ROZPORZ ĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA

z dnia 9 wrze śnia 2002 r.

w sprawie opracowa ń ekofizjograficznych.

(Dz. U. Nr 155, poz. 1298)

Na podstawie art. 72 ust. 6 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz. U. Nr 62, poz. 627 i Nr 115, poz. 1229 oraz z 2002 r. Nr 74, poz. 676, Nr 113, poz. 984 i Nr 153, poz. 1271) zarz ądza si ę, co nast ępuje:

§ 1. Opracowania ekofizjograficzne, zwane dalej "opracowaniami", sporz ądza si ę, bior ąc pod uwag ę:

1) dostosowanie funkcji, struktury i intensywno ści zagospodarowania przestrzennego do uwarunkowa ń przyrodniczych;

2) zapewnienie trwało ści podstawowych procesów przyrodniczych na obszarze obj ętym planem zagospodarowania przestrzennego;

3) zapewnienie warunków odnawialno ści zasobów środowiska;

4) eliminowanie lub ograniczanie zagro Ŝeń i negatywnego oddziaływania na środowisko;

5) ustalenie kierunków rekultywacji obszarów zdegradowanych.

§ 2. Rozró Ŝnia si ę nast ępuj ące rodzaje opracowa ń:

1) podstawowe - sporz ądzane na potrzeby:

a) projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub kilku projektów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego dla obszaru gminy lub jej cz ęś ci albo zespołu gmin lub jego cz ęś ci,

b) projektu planu zagospodarowania przestrzennego województwa dla obszaru województwa;

2) problemowe - wykonywane w przypadku konieczno ści bardziej szczegółowego rozpoznania cech wybranych elementów przyrodniczych lub okre ślenia wielko ści i zasi ęgów konkretnych zagro Ŝeń środowiska i zdrowia ludzi.

§ 3. 1. Opracowanie, o którym mowa w § 2 pkt 1, sporz ądza si ę przed podj ęciem prac nad projektem miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego oraz projektem planu zagospodarowania przestrzennego województwa. 2. Opracowanie, o którym mowa w § 2 pkt 2, sporz ądza si ę przed podj ęciem albo w trakcie prac nad projektem miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego oraz projektem planu zagospodarowania przestrzennego województwa.

§ 4. Opracowania wykonywane s ą na podstawie kompleksowych bada ń i pomiarów terenowych, analizy danych teledetekcyjnych, archiwalnych materiałów kartograficznych, planistycznych, inwentaryzacyjnych i studialnych, a w szczególno ści: dokumentacji hydrogeologicznych i dokumentacji geologiczno-in Ŝynierskich, dokumentacji geologicznych złó Ŝ kopalin, dokumentów planistycznych opracowywanych na podstawie przepisów ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. - Prawo wodne (Dz. U. Nr 115, poz. 1229 i Nr 154, poz. 1803 oraz z 2002 r. Nr 113, poz. 984 i Nr 130, poz. 1112), map glebowo-rolniczych, planów urz ądzania lasów, planów ochrony rezerwatów przyrody, parków narodowych i krajobrazowych, dokumentacji ró Ŝnych form ochrony przyrody, dokumentacji uzdrowisk oraz rejestru zabytków, ewidencji dóbr kultury i innych materiałów dokumentuj ących obiekty kulturowe i stanowiska archeologiczne.

§ 5. 1. Opracowania zawieraj ące aktualne informacje o środowisku składaj ą si ę z cz ęś ci:

1) kartograficznej - sporz ądzonej na mapie, po świadczonej za zgodno ść z oryginałem przechowywanym w pa ństwowym zasobie geodezyjnym i kartograficznym, w skali odpowiadaj ącej przedmiotowi i szczegółowo ści opracowania ekofizjograficznego;

2) opisowej.

2. Cz ęść kartograficzna opracowania podstawowego składa si ę z map analitycznych charakteryzuj ących przestrzenn ą zmienno ść i cechy poszczególnych elementów przyrodniczych oraz syntetycznych map kompleksowych ocen i waloryzacji, o których mowa w § 6; tre ść map uzale Ŝniona jest od specyfiki środowiska i problematyki sporz ądzanego planu zagospodarowania przestrzennego.

3. Zakres cz ęś ci kartograficznej opracowania problemowego uzale Ŝniony jest od analizowanej problematyki wybranych elementów przyrodniczych lub okre ślenia wielko ści i zasi ęgów konkretnych zagro Ŝeń środowiska i zdrowia ludzi.

§ 6. Cz ęść kartograficzna i opisowa opracowania podstawowego obejmuje:

1) rozpoznanie i charakterystyk ę stanu oraz funkcjonowania środowiska, udokumentowane i zinterpretowane przestrzennie w zakresie:

a) poszczególnych elementów przyrodniczych i ich wzajemnych powi ąza ń oraz procesów zachodz ących w środowisku,

b) dotychczasowych zmian w środowisku,

c) struktury przyrodniczej obszaru, w tym ró Ŝnorodno ści biologicznej, d) powi ąza ń przyrodniczych obszaru z jego szerszym otoczeniem,

e) zasobów przyrodniczych i ich ochrony prawnej,

f) walorów krajobrazowych i ich ochrony prawnej,

g) jako ści środowiska oraz jego zagro Ŝeń wraz z identyfikacj ą źródeł tych zagro Ŝeń;

2) diagnoz ę stanu i funkcjonowania środowiska, a w szczególno ści:

a) ocen ę odporno ści środowiska na degradacj ę oraz zdolno ści do regeneracji,

b) ocen ę stanu ochrony i u Ŝytkowania zasobów przyrodniczych, w tym ró Ŝnorodno ści biologicznej,

c) ocen ę stanu zachowania walorów krajobrazowych oraz mo Ŝliwo ści ich kształtowania,

d) ocen ę zgodno ści dotychczasowego u Ŝytkowania i zagospodarowania obszaru z cechami i uwarunkowaniami przyrodniczymi,

e) ocen ę charakteru i intensywności zmian zachodz ących w środowisku,

f) ocen ę stanu środowiska oraz jego zagro Ŝeń i mo Ŝliwo ści ich ograniczenia;

3) wst ępn ą prognoz ę dalszych zmian zachodz ących w środowisku, polegaj ącą na okre śleniu kierunków i mo Ŝliwej intensywno ści przekształce ń i degradacji środowiska, które mo Ŝe powodowa ć dotychczasowe u Ŝytkowanie i zagospodarowanie;

4) okre ślenie przyrodniczych predyspozycji do kształtowania struktury funkcjonalno-przestrzennej, polegaj ące w szczególno ści na wskazaniu obszarów, które powinny pełni ć przede wszystkim funkcje przyrodnicze;

5) ocen ę przydatno ści środowiska, polegaj ącą na okre śleniu mo Ŝliwo ści rozwoju i ogranicze ń dla ró Ŝnych rodzajów u Ŝytkowania i form zagospodarowania obszaru;

6) okre ślenie uwarunkowa ń ekofizjograficznych, formułowanych w postaci wniosków z analiz, prognoz i ocen, o których mowa w pkt 1-5, stosownie do przedmiotu i skali sporz ądzanego planu zagospodarowania przestrzennego, które w szczególno ści obejmuj ą: a) okre ślenie przydatno ści poszczególnych terenów dla rozwoju funkcji u Ŝytkowych, a w szczególno ści: mieszkaniowej, przemysłowej, wypoczynkowo- rekreacyjnej, rolniczej, le śnej, uzdrowiskowej, komunikacyjnej, z uwzgl ędnieniem infrastruktury niezb ędnej do prawidłowego spełniania tych funkcji,

b) wskazanie terenów, których u Ŝytkowanie i zagospodarowanie, z uwagi na cechy zasobów środowiska i ich rol ę w strukturze przyrodniczej obszaru, powinno by ć podporz ądkowane potrzebom zapewnienia prawidłowego funkcjonowania środowiska i zachowania ró Ŝnorodno ści biologicznej,

c) okre ślenie ogranicze ń wynikaj ących z konieczno ści ochrony zasobów środowiska lub wyst ępowania uci ąŜ liwo ści i zagro Ŝeń środowiska oraz wskazanie obszarów, na których ograniczenia te wyst ępuj ą.

§ 7. 1. Cz ęść kartograficzna i opisowa opracowania problemowego obejmuje rozszerzenie lub uszczegółowienie rozpoznania i charakterystyki:

1) stanu i funkcjonowania wybranych elementów przyrodniczych, udokumentowanych i zinterpretowanych przestrzennie, w szczególno ści stanowi ących o wra Ŝliwo ści i odporno ści na mo Ŝliwe oddziaływanie planowanego sposobu zagospodarowania, wynikaj ących ze specyfiki regionalnej;

2) mo Ŝliwych zagro Ŝeń wybranych elementów przyrodniczych, wynikaj ących z planowanego sposobu zagospodarowania.

2. Szczegółowy zakres opracowania problemowego dostosowuje si ę do rodzaju i przedmiotu sporz ądzanego planu zagospodarowania przestrzennego oraz stanu i specyfiki środowiska analizowanego obszaru obj ętego tym planem.

§ 8. Rozporz ądzenie wchodzi w Ŝycie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Minister Środowiska: S. śelichowski

EKOFIZJOGRAFIA GMINY Do Planu Zagospodarowania Gminy Prudnik Dotyczy terenów przewidzianych przez Studium Gminy do zainwestowania w ramach Miejscowego planu Ogólnego Gminy Prudnik

Wykonawca: mgr in Ŝ. arch. Marek Paprocki

Listopad 2003

SPIS TRE ŚCI 1. Podstawa prawna 2. Materiały źródłowe 3. Wst ęp 4. Cz ęść opisowa opracowania 5. Wnioski do Planu Gminy 6. Materiały graficzne

1. PODSTAWA PRAWNA

- Ustawa z dnia 27 marca 2003 o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym Dz.U. nr 80 poz. 717. - Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r Prawo Ochrony Środowiska (Dz. U. Nr 62, poz. 627 i Nr 115, poz. 1229 oraz z 2002 r. Nr 74, poz. 676, Nr 113, poz. 984 i Nr 153, poz. 1271) - Rozporz ądzenie Ministra Środowiska z dnia 9 wrze śnia 2002 r. w sprawie opracowa ń ekofizjograficznych (Dz. U. Nr 155, poz. 1298) wprowadzone na podstawie art. 72 ust. 6 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r.

2. MATERIAŁY ŹRÓDŁOWE

1) Aktualny Plan Gminy Prudnik 2) Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Prudnik. 3) Dokumentacja geologiczno in Ŝynierska opracowana przez Przedsi ębiorstwo usług geologiczno – budowlanych „GEO – EKO” w Opolu – stan na czerwiec 2002 r - opracowanie obejmuje nast ępujące wsie gminy Prudnik: Moszczanka, Ł ąka Prudnicka, , , Rudziczka , Niemysłowice. 4) Dokumentacja terenów zalewowych gminy Prudnik. 5) Dane z opracowania Inspekcji Ochrony Środowiska – Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Opolu opracowanie „Stan środowiska w województwie Opolskim w roku 2000” Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Prudnik. 6) Materiały geodezyjne obejmuj ące obszar opracowania. 7) Raport oddziaływania na środowisko dróg krajowych przebiegaj ących przez teren gminy Prudnik wykonany przez „TRANSPROJEKT” w Krakowie. 8) Bonitacja gleb do studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Prudnik. 9) Powszechna inwentaryzacja przyrodnicza gminy Prudnik wykonana przez Instytut Ochrony i Kształtowania Środowiska w 1992 roku 10) Opracowania ekofizjograficzne dla rejonu Miasta i Gminy Prudnik. 11) Wizje lokalne na terenach obj ętych opracowaniem 3. Wst ęp:

Opracowanie ma na celu przeprowadzenie wst ępnej analizy mo Ŝliwo ści rozwojowych gminy a w tym ewentualnej lokalizacji poszczególnych elementów planu w takim zakresie i wielko ści aby warunki ich funkcjonowania były jak najlepsze przy jednoczesnej maksymalnej ochronie środowiska przyrodniczego. Elementy brane przy tym pod uwag ę to: a) - dostosowanie funkcji, struktury i intensywności zagospodarowania przestrzennego do uwarunkowa ń przyrodniczych; b) - zapewnienie trwało ści podstawowych procesów przyrodniczych na obszarze obj ętym planem zagospodarowania przestrzennego; c) - zapewnienie warunków odnawialno ści zasobów środowiska; d) - eliminowanie lub ograniczanie zagro Ŝeń i negatywnego oddziaływania na środowisko; e) - ustalenie kierunków rekultywacji obszarów zdegradowanych. Opracowanie obejmuje obszar dziesi ęciu wsi gminy Prudnik s ą to wsie: CzyŜowice Dębowiec /z Wieszczyn ą/ Łąka Prudnicka /z Chocimiem/ Mieszkowie Moszczanka Niemysłowice Rudziczka Szybowice Wierzbiec Wymienione wsie s ą bardzo zró Ŝnicowane pod wzgl ędem wielko ści, ilo ści mieszka ńców, oraz niektórych warunków – i tak Moszczanka, Łąka Prudnicka, Szybowice, Rudziczka i Mieszkowice to wsie du Ŝe ci ągn ące si ę na długo ści kilku kilometrów - średnie to Niemysłowice i małe to Piorunkowice, Czy Ŝowice, Wierzbiec i D ębowiec. Studium Gminy a racji swojej roli w opracowaniu Planu Gminy jest w tym opracowaniu przyj ęte jako ukierunkowuj ące rozwój gminy i precyzuj ące faktyczne zamierzenia w zakresie przyszłego zainwestowania poszczególnych wsi, dlatego zamierzenia te w stosunku do poszczególnych wsi s ą w tym opracowaniu te Ŝ zró Ŝnicowane – i tak wsie Ł ąka Prudnicka, Moszczanka i D ębowiec z racji naturalnego poło Ŝenia w rejonie stosunkowo atrakcyjnym zostały uznane jako te, które b ędą si ę rozbudowywa ć. Wsie Niemysłowice, Wierzbiec i Rudziczka te Ŝ ale w znacznie mniejszym zakresie, i wsie pozostałe które z ró Ŝnych wzgl ędów raczej pozostan ą w niezmienionym stanie, by ć mo Ŝe jedynie aktualni mieszka ńcy w wypadku polepszenia si ę ich warunków ekonomicznych b ędą realizowa ć now ą zabudow ę, ale i to przede wszystkim w ramach istniej ącej zabudowy, lub bezpo średnio przy niej jako mieszkalnictwo dla siebie i swoich dzieci. Z powy Ŝszych wzgl ędów niniejsze opracowanie w znacznie wi ększym stopniu zajmie si ę warunkami na terenie wsi gdzie rozwój jest prawdopodobny i przewidziany. Pozostałe wsie, nawet mog ące w przyszło ści stanowi ć zaplecze mieszkalne dla miasta obecnie nie s ą z wielu wzgl ędów specjalnie atrakcyjne i dlatego rozpatrzeniu podlega ć będzie przede wszystkim ich stan obecny i mo Ŝliwo ści jego poprawy. Opis warunków dotycz ących całego obszaru opracowania. Ekofizjografia dotyczy przede wszystkim terenów uj ętych w Studium Gminy jako ju Ŝ zainwestowane i przewidziane pod zainwestowanie. Ustalenie to wynika z nowego potraktowania Studium Gminy w ustawie o planowaniu przestrzennym, gdzie przyj ęto, Ŝe ustalenia Planu nie mog ą by ć sprzeczne z ustaleniami Studium. Stwarza to znaczne ograniczenia w zakresie planowania gmin, ale jednocze śnie pozwala na ści ślejsze zaj ęcie si ę terenami przewidzianymi pod zainwestowanie wiedz ąc, Ŝe tylko te tereny na ten cel zostan ą przeznaczone. Opracowanie wykonano ujmuj ąc w ka Ŝdym punkcie elementy wspólne dla całej gminy by nast ępnie odnie ść si ę do ró Ŝnic wyst ępuj ących w poszczególnych wsiach. Niektóre elementy s ą na terenie całej gminy, je Ŝeli nie takie same to minimalnie zróŜnicowane i nale Ŝy do nich przede wszystkim klimat. Warunki klimatyczne zostały opisane w oparciu o badania Instytutu Ochrony Środowiska przedstawiaj ą stan na lata do 1992 roku. Warunki te do chwili obecnej radykalnie si ę nie zmieniły tym niemniej zacz ęły si ę pojawia ć zjawiska, które do ść powa Ŝnie zmieniły dotychczasowe zapatrywania na rol ę sporadycznych opadów. Powodzie w roku 1997 i pó źniejsze wykazały, Ŝe mo Ŝliwe jest zalewanie terenów dotychczas uwa Ŝanych za całkowicie bezpieczne pod wzgl ędem powodziowym. Dlatego czynnik ten musi zosta ć w Planie Gminy potraktowany bardzo powa Ŝnie i ekofizjografia opieraj ąc si ę na szczegółowych badaniach maksymalnych zalewów roku 1997 uwzgl ędnia je wskazuj ąc, jakie tereny nie powinny by ć brane pod uwag ę przy projektowaniu nowej zabudowy. Na obszarze gminy Prudnik dotyczy to wsi Moszczanka, Ł ąka Prudnicka i w nieznacznym stopniu Wierzbca. Obszary te okre ślono na zał ączniku graficznym do opracowania. Warunki gruntowe na obszarze całej gminy s ą bardzo zbli Ŝone pod wzgl ędem ich przydatno ści pod zabudow ę, gdy Ŝ ich wytrzymało ść jest znaczna i nie zmienia si ę radykalnie w zale Ŝno ści od ich rodzaju. Pod warstw ą gleby uprawnej wyst ępuj ą Ŝwiry, zwi ęzłe piaski lub zwarte gliny. W rejonie podgórskim Moszczanka, D ębowiec, Chocim wyst ępuj ą podło Ŝa skaliste charakterystyczne dla terenów bezpo średnio przyległych do wi ększych utworów górskich. Dla wi ększo ści wsi wykonano w roku 2002 szczegółowe badania gruntów i na terenie ka Ŝdej z wsi wykonano szereg otworów badawczych okre ślaj ąc rodzaje podło Ŝa, jego wytrzymało ść i gł ęboko ść wyst ępowania wód gruntowych. Do opracowania zał ączono przekroje gruntów w charakterystycznych punktach. Z licznych przekroi wybrano te, które z reguły powtarzaj ą si ę w innych miejscach, a ró Ŝnice pomi ędzy nimi s ą minimalne nie maj ące istotnego znaczenia dla okre ślenia rodzaju podło Ŝa. Warunki przyrodnicze w rejonach opracowania przyj ęto i opisano w oparciu o „Powszechn ą Inwentaryzacj ę Przyrodnicz ą Gminy Prudnik”, która bardzo szczegółowo odnosi si ę do wi ększo ści zagadnie ń przyrodniczych. . Opis do ekofizjografi Opis sporz ądzono w oparciu o art. 72 pkt 5 Prawa Ochrony Środowiska a jego struktur ę przyj ęto zgodnie z paragrafem 6 Rozporz ądzenia Ministra Środowiska z dnia 9 wrze śnia 2002 roku Dz.U. Nr 155 poz 1298. – jako opracowanie podstawowe. Szczegółowo ść opracowania i jego zakres zostaje dostosowany do faktycznych potrzeb Planu Gminy i ustale ń przestrzennych Studium Gminy. 4.1. Rozpoznanie i charakterystyka stanu i funkcjonowania środowiska. 4.1.1. Elementy środowiska a/ Poło Ŝenie administracyjne i geograficzne: Opracowaniem obj ęty jest teren Gminy Prudnik z wył ączeniem obszaru miasta Prudnika. Obszar le Ŝy administracyjnie w powiecie Prudnickim w województwie Opolskim. Przylega do granicy z Czechami i jest cz ęś ci ą makroregionu Pradziad. Teren przylega od wschodu do gminy Lubrza, od północnego wschodu do gminy Biała, od północy do gminy Korfantów i Nysa, od zachodu do gminy Głuchołazy i od południa do Czech. Pod wzgl ędem fizyczno – geograficznym południowo zachodnia cz ęść gminy wchodzi w skład makroregionu Sudety Wschodnie i mezoregionu Góry Opawskie. Cz ęść środkowa i północna do makroregionu Nizina Śląska i mezoregionu Płaskowy Ŝ Głubczycki. Południowo – zachodnia cz ęść gminy Prudnik wchodzi w skład Parku Krajobrazowego „Góry Opawskie”. Ukształtowanie powierzchni jest zró Ŝnicowane. Cz ęść północna i wschodnia poza nielicznymi niewielkimi wzniesieniami i dolinami rzecznymi jest płaska i nieznacznie falista. Cz ęść południowa ma liczne kopulaste wzniesienia – 361 m n.p.m. Mły ńska Góra – 449 m n.p.m. Długota. Od Moszczanki na zachodzie po wschodni ą granice gminy ci ągnie si ę pas wzniesie ń o szeroko ści około 2,5 km. Cz ęść gminy poło Ŝona na płaskowy Ŝu Głubczyckim to do ść wysoko wzniesiona (250-300m n.p.m ) równina lessowa. Cało ść gminy jest bardzo zró Ŝnicowana krajobrazowo. Cz ęść południowa to bliskie przedgórze Gór Opawskich. Urozmaicony teren niewysokich gór zbudowanych ze starych utworów paleozoicznych, mi ędzy innymi z szarogłazów, na których zalega warstwa osadów polodowcowych pochodz ących z okresu zlodowacenia krakowskiego. Ten mezoregion jest nie źle zalesiony i wykorzystywany do celów rekreacyjno – turystycznych. Pozostały teren gminy to przede wszystkim teren rolniczy z niewielkimi kompleksami le śnymi i niewielkimi wzniesieniami i dolinami rzek – wioski le Ŝą przede wszystkim w tych wła śnie dolinach i na ich stokach. W pierwszej cz ęś ci gminy - tej urozmaiconej i atrakcyjnej turystycznie le Ŝą wsie Dębowiec (otoczony lasami zwarty kompleks zabudowy zagrodowej i mieszkaniowej coraz bardziej przestawiaj ący si ę na zabudow ę rekreacyjn ą), Moszczanka – szczególnie w ko ńcowej cz ęś ci wsi przy terenach rekreacyjnych w Pokrzywnej i Ł ąka Prudnicka ju Ŝ na pograniczu najatrakcyjniejszych terenów ale ze wzgl ędu na blisko ść miasta i atrakcyjne poło Ŝenie nad rzek ą Złoty Potok mog ąca stanowi ć zaplecze mieszkaniowe dla miasta. Ciekawe ukształtowanie maj ą te Ŝ wsie Rudziczka i Piorunkowice. Poło Ŝone w dawnych dolinach rzecznych na ich stokach, gdzie róŜnice wysoko ści dochodz ą, od 10 do miejscami nawet 30 m. Pozostałe wsie Szybowice, Niemysłowice, Czy Ŝowice i cz ęść wsi Mieszkowice poło Ŝone s ą na terenie płaskim i stosunkowo mało atrakcyjnym pod wzgl ędem ukształtowania powierzchni. b/ Klimat Warunki klimatyczne okre ślone zostały na podstawie bada ń z lat 1986, 1992 i 1997. Średnia temperatura roczna od +6 do +8 o C– obecnie wykazuje tendencje wzrostowe. Średnia temperatura stycznia – 0,9 o C. Średnia temperatura Lipca 17,4 o C Średnia temperatura okresu wegetacyjnego 14,2 o C Dni z przymrozkami 115. Opady atmosferyczne – około 750 mm. Liczba dni z pokryw ą śnie Ŝną ok. 80. Grubo ść pokrywy śnie Ŝnej min 0 średnia 25 cm max ok. 60 cm Dni z burzami – około 20 Dominuj ące kierunki wiatrów – zachodnie Długo ść okresu wegetacyjnego 180 - 200 dni. Średnia wilgotno ść powietrza wynosi 78. Zima ko ńczy si ę 26 lutego a pocz ątek wiosny przypada na 1 kwietnia. W rejonie podgórskim – (wioski Moszczanka, D ębowiec) warunki klimatyczne są ostrzejsze, okres wegetacyjny trwa krócej, temperatury s ą ni Ŝsze nawet o około 6 C. a ilo ść opadów wi ększa. Na pozostałym terenie gminy warunki klimatyczne s ą mniej wi ęcej jednakowe. Wi ększo ść terenów jest dobrze nasłoneczniona. Równie Ŝ przewietrzanie terenów jest dobre nie s ą one nara Ŝone na wyst ępowanie mgieł, zastoisk mrozowych i przymrozków. Gorsze warunki wyst ępuj ą w dolinach rzek, ale doliny s ą w wi ększo ści płytkie, wi ęc ich przewietrzanie jest stosunkowo lepsze. Okresowo wyst ępuj ą wiatry halne i sporadyczne zwi ększone opady powoduj ące miejscowe zalania, a nawet czasem powa Ŝniejsze zniszczenia zabudowy. Mo Ŝna zatem przyj ąć Ŝe warunki klimatyczne dla rolnictwa s ą dobre, dla mieszka ńców wi ększo ści terenów gminy te Ŝ, gdy Ŝ poza wymienionymi sporadycznymi przypadkami nie dotykaj ą ich powa Ŝniejsze anomalie klimatyczne. Powodzie dotykaj ące teren gminy ograniczaj ą si ę do trzech wsi Moszczanki, Łąki Prudnickiej i w niewielkim stopniu Wierzbca, przy czym najpowa Ŝniejsze zalania miały miejsce w Ł ące Prudnickiej gdzie trzy budynki zniszczone zostały całkowicie, a kilkadziesi ąt zostało zalanych w parterach. Obszary te zostały dokładnie okre ślone i naniesione na mapy. W roku 1997 podtopione zostały te Ŝ cz ęś ci wsi Niemysłowice i Czy Ŝowice ale były to zalania do 0,5 m zwi ązane z małymi ciekami i szybko ust ąpiły. c/ Budowa geologiczna . Obszar gminy Prudnik to cz ęść struktur bloku Podsudeckiego (struktura Śląsko Morawska) zbudowany ze skał metamorficznych o skomplikowanej tektonice. Utwory podstawowe to skały dewonu górnego i karbonu dolnego. Baza dewo ńska została sfałdowana podczas ruchów waryscyjskich. Dewon tworzy na tym terenie asymetryczny fałd antyklinalny o du Ŝej powierzchni. Wyst ępuj ą tu ponadto dyslokacje o charakterze uskokowym. Utwory dolnego dewonu to łupki łyszczykowe z wkładkami amfibolitów i kwarcyty. Najstarszymi utworami to dewon górny i karbon dolny, tworz ą go ziele ńce wapniste i szarogłazy, a karbon dolny to piaskowce i zlepie ńce formacji hornobeneszowskiej, łupki ilaste, mułówce i utwory piaszczyste formacji morawickiej. Osady plejstoce ńskie z okresu zlodowacenia środkowopolskiego to piaski i Ŝwiry wodnolodowcowe, lessy, lessy piaszczyste, piaski i Ŝwiry rzeczne. Surowce mineralne wyst ępuj ące na obszarze gminy to: Zło Ŝe D ębowiec – zbudowane z gruboławicowych, gruboziarnistych piaskowców szarogłazowych z podrz ędnymi przewarstwieniami łupków lekko sfilityzowanych. Mi ąŜ szo ść zło Ŝa si ęga 700 m. Szarogłazy z D ębowca s ą zwi ęzł ą skał ą o spoiwie krzemionkowym, barwy szarozielonkawej, o niewyra źnym warstwowaniu i nieregularnym ciosie. Zalegaj ący tu surowiec uŜytkowany jest jako tłucze ń o rozmaitej granulacji. Powierzchnia zło Ŝa około 16 ha. Zasoby 14 800 tys. ton. Aktualne wydobycie w granicach 180 tys. ton. Zło Ŝe Niemysłowice - Surowiec to lessy i glinki lessopodobne. Zło Ŝe zajmuje powierzchni ę około 20 ha a zasoby wynosza 1067 tys. m 3. Wydobycie roczne na poziomie 7 tys. m. Zło Ŝe jest eksploatowane okresowo i w niewielkich ilo ściach. Zło Ŝe Niemysłowice – kruszywa naturalne piaski. Powierzchnia zło Ŝa 1,1 ha. Zasoby 141 tys. ton. Obecnie nieeksploatowane. Bli Ŝej nieokre ślone pod wzgl ędem powierzchni i zasobów wyst ępuj ą zło Ŝa w rejonach wsi Moszczanka i Ł ąka Prudnicka /szarogłaz/, Rudziczka /gliny/ i prawdopodobnie znaczne zło Ŝa piasku dawniej wyrywkowo eksploatowane w rejonie wsi Piorunkowice. Wszystkie te zło Ŝa były eksploatowane wyrywkowo w ró Ŝnych okresach. Nie maj ą okre ślonej powierzchni i zasobów. Pod wzgl ędem przydatno ści gruntów pod budow ę wykorzystano badania gruntów wykonane przez pracowni ę „Geo-Eko” w Opolu. Badania obj ęły cały obszar wymienionych wsi, a badania wykonane zostały metod ą wierce ń do gł ęboko ści 3.0 m. Z przeprowadzonych wierce ń wytypowano typowe przekroje, po kilka dla ka Ŝdej wsi. Badania przeprowadzone zostały na terenach wsi - Moszczanka (5 przekroi), Ł ąka Prudnicka (5 przekroi), Szybowice (5 przekroi), Wierzbiec (3 przekroje), Mieszkowice (4 przekroje), Rudziczka (6 przekroi), Niemysłowice (4 przekroje). Na podstawie tych bada ń stwierdzono, Ŝe : - We wsi Szybowice podło Ŝa no śne (poni Ŝej 1,0 m do 2,0-2,5 m) to gliny pylaste barwy br ązowo – Ŝółtej, kategoria gruntu III. Do trzech metrów wszystkie otwory suche. - We wsi Wierzbiec podło Ŝa no śne (poni Ŝej 1,0 m do 2,0-2,5 m) to gliny pylaste barwy br ązowo – Ŝółtej gł ębiej miejscami Ŝwiry i glina piaszczysta z otoczakami, kategoria gruntu III. Do trzech metrów wszystkie otwory suche. - We wsi Niemysłowice podło Ŝa no śne (poni Ŝej 1,0 m do 2,0-2,5 m) to gliny pylaste barwy br ązowo – Ŝółtej, kategoria gruntu III. Do trzech metrów wszystkie otwory suche. We wsi Rudziczka podło Ŝa no śne (poni Ŝej 1,0 m do 2,0-2,5 m) to gliny pylaste barwy br ązowo – Ŝółtej, kategoria gruntu III. Do trzech metrów wszystkie otwory suche. We wsi Mieszkowie podło Ŝa no śne (poni Ŝej 1,0 m do 2,0-2,5 m) to gliny pylaste barwy br ązowo – Ŝółtej kategoria gruntu III. Do trzech metrów wszystkie otwory suche. We wsi Ł ąka Prudnicka podło Ŝa no śne (poni Ŝej 1,0 m do 2,0-2,5 m) to gliny pylaste barwy br ązowo – szarej lub Ŝwir z otoczakami, poni Ŝej Ŝwiry, kategorie gruntu III IV i V. w dwóch wypadkach stwierdzono wyst ępowanie wody gruntowej na poziomie około 2,5 m pozostałe otwory suche. We wsi Moszczanka podło Ŝa no śne (poni Ŝej 1,0 m do 2,0-2,5 m) to gliny pylaste barwy br ązowo – szarej, glina z głazami lub otoczakami lub Ŝwir z otoczakami, poni Ŝej Ŝwiry w kilku miejscach iły, kategorie gruntu III IV i V. nie stwierdzono wyst ępowanie wody gruntowej. do poziomu 3,0 m wszystkie otwory suche. Miejsca wierce ń naniesiono na mapy topograficzne wsi. We wsiach D ębowiec, Chocim, Piorunkowice i Czy Ŝowice w ramach wizji lokalnych stwierdzono: We wsi D ębowiec w wykopach pod fundamenty do gł ęboko ści od 1,5 – 2,5 m stwierdzono wyst ępowanie glin i Ŝwirów z du Ŝą ilo ści ą kamieni a Ŝ do wyst ępowania miejscami zwartego rumoszu skalnego i skały (szarogłazu). Wody w studniach na poziomach poni Ŝej 3,0 m ppt. We wsi Chocim w wykopach pod zbiornik wodny do gł ęboko ści od 1,5 – 2,5 m stwierdzono wyst ępowanie glin i Ŝwirów z du Ŝą ilo ści ą kamieni miejscami skały (szarogłazu).Wody w studniach na poziomach poni Ŝej 3,0 m ppt. We wsi Piorunkowice w wykopie pod fundament do gł ęboko ści od 1,5 m stwierdzono wyst ępowanie gliny barwy szarej i Ŝwirów gliniastych, natomiast w innych licznych uskokach terenowych i osypiskach stwierdzono wyst ępowanie piasku, miejscami bez jakichkolwiek domieszek. Z wywiadu środowiskowego uzyskano informacj ę, Ŝe podło Ŝa gliny i piasku wyst ępuj ą na całym obszarze wsi do znacznych gł ęboko ści. Wody w studniach na poziomach poni Ŝej 3,0 m ppt. Po środku wsi niewielki ciek wodny tworz ący małe zbiorniki wodne i bagniste zalewiska o niewielkim zasi ęgu – w tym rejonie poziom wód gruntowych jest wysoki, miejscami nawet 0,5 – 1,5 m. We wsi Czy Ŝowice w wykopie pod fundament do gł ęboko ści od 1,5 m stwierdzono wyst ępowanie gliny barwy brunatno-szarej. Z wywiadu uzyskano informacj ę Ŝe podło Ŝa to głównie gliny i miejscami Ŝwiry. Wody w studniach na poziomach poni Ŝej 3,0 m ppt. Znaczne ró Ŝnice poziomu wód wyst ępuj ą w poziomie cieku wodnego gdzie poziomy wód gruntowych to 0,5 – 1,5 m. Wszystkie powy Ŝsze badania wskazuj ą, Ŝe pod wzgl ędem przydatno ści pod zabudow ę na obszarze uj ętym w Studium Gminy pod ewentualna zabudow ę, wyst ępuj ą: 80% - Grunty gliniasto pylaste w stanie suchym twardoplastyczne lub półzwarte o znacznej no śno ści. Zawilgocone znacznie trac ą na przydatno ści pod zabudow ę, tym niemniej wieloletnie obserwacje budynków posadowionych na tych gruntach wskazuj ą, Ŝe nie ma powa Ŝniejszych uszkodze ń ani awarii wynikaj ących z posadowienia budynków. Pozostałe to - Ŝwiry, Ŝwiry gliniaste, gliny kamieniste, piaski i miejscami rumosz skalny i skały. Grunty te uznawane s ą jako średnie i dobre pod zabudow ę. Nie stwierdzono wyst ępowania w rejonach bada ń namułów i gruntów mocno nawodnionych – co nie rozstrzyga ostatecznie o ich całkowitej nieobecno ści tym niemniej badania i rozpoznania środowiskowe wykazuj ą, Ŝe ich ewentualna obecno ść jest sporadyczna i z reguły ogranicza si ę do poziomu koryt cieków wodnych przepływaj ących przez wsie i nie mo Ŝe decydowa ć o faktycznej przydatno ści gruntów gminy pod zabudow ę – któr ą nale Ŝy oceni ć jako dobr ą. Zał ączono oryginalne przekroje gruntów wykonane przez pracowni ę „Geo- Eko” oraz mapę rozmieszczenia wierce ń i wykopów. We wsiach gdzie okre ślono rodzaje gruntu na podstawie wizji na budowach okre ślono ich miejsca. d/hydrogeologia i hydrografia Obszar gminy poło Ŝony jest w granicach Przedsudeckiego Regionu Hydrogeologicznego na granicy Podregionu K ędzierzy ńsko – Kozielskiego i Głuchołaskiego. Wyst ępuj ą tu trzy poziomy wodono śne – w czwartorz ędzie, w trzeciorz ędzie i w dolnym karbonie. Utwory wodono śne wyst ępuj ą na całym obszarze w piaskach i Ŝwirach na gł ęboko ściach poni Ŝej 3,0 m. Ich miąŜ szo ść waha si ę od kilku do nawet 25 m. Wydajno ści s ą ró Ŝne w zale Ŝno ści od poło Ŝenia, w osadach lodowcowych niewielkie od 1 do 5 m 3/g. Wydajne s ą wody osadów buduj ących tarasy rzeczne, przy czym stany wód s ą silnie uzale Ŝnione od stanu wód rzecznych. Uwarunkowania hydrogeologiczne maj ą na obszarach zabudowanych i przewidzianych pod ewentualn ą zabudow ę coraz mniejsze znaczenie, gdy Ŝ wszystkie wsie oprócz D ębowca posiadaj ą sie ć wodoci ągow ą. Znaczenie mo Ŝe mie ć natomiast wydajno ść uj ęć i czysto ść pobieranej wody. Przeprowadzone aktualne badania zostaj ą zał ączone do tekstu. Uj ęcia wód do celów pitnych : zaopatrywana jest w wod ę z trzech niezale Ŝnych systemów wodoci ągowych. Wie ś Piorunkowice zasilana jest w wod ę z wodoci ągu Ścinawa Nyska (gmina Korfantów – zakup wody). Wodoci ąg Szybowice zaopatruje w wod ę wsie Szybowice, Mieszkowice, Rudziczka, Niemysłowice, Wierzbiec, Ł ąka Prudnicka, Moszczanka. Bazuje na uj ęciu wody w Szybowcach. Wodoci ąg Prudnik oprócz miasta zaopatruje w wod ę wie ś Czy Ŝowice. Oparty jest na uj ęciach Lisy, Pr ęŜ ynka, Pr ęŜ yna, Biała i Prudnik. Z powy Ŝszych ustale ń wynika, Ŝe warunki pod wzgl ędem zaopatrzenia wsi gminy w wod ę s ą dobre i wody nie powinno zabrakn ąć , natomiast tereny zabudowane i uprawne obszary rolne stwarzaj ą zagro Ŝenie dla jako ści wód i w rejonach zlewni powinny by ć wprowadzone ścisłe ograniczenia w stosowaniu środków chemicznych a hodowle i uprawy powinny by ć prowadzone na zasadach ekstensywnych. Natomiast na terenach zabudowanych nale Ŝy przewidzie ć eliminacj ę zanieczyszcze ń gospodarczych poprzez wprowadzenie zbiorczych systemów usuwania nieczysto ści (w tym przede wszystkim ścieków) oraz stał ą kontrol ę usuwania zanieczyszcze ń hodowlanych. Nie stwierdzono zagro Ŝenia terenów zabudowanych i przeznaczonych pod zabudow ę przez wody gruntowe. W sporadycznych wypadkach wyst ąpiło przenikanie wód gruntowych do piwnic i wykopów fundamentowych, ale zabezpieczenia w postaci drena Ŝy zapobiegły pogarszaniu si ę sytuacji. Ponadto przez ostatnie lata zdecydowanie spada poziom wód gruntowych, co jest pozytywne dla budownictwa, ale pogarsza sytuacj ę roln ą obszarów gminy. Płytkie poziomy wód wyst ępuj ą w poziomach terenów przy ciekach wodnych i tam nale Ŝy ograniczy ć zabudow ę. W zakresie wód powierzchniowych teren zasilany jest przez: Rzek ę Prudnik - długo ść 14,0 km Złoty Potok - długo ść 9,0 km Potok Orzechówka - długo ść 10,6 km Potok Moszczaniecki - długo ść 5,7 km Potok D ębowiecki - długo ść 5,0 km Ścinawa - długo ść 6,0 km Są to wi ększe cieki, które prowadz ą wody przez cały rok, ich ł ączna długo ść wynosi 57,3 km. Rzeka Prudnik wypływaj ąca z lasów na terenie wsi Konradów na wysoko ści 360 m n.p.m. w granicach Parku Krajobrazowego. Płynie pocz ątkowo na północ a nast ępnie zmienia kierunek i płynie na wschód. Na pocz ątkowym odcinku stanowi granicę Parku Krajobrazowego. Przepływa przez wie ś Wierzbiec, Ł ąkę Prudnick ą a nast ępnie granic ą wsi Niemysłowice i miasta Prudnika by ju Ŝ na terenia miasta poł ączy ć si ę ze Złotym Potokiem. Złoty Potok ma pocz ątek na terenie Czech gdzie tworzony jest z licznych strumieni spływaj ących ze wschodnich stoków gór Opawskich, na teren Polski wpływa w gminie Głuchołazy a na teren gminy Prudnik wpływa w ko ńcowej cz ęś ci wsi Moszczanka i płynie na całej jej długo ści i wsi Ł ąka Prudnicka by wpłyn ąć na obszar miasta Prudnika. Jest to najwi ększy ciek przepływaj ący przez gmin ę i zbiera wła ściwie wszystkie pozostałe górskie cieki ze wsi D ębowiec, Moszczanka i Ł ąka Prudnicka. Jest rzek ą o charakterze nizinnym, chocia Ŝ w okresach silnych opadów i roztopów jej nurt jest bardzo bystry, a poziom i agresywno ść wód powoduje znaczne zniszczenia – zasi ęg zalewów okre ślono na zał ącznikach graficznych. Miejscami cieki dopływaj ące do Złotego Potoku tworz ą na południe od wsi Moszczanka i Ł ąka Prudnicka bagniste bogate we flor ę i faun ę rozlewiska. Nie dochodz ą one jednak do terenów przewidzianych pod zainwestowanie. Pozostałe cieki nie odgrywaj ą wi ększej roli w gospodarce gminy. Czysto ść wód sprawdzana na Złotym Potoku w rejonie Jarnołtówka wykazała w roku 2000 znaczne przekroczenia dopuszczalnych norm. Podstawowym powodem tego stanu jest napływ zanieczyszczonych wód z terenu Czech. Przekroczenia wyst ąpiły w nast ępuj ących wska źnikach: Miano Coli 0,008 – 0,0004 (norma dla klasy III wynosi 0,01) Poza tym przekroczenia wyst ępuj ą w badaniach azotu azotanowego (33%) miedzi (25%) a tak Ŝe w odosobnionych oznaczeniach siarczanów, fosforanów i fosforu ogólnego. Wyniki te klasyfikuj ą wody rzeki Złoty Potok jako nie osi ągaj ące III klasy czysto ści wód. Ostatecznie nale Ŝy stwierdzi ć, Ŝe podany stan nie jest dobry i wody najbardziej atrakcyjnej rzeki gminy Prudnik nie osi ągaj ą parametrów pozwalaj ących uzna ć ją za nadaj ącą si ę do wykorzystywania do celów gospodarczych i zwi ązanych z rekreacj ą. Ostatecznym wnioskiem jest stwierdzenie konieczno ści dalszych działa ń dąŜą cych do polepszenia jej czysto ści. Pozostałe rzeki nie posiadaj ą kompleksowych bada ń, ale na podstawie analizy zagospodarowania obszarów przez które przepływaj ą mo Ŝna uzna ć Ŝe ich zanieczyszczenia mog ą si ę bra ć jedynie ze ścieków gospodarczych, przede wszystkim z gospodarstw prywatnych. Zatem powstanie instalacji sanitarnej w wi ększo ści wsi gminy i w wyniku celowych sanitarnych działań nadzorczych ich stan powinien ulega ć ci ągłej poprawie. Powinno si ę przy tym zwróci ć szczególn ą uwag ę na ścieki ze zbiorników gnojówki i gnojowicy, gdy Ŝ w wielu gospodarstwach s ą one wykonane w sposób nie zapewniaj ący nale Ŝytej szczelno ści, co powoduje ich spływ do gruntu i wód powierzchniowych. e/ gleby Zdecydowana wi ększo ść gleb wyst ępuj ących na terenie gminy to utwory lessowate, pozostałe to Ŝwiry, piaski a szczególnie gliny pochodzenia lodowcowego, oraz utwory aluwialne wy ściełaj ące doliny rzeczne. Dominuj ą Ŝyzne gleby pszenno buraczane. Rodzaj powierzchnia w ha % 1. lessy (gleby lessowate i lessowe) 6627 68,5 2. gliny (gleby gliniaste) 2126 22,0 3. pyły (gleby pyłowe) 504 5,2 4. iły (gleby ilaste) 407 4,2 5. pieski (gleby piaszczyste) 10 0,1 6. Ŝwiry 4 0, 04 typy gleb powierzchnia w ha % 1. pseudobielice 6213 64,1 2. brunatne 1776 18,4 3. czarnoziemy 976 10,1 4. mady 713 7,4

Naj Ŝyźniejsze gleby (II i III klasy) i czarnoziemy (pierwszy najlepszy kompleks rolniczy) wyst ępuj ą we wsiach Rudziczka, Szybowice i Ł ąka Prudnicka. Za wyj ątkiem D ębowca, w pozostałych wsiach przewa Ŝaj ą pseudobielicowe gleby III klasy, rzadziej IV. Zajmuj ą one w Mieszkowicach 96%, Wierzbcu 94% i w Szybowicach powy Ŝej 80% u Ŝytków ornych. W dolinach rzek i na ich zboczach wyst ępują grunty klas od III do VI-tej i ró Ŝnych kompleksach rolniczej przydatno ści. Na u Ŝytkach zielonych 56% stanowi ą gleby brunatne. Obszary opracowania przylegaj ące do istniej ącej zabudowy to zdecydowanie najgorsze pod wzgl ędem rolnym tereny, bo gleby klas od III do VI przeplataj ą si ę tak, Ŝe nie mo Ŝna znale źć jednorodnych kompleksów wi ększych ni Ŝ 0,5 – 1,0 ha, ponadto tyle samo wyst ępuje przydomowych ł ąk, co u Ŝytków rolnych i nie maj ą one poł ączenia z wi ększymi kompleksami rolnymi, co zdecydowanie utrudnia ich upraw ę. We wsiach Moszczanka, Ł ąka Prudnicka, Rudziczka, Mieszkowie, i Piorunkowice tereny zabudowane w znacznej cz ęś ci le Ŝą b ądź na stokach dolin rzecznych b ądź w ich dolinach, gdzie optymalna uprawa rolna jest utrudniona a cz ęsto wr ęcz niemo Ŝliwa. Z przedstawionych danych wynika, Ŝe zalegaj ące w gminie gleby maj ą du Ŝą przydatno ść rolnicz ą w obszarach poza terenami zabudowanymi. Tereny w rejonach opracowania (czyli zabudowanych i przewidzianych pod zabudow ę w Studium Gminy) cz ęsto te Ŝ dobrych klas, ju Ŝ tych walorów nie posiadaj ą i mog ą by ć przeznaczane pod zabudow ę i inne formy zainwestowania, chocia Ŝ i tutaj nale Ŝy zwróci ć szczególn ą uwag ę na prawidłowe wykorzystanie wierzchnich warstw gleb zdj ętych w miejscach realizacji zabudowy. f/ Szata ro ślinna i świat zwierz ęcy Rejon Gór Opawskich i ich przedgórze to obszar dobrze poznany i opisany pod wzgl ędem botanicznym. Ro ślinno ść tutejsza do ść zdecydowanie ró Ŝni si ę w zale Ŝno ści od poło Ŝenia – inna jest w rejonie Parku Krajobrazowego, czyli w cz ęś ci południowej i zachodniej w pa śmie wzdłu Ŝ Moszczanki i w rejonie Dębowca i Chocimia, a inna w rejonach płaskich. W przekroju lat od lat 60-si ątych do 90-si ątych stwierdzono obecno ść ponad 300 gatunków ro ślin naczyniowych z czego w wymienionym okresie ubyło około 10% odmian. Wiele gatunków (szczególnie dotyczy to lasów li ściastych i mokrych ł ąk) ust ąpiło w wyniku antropogenicznych przekształce ń tych terenów. Pozostały gatunki pospolite i wytrzymałe na zmiany. Chocia Ŝ zanotowano około 22 gatunków ro ślin rzadkich, chronionych i interesuj ących pod wzgl ędem fitogeografii. Zanotowano te Ŝ pojawienie si ę nowych odmian ro ślin dotychczas nie wyst ępuj ących w tych rejonach. Zbiorowiska przyrodnicze tego obszaru to niezbyt wielkie zespoły le śne oraz łąki i chwasty między obszarami pól uprawnych. Na obszarach zabudowanych i w obudowanych korytach rzek wi ększo ść naturalnej ro ślinno ści uległa degradacji b ądź znikn ęła całkowicie. Dotyczy to przede wszystkim koryta rzeki Złoty Potok uregulowanej i obramowanej utwardzonymi drogami, gdzie naturalna ro ślinno ść nie mogła si ę utrzyma ć. Podobnie ma si ę sytuacja z terenami zabudowy zagrodowej gdzie budynki i tereny je otaczaj ące mo Ŝna traktowa ć jako przyrodniczo zdegradowane i nie mo Ŝna przewidzie ć w najbli Ŝszym i dalszym okresie odtworzenia w tych rejonach naturalnego środowiska przyrodniczego. W ramach obszarów podlegaj ących opracowaniu le Ŝą przede wszystkim wła śnie tereny zagród, tereny je otaczaj ące oraz przyległe rozdrobnione pola i ł ąki. Tylko w nielicznych przypadkach przewidywane zainwestowanie zdecydowanie wkracza na obszary poza istniej ącym zurbanizowaniem. Na obszarach tych stwierdzono wyst ępowanie nielicznych zespołów przyrodniczych wymagaj ących opisania, i tak: We wsi Chocim las naturalnymi nieuregulowanymi si ęgaczami wchodzi w tereny zabudowane, ponadto drogi wiejskie s ą obramowane starodrzewem wchodz ącym miejscami w pasmo drogowe. Tak Ŝe ro ślinno ść przyzagrodowa jest dosy ć intensywna. Zabudow ę otaczaj ą ł ąki na których przez wi ększ ą cz ęść roku trwa wypas koni. Nie przewiduje si ę szerszego odtworzenia środowiska, ale te Ŝ nie przewiduje si ę rozbudowy tego zespołu, zatem nie ma obawy, Ŝe dalsza degradacja środowiska b ędzie w tym rejonie post ępowa ć. Wie ś D ębowiec to typowy obszar zabudowy mi ędzyle śnej otoczonej przez zwarte kompleksy le śne (przede wszystkim miasta Prudnika) o du Ŝej sile rozwojowej. Lasy prawie ł ącz ą si ę mi ędzy sob ą tak, Ŝe nie zachodzi obawa, Ŝe zabudowa utrudni naturalna komunikacj ę zwierzyny. Na samym obszarze wsi przy zabudowie wyst ępuj ą jedynie zdegradowane, stare ogrody przydomowe. W południowo wschodniej cz ęś ci wsi wyst ępuje podmokłe obni Ŝenie, wyst ępuje tu ro ślinno ść błotna i powinny one pozosta ć niezabudowane. Wie ś Ł ąka Prudnicka i Moszczanka to wsie ści śle zwi ązane z korytem rzeki Złoty Potok. Na obszarze zabudowy wyst ępuj ą nieliczne zespoły zieleni. Jest to przede wszystkim park przy pałacu w Ł ące Prudnickiej i skupiska zieleni przy dwóch cmentarzach – starym i nowym. Ponadto w ko ńcowej cz ęś ci wsi Moszczanka zabudowa przylega do lasu. Poza tymi zespołami wyst ępuj ą pasma zadrzewie ń wzdłu Ŝ bocznych dróg i wzdłu Ŝ rzeki, ostatnio po powodzi powa Ŝnie uszczuplone. Znikn ęła te Ŝ w wyniku regulacji rzeki wi ększo ść zakrzacze ń brzegowych charakterystycznych dla tego cieku. Ziele ń przenika te Ŝ w luki mi ędzy zabudow ą zagrodow ą, ale jest to mało warto ściowe zakrzaczenie i popularne odmiany drzew. Ogrody przy zagrodach wyst ępuj ą w formach raczej szcz ątkowych. Ł ąki i pastwiska przyzagrodowe to obszary wypasów zwierz ąt hodowlanych i poza popularnymi trawami nie utrzymuj ą si ę tu Ŝadne ciekawe odmiany ro ślin. Wie ś Wierzbiec to mała wie ś poło Ŝona przy drodze Prudnik Głuchołazy, jest tu stary park przy byłym dworze. Ponadto przepływa przez wie ś nieuregulowana rzeka Prudnik w swoim pocz ątkowym odcinku. Jej brzegi obrasta naturalna ro ślinność tworz ąc korytarz ekologiczny. Zabudowa wsi jest średnio rozproszona i ewentualne jej uzupełnienie now ą zabudow ą i usługami b ędzie dla tego zespołu z korzy ści ą. Wie ś Niemysłowice w ramach obszarów zabudowanych nie posiada poza cmentarzem innych skupisk przyrodniczych. Zabudowa te Ŝ jest, jak na wie ś do ść zag ęszczona i ma tylko niewielkie przydomowe sady. Wie ś Rudziczka i Mieszkowie to dwie wsie tworz ące jeden ci ąg zabudowy rozło Ŝony na znacznej długo ści. Wsie poło Ŝone s ą na stokach doliny rzecznej, chocia Ŝ obecnie ciek ten jest w stanie zaniku. Nie ma tam poza zieleni ą przycmentarn ą innych skupisk zieleni, chocia Ŝ do centralnej cz ęś ci wsi do zabudowy dochodzi pasmo le śne. Dolina jest poro śnięta niewielkimi ci ągami zieleni mi ędzy zabudow ą i wzdłu Ŝ dróg, ale jest to ziele ń raczej zanikowa. Nie ma przy zabudowie wi ększych sadów czy pastwisk. Wsie do ść ści śle dziel ą otaczaj ący je teren tak, Ŝe zwierzyna nie ma dobrych warunków komunikacji, nie ma te Ŝ mo Ŝliwo ści utworzenia korytarzy ekologicznych w rejonach zabudowy. Wie ś Szybowice jest w podobnym charakterze jak wie ś Mieszkowie długa i pozbawiona wi ększych zespołów zieleni. Wie ś Czy Ŝowice to mała zwarta wie ś te Ŝ poza małymi zespołami mi ędzy zabudow ą pozbawiona wi ększych obszarów zielonych. Wie ś Piorunkowice to niewielka wie ś poło Ŝona w rowie schodz ącym z wysoczyzny do doliny rzeki Ścinawka. Posiada w centralnej cz ęś ci zespół parkowy przy starym pałacu. Środkiem wsi przechodzi niewielki ciek wodny tworz ący niewielkie bagniste rozlewiska. Wie ś jest obecnie raczej nie rozwojowa, chocia Ŝ przewidywana realizacja w jej s ąsiedztwie zbiornika wodnego na rzece Ścinawka na pewno stan ten zmieni. W ramach opracowania nie przedstawiono szczegółowego opisu przyrodniczego terenów poza obszarami przewidzianymi pod zainwestowanie w Studium Gminy a jedynie opisano ciekawsze elementy mog ące rzutowa ć na zagospodarowanie tych terenów. Zał ączono te Ŝ wykaz ro ślin i zwierz ąt wyst ępuj ących na tym obszarze z wyci ągiem z opisu przyrody z Powszechnej Inwentaryzacji Przyrodniczej Gminy wykonany przez Instytut Ochrony i Kształtowania Środowiska w Opolu. Ostatecznie nale Ŝy uzna ć, Ŝe świat ro ślinny i zwierz ęcy w gminie Prudnik jest w opisywanych rejonach ubogi i trudny do odtworzenia w swojej naturalnej postaci. Dlatego przy opracowaniu Planu Gminy nale Ŝy zwróci ć szczególna uwag ę na ochron ę tego co jeszcze pozostało. W tym opracowaniu przedstawiono propozycj ę ochrony terenów zielonych i zespołów jeszcze istniej ącej zieleni poprzez wprowadzenie umownych stref ochrony wokół tych zespołów strefy te oznaczono na zał ącznikach graficznych a ich ostateczna wielko ść powinna by ć ustalona w ramach prac nad Planem Gminy. Zał ączono opis szaty ro ślinnej w postaci wyci ągu ze Studium Przyrodniczego Gminy. Opis przyrody na terenie gminy Prudnik w oparciu o materiały z „Inwentaryzacji Przyrodniczej Gminy” i innych materiałów opisuj ących przyrod ę tego rejonu. Szata ro ślinna Rejon Gór opawskich w tym cz ęść poło Ŝona w gminie Prudnik, nale Ŝy do najlepiej poznanych pod wzgl ędem botanicznym fragmentów Opolszczyzny. Materiały pochodz ą z bada ń: Schube 1903, Krawiectwa 1963 i 1967, Kuczy ńska 1967 i 1971. Przedstawiaj ą one stan szaty ro ślinnej z przed 30 lat. Inwentaryzacja przeprowadzona w roku 1992 przez E. Ku źniewskiego, G. Le śnia ńskiego i M. Tyszkowskiego w latach 1991-92 uaktualniła dane w odniesieniu do szaty ro ślinnej gminy Prudnik w rejonie Gór Opawskich oraz pozostałych obszarach gminy. Przedstawiono opis obecnego stanu ( na rok 2003) i zachodz ących w tych latach zmian. Dane skonsultowano z badaniami dost ępnymi w Dyrekcji Parku Krajobrazowego i przedstawiono wynik okre ślaj ący w znacznym przybli Ŝeniu stan obecny. Flora gminy Prudnik. Na obszarze gminy w roku 1992 stwierdzono obecno ść ponad 300 gatunków ro ślin naczyniowych. W porównaniu z badaniami wcze śniejszymi (Krawiectwa 1963) zaobserwowano pewne ró Ŝnice w składzie gatunkowym. Wiele gatunków z lasów li ściastych i mokrych ł ąk ust ąpiło w wyniku antropogenicznych przekształce ń tych zbiorowisk. Zanotowano tak Ŝe pojawienie si ę nowych przybyszy, głównie gatunków synantropijnych. Flora gminy zubo Ŝała o około 10%. Obecnie składa si ę z głównie z pospolitych gatunków le śnych, ł ąkowych i synantropijnych. Zanotowano te Ŝ 22 gatunki ro ślin rzadkich, chronionych i interesuj ących z punktu widzenia fitogeografii. poło Ŝona jest na terenie okr ęgu geobotanicznego Sudety Wschodnie zaliczanego do Prowincji Górskiej. Dla tego obszaru charakterystyczna jest obecno ść gatunków górskich. Na terenie gminy wyst ępuje ich 18 i stan ten do roku 2003 si ę nie zmienił. Wi ększo ść z nich to przedstawiciele elementu wysoko ściowego reglowego, ponadto wyst ępuj ą 4 gatunki ogólnogórskie oraz dwa podgórskie. Gatunki górskie: 1 – Element podgórski: Gymnocarpium dryopteris Thelypteris phegopteris 2 – Element reglowy: Galiom rotunddifolium Petesites album Lysimachia nemorum Prenanthes purpura Veronica motana Polygonatum verticillatum Festuca altissima Sambucus racemosa Senecio nemorensis ssp. fuchsia Acer pseudoplatanus Allium ursinum Rubus hirtus 3 – Element ogólnogórski: Chaerophyllum hirsutum Valeriana officinalis ssp. sambicifolia Alchemilla glabra Dryopteris austriaca Ponadto wyst ępuj ą trzy gatunki nie zaliczane do elementu górskiego, jednak na Śląsku s ą zwi ązane z górami to: Luzula nemorosa Phyteuma spicatum Prymula elatior Elementem istotnym dla charakterystyki botanicznej flory jest udział gatunków chronionych i zagro Ŝonych. W gminie Prudnik w roku 1992 odnaleziono 18 ro ślin chronionych i zagro Ŝonych. W tym jeden gatunek wpisany do „czerwonej listy” flory Polski (Zarzycki, Wojewoda 1986) Na stan roku 2003 stan ten si ę utrzymuje, chocia Ŝ niektóre gatunki s ą w zaniku.

Gatunki chronione i zagro Ŝone 1 – chronione całkowicie Daphne mezereum Vinca minor Hedera helix Carlina acaulis Lonicera peryclimenum Listera ovata Lilium martagon Epipactis helleborine Orchis mascula Dactylorhiza sambucina Dactylorhiza majalis

Gatunki chronione cz ęś ciowo Polypodium vulgare Asarum europaeum Frangula alnus Prymula elatior Centaurium erythrea Galium odoratum Convallaria majalis

Gatunkiem zagro Ŝonym wygini ęciem wpisanym na “czerwon ą list ę” jest Dactylorhiza sambucina . Zbiorowiska ro ślinne Ro ślinno ść gminy Prudnik to przede wszystkim zbiorowiska synantropijne, głównie segetalne oraz fragmenty naturalnych zespołów le śnych, równie Ŝ przekształcone przez działalno ść człowieka. Scharakteryzowano wł ącznie zbiorowiska le śne oraz segetalne, pomijaj ąc ro ślinno ść ruderaln ą i ł ąkow ą, poniewa Ŝ zbiorowiska le śne i chwastów segetalnych pozwalaj ą na okre ślenie potencjalnej ro ślinno ści naturalnej oraz wła ściwo ści gleb na których wyst ępuj ą. Zbiorowiska le śne Gmina Prudnik poło Ŝona jest na dwóch pi ętrach ro ślinno ści górskiej, pogórza oraz regla dolnego. Obydwa pi ętra potencjalnie zajmuje ro ślinno ść le śna – górskie i podgórskie lasy li ściaste. Ro ślinno ść rzeczywista odbiega w znacznym stopniu od potencjalnej na skutek wieloletniej działalno ści człowieka. Pi ętro pogórza (do 400 m n.p.m.) to rejon potencjalnego wyst ępowania gr ądów oraz lasów mieszanych o charakterze podgórskim. W górach Opawskich pi ętro to zajmuj ą głównie uprawy polne i lakowe oraz sztuczne lasy. Na niewielkich powierzchniach – na górze Klasztornej, w okolicy Prudnika, Rudziczki i D ębowca zachowały si ę naturalne lasy reprezentuj ące dwa zespoły: Galio carpinetum i Luzulo nemorosea Quercetum . Pi ętro regla dolnego (powy Ŝej 400 m n.p.m.) jest miejscem wyst ępowania buczyn i jaworzyn górskich. górskich górach Opawskich lasy te zostały w wi ększo ści wyci ęte w ubiegłym wieku i zastapione monokulturami świerkowymi i sosnowymi. Naturalny zespół le śny Luzulo nemorosae Fagetum zachował si ę jedynie w małych fragmentach na wzgórzach koło D ębowca. Trzecim typem ro ślinno ści s ą ekstrazonalne lasy higrofilne ze zwi ązku Alno- Padion . Skupiaj ą si ę one nad potokami. Niewielkie płaty ł ęgów wyst ępuj ą na południe od D ębowcai w okolicy Prudnika. W porównaniu z poprzednimi badaniami z roku (1967, 1971, 1992) nie zaobserwowano istotnych zmian w układzie zbiorowisk ro ślinnych. Przejawem niekorzystnej działalno ści człowieka jest natomiast pojawiaj ąca si ę degradacja lasów li ściastych. Zanikaj ą gatunki charakterystyczne, a na ich miejsce wnikają ro śliny środowiskowo obce, takie jak Carem brizoides , Impatiens parviflora oraz krzewy z rodzaju Rubus . Takie przekształcenia zaobserwowano głównie w gradach i ł ęgach. Areał lasów zniszczonych obejmuje obecnie wi ększo ść powierzchni le śnej gminy. Gr ąd środkowoeuropejski – Galio Carpinetum . Ten typ lasu jest charakterystyczny dla nizinnych obszarów podgórskich obszarów Polski Zachodniej i południowo zachodniej. W Górach Opawskich wyst ępował pospolicie w pi ętrze pogórza. Obecnie mniej lub bardziej zdegenerowane płaty zespołu mo Ŝna spotka ć na Górze Klasztornej i w okolicy wsi Zimne K ąty. Reprezentuje on form ę podgórsk ą wyró Ŝnion ą przez gatunki reglowe: Prenanthes purpura , Senecio nemorensisssp. fuchsii i Anthriscus nitida . Gr ąd jest lasem najsilniej przekształconym przez człowieka, w wi ększo ści zast ąpiony został sztucznymi monokulturami, a tam gdzie zachował swój charakter wykazuje du Ŝy stopie ń degeneracji . Kwa śna d ąbrowa podgórska – Luzulo Guercetum petreae Jest to las charakterystyczny dla Sudetów, wyst ępuj ący zazwyczaj na wysoko ści do 600 m n.p.m., na silnie nachylonych zboczach o ekspozycji południowej i zachodniej, z płytk ą, ubog ą, kwa śna gleb ą. W gminie Prudnik wyst ępuje w kilku miejscach na wzgórzach na południe od Prudnika. To typowy zespół Luzulo Quercetum typicum ubogi florystycznie. Gatunkiem charakterystycznym jest Luzula nemorosa a lokalnie wyró Ŝniaj ą zespół acydofilne ro śliny światłolubne, takie jak Calamagrostis epigeios, Calluna vulgaris, Hieracium laevigatum, Vaccinium myrtillus . Zespół wyst ępuje w trudno dost ępnych miejscach, dlatego zachował si ę w gminie. Buczyny – zwi ązek Fagion sylvaticae . Lasy bukowe SA typowe dla regla dolnego. Dawniej porastały wi ększo ść Gór Opawskich, obecnie zachowały si ę jedynie na wzgórzach koło D ębowca, na niewielkich powierzchniach. Jest to buczyna kwa śna Luzulo nemorosae Fagetum – cienisty las o sk ąpym runie, na ubogich, kwa śnych glebach. Gatunkiem charakterystycznym jest Luzula nemorosa a z rz ędu Fagetalia równie Ŝ Galium odoratum i Carex sylvatica . Łęgi – zwi ązek Alno Padion Łęgi s ą zespołami uwarunkowanymi wilgotno ściowo, wyst ępuj ącymi nad ciekami wodnymi. Na terenie gminy Prudnik wyst ępuj ą nad potokiem Prudnik oraz na małych powierzchniach w okolicy D ębowca. Odnaleziono dobrze wykształcone płaty podgórskiego ł ęgu jesionowego Carici remotae-Fraxinetum . Znajduj ą si ę one nad źródlanym zalewiskiem przy granicy pa ństwa na południe od D ębowca. Z gatunków charakterystycznych wyst ępuj ą Carex ramota i Weronika motana. Znikn ął (prawdopodobnie) karpacki gatunek Carex pendula wymieniany przez wcze śniejszych badaczy. Ponadto wyst ępuj ą gatunki siedlisk Ŝyznych i wilgotnych takie jak Cardamine amara, Circa lutetiana, Impatiens noli-tangere, Stachys sylvatica . Pozostałe płaty s ą du Ŝym stopniu zdegenerowane. Charakteryzuj ą si ę masowym wyst ępowaniem Album ursinum i Impatiens noli- tangere . Sztuczne lasy pochodz ące z nasadze ń. W XIX wieku wi ększo ść lasów w Górach Opawskich została wyci ęta a na ich miejsce posadzono drzewa iglaste głównie świerki i modrzewie. Powstały w ten sposób sztuczne lasy nie przystosowane do tych terenów i dlatego nara Ŝone na choroby i niekorzystne działania czynników atmosferycznych. Maj ą ubogie runo pojawia si ę tu Deschampsia flexuosa i Vaccinium myrtillus . Obecnie uprawy te zajmuj ą wi ększ ą cz ęść powierzchni le śnej gminy. Zbiorowiska chwastów segetalnych. Wyst ępowanie Ŝyznych gleb powoduje Ŝe wi ększo ść areału znajduje si ę pod uprawami rolnymi. Wszystkie gleby pól to kompleks pszenny (20% bardzo dobry i 48% dobry). W wi ększo ści to lessy gleb brunatnych, podbielic, pseudobielic lub czarnoziemów, jedynie w południowej cz ęś ci gminy wyst ępuj ą kompleksy pszenne górskie wytworzone ze skał krystalicznych. Warunki te, blisko ść gór i zwi ększone opady stwarzaj ą warunki rozwoju chwastów segetalnych. Szczególnie obficie perzu Agropyron repens . Zachwaszczone jest wi ększo ść pól i jest to naturalny sposób odtwarzania oryginalnego środowiska przyrodniczego, ale uci ąŜ liwy dla uprawiaj ących. Wyró Ŝniono zbiorowiska Apera spica-venti, Tripleurospermum inodorum, Stellaria media, Galiom aparine i Galeopsis tetrachit . Niestety nie mo Ŝna przyj ąć , Ŝe odtwarzane w ten sposób środowisko b ędzie dobrze traktowane przez rolników, gdy Ŝ powoduje znaczne, cz ęsto w granicach 50-80% ubytki w uprawach. Do opracowania zał ączono wyci ąg z inwentaryzacji przyrodniczej gminy Prudnik przedstawiaj ący list ę florystyczn ą i faunistyczn ą gminy oraz opis fauny i flory zbiorowisk le śnych i parków podworskich. g/ Ocena stopnia gło śno ści: W rejonie wsi gminy wyst ępuj ą drogi klas krajowych stanowi ące podstawowe źródło hałasu – jest to droga krajowa nr 408, dla której przeprowadzono szczegółowe wyliczenia uci ąŜ liwo ści i ustalono, Ŝe przekroczenia norm wyst ępuj ą w zale Ŝno ści od pory dnia i nat ęŜ enia ruchu na odległo ść od 25 do 80 m od drogi. Przeanalizowano tak Ŝe ustalenia stopnia zanieczyszcze ń dla drogi 408 (wg raportu oddziaływania inwestycji na środowisko) - która ma najwi ększe ilo ści przeje ŜdŜaj ących pojazdów na terenie całej gminy i dla której stwierdzono Ŝe ilo ści zanieczyszcze ń nie przekrocz ą dopuszczalnych norm. Dla terenów zabudowanych le Ŝą cych wzdłu Ŝ tej drogi i tych które zostan ą uj ęte w Planie Gminy jako przeznaczone pod zabudow ę przewidziano przybli Ŝon ą izofon ę na 60 m. przy czym jej ostateczna szeroko ść zostanie ustalona na etapie Planu Gminy. Z ustale ń tych wynika, Ŝe dla prawidłowego funkcjonowania drogi ze wzgl ędów funkcjonalnych i zagro Ŝenia hałasem nale Ŝy przewidzie ć obej ścia drogowe wsi le Ŝą cych na jej trasie. W pierwszym etapie powinno to by ć obej ście wsi Niemysłowice a w przyszło ści ewentualnie wsi Rudziczka. Drug ą drog ą krajow ą o zwi ększonym zagro Ŝeniu uci ąŜ liwo ściami to droga nr 412 Prudnik Głuchołazy. Obecnie znacznie odci ąŜ ona, gdy Ŝ podstawowy ruch ci ęŜ arowy przesun ął si ę na drog ę Prudnik – Nysa, tym niemniej okresowo droga mo Ŝe by ć źródłem hałasu przekraczaj ącego dopuszczalne normy, czyli 60 dB w dzie ń i 50 dB w nocy. Nie ma szczegółowych bada ń dotycz ących drogi nr 412, dlatego drog ą przybli Ŝonego porównania nat ęŜ enia ruchu przyj ęto, Ŝe ustalenie pasma 50 metrowego b ędzie dla tej drogi wła ściwe, co za tym idzie drog ą porównania stwierdzono, Ŝe dla drogi 412 normy te na pewno nie zostan ą przekroczone. Dodatkowym elementem przemawiaj ącym za przybli Ŝonym okre śleniem uci ąŜ liwo ści drogi 412 jest ustalenie obecnego Planu Gminy i Studium Gminy, Ŝe w przyszło ści zostanie poprowadzony nowy odcinek tej drogi omijaj ący tereny zainwestowane – dlatego jej istnienie jest traktowane jako tymczasowe. Ustalenie to nie zmienia faktu, Ŝe do czasu faktycznej realizacji obej ścia drogowego nie powinno si ę przewidywa ć nowej zabudowy w pa śmie 50 m od drogi. Pasmo to i izofony zostały naniesione na załączniki graficzne. 4.1.2. Opis dotychczasowych zmian w środowisku. Dotychczasowe zmiany w środowisku na obszarach obj ętych opracowaniem nast ępowały przez wiele lat. Czas pocz ątkowego zainwestowania terenów wsi gminy nie jest sprecyzowany w czasie, ale dost ępne dokumenty mówi ą o kilkusetletnim okresie, chocia Ŝ i przedtem na pewno obszar ten był zamieszkany. Istniej ąca obecnie zabudowa ma od 70 – 120 lat, ale i w okresie powojennym znaczna ilo ść budynków została zrealizowana, w tym mi ędzy innymi budynki wielorodzinne dla pracowników Stadniny Koni przy drodze Łąka Prudnicka – Chocim. Zrealizowano je na ł ąkach ju Ŝ poza dotychczasowym zasi ęgiem zabudowy. Powstała te Ŝ zabudowa gospodarcza (baza hodowli krów) Stadniny Koni przy pałacu i druga w środkowej cz ęś ci wsi Moszczanka, oraz przedubojowa baza czasowego przetrzymywania zwierz ąt rze źnych w Ł ące Prudnickiej – obecnie przeszła w r ęce prywatne i została zabudowana budynkami mieszkalnymi. Powstały te Ŝ bazy hodowlane w, Rudziczce, Czy Ŝowicach, Wierzbcu, Niemysłowicach i Piorunkowicach – obecnie wykorzystywane w znacznie mniejszym stopniu, a niektóre wcale nie funkcjonuj ą jako zespoły hodowlane (Niemysłowice, Czy Ŝowice, Mieszkowice i druga baza w Moszczance). Okres tych kilkuset lat (nie analizuj ąc okresu wcze śniejszego) spowodował, Ŝe zmiany w środowisku polegaj ące na likwidacji znacznej cz ęś ci ro ślin i opuszczeniu tego obszaru przez zwierz ęta nast ąpiły ju Ŝ bardzo dawno i trudno obecnie odtworzy ć, co na tych terenach rosło i jakie Ŝyły tu zwierz ęta. Oczywi ście cz ęść ro ślin pozostała, ale w szcz ątkowej postaci (pojedyncze drzewa, szcz ątkowe zakrzewienie brzegów rzeki Złoty Potok uregulowanej po powodzi w 1997 roku i popularne ro śliny wymienione w zał ączonym wykazie zarastaj ące miedze i nieliczne ł ąki) a zwierz ęta tylko te, które bez problemu współ Ŝyj ą z człowiekiem, w tym wypadku s ą to ryby i niektóre ptaki. Reasumuj ąc teren wi ększo ści wsi gminy stał si ę typowym obszarem zabudowy zagrodowej i od wielu lat taki stan środowiska ugruntował si ę na tyle, Ŝe nie mo Ŝna przewidywa ć powrotu do stanu z przed zainwestowania tych terenów. Stan obecny na przewa Ŝaj ącym obszarze wszystkich wsi niestety nale Ŝy okre śli ć jako „obszar zdegradowany”, ju Ŝ samo przeznaczenie terenów pod coroczne uprawy jest naruszeniem naturalnego obiegu materii, gdy Ŝ ekosystem na takich obszarach nie mo Ŝe działa ć prawidłowo i nie mog ą ukształtowa ć si ę naturalne zespoły przyrodnicze, co normalnie trwa wiele lat. Powa Ŝne naruszenie warunków środowiskowych powoduje wiele czynników i nale Ŝy tu wymieni ć: - Zwarte ci ągi zabudowy eliminuj ące naturalne elementy przyrodnicze, przerywaj ące ci ągi komunikacji zwierz ąt i blokuj ące rozwój gatunków ro ślin przez ludzi nieakceptowanych a środowiskowo potrzebnych. - Drogi dziel ące naturalne obszary przyrodnicze. - Likwidacj ę na ró Ŝne sposoby terenów podmokłych, bagnisk i mokradeł będących naturalnym siedliskiem wielu rzadkich ro ślin i zwierz ąt. - Regulacja rzek powoduje zubo Ŝenie otaczaj ącego rzeki świata ro ślinnego i zwierz ęcego a przyspieszony przepływ wód niszczy wi ększo ść jeszcze pozostaj ących na tych obszarach ro ślin a cz ęsto i zwierz ąt. - do wymienionych czynników nale Ŝy doda ć zanieczyszczenie środowiska, stosowanie nawozów i środków ochrony ro ślin, wprowadzanie nadmiernej ilo ści zwierz ąt niszcz ących środowisko, penetracje ludzk ą i wiele innych czynników zwi ązanych z ludzk ą działalno ści ą. Odpowiednie badania okre ślaj ą szczegółowo, jakie ro śliny i zwierz ęta na tym ucierpiały ale nie ma to istotnego znaczenia dla tego opracowania.

4.1.3. Struktura przyrodnicza obszaru opracowania z uwzgl ędnieniem ró Ŝnorodności biologicznej. Elementy struktury to: Struktura terenów zainwestowanych struktura u Ŝytków rolnych struktura terenów lasów i ł ąk Tereny zainwestowane charakteryzuj ą si ę minimalna ró Ŝnorodno ści ą biologiczn ą, gdy Ŝ istnienie i rozwój wi ększo ści ro ślin i zwierz ąt jest b ądź utrudniony przez zabudow ę i zwi ązane z ni ą elementy (ogrodzenia, drogi, zwierz ęta domowe i gospodarcze), b ądź nie na r ękę człowiekowi (chwasty itp.) Tereny pól uprawnych te Ŝ charakteryzuj ą si ę minimalna ró Ŝnorodno ści ą biologiczn ą, gdy Ŝ ich uprawa ma charakter nieomal ci ągły, zatem nie mo Ŝe si ę tu utrzyma ć wi ększo ść ro ślin i zwierz ąt gdy Ŝ naruszany jest ich naturalny cykl Ŝyciowy. Jedynymi obszarami gdzie aktualnie mo Ŝna mówi ć o ró Ŝnorodno ści biologicznej to tereny lasów i ł ąk rzadko przez człowieka naruszanych. Obszar opracowania to przede wszystkim obszary z dwóch pierwszych grup, zatem ich struktura jest wybitnie uboga i nie nale Ŝy liczy ć, Ŝe w wyobra Ŝalnym okresie czasu mo Ŝe ulec zmianie. 4.1.4. Powi ązania przyrodnicze obszaru z jego szerszym otoczeniem. Trudno mówi ć o powi ązaniach, gdy Ŝ tereny zainwestowane niejako naturalnie przechodz ą najpierw w obszary pól i ł ąk a dopiero w dalszej odległo ści łącz ą si ę z naturalnymi siedliskami przyrodniczymi. Tym niemniej korytarze ekologiczne zwi ązane przede wszystkim z rzekami Złoty Potok i Prudnik powinny stanowi ć element powi ąza ń przyrodniczych, na co powinno si ę zwróci ć uwag ę przy pracach nad planem Gminy. 4.1.5. Zasoby przyrodnicze i ich ochrona prawna. Obszar opracowania posiada jedynie kilka elementów przyrodniczych wymagaj ących ochrony i jest to park przy pałacu w Ł ące Prudnickiej, park w Wierzbcu, park w Piorunkowicach i cieki wodne. Pozostałe elementy to strefa działa ń człowieka i jest od niego całkowicie uzale Ŝniona. Nie ma te Ŝ elementów na tyle ciekawych przyrodniczo aby otacza ć ich szczególna opiek ą prawn ą. Oczywi ście przepisy o ochronie przyrody chroni ą ro ślinno ść w podstawowym zakresie - jak na przykład du Ŝe drzewa. Poza obszarem opracowania wyst ępuj ą obiekty i rejony wymagaj ące ochrony (zabytkowe drzewa, kompleksy le śne, siedliska zwierz ąt) ale ich ochron ą zajmuj ą si ę powołane słu Ŝby (Lasy Pa ństwowe, Park Krajobrazowy) i jak do tej pory ochrona ta jest wystarczaj ąca na tyle, Ŝe nie stwierdzono w okresie ostatnich dziesi ęcioleci zniszczenia b ądź degradacji środowiska a wprost przeciwnie nast ąpiły liczne zalesienia dochodz ące prawie do granic zabudowy. Mo Ŝna te Ŝ stwierdzi ć, Ŝe odbudowuje si ę środowisko zwierz ąt charakterystycznych dla tego rejonu. Ponadto główne rzeki podlegaj ą stałej kontroli zanieczyszcze ń.

4.1.6 Walory krajobrazowe i ich ochrona prawna Najciekawszym obszarem gminy są tereny wsi Moszczanka, Ł ąka Prudnicka i Dębowiec. Wsie te le Ŝą na pograniczu parku krajobrazowego „Góry Opawskie” i w znacznej cz ęś ci obejmuje je otulina parku. Park do ść ści śle przestrzega zachowania walorów krajobrazowych poprzez maksymalne ograniczanie powstawania nowej zabudowy, oraz w odniesieniu do nowopowstaj ących obiektów kontroluje ich kształt i wystrój architektoniczny poprzez d ąŜ enie do nawi ązywania do istniej ącej charakterystycznej zabudowy tego rejonu i stosowanie naturalnych materiałów takich jak kamie ń i drewno. Zarz ąd parku posiada opracowane plany zagospodarowania całego rejonu i stosuje si ę do nich do ść rygorystycznie. Podobne wytyczne zostały uj ęte w dotychczasowych planach gminy Prudnik i s ą przez słu Ŝby architektoniczne gminy przestrzegane poprzez ka Ŝdorazowy zapis w wydawanych decyzjach lokalizacyjnych. Reasumuj ąc nale Ŝy uzna ć, Ŝe ochrona prawna walorów krajobrazowych tych rejonów jest wystarczaj ąca i w tej postaci powinna stanowi ć zapis prawny w przyszłym Planie Gminy. Pozostałe obszary równie Ŝ powinny otrzyma ć odpowiednie zapisy w Planie Gminy okre ślaj ące kształt, wielko ść i wystrój obiektów, chocia Ŝ nie powinny by ć to zapisy tak rygorystyczne jak te dotycz ące rejonu Parku Krajobrazowego. 4.1.7. Jako ść środowiska, jego zagro Ŝenia oraz ich źródła Pomimo Ŝe środowisko jest ju Ŝ i tak powa Ŝnie zubo Ŝone i jego jako ść nie jest najlepsza, brak jego ochrony mo Ŝe stan ten znacznie pogorszy ć. Obecnie środowisko obszarów podlegaj ących ocenie (zgodnie ze Studium Gminy) nale Ŝy okre śli ć jako typowe środowisko wsi z przewa Ŝaj ąca zabudow ą zagrodow ą, a tereny j ą otaczaj ące to przyzagrodowe pola i ł ąki. Takiemu środowisku z zewn ątrz zagra Ŝaj ą czynniki przyrodnicze takie jak powodzie, po Ŝary lasów czy wiatry. Na opisanym terenie szczególnie w rejonie wsi Moszczanka i Ł ąka Prudnicka jedynym ale powa Ŝnym czynnikiem s ą powodzie i ich zasi ęg został okre ślony graficznie z wytycznymi do planu polegaj ącymi na wył ączeniu tych terenów z pod zabudowy z sukcesywn ą likwidacj ą zabudowy istniej ącej. Pozostałe czynniki to te, które wi ąŜą si ę z działalno ści ą człowieka i na tym terenie s ą to: Zanieczyszczenie powietrza wynikaj ące ze stosowania nieekologicznego ogrzewania i z ruchem pojazdów. Zanieczyszczenie gleby i wody przy braku kanalizacji i przenikanie zanieczyszcze ń do gleby oraz wód powierzchniowych i gruntowych. Hałas zwi ązany z przebiegaj ącymi przez wie ś drogami. Dodatkowym czynnikiem zagra Ŝaj ącym nie tylko człowiekowi, ale środowisku ro ślin i zwierz ąt jest niewła ściwa gospodarka rolna polegaj ąca na stosowaniu nawozów sztucznych, środków ochrony ro ślin, likwidowaniu miedz i nieu Ŝytków oraz stosowaniu monokultur rolnych. 4.2. Diagnoza stanu i funkcjonowania środowiska 4.2.1.Ocena odporno ści środowiska na degradacje oraz jego zdolno ść do regeneracji Środowisko wiejskie nie jest nara Ŝone na zbyt wiele wpływów pogarszaj ących jego stan, dlatego stosunkowo łatwo wraca do stanu naturalnego, je Ŝeli tylko czynniki degraduj ące zostan ą zlikwidowane lub ich działania ograniczone. Poniewa Ŝ we wsiach gminy Prudnik przewiduje si ę znaczn ą popraw ę sytuacji w zakresie ochrony sanitarnej, usuwania ścieków oraz stosowanych systemów grzewczych regeneracja b ędzie post ępowa ć, ale te Ŝ nigdy nie powróci do odtworzenia naturalnego środowiska przyrodniczego z przed zainwestowania. 4.2.2 Ocena stanu ochrony i u Ŝytkowania zasobów przyrodniczych. To co aktualnie istnieje jest chronione poprzez ustalenia prawne oraz instytucje do tego powołane. Ró Ŝnorodno ść przyrodnicza na terenie opracowania pozostaje niezmienna od wielu lat i nie stwierdzono celowych b ądź przypadkowych działa ń prowadz ących do zmiany tego stanu. Nie przewiduje si ę te Ŝ wprowadzania ścisłych form ochrony przyrody. 4.2.3. Ocena stanu zachowania walorów krajobrazowych Nie stwierdzono, szczególnie w rejonach bardziej atrakcyjnych wielu działa ń pogarszaj ących stan krajobrazu oraz estetyk ę otoczenia. Stwierdzone negatywne przykłady s ą nieliczne i nie maj ą zdecydowanego wpływu na krajobraz, gdy Ŝ s ą to pojedyncze realizacje i w przyszło ści, je Ŝeli odpowiednio ukształtuje si ę ich otoczenie powinny wtopi ć si ę w krajobraz. Park Krajobrazowy – bo jest to szczególnie nara Ŝony na naruszenia obszar gminy - w ramach swoich uprawnie ń stara si ę kształtowa ć krajobraz drog ą zakazów i ogranicze ń i jest to na obecnym etapie do ść skuteczne, ale jest wątpliwe czy tego typu działania przy naturalnym d ąŜ eniu do osiedlania si ę w rejonach atrakcyjnych mog ą by ć skuteczne na dłu Ŝsz ą met ę. Dlatego naturalnym działaniem powinno by ć tworzenie zespołów zabudowy letniskowej wtopionej w naturaln ą ziele ń. Pozostałe wsie powinny uzyska ć odpowiednie zapisy okre ślaj ące charakter zabudowy w Planie Gminy. 4.2.4. Ocena zgodno ści dotychczasowego u Ŝytkowania terenu z uwarunkowaniami przyrodniczymi. Nale Ŝy uzna ć Ŝe w opracowywanych wsiach nie ma kolizji pomi ędzy aktualnym uŜytkowaniem a cechami i uwarunkowaniami przyrodniczymi poza nielicznymi niewielkimi obszarami gdzie przyroda utrudnia obecne u Ŝytkowanie, s ą to przede wszystkim tereny zalewowe. Kolizj ę t ę nale Ŝy usun ąć w ramach Planu Gminy. 4.2.5. Ocena charakteru i intensywno ści zmian zachodz ących w środowisku. Na omawianym terenie stan środowiska jest bardzo stabilny i wła ściwie w okresie wielu ostatnich lat nie stwierdzono istotnych zmian, poza gwałtownymi zmianami w wyniku powodzi, ale zmiany te po kilku latach zanikaj ą i wi ększo ść przekształce ń b ądź zanika b ądź staje si ę naturalnym elementem środowiska. Zmiany spowodowane przez działalno ść człowieka s ą ró Ŝne, polepszaj ą stan środowiska działania zwi ązane z realizacj ą sieci wodoci ągowych i kanalizacji we wszystkich wsiach. Natomiast naturalny rozwój komunikacji na pewno stan ten pogarsza i je Ŝeli nie zostan ą wykonane obej ścia drogowe kilku wsi gminy na pewno warunki Ŝycia zdecydowanie si ę pogorsz ą. Dotyczy to wsi Ł ąka Prudnicka – przesuniecie na północ drogi Prudnik Głuchołazy, wsi Niemysłowice – wykonanie obej ścia wsi drog ą krajow ą (nr 408), wykonanie obej ścia wsi Wierzbiec drog ą Prudnik Głuchołazy. W perspektywie mo Ŝna przeanalizowa ć sposób omini ęcia wsi Rudziczka drog ą krajow ą (nr 408). 4.2.6.Ocena stanu środowiska oraz jego zagro Ŝeń i mo Ŝliwo ści ich ograniczenia. Stan środowiska wykształcił si ę przez wiele lat i mo Ŝna uzna ć, Ŝe ludziom Ŝyje si ę na tym obszarze dobrze, chocia Ŝ pewne zagro Ŝenia wyst ępuj ą, pomimo Ŝe prowadzone były liczne działania likwiduj ące b ądź ograniczaj ące stopie ń zagro Ŝenia – i tak: Zagro Ŝenie powodzi ą ograniczyła regulacja rzeki Złoty Potok a w dalszym etapie wyznaczenie terenów nie przewidzianych pod zainwestowanie i perspektywiczn ą likwidacj ę zabudowy w rejonach zagro Ŝonych. Zagro Ŝenie zanieczyszczeniem powietrza w wyniku stosowania niewła ściwego ogrzewania mo Ŝna zniwelowa ć a w dalszej przyszło ści zlikwidowa ć poprzez stosowanie ekologicznych sposobów ogrzewania. Zanieczyszczenie środowiska w wyniku odprowadzania ścieków sanitarnych i gospodarczych do gleby i odbiorników naturalnych (rzeki) niew ątpliwie ograniczy przewidywana realizacja kanalizacji na całym obszarze wszystkich wsi. Zagro Ŝenie hałasem w rejonach dróg krajowych głównych i bocznych, chocia Ŝ z wylicze ń wynika, Ŝe niewielkie jednak dla zabudowy zlokalizowanej w bezpo średnim s ąsiedztwie, na dłu Ŝsz ą met ę uci ąŜ liwe, dlatego przewiduje si ę ograniczy ć uci ąŜ liwo ść poprzez przeniesienie tras poza tereny zabudowane. Obecnie nale Ŝy przewidzie ć działania mog ące jedynie ograniczy ć realizacj ę nowej zabudowy w tych pasmach. 4.3.Wst ępna prognoza dalszych zmian zachodz ących w środowisku, polegaj ąca na okre śleniu kierunków i mo Ŝliwej intensywno ści przekształce ń i degradacji środowiska, które mo Ŝe powodowa ć dotychczasowe u Ŝytkowanie i zagospodarowanie. W ka Ŝdym środowisku zachodz ą zmiany id ące w dwóch kierunkach mo Ŝna je okre śli ć jako te pozytywne, czyli polepszaj ące stan środowiska i negatywne stan ten pogarszaj ące, czyli prowadz ące do jego degradacji. Na terenie wsi gminy Prudnik aktualny stan zagospodarowania trwaj ący wiele lat ju Ŝ pogorszył to, co pogorszy ć było mo Ŝna. Uzna ć nale Ŝy, Ŝe obecny stan jest stabilny, przyroda nie wkracza zbyt agresywnie na tereny zainwestowane a człowiek nie niszczy świadomie tego, co go otacza. By ć mo Ŝe pewne działania ludzkie sił ą rzeczy prowadz ą do degradacji środowiska, ale kieruj ąc si ę zasad ą zrównowa Ŝonego rozwoju trzeba zachowa ć równowag ę nie lokalizuj ąc elementów mog ących t ę równowag ę zachwia ć. Oceniaj ąc zakres rozwoju okre ślony w Studium Gminy nale Ŝy uzna ć, Ŝe je Ŝeli przyj ęty tam zakres zmian i ich intensywno ść si ę nie zmieni nie ma obaw, Ŝe nast ąpi zintensyfikowanie zmian prowadz ących do degradacji środowiska. 4.4. Okre ślenie terenów o predyspozycjach do pełnienia funkcji przyrodniczej. Tereny opracowania to obszar naturalnego rozwoju funkcji mieszkaniowej dla ludno ści wiejskiej i oprócz terenów konkretnie przeznaczonych do pełnienia funkcji przyrodniczej jak parki, cieki wodne z ich otoczeniem, oraz naturalne zaplecza zagród przewidziane pod sady i uprawy przydomowe reszta mo Ŝe by ć, oczywi ście po dokładnej analizie i zgodnie z zasadami kształtowania zabudowy, przeznaczona pod zainwestowanie. Oczywi ście wyst ępuj ą obszary gdzie funkcja przyrodnicza mo Ŝe by ć odtwarzana, pomimo Ŝe obecnie jest b ądź zdegradowana, b ądź celowo przeznaczana na inne cele. S ą to dawne wyrobiska po eksploatacji surowców naturalnych lub tereny intensywnych wieloletnich upraw na terenach o niskiej przydatno ści rolnej. Wyrobiska wyst ępuj ą w rejonie wsi D ębowiec (dawne kamieniołomy), Łąka Prudnicka i Moszczanka dawne wyrywkowe wyrobiska po kamieniołomach, Niemysłowice, Rudziczka i Piorunkowice odkrywkowa eksploatacja piasku. Poniewa Ŝ nie stwierdzono jakie s ą to zasoby i jaka jest ich faktyczna przydatno ść obszary te powinny zosta ć przeznaczone do pełnienia funkcji przyrodniczej. 4.5. Okre ślenie przydatno ści środowiska dla ró Ŝnych rodzajów i form zagospodarowania obszaru. Przewidywane przeznaczenie terenu opracowania jest bardzo ograniczone i polega przede wszystkim na lokalizacji zabudowy mieszkaniowej, usług i w niektórych miejscach zabudowy zwi ązanej z wypoczynkiem i rekreacj ą. Formy zwi ązane z lokalizacj ą przemysłu, du Ŝych gospodarstw rolnych, czy eksploatacją wła ściwie - poza ju Ŝ istniej ącymi - nie wyst ępuj ą. Opieraj ąc si ę na przyj ętym zało Ŝeniu analizie podlega jedynie przeznaczenie terenów pod zabudow ę mieszkaniow ą i je Ŝeli jej zakres b ędzie w logiczny sposób ograniczony, środowisko wszystkich wsi gminy nadaje si ę do jej lokalizacji, bo warunki mieszkaniowe na obszarach wsi s ą, poza obszarami wytypowanymi jako nie nadaj ące si ę pod zabudow ę - dobre. Równie Ŝ sama zabudowa, je Ŝeli zachowane zostan ą odpowiednie warunki nie b ędzie szkodzi ć środowisku przyrodniczemu. 4.6. okre ślenie uwarunkowa ń ekofizjograficznych jako wnioski do Planu Zagospodarowania Gminy. Na podstawie przeprowadzonych analiz ustala si ę nast ępuj ące wnioski do wykorzystania przy wykonywaniu Planu Gminy Prudnik. Przy czym przyj ąć nale Ŝy, Ŝe wnioski te s ą ukierunkowane na przewidywane zagospodarowanie i obszar terenu ustalony w Studium Gminy jako tereny zainwestowane. Wnioski z uwagi na dwukierunkowo ść opracowania zostały podzielone na te dotycz ące warunków Ŝycia ludzi i rozwoju funkcji mieszkaniowej, oraz dotycz ące ochrony środowiska i jego warto ści przyrodniczej. Wnioski dotycz ące warunków Ŝycia i mo Ŝliwo ści zainwestowania obszaru opracowania na cele mieszkaniowe i inne (usługowe, przemysłowe i rekreacyjne). 1. Nie wyst ępuj ą przeciwwskazania klimatyczne dla realizacji funkcji mieszkaniowej i innej zwi ązanej z działalno ści ą człowieka, gdy Ŝ klimat na obszarze całej gminy jest dobry, nie wyst ępuj ą zdecydowane anomalie pogodowe i wi ększe burze, wiatry zdecydowanie ponadprzeci ętne to wiatry halne wyst ępuj ące 2-4 razy do roku, nie czyni ące jednak wi ększych szkód. Ostatnie powodzie dokonały pewnych zniszcze ń, ale zalane zostały minimalne powierzchnie zabudowane, a poza tym wszystkie inne tereny, nawet le Ŝą ce w bezpo średnim s ąsiedztwie wylewaj ących rzek pozostały nienaruszone. 2. Poło Ŝenie gminy i obecno ść terenów turystycznie ciekawych kwalifikuje ten obszar do zamieszkania i prowadzenia działalno ści zwi ązanej z obsług ą turystyki. Dlatego w wywarzonym zakresie nale Ŝy przewidzie ć usługi tego typu. 3. Warunki hydrogeologiczne poza nielicznymi obszarami w dolinach cieków wodnych s ą dobre gdy Ŝ nie stanowi ą przeszkody dla zabudowy, a warstwy naturalnej izolacji w postaci warstw glin stanowi ą dobr ą ochron ę wód poziomów wodono śnych przed zanieczyszczeniami gospodarczymi. 4. Zaleganie wód pierwszego poziomu od 0,5 – 10 m, na wi ększo ści obszaru poni Ŝej 3,0 m. Pokłady maj ą średni ą wydajno ść , ale wyst ępuj ą obszary gdzie ilo ści wód w okresach najwi ększych susz zapewniaj ą pełne pokrycie zapotrzebowania a ich jako ść w zale Ŝno ści od anomalii klimatycznych zdecydowanie si ę nie pogarsza. Tym niemniej nale Ŝy czyni ć starania prowadz ące do poprawy jako ści wód szczególnie z uj ęcia Szybowice. 5. Układy geologiczne w warstwach przewidywanego posadowienia obiektów kubaturowych to w 90 % twarde gliny, Ŝwiry i piaski. Tworz ą dobre warunki do posadowienia budynków. 6. Gleby na terenie opracowania s ą dobrych klas III – IV i nadaj ą si ę do prowadzenia gospodarki rolnej – kompleksy pszenne dobre i bardzo dobre. Natomiast w rejonach przewidzianych pod zabudow ę wyst ępuj ą czynniki (niewielkie obszary upraw w granicach 0,3 – 1,0 ha, przeplatane łąkami i terenami wybiegów dla zwierz ąt hodowlanych, wi ększo ść działek oddzielona od du Ŝych kompleksów drogami) które pomimo przydatno ści rolnej z uwagi na klas ę gleb, mog ą by ć przeznaczone pod zabudow ę a wynikaj ące z tego straty w gospodarce rolnej b ędą nieodczuwalne 7. Konfiguracja terenu na przewa Ŝaj ącym obszarze opracowania to tereny płaskie nie nara Ŝone na erozj ę. W dolinach rzek wyst ępuj ą skarpy i cz ęsto do ść strome stoki utrudniaj ące zabudow ę, ale pewne utrudnienia realizacyjne rekompensuje poło Ŝenie w atrakcyjnym otoczeniu, oraz plus zwi ązany z nie zajmowaniem dobrych terenów rolnych pod zabudow ę. 8. Powa Ŝnym czynnikiem pogorszaj ącym warunki Ŝyciowe mieszka ńców s ą drogi przelotowe o du Ŝym nat ęŜ eniu ruchu. Na obszarach zainwestowanych gminy dotyczy to wsi Niemysłowice i Rudziczka (droga krajowa nr 408), oraz wsi Ł ąka Prudnicka i Wierzbiec (droga nr 412). Drogi te s ą uci ąŜ liwe ze wzgl ędu na zanieczyszczenie powietrza i przede wszystkim na hałas. W opracowaniu okre ślono tereny gdzie wyst ępuje zwi ększony hałas i wyznaczono izofony. Natomiast najlepszym rozwi ązaniem jest wykonanie obej ść drogowych wszystkich wymienionych wsi. 9. reasumuj ąc tereny opracowania - poza rejonami wytypowanymi do ograniczenia b ądź rezygnacji z zabudowy - pod zabudow ę si ę kwalifikuj ą. Uznano, Ŝe mo Ŝliwa jest realizacja zabudowy mieszkaniowej (jednorodzinnej, zagrodowej i rekreacyjnej), rekreacyjno-turystycznej, drobnych usług i w niektórych rejonach (Moszczanka, D ębowiec, Chocim i w wypadku realizacji zbiornika wodnego równie Ŝ wsi Piorunkowice) obsługi turystyki w poszerzonym zakresie. Niektóre rejony le Ŝą ce wzdłu Ŝ dróg przelotowych klasy krajowej mo Ŝna uaktywni ć w zakresie usług i obsługi komunikacji. Dotyczy to wsi Niemysłowice, Rudziczka i w ograniczonym zakresie Ł ąka Prudnicka, Moszczanka i Wierzbiec. Proponowana funkcja przemysłowa w rejonie stacji kolejowej w Szybowicach powinna zosta ć dobrze przemy ślana i poparta odpowiednimi analizami. Wnioski dotycz ące ochrony środowiska jego warto ści przyrodniczej i kulturowej 1. Obszary opracowania charakteryzuj ą si ę niewielkimi walorami florystycznymi i faunistycznymi z wyj ątkiem niektórych odcinków dolin rzecznych, zadrzewie ń i ł ąk zalewowych i podmokłych. Na pozostałych terenach dominuj ą gatunki siedlisk synantropijnych. 2. Powi ązania ekologiczne z terenami s ąsiednimi (chocia Ŝ ostatnio coraz słabsze) maj ą doliny rzek Złoty Potok i Prudnik. 3. Zmiany środowisk przyrodniczych na obszarach opracowania to przede wszystkim wynik działa ń człowieka takich jak rozwój funkcji osadniczej i inwestycyjnej (drogi, regulacja rzek, melioracje) oraz rolnictwo (intensywna gospodarka rolna, hodowla itp.) i zwi ązane z ni ą działania. 4. Zagro Ŝeniami dla środowiska mog ącymi pogorszy ć jego stan to: • - dalszy rozwój funkcji osiedle ńczej • - intensywna gospodarka rolna zwi ązana z wprowadzaniem monokultur, • - chemizacja • - emisja zanieczyszcze ń do gleby i powietrza • - działania regulacyjne rzek i potoków. 5. Obecnie tereny wykazuj ą zró Ŝnicowan ą odporność na degradacj ę i zdolno ść do regeneracji i najwi ększa jest w dolinach rzek i zespołach parkowych. 6. Zwi ązane z degradacj ą procesy to: • - Zwi ększenie powierzchni trwale zdegradowanej • - dalsza antropogenizacja flory i fauny na terenach otaczaj ących zabudow ę 7. Ograniczenie zagro Ŝeń dla środowiska przyrodniczego na terenach przewidzianych pod zainwestowanie mo Ŝna osi ągn ąć przez: • Ochron ę ekosystemów w tym dolin rzecznych, terenów bagnistych i zespołów zieleni parkowej. • Przyj ęcie niskiej intensywno ści zabudowy i unikanie zabudowy wielorodzinnej • Wprowadzenie ogranicze ń kubaturowych • DąŜ no ść do wprowadzania na obszary zainwestowane jak najwi ększej ilo ści drzew i krzewów. • Wprowadzanie ekologicznych systemów grzewczych. • Zorganizowane usuwanie odpadów komunalnych oraz ścieków bytowych i gospodarczych. • Kontrol ę i wymagalno ść usuwania nieprawidłowo ści w zakresie zanieczyszcze ń środowiska w wyniku istnienia nieszczelnych zbiorników nieczysto ści płynnych, cz ęsto odprowadzanych do gleby i naturalnych cieków wodnych. • W wypadku wyznaczania zespołów zabudowy ustala ć mo Ŝliwie najwi ększe powierzchnie działek (minimum 1000 m) aby zminimalizowa ć zag ęszczenie zabudowy. • DąŜ yć do ograniczenia stosowania ogrodze ń i innych barier terenowych utrudniaj ących migracje zwierz ąt. 8. Obszary na których nale Ŝy przewidzie ć ochron ę zasobów przyrodniczych, łącznie z wprowadzeniem stref w których nie powinno si ę realizowa ć zabudowy: • Bezpo średnia blisko ść koryt rzecznych – szczególnie dotyczy to rzeki Złoty Potok • Tereny zadrzewie ń (przy dawnych dworach i pałacach) w Ł ące Prudnickiej, Wierzbcu i Piorunkowicach. • Unika ć zbli Ŝenia zabudowy do kompleksów le śnych, poza ewentualn ą zabudow ą rekreacyjno letniskow ą. • Szczególnie starannie operowa ć zabudow ą (jej wielko ściami kubaturowymi, lokalizacj ą i wystrojem) w granicach strefy ochronnej Parku Krajobrazowego i zbli Ŝonych do jej granic. • Poza granicami terenów przewidzianych pod ewentualną zabudow ę ustalonych w Studium Gminy • Logiczne ograniczenia w przeznaczaniu pod zabudow ę gruntów klas wy Ŝszych (I-III) • Wskazane ograniczenia mo Ŝliwo ści realizacji zabudowy w obszarach zbli Ŝonych do cmentarzy, obiektów zabytkowych i miejsc kultu. 9. DąŜ yć do odtworzenia w ci ągach zabudowy korytarzy migracyjnych dla zwierz ąt. Dotyczy to szczególnie wsi ci ągn ących si ę na długo ści wielu kilometrów. Do opracowania zał ączono mapy terenów wsi obj ętych opracowaniem z naniesieniem podstawowych elementów i czynników, które nale Ŝy uwzgl ędni ć w Planie Gminy.