Met de motor door Frankrijk

52 uitgekiende motorroutes door la douce ONZE AUTEURS

In mei 2020, toen het land in lockdown was vanwege de coronapandemie, hebben we op onze Instagrampagina @michelinvoyage de operatie ‘droomjob’ gelanceerd. We zochten auteurs voor deze motorreisgids en er werd massaal op onze oproep gereageerd: 4000 motorrijders stonden te popelen om de uitdaging aan te gaan! Uiteindelijk hebben we er twee geselecteerd. Alice en Arthur zijn in de zomer van 2020 op de motor gestapt en hebben heel Frankrijk doorkruist om de routes te testen. In deze gids delen ze hun ervaringen en geven ze tips voor bezienswaardigheden en de beste adressen. Bestijg uw stalen ros en beleef het zelf: de mooiste avonturen op de mooiste motorroutes door Frankrijk!

Alice Peuple Toen Alice 15 jaar geleden het motorrijden ontdekte, was ze meteen verkocht. Ze is voor ons op zoek ge- gaan naar de prachtigste vergezichten, de fijnste boch- ten en de leukste adresjes in Zuid-Frankrijk. Ze heeft in Marseille en Grenoble gewoond en kent die regio als haar broekzak, van de Middellandse Zee tot diep in de Alpen. Bekijk haar foto’s op @achickonabike. B. Bodot

Arthur Millès Arthur heeft twee liefdes: reizen en retro-motorfiet- sen. Op zijn oude BMW heeft hij voor ons door heel Frankrijk gezworven, van de Ardennen tot de stran- den van Corsica en van de Pyreneeën tot de wijn- gaarden van de Bourgogne. Onderweg heeft hij de mooiste landschappen en binnenwegen voor u ver- zameld. Hij deelt zijn ervaringen op @hexagone

_tour . N. Millès

En verder Martin Fourquet, Hervé Kerros en Manuel Sanchez hebben bestaande roadtrips voor ons geactualiseerd, zodat u altijd verzekerd bent van prachtige, betrouwbare routes. Veel dank daarvoor! Die roadtrips waren al heel wat jaren geleden samengesteld, voor onze eerste motorgids. Ook toen zijn enthousiaste motorrijders naar alle windstreken van Frankrijk uitgezwermd. Nogmaals bedankt Stan Barets, Paul Bernard, Thierry Butzbach, Anne-France Dautheville, Évelyne Doan, Aldo Fusco, Philippe Guillau- me, Pascal Lasnier, Fabien Lecoutre, Catherine Tastemain en Bertrand Thiébault!

4 INHOUD 189 6 Onze roadbooks LANDELIJKE WEGGETJES 8 Uw roadtrip voorbereiden 190 De Champagne 10 Uw motor 196 Het Pays de Bray 13 Uw uitrusting 202 De Vexin 20 Veilig rijden 208 De Suisse Normande 34 In geval van een ongeluk 214 De Chevreuse 38 Een motor huren 220 Het Forêt de Fontainebleau 39 Transport van uw motor 226 De Yonne en de Côte des Bar 232 Wijnroute door de Bourgogne 238 De Périgord Vert en de Périgord 41 Blanc BOCHTIGE BERGWEGEN 244 De Quercy 42 De Vogezen 250 De Alpilles 48 De Morvan 54 De Haut-Jura 60 De Monts de Tarare en de 257 Beaujolais GORGES, RIVIEREN 66 Regionaal Natuurpark Livradois- EN MEREN Forez 258 De meren van de Champagne 72 De Velay en de Vivarais 264 Langs de Eure 78 De Chartreuse 270 Het dal van de Loir 84 De Vercors 276 Kastelen langs de Loire 90 De Queyras 282 De meren van de Brenne 96 De Mercantour 288 De gorges van de Dordogne 102 De uitlopers van de Alpen 294 De gorges van de Aveyron 108 De Balagne, Corsica 300 De gorges van de Truyère 114 De Castagniccia, Corsica 306 De gorges van de Tarn 120 De Sainte-Baume en de Maures 312 De Ardèche 126 Het Pays Cathare 318 De meren van de Savoie 132 De Ariège 138 De Pyreneeën 325 LANGS EN OVER 145 DE GRENZEN ZEE EN OCEAAN 326 De Ardennen 146 De Baai van de 332 Het Zwarte Woud 152 Het Pays de Caux 338 De Haut-Doubs 158 De Cotentin 344 Van Nice naar de Provincia di Imperia 164 De Trégor 350 De Cerdagne en Andorra 170 De Cornouaille 356 Frans en Spaans Baskenland 176 De Charente 362 Register 182 De zuidkust van Corsica 374 Overzichtskaart 5 UW MOTOR rudigobbo/iStock

Geef uw motor voor vertrek een uitgebreide onderhoudsbeurt. Met een goed onderhouden motor reist u geruster, beter en verder!

BELANGRIJKSTE PUNTEN spanning gaat hij slippen. Beide geval­ len leveren een gevaarlijke situatie op. VOOR DE VEILIGHEID En verder… Remmen Als u van plan bent ongeveer duizend Controleer de remblokken (dikte, slijta­ kilometer te gaan rijden, controleer ge), remschijven (kromtrekken, onre­ dan op drie kwart van de rit: gelmatigheden in het patroon, slijtage) – de kettingspanning (en smeer de en remtrommels. Check ook het peil ketting­ ook); van de remvloeistof (reservoir rechts – het oliepeil (wacht 15 minuten, de olie op het stuur) en de kleur (wit tot heel zakt naar de bodem van het carter); lichtgeel). Hoe donkerder de remvloei­ – het peil van de koelvloeistof. stof hoe ouder en hoe minder goed de werking. BANDEN Motorolie Motorfietsbanden zijn het product van Controleer het oliepeil in het carter­ complexe, geavanceerde technolo­ (laat een warme motor eerst een mi­ gie. Ze vormen uw enige contact met nuut of vijftien afkoelen). Zorg dat de de grond, twee kleine contact­punten, motorfiets goed recht staat. Kijk ook of maar van essentieel belang. Uw ban­ er geen olie lekt. den moeten op diverse fronten pres­ Voorvork teren: bij de ­voortbeweging en bestu­ Controleer of de oliekeerringen niet ring, het optrekken en afremmen­ (of lekken. bij het maken van een noodstop); ze moeten voor een stabiele weg­ligging Verlichting zorgen, een enorm gewicht dragen Controleer alle lichten. Vervang oude­ en ook nog eens lang meegaan. Om re lampen preventief, want ze hebben al die functies optimaal­ te laten wer­ altijd de neiging op het meest ongele­ ken, is het voor u als motorrijder van gen moment door te branden… ­cruciaal belang een aantal voorzorgs­ Distributieketting of -riem maatregelen in acht te nemen, die we Controleer dit onderdeel niet alleen op kort ­zullen samenvatten. Daarmee slijtage, maar ook op de juiste span­ haalt u niet alleen het hoogste rende­ ning. Bij een te hoge spanning kan de ment uit uw banden, maar bevordert u ketting of riem breken, bij een te lage ook uw eigen veiligheid. 10 rudigobbo/iStock

Bandenspanning de banden onherstelbare schade oplo­ Een juiste bandenspanning is van groot pen. Het heeft dan geen zin meer ze als­ belang voor uw veiligheid en com­ nog op de juiste spanning te brengen. fort, en voor de levensduur van uw Regelmatige controle van uw banden is banden. De door de fabrikant aan­ dus van levensbelang. Check vooral de bevolen spanning draagt bij aan de onderstaande punten: goede rijeigenschappen van de mo­ − het loopvlak: controleer het pro­ tor, vooral de wegligging, op rech­ fiel, kijk of er niets scherps in de band te wegen en in bochten, ook bij lage­ steekt en of u scheuren, zwakke plek­ re snelheden en tijdens het remmen. ken of onregelmatige slijtage ziet; Het is raadzaam­ dit elke twee weken − de flanken: let op beschadigingen ‘koud’ te ­controleren, dat wil zeggen (bijvoorbeeld als gevolg van contact twee uur na de laatste rit of wanneer met een stoeprand), haarscheurtjes en de motor minder­ dan 3 km heeft gere­ abnormale vervormingen; den, bij lage ­snelheid. Bij controle van − de velgen: controleer op verbuigingen­ de banden­spanning onderweg hebt en andere beschadigingen en check de u te maken met warme banden. Laat aansluiting van de band op de velg. In er nooit lucht uit lopen, ook al lijkt de geval van twijfel is het verstandig om zo ­spanning erg hoog. Een te lage ban­ snel mogelijk de hulp van een professio­ denspanning moet u wel corrigeren: nal in te roepen. de ‘warme’ spanning moet 0,3 bar ho­ Vervangen ger zijn dan de aanbevolen ‘koude’ Het omleggen van nieuwe banden, ge­ spanning. volgd door de uitlijning van de ­wielen, Ook de spanning van met stikstof­ ge­ is werk voor vakmensen, want zelfs vulde banden moet regelmatig gecon­ kleine fouten kunnen uw veiligheid in troleerd worden. gevaar brengen. Bij het vervangen van Vergeet na de controle niet om de dop de banden moet u ­rekening houden weer op het ventiel te draaien; deze met de volgende punten: voorkomt dat vuil het ventiel binnen­ − de voorgeschreven bandenmaat; dringt. − de bepalingen rondom snelheid en Controle belasting; Banden zijn aan slijtage ­onderhevig en − voor sommige modellen is het van be­ moeten regelmatig gecontroleerd wor­ lang het door de fabrikant ­aanbevolen den. Extra slijtage kan ontstaan door type banden aan te houden (zoals GT). een verkeerde banden­spanning, over­ Raadpleeg in geval van twijfel het hand­ belasting of een slechte ­uitlijning van de boek voor de gebruiker of de ­catalogus wielen. Als u te lang met een te hoge of van uw bandenspecialist, of ga te rade te lage bandenspanning rijdt, kunnen bij uw dealer. Vervang tegelijk met de 11 VEILIG RIJDEN rudigobbo/iStock een stevige buikgordel. Met uw knie- maar bij hogere snelheden is het beter ën en buikspieren voorkomt u dat u tij- om tegen de rug van de rijder te leu- dens het remmen te veel naar voren nen; die houding is niet alleen aerody- schuift of tijdens het optrekken­ naar namischer, maar biedt ook meer be- achteren. Een simpele test: u moet zich scherming tegen de wind. een beetje uit het zadel kunnen oprich- Het risico op een val is in stilstand ove- ten zonder uw handen te gebruiken. rigens groter dan tijdens het rijden, dat Uw handen gebruikt u alleen om uw is iets om goed in uw hoofd te houden. bovenlichaam in positie te ­houden, wat Geef de rijder een seintje als u wilt op- in principe weinig spanning op de ar- of afstappen en probeer niet uw voe- men geeft en dus niet zo vermoeiend ten op de grond te zetten als u voor is. U kunt zich aan de bestuurder vast- een rood licht (of ergens anders) moet houden of aan de beugels aan de zij- wachten. De rijder is degene die voor kanten of de achterkant. het evenwicht zorgt. U mag uiteraard gaan verzitten, maar In de bochten moet u met de bewe- doe dat niet al te plotseling. Als de ging meegaan door naar dezelfde motor stilstaat, kunt u de bestuurder kant over te leunen als de rijder. Het eerst waarschuwen, onder het rijden is goed om het rijden van bochten van kunt u met een paar kleine, vloeien- tevoren rustig samen te oefenen. de ­bewegingen een andere houding Overleg en train al dit soort dingen ­aannemen. Als u dat veiliger vindt, voor u op reis gaat en praat er onder­ kunt u de rijder natuurlijk ook vragen weg ook over – verschillende houdin- om even te stoppen. gen op verschillende wegen, de lengte Wanneer u naar voren leunt (op een van de etappes, dingen die in de prak- sportmotor) is het logisch dat u zich tijk tegenvallen, uw behoefte om vaker aan de rijder vasthoudt. Om te voor- te pauzeren enz. Achterop zit u stil en komen dat u hem telkens met uw helm dat betekent dat u ook sneller afkoelt aanstoot, kunt u zich met uw hand en vermoeid raakt. op de tank tegenhouden. Zo kunt u bij een plotselinge rembeweging ook MET ZWARE BEPAKKING niet naar voren schieten. Als u bang bent dat u bij snel optrekken naar ach- RIJDEN teren valt, kunt u zich aan de achter- De rijeigenschappen van een zwaar beugel of het zadel vasthouden en uw beladen motor zijn duidelijk anders arm stevig strekken wanneer u voelt dan van een motor zonder extra ge- dat de motor optrekt. Op een toermo- wicht. Als u behalve een passagier ook tor kunt u in de stad en op kleine bui- veel bagage hebt zijn er een paar din- tenwegen comfortabel rechtop zitten, gen om rekening mee te houden. 24 rudigobbo/iStock

Bij het optrekken en afremmen is anti- De verleiding om te veel ciperen geboden. Vooral het remmen­ mee te nemen wordt beïnvloed: extra gewicht ver- De achterste stalen of aluminium on- lengt uw remweg en ter compensatie derdelen van het frame mogen niet moet u meer afstand tot andere weg- overbelast worden door te veel ge- gebruikers houden. wicht op de bagagedrager of in de top- Ook zult u aan een andere (­minder koffer en zijtassen. De frame loop kan­ goede) wegligging moeten wennen, verbuigen en bovendien is het nadelig omdat het zwaartepunt van uw mo- voor de wegligging. De voorkant van tor is verschoven en het gewicht toe- de motor komt omhoog en verliest genomen. Doordat uw vering anders grip, waardoor de machine bij hogere reageert kan de besturing moeilijker snelheden kan gaan slingeren en trillen. worden en de motor zelfs licht gaan Houd u aan het toege­stane gewicht. slingeren. Zorg dus dat u rondom altijd De toegestane maximummassa vindt voldoende afstand houdt. u op het kentekenbewijs van uw mo- Uw motor is ook zijwindgevoeliger­ en tor. Ook voor de bagagedrager, top- een plotselinge windvlaag kan u uit ba- lans brengen. Houd hier ­vooral reke- koffer en harde of soepele ­zijtassen ning mee bij het inhalen van vracht­ geldt een maximale belasting die niet wagens. Door het grotere gewicht ­overschreden mag worden. Let op, de ligt uw motor lager dan anders: u hebt capaciteit (in liters) is niet hetzelfde als minder bodem­vrijheid. Dat kan tot het toegestane gewicht (in kilogram- schrik­reacties leiden, bijvoorbeeld als men). Raadpleeg bij twijfel de aanwij- uw standaard in een bocht het asfalt zingen van de fabrikant. raakt. Wanneer u langs een file rijdt Denk eraan dat u bij op- en afstappen moet u er rekening mee houden dat uw been over de bagage moet zwaai- uw motor door de zijtassen breder is en en laat u niet uit evenwicht brengen dan gewoonlijk. als uw passagier gaat zitten. Wanneer Het gebrek aan accelaratievermogen u de motor op de standaard zet, zakt maakt het lastiger om in te halen. Zorg deze eerder weg in losse grond of een dus dat u voldoende snelheid hebt als door de hitte zacht geworden teerlaag. u aan de manoeuvre begint. Dit speelt vooral bij lichtere motoren. Houd uw IN DE BERGEN RIJDEN reflexen in toom en haal alleen in als dat veilig kan. Eindeloos veel bochten en stille we- Het is verstandig om van tevoren met gen: de bergen zijn het ideale speel- een zwaar beladen motor te oefenen terrein voor motorrijders die van rust om te voelen hoe hij reageert, net zoals en ruimte houden en van kronkelige u dat met een nieuwe zou doen. trajecten. Maar houd er rekening mee 25 Motorrijders bij de Col de Bavella, op Corsica Dautant/hemis.fr E.

40 Bochtige bergwegen Wandeling bij het Lac du Lauzon, in de Hautes-Alpes L. Montico/hemis.fr

41 DE VOGEZEN De Markstein, de Schlucht, de Grand Ballon, de Linge, de Bonhomme… Het zijn namen die liefhebbers van de bergen als muziek in de oren klinken. In de Vogezen kunt u prachtige ritten maken en deze grensregio, de Elzas, staat bovendien bekend om haar verrukkelijke streekgerechten, mooie witte wijnen en bewogen geschiedenis.

VERTREK: COLMAR - 399 KM BOCHTIGE BERGWEGEN BOCHTIGE

RIJPLEZIER BEZIENSWAARDIGHEDEN

Michelin wegenkaart 314 en 315

COLMAR > THANN vergezichten met cols, ballons en rotsen zo ver het oog reikt, afgewisseld door Vertrekpunt: , een van pareltjes Colmar dichte bossen. Hij werd in de Tweede van de Elzas. Bestijg dus niet meteen uw Wereldoorlog aangelegd om de Franse stalen ros, maar maak eerst een stads‑ troepen aan het front te bevoorraden. wandeling door Klein Venetië om de U komt dan ook geregeld monumenten bijzondere vakwerkhuizen te bekijken. tegen die herinneren aan de militairen Het oude centrum is grotendeels voet‑ die de verdediging van het vaderland gangersgebied, maar er zijn parkeerter‑ met hun leven hebben moeten bekopen reinen in de omliggende wijken. Verlaat en aan de vele verschrikkingen die deze Colmar via de D417 richting Munster en grensregio heeft doorstaan. Vanaf de sla af naar de D43 voor uw eerste col van Route des Crêtes kunt u een uitstapje de dag, de Firstplan. Voorbij Lautenbach naar de top van de Hohneck (1362 m) rijdt u het dal van de Lauch uit, langs maken, een van de hoogste bergen van het gelijknamige meer, naar het eerste de Vogezen, met een fraai panorama: op hoogtepunt (letterlijk en figuurlijk), de de voorgrond de Donon, daarachter de Markstein. Vanaf de weg hebt u al een Grand Ballon. Terug op de route hebt u prachtig uitzicht op het dal van de Thur rechts een mooi uitzicht op het dal van en een van uw volgende bestemmingen, de Fecht. de Grand Ballon. Neem op de Col de la Schlucht links de Voor een sportief extraatje kunt u een D417 en dan de D34D. Sla links af voor rondrit om de Grand Ventron inlassen. een lus om de Grand Ventron. De me‑ Neem op de Markstein de Route des ren in dit gebied zijn uitgeslepen door Crêtes, de D430, richting Ste‑Marie- een enorme gletsjer die lang geleden aux-Mines. Deze 88 km lange weg ver‑ vanaf de Hohneck het dal in stroomde, bindt diverse toppen en voert u langs richting Remiremont, en zich daar aan‑ 42 Scan de QR-code om het gpx-routebestand voor de Liberty Rider-app te downloaden. DE VOGEZEN

43 sloot bij de gletsjers van de Moselotte het Lac d’Alfeld. Voorbij het kruispunt en de Moselle. Hierna volgt een mooie met de weg naar Giromagny klimt de afdaling vanaf de Col de Bramont naar route richting de top, via de oudste weg Wildenstein en de stuwdam van het Lac van de Vogezen (begin 18de eeuw). Om de Kruth. Halverwege dit langgerekte die top écht te bereiken parkeert u uw meer gaat u linksaf, om via een reeks motor bij de herberg en neemt u het pad adembenemende bochten opnieuw de naar boven (30 min. retour); op de top Markstein te beklimmen, nu vanaf de vindt u een oriëntatietafel. Het pano‑ andere kant. Daar komt u via de D431 rama reikt in het noorden tot de Donon, opnieuw op de Route des Crêtes, maar in het zuiden tot de Mont Blanc en in nu rijdt u richting de Grand Ballon, de het oosten tot het Zwarte Woud. De af‑

BOCHTIGE BERGWEGEN BOCHTIGE hoogste top van de Vogezen (1424 m). daling naar St-Maurice‑sur‑Moselle is Het panorama is er spectaculair: u ziet een waar feest, gevolgd door de mooie de zuidelijke Vogezen en het Zwarte ruime bochten van de Col de Bussang. Woud en bij helder weer zelfs de Jura Ga links de D13B op, richting Gérardmer, en de Alpen. Daal via de Col Amic af naar en geniet ook hier van de bochten. Neem Thann en bekijk daar de kapittelkerk bij de kruising de D417 naar de Col de la St-Thiébaut, met een prachtig portaal. Schlucht, het verbindingspunt tussen de dalen van de Meurthe en de Fecht, waar‑ door u afdaalt naar Munster. Het is een THANN > HAUT- heerlijke weg, die misschien uitnodigt KŒNIGSBOURG tot extra sportief rijgedrag, maar pas op, Rijd vanuit Thann richting Masevaux, via er is hier altijd veel verkeer. Sla iets voor de Route Joffre, die in de Eerste Wereld­ Munster links af. De weg begint weer te oorlog door het Franse leger werd aan‑ stijgen, ditmaal richting de Linge. gelegd om de dalen van de Doller en Bij Hohrodberg hebt u een fraai uit‑ de Thur te verbinden. Stop even voor zicht op de Vallée de Munster, van de u het bos in rijdt, voor het uitzicht op de Petit Ballon tot de Hohneck. De hoger Thur en de Grand Ballon. Op de Col du gelegen Collet du Linge en de Col du Hundsrück kijkt u uit over het zuidelijk‑ Wettstein­ zijn in het collectieve geheu‑ ste deel van de Elzas, de streek Sundgau, gen gegrift vanwege de vijf maanden die grenst aan de Jura. Rijd via het dal durende, bloedige gevechten die hier van de Doller naar de Ballon d’Alsace, in 1915 aan 17.000 Franse en Duitse sol‑ langs meertjes en door haarspeldboch‑ daten het leven hebben gekost. Op de ten, vooral tussen het Lac de Sewen en Cimetière des Chasseurs in Wettstein liggen 3000 Fransen begraven. De weg TANKSTATIONS stijgt verder en biedt ook een steeds Colmar, Soultzbach, mooier uitzicht op het dal van de Fecht. Guebwiller, St-Maurice-sur- Na een prachtig stuk door het bos komt Moselle, Bussang, Fellering, u uit boven het keteldal waar de Petite Gérardmer, Hohrod, Fecht ontspringt. Maak op weg naar de Ste-Marie-aux-Mines, nog hoger gelegen Col du Calvaire een Ribeauvillé, Riquewihr, tussenstop bij het Lac Noir, dat in een Kaysersberg. glaciaal keteldal ligt, aan de voet van de 44 Gazon du Faing, en/of bij het Lac Blanc, LET OP waar een wonderlijke rotsformatie hoog Veel bochten in de Vogezen op de oever aan een oud fort doet den‑ (vooral op en om de Route ken. Voorbij de Col du Louchbach en des Crêtes) bestaan nog uit de Col du Bonhomme daalt de weg ge‑ klinkers, soms zelfs uit grind, leidelijk af naar Ste-Marie-aux-Mines. rijd dus voorzichtig! Volg het dal en ga vlak voor Sélestat rechtsaf naar het Château du Haut- Dit fleurige stadje heeft alle oorlogen Kœnigsbourg. in het gebied op wonderbaarlijke wijze doorstaan en u vindt er straatjes, muren

HAUT-KŒNIGSBOURG en huizen die sinds de 16de eeuw nauwe‑ DE VOGEZEN > COLMAR lijks veranderd zijn. Vooral rond Pasen en Kerstmis is Riquewihr sprookjesach‑ Dit 270 m lange kasteel op een hoogte tig versierd. Slenter op uw gemak door van bijna 800 m is geen luchtspiegeling de Rue du Général-de-Gaulle en bezoek, of ‘Grote Illusie’ (de titel van de film die als u genoeg tijd hebt, het Maison Hansi Jean Renoir hier in 1937 opnam). De klim (beroemd tekenaar) of bekijk het kasteel ernaartoe wordt beloond met een on‑ van de hertogen van Wurtemberg en vergetelijk panorama! Vanaf dit hoge de historische vakwerkhuizen (Maison punt op de zandstenen rotsen waakt het Lieb­rich, Preiss-Zimmer, Kiener, Dissler). fort van oudsher over de verbindingswe‑ Maar als u in alle rust wilt rondwandelen, gen tussen de Elzas en Lotha­ringen. Rijd kom dan in het laagseizoen! vanaf het kasteel in zuidelijke richting. Rijd via een parelketting van wijndorpen Maak een stadswan­deling door Ribeau­ naar Kaysersberg, waar nog een mid‑ villé, langs de typisch Elzasser huizen deleeuwse sfeer hangt. In de lente en (zet uw motor op het kleine parkeerter‑ zomer kunt u in dit deel van de Elzas re‑ rein aan de rechterkant van de Grand- gelmatig ooievaars spotten. Na Orbey, in Rue), of 5 km verderop door Riquewihr. het Pays Welche, klimt de weg naar het skioord en outdoorcentrum Les Trois- Épis. De weg volgt de bergkam die de dalen van Orbey en Munster scheidt en een mooi uitzicht op deze beide plaat‑ sen biedt. Volg de D11, die langzaam afdaalt naar Turckheim en u ten slotte terugvoert naar Colmar. Vakwerkhuizen in het centrum van Colmar Adisa/iStock

45 GOED ETEN LEKKER SLAPEN

GRAND BALLON D’ALSACE COL DE BUSSANG Ferme-auberge du Haag Moto-hôtel du Col de Bussang Geishouse (D431) - t 03 89 48 95 85 - N66 - t 03 29 61 50 04 - www.fermeauberge-alsace.com - www.coldebussang.com - gesl. gesl. di en wo en nov.-Pasen - nov.-dec. - 17 kamers vanaf € 63,50 - € 15/25. Deze herberg ligt op een halfpension. De Nederlanders Mark prachtig punt, met uitzicht op de (Harley Super Glide 1450) en Letske bergen, en serveert stevige kost, hebben hier sinds 1998 hun internati‑ BOCHTIGE BERGWEGEN BOCHTIGE voornamelijk specialiteiten uit de onale motorhotel, met in het restau‑ Vogezen en de Elzas. Een goed adres rant veel specialiteiten uit de regio. om voor of na de beklimming van de FERDRUPT Grand Ballon d’Alsace te pauzeren. Parkeergelegenheid voor motoren. Domaine des Planesses 59 r. des Planesses - t 06 98 31 78 06 - SAINT-MAURICE-SUR-MOSELLE www.domainedesplanesses.com - Rouge Gazon camping € 10 - joert vanaf € 85. t 03 29 25 12 80 - www.rouge Een schitterende plek op het Îlot des -gazon.fr - gesl. 2 weken in maart en Planesses, met panoramisch uitzicht nov. - menu € 18,50/22 - 37 kamers op de Vogezen, waar u in uw eigen € 80/90 - : € 12. U moet via een tent, in een joert of zelfs in een chalet weggetje met haarspeldbochten (de kunt overnachten. Parkeergelegen‑ D90) de berg op, maar daar worden heid voor motoren en restaurant. motorrijders met open armen ont‑ EGUISHEIM vangen door Laurence en Christian Luttenbacher. Hun specialiteiten zijn La Ferme du Pape forel, aardappelen met spekjes en 10 Grand-Rue - t 03 89 41 41 21 - bosbessentaart. Snacks op ieder uur www.hostellerie-pape.com - van de dag, ook om mee te nemen. 53 kamers vanaf € 62. Prachtig gelegen hotel met mooie kamers, een SAINTE-MARIE-AUX-MINES restaurant en een privéparking voor Aux Mines d’Argent motoren. R. du Dr.-Weisgerber - t 03 89 58 GÉRARDMER 55 75 - lunchmenu € 10, menu € 17/35 - 9 kamers € 55/75 - : € 6/9. In een Camping de Ramberchamp pand uit de 16de eeuw met een fleu‑ 21 ch. du Tour du Lac - t 03 29 63 rige gevel, niet ver van het stadhuis. 03 82 - www.camping-de-ramber Vraag gerust naar de geschiedenis champ.com - 150 staanpl. - € 14,50/ van het gebouw en doe u daarna te staanpl. - bungalows: vraag inl. Aan goed aan een versterkende maaltijd. de oever van het Lac de Gérardmer, waar u langsrijdt naar de stad, krijgt u bijna het gevoel dat u in Canada bent! 46 CULTUUR ONTSPANNING

COLMAR aaa TENDON Musée d’Unterlinden aaa Cascades de Tendon a 1 r. d’Unterlinden - t 03 89 20 15 50 - De grote waterval van Tendon is de www.musee-unterlinden.com - hoogste van de Vogezen (32 m). De mei‑okt.: dag. 9.00-18.00 u; kleine ligt 2 km verderop, een leuke nov.-april: dag. beh. di 9.00-12.00, wandeling over een mooi bospad. 14.00-17.00 u - € 13. Goed bereikbaar met de motor. CHÂTEAU DU HAUT- SKIGEBIED LE LAC BLANC DE VOGEZEN KŒNIGSBOURG aa Bikepark Le Lac Blanc t 03 69 33 25 00 - www.haut Het skigebied Le Lac Blanc biedt -koenigsbourg.fr - maart‑okt.: hele mooie pistes voor beginnende en dag; hele jaar ’s ochtends en ’s mid‑ ervaren mountainbikers, voor het dags geopend - € 9. geval u wel in het zadel wilt blijven, maar eens wat andere bewegingen RIQUEWIHR aaa wilt maken. Hele jaar open, van sept. Maison Hansi tot nov. in het weekend. Fietsverhuur 16 r. du Gén.-de-Gaulle - t 03 89 47 ter plekke. 97 00 - april-aug. en dec.: 10.00-12.30, 13.30-18.30 u; rest v.h. jaar: do‑zo 10.00-12.30, 13.30‑18.00, wo 13.30- 18.00 u, toegang tot 1 uur voor slui‑ ting - gesl. jan., 25 dec. - € 3. Museum gewijd aan de Elzasser tekenaar Hansi.

REGIONALE SPECIALITEIT Munster is dé kaas uit de Vogezen en u komt hem dan ook in allerlei varianten en combinaties tegen, niet alleen solo, maar ook in hartige taarten, als crème de munster, in sauzen of bij vleesgerechten. Als u meer van zoet houdt, raden we u aan de beroemde tarte aux myrtilles (bosbessentaart)

Munster, de bekendste kaas uit de Vogezen irokkoi/iStock te proeven! 47 Pointe du Raz mariobono/iStock

144 Zee en oceaan Op Corsica langs de Middellandse Zee Middellandse de langs Corsica Op A. Millès/Michelin

145 DE BAAI VAN DE SOMME De Somme staat niet bekend als motorland: veel mensen vinden Picardië te vlak. Maar dat is niet terecht, want u vindt er fantastisch mooie wegen over zacht glooiende heuvels, langs riviertjes en door ongerepte groene dalen. Ontdek het stroomgebied van de Authie, de Yères en de ! ZEE EN OCEAAN

VERTREK: - 248 KM

RIJPLEZIER BEZIENSWAARDIGHEDEN

Michelin wegenkaart 301

ABBEVILLE > daarna . Na dit dorp slaat u rechts af naar en volgt een paar honderd meter de Chaussée Brunehaut, Deze roadtrip van krap 250 km heb- een oude Romeinse weg. Neem dan ben we laten beginnen in Abbeville, links de weg naar Maison-Ponthieu. de tweede stad van het departement De D938 is een fijne weg door de bossen, Somme, op minder dan twee uur van met een reeks lange, snelle bochten, die Parijs via de A16. Maar het is natuurlijk afdaalt naar Auxi-le-Château. Ga aan ook mogelijk om op een ander punt te de rand van Auxi, bij de Aldi, linksaf rich- starten! ting Willencourt. De weg volgt de rivier De eerste bezienswaardigheid komt u al de Authie. U komt door het ene dorpje snel tegen nadat u Abbeville hebt verla- na het andere, zodat hard doorrijden er ten. De abdij van St-Riquier werd in de niet in zit en dat is maar goed ook, want 5de eeuw gesticht, in de Karolingische er zijn diverse bezienswaardigheden die tijd, maar heeft een flamboyant goti- de moeite waard zijn om van dichtbij te sche gevel uit de 16de eeuw. De toren bekijken, zoals een gotische kapel, een is 50 m hoog. kasteel (Villeroy), abdijen (Dommartin, Voorbij St-Riquier rijdt u over leuke kleine Valloires) en een molen (Maintenay). wegen door de Vallée de l’Authie naar De prachtige Abbaye de Valloires vraagt Auxi-le-Château. Volg daarvoor vanuit om een wat uitgebreider bezoek. De be- St-Riquier eerst richting en roemde tuinen werden in 1987 ontwor- pen door landschapsarchitect Gilles TANKSTATIONS Clément; de unieke collectie bloeiende Abbeville, Labroye, struiken is het mooist in de lente. Bij het Lanchères, Le Tréport, verlaten van de abdij rijdt u eerst nog een Blangy-sur-Bresle, Longpré- stuk langs de muur om dit domein (maxi- les-Corps-Saints. mumsnelheid 30 km/u; pas op voor de 146 Scan de QR-code om het gpx-routebestand voor de Liberty Rider-app te downloaden. DE BAAI DE SOMME VAN

147 vele voetgangers en fietsers) voordat u op de rechte weg de helling op weer gas kunt geven. Op de heuvelrug lijken de kilometers onder uw wielen weg te schieten. Zet u schrap, er is hier van alles te beleven. Neem een kilometer verderop een krap bochtje naar rechts en daal af naar de ZEE EN OCEAAN Moulin de Maintenay, een oude water- molen in een landelijke omgeving, waar u even kunt pauzeren. Vervolg de route en ga links de oude N1 op, die u weer verlaat als u de omweg naar Crécy-en- Ponthieu wilt maken, waar de Fransen hun eerste grote nederlaag tegen de Engelsen leden – we spreken nu over de De Baai van de Somme bij Crotoy Le fotostock CH8478F/Fotosearch LBRF/age Honderdjarige Oorlog en het jaar 1346… Na en het Forêt de Crécy komt grazen de prés-salés. Bezoek in Le Crotoy u weer op de N1. Volg daarna de D32 naar de haven en de boulevards (een zuide- Rue, de hoofdstad van de Marquenterre. lijke en een westelijke), ook al is het geen Maak daar opnieuw een omweg, nu voor de kapel van St-Esprit en het bijzondere pretje om door deze stad te rijden. Dit is gewelf van stenen kantwerk. Neem ver- de enige badplaats aan deze kust met volgens de D940 naar Le Crotoy aan de een strand op het zuiden, wat ongetwij- kust. feld de belangrijkste pijler onder het suc- ces van Le Crotoy is – en dat al sinds de 19de eeuw. Geniet op de Butte du Moulin LE CROTOY > van het uitzicht op zee en het rode Hôtel LE TRÉPORT Les Tourelles, dat vernoemd is naar zijn Le Crotoy ligt aan de noordkant van de erkertorentjes. Baie de la Somme, tegenover St-Valery- De brede D-weg naar St-Valery lijkt wel sur-Somme, dat aan de zuidkant ligt. Het onderdeel van een circuit, met een per- vogelreservaat Parc Ornithologique du fect wegdek en optimaal zicht. Maar pas Marquenterre ligt in het moerasgebied op voor laserguns! De jachthaven en ca- tussen deze baai en de Baie d’Authie, fés van St-Valery‑sur‑Somme zijn erg in ten noorden van Le Crotoy. Ten zuiden trek en niet alleen bij motorrijders. Als u van de Baai van de Somme liggen de wat meer authenticiteit zoekt, blijf dan Pointe du Hourdel en de krijtrotsen. Hier voelt u de magie van het estuarium, hier niet te lang bij de jachthaven, maar verlaat zijn zee en lucht niet meer van elkaar te het centrum en ga voorbij het parkeerter- onderscheiden, hier zoekt de zee de ri- rein rechtsaf naar de middeleeuwse stad, vier op, hier vallen bij eb eindeloze zand- de kerk en de Porte de Jeanne-d’Arc. Sla en grasvlakten droog. Hier op het wad daarna links af richting de Cap Hornu, de groeien zeekraal en mollières, en hier ideale plaats voor een picknick. 148 Vlak voor Le Tréport komt u twee cu- het kruisbeeld op de kliffen, waar u een riositeiten tegen: St-Quentin-la-Motte- mooi uitzicht hebt op de drie zusterste- Croix-au-Bailly, het dorp met de langste den (Le Tréport, Eu en Mers-les-Bains), naam van Frankrijk (het dorp met de de krijtrotsen en het dal van de Bresle. kortste naam heet Y) en tegenover het Als u de weg over de krijtrotsen van de Bois de Cise de vergane glorie van het Côte d’Albâtre volgt komt u in Mesnil- badplaatstoerisme uit de 19de eeuw. Val. Bij een onderbreking van de rotskust Via een weggetje tussen de oude vil- kunt u gemakkelijk op het rustige strand la’s komt uit bij een klein kiezelstrand. komen, voor een aangename pauze. Ga terug naar de weg, rijd verder naar Daarna staat er een klimmetje op het Eu en daal via Mers-les-Bains af naar programma en wel naar Criel‑sur‑Mer Le Tréport. en de Mont Jolibois (106 m), de hoog- ste krijtrots van Europa. Neem dan de LE TRÉPORT > weg door het dal van de Yères, de D16, ABBEVILLE een klein paradijs voor de ridders van de weg! Twintig kilometer geluk, met In Mers-les-Bains staan ook mooie vil- hier en daar een dorpje, waarna het bos DE BAAI DE SOMME VAN la’s, met bijzondere namen, maar de u weer in het gareel brengt! Rijd vanuit huizen in zijn over het alge- Le Tréport Rieux naar Blangy-sur-Bresle en via de meen wat minder luisterrijk. Om in de D928 naar Abbeville. U kunt daar recht- stad te komen steekt u de Bresle over. streeks naartoe gaan of een omweg Neem het kabeltreintje langs en door de maken via het Château de , rotsen naar het Calvaire des Terrasses, een mooi fort uit de 15de eeuw, met nog origineel meubilair, in een Engels land- schapspark. Het heeft een slotgracht, ronde torens, kantelen, afgeronde weer- muren en een uitkijktoren: de burcht is dan ook nooit door vijanden veroverd. Via en komt u bij Longpré-les-Corps-Saints in het dal van de Somme. U kunt de rivier aan de noord- of de zuidkant volgen, maar be- kijk in ieder geval het Château de Long, gebouwd in een originele Louis XV-stijl, met roze en witte natuursteen (niet open voor publiek). Vlak voor Abbeville komt u weer langs een kasteel, het Château de Bagatelle, een ‘folie’ uit de 18de eeuw, met een Franse tuin en een Engels park. Met vrienden door Mers-les-Bains R. Mattes/hemis.fr R.

149 GOED ETEN LEKKER SLAPEN

LE CROTOY Le Mascaret Le Scardon et la Drucat 5 r. Carnot - t 03 22 27 19 66 - gesl. 5 km van Abbeville via de D82 - wo-avond en do - € 30. Proef hier wat 8 r. des Prés - t 03 22 23 28 73 -

ZEE EN OCEAAN de Baai van de Somme voortbrengt: www.scardon-drucat.fr - € 60. moules de bouchot (mosselen), Claudine en Philippe Flandrin ver- coquilles Saint-Jacques en andere welkomen u hartelijk in hun landelijk schelpdieren, maar ook planten gelegen chambres d’hôte. van de zilte gronden zoals pompon DOMLÉGER (schorrenkruid) en salicorne (zee- kraal), die als bijgerecht bij vis of Blockhaus de Domléger vlees worden geserveerd. Originele 12 km van St-Riquier via de D925 - recepten, hartelijke ontvangst. 15 r. de la Croix - t 03 22 24 39 66 - www.blockhaus-de-domleger.com - MERS-LES-BAINS 4 kamers € 75 (zo-vr)/€ 90 (za); Restaurant Les Mouettes chalet 4 à 6 pers. € 105, minimaal Espl. du Gén.-Leclerc - t 02 35 2 nachten - table d’hôte € 25. In deze 86 30 38 - gesl. begin nov.-maart - chambres d’hôtes bij Auxi-le-Château lunchmenu € 16,50 - € 26,80/35. Dit worden motorrijders met open armen restaurant op het kiezelstrand is een ontvangen. Spa met sauna en jacuzzi uitstekend adres voor visgerechten om na een lange rit heerlijk te relaxen en fruits de mer. Parkeer uw motor op (€ 15/uur). Afgesloten parking en de esplanade. In Les Mouettes is het garage voor motoren. altijd druk, want veel mensen komen SAINT-VALERY-SUR-SOMME er om een glaasje te drinken en van het uitzicht te genieten. Relais Guillaume de Normandy 46 quai Romerel - t 03 22 60 82 36 - MESNIL-VAL www.relais-guillaume-de-normandy. Le Resto de la Plage com - gesl. di beh. juli-aug. - õ - 1 r. de la Mer - t 02 35 50 94 98 - 14 kamers € 90/119 -: € 13 - www.le-resto-de-la-plage.com - f € 22/52. Mooi bakstenen herenhuis gesl. wo - € 15,90/24,90. Mesnil-Val aan de Baai van de Somme, met ligt op een steenworp afstand van praktische kamers. Goede klassieke Le Tréport, maar het is er veel minder keuken, eetzaal met uitzicht op de druk. Via een dal in de krijtrotsen boulevard en de zee. komt u op een kiezelstrand. Daar vindt u deze bar annex restaurant, snackbar en brasserie. Terras met panoramisch uitzicht.

150 CULTUUR ONTSPANNING

ABBEVILLE LE CROTOY Ancienne Collégiale de St-Vulfran Norwoé Découvertes t 03 22 24 27 92 - www.tourisme t 06 79 44 65 02 - www.norwoe -baiedesomme.fr - di-za: 10.00-18.00, -decouvertes.com. Zeehonden spot- zo-ma en feestd. 14.00-18.00 u - € 4 ten, bij de fameuze prés-salés rond­ (rondleiding door de vroegere kapit- kijken, zeekraal plukken: excursies van telkerk ong. 1 uur). 2 uur om de verborgen schatten van de baai te ontdekken. ABBAYE DE SAINT-RIQUIER a Église Abbatiale aa SAINT-VALERY-SUR-SOMME t 03 22 71 82 20 - www.abbaye Club de Kayak de Mer -saint-riquier.fr - april‑okt.: 10.00- Quai Jeanne-d’Arc - t 03 22 60 08 44 - 12.00, 14.00-17.00, zo 14.00-17.00 u - www.kayak-somme.com - tochtjes gratis - rondleidingen wo 14.30 u en per zeekajak € 28/40 - huur paddle- DE BAAI DE SOMME VAN za 10.30 u - € 5,50. Abdijkerk. board of kajak: € 25/uur, € 30/2 uur, € 40/halve dag. Hoe kunt u de zee- ABBAYE DE VALLOIRES aa honden van de baai benaderen zon- t 03 22 29 62 33 - www.abbaye der ze af te schrikken? In een zeekajak -valloires.com - gesl. half nov.-eind of, nog origineler, een Polynesische mei - rondleidingen om 14.30, 15.30, kano! 16.30, za, zo om 10.30, 11.30, 13.30, 14.30, 15.30, 18.30 u - € 8.Abdij en tuinen. CHÂTEAU FORT DE RAMBURES a t 03 22 25 10 93 - www.chateau REGIONALE SPECIALITEIT -rambures-picardie.fr - dag. beh. Om thuis nog na te wo - € 10. genieten van de regionale CHÂTEAU DE BAGATELLE a specialiteiten kunt u deze bij Conserverie St-Christophe 135 rte de Paris - Abbeville - t 03 22 24 62 71 - www.chateaudebagatelle. laten inblikken: vinaigrette com - dag. 14.00-17.00 u op afspr. - de salicorne (zeekraal), prés- € 9. Kasteel en tuinen. salés, terrines en soepen van allerlei soorten schelpdieren, op ambachtelijke wijze bereid. Conserverie St-Christophe - r. de la Houssoye - - t 03 22 23 91 60 - www. conserverie-st-christophe. com - ma-za 9.00-18.00 u. 151 Vertaling Henriëtte Gorthuis Eindredactie Theo Scholten Opmaak Asterisk*, Amsterdam Omslagfoto Helivideo/iStock Oorspronkelijke titel Road trips à moto Oorspronkelijke uitgever Michelin, Parijs Uitgevers Philippe Orain (Michelin, Parijs) Lieven Defour (Lannoo, Tielt) Hoofdredactie Hélène Payelle Redactie Stan Barets, Paul Bernard, Thierry Butzbach, Anne-France Dautheville, Évelyne Doan, Martin Fourquet, Aldo Fusco, Philippe Guillaume, Hervé Kerros, Pascal Lasnier, Fabien Lecoutre, Arthur MIllès, Alice Peuple, Manuel Sanchez, Catherine Tastemain en Bertrand Thiébault Grafisch ontwerp Laurent Muller, Hélène Payelle Omslagontwerp Keppie&Keppie Cartografie Theodor Cepraga, Teodora Coroiu, Laurence Sénéchal, Sandrine Tourari Met dank aan Jérôme Aigouy, Marion Capéra, Hervé Dubois, Pascal ­Grougon, Jenna Mahloul, Marie Simonet

© Michelin © Cartografie: Michelin © Nederlandse tekst: Uitgeverij Lannoo, nv, Tielt, 2021

Het redactieteam heeft de grootste zorg besteed aan de samenstelling en de controle van deze gids. Maar omdat de gegevens voortdurend gewijzigd worden, moet de praktische informatie (prijzen, adressen, bezoekuren, telefoonnummers, bezienswaardigheden, internet­adressen) worden beschouwd als een aanwijzing. Het is dan ook best mogelijk dat bepaalde info bij het verschijnen van deze gids niet helemaal correct of volledig is. Wij kunnen daar niet verantwoor- delijk voor worden gesteld. Deze gids bestaat voor en door u; u bewijst ons dan ook een grote dienst door eventuele tekort- komingen of vergissingen te melden. Aarzel niet om ons uw opmerkingen en suggesties over de inhoud van deze gids mee te delen. Bij een eerstvolgende bijgewerkte editie zullen wij daar rekening mee houden.

Contactadres De Groene Reisgids De Groene Reisgids Uitgeverij Lannoo Uitgeverij Terra Lannoo bv Kasteelstraat 97 Postbus 23202 B-8700 Tielt 1100 DS Amsterdam Zuidoost [email protected] [email protected]

www.lannoo.com

D/2021/45/470 - NUR 512 ISBN 978 94 014 7583 9

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke wijze ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.