Dziennik Urzędowy Województwa Zachodniopomorskiego
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO Szczecin, dnia 25 października 2017 r. Poz. 4253 UCHWAŁA NR XLIV/270/2017 RADY POWIATU W MYŚLIBORZU z dnia 27 września 2017 r. w sprawie przyjęcia „Powiatowego Programu Opieki nad Zabytkami Powiatu Myśliborskiego na lata 2017-2020” Na podstawie art. 4 ust. 1 pkt 7 oraz art. 12 pkt 4 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (t.j. Dz. U. z 2016 r. poz. 814 ze zm.) oraz art. 87 ust. 1-4 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (t.j. Dz. U. z 2014 r. poz. 1446 ze zm.) uchwala się, co następuje: § 1. Przyjmuje się „Powiatowy Program Opieki nad Zabytkami Powiatu Myśliborskiego na lata 2017-2020”, stanowiący załącznik do niniejszej uchwały. § 2. Wykonanie uchwały powierza się Zarządowi Powiatu w Myśliborzu. § 3. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia i podlega ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Woje- wództwa Zachodniopomorskiego. Przewodniczący Rady Powiatu Ferdynand Łukasik Dziennik Urzędowy Województwa Zachodniopomorskiego – 2 – Poz. 4253 Załącznik do Uchwały Nr XLIV/270/2017 Rady Powiatu w Myśliborzu z dnia 27 września 2017 roku POWIATOWY PROGRAM OPIEKI NAD ZABYTKAMI POWIATU MYŚLIBORSKIEGO NA LATA 2017-2020 Myślibórz, 2017 rok Dziennik Urzędowy Województwa Zachodniopomorskiego – 3 – Poz. 4253 Spis treści: 1. WPROWADZENIE 1.1. Wstęp 1.2. Podstawa prawna opracowania powiatowego programu opieki nad zabytkami 2. Uwarunkowania prawne ochrony i opieki nad zabytkami w Polsce 2.1. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej 2.2. Ustawa o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami 2.3. Inne uregulowania prawne dotyczące ochrony zabytków i opieki nad zabytkami 3. Uwarunkowania zewnętrzne ochrony dziedzictwa kulturowego 3.1. Strategiczne cele polityki państwa w zakresie ochrony zabytków i opieki nad zabytkami 3.1.1. Krajowy Program Opieki nad Zabytkami na lata 2014 - 2017 3.1.2. Narodowa Strategia Rozwoju Kultury na lata 2004 – 2020 3.2 Relacje Programu opieki nad zabytkami powiatu myśliborskiego na lata 2017 – 2020 z dokumentami wykonanymi na poziomie województwa 3.2.1 Strategia Rozwoju Województwa Zachodniopomorskiego 3.2.2 Regionalny Program Operacyjny dla Województwa Zachodniopomorskiego na lata 2014 – 2020 3.2.3 Plan zagospodarowania przestrzennego województwa zachodniopomorskiego 3.2.4. Wojewódzki program opieki nad zabytkami województwa zachodniopomorskiego na lata 2017-2020 3.3. Gminne ewidencje zabytków i Gminne programy opieki nad zabytkami na terenie powiatu 4. Uwarunkowania wewnętrzne ochrony dziedzictwa kulturowego 4.1. Zgodność programu opieki nad zabytkami z dokumentami wykonanymi na poziomie powiatu 5. Charakterystyka powiatu, zasobów oraz analiza stanu dziedzictwa i krajobrazu kulturowego Powiatu Myśliborskiego 5.1. Charakterystyka powiatu myśliborskiego 5.2. Krajobraz kulturowy 5.3. Zabytki z terenu powiatu myśliborskiego wpisane do rejestrów zabytków województwa zachodniopomorskiego 5.3.1. Zabytki nieruchome 5.3.2. Zabytki archeologiczne 5.3.3. Zabytki ruchome 6. Analiza SWOT 7. Cele strategiczne Programu Opieki nad Zabytkami na lata 2017-2020 8. Kierunki i zakres działań dla realizacji celów powiatowego programu opieki nad zabytkami 9. Wdrażanie powiatowego programu opieki nad zabytkami 9.1. Instrumenty prawne i instytucjonalne Dziennik Urzędowy Województwa Zachodniopomorskiego – 4 – Poz. 4253 9.2. Instrumenty finansowe 10. Ocena realizacji powiatowego programu opieki nad zabytkami powiatu myśliborskiego Załącznik Dziennik Urzędowy Województwa Zachodniopomorskiego – 5 – Poz. 4253 1. WPROWADZENIE 1.1. Wstęp Dziedzictwo kulturowe to ważny czynnik życia i działalności człowieka. Zabytki są nie tylko materialnym śladem przeszłości, lecz także cennym elementem kultury, przyczyniającym się do kształtowania przyjaznego otoczenia człowieka1. Sporządzenie powiatowego programu opieki nad zabytkami jest wypełnieniem prawnego obowiązku samorządu powiatowego wynikającego z ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (art. 87 ust 1 ustawy z dnia 23 lipca 2003r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (tj. Dz. U. z 2014, poz. 1446 z późn. zm.). Przedstawiony program na lata 2017-2020 jest drugim dokumentem w tym zakresie, bowiem zgodnie z ustawą ma on moc prawną przez czteroletni okres obowiązywania programu. Przyjmując ustalenia ustawy odnośnie okresu ważności Programu uznać należy, że Program na lata 2012-2016 miał zasadnicze znaczenie dla tworzenia dalszych programów, z uwagi na jego zakres opracowania, ujęcie i omówienie uwarunkowań prawnych, analizy kontekstu regionalnego oraz celów programu. Sprawozdanie z realizacji programu Powiatu Myśliborskiego na lata 2012-2016 (publik. Dz.Urz. Woj. Zachodniopomorskiego z 2012 r. poz.525) wykazało, że część założonych zadań na ten okres została zrealizowana, a dla części z nich realizacja wymaga kontynuacji w kolejnym okresie, bowiem termin na ich realizację okazał się niewystarczający. Przyjęcie kolejnego programu jest uzasadnieniem do kontynuacji założeń z poprzedniego programu. Głównym celem sformułowania dokumentu jest dążenie do znaczącej poprawy stanu zasobów lokalnego dziedzictwa kulturowego oraz zachowania krajobrazu kulturowego powiatu myśliborskiego poprzez określenie podstawowych uwarunkowań oraz rozwiązań, które temu służą. 1.2. Podstawa prawna opracowania powiatowego programu opieki nad zabytkami Podstawą prawną dla opracowania Powiatowego Programu Opieki nad Zabytkami Powiatu Myśliborskiego na lata 2017-2020 jest art.87 ust.1 i ust. 5 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (t.j. Dz. U. z 2014, poz. 1446 z późn. zm.). 1 Gminny Program Opieki nad Zabytkami. Poradnik Metodyczny s. 14 Dziennik Urzędowy Województwa Zachodniopomorskiego – 6 – Poz. 4253 Art. 87 powyższej ustawy, stanowi iż: ,,Zarząd województwa, powiatu lub wójt (burmistrz, prezydent miasta) sporządza na okres 4 lat odpowiednio wojewódzki, powiatowy lub gminny program opieki nad zabytkami”. Powiatowy Program Opieki nad Zabytkami dla Powiatu Myśliborskiego: - sporządzany jest na okres 4 lat przez Zarząd Powiatu w Myśliborzu, który co 2 lata sporządza sprawozdanie przedstawiając je Radzie Powiatu w Myśliborzu; - przyjmuje Rada Powiatu w Myśliborzu, po uzyskaniu opinii Zachodniopomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Szczecinie; - ogłaszany jest w Dzienniku Urzędowym Województwa Zachodniopomorskiego. Dla Powiatu Myśliborskiego pierwszy program opieki nad zabytkami został opracowany pod koniec 2011 roku. Został przyjęty Uchwałą Nr XVII/170/2012 Rady Powiatu w Mysliborzu z dnia 25 stycznia 2012 roku. Obecny dokument zostanie przyjęty do realizacji na okres 2017-2020. Opracowanie przedmiotowego programu jest związane z koniecznością realizacji zadania własnego przez samorząd powiatowy. Szczegółowe cele powiatowego programu opieki nad zabytkami zawarte są w art. 87 ust. 2 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami i należą do nich: włączenie problemów ochrony zabytków do systemu zadań strategicznych wynikających z koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju; uwzględnianie uwarunkowań ochrony zabytków, w tym krajobrazu kulturowego i dziedzictwa archeologicznego, łącznie z uwarunkowaniami ochrony przyrody i równowagi ekologicznej; zahamowanie procesów degradacji zabytków i doprowadzenie do poprawy stanu ich zachowania; wyeksponowanie poszczególnych zabytków oraz walorów krajobrazu kulturowego; podejmowanie działań zwiększających atrakcyjność zabytków dla potrzeb społecznych, turystycznych i edukacyjnych oraz wspieranie inicjatyw sprzyjających wzrostowi środków finansowych na opiekę nad zabytkami; określenie warunków współpracy z właścicielami zabytków, eliminujących sytuacje konfliktowe związane z wykorzystaniem tych zabytków; podejmowanie przedsięwzięć umożliwiających tworzenie miejsc pracy związanych z opieką nad zabytkami. Dziennik Urzędowy Województwa Zachodniopomorskiego – 7 – Poz. 4253 2. Uwarunkowania prawne ochrony i opieki nad zabytkami w Polsce 2.1. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej Obowiązek ochrony dziedzictwa kulturowego (zarówno przez państwo polskie, jak i wszystkich jego obywateli) określa Ustawa Zasadnicza Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 r. (Dz. U. 1997 nr 78 poz. 483 ) stojąca najwyżej w hierarchii źródeł prawa krajowego. Preambuła Konstytucji stanowi, iż: ,,Naród polski zobowiązuje się do przekazania potomkom dorobku kulturowego”, zatem oczywistym wnioskiem jest wynikająca z tego ochrona dóbr kultury. Art. 5 Konstytucji stanowi pośrednią podstawę ochrony dóbr kultury, zawierając zapis: „Rzeczpospolita Polska strzeże niepodległości i nienaruszalności swojego terytorium, zapewnia wolności i prawa człowieka i obywatela oraz bezpieczeństwo obywateli, strzeże dziedzictwa narodowego oraz zapewnia ochronę środowiska, kierując się zasadą zrównoważonego rozwoju.” Artykuł ten określa podstawowe funkcje państwa. Art. 73 Konstytucji, stanowi iż: „Każdemu zapewnia się wolność twórczości artystycznej, badań naukowych oraz ogłaszania ich wyników, wolność nauczania, a także wolność korzystania z dóbr kultury.” Art. 86, zgodnie z którym: „Każdy jest obowiązany do dbałości stan środowiska i ponosi odpowiedzialność za spowodowane przez siebie jego pogorszenie. Zasady tej odpowiedzialności określa ustawa.” 2.2. Ustawa o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami Ustawa o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami definiuje pojęcie zabytku. Jest to nieruchomość lub rzecz ruchoma, ich części lub zespoły, będące dziełem człowieka lub związane z jego działalnością i stanowiące świadectwo minionej epoki bądź zdarzenia, których zachowanie