WATERSCHAP HUNZE EN AA’S IBA JAARVERSLAG 2017 2017IBA2017IBA IBA IBA Individuele Behandeling Afvalwater (IBA’s) JAARVERSLAG 2017 Waterschap Hunze en Aa’s IBA jaarverslag 2017

1 IBA IBA JAARVERSLAG 2017

2 Binnen het beheersgebied van waterschap Hunze en Aa’s liggen private en gemeentelijke Individuele Behandeling van Afvalwater installaties (IBA’s). Met deze

IBA’s wordt het water van huishoudens gezuiverd die niet zijn aangesloten op het gemeentelijk rioolstelsel. 1.727 van deze IBA’s zijn in eigendom van de gemeente. Het waterschap beheert en onderhoudt deze gemeentelijke IBA’s. Preventief onderhoud is van belang om storingen zoveel mogelijk te voorkomen. Inzet is het zoveel mogelijk voorkomen van lozing van slecht of niet gezuiverd huishoudelijk afvalwater op ons oppervlaktewater.

OVERNAME IBA’S VAN GEMEENTEN VOORLICHTING EN ADVIES Het aantal IBA’s in beheer bij het waterschap is Ons uitgangspunt is een doelmatige verwerking van gestegen van 1.685 in 2016 naar 1.727 in 2017. We het rioolwater tegen de laagst mogelijke kosten. Dit hebben het beheer en onderhoud van zo’n 40 IBA’s uitgangspunt geldt ook voor het beheer van de IBA’s. in het ontwikkelingsgebied van Meerstad (gemeente Verder vinden wij het van belang om een goede relatie ) overgenomen. te onderhouden met de gebruikers van de IBA’s. Bij storingen weten de gebruikers ons daardoor goed te vinden. Naast het oplossen van de storing geven we voorlichting en advies over het gebruik van de IBA. De gebruikers van de IBA’s ontvangen een informatiekaart. Deze is los toegevoegd bij dit verslag. WERKING EN LEVENSDUUR Storingen kunnen leiden tot een minder goede Denk bijvoorbeeld aan het gebruik van moeilijk zuivering van het afvalwater en bijvoorbeeld tot oplosbaar toiletpapier of niet verteerbare sanitaire verstoppingen en stankoverlast. Overbelasting van doekjes. Ook overmatig zeepverbruik in de wasma- de installatie kan een oorzaak zijn, maar er zijn ook chine, lozen van vet of het afvoeren van regenwater andere oorzaken. via de IBA-zuiveringen kunnen leiden tot verminderde werking.

STORINGSOORZAKEN IN HET IBA-SYSTEEM IBA IBA JAARVERSLAG 2017

3

Hoofdoorzaken IBA-systeem Aantal

Beluchtingspompen stuk 151 Effluentpomp stuk 12 PLC stuk 8 Electro ventiel 11 Air lift 28 Slibretour 25 Infiltratie 14

Het aantal storingsmeldingen van gebruikers is de beluchting voor de groei van bacteriën en daarmee nagenoeg gelijk gebleven aan 2016. Wel zien we de afbraak van het afvalwater. Daarnaast zorgt de een toename van storingsmeldingen in een aantal pomp voor het transport van de slibstromen in de gemeenten. Dit wordt grotendeels veroorzaakt door installatie. We hebben in 2017 een groot aantal van kapotte beluchtingspompen. Beluchtingspompen deze pompen preventief vervangen. In 2018 willen we vormen het hart van de IBA. De pompen zorgen voor 600 beluchtingspompen preventief vervangen. IBA IBA JAARVERSLAG 2017

4 KOSTEN BEHEER EN ONDERHOUD Tot 400 euro zijn de kosten per reparatie per IBA voor kosten zijn gestegen. Omgezet per IBA is de stijging rekening van het waterschap. Dit is in de gemeen- 11 euro op jaarbasis. Een stijging van deze operationele schappelijke regeling met de betrokken gemeenten kosten kunnen we ook in 2018 verwachten, omdat we vastgelegd. Het vervangen van een beluchtingspomp de vervanging van alle luchtpompen gefaseerd gaan valt onder dit plafondbedrag. Om eerder genoemde uitvoeren. Een volledig kostenoverzicht is terug te reden hebben we in 2017 een groot aantal preventief vinden in de tabel op pagina 6. vervangen. Hierdoor zien we dat de operationele

VERBETERACTIES EN AANDACHTSPUNTEN • Voorlichting over wat er wel en niet geloosd • N.a.v. een elektrische keuring doen we aanpas- mag worden, bijvoorbeeld minder waspoeder en singen ten behoeve van de veiligheid van een wc-papier, waardoor de IBA beter functioneert. aantal IBA’s. We slaan onder andere een aantal • Het preventief vervangen van 600 beluchtings- aardpennen en brengen aardlekschakelaars aan. pompen.

OVERZICHT In de tabellen op de volgende pagina’s ziet u het aantal IBA’s per gemeente, het aantal storingen en de kosten die gemaakt zijn om de IBA’s te onderhouden. IBA JAARVERSLAG 2017 5 8 85 61 8% 25% 22% 22% 63% 15% 17% 25% 44% 17% 10% 38% 58% 403 249 Aantal percentage

Storingen in Storingen

12 9 1 8 6 35

70 22 10 11 13 17 66 55 Appingedam

115

403 531

Aa en Hunze en Aa 23%

1727 Westerwolde

Storingen

65 Delfzijl

25 Groningen

36 12 35 65 25 40 53 39 78 16 94

Meerstad

40 316 531 387 Groningen-

Aantal IBA’s

316

53

Veendam

Stadskanaal

36 39

Pekela’s

Assen

94

16

Haren

Borger-Odoorn

78

387

Oldambt Midden-Groningen Gemeente Assen Stadskanaal Westerwolde Appingedam Delfzijl Groningen Groningen-Meerstad ’s Midden-Groningen Haren Borger-Odoorn aantal IBA’s Totaal aantal storingen Totaal aantal IBA’s totaal meldingen t.o.v. Percentage Hoofdoorzaken Storingsmeldingen Hoofdoorzaken IBA systeemstoring Infiltratieprobleem oorzaak Externe Oorzaak bij de bewoner(s) Totaal OVERZICHT VAN AANTAL IBA’S EN STORINGSMELDINGEN IN 2017 IN EN STORINGSMELDINGEN IBA’S AANTAL VAN OVERZICHT OPERATIONELE KOSTEN BEHEER EN ONDERHOUD IN 2017 IBA IBA JAARVERSLAG 2017

6

Ten opzichte van 2016 zijn de operationele kosten per IBA met 11 euro gestegen. Het aantal bestede uren per IBA t.o.v. 2016 is in 2017 gestegen van 1,17 naar 1,22 uur per IBA.

Soort kosten Aantal Eenheid Kosten (inc. BTW)

Totale uren monteurs incl. storingsdienst 1.910 uur € 118.420 Technisch projectmedewerkers 209 uur € 14.003 Slibverwijdering door derden € 86.560 Ge-en verbruiksgoederen ME en diverse € 64.129 Onderhoud derden € 18.612 Kosten IBA‘s 1.727 IBA € 301.724

Kostenverloop per IBA van de afgelopen jaren (excl. kosten Nen 3140 inspecties)

2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 Kosten per IBA 194 177 160 152 150 164 175

‘11 ‘12 ‘17 ‘13 ‘16 ‘14 ‘15 WATERSCHAP HUNZE EN AA’S IBA JAARVERSLAG 2017 2017IBA2017IBA