Bijelo Polje - Kulturna Ruta 1
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
20km 2.4 8 km 6.8 km 1 9 6.0 km 10 2 6 5 3 4 Bijelo Polje - kulturna ruta 1. Crkva svetog Petra 2. Gradska džamija 3. Zavičajni muzej 4. Park pjesnika 5. Kuća Rista Ratkovića 7 6. Glavni gradski trg 7. Crkva svetog Nikole u Nikoljcu 8. Stari most na Bistrici i crkva u Voljavcu 9. Selo Bistrica 10. Manastir svetog Nikole u Podvrhu novac kovan na ovim prostorima, koji je svoje mjesto našao čak i u Danteovoj Danas se tu nalazi monumentalni Crkva Presvete Bogorodice u Voljavcu, sagrađena krajem 12. vijeka, jedna je Crkva Svetog Apostola Petra Božanstvenoj komediji. Blaga numizmatičke, arheološke, istorijske, etnološke spomenik posvećen borcima od prvih zadužbina velikog župana Stefana Nemanje u ovom kraju. Crkva je Središte oko kog je prije osam stotina godina i umjetničke zbirke, smještena su u zgradi iz 1905. godine koja je i sama Narodnooslobodilačke borbe, koji bila poznata i po bogatim vinogradima, a još i danas pored nje raste čuvena počelo da se razvija i širi naselje nalazi se svojevrsni spomenik kulture. podsjeća brojne prolaznike na dugovječna vinova loza. upravo ovdje, na mjestu gdje je humski knez Drugi svjetski rat i žrtve koje je ovaj Miroslav 1196. godine podigao crkvu Svetog kraj podnio u borbi protiv fašizma. I Apostola Petra. Tipičan primjer preplitanja pola tone teška zvijezda petokraka romanske i vizantijske arhitekture, crkva je Park pjesnika Selo Bistrica Kada bi se pravila književna mapa najbolje se vidi baš sa Glavnog Idilični pejzaži ovog sela u dolini više puta prepravljana i dograđivana, da bi Crne Gore, bjelopoljski kraj, zavičaj gradskog trga. U neposrednoj rijeke Bistrice kriju bogatu i u 16. vijeku bila pretvorena u džamiju. Knez mnogih poznatih književnika, imao blizini nalaze se brojni restorani, zanimljivu istoriju. Prva sijalica u Miroslav je za svoju zadužbinu naručio i bi posebno mjesto. Neki od njih su poslastičarnice i pekare gdje čitavom okrugu zasijala je upravo izradu posebnog jevanđelistara. Raskošno ovjekovječeni u jednom od najljepših možete probati neke od čuvenih ovdje. Za njom su stigli i prvi radio ukrašen i pozlaćen, ovaj rukopis nastao krajem 12. vijeka, najstariji je sačuvani gradskih parkova, Parku pjesnika. bjelopoljskih specijaliteta, kao što su mantije, heljdija, jagnjetina u mlijeku, aparati, pa su mnogi Bjelopoljci ćirilični rukopis na srpskom jeziku. Jedinstveno u istoriji svjetske kulture, Risto Ratković - prvi crnogorski urmašice i tulumbe. dolazili u Bistricu na večerinke da Miroslavljevo jevanđelje uvršćeno je u Uneskovu listu Pamćenje svijeta kao romanopisac i jedan od najboljih slušaju vijesti. U selu pored rijeke jedan od najvažnijih pokretnih spomenika svjetske kulturne baštine. pjesnika; Ćamil Sijarić - pisac koji je gradile su se brojne vodenice, prvi na književnu scenu posleratne Crkva Svetog Nikole u Nikoljcu a uz njih, još krajem 19. vijeka i Jugoslavije uveo Sandžak, njegove ljude, običaje i jezik; Miodrag Bulatović – Sa druge strane Lima u naselju Nikoljac nalazi prve kafane (kahve), pa otuda i Gradska džamija začetnik modernističke poetike u posleratnoj književnosti, autor čija su djela se crkva Svetog Nikole, čuvena po ljepoti stari naziv sela – Kahve. Bistrica je Prema narodnom predanju Gradska (Jusufa) prevedena na preko dvadeset jezika. U parku nedostaje Avdo Međedović, fresaka i ikonostasa. Pretpostavlja se da je crkva poznata i po dugovječnom čardaku džamija u Bijelom Polju nekada se nalazila u selu jedan od najznačajnijih narodnih pjesnika – pjevača sa ovih prostora, a po podignuta krajem 14. vijeka kao zadužbina Hasanbegovića, srušenom sedamdesetih godina prošlog vijeka. Trospratni Jabučino nadomak grada. U strahu da posle mnogima i najveći guslar 20. vijeka čija se djela izučavaju na Harvardu. kralja Milutina. Oko crkve se ubrzo razvio trg – čardak jedini je uspio da preživi sve bune i ratove jer su u njemu složno živjele povlačenja turske vojske sa tog područja ne bude Nikolj Pazar, a potom i čitavo naselje - Nikoljac. dvije porodice različite vjere. “Dirnuo ga niko nije, čuvale ga vjere dvije...” prepuštena propasti, mještani su je u roku od dva Nadaleko poznata po prepisivačkoj djelatnosti u dana prenijeli na rukama, kamen po kamen, u koloni svojoj riznici sačuvala je neke od najznačajnijih dugoj deset kilometara. Džamija, jedina u užem Kuća Rista Ratkovića Pred vama se nalazi jedna od najljepših kuća u Bijelom Polju i jedan od rijetkih rukopisa i štampanih knjiga nastalih u periodu od gradskom jezgru, na sadašnjoj lokaciji nalazi se Manastir Podvrh sačuvanih primjeraka orijentalne 13. do 19. vijeka, kao i ikone majstora iz čuvene Već vjekovima Đalovića klisura skriva jednu od najneobičnijih sakralnih od 1741. godine. U samom centru grada nekada arhitekture sa početka 20. vijeka. U bjelopoljske svešteničke i ikonopisačke porodice građevina u ovom kraju, crkvu Svetog Nikole u Podvrhu. Neupadljive spoljašnosti, je postojala i džamija sa drvenim minaretom koja ovoj kući odrastao je tvorac prvog Lazović koja više podsjeća na seosku kolibu nego na crkvu, teško je i naslutiti da se je srušena za vrijeme savezničkog bombardovanja modernog romana u Crnoj Gori, tu nalazi jedan od najljepših primjera postvizantijske umjetnosti na Balkanu, Bijelog Polja. Risto Ratković. Vjerovatno je tu, još pozlaćeni ikonostas, djelo kao dječak, u svom notesu zabilježio Most i crkva Presvete Bogorodice u Voljavcu čuvenih majstora Kozme da ga ‘’ne zadovoljava stvarnost, da Na putu od Bijelog Polja do sela i Radula. Zidove crkve Zavičajni Muzej Bistrice preći ćete preko starog Šetnjom kroz Zavičajni muzej ona nije sve“. Odgovore je tražio u živopisao je početkom kamenog mosta. Kažu da je to postepeno ćete otkrivati istoriju poeziji, a kad ni ona nije mogla da 17. vijeka pop Strahinja najstariji spomenik iz turskog doba bjelopoljskog kraja. Kamena sjekira iz ublaži životne nedaće kriknuo je iz Budimlja, najbolji na ovim prostorima. Oko njega su se neolita, rimski raonik, srednjevjekovni „Poezijo, sram te bilo!“ freskopisac tog vremena, isplele mnoge legende. Jedna kaže buzdovan, dočaraće vam kako a u riznici je pronađeno da je sagrađen od maltera koji su se živjelo u ovim krajevima još od Divoševo jevanđelje, jedan majstori pravili od planinskog mlijeka i vremena praistorijskih naseobina. Tu Glavni gradski trg od najstarijih ćiriličnih jaja. U blizini mosta nalazi se i jedna se čuva i Brskovski novčić, prvi srebrni Ako je vjerovati legendi, ovdje se nekada nalazilo nepregledno polje bijelih rukopisa na pergamentu. rada, po kome je grad i dobio ime – Bijelo Polje, ili na turskom - Akovo. od najstarijih crkava u ovom kraju. Turistička organizacija Bijelo Polje Mostovi na Limu Adresa: Nedjeljka Merdovića bb Dobro došli! Rijeka Lim neraskidivo je vezana za sudbinu Bijelog Polja. Mostovi na Limu bili su granica, Sportska dvorana Nikoljac carina i kapija za ulaz u grad. Prvi put se spominju još u 15. vijeku. I danas se pamti velika Tel/fax: +382 (0) 50 484 795 Nalazite se u Bijelom Polju, u pitomoj i živopisnoj dolini Lima, okruženi visokim poplava kada je nabujali Lim, posle 11 dana neprekidne kiše, novembra 1896. godine, planinama i bistrim vodama, pored jedne od najljepših i najtajnovitijih pećina odnio i most i stražaru koja se na njemu nalazila. Četrdeset dana trebalo je Limu da se vrati na svijetu – Đalovića pećine. I dok uživate u čarima netaknute prirode, ne u svoje korito, a za to vrijeme Nikoljac je bio odsječen od grada. Da bi podigli novi most Hoteli zaboravite da se nalazite u gradu bogate istorije, naseljenom još od neolita. mnogi Bjelopoljci davali su novčane priloge, a neki su i preuzimali obavezu da izdržavaju po jednog radnika dok se most ne završi. Ni to nije bilo dovoljno, pa se zbog nedostatka Hotel Dominus - Đorđija Stanića br. 31 Mali hotel MB dvori - Rakonje bb Nastao je na raskrsnici karavanskih drumova, na mjestu gdje se sudaraju Tel: +382 (0) 50 432 733 Tel: +382 (0)50 488 571 vjetrovi istoka i zapada, ukrštaju i prožimaju različite kulture. sredstava nije izgradio novi kameni most, nego je obnovljen i kamenom ojačan stari. E-mail: [email protected] E-Mail: [email protected] www.hoteldominus.com Motel Durmitor - Rakonje bb Kulturna ruta Bijelog Polja vodi vas do najzanimljivijih mjesta u gradu, na Kisjele vode Hotel Royal - Treća sandžačka bb Tel: +382 (0)50 488 111 kojima ćete otkriti zašto je Bijelo Polje grad sa književne mape i kako su mu Nadaleko su čuveni izvori kisjele vode kod Bijelog Polja. Tel: +382 (0) 50 431 900 E-mail: [email protected] to vile dale ime. Saznaćete istoriju najznačajnije knjige sa ovih prostora koja E-mail: [email protected] Legenda kaže da su se tom vodom umivale vile sa www.hotel-royal.me Motel Ravna Rijeka - Ravna Rijeka bb je proputovala petnaestak hiljada kilometara dok su je čuvali vladari, monasi, Bjelasice i da baš njoj duguju vječnu mladost i ljepotu, a o Tel: +382 (0)50 476 590 ministri i vojnici. Otkrićete kako su mještani jednog sela na rukama prenijeli njenoj ljekovitosti držale su se međunarodne konferencije Hotel Bijela Rada - Slobode bb E-mail: [email protected] džamiju i gdje je to zasvijetlila prva sijalica u ovom kraju. i simpozijumi. U neposrednoj blizini Bijelog Polja nalazi Tel: +382 (0) 68 866 456 se nekoliko izvora: Čeoče, Banje Selo i “Kisjele Vode“ E-mail: [email protected] ZAKORAČITE U ISTORIJU BIJELOG POLJA! I i II. Korišćeni su od davnina, a zabilježeno je da je „Kraljevski ljekoviti izvor” bio opremljen još od 1937. Restorani nacionalne kuhinje godine. Mineralne vode sa ovog područja su ugljeno- Heljdija kisjele i intenzivno gazirane, a preporučuju se kod Restoran Regina - Omladinska bb, Dok ste u Bijelom Polju, mnogih hroničnih oboljenja želuca, jetre, žuči, šećerne Tel: +382 (0) 50 431 599 obavezno probajte tradicionalnu Više informacija o kulturnoj ruti i pomoć u bolesti i bubrežnog pijeska. Ove ljekovite vode koriste se Restoran Evropa - Tršova bb bjelopoljsku heljdiju. Tajna i u druge svrhe. Kažu da se od njih prave najbolji špriceri, Tel: +382 (0) 69 490 327 ove pite od heljdinog brašna organizaciji ture možete dobiti u Turističkoj a tajna dobre pite od heljde upravo se krije u kisjeloj vodi.