Ocena Zasobów Pomocy Społecznej
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Ocena zasobów pomocy społecznej Autorzy: Katarzyna Kulka Lidia Pawłowska Renata Mielcarek Krystian Olejniczak SPIS TREŚCI STRONA 1 Wprowadzenie 3 2 Dane o sytuacji demograficznej i społecznej 3 3 Dane o korzystających z pomocy i wsparcia 7 3.1 GMINA - ZADANIA OPS ORAZ MOPS, MOPR 14 4 Inne rodzaje pomocy i świadczeń 20 5 Zasoby instytucjonalne pomocy i wsparcia 25 6 Kadra jednostki organizacyjnej pomocy społecznej 30 6.1 Zatrudnienie pomocnicze w jednostce organizacyjnej pomocy społecznej 32 6.2 Zespoły pracy socjalnej i integracji społecznej w jednostce pomocy społecznej 32 7 Środki finansowe na wydatki w pomocy społecznej i innych obszarach polityki społecznej w budżecie jednostki samorządu 32 terytorialnego 8 Aktywność projektowo-konkursowa jednostki organizacyjnej pomocy społecznej 35 9 Współpraca z organizacjami pozarządowymi - zadania zlecone w obszarze pomocy i wsparcia 35 10 Wskaźniki oceny zasobów pomocy społecznej 37 10.1 KADRA PRACOWNIKÓW SOCJALNYCH 37 10.2 KOSZTY 40 10.3 OSOBY I RODZINY KORZYSTAJĄCE Z POMOCY I WSPARCIA 40 10.4 POWODY PRZYZNANIA POMOCY 41 10.5 POMOC W FORMIE ŚWIADCZEŃ 42 10.6 POMOC W FORMIE USŁUG 43 10.7 POMOC INSTYTUCJONALNA 44 10.8 ODMOWY POMOCY I WSPARCIA (tylko w zakresie zagadnień związanych z pomocą społeczną) 44 10.9 BUDŻET POLITYKI SPOŁECZNEJ 45 11 Wnioski końcowe 48 2 1. Wprowadzenie Realizując obowiązek wynikający z art. 16a ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2017 r. poz. 1769 z późn. zm.) już po raz kolejny oddajemy w Państwa ręce Ocenę Zasobów Pomocy Społecznej - narzędzie będące wynikiem przeprowadzanej corocznie analizy lokalnej sytuacji społecznej i demograficznej. Zasoby pomocy społecznej to nie tylko działalność Miejsko-Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Krotoszynie, ale cały szereg wzajemnie uzupełniających się instytucji podejmujących działania mające na celu poprawę jakości życia mieszkańców Miasta i Gminy Krotoszyn. Pod pojęciem „zasoby pomocy społecznej” kryje się, zatem niezbędna infrastruktura pomocowa, w tym organizacje pozarządowe, wykwalifikowana i wyspecjalizowana kadra, jak również nakłady finansowe na zadania pomocy społecznej bez względu na podmiot je realizujący. Ocena Zasobów Pomocy Społecznej jest dokumentem komplementarnym wobec Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych dla Miasta i Gminy Krotoszyn na lata 2014-2020, która obejmuje następujące obszary strategiczne: • Zapobieganie zjawiskom marginalizacji społecznej; • Poprawa jakości życia osób niepełnosprawnych oraz osób długotrwale chorych; • Tworzenie warunków sprzyjających umacnianiu rodziny; • Rozwijanie zintegrowanego systemu wsparcia osób starszych; • Rozwój zintegrowanego systemu przeciwdziałania uzależnieniom i przemocy domowej • Partnerstwo na rzecz współdziałania w rozwiązywaniu problemów społecznych.Przedmiotowy materiał stanowi, bowiem monitoring realizacji Strategii, na który składają się w szczególności dane dotyczące: • Sytuacji demograficznej i społecznej; • Infrastruktury społecznej; • Osób i rodzin, którym udzielono pomocy i wsparcia; • Kadry pomocy społecznej; • Nakładów finansowych na zadania pomocy społecznej bez względu na podmiot je finansujący i realizujący; • Zasobów instytucjonalnych; • Współpracy z organizacjami pozarządowymi; • Aktywności projektowej. Zastosowanie modelu przedstawiania danych w odniesieniu do dwóch uprzednich zakończonych lat kalendarzowych pozwala na zaobserwowanie dynamiki zmian zachodzących w społeczności lokalnej, jak również na przewidywanie pewnych zjawisk w nadchodzących latach. Mając powyższe na uwadze Ocena Zasobów Pomocy Społecznej za 2017 r. zawiera także informacje pochodzące z lat 2015-2016, a także plany i przewidywania dotyczące 2018 i 2019 roku. Reasumując przedstawiona Ocena Zasobów Pomocy Społecznej stanowi z jednej strony źródło informacji, z jakich powodów mieszkańcy Naszej Gminy najczęściej korzystają ze wsparcia systemu, jaki rodzaj świadczeń pobierają, jaki jest wiek oraz płeć klientów, ilu spośród nich to klienci długotrwale korzystający z pomocy a także, jakim zasobem instytucjonalnym dysponuje Gmina, jakie środki finansowe wydatkowane są na niektóre zadania pomocy społecznej oraz jaka jest aktywność projektowo-konkursowa. Z drugiej strony zebrane informacje stanowią podstawę do ustalenia hierarchii potrzeb, które powinny zostać zaspokojone w pierwszej kolejności oraz pozwala na wytyczanie kierunków dalszego rozwoju systemu pomocy i integracji społecznej na terenie Naszej Gminy. Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Krotoszynie dziękuje wszystkim jednostkom gminnym za zaangażowanie oraz trud włożony w pracę nad wypełnieniem formularza Oceny Zasobów Pomocy Społecznej za rok 2017. Jednocześnie wyrażamy przekonanie, iż opracowany materiał dostarczy Państwu wielu cennych informacji jak również przyczyni się do planowania efektywnego wykorzystywania potencjału instytucjonalnego w zakresie wsparcia mieszkańców naszej Gminy. 2. Dane o sytuacji demograficznej i społecznej Krotoszyn jest gminą miejsko – wiejską, Gmina ma charakter rolniczo przemysłowy. Ogólna liczba mieszkańców na dzień 31.12.2017 r. wynosiła 40 604. Pod względem ludności Miasto i Gmina Krotoszyn zajmuje 124 miejsce w Polsce, a 12 miejsce w województwie wielkopolskim. Większość ludności gminy zamieszkuje w mieście Krotoszyn. W 2017 roku ludność miejska wynosiła 29.143 osób, co stanowiło 71,78%. Natomiast liczba mieszkańców wsi -11.457 mieszkańców, co stanowiło 28,22% ogółu mieszkańców. Miasto Krotoszyn stanowi ośrodek administracyjny gminy oraz lokalne centrum kultury, usług i handlu. Krotoszyn położony jest w południowej części wielkopolski, na granicy dwóch ważnych regionów gospodarczych: Wielkopolski i Dolnego Śląska, w odległości około 108 km od Poznania, 80 km od Wrocławia i 28 km od Ostrowa Wielkopolskiego. 3 Mapka 2.1 . Położenie gminy Krotoszyn na podstawie mapy Polski Krzyżują się tutaj dwa równorzędne szlaki komunikacji kolejowej i drogowej. Pierwszy z nich biegnie z północy na południe (Gniezno - Wrocław), drugi ze wschodu na zachód (Łódź - Zielona Góra). Gmina sąsiaduje z ośmioma innymi gminami: Koźmin Wlkp., Dobrzyca, Raszków, Zduny, Ostrów Wlkp., Sulmierzyce , Kobylin i Pogorzela. Gmina Krotoszyn zajmuje 256 km2, w tym: miasto Krotoszyn - 23 km2, gmina - 233 km2, co stanowi 35,78% powierzchni powiatu krotoszyńskiego. Mapka 2 .2. Położenie gminy Krotoszyn. W skład gminy Krotoszyn wchodzi miasto Krotoszyn oraz 29 sołectw: Baszyny, Benice, Biadki, Bożacin, Brzoza, Chwaliszew, Durzyn, Duszna Górka, Dzierżanów, Gorzupia, Janów, Jasne Pole, Kobierno, Lutogniew, Nowy Folwark, Orpiszew, Osusz-Salnia, Raciborów, Romanów, Roszki, Różopole, Smoszew, Świnków, Tomnice, Unisław, Ustków, Wielowieś, Wronów, Wróżewy. 4 Mapka 2.3 . Sołectwa Gminy Krotoszyn Analizując dynamikę ludności Miasta i Gminy Krotoszyn w latach 2015 -2017 zauważa się niewielki wzrost liczby ludności. W strukturze nadal dominują kobiety. Z analizy danych wynika, iż wzrasta odsetek osób w wieku 60 i więcej . Problem ten będzie narastał. W związku z tym należy pamiętać, że zwiększająca się liczba seniorów będzie wymagała odpowiedniego dostosowania usług społecznych. Osobom starszym trzeba będzie udzielić stosownej pomocy materialnej, jak i rzeczowej, ułatwić im korzystanie z usług medycznych, opiekuńczych i rehabilitacyjnych oraz różnych form spędzania aktywnego czasu wolnego. Z analizy danych na rynku pracy wynika, że rok 2017 jest kolejnym rokiem, gdzie można odnotować spadek bezrobocia w gminie Krotoszyn. W roku 2017 zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Krotoszynie było 746 bezrobotnych, w tym 478 kobiet, jak z tego wynika grupą osób najbardziej dotkniętą brakiem pracy są kobiety. Nadal wysoki poziom utrzymuje się wśród osób długotrwale bezrobotnych, na koniec 2017 roku w PUP Krotoszyn były to 324 osoby. W porównaniu do roku 2016 zmniejszyła się liczba osób długotrwale bezrobotnych o 392 osoby. Długotrwałe pozostawienie bez zatrudnienia ogranicza szanse podjęcia pracy, przyczynia się do ubożenia ludności a w następstwie tej sytuacji trafiają do pomocy społecznej. Najwięcej osób zarejestrowanych jest w przedziale wiekowym do 30 roku życia. Natomiast 191 osób jest zarejestrowanych w przedziale wiekowym powyżej 50 roku życia. W zasobach gminy w roku oceny było 730 mieszkań komunalnych. Analiza danych infrastruktury społecznej wskazuje na niewielki spadek liczby mieszkań komunalnych w zasobie Gminy, natomiast liczba wniosków złożonych na mieszkania komunalne utrzymuje się na podobnym poziomie. W zasobach gminy znajdują się tez mieszkania socjalne, których na koniec 2017 roku było 78, natomiast liczba osób oczekujących na te mieszkania nie zmniejsza się. Obecnie jest 63 rodziny oczekujące na te mieszkania . Infrastruktura społeczna obejmuje sieć edukacyjną i opiekuńczą czyli żłobki, opiekunów dziennych, przedszkola, szkoły podstawowe, a także szkoły gimnazjalne/ponadpodstawowe. Jeżeli chodzi o opiekę nad najmłodszymi dziećmi, w Krotoszynie działają 3 żłobki, 23 przedszkola oraz 2 opiekunów dziennych. Liczba miejsc w żłobkach w 2017 roku wynosiła 114 miejsca . Wzrasta także odsetek dzieci, które zostały objęte wychowaniem przedszkolnym. W latach 2016/2017 liczba dzieci przebywająca w placówkach wychowania przedszkolnego wynosiła 1.803 dzieci. Liczba dzieci, którym odmówiono przyjęcia do przedszkola wynosiła w 2017 roku 95 . Gmina Krotoszyn posiada także dwa przedszkola z oddziałami integracyjnymi. Przedszkole nr 7 z oddziałami integracyjnymi Maciuś w Krotoszynie oraz Przedszkole nr 6 z oddziałami integracyjnymi Kubuś w Krotoszynie. W gminie Krotoszyn w roku szkolnym 2017/2018