Szablon Objaśnień Do Arkuszy
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
MINISTERSTWO ŚRODOWISKA Zleceniodawca PAŃSTWOWY INSTYTUT GEOLOGICZNY Generalny Wykonawca Mapy Hydrogeologicznej Polski w skali 1 : 50 000 Przedsiębiorstwo Geologiczne we Wrocławiu PROXIMA S.A. 50-056 Wrocław, ul. Wierzbowa 15 OBJAŚNIENIA DO MAPY HYDROGEOLOGICZNEJ POLSKI w skali 1: 50 000 Arkusz RADĘCIN (0310) Opracowała: DYREKTOR Państwowego Instytutu Geologicznego ................................ mgr inż Ewa Baran upr. geol. Nr 051062 Redaktor arkusza: ................................ mgr Andrzej Wijura upr. geol. Nr V-1244 Państwowy Instytut Geologiczny Sfinansowano ze środków NARODOWEGO FUNDUSZU OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJ Praca wykonana na zamówienie Ministra Środowiska Copyright by PIG & MŚ, Warszawa 2004 SPIS TREŚCI I. WPROWADZENIE ...................................................................................................... 4 I.1. CHARAKTERYSTYKA TERENU ...................................................................... 5 I.2. ZAGOSPODAROWANIE TERENU .................................................................... 6 I.3. WYKORZYSTANIE WÓD PODZIEMNYCH .................................................... 7 II. KLIMAT, WODY POWIERZCHNIOWE ................................................................ 8 III. BUDOWA GEOLOGICZNA ...................................................................................... 9 IV. WODY PODZIEMNE ................................................................................................ 11 IV.1. UŻYTKOWE PIĘTRA WODONOŚNE .......................................................... 11 IV.2. REGIONALIZACJA HYDROGEOLOGICZNA ............................................. 13 V. JAKOŚĆ WÓD PODZIEMNYCH ........................................................................... 20 VI. ZAGROŻENIE I OCHRONA WÓD PODZIEMNYCH ........................................ 24 VII. WALORYZACJA WÓD PODZIEMNYCH ............................................................ 27 VIII. LITERATURA I WYKORZYSTANE MATERIAŁY ARCHIWALNE .............. 31 SPIS RYCIN ZAMIESZCZONYCH W TEKŚCIE Charakterystyka eksploatacji wód podziemnych w gminach na obszarze arkusza Ryc. 1 Radęcin. Ryc. 2 Zestawienie największych jezior leżących na arkuszu Radęcin Parametry statystyczne wybranych składników chemicznych dla wód Ryc. 3 podziemnych piętra czwartorzędowego. Histogramy liczebności i krzywe częstości kumulowanych wskaźników jakości Ryc. 4 wody piętra czwartorzędowego – arkusz Radęcin (0310). Położenie arkusza na tle fragmentu mapy obszarów Głównych Zbiorników Wód Ryc. 5 Podziemnych wg A. S. Kleczkowskiego. Parametry oceny waloryzacyjnej głównego poziomu wodonośnego na arkuszu Ryc. 6 Radęcin. Ryc. 7 Waloryzacja głównych poziomów wodonośnych. SPIS ZAŁĄCZNIKÓW DOŁĄCZONYCH DO TEKSTU Załącznik 1.1 Przekrój hydrogeologiczny I-I’ Załącznik 1.2 Przekrój hydrogeologiczny II-II’ Załącznik 1.3 Przekrój hydrogeologiczny III-III’ Załącznik 2 Mapa głębokości występowania głównego poziomu wodonośnego (w skali 1:100 000) Załącznik 3 Mapa miąższości i przewodności głównego poziomu wodonośnego (w skali 1:100 000) 2 SPIS TABEL DOŁĄCZONYCH DO TEKSTU Tabela 1a Reprezentatywne otwory studzienne Tabela 1c Reprezentatywne źródła Tabela 2 Główne parametry jednostek hydrogeologicznych Tabela 3a Wyniki analiz chemicznych wód podziemnych wykonanych dla mapy - reprezentatywne otwory studzienne Tabela 3c Wyniki analiz chemicznych wód podziemnych wykonanych dla mapy – reprezentatywne źródła Tabela 3e Wyniki analiz chemicznych wód podziemnych wykonanych dla mapy – otwory studzienne pominięte na planszy głównej Tabela 4 Obiekty uciążliwe dla wód podziemnych Tabela A Otwory studzienne pominięte na planszy głównej Tabela C1 Wyniki analiz chemicznych wód podziemnych – materiały archiwalne – reprezentatywne otwory studzienne Tabela C5 Wyniki analiz chemicznych wód podziemnych – materiały archiwalne – otwory studzienne pominięte na planszy głównej SPIS MAP (wydruki ploterowe) Mapa hydrogeologiczna Polski - plansza główna w skali 1:50 000 Mapa dokumentacyjna w skali 1:50 000 WERSJA CYFROWA MAPY (GIS) Materiał archiwalny w Centralnym Archiwum Geologicznym PIG 3 I. WPROWADZENIE Arkusz Radęcin (0310) Mapy hydrogeologicznej Polski w skali 1:50 000 został opracowany w latach 2002-2004 w Dziale Hydrogeologii i Ochrony Wód Przedsiębiorstwa Geologicznego PROXIMA S.A we Wrocławiu, zgodnie z umową 02-104 zawartą z Państwowym Instytutem Geologicznym w Warszawie, który jest Generalnym Wykonawcą Mapy hydrogeologicznej Polski. Mapa realizowana jest na zlecenie Ministra Środowiska, a finansowana ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Arkusz mapy zrealizowano zgodnie z wymogami zawartymi w „Instrukcji opracowania i komputerowej edycji Mapy hydrogeologicznej Polski w skali 1:50 000” oraz aneksami do instrukcji [21]. Do wykonania powyższej mapy wykorzystano materiały archiwalne pochodzące z Centralnego Banku Danych Hydrogeologicznych przy Państwowym Instytucie Geologicznym w Warszawie, Centralnego Archiwum Geologicznego Państwowego Instytutu Geologicznego w Warszawie, ze zbiorów archiwalnych Przedsiębiorstwa Geologicznego we Wrocławiu PROXIMA S.A. oraz Oddziału w Poznaniu, jak i terenowych organów administracji państwowej. Przy opracowaniu arkusza Radęcin wykorzystano również mapę geologiczną i hydrogeologiczną ark. Gorzów Wielkopolski w skali 1: 200 000, [3, 4]. Wykaz wszystkich materiałów archiwalnych i publikacji zamieszczono w rozdziale VIII. W ramach prac terenowych przeprowadzono wizję lokalną obszaru arkusza Radęcin, zweryfikowano lokalizację niektórych studni oraz ich stan techniczny. Zebrano również dane dotyczące aktualnych użytkowników ujęć i wielkości poboru wody na poszczególnych ujęciach, informacje o obiektach uciążliwych dla wód podziemnych oraz pobrano 13 prób wody do analizy fizykochemicznej z eksploatowanych studni wierconych i z 1 źródła, zlokalizowanych na terenie arkusza Radęcin. Dla określenia jakości wód podziemnych użytkowych poziomów wodonośnych wykonano badania laboratoryjne wody w zakresie 31 wskaźników. Analizy zostały wykonane w laboratorium chemicznym Przedsiębiorstwa Geologicznego we Wrocławiu PROXIMA S.A. Laboratorium to posiada akredytację ISO. 4 Warunki hydrogeologiczne piętra czwartorzędowego rozpoznano na podstawie archiwalnych otworów hydrogeologicznych, wykonanych dla celów komunalnych i rolniczych. Zweryfikowano niektóre informacje pochodzące z Banku Danych Hydrogeologicznych. Zebrane i zweryfikowane dane zestawiono w tabelach załączonych do opracowania. Tabele zawierające informacje poufne zamieszczone zostały w aneksie „Materiały poufne”. Dla arkusza Radęcin nie została opracowana Szczegółowa Mapa Geologiczna Polski w skali 1: 50 000, a jedynie projekt prac geologicznych dla opracowania tego arkusza [11]. Projekt ten został zatwierdzony, ale do dnia dzisiejszego nie zostały podjęte prace związane z jego realizacją. Opracowanie komputerowe w systemie INTERGRAPH wykonali mgr Marek Jędrusiak i mgr Rafał Serafin z Przedsiębiorstwa Geologicznego PROXIMA S.A. we Wrocławiu. I.1. CHARAKTERYSTYKA TERENU Położenie geograficzne obszaru arkusza określają współrzędne: 53 00’00” - 53 10’00” szerokości geograficznej północnej 15 45’00” - 16 00’00” długości geograficznej wschodniej. Powierzchnia arkusza wynosi ok. 311 km2. Pod względem administracyjnym arkusz Radęcin należy do 3 województw: zachodniopomorskiego, lubuskiego i wielkopolskiego. Arkusz ten obejmuje fragmenty gmin: Dobiegniew, leżąca w powiecie strzelecko-drezdeńskim województwa lubuskiego, Bierzwnik, Człopa i Drawno, leżące w powiecie choszczeńskim województwa zachodniopomorskiego oraz Krzyż Wielkopolski, leżącą w powiecie wałeckim województwa wielkopolskiego. Położenie oraz podział administracyjny arkusza przedstawiono na załączniku nr 4.1. Według podziału fizycznogeograficznego Polski dokonanego przez J. Kondrackiego [6] obszar arkusza znajduje się w Prowincji Niżu Środkowoeuropejskiego, w Podprowincji Pojezierza Południowobałtyckiego, w makroregionie Pojezierza Południowopomorskiego i mezoregionie Równiny Drawskiej (314.63). Południowo-zachodnią część arkusza zajmuje Pojezierze Dobiegniewskie (314.62). 5 Według regionalizacji B. Paczyńskiego [16] obszar arkusza leży w całości w hydrogeologicznym regionie pomorskim (V). Na mapie hydrogeologicznej Polski 1: 200 000, arkusz Radęcin leży w Regionie Szczecińskim (I) i rejonie Dobiegniewa-Drawna (IF) [8,9]. Południowo-wschodni fragment arkusza wchodzi w obręb czwartorzędowego międzymorenowego głównego zbiornika wód podziemnych GZWP Nr 136 – Dobiegniew; zbiornik ten stanowi jednocześnie Obszar Wysokiej Ochrony (OWO). Ponadto południowo- wschodnia część arkusza znajduje się w obrębie trzeciorzędowego zbiornika GZWP Nr 127 - Złotów-Piła-Strzelce Krajeńskie. Równina Drawska obejmuje szeroki pas sandru Drawy ciągnący się po obu stronach doliny Drawy. Na piaszczystej równinie sandrowej o długości około 65 km i kilkunastu kilometrów szerokości podzielonej na kilka stopni tarasowych, wynurzają się miejscami ostańce morenowe. Na tym terenie występują liczne jeziora wytopiskowe. Do największych należą: jezioro Ostrowieckie, Czarne, Radęcino, Rokiet i Wielkie Wyrwy [1]. Położenie arkusza Radęcin w stosunku do sąsiadujących arkuszy Mapy hydrogeologicznej Polski przedstawia się następująco: od północy – arkusz Kalisz Pomorski (0271), od wschodu – arkusz Człopa (0311), od południa – arkusz Drezdenko (0350), od zachodu – arkusz Chłopowo (0309). I.2. ZAGOSPODAROWANIE TERENU Gospodarka na omawianym terenie jest bardzo słabo rozwinięta. Na arkuszu Radęcin lasy pokrywają 80 % powierzchni terenu, co