TGAU
Cymraeg Ail Iaith
11 Uned 2 Amser Hamdden ac Ymarferion Arholiad
Enw: ______Dosbarth: ______Athro/Athrawes ______
Tudalen0
Gweithgareddau amser hamdden/ Leisure time activities
Beth rwyt ti’n hoffi gwneud yn dy amser hamdden? Gwylio Nofio Cymdeithasu Saethyddiaeth y teledu /ffilmiau/Youtube (socialising) (archery) Chwarae Gwyddbwyll Mynd i’r sinema Canŵio pêl droed/hoci/criced… (Chess) Chwarae gemau Syrffio Siopa Mynd allan cyfrifiadur/PS4/Xbox etc (gyda mam) (gyda ffrindiau) Gwrando ar Teithio Creu fideos Mynd i bartïon gerddoriaeth / y radio Chwarae’r (Canu`r) Garddio Darllen Gwnïo / Gwau gitâr/drymiau / piano etc. (sewing/knitting) Dawnsio Rhedeg Troelli Disgiau Gwneud ballet/gwerin/modern/jazz 5K/10K/marathon (DJing) modelau Gwirfoddoli Athletau Mynd i’r gampfa Creu gemwaith (volunteering) Gweithio Mynd i gyngherddau Cerdded y ci Drama ac actio (swydd ran amser) (going to concerts) Mynd ar y cyfryngau Ysgrifennu Marchogaeth Carco plant cymdeithasol (tecstio) blog/storïau/dramâu ceffylau (childminding) Syrffio’r we/rhyngrwyd Coginio Beicio (seiclo) Sglefrio iâ mynydd/ffordd
Wyt ti’n gallu meddwl am weithgareddau eraill? Gwnewch restr islaw.
Sut rwyt ti’n treulio dy amser sbâr? weithiau – sometimes (Ysgrifennwch frawddegau llawn, ee. ) yn aml – often Rydw i’n (hoffi/mwynhau/caru/dwlu ar... nawr ac yn y man – now and again Fy hobi (hoff___ ) ydy ... ar y penwythnos – on the weekend bob nos – every night Rydw i wrth fy modd gyda ... yn ystod y gwyliau – during the holidays gyda – with ar fy mhen fy hun – on my own
Tudalen1
Ateb Cwestiynau – Ysgrifennu (cwestiynau 5 marc yn yr arholiad)
Tudalen2
Tasg Ysgrifennu [ 5 Marc] Wyt ti’n hoffi gwylio’r teledu? (Do you like watching TV?)
______(1marc)
Rhowch 2 reswm (Give 2 reasons) (4 marc) ______Mae___ help__ i chi isod! ______
______
Patrymau iaith defnyddiol ar gyfer cwestiynau 5 marc /5 Rydw i’n… (I / I’m …) Dydw i ddim yn ... (I`m not / I don’t ...) Fy hoff __ ydy… (My favourite… is…) Fy nghas __ ydy... (My least favourite ... is) Mae’n well gyda fi … na (I prefer … to) Mae’n gas gyda fi … (I hate…) Yn fy marn i ... (In my opinion...) … achos mae’n… (because it’s…) Rydw i wrth fy modd gyda … (I’m in my element with… / I love ...) Rydw i’n meddwl bod __ yn ... (I think that __ is ...)
Ehangu brawddegau (Aim to write longer sentences to add interest to your responses) a – and mewn – in a am – at/for ond – but ar – on(a) weithiau – sometimes gyda – with i – to fel arfer – usually yn – in i’r – to the hefyd – also yn y – in the o – from ym mis – in the month of
Ansoddeiriau defnyddiol gwych – great ofnadwy – terrible bendigedig – fantastic diflas – boring anodd – difficult heriol – challenging hwyl – fun di-bwynt – pointless diddorol – interesting Cofiwch dreiglo’n feddal ar ôl yn/’n doniol – funny sothach – rubbish ymlaciol – relaxing ee. achos mae’n cyffrous – exciting gwastraff amser – a waste of time fendigedig.
Ysgrifennwch gyfres o frawddegau am bump o`r gweithgareddau ar Dudalen 1. Write a series of detailed sentences about five of the activities listed on Page 1.
Tudalen3
Mae sawl ffordd o ateb YES/NO yn y Gymraeg. Yn aml, mae’r ateb yn ddibynnol ar y cwestiwn. Gan ddefnyddio’r tabl ar dudalen 2, ceisiwch ateb y cwestiynau canlynol yn Y GYMRAEG. There are many ways of answering YES/NO in Welsh. Often, it depends on the question. Using the table on page 2, answer the following questions in WELSH.
1. Wyt ti’n mwynhau chwarae gemau cyfrifiadur?
(Yes I do) 2. Ydy hi’n ddydd Mercher heddiw?
3. Oes brawd neu chwaer gyda ti?
4. Hoffet ti astudio lefel ‘A’ yn Y Pant?
5. Oes sinema ym Mhontyclun?
6. Oedd hi’n bwrw glaw ddoe?
(lluosog 7. Ydych chi’n meddwl bod gwaith cartre’n ddefnyddiol? plural)
8. Ydych chi’n hoffi mynd ar wyliau?
9. Oedd ffilm ar y teledu neithiwr?
10. Fydd dysgu Cymraeg o fantais i chi yn y dyfodol ?
Cofiwch! Ydych chi’n..? yn y lluosog/in the plural Yr ateb ydy/the answer is:- Ydyn/Nac ydyn
Tudalen4
Mae cwmni drama wedi cysylltu â chi. Maen nhw eisiau rhoi posteri mewn ysgolion ond mae 10 camgymeriad ar y poster i chi gywiro. Ysgrifennwch y cywiriadau yn y grid. A drama company has contacted you. They want to put posters in local schools but there are 10 mistakes on the posters which they want you to correct. Write the corrections in the grid. - gwallau teipio / gwallau sillafu (typing errors / spelling mistakes) - gwallau iaith / gwallau treiglo (language / mutation mistakes) - gwallau atalnodi (punctuation errors) Geiriau sy`n achosi`r CWMNI DRAMA PANT GLAS Treiglad Neges i pobl ifanc yr ardal. Meddal Mae ni’n chwilio am deg person ifanc i actio yn y sioe Words which cause the newidd ym mis Hydreff yn Theatre Pant Glas. Soft Oes diddordeb gyda chi . Wel, ffonio Alun Harries ar Mutation 768229. Mae manylion a ffurflen cais gyda fe. pob lwc! am
1 2 3 4 5 ar 6 7 8 9 10 at Rydych chi’n helpu gyda chlwb lleol. Rhaid i chi gyfieithu’r hysbyseb i’r Gymraeg ar gyfer eu trip nesaf. dan You help with a local club. You must translate this advertisement for their next trip into Welsh. dros ART CLUB TRIP The Millennium Centre, Cardiff drwy March the first at eight o’clock gan It will cost ten pounds (including the bus and food) Names to Mr Owain Roberts by Tuesday. heb All are welcome! hyd Trip y Clwb Celf Canolfan y Millennium, Caerdydd i Mawrth y cyntaf am wyth o’r gloch Bydd hi`n costio deg punt ( gan gynnwys y bws a`r bwyd) o Enwau i Mr Owain Roberts erbyn dydd Mawrth . wrth Croeso i bawb!
Tudalen5
Wrth ateb cwestiynau sy’n dechrau gyda’r ferf yn y gorffennol mae’n rhaid ymateb fel hyn:- When answering quetions which start with a verb in the past tense you must respond as follows:-
DO NADDO
Ysgrifennwch atebion i`r cwestiynau hyn yn eich llyfr ac wedyn gofynnwch nhw i’ch partner. 1. Est ti i’r gampfa ar y penwythnos? 2. Fwytaist ti yn y caffi neithiwr? 3. Gest ti frecwast cyn ysgol heddiw? 4. Fwynheuaist ti’r gwyliau haf? 5. Chwaraeaist ti hoci yn y wers ymarfer corff? 6. Aethoch chi i siopa ddoe? 7. Goginioch chi gacen penblwydd i mam? 8. Nofiaist ti yn y lido yn ystod y gwyliau? 9. Wyliaist ti Love Island ar y teledu? 10. Wrandawaist ti ar y radio bore yma?
Mae eich ffrind yn trefnu dathlu diwedd yr arholiadau. Mae hi eisiau anfon gwahoddiad at ffrindiau eraill yn Gymraeg. Rydych chi wedi cytuno i gyfieithu’r neges. Your friend is arranging to celebrate the end of the exams. She wants to send an invitation to other friends in Welsh. You have agreed to translate the message.
I would like to invite you to a party on Saturday night at the chapel
hall. It will start at seven o’clock. Come and enjoy good food,
amazing music and lots of fun. Jenna x
Tudalen6
ydw yes, I am (do) Cwestiynau nac ydw no, I am not (don’t)
mwynhau chwaraeon ydy yes, he/she/it is (does) wyt ti’n chwarae darllen nac ydy no, he/she/it is not(doesn’t) ydy e’n gwylio pêl rwyd ydy hi’n gwrando ar ganu roc ydyn yes, we are (do) nac ydyn no, we are not (don’t) ydy … yn gwneud gymnasteg ydych chi’n hyfforddi rygbi ydyn yes, they are (do) ydyn nhw’n ymarfer pêl bluen nac ydyn no, they aren’t (don’t)
Atebwch y cwestiynau hyn mewn brawddegau Cymraeg Geirfa llawn: pysgota fishing 1. Wyt ti'n hoffi gwylio'r teledu? cerddoriaeth music
cyngerdd concert 2. Wyt ti`n mwynhau chwaraeon? cyngherddau concerts gorau best 3. Ydy dad yn pysgota o bryd i'w gilydd? o bryd i'w gilydd from time to time weithiau sometimes 4. Ydy dy rieni’n gwrando ar gerddoriaeth? yn rheolaidd regularly yn aml often
5. Ydyn nhw`n mynd i gyngerdd weithiau?
6. Ydych chi a`ch ffrind gorau yn mwynhau siopa ar ddydd Sadwrn?
7. Ydych chi`n mynd i Gaerdydd i siopa weithiau?
8. Ydych chi`n cadw`n heini'n rheolaidd?
now was/were at this point in time in the past
Ble rydw i'n chwarae ... Ble roeddwn i'n chwarae ... Beth rwyt ti'n Beth roeddet ti'n mae e`n roedd e`n Pryd gwneud ... Pryd hyfforddi ... mae hi'n roedd hi'n Pam mae ___ yn Pam roedd ___ yn hyfforddi ... nofio ... Sut rydyn ni'n Sut roedden ni'n
Pa ___ rydych chi'n Pa ___ roeddech chi'n ymarfer ... ymarfer ... Sut __ maen nhw'n Sut __ roedden nhw'n
Tudalen7
Beth dy (+sm) hobi grŵp Pwy ydy ei (+sm) hoff (+sm) cân ei (+am) canwr Pa un (P’un) oedd cas (+sm) rhaglen eich llyfr Pa … eu gêm
You don’t need to say YES/NO in a paragraph. Yn eich llyfrau ysgrifennu atebwch y cwestiynau hyn mewn paragraff: In your exercise books answer these questions in paragraph format: Oes hobi gyda ti? Pwy ydy dy hoff seren teledu? Pam? Beth ydy e? P'un ydy dy cas raglen teledu? Pam? Ble rwyt ti'n gwneud e? Sut raglenni teledu mae dy rieni'n mwynhau? Pam rwyt ti'n gwneud e? Ydy e'n gyffrous? Ydyn nhw`n hoffi yr un (the same) rhaglenni Pryd rwyt ti'n gwneud e? â ti? Wyt ti'n mwynhau darllen? Pam? Pryd rydych chi'n gwylio'r teledu fel arfer? Wyt ti'n gwylio'r teledu bob dydd? Oes hoff actor gyda dy fam? Pam mae hi`n P`un ydy dy hoff raglen? hoffi fe?
Trafod rhywun arall – Discussing someone else Yn eich llyfr ailysgrifennwch y paragraff isod gan newid e i`r trydydd person i drafod pobl eraill. In your book rewrite the paragraph below, changing it into the third person to discuss other people.
Eleri ydw i. Rydw i`n mwynhau siopa. Rydw i’n mynd bob penwythnos gyda fy ffrind Siân. Rydw i`n siopa yng Nghaerdydd achos rydw i`n hoffi`r siopau. Rydw i`n mwynhau golff. Rydw i`n chwarae yn Nhonysguboriau gyda fy nhad. Rydw i`n chwarae ar ddydd Sul fel arfer. Mae`n gêm wych rydw i`n meddwl. Rydw i wedi chwarae gyda dad ym Mhortiwgal. Es i yno yn ystod mis Awst gyda fy nheulu.
Dechreuwch gyda: Mae help i chi ar y Dyma Eleri…. dudalen nesa!
Tudalen8
Person 1af 3ydd Person ...ydw i Dyma ... rydw i’n ... mae e’n .../mae hi’n.../mae Sam yn... dydw i ddim yn ... dydy e/hi/Sam ddim yn ... fy ei (+ Soft Mutation – masc. / Aspirate Mutation – fem.) fi fe/hi rydyn ni’n ... (we..) maen nhw’n ... (they...) es i (I went) aeth e / hi (he/she went) bydda i’n ... (I will be...) bydd e’n /bydd hi’n (he/she will be...) hoffwn i ... (I’d like to) hoffai e / hi (he’d/she’d like to...)
Darllenwch y wybodaeth yn y swigod ac wedyn gwnewch y dasg ysgrifennu.
Mae dad yn hoffi chwaraeon. Dydy Dydy mam ddim yn hoffi y Rydw i wedi sgïo ond e ddim yn chwarae nawr ond mae rhyngrwyd. Mae hi’n roedd e’n anodd. e’n mwynhau gwylio rygbi ar y mwynhau darllen nofelau. teledu.
Rydyn ni’n gwylio operau Dydw i ddim yn hoffi sebon a rhaglenni realiti. siopa o gwbl achos mae’n ddiflas iawn.
Rydw i’n mwynhau gwylio’r teledu bob nos. Ysgrifennwch 5 ffaith am ddiddordebau Mae fy chwaer yn eich teulu chi gan ddefnyddio brawddegau tebyg. Dywedwch wrth siopa yng Nghaerdydd eich partner gyda ffrindiau bob Write 5 facts about your family’s penwythnos. interests using similar sentences. Tell your partner.
Mae eich ffrind wedi ysgrifennu CV ar gyfer gwaith rhan amser mewn caffi yn y dref. Rydych chi wedi cytuno i gywiro unrhyw wallau yn y gwaith. Ysgrifennwch y cywiriadau yn y grid. Your friend has written a CV for a part time job in a café in the town. You have agreed to correct any errors in the work. Write the corrections in the grid. Mae 10 gwall yn y CV (There are 10 mistakes in the CV) - gwallau sillafu / gwallau teipio (spelling errors / typing errors) - gwallau iaith / gwallau treiglo (grammar errors / mutation errors) - gwallau atalnodi (punctuation errors)
Tudalen9
ENW : Daniel Jack Roberts CYFEIRIAD : 15 Heol y Castle, Llanfair RHIF FFÔN : 07883739004 E-BOST : [email protected] OED : un deg chewch PENBLWYDD : chwefor un deg naw YSGOL : Ysgol Syr Iwan Rhys PYNCIAU TGAU : Cymraeg, Saesneg, Ffraneg, mathemateg, gwyddoniaeth, hanes, daearyddiaeth, celf, drama a chwaraeon PROFIAD O WEITHIO : Roeddwn i’n arfer gwaith mewn siop chwaraeon yn ystod yr haf. Hefyd rydw i wedi helpu mewn theatre gyda’r dillad ac yn y café. DIDDORDEBAU : Rydw i’n mwynhau chwaraeon o bob math, yn enwedig nofio syrffio a rygbi. Beth bynnag fy mhrif hobi yn chwarae gemau cyfrifiadur achos maen nhw’n cyffrous. ENW A GWAITH CANOLWR : Mrs Janet Williams (Rheolwraig y siop chwaraeon).
1 2 3 4 5
6 7 8 9 10
Rydych chi’n helpu mewn clwb ieuenctid. Mae’r rheolwr Dewch i ymuno â Chlwb Ieuenctid eisiau poster i hysbysebu’r clwb. Rhaid i chi ddewis y Porth Emlyn lluniau mwyaf addas i’r poster. Nodwch y rhifau 1 – 3 o Byddwch chi’n gallu: dan y lluniau. 1. Chwarae gyda eich ffrindiau You are helping at a youth club. The manager wants a poster to advertise the club. You must select the most 2. Cymryd rhan mewn chwaraeon tîm appropriate pictures for the poster. Write the number 1- 3 under the relevant pictures. 3. Prynu diod a losin yn y siop
Tudalen10
Rydych chi wedi derbyn gwybodaeth am y sioe newydd yn y Bae. Llenwch yr hysbyseb yn Gymraeg gyda’r wybodaeth bwysig. You have received information about the new show in the Bay. Complete the advert in Welsh with the important information.
Mae’r sioe ‘Nia Ben Aur’ yn dod i Ganolfan y Mileniwm.
Bydd y sioe yn y ganolfan rhwng mis Gorffennaf a mis Medi. Bydd y tocynnau yn costio rhwng ugain punt a phedwar deg punt. Bydd y
tocynnau yn mynd ar werth ar ddydd Gwener, Rhagfyr 6. Bydd y
tocynnau ar gael o naw o’r gloch yn y bore.
Enw’r sioe:______Misoedd y sioe : Gorffennaf i ______Cost y tocynau: rhwng £______a £______Tocynau ar werth o: ______y bore.
Y Gorffennol - The Past Tense ‘regular` verbs Stem + Ending = Past Tense (a completed action) chwarae_ _ais i = chwaraeais i can_ _aist ti = canaist ti = mwynheu_ _odd e/hi = mwynheuodd e gwyli_ _odd Siân = gwyliodd Peter teithi_ _on ni = teithion ni gwrandaw_ _och chi = gwrandawoch chi = pryn_ _on nhw prynon nhw ‘irregular` Mynd – to Go Dod – to Come verbs es i aethon ni des i daethon ni est ti aethoch chi dest ti daethoch chi aeth e aethon nhw daeth e daethon nhw aeth hi daeth hi aeth ___ daeth ___
Tudalen11
Gwneud – to Make/Do Cael – to Have/Receive
gwnes i gwnaethon ni ces i cawson ni gwnest ti gwnaethoch chi cest ti cawsoch chi gwnaeth e gwnaethon nhw cafodd e cawson nhw gwnaeth hi cafodd hi gwnaeth ___ cafodd ___
Tasg ysgrifennu: 10 marc Mynegiant / Expression: [4 marc] = 4 marc A good, ordered description with at least 3 different language patterns, effective opinions and confident reasoning. 3 marc A good description with at least 2 different language patterns, opinions and good reasoning.
2 farc An effort to create a paragraph including at least 2 different language patterns and an effort to express opinions. 1 marc Basic sentences with little structure.
Cynnwys / Content: [6 marc] Beth wnaethoch chi penwythnos diwethaf? What did you do last weekend? Gweithgareddau gwnaethoch chi (2) Activities you did (2) Manylion, pryd, ble, gyda phwy … (2) Details, where, when, with who … (2) Eich hoff weithgaredd a pham (2) Your favourite activity and why (2) ______
WWW EBI /10
Tudalen12
Tasg Allweddol Darllenwch y wybodaeth am y seiclwr o Gymru, Geraint Thomas a llenwch y grid islaw. Read the information on the Welsh cyclist, Geraint Thomas and complete the grid below.
Seiclwr proffesiynol gyda thîm Sky ydy Geraint Thomas. Cafodd e ei eni yng Nghaerdydd ar y 25ain o Fai 1986 ac aeth i Ysgol Uwchradd Whitchurch fel Gareth Bale a Sam Warburton. Dechreuodd seiclo gyda chlwb seiclo Maindy Flyers yng Nghaerdydd pan roedd e’n ddeg oed. Mae Geraint yn cystadlu ar y trac ac ar yr heol. Hyd yn hyn, mae e wedi ennill dwy fedal aur Olympaidd, un yn Beijing yn 2008 ac un yn Llundain yn 2012. Hefyd, enillodd e fedal aur i Gymru yn y ras heol yng ngemau’r Gymanwlad yn Glasgow yn 2014. Fodd bynnag, ei lwyddiant mwyaf oedd ennill y Tour de France ym mis Gorffennaf 2018. Ras 21 cam dros dair wythnos ydy’r Tour de France a Geraint Thomas ydy’r Cymro cyntaf erioed i ennill y crys melyn enwog. Arwr Geraint ydy’r seiclwr Syr Bradley Wiggins.
Mae Geraint yn dwlu ar fwyta picau ar y maen ond ei hoff fwyd ydy pizza. Ar hyn o bryd mae e’n byw yn Monaco gyda’i wraig Sara a Blanche y ci! Mae Geraint Thomas yn Gymro balch ac mae Cymru yn falch iawn o Geraint Thomas.
HELP! cystadlu – complete ennill – win ras – race enwog - famous balch – proud
Tudalen13
Geni, ble? ______Byw nawr? ______
Dyddiad geni? ______Ysgol? ______
Enw’r clwb Seiclo yng Nghaerdydd? ______(5)
Mae Geraint Thomas wedi ennill tair medal aur. Ble a phryd? (6)
1.______
2. ______
3.______
Sawl wythnos ydy’r Tour de France? (tanlinellwch islaw/underline below) (1)
2 3 4
Ydy Geraint yn edmygu Bradley Wiggins? (1) YDY/NAC YDY
Mae Geraint yn arbenigo (specialise) mewn seiclo mynydd (1) CYWIR/ANGHYWIR
Beth ydy picau ar y maen yn Saesneg? (tanlinellwch eich ateb) (2)
Welsh rarebit Laverbread Welsh Cakes Glamorgan sausages
Ydych chi’n hoffi seiclo? (4 marc) (Rhowch 2 reswm yn y Gymraeg / Give 2 reasons in Welsh)
1. ______2. ______
Tudalen14
Tasg Allweddol - Ysgrifennu 150 o eiriau (Yn eich llyfr ysgrifennu)
Beth ydych chi’n hoffi gwneud yn eich amser hamdden? /20 What do you like doing in your leisure time? Try and give as much detail as you can about what you enjoy doing along with reasons why. (You can write about things you dislike too.) Try and give details such as when, where, who with and your favourites etc. Mention something you’ve done in the past and something you’d like to do in the future)
Cynnwys / Content: 10 marc Mynegiant / Expression: [ =] 10 marc 9-10 Well organised and structured Confident and very correct marc A wide variety of ideas and opinions A wide range of sentence patterns Opinions expressed with confidence and reasoning Correct spelling and punctuation Gripping work which has great atmosphere 6-8 Organised with good flow Clear communication and fairly correct marc Some variety of ideas and opinions A range of sentence patterns Opinions expressed with some confidence and reasons Spelling and punctuation correct usually Interesting work which attempts to create atmosphere 3-5 Evidence of planning with some flow Understandable communication with fairly correct marc Sufficent ideas and opinions on the whole Opinions expressed with quite effectively with reasons Basic sentence patterns Fairly interesting work which keeps our attention An attempt at spelling and punctuating correctly 1-2 No planning but with some sensible development Understandable communication with some marc Superficial ideas and opinions correctness Very basic opinions expressed with some reasons A limited range of sentence patterns Work which is fairly interesting Some evidence of spelling and punctuating correctly
Rydw i’n hoffi … ( I like …) Dydw i ddim yn ... (I don’t ...)
Mae mam yn hoffi ... (Mum likes...) Dydy dad ddim yn mwynhau ... (Dad doesn’t enjoy...) Rydyn ni’n ... (We) Dydyn ni ddim yn ... (We don’t...) Mae… gyda fi. (I’ve got…) Does dim … gyda fi. (I haven’t got …) Fy hoff … ydy… (My favourite… is…) Mae’n gas gyda fi … (I hate…) Mae’n well gyda fi … (I prefer …) Mae’n … (It is …) Roedd hi`n … (It was …) Roeddwn i’n ... (I was/ I used to ...) Es i i … (I went to …) Ces i … (I had …) Rydw i wedi ... (I have ... [done something]) Bydda i’n … (I will be …) Fydda i ddim (I won’t be …) Hoffwn i … (I would like …) Hoffwn i ddim (I wouldn`t like ...) Yn fy marn i ... (In my opinion...) Rydw i’n meddwl bod... (I think that... is)
Tudalen15
Darllenwch y proffiliau isod am ddau chwaraewr rygbi’r Llewod ac atebwch y cwestiynau sy’n dilyn yn Gymraeg. Read the profiles below about two ‘Lions’ rugby players and then answer the questions which follow in Welsh. [10 marc]
ENW LLAWN Alun Wyn Jones BYW Mwmbwls DYDDIAD GENI 19 Medi 1985 YSGOL Ysgol Gyfun Esgob Gore, Coleg Llandyfri HOBIAU (heblaw am Chwarae golff a darllen y gyfraith rygbi) TIM RYGBI CARTREF Y Gweilch SAFLE CHWARAE Clo ARWYR Lance Armstrong, Mohammed Ali a Martin Johnston CAPIAU 105 cap i Gymru a 6 i’r Llewod
ENW LLAWN George Phillip North BYW Ynys Môn DYDDIAD GENI 13 Ebrill 1992 YSGOL Ysgol Uwchradd Bodedern, coleg Llanymddyfri HOBIAU (heb law am Beicio mynydd, golff, badminton, pêl- rygbi) droed TIM RYGBI CARTREF Y Gweilch SAFLE CHWARAE Asgellwr
ARWYR Shane Williams a Bryan Habana CAPIAU 63 i Gymru a 3 i’r Llewod
i. Pwy sy’n hoffi seiclo? ______(1)
ii. Pwy ydy’r hynaf – Alun Wyn neu George? ______(1)
iii. Beth sy’n debyg rhwng Alun Wyn a George
______
______
______(2)
iv. Faint o gapiau i Gymru mae’r ddau wedi ennill? (1) dan 100 cap 100 – 150 cap 150 – 200 cap
Tudalen16
Cywir Anghywir
Arwyr Alun Wyn ydy Bryan Habana a Shane Williams.
Mae Alun Wyn a George North yn chwarae pêl-droed fel hobi. Mae penblwydd George North ar y cyntaf o Ebrill.
Mae George North yn byw yng Ngogledd Cymru.
Safle chwarae Alun Wyn yw chwarae ar yr asgell.
Mae Warren Gatland wedi gofyn i chi gyfieithu’r neges e-bost hon. Rhaid ei gyfieithu i’r Gymraeg. Warren Gatland has asked you to translate this e-mail message. You must translate it to Welsh. [10 marc]
Important meeting! There will be course for the team at the Castle Hotel on Friday evening at seven o’clock.
There will be a buffet afterwards. E-mail me if there’s a problem.
Tudalen17
Atebwch y cwestiynau canlynol ar ôl darllen y Chwaraeon gerdd. 1. Ydy’r bardd yn hoffi chwaraeon cae?
Ê ______Mae’n gas gen i chwaraeon 2. Ydy’r gampfa yn lle da i’r bardd? Fel rygbi, pêl-rwyd a phêl-droed. ______Mae’n well gen i ddarllen fy llyfrau. 3. Ydy tad y bardd yn dda yn chwarae
Neu stelc fach hamddenol trwy’r coed. gemau bwrdd? ______
Mae gwisgo siwt nofio yn artaith, 4. Ydy Lis Jones yn hoffi nofio? ______Mae ’nghoesau i’n denau fel brwyn. 5. Ydy’r bardd yn berson heini? Ac mae’r gogls yn gwasgu fy llygaid ______
A’r dŵr yn mynd fyny fy nhrwyn.
Beth ydy barn y bardd ar y canlynol?
Mewn campfa dwi’n teimlo fel estron, Rhowch gylch o amgylch yr ateb cywir. Wedi ’ngadael ar ryw blaned bell,
Pan dwi’n meddwl fy mod i ‘di llwyddo
Mae pawb arall yn ‘i wneud o yn well.
Ond mewn Trivial Pursuit dwi’n bencampwr,
Ar wyddbwyll dwi’r gorau’n y wlad,
Ac ar gardia, Monopoly a Scrabble,
Dwi hyd ‘noed yn curo fy nhad.
Lis Jones
1. Nodwch 3 berf sy’n ymddangos yn y gerdd. ______
2. Pwy ysgrifennodd y gerdd? ______
3. Nodwch enghraifft o fynegi barn yn y gerdd. ______
4. Ble mae’r bardd yn cerdded? ______5. Ydy Lis Jones yn hoffi gwisgo gogls? Tudalen18 ______
Tudalen19
Rydyn ni`n mynd i siarad am Y Penwythnos.
Gwnewch nodiadau - 10 munud i baratoi! Make notes - 10 minutes to prepare!
Write 6 sentences about the pictures. Write 3 sentences about each of the speech bubbles. Write 2 sentences about the Pie Chart. eg Mae hi`n dawnsio – rydw i`n hoffi eg Mae e`n byw ar fferm a helpu dad – eg Mae pobl yn hoffi chwaraeon ar dawnsio. dydw i ddim yn hoffi helpu dad. y penwythnos – rydw i`n 1 1 mwynhau chwarae rygbi. 1 2 2
3 3 2 4 1
5 2
6 3
Tasg Llafar – Uned 2 Write a few sentences going into more detail about what you like doing on The Weekend. Write a few questions to ask your partner about The Weekend. Perhaps say what you did recently. eg Wyt ti`n hoffi …?
Tudalen20
Gofyn cwestiynau ac ymateb – Asking questions and responding Wyt ti’n …(cytuno)? Do you … agree? Ydw/Nac ydw Yes/No? Idiomau Rydw i’n cytuno... I agree... weithiau - sometimes Dydw i ddim yn cytuno.. I don’t agree ... fel arfer - usually achos mae’n ... because it’s... yn aml - often fodd bynnag - however a dweud y gwir - to tell the truth Beth rwyt ti’n Yn fy marn i ... In my opinion ... feddwl o …? Rydw i’n meddwl bod ... I think that ... mae’n dibynnu - it depends What do you think Rydw i’n credu bod ... I believe that ... ar un llaw - on the one hand about …? Maen e’n/hi`n dweud ... He/she says ... ar y llaw arall - on the other hand ar y cyfan - on the whole
a bod yn onest - to be honest Rydw i’n hoffi/mwynhau... I like/enjoy dim o gwbl - not at all Dydw i ddim yn hoffi ... I don’t like/enjoy yn bendant - definitely Rydw i wrth fy modd gyda ... I’m in my element with... Beth amdanat ti? o dro i dro - from time to time What about you? Fy hoff... ydy... My favourite ... is ... ar y daflen - on the sheet A tithau? Mae’n gas gyda fi ... I hate ... ar y dudalen - on the page And you? Mae’n well gyda fi ... na... I prefer ... to ... yn y blwch - in the box Maen nhw`n They are yn y swigen - in the speech bubble yn y graff - in the graph Darllenwch y wybodaeth yn y bocsys isod ac edrychwch ar y lluniau hefyd. Cwestiynau enghreifftiol (Example questions) Read the information in the boxes below and look at the pictures also. Wyt ti`n cytuno gyda beth mae e`n dweud? Trafodwch y wybodaeth yn y bocsys ac yn y lluniau gan gyfeirio at eich profiadau chi. Cofiwch i gytuno neu anghytuno gyda’r bobl ac esbonio pam. Wyt ti`n hoffi`r penwythnos? Discuss the information in the boxes and in the pictures whilst referring to your Beth rwyt ti`n feddwl o wylio ffilmiau? own experiences. Remember to agree or disagree with the people and explain why. Ble rwyt ti`n mynd i siopa? Pam rwyt ti`n helpu dad?
Tudalen21
Tudalen22
Rydyn ni`n mynd i siarad am Chwaraeon Cymru.
Gwnewch nodiadau - 10 munud i baratoi! Make notes - 10 minutes to prepare!
Write 6 sentences about the pictures or speech Write 6 sentences about any Welsh sports stars Write a sentence about the Bar Graph. – perhaps those at the bottom of the page. bubbles. eg Mae Gareth Bale yn chwarae pêl eg Yn 2016 mae llai o bobl 14 – 16 eg Mae Nicole Cooke wedi ennill medal droed i Gymru, mae e`n fendigedig. oed yn gwneud cadw`n heini 1 In the picture here they are playing aur am seiclo yn y Gemau Olympaidd. nag yn 2012. netball – I like netball. 1 Here is Geraint Thomas. He cycles 2 He`s playing hockey – I hate hockey. with Team Sky. 1 Young people of 14 -17 years 2 Jade Jones won a Taekwondo medal. old keep fit more than young 3 I agree with her. Sport teaches people of 8 – 10 years old. important skills. 3 I enjoy swimming – Jaz Carlin is 4 Here`s the Welsh rugby team. My fantastic. Mae pobl ifanc o 14 – 17 oed favourite sport is rugby. 4 My favourite rugby player is Leigh yn cadw`n heini mwy na pobl 5 They are skiing in the picture. I went Halfpenny. ifanc o 8-10 oed. to Austria in Year 9 with Miss Gavaghan. 5 6 I`d like to canoe in the sea. 6 Tasg Llafar – Uned 2
Write a few sentences going into more detail about what you think of sport – especially Write a few questions to ask your partner about Sport. in relation to Wales. Perhaps say what you did/played/watched recently. eg Wyt ti`n hoffi …? Beth rwyt ti`n gwneud …? I went to Cardiff in October and I watched Wales playing rugby in Do you play football? the Principality Stadium. My favourite sport is gymnastics. I go every Saturday with my friend Do you like games in school?
Siân. What is your favourite sport? I don`t like watching swimming on TV and I hate darts!
Where do you cycle?
Nawr ysgrifennwch ddarn ar y pwnc Chwaraeon Cymru.Cysylltwch eich barn chi â`r hyn a welir ar y daflen. Tudalen23 Now write a passage on the topic Chwaraeon Cymru. Link what are your opinions with what you see on the stimulus sheet. Tasg Llafar – Uned 2 2019 Cadw`n Heini a Byw`n iach
Ydw/Nac ydw Yes/No Idiomau Rydw i’n cytuno... I agree... Wyt ti’n …(cytuno)? weithiau - sometimes Do you … agree? Dydw i ddim yn cytuno.. I don’t agree ... fel arfer - usually achos mae’n ... because it’s... yn aml - often fodd bynnag - however Yn fy marn i ... In my opinion ... a dweud y gwir - to tell the truth Rydw i’n meddwl bod ... I think that ... mae’n dibynnu - it depends Rydw i’n credu bod ... I believe that ... ar un llaw - on the one hand Beth rwyt ti’n Maen e’n/hi`n dweud ... He/she says ... ar y llaw arall - on the other hand feddwl o …? ar y dudalen mae`n dweud … on the page it says ar y cyfan - on the whole What do you think a bod yn onest - to be honest about …? yn y llun rydw i`n gweld … in the picture I can see dim o gwbl - not at all Rydw i’n hoffi/mwynhau... I like/enjoy ... yn bendant - definitely mae’n dibynnu - it depends Dydw i ddim yn hoffi ... I don’t like ... o dro i dro - from time to time Rydw i wrth fy modd gyda... I’m in my element with...
Beth amdanat ti? Fy hoff... ydy... My favourite ... is ...
What about you? Mae’n gas gyda fi ... I hate ... A tithau? And you? Mae’n well gyda fi ... na... I prefer ... to ... Rydyn ni`n ... We (are) ... Maen nhw`n ... They (are) ...
Ceisiwch gynnal sgwrs gyda`ch partner ar y pwnc yma. Gwnewch nodiadau cyn siarad. Cwestiynau enghreifftiol (Example questions) Try to hold a conversation with your partner on this topic. Make some notes before you Wyt ti`n cytuno gyda beth mae e`n dweud? start speaking. Tell each other what you see on the page Wyt ti`n bwyta`n iach? Tell each other what you have understood from the page. Beth rwyt ti`n feddwl o chwaraeon? Say what you think about these things. Do you agree with what you see? Ble rwyt ti`n ymarfer? Ask each other a few basic questions and respond agreeing or disagreeing. Pam rwyt ti`n bwyta llawer o sglodion?
Ar y daflen mae Tomos yn hoffi chwarae gemau tim. mae e`n hoffi pêl droed a rygbi. Mae`n wych a hwyl. Mae e`n hoffi cwrdd â ffrindiau newydd. Mae Ania yn hoffi golff a mae hi`n mynd i`r gampfa. Dydy Guto ddim yn cadw`n heini. Mae Sian yn chwarae gemau cyfrifiadur bob dydd. Yn y graff mae bechgyn yn chwarae mwy o chwaraeon na merched. Rydw i`n cytuno gyda Guto a Sian achos rydw i`n mwynhau chwarae Fortnite bob nos - mae`n wych. Rydw i`n cytuno gyda Tomos achos rydw i`n mwynhau rygbi. Dydw i ddim yn cytuno gyda Ania achos mae`n gas gyda fi golff – mae`n ddiflas iawn, iawn. Yn y lluniau rydw i`n gweld pêl droed. Yn y llun rydw i`n gweld pobl yn dawnsio. Mae dawnsio yn ofnadwy