OSARK 2018 Özet Kitabı
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
g r o . alari m OSARK 2018 r asti r a li n II. ULUSLARARASI a m s o OSMANLI . w w ARAŞTIRMALARI w KONGRESİ 2nd INTERNATIONAL CONGRESS ON OTTOMAN STUDIES ÖZET KİTA BI A B ST R AC T B O O K 17 - 20 E K I M / O C TOBE R OSARK 2018 g r o . alari m r asti r a li n II. ULUSLARARASI a m s o OSMANLI . w w ARAŞTIRMALARI w KONGRESİ 2nd INTERNATIONAL CONGRESS ON OTTOMAN STUDIES ÖZET KİTA BI A B ST R AC T B O O K 17 - 20 E K I M / O C TOBE R OSARK 2018 BİLİM KURULU SCIENTIFIC COMMITTEE Ahmed İbrahim Abushouk Gabor J. Agoston Elmira Akhmetova Jun Akiba Ali Akyıldız Mehmet Akif Aydın Mustafa Balcı Evangelia Balta Mürteza Bedir İdris Bostan Selim Bezeraj Cathie Carmichael Semih Ceyhan Hüseyin Çınar Linda Darling Randi Deguilhem Hayati Develi Muzaffer Doğan Feridun M. Emecen Suraiya Faroqhi Cornell Fleischer Elena Frangakis-Syrett Mehmet Genç Najaf Haider Mehmet İpşirli Abas Jahja Mustafa Kaçar İsmail Kara Fikret Karčić Zekeriya Kurşun Milena Methodieva Ahmet Yaşar Ocak Abdülkadir Özcan Erol Özvar Nil Sarı Kazuaki Sawai Amy Singer Ahmet Tabakoğlu Eva Hyskaj Tafili Michael Ursinus Mehmet Ali Ünal Galip Veliu Hafız Zakariya Anja Zalta OSARK 2018 YÜRÜTME KURULU ORGANIZING COMMITTEE Mükerrem Bedizel Aydın Fatih Bozkurt Kerim İlker Bulunur Mesut İdriz İsmail Hakkı Kadı Lindita Xhanari Latifi DANIŞMA KURULU ADVISORY COMMITTEE Keziban Acar Fatih Andı Yahya Araz Nurullah Ardıç Abdurrahman Atçıl Fuat Aydın Tuncay Başoğlu Şerif Ali Bozkaplan Teyfur Erdoğdu M. Yaşar Ertaş Selim Karahasanoğlu Kadir Pektaş Oya İklil Selçuk Haşim Şahin Yunus Uğur Fahreddin Yıldız Tuncay Zorlu SEKRETERYA SECRETARIAT Ömer Fâruk Can Burhan Çağlar Hâcer Kılıçaslan II. ULUSLARARASI OSMANLI ARAŞTIRMALARI KONGRESİ • ÖZET KİTABI ABD EL RAHMAN, Mohamed Ahmed Mosque of Mustafa Pasha al Nashaar in Zabid, Yemen Archaeological and Architectural Study Mosque of Mustafa Pasha Al-Nashaar is considered one of the most prominent buildings of the Ottoman architecture in Yemen. It was built in 1554, located in the south side of Zabid. It was commissioned by Ottoman governor of Yemen Mustafa Pasha al Nashaar. This building was designed as an architectural complex, containing a mosque, madrassa and mausoleum dome for Mustafa Pasha Al-Nashaar, his wife and sons. The madrasa functioned as a center to spread the Hanifite Sunni and eliminate the Zaydi Shiite. It was characterized by its special Ottoman architectural style with a main domed section and a multiple-domed portico. It has twelve domes. The paper sheds new and unexpected light on the history of the mosque in the context of its historical importance and distinctive architectural style as a good example of Ottoman style in Yemen. Also, the paper aims to document and exposure that this mosque is about to demolish and ruin due to war and conflict in Yemen. 1 OSARK 2018 2nd INTERNATIONAL CONGRESS ON OTTOMAN STUDIES • ABSTRACT BOOK AHMETI, Nuridin Vakëfi dhe vakëflënësit në veprën orientalistit Hasan Kaleshit Një ndër institucionet me rëndësi për jetën ekonomike dhe sociale në Periudhën Osmane është pa dyshim edhe vakëfi. Me vendosjen e admisnitratës osmane dhe me pranimin e islamit nga shqiptarët, rrjedhimisht edhe institucioni i vakëfit u përhap gjithandej hapësirës shqiptare. Duke qenë institucion me rendësi në mbarëvajtjen e jetës ekonomike dhe sociale të shqiptarëve gjatë shekujve, vakëfi ka tërhequr edhe vëmendjen e studiuesve tanë. Njëri nga studiuesit që ka dhënë kontribute të vlerësuara shkencore në lidhje me vakëfin dhe vakëflënësit në hapësirat e Ballkanit, është edhe orientalisti i shquar i përmasave ndërkombëtare Dr. Hasan Kaleshi (1922- 1976). E veçanta e studimeve të tij për vakëfin ishte zbulimi i një mori dokumentesh në lidhje me vakëfet e caktuara, si ai i Sinan Pashës së Kaçanikut, Sinan Pashës së Prizrenit, vakëfet e Kuklibegut, Ishak Çelebiut, etj. Dhe jo vetëm kaq, por mbi bazën e dokumenteve të hulumtuara në radhë të vakëfnameve, ky studiues ka arritur të ndriçoj, e besa edhe të korrigjojë shumë pasaktësi në lidhje me origjinën dhe biografitë e vakëflënësve dhe vakëfet e tyre. Dr. Hasan Kaleshi, mendojmë është nga të parët studiues shqiptarë, që studimeve për vakëfin u është qasur thellësisht, në mënyrë objektive, pa ngarkesa dhe paragjykime. Kjo sigurisht ka bërë që studimet e tij të jenë të cituara edhe sot e kësaj dite. Duke u mbështetur në literaturën e botuar nga vet Dr. Kaleshi dhe mbi bazën e disa letrave tij në dorëshkrim të cilat gjenden tek ne, dëshirojmë të vëmë në pah dhe të pasqyrojmë edhe këtë aspekt të veçantë dhe me peshë shkencore të këtij studiuesi. Waqf and al-Waqifs in the Work of the Orientalist Hasan Kaleshi One of the most important institutions for the economic and social life in the Ottoman period is undoubtedly the waqf. With the establishment of the Ottoman administration and with the acceptance of Islam by the Albanians, consequently, waqf institution had spread all over the Albanian territory. Being an institution of importance in the progress of economic and social life of the Albanians over the centuries, waqf has also attracted the attention of our scholars. One of the scholars who have made valuable scientific contributions in relation to the waqf and al-waqifs (donors) in the Balkans is also the prominent international orientalist Dr. Hasan Kaleshi (1922- 1976). The uniqueness of his studies for the waqf was the discovery of a series of documents OSARK 2018 2 II. ULUSLARARASI OSMANLI ARAŞTIRMALARI KONGRESİ • ÖZET KİTABI relating to certain waqfs, such as Sinan Pasha’s of Kaçanik, Sinan Pasha of Prizrenit, waqfs of Kuklibegu, Ishak Çelebiu, etc. Not only so, but also based on the documents explored primarily in the waqfnames, this scholar has managed to illuminate, and even to correct many inaccuracies regarding the origins and biographies of al-waqifs and their waqfs. Dr. Hasan Kaleshi, I think, is among the first Albanian scholars, for he handled the waqfs deeply and objectively, without loads and prejudices. Based on the literature published by Dr. Kaleshi and some of his manuscript papers, I want to highlight and reflect this aspect and scientific weight of this scholar. 3 OSARK 2018 2nd INTERNATIONAL CONGRESS ON OTTOMAN STUDIES • ABSTRACT BOOK AKAR,Tuba – ERGENOĞLU, Mehtap 19. Yüzyıl Sonlarında Yabancıların Osmanlı Ülkesinde Toprak Mülkiyeti Edinmelerine Bir Kalkan Olarak Toprakların Vakıflaştırılması: Mersin Örneği Mersin kentinin kurulduğu 19. yüzyıl, Osmanlı İmparatorluğunda köklü değişimlerin yaşandığı, kurumsal yapının yeniden şekillendiği de bir dönemdir. 19. yüzyıl öncesinde mimarlık faaliyetlerinin, kişisel mülkiyet edinme ve miras bırakabilme eylemlerinin yegâne aracı olan vakıf kurumu, artık İmparatorluktaki imar eylemlerinin de yegâne adresi olmaktan çıkmıştır. Sırasıyla Tanzimat ve Islahat Fermanları ve Arazi Kanunnamesi Osmanlı topraklarında yaşayan müslim ve gayrimüslimlerin mülkiyet edinme hakkını ortaya koyarken, vakıflar yoluyla mülkiyetin ebedileşmesini sağlamak da gözden düşmüştür. Bununla birlikte, 1857 tarihli bir fermanla Mersin kentsel alanı ve kıyı şeridi; toprağı, kumsalı ve üzerindeki yapılaşması ile birlikte Bezm-i Alem Valide Sultan vakfına bağlanmıştır. Böylelikle kentte, nüfusu ve zenginliği itibariyle önde olan gayri-müslim ve yabancıların toprak tasarrufu edinmesinin de önü kapatılmış veya kontrol altına alınmıştır. Bir zamanlar kişilerin mülklerini korumak için adeta kalkan olarak kullandığı vakıf kurumu, Mersin'de 19. yüzyılda, artık devletin toprak mülkiyetini elinde tutmak için kullandığı bir araç haline mi gelmiştir? Bildiri, bu soruyu Mersin kenti örneği üzerinden irdeleyerek, Mersin’in kuruluşunda kentsel alanda gerçekleşmiş olan toprak tasarruflarını ortaya koymayı amaçlamaktadır. Bunu Başbakanlık Osmanlı Arşivi vesikaları üzerinden değerlendirirken, günümüzde kentteki vakıf mülkiyetini de ele alacaktır. Waqf as a Shield against Foreign Property Acquisition in Ottoman Lands during the Late 19th Century: The Case of Mersin The 19th century, when the city of Mersin was founded, marks a period of fundamental changes and institutional restructuring in the Ottoman Empire. Unlike earlier centuries, the waqf institution lost its role of being the sole means for conducting architectural activities, acquiring and bequeathing personal properties. Tanzimat and Islahat firmans, as well as the Land Code, enabled Muslim and non-Muslim communities to acquire properties, causing the tradition of sustaining properties until eternity through waqfs to lose their attraction. Through a 1857 firman, the urban quarter of Mersin and its shoreline –together with the lands, beaches and entire building stock– became the property of Bezm-i Âlem Vâlide Sultan Waqf. This move regulated OSARK 2018 4 II. ULUSLARARASI OSMANLI ARAŞTIRMALARI KONGRESİ • ÖZET KİTABI and prevented non-Muslims and foreigners, who were prominent in the city through their population and wealth, from obtaining land. Once used essentially as a shield to protect properties, had the waqf institution turned into a tool for the state to keep ownership of its own property? This paper examines this question through the case of Mersin and aims to demonstrate urban land acquisitions during the foundation of the city. The issue that researched mainly through the sources from the Ottoman Archives, is also assessed in view of the current waqf ownership in the city. 5 OSARK 2018 2nd INTERNATIONAL CONGRESS ON OTTOMAN STUDIES • ABSTRACT BOOK ALTUN, Mustafa Osmanlı Camilerindeki Avlu Sütunlarında Bulunan Madeni Bileziklerin Üzerine Kazınmış Osmanlı Türkçesi Yazılar Osmanlı İmparatorluğu, hükmettiği coğrafyada