17 Noyabr Milli Dirçəliş Günüdür!

Qəzet 1919-cu ildən nəşr edilir № 255 (29227) 17 noyabr 2019-cu il, bazar www.xalqqazeti.com

TƏSİSÇİ: AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI PREZİDENTİNİN İŞLƏR İDARƏSİ VƏ QƏZETİN REDAKSİYA HEYƏTİ

Mən əminəm ki, bu zirvə görüşünün çox böyük əhəmiyyəti olacaq və Bakıdan səslənən Latviya Respublikasının Prezidenti mesajlar lazımi ünvana çatacaq. Hesab edirəm ki, əsas istiqamətlərdən biri dini ayrı- zati-aliləri cənab Egils Levitsə seçkiliyə yol verməmək, ksenofobiya, islamo- Hörmətli cənab Prezident! da ölkələrimizin və xalqlarımızın fobiya, antisemitizmə qarşı birgə mübarizə mənafelərinə xidmət edəcəkdir. aparmaq, dindən siyasi məqsədlər üçün Latviya Respublikasının milli ­bayramı Bu əlamətdar gündə Sizə möhkəm istifadə etməmək, münaqişələrə dini don – Müstəqillik Günü münasibətilə Sizi cansağlığı, işlərinizdə uğurlar, dost geyindirməmək, münaqişə zamanı tarixi-dini və xalqınızı şəxsən öz adımdan və Latviya xalqına daim sülh və firavanlıq abidələri dağıtmamaq və ənənəvi dəyərləri Azərbaycan xalqı adından ürəkdən təbrik arzulayıram. təbliğ etməkdir. edirəm. Azərbaycan ilə Latviyanı dost- Hörmətlə, Prezident İlham Əliyevin luq və əməkdaşlıq münasibətləri Dünya dini liderlərinin II sammitindəki nitqindən. İlham ƏLIYEV birləşdirir. İnanıram ki, xoş ənənələrə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Bakı, 14 noyabr, 2019-cu il malik əlaqələrimizin genişləndirilməsi, əməkdaşlığımızın bütün sahələrdə Bakı şəhəri, 15 noyabr 2019-cu il inkişaf etdirilməsi bundan ­sonra Dini və ya milli Omanın Sultanı fərqə görə nifrətin, Əlahəzrət Qabus bin Səidə Əlahəzrət! Oman xalqına daim sülh və firavanlıq diləyirəm. Oman Sultanlığının milli bayramı ayrı-seçkiliyin münasibətilə Sizə və Sizin simanızda bü- Hörmətlə, tün xalqınıza öz adımdan və Azərbaycan İlham ƏLIYEV xalqı adından ən səmimi təbriklərimi Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yetirirəm. Belə bir xoş gündə Sizə möhkəm Bakı şəhəri, 15 noyabr 2019-cu il olmadığı ölkə – cansağlığı, işlərinizdə uğurlar, dost İqtisadi islahatlar ölkənin Azərbaycan! inkişafını daha da sürətləndirir

diyardır. Digər tərəfdən, noyabrın 14-dəki sammitdə onu göstərir ki, müxtəlif həmin məsələni daha aydın dövrlərdə müxtəlif dinlərin və konkret şəkildə dilə gətirdi nümayəndələri Azərbaycanda ki, beynəlxalq təşkilatlar, övlət başçımızın növbəti beynəlxalq tədbirdə də dilə gətirdiyi yaşamış, yaratmış və gözəl eyni zamanda, dünya dini tarixi miras qoymuşlar. liderləri Azərbaycanın bu “dini ayrı-seçkiliyə yol verməmək” ifadəsi Azərbaycan xal- Qeyd etməliyəm və biz fəxr istiqamətdəki fəaliyyətini qının canında – qanında olduğu kimi, dövlətimizin də əsas edirik ki, İslam aləminin yüksək qiymətləndirirlər. qanununda öz əksini tapır. Prezident­ İlham Əliyev hələ on il ən qədim məscidlərindən Azərbaycana bir neçə D biri Azərbaycanda yerləşir. dəfə səfər etmiş Zati- qabaq – 2010-cu il aprelin 26-da Bakıdakı “Gülüstan” sarayında Dün- ya dini liderlərinin sammitindəki nitqində demişdi ki, Azərbaycan dini Şamaxı Cümə məscidi müqəddəsləri Moskva və 743-cü ildə inşa edilmişdir, Bütün Rusiyanın Patriarxı və milli dözümlülüyün­ böyük və şərəfli tarixi ilə tanınır. bir neçə il bundan əvvəl Kirill, Azərbaycana səfər əsaslı təmir olunmuşdur. Bu etmiş Roma Papası Fran- məscid Dərbənd məscidindən sisk, İslam Əməkdaşlıq sonra Qafqazın ən qədim Təşkilatına rəhbərlik etmiş Dünyanın 35 ölkəsindən dünya iqtisadi böhranı ilə etnik­ müxtəlifliyi bizim böyük məscididir”. şəxslər Azərbaycanda ənənəvi dünya dinlərini təmsil bağlı məsələlər müzakirə sərvətimiz adlandırdı və Ekspertlərin fikrincə, dinlərarası dialoqun yüksək edən 250-dək nümayəndənin olunmuşdu. Prezident xatır- əlavə etdi ki, Azərbaycanda bu istiqamətdə müzakirələr səviyyədə təşkil edilməsi qatıldığı həmin sammitdə latmışdı ki, ölkəmizdə 1000- uğurlu inkişafın, sabitliyin aparılarkən bizim fəxrlə haqqında dəfələrlə öz sivilizasiyalararası dialoq, dən çox məscid, 22 kilsə, altı bərqərar olması istiqamətində yada sala biləcəyimiz başqa sözlərini demişlər. Bu sözlər, dünyada sülhün və əmin- sinaqoq digər dini məbədlər atılmış bütün addımların ar- bir dəyər də vardır. Bu isə bu yüksək qiymət bizim üçün amanlığın bərqərar olması, fəaliyyət göstərir. xasında dini və milli dözümlü- dünyanın dini liderlərinin çox dəyərlidir və bu, reallığı mövcud təhdidlərin aradan Təxminən on ildən sonra lük, tolerantlıq və multikultural və görkəmli ziyalıların əks etdirir. qaldırılması, dinlərarası – Dünya dini liderlərinin dəyərlər dayanır: “Bizim dini Azərbaycandakı tolerantlığa dialoqa yeni impuls verilməsi, II sammitində isə dövlət abidələrimiz, ilk növbədə, onu verdiyi qiymətdir. Prezident (ardı 2-ci səhifədə) terror və ekstremizm, habelə başçımız ölkəmizdəki ­dini – göstərir ki, Azərbaycan qədim

Prezident İlham Əliyevin yanında cari çıxış imkanlarının artırılması, əmlakın qeydiy- ilin doqquz ayına həsr olunan iqtisadi yatı və xarici ticarət üzrə islahatlar aparılıb, müşavirədə də hesabat dövründə əldə edilən həmçinin yeni sənaye, aqro və texnopark- Azərbaycan reytinq agentliklərinin uğurlar, eyni zamanda, qarşıya qoyulan lar, sənaye məhəllələrinin yaradılmasına vəzifələr diqqətə çatdırılıb. Bildirilib ki, bu başlanılıb. Vergi və gömrük islahatlarında müddətdə qeyri-neft sektorunda iqtisadi artım sahibkarların vergi yükünün optimallaşması, hesabatlarında yüksək yerlərdə qərarlaşıb 3 faizdən çox olub. Qeyri-neft sənayesi 15 vergi bazasının genişləndirilməsi, leqallaşma, faizdən, kənd təsərrüfatı 7 faizdən çox artıb. rəqəmsallaşma və vergi-gömrük administra- ˆˆ Azərbaycanın sosial-iqtisadi sahələrdə əldə etdiyi Prezident İlham Əliyev Bakıda Dünya dini liderlərinin II sammitində söylədiyi Xarici dövlət borcu ümumi daxili məhsulun siyası ilə sahibkarların münasibətlərinin daha uğurlar, eləcə də ölkədə həyata keçirilən iqtisadi islahat- nitqində də bu barədə ətraflı danışıb: cəmi 17 faizini təşkil edib. “Doing Business” da sivil səviyyəyə qaldırılması əsas vəzifələr lar, rəqabətədavamlı, innovativ iqtisadi sistemin formalaş- “Bizim iqtisadi göstəricilərimiz çox hesabatına görə, Azərbaycan 20 ən islahatçı kimi qarşıya qoyulub. Beynəlxalq ictimaiyyət dırılması istiqamətində atılan ardıcıl addımlar dünyanın müsbətdir. 2003-cü ildən bu günə qədər ölkə sırasında yer alıb. Sahibkarlığın İnkişafı tərəfindən Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi Fondu vasitəsilə 130 milyon manat güzəştli ilə aparılan iqtisadi islahatlara ən yüksək aparıcı iqtisadi-maliyyə institutlarının, iqtisadi azadlıq ölkə iqtisadiyyatı 3,2 dəfə artmışdır, sa- vadlılıq 100 faizə yaxındır, yoxsulluq son şərtlərlə kreditlər verilib. Minimum əmək pen- qiymət Dünya Bankının “Doing Business səviyyəsini tədqiq edən mərkəzlərin diqqətindən kənarda 16 il ərzində təxminən 50 faizdən 5 faizə siyası 200 manata çatdırılıb ki, bununla da 2019” hesabatında Azərbaycanın dünyada qalmır və yüksək qiymətləndirilir. düşmüşdür. Azərbaycan texnoloji inkişafa ölkəmiz MDB məkanında alıcılıq qabiliyyəti ən islahatçı ölkə elan edilməsi olub. Bun- böyük önəm verir və bu gün dünyanın indeksi üzrə birinci yerdə qərarlaşıb. Eyni dan başqa, 2017-ci il və 2018-ci ilin ilk dörd Beynəlxalq reytinq agentliklərinin yatlarının azalmasının qarşısını alır. Bu məhdud sayda olan kosmik klubunun üz- zamanda, mövcud potensialın ili daha ayında təkcə “Doing Business” hesabatı üzrə proqnozları da bir daha təsdiqləyir ki, isə liberal iqtisadi islahatların, düşünülən, vüdür, üç peykimiz var. Önəmli nəqliyyat yüksək nailiyyətlərlə yekunlaşdırmağa imkan 30-a yaxın normativ hüquqi akt qüvvəyə Azərbaycan artıq iqtisadi cəhətdən azad elmi əsaslara malik inkişaf konsepsi- layihələri icra edilir. Bu layihələr, sadəcə verəcəyi xüsusi vurğulanıb. minməklə 70-dən çox islahat tədbiri reallaş- ölkədir. Respublikada əlverişli biznes, yasının həyata keçirilməsi, siyasi iradə olaraq, nəqliyyat layihələri deyil, bu, Yeni iqtisadi modelə transformasiya dırılıb. “Doing Business 2019” hesabatında investisiya mühiti mövcuddur. Eyni nəticəsində mümkün olub və bütün bun- əməkdaşlıq layihələridir. Çünki nəqliyyat mərkəzlərindən birinə çevrilmişdir–Şərq– zamanı mikro, kiçik və orta sahibkarlığın Azərbaycan 32 pillə irəliləyərək 190 ölkə zamanda, hökumət vergi gəlirlərində və lar dövlətimizin dünyanın inkişaf etmiş elə bir sahədir ki, qonşu ölkələr və digər Qərb və Şimal–Cənub nəqliyyat dəhlizləri meyarları yenilənib, “Yaşıl dəhliz”in qayda- arasında 25-ci yerdə qərarlaşmaqla MDB-də kapital xərclərində, habelə milli valyuta- ölkələri səviyyəsinə çatmaq əzmindən, bölgə ölkələri bir-birindən asılı olurlar. Azərbaycanın ərazisindən keçir”. larının qəbulu, biznesə başlama, lisenziya lider mövqeyinə yüksəlib. nın məzənnəsi ilə bağlı təsirli nizamlayıcı Azərbaycanın uğurlu gələcəyindən xəbər Azərbaycan açıq dənizlərə çıxışı olmayan və icazələr, yoxlamalar, elektrik təchizatı addımlar atmaqla mövcud valyuta ehti- verir. (ardı 2-ci səhifədə) bir ölkə kimi artıq beynəlxalq nəqliyyat şəbəkələrinə qoşulma, maliyyə mənbələrinə (ardı 2-ci səhifədə) 2 17 noyabr 2019-cu il, bazar Dini və ya milli fərqə görə nifrətin, ayrı-seçkiliyin olmadığı ölkə – Azərbaycan! İqtisadi islahatlar ölkənin

(əvvəli 1-ci səhifədə) nəslin nümayəndələri döyüşürlər. tinin Bakı Bəyannaməsi qəbul edilib. Patriarx Bakı sammitinin arzu olunan Bəyannamədə Azərbaycan dövlətinin inkişafını daha da sürətləndirir Maraqlıdır ki, ölkəmizdə keçirilən nəticələri verəcəyinə nikbinliklə bax- beynəlxalq əməkdaşlığın inkişafına, digər beynəlxalq tədbirlər kimi dini dığını bildirdi: “Əminəm ki, dini liderlər din-dövlət münasibətlərinin formalaşma- (əvvəli 1-ci səhifədə) liderlərin sammiti də ənənəvilik statu- dialoq yolu ilə bu gün bəşəriyyətin rast- sına, sivilizasiyalararası və dinlərarası su qazandı. Belə ki, Bakı humanitar­ Yeni iqtisadi modelə transforma- İslahatlara alternativ yoxdur. Mən yeni iqtisadi model laşdığı problemlərə ciddi təsir göstərə əlaqələrin möhkəmləndirilməsinə, forumları da ənənəvi olaraq keçirilir, siya zamanı institusional və struktur ­haqqında öz andiçmə mərasimimdə fikirlərimi ifadə etmişəm. bilərlər. Bizim səsimiz o vaxt inandırıcı müxtəlif milli-mədəni dəyərlərin və Ümumdünya Mədəniyyətlərarası Dialoq islahatları diqqət mərkəzində saxla- Əsas konturlar o vaxt müəyyən olunub. Ondan sonra aparılan olar ki, birlikdə və həmrəyliklə səslənsin. multikulturalizm ənənələrinin qorunma- Forumu da BMT tərəfindən dəstəklənir. nılıb. Transformasiya çərçivəsində Əminəm ki, biz birlikdə Tanrı qarşısın- sına mühüm önəm verdiyi vurğulanıb. islahatlar, o cümlədən kadr islahatları bu məqsədi güdür. Prezident xatırlatdı ki, BMT Sivilizasiyalar “Azərbaycan Respublikasında dövlət da cavabdeh olduğumuz sülhyaradıcı Bundan başqa, Azərbaycan Prezi- Alyansının Qlobal Forumu, dünya dini qulluğunun inkişafına dair 2019−2025- İlham ƏLİYEV vəzifəmizi yerinə yetirə bilərik. Səmimi dentinin təşəbbüsü ilə başlanan və liderlərinin zirvə görüşləri, yəni, bütün bu ci illər üçün Strategiya” qəbul edilib, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti qəlbdən arzu edirəm ki, bugünkü sam- həyata keçirilən “Bakı prosesi”, “Multi- tədbirlərin bir məqsədi var -- dinlərarası həmçinin KOB-un İnkişafı Agentliyi, mit bunun təsdiqinə çevrilsin”. kulturalizm” və “İslam həmrəyliyi” illəri dialoqu möhkəmləndirmək, dini ayrı- “DOST” Mərkəzi, TƏBİB, DAİM təsis Sammit çərçivəsində eşitdiyi- çərçivəsində təşkil olunmuş beynəlxalq seçkiliyə qarşı birgə mübarizə aparmaq, olunub, turizm, qida, aqrar kredit və miz daha maraqlı fikirlərdən birini tədbirlərin əhəmiyyəti, o cümlədən Yeri gəlmişkən, İqtisadiyyat güzəştli kredit ayrılıb. ­multikultural dəyərləri təbliğ etmək inkişaf agentlikləri, “Aqrar tədarük və isə Gürcüstanın Azərbaycandakı Dünya dini liderlərinin I Bakı sammitinin, Nazirliyində artıq özəl sərmayə qoyu- Bu kreditlərdən istifadə etməklə və beləliklə, dünyada gedən müsbət təchizat” ASC, Rəqəmsal Ticarət Qov- səfiri Zurab Pataradzenin dilindən habelə, Bakı Beynəlxalq Dinlərarası luşunun prioritetliyi nəzərə alınaraq, investisiya layihələrinin reallaşdırılması proseslərə öz töhfəmizi vermək. Çünki şağı kimi qurumlar yaradılıb. Beləliklə, eşitdik. Daha doğrusu, gürcü diplo- və Sivilizasiyalararası Əməkdaşlıq iqtisadiyyatın investisiya cəlbediciliyinin 3800-dək yeni iş yerinin açılmasına im- biz yaxşı görürük və mətbuatdan da dövlətimizin başçısının yeni iqtisadi mat Prezident Salome Zurabişvili- Mərkəzinin müxtəlif mədəniyyətlər stimullaşdırılması üçün investisiya kan yaradır. Güzəştli kreditlərin 74 faizi izləyirik ki, dini zəmində, etnik zəmində, modellə bağlı tapşırıqlarına uyğun ola- nin məktubunu oxudu. Dost ölkənin və dinlər arasında əlaqələrin fəaliyyəti haqqında yeni qanun layihəsi aqrar sektorun, 26 faizi sənaye istehsalı məzhəb zəminində bir çox xoşagəlməz raq institusional strukturlar mütəmadi dövlət başçısının məktubunda qeyd genişlənməsinə, qarşılıqlı etimad mü- və birbaşa xarici investisiyaların və digər sahələrin, 66 faizi regionların, hallar – münaqişələr, qarşıdurmalar, şəkildə yenilənib. Vətəndaşlara şəffaf, edilirdi ki, gürcülər və azərbaycanlılar hitinin yaradılması işinə töhfələri qeyd təşviqinə dair Strategiya, “Azərbaycana 34 faizi isə Bakı qəsəbələrinin payına müharibələr, qardaş qanının axıdılması operativ və resurslara qənaət etməklə fərqli dinlərin nümayəndələridir. edilib. sərmayə” (“İnvest in Azerbaijan”) və düşür. Cari ilin 9 ayı ərzində fondun baş verir. Əfsuslar olsun ki, bəzi hallar- xidmət göstərilməsi üçün dövlət Lakin buna baxmayaraq, bizi ya- Dünyanın müxtəlif regionları- “Azərbaycanda ilk” (“First in Azerbaijan”) güzəştli kreditlərindən istifadə etməklə da psevdodini şüarlar altında cinayətlər xidmətlərini tam elektronlaşdırmaq, xın dostluq əlaqələri birləşdirir. Bu nı təmsil edən xristian, müsəlman, təşviq mexanizmləri, ölkədə fəaliyyət yaradılan 19 müəssisə istifadəyə verilib. törədilir. Biz bu istiqamətdə öz səylərimizi dövlət informasiya ehtiyatlarının analitik münasibətlərin qorunub saxlanılmasın- yəhudi, buddist, induist və digər dini göstərən müəssisələrin qlobal dəyər Sonda bir məqamı da qeyd etmək birləşdirməliyik. təhlilini aparmaq və nəticələrindən da və möhkəmləndirilməsində mən hər birliklərin rəhbərləri və dini konfessiya zəncirlərinə qoşulmasına dair Tədbirlər yerinə düşərdi. Belə ki, hazırda mühüm O ki qaldı, dünyanın dini liderlərinin dövlət və özəl sektorun istifadəsi zaman Azərbaycanın və Gürcüstanın təmsilçilərinin müasir dünyanı təhdid Planı hazırlanıb. önəm verilən struktur islahatlarının Azərbaycanda keçirilən tədbirləri imkanlarını yaratmaq məqsədilə dövlət dini liderlərinin şəxsi rolunu görürəm: edən problemlərə dair birgə mövqeyinin Bundan başqa, Türkiyə, Çin və digər gerçəkləşdirilməsi də iqtisadi inkişafı dəstəkləməsinə, həmin arqumentimizi informasiya ehtiyatlarının, həmçinin “İnanıram ki, bu dostluq heç zaman bildirilməsi, o cümlədən dinlərarası və ölkələrdə Azərbaycanın investisiya sürətləndirir. Belə bir mühüm məsələyə noyabrın 14-də eşitdiyimiz bəzi fikirlərlə sistemlərinin formalaşdırılması, idarə sarsılmayacaq, onu qoruyub saxlaya- sivilizasiyalararası həmrəyliyin vacibliyi- imkanlarının geniş təqdimatı nəzərdə tu- xüsusi diqqət yetirən dövlət başçısı əsaslandıra bilərik. Məsələn, Moskva- olunması və qarşılıqlı inteqrasiyası- cağıq və bununla regionumuzu daha nin bütün dünyaya nümayiş etdirilməsi tulur. Növbəti illərdə özəl investisiyaların İlham Əliyev çıxışlarında dəfələrlə vur- nın və Bütün Rusiyanın Patriarxı Kirill nın təmin edilməsi sahəsində vahid da gücləndirəcəyik. Məhz bizim region məqsədilə belə tədbirlərin davamlı orta hesabla 11 faizlik artımı gözlənilir. ğulayıb ki, bu islahatların aparılmasına Bakı sammitindəki çıxışında dedi ki, yanaşmanın, standartların tətbiqi və üçün sülh, inkişaf xüsusi əhəmiyyət əsaslarda təşkil olunmasının əhəmiyyəti Son illərdə sahibkarlıq subyektlərinə ciddi ehtiyac var. Bu səbəbdən də daha son illər Bakıda və bir çox ölkələrdə rəqəmsal hökumətə keçid prosesi- kəsb edir”. vurğulanıb. güzəştli şərtlərlə kredit ayrılmasına çevik, operativ idarəetmə mexanizminin Azərbaycanın himayədarlığı altında mü- nin sürətləndirilməsi üçün “Elektron Əsas Amerika Yəhudi Təşkilatlarının Eləcə də, dünyada terrorizmin, da xüsusi əhəmiyyət verilib. Belə ki, yaradılması bundan sonra da davam asirliyin çətin suallarına birlikdə cavab hökumət”in əhatə dairəsi genişləndirilib, Prezidentləri Konfransının icraçı müxtəlif zəminlərdə ayrı-seçkiliyin, cari ilin 9 ayında özəl sektorun inki- etdiriləcək. Çünki hazırda bəzi qurum- vermək məqsədilə çoxsaylı dinlərarası “bir pəncərə” prinsipindən 7/24/365 sədr müavini Malkolm Honlayn isə ksenofobiyanın, dini və etnik zəmində şafı, iş adamlarının fəaliyyətlərinin lar bir-birinin fəaliyyətini təkrarlayırlar. və mədəniyyətlərarası tədbirlər keçirilir prinsipinə keçid sürətləndirilib. Azərbaycandakı tolerant mühiti ha- dözümsüzlüyün artması, terrorçu və genişləndirilməsi istiqamətində sistemli Belə halda isə struktur islahatlarının və bu, çox əhəmiyyətli addımdır. Yeni mərhələdə qarşıda duran mıdan yaxşı qiymətləndirdi: “Biz ekstremist qruplaşmalar tərəfindən dini tədbirlər davam etdirilib. Bu dövrdə həyata keçirilməsi zəruridir. Bu cür Rusiyanın dini lideri xatırlatdı ki, bu əsas vəzifələrdən biri də sahibkar- bütün dünyada çox vaxt digər dinləri dəyərlərin məqsədyönlü şəkildə təhrif İqtisadiyyat Nazirliyinin Sahibkarlığın şəraitdə şübhəsiz ki, daha səmərəli gün Yer kürəsinin ayrı-ayrı nöqtələrində lıq fəaliyyətinin genişləndirilməsidir. hədəfə almaqla dini motivasiyalı, nifrət olunması, mədəni, dini və tarixi irsin da- İnkişafı Fondu tərəfindən müvəkkil kre- işləmək və iqtisadi inkişaf templərini müxtəlif münaqişələr və terrorçuluğun Bu məsələ İqtisadiyyat Nazirliyində zəminində cinayətlərin sayının kəskin ğıdılması, eləcə də qaçqınların, məcburi dit təşkilatları vasitəsilə ümumi dəyəri daxili resurslar hesabına reallaşdırmaq indiyədək görünməmiş tüğyanı ilə hamı- diqqət mərkəzində saxlanılır. Hazırda şəkildə artdığının şahidi oluruq. Biz xris- köçkünlərin və miqrantların humanitar 450 milyon manat olan 887 sahibkara mümkündür. nı kədərləndirib: “Terrorçular günahsız nazirlikdə investisiya qanunvericiliyinin tianların, müsəlmanların, bütün dinlərin fəlakət həddinə çatmış kütləvi axını geri qaytarılan vəsaitlər hesabına 130 dinc insanların qanını axıdır. Şri-Lanka, daha da təkmilləşdirilməsi istiqamətində nümayəndələrinin hədəfə alındığını nəticəsində dünyada sülhün, qlobal milyon manat, o cümlədən 857 kiçik və “Xalq qəzeti” Yeni Zelandiya, Suriya, İraq, Əfqanıstan, təkliflər hazırlanır. görmüşük. Biz xüsusilə yəhudilərə dialoqun və bəşəri həmrəyliyin bərqərar orta həcmli layihəyə 24 milyon manat Fransa -- bunlar son iki ildə dünyanı münasibətdə nifrət – antisemitizm aktla- olmaması ilə bağlı dərin narahatlıq ifadə sarsıdan terror aktlarının törədildiyi rının artmasının şahidi olmuşuq. Yəhudi edilib. ölkələrin heç də tam siyahısı deyil. inancından olan fərdlər və təsisatlar Bəli, dünyada dini, milli və ya Etiraf etməliyik ki, ənənəvi dinlərə qarşı fiziki zorakılıq, ayrı-seçkilik və qısnama digər hansısa fərqə görə nifrətin, müharibə gedir. Bu müharibə şəhər aktlarının hədəfinə çevriliblər. Bunun ayrı-seçkiliyin olmadığı ölkənin adı – Azərbaycan reytinq agentliklərinin və kəndlərdə, informasiya məkanında, şahidi olmadığımız yerlərdən biri məhz Azərbaycandır! ən vacibi isə insanların şüurlarında və bura – Azərbaycandır”. qəlblərində aparılır. Ən təhlükəlisi budur Sonda qeyd edək ki, noyabrın İttifaq MİRZƏBƏYLİ, hesabatlarında yüksək yerlərdə qərarlaşıb ki, bu müharibədə ön sıralarda gənc 15-də Dünya dini liderlərinin II sammi- “Xalq qəzeti” (əvvəli 1-ci səhifədə) Xatırladaq ki, təkcə bu ilin ötən Əsas vəzifəmiz iqtisadi inkişafı şərtləndirən islahatları aylarında dünyanın aparıcı iqtisadi- dərinləşdirməkdir. Bütövlükdə Azərbaycanda iqtisadi sahədə maliyyə institutlarının, beynəlxalq reytinq islahatlar uğurla gedir. Beynəlxalq aparıcı maliyyə qurumları bu “Xalqa xidmət etmək hər bir agentliklərinin hesabatlarında ölkəmizin sahədəki fəaliyyətimizi yüksək qiymətləndirirlər. Mənim Dünya sosial-iqtisadi həyatı ilə bağlı ayrı-ayrı Bankı, Avropa Yenidənqurma və İnkişaf Bankı, Asiya İnkişaf Bankı, sahələrdə əldə edilən uğurlar yüksək Avropa İnvestisiya Bankı, Beynəlxalq Valyuta Fondu və digər aparıcı dövlət məmurunun borcudur” dəyərləndirilib, gələcək inkişafla bağlı beynəlxalq maliyyə qurumlarının rəhbərləri ilə çoxsaylı görüşlərim müsbət proqnozlar verilib. Məsələn, deməyə əsas verir ki, Azərbaycanda aparılan islahatlar yüksək ˆ onların bu keyfiyyətləri məhz bu günü- Dünya Bankının “Doing Business 2020” ˆ Bakının Suraxanı, Yasamal, Xətai rayonlarına, Şirvan qiymətləndirilir. şəhərinə və Zərdab rayonuna yeni təyin olunan icra hakimiyyəti müzün dəyişiklikləri ilə çox səsləşir. hesabatında Azərbaycan 20 ən islahatçı Bunları niyə yazıram? Cənab ölkə sırasında yer alıb. Eyni zamanda, başçılarını qəbul edən zaman Prezident İlham Əliyevin verdiyi İlham ƏLİYEV tapşırıqlar, ümumən qəbuldakı nitqi, istər cəmiyyətşünaslıq Prezidentin gənclərlə işi vurğulaması, həmin hesabatda Azərbaycandan başqa vətənpərvərlik tərbiyəsinin önəmini qeyd Azərbaycan Respublikasının Prezidenti baxımından, istər konkret ictimai-siyasi, sosial-iqtisadi, mədəni- ilk 25-likdə olan heç bir ölkənin top-20 etməsi ürəyimizdən xəbər verir. Biz bu siyahısına daxil edilmədiyi vurğulanıb. mənəvi dəyərlər baxımından diqqətəlayiq olub, özünə xəlqi, mövqenin, Prezident tapşırığının könül- Rusiya 90-cı, Gürcüstan 94-cü, İran isə konstruktiv münasibət tələb edir. könül, kollektiv-kollektiv, kənd-kənd, 136-cı yeri tutub. şəhər-şəhər, nəhayət, ölkə boyunca do- Başqa bir reytinq göstəricisinə də Xəlqi və konstruktiv münasibət ğuracağı yeni dalğanı görürük, sevinirik. diqqət yetirək. Azərbaycan “Qlobal İste- sözlərini təsadüfdən işlətmirəm. Pre- Və güvənirik! dad Rəqabətliliyi İndeksi 2019” hesaba- zidentin yeni təyin etdiyi icra başçıları Gəlin bu yerdə Prezidentin yeni tında daha 14 pillə irəliləyərək 125 ölkə ilə görüşünün ardından bəlli müxalif təyin olunan icra başçıları ilə görüşdəki arasında 43-cü yerdə qərarlaşmaqla media orqanları öz şakərlərinə sadiq sözlərini xatırlayaq: “Müsbət nəticələri Baltik ölkələri istisna olmaqla, postsovet qalaraq, qarayaxmaya başlayıblar. qorumaq və onları artırmaq üçün məkanında birinci olub. Yenə yaxşıda yaman görmək, yenə mütləq kadr islahatı da aparılmalıdır. Xatırladaq ki, “Qlobal İstedad uğur sözünü “suz” sözsonluğu olmadan Bu məqsədlə Azərbaycanda hazırda Rəqabətliliyi İndeksi” hesabatı altı təsəvvür edə bilməmək və s. Amma çox ciddi kadr islahatları aparılır. Həm indikator əsasında hesablanır: istedada niyə axı? Təkmilləşmə, inkişaf, tərəqqi, təcrübə qazanmış kadrlar daha da yaradılan şərait, istedadın cəlb edilməsi, yeni təyinatlar və yeni kadrlarla yeni səmərəli öz işlərini qururlar, eyni zaman- istedadın inkişafı, istedadın ölkədə qal- dövr… Bu gedişat azərbaycanlı olan da, gənclərə də böyük meydan verilir. masının təmin olunması, peşə və texniki kəsi niyə narahat etsin ki? Bəlkə, hər Bu, təbiidir, çünki gələcəkdə ölkəmizi təhsil, yüksək ixtisaslar. Azərbaycanın yenilik onları öz siyasi hikkələrindən, bugünkü gənclər idarə edəcəklər. bu indikatorlar üzrə ən yüksək reytinqi iddialarından bir qədər də uzaqlaşdırır -- Onlar gərək həm təcrübə toplasınlar, peşə və texniki təhsil (25-ci yer), ən ona görə? Bəlkə, məhz şakər dediyimiz peşəkar olsunlar, eyni zamanda, Vətənə aşağı reytinqi isə istedadın inkişafı (81- nəsnə aktiv fazaya keçib? Yaxşı, hətta, bağlı olsunlar. Ona görə gənclərə dollardan çox sərmayə cəlb etməklə ci yer) üzrədir. Digər indikatorlar üzrə belə isə özünə jurnalist, tədqiqatçı, vətənpərvərlik hissləri aşılamaq hər Azərbaycanın cari il apardığı bir hər nəfərə düşən sərmayə həcminə vəziyyətimiz isə belə olub: istedada ziyalı, nə bilim, politoloq deyən kəs, birimizin borcudur ki, onlar gələcəkdə sıra islahatların növbəti “Doing Busi- görə regionun lider ölkəsidir. Bu ilin ilk yaradılan şərait 48-ci, istedadın cəlb azca düşüncəyə dalıb da, özü öz mənim üçün aparıcı xətt təşkil edib. Vətənə bağlı olsunlar və hər hansı bir ness” hesabatında nəzərə alınması 9 ayında da qeyri-neft-qaz sektorunda edilməsi 44-cü, istedadın ölkədə qalma- sözünə çəki-düzən verə bilməzmi? Kadr Odur ki, istər-istəməz, gənc kadrların xarici təsirdən azad olsunlar.” proqnozlaşdırılır. Bunlara misal olaraq əsas kapitala yönəldilən vəsaitlər 8,9 sının təmin olunması 41-ci və yüksək dəyişikliyi getmir – irad, giley eşidirik. irəli çəkilməsi, onlara güvən olması, Bəli, dövlət başçısı məhz təcrübə ilə tikinti obyektinin inşasına və istisma- faiz artaraq 6,3 milyard manatı üstələyib. ixtisaslar 68-ci yer. Kadr islahatı gedir – yenə giley, irad… bir vətəndaş kimi də, necə deyərlər, yeniliyin sintezini uğurların əsas baza- rına icazələrin alınması üzrə elektron Sərmayə cəlbinin artması isə həm yeni Onu da deyək ki, bu hesaba- Bəs necə olsun? Nə isə, söhbətin gənclərlə iş sahəsində ixtisaslaşmış bir sı kimi qiymətləndirdi. Dövlət başçısı müraciət sisteminin tətbiqini, hüquqi iş yerlərinin yaradılması, həm də əhalinin tın məqsədi innovasiya, artım və bu tərəfi suallarla bəzəkli olsa da, şəxs olaraq da, şəxsən mənim üçün çox məhz Vətənə bağlılığı ön plana çəkdi. şəxslərin dövlət qeydiyyatı üzrə dövlət sosial rifah halının yaxşılaşdırılması rəqabətliliyi gücləndirmək üçün fərdlərin özlüyündə önəmli dərəcədə aydındır. doğmadır, xoşdur. Bu yalnız yeni icra başçılarına deyil, qurumları arasında inteqrasiyanın deməkdir. və komandaların potensialı və istedadı Bəli, ölkədə kadr islahatları davam Gənclik enerjisinin, yeni təfəkkürün elə bilirəm, hamımıza, bütün cəmiyyətə təmin edilməsi ilə cəmi 1 prosedurla Azərbaycanın son vaxtlar əldə etdiyi ətrafında qlobal müzakirə açmaqdır. edir. Prezidentin sözləri ilə desək, dünya tarixində, bizim öz tariximizdə, verilən ismarıcdır. İdeoloji iş, gənclərlə 20 dəqiqə ərzində vahid platformada digər bir uğuru da qeyd edə bilərik. Bu, Xüsusilə sahibkarlıq istedadını araşdıran “kadr islahatları ümumi islahatların çağdaş zəmanədə nələr etdiyini az-çox iş, ümumən vətənpərvərlik işinin, dini qeydiyyatın tamamlanmasını, elekt- respublikamızın yol infrastrukturunun hesabatda Azərbaycanın öncüllüyü Pre- tərkib hissəsidir. Keçənilki prezident bilirik. Onu da bilirik ki, Azərbaycan maarifçiliyin və s. günümüzdəki önəmi rik təchizatı şəbəkələrinə qoşulma keyfiyyətinə görə, Avropa ölkələrini zident İlham Əliyevin “qara qızıl”ın insan seçkilərindən sonra yeni islahatlar gəncliyinin əksəriyyəti şüurlu, peşəkar məhz bu sözlərdə cəm olub. Hər kəs üzrə elektron müraciət sisteminin qabaqlaması ilə bağlıdır. Belə ki, kapitalına çevrilməsi və sahibkarlığın dövrünə start verildi və bu islahatlar vətəndaşlardır. Onlar çağdaş dövrün öz yerində, öz işində məsuliyyətli olsa, təkmilləşdirilməsi əsasında cəmi 2 Azərbaycan Dünya İqtisadi Forumunun inkişafı siyasətinin birbaşa nəticəsidir. davam etdirilir. Sual yarana bilər ki, əgər çağırışlarına biganə qalmayan, yeni necə deyərlər, sabitqədəm olsa, bu, prosedurla 20 gün ərzində qoşulmanın hazırladığı “Qlobal rəqabətqabiliyyətlilik Təkcə 2019-cu ildə həyata keçirilən 2 in- ölkədə sürətli inkişaf təmin edilirsə, isla- dönəmin ritmini anlayan, milli ahəngi elə vətənpərvərlikdir! Bakıda, Şəkidə, gerçəkləşdirilməsini qeyd etmək olar. indeksi”nin “Yol infrastrukturunun qilabi sosial paket birbaşa insan kapita- hatlara ehtiyac varmı? Birmənalı olaraq də gözləməklə irəli getməyin zəruriliyini Ləkidə -- fərq etməz, insan öz işini Əlavə olaraq, “Yaşıl dəhliz” buraxılış keyfiyyəti” göstəricisində 141 ölkə ara- lına qoyulan sərmayədir və dövlətimizin cavab verə bilərəm ki, bəli, islahatlara başa düşən gənclikdir. Ən əsası, yaxşı görür, məsuliyyətini dərk edirsə, sistemindən daimi istifadə hüququnun sında 27-ci yeri tutub. Respublikamız bu başçısının siyasətinin mərkəzində insan ehtiyac var. İslahatlar təkmilləşmə gənclərimiz bütün yabançı elektronik, bu, Şuşaya, Laçına, Kəlbəcərə bayraq əldə edilməsi imkanının yaradılması, göstəricidə Türkiyə (31-ci yer), Böyük amilinin olmasını göstərir. deməkdir, islahatlar yeni dövrə uy- dırnaqiçi sənət, yad musiqi, geyim-ke- sancmağımıza xidmət dəyərindədir. gömrük bəyannamələrinin doldurul- Britaniya (36-cı yer), Litva (39-cu yer), Yeri gəlmişkən, “Qlobal İstedad ğunlaşma deməkdir, islahatlar tərəqqi çim, qida və s. təsirlərə baxmayaraq, Hamı elliklə siyasətlə məşğul olmalı masının daha da sadələşdirilməsi, İtaliya (53-cü yer) kimi ölkələri qabaqla- Rəqabətliliyi İndeksi 2019” hesabatı deməkdir. Dünya miqyasında uğurlar cövhərdə, canda öz soykökünə bağ- deyil. Hamı eyni işi görməli deyil. Hər dövlət satınalmaları üzrə elektron yıb. dünyanın lider universitetlərindən olan əldə etmiş ölkələrin təcrübəsinə nəzər lıdır, vətənpərvərdir. Yetər ki, onlarla kəs öz könlündə, öz yerində, öz işində satınalma portalının hazırlanması, Azərbaycan Dünya İqtisa- INSEAD Biznes Məktəbi, “The Adec- salsaq, görərik ki, bu nailiyyətlər məhz düzgün iş qurulsun, onlarla ədalətli ümumi işə töhfə versin, yetər. Vergi Məcəlləsinə bir sıra dəyişikliklərin di Forumunun hazırladığı “Qlobal co Group” və “Tata Communications” tərəqqi hesabına əldə edilibdir.” davranılsın, onların təşəbbüsləri diqqətə Bu anlamda, Zərdabımız, Şirva- edilməsi və digər yeniliklərin də növbəti rəqabətqabiliyyətlilik indeksi”nin “Əqli tərəfindən hazırlanıb. İstər son təyinatlar, istər bundan bir alınsın, müraciətləri vaxtlı-vaxtında nımız, Xətaili, Yasamallı, Suraxanılı “Doing Business” hesabatında nəzərə mülkiyyətin qorunması” göstəricisində Real sektorun digər sahələri üzrə qədər öncəki təyinatlar və onlara verilən cavab tapsın, gənclər-idman struktur- Bakımızın öz yeni başçıları ilə dövlətə, alınacağı gözlənilir. 141 ölkə arasında 30-cu yerdə də ölkəmizin reytinqi xeyli yüksəkdir. konstruktiv reaksiyalar, bir həqiqəti orta- ları, gənclər evləri dövləti məsuliyyətin dövlətçiliyə, qüdrətli Azərbaycan strate- Ekspertlər bildirirlər ki, aparılan qərarlaşıb. Respublikamız bu göstəricidə Məsələn, Azərbaycan “Avianəqliyyat ya qoydu: dövlət, cəmiyyət, bütövlükdə idrakında olsun. Bu planda, məsələn, giyasına töhfələrlə seçilməsini istəyirik kompleks islahatlar nəticəsində “Do- Portuqaliya (32-ci yer), Çexiya (34-cü xidmətlərinin səmərəliliyi”ndə 129 ölkəni ölkəmiz yeniliklərə qərarlıdır. Bunun gənclər hərəkatının veteranları fəxri və inamla gözləyirik. ing Business” və digər beynəlxalq yer), Sloveniya (38-ci yer) kimi ölkələri geridə qoyaraq 12-ci olub. “Dəniz liman- üçün həm siyasi iradə mövcuddur, həm ünvanını daşıyan həmkarlarımı, gənclər Dövlətimizin bayrağı uca olsun! reytinqlərdə Azərbaycanın mövqe- qabaqlayıb. ları xidmətlərinin səmərəliliyi” indeksinə də, cəmiyyətin istəyi, inamı. hərəkatında təmənnasız xidmətləri olan yinin irəliləməsi ölkənin investisiya Azərbaycan həmin reytinqdə, görə isə dünya üzrə 25-ci yerdə Mən uzun illər gənclər sektorun- dostları xatırlayıram. Onların bilik-baca- Əkbər QOŞALI, cəlbediciliyini artırmaqla qeyri-neft həmçinin qonşu ölkələrdən də irəli qərarlaşıb və MDB-də birinci yeri tutub. da çalışmışam. Gənclərlə iş, dövlət rığı, vətənpərvərliyi bəllidir, təcrübələri Azərbaycanda Atatürk sektoruna sərmayə qoyuluşunu asanlaş- keçib. Belə ki, bu siyahıda Türkiyə 87-ci, qulluğunda və ictimai fəaliyyətimdə şübhə doğurmur və qəti əminəm ki, Mərkəzinin şöbə müdiri dırır. Belə ki, respublikamız 270 milyard “Xalq qəzeti” 17 noyabr 2019-cu il, bazar 3

İyirmi doqquz il bundan əvvəl Naxçıvanda Azərbaycanın Doğma Vətən torpağına heç də yenidən hakimiyyətə qalxmaq... üçün yox, ancaq və ­ancaq ­respublikanın bu ağır və çətin dövründə ­xalqın üçrəngli Dövlət bayrağı qaldırıldı və Muxtar Respublikanın dərdinə şərik olmağa, vətəndaşlıq borcumu yerinə yetirməyə, azadlıq uğrunda mübarizəyə ­qoşulmağa gəlmişəm. Məni bir azərbaycanlı kimi bu adında “Sovet Sosialist” sözlərindən imtina edildi ­hüququmdan heç kəs məhrum edə bilməz. ­keçirilmiş” qanlı cinayət adlandırdı. yük ruh yüksəkliyi, gələcəyə inam Heydər Əliyevin Azərbaycan SSR Ali Sovetinin Həmin dövrdə bütün respub- yaratdı. Heydər Əliyevin nüfuzu 12-ci çağırış I sessiyasındakı çıxışından. likada olduğu kimi, Naxçıvanda nəinki Naxçıvanda, hətta respub- 9 fevral 1991-ci il da vəziyyət çox gərgin idi. Erməni likada, ondan kənarda da kifayət separatçılarının Dağlıq Qarabağda qədər yüksək idi. Bu isə o dövrkü törətdikləri vəhşiliklər, respublika iqtidarı və rəsmi Moskvanı ciddi rəhbərliyinin çaşqınlığı, Kremlin narahat edirdi. Əslində isə Heydər Azərbaycana qarşı qərəzli mövqeyi Əliyev yenidən siyasi hakimiyyətə ölkəni böhran həddinə gətirib çıxar- qayıtmaq üçün deyil, öz doğma mışdı. SSRİ-nin sütunları laxlayır Vətəninə dönmüşdü. və artıq özünün son günlərini ya- Həmin vaxt respublikaya şayırdı. Respublikanın itaətkar və rəhbərlik edənləri də Heydər Əliyev səbatsız rəhbərliyi isə müstəqilliyin fenomeni çox narahat edir, ona əldə edilməsi üçün taleyin bəxş qarşı hər cür təzyiqdən istifadə etdiyi nadir tarixi fürsətdən istifadə olunur, doğma elində-obasında da etməkdə acizlik göstərir, Bakının rahat buraxmırdılar. Ancaq 1990- küçə və meydanlarını qana boya- cı il sentyabrın 30-da Azərbaycan mış SSRİ rəhbərliyinin tapşırıqları- SSR xalq deputatlarının və yerli nı yerinə yetirirdi. xalq deputatları sovetləri depu- Hələ o vaxt Heydər Əliyev öz tatlarının seçkiləri zamanı əhali uzaqgörənliyi ilə İttifaqın dağı- bu böyük siyasətçini birmənalı lacağını qabaqcadan görür və şəkildə dəstəklədi. Seçkilərin Azərbaycanın dövlət müstəqilliyinin birinci turunda Heydər Əliyev 340 bərpa olunacağı günə, azadlıq nömrəli Nehrəm seçki dairəsindən aşiqlərinin müqəddəs arzularına Azərbaycan ­SSR-nin, 2 nömrəli – müstəqilliyə, suverenliyə qovuşa- M.F.Axundov seçki dairəsindən isə caqlarına qəlbən inanırdı. Naxçıvan MSSR-nin xalq deputatı Heydər Əliyevin Sovet İttifaqın- seçildi. dakı böyük nüfuzundan xoflanan Ulu öndər Naxçıvanda siyasi başda Mixail Qorbaçov olmaqla, fəaliyyət göstərdiyi qısa zaman edildi. SSRİ kimi imperiyanın hələ böyük əks-səda doğurdu. Nəhəng ətrafındakı şovinistlər ulu öndərin kəsiyində müstəqil, demokratik və tarix səhnəsindən silinmədiyi bir imperiyanın tərkibində olan muxtar hər addımını nəzarətdə saxlamağa, dünyəvi dövlət yaradılması üçün dövrdə Naxçıvanda qəbul edilən respublikada atılan cəsarətli ölkədə gedən proseslərdən onu mühüm siyasi və ideoloji amilə bu qərarlar böyük cəsarət tələb addımlar ölkəmizdə və beynəlxalq təcrid etməyə çalışırdılar.­ Kremlin çevrilən tarixi qərarlar qəbul etdi. edirdi. Bununla ümummilli lideri- aləmdə böyük rəğbətlə, alqışlar- bütün təzyiqlərinə baxmayaraq, Belə bir ağır vaxtda Naxçıvanda miz milli dövlətçiliyimizin dirçəlişi la qarşılandı. Çünki həmin günə Heydər Əliyev Azərbaycana qa- milli dövlətçilik ənənələrini bərpa istiqamətində ilk böyük və cəsarətli qədər kimliyindən və tutduğu yıtmaq istəyini gizlətmirdi. Mərkəz etməyə başladı. Azərbaycanın addımı atdı. vəzifəsindən asılı olmayaraq, heç isə bu istəyin reallaşmasına bütün müstəqil dövlət kimi sonrakı Azərbaycan Xalq kim belə bir qərar layihəsini nə ha- vasitələrlə mane olur, süni əngəllər fəaliyyətinin bir sıra konseptual Cümhuriyyətinin 70 il əvvəl endi- zırlamışdı, nə də qəbul edilməsinə yaradırdı. Onu gözləyən ciddi istiqamətləri məhz bu dövrdə rilmiş ay-ulduzlu, üçrəngli bayrağı cəhd göstərmişdi. 29 il əvvəl Nax- təhlükələrə baxmayaraq, xalqı- işlənib hazırlandı. İlk dəfə olaraq məhz ulu öndərin təşəbbüsü ilə çıvan parlamentində qəbul edilən nın taleyinə, Vətənin dözülməz Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin 1990-cı il noyabrın 17-də Muxtar bu tarixi qərar 70 il yaşamış böyük şəraitdə qalmasına biganə qala üçrəngli bayrağı dövlət bayra- Respublikanın ali qanunvericilik bir imperiyanın əsaslarını sarsıtdı. bilməyən böyük siyasətçi 1990-cı il ğı kimi qəbul olundu. 1990-cı il orqanında Naxçıvan Muxtar Res- Naxçıvan Ali Məclisinin iyulun 20-də Vətənə döndü. Ancaq noyabrın 17-də keçirilən Naxçıvan qərarında əksini tapmış təklifə publikasının Dövlət Bayrağı kimi onun Bakıda yaşamasına imkan Muxtar Sovet Sosialist Respublika- uyğun olaraq,1991-ci il fevralın qaldırıldı. Heydər Əliyevin sədrliyi Heydər Əliyevin öz etirazını bu maq, etnik münaqişəyə cəlb etmək Bu qanlı hadisəyə ilk etiraz verilmədi və iyulun 22-də Heydər sı Ali Sovetinin 12-ci çağırış birinci 5-də Azərbaycan parlamenti də şəkildə bildirməsi Mixail Qorbaçova məqsədi ilə tezliklə qondarma səsini qaldıran da ulu öndər Əliyev doğulub boya-başa çatdığı sessiyasında ulu öndər Heydər ilə keçən həmin tarixi ­sessiyada respublikanın adının dəyişməsi və onun ətrafındakı millətçi erməni Dağlıq Qarabağ problemini ortaya Heydər Əliyev oldu. Faciənin ertəsi Naxçıvana getdi. Əliyevin təşəbbüsü ilə “Naxçıvan Muxtar Respublikanın rəsmi və Dövlət bayrağı haqqında qərar dairələrə Azərbaycana qarşı məkrli atdı. Xalq öz haqlı etiraz səsini günü Azərbaycanın Moskvadakı Naxçıvan əhalisi ulu öndəri Muxtar Sovet Sosialist Respub- adından “Sovet Sosialist” sözləri qəbul etdi. Bu dövrdə, sözün təzyiqləri göstərməkdə sanki fürsət qaldıraraq azadlıq, istiqlaliyyət Nümayəndəliyinə gələn Heydər – öz xilaskarını böyük izdihamla likasının adının dəyişdirilməsi çıxarıldı, qanunvericilik hakimiyyəti həqiqi mənasında, Naxçıvan par- verdi. Bundan sonra respubli- istəyini bəyan edəndə isə tarixə Əliyev bu qırğını “ayağa qalxan qarşıladı. Xalqın ağır və dözülməz haqqında”, “Naxçıvan Muxtar orqanının adı dəyişdirilərək “Ali lamenti Azərbaycanın ali qanunve- kamıza qarşı təzyiqlər daha da qanlı 20 Yanvar faciəsi kimi həkk xalqın inam və iradəsini qırmaq, şəraitdə olduğu, iqtisadi, siyasi, Respublikası Ali Dövlət hakimiyyəti Məclis” adlandırıldı. rici orqanı üçün nümunə oldu. gücləndi. Millətlər arasında ədavət olunmuş dəhşətli hadisə törədildi. milli mənliyini alçaltmaq və sovet sosial, hərbi və mənəvi böhran orqanı haqqında”, “Naxçıvan Mux- Həmin dövrdə Naxçıvan- yaratmaqda peşəkar olan Mixail Bakı küçələrində əliyalın əhalinin hərb maşınının gücünü nüma- keçirdiyi bir dövrdə dahi şəxsiyyətin tar Respublikasının Dövlət rəmzləri da qəbul edilən qərarlar nəinki Əliqismət BƏDƏLOV, Naxçıvana qayıtması əhalidə bö- haqqında” tarixi qərarlar qəbul Qorbaçov Azərbaycanı parçala- üzərinə sovet tankları yeridildi. yiş etdirmək məqsədi ilə həyata Azərbaycanda, bütün ­dünyada “Xalq qəzeti” Bakı sammitində bütün dinlər sülhə çağırış etdilər Bu günlərdə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev bir sıra şəhər və rayonların icra – Fuad müəllim, Bakıda oyabrın 14-də – Bəli, şeyx həzrətlərinin hakimiyyətlərinin başçılarını yeni vəzifələrə təyin olunmaları ilə bağlı qəbul edərkən parlaq, Dünya dini liderlərinin II Bakıda keçirilən atdığı addımlar göz qabağında- dərin məzmunlu nitq söyləyib. Dövlət başçısı bildirib ki, son 16 il ərzində Azərbaycanda sammiti keçirildi. Artıq Bakı dır. Şeyx həzrətləri hər zaman Dünya dini sürətli inkişaf dövrü yaşanır. İqtisadi sahədə ölkəmizin əldə etdiyi yüksək nəticələr dünya Bəyannaməsi də qəbul edildi. N dialoq tərəfdarı olub. Fikir miqyasında rekord göstəricidir. Sevindirici haldır ki, iqtisadi artım vətəndaşların sosial­ Belə bir mötəbər tədbirin liderlərinin II sammitinin vermisinizsə, hər il Ramazan təminatına müsbət təsir göstərmişdir. Cənab Prezidentin qeyd etdiyi kimi, ölkəmizdə keçirilməsi hansı zərurətdən əhəmiyyəti və nəticələri ilə aynda Qafqaz Müsəlmanları ­yoxsulluq təxminən 50 faizdən 5 faizə düşmüşdür. Azərbaycan Prezidentinin nitqində yarandı? bağlı Qafqaz Müsəlmanları İdarəsi iftar süfrəsi açır. Dövlət səslənən mühüm fikirlər, fakt və tövsiyələr ölkə ictimaiyyəti tərəfindən dərin razılıq hissi ilə başçımız da bu məclisdə iştirak qarşılanıb. Bu barədə Milli Məclisin deputatı­ Tahir Rzayev dedi: – Müqəddəs Qurani- İdarəsi sədrinin müavini, edir. Bu, tədbirin ən böyük Kərimin əl-Hucurat surəsinin ilahiyyatçı-alim Fuad tərəflərindən biri də budur ki, – Dövlət başçısının nit- 13-cü ayəsində buyurulur: iftar süfrəsində Azərbaycanda qini televiziyadan dərin ma- bu il möhtərəm Preziden- təxminən 2 dəfə, minimum il üçün dövlət büdcəsinin “Mən sizi millətlərə, qövmlərə Nurullayevlə söhbətləşdik. yaşayan və fəaliyyət göstərən tin təşəbbüsü və rəhbərliyi pensiya 70 faizdən çox, müzakirəsi keçirilir. ayırdım ki, bir-birinizi tanıya- raqla izlədim. Həqiqətən, son digər dinlərin də nümayəndələri altında əhalinin sosial müavinətlər 2 dəfə artmış- Təqdirəlayiq haldır ki, gələnilki sınız. Lakin sizin ən gözəliniz, illər ölkəmiz heyrətamiz inki- Əgər bu gün dünyada bir faydalarından biri də məhz dəvət olunurlar. Onlar da bu müdafiəsinin gücləndirilməsi dır. Bu il orta əməkhaqqı 35 büdcəmiz də sosialyönüm- Allah yanında əməlisaleh təqva şaf yolu keçib. Azərbaycan körpə əziyyət çəkirsə, qətlə budur. iftar məclislərində iştirak üçün iki böyük sosial paket faiz artmışdır. Mən ikinci elə lüdür. Bu, o deməkdir ki, sahibləridir”. dövlətinin məramı xal- yetirilirsə, bu, bütün insanlı- Azərbaycan adının dün- edirlər. Bu dünyada nadir bir ölkə tanımıram ki, ora- növbəti ildə də əhalinin real Bilirsiniz, dini inanclara qın rifahını ən yüksək uğurla icra olunur. ğın təqsiridir. Kim istəyirsə yada yaxşı çəkilməsinə nail nümunələrdən biridir. Buradakı da Azərbaycanda hazırda gəlirləri daha da artacaq və görə, bütün bəşəriyyət bir ata- səviyyəyə çatdırmaqdır. Bu Bu istiqamətdə görülən Tanrının sevimli bəndəsi olsun, olmaq, ölkəmizin ümumbəşəri məntiq ondan ibarətdir ki, şeyx olduğu qədər əhalinin sosial xalqımızın güzəranı daha da nın və ananın övladlarıdır. La- istiqamətdə görülən davamlı işlərin miqyası böyükdür. əlbəttə ki, sülh prosesinə, dəyərlərə dərindən bələd olan, həzrətləri heç kəsə fərq qoymur müdafiəsinə bu qədər böyük yaxşılaşacaq. kin gəlin görək bu ata və ananın Təkcə bu il 4 milyon 200 insanlıq amallarına öz töhfəsini hörmətlə yanaşan bir məkan və hamımızın Allahı birdir prin- işlər əhalinin ən müxtəlif qayğı göstərilsin. övladları bir-birinin haqlarını mindən çox insan çox geniş əsirgəməməlidir. Bu möhtəşəm olduğunu aşılamaq məsələsində sipi ilə, insanlıq amallarımıza təbəqələri tərəfindən dərin Bildiyiniz kimi, bu günlərdə Söhbəti qələmə aldı: necə pozurlar, bir-birinə hansı sosial paketlə əhatə olunub- tədbir də dünyada sülhün və ilk növbədə bədxah qonşuları- xidmət meyarlarını əsas tutur. razılıq hissi ilə qarşılanır. Milli Məclisdə Azərbaycan M.HACIXANLI, şəkildə zərər yetirirlər. Bu dur. Minimum əməkhaqqı sabitliyin bərqərar olmasın- mızın bizim haqqımızda forma- Bu isə mehriban münasibətlərə, Təqdirəlayiq haldır ki, təkcə Respublikasının 2020-ci sammitin ən böyük əhəmiyyəti “Xalq qəzeti” da, yayılmasında müstəsna laşdırmaq istədikləri rəy puça dialoqa yol açır. odur ki, indi dünyanı nizama əhəmiyyət kəsb edir. Artıq çıxır. İllərdir dövlət rəhbərimiz, Əlbəttə, şeyx həzrətləri salan, qayda-qanuna, sabitliyə Bakı Bəyannaməsi də qəbul din rəhbərimiz başda olmaqla dövlət və din münasibətlərinə səsləyən insanların, demək edildi. Bəyannamədə də, dünyaya sülh mesajları veririk. verdiyi töhfələrə görə haqlı olar ki, əksəriyyəti Bakıda- həmçinin qeyd olundu ki, İşğal olunmuş torpaqlarımızın olaraq qiymətləndirilir. Bir dır. Sözsüz ki, qayda-qanun, Azərbaycan dövləti din-dövlət sülh yolu ilə azad olunmasına məsələni də xatırlatmaq yerinə sülh və əmin-amanlıq, mənəvi İrəli çəkilən gənc kadrlar etimadı münasibətlərinin formalaş- çalışırıq. Baxmayaraq ki, bizim düşər ki, 2017-ci ildə Mos­ ucalıq dinlərin əsas qayəsini masına, sivilizasiyalararası hazırda düşməndən çox güclü kvadakı görüşdə–Qaregin, təşkil edir. Bu baxımdan, din və dinlərarası əlaqələrin ordumuz da var. Lakin biz Kirill, Şeyxülislam Allahşükür xadimləri bu ideyaların carçıla- doğrultmaq əzmindədirlər möhkəmləndirilməsinə, müharibəni ən sonda düşü- Paşazadə ilə görüşərkən bizim rı sayılmalıdır. ənənələrin qorunmasına mü- nürük. Niyə? Çünki insanlığa dini rəhbərimiz orada erməni ˆˆ Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev kadr islahatlarını uğurla Bu gün dünyada çox- hüm önəm verməkdədir. bunun daha faydalı olacağını katolikosuna bir söz dedi: davam etdirir. Prezidentin sərəncamları ilə gənc kadrlar məsul dövlət lu problem, münaqişə, qan yaxşı anlayırıq. “Biz əgər sülh üçün müəyyən vəzifələrinə irəli çəkilib. Rafiq Quliyev Xətai Rayon İcra Hakimiyyətinin tökülməsi var ikən, əlbəttə, – Bir ruhani kimi, Sammitin əhəmiyyəti isə addımlar atmasaq, gələcək başçısı, Milli Məclisin deputatı Elşad Həsənov isə Yasamal Rayon İcra bir masa ətrafında dünyanın Azərbaycandakı mövcud tək Azərbaycan üçün deyil, nəsillər bizi lənətləyəcək. Onlar Hakimiyyətinin başçısı təyin ediliblər. taleyinin, gələcəyinin müzakirə tolerantlığı və nəticələrini necə dünya üçün önəmlidir. Əgər bu deyəcək ki, niyə bu ruhanilər kənd təsərrüfatının, regionların tərəqqisi, edilməsi zərurət kimi mey- dəyərləndirirsiniz? gün Avropanın bəzi ölkələrində qanın qarşısını almadı?” Prezident İlham Əliyev təsadüfən kadr Ramin Quluzadənin Rabitə və əsas prioritetin qeyri-neft sektoru- dana çıxır. Müxtəlif dinlərin – Azərbaycanda tolerantlıq deyirlərsə ki, dünyada mul- Təəsüflər olsun ki, Qaregin deməmişdi ki, ölkədə kadr islahartları Yüksək Texnologiyalar naziri vəzifəsinə nun inkişafına verilməsi. Gənc icra nümayəndələrinin bir masa tarixən mövcud olub. Bu- tikulturalizm iflasa uğrayıb, bunu eşitməzliyə vurdu və labüddür, qaçılmazdır. Çünki “biz XXI təyinatı ilə başladı. Sonrakı mərhələdə hakimiyyəti başçılarını qəbul edərkən ətrafında əyləşməsi, dünyanın nun nəticəsidir ki, biz bu gün amma Azərbaycan bu ideyanın başqa sual verdi ki, bəs Aprel əsrdə köhnə təfəkkürlə uğurlara imza gəncləşmə siyasəti İnam Kərimovla cənab Prezident demişdi: “Sizin qar- gələcəyini müzakirə etməsi çox dünyada tolerantlıq nümunəsini məşəlini əlinə götürüb, deməli, hadisələrində azərbaycanlılar şınızda duran əsas vəzifələr rəhbərlik böyük bir sülh mesajıdır. Dün- ata bilmərik. Əlbəttə, yeni, savadlı, bilikli, davam etdi və o, Kənd Təsərrüfatı naziri göstərən ölkə kimi tanınırıq. biz daha düzgün və sağlam niyə müharibə etdilər? Şeyx edəcəyiniz rayonların sosial-iqtisadi inki- yanın müxtəlif nöqtələrindəki müasir kadrlar, ilk növbədə, Vətənə vəzifəsinə təyin olundu. Bir qədər sonra Baxın, nə qədər möhtəşəm düşünürük. Demokratiyadan, dərhal ona cavab verdi ki, Ap- şafını təmin etməkdir. Siz vətəndaşlarla siyasi intriqaların, hərbi bağlı olmalıdırlar, hər hansı bir xarici gənc nəslin nümayəndəsi Sahil Babayev tədbirlər keçirilir. Sammit miq- insan haqlarından danışan bəzi rel hadisələri harada baş verib? daim təmasda olmalısınız, bütün münaqişələrin kökündə nə təsirdən azad olmalıdırlar və vətənpərvər Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi naziri yasca bütün dinləri əhatə edir. ölkələr var ki, onların özlərində Ora Azərbaycan torpağıdır. kəndləri gəzməlisiniz, kənd camaatı ilə dayanır? İnsanların bir- olmalıdırlar ki, Vətənin inkişafı üçün öz vəzifəsinə irəli çəkildi. Mikayıl Cabbarov Təkcə İslam dini deyil, xristian, güclü islamofobiya mövcuddur. Erməni əsgərinin görüşməlisiniz. Sizin işiniz kabinet işi birini anlamaması, bir-birinə səylərini göstərə bilsinlər”. İqtisadiyyat naziri, Samir Nuriyev Pre- yəhudi, buddist, induist və s. Lakin onlar yaxşı görürlər ki, Azərbaycanda nə işi var idi­ ­?­ olmamalıdır... Siz çox mobil başçılar kimi yetərincə dəyər verməməsi, Bu gün savadlı, müasir kadrların zident Administrasiyasının rəhbəri təyin dinlərin liderləri, nümayəndələri Azərbaycan müsəlman ölkəsi Şeyxin cavabının qarşısın- fəaliyyət göstərməlisiniz”. bir-birinin mənsub olduqlarını irəli çəkilməsi ilə həm də hakimiyyətdə olundu. Bakıdadır. Bu tədbirdə müxtəlif kimi mütərəqqi ideyalara necə da Qaregin daha heç bir şey İnanırıq ki, Prezident İlham Əliyevin mənimsəmək istəyi və s. Yəni Prezidentin həyata keçirdiyi kadr isla- dövlətlərin nümayəndələri, önəm və dəstək verir. deyə bilmədi. Yəni Şeyxül­ gəncləşmə siyasəti həyata keçirilir. seçib qiymətləndirdiyi, irəli çəkib insanlara düzgün həyat tərzi hatları çərçivəsində oktyabrın 31-də gənc alimləri, tanınmış şəxsiyyətləri islam həzrətləri hər zaman Bu islahatlar birbaşa Prezident İlham vəzifələrə təyin etdiyi bütün gənclər onun insanlığın əsas atributları aşıla- – Sammitdə önəmli bir kadrlar – Anar Tağıyev Yevlax Şəhər İcra iştirak etdilər. Bütün bu insanlar Azərbaycanın maraqlarının Əliyevin şəxsi təşəbbüsüdür və uğurla və ümumiyyətlə, xalqımızın etimadını narsa, bəşəriyyət dərk etsə ki, mükafatlandırma da oldu. Hakimiyyətinin başçısı, Elnur Rzayev Azərbaycanda olan tolerant- müdafiəçisi, sülhün, sabitliyin davam etdirilir. İslahatların anonsunu lazımınca doğruldacaqlar. Bunu onla- bütün bu qarşıdurmaların heç Azərbaycan Prezidenti- isə Xaçmaz Rayon İcra Hakimiyyətinin lığı, birgəyaşayışı gördülər. tərəfdarı olub. dövlət başçısı 2018-ci ilin 11 aprelində rın dövlət başçısına verdiyi vədlər də biri insan övladından üstün de- nin sərəncamına əsasən, başçısı vəzifələrinə təyin olundular. Ölkəmizdən xoş təəssüratlarla keçirilmiş növbədənkənar prezident təsdiqləyir. yil, bəlkə də, bu qədər problem ­Şeyxü­­l­­islam Allahşükür Prezident bu kadrlar qarşısında ayrıldılar. Azərbaycan Müsahibəni hazırladı: seçkilərində qalib gəldikdən dərhal olmaz, bu qədər anlaşılmazlıq Paşazadə ölkəmizin ən nüfuzlu konkret vəzifələr qoyub. Birinci növbədə həqiqətlərindən agah oldular. Bu Anar TURAN, sonra vermişdi. Hesab edirik ki, kadr Qasım MƏMMƏDOV, ortaya çıxmaz, bu qədər insan mükafatına – “Heydər Əliyev” mənəvi saflıq, şəffaflıq və korrupsiyadan beynəlxalq sammitin ən böyük “Xalq qəzeti” islahatları sahəsində yeni dalğa gənc Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye qanı tökülməz. ordeninə layiq görüldü. uzaq olmaq. İkincisi isə, iqtisadiyyatın, Universitetinin prorektoru 4 17 noyabr 2019-cu il, bazar AMEA-nın prezidenti: İran və Azərbaycan alimləri tarixi həqiqətlərin Daxili İşlər naziri Azərbaycan ortaya çıxarılması üçün birgə fəaliyyət göstərməlidirlər Respublikasında İnterpolun Milli Mərkəzi Bürosunun rəisini şəxsi heyətə təqdim edib

ˆˆ Daxili İşlər naziri, general-polkovnik Vilayət Eyvazovun əmri ilə polis polkovniki Əlaslan Ağayev Azərbaycan Respublikasında İnterpolun Milli Mərkəzi Bürosunun rəisi vəzifəsinə təyin edilib.

tanınmadığını vurğulayan akademik edərək cəmiyyətin inkişafında elmin Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının (AMEA) Rəyasət bu gün ölkə alimlərinin tariximizi müstəsna rolundan danışıb. Heyətində İran İslam Respublikasının Mədəniyyət və İslami olduğu kimi təqdim etmək üçün yeni Əbuzər İbrahimi Türkmanın Əlaqələr Təşkilatının sədri, doktor Əbuzər İbrahimi Türkmanın mənbələrin axtarışında olduqlarını sözlərinə görə, tarixən formalaşmış Daxili İşlər Nazirliyinin mətbuat Ə.Ağayevi şəxsi heyətə təqdim edib. Nazir başçılıq etdiyi nümayəndə heyəti ilə görüş keçirilib. Nümayəndə deyib: “Düşünürəm ki, İranın arxiv dostluq və əməkdaşlıq münasibətləri, xidmətindən AZƏRTAC-a bildiriblər ki, no- xidməti fəaliyyətin daha səmərəli və effektiv heyətinə İranın Azərbaycandakı səfiri Cavad Cahangirzadə və İran sənədlərində də Azərbaycan tarixi ilə ortaq adət-ənənələr, dini dəyərlər yabrın 16-da nazir V.Eyvazov İnterpolun Milli təmin olunması üçün tələblərini diqqətə çatdı- Mədəniyyət Mərkəzinin sədri Əsgər Farsi daxildirlər. bağlı qiymətli materiallar vardır. İran Azərbaycan və İran xalqlarının daha Mərkəzi Bürosuna gedərək polis polkovniki rıb və tövsiyələrini verib. və Azərbaycan alimləri birgə fəaliyyət da yaxınlaşmasına zəmin yaradıb. göstərməli, tarixi həqiqətlərin ortaya İki ölkə arasında elm və mədəniyyət çıxarılması, İran–Azərbaycan tarixi- sahəsində mövcud olan əlaqələrin Akademiyadan AZƏRTAC-a Akademik Ramiz Mehdiyev nin daha dərindən öyrənilməsi üçün bundan sonra da davam etdirilməsi bildirilib ki, əvvəlcə AMEA-nın İran İslam Respublikasından olan səylərini əlaqələndirməlidirlər”. hər iki ölkənin inkişafına müsbət təsir Mərkəzi Seçki Komissiyasının prezidenti, akademik Ramiz nümayəndə heyətinin Bakıda Ölkə başçısı İlham Əliyevin İran göstərəcək. ­Mehdiyev qonaqları salamlayaraq, keçirilən Dünya dini liderlərinin II dövləti ilə dostluq və əməkdaşlıq Daha sonra Əbuzər İbrahimi Azərbaycanla İran arasındakı tarixi sammitində iştirakını və ölkə rəhbəri münasibətlərinə xüsusi önəm ver- Türkman İran Mədəniyyət Mərkəzi növbəti iclası keçirilib dostluq münasibətlərindən söz açıb, ilə görüşünü yüksək qiymətləndirərək, diyini deyən AMEA-nın rəhbəri bu tərəfindən nəşr olunmuş kitabları aka- bu əlaqələrin son dövrlərdə daha bu səfərin iki dost ölkə arasında elm əlaqələrin daha da inkişaf etdirilməsi demik Ramiz Mehdiyevə təqdim edib. ˆˆ Məzahir Pənahovun sədrliyi ilə noyabrın 16-da Mərkəzi Seçki geniş vüsət aldığını qeyd edib. Bildirib və mədəniyyət sahəsində çoxtərəfli üçün elm adamlarının bütün səylərini AMEA tərəfindən qonağa Komissiyasının növbəti iclası keçirilib. ki, iki ölkə arasında əməkdaşlığın əlaqələrin təşkilinə təkan verəcəyini sərf edəcəklərini bildirib. “Azərbaycan muğamı miniatürlərdə” genişləndirilməsi Prezident İlham söyləyib. Sonra İranın Mədəniyyət və İslami və İmadəddin Nəsiminin “Qəzəllər” Mərkəzi Seçki Komissiyası Katibliyinin Əliyevin həyata keçirdiyi ardıcıl və Azərbaycan tarixinin hələ də dün- Əlaqələr Təşkilatının sədri, dok- kitabları hədiyyə olunub. Media və ictimai əlaqələr şöbəsindən bildiriblər uzaqgörən siyasətin nəticəsidir. ya elmi ictimaiyyətində kifayət qədər tor Əbuzər İbrahimi Türkman çıxış ki, əvvəlcə komissiyanın 11 noyabr 2019-cu il tarixli iclasının protokolu təsdiq edilib. Sonra 2019-cu il dekabrın 23-nə təyin olun- muş bələdiyyə seçkilərində Yeni Azərbaycan Partiyası tərəfindən Mərkəzi Seçki Komissiya- sına məşvərətçi səs hüquqlu üzv təyin edilmiş Yüksək etimada əsaslanan Azərbaycan– Mirzəzadə Aydın Böyükkişi oğlunun üzvlüyü- nün təsdiq olunmasına qərar verilib. Kütləvi informasiya vasitələrinin nümayəndələrinin iştirak etdiyi iclasda, Rusiya münasibətləri dinamik inkişaf edir həmçinin bəzi seçki dairələri dairə seçki komis- siyalarının tərkibində dəyişiklik edilib və cari məsələlərə baxılıb. rezident İlham Əliyev Rusiyanın Şimali Qafqaz respublikalarından olan bir qrup müsəlman “Xalq qəzeti” din xadimindən ibarət nümayəndə heyətini Pqəbul edərkən, Şimali Qafqaz respublikalarının dini liderlərinin Azərbaycanda tez-tez qonaq olduqlarını, qarşılıqlı əlaqələrlə bağlı mühüm məsələlərin müzakirə edildiyini vurğulayaraq bildirib ki, keçirilən görüşlər, Şəhid Elgün İsmayılovun mənalı ­fikir mübadilələri Qafqazda sülhün, təhlükəsizliyin və əməkdaşlığın möhkəmlənməsi üçün mühüm önəm ömür yolu gənclərə örnəkdir daşıyır. Bu, eyni zamanda, uğurla inkişaf edən və ar- “Azərbaycan” qəzetinin kollektivi iş yoldaşları tıq çoxdan bəri strateji tərəfdaşlıq səviyyəsinə çatan ­Rusiya–Azərbaycan münasibətlərinin mühüm amilidir. Elgünün xatirəsini ehtiramla yad edib Sadıqov açaraq bildirib ki, ölkənin qüdrətini göstərən əsas cəhətlərdən biri onun Dövlətimizin başçısı daha sonra Qafqaz respublikalarının timsalında güclü ordusu, əsgərinin deyib: “Rusiya Prezidenti Vladimir daha qabarıq nəzərə çarpır. Prezi- vətənpərvərlik və döyüş ruhu- Vladimiroviç Putinlə mənim çoxsaylı dent İlham Əliyev Rusiyanın Şimali dur. Bu gün Ali Baş Komandan görüşlərim bizim dostluq, mehriban Qafqaz respublikalarından olan bir İlham Əliyevin rəhbərlik etdiyi qonşuluq əlaqələrimizin daha da qrup müsəlman din xadimindən müzəffər Azərbaycan Ordu- möhkəmlənməsində çox mühüm ibarət nümayəndə heyətini qəbul sunun hər bir əsgərinin döyüş rol oynayır. Bu yaxınlarda – ötən edərkən müfti İsmayıl Berdiyev əzmi, vətənpərvərlik ruhu ay mən Rusiya Prezidentinin dəvəti bildirib ki, biz hər dəfə bura gələndə Şimali Qafqazın dini liderlərini həm infrastrukturda, həm də region- ən yüksək səviyyədədir. Bu, ilə Soçidə “Valday” Diskussiya Azərbaycanda necə dəyişikliklər görmək çox xoş idi. Bu insanlar öz ların inkişafında. Təsadüfi deyil ki, son illərdə orduya göstərilən hərtərəfli diqqət və qayğının Klubunun işində iştirak etdim və baş verdiyini görürük: “ Burada hər respublikalarında, bütün Qafqazda bizim xalqımız böyük çətinliklərlə, təcəssümüdür. Ən modern həmin səfər çərçivəsində Rusiya yer gözəldir, xaricdə belə şey yox- və Azərbaycanda çox böyük nüfuz faciə ilə üzləşəndə insanlar, ilk silah-sursat, hərbi texnika ilə Prezidenti ilə də görüşümüz oldu. dur. Bütün bunlar Sizin sayənizdə sahibləridir. Sizi yaxşı tanıyırlar, növbədə, Heydər Əliyevə müraciət təchiz edilmiş Azərbaycan Or- Biz münasibətlərimizin çox geniş mümkün olub. Axı, mən Bakını sizə hörmət edirlər və biz sizə etdilər. Xalqımız 1993-cü ildə onu dusu istənilən döyüş tapşırığı- gündəliyinə bir daha nəzər saldıq Azərbaycana rəhbərliyə dəvət nı yerinə yetirməyə qadirdir. və əlaqələrimizin bütün istiqamətlər etməklə, əslində, bizi fəlakətdən Ömrünün 20-ci baharında Murovdağın “Azərbaycan” qəzetinin daim ordu üzrə durmadan inkişaf etdiyini bir xilas etdi”. zirvəsində şəhidlik məqamına yüksələn Elgün quruculuğu prosesində aparılan islahat- “Rusiya Prezidenti Vladimir Vladimiroviç Putinlə mənim daha gördük. Əlbəttə, Qafqazda Prezident İlham Əliyev görüşdə, Dağbəyi oğlu İsmayılovun əziz və unudulmaz lardan, mütərəqqi yeniliklərdən, əsgər və çoxsaylı görüşlərim bizim dostluq, mehriban qonşuluq qarşılıqlı fəaliyyət, əməkdaşlıq və eyni zamanda, Azərbaycanın xatirəsi yalnız dünyaya göz açdığı ailədə, zabitlərin yüksək döyüş əzmindən, cəbhənin əlaqələrimizin daha da möhkəmlənməsində çox mühüm rol oxuduğu məktəbdə deyil, həm də çalışdığı ön xəttindən, qarlı zirvələrdən, döyüş dinlərarası dialoq məsələləri həm həmin dövrdə üzləşdiyi ağır oynayır. Bu yaxınlarda–ötən ay mən Rusiya Prezidentinin “Azərbaycan” qəzeti redaksiyasında daim səngərlərindən reportajlar hazırlayıb oxucu- Rusiya, həm də Azərbaycan üçün dəvəti ilə Soçidə “Valday” Diskussiya Klubunun işində iştirak vəziyyətdən, o zaman hakimiyyətin anılır, ehtiramla yad edilir. lara təqdim etdiyini bildirən B.Sadıqov deyib: vacibdir”. Azərbaycan Preziden- etdim və həmin səfər çərçivəsində Rusiya Prezidenti ilə də tam iflasa uğradığından, təsadüfi AZƏRTAC xəbər verir ki, Elgün İsma- “Hər birimiz Azərbaycanın müstəqilliyi və ərazi ti, eyni zamanda, Şimali Qafqaz görüşümüz oldu. Biz münasibətlərimizin çox geniş gündəliyinə adamların hərbi çevriliş yolu ilə yılovun doğum günündə–noyabrın 16-da bütövlüyü uğrunda qəhrəmanlıqla mübarizə və Azərbaycan xalqları arasında bir daha nəzər saldıq və əlaqələrimizin bütün istiqamətlər üzrə ölkə rəhbərliyinə gəlmələrindən, “Azərbaycan” qəzetinin kollektivi onun aparan, xalqımızın azadlığını uca tutan, çoxəsrlik dostluq, əməkdaşlıq və durmadan inkişaf etdiyini bir daha gördük. Əlbəttə, Qafqazda respublikamızda vətəndaş xatirəsinə həsr edilmiş anım mərasimi keçirib. bu yolda həyatlarını qurban verən igidlərin qardaşlıq tarixinin olduğunu, bunun qarşılıqlı fəaliyyət, əməkdaşlıq və dinlərarası dialoq məsələləri müharibəsi təhlükəsi yarandı- İkinci Şəhidlər xiyabanında Elgünün məzarı xatirəsini anmağa daim borcluyuq. Onlar son- Qafqazda təhlükəsizliyin, sabitliyin həm Rusiya, həm də Azərbaycan üçün vacibdir”. ğından və ulu öndərin xilaskarlıq ziyarət olunub, ruhuna dualar oxunub. suz ehtirama, sevgi və məhəbbətə layiqdirlər. və inkişafın möhkəmlənməsi işinə missiyasından da danışıb: “O vaxt 1974-cü ildə Bakı şəhərində anadan Biz də jurnalist kimi bu işdə üzərimizə düşən olan, çalışdığı “Azərbaycan” qəzetində qısa vəzifənin məsuliyyətini dərk edirik və mənəvi çox böyük töhfə verdiyini, mövcud Heydər Əliyevin yaşı az deyildi, 70 müddət ərzində hamıya qaynayıb-qarışan, borcumuzu layiqincə həyata keçiririk”. əlaqələrin inkişafı üçün Rusiya- sovet dövründə də, Elçibəyin zama- fəaliyyətinizə görə təşəkkür edirik”. yaşı vardı. O, xalqı fəlakətdən xilas torpaqlarımızın mənfur ermənilər tərəfindən Baş redaktor vurğulayıb ki, Azərbaycanın Azərbaycan münasibətlərinin nında da görmüşəm. İndi tamamilə Görüşdə dövlətimizin başçısı etmək üçün gəldi və bunu etdi. Biz işğalına dözməyən Elgün 1993-cü ildə həqiqi bütövlüyü uğrunda, torpaqlarımızın qorunma- həlledici rol oynadığını diqqətə başqadır. Siz nə edirsinizsə, bildirib ki, bugünkü Azərbaycan belə yollar keçmişik. Ona görə biz hərbi xidmətə çağırıldı. O, həmin ilin oktyab- sında canlarından keçmiş şəhidlərimizin ömür çatdırıb. Azərbaycan xalqı üçün edirsiniz”. Heydər Əliyevin qəhrəmancasına bunların hamısını xatırlayırıq və rında “N” saylı hərbi briqadanın tərkibində yolu bugünkü gənclərə örnəkdir. Qarabağ Xatırladaq ki, son vaxtlar Dövlətimizin başçısı görüşdə fəaliyyətinin nəticəsidir. Ulu qiymətləndiririk. Gərək gənc nəsil cəbhə bölgəsinə–Füzuli rayonuna göndərildi. döyüşlərində qəhrəmancasına şəhid olmuş ölkələrimiz arasında ikitərəfli Qafqazda təhlükəsizliyin daha da öndər Azərbaycanın inkişafı üçün bunu bilsin. Çünki o vaxt onlar bala- Horadizin düşməndən azad edilməsi uğrunda Elgün İsmayılovun anadan olduğu gün isə münasibətlər daha səmərəli və möhkəmlənməsi və əməkdaşlığın həmişə çox böyük səy göstərirdi: ca idilər və ya heç doğulmamışdılar. döyüşlərdə göstərdiyi şücaətə görə koman- onu tanıyanların hər biri üçün qürur doğuran keyfiyyətli olub. Bu gün Rusiya ilə inkişafı üçün Rusiya–Azərbaycan “Sovet dövründə, 1969-cu ildə Buna görə də möhtərəm şeyx də, danlıq tərəfindən mükafatlandırıldı. 1994-cü tarixdir. ilin yanvarında hərbi briqadanın yeri Kəlbəcər Şəhid Elgünün çox qısa, lakin mənalı Azərbaycanı dostluq və tərəfdaşlıq münasibətlərindən danışarkən, Azərbaycana rəhbərlik edəndə biz də çalışırıq ki, bu həqiqət hamı- bölgəsinə, Murov dağına dəyişdirildi. həyat və döyüş yolundan söz açan B.Sadıqov münasibətləri birləşdirir, qarşılıqlı Dünya dini liderlərinin II sammiti- o, cavan idi, 46 yaşı vardı. O, ya məlum olsun və bunu xatırlayan- Döyüşçü dostları Elgünü igid və qorxmaz diqqətə çatdırıb ki, 2003-cü ildən başlaya- əlaqələr geniş istiqamətlər üzrə inki- nin əhəmiyyətindən də bəhs edib: Azərbaycanı inkişaf səviyyəsinə lar unutmasınlar. Çünki yaxşı olana əsgər kimi tanıyırdılar. Komandanlığın onun raq hər il redaksiyada Elgünün xatirəsinə şaf edir. İqtisadi əlaqələr getdikcə “Sammit həm də qlobal miqyaslı görə SSRİ-də ən axırıncı yerdən ən çox tez vərdiş edirlər. Buna görə barəsində verdiyi arayışda göstərilir ki, Elgün həsr edilmiş ənənəvi yaradıcılıq müsabiqəsi genişlənir. Məsələn, iki ölkə arasın- hadisədir. Mənim fikrimcə, bu qabaqcıllar sırasına çıxardı. O vaxt biz bütün bunları xatırlayırıq və öz İsmayılov mürəkkəb relyefə malik Murov da- keçirilir. Artıq 17-ci dəfə keçirilən müsabiqəyə da əmtəə dövriyyəsi son 8 ayda qəbildən olan və bu səviyyədə Rusiya Federasiyasından başqa müstəqilliyimizin, ləyaqətimizin, öz ğında bölüyün keçirdiyi 20 əməliyyatdan 16-da təqdim olunan yazılar bir neçə aspektdən 25 faiz artıb. Bu, MDB ölkələri ilə təmsil olunmuş sammit dünya cəmi iki respublika – Azərbaycan yolumuzun – inkişaf, əməkdaşlıq, iştirak edib. 1994-cü il aprelin axırlarında o, dəyərləndirilir. Eyni zamanda, müsabiqə həm Rusiyanın qarşılıqlı ticarətində ən arenasında nadir hadisədir. Əlbəttə, və Belarus ümumittifaq xəzinəsinə tərəqqi yolunun qədrini bilirik”. komandanlığın fəxri fərmanına layiq görülüb. də qəzet əməkdaşlarını vətənpərvərliyə, yaxşı göstəricidir. Zati-müqəddəsləri, Moskvanın və aldıqlarından çox verirdi. Rusiya Dövlətimizin başçısı söhbətində Həmin il mayın 25-dən 26-na keçən gecə Mu- torpağa məhəbbət mövzusunda yazmağa rovun “Ömər” yüksəkliyində düşmən arxasına ruhlandırır. Onu da deyək ki, Cənubi Bütün Rusiyanın Patriarxı Kirillin Federasiyası sırf şərti mənada Rusiya Prezidenti ilə yaxın, etima- keçərək vacib məlumatları gətirməyə gedən 4 Müsabiqənin yekunlarına görə redaksi- Qafqaz dövlətləri arasında Rusiya iştirakı və onun dünən səslənən çox müttəfiq respublika idi. O, dövləti da əsaslanan münasibətlər olduğu- nəfərlik kəşfiyyat dəstəsinin tərkibində Elgün yanın dörd əməkdaşı–Rəşad Baxşəliyev, Azərbaycana ən çox investisiya müdrik kəlamları bu tədbirə xüsusi və respublikanı yaradan qurum idi. nu, bu etimad səviyyəsinin isə iki də var idi. Cəsur əsgər burada düşmənlə Elçin Cəfərov, Yasəmən Musayeva və Zöhrə yatırıb, bu isə ölkələrimizin iqtisadi əhəmiyyət verir. Lakin onu da qeyd Bütün digər respublikalar dotasiya ölkə arasında əməkdaşlığın dinamik döyüşdə şəhidlik zirvəsinə yüksəlib. Bu Fərəcova qalib elan edilərək, fəxri diplom və münasibətlərinin strateji xarakter etməliyəm ki, Rusiya nümayəndə alırdı. Heydər Əliyevin rəhbərliyi inkişafına müsbət təsir göstərdiyini gün 45-ci ad günü onsuz keçirilən Elgünün pul mükafatları ilə təltif olunublar. daşımasına dəlalət edir. heyəti 70-ə yaxın ölkədən olan illərində Azərbaycan bütün də diqqətə çatdırıb. şəhidliyinin 25 ili tamam olur. Qaliblər layiq görüldükləri mükafata Təbii ki, respublikanın onunla nümayəndə heyətlərinin ən böyüyü- göstəricilər üzrə ən yüksək yerlərə Redaksiyada davam etdirilən anım görə təşəkkürlərini bildirib, bundan sonra da qonşuluqda yerləşən regionlarla dür. Əlbəttə, dünən sammit masası çıxdı–həm sənayedə, həm kənd V.BAYRAMOV, mərasimini “Azərbaycan” qəzetinin baş vətənpərvərlik mövzusunda yaradıcılıqlarını əlaqələri daha sıxdır. Bu, Şimali arxasında bizim qardaşlarımızı, təsərrüfatında, həm elektronikada, “Xalq qəzeti” redaktoru, Milli Məclisin deputatı Bəxtiyar davam etdirəcəklərini deyiblər. 17 noyabr 2019-cu il, bazar 5 çatdırmaq istərdim. Belə ki, ilə bağlı müsbət ruhlu qaynaqlara cu ildə Azərbaycana rəsmi Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əbdülrəhman Əl- Jasserlə yönəltmək istəyirəm. Azərbaycanla səfərə gəlmiş, Prezident İlham Əliyevin söz dühalarımızdan biri – İmadəddin Nəsiminin bir neçə ay davam edən Suriya arasındakı əlaqələrin tarixi Əliyevlə görüşmüş, bu qarşılıqlı 650 illik yubileyinin qeyd edilməsi ilə bağlı 15 noyabr yazışmalarımızın son nəticəsi İpək Yolu üzərindən başlayıb. görüşlərin real yekunu olaraq iki 2018-ci il və 2019-cu ilin ölkəmizdə “Nəsimi ili” elan – bu məqalənin ərsəyə gəldiyi Azərbaycanın ümummilli lideri hökumətin Nazirlər Kabinetləri olunması haqqında 11 yanvar 2019-cu il tarixli sərəncamları, gün mən ona “Hələbdə Heydər Əliyevin bu ölkəyə 1972-ci arasında müxtəlif sahələri əhatə təbii olaraq, zəngin poeziyası və faciəvi taleyi ilə düşmənlərin dağıtdığı Zəkəriyyə ildə rəsmi səfər etməsi, Suriya edən 14 bənddən ibarət Saziş yaddaşlarda iz salmış dahi şairin əbədiyyətə qovuşduğu, peyğəmbərin məscidində, Ərəb Respublikasının Prezidenti imzalanmışdır. Nəsiminin “təkyəsi”ndə bərpa Hafiz Əsədlə görüşləri ilə əsaslı Bu istiqamətdə mədəniyyət ədalətsiz müharibənin od-alovları içərisində olan Suriya işlərinin” getdiyini bildirdikdə, o bünövrəyə çevrilmişdir. Həmçinin əlaqələri də əsas təşkil edirdi. torpaqları, Hələb şəhərindəki məqamının hazırkı vəziyyəti mənim məlumatımın bir az yanlış Hafiz Əsəd də 1984-cü ildə SSRİ- Belə ki, 2009-cu ilin noyabrın 17– ilə bağlı düşüncələrə də işıq salmaq zərurəti yaradır. Bəs olduğunu dedi və əlavə etdi ki, yə səfəri zamanı Azərbaycana 20-də Suriyanın Hələb şəhərində ilə razılığa gəlinməlidir – dedi. bütün dövrlər üçün “mülki-cəhan”, “Həqqə məkan”, “şərhü – “Həzrət Zəkəriyyə və Böyük gəlmiş, əlaqələr möhkəmlənmişdir. Azərbaycanın dahi şairi İmadəddin Çünki qəbirin yerləşdiyi ərazi bəyan” Nəsimimiz, beləcə “cahana”, “kövnü məkana” Əməvilər” məscidlərinin bərpasına Azərbaycan müstəqillik əldə Nəsiminin həyat və yaradıcılığına UNESKO-nun maddi-mədəniyyət sığmaz şairimiz indi Hələbdəki məkanında necədir? başlanılmışdır, İmadəddin etdikdən sonra Azərbaycan və həsr olunmuş müştərək elmi irsinə daxil edilib. Ərazi tarixi Nəsiminin məqamına gəlincə, hələ Suriya arasında əlaqələr 1992-ci konfrans keçirilmişdir. Nəsiminin abidə kimi qorunur. Ancaq onların ki bu görünmür, yəqin ki, ona da ilin 28 mart tarixindən başlayır.11 bu şəhərdə olan məzarının razılığı ilə bu məsələyə baxmaq Bu sual və ona müxtəlif Əlbəttə, əzizlərimizin məzarı növbə çatacaqdır”. Bu məlumat aprel 1997-ci ildən isə iki ölkə restavrasiyası və həmin ərazinin olardı. Bu zaman biz təkliflərimizi cavablar yubiley təntənəsinə kimi, Nəsiminin məzarı da bizim bildirdik. Çəkdiyimiz şəkilləri qədər də – 2011-ci ildə Suriyada hər birimiz üçün əziz məqamdı. Bakıya göndərdik. Biz şəkillərdə müharibə başlanandan Heç kəs istəməzdi ki, bu məqama hər yeri ayrı-ayrılıqda dəqiqliyinə gündəmdədir. Dünya virtuallaşıb, xətər toxunsun. Ancaq müharibə qədər təsvir etmişdik. ... Yerli – informasiyalar sərhəd tanımır. müharibədir. Dağıntılar da, suriyalı arxitektorlar məsələni Bizim media vasitələrinin qurşunlar da təbii hadisədir. Bu Nəsimi məqbərəsi bizi gözləyir.. öz aralarında müzakirə etdilər. bir çoxunda qərib şairimizin baxımdan mən nə qədər acı Təxminən belə bir plan cızıldı. məqamının müharibəyə, olacağını anlasam da, Nəsiminin Məqbərəni dəyişdirmək olar, döyüşlərə sinə gərdiyini yazıb, məqamının sorağındaydım. ancaq çox hündürə qaldırmaq dağıntılar səbəbindən getməyin bu məzmunda məlumatları İmadəddin Nəsimi haqqında təbii UNESKO tərəfindən qəbul olmaz. Çünki məqbərənin çox çətinliyi barədə və təəssüf yaysa da, olanlar bunun əksini çağdaş ərəb dilli mənbələrin edilmiş qərar – Nəsiminin 650 UNESKO tərəfindən qəbul edilmiş ki, “Nəsiminin” məqamı da zərər deyir. Hələbdə olanlar, Nəsiminin yazarlarını, xüsusən də dahi İllik yubileyinin bütün dünyada ölçüləri var. Memarlıq abidələrini çəkib” cavabını yazdı. Ancaq o, məqamının yerləşdiyi ərazini şairin ərəb dünyasında ən məşhur əks-səda doğurması təntənəsini ortaya incəsənət əsərləri kimi bu istəyimi – fotolar göndərməsi tədqiqatçısı Əbdülfəttah Rəvvas yaşayan bir azərbaycanlı çıxartmaq olmaz. Azərbaycan tanıyanlar, əlbəttə ki, məsələyə xahişimi yerinə yetirəcəyinə təkrar Qələçini indi bütün dünyanın olaraq məni həm kövrəltdi, həm Mədəniyyət Nazirliyinin “həqqi əyan” ağlı ilə qiymət söz verdi. maraqla izlədiyi Facebook sosial düşündürdü. Həmsöhbətim aparat rəhbəri Fikrət Babayev verirlər. Çünki döyüşlər Hələbin Nəhayət, mənim Əbdülrəhman şəbəkəsində axtararkən bir çox elə bil ürəyimi oxuyubmuş kimi administrativ qrupun rəhbəri idi. əsas yolunun üstündə gedirdisə Əl-Jasserlə yazışmalarım nəticə Suriya ziyalıları, o şəhərin rəsmi “Azərbaycan bərpa işlərini öz Bir az keçəndən sonra cənab və daha təsirlisi, Qaladan şəhərə, verdi və Hələbin tanınmış qurumları, o cümlədən Hələb üzərinə götürəcəkmi?” sualını Prezidentin məsələ ilə bağlı yaxud şəhərdən Hələbin Türkiyə ziyalılarından olan, şəhərin şəhərinin baş inşaat mühəndisi – mənə verdi. Cavabım “bu haqda sərəncam imzaladığı və qəbrin – Kilis qapısına doğru olan səmti baş inşaat mühəndisi mənə bu şəhərin bir çox qəsəbələrinin, heç bir məlumatım yoxdur”, – bərpası üçün maliyyə vəsaiti terrorçular tutmuşdularsa, burada bu gün minlərlə izləyicinin tikililərinin qurucusu, hazırda oldu. ayırdığı xəbəri verildi” ( (https:// diqqəti cəlb edən və görünən bir maraqla oxuduğu “Təsəvvüf şairi Səudiyyə Ərəbistanında Ər-Riyad Yeri gəmişkən qeyd edim ki, modern.az/az/news/198722 ). nöqtədə yerləşən Şeyx İmadəddin İmadəddin Nəsimi” məqaləsini şəhərində layihə rəhbəri olaraq Hələbdə və ümumiyyətlə, ərəb İndi, Suriya Ərəb Nəsimi məqbərəsi necə zərər yolladı. çalışan Əbdülrəhman Əl-Jasserlə ədəbiyyatı və elmi sahəsində Respublikasında müharibə görməyə bilərdi? Məqalədə İmadəddin Nəsimi yazışmalar apardım. O, mənə İmadəddin Nəsimi adı gələndə alovlarının hələ də səngimədiyi, Hələbdə ünümüz çatan, “o məqbərəsinin bugünki vəziyyəti imkan daxilində söz dahimiz ilk yada düşən qocaman alim təbii olaraq ölkənin iqtisadi tərəflərə” – Mədinə bazarına, haqqında qeydləri təqdim İmadəddin Nəsiminin məqamını və yazıçı Əbdülfəttah Rəvvas vəziyyətinin ağır olduğu bir vaxtda Zəkəriyyə peyğəmbərin məscidinə etməzdən öncə Əbdülrəhman Əl- ziyarət edib, onun bugünkü Qələçi (daha dəqiq desək – səfir Mahir Əliyevin vurğuladığı və s. həsrət qalmiş, o tarixi Jasserin çəkdiyi fotolar haqqında vəziyyəti haqqında məlumat Qalaji) də mənim suallarımı fikir budur: “Bunun üçün mütləq yerlərin gülləbəran edildiyini yaxşı lakonik şərhimi diqqətə çatdırmaq verəcəyinə, məni 81 yaşlı, cavablandırarkən: “Burada UNESKO ilə razılığa gəlinməlidir”. istəyirəm. bilən insanlar da bunu bildirirdilər. Suriyada müharibə başlarkən hökumət hazırda ən vacib tikililəri Belə ki, Əbdülrəhman Əl- Fikrimizcə, UNESKO, eləcə Lakin Hələbdən bir yazı, bir vətəni tərk etməmiş, bütün – bombardman nəticəsində arasında əməkdaşlıq yüksək yenidən qurulması haqqında Jasserin çəkdiyi şəkillər mənim də milli-mənəvi dəyərlərimizə, səlahiyyət sahibi bu haqda ərəb Nəsimi tədqiqatçılarından sökülmüş binaları, məktəbləri, rəsmi səviyyə qazanmışdır. ümumi razılaşma əldə edilmişdir. ərəb dilli çağdaş tədqiqatlarda xalqımızın yetirdiyi dahilərə daim məlumat vermirdi. ən üstünü hesab etdiyi xəstəxanaları məktəbləri bərpa Bundan sonra ulu öndər Heydər Bu haqda Azərbaycan Nəsimi irsinin təhliləri mövzusunu xüsusi diqqət ayıran, onların Təxminən iki il əvvəl həmin Əbdülfəttah Rəvvas Qələçi ilə edir, Zəkəriyyə məscidinin və Əliyev Dəməşq şəhərində mətbuatı, eləcə də ərəb rəsmi araşdırarkən və eləcə də hələbli unudulmaması üçün tarixi işlər ərazi milləti, dili, rəngi belə əlaqələndirəcəyinə söz verdi. Əməvilərin məqbərəsinin təmiri ilə Azərbaycan səfirliyinin açılması mediası geniş yazılar vermişdir. insanlardan Nəsimi məqamı həyata keçirən Azərbaycan yad – gəlmə olan işğalçılardan Əbdülrəhman Əl-Jasserlə öz çeçenlərin Mədinə bazarındakı iş haqqında qərar qəbul etmişdir. Azərbaycanın Suriyada səfiri fotolarını istəyərkən əldə Respublikasının əlaqədar təmizləndi. Dağıdılmış tarixi səhifəsində minlərlə insanın diqqət adamları məşğuldur” – dedi. Dahi Həmin ilin 9 dekabr tarixində olmuş Mahir Əliyevin modern. etdiyim şəkillərin, demək olar abidələr və bütünlükdə ayırdığı Hələb tarixi abidələrindən, şairimiz İmadəddin Nəsiminin Tehranda 8-ci İslam Sammitində az saytına verdiyi “Azərbaycanın qurumları Hələb şəhərində uyuyan ki, çoxundan fərqli və yenidir. mədəniyyət şəhəri Hələb bərpa mədəniyyət mərkəzlərindən məqamının təmir-bərpa işlərini Heydər Əliyevlə Hafiz Əsədin Suriyadakı ilk səfiri: “Suriya qərib dahimizin müharibədən Həmçinin, peşəkar mütəxəssis olunmağa başladı. Bu zaman ara- fotolar, məlumatlar paylaşdıqca bizim ölkənin boynuna götürməsini görüşləri olmuş, Azərbaycan müftisi Nəsiminin qətlinə zərər çəkmiş məqamının bərpası olan Əbdülrəhman Əl-Jasser sıra sosial şəbəkələrdə Nəsiminin ara-sıra rəylərimlə mənə vermiş ərklə açıq və birmənalı şəkildə Prezidenti Suriya liderinə davam görə xalqımızdan üzr istədi” işləri ilə də bağlı mühüm addımlar onların elmi şərhini həm Ərəb təkyəsinin zərər çəkmiş olduğu olduğu sözü xatırladırdım. Bir bildirdi. Əlavə olaraq deyim ki, edən Dağlıq Qarabağ münaqişəsi, müsahibədə də ciddi məlumatlar ata bilərlər. Bu, UNESKO xətti ilə Ensiklopediyasına, eləcə də da qeyd olundu. Bu qeydlərin paylaşmasındakı fotonun altında erməni lobbiçilər də Hələbdəki bu istiqamətdə atılan addımlar vardır. Səfir müxbirin “Bəs qəbrin qeyd edilən İmadəddin Nəsiminin Əbdülfəttah Rəvvas Qələçi ardınca da nəsimişünaslığa “Avropada yollar Romaya, kilsələrini təmir etməkdədirlər. haqqında məlumat vermişdir. yenidən bərpasının mümkünlüyü 650 illik yubileyinə ən layiqli tədqiqatlarına əsaslanmaqla iddialı şəxslərin əsassız təkzibləri, Hələbdə şeirə aparır” – yazmış Buradaca diqqəti yarım əsr 2008-ci il may ayının 16-da barədə hansı nəticə hasil olundu? müfəssəl və dolğun şəkildə tövhələrdən biri olardı. onlara inanan bəzi saytların fakta Əbdülrəhman Əl-Jasserə mən əvvəllərə gedib çıxan Suriya Suriyanın Dəməşq şəhərində – sualını cavablandırarkən verməklə ərəb memarlıq tarixinin söykənməyən yanlış məlumatları “Hələbdə şeir də Nəsimiyə – Azərbaycan əlaqələrinə, fəaliyyətə başlayan Azərbaycan demişdir ki, Qədim şəhər Xatirə QULIYEVA, müharibədə nə qədər “sarsılmış” yaymaları müşahidə olundu. Heç aparır...” rəyimi ünvanladıqda, o xalqımızın ulu öndəri Heydər səfirliyi iki ölkə arasında əlaqələrin qoruğunun rəisi ilə danışdıq və o, “Nəsimi” Suriya – Azərbaycan olsa da öz tarixi gözəlliyini kim özünə və bunu yayanlara sual “fotolarının Nəsimi məqamından Əliyevin Suriyaya səfəri zamanı güclənməsində həlledici addımlar orada daşı daş üstünə qoymaq qoruduğunu nümayiş etdirir. Dostluq Cəmiyyəti” İctimai 5000 metr irəliyə aid olduğunu, Nəsiminin məzarını ziyarət etməsi atmışdır. Suriyanın hazırkı ixtiyarlarının olmadığını bildirdi. vemədi ki, “getmisən, gözünlə Bir məsələni də diqqətə Birliyinin təsisçisi və sədri, görmüsən ?”... oralara müharibənin yaratdığı ilə bu məqamın abadlaşdırılması prezidenti Bəşər Əsəd 2009- Bunun üçün mütləq UNESKO fəlsəfə elmləri doktoru Yardımlı: Sonra gec olmasın deyə…

rik şəbəkəsinə birləşdirilib. Bölgənin hərtərəfli inkişafı- Ucqar bölgədə qışa hazırlıq görülür na zəmin yaradan infrastruktur sahələrindən biri də yollar- dır. Prezident İlham Əliyevin Müəssisənin balansında olan istifadə edir. Ümumilikdə, sərəncamları ilə Cəlilabad–Yar- ardımlı dağ yeridir. Buranın yazı ilə yayı nə qədər texnika və aqreqatlar sazlanıb. 52 yaşayış məntəqəsində dımlı, eləcə də Sırıq–Vərgədüz– sərin olursa, payızı və qışı bir o qədər sərt keçir. Mənzillərdəki qaz cihazlarının provayderlərin sürətli internet Bilnə–Osnağaran yolları əsaslı Yağışlar günlərlə kəsmir, lopa-lopa qar yağır, tüstü bacaları yoxlanılıb. xidmətindən istifadə olunur. Geniş şəkildə tikilərək istismara hərY yanı qatı duman bürüyür. Buna görə hər il avqust, Yardımlının elektrik təminatı zolaqlı internet sistemini həyata buraxılıb. Yollar yenidən qurul- sentyabr aylarından başlayaraq, rayonda təbiətin sərt ümumi gücü 25,2 MVA olan 2 keçirmək məqsədilə 20 kənd duqdan sonra bir neçə yaşayış sınaqlarına hazırlıq işlərinə start verilir. yarımstansiya vasitəsilə həyata EATS-i üçün avadanlıq gətirilib məntəqəsində turizm və rekreasi- keçirilir. Şəbəkə 8603 abonentə və qurulub. Qovşağa daxil olan ya obyektləri salınıb, sahibkarlıq xidmət göstərir. Hazırda daya- 3,1 kilometrlik müxtəlif markalı subyektlərinin sayı artırılıb. Daxili nıqlığın təmin olunması, əhaliyə magistral kabel, eləcə də 20 kilo- imkanlar hesabına Şıxhüseynli məntəqələrində mövcud olan kondisionerlər, eləcə də Heydər fasiləsiz elektrik enerjisi verilməsi metrlik naqil, 150 ədəd dəmir və avtomobil yolu ağır texnika ilə Biz də bir payız günü dağ- verə biləcək xüsusi hallar zamanı istilik sistemləri qaydaya salınıb. Əliyev Mərkəzi, Rəsm Qalereyası məqsədilə işlər davam etdirilir. beton dayaq dəyişdirilib. Bundan genişləndirilib. Cirenbel kəndində lar diyarına üz tutduq ki, qış hər bir təşkilatın vəzifələri bir daha Bərcan kənd sahə xəstəxanasının və Uşaq Musiqi Məktəbindəki mü- Hər iki yarımstansiyadan qida- başqa, qovşaq üçün UAZ markalı 2,2 kilometr məsafədə yol çınqıl tədarükünün vəziyyətini öyrənək. dəqiqləşdirilib. İcra başçısı Ayaz və 31 tibb məntəqəsinin dizel asir istilik sistemləri saz vəziyyətə lanan xətlərdə təmir aparılıb və yeni avtomobil alınıb. Masallı və örtüklə sahmana salınıb. Şıxlar, Təbiət minbir rəngə boyanmışdı. Əsgərov idarələrin rəhbərlərinə yanacağı ilə təmin olunması salınıb. Kənd mədəniyyət sıradan çıxmış transformatorlar Yardımlı rayonları arasında uzun- Bərcan və Musa kəndlərində Tez-tez qoyun sürüləri, yaylaqdan konkret fəaliyyətlə bağlı tövsiyələr üçün nəzərdə tutulan vəsait müəssisələrində də qışa hazırlıq yeniləri ilə əvəz edilib. Allar, luğu 53 kilometr olan beynəlxalq 5 kilometrlik yol asfaltlanıb. arana tələsən köçlər yolumuzu verib. Zəruri tədbirlər planlaşdırı- müqavilə üzrə müəyyənləşdirilmiş məqsədilə müəyyən təmir işləri Şıxhüseynli, Ostayır, Dəlləkli, Tilə, rabitə xətti təsərrüfatında Bürzünbül kəndi sakinlərinin kəsirdi. Zirvələrdən yaxınlaşan lıb. müəssisənin hesabına köçürülür. aparılıb. Şovut, Zeynələzir, Honuba-Şıxlar təmir aparılıb, istismara ya- müraciətinə əsasən, kəndin aşağı qışın nəfəsi duyulurdu. Təhsil şöbəsinin müdiri Manaf Bu günlərdə Porsova kəndində Yardımlı Rayon Qaz İstis- kənd yaşayış məntəqələrində rarsız hala düşmüş 20 dirək hissəsindəki yol lazımi qaydaya İlk həmsöhbətimiz dağların Səmədzadənin dedikləri: Yaponiya hökumətinin sosial yar- marı Xidmət Sahəsi 13 yaşa- və Yardımlı şəhərində abonent yenisi ilə əvəz edilib. Rayonun salınıb. 35 kilometrlik Separadi– şair oğlu Fikrət Şahbazlı oldu: –Tədris ocaqlarını qış dım proqramı üzrə tikilmiş müasir yış məntəqəsində əksəriyyəti xətlərinin xeyli hissəsində SİP Vərgədüz, Qaraqaya, Telavar, Yolocaq–Allar yerli əhəmiyyətli –Biz rayonumuzda heç zaman mövsümünə maksimum hazırla- tibb məntəqəsi istifadəyə verilib. əhali qrupuna aid olmaqla 2772 kabelləşdirilməsi aparılıb. Avaş, Osnakəran, Hamarkənd, avtomobil yolu da genişləndirilir. qarşıdan gələn qışın mülayim maq əzmindəyik. Məktəblərdə və Masallı Regional Mədəniyyət abonentə xidmət edir. Mövsü- Rayonda 1 mərkəzi və 24 Çayüzü, Porsova, Astanlı, Viləş çayı üzərində yükgötürmə keçəcəyini, havaların yaxşı ola- körpələr evi-uşaq bağçalarında İdarəsinin Yardımlı rayonu üzrə mi hazırlıqla əlaqədar olaraq kənd elektron avtomat telefon Vəlixanlı, Ərsilə, Köryədi və qabiliyyəti 100 ton olan körpü cağını gözləmirik. Buna görə də istilik sistemləri işlək vəziyyətə nümayəndəsi Ayaz Əliyev: bu sahədə komissiya yaradılıb. stansiyası var ki, bunlar da 4 Kürəkçi kəndləri istiqamətindəki salınır. Eyni zamanda, rayon üzrə hamı bacardığı qədər qışa hazır gətirilib. Rayonumuzda olan 80 –Rayon Tarix-Diyarşünas- Ayrı-ayrı yaşayış məntəqələrində mindən artıq abonentə xidmət xətt təsərrüfatlarında qismən 200 kilometr uzunluğunda asfalt- olmağa çalışır. Odun və yem ümumtəhsil məktəbinin 3-ü mavi lıq Muzeyində və Mədəniyyət istehlakçıların təbii qazla normal göstərir. Geniş zolaqlı internet təmir işləri görülüb, 60 abonentə laşdırılmamış yolun tikintisi üçün tədarükü, isti paltar və sair. Ovçu- yanacaq, 4-ü elektrik enerjisi, Mərkəzində quraşdırılmış təchizatı üçün təmir işləri görülüb. lar tüfənglərini silib təmizləyirlər. 23-ü maye yanacaq, 50-si isə sistemindən 2 min abunəçi telefon xətti çəkilib. Hazırda üç ilkin sxem hazırlanaraq aidiyyəti Əhali ailə təsərrüfatında, kommu- odun yanacağı ilə qızdırılır. Əlavə yaşayış məntəqəsinin – Deman, orqanlara göndərilib. Yol tikintisi nal qurumlar xidmət sahələrində, 120 ədəd odun sobasının alınma- Qarovuldaş və Arvana kəndlərinin mərhələli şəkildə davam edir. təhsil, səhiyyə, mədəniyyət sı təmin edilib. Maddi-texniki ba- əhalisi müasir peyk rabitəsindən Qışda hərəkətin rahatlığı üçün müəssisələri məktəb, xəstəxana, zamız da daim möhkəmləndirilir. istifadə edir. yol kənarlarına lazımi qədər qum muzey və klublarda vaxt varkən Elə ötən ay Şıxlar, Bilnə və Avun Yardımlı əhalisinin içməli su və duz daşınıb. Təmir texnikası qış qayğılarını həll edirlər ki, sonra kəndlərində yeni tikilmiş 176 şa- problemi də həllini tapır. Rayon saz vəziyyətdədir, əlavə olaraq bir gec olmasın. Mənə gəlincə isə gird yerlik ümumi orta məktəblərin mərkəzində bu iş yekunlaşıb, avtoqeyder alınıb. etiraf edim ki, dağlarda qış həm də açılışını etmişik. Çalışacağıq ki, 1647 abonent tam sayğaclaşdı- Əlbəttə, Yardımlının qışa ha- məhsuldar yaradıcılıq mövsümü- soyuq havalarla əlaqədar dərsə rılıb. Sineyir-Separadi magistral zırlığında müəyyən çatışmazlıqlar dür. Qışın qış günü soba yanında davamiyyət heç vəchlə aşağı su xəttindən 653 abonent – 6500 da var. Onların aradan qaldırıl- oturub, “ağsaqqallaşan” dünyanın düşməsin. nəfərlik əhali istifadə edir. Yolocaq ması üçün səylər göstərilməsi özəlliklərini kağıza köçürməkdən Səhiyyə sahəsində də qışa və Honuba kəndlərində suyun nikbinlik yaradır. verilməsində yaranan çətinliklər gözəl nə var?.. hazırlıq tədbirləri görülməkdədir. Əli NƏCƏFXANLI, Sentyabrın 27-də icra Mərkəzi xəstəxanada, tam aradan qaldırılıb. Alçabulaq, Qabaqdibi və Gavran kəndlərində “Xalq qəzeti”nin hakimiyyətində keçirilmiş şura icla- ­Çayüzü, Avaş, Honuba-Şıx- bölgə müxbiri sında rayon üzrə qış aylarında baş lar və Hamarkənd həkim artezian quyuları qazılıb və elekt- 6 17 noyabr 2019-cu il, bazar Bakı Dövlət Universitetinin Elmi Kitabxanası 100 İL ELM VƏ TƏHSİLİN XİDMƏTİNDƏ zərbaycanın şəraitə uyğun qurulması: univer- ­“Suverenliyini əldə etmiş müstəqil ­nüfuzlu elm və sitetin maddi-texniki bazasının Azərbaycan dövlətinin qarşısın- möhkəmlənməsi, yüksək ixtisaslı təhsil ocağı olan da təhsilin yenidən qurulması, kadr korpusunun yaradılması, demokratikləşdirilməsi, milli Bakı Dövlət tələbə qəbulunun artırılması, yeni zəminə, bəşəri dəyərlərə əsaslanan, UniversitetiA Azərbaycan fakültə və ixtisasların açılması və cəmiyyətin və dövlətin inkişafına, Xalq Cümhuriyyətinin ya- s. geniş işıqlandırılır. maraq və mənafeyinə xidmət edən digarıdır. 2019-cu ildə təsis Elmi Kitabxananın XX əsrin sistemin yaradılması kimi mühüm edilməsinin 100 yaşı tamam 30–40-cı illərindəki fəaliyyəti, vəzifələr qoyulmuşdur”. xüsusilə 1930-cu ildə SSRİ-də ali olan Bakı Dövlət Universiteti Professor Elmi Kitabxananın təhsil sisteminin yenidən qurulma- müstəqillik illərindəki fəaliyyətini türk-müsəlman Şərqində sı və universitetin fakültələrinin iki – 1991-2007-ci illəri və ayrı-ayrı institutlara çevrilməsi yeni tipli ilk ali məktəb kimi 2008-2019-cu illəri əhatə edən ilə əlaqədar universitet kitabxa- azərbaycançılıq məfkurəsinə iki fəslə bölərək tədqiq edir. İlkin nasının fondunun da yeni yaranan daim sadiqlik nümayiş­ mərhələdə ulu öndər Heydər institutlar arasında bölüşdürülməsi, ­etdirmişdir. 1933-34-cü tədris ilində univer- Əliyevin 1993-cü ilin iyununda sitetin yenidən fəaliyyətə baş- ikinci dəfə hakimiyyətə gəlməsi laması ilə əlaqədar onun əsaslı ilə Azərbaycan təhsil sisteminin böhran vəziyyətindən çıxması, Bakı Dövlət Universitetinin dərin təhsil islahatlarının apa- əsas strukturlarından biri olan Elmi rılması, Azərbaycan təhsilinin Kitabxana da universitetin təsis müasir dünya təhsil sisteminə edildiyi tarixdə, 1919-cu ildə təşkil inteqrasiya edilməsi üçün əlverişli olunmuşdur. Azərbaycan xalqının perspektivlər açılmasını xüsusilə milli sərvəti sayılan Bakı Dövlət vurğulayır. Sonrakı mərhələdə Universitetinin 100 illik yubileyinə Prezident İlham Əliyev tərəfindən töhfələrdən biri Əməkdаr еlm imzalanmış və ölkədə kitabxa- хаdimi və Əməkdаr mədəniyyət naların qorunub saxlanmasını işçisi, Prezident təqaüdçüsü, təmin edən, kitabxana siyasətinin milli kitabxanaşünaslıq elminin formalaşdırılması zərurətini irəli banisi, tarix elmləri doktoru, sürən kitabxana işinə dair dövlət “Şöhrət” оrdеnli professor Abuzər qərarları, sərəncamları, proqram Xələfovun qələmə aldığı “Bakı və sənədləri haqqında ətraflı Dövlət Universitetinin Elmi Kitab- məlumatlar verilir. xanası – 100” monoqrafiyasıdır. Müəllif tədqiqatını belə Respublikamızın ən böyük yekunlaşdırır: “Azərbaycan və zəngin elmi kitabxanaların- likasının milli sərvətidir, milli kitabxanasının da qismən bərpa xalqının milli sərvəti, milli iftixarı dan biri olan BDU-nun Elmi iftixarıdır!”, Prezident İlham edilməsi, kitabxananın Böyük Kitabxanasının yaranma tarixi və Əliyevin “Bakı Dövlət Uni- Vətən müharibəsi və müharibədən olan Bakı Dövlət Universitetinin fəaliyyətinə həsr edilmiş bu mo- versiteti Azərbaycanın aparıcı sonrakı illərindəki fəaliyyəti Elmi Kitabxanasının tarixinin noqrafiya müəllifin öz sözləri ilə təhsil ocağıdır. Burada çox güclü professor A.Xələfovun elmi üslu- öyrənilib ümumiləşdirilməsi bir desək, “həyatda qazandığım bütün professor-müəllim heyəti vardır bundakı arxiv sənədlərinə sistemli daha göstərir ki, universitetin əsas müvəffəqiyyətlərə görə borclu ol- və bütün dövrlərdə də universitet müraciət, fasiləsiz axtarış, yeni atributlarının biri olan Elmi Ki- duğum, doğma Azərbaycanımızın Azərbaycanda peşəkar kadrların fakt və sənədlərin elmi dövriyyəyə tabxana universitetin keçdiyi 100 təhsil və elm məbədgahı kimi hazırlanması işində çox böyük işlər daxil edilməsi ilə tədqiq olunur. illik şərəfli yolda, onun elm, tədris, müqəddəsləşən Bakı Dövlət Uni- görmüşdür!” kəlamları ilə başla- Universitetin təəssübkeşi, mədəniyyət və maarifin inkişafı versitetinin 100 illiyinə bir övlad ması monoqrafiyanın əhəmiyyəti qocaman alimi, peşəkar peda- sahəsində apardığı böyük titanik yadigarıdır”. və çəkisini daha da artırır. qoqu A.Xələfov respublikanın fəaliyyətin əsas iştirakçılarından Azərbaycanda ilk ali təhsil Kitabxanaşünas alim mo- müstəqilliyi şəraitində də bu biri olmuş, universitetin bir saylı və elm məbədgahı olan universi- noqrafiyada BDU-nun Elmi ali təhsil ocağının kitabxa- laboratoriyası rolunu bacarıqla və tetin yarandığı gündən bu günə Kitabxanasının fəaliyyətini 7 nasının fəaliyyətinin təhsil ləyaqətlə yerinə yetirə bilmişdir”. qədər yaşamış şərəfli ömründə, fəsildə tədqiq edir. Fundamental prosesinin əsas aparıcı struk- əhəmiyyətli tarixi yolunda onun və yüksək elmi-nəzəri sanballılığı turlarından birinə çevrilməsini, Nigar İSMAYILOVA, bir əsrlik kitabxanasının tədqiqinə ilə böyük əhəmiyyət kəsb edən milli ideologiya, dövlətçiliyimizin BDU-nun kitabxanaşünaslıq ulu öndər Heydər Əliyevin “Bakı monoqrafiyada Azərbaycanda möhkəmlənməsi və inkişafın- Dövlət Universiteti Azərbaycan Sovet hakimiyyəti qurulduqdan da müstəsna xidmətlərini bö- kafedrasının dosenti, xalqının, Azərbaycan Respub- sonra BDU-nun fəaliyyətinin yeni yük iftixar hissi ilə qeyd edir: tarix üzrə fəlsəfə doktoru

UNESKO Baş Konfransının 40-cı sessiyası çərçivəsində qurum üzrə Milli komissiyaların Xalqa və müstəqil dövlətçiliyə Əksinqilabla Mübarizə Təşkilatı denikinçilərə, 6-cı regionlararası görüşü keçirilib. Görüşdə erməni-daşnak casuslarına və digər təxribatçılara Azərbaycan Respublikası Xarici İşlər Nazirli- qarşı sərbəst mübarizə apara bilirdi. Xüsusən, erməni yinin xüsusi tapşırıqlar üzrə səfiri, UNESKO həsr olunmuş ömür yolu casuslarına qarşı mübarizədə uğurlu əməliyyat işləri üzrə Azərbaycan Respublikası Milli Komissiya- aparılırdı. Lakin təşkilatın əməkdaşları bolşeviklərə sının baş katibi Elnur Sultanov iştirak edib. Parlamenti 1919-cu il fevralın 25-də qarşı mübarizədə çətin problemlərlə üzləşirdi. ayım Mirfəttah Musəvi “Hərbi nazirliyin ştatları haqqında” ­­ƏMT-də işləyən 17 nəfər “hümmət”çi əməkdaş, haqqında qələmə Qanun qəbul etdi. Qanunda Hərbi başda Mirfəttah Musəvi olmaqla, bolşeviklərin ölkə UNESKO Baş Konfransında Nazirliyin 38 istiqamət üzrə ştat- aldığım bu sətirlərin ları təsdiq olunmuşdu. Nazirliyin daxilindəki fəaliyyətinə açıq və ya gizli şəkildə mane Azərbaycan Milli Komissiyasının əvvəlində Azərbaycan General-Kvartirmeyster İdarəsinin olurdular. Ddövlətinə, xüsusən, möhtərəm nəzdində kəşfiyyat və əks-kəşfiyyat “Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti fəaliyyətindən danışılıb ­Prezidentimiz İlham Əliyevə bölməsinin yaradılması da nəzərdə Ensiklopediyası”ndan ailəmiz və ­qohum-əqrabamız tutulmuşdu. 1919-cu il martın adından dərin təşəkkürlərimizi 28-də hərbi nazir, general-leyte- nant Səməd bəy Mehmandarovun çatdırmaq istəyirəm. Çünki məhz əmri ilə Azərbaycan Ordusu Baş əməkdaşlarının üçdəikisi “Mü- birlikdə işlədiyini bildirir. Denikinçilər dövlət ­başçımızın sərəncamı ilə Qərargahının General-Kvartir- savat”, üçdəbiri isə “Hümmət” Bakıda təbliğat aparmaq, təxribatlar Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin meyster İdarəsində kəşfiyyat və partiyasından olmalı idi. Eyni törətmək üçün bütün vasitələrdən 100 illik yubileyi keçirilmiş, əks-kəşfiyyat bölməsi yaradılmışdı. zamanda, təşkilatın rəhbərinin istifadə edirdilər... Lakin təəssüflər “Müsavat”dan, müavininin isə olsun ki, gənc Azərbaycan ölkəmizdə “Azərbaycan Xalq Yeni fəaliyyətə başlamış bölmə ölkədə kəşfiyyat və əks-kəşfiyyatın “Hümmət”dən təyin edilməsi Cümhuriyyəti Hökuməti, Denikin Cümhuriyyəti ili” elan edilmişdir. Bu yubiley ilə bağlı təminatına məsuliyyət daşıyırdı. nəzərdə tutulmuşdu. Təşkilatın təhlükəsindən fərqli olaraq, bolşevik medal təsis edilmiş və AXC Parlamentinin 100 illiyi Bolşeviklər, erməni-daşnak ca- ilk rəisi “Müsavat” Partiyasının, təhlükəsinə ciddi əhəmiyyət vermir- yüksək səviyyədə qeyd olunmuşdur. susları, denikinçilər və s. barədə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti di. Buna görə də, Denikin təhlükəsi toplanmış əməliyyat məlumatları Parlamentinin və onun aqrar ko- sovuşan kimi, 1920-ci ilin martında Hərbi Nazirliyin rəhbərliyinə, eləcə missiyasının üzvü Məmmədbağır ƏMT ləğv olundu. Bu səhv addım də Azərbaycan hökumətinə təqdim bəy Şeyxzamanlı təyin edilmiş- idi. Aprel işğalı bunu sübut etdi”. Eyni zamanda, “Azərbaycan maraqlarına uyğun məlumatların olunurdu. Həmin məlumatlar di. Rəis müavini vəzifəsini isə ... Mirfəttah Musəvi və onun “Hümmət” partiyasının üzvü yaxın silahdaşı Haşım Əliyev UNESKO-nun islahatlarına yönəlmiş strateji transfor- Xalq Cümhuriyyəti toplanması işlərini həyata keçirmək ölkənin müxtəlif ərazilərini, hərbi Mirfəttah Musəvi yerinə yetirirdi. (sənədlərdə Aşum Aliyev kimi masiya prosesi, qurumun Afrika və gender bərabərliyi kimi Ensiklopediyası”nı hazırlayanlara üçün yaradılmış kəşfiyyat, birləşmələrin dislokasiya yerlərini ƏMT denikinçilərə, erməni-daşnak göstərilir) 1919-cu il sentyabrın qlobal prioritetləri, təşkilatın proqramları və üzv ölkələrin və bu mükəmməl əsərin ərsəyə əks-kəşfiyyat və təhlükəsizlik əhatə edirdi. casuslarına və digər təxribatçılara 5-də naməlum şəxslər tərəfindən Milli komissiyalarının rolu və fəaliyyətinin müzakirə olun- gəlməsinə kömək edən hər kəsə qurumlarıdır. Baş Qərargahın General-Kvar- qarşı sərbəst mübarizə apara bilirdi. öldürüldükdən sonra rəis müavini duğu görüşdə UNESKO rəsmiləri məsul olduqları müvafiq dərin minnətdarlığımız vardır. Çünki Azərbaycan Xalq tirmeyster İdarəsinin kəşfiyyat və Xüsusən erməni casuslarına qarşı vəzifəsinə Mahmud bəy Səfikürdski sahələr üzrə təqdimatla çıxış ediblər. həmin ensiklopediyada dayımın Cümhuriyyətinin dövlət əks-kəşfiyyat bölməsi fəaliyyətini mübarizədə uğurlu əməliyyat apa- təyin edilmişdi. Məmmədbağır bəy Azərbaycan Milli Komissiyasının baş katibi Elnur Sulta- keçdiyi həyat yolu daha müfəssəl müstəqilliyinin qorunması, ərazi 1919-cu il iyunun 11-dək davam et- rılırdı. Lakin təşkilatın əməkdaşları Şeyxzamanlı 1919-cu il avqustun nov çıxış edərək ölkəmizlə UNESKO arasındakı əlaqələrdə şəkildə qələmə alınmışdır. bütövlüyünün təmin edilməsi dirmişdir. Həmin gün ölkədə ancaq bolşeviklərə qarşı mübarizədə 20-də vəzifəsindən istefa vermiş, Afrikanın prioritet istiqamətlərdən biri olduğunu bildirib. O, Mirfəttah Mirəli oğlu Musəvi üçün ölkənin Hərbi və Daxili əks-kəşfiyyatın təminatı ilə məşğul çətin problemlərlə üzləşirdi. ƏMT- elə həmin gün Məmmədbağır bəyin Etimad Fondu vasitəsilə bir sıra Afrika ölkələrində qızların 1891-ci ildə Şuşa şəhərində doğul- İşlər nazirliklərinin üzərinə bö- olacaq qurum – Əksinqilabla də işləyən 17 nəfər “Hümmət”çi qardaşı Nağı bəy Şeyxzamanlı təhsili və gender bərabərliyi ilə bağlı mühüm layihələrin muşdur. İbtidai təhsilini Ağdamda yük vəzifələr düşürdü. Böyük Mübarizə Təşkilatı yaradılmış, əməkdaş, başda Mirfəttah ƏMT-nin yeni rəisi təyin olunmuşdu. həyata keçirildiyini diqqətə çatdırıb. alaraq, Aşqabada qohumları- dövlətlərin Qafqazda, o cümlədən kəşfiyyat işi isə General-Kvar- Musəvi olmaqla, bolşeviklərin ƏMT-nin fəaliyyət göstərdiyi 11 Elnur Sultanov vurğulayıb ki, Mədəniyyətlərarası nın yanına köçmüşdü. Mirfəttah Azərbaycanda maraqlarının toq- tirmeyster İdarəsinin tərkibində ölkə daxilindəki fəaliyyətinə qarşı iyun 1919-cu ildən 6 mart 1920-ci Dialoq Forumu, Bakının evsahibliyi etdiyi UNESKO-nun burada gimnaziya təhsili almaqla quşması da gənc Cümhuriyyətin saxlanılmışdır. Əks-kəşfiyyatla mübarizəyə açıq və ya gizli şəkildə ilədək təşkilatda təxminən 120-dək İrs Komitəsinin 43-cü sessiyası ölkəmizin bu təşkilatla yanaşı, siyasi fəaliyyətə qoşulmuş, möhkəmlənməsinə mane olurdu. məşğul olan şəxslər də ƏMT-nin mane olurdular. əməkdaş çalışmışdır. Təşkilatda tərəfdaşlıq münasibətlərinin yüksək səviyyədə inkişafının müsəlman gənclərinin dərnəyini Həmin dövrdə keçmiş Rusiya sərəncamına verilmişdi. Göstərilən Tarix elmləri doktoru Ataxan azərbaycanlılarla yanaşı, türklər, göstəricisidir. O, Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin təşkil etmişdi. 1917-ci ildə Şuşaya imperiyasının bütövlüyünü qoruyub dəyişikliklərə baxmayaraq, Hərbi Paşayevin “Açılmamış səhifələrin ruslar, ukraynalılar və gürcülər də təşəbbüsü olan “Bakı Prosesi”nin mədəniyyətlərarası qayıdaraq ictimai-siyasi fəaliyyətini saxlamağa çalışan Denikin ordu- Nazirliyin kəşfiyyat bölməsi ilə ƏMT izi ilə” (Bakı, 2001-ci il) kitabında işləyirdilər. Ermənilər bu təşkilata dialoqun təşviqi istiqamətində qlobal və nadir platformaya davam etdirən M. Musəvi 1918- su, bolşeviklər və onların birbaşa sıx əməkdaşlıq edirdilər. oxuyuruq: “Denikin ordusunun işə götürülmürdü. çevrildiyini vurğulayıb. Bu sahədə Azərbaycan-UNESKO ci ildə Bakıya gəlir, “Hümmət” himayəsi ilə əzəli Azərbaycan ƏMT öz fəaliyyətini “Azərbaycan Azərbaycana qarşı təxribatı ilə Bu qurum Azərbaycan Xalq əməkdaşlığına toxunaraq, Bakıda V Ümumdünya təşkilatına daxil olur. O, AXC torpaqları hesabına “Böyük Respublikası əks-kəşfiyyat əlaqədar ƏMT-nin saxladığı və Cümhuriyyəti Nazirlər Şurasının Mədəniyyətlərarası Dialoq Forumu çərçivəsində ilk dəfə Parlamentində “Hümmət” fraksiya- Ermənistan” dövləti yaratmağa xidmətinin hüquq və vəzifələri həbs etdiyi şəxslərin əksəriyyəti 6 mart 1920-ci il tarixli qərarı ilə təşkil edilmiş Milli komissiyaların mədəniyyətlərarası dia- sının üzvü kimi tez-tez alovlu nitqlər can atan erməni bolşevik daşnak- haqqında” Əsasnaməyə uyğun erməni idi. ƏMT rəhbərinin müavini fəaliyyətini dayandırmışdır. loqun təşviqində rolu haqqında tədbir keçirildiyini diqqətə söyləyirdi. ları da Azərbaycana qarşı böyük qurmuşdu. 22 maddədən ibarət M.Musəvinin 1919-cu il avqustun Mən, övladlarım və qo- çatdırıb. Ensiklopediyanın “Azərbaycan təhlükə yaradan qüvvələr idilər. olan əsasnamədə əks-kəşfiyyat 7-də tərtib etdiyi protokoldan aydın humlarımız fəxr edirik ki, ilk Baş katib Azərbaycan Milli Komissiyasının yaradılma- Xalq Cümhuriyyəti dövründə Belə mürəkkəb daxili və beynəlxalq xidmətinin hüquq və vəzifələri olur ki, onun həbsə aldığı Yev- müstəqil Azərbaycan dövlətinin sının 25 illiyinin tamam olduğunu diqqətə çatdıraraq, onun Xüsusi Xidmət və Təhlükəsizilik şəraitdə ölkədə ordu quruculu- göstərilmişdi. Bakı və onun geni Rojdestvenski soyadlı zabit təhlükəsizliyinin qorunmasında müvafiq ölkələrin Milli komissiyaları və UNESKO Katibliyi orqanlarının yaradılması və ğu ilə yanaşı, xüsusi xidmət və ətrafinda təşkilatın 8 rayon bölməsi ingilis komandanlığında Denikinin məhz bizim əzizimiz Mirfəttah ilə əməkdaşlığından məmnunluğunu ifadə edib. fəaliyyəti” adlı bölməsində qeyd təhlükəsizlik orqanlarının yaradıl- təsis edilmişdi. Rayon bölmələrinə edilir ki, bu orqanlar Azərbaycan ması da gənc Azərbaycan Xalq ƏMT-nin mərkəzi aparatının nümayəndəsi polkovnik Lazare- Musəvinin də xidmətləri olmuşdur. Şəhla AĞALAROVA, Xalq Cümhuriyyəti ərazisində dövlət Cümhuriyyətinin qarşısında olduqca əməkdaşları rəhbərlik edirdilər. vin yanında işləyir, Azərbaycan Ordusunun sayı və mövqeləri Elmira HÜSEYNOVA, AZƏRTAC-ın xüsusi müxbiri əleyhinə təxribatların qarşısını vacib vəzifə kimi dururdu. İlk vaxtlar ƏMT-yə əməkdaşların barədə məlumatlar toplayır. O, iqtisad elmləri doktoru, Paris almaq, düşmənin casusluq Bütün bunları nəzərə alan qəbulunda partiya prinsipi fəaliyyətini aşkarlamaq, ölkənin Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti əsas gotürülürdü. Belə ki, ƏMT çoxlu erməni zabitinin də onlarla professor 17 noyabr 2019-cu il, bazar 7 Azərbaycanda “Özbək kinosu həftəsi” keçiriləcək

ˆˆ Noyabrın 17-dən 24-dək Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi, “Özbəkkino” milli agentliyinin təşkilatçılığı ilə Azərbaycanda “Özbək kinosu həftəsi” keçiriləcək.

Noyabrın 18-də Nizami Kino Mərkəzində “Özbək kinosu həftəsi”nin açılış mərasimi baş tutacaq. Mərasimdə Özbəkistan kinosunu kinematoqrafçılar və rəsmilərdən ibarət səkkiz nəfərlik nümayəndə heyəti təmsil edəcək. Noyabrın 19-da “Özbək kinosu həftəsi” çərçivəsində Özbəkistanı təmsil edən nümayəndə heyəti Dövlət Film Fondunun fəalliyyəti ilə tanış olacaq, Azərbaycanın kino xadimləri ilə görüş keçirəcək, gələcəkdə kino sahəsində əməkdaşlıq barəsində müzakirələr aparacaq. Nümayəndə heyəti kino həftəsi çərçivəsində Şəki Regional Mədəniyyət İdarəsinin və İsmayıllı Regional Mədəniyyət İdarəsinin təşkilatçılığı ilə Şəki, İsmayıllı və Qəbələ rayonlarına səfərlər edəcək, yerli adət-ənənələr, tarixi abidələrlə tanış olacaq, sakinlərlə görüşlər keçirəcək. Həmin rayonlarda da özbək filmlərinin nümayişləri təşkil olunacaq.

M.MÜKƏRRƏMOĞLU, “Xalq qəzeti”

çatıb. Hazırda Stilluaterin isə Yaponiya olub və o vaxtdan Səhifədə, həmçinin Gədəbəy həftə bundan əvvələ qədər Azərbaycanda bu şəhəri əhalisinin sayı təxminən 50 təxminən 35 ilə yaxın vaxt keçir. Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı tanıyanların sayı heç də çox deyildi. Söhbət Amerika min nəfərə yaxındır. Şəhər 1985-ci ildə “Gündoğar ölkə”nin İbrahim Mustafayevin və Stilluater Birləşmiş Ştatlarının Stilluater (Stillwater) şəhərindən böyüklüyünə görə Okla- birdən-birə iki şəhəri – Kameoka Şəhər Şurası üzvlərinin çıxışla- Birgedir. Elə ki, noyabrın 8-də ABŞ-ın Oklahoma ştatına daxil olan həmin homa ştatının 50-yə yaxın və Kioto ilə qardaşlaşan Stillua- rından sitatlar gətirilmiş, şəkillər şəhərdə qardaşlaşma memorandumu imzalandı, hamı okeanın o iri şəhəri sırasında 10-cu ter indi də Azərbaycanın ucqar yerləşdirilmişdir. tayında yerləşən və artıq bizimlə qardaşlaşan bu şəhər haqqında yerdə dayanır. Bura hər il dağ rayonu olan Gədəbəylə ...Mən bu sətirləri qələmə daha çox bilgi toplamağa çalışdı. Onu qeyd edək ki, Gəbəbəy Ra- minlərlə turist gəlir. əməkdaşlıq protokoluna imza alanda Bakıda axşam saat 7, yon İcra Hakimiyyətinin başçısı İbrahim Mustafayevin imzalanma Şəhərdə iri sənaye atıb. Stilluaterdə isə səhər saat 10 mərasimində ən qədim insan məskənlərindən biri olan, gözəlliklər di- müəssisələri, universitet, Qeyd edək ki, ABŞ-da bu idi. Məsafəmiz də heyrətedicidir. yarı, hər qarışı tarixi abidələrlə zəngin Gədəbəyin mədəni irsi, böyük tədris ocaqları, tanın- hadisə mətbuatda mühüm Stilluaterdən Gədəbəyə 11 min turizm və sənaye potensialı, folkloru, fauna və florası, rayonun tarixi mış tibb müəssisələri 263 kilometr məsafə var. Uzaqdır, ilə bağlı məlumatları iştirakçılarda hədsiz maraq doğurub. hadisə kimi qiymətləndirilir. var. Turizm üçün unikal Bir sıra nüfuzlu saytlar, xəbər uzaq olmağına, amma bu uzaqlı-

Xatırlayırsınızsa, qəzetimizin kına, bir çoxunun gecələməsinə ötən nömrələrinin birində kimi işlərin çox yüksək səviyyədə Okeanın o tayında Gədəbəyin “Gədəbəy nəyə qadir oldu- təşkilindən söhbət açmışdıq. ğunu bütün dünyaya sübut Rayon icra hakimiyyətinin başçısı etdi” sərlövhəli yazı vermişdik. İbrahim Mustafayevin yüksək Burada söhbət iyulun sonla- təşkilatçılığı, digər nazirlik və baş qardaşlaşdığı gözəl bir şəhər var... rında Gədəbəydə çox yüksək idarələrin, ictimai təşkilatların,

Gəbəbəydən hazırlanmış videoroliklər, broşürlər, rayonun tarixini, mədəniyyətini özündə təcəssüm etdirən, nəfis tərtibatlı kitab və jurnallar Stilluater Şəhər Şurasının rəhbərliyinə, o cümlədən iştirakçılara təqdim edi- lib. İbrahim Mustafayev deyəndə ki, 1879-cu ildə Zaqafqaziyada ilk dəfə uzunluğu 28 kilometr olan London, Paris, Sankt-Peterburq agentlikləri Gədəbəylə imzala- ğın özü gədəbəyliləri çox sevin- Gədəbəy-Qalakənd dəmiryolu şəhərlərində kerosin lampala- obyektlər mövcuddur. Şəhərin səviyyədə keçirilən və dün- ayrı-ayrı şəxslərin bu işdə yaxın- nan mərasimdən geniş yazılar, dirir. Çünki Amerika Birləşmiş çəkilmiş və həmin yola görə rından istifadə olunduğu halda hava limanının olması bura yanın 17 ölkəsindən gələn dan, özü də məsuliyyətlə iştirakı reportajlar veriblər. Stilluaterin Ştatları kimi, nəhəng bir ölkənin salınmış körpülər bu gün də tarixi Gədəbəydə elektrik işığı yanırdı. gələnlərin sayını daha da artırır. nümayəndələrin də iştirak bizi qonaqların yanında üzüağ “Facebook” səhifəsinə daxil iri şəhəri ilə əməkdaşlıq etmək, abidə kimi qalmaqdadır, o za- Gədəbəyin qardaşlaşdığı Stilluaterdə yerləşən Oklahoma etdiyi Milli Yaylaq Festivalın- elədi. Bu, çox vacib məqamlardan olub adıçəkilən tədbir haqqında qardaşlıq protokolu imzalamaq man mərasimdə iştirak edənlərin şəhərin – Stilluaterin 1879-cu Dövlət Universitetində 20 min dan gedirdi və qeyd olunurdu biri idi və ona lazımi qiymət ildə heç izi-tozu da yox idi. Bu yazılara və şəkillərə rast gəldik. hər şəhərə qismət olmur. Heç verməmək düzgün olmazdı. üzündəki təəccüb hisslərini nəfərdən çox tələbə təhsil alır. Bu ki, Azərbaycanın, Gədəbəyin şəhərə rəsmi ad 1884-cü ildə Səhifədə oxuyuruq: “Ötən bazar yolun uzaqlığı da bizi narahat İndi birdən-birə Amerika görməmək sadəcə mümkün deyil- ali məktəbin əməkdaşlarının sayı tarixində ilk dəfə təşkil olunan bu günü Azərbaycanın Gədəbəy etmir. İnanıram ki, vaxt gələcək, söhbətinin ortaya çıxması və belə di. Necə də təəccüblənməyəsən verilib. Şəhərin yaranma tari- 5500 nəfəri keçir. şəhəri ilə əməkdaşlıq haqqında Stilluater kimi Gədəbəyin özünün tədbir bütün dünyaya səs saldı. bir tədbirə qoşulmaq təsadüfi de- ki, 1883-cü ildə Çar Rusiyası xi isə 22 aprel 1889-cu ildən Maraqlıdır ki, Azərbaycan ikin- sənəd imzaladıq. Bu, sıx iqti- də aeroportu olacaq və nəinki O zaman biz Azərbaycanın bütün yil. Demək Yaylaq festivalı, az da ərazisində – Gədəbəydə ilk su götürülür. 1917-ci ildə cəmi 3000 ci ölkədir ki, onun şəhəri ilə Stil- sadi və kənd təsərrüfatı üzrə ABŞ-dan, dünyanın hər yerindən bölgələrindən gəlmiş 40 min olsa, öz işini gördü, əlinə düşən elektrik stansiyası tikildiyi və Av- nəfər əhalisi olub və İkinci dünya luater qardaşlıq memorandumu əməkdaşlığın başlanğıcıdır”. bu füsunkar məkana turist axını nəfərdən çox qonağın qarşılan- fürsətdən Gədəbəy bacarıqla ropanın mərkəzi şəhərləri sayılan müharibəsi zamanı 10 min nəfərə imzalayıb. İlk qardaşlaşdığı ölkə olacaq. masından tutmuş, tədbirdə iştira- yararlandı. Doğrudur, İbrahim Mustafayev bizimlə söhbət za- manı dedi ki, bütün bunlar cənab Prezidentimizin dünyada artan nüfuzunun nəticəsidir və Ameri- kada harada olurduqsa, onu hiss edirdik. Əcnəbilərin ağzından “Azərbaycan”, “İlham Əliyev”, “Baku” sözlərini tez-tez eşitmək bizim üçün çox xoş, fərəhləndirici idi. İbrahim müəllim, gün o gün ol- sun ki, amerikalıların dilindən tez- tez “Gədəbəy, Gədəbəy” sözlərini də eşidək. O gün gələcək və özü də uzaqda deyil!

Hamlet QASIMOV, “Xalq qəzeti”nin bölgə müxbiri 8 17 noyabr 2019-cu il, bazar Quba soyqırımı Moskva və Ankara Suriyadakı vəziyyətlə haqqında yeni kitab bağlı sıx təmasdadır

u günlərdə “Azərbaycan” nəşriyyatı yazıçı-jurnalist Müzəffər Rusiya dövlətinin başçısı Vladimir Putin Məlikməmmədovun “Qanlı dərə. 1918-ci il Quba faciəsi” kitabı- bildirib ki, Suriyadakı vəziyyət ilə əlaqədar onun nın ikinci nəşrini çapdan buraxmışdır. Erməni vandallarının və türkiyəli həmkarı Rəcəb Tayyib Ərdoğan ilə sıx Bbolşeviklərin 1918-ci ildə Quba qəzasında törətdikləri qırğınların izi ilə əlaqələri mövcuddur. Bu barədə Rusiyanın 40 ildən çox axtarış aparmış müəllifin bu kitabı Azərbaycan, Türkiyə, rəsmi mənbələrinə istinadən “Anadolu” agentliyi ABŞ Dağıstan və Rusiya arxivlərinin sənədləri, həmin dövrün mətbuat məlumat yayıb. materialları, işğalçılarla döyüşmüş insanların və qanlı hadisələrin canlı Böyük Britaniyaya səfər şahidi olmuş adamların xatirələri əsasında qələmə alınıb. ABŞ Preziden- Quba soyqırımının ilk tədqiqatçısı silahlanmış nizami qoşun hissələrinə Yeni nəşrdə, ilk dəfə olaraq, Quba ti Donald Tramp olan Müzəffər Məlikməmmədovun 2009- qarşı igidliklə döyüşən qubalılar, ləzgilər qəzasında baş vermiş döyüşlər rəngli dekabr ayının cu ildə işıq üzü görmüş “Qanlı dərə. və başqa millətlərin nümayəndələri sxemlərlə oxuculara təqdim olunmuşdur. əvvəlində Böyük 1918-ci il Quba faciəsi” kitabının birinci işğalçıların kütləvi soyqırımının qarşısını Ehtiyatda olan general-leytenant Yaşar Britaniyaya səfər nəşri nəinki respublikamızda, eləcə edəcək. Bu barədə almışlar. Ona görə də ulu öndər Heydər Aydəmirovun çəkdiyi həmin sxemlər o də onun hüdudlarından kənarda geniş Əliyev 1998-ci ilin oktyabrın 3-də Qusar vaxt işğalçılara qarşı döyüşlərin necə məlumatı Ağ ev əks-səda doğurmuşdur. 2015-ci ilin mart rayonu seçiciləri ilə görüşü zamanı aparıldığı və qələbənin necə qazanıldığı rəhbəri təsdiqləyib. ayında İsveçrənin Azərbaycanlılar Konq- demişdir: “Qanlı dərə”də 1918-ci ildə barədə aydın təsəvvür yaradır. Bildirilir ki, səfər resinin soydaşlarımızın 1918-ci ilin Mart qusarlılar Azərbaycan xalqına təcavüz Kütləvi tirajla, nəfis tərtibatda çap Britaniyada növbədənkənar parlament seçkilərindən 10 soyqırımı ilə bağlı bu ölkənin siyasi par- edən erməni millətçilərinin qarşısını alıb olunmuş irihəcmli kitabın redaktoru gün əvvəl baş tutacaq. Səfər çərçivəsində D.Tramp NATO tiyalarının liderləri və İsveçrə parlamen- onları darmadağın etmişlər”. tanınmış yazıçı-jurnalist Sədaqət sammitində iştirak edəcək. Trampın Kraliçanın evsahib- tinin üzvləri ilə birgə keçirdiyi mərasimdə Uzun illər apardığı tədqiqatlara Kərimova, hərbi məsləhətçisi ehtiyatda liyi edəcəyi Bukingem sarayındakı ziyafətə də qatılacağı digər sənədlər və kitablarla yanaşı, əsasən, müəllif Quba qəzasının 1918-ci gözlənilir. “Qanlı dərə. 1918-ci il Quba faciəsi” olan general-leytenant Yaşar Aydəmirov, ildə erməni qaniçənlərinə və 1920– Rusiya Prezidentinin sözlərinə görə, iki ölkə arasın- Qeyd edək ki, Böyük Britaniyada növbədənkənar par- kitabı da erməni cəlladlarının törətdikləri sponsoru respublikamızın neçə- 1928-ci illərdə bolşevik işğalçılarına da qarşılıqlı etimad yüksəkdir və Türkiyə üçün xüsusi lament seçkiləri dekabrın 12-də keçiriləcək. vəhşilikləri tutarlı faktlarla sübuta yetirən neçə qələm sahibinin kitablarının qarşı döyüşlərdə fərqlənmiş yüzlərlə əhəmiyyət kəsb edən Suriyanın şimalındakı ərazilərdə Məlumatı BBC yayıb. mənbə kimi təqdim olunmuşdur. Res- çapına yardım etmiş iş adamı Sabir qəhrəman övladının siyahısını tərtib et- hər hansı bir həssas məsələ yarananda, tərəflər bir-birini publikamızın müxtəlif ünvanlarından, Fərzəliyevdir. mişdir. Kitabın “Quba qəzasının şəhər və məlumatlandırmağa və problemi operativ şəkildə həll etməyə xüsusən də şimal bölgəsindən çox 1918-ci ildə erməni daşnaklarının və Bill Qeyts birincidir kəndlərinə vurulmuş ziyan sənədlərdə” çalışır. sayda oxucunun müraciətindən son- bolşeviklərin Quba qəzasında törətdikləri adlı yeni bölməsində talanlara və qırğın- Türkiyə Prezidenti R.T.Ərdoğan bu günlərdə ABŞ-da İki illik fasilədən sonra ra müəllif kitabın əlavələr olunmuş və soyqırımın 100 illiyi ilə əlaqədar qələmə lara məruz qalmış şəhər və kəndlərin işgüzar səfərdə olub. Bəlli olduğu kimi, rəsmi Vaşinqton “Microsoft” şirkətinin tamamlanmış ikinci nəşrini çapa hazırla- alınmış kitab həmin dövrdə işğalçılara minlərlə sakininin siyahısı verilmişdir. Türkiyənin Rusiyadan S-400 komplekslərini almasına qəti təsisçisi Bill Qeyts mışdır. Burada o vaxt insanlara vurulmuş güclü müqavimət göstərmiş, qeyri- etiraz edir. Lakin Ankara bununla razılaşmır. milyarderlər reytinqində Xatırladaq ki, Quba soyqırımı tarixə ziyan, şəhər və kəndlərdə ermənilərin bərabər və amansız döyüşlərdə həlak Yeri gəlmişkən, Türkiyə Prezidenti amerikalı həmkarı yenidən birinci yerə ən dəhşətli qırğınlardan biri kimi düşüb. vəhşicəsinə qətlə yetirdiyi insanların ad- olmuş Quba, Qusar, Xaçmaz, Dəvəçi Donald Tramp ilə görüşünün nəticələrini şərh edərkən bu yüksəlib. Buna səbəb 1918-ci ildə işğalçı erməni-bolşevik ları və soyadları göstərilmişdir. Eyni za- və Siyəzən rayonlarının qəhrəman məsələyə aydınlıq gətirərkən deyib: “Biz “Patriot” sistemini şirkətin Pentaqonla 10 qoşunları Quba qəzasında 167 kəndi da- manda, qırğın və talanlara məruz qalmış övladlarının xatirəsinə ithaf olunmuşdur. ala biləcəyimizi və onları alarkən S-400 komplekslərindən milyard dollarlıq müqavilə ğıtmış, bunlardan 27-ni əhalisi ilə birlikdə azərbaycanlıların yaşadıqları kəndlərin, imtina etməyəcəyimizi demişik. Bu, bizim suveren hüququ- imzalamasıdır. Belə ki, saziş Qeytsin varidatının artması yandırmış, 16 mindən çox müsəlmanı ləzgi, tat, qrız və cek kəndlərinin tam R.TAHİR, muzdur”. ilə yanaşı, şirkətin səhmlərinin bahalaşmasına səbəb qətlə yetirmişdir. Təpədən-dırnağadək siyahısı verilmişdir. “Xalq qəzeti” Xatırladaq ki, 2017-ci ilin dekabrında Türkiyə və Rusiya olub. Hazırda onun sərvəti 110 milyard dollar təşkil edir. S-400 “Triumf” zenit-raket komplekslərinin satın alınması- Reytinqdə ikinci yeri 109 milyard dollar sərvəti olan “Ama- na dair 2,5 milyard dollar həcmində kredit sazişi imzalayıb. zon” kompaniyasının sahibi Ceff Bezos tutur. İlk üçlüyü isə Rusiyanın ən yeni hava hücumundan müdafiə sistemi olan varidatı 103 milyard dollar olan Fransanın “Louis Vuitton S-400 zenit-raket kompleksləri Türkiyəyə çatdırılmasına iyul Moët Hennessy” şirkətinin rəhbəri Benua Arno tamamlayır. ayının ortalarından başlanılıb. Xəbəri “Bloomberg” verib. Yens Stoltenberq: NATO-nun bütün M.HACIXANLI, “Xalq qəzeti” Rusiya üzvləri hərbi xərclərini artırmalıdır dakı 10 il ərzində özlərinin Fransada 2 terrorçu həbs edilib Vladimir Putin Ankaraya səfər edəcək NATO-nun Baş katibi Yens Stoltenberq və ABŞ hərbi xərclərini ÜDM- Prezidenti Donald Tramp razılaşıblar ki, Şimali Rusiya Pre- lərinin 2 faizinə qədər Atlantika Alyansının bütün üzvləri hərbi xərclərini zidenti Vladimir artıracaqları barədə öhdəlik ümumdaxili məhsullarının 2 faizi həddinə qədər Putin Türkiyəyə səfər götürmüşdülər. Ancaq artırsınlar. Bu barədə tərəflərin görüşü ilə bağlı Ağ edəcək. Bu barədə Stoltenberqin illik hesaba- evin yaydığı məlumatda bildirilir. jurnalistlərə açıq- tında təqdim etdiyi maliyyə lamasında Türkiyə TASS xəbər verir ki, statistikasına görə, alyansa Prezident Tramp və Baş Ağ evin məlumatında qeyd Prezidentinin söz- NATO-nun Baş katibi üzv olan bəzi aparıcı Avropa katib Stoltenberq qərara edilir. çüsü İbrahim Kalın Birləşmiş Ştatların alyansa dövlətləri, o cümlədən Alma- alıblar ki, NATO üzrə müttəfiq Tramp və Stoltenberq, məlumat verib. O, sədaqətini və təşkilat qar- niya 2024-cü ilə qədər tələb ölkələr müdafiə xərclərini bundan əlavə, dekabrın bildirib ki, səfər şısında öhdəliklərin daha olunan rəqəmə gəlib çata ümumi daxili məhsullarının 2 3-4-də Londonda keçiriləcək 2020-ci il yanva- effektiv bölüşdürülməsi üçün bilməyəcək. Almaniya bəyan faizi qədər artırmaqla yanaşı, NATO-nun növbəti sammiti rın ilk həftəsində gerçəkləşəcək. Qeyd edilir ki, tərəflər Prezident Trampın səylərini edir ki, 2025-ci ilə qədər özü- özlərinin vacib strukturlarını öncəsi prioritet vəzifələr “Türk axını” layihəsi çərçivəsində təşkil ediləcək tədbirdə yüksək qiymətləndirir: nün hərbi xərclərini ÜDM-in da qorumalıdırlar. Ona görə ətrafında fikir mübadiləsi ikitərəfli görüşlər keçirəcəklər. “Prezident 2017-ci ildə öz 1,5 faizinə qədər artıra bilər. ˆˆ Fransanın təhlükəsizlik qüvvələri ölkə səlahiyyətlərinin icrasına baş- ki, 5G şəbəkəsinə yalnız aparıblar. Tramp isə buna görə rəsmi Məlumatı “Anadolu” yayıb. Prezidenti Emmanuel Makrona qarşı terror aktı layandan bəri müttəfiqlərin etimad qazanmış və etibarlı Xatırladaq ki, Şimali Atlan- Berlini kəskin tənqid edir. müdafiə büdcəsi 100 milyard telekommunikasiya xidmətləri tika alyansının 2014-cü ildə hazırlayan iki nəfəri saxlayıb. Avstraliya dollardan çox artıb və bu, və avadanlıqlarını təqdim Uelsdə keçirilmiş sammitində Paşa ƏMİRCANOV, böyük tarixi tərəqqidir”. edənlər buraxılsın. Bu barədə bütün NATO ölkələri qarşı- “Xalq qəzeti” “Le Parisien”in məlumatına görə, saxlanılanların birinin 30, digərinin 45 yaşı var. Yeni rekord Bundan əvvəl isə Fransa Prezidenti Emmanuel Makrona qarşı təxribat törətmək istəyən 4 nəfər saxlanılmışdı. Avstraliya- “France 2” telekanalının məlumatına görə, hazırda dövlət nın “Qantas” Misir “Su-35” qırıcılarına başçısına terror aktı törətmək istəyən təşkilatçılar axtarılır. aviaşirkəti Artıq onların kim olduğu məlum olub. mülki aviasiya tarixində ən uzaq görə sanksiyalarla üzləşə bilər Qəzənfər QASIMOV, “Xalq qəzeti” məsafəyə birbaşa uçuş üzrə rekordu Birləşmiş Ştatlar Misiri mümkün sanksiyalar barədə yeniləyib. Belə ki, Rusiyadan “Su-35” qırıcıla- xəbərdarlıq edib. Londonun “Hitrou” rı aldığı üçün sanksiyalarla Məlumata görə, ABŞ tərəfi hava limanından hədələyib. Bu barədə “The bununla bağlı Misirin müdafiə “Bir dayan” cizgi filminin noyabrın 14-də havaya qalxan təyyarə ayın 15-də Sidney Wall Street Journal” qəzeti naziri Məhəmməd Əhməd aeroportuna enib. Bildirilir ki, yeni “Boeing 787 Dreamli- məlumat yayıb. Zakiyə məlumat göndərib. yeni seriyaları çəkiləcək ner” təyyarəsi 19 saat 19 dəqiqə ərzində 17,7 min kilometr Nəşrin məəlumatına Qeyd olunur ki, Misirin ri bu razılaşmanı ləğv etməyə bölgədə sabitliyin qorun- məsafə qət edib. görə, ABŞ-ın dövlət katibi Rusiyaya məxsus “Su-35” çağırıblar. ması üçün Qahirəyə kömək Rusiyanın “So- Xəbəri “Busines İnsider” verib. Mayk Pompeo və Pentaqon təyyarələrini satın alması Xatırladaq ki, bu il iyun göstərməyə hazır olduğunu yuzmultfilm” kinos- rəhbəri Mark Esper rəsmi ABŞ-ın ölkəyə hərbi yardım ayının sonunda Rusiyanın açıqlamışdı. tudiyası məşhur “Bir Qahirənin Rusiyadan “Su- göstərməsini çətinləşdirəcək, müdafiə naziri Sergey Şoyqu dayan” (Nu, poqodi) Almaniya 35” qırıcıları almağa davam bununla əlaqədar olaraq Moskvanın təhlükəsizliyin Rövşən ATAKİŞİYEV, cizgi filminin 26 yeni etməsi ilə əlaqədar Misirə Pompeo və Esper misirli nazi- möhkəmləndirilməsi və “Xalq qəzeti” seriyasını çəkməyi planlaşdırır. “Bavariya”nın baş məşqçisi bəlli oldu “Soyuzmultfilm”in ÂÂYuxarı Qarabağ: Xankəndi, Şuşa, dərəcə şaxta, gündüz 3-8 dərəcə isti idarə heyətinin sədri Almaniyanın Xocalı, Xocavənd, Qubadlı, Zəngilan, olacaq. ­Yuliana Slaşeva bildirib “Bavariya” klubuna Laçın, Kəlbəcər, həmçinin Daşkəsən- ÂÂMərkəzi Aran: Mingəçevir, Yevlax, ki, bu il bu cizgi filminin 50 yaşı tamam oldu. “Bir dayan” cizgi- yeni baş məşqçi Gədəbəy rayonlarında əsasən Göyçay, Ağdaş, Kürdəmir, İmişli, filmi 1969-cu il mayın 6-da ekranlara buraxılıb. Yeni çəkiləcək “Bir dayan” cizgi filminin ilk seriyası gələn ilin yayında ekranlara təyin edilib. Bil- ÂÂNoyabrın 17-də yağmursuz keçəcək. Bəzi yerlərdə Ağcabədi, Beyləqan, Sabirabad, buraxılacaq və balaca dostlarımıza böyük hədiyyə olacaq. dirilir ki, bundan ÂÂBakıda və Abşeron yarımadasında duman olacaq. Şərq küləyi əsəcək. Gecə Biləsuvar, Saatlı, Şirvan, Hacıqabul, sonra Münhen dəyişkən buludlu olacağı, arabir 3 dərəcə şaxtadan 2 dərəcəyədək isti, Salyan, Neftçala rayonlarında əsasən təmsilçisini Hansi tutulacağı, əsasən yağmursuz keçəcəyi gündüz 3-8 dərəcə isti olacaq. yağmursuz keçəcək. Gecə və səhər Qəzənfər QASIMOV, Flik çalışdıracaq. gözlənilir. Səhər bəzi yerlərdə zəif duman ÂÂQazax, Gəncə, Goranboy, Tərtər, bəzi yerlərdə duman olacaq. Şərq küləyi “Xalq qəzeti” O, daha əvvəl olacaq. Şimal-şərq küləyi əsəcək. Gecə Ağdam, Füzuli, Cəbrayıl rayonlarında əsəcək. Gecə 4-9, gündüz 11-16 dərəcə əsasən yağmursuz keçəcək. Səhər bəzi “Bavariya”da 6-9, gündüz 12-14, Bakıda gecə 7-9, isti olacaq. yerlərdə duman olacaq. Şərq küləyi köməkçi məşqçi gündüz 12-14 dərəcə isti olacaq. Atmosfer ÂÂMasallı, Yardımlı, Lerik, Lənkəran, təzyiqi normadan yüksək 775 mm civə əsəcək. Gecə 3-8, gündüz 10-15 dərəcə ALLAH RƏHMƏT ELƏSİN vəzifəsində çalışıb. Astara rayonlarında bəzi yerlərdə arabir sütunu, nisbi rütubət gecə 70-80, gündüz isti olacaq. yağış yağacağı, gündüz yağışda fasilə Qeyd edək ki, Hansi Flik bu günlərdə istefaya  60-65 faiz olacaq. ÂBalakən, Zaqatala, Qax, Şəki, Oğuz, olacağı gözlənilir. Gecə və səhər ayrı- Zaqatala rayonundan Mübariz Əhmədzadə Bakı Şəhər göndərilən Niko Kovaçı əvəzləyib.  Qəbələ, İsmayıllı, Ağsu, Şamaxı, ÂNaxçıvan Muxtar Respublikasında ayrı yerlərdə duman olacaq. Şərq küləyi Baş Polis İdarəsinin rəisi Mirqafar Seyidova qardaşı Xəbəri “Futbol.ua” verib. əsasən yağmursuz keçəcək. Bəzi yerlərdə Siyəzən, Şabran, Xızı, Quba, Xaçmaz, əsəcək. Gecə 5-8, gündüz 9-14 dərəcə əsasən yağmursuz duman olacaq. Şərq küləyi əsəcək. Gecə Qusar rayonlarında isti, dağlarda gecə 1 dərəcə şaxtadan 4 ƏLƏSGƏR MÜƏLLİMİN keçəcək. Bəzi yerlərdə duman olacaq. 3 dərəcə şaxtadan 2 dərəcəyədək isti, dərəcəyədək isti, gündüz 5-8 dərəcə isti Hazırladı: Şərq küləyi əsəcək. Gecə 0-5, gündüz vəfatından kədərləndiyini bildirir və dərin hüznlə gündüz 11-16 dərəcə isti olacaq. olacaq. Elçin ABBASOV, “Xalq qəzeti” 8-13 dərəcə isti, dağlarda gecə 3-8 başsağlığı verir.

BAŞ REDAKTOR T E L E F O N L A R: “Xalq qəzeti”nin kompyuter mərkəzində yığılıb və səhifələnib, İNDEKS 0282 “Azərbaycan” nəşriyyatında çap olunub. Məsul katib: 493-61-02 TİRAJ 7673 HƏSƏN Şöbələr: 493-59-03 (8 xətli), 493-69-47, 493-34-13, Çapa imzalanmışdır 00:00 493-34-23, 493-59-47, 493-45-18, 493-33-01, 598-84-13. Ü N V A N I M I Z: SİFARİŞ 3830 HƏSƏNOV Reklam və elanlar: 493-82-21, Faks: (99 412) 493-02-80, 598-28-64; QİYMƏTİ 40 qəpik E-mail: [email protected], [email protected] AZ-1000, Bakı şəhəri, Bülbül prospekti, 30. Şəhadətnamə 022273