Waterkwaliteit En Visbestand De Rivier De Gete Is Ongeve
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
Vraag nr. 46 In de Kleine Gete werden in 2002 de basiskwali- van 21 november 2003 teitsnormen aan de gewestgrens in Landen en in van mevrouw DOMINIQUE GUNS Zoutleeuw enkel overschreden voor zwevende s t o f f e n , biochemisch zuurstofverbruik (BZV) en Gete – Waterkwaliteit en visbestand f o s f o r. Net voor de samenvloeiing met de Grote G e t e, stroomafwaarts de rioolwaterzuiveringsin- De rivier de Gete is ongeveer 15 km lang en is on- stallatie (RWZI) van Zoutleeuw, werd wel de norm b e v a a r b a a r. Ze ontstaat in Budingen in het oosten voor BZV gerespecteerd, maar niet meer die voor van de provincie V l a a m s-Brabant door samen- chemisch zuurstofverbruik (CZV) en orthofosfaat. vloeiing van de Grote Gete en de Kleine Gete en Het zuurstofgehalte van de waterloop bedroeg in mondt in Halen in de Demer uit. 2002 gemiddeld 8,9 mg/l en het ammoniumgehalte lag vrij laag zodat in het algemeen de waterkwali- teit als tamelijk goed mag worden beschouwd. D e 1. Wat is voor de Gete, de Grote Gete en de Klei- P r a t i-index voor zuurstofverzadiging wees in 2002 ne Gete de kwaliteitsverbetering of kwaliteits- op een "aanvaardbare" kwaliteit. Opvallend zijn verslechtering van het water (fysico-c h e m i s c h e en biologische kwaliteit) voor het jaar 2003 ? echter de zeer hoge gehalten aan zwevend stof die na hevige neerslag opgetekend werden (tot 1.080 mg/l) ; dit wijst op de belangrijke erosieproblema- 2. Welke vooruitgang verwacht men de komende tiek op het Haspengouws Plateau. jaren ? De Kleine Gete voldeed in 2002 aan de viswater- Wanneer wordt een optimaal niveau van de wa- kwaliteitsnormen behalve voor de parameters am- terkwaliteit verwacht ? m o n i u m , zwevende stoffen en fosfor. De viswater- norm voor biochemisch zuurstofverbruik werd op 3. Op welke plaatsen is het visbestand op de Gete, een deel van de meetplaatsen overschreden, t e r w i j l de Grote Gete en de Kleine Gete het grootst en aan de viswaternorm voor zuurstof, in tegenstelling op welke plaatsen bijna onbestaande ? tot 2001, wel voldaan werd. De biologische kwali- teit was in 2002, met een Belgische Biotische Index (BBI) van 5, matig op alle meetplaatsen van de Antwoord Kleine Gete. Deze slechts matige biologische kwa- liteit weerspiegelt de slechte structuurkenmerken Vraag nr. 1 van de waterloop, die grotendeels rechtgetrokken en ingedijkt is. De Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) onder- neemt jaarlijks een grondige evaluatie van de wa- Op grond van de momenteel beschikbare gegevens t e r k w a l i t e i t . Hierbij worden op elke meetplaats de kan worden gesteld dat de Kleine Gete in 2003 basiskwaliteitsnormen van Vlarem II, en waar van grosso modo dezelfde bevredigende kwaliteit zal toepassing ook de viswaternormen, g e t o e t s t . D e halen als in 2002 ; mogelijk zal zelfs een iets betere laatste volledige beschikbare gegevens betreffen kwaliteit worden bereikt. Zo daalde het zuurstof- het jaar 2002. Voor 2003 beschikt de VMM reeds gehalte ondanks de droge en hete zomer nooit over maandelijkse fysico-chemische analyseresulta- onder de 6,5 mg/l. Het gemiddelde van januari tot ten tot en met oktober. Biologische kwaliteitsgege- oktober bedraagt naargelang de meetplaats 8,5 à vens zijn voor 2003 nog niet voorhanden. 8,8 mg/l. De basiskwaliteits- en viswaternormen voor BZV worden op alle meetplaatsen gerespec- De Kleine Gete, de Grote Gete (vanaf de monding t e e r d . Hoewel er nog steeds normoverschrijdingen van de Molenbeek in Tienen) en de Gete hebben z i j n , ligt het gehalte aan zwevende stoffen ingevol- de bestemming viswater voor karperachtigen. ge de langdurige droogteperiode beduidend lager in vergelijking met voorgaande jaren. Zowel de Kleine Gete als de Grote Gete ontsprin- gen in Wa l l o n i ë . De Kleine Gete stroomt er onder De Grote Gete heeft haar hoogste zuurstofgehalte meer door Hélécine en de Grote Gete door Jo- (gemiddeld 9,0 mg/l in 2002 t.o. v. 7,8 mg/l in 2001) doigne (Geldenaken). bij het binnenstromen van het Vlaamse gewest en stroomafwaarts de RWZI van Hoegaarden. Op dit In het algemeen werd in 2002, ten opzichte van de traject (stroomopwaarts Tienen) werden in 2002 de voorgaande jaren, een opmerkelijke verbetering in basiskwaliteitsnormen gehaald, met uitzondering de zuurstofhuishouding vastgesteld, en dit voor de van die voor zwevende stoffen en fosfor, die voor Kleine Gete, de Grote Gete en de Gete. zuurtegraad (pH) aan de gewestgrens (eenmalige p H-piek van 8,6) en die voor CZV stroomafwaarts In 2003 gaat de kwaliteit van de Grote Gete de RWZI Hoegaarden. In 2001 werden de basis- stroomafwaarts Tienen er duidelijk op achteruit. kwaliteitsnormen voor BZV en CZV nog over- Het warme en droge weer (gering debiet) vergroot schreden op alle meetplaatsen van dit traject, e n immers het effect van de talrijke lozingen. Het ge- die voor zuurstof en Kjeldahlstikstof stroomaf- middelde zuurstofgehalte van januari tot oktober waarts de lozingen van Interbrew en de RW Z I bedraagt amper 4,6 à 4,8 mg/l terwijl de basiskwali- H o e g a a r d e n . De kwaliteit van de Grote Gete is er teitsnorm 5 mg/l bedraagt. In Utsenaken werd een hier recentelijk dus op vooruitgegaan en in 2002 minimum van 1,9 mg/l opgetekend. Enkele malen wees de Prati-index voor zuurstofverzadiging op werden uiterst hoge waarden opgetekend voor een "aanvaardbare" kwaliteit. De biologische kwa- B Z V, CZV en het voor vissen erg giftige nitriet. D e liteit blijft ook hier evenwel slechts matig (BBI=5). normen voor fosfor en ammonium werden totnog- toe in 2003 echter wel gerespecteerd. Op grond van de momenteel beschikbare gegevens kan worden gesteld dat de Grote Gete stroomop- Zowel in de Kleine Gete als in de Grote Gete wor- waarts van Tienen in 2003 een iets minder goede den alle huidig geldende normen voor bestrijdings- kwaliteit zal halen dan in 2002. Het gemiddelde middelen gerespecteerd. zuurstofgehalte van januari tot oktober bedraagt 7,5 mg/l. Wel ziet het ernaar uit dat nagenoeg alle De G e t e vertoonde in 2002 naargelang de meet- basiskwaliteitsnormen ook in 2003 gerespecteerd plaats normoverschrijdingen voor zwevende stof- zullen worden. Het gehalte aan zwevende stoffen f e n , C Z V, fosfor en orthofosfaat. Na de samen- ligt in vergelijking met voorgaande jaren zeer laag, vloeiing met de Herk in Halen waren er bijkomen- op twee opvallende pieken aan de Waalse grens na, de normoverschrijdingen voor zuurstof en zuurte- in augustus en oktober 2003. Tevens vallen hier g r a a d , en tevens ook voor polycyclische aromati- twee vrij hoge waarden voor zink op; deze blijven sche koolwaterstoffen (PA K ) . Op de meeste meet- echter onder de basiskwaliteitsnorm (200 mg/l) plaatsen werden de viswaternormen overschreden voor deze parameter. voor ammonium, fosfor en zwevende stoffen. D e P r a t i-index voor zuurstofverzadiging wees voor de Gete op een "matige verontreiniging" en ook de Stroomafwaarts Ti e n e n treedt een geleidelijke biologische kwaliteit is slechts matig, met op alle kwaliteitsverslechtering op in de Grote Gete, i n g e- meetplaatsen BBI-waarden van 5. volge huishoudelijke en, v o o r a l , industriële lozin- g e n . Het zuurstofgehalte daalde in 2002 geleidelijk van gemiddeld 8,5 mg/l (minimum 5,1 mg/l) net Zoals de Grote Gete heeft ook de Gete in 2003 ge- voorbij het centrum van Tienen tot 6,4 mg/l (mini- leden onder het warme en droge weer. De kwaliteit mum 1,7 mg/l) voor de samenvloeiing met de Klei- gaat erop achteruit ; de basiskwaliteitsnormen wor- ne Gete. Daar werden de basiskwaliteitsnormen den op alle meetplaatsen overschreden voor zuur- dan ook overschreden voor zuurstof, z w e v e n d e s t o f, C Z V, fosfor en zwevende stoffen. In Halen s t o f f e n , fosfor en orthofosfaat. Merkwaardig is ver- werd in juni zelfs een ongewoon laag (1,9 mg/l) der dat het ammoniumgehalte – in tegenstelling zuurstofgehalte opgetekend. tot de voorgaande jaren – hier vrij laag (en binnen de normen) blijft. Wellicht is dit te danken aan de Vraag nr. 2 renovatie van de RWZI van Ti e n e n , die begin 2002 een feit was. In Utsenaken worden ook de normen De zuiveringsinfrastructuur is in het Getebekken voor BZV en CZV overschreden, in Tienen enkel nog maar gedeeltelijk uitgebouwd. Enkel de RW- die voor CZV. ZI's van Hoegaarden, L a n d e n-R u m s d o r p, S i n t-Tr u i d e n , Ti e n e n , Zoutleeuw en Halen zijn mo- menteel operationeel. Deze installaties behandelen Op de meeste meetplaatsen van de Grote Gete thans een vuilvracht van 98.246 inwonersequiva- stroomafwaarts Tienen worden de viswaternormen l e n t e n , op een totale bevolking van 155.821 inwo- overschreden voor ammonium, fosfor en zwevende ners in de respectieve zuiveringsgebieden (het zui- stoffen en op een deel van de meetplaatsen tevens veringsgebied Halen is slechts voor een klein ge- die voor BZV en zuurstof. deelte in het Getebekken gelegen). Het zuiverings- percentage bedraagt vandaag dus 63 %. De RW- De Prati-index voor zuurstofverzadiging wees in ZI's van Geetbets, L a n d e n-Eliksem en Oplinter, e n 2002 voor de Grote Gete stroomafwaarts Ti e n e n de KWZI's Hoksem, L i n t e r-O r s m a a l , L i n t e r-O v e r- op "matige verontreiniging".