Hoogtepunten Van De Polyfonie

JAARGANG 9 - NR. 2 | FESTIVALKRANT LAUS POLYPHONIAE | EEN ORGANISATIE VAN AMUZ [FESTIVAL VAN VLAANDEREN-ANTWERPEN] HISTORISCHE MUZIEK IN EEN HISTORISCH KADER

1618 | BEFORE: HOOGTEPUNTEN VAN DE POLYFONIE

1618 | BEFORE & BEYOND viert bestaat tussen het landschap en deze zomer de 25ste editie de muziek, toont Paul Van Nevel van Laus Polyphoniae én in aan in zijn nieuwe boek dat tijdens het najaar het stadsfestival 1618 | BEFORE zal worden voorge- Antwerpen barok. Rubens steld. De glooiende landschappen inspireert. 1618 is hierbij van Noord-Frankrijk en Henegou- een scharnierpunt, want wen waren volgens hem de ideale in dat jaar opende de Sint- inspiratiebron voor talrijke compo- Augustinuskerk, thuisbasis nisten die een internationale carri- van AMUZ, haar deuren. Het ère zouden maken. is het uitgelezen moment Meerstemmigheid kan niet alleen om de muziek van de door schitterende stemmen worden middeleeuwen, renaissance gezongen, ook instrumenten lenen en barok te ontdekken. zich uitstekend tot het vertolken van een vaak complex contrapunt. En 1618 | BEFORE stelt de muziek van dat gebeurt in diverse bezettingen: de middeleeuwen en renaissance solo in een recital van de virtuoze centraal, gaande van de concen- luitist Paul O’Dette, in duo met Marc tratie van eenstemmige gezangen, Lewon & Paul Kieffer (luit), of met tot exuberante polyfone klanken- Michal Gondko & Corina Marti die weefsels. Een belangrijke vraag Pools repertoire uit de 16de eeuw in de muziekgeschiedenis blijft: brengen, of in groots ensemble hoe klonk de muziek in het begin? met Capriccio Stravagante voor de Wat werd er in de vroegste mid- muziek van William Byrd. deleeuwen in de eerste religieuze gebouwen gezongen? Speelden 1618 | BEFORE toont de hoogtepun- de mensen thuis muziek? Zo ja, ten van de polyfonie, maar tegelijk welke? Het blijft een heikel vraag- ook het verval – want wat gebeurt stuk, want een belangrijke indica- er wanneer de meerstemmigheid tor ontbreekt: de notatie. Pas vanaf te complex wordt en de gezongen omstreeks 800 duiken in manus- tekst niet meer duidelijk te horen cripten de eerste muziektekens op is? Het was een probleem waarmee (neumen), die een indicatie geven componisten en muzikanten ook hoe de muziek zou hebben geklon- in de 16de eeuw worstelden. Een ken. Doordat deze neumen echter nieuwe opvatting diende zich aan. nog heel wat mysteries in zich Scherzi Musicali toont de eerste ex- dragen, waagden slechts enkelin- perimenten in de nieuwe barokke gen zich aan de uitvoering ervan. stijl met La Pellegrina. Dat grootse Hendrik Vanden Abeele, artistiek muziekspektakel kondigt de ontlui- leider van Psallentes en gespeciali- kende monodie aan, waarbij een seerd in de middeleeuwse muziek, stem door een basso-continuopar- durfde de uitdaging aan te gaan tij wordt begeleid. Culminatiepunt om deze ‘primitieve’ muziek te zusters in haar klooster. Dat is een 13de- en 14de-eeuwse Worcester- een geheel worden gevlochten, van die experimenten wordt een laten weerklinken. kolfje naar de hand van de dames fragmenten (Trio Mediaeval). heeft deze zomer kansen te over: nieuw genre: de opera, waarvan I van Tiburtina Ensemble. Het grego- u hoort de Maria-devotie door Fagiolini het eerste meesterwerk De eenstemmigheid blijft lang in riaans bleef bestaan naast de op- Die polyfonie werd ook resoluut Gothic Voices, een monumentale presenteren: Claudio Montever- de middeleeuwen galmen. Gre- komende polyfonie die geleidelijk Europees en verspreidde zich niet mis van Jacob Obrecht (Cappella di’s L’Orfeo. En wie wil weten hoe goriaanse gezangen werden eeu- aan complexer werd. Tijdens 1618 | alleen in Engeland of de Lage Pratensis), het melancholische uni- het verder gaat, is welkom in het wenlang in kerken en kloosters BEFORE kan u enkele Engelse voor- Landen, maar ook in Frankrijk, het versum van Pierre de la Rue (Tasto najaar, dan staat 1618 | BEYOND vol- gezongen. Hildegard von Bingen beelden van prille polyfonie horen: Iberisch schiereiland, Italië enz. Solo), of het expressieve Requiem ledig in het teken van de barok. schreef in de 12de eeuw enkele van muziek uit het 11de-eeuwse Win- Wie wil horen hoe muzikale lijnen van Duarte Lobo door Officium de prachtigste melodieën voor de chester Troparium (Dialogos) of op een meesterlijke manier tot Ensemble ... Dat er een associatie Frederic Delmotte

Het Leuven Het landschap Smoor op De vroege La Pellegrina

Chansonnier der polyfonisten Guillaume de middeleeuwen tot Manfred Sellink, algemeen Een Vlaams topstuk in Interview Paul Van Nevel Machaut klinken gebracht directeur KMSKA aan het woord wereldpremière Interview Marc Mauillon Interview Ann Kelders >> P. 3 >> P. 4 >> P. 5 >> P. 6 >> P. 7

VZW AMUZ [FESTIVAL VAN VLAANDEREN-ANTWERPEN], KAMMENSTRAAT 81, 2000 ANTWERPEN | INFO & TICKETS: +32 (0)3 292 36 80 | WWW.AMUZ.BE | [email protected] 2 FESTIVALKRANT - LAUS POLYPHONIAE | 16-26 AUGUSTUS 2018

VAN POSTBODE NAAR KUNSTBODE EEN PORTRET VAN JAN FABRE

Jan Fabre wilde postbode IN 2018 worden. De bezorger die BELEVEN WE van deur tot deur gaat en poststukken in de DE BAROK brievenbus deponeert IN AL HAAR of in de handen van de FACETTEN EN geadresseerde aflevert. Iemand die alles weet INTENSER over het reilen en zeilen DAN OOIT. Bart Demuyt © Rob Stevens van de buurt, die verhalen en legenden levendig houdt en tevens een soort vertrouwenspersoon is. 25 jaar Laus Polyphoniae Naast die behoefte aan In het verleden wist de Vlaamse polyfonie al heel West-Eu- communicatie voelde hij ropa te bekoren. Muzikanten van bij ons maakten eeuwen vanaf het begin ook een geleden carrière aan alle grote hoven en religieuze centra. grote creatieve drang. In hetzelfde gedachtengoed zette 25 jaar Laus Polyphoniae Hij wou een baan vinden vele Belgische artiesten en ensembles definitief op de we- die hem paste, zodat hij reldkaart, zoals Capilla Flamenca van wijlen Dirk Snellings, – volgens de filosofie van dat zich specialiseerde in Vlaamse polyfonie uit de 14de, 15de en 16de eeuw en internationale erkenning verwierf Confucius – nooit zou met programma’s die opvielen door hun samenhang en hoeven te werken. Jan hoogstaande uitvoering. Ook het ondertussen wereld- Fabre werd geen postbode, vermaarde Huelgas Ensemble van Paul Van Nevel is met maar een kunstbode: hij zijn vocale zuiverheid, technische virtuositeit en spontane werd een kunstenaar die levendigheid niet meer weg te denken uit het oudemuziek- net zoals de postbode landschap. boodschappen brengt en

met een publiek deelt. Andere, nu internationale topartiesten bouwden dankzij Laus Polyphoniae en AMUZ een vast publiek op in Antwerpen en Vlaanderen. Denk daarbij aan gambist en rtistieke projecten in de levende legende Jordi Savall, het met prijzen overladen publieke ruimte zijn voor Britse Stile Antico en het Zwitserse Sollazzo Ensemble, dat Jan Fabre dan ook van A © ATTILIO MARANZANO & ANGELOS zijn Belgische debuut kende in AMUZ en op zeer korte tijd onschatbaar belang. Hij reflecteert tot in de hoogste regionen van de oudemuziekwereld is over wat een publieke ruimte is en aan het wankelen en reiken hem geklommen. AMUZ bouwde een hechte band op met vele wat dit betekent voor een kunste- ankerpunten aan voor zijn reflec- topmuzikanten. Zij konden hun ideeën hier kwijt en zijn zo naar. Hij denkt na over de stille tie over de ruimte waarin hij zich verder gegroeid. dialoog tussen een kunstwerk, bevindt. Zoals de augustijnen een ruimte en een toeschouwer. SAMEN een verbond aangingen met de In 2018 beleven we de barok in al haar facetten en intenser Speelt kunst in een openbare gelovigen om hen toegang te ver- dan ooit. Hedendaagse inspiraties en verrassende confron- ruimte met de toeschouwer of ONTVLAMMEN lenen tot het mystieke huwelijk taties geven de barok een actuele helderheid en schittering. activeert de toeschouwer het (Rubens’ Huwelijk van de heilige Ook onze kerk krijgt een nieuwe diamant: Jan Fabre, onze werk door eraan deel te nemen? IN HET Catharina) via de weg van de con- meest rubensiaanse hedendaagse kunstenaar, gaat op De codes van dit samenspel ont- HEILIGE VUUR templatie (Van Dycks Augustinus) vraag van de Stad Antwerpen aan de slag met dezelfde leden en samenbrengen in een en het martelaarschap (Jordaens’ elementen en motieven als Rubens, Van Dijck en Jordaens nieuwe constellatie, fascineert en VAN DE KUNST” Apollonia), gaat Fabre met de in 1628 deden voor hun altaarstukken. Het resultaat is beweegt hem. De creaties in de bezoeker van AMUZ een heilig een nieuw concept en een permanente interventie in deze openbare ruimte worden tekens het heilige moet wijzen, maar ver- verbond aan om samen met hem parel van een ruimte, en net zo groots en weelderig als die zijn gedachtegoed dragen, de trekt ook vanuit de drie huidige te ontvlammen in het heilige vuur we gewoon waren van de oude meesters. De eigentijdse toeschouwer meenemen in zijn functies die AMUZ vervult: die van de kunst. barokke werkwijze van Fabre sluit overigens naadloos aan wereld van bespiegeling, hem van concertzaal, van ontmoe- bij de reeds aanwezige artistieke en architecturale kunsten meevoeren naar andere manieren tings- en zakencentrum en van Naar de tekst van Joanna De Vos hier in huis. van kijken en denken. Ze worden opnamestudio. Met respectie- in de catalogus ‘De man die het kruispunten van contemplatie. velijk Het monastieke optreden, kruis draagt in de Onze-Lieve- Wij hopen u deze zomer in AMUZ te mogen verwelkomen: Het mystieke contract en De ex- Vrouwekathedraal van Antwer- tijdens de wereldpremière van het magnifieke Leuven Kunst wordt voor Jan Fabre een tatische opname spitst hij vanuit pen’, 2015, pp. 61-77. Chansonnier, om de kunstwerken van Jan Fabre te be- ‘ontmoetingsplaats’. Hij nodigt zijn persoonlijke beeldtaal toe op wonderen of tijdens een van de vele topconcerten tijdens de toeschouwer uit om zijn kunst- elk van deze aspecten. Hij vertaalt PRAKTISCH Laus Polyphoniae. En we kijken samen met u uit naar de werken in de publieke ruimte (of liever ‘hertaalt’) de altaarstuk- De kunstwerken van Jan Fabre in komende 25 jaar! te activeren, er vanuit de eigen ken van Jordaens, Van Dyck en AMUZ kunnen worden bezichtigd: context mee in dialoog te gaan, ze Rubens naar de taal van 2018 en te ‘ontmoeten’. Dat geldt ook voor kadert ze in hun huidige context, n van 3 juli tot en met 9 augustus, op Van harte, de altaarstukken die Fabre maakte echter zonder een één-op-éénver- maandag tussen 14.00 en 20.00 uur en Bart Demuyt, directeur AMUZ als permanente installatie voor gelijking te willen maken met de op dinsdag, woensdag, donderdag & AMUZ in de voormalige Sint-Au- originelen. vrijdag van 14.00 tot 17.00. gustinuskerk. Met deze opdracht treedt hij in het voetspoor van Ontstaan uit verschillende ‘col- n van 3 september tot en met 10 Rubens, Van Dyck en Jordaens, de lagetekeningen’ zijn ze een ge- december 2018, enkel op maandag Antwerpse drievuldigheid die in condenseerd samenkomen van tussen 14.00 en 20.00 uur. 1628 dezelfde opdracht kreeg. kernelementen uit Fabres totale oeuvre, zoals het lam, het vuur, Meer informatie over extra Fabre verkent in zijn interpretatie de vrouw, spiritualiteit en zijn openingsmomenten, groepsbe- van de altaarstukken niet alleen liefde voor Antwerpen, verbeeld zoeken, geleide wandelingen en de barokke augustijnericonogra- door het motief van de diamant. andere vindt u op fie die de gelovige de weg naar Ze brengen de toeschouwer even www.amuz.be/janfabre. FESTIVALKRANT - LAUS POLYPHONIAE | 16 AUGUSTUS - 26 AUGUSTUS 2018 3

EEN VLAAMS TOPSTUK GAAT VOOR 100% IN WERELDPREMIÈRE VRAGEN AAN ARTIESTEN HET LEUVEN CHANSONNIER Skip Sempé

Door tussenkomst van het Fonds Léon Courtin – Marcelle Bouché © Marco Borggreve verwierf de Koning Wat is uw favoriete muziekstuk Boudewijnstichting in van voor 1618? 2016 een liedboekje, dat Ik weet niet of ik maar één favoriet door een kunsthandelaar muziekstuk kan noemen dat werd te koop was aangeboden. geschreven voor 1618. Nymphes des De Stichting gaf het in bois van Josquin, Mors tu as navré langdurige bruikleen aan van Ockeghem, Nasciens mater van de Alamire Foundation, Mouton, het Salve regina a 7, uit het Eton Choirbook van Sutton en Sandrins die het op de site van de Doulce memoire moet ik toch al zeker Abdij van Park (Leuven) vermelden. bewaart en ontsluit. Wat heeft Laus Polyphoniae voor Het kleine handschrift u betekend? ontpopte zich in meer Dit is eigenlijk de eerste keer dat we dan één opzicht tot een optreden tijdens Laus Polyphoniae. vondst van wereldformaat Maar sinds ik het Capriccio Stravagante en is inmiddels als Renaissance Orchestra oprichtte, leg ik mezelf meer toe op het renaissancere- Vlaams topstuk erkend. pertoire. Een repertoire dat ik eigenlijk Tijdens Laus Polyphoniae altijd al wilde brengen, als tiener al. hoort u het in zijn Ook voor concerthuizen als AMUZ is totaliteit uitgevoerd in dit belangrijke muziek. Omwille van zijn wereldpremière. schoonheid, maar ook omdat er zo’n magie van uitgaat. Zeker als je klassieke e herkomst van het muziek voor het eerst verkent, is dit liedboek blijft voorlo- enorm verleidelijk repertoire. Veel goede pig een mysterie. De muziek van een latere periode is vaak laatste privé-eigenaar ook onnodig complex voor een niet- hadD het gekregen als onderdeel © ROB STEVENS ingewijde luisteraar. van een erfenis, maar hoe het Wat is uw meest beklijvende daarin was terecht gekomen, is lijke staat bewaard. Dit is des te werd uitgewisseld. Bovendien bent u de eerste getuige van de concertervaring tot hier toe? onzeker. Verder bevat het manus- opmerkelijker, aangezien de nog staan alle gezongen teksten er in resultaten van het werk van En- Recentelijk was ik enorm gefascineerd cript slechts één bezittersmerk: steeds originele band niet met hun totaliteit in genoteerd. Het semble Leones, Huelgas Ensem- door de uitvoering van La Pellegrina aan het begin treffen we een wa- leer maar met – veel kwetsbaar- liedboek profileert zich daardoor ble, Park Collegium en Sollazzo door het Capriccio Stravagante penschild aan dat verwijst naar der – brokaat is bekleed. Alleen niet alleen als een prominent Ensemble. Once in a lifetime … Renaissance Orchestra dat ik dirigeerde het huis van Savoie. Omdat de al dat gegeven maakt het tot een muzikaal, maar ook als een be- op het Festival van Ambronay. Over het oorspronkelijke bestemmeling bijzonder waardevol relict. langrijk literair manuscript. Het Leuven Chansonnier is di- algemeen sta ik ook liefst zelf op het vooralsnog niet werd geïden- gitaal raadpleegbaar op www. podium. Naar een concert gaan, gewoon tificeerd, kreeg het handschrift De zeldzaamheidsfactor van Het is hoogst uitzonderlijk dat er idemdatabase.org. In de reeks om live muziek te horen, doe ik niet. de naam mee van zijn huidige het handschrift wordt echter nog originele muzikale bronnen Leuven Library of Music in Fac- Enkel als het om uitzonderlijke artiesten thuisbasis en gaat het voortaan niet alleen door zijn materiële met polyfonie uit de 15de eeuw simile verscheen een facsimile gaat. Ik word namelijk snel onrustig als door het leven als het ‘Leuven kenmerken, maar ook door zijn opduiken, en nog zeldzamer dat op ware grootte, vergezeld van de uitvoering niet bijzonder is. Chansonnier’. inhoud bepaald. Het Leuven ze in ongerepte staat verkeren, een studie door professor David n Capriccio Stravagante & Skip Chansonnier bevat negenenveer- volledig authentiek tot ons zijn Burn, Leuven Chansonnier. Fac- Sempé, William Byrd: Onderzoek wees uit dat het tig Franse chansons en één com- gekomen en bovendien inhou- simile and Study / Studie, Da- virginalen en consorten liedboek aansluit bij een toon- positie in het Latijn. Achtendertig delijk zo rijk zijn. Het belang vidsfonds / WPG, 2017, ISBN 978 Dinsdag 21.08.2018, 20.00, AMUZ aangevende groep chanson- werken zijn uit andere bronnen van de in het chansonnier ge- 90 5908 906 8. niers waarvan de oorsprong in bekend, de andere twaalf zijn noteerde muzikale en poëtische VRAGEN AAN ARTIESTEN de Loirevallei wordt gesitueerd. unica. Elk werk getuigt van het unica behoeft geen betoog. Een Wilt u het wetenschappelijke en Tot nog toe waren er slechts vijf belang van het wereldlijke lied team van internationale weten- praktijkgerichte onderzoek van Pedro Memelsdorff handschriften uit deze traditie in de cultuur van de late mid- schappers en uitvoerders van het Leuven Chansonnier onder- bekend, waarvan het laatste in deleeuwen. Het boekje verschaft topniveau ging met dit materi- steunen, dan kan dat door een 1939 aan het licht was gekomen. inzicht in de manier waarop dit aal aan de slag en verdiepte zich donatie aan het Leuven Chan- Van de nu zes overgeleverde repertoire, stuk voor stuk com- in de polyfone pareltjes die het sonnier Fonds - Koning Boude- liedboeken is het Leuven Chan- posities van Franco-Vlaamse Leuven Chansonnier omsluit. wijnstichting. sonnier in de meest oorspronke- polyfonisten, in gebruik was en Tijdens de marathon in AMUZ Meer informatie kunt u vinden op http://funding.alamirefoun- dation.org/doneer. © Victor Sokolowicz Wat is uw favoriete muziekstuk Bart Demuyt van voor 1618? Die vraag is te moeilijk. Ik weet niet n Ensemble Leones, Leuven Chansonnier zeker of er zoiets bestaat? Zaterdag 25.08.18, 13.00, AMUZ Wat heeft Laus Polyphoniae voor u betekend? n Park Collegium, Leuven Chansonnier Laus Polyphoniae staat gelijk aan vele Zaterdag 25.08.18, 16.00, AMUZ jaren van fantastische muziek op de mooiste locaties. n Huelgas Ensemble, Leuven Chansonnier Wat is uw meest beklijvende Zaterdag 25.08.18, 20.00, AMUZ concertervaring tot hier toe? De eerste keer dat ik De toverfluit n Sollazzo Ensemble, Leuven Chansonnier hoorde. Ik was toen vier jaar. Zaterdag 25.08.18, 22.15, AMUZ n Mala Punica, Reworkings: new music and medieval models

EEN GESPREK MET PAUL VAN NEVEL VRAGEN AAN ARTIESTEN HET LANDSCHAP Guillermo Pérez

© Dominik Schneider Wat is uw favoriete muziekstuk DER POLYFONISTEN van voor 1618? Het is onmogelijk om maar één werk te noemen, omdat er zoveel muziekstukken, componisten en repertoires zijn waar ik van houd. Momenteel ben ik bijzonder gefascineerd door de vroeg-16de-eeuwse polyfonie, omdat die me zo diep weet te raken. Wat heeft Laus Polyphoniae voor u betekend? Omdat ik het voorrecht had om er verschillende keren op te treden, heb ik het gevoel elk hoekje van AMUZ te kennen. De band met het publiek is ook bijzonder. Laus Polyphoniae staat dus gelijk aan thuiskomen. Wat is uw meest beklijvende concertervaring tot hier toe? Elk concert is bijzonder, omdat er zoveel variabele factoren zijn: de locatie, het publiek, de inspiratie van het moment ... De herinneringen aan mijn eerste concerten als professioneel muzikant met Micrologus of Mala Punica zijn het sterkst. Maar ook mijn eerste organettorecital en het concert met Tasto Solo in Jaroslaw, waar het publiek dicht bij ons op de vloer zat in een met kaarslicht verlichte kerk, zijn ervaringen die een diepe indruk op me hebben gemaakt. n Tasto Solo, Deplorations: © Guy Vestraete Polyfonie van Pierre de la Rue en tijdgenoten Paul Van Nevels passie voor de muziek van de Franco-Vlaamse polyfonisten brandt vandaag nog even Is dat landschap van vijfhonderd Zaterdag 18.08.2018, 20.00, AMUZ fel als vijftig jaar geleden. Met zijn Huelgas Ensemble zette hij hun muziek opnieuw internationaal op de jaar geleden vandaag nog wel kaart en wees hij ontelbare luisteraars de weg naar de schoonheid en het vernuft van deze composities. terug te vinden? VRAGEN AAN ARTIESTEN Gaandeweg werd hij steeds meer gefascineerd door de vaststelling dat al deze componisten en zangers uit Paul Van Nevel: “In België niet eenzelfde gebied kwamen: het zuiden van Vlaanderen, Henegouwen en Noord-Frankrijk. Met fotograaf meer, hier is alles geïndustriali- Katarina Livljanic’ Luk Van Eeckhout reisde Van Nevel door dat landschap en probeerde hij een antwoord te formuleren op de seerd of volgebouwd. Dat is niet zo vraag welke invloed de landschappelijke omgeving en het culturele decor hebben gehad op de persoonlijke in Noord-Frankrijk. Als referentie- en muzikale evolutie van de polyfonisten. punt uit de 16de eeuw hebben we de Albums de Croÿ, een collectie van meer dan 2 500 gouaches met We spraken met Paul Van Nevel nieuwe compositie ontwikkelden leven opgroeit, een grote invloed landschappen en stadsbeelden, over zijn ontdekkingstocht. en dat ze zo bepalend zijn geble- heeft op zijn verdere ontwikke- gemaakt in opdracht van graaf de Paul Van Nevel: “Het is toch op- ken voor de muziekgeschiedenis. ling. En hoe uiteindelijk het land- Croÿ, die wilde dat al zijn gebie- © Johannes Ritter merkelijk dat een relatief klein Mijn hypothese is dat het landschap met zijn melancholie en zijn den in kaart werden gebracht. We Wat is uw favoriete muziekstuk gebied, ruwweg de vierhoek schap waarin deze componisten ritme bepalend is geweest voor hebben heel wat vergelijkingspun- van voor 1618? tussen Brugge, Mons, Saint- opgroeiden hierin een bepalende de esthetiek van de muziek van de ten gevonden tussen deze goua- Het gregoriaanse offertorium Vir erat. Quentin en Boulogne-sur-Mer rol heeft gespeeld. De Neder- polyfonisten.” ches en de landschappen die we Een van die best bewaarde geheimen zo’n vierhonderd polyfonisten- landse landschapsfilosoof Ton fotografeerden in Noord-Frankrijk, in de muziekgeschiedenis. Een intieme, componisten voortbracht, dat Lemaire stelt dat de omgeving, Hoe bent u hieraan begonnen? en je merkt dat de stilte en de rust virtuoze en ontroerende monoloog, ze de canon- en imitatietechniek en dus het landschap waarin een Paul Van Nevel: “Ter voorberei- van het landschap daar nog steeds verborgen in de anonimiteit van talloze als belangrijkste element in hun mens de eerste zes jaar van zijn ding van het boek heb ik samen terug te vinden zijn.” middeleeuwse manuscripten. met fotograaf Luk Van Eeckhout Wat heeft Laus Polyphoniae voor het hele gebied doorkruist en Voor Laus Polyphoniae heeft u betekend? werden er meer dan 2 000 foto’s u ook een concertprogramma Ik ken maar weinig plekken in de wereld genomen van het landschap. Dit samengesteld rond het boek. Wat waar zo’n energie samenkomt op Bestel nu alvast dit boek en licht heuvelende landschap met mogen we verwachten? eenzelfde plaats: vakmanschap, ver- geniet van 10% korting en gratis horizonten die zich steeds her- Paul Van Nevel: “Ik heb twaalf com- beeldingskracht en warmte. De ontmoe- verzending via www.lannoo.be/ halen, vaak gehuld in mistige ponisten uitgekozen, van wie we tingen die ik in Antwerpen had, hebben depolyfonisten. U ontvangt het nevelen, draagt een melancholie met vrij grote zekerheid kunnen de loop van mijn leven echt gemarkeerd. boek onmiddellijk na verschij- in zich die we ook in de muziek zeggen waar ze hun kindertijd Wat is uw meest beklijvende nen in augustus. Diezelfde van de polyfonisten terugvinden. hebben doorgebracht. Bij de uit- concertervaring tot hier toe? avond presenteert het Huelgas De leefwereld van het jonge kind voering van de composities wordt Als muzikant? De concerten waarop ik Ensemble in het concertpro- in de 15de en 16de eeuw was een landschap geprojecteerd dat vergeet dat ik aan het zingen ben. Als Paul Van Nevel verzamelde zijn gramma Landschap muziek klein en beperkt, en pas later, toen de componist moet hebben gekend toeschouwer is dat Ludus Danielis door bevindingen in het boek Het van o.a. Johannes Ockeghem, de kinderen rond hun zesde jaar in zijn kindertijd. Zodoende kan het Pro Cantione Antiqua. En een concert van landschap der polyfonisten. De Josquin des Prez en Jean naar een kapittelschool gingen, publiek als het ware binnentreden David Munrow, in Zadar. Ik was zeven wereld van de Franco-Flamands Mouton met geprojecteerde breidde die leefwereld zich uit. in deze landschappen, en krijgt het jaar en heb toen besloten om me aan de (1400-1600), dat verschijnt bij foto’s van Luk Van Eeckhout. Dat moet een serieuze schok zijn hopelijk datzelfde gevoel van stilte, middeleeuwse muziek te wijden. Ik heb uitgeverij Lannoo. geweest. Maar opnieuw zagen ze rust, melancholie en ritmiek en ver- die nacht geen oog dicht gedaan. God, ik Op vrijdag 17 augustus om 11 n Vrijdag 17.08.18 herhaling, deze keer in de archi- smelten landschap en muziek met schaam me er bijna voor hoe gek ik was! uur wordt het boek voorgesteld 11.00 AMUZ: boekvoorstelling tectuur van de kathedralen met elkaar.” n Dialogos, Winchester Quartet in de foyer van AMUZ. 22.15 Sint-Pauluskerk: concert hun regelmatige arcades, bogen Donderdag 23.08.2018, 20.00, AMUZ en vensters.” Robin Steins FESTIVALKRANT - LAUS POLYPHONIAE | 16 AUGUSTUS - 26 AUGUSTUS 2018 5

EEN GESPREK MET MARC MAUILLON VRAGEN AAN ARTIESTEN SMOOR OP GUILLAUME DE MACHAUT Raquel Andueza De Franse zanger Marc Mauillon staat bekend om zijn aparte manier met instrumen- unieke stem met een groot bereik. Hij heeft niet alleen een ten te kleuren. We moesten dus verbazingwekkende zangtechniek – waarvan hij de tips & heel wat experimenteren om tricks graag met zijn studenten deelt – maar staat ook bekend tekst en muziek op elkaar af te voor een grote muzikaliteit. Deze zomer is hij meermaals stemmen. We hebben ons onder in Antwerpen te gast. Hij vertelt ons meer over L’Amoureus andere gebaseerd op de regels tourment, een programma gewijd aan de muziek van van het middeleeuwse contra- Guillaume de Machaut, dat hij samen met VivaBiancaLuna Biffi punt. Gedurende het ganse lai © Michal Novak en Pierre Hamon brengt. krijg je dus verschillende types van begeleiding te horen – soms Wat is uw favoriete muziekstuk ook met magische dissonanten. van voor 1618? Wie uw cv bekijkt, merkt Frans en Italiaans repertoire, Een leidraad was het boek van Vespro della beata vergine van algauw dat u een muzikale met de specifieke ornamenten, Jérôme de Moravie, een Franse Claudio Monteverdi. Een spectaculair veelvraat bent, want u zingt ook op de zangtechniek in het monnik en theoreticus die op het meesterwerk en revolutionair in zijn tijd zowel middeleeuwse muziek, strottenhoofd werken. Hierdoor einde van de 13de eeuw leefde. omwille van zijn stijl en bijbehorende als opera en hedendaagse krijg ik een betere souplesse instrumentale en vocale bezetting. Het experimentele werken. Ziet u en controle op de druk die ik Er liggen honderden jaren is ook een van de eerste werken van © inanisphotographe.com verbanden, of net verschillen? op mijn strottenhoofd zet, wat tussen ons en de muziek van de Monteverdi die ik als tiener zong. Ik Tijdens mijn studiejaren aan het alle andere repertoires ook ten strofe heeft dezelfde muziek, Machaut. Wat kan dat repertoire was dan ook op slag verliefd. conservatorium van Parijs heb goede komt. terwijl de Machaut in zijn latere voor de moderne mens Wat heeft Laus Polyphoniae ik me op een meer algemene werken de muziek verandert betekenen? voor u betekend? manier gevormd, maar gaan- Zijn er middeleeuwse naargelang van de strofe. Mu- Wat mij altijd weer treft, is de Als student nam ik deel aan de Inter- deweg heb ik me gerealiseerd geschriften overgeleverd die een sicologen dachten lange tijd context van de hoofse liefde en national Young Artist’s Presentation dat je net in de middeleeuwse beeld kunnen geven van hoe er dat er van Loyauté heel wat de verheerlijking van de vrouw en sindsdien ben ik er vaak te gast. en hedendaagse muziek op ver- toen werd gezongen? muziek verloren was gegaan, die als een godin wordt vereerd. Wat AMUZ internationaal betekent schillende manieren op zoek kan Helemaal niet, en het fascineert maar Pierre Hamon heeft me Het is iets dat ver van onze leef- voor oude muziek, is prachtig: gaan naar een goed stemge- me enorm hoe men destijds ervan overtuigd dat Loyauté in wereld staat, maar tegelijk ook het repertoire wordt bestudeerd, bruik. Ik heb dus tussen de twee zong. We moeten nieuwsgierig de trouvère-traditie past en dat heel universeel is, door dat gepromoot en gepresenteerd. Omdat werelden een soort brug gevon- blijven en helemaal geen a pri- de melodie dermate krachtig menselijke gevoel van de liefde. elk concertprogramma wordt samen- den, maar daarnaast houd ik ook ori’s hebben over dat middel- is, dat zij probleemloos bij elke De tekst is zo mooi dat ieder- gesteld in overleg met de artiesten enorm veel van opera, een genre eeuwse stemgebruik. Daaraan strofe kan worden uitgevoerd. een er door ontroerd raakt, zelfs en de organisatie, wordt elk werk dat me echt voedt. Dankzij het werken, stimuleert eigenlijk de Je krijgt dus een hypnotiserend wie geen Frans kent! Ik heb die ook uitgevoerd met een reden. Dat is uitvoeren van divers repertoire verbeeldingskracht. Samenwer- effect, want je hoort een melodie muziek bijvoorbeeld in Slove- op zich al zeldzaam. AMUZ betekent blijf ik alert over mijn instrument ken met muzikanten die op oude bijna veertig minuten aan één nië uitgevoerd en iedereen was voor mij dan ook respect, waarheid, en kan ik op verschillende manie- instrumenten met specifieke stuk door. Op die manier kan ik door de schoonheid van de taal toewijding, nauwkeurigheid en ren ervaring opdoen. Want soms sonoriteiten spelen, met totaal me ook op de tekst concentreren geëmotioneerd. Het oude mid- thuiskomen. kan ik inderdaad terugvallen op andere harmonische spectra, in- en alle kleuren ervan verken- deleeuwse toonsysteem van de Wat is uw meest beklijvende opera-ervaringen wanneer ik de spireert je om je stem op andere nen. De Machaut is namelijk niet modaliteit is ook iets heel na- concertervaring tot hier toe? Machaut zing, en omgekeerd. manieren te laten klinken. alleen een voortreffelijk compo- tuurlijks. Net als de toonsyste- In een uitverkocht Auditorio Nacional nist, hij blijft ook de beste dichter men van niet-Europese muziek, van Madrid brachten we ons Is er een link tussen die twee In het concert met van de 14de eeuw. De tekst van is die modaliteit iets wat ons programma Yo soy la locura. Toen werelden? VivaBiancaLuna Biffi en Pierre Loyauté, over de hoofse liefde, meteen aanspreekt. Ik zou zelfs ik begon te zingen, zag ik heel veel Technisch gezien al zeker wel. Hamon zingt u onder andere is van een ongeëvenaarde kwa- durven beweren dat de modale toeschouwers de liedjes met me mee Het zingen van een middeleeuw- Loyauté que point ne delay, liteit, met een bijzonder uitge- muziek toegankelijker is dan de zingen. We brachten toen anonieme se melodie is onderdeel gewor- een lai met een opvallend lange kiend en gevarieerd rijmschema. tonale muziek; ze heeft iets heel liederen uit de 17de eeuw waarvan den van mijn dagelijkse routine, tekst. Waarover gaat het? instinctiefs, wat ons rechtstreeks de meeste nog nooit eerder waren want het is de optimale manier Toen ik dat lied jaren geleden Zoals gezegd, zal u het podium met haar verbindt. Die middel- opgenomen. Het publiek kende ze om mijn stem op te warmen, leerde kennen, was het meteen ook met instrumentalisten eeuwse muziek ligt dus helemaal gewoon van onze cd. En op dat moment voor eender welk repertoire ik een ‘coup de foudre’. Het was delen. Heeft de Machaut ook de niet ver van ons verwijderd. werd het voor mij allemaal duidelijk: we zing. Het zingen van later reper- ook nog nooit opgenomen, instrumentatie voorgeschreven, brengen niet alleen muziek, maar we toire laat dan weer toe om de want in tegenstelling tot andere of gaat het hier om een Frederic Delmotte verspreiden ook kennis. stem meer in het lichaam te ver- chansons van de Machaut is interpretatie? ankeren, omdat je simpelweg het volgens oude technieken De Machaut heeft geen instru- n VivaBiancaLuna Biffi, Pierre Hamon & n Raquel Andueza & La Galanía, vaak boven een groot orkest uit ‘gesmeed’, m.a.w., het leunt menten voorgeschreven, dus Marc Mauillon, L’amoureus tourment. Zoveel schoonheden moet zingen. Daarnaast moet ik nog heel nauw aan bij de tra- het was inderdaad een uit- Guillaume de Machaut Dinsdag 21.08.2018 en woensdag bij het zingen van 17de-eeuws ditie van de trouvères. Elke daging om de strofen op een Vrijdag 24.08.18, 22.15, AMUZ 22.08.2018, 22.15, Rubenshuis VAN BAROKKE PAREL NAAR HEDENDAAGSE CONCERTZAAL Naar aanleiding van de getrokken onder leiding van Wenzel Coe- ming van historisch erfgoed in Antwerpen, 400ste verjaardag van de Sint- bergher, hofarchitect van de aartshertogen Vlaanderen en de wereld. De paginagrote Augustinuskerk brengt AMUZ een Albrecht en Isabella. Ontdek in dit boek het foto’s van Koen Van Damme zetten de pracht boek uit over heden en verleden. hart van AMUZ, dat verleden en heden op en praal van dit monument treffend in de verf. harmonieuze wijze verenigt. In een levendige stadsbuurt in het centrum Met een voorwoord door Sven Gatz, Caroline van Antwerpen ligt AMUZ: een unieke con- Vijf specialisten, Ben Van Beneden, Joris Bastiaens en Philip Heylen certzaal ondergebracht in de voormalige Scheers, Bart Demuyt, Elise Simoens en Paul Sint-Augustinuskerk. Het gebouw combi- Huvenne, nemen u mee naar de barok van n PRAKTISCH neert een indrukwekkend 17de-eeuws barok vroeger en vandaag: van de altaarstukken 25 x 29 cm, 192 blz., € 29,99 kader met een prachtige hedendaagse archi- van Peter Paul Rubens, Antoon Van Dyck en Nederlands & Engels tectuur. De huidige concertzaal van AMUZ Jacob Jordaens naar de nieuwe werken van Uitgegeven door Davidsfonds Uitgeverij was ooit de kloosterkerk van de paters au- Jan Fabre. Herbeleef 25 jaar muziek in deze Bestellen vanaf 16.08.18 via www.amuz.be/

VRAGEN AAN ARTIESTEN EEN GESPREK MET ANN KELDERS Stratton Bull DE VROEGE MIDDELEEUWEN TOT KLINKEN GEBRACHT © Hans Morren Wat is uw favoriete muziekstuk van voor 1618? Maar één werk mogen kiezen, is niet eerlijk. Maar als het moet, dan wel Josquins Miserere mei Deus. Zo’n (zeggings)kracht! Het werkt ook als een kleine symfonie, met een opbouw over de drie delen en een ontknoping die me steeds opnieuw naar de keel grijpt. Puur drama! Wat heeft Laus Polyphoniae voor u betekend? Laus Polyphoniae heeft de polyfonie een centrale plaats gegeven in het Vlaamse concertleven en ver daarbuiten. Geen kleine verwezenlijking trouwens. Er wordt vaak gezegd dat polyfonie een niche binnen een niche is, maar het succes van Laus Polyphoniae toont aan dat er enerzijds een groot publiek voor is en dat anderzijds het aanbod ongelooflijk breed is. Wat is uw meest beklijvende concertervaring tot hier toe? Het concert van Solazzo Ensemble vorig jaar, was een ‘gamechanger’ voor mij: zo verzorgd, zoveel menselijkheid, humor en muzikaliteit. Als dit de toekomst is, dan zitten we goed. n Cappella Pratensis, Jacob Obrecht: Missa Maria zart Vrijdag 17.08.2018, 20.00, Sint-Andrieskerk

VRAGEN AAN ARTIESTEN Robert Hollingworth

Psallentes zet een stap in het onbekende tijdens Laus aliseerde literatuur op naslaat, leest Polyphoniae: in het concert AB INITIO zingen de zangeressen dat meerdere auteurs de bron zelfs © Danny Higgins de oudste overgeleverde muziek uit de Lage Landen. Artistiek verkeerdelijk in het Vaticaan situe- Wat is uw favoriete muziekstuk leider Hendrik Vanden Abeele ontdekte in de Koninklijke ren, terwijl het boek hier in Brussel van voor 1618? Bibliotheek van Brussel (KB) enkele interessante handschriften, opgeborgen ligt.” Monteverdi’s L’Orfeo. Er zit zoveel in: pijnlijke die muziek bevatten die zelden wordt uitgevoerd. Doctor Ann DICHTER BIJ lamentaties, madrigalen, dansmuziek, Kelders van de handschriftenafdeling van de KB, vertelt ons DE NOTIE Momenteel worden in de KB alle vreugde en virtuositeit. Dat zo’n prille opera meer over die mysterieuze documenten. middeleeuwse handschriften met zo perfect kan zijn! VAN LEVEND neumen gedigitaliseerd, in samen- Sommige van die bronnen, die met Abeele vergelijkt de tekens met de werking met de Alamire Founda- Wat heeft Laus Polyphoniae voor u betekend? veel zorg in de KB worden bewaard, accenten in het Frans. Maar een ERFGOED tion. “We streven volledigheid na, Ons vorige optreden was Striggio’s veer- dateren al van de 8ste eeuw. De concreet uitsluitsel geven die niet. KAN JE NIET net zoals we doen met manuscrip- tigstemmige Missa Ecco si beato giorno muziek ervan uitvoeren, blijkt een Het vraagt dus een interpretatie van ten met polyfone muziek”, meldt en Tallis’ Spem in alium met de volledige grote uitdaging, want de notatie musicologen en muzikanten.” KOMEN” Kelders. “Dat is interessant voor bezetting: instrumenten, I Fagiolini-zangers lijkt helemaal niet op een courante Die oude handschriften werden ook het internationale onderzoek naar en Bart van Reyns Octopus Ensemble. De partituur. “Het gaat om de zoge- jarenlang zelden bestudeerd. Dat neumen. Zo kunnen we gemakke- dag voor het concert hadden we voldoende naamde neumennotatie”, vertelt heeft niet alleen te maken met de aan de samenwerking tussen de KB, lijker vergelijken met bijvoorbeeld tijd om met zijn allen samen te repeteren. Ann Kelders. “Daarbij wordt de mysterieuze tekens zelf, maar ook de Alamire Foundation en AMUZ. de bronnen van de abdij van het Het resultaat was dan ook fantastisch! beweging van een melodie weerge- met het feit dat de bronnen in de De verschillende expertisedomei- Italiaanse Nonantola, die een heel Daardoor verbind ik Laus Polyphoniae dus geven, m.a.w. of die stijgt of daalt, collectie middeleeuwse handschrif- nen worden nu samengebracht en belangrijke rol heeft gespeeld in met de oprechte intentie dat als een werk maar aanduidingen over de exacte ten worden bewaard, en niet in de tijdens een concert met Psallentes de ontwikkeling van de muziek in de moeite waard is, het ook de moeite toonhoogte en het ritme ontbre- muziekafdeling van de KB. “Het live tot klinken gebracht. Dichter bij de vroege middeleeuwen. Het is de waard is om het goed te doen. ken. Bovendien staan die neumen gevolg is enerzijds dat musicologen de notie van levend erfgoed kan je bedoeling dat deze digitale beelden in ‘campo aperto’, in open veld, er niet toe komen om de bronnen te niet komen!” bij aanvang van Laus Polyphoniae Wat is uw meest beklijvende concertervaring tot hier toe? wat betekent dat er geen notenbalk bestuderen omdat die in een mid- op de website van de Alamire Foun- De allereerste Monty Python-reünie in de aan te pas komt. We denken dat die deleeuwse context zijn ingebed. Ze Met trots wijst Ann Kelders op de dation terug te vinden zijn.” Wie zich Millennium Dome in Londen een paar jaar neumen eerder geheugensteuntjes bevatten namelijk ook veel andere oudste bron in de collectie van de thuis dus optimaal wil voorbereiden geleden. Die avond had een ongelooflijke waren voor zangers die heel goed teksten, zoals literatuur of theologi- KB waarin neumen zijn opgenomen. op het concert met Psallentes, kan sfeer. wisten waarmee ze bezig waren.” sche traktaten, die nogal hermetisch “Het antifonarium van de Blandijn- op voorhand al een blik werpen op zijn. Anderzijds hebben mediëvisten berg dateert uit de 8ste eeuw en de mysterieuze neumen. n I Fagiolini & The English Cornett De tekens zien er voor de 21ste- niet de nodige kennis om het muzi- is een wereldbekend handschrift, and Sackbut Ensemble, eeuwse muzikant inderdaad ge- kale aspect te bestuderen. Er is voor omdat het veel inzicht biedt in de Frederic Delmotte Claudio Monteverdi: L’Orfeo heimzinnig uit. “Het zijn streepjes, de ontsluiting dus een multidisci- gezongen delen van de liturgie. Het Zondag 26.08.2018, 20.00, haakjes, bolletjes of accenten”, plinaire aanpak nodig”, verklaart is de neerslag van de hervormingen n Psallentes, AB INITIO Bourlaschouwburg vervolgt Kelders. “Hendrik Vanden Kelders. “En dat is nu het bijzondere van paus Gregorius. Wie er gespeci- Dinsdag 21.08.18, 13.00, AMUZ FESTIVALKRANT - LAUS POLYPHONIAE | 16 AUGUSTUS - 26 AUGUSTUS 2018 7

VRAGEN AAN ARTIESTEN SCHERZI MUSICALI OPENT LAUS Jurgen De bruyn POLYPHONIAE MET LA PELLEGRINA Met La Pellegrina op de aspect van contextualiseren is ook openingsaffiche van deze dat van actualiseren van belang; de feesteditie van 1618 | BEFORE confrontatie tussen heden en verle- & BEYOND kon AMUZ geen den wordt niet uit de weg gegaan. © Sarah Van Looy betere keuze maken. Alle projecten hebben immers een Wat is uw favoriete muziekstuk eigentijdse insteek. De aandacht van voor 1618? La Pellegrina van Girolamo Bargagli voor maatschappelijke valorisatie Vespro della beata vergine of de Maria- werd bij haar creatie al een hoog- van wetenschappelijke kennis en vespers van Claudio Monteverdi. Liefst tepunt van de festiviteiten voor expertise, alsook de ontsluiting in de versie van Marco Mencoboni’s het huwelijk van Ferdinando I de’ via multimedia en technologie, is Cantar Lontano. De rituele kracht die Medici en Christine de Lorraine in hierbij steeds aanwezig. uitgaat van zijn – zij het omstreden – Firenze in 1589. De muzikale tussen- benadering en uitvoering, dringt door spelen van dit toneelstuk, waarin de De samenwerking met AMUZ, naast in hart en ziel. link wordt gelegd tussen de Griekse andere cultuurhuizen, zal vanuit Wat heeft Laus Polyphoniae voor mythologie en het jonge koppel, het KMSKA worden gevoed door u betekend? zouden geschiedenis schrijven. zijn programma van artists in resi- Als Ami d’AMUZ en via het werk met Deze intermedii, gecomponeerd dence. Niet minder dan twintig kun- Zefiro Torna bood Laus Polyphoniae © Marcel Lennartz door de toen jongste generatie stenaars en gezelschappen zijn ge- mij talrijke mogelijkheden om mijn componisten Marenzio, Malvezzi, het is ook het moment waarop de het ensemble, weet zich als geen durende vijf jaar verbonden aan het artistieke ideeën te ontplooien en te Cavalieri, Caccini en Peri, verenigen stad zich nog een keer manifes- ander te onderwerpen aan weten- museum. Hieruit vloeien boeiende verwerkelijken. AMUZ is voor mij als verschillende muziekstijlen – zoals teert als toonaangevend artistiek schappelijk onderzoek van de ont- interdisciplinaire projecten voort, een labo of hooggestemde ‘accademia’ polyfone koorstukken naast virtu- centrum. Firenze is, als het ware, staanscontext van muziekstukken, die worden gepresenteerd tijdens waar oude muziek vanuit diverse in- oze aria’s – en slaan hierdoor een als een theater op zich, politiek, hu- vooraleer hij zich waagt aan de het grote openingsfestival van het valshoeken kan worden bestudeerd en brug van renaissance naar barok. manistisch, artistiek ... Het ‘Teatro interpretatie ervan. Ook deze keer KMSKA en die de werking van het in praktijk wordt gebracht. En dit voor Ze zijn een mijlpaal in de evolu- Mediceo’ is het ideaal van de To- zal de studie van de omstandighe- museum blijvend zullen verrijken. een uiterst gecultiveerd en geïnteres- tie van de westerse muziek. Naast scaanse renaissance. den van genese en oorspronkelijke seerd publiek. evenwaardige stemmen treedt nu uitvoeringen van La Pellegrina een Bij deze feestelijke opening van Wat is uw meest beklijvende een solostem naar voren, de kiem Een goed beeld van deze cultu- bijzondere ervaring voor luisteraar Laus Polyphoniae geeft La Pellegri- concertervaring tot hier toe? van de opera is gelegd. rele ontstaanscontext, met aan- en toeschouwer mogelijk maken en na ook het startschot van het veelbe- Als luisteraar heeft de voorstelling dacht voor kunst, beeldcultuur en de muziek tot leven brengen. lovende partnerschap tussen AMUZ van Psallentes in samenwerking Ook Firenze beleeft op het einde internationale wisselwerking, is en het KMSKA de komende jaren! met Het Collectief met muziek van van de 16de eeuw een kantelperi- noodzakelijk voor het begrijpen In het kader van de samenwer- mystica Hildegard von Bingen en de ode. De stad is over het hoogtepunt en beleven van de muziek uit deze king tussen AMUZ en het Konink- Manfred Sellink, algemeen directeur KMSKA 20ste-eeuwse, excessieve, Russische van haar glorie, maar schittert nog periode – ik ga daar graag verder lijk Museum voor Schone Kunsten componiste Galina Oestvolskaja me steeds als internationaal centrum op in tijdens de inaugurale lezing Antwerpen (KMKSA), zullen Bart n Donderdag 16.08.18 omver geblazen. van kunst en cultuur. Het huwe- van Laus Polyphoniae. Daarom is Demuyt en ikzelf projecten initi- Lezing Manfred Sellink, Kunst en lijk tussen Ferdinando de’ Medici de keuze van Scherzi Musicali voor ëren waarbij de grenzen van de cultuur in Firenze in de 16de eeuw, n Zefiro Torna, Steve Dugardin & en Christine de Lorraine verenigt de vertolking van La Pellegrina een disciplines worden overstegen en 11.00, AMUZ Stefaan Degand, Lassus Grand Cru in 1589 niet alleen twee belang- schot in de roos. Nicolas Achten, verschillende dimensies en kunst- Scherzi Musicali, La Pellegrina, Woensdag 22.08.2018, 20.00 rijke Europese vorstenhoven, maar zanger, luitist en aanvoerder van vormen samen komen. Naast het 20.00, AMUZ en 22.15, AMUZ

BACK TO THE BEGINNINGS BEOWULF

“HWÆT WE GARDE. na in geardagum. Þeodcyninga þrym gefrunon hu ða æþelingas ellen fremedon …”

“HOORT! Wij hebben vernomen welk een geleverd erfgoed met Deense migranten in grootste macht de Speer-Denen en de konin- Engeland terechtkwam en pas later daar in gen van die natie in dagen van weleer tentoon- het Angelsaksisch werd neergeschreven. spreidden, welke roemruchte daden de zonen van adellijke stam verrichtten.” Zanger, harpist en mediëvist Benjamin Bagby brengt dit spannende epos in de traditie van Met deze aanhef begint Beowulf, het oudste de middeleeuwse barden opnieuw tot leven, overgeleverde volksepos in een Europese vertellend, zingend terwijl hij zichzelf op een volkstaal. De geschreven bron dateert van zessnarige Angelsaksische harp begeleidt. Als de vroege 11de eeuw, maar het gebruik van oprichter en artistiek leider van het ensemble bepaalde verouderde woorden zou erop Sequentia is Bagby een autoriteit op het vlak kunnen wijzen dat het verhaal al sinds de van middeleeuwse muziek en uitvoeringsprak- 8ste eeuw werd overgeleverd. Het fictieve tijk. Zijn vertolking van Beowulf is een oneman- heldenepos over Beowulf, die een aantal ti- krachttoer die publiek wist te betoveren van ranniserende monsters verslaat, vermeldt San Francisco tot Australië. Deze onvergetelijke bestaande figuren en feitelijke veldslagen uit uitvoering is nu eindelijk te zien in Antwerpen. de periode tussen 450 en 600 in Denemar- ken en Zuid-Zweden. Hierdoor kunnen we n Benjamin Bagby, Beowulf vermoeden dat het epos als een oraal over- Donderdag 23.08.18, 13.00, AMUZ

VRAGEN AAN ARTIESTEN AMUZ Paul O’Dette AGENDA 1618 | BEFORE PRAKTISCH TICKETS ZATERDAG 04.08.18 WOENSDAG 22.08.18 Reserveren kan online op www.amuz. MUSEUMNACHT IN AMUZ 13.00 | AMUZ be, per mail naar [email protected] of LEZING DAVID BURN telefonisch op het nummer +32 (0)3 292 DONDERDAG 16.08.18 20.00 & 22.15 | AMUZ 36 80 (DI & DO, 13.00-16.00). Tickets zijn 11.00 | AMUZ ZEFIRO TORNA, STEVE DUGARDIN & ook verkrijgbaar op het festivalsecre- LEZING MANFRED SELLINK STEFAAN DEGAND tariaat of aan de balie ter plaatse vanaf Wat is uw favoriete muziekstuk 20.00 | AMUZ 22.15 | Rubenshuis een uur voor aanvang van het concert. van voor 1618? SCHERZI MUSICALI RAQUEL ANDUEZA & LA GALANÍA Op vrijdag en zaterdag van 10 tot 17 uur Monteverdi’s Vespers van 1610. kunt u ook tickets voor AMUZ kopen VRIJDAG 17.08.18 DONDERDAG 23.08.18 aan de balie van Info Cultuur, Wissel- Wat heeft Laus Polyphoniae voor | u betekend? 11.00 AMUZ 13.00 | AMUZ straat 12, 2000 Antwerpen. Het publiek van Laus Polyphoniae is BOEKVOORSTELLING PAUL VAN NEVEL BENJAMIN BAGBY | FESTIVALGIDS buitengewoon goed geïnformeerd en 13.00 AMUZ 18.00 | foyer AMUZ: Resto Pellegrino Naar goede gewoonte publiceert gefocust, voor hen optreden is altijd ANDREW LAWRENCE-KING 20.00 | AMUZ AMUZ een uitgebreid programmaboek enorm lonend. Je hebt als muzikant het 20.00 | Sint-Andrieskerk DIALOGOS met wetenschappelijke artikelen rond gevoel dat je samen met hen de muziek CAPPELLA PRATENSIS 22.15 | Sint-Pauluskerk het festivalthema. De festivalgids be- bestudeert en onderzoekt. De focus van 22.15 | Sint-Pauluskerk TRIO MEDIAEVAL staat tijdens deze feestelijke editie uit het festivalprogramma ligt ook op zo’n HUELGAS ENSEMBLE twee delen en is gedurende het fes- specifiek repertoire dat je zowel als VRIJDAG 24.08.18 tival (16 augustus - 16 december 2018) toehoorder als als uitvoerder een meer ZATERDAG 18.08.18 13.00 | AMUZ te koop, inclusief cd. betekenisvol gevoel van stijl en verfijning 10.00 | start AMUZ: Concertwandeling IYAP MICHAŁ GONDKO & CORINA MARTI FESTIVALSECRETARIAAT meekrijgt. Andere programmatoren 18.00 | foyer AMUZ: Resto Pellegrino 16.00 | Sint-Andrieskerk Het festivalsecretariaat wordt inge- vragen vaak om muziek te spelen die 20.00 | AMUZ TOONMOMENT MUZIEKVAKANTIE VOOR richt aan de balie van AMUZ. U kan zoveel verschillende landen en eeuwen TASTO SOLO KINDEREN er terecht voor alle informatie over de doorkruist, om er maar zeker van te zijn 22.15 | Sint-Andrieskerk 20.00 | Sint-Jacobskerk activiteiten tijdens het festival en u kan dat het publiek zich niet zal vervelen. Met TIBURTINA ENSEMBLE OFFICIUM ENSEMBLE er de festivalgids met bijbehorende cd zo’n programmatie bewijs je niemand 22.15 | AMUZ en concerttickets kopen. Het festival een dienst, denk ik. Zeker de muziek niet. ZONDAG 19.08.18 VIVABIANCALUNA BIFFI, PIERRE HAMON secretariaat is van 16 tot en met 26 10.00 | start AMUZ: Concertwandeling IYAP & MARC MAUILLON Wat is uw meest beklijvende augustus elke dag open van 10 tot 17 concertervaring tot hier toe? 18.00 | foyer AMUZ: Resto Pellegrino uur. Voor de openingsuren in detail, zie Ik heb al zoveel prachtige ervaringen 20.00 | AMUZ ZATERDAG 25.08.18 www.amuz.be. gehad, als artiest en als luisteraar. Maar MALA PUNICA 10.00, 14.00 & 16.00 | HETPALEIS in 2009, na de afschuwelijke aardbeving 22.15 | Sint-Andrieskerk THEATER DE SPIEGEL LEGENDE in L’Aquila, zouden we daar de muziek GOTHIC VOICES 13.00 | AMUZ Festivalmaaltijd van Marco dall’Aquila opnemen. Omdat ENSEMBLE LEONES Voorstelling of activiteit voor kinderen de stad verwoest was, moesten we voor MAANDAG 20.08.18 16.00 | AMUZ de opnamen uitwijken naar een kasteel 13.00 | AMUZ PARK COLLEGIUM INFO & TICKETS: 60 km ten zuiden van de stad. Een paar MARC LEWON & PAUL KIEFFER 18.00 | foyer AMUZ: Resto Pellegrino +32 (0)3 292 36 80 maanden nadien werd ik opnieuw uit- 20.00 | Sint-Pauluskerk 20.00 | AMUZ WWW.AMUZ.BE genodigd in L’Aquila om een concert te STILE ANTICO HUELGAS ENSEMBLE [email protected] spelen. De inkomsten van dat concert 22.15 | AMUZ 22.15 | AMUZ zouden worden gedoneerd voor de her- PAUL O’DETTE SOLLAZZO ENSEMBLE VRAAG NAAR ONZE GRATIS opbouw van de stad. Die avond moest SEIZOENSBROCHURE de politie iedereen, ook het publiek, DINSDAG 21.08.18 ZONDAG 26.08.18 SCHRIJF U IN VOOR DE door de straten naar de concertzaal be- 13.00 | AMUZ 11.00-18.00 | AMUZ NIEUWSBRIEF OP DE WEBSITE geleiden omwille van de grote schade PSALLENTES CULTUURMARKT overal. Toen ik eenmaal aan het spelen 18.00 | foyer AMUZ: Resto Pellegrino 10.00, 14.00 & 16.00 | HETPALEIS was, was iedereen in tranen. De muziek 20.00 | AMUZ THEATER DE SPIEGEL Colofon maakte zo veel emoties en herinnerin- CAPRICCIO STRAVAGANTE & SKIP SEMPÉ 11.00 | KU Leuven, kapel Campus Carolus Redactie: Frederic Delmotte, Bart Demuyt, gen los. Het was een onvergetelijke en 22.15 | Rubenshuis SLOTCONCERT SUMMERSCHOOL Robin Steins, Greet Coenegrachts, ook een helende avond. RAQUEL ANDUEZA & LA GALANÍA 20.00 | Bourlaschouwburg Julie Hendrickx, Manfred Sellink n I FAGIOLINI & THE ENGLISH CORNETT Eindredactie: Tine Clevers n Coördinatie n Paul O’Dette, & samenstelling: Greet Coenegrachts The secrets of the muses AND SACKBUT ENSEMBLE n Vormgeving: Yellow Submarine n Maandag 20.08.2018, 22.15, AMUZ Druk: Paesen n V.U.: Bart Demuyt, Kammenstraat 81, 2000 Antwerpen

MET DE STEUN VAN

Speciaal voor MET DANK AAN ONZE PARTNERS iedereen die niet élke avond naar een live concert kan: élke avond een

MET DANK AAN ONZE COPRODUCENTEN live concert.

Klara Live: de meest prestigieuze concerten uit binnen- en buitenland. Van maandag tot donderdag om 20u. Klara. Blijf verwonderd.