Rhifyn 279 - 60c www.clonc.co.uk Rhagfyr 2009

Papur Bro ardal plwyfi: Cellan, Llanbedr Pont Steffan, Llanbedr Wledig, , Llangybi, , , Llanwnnen, , ac Uwch Gaeo a Phencarreg

Plant Cadwyn Llyfr Tudalen 16 Mewn arall o Defi Angen gyfrinachau Lango Tudalen 2 Tudalen 20 Perfformwyr Penigamp

Einir Ryder a Teleri Morris-Thomas, CFfI a ddaeth yn Elliw Dafydd, CFfI Silian a enillodd ar y 3ydd yn y Ddeuawd Doniol dan 26 oed yn Eisteddfod Cymru. Llefaru o dan 16 yn Eisteddfod Cymru.

Rhian Davies ac Owain Davies, CFfI Llanllwni yn ennill y Stori a Sain dan 26 yn Eisteddfod Cymru, a Rhian yn ennill ar y Llefaru dan 21 hefyd.

‘Hwrdd Du Ffynnonbedr’ - Ffilm fuddugol Ysgol Ffynnonbedr - Gŵyl Ffilmiau 2009

Carol, Cerdd a Chân Eglwys Sant Pedr, Llambed Nos Sadwrn 19 Rhagfyr 2009 am 7 o’r gloch, yng nghwmni: Côr Merched Corisma, Elin a Guto Williams, Plant Ysgol Ffynnonbedr, Aelodau’r Urdd, Disgyblion yr Ysgol Gyfun. Pris Mynediad £4. Elw at Gymorth Cristnogol. Plant Mewn Angen

Ar ddiwrnod Plant Mewn Angen - disgyblion yr Ysgol Gyfun ar daith gerdded, disgyblion Ysgol Llanwnnen yn gorchuddio Pydsey gydag arian mân, Ysgol Cwrtnewydd yn eu pyjamas, Ysgol Llanwenog mewn Sioe Dalent, Pudsey mewn arian yn Ysgol Ffynnonbedr ac Ysgol Carreg Hirfaen yn eu dillad dwl. Wrth i Clonc fynd i’r wasg cyhoeddodd Goronwy a Beti Evans fod y cyfanswm yn lleol yn £17,924.00 ac yn cynyddu’n ddyddiol.

Nadolig Llawen a Blwyddyn Newydd Dda oddi wrth wirfoddolwyr Papur Bro Clonc. Diolch yn fawr i bawb am eu cefnogaeth drwy’r flwyddyn.

 Rhagfyr 2009 www.clonc.co.uk Pwy yw pwy? Beth yw beth?

Golygydd: Bwrdd Busnes: Rhagfyr Rhian Lloyd, 12 Bro Ddewi, Ffosyffin 01545 571234 Cadeirydd Dylan Lewis, Tŷ Cerrig, 422349 Chwefror Elaine Davies, Penynant, Alltyblaca 480526 e-bost: [email protected] e-bost: [email protected] Is-Gadeirydd Marian Morgan, Glasfan, Drefach 480490 Ysgrifenyddes Mary Davies, Maesglas, Drefach 480015 Tîm Golygyddol: Eifion ac Yvonne Davies, Elaine Davies, Trysorydd Nia Davies, Maesglas, Drefach 480015 Dylan Lewis, Rhian Lloyd a Marian Morgan e-bost: [email protected] Dylunydd: Dylan Lewis, Tŷ Cerrig, Cwmann 422349 Ceidwad y Camera Janet Evans, Haulfryn, Llambed 422856 Swyddog Dosbarthu Eifion Davies, Afallon, Drefach 480590 Ffotograffwyr Tim Jones, Llainwen, Llambed 422644 e-bost: [email protected] Terry Jones, Awel y Grug, Cwmann 421173 Teipyddion Nia Davies, Maesglas 480015 Argraffwyr Gwasg Aeron, 01545 570573 Joy Lake, Llambed Gwerthfawrogir gwaith pob gwirfoddolwr a sicrhaodd ymddangosiad y rhifyn hwn o Clonc. Os hoffai eraill ymuno â’r tîm, cysylltwch ag aelod o’r bwrdd busnes. Mae cyfraniad pob un Gohebwyr Lleol: yn bwysig. Cellan Meinir Evans, Rhydfechan 421359 • Dyma gyfeiriad gwefan Clonc: www.clonc.co.uk os am fwy o wybodaeth. Cwmann Gwyneth Morgan, Llety’r Dderwen 422922 • Sicrhewch newyddion eich ardal chi yn Clonc. Peidiwch â meddwl y bydd rhywun arall yn Mary Davies, Maesglas, Drefach 480015 gwneud. Mae’n rhy hwyr i feio neb os nad yw rhywbeth yn ymddangos yn CLONC. Llanwenog/Drefach Mary Davies neu Eifion Davies • Ewch â’ch newyddion at eich gohebydd lleol. / Elfyn Davies, Troed y bryn, Ffarmers 01558 650507 • Gellir gadael newyddion tu ôl y cownter yn siop bapurau Caxton Hall, Llambed. Eiddwen Hatcher, Tafarn Cefnhafod 434238 • Gellir e-bostio newyddion at y golygydd yn syth: [email protected] • E-bostiwch eich eitemau ar gyfer y dyddiadur i [email protected] Llambed Janet Evans, Haulfryn 422856 • Mae croeso i chi ddefnyddio eich camera eich hun. Defnyddiwn luniau o gamera cyffredin Llanfair Dan ac Aerwen Griffiths, Pengarn 493407 lliw, a du a gwyn. Ni fyddwn yn dychwelyd lluniau os na fyddwch wedi gwneud cais am hyn Llangybi a Betws Mair Spate, Tŷ Capel Maesyffynnon 493325 ar gefn y llun. Llanllwni Dewi Davies, Glanafon 480218 • Croesawn luniau digidol ar CD, cofbin USB, ac e-bost i [email protected] . Llanwnnen Meinir Ebbsworth, Brynamlwg 480453 • Gofynnwn am dâl o £5.00 am roi “Diolch” yn y papur. Llanybydder Menna Jones, Ceginau Lifestyle 480257 • Gellir tanysgrifio i Clonc am £15 yn unig y flwyddyn. Cysylltwch â’r ysgrifenyddes. • Nid yw’r golygydd o reidrwydd yn cytuno ag unrhyw farn yn y papur hwn. Pencarreg Linda Thomas, Dolgwm Uchaf 422270 Siprys Priodas

Diolch mwynhau gwneudd mynydd o Mae’r flwyddyn wedi hedfan, gamgymeriad person. I fi rhywbeth diolch yn fawr i bawb ohonoch am hollol bersonol yw llythyr o eich diddordeb yn y golofn yma. Nid gydymdeimlad; llythyr i’w drysoru yw’n hawdd dod o hyd i ddeunydd oddiwrth berson prysur sydd wedi newydd bob tro, rhaid i chi faddau cymeryd amser i roi ei deimladau ar os cewch yr un hanesyn am yr aildro bapur. Fe fuasai llawer wedi teipio’r – mae’r côf yn dechrau rhydi. Pob cyfan, ac yn medru danfon yr un hwyl i chi dros y Tymor a cofiwch llythyr, ond newid yr enw, dro ar ol y byddwn i nôl gyda chi ddiwedd tro. Tybed ai’r papur dyddiol oedd Ionawr, erbyn rhifyn Chwefror. yn gyfrifol am elwa o’r digwyddiad anffodus? Nadolig – Santa! Mae pob un ohonom ag atgofion Gwirioneddau arbennig am dreulio’r diwrnod Dyma destun ‘munud i feddwl’ i arbennig yma. Rwy’n cofio un bore chi, wrth ddod i ddiwedd blwyddyn. Nadolig, a hithau wedi bwrw eira, Gwelodd fy ngwraig hwn ar gerdyn y wlad yn edrych fel llun ar garden. mewn Eglwys a’i brynu gyda Santa wedi bod, a finnau wedi cael ‘Siprys’ mewn golwg! llyfr neu ddau ac ychydig felysion. Mae plant yn dysgu’r hyn Dyma fynd allan wedyn a cherdded maent yn ei fyw o gwmpas y tŷ i chwilio – chwilio Os yw plentyn yn byw gyda beirniadaeth mae’n dysgu condemnio; am beth? Ie, olion Santa; os oedd Os yw plentyn yn byw gyda gelyniaeth e wedi disgyn o flaen ein tŷ ni, mae’n dysgu cweryla ac ymladd; byddai olion y ceirw a’r sled i’w Os yw plentyn yn cael ei wawdio’n gyson, gweld yn eglur. Er mynd o gwmpas fe’i dysgir i deimlo cywilydd; Os yw plentyn yn byw gyda goddefgarwch ddwywaith neu dair, weles i ddim fe ddysg i fod yn amyneddgar; olion dim ar wahan i ambell aderyn Os yw plentyn yn byw gydag annogaeth, a chath. Mynd i’r tŷ a dweud am fe ddysg i fod yn hyderus; fy amheuon wrth fy rhieni. Roedd Os yw plentyn yn byw gyda chefnogaeth, fe ddysg hunan hyder; ateb mam yn esbonio’r cyfan, Os yw plentyn yn byw gyda chanmoliaeth, “Dechreuodd hi ddim bwrw tan fe ddysg i werthfawrogi; hanner awr wedi chwech y bore Os yw plentyn yn byw gyda thegwch ma!” Achubwyd fi, roedd gennyf fe dŷf yn berson cyfiawn; Os yw plentyn yn byw gyda sicrwydd, o hyd rhywbeth i edrych ymlaen fe ddysg i gael ffydd; amdano i’r Nadolig nesaf. Os yw plentyn yn byw gyda chlod, fe ddysg i werthfawrogi ei gyd-ddyn; Druan o Brown! Os caiff y plentyn ei dderbyn ar aelwyd gariadus, fe ddysg i ddarganfod cariad yn y byd o’i gwmpas. Rhian Meleri merch Alan ac Ann Rwy’n teimlo fod yr holl sylw Anhysbys Cyfieithiad o’r Saesneg. Bellamy, Hendy Llanybydder a James a gafodd y Prif Weinidog am gam mab Alan a Jane Powell, Gwarcwm, sillafu enw milwr gafodd ei ladd yn Pob hwyl a diolch am eich Maesycrugiau wedi eu priodas yng ddiweddar wedi troi yn ddeunydd cefnogaeth drwy’r flwyddyn. Nghapel Annibynwyr Brynteg ar propoganda i bapur dyddiol sy’n CLONCYN Ddydd Sadwrn Hydref 10fed.

www.clonc.co.uk Rhagfyr 2009  Cwmann Ysgol Carreg Hirfaen Morgan, Trysorydd – Joyce Fel rhan o’n gwersi saesneg rydym Williams, Is Drysorydd – Glesni wedi bod yn astudio ‘Fantastic Mr Thomas, Cofnodydd – Gwen Fox’ gan Roald Dahl. Ar ddydd Jones, Gohebydd y wasg – Gwynfil Gwener 27ain o Dachwedd, Griffiths, Y Gofrestr – Irene Price, cawsom y cyfle i weld y ffilm yn y Llyfr Lloffion – Dilys Godfrey, sinema. Braf oedd gweld y llyfr yn Swyddogion Diddanwch – Helena dod yn fyw ar y sgrin fawr ! Gregson a Bethan Lewis. Ar dydd Iau ,Tachwedd 5ed Ar Dachwedd y 7fed fe blannwyd cynhaliwyd Gala nofio Rhanbarthol coeden gelyn frithliw ger y yr Urdd. Roedd y cystadlu’n Gofgolofn i ddynodi ein bod fel frwd a’r cyffro’n fawr ym mhwll cangen wedi dathlu 60 oed. Plascrug. Llongyfarchiau mawr i Os dymuna’r cyn aelodau archebu bawb oedd yn cystadlu sef Mared, llun o’r dathlu a wnewch gysylltu â Hanna, Chloe, Haf, Beci, Daniel Gwyneth Morgan ar 01570 422922 Thomas, Daniel Harrison, Morgan, cyn Rhagfyr yr 20fed os gwelwch Joseff a Ryan. yn dda. Gwisgodd plant a staff Carreg Hirfaen ddillad dwl i’r ysgol ar Clwb Ffermwyr Ifanc ddiwrnod Plant Mewn Angen. Cafwyd noson lwyddianus iawn Codwyd £117 at yr elusen arbennig. ar ddiwedd mis Hydref hefor Swper Diolch yn fawr i bawb a gyfrannodd. Cynhaeaf sef un o ddathliadau’r Daeth Rhydian Jenkins allan o’r clwb yn 50 oed. Dymuna’r clwb Urdd i ddangos sgiliau syrcas i’r ddiolch i bawb a wnaeth helpu ac Y Parch Huw Roberts yn cyflwyno rhodd i Avril Williams am dros 50 o plant. Cafwyd llawer o hwyl a sbri hefyd am y gefnogaeth a gafwyd. flynyddoedd o wasanaeth fel un o organyddion Capel Bethel Parcyrhos. wrth ddysgu triciau newydd. Ar y 6ed o Ragfyr fe fyddwn Byddwn yn cynnal ein cyngerdd yn cynal gwasanaeth carolau eto i yn Cheltnham. – Côr Plant Ysgol Carreg Hirfaen, Nadolig nos Fawrth, Rhagfyr 15fed ddathlu hanner can mlwyddiant y Kees Huysman, Georgina Cornock yn neuadd St Iago, Cwmann am clwb yng nghapel Brondeifi am 7.30 Diolch Evans, Telynores. 6.30p.m. Croeso cynnes i bawb. o’r gloch. Mynediad trwy raglen am Dymuna Mrs Phyllis Jones, Cilgell Bu’r Ysgol yn ffodus iawn cael £5.00. ddiolch i bawb am y cardiau blodau, ymweliad Calan Gaeaf gan Fardd Yna ar y 18fed o Ragfyr fe anrhegion, galwadau ffôn a phawb a Plantos bach Plant Cymru eleni sef Twm Morris. fydd whist agored yn y Ganolfan, ymwelodd a hi yn yr ysbyty ac ar ôl Ar Ddydd Gwener, Tachwedd Cynhaliodd weithdy barddoniaeth Cwmann am 7.30yh. Croeso cynnes dod adref. Gwerthfawrogir hyn yn 20fed bu’r plantos bach wrthi’n efo disgyblion Cyfnod Allweddol i bawb. fawr. brysur yn lliwio lluniau o “Pudsey 2 ac yn dilyn straeon arswydus a Bear”. Casglwyd £35.50 yn ystod y difyr gan y plant creuwyd cerdd ar y Ffair Ram Clwb ‘170’ bore ac fe roddwyd yr arian i Plant thema ‘Ysbrydion’. Cafwyd llawer Ar ôl diwrnod braf a llwyddiannus Mis Tachwedd 1. Mrs Andrea mewn Angen. o sbri yn ei gwmni a braf iawn o Ffair Ram eleni, cynhaliwyd noson Lewis, Helty Gwyn, Llangybi, 148, Ar Ddydd Gwener, 18fed o oedd cael canu’r gerdd efo Twm ar i gyflwyno £600 i Nyrsus Macmillan 2. Mr M. Evans, Bronallt, Cwmann, Ragfyr, byddwn yn cynnal parti ddiwedd y p’nawn. Gallwch weld y a £600 i Ambiwlans Awyr. 55, 3. Jasmine Davies, Glenview, nadolig i’r plant yn y Ganolfan cerddi ar dudalen 28. Dymuna’r pwyllgor ddiolch i Pencarreg, 74, 4. Brenda Lufer, 17 rhwng 10yb–12yp, a gobeithio y Bu plant Blwyddyn 5 yn beicio bawb am eu cefnofaeth ariannol ac Treherbert, Cwmann, 2, 5. Mr Emyr cawn ymweliad wrth Sion Corn!! mynydd yng Nghoedwig i rhai sy’n paratoi y cae ar gyfer y Jones, Teify Forge, Cwmann, 40, Croeso cynnes i’r holl blant bach ar ddechrau mis Tachwedd. Ffair a’r stiwardiaid. 6. Mr Cerdin Price, Langwm, Bryn sydd wedi mynychu Plantos bach yn Cafwyd llawer o hwyl yn meistrioli Mae’n ddiwrnod o gymdeithasu Rd, Llambed, 137, 7. Mrs Margaret ystod y flwyddyn. sgiliau beicio ar lwybrau garw’r a chydweithio i sicrhau llwyddiant. Jones, Y Glyn, Cwmann, 90, 8. goedwig a phawb wrth eu boddau Edrychwn ymlaen am yr ugeinfed Mr Rod James, Emlyn Cottage, ynghanol y gwynt, y glaw a’r baw. Ffair blwyddyn nesaf ar Fedi 11eg Cwmann, 42, 9. Mrs Ann Davies, Edrychwn ymlaen at ddychwelyd 2010 dan swyddogaeth: Cadeirydd: Brynteify, Cwmann, 56, 10. Mrs i Byrgwm pan fydd y tywydd yn Eirios Jones, Ysgrifenyddion: Danny HYSBYSEB SWYDD Muriel McMullen, 44 Heol Hathren, Cylch Meithrin Coedmor fwynach. Davies ac Eiddig Jones, Trysorydd: Cwmann, 100. Caban – Ysgol Gynradd Carreg Hirfaen, Ronny Roberts. Cwmann Sefydliad y Merched Coedmor Clwb 225 Teitl swydd: Cynhaliwyd ein Cyfarfod Ysbyty Mis Tachwedd 1. 123, Mr Stanley Cynorthwydd Cylch Meithrin Blynyddol ar Nos Lun ar ail o Dymuniadau gorau am wellhad Evans, Coedywaun, Parcyrhos, Cyflog: £5.80 yr awr Dachwedd gydag Ann Lewis yn buan i’r canlynol sydd newydd Cwmann, 2. 19, Mr Alan Morgan, Oriau: 8.40am – 12.00pm Dydd Llun – Dydd Gwener y gadair. Cafwyd adroddiad o dderbyn llawdriniaethau Mr Evans, Haulfryn, Cwmann, 3. 232, Mr ddigwyddiadau’r flwyddyn gan Irvana, Eirwyn Williams, Cilgell a a Mrs. D.J. Davies, Werfnfraith, Mae Cylch Meithrin Coedmor yn Gwyneth Morgan a’r fantolen Evan Morgan, Gellideg. chwilio am berson brwdfrydig ac egniol i Parcyrhos, Cwmann, 4. 1, Mr a Mrs. gynorthwyo arweinydd y cylch hwn. ariannol gan Joyce Williams. Wynfor Lewis, , Heol Diolchodd Ann Lewis i bawb am Sioe Llanbed Person cyswllt am ragor o wybodaeth: y Bont, Llambed, 5. 50, Gwenda Mrs Meinir Evans (Cadeiryddes y Cylch) eu cefnogaeth yn ystod ei thymor Llongyfarchiadau i Tommy Price, Jones, 47 Heol Hathren, Cwmann, Manylion Cysylltu: 07779 153225 fel Llywydd, a dywedodd mai Gelliwrol ar gael ei ethol yn lywydd 6. 239, Mrs Llinos Harries, Penfro, Dyddiad Cau: Rhagfyr 7fed, 2009 uchafbwynt y flwyddyn oedd ein y sioe am y flwyddyn sydd i ddod New Street, Llambed, 7. 212, hymweliad â’r ‘Neuadd’ yn Abaty a Gareth Russell yn Gadeirydd ac Mrs Euros Jones, Felindre Uchaf, Cwm Hir. Eira Price yn is-gadeirydd a hi yw Cwmann, 8. 139, Mrs Ronwen Rhifyn mis Chwefror Rhoddodd ein llywydd groeso y ddynes gyntaf yw hethol yn is- Thomas, Pantygwin, Cellan, 9. Yn y Siopau cynnes i Mair Stevens a’u ffrindiau gadeirydd yn hanes y Sioe. Pob hwyl 44, Mr Dylan Lewis, Ty Cerrig, Chwefror 4ydd o Gaerfyrddin atom i’r gangen. gyda’r gwaith. Cwmann, 10. 47, Mrs Ann Jones, Yna aethpwyd ymlaen i ethol Sibrwyd y Coed, Cwmann. Erthyglau i law erbyn swyddogion am y flwyddyn 2010 Cydymdeimlo Ionawr 21ain fel a ganlyn: Llywydd – Elma Estynnwn ein cydymdeimlad Eglwys Sant Iago, Cwmann Newyddion i law erbyn Phillips, Is Lywydd – Noleen dwysaf a Eric a’r teulu y Fedw ar Nos Sul 13eg Rhagfyr, 6 o’r gloch, Davies, Ysgrifenyddes – Gwyneth farwolaeth ei chwaer yng nghyfraith cynhelir Carol a Chân. Artistiaid Ionawr 25ain

 Rhagfyr 2009 www.clonc.co.uk Bag Papurau Bro Dyddiadur [email protected] am ddim i chi a ffrind, RHAGFYR 4 Cristingl a Ffair Nadolig Ysgol Llanwnnen yn Neuadd yr Eglwys wrth i chi brynu tanysgrifiad am 6.30y.h. 6 Cymanfa Ganu Brenhines a Ffarmwr Ifanc C.Ff.I. Ceredigion yng i Clonc fel anrheg Nadolig. Nghapel y Groes, Llanwnnen am 7:30y.h. 6 Gwasanaeth Garolau C.Ff.I. Cwmann yng Nghapel Brondeifi. 6 Gwasaneth Cristingl 4y.p. yn Eglwys St Luc Llanllwni. Te a chacen gyda stondin cacennau i ddilyn yn Neuadd Cymunedol Tanysgrifiad fel anrheg Nadolig Eglwys Llanllwni. Elw tuag at Ysgol Gynradd Llanllwni. Wrth brynu tanysgrifiad i Clonc, daw’r papur bro i’ch tŷ 7 Bingo yn y Belle Vue Llanllwni am 8y.h. Gwobrau ardderchog drwy’r post deg gwaith y flwyddyn. Dim angen mynd i’r siop, elw tuag at Eglwys St Luc Llanllwni. a’r hwylustod o dalu unwaith yn unig. 7 Noson Lansio Llyfr Defi Lango yng Nghapel Esgairdawe am 7y.h. 10 Cinio pensiynwyr Llanllwni yn y Belle Vue 12 – 2y.p. Rhaid Efallai eich bod yn adnabod rhywun sy’n byw yn bell o’r cysylltu âg Andy neu Sue 480495. ardal. Dyma anrheg Nadolig ddelfrydol iddynt. Dim ond i chi 12 Ffair Grefftau Nadolig 10yb – 4yp – Neuadd Llanfair Clydogau. dalu £15 y flwyddyn drwy siec neu archeb banc, cewch fag 13 Gwasanaeth Carolau’r Plwyf yng Nghapel yr Erw, Cellan am 2y.p. newydd Papurau Bro i chi ac un i’ch ffrind a fydd yn derbyn Croeso cynnes i bawb. Casgliad tuag at Ymchwil Cancr. yr anrheg. Bydd tâl ychwanegol er mwyn postio tramor. 13 Carol a Chân yn Eglwys Sant Iago Cwmann. 14 Cynhelir Bingo Nadolig yn Nhafarn y Belle am 8y.h. Elw tuag at Archeb Banc yn unig Cylch Meithrin Llanllwni. Dewch yn llu. 17 Dartiau Twrci C.Ff.I Llanwenog yn Nhafarn Gorsgoch am 7:30 At Rheolwr Banc y / Manager of ...... y.h. Croeso i bawb. 19 ‘Carol, Cerdd a Chân’ yn Eglwys Sant Pedr, Llambed am 7y.h. Yr Cangen / Branch ...... ……………… elw tuag at Gymorth Cristnogol. Wedi derbyn yr archeb hon, telwch i FANC NATWEST Llambed 53 61 42 20 Oedfa Nadolig yr Ysgol Sul yn Noddfa am 3.30y.p. PAPUR BRO CLONC 03434389 y swm o £15 NAWR ac yna ar y dydd 26 Taith flynyddol Clwb Cerdded Plwyf Pencarreg. Cwrdd ym cyntaf o Dachwedd bob blwyddyn nes y rhybuddiaf chi ymhellach, telwch Motor World Cwmann am 10y.b. Arweinydd - Eric Williams. y swm o £15. 27 Gwasanaeth Golau’r Gannwyll yng Nghapel Caeronnen, Cellan Enw llawn / Name ...... am 5y.h. Croeso cynnes i bawb. 29 Dawns Brenhines a Ffarmwr Ifanc C.Ff.I. Ceredigion ym Cyfeiriad Llawn / Address ...... Mhafiliwn .

...... IONAWR 2010 7 Sosial noson agoriadol, Neuadd St Iago, Cwmann. Rhif y cyfrif / Account no ...... 25 Derbyn newyddion CLONC ar gyfer rhifyn mis Chwefror. 29 Cwis Eisteddfod yr Urdd Ceredigion 2010 yn Nhafarn y Fishers. Dyddiad / Date . . . ./. . ./09 29 Rasys Parlwr Sioe’r Cardis yn Nhafarn Cefnhafod.

Arwyddwyd / Signed ...... CHWEFROR 5 Bingo Pwyllgor Mabolgampau Cwrtnewydd. os am dalu ag arian parod neu siec, llenwch y ffurflen isod a’i dychwelyd 15-19 Wythnos Adloniant C.Ff.I. Ceredigion. at yr ysgrifenyddes cyn diwedd mis Tachwedd os gwelwch yn dda. 22 Derbyn newyddion CLONC ar gyfer rhifyn mis Mawrth. Amgaeaf tâl o £15 neu fwy. 25 Eisteddfod yr Urdd Cylch Llambed yn ysgol Gyfun Llambed. **** Arian / Siec yn daliadwy i ‘Clonc’ **** MAWRTH Enw person sy’n talu:...... 13 Eisteddfod Rhanbarth Cynradd ym Mhafiliwn Pontrhydfendigaid. 17 Eisteddfod Rhanbarth Dawns ac Aelwydydd ym Mhafiliwn Cyfeiriad: ...... Pontrhydfendigaid. 19 Eisteddfod Rhanbarth Uwchradd ym Mhafiliwn ...... Pontrhydfendigaid. 22 Derbyn newyddion ar gyfer rhifyn mis Ebrill...... EBRILL Enw person fydd yn derbyn tanysgrifiad fel anrheg (os yn wahanol i’r uchod): 25 Cymanfa Ganu’r Undodiaid yng Nghapel Llwynrhydowen, am 2.00y.p. a 5:30y.h. Croeso cynnes i bawb...... 26 Derbyn newyddion ar gyfer rhifyn mis Mai. Cyfeiriad: ...... MAI 17 Derbyn newyddion ar gyfer rhifyn mis Mehefin...... 22 Rali C.Ff.I. Ceredigion. 31 Eisteddfod Genedlaethol yr Urdd Ceredigion ar stâd ...... .

MEHEFIN 1-5 Eisteddfod Genedlaethol yr Urdd Ceredigion ar stâd Llanerchaeron. 12 Ball, Prifysgol Llanbedr Pont Steffan. 21 Derbyn newyddion ar gyfer rhifyn mis Gorffennaf.

GORFFENNAF 19 - 22Sioe Frenhinol Cymru – Sioe’r Cardis.

AWST 13 Sioe Llambed. 14 Sioe a Threialon Cŵn Defaid Cwmsychpant.

www.clonc.co.uk Rhagfyr 2009  Llanbedr Pont Steffan Cymdeithas Hanes aethpwyd ati unwaith i greu synau Braf oedd cael dychwelyd i’r Hen traeth a honni bod y rhaglen yn Neuadd i gyfarfod mis Tachwedd a fyw o’r Mwmbwls; ar achlysur chroesawyd nifer fawr o aelodau, arall gyda trac sain hofrennydd fel ynghyd â gwynebau newydd gan cefndir,llwyddwyd i “dwyllo’r” y Cadeirydd, Selwyn Walters. Ef gwrandawyr ei fod yn darlledu’n hefyd a gyflwynodd siaradwr gwadd fyw yn yr awyr o amgylch gogledd y noson, sef Andrew Fleming,- Cymru. Ymysg ei hoff atgofion oedd cyn-ddarlithydd yn y Brifysgol y sgwpiau Ebrill 1af. Un tro bu rhai yn Llambed, ond erbyn hyn wedi gwrandawyr yn disgwyl yn awyddus ymddeol, ac yn byw yn Sheffield. yn ei hardaloedd am y gwin yr oedd Testun y noson oedd ‘Ffordd y yr EEC yn ei ddosbarthu am ddim! Myneich, - o i Abaty Ar Ebrill 1af 1991, cynhyrfwyd Cwm Hir’. Mae hon yn ymddangos y genedl gyfan gyda chyhoeddiad ar fapiau’r O.S. fel ‘Hen Ffordd’ a thystio gan nifer o enwogion ers tua 1861,- diolch i Stephen bod Cyngor yr Eisteddfod wedi Nesta Harries yn cyflwyno rhodd i Meriel Roberts ar ei phen-blwydd Williams, ond mae’n cael ei adnabod penderfynnu mynd a’r brifwyl i Los arbennig. Yn y llun hefyd gwelir ei phriod y Parch Glan Roberts, Parch Jill yn Saesneg fel ‘The Monks’ Trod’. Angeles! Tomos a Janet, Capel Noddfa. Ffordd gyntefig dros y mynydd Y Parch. Goronwy Evans a yw hon, a thrwy gyfrwng lluniau gynnigiodd y diolchiadau.Soniodd yn ac elusen Blythswood at blant garedigrwydd pawb a’u haelioni at cyfrifiadurol, dilynwyd y ffordd hyd gynnes iawn a gwerthfawrogol am yn nwyrain Ewrop. Gobeithio y yr achos. ddiwedd ei thaith. Clywyd am enwau gysylltiadau’r gwestai gyda Llambed byddant yn mwynhau’r cynnyrch a afonydd ac ambell i hen ffermdy ar a’r fro-yr oedd rhaglen Plant mewn anfonwyd atynt. Prifathrawes ei hyd, a sut bu rhaid cloddio i ochr y Angen a ddarlledwyd ganddo o’r dref Eleni darluniwyd ‘Pudsey’ ar lawr Llongyfarchiadau cynnes i Julie mynydd i greu’r ffordd, ond cymeryd yn fyw yn y côf,- a’i gyfraniad hael y neuadd a’i orchuddio ag arian!! Emma, gynt o Elisha, Heol y llwybyr naturiol oedd hi’r rhan iawn i fywyd y genedl. Casglwyd £412.05 tuag at yr elusen ar ei phenodi yn Brifathrawes Ysgol helaethaf, - gan groesi sawl rhyd. Plant Mewn Angen a chafwyd llawer Gynradd John Burns, Battersea. Roedd Ystrad Fflur, Abaty Cymdeithas Ddiwylliadol Shiloh o hwyl yn y broses. Mae Julia Emma yn gyn ddisgybl Cwm Hir ac Ystrad Marchell yn Y Parchedig Susie Bale,curad Yn ddiweddar bu nifer o’n plant Ysgol Gyfun Llambed. Estynnir fynachlogydd yng ngofal Hendy- yn Llambed, oedd gwestai’r yn nofio ar lefel sirol yng Ngala’r dymuniadau gorau iddi yn ei swydd gwyn-ar-daf, felly tybir y byddai Gymdeithas nos Wener, 13eg o Urdd yn . Buont yn newydd ym mis Ionawr. cryn dipyn o deithio rhwng y Dachwedd. Fe’i croesawyd yn cystadlu’n frwd a nifer yn gwneud sefydliadau yma. Roedd Ystrad gynnes iawn gan y Cadeirydd, yn dda yno. Llongyfarchiadau i Cydymdeimlad Fflur ei hun yn ganolfan bwysig yn Mrs Mair Lewis. Yn enedigol o bawb. Dyma’r rhai yn y deg cyntaf Estynnir cydymdeimlad dwysaf a’r Hanes Cymru, megis yng nghyfnod Bath, yn raddedig mewn Ffrangeg - Scott Davies (pili-pala 4ydd), teuluoedd sydd wedi colli anwyliaid yr Arglwydd Rhys, a phersonau tra a Spaeneg o brifysgol Caerdydd, Cerys Burrill (7fed rhydd), Daniel yn ystod y mis. phwysig yn dod ar eu ceffylau ac ar yn rhugl hefyd yn y Gymraeg, Burrill (9fed cefn a 10fed cefn), droed i gynadledda yno. Byddai’r roedd bellach yn adnabyddus yn tîm cyfnewid bechgyn 3 a 4 5ed Aelwyd yr Urdd ‘boneddigion’ bob amser yn teithio ei galwedigaeth yn yr ardal a’r fro. (Ricky, Morgan, Osian a Iestyn), Nos Fawrth, 3ydd o Dachwedd dros y mynydd yn hytrach na Y wisg draddodiadol Gymreig tîm cyfnewid 5 a 6 6ed (Scott, cynhaliwyd sesiwn o ddawnsio dilyn y dyffryn er mwyn osgoi’r oedd testun ei sgwrs a chawsom Red, Daniel Jack G), tîm cyfnewid dan gyfarwyddyd Sally Saudners. posibilrwydd o gael ei goddiweddid ganddi gyflwyniad bywiog a merched 3 a 4 9fed (Grace, Lois, Croesawyd Sally i’n plith yn gynnes gan ladron. Tybed ai’r mynachod hynod ddiddorol.Yr oedd gwisg ei Cara, Aoife) iawn unwaith eto gan Geinor Medi. fu wrthi’n creu’r ffordd hon, neu hunan yn enghraifft dda. Wedi rhoi Mae ein timau cwis llyfrau wedi Treuliwyd orig ddifyr dros ben yn datblygu llwybyr a wnaethant, un a braslun o hanes datblygiad y wisg bod yn gweithio’n galed ar y llyfrau cymryd rhan mewn dawnsfeydd fu yno o’r oes cyntefig? Gymreig a thraddodiadau gwahanol dan sylw ac mae Teon, Meirion, amrywiol a phawb yn cymryd rhan Diolchwyd i Andrew Fleming am rhanbarthau,bu’n arddangos Caryl J, Rhian (iaith 1af), a Kaydee, yn yr hwyl. Amlygwyd talent sawl noson ddiddorol iawn gan Selwyn ac esbonio nodweddion nifer o Carie, Conor, Soren, Aarifah, unigolyn yn cynnwys y bechgyn! Walters, a bu cryn ymateb o’r llawr enghreifftiau eraill yn ei chasgliad Chelsie, Adam, Cenk (ail iaith) yn Talwyd gair o ddiolch i Sally am gan ddangos apêl y ddarlith. gan gynnwys ffedogau,coleri o gobeithio bod yn llwyddiannus. noson arbennig gan Gwawr. Cyfarfod i’r aelodau’n unig fydd y frodweithiau, siolau, carthenni a Bu ein plant hynaf draw yn Nos Fawrth, 17eg Tachwedd, mis nesaf,- sef ein sosial Nadolig, a hetiau.Y Parchg.Elwyn Jenkins a yr Ysgol Uwchradd yn paratoi thema’r cyfarfod oedd ‘Blas y hwnnw yn y Ganolfan Adnoddau. gynnigiodd y diolchiadau. teclynnau yn yr Adran Dechnoleg Nadolig’. Estynnwyd croeso i o dan gyfarwyddyd Mr Alan Jones. Gwen ac Elliw gan Lowri Elen. Bu Cylch Cinio Ysgol Ffynnonbedr Mae’n berthynas buddiol iawn. pawb wrthi’n brysur iawn yn creu Y Bnr. Sulwyn Thomas oedd Hwrdd Du Ffynnonbedr’ - Buddiol hefyd yw’r cyswllt sydd addurniadau Nadoligaidd ar gyfer gwestai’r Cylch ar 5ed o Dachwedd. Ffilm fuddugol - Gŵyl Ffilmiau wedi’i greu rhwng disgyblion yr y gacen a’r bwrdd. Ar ddiwedd Wrth ei groesawu, cyfeiriodd Ceredigion 2009. Bu disgyblion uwchradd a’n plant ni. Bu’r bobl y nos roedd ambell un wedi creu y Cadeirydd, John Davies, at blwyddyn 6 Ysgol Ffynnonbedr yn ifainc draw gyda ni yn gwrando ar campwaith a phawb wedi mwynhau nodweddion ei yrfa, yn arbennig brysur yn ddiweddar yn datblygu blant yn darllen a dros yr wythnosau mas draw. Diolchwyd i Gwen ac ei gyfraniad sylweddol ac unigryw sgiliau sgriptio, ffilmio a golygu diwethaf lluniwyd storïau ganddynt. Elliw am noson bleserus iawn gan dros y blynyddoedd i nifer o raglenni ffilm. Mae’r ffilm ‘Hwrdd Du Caiff rhain eu cyflwyno i’r plant Sulwen ac i Janet a Rosaline am teledu a radio poblogaidd iawn gan Ffynnonbedr’ yn olrhain hanes lleiaf. gadw trefn. Llongyfarchodd Janet gynnwys “Y Dydd”,”Heddiw”,”Y cyffrous a ddigwyddodd yn ardal Edrychwn ymlaen yr eiddgar at y yr aelodau am wneud eu gwaith yn Byd ar Bedwar” a’r ‘”Stondin”, Llambed yn ôl yn y 18fed ganrif. digwyddiad. ardderchog yn Oedfa’r Urdd. Hefyd rhaglen a gysylltir ag ef yn benodol. Bu’r disgyblion yn ffilmio llongyfarchwyd Sara Wyn, Carys Haf Soniodd hefyd am ei waith gyda mewn lleoliadau amrywiol yn Diolch a Leanne ar wneud yn dda iawn yng radio Glangwili, ei Hunangofiant a’i ardal Llambed er mwyn ail greu’r Dymuna Ieuan a Eluned, Ael-y- Ngala Nofio’r Urdd yn Aberystwyth. anrhydeddu gan Orsedd y Beirdd. hanes trist, lle cafodd Siôn Philip Bryn, Heol Maestir ddiolch i bawb Hwn oedd cyfarfod olaf y tymor. Yn ei gyflwyniad,wedi iddo druan ei grogi er ei fod yn ddieuog, o bell ac agos am y llu cardiau a’r Yn ystod y misoedd diwethaf mae’r olrhain rhai datblygiadau technegol am ddwyn hwrdd du Syr Herbert dymuniadau gorau a dderbyniasant aelodau wedi cymryd rhan mewn sylweddol yn y byd darlledu dros Lloyd - Sgweier Plas Ffynnonbedr. ar achlysur eu Priodas Aur yn gweithgareddau yn amrywio o sgiliau gyfnod ei yrfa, cawsom ein difyrru Llongyfarchiadau i bawb a fu wrthi. ystod y mis. Derbyniwyd y swm o syrcas i garioci. Diolchir yn gynnes ganddo gyda nifer o’i atgofion Anfonwyd nifer helaeth o flychau £650.00 ac maent am ei gyflwyno iddynt am eu teyrngarwch, i’r rhieni fel darlledwr. Ar y “Stondin” Nadolig trwy law Mr Evan Davies tuag at Ambiwlans Awyr Cymru. am eu cefnogaeth ac i bawb sydd Dymuna’r ddau ddiolch o galon am wedi cynorthwyo. Bydd yr Aelwyd  Rhagfyr 2009 www.clonc.co.uk Llanbedr Pont Steffan yn ail ddechrau ym mis Ionawr. phob un ohonynt yn gwneud hynny Nadolig llawen a blwyddyn newydd gyda graen arbennig. Yn ystod y dda i bawb. gwasanaeth diolchwyd i Dduw am y cread ac ar yr un pryd trafodwyd Bedyddwyr sut y medr y bobl ifanc gyfrannu Cynhaliwyd cyfarfodydd hanner a dylanwadu at ddiogelu dyfodol blynyddol Cymanfa Caerfyrddin i’r blaned sy’n gartref iddynt. a Cheredigion yn Noddfa ar 5ed Cafwyd darlleniadau, gweddiau, o Dachwedd er parch i’r Llywydd unawdau lleisiol ac offerynnol, a y Parchedig Glan Roberts a fu’n chyflwyniadau amrywiol o safon gwasanaethu yn y cylch am wyth uchel iawn a chyfoethogwyd yr mlynedd a hanner. Croesawyd oedfa ymhellach gan ddatganiadau pawb yn gynnes ar ran eglwysi swynol Côr yr Adran o dan Bethel Silian, Caersalem, Parcyhos arweiniad Rhiannon. Diolchodd a Noddfa gan Janet. Cynhaliwyd Geinor Medi yn haeddiannol i y gynhadledd yn y bore am 10.30, Weinidog a swyddogion Noddfa am ‘Blas y Nadolig’ yn Aelwyd yr Urdd Llambed gyda Gwen ac Elliw. ac yn dilyn aethpwyd draw i gael cynnal yr oedfa yno, i Llinos festri Brondeifi i fwynhau cinio am ei gwasanaeth wrth yr organ, i ddymuno’n dda i’m holynydd Elin Gyrfa Chwist – Cartref Hafan Deg ardderchog wedi ei drefnu gan Huw Jenkins Ysgol Ffynnonbedr Williams. Bydd y cyfan yn ddiogel Ar nos Fercher 28ain o Hydref aelodau’r dair eglwys. Roedd Meriel, am bob cydweithrediad, i aelodau’r yn ei dwylo hi. Unwaith eto diolch cynhaliwyd Gyrfa Chwist yng priod y Parch Glan Roberts yn Adran a’r Aelwyd am eu cyfraniadau o waelod calon i bawb. Yn olaf ond Nghartref Hafan Deg gyda Mr dathlu pen-blwydd arbennig iawn a clodwiw ac i bawb am eu nid y lleiaf, diolch yn ddiffuant i Iorwerth Evans, Llangybi yn arwain. chyflwynwyd basged o flodau hardd cefnogaeth. Talodd deyrnged uchel Dylan Wyn Prifathro’r Ysgol Gyfun Enillwyr oedd fel y ganlyn- Dynion- iddi gan Nesta Harries ar ran Bethel, i Rhiannon, Janet ac Elin am eu ac i Geraint am eu cydweithrediad 1af. Gwen Davies, Llanwnnen. Caersalem a Noddfa. Cynhaliwyd paratoadau trylwyr gan sicrhau oedfa a’u cymorth mawr. Janet Evans 2ail. Eileen Colbourne, . ail esteddiad y gynhadledd am 2 gofiadwy. Wrth droi tuag adref roedd 3ydd. Harri Williams, Ystrad o’r gloch ac am 3.30, cynhaliwyd pawb yn uchel iawn eu canmoliaeth Llwyddiant Aeron, a Dai Davies, Pensirig. oedfa gyda’n Gweinidog y Parch Jill o ddoniau disglair y plant a’r bobl Daeth llwyddiant mawr i ran Côr Merched- 1af. Ifan Jones, Tomos yn llywyddu. Traddodwyd ifanc ac yn tystio mai da oedd Merched Canna, Caerdydd yng a Nancy Davies, Llambed. 2ail. pregeth rymus a chyfoes gan y cael bod yn bresennol i gyd addoli Ngŵyl Cerdd Dant Casnewydd Lil Thomas, Ffostrasol. Carden Parchedig Goronwy Wynne gyda gyda hwy mewn oedfa fendigedig. a’r cylch a gynhaliwyd ar Sadwrn, Miniture- Dynion-Edward Lockyer. neges afaelgar i ni gyd ac ambell i Casglwyd swm sylweddol tuag at 14 Tachwedd. Am y tro cyntaf Merched- Margret Jones. Bwrw gyffyrddiad ysgafn yn codi gwen. waith yr Adran a’r Aelwyd yn lleol. erioed bu’r Merched yn cymryd Allan, Enillwyr- Mari Evans a Gwasanaethwyd wrth yr organ Diolch i bawb am eu cyfraniadau rhan yn y gystadleuaeth i Gorau Maggie Vaughn. Ail- Iorwerth Evans gan Janet. Yn dilyn yr oedfa, braf hael. Gwerin gan gipio’r wobr gyntaf. a Beryl Roach. oedd cael cyfle i gymdeithasu yn Yn ogystal â hyn dyfarnwyd y Côr Ar nos Fercher 11eg o Dachwedd y festri wrth fwynhau paned a Noddfa yn ail allan o 8 ymgeisydd yn y cynhaliwyd Gyrfa Chwist yng danteithion ysgafn. Diolchwyd yn Cynhelir oedfa arbennig yn Noddfa gystadleuaeth Cerdd Dant. Estynnir Nghartref Hafan Deg gyda Mr. ddidwyll i eglwysi’r cylch am eu am 3.30yp ddydd Sul, 20fed o Ragfyr llongyfarchiadau calonnog i Delyth Iorwerth Evans yn arwain. Enillwyr croeso twymgalon a’u paratoadau yng nghwmni’r plant a’r bobl ifanc. Medi, gynt o Landre Heol y Bont, oedd fel a ganlyn- Dynion- 1af. Ifan trylwyr. Dymuna’r eglwysi ddatgan Estynnir croeso cynnes i bawb. arweinydd y Côr a’r merched i gyd John Jones. 2ail- Yvonne Jones. eu gwerthfawrogiad cynnes i ar eu llwyddiant. Dymuniadau gorau 3ydd- Gerwyn Jones. Merched- Weinidog a swyddogion Brondeifi Eisteddfod Pantyfedwen iddynt i’r dyfodol. 1af- Harry Williams. 2ail- Beryl am ddefnydd o’r festri ac am eu Fe fydd fy nghyfnod o ddwy Roach. 3ydd- Nancy Davies. cydweithrediad parod unwaith flynedd fel Cadeirydd Pwyllgor Merched y Wawr Carden Miniature- Dynion- Edward eto. Tystiai pawb ein bod wedi Gwaith Eisteddfod Rhys Thomas Cafwyd noson arbennig yn Lockyer. Merched- June Mason. cael cyfarfodydd llwyddiannus ac James Pantyfedwen yn dod i ben ein cyfarfod Mis Tachwedd. Bwrw Allan- Enillwyr- Gwendoline adeiladol a’r tywydd ar y cyfan yn yn ystod yr wythnosau nesaf. Trwy Croesawodd Aerwen yr aelodau Jones a Beryl Roach. Ail- Cathrina garedig iawn atom. gyfrwng Clonc, hoffwn ddatgan ac yna canwyd cân y mudiad gyda Davies a Peggy Davies. fy ngwerthfawrogiad i nifer o Janet yn cyfeilio. Diolch wirfoddolwyr am eu cydweithrediad Pleser oedd gan y llywydd estyn Annwyl Syr, Dymuna Canolfan Steffan ddiolch parod a’u cefnogaeth brwd. Mae croeso i’n gwraig wadd am y noson Rwy’n gweithio fel darlithydd yn yn gynnes iawn i bawb yn Llambed fy nyled yn fawr iawn i Dorian, sef Nia Evans o Lanarthne sydd yr Ysgol Cerdd, Prifysgol Bangor, a’r cylch sydd wedi cyfrannu yr ysgrifennydd cyffredinol am yn rhedeg busnes lwyddianus o’r ac ar hyn o bryd rwy’n gwneud nwyddau amrywiol i’r bocsys ei wasanaeth diflino ers amser enw “BODLON” sef cwmni sydd ymchwil ar gerddoriaeth bop iaith- esgidiau. O ganlyniad bydd tua hir bellach. Yn flynyddol mae’n yn gwerthu hamperi a nwyddau Gymraeg o’r 60au a’r 70au cynnar. chant o focsys yn cael eu dosbarthu cyflawni gwaith aruthrol er sicrhau Cymreig. Ysgrifennaf i ofyn os yr ydych i’r milwyr Cymreig sydd ar hyn o llwyddiant yr Wyl. Diolch yn fawr i Cawsom ychydig o hanes ei chi’n gallu fy helpu i gysylltu ag bryd ar ddyletswydd yn Affganistan. Rhian am ei chyfraniad gwerthfawr chefndir ac fel yr oedd wedi gweld aelodau band o’r enw Sŵn Rhydd, Gwerthfawrogir eich haelioni yn hithau fel trysorydd ac i swyddogion bod yna farchnad ar gyfer cynnyrch a oedd yn weithredol tua 1969. fawr iawn. ac aelodau’r holl bwyllgorau Cymreig o’r ansawdd gorau, mae’r Wnaethon nhw ddod o Lanbedr- ynghyd ag unrhyw un arall sy‘n cwmni wedi anfon hamperi ar ran Pont-Steffan hyd y deallwn: Oedfa Sul yr Urdd cynorthwyo mewn unrhwy ffordd Llywodraeth Cynulliad Cymru i Sam Rees (gitâr) - myfyriwr yng Daeth cynulleidfa teilwng iawn am eu llafur cariad a’u teyrngarwch lysgenedlaethau ledled Ewrop. Ngholeg Technegol ar un ynghyd i Noddfa ar nos Sul 15fed i’r Eisteddfod. Hoffwn ddatgan Daeth Nia ag arddangosfa adeg, Gwilym Jones Lewis (gitâr) o Dachwedd i oedfa flynyddol yr diolch hefyd i’r noddwyr hael am eu amrywiol i ni gael gweld ac hefyd - magwyd ar fferm yn Silian, Alun Urdd. Pleser oedd cael cwmni Maer cefnogaeth. Boed i’w caredigrwydd i’w archebu neu brynu. Jones (drymiau) - myfyriwr ym Mae a Maeres y dref, y Cynghorydd barhau.Yn olaf ond nid y lleiaf, Gwnaed y diolchiadau i Nia am Colwyn, Eirian Williams (bas) - yn Selwyn Walters a’i briod Judith hoffwn ddiolch yn ddiffuant i Mr noson ddiddorol iawn gan Dolly gweithio gyda chwmni adeiladu ar ynghŷd â Chadeirydd Cyngor Sir Dylan Wyn ac i Geraint am eu Yang. y pryd. Ceredigion, y Cynghorydd Ivor cydweithrediad a’u cymorth mawr. Bydd yna groeso cynnes i chwi i Buasai unrhyw wybodaeth yn Williams a’i briod Lizabeth. Braf Rwyf wedi mwynhau’r profiad ymweld â Neuadd Bro Fana Ffarmers ddefnyddiol dros ben! Diolch. oedd gweld tua hanner cant o yn fawr er gwaetha’r cyfrifoldebau. ar Rhagfyr 4ydd pryd y cynhelir Yr eiddoch yn gywir, aelodau’r Adran a’r Aelwyd yn Pleser oedd cadeirio pwyllgor gwaith arddangosfa trefnu blodau a stondinau Dr Craig Owen Jones (Bangor) cymryd rhan ar lafar ac ar gân a mor frwdfrydig a hwyliog. Ga i amrywiol o 2 o’r gloch hyd 4.30. [email protected]

www.clonc.co.uk Rhagfyr 2009  Silian Enwau Lleoedd Lleol gan David Thorne Llongyfarchiadau Llongyfarchiadau i Elliw Dafydd, Dylanwad y Beibl ar rai enwau lleoedd Gwarffynnon ar ennill y gystadleuaeth Gydol y 19eg y capeli oedd canolbwynt cymdeithas ym mhob pentref yn yr ardal hon Llefaru 16 oed neu Iau yn Eisteddfod a thrwy Gymru benbaladr o ran hynny. Yn yr Ysgol Sul a’r Cwrdd Gweddi a’r Seiat, C.Ff.I. Cymru a gynhaliwyd yn Venue meithrinwyd diddordeb mewn darllen y Beibl a lloffa mewn esboniadau Beiblaidd. Rhwng Cymru yn Llandudno ar Dachwedd 1805 ac 1811 cyhoeddwyd Geiriadur Ysgrythyrol, Thomas Charles o’r Bala a thrwy bori yn y llyfr hwn ac mewn 21ain. Bu’n llefaru ‘Er Cof am Kelly’ llyfrau eraill tebyg daeth ein cyndeidiau yn fwy ymwybodol o ystyron enwau lleoedd sy’n cael eu crybwyll yn y gan Menna Elfyn. Beibl. Y Geiriadur Ysgrythyrol oedd un o’r llyfrau mwyaf poblogaidd i’w gyhoeddi erioed yn Gymraeg. Roedd cyhoeddi’r gwaith hwn yn cydfynd â’r prysurdeb mawr o godi ac o adnewyddu capeli. Ac roedd yr enwau Beiblaidd wrth law ac eglurhâd ar eu hystyron nhw i’w cael yn hwylus yng Ngeiriadur Thomas Charles – Bethel, Caersalem, Pencarreg Calfaria, Libanus, Seion a Moreiah yn eu plith nhw. A chan fod ambell bentref wedi tyfu o amgylch capel yng nghanol gwlad, mae’n hawdd deall sut y datblygodd Ysbyty enw’r capel yn enw ar y pentref hefyd. Mae’n egluro hefyd pam y newidiwyd enw ambell i bentref a’i ailfedyddio ag Da yw deall bod Eifion Evans enw Beiblaidd. “Tower Hill”, wedi dychwelyd Dyma ddyrnaid o enwau Beiblaidd sy’n digwydd yn yr ardal hon. adref o Ysbyty Llanelli. Mae Eifion Libanus: Galwyd y pentref hwn yn Sir Frycheiniog ar ôl capel a adeiladwyd gan yr Annibynwyr yn 1823. Ffurf yn gwella’n foddhaol ac mae ei Ladin ar Lebanon sy’n digwydd ym mhroffwydoliaethau Eseia ac a addaswyd ar gyfer ei ddefnyddio yn y Beibl gymdogion a’i ffrindiau yn falch ei Cymraeg yw Libanus. Mae’r Beibl Cymraeg Newydd wedi adfer y ffurf Lebanon: “Y mae’r wlad mewn galar a fod ar wellhad. gofid, Lebanon wedi drysu a gwywo” (Eiseia 33.9). Hyd y gwn i nid oes capel o’r enw Libanus yng Ngheredigion bellach: yn 1979 unwyd Libanus a Soar yn Y dan yr enw newydd Y Gerlan. Beulah: Galwyd y pentref hwn yng Ngheredigion ar ôl Capel yr Annibynnwyr a godwyd yno yn 1860. Yr enwau cynharaf ar y pentref yw Blaen Pant Trei (1651), Blaen-pantrefy (1834), Blaen-pant-arfy (1891). Ceir Beulah hefyd yn Sir Frycheiniog a’r pentref wedi ei enwi ar ôl yr addoldy Annibynnol a godwyd yno yn 1821-2 a’i ehangu yn 1841-2. Bethania: Galwyd y pentref hwn yng Ngheredigion ar ôl Capel y Methodistiaid Calfinaidd a adeiladwyd ar y Mynydd-bach yn 1809. Bethlehem: Enwyd y pentref yn Sir Gaerfyrddin ar ôl Capel yr Annibynwyr a godwyd yn 1800. Mis tawel yw mis Tachwedd i Sodom: Mae Rhos Sodom ger y yng Ngeredigion ac yn enw ar ddarn trionglog o dir lle y byddai’r sipswn rhedwyr y clwb, dechrau’r mis aeth yn arfer gwersylla. rhai o’r rhedwyr i Lys y Fran yn sir Enw Beiblaidd llai cyfarwydd na Sodom yw Arba. Mae’r enw yn cyfeirio at un o’r dinasoedd noddfa y Benfro, Carwyn Thomas yn ennill gorchmynodd Duw i’r Israeliaid eu sefydlu. Mae’r adnod berthnasol yn llyfr Joshua 20:7. mewn amser 39 munud a 4 eiliad, Y cefndir i fabwysiadu’r enw Arba ar lecyn ger Ceinewydd yng Ngheredigion yw bod sgweiar Plas Llanina, Sais 2il a 1af m40, Glyn Price,4ydd a 2il o’r enw Longcroft, wedi rhybuddio seiri llongau Cei-bach yn 1832 y bydden nhw’n colli eu tai oni fydden nhw’n m40 Michael Davies 40 munud 22 pleidleisio dros y Tori yn yr etholiad seneddol. Herio’r sgweiar a phleidleisio fel arall wnaeth amryw ohonyn nhw. Ac eiliadau, 8 - Mark Dunscombe 43 aethant ati’n ddiwyd i godi clwstwr o dai iddyn nhw eu hunain yn Hen-gell ger Llanina, gam bychan dros ffin ystâd munud 34 eiliad, 11 - Tony Hall 45 Llanina. A dyma sicrhau dinas noddfa iddyn nhw eu hunain rhag dialedd Longcroft, Llanina. munud 4 eiliad, 12 – Simon Hall Bydd cyfle i ddychwelyd at bwnc enwau Beiblaidd maes o law, ond y tro nesaf byddwn yn ystyried yr enw 45 munud 19 eiliad, 13- Calvin . Williams 45 munud 45 munud 26 eiliad, 15 – Huw Price 45 munud 52 eiliad, 26 – Dee Jolly 47 munud 25 eiliad, 32 – Trystan Davies 48 Colofn yr Urdd munud, 16 eiliad, 41 – Andrew Edgell 49 munud 14 eiliad, 66 CEREDIGION 2010 YN GALW’N GLIR – Caryl Davies 58 munud 21 eiliad, a Mae anthem Ceredigion 2010 bellach ar gael i’w lawrlwytho – fel tôn ffôn. Comisiynwyd y gân, a gyfansoddwyd 84 – Allen Watts 1 awr 35 munud 20 ac sy’n cael ei berfformio gan y gantores, Gwenda Owen yn arbennig ar gyfer Eisteddfod Genedlaethol yr Urdd, fydd eiliad. Ennillwyd y tim gan Carwyn yn Llanerchaeron rhwng 31 Mai a 5 Mehefin y flwyddyn nesaf. Thomas, Glyn Price, Michael Davies “Pan ofynodd yr Urdd i mi ysgrifennu’r gân, fe ofynon nhw am gyfeiriadau at drefi a phentrefi ar hyd a lled y sir a a Mark Dunscombe. dyna rwyf wedi geisio ei wneud tra’n estyn croeso cynnes i’r miloedd o gystadleuwyr ac ymwelwyr fydd yn dod i’r Yn mis Hydref mae’r tymor ardal ar gyfer yr Eisteddfod ym mis Mai y flwyddyn nesaf. trawsgwlad yn dechrau , ac i I lawrlwytho Ceredigion 2010 fel tôn ffôn i’ch ffôn symudol, ewch i wefan Ceredigion 2010 www.urdd.org/ ddechrau’r tymor mae’r clwb yn eisteddod. Am ragor o wybodaeth am y CD ebostiwch [email protected] gystadlu yn cyfres ‘Gwent Leauge’ ac roedd yr un cyntaf yn Penybont MORGAN A DAVIES I NODDI’R EISTEDDFOD ar Ogwr, a dyma’r canlyniadau:- yn Ugain mlynedd yn ôl, agorwyd swyddfa cyntaf yr ras y dynion roedd tri chant dauddeg Asiantaeth Dai, Morgan a Davies yn Llanbed. Agorwyd yr a naw yn cymeryd rhan ac yn gorffen ail swyddfa’n fuan wedyn yn Aberaeron ac yn dilyn hynny yn y safle 187 roedd Rhichard Marks mae’r cwmni wedi tyfu o nerth i nerth gan werthu eiddo ar 42 munud 20 eiliad, a Gareth Jones draws Ceredigion yn ogystal â Sir Gâr a Gogledd Penfro. 281, 47 munud 6 eiliad. Yn ras y Mae’r cwmni yn ddiolchgar iawn i bobl Ceredigion am menywod 140 Janet Jones 35 munud eu holl gefnogaeth dros y blynyddoedd ac fel yr eglura 20 eiliad, a 177 Sue Jenkins 44 Dylan Davies, Partner yn y cwmni, maent wedi penderfynu munud 5 eiliad, Yn ras y marched dan dathlu eu penblwydd mewn ffordd arbennig, “Mae’r 15 Rhian Jones yn gorffen yn 34, 23 gymuned leol wedi ein cefnogi fel cwmni o’r cychwyn munud 47 eiliad, marched novice 5ed cyntaf a gan bod Eisteddfod Genedlaethol yr Urdd yng Mared Owen 6 munud 57 eiliad. Ngheredigion y flwyddyn nesaf, dyma deimlo y byddai’n Dydd Sul roedd ras Sospan multi beth da i ni noddi’r ŵyl. terrain 10 milltir yn parc gwledig “Mae cymaint o gyfleoedd ar gael i blant a phobl ifanc sy’n perthyn i’r Urdd a phan mae’r Eisteddfod ar y stepen , aeth 9 o’r rhedwyr ac drws, mae’r cyfleoedd hynny’n dyblu a threblu.” gwech y canlyniadau y tro nesaf. Fel Cadierydd Pwyllgor Maes yr Eisteddfod, mae Dylan Davies yn gwybod yn well na neb beth sy’n aros Os yna diddordeb gyda chi i Eisteddfodwyr yn Llanerchaeron rhwng 31 Mai a 5 Mehefin y flwyddyn nesaf. ymuno a’r clwb?, dewch i ganolfan “Mae maes yr Eisteddfod yn Llanerchaeron yn rhan o’n milltir sgwar ni ac mae’n leoliad gwych ar gyfer hamdden Llambed erbyn 6-15 yh ar digwyddiad o’r math hwn,” medd Dylan Davies sy’n dad i bedwar a hwythau rhwng 20 a 27 mlwydd oed. Mae’r nos Iau i gael ymuno a ni, croeso i ieuengaf yn parhau yn aelod o’r Urdd ac yn edrych ymlaen at gystadlu eleni. Mae Partner arall y cwmni, Andrew blant o wyth oed lan i oedoelion. Morgan hefyd yn dad i dri ac yn credu fod ieuenctid yn elwa yn fawr ar y profiad o fod yn aelodau o’r Urdd.

 Rhagfyr 2009 www.clonc.co.uk Ceris Morgan trin gwallt yn eich cartref Prisau rhesymol. Ffoniwch: 07738 492613 Torri a sychu, steilo a lliwio, cwrlo a gosod gwallt ar gyfer achlysuron arbennig. Ffon: 422819 Ffacs: 421019 Cwmann ond yn barod i deithio’r ardal.

m

Dymuna Arwyn a’r staff ATS Euromaster 01559 395420 Llambed ddymuno Nadolig Llawen i’r holl gwsmeriaid. Diolch am eich cefnogaeth.

www.clonc.co.uk Rhagfyr 2009  Treetops Garage Llanllwni Gwasanaeth leol o amaethyddiaeth Gwerthiant a thrwsio peiriannau DymunaCinio Robert Nadolig a Jessie Sul 23aina’r teulu Rhagfyr Nadolig Llawen a Blwyddyn Newydd Dda 01559 395652

Steil Ni Our Style Ruth Thomas a’i Chwmni Cyfreithwyr 19 Stryd y Coleg, Llambed Ffon: 423300 Ffacs: 423223 [email protected] yn cynnig pob gwasanaeth cyfreithiol Cyfarchion y Tymor i holl ddarllenwyr Clonc

Nadolig Llawen oddi wrth pawb yn

Milfeddygon MILFEDDYGON Davies & Potter Cyf STEFFAN Llanbedr Pont Steffan a Thregaron 18-20 Stryd y Bont, Llanbedr Pont Steffan 01570 422322 www.steffanvets.com www.lampetervets.co.uk 9 - 9.30am Dydd Llun i Ddydd Gwener Meddygfa Agored. Meddygfa Agored Llun - Gwener 9-10yb 1.30 - 2.30pm Dydd Llun i Ddydd Gwener Apwyntiadau. Apwyntiadau Llun - Gwener 4-5yp 6 - 6.30pm Dydd Mawrth a Dydd Gwener Meddygfa Agored. Dydd Mercher 4-6yp Sadwrn 9-12yp 9 - 10am Dydd Sadwrn Meddygfa Agored. 01570 422454 [email protected] : 2 - 2.30pm Dydd Llun i Iau Meddygfa Agored. Nadolig Llawen a Blwyddyn Newydd Dda i’r cwsmeriaid i gyd Oriau Swyddfa 9am - 5pm Dydd Llun i Ddydd Gwener heblaw Dydd Mercher 9am i 4pm.

20% bant Aur Clogau

Dymuna Gareth a’r staff 01570 422036 Nadolig Llawen i bawb.

10 Rhagfyr 2009 www.clonc.co.uk Yn y Gegin gyda Gareth MiS y PaPUr NeWYDD

Cinio Dolig Clonc Colofn Dylan Iorwerth Eleni rwyf am gynnig syniadau a rysetiau a fydd yn ddefnyddiol ar gyfer ‘Dolig 2009. Newyddion drwg ... a pherspectif Rhoi gweddnewidiad i rai o ffefrynau’r gegin dros yr Ŵyl. Y gyfrinach yw paratoi o flaen llaw, y llysiau y diwrnod cynt, y teulu i gyd i helpu. Dw i ddim eisio bod yn gennad newyddion drwg yn nhymor newyddion Byddaf i bob amser yn paratoi ac addurno’r bwrdd y diwrnod cynt da, ond cystal i ni i gyd wneud y gorau o’r Nadolig yma. a chadw at liw Dolig 2009 i’r bwrdd a’r addurniadau, sef ‘arian a Os oes rhai yn sôn fod yr argyfwng ariannol ar fin dod i ben, mae gen i phorphor!’ deimlad yn fy nŵr mai dim ond dechrau y mae pethau yng Nghymru ... ac Dechreufwyd syml, oer a pharatoi’r gweddill tra bo’r twrci yn coginio. mewn ardaloedd fel hyn yn arbennig. (Byddaf yn rhoi cynghorion ar goginio y twrci ar “Wedi Tri” ym mis Mae yna raglenni ar y teledu ar hyn o byd, lle mae’r hanesydd a’r dyn- Rhagfyr). Yna ‘stemio’r pwdin plwm neu defnyddio’r ffwrn meicrodon. dweud-ei-farn, Hywel Williams yn sbowtio am hyn a’r llall, o grefydd i’r Mwynhewch eich Cinio Dolig, ymlaciwch a chofiwch gwydriad bach economi. o win bore’r Dolig wrth baratoi’r cinio. Y diwrnod o’r blaen, roedd yn dweud cymaint yr oedden ni’n dibynnu Nadolig Llawen, ar y sector cyhoeddus – tua dwy ran o dair o’r economi yng Nghymru os Gareth. ydw i’n cofio’n iawn. (Cofiwch os am bamffled o gynyrch Nadolig Gareth, rhowch ganiad ar Do’n i ddim yn cytuno efo fo am y rhesymau ond mae’r sylw’n un (01570 422313 – Gol.) hollol wir ac yn un arbennig o fygythiol yn y dyddiau hyn. Os ydi’r sector cyhoeddus yn Lloegr yn cael annwyd, mi fyddwn ni’n cael ffliw. Saws Llugaeron (cranberries) Felly byddwch yn barod am wasgfa. Ysgolion yn gorfod dod at ei Rhowch 300 gm o lugaeron ffres, neu wedi rhewi, mewn sosban gyda gilydd ... mwy o hynny. Cynghorau sir bach yn diflannu ... digon posib. 100gm o siwgwr caster, sest un oren, ac un darn o sinamon. Cynheswch Y Gwasanaeth Iechyd a’r Gwasanaethau Cymdeithasol yn mynd yn un ... yn araf nes bod y llugaeron yn dechrau torri a meddalu. Gadewch i oeri synnwn i ddim taten. nes yn barod i’w weini. Ar hyn o bryd, mae’r ddwy Lywodraeth yn dal i wario ar bethau cyhoeddus er mwyn trio rhoi hwb i’r sector preifat. Unwaith y bydd Parseli o Samwn wedi’i fygu. hwnnw’n dechrau gwella, mi fydd y plwg cyhoeddus yn cael ei dynnu a Cynhwysion ninnau’n talu’r pris. 500 gm o samwn wedi’i fygu a’i dorri yn denau Ond, dyna fo, o leia’ mi fydd gan y bancwyr a’u tebyg yn Llundain fwy 300 gm o ‘Creme Freiche’ o arian i brynu tai ha’ a dod yma i’n gweld ni’n diodde’. 100 gm o gaws meddal 2 llond llwy fwrdd o sudd lemwn Dyna pam, weithiau, ei bod hi’n braf cael perspectif. A lle gwell i fynd ychydig olew gogyfer ag iro na festri Capel y Groes a chyfarfod Urdd y Benywod? Na, tydw i ddim wedi cael yr opereshyn. Y noson o’r blaen, roedd yna 3 llond llwy fwrdd o olew’r olewydd groeso i’r dynion hefyd i fynd i wrando ar Manon Lowtre ac Alwen o 1 llond llwy de o siwgwr caster Felin-fach yn sôn am eu taith efo’r Ffermwyr Ifanc i Kenya. 1 ciwcymber wedi’i sleiso’n denau Weithiau, mi fydd lluniau taith yn ddiflas; doedd y rhain ddim. Roedd y Dull ddwy wedi bod yn sylwi’n graff a thrio deall ac, o ganlyniad, yn gallu rhoi 1. Mewn prosesydd rhowch 200 gm o’r samwn, wedyn ychwanegwch darlun byw o fywyd mewn lle sy’n fwy na chyfandir i ffwrdd. y ‘creme freiche’ a’r caws, chwrlïwch. Rhowch y gymysgedd mewn Y gwahaniaeth anferth oedd y sychder – darlun clir o’r ffordd y mae powlen ac yn araf ychwanegwch y sudd lemwn, pupur a’r halen. daearyddiaeth a hinsawdd yn newid ffordd o fyw. 2. Irwch yn ysgafn 8 disgyl fach neu ramekin, rhowch y gweddill o’r Fel arall, roedd eu disgrifiadau nhw o’r amgylchiadau mewn pentre’ rai samwn ynddynt, rhennwch y gymysgedd yn y disglau a dewch a’r oriau o’r brifddinas Nairobi yn atgoffa rhywun o rai o’r straeon am bobol samwn dros y cynnwys. Rhowch ‘clingfilm’ drostynt a gadewch i oeri yr ardaloedd yma ganrif a llai yn ôl ... pan oedd pawb yn gwneud defnydd dros nos. o bopeth. 3. Cymysgwch y sudd lemwn a’r siwgwr. Rhennwch y ciwcwmber i Mwy na hynny oedd yr argraff fod pobol yn hapus yn eu tlodi cymharol wyth plat. Trowch y disglau i ganol y plat a rhowch y sudd lemwn a’r a phobol yn helpu ei gilydd. Pan nad oes digon, mae rhannu’n fwy pwysig siwgwr drostynt. fyth. Ac, eto, roedd hi’n amlwg fod rhai yn dyheu am gyfleusterau modern ac Stwnsh Sprowts. ychydig o foethusrwydd. Dim ond gobeithio y byddan nhw’n gallach na Cynhwysion ni. 500 gm o sprowts wed’u paratoi yn barod. Ac roedd darllen un o lyfrau’r Nadolig yn dwyn hiraeth am oes goll ... 25 gm o fenyn pan oedd nosweithiau dawns yn cael eu cynnal yn Neuadd Victoria yn 75 ml o hufen dwbwl Llanbed. Saets ffres (sage) Maen nhw’n cael eu crybwyll unwaith eto mewn llyfr o atgofion – Wyn Dull a’i Fyd - gan y clarinetydd jazz Wyn Lodwick. 1. Rhowch y sprowts mewn sospan fawr gyda dŵr berw wedi’i halltu, Mae’n amlwg ei fod yn arfer dod draw yn aml i berfformio ... a sôn un berwch am 5 – 6 munud. tro am y drymar un tro yn landio yma ar ei ben ei hun. 2. Toddwch y menyn mewn sosban fach dros wres ysgafn, ac Roedd hwnnw, druan, wedi cychwyn cyn pawb arall ac, felly, pan ychwanegwch yr hufen. Arllwyswch y dŵr o’r sprowts a’i rhoi yn y ddaeth hi’n eira a phawb arall yn sownd yn Llanelli, roedd yn Llanbed ar prosesydd gyda’r hufen a’r menyn, Chwyrlïwch ac ychwanegwch ei ben ei hun. bupur a halen. Yn y dyddiau hynny, wrth gwrs, doedd yna ddim ffonau symudol 3. Rhowch mewn disgyl ac addurnwch gyda thameidiau o fenyn a i ddweud beth oedd yn digwydd. Ond roedd yna Jeyes Fluid ... yn saets. Llanybydder o leia’. Bob tro y bydd yn arogli Jeyes Fluid, fe fydd Wyn Lodwick yn meddwl am y stafelloedd newid yn Llanybydder. Mi allai fod yn waeth.

Os hoffech gynorthwyo’r Sicrhewch eich newyddion yn y gwirfoddolwyr gyda’r papur hwn. Peidiwch â disgwyl gwaith o gynhyrchu’r papur i rywun arall ei gynnwys ar eich hwn, croeso i chi gysylltu rhan. Mae’n rhy hwyr i achwyn ag un o’r bwrdd busnes. ar ôl i CLONC ymddangos.

www.clonc.co.uk Rhagfyr 2009 11 Llanllwni Ffarmers Ysgol Llanllwni yr ysgol am fis Tachwedd: £10 – 150 Priodas Brysiwch Wella Dechreuodd cyfarfodydd yr Urdd – Iona Jones, 10 Bryndulais, £5 Llongyfarchiadau i John Riley Mae dau o drigolion yr ardal ar ôl hanner tymor. Rydyn wedi cael – 169 – Mary Jones, 52 Trewern, a Sara Edwards, Monorafon ar eu wedi derbyn triniaeth law-feddygol noson o ganu carioci a parasiwt. Saron, £2.50 – 29 – Emyr Evans, priodas yn Eglwys Llanllwni yn yn ddiweddar, sef Peter Jukes, Codwyd £1,515.25 ar ein taith Llanerch, £2.50 – 97 – Sinead ddiweddar. Ffawyddog, ein is-bostfeistr gerdded rhai wythnosau nôl. Yn Evans, 29 Bryndulais, £2.50 – 77 yn Ffarmers, a Ben Bouvet o’r ystod y daith buom yn gwneud – Alun & Mari Williams, Rhydlydan, Bingo Drovers Arms. Anfonwn iddynt helfa drysor a chasglu sbwriel. Ar . Bydd Eglwys Llanllwni yn cynnal ein cyfarchion, a dymunwn i’r ddau ôl cyrraedd nôl i’r ysgol cawsom ‘Bingo’ yn y Belle Vue ar nos Lun, ohonynt adferiad llwyr a buan. Tra gyfle i fynd o amgylch y stondinau Cylch Meithrin Llanllwni Rhagfyr 7fed am 8y.h. Mae croeso bod Peter yn absennol o’r Swyddfa amrywiol. Diolch i bawb a fu’n Mae yna groeso i blant bach cynnes i bawb ac y mae llawer o Bost, mae Judy Jenkins wedi helpu i wneud y prynhawn yn yr ardal fynychu Ysgol Feithrin wobrau Nadoligaidd i’w hennill!! cymeryd gofal o’r Swyddfa dros dro, llwyddiannus. Llanllwni ar fore Llun, Mawrth a ac mi fydd yn cael ei olynu gan Joan Bu Jac, Alwyn, Gabi, Scott, Rhian Mercher o 8.40 hyd 12.00. Yr ydym Cinio Nadolig Davies o Gwmann tan fod Peter yn G, Jasmine, Sioned a Daniel yn yn derbyn plant o 2 oed ymlaen felly Mae Tafarn y Belle Vue unwaith dychwelyd. Diolchwn iddynt am cystadlu yng ngala nofio’r Urdd, Sir croeso i chi gysylltu â’r Arweinydd eto yn paratoi Cinio Nadolig i gymeryd at y gwaith – mae’n dda Ceredigion ym mhlascrug. Da iawn Janet Jones ar 01570 480 294 os bensiynwyr y plwyf ar brynhawn fod y gwasaneth yn medru parhau yn chi blant. oes gennych ddiddordeb i’ch plantos dydd Iau, Rhagfyr 10fed o 12 tan absennoldeb Peter. Aeth Jac, Alwyn, Scott, ddod atom i gael hwyl yn canu, 2y.p. Am ragor o fanylion cysylltir Gabi a Sioned i gystadlu yng dawnsio, lliwio, peintio, chwarae ag Andy neu Sue ar 480495. Neuadd Bro Fana nghystadleuaeth pêl droed 5 bob tegannau a llawer eraill. Cafwyd noson hwylus iawn yn ochr yn Ysgol Dyffryn Teifi gan Cynhelir Bingo Nadolig Cylch Cydymdeimlo y Neuadd ar y 26ain o Hydref fwynhau yn fawr. Meithrin Llanllwni ar y 14eg o Estynnir cydymdeimlad â David yng nghwmni y Prifardd Ceri Diolch i bawb a geisiodd ddatrys Ragfyr yn y Belle Vue Llanllwni Evans, Murmur-y-coed a’r teulu ar Wyn Jones, enillydd y goron yn y geiriau yn ein cwis calan gaeaf. bydd yna wobrau ardderchog farwolaeth ei frawd sef Gwyn Evans, Eisteddfod Genedlaethol Meirion Dyma’r enillwyr: 1af – M.Rees, nadoligaidd i’w hennill. Glantrenfach. a’r Cyffiniau yn Y Bala eleni. 22 Maescynog, Ystradgynlais. 2ail Noddwyd y noson gan ‘Academi’ a – Caroline Morris, Rhydcaradog, Cylch Ti a Fi Llanllwni Priodas diolchwn iddynt am ei parodrwydd Maesycreigiau. 3ydd – Valmai Mae amser y Cylch wedi newyd i gefnogi gweithgaredd o’r math Evans, Lynridge, Millbank, i fore Iau o 9 – 11 y bore. Croeso yma. Johnstown. cynnes i famau/ tadau, mamgu’s a Ar yr 21ain o Dachwedd, Rydyn wedi derbyn y drydedd thadcu’s, gofalwyr a’r plant bach croesawyd Côr Tŷ Tawe, o dan ddeilen yn y cynllun ysgolion iach. i alw draw am baned a chlonc tra arweiniad Helen Gibbon, i’r Neuadd, Daeth Mrs Bethan James i’r ysgol bod y plant yn mwynhau chwarae ynghŷd âg Aled Edwards y baritôn i’w chyflwyno. tegannau, peintio a llawer mwy. o Gilycwm, a chafwyd cyngerdd Ymwelodd deg o aelodau Cewch gyfle i gael cyngor a o safon uchel iawn yn ei cwmni. Pwyllgor Craffu Addysg a chyfarwyddyd gan wasanaethau Cyfeilyddion y noson oedd Alan Gwasanaethau Plant Cyngor fel Twf, Ymwelydd Iechyd, Fewster a John Evans. Yn anffodus, Sir Gaerfyrddin â’r ysgol yn Gwasanaeth Osgoi Tan gan bod yna ‘roedd y tywydd garw dros y ddiweddar. Cawsant eu bodloni westeion yn cael ei gwahodd atom cyfnod yma wedi rhwystro nifer o’r a llongyfarchwyd yr ysgol am ei yn rheolaidd. Os ydych am rhagor ffyddloniaid rhag ymuno a ni, ond gwaith da. o wybodaeth mae yna groeso i chi serch hynny, cafodd y gynulleidfa Ar ddiwrnod Plant Mewn Angen gysylltu â Meinir Evans ar 01559 gyfle i fwynhau gwledd o ganu. cawsom ddod mewn dillad heblaw 395 699 Llywydd y noson oedd David gwisg ysgol gan dalu punt i’r elusen. Thomas, Caerdderwen, Crugybar, un Roedd rhai mewn gwisg ffansi, C.FF.I Llanllwni a anwyd a’i fagu yn Ffarmers, ac un gwisg parti, pyjamas, a.y.b. Anodd credu bod mis arall a fu yn weithgar yn y gymdogaeth Croeso i Mrs Lorraine Grantham wedi mynd heibio yn ein calendr pan yn byw adre yn Nhynrheol. o RSVP. Mae Lorraine yn dod blynyddol, mis llawn o cystadlu Cafwyd anerchiad diddorol ganddo, dau fore yr wythnos i helpu gyda ac amrywiaeth o weithgareddau Llongyfarchiadau i Bleddyn a diolchwyd i David, y Côr, ac Aled gweithgareddau Saesneg yn yr diddorol. Braf oedd gweld Neuadd Thomas, mab Geraint a Denise gan Judy Jenkins, Cadeirydd Cyngor Adran Iau. yr Eglwys, Maesycrugiau yn llawn Thomas, Neuadd-Deg a Meryl y Neuadd. Bydd blwyddyn nesaf yn flwyddyn ar Hydref 27ain pan cynhaliwyd ein Morgan, Nantgwynne, Llanddeusant Bydd noson ‘Bingo’ yn y Neuadd arbennig yn hanes yr ysgol gan swper cynhaeaf blynyddol. Diolch a briodwyd yng Nghapel ar nos Wener yr 11eg o Ragfyr ein bod yn dathlu 140 mlynedd o i bawb a wnaeth helpu allan efo’r Twynllanan, Llanddeusant ym gyda Bevan Williams a Jean Evans, addysg. Yn ein cyfarfod cyntaf bwyd blasus a gawsom, a diolch mis Medi. Cynhaliwyd y wledd Pumsaint yn llywio’r chwarae penderfynwyd trefnu nifer o i’r aelodau am creu yr adloniant. briodas yng Ngwesty’r Hanner – tipyn o hwyl mae’n siwr! Ers weithgareddau. Bydd y cyfarfod Ar Hydref 28ain aeth cryn tipyn Ffordd, Nantgaredig ac maent wedi blynyddoedd bellach, cynhelir nesaf ar nos Iau, Rhagfyr 3ydd am o’r aelodau i clwb y Quins yn ymgartrefu yn Llangadog. Cyngerdd a Noson o Garolau yn y 7.30y.h. croeso i chi ddod a’ch Nghaerfyrddin i gystadlu yn noson Neuadd ar y nos Sul cyn y Nadolig, syniadau. chwaraeon y sir lle cafom llawer Tysteb ac eleni cawn gwmni y baritôn Mae gennym wythnosau prysur o hwyl a sbri! Llongyfarchiadau Y mae’r Ficer Bill Fillery yn Kees Huysmas i’n difyrru, ynghŷd o’m blaen. Byddwn yn cymeryd i bawb a wnaeth cystadlu. Ar bwriadu ymddeol diwedd mis â chyfraniadau oddiwrth aelodau’r rhan yng ngwasanaeth Cristingl Dachwedd y 3ydd aethom i ymweld Ioanwr ac mae Eglwys Llanllwni Eglwys a Chapeli’r ardal. Cofiwch yr eglwys. Gobeithiwn fynd i âg Orsaf Dân Caerfyrddin ar sut yn trefnu tysteb iddo am ei waith ymuno a ni ar gyfer y digwyddiad. weld pantomein “Barti Ddu” yng oedd trin tân yn y cartref. Kevin arbennig yn y plwyf. Derbynnir Mae ‘Merched y Wawr’ a Nghaerfyrddin. Rydyn yn disgwyl Davies o Lanybydder daeth i cyfraniadau cyn y 15fed o Ionawr i ‘Clybiau Gwawr’ yn trefnu ymlaen at ganu carolau, parti siarad a ni wedyn ar i brofiad o unrhyw un o swyddogion yr eglwys. gweithgaredd ‘Y Goeden Nadolig Nadolig ac ymweliad Sion Corn â’r drip gyfnewid gyda’r mudiad i ac Anrhegion Nadolig’ yn y ysgol ac am ginio Nadolig blasus America – diddorol iawn! Yn ystod Neuadd ar brynhawn dydd Gwener Jane Lloyd, ein cogyddes. yr wythnosau sydd i ddod rydym Os ydych yn ymateb i hysbyseb y 4ydd o Ragfyr o 2 – 4.30. Dymuna plant a staff yr ysgol yn mynd i ymweld â Milfeddygfa gan gwmni yn CLONC, Bydd yna amrywiol stondinau, Nadolig Llawen a Blwyddyn Caerfyrddin, noson yng nghwmni dywedwch wrthynt ymhle y telynores, siaradwraig wadd ac Newydd Dda i chi gyd. heddwas lleol ac hefyd paratoi ar gwelsoch yr hysbyseb. arddangosiadau. Dewch yn llu i Dyma enillwyr Clwb Cefnogwyr gyfer y Nadolig! gymdeithasu cyn y Nadolig.

12 Rhagfyr 2009 www.clonc.co.uk Cegin Coedlannau Fish & Anchor ‘Bwyd cartref ar gyfer pob achlysur’ Llanwnnen Cacennau pen-blwydd gyda llun, Bwffe mawr neu fach, Danteithion i de, Pwdinau, Arlwyo ar Llety bwyta 50 sedd. gyfer pob achlysur. Arbenigedd ar fwyd y môr a’r wlad. Sirian Davies, Coedlannau Fach, Cwrtnewydd. Cinio Dydd Sul. Bwydlen Nadolig ar gael Croeso cynnes i bawb. 01570 434243 Cysylltwch â ni drwy ffonio 01570434647. 07815 962045

Dymuna Dave a Tracey yn Siop Leol Llanllwni Nadolig Llawen a Blwyddyn Newydd Dda i’r holl gwsmeriaid. Diolch am eich cefnogaeth.

Heol Caerfyrddin

Terry Jones Ffotograffydd www.terrywjones.co.uk 1 Cwrt Deri, Cwmann Llanbedr Pont Steffan 01570421173 07970825724

Sarn Helen Cwmann 01570423640 07817262798 www.wigsandco.co.uk

Wigiau ar gyfer pob achlysur, bronglymau a dillad isaf masectomi, twrbanau, sgarffiau, estyniadau i’r gwallt gyda chlipiau.

Delfryn Llanllwni Llanybydder Sir Gaerfyrddin SA40 9SQ

[email protected]

Peiriannau ac offer golchi a glanhau diwydiannol o bob math

www.clonc.co.uk Rhagfyr 2009 13 Gethin Jones a’i feibion Masnachwyr Amaethyddol Llysnant, Llanllwni Rhif Ffôn: 01559 395316 Am holl nwyddau amaethyddol.

Nadolig Llawen a Blwyddyn Newydd Dda, Cludfwyd pysgod ffres a sglodion yn ogystal â bwyd i’r plant. Oddi wrth Gethin, Sonia a’r teulu. “Carvery” bob dydd Sul 12.15 - 2.15pm. Croeso i blant.

Dros 30 blynedd o gydweithio.

POUND-WORLD 31 Stryd Fawr, Llanbed 01570 423131 Ar agor nawr ar gyfer addurniadau a chardiau Nadolig. Popeth sydd ei angen arnoch am bris fforddiadwy. Nadolig Llawen i’r cwsmeriaid. Sticky Sweet Cafe D. L. Williams 19 Stryd Fawr, Llanbed Canolfan Cartref Ar agor 7yb - 4.30yp ar ddyddiau’r wythnos. Llanbed Dydd Sadwrn 9.00yb - 4.00yp. Stryd Fawr Stryd y Coleg Brecwast a phrydiau cartref arbennig yn ddyddiol ac ystod eang o losin. 421 200 422527 Os am nwyddau di-ri Nadolig Llawen iawn a Blwyddyn Newydd Dda i’r holl gwsmeriaid. Dewch i mewn atom ni.

Mark Palmer Arbenigwr Peintio ac Addurno 01570 423225 / 07813 647901 Hafod y Bryn, Heol y Bryn, Llambed.

Dymna Mark a’i deulu Nadolig Llawen a Blwyddyn Newydd Dda i’w holl gwsmeriaid.

Ffenestri dwbl o safon uchel Cysylltwch â ni am bris teg

Diolch am bob cefnogaeth gan ddymuno Nadolig Llawen a Blwyddyn Newydd Llanbedr Pont Steffan Dda i bawb. Ffôn: 01570 481171

14 Rhagfyr 2009 www.clonc.co.uk O’r Cynghorau Bro Llanwnnen Priodas Ffug Ysgol Llanwnnen Cyngor Bro Pencarreg Cadeirydd: Eiddyg Jones, Clerc: Eric Williams, Cynghorydd Bro a Sir: Eirwyn Williams, Cynghorydd Sir: Fiona Hughes. Cyfarfu’r Cyngor ar 2 Tachwedd 2009 Croesawyd Cwnstabl Rhydian Jones i’r cyfarfod a’i longyfarch yn galonog ar gael ei anrhydeddu yn ddiweddar am ei wasanaeth i’r gymuned. Cafodd wybodaeth yn y cyfarfod am ymddygiad bygythiol yn erbyn person oedrannus yn ei chartref. Cafwyd cyfarfod safle ar yr hewl o Barcyrhos i gaer Gelliddewi; mae’r y syrfewr wedi addo y bydd y ffordd yn cael wyneb newydd. Nid addawyd i drwsio’r cloddiau nac i ailwneud y gwter ger Gellifelen. Cwynwyd fod llawer o bobol diegwyddor wedi gadael bagiau sbwriel ar ochrau’r ffyrdd yn y plwyf. Mae angen torri rhai o’r coed ar ochr yr A485 ger Pencarreg am fod lorïau uchel yn difrodi’r brigau ac creu perygl i drafnidiaeth sydd yn eu dilyn. Priodwyd Beau Curthoys, 7 oed â Lilly Smith, 5 oed yn Eglwys San Lucia, Roedd yn dda gweld yr hewlwr lleol yn glanhau’r ffordd ger Cwmann yn Llanwnnen ar ddydd Mercher, Tachwedd 18fed mewn ffug briodas fel rhan fuan ar ôl y glaw trwm yn ddiweddar. o waith ar ddathliadau yn yr ysgol. Gwas Priodas oedd Steffan Griffiths, Derbyniwyd cais a chadarhawyd hawl ailadeiladu yn Henbant. Gwas Bach - Dylan Thomas, Y Morwynion - Catrin Jones, Lisa Marie Plant, Pendefynwyd gofyn i ddau ddisgybl o Ysgol Carreg Hirfaen ddarllen Sophie Sale a Maria Thorley. enwau’r gwroniaid ar y gofgolofn ar Sul y Cofio. Deunaw oed Morwynion: Catrin Jones, Maria Cyngor Tref Llambed Dathlodd Rhian Thomas, Talgrwn Thorley, Lisa-Marie Plant, Sophie Maer: Selwyn Walters, Clerc: Eleri Thomas, Cynghorydd Tref a Sir: ei phenblwydd yn 18 oed yn ystod Sale. Gwas Bach: Dylan Thomas. Robert (Hag) Harris, Cynghorydd Sir: Ivor Williams. Cyfarfu’r Cyngor ar mis Tachwedd. Dymuniadau gorau i Gwas priodas: Steffan Griffiths. 29 Hydref 2009 yn Neuadd yr Eglwys, Llanbedr Pont Steffan. ti i’r dyfodol. Tywyswyr: Guto Ebbsworth a Steffan Croesawyd pawb i’r cyfarfod gan y Maer ac offrymwyd gweddi gan y Holmes. Ciwrat: Carwyn Rosser. Cyng Margaret Davies-Evans. Tysteb Rhieni y briodferch: Lucy Cooper a Cydymdeimlwyd â theulu Elwina, merch Noel a Hazel Davies cyn-feiri Mae Mr Aneurin Davies, Meirion Lloyd. Rhieni y priodfab: tref Llanbedr Pont Steffan, ac â theulu Stephen Eatough. Tynffynnon yn ymddeol fel Clerc Emily Roach a Cullen Mackay Mae tafarn y Quarry wedi gwneud cais i estyn ei oriau agor tan 4 am. Cyngor Cymuned Llanwnnen ar Buom yn casglu bocsys esgidiau Nododd yr heddlu bryder y gallai hyn achosi anawsterau i breswylwyr ôl blynyddoedd maith o wasanaeth wedi eu llenwi â nwyddau i ddanfon Ffordd y Gogledd. Byddai’r cais yn cael ei ystyried gan Adran Drwyddedu teilwng. Bwriedir cyflwyno allan i Romania yn ystod y mis Cyngor Ceredigion yn yr wythnos sy’n dod. tysteb iddo fel gwerthfawrogiad hefyd. Diolch yn fawr i bawb a Daeth y cyfnod ymgynghori ar y parth dialcahol i ben. Byddai Cyngor o’i ymddeoliad o’i swydd. Os wnaeth gyfrannu bocs. Ceredigion bellach yn trafod yr ymateb ac yn llunio adroddiad i’w ystyried. hoffech gyfrannu danfonwch eich Bu disgyblion Bl. 6 mewn dwy Bu cryn drafod ar broblemau a oedd yn cael eu hachosi gan gerbydau cyfraniadau i Mr John B. Williams, wers Gwyddoniaeth gan Miss Mattie ar feysydd parcio’r Rookery ac ar y Cwmins. Roedd y Cyngor yn aros am Brynamlwg, Llanwnnen cyn Ionawr Evans yn Ysgol Gyfun Llambed yn ymateb i ail gais am arolwg cyflawn o drafnidiaeth yn y dref. Tynnwyd 1af 2010 – rhif ffôn 01570 481240. ddiweddar hefyd. Cafwyd llawer sylw unwaith eto at yr angen am groesfan neu drefn i arafu cyflymder ar iawn o hwyl ganddi yn defnyddio y Ffordd y Gogledd. Nodwyd bod ceir yn achosi anhawster ar Heol y Bryn. Ysgol Llanwnnen ‘bunsen burner’. Penderfynwyd codi’r pynciau hyn gyda Chyngor Ceredigion mewn cyfarfod Cyflwynwyd rhodd mewn Cafwyd ymweliad gan blant ymgynghori sydd i’w gynnal ar 16 Tachwedd 2009. gwasanaeth o ddiolch i Mrs Anne Ysgol Feithrin Drefach yn ystod Roedd yr aelodau’n gefnogol i fwriad Llywodraeth Cynulliad Cymru i Thomas a fu’n glanhau’r ysgol y mis. Braf oedd cael eu cwmni. sefydlu siarter rhwng cynghorau tref a chymuned Ceredigion a’r Cyngor Sir. am dros tair mlynedd ar ddeg. Rwy’n siwr eu bod i gyd wedi Roedd prifathro’r Ysgol Uwchradd, Mr Dylan Wyn, wedi tywys aelodau Rhoddwyd anrheg iddi gan Cerian mwynhau chwarae y tu allan y bore o’r Cyngor o gwmpas yr Ysgol ar 28 Medi. Jenkins a Joshua Newton-Jones. hwnnw! Atgoffwyd aelodau’r cyngor am wasanaeth Sul y Cofio ar 8.11.2009 pan Yn ôl ein harfer fe drefnodd Miss Dydd Gwener, Tachwedd 20fed fyddai’r Maer a’r Faeres yn gosod torch ar ran y Cyngor. Davies llond bws i fynd lawr i weld cyrhaeddodd pawb yn blant ac yn Gwahoddwyd yr aelodau i noson o ffilmiau yng Nghanolfan Steffan ar 4 gêm Rygbi Cymru V Samoa ar nos staff yr ysgol wedi gwisgo mewn Tachwedd i ddathlu Gwyl yr Ifanc. Wener, Tachwedd 13eg. Cawmsom pyjamas er mwyn codi arian i Nodwyd mai cyfeiriad e-bost newydd y Cyngor yw: clerc@- siwrne stormus i deithio lawr ynghanol Blant Mewn Angen!!! Yn ystod tc.gov.uk Nodwyd y byddai gwefan newydd y cyngor yn fyw o fewn ryw y glaw a’r gwynt. Y peth pwysicaf i y diwrnod hefyd, cafwyd nifer o dair wythnos. gyd fe wnaeth Cymru ennill!! weithgareddau i godi arain drwy Gohiriwyd trafod y Gymunrodd (£11, 500) er mwyn i’r cynghorwyr Yn ddiweddar hefyd, buom yn ddyfalu faint o ‘losin’ sydd mewn gyflwyno eu syniadau yn ysgrifenedig cyn y cyfarfod nesaf. casglu hen nwyddau a’i rhoi mewn pot jam, a gwerthu cacennau ar Dyddiad y cyfarfod nesaf: 26 Tachwedd 2009 yn Neuadd yr Eglwys, bagiau a’i rhoi i ‘bag2school’. Bydd ddiwedd y dydd. Codwyd swm o Llanbedr Steffan. yr ysgol yn derbyn arian am bob £92.35. tunnell o bwysau. Cewch wybod y cyfanswm yn y dyfodol agos. Roedd Cydymdeimlo CYNGOR CYMUNED hyn yn ffordd hawdd iawn i godi Cydymdeimlir yn ddwys â Gwen LLANWNNEN ychydig o arian i gronfa’r ysgol. a Gwilym Davies, Llys Aeron ar ôl Yn eisiau - Clerc i’r Cyngor Roedd dydd Mercher, Tachwedd iddynt golli modryb yn ddiweddar uchod i ddechrau cyn gynted â 18fed yn ddiwrnod mawr yn sef Mrs Elsie Davies o Lambed, phosibl. hanes yr ysgol pan gynhaliwyd hefyd o fewn yr un wythnos collwyd Ceisiadau a manylion pellach, PRIODAS ffug yn Eglwys St Lucia, ewythr ym mherson Edwin Edwards cysylltwch â Mr Aneurin Llanwnnen. Roedd hyn yn ran o o Giliau Aeron. Davies, Tynffynnon, Maestir, thema’r tymor sef Dathliadau. Lilly Llanbedr Pont Steffan. Smith a Beau Curthoys wnaeth Ffôn 01570 422608. briodi a diolch iddynt am bodlonni Dyddiad cau gwneud hynny! Cafwyd y wledd nôl Pentrebach Rhagfyr 11eg 2009. yn yr ysgol gyda’r cyfarchion yn Y gallu i gyfathrebu yn y Gymraeg cael eu darllen allan. Diolch i Canon Ysbyty a’r Saesneg yn hanfodol. Cyflog i’w Aled Williams am fod yn rhan o’r Gwellhad buan i Hazel Davies, drafod. diwrnod hefyd. Dyma’r plant fuodd Frondolau a fu yn Ysbyty Bronglais yn cymryd y prif awennau: yn ddiweddar.

www.clonc.co.uk Rhagfyr 2009 15 Dyfarniad y Darllenydd

Llyfr arall gan Gareth James Mercher Mai 29ain 1940 Canolfan Mileniwm Cymru – un o brif ganolfannau I at Bethel Bach (Centenary Service) Revs. celfyddydol y byd gyda’i adeilad trawiadol, yw un Euddig Jones & Brinley Pugh (Treforus) preaching. o eiconau prifddinas Cymru erbyn hyn. Y Ganolfan Llun Mawrth 30ain 1942 unigryw hon a Stadiwm y Mileniwm sy’n serennu ar Tonight I’ve been at Coedmore Cl School – A glawr cyfrol ddiweddaraf Cyfres Cawdel, Dirgelwch Young Farmers Club was formed there which I Gwersyll Caerdydd gan Gareth Lloyd James o was elected Chairman.. Gwmann. Wyddech chi fod Canolfan Mileniwm Gwener Hydref 23ain 1942 Cymru hefyd yn gartref i un o wersylloedd yr Urdd Tonight I’ve been at Bethel Bach chapel – acting gyda lle i 153 o bobl aros dros nos? Gyda neuadd/ as Chairman in a welcome home concert to theatr, lolfeydd, ffreutur ac ystafelloedd dosbarth, Handel Evans Balfour House. dyma gyrchfan hwylus i ddosbarthiadau ysgol. Glyn, Sul Awst 9fed 1953 Jac, Deian a Rhodri yw’r criw ffrindiau sy’n ymweld â Gwersyll Caerdydd yn Evan, Mary, Anne and Eiddig Gelli Ddewi Uchaf paid us a visit tonight. ail nofel y gyfres a gyhoeddir gan Wasg Gomer. Iau Awst 1af 1957 Mae tynnu nyth cacwn am eu pennau’n dod yn rhwydd iawn i’r bechgyn Daeth y Saer – Eirwyn Glaneiddig yma heddiw i ddechrau ar y sied. hyn ac mae pethau’n mynd o ddrwg i waeth wedi i un o brif actorion Cwmni Mawrth Hydref 28ain 1958 Theatr yr Urdd ddiflannu. Tybed a fydd drygioni ganol nos y bechgyn o Hebrwng May i Lanbed bore ‘ma erbyn hanner awr wedi naw i gael gymorth i’r heddlu ddatrys y dirgelwch a datgelu ambell gyfrinach arall Tragwyddol donau i’w gwallt (perm). ddigon defnyddiol ynglŷn â’r Gwersyll yng Nghanolfan y Mileniwm? Sul Ebrill 26ain 1959 Yn gefnlen i helyntion y nofel mae dinas Caerdydd ei hun ac fe ddaw’r Bûm yn y cwrdd prynhawn - bachgen o Gwmsychbant yn pregethu - anturiaethau’n fyw i’r darllenydd gyda’r lleoliadau cyfarwydd. addawol gallwn feddwl.

DYDDIADURON A RHAI O GERDDI DEFI LANGO Pwy oedd y pregethwr ifanc hwnnw tybed? y ffermwr diwylliedig o Esgerdawe, Sir Gaerfyrddin. Cawn ddarlun byw o fywyd y cyfnodau dan sylw hefyd. Cyfeiriodd at Llyfr arall ag apêl leol iddo yw ‘Dyddiaduron a rhai o Gerddi Defi ddigwyddiadau’r Ail Ryfel Byd a’i reidrwydd i ymuno â’r Homeguard. Ceir Lango’ fydd yn y siopau ar ddechrau Rhagfyr yn barod ar gyfer y farchnad hanes etholiadau cyffredinol, eisteddfodau lleol a gemau rygbi rhyngwladol. Nadolig. Mae’n ddigon posib bod nifer fawr o ardal Clonc yn cofio awdur A beth oedd cysylltiad ei deulu â D J Williams, Rhydcymerau? y dyddiaduron sef David Jones yr amaethwr annwyl o fferm Blaengofiarth, Ceir rhai o’i gerddi fel bardd gwlad crefftus yn galw am drwsio’r teledu ar Esgairdawe. Ef oedd brawd yr Archddiacon Sam Jones, Brynheulwen, frys ac i droeon trwstan fel anghofio’r llyfr siec! Llambed - cyn ficer hoffus Llanllwni, a thad Llinos Davies, Llwynfedw, Llanybydder. Sadwrn Gorffennaf 1af 1978 Ffarmwr cyffredin oedd Bu May a Llinos yn Llanbed – cafodd May ddillad newydd – dillad yn ei Defi Lango ar un llaw a tharo i’r dim ac yn ei gwneud yn ifanc yr olwg – (awn ni ddim i fanylu ar weithiai’n galed gyda’i y pris)!!! wraig May o fore gwyn tan Mercher Ionawr 2il 1980 nos ar fryniau Esgairdawe, Buom ein tri ar ôl cinio yn mynd ymlaen ar gwaith ddechreuwyd ddoe, ond ar y llaw arall roedd gosod “pig wire” ar tua thrigain llath, torri tipyn o flocs o goed tân hefyd yn ddyn diwylliedig a a dod â nhw i’r clos. May yn cyweirio mat heno - a gwynio ei ffedog (yn Christnogol iawn. anfwriadol wrth gwrs) wrth y mat - digri iawn!!! Cadwodd ddyddiaduron Gwener Chwefror 26ain 1993 am saithdeg o Cael achos i lawenhau heno - Eisteddfod yr Ysgol Llanbed - Kevin yn flynyddoedd sy’n gofnod fuddugol ar yr adrodd allan o 23ain o ymgeiswyr, hefyd yn drydydd am o gyraeddiadau’r teulu ac ganu ac yn aelod o’r Côr buddugol - Da iawn. o fywyd yr ardal, yn gofnod o hanes Cymru a’r byd, yn cynnwys cerddi a storïau difyr ac yn llawn o gyfeiriadau at yr hen ffordd o ffermio. Diddorol Gan i gynnwys ei ddyddiaduron fod yn gymaint o ddiddordeb i wrandawyr yw darllen am y penderfyniad i brynu’r tractor cyntaf a’r ffordd yr addasodd Radio Cymru yn y nawdegau, penderfynodd y Parch Goronwy Evans gyda y ddau i ddefnyddio peiriannau ar y fferm. Diddorol hefyd yw ei gofnod o chaniatâd Llinos fynd ati i olygu detholiad ar gyfer y llyfr hwn. brisau ym Mart Llanybydder a Mart Llambed. Cynhelir Noson Lansio’r trysor hwn o lyfr yng Nghapel Esgairdawe am 7 Cofnododd yr achlysuron trist hynny yn hanes unrhyw fferm pan drigodd o’r gloch Nos Lun 7fed Rhagfyr. Yn ystod y noson bydd y Parch Goronwy y ceiliog a’r ci defaid. Ceir hanesion yn llawn teimladau fel pan laddwyd Evans yn darllen pytiau o’r dyddiadur a’r Parch Huw Roberts yn derbyn copi y gath wrth i’r fuwch orwedd arni a phan saethodd y terrier fach yn cyntaf y llyfr ar ran Capel Esgairdawe. Yn ogystal â hynny bydd nai Defi ddamweiniol wrth ei chamgymryd am gadno. Lango y Dr Hefin Jones, Caerdydd yn annerch ar ran y teulu. Roedd Capel Esgairdawe yn bwysig i May ag ef. Y ddau yn enedigol Dyma lyfr a fydd yn siŵr o apelio at nifer fawr o ddarllenwyr lleol. o’r ardal â chysylltiadau cryf â’r achos. Cofnododd angladdau niferus yn Anrheg ddelfrydol i rywun arbennig y Nadolig hwn. ogystal ag adrodd am fynd a dod nifer o weinidogion. Bydd y llyfrau ar werth am £7.99 mewn siopau lleol, neu cysylltwch â Saesneg oedd cyfrwng ei ddyddiaduron cynharaf. Llinos Davies 01570 480350 os am archebu copi. Eisteddfod yr Urdd 2010 PLANT CEREDIGION I DDATHLU BYWYD A GWAITH T LLEW JONES Bydd plant ysgolion cynradd Ceredigion yn dathlu bywyd a gwaith un o awduron plant mwyaf toreithiog a phoblogaidd Cymru yn Eisteddfod Genedlaethol yr Urdd yn Llanerchaeron y flwyddyn nesaf. Bu T Llew Jones, fu farw ddechrau’r flwyddyn, a dros wythnos yr Eisteddfod bydd ei fywyd a’i waith yn dod yn fyw, drwy gyfrwng sioe gerdd newydd sbon a gomisiynwyd ar gyfer yr ŵyl. Dwynwen Lloyd Evans a’i thîm o Theatr Felinfach fydd wrth y llyw wrth i’r plant baratoi ar gyfer y perfformiadau ym mhafiliwn yr Eisteddfod nos Fawrth, 1af a nos Fercher yr 2il o Fehefin. Mae rhaglen wych o gyngherddau a digwyddiadau nos wedi eu cyhoeddi ar gyfer Eisteddfod Genedlaethol yr Urdd y flwyddyn nesaf. Bydd tocynnau ar gyfer y digwyddiadau nos, yn ogystal â thocynnau ar gyfer yr Eisteddfod ar werth o ddydd Mawrth, 1af o Ragfyr. Bydd y Cyngerdd Agoriadol yn y Pafiliwn, nos Sul 30ain o Fai yn agoriad teilwng i’r ŵyl gyda pherfformiadau gan artistiaid lleol a chenedlaethol. Bydd disgylion ysgolion uwchradd Ceredigion yn hawlio’r sylw ychydig ddiwrnodau cyn cychwyn yr Eisteddfod gyda sioe newydd, wedi ei chomisiynu yn arbennig ar gyfer yr Eisteddfod yn Theatr Felinfach. Jeremy Turner o Theatr Arad Goch fydd yn cyfarwyddo a’r perfformiadau i’w gweld rhwng dydd Iau, 27ain o Fai a dydd Llun, 31ain o Fai. Dywed Aled Siôn, Cyfarwyddwr Eisteddfod Genedlaethol yr Urdd, “Hoffwn annog pawb i brynu eu tocynnau mewn da bryd. Pwy a wyr, efallai y bydd un neu ddau yn ymddangos mewn hosannau Dolig hyd yn oed!” Am ragor o wybodaeth am y perfformiadau yn ogystal â phrisiau’r tocynnau, gellir mynd i www.urdd.org/eisteddfod neu ffonio 0845 257 1639.

16 Rhagfyr 2009 www.clonc.co.uk Canolfan Cwiltiau Ger-Y-Nant, Cymreig Jen Jones 01570 422088 Ffôn:Oriel, 422064, Siop a Digwyddiadau,Ffacs: 421937 Hen Neuaddwww.knobblycarrot.co.uk y Dref, Stryd Fawr, Llambed. Ar agor o Ddydd Mawrth i Ddydd Sadwrn 11.00yb - 4.30yp Nadolig Llawen a Blwyddyn Newydd Dda i bawb.

H C DAVIES yn gwerthu tractorau a pheiriannau PantyderiOddi wrth Rhian Pentrebach Llanbed 01570423436 Angen Tractorau Ford a Byrnwyr ar gyfer allforio. Nadolig Llawen i’m holl gwsmeriaid, ffrindiau a’r teulu.

Belle Vue Llanllwni 01570 480495 Salon Trin Gwallt a Harddwch 16 Stryd Fawr, Llanbed 01570 422949 DymunaDymunwn Catrin a’rddiolch staff Nadolig i bawb Llawen am eu a Cwrw Traddodiadol Cwrw Oer, Bwyd Twym a Chwmni Da Blwyddyncefnogaeth Newydd dros Dda y blynyddoeddi’w chwsmeriaid a i Cinio Dydd Sul, Partion Nadolig gydphob a diolch hwyl amdros eu ycefnogaeth. Nadolig Dymuna Andy a Sue Nadolig Llawen a Blwyddyn Newydd Dda. SECOND GEAR Stryd Fawr, Llambed Dillad fforddiadwy i fenywod, dynion a phlant. Hefyd tecstiliau. Ar agor 9.30yb - 5.00yp Dymuna Pam a’r merched Nadolig Llawen a Blwyddyn Newydd Dda i’r holl gwsmeriaid.

duet a lan llofft

www.tlthomas.co.uk

www.clonc.co.uk Rhagfyr 2009 17 £7.95

Canolfan a’r Ardd Ddirgel Arddio Robert (Secret Garden) Barley Mow Siop Flodau Llambed 4 Stryd Fawr 01570 422756 01570 423160

£749

Diolch i’n holl gwsmeriaid a’n ffrindiau am bob cefnogaeth, consyrn a charedirwydd a dderbyniwyd yn ystod blwyddyn hynod o anodd i ni fel teulu.

18 Rhagfyr 2009 www.clonc.co.uk Cwrtnewydd Llanybydder Dathlu Penblwydd Dathlodd Mrs Mary Jenkins, Cathal ei phenblwydd yn 60 oed yn ystod y mis. Gobeithio i chwi fwynhau’r diwrnod.

Ysgol Gynradd Cwrtnewydd Bu pump o blant yr ysgol yn cymryd rhan yng Ngala Nofio Rhanbarthol yr Urdd ym mhwll nofio Plascrug. Da iawn chi blant. Cafodd y plant gyfle i greu pitsa olwyn Catrin yng ngweithgareddau Urdd, cafwyd pitsas o bob lliw a llun. Aeth y plant adref a’u pitsa i fwyta i swper. Mae plant blwyddyn chwech wedi cael cyfle i fynd i’r Ysgol Uwchradd yn Llanbed i weithio gyda Miss Mattie Evans mewn gweithdy Gwyddoniaeth. Mae’r plant wedi mwynhau a hefyd wedi elwa’n fawr o’r profiad. Diolch Cerwyn Davies, Eric John, Y Parch Eirian Wyn Lewis, Wyn Owens a Mary Thomas – yn fawr i Miss Mattie Evans. siaradwyr yng nghwrdd dathlu 30 mlynedd Eirian Wyn Lewis yn y weinidogaeth. Bu plant dosbarth y babanod yn ymweld âg Amgueddfa Deganau yn Llangeler. Roedd yn agoriad Ysbyty gyflwyno eu dymuniadau gorau iddo llygaid i weld yr holl deganau hen a newydd yn cael eu Gwellhad buan i Paul Court, Ceincoed Hill mewn cyfarchion didwyll, siec sylweddol yn harddangos. ar ôl derbyn llawdriniaeth yn Ysbyty Llanelli ogystal â chyfres o Bu Rhys Davies, Iwan Evans, Briallt Williams ac yn ddiweddar. englynion gan ddau o feirdd sy’n Alpha Jones yn cystadlu yn rownd gyntaf y cwis llyfrau. ddiaconiaid gweithgar yn yr eglwys ym Nid oes canlyniadau hyd yn hyn, ond mi wnaeth y plant Dathlu Mynachlog-ddu. Cafodd gymorth ei blant ymateb i’r cwestiynnau yn arbennig o dda. Dathlodd y Parchedig Eirian Wyn Steffan ac Elen i dorri ac i Cynhaliwyd noson o Dechnoleg Gwybodaeth yn yr Lewis, Mynachlog-ddu 30 mlynedd yn y ddosbarthu cacen y dathlu i gloi noson ysgol dan arweiniad Mr Tim Davies, lle cafodd y rhieni weinidogaeth yn ystod mis Hydref.Bu’n hyfryd a llawen dros ben. gyfle i weld a thrafod beth mae eu plant yn gwneud yn fyfyriwr yng Ngholeg y Bedyddwyr, Bangor Caiff ei ddyrchafu ym mis Mehefin 2010 i eu gwersi. wedi gorffen ei addysg yn Ysgol Uwchradd fod yn Lywydd Cymanfa Ar fore Iau, braf oedd gweld plant Ysgol Feithrin Llanbedr Pont Steffan.Cynhaliwyd y Cyrddau Bedyddwyr Sir Benfro a hynny am yr ail Drefach yn ein plith yn defnyddio neuadd yr ysgol ar Ordeinio a Sefydlu ym Methel, dro-y tro cyntaf erioed i hynny gyfer eu sesiwn boreol. Mynachlog-ddu a Horeb, Maenclochog ddigwydd yn hanes y Gymanfa.Dymunwn Daeth y plant a’r staff i’r ysgol yn eu pyjamas ar ddiwedd Hydref 1979. Bellach mae ei fel ardalwyr yn dda iddo i’r dyfodol. ddiwrnod Plant Mewn Angen. Bu rhaid i bawb dalu faes gweinidogaethol yn cynnwys eglwysi dirwy am wisgo’u pyjamas hefyd cafwyd amrwyiol Rhydwilym, Carmel; Clarbeston a Chalfaria, Penblwyddi weithgareddau yn y prynhawn. Codwyd swm arbennig Login.Dathlwyd yr achlysur pwysig mewn Dymuniadau gorau i Meryl Davies, Maes- o £75.60, hefyd cyfranodd rhieni a phlant y Cylch Ti a Fi swper a chymdeithas y-barcud ac Ann Gibby, Erwlon wrth i’r ddwy i’r cyfanswm. yn dilyn oedfa’r nos ym Methel, dathlu penblwyddi arbennig yn ystod y mis Byddwn yn cynnal ein Gwasanaeth Nadolig ar nos Iau, Mynachlog-ddu ddydd Sul, Hydref 25. aeth heibio. Rhagyfyr 10fed yn neuadd yr ysgol am 7.30yh. Croeso Daeth cynulleidfa niferus ynghyd gan cynnes i bawb, fe fydd cyfle am baned mins pei a chlonc wedi’r gwasanaeth. Bydd plant yr Urdd yn canu carolau o amgylch y pentrefi cyfagos ar nos Lun, Rhagfyr 14eg. Dymuna plant a staff Ysgol Cwrtnewydd, Nadolig Llanfair Clydogau Llawen a Blwyddyn Newydd Dda i bawb. Diolch i chi oll am eich cefnogaeth ac annogaeth yn Clwb Cerdded eu ail lyfr a’r enw yw ‘Struggle for Survival ystod y flwyddyn. Gorfod gohirio y daith cerdded drwy’r in the Cardiganshire Hills - The Story of the Canlyniadau Clwb 100 Tachwedd 2009 1af Alaw ‘Long Wood’ ar ddydd Sul, Tachwedd 1af gan Settlement on the Mountains of Llanfair and Jones, Blaenwaun Ganol, Blaencwrt, 2ail Elin Davies, fod y tywydd yn rhy wael. Gobeithio y cawn Llanddewi’ Tyngrug Isaf, Cwmsychpant, 3ydd Evelyn Williams, gwell lwc ym mis Rhagfyr. Bydd y llyfr yn rhoi hanes y tiroedd yma Corsyfran, Maesycrugiau, 4ydd Shan Ll Evans, yng Ngheredigion yn yr 18fed a’r 19eg ganrif Dolmaen, Gorsgoch. Noson Caws a Gwin ac yn disgrifio y sefydliad ar fynyddoedd Ar nos Sadwrn, Tachwedd 21ain cafwyd Llanfair a Llanddewi. Mae yn rhoi hanes 60 Diolch noson ddiddorol iawn pan ddaeth Sam o ffermydd yn yr ucheldiroedd yma, gyda Dymuna Kelly a Ceri, Brynllefrith Uchaf, ddiolch Holden, Bwlchywernen, Llwyngroes i hen luniau, mapiau degwm a lleoedd caeedig yn gynnes i bawb am y cardiau, yr anrhegion a siarad am ei fywyd ar ôl symud i’r ardal i 1859 ac 1888. Pris y llyfr yma yw £14.95 ac dderbyniwyd ar enedigaeth eu merch fach, Tiffany ffermio. Penderfynodd, ar ôl methu gwneud yn cynnwys 200 o dudalennau. Nadele. Gwerthfawrogir eich caredigrwydd yn fawr. bywoliaeth o werthu llaeth ei chwech deg o Dewch i wrando arnynt yn lawnsio y llyfr Diolch o galon. dda ‘Ayrshires’ i droi ei yrfa tuag at gynyrchu diddorol yma ar nos Fercher, Rhagfyr 9fed caws.Mae wedi bod wrthi nawr ers tair neu nos Iau y 10fed, pan fyddant yn siarad Llwyddiant Charlotte blynedd a wedi bod yn gwerthu caws ers tua am ei gynnwys ac hefyd i weld arddangosfa Daeth llwyddiant mawr i ran Charlotte Saunders yn y blwyddyn a hanner. Eleni y mae wedi ennill o’r hen luniau a’r mapiau. Croeso cynnes i maes eisteddfodol a hithau ond wedi dechrau cystadlu un o wobrau aur GwirFlas dros Gymru. bawb. yn ddiweddar. Cipiodd y wobr gyntaf yn Eisteddfod Cafwyd y cyfle i’w flasu, gyda bisgedi, Pontrhydfendigaid ac yng Ngwyl Fawr Aberteifi yn bara a gwin wedi ei baratoi gan bwyllgor Beth sydd nesaf? yr unawd dan 8 oed ac enilllodd y cyntaf hefyd yn y neuadd. Daeth tua hanner cant o fobol Ffair Grefftau Nadolig - Rhagfyr 12fed 10 Eisteddfod Llambed yn yr adran gyfyngedig. Yn ynghŷd â phawb wedi cael noswaith ddifyr y bore hyd 4 y.p. Bydd te, coffi a mins peis i’w eisteddfod Llangadog, daeth Charlotte i’r brig unwaith dros ben. cael i brynu. eto yn yr unawd ac yn ogystal cyflwynwyd iddi gwpan Gwasanaeth Carolau y Pentref yng Nghapel fel y cystadleuydd mwyaf addawol yn yr adran gerdd Lawnsio Llyfr Newydd Mair - Rhagfyr 20fed. Coeso i bawb. dan 16 oed sydd yn gamp eithriadol i un mor ifanc. Yna Byddwch, rwy’n siwr, yn cofio llyfr diddorol Canu Carolau o amgylch y pentref - Nos yn Felinfach, enillodd y cyntaf yn yr unawd a hefyd yng Alan Leech a gafodd ei lawnsio amser hyn Lun a nos Fawrth Rhagfyr 21ain a 22ain gyda nghystadleuaeth canu emyn dan 9 oed. Llongyfarchiadau y llynedd i wneud a hen hanes Llanfair chawl a mins peis yn y neuadd ar y nos Fawrth calonnog i Charlotte a phob lwc iddi i’r dyfodol. Clydogau.Mae Alan a’i wraig Sally yn lawnsio o 9 o’r gloch ymlaen.

www.clonc.co.uk Rhagfyr 2009 19 Cadwyn Cyfrinachau I blant dan 8 oed

Enw: Dyfan Evans Sut wyt ti’n ymlacio? Oed: 24 Joio gyda ffrindiau yn rhoi’r byd yn Pentref: Harford ei le! Gwaith: Rhedeg fferm a busnes nwyddau fferm efo fy nhad Gyda phwy fyddet ti’n hoffi bod a mam. yn sownd ar ynys anghysbell? Partner: sengl. Sarah Michelle Gellar. Teulu: Aelwyn (Dad), Avril (Mam) a Gareth fy mrawd. Sawl ffrind sydd gennyt ti ar facebook? Unrhyw hoff atgof plentyndod. Dros 300 pan edrychais i ddiwetha. Sefyll gyda Mam-gu a Tad-cu. Cael fy sbwilo’n rhacs!! Pa raglenni sydd ar dy Sky+? Scrum V, Match of the Day, X factor Hoff raglen pan oeddet yn blentyn. a Strictly Come Dancing! Sam Tân. Pwy yw’r person enwocaf ar dy Yr eiliad o’r embaras mwyaf. ffôn symudol? Yng nghanol tafarn yn llawn o ferched Melvyn Evans - Wncwl a Raliwr o fri! a bois yn halio nhrwser i lawr!! Pa ran o dy gorff yw dy hoff ran? Y peth pwysicaf a ddysgest yn Dwylo achos hebddyn nhw fydden blentyn. ni ffaelu neud dim! I drin pawb fel y bydden i fy hunan ishe cal fy nhrin. Oes yna rywbeth na elli di ei wneud y byddet ti’n hoffi ei gyflawni? Y CD cyntaf a brynest di erioed? Canu’r piano. Meatloaf. Y peth gwaethaf am yr ardal hon? Beth yw dy gyfrinach i gadw’n bert? Y Tywydd: Glaw, glaw a mwy o law!! Gwisgo crys neis mas ar nos Sadwrn. Beth sy’n rhoi ysbrydoliaeth i ti? Pan oeddet yn blentyn, beth Gweld pobol sydd yn llai ffodus na oeddet eisiau bod ar ôl tyfu? Pa fath o berson sy’n mynd o dan Beth yw dy gyfrinach i gadw’n heini? ni yn dal i fyw bywydau llawn. Dyn Tân. dy groen? Chwarae rygbi neu bêl-droed ar Person dauwynebog. ddydd Sadwrn a rhedeg ar ôl defed!! Y gwyliau gorau? Y peth mwyaf rhamantus a Gwyliau i Sbaen gyda’r bois ar ôl wnaeth rhywun i ti erioed? Beth sy’n codi ofn arnat? Yr eiliad a newidiodd dy fywyd. gorffen y Chweched. Joio mas draw! Danfon tedi i fi ar ddiwrnod Santes Colli rhywun agos. Yr eiliad y gadawes i ysgol! Dwynwen! Arferion gwael? Pryd llefaist ti ddiwethaf? Disgrifia dy hun mewn tri gair. Wastad yn dweud beth sydd ar fy Beth oedd y frawddeg bachu Ar ôl colli rhywun agos. Person caredig iawn. meddwl cyn meddwl beth wi’n gweud! gorau a ddefnyddiaist erioed, neu’r frawddeg bachu a glywaist? Pryd chwydaist ti ddiwethaf? Beth yw barn pobl eraill amdanat ? Unrhyw dalentau cudd? Are your legs tired cause you’ve Amser Royal Welsh! Dim ishe Ffrind da ac un da i ddala citi ar nos Rhai yn dweud mod i’n gallu canu. been running through my mind all dweud rhagor!! Sadwrn! night long!! Neu, Somebody call Pa bwerau arbennig fyddet ti’n the cops cause its got to be illegal Pryd est ti’n grac ddiwethaf? Pa gar wyt ti’n gyrru? hoffi eu meddu? to look that good!! Mae’r ddau yn Cal minor disagreement efo’r hen foi Seat Toledo glas neu Tornado fel Y pŵer i redeg yn gyflym fel mellten! gweithio’n eitha da!! Ha. am ba job i neud nesa siŵr o fod! rwy’n ei alw e!! Fe ddalen i ddafad yn rhwydd wedyn!!

I ba gymeriad enwog wyt ti’n debyg? Ble oedd y lle mwyaf annisgwyl i ti Beth yw’r cludfwyd o’th ddewis? Ble fyddi di mewn deng mlynedd? Chandler o’r rhaglen ‘Friends’. ddihuno ynddo yn y bore? Chinese. Mwy na thebyg dal yn rhedeg Mewn fflat yn Aberystwyth rhywle a busnes teuluol a gweithio ar y fferm. Pwy yw dy arwyr? dim syniad sut cyrhaeddes i yno!! Beth yw dy hoff arogl? Bod yn hapus – ‘na gyd sydd angen. Scott Gibbs a Sonny Parker. Lasagne cartref mam. Am beth wyt ti’n breuddwydio? Testun Cyfrinachau’r rhifyn nesaf: Y peth gorau am yr ardal hon? Bach o bopeth ond yn bennaf, bod Pa beth wyt ti’n ei drysori fwyaf? Georgina Cornock-Evans, Harford. Pawb yn barod i helpu ei gilydd. yn ddyn tân yn safio bywydau. Teulu.

Atebion swdocw mis Tachwedd: Llongyfarchiadau i Eirlys Thomas, Awelfa, Llanybydder, a diolch i bawb arall am gystadlu: Glenys Davies, Gellir Aur, Llanybydder, Bethan Williams, Heol-y- gaer, Llanybydder, Betty Morris, Bro Mihangel, Felinfach, J. Morris, Bryn-yr-Eglwys, Llambed, Ralph Buckley, Bryntegwel, Llambed ac Avril Williams, Y Fedw, Cwmann.

20 Rhagfyr 2009 www.clonc.co.uk TEIFI CONCRETE Llanwnnen Siop a 01570 480381 Blociau, Concrit, Briciau, Cerrig Adeiladu, Swyddfa’r Post Paneli Concrit wedi eu rhagdynhau. yn ogystal â Blociau Ecolegol gan ddefnyddio deunyddiau a ailgylchwyd. Llanwnnen Cynnyrch eraill: Tywod, Balast, Sement, Paneli Wal Silwair, Cerrig a Llechi Addurnol. 01570 480961 Cerrig Cotswold, Graean Aur, Graean Pysen, Sgri Llechi Plwm, Sgri Llechi Glas, Cerrig Pinc. Dymuna Dai a Sally Nadolig Capanau Drws wedi eu rhagdynhau a Thrawstiau T a wneir i bob archeb. Llawen a Blwyddyn Newydd Gellir cael dyfynbris am ddim am y ddau. Dda i’w cwsmeriaid oll. Gellir trefnu cywain y nwyddau i chi. Byddwn yma yn y flwyddyn Ar agor: Dydd Llun i Ddydd Gwener 7.00yb - 5.30yp newydd am eich nwyddau, Dydd Sadwrn 7.00yb - 1.00yp papurau, cylchgronau a Nadolig Llawen a Blwyddyn Newydd Dda. CLONC.

Sglodion Y Sgwâr Llanybydder www.evansbros.co.uk

Neuadd Fawr Cwmann Tyddyn 5 erw, 50 llath o’r hewl fawr, tair ystafell wely, ysgubor a garej, a thir pori. Siop Pysgod a Sglodion 10 Kingsmead Caffi a Chludfwyd Llambed (Drws nesaf i’r Fferyllfa ar Sgwâr y Farchnad) Tŷ Teras cyfleus tair Ffôn: (01570) 480879 Ar agor Dydd Llun i Ddydd Sadwrn ystafell wely, o 10yb nes 9yn. gwres canolog nwy, ffenestri dwbl, 2 lawnt a Nadolig Llawen garej. a Blwyddyn Newydd Dda i bawb!

www.clonc.co.uk Rhagfyr 2009 21 Nadolig Llawen a Blwyddyn Newydd Dda oddi wrth wirfoddolwyr Papur Bro Clonc. Diolch yn fawr i bawb am eu cefnogaeth drwy’r flwyddyn. Alec Page - Gof Gwaith metal o safon i’r tŷ a’r ardd. Peiriannau Hirio, Peirianyddion Amgylcheddol a Chyffredinol, Tirlunio, Garddio, Ffensio, Dewch i drafod eich syniadau. Dewch i fwynhau mewn awyrgylch Gymreig a chartrefol. Cewch ddewis eang o fwyd cartref blasus a chwrw da. Adeiladu a Gwaith Cynnal a Chadw Yr Efail, Barley Mow, Llambed. Cinio dydd Sul o 12 tan 2 y prynhawn hefyd. 01570 423955 Croeso cynnes oddi wrth Geraint, Eiddwen a’r teulu. Symudol: 07896747951 Ffôn: (01559)362575 Ffacs: (01559)363555 Arbenigwyr mewn bariau symudol at unrhyw achlysur allanol a Tŷ Mari, Heol Horeb, Ceredigion SA44 4JN Cyfarchion yr Ŵyl i’m holl gwsmeriaid. dawnsfeydd ysgubor. e-bost: [email protected]

Nadolig Llawen a Blwyddyn Newydd Dda i’r cwsmeriaid

Ffotograffydd

ANGEN * ANGEN * ANGEN * ANGEN * ANGEN * ANGEN * ANGEN * ANGEN * ANG

Llanybydder, SA40 9SX Ffôn: 01570 480020 Cysylltwyr Bro Ceredigion Symudol: 07721452250 Ffacs: 01570 481111 Mae Cymunedau Cryfach , Grŵp Gweithredu Lleol Ceredigion o dan y dan y Cynllun Datblygu Gwledig, yn chwilio am Gysylltwyr Bro ar hyd a lled y Sir Arbenigwr mewn atgyweirio, adnewyddu a gwerthiant ceir a Disgwylir i’r cysylltwyr fod yn hunan gyflogedig a gweithio hyd at 30 sesiwn y flwyddyn cherbydau masnachol. Gwasanaeth torri i lawr a chasglu Cyfle gwych i feithrin syniadau yng nghymunedau Ceredigion 24 awr y dydd. Am fwy o fanylion cysylltwch â Nerys Lewis ar 01545 574 162 neu drwy Dewis o gerbydau masnachol ebost [email protected]

ail-law ar gael. Byddai’r gallu i gyfathrebu yn y Gymraeg yn ddymunol The ability to speak Welsh is highly desirable Dymuniadau gorau am Nadolig Llawen Dyddiad cau - 22 IonawrDyddiad 2010 cau - 22 Ionawr 2010 a Blwyddyn Newydd Dda i’n holl

gwsmeriaid. Diolch am eich cefnogaeth.

22 Rhagfyr 2009 www.clonc.co.uk Clwb Clonc Lle aeth pawb? Rhagfyr 2009 £50 rhif 493: Lyn Young, Tanyfron, Llambed £50 rhif 26: Mrs Eleri Davies, Fferm Pentre, Llanfair £25 rhif 269: John Jones, Cornicyll, Llanwnnen. £25 rhif 380 : Megan Haf Morgans, Tangar, . £20 rhif 369: John a Morwen Morgan, 4 Maes-y-felin, Llambed. £20 rhif 94: Osian Davies, Fronheulog, Llanwenog. £15 rhif 61 : Emyr Davies, 151 Campion Drive, Bryste. A fedr un ohonoch ddod â manylion am y cynllun sychu gwair yn , a phwy yw’ rhain? (Fe fuasai £15 rhif 146 : erthygl am y gwaith gan ddarllenwr o ddiddordeb mawr). Huw Evans, Alltgoch, Cwrtnewydd. £10 rhif 90 : Mrs Hazel Davies, O Siambr Cyngor Sir Gâr gan Pryfyn Frondolau, Pentrebach, £10 rhif 163: ‘Bydd rhaid torri’r got yn ôl y brethyn’, meddai Meryl Gravell, Cadeirydd y Politbiwro, wrth ymateb i’r setliad o Mrs Marina Evans, £251.7 miliwn a dderbyniodd Cyngor Sir Gaerfyrddin gan y Cynulliad. Mae’n gynnydd o 1.8% a chynydd sy’n uwch Murmur-y-coed, Aberaeron. na lefel chwyddiant ond yn gynnydd hollol annigonol i ddiwallu anghenion pobl Sir Gâr. Bydd pethau’n gwaethygu £10 rhif 105 : eto tua’r dyfodol, medd y Trysorlys yn Llundain. A 178,119 o bobl Sir Gâr fydd yn dioddef oherwydd bwnglera Mrs Mary Davies, tymor hir diwylliant barus San Steffan ac anallu Bwrdd Gweithedol Llafur Sir Gâr. ‘Bydd rhaid torri’r got yn ôl y brethyn’ yw ymateb gwleidydd gwan i gwestiwn grymus: beth a wnawn ni i Maesnewydd, Rhydowen. ddiogelu safon uchel o wasanaethau sylfaenol i bobl Sir Gâr? £10 rhif 365 : Y disgwyliad yw y byddai’r Bwrdd Gweithredol wedi datgan yn ddiflewyn ar dafod erbyn hyn y byddai’n gwneud Merched-y-Wawr, hynny, doed a ddelo. Cangen Y Dderi. Un fenter y gellid ei thorri heb beri pryder i neb yw’r sianel deledu y mae’r Arweinydd am wario arian mawr i’w £10 rhif 327 : sefydlu. Ac nid yw Meryl ar ei phen ei hun yn hyn o beth o bell ffordd. Mae gorsafoedd teledu wedi’u sefydlu eisoes Lowri, Sara, Cari a Mared, yn Ne Lanarkshire ac yng Nghaint. A beth sy’n gyffredin i’r siroedd hyn? Mae’r pleidiau sydd mewn grym yno yn Cae’r Nant, Cwmann. gwario symiau enfawr yn gwneud eu gorau glas i ddal gafael ar eu seddi. Wedi colli eu hygrededd ar lawr gwlad, £10 rhif 239 : yr unig fan y gallan nhw eu seboni eu hunain bellach yw ar sgrîn fach y cyngor. Does dim angen ateb cwestiynau Delfryn James, poenus, welwch chi, ar eich sgrîn sebon chi eich hunan. Does dim cyfle i leisio barn wahanol i farn y Cyngor Y Fron, Llambed. chwaith. Sgrîn fach ddrud i’w sefydlu. Sgrîn fach ddrutach i’w chynnal. Ac mae Swydd Caint newydd dalu £1.6m i gwmni Bob Geldof am drefnu oriau bwy gilydd o seboni ar eu sianel ddrud nhw. Ac mae ei gwmni eisoes wedi bygwth achos cyfreithiol yn erbyn trethdalwr sydd wedi meiddio beirniadu’r Cyngor, y cwmni a’r sianel. Ai dyma’r llwybr y mae ein Harweinydd yn ei ddilyn? Nid yw’r golygydd o reidrwydd yn A gwrthod llwyfan i unrhyw lais beirniadol a wna papur newydd Cyngor Sir Gâr ar gost o £57,000 i’r trethdalwr. A cytuno â’r farn a adlewyrchir yn oes ei angen o gwbl ar ei wedd ddiffrwyth bresennol? mhob un o erthyglau CLONC. A oes angen sianel seboni a phapur seboni? Byddai’n gwestiwn diddorol i’w roi gerbron Panel Dinasyddion Sir Gâr, y panel hwnnw o drethdalwyr y gallodd 2% ohonyn nhw yn unig ddweud bod Cyngor Sir Gaerfyrddin yn rhoi gwerth eu harian i drethdalwyr y sir.

Gorsgoch O’r Cynulliad gan Elin Jones AC

Llwyddiant Er bod y dydd yn byrhau a’r tywydd yn troi’n fwy gaeafol, mae’r wythnosau diwethaf wedi bod yn llawn Llongyfarchiadau i Enfys Hatcher, digwyddiadau o bwys i drigolion Ceredigion. Cefn Hafod ar sicrhau y trydydd Ar ddechrau’r mis, fe ddaeth cadarnhad bod y Gweinidog Iechyd, Edwina Hart AC, wedi cymeradwyo safle yn Llefaru 21 oed neu iau buddsoddiad gwerth £7.5 miliwn tuag at ran gyntaf o’r prosiect i ailddatblygu Ysbyty Bronglais. Mae’r buddsoddiad yn Eisteddfod C.Ff.I. Cymru yn hwn yn ffurfio rhan o gynllun ehangach gwerth dros £40 miliwn a fydd yn gweld estyniad newydd yn cael ei godi er Llandudno yn ddiweddar. Bu’n mwyn darparu gwell adnoddau i’r ysbyty, gan gynnwys adran ddamweiniau a theatrau newydd. llefaru ‘Cyffyrddiad y Meistr’ gan Yn gynt eleni, fe gynhaliodd y Gweinidog dros yr Amgylchedd, Jane Davidson AC, ymgynghoriad ar gynlluniau Gwyn Erfyl. posib i gyflwyno ffi ar gyfer bagiau plastig mewn siopau. Yn sgil yr ymgynghoriad, fe gyhoeddodd y Gweinidog ei bod yn gobeithio cyflwyno deddfwriaeth newydd er mwyn cyflwyno ffioedd o’r fath erbyn 1201 ac y bydd yn awr Gwellhad Buan yn mynd ati i edrych ar ba fath o fagiau i gynnwys o dan y cynlluniau hyn. Er ein bod fel cymdeithas wedi llwyddo i Dymuniadau gorau am wellhad leihau ein defnydd o fagiau plastig dros y blynyddoedd diwethaf, mae’n fwyfwy amlwg mai dim ond trwy gyflwyno buan i Audrey Phillips,Maesygarn yn ffi amdanynt y gallwn leihau’r defnydd ymhellach. dilyn triniaeth yn Ysbyty Tywysog Yn ddiweddar, mynychais seremoni wobrwyo Gwir Flas Cymru yn Y Fenni. Roedd hwn yn gyfle bendigedig i gael Phillip, Llanelli yn ddiweddar. gweld ansawdd a safon ein cynnyrch yng Nghymru a hoffwn longyfarch yr holl enillwyr a ddaeth i’r brig ac a oedd, yn fel arfer, yn cynnwys nifer fawr o gynhyrchwyr o Geredigion.

www.clonc.co.uk Rhagfyr 2009 23 Drefach a Llanwenog Eglwys Santes Gwenog. cyfarfodydd ers tro am amryw Daeth nifer dda o berthnasau a resymau. ffyddloniaid yn cynrychioli Capeli Penderfynwyd mynd i’r Grannell ac Eglwys y Plwyf, y Cyngor am ein Cinio Nadolig, a hynny ar y Cymuned a mudiadau eraill i’r gofeb 25ain o Dachwedd. yn Nrefach ar Sul y Cofio i gynnal Daeth Eifion Davies i’r adwy ar gwasanaeth o dan ofal y Parch Bill y funud olaf, gan fod y siaradwr Fillery yn cael ei gynorthwyo gan penodedig wedi methu a dod. Mr John Evans, Cwmiago, Straeon amrywiol oedd ganddo,- a Mr Hefin Davies, Ffynnonoer rhai a naws arswyd iddynt, eraill Temple Bar. Mr Tydfor Jenkins oedd yn deillio o’i brofiad fel athro, a gofal baner y Lleng Brydeinig, ac ambell i stori celwydd golau!! ac yn bresennol hefyd roedd Sian Diolchwyd iddo gan Irene Jones, Jenkins,ei ferch, yn ei gwisg forwrol. a manteisiodd ar y cyfle i ddiolch i Bydd Sian yn ymuno fel un o griw wragedd yr Eglwys am eu croeso Llong Danfor ddechrau’r flwyddyn. a’u lluniaeth. Dymuniadau da iddi yn ei gyrfa Bydd y cyfarfod nesaf yng newydd. Nghapel y Cwm am 1.30 yp ar y Mae amserlen misoedd Rhagfyr 9fed o fis Rhagfyr, pan fydd Sirian a Ionawr yn un cynhwysfawr Davies yn rhoi arddangosfa coginio. iawn. Ar Sul yr Adfent (29ain o Dachwedd) cafwyd gwasnaeth Sefydliad y Merched. Undebol yr Eglwysi yn Llanwenog. Ar nos Iau ym mis Medi, gwneud Yn dilyn cafwyd gwahodddiad i tlysau o bob math mewn enamel fynd i’r Ficerdy am luniaeth ysgafn oedd ein tasg, a phob un yn cymeryd wedi ei baratoi gan y ficer a’i rhan. Roedd y gwaith terfynol yn Yn Eisteddfod CFfI Ceredigion enillwyd y Llefaru 21 neu iau gan Enfys briod Elizabeth. Dyma’r tro olaf wledd i’r llygad. Hatcher, Llanwenog a daeth yn drydydd yn Eisteddfod Cymru. i ni dderbyn o’r lletygarwch yma Ym mis Hydref, gyda Liz Tipping cyn ymddeoliad y ficer ar ddiwedd yn y gadair, croesawyd Yvonne Ysgol Llanwenog plant fwynhau mas draw. Yn wir Ionawr. Diolch i’r ddau am eu croeso Davies atom unwaith yn rhagor i Yn ystod y tymor yma mae plant gymaint oedd eu diddordeb y bydd bob amser yn ystod ei weinidogaeth roi hanes ‘Yr ochr arall i’r Stryd blwyddyn chwech wedi ymweld ag rhaid cynnwys y math yma o noson yn y dair Eglwys dan ei ofalaeth. Fawr yn Llambed’. Eto roedd y lle Ysgol Uwchradd Llambed i dderbyn yn fuan eto yn nyddiadur yr Urdd. Nos Sul Rhagfyr 13eg am 5 y.h. yn frith o dafarnau a siopau bach ar gwersi Gwyddoniaeth gan Miss Yn y mis nesaf byddwn yn cynnal cynhelir noson ‘Naw Llith a Charol’ ddechrau’r ugeinfed ganrif. Cawsom Mattie Evans. Maent wrth eu boddau disgo i’r holl aelodau a noson o gelf gan blant ysgol Llanwenog a phobol noson ddiddorol iawn a sylwyd ar y yn derbyn gwersi mor ddiddorol a a chreft dan arweiniad Mrs Eleri ifanc yr Eglwys. Darperir lluniaeth gwahaniaeth mawr yn y dref erbyn bywiog! Hefyd mae nifer o blant Lewis, Cardiau Cain. Diolch yn fawr tymhorol i bawb wedi’r oedfa gan hyn. Diolchwyd i Yvonne gan Jan blwyddyn chwech wedi elwa o i Carys Davies, Heulwen Jones, Nia Gymdeithas Rhieni ac Athrawon. Twelvetree am noson ddiddorol fynychu sesiynau pontio gyda’r nôd Evans a Sian Davies am ofalu am y Dydd Sadwrn 19 o Rhagfyr iawn. o hybu defnydd o’r Gymraeg. Diolch nosweithiau uchod. bydd gwasanaeth arbennig yng Ar Nos Iau Tachwedd y 12fed i Miss Heledd Hughes am gyflwyno Dydd Sul 13eg o Ragfyr bydd ngofal Prifysgol Llambed i ddathlu daeth y gynghorwraig Brenda gweithgareddau amrywiol iddynt yn yr Ysgol, ynghyd ag aelodau deugain mlynedd o wasanaeth y Wright atom i’n cyfarfod wythnosol. Eglwys Sant Gwenog yn cynnal Parch Bill Fillery i’r Eglwys. Bydd blynyddol. Ail-etholwyd Liz Yn gynnar yn mis Tachwedd ‘Gwasanaeth Carolau’. Bydd y y gwasanaeth am 12 o’r gloch gyda Tipping yn llywydd, ac etholwyd cynhaliwyd etholiadau gogyfer â gwasanaeth yn cychwyn am 5 o’r lluniaeth i ddilyn. Bydd y ficer yn Jan Twelvetree yn ysgrifenyddes; Chyngor yr Ysgol. Rydym yn falch gloch. Croeso cynnes i bawb. ddiolchgar os rhoddwn ein henwau Donna Joseph yn ysgrifenyddes iawn i fedru cyhoeddi taw Roseana Pe byddech yn siopa Nadolig iddo gogyfer â’r arlwyo. cofnodion a Carol Denham yn Roach, Josh Hargreaves, Ben Lewis, gan ddefnyddio’r we eleni beth Eleni bydd Eglwys Llanwennog drysoryddes. Ail-etholwyd y Gwen Thomas, Kurtis Davies a am ddefnyddio gwefan www. yn cynnal “Plygain y Ddeoniaeth”. gweddill o’r pwyllgor. Cafwyd George Greenfield yw’r chwech easyfundraising.org.uk Ffordd Croeso i bawb i ymuno â ni Nos braslun o raglen amrywiol iawn disgybl a dderbyniodd y mwyafrif rhad ac am ddim o godi arian Calan Ionawr y 1af am 7o’r gloch. gogyfer a’r flwyddyn nesaf. o bleidleisiau a fydd yn aelodau i’r Ysgol ydyw wrth siopa heb Dymunwn wellhad buan i Mrs Cytunwyd i gadw ein cyfarfodydd gweithgar o Gyngor yr Ysgol 2009 symud o’ch soffa! Yn gyntaf, ar ôl Sian Davies, Talfan, Llambed sydd ar y Nos Iau cyntaf yn y mis. Roedd – 2010. Yn ein cwrdd Diolchgarwch cyrraedd gwefan ‘easy fundraising’, wedi bod yn yr ysbyty yn ddiweddar. hwn yn gyfarfod hwylus arall. eleni casglwyd swm anrhydeddus cofrestrwch fel defnyddiwr. Dymuniadau gorau a phob hwyl i o £146. Penderfynwyd y byddai’r Ysgrifennwch ‘Ysgol Llanwenog’ bawb dros y Nadolig a’r Flwyddyn Taith Tramor casgliad yn mynd tuag achos da yn y blwch ‘charity / cause’ a dyna Newydd. Llongyfarchiadau i Gwennan ‘Adeiladu Fferm’ yn yr Affrig. ‘ny – mywnhewch eich siopa! Davies, Llys-deri ac aelod o Glwb Felly, tasg cyntaf Cyngor yr Ysgol Y Gymdeithas Hŷn Llanwenog ar gael ei dewis gyda bydd i benderfynu pa offer i brynu Cylch Meithrin Gwenog Eglwys Llanwenog oedd man C.Ff.I Cymru i fynd ar daith tramor i’r fferm. Croeso cynnes i Tyler Walker cyfarfod y Gymdeithas ar yr 11eg o gyda’r mudiad i’r Rali Ewropeaidd Yn ddiweddar rydym wedi bod yn a Glyn Jones i Gylch Meithrin fis Tachwedd, a chroesawyd pawb yn Sweden yn 2010. Hefyd, hi fydd cydweithio’n agos iawn gydag Ysgol Gwenog. Mae’n nhw wedi ynghŷd gan Dilwen George, y arweinydd y tîm yn 2010. Tipyn Gynradd Llanwnnen a Chwrtnewydd ymgartrefi’n dda yn ein cwmni ac Cadeirydd. Gan fod hwn yn ddydd o gamp yn wir!! Pob hwyl i ti ac wrth i blant o’r Adran Iau gymysgu yn edrych ymlaen i weithgareddau’r y cofio, gofynnwyd i’r aelodau godi edrychwn ymlaen i weld yr hanes yn gyda’i gilydd yn wythnosol. Maent Nadolig. a chadw munud o dawelwch i gofio ymddangos yn CLONC!! wedi cael gwersi Addysg Gorfforol, Diolch fawr i bawb a wnaeth am y rheini a gollodd eu bywydau Nofio, Hanes, Daearyddiaeth a gefnogi’r disgo nos Wener 23ain yn y rhyfeloedd byd. Diolch Chyfrifiaduron ar y cyd. Hoffwn o Hydref. Diolch i Glwb Rygbi Derbyniwyd rhai ymddiheuriadau, Dymuna James a Rhian ddiolch ddiolch i staff o’r ddwy Ysgol am Llanybydder am ganiatau ni i gynnal ac estynnwyd llongyfarchion i o galon i deulu a ffrindiau am y eu parodrwydd i gyd-weithio ac am y noson yno ac i Nigel (Caws) Eluned a Ieuan James ar ddathlu eu rhoddion niferus a’r dymuniadau roi’r cyfleoedd yma i blant yr ardal. am y disgo. Cynhaliwyd stondin Priodas Aur, a felly hefyd i Sally da a dderbyniwyd ganddynt ar Yn ystod y mis a fu mae adran gacennau ar fore dydd Mercher 11eg Jones, Brynhyfryd a’i phriod. Braf achlysur eu Priodas yn ddiweddar. yr Urdd wedi mwynhau noson o o Dachwedd a bu hwn yn llwyddiant oedd gweld ambell i aelod yn ôl, Gwerthfawrogwyd y cyfan yn fawr gemau bwrdd dan arweiniad Carys mawr. Bydd ein stondin nesaf ar nad oedd wedi medru mynychu’r iawn. Davies a Nia Evans. Gwnaeth y fore dydd Mercher 9fed o Ragfyr.

24 Rhagfyr 2009 www.clonc.co.uk Drefach a Llanwenog Llangybi a Betws Ar gael bydd nwyddau / cacennau angen sefydlu Adran yr Urdd yn yr gogyfer y Nadolig. ardal. Daeth nifer o fobl ynghŷd i Os hoffech mwy o wybodaeth am Neuadd Drefach a roedd yna tipyn rediad y Cylch croeso i chi gysylltu o fwrlwm gyda nifer yn datgan â Miss Liza Williams ar 01570 480 fod angen adran. Penderfynwyd 382. ar y noson i’w enwi yn Adran Bro Gwenog. C.Ff.I Llanwenog Felly, nos Fawrth, Tachwedd Wedi mis prysur, ar ddiwedd 3ydd daeth tua 15 o blant i Ysgol Hydref braf oedd gweld yr Cwrtnewydd i’r noson gyntaf lle Eisteddfod yn cyrraedd. Ar nôs Iau bu’r plant yn cael eu diddori gan y 29ain cafodd y clwb cryn dipyn o Pete Ebbsworth. Cafwyd noson hwyl yn cystadlu yn y meim, stori a ddiddorol yn chwarae nifer o sain a unawd dan 16. gêmau gwahanol a chael tipyn o Roedd dydd Sadwrn yn ddiwrnod hwyl ar yr un pryd yng nghwmni prysur i’r clwb wrth gystadlu, eu gilydd. Braf oedd gweld dyma ganlyniadau’r cystadleuthau cynrychiolaeth yno o wahanol Arglwydd Morris o Aberafan yn siarad â disgyblion Ysgol y Dderi yn ystod llwyfan:- Unawd dan 13- Meinir bentrefi yr ardal. ei ymweliad ddydd Llun. Dyma’r tro cyntaf iddo ymwelad â’r ysgol ers iddo Davies 3ydd, Unawd Alaw Werin- Cafwyd pwyllgor o rieni ar ei hagor yn 1976. Hefyd yn y llun y mae Ann Davies y Pennaeth. Enfys Hatcher 1af, Llefaru dan yr yn noson a phenderfynwyd: 21- Enfys Hatcher 1af; Elin Jones Gweithredu rhwng y dair Ysgol Merched y Wawr Y Dderi 3ydd, Parti Llefaru- 2il. Hefyd sef Cwrtnewydd, Llanwenog a Croesawodd y llywydd Lettie Vaughan ein gŵr gwadd a’r aelodau i rhaid rhoi llongyfarchiadau enfawr Llanwnnen, a’i chynnal ar nos gyfarfod mis Hydref. Treuliwyd orig hamddenol ac addysgiadol yng i Gwennan Davies ar ddod yn Fawrth cyntaf y mis rhwng 5.45 a nghwmni Mr Lloyd Edwards o Benrhyncoch. Bu yn sôn ac yn dangos y drydydd yn cystadleuaeth y gadair 7.15 yr hwyr. Cytunodd y cyfarfod grefft o wneud jam a chutney a sut oedd y ffordd orau i’w harddangos mewn am ei cherdd. Dyma ganlyniadau y dylai cymuned yr ysgol sydd yn cystadlaethau a sioeau. Roedd wedi dod a llawer o’i waith i’w arddangos ac yr adran gwaith cartref:- Cerdd- cynnal yr adran gymryd cyfrifoldeb roedd pawb yn awyddus i’w archwilio. Rhoddwyd pleidlais gynnes o ddiolch Gwennan Davies 2il, Ymson dan am ei gweithgareddau. Cytunodd y iddo am noson mor hyfryd gan y llywydd. Rhoddwyd y Raffl gan Jennifer 21- Enfys Hatcher 1af, Cywaith cyfarfod mai oedran yr adran fydd Cairns a Mair Spate ac fe’i henillwyd gan Irene Lewis, Eleanor Evans a Clwb- 2il, Rhaglen y Flwyddyn- plant Bl.2 i Bl.6 ysgolion cynradd. Glenys Lloyd. I ddiweddu y cyfrafod cafwyd te a bisgedi wedi ei rhoi gan 1af. Erbyn diwedd yr eisteddfod Mae hefyd croeso i blant ifancach Mary Jones a Lettie Vaughan. Bu Cwis blynyddol y mudiad ar nos Wener, cyhoeddwyd bod Llanwenog wedi (sydd mewn ysgol) i fynychu’r Tachwedd 20fed yn Nghyglyn Aeron a Jennifer Cairns, Gwyneth Evans, Iris dod yn 4ydd. Cawsom lawer o adran ond disgwylir i rieni’r plant Quan a Mair Spate a aeth i gynrychioli’r gangen. hwyl a hoffwn ddiolch yn fawr hyn aros yn yr adran yn ystod y iawn i’r hyfforddwyr a bu’n ein gweithgareddau. Eglurodd Anwen Hamdden hyfforddi. Bydd Enfys Hatcher Eleri fod y gweithgareddau a Cyfarfu yr aelodau ar Dachwedd 6ed yn ysgol Y Dderi dan lywyddiaeth yn mynd ymlaen i gynrhychioli drefnir gan yr Urdd yn addas, ar Dilys Godfrey. Y wraig wâdd oedd Lee Jones o Henoed Ceredigion ac fe Ceredigion yn Eisteddfod Cymru y cyfan, i blant Bl.3 i Bl.6. Er gawsom anerchiad diddorol ac addysgiadol yn ymwneud a’r gwaith mae’r ar y 21ain o Dachwedd. Pob lwc mwyn mynychu’r adran mae’n gymdeithas yma yn ei gyflawni sef rhoddi cymorth i bobl hŷn i hawl y iddi. rhaid i’r plant fod yn aelodau o’r buddiannau sydd yn ddyledus iddynt a’r gwahanol bethau sydd ar gael i Erbyn yr ail o Dachwedd fe ddaeth Urdd. Cytunwyd i godi tâl o £1 gynorthwyo pobl hŷn yn eu cartrefu. Rhoddwyd pleidlais o ddiolch am yr pawb at ei gilydd i gael noson yn fisol. Etholwyd y canlynol fel holl wybodaeth gan Betty Green. Dewiswyd Coleg Llambed i gael cinio ysgafn o gwis yng ngofal Iona ein cydlynwyr ardaloedd: Llanwnnen Calan ar Ionawr 8fed am 12:30y.p. Enillwyd y Raffl gan Dilys Godfrey, Rita harweinyddes. Roedd pawb i weld - Meinir Ebbsworth, Llanwenog Jones, Joyce Harries, Rowena Williams, Janet Farrow, Lee Jones, Maizie yn mwynhau ac yn pendroni yn - Nia Evans, Cwrtnewydd - Wendy Morgans a Liz Holgate. galed. Evans. Etholwyd y canlynol fel Ar nos Wener y 6ed o Dachwedd swyddogion: Trysorydd - Carys fe gynhaliwyd ein Cyngerdd o Davies, Cadeirydd - Wendy Evans, Gwefannau Cymunedol Lleol: bigion yr eisteddfod. Braf oedd Ysgrifennydd - Meinir Ebbsworth, Ardal Cymunedol Llangybi: www.llangybi.org.uk gweld cynifer o bobl wedi dod i Gohebydd y Wasg - Nia Davies. Capel Bethel Parcyrhos: www.bethel.btik.com ymuno hefo ni ac yn mwynhau. Dyma’r dyddiadau byddwn yn Hoffai’r clwb ddiolch i bawb am ei cwrdd ar ddechrau 2010 – Ysgol Clwb Cledlyn: www.clwb-cledlyn.org.uk cefnogaeth y noson honno. Llanwenog ar Ionawr y 5ed ac yn Clwb Moduro Llambed a’r ardal: www.ldmc.org.uk Y nos Lun canlynol, roedd yna Ysgol Cwrtnewydd ar Chwefror Clwb Rygbi Llambed: www.clwbrygbillambed.org gystadleuaeth cwis iau y sir ym 2il. Croeso cynnes i bawb. Côr Cardi-Gân: www.corcardi-gan.com Mhontsian. Cymerodd dau dîm o’r Côr Meibion Cwmann: www.corcwmann.btik.com clwb ran. Neuadd y Pentref Drefach. Côr Merched Côrisma: www.corisma.btik.com Ar ddydd Sadwrn yr 21ain o Mae Pwyllgor y Neuadd Dachwedd fe deithiodd rhai o yn chwilio am ysgrifennydd i Ffarmers: www.ffarmers.org aelodau’r clwb i fyny i Landudno gynorthwyo yn nhrefniant y Neuadd. Llanllwni: www.llanllwni.co.uk i’r Eisteddfod. Hoffwn longyfarch Rhowch wybod i Annie Bowen Llanybydder: www.llanybydder.org.uk Enfys wrth ddod yn 3ydd yn yr neu Eifion Davies os ydych am Menter Llambed: www.lampeter.org adrodd dan 21. Braf oedd gweld fwy o wybodaeth. Os am logi’r Papur Bro Clonc: www.clonc.co.uk aelodau’r sir yn gwneud mor dda neuadd cysylltwch ag Alan Hands ar Plwyf Llanwenog: www.plwyfllanwenog.com wrth i Geredigion ddod yn ail ar 481209. ddiwedd y noson. Dyma enillwyr ein Clwb Cant Prifysgol Cymru Llanbedr Pont Steffan: www.llambed.ac.uk Fe fydd y clwb yn cynnal noson yn ddiweddar. Awst – Bryan Y Ford Gron Llambed: www.lampeterroundtable.org.uk Dartiau Twrci ar y 17eg o Ragfyr Thomas Rhiwson Ganol £10. Ysgol Carreg Hirfaen: www.ysgolccc.org.uk/hirfaen yn nhafarn Cefn Hafod, Gorsgoch i Mandy Evans Gorsgoch £5. Medi- Ysgol Cwrtnewydd: www.cwrtnewydd.ceredigion.sch.uk. ddechrau am 7:30. Croeso cynnes i Megan Evans, CefnRhuddlan Ysgol Ffynnonbedr: www.ffynnonbedr.ceredigion.sch.uk bawb. Isaf £10. Hydref Rhodri Hatcher, Ysgol Llanwenog: www.ysgol-llanwenog.com Abernant £10. Jill Davies Adran Bro Gwenog Abertegan £5.Tachwedd Hyw Ysgol y Dderi: www.ydderi.ceredigion.sch.uk Cynhaliwyd cyfarfod cyhoeddus Davies Ornant £10. Ieuan Jones, Os am ychwanegu at y rhestr, anfonwch ddolen at [email protected] nôl ym mis Hydref i weld a oedd Pwllybilwg £5.

www.clonc.co.uk Rhagfyr 2009 25 Ysgol Gyfun Llanbedr Pont Steffan Ar Fedi 4ydd, bu Cwmni Theatr Arad Goch yn yr ysgol yn perfformio awr ginio ar Ddydd Mawrth, 29ain Medi. Testun y ddadl “Tafliad Carreg” i gynulleidfa o fl.10. Ysgogodd y ddrama drafodaethau, oedd a ddylid cyflwyno system ble mae organau pobl tasgau creadigol a beirniadol. Anfonwyd gwaith y disgyblion at Gwmni yn cael eu rhoi i helpu pobl eraill yn awtomatig, yn dilyn marwolaeth, oni Arad Goch a meddai Heledd Mair Evans ar ran y cwmni, “Roedd yn bleser bai bo’r person wedi penderfynu yn erbyn hyn o flaen llaw. Bu Seb Lee a darllen yr holl ymsonau, dyddiaduron ac adolygiadau a gwerthfawrogir yr Nicola Miles yn dadlau dros gyflwyno system o’r math yma, tra y bu Sophie holl sylwadau”. Hannaway a Ben Lake yn dadlau yn erbyn y cynnig. Cafwyd trafodaeth dda Bu Dinah Jones, myfyrwraig o Brifysgol Caerdydd, yn arsylwi gwersi o’r llawr wedi i’r siaradwyr orffen eu hareithiau diddorol. o fewn adran y Gymraeg ar Fedi 11eg gan elwa o’r profiad a mwynhau ei Aeth Sophie Hannaway a Ben Lake ymlaen i gynrychioli Ysgol Gyfun chyfnod byr gyda ni. Llanbedr Pont Steffan yng nghystadleuaeth CEWC Cymru yn Ysgol Gyfun Yn ogystal, bu Karolina Rosiak o wlad Pŵyl yn mynychu cyfres o wersi er Dyffryn Taf ar Ddydd Llun, 5ed Hydref. Llongyfarchiadau i’r ddau ohonynt mwyn ei gwaith ymchwil ar dafodieithoedd. Roedd y ddwy yn ddiolchgar ar dderbyn clod uchel am eu perfformiadau gloyw. iawn am y cyfle o ymweld â’r adran a rhannu profiadau. Bu 46 o ddisgyblion blwyddyn 9 a 10 yn y New Theatre yng Nghaerdydd Bu Ffion Medi a chriw o Theatr Felinfach yn difyrru bechgyn Bl.7 Dewi a ar 24ain o Fedi yn gweld ‘Joseph and the Amazing Technicolour Dreamcoat’. 7 Non ar Fedi 17eg gan dynnu eu sylw at Lyfrgelloedd Ceredigion ac actio Roedd yn berfformiad bywiog gyda Craig Chalmers yn chwarae rhan Joseph detholiad o stori. Roedd y bechgyn wedi mwynhau, gan ddysgu bod “dynion yn feistrolgar. Mwynhaeodd pawb y perfformiad yn ogystal ag ymweld â’r go iawn yn darllen!” ddinas. Ar 2il o Hydref, mynychodd Rhian Davies, Ffion Gaunt, Angharad Evans, Ar y 14eg o Hydref aeth 40 o ddisgyblion Bl 10-13 sy’n astudio Cerdd Carys Thomas, Alaw Williams, Wendy Davies a Heledd Thomas o Fl.12 a 13 i TGAU, UG a lefel A i neuadd Aberaeron i gymryd rhan mewn gweithdy gyfres o ddarlithoedd yn seiliedig ar eu cyrsiau Uwch Gyfrannol ac Uwch, cyfansoddi fel rhan o’r gystadleuaeth ‘Cyfansoddwr Ifanc ’. Cafwyd ym Mhrifysgol Aberystwyth. Bu Mihangel Morgan yn trafod y nofel yn yr llawer o syniadau ac arweiniad ar gyfansoddi gan Lynne Plowman, sy’n 20fed Ganrif, Huw Meirion Edwards yn trafod cywydd ‘Marwnad Siôn y gyfansoddwraig proffesiynol. Bu ‘Pedwarawd Sacsaffon Lunar’ yn Glyn’ Lewis Glyn Cothi, Ceri Wyn Jones yn trafod barddoniaeth yr 20fed perfformio ac yn arddangos gwahanol arddulliau o gerddoriaeth. Ganrif a Bleddyn Owen Huws yn cyflwyno Dafydd ap Gwilym. Cafwyd Cynhaliwyd Gwasanaeth Diolchgarwch yn neuadd yr ysgol ddechrau mis diwrnod buddiol a diddorol. Hydref. Diolch i’r prif swyddogion am arwain y gwasanaeth ac hefyd i Josh Fel rhan o Lloyd a Chloe Roper o flwyddyn 10 a fu’n canu ‘Everything is beautiful’ a weithgareddau Shane Bear o flwyddyn 10 a fu’n canu ‘Diolch’ fel gweddi yn y Gymraeg. Cofio T. Llew Jones, mynychodd 20 o ddisgyblion Bl.9 weithdy ysgrifennu creadigol, yng nghwmni Angharad Tomos a Ceri Wyn Jones ym Mhentrebach, ddydd Mercher Hydref 7fed. Dyma’r 20 a fanteisiodd ar y cyfle gwych hwn:- Sophie Jones, Lauren Jones, Meleri Davies, Lisa Stephens, Samantha Miller, Sian Elin Williams, Ianto Jones, Llion Thomas, Siôn Whittingham, Iwan Williams, Ifor Jones, Joe Jenkins, Delyth Mathias, Gwawr Hatcher, Sofia Morris, Elinor Jones, Nadine Roderick, Kiri Douglas, Alis Gwyther, Lauren James. Rhaid yw llongyfarch yr uchod am eu hymateb rhagorol, eu brwdfrydedd Ym mis Medi bu’r clwb garddio yn ymweld â gerddi Llanerchaeron. Prif a’u diddordeb, eu haeddfedrwydd a’u syniadau gwreiddiol. Cafwyd diwrnod bwrpas yr ymweliad oedd i ddarganfod pa goed afalau sy’n tyfu ym mherllan bythgofiadwy, mewn lle hudol. Diolch i haelioni caredig cronfa Goffa T. yr ysgol. Cafodd y clwb gyngor gwerth chweil gan y prif arddwr sef Mr Llew Jones am y profiad gwych ac i staff Pentrebach am y croeso. Kevin O’Donnel. Bu Phil Thomas o Dŷ Hafan yn yr ysgol yn ddiweddar yn derbyn siec o Llongyfarchiadau mawr i Theo Sparks o flwyddyn 10 sydd wedi dangos eu £800. Cafodd yr arian ei godi mewn bore coffi ddiwedd tymor diwethaf. ddoniau yn y byd ffilmiau. Cafodd ei ffilm ei dangos mewn Gŵyl Ffilmiau i Hoffem hefyd ddiolch i Mr Dylan Wyn ein Prifathro am ei ymdrechion i godi bobl ifanc yn Bradford ac fe gafodd ganmoliaeth uchel gan y beirniaid am ei arian at yr achos yma. Noddwyd Mr Wyn i ddringo i gopa Ben Nevis yn yr waith animeiddio. Alban dros wyliau hanner tymor Sulgwyn. Yn ystod yr ŵyl mynychodd Theo weithdai, grŵpiau trafod ac fe welodd ffilmiau’r cystadleuwyr eraill. Bu’r actor Mathew Lewis, fu’n chwarae rhan Neville Longbottom yn ffilmiau Harry Potter, yn siarad am ei waith hefyd yn ystod yr ŵyl. Dyma gamp arbennig a phob lwc i ti Theo yn y dyfodol gyda’r animeiddio. Bu aelodau’r clwb graffiti ar drip ddiwedd tymor diwethaf i arddangosfa Banksy yn amgueddfa Bryste. Cafwyd diwrnod diddorol a phleserus a bu yna gyfle hefyd i beintio (yn gyfreithlon!) ar wal yn ardal Stoke Croft. Cynhaliwyd gweithdy graffiti yn yr ysgol am yr ail dro. Bu Skot, arlunydd graffiti proffesiynol o Gaerdydd, yn rhannu syniadau gyda disgyblion. Gofynwyd i’r clwb graffiti i greu byrddau graffiti i far ‘cocktail’ yn y King’s Head yn Llanbed. Darluniwyd byrddau arbennig gan Tommy Thomas, Sebi Richardson, Richard Hutton, James Petty a Ryan Edwards. Da iawn fechgyn. Ar Ddydd Sadwrn, Medi 26ain, cynhaliwyd Gwŷl Fwyd yn Amgueddfa Wlân Cymru, Drefach Felindre. Bu dau dîm o’r ysgol yn cymryd rhan mewn cystadleuaeth goginio i ysgolion uwchradd yr ardal. Y beirniad oedd Gareth Cododd yr ysgol hefyd £580 at yr Uned Arennol, a diolch i Fanc Barclays Richards. am gyfrannu fel rhan o’u cynllun punt am bunt. Aelodau’r timoedd oedd Savannah Davies, Erin Mason-George, Amy Cynhaliwyd bore coffi hefyd yn neuadd yr ysgol ddechrau mis Hydref Knowles ac Ashley Bell o flwyddyn 11. ac fe godwyd £258 tuag at Dolen Cymru Lesotho. Diolch i bawb am eu Y dasg oedd i baratoi, i goginio ac i gyflwyno dwy ‘crêpe’ ac i gynllunio cyfraniadau hael. rysait am lenwad diddorol. Y tîm buddugol oedd Amy Knowles ac Ashley Cynhaliwyd dadl fywiog a diddorol ar ail lawr Bloc Y Berllan yn ystod yr Bell. Llongyfarchiadau i’r ddwy ohonynt ar eu llwyddiant, a’r wobr oedd

26 Rhagfyr 2009 www.clonc.co.uk Yr Ysgol Gyfun . . . Cwmsychpant £25 i’r ysgol. Llongyfarchiadau i ddisgyblion Blwyddyn 13 Capel y Cwm ar dderbyn eu tystysgrifau am gwblhau’r cwrs Ar noson tu hwnt o Cyfoethogi’r Cwricwlwm. Derbyniodd nifer o wlyb a gwyntog daeth ddisgyblion dystysgrifau hefyd am gwblhau’r cwrs tyrfa arbennig ynghyd Cymraeg ar-lein yn llwyddiannus. Cyflwynwyd y i Gapel y Cwm i weld tystysgrifau yn Neuadd y Celfyddydau ym Mhrifysgol arddangosfa goginio Llanbedr Pont Steffan ar Ddydd Mercher, 30ain Medi. gyda Sirian Davies o Bu Dr Brinley Jones, Llywydd Prifysgol Llanbedr Gegin Coedlannau. Pont Steffan, yn llongyfarch y disgyblion ar eu Un o blant y Cwm yw llwyddiant. Sirian ac fe’i croesawyd Mae’r tymor newydd wedi bod yn un prysur i’r hi yn gynnes gan Mrs myfyrwyr galwedigaethol. Mae disgyblion Bl 13 Mary Davies. Teithio a Thwristiaeth wrthi yn trefnu ymweliadau i Bu wrthi yn coginio wahanol lefydd. Mae un grŵp yn bwriadu trefnu taith amrywiol bethau dramor tra bod yr ail grŵp yn trefnu ymweliad ar gyfer erbyn y Nadolig ac fe grŵp Busnes Bl 10 i’r ffatri siocled yn Fforestfach. gafodd pawb oedd yn Pwrpas yr ymweliad yw i ddarganfod mwy am bresennol gyfle i’w strwythur y cwmni yn ogystal a’u dulliau cynhyrchu. blasu ar ddiwedd yr Fe fydd y wybodaeth yn ddefnyddiol ar gyfer cwblhau arddangosfa. Cafodd aseiniadau. help y Gweinidog, Bu blwyddyn 12 yn cymryd rhan mewn Diwrnod Parch Wyn Thomas Mentergarwch ar ddechrau’r tymor. Fel rhan o’r ac ef a fu yn talu’r gweithgareddau bu’n rhaid i’r disgyblion redeg diolchiadau ar ddiwedd Bar Gwin, gan ddatrys problemau ar hyd y ffordd. yr arddangosfa. Bu yn Cafwyd canmoliaeth uchel gan y trefnwyr am ymateb noson lwyddiannus tu y disgyblion. Diolch i Gyrfa Cymru am drefnu’r hwnt a phawb wedi cael diwrnod. mwynhau rhywbeth Fe fydd Cynhadledd Gyrfaoedd ar gyfer gwahanol i’r arfer heb blynyddoedd 9-12 yn cael ei chynnal yng Nghanolfan orfod teithio’n ymhell. Hamdden Llanbed ar y 14eg o Ragfyr, rhwng 9.15yb a Tynnwyd y raffl 12.30yp. Estynnir croeso i rieni hefyd. fawr a dyma restr o’r Llongyfarchiadau i Elliw Dafydd o Flwyddyn 12 ar enillwyr:- 1. Beryl ennill Tlws y Llenor Ifanc yn Eisteddfod Llandyfaelog Lewin, Drefach, yn ddiweddar. Ymhyfrydwn yn ei llwyddiant. 2.Mathew , d/o Wyn, Croesawyd darpar ddisgyblion Blwyddyn 6 a’u 3. Emrys Evans, rhieni i’r ysgol ar nos Fawrth, 17eg o Dachwedd ar Llanllwni, 4. Elis gyfer Noson Agored. Daeth tyrfa niferus, a buont Jenkins, yn ymweld â nifer o weithgareddau amrywiol 5. Margaret Thomas, yn yr adrannau Celf, Technoleg Gwybodaeth, Llechwedd. Gwyddoniaeth, Technoleg, Cymraeg, Saesneg a’n cael Diolch i bawb a eu diddanu gan y Prif Swyddogion . Bu Côr blwyddyn wnaeth gefnogi’r noson ac fe fydd Capel y Cwm yn elwa yn fawr o’r digwyddiad. 7 a Josh Lloyd o flwyddyn 10 hefyd yn perfformio ar ddechrau’r noson. Edrychwn ymlaen at eich croesawu Llwyddiant C Ff I nôl fel disgyblion Blwyddyn 7 mis Medi nesaf. Mae Einir Ryder wedi cael tipyn o lwyddiant ym myd Siarad Cyhoeddus Saesneg y Mudiad a Ar ddydd Gwener, 20 fed o Dachwedd, diwrnod llwyddiant yn Eisteddfod C.Ff.I Ceredigion yn Llambed yn ddiweddar. Fe fu Einir a’i ffrind Teleri Plant Mewn Angen, cynhaliwyd taith gerdded o Glwb Pontsian yn llwyddianus yn y Ddeuawd Ddoniol ac fe fu’r ddwy lan yn Llandudno yn noddedig mewn gwisg ffansi ar hyd Heol Maestir. Er cystadlu yn Eisteddfod Cymru gan sicrhau yno y trydydd safle. Da iawn chi. gwaetha’r glaw yn ystod y daith bum milltir,cafwyd tipyn o sbort a sbri ac roedd nifer o ddisgyblion wedi Taith Tramor gwisgo’n ddeniadol iawn, yn ogystal ac ambell i aelod Llongyfarchiadau i Einir Ryder, Tyngrug-ganol ar gael ei dewis gyda C.Ff.I. Cymru i fynd allan o staff. i Seminar Gwanwyn 2010 i Serbia. Dymuniadau gorau i ti Einir ac fe fyddwm yn ysu i glywed Yn ystod y prynhawn cynhaliwyd sioe dalentau am dy daith yn Clonc yn y dyfodol. yn neuadd yr ysgol. Cawsom ein diddanu gan nifer o ddisgyblion. Buont yn dangos eu doniau amrywiol trwy ganu, dawnsio, actio a chwarae offeryn. Diolch i aelodau’r chweched ac i Mrs Jane Wyn am drefnu’r digwyddiad ac i bawb am eu hymdrechion a’u Cellan haelioni. Mae’r ysgol, unwaith eto eleni wedi bod yn brysur Capel Caeronnen yn casglu bocsys yn llawn nwyddau i blant a phobl Daeth cynulleidfa o bell ac agos i’r Cwrdd Pawb yng Nghyd Capel Caeronnen ar ddydd Sul ifanc anghenus yng ngwledydd dwyrain Ewrop. y 27ain o Fedi. Roedd y Gwasanaeth yng ngofal y Parchedig Cen Llwyd gyda Mrs L Davies, Ymfalchïwn fel ysgol yn yr ymdrechion a hoffem Caerdydd wrth yr organ. ddiolch i’r disgyblion, staff a’r rhieni am bob cymorth. Ar nos Sul y 18fed o Hydref bu ein Cwrdd Diolchgarwch a’r pregethwr eleni oedd y Parchedig Cynhaliwyd Ffair Nadolig lwyddiannus iawn Eric Jones, Aberdar. Diolchwyd iddo am ei neges ac am chwarae’r organ gan ein gweinidog y yn neuadd yr ysgol, nos Iau, Tachwedd 26ain dan Parchedig Cen Llwyd. Diolch i bawb am ein cefnogi. arweiniad y Gymdeithas Rieni ac Athrawon. Cafwyd Edrychwn ymlaen at y Gwasanaeth Golau’r Gannwyll ar nos Sul y 27ain o Ragfyr am 5 o’r stondinau amrywiol gyda phawb yn cael cyfle gwych gloch. Croeso cynnes i bawb. i wneud ychydig o siopa Nadolig. Diolch i bawb a gefnogodd y digwyddiad. Capel yr Erw Ar Dachwedd 19 fed bu’r disgyblion canlynol yn Cynhelir Gwasanaeth Carolau’r Plwyf yng Nghapel yr Erw ar ddydd Sul y 13eg o Ragfyr am diddanu’r henoed yn eu cinio Nadolig blynyddol yn ddau o’r gloch. Croeso cynnes i bawb. Casgliad tuag at Ymchwil Cancr. neuadd Fictoria:- Aled Thomas, Jane Davies a Chris Ashton o flwyddyn 13, Megan Holt, Elliw Dafydd Pen blwyddi arbennig. a Carys Thomas o flwyddyn 12 a Joshua Yardy o Pen blwydd hapus i Mrs Brill, Tŷ Mawr ar gyrraedd ei phen blwydd arbennig yn 90 oed. Hefyd flwyddyn 7. i Mr Johnny Williams, gynt o Bayliau ar gyrraedd ei 90. Rhaid bod rhywbeth yn nŵr y Teifi!!!

www.clonc.co.uk Rhagfyr 2009 27 Cornel y Plant II blant blant dan dan 8 8 oed oed

Dôl-Mebyd, Pencarreg, Llanybydder.

Annwyl blant, Sut ydych chi gyd? Gobeithio eich bod chi i gyd yn mwynhau’r holl dywydd gwyntog rydym wedi cael yn ddiweddar. Bu bron i mi a Joni Jacos brynu cwch, gan ei bod yn amhosib dod mas o’r tŷ heb imi gael fy ngolchi nôl mewn. Roedd gwaith lliwio’r mis hwn yn arbennig unwaith eto a braf oedd gweld rhai newydd yn rhoi cynnig arni. Mae clod mawr yn mynd i Joshua a Lili Peyto o Gaint, Owen Heath o Lambed a Betsan Mai o Landysul. Ond yn dod i’r brig y mis hwn am waith arbennig o daclus mae Carwyn Rosser, Gŵel-Cwm-Teifi, Brynteg, Llanybydder. Llongyfarchiadau mawr iawn i chi gyd a chofiwch fynd ati i liwio llun y mis hwn a’i ddanfon ataf erbyn dydd Llun, Ionawr 25ain 2010.

Hwyl am y tro,

Enw: Cyfeiriad: Enillydd y mis!

Bardd Plant Cymru

Twm Morris a fu’n cyfansoddi gyda disgyblion Ysgol Carreg Hirfaen

YSBRYDION

Fe es pan o’n yn fychan. Mae son am grogi bachgen A falle daw i gerdded At Sion y go i’r Cellan Am wneud i ffwrdd a’i wejen Anghenfil cas a chaled, I mofyn harn i dorri mawn Ddaw ei ysbryd e o Barc y Rhos Yn rhuo’n wallgo hyd y lle Ar rhyw brynhawn fy hunan. Ar hyd y nos i lefen. A’i enw e yw Aled.

Roedd Sion yn brysur ddigon Ac wedyn cart ’r ellyllion Bu’n son am bob rhyw Fwgan Yn gosod bache crochon Yn llawn o esgyrn dynion, O Esgair Dawe i’r Cellan. A’r hen fenyw ddall ei fam A rhwng y llorpie, caseg wen, Pan ges i’r Harn i dorri mawn Yn adrodd am ysbrydion. Heb na phen na chynffon. Roedd hi’n dywyll iawn tu allan.

Pan fydd hi’n dywyll heno Efallai clywn ni syne’ Fe redes i o’r efel Fe ddaw hen ysbryd heibio Fel dyn yn cerdded adre, Yr un fath a chath i gythrel, Ag un llaw fach, ac un llaw Ond ni welwn ni ddim byd A mynd i gwato yn y ty fawr Ond ysbryd par o sgidie! O dan y gwely’n ddiogel. Ar hyd y llawr yn llusgo.

28 Rhagfyr 2009 www.clonc.co.uk O gwmpas ein bro

Ann Lewis ac Avril Williams ynghŷd ag aelodau Sefydliad y Merched Noson gyntaf Adran Bro Gwenog yn Ysgol Cwrtnewydd gyda phlant o Coedmor yn plannu coeden ger Cofgolofn Cwmann i nodi pen-blwydd y wahanol bentrefi’r ardal yn chwarae nifer o gemau a chael tipyn o hwyl ar yr gangen yn 60 oed. un pryd.

Siambr Fasnach Llambed Anrheg am ddim i’r plant oddi wrth Sion Corn

Ffair y Nadolig Ymgynghorwyr Ariannol Annibynnol Dymuna cwmni Pedr ddiolch i bawb am eu cefnogaeth a’u busnes yn ystod y flwyddyn. Nos Iau 10fed Rhagfyr 2009 Nadolig Llawen a Blwyddyn Newydd Dda i chi gyd. 4.00yh – 8.00 yh Pedr Financial Planning • Siopa hwyr • Sion Corn 20 Stryd Fawr • Adloniant ar y Stryd • Côr Meibion Cwmann • Reidiau Ffair • a llawer mwy……… Llanbeder Pont Steffan SA48 7BG

Ymunwch â ni i ddathlu’r Ŵyl Nadolig 01570421925 [email protected]

Cadeirydd: Chris Saunders, LAS Recycling Cyf, Heol Tregaron, Llanbedr Pont Steffan, SA48 8LT Pedr Financial Planning is a trading style Ysgrifenyddes: Carol Davies, Yswiriant Eryl Jones, Old Bank Chambers, Stryd Fawr, of The Clarkson Hill Group PLC Llanbedr Pont Steffan, SA48 7BA. Ffôn: 01570Ffôn: 422401. 01570 422401,e-bost: [email protected] ebost: [email protected]

www.clonc.co.uk Rhagfyr 2009 29 Ewyllys da

Dai Jones, Llywydd Sioe y Cardis 2010 yn derbyn siec o £1000 o bunnoedd Huw a Lynwen Jenkins a’u merched Cerian, Gwenllian a Heledd yn wrth swyddogion Cymdeithas Amaethyddol Llambed - Gwen Davies, cyflwyno siec o £333 tuag at Ymchwil Cancr Cymru i Aneirin Davies ac Ysgrifenyddes; Alun Williams, Llywydd; Richard Jarman, Trysorydd; Dai aelodau o gangen Llanybydder a Llambed, arian a godwyd ar eu fferm Jones; Gareth Russell, is Gadeirydd ac Aeron Hughes, Cadeirydd. Llysfaen Uchaf mewn diwrnod agored i hybu Defaid Llanwenog.

Pwyllgor Ffair Ram Cwmann yn rhannu elw’r sioe, sef £1200, rhwng Aerwen Griffiths, Llywydd Presennol a Janet Evans, Cyn Lywydd Merched Ambiwlans Awyr Cymru a Nyrsys Macmillan - Ros Jones, ar ran Ambiwlans y Wawr, Llambed yn cyflwyno siec o £700 i’w rhannu rhwng tair elusen Awyr Cymru; Ronnie Roberts, Trysorydd; Danny Davies, Ysgrifennydd; - Nicola Davies, Cadeirydd Sioe’r Cardis 2010; Dorian Jones, Cadeirydd Gwyn Williams Cadeirydd; Eiddig Jones, Ysgrifennydd; Frances Williams a Pwyllgor Apêl Llambed Eisteddfod yr Urdd 2010 a Sian Roberts Jones, Cronfa Gillian Davidson , Nyrsys Macmillan gydag aelodau pwyllgor y sioe. Goffa Raymond Roberts at Ymchwil Motor Neurone. Codwyd yr arian mewn Cymanfa Ganu a gynhaliwyd yng Nghapel Noddfa yn ddiweddar.

Bu plant Ysgol Llanwenog yn paratoi bocsys o anrhegion i blant er mwyn Plant Ysgol Cwrtnewydd gyda’u bocsys ‘Joy in a Box’ yn barod i’w llwytho danfon allan i Romania. Daeth Mr Burgess i’r ysgol i gasglu rhoddion y plant. i gychwyn ar eu taith i gael eu rhannu i blant Romania cyn y Nadolig.

Disgyblon Ysgol Ffynnonbedr a fu’n paratoi bocsys i blant Romania. Rhai o ddisgyblon Ysgol Llanwnnen a ddaeth â bocsys Nadolig gyda Richard Burgess.

30 Rhagfyr 2009 www.clonc.co.uk