IULETYN ISSN 2083-8050 ISSN B Informacyjny Gminy Dębe Wielkie egzemplarz bezpłatny nakład 3000 egz.

SIERPIEŃ 2016 AKTUALNOŚCI RUSZA SPIS Z NATURY MIEJSC WYSTĘPOWANIA AZBESTU 600 lat Dębego Wielkiego W GMINIE DĘBE WIELKIE SZANOWNI MIESZKAŃCY I PRZEDSIĘBIORCY Ostatni spis z natury miejsc występowania azbe- uszkodzenia struktury wyrobu lub w chwili jego stu na terenie naszej gminy odbył się w roku 2010, nieumiejętnego usuwania. GMINY DĘBE WIELKIE dlatego w bieżącym roku zostanie przeprowa- Na początku każdego roku Wójt Gminy Dębe Kończące się już lato było kolejnym bardzo dzona aktualizacja inwentaryzacji. Wykonawcą Wielkie ogłasza nabór wniosków na nieodpłatne pracowitym okresem dla gminy Dębe Wielkie. tego zadania jest spółka Ekolog Sp. z o. o. usunięcie i unieszkodliwienie wyrobów zawierają- Po rozstrzygnięciu przetargu rozpoczęły się prace wania do uroczystości jubileuszu 600-lecia Dębego z Poznania. Prosimy o umożliwienie sporządzenia cych azbest. Jeśli nosicie się Państwo z zamiarem przy budowie kolejnych 2 km sieci kanalizacyj- Wielkiego, która będzie miała miejsce 8 września. rzetelnego spisu przedstawicielom spółki poprzez wymiany pokrycia dachowego zachęcamy do nej w Aleksandrówce w ul. Mazowieckiej i Długiej, Serdecznie Państwa zapraszam na to kulturalne udostępnienie miejsc występowania azbestu. kontaktu z naszym urzędem już na początku roku rozstrzygnięto przetarg na wykonanie nawierzchni wydarzenie w czasie którego zostanie zabezpie- Inwentaryzacja bowiem powinna zawierać nie aby móc zakwalifikować się do dofinansowania. asfaltowych w Chrośli, w Dębem Wielkim oraz czona na 50 lat kapsuła czasu - nasze przesłanie tylko rodzaj wyrobów azbestowych, ich ilość, ale Szczegółowe obowiązki właścicieli obiektów naprawę dróg po wybudowaniu kanalizacji dla przyszłości. Kulminacją imprezy będzie występ także stan wyrobów (stopień szkodliwości). w zakresie bezpiecznego użytkowania i usuwa- w Dębem, rozpoczęła się budowa utwardzenia zespołu reprezentacyjnego Wojska Polskiego. Polska jest jedynym krajem w Europie, który nia wyrobów zawierających azbest oraz przepisy terenu przy szkole w Górkach. Po pozytywnym Tego nie można przegapić. przyjął plan działania na rzecz kraju wolnego od regulujące to zagadnienie dostępne są na stro- przejściu kontroli na konto gminy wpłynęła kwota Jesień zapowiada się również owocnie. azbestu. Zdaniem ekspertów z Instytutu Medy- nie www.debewielkie.e-biuletyn.pl w Zakładce ponad 2mln zł jako refundacja kosztów budowy Krzysztof Kalinowski cyny Pracy wyroby azbestowe nie stanowią AZBEST. hali sportowej w Dębem Wielkim. Trwają przygoto- Wójta Gminy Dębe Wielkie zagrożenia dla ludzi i środowiska gdy są w dobrym stanie, nieuszkodzone i nieskorodowane. Nie- Małgorzata Tkaczyk bezpieczeństwo uwalniania się do środowiska Kierownik Referatu Gospodarki Komunalnej i Ekologii KONTROLA TABLICZEK NA BUDYNKACH włókien azbestu zwiększa się w momencie Wójt Gminy Dębe Wielkie informuje, że właściciele w zakresie oznakowania nieruchomości zabudowanych lub inne pod- posesji, Wójt Gminy MŁODZIEŻOWA RADA GMINY DĘBE WIELKIE mioty, które takimi nieruchomościami władają, Dębe Wielkie, infor- mają obowiązek umieszczenia w widocznym muje, iż od 1 października 2016 roku będą Rada Gminy Dębe Wielkie na wniosek młodzieży wyra- miejscu np. na ścianie frontowej budynku przeprowadzane kontrole budynków. ziła zgodę na utworzenie Młodzieżowej Rady Gminy lub ogrodzeniu i utrzymania w należytym Ponadto przypominamy, iż w Naszej Gminie, mającej charakter konsultacyjny i doradczy. W dniu 21 czerwca 2016 r Rada Gminy Dębe Wielkie stanie tabliczki z numerem porządkowym. uchwałą Nr SR.XVII.0007.107.2012 Rady Gminy podjęła Uchwałę Nr ZO.XVIII.167.2016 w sprawie powo- Obowiązek oznaczenia budynku numerem Dębe Wielkie z dnia 26 stycznia 2012r, został wpro- łania Młodzieżowej Rady Gminy Dębe Wielkie i nadania porządkowym wynika z art. 47b ustawy Prawo wadzony System Informacji Gminnej, w której są jej Statutu. Dnia 13 lipca 2016 r. powyższa uchwała Geodezyjne i Kartograficzne. Niedopełnienie zamieszczone wytyczne jak powinna być wyko- została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym Wojewódz- na terenie Gminy Dębe Wielkie. obowiązku wynikającego z powyższego przepisu nana tabliczka. Zachęcamy więc Mieszkańców, twa Mazowieckiego a dnia 27 lipca 2016 r. uchwała Powołanie Młodzieżowej Rady Gminy ma na celu kształ- skutkuje popełnieniem wykroczenia określo- którzy nie posiadają jeszcze żadnych tabliczek weszła w życie. towanie poczucia odpowiedzialności poprzez wdrożenie nego w art. 64 Kodeksu Wykroczeń. z numerem domu do wykonania zgodnych z obo- Informujemy zainteresowaną młodzież, iż w drugiej młodzieży do działań samorządowych, włączenie ich Prawidłowe oznakowanie posesji numerem wiązującym SIG na terenie Gminy Dębe Wielkie. połowie września przeprowadzone zostaną wybory do do współpracy z organami samorządu, reprezento- porządkowym ma istotne znaczenie dla uspraw- Urząd Gminy Dębe Wielkie służy wszelką Pierwszej Młodzieżowej Rady Gminy Dębe Wielkie. Zgod- wanie postaw i potrzeb środowiska młodzieży a także nienia działań wszystkich podmiotów, dla których pomocą w tym zakresie. Aby ułatwić wymianę nie z § 3 Ordynacji Wyborczej czynne prawo wyborcze postulowanie do władz Gminy w sprawach dotyczących łatwość identyfikacji domów jest niezwykle ważna tablic na nowe mogą Państwo składać zamó- przysługuje: młodzieży i promowanie dialogu z młodzieżą. dla ratowania życia i zdrowia, a także zapewnienia wienia w Urzędzie Gminy Dębe Wielkie, pok. 29. 1) zamieszkałym na terenie Gminy Dębe Wielkie, Rada będzie miała charakter konsultacyjny. Swoje cele bezpieczeństwa obywateli. Koszt wykonania tablicy adresowej wynosi 30 zł. uczniom szkół podstawowych i gimnazjum znajdujących realizować będzie poprzez inicjowanie działań dotyczą- W związku z powyższym, w celu zmobilizowania się na terenie Gminy Dębe Wielkie cych życia młodych ludzi w gminie, a w szczególności i zwiększenia świadomości społeczności lokalnej 2) uczniom ze szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjal- w zakresie nauki, kultury i sportu, organizowanie imprez nych spoza terenu Gminy Dębe Wielkie zamieszkałych kulturalnych. WYLEWANIE SZAMBA SZKODZI ZDROWIU I ŚRODOWISKU!

W naszej gminie zameldowanych jest 9680 mieszkańców na pobyt stały i 143 osób na pobyt czasowy ( stan na dzień 17.08.2016r.)

Szanowni Mieszkańcy i Przedsiębiorcy informujemy, że od 1 lutego 2016r. w Referacie Strategii i Rozwoju Gminy oraz w Referacie Gospodarki Komunalnej i Ekologii KAŻDY CZWARTEK JEST DNIEM WEWNĘTRZNYM, INTERESANCI W GODZ. 800- 1400 NIE BĘDĄ PRZYJMOWANI. Prosimy o dostosowa- nie się do zmian.

24h

0 604 197 100 REDAKCJA: Katarzyna Padzik, ADRES REDAKCJI: Urząd Gminy Dębe Wielkie, ul. Strażacka 3, 05-311 Dębe Wielkie , TELEFON KONTAKTOWY WYDAWCA: Gminna Biblioteka Publiczna w Dębem Wielkim,ul. Strażacka 1, 05-311 Dębe Wielkie GMINNY ZESPÓŁ OPRACOWANIE GRAFICZNE, SKŁAD I ŁAMANIE: Anna Woźnica DRUK: Drukarnia Białystok, Ignatki 40/2, Kleosin ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO 2 BIULETYN INFORMACYJNY GMINY DĘBE WIELKIE / SIERPIEŃ 2016 AKTUALNOŚCI 600 lat GMINNY OŚRODEK POMOCY SPOŁECZNEJ ZAKŁAD KOMUNALNY Dębego Wielkiego DOPALACZE - CO TO TAKIEGO ? im się nieznośna, pojawi się ktoś kto zaoferuje „BUDOWA SIECI KANALIZACYJNEJ NA TERE- zarówno do sieci wodociągowej jak i kanaliza- Dopalacze to termin niemający charakteru im zgubną ułudę szczęścia, powodzenia i atrak- NIE GMINY DĘBE WIELKIE (ETAP II)” cyjnej rozliczających się za pomocą wodomierza naukowego. Używa się go potocznie na okre- cyjności. Dlatego rozmawiajcie z nimi, szanujcie W dniu 20.07.2016 roku została zawarta z firmą istnieje możliwość zamontowania wodomierza ślenie środków o działaniu psychodelicznym, ich marzenia i wspierajcie w ich dążeniach jak P.H.U. INWOD z siedzibą w Lubartowie przy ul. dodatkowego tzw. podlicznika. nieznajdujących się na liście substancji kontro- tylko możecie. Stawką jest ich zdrowie, szczęście Nowodworskiej 5 umowa na budowę sieci kana- Jego montaż zalecany jest w przypadku poboru lowanych przepisami ustawy o przeciwdziałaniu i życie. Być rodzicami nastolatka nie jest łatwo. lizacji sanitarnej. W ramach inwestycji zostaną wody, która jest bezpowrotnie zużywana (np. do narkomanii. Tak naprawdę nie wiadomo do Jeżeli jednak rozumie się i pamięta, że okres wybudowane: kanał grawitacyjny – 1867,95 podlewania ogrodów, mycia samochodów, itp.). końca, jaki jest ich skład. Z umieszczonych dorastania jest tak samo trudny dla rodziców, m; kanał tłoczny - 843,49 m oraz odejścia Po zamontowaniu wodomierza dodatkowego na opakowaniach naklejek w języku polskim jak i dla dziecka to połowa sukcesu. Większość przykanalików – 356,97 m w miejscowości Alek- ustalenie ilości ścieków określa się jako różnicę wynika, że towar nie jest przeznaczony do spo- rodziców najbardziej boi się okresu, kiedy sandrówka w części ulicy Parkowej, ulicy Długiej wskazań wodomierza głównego i wskazań pod- życia, ale według informacji w języku angielskim dziecko zaczyna dorastać. Zaczyna wtedy wymy- i w ulicy Mazowieckiej. Termin zakończenia licznika. to artykuły spożywcze. Właśnie tutaj pojawia się kać się spod kontroli, buntuje się, poszukuje inwestycji zgodnie z umową przewidziany jest Montaż wodomierza dodatkowego należy zgło- możliwość obejścia prawa i legalnego sprzeda- nowych doświadczeń, a rodzice czują się bez- na 15.11.2016 roku. sić wcześniej do Zakładu Komunalnego w celu wania dopalaczy. Sklepy oferują produkt nie do radni, w dodatku mniej ważni dla dziecka niż jego Ze szczegółowym zakresem w/w inwestycji można jego rejestracji oraz zmiany sposobu rozliczania spożycia, który jednak spożywają kupujący. rówieśnicy. Wszyscy chcemy być dobrymi rodzi- zapoznać się w siedzibie Zakładu Komunalnego. za odprowadzenie ścieków. Na co zwrócić uwagę: cami i na ogół nie szczędzimy wysiłku, aby nasze Osoby zainteresowane podłączeniem się do Po stronie Odbiorcy usług leży zakup, montaż • rozszerzone źrenice, słowotok, nadmierną dzieci były szczęśliwe. Nie ma prostych i sku- sieci kanalizacyjnej prosimy o zgłaszanie się do i eksploatacja tego wodomierza, ruchliwość, zaburzenie snu, chudnięcie, zmien- tecznych recept na to, jak całkowicie uchronić siedziby Zakładu Komunalnego mieszczącej się tzn. naprawy oraz okresowa legalizacja. Okres ność nastrojów, trudności w koncentracji, dziecko przed narkotykami, ale jedno jest pewne: przy ul. Zielonej 3 w Dębem Wielkim. Kontakt ważności cechy legalizacyjnej wodomierza niepokój, ataki agresji, krwotoki z nosa - te im lepszy mamy kontakt z dzieckiem, tym łatwiej telefoniczny pod numerami telefonów (25) 749- aktualnie wynosi 5 lat. Po upływie tego okresu objawy mogą świadczyć o tym, że dziecko zażywa ustrzeżemy je przed narkotykami. Rozmowa 70-01 lub 749-70-02. Odbiorca usług zobowiązany jest dokonać jest podstawą dobrych kontaktów z dzieckiem, ponownej legalizacji. substancje stymulujące, OBOWIĄZEK PODŁĄCZENIA SIĘ bo pozwala lepiej poznać jego świat, oczekiwa- • nietypowy zapach włosów, ubrania, nadmierna DO SIECI KANALIZACYJNEJ WARUNKI TECHNICZNE wesołość, przekrwione oczy, kaszel, zwięk- nia, marzenia, ale też różnorodne problemy. Nie MONTAŻU PODLICZNIKA: Informujemy o obowiązku podłączenia się do szony apetyt, zaburzenia koordynacji ruchowej bójmy się rozmawiać także na trudne tematy. sieci kanalizacyjnej, zgodnie z art. 5 ust 1 pkt - podlicznik musi znajdować się w pomieszcze- powinny wzbudzać podejrzenia, że dziecko Wiedza o narkotykach pomaga przełamać opory 2 Ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzyma- niu, na instalacji wewnętrznej może palić mieszanki ziołowe ( kanabino- przed rozmową z dzieckiem na ten trudny temat. niu czystości i porządku w gminach (t.j. Dz. U. za wodomierzem głównym, zgodnie z obowiązu- idy ). W pokoju może unosić się zapach dymu, Im więcej wiemy na temat narkotyków, tym z 2016 r. poz. 250 ze zm.), który stwierdza, iż wła- jącymi normami (szeregowo w kieszeniach mogą znajdować się suszone, łatwiej przekonamy dziecko o ich szkodliwości. ściciele nieruchomości zapewniają utrzymanie za wodomierzem głównym). rozdrobnione liście, jak również inne akcesoria Używajmy rzeczowych argumentów. czystości i porządku poprzez przyłączenie nieru- - podlicznik należy zamontować tak, aby zabez- - szklane fifki, bibułki, zapalniczki, charaktery- CO WARTO WIEDZIEĆ I ROBIĆ, chomości do istniejącej sieci kanalizacyjnej. pieczyć go przed zamarzaniem. styczne foliowe torebki, ABY CHRONIĆ DZIECKO PRZED NARKOTYKAMI - dostęp do podlicznika musi być swobodny PODLICZNIKI • nieobecny wzrok, zaburzenia percepcji • znać prawa rządzące rozwojem dziecka, i bezpieczny. i świadomości, nadwrażliwość zmysłów, halu- • wiedzieć jak budować dobry kontakt z dziec- DODATKOWY WODOMIERZ – PODLICZNIK DO - woda pobierana z instalacji za podlicznikiem cynacje wzrokowe i słuchowe, lęk, panika, kiem, ROZLICZANIA WODY BEZPOWROTNIE ZUŻYTEJ nie może być odprowadzana do kanalizacji. urojenia mogą świadczyć o zażyciu substancji • znać powody, dla których młodzi sięgają Ilość odprowadzanych ścieków od Odbiorcy usta- halucynogennych. W przypadku przedawkowa- po narkotyki, lana jest na podstawie wskazań wodomierza Grażyna Pechcin nia wystąpić mogą: dreszcze, ślinotok, wymioty, • być konsekwentnym w przestrzeganiu zasad, zamontowanego na przyłączu wodociągowym Dyrektor Zakładu Komunalnego w Dębem Wielkim zesztywnienie lub zwiotczenie mięśni. Kontakt • mieć rzetelną wiedzę na temat narkotyków. jako równa ilości zużytej wody (tj. ilość pobranej z osobą, która zażyła halucynogen może być wody jest równa ilości odprowadzanych ścieków). GDZIE SZUKAĆ POMOCY ? znacznie utrudniony. Zakład Komunalny w Dębem Wielkim infor- 1. 801 199 990 - Antynarkotykowy Telefon Zaufa- DRODZY RODZICE !!! muję, że dla mieszkańców podłączonych nia ( czynny codziennie od godz. 16 do godz. 21 ), Jeżeli uważacie, że Wasze dzieci nie mają stycz- 2. 800 060 800 - Bezpłatna Infolinia Państwowej ności z substancjami psychoaktywnymi, to macie Inspekcji Sanitarnej, duje kolejność zgłoszeń, przy czym jeden kod rację. Wydaje Wam się. Być może Wasze dziecko 3. 116111 - Bezpłatny Telefon Zaufania dla Dzieci daje dostęp do wszystkich 6 kursów. nigdy tego Wam nie powie, ale to nie znaczy, i Młodzieży ( czynny od poniedziałku do piątku Aby skorzystać z półrocznego, bezpłatnego że nie widziało dopalaczy, narkotyków czy ste- od godz. 12 do godz. 20 ), dostępu do wyżej wymienionych kursów, należy: rydów. Widzieli u kolegów z klasy, na szkolnej 4. Informator na temat placówek udzielających 1. Być czytelnikiem GBP w Dębem Wielkim wycieczce, wakacyjnym wyjeździe, na ławce pomocy osobom z problemem narkotykowym 2. Posiadać dostęp do komputera podłączonego pod blokiem, dyskotece czy nawet siłowni. Źli dostępny jest na stronie www.kbpn.gov.pl. do sieci Internet (w domu lub w bibliotece) ludzie mogą tylko wtedy ich oszukać gdy czują 3. Posiadać słuchawki z mikrofonem się samotne, nie atrakcyjne, nie dość zdolne, Beata Sobkiewicz 4. Dysponować aktywnym kontem e-mail 5. Pobrać KOD AKTYWACYJNY zagubione lub gdy nie mogą sprostać rodziciel- asystent rodziny Aby otrzymać kod aktywacyjny, należy zgłosić do skim marzeniom i wymaganiom. Zawsze wtedy jednej z podanych poniżej placówek: gdy pozorna szarość życia codziennego wydaje 1. Gminna Biblioteka Publiczna w Dębem Wielkim 2. Filia biblioteczna w Cygance także surowce wtórne. Powstały gąsienice z kar- Kody będą aktywne do 31 grudnia 2016 roku. GMINNA BIBLIOTEKA PUBLICZNA tonowych rolek, obrazki z plastikowych korków, Serdecznie zapraszamy do skorzystania z oferty. ale wszystkim najbardziej spodobało się robie- WAKACJE W BIBLIOTECE 2016 nie zwierzaków ze starych książek. W ten sposób Podczas tegorocznych wakacji młodzi czytelnicy niepotrzebne przedmioty uzyskały drugie życie. po raz kolejny mogli odwiedzać Filię biblioteczną W czasie spotkań wszyscy doskonale się bawili, w Cygance i uczestniczyć w zorganizowanych a nuda nie miała wstępu. Gminna Biblioteka Publiczna w Dębem PAMIĘTAJ 123 – skutecznie wspomaga procesy specjalnie dla nich zajęciach. Przez trzy lipcowe Wielkim we współpracy z firmą Funmedia, pamięciowe tygodnie, we wtorki i czwartki, w ramach akcji WYPOŻYCZALNIA, CZYTELNIA, CZYTELNIA ekspertem w dziedzinie nowoczesnych mul- FOTOGRAFIA 123 – kurs dla początkującego „Wakacje w bibliotece” dzieci mogły przekonać INTERNETOWA ZAPRASZA W GODZINACH: timediów edukacyjnych, przygotowała dla fotografa i pasjonata zdjęć się, że biblioteka nie jest nudnym miejscem. Poniedziałek, Środa, Czwartek, Piątek czytelników bezpłatny, nieograniczony dostęp PHOTOSHOP123 – szkolenie z obsługi najpopu- Wspólnie spędzony czas wypełniały różnorodne, 10.00 – 18.00 do sześciu internetowych kursów e-learningo- larniejszego programu graficznego ciekawe zajęcia. Uczestnicy rysowali, wycinali, Wtorek 08.00 – 16.00 wych (specjalistycznych i językowych). Niewątpliwą zaletą kursów z programu „Fun- poznawali tajniki orgiami, brali udział w grach Zapraszamy do interaktywnej nauki online naj- pakiet dla bibliotek” jest to, że nauka może i zabawach. Jak na bibliotekę przystało, nie Filia biblioteczna w Cygance (budynek Szkoły młodszych, młodzież, osoby dorosłe i seniorów. odbywać się zarówno w bibliotece, jak i w domu. mogło zabraknąć spotkań z literaturą - wspólnie Podstawowej) W ofercie znajdują się następujące kursy: Mamy nadzieję, że korzystając z nowocze- czytaliśmy opowiadania o zwierzętach dżun- Poniedziałek 8:00 – 12:00 ANGIELSKI 123 – język angielski snej oferty programowej biblioteki w Dębem gli. Dzieci rysowały ilustracje do poszczególnym Wtorek, CzwarteK 9:00 – 17:00 NIEMIECKI 123 – język niemiecki Wielkim, nasi czytelnicy odnajdą inspirację, utworów i stworzyły niepowtarzalne książeczki Agnieszka Wielgo CZYTAJ 123 – kurs uczy szybkiego czytania, motywację oraz narzędzie do dalszego rozwoju. obrazkowe. Podczas tworzenia prac uczestnicy, Dyrektor poprawia pamięć fotograficzną UWAGA: Ilość miejsc jest ograniczona - decy- oprócz tradycyjnych materiałów, wykorzystywali Gminnej Biblioteki Publicznej

BIULETYN INFORMACYJNY GMINY DĘBE WIELKIE / SIERPIEŃ 2016 3 KULTURA 600 lat ŚWIĘTO GMINY DĘBE WIELKIE 2016 Dębego Wielkiego ratury w zupełności nie przeszkodziły w zadaniu, o sobie – Zespół ŻÓŁĆ. Doskonały dia- Tegoroczna impreza plenerowa Święta Gminy a przede wszystkim w zdobyciu wyjątkowego log z publicznością, humorystyczne Dębe Wielkie - pomimo kapryśnej pogody, naj- pamiątkowego medalu specjalnie stworzonego akcenty rozkręciły imprezę w kilka pierw zabójczy upał potem strugi deszczu, na okoliczność 600-lecia Dębego Wielkiego. minut. Dopełnieniem tego był kolejny wreszcie spokój i malownicza tęcza na horyzon- koncert Zespołu HOYRAKY, który zde- cie - odbyła się w zasadzie bez większych zmian WYNIKI „BIEGU 600-LECIA DĘBEGO WIELKIEGO” cydowanie przekazał uczestnikom w programie. Z pewnością możemy mówić, I. Kat. OPEN Mężczyzn sporą dawkę mocnych brzmień pol- że mieliśmy sporo szczęścia 1. Kielak Leszek, 2. Kłosiński Artur, 3. Walczak Jacek sko – ukraińskich i również porwał W niedzielny dzień 26 czerwca 2016r.- w ramach II. Kat. OPEN Kobiet fanów na deski przed sceną. „AAAatrakcyjnych” panów z Poznania Kabaret rozgrzewki - w samo południe tj. o godz. 1200 1. Gryz Jadwiga, 2. Paprocka Mariola, 3. Płotecka Edyta Ponieważ tegoroczna impreza nawiązywała do CZESUAF. Żarty, zgrabne puenty oraz piosenki ruszył spod sceny start honorowy Wyścigu Kolar- III. Kat. Dziewczęta 12-16 klimatów polskiej tradycji (rok 2016 jest rokiem z dobrym tekstem i nienachalnym wokalem skiego o Puchar 600-lecia Dębego Wielkiego. 1. Tkaczyk Weronika, 2. Pobikrowska Paula, 3. Piskorz Laura sienkiewiczowskim) oraz folku, nie zabrakło wszechstronnie poprawiły i wprawiły widzów Organizator Żyrardowskie Towarzystwo Cykli- IV. Kat. Chłopcy 12-16 atrakcji związanych z tym tematem. Waleczność, w dobry humor. stów przy wsparciu Klubu Kolarskiego V-MAX 1. Gędziak Piotr, 2. Szczepanikuk Marcin, 3. Kowalczyk Jakub sprawność oraz honor to cechy, które towarzy- Najbardziej jednak widowiskowym punktem corocznie przyciąga do Dębego Wielkiego wielu Wszystkim aktywnym mieszkańcom oraz przyby- szą Polakom od zawsze. Lubimy sprawdzać swoje programu okazał się występ Teatru Ulicznego miłośników wyścigów szosowych z okolic, łym gościom uczestniczącym w ww. wydarzeniach możliwości, a przy tym także dobrze się bawić. Antidotum, który za pomocą sztuki cienia i ognia a także całej Polski. Tym razem również dopi- sportowych gratulujemy i życzymy kolejnych suk- Integracja szlachecka poprowadzona przez naj- stworzył wyjątkową atmosferę oraz odegrał sała spora frekwencja, a kategorie wyścigu były cesów !!! prawdziwszych szlachciców z Fastquad była wspaniały spektakl i zaprezentował ciekawe fire- jeszcze bardziej zróżnicowane, co zdecydowanie Po odpowiedniej dawce ruchu impreza prze- ciekawą atrakcja zarówno dla dużych jak i małych. show. „Uroboros” – tak nosi tytuł przedstawienie poszerzyło grono sportowców. niosła się na dobre na plac parafialny, gdzie dla Było ścinanie głów tatarskich, test na wytrzy- - opowiadał o przemijaniu, pracy, niebezpieczeń- Barwnie i kolorowo na dębskich ulicach uczestników czekał bogaty program artystyczny, małość z mieczem, czy zaplatanie warkocza. stwach czyhających w życiu, powstaniu świata, tradycyjnie wesołe miasteczko oraz gastrono- Dzielność naszych mości panów oraz mości panie- zagubionej jednostce w świecie. Ten nader aktu- mia pod chmurką. Oficjalnego otwarcie imprezy nek w tych konkurencjach była znakomita. alny i uniwersalny przekaz niejednego widza dokonali: Wójt Gminy Dębe Wielkie Krzysztof Kali- Dużym zainteresowaniem również cieszył się zainspirował do zadumy. nowski oraz Przewodniczący Rady Gminy Dębe kącik edukacyjny, w którym nie zabrakło m.in. Ostatnim punktem programu była zabawa Wielkie Mirosław Siwik. Po ceremonii nagrodzenia sokolnika z drapieżnymi ptakami – orłem, soko- pod chmurką, którą rozkręcił nasz lokalny Zespół zwycięzców – wyścigu kolarskiego, biegu 600- łem oraz sową, pszczelarza z najprawdziwszymi KORREKT. lecia oraz konkursu „Najpiękniejszego ogrodu pszczołami, wspólnego wypiekania sękacza, Serdecznie dziękujemy Partnerom oraz Spon- przydomowego na terenie gminy Dębe Wielkie” zdobienia ekologicznych toreb z motywem mazo- sorom za wsparcie powyżej imprezy. Szczególne w centrum Dębego Wielkiego zrobiło się rów- na deskach sceny w kolejności zawitali artyści. wieckim, czy letniej czytelni pod chmurką podziękowania również kierujemy w stronę Dru- nież od kolejnego przedsięwzięcia sportowego Na początku wystąpił lokalny zespół ludowy Biblioteki Publicznej z filiżanką Dębskiej Kawy hów Strażaków z naszych gminnych jednostek OSP w ramach Święta Gminy przy współpracy z Aka- „WRZOSOWIANIE”, który przypomniał słucha- Żółędziówki. za ich obecność i pełną gotowość. demią Sztuk Walki oraz GLUKS Płomień – Biegu czom znane i lubiane utwory. Następnie na scenie Od kilku lat na stałe gości w programie Święta Anna Piotrkowicz 600-lecia Dębego Wielkiego. Brała w nim udział pojawił się rozrywkowy i porywający do tańca Inspektor ds. kultury i promocji Gminy – kabaret. W tym roku gościliśmy trzech prawie setka biegaczy, którym tropikalne tempe- Najbardziej Polski Zespół – tak sami mówią Gminy Dębe Wielkie GMINA PIĘKNIEJE … Podczas imprezy plenerowej - Święta Gminy narzędzi ogrodniczych ufundowanych przez trawa, czy w zależności od upodobań - bogaty Dębe Wielkie w dniu 26 czerwca 2016r. został HUSQVARNA Mińsk Mazowiecki drzewostan, krzewostan czy kwiatostan to już rozstrzygnięty konkurs „Najpiękniejszy Ogród III MIEJSCE Józefa i Bolesław Szafrankiewicz – pewien standard. Ponadto na wielu posesjach Przydomowy w Gminie Dębe Wielkie”. Wręcze- zestaw akcesoriów ogrodniczych ufundowanych możemy znaleźć również ciekawe elementy nia nagród dokonali: Wójt Gminy Dębe Wielki przez Drzewo Egzotyczne ZAGŁOBA małej architektury. Krzysztof Kalinowski oraz Przedstawiciel Mazo- Pozostali uczestnicy otrzymali pamiątkowy Zwycięzcom i uczestnikom tegorocznej edycji wieckiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego dyplom i nagrodę pocieszenia. konkursu gratulujemy!! Wszystkich mieszkańców - Gabriela Dowjat. Śmiało możemy stwierdzić, że z każdym rokiem zachęcamy do udziału w konkursie w kolejnym OTO ZWYCIĘZCY: obserwujemy, jak nasza gmina pięknieje. Tereny roku, by tych wyjątkowych miejsc stworzonych I MIEJSCE Nina i Piotr Lisowscy - otrzymali zestaw przydomowe są w większości zadbane i este- z pasji i miłości do przyrody było jeszcze więcej. mebli ogrodowych ufundowany przez OGRÓD I DOM tyczne ponadto powstaje coraz więcej nowych Anna Piotrkowicz II MIEJSCE Ewa i Paweł Robakiewicz – zestaw oraz zmodernizowanych ogródków. Zadbana Inspektor ds. kultury i promocji Gminy Dębe Wielkie

OTWARCIE GOŚCIŃCA GOŹDZIEJEWSKIEGO i Lubiane, Zespół Ludowy „Wrzosowianie” oraz kowe i przede wszystkim z klimatem, klimatem Uczniowie ze Szkoły Muzycznej z Mińska Mazo- naszego Mazowsza, serca Polski, którego mamy wieckiego do późnego wieczoru zatrzymali zaszczyt być częścią !! miłośników dobrej muzyki. TO TUTAJ ZASMAKUJESZ I KUPISZ NASZĄ „Gościniec Goździejewski” to miejsce wyjąt- DĘBSKĄ KAWĘ ŻÓŁĘDZIÓWKĘ !!!

Z ŻYCIA DĘBSKIEJ KAWY ŻÓŁĘDZIÓWKI 18-19 CZERWCA 2016 - III MIĘDZYNARODOWY z różnych stron świata – Dębską Kawę Żołędziową, TURNIEJ SMAKÓW W LIWIE jak zwykle zaciekawiała, intrygowała, inspiro- Na mapie gminy Dębe Wielkie – powstał nowy ków w Liwie. Gospodarze miejsca – Państwo W tegorocznym turnieju smaków zgłoszona przez wała swoim smakiem... by wspólne poznanie się punkt - Informacja Turystyczna z małą gastro- Bogusława i Bogdan Retkowscy oraz gospodarz gminę Dębe Wielkie NALEWKA ŻÓŁĘDZIOWA miało w tle wyjątkowy zapach, smak i zapisało się nomią pod nazwą „Gościniec Goździejewski”. terenu Wójt Gminy Krzysztof Kalinowski – sym- Jolanty Pitury z Dębego Wielkiego zajęła III miej- w pamięci na dłużej… Miejsce to znajduje się dokładnie na słynnym patycznie i smacznie przyjęli zacnych gości. sce w konkursie „Gościniec z podróży” – najlepszy 30 LIPCA 2016 - DNI DROHICZYNA – szlaku handlowo – pocztowym z XVII i XVIII w. Rozmów nie było końca…. regionalny podarunek kulinarny z podróży szla- NA SZLAKU KUCHNI WSCHODNIEJ POLSKI Warszawa-Wilno – „Wielkim Gościńcu Litewskim”. Uroczyste i oficjalne otwarcie obiektu kiem Wielkiego Gościńca Litewskiego Warszawa W owych czasach trakt ten łączył ze sobą stolicę nastąpiło 19 czerwca 2016r. „Letnim muzyko- Odwiedzający Drohiczyn mogli tutaj spróbować – Wilno. Nagrodę osobiście odebrał Wójt Gminy Korony Królestwa Polskiego ze stolicą Wielkiego waniem na magicznym szlaku”- koncertem specjałów lokalnej kuchni Wschodniej Polski oraz Dębe Wielkie Krzysztof Kalinowski, któremu jury Księstwa Litewskiego. Obecnie szlak jest odbudo- plenerowym zorganizowanym we współpracy skosztować Dębskiej Kawy Żołędziówki, która również pogratulowało zaangażowania gminy wywany i powstaje wiele ciekawych miejsc. z Fundacją „Magiczne Kąty” przy wsparciu finan- produkowana jest właśnie na Podlasiu w Kory- Dębe Wielkie w rozwój oraz promocję Szlaku Wiel- „Gościniec Gożdziejewski” – dokładny adres sowym gminy Dębe Wielkie. cinach znanej i cenionej w Polsce i za granicą kiego Gościńca Litewskiego. - Kąty Goździejewskie II Nr 40 A, gmina Dębe Wiel- Ten nietypowy obiekt w formie glinianej firmie zielarskiej Mirosława Angielczyka „Dary kie, powiat miński, województwo mazowieckie, mazowieckiej obory obsadzony na dużym drew- 20 LIPCA 2016 - ŚWIATOWE DNI MŁODZIEŻY Natury”. Tutaj również znajduje się warte odwie- przy trasie wojewódzkiej nr 637 Warszawa – nianym tarasie z pewnością zaintrygował wielu Gmina Dębe Wielkie uczestniczyła w Świato- dzenia agroturystyczne gospodarstwo, w którym Węgrów. gości. Ponadto ciekawy program muzyczny wych Dniach Młodzieży na skwerze Hoovera przy zapach, dźwięk oraz widoki napawają radością, W piętek 15 czerwca „Gościniec Goździewjew- i artyści: Marek Połynko – prezenter muzyczny, Krakowskim Przedmieściu przy pomniku Adama spokojem oraz miłością do natury. ski” odwiedzili znani polscy znawcy smaków muzyk, Janusz Żukowski – saksofon, Kapela Mickiewicza na stoisku LOT Wielkiego Gościńca Anna Piotrkowicz Inspektor ds. kultury i promocji i podróży, którzy byli przejazdem na trasie WGL Dorosza, Zawołany Skład Weselny, Edward Pie- Litewskiego przy stoisku Marszałka Województwa Gminy Dębe Wielkie by dotrzeć na III Międzynarodowy Turniej Sma- kut Lider Zespołu „Edi-Band” - Melodie Znane Mazowieckiego....gdzie serwowała pielgrzymom 4 BIULETYN INFORMACYJNY GMINY DĘBE WIELKIE / SIERPIEŃ 2016 Jednodniówka 600 lat Dębego Wielkiego 1416 - 2016 8 września 2016 r.

GMINA DĘBE WIELKIE W 2016 ROKU OŚWIATA sekcją jest sekcja piłki nożnej. Sport propagują też kluby prywatne W bieżącym roku Dębe Wielkie obchodzi swoje 600-lecie. Już przez Gmina Dębe Wielkie jest organem prowadzącym dla czterech szkół i stowarzyszenia. wieków, a z pewnością jeszcze dłużej, pokolenia mieszkańców dóbr podstawowych: w Dębem Wielkim (im. Wołyńskiej Brygady Kawale- POMOC SPOŁECZNA I OCHRONA ZDROWIA dębskich swoją codzienną pracą przyczyniały się do rozwoju naszej rii), Rudzie (im. Gen. Józefa Bema), Górkach (im. Szarych Szeregów) Pomoc społeczna realizowana jest przez Gminny Ośrodek Pomocy małej ojczyzny. Jak dzisiaj, w 2016 roku, wygląda gmina Dębe Wielkie? i Cygance (im. Tadeusza Kościuszki). Łącznie w szkołach podstawo- Społecznej, który działa w budynku Urzędu Gminy, oraz organizacje POŁOŻENIE I KRAJOBRAZ wych uczy się ok. 670 uczniów. W Dębem Wielkim ponadto działa społeczne i pozarządowe. Gimnazjum Gminne im. Bohaterów Powstania Listopadowego, do któ- Gmina Dębe Wielkie położona jest w województwie mazowieckim, W gminie funkcjonują dwa niepubliczne podmioty lecznicze. Działają rego uczęszcza ok. 260 uczniów. Obie szkoły w Dębem Wielkim tworzą w powiecie mińskim ok. 8 km na zachód od Mińska Mazowieckiego również prywatne gabinety stomatologiczne oraz dwie apteki. Dostęp Zespół Szkół w Dębem Wielkim. W oddziałach przedszkolnych w szko- i ok. 30 km na wschód od Warszawy. Ma powierzchnię 7 777 ha i składa do opieki zdrowotnej jest stosunkowo dobry. łach podstawowych roczne wychowanie przedszkolne spełnia łącznie się z 26 sołectw: Aleksandrówka, Bykowizna, Choszczak, Celinów, ORGANIZACJE SPOŁECZNE I POZARZĄDOWE 132 dzieci. Na terenie gminy funkcjonuje jedno Gminne Przedszkole Choszczówka Dębska, Choszczówka Rudzka, Choszczówka Stojecka, Publiczne w Dębem Wielkim z pięćdziesięcioma wychowankami oraz Na terenie gminy swoją siedzibę ma kilkanaście organizacji pozarzą- Chrośla Północ, Chrośla Południe, Cięciwa, Cezarów, Cyganka, Dębe trzy Przedszkola Niepubliczne: w Chrośli, Rudzie i w Dębem Wielkim - dowych: Ochotnicza Straż Pożarna (dalej: OSP) w Dębem Wielkim, Wielkie Wschód, Dębe Wielkie Centrum, Dębe Wielkie Południe, łącznie dla 143 dzieci. Funkcjonują również trzy niepubliczne Punkty OSP w Rudzie, OSP w Górkach, OSP w Cygance, OSP w Jędrzejniku, Gorzanka, Górki, Jędrzejnik, Kąty Goździejewskie I, Kąty Goździejew- Przedszkolne: dwa w Cygance i jeden w Górkach – w sumie dla 72 Stowarzyszenie Szkoła z uśmiechem, Stowarzyszenie Sosenka, Sto- skie II, Kobierne, Olesin, Ostrów Kania, Poręby, Ruda, Rysie, Teresław, dzieci. Wychowanie przedszkolne realizuje na terenie gminy prawie warzyszenie Aktywny Dąbek, Stowarzyszenie Rozwoju wsi Cyganka, Walercin. 400 dzieci, a w szkołach uczy się ponad 930 uczniów. Stowarzyszenie Przyjazne Dębe, Stowarzyszenie Rozwój i Per- Teren gminy jest przeważnie płaski, z lekkim spadkiem w kierunku W 2015 roku wykonano termomodernizację wszystkich szkół zloka- spektywy, Stowarzyszenie Wrzosowianie, Akademia Sztuki Walki, zachodnim, poprzecinany biegnącymi ze wschodu na zachód rzekami: lizowanych na terenie Gminy Dębe Wielkie. Obsługę finansową szkół Stowarzyszenie W stronę marzeń, G.L.U.K.S. Płomień oraz fundacja Zązą, Długą i Mienią. Ta ostatnia zasila w wodę duże stawy hodowlane i przedszkola realizuje Samorządowy Zespół Administracyjny Szkół. Magiczne Kąty. Organizacje te działają w zakresie bezpieczeństwa, o powierzchni ponad 70 ha w miejscowości Ruda, czyniąc to miejsce wychowania dzieci i młodzieży, kultury i sportu oraz promocji gminy. KULTURA I SPORT bogatym w wiele gatunków zamieszkujących je ptaków. W kilku miej- Działają również inne organizacje pożytku publicznego w tym ogólno- scach nad krajobrazem górują wydmy piaskowe. Najbardziej okazała W gminie Dębe Wielkie funkcjonuje Gminna Biblioteka Publiczna polskie. Gmina należy do kilku organizacji pozarządowych: Związek z nich znajduje się w Kątach Goździejewskich. Jeszcze wyższa jest w Dębem Wielkim z filią w Cygance. Jest to jedyna instytucja kul- Gmin Wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej, Lokalna Organizacja Tury- Rysiowa Góra we wsi Rysie. Najwyższe wzniesienie o wysokości 151 m tury. W planach jest utworzenie od stycznia 2017 roku Gminnego styczna Wielki Gościniec Litewski i Lokalna Grupa Działania Ziemi n.p.m. jest położone w Choszczówce Stojeckiej. Najniższy punkt gminy Ośrodka Kultury. Biblioteka posiada 22 216 woluminów, które udo- Mińskiej. o wysokości 115 m n.p.m. znajduje się w nurcie Mieni, przy zachodniej stępnia 1 218 czytelnikom, przy rocznej ilości wypożyczeń wynoszącej Seniorzy prowadzą dwa koła Polskiego Związku Emerytów Rencistów granicy, we wsi Górki. 19 918. Oprócz biblioteki upowszechnianiem kultury zajmuje się też i Inwalidów: w Dębem Wielkim oraz w Chrośli. Lasy, będące ostoją m.in. łosi, saren i dzików, zajmują ok. 24% Urząd Gminy. Gmina realizuje, bądź aktywnie bierze udział w ok. 20 INFRASTRUKTURA powierzchni. Tereny wykorzystywane rolniczo to ok. 68%, chociaż imprezach rocznie, wydarzeniach i uroczystościach kulturalnych Gmina Dębe Wielkie posiada ponad 114 km wybudowanej sieci pod kątem produkcji rolnej grunty te, w dużej mierze, nie należą do oraz patriotycznych. wodociągowej oraz ok. 33 km sieci kanalizacyjnej. Sieć wodocią- dobrych. Około 2% powierzchni to grunty zabudowane. Gmina posiada dobrą infrastrukturę sportową. W Dębem Wiel- kim zlokalizowana jest pełnowymiarowa hala sportowa. W Rudzie gowa jest zasilana z dwóch Stacji Uzdatniania Wody zlokalizowanych MIESZKAŃCY 3 3 oraz Górkach funkcjonują przyszkolne sale gimnastyczne. W Rudzie w Dębem Wielkim o wydajnościach 25 m /h i 116 m /h. Ścieki komu- Na dzień 30 czerwca 2016 roku Gminę Dębe Wielkie oficjalnie wybudowany został kompleks boisk sportowych. Przyszkolne boiska nalne są oczyszczane w oczyszczalni ścieków zlokalizowanej zamieszkuje 9 804 osoby. Najbardziej liczne jest Dębe Wielkie z 3 376 3 znajdują się w Górkach oraz w Cygance. Gminne place zabaw znaj- w Dębem Wielkim o przepustowości 650 m /dobę. Systemem wodno- mieszkańcami. Najszybciej mieszkańców przybywa w Dębem Wiel- dują się w miejscowościach: Dębe Wielkie przy Szkole Podstawowej, -kanalizacyjnym zarządza Zakład Komunalny w Dębem Wielkim kim, Cygance, Górkach i Rudzie. Gmina Dębe Wielkie ma największy Aleksandrówka, Choszczówka Stojecka, Ruda, Górki przy Szkole Gmina zarządza ponad 85 km dróg publicznych (nie włączając dróg w powiecie mińskim przyrost naturalny na 1 000 mieszkańców. Od Podstawowej, Cyganka przy Szkole Podstawowej. W Olesinie oraz gminnych wewnętrznych), z czego jedna trzecia ma nawierzchnię wielu lat utrzymuje się tendencja większej liczby chłopców niż dziew- Górkach i Rudzie znajdują się siłownie zewnętrzne. utwardzoną. Wzdłuż ulic zarządzanych przez gminę piesi korzystają cząt w wieku do 17 roku życia (różnica ok. 5%). W przypadku seniorów W 2015 roku odbyło się na terenie gminy 28 imprez sportowych. z ok. 6 km chodników. Wzdłuż dróg powiatowych znajduje się ok. to pań jest znacząco więcej niż panów (różnica prawie 40%). W wieku W hali sportowej funkcjonuje sekcja tenisa stołowego (organizatorem 3 km chodników, a wzdłuż dróg krajowych ok. 8 km. Drogi i ulice produkcyjnym znajduje się za to więcej mężczyzn niż kobiet (różnica jest gmina) oraz prywatne szkółki sportowe: siatkarska, piłkarskie, gminne, powiatowe i krajowe oświetla 1 253 lampy. Utrzymaniem 3%). Większość mieszkańców pracuje poza gminą, najczęściej w War- prowadzone są zajęcia fitness i sztuk walki. W szkołach prowadzone dróg zajmują się pracownicy gospodarczy Urzędu Gminy. szawie i Mińsku Mazowieckim. Są też aktywni zakładając własną są zajęcia kolarskie. działalność gospodarczą. Krzysztof Kalinowski Funkcjonuje jeden klub sportowy – Gminno-Ludowo-Uczniowski Wójt Gminy Dębe Wielkie Klub Sportowy „Płomień Dębe Wielkie”, którego najbardziej liczną

fot.1.: Dębe Wielkie widok z lotu ptaka JEDNODNIÓWKA 600 LAT DĘBEGO WIELKIEGO 1416 - 2016 / 8 WRZEŚNIA 2016 1 MAPA GMINY DĘBE WIELKIE 2016 R.

2 JEDNODNIÓWKA 600 LAT DĘBEGO WIELKIEGO 1416 - 2016 / 8 WRZEŚNIA 2016 Rys historyczny 600-lecia Dębego Wielkiego

fot.2.:Najstarsza wzmianka o Dębem z 1416 roku, ze zbiorów AGAD w Warszawie

Teren dzisiejszej gminy Dębe Wielkie już od III Rudego. W 1503 r. wójtostwo dębskie nabył Jan, z okolicznymi wsiami stało się częścią uposażenia paleolitu zamieszkiwany był przez człowieka. Świad- wnuk Macieja Skupa z Mińska, natomiast rok później księżnej Anny mazowieckiej, zaś od 1537 r. własnością czą o tym zabytki archeologiczne wydobyte podczas na mieszkańców Dębego nałożony został obowiązek królewską. licznych badań. Najstarszy zapis źródłowy dotyczący płacenia dziesięciny parafii w Grębkowie. Dębe od lat Istotną rolę dla rozwoju Dębego w XVI w. bez wątpienia Dębego Wielkiego, pochodzi z 1416 r. 20. XVII w. należało do parafii Narodzenia NMP w Mińsku odegrała rodzina Wolskich, związana z Mińskiem i tę datę przyjmujemy umownie za jego historyczny Mazowieckim w archidiecezji poznańskiej, a następ- Mazowieckim i Stanisławowem. Zygmunt Wolski, kasz- początek. Znajdujący się w Metryce Koronnej akt, nie w wyodrębnionym archidiakonacie warszawskim. telan czerski i starosta warszawski, zrzekł się praw dotyczył ustalenia granic podzielonej miejscowo- Część miejscowości z dóbr dębskich przypisana była do dzierżawienia innych królewszczyzn w zamian ści Długa na część szlachecką i kościelną, a „Dambe” natomiast do parafii w Pustelniku i w Długiej. za nadanie mu Dębego, co podkreśla ważność majątku wymieniono w nim, jako wieś graniczącą z dzielonym Dębe, należące pierwotnie do starostwa osieckiego, w 2. poł. XVI w. W 1565 r. dzierżawa dębska składała majątkiem. Kolejne źródła XV-wieczne wspominały większego znaczenia nabrało w XVI w., po przyłączeniu się z wsi Dębe, Kobierne, Choszczówka i Rysie i łącz- przede wszystkim o transakcjach kupna-sprzedaży Mazowsza do Korony. Wówczas zakładane były także nie zajmowała 19 włók (w tym 2 wójtowskie). Główny barci, dokonywanych przez mieszkańców Dębego, zaś kolejne wsie (poza istniejącym już od XV w. Kobiernem dochód płynął z młynów i rozległej Puszczy Dębskiej, inne informowały o położeniu geograficznym wsi. i Kątami), wchodzące w skład majątku: Choszczówka, a także z pól – Wolski spławiał zboże Wisłą do Gdań- Dębe należało początkowo do kolejnych ksią- Goździówka, Rysie, Wólka Wybraniecka (vel Wybra- ska. Za późniejszych znanych dzierżawców Dębego żąt mazowieckich. Pierwszym znanym z dokumentów nowska), Zalesie, a także przyłączone do gminy Dębe - Kosliów i Pempowskich – majątek nie rozwijał się już wójtem wsi był Jan z Dębego (od 1473 r.), który Wielkie dopiero w XX w. Chrośla, Cyganka, Górki oraz tak dobrze. Dębe zostało częściowo zniszczone ogniem włókę wójtostwa w Dębem kupił od księcia Konrada Ruda. Nadaniem Zygmunta Starego od 1526 r. Dębe wojen, a od dzierżawy Dębe odłączyły się na krótko

JEDNODNIÓWKA 600 LAT DĘBEGO WIELKIEGO 1416 - 2016 / 8 WRZEŚNIA 2016 3 przynoszące duży zysk Goździówka i Zalesie. Wtedy jednak założono inną miejscowość – Mrowiska.

W latach 30. XVII w. stolnik warszawski Zygmunt rys.Michał Bylina Wybranowski zgromadził swój majątek, w którego skład weszły dzierżawa i wójtostwo dębskie. Rejony Dębego w 1656 r. najechali Szwedzi, a w 1657 r. także wojska księcia siedmiogrodzkiego Jerzego Rakoczego. Ten ostatni poczynił olbrzymie straty w całej dzier- żawie: spalony został folwark, zabudowa wsi oraz rozległe obszary puszczy. Dzierżawcy majątku prze- nieśli się do Woli Wybranowskiej, gdzie założyli nowy zespół dworski. W XVI w., po unii lubelskiej, Wielki Gościniec Litewski, do którego znacznie bliżej było Wybranowskim z nowego dworu, stawał się ważnym szlakiem łączącym stolice Polski i Litwy. Jego najwięk- sze znaczenie handlowo-pocztowe przypadło na XVII i XVIII w. W XVIII w. Dębe Wielkie znajdowało się w powie- cie garwolińskim, a od końca XVII w. nosiło miano starostwa dębskiego. W jego skład wchodziły dwa soł- tystwa – w Kobiernem i Rysiu. Punktem przełomowym fot.3.: Bitwa pod Dębem Wielkim 31 marca 1831 r. rys.Michał Bylina w historii była odbudowa folwarku w czasach saskich. Kolejnymi dzierżawcami królewszczyzny i starostwa byli wówczas Przezdzieccy, Tyszkiewiczowie oraz Gra- Po III rozbiorze Polski, Dębe Wielkie wraz z oko- w Cygance i Kobiernem, rozegrała się 18 lutego 1831 bowscy. Zwłaszcza za czasów Przezdzieckich stawiano licznymi wsiami, znalazło się w zaborze austriackim, r. Najważniejszą jednak bitwę stoczono w godzinach nowe oficyny, młyny, karczmy, budynki gospodarcze. a w 1809 r. włączono je do Księstwa Warszawskiego. popołudniowych 31 marca tego roku. Armii polskiej, W 1782 r. w Dębem wybudowano również pierwszy W 1815 r. znalazło się w granicach zaboru rosyjskiego, co dowodzonej przez gen. Jana Skrzyneckiego, udało się murowany kościół, którego istnienie potwierdzają dwa było wynikiem ustaleń kongresu wiedeńskiego. Począ- rozbić VI korpus Rosjan dowodzonych przez Grigorija źródła: inwentarz starostwa dębskiego z 1782 r. oraz tek XIX w. był okresem intensywnej kolonizacji terenów Rosena. Formacje walczyły ze sobą pod Dębem Wiel- sporządzona rok później mapa Karola de Pertheesa. obecnej gminy, którą jako jednostkę administracyjną kim (m.in. na terenie dworu), Rysiem i Kobiernem. powołano na przełomie lat 1809 i 1810. Dzierżawczy- Konsekwencją udziału w powstaniu listopa- nią majątku była wówczas Franciszka Jerowska, której dowym było odebranie Jackowskim dzierżawy oraz córka Augustyna wyszła za mąż za Michała Jackow- przymusowa emigracja Michała z Królestwa Polskiego. skiego, znanego z udziału w wojnach napoleońskich Faktem jest, że do 1837 r. dobra dębskie figurowały i w powstaniu listopadowym. jako własność rządowa. Następnie grunty Dębego Na samym początku lat 20. XIX stulecia wybu- kupił Ferdynand Łaszewski. Ten ostatni w latach 40. dowano bitą szosę brzeską łączącą Królestwo Polskie XIX w. podjął próby oczynszowania majątku, nada- z Cesarstwem Rosyjskim. Za utrzymanie właściwego jąc ziemie gospodarzom z kolonii: Choszczówka, stanu dębskiego odcinka traktu odpowiadali dróżnicy, Goździówka, Kąty Goździejewskie, Olesin, Walercin, mieszkający w tzw. koszarach drogowych Dębe. Nowa Wólka Wybraniecka, Zalesie. W styczniu 1846 r. sprze- droga zwiększyła znaczenie strategiczne Dębego i tym dał dobra dębskie Franciszkowi Radoszewskiemu. samym uczyniła je areną walk w kolejnych kampaniach W lipcu, zaraz po przybyciu nowego właściciela do wojennych. Pierwsza potyczka stoczona na terenie majątku, pożar strawił większość zabudowań dwor- Dębego Wielkiego, jak również na jego przedpolach – skich. Niedługo po tym incydencie Radoszewski zmarł,

fot.4.: XVII wieczna rzeźba w kościele w Dębem Wielkim fot.5.: Dworzec kolejowy w Dębem Wielkim

4 JEDNODNIÓWKA 600 LAT DĘBEGO WIELKIEGO 1416 - 2016 / 8 WRZEŚNIA 2016 dobra w 1849 r. sprzedano ponownie Łaszewskiemu, a następnie (1857 r.) jego synowi Aleksandrowi. Od 1846 r. w metrykach pojawia się po raz pierwszy nazwa Olesin, w miejsce dawnej kolonii w Kątach Mrowiskich. Od XIX w. coraz więcej wsi sprzedawano, a w nich budo- wano m.in. dwory np. w Aleksandrówce (1 poł. XIX w.), Olesinie i Łaszczyźnie (pocz. XX w.) Pomimo iż Dębe Wielkie nie było areną walk powstańczych doby powstania styczniowego, pojedyn- czy jego mieszkańcy występowali przeciwko zaborcy, jak np. Napoleon Kosiński, Mateusz Przepiórkowski – właściciele Aleksandrówki, a także chłop z Dębego Ludwik Walesiak. Po uwłaszczeniu z 1864 r. i zakończe- niu irredenty, w 1867 r. wprowadzono język rosyjski, jako urzędowy i dokonano reformy gmin wiejskich. Jedną z nich była gmina Dębe Wielkie z siedzibą w Pustel- niku. Dokonano także zmian dotyczących szkolnictwa, wskutek których w latach 1880-90 w Dębem Wielkim fot.6.: Dwór w Aleksandrówce założono pierwszą szkołę elementarną, w której uczył jeden nauczyciel. Istotnym punktem modernizacji Królestwa Pol- skiego była budowa kolei warszawsko-terespolskiej. Aleksander Łaszewski przymusowo sprzedał Towa- rzystwu Drogi Żelaznej Warszawsko-Terespolskiej nieco ponad dziewięciomorgową działkę, a później także kawałek innego placu. Budowa zakończyła się ostatecznie w 1867 r. W Dębem Wielkim znajdowała się wówczas jedna z półstacji (przystanek) tejże linii. Współczesny neogotycki budynek dworca pochodzi dopiero z XX w., wcześniejszy spłonął w maju 1909 r. Mimo powstania kolei jeszcze do poł. XX w. największą rolę komunikacyjną odgrywał trakt brzeski. Spełniał on także funkcję rozrywkową – na nim już w latach 90. XIX w. rozgrywały się zawody cyklistów, które do dziś są w Dębem Wielkim kultywowane. Po Łaszewskim w 1873 r. dobra Dębe zakupił Żyd Chaim Zeleg Zysman. W 1875 od dóbr Dębe oddzielono kolonię Olesin i Ostrówek – weszły one w skład kolonii Dębe Wielkie. Zadłużone dobra Zysman musiał jednak sprzedać. Kupił je w 1877 r. Ksawery Chraszczewski, znany adwokat i powstaniec z 1848 r. Zmarł w 1897, a majątek przejęła wdowa po nim Wanda z Chrzanow- fot.7.: Dwór w Dębem Wielkim, lata 30. XX wieku skich Chraszczewska. W 1910 r. sprzedała 904 morgi Katarzynie (swojej córce) i Józefowi Tabiszewskim, a 2 morgi w 1915 r. drugiej córce - Marii Olszakowskiej. Ostatnimi właścicielami majątku byli natomiast Kazi- mierz i Władysław Tabiszewscy, wypędzeni w 1946 r. przez ówczesne władze. Wraz z rozwojem kolei zmieniła się struktura demograficzna wsi. Do Dębego sprowadzali się nowi ludzie, obejmując posady np. nauczycieli czy admini- stratorów. Część mieszkańców dóbr przenosiła się do Warszawy, szukając tam lepszej pracy. Za przykład takiej rodziny podać można jeden ze starszych rodów – Okrze- jów. Stefan Okrzeja, najbardziej znany ich przedstawiciel, urodził się w 1886 r. w Dębem Wielkim. Później jego rodzina przeniosła się na Pragę. Od 1904 r. był członkiem PPS. Policjanci schwytali go podczas zamachu Organiza- cji Spiskowo-Bojowej PPS na Karla Nolkena. Powieszono go na stokach warszawskiej Cytadeli 21 lipca 1905 r. W tym samym roku w Aleksandrówce Edwarda Kurkowska otworzyła pierwszą w gminie bibliotekę, a rok później zaangażowała się w pracę nad nowoutworzo- nym Kołem Polskiej Macierzy Szkolnej. W 1905 r. podjęto także starania o wybudowanie w Dębem kościoła para- fialnego. W gronie inicjatorów znaleźli się Stanisław fot.8.: Dwór w Olesinie Bartnicki, Józef Gańko, Wawrzyniec Kobza, Napoleon Kosiński, Andrzej Książek, Feliks Ładno, Franciszek

JEDNODNIÓWKA 600 LAT DĘBEGO WIELKIEGO 1416 - 2016 / 8 WRZEŚNIA 2016 5 Malesa, Antoni Szostak, Jan Świtkowski i Paweł Tka- czyk, a na czele Komitetu Budowy Kościoła stanął hr. Marian Starzeński – właściciel sąsiednich dóbr Ruda. Mieszkańcy wybudowali świątynię własnymi siłami w latach 1906-1908, zaś parafię erygowano w 1913 r. Zaledwie rok po utworzeniu parafii w Dębem Wielkim wybuchła I wojna światowa. Miejscowi zaangażowali się w działalność Polskiej Organizacji Wojskowej, której komendantem na terenie Dębego był nauczyciel z Rudy Jan Kowalski. W 1916 r. powiat nowomiński, do którego należała gmina, zmienił nazwę na miński. Po zakończeniu wojny wprowadzono obowiązek szkolny, a oświatę krzewiła tu Józefa Fiał- kowska, przeniesiona w 1919 r. z Olesina. Spokój nie trwał jednak długo – w 1920 r. Polska znalazła się w ogniu walk z bolszewicką Rosją, a jedną ze zwycię- skich bitew cudu nad Wisłą Polacy, pod wodzą gen. Józefa Hallera, stoczyli 17 sierpnia właśnie pod Dębem fot.9.: Ksawery Chraszczewski fot.10.: Stefan Okrzeja

Wielkim. W okresie dwudziestolecia międzywojen- nego na terenie całej gminy Dębe Wielkie zaszedł szereg zmian kulturalnych i gospodarczych. Inten- sywnie rozwijało się szkolnictwo – w Olesinie istniało osiedle szkolne gimnazjum im. Jana Zamoyskiego w Warszawie, w Dębem Wielkim natomiast uczyli wybitni pedagodzy jak m.in. Maria Bielawina, Ignacy Osuch czy Bogusław Tauzowski, który ponadto pro- wadził tutejszą drużynę harcerską. W 1932 r. szkoła podstawowa w Dębem Wielkim otrzymała swój pierwszy sztandar, a jej patronem uczyniono św. Sta- nisława Kostkę. Zajęcia, które początkowo odbywały się w drewnianym budynku naprzeciwko kościoła, zaczęto prowadzić również w domu naprzeciw dworca kolejowego, wynajętym od Erazma Szymczaka. We wsi utworzono także kółko rolnicze. W latach moderniza- cji majątku, czego przejawem była budowa w Dębem Fabryki Przetworów Kartoflanych, czy też młyna paro- wego w należącej do p. Kernów kolonii Kazimierzów (ob. Kobierne) istotne było organizowanie się właści- cieli ziemskich, przemysłowców, a także aktywnych fot.11.: Brama powitalna na przyjazd biskupa 1926r. rolników w kółka. Brali oni m.in. udział w wystawach rolniczych, organizowanych m.in. w Mińsku Mazowiec- kim. Jeszcze inną inicjatywą podjętą w Dębem było powołanie w 1926 r. Ochotniczej Straży Pożarnej. W latach 20. i 30. XX w. gminą interesowały się także osoby z zewnątrz. W Dębem Wielkim, Ostrów- -Kani, Górkach, Rudzie, Choszczówce, Rysiu, Kątach Goździejewskich archeolodzy prowadzili badania powierzchniowe, które wykazały działalność człowieka na tych terenach od okresu paleolitu. Teren gminy róż- nił się wówczas – było dużo wydm, a w Kobiernem znajdowało się jezioro. 1 września 1939 r. wybuchła II wojna światowa, a 3. doszło do pierwszego bombardowania Dębego. Wtedy spłonął tutejszy dwór rodziny Tabiszewskich. Kolejne ataki powietrzne miały miejsce 8 września, tym razem ofiarami stała się ludność cywilna, ucie- kająca traktem brzeskim na wschód. Dwa dni później ostrzelano pociąg w pobliżu stacji kolejowej. W dniach 13 i 14 września 1939 r. Wołyńska Brygada Kawalerii stoczyła z niemieckimi dywizjami bitwę pod Dębem Wielkim, o dzień opóźniając tym samym niemieckie natarcie na Warszawę. Walki miały miejsce głównie w rejonie wsi Choszczówka, Cyganka, Kobierne i Rysie. Wskutek agresji niemieckiej gmina znalazła się w gra- fot.12.: Wspóczesny kościół p.w. św. Apostołów Piotra i Pawła w Dębem Wielkim nicach powiatu mińskiego dystryktu warszawskiego

6 JEDNODNIÓWKA 600 LAT DĘBEGO WIELKIEGO 1416 - 2016 / 8 WRZEŚNIA 2016 fot.13.: Szkoła w Dębem Wielkim, lata 20. XX wieku fot.14.: Osiedle szkolne w Olesinie

szeregi Armii Krajowej. AK swoje ćwiczenia przepro- wadzała głównie w lasach w Górkach, a w Olesinie organizowano ponadto odbiór zrzutów materiałów oraz zrzuty cichociemnych. Niemcy, stacjonujący także w Dębem Wielkim, ustępowali z terenów na wschód od Wisły od poł. 1944 r. Po wyzwoleniu ziem polskich spod okupacji niemieckiej postępowało instalowanie się w kraju komunistów. W sierpniu 1944 r. w Dębem Wielkim utworzono obóz przejściowy NKWD, w któ- rym przetrzymywano żołnierzy 30 Poleskiej Dywizji Piechoty AK, rozbrojonych w czasie marszu na odsiecz powstańczej Warszawie. W 1946 r. przeprowadzono reformę rolną, dzieląc grunty pomiędzy mieszkańców Dębego. W czasie okupacji tajne nauczanie w Dębem Wielkim organizowały Maria Bielawina i Józefa Chod- kowska. Pierwsza za udział w AK została w 1945 r. zatrzymana przez NKWD i umieszczona w więzieniach w Warszawie, Rembertowie i Poznaniu. Szkołę nato- fot.15.: Członkowie straży pożarnej w Dębem Wielkim 1926-1928 miast w 1947 r. przeniesiono do wyremontowanego baraku k. ośrodka zdrowia. Obecny budynek szkolny w Generalnym Gubernatorstwie. Mieszkańców skiego z Dębego Wielkiego i okolic w ramach Operacji został otwarty w 1962 r. (im. Feliksa Dzierżyńskiego). dotknęły kontyngenty, konfiskaty mienia, a także zsyłki Reinhard wywieziono natomiast do obozu w Treblince. Obecne szkoły gminne postawiono w podobnym na roboty przymusowe na tereny Niemiec, na które Wielu mieszkańców uczestniczyło w obronie kraju czasie: w 1958 r. w Górkach – rozbudowana w latach wskazywali ich sołtysi. Ludność pochodzenia żydow- walcząc w oddziałach Wojska Polskiego lub zasilając 1994-95 (im. Szarych Szeregów od 2003 r.), w 1964 r.

fot.16.: Dębe Wielkie po bombardowaniu w 1939 roku

JEDNODNIÓWKA 600 LAT DĘBEGO WIELKIEGO 1416 - 2016 / 8 WRZEŚNIA 2016 7 w Rudzie (im. gen. Józefa Bema). Ostatnią otwarto Dębe Wielkie, a także z gromady Górki i od 31 grudnia Stojecką] (z Gromady Stojadła). Do sąsiedniej gminy w Cygance (im. Tadeusza Kościuszki) – w 2000 r., cho- 1959 r. z Gromady Chrośla (Bykowizna, Choszczówka Stanisławów włączono natomiast historycznie nale- ciaż w innych budynkach szkoła działała tam już od [ob. Rudzka], Chrośla i Ruda z dawnej gminy Glinianka żące do gminy Dębe Wielkie wsie: Choiny, Cisówkę, 1916 r. Dębską szkołę od 1973 r. powołano na szkołę oraz Choszczówka [ob. Dębska] i Kobierne z gminy Goździówkę, Łękę, Pustelnik, Wólkę Wybraniecką, gminną, a w listopadzie 1990 r. nadano jej imię Wołyń- Dębe Wielkie). Niezależną od niej była Gromada Pustel- Wólkę-Konstancję Zalesie i Zawiesiuchy, zaś do gminy skiej Brygady Kawalerii. Od 1999 r. w Dębem działa nik, obejmująca zasięgiem miejscowości dawnej gminy Poświętne wieś Krubki-Górki (dawny majątek Arku- także gimnazjum gminne. Dębe Wielkie (Cisówkę, Choiny, Goździówkę, Gorzankę, szewskich). Gdy 1 czerwca 1975 r. zlikwidowano W 1945 r. przywrócono przedwojenną admini- Kąty Goździejewskie, Łękę, Pustelnik, Poręby, Walercin powiaty, gmina Dębe Wielkie została włączona do strację. Organami pomocniczymi gminy Dębe Wielkie i Zawiesiuchy oraz kolonię Kierz) oraz kilka ze zniesio- nowopowstałego województwa siedleckiego. Od 1 stały się wówczas gromady: Aleksandrówka, Cezarów, nej gminy Stanisławów (Wólkę Wybraniecką i Zalesie). stycznia 1999 r. znajduje się w województwie mazo- Cięciwa, Dębe Wielkie, Olesin, Ostrów-Kania, Rysie (bez Następna reforma administracyjna miała miejsce wieckim. Nadzór nad bezpieczeństwem w Dębem kolonii Kierz). W 1952 r. od gminy Dębe Wielkie odłą- pod koniec 1972 r. i na jej mocy od 1 stycznia 1973 r. Wielkim sprawuje policja w Halinowie – dawniej istniał czono Chobot i Mrowiska, które stały się odtąd częścią zostały przywrócone gminy. Od tego czasu istnieje tu samodzielny posterunek policji, mieszczący się przy gminy Halinów. Kolejne zmiany zaszły w 1954 r.: zlikwi- współczesna gmina Dębe Wielkie, zasięgiem swym stacji Dębe Wielkie. dowano wówczas gminy, tworząc mniejsze jednostki obejmująca terytorium dawnej Gromady Dębe Wiel- administracji – gromady. Gromada Dębe Wielkie skła- kie, terytorialnie różniąca się niż przed wojną. W 1973 Karolina Wanda Gańko dała się z ww. gromad powojennych z dawnej gminy r. przyłączono do niej Cygankę i Choszczówkę [ob.

fot.17.: Widok Dębego Wielkiego lata 50. XX w.

KALENDARIUM 600-LECIA DĘBEGO WIELKIEGO Królestwa Polskiego w zaborze rosyjskim w Dębem; 13-14 września bitwa pod Dębem Wielkim 1820-23 – budowa bitej szosy brzeskiej z udziałem Wołyńskiej BrygadyKawalerii 1416 – Dębe Wielkie (pod nazwą „Dambe”) po raz pierwszy 1831 – 31 marca rozegrała się zwycięska bitwa pod 1945 – zakończenie II wojny światowej; zostaje wymienione w dokumencie podziału Długiej Dębem Wielkim w powstaniu listopadowym przywrócenie przedwojennej administracji 1473 – Pierwszy wójt – Jan z Dębego – kupuje od księcia 1837 – dobra rządowe Dębe Wielkie kupuje Ferdynand Łaszewski 1946 – reforma rolna w Dębem Wielkim Konrada włókę ziemi wójtostwa w Dębem 1841 – początek oczynszowania dóbr Dębe Wielkie 1954 – likwidacja gmin; utworzona zostaje Gromada Dębe Wielkie, 1504 – nadanie parafii w Grębkowie dziesięciny z Dębego, 1846 – pożar zabudowy dworskiej w Dębem; pierwszy raz do której dołączona została gromada Górki Kobiernego i Kątów zostaje wymieniona nazwa Olesin 1958 – otwarcie budynku Szkoły Podstawowej w Górkach 1526 – Inkorporacja Mazowsza; Dębe włączone 1863-64 – powstanie styczniowe, w którym biorą 1959 – 31 grudnia do Gromady Dębe Wielkie do uposażenia księżnej Anny udział mieszkańcy gminy Dębe Wielkie włączono obszar Gromady Chrośla (Bykowizna, 1537 – Zakończenie sporu między księżną Anną 1864 – uwłaszczenie chłopów Choszczówka Dębska, Choszczówka Rudzka, a Zygmuntem Starym – Dębe własnością królewską 1867 – wprowadzenie j. rosyjskiego, jako urzędowego; Chrośla, Kobierne, Ruda). 1561 – założenie wsi Rysie przez księdza reforma gmin 1962 – otwarcie budynku Szkoły Podstawowej w Dębem Wielkim Andrzeja Świeborowskiego 1875 – od dóbr Dębe oddzielona zostaje kolonia Olesin i Ostrówek 1964 – otwarcie budynku Szkoły Podstawowej w Rudzie 1565 – pierwsza lustracja dzierżawy Dębe 1880-90 – otwarcie pierwszej szkoły elementarnej 1973 – przywrócenie gminy Dębe Wielkie i włączenie do niej 1589 – przywilej na założenie wsi Mrowiska, w Dębem Wielkim Cyganki i Choszczówki Stojeckiej potwierdzony następnie w 1613 r. 1905 – stracenie Stefana Okrzei; otwarcie w Aleksandrówce 1975 – likwidacja powiatów, Dębe Wielkie znajduje się 1616 – kolejna lustracja dzierżawy, poza dzierżawą Dębe pierwszej w gminie biblioteki w województwie siedleckim znalazły się Goździówka i Zalesie 1906-8 – budowa kościoła w Dębem Wielkim 1984 – budowa pierwszego w Dębem Wielkim ośrodka zdrowia 1655 – początek potopu szwedzkiego 1909 – pożar na stacji kolejowej w Dębem Wielkim 1990 – otwarcie nowego budynku administra- 1657 – najazd księcia Siedmiogrodu Jerzego Rakoczego 1913 – erygowanie parafii pw. św. App. Piotra i Pawła cyjnego Urzędu Gminy Dębe Wielkie na Polskę, zniszczenie Dębego w Dębem Wielkim i otwarcie cmentarza 1999 – przyłączenie gminy Dębe Wielkie do powiatu 1750-65 – nadawanie przywilejów na łany wybranieckie 1920 – 17 sierpnia bitwa pod Dębem Wiel- mińskiego, województwa mazowieckiego; we wsiach Kobierne, Cyganka i Rysie kim, jedna z bitew cudu nad Wisłą otwarcie Gimnazjum Gminnego w Dębem Wielkim 1782 – budowa pierwszego kościoła w Dębem Wielkim 1926 – wizytacja bp Galla w parafii dębskiej; 2000 – otwarcie budynku Szkoły Podstawowej w Cygance 1795 – III rozbiór Polski, Dębe Wielkie i okoliczne założenie Ochotniczej Straży Pożarnej w Dębem Wielkim 2006 – uruchomienie pierwszej gminnej oczyszczalni ścieków wsie znalazły się w zaborze austriackim 1939 – początek II wojny światowej; bombardowanie Dębego w Dębem Wielkim 1809 –włączenie Dębego do Księstwa Warszawskiego; – 3 września pożar dworu; 8 września 2013 – otwarcie pełnowymiarowej hali sportowej 1809/1810 utworzenie gminy Dębe Wielkie ostrzelanie ludności cywilnej na szosie brzeskiej, w Dębem Wielkim 1815 – Dębe znajduje się w granicach utworzonego a 10 września pociągu przy stacji kolejowej 2016 – 8 września jubileusz 600-lecia Dębego Wielkiego fot: 1,6, 8, 12 - Piotr VASCO Wasilkowski fot: 6, 9, 10, 14 - domena publiczna fot 3 - arch. prywatne - Karolina Wanda Gańko fot 16 - Urząd Gminy Dębe Wielkie Konsultacja historyczna: Jan Majszyk i Bogdan Kuć fot: 11,13,15,17 - arch. prywatne - Robert Skorupa fot 2 - AGAD 8 JEDNODNIÓWKA 600 LAT DĘBEGO WIELKIEGO 1416 - 2016 / 8 WRZEŚNIA 2016 KULTURA / SPORT 600 lat Dębego Wielkiego

TURNIEJ DĘBSKI MINI VOLLEY często o wyniku całego spotkania przesądzały pojedyncze punkty. Wśród dziewcząt na podium stanęły: 1 miejsce: Zuzanna Bart- nicka i Kinga Kostecka 2 miejsce: Zuzanna Woź- nica i Izabela Kobza 3 miejsce: Julia Szaflan- kiewicz i Zofia Batycka We wtorek, 21 czerwca rozegrany został tur- Turniej chłopców: niej siatkarski dębski Mini Volley. Była to już 1 miejsce: Oliwier Makowski i Mateusz Krawczyk trzecia edycja wewnętrznych zawodów orga- 2 miejsce: Aleks Grudka i Kacper Borkowski nizowanych w ramach dębskiej sekcji klubu 3 miejsce: Sebastian Cudnik i Maciej Śledziewski siatkarskiego Aseco Metro Voley. Szkółka Na koniec zwycięzcom pamiątkowe medale pod okiem trenera Roberta Szumowskiego od i upominki wręczył wójt gminy Dębe Wielkie pan blisko trzech lat z powodzeniem działa na tere- Krzysztof Kalinowski. nie naszej gminy. Wszystkim uczestnikom gratulujemy i zapra- W skład każdej drużyn wchodziła dwója dzieci. szamy na zajęcia, które od września rozpoczną się Turniej rozegrany został w dwóch katego- w dębskiej Hali Sportowej. riach: dziewczęta rocznik 2003 i młodsze oraz chłopcy rocznik 2003 i młodsi. Rywalizacja była Rafał Wtulich zacięta i pełna wielu fajnych siatkarskich akcji, Pełnomocnik Wójta ds. sportu GMINNE FIT

Aktywny Senior GIMNASTYKA 60+ Fit wakacje STREET FITNESS Z początkiem września rusza już 2 edycja W każda środę w okresie wakacyjnym na tere- pororgamu Aktywny Senior GIMNASTYKA 60+, nie zielonym SP w Dębem Wielkim odbywały się skierowany do osób powyżej 60-tego roku otwarte zajęcia fitness na świeżym powietrzu życia zamieszkujących teren Gminy Dębe Wiel- pod nazwą Street Fitness. To już 3 edycja, która kie. Głónym celem programu jest zachęcenie jak co roku cieszyła się dużym zainteresowa- osób starszych do aktywności fizycznej po przez niem głównie Pań.Uczestniczki mogły sprawdzić uczestnictwo w zajęciach z gimnastyki leczni- swoje możliwości w treningach tj.: PILATES, czej o charakterze rehabilitacyjnym. Gimnastykę BODY SHAPE czy FIT&SHAPE. Pomimo kapry- będzie prowadzić Fizjoterapeutką i Instruktorka śnej pogody Panię chętnie przychodziły Kinezygerontoprofilaktyki- Joanna Rokicka. i ćwiczyły w przypadku deszczu zajęcia odby- Dzięki wsparciu wójta Gminy Dębe Wiel- wały się na hali sportowej. Zajęcia prowadziła kie Krzysztofa Kalinowskiego uczestnictwo Joanna Rokicka, która organizuje i prowadzi w zajeciach jest bezpłatne. Wszystkie osoby zajęcia fitness pod nazwą „ Fitness dla Pań” zainteresowane uczestnictwem w zajeciach na sali gimnastycznej przy SP w Dębem Wielkim. zachęcamy do zapisywania się u pani Joanny pod nr. tel 666-386-349. Joanna Rokicka trener

kinoteki stał się parking przed Urzędem Gminy Dębe Wielkie. Miło nas zaskoczyła rekordowa obecność podczas pierwszego seansu rozpoczy- nającego wakacje – familijna komedia Asteriks i Obeliks przyciągnął ponad setkę widzów. Wakacyjnie … FESTIWAL DISCO Na początku sierpnia, po raz pierwszy w naszej gminie, , odbyła się impreza plenerowa w rytmie LETNIE KINO PLENEROWE DISCO. Na deskach gościliśmy zespół Diament, Po zes,złorocznym sukcesie, Gmina Dębe Dejw, TIAGO,Dj Tomi, Yankes. Atrakcjami towa- Wielkie przygotowała na czas wakacji II edycję rzyszącymi było wesołe miasteczko oraz Letniego Kina Plenerowego. gastronomia pod chmurka. W repertuarze znalazły się trzy hity dużego Anna Piotrkowicz ekranu – Asteriks i Obeliks – Osiedle Bogów, Inspektor ds. kultury i promocji Diana oraz Iluzja. Tradycyjnie miejscem letniej Gminy Dębe Wielkie

BIULETYN INFORMACYJNY GMINY DĘBE WIELKIE / SIERPIEŃ 2016 5 SPORT / ORGANIZACJE POZARZĄDOWE 600 lat Dębego Wielkiego KOLARSKI PELETON W DĘBEM WIELKIM W niedzielę 26 czerwca 2016 roku ogólnopolska podwórku”. Chłopaki bezbłędnie rozegrali końcowy Wójt Krzysztof Kalinowski, kolorowa masa szosowców zawitała do Dębego sprint co pozwoliło Kubie wywalczyć upragnione który wręczał ufundowane Wielkiego które właśnie świętuje swoje 600-lecie. złoto. Na najwyższym podium stanął również inny trofea i złożył gratulacje „Super Prestige” i „Fit Race” to największe wyścigi 18-latek mińskiego klubu mieszkaniec Jakubowa zawodnikom. szosowe w Polsce które zawsze przyciągają naj- - Emil Kościesza dla którego niedzielny występ był Po tej imprezie Dębe lepszych zawodników w kraju. Tym razem kolarze najlepszym w dotychczasowej karierze. Wielkie obok Mińska musieli stawiać czoło nie tylko mocnej konkurencji Najdłużej tego dnia walczyli kolarze startujący w for- Mazowieckiego i Mrozów ale zmierzyli się z afrykańskim klimatem. Nie wszy- mule „Super Prestige” bowiem 130-kilometrowy znalazło się w elitarnym scy wyszli cało z tej konfrontacji...Mimo świetnego dystans zdawał się nie mieć końca. Na kilkanaście gronie organizatorów naj- zachowania zgromadzonych przy trasie kibiców kilometrów przed metą zaatakował zawodnik „Legii większych wyścigów podających kolarzom napoje i tak wielu zawodni- 1928” Kamil Lewandowski, który dowiózł zwycię- szosowych w kraju. Wyścig Cyklistów oraz Klub Kolarski V-MAX Mińsk Mazo- ków musiało zajść z trasy i nie ukończyło rywalizacji. stwo do końca. zebrał wysokie noty obserwatorów i zawodników. wiecki. W tak trudnych warunkach znakomicie radzili Mimo koszmarnego upału końcówka imprezy Na słowa uznania zasłużyła tutejsza jednostka Od lipca zaczęły się zgrupowania górskie oraz sobie młodzi zawodnicy mińskiego klubu V-MAX, zdawała się dostarczyć kolarzom jeszcze jednego straży pożarnej oraz policja, które bezbłędnie treningi na torze kolarskim. Złożony program przy- którzy obronili honor gospodarzy wyścigu. Fanta- dużego problemu... Od strony Warszawy nadciągała wypełniły swoją rolę. Do pełnego sukcesu dołożył gotowawczy do drugiej części sezonu powinien stycznie wyglądał długi finisz peletonu „Fit Race” ogromna czarna chmura, która jak się później oka- się też niepowtarzalny klimat który od lat towarzy- przynieść pożądane efekty. gdzie walczyli nasi nastolatkowie. Ten element zało przyniosła ulewę. Na szczęście peleton zdążył szy wyścigom kolarskim w Dębem Wielkim, a to ekipa V-MAXu ma już dopracowany do perfekcji, na czas i sprawnie przekroczył suchą linię mety. już za sprawą Gospodarzy, organizatorów, zawod- Jacek Tomkiewicz - trener V-MAXu. a Jakub Soszka - mieszkaniec Gminy Dębe Wielkie Ceremonia dekoracji zwycięzców przebiegała już ników i świetnych kibiców. Organizatorami byli: nie ukrywał, że bardzo chce wygrać na „własnym w strugach deszczu. Wyśmienitą atmosferę stworzył Gmina Dębe Wielkie, Żyrardowskie Towarzystwo AKADEMII SZTUK WALKI NOWI MISTRZOWIE EUROPY rozpruła Monika Wtulich zać. Aby być najlepszym zawodnicy musieli nieźle W AKADEMII SZTUK WALKI dodatkowo 13 krążków się napocić na salach treningowych, by po wielu Na kongresie Unified International Taekwon-do i tak: Aleksandra Piotrkowicz miesiącach mozolnej ciężkiej pracy nad sobą, osią- Federation w ubiegłym roku właśnie Polskie Zrze- wywalczyła I lokatę w softach gnąć najwyższe laury. szenie Taekwon-do, którego prezesem jest Mistrz (walka na piankowe mie- OBOZY LETNIE cze) i III miejsce w walkach Wojciech Dolny zostało jednogłośnie wybrana Po intensywnym sezonie sportowym Akademia semmi contakt. Najmłodsza na organizatora tegorocznych Mistrzostw Europy Sztuk Walki wyjechała na zasłużony odpoczynek. reprezentantka ASW 7-letnia UITF, które odbyły się 2-3 lipca w Strzegomiu. Dzień 15 obóz w historii klubu miał miejsce w dobrze nam Kornelia Naumiuk zdobyła wcześniej miało miejsce niesamowite wydarzenie, już znanym miejscu - w Gdyni. Od 9 do 16 lipca złoto w układach i techni- rarytas dla ćwiczących Taekwon-do, seminarium grupa dzieci i młodzieży wypoczywała na obozie kach specjalnych, a także z Grand Master Hwang Kwang Sung (K-9-1 nr 1 sportowym. Codzienne poranne bieganie, trening srebro w walkach na softy. koreańskiego certyfikatu na IX dan wydany przez techniczny i trening siłowy pozwoliły wyrobić bar- Roksana Naumiuk w techni- Generała Choi Hong Hi-twórcę Taekwon-do ITF). dzo dobrą kondycję. Dzięki dofinansowaniu Gminy kach specjalnych wyskakała Oprócz Mistrza w seminarium uczestniczyli: sekre- Dębe Wielkie zwiedziliśmy gdańskie zoo, a w Gdyni złoto, a w walkach semmi tarz generalny UITF -Jade Hwang-Munroe, a także obejrzeliśmy O.R.P. „Błyskawicę”. contakt przypadło jej srebro. mistrzowie: Grand Master Roy Oldham – Anglia, Natomiast 16 obóz ASW był przełomowy, Katarzyna Mazurowska zdo- Master Enison Liauw- Niemcy, Master Gary Brad- po raz pierwszy wybraliśmy się za granicę. była podwójne Mistrzostwo shaw – Anglia, Master Malcolm Jones – Anglia, W dniach 23.07.-2.08. przebywaliśmy na Słowacji Europy w walkach i w tech- Master Richard Aciello – Anglia, Master Bhupin- w miejscowości Rajeckie Teplice - Kunerad, gdzie nikach specjalnych. Jakub der Sahota – Anglia, Master Cindy Moss - Anglia. oglądaliśmy przede wszystkim przepiękne krajo- Brodzik w walkach light con- Na seminarium nie mogło zabraknąć reprezenta- brazy górskie - Janosikową Dolinę, ruiny zamków. I OTWARTE MISTRZOSTWA EUROPY UITF takt uzyskał 3 lokatę. Armik cji Akademii Sztuk Walki: Moniki Wtulich II Dan, Prawie codziennie jeździliśmy na basen, a popołu- W końcu nadszedł ten dzień 2 lipca i rozpoczęły Badalyan zakończył turniej na 1 miejscu w walkach Przemysława Mazurowskiego I Dan, Katarzyny dniami graliśmy w gry i zabawy integracyjne. się I Otwarte Mistrzostwa Europy UITF. Ceremonię light contakt. Dobrze zaprezentowała się także Mazurowskiej 2 Cup, gościnnie Igora Koczyrkie- Jak zawsze każdy obóz wzbogaciły atrakcje typu: otwarcia turnieju dokonał Grand Master Hwang. Kamila Chachlińska, jednak tym razem zakończyła wicza 1 Cup oraz trenera Dawida Matwieja VI dan, chrzest, śluby obozowe, dyskoteki, ognisko/grill, ske- Po przemówieniu nastąpiła prezentacja ekip star- mistrzostwa bez medalu, ale za to zdobywając który uwielbia takie niepowtarzalne okazje spo- cze. Wyjątkowo obeszło się bez treningu nocnego. tujących oraz odegrano hymny Państw przybyłych cenne doświadczenie, którego mogą jej pozazdro- tkania się z prawdziwymi mistrzami. Było to dla Tegoroczne wakacje z ASW zgromadziły dokładnie na turniej. ścić koledzy i koleżanki z klubu. niego 21 seminarium, w tym 9 z Koreańczykiem. 122 osoby. Cieszymy się, że tak liczna ekipa dopi- W pierwszym dniu zawodów startowali zawod- Każda konkurencja turnieju była swego rodzaju Na seminarium przybyli również uczestniczy suje co roku. Dziękujemy kadrze w składzie: Dawid nicy posiadający stopnie mistrzowskie, czarne sprawdzianem. Nie było łatwo! Czy to układy, czy z Czech, Norwegii, Anglii, Chorwacji, Niemiec, Pol- Matwiej, Ewa Sobieraj, Małgorzata Matwiej, Monika pasy naszą Gminę i Powiat wspaniale reprezento- walki, czy techniki specjalne, czy tez testy siły. Aby ski. President UNIFIED International Taekwon-do Wtulich, Rafał Wtulich, Adam Nowak, Mateusz wała Monika Wtulich II Dan zdobywając podwójny być najlepszym zawodnicy musieli nieźle się napo- Federation Grand Master Hwang Kwang Sung K-9-1 Gajewski, Mateusz Laskus. w swoim seminarium zwrócił uwagę na wykona- tytuł Mistrzyni Europy: I miejsce w walkach kobiet cić na sali treningowej, by po wielu miesiącach nie układów oraz na poszczególne ich techniki. w kategorii senior do 63kg i I miejsce w technikach mozolnej ciężkiej pracy nad sobą, osiągnąć naj- Hala była wypełnioną po brzegi. To dowodzi, jakim specjalnych oraz 3 miejsce w układach tradycyj- wyższe laury. Czego im gratulujemy. Taekwon!!! człowiekiem jest Grand Master Hwang. Jego oso- nych Taekwon-do. Każda konkurencja turnieju była swego rodzaju 3 lipca – niedziela, turniej dla kolorowych pasów sprawdzianem. Nie było łatwo! Czy to układy, czy bowość jest niesamowita, sam w sobie przyciąga Pozdrawiamy i zapraszamy na treningi! i tu podopieczni trenera Dawid Matwieja nie walki, czy techniki specjalne, czy też testy siły. rzesze zwolenników. A my mieliśmy sposobność Akademia Sztuk Walki uczestniczyć w tym wyjątkowym szkoleniu. zawiedli dokładając do worka z medalami, który Zawodnicy musieli być przygotowani, aby się wyka-

SIATKARSKI TURNIEJ MŁODZIKÓW 12 czerwca dębska Hala Sportowa po raz kolejny Łaniewskiego a także Jakuba Kotomskiego- stała się areną siatkarskich zmagań. Tym razem wychowanków sekcji siatkarskiej z Dębego. naprzeciw siebie stanęły drużyny składające się Po emocjonującym finale, zespół Warszaw- z chłopców z rocznika 2002 i młodszych. Orga- skiego Metra musiał uznać wyższość klubu nizatorem tego siatkarskiego święta był Klub z Kobyłki, który sięgnął po złoto. Sportowy Metro Warszawa, który z powodzeniem Zdobywcy pierwszych trzech miejsc zostali od blisko trzech lat działa na naszym terenie. nagrodzeni pamiątkowymi medalami oraz Do wspólnej rywalizacji przystąpiło 6 zespo- pucharami. Patronatem oraz fundatorem łów, m.in. KS Metro Warszawa, MDK Warszawa, nagród był Wójt Gminy Dębe Wielkie Krzysztof Poniżej prezentujemy wyniki turnieju: 5 miejsce - Metro Warszawa III (rocznik 2003) Trójka Kobyłka- drużyny stanowiące siatkarską Kalinowski. 1 miejsce Trójka Kobyłka 6 miejsce - Metro Volley Zwierzyniecka czołówkę wśród drużyn na Mazowszu. Turniej był doskonałym sprawdzianem przed 2 miejsce Metro Warszawa I W składzie zespołu KS Metra nie mogło kolejną ważnym startem, mistrzostwami Polski 3 miejsce - Metro Warszawa II Rafał Wtulich zabraknąć naszych mieszkańców: Michała w ramach których kadrowicze warszawskiego 4 miejsce - MKS MDK Warszawa Pełnomocnik Wójta ds. sportu Szczygielskiego, Krystiana Czerwińskiego, Eryka metra wystąpią już końcem czerwca.

6 BIULETYN INFORMACYJNY GMINY DĘBE WIELKIE / SIERPIEŃ 2016 Z ŻYCIA SZKÓŁ SZKOŁA PODSTAWOWA IM. WOŁYŃSKIEJ BRYGADY KAWALERII DĘBEM WIELKIM 600 lat Maj i czerwiec to miesiące upływające uczniom piłki nożnej. 5-osobowe drużyny każdej klasy przejechać się na kucykach, a także obserwo- Dębego Wielkiego na nauce oraz na zabawie i rozrywce. Świecące dopingowane przez swych kolegów śmiało wać zwierzęta domowe w zagrodzie. Każdy mógł rytm serca. Nad obsługą sprzętu czuwał zespół słońce zachęca do wycieczek i spędzania czasu ruszały do boju. Potem zawodnicy pokonywali wejść do indiańskiego namiotu „tipi”, podziwiać psychologów, który udzielał konsultacji w spra- na świeżym powietrzu. urozmaicony tor przeszkód, sprawdzali swe siły rysunki z polowania na bizony, obejrzeć koł- wach związanych ze stresem i relaksacją. Dzięki pomocy rodziców wzorem lat ubiegłych zor- X WOJEWÓDZKI PRZEGLĄD TWÓRCZOŚCI w przeciąganiu liny, w przenoszeniu piłeczki czan na strzały. Czas pobytu umilała dziecięca pingpongowej na łyżce stołowej, w rzutach do muzyka płynąca z głośników. Dopisała również ganizowano kawiarenkę, można było również ARTYSTYCZNEJ W MROZACH. celu. Salwy śmiechu wywołały skoki w workach. pogoda. Aby pokrzepić się i nabrać sił do dalszej spróbować potraw z grilla, jednak największym 11 maja dzieci z oddziałów zerowych uczest- Nadzór sędziowski nad całością zawodów spra- zabawy dzieci spożywały przygotowany przez zainteresowaniem gości cieszyła się loteria fan- niczyły w X Jubileuszowym Wojewódzkim wowali uczniowie klasy VIa. Nie zabrakło także rodziców poczęstunek: kiełbaski z grilla oraz sło- towa, gdzie główną nagrodą była… - huśtawka Przeglądzie Twórczości Artystycznej w Mrozach. występów wokalnych. Każda z drużyn przygo- dycze. Dla zmęczonych nie zabrakło napojów, ogrodowa ufundowana przez Zakład Stolar- Przedszkolaki zaśpiewały piosenkę z repertuaru towała profesjonalny występ muzyczny. Dzieci dopełnieniem atrakcji była wata cukrowa. Czas sko – Budowlany „Lux”. Nie zawiedli sponsorzy Arki Noego „Kiedy byłam jak kropelka”. Oprócz śpiewały piosenki z repertuaru swych ulubionych mijał bardzo szybko. Zmęczone, ale zadowolone i organizatorzy imprezy, którzy dołożyli wszel- umiejętności wokalnych dzieci miały okazję zespołów, towarzysząc sobie w czasie śpiewu grą przedszkolaki wróciły do szkoły. kich starań, by w tym dniu dostarczyć naszym zaprezentować grę na instrumentach muzycz- milusińskim mnóstwa uśmiechów i radości. na instrumentach perkusyjnych. Gromkie brawa PIKNIK RODZINNY nych. Występ małych artystów został nagrodzony widowni świadczyły o pełnym sukcesie tych Powodzenie w realizacji tego przedsięwzięcia nie 11 czerwca już po raz czternasty bawiliśmy się gromkimi brawami. Organizatorzy wręczyli dzie- popisów. Po ciężkich i wyczerpujących bojach byłoby możliwe bez prawdziwego zaangażowa- na Pikniku Rodzinnym. O popularności i sukce- ciom piękny dyplom uczestnictwa oraz każde sportowych przedszkolaki regenerowały swe nia i dobrej współpracy wielu osób. Wszystkim sie Pikniku najlepiej świadczy liczba osób, które z nich otrzymało pamiątkowy upominek. siły zajadając się słodkościami przygotowanymi gorąco dziękujemy. w tym dniu nas odwiedziły. W związku z ogło- DZIEŃ MAMY I TATY przez rodziców ze szkoły w Dębem Wielkim. 17 czerwca odbyła się wycieczka klas drugich szeniem roku 2016 rokiem bibliotek tematyka Całą imprezę zakończono uhonorowaniem do gospodarstwa agroturystycznego w miej- 25 maja dzieci oddziału 0c wraz ze swoimi Pikniku oscylowała wokół hasła: „Książka ambitnych, małych sportowców, wręcze- scowości Wólka Dłużewska. Uczniowie wraz rodzicami świętowały Dzień Mamy i Taty. Na tą najlepszym przyjacielem”. Stanowiło to niewąt- niem dyplomów i medali ufundowanych przez z wychowawczyniami: p. Anną Boczkowską, p. okazję przygotowały przedstawienie teatralne, pliwy asumpt do tego, by przybliżyć wszystkim Powiatowy Szkolny Związek Sportowy oraz Martyną Ryszko, p. Agnieszką Miros – Kot oraz p. gdzie wcieliły się w bajkowe postacie. W prze- najbardziej lubiane dziecięce lektury. Nie zabra- upominków dla każdego zespołu - oddziału Agatą Prokopiuk wyruszyli w drogę. Po dojecha- pięknej baśniowej scenerii dzieci recytowały, kło zatem bohaterów popularnej serii powieści przedszkolnego, jak również dla każdego małego niu na miejsce na dzieci czekały atrakcje główne: śpiewały i wygrywały na instrumentach życzenia o Harrym Potterze, „Opowieści z Narni”, baj- sportowca sponsorowanych przez Gminną dojenie sztucznej krowy, wypiekanie chleba oraz na tę okoliczność. Cała impreza mogła się odbyć kowych postaci z „Akademii Pana Kleksa”, Komisję Rozwiązywania Problemów Alkoholo- wyrabianie twarogu i masła z mleka tradycyj- dzięki ogromnemu zaangażowaniu rodziców, tajemniczych zwierząt z „Księgi Dżungli”, zabaw- wych w Dębem Wielkim oraz p. Mariolę i Marcina nymi metodami. Oprócz tego, dzieci zwiedziły którzy pomagali zarówno przy dekorowaniu nego „Kubusia Puchatka” czy „Smerfów”. Kubuj i sklep hydrauliczny MARBO p. Marek wystawkę dawnych urządzeń rolniczych sali gimnastycznej, zorganizowaniu przepysz- Mogliśmy przypomnieć sobie dzieci z małej Jackiewicz. Uśmiechnięte buzie, radosne oczy w prawdziwej wiejskiej stodole. Miały też oka- nego poczęstunku jak i w przygotowaniu strojów szwedzkiej wioski Bullerbyn, wędrować przez przedszkolaków świadczyły o udanej impre- zję spróbować swoich sił przy młóceniu zboża swoich pociech. Po raz kolejny udowadniamy, pustynię i puszczę ze Stasiem i Nel, przemie- zie. Podkreślić należy ogromne zaangażowanie cepem i wszystkie chętnie z niej skorzystały. że wspólnymi siłami można stworzyć coś rzać morza z „Piratami z Karaibów”, czy wreszcie i wkład pracy ze strony rodziców dzieci z klas „0” Uczniowie chętnie brali udział w organizowanych naprawdę niezwykłego. Klasa Vc uczestniczyła zawrzeć znajomość z bohaterami „Pana Tade- ze Szkoły Podstawowej w Dębem Wielkim. To warsztatach. Na zakończenie pobytu w gospo- w warsztatach „Badamy DNA” organizowanych usza”. Tego dnia scena wypełniona była oni piekli ciasta, wspomagali organizatorki swą darstwie dzieci mogły skorzystać z placu zabaw przez Instytut „Bio Centrum Edukacji Naukowej” występami dzieci, które profesjonalnie wcielały pomocą w czasie trwania uroczystości, dlatego oraz boiska do gry – co też ochoczo uczyniły! – przebrani w białe fartuchy, w prawdziwym się w postaci z baśni. Zorganizowano pokaz mody za wszystkie starania Organizatorkom, Rodzicom Czas upłynął im niespodziewanie szybko, ale laboratorium izolowali łańcuch DNA z. KIWI. Pani bohaterów książkowych. Obok popisów grupy oraz sponsorom składamy serdeczne podzięko- intensywnie. Trochę zmęczeni, ale szczęśliwi laborantka opowiadała o biologicznych aspek- wokalnej i tanecznej duże wrażenie na widzach tach przyrody i cierpliwie znosiła dociekliwe wania. uczniowie wrócili z wycieczki z własnoręcznie zrobił taniec w wykonaniu zespołu Flash Dance wypieczonym wiejskim chlebem, prawdziwie pytania uczniów. Kolejnym punktem wycieczki DZIEŃ DZIECKA oraz mrożące krew w żyłach pokazy taekwondo był Hangar 646, gdzie na kilkudziesięciu tram- ukleconym masłem oraz pachnącym serem, 1 czerwca to święto wszystkich Dzieci, dlatego w wykonaniu Akademii Sztuk Walki. Występom który sami wycisnęli. polinach uczniowie mogli do woli skakać, robić w tym dniu Samorząd Uczniowski zapewnił towarzyszyła promocja książek o historii Dębego salta i inne szalone akrobacje. Z okazji Dnia uczniom wiele atrakcji. Dzieciaki zawładnęły Wielkiego autorstwa naszej absolwentki Karoliny ŚWIADECTWA ROZDANE Dziecka wychowawczyni p. Emilia Alaba zabrała naszą szkołą. Było słodko, bajecznie i …tro- Gańko. Uczniowie przy udziale Studium Języków Uroczyste zakończenie roku to dla każ- klasę do Parku Edukacji i Rozrywki „Farma Ilu- chę mokro. Tego Dnia, jako że to planowany Obcych w Mińsku Mazowieckim prezentowali dego ucznia chwila niezwykle radosna, zji”, gdzie uczniowie na własnej skórze testowali DZIEŃ NA OPAK prawie wszyscy przyszli swoje umiejętności lingwistyczne w konkur- niosąca za sobą trud dziesięciu miesięcy nauki, zjawiska fizyczne i doświadczali, jak w prosty cudacznie przebrani: dresy, piżamy, pajace sach. Tradycyjnie wokół szkoły powstało szereg jednocześnie jednak rozpoczynająca okres dwu- sposób można oszukać własne zmysły. Ucznio- - zwierzątka – wszystko „na wesoło”, zaskaku- instalacji, za pomocą których uczniowie prezen- miesięcznej zabawy, rozrywki i beztroski. Jak wie wychodząc zastanawiali się, czy to co widzą jąco - w różnych butach i skarpetkach. Konkurs towali wybraną książkę. Wiele osób dostrzegło co roku, dzień ten rozpoczęliśmy mszą świętą jest tym, co widzą, czy kolejną iluzją. na najlepsze przebranie wygrała Kamila Cha- bogactwo stoisk oferujących różnorodne dzia- z udziałem pocztu sztandarowego w kościele SPORTOWE PRZEDSZKOLAKI chlińska, zaś II miejsce przypadło duetowi: Mai łania plastyczne, modelarskie, rękodzielnicze, parafialnym. Następnie wszyscy zebraliśmy się 31 maja o godz. 9.00 na terenie hali sportowej Vivarelli i Natalce Przybysz - serdecznie gratulu- konkursy i zabawy. Na stoisku ewolucji pisma w hali sportowej, gdzie pan dyrektor wręczył już po raz czternasty spotkały się dzieci z oddzia- jemy. Możliwość korzystania z szalonych atrakcji, i druku można było zobaczyć i dowiedzieć się nagrody i wyróżnienia najlepszym uczniom łów przedszkolnych z terenu gminy Dębe Wielkie sprawiła, że przez kilka przerw korytarze nale- w jaki sposób na przełomie wieków zapisy- i sportowcom. Nagrodzeni zostali uczniowie, w łącznej liczbie 88 osób, aby spróbować swych żały tylko do dzieci. Śmiesznie i jedyne w swoim wano wiadomości - od glinianych tabliczek którzy dzięki swojej ciężkiej pracy oraz wzo- sił w zawodach, grach sportowych, nawiązać rodzaju atrakcje dla małych łobuziaków i dużych przez egipskie hieroglify, średniowieczny per- rowej czy bardzo dobrej postawie przez cały nowe znajomości, a przede wszystkim wesoło psotników zorganizował Samorząd Uczniow- gamin do współczesnych e-booków. Tego dnia rok szkolny osiągnęli średnią ocen 4,75 i wyżej. i przyjemnie spędzić ten wyjątkowy dzień w gro- ski. Chyba wszystkich wciągnęły gry: rzut przygotowano wiele niespodzianek dla dzieci. Najlepszym absolwentem szkoły został Patryk nie rówieśników. W tym roku po raz pierwszy kaloszem w dal, BOOOmba wodna, rzut bere- Czekały na nie ogromne dmuchane zabawki, Zawada z klasy VIa. Uroczystość zakończenia uczestnikami, a co za tym idzie sportowcami, tem, wyścig z dynią, czy zabawa Ustrzel Sobie najodważniejsi mogli spróbować konnej prze- roku szkolnego 2015/2016 uświetniła część arty- były także czterolatki z grupy „Słoneczka”. Już Angry Birdsa. Młodsze dzieci szukały 10 zaga- jażdżki, zmierzyć się w rozgrywkach sportowych styczna w wykonaniu uczniów klas trzecich oraz od progu hali sportowej wszystkich witały sym- dek ukrytych w szkole, za rozwiązanie których lub rozegrać mecz piłki nożnej. Na placu zabaw szóstych, którzy rozpoczęli tę część Polonezem. patyczne postaci z Disneyowskich bajek, czyli otrzymywały słodkie niespodzianki. Wszystko najmłodsi mieli okazję poczuć się jak prawdziwi Pan dyrektor podziękował wszystkim za wysi- Kaczor Donald i Tygrysek. Z każdym z radosnych pachniało słodką watą cukrową serwowaną poszukiwacze skarbów, ozdobić swe koszulki łek włożony w proces dydaktyczny, a miało to przedszkolaków „przybijały piątkę” i serdecznie naszym uczniom na przerwach, a dzień upłynął i buzie kolorowymi tatuażami oraz ufarbować odzwierciedlenie m.in. w bardzo wysokich wyni- witały zapraszając do wspólnej wesołej zabawy. w atmosferze radości i entuzjazmu… Uczniowie włosy na dowolny kolor. Wielu emocji dostar- kach sprawdzianu klas szóstych, życzył udanych, Imprezę uroczyście otworzyły jej organiza- i Nauczyciele rozegrali coroczny mecz siatkówki. czyło poszukiwanie skarbu Gringotta czy guzika bezpiecznych i długich wakacji. torki, nauczycielki oddziałów przedszkolnych Kapitanem belfrów był oczywiście pan Dyrektor od czapki Bogdychanów, zaś pirackie zabawy Uczennica naszej szkoły Magdalena Puła zajęła z naszej szkoły: p. Elżbieta Szafrankiewicz, p. Krzysztof Rek, a uczniów - Magda Puła, prze- zręcznościowe sprzyjały kształtowaniu się siły II miejsce w XII Festiwalu Piosenki i Poezji Obco- Ewa Woźnica, p. Paulina Goebel i p. Patrycja wodnicząca Samorządu Uczniowskiego. Mimo i zwinności. Stowarzyszenie „Szkoła z Uśmie- języcznej dla Szkół Podstawowych i Przedszkoli Kieliszczyk oraz honorowi goście: p. Krzysztof zaciekłej walki, mecz zakończył się remisem, tak chem” zaprosiło wszystkich znawców literatury organizowanym w Mińsku Mazowieckim. Magda, Kalinowski - Wójt Gminy Dębe Wielkie, p. Krzysz- jak i w zeszłym roku - było świetnie! 2 czerwca na książkową grę terenową. Niewątpliwie doro- jako jedyna w całym konkursie mówiła wiersz tof Rek – Dyrektor Zespołu Szkół w Dębem stał się okazją do wielkiej radości dla dzieci śli znaleźli tu też coś dla siebie. Porady doradcy w jęz. niemieckim –prezentując świetnie: „So ein Wielkim, p. Renata Osica-Duszczyk- Dyrektor z oddziałów przedszkolnych. Właśnie w tym dniu Oriflame stanowiły nie lada atrakcję dla dbają- Affe in Afrika…” - serdecznie gratulujemy! Szkoły Podstawowej w Górkach i p. Agnieszka odbyła się zorganizowana z okazji Dnia Dziecka cych o zdrowie i wygląd. Pani Renata Ługowska Wojda - Wicedyrektor Szkoły Podstawowej wycieczka do „Kucykowej Zagrody” w Cygance. umożliwiła naszej szkole udział w akcji „Pozwól w Dębem Wielkim. Zaproszeni goście przy- Po krótkiej podróży autokarem dzieci mogły rosnąć swoim marzeniom”, dzięki czemu przy- witali uczestników imprezy życząc wesołej aktywnie spędzić czas na świeżym powietrzu czyniliśmy się do posadzenia 25000 drzew zabawy i prawdziwych sportowych emocji, a roz- i do woli korzystać z wielu przygotowanych z okazji 25-lecia Oriflame w Polsce. Fundacja grzewką i wstępem do zawodów sportowych atrakcji. Propozycji było co niemiara: trampo- „Intelligent Technologies” udostępniła urządze- Zebrała i opracowała: było wspólne ślubowanie, w którym obiecano liny, zjeżdżalnie, strzelanie z łuku, wspinaczki, nia do biofeedbacku, dzięki którym uczestnicy Pani Julita Winiarek-Cyran rywalizację opartą o zasady fair-play, z uśmie- tory sprawnościowe, a dla odważnych wspa- mogli sterować lotem piłki za pomocą „siły chem na ustach. Imprezę rozpoczęły mecze niała zjeżdżalnia linowa. Przedszkolaki mogły umysłu”, a także gasili świeczkę uspokajając

BIULETYN INFORMACYJNY GMINY DĘBE WIELKIE / SIERPIEŃ 2016 7 600 lat SZKOŁA PODSTAWOWA IM. SZARYCH SZEREGÓW Dębego Wielkiego W GÓRKACH GIMNAZJUM GMINNE IM. BOHATERÓW POWSTANIA PRACOWITY CZERWIEC LISTOPADOWEGO W DĘBEM WIELKIM Choć oceny już dawno Wakacji czas … a jeszcze nie tak dawno ana- wraz z „Aleją sław” oraz Manufaktura. Kolejny wystawione i czuć klimat nad- lizowaliśmy wyniki egzaminu gimnazjalnego, raz wyjazd do Łodzi okazał się bardzo dobrym chodzących wakacji, to w naszej przygotowywaliśmy pożegnanie kolejnego rocz- pomysłem, być może do powtórzenia w następ- szkole ani na chwilę nie zwal- nika absolwentów. To były piękne chwile, kiedy nym roku szkolnym. W minionym roku szkolnym niamy. O zbliżającym się letnim trzecioklasiści „krokiem poloneza” opuszczali w naszym gronie mieliśmy czterech stypendy- wypoczynku świadczy nie tylko naszą szkołę, wśród których była Kinga Woźnica stów. Michał Laskus, Wojciech Marzec i Łukasz gazetka Samorządu Uczniow- uznana decyzją Rady Pedagogicznej z dnia 15 Smoliński uczestniczyli w Programie Stypen- skiego, na której zamieszczona czerwca 2016r., Najlepszym Absolwentem 2016. dialnym dla Uczniów Szczególnie Uzdolnionych została liczba dni do wakacji, ale Wiele pracy za nami. W drugim półroczu odbyły – „Najlepsza Inwestycja w Człowieka”, natomiast także wypełniony po brzegi roz- się konkursy: „Z lekturą jest mi po drodze”, Weronika Grądzka realizowała założenia Funda- krzyczanymi uczniami plac zabaw. który połączono z konkursem „Książka, która cji „Dzieło Nowego Tysiąclecia”. Wakacje tuż, tuż. Wycieczka rowerowa klasy VI powinna znaleźć się w zestawie lektur”, konkursy A czego możemy się spodziewać w nowym roku „NIE MA DZIECI - SĄ LUDZIE” książkowe. Klasa VI opuszcza już nasze mury, matematyczne: „Myślę logicznie” i „Pangea”, szkolnym? O wszystkich inicjatywach będziemy To piękne Korczakowskie motto przyświeca po podniosłym przekazaniu sztandaru, przy- w związku ze 185. Rocznicy bitwy pod Dębem szerzej informować w kolejnych numerach nam każdego dnia, ale pierwszego czerwca stąpili do ślubowania. Treściami, które Wielkim - konkurs historyczny „Tam pod Dębem Biuletynu Informacyjnego, ale już teraz przed- przede wszystkim. Wtedy bowiem obchodzimy wypowiadali, będą kierować się w swym przy- bitwa huczy …”, konkurs chemiczny dla klas II, stawiamy wstępnie nasze plany. Z pewnością we Dzień Dziecka. Rada Rodziców zorganizowała szłym życiu. Po ślubowaniu odbyła się część konkurs plastyczny „Czytanie to magia, której wrześniu nie może zabraknąć uroczystego ślu- naszym uczniom w dniu ich święta niesamowitą artystyczna klasy VI przygotowana pod okiem p. warto się poddać”, bowania pierwszoklasistów, którzy rozpoczną atrakcję- wyjazd do Wioski Indiańskiej Okapi. Katarzyny Wolskiej, w której nie brakło łez i wzru- II Szkolny Konkurs Wiedzy o krajach angloję- naukę w trzech oddziałach: jednym o pro- Klasy IV-VI udały się na nią rowerami, zaś młodsi- szeń. Następnie klasa V wręczyła absolwentom zycznych. Liczny udział uczniów zachęca filu językowym oraz dwóch klasach ogólnych. autokarem. Na miejsce czekały kiełbaski wprost drobne upominki, dało się słyszeć gdzieniegdzie do przygotowania ciekawych propozycji konkur- Na październik zaplanowane zostały obchody z ogniska, pyszna i pożywna zupa, słodkości „Będzie mi Cię brakować”. To był niezwykle wzru- sów w roku szkolnym 2016/2017. Dnia Edukacji Narodowej, a na grudzień - jasełka. i inne niespodzianki. Dodatkowym atutem było szający moment. Osłodą uronionych łez okazał Dużym zainteresowaniem cieszyły się również Mieszkańcy gminy Dębe Wielkie chętnie biorą to, że wszyscy spędziliśmy ten dzień na świeżym się występ taneczny grupy uczennic z zespołu wycieczki. W czerwcu grupa uczniów uczest- udział w uroczystościach środowiskowych, dla- powietrzu. Flash Dance. niczyła w kolejnej lekcji z zakresu edukacji tego nie może ich zabraknąć z naszym udziałem. OSTATNI DZWONEK… ŚWIADECTWA ROZDANE, DYPLOMY WRĘ- medialnej. Odbyła się ona w Gimnazjum W listopadzie podczas okolicznościowego apelu CZONE, A ZATEM HURRA WAKACJE! nr 1 w Mińsku Mazowieckim. Lekcja ta poświę- przypomnimy o rocznicy Odzyskania Niepod- …zabrzmiał 24 czerwca o godz. 9.30. Zgroma- dził wszystkich na Sali Gimnastycznej, gdzie Życzymy wszystkim udanych, skąpanych cona była reklamie. Uczniowie poznali definicję ległości, natomiast w marcu 2017 r. zaprosimy w słońcu i beztrosce wakacji! Wróćcie do nas reklamy, dowiedzieli się, jakie funkcje językowe na obchody rocznicy bitwy pod Dębem Wielkim. pani Dyrektor Renata Osica- Duszczyk powi- tała przybyłych uczniów, nauczycieli, rodziców. wypoczęci i pełni energii. Do zobaczenia we wykorzystuje reklama, w jaki sposób nami W styczniu tradycyjnie powitamy w szkole senio- wrześniu! manipuluje i jak kreuje nasze potrzeby. Organi- rów w związku z organizacją obchodów Dnia Przedstawiła wyniki klasyfikacji oraz spraw- zatorzy wiele uwagi poświecili też na omówienie Babci i Dziadka. Gwarantujemy świetną zabawę, dzianu szóstoklasisty, udało nam się osiągnąć Zebrała i opracowała: w tym roku także wysoki wynik. Następnie sposobów świadomego odczytywania treści czas spędzony przy ciekawym programie arty- Pani Katarzyna Wolska przekazów reklamowych. Dopełnienie zajęć sta- stycznym oraz poczęstunku w nastrojowej z pomocą wychowawców wręczała uczniom nowił film pt. „Iluzja”, który „potrafił oczarować atmosferze kawiarni zaaranżowanej w hali dyplomy, wyróżnienia, wspaniałe nagrody widza, wprowadzając go w świat złudzeń i mani- sportowej. W tym roku czeka nas jeszcze jedno pulacji, w wyniku czego nic nie jest takie, jak się ważne wydarzenie. Będziemy obchodzić 15. na początku wydawało”. W czerwcu również rocznicę nadania szkole imienia Bohaterów grupa uczniów klas I pojechała do Łodzi. Tym Powstania Listopadowego i wręczenia sztan- razem zwiedzali „Łódź filmową”. Uczniowie naj- daru. W uroczystej oprawie powspominamy. pierw udali się do Muzeum Kinematografii, gdzie Nie zabraknie wzruszeń dla tych wszystkich, któ- zapoznali się z historią filmu. Tu także mogli rzy zdecydują się posłuchać o naszych dziejach. zobaczyć oryginalne wnętrza pałacu Scheiblera, Oprócz planów związanych z uroczystościami w których Andrzej Wajda nagrywał sceny do będziemy również realizować projekty eduka- „Ziemi obiecanej” oraz kręcone były zdjęcia cyjne, zamierzamy kontynuować współpracę do „Stawki większej niż życie”. Szczególne emo- z zagranicznymi szkołami i być może zaowocuje cje wywołała ekspozycja poświęcona bajkowym to wymianą młodzieży. W tym roku pożegnali- postaciom z polskich filmów animowanych. śmy trzecioklasistów słowami „Każdy koniec jest

Młodzież naszego gimnazjum odwiedziła także nowym początkiem”. Planów mamy wiele, ale Wyższą Szkołę Filmową. Tu zasiedli na słynnych do ich realizacji jeszcze daleko. Teraz cieszymy schodach, na których siadały takie sławy jak się wakacjami, ale ich koniec będzie nowym Wajda, Polański, Gajos. Kolejnym punktem pro- początkiem. Przypomnimy sobie lub poznamy gramu był przejazd przez Księży Młyn – dawną drogę do szkoły i wypoczęci, z zapałem rozpocz- dzielnicę robotniczą, dziś zrewitalizowaną. niemy pracę w nowym roku szkolnym. W „Starej kotłowni” poznali warunki, w jakich pracowały łódzkie tkaczki, a nawet mogli wirtual- Zebrała i opracowała: nie sadzić i zbierać bawełnę. Następnym etapem Pani Olga Laskowska. wędrówki po Łodzi była słynna ulica Piotrkowska

8 BIULETYN INFORMACYJNY GMINY DĘBE WIELKIE / SIERPIEŃ 2016