Punime të Kuvendit Legjislatura e 17-të Viti 2005, nr.1- 2 - 3
1 Libri 1, fq. 3 - fq. 300 Libri 2, fq. 301 - fq. 646 Libri 3, fq. 647 - fq. 1014 Ribotim, 2009 Botimi i parë: libri 1 - 2 - 3, viti 2006
2 PUNIME TË KUVENDIT Seancat Plenare
Viti 2005
1
Tiranë, 2009
3 Përgatiti për botim Drejtoria e Shërbimit të Botimeve Parlamentare
4 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
REPUBLIKA E SHQIPËRISË Punime të Kuvendit Seancat plenare LEGJISLATURA E 17-TË Sesioni i parë
Seanca I
E premte, 2.09.2005 Drejton seancën deputeti më i moshuar, Seanca e pasdites zoti Lufter Xhuveli
Lufter Xhuveli – Të nderuar ambasadorë dhe lëgjislacionit mbi bazën e parimeve demokratike përfaqësues të trupit diplomatik, moderne, për kryerjen dhe thellimin e reformave në Zonja dhe zotërinj, gjithë jetën politike, ekonomike e shoqërore të Të nderuar deputetë, vendit, reforma të cilat do ta bëjnë më të mirë jetën Jemi mbledhur sot këtu, në këtë tempull të e qytetarëve shqiptarë dhe më të shkurtër rrugën shenjtë të demokracisë, në përgjigje të Dekretit të drejt integrimit të Shqipërisë në strukturat Presidentit të Republikës, për të kryer një detyrë euroatlantike. Unë shpreh bindjen dhe uroj që në madhore kushtetuese, atë të konstituimit të Kuvendin tonë të ri të mbizotërojë klima e Parlamentit të Ri dhe të fillimit të punimeve të mirëkuptimit, konstruktivitetit, korrektëses, respektit Legjislaturës së 17-të të Kuvendit të Shqipërisë, të të ndërsjelltë dhe bashkëpunimit midis forcave dalë nga zgjedhjet e 3 korrikut 2005. Për misionin e politike. rëndësishëm dhe rolin e madh dhe të Duke uruar të gjithë deputetët dhe në mënyrë pazëvendësueshëm që luajnë deputetët dhe të veçantë ata që janë zgjedhur për herë të parë, Kuvendi, për të tashmen dhe për të ardhmen e punë të mbarë në të gjithë aktivitetin legjislativ dhe vendit, dita e sotme është një ditë krejt e veçantë parlamentar, kam nderin ta deklaroj të hapur që e presin me interesim jo vetëm zgjedhësit e këtij Seancën e Parë të Legjislaturës së 17-të të Kuvendit Forumi të Lartë, por të gjithë shqiptarët, të Shqipërisë. përfaqësuesit e komunitetit ndërkombëtar dhe Falemnderit! dashamirësit e shumtë të Shqipërisë. Tani ju ftoj zotërinj deputetë të ngiheni në këmbë Para Kuvendit të ri të Shqipërisë dhe çdo për të nderuar Himnin e Flamurit. deputeti në veçanti qëndron përgjegjësia e madhe (Të gjithë deputetët ngrihen në këmbë në nderim për plotësimin dhe përmirësimin e mëtejshëm të të Himnit të Flamurit)
5 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
Në bazë të nënit 3 pika 2 të Rregullores, duke Kundër? Nuk ka. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. u bazuar në moshën më të re të deputetëve të Kush e do fjalën për të propozuar emrat e zgjedhur në këtë Kuvend, kanë nderin të jenë si anëtarëve të komisionit? sekretarë të Kuvendit, që do ta kryejnë këtë detyrë Zoti Bamir Topi. përkohësisht: Bamir Topi –Flas në emër të Grupit 1. Flori Bajramaj. Parlamentar të Partisë Demokratike, i cili propozon 2. Alfred Ceka zotërinjtë: Jemin Gjana, Ilir Rusmajli dhe Engjëll 3. Taulant Balla Cara. Deputetët e Kuvendit të zënë vendin në Lufter Xhuveli –Përfaqësuesit e partive të tjera? sekretarinë e Kuvendit. Fatmir Mediu – Propozojmë Dalip Rramadhin. Tani, mbështetur në nënin 2 të Rregullores së Lufter Xhuveli – Zoti Brokaj? Kuvendit, i njoftoj Kuvendit emrat e personave të Sabit Brokaj – Ne propozojmë Ndre Legisin. zgjedhur duke filluar sipas numrit rendor të zonave Lufter Xhuveli – Zoti Ndoka? elektorale dhe pastaj deputetët e sistemit Nard Ndoka – Ne propozojmë Jak Ndokajn. proporcional. Lufter Xhuveli - Përfaqësuesi i PSD-së? (Lexohet lista e deputetëve) (Propozohet Engjëll Bejtaj) Lufter Xhuveli – Partia Socialiste? Kjo ishte lista e 140 deputetëve të çertifikuar Gramoz Ruçi – Lufter Xhuveli, Fatmir Xhafa dhe nga Komisioni Qendror i Zgjedhjeve Besnik Dervishi. (Të qeshura) Detyra jonë e parë në bazë të Rregullores së Lufter Xhuveli – Në rregull. Kuvendit është të verifikojmë mandatet e deputetëve. Edhe kjo është mirë, se në këtë kohë të Për këtë qëllim, bazuar në nënin 3 të Rregullores tënsionuar duhet edhe e qeshura. së Kuvendit, Kuvendi duhet të zgjedhë një komision Atëherë kalojmë më tëj. të përkohshëm për verifikimin e mandateve, të Për të propozuar kryesinë e komisionit e ka fjalën përbërë nga 9 deputetë. deputeti Bamir Topi. Në lidhje me përbërjen e Komisionit të Verifikimit Bamir Topi – Unë propozoj strukturën. Të jetë të Mandateve, e ka kërkuar fjalën deputeti Bamir kryetar një përfaqësues i Grupit Parlamentar të Topi. Partisë Demokratike, zëvendëskryetari nga Grupi Bamir Topi – Falemnderit! Parlamentar i Partisë Socialiste dhe sekretari nga Në emër të një grupi deputetësh të Grupit Partia Republikane. Parlamentar të Partisë Demokratike, propozojmë që Lufter Xhuveli – Kush është dakord? Kundër? në përbërje të Komisionit të Verifikimit të Mandateve Nuk ka. Abstenim? 2 abstenime. Miratohet. të jenë 9 persona. Të jetë kjo strukturë: Partia Atëherë meqenëse Komisioni i Verfikimit të Demokratike 3 anëtarë, Partia Socialiste 2 anëtarë, Mandateve do të ketë nëvojë për të kryer punën e tij Partia Republikane 1 anëtar, Partia Socialdemokrate dhe për të përgatitur raportin, me kaq seanca e parë 1anëtar, Lëvizja Socialiste për Integrim 1 anëtar dhe mbyllet. Komisioni është i lutur të vazhdojë punën Partia Demokrate e Re 1 anëtar. për shqyrtimin e dokumentacionit të zgjedhjeve dhe Falemnderit! ashtu si është rënë dakord punimet e seancës së Lufter Xhuveli – Ka ndonjë propozim tjetër? dytë do të vazhdojnë nësër në datën 3.9.2005, ora Nuk ka. 11.00. E hedhim në votë propozimin. Kush është dakord? Seanca mbyllet.
6 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
LEGJISLATURA E 17-TË Sesioni i parë
Seanca II
E shtunë, 3.09.2005 Drejton seancën deputeti më i moshuar, Seanca e paradites zoti Lufter Xhuveli
Lufter Xhuveli- Të nderuar deputetë, deputetë të partive politike. Në menyre zyrtare këto Të nderuar ambasadorë dhe përfaqësues të dy vendime dhe të dhëna të detajuara që trupit diplomatik, përmbaheshin në tëkstet e tyre, u morën në shqyrtim Zonja dhe zotërinj, hapim seancën. nga Komisioni i Përkohshëm i Verifikimit të Për të paraqitur raportin në emër të Komisionit Mandateve, i ngritur dje me votim nga ky Kuvend. të Përkohshëm të Verifikimit të Mandateve, fjalën e Nga 27 subjekte zgjedhore që konkurruan më 3 merr kryetari i komisionit, deputeti Jemin Gjana. korrik në votimin për partitë politike dhe koalicionet Jemin Gjana – I nderuar zoti Kryetar i vetëm 9 prej tyre dhe përkatësisht: Koalicioni seancës, “Aleanca për Liri, Drejtësi dhe Mirëqenie”, Partia Të nderuar kolegë, Socialdemokrate, Partia Socialiste, Lëvizja Po ju paraqes raportin e Komisionit të Socialiste për Integrim, Partia Demokratike, Partia Përkohshëm të Verifikimit të Mandateve, të miratuar Agrare Ambientaliste, Partia Aleanca Demokratike, në ditën e djeshme në seancën e parë të Partia Demokracia Sociale dhe Partia Bashkimi për Legjislaturës së XVII të Kuvendit të Shqipërisë. të Drejtat e Njeriut, arritën të kalonin pragun Në datën 3 korrik 2005 në Republikën e elektoral të përcaktuar në Kushtetutë dhe për pasojë Shqipërisë u mbajtën zgjedhjet për Kuvendin e të përfitonin nga ndarja e 40 mandateve plotësuese Republikës së Shqipërisë. Këto zgjedhje u për Kuvendin e Shqipërisë. mbështetën në legjislacionin e ri zgjedhor të miratuar Në përputhje me nenin 67 të Kodit Zgjedhor nga Kuvendi i mëparshëm i Republikës së Shqipërisë është bërë “përkthimi” i votave të vlefshme në dhe mbi një ndarje të re të tërritorit të Republikës mandate përfaqësuese dhe subjektet zgjedhore që në 100 zona zgjedhore. Në zgjedhjet parlamentare kanë përfituar në zbatim të formulës së parashikuar morën pjesë 27 subjekte politike të regjistruara, të në ligj janë: Koalicioni “Aleanca për Liri, Drejtësi cilat konkurruan për të pasur përfaqësuesit e tyre dhe Mirëqenie” 18 mandate, nga të cilat Partia në Kuvendin e Shqipërisë. Bashkimi Liberaldemokrat ka një mandat, Partia Pas përfundimit të procesit të nxjerrjes së Demokrate e Re 4 mandate, Partia Demokristiane rezultatit nga Komisionet Zonale Zgjedhore, procesit 2 mandate, Partia Republikane 11 mandate, si dhe të ankimimit ndaj tyre në rrugë administrative dhe vijohet me Partinë Socialdemokrate 7 mandate, gjyqësore, Komisioni Qendror i Zgjedhjeve me Lëvizja Socialiste për Integrim 4 mandate, Partia vendimin nr. 1680, datë 1.9.2005 shpalli rezultatin Agrare Ambientaliste 4 mandate, Partia Aleanca perfundimtar të zgjedhjeve në rang vendi dhe me Demokratike 3 mandate, Partia Demokracia Sociale vendimin nr. 1681, datë 1.9.2005 shpalli listën e 2 mandate, Partia Bashkimi për të Drejtat e Njeriut kandidatëve fitues nga lista shumëemërore për 2 mandate.
7 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
Përsa u përket kandidatëve fitues në 100 zonat respektoj dhe do të mbroj të drejtat dhe liritë e zgjedhore, në 56 prej tyre kanë fituar kandidatët e shtetasve dhe do të përpiqem me të gjitha fuqitë e mbështetur nga Partia Demokratike, në 42 zona mia për përparimin e atdheut dhe mirëqenien e zgjedhore kandidatët e mbështetur nga Partia popullit tim”. Socialiste, në një zonë kandidati i pavarur dhe në Deputetët janë të lutur të ngrihen në këmbë kur një zonë zgjedhore kandidati i mbështetur nga Partia të thonë fjalën “Betohem”. Lëvizja Socialiste për Integrim. (Drejtuesi i seancës lexon emrat e deputetëve Komisioni i Përkohshëm i Verifikimit të dhe çdo deputet ngrihet në këmbë duke thënë Mandateve administroi gjithashtu edhe listën e “Betohem”.) personave të zgjedhur deputet në Kuvend dhe të Lufter Xhuveli – Të nderuar deputetë! lexuar në seancën e djeshme nga drejtuesi i Mbështetur në nenin 75 të Kushtetutës së seancës zoti Xhuveli. Nga verifikimi iu bë emrave të Shqipërisë dhe nenit 5 të Rregullores së Kuvendit zgjedhur rezulton se në zgjedhjen e tyre janë do të procedojmë për zgjedhjen e Kryetarit të respektuar kërkesat e parashikuara në nenin 68 dhe Kuvendit të Shqipërisë. 69 të Kushtetutes së Republikes të Shqipërisë, si Në bazë të nenit 6 të Rregullores së Kuvendit, dhe të nenit 13 të ligjit nr. 9087, datë 19.6.2003 kandidati për Kryetar të Kuvendit propozohet nga të “Kodi Zgjedhor i Republikes së Shqipërisë” i paktën 15 deputetë. Propozimi bëhet me shkrim ndryshuar”. dhe paraqitet në sekretarinë e përkohshme të Për listën e kandidatëve të zgjedhur, si në zonat Kuvendit. Për kandidaturat e propozuara votimi do njëemrore ashtu edhe nga deputetët që dolën nga të bëhet i fshehtë. Fjalën për të bërë propozimin në ndarja e 40 mandateve plotësuese, nuk rezultoi asnjë emër të 15 deputetëve të kërkuar e ka Ilir Rusmajli. lloj pengese ligjore, për asnjërin prej deputetëve, që Ilir Rusmajli – Falemnderit zoti drejtues i ta pengojë atë të bëjë betimin në këtë seancë seancës! plenare. Siç e thatë dhe ju zoti drejtues, në mbështetje të Në këto kushte, i nderuar zoti drejtues i seancës nenit 6 të Rregullores një grup deputetësh të disa plenare, Komisioni i Përkohshëm i Verifikimit të partive parlamentare mbështesin kandidaturën e Mandateve, në mënyrë unanime vlerësoi se nuk zonjës Jozefina Topalli për kryetare të Parlamentit ekziston asnjë pengesë ligjore për asnjë nga Shqiptar. Grupi i deputetëve nënshkrues shpreh kandidatët e zgjedhur deputetë. Për pasojë, mund bindjen se formimi i saj dhe përvoja e gjatë të procedohet me tëj sipas përcaktimeve të bëra në parlamentare janë premisat e domosdoshme që Rregulloren e Kuvendit, me betimin e deputetëve plotësojnë figurën e deputetes Jozefina Topalli si individualisht, duke shënuar në të njëjtën kohë edhe kandidaturën më të mirë për këtë post të zyrtarisht fillimin e ushtrimit të mandatit të deputetit rëndësishëm kushtetues. Gjithashtu, nënshkruesit për Kuvendin e Legjislaturës së XVII të Republikës shprehin bindjen se ky propozim do të përkrahet së Shqipërisë. nëpërmjet votimit edhe nga anëtarët e opozitës Ju falemnderit dhe me lejoni t’ju uroj në emër të parlamentare. Unë kam me vete listën me komisionit që drejtova pune dhe aktivitet të mbarë nënshkrimet e deputetëve dhe ju kërkoj zoti drejtues parlamentar. i seancës që të më lejoni ta depozitoj atë në sekretari. Lufter Xhuveli – Falemnderit, zoti Gjana! Falemnderit! Tani para se të vazhdoj më tej, tre deputetët më Lufter Xhuveli – Zoti Ruçi e ka fjalën. të rinj në moshë janë të lutur që të zënë vendet e Gramoz Ruçi – Në emër të grupit parlamentar tyre në sekretarinë e përkohshme. socialist kërkoj gjysmë ore kohë për të marrë Zotërinj deputetë, vendimin nëse do të kemi propozim për kandidat Do të kalojmë tani në procedurën e betimit. për Kryetar të Kuvendit, apo jo. Unë do të lexoj formulën e betimit dhe ju do të Falemnderit! çoheni një nga një dhe do të deklaroni “Betohem”. Lufter Xhuveli – Dakord, pushim sipas kohës Teksti i betimit është “Betohem me nderin tim së kërkuar. që do të kryejë më ndërgjegje detyrën si deputet i popullit në Kuvend, do të përfaqësoj denjësisht * * * popullin, do t’i bindem Kushtetutës dhe ligjeve, do Lufter Xhuveli – Zotërinj deputetë rifillojmë të mbroj lirinë dhe pavarësinë e Shqipërisë, do të seancën.
8 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
Ka ndonjë propozim tjetër? Lufter Xhuveli – Kemi përfaqësuesit e sektorit Pirro Lutaj – Në emër të një grupi deputetësh juridik, të cilët mund ta sqarojnë po të jetë nevoja. të Parlamentit, të cilët sapo bënë betimin, në bazë Zoti Gumi. të nenit 6 pika 1 të Rregullores së Kuvendit të Viktor Gumi – Në lidhje me procedurën e Republikës së Shqipërisë, propozoj për Kryetar të zgjedhjes së Kryetarit të Kuvendit, ajo çka thuhet Kuvendit të Shqipërisë, zotin Neritan Ceka. në nenin 6 pika 3 të Rregullores së Kuvendit, Propozimin e dorëzuam në sekretarinë e Kuvendit. mendimi ynë është që anëtari më i vjetër i komisionit Për sa i përket autoritetit, begraundit dhe kryen detyrën e kryetarit të komisionit. Votimi kontributit të zotit Ceka, unë mendoj që një pjesë e organizohet publikisht dhe drejtohet nga një madhe e Parlamentit e njeh dhe do të ishte një figurë komision votimi i përbërë prej pesë deputetësh, që mjaft e përshtatshme për të kryer detyrën e Kryetarit pasqyron për aq sa është e mundur përbërjen politike të Parlamentit. të Kuvendit. Anëtari më i vjetër në moshë kryen edhe Falemnderit! detyrën e kryetarit të komisionit të votimit dhe shpall Lufter Xhuveli – Ka propozim tjetër? rezultatin. Propozimet mbyllet. Fjalia e dytë duhet parë në lidhje me pikën 1. Kemi dy kandidatura: kandidaturën e zonjës Lufter Xhuveli – Partia Socialiste ka propozim Topalli dhe kandidaturën e zotit Ceka. Për për anëtar komisioni? organizimin e votimit duhet të zgjedhim një komision Falemnderit, por nuk e pranoj. të përbërë nga pesë deputetë me këtë përbërje: Edhe njëherë Partia Socialiste ka propozim për Partia Demokratike 2 anëtarë, Partia Socialiste një anëtar komisioni. anëtar, Partia Republikane një anëtar dhe Partia Gramoz Ruçi – Lufter Xhuveli. Socialdemokrate një anëtar. Lufter Xhuveli – Falemnderit, por nuk pranoj! Kyetari i komisionit, në bazë të nenit 6 pika 3 të Neritan Ceka – Në qoftë se nuk ka propozim Rregullores së Kuvendit, do të jetë ai që ka moshën nga PS-ja, atëherë ne si palë e interesuar kërkojmë më të madhe. Kush e do fjalën për të bërë të përfaqësohemi në komision dhe unë propozoj propozimet për anëtarët e komisionit. zotin Pirro Lutaj. Zoti Topi. Gramoz Ruçi – Propozimi i zotit Ceka është Bamir Topi – Në emër të deputetëve të Partisë interesant se është palë e interesuar, si kandidat. Demokratike, unë propozoj zotin Olldashi dhe zotin Sigurisht ne nuk kemi kandidat se jemi opozitë e Gjana anëtarë të këtij komisioni, natyrisht duke pasur këtij Parlamenit, kështu që do të kërkoja dhe të drejtën për kryetar të komisionit. mirëkuptimin tuaj si drejtues i seancës dhe i Falemnderit! maxhorancës së re që të rikonsideroni formulën e Lufter Xhuveli – Zoti Mediu. përbërjes së komisionit, duke lejuar që deputetët Fatmir Mediu – Në emër të deputetëve të që janë propozuar të kenë një përfaqësues. Kurse Partisë Republikane propozoj zotin Arjan Madhi. atë vendin tonë të opozitës zero nuk e bëni dot. Ai Lufter Xhuveli – Falemnderit! një do të ngelet, se ndryshe të ngrihemi e të ikim Engjëll Bejtaj – Në emër të deputetëve të ne e vazhdoni si në kohën e komandantit. Partisë Socialdemokrate propozojmë zotin Albert Shikoje propozimin e kandidatëve dhe Divjaka. propozimin tonë. Lufter Xhuveli – Falemnderit! Lufter Xhuveli – Zoti Mediu. Zoti Ruçi. Fatmir Mediu – Pavarësisht se ne nuk mund Gramoz Ruçi – Më duket se kryetari i këtij të zhvillojmë debat, mendoj të paktën të ruajmë komisioni je zotërote. A mos vallë kërkon Rregullorja seriozitetin për të zbatuar Rregulloren. Komisioni që kryetari i këtij komisioni të jetë zotëria juaj? Jo ngrihet sipas përfaqësisë politike. Në qoftë se Partia se del me gjashtë pastaj komisioni. Socialiste nuk është e gatshme të propozojë, Lufter Xhuveli – Falemnderit, zoti Ruçi! Por ai atëherë i takon grupit tjetër ose numrit të deputetëve deputet që propozohet duhet të pranojë. në radhë pas Partisë Socialiste për të propozuar Gramoz Ruçi – Unë nuk propozova, se nuk kam anëtarin e komisionit. për të propozuar. Thashë më duket sikur Rregullorja Lufter Xhuveli – Zoti Ruçi. kërkon që drejtuesi i seancës të jetë kryetar i këtij Gramoz Ruçi - Atëherë ne propozojmë zotin komisioni. Është e vërtetë kjo? Di gjë e ke lexuar? Tauland Dedja.
9 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
Lufter Xhuveli – Me propozimet e bëra gjithashtu sukses të plotë në ushtrimin e kësaj plotësohet numri prej pesë vetësh në komison. detyre të lartë. (Duartrokitje) Kush është dakord me këtë propozim? Jozefina Topalli - Të nderuar kolegë! Kundër? 1 kundër. Abstenim? 3 abstenime. Së pari, dëshiroj të përcjell urimet më të Miratohen. ngrohta të gjithë parlamentarëve të Kuvendit të Ri Janë të lutur anëtarët e komisionit të vijnë këtu e t’ju uroj punë të mbarë në detyrën tuaj shumë për të filluar nga procedura. të rëndësishme. Jemin Gjana – Dy nga kolegët, anëtarë të Unë kam shumë për të falënderuar sot. komisionit, zoti Dedja dhe zoti Olldashi për Unë i jam mirënjohëse Shqipërisë dhe sigurinë e fletëve të votimit do të firmojnë te fletët falënderoj Zotin që ne zgjidhëm diferencat tona e votimit. Meqenëse është me dy kandidatura elektorale në mënyrë paqësore. ka nga një kuti për çdo emër. Fleta do të jetë e Unë u jam mirënjohëse të gjithë shqiptarëve vlefshme në qoftë se në njërën nga kutitë është për privilegjin që na dhanë për t’u shërbyer atyre. vënë shenja plus ose shenja e shumëzimit. Unë falënderoj familjen time për mbështetjen Fleta është e pavlefshme nëse nuk ka asnjë e gjatë e të pamunguar. shenjë në të, nëse shënohet në të dyja kutitë, nëse Ju falënderoj ju të gjithëve për besimin që më ka shenja të tjera ose nëse fleta rezulton pa firmat dhatë në postin shumë të nderuar të Kryetares e dy anëtarëve të komisionit. në tempullin e ligjit. E konsideroj si një përgjegjësi Fillojmë nga procedura. shumë të rëndësishme. E marr si një sfidë, jo vetëm Ka dy dhoma të fshehta dhe një kuti votimi. personale, por të përbashkët, tonën. (Kryetari i komisionit të votimit lexon emrat e Me shumë deputetë në këtë sallë, majtas e deputetëve sipas listës emërore, të cilët marrin fletën djathtas, jemi rritur politikisht, e kemi kuptuar se e votimit, shkojnë në dhomën e fshehtë dhe pastaj liria nuk është licencë dhe se pushteti nuk të jep hedhin votën në kuti. Pas përfundimit të votimit, çdo të drejtë. Përkundrazi, unë, duke qenë për një bëhet verifikimi dhe numërimi i hapur i votave për kohë të gjatë në opozitë, gjithnjë kam menduar e secilën kandidaturë për Kryetar të Kuvendit.) sot kam mundësi të bëhem unë mbrojtësja, Lufter Xhuveli – Atëherë i japim fjalën kryetarit përkrahësja e fortë e të drejtës së opozitës, garantja të komisionit të votimit, zotit Jemin Gjana, për të e rregullores që ruan opozitën (jo maxhorancën, se dhënë rezultatet përfundimtare. ajo nuk ka nevojë), avokatja e dëgjimit të zërit të të Jemin Gjana – Zotërinj të nderuar, gjithë atyre që mendojnë ndryshe nga unë. Komisioni i përbërë nga zotërinjtë Jemin Gjana, Pas zgjatjes dhe vështirësive të zgjedhjeve, ne Sokol Olldashi, Taulant Dedja, Arian Madhi dhe duhet të hedhim pas sjelljet partizane e të punojmë Albert Divjaka vlerëson se votimi u krye konform bashkë për të bërë të mundur premtimin e Shqipërisë kërkesave të Rregullores së Kuvendit. Në votim për çdo qytetarë. morën pjesë 136 deputetë, nga të cilët 81 deputetë Unë jam optimiste. kanë votuar për kandidaturën e zonjës Jozefina Unë bashkë me ju do të ndryshojmë tonin në Topalli dhe 53 deputetë për kandidaturën e zotit këtë sallë. Votat tona mund edhe të ndryshojnë, Neritan Ceka. Dy fletëvotimi ishin të pavlefshme. por asnjëherë shpresat. Shpirti i sensit të përbashkët Në përfundim komisioni shpall fituese zonjën do të jetë busulla ime. Jozefina Topalli për Kryetare të Kuvendit të Ndihem e inkurajuar, pavarësisht nga ndarjet Shqipërisë. politike, nga zonjat që janë në këtë sallë. Bashkë Urime, zonja Topalli! (Duartrokitje) me ju kemi shumë punë për të bërë. Lufter Xhuveli – Falemnderit, zoti Gjana! E vlerësoj si themelore përgjegjësinë që ka ky Falemnderit të gjithë komisionit për kryerjen e kësaj Parlament si institucioni qendror i vendit dhe në procedure të fundit. identitetin e tij si shprehës i vullnetit të shqiptarëve, Dhe tani, të nderuar deputetë, detyra ime si përgjegjësinë e jashtëzakonëshme që do të kryesues i kësaj mbledhjeje mori fund. Më lejoni që mbajmë së bashku në ndërtimin e shtetit ligjor, t’ju falenderoj për bashkëpunimin në drejtimin e në luftën kundër korrupsionit dhe krimit të deritanishëm, të ftoj Kryetaren e porsazgjedhur të organizuar, në të gjitha shfaqjet e tyre. Kuvendit të Shqipërisë për të marrë drejtimin e Zgjedhjet e 3 korrikut reflektuan bindjen e thellë punimeve të mëtejshme të Kuvendit dhe t’i uroj të qytetarëve shqiptarë në procesin demokratik
10 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
të ndryshimit. Pjesëmarrja e madhe e shqiptarëve Parlament t’u përgjigjet mirë pritjeve të njerëzve në këto votime e vullneti i tyre janë tregues të e nevojave të vendit. Këtu do të shtoja dhe diçka aspirimit shqiptar në perspektivën tonë europiane. krejt personale. Unë kam kaluar vitet më Shqiptarët i kanë dhënë një leksion bazal domethënëse të jetës sime në opozitë, dhe unë demokracisë. Me virtytin, shembullin dhe aftësinë, e dua këtë rol. ata formësuan karakterin e kohës sonë, që është Pastaj besoj se vetëm aritmetika parlamentare kohë për ndryshim. Na takon neve tani t’u japim nuk të jep çelësin e qeverisjes së mirë. Ky çelës, jetë këtyre idealeve të kohës sonë. jam e bindur, qëndron në vullnetin e përbashkët, Shqiptarët kanë vendosur vetëm atë që të të gjithëve, për t’u ngritur mbi nocionet e besojnë, që është në qenien e tyre, që është opozitës e të maxhorancës parlamentare dhe për interesi i tyre dhe çfarë shqiptarët kanë përqafuar të funksionuar në shpirtin e kooperimit, pajtimit e përherë gjatë gjithë historisë. konsensusit, që lejon një kurs pozitiv në qeverisje, Bindja ime ecën me këtë shpirt. që kërkon të bashkojë e jo të ndajë. Dialogu, Unë kujtoj votuesit e thjeshtë në zgjedhjet e 3 debati dhe diskutimi duhet të zëvendësojnë çdo korrikut. Të gjithë kemi dalluar në shikimin e tyre lloj antagonizmi të ngushtë në këtë sallë. se ata po votonin për dikë, prej të cilit prisnin Meloditë nuk kanë pse të jenë të njëjta për t’u shumë. Kjo pritje është për t’u realizuar. Një pëlqyer prej të gjithëve në këtë sallë. Por, nëse përgjegjësi e lartë mbetet te çdo parlamentar. Çdo ne dëgjojmë njëri-tjetrin dhe përpiqemi të gjë që do bëjmë, çdo gjë që do të themi, do të realizojmë vizionin tonë së bashku, ne do të ketë një impakt në të gjithë kombin tonë. shkruajmë një sinfoni shumë më të madhe se Ne të gjithë, pavarësisht nëse jemi në shuma e të gjitha notave tona individuale. maxhorancë apo në minorancë, duhet të lexojmë Parlamenti, si trupi më i lartë ligjbërës, ka një me shumë përgjegjësi votën. rol të veçantë, sigurinë dhe prosperitetin e vendit, Përgjegjësia e parë do të thotë formësim i në dinamikën e botës ku ne jetojmë. Ne duhet të ndryshimit, materializim i ndryshimit. jemi brezi i ndryshimit. Ide të reja, pikëpamje të Në këto kohë për ndryshime, ne kemi të gjithë ndryshme do të mund e duhet të debatohen këtu. detyrimet për të punuar për avancim të reformave Këtu, në këtë sallë, do të punojmë bashkë për atë elektorale, për zgjedhje të lira e të ndershme, që është vetë ëndrra jonë, vetë ndryshimi, e që e ka Në këto kohë për veprime, ne kemi të gjithë emrin integrim. Parlamenti duhet të ndërmarrë me vetëdijen e përgjegjësisë së institucionit të sukses këtë detyrë madhore, jo vetëm për hir të përfaqësimit e të mbartësit të sovranitetit për të moralitetit të përgjithshëm të shoqërisë, por edhe punuar në përmirësim të ligjeve kundër korrupsionit për të mundësuar në maksimum progresin ekonomik, e krimit të organizuar, të ligjit kundër konfliktit të i cili në një masë të madhe varet në besimin dhe interesave e kundër mafias. Jo se nuk ekzistojnë ndershmërinë. ligje. Gjatë viteve ne kemi punuar bashkë dhe kemi Korrupsioni dhe krimi i organizuar përbëjnë miratuar shumë ligje, shumë prej tyre shumë të rrezikun më serioz ndaj shtetit të së drejtës, rëndësishëm. Por sot ne përballemi, ne sfidojmë stabilitetit dhe sigurisë së shoqërisë demokratike. kohën që kërkon ndryshime të tjera dhe vullneti për Ato vënë në rrezik ndarjen e drejtë të të mirave këtë është i pamunguar. Ndaj, ky institucion, dhe ekonomike, sepse bazohen në zhvlerësimin e jam e sigurt se ndaj me ju të njëjtin mendim, përmes vlerave themelore demokratike të shoqërisë dhe të reformave që do të kalojnë, do të bëjë të gjitha institucioneve, pengojnë zhvillimin ekonomik, social përpjekjet për të futur sistemin checks and balance, dhe politik të vendit, si dhe gëzimin e të drejtave të për të rritur e forcuar kërkesën për kontroll e njeriut. trasparencë. Parlamenti duhet të mbetet aktori kryesor në Kjo tribunë do të jetë një mundësi e këtë luftë, sepse: jashtëzakonshme për opozitën, jo për t’i bërë favor nëpërmjet funksionit ligjbëres, ai do të asaj, se ajo e ka të fituar këtë të drejtë, por për t’i mundësojë miratimin dhe zbatimin e legjislacionit përcjellë me ndershmëri e bindje filozofinë e antikorrupsion, që siguron ndërshkim të respektimit e të vlerësimit të kontributit që opoztëa përshtatshëm për autorët e tyre; sjell në jetën politike të vendit. Ky kontribut i nëpërmjet funksionit kontrollues do të opozitës do të mund të shtojë mundësitë që ky institucionalizojë mekanizmat ligjorë për të sjellë
11 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
para përgjegjësisë degën qeverisëse për veprimtarinë - Për këtë, synimi ynë është të arrijmë tek të e saj dhe siguruar në praktikë qeverisjen e mirë; nënprivilegjuarit dhe tek ata që nuk kanë aspak nëpërmjet funksionit të përfaqësimit do të pushtet. Më shumë se 1/3 e njerëzve jetojnë nën sigurojë që njerëzit e thjeshtë të kenë një zë në kufirin e varfërisë. Shumë të tjerë nuk kanë akses menaxhimin e punëve publike. të edukimit bazë apo facilitetet e shërbimit Sfida e madhe mbetet integrimi i Shqipërisë në shëndetësor. Këta duhen ndihmuar për të arritur stukturat euro-atlantike. Integrimi europian nuk është pjesën që u takon nga mirëqenia kombëtare. një çështje e jashtme e Shqipërisë, por një çështje e - Në shoqëritë civile, fëmijët kanë lindur për të brendshme e saj. Serioziteti në çështjen e integrimit qenë të lumtur. Për fat të keq, shumë fëmijë te ne nuk duhet të shërbejë vetëm si një platformë e një kanë lindur për të punuar pa mbushur 10 vjeç. Ne konsesusi politik mbarëkombëtar, por njëkohësisht besojmë se fëmijët duhet të shkojnë në shkollë, të të konsiderohet edhe katalizator në europianizimin e luajnë, dhe jo t’u hiqet fëmijëria. Ka konventë për jetës dhe të institucioneve shqiptare. Tashmë ka fëmijët, që e kemi ratifikuar, ku nuk lejohet që fëmija ardhur momenti që tranzicionin shqiptar të mos ta të shkojë të flejë i uritur. shndërrojmë në një situatë permanente, por sa më Këtu u adresohem më shumë zonjave. Ne të përkohshme. Tashmë ka ardhur momenti që bashkë, këtu, do të punojmë fort për dashurinë tonë stacionin e nisjes së paraardhësve tanë, historikun, më të madhe, mbrojtjen e fëmijëve. traditat, parimet dhe vlerat e Europës t’i shndërrojnë Sot, po ashtu, ne do të adresojmë sfida të reja. në stacionin përfundimtar të ecjes sonë, në Ne do të vazhdojmë të mbështesim: destinacionin final: te Familja e Bashkuar Europiane. 1- përpjekjet për ruajtjen e stabilitetit të rajonit; Implementimi i sistemit të planifikimit integrues 2- përpjekjet globale në luftën kundër terrorizmit. (IPS), që i kërkon vendimmarrjes planifikim të Ne jemi në kohë ndryshimesh. Për sa kohë jemi buxhetit dhe dekonfliktim të strategjive dhe të gjithë në një anije, ne do të zgjedhim një ekip, që iniciativave konkurruese, do të jetë pjesë e kontrollit do të dijë të drejtojë, përmes ujërave të turbulluar, parlamentar. Për këtë mandat do jetë shumë i drejt ujërave të pastra e të kthjellëta. Ky është misioni rëndësishëm debati real në punën e komisioneve i këtij ndryshimi. parlamentare, për të sjellë së bashku iniciativat më Falënderoj Partinë Demokratike dhe aleatët e të mëdha të lidhura me proceset, si ai i stabilizim- saj, si dhe deputetët e kësaj seance që votuan për -asociimit, strategjia e zhvillimit social-ekonomik të sjellë në krye të Kuvendit për herë të parë një dhe objektivat e mijëvjeçarit. Këtij Kuvendi do t’i grua. Ky falënderim përbën për mua tri detyrime: japim një rol të madh në procesin e buxhetimit. • të drejtoj me frymën e votës së shumicës së Ne jemi një demokraci e re dhe reputacioni shqiptarëve, duke respektuar opozitën; ynë në botë bazohet edhe në faktin se sa • me tolerancën e masës së grave; suksesshëm do të menaxhojmë së bashku liritë, • me qytetarinë e qytetit nga vij. mundësitë dhe besimin e ndryshimit. Kuvendi i Pavarësisht nëse votuat apo jo për mua, unë do legjislacionit të kaluar ka bërë punë të të bëj çdo gjë për t’i shërbyer interesit të atyre që ju rëndësishme në përafrimin e legjislacionit. Për përfaqësoni e do të punoj për të fituar edhe më çështje madhore shumë herë kemi votuar njëlloj. shumë respektin tuaj . Unë dëshiroj të falënderoj edhe z. Pëllumbi, por Vendi i Kryetares së Kuvendit është më shumë edhe ata kolegë të majtë e të djathtë që nuk se një nder, është më shumë se një zyrë. Ai është janë sot këtu për angazhimin e tyre. një peshë për t’u mbajtur dhe unë do e ndaj bashkë Kam bindjen se opozita e djeshme ka krijuar me ju. për herë të parë modelin real të opozitarizmit në Punë të mbarë! (Duartrokitje) historinë tonë jo të gjatë parlamentare, ka krijuar Zyra Juridike duhet të shpërndajë në të gjitha shkollën e opozitarit. tryezat e deputetëve formularin, që ata do të Bashkë i kemi dhënë thelb parlamentarizmit plotësojnë, për të treguar se në cilin grup shqiptar. Në këtë legjislaturë, bashkë me ju, do të parlamentar do të bëjnë jetën politike. Ndërkohë, punoj që parlamentarizmi të ngrihet më lart, të jetë ju vë në dijeni se të hënën, ora 18.00, do të hapet më civil, më etik dhe eficent. seanca tjetër plenare me mesazhin që Presidenti Një gjë kam të qartë: Çfarëdo që shqiptarët i Republikës do t’i drejtojë këtij Kuvendi. kërkojnë nga ne, kërkon që ne aty të vëmë shpirtin. Seanca mbyllet. Falemnderit!
12 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
LEGJISLATURA E 17-TË Sesioni i parë
Seanca III
E hënë, 5.09.2005 Drejton seancën Kryetarja e Kuvendit, Seanca e pasdites zonja Jozefina Topalli (Çoba)
Jozefina Topalli – Të nderuar deputetë, hapim Shqipërisë, dëshiroj të uroj eputetët e rinj për seancën. zgjedhjen dhe besimin që ju dha elektorati. Për Siç jeni njoftuar edhe në seancën e kaluar, sot një deputet nuk ka përgjegjësi më të madhe sesa Presidenti i Republikës, zoti Alfred Moisiu, do të përfaqësimi i ndershëm dhe me dinjitet i përshëndesë Kuvendin e ri. Por, përpara se të ftojmë zgjedhësve. Ju lypset të jeni zëri i tyre në zotin President, në sallë janë tre deputetë që nuk Parlament, avokati i tyre në mbrojtjen e të kanë qenë të pranishëm kur është bërë betimi i drejtave, kërkesave dhe aspiratave. Në punën tuaj deputetëve. Janë zotërinjtë Sali Shehu, Arta Dade të përgjegjshme duhet të sillni shpresën se e dhe Skënder Gjinushi. Unë do të lexoj formulën e nesërmja do të jetë më e mirë, më e sigurt dhe betimit, ata do të ngrihen në këmbë dhe do të thonë më e begatë se e sotmja. Ndaj ju ftoj ta përdorni “Betohem” mandatin tuaj për t’u shërbyer qytetarëve dhe “Betohem me nderin tim se do të kryej me vendit, si edhe për të bërë realitet ëndrrën e ndërgjegje detyrën si deputet i popullit në Kuvend. zhvillimit dhe të integrimit euroatlantik. Do të përfaqësoj denjësisht popullin, do t’i bindem Të nderuar deputetë, Kushtetutës dhe ligjeve, do të mbroj lirinë dhe Kur dekretova datën e zgjedhjeve, nga ky podium pavarësinë e Shqipërisë, do të respektoj dhe mbroj theksova se zhvillimi i zgjedhjeve të lira e të drejtat dhe liritë e shtetasve dhe do të përpiqem demokratike janë interes madhor i Shqipërisë dhe me të gjitha fuqitë e mia për përparimin e atdheut një borxh i madh që politika u ka qytetarëve. Tani dhe mirëqenien e popullit tim.” që procesi zgjedhor është mbyllur, është koha të Deputeti Sali Shehu. bëjmë edhe bilancin e tyre. Sali Shehu – Betohem! Me përgjegjësinë e kryetarit të shtetit, deklaroj Jozefina Topalli - Zonja Arta Dade. se më 3 korrik Shqipëria e kaloi në tërësi provën e Arta Dade – Betohem! zgjedhjeve, të cilat ishin në frymën e zgjedhjeve të Jozefina Topalli – Zoti Skënder Gjinushi. lira dhe demokratike. 3 korriku meriton vlerësime Skënder Gjinushi - Betohem! pozitive për fushatën qytetare, për pjesëmarrjen Atëherë, më lejoni që të ftoj Presidentin e masive në votime, për shprehjen e vullnetit të lirë e Republikës, zotin Alfred Moisiu, për mesazhin që i të fshehtë të zgjedhësve, për qëndrimin e paanshëm drejton Kuvendit të ri. dhe ligjor të institucioneve kushtetuese dhe të Alfred Moisiu - E nderuar, zonja Kryetare, Policisë së Shtetit, por edhe për kontributin Të nderuar deputetë, profesional të medias. Falënderoj të gjithë ato forca Ambasadorë dhe të ftuar, politike, politikanë dhe institucione që respektuan Në këtë adresim të parë në Kuvendin e ri të Kodin e Sjelljes, si një model me vlera edhe për të
13 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
ardhmen. njohura e të pranuara deri tani, është në interes të Zgjedhjet e afruan Shqipërinë me standardet zhvillimeve demokratike në vend, stabilitetit dhe demokratike për to, duke minimizuar praktikat e garantimit të standardeve të plota para dhe pas gabuara të së kaluarës. Për përgatitjen dhe zgjedhjeve. Kjo kërkesë bëhet akoma më imperative mbarëvajtjen e tyre, krahas ndihmës së dhënë nga në dritën e zgjedhjeve të ardhshme lokale. Ju ftoj ta OSBE, ODIHR dhe institucionet ndërkombëtare, një konsideroni këtë problem pjesë të rëndësishme të rol pozitiv dhe të vlerësuar luajtën KQZ, Parlamenti axhendës suaj, ndërkohë që Qeverisë së re i takon dhe Qeveria e kaluar. Megjithatë, merita kryesore të marrë masa të menjëhershme për hartimin e saktë është e qytetarëve dhe e shoqërisë shqiptare, që dhe të plotë të Regjistrit Kombëtar të Gjendjes Civile përditë po maturohet si një shoqëri që ka përqafuar dhe të pajisjes së qytetarëve me Kartën e Identitetit. vlerat e vërteta demokratike dhe europiane. Me Zonja e zotërinj, sjelljen dhe rolin e tyre civil në vëzhgimin e fushatës, Parlamentin dhe Qeverinë e re i presin një varg me gjykimin për programet e partive, me votimin sfidash të mëdha, përballimi me sukses i të cilave masiv dhe të lirë, si dhe me qetësinë në pritjen e do të jetë në interesin madhor të vendit dhe të rezultateve përfundimtare dhe të rotacionit të shoqërisë. Maxhoranca e re ka mandatin për të pushtetit, votuesit mbeten fitorja më e madhe e 3 qeverisur, ka programin e saj elektoral dhe do të korrikut. paraqesë edhe programin e saj qeveritar, me piketat Por, ndërsa qytetarët i arritën standardet e kryesore të punës për të ardhmen. Duke konfirmuar zgjedhjeve, politika edhe këtë herë në tërësi u mbeti publikisht angazhimin tim për një bashkëpunim aktiv borxh atyre. Standardet e saj në respektimin e në dobi të ecurisë së reformave dhe të progresit të vullnetit të zgjedhësve mund të kishin qenë më në gjithanshëm të shoqërisë shqiptare, gjej rastin të sinkron me verdiktin e tyre. Përpara, gjatë dhe pas shpreh para jush edhe disa mendime. fushatës elektorale, klasa politike shfaqi vështirësi Vendi ynë ka një të kaluar të gjatë nën izolim në ndarjen nga disa praktika elektorale të dëmshme. të thellë dhe diktaturë. Më shumë se dy breza u Nuk munguan gjuha e ashpër elektorale, rritën dhe u edukuan me mentalitetin e partisë-shtet, keqpërdorimi i infrastrukturës së zgjedhjeve, vonesat i cili fatkeqësisht është shfaqur si kërcënim për artificiale dhe përpjekjet për të përfituar më shumë demokracinë edhe gjatë këtyre viteve të tranzicionit. mandate nga hapësirat ligjore. Këto mangësi u Nga kjo tribunë e lartë e përfaqësuesve të popullit shfaqën sidomos në periudhën paraelektorale dhe shqiptar ju ftoj të bëjmë gjithçka që është e mundur në atë të administrimit të votave. Kjo pjesë e për t’u ndarë njëherë e mirë nga kjo trashëgimi rëndësishme e procesit u shoqërua me një maratonë negative e së kaluarës. Nevoja për forcimin e kulturës të gjatë dhe hera-herës gati spekulative të ushtrimit ligjore, të përgjegjësive publike dhe të moralit të së drejtës ligjore të ankimimit. Partitë kishin demokratik kërkojnë kontribut aktiv dhe të vlerësuar standardet, por ato nuk reshtën së kërkuari përbashkët. Ju keni rastin që, duke u bërë avokatë pavlefshmërinë e zgjedhjeve në zonat e humbura. të vendosur të ligjit dhe të normave demokratike, të Ky veprim tregon se për politikën shqiptare mbetet ndihmoni që fryma e ligjit të sundojë në çdo hapësirë ende e brishtë kultura e njohjes së humbjes dhe të aktivitetit dhe debatit publik. Shqipëria ka nevojë respekti për vullnetin e sovranit. për pluralizëm politik aktiv dhe shtet të fortë ligjor. Analizat e hollësishme janë detyrë e vetë partive, Partitë kanë rol themelor në paraqitjen e alternativave politikës, medias, shoqërisë civile dhe faktorëve të dhe zgjedhjet politike, por shteti me institucionet e tjerë të përfshirë në zgjedhje. Ajo që mbetet e tij janë të përhershëm dhe qëndrojnë mbi çdo parti, rëndësishme, dhe për këtë unë kërkoj mirëkuptimin si garant i qytetarëve dhe në shërbim të tyre. tuaj, është nevoja urgjente për përsosjen e kuadrit Prova më e madhe në drejtim të forcimit të ligjor elektoral dhe të procesit të administrimit të shtetit të së drejtës është respektimi i plotë i parimit zgjedhjeve. Për t’i dhënë fund praktikës së kushtetues të balancës dhe ndarjes së pushteteve. deritanishme, sipas të cilës për çdo zgjedhje bëhet Është koha t’i japim fund tranzicionit politik. Iku koha një Kod i ri Zgjedhor, vlerësoj se vetëm një reformë kur çdo rotacion pushteti është lexuar edhe si elektorale e hartuar në kohë, e bazuar në mendimet rotacion shteti. Ne e kemi shtetin shqiptar, kemi e ekspertëve, pa gracka dhe boshllëqe ligjore, me institucionet kushtetuese legjitime, kemi krijuar një pjesëmarrjen aktive të të gjitha subjekteve politike përvojë dhe një bilanc pune pozitiv, të provuar nga parlamentare dhe që reflekton edhe problemet e viti në vit, duke përballuar situata krizash sociale
14 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
dhe politike. Ky është momenti për të mos lejuar ekonomikë, zgjerimin e infrastrukturës turistike, kthim pas, për të mos lejuar daljen e ambicieve reformimin e thellë të sistemit të arsimit, të politike mbi pavarësinë dhe integritetin e këtyre shendetësisë dhe të kujdesit social, si dhe për institucioneve, por për të ecur përpara me hapa të ngushtimin e diferencave social-ekonomike midis sigurt drejt një modeli perëndimor të shtetit dhe të krahinave dhe shtresave të ndryshme. demokracisë. Duke ofruar kontributin e plotë të Për herë të parë në Kuvend ka edhe një prurje institucionit që përfaqësoj në këtë drejtim, ftoj të re, të politikanëve ekspertë, të rinj në moshë, Kuvendin e ri, maxhorancën dhe opozitën e re, që por me energji të mëdha dhe me përvojë pune me punën dhe sjelljen e tyre të bëhen garant të brenda e jashtë vendit. Ky është një mesazh pozitiv bashkëpunimit dhe të harmonisë kushtetuese. ndryshimi, që duhet pasuruar edhe më tej. Shqipëria Në këtë kontekst dëshiroj të theksoj edhe duhet të jetë krenare me brezin e ri që po rrit, me nevojën e madhe që Qeveria e re të ndjekë një politikë ambiciet e tij të mëdha për dije, kulturë dhe punë. të drejtë dhe përfshirëse ndaj punonjësve të Gjatë këtyre viteve kemi evidentuar disa mijëra të administratës shtetërore. Pavarësisht nga ndonjë rinj të diplomuar në Perëndim, shumë prej të cilëve mangësi dhe fenomene të izoluara negative, janë integruar në shoqëritë përkatëse. Është administrata e shtetit shqiptar meriton të trajtohet interesi, por edhe përgjegjësia jonë që të krijojmë si një vlerë e çmuar e shoqërisë shqiptare, e krijuar kushtet dhe klimën e nevojshme që këto kapacitete në këto vite tranzicioni. Pas ndryshimeve masive të të rëndësishme të ekspertizës, të vihen në administratës më 1992 dhe 1997, ka ardhur koha dispozicion të zhvillimit dhe modernizimit të vendit të garantohet vazhdimësia e saj, në mënyrë që të të tyre. Intelektualët, studentët, por në tërësi të krijohet shtresa aq e nevojshme e nëpunësve të gjithë shqiptarët në botë meritojnë një vëmendje, shtetit, besnikë ndaj ligjit dhe në shërbim të kujdes dhe partnetitet serioz më të madh. Ata, me qytetarëve. Çdo ndryshim radikal, sidomos në aftësinë dhe kulturën e tyre perëndimore të punës sektorë strategjikë të shoqërisë dhe të shtetit, si dhe të komunikimit, duhet të jenë pjesë e pandarë policia, ushtria, diplomacia, drejtësia, sektori në rrugën e integrimit dhe të prosperitetit. Për një ekonomik, arsimi dhe shendetësia, etj., do të kishte Shqipëri të zhvilluar dhe bashkëkohore kërkohet një kosto të lartë për vendin si në planin kohor, ashtu kohë dhe vite të tëra kontribut prej të gjithë njerëzve edhe në atë politik dhe ekonomik. Të mos harrojmë idealistë dhe të aftë të këtij vendi, qofshin ata se shteti dhe partnerët tanë ndërkombëtarë kanë anëtarë të partive politike në Tiranë ose emigrantë investuar shumë në kualifikimin dhe përgatitjen e në vende të ndryshme. Ju ftoj të punoni pareshtuar kësaj administrate, e cila në tërësinë e vet ka për krijimin e kësaj përgjegjësie. Për të gjithë reflektuar shumë më tepër përgjegjësi, aftësi dhe shqiptarët, kudo që ndodhen, nuk mund të ketë imunitet ndaj korrupsionit, sesa sfera politike e krenari dhe shërbim më të madh ndaj vendit sesa qeverisjes. Për një shtet të së drejtës dhe për kontributi real për Shqipërinë e zhvilluar dhe të administratë të ndershme e të aftë janë të interesuar integruar. të gjithë qytetarët. Në këtë mision historik nevojiten mendjet më të Votimet e 3 korrikut treguan se qytetarët presin afta dhe energjitë më të mëdha, të cilat kurrësesi më shumë nga politika, besojnë te programet e nuk mund të jenë pronë e vetëm një partie. Ndaj ju premtimet elektorale dhe duan që e ardhmja e tyre ftoj juve, maxhorancë dhe opozitë, të bashkoni të jetë më e sigurt dhe e begatë. Tani është koha energjitë dhe përpjekjet rreth një sistemi vlerash që që politika, sidomos maxhoranca e re qeverisëse, nxiten nga angazhimi qytetar dhe kombëtar. Të me punën dhe aktivitetin e saj të justifikojë besimin bëjnë të mundur shkurtimin e rrugës së integrimit e marrë. Në këtë kuadër, e inkurajoj Kuvendin dhe euroatlantik të Shqipërisë. Qeverinë e re të jenë shumë më pranë halleve të Ftesa për një pakt bashkëpunimi për reformat njerëzve, të investohen maksimalisht kundër çdo më të rëndësishme dhe jetike për integrimin nuk forme të korrupsionit dhe abuzimit me ligjin, të injoron interesat tuaja politike, përkundrazi. mendojnë çdo sekondë e minutë për zgjidhjen e Përderisa të gjitha partitë politike kanë në themel problemeve të papunësisë, uljen e varfërisë, rritjen të programeve të tyre integrimin, kanë të njëjtën e sigurisë, bllokimin e trafikut njerëzor, sigurimin platformë në politikën e jashtme e të mbrojtjes, për qytetarët të shërbimeve bazë, garantimin e bashkohen për nevojën e thellimit të reformës në konkurrencës në treg, zhvillimin e sektorëve drejtësi, duan forcimin e institucioneve kushtetuese
15 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
dhe kanë të njëjtin vlerësim për vazhdimin e angazhimet tona kushtetuese, jam këtu për t’ju kontributit shqiptar në koalicionin kundër terrorizmit konfirmuar vullnetin tim të plotë për të punuar së ndërkombëtar dhe në stabilitetin e rajonit, atëherë bashku me ju në realizimin e synimeve të nuk ka asnjë pengesë për të vepruar me dialog, përbashkëta, në të mirë të vendit dhe të qytetarëve urtësi dhe frymë bashkëpunimi në arritjen e shqiptarë. standardeve kryesore të integrimit. Çdo vendim i Edhe një herë ju uroj për mandatin politik dhe rëndësishëm në këto fusha duhet të merret në rrugë për detyrën fisnike të përfaqësuesit të popullit dhe institucionale, me transparencë dhe me mirëkuptim shpreh besimin se Kuvendi i ri do të ofrojë një kapitull parlamentar. Kjo frymë konsensuale bashkëpunimi, të ri, të rëndësishëm të pjekurisë, të përkushtimit e cila ka pasur sukses dhe vazhdon të aplikohet dhe të angazhimit politik në rrugën tonë të përparimit, edhe në vende të tjera ish-lindore, do të përbënte të zhvillimit demokratik dhe të integrimit euroatlantik. një kontribut të madh për të fituar kohën e humbur, Urime dhe suksese! por edhe për të siguruar një vend të respektuar të Ju falemnderit të gjithëve! (Duartrokitje) Shqipërisë në familjen e madhe europiane. Jozefina Topalli – Të nderuar deputetë, më Të nderuar përfaqësues të popullit, lejoni që në emrin tuaj të falënderoj Presidentin e Ju keni arsye të shumta për t’u ndjerë krenarë Republikës për urimet për mandatin e ri dhe për për besimin e dhënë me votën e 3 korrikut. Unë ju mesazhin që i drejtoi Kuvendit të ri, të dalë nga ftoj ta riktheni këtë besim në shërbim të zgjedhjet e 3 korrikut. Ju kërkoj leje që të më jepni vazhdueshëm për zgjedhësit; ta lexoni mandatin si mundësi të shoqëroj Presidentin e Republikës. një shans për të marrë përgjegjësi të reja para Meqenëse seanca e sotme në rendin e ditës ka qytetarëve dhe vendit. Demokratët dhe aleatët e tyre pasur vetëm mesazhin e Presidentit të Republikës, kanë rastin për të vënë në jetë një program ambicioz përpara se ta mbyll, do t’ju bëj dy njoftime: reformash të premtuara. Socialistët dhe aleatët e I pari, grupet parlamentare, mbështetur në nenin tyre kanë shansin që, pas tetë vjetësh përvojë, në 16 të Rregullores, duhet të mblidhen për zgjedhjen qeverisje të ofrojnë një opozitë konstruktive. Partitë e kryesive të tyre dhe t’i dërgojnë ato pranë Drejtorisë e tjera më të vogla gjithashtu kanë rastin që, me së Përgatitjes të Seancave. aktivitetin e tyre parlamentar, të bëjnë një përfaqësim Hapjen e seancës tjetër do ta lajmërojmë përmes dinjitoz dhe konkurrues në jetën politike. Pra, secila televizionit. palë, në pozitë dhe opozitë, ka shumë detyra e Falemnderit! përgjegjësi për të përmbushur. Në përputhje me Seanca mbyllet.
16 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
LEGJISLATURA E 17-TË Sesioni i parë
Seanca IV
E premte, 9.09.2005 Drejton seancën Kryetarja e Kuvendit, Seanca e pasdites zonja Jozefina Topalli (Çoba)
Jozefina Topalli- Të nderuar deputetë, Grupi Parlamentar i PSD-së zotin Skënder Të ftuar të pranishëm, Gjinushi. Siç ishte lajmëruar, në bazë të nenit 110 të Grupi Parlamentar i LSI-së plus PDS ka për Rregullores, sot është thirrur seanca për të kryetar zotin Sabit Brokaj. shqyrtuar dhe për të miratuar programin e Qeverisë Grupi Parlamentar Reformator Demokristian, dhe përbërjen e Këshillit të Ministrave. zoti Nard Ndoka. Përpara se të fillojmë me rendin e ditës, për të Grupi Parlamentar i Partisë Agrare Ambientaliste cilin është thirrur Konferenca e Kryetarëve dhe me zotin Ymer Tole. konsensus është rënë dakord për rendin, kohën dhe Grupi Parlamentar Qendra Liberal Demokrate minutazhin, meqenëse mua ma bënë të ditur se zotin Neritan Ceka. këtu është i pranishëm, zoti Arben Malaj, i cili nuk Grupi Parlamentar Qendra Demokrate, zotin e ka bërë ende betimin, unë do të lexoj formulën e Vangjel Dule. betimit. Pas formulës së betimit zoti Malaj do të Fillojmë me paraqitjen e programit politik të thotë: “Betohem”. Qeverisë për periudhën 2005-2009. Do të kemi pyetje “Betohem me nderin tim se do të kryej me rreth programit të Qeverisë, siç ramë dakord në ndërgjegje detyrën si deputet i popullit në Kuvend. Konferencën e Kryetarëve, rreth gjysmë ore për të Do të përfaqësoj denjësisht popullin. Do t’i bindem depozituar pyetjet, meqenëse tashmë ato janë të Kushtetutës dhe ligjeve. Do të mbroj lirinë dhe përgatitura, sepse programi është dorëzuar dy ditë pavarësinë e Shqipërisë. Do të respektoj dhe do të përpara. Pas kësaj gjysmë ore do t’i jepet mbroj të drejtat dhe liritë e shtetasve dhe do të përafërsisht një orë kohë kabinetit për t’u përgatitur përpiqem me të gjitha fuqitë e mia për përparimin e për t’ju përgjigjur pyetjeve. Do t’ju përgjigjen pyetjeve Atdheut dhe mirëqenien e popullit tim.” dhe menjëherë do të fillojmë nga debati për të cilën Arben Malaj – Betohem. është vendosur, me kërkesën e Kryetarit të opozitës, Jozefina Topalli – Falemnderit! që të ketë një kohë prej katër orësh. Në fakt në Në rend të ditës kemi së pari njoftimin për rastet preçedente ne kemi pasur një orë e gjysmë formimin e grupeve. Ju bëhet e ditur se: ose dy orë, por ne jemi plotësisht dakord për t’i Grupi Parlamentar i Partisë Demokratike ka për dhënë të gjithë kohën e duhur opozitës, gjithë kohën kryetar zotin Bamir Topi. e nevojshme dhe të kërkuar për të diskutuar, duke Grupi Parlamentari i Partisë Socialiste ka për e parë këtë si një moment serioziteti për programin kryetar zotin Gramoz Ruçi. e Qeverisë dhe përbërjen e Këshillit të Ministrave. Grupi Parlamentar i Partisë Republikane ka për Me miratimin e grupit parlamentar të maxhoranës u kryetar zotin Arjan Madhi. arrit me marrëveshje që nga tetë orë që ishte
17 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
menduar të zbritet në gjashtë orë, ndërkohë që të tyre, të fëmijëve të tyre dhe përpara së gjithash grupet e tjera parlamentare do të kenë në dispozicion për ndryshimin e jetës së tyre të përditshme. të tyre nga një gjysmë ore. Më 3 korrik shqiptarët në bashkimin e tyre Më lejoni tani që t’i jap fjalën Kryeministrit të realizuan një mrekulli të vërtetë kombëtare dhe kjo dekretuar, zotit Sali Berisha për paraqitjen e jo se sollën Sali Berishën në pushtet, jo dhe jo. programit të Qeverisë së tij të periudhës 2005-2009. Mrekullia shqiptare e 3 korrikut ishte zhbllokimi i Sali Berisha – Të nderuar deputete e deputetë, rotacionit politik, këtij mekanizmi pa të cilin shoqëria Shkëlqesi Ambasadorë, e lirë vdes dhe shndërrohet në një pyll të thatë dimri Zonja dhe zotërinj, dhe që në Shqipëri ishte shpallur katastrofalë dhe Miq dhe të ftuar, tradhëti kombëtare dhe ishte bllokuar nga mijëra Së pari, dëshiroj të përshëndes deputetët e këtij lidhje fije dosje të krimit ekonomik, politik e ordiner Parlamenti të ri dhe t’i siguroj ata se Qeveria që unë të eksponentëve të regjimit të korrupsionit. paraqes sot përpara jush, si Qeveri e shërbimit dhe Mrekullia shqiptare e 3 korrikut bëhet dhe më e shërbesës së qyetarëve, si Qeveri e ndryshimit vezulluese po të kemi parasysh faktin se ata që dhe e reformave do të mbetet bashkëpunuese dhe erdhën në pushtet me dhunë u larguan nga pushteti e hapur ndaj secilit prej jush dhe ndaj çdo qytetari jo me forcë, por në mënyrë të qytetëruar me votën ose qytetarejeje që ju përfaqësoni. qytetare edhe pse kjo u arrit në zgjedhje jo të lira Por unë dua sot t’u shpreh mirënjohjen më të dhe të ndershme, rast unik ky në historinë e madhe, respektin më të thellë mbarë qytetarëve zgjedhjeve. shqiptarë të cilët të bashkuar në një vendim historik, Zoti i bekoftë qytetarët shqiptarë! më 3 korrik, shndërruan ndryshimin në çështjet e Prandaj dhe me vërtetësi të madhe mund të tyre dhe fituan. deklarojmë sot se është qytetari shqiptar ai që Me mirënjohje të veçantë dëshiroj të falënderoj pavarësisht se për kë ka votuar hyn në këtë sallë, nëpërmjet përfaqësuesve të tyre në këtë sallë të në këtë tempull të përfaqësimit të ligjit dhe gjitha vendet mike, qeveritë e tyre dhe institucionet demokracisë si fitimtar, si hero i 3 korrikut, si një ndërkombëtare që me qëndrimet e tyre, ndihmat hero i vërtetë kombëtar, ndërsa ne jemi sot këtu të financiare e teknike, vëzhguesit që dërguan dhanë betohemi si shërbëtorë të tij. Kështu që unë, duke një kontribut të madh në zhvillimin e këtyre u përulur edhe njëherë me nderim të thellë përpara zgjedhjeve. heroit dhe mrekullisë së tij të 3 korrikut, betohem Në zgjedhjet e 3 korrikut qytetarët shqiptarë u solemnisht përpara jush dhe mbarë shqiptarëve se bashkuan si rrallë ndonjëherë në historinë e tyre Qeveria e Koalicionit që unë drejtoj do të jetë Qeveri kombëtare me mençurinë dhe me vullnetin e tyre të e shërbimit, e shërbesave, e interesit dhe interesave hekurt u ngritën mbi murin më të lartë të korrupsionit jetike të qytetarëve shqiptarë dhe fëmijëve të tyre. I në Europë; mbi dhjetëra, qindra, milionë euro të pari është heroi, pra i pari është qytetari. Kjo është buxhetit dhe trafiqeve kriminale që vërshuan kundër dhe do të mbetet motoja ime. Të jesh Qeveri e vullnetit të tyre; mbi makinerinë gjigande të shërbimit dhe e shërbesave ndaj qytetarëve është mashtrimit, të falsifikimit të certifikatave, listave të nderi më i madh, detyrimi më sublim, por edhe më votimit të shtetit të sistemit të korrupsionit dhe i vështirë. Kjo kërkon së pari të lexosh me votuan ndryshimin. ndershmëri mesazhin e ndryshimit të qytetarit hero Më 3 korrik dhe 21 gusht shqiptarët, me të 3 korrikut. përgjegjësi të lartë dhe guxim qytetar ata u ngritën Unë gjatë këtyre 2 muajve e kam lexuar atë dhe shembën bedenat e mafies dhe krimit të shumë e shumë herë. Nga ky mesazh rezulton se organizuar më të rrezikshëm në Europë, që lëviz në çelësi i Qeverisë së shërbimit dhe shërbesave të vit dhjetëra e dhjetëra tonelata drogë e para të pista qytetarëve nuk qëndron në matematikën dhe votuan sigurinë e tyre. parlamentare, por në vullnetin e hekurt të të gjithëve Më 3 korrik qytetarët shqiptarë duke shndërruar për t’u ngritur mbi nocionet e maxhorancave dhe shpresën në mantel të shpirtit të tyre, besimin në minorancave parlamentare dhe për të punuar së dritën e të ardhmes i lanë të shkuarës dëshpërimin, bashku në frymën e bashkëpunimit dhe të zhgënjimin, kërcënimet, parashikimet ndjellakeqëse konsensusit. dhe votuan të ardhmen, dinjitetin, votuan për Prandaj dhe unë zotohem t’i përmbahem këtij Shqipërinë në Europë, për Shqipërinë e shpresave mesazhi të bashkimit dhe antagonizmat e të
18 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
shkuarës t’i zëvendësoj me dialogun, debatin, Ne angazhohemi për të zhdukur dushkun dhe diskutimin, bashkëpunimin me të gjitha forcat me frymën e konsensusit tashmë të krijuar për politike, me shoqërinë civile, botën akademike, reformën zgjedhore të bëjmë të gjitha ndryshimet mediat, biznesin, komunitetin, të rinjtë, si dhe grupet ligjore të nevojshme për përsosjen e procesit e interesit. zgjedhor. Zonja dhe zotërinj, Respektimi i hapësirave dhe i të drejtave ligjore Për të merituar nderin dhe për të përmbushur kushtetuese të opozitës, brenda dhe jashtë me dinjitet misionin e Qeverisë së shërbimit, Parlamentit; respektimi i plotë i lirisë dhe pavarësisë maxhoranca e re ka përcaktuar si objektiv më së shtypit dhe mediave, i shoqërisë civile dhe i rolit madhor në projektin e saj të ndryshimit: të saj; respektimi i lirive dhe i të drejtave të individit - zhvillimin dhe konsolidimin e institucioneve të dhe të minoritetit; ridimensionimi i të drejtave të shtetit modern demokratik që ka në themel minoriteteve grekë, arumunë, maqedonas, serb, garantimin dhe zgjerimin e lirive dhe të të drejtave malazezë, boshnjakë, romë, egjiptianë në përputhje themelore të individit; me standardet e vendeve anëtare të BE-së, me - funksionimin e shtetit ligjor bazuar në barazinë Konventën Europiane të të Drejtave të Njeriut dhe e plotë përpara ligjit dhe sundimin e këtij të fundit; Konventën mbi të Drejtat e Minoriteteve, programi i - çmontimin e sistemit të korrupsionit, këtij veçantë i diskriminimit pozitiv për punësimin, kanceri që ka kapluar tërë qenien e shoqërisë më shkollimin, strehimin e romëve dhe egjiptianëve; të lodhur e më të varfër të Europës; respektimi i plotë i lirisë së besimit, duke iu - zhvillimin e shpejtë, të balancuar e të përmbajtur me rigorozitet sekularizmit si parim qëndrueshëm ekonomik dhe njerëzor; themelor i ndërtimit të shtetit shqiptar; rikthimi me - shkëputjen e shqiptarëve nga mjerimi dhe përparësi i pronave të institucioneve të kultit; rikthimi varfëria; i pronave ish-pronarëve mbeten zotimet tona për - integrimin e Shqipërisë në Bashkimin Europian respektimin e lirive dhe të të drejtave të qytetarëve dhe në NATO. shqiptarë. Në realizimin dhe konkretizimin e këtyre Për të realizuar objektivat e saj të ndërtimit, të objektivave Qeveria e Koalicionit, që unë drejtoj, konsolidimit të institucioneve demokratike, Qeveria paraqet sot këtu një program reformash të thella do të angazhohet në një sërë reformash institucionale institucionale dhe të gjithanshme, të modeluara, që do të garantojnë funksionimin, ndarjen, sipas standardeve bashkëkohore europiane dhe së pavarësinë, kontrollin dhe balancimin e pushteteve bashku me to vullnetin e hekurt për t’i shndërruar në përputhje me Kushtetutën, përgjegjshmërinë e ato dhe ndryshimin që mbartin në mbarësi, mirësi, sistemit të drejtësisë, decentralizimin dhe liri, dinjitet, punësim, prosperitet, integrim për mbarë autonominë vendore. Reformave të thella do t’i shqiptarët. nënshtrohet ekzekutivi qendror dhe administrata Ylli polar i projektit të ndryshimit është dhe do publike. të mbetet garantimi dhe zgjerimi i lirive dhe i të Qeveri e vogël në dietë dhe eficente është zotimi drejtave të qytetarëve. Prandaj dhe axhenda e 100 ynë. ditëve të para të Qeverisë nis me të gjitha vendimet Zonja dhe zotërinj, e domosdoshme që i takojnë asaj për të garantuar Të meritosh nderin e Qeverisë së shërbimit dhe votën e lirë dhe për t’i dhënë kështu fund mundësive shërbesat e qytetarëve, do të thotë të arrish të të manipulimit me lista dhe certifikata, përjashtimit prekësh, të përjetosh, të ndjesh dhe të shikosh politik të qytetarëve nga e drejta e votimit. Shqiptarët hallet, dertet, dhembjet, përpjekjet e qytetarëve në do të votojnë si të gjitha kombet e tjera të qytetëruar. tërësi dhe atyre më në nevojë në veçanti. Kjo kërkon Qytetarët do të pajisen me sistemet më moderne t’u ofrosh atyre të gjitha mundësitë, kanalet për të të letërnjoftimeve, pasaportave, adresave dhe numrit komunikuar, për t’u dëgjuar zëri i tyre dhe të veprosh personal. Forca e ligjit do të ndëshkojë të gjithë ata me transparencë dhe jo prapa shpinës së tyre. Ndaj që do të guxojnë që me dhunë, para ose kërcënime dhe unë dua t’ju siguroj se kjo Qeveri do të vendosë të dhunojnë votën e tyre. standardet më transparente të komunikimit intensiv Zgjedhje të lira e të ndershme lokale në vitin me qytetarët. Brenda 1 muaji të gjitha dikasteret do 2006 është zotimi ynë solem përpara qytetarëve të hapin zyrat e informacionit publik për të gjitha shqiptarë dhe mbarë miqve tanë. çështjet që u interesojnë qytetarëve për të marrë
19 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
informacionet e duhura. anglez, francez apo italian, kur lexon se ne kemi Brenda 2 muajve çdo veprimtari e Këshillit të një nivel të tillë ryshfeti. Përse ai duhet të na pranojë Ministrave, ministrive dhe drejtorive të tyre, çdo ne si të tillë? Përse ata duhet të vijnë të investojnë prokurim, licensim dhe shpenzim buxhetor do të fitimet e tyre në Shqipëri? Përse qeveritë e tyre afishohet në web-in përkatës. Por të hapësh dyert duhet të na dhurojnë ne taksat e qytetarëve të tyre? dhe kanalet e komunikimit me qytetarët, të Prandaj, ne së bashku, le të fillojmë të ndihmojmë vendosësh sistemin elektronik të qeverisjes, është njëri-tjetrin në betejën kundër tij. Ne si Qeveri do ta vetëm një hap i duhur në drejtimin e duhur. nisim nga Kryeministri, ministrat dhe konkretisht Për të merituar privilegjin e Qeverisë dhe të me dhuratat të cilat do të dorëzohen që të gjitha, qeverisjes së shërbimit duhen qeveritarë, zyrtarë, kur e kalojnë shumën e parashikuar me ligj, nëpunës të aftë, të ndershëm, të ndjeshëm, që penalitetet për ryshfetin do të rëndohen dhe do të nderojnë punën dhe moralin e saj, postin e detyrën shpërblehen të gjitha denoncimet e suksesshme, dhe që nuk kanë asnjë konflikt interesi me të. Të do të vendosen linja komunikimi falas për gjitha reformat e administratës publike do të kenë denoncimin e tij edhe anonim në Kryeministri dhe si qëllim, një administratë të ndershme, të dikastere. përkushtuar, të aftë dhe profesioniste, të vogël, por Unë u bëj thirrje qytetarëve të informojnë, të eficente, jashtë të gjitha konflikteve të interesit dhe denoncojnë, me të gjitha mënyrat, por me fakte, nepotizmit, lokomotivë e vërtetë e reformave të çdo gjobë të vënë kundër ligjit, çdo ryshfet të marrë pandërprera të sistemit demokratik, shërbëtore e nga çdo zyrtar si një krim i vërtetë. denjë e misionit të saj fisnik. Zonja dhe zotërinj, Në administratën aktuale sot punojnë me mijëra Të jesh Qeveri e shërbimit të qytetarëve do të punonjës të zotë, të përkushtuar, të ndershëm dhe thotë të punosh me përkushtim të madh për t’ju ata përbëjnë një pasuri të vërtetë kombëtare. Dua ofruar atyre shërbimet që meritojnë, së pari, shkollat t’i siguroj ata se Qeveria do të bëjë përpjekjet më moderne për fëmijët e tyre. Ndaj dhe sot zotohem serioze për vlerësimin e kontributit të tyre, se Qeveria në 4 vjet do të dyfishojë buxhetin për kualifikimin, shpërblimin, strehimin dhe sistemimin arsimin, do të dyfishojë rrogat e arsimtarëve, do të e tyre. Por fatkeqësisht krahas kësaj në modernizojë shkollat, do të zvogëlojë në 25-30 administratën aktuale kanë lëshuar rrënjë të thella numrin e nxënësve në klasa, do të dyfishojë numrin nepotizmi, fodullëku, inkompetenca, falsifikimi, e nxënësve, që ndjekin shkollat e mesme, do të korrupsioni dhe shpirtkazmëria. orientojë drejt tregut të gjithë sistemin arsimor, do Sot është dramatik dhe i patolerueshëm fakti të shtrijë në të gjitha shkollat e vendit internetin dhe që qeveritarëve dhe administratës aktuale publike, anglishten, do të liberalizojë universitetet, do të hapë qytetarët dhe biznesmenët shqiptarë i paguajnë Universitetin e Durrësit, do të krijojë grupet e një ryshfet për shkollimin, punësimin, mjekimin për veten mijë shkencëtarëve të rinj dhe grupet e ekselencës, dhe fëmijët e tyre, për marrjen e dokumenteve zyrtare do të ketë hapje më të madhe drejt sektorit privat, ose shërbime të tjera, jo 300 apo 600 milionë dollarë, dhe do të bëhen përpjekje të fuqishme për thithjen por sipas raportit të Bankës Botërore 1400 milionë e trurit në Shqipëri. Në të gjitha këto përpjekje dhe dollarë në vit, pra 466 dollarë për frymë, rreth 4.6 investime, ne do të synojmë të arrijmë nivelet dhe herë më shumë se në vendin e dytë pas Shqipërisë. objektivat e vendeve anëtare të Bashkimit Europian, Është shpirtkazmëri dhe cinizëm ekstrem të në mënyrë që të plotësojmë sa më mirë standardet gjobitësh me 1.4 miliardë dollarë në vit popullin më dhe kriteret e një vendi anëtar të këtij bashkimi. të varfër të Europës. Prandaj dhe zotohemi që lufta Qeveria e Koalicionit është e vendosur të ndërmarrë kundër ryshfetit, në kuadrin e luftës kundër reforma të thella në sistemin e shëndetësisë, që korrupsionit do të shpallet emergjencë kombëtare. garantojnë kujdes shëndetësor cilësor për të gjithë Ne do ta shndërrojmë atë në çështje ligji, nderi, qytetarët, mbrojtjen e shëndetit të tyre, dinjiteti dhe identiteti kombëtar dhe çështje të diagnostikimin, trajtimin me mjetet më moderne në integrimit të vendit në Bashkimin Europian. spitalet tona publike. Edhe në këtë sektor jetik, Unë ftoj qytetarët shqiptarë, që votuan krahas hapjes së këtij sektori ndaj atij privat Qeveria ndryshimin të mendojnë vetëm për një moment se do të dyfishojë buxhetin dhe investimet. çfarë mendon për ne, për shoqërinë shqiptare, Zonja dhe zotërinj, qytetari, politikani, biznesmeni amerikan, gjerman, Për të merituar nderin dhe privilegjin Qeveria e
20 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
shërbimit dhe interesave jetike të qytetarëve, për më përcaktues për t’i shkëputur ata nga varfëria e rivendosjen e shtetit ligjor si kushti më vendimtar mjerimi, për të ecur në rrugën e sigurtë të integrimit për garantimin e lirive dhe të të drejtave të qytetarëve, të vendit në Bashkimin Europian dhe NATO. të rendit, të sigurisë, të konkurrencës së lirë, të Korrupsioni në Shqipëri nga një fenomen që ekziston investimeve të huaja, të integrimit në Bashkimin kudo u shndërrua në një sistem, sepse lufta kundër Europian dhe NATO, paraqet përparësinë e të gjitha tij u zëvendësua me garën e qeveritarëve dhe përparësive në projektin tonë të ndryshimit. zyrtarëve për t’u pasuruar në mënyrë të paligjshme. Aktualisht në Shqipëri treguesi i zbatimit të ligjit Në funksion të kësaj gare të çmendur, Qeveria dhe arrin në 400% më i ulët se në Mongoli dhe 300% administrata, doganat e tatimet u ndërtuan mbi më i ulët se ç’ishte në vitin 1996. Kjo jo se qytetarët bazën e konfliktit të interesit, ligjet e vendimet u shqiptarë nuk duan ligjin ose janë anarkistë, por miratuan në funksion të saj. Në fushatën elektorale sepse për qeveritarët dhe zyrtarët aktualë ligji nuk të zgjedhjeve të 3 korrikut u përballën dy linja ekziston. themelore, ajo e ndryshimit, pra e antikorrupsionit Barazia para ligjit, sundimi i ligjit, Shqipëria nën dhe ajo e të shkuarës e vitit 97’. ligj është zotimi ynë solemn para këtij Parlamenti. Shqiptarët votuan të parën, votuan Qeverinë e Rivendosjen e shtetit ligjor ne do ta nisim nga duarve të pastra ndaj edhe ne zotohemi në këtë Kryeministri, ministrat, zyrtarët e lartë dhe familjarët Parlament se betejën kundër korrupsionit do ta nisim e tyre të cilët njëlloj si të gjithë të tjerët do të bëhen nga kryeministri, ministrat e tij për të zbritur në të përgjegjës për çdo shkelje të tij. Në rivendosjen e gjitha nivelet dhe për t’u shtrirë në të gjitha pushtetet. shtetit ligjor në Shqipëri përparësitë dhe sfidat tona Në projektin tonë të ndryshimit, çmontimi i sistemit më madhore janë: të korrupsionit dhe lufta kundër tij bazohet në legalizimi i banesave dhe administrimi i territorit; ndërtimin e Qeverisë dhe administratës, jashtë çdo lufta kundër kontrabandës dhe evazionit fiskal; konflikti interesi. Kam kënaqësinë t’ju informoj se zbatimi me rigorozitet dhe në kohë i të gjitha ministrat që paraqes para jush, përveç njërit që do vendimeve të gjykatave, urdhrave dhe vendimeve të ta zgjidhë këto ditë, nuk kanë konflikt interesi, sipas institucioneve, ndëshkimi me rreptësi i shkelësve amendimit që do t’i bëjmë ligjit. Po kështu deputetët të ligjit pa asnjë dallim. e maxhorancës heqin dorë kolektivisht nga imuniteti Jam i bindur se të gjitha këto do të kontribuojnë lidhur me veprën penale të korrupsionit dhe krimit në rivendosjen me shpejtësi të shtetit ligjor në ordiner. Brenda 60 ditëve të para ne do të analizojmë Shqipëri. dhe do të amendojmë ligjet e prokurimeve publike Zonja dhe zotërinj deputetë, më 3 korrik qytetarët dhe të koncensioneve, për të mundësuar kontrollin shqiptarë votuan ndryshimin, votuan qeverisjen e dhe transparencën e plotë të prokurimeve publike shërbimit dhe shërbesave të tyre jetike, qeverisjen nga shoqëria civile dhe media, do të ngrihet me duar të pastra. Për Shqipërinë dhe qytetarët e ombutsmeni i prokurimeve i drejtuar nga saj jetike dhe vendimtare është lufta kundër personalitete të kësaj shoqërie. Ne do të vendosim korrrupsionit, që është shndërruar në sistem, në transparencë të plotë në të gjitha prokurimet dhe kancer të vërtetë. Ky sistem përvetëson e shpërdoron shpenzimet buxhetore. mbi 60% të taksave dhe të tatimeve, që paguajnë Për të zbatuar strategjinë e parandalimit të qytetarët. Këta përbindësha ekonomikë, që korrupsionit dhe forcimin e luftës kundër tij, Këshilli shkatërrojnë mbi qindra e mijëra vende pune, kanë i Ministrave do të krijojë një Task- Force të krijuar vendosur monopolet, detyrojmë qytetarët shqiptarë nga Kryeministri dhe maxhoranca, do të inkurajojë që për të siguruar të drejtat e tyre t’i paguajnë një intensifikimin e kontrollit parlamentar për të gjitha ryshfet prej 1.4 miliardë dollarë në vit, pra rreth 466 shpenzimet publike. Kontrolli i brendshëm do të dollarë për frymë, katër herë më shumë se në Rusi, fuqizohet, kompetencat dhe fuqitë e tij do të marrin çdo ditë e më shumë në dorë vendimmarrjen zgjerohen, do të inkurajohet denoncimi i akteve të e shtetit, gjenerojnë çdo ditë varfëri, mjerim, korrupsionit nga qytetarë dhe përfitimi nga ana e anafalbetizëm, sëmundje dhe vdekje. Nga viti 1996 tyre i një përqindjeje i vlerës së dëmit të parandaluar. e deri më sot korrupsioni pësoi një rritje prej 400%. Dënimi për veprën penale do të rëndohet. Çmontimi i tij me forcën e hekurt të ligjit dhe me Zonja dhe zotërinj, shpejtësi është shërbimi i parë madhor, që mund Më 3 korrik qytetarët shqiptarë votuan dhe duhet t’u bëjmë aktualisht shqiptarëve dhe kushti ndryshimin, votuan për sigurinë e jetës, pronës,
21 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
veprimtarisë së tyre. Shqipëria sot është vendi i inkriminuar. Rritja e sigurisë rrugore nëpërmjet krimit të organizuar, i trafiqeve kriminale më të modernizimit të kontrollit të trafikut dhe masave të rrezikshme në Europë, i cili ka kapur shtetin tjera, me qëllim uljen e aksidenteve rrugore, që sot vendmmarrjen e tij, me fjalë të tjera fatin e janë me insidencën më të lartë në Europë është një qytetarëve, fëmijëve dhe pasurive të tyre dhe kjo, objektiv tjetër madhor i Qeverisë sonë. para së gjithash, sepse ai është i lidhur kokë e Shqipëria sot është shndërruar në vendin kryesor këmbë me politikanët, qeveritarët dhe zyrtarët. Këto të trafiqeve kriminale në rajon dhe në Europë. 8 vjet krimi i organizuar në Shqipëri u rrit fuqishëm Qeveria angazhohet për një strategji antitrafik, në çdo ditë. Ai erdhi me dhunë në pushtet në vitin 1997 të cilën kontrolli rigoroz i kufijve me mjete më dhe sot ai bën ligjin dhe kjo vetëm e vetëm për shkak moderne, ndëshkimi i trafikantëve dhe të lidhjeve të tij me politikën dhe lidhjeve të tij me bashkëpunëtorëve të tyre, ndëshkimi i kultivuesve imunitetin. të bimëve narkotike, por edhe i autoriteteve lokale Prandaj çështja e krimit dhe e luftës kundër tij që mbyllin sytë para kultivuesve të tyre, do të jenë është betejë për jetën, pronën, mirëqenien, disa nga përparësitë tona në luftën antitrafik. ivnvestimin, të ardhmen e qytetarëve shqiptarë dhe Shqipëria mjerisht është vend eksportues i fëmijëve të tyre, integrimin e Shqipërisë në rëndësishëm i vajzave të reja dhe fëmijëve në Europë Bashkimin Europian dhe NATO, si dhe luftën kundër dhe kjo, më duhet të deklaroj, se përbën një krim të terrorizmit ndërkombëtar, këtij armiku të egër, të shëmtuar që në Kodin tonë Penal që do ta paqes e lirisë së popujve të lirë. barazojmë me penalitetin e krimit kundër njerëzimit Në projektin tonë të ndryshimit garantimi i rendit për autorët dhe bashkëpunëtorët. Nga ana tjetër dhe i sigurisë publike nën moton “Zero tolerancë komuniteti dhe autoritetet vendore me mbështetjen ndaj krimit”, përbën objektivin kryesor. Lufta kundër e Qeverisë do të bëjnë çdo përpjekje për të mbrojtur krimit të organizuar do të ketë sukses vetëm në vajzat dhe fëmijët shqiptarë. rast se fillon me ndërprerjen me gërshërën e ligjit të Kontrolli i kufijve është sot i lidhur lidhjeve të tij me politikën, prandaj edhe unë deklaroj pazgjidhshmërisht me luftën kundër terrorizmit sot se do të bëj çdo përpjekje për të përballur me ndërkombëtar. Në këtë kontekst krahas këtij kontrolli ligjin të gjitha ata që përdorin krimin në shërbim të është i domosdoshëm të vendoset një bashkëpunim politikës apo përdorin këtë të fundit në mbrojtje të i ngushtë intensiv me të gjitha vendet partnere, por krimit. Zero tolerancë kaskave mafioze dhe tutorëve edhe me agjencitë ndërkombëtare, që merren me të tyre në politikë, nxjerrja e tyre nga çdo strofull, luftën kundër terrorizmit. ku fshihen dhe ndëshkim ligjor shembullor, është Zonja dhe zotërinj, qëndrimi ynë. Lufta kundër krimit të organizuar do Sot rreth 60 për qind e qytetarëve shqiptarë të orientohet kundër trafiqeve kriminale, jetojnë në mjerim e varfëri dhe rreth saj, pra jetojnë kontrabandës, larjes së parave, luftës kundër në skëterrë ose buzë saj, në ferrin më të keq të terrorizmit ndërkombëtar si një detyrim madhor për njeriut të gjallë. Në Shqipëri sot rreth 40 për qind e paqen dhe sigurinë në vend e më gjerë. qytetarëve janë të papunë, një përqindje e e madhe Për të realizuar këtë objektiv institucionet e luftës e tyre marrin ushqimin me listë, shpenzimet sociale dhe të parandalimit të krimit do t’i nënshtrohen janë sa gjysma e mesatares së vendeve ballkanike, reformave të domosdoshme dhe të thella. shpërndarja e të ardhurave është me keqja në Nga forcat e rendit do të largohen elementët e Europë. Rritja ekonomike prej 6 për qind përfitohet inkriminuar. Reforma e forcave të rendit do të kryesisht nga një grup i vogël oligarkësh konsistojë në rritjen e aftësive profesionale, monopolistësh dhe në një përqindje të madhe i kualifikimin, modernizimin, rishpërndarjen, thellimin detyrohet remitencave të emigrantëve dhe drogës. e bashkëpunimit të tyre me komunitetin dhe sipas Prandaj dhe rritja e mirëqenies së individit dhe rajoneve ato do të vendosen nën autoritetin civil, nën familjes shqiptare nëpërmjet vendosjes së Shqipërisë modelin e vendeve demokratike. Do të forcojmë në orbitën e zhvillimit të shpejtë e të qëndrueshëm, bashkëpunimin e ngushtë me partnerë dhe agjencitë rikthimin në nivele të larta të rritjes ekonomike rreth homologe rajonale dhe më gjerë. Paketa ligjore, 8 për qind në vit bazuar në një ekonomi të lirë tregu anulimi i së cilës u bë në janar të vitit 1998 dhe që e të modelit europian me një shpërndarje sa më të shndërroi Shqipërinë në parajsën e trafiqeve, do të drejtë të të ardhurave për qytetarët shqiptarë, rikthehet në fuqi dhe largimi prej saj i elementëve të zvogëlimi i shpejtë i varfërisë dhe i papunësisë në
22 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
nivelin mesatar të vendeve të zhvilluara, si dhe brendshme; indeksit të zhvillimit të vendit drejt afrimit me Krijimin e parqeve industriale dhe shndërrimin e shpejtësi me mesataren e vendeve të tjera europiane Shqipërisë në vendin më tërheqës për investime të përbën objektivin më themelor të projektit të huaja; ndryshimit të mazhorancës së re. Krijimin e një mjedisi miqësor proeksport; Realizimin e këtij objektivi, Partia Demokratike Zhvillimin e infrastrukturës së transportit rrugor, e bazon në nismën e lirë, hapjen e tregut, ajror dhe detar, me përparësi autostradat Durrës- liberalizimin e ekonomisë, konkurrencën e lirë e të Prishtinë, Tiranë-Memaliaj dhe Lushnjë-Vlorë; ndershme dhe garantimin e saj nëpërmjet reformave garantimin e furnizimit me energji elektrike brenda institucionale dhe legjislacionit të përshtatshëm dhe vitit 2008 nëpërmjet integrimit në tregun rajonal dhe shkatërrimin e monopoleve. ndërtimit të burimeve të reja; Qeveria do të ndërmarrë përmirësime ligjore dhe Sigurimin e ujit të pijshëm nëpërmjet institucionale për: decentralizimit, komercializimit dhe privatizimit, Garantimin e të drejtave të pronësisë përfshirë realizimi i këtij objektivi brenda vitit 2006 për qytetet pronësinë intelektuale për mbrojtjen e të drejtave të dhe zonat turistike; konsumatorit thjeshtimin e pengesave burokratike Zhvillimin dhe liberalizimin më tej të tregut të për nisjen dhe kryerjen e bizneseve, krijimin e bankës telekomunikacioneve e teknologjive të informimit. së të dhënave për të ndihmuar dhe lehtësuar Zonja dhe zotërinj, funksionimin e tregjeve, reformimin dhe rritjen e Për realizimin e objektivit tonë më madhor të eficencës së enteve rregullatore; rritjes së mirëqenies dhe punësimit të qytetarëve Integrimin në një autoritet të vetëm të enteve të shqiptarë, në projektin tonë të ndryshimit, Qeveria ndryshme të rregullimit dhe mbikëqyrjes të sektorit vlerëson si fusha prioritare që do të mundësojnë financiar; zhvillimin e shpejtë, të qëndrueshëm dhe ekonomik Zhvillimin e partneritetit publik, privat bazuar në të vendit: turizmin, bujqësinë, agrobiznesin dhe rregullat e tregut të lirë dhe konkurrencës së eksportet. Të trija këto fusha duke u zhvilluar së ndershme, duke rritur maksimalisht shkallën dhe bashku rrisin kompetivitetin e ekonomisë nëpërmjet llojshmërinë e tyre, zhvillimin e tregut bankar dhe gërshetimit të nismës dhe energjisë krijuese, financiar në bashkëpunim me Bankën e Shqipërisë, kapitaleve dhe traditës shqiptare me investime dhe rritjen rreth tre, katër herë të nivelit të kreditit dhe në know how e huaj. Zhvillimet në këto fusha do të mikrokredisë për të gjithë në të gjithë vendin, mbështeten nga programi tërësor i Qeverisë, si edhe fuqizimin e autoritetit të luftës për pastrimin e parave; nga programe të caktuara specifike. Zhvillimi i Privatizimin e plotë të sektorëve strategjikë duke turizimit të qëndrueshëm dhe harmonik duke ruajtur përfshirë këtu edhe përdorimin e letrave me vlerë të dhe zhvilluar trashëgiminë kulturore dhe natyrore qytetarëve shqiptarë; është objektivi parësor i Qeverisë sonë. Për këtë Funksionimin e tregut të kapitaleve nëpërmjet qëllim zhvillimi i tij do të mbështetet në plane aktivizimit të bursës së Tiranës si institucion privat; rregulluese dhe programore, që stimulojnë Garantimin nëpërmjet nismave ligjore e veprimtaritë private shqiptare dhe të huaja, mbrojnë institucionale të konkurrencës së lirë dhe mjedisin, shfrytëzojnë trashëgiminë e madhe funksionimit transparent e të ndershëm të tregut të kulturore. sigurimeve; Për të dyfishuar numrin e turistëve ne Luftën e pandërprerë kundër informalitetit; angazhohemi për ngritjen e infrastukturës me Garantimin e stabilitetit makro-ekonomik; përparësi në qendrat dhe qytetet turistike të vendit, Forcimin e disiplinës fiskale dhe reformës së fushatë ndërkombëtare për marketingun, promovimin thellë të sistemit fiskal, përgjysmimin e taksave të e tij dhe kredi për turizmin familjar. biznesit të vogël, uljen progresive e tvsh-së fillimisht Shndërrimi i fermave private në njësi biznesi në 17 për qind dhe për disa zëra të veçantë në 6 për fitimprurës, zhvillimi i agrobiznesit është një qind; uljen me 33 për qind në tërësi të barrës fiskale përparësi tjetër madhore e zhvillimit ekonomik të krahasur me nivelin aktual të saj; vendit. Thjeshtimin e sistemit tatimor dhe unifikimin e Për të realizuar këtë objektiv Qeveria do të tatimeve dhe doganave në një institucion; përfundojë: Dyfishimin e investimeve publike me burime të Procesin e garantimit të të drejtës së pronësisë
23 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
mbi tokën dhe regjistrimin e saj, duke mundësuar shtesat e pallateve, krijimin me këto të fondit të kështu tregun e tokës, natyrisht pa ndryshuar ligjin urbanizimit dhe regjistrimi i tyre si pasuri legjitime, nr.7501. Krahas kësaj do të rriten investimet në kompensimi i të gjitha trojeve nga Qeveria pronarëve kullimin, vaditjen dhe mbrojtjen e tokës. të mëparshëm. Një vëmendje e veçantë do t’i Do të stimulohet agrobiznesi dhe zhvillimi i tij kushtohet mbrojtjes së mjedisit dhe zhvillimit të tij me lehtësira fiskale. Nafta do të shitet me 40 lekë bazuar në parimin “Mjedisi është jeta, ndotësi, litri për të gjithë përdoruesit bujqësorë; dëmtuesi duhet ndëshkuar, mjedisi duhet të Sistemi i kreditimit do të shtrihet në mbarë zhvillohet”. vendin; si dhe do të ngrihet një rrjet i tërë shkollash Zonja dhe zotërinj, të arsimit bujqësor. Qeveria e ndryshimit, të shërbimit të qytetarëve Një prioritet tjetër madhor ekonomik do të jenë dhe në përputhje me moton e saj “I pari qytetari” ka eksportet dhe rritja e pandërprerë e tyre si treguesi përzgjedhur si fytyrë të programit të saj fytyrën e më i mirë i zhvillimit ekonomik të vendit. pastër të qytetarit shqiptar, kurse për zemër të këtij Për të favorizuar zhvillimin e eksporteve Qeveria programi do të ketë zemrën e dhimbshme të tij, do të ngrejë të gjithë infrastrukturën institucionale prandaj edhe shteti social është jo vetëm premtimi, për fuqizimin e institucioneve mbështetëse të por edhe detyrimi ynë madhor, moral e ligjor. informacionit, të certifikimit, të kontrollit të cilësisë Në këtë kuadër dua të deklaroj se i pari i të dhe të standardeve, të orientojë diplomacinë parëve do të jetë i papuni, i urituri, fëmija, i sëmuri, shqiptare në shërbim të eksporteve shqiptare, të i pamunduri, i pastrehi. Pikërisht për këtë arsye kemi tregjeve, për prodhimet shqiptare, për lehtësime të deklaruar punësimin e qytetarëve shqiptarë, mëdha fiskale për firmat eksportuese; përparësi dhe Shqipërinë në punë dhe vlerësimin e punës si kalin nxitje investimeve të huaja dhe të vendit me qëllim e betejës, qëllimin më madhor të qeverisjes sonë. eksportin, krijimin e parqeve industriale dhe zgjerimin Punësimin me shpejtësi të shqiptarëve ne do ta e praktikave duty free për eksportet. bazojmë në realizimin me shpejtësi të programit Zonja dhe zotërinj, ekonomik, që paraqitëm në këtë Kuvend, kontratë Në projektin e ndryshimit të maxhorancës së e veçantë me çdo punëdhënës, duke i garantuar re, zhvillimi integrues e harmonik, urban rural dhe lehtësi fiskale dhe akorduar një prim për çdo të mbrojtja e mjedisit është një përparësi madhore e punësuar, kualifikim të të rinjve, orientim drejt tregut bazuar në një vizion, që siguron zhvillimin integral të të gjithë sistemit arsimor dhe kredi për biznese të hapësirës urbane dhe rurale, si dhe mbrojtjen e të vogla për qytetarët. Ne jemi zotuar të vlerësojmë mjedisit. Për këtë qëllim Qeveria angazhohet për punën, prandaj kemi vendosur të dyfishojmë gjatë zhvillimin rural të integruar, përfshi edhe zonat këtyre katër vjetëve rrogat e ulëta dhe pensionet, të malore, duke u bazuar në një zhvillim të larmishëm ngushtojmë në 1 me 5 diferencën midis rrogave të bujqësor dhe jo bujqësor; ulëta dhe rrogave të mesme, por edhe të Zhvillimin e infrastrukturës, shërbimeve sociale, shpërblejmë ose të vendosim meritën në themel të furnizimin me ujë e energji në zonat rurale; shpërblimit. Mbrojtjen e tokës nga erozioni, betonimi, rritja Në qendër të vëmendjes së politikës sonë e përdorimit të burimeve natyrore nga komuniteti në sociale do të jenë fëmijët dhe të rinjtë shqiptarë. këto zona; Ndryshim rrënjësor do të pësojë këto katër vjet Decentralizimin dhe mbështetjen e qëndrimi ndaj tyre nën moton “Asnjë fëmijë nuk do bashkëpunimit ndërkomunar dhe rajonal, fuqizimin të braktiset”. Qeveria do të hartojë programe të e institucioneve të mbështetjes së zhvillimit rural. veçanta për mbrojtjen e garantimin e të drejtave të Zhvillimi urban do të mbështetet në zhvillimin fëmijëve në tërësi, fëmijëve jetimë ose atyre që harmonik e të qëndrueshëm, kombinuar me jetojnë me një prind në veçanti. Të rinjtë dhe të rejat përdorimin racional të territorit urban, zhvillimin e e Shqipërisë, katalizatorët e vërtetë të ndryshimit teknologjisë urbane, forcimin e kulturës urbane, historik të 3 korrikut do të jenë fokusi kryesor i studimet afatgjata dhe planet urbanistike vizionare, Qeverisë së Koalicionit. Qeveria do të hartojë një legalizimin brenda vitit 2006 të të gjitha ndërtimeve program kombëtar jo vetëm për zhvillimin e tyre, ekstralegale dhe shtesave, sipas skemave tashmë por edhe për punësimin, zbavitjen, dëfrimin, formimin të shpallura. Një pagesë simbolike prej 100-400 mijë e tyre të gjithanshëm. Shqipëria, shtëpia e ëndrrës lekësh për ndërtimet periferike, katër për qind për së tyre rinore do të jetë motoja e qeverisjes sonë.
24 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
Kultura, si thelbi i identitetit tonë kombëtar dhe madhor t’i bëjnë shqiptarët më të lirë, më të ditur, sporti simboli i shkëlqyer i përgatitjes dhe suksesit më të mëkëmbur, më dinjitozë e më të fortë, të gjitha të njeriut, nëpërmjet reformave do të arrijmë që të të parashikuara në këtë program, të përmbushim njohin zhvillime dhe nivele të reja të rolit të tyre në me dinjitet kriteret dhe standardet, që kërkohen dhe jetën e vendit dhe përfaqësimit të tij. të shndërrojmë në realitet ëndrrën e bukur Politika sociale dhe programe të veçanta do të kombëtare. hartohen për aftësimin, shkollimin, punësimin e Ne angazhohemi që brenda këtij mandati të personave me aftësi të kufizuara, jetimët, nënat nëshkruajmë marrëveshjen e stabilizim-asocimit kryefamiljare, minorenët, gratë, vajzat viktima të gjatë vitit të ardhshëm dhe anëtarësimit në NATO dhunës dhe të trafikut, të intoksikuarit nga narkotikët. gjer në fund të tij. Për këtë qëllim ne zotohemi t’i Qeveria angazhohet për një politikë aktive intensifikojmë bashkëpunimet me të gjitha vendet strehimi. Për këtë qëllim do të investojë ngritjen e anëtare të NATO-s, të modernizojmë dhe reformojmë 4000 apartamenteve që do t’u shpërndahen familjeve ushtrinë tonë në përputhje me këto kritere, sikundër më në nevojë. Të përndjekurit politikë do të të plotësojmë të gjitha standardet demokratike të dëmshpërblehen sipas Kodit Penal dhe do të domosdoshme për të merituar anëtarësinë në hartohen programe për arsimimin, punësimin dhe Aleancën e Atlantikut të Veriut. strehimin e tyre. Veteranët, në përputhje me Zonja dhe zotërinj, statusin, do të gëzojnë mbështetjen e gjithanshme Sot në Shqipëri gjenden dhe bashkëpunojnë në të Qeverisë. qindra e qindra projekte përfaqësues të institucioneve Emigrantët shqiptarë dhe diaspora do të jenë ndërkombëtare, si: institucioni Breton Wood, në epiqendër të interesit, mbështetjes, mbrojtjes dhe Organizata e Kombeve të Bashkuara, Komisioni garantimit të të drejtave të tyre në vendet ku jetojnë Europian, OSBE, Këshilli Europës, agjenci të dhe në Shqipëri. Një kuadër i tërë ligjor dhe shumta të vendeve mike, si: Shteteve të Bashkuara institucional do të ngrihet për të garantuar të drejtën të Amerikës, Italisë, Gjermanisë, Britanisë, Francës, e votës, për të lehtësuar të gjitha burokracitë Austrisë, Holandës, Greqisë, Zvicrës, Danimarkës, konsullore dhe ndihmesë për të ruajtur identitetin e Suedisë, Norvergjisë, Belgjikës, Japonisë dhe tyre aty ku janë, përjashtim tre vjet nga taksat për vendeve të tjera. Këto agjenci i kanë dhënë dhe i investimet e tyre në biznesin e vogël, zbritje e butë japin një ndihmë të jashtëzakonshme teknike, në dheun e tyre dhe pjesëmarrje aktive për të gjithë financiare, materiale dhe të gjithanshme Shqipërisë, ata që duan të kthehen për të ndryshuar Shqipërinë. për të cilën fatkeqësisht qytetarët shqiptarë nuk janë Zonja dhe zotërinj, edhe aq të informuar. Më 3 korrik shqiptarët votuan për kthimin në Unë, duke shprehur mirënjohjen time më të thellë realitet të ëndrrës së tyre më të bukur, të ngrirë për ndaj të gjithë këtyre donatorëve për kontributet e fat të keq nga sistemi i korrupsionit, votuan për tyre, dua t’i siguroj se Qeveria e Koalicionit, që unë integrimin e Shqipërisë në Bashkimin Europian dhe kryesoj, do të bashkëpunojë në të ardhmen shumë NATO. Unë besoj se integrimi në Bashkimin ngushtë me to dhe do të informojë me korrektesë Europian dhe në NATO është interesi jetik i çdo publikun shqiptar për ndihmën dhe bujarinë tuaj, qytetari që dëshiron që vetë dhe fëmijët e tij të lëvizin sikundër do të përsosë koordinimin e këtij lirshëm me pasaportë europiane në hapësirën e bashkëpunimi. Bashkimit Europian, por po ky është edhe interesi Zonja dhe zotërinj, kombëtar i shqiptarëve. Shqipëria, duke fituar të Qeveria e shërbimit dhe e shërbesave ndaj drejtën e votës në Bashkimin Europian dhe në NATO qytetarëve është e vendosur që politika e saj e fiton edhe rolin më të madh në të tërë historinë e jashtme të vihet në shërbim të interesave të saj. Në të vërtetë Brukseli i ka pasur dhe vazhdon qytetarëve, të shoqërisë dhe kombit shqiptar, pra t’i ketë të hapura dyert për Shqipërinë, por mbas një politikë që synon rritjen e rolit të Shqipërisë duke dere kemi mbetur për shkak të mureve të zgjeruar dhe konsoliduar bashkëpunimin miqësor korrupsionit, krimit të organizuar, varfërisë, bllokimit të gjithanshëm bilateral dhe multilateral të të rotacionit dhe mungesës së zgjedhjeve të lira. Shqipërisë me vendet e rajonit, vendet anëtare të Prandaj dhe zotohemi që nëpërmjet reformave të Bashkimit Europian, Shtetet e Bashkuara të gjithanshme politike, institucionale, ekonomike, Amerikës, vendet e tjera mike, institucionet sociale e ushtarake, reforma që kanë si qëllim ndërkombëtare, mbrojtjen në përputhje me
25 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
konventat ndërkombëtare të të drejtave dhe ndërkombëtarë të Kosovës si përcaktues për paqen interesave të qytetarëve shqiptarë. dhe stabilitetin në rajon. Ne jemi të vendosur të bashkëpunojmë ngushtë Qeveria e Koalicionit insiston se respektimi i dhe në frymë miqësore me të gjitha vendet e rajonit: lirive dhe të drejtave të serbëve dhe minoriteteve të Maqedoninë, Kosovën, Kroacinë, Bosnje- tjera në Kosovë është interesi jetik i shqiptarëve, Hercegovinën, Serbinë, Malin e Zi, vendet e tjera kusht përcaktues për paqen, stabilitetin dhe mike: Bullgarinë, Rumaninë, Hungarinë, Slloveninë. integrimin euroatlantik të Kosovës. Qeveria beson Për ne një rëndësi të veçantë dhe dimensione të se dialogu, bashkëpunimi miqësor midis Prishtinës reja miqësore do të njohin marrëdhëniet me Greqinë dhe Beogradit është kusht për të ardhmen e dhe Italinë, vende të zhvilluara këto, anëtare të përbashkët europiane të këtyre dy vendeve. Bashkimit Europian dhe NATO-s, ku jetojnë rreth 1 Zonja dhe zotërinj, milion shqiptarë. Marrëdhëniet me Turqinë, miken Qytetarët shqiptarë më 3 korrik votuan tradicionale të vendit tonë, do të ridimensionohen ndryshimin, sepse ata donin që me projektin e tij në të gjitha fushat. Shqipëria e papunësisë, pasigurisë, varfërisë, Politika jonë e jashtme do të ketë si objektiv korrupsionit, babëzisë, urisë, listave, errësirës, kryesor integrimin e vendit në Bashkimin Europian zhgënjimit, dëshpërimit, imazhit të nxirë të dhe në NATO dhe shndërrimin sa më shpejtë në zëvendësohet me Shqipërinë e zgjedhjeve të lira, të realitet të ëndrrës sonë europiane, ndaj edhe punës, sigurisë, tregut të lirë, shkollave, spitaleve e marrëdhëniet me të gjitha vendet anëtare të infrastrukturës moderne, shtëpinë e shpresës për Bashkimit Europian dhe në veçanti me vendet e të gjithë për të ndërtuar këtu të ardhmen europiane mëdha si Gjermania, për të cilën Shqipëria është për vete dhe fëmijët e tyre, duke realizuar kështu vendi i parë i ndihmës për frymë, Franca, Britania, ëndrrën më të bukur të tyre. Italia dhe Austria, kjo mike e përhershme e Unë dhe Qeveria që kryesoj sot jemi këtu, së shqiptarëve, janë një përparësi e madhe. bashku me qytetarët shqiptarë, garantë dhe zbatues Për Qeverinë tonë marrëdhëniet miqësore dhe rigorozë të këtij projekti, ndaj ju ftoj, të nderuar bashkëpunimi me Shtetet e Bashkuara të Amerikës, deputetë, të shfrytëzoni shansin e madh që me aleatin tonë strategjik kryesor, janë një prioritet i mirëkuptimin, konsensusin, përkushtimin të bëheni madh. Historia e ka përcaktuar këtë. Shtetet e promotorë të fuqishëm të këtij ndryshimi historik. Bashkuara i kanë dhënë Shqipërisë dhe shqiptarëve Falemnderit! një mbështetje tejet të çmuar dhe kanë qenë Jozefina Topalli – Falemnderit, zoti përcaktuese në udhëheqjen e Aleancës së Atlantikut Kryeministër për paraqitjen e programit të periudhës të Veriut në çlirimin e Kosovës, paqen dhe së qeverisjes suaj 2005-2009! stabilitetin në rajon. Siç ramë dakord dhe siç e theksuam edhe në Ne kemi votuar si opozitë në Parlament vendimet fillim në paraqitjen e rendit të ditës, ka një gjysmë e drejta të Qeverisë për t’u anagazhuar në luftën orë kohë për paraqitjen e pyetjeve nga grupet e kundër terrorizmit ndërkombëtar në Afganistan dhe ndryshme parlamentare. Besoj se një orë do të jetë Irak dhe deklaroj këtu se si Qeveri, ne vazhdojmë të e mjaftueshme për Qeverinë e re për t’u përgatitur qëndrojmë krahas tyre dhe në rast nevoje të rrisim dhe për të filluar përgjigjen e pyetjeve. Në orën 20.00 praninë me trupa në koalicionin antiterror. hapim sërish seancën për të filluar debatin, ndërkohë Një vëmendje të veçantë ne do t’i kushtojmë që emrat janë depozituar. marrëdhënieve me vendet e tjera të mëdha, si: Seanca mbyllet për t’u rihapur në orën 20.00. Japonia, Kina, India etj. Viti 2005 duket të jetë një vit përcaktues për * * * shqiptarët në Shqipëri. Ai në Shqipëri solli rotacionin. Jozefina Topalli – Të nderuar deputetë, Në Kosovë do të përcaktojë hapjen e negociatave Rihapim seancën. për statusin e saj përfundimtar. Ne e konsiderojmë Kjo seancë do të fillojë me përgjigjet e pyetjeve përcaktimin e statusit të Kosovës në përputhje me të adresuara Qeverisë për programin dhe do të vullnetin e qytetarëve të saj dhe në bashkëpunim të vazhdojë me nisjen menjëherë pas përfundimit të ngushtë të autoriteteve vendore dhe grupit të përgjigjeve me debatin, sipas listave të folësve dhe kontaktit, duke mos ndryshuar kufijtë aktualë minutazhit të depozituar në sekretari. ndërkombëtarë të Ballkanit, përfshi këtu edhe kufijtë Ka pasur një numër shumë të madh pyetjesh.
26 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
Natyrisht, nganjëherë ka pasur kohezion dhe vartësinë e tyre. Sigurisht, që në qoftë se ka një përsëritje. Ministrat, sipas linjës së tyre ministrore, kolizion midis programit qeverisës dhe vartësisë do t’u përgjigjen pyetjeve të drejtuara atyre. strukturore të këtyre institucioneve, do të duhej një Fillojmë përgjigjen me zotin lëvizje ligjore për t’i ndryshuar ato. Prandaj, për t’ia zëvendëskryeministër, zotin Ilir Rusmajli. lënë frikën dhe amendësimet kohës së Menjëherë pas përfundimit të përgjigjeve, fillojmë përshtatshme ku mund të ketë nevojë për ndonjë me debatin. Listën e kemi përpara, sipas radhës së ndryshim ligjor, ne konsiderojmë, që përgjigja e të përcaktuar nga grupet dhe minutazhet do të gjitha pyetjeve që kanë të bëjnë me strukturën, do vazhdojnë deri sonte vonë. t’i vijë këtij Parlamenti, kur të ketë nevojë për Ilir Rusmajli – Brenda kohës që ne kishim ndryshime ligjore. Deri atëherë, mos u shqetësoni! në dispozicion, për të konsultuar pyetjet dhe për të Përsa i përket përgjigjes, që i referohet disa përgatitur përgjigjet e tyre, ndonëse numri i pyetjeve pyetjeve për implementimit e ligjit për Statusin e ishte dukshëm i lartë, një pjesë të mirë të rasteve i Nëpunësit Civil, ka një premtim në programin bërë me qëllimin për të vonuar procedurat e qeverisës i shprehur qartë në këtë program, i cili votëbesimit, një pjesë të rasteve me pyetje konfuze konfirmon vlerat e ligjit për Statusin e Nëpunësit dhe shumë herë të përsëritura, ne i grupuam pyetjet, Civil, konfirmon edhe angazhimet serioze të Qeverisë i ndamë ato sipas sferave respective të veprimit të së re për të çuar përpara Statusin e Nëpunësit Civil. secilit ministër dhe jemi të përgatitur për të dhënë Pyetjet meritojnë atë përgjigje që u jep programi të gjitha përgjigjet e tyre. Sigurisht që për të kursyer mjaft qartë. Do të mbrohen nëpunësit civilë, të gjithë kohën, do të na duhet që të mos lexojmë secilën nëpunësit që statusin e kanë merituar. Në bazë të pyetje veç e veç, sepse shpesh përsëriten, por do ligjit që është në fuqi, i cili respektohet krejtësisht t’i referohemi të gjithë problematikës, që ngrejnë ato nga ana jonë dhe respektohet shumë herë më pyetje. seriozisht sesa ç’është pranuar nga Qeveria që na Për vëmendjen e kolegëve deputetë, në qoftë ka lënë vendin. se ndonjëri nga kolegët ministra nuk i përgjigjet Jozefina Topalli – Ju lutem mbani qetësi, nuk pyetjes që prisni ju, mos u shqetësoni, do t’i ndërpritet fjala. përgjigjet ministri që do të vijë më pas. Kështu që, Ilir Rusmajli - Ka disa pyetje dhe mendoj se ju lutem shumë, na dëgjoni me vëmendje. janë të rëndësishme edhe këto të përsëritura, që i Ka një grup pyetjesh që shqetësojnë sidomos referohen angazhimeve të Qeverisë për reformën deputetët e Partisë socialiste dhe që kanë lidhje zgjedhore për të cilat përgjigja është një dhe e vetme. me strukturën e administratës publike, me strukturën Qeveria është e gatshme ta çojë përpara reformën e institucioneve të veçanta dhe asetet që kjo zgjedhore me shpejtësi të madhe, duke filluar nga strukturë do të pësojë për shkak të implementimit puna menjëherë me marrjen e detyrës dhe duke të programit qeverisës. bërë të gjitha përpjekjet që i takojnë asaj për të Këto pyetje prekin ministritë që shkurtohen, realizuar zgjedhje me të vërtetë të lira dhe të këto pyetje prekin dhe një numër institucionesh të ndershme në Shqipëri, duke filluar që nga zgjedhjet cilat, sipas hamendësimeve të përmendura në pyetje lokale që do të vijnë. vetë, konsiderohet se do të lëvizin nga një varësi Ka një grup pyetjesh retorike që vijnë nga një ose një tjetër. Për t’i dhënë përgjigje shumë shkurt deputet i Partisë Socialiste, të cilat në fakt nuk hamendësimeve dhe frikës , për të gjitha këto pyetje do të marrin dot përgjigje, sepse i referohen që kanë të bëjnë me strukturën e administratës proceseve gjyqësore dhe jo programit qeverisës. Në publike më duhet t’ju them që struktura e fakt, do të ishte krejt serioze që deputetët të kishin administratës publike, nuk është qëllim në vetvete vëmendje ndaj programit qeverisës. Këta do të jenë e asnjë qeverie. Struktura e administratës publike i grupi i vetëm i pyetjeve që nuk do të marrin përgjigje, përshtatet programit qeverisës, nevojave të vendit sepse nuk kanë lidhje me rendin e ditës. dhe për këtë arsye, afektohet deri në atë masë, që Ka një pyetje të fundit nga ato që kam marrë ky program qeverisës dhe këto nevoja të vendit do përsipër që t’i përgjigjet unë, që i referohet citimit ta imponojnë një gjë të tillë. nga programi qeverisës i angazhimit të kësaj Në hamendësimet e përmendura në disa nga Qeverie, që të mos bëjë persekutim të përfaqësuese pyetjet, përmenden disa institucione të veçantë të të mediave, qoftë nëpërmjet proceseve të montuara cilat kërkojnë ndryshime të ligjeve për të ndryshuar penale, qoftë nëpërmjet proceseve të montuara civile.
27 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
Ky angazhim është serioz, ky angazhim kërkon që parlamentare, ministrat do të vazhdojnë t’i përgjigjen. të korrigjojë praktikën e dënueshme të deritanishme Zoti Bode e ka fjalën. të qeveritarëve socialistë dhe që ne veçse mund ta Ridvan Bode - Unë do të dëshiroja të shprehja konfirmojmë. Qeveritarët, anëtarë të kësaj Qeverie, respektin për vëmendjen e madhe që kanë pasur nuk do të persekutojnë penalisht ose civilisht deputetët në këtë Kuvend në adresimin e pyetjeve përfaqësuesit e medias. me karakter ekonomik dhe që lidhen me programin Falemnderit! e Qeverisë në fushën e ekonomisë dhe të financave, Jozefina Topalli - Zoti Ruçi për procedurë. janë rreth 280 pyetje të cilave unë do të dëshiroja Gramoz Ruçi - Zonja drejtuese e seancës, t’u përgjigjesha në mënyrë të shkurtuar, pasi në Më vjen keq që seanca e parë e Parlamentit tërësinë e tyre këto pyetje kanë të bëjnë me fillon me një dhunim të së drejtës së deputetit, me përcaktim afatesh, datash, projektesh, programesh një dhunim të Rregullores së Parlamentit. të cilat nuk janë, nuk kanë qenë asnjëherë dhe nuk Natyrshëm, Rregullorja e Parlamentit përcakton mund të jenë objekt i një debati të tillë siç është ky qartë dhe saktë se çdo deputet ka të drejtë t’i bëjë i miratimit të programit të Qeverisë, por janë pjesë pyetje Kryeministrit ose anëtarëve të tjerë të Këshillit e buxheteve dhe programeve të hartuara dora- dorës, të Ministrave. që do të miratohen në këtë Kuvend. Për të gjithë Këto pyetje, të cilat nga Grupi Parlamentar ata që janë të interesuar në njohjen e ritmeve Socialist, e them për opinionin publik, janë konkrete të realizimit të programit tonë për çdo vit, individuale, janë me emër të deputetit, janë me një për çdo 6-mujor, ose për çdo program të veçantë të objekt të caktuar, i janë drejtuar Kryeministrit, i janë investimeve publike, ose për çdo dikaster me grup drejtuar ministrit, është e drejtë ekskluzive e shoqëror, unë i ftoj të kenë durimin jo më shumë se Kryeministrit që edhe mund t’i ndajë ato, po dy muaj nga data e sotme, do të kemi në Kuvend absolutisht është e padrejtë të ironizohen pyetjet programin e Qeverisë së re i cili do të ketë të detajuar ose autorët e tyre dhe të mos u përgjigjesh pyetjeve, në mënyrë të përvitshme, deri në vitin 2009, të gjitha madje të mos lexohet pyetja. Duhet të lexohet pyetja fondet, të gjitha ato aspekte të programit tonë një dhe emri i deputetit ose i grupit parlamentar që e ka projekt, i cili do të marrë mbështetjen dhe bërë dhe përgjigjen ju jepeni si të doni. konsulencën edhe me institucionet financiare Grupi Parlamentar i Partisë Socialiste ka bërë ndërkombëtare, që asistojnë Shqipërinë në këtë 185 pyetje. Nëse nuk lexohen një për një pyetjet kuadër. dhe përgjigjet ose nuk përgjigjeni ju, është detyra Prandaj edhe njëherë, interesit për të mësur juaj. I përgjigjeni mbarë ose mbrapsht, është përsëri për secilën nga fondet të ndarë në vite dhe në përgjegjësia juaj. Ne duam që pyetjet të fillojnë tremujorë ose për secilin prej objekteve, marr përsëri nga fillimi, ndryshe në seancën tallëse, përsipër që do ta kenë të gjithë deputetët e Kuvendit, ironike, të papërgjegjshme të zëvendëskryeministrit, nuk do të ndjekin procedurat dhe eksperiencën e ne largohemi nga salla dhe do të vijmë për debatin. qeverive paraprirëse, të cilat asnjëherë nuk sollën Mirupafshim! në Kuvend planin dhe projektin e investimeve për Jozefina Topalli – Në qoftë se ju e keni marrë çdo objekt dhe asnjëherë nuk bënë pjesë të Buxhetit që përpara vendimin për t’u larguar është problemi të Shtetit planin e investimeve. Ne do t’i bëjmë pjesë juaj dhe është vendimi juaj. Nuk ka asnjë shkelje të të diskutimit dhe të vendimit këtu në Kuvend dhe Rregullores. Në bazë të nenit 110, i është dhënë e nuk do të ketë të drejtë as Qeveria, asnjë ministër drejta çdo deputeti që të bëjë pyetje, t’i përgjigjemi. që të bëjë zëvendësime të projekteve dhe të planeve Ju bëhet e ditur se në ora 21.00, fillon debati. të investimeve ose të fondeve publike, siç është bërë Falemnderit! deri më sot në varësi të trafikut të influencës politike. Mund të vazhdojmë me përgjigjet e pyetjeve Së dyti, një numër i madh pyetjesh bëhen lidhur sipas ndarjes në grupe dhe nga ministrat përkatës, me uljen e taksave. Kur do të ulen? Si do të bëhen duke respektuar pyetjen e çdo grupi të opozitës, të me vite dhe me tremujorë? Kur do të përgjysmohet grupeve të vogla të opozitës, të emrave individualë. taksa për biznesin e vogël? Ka edhe të tjera pyetje. Natyrisht, janë depozituar rreth 400 pyetje që E kemi deklaruar se në programin tonë që u përsërisin njëra-tjetrën, që kanë kohezion me njëra- lexua dhe në diskutimet që do të mbajnë ministrat, tjetrën, që nganjëherë nuk kanë lidhje me programin, taksa mbi biznesin e vogël do të ulet menjëherë, por në respekt të pyetjeve të të gjitha grupeve çka do të thotë që me konsultimin e Qeverisë, do të
28 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
fillojnë procedurat për miratimin këtu, në Kuvend, të këtu, të shprehin lirshëm obsionet e tyre dhe përgjysmimit të taksave. Kompensimi i pjesës së konsideratën e tyre për programin tonë dhe për tyre që duhet për pushtetin lokal, do të bëhet me kabinetin e ri. grante nga qeverisja qëndrore. Jozefina Topalli – Po, për procedurë, zoti Lesi. Lidhur me decentralizimin, se ku do të gjenden Nikollë Lesi – Zonja Kryetare, fondet dhe çfarë funksioni do të kalojnë, edhe njëherë Ju duhet të zbatoni Rregulloren. Rregullorja thotë ju bëj me dije, se do të jetë projekti i vitit 2006 i cili që çdo pyetje e çdo deputeti nga ministri përkatës do të përcaktojë njëkohësisht dhe me vlera absolute, ose nga Kryeministri, duhet të lexohet se kush e siç e kërkojnë pyetësit, se kush do të jenë funksionet ka bërë pyetjen, cili deputet me emër, cilën pyetje që do t’i delegohen pushtetit vendor. ka bërë. Mund të jenë dhjetë ose njëzet pyetje të Lidhur me pagat dhe pensionet dhe me përngjashme, mund të ketë, por ministri përkatës punësimin që pyesin Grupi i Partisë Socialiste, është i detyruar të lexojë të gjitha pyetjet dhe të Grupi i Partisë Social Demokrate dhe disa deputetë grupojë përgjigjet. Ai mund të thojë se për këto të veçantë, kërkojnë kalendarin e punësimit dhe dhjetë pyetje të x ose y deputeti të majtë ose të shifrat absolute. djathtë, përgjigja është kjo. Prandaj ndërhy, vendos Sa do të punësojë Qeveria? rregull! Ju bëj me dije, se Qeveria vetë nuk punëson, Falemnderit! politikat tona do të nxisin punësimin, programi që Jozefina Topalli – Falemnderit zoti Lesi! ne kemi, i detajuar, dhe programi i investimeve për Me qenë se 90 % të pyetjeve ishin të drejtuara katërvjeçarin do të mbështesë punësimin e plotë nga Grupi Parlamentar dhe vetëm një numër shumë- dhe programi ynë synon pikërisht punësimin e shumë i kufizuar, që mund të jetë 2% e gjithë plotë, çka do të thotë se ne marrim përsipër pyetjeve ishin me emër, u dhanë përgjigje pikërisht punësimin e të gjithë atyre që janë të papunë në në bazë të ndarjes së grupeve parlamentare. Nuk tregun e të papunëve sot. ka një nen në Rregullore që thotë se duhet lexuar Lidhur me masat e rritjes së pagave në çdo vit emri dhe pyetja. Ka vetëm një nen ku thuhet se çdo dhe të pensioneve, të dëmshpërblimeve të ish- deputet dhe grup parlamentar ka të drejtë të përndjekurve politikë ose kompensimit të ish- paraqesë pyetjen për Kryeministrin. pronarëve edhe për këto kategori do të përcaktohen Megjithatë, unë i lutem ministrave që, sipas në mënyrë të përvitshme, duke ruajtur atë premtim, pyetjeve të ndara, të lexojnë, aty në ato pak raste që është bërë si kompensim me vlerë të plotë tregu që është emri i deputetit, emrin e deputetit për të dhe përfitim të dëmshpërblimit, sipas ligjeve të qenë korrekt deri në fund. Edhe njëherë për të qenë shtetit shqiptar. korrekt deri në fund. Edhe njëherë përsëris se në Lidhur me afatet dhe procedurat e miratimit të 95% të pyetjeve janë të drejtuara nga grupet projektbuxhetit: A do të mundë Qeveria sivjet të parlamentare. Vetëm një numër shumë i kufizuar arrijë në afatin e saj miratimin e projektbuxhetit të ka emrin e deputetit. vitit 2006? Sigurisht që tejzgjatja e rotacionit nga Falemnderit! muaji korrik në mes të muajit shtator, krijon dy Zoti Brokaj. muaj e gjysëm vonesa, vonesë e cila do të kërkojë Sabit Brokaj – Edhe unë pak a shumë jam një impenjim të veçantë të Qeverisë për të në një linjë arsyetimi me zotin Lesi. Natyrisht, mundësuar që projekti i Buxhetit të vitit 2006 të të gjithëve ne nuk na vjen mirë që seanca e parë paraqitet në Kuvend, brenda afatit të përcaktuar pikërisht filloi kështu, megjithëse përvojat i kemi me ligj edhe pse brenda së njëjtës periudhë do të natyrisht mjaft të hidhura, por do të gjykoja që na duhet të përballojmë nënshkrimin, negociimin maxhoranca, e cila është realisht maxhorancë, e dy marrëveshjeve të reja me Bankën Botërore duhet të bënte një tolerim pavarësisht se ka dhe me Fondin Monetar Ndërkombëtar për pyetje provokuese. Jemi mësuar me to. Ka edhe periudhën katërvjeçare të ardhshme, një përgjigje që i thuhet se s’ka përgjigje për këtë. sipërmarrje shumë e gjatë dhe voluminoze e punës. Thelbi i asaj që dua të them është se në cilindo Sigurisht, një numër i madh pyetjesh ka të bëjë rast kjo seancë duhet të vijonte normalisht. me pyetje retorike të cilat kanë pasur për funksion Kjo seancë nuk duhej të zhvillohej në këtë rritjen e emocioneve dhe të moralit të mënyrë, me karrige bosh, kur ky është veprimi politik pyetjeshkruesve, për të cilat unë i lë, kur të dalin më i rëndësishëm i katërvjeçarit.
29 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
Jozefina Topalli – Falemnderit zoti Brokaj! kompanitë e sektorit energjitik, kryesisht në atë të Ndajmë të njëjtin mendim bashkë me ju. naftës, do të arrijnë të privatizohen brenda mandatit Shprehim keqardhjen e bojkotimit që në ditën e parë tonë. të seancës plenare. Realisht, unë jam përpjekur, Kur do të përfundojë mekanizmi “Një ndalim, pavarësisht se Rregullorja parashikonte që në fillim një sportel? të seancës të kishim të depozituar edhe listën e Ai do të fillojë që vitin që vjen dhe jemi të bindur diskutantëve të grupeve parlamentare, unë vetëm që brenda 6-7 muajve do të jetë operues në të gjithë para një gjysëm ore kam listën e diskutantëve të strukturën shtetërore. Grupit të Partisë Socialiste. Kam heshtur edhe pse Hapja e vendeve të reja të punës është një Rregullorja ishte thyer, thjesht për të mos i dhënë pyetje, është një pyetje e bërë po prapë nga grupi, asnjë shkak rrëshqitjes së zhvillimit pozitiv të sipas një kalendari të viteve 2006, 2007, 2008, 2009, seancës. me shifra, sa mund të thoni që do të rriten nga hapjet Fjalën ia japim zotit Ruli, të cilit do t’i lutesha e investime publike ose nga ato të sektorit privat? që të lexonte edhe emrin, në qoftë se ka, të deputetit, Gjykimi dhe vlerësimi ynë është që duke i cili drejton pyetjen. menduar një ritëm në rritje të investimeve publike Falemnderit! dhe duke parë se cili ka qenë impakti që japin Genc Ruli – Grupi i parë i pyetjeve nuk ka emër, investimet publike në punësim, ne mendojmë që do është bërë nga Grupi Parlamentar i Partisë të jetë jo më pak se 10 mijë veta në vit, të punësuar Socialiste, kështu që edhe referimi është i që vijnë vetëm nga investimet publike në rritje, ndërsa përgjithshëm. sektori privat, për vetë dinamizimin që ne do t’i japim Në lidhje me Albtelekomin, çfarë do të bëhet? atij, pa dyshim që do të arrijë të krijojë 2-3 herë më Është e deklaruar qartë në program që në lidhje shumë sesa kjo madhësi punësimi vjetor. me këtë proces të nisur privatizimi të papërfunduar, Në lidhje me privatizimin e INSIG-ut, ka një për të cilin transparenca ka qenë e munguar dhe ka pyetje se kur do të bëhet Aty situata është më e qenë një kontestim i fortë politik, pikërisht për një qartë. Ai është gjysmë i privatizuar. Në të kanë hyrë ngutje për ta bërë atë në një moment elektoral, gjë si bashkaksionerë IBRD-ja dhe IFC-ja. Ka një që nuk aplikohet në praktikën e asnjë vend, që ka kalendar, i cili pothuajse është përcaktuar dhe në përparim e transparencë në proceset e privatizimeve ligj, që brenda dy vjetëve nga momenti i hyrjes së strategjike, ne do t’ia nënshtrojmë atë një ekspertize këtyre dy aksionerëve duhet të përfundojë privatizimi, ndërkombëtare për të parë sa ka qenë i ligjshëm ky por sigurisht ka edhe një kuptim të përbashkët nga proces dhe sa ka qenë oportun në kuptimin që janë aksionerët e huaj dhe aksioneri shqiptar që është mbrojtur interesat kombëtare në lidhje me këtë pasuri. shteti, që pa u rregulluar përfundimisht tregu i Kur do të privatizohet ARMO? sigurimeve, element i reformës, të cilin ne mendojmë ARMO është pjesë e grupit të kompanive ta bëjmë imediatisht, nuk do të ketë interes nga aksionere të krijuara në sektorin e naftës, sipas sektorët strategjikë për të privatizuar INSIG-un. planit të veprimit duhet të ishte në faza të përafruara Megjithatë mendoj se është një nga objektivat e të privatizimit, por po të shohin faktin që ajo në vend privatizimeve që mund të realizohet shumë shpejt, që të ishte në një regjim të disiplinës financiare, të paktën para 2007-s. pikërisht në tre vitet e fundit prodhimin nuk e ka Në lidhje me parqet industriale është bërë një rritur në një kohë që fitimin e ka përgjysmuar nga pyetje. Çfarë parqesh industriale do të hapen, në viti në vit. Edhe kjo kryesisht për shkak te cilin vit dhe në cilin vend? tejkalimeve të kostos, është absurde për një Faktikisht kjo do t’i nënshtrohet një procesi kompani të tillë të ketë gati 12 milionë dollarë rritje studimi të kujdesshëm. Ato nuk janë parqe lodrash, kostoje në vit. Deri te gjashtëmujori i fundit ka një janë parqe industriale. Do të shihet në logjikën e rritje, që e kuptojmë vetë se ku ka qenë disiplina politikave të zhvillimit rajonal, e cila është një praktikë financiare, 110 mijë dollarë të rritura për shpenzime që ne pretendojmë ta nisim që në vitin që vjen dhe, e reklama. Nuk e di çfarë reklamon kompania e dyta, edhe në marrëveshjet e angazhimit që ka ARMO? Banka Botërore me Shqipërinë, parashikohet se Pra, do të vendoset së pari në një regjim të fortë që në vitin që vjen të fillojë të kryhet studimi në lidhje fitimi financiar dhe strukturimi me një menaxhim të me parqet industriale, duke përcaktuar se kush janë mirë dhe padyshim ne kemi deklaruar se të gjithë vërtet zonat më oportune për të ngritur këto parqe
30 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
dhe kostot në lidhje me to. Kështu që rregullimi i ligjit nuk do të bëhet për arsye Në lidhje me strategjitë sektoriale, është një tjetër, përveçse për faktin që ky ligj do të garantojë pyetje e strategjisë sektoriale, të hartuara deri tani. që gjithë procesi i dhënies së koncesioneve, si një Çfarë do të bëhet me to? Do të rishikohen? Nuk do nga format që do të aplikohet me prioritet në të njihen dhe do të bëhen të reja? privatizimet e pasurisë publike, të sigurojë Ne nuk nisemi nga parimi i mohimit të asaj që transparencën dhe mbrojtjen e interesave ka prodhuar administrata dhe teknokracia shqiptare kombëtarë. ne bashkëpunim me ekspertizën e huaj. Strategjitë Kur do të fillojë furnizimi 24 orë me energji sektoriale kanë qenë një proces i shkëputjes që elektrike? bëri shteti nga administrimi me të përditshmen në Është një deklarim i bërë në program që në vitin administrimin me vizion afatgjatë. Sigurisht, këto 2007, pavarësisht situatës së rëndë ose edhe të strategji sektoriale do të rishikohen në kuadrin e rënduar nga një mosadministrim i mirë, sidomos në aplikimit, si instrument kryesor qeverisës që ne do këtë 6-mujor, të gjendjes së energjisë elektrike të të kemi, të planit të sistemit të planifikuar të integruar, të gjithë sistemit të energjisë elektrike. Ne në mënyrë që të bëhet revizionimi i atyre që quhen mendojmë që viti 2007 do të jetë viti që popullatës prioritete, për t’i harmonizuar ato më mirë në kuadrin dhe gjithë konsumatorëve jofamiljarë do t’u e strategjisë së përgjithshme. garantohet furnizimi 24 orë. Rritja e kreditimit nga sektori bankar është një Çfarë do të bëhet për uljen e çmimit të energjisë premtim në programin tonë dhe pyetja i drejtohet elektrike? pikërisht kësaj. Kreditimi për sektorin privat do të Pyetja është përsëri nga zoti Harasani. rritet 3-4 herë brenda mandatit tonë, po kështu edhe Sigurisht, një nga masat e para për uljen e energjisë mikrokrediti. Në fakt, po të shohim shifrat dhe elektrike, kundrejt grupeve në të cilat do të ofrohet tendencën që ka qenë në tre vitet e fundit, kreditimi me prioritet kjo ulje e çmimit të energjisë elektrike, i sektorit privat nga sistemi financiar është rritur me do të jetë vetë heqja e TVSH-së. Por, nga ana tjetër, gati 30 % në vit, me atë çlirim që do t’i bëjnë tregut sistemi ynë energjitik do të jetë i orientuar për të kombëtar nga monopolet, me atë dinamizim që do arritur të bëjë blerje me kosto sa më të ulët ose me t’i bëjnë energjisë së sektorit privat në përgjithësi, çmim sa më të ulët të mundshëm të energjisë me krijimin e një klime më të përshtatshme për elektrike. biznesin, sigurisht edhe me zbatimin më me Ka një pyetje tjetër, e cila është gjysmëretorike, korrektesë të ligjit, sidomos për sa i përket por që në vetvete është edhe pyetëse. Kemi problemeve që lidhen me garantimin e të drejtave deklarimin e në programin e Qeverisë që Shqipërinë pronësore, të cilat kanë ndikuar shumë në sistemin do ta bëjmë vendin më atraktiv për tërheqjen e financiar tonin në drejtim të lëshimit të kredive. Jemi investimeve të huaja. A e keni seriozisht? të bindur se kjo tendencë do të ketë një rritje Pa dyshim që e kemi seriozisht. Unë i kujtoj eksponenciale. zotit Harasani që kur ai ka qenë ende i ri dhe nuk A do të përdoren letrat me vlerë? ka pasur memorie politike, ne arritëm ta bëjmë Është një deklarim i bërë, deklarim politik. U Shqipërinë që të kuotohet për vite të tëra si vendi i përsërit edhe sot nga Kryeministri, që letrat me vlerë, suksesit në reformë dhe nuk kemi pse të mos arrijmë të cilat, si të thuash, u bojkotuan dhe u mbajtën në ta bëjmë vendin atraktiv për investimet në rajon. gjendje të ngrirë që nga viti ’97 e mbrapa, në lidhje Kur do të hiqet TVSH-ja për energjinë elektrike? me privatizimin, do të rifuten përsëri në procesin e Është pothuajse e njëjta pyetje për energjinë privatizimit të sektorëve stategjikë ose dhe të elektrike për konsumatorët familjarë. Studimi për sektorëve të tjerë të vendit. këtë është i porsanisur, megjithatë në Pyetje e bërë nga zoti Harasani në lidhje me projektbuxhetin e vitit 2006 do të parashikohet hamendimin e ligjit të koncesioneve. A do të prekë aplikimi i kësaj mase. ai koncesionet ekzistuese? A do të blini dhe kur do të blini energji në bursë? Ka pasur një kritikë konstante të bërë në 3-4 Nuk besoj se është ndonjë deklarim i yni vitet e fundit ndaj Qeverisë sonë, sidomos nga Banka programatik. Ne kemi deklaruar vetëm që procesi i Botërore, që koncesionet që janë ndërmarrë nga blerjes së energjisë elektrike duhet të jetë një proces shteti shqiptar në këtë periudhë, nuk kanë qenë transparent, jashtë procedurave korruptive dhe transparente dhe kanë lënë tepër për të dyshuar. sigurisht nuk do të bëhet gjithmonë me justifikimin
31 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
e blerjes në momentin e fundit dhe me justifikimin e Parlamentar të socialistëve, nuk tingëllon aspak blerjes për emergjencë, në mënyrë që të gjithë të serioze. jemi të bindur se sa na kushton energjia elektrike Këtë seriozitet kanë pasur 90 % të pyetjeve që dhe që të kemi kujdesin tonë në harxhimin ekonomik na janë drejtuar, megjithatë unë po vazhdoj me të saj. përgjigjet. Kur do të ndryshojë ligji për prokurimin në lidhje Cila është struktuara që do të mbulojë ministrinë, me energjinë elektrike? pushtetin vendor dhe sa do të pushohen nga puna? Kjo nuk është një kërkesë që vjen nga ne. Ne Struktura është akoma në studim, kur të kemi kërkuar vetëm transparencën në procesin e miratohet sigurisht që do të jetë një objekt publik blerjes dhe të importimit të energjisë elektrike. Ky dhe, nga ana tjetër, shkurtimi i vendeve të punës është një parashtrim, nuk e di, zoti Harasani mund nuk është absolutisht qëllim në vetvete. Ne kemi si ta ketë parashtruar vetë para Bankës Botërore ose synim të garantojmë dhe të respektojmë të drejtat para Qeverisë që të ketë ndryshim në ligjin e e çdo nëpunësi që ka statusin civil, në përputhje prokurimeve. sigurisht me ristrukturimin dhe konturet që do të Nga zoti Prifti kam pyetje se si do të bëhet marrë secili institucion. zgjidhja në dy vjet e krizës energjetike. Besoj që Kërkohet një koment mbi një paragraf të zoti Prifti është më i informuar sesa unë, që kam programit që ka të bëjë me organizimin, shpërndarjen një angazhim më të vonë në problemet e energjisë dhe komandimin e forcave të rendit. Pse do të bëhet elektrike. Ne në program jemi munduar të kjo? parashikojmë bllokun e masave. Mendoj se janë Kjo do të bëhet sepse vetë struktura e masa të cilat kanë filluar të projektohen në kriminalitetit në Shqipëri dhe kudo pëson ndryshime bashkëpunim me grupin e donatorëve që nga viti të vazhdueshme. Në etapa të ndryshme hasemi me 2001, se kush do të jenë hapat për të kapërcyer fenomene të ndryshme kriminaliteti dhe duhet krizën energjetike, e cila është ende e pakapërcyer, domosdoshmërisht që edhe struktura, edhe por mendoj që blloku i masave që propozohen në dislokimi i forcave policore t’u përgjigjen programin tonë na jep besimin dhe optimizmin që emergjencave që krijohen në fushën përkatëse. do ta kapërcejmë brenda dy vjetëve. Cili është pozicioni i Qeverisë për projektet në Falemnderit! lidhje me reformat e mundshme administrativo- Jozefina Topalli – Falemnderit zoti Ruli! territoriale? Fjalën e ka zoti Olldashi për t’ju përgjigjur Në program kjo çështje është e sqaruar, besoj pyetjeve të drejtuara. shumë qartë, që ne do të shqyrtojmë dhe, në qoftë Sokol Olldashi – Falemnderit zonja Kryetare! se do të jetë e nevojshme, do të diskutojmë Oskar Uaildi ka një sentencë, ku thotë se ia mundësinë e një ndarjeje të re administrativo- vlen gjithmonë të bësh një pyetje, por jo gjithmonë territoriale përmes një procesi që do të synojë të ia vlen të japësh përgjigje. jetë konsensual, transparent dhe në rakordancë të Unë do të doja me këtë të jepja vetëm një plotë me të gjithë faktorët vendorë dhe njësitë e shembull konkret zotit Brokaj, që pavarësisht qeverisjes vendore. dëshirës së tij jashtëzakonisht të madhe për të qenë Cili është argumenti i suprimimit të Ministrisë shumë i përgjegjshëm dhe shumë serioz në së Pushtetit Vendor? Këto janë pyetje të Grupit përgjigjen e pyetjeve, në 90% të tyre e kam të Parlamentar të PS-së. Nuk bëhet fjalë për suprimim pamundur. Po jua lexoj njërën. të Ministrisë së Pushtetit Vendor. Nuk bëhet fjalë Cila është infrastruktura e re ligjore dhe për suprimim të Ministrisë së Rendit Publik. Bëhet nënligjore që ju do të përgatisni në fushën e rendit fjalë për krijimin e një institucioni të ri, që është dhe të sigurisë publike? Sa për qind do të ndryshojë Ministria e Punëve të Brendshme dhe që ka brenda kuadri ligjor? saj edhe dimensionin civil të pushtetit vendor dhe Me aq sa marr vesh unë nga ligji, mund të thuhet decentralizimit dhe dimensionin gjithnjë e më civil se do të ndryshojë ky nen ose ai nen. Me sa marr të Policisë së Shtetit. vesh nga kuadri ligjor, mund të thuhet se do të Çfarë do të bëhet për lëvizjen e lirë të qytetarëve? ndryshojë ky ligj ose ai ligj, por masë numerike që Janë dy pyetje. Është një e Grupit Parlamentar të përcaktojë përqindjen e ndryshimit të ligjit, unë të PS-së dhe një e zonjës Ermelinda Meksi. nuk di të ketë dhe e thënë kjo nga një jurist i Grupit Sigurisht që do të respektohet marrëveshja e
32 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
ripranimit që është hartuar me BE-në. Nuk është A do të bëhet referendum për TEC-in e Vlorës? stigmatizuar kurrë kjo marrëveshje, por paralelisht Referendum për TEC-in e Vlorës është çështje ne duhet të ndërmarrim masa konkrete, do të e vullnetit politik të qytetarëve të Vlorës dhe afatet, ndërmarrim masa konkrete për sigurimin e kufijve, në qoftë se ata do të kenë vullnetin për të shkuar në për pajisjen e të gjithë qytetarëve shqiptarë me referendum, përcaktohen nga kodi. dokumente brenda standardeve, me dokumente të A keni pasur ekspertizë në hartimin e programit identifikimit, pra me pasaportë dhe letërnjoftim. Do për rendin? të ndërmarrim masa konkrete për ruajtjen e kufijve Sigurisht që ka pasur ekspertizë në programin dhe të gjithë kornizës e parakushteve që kërkohen për rendin. Për sa i përket strukturimit, që është për të avancuar në këtë drejtim. Unë besoj që pjesë e veçantë e pyetjes, ne kemi konceptin tonë brenda një periudhe të shkurtër, ne do të arrijmë të për strukturën që do të ndjekë kjo ministri, sigurisht kemi rezultate konkrete që do të na bëjnë të hedhim do ta detajojmë ose do ta rishqyrtojmë edhe një hapa konkretë në këtë drejtim. herë me aktorët ose me faktorë të komunitetit Përfundimi i ID-ve. Besoj se ky do të jetë ndërkombëtar që kanë qenë ndihmës në të dy objektivi nga më kryesorët i Ministrisë së Brendshme proceset, qoftë në Ministrinë e Rendit, qoftë në dhe shpresoj dhe besoj që brenda afatit që Ministrinë e Pushtetit Vendor. parashikohet për zgjedhjet e ardhshme lokale, ky A ka përfunduar decentralizimi? do të jetë një proces që do të jetë mbyllur dhe do të Sigurisht që nuk ka përfunduar. Është pyetje ezaurojë problemet e deritanishme. prapë si ajo e para, që nuk vlen një përgjigje të gjatë. Sa do të rritet transferta e pakushtëzuar për Decentralizimi ka qenë i bllokuar, sepse Qeveria e pushtetin vendor dhe në çfarë etapash? mëparshme e ka mbajtur të bllokuar. Ne e kemi Është edhe kjo e shprehur qartë në program, prioritet rritjen e autonomisë financiare dhe forcimin që brenda përfundimit të mandatit, synohet që e institucioneve vendore në përputhje me standardet transferta e pakushtëzuar e Buxhetit të Shtetit në europiane. drejtim të njësive vendore të rritet 3-4 herë. Ç’do të bëhet për forcimin e kufijve? Kur përfundon regjistri kombëtar i zgjedhjeve Edhe kjo është në program. Do të bëhet një civile? integrim i Policisë Kufitare me Policinë e Rendit dhe Edhe kjo ka të bëjë me pyetjen e mëparshme. do të arrihet në një koordinim më të mirë të Shpresojmë që gjithçka do të zgjidhet mirë dhe bukur institucioneve të policisë, mbrojtjes, institucioneve brenda afatit që përcaktohet për zgjedhjet lokale. doganore dhe tatimore. Cilat janë grupet kriminale që do të goditen? Kaq ishin pyetjet që i përkasin fushës së rendit Unë jam i informuar nga drejtuesit kryesorë të publik dhe decentralizimit. policisë se grupet kriminale janë të njohura, janë të Falemnderit! identifikuara, nuk janë luftuar dhe nuk janë goditur Jozefina Topalli – Falemnderit zoti Olldashi! deri tani. Nuk e di për çfarë arsye. Është e sigurt që Zonja Trashani e ka fjalën për përgjigjet e ne do ta bëjmë. pyetjeve drejtuar asaj. Si do të ulen aksidentet? Arenca Trashani – Falemnderit zonja Kryetare! Ne kemi sot një shifër të lartë aksidentesh Në fakt, janë vetëm tri pyetje që lidhen me rrugore. Numri i të vdekurve është rreth 300, për Ministrinë e Integrimit, të bëra nga zonja Ermelinda gati diçka më pak se një çdo ditë. Ky është një Meksi. proces që do të kërkojë ndërhyrje komplekse, që E para është: A mendoni se gjatë mandatit tuaj nuk kanë të bëjnë vetëm me policinë, kanë të bëjnë qeverisës Shqipëria do të marrë statusin e vendit me sistemin e rrugëve, me njësitë vendore, të cilat kandidat dhe nëse po, në cilin vit parashikoni të kanë kompetencën e sinjalistikës, por besoj se paraqitet kërkesa për aplikim? përmes forcimit të kontrollit rrugor, përmirësimit në Ne kemi menduar që ta ndajmë këtë në dy pika. proces të infrastrukturës dhe dhënies, ndoshta më Pika e parë është optimizmi dhe vullneti politik i shumë, të kompetencave edhe të policive Qeverisë së re Shqiptare, si dhe logjika e të ecurit bashkiake në kontrollin e trafikut rrugor, besoj se gjithnjë përpara. Ne si vizion të parë kemi mund të arrijmë një ulje të ndjeshme të aksidenteve nënshkrimin e Marrëveshjes së Stabilizim Asociimit, rrugore, sigurisht dhe të strukturimit të njësive të por në qoftë se do të shikohet mbështetur në policisë, që merren me këtë segment. programin e Qeverisë Shqiptare, edhe statusi i vendit
33 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
kandidat është një nga prioritetet e Qeverisë negociatave të Marrëveshjes së Stabilizim-Asocimit. Shqiptare. Normalisht, riorganizimi nuk do të prekë Grupin Gjithashtu, afate kohore nuk mund të vendosen Negociator. në mënyrë precize, pavarësisht se ne mendojmë Kaq ishin pyetjet. që nga viti i tretë i qeverisjes së Partisë Demokratike Ju falemndenrit! dhe aleatëve të saj do të mund të flasim për një Jozefina Topalli – Falemnderit, zonja Troshani! kërkesë për aplikim. Gjithashtu, kjo varet edhe nga Zoti Mustafaj e ka fjalën. pala tjetër, domethënë nga Bashkimi Europian. Besnik Mustafaj - Falemnderit, zonja Kryetare! Gjithsesi, detyrimi ynë gjithnjë mbetet plotësimi Janë disa pyetje, më pak se për kolegët e mi, i kushteve dhe realizimi i reformave. drejtuar për politikën e jashtme, pra unë do të jem Pyetja e dytë është: Në program përmendet më i përmbledhur. vetëm nënshkrimi i Marrëveshjes së Stabilizim Janë disa pyetje të ardhura nga zonja Dade, të Asociimit, duke neglizhuar të gjitha dokumentet e cilën do të dëshiroja ta kisha në sallë, që të më tjera të përgatitura si: partneriteti europian dhe plani dëgjonte. kombëtar për përafrimin e legjislacionit, dokumente Pyetja e parë ka të bëjë me statusin përfundimtar këto të vlerësuara nga Bashkimi Europian si të Kosovës: Cili është mendimi i Qeverisë për instrumente monitoruese të reformave integruese. statusin përfundimtar të Kosovës? A njihet trashëgimia e sipërpërmendur dhe cilat Ne kemi qenë dhe jemi të bindur se Kosova janë angazhimet për ta çuar atë më tej? nuk mund të ketë të ardhe tjetër afatmesme dhe Në programin e Qeverisë së re 2005-2009 është afatgjetë, përveçse një pavarësi. Pavarësia është e vërtetë që përmendet nënshkrimi i Marrëveshjes shprehje e dëshirës së popullit të Kosovës, të së Stabilizim Asociimit dhe kjo vetëm për faktin se paktën siç tregojnë sondazhet deri tani, dhe është pikërisht ky dokument, i cili bën lidhjen formati i kësaj pavarësie mbetet për t’u negociuar kontraktore ndërmjet Bashkimit Europian dhe në mënyrë ekskluzive nga autoritetet legjitime të Republikës së Shqipërisë për nënshkrimin e kësaj Kosovës dhe komuniteti ndërkombëtar. Pra, në marrëveshjeje. këtë pikë ne nuk kemi ambikuitet. Nga ana tjetër, Normalisht që partneriteti europian, plani mendojmë se protagonistët e zgjidhjes së kombëtar për përafrimin e legjislacionit, gjithashtu, problemit janë komuniteti ndërkombëtar me gjithë ne jemi bazuar edhe në sistemin e planifikimit të organizmat që veprojnë tashmë në Kosovë, që nga integruar, i cili është një dokument i ri që shërben UNIK-u e deri te Grupi i Kontaktit. për të dekonfliktuar strategjitë dhe iniciativat Është një pyetje e përsëritur dy herë dhe që ka konkurruese dhe është mirëpritur mjaft mirë nga të bëjë me zgjidhjen e të drejtave ekonomike të komuniteti ndërkombëtar. popullsisë çame. Pyetja e tretë është: A njihet dhe vlerësohet Gjatë katër vjetëve të shkuara, kur zonja Dade nga Qeveria e re nevoja për qëndrueshmëri të në një periudhë ishte ministre e Jashtme, në një burimeve njerëzore në administratën publike, periudhë tjetër ka qenë anëtare aktive e Komisionit veçanërisht në Ministrinë e Integrimit Europian dhe të Jashtëm të Kuvendit, e ka njohur pikëpamjen time në Grupin Negociator? për zgjidhjen e problemit të të drejtave ekonomike Kjo është një nga prioritetet e Qeverisë të popullsisë çame. Unë i përmbahem parimit se Shqiptare. ky është një problem i parashikuar për t’u zgjidhur Lidhur me pyetjen që bëhet për burimet njerëzore në mënyrë të ligjshme në një dokument themeltar dhe administratën publike, veçanërisht në Ministrinë që rregullon marrëdhëniet e Shqipërisë me Greqinë e Integrimit Europian dhe Grupin Negociator, kjo dhe që është Traktati i Miqësisë, nënshkruar në maj është një nga prioritetet e Qeverisë shqiptare, e cila të vitit 1996, në mos gaboj, dhe ne do ta bëjmë është shprehur edhe në programin e saj që do të funksional këtë Traktat në bisedimet tona të Rregullta përkrahë ata nëpunës civilë të ndershëm dhe të dhe në kontaktet tona të rregullta me autoritetet përkushtuar në punë. E njëjta gjë do të ndodhë edhe greke. në Ministrinë e Integrimit, ku ne do të vlerësojmë Janë dy pyetje që vijnë nga Grupi Socialist, nuk punën dhe do të premtojmë për një bashkëpunim kanë autor, por që synon të mësojë në mënyrë më me ekspertët me përvojë të gjatë në çështjet e konkrete se si do të zgjidhet problemi i atasheve integrimit, si dhe kontributet e teknicienëve të tregtarë, në mënyrë që të realizohet, siç thotë edhe
34 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
një pyetje tjetër, (po e bashkoj), ajo që ne e quajmë ndryshme për këtë qëllim. “diplomacia ekonomike” në programin tonë. Është një pyetje tjetër që vjen nga Grupi i PS: Aktualisht Shqipëria ka 43 misione të Cili do të jetë qëndrimi i Qeveriasë sonë ndaj shpërndara në të gjithë globin, nga të cilat 31 janë reformës së Këshillit të Sigurimit, do të mbështetni ambasada, kurse të tjerat janë konsullata ose opcionin gjerman, apo atë italian? misione pranë organizatave ndërkombëtare. Unë dua ta siguroj, së pari, kolegun që është Ministria e Jashtme sot shpenzon rreth 12 milionë preokupuar për këtë gjë, se ne nuk do të veprojmë dollarë për Trupin Diplomatik në përfaqësitë tona në mënyrë aq amatoreske, sa t’u japim të njëjtin jashtë, ku veprojnë rreth 180 diplomatë, dhe ka premtim të dy vendeve mike. Konsiderojmë se një buxhet prej rreth 4 milionë dollarësh, që u Gjermania dhe Italia janë dy vende me rëndësi përgjigjet nevojave të funksionimit të ministrisë dhe strategjike për miqësinë e Shqipërisë. Ne do të ku veprojnë rreth 120 punonjës, në përgjithësi, dhe mbajmë një qëndrim në përputhje me interesat e kryesisht diplomatë. Pra, Trupi Diplomantik Shqipërisë dhe, sipas gjykimit tonë, nuk duhet që Shqiptar ka një personel prej reth 300 vetash dhe OKB-ja të përçahet, pra ne do të ndjekim një version mendoj se buxheti prej rreth 16 milionë dollarësh të konsensusit që do të arrihet. Ne jemi të bindur është një bazë e mirë për të siguruar një ristrukturim për reformën e Këshillit të Sigurimit. Tani për tani të shpërndarjes së këtyre misioneve, të kjo është hequr ose është zbehur nga axhenda e shpërndarjes së detyrave brenda Trupit Diplomatik, Asamblesë së Kombeve të Bashkuara, që kemi të pakësimit të personelit që vepron në ministri, përpara, kështu që do të kemi kohë të reflektojmë. në funksion të rritjes së personelit nëpër misionet Por ne jemi të bindur, sidomos pas përfshirjes në dhe ambasadat tona jashtë. këtë debat edhe të Shteteve të Bashkuara të Gjithashtu, këtu mund të sigurohet një Amerikës, se do të arrihet një konsensus i funksionalizim më i madh i Trupit Diplomatik, duke mjaftueShëm dhe ne do t’i bashkohemi këtij parë edhe efikasitetin e misioneve diplomatike, me konsensusI. synimin për të hapur ambasada në vende ku nuk Pyetja tjetër: Cili do të jetë qëndrimi juaj ndaj kemi. Është anormale që nuk kemi një ambasadë Konferencës Islamike? në Japoni, bie fjala, dhe ka ambasada e konsullata Unë mendoj se dy-tre vjetët e fundit ka një që nuk e justifikojnë veten. Mbi këtë bazë, ne do të stabilizim të konceptit për marrëdhëniet e Shqipërisë jemi këmbëngulës në dy drejtime: qoftë për rritjen e me këtë Konferencë Islamike nga ana e Ministrisë trajtimit të diplomatëve, qoftë edhe për një së Jashtme dhe që tani, dy-tre vjetët e fundit, rishpërndarje të rrjetit të misioneve tona diplomatike. Shqipëria përfaqësohet në mbledhjet e Konferencës Diplomacia ekonomike dhe diplomacia kulturore Islamike në nivel ambasadori. Ne do të vazhdojmë (duhet të jemi të qartë) nuk presupozohet se do të kontaktet tona politike me këtë organizatë, do të kryhen në mënyrë ekskluzive nga Ministria e vazhdojmë të përfaqësohemi në këtë nivel. Nga ana Jashtme, por kjo nënkupton një harmonizim më të tjetër, mendoj se rasti i vitit të kaluar, kur Shqipëria mirë, më dinamik dhe më koherent me të gjita u zgjodh në drejtimin e Komitetit Ekonomik e Social institucionet e tjera të shtetit, ku kryesore do të të OKB-së, ku ambasadori ynë është një nga jenë: Dhomat e Tregtisë, përfshirja e rolit të tyre në nënkryetarët e një komisioni, si dhe ministri ynë i diplomacinë ekonomike, funksionalizimi më i madh Ekonomisë është një nga nënkryetarët e krejt i resurseve kulturore dhe i institucioneve kulturore Komitetit dhe ne nuk do të kishim fituar në votimin që kemi ne këtu, nëpërmjet Ministrisë së Kulturës, për këtë strukturë të OKB-së pa mbështetjen e në mënyrë që të ketë një harmonizim të vërtetë e rreth 50 vendeve anëtare të OKB-së dhe që vijnë real midis veprimtarisë së Trupit Diplomatik me nga Konferenca Islamike, tregon se Shqipëria duhet Ministrinë e Kulturës në rastin konkret. Pra, ne të zhvillojë një diplomaci pa komplekse, pa tabu, presupozojmë se në kohët moderne, ashtu siç ndodh në përputhje me Kushtetutën e saj, në përputhje në vendet serioze, veprime të tilla që lidhen me krejt me interesat e saj për afirmim ndërkombëtar, për strategjinë e zhvillimit të vendit, nuk mund të jenë programe zhvillimi dhe për një pozitë të nderuar kudo ekskluzivitet i agjencive të specializuara, siç është në botë. Është shumë e rëndësishme ajo që thuhet në rastin konkret Ministria e Jashtme, e cila, me në programin e Qeverisë se ne do të zhvillojmë Trupin e saj Diplomatik, do të jetë harmonizues i diplomaci realiste dhe pragmatiste. energjive që do të vijnë nga drejtme nga më të Ju falemnderit!
35 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
Jozefina Topalli – Falemnderit, zoti Mustafaj! i gjuhës angleze? Fjalën e ka zoti Pollo për t’iu përgjigjur pyetjeve Kjo është më se e mundshme dhe është një për arsimin. angazhim shumë i rëndësishëm i shekullit XXI dhe Genc Pollo – Falemnderit, zonja Kryetare! që duhet realizuar sa më shpejt. Do të fillohet nga Pyetjet lidhur me arsimin janë vetëm 5, gjë që qytetet e mëdha, nga qendrat urbane, për të shkuar konfirmon përshtypjen time që arsimi nuk ka përbërë drejt provincave më të largëta. ndonjë interes të madh dhe as një prioritet për Do të rihapet një rrjet shkollash të profilit agrar maxhorancën e vjetër. dhe agropërpunues sipas modelit amerikan. Pse Pyetja e parë vjen nga Taulant Balla dhe lidhet vetëm sipas këtij modeli? me universitetet në Fier e në Berat: Do të Ajo që synon të thotë programi, është një respektohet apo jo vendimi Qeverisë për hapjen e referencë për një shembull pozitiv që kemi në histrinë tyre? tronë, në shkollën e Harri Fulzit, por jo detyrimisht Ajo që mund të them unë, është se ky vendim i një profil apo model i caktuar. Profili do të jetë në Qeverisë është vetëm një shaka e keqe dhe ne duhet përputhje me kërkesat e tregut, me prirjet të sqarojmë viktimat e tij. ekonomike rajonale, dhe për këtë do të merren të Pyetja tjetër: Çfarë do të bëhet me shkollat e gjitha përvojat e huaja dhe do të përshtaten me mesme në zonat rurale, çfarë parashikon programi kërkesat konkrete nacionale dhe lokale në vndin juaj në këtë aspekt për vitin 2006 e në vijim dhe për tonë. shkollat profesionale publike, meqë zvogëlohet numri Falemnderit! i tyre 6 herë? Jozefina Topalli - Falemnderit, zoti Pollo! Këto janë shifra më se reale dhe prioriteti i Fjalën e ka zoti Mediu. Qeverisë në fushën e arsimit do të jetë gjallërimi, Fatmir Mediu – Janë disa pyetje të adresuara shtimi dhe ngritja e cilësisë së shkollave për çështjet e integrimit në NATO. profesionale, si një komponent deficitar aktualisht Së pari, dua të theksoj që çështja e integrimit dhe që i duhet jashtëzakonisht shoqërisë sonë. në NATO nuk është çështje thjesht e reformimit ose Për pagën e mësuesve, sa do të jetë rritja në e angazhimit të strukturave të Forcave të Armatosura vitin 2006? të Ushtrisë Shqiptare, por është një çështje që në Angazhimi i Qeverisë është që pagat të rriten thelb përmban reformën politike dhe institucionale, 50 % në mes të mandatit dhe të dyfishohen në fund angazhimin për të ndërtuar një shtet demokratik, të tij. Kështu që për vitin e parë dhe vitin e tretë dhe besoj se përgjigjet e të gjithë kolegëve projektbuxheti i Qeverisë për arsimin do të përpiqet përmbushin tablonë e angazhimit të Qeverisë të ndjekë rrugën e kurbës progresive. shqiptare në integrimin në NATO. Synohet ulja e numrit mesatar të nxënësve për Për sa i përket Ushtrisë Shqiptare, dua të theksoj klasë në nivelin 25 deri 30 nxënës. Duke marrë në që përmbushja e detyrimit të integrimit në NATO konsideratë rritjen rajonale të numrit të nxënësve, për vitet 2006, 2007, 2008 do të synojë, në radhë të shtrohet pyetja: Ky objektiv në sa shkolla të reja do parë, zbatimin e planit afatgjatë, i cili do të rishikohet të zbatohet dhe cilat janë fondet, që kjo të mos jetë për vitet 2005-2015 dhe, në veçanti, Ministria e vetëm një deklaratë? Mbrojtjes do të rishikojë matricën e integrimit në Mënyra për të arritur që në klasa të kemi një NATO, duke ripërcaktuar përgjegjësi, veprimtari dhe numër nxënësish që të lejojë një cilësi normale afate që çojnë në përmbushjen e kërkesave mësimdhënieje, është që, krahas rritjes së ushtarake të integrimit. Ndër to, do të veçoheshin: investimeve kapitale dhe të një riorientimi të tyre, të rritja e numrit të ushtarakëve në pozicione shtabi mos ndërtohen shkolla të mëdha në vende ku në strukturat ushtarake të NATO-s, rritja e numrit të nxënësit nuk mbushin dot as tri klasë, por të ushtarakëve që njohin gjuhën operacionale të NATO- pëqendrohen në zonat urbane dhe periurbane, ku s, rritja e numrit të nënreparteve që aplikojnë numri është 50 ose 60 nxënës në klasë dhe ku konceptin e aleancës për aftësitë operacioale, nxënësi në radhën e fundit nuk dëgjon dot shtimin e numrit të objektivave të partneritetit, që mësuesen dhe mësuesja, nga ana e saj, nuk e do të jenë të zbatuara. shikon dot nxënësin. Këto kërkesa e të tjera do të integrohen edhe Kur do të sigurohet kompjuterizimi dhe lidhja me përmbushjen e përgjegjësive që burojnë nga me internet për çdo shkollë e klasë, si dhe mësimi dokumente të tilla, si: MAP, PAD etj., të cilat do të
36 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
jenë në ushtri në vitet 2005, 2006 dhe 2008. Si për realizimin e këtij objektivi do të jetë rritja rezultat, presim që në samitin e ardhshëm të NATO- ekonomike në vend, e parashikuar në programin e s, Shqipëria të marrë edhe ftesën për anëtarësimin Qeverisë, duke pasur në konsideratë faktin e shtimit përfundimtar dhe të plotë në Aleancën e Atlantikut. me 0,1 % në çdo vit për Ministrinë e Mbrojtjes, Një pyetje tjetër ka të bëjë me marrëdhëniet me shfrytëzimi i mundësive të brendshme që ka Ministria dy vende fqinje të rajonit të Ballkanit, siç janë e Mbrojtjes, duke pasur një transparencë të plotë Maqedonia dhe Kroacia. me taksapaguesit. Në vitin 2002 është nënshkruar Karta e Adriatik Falemnderit! 3-shit ndërmjet këtyre tri vendeve, pra Shqipërisë, Jozefina Topalli – Falemnderit, zoti Mediu! Maqedonisë dhe Kroacisë, si dhe Shteteve të Zoti Xhuveli e ka fjalën për t’iu përgjigjur pyetjeve. Bshkuara të Amerikës, në angazhim të këtyre të Lufter Xhuveli – Falemnderit, zonja Kryetare! fundit për të çuar më përpara procesin e integrimit Më janë adresuar tri pyetje, dy nga deputeti i në NATO. Elbasanit, Taulant Dedja. Të dyja janë të lidhura me Do të ketë një axhendë kontaktesh dhe njëra-tjetrën dhe po i lexoj. angazhimesh të përbashkëta. Do të vijohet të merret Pyetja e parë: Cilat janë projektet e ministrisë pjesë së bashku me Maqedoninë dhe Kroacinë në suaj për uljen e nivelit të ndotjes së mjedisit në zonën ekipin e përbashkët mjekësor në kuadrin e ISAP-it përreth qytetit të Elbasanit? në Kabul. Në mënyrë të përvitshme, së bashku me E dyta: Cili do të jetë qëndrimi juaj, në rast se këto vende, në Shqipëri do të zhvillohet stërvitja e industritë e rënda që ndotin mjedisin në zonën natyrës së kërkim-shpëtimit. Shkëmbimi i përreth qytetit të Elbasanit, nuk respektojnë informacionit lidhur me dokumentet e sigurisë të detyrimet që u takojnë? integrimit në NATO do të kthehet në një veprimtari Në Elbasan, si rezultat i veprimtarisë idustriale, të zakonshme ndërmjet vendeve tona dhe ushtrive ka një situatë të rënduar të cilësisë së ajrit, ai është të tri vendeve tona. itinmN 2002 [kroaciaj[t t[[[rimt mjaft i ndotur. Mund të jap vetëm një tregues, që n[i Pollo! është LGS-ja apo lëndët e grimcuara susbence, të Në fushën e logjistikës së informacionit të cilat janë dy deri tri herë mbi normën e lejuar, që sigurisë etj. do të bëhen takime me baza të rregullta. shkon deri në mbi 140 miligramë për metër kub të Takime në nivel ministrash, shefa shtabi, ajrit. Kjo do të kërkojë që të monitorohet me kujdes zëvendësshefa shtabi do të vijojnë të jenë, po ashtu, e në vazhdimësi situata mjedisore e cilësisë së ajrit të rregullta, duke vlerësuar këtu edhe takimet në Elbasan, ashtu si edhe në të gjitha zonat e tjera dypalëshe me këto vende. të vendit, sidomos në zonat urbane, dhe të Të gjitha këto veprimtari e të tjera do të ndërhyhet me masa , të cilat do të reduktojnë mundësojnë përgatitjen e përbashkët të këtyre gradualisht ndotjen e ajrit, për të arritur në atë kufi, vendeve për anëtarësimin e ardhshëm në NATO, por, për ta përgjysmuar, ashtu siç është parashikuar sigurisht, duke matur e vlerësuar arritjet e secilit edhe në programin e Qeverisë. vend veç e veç. Janë tri subjekte që punojnë: është KURUM-i, Një pyetje tjetër e Grupit të PS ka të bëjë me DAKO dhe Fabrika e Çimentos. Këto dy të fundit i turpat tanë në Irak. kanë vendosur impiantet e kapjes së pluhurave apo Ne kemi dhënë mbështetjen totale në Kuvendin filtrat, por ato funksionojnë me ndërprerje, ndërsa e kaluar për dërgimin e trupave në Irak. Vlerësojmë KURUM-i ende nuk i ka vendosur. Do të ushtrohet maksimalisht rolin e trupave tanë në Irak, kontroll dhe presion për të realizuar këtë objektiv sa profesionalizmin dhe guximin e tyre në përmbushje më shpejt dhe pastaj do të kërkohet që impiantet, të misionit. Ne jemi të vendosur për të vazhduar filtrat për kapjen e pluhurit, të funksionojnë në dhe, po qe nevoja, të zgjerojmë misionin tonë atje, vazhdimës. në përputhje me partneritetin që kemi me Shtetet e Për pyetjen e dytë kuptohet që në legjislacion Bashkuara të Amerikës dhe me aleatët e tjerë. parashikohen sanksione, të cilat do të ushtrohen Një pyetje tjetër ka të bëjë me një objektiv të me seriozitet e korrektesë maksimale, çka do të vendosur nga Kuvendi i Shqipërisë, por që është thotë që do të kontrollohen, do të paralajmërohen, njëkohësisht objektiv i anëtarësimit në NATO: rritja do të gjobiten dhe, po qe se nuk do të përmirësohet e GDP-së për ushtrinë, rritja e buxhetit për ushtrinë situata, do të shqyrtohet, në bashkëpunim me me 2 % të prodhimit të brendshëm bruto. Si bazë qeverisjen vendore, me deputetët dhe me
37 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
komunitetin, edhe mundësia e ndërprerjes së përfaqëson sot në Kuvendin e Shqipërisë, pasi në veprimtarisë së tyre për aq kohë sa nuk do të momentin që marr fjalën për t’iu përgjigjur pyetjeve zbatojnë ligjin. me shumicë që ky grup ka adresuar në adresë të Një pyetje e tretë është nga deputetja e Lushnjës, ekzekutivit, këta përfaqësues, kjo pjesë e veshit dhe zonja Arta Dade: Çfarë përfitimesh do të kenë zërit të elektoratit shqiptar ndodhet jashtë sallës. komunitetet që banojnë pranë zonave të Po vijoj me një përmbledhje dhe shpresoj që konsideruara të mbrojtura në aspektin mjedisor? besnikërisht të reflektoj përgjigjet e pyetjeve të Desha të sqaroj faktin që me zona të mbrojtura adresuara nga të nderuarit deputetë. nënkuptojmë ndërprerjen ose ndalimin, moslejimin Do të filloj me pyetjet e adresaura nga zoti e ndërtimeve për veprimtari ekonomike industriale, Legisi: Çfarë afatesh parashkoni ju për ndërtimin e por nuk do të thotë që janë zona të ndaluara për t’u segmenteve të mëdha rrugore Durrës-Morinë dhe vizituar dhe për të përfituar prej tyre edhe Lushnjë-Vlorë? ekonomikisht. Në radhë të parë, ato do të shërbejnë Qeveria e re parashikon që të dyja segmentet për ruajtjen e biodiversitetit, por edhe për funksione të jenë të përfunduara në fund të mandatit të saj të tjera. Kështu që çështja e përfitimit ekonomik do katërvjeçar. Ajo parashikon që segmenti Lshnjë- të jetë e lidhur, në radhë të parë, me krijimin e Vlorë, me një përkushtim ambicioz, të përfundojë kushteve, që këto zona të mbrojtura të jenë të në një afat 12 deri 18- mujor pas marrjes së mandatit, vizitueshme nga turistët, dhe do të studiohet, së ndërsa segmenti Durrës-Morinë, i cili do të bashku me struktura të tjera relevante, mundësia e përfundojë edhe segmentin strategjik Durrës- shfrytëzimit të tyre dhe e përfitimit ekonomik edhe Prishtinë, do të jetë gati në fund të mandatit. nga banorët përreth tyre. Po nga zoti Legisi është bërë pyetja: Cili është Falemndenrit! qëndrimi i Qeverisë për projektin e quajtur “treni Jozefina Topalli – Falemnderit, zoti Xhuveli, elektrik Tiranë-Durrës”? për përgjigjet që u dhatë deputetëve Dade dhe Dedja. Qëndrimi i Qeverisë për këtë projekt është Fjalën ia japim zotit Basha. harmonizimi midis interesave të ndryshme, siç është Lulzim Basha – E nderuar zinja Kryetare, në këtë rast interesi për prezencën e investitorëve Të nderuar anëtarë të Legjislaturës, strategjikë, si një shenjë e mirë për botën e jashtme, Në Senatin Amerikan ndiqet prej kohësh për investimet e tyre në Shqipri, dhe interesave më taktika “qelibastër”, një fjalë e adaptuar nga të mira të publikut shqiptar, gardiane e të cilave holandishtje e vjetër për të përshkruar piratët e çdo qeveri duhet të jetë, dhe është një rol që kjo shekullit të 18-të dhe që përdoret në Seantin qeveri e merr shumë seriozisht. Amerikan për të përshkruar praktikën e grabitjes Nga pyetjet e Grupit të Partisë Socialiste veçohet së kohës parlamentare nga parlamentarë që një numër i madh pyetjesh, shpesh herë të çohen dhe ushtrojnë të drejtën e tyre zakonore përsëritura, për kalendarin e zhvillimit të punimeve për të folur pa pushim, në përpjekje për të ndaluar në infrastrukturë. apo sabotuar procein legjislativ. Me gjithë Kalendari i punimeve në infrastrukturë, i cili deri konsiderimin që po bën maxhoranca republikane tani ka qenë prerogativ i qeverisjes socialiste ende për ta hequr këtë praktikë, praktika ekziston ende. në detyrë, do të jetë në rishikim të kësaj qeverisjeje, Sipas njohurisë sime si deputet i ri në me qëllim të kryerjes së punimeve në përputhje me Legjislaturën 2005-2009 të Kuvendit të Shqipërisë, fondet në dispozicion dhe me rëndësinë e zhvillimit kjo praktikë nuk ekziston në Kuvendin e Shqipërisë. të infrastrukturës në proporcion me pjesët e tjera të Megjithatë, është mendimi im, si përfaqësues në ekonomisë. këtë Kuvend dhe jo si anëtar i kabinetit të propozuar Është një pyetje për segmentin Fier-Tepelenë. e të dekretuar, se anëtarët e Grupit Parlamentar të Prioritar për këtë qeveri mbetet boshti qendror i Partisë Socialiste kanë vepruar jo në mirëbesim, Jugut. Segmenti Tiranë-Memaliaj-Tepelenë- duke abuzuar me të drejtën e tyre legjitime për t’i Gjirokastër është prioritet i kësaj qeverie, së bashku drejtuar pyetje kabinetit të propozuar, dhe me të me dy segmentet e tjera që përmenda: Durrës- drejtën e tyre legjitime për të vendosur kontrollin Prishtinë dhe Lushnjë-Vlorë. legjislativ mbi të drejtën ekzekutive. Si rezultat i këtij Një pyetje tjetër është për numrin e kilometrave abuzimi me të drejtën e tyre, janë dëmtuar rëndë të rrugëve rurale të përmendura në program, për për interesat e elektoratit që ky grup parlamentar 4 mijë km rrugë rurale që do të shtrohen nga kjo
38 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
qeverisje. grupojmë pyetjet dhe disa prej tyre të mos i lexojmë, Përgjigjja e kësaj pyetjeje është që ky projekt u përpoqëm që të shmangim tentativat për të krijuar do të vazhdojë të konsiderohet, ashtu si dhe më seanca parlamentare me ilaritet. Megjithatë, përpara, me partneritet të ngushtë me Bankën meqenëse këtu u insistua nga disa kolegë, unë Botërore, me të cilën programi fillestar i gjithsej kam tri pyetje që i përkasin sferës së administratës së parë të Partisë Demokratike bujqësisë. Po jua lexoj, që edhe publiku të kuptojë parashikonte shifrën ambicioze prej 6 mijë km. se ç’kanë dashur të thonë Grupi Parlamentar i Për sa i përket ujit të pijshëm, ashtu siç do të Partisë Socialiste dhe disa nga deputetët e këtij theksoj edhe në fjalën time që do të marr më vonë, grupi me mënyrën si i kanë ndërtuar pyetjet. dëshiroj të theksoj faktin që Qeveria do t’i mbetet Një pyetje është: Angazhoheni të merrni masa besnike parimit të decentralizimit, komercializimit dhe logjistike dhe institucionale për shirat. Kush janë privatizimit të ujësjellësve, si e vetmja mënyrë për të masat logjistike, kush janë përmirësimet futur në treg këtë komoditet, dhe në të njëjtën kohë institucionale, cila është kostoja? I takon që t’u themi për të siguruar objektivin tonë ambicioz për ujë të amerikanëve që sa ka qenë dëmi i Katrinës përpara pijshëm gjatë 24 orëve në zonat turistike brenda se Katrina të ndodhte? Prandaj dhe nuk deshëm t’i sezonit turistik që vjen dhe përmbushjen e këtij lexonim disa prej tyre. Në qoftë se kolegu i Partisë objektivi në mënyrë graduale për të gjithë vendin Socialiste që i ka hartuar; në fakt kjo listë këtu ka brenda mandatit. Borxhet, subvencionet dhe figurat vetëm një titull lart: “Pyetje”; në fund nuk thuhet e tjera ligjore-ekonomike që u janë ngarkuar si barrë asgjë se nga kush vijnë, pastaj dikush me dorë ka këtyre njësive, pra ujësjellësve, do të zgjidhen në shkruar që nga Grupi Parlamentar i PS-së, e ka favor të pushtetit vendor. pasur fjalën për inondatat. Atëherë unë do t’i thosha Ka një pyetje për aeroportin e Jugut: Si do të që sigurisht ka një program thellësisht të detajuar, veprohet me këtë aeroport? të hartuar nga Partia Demokratike, që të mos Pavarësisht se marrëveshja koncesionare e përfundojmë për t’u marrë me emergjencat. firmosur nga Qeveria “Nano” e kthen në monopol Në qoftë se bëhet fjalë për përmirësimet aeroportin e Tiranës, do të shikohen edhe një herë institucionale, dua t’ju them që bashkë me ndihmën të gjitha mundësitë për të harmonizuar interesat më dhe mbështetjen tuaj, bazuar në ligje, bazuar në të mira të publikut shqiptar me obligimet ligjore të kontroll, përmirësimi i parë në institucione do të jetë Qeverisë dhe partneritetin me faktorët për të vënë përpara përgjegjësisë ata që miliona ndërkombëtarë. dollarë të Buxhetit të Shtetit dhe miliona dollarë të Dhe, së fundi, është një pyetje për shiftën prej 4 investitorëve të huaj i kanë sot në det ose në xhepat mijë apartamentesh të marra përsipër nga kjo qeveri e tyre dhe pastaj sigurisht që do të sigurojnë deri në fund të mandatit të saj dhe rrjedhshmërinë e përmirësime institucionale që të vënë në eficiencë këtij procesi. fonde që do të alokojnë për t’i shpëtuar nga dëmet Si fazë e parë është paraparë ndërtimi i 500 këto zona dhe për të mos përdorur pastaj para për apartamenteve në 12-mujori e parë të qeverisjes dhe emergjenca. në mënyrë progresive do të vazhdohet me këtë Pyetja e dytë është e kolegut Hoxha; në fakt projekt deri në përmbushjen e plotë të këtij zotimi. edhe këtë nuk do të kisha dëshirë ta lexoja, por Shpresoj që kjo përgjigje të ketë mbuluar në po e lexoj meqë kërkohet: Në programin tuaj flitet mënyrë të plotë harkun e pyetjeve që dëshirojnë në përgjithësi, por jo me detaje, për bujqësinë në edhe deputetët e nderuar dhe do të ketë detaje të zonat rurale. Unë s’di që ka ndonjë bujqësi në tjera gjatë momentit kur të kem fjalën për sektorin zonat urbane. Dhe pastaj pyetja vazhdon: Çfarë përkatës. do të investohet konkretisht për tregjet, për Ju falënderoj! mekanizimin, për ujitjen, për teknologjinë, për Jozefina Topalli – Falemnderit, zoti Basha! prodhimet bujqësore me fonde, me objekte Fjalën e ka zoti Gjana konkrete, me zëra konkretë, me zona konkrete? Jemin Gjana – Falemnderit, zonja Kryetare! Sigurisht që, nëse pyetja do të ishte ndërtuar Kolegë të nderuar, ndryshe, unë do të kisha një përgjigje për të dhënë. Shpresoj që të ruajmë reciprokisht seriozitetin Kjo përgjigje mbetet për t’u dhënë kur ne do të e seancave plenare. Një debat i fillimit më duket se hartojmë programin buxhetor të vitit dhe programet ishte i pavend. Në të vërtetë, duke u përpjekur t’i katërvjeçare të buxhetimit. Dua t’ju kujtoj kolegëve
39 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
të Partisë Socialiste se gjatë tetë vjetëve në këtë rezulton që qytetarët shqiptarë ishin pra qytetarë Parlament, dhe unë kam qenë pjesë e këtij që besonin më shumë në reformat dhe në Parlamenti, kemi luftuar që të mund të merrnim një institucionet e vendit të tyre, krahasuar me të gjitha listë në zëra konkretë për objekte, për investime se vendet e tjera të Lindjes. Por mendoj që ai besim, i ku do të shkonin dhe nuk e kemi marrë kurrë, sepse reflektuar në sondazhe në vitet 92-93-94, është i ajo, pasi është votuar këtu në Parlament me papërsëritshëm, megjithëse ne, sado e mirë që të shumicën e tyre, është lënë në kompetencë të jetë qeverisja, një vend që del nga diktatura ka të ministrave t’i ndanin si të duan. Pyetjes do t’i tjera shpresa dhe ajo është një periudhë e përgjigjem atëherë kur të vijë buxheti. Unë dua t’i papërsëritshme. garantoj ata se bashkë me kolegët e mi të Këshillit Pyetja e dytë përsëri nga deputeti Taulant Dedja të Ministrave dhe bashkë me ju, kolegë të nderuar, është se kërkon shpjegimin e një paragrafi: Çfarë do t’i keni këtu me zëra konkretë, me objekte nënkuptoni me “forcimi i përgjegjshmërisë së konkrete, me zona konkrete që të dinë se ku do vendimit gjyqësor nëpërmjet rritjes së transparencës investojnë dhe çfarë do të investojnë. dhe aksesit, publikimit të plotë të vendimeve Një pyetje e tretë ka të bëjë me agroindustrinë, gjyqësore, përmirësimit të sistemit të vlerësimit të brenda së cilës nuk ka ndonjë ilaritet, por thuhet se performancës së gjyqtarëve dhe përgjegjshmërisë ç’do të bëhet me agroindustrinë. Do t’iu them se do së tyre para ligjit, bazuar në kritere objektive”? të mund të bëhen këto gjëra: Mendoj që paragrafi e ka shpjegimin. Gjykatësit, Së pari, do ta nxjerrim atë nga kthetrat e si njerëz me autoritet për të ushtruar profesionin e monopolistëve të ish-qeveritarëve. tyre, ndikohen nga ambienti që i rrethon, ndikohen Së dyti, do të alokojmë fonde për të investuar nga ligjet dhe rregullat. Një mjedis gjyqësor që nxit më shumë. transparencën, që nxit akseset dhe publikimet e Së treti, do të forcojmë sigurinë ushqimore në vendimeve gjyqësore, e detyron një gjyqtar që të vend, sepse produktet e agroindustrisë kërkojnë jetë shumë korrekt në vendimin që do të japë. kontroll të rreptë që të kemi siguri ushqimore Përmirësimi i sistemit të vlerësimit është shumë i përbrenda dhe sigurisht për të siguruar mundësi në rëndësishëm, sepse ka të bëjë me karrierën e tregjet e huaja. gjyqtarit. Aktualisht ka dobësi në vlerësimin e Ju falemnderit! karrierës së gjyqtarëve. Përmirësimi i këtij sistemi Jozefina Topalli – Falemnderit, zoti Gjana! do ta bëjë më të mundur që gjyqtarët të jenë më të Fjalën e ka zoti Bumçi. ndjeshëm ndaj karrierës së tyre dhe si rezultat edhe Aldo Bumçi – Mirëmbrëma! Janë gjithsej katër ndaj vendimeve që marrin. Pra, përmirësimi i pyetje të drejtuara për fushën e drejtësisë; dy pyetjet mjedisit, rritja e transparencës dhe i vlerësimit të e para të drejtuara nga deputeti Taulant Dedja. punës do të ketë ndikim dhe në vendimmarrjen e Pyetja e parë është: Ju thoni që reformat në gjyqtarëve, do ta bëjë më të përgjegjshme. drejtësi do të synojnë të rikthejnë besimin e Dy pyetjet e fundit vijnë nga deputeti Arben shqiptarëve në sistemin gjyqësor, në ndershmërinë Isaraj. Pyetja e parë është: A mendoni ju se reforma dhe paanësinë e vendimit gjyqësor. Ju pra flisni për juaj ligjore në fushën e drejtësisë dhe në atë të rendit rikthimin e besimit në sistemin gjyqësor. Cilës publik prek dhe godet disa standarde të kërkuara periudhë i referoheni, kur ka ekzistuar ky besim që dhe të certifikuara nga partnerët tanë ndërkombëtarë? duhet rikthyer; në periudhën para vitit 92 apo 92- Ne e vlerësojmë shumë asistencën e dhënë nga 97? partnerët ndërkombëtarë, si asistencën teknike, dhe Me këtë paragraf, pra rikthimi i besimit në atë materiale në fushën e drejtësisë. Besoj se është sistemin gjyqësor, ne kemi menduar jo thjesht një e panevojshme të themi që ne do të vazhdojmë, pra rikthim në një periudhë kohore, por vendosjen e do të ketë vazhdimësi në bashkëpunimin tonë me standardeve, mirëfunksionimin e sistemit gjyqësor; partnerët ndërokombëtarë, dhe jo vetëm me funksionimi i të gjithë sistemit të drejtësisë do të partnerët ndërkombëtarë, por do të ketë një proces kthejë besimin në këtë institucion. Pra, është konsultimi të gjerë me komunitetin e gjyqtarëve, të vendosja e standardeve. juristëve, me shoqatat e të drejtave të njeriut për Për sa i takon periudhës së viteve 92-97, është çdo hap të reformës në drejtësi. Ne jemi të e vërtetë që në sondazhet që janë kryer në atë vetëdijshëm që fusha e drejtësisë është një fushë periudhë në Shqipëri dhe në vende të tjera të Lindjes, shumë e ndjeshme, shumë e rëndësishme, shumë
40 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
delikate dhe çdo hap që do të ndërmerret, do të asnjë shifër konkrete apo afat kohor. A do t’i qëndroni ndërmerret pas një konsultimi të gjerë. minimalisht? Pyetja e fundit është drejtuar përsëri nga deputeti Natyrisht që ne do ta shumëfishojmë buxhetin Arben Isaraj: Ndryshimet që do të bëni në Kodin dhe si fillim ky buxhet do të shumëfishohet për Penal të tipit “dënime maksimale” dhe “nivele të prera kulturën. dënimi”, a nuk mendoni se prekin parimet bazë të Pyetja e dytë: Programit tuaj elektoral i mungon së drejtës penale dhe kthehen në barriera të në tërësinë e vet një prononcim për rininë. A keni pakapërcyeshme për integrimin e vendit? një koment për këtë? Përsëri këtu, me pak fjalë, çdo ndryshim që do Ju lutem, ta shikoni me vëmendje. Në program të bëhet në këtë fushë do të bëhet duke respektuar ka prononcime për rininë dhe objektivat tona turizmi, parimet bazë të së drejtës penale dhe detyrimet që kultura, simbioza e këtyre të dyjave dhe rinia janë lindin nga procesi i integrimit, kështu që nuk besoj tri pasuri, mbi të cilat do të mbështetet veprimtaria se do të ndërmerren hapa, të cilat do të cenojnë e Qeverisë, për sa i përket fushës së turizmit dhe të parimet bazë dhe qëllimin kryesor të vendit. kulturës. Nga ana tjetër, veprimtaria jonë do të Falemnderit! synojë të jetë me aktivitete të gjalla dhe të Jozefina Topalli – Falemnderit, zoti Bumçi! larmishme, larg aktiviteteve të shpërlarjes së trurit Fjalën e ka zoti Leskaj. të tipit Peza, duke përdorur forma të reja atraktive Bujar Leskaj – Falemnderit, zonja Kryetare! për informimin e të rinjve shqiptarë dhe formimin e Në radhë të parë si deputet i ri i këtij Parlamenti tyre në përputhje me kushtet moderne të edukimit dëshiroj të falënderoj të gjithë deputetët dhe t’u uroj dhe të informimit në vendet e zhvilluara të Europës sukses. Sinqerisht, më vjen keq për këtë largim të dhe të Shteteve të Bashkuara të Amerikës. deputetëve socialistë. U uroj suksese në detyrën Janë dhe dy pyetje të tjera nga Grupi fisnike të opozitës në këto katër vjet dhe më gjerë. Parlamentar i Partisë Socialdemokrate. Është një Pyetjet në adresën time, në cilësinë e Ministrit shqetësim për zonën e Golemit për furnizimin me të Turizmit, të Kulturës, Rinisë dhe Sporteve, janë ujë 24 orë. Natyrisht që dhe kjo përfshihet brenda bërë dy nga deputeti Besnik Dervishi. vitit të parë të qeverisjes, si të gjitha zonat e tjera Pyetja e parë: Përse në program parashikohet turistike. një rënie e ritmit të rritjes së numrit të turistëve dhe Pyetja e dytë: Do të lihet në fuqi masterplani i të të ardhurave të tij? kaluar apo do të hartohet një i ri? Besoj që deputeti e ka gabim. Parashikimi ynë Ne do të jemi të vendosur për të ndërhyrë, në është 500 mijë turistë në vit dhe të ardhurat 800 milionë veçanti për të bllokuar çdo tentativë për zhvillimet euro në vit, të cilat nuk janë realizuar në asnjë prej kaotike në fushën e turizmit, apo dhe për të zbatuar qeverisjeve socialiste të këtyre tetë vjetëve. politika të veçanta, në veçanti dhe për zonën e Pyetja e dytë: Cili është objektivi juaj për rritjen Golemit, që do ta kthejmë nga një zonë që na kujton e kapaciteteve të strukturave turistike akomoduese bllokun e famshëm, konform ligjeve në fuqi, dhe ndërhyrjet për përmirësime cilësore në to? legjislacionit dhe kontrollit në vend, në një zonë të Natyrisht që strukturat turistike akomoduese do të gjithë qytetarëve të Kavajës dhe të Shqipërisë. të zgjerohen nëpërmjet implementimit të një pakete Falemnderit! ligjore që do të synojë përshpejtimin e investimeve. Jozefina Topalli – Falemnderit, zoti Leskaj! Ne synojmë në një ligj të ri organik për turizmin dhe Koha e përgjigjeve mbaroi. Mendoj të bëjmë pesë kuptohet natyrshëm që nuk mund të punojmë me minuta pushim. Ndërkohë besoj se dhe grupi tjetër akte nënligjore të vitit 93, siç është punuar deri tani. parlamentar do të ketë seriozitetin për të qenë të Në qendër të shërbimeve turistike ne do të vëmë pranishëm. turistin dhe preferencat e tij, duke pasur parasysh Fillojmë pas pesë minutash menjëherë me që mikpritja tradicionale shqiptare do të riaktivizohet hapjen e diskutimeve. duke u shndërruar në një tipar të qenësishëm të Falemnderit! identitetit të turizmit shqiptar. Dy pyetje të tjera janë në emër të Grupit (Pas pushimit) Parlamentar të Partisë Socialiste. Pyetja e parë: Deklaroni se Qeveria do të Jozefina Topalli – Deklaroj të hapur debatin shumëfishojë buxhetin për kulturën pa përmendur për programin politik dhe përbërjen e Qeverisë. Po,
41 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
zoti Dokle. shkrim pyetjen, të Besnik Dervishit; deputet tjetër i Namik Dokle – Falemnderit, zonja Kryetare! ri nuk e ka pasë firmosur. Të gjitha pyetjet e tjera, E kërkova fjalën për të theksuar që kjo seancë që kanë ardhur nga grupi parlamentar, nuk e kanë ka filluar me dy shkelje të Rregullores. pasur emrin e kryetarit të grupit, as firmën e kryetarit. Së pari, nuk janë zgjedhur organet drejtuese të Megjithatë, unë kam dashur që ta marr si diçka Kuvendit dhe nëse ka rast që ju doni të dilni nga serioze. seanca nuk ka kush t’ju zëvendësojë. Fillojmë nga diskutimi. Fjalën e ka zoti Bode, Së dyti, shkelët të drejtën e opozitës për të 15 minuta. Të përgatitet zoti Ruçi 20 minuta. thënë fjalën e vet. Dhe fjala nuk thuhet vetëm me Ridvan Bode – E nderuar, zonja Kryetare, zë, por fjala e opozitës është edhe ajo që vjen e kolegë deputetë, shkruar në Kuvend. Sjellja e atij që nesër do të bëhet Kuvendi i Shqipërisë sot ka nderin që të Zëvendëskryeministër nuk është aspak në përputhje diskutojë dhe të mbështesë Qeverinë e re dhe me Rregulloren dhe aq më pak me fjalën tuaj për programin e saj, të hartuar me kujdes dhe me respekt ndaj opozitës, sepse çdo fjalë, çdo pyetje kontributin e një ekspertize tepër të kualifikuar që bëjnë deputetët, ministri, Zëvendëskryeministri, specialistësh të fushave të ndryshme të politikës, Kryeministri, janë të obliguar ta lexojnë, sepse kjo të debatuar për muaj të tërë anembanë vendit, të është pronë e vetme e opozitës në Parlament. Se votuar në mënyrë plebishitare më 3 korrik. ç’përgjigje mund të japin rreth pyetjes që bën një Zhvillimi i ekonomisë dhe i mirëqenies së deputet, kjo është e drejtë ekskluzive e atij që përgjithshme të familjeve dhe individëve përbëjnë përgjigjet, por askush nuk ka të drejtë të redaktojë boshtin e këtij programi, rreth të cilit strukturohen pyetjet e deputetëve apo t’i përmbledhë sipas qejfit dhjetëra projekte dhe nisma të maxhorancës së re, që ka ai. të cilat synojnë konsolidimin dhe reformimin rrënjësor Ndërkohë, pas bojkotit që bëri opozita për këtë të shtetit të së drejtës dhe organeve të tij, të tregut sjellje të disa prej anëtarëve të kabinetit, dy nga dhe të institucioneve të tij. deputetët, sipas informacionit, kanë ndërhyrë; unë Eksperienca e kësaj periudhe të tranzicionit tonë dëshiroj t’i falënderoj ata dy deputetë që mbrojtën të vështirë, dështimet dhe arritjet e derisotme, na të drejtën e opozitës, njëkohësisht falënderoj edhe kanë bindur që në projektin tonë të ndryshimit, të disa nga ministrat që u treguan korrektë dhe i lexuan zhvillimit të shpejtë ekonomiko-shoqëror dhe të pyetjet e deputetëve të opozitës. integrimit euroatlantik, qeverisja dhe standardet e Ju falemnderit! saj, të qenit aktiv dhe eficient, përbëjnë çelësin e Jozefina Topalli – Po, falemnderit, zoti Dokle! suksesit tonë në fushën e ekonomisë. Objektivat Është e vërtetë që unë sot kam shkelur tona në këtë fushë janë tepër ambiciozë dhe Rregulloren, kam shkelur Rregulloren për tejkalojnë dukshëm skenarët më optimistë të mosparaqitjen e listës së diskutantëve nga Grupi formuluar ndonjëherë për ekonominë shqiptare. Parlamentar i Partisë Socialiste që duhet ta kishte Objektivat janë që në fund të periudhës të depozituar në orën 17.00. Më është depozituar katërvjeçare të kemi një rritje ekonomike 6%-8%, vetëm në orën 20.00. Unë kam heshtur, e kam inflacion 2%-3%, rritje me 8%-10% mbi prodhimin pranuar duke menduar se nuk ia vlen për t’u ndalur e brendshëm bruto të rendimentit fiskal, të ardhurat në të tilla gjëra dhe duke menduar gjithmonë se ka nga taksat, nivel prej 33%-35% të prodhimit të gjëra më të rëndësishme se sa ajo. brendshëm bruto në shpenzimet publike, deficit Edhe unë falënderoj të gjithë ministrat për buxhetor në 4%, investime publike me burime të korrektesën e tyre në thirrjen e emrave dhe në leximin brendshme 5% të prodhimit të brendshëm bruto, e pyetjeve. Natyrisht, unë dhe shumë prej kolegëve vëllim investimesh vjetore prej 30% të prodhimit të këtu jemi prej tetë vjetësh dhe e dimë se në raste të brendshëm bruto, pakësim me 10% të prodhimit të përsëritjes së pyetjeve, ato grumbullohen. Ne kemi brendshëm bruto të borxhit publik dhe të gjitha këto precedentë të diskutimit të programeve të qeverive të vendosura në një ekuilibër, që do të nënkuptojnë të mëparshme. njëkohësisht zënien e plotë me punë të krahëve të Po ashtu dëshiroj të sqaroj edhe opozitën, edhe punës. opinionin publik, se të firmosur për pyetje, po, është Në të vërtetë sfida jonë nuk janë objektivat e vërtetë, kam pasur emrin e Taulant Dedjes me ambiciozë të mësipërm dhe as largësia e tyre nga firmë, të Flamur Hoxhës, të Artës që e ka pasur me situata aktuale.
42 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
Së pari, na duhet të sfidojmë performancën e do të mishërohen në Buxhetin e Shtetit dhe në dobët e kronike të qeverisjeve pararendëse, që na nxjerrjen e të ardhurave publike. Thelbi i politikës kulmon me fenomenin e kapjes së shtetit nga grupet në fushën e financave publike do të konsistojë në e inkriminuara me mbështetje në nivelet e larta të kapërcimin e pamjaftueshmërisë kronike të qeverisjes, me korrupsionin strukturor e në rritje të Qeverisë, në nxjerrjen ligjore të të ardhurave të vazhdueshme, me arkëtimin më të dobët në rajon shtetit, në rritjen e efektivitetit dhe të eficiencës së të taksave, me vetëm 20%, ose sa gjysma e shifrës shpenzimeve publike dhe sidomos të investimeve së vendeve në rajon, me një administratë, një pjesë kapitale. e madhe e së cilës abuzojnë me pushtetin e Në planin e ekonomisë reale të sektorit privat trafikojnë në një vit, sipas Bankës Botërore, rreth do të synohet; garantimi i neutralitetit të politikave 1.4 miliardë dollarë amerikanë ryshfete e përfitime fiskale përmes uljes së vazhdueshme të taksave, të tjera të paligjshme. thjeshtëzimit dhe pakësimit të numrit të tyre, Së dyti, do të na duhet të sfidojmë varfërinë kufizimit të favoreve dhe përjashtimeve; drejtësia shumë të përhapur, sidomos në zonat rurale. Varfëria ligjore dhe përputhshmëria ekonomike në nxjerrjen është në nivele nga më ta lartat në Europë dhe risku e tyre përmes një administrimi transparent, zbatimi i rënies në varfëri është prezent i lartë për shtresa rigoroz i kuadrit ligjor konsistent të reformuar, pa mjaft të gjera të popullsisë, të cilat ndodhen vetëm korrupsion dhe pa diskriminime. pak mbi pragun e varfërisë absolute. Pabarazia është Politika jonë fiskale do të garantojë rialokimin e thelluar dhe prek jo vetëm të varfrit, por edhe grupet kapitaleve financiare e njerëzore, jo në vartësi të e mesme shoqërore duke rritur pjesën e pasurisë tregut të influencave e të favoreve politike e në duart e pak njerëzve. Kjo varfëri në përhapje dhe pushtetore, por në përputhje me avantazhet dhe pabarazia në thellim plogështon qytetarët dhe i kapacitetet konkurruese, që sigurojnë produktet e dekurajon ata nga pjesëmarrja aktive në këtë shërbimet shqiptare në tregun e brendshëm dhe atë sipërmarrje tonën të përbashkët për të ndryshuar ndërkombëtar. Një partneritet i qëndrueshëm dhe vendin dhe për të përmirësuar nivelin e jetesës. frytdhënës publik privat, bazuar në rregullat e tregut Tërësia e masave që parashikon programi i të lirë e të konkurrencës së ndershme, do të Qeverisë së re në fushën e ekonomisë dhe të pasurojë menjëherë praktikat e qeverisjes sonë të financave në fund të fundit kërkon t’i japë përgjigje mirë. Tregu dhe vetëm tregu do të jetë burimi i pyetjes sfiduese se sa të mundshëm dhe të informacioneve, mbi bazën e të cilave do të bazohet qëndrueshëm do të jenë ritmet e larta të rritjes vendimmarrja jonë politike. ekonomike që po projektojmë. Faktorët post- Politikat fiskale të Qeverisë do të bazohen në tranzicion të rritjes ekonomike janë në termin e parimin “më pak taksa, më shumë biznese e ezaurimit të tyre të plotë dhe këtë e kostatojnë punësim, por edhe më shumë të ardhura buxhetore”. institucionet financiare ndërkombëtare që asistojnë Kjo nuk është thjesht një zgjedhje që buron prej Shqipërinë për shkaqet që lidhen me keqqeverisjen filozofisë sonë liberale në zhvillimin e ekonomisë, dhe mungesën e stabilitetit. Shqipëria nuk mundi por një konkluzion i dalë prej dështimeve të të përfitojë sa duhet nga favoret e natyrshme të vazhdueshme të qeverive paraprirëse. Taksat e larta, këtyre faktorëve. Rritja mbeti e sëmurë, me papunësi përcaktimet e dyzimta ligjore, numri i madh i sotëm të lartë rreth 38%, sipas Organizatës Botërore të i tatimeve dhe taksave së bashku, me një zbatim të Punës, dhe bilanci tregtar e monetar me deficit në deformuar dhe korruptiv të tyre, janë njëri prej thellim, respektivisht 21% dhe 7% të prodhimit të shkaqeve kryesore të investimeve të ulëta private e brendshëm bruto. atyre të huaja direkte, afërsisht sa gjysma e atyre Të gjitha institucionet që mbikëqyrin format dhe të vendeve kandidate për anëtarësimin në Bashkimin progresin tonë paralajmërojnë për paqëndrueshmëri Europian, të informalitetit tepër të lartë në ekonomi, dhe kërcënim të kësaj rritjeje në perspektivë. Do të rreth 140%, të strukturës së reformuar të ekonomisë na duhet që të garantojmë një rritje të lartë dhe të sonë e që nuk reflekton as prioritetet e deklaruara qëndrueshme, dhe mbi të gjitha, një rritje të dhe as kapacitetet ekonomike e njerëzore që ofron shëndetshme ekonomike, që do të garantonte vendi, si dhe të pamjaftueshmërisë kronike të të punësimin e plotë. ardhurave në buxhet. Rendimenti fiskal është sa Tri sfidat e mësipërme do të përbëjnë edhe gjysma e atij të vendeve që janë kandidate për orientimet tona prioritare në hartimin e politikave që anëtarësimin në Bashkimin Europian.
43 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
Për këto arsye Qeveria do të reduktojë numrin doganore, në kombinim edhe me decentralizimin e taksave dhe do të ulë progresivisht shkallën fiskal, do të jenë mjetet kryesore, si për evidentimin tatimore. Do të rishikohet i gjithë sistemi tatimor e evazionit fiskal, ashtu dhe për eleminimin e duke mishëruar një taksim sa më uniform mes ndërhyrjeve deformuese të administratave shtetërore pasurisë, të ardhurave dhe konsumit, si tri shtyllat në tregjet dhe diskriminimin e tatimpaguesve mbi bazë të taksimit modern. Do të ulet tatimi mbi fitimin baza politike apo korruptive. Për realizimin e këtij i shoqërive në 20%. Ky tatim do të përdoret si objektivi porcedurat tatimore do të thjeshtohen dhe instrument i nxitjes së punësimit së bashku me qartësohen; shërbimet ndaj administratës tatimore taksën e punës, kontributet dhe sigurimet shoqërore, do të bëhen më të lehta dhe më të shpejta, e cila do të ulet në nivelin 35%, duke e nëpërmjet teknologjisë së informimit, shërbimit në përshkallëzuar në ulje për bizneset e reja dhe ato një sportel të vetëm, zgjerimit të përfshirjes së që rrisin punësimin. sistemit bankar, si dhe të administrimit të organeve Politika të lehtësuara, në lidhje me tatimin mbi fiskale. Organet tatimore dhe doganore do të të ardhurat, do të ndiqen edhe për bizneset e vogla riorganizohen sipas një modeli të integruar të të të hapura rishtas dhe për të vetëpunësuarit. Barra hyrave publike, si një bashkim i të gjithë trupave që fiskale për këto biznese mesatarisht do të administrojnë deri më sot të ardhurat publike, përfshi përgjysmohet, ndërkohë që do të ketë diferencime kontributet e sigurimeve shoqërore dhe në taksat e tyre, duke pasur parasysh edhe kushtet shëndetësore. specifike në rajone të ndryshme të vendit. Do të Do të vendosen rregulla transparente në kalohet gradualisht drejt konsumit si objekt i rekrutimin, ngritjen në detyrë e shkarkimin e tatueshëm dhe në tatimin mbi të ardhurat, që punonjësve, në përputhje me rregullat bazë të përdoret sot në një shkallë më të gjerë, do të Shërbimit Civil, Kodit Doganor dhe Ligjit zëvendësohen taksat direkte me ato indirekte. Administrativ për Procedurat Tatimore, duke rishikuar Tatimi mbi vlerën e shtuar do të ulet nga 20% që dhe forcuar Kodin e Etikës për shërbimin e të është sot në 17%. Do të adoptohet një shkallë e ardhurave publike. Do të zgjerohet dialogu dhe dytë tatimore prej vetëm 6% për furnizimin me energji konsultimi me komunitetin e biznesit dhe deklarimi elektrike, si dhe do të zgjerohet shporta e tatimit të i taksave do të bëhet një procedurë e përgjithshme. vlerës së shtuar me zero për qind për furnizimet e Tribunali tatimor do të marrë në mbrojtje bizneset shërbimeve të edukimit, barnave, shërbimeve nga arbitraritetet e mundshme; ndërkohë penalitetet mjeksore dhe të një sërë shërbimesh të tjera. Tatimi për shkelësit e ligjit do të forcohen dhe zbatohen mbi të ardhurat profesionale do të prezantohet si me rigorozitet. një tatim gjithëpërfshirës mbi bazën e vetëdeklarimit Zbutja e ngarkesës fiskale do të mundësojë jo vjetor; shkallët tatimore do të jenë progresive në vetëm nxitjen e investimeve dhe të produktivitetit në bazë të nivelit të të ardhurave. Shkalla maksimale sektorin privat, por do të lehtësojë formalizimin e do të jetë 20% nga 23% që është sot. ekonomisë informale në përhapje dhe në zgjerim. Ulje dhe thjeshtëzim në nxjerrje do të kenë edhe Formalizimi i ekonomisë, futja në sferën e veprimit akcizat, ndërkohë që taksat doganore zero do të të ligjit për çdo individ që ushtron veprimtari ndjekin kurset dhe ritmet e zhvillimit pa kufizim të ekonomike tregtare, do të përbëjë një objektiv marrëveshjeve të tregtisë së lirë dhe marrëveshjeve parësor për administratën fiskale. të tjera tregtare të vendit në kuadrin e anëtarësimit Projekti ynë i ndryshimit kërkon që fondet me Bashkimin Europian. publike, të brendshme dhe të huaja, të alokohen në Implementimi i masave të mësipërme ka si përputhje me prioritetet e përcaktuara në parakusht rritjen e rendimentit fiskal, përmes dokumentet e strategjisë së zhvillimit kombëtar e administrimit dhe nxjerrjes ligjore të tyre. Objektivi të procesit të integrimit europian. Ne do të tejkalojmë që në fund të mandatit niveli i të ardhurave të buxhetit praktikat e derisotme, ku dokumente të shumta të të kapë 28%-30% të prodhimit të brendshëm bruto, deklaruara strategjike e prioritare, nuk kanë qenë duke gati e barazuar me atë të vendeve përreth, na mbështetur si të tillë nga programi i shpenzimeve detyron që në Buxhetin e vitit 2006 të ardhurat të publike dhe, si rezultat, alokimi i fondeve buxhetore parashikohen 25% të prodhimit të brendshëm bruto. është bazuar në interesa të ngushta personale dhe Forcimi i disiplinës tatimore dhe zbatimi i drejtë, elektorale dhe jo në përputhje me një shërbim për i ndershëm dhe eficient i procedurave tatimore e përmbushjen e synimeve dhe objektivave strategjikë.
44 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
Shpenzimet buxhetore në qeverisjen socialiste direktë e me ofertë të kufizuar dhe për të bërë një kanë rënë në mënyrë të ndjeshme nga 30%-32% ligj të ri bashkëkohor që do të sigurojë transparencë në 28% të prodhimit të brendshëm bruto. Si pasojë në lidhje me koncesionet. Ombucmani i e pamjaftueshmërisë së të hyrave në buxhet, rënia prokurimeve, si institucion i ri, do të ekzistojë pranë më e madhe e shpenzimeve lidhet me shpenzimet çdo enti prokurues dhe paralel me njësinë e kapitale dhe ato shoqërore duke mbetur në 7% të prokurimit si garanci për ndershmërinë dhe prodhimit të brendshëm bruto, nga 14.1% që është përputhshmërinë ligjore të procesit. mesatarja e rajonit. Rritja e të ardhurave të buxhetit, Të nderuar kolegë deputetë, si dhe një thithje më e lartë e fondeve nga burimet e Në përfundim të këtij prezantimi të shkurtër dhe huaja, ndihme dhe kreditimi, do të bëjë që skematik të programit të Qeverisë në fushën e shpenzimet totale publike në fund të periudhës financave publike dëshiroj edhe një herë të konfirmoj katërvjeçare të synojnë të arrijnë në nivelin 33%- se programi ynë ambicioz përbën një provë unikale 35% të prodhimit të brendshëm bruto. të kurajës dhe angazhimit të politikës në tërësi, por Qeveria do të reformojë thellësisht sistemin e edhe një shans fatlum për vendin dhe të ardhmen planifikimit të financave publike nëpërmjet zbatimit tonë të përbashkët. Le të tregojmë të gjithë para të sistemeve të planifikimit të integruar, i cili do të kombit ndjenjën e përgjegjshmërisë sonë duke sigurojë harmonizimin e zhvillimit të buxhetit vjetor mbështetur pa hezitim Qeverinë e re dhe programin me kornizën afatmesme të planifikimit buxhetor dhe e saj, si premisën fillestare të suksesit. me strategjinë kombëtare të zhvillimit ekonomik dhe Zoti qoftë me ne! social, procesin e stabilizim-asocimit dhe me Falemnderit! strategjitë e tjera të deklaruara. Jozefina Topalli – Falemnderit, zoti Bode! Prioritet do të marrin sektorët socialë për shkak Fjalën e ka zoti Gramoz Ruçi, 20 minuta. Të të prapambetjes së theksuar të kësaj kategorie në përgatitet zoti Xhufi. vitet e fundit, si dhe për shkak të varfërisë së Gramoz Ruçi – Zonja Kryetare e Kuvendit, të përhapur dhe në rritje në zonat rurale. Do të jenë nderuar kolegë deputetë, arsimi dhe shëndetësia që do të marrin rritjen më të Qysh në fillim të fjalës sime në emër të madhe dhe të menjëhershme. socialistëve nga folëtorja e Forcimi i kontrollit dhe auditimi do të jenë në Kuvendit të ri dua të falënderoj me shumë qendër të vëmendjes. Ne do të sjellim në Kuvend sinqeritet dhe respekt të gjithë zgjedhësit shqiptarë ligjin e ri për Buxhetin e Shtetit dhe financat publike, për kontributin e dhënë në konsolidimin e projekt i bllokuar dhe i mbetur sirtarëve të demokracisë sonë të re drejt standarteve të burokracisë së lartë shtetërore për interesa të përparuara euroatlantike. paqarta, qysh nga fillimi i vitit 2002. Sipas këtij ligji Unë jam sot këtu në emër të partisë kryesore do t’u jepet fund praktikave të derisotme të Qeverisë opozitare parlamentare, që realisht përfaqëson për të alokuar dhe rialokuar fonde publike mbi bazën maxhorancën parlamentare, maxhorancën e trafiqeve të influencave politike elektorale, jashtë zgjedhore të Shqipërisë dhe njëherësh iu kërkoj prioriteteve të deklaruara dhe të miratuara në Kuvend. ndjesë 54% të votuesve shqiptarë që do të qeverisen Do të jetë Kuvendi i Shqipërisë që do të vendosë nga mandate të deformuara që përfaqësojnë vetëm përfundimisht për përdorimin e fondeve publike dhe 41% të shqiptarëve. që do të kontrollojë respektimin e buxhetit deri në Në emër të të gjithë socialistëve, unë e garantoj çdo detaj. Lista e investimeve publike do të këtë maxhorancë zgjedhësish të majtë, përcaktohet nga Kuvendi. Qeveria do të raportojë padrejtësisht të përfaqësuar në Kuvend, se idealet në Kuvend për fondet publike jo më pak se katër dhe interesat e tyre do të jenë tërësisht të mbrojtura. herë në vit, nga një herë në vit që parashikohet sot. Ne e morëm dhe do të dimë të mbajmë përgjegjësinë Përdorimi i fondeve publike do të jetë transparent e e gabimeve tona të 3 korrikut 2005. Ne po analizojmë i kontrollueshëm si nga Kuvendi i Shqipërisë, nga me shumë përgjegjësi duke kryer mirë dhe me Kontrolli i Lartë i Shtetit apo analogë me të, ashtu transparencë tradicionale punët e familjes sonë dhe nga Kontrolli i Brendshëm i cili do të forcohet demokratike. Ne respektuam vendimet e dhe të konsolidohet. institucioneve tona kushtetuese që lexuan votën Qeveria do të përmirësojë ligjin e prokurimeve popullore, pavarësisht se nuk jemi dakord me të. publike për të kufizuar të drejtën e saj për tendera Për herë të parë të parë në historinë e Shqipërisë
45 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
moderne ne po dorëzojmë shtetin në normalitet, me Vendi ynë ka tashmë prova se një pushtet i inventar, ku janë regjistruar si arritjet e dukshme vjedhur, pavarësisht nga arsyet që i atribuon vetes, tetëvjeçare, ashtu edhe sfidat e qeverisjes sonë. nuk ka jetë të gjatë dhe të shëndetshme. Kërkesa Sot ne fillojmë opozitën. Ne sot na është jonë nuk është kusht, por është një aksion i qartë, paraqitur për të shqyrtuar dhe votuar struktura e i vendosur dhe i përditshëm politik, qytetar dhe kabinetit qeveritar, përbërja e tij dhe programi i saj. përfaqësues për t’i kthyer Shqipërisë pushtetin e Në vlerësimin tonë, të bërë tashmë publik, kjo votës që ju i nëpërkëmbët dhe që ne nuk e mbrojtëm maxhorancë dhe Qeveria e paraqitur për aprovim dot më gjatë, megjithë standardet që afruam dhe kanë legjitimitet të cunguar për shkak të garantuam. manipulimeve dhe parregullsive të shumta në Të nderuar deputetë, zgjedhjet e 3 korrikut 2005. Rezultatet zyrtare të Përtej këtyre qëndrimeve tashmë të njohura të këtyre zgjedhjeve kanë krijuar një paradoks të Partisë Socialiste mbi zgjedhjet e fundit mbi të paprecedent për Shqipërinë. Maxhoranca e sotmen dhe të ardhmen e demokracisë shqiptare, zgjedhësve është e majtë, ndërsa Qeveria dua të denoncoj me forcë edhe strukturën, përbërjen shumëngjyrëshe me Kryeministër Berishën. Besa dhe programin e Qeverisë si një mashtrim tjetër dhe e socialistëve për respektimin e standardeve u mbajt, një skemë që paralajmëron futjen e vendit në një ndërsa pabesia ndaj tyre sot kërkon votëbesimin krizë të thellë politike, institucionale, ekonomike dhe për të qeverisur. Pa hequr asnjë përgjegjësi nga vetja sociale. për rezultatin e zgjedhjeve, ne nuk mund të heshtim Së pari, përfshirjen e Qeverisë sipas programit përballë manipulimit që i kanë bërë vullnetit dhe votës të paraqitur në procesin zgjedhor. Gjej rastin të së lirë të shqiptarëve Partia Demokratike dhe aleatët theksoj se në socialistët jemi krenarë që për herë e saj duke na lënë edhe një herë larg standardeve të parë në historinë pluraliste të Shqipërisë mbajtëm të botës demokratike dhe moderne. shtetin dhe Qeverinë larg procesit zgjedhor dhe Ne nuk kemi përballë një maxhorancë të votuar, tundimeve për manipulim rezultati nëpërmjet abuzimit por një maxhorancë të sajuar në sajë të mega- me pushtetin. Dushkut dhe të Xhuvelarisë, ndaj dhe vota jonë do Angazhimi i Qeverisë së dekretuar se do të të jetë kundër strukturës, përbërjes dhe programit përfshihet në sistem dhe në procesin zgjedhor është të qeverisjes së saj. një ogur i rrezikshëm për demokracinë shqiptare Shqiptarët nuk mund të qeverisen gjatë nga një dhe njëherësh një paralajmërim se 26 maji 1996 pornokoalicion. I njoh zotit Berisha të drejtën e mbetet gozhdë për t’u ripërdorur në kokën e zotit autorësisë të kësaj shprehjeje, sepse kështu na Berisha. Në përputhje të plotë me këtë ëndërr dhe quante para dy vjetësh për shkak të koalicionit tonë skemë krijohet super-Ministria e Brendshme e tipit me Partinë Agrare dhe Partinë e të Drejtave të Gestapo, e cila në mënyrë të posaçme do të merret Njeriut. Dhe njëherësh, publikisht e falënderoj zotin njëherësh edhe me kartat e identitetit, edhe me Berisha që na mori pas pjesën e pornos.(Të qeshura pasaportat, edhe me regjistrin e zgjedhësve, edhe nga grupi parlamentar i PS-së). me regjistrat e gjendjes civile, edhe me përgjimet Në emër të socialistëve dhe të maxhorancës dhe, së fundi, edhe me arrestimet. së zgjedhësve shqiptarë, që rezultojnë nga zgjedhjet Gjithë strukturat dhe përbërja e Qeverisë Berisha e 3 korrikut 2005, i kërkoj Partisë Demokratike dhe ka vetëm një synim; legjitimitetin e vjedhjes së Kryeministrit të dekretuar të shprehin vullnetin politik, zgjedhjeve të 3 korrikut 2005, nëpërmjet Ministrisë të përcaktojnë modalitetet dhe hapat që do të së Brendshme, dhe institucionalizimin e kësaj kthejnë sa më parë demokracinë shqiptare në vjedhjeje në zgjedhjet pasardhëse. Prandaj, ne do normalitet dhe në standardet e munguara të botës të votojmë kundër Qeverisë së pushtetit të moderne, gjë për të cilën nuk thuhet asnjë paragraf certifikatave false, kundër Qeverisë së mega- në programin e paraqitur. Dushkut, kundër kësaj Qeverie të ardhur si rezultat Si opozitë ne kërkojmë që menjëherë pas daljes i dhunës psikologjike dhe fizike, kundër skemës së së raportit përfundimtar të OSBE-ODIHR-it, të manipulimit të 3 korrikut 2005. ngrihet komisioni i posaçëm parlamentar me Së dyti, nën demagogjinë e reformave përbërje të të gjitha forcave politike parlamentare strukturore dhe të atyre për kursimet e shpenzimeve për të realizuar një reformë të plotë zgjedhore brenda buxhetore, për lehtësim të Qeverisë dhe të luftës këtij viti. kundër korrupsionit, zoti Berisha ka paralajmëruar
46 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
në mënyrë të qartë se: të interesave, as delegjitimitetit të kontributit politik Së pari, centralizimin e skajshëm të pushtetit të qëndresëtarëve të tu, as ofendimit të paparë të në pak duar që kontrollohen lehtësisht dhe totalisht armatës së grave, pasi kjo është Qeveria më nga ai vetë. mashkullore, të paktën, e këtyre tetë vjetëve të Së dyti, spastrime të thella në stafet fundit. Ti menjëherë sapo erdhe në pushtet të profesioniste, në administratën publike dhe në pamerituar e harrove Qeverinë hije të Partisë institucionet e specializuara të shtetit duke rrezikuar Demokratike që aq fort e trumbetoje dhe krijove një një frenim total të reformave dhe një destabilizim qeveri nën hijen tënde. Ti ke një qeveri me drurë të social-ekonomik të vendit. shtrembër, s’ka rëndësi që janë arre, dushku apo Zoti Berisha, po të kujtoj se Shqipëria nuk është shqope ato. Ti nuk erdhe në pushtet duke korrigjuar në vitin zero, ndërsa ti nuk do të kesh shansin të na gabimet tona, por duke i përvetësuar dhe duke i kthesh as në kaosin dhe tmerrin e vitit 1997. shumëfishuar ato. Ja pse nuk ndryshon ti, zoti Institucionet e krijuara dhe të paguara në tetë vjetët Berisha, dhe meriton votën tonë kundër. që ne qeverisëm nuk ishin në funksion të punësimit Ti propozon kooperativistë në vend të juristëve të militantëve tanë, por të reformave standarde që dhe juristët për kopshtarë të oborrit tënd. Një nga morëm në bashkëpunim dhe me përkrahjen e kartat që luajte për të riardhur në pushtet ishte vullneti partnerëve tanë ndërkombëtarë së bashku me faturat politik për të luftuar korrupsionin dhe për të përkatëse. Nëse ti do ta shkatërrosh këtë investim përshpejtuar reformat. Me këtë Qeveri dhe progam kombëtar me etjen tënde për revansh, do të mbash që ke paraqitur po bind edhe idhtarët e tu se ti vetëm përgjegjësi të posaçme dhe shumë të rëndë. vullnet politik nuk ke. Me këtë Qeveri ti nuk garanton Reflektimi i socialistëve për vitin 2005 ka nisur vërtet qeverisjen e Shqipërisë në udhë të mbarë, por një nga vetja, por të garantoj se do të mbarojë me ty. ekskursion të rrezikshëm edhe për nipçet e tu Gjej rastin të deklaroj gjithë mbështetjen e ministra. Partisë Socialiste, të lidershpit dhe të grupit të saj Së katërti, dokumenti i paraqitur nën titullin parlamentar, të anëtarësisë, të votuesve dhe të “Program” nuk ka asnjë lidhje me qeverisjen e vendit përkrahësve tanë në maxhorancë, në luftën ligjore dhe, aq më pak, me mbajtjen e premtimeve që të dhe principiale kundër korrupsionit që ka zhvilluar, dhanë votat në pakicë për të ardhur në pushtet; një po zhvillojnë dhe do të zhvillojnë strukturat e program pa objektiva, një program pa afate, një specializuara të shtetit shqiptar dhe sistemi i pavarur program pa faturë, një program pa burime, një i drejtësisë. Njëkohësisht, garantoj të gjithë njerëzit program pa kuadrin ligjor mbështetës, një program e ndershëm dhe profesionistë të administratës pa asistencë dhe pa certifikim ndërkombëtar. publike dhe të institucioneve të tjera shtetërore se Teksti i paraqitur nuk garanton rritjen e shpejtë do të kenë mbrojtjen tonë të posaçme nga fshesa e të ekonomisë dhe të mirëqenies, por varfërimin e kësaj maxhorance ilegjitime. shpejtë të individëve, të familjeve, të sipërmarrësve Ti, zoti Berisha, nuk je simbol i antikorrupsionit, shqiptarë. Ftoj të gjithë këta sipërmarrës kombëtarë, ti je babai i korrupsionit të Shqipërisë moderne dhe bujqësorë dhe jobujqësorë të prodhimit dhe koalicioni që krijove janë dëshmia më e freskët se shërbimit, të bashkohen me ne në monitorimin dhe nuk ndryshon dot. demaskimin e mashtrimit të Qeverisë së zotit Së treti, edhe përbërja e Qeverisë tënde është Berisha. një tjetër dëshmi e mashtrimit që ti po kërkon të Objektivat e paraqitur si reforma janë një rinisësh në Shqipëri dhe për shqiptarët. U çorre nëpër kërcënim real për nivelin e arritur të jetesës ekrane, u çorre nëpër mitingje me vite të tëra duke shqiptare. Nëse këto ide kthehen në aksion u përbetuar për konfliktin e interesave dhe midis qeverisës, faturat do t’i paguajnë shqiptarët e mijëra anëtarëve të partisë tënde dhe Kopistëve të thjeshtë dhe bizneset private. Shumë shpejt të gjithë tu na pasqyrove se gjasme ke një ministër pronar. do të binden se nuk do të kemi një reformë tatimore Kujdes, nuk ke një, zoti Berisha, por të paktën tre nxitëse për zhvillim, por një zhvatje shtetërore për dimë ne deri tani, në konflikt interesash. Pra, ti pasurimin e pinjollëve dhe të klaneve të tua, zoti vazhdon ende të mashtrosh që ditën e parë. Berisha. I madhi Kadare bëri me dije se Qeveria jote ka Ne e dinim dhe e dimë se lufta kundër evazionit elementë tribalizmi; ajo është tërësisht tribale, zoti dhe ekonomisë informale është domosdoshmëri, kjo Berisha, ndaj dhe ti nuk iu shmange dot as konfliktit luftë nuk lidhet vetëm me shtimin e evazionit fiskal.
47 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
Ana tjetër e kësaj medaljeje është rritja e principiale dhe ligjore kundër korrupsionit dhe krimit kapaciteteve përdoruese të burimeve shtesë, që të organizuar, përkrah programeve dhe asistencës pretendohet. së agjencive të specializuara dhe të partnerëve tanë Siç e thashë edhe më sipër, programi juaj është ndërkombëtarë dhe, mbi të gjitha, angazhimi ynë fokusuar në shkatërrimin e këtyre kapaciteteve në kryesor ka qenë dhe do të jetë legjitimiteti i votës dobi të punësimit të militantëve dhe jo në drejtim të së shqiptarëve në maxhorancë ose në pakicë. rritjes së kapaciteteve prodhuese, në dobi të Ne kemi besim në përmbushjen e misionit tonë zhvillimit kombëtar, prandaj edhe një herë ne do të politik dhe përfaqësues, se kemi mbështetjen në votojmë kundër kësaj Qeverie të rrezikshme për maxhorancë të shqiptarëve, të të rinjve, të grave, të progresin dhe integrimin euroatlantik të vendit. veteranëve, të shoqërisë civile, të komunitetit Të nderuar kolegë deputetë, pavarësisht sipërmarrës, të medias së lirë, të partnerëve dhe vlerësimeve dhe qëndrimeve tona për zgjedhjet e 3 miqve të shumtë ndërkombëtarë. korrikut të vitit 2005, siç thashë, ne respektuam Në këtë sfidë principiale dhe morale, ftoj vendimet e institucioneve kushtetuese dhe ligjore publikisht këtu në Parlament për bashkëpunim të për certifikimin e zgjedhjeve dhe po realizojmë për ngushtë dhe të sinqertë të gjitha partitë e tjera herë të dytë një kalim krejtësisht paqësor të progresiste dhe opozitare të spektrit të majtë, për pushtetit. të monitoruar dhe për të shkurtuar së bashku jetën Dua të falënderoj në emër të Grupit Parlamentar e regjimit ilegjitim të zotit Berisha. dhe të Partisë Socialiste të Shqipërisë të gjithë Edhe një herë, në emër të Partisë Socialiste administratën publike, policinë, sistemin tatimor dhe deklaroj votën kundër Qeverisë, strukturës, përbërjes atë doganor, institucionet e drejtësisë dhe të tjera, dhe programit të saj. Besoj se përmbajtja e këtij që në këtë periudhë të tranzicionit ligjor të pushtetit, qëndrimi politik të Partisë Socialiste për herë të parë vazhduan të realizojnë detyrat e tyre pa lëkundje, në opozitë, është mësim i mirë edhe për opozitarët duke mos lejuar asnjë element destabilizimi. e djeshëm, që tetë vjet rresht nuk ditën të bëjnë I bëj thirrje Kryeministrit të dekretuar, të mësojë opozitë, por edhe sot në pushtet fjala e Kryeministrit nga modeli ynë i transferimit të pushtetit paqësor ishte fjala e një opozitari, sikur ishte në opozitë dhe dhe me procesverbal dhe të jetë gati, se jo vonë do aspak program qeverisës për shqiptarët. t’i duhet të na e kthejë sërish pushtetin në respekt Sigurisht, kur nuk u mësuat dot në opozitë, nuk të shenjtërisë së votës dhe të parimeve kushtetuese. do të rrini kaq gjatë në pushtet që të mësoni të Maxhoranca e majtë e shqiptarëve, që ka qeverisni. konfirmuar mbështetjen e saj edhe më 3 korrik, nuk Falemnderit! do të pranojë për një kohë të gjatë të qeveriset nga Jozefina Topalli – Falemnderit zoti Ruçi! një Qeveri edhe ilegjitime, edhe e minorancës. Ky Bazuar në nenin 50 për të drejtën e replikës, e ka nuk është kërcënim, por një premtim se opozita jonë fjalën zoti Kryeministër. do të jetë tërësisht ndryshe nga jotja, zoti Berisha. Sali Berisha – Unë dua vetëm të falënderoj Në vend të shpifjeve ne do të përdorim provat, në përzemërsisht shokun Fatos për pasardhësin që ka vend të kundërshtimit apriori ne do të përdorim përzgjedhur. argumentet dhe përvojën tonë, në vend të goditjeve Jozefina Topalli – Fjalën e ka zoti Xhufi. Vë të personave ne do të monitorojmë dhe do të në dijeni zotin Xhufi që ka shtatë minuta kohë, në denoncojmë sistemin që do të ngresh ti. minutën e fundit do të bjerë zilja për përfundim e Ne garantojmë se nuk do të përdorim pushtetin kohës, ndërkohë të përgatitet zoti Mediu. e opozitës në asnjë mënyrë për të nxirë atdheun Pëllumb Xhufi – Falemnderit zonja Kryetare! tonë të përbashkët, siç keni bërë ju në sytë e Programi me të cilin Qeveria e dalë nga partnerëve dhe të miqve tanë ndërkombëtarë. Ne zgjedhjet e 3 korrikut kërkon të votëbesohet përpara zotohemi publikisht se do të mbështesim të gjitha këtij Parlamenti është sigurisht një program pothuaj reformat ndërkombëtare, standardet që gjithëpërfshirës, një program formalisht korrekt, por përshpejtojnë ecjen e vendit në rrugën e zhvillimit të që ngjall doza të mëdha skepticizmi dhe integrimit euroatlanik. Ne do të përkrahim çdo kundërshtie. iniciativë, që konsolidon fqinjësinë e mirë, stabilitetin Ne do të votojmë kundër kësaj Qeverie dhe në rajon dhe demokracinë multietnike. Në mënyrë programit të saj, jo thjesht për të nënvizuar të veçantë ne do të bëshkëpunojmë në luftën pozicionimin tonë politik brenda këtij Parlamenti,
48 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
por edhe sepse realisht kemi dyshime dhe tolerance, të kuptuar në mënyrë paternaliste dhe kundërshtime ndaj programit në fjalë. kjo është një anë negative, ne e gjejmë po aq të Thashë më parë që është një program formalisht dëmshme sa ekseset në intolerancë, që ju keni korrekt, por ngjan me një produkt laboratorik, steril, treguar në të kaluarën ndaj këtyre kategorive. i cili shumë pak i përgjigjet realitetit tonë. Ndërkohë Natyrisht, si në këtë rast, ashtu dhe në rastin e më duhet, gjithashtu, të nënvizoj se disa nga trajtimit të minorancave etnike dhe atyre kulturore, momentet e këtij programi pasqyrojnë shqetësim ne jemi për zbatimin e parimit të diskriminimit dhe ndjeshmëri, që nuk janë thjesht të kësaj pozitiv. Qeveria e re angazhohet që ta kthejë kulturën maxhorance. nga një instrument të estetizimit të qeverisjes, siç Do të nënvizoja në mënyrë të veçantë referencën, ka qenë vërtet gjatë qeverisjes socialiste, në një që i bëhet në fillim të tij nevojës për të organizuar ushqim shpirtëror për çdo shqiptar, por ne shohim më në fund edhe në Shqipëri zgjedhje të lira dhe të me shqetësim që në programin e Qeverisë roli i ndershme. Kjo maxhorancë dhe ky Parlament do kulturës reduktohet tek ata faktorë kulturorë, që janë t’i bënin vërtet një shërbim të madh vendit, do t’u në shërbim të drejtpërdrejtë të zhvillimit ekonomik kthenin shqiptarëve paqen, duke u ndarë e posaçërisht turizmit. përgjithmonë nga modelet dhe praktika zgjedhore, Binomi kulturë-turizëm, që prodhoi edhe një të cilat vetëm se kanë provuar gjendjen e ministri atipike siç është ajo e kulturës dhe turizmit, destabilitetit politiko-social permanent. nuk e shpreh të plotë, mendojmë ne, përmbajtjen Ne si Grup Parlamentar LSI dhe PDS jemi të dhe misionin që duhet të ketë kultura jashtë gatshëm ta mbështesim aksionin e Qeverisë në vëmendjes dhe kujdesit të kësaj Qeverie. Duket se favor të rishëndosjes së procesit zgjedhor, ashtu do të jenë libri, bibliotekat, fonotekat, pinagotekat, siç do të mbështesim çdo iniciativë të saj, që arkivat dhe të tjera, për të cilat nuk shpenzohet asnjë përputhet me prioritet tona në luftën kundër fjalë dhe mesa duket nuk do të shpenzohet as edhe korrupsionit, trafiqeve dhe krimit të organizua, me një lek. zbatimin e ligjshmërisë, çmontimin e monopoleve, Qeveria e re do të ndeshet, gjithashtu, me integrimin europian, euroatlantik të vendit e të tjera. probleme tepër të komplikuara në sektorin e arsimit, Duke marrë shkas edhe nga programi i Qeverisë i shpallur sektor prioritar prej saj gjatë fushatës së re, nuk do të mund të mos shprehnim, gjithashtu, elektorale, por i trajtuar përciptazi nga programi i edhe shqetësimin për mënyrën se si kjo maxhorancë Qeverisë, që ne kemi përpara. Në mënyrë të veçantë po përgatitet të projektojë disa çështje, që lidhen na shqetëson e ardhmja e shkollës së lartë, e cila me të drejtat e njeriut, me zbatimin e ligjit, me tani ndodhet përballë sfidës së përafrimit të saj me zhvillimin e arsimit dhe kulturës dhe veçanërisht me modelet europiane. Premtimi i kësaj Qeverie për një politikën e jashtme, tema tek të cilat unë do të masivizim të shkollës së lartë e njëherësh për një ndalesha shkurtimisht. kualitet të ri të arsimit universitar, tingëllon demagogji Me trajtimin e çështjes së lirisë dhe të drejtave e pastër në kushtet e sotme, e theksoj në kushtet themelore të njeriut, neve na duket se ka herë-herë sotme, kur vetë universitetet ekzistuese vuajnë nga dhe ndonjë qendrim të gabuar, madje dhe antiligjor, kapacitete të kufizuara, nga niveli i ulët i studentëve që mendojmë se është rrjedhojë e një kompleksi dhe i veprimtarisë didaktike kërkimore-shkencore, faji që kjo maxhorancë ka trashëguar nga qeverisja nga shkalla tepër e ulët e përputhshmërisë me problematike e viteve 1992 dhe 1997, ku dhe u shkollat simotra europiane, nga kurikula të dhunuan pikërisht ashpër këto të drejta e këto liri. tejkaluara, nga një autonimi ende jo funksionale e Ndryshe nuk do ta kuptonin kujdesin, që jepet në të tjera. këtë program për të garantuar kategori të veçanta, Në këto kushte, kur universiteti ynë jep një si politikanë dhe gazetarë që ndaj tyre në asnjë rast produkt të dobët, të shtrish rrjetin e shkollave të nuk do të ngrihen padi penale civile. larta do të thotë ta çosh universitetin drejt Ne urojmë që kjo ide të mos kthehet në ligj, dhaskalizimit të tij të plotë. Liberalizimi i shkollës sepse i bën dëm pikërisht demokracisë dhe ligjit, së lartë dhe shtrirja e rrjetit të universiteteve shqiptare por në të njëjtën kohë do të krijonte dhe një situatë janë një proces që duhet të kryhet, por me hapin jo të mirë, sepse të gjithë keqbërësit e këtij vendi dhe tempin e duhur. do të vraponin të bëheshin gazetarë ose të Ne, gjithashtu, kemi rezerva serioze ndaj konkurronin për lider partie. Këtë ekses mirësie dhe vlerësimit që ky program i bën politikës së jashtme,
49 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
kjo e fundit vendoset në një kuadër irreal dhe herë- aplikoi për antarësimin në NATO që në vitin 1992 herë idilik, ku Shqipëria paraqitet si një vrapues, të nën drejtimin e Qeverisë demokratike, duke shprehur cilin të gjithë e duan, e inkurajojnë, e ndihmojnë të kështu qartë orientimin properëndimor të shqiptarëve arrijë në destinacion. dhe politikës. Për fat të keq ne jetojmë në një botë, që ka Në këtë drejtim janë hedhur hapa konkretë, të edhe ajo problemet dhe kontradiktat e saj dhe cilët fillojnë me nënshkrimin e Partneritetit për Paqe marrëdhëniet me të nuk janë të paracaktuara, por (PfP) dhe sot në bashkëpunimin konkret Planit të ato duhen ndërtuar dhe kur ndërtohen duhen ruajtur Veprimit për Anëtarësim në NATO, Membership dhe forcuar me taktin dhe seriozitetin e duhur. Action Plan (MAP). Qeveria e re ka një synim të Integrimi dhe faktori integrues janë pa dyshim qartë, anëtarësimin e plotë të Shqipërisë në NATO, ata që përcaktojnë thelbin e politikave të jashtme, duke e konsideruar vitin 2007 si vitin kur ne do të por deri në mbërritjen tonë në Bashkimin Europian mund të marrim ftesën për anëtarësim në Aleancë. Shqipëria duhet të përballojë, të zgjidhë e të eliminojë Duke e konsideruar si një përgjegjësi të madhe problematika, që e pengojnë këtë kurs të saj. Në angazhimin në drejtim të Ministrisë së Mbrojtjes, këtë kuptim na duket i pasaktë, fare i pasaktë, kësaj pjese shumë të rëndësishme të Qeverisë vlerësimi i këtij programi, sipas të cilit Shqipëria nuk Shqiptare, theksoj se e ndiej veten të nderuar të ka asnjë problem të pazgjidhur me vendet fqinje. punojmë së bashku për të përshpejtuar reformat në E pra, kjo maxhorancë e di mirë se në vitin 1997 fushën e sigurisë dhe mbrojtjes. la një sërë dosjesh ta hapura me fqinjët, një pjesë e Këto reforma do të kenë në vëmendje mirë e të cilave u zgjidhën nga qeveritë pasardhëse respektimin e Kushtetutës, vendime të marra nga socialiste, por mbetet ende ndonjë problem dhe që Kuvendi i Shqipërisë. të mos na shkojë mendja në ndonjë problem tepër Të nderuar kolegë deputetë, të koklavitur. Unë jam i bindur që të gjithëve ne na Ministria e Mbrojtjes, si një ndër dikasteret e shkon mendja në probleme të tilla, unë po përmend rëndësishmr të Qeverisë së Republikës së vetëm çështjen e shfrytëzimit të ujërave ndërkufitare, Shqipërisë, do të përqendrojë përpjekjet dhe burimet për të cilën ende nuk ekzistojnë marrëveshje në përshpejtimin e reformës në fushën e mbrojtjes, dypalëshe me vendet fqinje. duke kontribuar në mënyrë institucionale, ligjore dhe Natyrisht, si kjo ka edhe probleme e çështje nëpërmjet kapacitetesh reale në të mirë të sigurisë të tjera, që me siguri do të mund të zgjidhen me së vendit. Në qendër të reformës do të jenë zbatimi fqinjët tanë në frymën e bashkëpunimit e në respekt i Kushtetutës së Republikës së Shqipërisë, zbatimi të normativave ndërkombëtare. Nervi dhe misioni i i Strategjisë së Sigurisë Kombëtare dhe Strategjisë politikës së jashtme të çdo vendi është mbrojtja e Ushtarake të Republikës së Shqipërisë, si dhe të interesave kombëtarë. Neve na vjen keq që ky gjitha ligjeve të miratuara nga Kuvendi i Shqipërisë dimesion bazik i politikës së jashtme nuk shpallet, dhe që mbështesin mbrojtjen dhe zhvillimin e por shumë-shumë mund të kuptohet në programin Forcave të Armatosura. e Qeverisë. Ministria e Mbrojtjes do të synojë konsolidimin Maxhoranca e sotme e di mirë nga përvoja e e mëtejshëm të kontrollit civil demokratik në Forcat saj e vjetër, por edhe nga përvoja e re e Qeverisë e Armatosura, duke respektuar Kushtetutën, ligjet socialiste, se si komprometohen marrëdhëniet e vendimet e Parlamentit, autoritetet e pushtetet e ndërkombëtare, kur këto trajtohen jo si interes e drejtimit e të komandimit strategjik në Forcat e sensibilitet publik, por si interes e sensibilitet privat. Armatosura, si dhe duke menaxhuar në mënyrë të Pra, neve na duket që dhe në këtë pikë kjo Qeveri kontrolluar burimet, që i vihen në dispozicion vuan kompleksin e gabimeve të së shkuarës dhe, mbrojtjes. Në të njëjtën kohë, do të krijohen të gjitha për rrjedhojë, parashikojmë që do të shtyhet në kushtet që t’i jepet vendi i duhur profesionalizmit gabime të reja. ushtarak. Unë po e mbyll, meqë koha mbaroi. Në katër vitet e ardhshme do të punohet për Jozefina Topalli – Falemnderit zoti Xhufi, fjalën transformimin e zhvillimin e Forcave të Armatosura. e ka zoti Mediu, të përgatitet zoti Ruli. Zhvillimi i instrumentit ushtarak të shtetit do të Fatmir Mediu - E nderuara zonja Kryetare, të vazhdojë të realizohet mbi bazën e vlerësimeve të nderuar kolegë deputetë! mjedisit të sigurisë e të burimeve, që i vihen në Shqipëria ishte vendi i parë ish komunist, që dispozicion mbrojtjes. Ai do të mbështetet në pane
50 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
zhvillimi afatgjata e afatmesme, si dhe në programe e rinj të trajnuar në vendet anëtare të NATO-s. mbrojtjeje të argumentuara dhe të mbështetur. Synimi është realizimi i objektivit për të shndërruar Më lejoni të ndalem në drejtimet kryesore, në ushtrinë, nga një ushtri e bazuar në shërbimin e të cilat do të mbështetet Ministria e Mbrojtjes për detyruar, në një ushtri profesionale. Rritja e zhvillimin e mbrojtjes shqiptare e të vetë Forcave të numrit të ushtarakëve e nënoficerëve profesionistë, Armatosura, me synim rritjen e gatishmërisë e të si dhe përmirësimi i raporteve të gradave në trupën aftësive operacionale, përmbushjen e kërkesave e e oficerëve në interes të gradave të ulëta mbetet të standardeve të integrimit të tyre në strukturat detyrë imediate për personelin në Forcat ushtarake euroatlantike: Armatosura. Drejtimi dhe niveli i gradave madhore 1. Ministria e Mbrojtjes në periudhën 2005-2009 do t’i përshtaten rigorozisht ligjit në të gjitha nivelet, do të realizojë reformimin dhe konsolidimin e bazuar në praktikat dhe eksperiencat normative të strukturës së re të Forcave të Armatosura. Ky qarkullimit të personelit në vendet e NATO-s. objektiv do të arrihet nëpërmjet zbatimit të filozofisë Po ashtu do të ndërmerren hapa konkretë për së zhvillimit të një force ushtarake më të vogël në të rritur dinjitetin dhe përmirësimin e jetës së numër, por më efektive, duke harmonizuar planin ushtarakëve, si: rritja e nivelit të pagesës, afatgjatë të zhvillimit të Forcave të Armatosura kompensimet për strehim dhe ushqim, si dhe me programet vjetore dhe programet e veçanta të përfitimet pas daljes në rezervë dhe pension. mbrojtjes. Plani aktual afatgjatë 2002-2010 do të Arsimimi dhe stërvitja. Politika e arsimimit dhe rishikohet e do të shtrihet në periudhën 2005-2015. e stërvitjes në Forcat e Armatosura do të kërkohet 2. Gjatë katër viteve të ardhshme, në mënyrë të shtrihet në të gjitha strukturat ushtarake. Sistemi graduale dhe në përputhje me programet e nisura, i ri, duke u aplikuar si duhet, do të ndikojë në do të realizojmë ndryshime cilësore në sistemin e mënyrë shumë pozitive në rritjen e aftësive komandimit, drejtimit, ndërlidhjes, në sistemin e operacionale. vëzhgimit të hapësirës detare dhe hapësirës ajrore. Universiteti Ushtarak “Skënderbej” dhe Përpjekjet do të fokusohen në njësitë e repartet funksionimi i tij jo vetëm do të mbikqyren, por do të prioritare, të cilat mbajnë edhe barrën kryesore të synohet që ai të shndërrohet në një institucion angazhimeve ushtarake brenda e jashtë vendit. Në universitetar konkurrues. Ministria e Mbrojtjes do t’i veçanti, në to do të synohet në plotësimin në rritje kushtojë vëmendjen e duhur fondeve financiare për të kërkesave e të standardeve që rritin gadishmërinë stërvitjen, pasi pa stërvitje me ngarkesën e kërkesat e aftësinë operacionale. përkatëse nuk mund të flitet për struktura ushtarake 3. Planifikimi në fushën e mbrojtjes për të mirëfillta. periudhën 2005-2009 do të synojë mbështetjen e 4. Objektivi i Ministrisë së Mbrojtjes në këta një force më të vogël, por më efektive, alokimin e katër vjet do të jetë shtrirja e aplikimit të sistemit burimeve të nevojshme e të arsyeshme, duke u të planifikimit, programimit, buxhetimit, ekzekutimit mbështetur në treguesit e zhvillimit ekonomik të dhe kontrollit të burimeve të mbrojtjes. vendit, duke marrë parasysh prioritetet dhe jo duke Ky është modeli që zbatohet në vendet konsideruar të gjithë instrumentin ushtarak perëndimore. Në zbatimin e tij, përherë do të kemi njëherësh. parasysh përparësitë e zhvillimit të Forcave të Në fushën e personelit, zhvillimi i personelit do Armatosura, si dhe sigurimin e transparencës së të jetë në qendër të vëmendjes të Ministrisë së nevojshme për shpenzimin e burimeve të mbrojtjes. Mbrojtjes. Ai do të zhvillohet duke u mbështetur në Nga ana tjetër, dikasteri i mbrojtjes do të bëjë të bazën ligjore e aktet nënligjore, duke reflektuar në gjitha përpjekjet për të realizuar rritjen e mbështetjes kohë edhe përmirësimet e duhura. Në fushën e buxhetore me 0,1% të GDP-së çdo vit, duke arritur personelit do të insistohet veçanërisht në në vitin 2010 mbështetjen me 2% të GDP-së. komponentin profesionist, duke përfshirë të gjitha 5. Çështja e modernizimit do të nivelet e Forcave të Armatosura. institucionalizohet përmes diskutimeve, planeve, Ne e kemi të domosdoshme t’i shndërrojmë testimeve, programeve të modernizimit. Forcat Armatosura në forca profesionale dhe vitale. Mekanizmat përkatës në këtë fushë të jenë Prandaj, do të angazhojmë në struktura të Forcave afatgjatë. Me përparësi do të jenë pajimet personale të Armatosura, në përputhje me stasusin e të luftëtarit, nevojë kjo edhe e kontingjenteve tona ushtarakut dhe ligjin për gradat, të gjithë ushtarakët të angazhuara në operacione në mbështetje të
51 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
paqes, helikopterët dhe anijet për misione kërkim – vendet anëtare të NATO-s dhe të BE-së. shpëtimi etj. Bashkëpunimi do të jetë i institucionalizuar, përmes 6. Struktura e Forcës. Forcat e Armatosura të marrëveshjeve e projekteve, në përputhje me Republikës së Shqipërisë do të vijojnë të kërkesat e nevojat e zhvillimit të Forcave të transformohen e zhvillohen në përputhje me Armatosura dhe në të mirë të sigurisë së vendit strategjinë kombëtare të sigurisë, Strategjinë dhe të asaj rajonale. Ushtarake të Republikës së Shqipërisë dhe planin 9. Angazhimet ndërkombëtare. Forcat e afatgjatë të zhvillimit. Gjithsesi, në përputhje me Armatosura Shqiptare, nëpërmjet kontingjenteve të kushtet e reja dhe me problematikat që do të nxjerrë ndryshme ushtarake do të vijojnë të jenë përvoja, do të bëhen rishikime e përmirësime. Kujdes kontribuese në luftën globale kundër terrorizmit. i veçantë do të bëhet për shmangien e strukturave Nëpërmjet kontributeve të deritanishme dhe atyre të tepërta, të infrastrukturës së panevojshme të ardhshme, ato po e shndërrojnë Shqipërinë në ushtarake dhe po kështu edhe të armatimeve, një gjenerator të sigurisë, në interes të paqes municioneve e të pajisjeve të tepërta e të rajonale e më gjerë. panevojshme. Një gjë e tillë do të krijojë kushte me Vendi ynë që në vitin 1996 po kontribuon realisht të favorshme për mosshpërdorimin e burimeve dhe në ruajtjen e pagës e sigurisë rajonale në Bosnjë- kalimin e tyre në strukturat prioritare. Hercegovinë, duke plotësuar në mënyrë 7. Përmbushja e detyrimeve ushtarake të profesionale misionin e vet. Pas ngjarjeve tragjike integrimit në strukturat euroatlantike do të përbëjnë të 11 shtatorit 2001, ne po kontribojmë me trupa objektiv parësor. Ministria e Mbrojtjes do të paqeruajtëse në misionin e “ISAF”-it në Afganistan përmbushë në maksimum përgjegjësitë, që rrjedhin dhe pas çlirimit të Irakut nga regjimi i Sadam nga dokumentet e MAP-it, PARP-it, IPP-it etj. Do Hyseinit ne po marrim pjesë në operacionin e ruajtjes të zgjerohet gjithëpërfshirja brenda dikasterit të së pages “Liria e Irakut” në Mosul. mbrojtjes dhe me strukturat ushtarake, si dhe në Duke vlerësuar rolin e të gjitha trupave tona në këtë fushë do të institucionalizohet më mirë Irak, ne jemi të vendosur për të vazhduar misionin koordinimi e bashkëpunimi me Ministrinë e Punëve tonë atje, në përputhje me partneritetin me SHBA- të Jashtme, të Financave, të Brendshme, të në dhe me forcat e tjera aleate. Drejtësisë etj. Kërkesat e integrimit, të ndërveprimit Po kështu duhet të theksojmë edhe dhe të plotësimit të standardeve të kërkuara do të pjesëmarrjen e shumë oficerëve e nënoficerëve të jenë objekt pune i vijueshëm dhe i matshëm. tjerë të Forcave tona të Armatosura në misionet Ndërkohë, me programe të veçanta do të ndiqet paqeruajtëse të Kombeve të Bashkuara në Gjeorgji, zbatimi i objektivave të partneritetit, që janë marrë apo prezencën aktuale të personelit ushtarak nga Shqipëria, si dhe zbatimi i koncepteve e shqiptar në shtabe të ndryshme ushtarake standardeve operacionale që Aleanca kërkon nga ndërkombëtare vendet partnere. lO. Lufta kundër terrorizmit është një element Ministria e Mbrojtjes do të synojë përmbushjen madhor në fokusin e planëzimit të mbrojtjes, sipas me cilësi të përgjegjësive, që burojnë nga nisma e modeleve euroatlantike. Europës Juglindore dhe Karta “SHBA-Adriatik 3”. Forcat e Armatosura të Republikës së Gjithashtu, stërvitjet e përbashkëta, brenda e jashtë Shqipërisë, si pjesë e koalicionit ndërkombëtar vendit, të natyrës NATO- Partneritet për Paqe, të antiterror, do të përgatiten për përballjen e rreziqeve natyrës rajonale etj., do të inkurajohen, duke asimetrike të terrorizmit, krimit të organizuar etj., siguruar në çdo kohë jo vetëm pjesëmarrjen, por duke bashkëpunuar ngushtë me organizma të tjera edhe perfaqësim cilësor. shtetërore të specializuar në këtë drejtim. Ato do të Kujdes të veçantë Ministria e Mbrojtjes do të përgatiten dhe do të aftësohen për marrjen e masave tregojë për bashkëpunimin me praninë ushtarake antiterror, zbulimin, parandalimin dhe veprimin në të NATO-s në Tiranë dhe përfaqësuesin ushtarak kohë kundër veprimeve terroriste; si dhe për kryesor të saj, duke e shfrytëzuar këtë pjesëmarrjen aktive në luftën kundër terrorizmit bashkëpunim në të mirë të zhvillimit të Forcave të ndërkombëtar, në kuadër të përpjekjeve kombëtare Armatosura dhe anëtarësimit të pritshëm në NATO. dhe atyre rajonale dhe globale. 8. Bashkëpunimi ushtarak dy dhe shumëpalësh. Strukturat e posaçme ushtarake dhe struktura Do të vijohet bashkëpunim i ngushtë ushtarak me të tjera të mbështetjes me informacion do të krijojnë
52 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
bazën e nevojshme ligjore, strukturore dhe të gjetur idetë dhe ligjet më të përshtatshme, por, procedurale për shkëmbimin në kohë dhe të sigurt mbi të gjitha, konsensus në miratimin dhe të informacionit me strukturat dhe agjencitë e tjera implementimin e tyre. të specializuara shtetërore, për parandalimin e Ministria e Mbrojtjes do të punojë për aktiviteteve dhe akteve të mundshme terroriste, për transformimin e mbrojtjes shqiptare. Puna mbrojtjen dhe garantimin e sigurisë kombëtare. katërvjeçare do të çojë në konsolidimin e Forcave Të gjitha keto masa sektoriale të shoqëruara të Armatosura, në rritjen e gatishmërisë e të aftësive dhe me perfomancën e sektorëve të tjerë të të tyre operacionale, në përmbushjen e misionit shoqërisë, që kanë të bëjnë me forcimin e shtetit kushtetues, si dhe transparencë përpara ligjor, luftën kundër korrupsionit dhe krimit të taksapaguesve shqiptarë. organizuar dhe, mbi të gjitha, me forcimin e klimës Faleminderit! demokratike në vend, objektiva të cilët janë të Jozefina Topalli – Falemnderit zoti Mediu! refelektuara qartë në programin e Qeverisë së re, Fjalën e ka zoti Genc Ruli. domosdoshmërisht do të forcojnë pozitën Genc Ruli – E nderuara zonja Kryetare, negociuese të Shqipërisë. E thënë ndryshe, reformat Të nderuar kolegë deputetë, në fushën ushtarake të shoqëruara me reformat e Do të dëshiroja që brenda, por dhe pavarësisht pritshme në sektorë të tjerë jetikë të vendit, do të nga pozicionet politike e partiake të gjithësecilit, të jenë rruga e integrimit të Shqipërisë në NATO. mund të ndanim vështrim realist të problematikës Si Ministër i Mbrojtjes do të inkurajoj një aktuale të zhvillimit ekonomik e social të vendit, të diplomaci të shkathët në fushën e mbrojtjes, me rreziqeve e sfidave përpara nesh, të politikave qëllim promovimin e standardeve e të treguesve të themelore që duhet të ndjekim, në mënyrë që të realizuar nga Forcat e Armatosura në funksion të mund të arrihen ato synime që vetë zgjedhësit na i anetarësimit të pritshëm në Aleancën e NATO-s. kanë imponuar t’i kemi të përbashkëta: zhvillimin, Në këtë prezantim kam prekur vetëm disa prej modernizimin dhe integrimin europian e euroatlantik pikave kryesore të programit të Qeverisë në fushën të vendit. e mbrojtjes dhe të sigurisë kombëtare, por dua të Mendimi im, dhe jo vetëm i imi, është se në theksoj së fundmi se angazhimi im personal dhe i këto 15 vjet Shqipëria ka pësuar transformime të maxhorancës qeverisëse, të kryesuar nga zoti mëdha e te pakthyeshme. Energjia krijuese, shpirti Berisha, do të jetë në nivelin maksimal në sfidant dhe mençuria e shqiptarëve e ka dashur dhe përmbushjen e prioriteteve që ka Ministria e e ka mundësuar këtë transformim. Mbrojtjes për periudhën 2005- 2009. Por, mendoj se do të ishte shprehje e urtësisë Të nderuar deputetë, dhe e përgjegjshmërisë sonë si përfaqësues politikë, Realiteti i ri politik dhe në mënyrë të veçantë që së bashku në këtë Kuvend, t’i biem në kohë detyrimet përballë gjithë shqiptarëve dhe partnerëve këmbanës së alarmit, në radhë të parë për veshët tanë ndërkombëtarë, do të kenë në krah një Qeveri tanë, e njëkohësisht për çdo shqiptar të përgjegjshme, e cila të vendosë në bazë të saj Vendi ndodhet sot në një kritikë të trajektores ligjin, respektimin e qytetarëve si të barabartë së tij zhvillimit ekonomik. Tej rritjes së kënaqshme përballë tij. Institucione të qëndrueshme, shanse të deritanishme e stabilitetit të mbajtur për prosperitet, papajtueshmëri me krimin e makroekonomik, ka arsye serioze që të mendohet organizuar dhe korrupsionin, realizmin e qëllimit të se motori i rritjes ekonomike të vendit po ftohet. përbashkët të gjithë shqiptarëve për t’u bërë pjesë Shqipëria rrezikon të futet në trajektoren e një dinjitoze e familjes europiane dhe asaj zhvillimi ekonomik pa dinamizëm, me ritme rritjeje euroaatlantike. prej 2-3 % në vit. Nëse kjo do të ndodhte, do të Bashkëpunimi institucional brenda Parlamentit ishte me pasoja tepër, tepër negative për të dhe jashtë tij ndërmjet maxhorancës qeverisëse dhe ardhmen e afërt e të largët të çdo shqiptari. opozitës, në shërbim të integrimit në NATO dhe Një skenar i tillë do të zbehte perspektivën e ndërtimit të një Force të Armatosur dinjitoze, është zhvillimit e modernizimit të shpejtë të vendit, do ta në interes të vendit dhe të të gjithëve, pavarësisht bënte të pamundur reduktimin e ndjeshëm të se kujt krahu politik i përkasim. Dje në opozitë dhe varfërisë e të papunësisë dhe do kompromentonte sot në qeverisje kam bindjen se këto procese rëndë proceset integruese. qëndrojnë mbi ndasitë tona dhe kërkojnë debat për Çdo shqiptar do të donte ta shmangte një skenar
53 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
të tillë dhe për këtë do t’i duhej të merrte përsipër dhe zgjerohet për të gjithë ne. përgjegjësitë qytetare që i takojnë. Në radhë të parë Programi i Qeverisë, në të cilën kam nderin dhe një përgjegjësi e tillë na takon neve të gjithëve, përgjegjësine të jem pjesëtar, arrin t’i adresojë me maxhorancë e opozitë në këtë Kuvend, që në qartësi problemet dhe të japë në mënyrë harmonike përputhje me rolet tona të bëjmë çdo përpjekje për vizionin, objektivat, si dhe aksionin qeveritar të të dalë me shpejtësi nga kjo zonë e rrezikshme realizimit të tyre. dhe për të futur vendin në rrugën e rritjes së shpejtë Programi shpreh publikisht vullnetin e Qeverisë e të qëndrueshme ekonomike e vendit, me ritme të për të mirëpritur bashkëpunim e kontribute nga rritjes të paktën në nivelet 6-8% që të mund të kushdo si dhe gatishmërinë për t’ia nënshtruar garantojmë realizimin në kohë optimale të axhendës realizimin e tij një procesi transparent e të pavarur sonë të zhvillimit e integrimit. të monitorimit e vlerësimit. Programi është bazuar Që të mund të ndërmarrim e të kryejmë një në konkluzionet dhe rekomandimet më të mira, të mision të tillë, që pa hezitim do ta quaja sa historik ofruara si nga ekspertiza, ashtu edhe në kërkesat e aq edhe të pashmangshëm, duhet të kuptojmë e drejta të grupeve shoqërore të interesit. pranojmë arsyet e shkaqet pse kemi arritur deri në Mbetem, gjithashtu, i kthjellët në vetë dijen time këtë pikë në mënyrë që të mund të nxisim politika që forca e programit qëndron jo vetëm në cilësinë e dhe aksione më të guximshme e më të formulimit të tij, por në radhë të parë në vullnetin, përgjegjshme që premtojnë sukses. përgjegjshmërinë dhe konsekuencën që kemi për Demokracia me defekte të rënda në funksionim, ta zbatuar atë. shteti i dobët ligjor, mbyllja e monopolizimi i tregjeve Ne duhet të hapim tregun kombëtar, duke i ende të reja e të brishta, degradimi arsimor, dhënë rrugë lirisë ekonomike e duke fuqizuar shëndetësor e mjedisor i vendit, janë njohur institucionet që mbrojnë këtë liri. Hapja është një gjerësisht si arsyet primare të frenimit të progresit kusht i domosdoshëm i rritjes ekonomike të shpejtë në reformat e zhvillimit. dhe nga ajo përftojnë gjerësisht shtresat e ndryshme Debati i gjerë publik civil i kohëve të fundit po të shoqërisë sonë. Por, reforma jonë për hapjen e tregon se në tërësi shoqëria shqiptare është tregut do të ndeshet me interesat e fuqishme, të ndërgjegjësuar për këto shkaqe e faktorë risku dhe investuara tashmë, e që sigurojnë përfitime të mëdha po kërkon me vendosmëri nga ne politika që të pikërisht nga hapja e monopolizimi i tij. Ne do te na përgjegjësohemi seriozisht në përballjen e këtyre duhet te përballemi, sigurisht vetëm me drejtësi e momenteve kritike. transparencë, me interesat tashmë të investuara në Besoj se nuk jam i vetëm në konstatimin që, në tregjet e mbyllura po aq sa dhe me grupet e reja që jo pak momente të këtij tranzicioni, aktorët politikë, do të synonin ta ri-mbyllnin atë në të ardhmen. të jenë shfaqur si faktorë frenues të zhvillimit, Përkundrejt hapjes dhe rritjes se lirisë ndoshta me po aq ndikim negativ sa dhe ekonomike, ne duhet të ndërhyjmë urgjentisht në vetëpikënisja tepër e vonuar dhe e vështirë e zonën që vepron jashtë ligjit e rregullave e ku liria tranzicionit tonë apo trashëgimia e varfër ekonomike është pa cak. Do të reduktojmë ndjeshëm hapësirën dhe institucionale e vendit. Por, gjithashtu, nuk është e ekonomisë informale nëpërmjet aplikimit të për t’u mohuar që kemi pasur edhe momente kyçe, rregullave të thjeshta, të drejta e të zbatueshme që në të cilat politika ka qenë e aftë dhe e vendosur e institucionalizojnë lirinë ekonomike dhe imponojnë për të ndërrmarë vendimet e reformat e duhura. Dhe disiplinën e tregut; nëpërmjet uljes së barrës fiskale, kjo ka ndodhur dhe pas vitit 1990, edhe pas vitit zgjerimit të sektorit financiar dhe incentivave të tjera 1992, edhe pas vitit 1997 Le t’i bëjmë këto momente të përshtatshme. një konstante të politikës. Ne duhet domosdoshmërisht të reduktojmë Nga ky këndvështrim, ajo ç’ka duhet të bëjmë evazionin fiskal. Kjo nuk ka nevojë të bëhet me nuk është aspak e vështirë të konceptohet. Mjafton “amnisti fiskale”. Evazioni ulet nëpërmjet uljes së të bëjmë të mundur një demokraci funksionale, një barrës fiskale nga një anë dhe me një zbatim të shtet ligjor e të drejtë, një treg të hapur, shanse për drejtë e të ndershëm të rregullave fiskale, bazuar punësim e biznes për këdo, mundësi për arsimimin në vetë deklarimin e tatimpaguesve. Vetëm për ata më të mirë e të vazhdueshëm, shoqëri të që edhe nën një regjim të tillë fiskal vazhdojnë t’u shëndetshme e mjedis të pastër, kujdes për shtresat shmangen detyrimeve, do të duhet të veprojë forca në nevojë. Prej këndej rruga drejt Europës hapet e ligjit.
54 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
Ne do të luftojmë pa hezitim çdo lloj forme të Procesi tashmë i nisur i programeve qeverisëse ekonomisë kriminale, duke e konsideruar atë vetëm afatmesme apo strategjike, do të fuqizohet e si një barrë e rrezik të madh për të sotmen e të konsolidohet më tej duke u bërë instrumenti kryesor ardhmen e vendit. Asnjë qëndrim tolerues ndaj tij i vendimmarrjes qeveritare. Ky proces do të zgjerohet nuk do të justifikohet me vlerësimin e nevojës për domosdoshmërisht duke përfshirë në të programet flukset e kapitalit apo punësimit që gjeneron aktiviteti e zhvillimit të rajoneve, me fokus zonat më të kriminal. pazhvilluara, për të mundësuar reduktimin e varfërisë Objektivi ynë për një rritje ekonomike prej 6-8% dhe zhvillimin e balancuar rajonal të vendit. në vit nuk mund të arrihet pa një rritje të ndjeshme Të nderuar kolegë deputetë, të eksporteve dhe pa siguruar qëndrueshmërinë e Programi i qeverisë është përpara jush. Unë besoj kësaj rritjeje, bazuar në shtimin e produktivitetit të se ai i përgjigjet imperativave të kohës. Shpresoj punës e kapitalit ashtu dhe të konkurrueshmërisë dhe secili nga ne në përputhje dhe me pozicionin e së produkteve shqiptare në tregjet e huaja. Ne do të rolin e tij politik, do ta ketë vullnetin për të mundësuar mbështesim biznesin me politika, iniciativa dhe arritjen e synimeve të përbashkëta, tonat dhe të të investime publike që ai të konkurrojë me sukses në gjithë shqiptarëve, zhvillimin e integrimin europian tregjet rajonale e globale. Liberalizimi i tregtisë dhe si dy kushte për mirëqënien e sotme të gjithësecilit hapja ekonomike, ndërsa krijojnë lirinë dhe e te brezave të ardhshëm. mundësinë për eksportet tona në tregjet e huaja, Falemnderit! nënkuptojnë edhe lirinë simetrike për prodhimet e Jozefina Topalli - Falemnderit, zoti Ruli! këtyre tregjeve për të hyrë në tregun tonë. Fjalën e ka zoti Klosi. Shqipëria ka pasur deri tani nivelin më të ulët të Blendi Klosi – Falemnderit, zonja Kryetare! investimeve të huaja direkte për frymë në tërë rajonin Natyrisht që nga në pozitë e kemi mësuar nga dhe efekti tyre në ekonominë shqiptare ka qenë në ju se si bëhet edhe opozita, prandaj ne do të nivele modeste. Ne kemi nevojë absolute për kërkonim që në një seancë kaq të rëndësishme, në investime të huaja, rritja e të cilave çdo vit duhet të një nga diskutimet më të rëndësishme që ka jetë e tillë që brenda katër vjetëve të ardhshëm të Parlamenti Shqiptar, natyrisht në ditën e parë të mund të arrijmë të paktën nivelin mesatar të qeverisjes suaj, Kryeministri i Shqipërisë të ishte investimeve të akumuluara direkte te huaja të prezent në sallë dhe të dëgjonte të paktën mendimet vendeve të rajonit.. Ne do të krijojmë mjedisin me të tona. Kjo nuk mund të bëhet përnjëherë, prandaj ne përshtatshëm e atraktiv për tërheqjen e tyre. mund të kërkojmë një kohë pushim prej 15 Ndryshimi i imazhit të vendit është po aq i minutash, pasi sipas informacionit që ne kemi ai rëndësishëm. Institucione vetëvepruese dhe të ndodhet duke pirë verë në Hotel Sheraton me një pajisura me autoritet, si dhe informacioni i gjerë, i pjesë të kabinetit qeveritar. besueshëm dhe i disponueshëm janë instrumente Jozefina Topalli – Atëherë 10 minuta pushim. të rëndësishme në këtë drejtim. (Pas pushimit) Ne duhet t’u sigurojmë ekonomisë shqiptare Jozefina Topalli – Zotërinj deputetë rifillojmë dhe qytetarëve burime energjetike të garantuara, me seancën, zini vendet! çmimin më të ulët dhe në harmoni me mjedisin. Fjalën e ka zoti Blushi! Hapja e tregjeve të burimeve energjetike, disiplinimi Përgatitet zoti Pollo! i sektorit energjetik dhe përshpejtimi i privatizinit të Ben Blushi – E kemi kushtëzuar këtë seancë tij, investimet e mëdha publike e private dhe integrimi me prezencën e Kryeministrit. i sistemit energjetik shqiptar në atë rajonal e Jozefina Topalli – Më thoni nenin se ku duhet europian janë rrugët e mjetet për arritjen e këtij të bazoheni? synimi. Ben Blushi – Po kjo nuk është çështje neni. Krahas investimeve prioritare në infrastrukturë Unë e kam fjalimin për Kryeministrin, në qoftë se ai fizike, ne duhet t’u sigurojmë shqiptarëve aksesin e nuk është nuk ka sens. Unë nuk do flas me plotë në botën globale të informacionit. Investimin Kryeministrin në televizor. publik e privat në teknologjinë e informacionit e Jozefina Topalli – Zoti Blushi ju keni fjalën! konsiderojmë si një faktor, me potencial te Ben Blushi – Zonja Topalli kam përshtypjen se jashtëzakonshëm për rritjen e shpejtë, zhvillimin e duhet të jepni një përgjigje, sepse pushimi atëherë modernizimin e vendit. del pa sens; për çfarë na e bëtë pushimin?
55 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
Jozefina Topalli – Për procedurë zoti Blushi! hyjë në histori. Duhet të jetë i bindur se ka hyrë në Ben Blushi – Të bëftë mirë vera, zoti Berisha histori, por jo nga mirësia por nga marrëzia, duhet kudo që të jesh! të jetë i bindur pra, se çfarëdo që të bëjë nuk mund Të nderuar kolegë dëgjova sot prezantimin e parë të zhbëjë dhunën e vitit 1997, nuk mund të zhbëjë të zotit Berisha si Kryeministër, i prirur kuptoj se zgjedhjet e vitit 1996, nuk mund të zhbëjë piramidat çfarë ka ndryshuar te ky njëri të cilin mbetem i bindur e vitit 1995, nuk mund të zhbëjë referendumit e vitit akoma se me të drejtë e kemi titulluar si liderin më 1994 pra nuk mund të zhbëjë në fund të fundit veten të keq të këtyre 15 viteve të demokracisë sonë. e vet. Këto janë themelet dhe katet e godinës së tij U përpoqa sot të kuptoj dy gjëra të thjeshta: dhe sot vjen dhe kërkon nga ne, që të hedhi një kat E para, nëse ka hequr dorë nga stili i tij primitiv shtesë mbi të njëjtën godinë. Prandaj dua t’i them imponues revanshist autokratik. sot atij se Qeveria e tij për shkakun e tij është jashtë E dyta, çka është më e rëndësishme, nëse ka kohe, kjo nuk është dhe nuk mund të jetë Qeveria e filluar të ketë pak haber nga çështje që lidhen me Shqipërisë së vitit 2005. Kjo më duket sikur të administrimin e ekonomisë si elemente të zëvendësosh sot kompjuterin e vitit 2005, me domosdoshme këto për të drejtuar Qeverinë e një makinat e shkrimit të vitit 1993, kur ne me Nikollë vendi. Është e kotë të shtirem dhe duhet të them Lesin, Spartak Ngjelën dhe Preç Zogajn nisëm se kemi për Kryeministër po atë që kemi pasur për opozitën ndaj zotit Berisha pothuajse për të njëjtat president. Kjo nuk do të thotë aspak se unë jam arsye si sot. Ai duhet të jetë i bindur se ne nuk sot i zhgënjyer; jam zhgënjyer nga ky njëri që në ishim në atë kohë në opozitë me Qeverinë e tij, por vitin 1993 dhe pastaj e deri më sot nuk kam pasur ishim në opozitë me karakterin e tij sepse karakteri më asnjë shpresë. Problemi është se sot ky është i tij ishte dhe është më i fortë se çdo Qeveri që ai po ai ndërkohë që Shqipëria ka ndryshuar shumë. mund të bëjë, ai është vullneti, ai është energjia, ai Deri kur ka hyrë në politikë zoti Berisha, të paktën mbetet qëllimi i kësaj Qeverie. Duke thënë këto një brez shqiptarësh ka lindur dhe është rritur, dhe duhet të pranojë sot se nga këta shqiptarët prisnin ka filluar të jetë koshient se politika është arti i të vërtetë një ndryshim. Këto zgjedhje ishin në kohën shërbyerit se politika është avangarda e emancipimit e duhur për të krijuar një ndryshim për të krijuar një shoqëror, se politika është aty për të lehtësuar jetën cilësi në përputhje me kohën dhe para së gjithash e përditshme dhe se politika shqiptare, mbi të gjitha, me Europën. Erdhi zoti Berisha dhe koha vërtetë sot ka një mision të madh historik të zvogëlojë sa ka ndryshuar, sepse koha ka mbetur, ky pra është të jetë e mundur hendekun kulturor dhe atë njeriu i gabuar në kohën e duhur. ekonomik që ne si komb kemi krijuar prej 500 Për këtë arsye siç po duket Europa mbetet e vjetësh me Europën. habitur dhe prandaj mbetet e heshtur. Europa mbetet Pa dyshim i ndërgjegjshëm se nuk përmbush e shokuar kur kujton se ç’ju desh që ta hiqnin nga asnjë nga këto standarde zoti Berisha mund të thotë pushteti në vitin 1997, unë jam i bindur dhe duhet ta sot se në fund të fundit çdo shoqëri ka Qeverinë që them troç sot se shqiptarët nuk kanë gisht në këtë meriton, por e vërteta është se Shqipëria nuk e ka dëm. Gishti në fakt duhet të drejtohet nga ne që zgjedhur zotin Berisha dhe prandaj nuk e ka merituar. menduam se historia nuk mund të përsëritet. Gishti Fitorja e tij ishte një fitore në tavolinë, ishte edhe pra, duhet të drejtohet nga ne që menduam se një fitore që nuk ia dhanë shqiptarët, por ia siguroi marrëzia nuk mund të bëjë historinë, por marrëzia hutimi ynë mbas 3 korrikut së pari, si dhe tradhtitë e bën historinë kur mirësia është e ngadaltë dhe e qesharake dhe organike brenda së majtës. padukshme. Prandaj, për hir të së vërtetës, do të duhej që Prandaj sot ne kemi dy misione: të zhbëjmë zoti Berisha ta niste sot aventurën e tij, duke zotin Berisha dhe të bëjmë veten tonë. Ta detyrojmë falënderuar sinqerisht dy njerëz; së pari Ilir Metën të mos bëj keq dhe të përpiqemi t’i bindim shqiptarët për kontributin e tij para 3 korrikut. Dhe, së dyti, pa se rruga për në Europë nuk kalon as nga Partia dyshim stoikun e dy muajve të fundit, Lufter Xhuvelin Demokratike, dhe as nga Partia Socialiste, veç e për atë që ndodhi mbas 3 korrikut. Shqiptarët i kanë veç, rruga për në Europë kalon nga një politikë e re dhënë kësaj Qeverie të paktën 120 mijë vota më me sens mase dhe fytyrë njerëzore, kalon pra nga pak se çfarë i kanë dhënë shportës së paorientuar njerëz që kanë ritmin e kohës dhe të epokës ku të Partisë Socialiste dhe aleatëve të tij. Megjithatë, jetojnë. Dikush në Qeverinë e zotit Berisha edhe sot ai është atje, me shpresën personale që të mund mund ta ketë këtë fizionomi, por e vërteta është se
56 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
ai vë një gur të rëndë shpellës së vet sapo një rreze mua të mbulojë një lëndë të jetës së rëndësishme drite hyn aty, për ta qërruar si një ciklop autokratist. si asnjë tjetër për Shqipërinë, e them këtë sepse Prandaj unë nuk kam asnjë besim te kjo Qeveri. e ardhmja e çdo kombi e çdo shoqërie varet nga Ajo është e doninuar jo nga arsyeja, por nga karakteri formimi i çdo individi që e përbën atë. Dhe asgjë i zotit Berisha. Ministrave të tij mund t’i lejohet tjetër nuk është më pëcaktuse për natyrën dhe gjithçka përveç një gjëje, të mendojnë ndryshe nga cilësinë e demokracisë së një shteti, si dhe për çfarë mendon ai, dhe të bëjnë ndryshe nga çfarë zhvillimin e tij social dhe ekonomik se një qytetarë bën ai. Për këtë arsye ata e nisin punën të dështuar i edukuar i formuar dhe me aftësitë e duhura sepse atyre u mungon hapësira për të hapur dritaren, profesionale. Dhe ne njerëzit e shekullit të ri kemi kur brenda është errësirë. Ata do të jetojnë në si të mësojmë në këtë fushë nga shekulli i shkuar. papafingo duke pritur që ai të vijë dhe t’i hapë derën Kur lindi dhe u ngrit sistemi arsimor shqiptar, e godinës. Dhe kjo që po them është shumë e kur figura të shquara me vizione reformatore rëndësishme, shqiptarët e morën për anarshi dhe frymëzuan breza dhe vendosën themelet, por edhe lexuat pjesë si luftë për pushtet, konkurrenca e kur devijime historike na shkaktuan pasoja jo të lehta rivalitetit tonë të pafund sa kohë që ne ishim në me të cilat ende përballemi edhe sot, por disa nga maxhorancë edhe kështu mund të jenë në fund të këto pasoja mund të ishin korrigjuar edhe më mirë. fundit, por ajo që është e vërtetë është se ky është Të tjera nuk kanë rrënjë shekullore, por vetëm 8 një tipar i lirisë sonë. Kabineti ynë ka patur shenja vjeçare. Jo për të bërë hadetin e politikanit apo për të pamohueshme të lirisë së fjalës dhe të veprimit, të lexuar zarfin e parë sipas anekdodës së njohur, nuk shoh askën në këtë Qeveri që ta ketë këtë tipar por vërtetë që në këtë fushë qeveria dalëse i lë jo dhe qënë fund të fundit të jetë ardhur në pushtet si thjeshtë maxhorancës së re, por të gjithë shoqërisë një njeri i lirë dhe sovran që mendon se liria është një barrë të rëndë dhe të hidhur. Dhe këtë e dëshmoi më e rëndësishme se pushteti dhe se liria i shërben më së miri treguesit e ndryshëm të fushës, të vendit më shumë se çdo lloj Qeverie. shqyrtuar, të matur dhe të analizuar, jo vetëm nga Prandaj unë nuk kam asnjë besim te ky program partitë, shoqatat e këtij profili, mediat, INSTAT, por në qoftë se ky mund të quhet program, se në fakt edhe nga një sërë organizmash ndërkombëtare të është një sinopsis seklektik, i cili përpiqet të angazhuara për edukimin tonë me resurset e tyre, bashkojë vullnetin e zotit Berisha hakmarrës dhe ose e thënë më ndryshe asnjëherë edukimi nuk ishte antikorrupsion me një ekspertizë gjysmake që gjoja prioritet real i maxhorancës së vjetër në tetë vitet e ngrihet me dështimin e reformave tona. Ky kabinet saj. nuk është në gjendje të realizojë këtë program sepse Edhe kur u deklarua zyrtarisht kështu me ai nuk ka ardhur në pushtet për ta europianizuar strategjinë kombëtare të zhvillimit ekonomiko- Shqipërinë, por thjesht dhe vetëm që ai që zoti sociale tre vjet më parë pak gjë ndryshoi me të Berisha të fitojë bastin personal me shqiptarët. Më vërtetë. Për këtë flasin më qartë shifrat zyrtare. Nëse hoqën me pushkë dhe unë po kthehem sepse ju në vitin 1996 pë arsimin shpenzohej 4.2 për qind e nuk meritoni më mirë. Ky ishte basti i tij që ai ka prodhimit të brendshëm bruto, madje synohej të fituar, por sigurisht Shqipëria ka humbur. Por ne jemi arrihej për qindja mesatare e vendeve të ECD-së. këtu dhe do jemi këtu për të treguar se Shqipëria Vitin e shkuar u shpenzuan vetëm 2,9 për qind ka dhe meriton shumë më mirë, sepse ka ardhur prodhimit të brendshëm bruto. Nëse atëherë koha që Shqipëria të vërë bast me Europën dhe jo mesatarja e viteve shkollë për çdo shqiptarë ishte me politikanët e saj. 11,5 për qind, sot ka rënë në 9,2 për qind, më ulëta Jozefina Topalli – Falemnderit, zoti Blushi në Ballkan. Po kështu studimi Piza i ECD-së na Fjalën e ka zoti Pollo! radhit të fundit e rajonit. Për sa i përket dijeve dhe Përgatitet zonja Diana Çuli! hapësirave të të shkolluarëve tanë dhe mund të Genc Pollo – Falemnderit, zonja Kryetare! vazhdojmë gjatë me plot shembuj të tjerë në të njëjtën Të nderuar kolegë deputetë! linjë, por edhe kur ka tren depozitive subsektoriale Është për mua një privilegj krejt i veçantë që dhe zhvillime më të vogla në kahun e duhur. në emër të Qeverisë së re flas para jush për Jam krejt i sigurtë se aty duhet parë dora e edukimin në vendin tonë, dhe për atë që ne ndonjë donatori të fuqishëm që ka detyruar hapat e synojmë të bëjmë në katër vitet e ardhshme. reformës duke kushtëzuar ndihmën e tij. Është, gjithashtu, një përgjegjësi e madhe për Zonja dhe zotërinj!
57 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
Qëndrimet e donatorëve për arsimin ka diçka kërkimin vetjak, mendimin e pavarur dhe aftësinë specifike: shumë qeveri të vendeve të zhvillime në logjike. Kjo do të arrihet përmes konsultimit të nevojë trokasin në dyer të atyre që mund t’i ekspertizës më të mirë, duke përfshirë grupet e ndihmojmë me projekte rrugësh, ujësjellësash dhe interesit në hartimin e tyre si dhe duke stimuluar në përgjithësi infrastrukturë. Por jo rallë ato nuk konkurrencën në botimet shkollore. marin përgjigje pozitive dhe u tregohet vlera e Një përparësi e veçantë do t’u jepet shkollave të bankave për një kredi tregtare. Unë nuk di ndonjë mesme profesionale. Të mos harojmë se numri i rast kur në një Qeveri me një serioz për arsimin nuk tyre që nga vitet ’90 ka rënë 6 herë, kurse nevojë e ka marrë përgjigje pozitive. Edukimi është në thelb shoqërisë dhe e tregut për to vetëm është rritur. Si të objektivave të zhvillimit mijëvjeçarit, Millenium kriter për to do të jenë dhe tendencat rajonale të Divelop Goes, të miratuar solemnisht pak vite më zhvillimit ekonomik. Në zonat rurale do të hapet një parë nga Organizata e Kombeve të Bashkuara dhe numër i rëndësishëm syresh, kryesisht të profilit të me përkrahje të vazhdueshme nga G-7, grupi i agrobiznesit. Në shkollat profesionale do të synohet shtatë vendeve më të industrializuara. Nga BE-ja, të thithet më shumë se 40 për qind e nxënësve të nga SHBA-ja, Banka Botërore etj. shkollave të mesme. Në vijim të kësaj fryme dhe të këtij vullneti kanë Do të vendoset statusi i mësuesit si pikë përfituar të tërë. Maqedonia fqinje, Egjypti, Mbretëria reference për shoqërinë dhe komunitetin, megjithë e Tajlandës, Shteti Bangladeshit dhe kështu me respektin që ai meriton. Le të mos harrojmë radhë. Vetëm një përjashtim ka planeti, republikën shembujt e ndritur të viteve ’30. Qeveria do të rrisë e komisarit Memo, ku jo vetëm nuk është përfituar 50% pagën e arsimtarëve brenda vitit të dytë të gjë, por kontributi i ofruar i donatorëve tuaj faktikisht mandatit dhe do ta dyfishojë atë deri në fund të është refuzuar. Sipas Bankës Botërore në vendin mandatit. Incentiva të veçanta do të përdoren për tonë në katër vitet e fundit kontributi i huaj për arsimin mësuesit në zonat e largëta dhe të vështira. Do të ka rënë nga 26.5 milionë dollarë në 17.5 milionë rifillojnë trajnimet për mësuesit, krahas rikonceptimit dollarë. Pra për arsimin jo vetëm Buxheti i Shtetit dhe fuqizimit të inspektimit të tyre. Do të shqyrtohet ka qenë në pikiatë, por për arsye lloj lloj që lidhen mundësia që statusi i mësuesit të përafrohet me edhe me tenderat, të njëjtin fat e pësoi edhe ndihma atë të nëpunësit civil. Por përkrahja e shtuar do të e të huajve që vërtetë kërkojnë veç mundësinë për shoqërohet dhe me mekanizma që sigurojnë rritjen të na ndihmuar. e profesionalizmit dhe të përkushtimit në Nuk do të doja të merresha shumë me të mësimdhënie. shkuarën sepse nuk do të ishte përdorimi më i mirë Është me vend të kujtojmë se praktikat korruptive i kohës së Kuvendit, por disa gjëra duhet t’i them si kurset jashtëshkollore po të nxënësve që mëson hapur që në fillim. Megjithatë të përqëdrohemi te në shkollë, me pagesë të kripur, dhe de facto me thelbësorja një reformë tërësore në arsim do të detyrim nga grupe të vogla mësimdhënësish nuk përkrahet nga Qeveria përmes burimeve të mund të tolerohet më tej. konsiderueshme publike duke i çuar ato buxhetore Nga Qeveria do të mundësohet një përmirësim në 5 për qind të prodhimit të brendshëm bruto, rrënjësor i kushteve të shkollimit përmes ndërtimit gjithashtu, do të kemi zgjerim të mbështetjes së dhe riparimit të godinave shkollore dhe pajisjes me partnerëve ndërkombëtarë, të cilët do doja t’i mjete didaktike moderne. Do të synohet ulja e numrit falënderoja këtu për ndihmën veçanërisht të çmuar mesatar të nxënësve për klasë në nivelin 25-30 si dhe t’i siguroja që bashkëpunim që jo vetëm do nxënës, duke i orientuar financimet sipas numrit të vazhdojë, por do të njohi edhe një dinamikë të re. nxënësve dhe duke ndërprerë ndërtimet e shkollave Përfishirja e sektorit privat në këtë fushë do të trekatëshe aty ku nxënësit nuk mbushin dot tre nxitet ashtu si edhe burimet e tjera alternative. Kjo klasë. Ndërtimet do të përqëndrohen në zonat reformë do të synojë që t’i japi çdo shqiptari për që urbane dhe periurbane ku klasat janë aq plot sa nga mosha parashkollore e përgjatë gjithë jetës një nxënësi i radhës së fundit nuk e dëgjon dot formim të vlefshëm për të dhe për shoqërinë e tij. mësuesen dhe mësuesja nuk arrin ta shohë atë. Së pari, përqëndrohemi te kurikulat, lëndët për Reforma institucionale në arsim bazuar në programet dhe tekset e detyrueshme për autonominë shkollore do të përcaktojë më mirë rolin mësimdhënie, të cilët kanë mbetur siç kanë qenë e personelit shkollor në raport me komunitetin dhe sjellin mbingarkesë e topitje, pa kultivuar prindër-nxënës dhe me pushtetin vendor.
58 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
Performanca e sistemit arsimor në tërësi në nivel humanizmit tonë. Në realizimin e tij do të përpiqemi shkolle dhe në nivele të tjera do të monitorohet dhe së bashku. vlerësohet përmes instrumentave adekuatë dhe me Dhe tani universitetet. Arsimi universitar do të transparencë, duke synuar që t’i bëjmë të qartë synojë formimin e të diplomuarve me njohuri publikut të interesuar produktin që ofron çdo shkollë shkencore profesionale të cilësisë së lartë për të e Republikës. qenë të aftë të konkurrojnë në një ekonomi në hapje Dua, gjithashtu, të theksoj se Ministria synon dhe në zhvillim, si dhe në përputhje me proceset të bashkëpunojë me pushtetin vendor, pa u ndikuar integruese dhe globalizuese. Qeveria, gjithashtu, nga ngjyrat partiake të kreut të bashkisë apo synon masivizimin e dijes universitare duke komunës apo të shumicave në këshillat vendorë. mbështetur e nxitur shkollat e larta publike që të Objektivi ynë, internetizimi i shkollave do të hapin dyert për të rinjtë shqiptarë. Rritja cilësore e kryhet patjetër këto katër vjet. Thashë se jemi para, dhe masivizimi universitar do të mbështetet njerëzit e shekullit të ri dhe e dimë se gati një shekull edhe nga iniciativa private në këtë fushë. Do të më parë në vendin tonë telefoni dhe automobili hynë përmirësohet dhe plotësohet autonomia e dy dekada pasi ishin shpikur dhe vënë në punë. universiteteve publike, veçanërisht në aspektet Nëse e kemi kuptuar këtë shekull drejt do të dimë administrative, financiare dhe pronërore. Kjo gjithashtu se kjo periudhë e ndërmjetme sot është autonomi do të bashkëshoqërohet me përmirësimin reduktuar në dy ditë, dy muaj apo maksimumi dy e mekanizmave të ‘check & balance’ dhe me vjet, në përpjestim të zhdrejtë me aftësinë. Prandaj tendencën e rritjes së eficiencës financiare. lidhja me internet me të gjithë botën dhe me gjithçka Qeveria do të intensifikojë reformimin universitar që rrjedh prej saj, si mësimi në distancë për në përputhje me parimet dhe objektivat e procesit shembull, praktikisht është jo vetëm e të Bolonjës në drejtim të strukturës së studimeve, domosdoshme, por dhe shumë e mundshme, nëse të ngritjes së sistemit të vlerësimit të cilësisë e kupton momentin kur jeton. Nisemi nga një start i përmes akredimit, të adoptimit të sistemit të keq pasi interneti dhe kompjuterizimi nuk shkëlqen krediteve dhe të unifikimit të procedurave të njohjes as në universitetet e Tiranës, por jam i sigurt se me së diplomave sipas normave të BE-së. ide dhe vullnet do të realizohet ashtu si dhe Qeveria konsideron se universitetet publike mund masivizimi i gjuhës angleze. të ecin shumë drejt vetefinancimit përmes tarifave Gjithashtu, ne synojmë që në fund të periudhës të shkollimit dhe të ardhurave nga shërbimet e tjera. katërvjeçare të arrihet prej 100% i kryerjes së arsimit Nga ana tjetër Qeveria do të mbështesë studentët 9-vjeçar dhe niveli 88% i kryerjes së arsimit të nga familjet e vobekta, ndërsa për studentët e mesëm të përgjithshëm ose profesional. Tërheqja e shkëlqyer do të krijojë mundësira që ata të plotësojnë fëmijëve në sistemin e edukimit parashkollor synohet shkollimin në universitetet perëndimore. të arrijë në 60%. Por përpara se të mbyllim sythin e Imagjinoni zonja dhe zotërinj, ju keni dëgjuar arsimit primar e sekondar për të kaluar tek ai lajmet dhe e dini që ka prindër të dëshpëruar, të universitar, që këto ditë gëzon një vëmendje dhe cilët për t’u dhënë diploma fëmijëve të tyre lëshojnë interes të veçantë, desha të mos lë pa thënë një çdo skrupul, gjejnë të çarat e sistemit dhe paguajnë çështje. rryfshet 2000 apo 4000 euro vetëm për futjen në Është e vërtetë që ne angazhohemi për arsimin universitet. Pa dyshim që për këto raste duhet hetim, e pakicave, siç kuptohet kjo fjalë, dhe se kemi nxjerrje përgjegjësie dhe masë, por dhe një detyrime ndërkombëtare nga konventat ku jemi palë, rikonsiderim i sistemit të provimeve të pranimit në insistim nga miqtë, por dhe humanizëm për ta bërë tërësi. këtë, edhe sikur të mos ishin ato të parat. Por unë Por, a nuk është inkoherente në sfondin e mijëra në fakt do të doja të flisja për një pakicë tjetër eurove, kur këtij prindi i kërkohet zyrtarisht të shqiptare, atë të fëmijëve të izoluar nga gjakmarrja paguajë vetëm 10 mijë leka të vjetra në muaj për të dhe që rrezikojnë veten pa shkollim. Nëse ata një birin apo të bijën, për t’i pajisur këta në fund të ditë do të qarkullojnë lirisht si të tjerët do të kenë studimeve me një diplomë me një cilësi të caktuar. mbetur të papërgatitur për jetën. Dhe problemi i A nuk do të ishte më e ndershme nga ana jonë t’i gjakmarrjes është kompleks, por arsimimi i këtyre thuhej se mund të paguajë dhe dyfishin e kësaj fëmijëve edhe në rrethanat e tyre të vështira është shume, por cilësitë universitare në mos do të jo vetëm një detyrim shtetëror, por një test i dyfishohej, do të rritej ndjeshëm. Nëse jemi në
59 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
gjendje të shpjegojmë me guxim politik këto shumë e rëndësishme për të mos patur vëmendjen koncepte që Europa i ka aplikuar me kohë kemi e duhur. kontribuar seriozisht për një arsim universitar cilësor Falemnderit! dhe të vetëmbajtshëm. Jozefina Topalli – Falemnderit, zoti Pollo! Qeveria angazhohet për një politikë aktive të Fjalën e ka zonja Çuli! thithjes së trurit nëpërmjet programeve të 1000 Përgatitet zoti Olldashi! shkencëtarëve të rinj, krijimit të grupeve të Diana Çuli – E nderuara zonja Kryetare! ekselencës dhe forma të tjera që do të rikuperojnë Të nderuar kolegë deputetë! largimin e trurit, i cili ka ndodhur në mënyrë dramatike Në programin e paraqitur më tërheq vëmendjen në vitet tranzicionit. Rrjedhja e trurit apo ‘braindrain’ pjesa që i përket fushës së turizmit, kulturës, rinisë do të zëvendësohet nga fitimi i tij, nga ‘braingain’ dhe sporteve. Që në fillim do të doja të theksoj se dhe për këtë programet janë në përgatitje. ndjej shqetësim dhe pasiguri rreth vendimit për Qeveria i konsideron universitetet e Shkodrës, bashkimin e Ministrisë së Turizmit me atë të Elbasanit, Vlorës, Gjirokastrës e Korçës jo vetëm Kulturës. Nuk kam dijeni se cilët mund të kenë qenë si institucione të arsimit të lartë, por edhe si qendra argumentet pro unifikimit. Është lënë të kuptohet që mund të kontribuojnë ndjeshëm për zhvillimin e se një prej tyre është përpjekja për të shkurtuar këtyre rajoneve dhe për këtë qëllim do të mbështesë shpenzimet administrative, ndoshta ka edhe arsye ato me fonde dhe porosira shtetërore. Do të hapet të tjera. Nga ana tjeër ky shqetësim dhe kjo pasiguri universiteti i Durrësit dhe do të studiohet mundësia ndjehet në shumë njerëz që punojnë në fushat që e hapjes së universiteteve publike në rrethe të tjera, mbulon kjo ministri që po integrohet brenda asaj të por pa dëmtuar procesin e rritjes cilësore dhe sasiore turizmit. Ministria e Kulturtës në vitet ‘90 arriti në të universiteteve aktuale. një masë të madhe të mbronte kulturën nga goditjet Këtu do të doja të ndalesha te hiperkuota dhe problemet e mëdha të tranzicionit, megjithatë studentore dhe tre shpalljet e universiteteve nga për shkak të problemeve jetike që janë dashur dhe qeveria e vjetër nemoane. Këtë çështje do ta trajtoj të përballojë shoqëria shqiptare kultura edhe për me kujdes, në konsultim me dekanët dhe rektorët shkaqe edhe objektiv u la pas dore dhe u traumatizua dhe në respekt të autonomisë, dhe duke pasur në shumë segmente të saj. Me idenë e bashkimit parasysh mundësitë e tyre. Por unë do të kërkoja të dy ministrive dhe me pjesëzën që paraqitet në që sot mirëkuptimin e të gjithë atyre shkollarëve program të krijohet menjëherë përshtypja se kultura dhe prindërve të tyre, të gënjyer nga një shaka e ndoshta edhe sporti do të kalojnë në plan të dytë keqe e të larguarve dhe që ka një dëshirë që sot për dhe se prioritet të madh do të marrë turizmi. sot mund të mos përmbushet. Është detyra jonë ta Që Shqipëria ka nevojë për zhvillim të gjerë themi këtë dhe ta sqarojmë drejt. Në funksion të turistik këtu nuk kemi asnjë dyshim, por turizmi nga objektivit që kërkimi shkencor të mbështesë dhe t’i ana e tij nuk lidhet vetëm dhe vetëm me kulturën, shërbejë efektivisht zhvillimit ekonomik shoqëror të por ndosha shumë më gjerë me transportin, vendit Qeveria do studiojë në kuadrin e reformimit enerigjinë elektrike, shërbimet etj. Në një të këtij sistemi edhe mundësinë e integrimit të pikëvështrim të interesuar vetëm për tendencat institucioneve kërkimore dhe shkencore me ato zhvilluese ekonomike në një këndvështrim shumë universitare dhe këtu zonja Kryetare mbarova por të thjeshtëzuar dhe pragmatist se turizëm dhe dëfrim do të doja që deputetëve t’i drejtoja edhe dy lutje, të simbolizuar përgjithësisht me spektakle do të Kryeministri deklaroi para jush se zëri për arsimin thotë edhe kulturë. Mund të mos bëjmë asnjë kritike. në Buxhetin Shtetëror do të dyfishohet. Në një këndvështrim tjetër atë të ngritjes së nivelit Do ju lutesha që kur projektbuxheti mbas disa kulturor të shoqërisë sonë, të ushqimit shpirtëror javësh të jetë mbi tryeza tuaja ta përkrahni këtë dhe forcimit të identidentit kombëtar që si shprehje nismë si deputetët e maxhorancës ashtu edhe ata përmenden edhe në program kam frikë se këto të të opozitës si ata që ulen në komisione arsimi ashtu fundit do të jenë shumë vështirë të arrihen. Turizmi edhe ata që ulen në komisionin e financave sepse me sa kuptohet në atë copëzë që është në program është një investim i mirë për të ardhmen e republikës lidhet ngushtësisht me trashëgiminë kulturore. Unë dhe lutja e dytë do të ishte që të monitoroni mendoj se nëse nuk ngrihen mekanizma mbrojtës shpenzimet e këtij buxheti e këtij zëri në buxhet ka rrezik që kjo trashëgimi kulturore e vendit tonë çdo javë dhe çdo muaj sepse është një çështje e të shihet vetëm nën prizmin e turizmit dhe kjo
60 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
trashëgimi nuk është ende gati për t’i bërë ballë e të drejtave të njeriut, e dinë se u duhet të presionit të madh dhe goditës siç e kemi edhe parë konkurrojnë në një treg shumë të vështirë, ku ka të ndërtuesve dhe monopoleve të tjerë të ekonomisë vend për pak të famshëm dhe shumë ta panjohur së tregut. Kjo trashëgimi ka ende nevojë për që mezi çajnë ose nuk çajnë aspak. Por si në të investime dhe për infrastukturë, e cila të mos jetë gjithë botën e përparuar drejt së cilës synojmë të ta zemë si rruga e ngushtë që të çon në Butrint. Në mbërrijmë një ditë njerëzve të artit dhe kulturës u faqen e vetme që merret me këtë çështje të duhet krijuar klimë dhe atmosferë e favorshme ku programit të Qeverisë nuk ka detaje që të të bindinm ata mund të punojnë dhe kontribuojnë për ushqimin qartë për vullnetin politik të ardhësh se kultura do shpirtëror e shoqëror. Jam dakord me zotin Leskaj të ketë të njëjtën hapësirë dhe të njëjtin akses që ku tha në intervistën e tij se artistëve nuk duhet t’u të paktën ka patur deri tani. Dëshira dhe ideja shumë japim lëmoshë, besoj se edhe ai mendon njësoj si e mirë për të shumëfishuar fondet mund të unë se njësoj si ju se lëmoshë u jepet njerëzve që shndërrohet në faktin e hidhur se këto fonde do të jeta i ka vënë poshtë dhe nuk kanë më asnjë forcë derdhen më së shumti në fushën e turizmit dhe fare ekonomike apo jetësore për të vazhduar. pak në atë ushqimit shpirtëror. Artistët dhe krijuesit nuk hyjnë në këtë kategori, Kur themi zhvillimi i turizmit nënkuptojmë një por në kategorinë e atyre të cilëve për arsye të epokë përafruese me dimensionet globalizuese dhe veçanta të ruajtjes dhe forcimit të shëndetit mendor kjo është vetëm pozitive për Shqipërinë. Kur themi dhe shpirtëror të shoqërisë u duhe krijuar kushte identitet kombëtar po ta përqasim me prirjen dhe ndihmuese për punuar, ashtu si kërkohet t’i krijohen ecjen tonë drejt proceseve integruese pa dyshim biznesit kushte për të lulëzuar. Njerëzve të artit dhe kërkojmë që t’i përshtatemi formulës jo aq të lehtë të kulturës pavarësisht se si mund të ndodhen ata të ëndrrës europiane, multikulturë brenda një njësie ekonomikisht nuk e ulin kokën, ata ja ngrejnë lart unitare. Dhe identiteti ynë kombëtar nuk mund të kokën dhe dinjitetin kombit të tyre. Ne me Europën paraqitet në Europë me bare dhe restorante ku na ndajnë akoma endeqet e standardeve ekonomike dëgjohet vetëm muzikë e lartë anglosaksone vetëm të demokratizmit të institucioneve të pavarësisë së me spektakle të niveleve të ulët, artistik të cilët pa këtyre institucioneve të infrastuktus dhe shumë të dyshim i bëjnë mirë turizmit me ndoshta të vetmin tjera. Kemi ende punë për të arritur kuotat e duhura, kryeqytet europian ku na mungon klima dhe fryma të vetmet nivele ku përafrohemi, ku individët debatuese për krijimet artistike dhe vetë kritika shqiptarë marrin çmime të para, të dyta, apo të treta, artistike, e cila është bazë për edukimin kulturor të në të njëjtat festivale europiane, të vetmet fusha ku brezave të rinj. mund të kemi kuota të barazuara janë kultura, arti Ministritë e mëparshme kanë punuar për dhe letërsia, ndonëse lodhja dhe vështirësitë e plotësimin e kuadrit legjislativ, është hartuar dhe artistëve tanë për të arritur në to është e aprovuar për shembull ligji për të drejtën e autorit. paimagjinueshme, duke e filluar që nga vështirësia Qeverisë dhe ministrit të ardhshëm do t’i mbetet e qarkullimit, e vizave, e pjesëmarrësve në barra pas këtij hapi të rëndësishëm të ngrinte veprimtaritë kulturore europiane. Qarkullimi i vlerave mekanizmat zbatues të këtij ligji që do të ndalte kulturore, lehtësimi i këtij qarkullimi mund të ishte piraterinë që do të vinte gjobat për dhunuesit e ligjit një tjetër synim i programit. Por, më duket se ky me anën e ngritjes së një qendre dhe ose program i kalon shkarazi një sërë çështjesh të tilla mekanizma të tjerë, ashtu siç do t’i binte barra të thelbësore për zhvillimin tonë. Ato mund të mbaronte elementet e nevojshëm për zbatimin e ligjit realizoheshin pa asnjë dyshim më mirë, nëse për libri, lehtësitë fiskale etj. Por këto përpjekje nuk ministria mbetej administrativisht ashtu siç ishte i shohim në atë pjesë që na është paraqitur, prej një duke e patur gjithnjë e më të fortë tendencën për të degade e gjysëm jetojmë në një sistem krejt të hartuar politika dhe strategji, të cilat prekin fusha të ndryshëm nga ai i mëparshmi, kur një numri rëndësishme të edukimit dhe të kulturimit të krijuesish të artit dhe interpretuesve të tij shteti ju shoqërisë. Për shembull, ministria mund të jepte leje krijuese, paga, studio, piano etj. Me kusht formulonte linja të reja në lidhje me praktikat që në krijimet e tyre ata të lëvdonin sistemin politik kulturore lokale në kuadrin e decentralizimit që ka dhe ideologjik të këtij shteti. qenë së fundmi një nga rekomandimet e Këshillit të Sot pa dyshim që krijuesit dhe artistët që jetojnë Europës. sot në një sistem të çliruar nga censura dhe shtypja Duke e përfytyruar Ministrinë e Kulturës, Rinisë
61 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
dhe Sporteve si gjysmake, të mbetur mënjanë, në bazë të të cilit qëndrojnë liritë dhe të drejtat ministrin që do të rrijë në Ministrinë e Turizmit, themelore te individit. sepse nuk mund të rrijë në dy vende njëkohësisht, Rikthimi i forcës së shtetit ligjor, ku ligjet kam frikë se politika dhe strategjitë do të zbatohen plotësisht dhe në mënyrë të barabartë për minimalizohen. Dhe çështjen e reformimit të të gjithë. institucioneve kulturore e kam të paqartë. Kanë Çmontimi i sistemit të korrupsionit. mbetur pak institucione kulturore si Teatri Kombëtar, Maxhoranca e re u ofron shqiptarëve një program Opera, Biblioteka Kombëtare, Qendra e të plotë reformash institucionale dhe ligjore të Kinematografisë. Ato janë një pronë e madhe ndryshimit, të gjitha të orientuara drejt modeleve e intelektuale e shoqërisë sonë. Dikush mund të thotë standardeve europiane, motivim politik e vullnet të se dhe Franca ose ndonjë vend tjetër europian nuk hekurt për kryerjen e tyre, si edhe arritjen e ka Ministri Kulture. Shumë vende të tjera të Europës rezultateve të shpejta, të prekshme e të kanë Ministri Kulture, por Franca nuk ka problemet vlerësueshme. Në programin e reformave të kabinetit tona kulturore. Prandaj, për ne është shumë më i të ardhshëm qeveritar, një vend kryesor zë zbatimi i rëndësishëm forcimi dhe jo dobësimi i saj. Nuk i plotë i ligjit-shteti ligjor. Dobësia e zbatimit të ligjit them këto fjalë, sepse apriori duhet kritikuar është një nga problemet më të mëdha me të cilin programi i qeverisë së propozuar nga maxhoranca. përballen sot shqiptarët. Jo vetëm për shkak të Jozefina Topalli – Ju lutem zonja Çuli, paaftësisë për të kryer reforma, por veçanërisht për respektoni kohën. shkak të mungesës së vullnetit, për shkak të Diana Çuli – Atëherë, do t’i kushtoja një korruptimit dhe konfliktit të interesave në të gjitha vëmendje vetëm paragrafit për barazinë gjinore. nivelet, qeverisjet socialiste kanë shkaktuar një rënie Duket se hartuesit e propozimit të këtij paragrafi i dramatike të forcës së shtetit për të zbatuar ligjin kanë hedhur ato pesë-gjashtë rreshta, kur nuk kudo dhe në mënyrë të barabartë për të gjithë. mbanin mend nga lodhja, sepse në gjashtë rreshtat Maxhoranca e re dhe Qeveria e saj, në projektin përsëritet katër herë fjalia, “që do të luftohet kundër e tyre të ndryshimit, zotohen për garantimin e trafikut dhe dhunës”, kur mendoj se problemet barazisë para ligjit dhe sundimin e këtij të fundit, si kryesore të grave dhe vajzave shqiptare nuk janë kushti vendimtar për rivendosjen e shtetit ligjor. Për këto. Ato janë pasojë e numrit të ulët të këtë qëllim, krahas reformave të thella institucionale, pjesëmarrjes së tyre në vendimmarrje, të punësimit Qeveria do t’u kushtojë vëmendje disa drejtimeve dhe disa probleme të tjera. Megjithatë kjo do të themelore që lidhen drejtpërdrejt me rritjen e shkallës jetë temë për diskutimet e mëvonshme. së zbatimit të ligjit: Forcimi e garantimi i rendit dhe Duke parë kalimin shumë përciptas të kulturës sigurisë publike, individuale e komunitare, lufta dhe të barazisë gjinore në program, unë mendoj se kundër krimit, trafiqeve dhe terrorizmit, do të krijohet një vështirësi shumë e madhe për aprovimin përbëjnë angazhimin parësor të Qeverisë, motoja e e këtij programi. së cilës është: “Tolerancë zero ndaj krimit”. Falemnderit! Lufta kundër krimit të organizuar, trafiqeve të Jozefina Topalli - Falemnderit! drogës e qenieve njerëzore, si dhe lufta kundër Fjalën e ka zoti Olldashi. pastrimit të parave, do të kenë përparësi. Për këtë Sokol Olldashi – Zonja Kryetare, qëllim do të bëhen edhe ndryshime ligjore në Kodin Meqenëse marr fjalën për të parën herë në këtë Penal për dënime maksimale dhe nivel të prerë legjilslaturë, përfitoj nga rasti të falënderoj të gjithë dënimi për këto vepra penale. Brenda një periudhe zgjedhësit e zonës elektorale nr.26, për besimin qe të shkurtër do të goditen të gjitha grupet e njohura më dhanë për të qenë pjesë e kësaj trupe legjislative kriminale. Shqipëria do të përmbushë në mënyrë dhe në të njëjtën kohë për t’i uruar Kuvendit te ri aktive dhe të përkushtuar të gjitha detyrat dhe suksese në misionin e tij katërvjeçar të nxitjes dhe përgjegjësitë e saj në luftën globale kundër konsolidimit të zhvillimit demokratik të vendit dhe terrorizmit, si rreziku dhe armiku numër një i paqes, integrimit të shpejtë në strukturat euroatlantike. sigurisë dhe jetës së popujve. Zonja dhe zotërinj deputetë, Krimi ordiner do të ndëshkohet, por lufta kundër Synimet themelore të reformave të qeverisjes tij do të gërshetohet edhe me masa efektive për katër vitet e ardhshme janë: parandaluese. Qytetet, fshatrat, rrugët, rrugicat, dhe Zhvillimi e konsolidimi i shtetit demokratik, në çdo cep i vendit do të jenë tërësisht të garantuara
62 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
dhe siguria publike do të jetë solide dhe e plotë. Në vendimeve gjyqësore, të qarkullimit të njerëzve, qytetet e mëdha do të investohet në sistemet e adresave etj. monitorimit të pandërprerë elektronik. Organet e Zbatimi i ligjit kërkon rritje e fuqizim të rendit publik do t’i nënshtrohen një reforme të thellë kapaciteteve institucionale. Për këtë qëllim, Qeveria në organizim, shpërndarje, komandim, marrëdhënie do t’i kushtojë një rëndësi parësore rritjes së me komunitetin, përgatitje profesionale dhe sigurim shkallës së profesionalizimit të zyrtarëve, si dhe të burimeve njerëzore, sikurse do të aftësohen të përmirësimit të teknologjisë dhe mjeteve në japin edhe shërbime speciale të sigurisë. Ne do të dispozicion të rendit publik. Ngritja profesionale e përmirësojmë kornizën ligjore dhe kapacitetet zyrtarëve do të kombinohet me ristrukturime institucionale në fushën e analizimit të kriminalitetit institucionale dhe me ngritjen e strukturave të dhe të inteligjencës antikrim; do të adoptojmë dhe specializuara e të mirëpajisura me teknologji do të implementojmë konceptet e hetimit të bashkëkohore. Ndërkaq do të fuqizohet shkalla e integruar ekonomiko-kriminal, duke u orientuar nga bashkëveprimit dhe e bashkërendimit institucional. konfiskimi i pronave që burojnë nga aktivitete Në veçanti, në lidhje me organet e rendit publik, do kriminale; do të thellojmë përpjekjet për krijimin e të ndërmerren reforma të veçanta. një sistemi funksional dhe të sigurt për mbrojtjen e Për të rritur kontrollin e kufijve tokësore, detare dëshmitarëve, viktimave dhe bashkëpunëtorëve të e ajrore do të kryhet një integrim i Policisë Kufitare ligjit, para, gjatë dhe pas procedimeve antikrim; do me Policinë e Rendit, me autonominë e nevojshme, të fuqizojmë kapacitetet tona në funksion të si dhe një bashkërendim efektiv i të gjitha bashkëpunimit rajonal dhe ndërkombëtar në luftën institucioneve të tjera të rendit, të mbrojtjes dhe të kundër kriminalitetit. shërbimit doganor e tatimor. Do të studiohet Siguria rrugore do të trajtohet gjithashtu me riorganizimi territorial i shpërndarjes së forcave të përparësi. Niveli i ulët i sigurisë rrugore merr thuajse rendit për të mundësuar sigurinë publike në çdo njësi çdo ditë jetë njerëzish dhe shkakton dëme materiale territoriale e në vecanti në zonat urbane me të konsiderueshme. Krahas përmirësimit të cilësisë kriminalitet të lartë. Do të analizohet e gjithë reforma së rrugëve dhe sinjalistikës rrugore, në përputhje ligjore, në funksion të plotësimit dhe azhornimit të me standardet europiane, përfshirë zbatimin e kuadrit ligjor. Do të nxiten ndryshimet e permirësimet procedurave të auditimit të rrugëve që nga momenti në ligjin “Për Policinë e Shtetit”, proces ku do të i projektimit e deri në realizim, forcimi i displinës së angazhohen potencialet më të mira të policisë dhe qarkullimit rrugor, pajisja me leje qarkullimi, bazuar do të sigurohet asistenca e plotë e misioneve në testime realiste dhe të pakorruptuara të drejtuesve partnere ICITAP, PAMEKA, INTERFORCE etj. Në të mjeteve, nëpërmjet përmirësimit të sistemit të kuadrin e organizimit të Ministrisë së Brendshme, autoshkollave, ristrukturimi i kontrollit teknik të do të bëhen ndryshimet e nevojshme strukturore mjeteve dhe edukimi masiv me rregullat e qarkullimit edhe të Drejtorisë së Përgjithshme të Policisë e të të gjithë grupmoshave, do të jenë disa nga nëndarjeve në varësi të saj. drejtimet kryesore. Policia Rrugore, në bashkëpunim Këto ndryshime nuk do të prekin strukturat me atë bashkiake, do të jenë jo vetëm ndëshkuese operuese të policisë, por do të synojnë lehtësimin të rasteve të shkeljes së rregullave të qarkullimit, e hallkave të tepërta, shmangien e përplasjes së por ato do të shndërrohen në institucione në shërbim detyrave funksionale dhe të kompetencave dhe të qytetarëve. përqendrimin e forcës së policisë në kontrollin e Zbatimi i ligjit kërkon një sistem modern, të territorit dhe në luftën kundër veprimtarisë kriminale integruar dhe të saktë të informacionit dhe në tërësi dhe kundër krimit të organizuar në veçanti. dokumentacionit, i cili i përgjigjet në kohë reale Do të analizohet me përgjegjësi e gjithë veprimtaria dinamikës ekonomike dhe sociale. Për këtë qëllim në zbatim të ligjit “Për gradat në Policinë e Shtetit”, qeveria angazhohet për një kompletim përfundimtar me synim implementimin e plote të tij brenda afateve të regjistrave te dixhitalizuar të gjendjes civile, si të parashikuara. Në mënyrë të menjëhershme do dhe pajisjen përfundimisht të shqiptarëve me të përmirësohen raportet hierarike dhe ato të dokumente bazë identifikimi, letërnjoftim e disiplinës në strukturat e policisë së shtetit, me pasaportë, të standardeve europiane. Krahas këtyre synim forcimin e korrektesës nga të gjithë punonjësit sistemeve bazë do të investohet në sisteme të tjera e policisë dhe përmirësimin e ndjeshëm të treguesve të informacionit, si ato të krimit e investigimit, të të rendit e të qetësisë publike. Do të analizohen të
63 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
gjitha strategjitë e planet e veprimit për luftën kundër u jemi mirënjohës për kontributin dhe i sigurojmë krimit të organizuar dhe mbi bazën e eksperiencës se i vetmi kriter në vleresimin e tyre do të jetë së fituar, do të realizohet përmirësimi i tyre me synim respekti ndaj ligjit, përkushtimi ndaj detyrës dhe rritjen e efikasitetit të luftës kundër trafiqeve të rezultatet në terren, asgjë tjetër. paligjshme të drogës, qenieve njerëzore, krimit Zonja dhe zotërinj deputetë, ekonomik. Në të njëjtën kohë do të analizohen e do Qeveria, brenda kuadrit kushtetues, do të të përmirësohen të gjitha planet e veprimit për luftën demonstrojë të gjithë vullnetin pozitiv për të kundër kriminalitetit tradicional, parandalimin e bashkëpunuar me institucionet e tjera të pavarura, gjakmarrjes dhe hakmarrjes. me qëllim rritjen e shkallës së zbatimit të ligjit. Në Do te institucionalizohet dhe përmirësohet veçanti bashkëpunimi me prokurorinë për bashkëpunimi me organin e Prokurorisë, me synim ndëshkimin e krimit, me Inspektoriatin e Deklarimit vënien në eficencë të plotë të shërbimeve të policisë dhe Verifikimit të Pasurive për të siguruar gjyqësore. Do të përshpejtohet puna për përgatitjen transparencë dhe ndëshkim të korrupsionit dhe e infrastrukturës dhe personelit për përafrimin dhe konfliktit të interesave dhe me Avokatin e Popullit bashkëpunimin gradual me EUROPOL-in. Reforma për realizimin e të drejtave themelore të individëve në organet e rendit do të sigurojë depolitizimin dhe dhe grupeve shoqërore, do të jenë në qendër të spastrimin e radhëve nga punonjës të korruptuar e vëmendjes. të inkriminuar, riorganizimin e tyre, të marrëdhenieve Ne do të bashkëpunojme me përkushtim me të policisë me komunitetin, arsimimin, pajisjen dhe partnerët ndërkombëtarë në luftën kundër terrorizmit, përgatitjen profesionale. Paralelisht dhe brenda krimit ndërkufitar, krimit të organizuar, trafiqeve të kuadrit të angazhimeve të Qeverisë për rritjen e të gjitha llojeve e pastrimit të parave dhe sigurisë pagave në administratë, rendit publik do t’i jepet së kufijve. Ne do t’u përgjigjemi plotësisht dhe me perparësi. Veprimi ndëshkues ndaj rasteve korruptive efektivitet programeve te ndërmarra nga partnerët do të jetë një përkushtim i perhershëm. Për këtë rajonalë dhe ndërkombëtarë në këto fusha; qëllim do të mobilizohet e gjithë forca institucionale do të respektojmë angazhimet e marra dhe do dhe ligjore në kompetencë të qeverisë për hetimin të jemi plotësisht të hapur për një bashkëpunim dhe ndëshkimin administrativ të çdo rasti të abuzimit institucional dhe kapilar me institucionet e me detyrën, ose të korrupsionit nga ana e zyrtarëve, specializuara ndërkombëtare dhe të vendeve të tjera. si dhe do të kryhet kallëzim penal pa asnjë hezitim Ne do të kërkojmë jo vetëm asistencë, por edhe një për cilindo zyrtar që përfshihet në korrupsion. Çdo veprimtari të përbashkët të këtyre strukturave në nismë e Prokurorisë në luftën kundër korrupsionit territorin shqiptar dhe rajonal. brenda forcave të rendit do të gezojë mbështetjen e Lufta e efektshme kundër korrupsionit, krimit të Qeverisë. Kjo do të kerkojë, në të njejten kohë, organizuar e trafiqeve do të ndryshojnë imazhin e vënien në baza rigorozisht ligjore të shërbimit të Shqipërisë e të shtetit shqiptar përballë partnerëve kontrollit të brendshëm, duke shmangur çdo europiane, duke e bërë edhe më të lehtë procesin interferim subjektiv, në mënyrë që ky shërbim të integrues. realizojë objektivisht misionin ligjor që i është Bashkëpunimi me shoqerinë civile do të jetë një ngarkuar. I gjithe ky proces reformimi dhe tjeter energji që do të shfrytëzohet për të arritur ristrukturimi i forcave të rendit, ju siguroj se nuk do sukses në vendosjen e shtetit ligjor. Në kuadrin e të rrezikojë të degradojë në asnjë moment në integrimit europian prioritet mbetet zhvillimi dhe fushatë spastrimesh mbi bazën e humoreve zbatimi i Strategjise për Administrimin e Integruar individuale ose parapëlqimeve politike. Unë përfitoj të Kufijve, sipas direktivave të BE-së. nga rasti t’u shpreh mirënjohjen më të thellë dhe Edukimi ligjor do të marrë një rëndësi të veçantë respektin më absolut të gjithe atyre punonjësve dhe për parandalimin e krimit dhe për zbatimin e ligjit. oficerëve të Policisë së Shtetit që duke vendosur Qeveria do të ndermarrë ose do të mbështesë nisma në themel të veprimit të tyre ligjin dhe devocionin të organizatave të ndryshme për një edukim masiv ndaj shërbimit dhe ndaj qytetarëve, janë përpjekur ligjor të të gjitha shtresave shoqërore, duke filluar të bëhen barrierë ndaj krimit dhe korrupsionit. me përmirësimin e këtij edukimi në sistemin arsimor. Brenda strukturave të Policisë së Shtetit ka plot Nismat e shoqërisë civile, universiteteve e të njerëz të denjë, të përkushtuar, të ndershëm dhe komunitetit të juristëve në këtë fushë do të gjejnë seriozë në misionin e tyre. Ne njohim meritat e tyre, një përkrahje të veçantë.
64 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
Zonja dhe zotërinj, procesi të hapur e përfshirës, bazuar në parimet e Qeveria, në projektin e saj të ndryshimit, do të Kushtetutës dhe të ligjit organik të qeverisjes zbatojë, në përputhje me Kartën Europiane të vendore. Autonomisë Lokale dhe Rajonale, me ritme të Zonja dhe zoterinj, përshpejtuara dhe të qëndrueshme dhe në konsultim Në përfundim të fjalës sime do të doja të të vazhdueshëm me qeverisjen vendore e aktorët e ndalesha fare shkurt në disa kritika apo qëndrime tjerë të interesit, reformën e decentralizimit të skeptike që janë shfaqur në lidhje me krijimin e pushtetit ekzekutiv, pasi vlerëson se decentralizimi Ministrisë së Brendshme, një institucion që është përmirëson cilësitë qeverisëse qoftë në drejtim të modeluar në fakt sipas eksperiencës së pothuajse eficencës dhe efektivitetit, po aq edhe në drejtim të të gjitha vendeve të zhvilluara perëndimore. forcimit të përgjegjshmërisë, rritjes së E gjithë kritika, që shpresoj dhe uroj të mos transparencës, si dhe rritjes së përfshirjes së gjenerohet nga dashakeqësi politike, për mendimin qytetarëve dhe komuniteteve e grupeve të ndryshme tim, është ngritur mbi bazën e një perceptimi të shoqërore në qeverisje. Nën qeverisjen e re do të gabuar, që e vendos dimensonin policor të ministrisë marrin fund diskriminimi i njësive të qeverisjes në një pozicion dominant. Në fakt, kjo nuk duhet të vendore për shkak të përkatësisë politike dhe konceptohet në këtë mënyrë. zvarritja e tejskajshme e zbatimit të strategjisë Dominant në Ministrinë e Brendshme nuk është kombëtare të decentralizimit e të ligjit organik të dimensioni policor, por dimensioni civil i saj, i cili qeverisjes vendore. Deri në fund të periudhës 4- domosdoshmërisht duhet të shtrihet edhe brenda vjeçare do të dyfishohet pesha aktuale e konceptit dhe doktrinës së organizimit të Policisë shpenzimeve autonome të pushtetit vendor në së Shtetit, duke tentuar shndërrimin e saj në një Buxhetin e Shtetit dhe në PBB, të lidhura me shërbim të mirëfilltë. Një shërbim policimi, si funksionet e vetë qeverisjes vendore dhe do të dhjetëra shërbime të tjera që shteti ofron për zgjerohet autonomia fiskale e bashkive dhe qytetarët. komunave, të cilat do të vendosin dhe do të mbledhin Pra, jo përqendrimi i kompetencave, por vetë taksat vendore. Ndërkaq, transfertat nga Buxheti decentralizimi, jo dimensioni policor, por shërbimi i Shtetit drejt autoriteteve lokale do të rriten me 3-4 civil, jo arbitrariteti, por transparenca, jo absolutizmi, herë krahasuar me nivelin e sotëm, duke u kryer në por përgjegjshmëria dhe devocioni ndaj qytetarëve mënyre transparente, objektive, bazuar në formulë do të jete aksi i veprimit të ketij dikasteri të analitike. Brenda dy vitesh do të perfundojë procesi rëndësishëm dhe veç garantimit të ketyre principeve i transferimit të pronave në njesitë e qeverisjes tek të cilat unë besoj, nuk më mbetet gjë tjetër vecse vendore, me përparësi ujësjellësit, rrugët, trojet, të ftojë gjithësecilin prej jush, të jetë pjesë e votimit shoqëritë publike me karakter vendor, objektet të këtij programi ambicioz, dhe pjesë e monitorimit social-kulturore. Do të vihet në zbatim koncepti i rigoroz të zbatimit të këtij programi. funksioneve të përbashkëta në arsim, shëndetësi, Falemnderit! mjedis, strehim, shërbime sociale, rend dhe Jozefina Topalli - Falemnderit zoti Olldashi. qarkullim rrugor, për të cilat njësitë e qeverisjes Fjalën e ka zoti Majko. vendore do të marrin vendime autonome brenda Pandeli Majko – E nderuar zonja Kryetare, sferës së juridiksionit të tyre dhe do të Përpara se t’i uroj punë të mbarë qeverisjes së bashkëpunojnë, bazuar në principin e autonomisë, re që do të ketë populli shqiptar deri në zgjedhjet e subsidiaritetit dhe të partneritetit me qeverisjen reja parlamentare, dëshiroj t’ju uroj juve për këtë qëndrore si dhe mes vete njësive të qeverisjes zhvendosje pak më lart dhe pak më majtas. vendore, për arritjen e objektivave kombëtare në këto Programin e Qeverisë së re e prita me kuriozitet. fusha, sipas prioriteteve vendore për secilën prej Prita që të shoh në të risinë dhe vizionin që të sjell këtyre njesive. Alokimi i fondeve për qeveritë vendore akumulimi i një pozite të tejzgjatur, por edhe pse në këta sektorë publike do të kryhet në mënyrë kërkova atë deri në faqen e fundit, me keqardhje objektive dhe transparente, duke synuar ngushtimin them se nuk munda ta gjej për arsyen e thjeshtë se e disbalancave rajonalë të derisotme. Kufijte e ajo nuk ndodhej gjëkundi. Nuk dua të bëj kritikën e njësive të qeverisjes vendore janë të garantuara me qeverisjes së pritshme duke u bazuar mbi këtë ligj. Çdo ndryshim i mundshëm i tyre do të bëhet në program të shkruajtur. favor të progresit e mirëqeverisjes dhe sipas një Sigurisht, në disa prej mitingjeve që keni zhvilluar
65 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
në fushatën e lektorale ose në takimet e KOPI-it të qeverisë së re Berisha. Ashtu si qytetarët ishit më elokuent. Ajo ç’ka koalicioni i djathtë ka shqiptarë që në shumicë votuan për të majtën do të paraqitur i ngjan më tepër një deklarimi se sa një pres me durim se çfarë do të ndodhë. programi qeverisës. Si qytetar, por dhe si opozitar Sigurisht zoti Kryeministër, unë i dëgjova me nuk ndihem i lehtësuar kur shoh se ka një kapërcim vëmendje, ju dëgjova dhe kur folët për Kosovën, e të ndjeshëm dhe mospërputhje nga premtimet e kishit vënë pas Maqedoninë. Prisja më shumë, pres dhëna në fushatë me ato të fiksuara në këtë program. më tepër. Seanca e parë e Parlamentit tonë të Si qytetar dhe si opozitar jam i detyruar të vë re jo nderuar u hap nga njeriu më i vjetër në moshë, nga pa shqetësim kapërcimet dhe mospërputhjet midis zoti Xhuveli. Sinqerisht nuk ishte simbol më asaj ç’ka ju premtoni dhe marrëveshjeve të domethënës për të na bërë ne të kuptonim ne nënshkruara me FMN-në dhe Bankën Botërore. socialistëve por dhe të tjerëve se pse e humbën Kujdes! pushtetin. Përvoja e mosbashkëpunimit, zoti Kryeministër, Falemnderit! të 1997-ës me këto institucione nuk duhet të Jozefina Topalli – Falemnderit! përsëritet më. Besoj se dhe votuesit e së djathtës Fjalën e ka zonja Troshani. prisnin më shumë nga programi i Qeverisë duke Arenca Troshani - E nderuar zonja Kryetare, parë programin tuaj deklarativ nuk shihet qartë rruga të nderuara kolege dhe të nderuar kolegë, se nga do të shkojmë dhe ky nuk është Jam sot këtu para jush për të paraqitur skepticizëm. Përfshirja e republikanëve dhe agrarëve prioritetin dhe vullnetin absolut të Qeverisë së re në qeverisje, dy parti me programe thelbësisht të shqiptare për të bërë sa më parë të mundur dhe kundërta shfaq hapur dyzimin e saj. Kjo Qeveri edhe të prekshëm nga të gjithë shqiptarët integrimin në sytë e votuesit të djathtë shfaq një moral të e Shqipërisë në familjen e madhe europiane. dyshimtë. Me ish aletatët tanë në krah kjo Qeveri Maxhoranca e re shqiptare është krejtësisht e nuk ka mision. Ajo është marrëveshje individësh për ndërgjegjshme se rruga drejt anëtarësimit të mos thënë më tepër. Pushteti ngrihet mbi një europian është një nga prioritet madhore të të moral të caktuar. Këto zgjedhje na dhamë një gjithë shqiptarëve dhe kjo kërkon një vëmendje mësim të madh të socialistëve, por mesa duket ju dhe një përpjekje të të gjithëve së bashku për të të djathtët nuk keni kuptuar asgjë. Jeni fiksuar tek arritur që të bëjmë realitet ëndrrën tonë të matematika e votave në Parlament, por kjo nuk përbashkët shumë vjeçare. Procesi i integrimit është gjithçka. Kryeministri i ri dikur ky mjeshtër i europian është pa dytshim objektivi strategjik i kritikës, mohimit e mallkimit, së bashku me Qeverisë i Shqiptare dhe ne besojmë se ky gëzon kabinetin e tij nuk ka mundur dot sot të pohojë diçka konsensusin e të gjitha foarcave politike në vend të re me programin e Qeverisë së tij. E vetmja risi me objektiva aftagjate në funksion të arritjes së në të janë emrat e ministrave. Partia Demokratike standarteve europiane. Fokusi i politikeve me të tjerë njerëz ka bërë opozitë në 8 vjet, të tjerë mbarëkombëtare është i drejtuar në përpjekje për ka shfrytëzuar gjatë fushatës elektorale dhe të tjerë të përmbushur tre kriteret themelore që na afrojnë emra propozon në qeverisjen e vendit, Dje më 1992, drejt anëtarësimit në Bashkimin Europian. dhe sot në vitin 2005, e panjohura e vërtetë e asaj Stabiliteti dhe eficenca politike, zhvillimi që do të vendoset në qeverinë e djathtë lidhet sërish istitucional, zhvillimi ekonomik dhe adpatimi i atij me një individ. komuniteti. Procesi i shpejtë integrues kalon Të nderuar kolegë, sot na ofrohet të votojmë për nëpërmjet zgjedhjeve të lira dhe të ndershme, një program që kujdeset vetëm të pohojë. Sot na luftës kundër korrupsionit, luftës kundër krimit ofrohet të votojmë një qeveri ku gati gjysma e të organizur, trafiqeve dhe terrorizmit, sigurisë anëtarëve të saj vendosen të merren në politikë së kufijve dhe shtetit ligjor, tregut të lirë dhe vetëm disa muaj më parë. Për më tepër sot duhet demokracisë funksionale, respektimit të të të votojmë pro për të rikthyer në të njejtat zyra drejtave të njeriut e të minoriteteve, fqinjësisë politikanë që kanë qeverisur sëbashku me partinë së mirë e bashkëpunimit për paqen dhe tonë socialiste për 8 vjet. Duke votuar kundër ju them prosperitetin pa dallim të qytetarëve të Ballkanit. se historia e një qeverie fillon vetëm formalisht nga Ndërkohë, mund të themi se gjatë viteve të fundit programi i saj. Vota ime kundër nuk ka të bëjë vetëm për fat të keq kemi qënë dëshmitarë të zhvillimeve me pohimin ose mohimin e deklaratave të programit të ngadalta dhe kontradiktore në fushat e
66 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
mësipërme. Kjo është evidentuar gjërësisht dhe qartësisht një vullnet të ri për të përmbushur nga komuniteti ndërkombëtar. Kështu, raportet plotësisht dhe para fakteve detyrimet e marra e Komisionit Europian për vendin tonë kanë vënë përballë Komisionit Europian që mundëson në dukje se mungesa e zgjedhjeve të lira e të nënshkrimin e kësaj marrëveshjeje vitin që vjen. ndershme, instalimi i sistemit të korrupsionit, Ne do të mundësojmë monitorimin dhe vlerësimin toleranca e pafalshme ndaj krimit të organizuar e qartë dhe real të tërë procesit të këtyre dhe lidhja e tij me politikën që ka rezoltuar në negociatave deri në momentin aktual dhe do të katin e shtetit ka qënë një pengesë dhe një arsye ndërmarrim hapat e duhur drejt përshpejtimit të serioze e ngadalësimit deri në ngrirje të procesit përmbylljes së negociatave të marrëveshjes së integrues. Po të keni parasysh se negociatat me stabilizim –asocimit. Në të njëjtën kohë, ne Bashkimin Europian për marrëveshjen e vlerësojmë punën dhe premtojmë bashkëpunimin stabilizim – asocimit u hapën në janar të vitit me ekspertët me përvojë të gjatë në çështjet e 2003 dhe ende nuk janë përfunduar, duke shënuar integrimit si dhe kontributet e dhëna nga kështu një rekord negativ në kohëzgjatje të këtij teknicienët e negociatave të marrëveshjes së procesi. Duke u nisur nga fakti se shanset e stabilizim – asocimit. Ne jemi entuziastë për të integrimit europian të vendit janë në duart e vetë punuar mbi bazën e sistemit të planifikimit të shqiptarëve, ashtu si dhe vetë suksesi i integrimit integruar i cili është mirëpritur edhe nga i cila është përgjegjësi e jona ne theksojmë se Komuniteti Ndërkombëtar, pasi ai shërben për ky proces gëzon mbështetjen e plotë dhe të të dekonfliktuar strategji dhe iniciativat palëkundur të çdo faktori dhe përbën kështu konkurruese. Ne mbështesim mendimin e burimin kryesor të energjisë dhe legjitimitetit të Komunitetit Ndërkombëtar se ky sistem është kësaj përpjekjeje masive kombëtare. Në këtë shumë i rëndësishëm për të bashkuar iniciativat kuadër,Qeveria shqiptare do të ndërmarrë një kryesore në kuadër të procesit të stabilizim – sërë reformash institucinale ekonomike dhe asocimit, të strategjisë kombëtare të zhvillimit sociale për zhvillimin e vendit të cilat do të ekonomik dhe social dhe të objektivave të përbëjnë dhe shtyllën kurrizore të ecjes përpara zhvillimit të mijëvjeçarit ku secila prej tyre mbart të procesit të integrimit europian të vendit. strategji sektoriale dhe reformat përkatëse. Qeveria e re do të mirëpriste kontributet e Forcimi i kapaciteteve administrative në shërbim opozitës të institucioneve kushtetuese dhe të të integrimit europian të vendit është që institucioneve të tjera të pavaruara, si shoqërisë prerogativë e rëndësishme për të përballuar me civile, komunitetit të biznesit, medias dhe të çdo sukse një volum pune gjithnjë në rritje. Kjo vlen shqiptari. Qeveria do të jetë e vëmendshme dhe si për Ministrinë e Integrimit Europian ashtu dhe përthithëse për çdo sugjerim dhe vërejtje në për sektorët që janë ngritur nëpër ministritë e adresë të saj në këtë proces. Gjithashtu, ne linjës. Me këtë kuptojmë forcimin e kapaciteteve vlerësojmë mbështetjen e vazhdueshme të dhe zgjerimin në vijimësi të stafeve përkatëse Bashkimit Europian dhe të qeverive të shteteve dhe nëpërmjet një përmirësimi të ndjeshëm, anëtare dhënë vendit tonë dhe shprehin bindjen cilësor në kuadrin e Buxhetit të Shtetit që do të e palëkundur që ky bashkëpunim do të kanalizohet në mëbështetjen financiare të këtij intensifikohet në mënyrë të konsiderueshme si procesi. Një gjë e tillë do të gërshetohet edhe me srtukturat e Bashkimit Europian ashtu dhe me rregullime institucionale brenda këtyre me shtetet anëtare me qëllim realizimin sa më ministrive të linjës duke synuar rritjen e rolit dhe parë të objektivit themelor, ofrimin e shanseve të përgjegjësisë së njësive që trajtojnë çështje plota Shqipërisë dhe shqiptarëve për t’u bërë sa teknike në këto ministri. Gjithashtu ne jemi për më shpejt pjesë e këtij bashkimi. Kjo është në rritjen e një roli koordinues të Ministrisë së përputhje të plotë dhe me angazhmin e Integrimit Europian, në procesin e integrimit, si Bashkimit Europian marrë në samitin e Selanikut dhe ngritjen e një sistemi eficent për koordinimin që Ballkani Perëndimor do të jetë pjesë integrale e ministrive të linjës ose institucioneve të tjera e Europës së Bashkuar. Qeveria Shqiptare do të qendrore të dedikuara për të koordinuar çështjet angazhohet tërësisht në procesin e përmbylljes që lidhen me procesin e stabilizim – asocimit në së fazës negociuese të marrëveshjes së sektorin përkatës. Në këtë mënyrë, vetë procesi stabilizim- asocimit, dhe do të demostrojë do të jetë më i hapur si dhe do të përshpejtohet
67 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
koha e nënshkrimit. Në procesin integrues gjithë shqiptarët kudo që ndodhen. Në të njejtën Qeveria do të shfrytëzojë dhe eksperiencën e kohë deklaroj integrimin maksimal për realizimin e akumuluar në vendet e tjera të sapoanëtarësuara kësaj ëndrre të madhe. ose në proces anëtarësimi në bashkëpunimin Falemnderit! europian. Njëkohësisht Qeveria do të Jozefina Topalli – Falemnderit, zonja Trashani. bashkëpunojë me vendet e tjera të Ballkanit Fjalën e ka zoti Milo. Perëndimor për të rritur shanset përë më shumë Paskal Milo – E nderuar zonja Kryetare, akses në fondet e paraanëtarësimit në BE. Të nderuar, në mënyrë të veçantë, kolegë Burimet njerëzore, financiare dhe çdo faktor tjetër pretendues dhe miq të vjetër, do të orientohen në shërbim të proocesit Jemi sot këtu që të çelim një epokë të re në zhvillues dhe integrues. Qeveria do të fuqizojë veprimtarinë e këtij institucioni shumë të kapacitetet thithëse dhe përdoruese të fondeve rëndësishëm, për të cilën vullneti i zgjedhësve tanë të dhëna nga vetë BE-ja. Procesi integrues na ka sjellë këtu të mbajmë përgjegjësinë dhe europian do të mbështetet fuqimisht edhe nga respektin për ata që na kanë votuar. programe të karakterit të marrëdhënieve publike Në radhë të parë dëshiroj, e nderuar zonja që do të synojnë informimin dhe edukimin Kryetare, të bëj një vërejtje. Bëra një pyetje gjatë europian të të gjitha shtresave të shoqërisë me pyetjeve që bënë mjaft kolegë të tjerë, të adresuar fokus të veçantë brezin e ri, promovimin e e të nënshkruar prej meje dhe prita me durim të përthithjen e vlerave europiane në shoqërinë gjeja një përgjigje, por për fat të keq nuk e gjeta as shqiptare duke promovuar njëkohësisht vlerat në përmbledhjen e përgjigjeve të pyetjeve që u bënë shqiptare dhe njohjen e tyre nga shoqëritë nga mjaft ministra. europiane. Qeveria e re do të ofrojë Megjithatë dyshimin që kisha kur bëra këtë profesionalizëm të lartë në negociatat me BE- pyetje do ta trajtoj më poshtë në diskutimin tim. Ne në si dhe ndërtimin dhe zhvillimin e kapaciteteve mendojmë se nga një qeverisje e mirë fitojnë të gjithë implementuese të detyrimeve që prodhon shqiptarët, ashtu sikurse nga një qeverisje e keqe marrëveshja e stabilizim – asocimit. humbasin po të gjithë. Ministria e Integrimit do të bëjë të mundur Elektorati shqiptar nuk mund të ndahet në bërjen publike të të gjitha informacioneve përfitues dhe të humbur, sepse ai është një tërësi nëpërmjet përmirësimit të sistemeve që pret nga cilado qeveri që vjen në pushtet një menaxhuese të informacionit. Ne e konsiderojmë politikë dhe një të ardhme më të mirë. Prandaj sfida këtë si një nga çelësat e fitores sonë në çuarjen është e hapur për Qeverinë që prezantohet sot përpara të procesit të integrimit europian, i cili përpara nesh dhe beteja politike që ne kemi shumë si bazë të tij ka pikërisht transparencën dhe vite që po e zhvillojmë në këtë auditor, po kështu eficencën. Gjithashtu, një rol të fuqishëm do të vazhdon, por tashmë me një ndryshim rolesh dhe luajë dhe thellimi i marrëdhënieve me nga aktorë të ndryshëm. delegacionin europian në Shqipëri si dhe Kuvendi i ri në një pjesë të mirë të tij, i dalë nga strukturat e tjera të Komisionit Europian si rezultatet e proporcionalit është jolegjitim dhe ky udhëheqëset kryesore të Shqipërisë në këtë është një handikap i këtij Parlamenti që patjetër do proces tepër të rëndësishëm. Sigurimi i vlerësimit të rëndojë në identitetin dhe në cilësinë e maksimal, nga ana e Komisionit Europian për veprimtarisë institucionale të tij. E kujt është ecurinë e marrëveshjes së stabilizim – asocimit përgjegjësia? Padyshim e dy partive kryesore dhe të planit përkatës të masave do të jetë një politike të vendit që hartuan kodin më të fundit nga arrtijet e pritshme të punës sonë në këtë zgjedhor duke u nisur thjesht nga interesat e tyre mandat që ne po marrim. dhe që në mënyrë të ndërgjegjshme në bashkëpunim Të nderuar kolegë, unë jam e bindur se në këtë me dy-tre parti të tjera politike shtrembëruan vullnetin sallë, ashtu si dhe jashtë saj ka njerëz të e lirë të shqiptarëve në zgjedhjet e 3 korrikut, duke përkushtuar të cilët e shohin integrimin e Shqipërisë i damkosur këto zgjedhje si nga më të pandershmet në Europë shumë më të rëndësishëme sesa e zhvilluara tani në Shqipëri. ngjyrimet e tyre politike, prandaj ju kërkoj të gjithë Ne duam të besojmë se Qeveria juaj duke juve që të bashkëpunoni me ne në këtë proces të reflektuar thellë në gabimet që janë bërë do të gjatë e të vështirë, por shumë të dëshiruar nga të bëjë përpjekje reale që siç edhe thuhet në
68 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
program që “manipulimi me votën e qytetarëve që të mund të realizojë në praktikë shumë gjëra do të marrë fund njëherë e përgjithmonë” për këtë nga ato që janë thënë në programin e Qeverisë. qëllim është e nevojshme në radhë të parë e sa Me falni zonja Kryetare, edhe dy minuta se më shpejt të nisë e të përfundojë reforma e plotë dëshiroj të ngre nja dy probleme për programin e zgjedhore. politikës së jashtme që e kam lexuar me shumë Unë e lexova me vëmendje programin, por vëmendje dhe që dëshiroj t’i nënvizoj. ndonëse shprehet angazhimi për të Së pari, drejtimet kryesore të politikës së bashkëpunuar me opozitën për hartimin e kësaj jashtme, me të drejtë, siç konstatohet dhe në këtë reforme të plotë zgjedhore nuk ka afate dhe kjo program, nuk ndryshojnë nga ato parardhëset. Janë krijon shqetësime. bërë përpjekje për të nënvizuar me theks disa politika Përcaktimi i tyre do të ishte një tregues i qartë ekzistuese në marrëdhënie me vende të veçanta i angazhimit konkret të PD-së për të kontribuar ose për të nënvizuar e specifikuar me një terminologji realisht në përfundimin e reformës së thellë e të tërheqëse disa koncepte dhe praktika të njohura në vërtetë zgjedhore, aq shumë të domosdoshme për veprimtarinë diplomatike edhe të qeverive të zgjedhjet e ardhme vendore dhe parlamentare. mëparshme. Ne kemi vuajtur dhe vuajmë pikërisht nga Gjithsesi fakti që po shprehet një vullnet i qartë zvarritja e çështjeve themelore dhe do të sugjeroja për të vazhduar reformat në realizimin e synimeve që Qeveria e re, sa më shpejt që të jetë e mundur, për integrimin euroatlanitik të vendit është për t’u të mund të marrë përsipër, sigurisht në përshëndetur, por duke studiuar programin vë re që bashkëpunim me opozitën, nismën ligjore për ka disa mungesa dhe po shpreh disa sugjerime: fillimin e një reforme të thellë, e cila do të na çonte Duke qenë se programi është dokumenti zyrtar në zgjedhjet e ardhshme për pushtetin vendor me i Qeverisë së re nuk mund të mos bëjë përshtypje një paketë të plotë zgjedhore që do të bënte realitet boshllëku që ekziston në program përsa i përket po kështu atë angazhim që ka marrë në programin çështjes së Kosovës. Zoti Kryeministër dhe Ministri e saj Partia Demokratike, që manipulimi me votën i jashtëm në fjalimet e tyre u përpoqën ta plotësojnë e qytetarëve të marrë fund njëherë e përgjithmonë. këtë boshllëk. Unë mendoj që në një program Si parti e qendrës së majtë me profil të qeveritar çështja e Kosovës duhet të ishte trajtuar theksuar social, Demokracia Sociale sigurisht që me ata terma që e trajtuan zoti Kryeministër dhe do të mbështesë të gjitha ato reforma dhe gjithë zoti Ministër i Jashtëm në fjalimet e tyre. Programi ato masa që kanë për synim përmirësimin e është dokument dhe një qeveri gjithmonë gjykohet ndjeshëm, për të mos thënë rrënjësor të nivelit të nga dokumenti, gjykohet nga ajo çfarë është e jetesës, të reduktimit të pabarazisë, të uljes së shkruar në program. varfërisë, të ngritjes së nivelit të jetesës së E dyta, mendoj se ka një shmangie në një nga shtresave sociale në nevojë, në përgjithësi përparësitë e politikës së jashtme të shtetit shqiptar mbështetjen e të gjitha programeve sociale dhe gjatë gjithë këtyre viteve. Ndoshta është një ne do të mbështetnim reforma të tilla të qeverisë shmangie e lehtë, po kush është specialist mund së Partisë Demokratike, sepse ato u shërbejnë ta kuptojë që tonalitetet e nënvizuara, për sa u përket të gjithë shqiptarëve dhe jo një pjese të tyre, por marrëdhënieve me vendet e rajonit dhe me vendet duam të paralajmërojmë që tani që programi në fqinje, janë të zbehta ndonëse ato në ecje e sipër një masë të madhe ka një karakter disi mund të forcohen. propagandistik. Pra, nuk ka një dallim të qartë Përveç kësaj mendoj se në orientimet e midis programit elektoral që afishoi Partia politikës së jashtme duhet të ketë një Demokratike dhe programit qeveritar. Aty gjenden përshkallëzim të qëndrimeve në marrëdhëniet me të gjithë treguesit që ne dëgjuam gjatë gjithë mjaft shtete të tjera. Vura re që mungojnë fushatës elektorale dhe që tashmë janë transferuar nënvizime për marrëdhënie me vende të tilla të në programin qeveritar. mëdha, të paneglizhueshme, siç është Rusia. Unë dua të besoj dhe do të më pëlqente të besoja Në qoftë se përmendim Kinën, në qoftë se që të gjitha këto të mund të bëhen dhe do të isha, përmendim Japoninë, në qoftë se përmendim së bashku me kolegët e mi, ndër njerëzit që do t’i Kanadanë nuk mund të lëmë jashtë vëmendjes mbështesin këto gjëra. Por dua të theksoj që tani një fuqi të madhe botërore, siç është Rusia, që Qeverisë do t’i duhet një angazhim mbinjerëzor pavarësisht se në çfarë niveli ndodhet sot, por
69 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
ajo ka një ndikim, është anëtare e përhershme e prodhuesve të saj. Këshillit të Sigurimit etj. Dhe po kështu nuk do Unë do të paraqes këtu disa prej shtyllave të mund të linim mënjanë vende të tjera me mjaft themelore të këtij programi. peshë në Bashkimin Europian, do të përmendja Çështja e parë dhe më e rëndësishme është: këtu Spanjën ose vendet skandinave, të cilat 1.Përmirësimi i menaxhimit të tokës. Ne i gjithsesi duhen përmendur dhe duhet tërhequr garantojmë fermerët shqiptarë se do të zgjidhim vëmendja në marrëdhëniet me to. Por unë kam përfundimisht çështjen e pronësisë mbi tokën, besim, dhe këtë dua ta shpreh, se kolegu ynë duke garantuar të drejtat e fituara me ligjin nr. Mustafaj që është një diplomat me mjaft përvojë 7501. Kjo do të shoqërohet me zgjidhjen dhe për shumë vite në Komisionin e Jashtëm, përfundimtare të problemit të kthimit dhe do të dijë që shumë gjëra, të cilat nuk janë kompensimit të pronave. Brenda një viti, për të vendosur në program, t’i përpunojë s bashku me realizuar të drejtat e pronësisë, ne do të Komisionin e Jashtëm. riaktivizojmë me ritme të larta projektin e Edhe një herë tjetër, të nderuar kolegë deputetë, regjistrimit të tokës, si dhe përmirësimin, forcimin dua t’ju them që ne do të jemi roje për zbatimin e dhe rritjen e eficencës së sistemit të regjistrimit programit të Partisë Demokratike dhe të Qeverisë të pasurive të paluajtshme. Ky proces është së saj. Për këtë të mos ketë asnjë dyshim. Në qoftë penguar seriozisht, për faktin se në këta tetë vjetët se sot mund të bëjmë një akt mirësjelljeje dhe etike e fundit, si rezultat i largimit të organizmave politike, nesër do të jemi vazhdimisht në vëzhgim donatorë dhe i udhëheqësve teknikë të procesit të rreptë të programit dhe të zbatimit të tij. të regjistrimit të pasurive, të cilët konstatuan Falemnderit! keqmenaxhim të fondeve dhe konflikte Jozefina Topalli – Falemnderit, zoti Milo! ndërinstitucionale, mungesë të reformimit të Fjalën e ka zoti Gjana. institucioneve, si dhe mungesë eficence të tyre. Të përgatitet zoti Nikollë Lesi. Ne angazhohemi t’i japim fund kësaj situate, t’i Për procedurë, zonja Dade. rialokojmë fondet e duhura, të ndërtojmë bazën Arta Dade – Falemnderit, zonja Kryetare! ligjore dhe rrjetin e duhur institucional për ta Mendoj se nuk është etike dhe është mungesë përmbyllur procesin. respekti që një numër i madh ministrash që kanë Në përmirësim të menaxhimit të tokës, marrë fjalën këtu kanë lexuar fjalë për fjalë materialin çështja e një menaxhimi, në konceptin fizik të që na është vënë përpara, të cilin të jeni të bindur saj, e erozionit masiv, si një nga shkaktarët që opozita e ka lexuar dhe studiuar me laps në dorë. kryesorë të përmbytjeve dhe dëmeve në tokat e Edhe në shkollë, nëse nxënësi ose studenti që vjen ulëta fushore, do t’i kushtohet një rëndësi në provim merr dhe lexon tekstin sigurisht që nuk parësore. Për këtë qëllim do të ndalohen mund të kalojë. veprimtaritë e ndryshme shfrytëzuese në vendet Falemnderit! me rrezik të lartë të erozionit, si dhe do të Jozefina Topalli – Falemnderit, zonja Dade që mbështetet fuqishëm me programe të posaçme e keni nënvizuar. Fjalën e ka zoti Gjana. rehabilitimi i sipërfaqeve pyjore dhe kullotsore, Jemin Gjana – Zonja Kryetare, do të zbatohet me programe të posaçme Kolegë të nderuar, rehabilitimi i sipërfaqeve, do të përmirësohet dhe Me gjithë potencialet e konsiderueshme, do të zbatohet me rreptësi legjislacioni për të gjendja e bujqësisë shqiptare vazhdon të mbetet kontrolluar ndërtimet në tokat bujqësore. Parimi sot në nivele te mjeruara. Më duhet të theksoj “dëmtuesi paguan koston e plotë” do të zbatohet se premtimet e pambajtura të dy legjislaturave me rreptësi. të drejtuara nga majta përbëjnë shkakun Çështja e dytë e këtij programi mbetet favorizimi themelor të kësaj gjendjeje. Qeveria e koalicionit i prodhuesve të bujqësisë, me qëllim që fermerët të djathtë, edhe pse e ndërgjegjshme se sektori shqiptarë të mos kultivojnë njësoj të gjitha kulturat. i bujqësisë nuk mund ta radhisë Shqipërinë në Ne do t’i japim një trajtim përparësor në politikat e vendet e pasura, mbetet tërësisht e angazhuar zhvillimit agrar frutikulturës, prodhimeve në sera, të zbatojë një program, i cili do të përmirësojë vreshtarisë dhe blegtorisë. Bimët e arave sigurisht ndjeshëm produktivitetin dhe konkurueshmërinë do të mbështeten aty ku ka interes dhe mundësi. e bujqësisë, si dhe nivelin e jetesës së Përveç të tjerave, kjo do të arrihet përmes:
70 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
- përmirësimit të kuadrit ligjor dhe harmonizimit e konsumatorit dhe është një nga aspektet më të tij me kuadrin ligjor të Bashkimit Europian; delikate për integrimin e produkteve shqiptare në - identifikimit dhe zbatimit të politikave tregjet jashtë vendit. Importet e pakontrolluara të favorizuese fiskale dhe mbështetje të tjera për produkteve ushqimore, importet e pakontrolluara rritjen e aftësisë konkurruese të produkteve; të imputeve dhe materialeve mbjellëse, si dhe - ndërtimit të regjistrit kombëtar të fermerëve, falsifikimi i imputeve janë të dukshme në të gjitha me qëllim përcaktimin, zbatimin dhe tregjet e vendit. Pushtetarët me konflikt monitorimin më të mirë të politikave dhe interesash në këtë sektor, si dhe bizneset e lidhura ndërhyrjeve favorizuese për të siguruar një me ta kanë krijuar sot një rrjet gati-gati mafioz, proces transparent dhe më efikas të këtyre që cenon rëndë sigurinë ushqimore në vend dhe ndërhyrjeve; mbyll portat për në tregjet e tjera. Ne duhet të - shumëfishimit të aksesit në sistemin e kredisë, garantojmë: nëpërmjet zgjerimit të skemave të - harmonizim të legjislacionit ushqimor me mikrokredisë e deri te Banka e Zhvillimit Agrar standartet e BE-së, e Rural, sipas modelit reciprok, si dhe do të - ngritjen e Entit të Ushqimit dhe shmangien e rritet mbështetja me teknologji, mekanikë e konflikteve ndërinstitucionale, impute të tjera bujqësore për të cilat TVSH-ja - largimin nga pozitat kyçe të vendimmarrjes dhe do të jetë vetëm 6%, pra tre herë më pak sesa të kontrollit të zyrtarëve me konflikt interesash është sot. në këtë fushë, të cilët besoj se do të largohen Shtylla e tretë e këtij programi do të jetë prej aty pa shkuar ende nën karriget e drejtimit çështja e agrobiznesit dhe agroindustria. Gjatë të ministrive. këtyre viteve do të ketë një rritje të ndjeshme të Së pesti, investimet në sektorin e bujqësisë. investimeve në favor të zhvillimit të agrobiznesit Edhe pse bujqësia ka thithur investime të dhe agroindustrisë, me qëllim rritjen e konsiderueshme, efektiviteti i tyre në këta 8 vjetët konkurrencës në tregun vendas dhe në atë e fundit lë shumë për të dëshiruar. Gjëja e parë rajonal. që do të kërkojmë do të jetë të shohim dhe të Në sektorin e agrobiznesit do të zbatohen kemi një raport vlerësimi të këtyre investimeve politika lehtësuese fiskale, si përjashtim trevjeçar dhe impaktin e tyre në bujqësi përmes një nga tatimet për bizneset e reja agrare dhe projekti serioz. Kjo për t’i shërbyer dhe një agroindustriale, ulje me 20% më pak të tatimit riorientimi më të mirë të investimeve. Veç të mbi fitimin për bizneset e orientuara në eksport. tjerash, për rritur efektivitetin, ne do të synojmë Në vitet e Qeverisë socialiste konkurrenca e një koordinim më të mirë të ndërhyrjeve pandershme e monopoleve qeveritare frenoi investuese, përmes Buxhetit të Shtetit dhe të zhvillimin e lirë të këtyre sektorëve dhe atyre që vijnë nga organizma të ndryshëm komercializimin e produktit vendas. Programi ynë donatorë, si dhe do të programojmë investime të në këto vjetët e ardhshëm në këtë sektor do të integruara në zonat dhe rajonet me rëndësi mbështesë rritjen e shpejtë dhe të diversifikuar bujqësore të vendit. të agrobiznesit dhe industrisë agropërpunuese. Investimet në ujitje dhe në kullim do të vazhdojnë Një nga masat më të shpejta që do të ndërmerren të ruajnë përparësinë e tyre, duke vlerësuar do të jetë hapja e tregut në këtë sektor, i cili sot eksperiencën e më shumë se një dekade të është në kontrollin e grupeve të mëdha të lidhura projekteve të ujitjes në Shqipëri. Ne do të ecim edhe me qarqet e ish-qeveritarëve. Zhvillimet në në drejtim të vlerësimit të efektivitetit të këtyre sektorin e bujqësisë dhe të agroindustrisë do të investimeve, të diversifikimit të tyre, të studimit dhe mbështeten dhe nga ngritja e fuqizimi i sistemit zbatimit të metodave diferente në ujitje, përveç atyre të kontrollit, certifikimit e standardizimit të gravitacionale, duke e mbështetur procesin, produkteve bujqësore e agroushqimore për të përveçse te komuniteti përdorues, edhe te autoritetet garantuar konsumatorin vendas dhe aksesin në e zgjedhura vendore. rritjen e eksporteve. Projektet e investimit në bujqësi do të fitojnë Shtylla e katërt do të jetë çështja e sigurisë më shumë transparencë, do të jenë të ushqimore. Gjendja e sotme e kushteve të sigurisë kontrollueshme, nuk do të mbetet një qark i mbyllur, ushqimore mbetet një problem serioz për mbrojtjen i cili shpeshherë i transferon përgjegjësitë atje ku
71 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
nuk janë. Ky është kushti më real, burrëror dhe politik. Ka Dua të theksoj se ata që janë në drejtim dhe në mundësi që ajo karrige që na la zoti Nano të jetë menaxhim të projekteve dhe ata që do të synojnë me virus. Qenka virusi ikje. Grupi im parlamentar të vijnë për të marrë menaxhim projektesh duhet t’i sugjeroi që kjo karrige të digjet dhe të ndërrohet se përmbahen kredos për të punuar aty me duar të është karrigia e Nanos. pastra. Më ndryshe, ata që janë duke menaxhuar Kështu që, nëse më lejoni, pa u futur në urgjent duhet të lënë vendin dhe të mos shpresojnë sekondat e diskutimit që më takojnë, e nderuara të vijnë në drejtim dhe në menaxhim projektesh ata Kryetare, Kryeministri është serioze dhe normale që mendojnë se mund të vijnë aty për të vjedhur. që të jetë në sallë. Nuk e di nëse mund ta lajmëroni. Marketingu dhe problemet e marrëveshjeve të Nëse ju e gjykoni unë vazhdoj, por nuk është tregtisë së lirë dhe të marrëdhënieve me OBT-në do normale. të jenë një prej shtyllave të tjera të programit të E nderuara Kryetare e Parlamentit, bujqësisë. Për të rritur aksesin e fermerëve në treg, Të nderuar kolegë deputetë, do të investojmë për ngritjen e tregjeve dhe të pikave I nderuar zoti Kryeministër, që po na ndjek ose të grumbullimit në qendrat kryesore tregtare të që mund të vish. vendit, ngritjen e tregjeve rurale, përmirësimin e Që në fillim dua të deklaroj votën pro infrastrukturës të grumbullimit, etiketim e Kryeministrit Berisha prej 2 deputetëve të Partisë standardizim etj. Demokristiane dhe nuk ka si të ndodhë ndyshe, Hapja tregtare e vendit do të vazhdojë sipas pasi demokristiantët janë pjesë e koalicionit të angazhimeve të ndërmarra nga shteti shqiptar në përpara 3 korrikut, të koalicionit të shpresës për kuadër të OBT-së dhe të marrëveshjeve të tregtisë shqiptarët, të koalicionit të fitores. së lirë, duke e konsideruar hapjen si mundësi për Demokristianët kanë qenë të parët, madje më shumë eksporte, por duke rishikuar regjimin e shumë muaj përpara 3 korrikut, që kanë promovuar hapjes për produkte të veçanta, mbështetur në dhe mbështetur kandidaturën e zotit Sali Berisha mekanizmat rinegociues që vetë këto marrëveshje si Kryeministër të Shqipërisë, duke e mbrojtur me ofrojnë. argumente bindëse këtë kandidaturë në një kohë Dhe çështja e shtatë, po aq e rëndësishme e kur shumë të tjerë, të cilët sot janë ministra të këtij programi, është çështja e reformës strukturore. qeverisë së tij, ishin skeptikë ndaj shpalljes së Një vend të rëndësishëm në këtë reformë do të emrit të zotit Berisha si Kryeminsitër përpara zërë ristrukturimi i institucioneve kërkimore, si dhe zgjedhjeve. rritja e eficencës së tyre në shërbim të zhvillimit të Demokristianët kanë mbajtur një qëndrim të tillë, bujqësisë. Unë dua të veçoj këtu mbështetjen që të bindur se kishte ardhur koha për ndryshim dhe do të marrë Instituti i Veterinerisë dhe ai i Studimit pa kërkuar paraprakisht asgjë si shpërblim për të Tokave, por ndërkohë do të marrë fund letargjia kontributin tonë në fitoren e koalicionit të djathtë, në Sektorin Kërkimor dhe Shkencor të Bujqësisë. kur keni qenë ju, zoti Berisha, që keni shpallur gjatë Ne do të mbetemi të hapur për të vlerësuar të fushatës elektorale se nëse fiton koalicioni i djathë aftët dhe produktivët, të gjithë ata që përbëjnë bazën do të jetë pikërisht ky koalicion i nënshkruar me e vërtetë të shkencës bujqësore shqiptare. PD-në, përpara zgjedhjeve, edhe koalicion i Qeverisë Dua të deklaroj këtu se marrëdhëniet midis së ardhshme. Por sot, dy muaj pas përfundimit të Ministrisë së Bujqësisë dhe Univerisitetit Bujqësor zgjedhjeve, demokristianët ndihen të zhgënjyer dhe të Tiranës do të njohin zhvillime të reja, sepse do ta të tradhtuar, megjithëse janë të rreshtuar në kampin konsiderojmë këtë Universitet si një bazë fitues, e gjejnë veten të përjashtuar nga të gjitha gjeneruese për ide dhe për mbështetje. nivelet e qeverisjes dhe jo vetëm kaq, por janë edhe Falemnderit! të fyer, pasi jo vetëm nuk janë pranuar në Jozefina Topalli – Falemnderit, zoti Gjana! bashkëqeverisje, por as nuk janë sqaruar për Fjalën e ka Zoti Lesi. mospërfshirjen në qeverisje. Nikollë Lesi – E nderuara zonja Kryetare, Ndoshta kërkesat tona për pjesëmarrje në Mendoj që nuk është serioze që Kryeministri qeverisje dikujt në Partinë Demokratike i janë iku. Unë jam mësuar të flas sy për sy me dukur të fryra, të tepërta ose të pamiratuara. kryeministrat. Është mirë që nëse ndodhet në Megjithatë ne kemi ofruar pjesëmarrjen në ato mjediset e Parlamentit Kryeministri të vijë në sallë. nivele e pozicione ku Partia Demokristiane
72 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
mendoi se kishte kapacitetet e duhura për të padiskutueshme në luftën ndaj korrupsionit dhe kontribuar. trafiqeve dhe në kryerjen e reformave të Dyshojmë dhe shpresojmë të mbetet dyshim, domosdoshme që kërkohen nga Bashkimi se përjashtimi i Partisë Demokristiane nga Europian. Edhe njëherë do të doja të përsërisja se bashkëqeverisja ka ndodhur vetëm se ne guxuam ne besojmë në ndershmërinë e Kryeministrit në të kritikonim ardhjen në qeverisjen e djathtë të një raport me korrupsionin dhe tundimin nga të mirat partie krejtësisht të majtë dhe se ju kemi kujtuar që vijnë nga pushteti. Këtë e kam pasur, e kam se ministri që e keni thirrur në kabinet, që quhet dhe do ta kem bindjen në ndershmërinë dhe Lufter Xhuveli, është njëri prej atyre që kemi kritikuar korrektesinë e Qeverisë Berisha. Por nuk mund të këtu në Parlament me Kryeministrin Berisha, si një kemi të njëjtin besim se e kemi edhe për disa nga ministrat më të korruptuar të qeverisjes së ministra që Kryeministri ka emëruar dhe janë këtu Partisë Socialiste. para jush e pas meje, ndaj do të jemi roje e Megjithatë, pavarësisht nëse do të jemi apo jo premtimeve elektorale që kemi dhënë, por në qoftë pjesë e bashkëqeverisjes së koalicionit të djathtë, se disponojmë fakte, dokumente apo çështje ne shpresojmë se Kryeministri Berisha do të jetë korrupsioni nga ministrat e këtij kabineti, atëherë garant i premtimit të bërë për luftë pa kompromis do të kërkojmë që Kryeministri t’i shkarkojë dhe t’i kundër korrupsionit. penalizojë, siç duhet të bëjë edhe për disa ish- Gjithashtu, ne kërkojmë nga Kryeministri ministra të Fatos Nanos që kanë dosje dhe fakte Berisha që të mbajë premtimin e bërë publik në korruptive mbi supe. Parlamentin e vitit 2004 ose më saktë një ditë Sipas mendimit tonë, kjo Qeveria e Kryeministrit para seancës parlamentare të 8 nëntorit 2004, Berisha, që ka sjellë për votim, nuk është më e kur votohej për heqjen e imunitetit tim si deputet mira dhe më përfaqësuesja që duhet të nxirrte me padi të familjes Nano, ku Kryeministri koalicioni i djathtë i 3 korrikut. Nuk mjaftojnë vetëm Berisha, asokohe lider i opozitës, ka deklaruar emrat e ministrave Genc Ruli, Ridvan Bode, Fatmir pikë për pikë: “Me ardhjen në pushtet të Mediu, Genc Pollo apo Sokol Olldashi për të na demokratëve do të hetojmë çdo biznes ilegal të dhënë garancinë e një qeverisjeje korrekte. Unë kam kësaj familjeje, si dhe hetim të plotë të dosjes dalë para njerëzve më 3 korrik me zotin Berisha së Shkallnurit”. Duke e ditur që Kryeministri dhe kam pasur parasysh që në qeverisjen e pas 3 Berisha nuk është edhe Prokuror i Përgjithshëm, korrikut do të jenë në kabinet si ministra edhe por ai ka mazhorancën dhe kredon politike për potencialet intelektuale dhe profesionale të Bamir të kërkuar zbardhjen e plotë të kësaj dosjeje, Topit, Jozefina Topallit, jo se nuk është në vend të duhet t’i qëndrojë korrekt premtimit që u ka bërë nderuar, por nuk e ka vendin aty, këtu duhet ta kishe, shqiptarëve. Në rast se Kryeministri nuk nxit Spartak Ngjelës, Preç Zogajt, Ylli Pangos, Rexhep zbardhjen e këtyre akuzave që keni bërë, atëherë Ukës, Majlinda Bregut, Genc Jukës, Safet Sulës më lind e drejta të dyshoj se koka ime në dhe ndonjë tjetri. Këtë imazh kam pasur kur kam çështjen e imunitetit në duelin me Fatos Nanon premtuar përkrah Kryeministrit, nuk kam menduar vjet dhe këtë vit është përdorur edhe nga se do të vijnë një urdi tjetër në qeverisje, por kjo Kryeministri Berisha për të ardhur në karrigen është zgjedhja e Kryeministrit, ky është ekipi me ku është sot. të cilin ai mendon të përballet me këta në 100 ditët Zoti Kryeministër, e para. Pasi e studiuam programin e Qeverisë suaj, Zoti Kryeministër, ne shprehemi pro tij, por duhet që brenda 100 ditëve Ju keni premtuar para 3 korrikut se do të ju dhe Qeveria juaj të mbani premtimet. Në këto respektoni e do të sillni në Qeveri elementin femër, 100 ditë dy votat e Partisë Demokristiane do të por në këtë kabinet ju keni zgjedhur vetëm një, jenë përherë pro jush dhe çdo veprimi të një ministre, e cila fatmirësisht sonte e kaloi Kryeminstrit Berisha dhe kjo do të zgjasë për sa provimin shkëlqyer, por është vetëm një. Ku janë kohë Kryeministri që nuk ndodhet në sallë do të premtimet për KOP-in, për parlamentarët e tjerë mbajë premtimet e bëra në fushatën elektorale, që ndodhen në sallë apo gënjyet? Duke duke ju siguruar që do të jemi oponencë dhe jo përfunduar, më duket t’ju kujtoj, të nderuar opozitë, e fortë, por të ndershëm të Qeverisë suaj. deputetë, dhe Kryeministrit tim, ish-mik, se çdo Përkrahja jonë do të jetë e hapur, e parti politike, e cila ishte përkrah jush para 3
73 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
korrikut, ka premtuar dhe fatmirësisht sot ka nga ne, natyrisht për të të hequr zotëri, patjetër përfaqësuesit e saj në Qeveri dhe i mban për të të hequr. Natyrisht si të gjithë shqiptarët po premtimet. prisja që të dëgjoja njeriun e ri, por jo të Enver Partia Demokristiane i mbetet t’i lutet zotit Lufter Hoxhës sonë, por të ndryshimit të madh. Për fat Xhuveli që t’i realizojë premtimet që kam bërë unë të keq hiç gjë kishe ndryshuar. Dëgjova një fjalim në fushatë para 3 korrikut. Ju lutem, miku im fushate, por një program Qeverie. Mësova pengun Xhuveli, mbani premtimet për ato që kam kërkuar tënd të madh, qershorin e vitit 1997. Këtu ia vlen për ministrat e korruptuar që të shkojnë para të ndalem 1 sekondë, nuk paske kuptuar drejtësisë, edhe ju vullnetarisht të shkoni atje. absolutisht asgjë zotëri. Po të lutem, po të Përfundimisht më mbetet t’i uroj Qeverisë dhe përgjërohem nuk do ta bëja kurrë këtë po të kishte Kryeministrit udhë të mbarë në këto vite të vështira qenë një ngjarje tjetër, por lëre atë plagë të mbyllet. dhe përballje me një opozitë që nuk është pastruar. Janë mijëra varre, janë mijëra familje që kanë Falemnderit! humbur të dashurit e tyre. Edhe këtë po ta sugjeroj Jozefina Topalli – Falemnderit, zoti Lesi! Ia që të mos e bësh më. nxorrët gjumin të gjithëve. Shikoje për herë të parë dhe të fundit Shqipërinë Fjalën e ka zoti Erion Braçe. e tanishme. Shtetin që po të dorëzojmë me çelësa Erion Braçe – Nuk dal atje se për respekt të në dorë, që po ta lëmë me dosje të posaçme dhe zonjës Topalli nuk mund t’i kthej kurrizin, kështu që kujto shtetin që i ngece në dorë Kryeministrit Fino. ata burrat që janë aty ia kanë bërë atë punë, por Kaq dhe asgjë më tepër. unë nuk e bëj këtë. Natyrisht që programin e Ramushit kishte U bë e tepërt që të merremi me të njëjtin fenomen kopjuar. Po i them Ramush, për shkak të që përmendi zoti Blushi, po e përsëris edhe unë, që familjaritet që duhet të ketë çdo shqiptar me këtë ne të medias kërkojmë më tepër respekt, megjithatë shqiptar të madh, tani mund ta ngresh shaminë u tërhoqëm njëherë më parë kur refuzuam të zoti Basha, dhe do të kishte dalë një alament dëgjonim fyerjet, kështu që nuk kam ndër mend që programi Qeveria. Në fakt nga kjo seancë gjeta ta bëj tani dhe ato që kam edhe për Kryeministrin e se si do të quhet Qeveria jote, e mazhorancës Shqipërisë do t’i them tani. numerike, sepse popullore nuk është, 128 mijë Zoti Kryeministër, vota jemi ne sipër teje dhe mbi Xhuvelin. Qeveria Zotërinj zëvendësministra, e shërbimit dhe e shërbesave, por sinqerisht nuk Më ndjeni që nuk do t’ju begenis të gjithëve, por e kuptova pse e përdor njëherë në gjininë unë besoj fort që është ai tek të gjithë ju, pa mashkullore “shërbimi” dhe shumë herë në përjashtim, edhe te zonja Troshani, pra është ai dhe gjininë femërore “shërbesat”. Nuk besoj se e keni nuk jeni ju, megjithatë nuk mund të rri pa ju për të kompensuar mungesën e zonjave në falënderuar Kryeministri për ftesën që ju ka bërë të Qeverinë tënde, tribale e ka quajtur një tjetër gjithëve dhe natyrisht juve për përgjigjen pozitive që shqiptar i madh, patriarkale duket sheshit. Pastaj i keni kthyer, sepse edhe mund ta refuzonit secili. që ti do të jesh ministër i gjithçkaje, e kam ditur, Veçmas për ekspertizën e shkëlqyer profesionale por që do të bëhesh edhe prift edhe hoxhë, e dhe përvojën e madhe në punë që kanë disa prej morëm vesh nga Qeveria e shërbimit dhe e jush, duke filluar nga zoti Olldashi te zoti Xhuveli, shërbesave. Sipas fjalorit të gjuhës shqipe zoti Bumçi dhe te zoti Basha. Natyrisht me shumë shërbimet janë punë për të tjerët, shërbesat janë respekt, zoti Kryeministër, ju e dini që unë nuk kam rituale fetare në kishë, xhami apo varreza. Pra, pasur fare respekt për ju në 32 vjet të jetës sime, thënë ndryshe, Qeveria e shërbimit do të punojë por kësaj radhe ju jeni Kryeministri i vendit tim dhe për Saliun, ndërsa Qeveria e shërbesës do të na duhet t’ju sugjeroj me modesti dy gjëra: ngushëllojë në emër të Saliut. Nuk ka sqarim Së pari, mos e shani më vendin tim. Bëjeni porto, tjetër për këtë. kontrollojeni veten dhe mos e bëj më. Ta quajmë të Duke iu rikthyer atij palo programit po ju them fundit herë këtë që bëre sot. që së pari përgjysmimi i vendosur për biznesin e Së dyti, mos i shpërfill, si po bën edhe tani, vogël është shndërruar në mesatarisht përgjysmim. këta njerëz që keni këtu të opozitës, sepse tregon Unë nuk e kuptoj ekonomisht këtë term. Tvsh-ja që nuk ke ndryshuar fare. Sepse edhe njëherë për ushqimet që vendosmërisht do të ulej në masën përqindja jote do të kthehet në njëqind herë vlerësim 70 për qind nuk përmendet fare. Niveli i dytë i tvsh-
74 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
së që do të ulej në 25 për qind premtohet që do të kam marrë mbi supe një barrë që as më takonte ulet më pak se kaq deri në nivelin e tvsh-së 17 për fare në Parlamentin që shkoi përballë këtyre qind, do të duhej të ishte 15 për qind. Kontributi i njerëzve në nevojë dhe të përvuajtur për shkak të sigurimeve shoqërore që do të ulej deri në nivelin 25 një regjimi kriminal jo më larg se katër, pesë muaj për qind, premtohet të ulet deri në nivelin 35 për përpara. Pra ju në programin tuaj keni premtuar, qind. Tatimi mbi fitimin që premtohej të ulej deri në edhe këtu në sallë e keni thënë gjatë diskutimit, 15 për qind, premtohet të ulet deri në 20 për qind. zoti Bode duhet ta dijë shumë mirë, kompensim Të gjitha këto sipas dokumentit të vitit 2006 të për çdo ditë burgu, sipas Kodit Penal të qeverisjes nuk do të ndodhin gjatë vitit 2006. Në të Republikës së Shqipërisë. Në programin tuaj Kodi pesta dokumentet që ju keni, programi elektoral që Penal është zhdukur. Zotërinj, për shkak edhe të në ditët e para, që në ditët e dyta, program qeveritar fare-fare implikimit tim në vuajtjet e tyre, të jeni në vitin 2006, nuk ka asnjë afat se kur do të ndodhin të bindur që do të kërkoj përditë të mbani këto që thuhen në programin tuaj. premtimin për kompensim të çdo dite burgu, sipas Së dyti, për pensionet. Dyfishimi i Kodit Penal të Republikës së Shqipërisë. Kaq për menjëhershëm i pensioneve, burimi është programin. vazhdimisht RD, datë 2 qershor 2005, në mes të Tani do t’ju them një gjë. Gjatë 8 vjetëve këtu fushatës elektorale, dhe kalimi i tyre mbi në qeverisje të Partisë Socialiste kam qenë në minimumin jetik në programin elektoral është siklet të madh kur zoti Ngjela bënte një pyetje: kthyer në dyfishim të pensioneve gjatë mandatit Cila është skema financiare e programit tuaj katërvjeçar në programin qeverisës dhe në vetëm qeveritar? Pse ka qenë e vështirë t’i kthesh një 15 për qind rritet pensioni në vitin 2006 të përgjigje. Tani, duke ruajtur të drejtën e autorit, qeverisjes. Pra, duke e marrë të mirëqenë rrugën natyrisht më vjen mirë ta përsëris: nuk keni e premtimit, duke parë rritjen vetëm 15 për qind skemë financiare të programit tuaj qeverisës. Pra vitin e parë, shtyhemi të besojmë se premtimi për unë jam i shtyrë të mos e besoj atë që keni shkruar dyfishim nuk do të mbahet, do të duhej të paktën që do të ulni taksat dhe do të rrisni shpenzimet. një tren ngritje 25 për qind, natyrisht me inflacion Më thoni një vend tjetër ku ka funksionuar kjo, të zero për të përmbushur dyfishimin e pensioneve ngjashëm me Shqipërinë, jo me Amerikën, as me në fund të mandatit. Pra, keni gënjyer edhe këtu. Italinë, as me Spanjën, sepse edhe Kryeministri Për energjinë elektrike thoni: furnizim i juaj nuk ngjan as me Bushin, as me Aznarin, as pandërprerë me energji elektrike që këtë vit, me Silvio Berluskonin, lëre më programi juaj, unë premtuar në programin elektoral, burimi është jam i shtyrë ta besoj, por skemë financiare për përsëri RD, 2 qershor 2005, për zgjedhjet e 3 çdo vit të ardhura dhe shpenzime, pra efektin e korrikut është kthyer në energji të mjaftueshme taksave që do të ulen, pavarësisht se nuk do të dhe me çmim sa më të lirë. Ç’do të thotë kjo? ulen fare dhe të shpenzimeve që do të rriten, që Dhe synim për furnizim të pandërprerë me energji thotë zoti Pollo 5 për qind për arsimin, të na i elektrike pas vitit 2007. Ulja e çmimit të energjisë tregoni për çdo vit dhe për katër vjetët e qeverisjes elektrike, ta dëgjojnë shqiptarët, premtuar në suaj. programin elektoral për zgjedhjet e 3 korrikut, Po kopjoni ritmin tonë të zhvillimit, zotërinj. është reduktuar në energji elektrike me çmim sa Keni premtuar në program për rritjen e prodhimit më të lirë në programin e Qeverisë dhe është të përgjithshëm kombëtar 6-8 për qind në vit. Kaq zhdukur fare në 100 ditët e qeverisjes dhe nga viti e kishim edhe ne. Inflacionin 2-4 për qind, kaq e 2006 i Qeverisë. kishim edhe ne. Keni premtuar furnizim me energji Heqja e tvsh-së, pra bërja zero e tvsh-së për elektrike në vitin 2007 pa ndërprerje. Këtë afat energjinë elektrike premtuar në programin kishim edhe ne. Keni premtuar ujë të pijshëm për elektoral, është reduktuar në tvsh vetëm 6 për qind zonën bregdetare vitin e parë dhe keni harruar në programin e Qeverisë dhe nuk ka afat fare se gjithë qytetet e tjera të Shqipërisë që ne i kemi kur do të ndodhë kjo. Pra edhe këtu keni gënjyer. në program, edhe në programin elektoral po të Po i referohemi një çështjeje që e kemi doni, këtë kishim edhe ne. Keni premtuar tatim- diskutuar shumë këtu në Parlament, që është fitimin 20 për qind, kur në janar jeni të detyruar ta kompensimi i ish të përndjekurve politikë. Jam i zbatoni, sepse e kemi votuar një vit më përpara. detyruar ta bëj këtë, sepse unë të paktën 32 vjeç Keni premtuar përgjysmim të taksës së biznesit
75 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
të vogël që ditën e parë, e ka thënë ai zotëria i Gramoz Ruçi - Falemnderit! Qeverisë, dhe do ta bëni në vitin 2006 kur ajo është Në Konferencën e Kryetarëve, kur vendosëm për e votuar botërisht. Pra, ju jeni në ritmin tonë të seancën, vendosëm që do ta vazhdonim deri në orën zhvillimit, në trenin tonë që ne kishim premtuar një. Është ora 1 e 20 minuta. Veç kësaj kam gjatë zgjedhjeve elektorale dhe që i kishim të parasysh edhe një vërejtje lidhur me kombinimin, nënshkruara me të gjitha institucionet e tjera prandaj kërkoj që në ushtrim të funksionit tuaj si ndërkombëtare. drejtuese e seancës, në zbatim të marrëveshjes së Po ju them që në vitin 2006 nuk do të ndodhë Konferencës së Kryetarëve, të deklaroni seancën asgjë. Tatim-fitim 20 për qind është i votuar. Shqiptarët të mbyllur dhe të na njoftoni orën se kur do të e dinë që më 1 janar të vitit 2006 nuk do të presin as vazhdojë seanca. vendimin e këtij Parlamenti, as të Qeverisë së zotit Jozefina Topalli - Po, zoti Ruçi është shtyrë, Berisha. Përgjysmimi i taksës së biznesit të vogël sepse është kërkuar pushim. hyn në fuqi në janar, do të bëhet 1 për qind, e kemi Po, zoti Topi. votuar me paketën fiskale të vitit 2005 dhe absolutisht Bamir Topi - Në vijim të atij mirëkuptimi që asgjë tjetër. Pesnionet që duhet të rriteshin 25 për kemi pasur, natyrisht jo mirëkuptim i plotë, por i qind rriten 15 për qind, pagat që duhet të rriteshin 25 pjesshëm, por gjithsesi duke respektuar hapësirën për qind, rriten 10 për qind. e opozitës për të përcaktuar kohën e debatit, unë E fundit, keni harruar Veriun, zotëri. Nuk keni mendoj që jemi në kufijtë e kësaj tolerance shkruar absolutisht asnjë rresht, nuk keni treguar reciproke. Për ta përmbyllur këtë diskutim, këtu në sallë asnjë program të veçantë, asnjë politikë natyrisht të vonë, por jo të vetmin, sepse e tërë nxitëse dhe zhvilluese për një trevë në nevojë. historia parlamentare për ngjarje të tilla na ka Natyrisht jam i shtyrë të besoj që ju e përdorni Veriun diktuar të qëndrojmë më gjatë seç duhet, besoj thjesht dhe vetëm kundër nesh. Ju e përdorni veriun se do të ishte e rastit që mbas diskutantit të fundit thjesht dhe vetëm për karriget tuaja. Jeni 7 veta ju ne ta mbyllim për sonte dhe të vazhdojmë nesër aty në krye dhe 6 të tjerë këtu poshtë që përfaqësoni në orën 10.00. atë trevë dhe nuk keni asnjë projekt. Jozefina Topalli - Atëherë ia japim fjalën Për ta mbyllur do t’ju them, që pasi mësova sesi diskutantit të fundit dhe e mbyllim. do të quhet Qeveria juaj, pasi lexova programin tuaj, Gramoz Ruçi - Zoti Xhindi nuk është sepse ne ju them se më ngjajnë me qiqra në hell. Meqë hellin e kishim vendosur që seanca do të vazhdonte deri e keni, dua t’ju bëj një dhuratë, këtu keni 180 kokrra në orën 1. Kështu që unë i kam njoftuar deputetët qiqra… që seanca mbaron në orën 1.00. Jozefina Topalli - Fjalën e ka zoti Fatmir Xhindi. Jozefina Topalli - Atëherë e mbyllim seancën. Nuk është në sallë. Seanca tjetër hapet nesër në orën 10.00. Po, zoti Ruçi për procedurë. Falemnderit!
Seanca IV (Vazhdim)
E shtunë 10.09.2005 Drejton seancën Kryetarja e Kuvendit, Seanca e paradites zonja Jozefina Topalli (Çoba)
Jozefina Topalli – Zoti Ruçi e ka fjalën. Jozefina Topalli – Zoti Ruçi, po jua bëj këtë Gramoz Ruçi – Sigurisht nuk do t’i rikthehem favor, nuk po e djeg zotin Xhafa. senacës së djeshme, por po e filloj nga fillimi që Zoti Lulëzim Basha e ka fjalën. jemi sot. Mbërë diskutanti i fundit ka qenë i Grupit Po, zoti Dedja. Parlamentar të Partisë Socialiste. Ju meqë shikoni Taulant Dedja – Falemnderit zonja Kryetare! që zoti Xhafa nuk ndodhet këtu, përsëri ia jepni një Unë nuk besoj se kjo Qeveri është lodhur që në anëtari të grupit socialist për t’i djegur fjalën. ditën e parë të punës, sepse nuk besoj se ka pasur Zonja Topalli, ke bërë një përbetim. Të paktën, shumë punë. Mbrëmë është e vërtetë që kemi nuk presim të jesh shenjtore, por jo kaq horre. vazhduar deri në orën 1:30 të mëngjesit dhe unë do
76 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
të thoja se ju mund ta shtyni dhe disa minuta fillimin kryesore në katër vitet e ardhshme. Krahas tyre do e seancës që këtu të jetë i gjithë kabineti. të fillojnë punimet ose do të përgatiten projektet edhe Falemnderit! për segmente të tjera të rëndësisë kombëtare. Jozefina Topalli – Seanca është e hapur. Ka Integrimi i rajoneve të ndryshme të vendit është pasur për të filluar në orën 10:00. Fjalën e ka zoti po aq i domosdoshëm sa edhe integrimi në tregjet Basha. rajonale dhe globale. Për këtë qëllim do të alokohen Lulëzim Basha – E nderuar zonja Kryetare! fonde të konsiderueshme për investime në rrjetin Të nderuar anëtarë të Legjislaturës 2005-2009 kombëtar dhe rajonal të rrugëve, efektet e të cilit do të Kuvendit të Shqipërisë! të jenë akses më i lartë i rajoneve më pak të Është nder dhe kënaqësi e veçantë për mua si zhvilluara në tregun kombëtar dhe më gjerë, çka do përfaqësues i zonës zgjedhore 33 dhe si anëtar i të sjellë një rritje të shanseve për një zhvillim më të propozuar i kabinetit të ri, t’ju drejtohen sot për herë balancuar në të gjithë territorin. të parë nga foltorja e Kuvendit për të prezantuar Në bashkëpunim me pushtetin vendor dhe në përpara jush edhe një herë objektivat kryesore të respekt të plotë të autonomisë vendore, Qeveria do programit të Qeverisë së re të Shqipërisë në fushën të financojë përmirësimin e infrastrukturës rrugore e transportit, telekomunikacionit dhe punëve publike. të bashkive dhe komunave. Në veçanti në katër vitet Në projektin e ndryshimit të maxhorancës së re e ardhshme do të kryhet shtrimi dhe asfaltimi i 4000 dhe të qeverisë së saj, zhvillimi i një infrastrukture kilometra rrugë rurale me efekte të shumëfishuara moderne që integron vendin me rajonin dhe me në uljen e varfërisë dhe rritjen e mundësive për Europën konsiderohet si kusht bazë për sigurimin zhvillim të zonave rurale dhe malore të vendit. e rritjes së synuar ekonomike dhe për zhvillimin e Në fjalën e tij Ministri i Brendshëm i dekretuar vendit në tërësi. Qeveria do të forcojë kapacitetet trajtoi çështjen e sigurisë rrugore çka është një projektuese dhe zbatuese të projekteve çështje ndërdikasteriale. Edhe në këtë fushë Qeveria infrastrukturore, do të rrisë ndjeshëm alokimin e do të vazhdojë të trajtojë me përparësi masat për të shpenzimeve publike, si dhe do të demonstrojë aftësi adresuar nivelin e ulët të sigurisë rrugore, e cila merr të larta për fitimin e besimit të partnerëve jetën e dhjetra njerëzve dhe shkakton dëme ndërkombëtarë në këtë fushë për të rritur masën e materiale të konsiderueshme. Kjo do te ketë të bëjë financimit grant të kombinuar me kredi nga ana e me përmirësimin e cilësisë së rrugëve dhe tyre. sinjalistikës, zbatimin e procedurave të auditimit të Objektivi strategjik për sektorin e transportit rrugëve që nga momenti i projektimit deri në realizim, është krijimi gradualisht i një hapësire unike dhe të forcimin e disiplinës në qarkullimin rrugor, pajisjen lidhur qarkullimi si në nivel kombëtar, ashtu dhe në me leje qarkullimi bazuar në testime realiste dhe të nivel rajonal dhe europian. Strategjia e transportit pakorruptuara të drejtuesve të mjeteve nëpërmjet do të ketë si bazë udhëzimet dhe kushtet e politikave përmirësimit të sistemit të autoshkollave, të transportit të Bashkimit Europian. Politikat e ristrukturimin e kontrollit teknik dhe edukimin masiv Qeverisë do të konsiderojnë optimizimin e me rregullat e qarkullimit të të gjithë grupmoshave, elementeve të dobishëm të transportit si shpejtësia veçanërisht grupmoshës shkollore. dhe komoditeti i lëvizjes, përkundrejt efekteve Telekomunikacioni dhe teknologjia e negative mjedisore dhe sigurisë në lëvizje. Për këtë informacionit janë faktorë thelbësorë për një zhvillim qëllim infrastruktura rrugore, portuale dhe të shpejtë dhe modern të vendit dhe integrimin e tij aeroportuale do të tërheqin pjesën më të madhe të në Europë. Qeveria do të ndërmarrë reforma që hapin investimeve me burimet publike dhe donatorë. tregun e telekomunikacioneve dhe të teknologjisë Krahas tyre do të eksplorohen forma të sigurta të së informacionit, çka sjell rritjen e investimeve tërheqjes së kapitalit privat si në investim ashtu dhe private në këtë sektor, rritjen e aksesit në shërbim në shfrytëzim dhe mirëmbajtje. dhe rritjen e cilësisë së këtyre shërbimeve. Vazhdimi i korridoreve lindje-perëndim dhe veri- Nëpërmjet nismave ligjore dhe reformave jug me përparësi segmentin e rrugës Lushnjë-Vlorë, institucionale Qeveria do të mundësojë krijimin e ndërtimin e autostradës Durrës-Prishtinë dhe boshtin një tregu konkurrues në fushën e qendror të jugut, zgjerimi i kapaciteteve të porteve telekomunikacioneve, rritjen e përgjegjshmërisë dhe të Durrësit, Vlorës, Sarandës dhe Shëngjinit sipas eficiencës së Entit Rregullator, pa cenuar destinacionit më të përshtatshëm janë prioritetet autonominë e tij, hapjen e tregut për operatorë të
77 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
rinj të shëbimit celular dhe atij fiks, sigurimin e këtij shërbimi në zonat rurale. aksesit të barabartë të interkonjeksionit për të gjithë Brenda vitit të parë të qeverisjes do të përfundojë operatorët në rrjetet e operatorëve me fuqi të transferimi i plotë i të drejtave të pronësisë mbi ndjeshme në treg. Qeveria do të ndërpresë dhe sistemin e ujësjellësve dhe kanalizimeve tek ndëshkojë konfliktin e interesit në këtë sektor dhe pushtetet vendore, duke zgjidhur në favor të tyre favorizimet dhe abuzimet e kryera nga operatorë që edhe çështjet e borxheve, humbjeve, subvencioneve veprojnë në kushtet e konfliktit të interesit. dhe financimeve për investime. Qeveria do të Si rezultat i hapjes së tregut dhe forcimit të mbështesë plotësisht bashkitë dhe komunat që të disiplinës së Albtelekom-it dhe privatizimit të tij në rrisin cilësinë dhe sasinë e këtij shërbimi në mënyrë kushtet e transparencës së plotë dhe dhënies së autonome, njëkohësisht duke i nxitur ato që të shanseve të barabarta investitorëve potencialë, në arriojnë gradualisht që të mbulojnë koston e funksion të interesit më të mirë të publikut shqiptar, shërbimit. Gjithashtu, në sektorin e ujësjellësve do do të synohet të rritet shkalla e depërtimit për familje t’i hapet tërheqjes së kapitalit privat nëpërmjet të telefonisë fikse në masën 90%, duke e trefishuar kontratave koncensionare dhe të menaxhimit. në krahasim me nivelin e sotëm. Qeveria do të hapë Zhvillimi urban do të mbështet në qasjen e tregun për operatorët që ofrojnë shërbime e zhvillimit harmonik dhe të qëndrueshëm kombinuar teknologjisë së informacionit, duke e bërë shtetin me përdorimin racional të territorit urban, zhvillimin një konsumator kryesor të këtij shërbimi, çka do t’i e teknologjisë urbane dhe forcimin e kulturës urbane japë një impuls shtesë këtij sektori deri sa të mund të jetesës. Qytetet e Shqipërisë do të zhvillohen të zgjerohet konsumi privat i tij. Në veçanti investime bazuar në studime afatgjata dhe plane urbanistike në teknologjinë e informacionit në administratën vizionare, që i paraprijnë zhvillimit urban, që i publike nëpërmjet platformës bashkëkohore të paraprijnë zgjerimit urban, që respektojnë tendencat qeverisjes elektronike, si dhe në sektorin e arsimit e natyrshme por edhe i orientojnë ato. Do të hapet do të përbëjën pjesë të rëndësishme të këkesës në tregu i ndërtimeve dhe do të marrin fund praktikat këtë fazë të zhvillimit të tregut të kësaj teknologjie korruptive, diskriminuese dhe klienteliste në dhënien dhe në hapjen e autostradave të informacionit për e lejeve të ndërtimit, por nga ana tjetër do të synohen shqiptarët. të ruhen dhe shtohen hapësirat publike, me prioritet Furnizimi me ujë të pijshëm dhe largimi dhe ato të gjelbërta dhe do të adoptohen masa të forta trajtimi i ujërave të zeza është gjithashtu një prioritet ndëshkuese ndaj abuzuesve dhe zaptuesve të madhor i Qeverisë për të cilin do të alokohen fonde këtyre hapësirave. Kjo do të përmirësojë ndjeshëm të konsiderueshme për investime dhe mirëmbajtje. planifikimin urban dhe do të çojë drejt fundit kaosin Decentralizimi, komercializimi dhe privatizimi do të urban që mbizotëron sot. Në veçanti në zonat urbane përbëjnë elementet themelorë të metodës së futjes me ardhje popullsie nga zona të tjera të vendit, do në treg të këtij sektori dhe mundësinë e rritjes së të mbyllet brenda vitit të parë të qeverisjes, procesi cilësisë dhe sasisë së ofertës së këtij shërbimi. i legalizimit të banesave. Qytetarët do të paguajnë Qeveria do të marrë masa të forta për të disiplinuar 100 deri 400 mijë lekë për legalizimin dhe fitimin e me mjete ligjore shpërdorimin e ujit të pijshëm, rritjen pronësisë mbi tokën. Procesi i legalizimeve do të e disiplinës financiare dhe menaxheriale të shoqërive përshkohet nga elemente socialë në favor të të ujësjellësve, reduktimin e humbjeve të tyre dhe shtresave të varfëra. Ndërkaq shteti merr përsipër uljen deri në minimum të subvencioneve për kompensimin e pronarëve për tokën e zënë nga të shpenzime operative. Qeveria do të tërheqë fonde gjithë të shpërngulurit në të gjithë vendin. Legalizimi të konsiderueshme nga partnerët ndërkomëtarë për i shtesave të pallatave do të bëhet me një gjobë prej investime themelore në teknologjinë e ujësjellësve, 4 për qind të çmimit të tyre. Këto zona do të futen trajtimin e ujërave të zeza dhe në sistemin e në programe të veçanta urbanizimi nëpërmjet kanalizimeve. investimeve të fuqishme në infrastrukturë dhe në Është synimi i kësaj Qeverie që brenda vitit të shërbimet bazë publike të arsimit dhe kujdesit parë të qeverisjes për sezonin turistik 2006, qytetet shëndetësor parësor, por procesi i legalizimit nuk turistike, që nga Saranda deri në Velipojë, të kenë do të bëjë tolerim ndaj abuzimit dhe do të diferencojë ujë pa ndërprerje dhe në vitet në vijim ky nivel të ndërtimet për nevoja sociale nga abuzimet për arrihet në të gjitha bashkitë e vendit, qëllime përfitimi. Në zonat rurale zhvillimi i bashkëshoqëruar me përmirësime të prekshme të infrastrukturës dhe i shërbimeve publike dhe private
78 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
veçanërisht zhvillimet sasiore dhe cilësore në për një qasje të tillë politike, shembulli i djeshëm energji, furinizim me ujë, shfrytëzim të harmonizuar është një fillim i keq. Nuk do të dëshiroja të bëja një të territorit dhe tokës dhe organizim urban të vlerësim të unifikuar për të gjithë kabinetin tuaj sepse fshatrave zhvillimi i arsimit dhe shëndetësisë në këto nuk janë të njëjtën CV në përvojë dhe në aftësi. Nuk zona janë parametrat që do të ndryshojnë thellësisht ka arsye që t’ju paragjykojë ju as t’ju kritikojë ju për cilësinë. programin që na është shpërdarë. Normale edhe Maxhoranca e re angazhohet për një kthim dhe për faktin se disa nga ju e kanë punën e parë në kompesim të pronave në kufijtë maksimal të mundur. zyrë si funksionar shteti, shumica prej jush e Për këtë qëllim do të amendohet ligji aktual duke mësuan që ishin ministra nga gazetat dhe për më eleminuar kufizimet diskriminuese të tij, pronat do keq pothuajse të gjithë ju jeni njohur me programin të kthehet fizikisht kudo ku është e mundur dhe në qeverisës po në të njëjtën ditë me ne. çdo rast tjetër ato do të kompesohen në natyrë me Uroj sinqerisht të mos jeni thirrur në shërbim troje turistike ose vlerën e tregut. Qeveria do të për t’u përdorur, sepse për ata që kanë kohë që lehtësojë në një masë të madhe çështjen e strehimit vetëpërdoren politikisht dhe moralisht nuk ia vlen të të familjeve të pastreha. Për këtë qëllim Qeveria do merresh. Kjo nuk do të ishte në interesin tuaj, por të investojë në ngritjen e 4 mijë apartamenteve të kryesorja në interes të demokracisë, të shpresës cilat do t’u shpërdahen familjeve të pastreha sipas së shqiptarëve që nuk dëshirojnë një qeveri një sistemi transparent dhe të ndershëm. Ky objektiv kukullash politike, por një qeverisje të përbërë nga do të arrihet në bashkëpunim të ngushtë me qeveritarë të përgjegjshëm për përgjegjësinë pushtetin vendor dhe sektorin privat. Ndër kaq do të individuale në qeverisje. zgjidhet brenda këtij mandati çështja e familjeve që Nëse ne do të bënim atë që zoti Berisha jetojnë në banesat e ish-pronarëve, të cilat me personalisht dhe disa të tjerë këtu kanë bërë gjatë mbështetjen që do t’i japë shteti do të pajisen me këtyre 8 viteve me kabinetet tona qeveritare, sot apartamente në kushte të barabarta me mënyrën qytetarët shqiptarë do të dëgjonin vetëm këto fjalë: se si u pajisën famijlet e tjera shqiptare në vitin dushkarakë, hajdutë votash, kriminelë, vrasës, 1993. trafikantë, të korruptuar, programi i varfërisë dhe i Të nderuar anëtarë të Kuvendit të Shqipërisë, mashtrimit dhe turli shprehjesh të tilla që kanë bërë duke përfunduar këtë prezantim ju ftoj të mbështesni çdo njeri normal të ndihet ligsht dhe që më së shmti programin e Qeverisë me votën tuaj dhe kontributin kanë shërbyer për të treguar se sa paemancipuar tuaj parlamentar. ka qenë politika shqiptare dhe sa konfliktuale dhe Ju falemnderit! jokonstrktive ka qenë pozicioni juaj tetëvjeçar. Nuk Ju falemnderit, zonja Kryetare! do të pranoja ta mbush fjalimin tim me shprehje Jozefina Topalli – Falemnderit, zoti Basha! dhe vlerësime të tilla në respekt të moralit tim politik, Fjalën e ka zoti Xhafa! në respekt të zgjedhësve të mi. Ndryshe nga sjellja Fatmir Xhafa – Të nderuar kolegë deputetë! juaj opozitare nuk do të dëshiroja të shprehesha Një fjalë e mençur thotë: “Mos i bëj tjetrit atë që për atë çka pritet të ndodhë nesër. Kjo jo vetëm do nuk do të dëshironin të ta bënin ty”. të ishte paragjykuese, por njëherësh joserioze dhe Të them të drejtën unë dhe shumë kolegë të mi korrekte. të ulur më parë në ato karrike ku rri kabineti juaj Gjithsesi kemi të drejtë të vlerësojmë atë që qeveritar, jemi përballur me një lum të tërë shqifjesh tashmë është fakt, përbërjen e kabinetit dhe dhe fyrjesh për ne për familjet tona, për stafet e programin qeveritar. Është normale që ju të keni pakrijuara ende pa shkelur në zyra dhe pa marrë thirrur në ndihmë organizata jofitimprurëse, për më ende përgjegjësitë tona. Kjo ishte opozita e djeshme, tepër të specializuara në hartim programesh dhe shkolla opozitare e këtyre 8 vjetëve një opozitë, të projektesh qeveritare, por së paku, pavarësisht cilën do të dëshiroja ta harronim si një të keqe që kohës së shkurtër në dispozicion për shkak të nuk duhet të përsëritet më në jetën parlamentare. ngutjes suaj, të kishit mundur të vinit afatet që ju Do të dëshiroja shumë që unë edhe kolegët e keni premtuar zgjedhësve në fushatat elektorale. mi, që i përkasin opozitës së sotme të jemi Programi juaj është bashkim tezash dhe në rastin konstruktiv në opozicionin në respektim të ligjit dhe më të mirë përkthim apo fotokopje e rekomandimeve procedurave parlamentare. Natyrisht edhe nëse të organizmave ndërkombëtare që kanë qenë të maxhoranca e sotme do të ketë realisht vullnetin këshillueshme për ne gjatë tetë vjetëve dhe do të
79 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
mbeten të tilla edhe për shumë vjet të tjera. pjekurisë së forcës sonë politike në institucionet e Shqiptarët duan të dinë konkretisht se çfarë do përfaqësuesve të saj, duke shpresuar të mbyllet të ndryshojë në këtë ndryshim të premtuar. kështu historia e bllokimit të institucioneve dhe të Qeverisja nuk është fushatë elektorale, programet mosrespektimit të rezultateve zgjedhore, qeveritare nuk janë premtime elektorale. Zgjedhësit karakteristikë kjo e njohur e shkollës suaj opozitare. duan të dinë se çfarë do të bëhet konkretisht dhe Për hir të së vërtetës ju keni një shans të madh kur do të bëhet, gjë që i mungon përgjithësisht për të bërë diçka për të hequr sado pak shijen e programit tuaj. Natyrisht jo pa arsye, sepse ju keni keqe të së kaluarës që ju rëndon shumë në CV-në bërë në fushatë elektorale mjaft premtime konkrete tuaj politike, të angazhoheni seriozisht për një bombastike, duke e ditur mirë dhe vetë se shumica reformë të re elektorale. Partia Socialiste nga ana e e tyre nuk mund të realizohen, në program i keni saj, krahas investigimit dhe bërjes publike të të gjitha zëvendësuar me frazeologji të përgjithshme. Ka dhe manipulimeve dhe parregullsive të vërejtura nëpërmjet një arsye tjetër, për disa fusha të rëndësishme si një procesi ligjor dhe transparent, do të japë të gjithë rendi, drejtësia, administrata publike etj., sensitive kontributin aktiv për një reformë zgjedhore të thellë për publikun dhe të monitorueshme nga opozita e dhe profesionale jashtë interesave politike dhe veçanërisht nga institucionet ndërkombëtare, ju keni elektorale. Ne çmojmë se kjo reformë duhet të përdorur frazat e përgjithshme për të fshehur të përfshijë dhe konsderimin e sistemit zgjedhor dhe vërtetën e asaj, që jo thjesht përvoja juaj e të mekanizmave të tjera që lidhen me zgjedhjet. Ne mëparshme qeverisëse, por dhe disa deklarata tuajat kemi deklaruar se vetëm mbi këtë bazë ne mund të publike gjatë dhe pas fushatës parathonë se mund hyjmë në zgjedhjet vendore të vitit 2006 dhe të të ketë prirje për të cenuar rëndë disa standarde të përgatisim fushatën elektorale për zgjedhjet rëndësishme demokratike në mirëfunksionimin e parlamentare në vitin 2007 për të rivendosur, siç këtyre institucioneve me pasoja në respektimin e shprehet edhe zoti Berisha me të drejtë në program, lirive dhe të drejtave të njeriut, të pronës publike legjitimitetin e institucioneve demokratike. dhe private. Në faqet e programit tuaj ndër termat më të Në programin tuaj ju shpreheni se Dushku do të përdorura mbeten ristrukturim, rinovim, rikthim e të arkivohet në histori. Unë e uroj zotin Kryeministër tjera të tilla, të vendosura me kujdes ndërmjet fjalive për këtë deklaratë që bëri, por në parashtresën e tij standarde dhe frazeologjive politike. Të para në nuk kuptohet se kur dhe si do ta bëjë. Nëse keni kontekstin e tyre, të them të drejtën, më lë një shije një vullnet të tillë real e jo demagogjik, fillojeni me të keqe, e parathonë një kthim në disa praktika arkivimin e këtij Parlamenti të konfiguruar politikisht negative të njohura për ju në qeverisjen e mëparshme me skemën e pastër megaDushk. dhe për cilat jeni këshilluar dhe do të monitoroheni Partia Socialiste duke konstatuar se procesi fort jo vetëm nga opozita por dhe nga institucionet zgjedhor, sikurse u vlerësua si i tillë dhe nga ndërkombëtare që kanë qenë e mbeten, jo vetëm komisioni i vëzhgimit ndërkombëtar të zgjedhjeve financuese por dhe bashkëhartuese të programeve nuk i arriti të gjitha standardet, dhe për më tepër të qeverisjes në këto fusha. Për të qenë më korrekt duhet konsideruar se kjo erdhi për shkak të por marr vetëm një shembull. Ju shpreheni se njihni mosrespektimit të angazhimeve nga PD-ja, ka dhe respektoni statusin civil të çdo punonjësi që e konsidruar se rezultati i i tyre është i njohur në ka fituar atë me meritë dhe vetëm ai do të jetë i tërësinë e vet, por politikisht i papranueshëm. PS- garantuar. ja ka njohur legjitimitetin juridiko-formal të kësaj Zotërinj! Nëpunësit civilë statusin e kanë fituar qeverie dhe të kësaj maxhorance duke respektuar në bazë të ligjit, të kritereve të përcaktuara në të që vendimet e institucioneve kushtetuese dhe ligjore, përcaktojnë meritën e çdo konkuruesi. Çdo person zgjedhore dhe gjyqësore. Në një dallim të thellë nga që e gëzon këtë status në bazë të këtij ligji është i sjellja e PD-së në raste të ngjashme, ne respektuam garantuar dhe i mbrojtur prej tij. Çdo qëndrim i kundërt dhe njohëm ligjërisht verdiktet e këtyre do të ishte shkelje e hapur e ligjit. Rivlerësimi i institucioneve. Partia Socialiste nuk përdori rrugën meritave ndoshta nënkupton pr ju rivlerësimin e apo dhe mjete të tjera joligjore për të kërkuar të bindjeve politike për t’i hapur rrugë rekrutimit të drejtën e saj dukshëm të cenuar. Ne vlerësojmë dhe militantëve tuaj partiakë, që disa syresh janë parë inkurajojmë procesin e një tranzicioni normal e gjatë kësaj kohe duke bërë skanimin e administratës demokratik të kalimit të pushtetit si shenjë të aktuale, listat e zëvendësimit dhe deri kërcënimin
80 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
ndaj nëpunësve aktualë. Uroj sinqerisht që të mos institucion, pjesë e sistemit të drejtësisë dhe të ndodhë kjo dhe ju të mos bini në grackën e parapërgatitet opinioni që paaftësinë e mundshme fanatikëve militantë e disa njerëzve pranë jush që të strukturave të ekzekutivit t’ja faturojë këtyre paaftësinë për të bërë reforma e kompensojnë me institucioneve. Organizimi aktual institucional dhe aftësinë për t’u treguar funksionarë besnikë e të kompetencat ligjore të ekzekutivit dhe veçanërisht zellshëm ndaj pozicionit partiak. Kjo do të ishte as të atyre të policisë e bëjnë plotsisëht të mundshme më shumë e as më pak por riaplikimi i të famshmit një luftë efektive ndaj krimit, nëse këto struktura nen 24/2, gjë që do të thoshte jo thjesht hap prapa, janë eficiente dhe të drejtuara nga njerëz por cenim i lirive dhe të drejtave të njeriut, frenim i profesionistë e të ndershëm. Ky është një model procesit të reformave. dhe përvojë e aplikuar brenda apo jashtë sistemit të Në programin tuaj çështjet që lidhen me Bashkimit Europian, prandaj nuk ka përse të drejtësinë zënë një vend të kufizuar jo vetëm si kërkohen zgjidhje të sforcuara nëse ka vërtet vullnet prezantim, por edhe si objektiva dhe angazhime për real politik nga ekzekutivi. kabinetin tuaj qeverisës. Një pjesë e tyre janë Në përfundim, dëshiroj të besoj se ju keni tashmë në proces realizimi, në sajë edhe të mundësinë t’i konsideroni pozitivisht kritikat dhe asistencës financiare e teknike të dhënë e të sugjerimiet pozitive konstruktive të këtij Parlamenti monitoruar nga partnerët ndërkombëtarë. dhe veçanërisht të opozitës. Nëse dëshironi ta Konsideratat e dhëna në vetvete qëndrojnë dhe me ushtroni këtë përgjegjësi dhe veçanërisht të ndonjë përjashtim, pavarësisht se nuk përbëjnë respektoni realisht qytetarët shqiptarë, do t’ju çështje thelbësore, bëjnë pjesë në listën e sugjeroja ta rishikoni këtë program qeveritar, ta rekomandimeve të dhëna nga Brukseli në procesin ripunoni atë për ta sjellë në përputhje me stadin e e diskutimit të marrëveshjes së stabilizim-asocimit. reformave në proces, në përputhje me Kushtetutën Por realisht ato rekomandime, siç janë çështjet që në fuqi dhe kryesorja ta bëni realisht shprehje të lidhen me rekrutimin, karrierën, vlerësimin premtimeve tuaja elektorale. Përndryshe që në këtë profesional të gjyqtarëve e të tjerë, janë seancë të parë slogani juaj elektoral “Koha për rekomandime e prioritete që i drejtohet vetë ndryshim” do të shndërrohet në sloganin gjyqësorit, institucioneve kushtetuese të pushtetit parlamentar “Durim për zhgënjim”. gjyqësor si Këshilit të Lartë të Drejtësisë, Falemnderit! Konferencës Gjyqësore. E artikultuar në këtë formë Jozefina Topalli – Falemnderit zoti Xhafa! nga ana juaj dhe e parë lidhur me disa deklarata të Fjalën e ka zoti Ramiz Çobaj. Përgatiten zoti zotit Kryeministër, para dhe pas procesit zgjedhor, Xhuveli. të krijojnë mendimin se ju po kërkoni t’i riktheheni Ramiz Çobaj – E nderuara zonja Kryetare e precendentit tuaj politik, ndërhyrjes në pushtetin Kuvendit! gjyqësor, gjë që do të ishte e rrezikshme për Të nderuar kolegë! demokracinë tonë në proces konsolidimi. Përpara se të filloj diskutimin kam për të Në këtë kontekst në program ndeshet termi përcjellë dy mesazhe, një përshëndetës dhe një ristrukturim dhe fuqizim i kapaciteteve institucionale sqarues. të Prokurorisë. Fuqizimi i kapaciteteve institucionale Së pari, falënderoj zgjedhësit e zonës elektorale të këtij institucioni është një gjë e drejtë dhe e nr.3 që më besuan përfaqësimin e tyre në vlerësuar për shkak të rolit që ky institucion luan në Parlament. luftën kundër krimit të organizuar, ndërsa koncepti i Së dyti, do të sqaroja kolegët socialistë se nuk ristrukturimit të krijon ndjesinë e një përpjekje për është meritë e tyre që po dorëzojnë pushtetin me vënien nën kontroll të këtij institucioni të pavarur. dosje të rregullta, siç shprehen ata, por është meritë Kjo është rrjedhojë jo vetëm e shprehjes së paqartë e jona që dimë të vijmë në pushtet vetëm me votën në program, por edhe e disa deklaratave të zotit e popullit. Berisha të këtyre ditëve, që e paraqesin atë në rolin Programi i qeverisë demokratike i paraqitur e policit gjyqësor, të prokurorit dhe të gjyqtarit, që përpara nesh dhe përpara të gjithë kombit rezulton të krijojnë jo thjesht vlerësimin se nuk njihet cili të jetë një program ambicioz, real dhe plotësisht i është funksioni ligjor në proces i këtij institucioni të realizueshëm. Nëpërmjet realizimit të këtij programi pavarur, por dhe konsideratën se po kërkohet të do të bëhet e mundur që shoqëria jonë të çlirohet tejkalohet raporti institucional i ekzekutivit me këtë nga metastazat e korrupsionit, të cilat nuk kanë
81 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
lënë qelizë pa prekur, do të bëhet e mundur reduktimi të madh dhe do të bëhet një partner i denjë i i shpejtë i varfërisë së tejskajshme, zhdukja e bashkësisë ndërkombëtare. Sigurisht kjo do të errësirës dhe etjes, do të bëhet i mundur zhvillimi arrihet së pari nëpërmjet forcimit e garantimit të edhe i zonave e rajoneve siç është edhe zona nga rendit e sigurisë publike, duke luftuar krimin e vij unë, Shkodra, të cilën ish qeveritarët socialistë e organizuar dhe trafiqet ilegale, duke marrë masë në dënuan vetëm për faktin se është një zonë më shpirt parandalimin e krimit ordiner, si dhe angazhimin total demokrat, se është një zonë që ka besuar dhe në luftën kundër terrorizmit, masa të cilat janë beson në vlerat e demokracisë së vërtetë, se ka parashikuar në programin qeverisës. besuar dhe beson në qeverisjen e Partisë Treguesit e punës në rend dhe siguri publike Demokratikë dhe të Kryeministrit Berisha. Qeveria nuk do t’i krahasojë as me vitin 1938, as Ne shohim te programi i Qeverisë mundësinë e me vitin 1945 dhe as me vitin 1997, siç keni bërë eliminimit të përmbytjes së Shkodrës, përmbytje e vazhdimisht ju zotërinj socialistë, por me treguesit cila, Zoti më faltë nëse gaboj, ju ish pushtetarë e punës suaj gjatë qeverisjes tetëvjeçare. Treguesit socialistë e bëtë me qëllim. Nëpërmjet realizimin të e kriminalitetit, sidomos ato për krimet e rënda dhe këtij programi unë e di se do të kemi më shumë trafiqet e paligjishme janë me të vërtetë alarmante. ujë, më shumë drita, më shumë vende pune, një Edhe pas 8 viteve në pushtet kriminaliteti shfaqet agrobiznes shumë më të zhvilluar, më shumë me tregues të lartë, ndërsa identifikimi dhe goditja mirëqënie për të gjithë etj. Por duke dëgjuar e autorëve të tyre është shumë e ulët. Por dhe kur diskutimet tuaja më lind dyshimi, vallë dëshironi ju rastësisht policia ka kapur ndonjë autor krimesh të zotërinj përfaqësues të socialistëve një gjë të tillë? rënda, ta zëmë si anëtarët e organizatës “Hakmarrja Them, ju zotërinj përfaqësues, sepse unë e di se Shqiptare për Drejtësi” me urdhër politik i keni liruar socialistët e thjeshtë e duan zhvillimin dhe menjëherë. Përse e keni bërë këtë? Përgjigjen besoj mirëqënien që premton e ofron programi qeverisës, se e dinë të gjithë. sepse janë ata socialistë të thjeshtë që për tetë vjet Fushat në të gjithë vendin mbillen me kanabis vuajtën pasojat e keqqeverisjes njëlloj si ne sativa, trafiku i drogës vazhdon normalisht të demokratët, ishin pa drita, pa ujë, pë përkujdesje, shfrytëzojë linjat e kanalet që menaxhojnë ish të injoruar dhe të lënë në harresë njëlloj si ne pushtetarët dhe njerëzit e përzgjedhur të tyre në demokratët. Policinë e Shtetit, ndërsa shifrat tuaja të kriminalitetit Nëpërmjet zbatimit të këtij programi dhe që servirni për qytetarët shqiptarë dhe partnerët reformave të qeverisjes synohet zhvillimi dhe ndërkombëtarë përveç farsës deklarative, konsolidimi i shtetit demokratik, çmontimi i demagogjike e propaganduese nuk kanë asnjë vlerë sistemit të korrupsionit, zhvillimi i qëndrueshëm tjetër. E vërteta është krejt ndryshe dhe këtë e dimë ekonomik, si dhe do të arrihet t’u vihet fre në të gjithë, votuesit tanë, por dhe partnerët maksimum fenomeneve negative që po gërryejnë ndërkombëtarë që ju kanë njohur mjaft mirë për keto shoqërinë shqiptare si korrupsioni, krimi i 8 vite. Në mes të Tiranës vriten njerëz dhe autorët organizuar, kontrabanda, pastrimi i parave, trafiqet nuk identifikohen ose shpallen të larguar në drejtim e paligjshme, që nga ai i drogës e deri te trafiku i të paditur. Kanabis sativa mbillet në oborret e qënieve njerëzore. Ne shpresojmë në punësimin shtëpive dhe subjekti i krimit nuk zbulohet. Trafiku i e të gjithë të rinjve brenda territorit të Republikës, drogës zhvillohet nëpërmjet vendkalimeve kufitare apo dhe jashtë vendit, por në mënyrë të dhe policia shqiptare nuk e kap dot. Mos harroni organizuar, me marrëveshje paraprake me zotërinj se fqinjët tanë të përtejdetit deri tani kanë partnerët ndërkombëtarë, dhe jo siç e keni bërë kapur disa qindra kuintalë drogë që ka kaluar ju për tetë vjet, nëpërmjet gomoneve të vdekjes. nëpërmjet porteve shqiptare. Të gjitha këto fakte Dhe në rast se do të ketë ndonjë rast të shkëputur flasin për mungesë impenjimi, paaftësi në drejtim të kalimit të paligjshëm të kufirit nëpërmjet dhe organizim të strukturave të policisë dhe në gomoneve, të jeni të sigurtë se Qeveria mënyrë të veçantë për implikim të drejtuesve të Demokratike nuk do t’i lërë të mbyten në det, siç policisë e më tej në trafiqe të paligjshme. bëtë ju në 9 janar, pavarësisht se kush mund të Keni trumpetuar me të madhe se reforma jenë dhe nga mund të jenë. strukturore e Policisë e Shtetit, krijimi i drejtorisë Jam i sigurt se nëpërmjet zbatimit të këtij të luftës kundër krimit të organizuar dhe mbrojtjes programi qeverisës vendi ynë do të marrë një zhvillim së dëshmitarëve, i sektorit për luftën kundër pastrimit
82 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
të parave etj., do të mundësonin efektivitet më të pushtetit gjyqësor, sepse kjo është motoja juaj. lartë në luftën kundër krimit të organizuar apo Përqindja e lartë e punonjësve të larguar arbitrarisht zbardhjen e disa vrasjeve të tipit mafioz, por në fakt është alarmente po të llogarisim koston financiare deri tani nuk kemi arritur asnjë objektiv të deklaruar si dhe humbjet që i janë shkaktuar Buxhetit të Shtetit nga ana juaj. nga e ashtuquajtura reformë e rendit brenda rendit. Cilat nga vrasjet e bujshme është zgjidhur? Cili Shërbimi i kontrollit të brendshëm është autor është vënë përpara përgjegjësisë, para shndërruar nga ish Ministri Toska si një instrument drejtësisë. Përkundrazi këto dy-tre muaj janë shtuar për mbrojtjen e interesave të tij personale, për të tjerë. Cilin trafikat droge keni identifikuar dhe pastruar policinë nga të padëshiruarit, dhe në arrestuar? Policia italiane po, ajo e ka bërë, por ju zgjedhjet e fundit si një detashment mbështetës për jo. Kush është ndjekur penalisht deri tani për pastrim të manipuluar zgjedhjet në zonën që kandidonte, parash? Përgjigja dihet, asnjë. Atëherë, çfarë ka fakt ky i denoncuar me emra konkretë edhe nga bërë Ministria juaj e Rendit kur trafikantët i lënë të kandidatja e LSI-së. Nga ana tjetër, keni punësuar lirë të veprojnë, ndërsa në rastin më të keq i militantë partiakë në kundërshtim me të gjitha kriteret menaxhon vetë. Vrasjet e biznesmenëve nuk i e ligjit “Për Policinë e Shtetit” dhe të ligjit “Për gradat zbulon, kultivuesit e kanabis sativa nuk i identifikon. në polici”. Është fakt se mbi 90% e të përjashtuarve Po ka bërë diçka edhe Ministria e Rendit Publik e nga radhët e policisë për implikime në veprimtari drejtuar nga ana juaj, ka kultivuar arbitraritetin, kriminale janë nga radhët e këtyre militantëve që shkeljen e ligjit, ka mbrojtur interesat partiake, keni punësuar në polici pas vitit 1997. klanore, fisnore, është angazhuar seriozisht në Bëmat e Ministrisë së Rendit, të sipërcituara, indentifikimin e spastrimin e personelit policor nga do t’i eliminojmë në një kohë sa më të shkurtër duke të ashtuquajturit kundërshtarë politikë. zbatuar me korrektësi ligjin me qëllimin final rritjen Si sukses të madhe keni deklaruar zbatimin e e parametrave të rendit dhe të sigurisë publike. ligjit për gradat, që në fund rezultoi një farsë, pasi Qeveria e Partisë Demokratike me krijimin e është devijuar nga thelbi i tij. Për pasojë vartësi është Ministrisë së Brendshme, strukturë kjo e dy grada më lart se eprori, apo një specialist i kudogjendur në Perëndim, do të intensifikojë luftën thjeshtë paguhet sa zëvendësdrejtori i përgjithshëm. kundër krimit të organizuar, menaxhimin efikas të Projekti për të bërë rishikimin e gradave sipas kufijve dhe kontrollin më të mirë të territorit. funksioneve, i kërkuar nga partnerët ndërkombëtarë, Nëpërmjet bashkimit të Ministrisë së Rendit dhe u anashkalua vetëm për shkak të zgjedhjeve, për të asaj të Pushtetit Vendor do të krijohen përparësi të mos shtuar numrin e të pakënaqurve që përfitojnë dukshme për një koordinim më të ngushtë të rrogë e shpërblime të majme jashtë çdo kriteri ligjor, strukturave policore dhe atyre të qeverisë vendore. vetëm për faktin që janë militantë të Partisë Duke e mbyllur shpreh bindjen se Partia Socialiste. Demokratike dhe aleatët e saj u kanë ofruar Faktet të shkeljes dhe abuzimit të ligjit nga shqiptarëve një program të plotë reformash Ministria e Rendit janë të panumërta. Mjafton të institucionale dhe ligjore që do të çojnë në arritjen e përmendim ato të denoncuara nga Kontrolli i Lartë i rezultateve të prekshme për të cilat do të na jeni Shtetit lidhur me tenderat për uniformat e policisë, mirënjohës edhe ju zotërinj socialistë që sot me të që janë zvarritur për vite me radhë ose dhe kur janë padrejtë po e sulmoni aq ashpër. Ne e kuptojmë realizuar kanë qenë jashtë standardeve. Pasojat pse ju jeni kundër programit qeverisës dhe zbatimit kanë rënë mbi punonjësit e thjeshtë të policisë që të tij, sepse e keni të vështirë të jetoni pa privilegjet janë katandisur me uniforma qesharake. Për 8 vetë e kundraligjshme që i lejuat vetes për 8 vjet. Ju nuk keni rreshtur së larguari nga policia mbi 2000 paralajmëroj, përgatituni të jetoni gjatë pa këto punonjës, vetëm se kanë qenë në marrëdhënie pune privilegje. përpara vitit 1997. Të akuzuar padrejtësisht nga Falemnderit! strukturat tuaja për shkelje të betimit e të ligjit mbi Jozefina Topalli – Falemnderit zoti Çobaj! depolitizimin dhe departizimin, pa asnjë provë ligjore Fjalën e ka zoti Xhuveli. Përgatitet zoti Petro 95% e tyre kanë fituar të drejtat e mohuara Koçi. arbitrarisht me vendime gjyqësore të formës së prerë, Lufter Xhuveli – E nderuar zonja Kryetare! pavarësisht se ju nuk i keni zbatuar ato vendime. Ju Të nderuar deputetë! nuk i zbatoni ligjet, nuk keni zbatuar as vendimet e Në programin e Qeverisë për peridhën 2005-
83 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
2009 që i është paraqitur këtij Parlamenti për të mbrojtura, biodiversitetit, florës dhe faunës, diskutim, parashikohen edhe një sërë programesh mbrojtja e shtrateve të lumenjve, e monumenteve të sektoriale, të cilat do t’i japin mundësi vendit të futet natyrës dhe burimeve natyrore në tërësi. më tej në shinat europiane të integrimit dhe të Të gjitha këto së bashku me zhvillimin e zhvillimit të qëndrueshëm. Një vend shumë të teknologjive miqësore me mjedisin dhe mbi parime rëndësishëm e të veçantë zënë zhvillimi i bujqësisë ekologjike do të synojnë përmirësimin e cilësisë së dhe mbrojtja e mjedisit, dy sektorë këta që përbëjnë jetës së qytetarëve shqiptarë dhe do të shërbejnë edhe shtyllat e programit të Partisë Agrare si një bazë e shëndoshë për zhvillimin e Ambientaliste dhe që janë shpallur si prioritete të qëndrueshëm ekonomik të vendit dhe për shpejtimin politikave të Qeverisë. Zbatimi i këtyre politikave pritet e ritmeve të procesit të integrimit europian. Këto të ketë ndryshim të dukshëm pozitiv, jo vetëm në drejtime do të jenë objekt i programimeve të veçanta përmirësimin e kushteve të jetesës, të punës e të dhe i veprimit të koordinuar të Ministrisë së Mjedisit, prodhimit, por edhe në shumë drejtime të tjera. Prurjeve dhe Administrimit të Ujërave me Zonja Kryetare! institucionet e tjera qendrore, me donatorët dhe Zotërinj deputetë! organizatat ndërkombëtare, me strukturat drejtuese Për të gjithë ne është një fakt i njohur dhe i të pushtetit vendor, me komunitetet respektive dhe pranuar me shqetësim se gjatë dekadave të fundit, organizatat e shoqërisë civile. Masat e parashikuara në mënyrë të veçantë gjatë periudhës së zgjatur të do të realizohen sipas një kalendari të caktuar në tranzicionit në Shqipëri janë dëmtuar jo pak vlera, harmoni me kryerjen e studimeve dhe sigurimin e midis të cilave komponetët mjedisorë dhe burimet mjeteve financiare. Por ajo që do të zbatohet natyrore kanë qenë më të prekurat. Të gjithë e kemi menjëherë dhe me rigorizitet do të jetë parimi parasysh tablonë mjedisore me nivelin e lartë të “dëmtuesi paguan koston e plotë”. Për këtë qëllim ndojtjes së ajrit në qendrat urbane dhe industriale do të forcohen sanksionet ndaj çdo ndotësi dhe dhe veçanërisht në qytete të tilla si Tirana, Durrësi dëmtuesi të mjedisit. Paralelisht me zbatimin e apo Elbasani; dëmtimin dhe shfrytëzimin joracional legjislacionit ekzistues do të punohen për plotësimin të pyjeve; ndojtjen e ujërave sidomos në zonat dhe përmirësimin e kuadrit ligjor mjedisor në tërësi. bregdetare; dëmtimin e tokës, të zonave të Një mbështetje e veçantë për mjedisin do të jetë mbrojtura dhe të peizashit nga ndërtimet kaotike; krijimi gjithashtu, për herë të parë i fondit për ndotjen nga mbetjet e ngurta urbane etj. mjedisin, i cili do të formohet nga të ardhurat e Kjo situatë e shkaktuar nga zhvillimet dhe krijuara nga tarifat mjedisore, mbështetja shtetërore ndryshimet e padisplinuara dhe anarkike, më si dhe nga donacionet e huaja. Të ardhurat që do të mungesë apo mosveprim të ligjit, për mungesën, krijohen në këtë fond do të përdoren sipas një dobësinë apo mosveprimin e shtetit ka kohë që na planifikimi dhe në ato raste ku problemet mjedisore ballafaqon me probleme të shumta mjedisore që janë më të mprehta dhe impakti në jetën e kërkojnë zgjidhje. Pa mohuar ato hapa që janë komunitetit më i lartë. hedhur deri tani, por që janë të pamjaftueshme, vendi Gjithashtu do të përkrahen të gjitha ato iniciativa ka nevojë jo vetëm për një vizion largpamës europian, që do të zhvillohen pa dëmtuar mjedisin dhe që e por dhe për një mbështetje dhe vëmendje shumë përmirësojnë atë. Në këtë drejtim do të krijohen më të madhe se deri tani, si nga shoqëria shqiptare lehtësira administrative dhe fiskale për një në tërësi, dhe ka nevojë për aksion, për zbatimin mbarëvajtje të aktivitetit të tyre miqësor me mjedisin me rigorozitet të ligjit, në mënyrë që kudo të ndihet si dhe do të vendoset një sistem i diferencuar i dora e shtetit dhe veprimi i ligjit. tarifave për mjedisin sipas kategorive dhe impaktit Në mënyrë të veçantë programi parashikon në të. ridimensionimin dhe rritjen e dukshme të Cilësia e ajrit të zonat urbane dhe ato industriale mbështetjes për mbrojtjen e mjedisit, trajtimin nga paraqitet problematike dhe në disa zona është tejet një këndvështrim më të avancuar dhe të integruar i ndotur, duke i kaluar disa herë normat e Bashkimit institucional të komponentëve kryesorë mjedisorë, Europian. Programi parashikon një sërë masash që siç janë mbrojtja e pyjeve, e ujërave nga ndojtjet, do të përgjysmojnë nivelin e ndotjes brenda katër mbrojtja e ajrit, sidomos në zonat urbane dhe viteve siç janë: industriale, administrimi bashkëkohor i mbetjeve të 1. Masa ligjore e administrative për të reduktuar ngurta urbane, rivlerësimi i ekosistemeve dhe zonave burimet e ndotjes.
84 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
2. Sigurimin e parametrave europianë për cilësinë në administrim të komuniteteve. e karburanteve. 5. Përmirësimi i sipërfaqeve pyjore ekzistuese 3. Marrjen e masave dhe rritjen më tej e forcës dhe rritja e tyre. kontrolluese për zbatimin e normave dhe 6. Intensifikimi i masave antierozive. standardave të shkarkimit nga burimet Ujërat e liqeneve, lumenjtë dhe ujërat bregdetarë industriale. përbëjnë një ndër pasuritë natyrore më të 4. Në fushën e ndërtimit do të zbatohen rregulla rëndësishme për vendin tonë. Rezervat dhe sipërfaqet të cilat minimizojnë ndikimet negative në ujore të Shqipërisë janë të mëdha, por përdorimi cilësinë e ajrit, si dhe për shtimin e sipërfaqeve racional i tyre dhe mbrojtja nga ndotjet përbën një të gjelbërta që shoqërojnë ndërtimet. prioritet për periudhën në vazhdim. Në zonat kryesore Një problem i madh është ai i administrimit të urbane dhe sidomos në ato turistike do të ndërmerren mbetjeve urbane. Akoma asnjë qytet, as Tirana por investime për trajtimin e ujërave të ndotura me qëllim as edhe Durrësi që është një qendër e madhe evitimin e ndotjes së lumenjve, liqeneve dhe ujërave turistike nuk kanë një landfield ku të depozitohen të zonës bregdetare. dhe përpunohen mbetjet e e ngurta. Qeveria do të Nga shfrytëzimi pa kriter i inerteve të lumenjve marrë masa për mbështetjen e organeve të kanë devijura dhe janë janë deformuar rrjedhat e tyre, qeverisjes vendore për një menaxhim efektiv të kanë dalë jashtë përdorimit vepra të rëndësishme mbetjeve urbane. Do të synojmë standardet ujore për bujqësinë si dhe janë prishur apo dëmtuar europiane për administrimin e mbetjeve industriale tokat bujqësore, argjinatura dhe vepra të tjera dhe sidomos për rehabilitimin e vatrave të nxehta mbrojtëse. Për pasojë janë shkaktuar përmbytje dhe mjedisore të trashëguara nga industria e dëmtime të mëdha. Nisur nga kjo situatë do të mëparshme. punohet për disiplinimin e shfrytëzimit të inerteve të Vëmendje e veçantë do të tregohet për sektorin lumenjve dhe do të nxitet nxjerrja e inerteve nga e pyjeve, i cili ballafaqohet me një sërë problemesh terrenet malore. si prerjet e paligjshme, zjarret, dëmtim të Nga një këndvështrim ekologjik do të trajtohet biodiversitetit, gjueti e pakontrolluar dhe rritje e edhe peshkimi dhe zhvillimi i akuakulturës. Iktiofauna theksuar e erozionit të tokës. Pyjet do të sot kërcënohet nga një sërë rreziqesh serioze që konsiderohen e trajtohen në radhë të parë si duhet të ndalohen dhe që lidhen me peshkimin gjatë komponentë me vlera të larta e të sezoneve të riprodhimit, përdorimit e materialeve pazëvendësueshme mjedisore, natyrore, rekreative shpërthyese dhe lëndëve kimike, të cilat dëmtojnë e turistike, si rezervate të biodiversitetit. Ngritja e rezervën peshkore, florën dhe faunën ujore. këtij sektori në rang ministrie është një bazë e mirë Gjithashtu do të punohet për përmirësimin e sektorit nisje për të forcuar më tej masat mbrojtëse dhe të peshkimit, i cili është i lidhur ngushtë me gjeneruese duke reduktuar praktikat shfrytëzuese, përmirësimin e infrastrukturës, siç janë portet, duke forcuar dhe riorganizuar shërbimin e policisë qendrat e grumbullimit dhe të përpunimit e të pyjore dhe duke koordinuar veprimtarinë e tij me industrializimit të peshkut. inspektoriatet dhe policitë e tjera. Monitorimi i treguesve të mjedisit, informimi i Për vlerat që paraqesin zonat e mbrojtura, drejtim publikut mbi gjendjen mjedisore, përfshirja e tij në kryesor në këtë katërvjeçar do të jetë respektimi i hartimin e politikave dhe në proceset vendimarrëse statusit të tyre sipas konventave ndërkombëtare dhe do të jetë gjithashtu një nga prioritetet e punës sonë. dyfishimi i sipërfaqeve. Zotërinj deputetë! Disa masa të tjera që do të merren në sektorin Sa më sipër, duke pasur parasysh programin e pyjeve do të jenë: në tërësi dhe atë për mjedisin, zhvillimin e integruar 1. Nënshtrimi i një procesi të vlerësimit të ndikimit rural dhe bujqësinë në veçanti, do të ftoja deputetët në mjedis nga aktivitetet që zhvillohen në zonat për ta votuar këtë program. pyjore dhe in ndërhyrjes në to. Falemnderit! 2. Lehtësimet fiskale për importet e lëndës Jozefina Topalli – Falemnderit zoti Xhuveli! drusore për industrinë e drurit. Fjalën e ka zoti Petro Koçi. Përgatitet zoti Aldo 3. Mbështetje të iniciativave për përdorimin e Bumçi. energjisë alternative për ngrohje. Petro Koçi – Falemnderit zonja Kryetare e 4. Thellimi i decentralizimit për kalimin e pyjeve Kuvendit!
85 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
Të nderuar kolegë deputetë! ndryshimi, qeverisje personale, jo institucionale, nuk Programi qeverisës dhe zbatimi i tij përbëjnë përbën kontratë shërbimi me qytetarin, por me çështjet themelore të vendimmarrjes dhe qeveritarët. Parimi juaj mbetet: “njëshi i Qeverisë, funksionimit të Kuvendit nga konstituimi i tij deri në të tjerët duatrokasin”. Përqëndrimi i pushtetit në një shpërndarjen përfundimtare. dorë nuk sjell kurrë qeverisje të pastër por korrupsion, Ne socialistët jua dhamë kohë ju demokratëve, nuk sjell shtet ligjor por skemë piramidale. madje u ankuat që jua dhamë me tepri, por nuk na Monopolizmi politik nuk mund t’i luftojë kurrë e dhatë provën. Fatkeqësisht dokumenti i shkruar monopolet e biznesit, por vetëm përfshihet në garën me ngut te pashpjegueshëm paraqet një projekt pa mes tyre. Kryeministri i ri Berisha është më i projekte. Ky nuk është një arsyetim në shërbim të pushtetshëm se sa Presidenti i vjetër Berisha. kontestimit politik. Nën urdhërin e ndërgjegjes Filozofia e sundimit, cungimi serioz i decentralizimit, deklaroj se ky draft është parathënie e qartë për të pavarësisë institucionale dhe ligjore, projekti i qeverisjen defektoze dhe problematike të koalicionit çmendur i strukturimit të një Ministrie të Brendshme Xhuveli nëpërmjet kabinetit Berisha. me filozofinë e Gazidedes, operacioni fshesa mbi Zgjedhjet e 3 korrikut në të cilat shumica e drejtuesit e institucioneve dhe administratën publike, qytetarëve votuan kundër të gjithëve dhe pro askujt, këtë radhë jo nën sloganin e antikomunizmit por të prodhuan një qeveri të djathtë që përfaqëson pakicën antikorrupsionit, u kanë rënë tashmë këmbanave të votuese, por për shkak të sistemit dhe manipulimit alarmit se të drejtat dhe liritë themelore të njeriut të elektoral shumicën e mandatave parlamentare. cilat ne i çliruam nga diktatura e viteve 1945-1997 Besoj se këtë e keni të qartë të gjithë. Zgjedhje të janë në rrezik. korruptuara nuk mund të prodhojnë kurrë institucione Kjo Qeveri deri diku gjeografike dhe tërësisht legjitime dhe qeverisje me duar të pastra. Çdo parti personale nuk disponon një kalendar institucional politike, e theksoj çdo parti politike, jo vetëm ato të veprimi dhe realizimi konkret. Në draft ka vetëm një opozitës, por dhe ato të maxhorancës së sotme, skemë të qartë veprimi të mekanizmit të marrjes së sollën prova të kompromentimit të zgjedhjeve të 4 shtetit në duart e pushtetit politik. Deviza për korrikut në publik, në KQZ dhe deri në Gjykatën ndryshim paska mbetur pa data dhe pa afate. Elektorale. Procesi zgjedhor vazhdon të mbetet turpi Programi me emrin “do të” nuk mund të pranohet më i madh kombëtar në Shqipëri. Ky proces në prej nesh si bashkëkonkurrentë me ju për të vetmen Shqipëri ka nevojë për katarsis. arsye se mbetet një grumbull fjalësh që nuk të jep Unë propozoj që së bashku, pozitë dhe opozitë, asnjë shpresë për ndryshim. të aprovojmë një ligj, apo ndoshta nëpërmjet një Modestia e tipit komunist e pretenduar, organikat komisioni, i cili parashikon që KQZ në prezencë të dhe shpenzimet nëpër institucione nuk përbën virtyt Prokurorisë së Përgjithshme të kryejë rinumërimin apo seriozitet, përkundrazi është denigrim dhe e votave në maxhoritar dhe proporcional, të paplotësi. Në këtë program koherencë. Mungon kontrollojë listat e zgjedhësve dhe firmat e tyre, për bindja dhe mekanizmi konkret për progres, sikundër kuti dhe zona të pretenduara me shkelje në procesin mungon tronditshëm racionalizmi dhe realizmi për e 3 korrikut, në numër rastesh të barabarta nga të të sendërtuar idetë dhe premtimet e bujshme dy blloqet e politikës, pa asnjë pasojë përfaqësuese elektorale në një kalendar-program qeverisës. në Kuvend, por vetëm me pasoja penale për autorët Nisur nga paradigmat e këtij teksti unë mund të e manipulimeve. them se ky oborr personal qeveritar, që është në Opozita është një pushtet i rëndësishëm kërkim mandati, nuk ka të qartë se cila do të jetë kushtetues. Ne do ta ushtrojmë atë me instrumenta puna e ditës së parë dhe cili do të jetë rezultati në modernë. Ne do të jemi proaktivë në promovimin e fund të vitit të parë. Vizioni i së ashtuquajturës vlerave të demokracisë, të sundimit të ligjit dhe të reformë është një imazh intuitiv dhe një shprehje drejtave të njeriut. Ne do të jemi proaktivë në të gjitha oportune me kërkesa standarde të një programi tip. projektet për integrimin euroatlantik të vendit. Ne Prandaj nuk kemi të bëjmë me një ofertë projekti do t’jua japim ditët, por ju nuk do të na jepni dot ndryshimi për shqiptarët dhe institucionet e tyre. provën. Prandaj ne kemi detyrimin moral dhe Kjo do të thotë qeverisësit na ofrojnë me krenari kushtetues të respektojmë këtë të vërtetë përmes mundëisnë e madhe të humbjes së kohës. Në këtë votimit kundër. program ka vetëm disa pika referimesh me arritjet e Oferta juaj përbën një kthim mbrapa, jo projekt deritanishme. Kjo vetëm deri në kapitullin për
86 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
integrimin europian dhe diçka në kapitullin për Marrja e qeverisjes do të thotë të kesh shumë mbrojtjen. mundësi të ushtrosh pushtet. Por pushteti nuk është Kampionët e patriotizmit profesionist kësaj radhe vetëm në anën e shumicës, megjithëse ne kemi kanë harruar të shkruajnë disa rreshta për çështjen mundësinë që të ndikojmë më shumë. Është dhe kombëtare, dhe të mos harrojmë debatin e në duart e opozitës. Ajo kontrollon veprimin dhe deritanishëm. Ne ju kemi akuzuar juve për aksionin politik të një pjese të mirë të shqiptarëve. kontrabandë karburanti ndaj Millosheviçit, ndërsa ju Të kesh pushtet do të thotë të ndikosh jetën e na keni akuzuar se kemi furnizuar me armë UÇK- qindra mijëra njerëzve, njerëz që po na ndjekin në në. televizor, njerëz të tjerë. Pra jeta e qindra mijëra Ndërkohë që kontradiksioni logjik dhe më flagrant shqiptarëve varet nga veprimet dhe mosveprimet shfaqet në paszhin hyrës të kapitullit: “100 ditë e tona, nga politikat që do të ndërmarrim, pra se si do para të qeverisjes dhe viti 2006”. Në këtë kapitull të qeverisim. Kjo është një përgjegjësi shumë e nënvizohet se Qeveria do të rivendosë ritimin e madhe, të kesh në dorë të ndikosh fatet e qindra përshpjetuar të punës në të gjithë administratën mijëra njerëzve. Në çfarë mënyre ky pushtet mund qendrore të ekzekutivit dhe se do t’i kërkojë çdo të përkthehet në përgjegjësi dhe jo në abuzim. Pra institucioni të pavarur bashkëpunim ligjor. Gjithkush pushtetin mund ta ushtrosh si abuzim ose mund ta e di se nëse në shumë prej institucioneve nis fshesa ushtrosh si përgjegjësi. Ka vetëm dy mekanizma e shkurtimeve apo ristrukturimi organik, atëherë se si mund ta përkthesh pushtetin në përgjegjësi, është e pashmangshme amullia dhe mungesa e dhe e para është vota e lirë. Vota e lirë të jep energjisë operative dhe drejtues për një kohë përfaqësim por nuk mund të bëhet përditë, është relativisht të gjatë. Në këtë program thelbësore diçka që ndodh një herë në katër vjet. Një pushtet, mbetet ndarja e qartë midis dy palëve, ndërmjet të një qeverisje e ushtruar brenda kornizave të shtetit cilave synohet veprimi i pushtetit, pala që urdhëron ligjor është e vetmja mënyrë për të luftuar abuzimin Qeveria dhe ai që bindet. Në këtë marrëdhënie me pushtetin. Drejtësia, shteti i së drejtës është dypalëshe konstatohet projekti i cenimit të mburoja e vetme që një qytetar i thjeshtë ka që të liberalizmit dhe lirisë. mbrojë vetveten nga një vullnet jolegjitim. Prandaj Drafti i paraqitur të lë përshtypjen e një projekti dhe shteti i së drejtës është guri i themelit i filozofisë emergjent. E vërtetë është se Shqipëria nuk është sonë qeverisëse. në gjendje emergjente. Ky trajtim është produkt i Bashkimi Europian, ose më gjerë ajo që quhet ligësisë së pushtetarit dhe jo ai i arsyes dhe i logjikës hapësirë transatlantike e përcakton vetveten si së qeveritarit, sepse ju doni të justifikoni dështimet hapësira e lirisë, drejtësisë dhe sigurisë. Vendet më e së ardhmes. Këta qeveritarë, trima me vartësit, të pasura të botës nuk e përcaktojnë vetveten si por që do të rrojnë nën frikën dhe ankthin e hapësira e mirëqënies, e përcaktojnë vetveten si kërcënimeve të Presidentit të vjetër, nuk mund të hapësira e lirisë, drejtësisë dhe sigurisë. Pa drejtësi kenë kurajo për të projektuar dhe zbatuar reforma nuk ka liri. Të drejtat tona do të mbesin në letër. Pa europiane. drejtësi nuk mund të ketë siguri. Për t’u bërë anëtarë Zotërinj, kandidatë për ministra! të kësaj bashkësie, të kësaj hapësire ne duhet të Reformat kanë nevojë për vullnet ndërtojmë shtetin ligjor. Nuk janë të ardhurat për profesionalizëm, kurajo dhe liri. Juve nuk do t’jua frymë që i pengojnë shqiptarët të integrohen në japin lirinë. Ju nuk do të keni dot kurajo. Vetëm dy- Europë. Është ekzistenca e shtetit ligjor. Kjo do të tre prej jush përfaqësojnë profesionalizëm. Vullneti jetë filozofia që do të informojë dhe drejtojë qeverisjen i atyre që kemi provuar deri tani e kthen Shqipërinë tonë në këtë fushë. Ku ndodhemi ne sot pas 15 vjet prapa. Ju nuk mund të bëni dot reforma, prandaj të rënies së regjimit komunist. 15 nuk përbëjnë një meritoni votën kundër. traditë të gjatë, është relativisht një traditë e Falemnderit! shkurtër, por kjo është tradita që ne kemi krijuar në Jozefina Topalli – Falemnderit zoti Koçi! këto 15 vjet dhe vlerësimet për këtë traditë si nga Fjalën e ka zoti Aldo Bumçi. Përgatitet Lajla përvoja e qytetarëve të thjeshtë shqiptarë, ashtu dhe Përnaska. nga vlerësimet e organizmave ndërkombëtarë, pak Aldo Bumçi – E nderuar zonja Kryetare! a shumë përputhen, që sistemi i drejtësisë në Të nderuar kolegë deputetë! Shqipëri dhe veçanërisht ai gjyqësor vuajnë nga Të nderuar të ftuar! korrupsioni, nga mungesa e transparencës dhe
87 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
tejzgjatja e proceseve gjyqësore. Për shkak të plotësisht të hapur që të bashkërendojmë punën korrupsionit, presionit politik dhe të kërcënimeve të për të arritur këtë synim të përbashkët. ndryshme një pjesë e gjyqësorit nuk mund të Konsensusi i gjerë politik për arritjen e këtyre funksionojë në mënyrë efektive. Ka mangësi të synimeve madhore mbipolitike është gjithashtu i dukshme në sistemin e vlerësimit të gjyqtarëve çka rëndësishëm dhe shumica e re është plotësisht e e bën shumë të vështirë vlerësimin e punës së tyre hapur për të arritur një konsensus të tillë. Në këtë dhe karrierën e tyre. Si pasojë e këtyre shkaqeve drejtim reformat që do të ndërmerren do të synojnë dhe të tjerave, qytetarët kanë një mungesë besimi përmirësimin e funksionimit të gjyqësorit pa cenuar në sistemin gjyqësor dhe po i njëjti vlerësim është ndarjen e pushteteve dhe balancën ndërmjet tyre. edhe për degët e tjera të sistemit të drejtësisë si Pra çdo reformë që do të ndërmerret do të ndërmerret prokuroria, përmbarimi dhe kështu me radhë. me ndjeshmërinë ndaj ndarjes së pushtetit dhe Për të ndryshuar këtë situatë shumica e re ekuilibrit ndërmjet tyre. qeverisëse angazhohet që të ndërmarrë reformat e Ministria e Drejtisë dhe ekzekutivi do të zbatojnë duhura që do të sigurojnë një proces të drejtë ligjor me përpikmëri përgjegjësitë kushtetuese të cilat ia për çdo qytetar, do të sigurojnë një akses të lehtë ngarkon Kushtetuta për të mbështetur veprimtarinë në drejtësi, trajtim njerëzor në paraburgim dhe e gjyqësorit. Disa nga objektivat që do të arrihen si shndërrimin e dënimit penal në një mundësi pjesë e reformës janë: riedukimi. Reformat në drejtësi do të mundësojnë · Garantimi i pavarësisë reale të sistemit të rikthimin e besimit të shqiptarëve në sistemin drejtësisë. gjyqësor, në sistemin e drejtësisë. · Mosndërhyrja në punën e gjyqësorit, nëpërmjet Shumica e re qeverisëse në projektine saj të mbështetjes së fuqizimit të institucionit të ndryshimit do të zbatojë reformat e sistemit të vetëkontrollit dhe administrimit. drejtësisë, dhe kjo është shumë e rëndësishme, · Ripërcaktimi i rretheve gjyqësore, zonave të duke u mbështetur në sugjerimet e partnerëve apelit, numrit të përgjithshëm të gjyqtarëve në ndërkombëtare, në bashkëpunim sipas roleve funksion të një drejtësie sa më efektive. kushtetuese me Presidentin e Republikës, Këshillin · Forcimi i përgjegjshmërisë dhe ndershmërisë e Lartë të Drejtësisë dhe institucionet e tjera që së vendimit gjyqësor nëpërmjet rritjes së përfshihen në çështjen e reformave të sistemit të efektivitetit të inspektimit të gjykatave dhe drejtësisë. Komuniteti i gjyqtarëve, i juristëve si dhe kërkimit të procedimit disiplinor për ata gjyqtarë shoqëria civile do të jenë gjerësisht të përfshira në që shkelin ligjin. këtë proces. Ne jemi të vetëdijshëm për rëndësinë · Përmirësimit të sistemit të vlerësimit të e reformës në sistemin e drejtësisë, që është një performancës së gjyqtarëve, transparencës sistem shumë delikat, që siç e thashë më lart ka të dhe objektivitetit në emërimet, veçanërisht në bëjë me themelet e demokracisë dhe të ekonomisë ato në nivelet e larta. së tregut. Asnjë hap nuk do të ndërmerret pa një · Përmirësimi i kushteve dhe i mjeteve të konsultim të gjerë, duke përfshirë dhe opozitën dhe gjyqësorit, rritja e profesionalizmit të gjyqtarëve grupe të tjera të shoqërisë civile. Reforma do të dhe nxitja e formave të tjera alternative të përqëndrohet në disa drejtime kryesore të cilat do gjykimit si arbitrazhi dhe ndërmjetësimi. t’i përmend më poshtë. Një fushë tjetër që është në varësi të Ministrisë Në radhë të parë shumica e re qeverisëse ka së Drejtësisë, janë dhe burgjet. Qeveria në vullnetin për t’i dhënë fund një herë e përgjithmonë bashkëpunim me bashkësinë ndërkombëtare praktikës së dëmshme të presionit politik mbi angazhohet që do të kryejë të gjitha përpjekjet e sistemin gjyqësor. Denigrimi i sistemit gjyqësor në nevojshme për rikonstruktimin e burgjeve aktuale publik nga politika, si mënyrë e justifikimit të dhe ndërtimin e burgjeve të reja, në mënyrë që të korrupsionit dhe ineficiencës së ekzekutivit për të përmirësohen kushtet e të dënuarve në burgje. Në zbatuar ligjin, për të goditur krimin ka qenë një të njëjtën kohë Qeveria mirëpret bashkëpunimin e praktikë e dëmshme së cilës ne do t’i japim fund. shoqërisë civile dhe grupeve të të drejtave të njeriut Si shumicë qeverisëse ne jemi të angazhuar për për të përmirësuar trajtimin dhe jetësën e të një qeveri me duar të pastra dhe ne besojmë se dënuarve. pjesa e sistemit të drejtësisë që është e pavarur Qeveria do të garantojë transparencë të plotë nga Qeveria ka të njëjtin vullnet dhe ne jemi në emërimet, duke përcaktuar parametra
88 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
bashkëkohorë për emërimin e personelit të burgjeve të theksojmë se megjithë asistencën e paçmuar, dhe veçanërisht administrimin me korrektesë të angazhimin dhe vëmendjen si të pushtetit qendror, zërave të shpenzimeve të buxhetit. Gjithashtu një ashtu dhe të ndërkombëtarëve me projektet e vëmendje e veçantë do t’i kushtohet dhe shumta, Zyra e Regjistrimit të Pasurive të paraburgimit. Qeveria e re do të përpiqet për një Paluajtshme është një nga institucionet simbol të transferim të plotë dhe në kohën më të shpejtë të papërgjegjshmërisë, praktikave abuzive dhe mundshme të përgjegjësive për të kaluar sistemin korruptive. Duke pasur parasysh rëndësinë e madhe e paraburgimit në varësi të Ministrisë së Drejtësisë. që ka mirëfunksionimi i kësaj zyre për zhvillimin e Ne jemi të vendosur të shtojmë investimet në këtë vendit Ministria e Drejtësisë do t’i kushtojë fushë dhe të shfrytëzojmë asistencën profesionale vëmendjen e duhur përmirësimit të kuadrit ligjor, të huaj dhe vendase. mënyrës së drejtimit dhe llogaridhënies në mënyrë Drejtësia për të miturit është një fushë tjetër që të minimizohen abuzimet në këtë institucion të shumë e rëndësishme. Ndërtimi i sistemit ligjor për rëndësishëm. të miturit është një nevojë emergjente. Për të arritur Në fund dua të theksoj dhe rëndësinë që ka për këto kërkohet një ndërhyrje si në fushën ligjore, që ne vazhdimi i bashkëpunimit me partnerët do të kërkojë një kalim të madh ligjesh dhe paketash ndërkombëtarë. Bashkëpunimi me partnerët ligjore. Për të krijuar një mbrojtje sipas parametrave ndërkombëtarë është një faktor i rëndësishëm dhe universalë, përveç aspektit ligjor, kërkohet që të kyç për suksesin e reformës në fushën e drejtësisë. merren masa dhe për krijimin e infrastrukturës së Ky bashkëpunim është i domosdoshëm po të kemi nevojshme me gjyqtarë të kualifikuar për këtë parasysh dhe kërkesat që lindin nga procesi i kategori, deri në realizimin e mundshëm të një sistemi integrimit. Shumica e re qeverisëse është e hapur të drejtësisë për të miturit. Ky sistem do të për vazhdimin e bashkëpunimit, pra do të ndjekë kompletojë reformimin e përgjithshëm të realizimit më shumë interes projektete që janë në vazhdim të drejtësisë për të miturit në aspektin civil e penal, dhe do të kërkojmë zgjerimin dhe intensifikimin e në funksion të të drejtave të tyre. bashkëpunimit në të ardhmen. Përmbarimi është një hallkë shumë e Falemnderit! rëndësishme e sistemit të drejtësisë. Zbatimi me Jozefina Topalli – Falemnderit zoti Bumçi! rigorozitet dhe në çdo rast i vendimeve gjyqësore Fjalën e ka zonja Përnaska. Përgatitet zoti Fino. është pjesë thelbësore e procesit të rregullt gjyqësor. Lajla Përnaska - E nderuar Zonja Kryetare! Kjo është në përputhje me parimet kushtetuese dhe Të nderuar zonja e zotërinj deputetë! me parimet e Gjykatës së Strasburgut. Shumica e Zgjedhjet e Përgjithshme 2005 shënuan një stad re qeverisëse ka vullnetin të ndërmarrë masat e të ri drejt konsolidimit të demokracisë, arritjes së nevojshme për të mbyllur këtë plagë, duke filluar në një zhvillimi të qëndrueshëm drejt integrimit europian radhë të parë me zbatimin e vendimeve nga vetë të vendit. Sot maxhoranca e re është e gatshme institucionet shtetërore, për të përmbushur një për këtë të ardhme. Vizioni i saj është i thjeshtë detyrim ligjor ndaj shtetasve shqiptarë dhe ndaj dhe i qartë: të punojë për një Shqipëri që i jep të partnerëve ndërkombëtarë. gjithë shqiptarëve shansin për të realizuar ëndrrat Do të ndërhyhet në mënyrë urgjente për të dhe për të zhvilluar potencialet e tyre, një Shqipëri garantuar mbështetjen e nevojshme në infrastrukturë që grumbullon dhe fuqizon vlerat e saj, në vend që për të bërë të mundur funksionimin sa më të mirë të t’i humbasë ato. Mundësi, Përgjegjësi, Familje, këtij institucioni. Duke respektuar statusin e Komunitet, bazuar në respektimin dhe ruajtjen e personelit të përmbarimit do të ketë një mbikëqyrje Pronës dhe Sigurisë së vendit, këto janë vlerat, që të vazhdueshme të veprimtarisë duke pasqyruar një zhvillojnë Shqipërinë. tolerancë zero ndaj rasteve kur shikohen shkelje të Koalicioni ynë, paraqet sot para shqiptarëve një disiplinës. Besoj se është me vlerë të shtojmë dhe program dinamik, që synon të ndryshojë jetën e një pikë që përveç ristrukturimit të sistemit aktual tyre dhe të fëmijeve të tyre, një program, realizimi i të përmbarimit ne do të krijojmë mundësinë dhe për të cilit nuk duhet të mbetet vetëm në shpatullat e përmbarues privatë në këtë fushë. maxhorancës dhe qeverisjes së saj, por do të Zyra e Regjistrimit të Pasurisë së Paluajtshme mobilizojë dhe të gjitha burimet dhe kapacitetet e është një fushë e re që do t’i shtohet kompetencave shoqërisë shqiptare. të Ministrisë së Drejtësisë. Është e rëndësishme Ky mobilizim shoqëror do të realizohet
89 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
nëpërmjet nxitjes së nismës së lirë, që është ndër kujdesin dhe vëmendjen e shtetit. faktorët më thelbësore në sistemin e ekonomisë së Edhe një herë do të theksoja se ne nuk mund tregut, duke luftuar monopolet dhe korrupsionin. të sjellim zhvillimin e vendit pa realizuar ndër të tjera, Në këtë këndvështrim unë do të doja të ndalesha edhe këto dy kushte bazë: në 2 drejtime: 1. Rritjen e rolit të gruas për të kontribuar në - Në çështjet gjinore. mënyrë të barabartë në proceset e zhvillimit; - Në çështjet e shëndetësisë dhe problemet 2. Sigurimin e kushteve për të patur qytetarë të sociale. shëndetshëm në fëmijëri, adoleshencë e rini, 1. Si përfaqësuese e PR-së, por edhe e lëvizjes moshë të rritur dhe në moshën e tretë. së gruas, shpreh domosdoshmërinë e arritjes së Gjej rastin t’i kërkoj Qeverisë së re një angazhim balancimit të roleve dhe kontributeve të femrave dhe serioz në këto drejtime. Personalisht shpreh meshkujve në të gjitha fushat e nivelet. Bindja ime gatishmërinë time profesionale dhe politike për të është, se maxhoranca e re nuk do të kufizohet në mbështetur këtë proces të rëndësishëm, në arritjen historike të zgjedhjes për herë të parë të një bashkëpunim të ngushtë veçanërisht me Ministrinë gruaje në krye të legjislativit shqiptar, por do të këtë e Shëndetësisë, atë të Punës dhe Shanseve të një angazhim serioz, që brenda qeverisjes sonë 4- Barabarta dhe ministritë e tjera të linjës. vjeçare të arrihet: Përfundimisht mund të them se programi i - shfrytëzimi sa më i plotë i potencialit dhe përgatitur, pa dyshim është një sfidë në tërësinë e kapaciteteve të grave në të gjitha fushat dhe tij. E veçanta e tij është se kjo sfidë është nivelet, programuar të fillojë me 100 ditët e para të qeverisjes, - mundësimi i zbatimit të të drejtave të tyre, sipas në luftë me situatën aktuale të mjerimit ekonomik legjislacionit në fuqi, dhe korrupsionit. - fuqizimi i vazhdueshëm ekonomik dhe politik i Shpreh bindjen time të plotë, se qeveritarët tanë tyre. do të mbajnë përgjegjësinë e zotimeve, e që në 2. Bazuar dhe në përvojën time si mjeke dhe përfundim të 100 ditëve të para të punës, (që përkon specialiste e politikave shëndetësore, dua të theksoj dhe me festat e fundvitit) të mund t’u ofrojnë rëndësinë e problemeve shëndetësore dhe sociale, shqiptarëve efektivitetin dhe eficienën e kësaj duke nënvizuar se ne duhet të kujdesemi që reformat qeverisjeje. të mos agravojnë problemet sociale ekzistuese, por Punë të mbarë Qeverisë Berisha! të zgjidhin përfundimisht gjendjen e varfërisë dhe Falemnderit! mungesës së shanseve për çdo individ. Ne duhet të Jozefina Topalli – Falemnderit zonja Përnaska! ecim drejt një sistemi shëndetësor modern e eficient Fjalën e ka zoti Fino. Përgatitet zoti Patosi. dhe në shërbim të qytetarit, duke përmirësuar Bashkim Fino – E nderuara zonja Kryetare e sektorin publik dhe duke zhvilluar një sektor privat Kuvendit! plotësues e të zhveshur nga të gjitha llojet e Të nderuar deputetë! konflikteve të interesave. Të nderuar zotërinj ministra! Kjo do të mund të realizohet nëpërmjet Është detyrim për mua të them dy fjalë rreth përmbushjes së dy objektivave madhore: raportit të Qeverisë së re, por ky detyrim shoqërohet 1. Goditjes shkatërruese të klaneve korruptive, edhe me kënaqësinë për faktin se nga leximi i mafies së bluzave të bardha dhe të programit, objektivat e tij mund të ndahen në dy monopoleve farmaceutike, të instaluara grupe: objektiva që vazhdojnë programin e qeverisjes tashmë. socialiste dhe objektiva që janë ose të paarritshme 2. Konsiderimit të pacientit “mbret” duke e ose të vendosura vetëm për arsye demagogjike. E vendosur atë në qendër të vëmendjes dhe them këtë pasi vërej se në shumë sektorë kemi shërbimit shëndetësor. thjesht një përsëritje të atyre objektivave apo Si maxhorancë aktuale, nuk duhet të na zerë programeve që ne kemi nisur gjatë qeverisjes sonë, gjumi pa garantuar çrrënjosjen përfundimisht të gjë që e cila sidoqoftë më jep kënaqësinë për faktin korrupsionit, kudo që ai ka hedhur rrënjë. Ne nuk se rruga e ndjekur prej nesh është e vetmja rrugë do të mund të kemi të drejtën morale të dalim para reale për zhvillimin ekonomik të vendit. shtetasve shqiptarë, nëse gjatë qeverisjes sonë ata Por nga ana tjetër, vërej që programi juaj nuk do të trajtohen si individë, që meritojnë të gjithë përshkohet kryesisht nga objektiva të
90 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
parealizueshme dhe të vendosura për arsye parealizueshme teknikisht. Shpresoj që kjo thënie demagogjike. Një gjë tjetër që vë re është se në nuk presupozon furnizimin me autobot, ose këtë program shumë nga gjërat e dëgjuara t’u furnizimin me ujë vetëm për plazhet dhe lënien e premtohen qytetarëve shqiptarë gjatë fushatës qyteteve respektivë pa ujë në stinën e nxehtë të elektorale janë ndryshuar dhe në rastin më të keq verës. Të furnizosh një qytet me 24 orë të rrjedhshëm janë hequr fare. nga sistemi do të thotë se ke realizuar zgjidhjen Megjithatë, këtë pjesë të moralit politik u mbetet afatgjatë. Këto zgjidhje afatgjate kërkojnë investime qytetarëve shqiptarë ta gjykojnë, si edhe neve si të konsiderueshme si dhe një kohë të nevojshme opozitë për të vënë në dukje sa herë që ky moral për realizimin e tyre. Vetëm nga studimet e fizibilitetit shkelet. për disa nga qytetet kryesore turistike, për t’i dhënë Në qeverisjes që sapo mbylli ciklin e saj të një zgjidhje afatgjatë kërkohet një financim, natyrshëm midis dy shtyllave planifikuese të shtetit minimumi prej 100 milione euro, që unë nuk e di të që janë planifikimi financiar dhe planifikimi territorial, jenë gjëkundi të gatshme. Prandaj, a e dinë hartuesit unë kam drejtuar këtë të dytën dhe pikërisht për e këtij programi se edhe sikur t’i kemi sot në dorë këtë dua të flas, duke parë se kjo shtyllë është këto para, sa kohë do të duhej për implementimin e coptuar, duke bërë të vështirë të mbajë peshën e këtyre projekteve përballë të gjithë bregdetit shqiptar. një vendi në ndryshim dhe transformim të Në programin e paraqitur për sigurimin e ujit të vazhdueshëm. Të mos harrojmë këtu se lëvizje të pijshëm për çdo familje jepen në mënyrë të tilla radikale çorientojnë edhe biznesin vendas e jashtëzakonshme të shkurtuara kompetencat bazë kryesisht atë të fushës së ndërtimit që është një mbi të cilat është hartuar strategjia aktuale nga degët kryesore të ekonomisë së vendit. Prandaj, kombëtare e sektorit të ujit, ujësjellsave dhe them su nuk duhet nxituar për të ndarë e bashkuar kanalizimeve, por edhe në këtë rast e paazhornuar. dikastere të një formati të tillë, dhe që për më tepër, Kështu flitet për: “ulje deri në zero të subvencione e duke qenë të lidhur me publikun dhe biznesin, çdo shpenzime operative”, në një kohë që ka tre vjet që ndryshim ndihet direkt te këta të fundit. nuk akordohet asnjë subvencion për këtë sektor. Kontrolli mbi territorin nuk është punë policie. Për sa i përket zhvillimit të turizmit kam shumë Është problem i të gjithë shoqërisë shqiptare në pak për të thënë. Kjo për faktin se pjesa e programit lëvizje të vazhdueshme. Është çështje e që merret me turizmin është thjesht një kopje e ndërgjegjësimit të opinionit publik për të mos projekteve tona në këtë fushë, madje një kopje e shkatërruar hapësirat urbane, dëm që vjen më pas keqe, pasi nuk janë përfshirë disa nga projektet tona për të gjithë. Është çështje e pështatjes dhe tashmë në proces siç është për shëmbull adoptimit të një sërë ligjesh dhe normave europiane. megaprogrami i investimeve në zonën e bregdetit të Është çështje e një planifikimi të unifikuar në rang Jonit nga Vlora në Sarandë, i filluar në bashkëpunim republike, nga niveli më i lartë, shkallë shkallë duke me Bankën Botërore dhe me një vlerë të përllogaritur zbritur deri te pushteti vendor. Është aftësi për të deri në 50 milionë euro. Apo synimi ynë për rritjen e koordinuar domosdoshmërisht me njëri-tjetrin tre të ardhurave nga turizmi në rreth 1 miliardë euro në vektorë specifikë shqiptarë: procesin e kthimit dhe vitin 2009, duke pasur parasysh që sivjet ne arrijmë kompensimit të pronave me procesin e legalizimit në shifrën rreth 600 milionë euro. Nga kjo pikëpamje të zonave informale dhe me procesin e 800 milionë eurot e premtuara në programin tuaj infrastrukturës kombëtare. Dhe pikërisht në kontrollin dihen rifresktuar. mbi territorin, në programin e Partisë Demokratike Meqë duam të premtojmë një gjë të re duhet të nuk thuhet asgjë, madje edhe si term është shkoqur sugjerojë unë një të tillë që ne filluam një të tillë që dhe tretur në strukturën e Qeverisë. ne filluam për herë të parë në vitin 2005 dhe që ju Për më tepër po të kemi parasysh që në duhet ta thelloni akoma edhe më shumë në vitet në programin e paraqitur edhe kur flitet për punë të vazhdim. Ky është pikërisht planifikimi i fondeve që infrastrukturës publike objektivat janë tërëisht në Buxhetin e Shtetit për investime në zonat turistike jorealiste. Kështu pretendohet: “për sezonin turistik që është edhe rruga e vetme e përmirësimit të 2006, qytetet turistike që nga Saranda deri në situatës në këto zona. Gjithashtu, shoh të Velipojë do të kenë ujë 24 orë në ditë”. Mbështetur pretendohet në program “rishikimi i ligjit të kthimit në përvojën e krijuar në këtë periudhë, me keqardhje dhe kompesimit të pronave për të kryer llogariotjen vërej se ky është një premtimet më të e saktë dhe transparente të kostos”.
91 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
Kjo më duket çudi se pikërisht kjo gjë është raport me paraardhësen. Krijimi i diferencës do të kryer nga një grup i përbashkët ekspertësh dhe kishte qenë misioni më i lehtë për t’u kryer, por kjo metodika është miratuar me konsensus të gjerë dhe nuk do të mjaftonte kurrsesi për të përmbushur nga e majta dhe nga e djathta pikërisht në këtë besimin dhe shpresat e njerëzve që votuan për sallë. Mosmarrëveshjet për ligjin e pronave ju nuk i ndryshimin, por shqiptarët nuk dëshirojnë dhe nuk keni me ne, por i keni me republikanët e Mediut, të presin këtë pako ndryshim, i cili është pothuajse cilët kërkojnë abrogimin e ligjit nr.7501 për tokën, automatik dhe mund të vijë pa u sforcuar. Ata presin por besoj se edhe këta të fundit pra republikanët do shumë më tepër se kaq nga Qeveria Berisha. ta kenë ndryshuar mendjen për këtë pasi tashmë Do të dëshiroja shumë që sot të ishim thjesht janë një qeveri me agrarët e Xhuvelit, vërej se përpara një rotacioni politik. Por në fakt ne jemi programi i paraqitur më tepër është një përmbledhje përpara një momenti solemn, përpara një ndarje dëshirash dhe copa leksionesh sa skemë e veprimit çliruese. Jemi para ndarjes me antivlerat e mbi bazën e mundësive reale dhe është pikërisht shndërruara për fat të keq në një steriotip të kjo që e bën atë të pazbatueshëm gjë që nuk duhet neveritshëm të funksionimit të shtetit, jemi para të na gëzojë pasi do të jetë mbi kurrizin e shqiptarëve ndarjes nga një lëngatë e gjatë e gjithë shoqërisë që do t’i duhet të provojë një fakt të tillë. shqiptare nga keqqeverisja dhe mosqeverisja. Së fundi si konkluzion më ngacmoi memorien Qytetarët e këtij vendi duhet të fshijnë shpejt dje miku im Braçe, unë mendoj se si e mori nga kujtesa kryeministrin e kroçerave dhe çarterave, pushtetin në vitin 92’ zoti Berisha, natyrisht unë e frekuentuesin e hoteleve më të shtrenjta të botës, kam me të lexuar se kam qenë larg. Po se si e edhe në ditët më të rënda për kombin, frymëzuesin dorëzoj ai në vitin 97’ natyrisht unë e kam me të e mafias dhe mikun publik të kontrabandistëve të përjetuar se kam qenë afër. Konkluzioni është ky: ti arrestuar apo të lirë, babain jo vetëm shpirtëror të na le me tanke në rrugë ne po të lemë sot me një sistemi të korruptuar që i ka shtrirë këmbët e autostrada, ti na le me gjak ne po të lemë sot me veta në të gjitha qelizat e shtetit. Fakti që ai nuk paqe, ti na le me plumba, ne po të lemë sot me mbi ndodhet në këtë sallë, as nuk ju bën nder, dhe as 500 shkolla të reja, ti na le me varre ne po të lemë nuk ju cliron nga bashkëfajësia. Pothuajse të gjithë me ujësjellësa dhe energji të garantuar. ju, që bëni si cuba në parlament, e keni pranuar si Pra me një fjalë ti na le në një rrëmujë totale ne dele të buta pushtetin e Nard Kokës dhe nuk keni sot të lemë me një rregull dhe turizëm të zhvilluar. guxuar as t’i përmendni atij emrin. Falemnderit! Ne duhet të harrojmë një herë e përgjithmonë Jozefina Topalli – Falemnderit, zoti Fino! qeverinë e ministrave të babëzitur, pothuajse të gjithë Fjalën e ka zoti Patosi! Përgatitet zoti Dedja. në konflikt të hapur interesi me detyrën dhe po ashtu Astrit Patosi – E nderuara zonja Kryetare! zyrtarët e të gjitha niveleve që çirrnin duke mjelë pa Të nderuar kolegë! mëshirë lopën e shtetit, në proporcion të drejtë me Referenca e parë krahasuese e çdo Qeverie pozicionin e tyre në hierarkinë e administratës. është paraardhësja e saj, por unë mendonj se ky Por, në rast se çdo formë sado e ulët korrupsioni kabinet që ne po votëbesojmë duhet të shkëputet duhet të trajtohet seriozisht dhe duhet të ndëshkohet nga kjo ligjësi e përbotshme. Dhe kjo, sepse gjatë me forcën e ligjit, ne nuk mund të themi kurrsesi se këtyre tetë vjetëve, ata që mezi pranuan të lënë ata, nëpunësit e vegjël të gjendjes civile, që marrin pushtetin, duke zvarritur në mënyrën më të ndonjë 50 lekësh për çertifikata pa radhë, apo padinjitetshme ditët e tyre të fundit, e shndrruan infermieret e spitaleve që mund të pranojnë rryshfete Shqipërinë në një vend anormal. të vogla, janë e keqja e madhe e këtij vendi. Qeveria “Berisha”, nuk e ka sfidën me kabinetin Korrupsioni në Shqipëri mori përmasa të frikshme e fundit të Fatos Nanos, madje as me të gjitha për shkak se e gjithë administrata e vendit kishte qeveritë e tjera të Partisë Socialiste para saj. Ky për model kryeministrin që pranonte dhuratë shtëpinë kabinet nuk duhet ta masë punën e vet me ata dhe makinën që kushtonin gindra mijëra Euro dhe ministra që, në ikje e sipër, rrëmbyen e morën me ministrat e tij me prona dhe pasuri të pafundme, vetë edhe makinat e dikastereve të tyre. Shqiptarët legale dhe ilegale, me biznese të deklaruara dhe të që votuan masivisht për ndryshimin nuk presin që padeklaruara, ndonëse në këtë botë nuk ishin marrë Qeveria e koalicionit të djathtë, thjesht të me ndonjë punë tjetër, përveçse me politikë. përmirësojë, apo të rrisë disi performancën e vet në Shqipëria u konsiderua si “state capture” në raportet
92 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
ndërkombëtare për shkak se krimi i organizuar arriti Unë besoj tek kjo Qeveri sepse ajo përfaqëson që të ketë përfaqësuesit e vet në Qeveri dhe në moralin e ndershmërisë, të punës dhe përkushtimit institucionet e tjera të rëndësishme të shtetit dhe ndaj detyrës. Unë besoj tek kjo Qeveri, para së të ketë ndikim të fortë në vendimarrjen politike. gjithash se ajo përbëhet nga njerëz të lirë, jo vetëm Njerëzit presin me padurim që mundësisht nesër në kuptimin fizik dhe juridik të kësaj fjale. tregu të çlirohet nga monopolet e zyrtarëve të lartë Kryeministri Sali Berisha dhe të gjithë anëtarët e të shtetit dhe që politika të ndahet një herë e mirë kabinetit janë të çliruar nga të gjitha pengjet dhe nga lidhjet e saj të qarta me krimin e organizuar. zinxhirët e mafias apo të krimit të organizuar, që Kjo Qeveri dhe mentaliteti që ajo përfaqëson janë shumë nga paraardhësit e tyre i kishin të lidhura një dekurajim i fortë për bartësit e korrupsionit dhe tek këmbët. Ne i kemi parë jo vetëm se si kanë këtu qëndron edhe forca e saj më e madhe. qeverisur, por edhe se si janë krijuar kabinetet e së Lufta kundër korrupsionit është një sfidë e madhe majtës. Ne kemi parë se si bëheshin ministra njerëzit për Qeverinë e re, jo vetëm për faktin se ajo shpreh më të akuzuar për korrupsion dhe me lidhje me në një masë të jashtëzakonshme mesazhin e krimin në mbledhjet e forumeve më të larta të Partisë qytetarëve që votuan për ndryshimin, por sepse me Socialiste. Unë kam dëgjuar këto ditë që do të suksesin apo mossuksesin e saj janë të lidhura të sulmohet egërsisht Ministri i Brendshëm, ndonëse gjitha sfidat e tjera që e presin këtë Qeveri. Askush dihet botërisht se ai ende nuk ka shkuar në zyrën e nuk ka thënë se ajo është një betejë e lehtë, por ajo tij. Unë e di përse, dhe ndiej dhimbje për këtë. Sepse është plotësisht e fitueshme. ai ka këputur politikisht një nga hallkat më të forta Kabineti Berisha e ka sfidën me potencialet e të krimit të organizuar në Shqipëri dhe ka nxjerrë mëdha të Partisë Demokratike dhe të aleatëve të jashtë politikës modelin më të keq që u klonua në saj të koalicionit. Kam bindjen se ajo mbart vlerat qeveri dhe në qeverisje nga ish-kryeministri Fatos më të mira të pjesës më të shëndoshë të politikës Nano, nga klani dhe partia e tij. Janë britmat e shqiptare që përfaqëson dhe se ajo do t’i përmbushë kupolës së goditur për.vdekje, që i ushqejnë këto me nder angazhimet e saj. sulme. Unë jam i bindur se kjo Qeveri, modeli i saj, Unë besoj tek kjo Qeveri, jo me verbërinë e një mund t’ i japë edhe opozitës shansin e pastrimit fanatiku, por në radhë të parë se ajo është ndoshta dhe të ndarjes me botën e errët. Sigurisht në rast Qeveria më e mbështetur politikisht, që nga vendosja se ata do të duan dhe do të munden të përfitojnë e pluralizmit në Shqipëri. Të jeni të sigurt se ky nga ky shans. Kam dëgjuar dje fjalime dhe deklarata kabinet ka një mbështetje, që shkon shumë përtej surrealiste për minoranca që përfaqësojnë atyre 80 apo 90 votave, që mund të marrrë sot gjatë maxhorancën dhe absurditete më shumë se votëbesimit në Kuvendin e Shqipërisë. qesharake për manipulim votash dhe presion mbi Kjo Qeveri është një përthyerje e qëlluar e vullnetit zgjedhësit nga ish-opozita. Vota e 3 korrikut dhe e të madh të shqiptarëve për ndryshim, i cili megjithë 21 gushtit vërtet i la rrugëve më shumë se gjysmën fitoren historike, nuk u përfaqësua plotësisht nga e ministrave tuaj, por disa arritën të kacavirren dhe vota e 3 korrikut. Dhe kjo për shkak të shtrëngimeve të shpëtojnë. Ju duhet të ndaheni nga hajdutët dhe dhe presioneve politike dhe administrative që mafiozët në rast se doni të keni të ardhme. Si ushtruan humbësit në ditët e fundit të pushtetit të gazetar me përvojë të gjatë në shtypin shqiptar, por tyre. edhe si deputet kam një vlerësim të palëkundur për Kjo është një Qeveri e mbështetur realisht në opozitën dhe rolin e saj në një shoqëri demokratike. përmasat e zgjedhjeve të 21 gushtit, dhe si e tillë Unë e di që jo vetëm ky Parlament, por edhe vetë ajo i ka brenda të gjitha garancitë për suksesin e Qeveria që po votëbesohet sot, ka nevojë gjenetike saj të padiskutueshëm. për kontributin e opozitës. Nuk kam pritur kurrë që Unë besoj tek kjo Qeveri, sepse ajo përfaqëson një opozitë të ledhatojë Qeverinë. Do të ishte individualitete të spikatura politike me integritet të shërbimi më i keq që ajo do t’i bënte vendit, vetes, fortë moral, por edhe profesionistë të shquar në por edhe vetë ekzekutivit. Por, ndjehem i dekurajuar fushat ku kanë studiuar dhe shërbyer. Lajtmotivi i kur shikoj se përfaqësuesi më i lartë zyrtar i saj saj do të jetë shërbimi ndaj qytetarëve, dhe unë kam është njeriu që ndjehet krenar se ka nip Gjolekë besim se ajo do të krijojë premisën që ai realitet i Malajn (ai vetë i thotë nipçe). Në fakt Gjolekë Ruçi pritshëm të shndërrohet në një kryefjalë të politikës, është simbol i qeverisjes së tyre në këto tetë vjet, i edhe përtej këtij mandati. mënyrës se si erdhën në pushtet dhe se si e trajtuan
93 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
më pas pushtetin. Dhe ndoshta nuk është rastësi ka shumë demagogji dhe çështë më e keqja unë sot që ky simbol gjendet në burg dhe për fatalitet nuk shoh qartësisht të afishuara qysh në filllim të ata nuk mund të thonë dot se e arrestoi “regjimi i tij, se cilat janë objektivat tuaja zotërinj të shumicës Berishës”. dhe kjo jo për faktin se sot ju jeni shumicë për shkak Gjatë këtyre pak ditëve unë kam ndekjur me të ofertës suaj politike ose një programi specifik, keqardhje të gjitha lëvizjet brenda dhe por për shkak të dopësive dhe gabimeve të jashtëparlamentare të opozitës për të shtyrë dhe kundërshtarit. zvarritur me çdo kusht rrokadën e pushtetit. Unë bëj pjesë tek ajo shtresë socialistësh që Zotërinj të opozitës!. besojnë se shkaqet e humbjes së forcës sonë poltike A mund të na shpjegoni se përse ju është duhen kërkuar te vetja. Kaq për fillim. U përpoqa dashur kjo kohë, përveç faktit se nuk ju bën zemra mjaft, por në asnjë vend ose rrjesht nuk gjeta qoftë të lini karriget tuaja, i cili nuk është argument. Ne edhe një vlerësim minimal për punën e paardhësve. nuk kemi shfaqur asnjë padurim për të shkuar në Për ato gjëra që janë bërë mirë gjatë tetë viteve të zyrat e ministrive dhe këtë e kemi dëshmuar qartë shkuara, ju mesa duket nuk keni hequr dorë nga gjatë këtyre dy muajve, por zvarritja e qëllimshme kompleksi i frikshëm se historia fillon me fitimtarin. e rotacionit të pushtetit, si strategji, që ju e keni Për këtë mjafton të lexosh frazat reformin i thellë i aplikuar nga 4 korriku e këtej, është kriminale. administratës, risktrukturim i të gjitha ministrive dhe Sepse vakumi qeverisës rëndon fort në kurriz të institucioneve qëndrore, garantim i statusit për ata qytetarëve, dhe koha që ka rrjedhur e ka provuar që e kanë fituar me meritë. Më thoni cili është kriteri plotësisht këtë. Ministrat tanë nuk janë duke u që përcakton meritën? E thënë qartë kjo përkthehet ngutur për të nisur detyrën e tyre, por çdo çast që fshesë, dhe këtë e theksoj që ta dëgjojnë në radhë kalon, inkurajon më shumë kriminelët dhe i bën të parë qytetarët dhe pastaj ndërkombëtarët, të cilët më trima tagrambledhësit që a vjedhin në emër të çuditërisht pardje deklaruan me gojën e zotit shtetit. Dhe pikërisht kështu ka ndodhur. Salsman se qenkan gjetur paratë për të bërë Kundërshtarët tanë, edhe ditën e fundit të tyre regjistrin kombëtar të zgjedhësve, dhe kjo deklarohet në pushtet e mbyllën duke e mbajtur kokën pas, pikërisht dy muaj pas zgjedhjeve, të cilat tek viti i mbrapshtë 1997, ndonëse edhe atë krizë e ndërkombëtarët i kishin konsideruar si jetike për të kishin prodhuar vetë. Ne nuk duhet ta bëjmë këtë, ardhmen e Shqipërisë. Ju falemnderit për bujarinë sepse nuk ia vlen. zoti Salsman. Ne e kemi sfidën me kohën, e cila është e Në vijim të demagogjisë thoni në programin tuaj pamëshirshme, me premtimet dhe angazhimet tona, se qeverisjet socialiste e kanë sjellë Shqipërinë buzë me dëshirën e pakufishme të shqiptarëve për të shtetit të falimentuar. Gaboheni! Më lejoni t’ju kujtoj pasur një shtet dhe Qeveri normale, me ëndrrën e se deri më sot tre kryetarëve të shtetit u ka tyre të gjatë për të qenë qytetarë të Europës. Kjo falimentuar shteti, Ahmet Zogut dhe Ramiz Alisë Qeveri do ta fitojë këtë sfidë. për shkaqe historike në vitin 1939 dhe në vitin 1991, Punë të mbarë asaj! dhe të tretit Sali Berishës në vitin 1997 për shkak të Falemnderit! keqpërdorimit të pushtetit. Ju sot, për herë të dytë Jozefina Topalli – Falemnderit zoti Patosi! zoti Berisha, dhe të nderuar ministra, po e merrni Fjalën e ka zoti Dedja. Përgatitet zoti Ferdinand pushtetin me çelësa të dorë dhe unë iu falendëroj Xhaferri. për mirëkuptimin. Taulant Dedja – Falemnderit zonja Kryetare! Kryefjala e programit tuaj është lufta kundër Zoti Kryeministër që po na ndjek nga ekrani, korrupsionit. Unë jam i prirur të besoj se ekziston zotërinj ministra ju që jeni këtu dhe ju që rrini në vullneti për këtë, por unë ju them se nëse brenda kafe! 100 ditëve nuk sillni prova për të gjithë ato akuza Të nderuar kolegë! dhe emra që keni përfolur për tetë vjet me lloj-lloj Unë e kam lexuar me mjaft vëmendje programin epitetesh në këtë sallë, ju duhet të pranoni se keni që diskutojmë dhe nuk e mohoj edhe për hir të dështuar, duhet të pranoni që ka pasur komplicitet traditës të krijuar për hartimin e këtyre lloj apo të dilni dhe t’u kërkoni falje publike të gjithë programeve nga po të njëjtën teknicient të zyrave të atyre që keni akuzuar. Nëse nuk bëhet kjo lufta shoqërisë civile. Aty mund të lexohen mjaft gjëra kundër korrupsionit që po proklamoni kaq fuqishëm pozitive. Më vjen keq ta pohoj se në këtë program sot mbetet vetëm një demagogji. Imunitetin e tim e
94 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
keni që tani në dispozicion, ju zoti Berisha dhe ju të Përgjithshëm të Pushtetit Lokal, duke mos qenë që keni drejtuar gazetën “Rilindja Demokratike”. prezentë në dorëzimin e detyrës, dhe thënë më Ju flisni për veteranët në programin tuaj dhe për qartë, sipas meje ulja e statusit politik të dikasterit keqpërdorimin politik që gjoja u paska bërë qeverisja që mbulon decentralizimin në pikun e kësaj reforme socialiste. Për cilët veteranë e keni fjalën? Pse nuk nuk është një ogur i mirë. e përmendni termin Lufta Antifashiste Dhe tani përpara se të kaloj te përbërja e Nacionalçlirimtare, apo iu vret veshin. Kur flisni për kabinetit, do t’i bie pak nga Kina. Ju thoni me të status të veçantë, çfarë keni parasysh, rehabilitimin drejtë në program se Kina mbetet një partnere e e kolaboracionistëve. Zotërinj të shumicës mos qëndrueshme me hapësira ende të pashfrytëzuara tentoni të luani me Luftën Antifashiste këmbimesh qoftë në fushën ekonomike, qoftë në Nacionalçlirimtare, një nga pjesët më të lavdishme atë kulturore. Në vijim të kësaj unë do t’i sugjeroja të historisë së këtij populli. Mos bëni sërish të njëjtat zotit Mustafaj por dhe zotit Leskaj të shikojnë sa gabime. më shpejt mundësinë e thithjes në Shqipëri të një Ju sot keni vendosur keni vendosur të suprimoni pjese të atyre 120 milione kinezëve, të cilët, sipas Ministrinë e Pushtetit Vendor dhe Decenetralizimit. statistikave dhe studimeve të qendrave të Në janar 1998, unë dhe zoti Ruli hodhëm idenë e specializuara, janë të gatshëm të shpenzojnë ngritjes së një ministrie të veçantë që do të mbulonte kursimet apo paratë e tyre për turizëm në Europë. reformën e decentralizimit dhe marrëdhëniet me Të nderuar kolegë! pushtetin vendor. Pra në Qeveri duhej një ministër Unë nuk i jap të drejtën vetes të them ndonjë avokat i kësaj reforme. Këtë rekomandim në fakt na fjalë sot për ministrat e kabinetit Berisha sepse kjo e kishte bërë edhe Këshilli i Europës. Dhe ne e përbërje është kompetencë e tij dhe për cilindo, e realizuam këtë menjëherë pas tre muajsh duke theksoj, ka kurdoherë një fillim duke pasur ose nënshkruar edhe Kartën Europiane të Autonomisë përvojë. Kjo e drejtë për vlerësime normalisht dhe Lokale. moralisht duhet përdorur në përfundim të 100 ditëve Në kohën e qeverisjes suaj të parë, ju krijuat në të para. Megjithëse do të votoj kundër politikisht, si fillim Ministrin e Shtetit, pastaj Sekretariatin qytetar i këtij vendi unë i uroj të gjithëve punë të Shtetëror për Pushtetin Lokal. Ndërsa sot në vend mbarë, si atyre që kam miq nga jeta private, si atyre ta shkrini Ministrinë e Pushtetit Vendor me Punët miq nga jeta politike, ashtu dhe atyre të cilëve u Publike dhe Rregullimin e Territorit, pra funksione kam shtrënguar dorën për herë të parë në këtë sallë. klasike këto të pushtetit lokal, ju e humbisni atë në Unë i uroj punë të mbarë edhe pse shefi juaj ka super Ministrinë e Brendshme, pra kjo është e reja thënë se asnjë nga ju nuk është i pazëvendësueshëm në fushën e decentralizimit në programin tuaj. me përjashtim të atij vetë. Zoti Kryeministër që po Kur kam diskutuar me një pjesë prej jush më ndjek debatin nga ekrani, qëndrimi i matur i popullit keni dhënë të drejtë, por në fund më keni dhënë në këto zgjedhje na dha një leksion të gjithëve. Duam argumentin e konjukturës politike. A ka mundësi të apo nuk duam ne që jemi këtu, vendi do të ecë më thoni se cila është kjo konjukturë politike? përpara dhe prova ishin dy muajt e paszgjedhjeve. Sinqerisht unë nuk e imagjinoj dot ministrin e policisë Unë besoj sinqerisht se urtësia dhe maturia e në rolin e avokatit të autonomisë vendore dhe qytetarëve, që vazhduan të jetojnë e punojnë decentralizimit. Jo për ndonjë gjë, por nuk do të normalisht, pavarësisht politikës. Por unë jam ketë as kohë dhe as mundësi, dhe ju e patë dje kur skeptik për ju zoti Berisha. Pse jam skeptik unë ju ai foli 15 minuta dhe në këto 15 minuta vetëm 3 ftoj të ngriheni mbi vetveten dhe të siç thotë një minuta ia kushtoi reformës së pushtetit lokal. Ju gazetar, ju duhet të hiqni nga ndërgjegja kolektive mund të sillni shembullin e Francës. Po, të nderuar kujtimet e një njeriu që grumbullon në dorën e tij të kolegë të shumicës, Franca kështu e ka Ministrinë gjitha pushtetet. Dhe mënyra e ndërtimit të Qeverisë e Brendshme, por ne nuk jemi Franca. Unë iu kujtoj suaj më lë shumë dyshime. që në vitin 1981, kur Miterani erdhi në pushtet krijoi Megjithatë, ne si opozitë kemi një mision, të postin e Ministrit të Decentralizimit që ia dha mbrojmë të drejtat dhe liritë demokratike të kryetarit të Bashkisë së Marsejës, një post që qytetarëve, duke qenë krenarë që morëm një ekzistoi për 8 vjet. Kurse sot pritet që njeriu që të Shqipëri të shkatërruar dhe e bëmë normale, mbulojë këtë sektor në Ministri është pikërisht i garantuam liritë dhe të drejtat individuale, por mbi njëjti që në vitin 1997 ma la bosh zyrën e Drejtorit të gjitha garantuam për herë të parë rotacionin e
95 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
qetë të pushtetit, dhe ky pranojeni është një prezantuara në qeverisje. Pra shikohet që përbërja kontribut historik. Nëse ju do të ruani qoftë edhe e Qeverisë është influencuar vetëm nga qytetari. kaq, unë do të jem i pari që do t’ju përgëzoj dhe ju Le t’i kthehemi programit. Programi ndërtohet siguroj kjo është mënyra e vetme për të fshirë të nga tre blloqe kryesore, program për 100 ditë, kaluarën nga kujtesa e në të gjithëve. program për vitin 2006 dhe program për 4 vite. Të Falemnderit! marrësh përsipër të premtosh konkretisht për 100 Jozefina Topalli – Falemnderit zoti Dedja! ditë tregon që ke një besim shumë të madh, tregon Fjalën e ka zoti Ferdinand Xhaferri. që merr përsipër një përgjegjshmëri shumë të Përgatitet zonja Valentina Leskaj. madhe, tregon dhe për një përkushtim shumë të Ferdinand Xhaferri – E nderuara zonja madh. Premtohet që brenda 100 ditëve do të Kryetare! përgjysmohen taksat e biznesit të vogël, por Të nderuar kolegë! marrëdhënia e Qeverisë me biznesin nuk fillon dhe Jemi mbledhur në zbatim të nenit 97 të mbaron këtu, por synon të lehtësojë barrierat fiskale, Kushtetutës për të miratuar programin dhe synon të lehtësojë barrierat administrative, synon përbërjen e Qeverisë. Kuptohet që shumë nga të garantojë konkurrencën duke filluar një kolegët socialistë në fjalën e tyre janë transformim rrënjësor, nga një marrëdhënie e një shpërqëndruar nga fokusi dhe duke bërë diskutime shteti padron karshi biznesit në një marrëdhënie tërësisht politike, duket se janë përqëndruar më partneriteti, ku qeverisja ka kuptuar që vetëm shumë në garën e brendshme që pritet të zhvillohet nëpërmjet suksesit të biznesit do të kemi një në PS. Por unë do të mbetem tërësisht brenda qeverisje të suksesshme. rendit të ditës dhe mendoj që pyetja qendrore që Po kështu premtohet fillimi i legalizimit dhe shtrohet është: A garanton kjo përbërje e Qeverisë mbarimi i tij brenda vitit 2006 dhe ç’është më dhe ky program një qeverisje më të mirë nga e kryesorja nuk flitet siç është folur deri tani për cila do të përfitojnë shqiptarët? korrupsionin me skema institucionale apo me Le të ndalemi te përbërja e Qeverisë. Cili ishte formula ligjore, por përmendet dhe ndëshkimi. mekanizmi që prodhoi këtë Qeveri? Ose e thënë Shqiptarët e dinë shumë mirë që korrupsioni pa më thjesht, në formësimin e kësaj Qeverie kishte ndëshkim nuk mund të ndëshkohet. influenca krimi i organizuar i lidhur me politikës, apo Çfarë kanë të përbashkët të tre blloqet, programi kishte influenca qytetari? Nuk dua të merrem me për 100 ditë, programi për vitin 2006 dhe programi opinione, por do të merrem me fakte. Në dy muaj për katër vitet. Ka një gjë i lidh dhe që përmendete që pas 3 korrikut, në periudhën që shoqëroi formimin në të tria blloqet me një peshë të konsiderueshme, e Qeverisë nuk ka pasur asnjë akuzë në media për garantohet zhvillim nëpërmjet ligjit. Ne nuk duam të Qeveri të formuar te Restorant Trieste, për Qeveri të jemi nihilistë dhe të themi që në këto 8 vite Shqipëria formuar te Taivani, për Qeveri të formuar nga Miri i nuk është zhvilluar. Është e vërtëtë që ka pasur një Xhikes, një ritual i zakonshëm që e kemi dëgjuar rritje ekonomike, por rritja ekonomike, ky zhvillim i për 8 vjet. Këtu kemi qenë në 8 vite dhe kemi parë bërë jo nëpërmjet ligjit ka prodhuar një rritje se si i keni bërë qeveritë ju, dhe ky është fakti i ekonomike që shkon në favor të familjeve mafioze, këtyre dy muajve që procesi i formimit të Qeverisë miq të Kryeministrit dhe tuajin. Pra, duke garantuar nuk pati asnjë akuzë të tillë. Asnjë nga ministrat zhvillim nëpërmjet ligjit synohet që rritja ekonomike nuk është përmendur as si i lidhur me krimin të shkojë në më shumë vende pune për të papunët, ekonomik, as si lidhur me krimin e organizuar. më shumë paga për pensionistët, më shumë Pra çfarë mesazhi ka lexuar Kryeministri i mundësi për shëndetësinë dhe më shumë mundësi mandatuar për të formuar këtë Qeveri? Cila ishte për arsimin. Dhe ky është një ndryshim shumë i forca politike që fitoi? Kishim një forcë politike që madh që kemi ne nga ju. ishte në gjendje të bashkonte vetveten, kishim një Rezultatet kanë filluar që sot. Qytetarët e dinë. forcë politike që ishte në gjendje të bashkonte Ne kemi një program të matshëm. Këtu do të jemi, do opozitën, kishim një forcë politike që ishte në gjendje të ballafaqohemi pas 4 viteve. U dyfishuan apo nuk u të premtonte që do të bashkojmë shqiptarët, një dyfishuan pensionet? U dyfishuan apo nuk dyfishuan forcë politike që u hap drejt shoqërisë civile dhe të pagat e arsimtare? U përgjysmuan apo nuk gjithë, dhe të gjithë këta elementë për të cilat përgjysmuan taksat e biznesit të vogël? U garantua qytetarët e besuan dhe e votuan i gjejmë të apo nuk u garantua konkurrenca? Kjo do të jetë pjesë
96 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
e debatit katërvjeçar, por një gjë është garantuar që krijuar një grup lobist në interes të rritjes së rolit sot. Shqiptarët e dinë që nuk do të kenë më një dhe kontributit tonë në shërbim të të gjitha grave Kryeministër që bredh kazinove të botës kur vendi është shqiptare. në tragjedi kombëtare. Shqiptarët e dinë që nuk do të Një program që me vështirësi arnon disa masa kenë më një Kryeministër që bredh buzuqeve të sociale, me një mungesë të dukshme të konceptit, Athinës kur qytetarët mbyten në det si pasojë e që orienton drejt një programi të integruar dhe mizerjes që ka krijuar ai vetë. Pra duket që një erë e jofragmentar të mbrojtjes sociale nuk jep asnjë mbarë po fryn. garanci për përmirësime në cilësinë e jetës së Unë i uroj qeverisjes suksese në dobi të vendit njerëzve dhe nuk justifikon angazhimin e një qeverie dhe të qytetarëve të saj. shërbimi për sa kohë shërbimi mbetet një slogan. Falemnderit! Kjo më detyron të them: asgjë e re nuk ofrohet mbi Jozefina Topalli – Falemnderit zoti Xhaferri! mbrojtjen sociale. Fjalën e ka zonja Leskaj. Përgatitet zoti Bujar Shqipëria dhe shqiptarët kanë ndryshuar në këto Leskaj. vite. Rrethi i nevojave për shërbime dhe ai i interesave Valentina Leskaj – E nderuara zonja Kryetare të publikut janë gjithashtu të një natyre dhe e seancës! dimensioni tjetër. Një program serioz integrues dhe Të nderuar kolegë deputetë! gjithëpërfshirës duhet përshkojë projektet me natyrë Kam shpresuar se elementi social do të përbënte sociale të shtetit për të gjithë popullsinë e jo vetëm themelin e programit qeverisës nisur nga premtimet për dy-tre kategori. Për fat të keq në program e shumta elektorale mbi shtetin social e ndryshimin mungojnë mjaft elementë të rëndësishëm të e madh. Sot mund të them se të gjithë ata që kanë mbrojtjes sociale që vënë në themel kalimin në shpresuar, si edhe unë, për një program të vërtetë shërbime lëvizëse, parimin e klientit në qendër të social kanë rastin të përjetojnë zhgënjimin e parë. shërbimit, biznesin social e të tjera, përvoja këto Me sa duket shumë nga premtimet e bëra gjatë tashmë të krijuara në qeverisjen socialiste në fushatës elektorale kanë rënë rrugës. Kolegu im bashkëpunim me shoqërinë civile dhe partnerët Braçe çfarë ka ndodhur me premtimet për pensionet ndërkombëtarë. në përgjithësi dhe ato të fshatit në veçanti, si është Duke respektuar zërin e opozitës së djeshme, modifikuar qëndrimi në programin e ri, po ashtu çfarë unë kam menduar gjithashtu se zonat rurale e ato ka ndodhur me të përndjekurit, me pagat, punësimin, të nënzhvilluara do të kishin më shumë vend në legalizimet, shanset e barabarta etj. program. Prirem të besoj që kjo zhurmë ka qenë e Po e filloj me shanset e barabarta edhe për vërtëtë. Këtë nuk e rregulloi dot as koalicioni me respektin që kam për atë që meritojnë gratë e Xhuvelin e ruralëve. Gjithsesi unë besoj se do të Shqipërisë, të cilat për fat të keq edhe dje në këtë mjaftonte të përdoreshin vlerësimi social-ekonomik sallë përmenden për atë që s’janë më, dhe jo për që ne kemi bërë me ekspertë shqiptarë e të huaj, atë që ofrojnë, për vlerat, për kontributet, kapacitetet studimi për matjen e standardit të jetesës, SMS, e tyre, të drejtën për të qenë të barabarta në shoqëri hartat e varfërisë, shpërndarja gjeografike e të barabartë. Shanset e barabarta përveç një paragrafi shërbimeve, të cilat me sa duket nuk janë lexuar. të përgjithshëm kanë mbetur vetëm në emrin e Këta dokumente si dhe strategjitë sektoriale të Ministrisë por jo si një perspektivë gjinore e të gjithë përfunduara së bashku me Strategjinë Kombëtare programit. për Zhvillimin Social-Ekonomik të vendit do të Çështja e barazisë gjinore nuk është thjesht ndihmonin për të pasur një program që adreson çështje numrash, qoftë në Qeveri, por nevojë e një realisht nevojat e të gjitha kategorive. perspektive gjinore të integruar në tërë programin, Unë besoj se Qeveria e re nuk ka komplekse nevojë e një perspektive që krijon mundësi barazie që t’i konsiderojë e përdorë këto investime vetëm në politikë, në ekonomi, arsim, shëndetësi, mbrojtje meqenëse ato janë bërë në kohën e socialistëve. sociale, kulturë etj. Kjo i mungon programit. Çdo përmirësim në to është i mirëpritur, ndërsa prirja Sigurisht ‘gratë në qeverisje’ ishte një ndër premtimet për të filluar çdo gjë nga e para është më shumë se më të freskëta për ndërtimin e kabinetit me 1/3 femra, sa një luks. Është një dëm që i bëhet vendit, jo që përfundoi me një grua në minutën e fundit. Përfitoj socialistëve. nga rasti për t’u bërë një test të gjitha kolegeve Për fat të keq programi kompromentohet që në deputete, të të gjithë krahëve në këtë sallë, për të fillim kur deklarohet dhe këtu citoj: “Rritje më e lartë
97 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
e mbështetjes për grupet dhe indvidët në nevojë, ka nevojë të rishikohet në themel në mbështetje të rritje më e lartë e pagës së arsimtarëve dhe sektorit interesave të njerëzve në nevojë dhe të të gjithë të shëndetësisë”. Këto mund të quhen vetëm publikut që pret një mbrojtje sociale reale. slogane. Në një vështrim të natyrës sociale të shtetit Falemnderit! në programin e Qeverisë se angazhimet janë të Jozefina Topalli – Falemnderit zonja Leskaj! pambështetura e për rrjedhojë nuk japin garanci për Fjalën e ka zoti Bujar Leskaj. Përgatitet zoti zbatim për sa kohë që në të nuk ka asnjë të dhënë Sabit Brokaj. se si dhe çfarë burimesh financare do të realizohen Bujar Leskaj – E nderuar zonja Kryetare! këto angazhime. Unë besoj se kjo është e Të nderuar kolegë deputetë! nevojshme për hir të transparencës që maxhoranca Programi 4-vjeçar i Ministrisë së Turizmit, ka premtuar në fushatë e pas saj, por edhe për rritje Kulturës, Rinisë e Sporteve është pjesë e projektit të besueshmërisë se programi që na serviert ofron të madh ndryshues që ka marrë përsipër të realizojë garanci për të sjellë ndryshimin e madh të premtuar. qeveria e koalicionit të djathtë e dalë nga zgjedhjet Dëshiroj të vë në dukje se një nga gjërat që e 3 korrikut. Ne jemi të ndërgjegjshëm se periudha vërtetë më ka çuditur në program është injorimi total 4-vjeçarë gjatë së cilës jemi mandatuar për të që i bëhet një prej elementëve më të rëndësishëm qeverisur është një periudhë e rëndësishme për fatet të demokracisë dhe kohezionin social, pra rolit të e vendit. Gjatë kësaj periudhe Qeveria Shqiptare do partnerëve sociale, aq i domosdoshëm për mbrojtjen të realizojë reformat e duhura dhe të plota për e interesave të punonjësve dhe funksionimin e zhbllokimin e gjendjes së vështirë që po kalon vendi institucioneve të një shoqërie të hapur dhe të përshpejtojë integrimin në Europë. përfshirëse. Marrëdhëniet me sindikatat, organizatat Në këtë proces të madh integrues turizmi dhe e punëmarrësve, punëdhënësve si dhe aktorë shumë kultura janë shinat mbi të cilat do të ecim në mënyrë të rëndësishëm të mbrojtjes së të drejtave të dinjitoze drejt familjes europiane, janë ambasadorët punonjësve përbëjnë elemente bazë të garantimit e padekretuar të Shqipërisë në botë. Bashkimi i të interesave të publikut. Unë shpresoj që përvoja turizmit dhe kulturës synon rritjen e vlerave të dy që ne kemi krijuar në marrëdhëniet me partnerët prej pasurive më të mëdha që zotëron për momentin socialë, marrëveshjet dhe kontratat, përfshirja e tyre shoqëria shqiptare. Pasuria e tretë është rinia. Të në vendimmarrje, do të vazhdojnë edhe me tria së bashku janë pasuri të cilat për fat të keq qeverisjen demokratike. janë menaxhuar keq nga qeveritë e derisotme. Dëshiroj t’ju kujtoj hartuesve të këtij programi Programi i ri i Qeverisë Berisha do të synojë një se disa muaj më parë ne së bashku, në këtë ndryshim konceptual në këtë drejtim. Resurset Parlament, kemi miratuar një ligj, i cili reformon në turistike janë ende të pashfrytëzuara, madjenë mënyrë rrënjësore sistemin e shërbimeve sociale, shumicën e rasteve janë keqpërdorur. Të gjithë jemi decentralizimin, skemat dhe programet e dëshmitarë të faktit se megjithë kushtet ideale mbështetjes. Me modesti e konstruktivitet i këshilloj natyrore, turizmi shqiptar nuk e ka peshën e duhur ata që t’i lexojnë ato dhe të reflektojnë sepse do t’i në zhvillimin e vendit. Ne nuk e kemi krijuar ende ndihmonte për një program më bashkëkohor e të një model turizmi të përshtatshëm për kushtet përputhur me interesat e publikut, veçanërisht të shqiptare. Zhvillimi i infrastrukturës dhe mungesa e njerëzve në nevojë dhe grupet e rrezikuara. furnizimit me ujë dhe energji janë gjithashtu një Ajo që mund të them me siguri është se brenda pengesë në zhvillimin e turizmit. Duhet pranuar se një ministrie të menaxhuar me vështirësi, në mënyrë edhe kultura e shërbimit është në një nivel të ulët. amatoreske nga një zgjidhje që erdhi në minutën e E thënë më qartë, zhvillimi aktual i vendit e ka bërë fundit, pas ndërrimit të disa emrave të prisnin në shumë të kushtueshme dhe jo komode nismën radhë për t’u bërë ministra, nuk e di se sa e garantuar njerëzore për të kaluar pushimet në Shqipëri. Gjatë është vazhdimësia e reformave dhe zbatimi i kohë së qeverisjes socialiste është abuzuar shumë programit social. Natyrisht lënia e kësaj ministrie në zonat turistike. Është shtuar në mënyrë në derë të një partie të vogël, me vota borxh, më shkatërruese në të gjithë vijën bregdetare niveli i bën të dyshoj në suksesin e reformave dhe në ndotjes, janë shkatërruar ekosistemet etj. realizimin e premtimeve. Mbrojtja sociale, edhe e Ministria e Turizmit, Kulturës, Rinisë e Sporteve qepur keq, ashtu siç është në këtë program nuk ka do të marrë masa të menjëhershme për të bllokuar garancitë e nevojshme për realizimin e saj. Ky projekt çdo tentativë për zhvillime kaotike e kërcënuese për
98 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
zhvillimin e turizmit. Për këtë arsye ne do të fillojmë se kultura jonë kombëtare ka se çfarë t’i ofrojë menjëherë punën për ndryshime rrënnjësore në kulturës europiane e botërore, ashtu sikundër jemi menaxhimin e pasurive natyrore të vendit, për të vetëdijshëm se hapja e kulturës sonë do të sjellë ndryshimin e mentalitetit të kulturës turistike të forcimin dhe vitalizimin e saj. operatorëve në treg. Qeveria do të lehtësojë zhvillimin Projekti ynë kulturor merr parasysh faktin se ne e turizmit nëpërmjet krijimit të lehtësirave fiskale kemi nevojë për një ridimensionim të politikave dhe proceduriale të bizneseve turistike. Ne do të kulturore, gjë që nënkupton: dyfishojmë fondet për të mundësuar një fushatë të Së pari, ndryshimin e koncepteve për zhvillimin gjerë ndërkombëtare marketingu në media e kulturës dhe rishikimin e politikave të saj. prestigjoze ndërkombëtare. Së dyti, reformën strukturore të institucioneve Qeveria do të mbështesë promocionin turistik kulturore të vendit. dhe fuqizimin e rrjetit privat të operatorëve turistikë Së treti rishikimin dhe plotësimin e legjislacionit e të komunikimit të tij me të gjitha njësitë pritëse të përshtatshëm në mbështetje të këtij reformimi. dhe ofruese të shërbimeve të të gjitha llojeve dhe Së fundi, sigurimin e burimeve financiare për shërbimeve të tjera të lidhura me turizmin, duke vënë realizimin e projektit tonë, natyrisht duke i dyfishuar në qendër të qasjes turistin dhe preferencat e tij. këto në raport me fondet aktuale. Në këtë konstekst mikpritja tradicionale shqiptare Realizimi i këtij projekti nuk është i mundur pa do të riaktualizohet duke u shndërruar në një tipar një ndryshim rrënjësor të koncepteve dhe politikave identiteti të turizmit shqiptar në raport me turizmin kulturore. Nëse deri tani Qeveria dhe institucionet e e vendeve që na rrethojnë. Kjo fushatë do të saj kulturore janë marrë kryesisht me propagandë paraprihet nga një punë dhe aktivitet për kulturore, duke e konceptuar ndihmën ndaj artit si përmirësimin e cilësisë së shërbimeve për turistët. një ndihmë bamirësie, projekti ynë synon kalimin Në projektin tonë të turizmit, vizitorëve do t’u në menaxhimin profesional të vlerave kulturore. krijohet mundësia që të shijojnë jo vetëm bukuritë Produkti kulturor si një mall, si një e mirë e llojit të natyrore të vendit, por edhe vlerat tona kulturore, veçantë duhet të trajtohet në mënyrë specifike, duhet historike, etnografike. Qendrat kulturore turistike, të trajtohet me dashuri. si për shembul Voskopoja etj., do të marrin statusin Ky projekt menaxhues do të krijojë e monumenteve të kulturës. Pasuritë kultuore do të infrastrukturën e domosdoshme për qarkullimin e jenë pjesë e rëndësishme e konceptit tonë të joshjes vlerave kulturore në të gjithë hapësirën shqiptare dhe së turistëve, një mundësi që kontakti i parë të shqipfolëse brenda dhe jashtë kufijve të Republikës shndërrohet në një marrëdhënie shpirtërore afatgjatë. së Shqipërisë, për qarkullimin e tyre në botë dhë Natyrshëm pra, kultura dhe turizmi gjenden të një treg fleksibël ku artistët të ndihen të respektuar përfshira në të njëjtin dikaster ministeror. Bashkimi dhe të shpërblyer për punën e tyre. i tyre do të thotë që ne t’u ofrojmë turistëve të huaj Qeveria nuk do të merret siç është marrë deri në të njëjtin kohë si bukuritë dhe vlerat natyrore të tani me përcaktimin e hierarkisë së vlerave, por do vendit, ashtu dhe bukuritë dhe vlerat shpirtërore të lehtësojë komunikimin ndërkulturor dhe shqiptare. përcjelljen e vlerave të bartësit kulturorë. Në kuadrin Objektivi ynë konkret do të jetë që gjatë e këtij ndryshimi të madh konceptual dhe strukturor periudhës 4-vjeçare të qeverisjes sonë, numri i ne synojmë qëtë krijohet një raport më i drejtë dhe turistëve t’i kalojë 500 mijë turistë në vit dhe të më i natyrshëm mes kulturës kombëtare dhe ardhurat e fituara prej tyre të kalojnë shifrën prej globale, por gjithashtu një raport më i drejtë mes 800 milionë euro në vit. Tiranës si qendër e jetës kulturore të vendit dhe Të gjithë ne e dimë të dashur kolegë se periferisë, pa dyshim duke ruajtur dhe forcuar përfshirja dhe integrimi në Europë nuk është një karakterin elitar të kulturës së metropolin. Është proces mekanik bashkimi, por një proces përfshirjeje fakt i njohur tashmë se jeta kulturore e vendit është në një sistem më të madh vlerash si ai europian e përqëndruar në Tiranë, ndërkohë që qytete e zona botëror. Ne synojmë që me projektin tonë 4-vjeçar të tëra kanë një jetë të vakët kulturore, për të mos kjo përfshirje të bëhet sa më organike dhe e thënë që nuk kanë fare. natyrshme dhe sistemi ynë i vlerave kombëtare Krijimi i këtij ekuilibri të ri kulturor gjeografik do kulturore të bëhet pjesë e natyrshme e sistemit të shoqërohet me përpjekjet për një raport më të europian të vlerave dhe anasjelltas. Ne jemi të bindur drejtë edhe brenda sistemit të arteve, gjë që
99 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
nënkupton një shpërndarje proporcionale të shqiptarë, një pjesë e të cilëve për rrethanat dhe investimeve në mbrojtjen dhe zhvillimin e kulturës kushtet shoqërore në të cilat ndodhen po kalojnë dhe sidomos mbështetje për artet dhe zhanret në një krizë të rëndë identiteti kulturor. Këtë krizë e rrezik. Nëpërmjet aktiviteteve të ndryshme origjinale përjeton sidomos brezi i parë i emigrantëve i cili do të bëhet edhe promovimi i kulturës së jetesës është shkëputur nga konteksti kulturor i vendit tonë së zonave të ndryshme gjeografike, sipas tipareve dhe nuk ka arritur të integrohet në kontekstin kulturor lokale karakteristike të secilës zonë. të vendit pritës. Ne do të krijojmë infrastrukturën e Gjatë periudhës sonë së qeverisjes do të domosdoshme që kjo kategori shoqërore të mos themelojmë dhe konsolidojmë disa aktivitete të ndihet e braktisur dhe e tëhuajtësuar atje ku rëndësishme që do ta bëjnë vendin tonë atraktiv nga ndodhet. Për këtë arsye duke shfrytëzuar edhe pikëpamja kulturore. Për këtë do të synojmë që në përparimin teknologjik të mediave shqiptare, ne do një nga këto vite Tirana të arrijmë ta fusim në të përgatisim projekte pilot që do të plotësojnë axhendën, në listimin e kryeqyteteve botërore të nevojat kulturore të emigrantëve shqiptarë në të librit. Në vazhdim të kësaj ne do të synojmë gjithë botën. themelimin dhe rikthimin e disa aktiviteteve të Në programin tonë reformimi i institucioneve përvitshme si festivale të teatrit, të muzikës, të kulturore është një domosdoshmëri. Muzetë, teatrot, humorit dhe filmit si dhe hapjen e një panairi të madh bibliotekat dhe institucionet e rëndësishme do të të artit viziv në Tiranë, të cilat do të shërbejnë si një ristrukturohen, do të bëhen më dinamike dhe më të bazë e mirë për krijimin e një tradite të shkëmbimit dobishme në qarkullimin e vlerave dhe në ruajtjen e të vlerave dhe afirmimit të tyre, si dhe të konvertimit tyre. Ne do t’i mbrojmë maksimalisht pasuritë të vlerave të tyre në vlera monetare. kulturore, por njëkohësisht ne do të synojmë që Organizimi i këtyre veprimtarive do të shoqërohet vlerat dhe pasuritë të mos jenë vetëm pronë e vdekur me një modernizim të tyre, pa rënë në grackën e e arkivave, por dhe pjesë e rëndësishme e kulturës një rudimenti të traditës të organizimit të veprimtarive dhe e dukatës estetike, historike dhe morale të kulturore. Një nga ambicient e mia si Ministër do të qytetarëve dhe sidomos e të rinjve. jetë themelimi i kolonive të artistëve sipas traditës Ne do të bëjmë informatizimin e bibliotekave dhe së mirënjohur amerikane, si dhe shndërrimi i tyre funksionimin e tyre në shërbim të publikut, në veçanti në vatra të fuqishme të krijimtarisë në arte dhe në informizimin e Bibliotekës Kombëtare. Në kuadrin pikëtakimi të kulturës rajonale dhe asaj botërore. e reformimit rrënjësor të institucioneve më të Në kuadrin e zhvillimit të kulturës në të gjithë rëndësishme të kulturës, do të përcaktohet vendin ne do të nxisim shtrirjen e kinemave, galerive përfundimisht statusi i Galerisë Kombëtare të Arteve, të artit, komplekseve të tjera kulturore dhe argëtuese në mënyrë që të administrojë sa më mirë produktin në të gjitha zonat e vendit. e arteve figurative. Një nga objektivat kryesore të projektit tonë Natyrisht jemi të vetëdijshëm dhe të kulturor do të jetë mbrojtja dhe afirmimi i kulturave ndërgjegjshëm që reformimin e institucioneve do ta të minoriteteve që e bëjnë kulturën tonë më të kryejmë pas debateve profesionale në gjirin e larmishme dhe më dinamike. komuniteteve përkatëse artistike. Ne jemi të Por vëmendja jonë nuk do të përqëndrohet vetëm vetëdijshëm se ky projekt nuk mund të realizohet në hapësirën që përfshin territori i Republikës së vetëm nga administrata e një ministrie, sado efikase Shqipërisë. Një pjesë e kulturës sonë kombëtarë të jetë ajo. Për këtë arsye përfitoj nga rasti për t’i zhvillohet jashtë territorit të Republikës së bërë thirrje të gjithë komunitetit të artistëve që të Shqipërisë, në Kosovë, në Maqedoni, në Mal të Zi, bashkojnë përpjekjet me ne dhe të bëhen pjesë e si dhe në qendrat e emigracionit në vende të projektit tonë. ndryshme të botës. Megjithë rënien e barrierave Unë kam besim të plotë se bashkëpunimi i politike dhe hapjen e kufijve, duhet të pranojmë se ndërsjelltë do të jetë mjaft i frytshëm. Pa këtë komunikimi kulturor me hapësirat ku flitet shqip bashkëpunim ky projekt do të mbetete vetëm një brenda dhe jashtë Shqipërisë është i zbehtë. dëshirë e mirë, një ëndërr. Por kjo është një ëndërr Ne do të krijojmë të gjitha kushtet e nevojshme e bukur, të cilën unë, dhe me autoritetin e Ministrit që vlerat kulturore mbarëshqiptare të komunikojnë të Turizmit, Kulturës, Rinisë e Sporteve do ta bëj lirshëm, pa pengesa dhe me kosto shumë të ulët. realitet. Natyrisht këtu nuk bëjnë përjashtim as emigrantët Ministria që unë drejtoj do të gjej format e
100 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
përshtatshme të rivlerësimit të punës së artistëve, të artit, një lobiom vetëm në shërbim të artistëve të ndihmës dhe të krijimit të kushteve optimale për tanë kudo që ata ndodhen. krijuesit e vendit. Kjo Ministri nuk do ta konsiderojë Falemnderit! veten bamirëse të tyre, por shërbëtore të artistëve. Jozefina Topalli – Falemnderit zoti Leskaj! Po, një shërbëtore e paanshmë. Po, një shërbëtore Fjalën e ka zoti Sabit Brokaj. Përgatitet zoti për të gjithë. Ne mirëpresim projektet e të gjithë Besnik Mustafaj. krijuesve shqiptarë dhe do t’i mbështesim me të Sabit Brokaj – Është mirë dhe është gjitha mundësitë dhe mjetet që kemi në dispozicion. ngacmuese për ne që qysh në fillim të materialit, ju Rinia, e cila për nga vetë mosha është vitale, do si fitimtarë të këtyre zgjedhjeve jo të lira e jo të të gjejë në projektin tonë të zhvillimit alternativa të ndershme siç e keni pohuar vetë angazhoheni se rëndësishme për afirmimin kulturor, sportin e zgjedhjet që do të vijnë e që varen nga ju që jeni në shpirtëror. Skematizmi dhe rutina e veprimtarive pushtet do të jenë të ndershme e do t’i jepni fund rinore, si dhe fushatat e shplarjes së trurit do të Dushkut. Ne që kemi ende në kujtesë angazhimin zëvendësohen me dinamizëm, origjinalitet dhe tuaj së bashku me PS-në, se nuk u interesonte efikasitet. Projekti ynë për zhvillimin e kulturës, fitorja por standardet, na kujtoni rrugën që u bë deri turizmit dhe sporteve lidhet kryesisht me rininë dhe te kjo farë fitoreje dhe më tej për besueshmërinë është projekt për rininë. Ajo është forca më aktive mbi ju në të ardhmen. dhe në kuadrin e projektit të përgjithshëm për Ju zotërinj, së bashku me PS-në realizuat me zhvillimin e vendit që ka Qeveria, mbështetja tek ndërgjegje dhe strategji të përcaktuar zgjedhjet më ajo është kusht i domosdoshëm për realizimin e të manipuluara deri sot, pasi në to nuk u këtyre objektivave. Në bashkëpunim edhe me kompromentuan vetëm dy partitë e mëdha, por të ministri të tjera ne do të gjejmë format për informimin gjithë ata që u ulën në tavolinën e komisionerëve e të rinjvë shqiptarë dhe formimin e tyre në përputhje vlerësues dhe numërues të votave. Që në nëntor- me kushtet moderne të edukimit dhe informimit të dhjetor të vitit 2004, kur përpilohej ligji mbi zgjedhjet vendeve të zhvilluara si ato europiane dhe të Shteteve nga komisioni i famshëm bipartizan, në kërkuam të të Bashkuara të Amerikës. shtohej komisioni hartues i Kodit Zgjedhor me Sportet në programin tonë zenë një vend po aq deputetë të tjerë. Ju nuk pranuat. Kush veç atij me të rëndësishëm. Koncepti i ri menaxherial do të një ndërgjegje bën punë jo të paqme do të shmangte shtrihet edhe në këtë fushë. Rishikimi i ligjeve për bashkëpunëtorët apo dëshmitarët. sponsorizimet do të bëhet në funksion të rritjes së Ne kërkuam që në komisionin përkatës të investimeve kulturë, turizëm e sport. Do të rishikohet përfshiheshin deputetë ekspertë juristë, pasi nuk mënyra e funksionimit të klubeve dhe komplekseve kishte ekspertë juristë në komisionin e atëhershëm, sportive, në mënyrë që ato të shndërrohen në qendra aq më shumë që komisioni ishte i Parlamentit. Ju të zhvillimit të sporteve. nuk pranuat. Kush veç atyre që synimin e kanë që Të vetëdijshëm në përgjegjësitë politike dhe Kodi të mos jetë teknikisht i plotë, por të mbartë publike për realizimin e projektit tonë, Ministria e hapësira manipulimi do t’i shmangte ekspertët. Ne Turizmit, Kulturës, Rinisë e Sporteve do të jetë kërkuam disa përmirësime në Kod dhe ju transparente përpara publikut në çdo etapë të bashkërisht PS-PD nuk pranuan asnjë. Edhe realizimit të tij dhe e hapur për bashkëpunim me të numërimi i votave në zonë që u bë për herë të parë gjitha faktorët kulturorë, artistikë dhe ekonomikë. e që ishte i propozuar nga ne, ju e deformuat Unë përfitoj nga rasti që në mbyllje, t’ju lajmëroj realizimin e tij duke nxjerrë jashtë funksionit se shumë shpejt një pjese të mirë të deputetëve të vëzhguesit partiakë. Parlamentit, kuptohet pa dallim bindje partiake, Ju flisni për ndërkombëtarët. Realisht ata janë artistëvetë ndryshëm, njerëzve të lidhur me artin, bashkëpunëtorë në këto zgjedhje të manipuluara. me kulturën, me median, personaliteteve të Ata ishin, më vjen keq ta shpreh, një lloj merhumësh, ndryshme që dashurojnë artin dhe librin, unë në të cilët nuk arritën dot që edhe vërejtjen e tyre të funksionin e Ministrit të Turizmit, Kulturës, Rinisë e shkruar në dokumentat e tyre, se duhej shmangur Sporteve do t’u dërgoj ftesën për krijimin e grupit të dominimi i partive të mëdha në komisione, nuk e lobimit ‘deputetët miq të artit, kulturës, turizmit dhe realizuan sepse juve nuk iu deshi qejfi. rinisë’. Natyrisht që ky do të jetë një lobim jopolitik, Pas kësaj përvoje, si mund të besoheni ju një lobim vetëm në shërbim të turizmit, të kulturës, zotërinj?! Ju dhe të PS-së që punuat bashkë për
101 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
manipulimin e zgjedhjeve, se me siguri në të ardhmen pikërisht paqartësia, pasaktësia, mungesa e sigurisë ju do të bëni zgjedhje të mira. Por ju qëllim kishit së zbatimit, karakteri amorf i shtrimit të materialit, eliminimin e sfidantëve LSI, LZHK, dhe jo standarde. që e bëjnë këtë material vështirë të ekzekutueshëm Si mundet që të bënit përfundimisht zgjedhje nga një pushtet ekzekutiv. korrekte dhe demokratike?! Ju realisht i fituar Edhe sikur të nisemi direkt nga kapitulli për zgjedhjet. Ju fituat, siç e thoni, zgjedhjet e Dushkut. drejtësinë, ku ju angazhohemi se do të garantoni Por kjo ka një të mirë sepse sollët edhe një shembull pavarësinë e sistemit të drejtësisë, megjithatë, kohë në përvojën e gjatë njerëzore se shpikësi mund ta në kohë, nxirrni që ju vuani nga një mentalitet tjetër. vuajë vetë shpikjen e tij, e kjo i ndodhi Partisë “Nuk do të arrestojmë këtë apo atë” – thoni ju. “Nuk Socialiste. padisim gazetarë apo të tjerë” – thoni ju. Po mirë Ju fituat zgjedhjet pikërisht sepse nuk ishin zotërinj, kush jeni ju dhe ç’bazë ligjore ka angazhimi demokratike, sepse të ishin të atilla fitorja vetvetiu juaj?! Dihet fare mirë se në sistemin e drejtësisë ka do të shkonte me shumicën e votave. Po vetë Partia një mori problemesh që i takojnë infrastrukturës, Socialiste luftoi që ato të ishin një luftë për pushtet gjyqtarëve, administratës së përmbarimit. Materiali e jo zgjedhje demokratike. Merita juaj është se duke që është në program është aq i zbehtë sa që do të i parë si të tilla i fituat sepse ishit më të organizuar, mendohej se nuk e kanë punuar ekspertë. Mua më më të guximshëm, më solidarë në të gjitha hallkat vjen mirë që plotësimet i bëri ministri i quajtur jo e procesit zgjedhor. ekspert, që në fjalën e tij është realisht më i plotë Në materialin që kemi përpara thuhet: “Do të se sa materiali që duket se e kanë përgatitur marrë fund një herë e përgjithmonë manipulimi me ekspertë të tjerë. zgjedhjet. Për këtë qëllim do të përfundohet një herë Për sa i përket kapitujve mbi zhvillimin ekonomik e mirë reforma zgjedhore me bashkëpunëtorët dhe unë nuk e shikoj problemin vetëm duke parë dhe në mirëkuptim me opozitën si dhe me mbështetjen duke bërë krahasimet e ekspertëve, prandaj nuk do dhe konsulencën e partnerëve ndërkombëtarë.” Kjo të qëndroj tek ai, pasi mund të them vetëm kaq që është e njëjta formulë që është thënë në çdo nuk më jep sigurinë se ai do të jetë i zbatueshëm zgjedhje, edhe për të 3 korrikut. E pikërisht këto apo i suksesshëm. Veçse më bën përshtypje se, faktorë e ky angazhim dihet se çfarë zgjedhjesh kur flitet për luftën kundër monopoleve, e cila ka sollën. qenë një flamur betejash i opozitës, pra i pushtetit Nuk duhet bërë, të nderuar kolegë, ndonjë betim aktual, në material antimonopoli përfshihet në pesë- ndershmërie nga ana juaj, vetëm na thoni kur do të gjashtë rreshta. Unë nuk nisem zotërinj nga rreshtat, plotësohet e gjithë popullata me karta identiteti dhe por në fakt ky problem aq shumë i rrahur nga ju dhe a do të eliminohet problemi i listave. Kur do të bëhen nga ne, më ka bërë që ta njoh si problem dhe e di listat e sakta? Kur do të pranoni që çdo parti që shumë mirë që në atë material që ju e trajtoni në konkurron të jetë në komision, që të mos ia program nuk jeni serioz. numërojnë votën asaj kundërshtarët? A do të bëni Po kështu dihet se konsumatori është më i transparencën e financimeve në fushatë, tani që jeni sakrifikuari në Europë për sa i përket cilësisë së në pushtet, edhe kur e dini që gjatë fushatës janë mallrave. Vetëm në Shqipëri nuk ekziston siguria e harxhuar rreth 100 milionë euro. ushqimit, por ama zotërinj kjo nuk mund të realizohet Duke gjykuar materialin konkret në pjesët e tij, kur ju i kushtoni vetëm dy rreshta në programin tuaj. bazuar në kërkesat që duhet të plotësojë një pushtet Një nga pjesët më të përcaktuara me afate në ekzekutiv në nivelin më të lartë të tij, ku financa etj., do të ishte kapitulli mbi infrastrukturën domosdoshmërisht programi duhet të jetë i qartë, i rrugore, portet, aeroportet. Ju zotërinj e dini shumë saktësuar, duhet të jetë program i përcaktuar, me mirë, keni qenë në Parlament, keni qenë në qëllime të qarta të ndara në kohë dhe në etapa, komisione, dhe i dini shumë angazhimet financiare, duke vlerësuar aktorët dhe faktorët dhe veçanërisht dini angazhimet e ndërkombëtarëve, BERZH-it, ato financiarë. Pra, duke përcaktuar njëkohësisht, PHARE, Bankës Botërore, Qeverisë Italiane etj. Unë metodikisht hallkën apo nyjen e zgjidhjes së nuk mund të kuptoj se sa të përciptë jeni në këtë problemeve të tërësi, le ta shikojmë se si mund ta material. Sidoqoftë unë do t’ju thosha “hallall” në vlerësojmë nga këndvështrimi ynë këtë material. qoftë se ju do të realizoni gjatë mandatit tuaj rrugën Duke e parë me këtë metodë dhe me këtë Durrës-Morinë dhe autostradën Lushnjë-Vlorë, të vështrim, e përbashkëta e të gjithë kapitujve është cilat për mendimin tim janë sabotuar në mënyrë të
102 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
qëllimshme. që janë vendosur këtu. Lufta kundër krimit të Në titullin “Shërbimit shëndetësor, i garantuar, organizuar, trafiqeve dhe terrorizmit, pastrimit të cilësor e i ndershëm”, paraqitet programi i Qeverisë parave është trajtuar vetëm sa pë të kaluar radhën për të. Mund të them se gjej një mospërputhje mbi dhe lidhur vetëm me Ministrinë e Rendit kur këto këtë program cilësisht të dobët dhe kompetencës janë probleme komplekse që trajtohen nga një seri e kapaciteteve që unë i njoh mirë të Ministrit Cikuli. strukturash në mënyrë të organizuar e të Është vështirë të gjesh se cila metodë apo cili parim harmonizuar. U kushtohet atyre vetëm 6 ose 7 është marrë për bazë. Në qoftë se do të merreshin rreshta në dy paragrafe, duke i ngjarë një titulli të për bazë rolin e financës i cili është kyç në cilindo gjatë gazete ose një parrulle, por jo një programi sektor në reformën e tij, aty nuk ka të përcaktuar qeverie. Bie në sy fakti se krimi i organizuar, trafiqet, buxhetin, nuk ka të përcaktuar sigurimet pastrimi i parave kanë qenë flamur lufte i opozitës shëndetësore. Flitet për sigurime private, por nuk së djeshme dhe pushtetit të sotëm ndaj pushtetit flitet për shanset e tyre. Nuk bëhet fjalë për të të djeshëm socialist. Mirëpo tani që opozita erdhi ardhurat dytësore që nxjerr shërbimi shëndetësor në pushtet duket sikur ajo këtë flamur nuk e mban publik. Në qoftë se programi do të bazohej mbi më lart. I njëjti trajtim i dobët, i bëhet krimit të quajtur problemet shëndetësi-popullatë, nuk jepet asnjë ordiner, i cili është përbërës i rëndësishëm i siguri se si do të mbulohet popullata e zonave rurale, kriminalitetit në tërësi. Problemi më i madh dhe turpi e cila përmendet në material. Nuk jepet asnjë e i shoqërisë shqiptare, gjakmarrja, as nuk dhënë se si do të mbulohet situata e rretheve të përmendet. Kjo do të thotë që ky problem nga vegjël Tropojë, Përmet, Sarandë, Skrapar etj., me Qeveria vazhdon të shihet si i zgjidhshëm me një shërbim specialistik. Nuk flitet fare se çfarë do Kanunint e Mesjetës. të bëhet dhe çfarë niveli do të arrijë shërbmi spitalor Përvoja jonë 15-vjeçare dhe veçanërisht përvoja terciar, që në fund të fundit të shmangë ose të e Partisë Demokratike kur ishte në pushtet, do të pakësojë numrin e madh të pacientëve që shkojnë kërkonte me domosdo që të trajtoheshin të gjithë jashtë për trajtim si dhe sakrificat financiare të tyre. faktorët ose rreziqet që quhet të brendshëm, të cilët Gjithashtu, sikur materiali të nisej pikërisht nga kanë sjellë destabilizim në Shqipëri e që janë ende problematika dhe problematika në mjekësi të pranishëm, si elitat e dobëta politike, grupet përcaktohet nga faktorët apo sëmundjet që ekstremiste dhe prirjet autoritariste, monopolet apo shkaktojnë vdekshmëri dhe sëmundshmëri të lartë, trafiqet, tregu i huaj abuziv, etj. Por unë do të duhej pasur parasysh në rastin konkret se çdo të theksoja që veçanërisht siguria ekonomike që sot bëhej me patologjitë që kanë vdekshmërinë më të është një nga shtyllat e ekonomisë kombëtare për lartë, çdo të bëhet me urgjencën, çdo të bëhet me çdo vend nuk është trajtuar fare. kardiologjinë dhe kardiokirurgjinë, çdo të bëhet me Së fundi, duke gjykuar nga kjo analizë e shkurtër diagnozën e hershme të tumoreve. Së fundi, këtu e ndërkaq duke arsyetuar mbi analizën që bëjnë edhe nga Kryeministri u fol për aksidentet rrugorë, ekspertët, jo thjesht pse bëhet fjalë që ne jemi ato tashmë zënë një vend shumë të rëndësishëm opozita e pushtetit aktual, por pikërisht se nuk kemi në sëmundshmërinë dhe vdekshmërinë, nuk ka sigurinë, ku një parti që ka mospërputhje të thellë asnjë studim perspektiv mbi mundësinë e dhënies të programit elektoral me atë qeverisës dhe ku shihet së ndihmës, siç e kanë të tjerët, ku në aksident realisht mungesa e ekspertizës ose bashkë me policinë shkon edhe ndihma mjeksore. përgjegjshmërisë që në pikënisje, e bën votën tonë Do ta mbyllja me kapitullin “Sigurimi kombëtar” që të jetë kundër. me të cilin mbyllet vetë materiali. Nuk ka asnjë Falemnderit! kapitull që të ketë më pak përmbajtje në nëntitullin Jozefina Topalli – Falemnderit zoti Brokaj përkatës. Si rregull këtu duhej të ishin përfshirë lufta Fjalën e ka zoti Mustafaj. Përgatitet zoti Ylli kundër korupsionit, krimit të organizuar, trafiqeve etj. Pango. Përveç luftës kundër korrupsionit, e cila trajtohet Besnik Mustafaj – E nderuara zonja Kryetare! veças dhe pothuajse mirë duke përfshirë dhe disa Të nderuar kolegë! zgjidhje teorike si puna e onmbusmanit të Politika e jashtme është ndoshta i vetmi aspekt prokurimeve i cili ngjan një transplanti që nuk zë, i veprimtarisë së një qeverie ku interesat e kombit apo përfshirja në monitorim i shoqërisë civile, por janë mbi çdo pikëpamje e teori mbi të cilat mbështet gjithsesi përderisa aplikohen gjetkë është fare mirë zakonisht në shoqëritë e lira programi i një partie
103 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
apo një partie tjetër dhe ne jemi sot një shoqëri e vitet e ardhshme. Shqipërisë i duhet një politikë e lirë. Në këtë kontekst interesat jetike të kombit tonë jashtme e hapur, realiste, pragmatiste dhe pa përmblidhen te integrimi i Shqipërisë në Bashkimin komplekse në funskion të nevojave të zhvillimit të Europian dhe në NATO. Rrjedhimisht krejt saj progresiv. veprimtaria diplomatike do ta mbështesë, do ta Vendi ynë është tashmë anëtar me të drejta të shoqërojë dhe do ta promovojë me të gjitha mjetet plota në shumë organizata ndërkombëtare e që ka në dispozicion punën e Qeverisë dhe të koalicione, ku më kryesoret janë Organizata e institucineve të tjera të shtetit për kryerjen e Kombeve të Bashkuara, Këshilli i Europës, OSBE, reformave të gjithanshme e të thella që nevojiten Koalicioni Antiterror, Organizata e Frankofonisë si për plotësimin e standardeve, pa të cilat nuk ka dhe dhjetra e dhjetra konventa e struktura integrim. ndërqeveritare e joqeveritare me karakter ekonomik, E kam thënë dhe e përsëris me kënaqësi se kulturor, ekologjik, shkencor, juridik, arsimor etj. Kjo kursi i ndjekur në politikën e jashtme edhe nga është një trashëgim substanciale që Qeveria jonë qeveritë e majta paraardhëse ka qenë i drejtë. Unë merr nga qeveritë e mëparshme të cilat e kanë nuk do të bëj me këtë rast një sinoptikë të këtij drejtuar Shqipërinë gjatë gjithë shekullit XX. Detyra kursi, por vetëm do të shfaq disa nga drejtimet e para nesh shtrohet që kjo trashëgimi të pasurohet reja nëpër të cilat do të ecim me qëllim përshtatjen e të vihet plotësisht në eficiencë të interesave të e veprimtarisë diplomatike të shtetit tonë me vendit për integrim, zhvillim, stabilitet, siguri. Për dinamikën e zhvillimit cilësisht të ri ku po hyn rrjedhim do të arrihet një rritje e rolit të Shqipërisë ekonomia dhe mbarë jeta e shoqërisë shqiptare. në këto organizata e konventa me qëllim afirmimin Me bindjen se vendi ka nevojë të madhe për e vullnetit të plotë të Shqipërisë për të qenë me investime të huaja, me bindjen se vendi ka një vendosmëri në anën e atyre vendeve që përpiqen potencial të madh ekonomik të pashfrytëzuar, me sinqerisht t’i japin botës paqe e mirëqënie, t’u japim bindjen gjithashtu se Shqipëria ka kapacitete të plota popujve miqësi e bashkëpunim midis tyre për njerëzore për thithjen e këtyre investimeve dhe duke ndërtimin e një të ardhmeje të përbashkët, të ecur me vendosmëri në parimin se në kontekstin e tregojmë se jemi një vend serioz që dimë t’i japim sotëm gjeopolitik afrimi mes vendeve e popujve kalon kuptim të drejtës që kemi si anëtarë të këtyre në një masë të madhe nëpërmjet shkëmbimeve të organizatave dhe nëpërmjet kësaj rruge të qëndrueshme ekonomike, trupi diplomatik shqiptar ndihmojmë në përmirësimin e imazhit të vendit. do të jetë fuqimisht në shërbim të promovimit jashtë Ndërkaq një punë e tillë e strukturuar mirë do të të asaj klime atraktive për biznesin e huaj që do të sjellë përfitime në terma konkretë nga dhjetra e krijojë me përparësi në vend Qeveria. dhjetra projekte shumëpalëshe nëpërmjet të cilave Ne do të zhvillojmë kështu atë që në gjuhën e vendet anëtare punojnë së bashku për të siguruar sotme quhet ‘diplomaci ekonomike’. Por përmbushja një zhvillim harmonik të rajoneve të ndryshme të me cilësi e kësaj detyre është një barrë mjaft e planetit. rëndë, të cilën nuk mund ta mbajë e vetme mbi supe Shqipëria i ka të gjitha potencialet për të zhvilluar trupa e vogël diplomatike që kemi në dispozicion. një diplomaci kulturore aktive që do t’i shërbejë Por kjo trupë e vogël diplomatike do të shërbejë si afirmimit të identitetit tonë kombëtar te popujt e tjerë bërthamë sugjeruese, mbështetëse, bashkëpunuese si dhe shpalosjes së vërtetë të atyre vlerave të e harmonizuese për veprimtarinë specifike që do të krijuara në kohë e që vazhdojnë të pasurohen dita- zhvillojë me jashtë një numër i madh institucionesh ditës e për të cilat ka nevojë sot më shumë se kurrë qeveritare si Ministria e Financave, Ministria e imazhi i vendit tonë. Diplomacia kulturore siç është Ekonomisë, Ministria e Punës dhe e Shanseve të provuar tashmë mbetet një rrugë me dobi të veçantë Barabarta, Ministria e Bujqësisë, Ministria e Mjedisit, në tërheqjen e turistëve dhe po ashtu është një rrugë Ministria e Turizmit etj., apo institucione të rëndësisë që duhet ndjekur me qartësi me qëllim përfshirjen së veçantë shtetërore si Banka e Shqipërisë, Bursa, sa më gjerësisht dhe denjësisht të vendit tonë në si dhe një numër institucionesh dhe organizatash procesin global të qarkullimit të vlerave kulturore në përbërëse të shoqërisë civile si Dhoma e Tregtisë, botën e sotme. Kjo do të thotë që Ministria e Punëve Dhoma e Avokatëve, grupime të ndryshme të të Jashtme ta rikonceptojë rrënjësisht veprimtarinë biznesit, Dhoma e Noterëve etj. Dhe në këtë rol e vet në këtë drejtim duke krijuar mekanizmat shërbimi e shoh unë trupën tonë diplomatike në katër përkatëse për t’u bërë funksionale, kryesisht si
104 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
mbështetëse dhe promovuese e veprimtarisë së një marrëdhëniesh dhe shkëmbimesh me Kroacinë, morie organizatash kulturore qeveritare dhe Bosnje-Hercegovinën, Kosovën e Maqedoninë, e po joqeveritare, të cilat janë bartëse të këtyre vlerave. ashtu do të nxirren nga një gjendje konfuzioni e Krahas kësaj do t’i respekti dhe mbështetja improvizimi marrëdhëniet me Serbinë e Malin e Zi. institucionale dhe individit artist, shkencëtar e Stadi cilësisht i ri në të cilin gjendet sot Kosova dhe shkrimtar, në rastet kur ky individ përfaqëson një mundësitë e krijuara për të zgjidhur nyjen e së personalitet dhe me veprën e tij të krijuar ardhmes së saj nëpërmjet negociatave Prishtinë – individualisht përçon një vlerë universale por që komunitet ndërkombëtar, i çliron përfundimisht nga rrethanat jetësore e kanë penguar në nxjerrjen e emocionet negative marrëdhëniet Tiranë – Beograd. kësaj vlere në skenën ndërkombëtare. Unë jam i Ne kemi me të gjitha këto vende një synim të bindur në dobinë për kombin që kanë individualisht përbashkët e që është integrimi në Bashkimin shumë piktorë, kineastë, arkeologë, shkrimtarë e Europian e në NATO. Prandaj edhe të gjitha muzikantë në Tiranë e në rrethe. marrëdhëniet mes nesh janë sa në interes reciprok Shqipëria ka sot marrëdhënie të mira e shumë aq edhe në shërbim të këtij procesi të përbashkët. të mira dypalëshe me të gjitha vendet e botës Tradita e miqësisë me Turqinë do të vazhdojë të demokratike. Kjo është një bazë e sigurt për të ecur ushqejë vullnetin tonë për rritje të vëllimit të përpara në zgjerimin dhe intensifikimin e shkëmbimeve në të gjitha fushat. marrëdhënieve me secilin nga këto vende. Afrimit me Bashkimin Europian do t’i shërbejë Marrëdhëniet me Shtetet e Bashkuara të intensifikimi i marrëdhënieve bilaterale me secilin Amerikës mbeten të rëndësisë strategjike për ne. nga vendet anëtare të këtij Bashkimi. Vihet re një Shtetet e Bashkuara të Amerikës është aleati i zhbalancë të nivelit të marrëdhënieve politike dhe pazëvendësueshëm i demokracisë së re shqiptare. diplomatike dhe nivelit shpesh të ulët të Shqipëria do të vazhdojë të japë kontributin e vet marrëdhënieve ekonomike që Shqipëria ka me me të gjitha mundësitë në koalicionin antiterror. Po Britaninë e Madhe, Spanjën, Vendet Nordike, shumë në fushën e marrëdhënieve dypalëshe janë krijuar nga vendet e Europës Qendrore, tashmë anëtare të gjitha kushtet tashmë për një prani shumë më të aktive të Bashkimit Europian, me Francën, me dukshme të kapitaleve amerikane në zhvillimin Gjermaninë, me Austrinë etj. ekonomik të Shqipërisë. Mbështetja substanciale Vitet që vijnë presim një përqëndrim të që Qeveria Amerikane i ka dhënë gjatë gjithë këtyre veprimtarisë së misioneve tona diplomatike për viteve Shqipërisë nëpërmjet agjencive të saj për korrigjimin e këtij disniveli. Greqi dhe Italia si vende ndërtimin e institucioneve dhe krijimin e parametrave fqinje e mike, me një arkiv shumë të pasur të tregut të lirë, ka nevojë të shoqërohet tashmë me marrëdhëniesh me Shqipërinë, njëherësh anëtarë investime të drejtpërdrejta amerikane, veçanërisht të Bashkimit Europian dhe në NATO do të kenë në sektorët strategjikë dhe ata prioritarë të përparësi. ekonomisë sonë. Realizimi i këtij synimi do të zërë Po ashtu do të synojmë zgjerimin dhe pasurimin një vend të dorës së parë në marrëdhëniet tona me e marrëdhënieve me një numër vendesh me peshë Shtetet e Bashkuara të Amerikës. të veçantë në zhvillimet e sotme botërore ekonomike Shqipëria do të vazhdojë të luajë rolin që i takon e politike si Japonia e Kanadaja, të cilat dhe e kanë për forcimin e paqes e të stabilitetit në rajon. Duke shoqëruar me ndihma të konsiderueshme procesin zgjeruar e intensifikuar marrëdhëniet diplomatike, e tranzicionit tonë gjatë këtyre viteve. Kina mbetet ekonomike, politike e kulturore me të gjitha këto një partnere e qëndrueshme me hapësira ende të vende. Është shumë e rëndësishme që Shqipëria pashfrytëzuara shkëmbimesh, qoftë në fushën nuk ka asnjë problem të pazgjidhur me ndonjë nga ekonomike, qoftë në atë kulturore. Ashtu siç edhe këto vende e po ashtu ekziston një numër i mirë marrëdhëniet me Rusinë kanë shumë vend për marrëveshjes me secilin nga këto vende, të zgjerim dhe pasurim. nënshkruara dhe të ratifikuara në Parlament, Katër vitet që vijnë do të jenë një periudhë e një marrëveshje që kërkojnë të shoqërohen më mirë me reforme të gjerë në rrjetin e përfaqësive tona në botë, programe realiste shkëmbimesh në të gjitha fushat, me qëllim zgjerimin e pranisë sonë diplomatike, në mënyrë që të ndjehet dobia e tyre për të gjitha fuqizimin e misioneve të rëndësisë së parë, si dhe palët. rritjen e përkujdesit të shtetit tonë për emigrantët. Katër vitet e ardhshme do të sjellin një nivel të ri Kjo kërkon një rishqyrtim të vëmendshëm të zbatimit
105 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
të ligjit “Për shërbimin e jashtëm” në mënyrë që të duke u klasifikuar si analfabete. Shqipëria arriti rriten profesionalizmi i trupës diplomatike. rekordin negativ të ndjekjes më të ulët të arsimit Për sa i përket qëndrimit ndaj politikës së profesional, në kufi të paparë në 50 vjet. Numri i jashtme ne kemi tashmë në këtë Parlament një shkollave të mesme u përgjysmua e nga ana tjetër përvojë të qëndrueshme konsensusi të të gjitha Shqipëria arriti rekordin negativ të 50-60 nxënësve forcave politike parlamentare, përvojë kjo që unë në klasë që në vend të mësimit a kontrollit të dijeve mendoj se është kthyer në një kulturë të çmuar e të kalonin një pjesë të kohës së lirë, ngucur ndër banka qëndrueshme të konsensusit. Jam i bindur se kështu e një pjesë tjetër jashtë shkolle për tu ajrosur. do të vazhdojë. Shqipëria e Veriut arriti rekordin e gjysmës së Falemnderit! arsimtarëve pa arsim përkatës, ndërkohë që edhe Jozefina Topalli – Falemnderit zoti Mustafaj! në pjesët e tjera të Shqipërisë këto shifra janë Fjalën e ka zoti Pango. Përgatitet zoti Ylli Bufi. tronditëse. Ylli Pango – E nderuara zonja Kryetare! Tekstet shkollore gjithashtu njohën degradime Të nderuar zotërinj deputetë! e gjymtime të papara as në vitet e qeverisjeve më të Dëshiroj së pari të falënderoj nga kjo foltore këqija jo vetëm në Shqipëri por edhe në botë. Kështu zgjedhësit dhe gjithë popullin e zonës 38 të sipas vetë deklarimeve të ish-Kryeministrit Nano në kryeqytetit për mundësinë që më dha ta përfaqësoj janar 2005 pas tetë vjet qeverisje “tekstet nuk marrin në këtë Kuvend dhe sidomos për precedentin e parasysh njohuritë e vitit paraardhës, japin njohuri votimit me zemër të pastër kundër parasë së pisët të vjetëruara, të pavlefshme, pa lidhje logjike midis që krijuan së bashku me zgjedhësit e disa zonave kapitujve, shkruar e përkthyer me gjuhë të të tjera të Shqipërisë . Unë mendoj se të gjithë ne pakuptueshme e të kontestuara nga mësuesit”. duhet t’i falënderojmë ata për sot dhe për të ardhmen Si rezultat i drejtpërdrejtë i kësaj nxënësit për këtë shërbim të madh që i bënë demokracisë. shqiptarë në një ndër programet ndërkombëtarë më Nga 3 korriku e tutje askush nuk mund të thotë më prestigjiozë të vlerësimit u renditën të parafundit në siç u tha me vite me radhë “fiton se ka parë”. Modeli botë për lexim (djemtë të fundit) dhe aty nga fundi i 3 korrikut dëshmoi pjekurinë dhe vendosmërinë e në matematikë e në shkenca. shqiptarëve për t’i thënë “jo korrupsionit”. Unë mendoj Si rezultante tjetër dëshpëruese e turpëruese e se kjo votë kundër është mësimi më i madh që duhet të gjitha këtyre Shqipëria arriti që nga një nivel të nxjerrin të mundurit dhe objekti kryesor i analizës shkollimi mesatar përafërsisht i mesëm (mesatarisht së tyre. shgiptarët në kohën e qeverisjes së PD-së mbaronin Kemi përpara nje program që në të gjitha të gjithë shkollën e mesme), të zbresë në një aspektet përbën së pari objektiva normalizimi dhe mesatare shkollimi për të gjithë shgiptarët deri në më tej ambiciozë të një qeverie e cila synon që së 9.2 %. Shkurt ne jemi sot në sajë të qeverisjes pari të kthejë në balancë e më pas të shpjerë drejt katastrofike të Partisë Socialiste një popullsi me progresit një vend i cili në tetë vjet qeverisje njohu shkollë 9-vjeçare, pra një popullsi me shkollim rekorde e rezultate të paimagjinueshme negative në elementar në mes të Europës. Pas kësaj çdo mjaft fusha, rezultate që na renditën ndër vendet e koment do të ishte i tepërt. fundit të botës e pa dyshim na lanë në vendin e Si dhe përse ndodhën këto e të tjera, për fundit në Europë. Rezultate që e kualifikuan sistemin mungesë vendi e kohe nuk mund t’i rendisim të gjitha qeverisës të deritanishëm, si sistemin më të këtu por i kemi analizuar e paraqitur në publik në korruptuar të Europës, e sipas raportit të Bankës platformën e KOP-it për arsimin. Megjithatë disa Botërore të 2004, i dhanë qeverisjes socialiste nga arsyet i pohojnë vetë qeveritarët socialistë e karakterizimin më konciz e më sinjifikativ të këtyre disa ndërkombëtarët. tetë vjetëve qeverisje:”Korrupsion në sistem”. Këto ndodhën sipas vetë Kryeministrit Nano Pa dyshim që në këtë kualifikim arsimi tek i cili përsëri, për shkak të menaxhimit të shkollave nga do të përqëndrohem më shumë në fjalën time, ka militantë, për shkak të përzgjedhjeve të miqve në zënë një ndër vendet e “nderit”, apo më saktë të tenderat e teksteve të hartuara për faqe të zezë. turpit e degradimit më ekstrem. Kështu Shqipëria Kjo ndodhi për shkak të amatorizmit ekstremal në arriti rekordin negativ të analfabetizmit 6%, së paku sektorin e arsimit, kjo ndodhi për shkak të mungesës të atij të shpallur. Ndërkohë që 12% e popullsisë 15 së profesionalizmit etj. vjeçare nuk është në gjendje të shkruajë e të lexojë Por kjo është pak për të konstatuar e vënë pikat
106 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
mbi “i” për një sektor ku financimet e Bankës përgindja për arsimin ka shkuar në rritje e deri në Botërore kanë qenë nga më të mëdhatë, ku mbi 3,7% kurse gjatë tetë viteve të qeverisjes PS- institucionet ndërkombëtare e donatorë të tjerë kanë iste, ka shkuar në zbritje deri në 2.8%. Kam qene dhënë pa hesap, ku mundësitë kanë qenë të mëdha vetë pjesëtar i grupit të presionit për rritjen e kësaj por arritjet negative. Kjo ndodhi mbi të gjitha për përqindje në vitin 2004 dhe kemi ndeshur një shkak të qeverisjes së mbrapshtë e korrupsionit rezistencë që veçse mungesë vullneti politik e galopant të këtyre tetë vjetëëe si kudo edhe në arsim, konsiderate për arsimin nuk mund të ishte një tjetër. kjo ndodhi për shkak të konsiderimit të arsimit nga Pjesa e programit për arsimin është së pari e Qeveria që perëndoi si sektor i dorës së fundit, kjo mbi të gjitha një shprehje e vullnetit politik për të ndodhi për shkak të injorancës qeverisëse e realizuar një reformim të madh e rrënjësor të arsimit përbuzjes së vazhdueshme të saj karshi shtresës tonë kombëtar drejt integrimit me atë europian. së vuajtur të arsimtarëve madje edhe asaj të nderuar Arsimi i lartë ka shansin e madh në kuadrin e të pedagogëve. Ishte kjo përbuzje që për mësuesit inkuadrimit në procesin e Bolonjës për të gënë e gjorë solli pagat qesharake që nuk mjaftonin as sektori i parë që realisht mund të fillojë integrimin për minimumin jetik. Ishte kjo shpërfillje që sektorit në rrjetin e arsimit të lartë europian. A nuk është kjo të nderuar akademik të arsimit të lartë ju desh të një sfidë e madhe por njëkohëshisht një objektiv i bëjë grevë për të arritur një pjesë të asaj autonomie madh e krejtësisht i realizueshëm për ne. A mund të dhënë në letër por kurrë të realizuar nga qeverisja të ketë shprehje më të madhe të vullnetit politik se PS. Dhe sërish pas tetë vjetësh qeverisje dhe vetëm sa objekktvi për ta futur arsimin universitar në suazën me ndërprerjen e mësimit në auditore për mëse një e arsimit europian? Qeveria e re do ta realizojë këtë muaj, u arrit përsëri në letër premtimi qeveritar i rritjes duke parashikuar në programin e saj edhe së pagave e autonomisë financiare, se në të vërtetë masivizimn e arsimit të lartë, edhe rritjen e tij rrogat janë rritur por me sa duket janë marrë përsëri cilësore, edhe realizimin e autonomisë së plotë për to paratë e të ardhurave dytësore të cilat ende fianciare, edhe duke thirrur në ndihmë shkencëtarët s’kanë zbritur në universitete. Pra është gjymtuar e rinj e grupet e të talentuarve apo të shkolluarve përsëri autonomia financiare. me mijra në perëndim, të lënë pas dore nga qeverisja Kjo ndodhi sepse arsimin ashtu sikurse sektorë që shkoi, edhe duke investuar fuqishëm në këtë të tjerë me rëndësi jetike për vendi i kanë qeverisur pjesë të rëndësishme të arsimit, edhe duke siguruar Halimë, e jo njerëz me vizion, profesionalizëm e ekuivalentimin e diplomave me ato europiane. Për dashuri për arsimin kombëtar. të gjitha këto programi i qeverisë së re parashikon Kjo ndodhi të nderuar zotërinj deputetë sepse reformimin në përputhje me parimet e objektivat e ndonëse shifrat dhe faktet tregojnë se qeveria i ka procesit të Bolonjës. pasur burimet dhe financimet e duhura për A ka objektiv më të domosdoshëm e normal të ndryshime, reforma në arsim nuk është realizuar. nderuar zotërinj deputetë se sa ai zhdukjes së Në këto kushte të nderuar zotërinj deputetë, anafabetizmit, ai i zbritjes së numrit mesatar të programi i paraqitur është mbi të gjitha një seri nxënësve deri në 25-30 për klasë, se sa ai i hartimit objektivash realistë për t’iu përgjigjur kërkesës të teksteve mbi bazë kriteresh shkencore, emergjente të mbarë kombit shqiptar për të arritur pedagogjike, se sa ai i zgjerimit të arsimit të mesëm së pari normalitetin e më pas progresin e dëshiruar professional, se sa kompiuterizimi e lidhja në internet nga qindra mijra prindër shqiptarë, për fëmijët e tyre e çdo shkolle e klase. A ka më normale e kthim në dhe më tej për progresin e tij e integrimin në arsimin normalitet se sa rimasivizimi i arsimit profesioanl e europian. Është një shprehje e vullnetit politik të atij të mesëm në përgjithësi me synimin që edhe PD-së për të realizuar kërkesat emergjente të ata që mbarojnë këto shkolla të kenë mundësi të fëmijëve, të rinjve e të mbarë shgiptarëve për një formohen si profesionistë të mirë e pse jo edhe si shkollim së pari normal e serioz, e më pas të punonjës të kualifikuar për Europën? avancuar në përputhje me kërkesat e kohës e të A ka objektiv më normal e të domosdoshëm e integrimit europian. Është një vullnet politik së pari plotësisht të realizueshëm nëse nuk mungon vullneti i shprehur në rritjen e përqindjes për arsimi në GDP, politik, se sa kryerja e arsimit nëntëvjeçar nga të duke arritur nivele deri në 5%, objektiv ky që ka një gjithë shqiptarët dhe e atij të mesëm nga rreth 90% bazë të shëndoshë për t’u besuar e realizuar. Së e tyre? pari, sepse gjatë gjithë viteve të qeverisjes së PD, A ka mënyrë më të mirë funksionimi të arsimit
107 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
se sa ajo e bazuar në autonominë shkollore e Opozita e sotme as që duhet ta imagjinojë dhënien e kompetencave pushtetit lokal, pra hapësirën që do të krijojë zoti Berisha, apo të decentralizimi sipas modelit anglosakson, i realizuar shpresojë në avokatinë e zonjës Topalli. Ata nuk deri më sot në letër pot kurrë në praktikë nga Partia mund ta respektojnë opozitën sepse nuk respektojnë Socialiste e qeverisja e saj? votën kundër. Të respektosh votën kundër, para sa Unë mendoj zotërnij deputetë se gjithshka është gjithash do të thotë të njohësh faktin që shqiptarët e realizueshme, por natyrisht me punë të madhe e kanë votuar majtas me më shumë se 130 mijë vota. përkushtim në këtë program ambicioz të qeverisë Tashmë është e qartë për të gjithë se konfiguracioni së Partisë Demokratike. Është një sfidë që i vihet politik i këtij Kuvendi nuk përfaqëson vullnetin e përballë qeverisë së PD-së, por është një nder e shprehur nga populli, për shkak të fenomenit mega- preokupacion serioz. Ajo është gjithashtu një sfidë Dushk dhe të fenomenit Xhuveli. Arkivimi i mega- plotësisht e domosdoshme, madhe emergjente për Dushkut dhe Xhuvelit deligjitimon maxhorancën e gjëndjen ku është katandisur arsimi nga qeverisja e sotme. PS e për kërkesat që ka Shqipëria për t’u integruar Të çudit fakti që në programin e Qeverisë, në Europë. Për këto arsye ju ftoj zotërinj deputetë megjithëse reforma zgjedhore konsiderohet si një ta miratojmë pa humbur kohë këtë program prioritet i rëndësishëm, në harkun e qeverisjes 100 qeverisës, që veç të tjerash synon e do të arrijë të ditëshe, ku përfshihen jo më pak po 22 çështje të verë në shina trenin e progresit në fushën e arsimi rëndësishme, përfshirë dhe masat kundër shirave tonë kombëtar, aq të domosdoshëm për integrimin dhe dimrit, reforma zgjedhore nuk përmendet fare. tonë europian. Nuk besoj se është një harresë e rastit. Me sa duket Faleminderit! i shkohet mendimit se për zgjedhjet vendore të vitit Jozefina Topalli – Falemnderit zoti Pango! 2006 nuk ka nevojë të bëhet reforma zgjedhore. Fjalën e ka zoti Bufi. Përgatitet zoti Piro Lutaj. Sipas maxhorancës së sotme, që zgjedhjet vendore Ylli Bufi – E nderuara zonja Kryetare e Kuvendit! të vitit 2006 të jenë të lira dhe demokratike, mjafton Të nderuar kolegë deputetë! vetëm të bashkohet Ministria e Pushtetit Vendor me Si deputetë i zonës 69 nga kjo foltore e Kuvendit Policinë dhe SHISH-in duke formuar Ministrisë e të ri dua të përshëndës elektoratin e kësaj zone që Punëve të Brendshme. Kjo është skema e më zgjodhi përsëri përfaqësues të tyre në këtë zgjedhjeve famëkeqe të vitit 1996 dhe ky është institucion të lartë përfaqësues dhe të angazhohem mesazhi më i keq, që ju përsëri, pas 20 vjetëve u të jem gjithmonë i përkushtuar që të meritoj besimin jepni shqiptarëve. e tyre. Me këtë rast dua gjithashtu, t’i kërkoj ndjesë Zoti Ministër i Brendshëm u përpoq mbrëmë të publikisht elektoratit të majtë të kësaj zone për na qetësonte, duke thënë se në këtë superdikaster ftesën që u bëra atyre të votojnë për Partinë Agrare, ai do të forconte komponentin civil. Ky argument i duke përdorur betimin e zotit Xhuveli se Partia Agrare Ministrit është mëse i mjaftueshëm dhe nuk ka është aleatja më besnike e Partisë Socialiste. nevojë për komente të tjera. Ishte shumë e bukur për ta besuar kur Zoti Berisha! Kryeministri, zoti Berisha porositi maxhorancën që Ne e dimë që ju jeni shefi i maxhorancës së opozita të ketë të gjitha hapësirat për të kontrolluar sotme, por Qeveria juaj nuk mund të marrë atributin gjithçka, dhe kur Kryetarja e Kuvendit, zonja Topalli e hartimit të reformës zgjedhore. Reforma zgjedhore shprehu dëshirën të bëjë avokaten e opozitës. Debati është atribut vetëm i Parlamentit. Kjo është pjesë e për programin e Qeverisë ishte rasti i parë për të rëndësishme e standardeve demokratike të treguar qëndrimin e tyre ndaj opozitës. Mbrëmë zgjedhjeve. Është detyrë dhe përgjegjësi e këtij qëndrimi i tyre ishte tepër zhgënjyes. Kryeministri Parlamenti të ngrejë sa më shpejt komisionin e dhe anëtarët e Qeverisë nuk pranuan të lexojnë posaçëm parlamentar me kontributin e të gjitha pyetjet e opozitës dhe emrat e deputetëve. Rast pa grupeve politike parlamentare. precedent në parlamentet e vendeve demokratike, Të nderuar kolegë! përfshirë edhe Kuvendin e Shqipërisë. Rasti i Besoj se gjëja më pak e dobishme në debatin e mbrëmshëm nuk ishte thjesht një gabim procedurial, sotëm është të flasësh për programin e Qeverisë. Ai por shprehje e karakterit arrogant të maxhorancës nuk është as në nivelin e platformës elektorale të së re dhe e shefit, që njësoj si në opozitë, ligjin e Partisë Demokratike, sepse premtimet konkrete interpretojnë dhe e zbatojnë sipas interesave të tyre. tashmë janë zëvendësuar me deklarata dhe fraza të
108 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
përgjithshme, që nuk vlejnë më as për publikun, as sipas kritereve që do të vendosë ajo. Një qëndrim i për opozitën dhe as për vetë qeveritarët. Sinqerisht tillë i maxhorancës ndaj një çështje kaq të ndjeshme dua të them, që mbrëmë ishte për të ardhur keq kur nuk ka të bëjë fare me ndryshimin e shtetit ligjor që një pjesë e ministrave në diskutimin e tyre mbrëmë ajo deklaron solemnisht dhe do të përbëjë pa dyshim vetëm lexonin fjalë për fjalë pjesën e tekstit që u një test shumë të rëndësishëm të sjelljes së saj takonte nga programi. Dukej sikur nuk lexonin sipas standardeve demokratike. diskutimin e tyre. Mungesa e plotë e vullnetit të maxhorancës së Ky është një program i pamonitorueshëm nga re për kryerjen e reformës të ndarjes territoriale opozita. Në përgjithësi aty mungojnë afatet kohore, administrative tashmë është e shprehur shumë duke nënkuptuar se gjithçka do të bëhet deri në qartë. Puna për këtë reformë ka filluar që në fund të mandatit. Pra, të gjithë duhet të presin fundin legjislaturën e kaluar në bashkëpunim më Këshillin e mandatit të kësaj Qeverie. e Europës dhe është përfshirë në axhendat e punës Në program thuhet se Qeveria për zhvillim dhe me partnerët ndërkombëtarë, me objektiv realizimin integrim do të kryejë shumë reforma si ato për e saj përpara zgjedhjeve të pushtetit vendor të vitit sistemin zgjedhor, ato institucionale, në Kuvend, në 2006. Megjithatë në programin e Qeverisë së re drejtësi, në pushtetin vendor, në ekzekutivin qendror deklarohet se “kufijtë e njësive të qeverisjes vendore etj. Për nevojën e kryerjes së këtyre reformave ka janë të garantuara me ligj”, duke nënkuptuar ndonjë kohë që flitet nga të gjithë, edhe nga partnerët tanë rrezik të mundshëm të kufijve të tyre dhe asnjë fjalë ndërkombëtarë. Interesi i të gjithëve ishtë që të për kriteret dhe afatet kohore të realizimit të saj. mësonin idetë dhe pikëpamjet e Qeverisë së re për Me sa duket kjo reformë për maxhorancën nuk duket këto reforma, dhenë mënyrë të veçantë hapat që e dobishme të përfshihet në skemën e zgjedhjeve ajo do të ndërmarrë për realizimin e tyre. Këtyre të pushtetit vendor 2006. reformave të rëndësishme programi u kushton vetëm Për të mos vazhduar me vlerësime ndaj 3 faqe e gjysmë dhe në to gjen vetëm frazeologji reformave të tjera, mendoj se frazeologjia e dhe asgjë konkrete. Minimumi kjo është mungesë reformave në program është e lidhur me faktin se transparence ose vullnet për të mos u monitoruar, maxhoranca e sotme vazhdon të mbahet peng e për të mos u kontrolluar. Kjo është arsyeja që në qëndrimeve të saj bllokuese ndaj reformave qysh Shqipëri nga koha e qeverisjes suaj, fjala reformë kur ajo bënte opozitë. Ajo ende nuk duket e nënkupton kryesisht eliminimin e kundërshtarëve emancipuar për të ndërmarrë reforma jashtë nga institucionet dhe administrata e shtetit. kritereve dhe interesave të saj partiake. Në këtë Thuhet se ekzekutivi duhet të reformohet program të paraqitur vihet seriozisht në rrezik thellësisht dhe për këtë propozohet një qeveri e vogël vazhdueshmëria e reformave dhe i gjithë procesi i në djep dhe që do të bëjë transparencë me internet. integrimit euroatlantik. Duket që zoti Berisha e mbajti fjalën e dhënë për Akoma më zhgënjyes është programi qeverisjes numrin 14 të ministrive, por në program nuk thuhet 100 ditore. Ai të kujton një plan masash për veprimet asnjë fjalë për ristrukturimet që do të bëhen, sidomos rutinore të Qeverisë. Ai nuk se çfarë do të përfitojnë në ristrukturimet dikastereve që ndryshojnë apo që shqiptarët nga qeverisja 100 ditore, siç u ishte suprimohen. Besoj se këto masa nuk bindin njeri premtuar. Në këtë plan thuhet se do të rikthehet se do rrisin efektivitetin dhe eficiencën e qeverisë. besimi te shqiptarët se lufta kundër korrupsionit do Megjithë pyetjet dhe kritikat e shumta të deputetëve, të jetë e suksesshme sepse do të ngrihet Task asnjë ministër nuk di apo nuk guxon të shpjegojë si Force, do të ketë një impenjim të menjëhershëm do të bëhen ristrukturimet e ministrive që ndryshojnë kundër krimeve dhe trafiqeve, do të realizohen apo suprimohen. Të kesh kompetencën e treguesit makroekonomikë sipas marrëveshjes me ristrukturimit të ekzekutivit, gjë që e jep ligji, nuk do FMN, do të riorganizohet Qeveria, do të ndryshojnë të thotë se mund të ndrosh tabelat e ministrive dhe edhe drejtuesit e KESH-it, do të bëhen disa ligje të mos i japësh Parlamentit të paktën shpjegime dhe plani i masave për dimrin. E vetmja gjë pozitive për këto ndryshime me impakt në qeverisjen e vendit. këtu është siguria për të përballuar pëmbytjet nga Në program thuhet se maxhoranca e re do të shirat, sepse ujërat tani do të menaxhohen nga zoti respektojë statusin e nëpunësit civil të çdo punonjësi Xhuveli në Ministrinë e Mjedisit, i cili ka përvojën e që e ka fituar atë me meritë. Nënkuptimi është i duhur për këto çështje. qartë. Pra maxhoranca e re do të bëjë rivlerësimet Periudha 100 ditore me sa duket është
109 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
konceptuar si periudhë paraprake që ministrat vetë votimi. të njohin problematikën e sektorëve që do të Falemnderit! drejtojnë. Kjo është një kosto për shqiptarët që Jozefina Topalli – Falemnderit zoti Ruçi për presin të shohin realizimin e ndryshimit të premtuar ndërhyrjen dhe që më jepni mundësinë që të prej Partisë Demokratike. Të gjitha premtimet e shpjegohem. Është e vërtetë që nga Partia bujshme të Partisë Demokratike fillojnë me togun e Socialiste kanë mbetur 12 diskutantë të cilët janë fjalëve që: “që ditën e parë Partia Demokratike do një minutazh shumë më të madh se sa të gjithë të”. Tani shumica e këtyre premtimeve, siç shpjegoi deputetët e tjerë të Partisë Demokratike që janë në shumë qartë zoti Braçe mbrëmë në diskutimin e tij, një numër shumë më të madh. Kam ndjekur atë nuk gjenden as në programin e periudhës 100 ditore, radhitje me idenë që të kombinoj gjithmonë një nga jo më në ditën e parë. maxhoranca dhe një nga opozita për t’i dhënë Ajo që paraqit qeveria e shërbesave mbrëmë mundësinë opozitës, duke menduar se në fund është vetëm fillimi i një zhgënjimi. Fillimi i qeverisjes ndonjë nga maxhoranca do të tërhiqej, pra gjithnjë dhe mbarimi i 100 ditëve do të jetë vetë transparenca me idenë për t’ju dhënë maksimumin e hapësirës e dimensioneve reale të mashtrimit të madh të dhe të kohës. Meqenëse ju nuk e dëshironi këtë shqiptarëve. Nga ky debat unë shpresoj se anëtarët zgjidhje, unë jam gati që t’ja jap fjalën dy deputetëve e Qeverisë, të paktën, do të mund të nxjerrin mësimin të maxhorancës njëri pas tjetrit fjalën dhe të se nuk mund të vazhdojnë më të flasin pa vazhdojmë. përgjegjësi sikur ishin në opozitë. Ata do të Nga grupet e vogla janë tërhequr: një nga grupi monitorohen për gjithçka që thanë apo nuk thanë. i zotit Gjinushi, një nga grupi i LSI-së. Ju bëj të ditur Mbi të gjitha do të monitorohen për të gjitha veprimet që në orën 15:00 do të bëjmë pushim, në qoftë se që do të bëjnë. Ne jemi të angazhuar të kryejmë ju jeni dakord, dhe të fillojmë në orën 16:00 misionin e madh të opozitës. meqenëse numri i diskutantëve është shumë i madh. Falemnderit! Po, zoti Ruçi. Jozefina Topalli – Falemnderit zoti Bufi! Gramoz Ruçi – Jeni e pasinqertë në komentin Fjalimi juaj më mbush me shpresë. që i bëni problemit të parë lidhur me fjalën. Disa Po, zoti Ruçi. herë po e trumpetoni që duam t’ju japim fjalën. Zonjë, Gramoz Ruçi – Zonja Kryetare, Falemnderit! ne nuk jemi këtu që të na mëshironi ju. Pra, nuk E mora fjalën për procedurë për të ngritur këto është e vërtetë puna e kohës. Unë e kam mbledhur probleme: kohën deri te diskutanti i nëntë dhe është 104 minuta Së pari, grupi parlamentar i maxhorancës, pra maxhoranca dhe 93 minuta minoranca. Pra, je e Grupi Parlamentar i Partisë Demokratike ka në listë, pasinqertë në atë koment që bën për punën e kohës. siç na e keni paraqitur 47 diskutantë. Ne kemi 24 Jozefina Topalli – Zoti Ruçi, në qoftë se diskutantë. Deri tani kemi diskutuar në mënyrë të dhënien e kohës e shikoni si mëshirë, unë edhe barabartë, 10 nga PD-ja dhe 10 nga PS-ja. Nuk e mund të ndryshoj, në qoftë se ju më këshilloni. kuptoj pse. Meqë nuk ka audiencë paradite televizori, Atëherë të vazhdojmë me diskutimet. Zoti Lutaj. dhe keni ndër mend të bëni ndonjë seancë monokolor Përgatitet zoti Preç Zogaj. pasdite?! Shtoj këtu që edhe grupet e tjera opozitare Piro Lutaj – E nderuara zonja Kryetare Kuvendit! po i mbaroni. LSI-së i dhatë fjalën, mbaroi dhe Të nderuar pjesëtarë të kabinetit qeveritar, kryetari i grupit. PSD ka vetëm një deputet. tashmë të dekretuar, përfshirë këtu dhe Liberaldemokratët kanë vetëm kryetarin e grupit pasi Kryeministrin. do të flasë zotëria. Ky raport nuk ekziston te grupet Të nderuar kolegë deputetë! e tjera parlamentare. Janë tërhequr gjë deputetët e Më lejoni që fjalën time të parë nga kjo foltore e maxhorancës? Në qoftë se po është e drejta juaj, lartë ta filloj duke falënderuar zgjedhësit shqiptarë, nuk mund ta mohoj. Në qoftë se jo, ju lutem po mënyrë të veçantë zgjedhësit mallakastriotë që më procedoni tërësisht gabim dhe po shkelni dhanë mundësinë dhe besimin të ndodhem në këtë Rregulloren që në seancën e parë. sallë bashkë me ju. Unë do t’ju jem mirënjohës Problemi i dytë që kam është: Ju lutem na bëni gjithmonë atyre. me dije deri kur do të vazhdojë seanca e paradites. Zonja dhe zotërinj! Na bëni me dije kur do të fillojë seanca e pasdites. Qeveria e re kryesuar nga zoti Berisha deri në Na bëni me dije përafërsisht rreth çfarë ore është këto momente mund të cilësohet qeveria e një
110 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
pasioni politik, por ende është larg nga të qenit një Po në në këtë kapitulli, në nënkapitullin “Forcimi qeveri me aftësi realizuese të një programi qeverisës. i kapaciteteve institucionale dhe njerëzore për Ka shumë pasazhe të këtij programi që na është zbatimin e ligjit në lidhje me organet e rendit publik” paraqitur për të dëshmuar se jo gjithmonë pasioni thuhet se do të ndërmerren reforma të veçanta dhe është mundësi dhe përkon me realitetin konkret. theksohet se Policia Kufitare do të ingranohet në Unë, personalisht, si deputet i ardhur për Policinë e Rendit. Dhe më poshtë theksohet se do përfaqësim në këtë Kuvend, kam disponimin për të të ketë riorganizim territorial të shpërndarjes së qenë vetëm realist në çdo projekt që na ofrohet nga forcave të rendit. Këto pika, sipas mendimit tim, institucionet. Për këtë motiv dhe vetëm në emër të kanë papërcaktueshmëri institucionale. këtij përfaqësimi më duhet të ndalem në një aspekt Pse nuk na jepet në Kuvend struktura konkrete të këtij programi, në njërin prej kapitujve të tij. E e reformuar, për të parë se a ka përplasje me kam fjalën për kapitullin ku bëhet fjalë për reformë strukturat e miratuara dhe që funksionojnë në fushën e Sigurisë Kombëtare dhe në lidhje me normalish sipas ligjeve në fuqi? Cilat janë amendimet institucionet e rendit. që do të na kërkohen për këtë ristrukturim dhe a ka Do të doja ta nisja diskutimin për këtë çështje përplasje me reformat e ceritifikuara si pozitive nga pikërisht duke iu referuar paragrafit “Ulja dhe partnerët ndërkombëtarë për çështjet e sigurisë dhe parandalimi i krimit ordiner”, në pasazhin e fundit të të luftës kundër krimit? të cilit thuhet: “Organet e rendit publik do t’i Po në këtë kapitull, si pikë e fundit, theksohet nënshtrohen një reforme të thellë në organizimin, se reforma në organet e rendit do të sigurojë shpërndarjen, komandimin, marrëdhëniet me depolitizimin dhe spastrimin e radhëve të këtyre komunitetin, përgatitjen profesionale dhe sigurimin organeve nga punonjës të korruptuar e të inkriminuar, e burimeve njerëzore dhe do të bëhen të afta që të riorganizimin e tyre etj.” Vini re sa kontradiktor është japin shpjegime speciale të sigurisë.” ky pasazh! Formuluesit e tij kam përshtypen se Në këtë pasazh, në përvojën time, si një drejtues kanë neglizhuar në logjikë. Policia e Shtetit prej i lartë i Policisë së Shtetit, kam të drejtë të shpreh vitesh respekton ligjin e depolitizimit dhe të deduksionin se kjo është një sjellje e paralajmëruar, distancimit nga çdo veprimtari dhe përkatësi politike, ku nuk përjashton mundësinë e përdorimit dhe të gjë që është bërë e qartë edhe në zgjedhjet e vlerësimit politik të karrierës dhe punës së zhvilluara kohët e fundit. Pse pikërisht kjo të bëhet profesionalistëve në detyrë. Unë këtë pasazh e objekt i programit të Qeverisë për katër vjetët e konsideroj se flet qartë për rikthim në kapituj kritikë ardhshëm? Pse e lejon Kryeministri i ri, zoti Berisha, të sjelljes pushtetore në Policinë e Shtetit. Ky një rikthim të tillë në reformën e tij të vjetër, e cila, kapitull e lë të hapur përdorimin e ngjitjes apo të duke qenë produkt i pasionit politik, solli vetëm zbritjes në karrierë sipas kritereve dhe vlerësimeve përfaqësimin antiinstitucional e antiligjor në Policinë subjektive politike. Kjo do t’i hapë rrugë karrierës e Shtetit dhe në institucionet e Sigurisë Kombëtare? sipas pasionit politik të eprorit. Isha përgatitur të theksoja diçka edhe për idenë Në këtë pasazh unë konstatoj se kemi të bëjmë e hedhur lidhur me bashkimin e Shërbimit Informativ me një implementim të afërt të karrierës së bazuar të Shtetit me strukturat e Ministrisë së Rendit në interesin politik. Polica e Shtetit dhe institucionet Publik, por, meqenëse këtë nuk e gjeta të pasqyruar tona të Sigurisë Kombëtare nuk kanë më pse të në asnjë fjalë të programit, shpresoj të ketë qenë përjetojnë të ashtuquajtura reforma, të cilat janë vetëm material për gazetë, prandaj mendoj ta shprehje diskriminimesh. Hierarkia në Policinë e përfundoj këtu fjalën time, duke theksuar se u Shtetit dhe në institucionet e reja të Sigurisë fokusova pikërisht në këtë kapitull, ku e ndiej se Kombëtare duhet të bazohen në dadabeze, në përvoja dhe kontributi im janë të vlefshëm për një kurrikula dhe në certifikime profesionale. arsyetim realist dhe për një sjellje korrekte I gjithë pasazhi i shkëputur nga ky kapitull i institucionale. programit të jep përshtypjen se do të kemi të bëjmë Këto qëllime, kjo platformë me mungesa të përsëri me stuhira lëvizjesh, emërimesh, prishjesh theksuara transparenti, si dhe respekti për ish- dhe ribërjesh strukturore në këto institucione. Kjo kolegët e mi, me të cilët kam punuar dhe ata metodologji dhe ky operativitet strukturimesh nuk vazhdojnë të punonjë në strukturat e rendit e të është gjithmonë efektiv, nuk synon standard, nuk Sigurisë Kombëtare, më detyrojnë të deklaroj lejon hierarki vlerash. rezervat e mia dhe votën time kundër këtij programi.
111 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
Ju falemnderit! që refuzoi amendamentin anti-Dushk në këtë Jozefina Topalli – Falemnderit, zoti Lutaj! Kuvend dhe tani këta zotërinj, që u rrëzuan në gropën Fjalën e ka zoti Preç Zogaj. që përgatitën për ne, ankohen se dikush u ka vjedhur Preç Zogaj – E nderuar zonja Kryetare e zgjedhjet. Kjo ishte Qeveria që kontrollonte me Kuvendit të Shqipërisë, imtësi çdo element të procesit zgjedhor, që nga Të nderuar kolegë deputetë, certifikatat e kështu me radhë. Pra, i gjithë Historia jonë politike po mban shënim sot pretendimi i tyre për manipulim zgjedhjesh është finalizimin e rikthimit në pushtet, pas më shumë se një absurd, është një fiksion që nuk e beson kurrkush 8 vjetësh, të koalicionit të qendrës së djathtë, të në Shqipëri. Po, ka pasur edhe në këto zgjedhje drejtuar nga doktor Sali Berisha. Kjo gjë, kaq e përpjekje të mëdha për manipulim zgjedhjesh, që u zakonshme për një demokraci normale, vjen si një shfaqën në përdorimin pa kufi të parave të pista, që ngjarje, për faktin se dukej sikur ishte bërë një “mollë janë të dokumentuara, por jo nga kandidatët tanë, e ndaluar” për vendin tonë. Kaq i madh ishte nga kandidatët socialistë. korrupsioni në sferat e larta të pushtetit, të cilin e Unë uuk do të kisha dashur të ndalesha në këtë kemi denoncuar me imtësi në këtë Kuvend, kur kemi temë, por duket se është bërë si lajtmotiv i të gjitha qenë në opozitë, dhe kaq e përhapur varfëria në qëndrimeve të opozitës, që paralajmëron hyrjen e popull, sa jo pa të drejtë mendohej se ndryshimi e saj në një handikap. Por më gjerë se kaq, kam frikë kishte të vështirë të kalonte në kutinë e votimit. Por, se do të duan ta përdorin edhe në funksion të siç është thënë gjithë këto ditë nga shumë analistë, ngadalësimit të procesit të negociatave për vullneti i zgjedhësve shqiptarë, etja për ndryshim, stabilizim-asocimin dhe kjo do të ishte e dëmshme. mençuria e zgjedhësve shqiptarë shkoi përtej çdo Unë mendoj se socialistët duhet ta përjetojnë lloj pengese. pa dramacitet atë që ndodhi, si një fakt normal të Demokracia, megjithëse e marrë peng nga demokracisë. As Ilir Meta, as Lufter Xhuveli nuk janë oligarkia në pushtet, ia doli të shfaqte dhuntinë e fajtorë, shkaktarë. Zgjedhjet e 21 gushtit treguan vet më të çmuar, që është dhuntia e ndryshimit të dhe flasin shumë qartë se realiteti zgjedhor ka qenë pushtetit me votë. Pas kësaj, demokracia u nis madje edhe më i qartë në favor të opozitës, sesa përsëri, jo thjesht se në pushtet ka ardhur Partia ishte më 3 korrik. Dhe besoj se do të ketë edhe në Demokratike, se unë nuk jam nga ata që bëj lidhje gjirin e kësaj partie individë që do të duan ta lexojnë të tilla të shkurtra semantike, por demokracia u rinis me realizëm se shkaku i humbjes së tyre është, pa sepse ka ndodhur rotacioni, si një premisë e dyshim, korrupsioni, në radhë të parë; së dyti, është zhvillimit dhe si një festë e vetë sistemit. edhe fakti që kanë qëndruar gjatë në pushtet. Në të Në këtë rast, nga kjo tribunë e lartë e nderit dhe gjitha vendet e botës, partitë, edhe kur qeverisin e fjalës, si mijëra e mijëra shqiptarë të tjerë, unë i mirë, nganjëherë ikin nga pushteti. Pra, rotacioni përkulem plot adhurim demokracisë, sistemit që nuk është edhe një atribut i vetë zgjedhjeve, i vetë lë kërkënd pa shpresë dhe pa shanse, sistemit që demokracisë. nuk përjetëson asnjë lloj sundimi, sistemit që priret Por shkaku kryesor i ndryshimit në Shqipëri ka drejt lirisë dhe ushhqehet me frymën e lirisë. të bëjë me ndryshimin e opozitës, të Partisë Do të kisha dëshiruar që edhe socalistët ta Demokratike, me hapjen e saj dhe me programin e lexonin daljen e tyre në opozitë si një verdikt të saj. Dhe ne jemi këtu në këtë seancë për të votuar zgjedhjeve dhe të zgjedhësve. Por edhe në këtë këtë program dhe këtë ekip, që vjen natyrshëm, si seancë, sikurse gjatë këtyre dy muajve, socialistët një fotografi e fitores në zgjedhjet e 3 korrikut dhe vazhdojnë të godasin në një gozhdë në beton, duke të 21 gushtit. Dhe ka një marrëdhënie normale, folur për manipulim të zgjedhjeve nga opozita, për logjike në politikë që gjithmonë ajo që voton shumica legjitimitet të cunguar të Kuvendit dhe për gjëra të e zgjedhësve, ajo bëhet pastaj ligj, bëhet praktikë tjera të kësaj natyre, që nuk gjejnë mbështetje as qeverisëse. Dhe ne jemi këtu pikërisht për të bërë në fakte, dhe për këtë arsye janë edhe të dëmshme. atë që kanë bërë zgjedhësit tanë, sepse ky program Socialistët tanë janë unikalë në pretendimin se që u paraqit dje këtu, nuk është asgjë tjetër, veçse opozita u ka vjedhur votat. Është i vetmi pushtet që është një përshtatje në terma ekzekutivë e programit kam dëgjuar ndonjëherë në historinë e botës që elektoral, që është votuar nga shumica e zgjedhësve pretendon se opozita ka vjedhur zgjedhjet, në një në zgjedhjet e 3 korrikut. Dhe, së bashku me kohë kur është pikërisht ish-maxhoranca socialiste zgjedhësit tanë, ne votojmë programin e ndryshimit,
112 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
me besim të madh, me besim të plotë se ky do të shifrat i kanë marrë nga programi i tyre. jetë një program që do të realizohet. Pra, besnikë Ju falemnderit! të votës së zgjedhësve, ne votojmë programin që u Jozefina Topalli – Falemnderit, zoti Zogaj! jep përgjigje disa pyetjeve që mbajnë pezull prej Fjalën e ka zoti Rexhep Uka. Përgatitet zoti vitesh vendin tonë, siç është, për shembull, pyetja: Elmaz Sherifi. A mund ta bëjë Shqipëria zhvillimin? A mund ta bëjë Rexhep Uka – E nderuar zonja Topalli, ju uroj Shqipëria lumturinë? A mund ta bëjë Shqipëria suksese në detyrën me shumë përgjegjësi për integrimin? drejtimin e këtij Parlamenti! Kemi folur gjatë në këtë Kuvend për këtë çështje Të nderuar deputetë, thelbësore. Elektorati, me intuitë, por edhe me Zotërinj qeveritarë, ju uroj sinqerisht suksese dhe vetëdije, ka përceptuar se ka një program që e arrin kurajë për realizimin e këtij programi, që do ta quaja këtë gjë, dhe ky është programi që ne votojmë sot. ambicien normale të çdo qytetari shqiptar. Është edhe ekipi, i cili është zgjedhur nga zoti Një përshëndetje të përzemërt dhe falënderin të Berisha në mënyrë të natyrshme, Kryeministri i veçantë dua ta transmetoj nga ky podium për të vendit e ka këtë ekskluzivitet. Dhe ne të gjithë, si gjithë zgjedhësit e Pukës, pavarësisht dhe pa dallim deputetë të maxhorancës, jo vetëm ofrojmë nga pozicioni i tyre politik. Bindjet janë pasuria më mbështetjen tonë, por shprehim gjithë admirimin e sigurt vetjake për këdo, në bazë të të cilave mendoj tonë për kurajën e kolegëve që kanë marrë se Kuvendi i dalë nga zgjedhjet e 3 korrikut është përgjegjësi për të qeverisur vendin në ditë të vështira. fitore për të gjithë, dhe gjykoj se është një ekip që Dhe vështirësitë që ka vendi sot, u ilustruan këtu do të ndihmojë fuqishëm për ecjen më tej të gjerë e gjatë edhe nga ministrat në diskutimet dhe demokracisë shqiptare dhe do të kompensojë çka fjalimet e tyre. Ne jemi votuar nga zgjedhësit për të kemi humbur në këto vite. votuar këtë qeveri, për të mbështetur këtë qeveri, Të gjithë në këtë sallë jemi njësoj të për të ndihmuar këtë qeveri, për të kritikuar këtë ndërgjegjshëm për ëndrrën e shqiptarëve për të qenë qeveri. Kemi këtë marrëdhënie, që i jep dinamizëm shtetas europianë. Janë të mjaftueshme vitet pas dhe do t’i japë edhe në të ardhmen dinamizëm ’90-ës për të vërtetuar se çdo shqiptar i integruar në qeverisjes, Europë është një qytetar më i emancipuar dhe më i Kemi besim se i gjithë programi fokusohet te fituar. punësimi dhe zhvillimi, që janë dy shtyllat madhore, I deklaruar publikisht që nuk më tundon aspak dy kërkesat kryesore. Unë besoj se në programin e krahinalizmi dhe pa as të vetmin paragjykim për 100 ditëve do të realizohet edhe ndërhyrja e parë në qëllimin dhe sinqeritetin e deklaratës së zotit Braçe projektin e antipërmbytjes për zonën 14 të Lezhës, për diskriminimin e Veriut, dua të veçoj një sikurse kam besim të madh se do të fillojë rruga falënderim të veçantë. Mendoj se ka ardhur koha Durrës-Rrëshen-Kukës-Morinë, si një vepër e lënë dhe pjekuria politike që Kuvendi i Shqipërisë të në mes dhe e penguar nga faktorë antizhvillim, për shtojë dendurinë e marrëveshjeve për disa çështje të mos thënë antikombëtar. kombëtare që kanë mbetur plagë të trashëguara. Në të njëjtën kohë besoj se do të ketë një Me një diskutim kaq të shkurtër, nëse arrin të rivlerësim të disa burimeve dhe pasurive të mëdha japësh një mesazh, arrin shumë, dhe nëse e jep të që zona e Mirditës ka, siç është bakri, por edhe të thjeshtë, arrin gjithçka. Por, duke pasur favorin e pasurive të mëdha që ka vendi, siç është uji dhe madh, nivelin e nderuar dhe rastin solemn të këtij turizmi. Ne do të jemi këtu, do të diskutojmë, do të auditori, ndjeshmërinë që ka secili prej nesh ndaj debatojmë në vijimësi, jeta parlamentare e tillë mjedisit natyror, ku jetojmë edhe problematikën dhe është. sfidat që sjell bujqësia, si një nga ndërhyrjet e forta, Ne sot japim mbështetjen, japim votën tonë, por jo të pashmangshme (në mjedis është fjala), do japim zemrën tonë për këtë ndryshim që nis vendi, të nënkuptohet gjithçka që do të doja të përcillja te dhe besoj se të gjithë janë në një mendje, edhe ju. opozita, se një qeveri gjykohet nga bilanci. Dhe kjo Politika e çdo kohe i ka një borxh të madh fshatit sot nis. Sot i urojmë rrugë të mbarë, sot i ofrojmë shqiptar dhe bujqësisë. Nëse nuk hakmerren ndihmën dhe mbështetjen tonë. Dhe, meqenëse një fshatarët ndaj saj, duhet të jemi lehtësisht të bindur koleg socialist tha këtu mbrëmë se na kanë marrë se natyra nuk harron të na godasë të gjithëve pa shifrat, unë besoj se do ta votojnë, meqenëse edhe mëshirë, por, fatkeqësisht, më pak nga të gjithë, ne
113 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
politikëbërësve të çdo niveli. bazohet në parimin që ne duhet të plotësojmë Dua të deklaroj edhe një herë se, kur një forcë nevojat tona të momentit, pa dëmtuar mundësinë politike në qeverisje vendos prioritete në bujqësi dhe e ligjshme të brezave të ardhshëm për të plotësuar në zhvillimin rural, sigurisht, ashtu sikurse është edhe ata nevojat e tyre. Kështu, administrimi i një detyrim i pashmangshëm, mbi të gjitha është burimeve natyrore e njerëzore është i rëndësisë një risk i madh politik, nëse do të niseshim thjesht së parë. Kjo, sigurisht, arrihet me përpjekjen nga interesa të ngushtë partiakë, që shpesh në ndërdisiplinore, me arsim e me shkencë, gjë që politikën shqiptare kanë qenë një prioritet konstant. bën të nevojshme jo vetëm inputet e kërkimit nga Nisur nga kjo pikëpamje, pjesa e programit të disiplina të ndryshme, por duke përfshirë edhe Qeversë së re demokratike për bujqësinë, krahas fermerët, konsumatorët dhe politikëbërësit. asaj të arsimit, mbetet thelbësore. Koha dhe realiteti Moment kyç në këtë çështje është periudha e kanë vërtetuar para syve të të gjithëve se fshati tranzicionit drejt bujqësisë së qëndrueshme, e cila shqiptar mbetet i harruar dhe i fyer padrejtësisht. E përbëhet nga disa hapa, kalimi i të cilëve ardhmja e bujqësisë është ajo e qëndrueshme, por, përcaktohet, në radhë të parë, nga vullneti dhe paralelisht me të, edhe ajo e teknologjisë së lartë. vendimmarrja për t’u shkëputur nga një filozofi, nga Epoka që po përjetojmë, e nisur me përshpejtim një praktikë dhe traditë në një tjetër, së cilës i takon të lartë para rreth dy dekadash, bën thirrje për një e ardhmja. reformë globale, pra për maturinë e menaxhimit të Në këtë reformë duhet të kuptojmë mirë burimeve natyrore. Në pafundësinë e veprimtarive gjithpërfshirjen, faktin që jemi të gjithë pjesëmarrës ekonomike e njerëzore, bujqësia konvencionale ka dhe që gjithsecili ka rolin e tij në këtë proces. Në qenë dhe mbetet arsyeja e parë e reagimit, periudha të tilla kthesash, promotori janë idetë, reflektimit, kthesës dhe ndryshimit të raportit të promovimi i tyre, kërkimi shkencor, nxitja për sjelljes së njeriut ndaj natyrës, pra bëhet fjalë për angazhim, ku kanë vend të gjithë. një koncept të ri filozofik mbarëbotëror. Por, të gjithë Bujqësia nuk është biznes si të gjitha bizneset. jemi të ndërgjegjshëm se ne sot po përjetojmë Ai zhvillohet në mjedisin ku të gjithë respirojmë, deri pasojat e sloganit dhe të aksionit të sistemit të dhe stomakun tonë. Pra, sot nuk ka më kuptim kaluar të “qepjes (që në të vërtetë ishte të shqepjes) shprehja “bujqësia ëshët baza e ekonomisë”, por kodrave dhe maleve”. bujqësia e qëndrueshme përcakton në njëfarë Ndër ngjarjet më të rënda që po përjetojmë sot, mënyre atë për të cilën lufton bota moderne sot, janë: shkatërrmi masiv i pyjeve, erozioni, përmbytjet kualitetin e jetës. dhe urbanizimi i shfrenuar, që të gjitha dukuri dhe Ne ende sot vazhdojmë të jemi në nivelin e praktika të kundërligjshme, por, në radhë të parë, modelit të zhvllimit rural, që nënkupton zhvillimin me pasoja për të ardhmen, si nga pikëpamja bujqësor. Prirja e investimeve në fshat, pavarësisht ekologjike, ashtu edhe sociale, ekonomike dhe nga pesha specifike e tyre, ka për qëllim final shtimin institucionale. Sot, me pak fjalë, kemi një malësi të e produktivitetit të faktorëve të prodhimit. Ndër harruar dhe një fushë të përmbytur. Zonat malore emërtesat “bujqësi tradicionale, konvencionale, po i ngjajnë gjithmonë e më shumë një planeti të alternative, organike, intensive, ekstensive”, bujqësia shuar. Unë mendoj se është tejkaluar koha për një jonë sot ka pak nga të gjitha. Por cila është ligj ose kod të plotë ligjor për zhvillimin e dominante, është vështirë të përcaktohet. qëndrueshëm të zonave malore, të cilin e ka çdo Në këtë stad që jemi duke kaluar, në pamje të vend i botës së përparuar. Është në nderin e këtij parë mjaft dukuri të pandeshura më parë mund të Kuvendi ta ndërtojë atë dhe me këtë rast u bëj ftesë na krijojnë përshtypje alarmante dhe, në të vërtetë, kolegëve të mi deputetë, të të gjitha zonave malore, jo pak ka prej tyre, por duhej të ishim deri diku të ta realizojmë këtë objektiv, i bindur se do t’i bëjmë përgatitur, se tranzicioni, sidomos për veçantitë një nder të gjithë vendit. tona, që nuk janë të zakonëta, nuk do të kalonte Shqipëria, me potencialin e saj gjeografik, në ashtu fare lehtë. Krijimi i zonave ruurbane, të kuptimin e gjerë të fjalës, paraqet rezerva të panjohura më parë, përbën një dukuri shqetësuese konsiderueshme. Në këtë pikëpamje, bujqësia e në ngarkesat e veta sociale të sotme, por ende më qëndrueshme integron tri qëllime kryesore: shumë për një të ardhme jo të largët. mjedisin e shëndoshë, përfitimin ekonomik dhe Personalisht besoj se zhvillimi rural i zbutjen sociale dhe ekonomike. Qëndrueshmëria qëndrueshëm në Shqipëri është e vetmja rrugë dhe
114 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
krejt e mundshme, që do të sigurojë jo vetëm sot, besuan për herë të tretë radhazi mandatin e deputetit por edhe brezave të ardhshëm cilësinë e jetës, dhe t’u garantoj se do të vazhdoj të jem një preukupacion i madh i gjithë njerëzimit. përfaqësues i denjë dhe avokat i të gjithëve, edhe i Syrit të specialistit patjetër që nuk i ka shpëtuar atyre që nuk më kanë votuar. edhe një fenomen tjetër: riaktivizimi i florës autoktone Diskutimi i programit të Qeverisë është një në tokat e ashtuquajtura të reja, të cilat fermerët e moment shumë i rëndësishëm në jetën sotëm, në kushtet e ekonomisë së tregut, nuk kanë parlamentare, prandaj e kam pritur me shumë interes asnjë interes për t’i kultivuar. Kjo, sigurisht, këtë moment. Po më besoni, programi që po shoqërohet me anën pozitive për këto toka, mbrojtjen diskutojmë është larg të qenit një program qeverisës. nga erozioni, që mbetet, sikurse thashë, një nga Ai është i ngjashëm me një program elektoral, kërcënimet serioze për ne. shpesh disa ministra mbajtën leksion përpara Është e tepërt zgjatja për të përmendur Parlamentit. potencialet dhe resurset natyrore të vendit. Ajo çka Më lejoni që të jap një argument që të bëhet nuk është në nivelin e kohës dhe që duhet të jetë bindëse kjo që them, që të mos jetë një retorikë vëmendje institucionale, është emancipimi i opozitare. Po trajtoj vetëm dy çështje: Qeverinë dhe shoqërisë, me të gjitha mënyrat, për ruajtjen dhe varfërinë. përdorimin me kriter të tyre. Kjo nuk është vetëm E lexova me shumë vëmendje kapitullin që çështje shqiptare, por mbarëbotërore dhe e ka paraqet vizionin për strukturën e Qeverisë. origjinën te vetë natyra dhe filozofia njerëzore. Çuditërisht, në këtë program nuk ka një analizë të Në përgjithësi, kur shtrohet për diskutim ose tellë se cilat janë ato argumente politike, ligjore, anketohet publiku për probleme të caktuara, sa më administrative, ekonomike, që e bëjnë të larg interesave të tyre të jenë ato në hapësirë dhe domosdoshme këtë strukturë. Dhe më lejoni të citoj në kohë aq më i vogël është numri i njerëzve që në faqen 9 të programit nën okeljon “ Reformimi i janë me të vërtetë të shqetësuar për zgjidhjen e ekzekutivit qendror dhe i administratës publike” : “ tyre. Shumica e njerëzve duan të zgjidhin probleme Maxhoranca e re angazhohet për një qeveri të vogël, të afërta dhe të interesave të ngushta personale të njëherazi në dietë”. Çuditërisht, pyes: çfarë do të familjes, ato imediate, përpara atyre të përgjithshme thotë angazhohet? Angazhimin ju e bëtë në fushatën dhe afatgjata. Kjo nuk duhet të ndodh në asnjë elektorale që do të kishit një qeveri me 14 ministri. mënyrë me politikëbërësit. Ne duhet të veprojmë Programi kërkon të jepen argumente cilët janë ata ndryshe. faktorë që e bëjnë të nevojshme këtë strukturë. Se Zotërinj, besoj se në foltoren e kësaj salle malli të kesh një qeveri të vogël dhe aq më keq, në dietë, më pa vlerë do të jetë moralizimi, ndonëse nuk do të thotë se ajo do të jetë një qeveri e progresit, amoraliteti politik shpeshherë ka gëluar bujshëm. e reformave dhe e mirëqenies. Uroj që në vend të tij të vendoset puna, neni nr.1 i Efektiviteti i një qeverie buron nga programi dhe çdo hapi në jetën e çdo veprimtarie njerëzore. Për filozofia qeverisëse, buron nga struktura që statusin historik, gjeografik, politik, ekonomik e optimizon, dinamizon, harmonizon veprimtarinë shoqëror unë nuk njoh një vend tjetër si Shqipëria ekzekutive të administratës publike, të që të ketë nevojë për punë, dinamizëm të ri, administratës shtetërore në të gjitha nivelet e saj ndryshim dhe ndryshimi është shumë i dukshëm, dhe nga aftësia politike, vlerat morale dhe por ndryshim të vërtetë do të quaja zhvillimin, i cili profesionale të ministrave dhe të kabineteve të tyre, matet me faktin se sa Shqipëria po shkon paralel që patjetër kanë statusin e stafit politik për të dhe me shpejtësinë e duhur drejt avantazheve të realizuar programin e një qeverie. Atëhere, u thellova veta të krahasuara dhe kompetitive. në proces për të parë ku ka një model dhe pse me Falemnderit! 14 ministri, jo me 13 as me 20 dhe mendova se Jozefina Topalli – Falemnderit, zoti Uka! është marr modeli amerikan. Për këtë shfletova Fjalën e ka zoti Sherifi, të përgatitet zoti Tritan sistemin amerikan të qeverisjes ku dega ekzekutive Shehu. është e organizuar në 14 departamente, por edhe Elmaz Sherifi – Zonja Kryetare! Të nderuar këtu krahasimi nuk shkon, sepse këtu ekzekutivi kolegë! ka 50 ente të pavarura, koorporata qeveritare, Më lejoni që të përshëndes zgjedhësit e mi të agjenci gjysmë zyrtare, ndërsa Kryeministri ka Gramshit, të këtij komuniteti të nderuar, që më deklaruar se do të shkurtojë dhe shumë institucione
115 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
të tjera. Është e drejta e Kryeministrit dhe e forcës jo dy muaj që janë përfunduar, por sikur kanë dy politike që ka maxhorancën të bëjë organizimin që vjet. gjykon, por unë si opozitar kërkoj që të jepet kjo Pranojeni këtë realitet. Deklarojeni këtë realitet. gamë e kësaj qeverie dhe cilët janë faktorët që e Zhvillojeni duke e ndryshuar pozitivisht këtë realitet. bëjnë të besueshme se kjo Qeveri do të jetë e Kjo është për shëndoshjen e demokracisë dhe për suksesshme. mirëqeverisjen e shqiptarëve. Ndryshe ne jemi një Unë gjykoj se ky strukturim i ri i Qeverisë, më opozitë që po japim pikërisht që sot sinjalin për ta shumë sesa me efektivitetin e saj, ka të bëjë me bërë më efektive këtë Qeveri dhe jo për ta penguar elemente të tjera që fshehin synime politike. Për në procesin dhe misionin e saj. Ne gjithashtu si mendimin tim ky strukturim ka për qëllim justifikimin opozitë, me gjithë kundështimet për procesin e e heqjes së administratës publike nga pozicionet e pandershëm, pranuam rezultatin, në respekt të saj të deritanishme që rregullohen nga strukturat institucioneve, në respekt të shtetit ligjor. Pra, ne ekzistuese dhe nga nga statusi i nëpunësit civil. do të japim edhe modelin e opozitës në një Qeveri Por në rastin e një ristrukturimi ose riorganizimi, me legjitimitet të cunguar. bëhet e pamundur mbrojtja ligjore e tyre, as në Zoti Preç bëri disa shpjegime dhe tha çuditërisht gjykatë dhe as në ndonjë institucion tjetër, sepse se është e vetmja maxhorancë në histori që ankohet motivohet me riorganizimin. Nëse jam i saktë apo për vjedhjen e zgjedhjeve. Shumë e vërtetë. Dhe kjo jo në këtë parashikim, le të presim riorganizimin tregon se kjo maxhorancë nuk ka abuzuar me dhe do të gjykojmë sesa e vërtetë është kjo deklaratë pushtetin dhe është precedenti i parë në historinë e që po bëj. kohëve moderne që një opozitë ka manipuluar një Ne si opozitë do të bëjmë monitorimin e të gjitha proces dhe për këtë ka disa fakte të strukturave dhe veprimeve konkrete që do të bëhen pakundërshtueshme zotërinj. Doja t’i thosha zotit për administratën publike, këtë investim të madh të Preç: si ka mundësi që deputeti i zonës 64, i shoqërisë shqiptare në këta 15 vjet. Në kushtet kur maxhorancës që fitoi zgjedhjet, bëri kërkesë në ka bashkime të ministrive dhe krijojnë bigministri, gjykatë për ripërsëritjen e zgjedhjeve? A mund të si Ministria e Brendshme, Ministria e Transportit dhe ketë një precedent të tillë në historinë e kohërave Ndërtimit, e Energjetikës, do të krijohen vështirësi moderne? Ja një element për të mbërritur në për vetë qeverisjen tuaj zotëri. Unë nuk do ta konkluzionin: procesi zotëri pati defekte që nuk dëshiroja këtë. Do të doja një qeveri efektive, por erdhën nga kodi zgjedhor. Kodi zgjedhor, si rezultat fakti që ende sot, jam i bindur për këtë, ministrat i politikave të grupeve politike, deformoi rezultatin, nuk kanë në tavolinat e tyre strukturat e ministrive por ky proces u deformua nga institucione që dhe nuk dinë se ku do të jenë këto ministri, mua ngarkoheshin me ligj për të dhënë drejtësinë. Kjo më bën pesimist për efektivitetin e qeverisjes së është e vërteta, e vërtetë e cila do të na bëjë të kësaj qeverie, por që është në interes të publikut, mendohemi, në radhë të parë ju që sot jeni të shqiptarëve dhe ne si opozitarë jemi shumë të maxhorancë, sepse legjitimiteti është i cënuar edhe interesuar. për faktin që votuesit shqiptarë kanë votuar të Të nderuar deputetë! majtën, me 130 mijë vota dhe jo të djathtën. Është Ju e dini se thelbi i demokracisë amerikane i cënuar edhe për faktin e koalicioneve që garantuar. gjendet i shprehur te deklarata e pavarësisë, në fjalët Kjo ka të bëjë me amoralitetin politik, sepse dy nga tingëlluese: “Të gjithë njerëzit janë krijuar të forcat politike të cilat ishin në krahun opozitar, sot barabartë, se ata janë të pajisur nga krijuesi me janë në qeveri. Kjo është e drejta juaj, por kjo kërkon disa të drejta të patjetërsueshme, midis të cilave njëkohësisht që Kryeministri sot të deklarojë përpara janë jeta, lira dhe kërkimi i lumturisë”. Por nuk ka Parlamentit shqiptar gjithçka që ka bërë në lidhje lumturi pa liri. Nuk ka qeverisje pa kushtetueshmëri. me to, me akuzat, ka qenë thjesht një spekulim Nuk ka kushtetueshmëri pa moral dhe nuk ka politik dhe nuk ka pasur asgjë reale. Ndryshe, do të kurrfarë të mira të tilla të mëdha pa stabilitet dhe thotë që duart e pastra, për të cilat flasim, kanë rend. Ne po ju dorëzojmë një shtet normal, kur filluar të nxihen që sot. morëm nga ju një hiçshtet. Për herë të parë në Për problemet e varfërisë. Ju po vini si një forcë historinë e shtetit pluralist që ne drejtuam për tetë politike që do të hiqni varfërinë. Por çfarë jep vjet, realizojmë rotacionin në kushtet e një shoqërie programi? Programi në faqen 56 paraqet vetëm 20 që ndërton jetën në qetësi, sikur zgjedhjet të kenë rreshta që nuk japin asnjë instrument ligjor
116 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
zgjidhjeje. Po kështu mund të vazhdojmë me realiste dhe në dobi të tyre. A mundet ne të pensionet, me të përndjekurit politikë në mënyrë të realizojmë premtimet e dhëna? Une do te thoja se veçantë, ku thuhet se vetëm në 7 rreshta se janë të gjitha mundësitë që pergjigjja të jetë maxhoranca e re dhe qeveria e re do të përkrahin krejtësisht pozitive, në qoftë se ne do të vazhdojmë integrimin e plotë të ish- të përndjekurve politikë, që, ashtu si gjatë fushatës elektorale, të dimë të kompensimin e drejtë në përputhje me ligjet e vendit. mobilizojmë të gjitha resurset e kapacitetet Unë mund të vazhdoja edhe me shumë shembuj njerëzore të vendit, të dimë të shtojmë frymën e të tjerë, por koha do të vërtetojë sa të drejtë kemi optimizmit. Dhe këtu një rëndësi të veçantë ka ne në këto që deklarojmë. Unë dua ta mbyll me programi për të cilin diskutojmë sot, ka debati i këtë thirrje për zotin Kryeministër, i cili nuk ndodhet sotëm, mënyra si ai do të përcillet te njerëzit dhe këtu. Ju erdhët në pushtet si qeverisje me duar të padyshim mënyra si ai do të fillojë të konkretizohet, pastra. Po, shumë e bukur është parrulla. E dhashë duke filluar që nga dita e hënë. parashtresën që kanë filluar të nxihen duar, por Pra, pikërisht për realizimin e këtij programi kujdes me dietën e qeveritarëve. Njeriu vihet në dietë ndryshimesh unë do të përmendja dy nga elementet kur ka probleme me shëndetin, ka mbipeshë. Kur bazë të suksesit të tij: është i uritur, vënia në dietë mund ta detyrojë të Së pari, domosdoshmërinë e përfshirjes abuzojë me pushtetin dhe mund të ndodh si me maksimale për këtë qëllim të sa më shumë modelin tuaj krahaues, Juvçenkon, në Ukrainë, ku kapaciteteve njerëzore e intelektuale të vendit. Kjo qeveria e drejtuar prej tij dhe që merrej model nga është esenciale. Vendi ynë është një vend i vogël, ju, po vlerësohet si qeveria më e korruptuar në me kapacitete të kufizuara, veçanërisht kur flitet per historinë e Ukrainës dhe këshilltarët e tij janë në fusha speciale të zhvillimit. Shfrytëzimi maksimal i top-listën e korrupsionit. tyre është i domosdoshëm. Duke mos besuar pikërisht në atë çfarë Së dyti, do të vendosja ritmet e reformpës. Një paraqisni, unë nuk mund ta votoj këtë program. reformë është e suksesshme kur ajo fillon në kohën Falemnderit! e duhur dhe mban ritmet e nevojshme. Në shumë Jozefina Topalli – Falemnderit! fusha reformat te ne dështuan gjatë viteve të kaluara Fjalën e ka zoti Tritan Shehu. pikërisht se nuk u mbajtën ritmet e progresit të tyre. Tritan Shehu – Falemnderit! Një reformë që ecën shumë ngadalë, është e E nderuar zonja Kryetare! Përpara se të diskutoj destinuar të dështojë. Po kështu, reformat më të në lidhje me atë material që kam përgatitur, dua të rëndësishme fillojnë menjëherë me fillimin e marr shtyrjen nga ajo që tha kolegu im Sherifi dhe periudhës elektorale. Veçanërisht kjo është e të them që të respektosh ligjin dhe të thuash që domosdoshme për reformat, që kanë në periudhat respektuam ligjin, nuk është meritë. Ligji është e para të tyre një kosto sociale të ndjeshme. detyrë për të gjithë, veçanërisht për ne. Pra, të Për këto arsye unë i vlerësoj shumë pozitivisht thuash respektova ligjin, nuk krijova probleme, nuk konceptet që lidhen me këto elemente të vendosura krijova trazira, dorëzova pushtetin në këtë mënyrë në programin e Qeverisë Berisha. Idea e ruajtjes së apo atë mënyrë, brenda kuadrit ligjor, nuk është bazës përfshirëse dhe të qendrimit ndaj meritë. Kjo është detyrë e përbashkët sepse administratës së kualifikuar është shumë e ndryshe kot jemi këtu dhe ndryshe kot përpiqemi rëndësishme, ashtu siç është e tillë dhe idea e për të zhvilluar vendin. Pra, në qoftë se nisemi me zgjerimit të mëtejshëm të saj. Këtu unë do të këtë mënyrë diskutimi, nisemi në mënyrë të gabuar. dëshëroja të përmendja vetëm një element, Këtë e them sinqerisht. potencialin e madh që studjon apo punon jashtë Në lidhje me programin e Qeverisë dhe shtetit. Një pjesë e madhe e tyre jane shumë të paraqitjen e saj unë do të them këto gjëra: kualifikuar, me një mentalitet perendimor dhe me Pa as më të voglin dyshim, debati i sotëm ka një dëshirë për t’u rikthyer në Shqipëri në qoftë se një rëndësi të veçantë për faktin e thjeshtë se ai do t’u ofrohen mundësi për të vënë në jetë aftësitë e lidhet me qeverisjen e vendit në 4 vjetët e ardhshëm. tyre. Vetëm në Itali shkojnë çdo vit mbi 2500 Gjatë fushatës elektorale që realizuam, ne si studentë për të studjuar. A ka investim më të madh koalicion i qendrës së djathtë u premtuam se ky për të ardhmen e vendit? Pra, mundësitë për shqiptarëve ritme të larta reformash, ndryshime të të zgjeruar bazën përfshirëse të kapaciteteve thella në të gjitha fushat e jetës së vendit, një politikë reformuese të vendit janë qiklopike dhe të
117 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
shumëllojshme. Ne duhet të dimë t’i shfrytezojmë pritshme dhe afatgjata. Në këtë mënyrë vetëm sa ato. do të humbet kohë, vlera materiale dhe burime Idea tjetër, ajo e 100 ditëshit e përfshirë në njerëzore. Nesër do të jetë akoma më vështirë për program, është një domosdoshmëri absolute, qoftë të ndryshuar gjendjen. Dhe pikërisht ky është një për të bërë të detyrueshëm fillimin e reformave që nga ata sektorë që imponojnë fillimin e reformave nga dita e nesërme qoftë për të bërë të që të nesërmen e fillimit të punës së qeverisë, për domosdoshme mbajtjen e ritmeve të larta në vetë prekjen sociale që krijon kjo reformë e procesin e realizimit të tyre. Ky nocion, ritmi i lartë, domosdoshme në periudhat e para të saj. i kombinuar me zgjerimin e bazës përfshirëse, do Konceptet mbi të cilat kërkohet të zhvillohet kjo të përbëjë padyshim kolonën kryesore mbi të cilën reformë, të paraqitura në program, janë racionale. do të mbështetet suksesi i qeverisjes sonë në këta Pa dyshim, paraqitja është skematike, ajo ka nevojë katër 4 vjet. për zgjerim e thellim, ashtu siç ka nevojë t’i Unë do t’i konsideroja këto dy elemente të shpjegohen qartësisht etapat e saj opinionit publik programit jo thjesht si dy elemente teknike, por si shqiptar. dy elemente politike e strategjike afatgjata. Ndryshimet kërkohen të jenë që nga kujdesi Veçanërisht kjo është e domosdoshme të kuptohet parësor deri te ai terciar, që nga menaxhimi deri te si koncept bazë në reformat që do të realizohen në strukturat, që nga financimet deri te përgatitja sektorët socialë, sektorë për të cilët popullata është profesionale, veçanërisht e menaxherëve. Hapësira më e ndjeshme. Pikërisht një nga shkaqet kryesore e institucioneve të përfshira është shumë e gjerë, të prapambetjes së këtyre sektorëve qëndron në duke e bërë atë një nga sfidat më të rëndësishme ritmet shumë të ngadalta të ecurisë së reformave, të qeverisë në tërësi. Konceptet me të cilat do të në mosshfrytëzimin dot të kapaciteve të mundshme ndeshet ecuria e kësaj reforme pa dyshim nuk janë për realizimin e tyre dhe në një element tjetër më për t’u nënvlerësuar, por as të pakalueshme. specifik për këtë sektor, në moskomunikimin me Kjo reformë tashmë shikohet si një e tërë, duke opinionin per t’i shpjeguar atij esencën e reformave. hequr dorë nga idetë e vjetra të dhënies së Dhe kur përmend reformën në këta sektorë, unë prioriteteve të veçanta e të ekzagjeruara qoftë nuk kuptoj vetëm investimet në strukturë, që janë sistemit parësor qoftë atij spitalor. Këto dy sisteme të rendesishme, por kuptoj në radhë të parë trajtohen në paralelizëm e harmoni. Pa dyshim konceptet drejtuese e menaxhuese. Një strukturë, sistemi parësor është shumë i rëndësishëm, sado mirë e ndertuar, pa mekanizmat menaxhuese parandalimi çdo ditë e më tepër merr terren, e lidhur e financuese te vazhdueshme, shumë shpejt do kjo jo vetëm me shendetësinë në kuptimin e degradojë. Aq më shumë kjo është e vërtetë për një ngushtë, por e parë në një diapason shumë të gjere, sistem të tërë. Pikërisht për të argumentuar këtë të lidhur me nivelin ekonomik, social, arsimor, do të doja të përqëndrohesha shkurt te sistemi mjedisor, mediatik, etj. të vendit. Këtu, në disa shëndetësor. drejtime, veçanërisht për vaksinimin, ka patur Ky sistem, ndër më të rëndësishmit e delikatët zhvillime pozitive. Por ka akoma shumë për të bërë. për jetën e vendit, pa dyshim që duhet të realizojë Eshtë e domosdoshme që të ndryshojë raporti ynë dhe reformën më të vështirë e më të komplikuar të midis numrit të specialistëve e mjekut të familjes qeverisë në tërësi. Në programin që na paraqitet, në favor të këtij të fundit, ashtu siç duhet ndryshuar theksohet qartpsisht domosdoshmëria e dhe shpërndarja e mjekve në tërësi në territor, duke ndryshimeve të thella drejtuese në këtë sektor.Kjo gjetur mekanizmat e nevojshëm për këtë. Në këtë është e domosdoshme. Ndryshe investimet e drejtim ne duhet të vlerësojmë si esenciale për ardhshme, financimet e pritshme, rritja e GDP-së, kushtet tona edhe stimulimin e sektorit privat, i qoftë dhe në 6%, do të kenë vetëm efekte kushtëzuar nga shteti. sipërfaqësore dhe të përkohshme. Në qoftë se nuk Por po kaq i rëndësishëm është edhe sektori do të kapërcehet kontradita bllokuese midis spitalor e veçanërisht ai terciar. Ashtu siç është e zhvillimit ekonomik të vendit në rrugën e ekonomisë vërtetë që pa një sistem parësor efikas nuk mund së tregut dhe sistemit të shëndetësisë, veçanërisht të ketë sistem terciar efikas, ashtu është e vërtetë atij spitalor, krejt të centralizuar dhe të menaxhuar që dhe pa sistem terciar modern nuk mund të ketë me koncepte shumë larg atyre liberale, pa dyshim sistem parësor të zhvilluar. Deformimet sjellin vetëm që asnjë përpjekje nuk do të japë ndryshimet e prapambetje. Dhe është pikërisht sistemi spitalor
118 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
që kërkon ndryshime të thella menaxhese e përvojë dhe kontribut të veçantë në jetën politike e financuese. Spitali duhet të futet në rrugën e shoqërore të vendit, gjatë gjithë aktivitetit të saj konkurrencës. Ai në fund të fundit duhet të politik dhe parlamentar, ka pasur dhe do të vazhdojë funksionojë si një ndërmarrje ku elementi më i të ketë si pika të paluhatshme zhvillimin e rëndësishëm është raporti kosto-cilësi shërbimi. Ky pandërprerë të demokracisë dhe të vlerave të saj, është indeksi esencial që duhet të vendosi për të konsolidimin dhe fuqizimin e shtetit të së drejtës, ardhmen e çdo spitali, publik apo privat, duke i përqafimin nga shoqëria jonë të vlerave të konsideruar të gjithë pjesë të sistemit tonë patjetërsueshme universale dhe diakronike humane, shëndetësor. Mbi këtë bazë do të ngrihen, ashtu zhvillimin e një ekonomie tregu të konkurrencës së siç është parashikuar në program, sistemet e lirë, integrimin europian të vendit dhe pjesëmarrjen ndryshme të financimit, autonomia, decentralizimi, tonë aktive në politikat rajonale, mbrojtjen politike roli i pushtetit lokal, etj. dhe sociale të minoriteteve dhe të të gjitha shtresave Pra, reformat që duhet të relizohen, janë të tjera të margjinalizuara. gjithëpërfshirëse, të vështira dhe me impakte Ne mendojmë dhe jemi përpjekur vazhdimisht sociale. Ky është edhe tipari i përbashkët i tyre. dhe qenësisht që moderacioni dhe ekuilibri të jenë Çelësi i përbashkët i suksesit është cilësitë më të spikatura të filozofisë, por edhe të domosdoshmëria e ritmeve të larta dhe e bazës së fizionomisë, jo vetëm të lidershipit të Partisë gjerë bashkëpunuese. Bashkimi për të Drejtat e Njeriut, të qëndrimit të Duke përfunduar, dëshëroj t’i uroj punë të mbarë drejtuesve të saj në çdo post dhe pozicion që janë qeverisë së re, duke qenë i bindur për vështirësitë, gjendur, por edhe të anëtarësisë së thjeshtë të por edhe i bindur për suksesin e ardhshëm. Partisë Bashkimi për të Drejtat e Njeriut. Jozefina Topalli – Falemnderit, zoti Shehu! Konsiderojmë privilegj se kemi pasur mundësi Fjalën e ka zoti Dule. unikale në disa raste, gjatë aktivitetit tonë, të kemi Vangjel Dule – E nderuar Kryetare! Zonja dhe kontribuar në integrimin euroatlantik të vendit, në zotërinj deputetë! dimensionin human për të cilin ka kaq shumë nevojë Është e natyrshme që në këtë sallë të jemi të shoqëria jonë, në sigurimin e kohezionit social, në ndarë, me qëndrime dhe opinione të ndryshme për zgjimin e shoqërisë civile dhe në shndërrimin e saj çështje politike, ekonomike, ligjore ose sociale. Por në një shoqëri gjithmonë edhe më pjesëmarrëse, në të njëjtën kohë është kënaqësi që gjatë këtyre në tolerancën zero ndaj fenomeneve të korrupsionit, dy ditëve debat të konstatojmë se ekziston në një krimit të organizuar dhe trafiqeve. Me zgjedhjet e 3 shkallë shumë të gjerë, midis kolegësh, por edhe korrikut, zonja dhe zotërinj, mendojmë se u mbyll forcash të ndryshme politike, një konvergim i përfundimisht për vendin dhe shoqërinë tonë një dukshëm. Është një konvergim në çështjen me cikël i zgjatur në kohë; 14 vjet, cikli post-komunist kryesore që për ne, Partinë Bashkimi për të Drejtat dhe me këto zgjedhje, në mënyrë përcaktuese dhe e Njeriut, përbën edhe zgjedhjen më strategjike të të parevokueshme, u hap një cikël tjetër, cikli i historisë moderne të shtetit shqiptar, që është euroatlantizmit për Shqipërinë dhe për shqiptarin. integrimi i tij në strukturat euroatlantike, në NATO Gjatë 14 vjetëve të shkuara, jeta politike, dhe në Bashkimin Europian ose e thënë me thjeshtë, pavarësisht se kush qe në pushtet, vuajti pasojat e europianizimi i vendit tonë, i shoqërisë sonë, i jetës intolerancës së pakuptimtë dhe u mbizotërua nga së tyre në të gjitha aspektet e saj, proces ky një polarizim shterpë dhe artificial me pasoja negative dinamik, me pretendime gjithmonë në rritje dhe prej për shoqërinë dhe individin. të gjithve, me qëllim që të arrihet shndërrimi përditë Ekonomia jonë vuajti një ngërç kronik, gjunjëzues edhe më tepër i çdo bërthame të këtij vendi në pjesë dhe frenues, duke mbetur larg standardeve të të integrale të standardeve europiane. qenit konkurrues, reformave të tentuara u mungoi Kjo është sfida jonë, të nderuar kolegë. Kjo është dinamizmi dhe vizioni afatgjatë. Politikat sociale sfida e Qeverisë së re. Kjo është sfida e çdo force ishin pasive, më tepër mëshiruese sesa inkurajuese, politike dhe natyrisht është sfidë edhe për Partinë rehabilituese dhe riintegruese. Bashkimi për të Drejtat e Njeriut. Kjo është edhe Sistemi ynë arsimor prodhoi më shumë arsyeja e pjesëmarrjes së Partisë Bashkimi për të analfabetizëm dhe ra ndjeshëm mesatarja e viteve Drejtat e Njeriut në koalicionin e ri qeverisës. Partia të arsimimit për qytetarët. Emigracioni u la në jonë, me autoritetin e një organizimi politik me braktisjen fillestare dhe ai klandestin ende nuk është
119 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
zëvendësuar nga emigracioni i organizuar. Vetë për përmirësimin dhe thellimin e vlerave të parimeve integrimi në strukturat euroatlantike u përdor më të procedurave demokratike, për krijimin e një shumë si një slogan demagogjik në modë sesa një mentaliteti dhe praktike marrëdhëniesh të reja objektiv për dekadat në vazhdim, deri në integrimin mirëbesimi midis vetë partive politike, si dhe midis e plotë dhe real në realitetet euroatlanitike. tyre dhe institucioneve të shtetit. Bashkimi Europian, siç theksohet qartë edhe Me kënaqësi konstatojmë se në programin e në dokumentin themelor të tij në proces ratifikimi, Qeverisë, një ndër prioritetet do të jetë edhe kuadri siç është Kushtetuta, pavarësisht nga oshilacionet i ri zgjedhor. Jemi të mendimit se duhet parë në në miratimin e saj në vende të ndryshme, mënyrë drastike sistemi zgjedhor dhe në të njëjtën mbështetet mbi vlerat e dinjitetit njerëzor, të lirisë, kohë edhe kuadri i përshtatshëm që do të garantojnë të demokracisë, të barazisë, të shtetit të së drejtës, jo vetëm një proces të drejtë, të barabartë dhe të të respektimit të të drejtave të njeriut dhe të të pakontestueshëm, por që do të garantojnë edhe një drejtave të pjesëtarëve të minoriteteve. Respektimi produkt, i cili do t’i japë vendit qeveri stabile, të cilat, dhe promovimi bashkarisht i këtyre vlerave përbën natyrisht, do të garantojnë ecurinë në vazhdimësi edhe gurin e themelit të identitetit tonë europian dhe të reformave të nevojshme. në të njëjtën kohë edhe sfidën tonë. Nga ana tjetër ne do të këmbëngulim për një Partia Bashkimi për të Drejtat e Njeriut, shtet demokratik të konsoliduar, për garantimin e pararendëse në proceset integruese dhe sigurisë së qytetarëve, të drejtësisë, të arsimimit, europianizuese të vendit, e ka konceptin të qartë të shanseve të barabarta, të zhvillimit të punësimit se vendi dhe shoqëria jonë nuk duhet të jenë vetëm dhe mirëqenies. Do të luftojmë dhe duhet të luftojmë akumuluese pasive të vlerave europiane, por kanë të gjithë, të nderuar kolegë, për frenimin e fenomenit mundësi për pjesëmarrje aktive në krijimin e këtyre të zhvlerësimit të politikës dhe të politikanëve. Të vlerave dhe me ndjeshmëri të veçantë ndaj këtyre gjithë besoj se e përjetuam gjatë fushatës elektorale mesazheve, ne jemi përpjekur t’i shndërrojmë këto se ndaj politikës në përgjithësi, formacioneve politike vlera europiane në elemente organike të programit dhe vetë ne politikanëve, ka një mosbesim të dhe të veprimtarisë sonë, duke dhënë kështu një theksuar, gjithmonë në rritje. Është momenti që kjo kontribut të vyer përpara sfidës europiane dhe këtë ndjenjë mosbesimi duhet gradualisht të eliminohet do të përpiqemi që ta realizojmë edhe nëpërmjet dhe kjo mund të arrihet vetëm me garantimin e pjesëmarrjes sonë në qeverisjen e ardhshme, rregullave të qarta të transparencës dhe të shanseve nëpërmjet programit dhe zbatimit të këtij programi. të barabarta, të komunikimit të vazhdueshëm dhe Gjatë fushatës elektorale, Partia Bashkimi për gjithashtu të sanksionimit ligjor të masave të të Drejtat e Njeriut, duke konkurruar e vetme përballë mbrojtjes efektive të qytetarit nga abuzimi me Partisë Demokratike dhe Partisë Socialiste, i mëshoi pushtetin dhe fenomenet e korrupsionit. aspektit të Shqipërisë Europiane dhe në këtë Në të njëjtën kohë do të jemi në vazhdimësi të Parlament ne do të jemi këmbëngulës se duhet të vëmendshëm ndaj dimensionit human të nisë menjëherë një dialog mbipartiak, me qëllim që standardeve europiane. Nisma jonë do të jetë adaptimi i standardeve europiane të jetë fryma gjithmonë e orientuar dhe e koordinuar dhe do të karakterizuese e legjislacionit të vendit tonë, duke synojë garantimin praktik të të drejtave të njeriut, të mos përjashtuar edhe amendimin e Kushtetutës, të drejtave të pjesëtarëve të minoriteteve kombëtare në përshtatje me frymën dhe gërmën e legjislacionit gjuhësore, kulturore apo të çdo natyre tjetër qofshin. të Bashkimit Europian. Kriter për qëndrimet tona do të jetë në vazhdimësi Gjithashtu, mendojmë se përvoja e vendeve të garantimi i standardeve të një shoqërie multietnike, rajonit, të cilat kanë adoptuar dhe përdorin në multikulturore, multilinguistike dhe multireligjioze mënyrë të njëanshme, pa e lidhur me sistemin europiane. Vetëm një realitet i tillë garanton një monetar Euro, monedhën europiane, mund të jetë barazi të mirëfilltë dhe përmbën ndërkohë një një përpjekje e suksesshme edhe për ekonominë motivim kontribuimi për të gjithë qytetarët pa dallim. tonë. Një realitet i tillë është kaq i domosdoshëm Nga ana tjetër, të nderuar kolegë, ne u në sfidat e konkurrencës së botës të sotme dhe prezantuam përpara elektoratit dhe do t’i mëshojmë të globalizuar. Kjo do të kërkojë në proces nevojës për një demokraci cilësore e funksionale adaptimin e legjislacionit tonë me zhvillimet përditë dhe kudo. Do të kontribuojmë në vazhdimësi europiane në këtë fushë, eliminimin e hendekut
120 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
që ndan sot legjislacionin nga praktika e Qeveria të shikojë me përparësi barazimin e përditshme, krijimin e një mentaliteti të ri, të pensioneve të qytetit me ato të fshatit. Nga ana tjetër, zhveshur nga stereotipet, paragjykimet dhe duke parë se koha po përfundon, do të dëshiroja të dallimet e trashëguara nga e kaluara. Konventa theksoja se është momenti edhe për rishikim të kuadër e Këshillit të Europës për mbrojtjen e politikave të emigracionit të cilat natyrisht që duhet pakicave të komuniteteve, për mbrojtjen e të jenë të orientuara ndryshe nga ç’kanë qënë deri pjesëtarëve të komuniteteve etnike, duhet të jetë më sot. Do të dëshiroja në veçanti të mbështesja busulla orientuese e Qeverisë së re dhe më tezën e Ministrit të Jashtëm në lidhje me një politikë konkretisht regjistrimi i përgjithshëm i popullsisë, më aktive të jashtme dhe kryesisht emri i mirë dhe ku kushdo qytetar, në bazë të standardeve të vlerësimi që vendi ynë ka krijuar me politikën e Këshillit të Europës, do të këtë të drejtën e tij të jashtme, si faktor stabiliteti në rajon, duhet, me vetëdeklarimit, rritja sasiore dhe cilësore e nivelit kuptimin e mirë, të shfrytëzohen në mënyrë më të arsimimit të pjesëtarëve të minoriteteve të aktive për thithjen e investimeve dhe të kapitaleve ndryshme në të gjitha hallkat e sistemit arsimor, të huaja. Dhe pa dashur të ofendoj as tribunën e përfaqësimi i tyre në të gjitha nivelet e nderuar ku gjendem, as ju kolegë, nuk është as në administratës lokale dhe qendrore, përdorimi i natyrën tim, as në kulturën time të jap një përgjigje gjuhës së tyre amëtare në shkëmbimet e tyre të të shkurtër, një lajthitje të vogël të zotit Ruçi në përditshme me pushtetin vendor. fjalimin e djeshëm. Nuk e di se nga i gjeti frymëzimet Në të njëjtën kohë, jemi dhe do të vazhdojmë të pornografike se nuk e kam njohur në këtë rol, por këmbëngulim për thellimin e lirisë së besimit, por do dëshiroja të theksoja le t’i kërkojë ato gjetkë. me vëmendje të veçantë ndaj një aspekti tepër kritik: Në Partinë Bashkimi për të Drejtat e Njeriut nuk nuk mund të ketë liri të mirëfilltë besimi në qoftë se besoj se ka ndonjë llogari të hapur dhe nëse ka komunitetet fetare nuk kanë pavarësinë e tyre ndonjë, mund ta shikojmë bashkarisht. ekonomike dhe financiare dhe kjo pavarësi Falemnderit! ekonomike dhe financiare nuk ka mënyrë tjetër Jozefina Topalli – Po, zoti Ruçi. garantimi përveçse, me prioritet, Qeveria e re t’iu Gramoz Ruçi – Replikë me zotin Dule që më kthej në tërësi dhe pa ekuivoke pronat të gjitha përmendi emrin. Sigurisht, është e drejta e tij, por komuniteteve fetare pa dallim. nuk duhet të shqetësohet lidhur me atë që unë i Në të njëjtën kohë ne do të qëndrojmë të thashë dje. Kjo është pjesë e moralit politik të vetë vëmendshëm për një shtet të fuqishëm social. zotit Dule, pasi e di ai shumë mirë sesi është ai Politikat për koherencën ekonomike dhe sociale vetë dhe kolegët e tij deputetë në këtë sallë. Pra, duhet të jenë të orientuara në garantimin e burimeve është pak ajo që kam thënë, të më falë për shprehjen financiare, nëpërmjet ushtrimit të politikave të e djeshme. Nuk është në natyrën time të përdor zhdërvjellta dhe propocionalisht të barabarta fiskale, shprehje të tilla e me që u tha ku e gjeta, unë besoj për të rritur kapacitetet e luftës kundër papunësisë se e bëra të qartë dje që kjo është shprehja me të dhe nivelin arsimor që ofrohet. Përballimin e nevojave cilën Kryeministri i sotëm, para dy vjetësh, e ka të të gjithë qytetarëve për punësim, drejtësi, quajtur koalicionin tim me zotin Dule pornografi. solidaritet social, me respekt ndaj demokracisë dhe Kështu që unë e mora dhe i përcolla reston. shtetit të së drejtës dhe ndaj të drejtave të fituara Jozefina Topalli – Zonja Dade e ka fjalën. dhe garancive të standardeve europiane të shtetit Arta Dade – E nderuara zonja Kryetare! Të të së drejtës. Luftën e vazhdueshme kundër varfërisë nderuar kolegë deputetë! me masa drastike, të drejtëpërdrejta politikash Qeveria që po merr votëbesimin vjen mbas një zhvilluese në radhë të parë, por edhe sociale, krijimin procesi elektoral që pati gjithë kohën e duhur për e kushteve për zhvillimin dhe rritjen e kapaciteteve t’u provuar si i parregullt dhe i trukuar. Tendenca që konkurruese të biznesit të vogël dhe të profesioneve forca politike që po merr pushtetin tregoi gjatë dhe të lira. pas fushatës për të manipuluar rezultatin, për të Në të njëjtën kohë nuk duhet të harrojmë se të mbrojtur në sytë e opinionit publik të pavërtetën në gjithë kemi një përgjegjësi të madhe përpara lidhje me zgjedhjet, është një siptomë mjaft shtresës së ish-anëtarëve të kooperative bujqësore, shqetësuese që tregon sesa i dyshimtë është të cilët ende vazhdojnë të vuajnë diskriminimin e angazhimi me të cilin shfaqet përpara nesh sot ky hapur në pensionet e tyre dhe është momenti që kabinet qeveritar.
121 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
Mbas tetë vjetësh në opozitë, kjo parti paraqet ekziston. PD në pushtet ndërtoi një politikë të një material i cili kurrësesi nuk mund të jetë program. jashtme e cila përkundër terminologjisë dhe lukut Pra, vjen totalisht e papërgatitur për të pranuar perëndimor, ndërtoi marrëdhënie mjaft të dyshimta avancimin e projekteve nga pika që e lë një qeveri me organizata me baza fetare, marrëdhënie të cilat paraardhëse. Kemi një maxhorancë të sajuar, pa kanë rënduar në imazhin tonë si shtet që aspiron identitet, sikurse thuhet në program,një maxhorancë Europën e jo diçka tjetër. e re, por natyrshëm me liderëp të vjetër, matrapazë Kriza e Kosovës është padyshim një kapitull i të politikës, si Berisha dhe Xhuveli dhe si matrapazi errët për përgjegjësitë e pambajtura dhe rolin e i ri Dule. Ky program nuk është e qartë nëse është dyshimtë që luajti PD-ja atëherë në opozitë. Mjafton program i së majtës, i së djathtës apo i qendrës. të kujtojmë këtu sesi kjo forcë politike refuzoi në Padyshim që shqiptarët duhet të dinë se kush po i mënyrë të përsëritur që të marrë mbi vete dhe qeverisë dhe kush do t’i qeverisë për kohën shumë opozitën delikate të një partie politike shqiptare që të shkurtër që do të kenë në dispozicion. kupton dhe zbërthen rëndësinë e momentit. Të gjithë Neve sot na paraqitet një material aspak politik, brenda dhe jashtë kësaj salle kujtojnë se si kriza e patetik, populist, joprofesional, tejet i politizuar, që refugjatëve kosovarë në vend të përkrahjes politike nuk njeh ose nuk pranon realitetin dhe as progresin të pakicës, mori si përgjigje shtimin e presionit mbi e bërë. Një plagjiaturë e projekteve që kanë Qeverinë. Karvaneve të kosovarëve në Morinë u shpërdoruar paratë e asistencës së huaj dhe të korrespondonin protestuesit në Tiranë të cilët bënin taksapaguesve shqiptarë. Me konceptin çdo gjë e thirrje për të rrëzuar Qeverinë e tyre në prag të luftës mirë fillon kur unë jam numri një, mohim destruktiv në Kosovë. Kur konflikti në Kosovë kishte marrë i gjithçkaje, shqiptarët do t’i largohen gjithmonë e rrugën e tij të zgjidhjes dhe kur lidershipit kosovar i më shumë familjes europiane, ku maxhoranca nevojitej këshilla dhe mbështetja e gjithë faktorit socialiste e solli Shqipërinë më afër se kurrë. politik të vendit amë, u dha shembulli i keq duke Në planin e politikës së jashtme, Qeveria e zotit bërë thirrje për të mosnënshkruar marrëveshjen e Berisha dhe vetë Kryeministri vijnë në krye të Rambujesë. Ata që e kanë bërë këtë gafë politike ekzekutivit me një numër rekordesh që nuk janë dhe diplomatike, por jo vetëm kaq, duhet të sforcohen për t’i pasur zili. Izolimi që faktori ndërkombëtar i shumë sot që të rregullojnë imazhin e tyre politik bëri PD-së dhe kryetarit të saj në krizat e 97-ës dhe dhe kjo përbën në vetvete një faturë për politikën 98-ës vazhdon të mbajë ende faktorin ndërkombëtar tonë të jashtme. në akthin e kthimit të njeriut të konfliktit dhe të Në asnjë rresht të programit të paraqitur këtu destabilizimit. nuk është e rakorduar Qeveria me angazhimin serioz Politika e jashtme është një ndër ata sektorë të të faktorit ndërkombëtar për zgjidhjen e statusit aktivitetit shtetëror që e ka ndjerë mjaft rëndë rolin përfundimtar të Kosovës. destruktiv që opozita e djeshme ka luajtur mjaft herë Unë uroj që kjo të jetë një harresë e paqëllimitë. në kurriz të imazhit dhe interesave madhore të Gjithashtu, duke iu përmbajtur rezolutës që ky vendit. Parlament kaloi lidhur me të drejtat ekonomike të Shefi i këtij kabineti po nxitohet të jetë i komunitetit çam, nuk kemi asnjë shprehje dhe asnjë pranishëm në sesionin vjetor të OKB-së. Ai, nuk qëndrim të qeveritarëve të sotëm. besoj ta ketë harruar, se është fajtori dhe përgjegjësi Ish-opozita ka mbajtur qëndrime që kanë rënë për thyerjen e embargos që kjo organizatë bëri ndaj ndesh me imazhin dhe interesat tona kombëtare e Serbisë gjatë luftës së Bosnjes, ashtu sikurse shtetërore. Ngjarjet e Lazaratit dhe mbrojtja që iu skandalin e Brukselit nga mbështetësit e tij, të cilët bë shkaktarëve të atij incidenti, kanë një peshë të dhunuan një ish-ministër, mbështetës të tanishëm pakundërshtueshme në marrëdhëniet tona me të këtij kabineti qeveritar. fqinjët. Nuk e di si do të ndihet shefi i Qeverisë kur Më takon këtu të evokoj shkurtimisht vetëm disa të takohet në korridoret e selisë së OKB-së me nga episodet që dëshmojnë rolin negativ të ish- Kryeministrin turk, pas bojkotimit të përshëndetjes opozitës së djeshme në momente kyçe të gjatë vizitës që Kryeministri turk bëri në këtë zhvillimeve globale rajonale, ku Shqipëria ka qenë Parlament të nderuar. pjesë aktive. Qysh në fillimet e saj politika e jashtme Më lejoni të prek temën e imazhit ndërkombëtar e maxhorancës PD-iste është lëkundur mes një të vendit, ku politika negativiste e ish-opozitës ka dileme që për shoqërinë e sotme shqiptare nuk pasur dhe ka një rol jo të vogël. Gjatë 8 vjetëve
122 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
partnerët tanë ndërkombëtarë janë ushqyer e administratës publike. Përfshirja në kabinet e rregullisht me agresivitetin verbal të opozitës në individëve të sulmuar për korrupsion nga vetë shefi i drejtim të Qeverisë dhe maxhorancës së majtë. kabinetit brenda partisë së tij dhe jashtë saj, është Përkundër ndryshimeve të pamohueshme pozitive treguesi i demagogjisë dhe i sloganit farsë “ Qeverisje në të cilat hyri vendi pas krizave të njohura të viteve me duar të pastra”. 1997-1998, PD-ja dhe e djathta kultivuan një gjuhë Mungesa e grave ministre është treguesi i që nxinte këdo dhe çdogjë në këtë vend. Kjo e mentalitetit që kreu i këtij kabineti ka për rolin e pranishme edhe në forumet parlamentare gruas në vendimmarrje, si dhe një premtim elektoral euroatlanitike. Megjithëse ky vizion apokaliptik nuk i pamaterializuar. Spekulimi mbas çdo kapitulli me i shërbente aspak proceseve integruese në të cilat bashkëpunimin me shoqërinë civile është treguesi i kishte hyrë Shqipëria, ish-opozita nuk shqetësohej qartë i koncepteve të deformuara për rolin që ka për dëmin, por për interesin e saj të ngushtë politik. çdo segment në një shoqëri demokratike. Shoqëria Pyes panelin e ministrave sesi ndihen sot në ato civile nuk mund të jetë patericë e kujdo programi poltrona për të marrë mbi vete dhe për të mbrojtur qeverisës, ajo duhet parë si partner. Për këtë arsye në sytë e botës një Shqipëri, të cilën e kanë dhe shumë të tjera, të cilat për mungesë kohe, por përshkruar si edhe më të korruptuar sesa më të që shqiptarët i dinë më mirë se unë, deklaroj votën korruptuarën e vendeve të Amerikës Latine? kundër këtij kabineti dhe këtij programi. Pyes panelin e nderuar sesi do ta përmirësojë Jozefina Topalli – Falemnderit, zonja Dade! sot imazhin e këtij vendi, ashtu si po lexoj në Fjalën e ka zoti Dule.Keni të drejtën e replikës. prioritetet e programit për politikën e jashtme, pas Vangjel Dule – Respekti ndaj grave, së pari gjithë asaj balte që ka hedhur mbi kokat e shtetasve dhe respekti ndaj pedagogëve të mi, së dyti, nuk të këtij vendi, gjë të cilën, jo më larg se dje, shefi i më lejon që zonjës Dade t’i jepja përgjigjen që i dha këtij kabineti e bëri përsëri në këtë sallë? Për këtë ish-kryetari i saj në momente të tilla analoge. arsye, mendoj se politika jonë e ardhshme ka një Dhe së treti, zonja Kryetare, do t’ju lutesha të nevojë urgjente që të dëshmojë se di ta orientojë ushtroni influencën tuaj që deputetet femra të bëhen drejt vendin në rrjedhat e zhvillimeve globale, ashtu faktorë konstruktiviteti në sallën e Parlamentit dhe si di të dallojë qartë e të mbrojë me stoicizëm jo faktorë acarues dhe aq më tepër fyes e ofendues. interesat tona kombëtare, imazhin dhe pozitën Falemnderit! ndërkombëtare të Shqipërisë, të cilat përbëjnë një Jozefina Topalli – Falemnderit, zoti Dule! aset që asnjëherë nuk duhet atakuar në favor të Zoti Bano e ka fjalën. ngjyrave politike dhe të mos bëjë deformime të Ilir Bano – E nderuar zonja Kryetare, të nderuar realiteteve, ashtu sikurse foli paraardhësi këtu. deputetë! Shqipëria ka një identitet kombëtar dhe një Mendoj se një veçori e qenësishme e programit trashëgimi kombëtare dhe në asnjë mënyrë nuk të Qeverisë së re është përputhja e tij me programin mund marrë nuancat e një vendi multikulturor, por elektoral që u paraqit nga Partia Demokratike në sigurisht të respektojë kulturat e pakicave. fushatën e saj të fitores. Çka në vetvete është Shefi i këtij kabineti që instaloi korrupsionin, tregues i moralit dhe i përgjegjshmërisë që sjellë krimin e organizuar dhe trafiqet ilegale, me sa duket kjo shumicë parlamentare në qeverisjen e vendit. mendon se e ka shkopin magjik dhe të mekanizmit Këtu fillon për mendimin tim edhe ndryshimi, pasi të çmontimit të tyre. Do të ishte mirë që ky ky moral dhe kjo përgjegjshmëri iu ka munguar këto mekanizëm të zinte vend në këtë material që na tetë vjet qeverive të kaluara. Nga dy fushatat paraqitet sot këtu, në të cilin ka vetëm fjalë të paraprirëse elektorale, te të cilave kishte me bollëk përgjithshme dhe emotive. Kjo tregon se opozita e demagogji dhe mashtrim, por kishte edhe grupe djeshme as nuk ka marrë mundimin të lexojë kriminale, deri edhe grupe kiminale brenda familjes strategjitë dhe planet e veprimit të hartuara në së deputetëve, që i dinë shumë mirë zgjedhësit aty bashkëpunim me Këshillin e Europës dhe organizma ku kanë fituar, të cilët ndër të tjera kishin premtuar të tjera ndërkombëtare. deri në 400 mijë vende të reja pune; 250 mijë në Struktura e kësaj Qeverie është treguesi i hapave fushatën e parë dhe 150 mijë në të dytën, kthim mbrapa në drejtim të pavarësisë dhe ndarjes së parash të firmave piramidale, disafishim të rrogave pushteteve, si dhe në drejtim të decentralizimit dhe dhe pensioneve, që më pas harroheshin dhe nuk njëherazi, padyshim, alibia më e mirë për cënimin gjenin asnjë pasqyrim në programet qeverisëse të
123 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
dy legjislaturave dhe si rrjedhojë as që mund të bëhej Në këta tetë vjet ecuria e rritjes ekonomike ka ndonjë përpjekje për t’i zgjidhur. Ky është rigorozisht qenë në ulje të vazhdueshme, me një tendencë të për ata që nuk e dinë, një program siç i duhet qartë drejt stanjacionit. Dy vitet e fundit rritja Shqipërisë, program i qendrës së djathë, duke i ekonomike u ul nën 4% dhe nuk është aspak e dhënë fund praktikave kur përdoreshin slogane të vërtetë. Është një gënjeshtër e radhës që po dëgjojmë majta, krahas grupeve kriminale, deklarohej se e këtu, sepse ka qenë në nivelet 6-8% është sa majta qeveriste me program të djathtë dhe domosdoshmëri për përafrimin e Shqipërisë drejt përfundonte në zbatim pa ngjyra, sepse një zbatim integrimit europian aq edhe për rritjen e mirëqenies. mafiozo-kriminal nuk është në esencë as i majtë, Të gjithë e dimë, është një fakt i njohur, se rritja e as i djathë. Kjo risi e parë plotësohet me nivelin e prodhimit të brendshëm nuk është faktori i vetëm lartë të materialit të paraqitur si në formë, por mbi që ndikon në uljen e varfërisë. Është e rëndësishme të gjitha në përmbajtjen e tij, në objektivat të bëhet një shpërndarje e drejtë e të ardhurave ose, kompleksë të argumentuar dhe të mbështetur, për e thënë ndryshe, është e nevojshme dhënia fund e të kapërcyer gjendjen në të cilën është katandisur grumbullimit të pasurisë në pak duar, siç ka qenë vendi. realiteti ynë me qeverinë e kaluar. Për më tepër, zotërinj deputetë, listës së gjatë Polarizimi ekonomiko-shoqëror ka arritur të këtyre vështirësive që i janë lënë qeverisë së re, përmasa të tejskajshme, mund të them të frikshme. iu shtua tashmë dhe një rishpërthim i fuqishëm i Sipas studimeve të Bankës Botërore, që na janë krizës energjetike, e cila për shkak të rreshjeve të paraqitur edhe këtu në Kuvendin e kaluar, vetëm shumta në tre vjetët e fundit, kishte njohur në fakt 4% e popullsisë së vendit e ndien veten mirë, 17% një zbutje të ndjeshme, si një ogur të fundit të zi. afër këtij, 4% e ndien veten disi mirë dhe pjesa tjetër Ditë më parë KESH-i paralajmëroi se Qeveria e jo mirë, nga e cila mbi 50% janë të vafër dhe 25% kaluar po e lë vendin në prag krize dhe pikërisht ekstremisht të varfër. dje, ditën kur Qeveria e re paraqiti programin e saj, Në programin e Qeverisë së re ka masa të plota kriza është shfaqur në përmasa reale. Më për ndryshimin e kësaj gjendjeje dhe pa u zgjatur konkretisht, për zonat rurale është shpërndarë një në ripërmendjen e tyre, unë dua të theksoj se vetë urdhër dhe ka filluar zbatimi i tij për ndërprerjen në përbërja e kësaj Qeverie është një hap i rëndësishm 13 orë në 24 orë të energjisë elektrike; 7 orë gjatë në këtë drejtim. Me këta ministra që kemi përballë ditës, nga ora 9 deri në orën 16 dhe 6 orë natën, janë këputur lidhjet e klaneve të kriminalizuara të nga ora 23 deri në orën 5. Ndonëse, siç thashë, tre ekonomisë me pushtetin politik, që gllabëronin në vjetët e fundit kanë qenë më të mirët e mundshëm forma të ndryshme të ardhurat nga puna e për sasinë e rreshjeve, ndonëse institucionet shqiptarëve. financiare ndërkombëtare dhe shtete të tjera mike Ministrat nuk janë më njëkohësisht pronarët më kanë dhënë kredi dhe grante të shumta për të mëdhej të vendit në prodhimin ose importin e rehabilitimin e sistemit elektroenergjetik, si pasojë naftës, produkteve bujqësore, cigareve, në fushën e e keqadministrimit dhe abuzimit, u arrit në këtë ndërtimit. Nuk janë monopolistë që asfiksojnë situatë, e cila në çdo rast, për çdo qeveri të çdo veprimtari tjetër ekonomike, duke goditur rëndë përgjegjshme, ishte e mundshme të parandalohej. konkurrencën dhe zhvillimin e biznesit dhe bashkë Kriza energjetike, trashëgimi i fundit që qeveria me të punësimin dhe nivelin e jetesës. e kaluar la pas, natyrisht që do të shtojë ngarkesën Duke shprehur bindjen në nivelin e lartë dhe të negative të shkaktuar po nga qeveria e kaluar për mundshëm për realizim të programit të qeverisë së jetën dhe bizneset, si edhe në buxhetin e mbetur të re dhe aftësive të plota të saj, i uroj suksese në shtetit. Por me vullnetin dhe aftësitë e qeverisë së përballimin e sfidave, realisht shumë të vështira që re do të përballohet shpejt dhe me sukses, duke kanë gjetur si pasojë e keqqeverisjes 8-vjeçare. vazhduar më tej në arritjen e synimit të saj programor Falemnderit! për zgjidhjen e plotë të furnizimit me energji elektrike Jozefina Topalli – Falemnderit zoti Bano! brenda vitit 2007. Natyrisht ky është një nga Fjalën e ka zoti Demi, përgatitet zoti Petrit Gjoni. problemet e shumta përpara qeverisë së re, e cila Po zoti Dokle. ka marrë përsipër mbi të gjitha barrën e zhdukjes Namik Dokle – Falemnderit zonja Topalli! së varfërisë monetare dhe të mungesës së ushqimit Unë, në fakt, nuk isha dakord me zotin Klosi për familjen shqiptare. që kërkoi që të vijë mbrëmë Kryeministri, sepse
124 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
sipas zakonit francez, një shishe që hapet duhet së informacionit, duke siguruar bazën logjistike e të mbarohet deri në fund, por të paktën, sillni ca teknike të nevojshme, me përparësi teknologjinë e ministra që t’ju dëgjojnë ju dhe kot i bini më qafë informacionit dhe duke bashkërenduar me efektivitet Xhuvelit, se vetëm ai s’ka lëvizur nga vendi. veprimtarinë e organeve që zbatojnë ligjin. Jozefina Topalli – Falemnderit zoti Dokle! Realizimi me shpejtësi i kësaj reforme do të Fjalën e ka zoti Demi. Përgatitet zoti Petrit Gjoni. rrisë pavarësinë e shtetit, pasi do të forcojë Leonard Demi – E nderuara zonja Kryetare, të kufijtë kombëtarë dhe shteti do të jetë në gjendje nderuar kolegë deputetë! të kontrollojë trafiqet. Do të forcohet stabiliteti Qeverisja dhe institucionet e dobëta, krizat dhe kombëtar dhe kontrolli i shtetit, sepse në luftë situatat e paqëndrueshme politike dhe ekonomike kundër krimit të organizuar do të shkatërrohen që kanë shoqëruar zhvillimet në vend, sidomos katër strukturat e bazuara në ekonominë informale dhe vitet e fundit, kanë gjallëruar mjaft aktivitetin e për pasojë, forcohet monopoli i shtetit në grupeve kriminale, individë të veshur me pushtet përdorimin lokal të autoritetit të vet. Do të ketë politik ose me detyra të rëndësishme shtetërore, u një ndikim shumë pozitiv në shoqëri, sepse do përfshinë në veprimtaritë e organizatave kriminale të forcohen vlerat bazë legale dhe politike që nëpërmjet korrupsionit. Për pasojë, gjendja e sotme përbëjnë elementin lidhës të shoqërisë sonë, në përbën një kërcënim dhe një rrezik real për sigurinë ekonominë e tregut, pasi ekonomia informale nuk dhe përparimin e vendit dhe më gjerë. Ajo është një do të jetë më në gjendje të dëmtojë ekonominë rrezik për sigurinë fizike dhe materiale të qytetarëve, legale, në drejtim të shtetit ligjor, sepse krimi i të cilët vriten çdo ditë ose jetojnë në kushte tejet të organizuar nuk do të jetë në gjendje të nënshtrojë vështira ekonomike. Ajo ka goditur ekonominë e politikanë dhe vendimmarrës. Po kaq ndikim vendit, ndërmarrjet e vogla dhe të mesme, si dhe pozitiv do të ketë kjo reformë në drejtim të tërë biznesin shqiptar, duke thelluar rënien individëve, në demokratizimin e shoqërisë, në ekonomike, si dhe nivelin e papunësisë. Kjo situatë privatizim, në zhvillimin dhe në integrimin e vendit ka penguar reformën dhe integrimin euroatlantik të në strukturat euroatlantike. vendit. Kjo Qeveri dhe ky program njohin të gjitha Qeveria dhe programi i saj, që po paraqiten sot përpjekjet e mira që janë bërë në drejtim të integrimit para Kuvendit, janë garanci për çlirimin nga kjo të vendit në Aleancën e Atlantikut të Veriut dhe do gjendje dhe përparimin drejt institucioneve të intensifikojnë përpjekjet për një anëtarësim të euroatlantike, sepse mbështeten te shteti ligjor, shpejtë në NATO. Këto përpjekje synojnë një domethënë qeverisje e bazuar në ligj, barazi përpara përparim paralel në fushat politike dhe ekonomike, ligjit, ligj dhe rend, vendime gjyqësore të ligjshme ushtarake, të burimeve, në fushën legjislative dhe dhe efikase, si dhe respektimi i të drejtave të njeriut të sigurisë së informacionit, nëpërmjet realizimit të në përgjithësi dhe të minoriteteve në veçanti. planit kombëtar të veprimit për anëtarësim, programit Politika e integrimit euroatlantik e Qeverisë individual të partneritetit, procesit të planifikimit dhe pasqyron idenë se sigurimi i vendit në epokën e rishikimit të forcës, si dhe nëpërmjet plotësimit të sotme ka dy përmasa të veçanta që varen nga njëra- objektivave të partneritetit dhe pjesëmarrjes aktive tjetra: zhvillimi ekonomik dhe forcimi i institucioneve në stërvitjet e përbashkëta dhe në misionet në të sigurisë. Në këtë kontekst, Qeveria do të mbështetje të paqes. përshpejtojë procesin e reformimit të policisë dhe Reforma në forcat e armatosura, sipas këtij do ta kthejë atë në një institucion modern, në programi, ka për qëllim të krijojë një forcë ushtarake përputhje me parimet e ndërtimit të institucioneve më të vogël në numër, por shumë operacionale, të një shoqërie demokratike, e bazuar te respekti profesioniste dhe të ndërveprueshme me forcat e për të drejtat e njeriut dhe shteti ligjor. Në këtë aleancës, që do të vlerësohet mbi bazën e arritjeve përpjekje, në qendër të vëmendjes do të jetë edhe vetjake dhe profesionalizmit. Ajo do të përparojë me depolitizimi dhe rritja e profesionalizmit të të gjithë shpejtësi sipas një programi të hollësishëm, ku të strukturës së Policisë së Shtetit, nëpërmjet gjithë përbërësit, si doktrinat dhe procedurat trajnimeve të vazhdueshme dhe arritjeve vetjake. standarde, njësitë, kapacitetet dhe pajisjet, Kështu, vëmendje kryesore do t’i kushtohet strukturat, misionet, konceptohen dhe realizohen mirorganizimit të strukturave kundër krimit të si elementë të përbashkët të të njëjtit sistem. organizuar, përfshirë ato të sigurimit dhe analizës Modernizimi dhe thellimi i mëtejshëm i reformës,
125 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
synon gjithashtu të forcojë trupën e nënoficerëve Gjithashtu, përfitoj nga rasti të falenderoj të gjithë dhe ushtarëve profesionistë. Sipas programit të elektoratin shqiptar për mbështetjen që i dhanë paraqitur, Qeveria do të bëjë të gjitha përpjekjet e Partisë Agrare Ambientaliste për rritjen e nivelit të nevojshme që Shërbimi Informativ Shtetëror të rrisë përfaqësimit të saj në këtë Parlament. dhe të forcojë aftësitë për të plotësuar detyrat e veta Në veçanti, falenderoj zgjedhësit e zonës 14, themelore kushtetuese, ndaj sfidave të sotme me pa dallim bindjesh politike, qytetarët lezhjanë, të cilat përballet vendi ynë në rrugën e integrimit malësorët, kashnjetorët, mirditorët e Rubikut dhe euroatlantik. të gjithë rrethinave, për mbështetjen që më dhanë Shërbimi Informativ Shtetëror do të thellojë dhe gjatë fushatës elektorale dhe t’i garantoj se do të do të rrisë bashkëpunimin me institucionet partnere, jem gjatë gjithë mandatit tim pranë tyre për zgjidhjen duke përfshirë edhe operacionet e përbashkëta e halleve dhe problemeve që i shqetësojnë. kundër terrorizmit, krimit të organizuar, përhapjes Pasi kam parë dhe studiuar programin e paraqitur së armatimeve, kundër të gjitha llojeve të trafiqeve nga Qeveria, mendova të veçoj edhe unë disa çështje. të paligjshme, si dhe kundër kërcënimeve të tjera Në program shprehen qartë synimet themelore me interes të ndërsjelltë. Kjo veprimtari do të kryhet të reformave të qeverisjes për katër vjetët e duke respektuar të drejtat e njeriut dhe në përputhje ardhshme, si dhe veprimtaria e Qeverisë në të gjitha me Kushtetutën e vendit. aspektet në vend. Krahas çështjeve të mëdha, si Në bazë të ligjeve të miratuara për Shërbimin konsolidimi i sistemit demokratik dhe garantimi i të Informativ, Qeveria do të thellojë demokratizimin e drejtave themelore të njeriut, reformave institucionale, mëtejshëm të tij. përmirësimit të politikave ekonomike në dobi të Të nderuar kolegë deputetë! qytetarëve, vënia e shtetit në shërbim të qytetarëve Lufta kundër terrorizmit është një veprimtari që të vet, çështja e pronave etj., në program një ka të bëjë me zgjedhjen tonë se ku duam të shkojmë mbështetje prioritare i është dhënë zhvillimit të dhe me kë duam të jetojmë. Ajo ka të bëjë me integruar rural dhe agroindustrisë, forcimit dhe interesat dhe vlerat tona, si: dinjiteti, historia jonë, integrimit të strukturave të mjedisit e pyjeve. Kjo kultura, toleranca, respekti për traditat tona, për përbën për ne realizimin e programit të forcës sonë shtetin e së drejtës, për ekonominë tonë të hapur politikë që unë përfaqësoj, si dhe realizimin e dhe të lirë. premtimeve të bëra nga ana jonë gjatë fushatës Me këtë program, Qeveria do të thellojë elektorale që sapo mbyllëm. angazhimin e vet në luftë kundër terrorizmit, si Mbështetja me mikrokredi e fermerëve shqiptarë brenda vendit ashtu edhe në misionet u jep mundësi atyre që të shfrytëzojnë dhe të vënë ndërkombëtare. Suksesin e luftës kundër terrorizmit në efiçencë të plotë të gjitha kapacitetet prodhuese. Qeveria e lidh gjithashtu me zgjerimin e Me gjithë punën e bërë deri më tani në drejtim të bashkëpunimit të institucioneve tona të specializuara plotësimit të parkut të mekanikës me traktorë dhe me institucionet partnere euroatlantike. mjete bujqësore për fermerët, po të ecet me këtë Kolegë deputetë të së majtës në Parlament, ritëm, do të duhen 15-20 vjet për të plotësuar nevojat Me këtë Qeveri dhe këtë program na ofrohet një minimale të bujqësisë, prandaj me të drejtë thuhet shans jo i zakonshëm për të ndryshuar faqe dhe të në këtë program se do të mbështet me përparësi rinisim përparimin. ky aktivitet. Po ashtu nxitja e politikave që Le ta votojmë të gjithë së bashku, sepse kemi stimulojnë organizimin dhe kooperimin mbi principe një qëllim të përbashkët dhe të përhershëm, moderne perëndimore në fushën e prodhimit dhe të integrimin euroatlantik dhe përparimin e vendit tonë. përpunimit të produkteve bujqësore, kërkon një Falemnderit! vëmendje të veçantë sot. Jozefina Topalli – Falemnderit zoti Demi! Një vëmendje të veçantë, gjithashtu, i jepet Fjalën e ka zoti Petrit Gjoni. Të përgatitet zoti mbrojtjes së mjedisit dhe zhvillimit të qëndrueshëm Arben Isaraj. të tij, shfrytëzimit të burimeve natyrore dhe Petrit Gjoni – E nderuar zonja Kryetare, ndërgjegjësimit të publikut për mbrojtjen dhe Të nderuar kolegë deputetë, administrimin e tij, si çështje themelore e zhvillimit Është kënaqësi për mua, që në fillim të diskutimit dhe element i rëndësishëm për integrimin e vendit tim t’ju uroj suksese të gjithëve dhe punë të mbarë në Bashkimin Europian. Mendoj se është e këtij Parlamenti. rëndësishme t’i kushtohet një vëmendje e veçantë
126 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
mbrojtjes së tokës nga erozioni, ndotjes dhe Arben Isaraj – Zonja Kyetare, degradimit të mëtejshëm, mbrojtjes dhe rigjenerimit Zonja dhe zotërinj deputetë, të tyre, duke ndërmarrë nisma për ripërtëritjen e Në radhë të parë, dua të falenderoj zgjedhësit e sipërfaqeve të dëmtuara nga prerjet dhe djegiet. zonës elektorale nr.95 për besimin që patën te mua Ndalimi i degradimit të mëtejshëm të mjedisit, si kandidat dhe deputet në këtë Parlament. ndotja e ajrit në qendrat urbane dhe industriale, ulja Gjithashtu, duke dëgjuar diskutimet këtu, dua t’ju në përqindje sa më të vogël e fenomenit të erozionit, kërkoj edhe njëherë ndjesë dhe falje për gjethet tona mendoj se përbëjnë gjithashtu një mbështetje të të thara të Dushkut, që era e pushtetit i hodhi në veçantë dhe një dalje nga përgjumja e strukturave kopshtin e komshiut. shtetërore që merren me këto probleme, duke u Diskutimin tim sot sigurisht do ta mbaj pikërisht dhënë mundësi atyre në aktivizimin e ideve dhe në linjën e grupit tim parlamentar, pa i shtuar dhe marrjen e masave për ndryshimin e gjendjes sa më ndryshuar asaj asgjë, por dua ta fokusoj në formatin parë. e tre konsideratave thelbësore. Si rezultat i dëmtimit të vazhdueshëm të pyjeve, Konsiderata e parë është konsiderata politike shfrytëzimit pa kriter të shtretërve të lumenjve, si mbi programin e paraqitur, duke lexuar programin e në drejtim të marrjes së materialeve inerte ashtu paraqitur qeveritar. Me lehtësi vëmë re se më tepër edhe në ndërtimet pa leje, vendi ynë si shqetësim jemi përpara një rezolute ose promemorie të madh ka edhe fenomenin e përmbytjes, i cili çdo premtimesh politike apo thënë më teknikisht, vit rezulton me dëmtimin e prodhimeve bujqësore, përpara një raporti OJQ-je ose instituti studimor. përmbytjen e tokave, dëmtimin e banesave të tyre, Duke lexuar programin qeveritar në pjesët e tij si dhe në ndonjë rast me rrezikimin edhe me jetë përbërëse, të krijohet bindja se je përpara një njerëzish. Zgjerimi dhe forcimi i strukturave të proteste ende opozitare në vend të premtimit Ministrisë së Mjedisit, përfshirja brenda kësaj maxhoritar për të ardhmen që do të sigurojë qeverisja ministrie edhe e trajtimit të burimeve natyrore, si në votëbesim. pyjet dhe kullotat, administrimi i ujrave dhe peshkimi Duke lexuar programin qeveritar, vëmë re që në dhe ftesa që na u bë për një angazhim tonin si fillim mungesën e moralit politik, duke anashkaluar forcë politike në këtë sektor, na bën akoma edhe premtimet aq bombastike të fushatës elektorale. më besues në përmirësimin e gjendjes në një kohë Pra, programi juaj qeverisës duket si një listë sa më të shpejtë, duke e ditur se potencialet veprimesh ose përmbledhje rregullash të cilat mund intelektuale dhe profesionale do të kenë vëmendjen të përdoren vetëm si receta farmaceutike për e duhur në aktivizimin e tyre. militantët partiakë ose si receta gatimi gjellësh për Ne shprehemi pro kësaj Qeverie dhe programit të shëndoshur ombucmanët në restorantet e të saj, pasi ky program ka një përputhje të prokurimeve publike. konsiderueshme me programin që unë përfaqësoj. Konsideratat e përgjthshme administrative mbi Gjithashtu, besojmë në realizimin e tij, pasi për të programin. Sigurisht, sipas dritës administrative, qenë bashkëpunëtorë në realizimin e atyre që programi qeveritar është tërësia e parimeve, tezave, përmenda më lart, jemi ftuar edhe ne. Angazhimi detyrave themelore, rrugëve, mjeteve, mënyrave që ynë do të jetë i plotë në këtë drejtim. i ka caktuar vetes një qeveri për t’i realizuar në një Për ne tani një gjë është e rëndësishme: votuesit afat kohor. Pra, nënkuptojmë se duhet të ishim shqiptarë nuk duan të dinë për kë ke votuar, me kë përpara një programi të gjerë, i cili në vetvete nuk je, kush humbi dhe kush fitoi, por të gjithë presin mund të ekzistojë pa tre elementë thelbësorë: fillimin e punës nga Qeveria e re për realizimin e a- Detyrat dhe prioritetet. premtimeve të bëra, me synim për t’u shërbyer atyre b- Rrugët, mënyrat, mjetet dhe subjektet në përmirësimin e kushteve të jetesës. institucionale që do të mundësojnë realizimin Edhe njëherë shpreh bindjen se kësaj Qeverie e tij. nuk do t’i mungojë mbështetja nga Parlamenti për c- Afate të realizimit të këtyre detyrave dhe të sjellë në skenën politike shqiptare atë ndryshim prioriteteve. për të cilin u votua në zgjedhjet e 3 korrikut. Nëse detyrat dhe prioritetet janë të përgjithshme Falemnderit! dhe me shumicë, sa në disa raste përsëritja e tyre Jozefina Topalli – Falemnderit, zoti Gjoni! të kthehet në mërziti, mungojnë hapur dy elementët Fjalën e ka zoti Isaraj. e tjerë, rrugët, mënyrat, mjetet dhe subjektet
127 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
institucionale, si dhe afatet e përcaktuara të Sa më sipër, duke e mbyllur, dua të them se të realizimit të tyre. vëzhgosh dhe të kritikosh nga jashtë, pra të bësh Konkluzioni është i qartë. Atje ku nuk ka rrugë, opozitën, është sigurisht e lehtë, por të parashikosh nuk as vullnet dhe mungesa e vullnetit politik e kthen dhe të realizosh qeverisje reale është e vështirë. programin e paraqitur thjesht në një dogmë. Falemnderit! Së treti, doja të jepja disa konsiderata teknike Jozefina Topalli – Falemnderit, zoti Isaraj! mbi fushën e sigurisë dhe të rendit publik, sidomos Fjalën e ka zoti Aleksandër Biberaj. do të ndalem në disa tendenca të frikshme të cilat Aleksandër Biberaj – E nderuar Kryetare e cënojnë hapur shtetin dhe ekzistencën e shtetit ligjor Kuvendit, në vendin tonë. Absurdi i parë juridik është tentativa Të nderuar kolegë deputetë, e gabuar për të luftuar krimin e organizuar dhe trafiqet Të nderuar të ftuar dhe përfaqësues të medias….. me ndryshime ligjore në Kodin Penal të tipit “dënime Jozefina Topalli – Po, mbyllet mbas zotërisë maksimale” dhe “nivele të prera dënimi”. E thënë që ka 8 minuta. më thjeshtë ose në gjuhën popullore, kësaj i thonë Më fal zoti Biberaj! të zëvendësosh gjyqtarin me policin. Pse? Jeni dakord ta hapim në orën 16.00, sepse janë Së pari, eleminohet një nga anët thelbësore dhe edhe 46 folës? Po kërkoj mendimin tuaj. Ju lutem një nga elementët më të qenësishëm të veprës bini dakord midis jush. penale që është ana subjektive. Zoti Biberaj ju kërkoj ndjesë për ndërprerjen. Së dyti, shkelet hapur parimi kushtetues se Aleksandër Biberaj – Nuk do të merrem me kushdo ka të drejtë të dëgjohet përpara se të programin e detajuar të Qeverisë, pasi mendoj se e gjykohet. paraqiti shumë mirë Kryeministri dhe kabineti Absurdi i dytë është përpjekja për integrimin e qeveritar, por shkurtimisht dëshiroj të trajtoj tre Policisë Kufitare me Policinë e Rendit. Kjo përpjekje probleme. nuk merr fare parasysh, anashkalon dhe godet 1. Krahasimi i programeve qeverisëse. strategjinë e menaxhimit të integruar të kufijve, të Kam studiuar dhe krahasuar gjatë këtyre ditëve miratuar tashmë në vendin tonë, por e hartuar dhe e dy programet e qeverive të fundit të Shqipërisë. aprovuar me një asistencë të gjerë të partnerëve Programin e Qeverisë Nano 2000-2005 dhe tanë strategjikë. Ky veprim i nxituar, sigurisht do të programin që i paraqitet Parlamentit, programi i jetë një pengesë e pakapërcyshme për integrimin e Qeverisë Berisha 2005-2009. Nga krahasimi që i vendit. kam bërë këtyre programeve, më rezulton se Një tjetër absurd është përpjekja potenciale e programi i Qeverisë Berisha 2005-2009 është Qeverisë për “të ristrukturuar dhe forcuar bindshëm, më i kompletuar dhe më profesionist. kapacitetet në institucionin e akuzës”. Ky është një Diferencat fillojnë që në formatin e paraqitjes dhe gabim i pafalshëm kushtetues dhe i rrezikshëm. vazhdojnë në kornizën e gjerë të parashtrimit të Së pari, për vetë pozicionin sui generis, pra as problemeve që shqetësojnë sot opinionin publik dhe organ ekzekutiv as organ drejtësie, që ka prokuroria politikën shqiptare. sipas Kushtetutës dhe së dyti, organizimi i Programi i Qeverisë Berisha ka një tematikë më prokurorisë sipas Kushtetutës, ka ndjekur, ndjek dhe të gjerë, më të kompletuar. Çështjet trajtohen në do të ndjekë në të ardhmen vetë organizimin e mënyrë më të detajuar dhe më profesioniste. Për sistemit gjyqësor. Pra, ai është i përcaktuar, nuk çështjet kryesore jepen rrugëzgjidhjet dhe afatet mund të vësh dot dorë në të. përkatëse. Për sa u përket objektivave, mendoj se Gjithashtu, shqetësuese është mungesa e programi i Qeverisë Berisha është shumë ambicioz. rrugëve dhe mënyrave për të siguruar një 2. Krahasimi i kabineteve qeveritare. bashkëpunim real dhe konkret me partnerët në Pa bërë krahasime emër për emër, sipas fushën e luftës kundër krimit të organizuar dhe posteve, pasi nuk është shumë etike, dukshëm bie trafiqeve të paligjshme. Ky bashkëpunim me në sy që përbërja e Qeverisë Berisha është shumë partnerët ndërkombëtarë në program paraqitet i vakët më e mirë sesa e qeverisë paraardhëse Nano. Pa u dhe vetëm deklarativ, ndërsa me institucionet marrë shumë me diferencat profesionale dhe politike, vendase, si Kontrolli i Lartë i Shtetit dhe Shërbimi mendoj që kabineti Berisha ka dy avantazhe të Informativ i Shtetit, çuditërisht, ky bashkëpunim në mëdha që nuk i kanë pasur asnjëherë qeveritë program mungon fare. Arsyet nuk i di. socialiste. Integriteti moral i Kryeministrit dhe i
128 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
kabinetit të tij është avantazhi i parë dhe e dyta dhe proporcional të rajonit të vendit, ku investimet është që në kabinetin Berisha nuk ka ministra me në zonën verilindore do të zënë vendin që u takon. konflikt interesash. Programi dhe sfida e qeverisë së re konsiston Problemi i tretë që desha të trajtoj është zhvillimi në zhvillimin harmonik të gjithë rajonit të vendit me i diferencuar i rajonit të vendit nga qeveritë socialiste qëllim zhvillimin e shpejtë të të gjithë vendit. që zëvendësohet me zhvillimin harmonik të këtyre Investimet në infrastrukturën rrugore, ku mund rajoneve nga qeveria e re. Dëshiroj t’ju kujtoj të përmendet korridori Jug-Veri, rruga Durrës- socialistëve se për tetë vjet me radhë qeverisjet e Prishtinë, si dhe segmentet e tjera rrugore që do tyre nuk kanë treguar as kujdesin dhe as respektin të ndërtohen në këtë rajon, do të bëjnë të mundur më të vogël për qytetarët e rajonit verilindor. Në këtë lidhjen e këtij rajoni me Kosovën dhe pjesët e tjera rajon, gjatë dy mandateve të qeverisjes socialiste, të Shqipërisë. Gjithashtu, do të ketë investime të investimet pothuajse kanë munguar. Ka pasur rëndësishme për kreditime dhe biznese në fushat investime tepër modeste, investime këto që në e furnizimit me ujë dhe energji elektrike, bujqësisë shumicën e rasteve janë shpërdoruar nga drejtoritë dhe blektorisë, aktiviteteve prodhuese, turizmit rajonale në varësi të dikastereve qendrore. alpin, arsimit, shëndetësisë, sportit dhe kulturës. Të gjitha qeverisjet e PS-së, që nga viti 1997, Krahas Buxhetit të Shtetit, do të shfrytëzohen kanë ndjekur një qëndrim thellësisht diskriminues edhe burimet e tjera të financimit, si grantet, ndaj këtij rajoni, duke thelluar më tej disbalancat investimet nga donatorët e huaj, kreditimi, etj. dhe rritur diferencat rajonale në zhvillimin ekonomiko- Përfitoj nga rasti për t’i uruar Qeverisë së re social. Ky qëndrim diskriminues i Partisë Socialiste suksese në punën e saj katërvjeçare dhe gjithashtu ka qenë jo vetëm në kundërshtim me interesin e për t’i uruar edhe këtij Parlamenti suksese në komunitetit që banon në këtë rajon, por në mandatin e tij katërvjeçar, pasi mendoj se është kundërshtim me të gjitha rekomandimet e një katërvjeçar mjaft i rëndësishëm për integrimin e institucioneve ndërkombëtare dhe të donatorëve të Shqipërisë në strukturat euroatlantike dhe do të huaj për një zhvillim harmonik të të gjithë rajonit të dëshiroja që të gjitha grupet parlamentare të punonin vendit, me qëllim integrimin tërësor të vendit. bashkarisht, në të mirë të Shqipërisë dhe për Edhe pushteti lokal në këtë rajon, duke qenë integrimin e vendit tonë. kryesisht i Partisë Demokratike, ka pasur Falemnderit! kompetenca të cunguara dhe nuk ka pasur fonde Jozefina Topalli – Falemnderit, zoti Biberaj! për investime. Sa për ilustrim, do të përmendja faktin Seanca mbyllet, për t’u hapur në orën 17.00. që në zonën elektorale nr.10, që përfshin rrethin e Tropojës dhe komunën e Golajve të Hasit, për tetë * * * vjet nuk është shtruar asnjë metër linear asfalt dhe Jozefina Topalli – Të nderuar deputetë rifillojmë nuk është bërë i mundur rikonstruksioni ose ndërtimi seancën. i ndonjë vepre ujitëse, megjithë burimet e mëdha Fjalën e ka zoti Bushati! hidrike që ka ky rajon. Sa për kuriozitet, gjithashtu, Astrit Bushati – E nderuara zonja Kryetare! do të Të nderuar kolegë deputetë! thoja se Qeveria e Kosovës ka ndërtuar 6 rrugë Pas zgjedhjeve të 3 korrikut dhe të 21 gushtit, të asfaltuara që lidhin Kosovën me këtë rajon, desha në radhë të parë të falënderoj elektoratin ndërkohë që qeveritë e Partisë Socialiste nuk shqiptar, i cili masivisht votoi për Partinë deshën dhe mundën të ndërtonin për 8 vjet asnjë Demokratike dhe aleatët e saj, në mënyrë të veçantë rrugë të asfaltuar që lidh këtë rajon me Kosovën. doja të përshëndesja të gjithë qytetarët e zonës Papunësia dhe varfëria ekstreme në këtë elektorale nr.2 , të cilët unë përfaqësoj në këtë rajon, si dhe mungesa totale e shtetit dhe e rendit, Parlament për kthimin e standardeve të votimit pas e infrastrukturës rrugore dhe e furnizimit me ujë 8 vitesh të manipulimit dhe dhunimit të votës në dhe energji elektrike, e shkollave dhe e kujdesit këtë zonë elektorale. Qytetarët shqiptarë votuan shëndetësor, e investimeve dhe zhvillimit ekonomik, ndryshimin e të ardhmes së tyre. Nga një e ardhme krijojnë pamjen e vërtetë të rajonit verilindor në e kërcënuar, e pasigurtë dhe me shpresë vetëm në qeverisjen 8-vjeçare të Partisë Socialiste. braktisjen e vendit, me shpresë dhe besim me një Duke kaluar te programi i qeverisë së re, mendoj të ardhme për shanse të barabarta për të gjithë, me se duket qartë kujdesi për zhvillimin e balancuar besimin në shterrimin e e mafjes, trafiqeve dhe
129 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
korrupsionit, me besim në qeverisjen me duar të bindjen se programi i Qeverisë së Re, struktura dhe pastra dhe me besimin e madh në integrimin e përbërja e e saj garantojnë aspetativat e tyre që Shqipërisë dhe shqiptarëve në Europë. Shkodra në këto 4 vite të arrijë standardet e vërteta Ato besuan në projektin e Partisë Demokratike të metropolit të veriut. Këto përparësi së bashku dhe aleatëve të saj për Shqipërinë, i cili është me aksionin e Qeverisë në të gjitha fushat do të materializuar në programin e Qeverisë të paraqitur jenë garanci për të gjithë shqiptarët dhe në veçanti sot para nesh. për shkodranët, të cilët me të drejtë votuan 15 vite Të nderuar kolegë deputetë! me radhë për Partinë Demokratike. Ndryshe nga programet e qeverive paraardhëse, Ajo çfarë shkodranët presin nga kjo Qeveri është ku pjesa propagandistike zinte vendin kryesor dhe realizimi i aspirateve të tyre për një demokraci të substanca apo aksioni konkret i Qeverisë kishte një vërtetë ku në qendër të vëmendjes do të jetë çdo rol maxhorital në këtë program, ndodh e kundërta. qytetar. Programi, struktura dhe përbërja e Qeverisë Aksioni i qeverisjes së ardhme është shumëplanësh garantojnë zhdukjen e diskriminimit rajonal bazuar dhe tepër ambicioz. Ai përqëndrohet në dy shtylla në preferencat politike minimizimin e fenomenit të themelore për arritjen e standardeve atlantike korrupsionit, luftën pa kompromis ndaj krimit të konsolidimin e shtetit ligjor, institucioneve, luftën organizuar, trafiqeve të drogës dhe qenieve njerëzore, kundër fenomeneve negative të korrupsionit, krimit zhdukjen e monopoleve dhe çlirimin e tregut nga dhe trafiqeve dhe në politikat e reformat ekonomike kthetrat e mafies shtetërore. Konsolidimin e shtetit dhe njerëzore, që do të përshpejtojnë zhvillimin ligjor dhe garantimin e të drejtave të njeriut. Zhvillimin ekonomik të shoqërisë shqiptare për të qenë e aftë e shpejtë ekonomik dhe njerëzor. Arritjen e të konkurrojë në tregun europian dhe më gjerë. Duke standardeve për integrimin europian. Këto janë qenë përfaqësues i një zone elektorale nga më të aspiratat e të gjithë shqiptarëve, si brenda ashtu varfërat në Shqipëri dhe të një rajoni të diskriminuar edhe jashtë vendit, për këto garanci votuan shqiptarët nga qeveritë paraardhëse shpreh bindjen se realizimi më 3 korrik prandaj ne do të votojmë pro strukturës, i programit qeveritar dhe aksioni konkret, në drejtim përbërjes dhe programit të Qeverisë duke garantuar të zhdukjes së pabarazive mes rajoneve të ndryshme zgjedhësit tanë për mbështetjen dhe përpjekjet e të vendit, do të jetë një nga hapat e rëndësishëm vazhdueshme për realizimin e programit të Qeverisë për integrimin e Shqipërisë. Duke pasur parasysh dhe ndryshimit të madh në këto 4 vite. që për 8 vite terri ka qenë fenomeni kryesor në Veriun Falemnderit! e Shqipërisë, programi i Qeverisë në drejtim të Jozefina Topalli – Falemnderit, zoti Bushati! furnizimit me energji elektrike garanton barazinë e Fjalën e ka zoti Malaj! shpërndarjes së energjisë pa dënime kolektive në Përgatitet zonja Bregu! të gjithë vendin dhe deri në vitin 2007 furnizimin me Arben Malaj - E nderuar zonja Kryetare! energji elektrike 24 orë. Kjo politikë do të ketë Të nderuar kolegë deputetë! efektet e veta pozitive në të gjithë aspektet për Diskutimi i programit te Qeverisë përbën përmirësimin e cilësisë së jetesës dhe zhvillimin e momentin kryesor të debateve politike, për biznesit dhe për pasojë dhe rritjen e punësimit. Rritja përgjegjësitë politike si të Qeverisë, ashtu edhe të e investimeve në infrastrukturë, si nga ato urbane opozitës. Jo pa trishtim mund të them se deri tani ashtu dhe nga ato rurale, pas një periudhe 8 vjeçare asgjë nuk ka ndryshuar tek ish opozita. Programi i diskriminimi do të bëjë që Shkodra në rajonet përreth paraqitur, fjala e ish-liderit te opozitës, moskthimi i brenda vitit 2009 të ketë një infrastrukturë rrugore përgjigjeve të pyetjeve të drejtpërdrejta nga të standardeve, gjë që do të vlerësojë komunikimin Kryeministri i dekretuar, cinizmi i kandidatit për e njerëzve dhe mallrave ndryshe nga periudha e zëvendëskryeministër me opozitën, mospërgjigja e kaluar, kur ky rajon dallohej për infrastrukturën e drejtpërdrejtë e pyetjeve çdo deputeti te Parlamentit, shkatërruar dhe mungesën e investimeve. sforcimi i Kryetares së Parlamentit për të përligjur Nxitja e investimeve të huaja dhe rritja e shkeljen e Rregullores, janë një ogur i keq për investimeve publike do të ketë për efekt uljen në demokracinë shqiptare. Ju që u përbetuat për mënyrë të ndjeshme të papunësisë, si plagët e rënda demokracinë europiane jeni sot këtu me simptoma të shoqërisë shqiptare dhe në veçanti e zonës së të dukshme të arrogancës aritmetikore të numrave Shkodrës, ku papunësia ka marrë përmasa në Parlament edhe pse disa prej tyre dhe pikërisht alarmante. Shkodra dhe përfaqësuesit e saj shprehin ato, që ju bëjnë maxhorancë, po tentojnë t’u bëjnë
130 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
maxhorancë arrogante. Ato janë vota të blera të janë të pastra, kur ju nuk jeni në pushtet ekonomia karaktereve pa karakter, që çuditërisht mbijnë edhe shqiptare është kriminale. Ju premtoni të punoni kur duken se janë tharë ekologjikisht. Keni përpjekje ngushtë me Bankën e Shqipërisë dhe të arrini bile të sforcuara për të rivlerësuar të kaluarën tuaj ta bëni papunësinë zero. Deklaroni se papunësia politike. Në program gjen në mënyrë të përsëritur është 38 % dhe për katër vjet do ta bëni zero, nuk shprehje për ndërprerje të reformave, ndërprerje të thoni sa vende të reja pune do të hapni, nuk thoni qeverisjes së sukseshme 92-96, kërkoni të përdorni sa është kosto për një vend pune dhe sa investime sistem treguesish, që ju kthejnë lavdinë e qeverisjes totale do të duhen në ekonomi që ta bëjnë zero suaj. Sikur të mos mjaftonte kjo, Kryeministri i papunësinë. Kjo është sfidë e vështirë për vende dekretuar në fjalimin e tij deklaron se paska ikur me shumë më të zhvilluara se Shqipëria, si Gjermania, armë nga pushteti. Nëse e keni kërkuar pushtetin Polonia, Rumania, Maqedonia, ndërsa për ju qenka për këtë rivlerësim ky është momenti më i vështirë e lehtë. i zhvillimeve të ardhme politike në vend. Qeverisja nuk është tribunë mitingjesh. Ju keni Mrekullia e qeverisjes suaj 92-96 rezultoi në vetëm një mundësi t’i realizoni premtimet tuaja, të krizën me të rëndë ekonomike, e cila më vonë solli deformoni statistikat e këtij vendi. Për fat të mirë, dhe kaosin dhe krizën më të rëndë politike. Për pas ngjarjeve të viteve 96 dhe 97 Shqipëria realisht shkak se ju keni vullnet të palimituar për t’i dhe pozitivisht ka ecur përpara. Edhe risundimi negativizuar zhvillimet gjatë këtyre 8 viteve në politik i institucioneve të rëndësishme nuk do t’ua Shqipëri, për shkak se natyrshëm kujtesa historike lehtësojë punën për të deformuar shifrat. Instituti i është e shkurtër, por edhe për shkak të rikthimit të Statistikës jo rastësisht është i pari që përfitoi shumë prej atyre që ishin pjesë e dështimit ekonomik projektin e binjakëzimit me BE-në, sepse cilësia e dhe politik, le t’ju rikujtojmë se si nisëm të shifrave ndikon drejtpërsëdrejti në cilësinë e qeverisnim ne socialistët, cilat janë arritje kryesore identifikimit të faktorëve dhe tendecave në zhvillimet në 8 vitet e qeverisjes sonë, cilat janë pikat e dobëta e një vendi, përcakton cilësinë e hartimit dhe të programit tuaj ekonomik. impaktit të politikave ekonomike. Arritjet kryesore të qeverisjes sonë janë: rritja Ju deklaroni me të madhe se socialistët e ekonomike 6%, inflacion i ulët 2-4 %, kur në kohën korruptuar mbledhin taksa më pak se gjithë vendet tuaj ishte 20 % në 96 dhe 42% në 97% reduktim të e rajonit. Në vitin 1996, në vitin e begatisë suaj deficitit buxhetor nga 13 % në rreth 5%. Ulje të borxhit ekonomike dhe elektorale, sipas deklarateve zyrtare publik nga 73 % në rreth 55%. Ulje gati tri herë të të institucioneve ndërkombëtare, ku pati më shumë kostos së borxhit publik dhe rreth dy herë të kostos terror se demokraci, ju mblidhnit vetëm 9% të ardhura së kredisë për sektorin privat në ekonomi. 5 % ishte tatimore, ndërsa sot mblidhen 16 %. Janë ulur të sektori privat në bankat shqiptare, 98 % është sot, ardhurat nga grantet, janë ulur të ardhurat jotatimore, asnjë kompani private në tregun e sigurimeve, rreth por jemi në fazën që janë rritur dhe kanë krijuar bazë 8 sot, asnjë ndërmjetës financiar, sot janë krijuar hapat të qëndrueshme të ardhurat tatimore. Ato janë sot ligjore për fondet suplementare private të pensioneve. rreth 90% nga 60%. Pra, ju mblidhnit më shumë Sfidat që ka vendi janë sfida të thellimit dhe ndihma që bota jepte për tranzicionin e vështirë, përshpejtimit të reformave dhe jo të programeve mbi mblidhnit më shumë nga sektori publik, por bazë zero. Rritja ekonomike rreth 6% per 5 vite rresht, privatizimi është politika që duhej vazhduar edhe ritme që ndihmojnë vendin të ngushtojë diferencat pse sjell ulje të përkohshme të të ardhurave. historike në zhvillimet e saj me vendet e tjera. Paraqisni shifra të rreme për shumë nga Nuk ka rrugë më të sigurtë dhe të qëndrueshme treguesit fiskalë të vendit, çka është jo vetëm në luftën kundër varfërisë sesa rritja ekonomike. mungesë përgjegjësie por edhe cenimi më i rëndë i Përfitimet e saj duhen ndarë më mirë midis grupeve kredibilitetit tuaj qeverisës. Investimet publike nuk shoqërore dhe zonave të ndryshme te vendit. Ju janë 2% por 3.1% në raport me burimet e premtoni sot një rritje ekonomike 8 %. Duke qenë brendshme. Po kështu edhe për shumë tregues se rritja jonë 6 % pranohet nga të gjitha insitucionet buxhetorë, për arsimin, për shëndetësinë etj. financiare ju nuk mund ta pranoni, kërkoni ta mohoni Aq të angazhuar jeni për të mohuar arritjet tona aq sa në median ndërkombëtare e quani vendin tuaj sa në fjalën e Ministrit të Financës theksohej se Kolumbi, ia dedikoni rritjen ekonomike ekonomisë socialistët mblidhnin vetëm sa gjysma e vendeve të kriminale. Kur ju jeni në pushtet paratë e shqiptarëve rajonit ndërsa ju me 28-30% do të mblidhni afërsisht
131 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
sa vendet e rajonit. Si ka mundësi kjo aritmetikë pret që t’i dyfishohet buxheti menjëherë, pra do të çoroditëse, 23% i socialistëve është gjysma e duhen edhe 2.5 në raport me GDP-në. I treti duhet vendeve të rajonit, premtimi i demokratëve për 29% të jetë Ministri i Bujqësisë pasi atje jeton rreth 50% qenka i barabartë me vendet e rajonit. E kuptoni sa e popullatës dhe prodhohet 25% e PBB. I katërti shumë po lodheni për të deformuar shifrat në vend duhet të jetë Ministri i Infrastrukturës pasi vlerësohet që të vazhdoni reformat. si parakusht për zhvillimin e vendit, dhe kjo barrë do Ju premtoni politika fiskale që sot janë në fuqi. t’i mbetet buxhetit. Po t’u shtosh këtyre rritjeve Tatim fitimi me ligj prej 1 janarit 2006 është 20%. edhe premtimet e paprezantuara për ish-pronarët, Sektori i turizmit ka përjashtimet fiskale më të plota ish të përndjekurit dhe kosto shtesë të premtimeve si për tatim fitimin, riinvestimin. Politika juaj fiskale të palimituara mbetet që i fundit për nga radha por i rezulton të jetë politika e krizës financiare në vend. pari për nga detyrimi ligjor për këtë politikë fiskale Nëse nuk do të ndieja përgjegjësinë politike dhe të jetë vetë Ministri i Financave. qytetare për zhvillimet e ardhme të vendit tim do të Ministri i Financave ka detyrimin ligjor të mos kërkoja këtu që të mbani një për një premtimet tuaja, tejkalojë deficitin, të mos tejkalojë huamarrjen e të cilat me papërgjegjshmërinë më të madhe i brendshme, Banka Qendrore është roje e këtyre ndërtuat në funksion të një mashtrimi të madh limiteve. Ne i përdorëm të ardhurat nga privatizimi: elektoral, duke i konsideruar votuesit shqiptarë, 50% për investime prioritare, ndërsa 50% për ulje njerëzit e vendit tuaj për të cilët u përbetuat se do të borxhit. Ndërsa ju anashkaloni këtë angazhim të jenë qeveria e shërbimit dhe shërbesave, thjesht ndërkombëtar dhe prezantoni përdorimin e të dhe vetëm si statistika elektorale. Me trishtim mund ardhurave vetëm për investime. Kjo rrit riskun e ta deklaroj se me ketë politike fiskale më shumë se cilësisë së investimeve, rrit riskun e keqpërdorimit qeveria e shërbimit mbeteni të jeni qeveria e politik të të ardhurave nga shitja e pasurisë publike. shërbesave. Me këto politika fiskale ju mund t’i vrisni Ky risk do të jetë më i madh për vitin e zgjedhjeve sërish shpresat e shqiptarëve për një jetë më të vendore. Ne do të diskutojmë për këtë në miratimin mirë. e Buxhetit të Shtetit 2006. Filozofia e politikës sonë ekonomike ka qenë Duke ndërtuar një buxhet jorealist ju rrezikoni ulja graduale e taksave, përqëndrimi maksimal në rritje të abuzivitetit me biznesin apo cenimin e përmirësimin e administrimit fiskal, luftë më të pavarësisë reale të Bankës Qendrore të vendit. Ju efektshme dhe totale ndaj ekonomisë informale dhe duhet të negocioni me Fondin Monetar Ndërkombëtar ekonomisë ‘cash’. Çdo përmirësim i konstatuar i të duke mos kthyer ringrirjen apo vonesat për shkak ardhurave mund të rishpërndahet së pari në sektorët të risqeve të vonesës së reformave apo impaktit prioritarë arsim, shëndetësi, infrastrukturë dhe së negativ makroekonomik të uljes drastike të taksave. dyti në uljen e deficitit dhe së treti në uljen graduale Ministri i Financave deklaroi se do të ketë ulje të të ngarkesës fiskale, fillimisht mbi punën dhe taksave në të tre elementet perbërës, pra ulje të kapitalin, por jo njëkohësisht edhe mbi konsumin. taksave e tatimeve mbi kapitalin, mbi punën, por Në politikat e saj buxhetore Qeveria niset nga njëkohësisht në nivele të larta edhe për konsumin shpenzimet në bazë të objektivit të saj për (taksat indirekte). Nga ana tjetër Ministri deklaron përmirësimin e cilësisë së arsimit, shëndetësisë, se do të duhet të kalohet nga taksat direkte tek ato furnizmit me drita dhe ujë, infrastrukturë jo vetëm indirekte. urbane, por edhe rurale. Të gjitha studimet tregojnë Globalizimi, integrimi, konkurrenca në rritje për se ambienti biznesit në Shqipëri nuk pengohet nga shkak të tyre, ka hapur debatin për politikat fiskale. niveli i taksave, por kryesisht nga funksionimi i Pranohet se ulja e taksave dhe tatimeve rrit interesin shtetit ligjor, sistemi gjyqësor, korrupsioni, barrierat, për investim dhe punë, por mbahet si kompensues reformat nxitëse të rritjes ekonomike. tatimi mbi konsumin. Por, në asnjë rast nuk i jepet I pari që duhet të ishte kundër një uljeje të rëndësi magjike uljes së taksave në raport me menjëhershme dhe drastike të taksave duhet të rëndësinë e stabilitetit makroekonomik, të cilin me ishte Ministri i Arsimit, i cili e bëri fakt që buxheti i cinizmin tuaj arrini ta shkruani në programin tuaj si vitit 2006 në arsim do të dyfishohet, pra do të rritet të ashtuquajtur stabilitet makroekonomik. edhe me 3% të tjera. Në qoftë se ky premtim nuk Me uljen e taksave duke cenuar burimet e mbahet atij i duhet të braktisë koalicionin. I dyti buxheteve ju ndërmerrni një politikë taksash thjesht duhet të jetë Ministri i Shëndetësisë që, gjithashtu, dhe vetëm në funksion të klaneve tuaja ekonomike,
132 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
ndoshta u kompensoni një pjesë të financimeve të vetem Ju. Ky do të jetë një risk i madh mbi errëta politike mbështetësve tuaj në këto 8 vjet dhe insitucionet shqiptare mbi demokracinë shqiptare. sidomos në fushatën e shtrenjtë 2005. Për ne Ju deklaroni me zë krenar se do të drejtoni Ju Task socialistët, taksat janë pagesa jonë për qytetërimin Force-ën antikorrupsion, ju keni ndërtuar një kabinet tonë. Duke pranuar prapambetjen tonë, diku qeveritar që ju ndihmon të realizoni pushtetin historike, diku ciklike për deformimet gjatë absolut. tranzicionit, politikat e uljes drastike të taksave do E pra zoti, Kryeministër i dekretuar, Ju të çojnë në reduktimin e burimeve të objektivave rrezikoheni nga sëmundja e vjetër e liderave të vjetër, prioritare. Vendit tonë do t’i duhen edhe disa vite që nga sëmundja e pushtetit absolut. Po të mbajmë reformat e nisura të mund të funksionojnë më mirë, parasysh që koha që vuani nga kjo sëmundje është pesha e sektorit financiar do të vijë në rritje, pesha e gjatë, ateherë risku është disa herë i madh, të e sektorit privat do të vijë në rritje, integrimi i mëdha mund të jenë edhe pasojat në jetën politike ekonomisë shqiptare do të jetë më i plotë, aftësia dhe ekonomike të këtij vendi. Pushteti absolut çon konkurruese e vendit do të rritet, investimet e huaja në korrupsion absolut. Kjo aksiome shkruhet sot direkte do të jenë më të larta. Por këto nuk mund të me të mëdha në të gjitha librat e ekonomisë. Dhe ndodhin kaq shpejt ato nuk mund të shpejtohen pa nuk mund të ngushëllohemi me faktin që të korruptuar respektuar disa nga ligjësitë ekonomike. janë gjithë të tjerët dhe Ju jo. Largojuni kësaj Ju rrezikoni që duke e shtyrë në mënyrë të sëmundjeje, largoni servilët që po ju përcjellin me sforcuar makinën ekonomike të vendit ta përplasni buzëqeshje në një greminë te re politike. sërish në greminën e krizave financiare. Ja pra pse Përqëndrohuni tek reformat e shtetit ligjor dhe do të ishte pozitive të mos i klasifikoni armiqësore insitucionet më shumë se tek pushteti personal. të gjitha vërejtjet tona për programin tuaj ekonomik, Si mund pas kaq viteve në demokraci të vini në ja pse duhet të punoni me më shumë përgjegjësi, këtë sallë dhe të deklaroni më zë të lartë për me më shumë transparencë për të pasur kohën e dorëheqje kolektive të ministrave nga imuniteti i nevojshme për përgatitjen e programit ekonomik, të tyre. Përveç se një deklaratë elektrorale, ajo nuk ka strategjisë kombëtare, të buxheteve afatmesme, të asnjë vlerë juridike dhe për më tepër është paketave fiskale dhe buxheteve vjetore. Koha e diskriminuese për këta anëtarë të ardhshëm të përgatitjes së programit dhe diskutimi në Parlamentin Qeverisë Shqiptare. Ata nuk mund të jenë një ekip tonë nuk duhet ngushtuar për dëshirën e kooperativist për dorëheqje kolektive, ata mund të Kryeminsitrit për të fluturuar për në Nju Jork, ku provohen për përgjegjshmërinë dhe përgjegjësinë e rezultati më i madh në ketë kohë kaq të shkurtër do tyre politike dhe qytetare në rast, kur për ta ka një të jenë disa fotografi dhe një listë emrash çështje konkrete. Aty vihet në provë presidentësh dhe kryeministrash, me të cilat edhe përgjegjshmëria, raporti midis profilit qytetar dhe për detyrim protokollar, patjetër ka një shtrëngim militantit politik. duarsh. Ja pra pse programi juaj ekonomik përveç riskut Sfida e suksesit është përpara së gjithash këtu të politikave fiskale, një risk akoma më të madh ka në Shqipëri dhe midis shqiptarëve. Hezitimi i drejtë riskun e zhvillimeve politike në vend, riskun e një ndaj riardhjes në pushtet mund të rifitohet vetëm maxhorance arrogante, riskun e mosrespektimit të me mentalitet të ri dhe punë konkrete këtu, ku janë opozitës, riskun e aleancave numerike në vend të njerëzit që ju i keni bërë premtime. Ajo do të cilësisë së reformave. Kudo sot liria ekonomike përcaktohet mbi të gjitha nga marrëdhëniet me trajtohet shumë e kushtëzuar nga liria politike. opozitën. Çdo sforcim për një imazh të ri kur nuk Prandaj Shqipërisë i kërkohet paralelisht të realizojë keni dhënë asnjë provë ndryshe është një mentalitet standarde të reja të demokracisë ekonomisë dhe sërish i vjetër, në një lider po ashtu të vjetër. Nëse sigurisë. ju joshin më shumë ata që ju thurrin lavde, ata që ju Ju nuk mund ta realizoni mision tuaj pa një deklarojnë se jeni i dërguari i Zotit, se Ju keni në mentalitet jo thjeshtë ndryshe, por cilësisht të ri. Ju dorë fatin historik të Ruzveltit të madh, ky do të jetë duhet ta bëni këtë që në fillimet e para të mandatit risku juaj në vend të lavdisë së munguar, që ju të ri. Në rast të kundërt fillimisht hezitimi dhe pastaj kërkoni me kaq padurim. Por padurimi juaj mund të kundërshtimi vijnë në rritje nga shqiptarët dhe faktori jetë kriza e re e vendit tonë. Ju prezantuat një ndërkombëtar. Nuk të mjafton vetëm karta program që në qendër te sfidave ju vendos Ju dhe antikorrupsion të realizosh misionin tuaj.
133 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
Korrupsionin e luftojnë në mënyrë të qëndrueshme Unë e di që një pjesë e atyre që janë ekspertë reformat dhe institucionet e forta dhe jo thjesht dyshojnë realisht në mundësinë e realizimit të individë të fortë. objektivave tanë tepër ambiciozë, prandaj u dridhet Programet tona të modernizmit të doganave dhe zëri sot këtu. të tatimeve, trajtimi prioritar i projekteve të I vetmi progres që kanë bërë në këto tetë vjet modernizmit te tyre, dhënia e statusit të shërbimit qeverisje, është se kanë ardhur me zë të trashë në civil administrates fiskale për t’i dhënë Parlament dhe po ikin me zë të holluar. Ju garantoj qëndrueshmëri asaj, ngritja e qendrës së trajnimit të gjithë atyre dyshyesve se ato që kemi vendosur, të përhershëm të administratës fiskale, modernizmi do t’i realizojmë. Mos të ngelin me keqardhje për i thesarit, programi i modernizmit të buxhetit, rritja kohën që humbën në qeverisjen e Shqipërisë. e aftësisë së auditimit të brendshëm, ku është arritur Jozefina Topalli – Urdhëroni, zonja Bregu! program binjakëzimi me BE-në, forcimi i Majlinda Bregu - E nderuara zonja Kryetare! bashkëpunimit dhe koordinimit me të gjitha Të nderuar zonja dhe zotërinj deputetë! strukturat e shtetit për luftën kundër krimit të Së pari, me lejoni, sepse është hera e parë që organizuar, vazhdimi i strategjisë së reduktimit të marr fjalën në këtë Kuvend, të falënderoj ekonomisë informale dhe “cash”, forcimi i strukturave përzemërsisht zgjedhësit e zonës 39 në Tiranë, të të luftës kundër pastrimit të parave dhe vazhdimi i cilët për herë të parë në historinë e tyre të bashkëpunimi të ngushtë në luftën kundër terrorizmit zgjedhjeve të lira, kanë pranuar të përfaqësohen në do të sjellin efekte shumë më pozitive, shumë më këtë Kuvend nga një grua. Unë ndjehem mirë, sepse të qëndrueshme se sa task-forcat për forca votën e parë në këtë Kuvend e kanë dhënë për një individuale. grua dhe është një çështje, në të cilën besoj Ne do ta realizojmë misionin tonë. Ne do të plotësisht, përfaqësimin më të lartë të grave në diskutojmë me shumë përgjegjësi dhe vendimmarrje. profesionalizëm. Ne do të realizojmë partneritet me Me vjen mirë që edhe diskutimin e parë do ta të gjithë faktorët pozitivë, jo thjesht për të penguar bëj për një çështje, në të cilën kam investuar vitet e Qeverinë tuaj por për të minimizuar çdo zhvillim mia të para në karrierën profesionale, pikërisht negativ në jetën politike dhe ekonomike të vendit trajtimin e politikave sociale, e cila është jo vetëm tonë. Do ta bëjmë me përkushtim, do ta bëjmë me një detyrim, por edhe thelbi i përmbajtjes së një shumë përgjegjësi, do ta bëjmë në emër të shpresës analize funksionale të çdo sistemi politik. dhe një jetë më të mirë të shqiptarëve, do ta bëjmë Në rrethanat e sotme shoqëria shqiptare paraqet në emër të së ardhmes së tyre më të mirë, do ta modelin e një shteti të paevoluar të mirëqenies bëjmë në emër të Shqipërisë së re dhe europiane, sociale, për të mos thënë që politikat e reja të do ta bëjmë me politika nxitëse, do ta bëjmë me shndërrimit të shtetit social nga një shportë e bashkëpunim insitucional për çdo sfidë kombëtare sigurisë së pagesave asistenciale, në një trampolinë të vendit, do të synojmë dhe do të bashkohemi me për krijimin e mundësive për punësim, vetëpunësim, forcat politike, organizatat joqeveritare, median. Ne edukim për të gjithë, barazi gjinore e të tjerë, me nuk do të vijmë në pushtet duke ju penguar ju por një fjalë përfshirje dhe jo përjashtim social, nuk janë duke ju konkurruar ju! implementuar as mjaftueshëm. Oponenca jonë do të jetë më e plotë në E thënë ndryshe pa asnjë mëdyshje, nëse kjo diskutimin e buxhetit afatmesëm, buxhetin vjetor dhe tingëllon pak ose aspak si qëndrim politik, por edhe paketën fiskale 2006. Vota ime është kundër si gjykim profesional, Shqipëria është tejet prapa programit tuaj. në përmbushjen e standardeve për të braktisur Falemnderit! politikat pasive sociale dhe për shndërrimin e tyre Jozefina Topalli - Falemnderit, zoti Malaj! në politika aktive, të cilat duhet të përmbushin dy Fjalën e ka zonja Bregu dhe të përgatitet zoti funksione bazë: Kollozi. E para, t’u shërbejnë njerëzve dhe në të njëjtën Për replikë zoti Bode. kohë të promovojnë rritjen dhe zhvillimin e kapitalit Ridvan Bode - Unë kisha për të bërë një social. Pse kanë rezultuar të pasuksesshme një replikë. pjesë e politikave sociale gjatë qeverisjes Ajo që po bën opozita sot është keqardhje për pararendëse? objektivat, të cilat vetë nuk ka guxuar t’i mendojë. Në fakt, shumë politika, që shpesh ne i quajmë
134 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
të këqija, janë thjesht politika të mira të parealizuara. varfëra, që marrin ndihmë ekonomike, kanë zbutur Njërëzit janë parë si instrument dhe jo si agjent dhe indeksin e varfërisë më pak se 2%. Nga ana tjetër, subjekt të zhvillimeve socialekonomike në vend. si rrjedhojë e uljes së vazhdueshme në buxhet këto Mosrespektimi i ligjit, mungesa e infrastrukturës së pesë vjetet e fundit të fondeve të alokuara për nevojshme arsimore dhe shëndetësore, sidomos në ndihmën ekonomike, programi nuk mundi të zonat rurale, ku dhe niveli i varfërisë është më i madh, përmbushë misionin për të cilin u hartua. Lidhja situata e vështirë ekonomike, si rezultat i konservimit ndërmjet fondeve për ndihmën ekonomike, që u jepet të papunësisë, lëvizjet migratore, të cilat kanë autoriteteve lokale dhe numrit të familjeve në nevojë larguar personelin e kualifikuar për t’u marrë me nuk përputhet. Kjo ka sjellë shpeshherë dhe situata zbatimin e aplikimin e politikave sociale, konflikti midis autoriteteve lokale dhe përfituesve të emigracioni, dallimet e theksuara gjinore në reforma, mundshëm në këtë program. niveli i ulët i të ardhurave në investimet publike, i cili Pra, ka ndodhur një shpërndarje e keqe e fondeve nuk mbështeti dot asnjëherë reformat në fushën e nga buxheti qendror te qeverisja vendore dhe më politikave sociale. pas një shpërndarje po kaq problematike edhe në Shpenzimet për politikat sociale kanë rënë nga nivel lokal. Nga ana tjetër, ndihma ekonomike, duke 8% në 6.7% të GDP-së për vitin 2004. Në vitet e qenë një program pasiv për reduktimin e varfërisë, qeverisjes paraardhëse, si qeverisje e majtë, duhet pjesa më e madhe e të regjistruarve të papunë presin që politikat sociale në fakt të kishin lulëzuar, por të ngërthyer në skemat e papunësisë, në pritje jo të nuk mund të ndodhte e kundërta. Larg misionit të punësimit, por të pagesave të papunësisë, thënë së majtës për barazi sociale dhe një shoqëri të ndryshe ndihmës ekonomike. harmonizuar, po aq larg misionit të së majtës së Aplikimi universal pagash për të papunët ka qenë moderuar, e cila duhet të interesohet më shumë një politikë shumë e rehatshme për Qeverinë për zhvillimin e vlerave, sesa për politikat pararendëse për të përballuar dufin e atyre që duan rishpërndarëse, qeverisja jonë pararendëse filloi të mbijetojnë, por në praktikë ka krijuar një problem dukshëm përjashtimin social. tjetër të madh. Të papunët kanë përfituar një U krijua një nënklasë, e cila fatkeqësisht është përkrahje asistencë për të mbijetuar, por nuk u janë pjesa më e madhe e shqiptarëve të varfër të ofruar mundësi reale punësimi. Kjo politikë mban përjashtuar nga aksesi në edukim, në shëndetësi, një statukuo të një shteti social, i cili i përket në shërbimet sociale, në punësim. Domethënë, u tipologjisë shtet i varfër social, duke stimuluar ende rritën premisat që pjesa dërrmuese e shoqërisë të keq kështu krijimin e një kulture varfërie. përjetojë varfëri, papunësi të gjatë, më shumë Njerëzit që janë pjesë e kësaj skeme bëhen braktisje të shkollës, pra edhe më shumë injorancë pasiv ose bëjnë përpjekje në minumum edhe në nga njëra anë, më shumë plogështi, më shumë raste fakt, sepse nuk dinë ku të drejtohen për të ndyshuar, të sëmundjes të shëndetit mendor, më shumë krim për të dalë nga kjo mënyrë jetese. Në këtë mënyrë në familje, si rrjedhojë, dhe këtë e them me shumë është krijuar një rreth vicioz, i cili nis me varfëri, keqardhje, prishje të kohezionit social. asistencë sociale, pasivitet dhe mbyllet me një Për të siguruar një progres social, qëllimi kulturë të përgjithshme të të jetuarit në varfëri. thelbësor i politikave sociale është që të sigurojë Nga ana tjetër, në vend që të reformohej, skema drejtësi. Kjo gjë u harrua në fakt për tetë vjet. Shumë e ndihmës ekonomike nuk u shoqërua me elementët individë, grupe dhe komunitete janë ende të sociale, të cilat pagesën me para në dorë ta ekspozuar ndaj varfërisë që në fëmijëri. Për të mos shoqëronin me një monitorim të nevojave të statusit folur tejet në përgjithësi, do të marr vetëm një rast, social të familjeve. Unë nuk di të këtë funksionuar ndihmën ekonomike. një sistem monitorimi dhe kontrolli, i cili të bëjë të Në fakt, mënyra më e mirë për të vlerësuar një ditur se çfarë impakti ka kjo politikë në reduktimin e politikë nga politkbërësit thuhet të shqyrtosh nëse i varfërisë, si është ky impakt, cilët janë mekanizmat ka përmbushur objektivat. Një politikë është efektive që e shoqërojnë mirëfunksionimin e kësaj skeme, atëherë kur ajo arrin synimet. Programi i ndihmës janë eficentë ose jo. Programi i përfshirjes në punë ekonomike i hartuar si një program bazë për publike nuk pati rezultatet që priteshin, për të mos reduktimin e varfërisë, në fakt edhe në këto vite thënë që dështoi. nuk ka qenë efektiv. Sa për të dhënë rezultate të Kështu nga një sistem i inicuar dikur për ndihmë, ndjeshme në këtë fushë, vetëm 20% e familjeve të asistenca ose ndihma ekonomike vitet e fundit u
135 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
kthye në një problem. Qëllimi i ndihmës ekonomike Individët mund të duan të kenë më shumë mundësi është t’i ndihmojë njerëzit të përballojnë vështirësitë zgjidhjeje për shërbimet që u ofrohen. Komuniteti i e periudhës së papunë, derisa të shkëputen nga njeh dhe i kupton nevojat e tij dhe është në interes skema e papunësisë. Por dalja nga tregu i punës të punëdhënësve që të luajë një rol më të madh në në Shqipëri u bë një stinë me papunësi të mbrojtjen sociale. Por detyra madhore e Qeverisë përhershme. Zyrat e punës u kthyen thjesht në mbetet të sigurojë akses të barabartë për të gjithë zyra për të mbajtur evidenca. Hartimi i një plani real dhe t’i japë mundësi sektorit privat që të ndërtojë punësimi, i cili paralelisht duhet të ecë në disa shërbime të nivelit të lartë. drejtime: këshillim, trajmim, ndihmë ekonomike, pra Programi i Qeverisë dhe i maxhorancës do të me para në dorë, monitorim të kërkesës së vazhduar jenë politikat aktive për t’i ikur varfërisë. Ky do të për punë ose iniciativa për të nisur një biznes nuk jetë synimi ynë, por njëkohësisht është edhe synimi kanë funksionuar gjatë këtyre viteve. i vendeve të ECD-së. Kjo do të thotë krijim i Mund t’ju them për shembull që në Tiranë ka mundësive që njerëzit të punojnë dhe jo mbajtja e rreth 21.720 punë- kërkues të papunë, flitet tyre në një nivel varfërie. Nxitja e punësimit duhet të gjithmonë për ata që janë të regjistruar dhe në jetë politika aktuale më e aplikuar. Ndryshimet Tropojë janë 5228. Reciprokisht këtyre u përgjigjet demografike kërkojnë një ribalancim të politikave një personel total prej 47 punonjës dhe 5 specialistë sociale, jo vetëm për t’i bërë të papunët për të hyrë në Tiranë, 27 punonjës dhe 1 specialistë në Tropojë. në tregun e punës, por për të ndihmuar edhe ata që Në këtë mënyrë për Tiranën i takon që për çdo janë të punësuar të zhvillojnë një karrierë specialist shërbimesh të ketë 804 punëkërkues të profesionale. papunë, ndërsa në Tropojë, ku edhe mundësitë janë Investimi në politikat aktive sociale, që t’u ofrojnë më të vogla, pra për t’u punësuar, numri i fëmijëve startin më të mirë që në fëmijërinë e punëkërkuesve, që duhet t’u shërbejë një specialist hershme, nëse do të mbështesim prindërit që të shërbimesh, është 5228 ose 6.5 herë më i lartë, fitojnë dhe të kenë mundësi të kujdesen më mirë ndërkohë që mesatarja e vendeve të OECD-së flet për fëmijët, do të zvogëlojmë rrezikun që fëmijët të për një raport 1 punonjës për 100 punëkërkues. rriten në varfëri dhe të jenë të neglizhuar. Një situatë e ngarkuar mbetet gjithashtu edhe Politika të cilat promovojnë zhvillimin e fëmijës ndihma ekonomike për personat me aftësi të në arsim dhe u japin mundësi prindërve, sidomos kufizuar. Në njësinë 11, për shembull, të zonës që nënave, të pajtojnë sa më mirë jetë familjare me atë unë përfaqësoj, të zonës 39, nuk janë parashikuar profesionale, janë shumë të rëndësishme. Asnjë fondet deri në fund të vitit, që do të thotë se personat qeveri nuk mund ta bëjë këtë e vetme, ndaj duhet me aftësi të kufizuar ose siç njihen edhe invalidët, vënë theksi në diskutimin e të drejtave dhe që nga data 20 e këtij muaji nuk mund të marrin përgjegjësive të sektorit joqeveritar, duke e parë si pagesën, në qoftë se sigurisht nuk bëhet një një nga hallkat kryesore për zbatimin e këtyre ndërhyrje emergjente. politikave. Meqë jam këtu asgjë nuk e pengonte Qeverinë Politikat tona duhet të jenë politika miqësore shqiptare, as kuadri ligjor, as strategjitë e shumta ndaj familjes. Nuk po zgjatem këtu në sistemin e që janë miratuar, as ai administrativ, përveçse shërbimeve sociale, sepse është një temë që nuk vullneti për të përmbushur dhe zbatuar ligjet aktuale mbaron asnjëherë, por së fundmi dua të them që të punësimit në institucionet shtetërore, ku 1 në 25 suksesi i kësaj qeverisje nuk varet aq nga cilësitë persona të punësuar në administratë duhet të jetë individuale të personave të veçantë, sesa nga një person me aftësi të kufizuar. Asgjë nuk i pengonte punë e mirorganizuar në grup. Unë shpresoj shumë planet për zhvillimin e infrastrukturës që të që kjo do të jetë një nga pikat e forta dhe shpresoj parashikonin edhe një mjedis të lirë, pa barriera për shumë ne mendjet e motivuara të këtyre. personat me aftësi të kufizuar. Asgjë nuk i pengonte Falemnderit! politikëbërësit që të inkurajonin politika mbështetëse Jozefina Topalli – Falemnderit, zonja Bregu! punësimi, trajnimi, edukimi ose akses në shërbime Fjalën e ka zoti Kullozi, zoti Kullozi nëse nuk të domosdoshme riaftësimi. është, e humb të drejtën e fjalës. Shteti nuk mund të jetë përgjegjës i vetëm për Fjalën e ka zoti Klosi, të përgatitet zoti Gilman politikat sociale. Individët, punëdhënësit, komuniteti Bakalli. duhet të marrin përgjegjësi për politikat sociale. Blendi Klosi – E nderuar Kryetare,
136 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
Të nderuar kolegë deputetë, pyetjeve se si do të luftojnë korrupsionin, si do të Më lejoni që nga kjo tribunë, në radhë të parë, mbrojnë administratorët publikë ose si do të mbrojnë të përshëndes elektoratin e zonës 70, ata që më reformat dhe institucionet tona demokratike të votuan ose jo, duke i siguruar se do të jem në krijuara. Pra, ne nuk morëm përgjigje, se zotërinjtë këtë Parlament një zë i paepur në mbrojtje të qeveritarë, ashtu siç kanë dëshmuar edhe në interesave dhe shqetësimeve të tyre për periudhën të viteve 1992-1997, nuk dinë dhe nuk legjislaturën që po vjen. Po ashtu, nga kjo foltore kanë për të mësuar ndonjë herë të bëjnë shtet. do të doja të shprehja pikë së pari në emër të Të nderuar kolegë, tyre kundërshtinë për këtë program qeverisës, Dëshiroj të theksoj se Qeveria, që kërkon të vetëm për një arsye të pastër politike, vetëm e marrë sot votëbesimin në Parlament, nuk jep asnjë vetëm sepse elektorati i Mallakastrës dhe i garanci se do të ketë zhvillim në vend dhe do të Tepelenës ka votuar dhe do të votojë gjithmonë shqyrtojë reforma. E them këtë bazuar në tri arsye majtas. themelore: Eliminohet autostrada Fier-Mallakastër-Tepelenë Së pari, të gjithë ne gjendemi përpara një fakti dhe sajohet një bosht i ri i Jugut, që natyrisht është statistikor të pakontestueshëm, që kjo Qeveri po i rëndësishëm, por kërkon të prishë në mënyrë aspak sajohet nga një pseudomaxhorancë, e cila nuk të studiuar financimet e siguruara dhe të deklaruar gëzon mbështetjen e shumicës së votuesve nga Qeveria socialiste dhe donatorët e huaj për aksin shqiptarë. E djathta u gdhi maxhorancë, në radhë Mallakastër-Tepelenë. Prandaj, si angazhim të parë të parë, për shformim të votës brenda së majtës elektoral dhe po aq programatik për këtë legjislaturë, shqiptare dhe në radhë të dytë, prej presionit që unë do të kërkoja ngritjen e një lobi të deputetëve të ushtruan militantët e saj gjatë dhe pas procesit të Mallakastrës dhe të Tepelenës për të siguruar këtë votimit. Kësaj pseudomaxhorance i janë autostradë kaq të rëndësishme për zhvillimin e kasaj bashkëngjitur mandate të fituara me vota zone të vendit. socialistësh, si pasojë e diversionit të votës nga Të nderuar kolegë, persona aspak të skrupullt. Seanca e djeshme filloi me një absurditet Parti që deri dje ishin koalicion me ne, u blenë parlamentar, me një skandal demokratik, me nga Berisha për dy pare pushtet. Shembulli Xhuveli shqyerjen e mendimit opozitar, që dje u shfaq në është më i shkëlqyeri brenda këtij pervesioni politik. trajtën e 200 pyetjeve të deputetëve të opozitës, E permënd profesorin e karriges jo si një krejt normale kjo për një kabinet të ri qeverisës dhe politikan profesionist, nuk gëzoj respekt për aftësitë në përputhje të plotë me premtimin tonë para e tij për të qendruar në atë karrige, por se unë, qytetarisë shqiptare, se opozita jonë nuk do të deputet i dy legjislaturave në emër të PS-së, si një thyejë vazot e Parlamentit, ashtu siç bëtë ju rëndom, djalë lindur dhe i rritur në qytet votova për Partinë e por do të pengojë me forcën e arsyes dhe logjikës, Gjelbër, votova për Partinë Agrare dhe prandaj kam gjë që ju s’kishit ku ta gjenit, çdo nismë tuajën për të drejtën të pyes sot Kryeministrin e vendit: Ku ta të prishur institucionet, ambientet demokratike të kërkoj votën time, zoti Kryeministër? krijuara nga ne. E përmenda profesorin pushtetar, se më dha Ajo çfarë u ofrua mbrëmë nga aspiruesit për mundësinë e dilemës, nëse i takoj opozitës ose qeveritarë, pra injorimi i opozitës, do të mbahet mend pozitës së sotme. Nga kjo pikëpamje kam të drejtë, dhe do të komentohet gjatë si një ogur i zi për jetën pa asnjë droje, të them se një qeveri nuk mund të e këtij Parlamenti, do të analizohet si arrogancë e mbështetet në shumicën e votave, pra një qeveri, shumicës, autoritarizëm i doktorit ose hile e së cilës i mungon mandatimi për të përfaqësuar Rusmajlit. Por për mua, si deputet i këtij Parlamenti, vullnetin e elektoratit shqiptar, është e destinuar të do të mbahet mend vetëm e vetëm si injorancë jetë e dështuar. Nga ana tjetër, një qeveri e pakicës administrative dhe si kapje gafil e hartuesve të këtij e ka të pashmangshme nuancën e saj hartimi, që sot na paraqitet si program qeveritar. donkishoteske dhe kjo po shfaqet qartë tashmë. Pra, të nderuar kolegë, ne nuk morëm përgjigje Vini re, të nderuar kolegë. Premtimi i Berishës në të zotërinjve që presin të bëhen ministra, sepse ata fushatën elektorale se vendimi i parë i Qeverisë sime nuk dinë përgjigjet e pyetjeve të mëdha shqetësuese do të jetë përgjysmimi i taksave për biznesin e vogël, për ne, komunitetin shqiptar dhe po ashtu të deklarohet i shtyrë për vitin që vjen dhe të shohim partnerëve ndërkombëtarë. Ata nuk dinë t’u përgjigjen se kur do të bëhet.
137 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
Së dyti, reduktimi i disa ministrive, për të sjellë paktën kanë karrierë politike, por edhe për faktin se një strukturë të re qeverisëse, më rezulton se është në programin tuaj s’ka asnjë fjalë për politikat rinore. kthyer në qëllim në vetvete. Formula e një qeverie Mendoj se kemi të bëjmë vetëm më një servirje të vogël nuk mbështetet në ndonjë argument bindës, fasadë. E them këtë, sepse asnjë nga ministrat e sipas të cilit kjo nismë do të duhet të jetë produktive. rinj të kësaj Qeverie nuk ka as përvojën më të vogël Numri 14 i ministrive nuk u arrit aspak me studime në një zyrë administrate, them jo vetëm publike, dhe analiza, por vetëm si pasojë e një loje por edhe private, sepse administrata të cilën ne kungulleshkash në kabinetin e doktorit. Ky numër kërkojmë të ndërtojmë nuk është top show me video mund të ishte fare mirë 12, 13, 14, 15 ose 16, por projektorë në salla të llakosura të Sheratonit edhe asnjëherë 18, për të treguar se ka ardhur koha për se Sali Berisha, para pak ditësh në një hitpareid blu ndryshim. në partinë e tij, ua bëri CV-në ministrave plot me Unë shpreh bindjen se bashkimet për ngjitje ose epitete fantastiko-shkencore, por e vërteta është se për ndarje të institucioneve shtetërore dhe ajo që anonimët nuk mund të shiten në asnjë rast si është më e rëndësishme, e kompetencave të tyre, ekspertë. ky kabinet paraqitet si një mishmash institucional, I gjithë ky kabinet, na provon faktin se ai është efekti i të cilit nuk ka të bëjë me reduktimin e formuar për të siguruar komoditetin e pushtetit shpenzimeve, por me përqendrim pushtetesh në absolut të Kryeministrit të ardhshëm. Ministrat nuk duar besnikësh. E kam fjalën veçanërisht për ngritjen kanë asnjë shans, përveçse të jenë yesmenë të e hiperministrive, të projektuara për të goditur brenda Berishës dhe hije të vetvetes. Vini re, në këtë saj ministri të tjera, ose dhe për institucione që në seancë debati të vetmit anëtarë të kabinetit, të cilët Kushtetutë nuk mund të varen nga ekzekutivi. Ky mund të thonë një fjalë të mirë për administratat deformimim i institucioneve është tepër i rrezikshëm, paraardhëse janë vetëm Mustafaj ose Ruli, që kanë sepse nuk ofron asnjë garanci për demokraci dhe një farë imuniteti karshi udhëheqësit. zhvillim në Shqipëri. Të nderuar kolegë, tani dëshiroj të them pak Ju zotërinj flisni për shkurtim të numrit të fjalë për pasardhësin tim që do të mbulojë kulturën punonjësve të administratës publike në 40%, por në kabinetin e ardhshëm. Unë do ta ndjek me imtësi kjo nuk është asgjë e re, si për nga forma ashtu veprimtarinë e tij në fushën e kulturës, duke edhe për nga përmbajtja, si për forcën tuaj politike, monitoruar veçanërisht ecurinë e projekteve më të për çdo qytetar shqiptar dhe sidomos, për çdo rëndësishme, për të cilat kemi punuar dhe derdhur nëpunës shteti. Tashmë për këdo është i freskët djersë natë e ditë. kujtimi i backgroundit 24.1. Ajo që ndryshon në Po veçoj një pjesë të punës që është bërë në krahasim me udhëzimet dhe reformat e udhëzuara këtë ministri, të strukturave, të cilat unë do të kërkoja të donuara nga BE-ja, është vizioni që kemi. që të mbështeteshin: Vazhdimin e projekteve në Reformat funksionale strukturore që ju mbështesni, kuadër të Unionit Ballkanik të ministrave të kulturës, nuk kanë si qëllim në vetvete reduktimin e plotësimin e akteve nënligjore të projekteve dhe të shpenzimeve, por zëvendësim horizontal të numrit ligjeve që kemi realizuar, si ligjin e sportit, të drejtës të punonjësve dhe të administratës publike e më së autorit, librin ose muzeumeve. Ndërtimin e sallës shumë se kaq raprezalje në bazë të bindjeve politike moderne në Tiranë të Teatrit të Piramidës, sipas për nëpunësit e shtetit. Pra, refoma juaj është projektit bashkëkohor të hartuar nga ekspertë qartësisht e fokusuar jo në drejtim të ndërtimit të vendas dhe të huaj, vazhdimin e punës për qendrat institucionve të afta për t’i bërë ballë sfidës së e përzgjedhura arkeologjike, zbatimin e reformës, integrimit në Bashkimi Europian, por vetëm për të programet për mbështetjen e organizatave rinore në realizuar drejtues institucionesh të aftë për të qenë planin kombëtar të zhvillimit të rinisë. Impenjimin vetëm infermierë të doktorit kirurg. tuaj institucional dhe të ministrisë, që do të mbuloni Së treti, do të dëshiroja të përshëndesja si për dyfishimin e pagave të artistëve. Për këto politikan i brezit të ri përfshirjen në Kabinet të emrave projekte dhe për shumë të tjera, që janë në mes të rinj në politikë dhe në moshë, nëse do të pikasja unë jam i gatshëm të të ofroj të gjithë përvojën time, vërtet reflektimin e një fryme të re në politikë dhe në nëse pasardhësi im ma kërkon, por nga ana tjetër i qeverisje nga ana e Partisë Demokratrike. Do të kërkoj atij që të mos shpërfillë asgjë nga puna e kisha ndjesinë e mirë të përfshirjes në Kabinet të kryer deri tani nga stafi i këtij institucioni, sepse ajo emrave të Bashës, Olldashit ose Leskaj, që të është kryer në përgjithësi me cilësi prej njerëzish
138 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
të kualifikuar. Të gjithë këtë do ta gjeni të detajuar e as si bashkësi. Them se dashuria për vendin tonë dhe në dosjet përkatëse, që mund t’i merrni që sot. duhet të jetë lajtmotivi i vetëm i jetës sonë Të nderuar kolegë, në fund të fjalës time deklaroj parlamentare, sepse për këtë jemi zgjedhur. Askush votën time kundër kësaj Qeverie, sepse mungon prej nesh nuk përfaqëson veten, por një bashkësi mandati i elektoratit shqiptar,sepse programi i njerëzish, pra popullin. Pra, le të jemi më në fund paraqitur është fund e krye një program bosh zëri i tij i vërtetë. premtimesh, një demagogji e vjetëruar e mbushur Për sa i përket fitores sonë të nderuar deputetë me standarde dhe shifra virtuale, sepse përbërja e socialistë, të jeni të sigurt se e shohim qeverisjen, kabinetit nuk premton profesionalizëm dhe nuk si mundësi për t’u vënë në funksion të interesave të garanton rritjen e duhur në fushën e reformave. bashkësisë sonë qytetare. Falemnderit! Zoti Klosi mos u largoni, sepse kam diçka për Jozefina Topalli - Falemnderit zoti Klosi, fjalën ju. Për ne të spektrit të djathtë, të qenët në pushtet e ka zoti Bakalli, ju lutem përmbajuni kohës, nuk është as revansh e as karshillëk ndaj palës ndërkohë përgatitet zoti Besnik Dervishi. tjetër, por thjesht një rast i mirë për të nxjerrë në Gilman Bakalli - E nderuara zonja Kryetare! pah atdhedashurinë tonë, vlerat tona qytetare, Të nderuar kolegë të Kuvendit të Republikës dëshirën e mirë për ta parë këtë vend krahas së Shqipërisë. vendeve të përparuara të Europës. Për ne, të qenët Jam i lehtësuar që hodhëm pas shpine një në pushtet është përulësi, përkushtim, vullnet i mirë, proces të gjatë e të mundimshëm zgjedhor dhe sot dashuri e respekt për ata që na kanë zgjedhur e jemi bashkë në sallën e Kuvendit të Shqipërisë për besuar. t’i dhënë votëbesimin tonë Qeverisë së Përbërja e Qeverisë së konceptuar nga sapodekretuar të zotit Berisha, duke materializuar Kryeministri Berisha pasqyron edhe një herë njërën kështu kalimin e pushtetit nëpërmjet votës. prej arsyeve kryesore të fitores së Partisë Në qoftë se demokraci do të thotë ndërrim i Demokratike, ripërtëritjen e strukturave të saj me pushtetit pa dhunë, atëherë mendoj se të gjithë sa elementë të rinj, të cilët mungesën e përvojës jemi këtu në sallë kemi dhënë një kontribut të politike e kompensojnë më së miri me energjitë e admirueshëm për realizimin e kësaj aksiome të tyre, me arsimimin cilësor nëpër universitetet më sistemit demokratik. të mira të botës dhe me vullnetin absolut për të Sigurisht, që në çdo ndeshje idesh politike ka të aplikuar reformat e munguara. Po përqendrohem humbur dhe ka të fituar, por unë mendoj se ju kolegë shkurtimisht te kultura, pasi më bëri përshtypje të spektrit të majtë nuk duhet ta konsideroni humbjen fakti që dje, askush nga grupi parlamentar socialist, si një apokalips politik, pantare, i thoshin dikur grekët nuk drejtoi as edhe një pyetje të vetme në lidhje me e lashtë dhe me këtë nënkuptonin që gjithçka rrjedh, kulturën. gjithçka lëviz, gjithçka i nënshtrohet ndryshimit, me Ne nuk të gjykojmë tani apriori faktin, që tani këtë edhe dëshira juaj për pushtet të përjetshëm i që bashkimi i turizmit dhe i kulturës në një institucion nënshtrohet kësaj aksiome. të vetëm mund të jetë një zgjidhje në disfavor të Shpresoja deri mbrëmë që ju do të ishit të kulturës, por gjithsesi ky bashkim nuk ka për t’i ndërgjegjshëm për rolin tuaj të ri në opozitën e sjellë kulturës atë dëm, që i ka sjellë Ministria e politikës shqiptare, por u zhgënjeva thellësisht. Kulturës nën kujdesin e ish -Ministrit të Kulturës Spektri i larmishëm i reagimeve tuaja të djeshme Blendi Klosi. që përmbante zhurma nxënësish të padisplinuar, Nën kujdesin e veçantë të këtij Ministri, kultura cinizma pa përmbajtje të krerëve tuaj për t’u në vend që të kthehej në një faktor zhvillimi përmbyllur më vonë me bojkotimin e seancës, më kombëtar, u kthye në një fushë mbrëmjesh masive detyruan të mendoj se ju, kolegë të nderuar të majtë, festive, ku shpikeshin e fryheshin mbrëmje masive para se të filloni të ushtroni rolin e opozitarëve, duhet festive, festa popullore për të zbavitur miletin, sepse të mësoni se humbja nuk është humbje dhe fitorja ky ishte lajtmotivi i politikave kulturore të Qeverisë, nuk është fitore, por një nga elementet kryesore të t’i nxjerrim njerëzit në rrugë për të harruar hallet e demokracisë moderne. veta që ne të qeverisim të qetë. Nëse mendoni se humbja në zgjedhje është Sigurisht që deputeti Blendi Klosi, ish- humbje në ngjyrimin gjithëpërfshirës të kësaj fjale, Ministër, e ka deklaruar që ka për të votuar kundër atëherë them se nuk do të rriteni kurrë as si individë Qeverisë, cilido qoftë programi i saj, sepse nuk di
139 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
të logjikojë në fushën e kulturës dhe se i bindet veprave? verbërisht një urdhri politik, por në mbrojtje të 5.Me ç’të drejtë keni hequr dorë si institucion, programit të Qeverisë demokratike dhe për të z. Klosi, nga organizimi i panairit të vetëm serioz e sqaruar se çfarë është bërë me kulturën nga të madh kombëtar në Shqipërinë politike, atij të Qeveria e kaluar, më lejoni t’i bëj disa pyetje atij, Tiranës dhe ia keni dhuruar organizimin e këtij panairi vetë drejtuesit të deridjeshëm të këtij dikasteri, i Shoqatës së Botuesve, që është institucion privat? cili dje nuk denjoi të bënte as edhe një pyetje në 6.Si ndodhi që konkursi i vetëm për dramaturgjinë adresë të pasardhësit të tij, por para se t’i i ministrisë (Albdramatika) u fitua nga një dramë, drejtohem atij, po ju tregoj një fakt nga faqja zyrtare që i shkelte me të dyja këmbët kriteret e në internet për Ministrinë e Kulturës, në kohën pjesëmarrjes, pasi ishte vënë në skenë para se të kur e ka marrë detyrën z. Klosi. futej në konkurrim? Duke lënë mënjanë gjërat e shumta idiotike të 7.Pse nuk e ka financuar Ministria e Kulturës kësaj faqeje interneti, e cila duhet të prezantojë periodikun letrar, duke pasur parasysh faktin se Shqipërinë kulturore, sapo hapej faqja e internetit periodiku letrar e tregon dinamizmin kulturor më mirë www.mkrs.gov.al, shihej ky sondazh: se çdo gjë tjetër dhe se shqiptarët po akulturohen Sondazhi javor dita -ditës gjithnjë e më shumë? Këto janë disa nga Si do të jetë moti sot? pyetjet. Do të jetë diell; Në këto kohë të përçudnuara ekonomikisht e Do të bjerë shi; politikisht, shumica dërrmuese e shqiptarëve nuk Do të bëjë qameti; merren me kulturë dhe nuk e dinë se ç’po ndodh Do të bien gurë; me kulturën shqiptare. Këto që u përmendën janë Do të bjerë borë; vetëm disa nga të metat e kësaj pune dhe ajo që i Do të fryjë erë. përmbledh të gjitha këto është papërgjegjshmëria Mospërfillja e zonjës Arta Dade në lejimin e një në drejtimin e kulturës kombëtare. Nuk është as skandali të tillë, mund të justifikohet, por si mund vendi, as koha për t’i përmendur të gjitha faktet, që të justifikohet një ministër i ri, që sapo merr detyrën, mund ta shpjegojnë këtë, por është vendi e koha lejon që institucioni i kulturës kombëtare të ketë një për të thënë se është koha për ndryshim. paraqitje të tillë para shqiptarëve dhe botës? Kjo Qeveri e re merr një institucion pa Shkoni e kontrollojeni sot faqen e internetit të perspektivë, pa politika të sakta dhe deri diku Ministrisë së Kulturës së Shqipërisë, nuk punon, edhe pa trashëgimi. Trashëgimia e kaluar është nuk funksionon, sepse ish-Ministri Blendi Klosi nuk aty, nuk e luan kush; ajo çka ka munguar ka qenë ka punuar. Pikërisht, këtë ish-Ministër, që ka për të kujdesi për atë që bëhet sot e që ka për t’u quajtur votuar kundër Qeverisë së re dhe s’ka për të lënë trashëgimi nesër. Ju mund të na akuzoni se duam gjë pa thënë kundër bashkimit të kulturës me ta përdhosim kulturën, se nuk e vlersojmë atë ose turizmin dhe programit të Ministrit të Kulturës, po e se nuk dimë të punojmë, por nuk e keni këtë të pyes: drejtë morale, sepse në tetë vjetët që keni drejtuar 1.Çfarë mund të na thoni për skandalin e çmimit ju e keni braktisur kulturën krejtësisht në një “Penda e artë”, ku nuk keni denjuar as të vini firmën ekonomi të pashpirt tregu, ku njerëzit s’kanë të në konkursin e vetëm kombëtar për letërsinë, hanë e le pastaj t’u shkojë ndër mend të merren pavarësisht se çfarë integriteti dhe rëndësie ka ky me kulturë. Të paktën ne po e bëjmë një përpjekje konkurs dhe diplomat janë dhënë me emrin tuaj, por për ta bashkuar kulturën me turizmin, me një fushë pa nënshkrim? që mund të sjellë para dhe me anë të kësaj ne 2.A i keni trefishuar fondet, a e keni masivizuar shpresojmë ta ndihmojmë kulturën e sotme. artin dhe sportin, a e keni përmirësuar infrastrukturën Unë e filloj mandatin tim si deputet i zonës nr. 4 dhe mbrojtjen e të drejtave të autorit, siç keni premtuar të Shkodrës me optimizëm dhe me një energji të kur keni marrë detyrën? natyrshme, që lind nga dëshira ime për të ndërtuar, 3.Sa vepra madhore letrare janë bërë nga projekti për të zhvilluar dhe për të siguruar një jetë më të lirë “Europa-atdheu i përbashkët”, projekt i ministrisë ky, dhe më të mirë për të gjithë shqiptarët, pa asnjë i cili degjeneroi me të shara nga nëna publikisht në përjashtim, si dhe një emër më të mirë të Shqipërisë shtyp mes “shkrimtarëve” dhe botuesve, që ministria në botë, me pikësynim anëtarësimin e saj në ia prokuroi në mënyrë të drejtpërdrejtë botimin e Bashkimin Europian dhe në Paktin e Atlantikut.
140 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
Me ndihmën e Zotit, të gjithë së bashku do të si rezultat i një 3 korriku të dhunuar, ku përdori të plotësojmë angazhimin e marrë para zgjedhësve gjithë arsenalin antiligjor për të manipuluar procesin tanë, të cilët presin jo fjalë, por vepra e punë sa më zgjedhor. Formave klasike të presionit dhe të dhunës shumë, punë të frytshme. Unë besoj se Qeveria e kësaj radhe iu shtuan edhe disa të tjera më të sapodekretuar e zotit Berisha është e aftë të na sofistikuara, ato të certifikatave, të votës me drejtojë drejt një qëllimi të tillë. telekomandë të emigrantëve, të atyre pa banesë të Zonja Kryetare, të nderuar kolegë, falemnderit! regjistruar të njohur, si kodi tre nëntat e të tjera e të Jozefina Topalli - Falemnderit zoti Bakalli, tjera. Përgëzime, me të vërtetë keni bërë një hap fjalën e ka zoti Besnik Dervishi, për replikë zoti Klosi. cilësor dhe kjo ju jep mundësinë që formimi i Blendi Klosi – Falemnderit zonja Kryetare! Qeverisë të jetë në anën tuaj. Pra, do të jetë kjo Natyrisht për fjalët që tha zotëria, unë nuk kam mënyrë e fitores dhe e qeverisjes suaj nga ana e se çfarë të them më shumë, se sa t’i kërkoj zotit atyre që kanë votuar, pavarësisht se për kë forcë Berisha që ta rishikojë mandatimin e zotit Leskaj politike. në krye të dikasterit të kulturës, por do të doja që t’i Vlerësoj se përgjigjja e dhimbshme e kësaj thosha zotërisë që në qoftë se do të ishte pranë pyetje fillon që me programin tuaj, që duhej të ishte ministrisë, kudo që do të kërkonte informacion program qeverie, por që vetëm i tillë nuk është, pasi ëebsaiti i ministrisë është www.albkulturë.com, nuk pas 15 vjet demokraci nuk na lejohet më të tallemi është thjesht një websait, është një portalb, në të me ata që përfaqësojmë këtu. Nuk mund të cilin nxjerr informacion për të gjithë kulturën injorojmë institucionet e konsoliduara të shtetit, nuk shqiptare, natyrisht dhe për të gjithë ministritë. mund të mbetemi diletantë në raport me partnerët Për të gjitha aktivitetet, që ne kemi bërë gjatë ndërkombëtarë. këtyre viteve, për të gjitha aktivitetet, që kanë bërë Nuk mund të mos shqetësohesh, kur konstaton institucionet kulturore në këto vite, aty gjen se në programin tuaj nuk përshkruhen mjetet, informacion shumë të pasur. Natyrisht, ne kemi lënë mënyrat e qeverisjes, me të cilat do të realizohen gjëra mangët, një nga projektet, që mund të kishim objektivat e premtuara, objektiva mjaft të reduktuara, financuar do të ishte një projekt për rimodelimin e po t’u referohemi premtimeve të fushatës elektorale. flokëve dhe të paraqitjes si të zotërinjve Bakalli. Ku janë shifrat konkrete? Cilat janë ritmet e zhvillimit Falemnderit! për secilin sektor? Në çfarë afatesh do të realizohen Jozefina Topalli – Falemnderit zoti Klosi, fjalën dhe ato pak objektiva që kanë mbetur? Me çfarë e ka zoti Dervishi. mjetesh dhe kapacitetesh institucionale do të Besnik Dervishi - E nderuara zonja Kryetare, realizohen? Si mund të përmbyset një kuadër i tërë të nderuar zotërinj deputetë dhe ministra! ligjor, vetëm e vetëm për të motivuar shkarkimet e Dëgjuam dje fjalimin e radhës së zotit Berisha paramenduara në administratë? Si mund të të paraqitur si program qeverie. justifikohet vënia e administrimit të pushtetit vendor Nuk është e lehtë të paraqitësh atë çfarë duhet dhe si rrjedhim zgjedhjeve, në varësinë e policisë? të bësh në katër vjet qeverisje, por është akoma më Si mund të preket pavarësia e administratës publike e vështirë, qoftë edhe vetëm ta lexosh, kur edhe të ndërtuar me aq kosto dhe me ndihmën e vetë ai e di atë, që dimë të gjithë ne, se kjo Qeveri institucioneve ndërkombëtare, duke e vendosur në nuk ka program, por ky Kryeministër, që pret me të njëjtin pushtet? padurim votëbesimin për të rivendosur në zyrën e tij Këto janë veprime, që duan të risjellin edhe kryeministrore kolltukun e tij të vjetër, pavarësisht njëherë në veprim shtetin policor, atë shtet që se i ka numrat e kërkuar nga pikëpamja formale, shqiptarët nuk duhet ta harrojnë dhe që kishte të përpara gjithë shqiptarëve ka një problem të madh njëjtin personazh. Ndryshimet e emërtimeve të moral, atë të vjedhjes së votës së lirë të shqiptarëve, ministrive dhe institucioneve të tjera qendrore, do të ves i vjetër dhe fatkeqësisht i pandreqshëm i tij. përdoren për të kryer spastrime në administratë. Me çfarë kurojo paraqiteni përpara gjithë këtij Por a do të keni përsëri kurajon të shkelni përsëri Kuvendi dhe gjithë elektoratit me ministra të akuzuar ligjin dhe të drejtat e nëpunësve? A do të respektohet nga vetë ju për korrupsion, ku votuesit shqiptar i ligji i Statusit të Nëpunësit Civil? keni servirur modelin e duarve të pastra, ku të tilla Personalisht kam shumë pak besim në këta veçanërisht tuajat nuk mund të jenë. njerëz. Në pamundësi për t’u ndaluar në trajtimin e Pra, kjo maxhorancë është maxhorancë vetëm të gjitha temave do të veçoja disa prej tyre, ku duket
141 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
qartë demagogjia, mashtrimi elektoral dhe paaftësia dhënë asnjë sqarim se si. Nuk zgjidhet çështja e e kësaj Qeverie për të ndjekur ritmet e zhvillimit. Do strehimit me politikën tuaj të kthimit në praktikat e të doja të shtoja edhe paaftësinë për debatin, që u vitit 1995. manifestua dje në shkeljen flagrante të procedurës I drejtohem me interes kapitullit “Rrugët, portet parlamentare për mosdhënien përgjigje të pyetjeve. dhe aeroportet”. Gjeta diçka vetëm për ndërhyrjet Çështja e planifikimit të territorit, e trajtuar si në infrastrukturën në shërbim të tij dhe diku tjetër prioritet në periudhën e qeverisjes socialiste dhe për sigurinë rrugore. Për transportin, atë rrugor e domosdoshmëri për të qenë e tillë si nevojë e hekurudhor, detar e ajror, asgjë. Si një sektor i zhvillimit, për shkak të masakrës urbane të rëndësishëm dhe me një kuadër ligjor bashkëkohor, trashëguar, tregon qartë mungesën si të vullnetit, meriton më shumë. Duhet të dini që ndoshta është por ndoshta edhe të kapaciteteve. Jo vetëm që nuk i vetmi sektor ku ne jemi integruar në Europë. Jemi jepet asnjë shifër, asnjë afat kohor, por nuk anëtarë të CENT-it, Konferenca Europiane e përmendet a do të vazhdojnë apo jo studimet dhe Ministrave të Transportit Civil dhe operatorët tanë miratimet e planeve rregulluese të qyteteve, të konkurrojnë me dinjitet në tregjet ndërkombëtare. zonave turistike, të zonave urbane të krijuara Së fundi, do të ndalem në një temë, që në rishtazi, etj, dhe për të mos vijuar më tej me atë që program prezantohet si e para në prioritetet e quhet krijimi i një habitati bashkëkohor etj, etj. zhvillimit ekonomik dhe në fakt ashtu është. Turizmi Ndërsa për legalizimet do të ishte mirë të mos tashmë ka zënë vendin kryesor për sa i përket e ngatërroni fare atë që e gjeni të gatshme. Keni zhvillimit ekonomik aktual e perspektiv të vendit. Por shansin e atij që vjen prapa. Pra, keni një kuadër të a mund të quhet serioze çfarë është shkruar në plotë ligjor, që jep mundësinë e një procesi real. program për turizmin? Të vetmet shifra, 500 000 Ndërsa spekullimi me shifrat 100-400 mijë lekë dhe turistë dhe 800 milionë euro të ardhura në fund të pronësinë mbi tokën, prej jush edhe mund të bëhet, mandatit, nuk ruajnë dot as ritmin e krijuar në vitet por në kurriz të infrastrukturës në shërbim të të 2002-2005, me një rritje të konsoliduar të numrit të gjithëve, të cilësisë së studimeve dhe planeve turistëve me 20 –30 për qind në vit, ku në vitin 2008, rregulluese ose akoma më keq në kurriz të pronarëve referuar këtij ritmi dhe të dhënave të Instat-it, do të legjitimë të këtyre trojeve të zëna. ketë të paktën një numër prej 600 000 turistësh, pa Krejtësisht në hije është lënë edhe problemi i llogaritur këtu përmirësimet e ndjeshme në mprehtë i strehimit të popullatës. Tashmë, me infrastrukturën rrugore, furnizimin me ujë dhe me ndihmën e partnerëve ndërkombëtarë, ne kemi planin energji elektrike, të cilat ndikojnë drejtpërdrejt e veprimit për Strategjinë Kombëtare të Strehimit, i pozitivisht. cili përcakton drejtimet kryesore të zhvillimit të Në programin tuaj nuk ka asnjë të dhënë politikave të strehimit. Përse në programin e kësaj konkrete, se sa do të jenë investimet infrastrukturore Qeverie kanë humbur skemat për banesat sociale në funksion të zhvillimit të turizmit, të rritjes së me qira, kur vetëm brenda mandatit mund të krijohet kapaciteteve akomoduese, të rritjes së numrit të një inventar prej 2 000 apartamentesh në administrim shërbimeve të ofruara në një kosto sa më të ulët, e të organave të qeverisjes vendore? Projekti për të tjera e të tjera. Për arsye të kohës së kufizuar banesat me kosto të ulët, aktualisht i filluar, ku më duhet të ndalem këtu. Ju garantoj se ashtu si tërheqja e sektorit privat e bankar ndërtues mund të të gjithë kolegët e mi të grupit të opozitës, nuk do sigurojë edhe 3 000 apartamente të tjera. Nuk dua të lejojmë që ju të mendoni se qeverisja e vendit të zgjatem me pajisjen e truallit me insfrastrukturë, është njëlloj si të drejtosh një OJQ ose akoma më kredinë hipotekore, të projekteve për zonat rurale, keq të përsëritet ajo, çka ju keni bërë më parë. etj., por doja t’ju bëja me dije që për të gjitha këto Meritoni votën kundër. Ju falemnderit! Kuvendi i shkuar ka miratuar një ligj edhe me votën Jozefina Topalli - Falemnderit zoti Dervishi, e opozitës së atëhershme. 4 000 apartamentet e fjalën e ka zoti Beja. pronetuar në progamin tuaj nuk zgjidhin as hallin e Fatos Beja – Falemnderit zonja Kryetare, të vetëm të një kategorie, atë të banuesve në ish- nderuar kolegë deputetë, sot ne kemi në Parlament shtëpitë private, ku pasi u kujdesët për t’i lënë pa miratimin e Qeverisë së re dhe programin e kësaj strehë në vitet e qeverisjes tuaj ‘92-‘97, duke shkelur Qeverie. edhe të drejtat e tyre kushtetuese, sot u premtoni Siç e shikoni Qeveria ka dy kompenentë kushte të barabarta me përfituesit e tjerë, por pa kryesorë, ka një grup kapacitetesh politike dhe
142 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
profesionale, ka njëkohësisht edhe një grup mënyrë, nuk ju beson kush as brenda vendit, as politikanësh të rinj, të cilët kanë energji dhe dëshirë jashtë vendit. Do të prisja që të paktën të kishit një për të dëshmuar aftësitë dhe energjitë e tyre. përgjegjshmëri në debatin tuaj, në ato që thoni. Para Unë besoj që miratimi i kësaj Qeverie sot, pak minutash dëgjuam një nga ish ministrat tuaj që miratimi i programit të saj, arritja e atyre objektivave, foli për Qeverinë, për numrin, për strukturën dhe e që u paraqitën në program është në interes të të prezantoi si një lojë kungulleshkash. gjithë shqiptarëve. Zotërinj deputetë të vjetër, ligjin për organizimin Unë shpreh urimin tim që të gjitha objektivat, që dhe strukturën e Këshillit të Ministrave e miratuam ka përcaktuar në programin e saj Qeveria të arrihen bashkë dhe e mbani mend mirë që ne këmbëngulëm dhe uroj me gjithë zemër që kjo të arrihet dhe të në atë moment që të kemi një Qeveri të vogël. jeni të sigurtë që këtë urojnë të gjithë shqiptarët Përgjigjja juaj ishte që ju si opozitë keni hall që të edhe ata që kanë votuar maxhorancën, edhe ata që prishni Qeverinë e Nanos. Ja iku Qeveria e Nanos, kanë votuar Partinë Socialiste, sepse ky është e hoqi populli, tani jemi këtu, kemi Qeverinë e interesi i vendit. Berishës. Qeveria është e vogël, me 14 ministra. Ju Sigurisht, programi është i guximshëm dhe tani thoni që nuk e keni hallin te Qeveria, por te të gjithë ne do të jemi të vëmendshëm që të arrihen fshesa, doni që të hiqni njerëzit tanë nga pushteti. të gjitha ato që ata premtojnë. Unë gjykoj se Që të mos banalizohet unë gjykoj që është mirë që deputetët, që kanë qenë ministra në një edhe ju të gjykoni me përgjegjshmëri dhe të flisni Parlament, përbëjnë vlerë për Parlamentin, sepse me përgjegjshmëri. gjithsesi kanë një përvojë edhe atëherë kur ata Atëherë po ju jap një informacion, që është mirë kanë qenë ministra të suksesshëm, edhe atëherë që ta dijë edhe opinioni publik. 14 ministra ka kur ata kanë qenë ministra jo të suksesshëm. Gjermania, ka Belgjika, ka Hollanda zotërinj, 12 ka Në të gjitha rastet përvoja i shërben, prandaj Austria dhe Italia, 16 ka Spanja. Pse ju duken pak gjykoj se është një vlerë për Parlamentin, se njeriu ju 14 ministra për Shqipërinë me 13 milionë banorë, normalisht edhe nga pësimi përfiton dhe përpiqet kur Italia ka 12. Jemi vendi më i varfër, doni të të rregullojë atë, që nuk ka mundur të bëjë sot. diskutoni hajde të diskutojmë, sillni argument, por Në këtë kuadër unë prisja sot që në mënyrë të më duket se nuk është për të mirën tuaj që të flisni natyrshme të kishim vërejtje konstruktive në dobi të për kungulleshka, kur nuk jeni të aftë të sillni të ecjes përpara dhe realizimit të objektivave, të cilat i paktën argumente. dëgjuam sot. Po marr një rast tjetër, del njëri këtu ose disa Për fat të keq, fare pak nga diskutantët e nga ju dhe thonë që këtu nga një NGO kanë dalë opozitës, për të mos thënë fare arritën në këtë programet, si tonat si tuajat. Po daleni o zotërinj se pozicion. Sigurisht, është normale që opozita të kush i dëgjon thotë çfarë po thonë këta? Po pse ketë rezervat e saj, është normale që opozita të problem “know-how” është? Keni 15 vjet në ketë edhe votën kundër, sepse ndryshe do të tranzicion. “know-how” ka edhe opozita edhe pozita prisnim që e gjithë Shqipëria të ishte një dhe PS-ja dhe PD-ja dhe partitë e tjera, problemi elektorat dhe një parti. Kurrkush nuk e pret këtë është te vullneti politik. Vullneti politik është ai,që e dhe ne nuk presim që të gjithë ju zotërinj deputetë karakterizon një program qeverie. Nuk e kuptoni ju të opozitës të votoni programin, të votoni këtë, sigurisht që e kuptoni, prandaj ju ftoj që të përbërjen e Qeverisë, por opinioni publik pret që jeni më të përgjegjshëm. Mua më vjen keq sidomos, ju të sillni argumente, të thoni mendimin tuaj dhe për disa ish ministra të rinj, që kanë qenë të rinj në unë besoj që kjo është në interesin tuaj. moshë, që mund të diskutojnë në mënyrë më të Për fat të keq nuk gjykoj se po ndodh kjo. përmbajtur. Unë do t’u thoja nuk ka gjë më qesharake, se një Unë praktikisht kam vënë re te opozita diskutime Qeveri, që thotë se na i ka vjedhur votat opozita, dy rryma, qoftë këtu në Parlament, qoftë në opinionin na ka vjedhur Xhuvelin opozita, na ka vjedhur publik. Është një grup që me druajtje pozohet si Dulen opozita, na ka vjedhur Metën opozita. opozitë, që do të jetë konstruktive. Është një grup Unë gjykoj që më serioze për ju është të kuptoni tjetër, që del në një rrymë tjetër, në një përbërje se çfarë ka ndodhur në Shqipëri. Besoj se është në tjetër dhe për fat të keq kjo rrymë e dytë ka shumë interesin tuaj zotërinj deputetë, është në interes të qejf që të përdori fjalë me konotacione të urrejtjes vendit, sepse në qoftë se pozicionoheni në këtë klasore. Nuk më duket se i shërben shqiptarëve që
143 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
lideri i opozitës parlamentare sot thotë se Ministria Ermelinda Meksi - E nderuara zonja Kryetare, e Brendshme është e tipit Gestapo, sepse do të të nderuar kolegë deputetë! Do të doja që në merret edhe me lista, dhe me regjistrat e gjendjes diskutimin tim të bëja disa komente mbi programin civile, dhe me kartën e indentitetit, dhe me e Qeverisë për sa i përket problematikës së pasaportat dhe me arrestimet. Po pse? Edhe në integrimit. Në momentet e rotacioneve të pushtetit Francë edhe në Gjermani, në Angli e tipit të është shumë e rëndësishme që puna të ndërtohet Gestapos është Ministria e Brendshme, sepse mbi trashëgiminë pozitive të paraardhësit. Qeverisja zotërinj edhe në ato vende ministritë e brendshme e djathtë mendoj se i ka të gjithë elementet e merren edhe me kartën e indentitetit, edhe me nevojshme, mbi të cilat të ndërtojë dhe zbatojë pasaporta edhe me regjistrin e gjendjes civile dhe programin e saj. me listat elektorale edhe me arrestimet. Këto janë Ajo duhet të dëshmojë vullnet për të njohur dhe standardet e BE-së. për të çuar përpara këtë trashëgimi. Por ç’ka ndodhur Çfarë ju shqetëson zotërinj deputetë? Nuk është konkretisht në programin, që është paraqitur? Në vetëm Franca. Janë të gjitha vendet e BE-së, që këtë program është shumë e lehtë të vëresh se i kanë ministri të brendshme me këto atribute. Unë bëhet një referencë krejt e përgjithshme vetëm do të thoja mjaft më me urrejtje klasore. Duhet të marrëveshjes së stabilizim-asocimit. Për fat të keq kuptoni që rotacioni politik i arritur nëpërmjet votës, nuk njihet asnjë nga instrumentet monitoruese të që mishërohet sot në këtë Parlament, megjithë integrimit europian të Shqipërisë në rastin e defektet, sepse për fat të keq, kështu e bëtë ju, përqasjes më të mirë. është një arrritje e këtij Parlamenti dhe arritje e vendit Qeveria e re duhet të kuptojë se procesi nuk dhe rikthimi i lëvizjes së atij, që është në pushtet fillon nga fillimi dhe se në tryezat e punës ka një nëpërmjet votës është gjë shumë pozitive, trashëgimi pune të vlerësuar, përfolja e së cilës, qoftë pavarësisht defekteve dhe është mirë ta gjykojmë edhe për arsye politike, në ndonjë moment do ta bashkë me qetësi këtë punë. ballafaqonte me një kosto jo të vogël, jo vetëm para Duhet të kuptojmë, gjithashtu, se jemi vendi më qytetatarëve, por edhe partnerëve tanë i varfër i Europës. Shqipëria është si një qerre që ka ndërkombëtarë. ngecur në baltë. Hajde ta shtyjmë të gjithë bashkë, Si pjesë e kësaj trashëgimie përbën disa nëse nuk doni, të paktën rrini, por mos prodhoni më argumente sipas kërkesës së parafolësit, do të baltë, sepse vendi nuk ka mundësi që të durojë dëshëroja të përmendja se tashmë është realizuar përsëri atë që synojnë shumë prej jush në debatet krejtësisht negocimi i marrëveshjes së stabilizim që keni bërë deri tani. asocimit dhe i të gjitha protokolleve të saj, duke e Unë dua të them edhe një gjë të fundit: nuk është sjellë atë në fazën finale të nënshkrimit. Dhe po të faji i opozitës së djeshme që ju humbët pushtetin, mos ishte për disa deklarata të llojit diletant që u as i Metës, as i Xhuvelit. A e dini pse e humbët bënë edhe këtu dhe sidomos gjatë fushatës pushtetin? Po ju them atë që më thanë fshatarët në elektorale, për gjoja rinegocim të disa neneve, do të Myzeqe. Zotëri, më thanë, neve na e marrin domaten kishit fatin ta mbyllnit ju këtë marrëveshje brenda me 50-60 lekë të vjetra kilen. Një kafe bën 1000 këtij viti, çka siç e keni marrë vesh dhe që në mënyrë lekë, baraz me 20 kile domate. Qumështi është më shumë konfuze po shpreheni vetë, herë thoni në i lirë se uji. A e kuptoni? Prandaj e humbët pushtetin, fillim të vitit të ardhshëm, herë në fund të vitit ose sepse nuk ishit të aftë që të qeverisnit vendin dhe dikush nuk e përmend fare. vendi po të ishte i kënaqur nga qeverisja juaj, ju do Tashmë është përgatitur dokumentacioni të rrinit përsëri edhe katër vjet të tjerë. shumë i rëndësishëm që shoqëron këtë Unë ju ftoj që të paktën të kryeni sot e në të marrëveshje; ajo që ka të bëjë me zbatimin e ardhmen atë rol që i takon një opozite të ndershme, instrumenteve monitoruese, konkretisht plani të jeni vërtet roje e ligjit, roje e interesit të shqiptarëve kombëtar i përafrimit të legjislacionit ose dokumente se besoj se kështu do të jeni më të nderuar, sesa shumë të rëndësishme, si ai i partneritetit europian me gjuhën e urrejtjes klasore, që për fat të keq ju që janë përgatitur me asistencën e BE –së, por vjen prej shumë kohe më parë. Ju falemnderit! edhe janë vlerësuar maksimalisht prej tij. Jozefina Topalli – Falemnderit zoti Beja! Fjalën Gjithashtu, falë përgatitjes së këtyre e ka zonja Ermelinda Meksi. Të përgatitet zoti dokumenteve, sot Shqipëria ka angazhuar një fond Spaho. nga programi CARDS i BE-së për periudhën 2001-
144 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
2006 prej 278.4 milionë euro, si një mundësi shumë kundërt, pikërisht me një rekomandim shumë të e mirë për të mbështetur financiarisht nga BE-ja rëndësishëm të Bashkimit Europian, atë që ka të për të arritur standardet e kërkuara të reformës. bëjë me forcimin e kapaciteteve tona administrative, Do t’ju këshilloja që të mos bëheshit qesharakë si garancia më e mirë për të realizuar realisht herë-herë në shtypin tuaj, sikur mezi po ju presin marrëveshjen e stabilizim - asocimit, për të cilën aq partnerët europianë për t’ju dhënë këto para, që i shumë kemi dashur të nënshkruhet. kanë dhënë me kohë. Veç shqetësimi i përsëritur i partnerit tonë Njëkohësisht, shikoj në program një shprehje, europian në Tiranë edhe një herë e dëshmon këtë që flitet rreth hapjes së procesit ndaj shoqërisë civile merak, tashmë jo vetëm tonin. E theksoj këtë, sepse dhe grupeve të tjera të interesit. edhe përgjigjja, që mora për pyetjen e ngritur për Të nderuar kolegë, kjo është shumë pak. këtë çështje më la po të njëjtën shije. Deklarata të tilla dëshmojnë në rastin më të mirë Një çështje, që trajtohet në programin e mosnjohje të trashëgimisë, në rastin më të keq edhe prezantuar është edhe lëvizja e lirë e qytetarëve, që një herë dëshirën për të nisur gjithçka nga zeroja. nga mënyra se si trajtohet ngjan më shumë me një Tashmë kemi një strategji komunikimi me premtim akoma elektoral, sesa me një platformë publikun, e cila ka filluar që nga dhjetori i vitit të qeverisëse. kaluar dhe po zbatohet me sukses për të Lëvizja e lirë e njerëzve do të realizohet kur të ndërgjegjësuar të gjitha grupet e interesit. Shoqëria plotësohen disa standarde. Lobingu vetëm është i civile përfshihet edhe në hartimin e kësaj strategjie pamjaftuar, ai është plotësues, thelbi siç dihet janë për të arsimuar dhe për të edukuar shoqërinë tonë standardet, në mënyrë të veçantë menaxhimi i duke filluar nga shkollat e mesme dhe deri te media kufijve. me problematikën europiane. Është një shembull i Rruga më e mirë për të mundësuar këtë lëvizje lavdërushëm që edhe mbas datës 3 korrik, ne të shqiptarëve në territorin e Bashkimit Europian, në mundësuam publikimin e fjalorit të terminologjisë radhë të parë fillon nga zbatimi i marrëveshjes, europiane për të mundësuar pikërisht këtë pavarësisht faktit që ajo nuk është nënshkruar akoma komunikim me publikun për çështjet europiane, dhe për këtë arsye është nënshkruar tashmë dhe prandaj bëni kujdes që këtë trashëgimi të mos e ratifikuar nga Bashkimi Europian Marrëveshja e konsideroni të atyre, pra të socialistëve, pasi të Ripranimit, por do të dëshiroja të theksoja që këtë gjitha hapat e mësipërme janë hedhur në nën marrëveshje pothuajse nuk e gjej të përmendur në asistencën dhe monitorimin e vazhdueshëm të programin e Qeverisë dhe akoma më keq, përsa i partnerëve tanë europianë, që na mbështesin, si përket mënyrës sesi ajo u komentua në përgjthësi, dhe në vazhdën e praktikave dhe të vendeve të tjera që nga momenti i negocimit dhe deri në nënshkrimin, të përfshirë në rrugën e integrimit europian. në mënyrë të veçantë gjatë fushatës elektorale. Pjesë e kësaj trashëgimie, që po ju transferojmë, Megjithatë, më vjen mirë të pohojë që në pyetjen e dhe për të cilën jo pak herë ndoshta jemi dukur djeshme Ministri i Rendit e pranoi si një marrëveshje xhelozë, në mënyrë shumë civile janë kapacitetet e cila do të zbatohet. Nga ana tjetër, do të dëshiroja tona njerëzore, ato të përfshira edhe në ministrinë që Qeveria e re të vazhdonte të çonte më tej, me që unë kam drejtuar, por më shumë se kaq në të këmbëngulje, atë që ne kemi dashur të përfshijmë gjitha institucionet, që janë përfshirë në negociatat në marrëveshje dhe që është i vetmi moment që e ka për nënshkrimin e marrëveshjes, të cilat në mënyrën lënë atë të hapur, angazhimin e përbashkët me më të spikatur prezantohen me grupin tonë Bashkimin Europian për të punuar drejt lëvizjes së negociator. lirë të qytetarëve në territorin e BE-së në frymën e Ju tashmë gjeni një staf profesional shumë të ri përfundimeve të axhendës së Selanikut. Megjithë në moshë, shumë të motivuar, një staf shumë të bujën e daklaratave të fushatës elektorale për vlerësuar së fundi dhe nga fjala e Ambasadorit të anëtarësimin e Shqipërisë në Bashkimin Europian Bashkimit Europian në Shqipëri. E theksoj këtë, në vitin 2010, me keqardhje vë re se asnjë datë lidhur sepse sjellja juaj ndaj administratës ka krijuar jo me mundësinë e realizimit të këtij premtimi nuk pak dyshime. Për sa i përket atij që po e quani gjendet në program. Siç dihet, për mua kjo është një ristrukturim për ritestimin e punonjësve në demostrim i faktit që ende janë të panjohura për administratë, të cilat jo pa qëllim ne na kthejnë në shumë nga ju etapat nëpër të cilat kalon procesi. riminishencat e të kaluarës, që ecim në kahje të Përpara se të deklarohesh anëtar duhet të marrësh
145 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
statusin e vendit kandidat, dhe më e pakta, duhet të arrijë dhe jo në bazë të paragjykimeve. Në fushën dimë se në cilin vit të bëhet kërkesa për të marrë ekonomike, sipas një raporti të fundit të Bankës statusin e kandidatit. Megjithatë, unë do ta Botërore, Qeverisja socialiste me politikat që ndoqi konsideroja një sukses të madh tonin, dhe jo vetëm e ka futur ekonominë në një cikël të rënies dhe tuajin, në qoftë se ne do të mundësonim marrjen e përkeqësimit të të gjithë parametrave të saj. Biznesi statusit kandidat në katër vjetët e ardhshëm. Me vendas dhe i huaj jeton në një klimë mbytëse me përgjegjësinë e drejtimit të deritanishëm të Ministrisë nivele taksimi nga më të lartat në Europë, me së Integrimit Europian, e kam kuptuar mirë se ky procedura të shumta dhe të zgjatuara licensimi, proces në radhë të parë kërkon jo vetëm dëshirë, por kosto mjaft të lartë për hapjen e një vendi pune, përpjekje të mëdha nga të gjithë, në radhë të parë arbitrariteti dhe korrupsioni i organeve tatimore dhe nga ne përfaqësuesit e sovranit, për realizimin e atyre doganore. Monopolet e krijuara nga pjesëtarë të standardeve që kërkon arritja e këtij objektivi madhor. qeverisjes suaj, sidomos në sferën e tregtisë, kanë Në këtë kontekst siguroj se ne do ta monitorojmë asfiksuar ekonominë në sektorët më jetikë të saj nga afër të gjithë procesin dhe rezultatet e tij. Ne do duke e kthyer vendin në një republikë tregtare. Tetë t’ju mbështesim për çështje madhore, siç do të jemi vjetët e qeverisjes suaj u karakterizuan nga vjedhja shumë kritik për çdo hap prapa, duke dhënë kështu pa fre e pronës publike nëpërmjet privatizimeve, shembullin e asaj opozite që i ka munguar këtij tenderimeve dhe dhënieve me koncension në mënyrë Parlamenti deri më sot. jo transparente, klienteliste dhe mjaft nën vlerën e Së fundi, dëshiroj të inkurajoj Ministren e re të tregut. Privatizimi i Telekomit, sistemit bankar, Integrimit, jo thjesht dhe vetëm për faktin që ajo fabrikave të çimentos, tenderat e energjisë, është e vetmja grua ministre në këtë kabinet, por koncensionet e disa hidrocentraleve, shitjet e një në radhë të parë përëë sfidat e vështira që atë e sërë objekteve të sferës prodhuese e tregtare do të presin në këtë mision të vështirë dhe me këtë rast i mbeten si rastet e papërgjegjshmërisë së madhe ofroj bashkëpunimin tim sa herë që ajo do ta kërkojë. ndaj pasurisë së vendit. Qeverisja socialiste na la Si konkluzion, duke parë në tërësi programin trashëgimi një sistem fiskal dhe doganor me dobësi dhe në veçanti axhendën pa angazhimet e qarta të shumta, arbitrar të kthyer pothuaj në pronë private për vazhdimin e reformës integruese deklaroj, sikurse të qeveritarëve dhe e atyre që e drejtojnë atë. të gjithë anëtarët e grupit tim parlamentar, votën Shqipëria karakterizohet nga mangësi të shumta të kundër programit të Qeverisë. sistemit fiskal, të cilat bëjnë që të ardhurat nga Falemnderit! taksat në prodhimin e brendshëm bruto të zënë Jozefina Topalli - Falemnderit, zonja Meksi. vetëm 15% dhe ekonomia informale të jetë më e Fjalën e ka zoti Spaho. madhe se ajo zyrtare. Qeverisja socialiiste na la Edmond Spaho – Falemnderit, zonja Kryetare trashëgimi një situatë ku investimet e huaja e seancës. vazhdojnë të mbeten simbolike, jo vetëm kur i Të nderuar deputetë, krahasojmë me vende të tilla si Maqedonia, Mali i Dëshiroj të falënderoj votuesit e zonës elektorale Zi, Bosnjë – Hercegovina, por ato kanë ardhur duke 84, të cilët më besuan t’i përfaqësoj në Parlamentin u rrudhur nga viti në vit. Gjatë vitit 2004 u investuan e Shqipërisë, si dhe t’ju uroj të gjithëve ju punë të 35% më pak investime private e të huaja se në vitin mbarë. 2001. Në vendin tonë rreth 55% e popullësisë jeton Diskutimi i programit qeveritar për katër vjetët e në fshat, por megjithë kushtet e mira natyrore për ardhshëm do të ishte një rast i mirë për opozitën e të mbjellë e kultivuar pothuaj çdo prodhim që të re që të reflektonte ndaj trashëgimisë tetëvjeçare plotësojmë një pjesë të nevojave, për fat të keq fshati në qeverisjen e vendit. Për fat të keq nga ndodhet në mjerim të plotë. Bujqit shqiptarë nuk përfaqësuesit e saj po dëgjojmë një lumë akuzash, ankohen se përse qeverisja socialiste nuk iu dha insinuatash dhe spekullimesh, të cilat nuk kanë të kredi, përse nuk investoi në ruajtjen e tokës në bëjnë aspak me analizën e programit, por me kullim, përse janë trefishuar çmimet e lëndëve të pamundësinë për të kapërdirë humbjen e zgjedhjeve para ose të punimeve të mekanizuara. Ajo që ata të 3 korrikut. Në vend të retorikës “pa bukë”, do të kërkuan për tetë vjet me radhë ishte t’u krijoheshin ishte më e udhës të kujtonit se çfarë arritjesh i latë kushtet që të shesin ato pak prodhime që realizojnë këtij vendi në pragun e largimit tuaj dhe qeverinë me mjaft mundim në tokat e tyre, por këtë nuk mund tonë ta gjykoni në bazë të rezultateve që do të ta bënit pasi duhet të shiten prodhimet e importuara
146 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
pa doganë të monopoleve tuaja dhe të njerëzve tuaj. punë paralele, sukurse janë 320 institucione U majmët në kurriz të mijërave e mijërave fermerëve mbështetëse të ministrive, të cilat nuk dinë nga të cilët nuk kanë mundësinë të nxjerrin as varen, çfarë bëjnë dhe kujt i raportojnë. Shkurtimi i shpenzimet që kanë kryer gjatë vitit. shpenzimeve të panevojshme, veçanërisht atyre Qeverisja socialiste na la pas një vend me administrative joproduktive dhe rritja e efektivitetit probleme serioze, me korrupsionin, sidomos me të shpenzimeve do të jenë prioritet jo vetëm për marrjen e masave për luftën kundër tij dhe zbatimin krijimin e një administrate që shpenzon në mënyrë e shtetit ligjor. Praktikat e marrjes së rryshfetit nga të përgjegjshme, por në radhë të parë për rritjen e administrata shtetërore për çdo shërbim që ajo investimeve publike të cilat për çdo vit kanë ardhur kryen kanë marrë të drejtën e qytetarisë dhe në rënie. Mjafton të kujtojmë që në vitin 2004 u tentakulat e krimit ekonomik u ulën këmbëkryq në investuan rreth 12 miliardë lekë më pak se në vitin nivelet më të larta të shtetit. Kjo na ka bërë që për 2001, në një kohë që shpenzimet korrente janë rritur shkak të qeverisjes suaj të renditemi si vendi me për çdo vit duke zënë rreth 80% të shpenzimeve performancën më të keqe në përballjen me gjithsej. korrupsionin që krahasohet vetëm me vendet e Baza e dytë e rëndësishme nëpërmjet të së cilës prapambetura të Afrikës ose sulltanatet diktatoriale do të arrihen objektivat ekonomike- financiare për në Lindjen e Largët. Pas tetë vjetësh qeverisje të katër vjetët e ardhshëm, është ajo e zvogëlimit të socialistëve vendi vazhdon të mbetet më i varfëri i barrës fiskale, shoqëruar me uljen e informalitetit, Europës me rreth 800 mijë të varfër, me të ardhurat rritjen e bazës së statueshme, fuqizimin ekonomik për frymë më të ultat në Europë, si dhe 38% të e financiar të bizneseve, masa këto që do të çojnë fuqisë punëtore pa punë. jo vetëm në hapjen e vendeve të reja të punës, por Programi që u paraqit në këtë seancë edhe në rritjen e të ardhurave buxhetore. parlamentare nga zoti Berisha, shpreh vullnetin e Qeverisja e djathtë i ka vënë vetes një sfidë e votuesve shqiptarë. Ky program sot formalizohet cila tregon shkallën e lartë të seriozitetit dhe për të qenë qeverisja e katër vjetët të ardhshme. Në përpjekjeve për të krijuar shtet ligjor, për të luftuar fakt notën ai e ka marrë më 3 korrik dhe 21 gusht korrupsionin dhe informalitetin, si dhe liberalizimin kur vota popullore shprehu jo vetëm neverinë ndaj e ekonomisë, tregut. Kjo sfidë është objektivi i qeverisjes suaj tetë vjeçare, por dhe mbështetjen arritjes së të ardhurave buxhetore në fund të mandatit për mënyrën sesi do të drejtohet e zhvillohet vendi 4-vjeçar në 28% - 30% të prodhimit të brendshëm dhe objektivat që do të arrihen në katërvjeçarin e bruto, nga 22% që është sot. Ky objektiv është një ardhshëm nga koalicioni i forcave të djathta. Ai është premisë e mirë që garanton luftë pa kompromis ndaj program për qeverisjen ndryshe dhe ka shkallën më korrupsionit, kontrabandës dhe informalitetit në të lartë të transparencës dhe angazhimit politik dhe organet tatimore dhe doganore, si dhe luftë ndaj qytetar që shpall si objektiva themelore të qeverisjes monopoleve të cilat jo vetëm i kanë zënë frymën rritjen ekonomi, 6% - 8% në vit, si dhe anëtarësimin ekonomisë së vendit dhe kanë shkatërruar tregun, e vendit në NATO, mbylljen e marrëveshjes së por derdhin detyrime në Buxhetin e Shtetit sa një stabilizim –asocimit dhe hapjen e negociatave për kioskë. Masat e shpalluara për të ndërmarrë së marrëveshjen e pranimit, procese të cilat praktikisht shpejti dhe në vitet në vazhdim për reduktimin e nuk kanë njohur progres që nga viti 1996. tatimit mbi fitimin, ristrukturimin dhe uljen e TVSH- Programi ekonomik i qeverisjes së PD-së së, uljen e tatimit mbi të ardhurat personale, uljen bazohet në dy parime fondamentale të së djathtës, e kontributit të sigurimeve shoqërore dhe sidomos atë të qeverisjes së vogël dhe reduktimit të taksave përgjysmimi i barrës fiskale ndaj biznesit të vogël që biznesi dhe qytetarët i paguajnë shtetit. Veprimi do të bëjnë të mundur zgjerimin e tregut të punës i parë i ndëmarrë nga Qeveria demokratike në drejtim dhe uljen e papunësisë. të një qeverisjeje të vogël dhe eficente është Me shumë rëndësi për stabilitetin reduktimi i numrit të ministrive në kabinetin qeveritar makroekonomik të vendit ka objektivi i Qeverisë për nga 18 ministri në 14 ministri, si dhe ristrukturimi i reduktimin e borxhit publik në 4% të prodhimit të agjencive dhe institucioneve të linjës. Në një raport brendshëm bruto, si dhe angazhimi që huamarrja të ditëve të fundit të Bankës Botërore theksohet se publike të jetë vetëm për kryerjen e investimeve janë të shumta institucionet dhe agjencitë në varësi publike, në dallim nga praktika e viteve të fundit, të Qeverisë që kanë funksione të njejta dhe bëjnë kur është marrë borxh për të mbuluar rritjen pa kufi
147 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
të shpenzimeve korrente. Rezultati direkt i kësaj elektorale e zotit Berisha. politike do të jetë rritja e peshës specifike të Për të respektuar të vërtetën dhe për të kuptuar investimeve publike në prodhimin e brendshëm bruto më qartë nga kushdo që mund të ndjekë këtë nga 2% që është sot në 5 % të prodhimit të diskutim nëpërmjet televizionit, po rendis premtimet brendshëm bruto, e cila do të krijojë hapësira për që ishin kryefjalë e fjalimeve të zotit Berisha në 121 më shumë rrugë, ujësjellësa, energji elektrike, takimet elektorale të pasqyruara me besnikëri në shkolla, spitale dhe për administrim të shumë 121 kronikat të “Rilindjes Demokratike”,duke i shërbimeve ndaj qytetarëve. ballafaquar ato me vënde që zënë në programin Të nderuar deputetë, Qeverisë. Programi që miratojmë sot është programi i Punësimi: Zoti Berisha në çdo takim elektoral transformimit e modernizimit të vendit dhe rritjes së citohet të ketë premtuar me ngulm punësim të mirëqënies së qytetarëve dhe si i tillë ju ftoj që ta shpejtë për të gjithë shqiptarët në nivelin e vendeve votoni atë. të zhvilluara. Nga pikëpamja emocionale dhe e fjalës Falemnderit! së dhënë ky premtim është prekës veçanërisht me Jozefina Topalli – Falemnderit! të papunët tek Ushtari i Panjohur në Tiranë, ku Musa Ulqini – E nderuar zonja Kryetare e recitohet të ketë thënë sipas PD-së, datë 18 qershor: Kuvendit, të nderuar zotërinj deputetë, “Çështja e të gjitha çështjeve për ne është punësimi I kam lexuar me shumë vëmendje 76 faqet e juaj i shpejtë. Ju jap fjalën se ky shesh do të zbrazet programit të qeverisë të maxhorancës së re e cila sapo ne të vijmë në pushtet”. Çfarë thuhet në do të drejtojë vendin në katër vitet e ardhshme. Jam programine qeverisë për punësimin? Në kapitullin përpjekur të jem konstruktiv, larg traditës së keqe “Punësim i plotë reduktim i papunësisë”, për të deritanishm, të hedhjes poshtë apriori të çdo gjëje premtimin kryesor elektoral të zotit Berisha, nuk që thotë opozita, në emër të opozitarit të vërtetë. thuhet asgjë konkrete, nuk japet asnjë shifër Jam konsultuar me ekspertë të njohur për çështje konkrete, nuk përcaktohet asnjë afat konkret dhe që kërkojnë ekspertizë. Besoj më ka vlejtur jo pak nuk ka asnjë faturë konkrete. në gjykimin realist të këtij programi dhe përvoja ime Së dyti, pagat dhe pensionet: Në çdo takim zoti trembëdhjetëvjeçare si deputet i këtij Kuvendi. Berisha nuk ka harruar asnjëherë të premtojë Për këto arsye e të tjera si këto, unë jam i sigurtë dyfishimin e pagave të ulta dhe barazimin e pensionit që jam korrekt me të vërtetën, nëse deklaroj pa të fshatit me ato të qytetit. Çfarë thuhet në programin hezitim se ky program është larg programit elektoral e Qeverisë për pagat dhe pensionet? Në kapitullin që zoti Berisha paraqiti në Kuvendin Kombëtar të “Pagat dhe pensionet” është arshivuar premtimi PD, më 24 prill të këtij viti dhe akoma më larg çfarë elektoral për barazimin e pensioneve të fshatit me zoti Berisha premtoi pa u lodhur gjatë dy muajve të ato të qytetit ashtu siç është arshivuar dhe premtimi fushatës elektorale. Kam lexuar me shumë vëmendje tjetër për dyfishimin e pagave të ulta të administratës këto dy ditë gjithçka ka premtuar zoti Berisha në publike. Kuvendin Kombëtar, por gjatë dy muajve të fushatës, Nuk e di sesi ndihen sot 180 pensionistët e fshatit premtime të cilat janë pasqyruar gjerësisht në që marrin pension pleqërie nga kjo shaka e hidhur mediat e shkruara. Kur përfundon së lexuari dhe elektorale e zotit Berisha. deklarimin e fundit, në mitingun e fundit të zotit Së treti, taksimi i biznesit: “Fitorja e 3 korrikut Berisha, e ke të vështirë të besosh se nuk je në një është fitorja e biznesit të vogël, sepse që nga jave e ëndërr, se nuk ke qenë në një udhëtim në një botë parë taksat e biznesit të vogël do të përgjysmohen tjetër, në ato që lënë pa mend shumëkënd në dhe do të ulen me 1/3 taksat e bizneseve të tjera”, disnejlendet(disneyland) me teknologji moderne ku, deklaron zoti Berisha në zonë 42, ku unë u zgjodha dhe pse nuk lëviz nga vendi falë pamjes tri deputet dhe ku është dhe numri më i madh i dimensionale, të duket sikur vërtetë je duke fluturuar biznesmenëve të vegjël në Tiranë dhe në Shqipëri. në një botë tjetër. Këtë ndjesi kam provuar kur kam Dhe ky premtim përsëritet e përsëritet në të gjithë lexuar kronikën e fushatës elektorale të zotit Berisha takimet e tij elektorale, jo vetëm në qytet, por kudo dhe programin e Qeverisë, po të zotit Berisha, sepse ku ka biznese. në këtë program mungojnë ose përmenden në Çfarë thuhet në programin e Qeverisë për mënyrë deklarative pa afate kohore dhe faturë taksimin e biznesit? financiare pikërisht premtimet që ishin kryefjalë Në kapitullin, “Më pak taksa, shkallë tatimore
148 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
më e ulët” është harruar premtimi për uljen me 1/3 premtohet në një fushatë elektorale. Tundimi për të e taksave të biznesit të mesëm e të madh, kurse premtuar pa doganë është i madh, por këtu ndahen premtimi për përgjysmimin e taksave të biznesit të dhe dallohen forcat politike, në serioze dhe jo vogël është modifikuar gati në mënyrë të serioze. Të abuzosh me hallet e njerëzve në nevojë pakuptueshme. Nga pikëpamja kohore ky premtim dhe t’u premtosh atyre gjithçka ose shumçka, edhe është zhvendosur në fund të vitit që vjen. pse je krejt i bindur që nuk mund të realizohen, është Listat e ushqimeve: “Fitorja e korrikut është fitore një handikap i madh moral. Ne socialistët gjatë për të gjithë ata që marrin ushqime me lista. Unë këtyre 15 vjetëve pluralizëm u përpoqëm që nga premtoj se nuk do të ketë më probleme të ushqimit. fushata në fushatë të ishim të ndershëm me votuesit Do të ulet 70% TVSH-ja e ushqimeve dhe do të tanë duke u premtuar atyre gjëra të cilat ishin ketë zero TVSH për energjinë elektrike”, deklaron realisht të mundshme për t’u realizuar, të cilat ne u zoti Berisha në zonën 60 dhe ky premtim kthehet përpoqëm t’i bëjmë realitet. Unë nuk kam depozituar në referencë për të gjitha zonat rurale të varfra të asnjë pyetje për raportin dhe ministrat e kabinetit të vendit. ri, por kam vetëm një pyetje publike për zotin Çfarë thuhet në programin e Qeverisë për listat Berisha. e ushqimeve? Asgjë. Në asnjë rresht nuk përmendet Si ndiheni sot zoti Berisha kur vetëm dy muaj në programin e Qeverisë premtimi për ulje 70% të pas përfundimit të zgjedhjeve ju keni harruar ose TVSH-së për ushqime dhe për TVSH-në zero për modifikuar pikërisht premtimet më thelbësore të energjinë elektrike. Legalizime e ndërtime pa fushatës elektorale të cilat i artikuluat pa u lodhur leje: “Ndryshim do të thotë brenda tri muajve të të saktësisht siç unë i sipërcitova. Në ç’raport moral gjithë banesave tuaja ku shteti do të marrë përsipër ndiheni me ata që ju kanë votuar, sepse kanë kompensimin total të pronarëve të truallit dhe vlera besuar te fjala juaj. Pra, mbi këtë program në të e çdo legalizimi do të jetë nga 100 mijë në 400 mijë cilin sot rëndon një hije e rëndë mosbesimi për lekë të vjetra”, deklaron zoti Berisha në takimet me dhunë nga angazhimet që merr, askush nuk mund banorë të zonave informale në kryeqytet dhe kudo të garantojë që ato nuk do të kenë fatin e ku ka zona të tilla në Shqipëri. Çfarë thuhet në premtimeve kryesore elektorale të Partisë programin e Qeverisë për legalizimet e ndërtimeve Demokratike që sot munguan në programin e pa leje? Dhe për çështjen legalizimet në zona Qeverisë. Unë besoj se duke votuar kundër këtij informale, afatet kohore janë shtyrë. Pra, legalizimet programi bëhem zëdhënës jo vetëm i atyre që më nuk do të përfundojnë në fund të muajit nëntor të kanë votuar mua dhe deputetët e tjerë socialistë, këtij viti, siç premtoi me ngulm zoti Berisha gjatë por dhe i gjithë atyre që sot ndihen të mashtruar takimeve elektorale me banorë të periferisë së nga premtimet e munguara në emër të të cilave kryeqytetit, por në fund të muajit dhjetor të vitit të shumë vota të shqiptarëve shkuan djathtas. ardhshëm. Dhe së fundi, nuk mund të largohem nga kjo Strehimi: “Partia Demokratike angazhohet për folëtore pa falënderuar publikisht zgjedhësit e zonës një politikë aktive strehimi qendrore dhe lokale, e 42, ose siç njihet ndryshe zona e bllokut, që më cila duhet të garantojë së paku 5 mijë apartamente votuan si përfaqësues i tyre duke më sjellë për herë banimi në vit për qytetarët. Për ne ndryshim do të të pestë në këtë Kuvend. Do t’u garantojë të gjithë thotë strehim”, zotohet solemnisht zoti Berisha në votuesve se do të bëjë çmos të meritoj besimin e Kuvendin Kombëtar të PD-së në Pallatin e tyre të cilin unë e konsideroj si një privilegj të madh. Kongreseve. Çfarë thuhet në programin qeverisës Falemnderit! për strehimin. Premtimi për ndërtimin e së paku 5 Jozefina Topalli - Falemnderit, zoti Ulqini. mijë apartamenteve në vit për qytetarët e zvogëluar Fjalën e ka zoti Tavo. me 10 herë. Në programin e Qeverisë thuhet: “Në Vangjel Tavo – E nderuar zonja Kryetare e vitin 2006 do të fillojë ndërtimi i të paktën 500 Kuvendit, të nderuar kolegë deputetë, apartamenteve të para”, nga 5 mijë në vit që i Duke shfletuar programin qeveritar më vjen për premtohet së paku në programin elektoral të PD- të qeshur, por edhe për të qarë. Më vjen për të qeshur së. me faktin se që në faqet e para të këtij programi Të nderuar kolegë deputetë, bëhet fjalë për angazhime të maxhorancës për Serioziteti i një force politike dhe i lidershipit të zgjedhje të lira dhe të ndershme. Është vërtetë saj manifestohet pikësëpari në mënyrën se si qesharake, të nderuar deputetë, që maxhoranca e
149 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
sotme e cila e ka për traditë vjedhjen e votave që pushtetit vendor, reformimi i Policisë së Shtetit në prej vitit 96, ashtu dhe në zgjedhjet e 3 korrikut, del drejtim të rritjes së profesionalizmit dhe përafrimi i sot përpara shqiptarëve me një hipokrizi tyre me standardet e vendeve të Bashkimit Europian. karakteristike provokuese dhe u garanton atyre Reformat e ndërmarra në sistemin e drejtësisë ku “votën”. vlen për t’u përmendur fakti se nga një sistem Thuhet se shqiptarët i ka zënë amnezia në lidhje tërësisht i varur politikisht në kohën tuaj, sot merr me manipulimet e turpshme të PD-së. Është për të frymë më lirisht, ndërsa ju i shumëzoni me zero qarë se bëmat e Partisë Demokratike do t’i vuajnë arritjet në këtë sistem dhe harroni efektet negative dhe do t’i paguajnë të gjithë qytetarët e këtij vendi, që pësoi ky sistem nga gjyqtarët ose prokurorët të majtë dhe të djathtë. Si qytetar i këtij vendi prisja gjashtëmujorë që ju i diplomuat për t’u shërbyer më shumë përgjegjshmëri nga maxhoranca dhe militantizimit të tyre. shpresoja te një program qeveritar që t’i afrohej Përsa i përket sektorit të shëndetësisë, ju sadopak realitetit. Por, si politikan i zgjedhur edhe angazhoheni për reforma dhe përmendni thjesht se nga komuniteti grek në Gjirokastër, isha i bindur se këto reforma do të shoqërohen me alokim të bombës suaj elektorale i kishte mbaruar edhe tymi. konsiderueshëm fondesh për investime publike, por Zotërinj, kaq shpejt harruat premtimet nuk saktësoni se sa do të jenë shpenzimet publike paraelektorale për përgjysmimin e taksave të biznesit në këtë sektor për vitin 2006? Sa do të jenë të vogël, për rritjen e pensioneve, rritjen e rrogave, shpenzimet për investime? Sa do të jenë të cilat do t’i realizonit që në ditën e parë të qeverisjes shpenzimet për pagat? Sa do të jenë shpenzimet suaj. Këto premtime nuk i shoh të përmendura në koherente për pagat? asnjë paragraf të këtij programi, jo vetëm për ditën Është e qartë se problemet në sektorin e e parë sikurse premtuat, por as për 100 ditët e shëndetësisë nuk zgjidhen vetëm me rritjen e ardhshme të Qeverisë. Për një forcë politike si kjo e shpenzimeve, por nevojitet vazhdimësi reformash. juaja, 8 vjet në opozitë, e cila priste e etur për t’u Por, nga ana tjetër reformat pa u shoqëruar me rikthyer në pushtet, farsa të tilla paraelektorale mund shpenzimet e nevojshme pavarësisht të duken normale, por për popullin është një profesionalizmit të ministrit aktual, zoti Cikuli të cilin zhgënjim shumë i madh. unë e vlerësoj, janë të destinuara të dështojnë. Përsa i përket programit tuaj për fshatin duket Gjëja më e thjeshtë për mua si deputet i zgjedhur qartë se është demagogji dhe aspak realist. Ju nga zona ime elektorale, pjesë e së cilës është dhe premtoni se do të hiqni aksizën e karburantit për minoriteti etnik grek, do të ishte të ushtroja opozitë konsum bujqësor, por harroni që këtë e realizoi në emër të opozitës dhe t’ju kujtoja se gjatë Qeveria socialiste që në datën 1 qershor. Premtoni qeverisjes suaj, 1992-1997, në zonën e minoritetit për asfaltimin e 4 mijë kilometrave rrugë rurale, por nuk keni bërë asnjë investim dhe t’ju numëroja nga nuk e specifikoni burimin e të ardhurave për këtë ana tjetër investimet e qeverisë socialiste. çështje. Përmendni shkarazi në program ngushtimin Por, sinqerisht jam i shqetësuar se nuk keni e diferencës së pensioneve të fshatit me të qytetit, ndryshuar dhe do të vazhdoni të silleni me por ju nuk përmendni sesa do të jetë ekzaktësisht komunitetin grek ashtu siç jeni sjellë gjatë qeverisjes kjo diferencë për katër vjetët e ardhshëm dhe nuk suaj të mëparshme. Në programin tuaj qeveritar të keni asnjë studim paraprak të qartë për mundësinë drejtat e minoriteteve përfshihen në një paragraf të dhe kohën e barazimit të plotë të këtyre pensioneve; vogël demagogjik duke i injoruar ata. Nuk bëni as është dhe ky premtim paraelektoral i juaji. Të më shumë e as më pak sesa bëri Enver Hoxha në dyfishosh pensionin e ish-kooperativistëve për katër Kushtetutën e vitit 1976. vjetët e ardhshëm, unë nuk besoj se është ndonjë Zotërinj, arritje e madhe që duhet propaganduar nga ana juaj, Ne këto të drejta i sanksionuam në mënyrë të sepse kjo pjesë e popullësisë nuk rresht së qeni e përkryer në Kushtetutë, e cila siguroi mbështetjen diskriminuar. Në programin tuaj në përgjithësi, por popullore në vitin 1998, por ju e keni bojkotuar dhe në çdo sektor në veçanti, vihet re tendenca referendumin e atij viti dhe ende nuk jeni shprehur revolucionare shkatërruese duke mohuar në thelb publikisht nëse e njihni ose jo ligjin themelor të përpjekjet dhe arritjet e deritanishme të shqiptarëve. shtetit. A nuk janë arritje asfaltimi i qindra kilometrave rrugë Kështu që, jeni të detyruar të silleni me nacionale dhe rurale, procesi i decentralizimit të mentalitete që rrjedhojnë nga Kushtetuta e 76-ës.
150 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
Ne e kemi plotësuar të gjithë kuadrin ligjor për të përfshihet në prgramin qeveritar, unë do ta quaja drejtat e minoriteteve dhe jemi të ndërgjegjshëm se marrëveshja e demagogjisë, por në fakt ekziston mbetet ende punë për implementimin dhe zbatimin një marrëveshje tjetër, ajo e hakmarrjes primitive dhe në praktikë të këtij kuadri ligjor, kurse ju do të e revanshit politik ndaj socialistëve të Dropullit, mbeteni në histori si forca politike më diskriminuese kuadrove, nëpunësve të shtetit dhe bizneseve me për minoritetin grek, si forca që klerikëve u dërgoni pretekstin se nuk ndihmuan kandidatët e Partisë policinë, që burgosni veprimtarë politikë të Demokratike , të Partisë së Bashkimit për të Drejtat komunitetit grek, që dërgoni në birucat e SHIK-ut e e Njeriut dhe të Ballit Kombëtar në zgjedhjet e 3 të prokurorisë dhjetëra intelektualë, sepse ju korrikut. shqetësonte kombësia e tyre, që sulmoni në mënyrë Tashmë revanshi politik ndaj socialistëve me primitive bizneset në zonat e monoritetit etnik grek. kombësi greke ka filluar dhe unë po ju paralajmëroj Ju njihni vetëm Kushtetutën e 76-ës dhe me atë se do të ndesheni me rezistencën tonë paqësore mendësi do të qeverisni vendin. dhe demokratike dhe do të ftojmë për ndihmë jo Si deputet i zgjedhur në mënyrë të drejtpërdrejtë vetëm shtetin amë, por edhe të gjithë komunitetin nga vota e dropullitëve kisha mundësinë të njihesha ndërkombëtar. nëpërmjet rrugëve diplomatike me tekstin e plotë të Më lejoni që para se ta mbyll fjalën time, t’ju marrëveshjes midis Partisë Demokratike dhe Partisë tregoj diçka që vura re në seancën e djeshme. Gjatë së Bashkimit për të Drejtat e Njeriut. Ka vetëm fjalës së Kryeministrit, kur fliste për politikën e demagogji dhe aspak vullnet politik. Ju kërkoni ta jashtme dhe përmendte partnerët tanë strategjikë, përdorni këtë marrëveshje dhe ta servirni si trakt gjatë radhitjes së shteteve, mua më shkuan sytë te për të rregulluar imazhin tuaj duke shfrytëzuar vesin dy nga ambasadorët respektivë që ishin ulur në e atyre që shiten për pak pushtet, që nuk votohen llozhë, ku njëri buzëqeshte i vetëkënaqur, ndërsa dot as në fshatin e tyre dhe që kërkojnë të tjetri rrudhte vetullat i zhgënjyer. E kisha larg atë që shfrytëzojnë rastin për t’u hakmarrë politikisht ndaj qeshte për t’i thënë se populli thotë “qesh mirë ai kundërshtarëve të tyre politikë. Përse nuk që qesh i fundit”. pasqyrohet kjo marrëveshje në programin qeveritar Në emër të shumicës politike të minoritetit etnik të së djathtës, por ashtu si në të gjitha fushat e grek, por edhe të votuesve të mi të zonës elektorale aktivitetit qeveritar, po bëhet demagogji edhe me të 92, po i them jo programit qeveritar dhe votoj kundër drejtat e minoriteteve. qeverisë së fjalëve boshe. Në marrëveshje flisni për regjistrimin e Falemnderit! popullsisë, ku deklarohet përkatësia e tij etnike pa Jozefina Topalli - Falemnderit! përcaktuar afate kohore. Unë ju kërkoj publikisht Fjalën për procedurë e ka zoti Nard Ndoka. që këtë ta kryeni sa më shpejt, duke lënë gushtin e Nard Ndoka - Zonja Kryetare e Kuvendit, vitit 2006 si afat të fundit, ndryshe minoriteti etnik Kërkoj mirëkuptimin edhe të grupeve grek do të ndërmarrë të gjitha nismat ligjore dhe parlamentare, kryesisht të opozitës, pasi është një demokratike. Në marrëveshje flisni për ndarjen e re seancë e stërlodhshme, që të hiqen diskutimet pasi territoriale ku Delvina, Saranda dhe Gjirokastra të ka mbetur një numër jo shumë i gjatë diskutimesh. bashkohen në një qark, kurse në programin qeveritar Grupet parlamentare të shprehin qëndrimet e tyre kjo përshkruhet në vija të përgjithshme. Kurse unë politike dhe të mbyllet kjo seancë. ju kërkoj që të përfshihet edhe Himara në këtë qark, Falemnderit! sepse e ka gëzuar këtë status në vitet ‘20. Por nga Jozefina Topalli – Falemnderit! të njëjtat rrugë diplomatike mësohet se është Fjalën e ka zoti Nishani. diskutuar dhe është rënë dakord verbalisht, pa u Bujar Nishani – E nderuar zonja Kryetare, të specifikuar në marrëveshjen për hapjen e shkollës nderuar anëtarë të Parlamentit, greke në Himarë. Unë personalisht nuk kam për ta Si një nga anëtarët e rinj të këtij Kuvendi do të besuar këtë pa u bërë fakt dhe pa e parë me sytë e doja ta shfrytëzoja këtë rast të parë të fjalës sime mi. Nuk e di se më është mbajtur shumë sekret, për të falënderuar zgjedhësit e zonës së Kombinatit nëse në këtë marrëveshje përfshihet ndonjë paragraf në kryeqytet, së pari për votën dhe besimin që më që u referohet romëve, elektoratit që i ka mbetur dhanë dhe së dyti, për mbajtjen e premtimit që iu PBDNJ-it, pasi minoritetin etnik grek e ka humbur bëmë policëve për ta përzënë nga pushteti ministrin, prej vitesh. Me një fjalë këtë marrëveshje, e cila nuk kontigjent të policisë.
151 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
Të nderuar anëtarë të kabinetit, dhe gjatë këtyre dy ditëve në këtë seancë. Natyrisht që sot është dhe një moment Zotërinj qeveritarë, goditini fort ato me tërë fuqinë solemniteti në traditën e respektit ndaj konceptit të e ligjit, të drejtësisë dhe moralit që e solli në fuqi shtetit, por sot është edhe një moment kur qytetarët këtë qeverisje. Shqiptarët në këtë betejë të parë shqiptarë besoj se po përjetojnë natyrshëm fillimin mezi presin t’ju shohin fitimtarë. Unë, si një nga e një procesi të ri në organizimin dhe funksionimin ligjvënësit e rinj të këtij Kuvendi, do të jem në e atij që ne do ta konsiderojmë shtet dhe qeverisje mbështetje pa kushte në tërë ushtrimin e normale dhe për qytetarët. kapaciteteve dhe të organizimeve tuaja legale. Megjithëse sot, në këtë moment civil, shqiptarët Të nderuar anëtarë të kabinetit, dëgjojnë edhe artikulime të një niveli fatkeqësisht Në programin e ekipit tuaj paraqiten qartë dhe vulgar, shumë larg normave qytetare e civile, që në mënyrë transparente tërë sfidat, objektivat dhe gjithsesi nuk e meritojnë kushtimin e vëmendjes; format e realizimit të kësaj qeverisjeje. Të gjitha këto në këtë moment unë dëshiroj t’ju përgëzoj për shkojnë natyrshëm në shërbim të objektivit vendimmarrjen tuaj dimensionale për të qenë pjesë fondamental, që ka e tërë shoqëria jonë, për e administrimit të pushtetit ekzekutiv në Shqipëri. integrimin e këtij vendi në komunitetin dhe Zonja dhe zotërinj ministra, mentalitetin euroatlantik. Ky ka qenë një angazhim Shqiptarët sot besoj se mundohen të i kahershëm i yni. përqendrojnë tërë vëmendjen e tyre për t’ju dëgjuar, Zhvillimi dhe përparimi i këtij vendi sjell rritjen e dhe në ditët që vijnë, për të përjetuar atë çka ju do sigurisë dhe mirëbesimit tek të gjithë partnerët tanë të ofroni nëpërmjet menaxhimit të pushtetit që po ju në hapësirën euroatlantike. Misioni i kësaj besohet. qeverisjeje është shumëdimesional dhe ka shanset Unë jam i bindur se pyetja formale: Si do të e momenteve të rëndësishme për shqiptarët. jetë qeverisja e re, nuk është dhe nuk do të jetë një Ju uroj punë të mbarë dhe Zoti ju bekoftë! dilemë. Unë, ashtu si shumë e shumë shqiptarë, Jozefina Topalli – Falemnderit! Fjalën e ka zoti jam i sigurt se kjo qeverisje nuk do të jetë qeverisja Balla. Të përgatitet zoti Baki Shehu. e ministrave të tenderave, ku grabitej pasuria e Taulant Balla – E nderuar, zonja Kryetare, të qytetarëve për të mbushur xhepat e familjarëve të nderuar zonja dhe zotërinj, zyrtarëve të shtetit. Unë jam i sigurt se kjo qeverisje Si përfaqësues i votës së ndershme dhe sovrane nuk do të jetë qeverisje e ndikuar nga banditë të të shumicës së shqiptarëve, më lejoni të shpreh, krimit, që komandojnë politikat dhe praktikat fiskale ashtu si dhe kolegë të tjerë, përfaqësues të së të shtetit dhe të shqiptarëve. Unë besoj se kjo majtës progresiste, papajtueshmërinë dhe qeverisje nuk do të jetë qeverisje e filozofisë së rezervimin e së drejtës që na ofron ky podium për të formalitetit, nuk do të jetë qeverisje e përçarjes dhe kundërshtuar manipulimin e vullnetit të lirë të e diferencimit të shqiptarëve për shkak të bindjeve shqiptarëve në zgjedhjet e 3 korrikut, vullnet ky që, politike, nuk do të jetë qeverisje e fëmijëve banditë me sa duket përkohësisht, do të ushtrohet i të pushtetarëve, që me koburet e baballarëve në deformuar në këtë Parlament me një shumicë brez përgjakën djemtë e shqiptarëve dhe trafikuan ilegjitime, e cila mbahet më këmbë nga binarë të vajzat semaforëve të botës. Nuk do të jetë një lodhur prej ritmit të vrullshëm të qeverisjes sonë në qeverisje ortake e një drejtësie të degraduar, nuk do tetë vjetët e fundit, binarë të vjetëruar të sojit Xhuvel, të jetë një qeverisje që gjeneron një sistem e të blerë në koalicion me ministri të sajuara. antihuman shëndetësor dhe injorim ndaj sistemit Ne socialistët jemi të palëkundur në qëndrimin edukues dhe arsimor të gjeneratave të reja të tonë të bërë publik, se zgjedhjet parlamentare të shqiptarëve. Nuk do të jetë aspak ajo qeverisje e vitit 2005 janë të papranueshme politikisht dhe se mbrapshtë që shqiptarët patën fatin e keq ta autoritetet fituese të tyre kanë legjitimitet të cunguar. përjetojnë gjatë tetë vjetëve të qeverisjes socialiste. Ne nuk tolerojmë, zotërinj të së djathtës, të arkivoni Unë si një qytetar i këtij vendi jam i bindur se në histori trofeun “Dushk”, ashtu siç edhe pretendoni puna juaj nuk do të jetë e lehtë. Më së pari, ju do në programin tuaj që diskutojmë sot, sepse ky t’ju takojë kudo që të jeni, të goditni dhe të ndesheni është simboli i një pushteti të pamerituar. me forma të organizuara dhe të sofistikuara të Detyra e parë e këtij Parlamenti, jo vetëm në korrupsionit dhe krimit, të cilët do të tentojnë versionin dhe në kërkesën e Partisë Socialiste, por fuqishëm të rezistojnë. Përpjekjet e para i keni ndier dhe në të drejtën që buron nga Kushtetuta e
152 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
Shqipërisë, është të hetojë dhe të delegjitimojë Më lejoni t’ju informoj, zoti Berisha, se nuk keni mandatet e pamerituara prej skemës profesioniste përse të punoni në këtë drejtim, sepse tashmë të manipulimit të zgjedhjeve, skemë kjo e papunësia është përgjysmuar duke arritur rreth 14% përqendruar në përdorimin masiv të certifikatave false të forcës së lirë të punësimit. Gjithashtu, është në qytetet e mëdha duke abuzuar me emrat e dyfishuar ndihma ekonomike; 80% e më shumë votuesve emigrantë e të atyre jorezident, si dhe në persona me aftësi të kufizuara përfitojnë nga përdorimin e grupeve të armatosura për të kërcënuar programet sociale dhe 560 mijë pensionistë kanë votuesit dhe komisionerët e Partisë Socialiste në përfituar nga skema e re e pensioneve. të gjithë vendin. Këto parregullsi, të dashur miq, Ju flisni për një zhvillim rural, por të nderuar parregullsi manipuluese, kanë pasur ndikim të zotërinj, fshatrat e Librazhdit, të cilët kam nderin ndjeshëm në rezultatin përfundimtar duke ndryshuar t’i përfaqësoj në këtë Parlament, ashtu si të gjithë rezultatin në 10-15 zona zgjedhore në maxhoritar. fshatrat e Shqipërisë, kanë nevojë për rrugëlidhëse Zonja dhe zotërinj, me qendrat e komunave e më pas me akset Kjo Qeveri e mbetur për vjeshtë është zënë në kombëtare. Vetëm gjatë viteve të fundit ne kopje të stilit Kopist nga raporte OJQ-sh. Programi ndërtuam 1500 km. rrugë të reja fshati, ndërtuam juaj qeverisës, zoti Berisha, për të cilin vetëm ju rrugët në 500 fshatra, ndërtuam dhe rindërtuam besoni se mund të zgjasë 1460 ditë, kurrsesi nuk 1031 objekte në shërbim të fermerëve me grantet mund të jetë projekt i zhvillimit të qëndrueshëm të dhe fondet e buxhetit. Sa kilometra rrugë fshati integrimit real dhe të mirëqenies së Shqipërisë sonë. do të ndërtoni ju, zoti Berisha? Kjo ese me nota të theksuara populiste dhe me Ne përmirësuam ujitjen në 80 mijë ha. dhe kontradikta të theksuara etatiste ka mangësi të kullimin në 120 mijë ha. Në programin tuaj nuk dukshme në përzgjedhjen e prioriteteve. Qasja juaj parashikohen fonde buxhetore në këtë sektor. Ne drejt modeleve liberale teorike nxjerr jashtë ndërtuam dhe rindërtuam 1115 ujësjellës, vëmendjes dhe rrezikon qëndrueshmërinë e modernizuam 522 kanale të ujërave të bardha dhe indikatorëve themelorë, të hapave të qëndrueshëm, të zeza, gjithashtu ndërtuam 250 ujësjellës dhe 800 të cerifikuar deri tani prej institucioneve dhe km. tubacione me Fondin Shqiptar të Zhvillimit. E organizmave që na monitorojnë. Përmes këtij falënderoj, zotin Basha për përgjigjen, por shpresoj programi të paimplementueshëm janë mëse të të paktën të mos lihen përgjysmë ujësjellësit e pritshme rrezikimi i stabilitetit makroekonomik të nisur. vendit, ndërprerja e ritmeve të kënaqshme të rritjes Ne ndërtuam autostrada e superstrada në rrugët ekonomike, ndërhyrjet e paargumentuara në terma kombëtare si Lezhë-Shkodër, Durrës-Rrogozhinë, liberalë, përkundrazi etatistë, kundrejt tregut dhe Rrogozhinë-Elbasan, Librazhd-Qafë-Thanë, institucioneve financiare, tashmë indipendente, të Librazhd-Elbasan, Korçë-Kapshticë, Rrogozhinë- qëndrueshme dhe me kapacitete autorregullatore. Lushnjë, Gjirokastër- Kakavijë, Tiranë-Durrës, si dhe Ju po krijoni një marrëdhënie mosbesimi me sistemuam e asfaltuam 568 rrugë urbane; rindërtuam sektorin privat, tashmë i zhgënjyer prej premtimeve hekurudhën Shkodër-Bajzë, totalisht e shkatërruar për ulje apo heqje taksash, që në ditën e parë të në vitin 1997. punës suaj. Jeni të paqëndrueshëm, të dashur miq, Në programin tuaj keni harruar hekurudhat, dhe rrezikoni seriozisht vazhdimin e privatizimit të nëpërmjet të cilave lëvizin shtresat më të varfra të sektorëve strategjikë. Kjo platformë elektorale nuk popullsisë. Është për të ardhur keq që një qeveri që është plan qeverisjeje, jo vetëm në vizion, por edhe largohet, lë projekte për trena elektrikë dhe një qeveri në strukturë. Objektivat tuaja nuk janë të që vjen nuk ka projekte as për shinat e trenit. kuantifikuara në indikatorë realë, të matshëm dhe Si përfaqësuesi më i ri në këtë legjislaturë, nuk të monitorueshëm. Është për të ardhur keq që edhe mund ta fsheh shqetësimin e moshatarëve të mi referencat e indikatorëve ekonomikë e socialë që ju dhe të atyreve më të rinj, se në programin që kemi sillni, nuk janë realë. Për shembull, do të përmendja përpara mungojnë politikat rinore, politika për replikë dhe Ministrin e Punës dhe Çështjeve mbështetëse për promovimin dhe mbështetjen e Sociale, sepse në programin tuaj premtoni rinisë. Ju nuk mund të mbështesni shtatë dekanë përgjysmimin e papunësisë, duke marrë si referencë fakultetesh dhe të lini jashtë bankave universitare nivelin prej 38%-sh. Është në faqen 20, paragrafi i qindra maturantë. Ne socialistët do të vazhdojmë pestë. të mbështesim procesin e liberalizimit të pranimit
153 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
në universitete. Ju nuk mund ta ndalni këtë proces. Ndriçim Hysa. Është në detyrën tuaj të siguroni mundësitë Baki Shehu – E nderuara zonja Kryetare e financiare që e realizojnë atë. Kuvendit, të nderuar kolegë deputetë, Në projektin e paraqitur keni harruar universitetet Përshëndes të gjithë zgjedhësit e zonës 47 nga e Fierit dhe të Beratit. Mos duhet të kuptojmë se kjo tribunë e Parlamentit, të cilët me 3 korrik votuan këto universitete janë jashtë vëmendjes suaj, apo programin e Partisë Demokratike në një proces këto dy zona nuk bëjnë pjesë në hartën tuaj zgjedhor të drejtë, konform akteve ligjore, pavarësisht elektorale. Në sektorin arsimor është prerogativë një tendencave për manipulime të pushtetmbajtësve. reformë administrative dhe financiare e Ministrisë Vota e popullit tregoi realisht akumulimin, gjithnjë së Arsimit dhe Shkencës, duke synuar forcimin e e në rritje, të pakënaqësive të krijuara nga pushteti mëtejshëm në strukturë organizative të vetë korruptiv, i shtrirë thellë në të gjitha hallkat e ministrisë, si në nivel rajonal, ashtu dhe në nivel pushtetit. Shpreh vlerësimet më të mira, lidhur me rrethi, duke bërë të mundur një monitorim më të programin e paraqitur nga Qeveria e re Berisha, për mirë të standardeve arsimore dhe inspektimin e nga thellësia dhe gjerësia e problemeve që shtjellon, shkollave nëpërmjet një sistemi të ri të vlerësimit të për t’i dhënë një herë e mirë zgjidhje shumë nyjeve cilësisë. Rritja e pjesëmarrjes së popullsisë në të bllokuara, që kanë mbajtur peng zhvillimin e vendit arsim, përmirësimi i cilësisë së arsimit dhe tonë drejt dimensioneve euroatlantike. përmirësimi i disa treguesve të nivelit të arsimit të Të nderuar deputetë, shoqërisë si ulja e analfabetizmit, niveli i braktisjes Ne jemi realistë përpara një sfide të madhe e së shkollës, përqindja e regjistrimit në arsimin e serioze; atë të krijimit de facto të një shteti ligjor. mesëm, cilësia e mësimdhënies duhet të jenë Kam parasysh ligje vërtet funksionale, lehtësisht të prioritetet që nuk gjenden në këtë platformë. zbatueshme; kjo dhe për të zhveshur atë demagogji Zonja e zotërinj, të ish-pushtetarëve që trumbetonin se gjithçka Çpërqendrimi i pushtetit sjell transparencë dhe shkonte si në vaj, ndërkohë që dikasteret, nga më efikacitet. Kjo Qeveri që pretendon transparencën të rëndësishmet e asaj Qeverie, qenë kthyer në ura dhe efikacitetin lëviz në kah të kundërt duke krijuar lidhëse të kontrabandës, të korrupsionit e të një precedent të rrezikshëm; përqendrimin e pushtetit trafiqeve të zeza me natyrë kriminale. Prandaj, në dy-tri superministri. Mos vallë kjo vjen për shkak hartimi i ligjeve dhe puna për zbatimin pikë për pikë të numrit të reduktuar të të besuarve, apo është një të tyre, siç është dhe në programin e Qeverisë, nga mënyrë e re për të rikthyer në Shqipëri autoritete cilido do të jetë kërkesa bazë për ndërtimin e plenipotenciale, një model që rrezikon funksionimin funksionimin e shtetit ligjor, kur ligji të jetë i barabartë dhe ndarjen e pushteteve? për zbatim nga secili. Partia Socialiste e Shqipërisë është e Një problem mjaft delikat dhe që pret zgjidhje përkushtuar të japë kontributin e vet në përshpejtimin nga Qeveria e re dhe që është në program, të cilin e ecurisë… unë e mbështes, është ai i legalizimeve. Zona ku Jozefina Topalli – Ju lutem, ju ka mbaruar jam unë, komuna e Kasharit, është komuna që është koha. aktualisht me studime konkrete dhe që kërkon Taulant Balla – Po e mbyll diskutimin. mbështetje reale nga Qeveria për zbatimin e Në përfundim, i kërkoj propozuesve të këtij programit që ka. Formula është e thjeshtë, e programi më shumë përgjegjshmëri dhe moralitet. pëlqyeshme nga palët në interes, por i rëndësishëm Ne nuk mund të sillemi thjesht si kartona, kur bëhet është zbatimi i shpejtë i saj, duke ruajtur gjithmonë fjalë për një çështje kaq të rëndësishme siç është ekuilibrin e raporteve midis ish-pronarëve dhe të të procesi qeverisës. Shumica e kartonave nuk e ardhurve lidhur me këto interesa. përmirëson imazhin e këtij programi, përkundrazi e Zona është përgjithësisht zonë rurale dhe si e përkeqëson atë. Të paktën, dëshmoni tillë ballafaqohet me problemet e mungesës së përgjegjshmëri në hartimin e programeve, sepse tregjeve për prodhimet e veta, si pasojë e mungesës implementimin e tyre, jemi të sigurt, që nuk keni së mekanizmave stimulues në shpërndarje, si dhe për ta bërë. mungesës së dukshme të një politike mbrojtjeje nga Falemnderit! Vota ime është kundër. importet, pasojë e qeverisjes së mëparshme. Nëse Jozefina Topalli – Falemnderit, zoti Balla! deri tani qeverisja e mëparshme ishte e orientuar Fjalën e ka zoti Baki Shehu. Të përgatitet zoti në krijimin e privilegjeve, e monopoleve për pak
154 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
njerëz pranë kupolës, ne do të krijojmë hapësira kryetar ekipi fuste dhe Xhuvelin. Udhë të mbarë në duke mbështetur biznesin, agrobiznesin me kredi mërkaton që zgjodhe, zoti Berisha që na more të lehtësuara apo dhe me nocione shtetërore për kryetarin e ekipit, zotin Xhuveli. stimulimin e prodhimeve dhe të tregjeve, duke lëvizur Të nderuar kolegë, paralel me ndërtimin e infrastrukturës së nevojshme, Programi i Qeverisë Berisha, paraqitur në si dhe duke kontrolluar dhe mbrojtur hapësirat e Kuvendin e Shqipërisë, i ngjan një studimi të kryer gjelbërta. nga organizata joqeveritare, bazuar në koncepte Tashmë është e bërë e njohur për të gjithë teorike, pa mbështetje financiare, shumë larg opinionin vendas, sidomos në Tiranë, ndotja e premtimeve elektorale të bëra nga Partia mjedisit nga përqendrimi dhe djegia e plehrave të Demokratike. Aq e vërtetë është kjo, sa po të lexosh Tiranës në fshatin Sharrë të komunës së Vaqarrit, strategjinë Kopiste të prillit 2005 dhe premtimet e në të cilën grumbullohen të gjitha plehrat e Tiranës, Berishës para zgjedhjeve, qytetari thotë me vete: pasojë e keqqeverisjes së mëparshme dhe sidomos “Kujt t’i besojmë?”, mbasi nuk përputhen as me e Bashkisë së Tiranës; në fakt deri tani është folur programin e sotëm qeveritar që na servirni ju. Ky për shumë projekte, por në fakt s’është bërë asgjë. leksion teorik që paraqitet për votëbesim, e ka Kërkohet që aktualisht t’i jepet fund burimin te mosnjohja e realitetit, por kjo mosnjohje papërgjegjshmërisë së bashkisë dhe të mbyllet një është me keqdashje. Në program mohohet gjithçka herë e përgjithmonë kjo gropë e zezë, e cila, e arritur gjatë këtyre tetë vjetëve dhe i serviret kuptohet që sjell e po sjell pasoja të vazhdueshme. shqiptarëve një e ardhme e lumtur në Qeverinë Në zonën 47 është e nevojshme, siç u tha dhe nga Berisha me ministra që u qan zemra gjoja për Ministri i Arsimit, me të cilin unë jam plotësisht popullin. dakord, të hapen pa tjetër shkolla profesionale me Unë nuk e besoj, ashtu si dhe shumica e drejtim agrobiznesi dhe kompletimin me pajisje shqiptarëve, këtë të ardhme të lumtur, mbasi ky ekip didaktike të këtyre shkollave. që paraqitet për votëbesim me këtë program është Duke përfunduar, unë mbështes plotësisht një mohim i vlerave të vërteta që ka shoqëria Qeverinë, e votoj atë dhe i uroj suksese dhe kam shqiptare, por do të thosha dhe një mohim i vlerave besim të plotë se sukseset e saj duhet të jenë të të vërteta që ka vetë Partia Demokratike dhe plota dhe të menjëhershme. koalicioni i saj i djathtë pa Xhuvel e shtojca të tjera. Ju falemnderit! Pse e theksoj këtë: Jozefina Topalli – Falemnderit, zoti Shehu! Së pari, thuhet në program që bujqësia shqiptare Fjalën e ka zoti Hysa. Të përgatitet zoti Çela. është në gjendje të mjeruar. Unë pyes: A e beson Ndriçim Hysa – E nderuar, zonja Kryetare, të këtë profesori im Xhuvel, hartuesi i strategjisë së nderuar kolegë, gjelbër në qeverisjen socialiste? A e besojnë ata Gjej rastin që të përshëndes të gjithë zgjedhësit mijëra familje fermere e operatorë të ndryshëm që e zonës sime që për të katërtën herë radhazi më operojnë në bujqësi, që dhe këtu janë përfaqësues zgjedhin përfaqësuesin e tyre. Njëkohësisht, do të të Partisë Demokratike dhe jo më të forcave të tjera, përshëndesja të gjithë zgjedhësit e rrethit të që janë të suksesshëm? Në këtë sallë, pra, ka dhe Elbasanit që ditën të votojnë për Partinë Socialiste biznesmenë të këtij kalibri, që nuk mund t’i besojnë, dhe të mbronin votat nga grupime të caktuara të pavarësisht se aderojnë dhe rreshtohen në Grupin Berishës. Me këtë rast do t’i kërkoj falje zgjedhësve e PD-së. të Elbasanit që unë, bashkë me disa kolegë të mi, Së dyti, theksohet se priroritet do të jetë lufta në podium dhe në sheshe bënim thirrje që të votohej kundër korrupsionit. A e besojnë shqiptarët? Në për Partinë Agrare dhe sot i kemi dhuruar dy kujtesën e tyre janë fiksuar akuzat që bënte zoti deputetë, kur në ato mitingje i nderuar Xhuveli, i kemi Berisha e liderë të tjerë të opozitës për vjedhje të dhe të incizuara, thoshte: “Votoni Partinë Agrare, fondeve në projektet e peshkimit, të Bankës Botërore votoni kandidatët e PS-së që të mos rikthehet për ujitjen, për përvetësim të tokave në zërin Berisha, të mos rikthehet krimi”. kadastral, pyje, kullotë dhe dhënien e tyre Unë kam nderin që sot, pavarësisht se Xhuveli pushtetarëve, cituar gazeta “RD” e shtatorit 2000, s’është këtu, të përmend një shprehje të bukur të cituar dhe dy kolegët e mi të nderuar që sot njëri ish-liderit të opozitës që sot pretendon të bëhet është kryetari i Grupit Parlamentar dhe tjetri gjendet Kryeministër, kur deklaronte: “Ekipi babëzia” dhe si këtu për votëbesim për ministër. Aq e vërtetë është
155 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
kjo, saqë dhe kolegët e mi për tetë vjet në Komisionin këtu këto pensione do të rriten vetëm 15% për vitin e Bujqësisë në çdo mbledhje komisioni, shihni 2006. Pra i bie që një kooperativist, që sot merr 30 protokollet, pretendonin të tregonin me fakte për mijë lekë, për vitin 2006 do t’i shtohet 350-500 lekë, meritat e Xhuvelit. Nuk e di si ndihen sot, sepse pa futur këtu shkallën e inflacionit që do të jetë gjatë dhe nesër fatet e bujqësisë do të varen përsëri nga këtyre viteve. Kur do të dyfishohen këto pensione? ministria stërmadhe me siglën “Ministri Mjedisi, Besoj që edhe ekonomistët më të mirë më thonë Ujëra, Peshkim, Pyje”. Mos vallë Berishës më tepër rreth vitit 2012. se antikorrupsioni i intereson jetëgjatësia në Fermeri s’ka nevojë për demagogji, për teori qeverisje? Besoj që zoti Berisha gabohet; në Kopiste. Ata e njohin mekanizmin e tregut nga bijtë ndërgjegjen e tyre edhe këto vlera të PD-së e kuptojnë e tyre emigrantë në Greqi, në Itali etj., ndaj dhe se kjo Qeveri nuk ka të ardhme. fermat e tyre janë përshtatur me ato të vendeve Përfundimi i mësipërm, parimi “qeverisje me duar perëndimore. Do të kërkonin nga ky shtet kredi me të pastra”, është zëvendësuar me parimin “na trego interes të ulët, mbrojtje të prodhimit, krijim e lehtësim rrugët si të pasurohemi me atë që është krijuar”. E fiskal që produkti i tyre të jetë kompetitiv në treg që kjo do të realizohet me stafet që janë aktualisht në të konkurrojë vendet e rajonit e të bëhet i fuqishëm dy ministritë e Bujqësisë dhe në atë të Mjedisit, dhe të konkurrojë e të futet edhe në BE. sepse drejtorë projektesh në këto ministri me vjedhjet Fermeri shqiptar kërkon që t’i jepet fund e tyre financonin jo vetëm partitë e vogla, por dhe çoroditjes së krijuar në lidhje me ligjin nr.7501 për mitingjet e Berishës. tokën e dekretin e Presidentit për ndarjen e tokave Në projektin Kopist të prillit 2005 dhe në të fermave bujqësore, mbasi po rilindin përsëri nga programin elektoral të PD-së iu kushtua një spitalet disa pleq “të mençur” dhe thonë: “Prona duhet vëmendje e madhe fshatit. Në çdo takim Berisha të shkojë te i zoti” dhe nuk e njohin ligjin nr.7501. përbetohej; madje si në Myzeqe, ashtu dhe në Unë e kuptoj sikletin që kanë disa përfaqësues të Lezhë, ai thoshte: “Juve do t’ju jap ujin, ndërsa juve PD-së, por u bëj thirrje që të mos e cenojnë këtë do t’jua heq ujin”, por nuk e dinte që ata që do të ligj, se ndryshe pastaj nuk do të ketë PD, por do të jepnin ujin dhe ata që do të merrnin ujin kishin po të jetë një 97-të e dytë. njëjtin babë. Ky ishte Xhuveli për tetë vjet dhe që do (Reagim në sallë) të vazhdojë edhe për një vit; mbase do të ketë Të dashur kolegë, kjo nuk është nga unë, sepse jetëgjatësi kjo Qeveri. Njëkohësisht premtonte se unë citoj thëniet e deputetëve aktualë të PD-së do të kishte ujë të pijshëm 24 orë, madje me çmim dhe ata që kanë qenë deri dje. Fermeri shqiptar më të ulët, do të kishte drita, madje me çmim më kërkon që fatura financiare për kompensimin e ish- të ulët se ç’rekomandonte vetë FMN-ja ose ishte pronarëve të mos bjerë mbi të, duke shkatërruar kostoja; qendra shëndetësore e mjek në çdo fshat, fermën e tij dhe të ardhmen e familjes së tij. I asfalt në çdo komunë e qendër fshati, kredi me përmenda këto fakte për t’ju treguar shqiptarëve se interes të ulët për fermerët e një bankë e madhe kjo qeveri nuk mund të plotësojë premtimet e bëra, bujqësore, që gjoja do të kishte dhe interes të ulët. kjo qeveri nuk mund të luftojë korrupsionin me këtë Nuk do të rrinte pa u ujitur, siç thashë, fusha e ekip që paraqitet. Ky produkt hibrid, i gatuar me Myzeqesë e do të jepeshin miliona për kullim, teorinë kopiste dhe gjeneticien Xhuvelin, nuk ka të eleminim përmbytjesh në Veri etj. Do të rriteshin dy ardhme, ndaj vota ime është kundër. Shpresoj që herë pensionet e fshatit duke u barazuar me të ditët e saj të jenë sa më të shkurtëra. Falemnderit! qytetit. Jemin Gjana - Meqë ka akuza të përsëritura Të gjitha këto i përkasin tashmë së kaluarës, të zotit Hysa, dikur në komisionin parlamentar dhe sepse as në program dhe as në ato çka diskutuan sot në seancë plenare , unë do t’i lutesha ta kandidatët për ministra nuk përmendeshin më, depozitonte fjalimin e tij sepse do të doja të ishte i mbasi në programin e Qeverisë ato janë hequr ose sigurtë se do ta përdor si material nesër, në kontrollet janë rrudhosur. e brendshme në projektet e Ministrisë së Bujqësisë. Një shembull; pensionet e fshatit. Kujtoj që sot Por unë besoj se ai do t’i qëndrojë korrekt asaj dhe janë 185 mijë pensionistë të fshatit, që presin gjoja ndërkohë më vjen mirë që gjithë oponenca e grupit nga qeverisja e PD-së se do t’i rrisë dy herë të PS-së për bujqësinë është përqëndruar te zoti pensionet dhe do të tentojë t’i barazojë ato me të Hysa. qytetit. Po ç’ndodh; në programin që na paraqitët Jozefina Topalli - Falemnderit zoti Gjana! Po
156 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
zoti Hysa, keni fjalën. e dinjitoze që sot i erdhi falë votës së tij. Ndriçim Hysa - Zonja Topalli, unë kam respekt Opozita sot pretendon se zgjedhjet e 3 korrikut për kolegun tim Gjana. Për tetë vjet rresht, duke u manipuluan. Nga kush u manipuluan? Nga ne që qenë kryetar komisioni për katër vjet, unë nuk e nuk kishim asgjë në dorë? Kush është përgjegjës përmenda atë për faktin sepse nuk dua të mohoj për zgjedhjet, qeveria apo opozita? Ju thoni se keni vlerat e tij, por unë përmenda atë çka unë dhe zoti shumë vota në proporcional, por harroni se sistemi Gjana dhe një njeri tjetër i nderuar nga PD-ja, që është kryesisht maxhoritar dhe ne fituam direkt se përsëri nuk po ia përmend emrin, megjithëse unë kishim kandidaturat më të mira dhe më të pastra. isha i sforcuar, por disa nga vërejtjet që bënte ai në Ju mburreni se keni patur rritje Prodhimi të lidhje me baba Xhuvelin, ishin të vërteta dhe të jetë Brendshëm Bruto. Por njerëzit nuk shohin vetëm i bindur ai që unë do të nis një hetim parlamentar treguesit makroekonomikë, por çfarë fusin ata në dhe besoj të më mbështesë, të mos ketë frikë Saliun, xhep. Llogaritë bëhen me çmimet. Në kohën e PD- që t’u shkojmë deri në fund atyre fondeve që janë së një kg mish ishte 300 lekë, sot është 700. Një vjedhur. dynym tokë punohej me 400 lekë, sot punohet me Jozefina Topalli - Zoti Hysa, ka një nen, neni 1400, një kv pleh kimik blihej me 1300 lekë sot blihet 65, pika 2, ku thuhet se kur deputeti bën thirrje për me 4 000 lekë. Pra, ka një rritje trefish të çmimeve, përdorim dhune, si në rastin e mësipërm, kur na që do të thotë se njerëzit janë varfëruar tri herë më përmend se do të keni një ’97 të dytë, unë ju nxjerr shumë se në kohën e PD. jashtë nga seanca. Të lajmëroj: këtë herë nuk do të Ju u pretë njerëzve shpresat për punë dhe i të nxjerrë jashtë nga seanca, por ky është një detyruat të marrin rrugën e emigracionit. Fermeri paralajmërim i fortë. Falemnderit! Zoti Çela keni sot nuk është i interesuar të mbjellë grurë sepse ju fjalën. Më fal zoti Çela! Zoti Dedja për procedurë. e sillni atë nga jashtë, të pazhdoganuar, bile të Taulant Dedja - Ishte vërtet një risi zonja Topalli cilësisë së ulët. Në kohën e PD, 1 kv grurë blihej ardhja e një gruaje në atë pozicion aq të nderuar ku nga shteti me 3 00 lekë , ndërsa sot blihet me 1400. jeni ju sot. Por është vërtet e turpshme të përdoren Nga njëra anë rritët çmimet e shitjes, duke varfëruar nenet e rregullores për të bërë kërcënime të tilla. popullin, nga ana tjetër ulët çmimet e blerjes së Jozefina Topalli - Rregullorja nuk është kurrë prodhimeve nga fermerët, duke e çuar atë në një kërcënim. Lexova rreshtat e rregullores. Ju jeni i mjerim të tejskajshëm. Si flisni për rritje të PPB kur pari që duhet ta respektoni atë dhe të gjithë kolegët ai nuk është rritur nga rritja e prodhimit, por nga e tjerë , majtas dhe djathtas. Po zoti Çela. rritja e çmimeve? PPB është shumatore e Blerim Çela - Falemnderit zonja kryetare! Në prodhimeve dhe shërbimeve me çmimet e tyre. Ju pushtet nuk rrihet se na do qejfi. As ne dhe as ju. rritët çmimet, u rrit edhe PPB. Por populli u varfërua. Por rrihet me mirëqeverisje. Nëse qeverisim mirë, PPB duhet rritur nga rritja e prodhimit dhe jo e do të rrimë gjatë. Nëse nuk qeverisim mirë, nuk do çmimit. Këtu ndryshojmë ne. Prandaj ne jemi të të rrimë gjatë. Prandaj, nuk është puna këtu me besueshëm dhe ju të pabesueshëm. dëshira subjektive. Jam dakord me programin e Të mos harrojmë se ishte kjo PD që solli qeverisë demokratike të kryesuar nga zoti Sali pluralizmin politik dhe demokracinë në Shqipëri. Berisha, si një nga programet tejet ambicioze, por i Ishte kjo PD që hapi Shqipërinë me botën dhe që studjuar imtësisht, me shumë përgjegjësi e me reformat e saj filloi procesin e privatizimit dhe profesionalizëm, me karakter zhvillues, plotësisht i instaloi ekonominë e tregut të lirë dhe garantoi të zbatueshëm, me preukupacion maksimal për uljen drejtat dhe liritë e njeriut, duke filluar me integrimin e varfërisë nëpërmjet luftës pa kompromis kundër e pjesës më të vuajtur të shoqërisë, ish- të monopoleve, korrupsionit, evazionit fiskal, uljes së përndjekurve politikë, që ju i mashtruat, i taksave, rritjes së rrogave të ulta dhe pensioneve diskriminuat tetë vjetë me radhë, pas pesëdhjetë dhe uljes së ndjeshme të papunësisë. vjetëve të shkuara. Bile unë do të thoja, çfarë fituan Shqipëria ka patur nevojë për një maxhorancë vetë socialistët gjatë këtyre tetë vjetëve? Asgjë. të përgjegjshme, jo vetëm me vizione të qarta Ky ishte edhe shkaku që me mijra socialistë të përparimtare e euroatlantike, por në radhë të parë thjeshtë, punëtorë, fermerë, intelektualë, për ndershmëri dhe frymë të lartë kombëtare, të pensionistë, ushtarakë, veteranë, votuan kundër pushtuar nga ndjenja e dashurisë për vendin dhe kandidatëve të korruptuar socialistë, bile kundër popullin, i cili ka patur nevojë për një qeveri serioze udhëheqjes krysore të kësaj partie. Kur luhet me
157 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
bukën e gojës dhe me të ardhmen e fëmijëve, nuk qeveritarëve të rinj, shprehur në shumë rreshta ka më interesa partiake, por interesa familjare dhe deklarative të programit. Diskutimet e djeshme të kombëtare. Popullit duhet t’i japësh që të të japë. disa anëtarëve të kabinetit vërtetuan të njëjtën gjë. Kjo është deviza e qeverisë demokratike, të jetë në Konkluzioni tjetër që më rezulton, ka të bëjë shërbim të popullit dhe në konceptin tonë nuk ka të me mungesën totale të seriozitetit të qeverisjes gjatë majtë dhe të djathtë, por ka popull shqiptar që do të paraqitjes nëpërmjet dokumenteve të tyre drejtohet me ndershmëri, të punojë, të jetojë dhe të programore dhe aq më tepër gjatë mbrojtjes së trajtohet me barazi para ligjit. programit të tyre në seancën e këtyre dy ditëve. Programi është i qartë, pa shumë shifra, nuk Kujtoj se serioziteti i qeverisjes është një angazhim paraqesin buxhetin, ato që janë dhënë përbëjnë tjetër programor, ashtu si edhe transparenca palcën e ekonomisë, si në rritjen në 6 për qind në qeverisëse e qeverisë Berisha. vit të PPB ashtu dhe në uljen e papunësisë, mbajtjen Do të jap pak argumenta për dy konkluzione që e inflacionit në 2-4 për qind, rritjen e të ardhurave sapo evidentova. Lidhur me nënshkrimin e buxhetore në nivele 25-30 për qind dhe tregues të Marrëveshjes së Stabilizim-asocimit, në program tjerë makroekonomikë me terma pozitive. shkruhet se “ Zhvillimi i vendit dhe serioziteti Unë si deputet i zonës 62, që përmbledh qeverisës do të sigurojë brenda gjysmës së parë të komunat Tërbuf, Golem, Ballagat e Grabjan, kam mandatit të fazës së parë të kësaj marrëveshjeje”. shumë për të thënë dhe këtu i kam radhitur dhe Nënkuptohet viti 2007. Ndërkaq, përfaqësuesi i çfarë do të bëj për ta. Ata e dinë se u kam bërë Komisionit Europian në Tiranë, pardje, në një premtime gjatë fushatës elektorale. U premtoj para intervistë deklaroi se “ Mbyllja e marrëveshjes këtij Kuvendi se do t’i mbaj. Këtu është Qeveria, do parimisht mund të përfundojë edhe këtë vit”, pra në të ketë punë me mua në qoftë se nuk do të mbahen 2005. Por u la për vitin tjetër. Festat e fundvitit do ta ato premtime që unë i kam bërë elektoratit tim. Në shtyjnë në kohë këtë proces. qoftë se nuk do të mbahen ato premtime që i ka Nëse analizojmë me kujdes sa më sipër, rezulton bërë popullit shqiptar, kjo qeveri do ta ketë jetën e se qeverisja e socialistëve paska garantuar shkurtër. Ju falemnderit! nënshkrimin marrëveshjes që më 2005. Bile në Jozefina Topalli - Falemnderit zoti Çela! Fjalën intervistë theksohet se “ Stafi i zonjës Meksi ka bërë e ka zoti Durim Hushi. një punë të lavdërueshme gjatë negociatave të cilat Durim Hushi - E nderuar zonja kryetare e janë mbyllur në masën 95 për qind”. Ka mbetur Kuvendit ! Të nderuar kolegë deputetë! Mjafton pak shumë pak për të bërë. Mendoj se firmosja shtyhet vëmendje për të konkluduar se deputetëve u është për shkak të ardhjes në fuqi të një qeverisjeje të paraqitur një program thellësisht propagandistik dhe provuar deri më 1997, e cila patjetër duhet të demagogjik, ku mungojnë të dhëna dhe argumente monitorohet nga partnerët ndërkombëtarë për për rritjet e zhvillimit vit pas viti, ku mungojnë afatet shkaqe që dihen. e zbatimit të angazhimeve, ku mungojnë krahasimet Rezulton gjithashtu se vetë qeveria e re nuk dhe referencat, mungojnë totalisht bilancet. është e bindur as për zhvillime pozitive të pritshme Mazhoranca e re nuk na dha asnjë mundësi për të në vend as për seriozitetin e mbajtjes së verifikuar angazhimet e Qeverisë. Angazhimi për premtimeve, sepse vetë e kanë shtyrë objektivin, transparencë qeverisëse, objektiv i rëndësishëm i pra për në 2007. Çuditërisht, dje, si Kryeministri i vet programit, nuk u garantua aspak që nga dekretuar ashtu edhe ministri i Integrimit, e afruan momenti i paraqitjes së tij. Për rrjedhojë, edhe nëse objektivin e progarmit të tyre të dorëzuar vetëm dy do të donim të mirëkuptonim optimizmin e të gjithë ditë më parë, për në vitin 2006 dhe jo 2007. Dje u diskutantëve të shumicës parlamentare për demonstrua kështu pikërisht mungesa e madhështinë e programit të ndryshimit rrënjësor transparencës, serioziteti zero, papërgjegjshmëria të së ardhmes së shqiptarëve, të paktën kështu u e qeverisë së re, që i vë të rreshtuarit për herë të konsiderua nga ata, pra edhe në këtë rast, parë në bankën e qeveritarëve këtu në Kuvend, në minimumi që mund të themi është se progarmi nuk një pozitë qesharake. ngjall asnjë besim, nuk imponon besueshmëri se Parë në të njëjtin këndvështrim, as që mund të mund të realizohet. besohet angazhimi i PD-së në pushtet se zgjedhjet Një argument më shumë, për fat të keq në favor do të jenë të lira dhe të ndershme. Me atë që ndodhi të këtij konkluzioni, është edhe arroganca e dje në Kuvend, ku u shkel në mënyrë arbitrare
158 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
rregullorja që disiplinon dhënien e përgjigjjeve për të përfaqësuesve të PD përbën mospërfshirja në pyetjet e opozitës, sot duhet konsideruar jo i program e disa kritikave të rënda për qeverisjen pabesueshëm, por mashtrim i radhës. Angazhimi socialiste që kanë të bëjnë me konkluzione të ish- tjetër se opozita afron të drejta për opozitën, aq më opozitës në përfundim të të paktën dy komisioneve tepër për rolin kontrollues të saj mbi veprimtarinë e hetimore parlamentare. Pra, sot pozita ka rastin të Qeverisë dhe më gjerë, mund të konsiderohej i tregojë nëse ato komisione ishin ngritur me iniciativë besueshëm nëse programi i paraqitur të paktën do të saj për qëllime thjesht politike apo për t’i ardhur të nënkuptonte angazhimin e kësaj mazhorance realisht në ndihmë shtetit të interesuar. dhënien e drejtimit të institucioneve që maxhoranca Kjo maxhorancë ka sot të gjitha mundësitë dhe e vjetër i dha opozitës së vjetër. E kam fjalën, që mjetet të deklarojë për shembull, nëse do të kthejë opozita e re të ketë, për shembull, presidentin e më shumë para për kreditorët e ish-firmave ardhshëm apo drejtimin e Kontrollit të Lartë të piramidale, në përputhje me pretendimet e saj në Shtetit, Prokurorin e Përgjithshëm, drejtuesin e atë komision apo nëse do të arrijë të imponojë uljen SHIK-ut ose të paktën të përmendej se do të e tarifave të shërbimeve celulare në ata kufij që pati garantohej konsensusi pozitë-opozitë në emërimet, argumentuar në komisionin përkatës hetimor. në zgjedhjen dhe rizgjedhjen e tyre. Mungesë serioziteti është edhe mosangazhimi Demagogji dhe arrogancë nënkupton ky program programor i opozitës së sotme në ndihmë të të kur angazhohet se asnjë zyrtar politik i saj nuk do dëmtuarve për shkak të fatkeqësive natyrore si të bëj padi penale apo civile ndaj gazetarëve dhe përmbytje apo rrëshqitje tokash. Kam lexuar në mediave. Nuk ka deputet të kuptojë pse një deklaratë shtypin e përditshëm që qeveria e re do të dërgojë e tillë duhet të konsiderohet angazhim programor. në SHBA rreth 300 000 dollarë për të ndihmuar të Gjithësesi, gazetari tash e tutje konsiderohet i dëmtuarit nga uragani “Ketrin”, të cilëve qeveria imunizuar nga penalitetet edhe kur nëpërkëmb amerikane sapo u akordoi një ndihmë shtesë prej pushtetarët e rinj, të cilët para se të jenë zyrtarë , 50 miliardë dollarësh. Pavarësisht se kjo qëndron përfaqësojnë individë me të gjitha të drejtat dhe liritë apo jo, do t’i kujtoja Kryeministrit se në Shqipëri që u garanton Kushtetuta, që kanë një familje dhe janë me qindra familje të dëmtuara, për të cilat një rreth të caktuar shoqëror, që kanë një emër, të programi nuk prononcohet. Për shembull, në fshatrat cilët mesiguri e vlerësojnë më shumë se postin. e komunës së Labinotit-Fushë , sidomos në Mungesa e seriozitetit dhe angazhimeve Godolesh, të cilin e ka vizituar edhe kryetarja e programore, njëkohësisht arroganca e kryetarit të Kuvendit. Aktualisht rreth 50 familje janë krejt të ardhshëm të Qeverisë, u shprehën qartë dje kur ky pastrehë si pasojë e rrëshqitjes së tokës. Një fond i fundit deklaroi se furnizimi i pandërprerë me energji i tillë do të ishte vërtet një akt i vlerësueshëm nëse elektrike do të garantohet në vitin 2008, ndërkohë do të akordohej nga Qeveria për ta. Besoj se edhe që programi i para dy ditëve e ka më 2007. Asnjë qeveria amerikane do të na mirëkuptonte nëse ky sqarim nuk u denjua të na jipej pse u bë ky fond do të përdorej për të njëjtin qëllim , por në ndryshim. Shqipëri, për të ndihmuar njerëz të dëmtuar shumë A nuk është gjithashtu mungesë serioziteti rëndë nga egërsia e natyrës. Meqë ra fjala, nga mungesa e angazhimeve të cilat unë i konsideroj programi nuk kuptohet fare nëse do të vazhdojë të programore, paçka se në program nuk ka ndonjë ekzistojë Drejtoria e Emergjencave Civile apo jo në afat, pra , mungesa e angazhimeve për eliminimin të ardhmen. menjëherë të diskriminimeve rajonale të furnizimit Vetëm një paragraf për rritjen e pensioneve. me energji elektrike apo mungesa e angazhimeve Mendoj se është krejt i pamjaftueshëm për ta trajtuar se nuk do të ketë më dënime kolektive në furnizimin atë me gjithë seriozitetin që meriton. Për këtë folën me energji elektrike, se do t’i ndërpritet energjia kolegët, por ajo që më shqetëson ka të bëjë me vetëm atij që nuk e paguan? Këto kanë qenë kritika profesionet që padrejtësisht u penalizuan nga ligji të përfaqësuesve të PD dje në opozitë. Maxhoranca për rritjen e moshës së pensionit, siç janë metalurgët e re ka rastin të vërë në vend menjëherë drejtësinë për shmebull. Qeveria e re duhet të marrë si një e kërkuar prej saj deri dje, për të dëshmuar se qeveria sugjerim parasysh studimet e kryera për zbutjen e socialiste nuk ka patur vullnetin për ta realizuar një pasojave për shkak të rritjes së pensioneve të këtyre furnizim të tillë. shtresave realisht të diskriminuara të shoqërisë, aq Mungesë serioziteti në mbajtjen e premtimeve më tepër kur studimet janë miratuar edhe nga
159 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
komisionet ndërministrore përkatëse. esenciale dhe kryesore të ndryshimit të madh në Nuk dëshiroj të përsëris diskutantë të shumtë drejtim të konsolidimit të shtetit ligjor, nëpërmjet për argumente të tjera që ata sollën lidhur me luftës kundër korrupsionit, i cili është shndërruar në skepticizmin që të ngjall realizimi i këtij programi, një oktapod gjigand që pengon krijimin dhe por vazhdoj të insistoj se vota kundër këtij programi funksionimin normal të shtetit dhe shoqërisë, për ka lidhje edhe me mungesën e transparencës, mbrojtjen e të drejtave të njeriut, të kthimit e seriozitetit, argumenteve të realizimit të objektivave kompensimit të pronave , të punësimit, të nga anëtarët e kabinetit të cilët edhe gjatë diskutimit prosperitetit ekonomik dhe të reformave tërësore në në këtë seancë duhet të kishin bërë minimumin për arsim e kulturë, në shëndetësi e turizëm, në të kompensuar atë që substancialisht i mungon sistemin zgjedhor e decentralizimin e pushtetit programit. Falemnderit! vendor, ku tërësia e zhvillimit të këtyre komponentëve Jozefina Topalli - Zoti Xhindoli e ka fjalën. Zoti do të jetë në sinkron të plotë me afatet kohore të Islami të përgatitet. parashikuara nga faktorë të brendshëm e të Mevlan Xhindoli - Nga Nju-Jorku në Godolesh jashtëm, për anëtarësimin e Shqipërisë në NATO quhet fjalimi im… dhe integrimin në BE, si kërkesë dhe aspiratë e Jozefina Topalli - Më falni zoti Xhindoli, kërkon vazhdueshme e të gjithë shqiptarëve, për të arritur fjalën zoti Islami. në realizimin e plotë të këtij programi, i cili tashmë Kastriot Islami - Falemnderit zonja kryetare! me votën e 3 korrikut 2005 është pranuar për zbatim Lidhur me temën që preku deputeti parafolës, unë nga shumica e shqiptarëve. gjej momentin të mbështes veprimin shumë të Mbetet për t’u përcaktuar faktori i dytë, i cili mënçur të Kryeministrit lidhur me ndihmën që i ka përbëhet nga njerëzit që do të kryejnë funksionin e dhënë SHBA dhe do të kërkoja që sapo të mblidhej ministrave për zbatimin e këtij programi, ku Qeveria në mbledhjen e parë, të shikojë mundësi konkretisht janë anëtarët e kabinetit të qeverisë së dhe kapacitete të tjera, pavarësisht se kjo, sado e zotit Berisha të përzgjedhur me shumë kujdes si madhe të jetë, do të jetë një ndihmë simbolike. njerëzit më të mirë, me një karrierë e të kaluar të Jozefina Topalli - Falemnderit zoti Islami për shkëlqyer morale , tekniko-profesionale e politike. korrektimin që i bëtë kolegut tuaj! Në fakt unë kam Të nderuar deputetë! Ajo që ka ndodhur në patur një propozim nga zoti Majko dhe nga zoti Topi pesëmbëdhjetë vjetët e tranzicionit në vendin tonë për të mbajtur një minutë heshtje për viktimat e tashmë është më se e qartë për çdo shqiptar i cili uraganit “Katrina”. Ju lutem një minutë heshtje! njëherazi ka qenë objekt dhe subjekt i të gjithë I përjetshëm kujtimi i tyre! fenomeneve e proceseve, qofshin këto pozitive apo Mevlan Xhindoli - Ju falemnderit! E nderuar negative, që më në fund do të deduktojë dhe kryetare e Kuvendit , të nderuar kolegë deputetë! konkludojë se rruga e vetme me interes të Për të gjithë shqiptarët, kudo që ndodhen, dita vazhdueshëm për secilin është funksionimi i e sotme merr një rëndësi të veçantë në lidhje me shoqërisë sonë në kuadrin e shtetit ligjor me të gjithë këtë seancë plenare të Kuvendit të Republikës së parametrat e tij, duke iu përmbajtur standarteve të Shqipërisë për miratimin e programit të Qeverisë vendeve të përparuara, modelin e të cilave tashmë 2005-2009 dhe të anëtarëve të kabinetit të saj , ne e kemi përzgjedhur dhe pranuar për të ngjasuar drejtuar nga Kryeministri Sali Berisha, burrë i shquar me to. Koha e nevojshme për të arritur këto standarte , politikan i ndershëm dhe shqiptar fisnik. është në përpjestim të drejtë me nivelin e Në të gjitha vendet dhe shoqëritë ku funksionojnë përkushtimit dhe impenjimit të të gjithëve së bashku sistemet pluraliste, niveli tërësor i zhvillimit të tyre si individë e si struktura social-politike, në varet prej dy faktorëve; së pari nga programi i përmbushjen e detyrave dhe obligimeve përkatëse qeverisjes dhe së dyti nga njerëzit të cilët do të për këtë qëllim. zbatojnë këtë program. Në lidhje me programin që Në përfundim, jashtë qëllimeve për të atakuar paraqitet për miratim theksoj se është një program veprimet negative të qeverisjes së majtë gjatë tetë i shkëlqyer, i cili prej disa muajsh, nga anëtarët e viteve të qeverisjes së saj në krye të vendit, pasi KOP-it dhe nën drejtimin e shpirtit krijues e fisnik për të bërë përmbledhjen e regresit të mangësive të liderit të PD zotit Berisha, i është bërë i njohur dhe prapësive të kryera prej tyre do të duhej një mbarë popullit shqiptar gjatë fushatës elektorale si kohë shumë të gjatë, por këtë konkluzion dhe xhevap një program i cili ka në thelb të tij prioritetet më të shkoqur e deklaroi dhe e realizoi më së miri
160 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
verdikti i sovranit me votën e 3 korrikut 2005. Shumica nga numri i votuesve në pakicë, ne në Në këtë kuadër unë desha, të nderuar deputetë, shumicë, opozita në Kuvend shumicë dhe ne në të drejtoj vetëm një pyetje, pasi ju dje vetëm brenda pakicë. Ktheva mendjen dhe thashë të dëgjoj njëherë një ore drejtuat 180. Nga gjithë sa thuhen e këta sikur të kishin përballë opozitën e tyre, komentohen publikisht si veprime abuzive të kryera meqenëse edhe mburren me opozitën e tyre. E bëra prej jush , si ka mundësi zotërinj të nderuar që deri fjalën njëlloj si ato të ish-liderit të opozitës, pastaj e më sot asnjeri prej jush nuk ka pranuar asnjë gabim, zbuta pak dhe tani e keni të zbutur meqenëse keni asnjë shkelje apo abuzim në kryerjen apo në maxhorancë edhe ca nga ish-maxhoranca. moskryerjen e veprimeve tuaja në kuadrin e Zoti Berisha, askush nuk ka patur ndonjëherë përmbushjes së detyrave funksionale në bazë të dyshim se ju mund të ndryshoni. Bile edhe në ligjeve, kur dihet botërisht prej opinionit publik shumë darka konfidenciale , edhe disa nga ata që shqiptar brenda dhe jashtë vendit se niveli i keni në krah atje lart, kanë bindur me fakte për këtë korrupsionit, i krimit të organizuar, i rritjes së gjë edhe ndërkombëtarët. Disa midis jush ende varfërisë dhe i paaftësisë tuaj qeverisëse arriti në besojnë të njëjtën gjë. Ju nuk ndryshoni sepse ju kufijtë e absurdit. Dhe pikërisht kur absurdi arrin në vazhdoni të mbeteni shumë krenar për të mos nivele të patolerueshme, prishet balanca dhe si ndryshuar. Kjo është pika juaj më e fortë. Ju jeni rrjedhojë realizohet rotacioni politik si fenomen i një ballkanas i vërtetë. Megjithatë, meqë ju i paguat dosmosdoshëm në shoqëritë pluraliste. shuma të mëdha një kompanie amerikane dhe mezi Së fundi, gjej rastin për të falenderuar votuesit që qëndruat ca kohë i qetë , disa pranë jush thonin se më kanë votëbesuar si përfaqësues në këtë kuvend ju keni ndryshuar. Disa gazetarë, nga ata që zvarriten dhe në emër të tyre i bëj thirrje përgjegjshmërisë së nga Sheratoni në zyrën tuaj, hapin fjalën se keni secilit deputet për të miratuar programin e paraqitur të filluar të pini edhe pak verë, zakon që e keni mësuar qeverisë si programin më ambicioz për zhvillimin në Francë në kohën e atij merhumit. Gazetari Nano mbarëkombëtar, realizimin e të cilit asnjë mafioz nuk shkoi edhe ca më larg, por askush nuk e besonte, do të mundet ta pengojë të paktën deri në vitin 2012, megjithatë të gjithë thonin se nuk i dihet e mbase me rastin e 100-vjetorit të themelimit të shtetit shqiptar, ndryshon. ku kjo maxhorancë politike, në bazë të vullnetit të popullit Kur dëgjova fjalën tuaj dje në Kuvend, m’u dukët dhe të korrektësisë së saj, do të qëndrojë në krye të njëlloj si më parë dhe të gjithë tani besojnë se ju përmbushjes së misionit të saj historik. Ju falemnderit! nuk mund të ndryshoni përfundimisht. Na erdhi pak Jozefina Topalli - Falemnderit zoti Xhindoli! mirë kur zonja Topalli mori përsipër të jetë avokatja Fjalën e ka zoti Islami, pastaj zoti Rusmajli dhe jonë, ndonëse ne si opozitë kemi vendosur të jemi mbyllen diskutimet siç kemi rënë dakord dhe ndryshe dhe opozita realisht nuk do të kishte nevojë vazhdojmë me kryetarët e grupeve. për avokat. Ne jemi opozitë e mbështetur nga Kastriot Islami - E nderuar zonja kryetare, të maxhoranca popullore. Opozita jonë do të jetë e nderuar kolegë! Fillimisht më duhet të falenderoj fortë e konstruktive, alternative e bashkëpunuese. sinqerisht për mbështetjen konseguente të gjithë Opozita jonë nuk do të shpifë, nuk do të dëmtojë votuesit e mi dhe t’i garantojë se do të vazhdoj të imazhin e vendit , nuk do të pengojë integrimin e kryej me të njëjtën performancë detyrën e deputetit vendit. të kësaj zone me tradita nga më të mirat. Kisha Kurse ju mbrëmë, si një Kryeministër në opozitë, përgatitur një fjalim tjetër para se Kryeministri të çfarë nuk thatë për vendin tonë. Gjithçka thatë ju mbante fjalën në Kuvend. Kisha vendosur të flisja është e tmerrshme për vendin tonë, për shqiptarët. për programin në mënyrë alternative, pra për të dhënë Thjesht si qytetarë të këtij vendi një këshillë : mos kontribut për ta përmirësuar atë. Megjithëse ishte e shkatërroni imazhin e këtij vendi dhe mos u ktheni gati e pamundur, sepse ju e dini që me atë shkruesin prapa në veprimin tuaj. Po të shikoni përpara , ndonjë tuaj keni rregulluar programet tona që ju i keni sharë edhe mund të besoj se keni ndryshuar. Por po të me fjalorin më skandaloz të botës. Por kur dëgjova shikoni prapa, ju dukeni shumë i vjetër dhe ne në hatanë e radhës të Kryeministrit opozitar dhe të një plan opozitar edhe mund të na pëlqente që ju të njëjtat kërcënime, me të njëjtin fyell , me të njëjtën mos ndryshoni. Por për aq pak kohë sa do të jeni vrimë, m’u duk vetja si në Kuvendin e Irakut. Dukej Kryeministër i vendit, kthehu pak nga e ardhmja sikur Kryeministri ishte në opozitë dhe opozita sepse të kaluarën e keni shumë të ngatërruar dhe merrej me ne dhe ne merreshim me programin. ajo vetëm mund t’ju ngatërrojë. Nejse, merreni si të
161 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
doni këtë këshillë edhe po të ecni prapa , nuk ka Kjo Qeveri është Berisho-centrike, programi problem, bile do të ishte më lehtë. është një amalgamë copëzash të demagogjisë Qeveria juaj është tribale në koncept, në frymë elektorale. Askush nuk arrin të kuptojë se çfarë dhe me sa duket e tillë do të jetë edhe në veprimin pjesësh kanë aleatët në program. Programi është i praktik. Nuk e thamë ne . E tha një personalitet gjithi në trajtë dëshirore, programi nuk ka objektiva, joopozitar. Dhe ky është fatkeqësisht realiteti. Kjo detyra dhe veprime konkrete, por ka vetëm llogje është qeveria e Njëshit dhe e 15 yesmen-ëve, kjo elektorale. Programi nuk ka kalendar veprimesh, por është qeveria e Njëshit me disa zero, ndonëse në vetëm deklarata demagogjike. Programi nuk sqaron trajtë absolute jo të gjithë janë zero dhe disa do t’i se me çfarë buxheti do të realizohen dëshirat vlerësojmë sipas meritave e punës, por përpara këtij elektorale, por u bën thirrje votuesve të kujtohen pas lloj njëshi të gjithë duken zero. Kjo varet natyrisht katër vjetësh. Asnjë nga ministrat nuk njeh as nga sjellja e njëshit, por kjo varet edhe nga të gjithë strukturën e ministrisë së tij as misionin e ministrisë, ata që kanë pranuar të rrinë para njëshit, pas asnjë as programin, as objektivat dhe as buxhetin për të lloj kontrate minimalisht morale me të. realizuar objektivat. Por kjo është puna juaj. Kjo qeveri thuhet është Kur të mbarojë 100-ditëshi i sulmit dhe kopiste, e të ardhurve dhe qëndrestarëve, ndonëse shkatërrimeve, asnjë ministër nuk do të marrë vesh ka shumë pak qëndrestarë. Në fakt kjo qeveri është se ku do të jetë. Shkruesit i është dhënë porosi që vetëm e të besuarve dhe besimtarëve, ndonëse ka programi të mos ketë asgjë konkrete, as detyra, as disa që kanë ndryshuar edhe besimin, por jo vetëm afate dhe as fatura, që të mos jetë në gjendje opozita atë politk. Kjo qeveri në kompozim e dëgjim, me të merret më vonë me të. Ky program është metal pak gra, nuk tingëllonte në ansambël as unik edhe për shokun Shu, që nuk ka asnjë detyrë mashkullore. Qeveria juaj rezulton qeveria më e të merret me gjithçka. Thjesht për humor, zoti dobët në këta 15 vjet, në përbërje e kapacitete, Kryeministër, meqë ju e doni shumë opozitën, edhe ndonëse kjo është hera e parë në matematikë që atë që ishit vetë dhe këtë tjetrën, këshillojeni pak njëshit, po t’ia shtosh zerot si para si mbrapa, ndarja shokun Shu që nga inati të mos bëjë ndonjë gjë në e saj del gjithmonë zero. Kjo Qeveri nuk është as çaj. dritë, as hije, as simbiozë e tyre. Kjo Qeveri është Ky program është qëllimisht kaotik dhe i e dobët sepse nuk është as politike dhe as teknike. paqartë. Kjo Qeveri vlerësohet e rrezikshme Ajo është homopolitiko-teknike. Kjo Qeveri është e potencialisht dhe e paparashikueshme në veprime. dobët sepse edhe programin nuk ka qenë në gjendje Një qeveri pa program të qartë është vështirësisht e ta shkruajë vetë, madje as ta perifrazojë. Kjo Qeveri parashikueshme. Një qeverie e paparashikueshme është e dobët se nuk është përfaqësuese në asnjë natyrisht është e rrezikshme, një qeveri që kërkon aspekt, kjo Qeveri është e dobët sepse nga brenda sidomos të krijojë një ministri të tipit Gestapo, është mezi presin të rrëzohet dhe nga jashtë bëjnë sikur në mënyrë të paimagjinueshme e rrezikshme, aq e mbështesin. Kjo Qeveri është e dobët sepse më tepër kur e bëjnë njerëzit e ish-SHIK-ut dhe përbëhet nga persona relativisht të aftë për OJQ, kërkojnë ta drejtojnë pikërisht ata. por jo për OQ, kjo Qeveri është e dobët se ka në Për Ministrinë Gestapo do të sensibilizohet themel moralin e Dushkut, kjo Qeveri është e dobët fuqimisht i gjithë komuniteti ndërkombëtar. Kjo nuk sepse në vend të mbështetjes nga jashtë, do të është përgjegjësi e Ministrit, por Ministri ka deklarohet vetëm: të shohim e të presim këto 6 përgjegjësinë të mos drejtojë Gestapon. Tashmë muaj. Kjo Qeveri është e dobët sepse nuk është as janë të njohura dyshimet e mëdha për këtë gjë. e PD-së, as e së djathtës dhe e askujt, ajo është Zoti Berisha, ju e keni provuar njëherë se ç’do qeveri e njëshit. të thotë të luash me praktikën e faktit të kryer. Këtë Pra, kjo Qeveri, siç do të thoshte një politikan i radhë fakti nuk është jashtë dhe nuk do të pritet as vjetër, që edhe ky rri te Sheratoni, ka lind e dekun e 9 muaj që ta kuptoni këtë gjë. Një qeveri që kërkon ka mbaru pa fillu. të shkatërrojë administratën është e frikshme, një Ju do ta miratoni me kartonat e këtij Kuvendi, qeveri që centralizon të gjitha fondet vetëm në një me legjitimitet të cunguar, me kartona e mandate ministër është lehtësisht e korruptueshme, një qeveri të manipuluara, me mandatet e Dushkut. Kjo është që nuk parashikon në program asnjë buxhet është arsyeja që kjo është Qeveri e dobët, një Qeveri prej në koncept e praktikë piramidale, një qeveri e letre të bërë me dru Dushku. druajtur organ-doktor është vetëm qeveri krize, një
162 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
qeveri që nxin imazhin e vendit të vet është anti- punë të mbarë dhe thanë se do të votonin kundër. I integruese dhe një qeveri që nuk integron, është falënderojmë që na uruan punë të mbarë. jointegruese. Dëgjuam ata pak deputetë të opozitës që dhanë Kjo Qeveri është jetëshkurtër, kjo Qeveri ka në sugjerime konstruktive për punën e Qeverisë sonë. themel termin anti, është vetëm 100-ditore. Kjo Ministrat tanë i mbajtën shënim, i falënderojmë për Qeveri nuk pohon e ndërton, por vetëm shkatërron, sugjerimet konstuktive të tyre. Dëgjuam ata kjo Qeveri do të fillojë të shkrijë në mes të dimrit, deputetët të opozitës që edhe pse do të votojnë atë do ta shkrijnë kryesisht nga brenda flakët e kundër, na thanë që do të na monitorojnë rreptë. U Dushkut dhe xhelozitë. Kjo Qeveri është pjesërisht urojmë nga ana jonë punë të mbarë! Dëgjuam edhe e korruptuar dhe potencialisht krejtësisht e grupin e madh brenda opozitës që pati fjalime të korruptueshme. mbushura me vrer. Të shkretët ata për vrerin që Kjo Qeveri do të miratohet nga një Kuvend me mbajnë brenda! Do t’u prishet ena. Nuk u urojmë legjitimitet të së shkuarës, kjo Qeveri ka në përbërje dot shërim. ministra që janë marrë me manipulimin e zgjedhjeve, Unë do të ndalem në fjalën timë në çështjen kjo Qeveri ka në përbërje jo thjesht pronarë motelesh, thelbësore të kësaj seance, në votimin pro ose por edhe mjaft të tjerë që nuk i kanë bërë ende kundër Qeverisë, sepse në kor, pothuajse në kor, publike. Kjo Qeveri ka në përbërje ministra me nga opozita erdhi deklarimi për votimin kundër konflikt interesi, kjo Qeveri thuhet se ka në përbërje Qeverisë. Mendoj se meriton vëmendje. Do të ministra që kanë hije të errëta në dosjet e tyre. ndalem duke iu referuar programit të Qeverisë. Duke e mbyllur do të kërkoja dhe shpresoja që Në programin e Qeverisë thuhet se objektivi ju të ndryshonit. themelor i saj është zhvillimi i gjithanshëm, i shpejtë Si institucion, pavarësisht se jemi me legjitimitet dhe i qëndrueshëm, si dhe integrimi europian dhe të cunguar, do t’ju monitorojmë. Përgjegjësia euroatlantik i vendit. Nga leximi i programit kuptohet kryesore po projektohet nga brenda, nga disa që ju menjëherë se këtij qëllimi i shërbejnë të gjitha rrinë pranë zoti Berisha, ca ju thonë “Rroftë njëshi”, platformat dhe strategjitë që ky program përvijon, ca të tjerë thonë “Poshtë njëshi”. Ka edhe ca që për secilën fushë të veprimit qeveritar. Pa diskutim mezi presin të bëhen qoftë edhe zero. Këto i thonë që objektivi themelor politik i Qeverisë është i edhe në kafenenë e Kuvendit dhe ti i njeh mirë këto mirëpritur për të gjithë shqiptarët, prandaj punë. Më falni zoti Berisha që tani t’u drejtova me personalisht e gjej të vështirë të justifikoj ti, thjesht konfidencialisht, për të mirën tuaj, por kundërvënien e opozitës ndaj tij dhe programit në kryesisht të vendit tim. Paç shëndet sepse për të tërësi, por ja që opozita është e vendosur të votojë tjerat horoskopi thotë që nuk i ke dhe aq mirë. kundër Qeverisë dhe programit të paraqitur. Falemnderit! Taktika politike në vetvete nuk ka të sharë. Jozefina Topalli – Zoti Islami, jua përsëris edhe Opozita si rregull voton kundër votëbesimit të njëherë, ka një nen 65/2 që nuk lejon që deputeti në Qeverisë, edhe kur nuk ka motive për ta bërë këtë, fjalën e tij të fyejë asnjë njeri. Ju lutem ta keni por nuk shpjegoj dot mllefin dhe energjinë mohuese, parasysh për herë të tjera. penguese, denigruese, me të cilën shoqërohet ky Fjalën e ka zoti Rusmajli. qëndrim. Nuk është faji as i maxhorancës, as i Ilir Rusmajli – E nderuar zonja Kryetare, të Qeverisë së saj pse socialistët humbën në zgjedhje. nderuar deputetë! Socialistët i humbën zgjedhjet sepse populli shqiptar Kisha përgatitur një fjalim tjetër, por e ndryshova nuk i donte më ata në pushtet, sepse populli shqiptar kur parafolësi ndryshoi fjalimin e tij. donte ndryshimin, donte çrrënjosjen e të këqijave Siç ishte paralajmëruar, sot kishim përpara një që na u rrënjosën në jetën tonë këta tetë vjet. Për maratonë. Besoj se atyre që na kanë ndjekur u ka verdiktin e popullit nuk mbahet mëri, nuk nxirret inat. vlejtur. Uroj që t’u ketë vlejtur. Kjo maratonë filloi me Sa më shumë ta kuptojë këtë aq më shpejt opozita një taktikë zvarritjeje, pse jo, sabotimi të dështuar ka mundësinë të dalë nga qerthulli i qarjeve në të mirën e atyre që na kanë ndjekur. Megjithatë, qesharake për manipulim, për vjedhje, dhunë. Dhunë nga ky pozicion, nga fundi i pashmangshëm i nga kush? Nga partitë e opozitës së atëhershme maratonës, është më kollaj të nxirren disa që armën e vetme kishin përkushtimin e tyre ndaj konkuzione për zhvillimet e saj. Ne dëgjuam me shqiptarëve, shpirtin e sakrificës për interesat vëmendje ata dy deputetë të opozitës që na uruan kombëtare, gatishmërinë për t’i shërbyer vendit sipas
163 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
këtij programi politik, që po i paraqitet sot Kuvendit bashkëpunuar në këtë lëmë me Qeverinë? Këtë ta dhe që përpara se të vinte në Kuvend, u miratua gjejnë vetë. Por nuk mund të mos thuhet se të nga shqiptarët në zgjedhjet e 3 korrikut? paktën në këtë rast vota e tyre kundër është votë Një program qeverisës, fitues në zgjedhje, kundër vetvetes. nderohet e respektohet me të gjitha atributet që i Taktikat politike, si rregull, e bëjnë opozitën të takojnë fitimtarit, prandaj them që socialistët nuk votojë kundër votbesimit të Qeverisë. Po pse të mos do të bënin sakrilegj nëse do të votonin edhe ata të shfrytëzojnë situatën specifike brendapartiake të pro programit. Por arsyet pse socialistët do të duhej këtyre ditëve deputetët socialistë e të instalojnë të votonin pro programit janë më shumë se kaq. Ky një model tjetër mendimi e veprimi ? Kryetari i program ka në themel një sërë angazhimesh dorëhequr është larguar me pushime të gjata. serioze, të cilat janë melhemi i vetëm për shërimin Proteza që do të zëvendësojë atë deri sa ai të e plagëve të këtij vendi. Ky program synon luftë pa kthehet nuk është gjetur akoma. Të gjithë deputetët kompromis kundër korrupsionit mbytës, krimit të e PS-së kanë rastin të veprojnë jo sipas disiplinës organizuar, monopoleve dhe rrënimit ekonomik, partiake, por sipas vetdijes së tyre. Kanë rastin të varfërisë dhe varfërimit. kapërcejnë xhelatin që rri këmbëkryq brenda tyre e Të ngrihesh kundër tij do të thotë të mos duash t’i bëjnë thirrje patriotizmit, ndershmërisë, ndjenjës shërimin për vendin tënd, për popullin tënd. Fakti së detyrës të parlamentarit e të ndryshojnë zakon. që një pjesë e madhe e këtyre plagëve janë Në këtë kohë ndryshimi vota pro Qeverisë dhe shkaktuar nga Qeveria apo qeveritë tuaja, është programit të saj, ju afron me kohën. Prandaj mos një arsye më shumë për t’i thënë ndal së keqes e hezitoni, votoni pro Qeverisë. për të miratuar programin e shërimit që po paraqet Falemnderit! Qeveria e re. Është motiv për t’u ndarë nga e keqja, Jozefina Topalli – Falemnderit, zoti Rusmajli! është një arsye më shumë për ta përdorur betejën Fillojmë diskutimet sipas grupeve. e re kundër korrupsionit, konfliktit të interesave dhe Grupi i parë është Grupi Qendra Demokrate. bartësve të tyre, krimit të organizuar dhe lidhjeve Zoti Vangjel Dule e ka harxhuar kohën. të tij me politikën, si një shans i mirëfilltë, si një Grupi i dytë është Grupi Parlamentar i Partisë rast që nuk duhet humbur për një proces real Agrare Ambientaliste. Fjalën e ka zoti Ymer Tola. vetpastrimi. Ditën kur e keqja ndjen rrezikun e Ilir Rusmajli – Nuk është e vërtetë që kam goditjes, katarsisi ka shansin e vet të suksesit. përmendur emrin e zotit Hysa. Unë kam folur për Qeveria ofron goditjen, katarsisin duhet ta bëni vetë. një personazh me emrin Çim 97. Po të doni, jua Unë përsëri nuk harroj që taktikat politike si shpjegoj privatisht. rregull e bëjnë opozitën të votojë kundër votbesimit Ndriçim Hysa – Respekt për origjinën e të Qeverisë, por nëse arsyet e mësipërme, të cilat replikuesit, por nëse ti je në ditën e dytë të Kuvendit, burojnë nga një moral i shëndoshë politik, nuk e unë jam në mandatin e katërt. Nëse ju doni që ne të bindin opozitën që të paktën këtë herë të veprojë mos ju kritojmë dhe të na mbyllni gojën duke na ndryshe, a nuk ka ndonjë interes të drejtpërdrejtë kërcënuar, ju them se ylli juaj nuk do të ndriçojë opozita që të kërkojë miratimin dhe zbatimin e këtij shumë gjatë, pasi edhe vetë kolegët tuaj nuk janë programi? dakord. Jemi në demokraci dhe nuk jemi në Ky program përmban angazhime të cilat i komunizëm. shërbejnë drejtpërdrejt opozitës, janë në të mirën e Falemnderit! saj. Zgjedhjet e lira dhe të ndershme për herë të Jozefina Topalli – Falemnderit, zoti Hysa! parë ankorohen në një program qeverie si themel i Fjalën e ka zoti Tola. programit të saj për konsolidimin e sistemit të Ymer Tola – E nderuar zonja Kryetare, të demokracisë. Përvoja jonë e hidhur, vuajtja dhe nderuar kolegë deputetë! nëpërkëmbja që na është bërë vite më radhë, na Dëshiroj të shpreh që në fillim se programi i kanë çuar te ky angazhim. Çfarë e shtyn opozitën Qeverisë që na u paraqit është i guximshëm dhe të ngrihet kundër tij? Fakti që në kulturën e saj përmbante në mënyrë të përmbledhur ato gjëra për politike nuk futet nocioni i zgjedhjeve të lira e të të cilat vendi ynë ka nevojë dhe që duhet të bëjë një ndershme, fakti se ajo konsideron se në këtë vend qeverisje e denjë, siç janë prioritetet e zhvillimit me është arritur stadi i paqortueshmërisë apo frika se politikat mbështetëse, konsolidimi i sistemit nuk ka kapacitetet, gatishmërinë, vullnetin për të demokratik dhe garantimi i të drejtave themelore të
164 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
njeriut, përmirësimi i sistemit zgjedhor, zhvillimi i dhe shërbime të tjera të mekanizuara janë më të shpejtë dhe i qëndrueshëm ekonomik e njerëzor, lartat në rajon dhe zënë 50 deri në 70% të kostos së natyra sociale e shtetit, lufta kundër korrupsionit prodhimit. dhe qeverisja me duar të pastra, integrimi europian e.Mungesa e infrastrukturës së tregut, pikat e dhe euroatlantik i vendit. Të gjitha këto, të cilat për grumbullimit, manipulimit e ruajtjes së prodhimeve. t’u realizuar duan një angazhim tepër të madh të Kjo ka bërë që prodhimi i fermerit të zhvlerësohet Qeverisë, më bëjnë të deklaroj votën time e të sidomos në kohë piku, kur shpesh çmimi i shitjes Grupit Parlamentar të Partisë Agrare Ambientaliste shkon nën koston e prodhimit, ku prodhuesi me pro programit dhe pro kabinetit qeveritar. konsumatorin marrin çmime me diferencë 5-7 herë. Diskutimin tim do ta përqëndroj në zhvillimin e Jemi i vetmi vend në rajon që nuk kemi megamarkete integruar rural dhe atij bujqësor në veçanti, sektor i bujqësorë. Ka mungesa të theksuara të cili, për hir të së vërtetës, ka probleme dhe ka nevojë informacionit, etj. për ndërhyrje. Është sektor që në këtë Parlament f. Aftësia ujitëse është e kufizuar dhe ka ka sjellë mbi 50% të numrit të deputetëve, ku jeton probleme të mëdha me erozionin e përmbytjet nga mbi 50% e popullsisë, një pjesë e madhe e saj me lumenjtë e përrenjtë në të gjithë vendin. më pak se një dollarë për frymë në ditë, sidomos g.Importimi i shumë produkteve bujqësore e ajo në zonat malore e kodrinore të vendit dhe që jep blektorale nga disa vende kur prodhimi mbi 25% të GDP-së e nuk merr as 10% të saj. subvencionohet nga shteti, ka vendosur fermerët tanë Tipi i bujqësisë tradicionale që është predikuar në kushte të pabarabarta. deri tani, i bazuar në faktorë të brendshëm të vetë gj.Mungesa e politikave për sitimulimin e turizmit fermerit, i ka ezauruar plotësisht mundësitë e veta rural e familjar si një masë e domosdoshme për të për të pasur një prodhim në rritje, të harmonizuar rritur efikasitetin e prodhimeve tona, pasi ekzistojnë me faktorët e tjerë strategjikë si turizmi, tregtia e kushtet dhe kjo është një domosdoshmëri për kalimin lirë me rajonin, etj. e situtatës ku ndodhemi në nivelin e varfërisë. In- Ne duhet të ishim futur me kohë në tipin e dustria ushqimore është në nivele shumë të ulëta. bujqësisë konvencionale, me kultura intensive dhe Ne sot po përpunojmë vetëm 5-10% të prodhimeve karakteristike për vendet me pak tokë e me kushte tona ushqimore nga mbi 50% që përpunojnë vendet mesdhetare, në të njëjtën mbështetje e rrugë që kanë e rajonit përreth vendit tonë. hyrë vendet e rajonit për të rritur konkurrueshmërinë i. Ka probleme të mëdha me sigurinë ushqimore e prodhimeve tona, ritmet e rritjes së ekonomisë, dhe në luftimin e sëmundjeve banale, si plasja, për të siguruar një perspektivë të sigurtë rritjeje që bruceloza e turbekulozi, si një pengesë e madhe bazohet mbi prodhimin intensiv, për të rritur të për konkurrim e garanci. ardhurat, sidomos në atë zona që konsiderohen Vende në rajon si Maqedonia, Kroacia etj., me shumë të varfëra. madhësi të përafërt e kushte më të vështira se Duke mos mohuar investimet e bëra vitet e fundit, Shqipëria, mbështesin bujqësinë direkt mbi 5% dhe sidomos në fushën e ujitjes e kullimit, problemet mbi dy herë më shumë indirekt, duke u mbështetur kryesore që kanë penguar zhvillimin mendoj se kanë në kultura intensive si fruta, perime e patate dhe qenë: prodhime blektorale, përpunojnë mbi 50%, a.Madhësia e vogël e fermës dhe fragmentarizimi eksportojnë 50-60% të produkteve të freskëta e të i tokës si një fenomen shumë pengues, nuk është përpunuara, kanë politika për mbështetjen e shoqëruar me masa për mbështetjen e stimulimin e agroturizmit, japin kredi të buta për fermerët kur ne kooperimit të prodhimit, të kulturave intensive. Është kemi bërë shumë pak në këto drejtime e kemi zvarritur përfundimi i regjistrimit të tokës, si dhe nënshkruar 7 marrëveshje të tregtisë së lirë me vazhdohet me ndërtime pa leje, jo vetëm në afërsi të rajonin, duke treguar qartë se prodhuesit tanë janë qyteteve, por një masakër e madhe po bëhet edhe në disavantazh. në zonat rurale. Nga çfarë dëgjuam, këto përfshihen në programin b.Shkalla të ulët e mekanizimit dhe kimizimit. e Qeverisë që na u paraqit. Unë mendoj se do të c.Mungesa e kredive dhe kapitali i vogël në nivel ketë një vëmendje e avancim në planifikimin e ferme. zgjidhjen e këtyre problemeve. Kemi bindjen se do d.Çmimet e blerjes së imputeve, farave, fidanave, të ketë në Buxhetin e Shtetit raporte më favorizuese plehrave minerale, pesticideve, ato të punimit të tokës për këtë sektor të rëndësishëm jetik të vendit. Për
165 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
të vërtetuar këtë, do të citoj diçka nga programi: instrumentit të zbatimit të tij, sepse nëse ka diçka “Fushat prioritare që do të mundësojnë një zhvillim që ndryshon në mënyrë të qartë nga qeveritë të shpejtë do të jenë turizmi, bujqësia, agroindustria paraardhëse, është pikërisht struktura e qeverisë dhe eksportet”. së re. Kjo jo vetëm për reduktimin e numrit të Programi i Partisë Agrare Ambientaliste në këto ministrive, por dhe për kombinimin e sektorëve fusha ka qenë dhe është i plotë e i studiuar deri në jotradicionalë në ministri, të karakterit në dukje detaje. Gjatë qeverisjes së kaluar, kemi bërë vërejtje hibrid. të vazhdueshme, por nuk kemi pasur asnjë mundësi Mendoj se duhet të ishte shpjeguar në program për më tej. Siç është bërë tashmë e njohur, në rikrijimi i Ministrisë së Brendshme, jo vetëm në marrëveshjen e nënshkruar është bërë e mundur që mekanizmin e vënies në binom të rendit publik dhe bujqësia, zhvillimi i qëndrueshëm moral, për herë të pushtetit lokal prej pasojave që mund të ketë parë do të jenë prioritet i një qeverie dhe siç e prioriteti në luftën kundër krimit, ndaj problemeve dëgjuam në paraqitjen e programit janë përfshirë në ende të pazgjidhura dhe shumë të fokusuara në mënyrë të plotë, prandaj dhe ne kemi besim se ato program të decentralizimit dhe të autonomisë lokale. që kemi premtuar në fushatën tonë elektorale, do Në këtë kuptim, shpreh bindjen se ky bashkim, të kemi mundësi t’i realizojmë. që është një perspektivë e së ardhmes sipas Duke arritur në këto përfundime, edhe njëherë modeleve europiane, është i parakohshëm dhe do deklaroj votën time dhe të përfaqësuesve të Grupit të ndikojë negativisht në reformën në proces të Parlamentar të Partisë Agrare Ambientaliste pro pushtetit vendor. Unë shpresoj që kjo të mos programit dhe kabinetit qeveritar. rëndohet me bashkimin në të njëjtën ministri edhe Falemnderit! të SHISH-it që do të përbënte një shkelje të statusit Jozefina Topalli – Falemnderit, zoti Tola! kushtetues të këtij institucioni dhe do të rrënonte Fjalën e ka zoti Neritan Ceka në emër të Grupit tërë punën e bërë me me konsensusin e plotë të të Parlamentar Qendra Liberal- Demokrate. gjitha forcave politike dhe të partnerëve euroatlantikë Neritan Ceka – E nderuar zonja Kryetare e për të krijuar një shërbim të fshehtë profesional, Kuvendit, të nderuar kolegë! efikas dhe autonom në punën e tij. Në emër të Aleancës Demokratike dua të shpreh E njëjta gjë mund të thuhet edhe për bashkimin vlerësimet për programin e qeverisë së re, për të e kulturës me turizimin në një ministri, që duket cilat dua të them që në fillim se janë përgjithësisht qartë se do të dominohet nga problemet e turizimit pozitive deri në masën “ Tepër i bukur për të qenë i duke vazhduar në traditën e vendosjes prapa listës vërtetë”. Nuk ka dyshim se është një program i të kulturës kombëtare, që është në radhë të parë punuar nga një grup ekspertësh, veçanërisht në kultura e krijuar dhe e zhvilluar çdo ditë nga elita, të fushën e ekonomisë dhe paraqitet si një vazhdim i cilat që prej vitesh nuk shohin në krye të kësaj pistave kryesore në të cilat ka ecur shoqëria ministrie njerëzit e tyre. shqiptare në vitet e fundit. Ende më kaotik është kombinimi i mjedisit me Gjithashtu, duhet të vlerësoj pozitivisht edhe pyjet dhe administrimin e ujërave, i vendosur në elementin e energjisë që e bën të matshëm pozicionin fundor të Qeverisë. Një Ministri Mjedisi realizimin e këtij programi në objektivat e 100 ditëve është parimisht një dikaster horizontal, i cili do të të para, si dhe të vitit të parë të qeverisjes. bëjë oponencën në të gjitha veprimet e ministrive të Duke u bashkuar në një pjesë të mirë me vërejtjet tjera, të cilat mund të rrezikojnë ndotjen e ambientit, kompetente që bëri zoti Malaj, do të dëshiroja që si rrjedhim ajo nuk mund të jetë njëkohësisht edhe ky program të zbatohej në të gjitha ato pika ku ai menaxhuese e pasurive më të rrezikuara nga ndotja sjellë progres, prosperitet dhe integrim europian. Nga dhe shkatërrimi, siç janë ujërat, pyjet dhe kullotat. ana tjetër, si deputet i opozitës, kam për detyrë të Tani po bëj disa vërejtje për programin. bëj oponencën e këtij programi, por edhe të Si një deputet që kam punuar për dy legjislatura bashkëpunoj gjatë veprimtarisë parlamentare, së me problemet e rendit publik, mund t’ju them se bashku me kolegët e mi, në të gjitha aspektet e pjesa për rendin është më e përcipta e të gjithë programit që përputhen me programin tonë programit. Konstatova me habi se e vetmja reformë liberaldemokrat. që propozohet është integrimi i policisë kufitare me Së pari, duket qartë se programit i mungon një policinë e rendit, diçka që do të jetë thellësisht e pjesë shumë e rëndësishme që është shpjegimi i gabuar të bëhet një reformë për kontrollin e integruar
166 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
të kufijve së bashku me partnerët tanë Aleanca Demokratike ka mbështetur dhe do të ndërkombëtarë. Përkundrazi e konsideroj si një vazhdojë të mbështesë çdo veprim konkret që merret reformë të plotë, kompetente dhe bashkëkohore kundër korrupsionit, por ne nuk mund të bashkohemi reformën në sistemin fiskal, që parashikon unifikimin me veprime hipokrite, siç është dorëheqja nga e administratës fiskale, lehtësinë e shërbimeve, imuniteti parlamentar dhe mbrojtja ligjore e deputetit. krijimin e tribunalit tatimor, vetëdeklarimin etj. Ulja Nëse ka diçka që mund të na nderojë, nuk janë e tatimeve për biznesin e vogël e të mesëm, ndonëse nismat bolshevike leifeniste, por angazhimi për një e reduktuar, në krahasim me premtimet elektorale, solidaritet më të madh midis klasës politike për të si dhe inkurajimi i hapjeve të vendeve të reja të punës hequr dorë përfundimisht nga praktika e përbaltjes nëpërmjet politikave nxitëse fiskale, përbën, së njëri-tjetrit, e cila, në fund të fundit, na zhvlerëson gjithashtu, një element të rëndësishëm refomator. të gjithë bashkë përpara popullit, duke ulur besimin Shpresojmë që kjo politikë të mos dekurajohet nga e tij te politika dhe sistemi demokratik në përgjithësi. rënia e përkohshme e të ardhurave fiskale dhe as të Gjithashtu shpresoj të jetë një harresë e rastit mos degradojë në zbatimin e saj nga nëpunës mungesa e Universitetit të Beratit dhe Universitetit militantë, inkompetentë dhe të korruptuar. të Fierit në programin qeveritar. Të mos vritet Mendoj, gjithashtu, se reforma fiskale duhet shpresa e disa qindra studentëve, që shikojnë te të shkojë paralelisht me reformën e sistemit të këto një mundësi për të ardhmen e tyre dhe sigurimeve shoqërore dhe atë shëndetësore. Për intelektualëve të Beratit dhe Fierit për të pasur edhe fat të keq të gjitha qeverisjet e deritanishme kanë ata një mundësi për zhvillimet e tyre intelektuale. kontribuar në krijimin e një kategorie pa masë Duke përfunduar duhet të deklaroj se Aleanca punonjësish, të cilët prej vitesh punojnë në të zezë Demokratike e sheh veten si pjesë konsekuente të dhe akumulojnë mijëra vite të pasiguruara, të cilat opozitës dhe e konsideron si pjesë të kësaj do të përbëjnë një problem të madh social dhe konsekuence shprehjen e votës kundër. njerëzor në të ardhmen, prandaj unë nuk e kuptoj Jozefina Topalli - Zotërinj deputetë, përse nuk futen në 100 ditët e para apo të paktën Para se të vazhdojmë me grupin tjetër në vitin e parë të qeverisjes, por lihet për në parlamentar, teknika më njofton të bëjmë 5 minuta kalendat greke zbatimi i kësaj reforme. pushim se ka problem sistemi elektronik. Një qeveri e drejtuar nga një mjek duhet së paku të kishte guximin e futjes së menjëhershme dhe të * * * plotë të spitaleve dhe shërbimit shëndetësor në skemën e sigurimeve shëndetësore. Jozefina Topalli - Të nderuar deputetë, rifillojmë Ne mbështesim vendosmërinë për t’i dhënë fund seancën. kaosit urban, si një finalizim të një procesi të filluar Në emër të Grupit Parlamentar Reformator- nga Qeveria Majko e vitit 1998 dhe nga Bashkia e Demokristian, e ka fjalën zoti Nard Ndoka. Tiranës. Njëkohësisht ne shprehim rezerva të mëdha Nard Ndoka - E nderuar Kryetare, për programin e legalizimit të banesave në zonat Të nderuar deputetë, periferike brenda një kohe shumë të shkurtër me Qeveria e re e Koalicionit të Qendrës së Djathtë një kosto shumë të lartë buxhetore. Duket sikur që do të votëbesohet sot, ka përpara shumë sfida Qeveria merr rolin e plakut të Vitit të Ri, ku të vërteta, thuajse në të gjithë sektorët e jetës së shpërndan pothuajse falas parcelat e pushtuara mbi vendit. Pas 8 vjetësh të qeverisjes së Partisë tokën e pronarëve privatë ose të shtetit, sepse Socialiste, problemet me te cilat do të përballet Qeveria duhet të kompesojë, sigurisht kësaj radhe Qeveria e re janë të shumta, të rënda dhe të gjitha me çmimin e tregut, pronarët e vjetër dhe të prioritare. shpronësojë në mënyrë arbitrare shtetin. Së fundi Qeverisja e socialistëve shënoi një aktivitet duhet të kompensojë pronarët e sapokrijuar, përsëri frenetik këto tetë javët e fundit, aq sa nuk ka treguar me çmimin e tregut, për të gjitha prishjet dhe krijimin gjatë tetë vjetëve që shkuan. Ky fakt shqetësues të e hapësirave publike e të infrastrukturës. bën të mendosh për mënyrën dhe filozofinë Përderisa nuk paraqiten këtu as modalitet dhe qeverisëse të Partisë Socialiste dhe aleateve të saj. as kostoja e këtij aksioni me goditje të përqendruar, Për më tepër ky fakt tregon se ata që kanë ne e konsiderojmë atë si një aventurë qeverisur vuajnë nga mungesa e përgjegjësisë antikushtetuese. personale, e përgjegjësisë kundrejt vetes dhe vendit.
167 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
Mënyra se si u sollën me arsimin, licencat e Përçimi i filozofisë “nanoiste” në mënyrën dhëna pa kriter në Ministrinë e Mjedisit, licencat e qeverisëse këta dy vjetët e fundit ka qenë efikas noterëve nga Ministria e Drejtësisë, lejet për dhe rentabël për ata që e praktikuan. Është fakt që aktivitete dhënë militantëve, emërimet urgjente në pasuesit e tij demonstronin thuajse në të gjitha administratën publike, marrja e vendimeve shumë rrethanat të njëjtën mendësi, të njëjtën sjellje, të të rëndësishme pikërisht në çastin kur dorëzonin njëjtin vokabolar dhe sigurisht të njëjtën pushtetin, e shumë të tjera si këto janë simptomat papërgjegjshmëri dhe qëndrim abuzues ndaj pronës me të dukshme të kësaj filozofie. dhe interesave publikë. Unë mendoj se sfida më e madhe e kësaj Kjo frymë e qeverisjes ka qenë karakteristike Qeverie nuk do të jetë thjesht procesi i reformave të për tetëvjeçarin socialist, por kulmoi sidomos vitet nevojshme dhe urgjente. Nuk dua të sfidoj kërrkënd e fundit. Rrjedhojat janë si më poshtë: me këto fjalë. Sigurisht çdo Qeveri që votëbesohet a.Një sektor shëndetësor ku propabiliteti për t’u jo vetëm në Shqipëri, por kudo, pavarësisht momentit sëmurur është më i madh sesa për t’u shëruar! Asnjë kohor kur ajo votëbesohet, gjithmonë shpall si reformë këta tetë vjet, korrupsion galopant dhe prioritet të punës së saj reformat. metoda menaxhimi sovjetike dhe super të Dhe Qeveria Berisha nuk mund të bëjë përjashtim centralizuara; nga ky rregull, për sa kohë është në thelbin dhe b.Arsim i dobët, inefikas, prapambetje dhe di- misionin e çdo qeverisjeje të ndryshojë për mirë ploma pa vlerë. Mësues dhe pedagogë të pakënaqur; vendin e saj, të sjellë më shumë begati dhe rrjedhje masive e trurit dhe kthimi i shkollave dhe mirëqenie, drejtësi sociale dhe shanse të barabarta. universiteteve në biznes personal. Kulturë që nxit Ajo çka Kryeministri i ri duhet të ndiejë thuajse stanjacionin, paaftësinë dhe mitmarrjen. Asnjë refomë urgjente, është përçimi i një kulture të re në sinjifikante këta tetë vjet; administratë, në qeverisje dhe në moralin politik dhe c.Financat. Sot ne vazhdojmë që 1/2 e të personal të ministrave dhe zëvendësve të tyre. Sfida ardhurave tona t’i vjelim në dogana, pavarësisht se më e madhe e zotit Berisha do të jetë transformimi Banka Botërore dhe FMN-ja kërkonin një zhvendosje i administratës së sotme të fokusuar te vetvetja dhe graduale të kësaj përqindjeje drejt sektorit të te beneficat personale, në një administratë efikase tatimeve. Doganat janë vendet ku arrihet pasurimi i pa militantë, pa ndikime politike dhe shumë shpejtë, ku kultura është përgjithësisht ajo e vjedhjes profesionale. dhe e abuzimit. Ndërsa organet tatimore janë bërë Ai duhet të sigurojë që ministrat e tij të mos pre e miqve të ish-Kryeministrit dhe përçojnë pasurim kenë konflikte interesash, të mos kenë biznese apo të shpejtë dhe sigurisht korrupsion galopant. Kultura interesa financiarë që interferojnë me qeverisjen dhe e këtij sektori është arbitrariteti në marrëdhëniet me vendimmarrjen e tyre. Zoti Berisha lipset të kërkojë biznesin vendas, gjobëvënie për ata që nuk nga të gjithë anëtarët e kabinetit të tij përgjegjësi “nënshtrohen” etj. individuale, politike, aksione të matura dhe ndërhyrje d.Ekonomia. Ndoshta në ditën më të pashpresë imediate në ata sektorë ku krimi i organizuar, për biznesin e vogël e të mesëm. Sot shumë prej interesat politikë të ish-qeveritarëve socialistë kanë këtyre pronarëve janë për dilemën e mbylljes së sjellë varfëri, mungesë hapësirash dhe mungesë aktivitetit të tyre, sepse monopolet nga njëra anë drejtësie. dhe barra e rëndë fiskale-administrative kanë bërë Zoti Berisha duhet të ngrejë një sistem të fortë të vetën. të monitorimit të punës dhe performancës së e.Bujqësia që jep 23 për qind në PBB-në e kabinetit të tij, një sistem i cili në vetvete duhet të vendit. Prapambetje e thellë, reforma të mbetura në jetë transparent për opinionin publik dhe qytetarët. tentativë, ngastra jorentabël, toka që mbillen vetëm Kjo është ndoshta një mënyrë e mirë për të filluar me bar, asnjë kredi, asnjë lehtësi apo subvencion, e rikuperuar besimin e humbur nga qytetarët te ndërsa produktet e importit po çojnë në falimentim politika dhe politikanët. edhe fermerët e fundit. Në tetë vjet asnjë reformë Si do të mund të shndërrohen institucionet sinjifikante, përveç disa premtimeve elektorale. “bunker” të ish- qeveritarëve socialistë në institucione Unë mund të vazhdoj pa fund listën e “të hapura”, në shërbim të qytetarit? Ky është misioni problemeve, të vështirësive të gjendjeve të pashpresa i vërtetë i Kryeministrit dhe unë shpreh bindjen se në sektorë të tjerë të vendit. Është mëse e ai do të ketë sukses të merituar. kuptueshme që gama më e madhe e këtyre
168 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
problemeve vjen si trashëgimi normale e mungesës Parlamentar të Partisë Socialdemokrate. së reformave, të atyre reformave që Kyeministri Skënder Gjinushi - Zonja Kryetare, Berisha i përmendi saktë në programin e Qeverisë Të nderuar deputetë, së tij. Sot kërkohet të jepet votëbesimi një kabineti Por një vështrim më i thellë në psenë e kësaj qeveritar që nuk përfaqëson shumicën e votës së gjendjeje tregon qartë se strategjitë për reforma në popullit, që nuk ka një shumicë reale kushtetuese letër nuk është se kanë munguar. Në çdo sirtar këtu në Kuvend të përbërë nga disa ish-ministra të ministri do të gjeni boll nga ato. Nuk është se ka keqpërdorur a ministra të rinj të eksperimentuar nga munguar, gjithashtu, konsulenca dhe ndihma bujare Kryeministri pretendues, që paraqet një program e ndërkombëtarëve në çdo sektor të rëndësishëm katër-vjeçar të karakterizuar nga premtimet të jetës së vendit. Por atëherë çfarë? Përse ka kaq demagogjike dhe spekulative, në të cilin qysh me shumë probleme, përse vendi vuan akoma?! premtimin themelor që me Partinë Demokratike Në një zhvillim normal të Shqipërisë, pas 15 Shqipëria do të bëhet anëtare e BE-së në vitin 2010 vjetësh tranzicion, problematika që parashtroi zëvendësohet me togëfjalëshin “në një kohë sa më Kryeministri duhej të ishte e një lloji tjetër. Por, siç të shpejtë”, si dhe programin 100-ditor atë të 100 thashë edhe më sipër, mungoi kultura e punës nga ditëve të qametit që na presin deri në Vitin e Ri, i socialistët, kultura e përgjegjësisë personale ndaj mbushur me deklarata dhe premtime, të drejtuar vetes dhe vendit, mungoi qoftë edhe thërrmija më e nga njeriu më i papërshtatshëm dhe më i dështuar vogël e ndërgjegjes, mungoi bonsensi dhe aftësia në politikë për shkak të paaftësive të tij qeverisëse. primare e një humani. Kënaqësia e ndërtimit të një Pra, nga ne kërkohet të votëbesohet një kabinet diçkaje pozitive, të një diçkaje që të mund t’u lihet ilegjitim për herë të parë në këtë tranzicion, pasi në trashëgim edhe të të tjerëve, në emër të së mirës demokraci drejton shumica, ndërkohë që kjo Qeveri dhe zhvillimit të vendit. nuk është votuar as nga 42 për qind e shqiptarëve, Nuk dua të them se kudo ish-qeveritarët janë çka do të thotë as 20 për qind e shqiptarëve. Pra sjellë në këtë mënyrë, por dua të them se filozofia e vota e 3 korrikut shpreh dëshirën plebishitare të punës së induktuar nga ish-Kryeministri te njerëzit shumicës së popullit për pastrimin përfundimtar të e tij i zhveftësoi për fat të keq edhe ato pak përpjekje politikës nga shkaktarët kryesorë të krizave në vend, pozitive të dikujt. për largimin e atyre që e bënë këtë tranzicion të Prandaj mendoj se sfida e vërtetë e zotit Berisha stërmundimshëm, qofshin majtas apo djathtas, por do të jetë ndërhyrja dhe korrigjimi i kësaj kulture, në vend të këtij ndryshimi, zgjedhësit, jo për faj të që është, për mendimin tim, shumë më e vështirë tyre, por të së majtës, janë të detyruar të pranojnë sesa reformat apo goditja e korrupsionit dhe të rikthimin e shkaktarit numër 1 të gjithë sa më sipër korruptuarve. Kjo është një përpjekje që do të fillojë me të vetmin ngushëllim “Ishalla nuk është ai i sot, por do të duhen disa kohë për të dhënë frytet e mëparshmi”. para. Është hera e parë që pas zgjedhjeve, zgjedhësit Unë kam besim te Kryeministri për aftësinë dhe nuk mund të shpresojnë për më mirë, por urojnë të impenjimin e tij për të realizuar këtë objektiv. Unë mos bëhet më keq. Dikush beson ende të slogani i kam besim, gjithashtu, tek ekipi i përzgjedhur i tij, ndryshimit, por çfarë ndryshimi mund të ofrojë një e përgjithësisht i ri e me formim perëndimor, që do djathtë në një kohë kur e majta flet për largimin e t‘ia dalë mbanë. xhaketave të vjetra, e djathta përfshin në qeverisjen Unë kam besim se shumë shpejt qytetarët do e saj për ndryshim pantallonat më të përdorura të të shohin vetë një qeverisje krejt të ndryshme, shumë së majtës. të hapur dhe të orientuar drejt tij. Zotërinj deputetë, Si Kryetar i Grupit Parlamentar të PDR-së, jap Votëbesimi i një qeverie më shumë se vlerësim mbështetjen time dhe shpreh, gjithashtu, programi, është besueshmëri ndaj atij që e drejton, mbështetjen e kolegëve të mi për Qeverinë Berisha, ekipit përbërës dhe forcave politike që e mbështesin e cila sot, por dhe nesër, ka nevojë për inkurajim, atë. Atëherë a mund t’i besohet këtij kabineti dhe nxitje dhe mbështetje! kësaj shumice për dy premtimet themelore, që Falemnderit! përbëjnë boshtin e programit të paraqitur: të suksesit Jozefina Topalli- Falemnderit, zoti Ndoka! dhe mossuksesit të tij, të dy kushteve kryesore për Fjalën e ka zoti Gjinushi në emër të Grupit integrimin tonë europian, respektimi i shtetit ligjor
169 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
bazuar në zgjedhje të lira, Kushtetutë dhe ligje, shtet ligjor, institucione të pavarura, respektim të luftimi i korrupsionit dhe krimit të organizuar? lirive dhe të drejtave themelore të individit, prandaj Absolutisht që jo. Si mund të garantojë zgjedhje të ajo duhet të jetë sa më afatshkurtër. lira një qeveri, që drejtohet nga manipuluesi i parë Pa ardhur ende në pushtet, ju dhunuat dhe më i aftë i zgjedhjeve në vitin 1996 dhe që ende institucionin e Presidentit dhe të Komisionit Qendror sot nuk e ka kuptuar që në vitin 1997 ka ikur me të Zgjedhjeve, duke tentuar vetëthirrjen e pamotivuar votën e lirë dhe vazhdon të mos njohë edhe të Kuvendit. zgjedhjet e 3 korrikut, ndonëse ato e kanë nxjerrë Të nderuar deputetë, fitues? Si mund të garantohen zgjedhje të lira nga Qeveria e re angazhohet dhe përgjërohet që do një parti që ka imponuar e dhënë konsensusin për të luftojë korrupsionin dhe për këtë vetëquhet “Qeveri një reformë zgjedhore antikushtetuese të bazuar në e duarve të pastra”, por sot me teknologji dhe Dushkun e madh. marifetet e përparuara mund të bësh shumë punë Në program deklarohet se Qeveria e re do të pista pa bërë pis duart, madje edhe pa duar. Këto ta fusë Dushkun në arkiv, por e vetmja forcë metoda kryetari juaj i aplikonte vite më parë, kur përfituese e tij është pikërisht shumica aktuale, e bashkëpunëtorët e tij të afërt admironin kujdesin e cila pa Dushkun nuk do të kishte 74 deputetë për shefit që nuk ngatërrohej dokudo dhe nuk bënte gjë 63 vende në Kuvend, prandaj bashkë me të duhet me duart e veta për t’i mbajtur ato të pastra edhe të arkivohet edhe shumica juaj. Është i çuditshëm kur trafikohej naftë. fakti sesi në vitin 2001 dhe në vitin 2005 dushkarët Ndryshimi që ju premtoni duhet të kishte filluar e majtë i merr gjithnjë e djathta. Si mund të garantojë nga vetja, ndryshim nuk do të thotë e drejta për të në të ardhmen zgjedhje të lira një parti që në rifilluar nga vetja. Ndryshim nuk do të thotë e drejta zgjedhjet e fundit s’përdori skenarë të ngjashëm me për të rifilluar nga e para, por të pranosh gabimet vitin 1996? Ju deklaroni në programin tuaj se në të dhe fajet, të ndëshkosh e distancohesh nga të ardhmen do të mundësoni pjesëmarrjen në votime implikuarit, të largohesh vetë nga posti dhe politika të të gjithë shqiptarëve, por harroni që këtë pikë e kur je i implikuar, dhe a e ke lejuar të shpërdorohet realizuat që në këto zgjedhje kur qindra emigrantë nën hundën tënde. kanë votuar nga Italia dhe Greqia nëpërmjet postës Ju flisni në program për difekte, shkelje dhe elektronike të Partisë Demokratike, sidomos në implikime të qeverive të majta në korrupsion, por Tiranë. Për atë çka përgatisni në zgjedhjet e si harroni të paktën të përmendni pasojat tepër ardhshme flet qartë edhe ndryshimi që propozohet negative disavjeçare të piramidave tuaja, për efektet në strukturën e Qeverisë së re, rikthimi te Ministria pozitive të mbylljes së tyre, të cilat ju i mbrojtët e Brendshme, qëllimi i të cilës është që pushteti deri në vitin 2002? Të flisni për pasojat negative që lokal dhe policia të jenë nën një dorë, nën dorën e kanë pushtuar dhe pushtojnë edhe sot me miliona atij që u tregua më aktivi në aktivizimin e bandave dollarë humbje në ndërtimet pa leje dhe masakra në zgjedhje, banda të cilat, pasi u përdorën dhe u juaj urbanistike në Tiranë, Durrës e kudo? Ju jo keqpërdorën, u kërcënuan të largohen nga Shqipëria vetëm nuk distancoheni prej tyre, por ricikloni se me sa duket do të duhen përsëri në Bruksel. ministra protagonistë të këtyre politikave, që i Në vitin 1992 kryetari juaj ish-demokrat përdor si mashë deri në fund për të mbledhur edhe deklaronte se institucion i parë që do të shkatërronte paratë e pensionistëve dhe të lopëve të fshatarëve, ishte Ministria e Brendshme, nga urrejtja gjoja që të cilët me naivitet kujtuan se lopët e Saliut do të kishte për Sigurimin e Shtetit, për këtë anë të partisë prodhonin më shumë se të bariut. Ju jepni të njëjtin të cilën e imitoi një më një në vitin 1996, 1997 dhe mesazh negativ për ato veprime që keni kritikuar që sot kërkon ta ringjallë, por nuk e lejon Kushtetuta, tek e majta, kur riktheni në politikë njerëz që vetë ligji dhe Presidenti. i keni akuzuar për korrupsion. Ju nuk hezitoni të Nuk është rastësi që në programin qeveritar nuk përfshini në Qeverinë e ndryshimit simbolin e flitet asnjë fjalë për Shërbimin Informativ, për korrupsionit të së majtës, sipas deklarimeve tuaja, shërbimin që në vitin 1994 u zhvesh nga madje nuk hezitoni të blini as mandate deputetësh, kundërzbulimi ndaj spiunazhit fqinj për të lehtësuar duke kultivuar kështu aspektin më negativ të ndjekjen dhe përndjekjen e shqiptarëve të opozitës korrupsionit, trafikun e deputetit, që shënon dhe të çdo titullari të PD-së, përveç kryetarit. degradimin e një shumice. Është ky fenomen që Pikërisht një shumicë e tillë nuk mund të garantojë çau edhe të majtën.
170 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
Një Qeveri e ngritur mbi trafikun e deputetëve ’93. nuk mund të luftojë atë të drogës dhe prostitucionit. Çfarë serioziteti mund të ketë një program, që Nuk është e rastit që në programin tuaj nuk për punësimin thotë se do të arrijë nivelin e vendeve thuhet asnjë fjalë për korrupsionin në arsim, madje europiane? Po të cilit vend? Të Francës, që është 6 aty jepet modeli i parë negativ për të rinjtë, për t’u %, apo të Bosnjë-Hercegovinës, që e ka 40 %? thënë atyre se tashmë janë futur në botën e Thuhet se problemi i ujit do të zgjidhet me ekonomisë së tregut, ku çdo gjë shitet dhe blihet, e decentralizim, komercializim, privatizim dhe asgjë drejta për arsim, prodhimi, nota, diploma. më tepër. Nga zgjedhjet që ju keni bërë në radhët e Ju nuk i qëndroni as premtimit kryesor për padagogëve, të rinjtë kuptojnë moralin tuaj, se më liberalizimin e shkollave të larta, i cili zëvendësohet të korruptuarit janë të preferuarit e politikës për përsëri me togfjalëshin “masivizim të dijes ndryshim, se diploma varet nga aftësia për të paguar, universitare”, madje edhe ky masivizim i karriera nga aftësia për të përvetësuar. Do të papërcaktuar qëllimisht do të bëhet, sipas jush, mjaftonin këto për të konkluduar se kjo Qeveri nuk nëpërmjet pagesave të studentëve dhe shkollimit e meriton votëbesimin tonë, megjithatë po të privat. Çuditërisht, programi për arsimin e lartë nuk ndaleshim në çështje të tjera të programit, do të prek problemin e cilësisë së ulët që ekziston në shohim që në tërësi ai është i përciptë dhe i shkollat tona të larta. Nuk mund të liberalizohet dhe parealizueshëm. të masivizohet arsimi i lartë nëpërmjet adaptimit të Çfarë mund të thuhet për politikën e pagave, ish-uzinave dhe fabrikave ose të Shkollës së Partisë, kur nuk flitet fare për ritmin e rritjes së tyre, kur, ashtu siç premtohet prej jush. përveç pagës së mësuesit, nuk thuhet asgjë për Liberalizimi i shkollave të larta nuk mund të pagën minimale, instrumenti kryesor i luftimit të bëhet si lufta kundër analfabetizmit në vitin’46, duke varfërisë dhe rritjes së pensioneve, kur deklarohet u marrë ambiente me qira, apo në shtëpitë e se do të vendoset një raport pagash një me pesë, fshatarëve. Shkolla që ju propozoni, mund të kur edhe Marksi pranonte raportin një me dhjetë, konkurrojë me diploma vetëm me ato të rrugës së edhe Enveri ka toleruar në një me katër, ndërsa Kavajës, sigurisht jo në cilësi, por në vlerë monetare. sekretari juaj është midis të dyve. Programi i Qeverisë së re nuk resht së mohuari Në program nuk flitet asgjë për trajtimin e policit, arritjet e qeverisjes së mëparshme, përveç pjesës ushtarakut, mjekut e infermierit dhe sidomos për që i takon politikës së jashtme dhe integrimit të veteranët, të cilët, me sa duket, për PD-në vazhdojnë Shqipërisë në BE dhe në NATO. Por, si do ta realizoni të quhen “organizatorë të luftës civile”. S’mund të këtë politikë dhe çfarë mesazhi jepni, kur propozoni presësh qëndrim tjetër nga një kryeministër që nuk për kryeministër, taman në periudhën kur do të njeh ende ditën e çlirimit të vendit, por vazhdon të përcaktohet statusi final i Kosovës, atë që iu kërkojë se ku është fshehur gjermani i fundit. kundërvu marrëveshjes së Rambujesë, që është Asgjë të re dhe premtuese nuk ka në program baza e zgjidhjes së këtij statusi? Megjithatë, për energjetikën dhe infrastrukturën, për turizmin dhe programi është realist në fakt, se nuk guxon, në bujqësinë, për të cilat vihen po ato objektiva të asnjë rast, të marrë si model pozitiv qeverisjen qeverisjeve të viteve 2001-2005. Pas shumë demokratike të viteve ’92-‘96, duke pranuar heshtazi deklarimesh të bujshme për bumin ekonomik nën dështimin e tyre, ashtu siç do të dështojë edhe udhëheqjen e PD-së, shqiptarëve u thuhet që të qeverisja aktuale. qetësohen, se rritja vjetore do të jetë 6-8 %, pra sa Në program nuk mungon premtimi për dyfishimin mesatarja e rritjes së tetë viteve të kaluara, që për e pensionit, por edhe këtu mashtrimi del që në vitin PD-në janë quajtur vitet e shkatërrimit dhe të ’96, kur propozohet të rriten pensionet me 15 %, varfërimit, pra ju do të vazhdoni të varfëroni më tej kur për t’i dyfishur duhet një ritëm me mbi 20 %. shqiptarët. Uroj, megjithatë, që ky angazhim i Kryeministrit të Si mund të kuptohet deklarimi se tani, pas 12 ri për pensionet të lidhet me përgatitjen e daljes së vjetësh, do të uleni me ish të përndjekurit për të vet në pension, tani që edhe rruga i është hapur, përcaktuar dëmshpërblimin e tyre? largim i cili do të pritej më me gëzim sesa votëbesimi Kjo Qeveri merr kurajën të flasë për ish-pronarët, i sotëm. kur e djathta është penguesja kryesore dhe e Gjithçka thamë më lart, janë të mirënjohura nga qëllimshme e moskompensimit të tyre që prej vitit mbarë opinioni i majtë dhe i djathtë, por disa duan
171 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
ende të shpresojnë te përfshirja e disa të rinjve në referoheshe shefit tënd, i cili s’ka lënë kërkënd pa Qeverinë që propozohet, a nga rikthimi i ndonjë ish- akuzuar, por është detyruar t’i lëpijë të gjitha ato që ministri me përvojë. Por entuziazmi i tyre bie kur ka thënë. Ju jeni të pabesueshëm, sepse të gjitha shohin se kjo nuk është një prurje e natyrshme, por këto i keni thënë edhe për Nanon, edhe për të tjerët një lojë për të spostuar figurat reale në Partinë dhe jeni po ju që keni bërë paqe me ta, prandaj të Demokratike, për të liruar duart e Kryeministrit në mos i rikthehemi këtyre gjërave. praktikat dhe metodat e tij autoritare. Jozefina Topalli – Zoti Arian Madhi, në emër Për të gjitha këto, ne, Grupi Socialdemokrat, të Grupit Parlamentar të Partisë Republikane, e ka do të votojmë kundër kësaj Qeverie, sepse kundër fjalën. saj votoi edhe shumica e shqiptarëve më 3 korrik Arian Madhi - E nderuara Kryetare e Kuvendit, 2005, jo sepse ata nuk e duan rotacionin, as sepse Të nderuar kolegë deputetë, duan një kryeministër që ditën kur mbyten qytetarët Tre korriku ishte dita kur shqiptarët, me votën e e vet, vazhdon të argëtohet jashtë shtetit, siç tha tyre të lirë, vendosën të largohen nga një shtet e një deputet i djathtë këtu, por sepse ata nuk duan politikë që nuk u përkiste aspak atyre, ëndrrës së një kryeministër që për pushtet është gati t’i mbysë tyre europiane. Ata vendosën që jetët e tyre të mos vetë qytetarët e tij. kushtëzohen nga krimi dhe korrupsioni, vendosën Falemnderit! t’i japin fund kontrollit ekonomik nga monopolet e Jozefina Topalli – Falemnderit, zoti Gjinushi! ministrave socialistë. Të gjithë ata besuan te Jo, zoti Olldashi. Vazhdojmë me kryetarët e ndryshimi, tek e ardhmja e tyre, te familja dhe vendi grupeve, ju lutem! i tyre. Atëherë, dy minuta. Kjo ngarkon, pa dyshim, me përgjegjësi Sokol Olldashi – Zoti Gjinushi, më mirë që u maksimale Qeverinë e re, të drejtuar nga zoti ulët, se ju kam përballë. Berisha, që të vendosë shtetin që i konsideron E para, mes ne të dyve ka një diferencë. qytetarët të barabartë përballë ligjit, Qeverinë që Diferenca qëndron, se ti je deputeti i Nard Kokës, realizon qëllimet e tyre të mëdha familjare dhe kurse unë jam njeriu që e hoqa grupin e tyre nga ky kombëtare. Parlament ku e kishe futur ti. Ne, republikanët, falënderojmë të gjithë votuesit E dyta, sqaroj se për mua kanë votuar 7500 shqiptarë, jo vetëm dhe thjesht për votën dhe qytetarë të Shijakut, më shumë sesa ç’kanë votuar besimin, por, mbi të gjitha, për kurajën për t’u për të gjithë partinë tënde në katër vitet e fundit. ndeshur me një shtet i cili e ktheu korrupsionin në E treta, kam edhe diçka tjetër. Kur ti u bashkove sistem, si dhe për dëshirën e tyre për të ecur me Ilir Metën, gjysma e Grupit të Partisë Socialiste përpara. të quajti “trafikant”. Kur nënkryetari i parë i partisë Është e qartë tashmë që programi politik që na tënde u largua, të tha “skafist”. Kur nënkryetari i u paraqit për votëbesim nga Kryeministri, zoti Sali dytë u largua, të tha “kontrabandist”. Berisha, dëshmon jo vetëm angazhimin serioz të Është në detyrimin tim të merrem me të gjithë Qeverisë për një strategji dhe program reformash, këto fenomene, por ju keni aq shumë, sa nuk e di a por ai përmban dhe objektivat konkretë, bazuar nëi do të më arrijë koha të merrem me ju 4 vjet. Sa për filozofinë politike të ndryshimit, për të ndërtuar një keqpërdorimin, ju kujtoj që në kohën kur ju ishit shoqëri ku të sundojë ligji dhe drejtësia sociale. aleati ynë, ju kemi desantuar me parashutë, sepse Programi përmban, gjithashtu, të detajuar na duheshe për vota. objektivat e bashkëpunimit, integrimit, Jozefina Topalli – Zoti Gjinushi, mirëkuptimit, të respektimit të lirive dhe të drejtave Nuk ka replikë kundër replikës. Atëherë, dy themelore të çdo qytetari, objektiva për hapjen e minuta. tregut atraktiv për investimet e huaja, zhvillimin e Skënder Gjinushi - Ju s’kisht të dretjë t’i jepnit infrastrukturës, reduktimin e varfërisë, ndërtimin e fjalën për replikë, sepse unë nuk kam përmendur një shoqërie civile, duke eliminuar krimin e emër. Atij i dogji vetë. Ai e di shumë mirë se cilat organizuar, trafiqet, korrupsionin, kontrabandën dhe janë bandat që janë përdorur në atë zonë, dhe pastaj, arbitraritetin e abuzimit me detyrën nga nëpunësit nëse ai ka fituar, sepse banda e tij qe më e fortë se e shtetit. Mbi çdo gjë ajo vendos si të barabartë ajo bandë që përmendi, është tjetër gjë, është puna përballë ligjit qeveritarët dhe qytetarin, duke e tij. Ndërsa ato që citove më parë, ti më mirë t’i garantuar transparencën që kërkon koha.
172 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
Zoti Kryeministër, humbet vlerë. Çdo orvajtje për kompromis në kurriz Sytë e shqiptarëve janë drejtuar nga ju dhe nga të së drejtës së pronës do të shtonte konfuzionin Qeveria juaj, për t’u garantuar atyre përgjegjshmërinë dhe do të shkatërronte bazën e zhvillimit të politike të së drejtës. Qytetarët duan një administratë ekonomisë së tregut. të aftë, duke i respektuar ata pa ngjyrime politike, Partia Republikane dhe pronarët legjitimë por bazuar në aftësinë dhe respektimin e ligjit. shqiptarë do të përcjellin në Kuvend të gjitha Ata duan të mos paguajnë ryshfet për të realizuar iniciativat e nevojshme ligjore për zgjidhjen të drejtat e tyre ligjore. Ata kërkojnë të jenë të përfundimtare të kësaj çështjeje. garantuar se kanë një shtet aktiv dhe të vendosur, i Zotërinj qeveritarë! cili duhet të jetë efektiv në luftën ndaj krimit, Si shprehje e angazhimit të përbashkët për një korrupsionit, dhunës dhe arbitraritetit. qeverisje më të mirë, ne, republikanët, do të Ne, republikanët, kemi bindjen, zoti sugjeronim për një vëmendje të posaçme në Kryeministër, në angazhimin dhe aftësitë e ekipit programin tuaj ndaj familjeve që jetojnë të ndara për tuaj qeverisës për realizimin e këtyre aspiratave të shkak të emigracionit, ndaj mijëra familjeve të tjera qytetarëve shqiptarë. që jetojnë në dëshpërimin e thellë të humbjes së të Grupi Parlamentar i Partisë Republikane shpreh afërmëve të tyre për shkak të krimit e gjakmarrjes, mbështetjen e tij të plotë për programin e Qeverisë, si dhe ndaj familjeve të tjera që vuajnë për shkak të për strukturën e saj dhe për ekipin që ka marrë drogimit të fëmijëve të tyre, për të cilët mungojnë përsipër të realizojë këtë program. qendra rehabilitimi dhe përkujdesjeje. Për këto dukuri Ne jemi në të njëjtën gjatësi vale me shqipatrët duhen hartuar programe identifikimi dhe dhe partnerët ndërkombëtarë, të cilët besojnë se mbështetjeje ndaj këtyre familjeve. Qeveria e kryesuar nga Kryeministri Berisha ka Përdorimi i alkoolit mbetet një problem për ofruar mundësitë më të mira për një ekonomi dhe shoqërinë tonë dhe një rrezik të veçantë përbën ai biznes të zhvilluar. Ato besojnë se biznesit dhe për grupmoshën e adoleshentëve dhe të rinjve. Kjo pronarëve do t’u jepen më shumë mundësi, kredi situatë kërkon marrjen e masave adekuate ligjore dhe lehtësi fiskale. për ndalimin e përdorimit të alkoolit për të rinjtë nën Ne kemi bindjen e plotë se zbatimi i këtij moshën 19 vjeç, për të cilën ne, republikanët, do të programi politik të Qeverisë do të sigurojë një jetë ofrojmë angazhimin konkret në hartimin e një më të mirë për shqiptarët dhe një progres të sigurt projektligji në kohën sa më të shpejtë të mundshme. integrimi në bashkësinë europiane dhe në strukturat Në përfundim të fjalës sime, do të theksoja se euroatlantike. realizimi i programit politik dhe i objektivave të Zotërinj qeveritarë, kabinetit të ri qeverisës kërkon përgjegjësi e Përshëndes në emër të republikanëve përkushtim dhe për ne si deputetë një mbështetje angazhimin tuaj të shprehur në program se jeni për sa më të plotë e të gjithanshme ndaj kësaj Qeverie. reforma institucionale dhe që synojnë realizimin në Prandaj, të nderuar kolegë, duke pasur parasysh nivele gjithnjë e më të larta të të drejtave dhe lirive objektivat, prioritetet e saj, që synojnë plotësimin e themelore të individit. interesave të lartë të shqiptareve, ju ftoj ta votojmë Në veçanti, ju jeni shprehur, dhe ne besojmë në dhe t’i japim votëbesimin kësaj Qeverie. angazhimin tuaj, për një kthim dhe kompensim të Falemnderit! pronave në kufijtë maksimalë të mundshëm, duke Jozefina Topalli –Falemnderit, zoti Madhi! amenduar ligjin aktual, me synimin që prona të Përpara se t’i jap fjalën zotit Dokle, që do të kthehet fizikisht kudo ku është e mundur, dhe në flasë në emër të Grupit Parlamentar të Partisë pamundësi, ato të kompensohen në natyrë me troje Socialiste, zoti Topi e ka këkuar fjalën për procedurë. turistike ose financiarisht me vlerën e tregut. Urdhëroni! Zgjidhja e çështjes së pronës nuk duhet Bamir Topi – Falemnderit, zonja Kryetare! konsideruar si dëshirë politike, por si një e drejtë Meqenëse ka edhe dy diskutime, është momenti kushtetuese, e paracaktuar në Kartën Europiane të që të fiksojmë orën e votimit dhe besoj se ora 22.00 të Drejtave të Njeriut. do të ishte ora më e përshtatshme, për t’u dhënë Prona përbën një detyrim dhe qëndron në themel kohë edhe deputetëve që s’janë të pranishëm, të të lirive dhe të drejtave të njeriut, sepse pa këtë vijnë në sallë. shoqëria zhvillohet në konflikt dhe demokracia Falemnderit!
173 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
Jozefina Topalli – Zoti Ruçi. referuat Rregullores. Ju nuk jeni vetëshpallur Kryetare Gramoz Ruçi – Sigurisht që edhe ajo që thotë e Kuvendit, por jeni zgjedhur me votën e zoti Topi, është një problem, por ajo që është kërkuar maxhorancës së këtëij Kuvendi, sepse përndryshe disa herë sot, është prania e Kryeministrit. Është në këtë Kuvend, me këto dëshira të deformuara normale që mund të mos qëndronte për të dëgjuar dhe vullnete të deformuara, do të ishte bërë një kaos të gjitha diskutimet që u bënë në këtë Parlament, i vërtetë. Kështu që çdo lloj interpretimi për vullnet por është anormale që të mos dëgjohen grupet politik, çdo lloj interpretimi për moral në politikë do parlamentare dhe, aq më pak, grupi opozitar, që të ishte një vlerësim tepër subjektiv dhe unë besoj tani do të shprehë qëndrimin e tij, ashtu siç do ta se ajo që ju duhet të ekzekutoni në këtë moment, shprehë edhe grupi i maxhorancës. Prandaj kërkesa është pikërisht Rregullorja e Kuvendit. ime shtrohet thjesht: Do të jetë prezent në këtë Në emër të Grupit Parlamentar të Partisë moment Kryeministri, se, sipas Rregullores, duhet Demokratike, unë kërkoj nga ju, zonja Kryetare, të të marrë edhe ai fjalën dhjetë minuta për të shprehur fiksoni orën e votimit. Natyrisht, propozimi im nuk mendimet që ka, apo jo? është imponues, por, duke marrë në konsideratë Jozefina Topalli – Nuk është obligative. Mund tërë këtë maratonë diskutimesh dyditare, mundet të marrë fjalën, po të dëshirojë. të marrim në konsideratë edhe një propozim të Ju mund të përgjigjeni se a pranoni apo jo orën grupit të minorancës, por të jemi të arsyeshëm, në 22.00. Natyrisht që është në dorën time pastaj ta mos qoftë ora 22.00, le të jetë ora 22.30. Megjithatë, vendos përfundimisht. Besoj se ora 22.00 është e unë pres që ju ta fiksoni. përshtatshme, duke llogaritur kohën që është caktuar Jozefina Topalli – Falemnderit, zoti Topi! për zotin Dokle dhe kohën që është përcaktuar për Fjalën e ka zoti Dokle, në emër të Grupit të zotin Topi. Partisë Socialiste. Urdhëroni, zoti Ruçi. Namik Dokle – Zonja Kryetare e Kuvevndit, Gramoz Ruçi – Zonja Kryetare, Zonja karrige bosh e Kryeministrit, Asgjë nuk është në dorën tënde. E gjitha është Të nderuar deputetë, në dorën tonë, bashkë me ty. Prandaj si përpjekur Komunikimin e parë publik pas 3 korrikut, e ke zënë dhe shumë shpejt e fshive atë fjalimin Kryeministri, që sot kërkon votëbesimin e Kuvendit mallëngjyes që na mbajte ditën e parë. të Shqipërisë dhe mungon në Kuvend, e bëri vetëm Të lutem shumë, keni ardhur se dini ta bëni një javë më pas në një televizion lokal. Ai parashtroi ndryshe. Atëherë, jo vetëm që ndryshe nuk ditkeni në esencë të gjitha ato premtime që i pati rreshtuar ta bëni, por edhe na kopjoni në formën më të keqe, nën sloganin “Koha për ndryshim”, me të njëjtin stil pasi, së paku, kryetarët e grupeve parlamentare janë demagogjik që e ka karakterizuar në të gjithë dëgjuar në mënyrë sistematike, pavarësisht se politikëbërjen e tij dhe veçmas në fushatën e fundit. Rregullorja nuk shprehet ashtu sikurse thatë ju. Në Për një rastësi të çuditshme, emisioni në të cilin të gjitha rastet, grupet e vogla dhe të mëdha janë na u shfaq Kryeministri i ri, emërtohej “Koha për t’u dëgjuar, dhe ky nuk është një qëndrim që e zgjuar”. Pa pikë zori apo pendese, ai deklaroi se përcakton Rregullorja, se ka ca parime politika, pasi jam kthyer në pushtet për të përmbushur misionin të gjithë duhet të respektojmë atë sentencën që tim, që u ndërpre nga ngjarjet e vitit 1997. thotë Çurçilli, që vërtet politika nuk ka moral, por Çfarë u ndërpre në 1997-ën?! brenda imoralitetit politik ka një moral edhe politika. * U mbyllën sportelet e Sudes. Pra, me këtë qëndrim, shprehni se nuk keni as këtë * U thyen shkopinjtë e gjeneral Shehut. element të moralit politik brenda imoralitetit të * U arratis jashtë vendit gjeneral Gazidede. politikës. * U bllokuan karvanët që i dërgonin karburant Jozefina Topalli - Zoti Ruçi, falemnderit! makinës vrasëse të Milosheviçit në Kosovë Zoti Topi e ka fjalën. * U detyrua të jepte dorëheqjen numri një i shtetit, Bamir Topi – Unë do të dëshiroja shumë që kjo pasi erdhën këtu forcat paqeruajtëse të 11 referencë e Çurçillit të ishte prezantuar dje në fjalën e vendeve anëtare të NATO-s. hapjes së zotit Ruçi, pasi do të kontribuonte në * Dhe ai kërkon vazhdimin e misionit! “O tempora konstruktivitetin e të gjitha diskutimeve të grupit të tij. o mores!” Kur ju cituat që nuk ka asnjë lloj obligimi, ju Me të vërtetë paska ardhur koha për t’u zgjuar! qëndruat korrekt në pozicionin tuaj, sepse ju iu Të zgjohen ata që e humbën pushtetin, por edhe
174 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
ata që e fituan, ata që votuan kundër, por edhe ata Ndërkohë, programi nënvizon se Qeveria do të që votuan pro. Rotacioni demokratik i pushtetit, gjëja reformojë thellësisht sistemin e planifikimit të më normale në një shoqëri të lirë dhe të hapur, nuk financave publike nëpërmjet zbatimit të Sistemit të është as proces revanshi dhe as realizimi i ëndrrave Planifikimit të Integruar. Bravo, do të thosha me të vjetra të patriarkut që ka mbërritur në vjeshtën e gjithë zemër. Por ju, zotërinj deputetë të tij dhe kërkon përsëri dimër, ngrirje! maxhorancës, e dini se çfarë është Sistemi i Në historinë politike të Europës moderne, Planifikimit të Integruar? E nga ta dini ju të shkretët! slogani “Për ndryshim” është përdorur për herë të Është ai sistem që përbën thelbin e mirëqeverisjes parë nga socialistët spanjollë në vitin 1982, vit kur dhe që Qeveria jonë, në bashkëpunim me organizmat edhe erdhën në pushtet. Ata ndryshuan, por nuk ndërkombëtarë (BE, BB, OSBE, PNUD etj.) e ka përmbysën; ata zhvilluan dhe nuk shkatërruan ato përpunuar në një punë intensive nga marsi i vitit 2004 që paraardhësit e tyre politikë kishin ndërtuar. deri në maj të 2005-s dhe tashmë ai është në pritje Të gjithë e dinë se në 1997-n, socialistët dhe për t’u zbatuar. Ne jemi të gatshëm përsëri të progresistët e morën pushtetin në nivelin zero, një kontribuojmë, sepse ai sistem do t’i shërbejë shtet pa inventar, intitucione të shkatërruara, banka zhvillimit të Shqipërisë, reformave integruese. Por të boshatisura, forcat e sigurisë kombëtare në sa jeni ju në gjendje ta kuptoni, pale ta zbatoni këtë kolaps! sistem të ri europian, kur në CV-të që i keni dërguar Sot maxhoranca e majtë, që punoi për 8 vjet, Presidentit, numëroni për meritë qeverisëse një kurs bën transferimin e pushtetit me një inventar për kompjuter ose 12 ditë trajnimi diku apo dikur. qeverisjeje transparent, në të cilin kushdo mund të Edhe gjyqtarët e Plepave patën bërë një kurs më të shikojë ndryshimet e Shqipërisë, rritjen e saj, të gjatë. cilën njerëzit e ndiejnë çdo ditë në shtëpitë e tyre, Pra, mos harroni dhe mos mohoni duke thënë në komunitetet ku banojnë. Emri i saj në botë dhe se na keni dhënë një shtet pa inventar, pa gjë prej dinjiteti janë rritur. Ajo tashmë nuk konsumon, por gjëje. Ne po ju transferojmë një shtet siç i ka hije, reflekton siguri në rajon dhe më gjerë. Ju sollët në pikëpamje procedurale, institucionale dhe të paqeruajtës në Shqipëri, ne dërguam paqeruajtës niveleve të zhvillimit. në botë! Përkundër thashethemnajës për korrupsion, Mos harroni se në vitin 1997 të ardhurat për frymë e dorëzojmë shtetin me llogari të qarta e ishin 700 $, në vitin 2001 u dyfishuan në 1386 $ dhe transparente, të evidentuara dhe të certifikuara edhe në vitin 2005 në 2850 $. Dyfishimi në të dy mandatet. nga institucionet ndërkombëtare që na asistojnë në Mos harroni se deficiti buxhetor në vitin 1997 rrugën tonë të rritjes dhe përafrimit me realitetet ishte 13 % e PBB dhe në 2004 zbriti në 5.5 %, demokratike europiane. Për këtë argumentet janë vetëm 2 % më i lartë se në vendet e BE-së. të shumta. Por më i freskëti ndër to dhe me siguri Mos harroni se investimet e huaja në vitin 2004 më i besueshmi për të gjithë ata që kanë votuar për ishin 2 herë më shumë se në vitin 2002; 6 herë më maxhorancën e re, është vetë programi i Qeverisë shumë se në vitin 1999; tri herë më shumë se në që na është paraqitur sot, madje nje pjesë e këtij vitin 1996 (më i miri i PD-së për këtë zë). programi. Mos harroni se ne ndërtuam 40 herë më shumë Ky program, në tërësi i mbytur në kënetën e rrugë nacionale, autostrada dhe superstrada. demagogjisë, i leckosur nëpër ferrat e mashtrimeve, Mund të shtrohet pyetja: Pse bëjmë krahasimet kur vjen fjala për të gjithë treguesit që monitorohen me 1997-n? Është krejt e natyrshme, aty kishte nga komuniteti ndërkombëtar, nuk di nga t’ia mbajë ngelur ora juaj, me atë krahasohemi. Dhe tani që u dhe bën pohime të detyruara, që i djegin palcën. është dhënë mundësia ta kurdisni përsëri, ne këtu Inflacioni i parashikuar është në nivelin që ne jemi dhe jemi gati të krahasohemi me ato që do të kemi arritur 4 vitet e fundit, 2-4 %. Asnjë presje më bëni, dhe jo me ato që keni bërë dikur e që dihen shumë! tashmë nga të gjithë. Do të krahasohemi me atë Zhvillimi i përvitshëm dhe rritja ekonomike jane demagogji të sofistikuar, me të cilën është mbushur po ato që ne kemi arritur në katër vjet, 6-8 %, asnjë programi i Qeverisë suaj, i cili në të shumtën e pikë më shumë. Asnjë pikë më shumë! rasteve nuk arrin të konvertohet nga një program Për lirinë ekonomike, tregues universal i elektoral në një program qeverisës. Në fushatën zhvillimit, ku në 4 vjet ne kemi kapërcyer 54 vende tuaj fluturonte edhe gomari, ndërsa tani po i dëgjojmë të botës, programi juaj përdridhet dhe mbyll squpin! vetëm “muzikën”. Mes dhjetëra e dhjetëra
175 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
shembujve, po kujtoj vetëm një apo dy, ish të paralajmëron një katastrofë kulturore. burgosurit politikë. Çfarë do t’u jepni? Asgjë nuk ka Nuk e kuptojmë se ç’duhet te Ministria e Mjedisit programi juaj e duket që vazhdoni t’i trajtoni si limon peshkimi apo sektorë të tjerë, përveç plotësimit të të shtrydhur politik. orekseve të shfrenuara të ndonjë peshkaqeni. Sigurimi i ujit të pijshëm për çdo familje, dhe Dhe një shqetësim alarmant është Ministria e me këtë rast po pi pak ujë dhe, siç tha ai burri, kur Brendshme, sidomos tentativa për të përfshirë edhe njeriu pi ujë, nuk i flitet, dhe kjo është fjalia e tij më shërbimin sekret në këtë ministri. Ashtu siç është e mençur gjatë gjithë ditës së djeshme, pra sigurimi konceptuar ajo, brezit të parë të shqiptarëve u kujton i ujit të pijshëm për çdo familje thuhet në program. Gestapon, brezit të dytë Koçi Xoxen, brezit të tretë Shumë mirë! Po si do të realizohet? Sa investime Enver Hoxhën, që gjatë gjithë sundimit të tij kështu kërkon ky objektiv? Nga do të sigurohen? Sa e pati organizuar këtë dikaster, dhe brezit të katërt ujësjellës do të ndërtohen çdo vit? etj. Programi juaj i kujton gjeneral Gazideden e 1997-ës, kur iu turr nuk ka asgjë. Le të shpresojmë që do ta ngrini ujin Shqipërisë “me zjarr dhe hekur”, me bekimin dhe përpjetë. urdhrin e Presidentit të betuar në shtetrrethim. Megjithatë, e ngrini apo nuk e ngrini përpjetë, Kurse juve që jeni në pushtet, po ju kujtoj historinë kjo është puna juaj. Detyra jonë është të bëjmë e mbretit Kostandin të Greqisë, që, kur vuri opozitë. Në radhë të parë, ne i përgjigjemi pozitivisht gjeneralët në krye të shtetit, nuk e mendonte se ftesës që i bëhet opozitës dhe institucioneve kolonelët do ta nxirrnin në rrugë! kushtetuese për të dhënë kontributin e tyre në gjithë Sa i përket përbërjes së Këshillit të Ministrave, procesin e integrimit të Shqipërisë në strukturat nuk dëshiroj të ndalem shumë, s’kemi asgjë euroatlantike. Njëherësh, ne do të inkurajonim me personale me asnjërin prej tyre dhe nuk kemi asnjë propozime konkrete çdo përpjekje pozitive të arsye për të mos shfaqur këtu në Parlament respekt shumicës qeverisëse kundër prapambetjes, reciprok, i cili nuk ka të bëjë me kundërshtitë varfërisë, parazitizmit, korrupsionit etj. politike, por me vlerat njerëzore. Gjithsesi, nja dy– Po kush nga ju do të luftojë varfërinë apo tri gjëra që nuk e dinim, i mësuam bashkë me emrat korrupsionin? e qeverisjes. Të gjithë organizatorët politikë të kontrabandës E dinim, për shembull, që Britni Spirs kishte së karburantit në dobi të Milosheviçit janë rikthyer sajuar një martesë sa për t’u bërë objekt i shtypit, në Parlament dhe në Qeveri. Në krah të Kryeministrit por tani e mësuam që na paska ngelur edhe me qëndron një ish-ministër i akuzuar prej tij, jo si barrë dhe madje me binjakë. mamuth, por si profesor i korrupsionit! Pak më tutje E dinim normalisht se ç’është e majta dhe një tjetër ministër i akuzuar se mban veten dhe ç’është e djathta, por tani mësuam nga shkenca e partinë me asetet e vjedhura nga VEFA. Një apo dy re agraro-politike se e majta qenka herë nga qepa e karrige me tej qëndron një i tretë, i akuzuar nga herë nga hudhra. Kryeministri aktual i tij se në bardhësinë e flokëve i E dinim se ne Shqipëri, edhe në çdo qeveri të ndrisin luspat e peshkut dhe pluhuri i drogës. U saj, ekzistonte gjithnjë një “Kalë Troje”, por në mbars mali e s’di ç’ka pjellë! Qeverinë e re kemi rastin e lumtur të shikojmë edhe Lidhur me strukturën e re të kabinetit do të një “gomar Troje”. thosha se shumica nuk janë racionale dhe as të Dhe, së fundmi e shumë çuditërisht, si në çdo pranueshme, flas për ndryshimet. qeveri që ka krijuar PD-ja, edhe në këtë të fundit ka Ristrukturimi i Ministrisë së Ekonomisë më një të sapofejuar. I uroj jetë të lumtur! Veçse nuk e duket se është racional dhe do të shmangë dimë ende se cili do të dalë zbathur në rrugët e mbivendosjet ose paralelizmat në menaxhimin e Stambollit për të na treguar unazën e florinjtë në ekonomisë. I vetmi rrezik për këtë ministri do të gishtin e vogël të këmbës të djathtë. ishte druri i arrës, me të cilin tashmë do të Për të gjitha këto që thashë dhe më kryesorja zbukurohen edhe zyrat e Kryeministrisë. për faktin se ju nuk përfaqësoni shumicën elektorale Bashkimi i Ministrisë së Turizmit me atë të të Shqipërisë, se realisht jeni një kabinet me Kulturës mund të sjellë efekte pozitive vetëm për legjitimitet të cunguar, Grupi Parlamentar i PS-së turizmin kulturor dhe kjo është për t’u përshëndetur, do të votojë kundër. por do të lërë në hije gjithë aksesorët e tjerë të Falemnderit! kulturës, gjë që nuk është aspak e drejtë, madje Jozefina Topalli – Zoti Dokle, falemnderit!
176 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
E ka fjalën kryetari i Grupit Parlamentar të mbi të gjitha përpara se të vendosin interesat e Partisë Demokratike, zoti Bamir Topi. partisë së tyre, të grupit të tyre, bëjnë një llogari Bamir Topi – E nderuara zonja Kryetare! më të thjeshtë, llogarisin edhe parametrat e tyre Të nderuar kolegë deputetë! personalë moralë, do t’i thoja që në një lajm i cili ka Më lejoni në radhë të parë që në emër të Grupit rezultuar real vitin që kaloi, një ushtar japonez në Parlamentar të Partisë Demokratike të përshëndes një ishull të Japonisë akoma nuk e dinte që kishte me respekt dhe me mirënjohje të thellë elektoratin mbaruar Lufta II Botërore. shqiptar që me një ndërgjegje të admirueshme Kështu që unë i them këtyre kolegëve, kthehuni politike realizoi rotacionin e pushtetit politik në në realitet sepse ndërkohë që po konsumoni fjalime Shqipëri. pa fund për të demonstruar ilegjitimitetin e këtyre Së dyti, ne kemi një problem, i cili jo prej dy zgjedhjeve, ju siguroj që pas 30 minutash do të ditësh, por prej kohësh po qarkullon në skenën konstituohet Qeveria e re, ajo që ka më shumë politike shqiptare problemin e një pozicionimi aspak nevojë ky vend, aq më shumë pas atij vakuumi të të ndershëm aspak korrekt jorealist të disa dënueshëm nga Qeveria e Partisë Socialiste, aq eksponentëve të Partisë Socialiste, gjë që u më shumë kur në formacionin tuaj politik tashmë demonstrua edhe gjatë këtyre dy ditëve në në shpartallim, më vjen keq ta them sepse nuk do Parlament, për të demonstruar që ky Parlamet është të dëshiroja që ky vend të jetë pa opozitë, aq më ilegjitim, që zgjedhjet nuk janë të rregullta, pra për shumë me një komandant të munguar. I uroj shërim t’i dhënë një konotacion tepër negativ këtij Parlamenti të shpejtë formacionit tuaj, pa dashur të ofendoj të nderuar, i cili u legjitimua dhe sot është në askënd, sepse sikurse e thashë, është në moralin momentin e votëbesimit të Qeverisë Berisha. e partisë fituese, të koalicionit fitues, që jo të Natyrisht, unë do t’i thoja kolegëve që janë nga monopolizojë pushtetin, përkundrazi, qoftë në krahu i opozitës së sotme që ka mjaft shembuj për program qoftë në filozofinë politike me të cilën ne t’i demonstruar që kthimi në realitet është mjaft i jemi prezantuar në elektoratin shqiptar, ne më shumë rëndësishëm pasi i bën ata mjaft qesharakë, i bën se kushdo tjetër kemi ndjerë një opozitë të vështirë ata që në mos u konsiderofshin si të tillë brenda në 8 vjet, duke bërë një luftë parlamentare tepër kësaj aule parlamentare, falë teknologjisë dhe botës dinjitoze, duke hedhur kohë pas kohe argumente të mediatike ato perceptohen si të tillë në çdo familje shumtë, pikërisht me abuzivizmin në pushtet për të shqiptare, që sot edhe në këto momente që po flasim cilën ne, jo vetëm që demonstruam përpara po dëgjojnë me shumë vëmendje këtë seancë elektoratit shqiptar nevojën e ndryshimit, por ajo çka parlamentare, sepse ata që e ndiejnë më shumë është më e arrira në situatën politike shqiptarë, në nevojën e ndryshimit, nevojën e rivendosjes së shtetit terrenin qytetar shqiptar, ishin pikërisht qytetarët e në parametrat ligjorë janë pikërisht familjet e thjeshta Shqipërisë që me një ndërgjegje politike të shqiptare, ata që sa më larg kësaj salle aq më shumë admirueshme së bashku dhe në sinkron me interesat ndiejnë pikërisht atë mbijetesë, që e bëjnë jo në politike të Partisë Demokratike dhe të aleatëve bënë sajë të Qeverisë, por e bëjnë në sajë të atyre të mundur që edhe në kushtet e një manipulimi të angazhimeve deri në ekstrem të prindërve, të dukshëm, dhe nuk është aspak e vërtetë ajo që ju motrave e të vëllezërve. keni realizuar me kujdes në funksion të manipulimit Besoj se është momenti për t’i kujtuar këtyre të zgjedhjeve kërkoni me çdo kusht që në një analizë eksponentëve që e ndiejnë veten akoma në pozitë, post mortum, t’ja shisni këtë faturë pikërisht Partisë që ka dy shembuj që unë do t’i marr nga bota mjaft Demokratike dhe aleatëve. interesante aziatike, kur ata për të komentuar që Unë ju siguroj që Partia Demokratike jo vetëm nuk e kanë humbur pushtetin i referohen votave në ka nevojë për një opozitë, ka një nevojë për një bllok të krahut të majtë me teorinë e Konfucit opozitë të ndershme, një opozitë konstruktive, për “ndahemi për t’u bashkuar dhe bashkohemi për t’u një opozitë që përpara se të paragjykojë duke iu ndarë”, duke treguar një konfuzion të plotë, jo vetëm referuar së pari retrospektivave të largëta, por dhe politik brenda radhëve të tyre, por hera-herës parashikimeve të zymta, të bënte një analizë reale demonstrojnë edhe një konfuzion personal, aq më të asaj që po lind, të ktheni në realitet për të thënë shumë kur flasin edhe në emër të grupit. Unë i kujtoj që ky program vërtet është program politik, është kolegëve të mi socialistë, natyrisht jo të gjithëve, një program i ndërtuar me kujdes, aq më tepër që sepse një pjesë janë treguar mjaft racionalë, sepse na është dhënë një mundësi më shumë, që gjatë
177 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
kohës së vakuumit institucional kishim mundësi të janë deri në nivelin e mbijetesës, dhe kush më përpunonim edhe disa elementë për t’i futur ato në shumë se sa ky Parlament ka nevojë që t’i japë një një diskutim më të gjerë, dhe sot ky program politik mbështetje. Unë e kuptoj, që pozicioni politik partiak i Qeverisë Berisha vjen më i qartë se asnjëherë tjetër. i eksponentëve të ndryshëm të partive të ndryshme Natyrisht, jo lehtësisht i realizueshëm, sepse çdo i jep të drejtën që t’i japin votën kundër. Por unë do gjë nuk realizohet menjëherë, në mënyrë bruske, të doja, si një qytetar e jo thjesht si një politikan, që sepse Qeverisë Berisha në radhë të parë do t’i duhet të gjitha argumentet të ishin racionale, sepse përpara të rigjenerojë plagët e rënda që i ka lënë qeverisja e një interesi partiak janë interesa të gjera të gjatë e Fatos Nanos, një qeverise jo e keqe, por një shoqërisë. qeverisje jashtëzakonisht e deformuar, një qeverisje Unë i uroj Qeverisë së zotit Berisha një punë të që braktisi në mënyrë të turpshme të gjithë interesat mbarë, një punë të kujdesshmë, një punë racionale e mëdha kombëtare, braktisi prioritetet e zhvillimit dhe pa dyshim një punë e cila detyrimisht do të jetë kombëtar, bëri një ndarje jashtëzakonisht të dobët në shërbim të qytetarëvë. Kjo është aryeja që të kompetencave nëpër dikastere, realizoi një kaos qytetarët shqiptarë e votuan atë me 3 korrik dhe institucional, gjë që është dënuar thellë jo thjesht presin që ai program elektoral i cili është mishëruar nga opozita, është dënuar shumë edhe brenda në programin e Qeverisë, të realizohet me kujdes, radhëve tuaja. hap pas hapi, për ti dhënë Shqipërisë një të ardhme Unë mendoj që kriza që ka kaluar e majta është të sigurtë. demonstruar në mbledhjet që keni realizuar, por Falemnderit! është perceptuar dhe është absorbuar me mjaft Jozefina Topalli – Falemnderit zoti Topi! qytetari nga elektorati shqiptar, që nuk pati më Në përfundim të debatit mbi programin dhe shpresë te një fomacion i përçudnuar, por shpresën përbërjen e Këshillit të Ministrave, në qoftë dëshiron, e kërkoi te një aleancë e realizuar dhe e finalizuar fjalën e ka Kryeministri. me sukses në zgjedhjet e 3 korrikut. Sali Berisha – E nderuar zonja Kryetare! Unë mendoj që programi i Qeverisë Berisha Të nderuar deputetë! është një program i cili do të rikthejë, jo më në formë Së pari, dua t’ju falënderoj shumë përzemërsisht demagogjike, por do të rikthejë besimin në për të gjitha mendimet, mbështetjet që shprehët, institucionet, do të rikthejë parametrat e shtetit ligjor. kritikat, vërejtjet, sugjerimet për programin e Unë besoj se ajo çka është më e rëndësishme, Qeverisë së Partisë Demokratike, sikundër dua të është që do të demonstrojë një qeverisje me duar kërkoj mirëkuptimin tuaj se për shkak të një viroze të pastra, për t’iu larguar atij termi i cili për fat të nuk ju kam ndjekur dot nga salla, por ju garantoj se keq mori një përdorim popullor, atë të korrupsionit kam bërë përpjekjet më të jashtëzakonshme që të që kapi që nga majat më të larta të pushtetit e deri ndjek gjithësecilin prej jush në televizor. në qelizat më të fundit të shoqërisë shqiptare Sot ne vijmë në prag të miratimit të programit Unë mendoj që është momenti që të miratojmë dhe të qeverisë së koalicionit. Në këtë moment dua programin, të miratojmë ekipin. Natyrisht ekipi ka të theksoj shkurtimisht këto gjëra: një ndërthurje mjaft të natyrshme të figurave me Së pari, dua t’ju siguroj juve dhe qytetarët traditë në Partinë Demokratike, të figurave të reja, shqiptarë se çdo premtim do të shndërrohet në ka figura politike por me background profesional. realitet. Është e gabuar në qoftë se interpretoni në Unë mendoj se asnjëherë Qeveria nuk duhet mënyra të ndryshme premtimet e mia. Ai program konsideruar thjesht një ekzekutiv. Kjo është një është tërësisht i përcaktuar në afate. Për ata të cilët qeverisje dhe shqiptarët kanë nevojë për qeverisje. 100 është 100 janë përcaktuar 10 ditët, janë Unë ju kujtoj të nderuar kolegë që kjo sallë përcaktuar 6 muajt, është përcaktuar viti i parë, dy parlamentare, pavarësisht që ne kemi qenë në vitet e para dhe 4 vitet. opozitë, në mjaft raste për çështje me interes Ky program ka detyra të vështira, sfida të mëdha, kombëtar, për marrëveshje, për ratifikime ka qenë por janë përzgjedhur për zbatimin e tij, mendoj unë, në unison, për të thënë që Shqiëria ka nevojë të në rast se lëmë mënjanë paragjykimin, njerëz, administrohet me shumë kujdes. Njerëzit janë intelektualë, politikanë të një peshe shumë të madhe probleme të shumta. Probleme të mëdha ka arsimi. në jetën politike të vendit, nga themelues të opozitës Probleme të mëdha ka shëndetësia. Papunësia shqiptare dhe zyrtarë që kryen reformat më të thella është në shifra galopante. Zona gjeografike të thella në historinë e vendit te softi perëndimor i kombit që
178 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
u bashkua me Partinë Demokratike dhe këtë ju dua apo juve, unë dua dhe respektoj shumë ata koalicion për të ndryshuar Shqipërinë. që përfaqësoni juve. Nuk do të leverdiste të krahasoja një për një Falemnderit! secilin prej tyre me paraardhësit e tyre, por u bëj Jozefina Topalli – Falemnderit zoti thirrje t’i krahasoni. Bashkëpunëtorët e mi janë Kryeministër! njerëz të ligjit, njerëz të ekonomisë. Kam Në bazë të nenit 74, pika 4, unë kam të drejtë përzgjedhur për zëvendëskryeministër njërin nga që të caktoj orën. Nëse ju mund mendoni se mund juristët më të mirë të Shqipërisë, për ata që njohin ta bëjmë që tani votimin. ligjin. Sepse rikthimi i shtetit ligjor është përparësia Po, zoti Ruçi. e të gjitha përparësive. Ose do të bëhemi të barabartë Gramoz Ruçi – Falemnderit! përpara ligjit, ose për shqiptarët liria do të jetë thjesht Së pari, i uroj shërim të shpejtë, sinqerisht një iluzion. Kryeministrit në prag të këtj votimi. Kërkesa që ne Në Kushtetutë ka një nen që e ngarkon shtruam, do të kishte qenë shumë mirë që drejtuesja Kryeministrin për zbatimin e legjislacionit. Nuk e e seancës apo një përfaqësues i kabinetit të na kam këtu Kushtetutën, por mund të betohem në të, kishte vënë në dijeni. Është normale, ju jeni njeri. se me përkushtim të madh do ta zbatoj atë nen të Meqë jemi në prag të votimit zonja Kryetare, Kushtetutës. Ky është interesi juaj në radhë të parë. unë e di Rregulloren, e kam këtu, është ashtu sikurse Ky është interesi i fëmijëve tanë, interesi i qytetarëve thatë ju, por unë përpara votimit do t’i kërkoja një shqiptarë. kompromis drejtpërdrejt zotit Berisha. Janë në ekip ekonomistë të sprovuar, financierë Ju zoti Berisha keni ardhur se gjërat dini t’i të shkëlqyer, janë reformatorë të mrekullueshëm. bëni ndryshe dhe një gjë që keni kërkuar ndryshe Në qoftë se ndokush u qorton moshën, disa prej ka qenë që votëbesimi dhe programi i Qeverisë të tyre unë nuk e di nëse e bënë nga lakmia, e bënë bëhet i fshehtë. Në qoftë se i qëndroni kësaj teze, nga arsyeja. Unë nuk mund të them se mosha unë jam gati të jap konsensusin e opozitës që të është ndonjë privilegj, por nuk mund të mohohet abrogohet ky nen i Rregullores, madje ta se është energji, nuk mund të mohohet se është përcaktojmë që sot që të jetë me 3/5 dhe të jetë bashkëkohësi. Por, duke mos u ndalur në cilësitë edhe sot që do të votëbesoheni ju dhe nesër që e secilit prej tyre, unë dua të garantoj shqiptarët do të votëbesohemi ne. Nuk e di i qëndron këtij në dy gjëra, se unë dhe ekipi im do të punojmë propozimi që keni bërë 8 vjet. shumë më tepër për ata dhe shumë më pak për Jozefina Topalli – Mbaruat zoti Ruçi? veten tonë. Ky është një zotim i im solemn. Do të Gramoz Ruçi – Po. Mbarova, këtë kisha. punojmë shumë. Do të ketë dhe vakanca pune kjo Falemnderit! Qeveri, dhe në mënyrë më të prerë, i pari që do të Jozefina Topalli – Falemnderit! bjerë në konflikt interesash do të largohet, do të Atëherë unë jam e detyruar që t’i referohem lëshojë karrigen. Ky është zotimi im i dytë solemn. Rregullores së re për të cilën jemi betuar. Për t’i Dhe këtë e nis jo në hakmarrje ndaj jush, aspak, qëndruar korrekt Rregullore ju lexoj: “Votimi nga por e nis se konstatoj se ky ka qenë shkaku më Kuvendi i përbërjes dhe i programit politik të Këshillit madhor i shndërrimit të korrupsionit si shfaqje në të Ministrave bëhet sipas nenit 58 të kësaj sistem korrupsioni. Rregulloreje”. Ky që lexova ishte neni 110. Neni 58 Së fundi, të nderuar deputetë të të gjithë spektrit thotë: “Votimi bëhet përherë i hapur në rastet e politik, këtu jam me bashkëpunëtorët e mi, por unë miratimit të programit politik dhe të përbërjes së do të rikujtoj para tyre, para jush dhe para Këshillit të Ministrave, të shqyrtimit të dekreteve të shqiptarëve thënien e famshme të Roland Reganit: Presidentit të Republikës etj.” “Qeveria është problemi. Unë ju zotohem që do të Unë dua që të jemi korrekt me kërë Rregullore. punoj çdo ditë, çdo orë që Qeveria të jetë zgjidhja Ne votimin do ta bëjmë mbi bazën e kësaj dhe të mos jetë problemi”. Duke mos harruar këtë Rregulloreje, jo vetëm sipas precendentëve, por për postulat gjenial të burrit që shembi sistemin e t’i qëndruar besnikë e korrektë rregullave të shkruara komunizmit. dhe të votuara me konsensus nga të gjithë ne Unë nuk ndalem në mozaikun e analizave që legjislacionin e kaluar. bëtë, por ju garantoj se çfarë që ta gjej racionale do Zoti Dokle, keni fjalën. ta marr parasysh me vëmendje, pavarësisht nëse Namik Dokle – Zonja Topalli, falemnderit
179 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
shumë? Zotërinj deputetë! Mbi 27 herë na e keni kujtuar që ju e drejtoni Në mbështetje të neneve 96, 97, 98 dhe 78 të Kuvendin. Ne e dimë që ju e drejtoni Kuvendin dhe Kushtetutës, bazuar në Dekretin e Presidentit të një gjë që duket nuk do kallauz. Nuk ka pse të na e Republikës nr.4646, datë 7.9.2005 “Për emërimin tregoni. Ju e drejtoni vërtet, por në bazë të e Këshillit të Ministrave”, Kuvendi i Republikës së Rregullores çdo anëtar i kabinetit dhe në radhë të Shqipërisë vendosi: parë Kryeministri ka të drejtë të marrë fjalën sa herë 1. Miratohet përbërja e Këshillit të Ministrave si që dëshiron dhe ju nuk mund ta pengoni. më poshtë: Kryeministrit iu shtrua një pyetje. Ju nuk mund ta Sali Berisha – Kryeministër pengoni ta marrë fjalën ai. Ilir Rusmajli – Zëvendëskryeministër Jozefina Topalli – Jo, zoti Dokle, gaboni Besnik Mustafaj – Ministër i Punëve të Jashtme përsëri. Koha e pyetjeve për Kryeministrin dhe Arenca Troshani – Ministre e Integrimit kabinetin ka përfunduar qysh dje. Sokol Olldashi – Ministër i Brendshëm Falemnderit! Fatmir Mediu – Ministër i Mbrojtjes Po, zoti Ngjela. Ridvan Bode – Ministër i Financave Spartak Ngjela - Votën tonë e kontrollon Genc Ruli – Ministër i Ekonomisë, Tregtisë dhe elektorati në votëbesim. Ka marrë fund. Kjo është Energjitikës aksiomë panparlamentare, ekziston në të gjithë Aldo Bumçi – Ministër i Drejtësisë botën, ata që kanë demokraci. Atij i kërkohet një Lulëzim Basha – Ministër i Punëve Publike, llogari. Këtu po flasim normalisht. Unë votëbesim Transportit dhe Telekomunikacionit të fshehtë nuk votoj. Absolutisht, unë nuk kam Genc Pollo – Ministër i Arsimit dhe Shkencës kërkuar votëbesim të fshehtë. Vetëm në një rast Maksim Cikuli – Ministër i Shëndetësisë kemi interpretuar me Gjykatën tuaj Kushtetuese Koço Barka – Ministër i Punës, Çështjeve emrin nominal të një ministri dhe Gjykata Sociale dhe Shanseve të Barabarta Kushtetuese nuk e ka lejuar. Jemin Gjana – Ministër i Bujqësisë, Ushqimit Kur ka qenë për një ministër ne e kemi kërukuar. dhe Mbrojtjes së Konsumatorit Në qoftë se do të rrimë ne tani të tjerrim kot. Kaq Bujar Leskaj – Ministër i Turizmit, Kulturës, kisha unë. Rinisë e Sporteve Jozefina Topalli - Zotërinj deputetë! Lufter Xhuveli – Ministër i Mjedisit, Pyjeve dhe Nuk ka më kuptim të diskutojmë për mënyrën e Administrimit të Ujërave votimit. Është shkruar e zezë mbi të bardhë mbi 2. Miratohet programi politik i Këshillit të mënyrën e procedimit. Votimi është i hapur për Ministrave sipas tekstit bashkëlidhur këtij vendimi. programin dhe miratimin e përbërjes së Këshillit të Hapim votimin. Mbyllet votimi. 70 me elektronikë Ministrave. Unë i ftoj deputetët të riaktivizojnë kartën dhe 14 ministra bëjnë 84 vota pro. Urime Qeverisë elektronike. së re! Urime zotit Kryeministër! Punë të mbarë dhe Ministrat votojnë me kartona. suksese në detyrën tuaj! Hapet votimi për prezencën. Mbyllet votimi. 123 Seanca e ardhshme do të lajmërohet në me elektronikë plus 14 ministra bëjnë 137 deputetë televizion. të pranishëm në Parlament. Natën e mirë.
180 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
LEGJISLATURA E 17-TË Sesioni i parë
Seanca V
E hënë, 19.09.2005 Drejton seancën Kryetarja e Kuvendit, Seanca e pasdites zonja Jozefina Topalli (Çoba)
Jozefina Topalli – Zotërinj deputetë, hapim shkollës. seancën. Siç dihet nga të gjithë ka dy vjet që ka filluar Përpara se të fillojmë të lexojmë rendin e ditës, sistemi i detyrueshëm arsimor nëntëvjeçar. Dua të më lejoni që në emër të të gjithë parlamentarëve tërheq vëmendjen e Ministrit të Arsimit dhe të të shfrytëzoj rastin për t’u uruar punë të mbarë të Shkencës, zotit Pollo, se në shkollat që mësohet në gjithë nxënësve që kanë filluar sot ditën e parë të gjuhën greke, pra në shkollat minoritare, nuk ka filluar shkollës. Është një ditë e veçantë për ta. Dhe besoj ky mësim me pretekstin se nuk ka programe dhe se edhe mësuesve, në emër të të gjithë juve, mund tekste të sistemit arsimor nëntëvjeçar. t’u shprehim mbështetjen si Parlament për reformat Përpara disa ditësh, Ministria e Arsimit dhe e e nevojshme, duke e konsideruar arsimin si një Shkencës ka premtuar fillimin e këtij viti të ri shkollor fushë shumë urgjente në përmirësimin e kushteve me programe dhe tekste në bazë të programit të arsimtarëve dhe të standardit të nivelit të nëntëvjeçar. Me sa konstatuam sot përgatitjet kishin mësimdhënies, duke e konsideruar natyrisht vetëm premtime boshte. Kësaj i thonë që pas disa shumë të rëndësishme që ta bëjmë si një moto vitesh, kur nxënësit e këtij sistemi të shkojnë në tonën që asnjë fëmijë të mos mbetet pas në shkollë të mesme, nxënësit minoritarë të mos kenë shkollimin dhe gjithë procesin e edukimit. të njëjtin arsimim me nxënësit shqiptarë, duke iu Kam një porosi të dytë për të gjithë deputetët. mohuar kështu të drejtën bazë, e cila është e shkruar Në seancën e parë kanë pasur të gjithë një dosje në Konventën për Minoritetet, të drejtën e arsimimit për të plotësuar disa dokumente, mes të cilëve do në gjuhën e tyre. Prandaj në emër edhe të deputetit t’ju kërkoja, do t’ju lutesha që të paktën CV-në ta Vangjel Tavo, të prindërve dhe nxënësve minoritarë, dorëzoni. Është e nevojshme për plotësimin e kërkoj urgjent hapjen e shkollës për sistemin e dokumentacionit në Parlament. detyrueshëm nëntëvjeçar edhe në shkollat e Në bazë të rendit të ditës sot si pikë të parë minoritetit etnik grek në Shqipëri. kemi projektvendimin “Për caktimin e përbërjes së U bëj thirrje Kryeministrit Berisha dhe Ministrit komisioneve të përhershme të Kuvendit” dhe një Pollo se përpara se të krijojë dikastere dhe struktura projektvendim të dytë “Për caktimin e Byrosë dhe ministrore për shanse të barabarta, të krijojë kushte përbërjen e sekretariateve të Kuvendit”. dhe mundësi të barabarta arsimimi për të gjithë Përpara se të fillojmë, ka regjistruar emrin për nxënësit e arsimit të detyrueshëm nëntëvjeçar në diskutim, zoti Stefan Çipa. Urdhëroni. të gjithë vendit tonë. Stefan Çipa – Zonja Kryetare e Kuvendit, Falemnderit! Të nderuar kolegë deputetë, Jozefina Topalli – Falemnderit, zoti Çipa! Sot në gjithë vendin tonë filloi dita e parë e Vazhdojmë me rendin e ditës. Projektvendimi
181 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
i parë është “Për caktimin e komisioneve të qenë të shkruara që radhën tjetër, zoti Ceka. përhershme të Kuvendit”. Ju vë në dijeni se përpara Neritan Ceka – Ka dhe një gabim tjetër se se të vijë në seancë ky projektvendim është bërë Adrian Kollozi nuk është në QLD. Në qoftë se do të një Konferencë e Kryetarëve të Grupeve që, në vijë është i mirëpritur. Te Komisioni për Veprimtarinë bazë të nenit 21, pas këshillimit me kryetarët e Prodhuese, nr.7. Mbetet sugjerimi, në qoftë se mund grupeve parlamentare caktojnë emrat e anëtarëve ta rregulloni në proces. të komisioneve. Me konsensus është arritur që Jozefina Topalli – Është gabimi i sekretareve të realizojmë 99% të gjitha sugjerimet dhe që i kanë ndryshuar emrin e grupit. dëshirat e ardhura nga grupet parlamentare të Neritan Ceka – Prandaj jam i sigurt se ka një ndara në komisione dhe në instrumentet e tjera gabim. Zoti Ujka ka qenë te Komisioni i Ekonomisë parlamentare. Kësaj radhe më shumë se dhe i Financave. legjislacionet e tjera jemi përpjekur që t’i japim Jozefina Topalli – Zoti Ujka nuk ka qenë aty, më hapësirë opozitës. I kemi dhënë një komision ka qenë te ky, për të cilën po flasim tani. më shumë. Janë tri komisione parlamentare ku Neritan Ceka – Për të tjerët jam dakord. opozita ka maxhorancën. Jozefina Topalli – Zoti Ceka ju kam vendosur Fjalën ia japim kryetarëve të grupeve edhe një sekretar, siç e lamë në mbledhjen e parlamentare duke filluar nga kryetari i Grupit Konferencës për t’i shtuar edhe sekretar opozitës. Parlamentar Qendra Demokrate, zoti Vangjel Dule. Neritan Ceka – Në rregull, zonja Kryetare, (Zoti Dule nuk gjendet në sallë.) megjithatë ngul këmbë që po të jetë e mundur të A ka ndonjë që dëshiron të marrë fjalën në emrin rregullohet edhe kjo. e zotit Dule? Nuk jeni të obliguar. Zoti Dule ka qenë Falemnderit! në konferencë dhe ka dhënë konsensusin e plotë Jozefina Topalli – Falemnderit! për shpërndarjen e komisioneve . Grupi Parlamentar Reformator Demokristian. Falemnderit! Nard Ndoka – Falemnderit, zonja Kryetare! Në emër të Grupit Parlamentar të Partisë Agrare Unë kam vetëm një vërejtje e cila nuk është Ambientaliste e ka fjalën zoti Ymer Tola. pasqyruar në projektvendim. Kam kërkuar që zoti Ymer Tola – Siç është diskutuar dhe në Lesi, si nënkryetar i grupit parlamentar, por edhe si Konferencën e Kryetarëve të Grupeve, ne shprehemi një forcë politike që ju i keni premtuar një dakord me projektvendimin ashtu siç është paraqitur. bashkëpunim parlamentar, të jetë sekretar në Falemnderit! Komisionin për Edukimin dhe Mjetet e Informimit Jozefina Topalli – Falemnderit, zoti Tola! Publik. Kjo ishte një kërkesë që unë e bëra në Grupi Parlamentar Qendra Liberal Demokrate, Konferencën e Kryetarëve. zoti Neritan Ceka. Jozefina Topalli – Falemnderit, zoti Ndoka! Neritan Ceka – Falemnderit, zonja Kryetare! Grupi Parlamentar LSI dhe Socialdemokrat. Ka vetëm një pasaktësi. Ndoshta ka ndodhur Paskal Milo – E keni gabim, zonja Kryetare. gjatë kopjimit se janë dy anëtarë të Grupit Liberal Besoj se e keni fjalën për LSI dhe PDS, që në thelb Demokrat në Komisionin për Veprimtaritë si familje politike është e njëjtë, por nuk ka asgjë të Prodhuese, Tregtinë dhe Mjedisin. keqe në lapsusin tuaj. Ne jemi dakord për ngritjen e Jozefina Topalli – Nuk ka përsëritje të të njëjtit komisioneve dhe e miratojmë listën. emër besoj. Jozefina Topalli – Falemnderit! Neritan Ceka – Në Komisionin e Punës, Grupi Parlamentar Socialdemokrat. Çështjeve Sociale dhe Shëndetësisë kemi dy Engjëll Bejtaj – E kisha kërkuar fjalën përpara anëtarë të grupit, Tom Doshin dhe Pashkë Ujkën. se të vinte kryetari. Nga sa është bërë e ditur te ju Mendojmë, në qoftë se është e mundur, Pashkë nga kërkesa jonë dhe nga diskutimi në Konferencën Ujkën ta çojmë te Komisioni i Ekonomisë, edhe për e Kryetarëve, zoti Gjinushi duhet të ishte në shkak të profilit Komisionin e Ligjeve, besoj se kështu është rënë Jozefina Topalli – Është e pamundur. Kjo është dakord, dhe jo në Komisionin e Politikës së bërë duke marrë emrin e parë, edhe si sugjerim nga Jashtme. grupi i PS-së, meqenëse e ka ruajtur numrin 42 që Besoj që është harresë, se në Konferencën e ka pasur dhe nga ana tjetër duke u përpjekur që ta Kryetarëve është rënë dakord. Me këtë korrigjim ne kombinojmë në krijimin e grupit tuaj të ri. Këto kanë jemi në rregull.
182 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
Jozefina Topalli – Zoti Bejtaj, në Konferencën një komisioni të përhershëm”. e Kryetarëve ka qenë vetë zoti Gjinushi. Për të qenë Zoti Gjinushi është caktuar në Komisionin për korrekt me Partinë Socialdemokrate të gjithë Politikën e Jashtme, një ndër komisionet më të anëtarët, sipas propozimit të ardhur me shkrim nga rëndësishme ku janë pothuajse të gjithë kryetarët e Grupi Parlamentar me firmë të zotit Gjinushi, janë partive kryesore parlamentare këtu në Parlament. vendosur në të gjitha komisionet sipas kërkesave Gëzim Musabelliu sipas kërkesës është në të tyre. Ndërkohë që zoti Gjinushi është vendosur Komisionin e Sigurimit. Që të gjithë janë. Pilo Keri në Komisionin e Jashtëm. sipas kërkesës suaj është në Komisionin për Për t’i dhënë një mundësi më shumë Partisë Veprimtarinë Prodhuese, Tregtinë dhe Mjedisin. Socialdemokrate, kemi rënë në një kompromis që Diana Çuli, sipas kërkesës suaj, është në t’i japim një sekretare, Sekretariatin për Marrëdhëniet Komisionin për Edukimin, Mjetet e Informimit Publik. me Jashtë, ku është zonja Diana Çuli. Të gjithë anëtarët janë ndarë sipas kërkesës dhe Zoti Gjinushi është në dijeni të të gjithë kësaj unë ju kam respektuar duke ju vendosur në dhe në fund të mbledhjes së Konferencës së Komisionin e Jashtëm dhe në të njëjtën kohë duke Kryetarëve kështu është vendosur. ju dhënë sekretare të Sekretariatit për Marrëdhëniet Po, zoti Gjinushi. Publike që është zonja Çuli. Skënder Gjinushi – Ju nuk mund të bëni Pikërisht Rregulloren ju lexova. interpretime që nuk bazohen në Rregullore. Çdo Zoti Arian Madhi, kryetar i Grupit Parlamentar grup e di vetë ku i ka interesat për t’u përfaqësuar. të Partisë Republikane. Nuk e kuptoj insistimin tuaj që thoni janë plotësuar Arian Madhi – Grupi Parlamentar i Partisë gjithë kërkesat, kur ndodh që automatikisht një grup Republikane e gjen projektvendimin në përputhje të me shtatë anëtarë ndahet në tetë komisione. Sido plotë me konsensusin e arritur në Konferencën e që t’i rrotullosh, ti je e detyruar të plotësosh kërkesat. Kryetarëve dhe në këto rrethana është dakord E vetmja kërkesë që nuk është kërkesë, por plotësisht me projektvendimin. propozim që ju refuzoni është se nuk e kuptoj Falemnderit! insistimin tuaj që të rri te Komisioni i Jashtëm, kur Jozefina Topalli – Falemnderit! unë dëshiroj dhe është e drejtë dhe personale, dhe Grupi Parlamentar i Partisë Socialiste. si grup të jem në Komisionin e Ligjeve. Kështu kemi Gramoz Ruçi – Falemnderit, zonja Kryetare! rënë dakord edhe atë ditë. Insistoj që kjo është e Së pari, kam një kontestim lidhur me fjalën tuaj drejtë e grupit, është e drejtë e deputetit, ruhen të në hapje të Kuvendit. E shitët ndarjen sikur po i gjitha raportet. Komisioni i Ligjeve është komisioni jepni ndonjë pushtet opozitës, madje më shumë se më i madh, është komisioni ku të gjithë partitë janë ç’keni. të përfaqësuara nga të gjithë grupet. I vetmi grup që Së dyti, keni një koncept të gabuar. Këtu ka një ju nuk doni të përfaqësohet është grupi pozitë që është PD-ja dhe një opozitë që është PS- socialdemokrat. ja. Ka edhe disa grupe të tjera që janë grupuar në Ju mund të tregoheni arbitrarë, bëni çfarë të doni pozitë ose në opozitë. Ju nuk mund të merrni me kartona. Komisionet ngrihen me konsensus. përsipër që të bëni grupimet ose ndarjet midis Ky është konsensusi i arritur edhe në mbledhjen e kryesisë së komisioneve, për sa u përket grupeve kryetarëve. Prandaj bëni korrigjimin e nevojshëm, të opozitës që tregon se opozitës i kanë dhënë më përndryshe unë refuzoj të marr pjesë në çdo lloj shumë nga dy komisione. Dy komisione ka pasur komisioni tjetër. Ju nuk keni të drejtë të imponoheni. PD-ja dje që ishte në opozitë, dy komisione ka dhe Jozefina Topalli – Për t’ju përgjigjur zotit PS-ja sot që është në pozitë. Pra jemi në pozita të Gjinushi dhe për të qenë korrekte, i referohem nenit barabarta. Nuk kemi bërë asnjë lëshim. 20 që flet për anëtarësinë në komisione të Së treti, thatë opozita ka maxhorancën. Shikoni përhershme. “Në komisionet e përhershme marrin se çfarë bëhet? Një i opozitës do të shkojë te pjesë të gjithë deputetët dhe përbërja e tyre për aq Komisioni i Ligjeve dhe ju nuk e lini, megjithëse sa është e mundur” e përsëris “për aq sa është e raporti është 11 me 7. 11 pozita dhe 7 opozita dhe mundur pasqyron grupet parlamentare sipas ju nuk e lini të shkojë. E kuptoni se çfarë hapësira përpjestimit që zënë në Kuvend. Kryetari i Kuvendit po i siguroni apo jo? Në komisionin më të dhe anëtarët e Këshillit të Ministrave nuk mund të rëndësishëm të Parlamentit, një kryetar grupi kërkon jenë anëtarë. Deputeti mund të jetë anëtar vetëm i të shkojë në Komisionin e Ligjeve, raporti është 11
183 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
me 7, ju thoni; madje ne ju lëmë dhe maxhorancën, Jozefina Topalli – Falemnderit, zoti Ruçi! dhe ju nuk e çoni. Raporti është 11 me 7. Ka vend Për replikë zoti Mediu. atje për tre deputetë të Partisë Agrare që është në Fatmir Mediu – Për të sqaruar zotin Ruçin ose pushtet në Komision të Ligjeve dhe nuk paska për për t’i freskuar kujtesën, me gjithë bujarinë e madhe një kryetar grupi që dje ka qenë në atë karrige që je të Partisë Socialiste, dua të kujtoj që Komisioni i ti që të jetë në Komisionin e Ligjeve. Pra hapësira Integrimit që unë kam drejtuar për një kohë ka qenë shumë të mëdha po i lini opozitës. Të paktën mos komision ad-hoc, i mbështetur dhe i propozuar nga u shisni të tillë në publik. Kjo është esenciale, është Komisioni i Jashtëm. Në momentin e miratimit nga shumë esenciale. ana e Kuvendit të Rregullores së re, ky komision Pastaj komisionet kush do t’i drejtojë nga grupet integrimi, i cili në gjykimin tonë duhej t’i lihej e opozitës? Është mirë ashtu sikurse është e drejta opozitës, u mor në mënyrë arbitrare nga maxhoranca juaj si pozitë të mblidheni e të thoni; PD-ja nuk mban dhe dua të kujtoj zotin Ruçi që e ka drejtuar zonja asnjë kryesi, grupi ia jep të gjitha PR-së, PDR-së Leskaj. Pra, në këtë rast, duhet të keni kujtesën e etj. ashtu sikurse dhe ne kemi të drejtë të mblidhemi freskët që ka pasur vetëm dy komisione drejtuar e të themi: PS-ja nuk do të mbajë asnjë, por do ta nga opozita dhe jo tre dhe një komision integrimi që mbajë LSI-ja, PSD-ja do ta mbajë Grupi i Qendrës ka qenë ad-hoc i drejtuar nga opozita. Kur u kthye e kështu me radhë. Kurse ju keni marrë përsipër të në komision të përhershëm me kërkesën tonë u bëni edhe organizimin e opozitës, gjëra që nuk kanë drejtua nga Partia Socialiste. Nuk është për t’i thënë ndodhur më parë. (I drejtohet deputetit Mediu.) Mos maxhorancës se sa i lëmë ose opozitës sesa i lëmë, qesh, zoti Mediu, se besoj që kur të vunë kryetar të por është fakt që ne duam që në procesin e integrimit Komisionit të Integrimit ishte dhe mendimi i PD- europian të ketë një rol konkret, nëpërmjet së, qartë? Po të mos ishte mendimi i PD-së nuk do institucionit të Parlamentit, në drejtimin e këtij të ishe bërë. Sigurisht që forca jonë ishte e PS-së. komisioni nga ana e një force politike e cila e ka Ky është problemi i parë. Unë ua kam thënë kthyer si pjesë të motos së saj politike integrimin e dhe në takim se në mbledhjen me kryetarët nuk Shqipërisë në Bashkimin Europian. kam qenë, që nuk kemi ndonjë pretendim që ju të Jozefina Topalli – Zoti Topi e ka fjalën. na lini apo të na shisni këtë. Nëse nuk keni Bamir Topi – Falemnderit, zonja Kryetare! deputetë, kjo është e vërtetë nuk keni deputetë që Në fakt këtu është një ritual i vazhdueshëm që të keni maxhorancën për çdo komision, por jeni gjërat në seancë plenare duket sikur fillojnë nga e maxhorancë që të keni maxhorancën në çdo para, siç po ndodh në rastin e sotëm. Nuk është faji komision. Ne si opozitë nuk e duam maxhorancën ynë nëse zoti Ruçi nuk ishte prezent në mbledhjen në asnjë komision. Duam raporte të barabarta në e kryetarëve të grupeve parlamentare. Megjithatë e kryesinë e komisioneve dhe duam raporte të kishte deleguar te zoti Bufi. Unë mendoj se barabarta në komision, pjesëmarrjen e deputetëve minimalisht duhet të kishte marrë informacionin e në komision në minorancë, në atë raport, siç thotë nevojshëm që gjërat, natyrisht nuk u vendosën në Rregullorja, por në asnjë mënyrë që PSD-ja ka fillim të mbledhjes, por pati tentativa të qarta shtatë deputetë, komisione janë tetë. Është parti e konsensusi dhe së fundi u ra në një konsensus dhe katërt në Parlament dhe i refuzohet të jetë në të gjithë mbetën relativisht të kënaqur me zgjidhjen Komisionin e Ligjeve, në komisionin primar. Po, po, përfundimtare. të kam bërë nder thotë se është komision shumë i Sido që të jetë, prapë jemi në seancë plenare rëndësishëm, ai i Politikës së Jashtme. dhe kemi të drejtë t’i diskutojmë gjërat. Unë mendoj Komisionet janë të gjitha njëlloj të rëndësishme. se, nëse ka gjëra që mund të riparohen, Grupi Partia Agrare ka tre deputetë gjithsej, njëri është te Parlamentar i Partisë Demokratike është i hapur Komisioni i Ligjeve. Prandaj, unë mendoj që kërkesa për të riparuar atë që është e mundur që të riparohet; që bëri zoti Gjinushi është tërësisht e drejtë dhe por ne qëndrojmë me atë vullnet të shprehur në tërësisht e realizueshme. Është e realizueshme se mbledhjen e kryetarëve të grupeve parlamentare, mbi opozita është shumë pak, me shtatë deputetë bëhet të cilën është realizuar edhe drafti i ditës së sotme me tetë, është e realizueshme se komisioni çift për të cilën unë kam një vërejtje të karakterit formal. duhet të bëhet tek. Se ja për një çast u hëngrën për Në axhendë jepen dy projektvendime, njëri për ligjet dhe u ndanë tetë me tetë çfarë bëhet? Dhe caktimin e përbërjes së komisioneve dhe i dyti, është e realizueshme se mbi të gjitha do deputeti. projektvendimi “Për caktimin e Byrosë dhe përbërjen
184 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
e Sekretariatit të Kuvendit”. Ndërkohë që në draftin Atëherë, jam e detyruar që t’ju sqaroj. bashkëngjitur nuk gjen pasqyrim pika e parë, ku Ndër 8 komisione parlametare, kryesinë e 5 thuhet se zgjidhen në detyrën e zëvendëskryetarëve, komisioneve parlamentare e ka maxhoranca. pra duhet të ishte paraqitur në axhendën e ditës së Kryesinë e 3 komisioneve parlamentare e ka sotme. Ky është një lapsus formal që unë mendoj opozita, 2 nga të cilat i ka Partia Socialiste, 1 e ka se mund të korrigjohet dhe pjesë e axhendës së Partia LSI. Vazhdoj të sqaroj, se nga 8 komisione, ditës së sotme të jenë pikërisht, zgjedhja e dy në 3 komisione e kanë maxhorancën anëtarët e nënkryetarëve. Për të gjitha të tjerat ne jemi dakord, Partisë Socialiste, në respekt të asaj që zoti Ruçi sikurse e kemi vendosur në mbledhjen e fundit të më ka kërkuar në shpërndarjen e deputetëve sipas kryetarëve të grupeve. komisioneve. Zoti Ruçi ka kërkuar që në Komisionin Falemnderit! e Ligjeve të jenë 6 anëtarë nga Partia Socialiste Jozefina Topalli - Falemnderit zoti Topi! dhe janë 6 anëtarë nga Partia Socialiste, në Ashtu është. Me konsensus e kemi mbyllur Komisionin e Sigurimit të jenë 6 anëtarë nga Partia konferencën e fundit. Do të bëj një sqarim: janë Socialiste, dhe janë 6 anëtarë nga Partia Socialiste, vendosur në zgjedhjen e dy nënkryetarëve të Kuvendit gjithashtu, ka kërkuar që në Komisionin e Sigurimit zotit Ylli Bufi dhe Fatos Beja dhe pastaj të jenë 6 anëtarë nga Partia Socialiste dhe janë 6 sekretariatet, meqenëse të dyja këto janë pjesë anëtarë nga Partia Socialiste. Ka kërkuar 4 deputetë automatike e Byrosë. Domethënë është respektuar në Komisionin e Integrimit dhe 4 deputetë janë. neni i Rregullores që i përfshin të dyja këto si pjesë Në të gjithë komisionet e tjera janë nga 5 anëtarë të automatike e vetes së tyre. Partisë Socialiste, sipas emrave, sipas numrave, Atëherë, do t’i lutesha elektronikës që të në respekt të plotë të opozitës më të madhe. kontrollojë kartonat elektronikë. Fjalën e ka zoti Legisi. Replikë zoti Ruçi. Ndre Legisi - Zonja Kryetare, ne ishim në Gramoz Ruçi – Zoti Topi, mosardhja në Byronë Parlamentare dhe këtu nuk ka vend për mbledhjen e kryetarëve të grupeve nuk do të thotë askënd që të përcaktojë se kush është opozitë dhe se unë nuk kam qenë prezent me mendimet që kush është pozitë. Janë grupet parlamentare ato përcolli grupi që unë përfaqësoj atje, ashtu sikurse që e përcaktojnë një gjë të tillë. Cilido prej jush duhet dhe me ato që përcollët ju tek grupi parlamentar. të heqë dorë nga e drejta për të pasur monopolin e Dhe unë nuk përcolla këtu në seancë asnjë opozitës këtu në këtë sallë dhe së fundi dua t’ju koherencë me ato që janë trajtuar aty. Sigurisht që them se LSI-ja është një parti që nuk ka dalë si e keni marrë parasysh, sepse na e kishit hequr dhe produkt i Dushkut, siç kanë dalë një pjesë e madhe një nënkryetar komisioni, kishit paraqitur një tjetër. e deputetëve këtu në këtë sallë, dhe nuk ka marrë Aty e keni marrë parasysh, unë nuk përmenda këtë. asgjë tepër në Komisionin për Integrimin që drejton, Përmenda ato që tha Kryetarja, që u kemi lënë tre vetëm se na kanë vjedhur 10 deputetë. komisione opozitës. I keni lënë dy komisione Falemnderit! opozitës, aq sa i kishit lënë. Thatë që i keni lënë Jozefina Topalli – Fjalën e ka zoti Gjinushi. maxhorancës dhe unë po ju them që maxhoranca Skënder Gjinushi - Dua të sqaroj për në Komisionin e Ligjeve është në raportin 11 me 7. procedurë. Zoti Topi tha se kjo konferencë ishte me Në Komisionin e Integrimit raporti është 7 me 6, por konsensus dhe për të gjitha gjërat e tjera kishte jo. Në Komisionet e Politikës së Jashtme është 9 konsensus, por atje ne kemi insistuar dhe kemi me 6, në Komisionin e Financave dhe të Ekonomisë kërkuar që të plotësojmë kërkesat e PSD-së. Në është 9 me 8, në Komisionin e Sigurisë Kombëtare Komisionin e Ligjeve janë të gjitha partitë e është 10 me 7. Unë nuk e kuptoj se ku e keni lënë përfaqësuara, përveç nesh. Pra, ky është një veprim maxhorancën. Të paktën mos gënjeni. Për këtë e i qëllimshëm. Dhe zoti Topi ka rënë dakord atë ditë mora fjalën. Dhe kur gënjeni ju, ne nuk duhet t’u që të bëhet ky ndryshim, sepse ndryshe ne nuk e themi që gënjëni me shifra, me fakte. Që të gënjesh jepnim konsensusin. Në qoftë se është nënkuptuar që ditën e parë që fillon me konsultimin e Parlamentit që nuk është bërë ky ndryshim, nuk ka konsensus. ose të Qeverisë do jesh gënjeshtar tërë kohën për Mos të gënjehet këtu që ka konsensus midis mandatin. kryetarëve të grupeve. Madje, ai ka theksuar që Jozefina Topalli- Falemnderit, zoti Ruçi. Komisioni i Ligjeve është çift dhe është mirë të bëhet Kur folët herën e parë nuk ju ktheva përgjigje. tek dhe çdo komision, aq më tepër ky komision, që
185 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
merr shpesh vendime duhet të jetë tek. Këtu ju informacion të mjaftueshëm për t’ju thënë që ju keni përmendët që shpesh keni plotësuar 6 kërkesa të abuzuar rëndë edhe me procedurat administrative PS-së, te Komisioni i Ligjeve nuk plotësoni një midis ekzekutivit dhe Parlamentit. kërkesë të PSD-së dhe nuk është kërkesë, por e Prandaj, unë dhe një herë dal në atë pozicion, drejtë. Ju mund të merrni çdo vendim arbitrar. Duhet që shpreha pak më parë, se nëse është e mundur ta dini që nuk është konsensual, por është në që mund të realizohet një parim propozoj që është kundërshtim të hapur me Rregulloren, sepse raporti në të drejtën e Kryetares së Kuvendit që të bëjmë i forcave politike respektohet pikërisht në komisionet një takim të kryetarëve të grupeve. Nëse nuk është kur është më e mundshme, dhe te komisionet e e mundur nuk është e mundur dhe pastaj kalojmë mëdha është më e mundshme, si dhe është e drejta në votim. jonë të kemi një përfaqësues. Ju mund të bëni çdo Falemnderit! lloj veprimi anadollak me ato format tuaja që i keni Jozefina Topalli – Po ka një mundësi. Në qoftë quajtur bizantine, por absolutisht nuk janë të se Partia Socialiste i liron një vend zotit Gjinushi, justifikuara. Do të nxirrni ndonjë kënaqësi tuajën, ne nuk kemi pse të kundërshtojmë, ashtu siç buzëqeshni, qeshni, por kuptohet që nuk do të shkoni ekziston edhe një mundësi e dytë që në fakt në larg. bazë të Rregullores të paktën 3 anëtarë të Falemnderit! komisionit duhet të kenë zëvendësues. Në këtë Jozefina Topalli – Falemnderit, zoti Gjinushi! rast mund të kemi zëvendësues nga Partia Natyrisht që nuk do të qajmë. Socialiste për Partinë Socialdemokrate dhe gjejmë Fjalën e ka zoti Topi. një zgjidhje të mesme. Bamir Topi – Në fakt diskutimi mori një karakter Zoti Ruçi keni fjalën meqenëse u ankuat. jo të dëshirueshëm, karakterin e replikave besoj të Gramoz Ruçi – Zonja Kryetare, panevojshme. Vetëm do të doja të nënvizoja që të Ka një Rregullore Parlamenti dhe kur vjen puna dalësh në opozitë nuk do të thotë që të që unë them, lërini ato që e doni opozitën, juve prezantohesh me nota irrituese, sikurse po apo zoti Topi e kundërshtoni atë. Ta ndaj opozita në prezantohet në seancat e kësaj legjislature zoti Ruçi. vete dhe pozita në vete. Kur vjen puna për të plotësuar Ai duhet të ndërgjegjësohet që hapësirat një vend, thoni hiqini një PS-së që të futet ai i parlamentare opozitare nuk i jep Kryetari i Kuvendit. PSD-së. Natyrisht që është e drejta e opozitës që të Zonjë e nderuar, komisioni është me 18 veta. përfaqësohet. Unë në fjalën time e thashë që ne i Raporti është 11 me 7. Ju lutem, keni japim në një konsensus, atë që shprehëm dhe në matematicienë, bëni pak llogaritë sa i takon pozitës mbledhjen e kryetarëve të grupeve, dhe nëse ka dhe sa i takon opozitës në komision, sipas hapësira të nevojshme për të bërë ndonjë riparim të përqindjeve parlamentare. Është në rregull apo nuk mundshëm ne jemi dakord që ky riparim të bëhet, është në rregull ky raport? Rregullorja thotë por nuk jam dakord kurrsesi që në gjuhën mundësisht në raport të drejtë me përbërjen në parlamentare, sidomos të dy eksponentëve që kanë Parlament. Bëni llogarinë. Si ju del? kohë që janë në këtë aulë për t’u shprehur me nota Jozefina Topalli – Pjesëtoje 11 me 7 dhe shihet të tilla ndaj Kryetares së Kuvendit, ndaj se përqindja del shumë më e lartë sesa ajo që është parlamentarëve të tjerë dhe unë i bëj me dije për t’ju në fakt në karriget në Parlament. Mund t’ju thënë që ka momente të tjera që ne do t’i diskutojmë ndihmojnë zoti Islami. dhe në një rreth më të mbyllur, ndoshta në mbledhjen Gramoz Ruçi - Raporti është 11 me 7. Pra, e kryetarëve të grupeve, që ka të bëjë dhe me duke qenë 11 me 7 ka vend për t’u shtuar opozita, logjistikën këtu në Kuvend, ku juve akoma ndiheni jo për të ikur nga opozita. Ka vend për të ikur nga në pushtet, nuk ndiheni në opozitë. Ne kemi qenë pozita. Megjithatë, ne nuk themi që të ikë nga jashtëzakonisht të kujdesshëm, shumë tolerant, pozita, le të rrijë. Të shtohet një. shumë qytetar, nuk e kemi ngritur këtë problem dhe Zoti Topi tha se nuk ka nevojë për irritim. Unë po ju them që abuzivizmi juaj dhe këtu në Parlament nuk po irritohem fare. Unë po përdor argumentet. Ju është i jashtëzakonshëm. Nuk duhet të futemi në keni 8 vjet që jeni irrituar në këtë sallë, jeni çjerrë, momente të tilla që do të konsideroheshin keni sharë, çfarë nuk keni bërë dhe ju që ditën e sekondare për jetën parlamentare, por ju siguroj që parë u mërzitët me ne. Ohu, mos u mërzitni që në një ambient tjetër të jeni të bindur që kemi ditën e parë, sepse nuk ka filluar akoma Parlamenti.
186 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
Dale, dale, dardha e ka bishtin mbrapa, prandaj mos komisioneve të tjera ku raporti nuk është 60 me 40, u shqetësoni për këtë punë. pozitë opozitë, por ka disa parametra të tjera për Së dyti, zonja Kryetare, efekt që ne i dimë të gjithë, që numri i deputetë në Edhe një herë, the që ne i kemi lënë këtë Kuvend nuk ruan proporcionalitetin që ka maxhorancën në komisione opozitës. Nuk është rezultati i zgjedhjeve, pra difekt që ata që janë aspak e vërtetë. Në të gjitha komisionet ju keni hartuesit e Kushtetutës dhe që duhet ta ngrejnë zërin maxhorancën, në të gjitha pa përjashtim. Në takimin e dinë shumë mirë për atë deformin që i është bërë që kam pasur me ju më keni thënë se ne jemi gati formulës së zgjedhjeve dhe të tjera janë rezultatet e t’u lëmë maxhorancën edhe në disa komisione dhe propocionalit, të tjera janë rezultatet e maxhoritarit unë kam thënë jo, nuk e dua, është shkelje e dhe në këtë kuptim ne nuk mund ta ruajmë në të Rregullores. Unë po të them: “Urdhëro numëroi, gjithë komisionet këtë ndërtim propocionali. Komisioni i Ligjeve është 11 me 7, Komisioni i Te Komisioni i Ligjeve është ruajtur dhe unë nuk Integrimi 7 me 6, Komisioni për Politikën e Jashtme besoj se ka vend për ndonjë koment shumë të madh është 9 me 6, Komisioni për Ekonomimë dhe në këtë çështje. Financën është 9 me 8, Komisioni për Sigurinë Jozefina Topalli – Falemnderit zoti Gjana! Kombëtare është 10 me 7.” The që jam kam marrë Fjalën e ka zoti Ruçi. parasysh zotit Ruçi 6, ke 5 se një e ke hequr pa Gramoz Ruçi – Zoti Gjana, falemnderit që ende dijeninë as të zotit Bufi, që ka qenë parfaqësuesi je në Parlament si deputet, por tani je bërë ministër. ynë atje, dhe as me dijeninë timë, që unë jam në Unë jam dakord me gjithë logjikën e argumenteve rregull, m’i ke marrë në konsideratë siç i kam ndarë të tua, por ke harruar një të vogël, ke harruar që ke deputetët në mbledhje të grupit, më ke hequr një 13 veta bashkë me ty dhe që je bërë ministër, se i deputet nga siguria kombëtare. Komisioni për kam hequr unë këto punë që do të heqësh ti tani. I Veprimtari Prodhuese është 11 me 5, Komisioni për kam hequr unë për 8 vjet. Pra, ke 13 veta që nuk Punë dhe Çështjet Sociale është 8 me 7, Komisioni bëhen dot anëtarë komisioni, prandaj unë nuk po të i Edukimit dhe Informimit Publik është 7 me 7, them gjë. Ti i bën llogaritë vetëm për Komisionin e pozitë opozitë. Ku është shumica? Dhe po Ligjeve dhe i harron të tjerat, por Rregullorja është diskutojmë tani për 1 vend në Komision të Ligjeve, një për të gjitha komisionet, pra do kesh raporte të për një ish-kryetar Parlamenti, për një kryetar grupi barabarta në të gjithë komisionet, ndaji në mënyrë dhe ai ka 7 deputetë dhe do të lërë një komision të barabartë të gjithë komisionet duke ruajtur bosh. Është e drejtë sipas Rregullores të ketë 1 për përqindjen dhe unë dakord jam. Kjo është çdo komision dhe ai përcakton veten, kryetari i Rregullorja. grupit, të jetë në Komisionin e Ligjeve. Raporti ruhet, Jozefina Topalli – Zoti Ruçi na thuaj nenin si e ke 11 me 7, bëhet 11 me 8. është i shkruar. Jozefina Topalli - Falemnderit, zoti Ruçi! Gramoz Ruçi – Zonjë mos kujtoni se jam Fjalën e ka zoti Gjana. sekretari juaj ose juristi juaj. Gjeje juristin se e ke Jemin Gjana – Falemnderit zonja Kryetare! në krah, ta lexoj ai Rregulloren jo unë. Unë besoj që për shumicën prej nesh që kemi Jozefina Topalli - Të falënderoj, nuk e keni të qenë me vite këtu, nuk besoj se ka pasur ndonjë bazuar në Rregullore. rast që kam shumë të debatojmë, të diskutojmë Për procedurë zoti Dokle. për një emër. Unë desha që t’i kujtoj zotit Ruçi që Namik Dokle – Falemnderit, zonja Topalli! raporti 11 me 7 është një raport i përligjur, bazuar Unë nuk e kuptoj pse e zgjatim kaq shumë në Rregullore. Në këtë komision është përligjur, në këtë seancë parlamentare për një gjë që është komisione të tjera jo, nuk është sipas Rregullores. shumë e thjeshtë dhe ka nevojë për një logjikë Në fakt 11 deputetë të maxhorancës janë afërsisht minimalisht parlamentare. Komisioni i Ligjeve siç 60% e deputetëve të këtij Kuvendi që i përkasin është ka 11 me 7. Të gjitha komisionet e kanë maxhoranës dhe raporti është ruajtur shumë korrekt, diferencën me një anëtar Parlamenti. Kjo vjen për kështu është shumëzojini shifrat dhe për Kuvendin arsye që u thanë, që një pjesë e deputetëve janë dhe për komisionin dhe ka për t’ju dalë se 60% e ministra dhe nuk mund të jenë anëtarë komisioni, 18-ës është 11. Kështu që nuk është thyer megjithatë duke qenë se është kjo pamje që vetëm Rregullorja në ndërtimin e këtij komisioni. Është e në një komision diferenca është me 4 deputetë vërtetë që Rregullorja është thyer në ndërtimin e maxhorancë - minorancë dhe në të gjitha
187 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
komisionet e tjera diferenca është me një deputet, por jashtë kësaj zgjidhje nuk besoj se ne do të biem atëherë lind e drejta për të pasur respekt më shumë dakord. për opozitën, për të pasur respekt më shumë për Falemnderit! një deputet, i cili kërkon të ikë nga një komision Jozefina Topalli - Falemnderit, zoti Bejtaj! shumë i rëndësishëm, siç është Komisioni i Fjalën e ka zoti Sherifi. Politikës së Jashtme, dhe të kalojë në një komision Elmaz Sherifi – Falemnderit! po aq të rëndësishëm, siç është Komisioni i Ligjeve. Të më falin kolegët dhe ju zonja Kryetare, por Në këtë rast Komisoni i Ligjeve bëhet 11 me 8 në më duket se ka një interpretim të gabuar të kësaj favor të maxhorancës, ndërsa Komisioni i Politikës çështjeje. Këtu nuk flitet për përfaqësimin e së Jashtme bëhet me 2 plus për maxhorancën dhe deputetëve, për aq sa është e mundur në përbërjen unë nuk e kuptoj pse ngulet këmbë në këtë rast, e komisioneve, por flitet në Rregullore në nenin 20 se çfarë do t’i prishë maxhorancës ose për pjesëmarrjen e deputetëve, por që përfaqësojnë mbarëvajtjes së Parlamentit ose mbarëvajtjes së grupe parlamentare. Pra, përbërja e komisioneve komisioneve, shtimi i një deputeti në një komision duhet të pasqyrojë për aq sa është e mundur për dhe pakësimi i tij në një komision tjetër, kur raportit bërjen e grupeve parlamentare me deputetët e tyre. maxhorancë - minorancë nuk prishet në asnjërin Partia Socialdemokrate është partia e katërt në prej komisionve. Parlament dhe është e paimagjinueshme, është e Në qoftë se ju keni dyshim te dy antëtarët e pakuptueshme që ajo të mos ketë përfaqësuesin e komisionit, që janë përfaqësues të dy partive që i saj në Komisionin e Ligjeve dhe ka parti të tjera si keni futur në Qeveri, Partia Agrare dhe Partia për Partia Agrare ose Partia Bashkimi për të Drejtat e Drejtat e Njeriut, është tjetër problem. Me dyshimet Njeriut. Këmbëngulja e mëtejshme pasqyron më tuaja ne nuk mund të ndërtojmë demokraci dukshëm atë çfarë fshihet në të vërtetë, që ju nuk parlamentare. dëshironi që zoti Gjinushi të jetë në përbërjen e këtij Jozefina Topalli – Falemnderit, zoti Dokle! komisioni. Kjo është e vërteta. Fjalën e ka zoti Shehu. Ju falemnderit! Sali Shehu – Ju falemnderit, zonja Kryetare! Jozefina Topalli – Falemnderit zoti Sherifi, Së pari, unë i ftoj protagonistët e këtij debati të Në fakt ju thatë një të vërtetë. Pjesëmarrës mund panevojshëm, që përpara se të na tregojnë të jetë në çdo moment në Komisionin e Ligjeve matematikën, të kujtojnë matematikën që kanë gjithsecili prej jush. përdorur për këto tetë vjet që kaluan. Të kujtojnë se Fjalën e ka zoti Olldashi. sa ka qenë diferenca e deputetëve në Komisionin e Sokol Olldashi – Falemnderit zonja Kryetare! Ligjeve. Pak a shumë doja të thosha atë që ishte fjalia Së dyti, për sa i takon asaj nofkës si gënjeshtar, e fundit e juaja që çdo deputet ka të drejtë të marrë unë u them parafolsëve se kjo më sjell në mendje pjesë në mbledhjen e çdo komisioni pa të drejtë një shprehje në të cilën gomari i drejtohet gjelit dhe vote dhe unë besoj që kjo është e mjaftueshme, që i thotë kokëmadh. Nuk kanë lënë gjë pa gënjyer edhe njerëz që etikën diplomatike nuk e kanë në këto tetë vjet. Unë ju ftoj që ta votojmë. Nëse zoti cilësinë e tyre të parë, të kontribuojnë për Gjinushi ka qejf të vijë në Komisionin e Ligjeve është marrëdhëniet me jashtë të komisionit në fjalë. i mirëpritur, të vijë sa herë të dojë. Megjithatë, ky është një diskutim që unë besoj Ju falemnderit! duhet të ishte mbyllur në Byronë Parlamentare, Jozefina Topalli – Fjalën e ka zoti Bejtaj. kështu në qoftë se gjërat janë mbyllur me konsensus Engjëll Bejtaj – Ju falemnderit, zonja Kryetare! mirë do të ishte të hidhej në votim dhe të mbyllej Mendoj se duke e zgjatur këtë debat nuk besoj kjo çështje. se i bëjnë mirë as seancës as zgjidhjes së Jozefina Topalli – Falemnderit zoti Olldashi! problemit. Nuk besoj se ka argumente të tjerë për Fjalën e ka zoti Ndoka. të thënë se një deputet, aq më tepër kur kërkesa Nard Ndoka – Falemnderit zonja Kryetare! është depozituar herët, të mos bëjë pjesë në një Besoj që është minumumi i tolerancës, kur një komision parlamentar, ku kontributi i tij do të jetë kryetar i grupit parlamentar, një ish-kryetar i patjetër me vlerë për shkak edhe të eksperiencës Parlamentit, kërkon që të jetë anëtar i një komisioni parlamentare. Nëse keni nevojë të bëni një mbledhje të rëndësishëm. Ky është një komision që me kryetarët, besoj që kjo do të ishte një zgjidhje, përfaqësohet nga të gjitha grupet parlamentare dhe
188 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
nuk besoj që është ndonjë sakrificë e madhe dhe kalojmë në votim. me Rregulloren e re. Në qoftë se vendimmarrja në Jozefina Topalli – Të shikohen kartat komisione për një ligj të caktuar mund të hidhet elektronike te të gjithë deputetët. Fillon votimi për poshtë, ato ligje edhe me minorancë kalojnë në prezencën. seancë plenare. Pra, nuk ka ndonjë bllokim të Një orë pushim. punës, por një anëtar i komisionit që është e drejta e çdo deputeti që të zgjedhë komisionin e tij. * * * Jozefina Topalli – Falemnderit! Jozefina Topalli - Të nderuar deputetë, rifillojmë Zoti Islami e ka fjalën. seancën. Kastriot Islami – Nga replikë po e kthejmë në Ju kujtoj edhe një herë, zotërinj deputetë, ndërhyrje tani. dorëzoni CV-të. Meqenëse më pyetët për matematikë, 11 me Po, zoti Ruçi. 8 i afrohet më afër asaj shifrës që ju keni në Gramoz Ruçi - Falemnderit, zonja Kryetare! mendje dhe realizon pa bërë kaq shumë debat Ne ngritëm dy çështje. E para, për çështjen e për një kryetar të një grupi parlamentar, i cili është Komisionit të Ligjeve lidhur me personin i renditur si grup kompakt i katërti. Unë kam përfaqësues të PSD-së atje dhe e dyta me Fatmir përshtypjen që po të ishin mbledhur kryetarët e Xhindin për në komisionin që jua kam dhënë me grupeve parlamentare këtë gjë do ta zgjidhni dhe shkrim dhe që ndoshta mund të ketë qenë ndonjë nuk është mirë që të harxhojmë kaq shumë kohë lapsus që ka lëvizur andej, por kemi rënë dakord në për të shtuar një anëtar në një komision kur raporti parim që e keni kaluar nga Komisioni i Sigurisë është 11 me 8, raport që ka dhe Parlamenti dhe Kombëtare te Komisioni i Veprimtarisë Prodhuese. kam përshtypjen që nuk do të prishej aspak Nëse ju keni ndonjë ndryshim ndaj qëndrimit të maxhoranca, por do të realizoheshin të gjitha paraqitur në seancën paraardhëse, ju lutem na e elementët që janë të përshkruar në Rregullore. bëni publike. Nëse nuk keni, ju lutem para votimi ju Sa më afër përbërjes së Parlamentit, grupi i katërt kërkoj fjalën. në renditje, numër tek, kam përshtypjen që dhe Jozefina Topalli – Atëherë, ju vë në dijeni se kryetarët do të jepnin këtë konsensus. në lidhje me ndryshimin e zotit Xhindi, që ju e Falemnderit! përmendni në numrin e caktuar për Partinë Jozefina Topalli – Falemnderit! Socialiste, është rënë dakord në Konferencën e Zoti Ruçi, pastaj zoti Topi dhe e mbyllim Kryetarëve dhe zoti Bufi ka pranuar që të ndryshohej diskutimin. me përfaqësuesin e partisë tjetër të vogël opozitare. Gramoz Ruçi – Neni 20 thotë: “Në komisionet Ndërkohë që Konferenca e Kryetarëve kishte e përhershme marrin pjesë të gjithë deputetët dhe rënë në konsensus, ju dhashë gjithë kohën e duhur përbërja e tyre, aq sa është e mundur pasqyron për të diskutuar të gjithë, jo një herë, jo dy herë, por grupet parlamentare, pra edhe një herë për aq sa nga pesë herë e më shumë për çështjen në fjalë, është e mundur pasqyron grupet parlamentare. kishit kohë 1 orë për të më sjellë një propozim me Atëherë, unë shtroj pyetjen përfaqësimin e grupeve shkrim nga kryetarët. Asnjë nga kryetarët nuk më parlamentare, ky është një grup kompakt dhe është ka ardhur, asnjë nuk më ka paraqitur asgjë me grupi i katërt në Parlament. Për këtë nuk gjendet shkrim, kështu që kalojmë menjëherë në votimin e vend, nuk ka hapësirë për të në këtë komisiom. prezencës. Kurse për grupe të sajuara, siç është deputeti i Votojmë për prezencën. partisë me dy A, që tani do të bëhet me dy A dhe Për procedurë e keni marrë fjalën disa herë zoti me dy P, se futi dhe peshkun dhe pyjet. E kishte Ruçi. partinë me një A, e bëri me dy, tani do ta bëjë dhe Në bazë të Rregullores për procedurë diskutohet me dy P. Paska votë për të. një herë për të njëjtën çështje, nuk mund të diskutoni Ju lutem shumë, kjo gjë është e zgjidhur dhe dy herë. Keni diskutuar dhjetë herë, zoti Ruçi. Ja asgjë nuk prishet. Më vjen keq që po zgjasim debatin. edhe një herë, urdhëroni, keni fjalën. Jozefina Topalli – Fjalën e ka zoti Topi dhe Gramoz Ruçi - Unë nuk e kërkova pa qëllim kalon në votim. mbledhjen e grupit. E kërkova për dy arsye: Arsyeja Bamir Topi – Unë do të mendoj që për të mos e parë: Ju jeni Kryetare e Konferencës së Kryetarëve, dhënë shans që të ulet më tej niveli i i debatit, të duhet të bënit negociata dhe ju dhashë kohën e
189 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
domosdoshme, një orë, për të na thirrur në mbledhje përpara. ose takime bilaterale me kryetarët e grupeve. Hapet votimi. Arsyeja e dytë pse e kërkova fjalën, është që të Mbyllet votimi. unifikoja mendimin e grupit pikërisht për këtë Me 77 vota pro, 3 abstenime, 24 deputetë nuk problem që thoni ju, për votimin. Atëherë, meqë ju morën pjesë në votim, miratohet projektvendimi i qëndroni stoike për një problem fare ordiner, Grupi parë. Parlamentar i Partisë Socialiste nuk jep Falemnderit! konsensusin për këtë ndarje dhe për këtë qëndrim Kalojmë në projekvendimin e dytë. të maxhorancës së re parlamentare, nuk do të marrë Hapet diskutimi. pjesë në votimin e ndarjes së komisioneve. Fjalën e ka Grupi Parlamentar Qendra Jozefina Topalli - Falemnderit, zoti Ruçi! Demokrate, zoti Dule. Ju kishit dhënë konsensusin, por herë të tjera, (Nuk foli asnjë nga ky grup) kur të keni probleme, hajdeni vetë në mbledhje, mos Fjalën e ka Grupi Parlametar i Partisë Agrare. e bëni me delegim. Zoti Bufi ka dhënë gjithë Ymer Tola - Grupi Parlametar i Partisë Agrare konsensusin. Kësaj radhe ju po e ndryshoni, është e Ambientaliste është dakord me konsensusin e arritur drejta juaj të votoni pro, kundër ose abstenim, të merrni në Konferencën e Kryetarëve. ose të mos merrni pjesë në votim, madje edhe të Jozefina Topalli - Falemnderit, zoti Tola! bojkotoni, siç e keni bojkotuar në seancën e parë. Fjalën e ka Grupi Parlamentar Qendra Liberal- Ju vë edhe një herë në dijeni se nga 8 komisione Demokrate, zoti Ceka. parlamentare, siç nuk ka ndodhur asnjëherë në 15 Neritan Ceka - Dakord. vjet, i kemi dhënë opozitës 3 komisione Jozefina Topalli - Zoti Ndoka. parlamentare për të drejtuar, në një kohë që neve Nard Ndoka - Dakord. na kishit dhënë vetëm 2. Nga këto komisione, ku Jozefina Topalli - Zoti Brokaj. ka anëtarë të pozitës dhe të opozitës, ka raste që Ndre Legisi (Flet në emër të grupit) - Dakord. ju jeni në maxhorancë, në shumicën jemi ne në Jozefina Topalli - Falemnderit! maxhorancë; ka raste të tjera që jemi barazim, Zoti Gjinushi. maxhorancë-opozitë, megjithëse ka një forcë, e cila Skënder Gjinushi - Zonja Kryetare, ka fituar këto zgjedhje dhe rezultatet e 3 korrikut Ju kujtoj edhe një herë që po abuzoni me nuk kanë qenë si ato të zgjedhjeve të djeshme në konsensusin gjoja të kryetarëve. Nuk mund të flasësh Gjermani, që të dalim barazim. në emër të të tjerëve për konsensus. Grupi ynë nuk e Zoti Ruçi, nga ana tjetër, ju vë në dijeni se, përveç ka dhënë aspak konsensusin, por është rënë dakord të tjerave, kemi plotësuar edhe kërkesat e ardhura që do të bëheshin ato ndryshime që janë propozuar. nga grupet për nivel nënkryetarësh dhe sekretarësh, Këtu është edhe zoti Topi, edhe gjithë të tjerët dhe ju pra të gjitha janë konsumuar. Kemi folur mbi një orë. e keni për detyrë që të paraqisni në Kuvend vetëm Ju kam dhënë mundësinë që të shpreheni të gjithë propozimin konsensual të mbledhjes së kryetarëve për të tëra sugjerimet, megjithëse kishim arritur në dhe jo të merrni urdhra, siç bëtë pushim gjoja një orë. konsensus. Ju kam dhënë edhe një orë kohë për të Nuk e di se çfarë propozimi prisnit, kur diskutuar. Nuk është detyra e Kryetarit të Kuvendit propozimet kanë qenë të qarta, dhe nuk e di se për të thirrur kryetarët e tjerë. Është detyra juaj, në çfarë logjike keni që grupin tonë komisioni më i madh qoftë se ju gjeni konsensusin. I kemi ezauruar të nuk e nxë, kurse komisionet më të vogla e nxënë! gjitha procedurat. Ju keni folur dhjetë herë për Nuk e di se çfarë objektesh janë këto sipas logjikës procedurë për të njëjtën çështje, në një kohë kur suaj. Prandaj kjo tregon edhe një herë që ju i keni Rregullorja të jep vetëm një herë mundësinë, kështu hipur mbrapsht atij vendi ku jeni dhe kërkoni të që do të kalojmë në votimin e prezencës. veproni në mënyrë arbitrare, kërkoni të flisni në emër Hapet votimi. të të tjerëve. Vazhdoni, mirë e keni! Mbyllet votimi. Ne si grup socialdemokrat nuk marrim pjesë në Janë 87 deputetë dhe 10 ministra, gjithsej të komisione për sa kohë që ju nuk respektoni të pranishëm janë 97 veta. drejtën e grupeve parlamentare. Ju jeni të detyruar Kalojmë në votimin për projektvendimin nr.1: t’i thoni një grupi se cilat janë vendet në komisione. “Përbërja e komisioneve të përhershme të Kuvendit Se kush do të jetë, i caktojmë ne. Është e drejta dhe të kryesive të tyre”, si më poshtë, siç e keni jonë të zgjedhim komisionet.
190 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
Këtu u mburrët shumë për konsensus për kryetar unë, votën e Xhafës, të Sherifit dhe votën e Hysës. e nënkryetar komisionesh. Është e vërtetë që mund Pra, ju qenkeni të tmerrshëm edhe me elektronikë, të ketë debate për kryetar e nënkryetar komisioni, edhe me letra për të vjedhur! Pra, edhe për të ardhur por nuk ka pasur asnjëherë debat për anëtar si maxhorancë, me të vjedhur; edhe për të miratuar komisioni dhe ky është një veprim i turpshëm. Bravo Qeverinë, me vota të vjedhura; edhe për të miratuar ju qoftë! Megjithatë, me këtë tregoni veten dhe komisionet, me vota të vjedhura. maxhorancën. Ju lutem shumë, mirë me letrat atje poshtë, të E para, meqë ju referove Gjermanisë, po ju them komisioneve të fshatrave ose të qyteteve, por edhe që në Gjermani kristiandemokratët kanë marrë 1 këtu me elektronikën amerikane, edhe kësaj ia për qind më shumë, kurse në raportin: grupi juaj, gjetët sesi të vidhni!? Qenkeni të tmerrshëm! PD me aleatët, dhe PS me aleatët, jemi ne 0,1 për Jozefina Topalli - Siç ka qenë, ka mbetur qind më shumë, kështu që ne jemi shumë më elektronika, zoti Ruçi. legjitimë se ju. Gramoz Ruçi - I ka ndryshuar ai që ka qenë E dyta, edhe kur raportoni shifra, të jeni më e atje. kujdesshme, sepse nuk është e vërtetë që s’votuan Jozefina Topalli - Zoti Islami e ka fjalën. 24 veta, janë më shumë, se ne nuk votuam qysh në Kastriot Islami - Kam përshtypjen që ju e keni prezencë, pra kishe 25 veta që nuk deklaruan marrë këtë vendim. Unë kam vetëm një merak: A e prezencën për t’iu kundërvënë vendimit tuaj arbitrar, di Saliu, se mos thotë më 26 maj që unë nuk e dija pra është gjithë opozita që nuk ju ka dhënë këtë gjë? konsensusin. Është hera e parë që miratohen Jozefina Topalli - Zoti Islami, makinën që ia komisionet parlamentare pa konsensus. Rruga e keni marrë Ministrisë së Jashtme, do t’ja ktheni mbarë ju qoftë! përsëri, ju dhe kolegët tuaj. Falemnderit! Zoti Topi e ka fjalën. Jozefina Topalli - Falemnderit, zoti Gjinushi! Bamir Topi - Falemnderit, zonja Kryetare! Keni harruar se në televizion, ditën që ka I impresionuar thellë nga diskutimet e mbaruar Konferenca e Kryetarëve, keni dalë ju, që paraardhësve, natyrisht që nuk më mbetet gjë tjetër, keni thënë se ramë në konsensus, madje e keni vetëm të them që kaloni shpejt në votim, sepse do quajtur si një lëvizje shumë pozitive faktin që të impresionohen edhe të tjerët nga ana e opozitës ne i kemi lënë më shumë nga ç’na kanë maxhorancës. lënë ata. Ju kujtoj që Shrëderi nuk ka dalë nga Jozefina Topalli - Sekretaria, kontrolloni edhe Dushku dhe mos bëni asnjë krahasim me Shrëderin. një herë kartat elektronike, ju lutem! Fjalën e ka zoti Ruçi. Hapet votimi për projektvendimin “Për caktimin Gramoz Ruçi - Zonja Kryetare, e Byrosë dhe përbërjen e sekretarive të Kuvendit”, Unë jam informuar dhe nuk kam asgjë për që përfshin pikën 1, ku zgjidhen në detyrën e përfaqësimin e zotit Bufi atje. Problemi që ne Zëvendëskryetarit të Kuvendit deputeti Ylli Bufi dhe ngritëm këtu, është ngritur edhe në mbledhjen e deputeti Fatos Beja, dhe pikën 2, ku zgjidhen Konferencës së Kryetarëve, atje ju keni marrë sekretariatet e Kuvendit dhe sekretarët, si më poshtë, angazhimin, bashkë me kryetarin e maxhorancës, siç e keni përpara. që po, rregullohet, nuk ka asnjë problem. Në këtë Mbyllet votimi. kuptim ka qenë edhe ai qëndrim i përfaqësuesit Me 97 vota pro, asnjë kundër, asnjë abstenim, tonë në Konferencën e Kryetarëve dhe i 17 deputetë nuk morën pjesën në votim, miratohet përfaqësuesit parafolës, zotit Gjinushi. edhe projektvendimi i dytë. Problemi i dytë është që nuk kemi pasur asnjë Punë të mbarë, zoti Bufi! Punë të mbarë, zoti precedent parlamentar në këto 15 vjet për anëtarët Beja! Punë të mbarë sekretariateve! e komisioneve. Është hera e parë që ndodh kjo dhe Ju sqaroj për vendet bosh. Unë e di se ju më nuk e di pse bëhet. keni dërguar njoftim që nuk i sjellim emrat, pra ato Gjithashtu nuk dua të përsëris faktin si krijohet vende do të jenë bosh. Në momentin që ju do t’i një Parlament me vota të vjedhura. Po ju, edhe ditën sillni, do të plotësohen. e parë të votimit të Qeverisë, e vodhët një votë me Falemnderit! elektronikë dhe duartrokitët. Edhe sot, që votuam Seanca mbyllet. për komisionet, vodhët, të paktën ato që regjistrova Seanca tjetër do të lajmërohet në televizion.
191 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
LEGJISLATURA E 17-TË Sesioni i parë
Seanca VI
E hënë, 26.09.2005 Drejton seancën Kryetarja e Kuvendit, Seanca e pasdites zonja Jozefina Topalli (Çoba)
Jozefina Topalli - Të nderuar deputetë, hapim kontribut shumë të madh në hartimin e shumë ligjeve seancën. të rëndësishme, si dhe në hartimin e Kushtetutës Në rendin e ditës për seancën e sotme kemi: së Republikës të Shqipërisë. 1. Në bazë të kërkesës, kam vetëm një deputetet Zonja Kryetare, që ka kërkuar fjalën dhe do të ketë të drejtën Unë ju drejtohem juve si grua, meqenëse e 5 minutave, që është zonja Angjelina Kola. eksperienca ka treguar se gratë sjellin vlera dhe 2. Miratimin e procesverbalit të seancës plenare prioritete krejt të ndryshme në jetën politike duke i të datës 19 shtator 2005. krahasuar me kolegët e tyre meshkuj. Prandaj unë 3. Miratimin e programit të punës së Kuvendit mendoj që ju ta rishikoni edhe një herë propozimin për periudhën 26 shtator-21 tetor 2005. e Grupit Parlamentar të Partisë Socialdemokrate, 4. Miratimin e kalendarit trejavor të punimeve të që edhe ne të përfaqësohemi në Komisionin e Kuvendit. Ligjeve. 5. Projektvendimin “Për një shtesë në vendimin Falemnderit! nr.4, datë 19.9.2005 “Për zgjedhjen e Byrosë Jozefina Topalli - Falemnderit! dhe përbërjen e sekretariateve”. Është thjesht Në seancën e kaluar e kemi diskutuar 5 orë një miratim për anëtarët e zgjedhur nga Grupi këtë çështje dhe kjo është ezauruar. Parlamentar i Partisë Socialiste. Kalojmë në pikën e dytë të rendit të ditës. Ka Fillojmë me pikën e parë. Zonja Angjelina Kola ndonjë kundërshtim për miratimin e procesverbalit e ka fjalën. të seancës plenare të datës 19 shtator 2005? Angjelina Kola - Falemnderit, zonja Kryetare! Nuk ka. Konsiderohet i miratuar. Unë kërkoj t’i referohem edhe një herë Komisionit Kalojmë në pikën e tretë të rendit të ditës: të Ligjeve, sepse është shkelur Rregullorja e Miratimi i programit të punës së Kuvendit për Kuvendit, kur Grupi Parlamentar i Partisë periudhën 26 shtator-21 tetor 2005. Në Konferencën Socialdemokrate nuk është përfaqësuar nga asnjë e Kryetarëve kishte konsensus. Kush e do fjalën? deputet në këtë komision, kështu që do të ishte në Po, zonja Dade. nderin e këtij Parlamenti që edhe ky grup, duke qenë Arta Dade - Falemnderit, zonja Kryetare! partia e katërt, të përfaqësohet nga një deputet. Ne Unë e kisha kërkuar fjalën për pikën e parë të si grup kemi propozuar zotin Skënder Gjinushi. Do rendit të ditës, që ju e kaluat, prandaj kam të ishte në nderin e këtij Parlamenti pjesëmarrja e përshtypjen që jam jashtë kërkesës, sepse kisha zotit Gjinushi në këtë komision, duke qenë se ai si edhe unë për të bërë një deklaratë. Ka ndodhur një deputet ka luajtur një rol mjaft të rëndësishëm, duke keqkuptim, duke menduar që ishte vënë emri, por drejtuar Parlamentin prej 4 vjetësh, ka dhënë një konstatova në fillim të seancës që nuk ishte vënë
192 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
emri. Në qoftë se është e mundur, dëshiroj ta bëj projektvendimet dhe projektligjet nuk vijnë me këtë deklaratë. kërkesë, por vijnë me një relacion. Rregullorja të Jozefina Topalli - Zonja Dade, në bazë të detyron që të shoqërohet me një relacion, ku të Rregullores së re, emri duhet regjistruar, ashtu siç shpjegohen qartë arsyet pse bëhet ky propozim, e kishte regjistruar edhe zonja Angjelina Kola. Ju arsyet pse mendohet që ligjet në fuqi nuk e nuk e keni regjistruar, por do të mbahet shënim dhe realizojnë këtë gjë etj. Megjithatë, konfuzioni është në fillimin e seancës tjetër do të keni të drejtën e më i madh, sepse kërkesa i referohet nenit 68 të deklaratës. Rregullores, ndërsa vetë projektvendimi i referohet Vazhdojmë me pikën e tretë të rendit të ditës. nenit 88. Zoti Bufi e ka fjalën. Neni 68 flet për nismën ligjvënëse. Pra, është Ylli Bufi - Zonja Kryetare e Kuvendit, hera e parë që Kuvendit i paraqitet si projektligj një Unë, në fakt, e kërkova fjalën për pikën e dytë, projektvendim. Kjo ka të bëjë me konfuzionin politik por, meqë kaloi shpejt, ju nuk arritët dot të më jepnit që u fol gjatë se do të nxirrej një projektligj. Me sa fjalën. duket, meqë ai dilte haptazi antikushtetues, bëhen Unë e përshëndes këtë formë të re që ka lidhje përpjekje për ta fshehur nëpërmjet një projektvendimi. me zbatimin e Rregullores së Kuvendit për miratimin Megjithatë, nuk ka shpëtuar fraza, që është një e procesverbalit, por njëkohësisht dua të them që, sofizëm i vërtetë: “Grupi i deputetëve kërkon në bazë të Rregullores, në fillimin e seancës vendosjen në procedurë ligjvënëse të miratohet procesverbali i seancës së kaluar, jo projektvendimit”. procesverbali i përmbledhur, prandaj nuk ka edhe Për sa i takon nenit 88, ky nen nuk i jep asnjë diskutime. Procesverbali i përmbledhur është ky që lloj kompetence Kuvendit të nxjerrë vendime. Ai kemi këtu, që më duket shumë korrekt, por seanca tregon vetëm sesi shqyrtohen projektvendimet. duhet të miratojë procesverbalin e plotë të seancës Kurse neni 117 ka të bëjë me ndryshimin në së zhvilluar. Mendoj që në seancat e tjera një gjë e Rregullore dhe ky ‘de facto’ është një projektvendim, tillë duhet të mbahet në konsideratë. që një pjesë e ka vendim normativ, një pjesë është Jozefina Topalli - Do të isha plotësisht dakord ndryshim në Rregullore, pastaj i gjithë futet si shtojcë me mendimin tuaj. Kam kërkuar sqarim për këtë në Rregullore. Ndërsa në përmbajtje ‘de facto’ është dhe në çdo parlament të botës bëhet një procesverbal një projektligj, sepse kërkon të fusë një normë të i përmbledhur. Megjithatë, mund ta diskutojmë re. Një mish-mash të tillë e justifikon vetëm akti përsëri. Edhe unë e kisha menduar ashtu siç e politik për të cilën paraqitet, por proceduralisht është mendoni ju, por mua më thanë se është e pamundur totalisht i papranueshëm. teknikisht për t’u arritur ajo. Gjithsesi, ne mund ta Falemnderit! diskutojmë një herë tjetër sesi do të procedojmë. Jozefina Topalli - Ju vë në dijeni që relacionin Është hera e parë që realizohet në seancë plenare bashkëngjitur nuk e keni lexuar, ai u është një gjë e tillë, pra është hera e parë që vihet në shpërndarë të gjithë deputetëve. zbatim Rregullorja e re. Drejtoria Juridike më ka vënë Zoti Beja e ka fjalën. në dijeni se flitet për përmbledhje. Megjithatë, ne Fatos Beja - Unë jam dakord që sot nuk mund ta diskutojmë përsëri nëse është e mundur diskutojmë për përmbajtjen, ne diskutojmë për të jetë tërësisht integral i gjithë diskutimi i seancës. procedurën. Me thënë të drejtën, Rregullorja dhe Në lidhje me pikën e tretë të programit të punës miratimi i saj disa herë është diskutuar në ka ndonjë diskutim? legjislaturat e mëparshme nëse duhet të jetë ligj Jo. apo duhet të jetë vendim. Kuvendi e ka miratuar që Falemnderit! të jetë një vendim i Kuvendit dhe është miratuar si Kalojmë në pikën e katërt: Miratimi i kalendarit vendim i tij. Kemi një shtojcë për këtë vendim të 3-javor të punimeve të Kuvendit. Kuvendit, i cili, kushdo që e merr në dorë dhe e Zoti Gjinushi e ka fjalën. shikon, është i artikuluar si një ligj, sepse atë fuqi Skënder Gjinushi - Ne e kemi shprehur edhe ka, me nene të përcaktuara, me krerë të përcaktuar, në mbledhjen e kryetarëve kundërshtimin për futjen sipas tematikës. Unë nuk shikoj ndonjë problem në kalendar të një projektvendimi, i cili, pa hyrë në procedural për sa i përket propozimit që është futur përmbajtjen e tij, nga ana procedurale është një në kalendarin e punimeve. skandal juridik, sepse fillohet që në kërkesë, kur Jozefina Topalli - Në fakt nuk ka asnjë
193 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
problem. Projektvendimi, së bashku me relacionin, 5. Ilir Bano u është shpërndarë të gjithë deputetëve. 6. Albert Çaçi Zoti Bufi e ka fjalën. 7. Petro Koçi Ylli Bufi - Zonja Kryetare e seancës, 8. Vangjel Tavo Unë mendoj që pikërisht futja e këtij 9. Sabit Brokaj projektvendimi ka një problem. Problemi qëndron 10. Angjelina Kola në faktin që ne tashmë kemi filluar nga procedura Këshilli për Legjislacionin ju vë në dijeni se ka ligjvënëse, pra po fillojmë të miratojmë programe, këta anëtarë: kalendarët e punës, ndërkohë që ende dy struktura, 1. Bamir Topi të përcaktuara në Rregullore, siç është Këshilli për 2. Fatos Beja Rregulloren dhe Këshilli për Legjislacionin, ende nuk 3. Nard Ndoka janë konstituar. Përderisa projektvendimi i paraqitur 4. Arian Starova në fjalë ka lidhje me ndryshime që mund t’i bëhen 5. Arian Madhi Rregullores së Kuvendit, neni 13, pika 2 thotë: 6. Ylli Bufi “Këshilli për Rregulloren, Mandetet dhe Imunitetin 7. Gramoz Ruçi studion të gjitha propozimet që lidhen me ndryshimin 8. Elmaz Sherifi e Rregullores”. Pra, ne po futemi në një proces 9. Skënder Gjinushi legjislativ, kur ende dy organe të rëndësishme, që 10. Neritan Ceka kanë të bëjnë me procedurat legjislative, nuk i kemi Fjalën e ka zoti Meta. konstituar. Unë them që, në qoftë se ky Ilir Meta - Zonja Kryetare, projektvendim (ende nuk e njoh) ka lidhje me Lidhur me projektvendimin për lënien e imunitetit ndryshimin e Rregullores, absolutisht që më parë të deputetëve, dua të theksoj se ne jemi të gatshëm duhet të ngremë këtë këshill dhe pastaj të të mbështesim çdo nismë në luftën kundër vazhdojmë procedurën. korrupsionit. Jemi të gatshëm që edhe për çdo Të njëjtën gjë mund të them edhe për ligje të çështje që mund të lidhet me ne si deputet, pra me tjera. Mund të ketë probleme të karakterit legjislativ grupin tonë parlamentar, të votojmë symbyllur çdo edhe për ligje të tjera. Për shembull, unë do të thosha kërkesë për heqje imuniteti dhe besojmë se kjo do që projektligjet për taksat janë ligje të paketës të jetë në ndërgjegjen e çdo deputeti në këtë sallë fiskale dhe procedura e shqyrtimit të tyre nuk është për çdo akuzë të bërë në drejtim të tij, por kam një procedurë e zakonshme si gjithë projektligjet e përshtypjen që kjo nuk është thjesht çështje tjera, por është procedurë e veçantë e përcaktuar projekvendimi ose projektligji, por është një çështje në Rregullore për ligjet fiskale. Mund të lindë shumë që ka të bëjë me Kushtetutën e vendit dhe çdo mirë nevoja që edhe për këtë çështje të kërkohet anashkalim i Kushtetutës nëpërmjet mbledhja e Këshillit për Legjislacionin. Pra, unë them projektvendimeve ose projektligjeve mund të krijojë që duhet të ishin konstituar të dyja këto organe, precedentë të rrezikshëm që këto shkelje të bëhen pastaj të vazhdonim me procedurën legjislative. edhe për raste të tjera në të ardhmen. Ndaj kam Falemnderit! përshtypjen që do të ishte mirë të ndërmerrej një Jozefina Topalli - Ju vë në dijeni, meqenëse nismë për amendimin e Kushtetutës për këtë kryetari i grupit tuaj parlamentar nuk ju ka vënë në çështje, në mënyrë që deputeti, si çdo qytetar tjetër, dijeni, se në Konferencën e Kryetarëve është njoftuar të mos ketë asnjë lloj imuniteti për çdo çështje që konstituimi dhe përbërja e Këshillit të Rregullores, ka të bëjë me korrupsionin apo me zbatimin e ligjit. Mandateve dhe Imunitetit, si dhe të Këshillit për Ndryshe kam shqetësimin se mund të kalojmë në Legjislacionin. projektvendime të karakterit propagandistik dhe Për dijeni të seancës, ju njoftoj se në Këshillin besoj se lufta kundër korrupsionit nuk ka nevojë për Rregulloren, Mandatet dhe Imunitetin janë pesë vetëm për propagandë, pasi ka 15 vjet që të gjithë deputetë nga maxhoranca dhe pesë deputetë nga janë lodhur nga propaganda dhe nismat që nuk opozita, të cilët janë: sjellin asnjë gjë konkrete. 1. Kryetarja e Parlamentit Falemnderit! 2. Gazmend Oketa Jozefina Topalli - Falemnderit, zoti Meta! 3. Bujar Nishani Me sa shoh, tani është hyrë në përmbajtjen e 4. Safet Sula projektvendimit. Në fakt, kjo seancë nuk është për
194 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
të diskutuar përmbajtjen e projektvendimit. Kjo shtypi në emër të Partisë Demokratike, por jo si seancë është për të diskutuar kalendarin e punës, Kryetare e Kuvendit. Aty jeni Kryetarja e këtij ku ky projektvendim është përfshirë brenda afatit Parlamenti dhe duhet të ndjekësh të gjitha trejavor. procedurat me ato atribute që t’i jep vetëm Rregullorja Jam e detyruar të sqaroj se projektvendimi nuk e Kuvendit. Ju nuk mund të bëheni as avokate, as është heqje e imunitetit të deputetëve, është lënie prokurore, as gjyqtare dhe as zëdhënëse e askujt, e imunitetit në kuptimin e kufizimit të imunitetit të vetëm e Rregullores. deputetëve vetëm për t’u dhënë mundësi hetimi dhe Të vijmë te problemi konkret. Kishim dy ndjekjeje penale institucioneve të pavarura për rastin kërkesa sot në takimin e Konferencës së e korrupsionit dhe të shpërdorimit të detyrës. Është Kryetarëve, të dyja me firma të deputetëve. Një e përjashtuar çdo tentativë për të kufizuar liritë e kërkesë ishte nga Grupi Parlamentar i Partisë deputetit, për ta kontrolluar fizikisht deputetin, për Demokratike, problemi që folën kolegët, një të kontrolluar banesën e tij. Të gjitha procedurat e kërkesë tjetër ishte nga Grupi Parlamentar i Partisë tjera që kanë lidhje me heqjen e imunitetit, u mbeten Socialiste për një komision hetimor. Kërkesa për procedurave, duke respektuar Kushtetutën, statusin komision hetimor i referohej nenit të Kushtetutës, e deputetit dhe në vullnetin dhe votën e seancës pra ishte në përputhje me Kushtetutën, ishte në plenare, ashtu siç është bërë gjatë gjithë viteve. përputhje me ligjin “Për komisionet hetimore”, në I vetmi qëllim i këtij projektvendimi të futur në përputhje edhe me nenin e Rregullores. Ju vetëm këtë seancë për të hyrë në kalendar është vullneti për saktësime dhe gabime ortografike, sipas jush, për të luftuar korrupsionin, që është kthyer në një e kthyet për t’i plotësuar ato. Unë i plotësova sistem endemik në Shqipëri, që e ka rreshtuar brenda gjysmë orë dhe jua kam depozituar. Por Shqipërinë në vendin e parë për korrupsion, duke sot kjo çështje nuk shtrohet fare, sepse, siç më kaluar në nivelin më të sofistikuar dhe të rrezikshëm thatë, do të prisni pesë ditë, duke zhvendosur datën të tij, që quhet ‘state capture’. Në fakt, ky nga e premtja, kur e kemi paraqitur ne, të hënën. projektvendim, përveçse një shprehjeje të vullnetit, Në rregull, do të durojmë edhe pesë ditë. Por, pse natyrisht ka të bëjë me një raport me ndërgjegjen e dy kute? Këtu paraqitet një kërkesë tjetër, për të deputetit dhe nuk ka asgjë që bie ndesh me marrë një vendim të Parlamentit, e cila është në Kushtetutën. Gjithsesi, unë përshendes çdo ide që kundërshtim me Kushtetutën, nuk i referohet asaj, avancon akoma më tej luftën kundër korrupsionit nuk i referohet nenit përkatës të Rregullores dhe dhe që mund të çojë, siç thoni ju, deri në ndryshimin ju bëheni zëdhënësja dhe avokatja e saj. Ky është e Kushtetutës. shqetësimi ynë. Prandaj kërkesa është që t’i Edhe një herë ju vë në dijeni që kjo ishte thjesht gjykojmë gjërat me realizëm dhe në përputhje me për sqarim. Kjo seancë është vetëm për të parë Rregulloren, si Kryetare e Kuvendit, dhe të mos kalendarin dhe e mira do të ishte që të mos hyjmë bëheni palë dhe interprete e pasioneve politike. në përmbajtje. Ky projektvendim do të kalojë në Lidhur me akuzën se si luftohet korrupsioni, nuk komisionet parlamentare, do të bëhen aty debati luftohet korrupsioni as me propagandën tuaj, as dhe diskutimet e forta për çdo projektligj, në këtë me timen, as duke marrë vendime politike këtu në rast edhe për këtë projektvendim, dhe pastaj do të Parlament. Nëse duam të luftojmë korrupsionin le bëhet diskutimi në seancë plenare, që i jep të drejtë të nisemi që nga Kushtetuta, siç tha ndonjë koleg çdo deputeti të diskutojë. këtu, deri te ligji “Për konfliktin e interesave”, deri Fjalën e ka Zoti Ruçi. te imuniteti, por sipas shkallës të hiqen nga ligji Gramoz Ruçi - Falemnderit! themelor i shtetit, e kështu me radhë te ligji “Për Më lejoni të shprehem për procedurën e kësaj imunitetin e deputetëve”. Rregullorja thjesht ka seance dhe për problematikën e miratimit të zbërthyer atë që thotë Kushtetuta. Ju niseni nga kalendarit 3-javor. Rregullorja për një nen që është rrjedhim i një neni Së pari, zonja Kryetare, ju jeni Kryetarja jonë. të Kushtetutës apo rrjedhojë e ligjit “Për imunitetin Por, me sa duket, ende, si në mbledhjen e e deputetit” dhe ndryshoni Rregulloren. Nëse bëj Konferencës së Kryetarëve dhe në konferencat e unë një vendim apo një deklaratë këtu që e lë shtypit, edhe tani ju flisni si nënkryetare e Partisë imunitetin; ja po e them: “unë Gramoz Ruçi e lë Demokratike. Ju lutem, nuk ju kam zgjedhur unë imunitetin e deputetit”. Cili është ai prokuror që atje. Ju mund të shkoni te selia të jepni konferenca duke pasur dy ligje, ligjin themelor të shtetit dhe
195 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
një ligj tjetër organik të Parlamentit Shqiptar do të ndjeshmërie popullore në lidhje me korruptimin e dalë mbi deputetin Gramoz Ruçi!? Asnjë. Ç’janë zyrtarëve. këto deklarata politike që bëhen këtu? Duhet ta pranojmë botërisht në këtë sallë të Jozefina Topalli – Falemnderit zoti Ruçi! nderuar se ka një perceptim negativ për zyrtarët e Është e drejta e kryetarit të grupit të diskutojë çdo krahu, por përgjithësisht për zyrtarët e politikisht. Jam e detyruar të bëj një sqarim në maxhorancës. Kështu që, në kushte të tilla dhe në respekt të Rregullores, të detyrës dhe të ligjit. Për kontekstin e një vlerësimi shumë negativ për vendin projektligje që depozitohen në Parlament, qoftë tonë, gjithnjë në lidhje me korrupsionin, ky edhe për projektvendime që depozitohen ato hyjnë Parlament një qëndrim duhet ta mbajë. Natyrisht menjëherë dhe nuk kërkojnë një diskutim të veçantë që ne e kemi diskutuar edhe sot me njëri-tjetrin. nga konferenca, megjithëse rasti i sotëm është Jemi të gatshëm të diskutojmë sërish deri në ditën diskutuar. e debatit, për të përshtatur me shpejtësi tekstin e Në raport me kërkesën e kryetarit të grupi të vendimit me dispozitat e ligjit, por ky Parlament një opozitës për ngritjen e një komisioni hetimor ka vendim duhet ta marrë. Bundestagu Gjerman e ka një ligj që më detyron, në nenin 7, pikën 1 të tij, marrë me konsensus dhe në fakt kjo është kjo rruga. ku thotë: “Kryetari i Kuvendit jo më vonë se 5 ditë Pra deputetët e të dy krahëve bien dakord që me nga data e marrjes së kërkesës mbledh Byronë e konsensus të kufizojnë ose të lenë imunitetin, për Kuvendit për të diskutuar. Është i vetmi rast ku të dhënë kështu një shembull inkurajues për më kërkohet mua mbledhja e konferencës për të institucionet e së drejtës, institucionet e gjykimit. diskutuar mbi kërkesën e nismëtarëve dhe pastaj Unë do të bashkoja vullnetin tim me vullnetin e për probleme të tjera. Dhe pika tjetër kërkesa Gramoz Ruçit, për ta lënë imunitetin vullnetarisht. paraqitet për miratim në seancën plenare më të Në qoftë se kryqëzohen këto vullnete, atëherë ne e afërt, por jo më vonë se 15 ditë.” Kjo është një gjejmë zjgidhjen. E kalendarizojmë këtë vullnet dhe kërkesë e ligjit që unë do t’i qëndroj korrekt. deri ditën kur të futet në seancë projektvendimi Ju vë në dijeni se në datën 23 shtator më është përkatës Komisioni i Ligjeve dhe komisionet e tjera depozituar një kërkesë nga opozita. Unë nuk doja të punojnë për të përshtatur tekstin me legjislacionin që të hyja këtu në diskutim, meqenësë zoti Ruçi e dhe Parlamenti Shqiptar me konsensus jep këtë hapi këtë çështje unë jam e detyruar që të shembull, merr këtë vendim, i përgjigjet një përgjigjem. Unë i kërkova, jo të bëj korrigjime ndjeshmërie popullore në lidhje me korruptimin e redaktoriale pavarësisht se dhe ajo kishte nevojë, zyrtarëve të lartë. kërkoja që të bëja korrigjime në koncept dhe në Unë i propozoj kolegëve socialistë që ta vemë përmbajtje në lidhje me objektin e hetimit. E në kalendar dhe gjatë ditëve në vazhdim, deri në ndihmona me Drejtorinë Juridike për t’i dhënë të ditën e seancës, në Komisionin e Ligjeve apo edhe gjithë mbështetjen juridike për ta rihartuar këtë në një grup pune të posaçëm të punohet që ky kërkesë. E kanë rikonsideruar. E kanë depozituar projekt të jetë pa asnjë defekt edhe nga pikëpamja sot në orën 3:00. Unë e kam pasur në tryezë. Nuk ligjore. kanë kaluar ende 5 orë, aq më pak 5 ditë. Unë jam Falemnderit! e detyruar që brenda 5 ditëve të mbledh konferencën Jozefina Topalli – Unë po ndjek radhën në për të diskutuar për variantin e korrigjuar nga Kryetari kompjuter. Zoti Bejtaj e ka fjalën. i Grupit parlamentar të Partisë Socialiste. Engjëll Bejtaj – Falemnderit zonja Kryetare! Zoti Zogaj e ka fjalën. Atëherë, edhe unë do të doja që të shprehja një Preç Zogaj – Falemnderit zonja Kryetare! opinion lidhur me rendin e ditës, sepse çështja është Sikurse e tha dhe zoti Beja, ne po diskutojmë që nëse aty thuhet “projektvendim i Kuvendit për sot këtu për kalendarin. Ç’është e vërteta çdo deputet lënien e imunitetit të deputetëve”, unë do të thoja rezervon të drejtën për të diskutuar rreth përmbajtjes se nëse ky projektvendim nesër do të bëhet vendim së ligjeve, projektligjeve dhe projektvendimit, por unë do të jetë një aneks i Rregullores dhe Rregullorja ka mendoj se duhet ta marrim më me gjakftohtësi fuqinë e ligjit, por vetëm për Parlamentin dhe aspak çështjen e projektvendimit për imunitetin. Ai është më shumë se kaq. një projektvendim që në thelb frymëzohet nga një Për pasojë nuk mund të zgjidhet kjo çështje dëshirë dhe vullnet ndërparlamentar për të luftuar nëpërmjet Rregullores. Do të duhet të zgjidhet korrupsionin, por mbi të gjitha për t’iu përgjigjur një nëpërmjet një projektligji, i cili duhet të jetë në
196 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
përputhje të plotë me Kushtetutën dhe me çdo akt angazhim kryesor marrjen e masave preventive për tjetër. të eliminuar korrupsionin, i cili kishte pllakosur Pra, të tentosh të bësh një rregullim të tillë shtetin shqiptar. Për këtë arsye ishte një detyrim nëpërmjet Rregullores, jo vetëm është e dhe një vullnet i caktuar politik, që ne përveç masave pamjaftushme por është dhe juridikisht e të tjera duhet që ta implikojmë Parlamentin edhe papranueshme. Kështu që do të ishte mirë që qysh në këtë lënie ose kufizim të imunitetit, çka e bën të në momentet e para që do të korrigjohej të sillej në mundur një çlirim të duarve të prokurorisë për të formatin e duhur, dhe vetëm atëherë do të mund të nisur hetimet edhe për persona me imunitet. diskutonim. Përveç kësaj, unë dua të them se ne kemi Falemnderit! detyrimin e madh që të zhdukim imazhin e keq të Jozefina Topalli – Falemnderit! Shqipërisë, që cilësohet si vendi më i korruptuar, Është vështirë për ta kuptuar se çfarë formati që maxhoranca e sotme të mos ketë fatin e kërkoni ku përveç asaj të parashikuar nga maxhorancës së djeshme e cila etiketohet si më e Rregullorja. korruptuara në rajon dhe më gjerë. Zoti Ceka e ka fjalën. Falemnderit! Neritan Ceka – Falemnderit zonja Kryetare! Jozefina Topalli – Falemnderit! Formati duhet të jetë ai që është. Nuk mund të Zoti Topi e ka fjalën. kalohen si projektvendime të Parlamentit çështje Bamir Topi – Falemnderit zonja Kryetare! që kërkojnë votimin e më shumë se gjysmës së Në fakt e mora fjalën për të diskutuar për deputetëve. Pra, ju nuk mund të kaloni nesër një kalendarin dhe ka një rregull tradicional këtu, edhe vendim që ka të bëjë me Kodin Zgjedhor dhe ta fusni për shkak të Rregullores, që kur bihet dakord për përsëri te Rregullorja e Parlamentit. Nuk mund të programin dhe kur në program është përfshirë kaloni përsëri si projektvendim dhe të fusni në çështja që po diskutohet, atëherë mbetet për të Rregulloren e Parlamentit çështje që kanë të bëjnë diskutuar vetëm koha e përfshirjes së çështjes në me Kodin Penal dhe kështu me radhë. Këtu vetëm fjalë. Unë mendoj që nuk është vendi këtu për të një jurist që nuk merr vesh nga Kushtetuta dhe nga bërë sulme të atij karakteri të paprincip, sikurse u ligjet mund të formulojë gjëra të tilla, ose kjo është bë nga disa parafolës të krahut të minorancës, për bërë me keqdashje. t’i kujtuar se ku më shumë se sa në Kuvendin e Unë besoj se nuk ka asnjë të keqe të futet si Shqipërisë diskutohen dhe merren vendime politike. ligj, të ndryshojë, jo projektvendim por projektligj dhe Të mos dish A-në e politikës domethënë që je nuk ka asgjë të keqe. Ose kjo të merret si iniciativë, rastësisht në këtë sallë. Ne jemi këtu për të nuk e pengon njeri, që edhe në Rregulloren e demonstruar një vullnet politik. Mendoj që nuk është Parlamentit një maxhorancë ose një minorancë, momenti për të hyrë në substancë, sepse kemi një mund të kalojë, mund të ketë rregulla të ndryshme, moment shumë të thjeshtë, ta përfshijmë në pavarësisht se nuk e kemi aplikuar. Le të thuhet që kalendar. Kaluam hallkën e parë, e përfshimë në ky projektvendim ka fuqi vetëm për maxhorancën. program, ta përfshijmë dhe në kalendar dhe do të Nuk e pengon njeri maxhorancën që të bëjë kufizime ishte gabim që të paragjykohej pikërisht ndërtimi i për liritë e veta në Rregullore. Gjëra të tjera që nuk projektvendimit, sepse i takon komisioneve të përputhen me ligjet dhe me Kushtetutën mendoj që specializuara të shprehen, të punojnë për këtë punë, nuk mund të kalohen nën rrogoz. Ky është një të japin kontekstin e tyre, nëse kanë, të merret një projektvendim nën rrogoz dhe ka të bëjë vetëm me vendim politik që i takon edhe natyrës së propagandë politike. komisioneve, të shprehet dhe opozita, të shprehet Falemnderit! edhe media që është e pranishme dhe opinioni Jozefina Topalli – Ju sqaroj zoti Ceka se neni publik, dhe në fund fare këtu ka një vullnet të 88 i Rregullore parashikon që projektvendimet shprehur të maxhorancës. ndjekin të njëjtat procedura si projektligjet. Të jeni të sigurtë se në atë që ne konstatojmë, Fjalën e ka zoti Skuqi. jo në këtë sallë parlamentare por edhe në opinionin Luan Skuqi – Falemnderit zonja Kryetare! publik, ajo për të cilën do të kritikohej më shumë Është e qartë që maxhoranca aktuale në luftën opozita e djeshme dhe maxhoranca e sotme, do të e saj ndaj korrupsionit, në zbatimin e angazhimeve ishte pikërisht shmangia nga ai premtim, ku deputeti të saj elektorale është e detyruar, mbase e ka edhe përfaqësues i popullit, do t’i shmangej pikërisht atyre
197 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
përgjegjësive, të cilat janë më të shprehura në zgjidhet vetëm duke bërë ndryshime në Kushtetutë maxhorancë. Zotërinjtë ministra, që janë dhe unë jam i hapur dhe mbështes çdo nismë që përfaqësues të maxhorancës, janë pikërisht njerëzit ka të bëjë me këtë çështje. që do të sulmoheshin më shumë në rast se ne nuk Në aspektet e tjera unë nuk mund të isha do ta miratonim këtë gjë. Por, unë po them që nuk dakord, sepse vetë projektvendimi është shumë është momenti, nuk është koha, të miratojmë konfuz, i referohet nenit 78 të Kushtetutës, por ajo kalendarin dhe Grupi Parlamentar i Partisë ka tjetër synim. Madje janë tre nene: neni 116, 117 Demokratike është që kjo çështje të futet në dhe 118 i Rregullores së Kuvendit që kanë të bëjnë kalendar, sikurse shpreh të njëjtin vullnet politik që pikërisht me aspektet për të cilat pretendohen se shprehu në mbledhjen e kryetarëve, që kemi duhen të zgjidhen. Edhe neni 116 bie në kundërshtim predispozicionin absolut për të pranuar ngritjen e me nenin 78 të Kushtetutës, ai për vendime që kanë komisionit hetimor parlamentar për hetimit e të bëjnë me çeljen e seancës dhe me çdo aspekt zgjedhjeve të 3 korrikut, natyrisht pasi të jenë bërë tjetër që ka të bëjë me vendimet që mund të marrë rregullimet, jo thjesht të karakterit ortografik, por siç Parlamenti. Ndërsa neni që i referoheni i Rregullores u pa dhe të karakterit juridik dhe teknik. Kështu që kërkon një vendim tjetër nga ajo çfarë thuhet në nenin pas rregullimit të tyre ne jemi plotësisht dakord. 78. Pra të gjitha aspektet janë të karakterit Falemnderit! procedural. Thelbi i problemit qëndron, asnjë veprim Jozefina Topalli – Në fakt do të kishte qenë procedurial nuk mund të ndërmerret pa bërë në nderin e këtij Parlamenti dhe këtu ndoshta do t’i ndryshimet në Kushtetutën e Republikës së kërkoja mbështetje zotit Meta, që të mund të na Shqipërisë. Pra unë mendoj që këtej duhet ta fillojmë siguronte edhe 14 vota të tjera që të realizojmë edhe punën dhe jo nga një diskutim formal i këtij ndryshimin e Kushtetutës, përveç votave që ka projektvendimi. koalicioni ynë. Kjo vërtet do na çonte në një gjë Falemnderit! shumë të rëndësishme për heqjen e imunitetit, jo Jozefina Topalli – Zoti Olldashi e ka fjalën. thjesht në atë nivel që është bërë kërkesa në Sokol Olldashi – Falemnderit zonja Kryetare! projektvendim. Jam shumë dakord me të gjitha vërejtjet Zoti Sherifi e ka fjalën. procedurale që bën zoti Sherifi, por në mënyrë Elmaz Sherifi – Falemnderit zonja Kryetare! shumë miqësore dhe shumë të sinqerta do t’i ftoja Meqë problemi ka karakter politik, madje shumë të gjithë kolegët që i përkasin opozitës t’i hedhin të theksuar politik dhe për të treguar se sa të një sy projektvendimit para se të fillonin diskutimet gatshëm jemi t’i nënshtrohemi organeve të drejtësisë nuk bëhet fjalë për heqje imuniteti, bëhet fjalë për për të hetuar rreth veprave që mund të kryejnë kufizim imuniteti për dy akuza specifike korrupsionin deputetët, për të qenë të qetë, unë deklaroj se dhe shpërdorimin e detyrës. Mos bëjmë sofizma asnjëherë, jo vetëm sot por dhe kur kemi qenë në këtu të themi që jemi të gjithë dakord të luftojmë maxhorancë nuk kam kërkuar dhe kam këmbëngulur kundër korrupsionit të jemi të gjithë dakord të që deputetët duhet të jenë të njëjtë në aspektin e të luftojmë kundër shpërdorimit të detyrës, por në fund drejtave të hetimit si të gjithë qytetarët e tjerë. Pra, jemi kundër miratimit të projektvendimit. E para dhe unë me kohë e kam shfaqur këtë mendim dhe e dyta që është më e rëndësishmja nuk më duket se deklaroj dhe sot në këtë seancë, që jam i hapur ky diskutim që po bëhet sot e ka vendin në këtë dhe do të kërkoja që të gjithë deputetët të mos ishin seancë. Sot kemi seancën e miratimit të kalendarit të mbrojtur, të mos kishin imunitet. të punimeve kur t’i vij dita që të diskutohet Por problemi duhet trajtuar në aspektin ligjor. projektvendimi konkretisht secili prej deputetëve Ne jemi parlamentarë dhe projektvendimi që vjen mund të paraqesi mendimin e vet e gjithë kjo që po sot ka disa defekte shumë serioze. I referohet disa bëjmë sot është humbje kohe. neneve të Kushtetutës, të Rregullores dhe nuk Jozefina Topalli – Për replikë zoti Sherifi! mbahet parasysh fakti që të gjitha këto nene kanë Elmaz Sherifi – Falemnderit! të bëjnë me aspekte procedurale, që burojnë nga Meqë zoti Ministër më përmendi emrin. Zoti neni 73, pika 2 e Kushtetutës së Shqipërisë për ministër të tëra çfarë thatë duhet të bazohen hetimin dhe heqjen e imunitetit parlamentar deputetit. pikërisht te ajo e drejtë që jep Kushteuta Nuk ka as Do të ishte një diskutim formal, në qoftë se do të aspekte të veçanta, por problemet janë të vazhdonim më tej. Në aspektin ligjor, jo politik, kjo përgjithshme dhe janë thelbësore. Nuk mundet ne,
198 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
megjithë dëshirën e mirë që kemi dhe ju dhe unë të e Rregullores, edhe te shumica në vendimmarrje që bëjmë ndryshimet që pretendojmë me këtë përcakton ky nen. Pra, nuk jemi përpara një situate Rregullore, që kanë të bëjnë më atë të drejtë që i ka kur dikush do t’ia hedhë dikujt tjetër. Jemi përpara dhënë çdo deputetit Kushtetuta e Republikës së një situate kur dikush nuk do të lexojë atë që është Shqipërisë. shkruar. Nuk mund të bëjmë dot absolutisht këtë zgjedhje. Në qoftë se ka më shumë vëmendje për tekstin Jozefina Topalli – Flemnderot zoti Sherifi. e përgatitur nga deputetët e maxhorancës dhe në Zoti Gjinushi e ka fjalën. qoftë se ky tekst lexohet nga pozicioni i njerëzve Skënder Gjinushi – Falemnderit zonja që kanë vullnet të qeverisin këtë vend, ta drejtojnë Kryetare! politikisht këtë vend, të përpipqen ta çojnë përpara Desha të theksoja dhe një herë që edhe bëtë këtë vend, të luftojnë plagën themelore që ka ky vërejtjet që nuk do të merreni me përmbajtjen dhe vend që është korrupsioni, sigurisht që leximi bëhet jeni marrë me përmbajtjen, aq më tepër ju nuk duhet më i lehtë. Në qoftë se jemi përpara hijeve që na të merreni me përmbajtjen. Ndërsa ne ngremë vijnë nga e kaluara qeverisëse, në qoftë se jemi problemin procedural, paraqitet si projektligj me përpara frikës se mos po na përndjekin, në qoftë se referencë të qartë në nenin 63. Në fakt është jemi përpara frikës se mos po na hapin dyert e projektvendim. Dhe projektvendimi nuk ka iniciativë burgut, na takon vetëm të themi “jo, nuk është ky të deputetit, ka iniciativë në projektligj dhe nismë qëllimi i maxhorancës”. Qëllimi i maxhorancës është për ndryshim në Rregullore në bazë të nenit 118. që t’i tregojë shqiptarëve që ne politikanët jemi aq Prandaj këtij projektvendimi i mungon referenca se të vendosur për të luftuar korrupsionin në këtë vend mbi çfarë baze merret dhe Kuvendi punon vetëm saqë nuk duam që t’i bëhemi pengesë drejtësisë me ligje dhe vetëm ligjet kanë fuqinë e një akti, thotë me prerogativën që na jep Kushtetuta për mbrojtjen neni 144 i Kushtetutës së Republikës të Shqipërisë. e imunitetit. Ndërsa Parlamenti merr vetëm vendime të veçanta Sigurisht që duhet vullnet politik për të trajtuar që bazohen në ligj në ushtrim të një kompetence, një vendim të tillë, duhet vullnet politik i shprehur zgjedhjen e Presidentit, një anëtari të gjykatës etj. qartë për luftën kundër korrupsionit ose për mbrojtjen Prandaj bëhet qëllimisht ky mishmash. Vetë e tij. Ky është diskutimi themelor politik që ka lidhje disa parafolës të shumicës e pranuan, që në fakt me këtë projektvendim. Fshehja pas fjalëve të tij, ka vlerën e një ligji dhe një ligj u bëka shtojcë në pas referencave, është një përpjekje për të paraqitur Rregullore. Nuk ka ligj shtojcë në Rregulloren e në dritë të shtrembër atë që në fakt nuk është kështu. Kuvendit. Jo më mishmashi tjetër teknik, që dhe Falemnderit! shtojcë në Rregullore dhe amendim i Rregullores. Jozefina Topalli – Zoti Xhaferri e ka fjalën. Ndërsa ajo loja heqje apo lënie imuniteti, absolutisht Ferdinand Xhaferri – Falemnderit zonja ka të bëjë me heqje, sepse në nenin e fundit jepet Kryetare! kompetenca e heqjes kur shumica vendos lënien. Unë mendoj që gjërat mund të shkojnë drejt një Pra e nis neni 1 me lënie dhe përfundon me heqje. kompromisi, sepse vlerësoj si diskutimin e zotit Këtu është shumë e thjeshtë, kush do që t’i heqi të Ruçi, edhe të zotit Sherifi, të cilët e deklaruan qartë vetat le t’i heqi. Kush nuk do nuk pse t’i heqë pse që ne vullnetarisht e lëmë imunitetin. Ata janë dy do shumica. deputetë të rëndësishëm të opozitës që vijnë me Falemnderit! origjinë nga qarku i Tepelenës, që kanë komanduar Jozefina Topalli – Zoti Rusmajli e ka fjalën. zhvillimet në formacionin politik që drejtojnë, mendoj Ilir Rusmajli – Falemnderit zonja Kryetare! se prononcimi i tyre për ta lënë vullnetarisht Vetëm për të bërë një saktësim te referencat imunitetin do të ketë ndikime brenda opozitës për juridike, të cilat në fakt meritojnë më shumë respekt. të dhënë konsensusin. Kështu që do t’ju lutesha Kuvendi merr vendime, nuk kalon vetëm ligje, merr mos të futeni të detaje për të diskutuar përmbajtjen. dhe vendime. Rregullorja e Kuvendit, unë jam deputet Ky projektvendim do të kalojë në komision, do të i ri këtu, të vjetrit e kanë hartuar, thotë që procedura diskutohet. Tani do të diskutojmë kalendarin që për marrjen e vendimeve, neni 88, është si procedura qytetarët shqiptarë ta kenë të qartë se për çfarë për kalimin e ligjeve. Në këtë projetkvendim referenca bëhet fjalë, nuk bëhet fjalë për heqje imuniteti, nuk është bërë pikërisht te procedura. Vetëm kaq. Por bëhet fjalë për cenim Kushtetute, imuniteti aty do projektvendimi referon dhe te neni 117 për ndryshimin të mbetet, vetëm për dy aspekte, për korrupsionin
199 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
dhe për krimin e organizuar ndiqet. Që t’ja them më Ymer Tola - Jemi dakord që të hidhet në votim. shqip kolegëve socialistë, kur të bëjnë kongresin e Jozefina Topalli – Falemnderit! tyre që do t’i ngjajë KPD-së, kur të shahen nga nënë Grupi parlamentar i zotit Gjinushi? e kur të rrihen do ta kenë imunitetin, akuzat që do Skënder Gjinushi – Jemi dakord që të votohet t’i bëjnë njëri-tjetrit për Shkëmbin e Pëllumbave, për kundër. Ne do te theksojmë dhe një herë që është e hajdutllëqet do të mbajnë përgjegjësi. Ky është ky vërtetë që për kalendarin bëhet debati nëse je dakord projektvendim. apo kundër. Është tjetër kur vlerësohet duhet të jetë Falemnderit! apo jo në kalendar, është tjetër kur diskutohet që Jozefina Topalli – Falemnderit zoti Xhaferri! është i papërshtatshëm për t’u futur në kalendar. Zoti Ruçi e ka fjalën për replikë. Rregullorja nuk jep kurrë kompetenca. Rregullorja Gramoz Ruçi – Nuk e kuptoj pse parafolësi u tregon se si ushtrohen kompetencat. Kush nuk ka mor dhe me emrin tim dhe me origjinën time. Por kuptuar as këtë nuk di asgjë nga jurisprudenca. Neni nëse do të merresh me origjinën time, unë jam 88 parashikon se si shqyrtohen projektvendimet që krenar andej nga jam, po ti sipas zërit që ke nuk duhet të miratojë Kuvendi, por nuk i jep asnjë duhet të jesh andej nga je. kompetencë Kuvendit të nxjerrë projektvendime të Jozefina Topalli – Zoti Biberaj e ka fjalën. veçanta, të sajuara, me iniciativë deputetësh. Prandaj Aleksandër Biberaj – Falemnderit zonja jemi kundër. Kryetare! Falemnderit! Mendoj që grupet parlamentare, komisionet dhe Jozefina Topalli – Falemnderit zoti Gjinushi! Parlamenti do të ketë kohë për të diskutuar për Zoti Ndoka. vendimin në fjalë. Unë mendoj që përderisa është Nard Ndoka – Gjykoj që pati diskutime të miratuar kalendari i punimeve në Konferencën e tepërta sepse u morën me thelbin e ligjit. Gjithashtu Kryetarëve, ne të kalojmë direkt në votim për të kam mendimin që është një projektvendim mjaft i vazhduar edhe me problemet e tjera të rendit të ditës. rëndësishëm, për të cilin në një farë mënyrë do të Falemnderit! kërkohet edhe konsensusi opozitës nëpërmjet Jozefina Topalli – Në fakt keni të drejtë. Jemi grupeve parlamentare, por qoftë edhe në jashtë procedurës. Realisht kemi kaluar në Komisionin e Ligjeve, për arsye se është një përmbajtje, kur këtu diskutohet vetëm për kalendar. projektvendim që i bashkëngjitet Rregullores së Unë për propozimin e hedhur nga zoti Biberaj i kërkoj Kuvendit. Si e tillë Rregullorja e Kuvendit është bërë mendim kryetarëve të grupeve. Në qoftë se kryetarët me konsensus nga Parlamenti i kaluar. Në qoftë e grupeve janë dakord që ta mbyllim, sepse jemi se gjendet mirëkuptimi midis të gjitha grupeve jashtë teme, unë respektoj vendimin e kryetarëve. parlamentare, sepse sapo është parë dhe deputetët Në qoftë se kryetarët e grupeve nuk bien dakord, në përgjithësi janë të paqartë. Në rast të kundërt unë ju jap fjalën sipas emrave të regjistruar në mund të veprohet edhe me mekanizmin e votës, kompjuter. por përpara besoj se është e domosdoshme të Zoti Topi e ka fjalën. diskutohet në frymën e konsensusit dhe jo me Bamir Topi – Falemnderit zonja Kryetare! shigjetime. Kuptohet që imuniteti në një farë mënyrë Në fakt ne u shprehëm dhe më duket sikur është për anëtarët e kabinetit sepse aty është dolëm jashtë procedurës normale kur miratohet mundësia për korrupsion, nuk besoj që mundësia programi dhe kalendari. Sot jemi të mbledhur këtu mund të jetë në opozitë ose te deputetët e vetëm për këtë problem. Nuk jemi për t’u futur në maxhorancës së thjeshtë. diskutim në detaje, në esencë dhe në përmbajtje. Falemnderit! Nga kjo pikëpamje unë në emër të Grupit Jozefina Topalli – Fjalën e ka zoti Ceka. Parlamentar të Partisë Demokratike kërkoj që të Neritan Ceka – Falemnderit zonja Kryetare! hidhet në votim. Unë do të isha dakord të futet, por të futet si Jozefina Topalli – Falemnderit zoti Topi! projektligj jo si projektvendim, si projektvendim mund Nga Grupi Parlamentar i Qendrës Demokratike, të futet me lugë këpuce. zoti Dule Jozefina Topalli – Zoti Ceka nuk është hera e Vangjel Dule – Dakord. parë që futen projektvendime dhe Parlamenti Jozefina Topalli – Nga Grupi Parlamentar gjithmonë ka marrë vendime. Ju jeni deputet i vjetër Agrar. Ymer Tola. këtu dhe nuk besoj se e keni humbur memorjen.
200 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
Fjalën e ka zoti Brokaj. jep në fund, ndërsa duhet të ma japësh të parafundit. Sabit Brokaj – Falemnderit zonja Kryetare! Jozefina Topalli – E ka zoti Topi pas jush. Sikurse u përmend këtu në emër të grupit tonë, Gramoz Ruçi – Jo, zotit Topi ia dhe fjalën, zonjë ne jemi në cilëndo formë të luftës së korrupsionit, e nderuar, ju vepruat gabim. Fjalën të parit ia dhatë deri të amendimi i Kushtetutës, por ne kemi një zotit Topi. shqetësim. Natyrisht, duke na pëlqyer që Jozefina Topalli – Zoti Topi e kishte për maxhoranca e fillon njëherësh dhe duket fuqishëm procedurë, pas jush do ta ketë fjalën zoti Topi. Unë luftën kundër korrupsionit, megjithëse unë nuk e e respektoj opozitën, por jo aq sa ta lë të fundit. kam bindjen, ne nuk duam që këtë fillim të kësaj Gramoz Ruçi – Megjithatë nuk ka problem, je lufte, si të thuash, ta shoqërojmë me një hezitim. e re, ke nja 7-8 vjet aty në atë vend, por me sa Problemi është se korrupsioni është një duket stazhi i gjatë që bëre aty nuk të shërbeu për infeksion i rëndë, shumë faktorësh dhe si çdo të mësuar të gjitha rregullat e lojës, do t’i mësosh infeksion i rëndë, në qoftë se nuk e gjen mjetin tani në rolin e Kryetares. adekuat për nga fuqia dhe specificiteti, çdo mjet Çështja është që ti po më jep fjalën mua që t’u tjetër e kthen në imunizim. Ia kam frikën që në mbyll gojën këtyre që duan të flasin, këtyre ua jep mënyrën se si e fillojmë, nuk e luftojmë, por mos e Rregullorja, kanë të drejtë të flasin, prandaj ne do imunizojmë. të flasim, të paraqesim obsionet tona, aq sa të kenë Duke i qëndruar në princip konceptit tonë mbi të drejtë deputetët sipas Rregullores. luftën kundër korrupsionit dhe ndërkaq qëndrimit Jozefina Topalli – Dakord. Zoti Ruçi nuk është tonë konsekuent, jemi për cilëndo formë të luftës dakord për ta mbyllur. Për procedurë zoti Dedja. ndaj tij, ndaj dhe e miratojmë vendosjen në rendin e Taulant Dedja – Falemnderit, zonja Kryetare! ditës, por gjithsesi jo mbi bazën kushtetuese të tij Një parafolës këtu na përmendi nënat. Neni 40 i që të jetë veprues, pasi në qoftë se nuk do të ishte Rregullores, që flet për veprimtarinë parlamentare veprues, pasoja do të ishte imuniteti i politikanëve ka një pikë 3, ku thuhet që anëtarët e Kuvendit gjatë dhe parlamentarëve ndaj korrupsionit. veprimtarisë së tyre, zbatojnë kodin e sjelljes. Jozefina Topalli – Falemnderit zoti Brokaj! Zonja Kryetare, unë ju lutem sinqerisht, bëni Fjalën e ka zoti Arjan Madhi. përpjekjet maksimale që ky kod të bëhet sa më Arjan Madhi - Falemnderit zonja Kryetare! shpejt, sepse për mua personalisht nëna është Lidhur me atë që kërkohet parashtroj pikëpamjen shumë e shtrenjtë; nuk e di se çfarë është nëna për e Grupit Parlamentar të Partisë Republikane, thjesht atë zotërinë aty, çfarë përfaqëson dhe këtë më për çështjen nëse duhet të përfshihemi ose jo në shumë se kush duhet ta kuptoni ju që jeni nënë dhe votim. grua. Partia Republikane është e pikëpamjes që Falemnderit! kalendari i punimeve duhet të kalojë menjëherë në Jozefina Topalli – Falemnderit, zoti Dedja! votim edhe për një argumet të thjeshtë. Sikur për Kodi etikës është themelor në këtë Parlament një moment të marrim faktin që nuk u arrit dhe çdokush që do ta shkelë do të dalë jashtë sallës mirëkuptimi për kalendarin e punimeve në plenare. Ju lutem, jua thashë fjalën për procedurë, konferencën e kryetarëve; unë i kujtoj kolegëve që keni kohë sa të doni për të diskutuar, nuk po neni 27 pika 4, e ka ezauruar tashmë, sepse thotë diskutoni për rendin e ditës, po diskutoni për që “grupet parlamentare mund të konsumojnë debat përmbajtjen, jo më shumë se 10 minuta”. Fjalën e ka zoti Braçe. Besoj që të gjithë e kemi konsumuar 10 Erion Braçe – Falemnderit, zonja Topalli, edhe minutëshin dhe që të jemi konform Rregullores duhet për durimin që keni, se është vërtet siç thoni ju, dhe ta votojmë projektin. siç thotë edhe zoti Dedja, shumë kolegë këtu po e Falemnderit! shkelin procedurën po normalisht po shkelin edhe Jozefina Topalli – Falemnderit zoti Madhi! Kodin e Etikës. Megjithatë, për pjesën e etikës që Fjalën e ka zoti Ruçi. është personale përgjigjemi të gjithë edhe më vonë. Gramoz Ruçi – Zonja Topalli, po e marr fjalën, Do të thosha që edhe zoti Ngjela ka shumë të drejtë por nuk e di se si ta marr. Nuk e kuptoj, me sa që thotë që të hyjmë në procedurë, sepse për hir të duket ti nuk e ke bindur veten akoma që unë dhe së vërtetës nuk jemi në procedurë, që kur kolegu grupi im nuk jemi grupi i maxhorancës, që fjalën ma Zogaj ose kolegu Sherifi filluam të diskutojnë për
201 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
përmbajtjen e atij projektvendimi, që është njëra prej të tjera të opozitës dhe për më tepër edhe aleancat pikave të rëndësishme të Kalendarit. e reja e të tjera që bëhen akoma më të mëdha. Unë natyrisht jam shumë dakord me Kalendarin. Falemmderit! Mendoj që është një kalendar i ngjeshur, që kërkon Jozefina Topalli – E keni fjalën për luftën shumë punë dhe shumë impenjim nga të gjithë ne. brenda partisë suaj, besoj, për këto aleancat e reja. Jam shumë dakord me projektligjet që janë këtu, Fjalën e ka zoti Hysa. sidomos me projektligjin e pikës 4 “Për Ndriçim Hysa – Falemnderit zonja Topalli! mbarështrimin e blegtorisë”, me projektligjin e pikës Unë duke qenë dakord me disa nga materialet 7 “Për përdorimin e mjeteve të vidiombikëqyrjes së që ju na keni paraqitur në kalendarin e punimeve. hapur në vende publike dhe private”. Është një gjë Duke qenë në Komisionin e Veprimtarive Prodhuese, shumë mirë që do ta ndihmojë edhe Ministrin e jam dakord dhe me ato projektligje që do të shqyrtojë Brendshëm. komisioni ynë, por më bënë përshtypje disa kolegë Për projektligjin shumë të rëndësishëm, për parafolës për show-n që duan të përdorin këtu sot, grumbullim, përpunimin, trajtimin e qumështit dhe pasi kur kam parasysh projektvendimin, bëj pjesë të produkteve me bazë qumështi, sepse tani është te deputetët e vjetër. sezoni që edhe temperaturat bien dhe kjo bëhet Ne kemi kaluar disa projektvendime nëpër akoma më e rëndësishme. Kështu që, pak a shumë, legjislaturat e tjera, që nuk kanë të bëjnë me këtë unë për vete jam shumë dakord me projektligjin. lloj projektvendimi që është këtu sot. Natyrisht që do t’i ftoja edhe kolegët e tjerë që mos Them është show, për faktin sepse që nga flasin për përmbajtjen e këtij projektvendimi shumë numri 1 dhe te të dy numrat e parafundit, që kanë të rëndësishëm se pastaj biem edhe në lapsuse. firmosur këtu, besoj që janë dakord në ndërgjegjen Fjala bie, nuk e di sa çfarë detyre do të shpërdoroj e tyre, pasi sot nuk do të ishin ministra ose nuk unë, kur detyrat i kanë ata zotërinjtë dhe zonjat që do të kishin qenë te ne dhe nuk do të ishin aty. janë atje. Më kërkohet mua që të mos shpërdoroj Kështu që unë jam i mendimit që nuk luftohet detyrën ose të heq dorë nga ndjekja penale për korrupsioni me show, nuk luftohet korrupsioni me shpërdorimin e detyrës apo akoma më tutje na citate të marra andej-këtej, të huazuara nga afrohen ose na serviren përvoja të tjera, kur nuk ka projektkushtetuta ose Kushtetuta të vendeve të asnjë lloj përqasje me Shqipërinë. Fjala bie, unë do tjera. Nuk e di, tani mund të na bien edhe ndonjë ta pyesja zotin Zogaj, a e njeh Prokurorin e eksperiencë kineze, por besoj se korrupsioni Përgjithshëm të Gjermanisë? Nuk e njeh. Ç’nevojë luftohet me luftë reale dhe miqtë që kanë firmosur ka që ne të marrim përvojën gjermane? Po të kishim këtu janë sot ministra në sajë të grupit socialist. përvojën gjermane këtu, iku pedagogu im, por Besoj edhe ndonjë koleg që së shpejti në pozitë profesori im Genc Ruli nuk do të ishte sot në këtë mund të jetë edhe ministër, ose mund të jetë edhe sallë, do të ishte në burg. Unë mendoj që kolegët e në krahët e pozitës, mund të bjerë viktimë e tyre. mi socialistë, atëherë kanë bërë shumë mirë që Besoj që ta deklarojnë vet imunitetin, qoftë kanë votuar kundër heqjes së imunitetit të zotit Ruli ministrat e zotit Berisha, meqë hiqen si të pastër edhe për një arsye të madhe, sepse kanë pasur nga çdo pikëpamje dhe mos na bini më të tilla shumë të drejtë dhe përfshirja e zotit Ruli sot në dacibao, këtu në Parlament. kabinet tregon vërtetësinë e vendimit të atij Jozefina Topalli – Zoti Hysa, nuk është mirë Parlamenti. Po të kishte hequr dorë vullnetarisht zoti që të ofendoni kinezët në seancë. Ruli do të ishte një ish i burgosur politik, për ne në Fjalën e ka zoti Topi. atë kohë ose për të ruajtur ekuilibrin, kolegu im, që Bamir Topi – Falemnderit zonja Kryetare! është këtu zoti Lesi bashkë me mua dhe plot të Në fakt tani po më jepet fjala në cilësinë e tjerë, për shkak të ekzistencës akoma në Kodin kryetarit të Grupit Parlamentar. Më parë e kërkova Penal të Republikës së Shqipërisë të neneve fjalën me dëshirën time në pozicionin e një deputeti penalizuese për shpifjen, do të ishim të gjithë të thjeshtë. Unë mendoj që pati një shkelje të vullnetarisht në burg. procedurës, sepse në fakt parafolësit nuk e morën Kështu që është mirë të mos hyjmë në fjalën për procedurë, por u futën në diskutim dhe përmbajtje, ta diskutojmë përmbajtjen më vonë. detaje. Megjithatë, unë them përsëri mirë bëmë, sepse Sipas Rregullores, unë kërkoj që të prononcohet kuptuam dhe pozicionet e secilit grup edhe grupeve dikush nga grupi i maxhorancës dhe një nga grupi i
202 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
opozitës, sikurse e kërkon Rregullorja, një pro një zoti Xhuveli. kundër dhe të kalohet në votim. Falemnderit! Jozefina Topalli – Fjalën e ka zoti Lesi. Jozefina Topalli – Mos i personalizoni gjërat, Nikollë Lesi – Falemnderit, zonja Kryetare! përpiquni të jemi seriozë, këtu nuk flitet për Së pari, Mund të flisja edhe nga vendi, por m’u arrestime, flitet për lënie imuniteti. Ju bëj të ditur kujtua seanca e heqjes së imunitetit tim para disa gjithashtu, se neni 27 i Rregullores thotë: “Pas muajve. Unë dola këtu të nderuar kolegë, për të diskutimit, por jo më shumë se 10 minuta për çdo pohuar që për këtë projektvendim, dhe brenda 100 grup parlamentar, kalendari përfundimtar miratohet ditëve të zotit Berisha, unë dhe kolegu im do të në Kuvend”. Siç e shikoni kanë kaluar jo 10 minuta, votojmë si të dëshirojë zoti Berisha. Ditën e 101, jo 20, jo 30, por një orë e gjysmë, duke i lënë të unë do të dal këtu dhe do të them. Dua të them që gjithë hapësirat opozitës për të hedhur mendimet për këtë projektvendim, e nderuara Kryatare, i nderuar në kundërshtim me Rregulloren, procedurat, kryetari i grupit, zoti Topi, i keni pro dy votat e Partisë objektin e diskutimit të sotëm. Demokristiane. Për replikë zoti Xhuveli dhe zoti Mediu dhe Së dyti, a keni ju takat, zoti Topi, dhe kalojmë menjëherë në votim. Kryeministri që mungon në sallë që të aplikoni Lufter Xhuveli – Falemnderit zonja Kryetare! operacionin “duart e pastra”, mbi këta këtu, ministrat, Do të them vetëm dy fjalë; do të mendoja që po këta firmosin; çfarë do të firmosë Pal Dajçi ose vazhdon në mënyrë të panevojshme historia e Nikollë Lesi ose Petro Koçi. Disa ish ministra përmendjes së emrit tim. Në rast se ndonjëri ka socialistë që i kanë përzier duart dhe që ka dosje merak pse unë e kam firmosur këtë, mund t’i them për ta, a jeni të zot që t’i arrestoni? Ky është detyrimi që e kam deklaruar që jam gati të heq dorë i Prokurorit të Përgjithshëm. I arrestoni dot, apo vullnetarisht nga imuniteti im si deputet, pa qenë bëjmë show? nevoja për të pasur kërkesë, siç ka pasur për të Tha zoti Berisha që do të aprovojmë ligjin për tjerë këtu në Parlament, që këtu edhe dy muaj të heqjen e imunteteve dhe po e bëjmë formalisht. Nëse shkuara. Ky është vetëm zbatimi i asaj fjale që unë ky miratohet, dhe duhet miratuar, prokurori i kam thënë dy muaj më parë. Përgjithshëm dhe drejtësia duhet t’i përgjigjen Do të kërkoja edhe një herë që t’i lëmë fjalët; po vendimit tonë. Nëse përdoret politikisht, dhe këtu e qe se ndonjëri ka ndonjë gjë le të vejë atje ku bëhet kam frikën zoti Topi, po të drejtohem ty si kryetar i hetimi. Unë nuk kam nevojë që të kërkoj mbrojtje grupit; që do të thotë, je prokuror në Sarandë ose nga imuniteti i deputetit. në Tropojë ose në Shkodër dhe për luftë politike, të Falemnderit! cilën e kam provuar mbi kurriz për inate personale, Jozefina Topalli – Falemnderit, zoti Xhuveli! për vota në Parlament. Kur i duhen 84 vota zotit Fjalën e ka zoti Mediu. Berisha merret në telefon dhe thuhet: Hapi çështje Fatmir Mediu – Zonja Kryetare! penale për x deputet, bëhet presion dhe sipas Të nderuar kolegë deputetë! projektvendimit thuhet që imuniteti i kthehet pasi i Partia Republikane dhe grupi i saj parlamentar, mbaron hetimi. Hetimet e dimë se si bëhen me këtë por edhe maxhoranca, e morën këtë iniciativë me drejtësi, 4 deri në 5 vjet; mbaron mandati dhe bindjen që drejtësia shqiptare duhet të veprojë ndoshta pas 5 vjetësh ai vazhdon përsëri për përballë kujtdo dhe kurrkush nuk duhet të fshihet shantazh politik. pas imunitetit. Pikërisht nisur nga ky lloj disponimi, Zoti Mediu kemi qenë bashkë në tribunë mendoj që ne kemi angazhimin maksimal për të elektorale, ti tani je në podiumin e Qeverisë, por të vendosur barazinë përballë ligjit. Këtu jemi nisur nga kujtoj se investimet, arrestimet do të kapin ty, dhe eksperienca të vendeve europiane, që përmenden, jo mua, dhe ministrat që shkelin ligjin. Nuk njëkohësisht dhe nga kërkesa dhe rekomandime të paragjykoj, të respektoj dhe së fundi nëse më lejoni, institucioneve ku ne jemi pjesë. Se sa do të jetë nuk më krijon garanci ndonëse unë thashë 100 ditë demagogji ose se sa mund të bëjmë show, le ta do të votoj me sy mbyllur edhe sikur të vijë provojë koha. Të paktën, si deputetë dhe projektvendimi i Berishës për të arrestuar Nikollë përfaqësues të Qeverisë së maxhorancës, jemi krejt Lesin. 100 ditë nuk flas fare, por kur shoh Lufter të hapur për t’i lënë mundësi drejtësisë që të veprojë. Xhuvelin, kujt ia bën ky këtë hak, ky duhet arrestuar Së dyti, unë mendoj që Parlamenti është vërtet për të gjitha akuzat që i janë bërë. Mund të flasësh, ambient i debateve politike, por Parlamenti nuk është
203 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
ambienti për të ndërtuar akuzën, për të treguar me pikëpamja e rregullt, është antikushtetuese, gisht se kush është ose kush nuk është. Në qoftë antirregullore, por është lejfeniste. se ndonjëri ka këllqe ose kurajë, le të vejë t’i çojë Jozefina Topalli – Dhe dy minuta keni zoti letrat atje ku çohen të prokurori, për t’i thënë Islami. prokurorit dhe drejtësisë të veprojë dhe jo për ta Kastriot Islami - Dakord, dakord. Do ta mbaroj bërë këtë një mjet abuzimi të vazhdueshëm, të për dy minuta, por mos më ndërhyni ju lutem. treguarit me gisht pa treguar asnjë gjë realisht. Në Dhe së dyti, për sa i përket përmbajtjes, është fund të fundit ka një institucion, i cili fillon hetimet totalisht demagogji. Pse është demagogji? Ju e keni dhe procedimet, ka edhe një institucion, i cili merr maxhorancën për t’i hequr imunitetin secilit prej nesh. vendimin përfundimtar për fajësinë, inkrimimin ose Në qoftë se ju keni ndonjë problem me ndonjërin nga korrupsionin e njërit apo tjetrit. ju, ne ju sigurojmë që nuk e bëjmë më atë gabim që Prandaj, Grupi Parlamentar i Partisë Repulikane kemi bërë para disa vitesh. Do t’jua japim votën dhe maxhoranca, të gjithë së bashku deputetë dhe totalisht kundër. Kështu që, e gjitha kjo është një përfaqësues të Qeverisë, e kanë ndërmarrë këtë demagogji false, lejfeniste dhe besoj se nuk do të nismë në përputhje me standardet europiane dhe mbrosh më Lejfenin, sepse nuk ka lidhje, është në përputhje me atë që kemi dëshiruar të gjithë; që personazh. Nuk ka lidhje me shtetin e rëndësishëm, ligji të veprojë si i barabartë. me të cilin ne kemi marrëdhënie shumë të mira. Jozefina Topalli – Falemnderit, zoti Mediu! Përfundimisht, do të thoja; ju lutem vendosuni Kalojmë në votim për përfshirjen e në pozicionin inparcial të spikeres së Parlamentit. projektvendimit në kalendarin trijavor. Ju lutem Jeni shumë e parcializuar. shikoni kartonat elektronikë. Sekretaret të shikojnë Falemnderit! kartonat elektronikë. Ju lutem shikoni kartat Jozefina Topalli – Nuk jemi në lëndën e fizikës. elektronike aty ku mungojnë deputetë. Jemi në Parlament, zoti Islami. Ju vë në dijeni se Hapet votimi për prezencën. nga Grupi i Partisë Socialiste kanë ardhur këto Mbyllet votimi për prezencën. propozime për të cilën kërkoj dhe mbështetjen e Janë 107 deputetë plus 8 ministra, gjithsej 115. maxhorancës. Natyrisht i takon, sepse janë vendet Tre deputetë nuk kanë marrë pjesë në votim. e tyre, që zoti Besnik Dervishi zgjidhet anëtar i Kalojmë në votimin për përfshirjen e sekretariatit për procedurat dhe votimet dhe zoti projektvendimit për lënien e imunitetit në kalendarin Musa Ulqini zgjidhet anëtar i sekretariatit për trijavor. kërkimin shkencor, bibliotekën dhe botimet Hapet votimi. parlamentare. Mbyllet votimi. Jeni dakord? Janë 61 vota pro plus 9 ministra, gjithsej 70 vota Falemnderit! pro. Përpara se ta mbyllim seancën, ju lutem Futet në kalendar. kryetarëve të komisioneve të fillojnë menjëherë Shpjegojmë votat. Zoti Islami. Urdhëroni. punën nga dita e nesërme për programimin e kohës Kastriot Islami – Zonja Kryetare, dhe të kalendarit të punës për të qenë eficent, sepse Sinqerisht ju i dhatë sot, në radhë të parë vetes, në kalendar janë shumë ligje të rëndësishme për më shumë sesa gjysmë ore, por dhe mjaft të tjerëve taksat, për përgjysmimin e taksave, për tatimet, për të diskutuar. Unë do të flisja shumë shkurt. Ne marrëveshjet ndërkombëtare të IDA-s. do të jepnim konsensusin maksimal dhe për Seanca tjetër është ditën e enjte, ora 10. procedurën dhe për përmbajtjen. Unë votova kundër, Falemnderit! sepse procedura juaj, jo vetëm siç thonë disa nga Seanca mbyllet.
204 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
LEGJISLATURA E 17-TË Sesioni i parë
Seanca VII
E enjte, 29.9.2005 Drejton seancën Kryetarja e Kuvendit, Seanca e paradites zonja Jozefina Topalli (Çoba)
Jozefina Topalli - Hapim seancën. Sot, në anëtar tjetër i këtij Kuvendi të nderuar mendon, rendin e ditës: përfshi edhe kryetarët e grupeve parlamentare, që pika e parë është diskutime për çështje që nuk unë e teproj për sa e vlerësova domosdoshmërinë janë në rendin e ditës dhe për këtë vetëm një deputet dhe nivelin e zotit Gjinushi për të qenë anëtar i ka kërkuar fjalën; Komisionit të Ligjeve , do t’ju lutesha, duke ju pika e dytë e rendit të ditës është miratimi i sugjeruar që në seancën e ardhshme, për të procesverbalit të seancës; pika e tretë është akti argumentuar sa më sipër, të shfaqni në Parlament normativ për t’u diskutuar; të filmuar dhe të shohim së bashku emisionin e pika e katërt është një projektligj; fundit të ditës së martë në Top Shou, ku spikasin pika e pestë, përsëri është një projektligj. vlerat e vërteta të zotit Gjinushi në fushën e Atëhere, ia japim fjalën zotit Pilo Keri. Pesë legjislacionit. Këto vlera sigurisht që ju dhe ne i minuta. njohim, por më mirë të themi që dikush u trembet Pilo Keri - Zonja Kryetare, vlerave të zotit Gjinushi dhe nuk kërkon oponencë Përfshirja e kryetarit të grupit parlamentar të cilësore në Komisionin e Ligjeve. Partisë Socialdemokrate, zotit Skënder Gjinushi, Falemnderit! në Komisionin e Ligjeve, për ne socialdemokratët Jozefina Topalli – Falemnderit! do të jetë fjala e parë e çdo seance të këtij Kuvendi. Unë besoj se do t’i japim mirëkuptim se është Është në nderin tuaj si Byro e Kuvendit, por edhe e një deputet i ri. çdo parlamentari, përveç insistimit tonë si grup Kalojmë në miratimin e procesverbalit të socialdemokrat, që të merrni inciativën për t’iu seancës së datës 26.9.2005. E keni të shpërndarë. rikthyer këtij problemi. Të gjithë deputetët e kanë përpara. Jeni dakord? Unë kam mendimin që, nëse ne synojmë vërtet Quhet i pranuar. rritjen cilësore në përmbajtjen e ligjeve që do të Falemnderit! miratojë ky Kuvend, është nder dhe shans i madh Kalojmë te pika e tretë, akti normativ “Për të kesh një parlamentar, njohës i përkryer i ratifikimin e Memorandumit të Mirëkuptimit ndërmjet legjislacionit dhe Kushtetutës së këtij vendi, një Këshillit të Ministrave të Republikës së Shqipërisë parlamentar dhe politikan me përvojë 15-vjeçare, dhe Komandës Supreme të Forcave të Aleancës konstruktiv, këmbëngulës dhe me vizion të qartë në në Europë, lidhur me dispozitat e mbështetjes së politikën shqiptare, si zoti Gjinushi, i cili duhet të vendit pritës për forcat pjesëmarrëse për stërvitjen jetë më shumë se një anëtar në Komisionin e Cooperative Engagement 2005 dhe zhvillimin e Ligjeve. stërvitjes ushtarake ndërkombëtare të drejtuar nga Zonja Kryetare, nëse ju personalisht ose ndonjë NATO me pjesëmarrjen e forcave të huaja ushtarake
205 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
në territorin e Republikës së Shqipërisë”. Angjelina Kola - Dakord. Kërkojmë mendimin e komisioneve përkatëse Jozefina Topalli - Nga grupi i Partisë të cilët e kanë diskutuar. Fillojmë nga Komisioni i Republikane, zoti Arian Madhi. Ligjeve. Zoti Ngjela. Arian Madhi - Dakord. Spartak Ngjela - Komisioni i Ligjeve e mori në Jozefina Topalli - Falemnderit! shqyrtim në datën 28.9.2005 dhe nuk pati asnjë Nga Partia Socialiste, zoti Ruçi. mosmarrëveshje dhe u shpreh dakord për miratimin Gramoz Ruçi - Dakord. e aktit normativ. E konsideron si një hap përpara Jozefina Topalli –Falemnderit! Nga grupi i stërvitjen Cooperative Engagement dhe nuk ka patur Partisë Demokratike, zoti Topi. asnjë rezervë. Jemi dakord. Bamir Topi - Dakord. Jozefina Topalli - Falemnderit zoti Ngjela! Jozefina Topalli - Falemnderit! Nga Komisioni i Sigurisë. Zoti Demi. Kalojmë në pikën e katërt, në projektligjin “Për Leonard Demi - Komisioni i Sigurisë ratifikimin e marrëveshjes së huasë ndërmjet Kombëtare u mblodh dje dhe diskutoi me përgjegjësi Republikës së Shqipërisë, Bankës së Shqipërisë për aktin normativ. I ftuar ishte Ministri i Mbrojtjes dhe Komunitetit Europian për asistencë financiare”. dhe Shefi i Shtabit të Përgjithshëm të Ushtrisë sonë Fjalën e ka Kryetari i Komisionit të Ekonomisë, dhe sipas raportimeve të Ministrit të Mbrojtjes dhe zoti Spaho. Shefit të Shtabit të Përgjithshëm të Ushtrisë, vendi Edmond Spaho – Komisioni u mblodh ditën e ynë, si vend pritës dha një kontribut të vlefshëm për djeshme për këtë projektligj dhe e miratoi me realizimin me sukses të stërvitjes dhe Forcat e unanimitet. Armatosura shqiptare, veçanërisht forcat detare, Jozefina Topalli – Falemnderit! përfituan mjaft në drejtim të komunikimit dhe Nga Komisioni i Integrimit. Kush do të flasë? ndërveprimit me forcat e Aleancës. Genc Sharku - Në cilësinë e sekretarit të Komisioni e miratoi aktin, duke shtuar se ai Komisionit të Integrimit desha të them se pardje u është një hap përpara drejt integrimit në Aleancë. diskutua kjo çështje dhe u miratua me unanimitet. Jozefina Topalli - Falemnderit zoti Demi! Jozefina Topalli – Falemnderit! Nga Komisioni i Jashtëm, zoti Zogaj e ka fjalën. Komisioni i Ligjeve. Ju kërkoj ndjesë. Duhej t’ju Preç Zogaj - Falemnderit zonja Kryetare! thoja të parit. Komisioni i Politikës së Jashtme është mbledhur Spartak Ngjela – Komisioni i Ligjeve e mori në pardje, më 27.9.2005 dhe mori në shqyrtim aktin shqyrtim në datën 28.9.2005. Nuk pati asnjë normativ dhe me unanimitet ra dakord që të kalojë kontraditë ose konflikt dhe deklarojmë që është në seancë plenare për ratifikim. konform nenit 121 pika 1 e Kushtetutës. Falemnderit! Jozefina Topalli – Falemnderit zoti Ngjela! Jozefina Topalli - Falemnderit! Në emër të Komisionit të Jashtëm, zoti Zogaj. A ka pyetje? Në qoftë se ka pyetje t’i drejtohen Preç Zogaj – Jemi dakord. specialistëve. Kush ka për të diskutuar? Jozefina Topalli – Falemnderit! A ka pyetje? Ua kaloj fjalën kryetarëve të grupeve Zoti Braçe. parlamentare. Zoti Dule ose ndonjë nga grupi. Erion Braçe – Zonja Kryetare, Spiro Peçi - Dakord. Unë kisha vetëm një pyetje , por do të ishte Jozefina Topalli - Zoti Ymer Tola. mirë që kur kalojnë kredi të tilla të rëndësishme, Ymer Tola - Dakord. për procedurë, minimalisht, meqë ministri është Jozefina Topalli – Zoti Neritan Ceka. jashtë shtetit, zëvendësministri duhet të jetë këtu Neritan Ceka – Dakord. herë tjetër. Sepse nuk janë pak, por 25 milionë euro Jozefina Topalli – Falemnderit! që merren kredi. Zoti Nard Ndoka ose ndonjë tjetër nga grupi. Tani pyetje për specialisten: Cili do të jetë Nard Ndoka – Dakord. destinacioni i kësaj kredie? Jozefina Topalli – Zoti Sabit Brokaj. Jozefina Topalli – Specialistja mund të Sabit Brokaj – Dakord. përgjigjet. Jozefina Topalli – Falemnderit! Specialistja – Marrëveshja e huasë mes Zoti Gjinushi ose ndonjë tjetër nga grupi. A jeni Republikës së Shqipërisë dhe Komunitetit Europian, dakord? e cila përbëhet nga granti 16 milionë dhe 9 milionë
206 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
është hua, ka qëllim që të mbulojë nevojat financiare Demokrate. dhe është një mbështetje buxhetore për forcimin e Neritan Ceka – Dakord. rezervave valutore të Republikës së Shqipërisë. Jozefina Topalli – Nga Grupi Reformator Qëllimi i kësaj asistence financiare është, edhe Demokristian, Nard Ndoka. njëherë, mbështetja buxhetore për Buxhetin e Nard Ndoka – Dakord. Shtetit të vitit 2005. Jozefina Topalli - Nga Grupi LSI + PDS, zoti Jozefina Topalli – U sqaruat zoti Braçe? Për Sabit Brokaj. zëvendësministrin keni të drejtë, absolutisht keni Sabit Brokaj – Dakord. të drejtë, por Ministri i Financave nuk ndodhet në Jozefina Topalli – Nga Grupi Parlamentar Shqipëri dhe Ministrja e Integrimit ka takim me PSD. grupin e negociatorëve, sepse përndryshe do të ishin Angjelina Kola – Edhe Grupi Parlamentar i këtu. Kjo do të jetë një gjë që do të mbahet Partisë Socialdemokrate është dakord me parasysh. Është një kërkesë plotësisht racionale projektligjin “Për ratifikimin e marrëveshjes së huasë dhe atyre u takon të jenë këtu. ndërmjet Republikës së Shqipërisë, Bankës së A ka diskutime? Po, zoti Braçe. Shqipërisë dhe Komunitetit Europian për asistencë Erion Braçe – Zonja Kryetare, financiare”. Kjo është një ndihmë shumë e çmuar që Jozefina Topalli – Grupi Parlamentar i Partisë Komuniteti Europian i jep Shqipërisë. Por, meqë ma Republikane. kujtoi zoti Ngjela, është edhe një dhuratë shumë e Arian Madhi – Dakord. çmuar, pasi 16 milionë euro të kësaj marrëveshjeje Jozefina Topalli - Falemnderit! janë pothuaj grant dhe vetëm 9 milionë të tjera janë Nga Partia Socialiste, zoti Ruçi. kredi. Pra, është një dhuratë shumë e çmuar që i Gramoz Ruçi - Dakord. bëhet kësaj qeverie nga qeveria pararendëse, që e Jozefina Topalli –Falemnderit! ka firmosur marrëveshjen, ashtu si edhe disa Nga grupi i Partisë Demokratike, zoti Topi. marrëveshje të tjera që janë brenda një kuadri të një Bamir Topi - Dakord. pakete të plotë që ka të bëjë jo vetëm me Jozefina Topalli - Falemnderit! mbështetjen buxhetore, por edhe me marrëveshje Kalojmë në pikën e pestë, projektligji “Për të tjera që lidhen me infrastrukturën, që ende nuk ratifikimin e marrëveshjes së kredisë për zhvillim po vijnë në Parlament, pavarësisht se Shqipëria ka ndërmjet Këshillit të Ministrave të Republiksë së shumë nevojë të ecë përpara në ato akse rrugore Shqipërisë dhe shoqatës ndërkombëtare IDA për për të cilët tashmë janë nënshkruar marrëveshjet projektligjin e menaxhimit të integruar dhe pastrimit financiare. të zonës bregdetare”. E dyta që doja të thoja, prandaj e këkoja Komisioni i Ligjeve. zëvendësministrin këtu, meqë kjo kredi bëhet Spartak Ngjela – Komisioni i Ligjeve u mblodh efektive që këtë vit, me 9 milionë euro në Buxhetin në datën 28.9.2005 dhe nuk pati asnjë kundërshtim. e Shtetit, do t’i sugjeroja Qeverisë shqiptare që këto Pasi e gjeti konform Kushtetutës dhe pikërisht 9 milionë euro të kenë si destinacion kompensimin konform nenit 121 pika 1 të tij, është dakord. e pushtetit lokal për efekt të uljes së taksës mbi Jozefina Topalli – Falemnderit! biznesin e vogël dhe taksës mbi të ardhurat. Është Nga Komsioni i Ekonomisë. pothuaj në ato vlera që Qeveria shqiptare ka llogaritur Edmond Spaho – Komisioni i Ekonomisë u efektin negativ në buxhetet lokale. mblodh ditën e hënë dhe e shqyrtoi Falemnderit! projektmarrëveshjen, e miratoi me 12 vota pro dhe Jozefina Topalli – Falemnderit zoti Braçe! 3 abstenime, megjithatë shprehu rezerva në lidhje Diskutime të tjera? Kryetarët e grupeve e kanë me faktin që njësia e zbatimit të projektit ende nuk fjalën. dihet se ku do të pozicionohet për shkak të Nga Grupi i Qendrës Demokrate. ristrukturimit të Këshillit të Ministrave. Pjesa e Spiro Peçi – Dakord. turizmit është bashkuar me Ministrinë e Kulturës. Jozefina Topalli – Grupi i Partisë Agrare Njësia e zbatimit të projektit ka qenë në Ministrinë Ambientaliste. e Rregullimit të Territorit dhe Turizmit dhe natyra e Ymer Tola – Dakord. projektit është e tillë, që prek dhe angazhon shumë Jozefina Topalli – Nga Grupi i Qendrës Liberal aktivitete edhe të pjesës së rregullimit të territorit,
207 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
që sot është në një ministri tjetër. më keqkuptojë askush. Vetëm që është një Falemnderit! vëmendje për të gjithë të tjerët, që kjo gjë duhet të Jozefina Topalli - Komisioni i Veprimtarisë rregullohet menjëherë në format. Prodhuese. Nga kjo pikëpamje, ne si Komision, menduam Durim Hushi - Unë e kam shprehur edhe në me shumë bonsens që ta shtynim për javën që vjen, relacion që ky projektligj u trajtua shumë gjerë në për t’i dhënë rrugë edhe kësaj marrëveshjeje mjaft mbledhjen e ditës së martë të komisionit dhe të rëndësishme me IDA-n. përgjithësisht apo kryesisht deputetët e pozitës ishin Falemnderit! kundër ose, më mirë të themi, ishin për shtyrjen e Jozefina Topalli – Falemnderit! trajtimit të këtij projektligji në një seancë tjetër Po përgjigjem unë se jam në brendi të kësaj plenare, sepse ata mendonin që nga pikëpamja çështje. formale kishte shumë elemente që duhej të ishin Në fakt, unë kam kryer të gjitha procedurat dhe korrigjuar përpara se materiali t’i paraqitej komisionit. më është kërkuar edhe që të përshpejtohen. Këtu, në mënyrë të veçantë, mund të përmend Megjithatë, nuk ka asnjë problem që ne ta shtyjmë që kjo u përkrah nga i gjithë komisioni, që relacioni për javën tjetër dhe me lejen tuaj dhe me aprovimin të ishte jo më i qeverisë së kaluar, por i qeverisë së tuaj javën e ardhshme të jetë në rendin e ditës në tanishme. Mund të them, që pati vërejtje edhe nga mënyrë që ne nuk mund të prekim përmbajtjen e pikëpamja thelbësore apo e përmbajtes, pati marrëveshjes e cila është absolutisht në rregull dhe momente edhe të mosbesimit që kemi të bëjmë këtu të gjitha grupet janë dakord. Dy ose tri gjëra me një marrëveshje sipas së cilës përfitimet do të që janë për t’u rregulluar për emërtimet, mund të ishin ashtu siç mendohej. bëhen në komision menjëherë. Jeni dakord? Në këto kushte, në radhë të parë, për arsye Po zoti Hushi. formale të procedurave apo të paraqitjes së Durim Hushi – Të më falni, por unë mendoj që dokumentacionit në total, komisioni në shumicë thjesht për transparencë do ta kundërshtoja pak votash vendosi t’i propozojë seancës, që ky zotin Topi lidhur me atë që tha, që në Komision nuk projektligj të shtyhet për t’u miratuar në një seancë u trajtuan problemet e përmbajtjes. Është e vërtetë tjetër. që nuk u thelluam në përmbajtje, por në Komision Jozefina Topalli – Falemnderit zoti Hushi! janë trajtuar probleme të përmbajtjes, madje unë Zoti Topi e ka fjalën. kam qenë i detyruar në fund të mbledhjes së Bamir Topi – Unë e mora fjalën për të Komisionit të kërkoj mirëkuptimin e të gjithë komentuar atë çka zoti Hushi tha në emër të anëtarëve të Komisionit që të mos abuzojmë, të Komisionit të Veprimtarive Prodhuese. Natyrisht, ne mos bëjmë propagandë, që të mos akuzojmë nuk mundëm të futeshim në përmbajte, ndonëse Qeverinë e kaluar, sepse sipas disa deputetëve, u unë po e shpreh se në përmbajte ne jemi në favor të përmend që ky projektligj ka krijuar mundësi edhe kësaj marrëveshjeje, në mënyrë absolute, vetëm ka për ndonjë korrupsion të mundshëm nga ish- diçka që duhet rregulluar në mënyrë urgjente, madje qeveritarët. unë bëj habi se si u ka kaluar komisioneve të tjera. Pra, ka patur edhe diskutime të tilla. Unë përsëri Këtu diskutohet një çështje mjaft e rëndësishme, kërkoj mirëkuptim. Asaj që e diskutuam atje në që ka të bëjë jo vetëm me anën formale, pra të Komision, t’i qëndrojmë edhe këtu në seancë. Unë formatit. Është një projektligj i miratuar në Qeveri këtu kam reflektuar totalisht për çfarë është diskutuar më 23 maj të vitit 2005, kur Kryeministër ishte Fatos dhe vendosur në Komision, por megjithatë unë do Nano. Aty brenda ka probleme të menaxhimit të të kërkoja edhe njëherë tjetër, qoftë mirëkuptimin projektit, që ka të bëjë me një njësi që nuk i përgjigjet tuaj, zonja Kryetare e Kuvendit, qoftë miratimin e të më organogramës së re dhe së treti, nga pikëpamja gjithë anëtarëve të këtij komisioni, që të jemi më formale është emri i ish-Kryetarit të Kuvendit. Ne, seriozë kur diskutojmë, që të jemi më të përshtatur jo thjesht për shkak të formatit, por edhe për shkak ose më me informacion përpara se të diskutojmë, të vizionit të Qeverisë së re që ka një maxhorancë me qëllim që edhe në komision të mos diskutojmë tjetër, do të ishte një paradoks i thellë, që ne këtu, gjëra që na kushtojnë kohë dhe absolutisht nuk i në një maxhorancë të re parlamentare, të merrnim shërbejnë problemit, por në fund të fundit edhe për apriori në diskutim dhe të miratonim atë vizion që të marrë vendime të drejta që të konvergojnë edhe ka pasur Qeveria e mëparshme. Këtu nuk duhet të me komisione të tjera.
208 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
Ju falemnderit! duhet në mënyrë emergjente për shkak të të gjitha Jozefina Topalli – Falemnderit zoti Hushi! nevojave që ka Qeveria aktuale, ta miratojmë dhe Për replikë zoti Topi. dy kreditë e tjera të mos i miratojmë. Bamir Topi – Mendoj që ishte një ndërhyrje e Në Komisionin e Ekonomisë kjo çështje, cili do panevojshme, sepse duhet të jeni i vëmendshëm ta menaxhojë projektin ose cila do të jetë njësia e zoti Hushi, kur unë shprehem. U shpreha shumë menaxhimit të projektit, është diskutuar gjatë dhe qart se nuk kishte nevojë që të futeshim në të gjithë specialistët, po ashtu të gjithë deputetët e përmbajtje, sepse problemi është në format. Unë, maxhorancës në këtë komision kanë qenë në një edhe njëherë në emër të Grupit Parlamentar të PD- pozicion komplet tjetër. së, jam dokord që në thelb që kjo marrëveshje të Ne kemi kërkuar se ku do t’i dërgojmë këto para, miratohet. Kur ka disa gjëra të papranueshme nga sepse është një kredi që merret në emër të popullit ana procedurale dhe administrative duhet të jemi shqiptar dhe duhet të dijmë se cila ministri do t’i koshientë të gjithë, që këto duhet të vendosen në përdorë ato. E kemi ngritur ne këtë çështje dhe na format. Dhe të mos habitet askush, jemi pas datës është thënë se nuk ka asnjë lloj problemi. Zoti 3 korrik, kjo është një maxhorancë e re e formuar Biberaj (që po më shikon tani) ishte njëri që mbrojti këtu në Parlament. Mos u habisni nëse do të marrim këtë variant, që s’ka asnjë lloj problemi, le të shkojnë në mënyrë të skanuar të gjitha vendimet e Qeverisë në Ministrinë e Turizmit, atje ku kanë qenë, dhe Nano. Aty ku s’ka probleme, s’ka probleme. Aty ku mbyllet historia. ka probleme, do të rregullohen. Edhe nga pikëpamja Unë nuk e kuptoj pse vijmë këtu në seancë e e imazhit dhe e vizionit politik gjërat nuk janë njëlloj, diskutojmë për çështje që nuk shkojnë më. Për më sepse nuk do të kishte kuptim që ne tetë vjet kemi tepër që unë nuk mund ta quaj apo të hedh dyshime bërë debat politik edhe këtu në Parlament. që marrëveshja është e korruptuar. Është banale të Megjithatë, në përfundim të fjalës sime, them thuhet që IDA, Qeveria holandeze, Komuniteti se duke e njohur shumë mirë problemin, edhe termat Europian, Qeveria japoneze, Qeveria austriake dhe, e kredisë, jemi plotësisht dakord në përmbajtje, por në fund fare, Qeveria shqiptare qenkan të korruptuar është pikëpamja e formatit që duhet të sistemohet. të gjitha bashkë dhe na kanë sjellë një marrëveshje Në rast se ka ndonjë nxitim të jashtëzakonshëm, të korruptuar. ta miratojmë sot dhe të rregullohet po sot. Nëse Falemnderit! nuk ka nxitim deri javën që vjen, të rregullohet, të Jozefina Topalli – Unë nuk e dëgjova këtë fjalë. kalojë në komision dhe t’i japim drejtim. Zoti Topi e ka fjalën për replikë. Puna e formatit është kjo që ka një firmë të zotit Bamir Topi – Natyrisht, edhe unë nuk do të Nano, ka një njësi të menaxhimit të projektit, që përmend asnjë nominalisht, por mua nuk më nuk është më sipas organogramës së vjetër, por impresionon askush me këto lloj diskutimesh për sipas organogramës së re. Njësia e menaxhimit të vënë në vështirësi psikologjike një formacion është pranë Ministrisë së Rregullimit të Territorit dhe politik dhe një qeveri. Unë isha mjaft i qartë. E mora Turizimit, kur kjo nuk ekziston më në Qeverinë e fjalën në mbështetje dhe në koment të arsyetimit sotme. Sot Ministria e Turizimit është bashkë me që ka bërë Komisioni i Veprimtarive Prodhuese. Ministrinë e Kulturës. Duhet të jeni të bindur dhe koshientë që çdo Dhe e treta, zoti Servet Pëllumbi natyrisht nuk komision në këtë Kuvend ka autonomi absolute dhe është më Kryetar i Kuvendit. ekuivalencë të plotë në vendime. Dy komisionet e Jozefina Topalli – Zoti Braçe. tjera e dhanë mendimin e tyre, ndërsa Komisioni i Erion Braçe – Falemnderit, zonja Kryetare! Veprimtarive Prodhuese është shprehur ndryshe. Unë mendoj që, në qoftë se problemi është Ka argumente, nuk e vendosim ne individualisht, firma e zotit Pëllumbi ose firma e ish-Kryeministrit e vendos seanca. Në rast se këtu ka argument që të Qeverisë, atëherë këtë seancë pezullojeni që tani. kjo marrëveshje të kalojë, le të kalojë, unë s’po Miratimin që i bëmë pak më përpara marrëveshjes imponoj askënd. Por këtu ka diçka për t’u marrë në me Komisionin Europian, quajeni nul. konsideratë. Askush nuk paragjykon se është e Tjetrën që vjen më pas, marrëveshjen e tretë, korruptuar apo s’është e korruptuar. Përderisa ka quajeni nul dhe le të mblidhemi një ditë tjetër. Se një argument, që ka të bëjë edhe me njësinë e ndryshe, nuk ka asnjë lloj kuptimi që një kredi prej menaxhimit të projektit, vlen për t’u ndalur. Kaq. 25 milionë eurosh, që hyn direkt në Buxhet dhe që Komenti është shumë i thjeshtë. S’po cenoj askënd,
209 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
s’po imponoj askënd. E vendosët të kalojë, le të tepër të mëdha. Njësitë e menaxhimit të projekteve kalojë. unë ju garantoj që janë bërë shtet brenda shtetit. Jozefina Topalli – Falemnderit, zoti Topi! Zotërinj të nderuar, unë po ju them që brenda Zoti Gjana e ka fjalën. ministrisë që kam marrë në drejtim, e cila komandon Jemin Gjana – Falemnderit! jo pak, por nja 15 projekte, ende nuk gjenden bordet Unë, në fakt, rastësisht e kam ndjekur dje këtë e projekteve dhe nuk dihet se cilat janë bordet që i debat, i cili është zhvilluar edhe në Komisionin kanë menaxhuar. Ministria nuk administron emrat Parlamentar të Veprimtarive Prodhuese, dhe dëshiroj e këtyre njerëzve. Pse s’i menaxhon? Pse s’i ka që të jemi krejt të qartë në atë çfarë debatohet këtu. administruar? Sepse është më mirë që të mos ketë Problemi i ratifikimit të marrëveshjeve në letra, të mos dihet cilat janë bordet, të mos dihet Parlamentin shqiptar është një problem që ngahera kush paguhet në këto borde, të mos dihet kush është debatuar, ka pasur raste që ka ngecur, por menaxhon. nuk mbaj mend në këta 15 vjet që ndonjëherë ne të Tani problemi këtu është se ka një riorganizim kemi kthyer ndonjë marrëveshje për ratifikim. IDA në ekzekutivit shqiptar. Fushat që prek marrëveshja është një agjenci që nuk punon as sot, as dje me janë edhe te turizmi, janë edhe tek ambienti. Tani Shqipërinë, ka vite të tëra që punon. IDA është kjo është shumë serioze dhe unë mendoj që Grupi agjencia me të cilën ne do të nënshkruajmë Parlamentar i maxhorancës ka shumë të drejtë kur marrëveshjen. IDA është një agjenci nga më shqetësohet se në ç’duar do ta lëshojmë prestigjiozet, të tjerët janë bashkëfinancues me të. menaxhimin, apo në një bashkëveprim të dy Ka dy probleme. Njëri problem është që këto ministrive, të cilat do të kenë përgjegjësi për të 17 milionë dollarë janë të bazuar edhe në prioritetet caktuar bordin, do të kenë përgjegjësi për të caktuar që janë rikonsideruar dhe rihartuar për programin 4- drejtuesin e njësisë së menaxhimit të projektit? Mos vjeçar. Dhe unë besoj që zoti Topi qe i qartë, në harroni se njerëzit që menaxhojnë projektet në thelb nuk ka ndonjë problem lidhur me atë çfarë Shqipëri, janë sot njerëz me dy shtetësi, janë sot është diskutuar, sepse kjo nuk është një njerëz që kanë dy palë pasuri dhe dy palë troje, një marrëveshje që është nënshkruar sot, ose që është këtej Adriatikut dhe një matanë Adriatikut, shumica përgatitur për një muaj. Besoj që mund të ketë të e tyre. Ky është shqetësimi, për të qenë seriozë në paktën një vit ose më shumë që ka negocime, që përcaktimin e menaxhimit të këtij projekti. ka grupe negocimesh dhe, në qoftë se ne dyshojmë Në këtë kuptim, unë mendoj se kërkesa është te kjo, dyshojmë te serioziteti i partnerëve me të e drejtë. Mund të dalë sot nga axhenda, të bëhet cilët është nënshkruar. një definicion përfundimtar se cilat do të jenë Çështja e prioriteteve, sigurisht, do të hante ministritë që do të merren me menaxhimin e diskutim, por pastaj Parlamenti do të kishte të projektit, që do të përcaktojnë strukturat drejtën të mbante një qëndrim, ta rikthente menaxhuese, dhe pastaj termat e marrëveshjes marrëveshjen, sepse ai s’mund t’u bëjë asnjë mendoj që janë terma tërësisht të pranueshme, jo ndryshim termave të referencës së saj, dhe të vetëm për seriozitetin e IDA-s dhe të partnerit me të rinegociohej, për të parë prioritetet që mund të cilin nënshkruajmë marrëveshjen, por edhe për faktin vendoseshin atje. Por gjykoj që edhe në qëndrimet se është një kredi e butë. Koha po tregon gjithnjë e e Grupit Parlamentar të Partisë Demokratike, edhe më tepër që kreditë e buta po bëhen gjithmonë e në qëndrimet e zotit Topi, edhe në qëndrimet e më të pakta për vendin tonë. Kështu që nuk është kolegëve të maxhorancës nuk ka çështje te thelbi i në thelb një marrëveshje për të mos u miratuar. marrëveshjes, pra te prioritetet dhe te fushat ku Çështja e menaxhimit është një shqetësim që ne investohet. Ka një çështje, që është formale, dhe duhet ta konsiderojmë dhe mund të dalë projektligji unë besoj se ky shqetësim duhet marrë në nga axhenda e mund të kalojë për ditën e hënë ose konsideratë. Është çështja e menaxhimit, kolegë për javën tjetër. të nderuar, dhe këtu problemi është serioz. Këtë Jozefina Topalli – Po. seriozitet të problemit nuk është hera e parë që ne Zoti Islami e ka fjalën. e kemi diskutuar. Këtu nuk ka rëndësi nëse jemi Kastriot Islami - Në radhë të parë, unë mendoj maxhorancë apo opozitë, nëse jemi aty apo jemi se ju, zonja Kryetare, duhej të kishit sqaruar, se të këtu të ulur. Ne lëshojmë në duart e disa njerëzve, paktën ne në Komisionin e Politikës së Jashtme dhe kjo është një e vërtetë e pamohueshme, shuma morëm sqarime për tri marrëveshje, u njohëm që ka
210 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
një rikonfirmim të Qeverisë për t’i paraqitur të tri mund të konsiderohet brenda kësaj jave, e kalojmë dokumentet në seancë. Madje, ka pasur edhe një javës tjetër. Ç’është ky nxitim!? lapsus të karakterit formal që vazhdonte të ishte Jozefina Topalli – Falemnderit, zoti Topi! emri i zotit Servet Pëllumbi, por në fakt është një Zoti Beja e ka fjalën. lapsus teknik, i parëndësishëm. Fatos Beja – Unë besoj se jemi të gjithë në një Mbi këtë bazë, pa dashur të kontradiktoj linjë për përmbajtjen, të mos e politizojmë një absolutisht asnjërin nga grupi i maxhorancës, do të problem që nuk është e dobishme për kërkënd të thosha se kjo është një çështje midis Qeverisë, që politizohet, të gjithë e duam marrëveshjen, por ka duhet ta mbrojë këtë projekt, dhe maxhorancës. Pra, nevojë për saktësim. Absolutisht, duhen korrektuar duhet të vijë ministri përkatës të japë të gjitha të gjitha ato që u thanë. Neve na ka dalë vazhdimisht shpjegimet, për të mbrojtur këtë projekt, që tashmë problemi që, me ndryshimin e emrave të ministrive, është bërë në një kohë tjetër, por që është me në ligjet pararendëse përmenden emrat e ministrive interes, i rikonfirmuar ky interes dhe ky qëndrim nga të mëparshme. Qeveria aktuale. Pra, ky nuk është një problem midis I njëjti problem del edhe sot për interpretimin e maxhorancës dhe opozitës, por është një problem njësisë së menaxhimit të projektit. Dhe kjo do një midis Qeverisë dhe maxhorancës. Në qoftë se këta saktësim nga Qeveria, sepse nuk mund të futet në bashkë, të cilët kanë në dorë edhe rikonfirmimin, rinegocim e gjithë marrëveshja, meqë emri aty është edhe kartonat për ta miratuar, kanë një problem për ndryshe nga ai që duhet të jetë sot. Në këtë kuptim, ta zgjidhur ndryshe, ne këtu jemi, për të thënë pastaj unë nuk shikoj asnjë gjë të keqe, në qoftë se ne e mendimin tonë. miratojnë në seancën e parë që vjen më prapa, duke Falemnderit! qenë të gjithë dakord me thelbin e marrëveshjes. Jozefina Topalli – Po. Falemnderit, zoti Islami! Por le t’i korrektojmë ato dy-tri gjëra, në mënyrë që Në fakt, nuk ekziston ndonjë problem, të gjithë Kuvendi, kur të mblidhet, të vendosë. janë dakord me përmbajtjen. Unë kam qenë vetë Jozefina Topalli – Falemnderit, zoti Beja! ajo që kam kërkuar rikonfirmimin në Qeveri për ta Zoti Bufi e ka fjalën. futur menjëherë në axhendë. Absolutisht, asnjë njeri Ylli Bufi – Zonja Kyetare, nuk ka problem me përmbajtjen. Kjo është një kredi Besoj se këtu nuk ka arsye pse duhet shtyrë që ne e duam të gjithë. miratimi i këtij projektligji. Në qoftë se ngrihen disa Edhe një herë e përsëris që në lidhje me probleme që kanë të bëjnë me formatin, siç thuhet, përmbajtjen dhe me termat e kredisë të gjithë jemi shtyrja për në një seancë tjetër nuk e zgjidh fare dakord, këtu nuk shoh asnjë diferencë, të gjithë jemi këtë problem. Në qoftë se ka mendime që në të gatshëm ta kalojmë sa më parë. Në qoftë se në marrëveshje duhen ndryshuar emrat e dikastereve, një komision është hedhur një ide dhe diskutohet si rezultat i konfigurimit të Qeverisë, dhe kjo ka për të përcaktuar diçka, nuk më duket ndonjë hata vetëm një zgjidhje: ta nxjerrim nga axhenda, t’ia e madhe, ne mund ta shtyjmë edhe një javë. kthejmë Qeverisë dhe ajo të ndryshojë tekstin, Megjithatë, është seanca që do të vendosë. sepse ne nuk e bëjmë dot këtë ndryshim të tekstit, Po, zoti Topi. unë mendoj se kjo s’duhet bërë. S’ka arsye që ne Bamir Topi – Unë mendoj se Komisioni i ta nxjerrim nga axhenda. Më duket se nuk është Veprimtarive Prodhuese është një komision pluralist, serioze që në një mbledhje të afërt të kryetarëve të aty kanë diskutuar pothuajse të gjithë anëtarët e grupeve, përfaqësuesi i Qeverisë konfirmon futjen komisionit dhe kanë rënë dakord me konsensus që në axhendë, kurse sot ministra të veçantë thonë ta t’i paraqitet seancës plenare. Këtu s’duhet të ketë shikojmë edhe një herë, se s’po gjejmë bordet, se asnjë lloj tentative për ta kaluar këtë problem midis duhen ndryshuar emrat. ekzekutivit dhe grupit të maxhorancës. Këtu është Këtu ka vërtet një problem, që zotërinjtë ministra një problem esencial, që ka të bëjë me menaxhimin duhet të shpejtojnë, të bëjnë konfigurimin e ministrive e 23 milionë dollarëve dhe shqetësimi i deputetëve të tyre, ta kenë të qartë se cila është skema e tyre duhet të jetë këtu. E rikonfirmojmë që në esencë e drejtimit. Kjo nuk çështje e Kuvendit, është çështje nuk kemi asnjë lloj problemi, i japim suport, sikurse e tyre. Ata të përcaktojnë organigramat. Ne nuk do i kemi dhënë edhe atëherë kur në qeverisje ishte të vazhdojmë punën në Kuvend në funksion të Partia Socialiste. Problemi është te njësia e organigramave që kanë dikasteret. Dikasteret t’i menaxhimit të projektit, të cilin, pas një sqarimi që bëjnë këto punë. Kam përshtypjen që janë shumë
211 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
të vonuar, sepse mbahet pezull administrata, edhe Zoti Topi e ka fjalën. sot vazhdon të qëndrojë pezull administrata. Por Bamir Topi – Falemnderit, zonja Topalli! Kuvendi nuk ka lidhje fare me organigramat e Unë, natyrisht, duke pasur një përvojë relativisht dikastreve: si ato do t’i ndajnë drejtoritë, si do t’i të gjatë parlamentare, e kuptoj që lidhja e ndajnë projektet. marrëveshjeve duhet të jetë e tillë që të respektojë Edhe një herë po e theksoj që Kuvendi nuk mund tërësisht termat e marrëveshjes dhe jam plotësisht të ndryshojë asnjë fjalë në marrëveshje. Në qoftë dakord në atë sens që nga marrëveshja s’duhet se Qeveria do ta rikthejë, ta bëjë me shkrim këtu që lëvizur absolutisht asgjë. kërkon të rikthejë marrëveshjen, por nuk është Unë kam një propozim konkret, për t’i dhënë serioze që, sapo Qeveria ka dhënë konfirmimin për rrugë të lirë miratimit të kësaj marrëveshjeje. Zoti ta futur në axhendë, tani kërkon ta tërheqë. Në qoftë Rusmajli, përfaqësuesi i Qeverisë, është këtu dhe se dëshiron ta bëjë këtë punë, le ta bëjë, ne s’kemi në rast se ai qartëson në këtë moment pozicionimin asnjë vërejtje për këtë çështje. e njësisë së menaxhimit të projektit, atëherë ne i Jozefina Topalli – Falemnderit, zoti Bufi! japim rrugë miratimit të kësaj marrëveshjeje. Ky Asnjëri nuk kërkoi nxjerrjen nga axhenda, është një moment tërësisht teknik, pra aspak politik. absolutisht. Kam qenë unë ajo që kam kërkuar Falemnderit! përshpejtimin. Jozefina Topalli – Falemnderit, zoti Topi! Zoti Zogaj e ka fjalën. Zoti Xhaferri e ka fjalën. Preç Zogaj – Zonja Kryetare, Ferdinand Xhaferri – Unë mendoj se zoti Topi Në qoftë se kjo marrëveshje do të ishte paraqitur në fjalën e tij sqaroi shumë gjëra, pra problemi nuk në muajin qershor, ne do ta kishim votuar, sepse është fare politik dhe s’ka pse të politizohet si me marrëveshje të tilla ne, si opozitë, kemi votuar përmbajtjen e marrëveshjes, ashtu edhe me termat, vazhdimisht. Kjo nuk është një nga ato marrëveshje këtu ka një konsensus të plotë. Problemi ka të bëjë apo vendime të Qeverisë “Nano”, të cilat maxhoranca me njësinë e menaxhimit dhe ky problem është fare e re do t’i diskutojë, sepse janë ca që do t’i konkret, sepse këtu thuhet që brenda kësaj kredie diskutojmë dhe do të mbajmë qëndrim. Kjo është përfshihet edhe rregullimi dhe rehabilitimi i uzinës një marrëveshje në vazhdën e marrëveshjeve që kimike dhe i fushave të mbeturinave në Porto përgjithësisht janë miratuar me konsensus në Romano. Pra, i gjithë problemi ka të bëjë me Parlamentin tonë. efektivitetin në këta 8 vjet. Këtu nuk paragjykohet Në komisionin tonë kemi diskutuar, ka pasur IDA, këtu paragjykohet ajo që ka ndodhur në këta 8 dy inkovenienca, që i kemi konsideruar inerci të vjet. Unë jam deputet i asaj zone dhe shikohet që punës së Kuvendit të mëparshëm, siç është vendimi në Porto Romano në këta 8 vjet janë dhënë qindra i Kuvendit ku është vendosur emri i Servet Pëllumbit. mijëra dollarë për problemin e mbetjeve kimike aty Kemi gjykuar që ajo ndërrohet menjëherë, sepse dhe për uzinën, por problemi ka mbetur po ai. Dhe i është një gjë formale. Dhe e dyta është çështja e gjithë shqetësimi i maxhorancës ka të bëjë me atë emrit të partnerit shqiptar: Ministria e Rregullimit të që të qepet mirë se cila do të jetë njësia Territorit dhe Turizmit. Meqenëse kredia destinohet koordinuese. për turizmin, kemi gjykuar që normalisht Qeveria Falemnderit! do të vazhdojë të ketë si partner Ministrinë e Jozefina Topalli – Falemnderit, zoti Xhaferri! Turizmit. Dhe kjo është një çështje që prapë zgjidhet Zoti Sherifi e ka fjalën. jashtë Parlamentit. Elmaz Sherifi – Falemnderit, zonja Kryetare! Ne në komision kishim edhe ekspertë, por nuk Më duket një paradoks i çuditshëm, sepse në qe nevoja të dëgjoheshin, të gjithë ishin dakord që tërë praktikat parlamentare ndodh që opozita marrëveshja të kalojë, sepse për këtë voton Kuvendi, kundërshton miratimin ose ratifikimin, ndërsa domethënë për përmbajtjen, tekstin, termat, kurse maxhoranca është e interesuar që pikërisht këto çështjet e tjera formale, si këto që përmenda unë marrëveshje të kalojnë sa më shpejt. Kjo bën pjesë ose ndonjë tjetër, që munsd ta kem harruar, janë në atë risinë e ndryshimit, me sa duket. çështje që rregullohen në ecje e sipër. Prandaj unë Unë kam folur edhe më parë në Kuvend që ne them që nuk ka ndonjë arsye serioze që të mos e do të jemi para të papriturës, kur kemi krijuar një votojmë. qeveri që nuk ka strukturë, dhe kam thënë që koha Jozefina Topalli – Falemnderit, zoti Zogaj! do të vërtetojë shumë teza, një ndër të cilat po
212 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
vërtetohet brenda 15 ditëve, që do të thotë se Qeveria Për sa u takon referencave në relacion, do të nuk di ku të çojë tërë këto para që janë nënshkruar thosha se relacioni nuk ka fuqi juridike. Këshilli i para 4 muajsh. Ministrave i asaj kohe ka pasur vullnetin dhe është Çudia tjetër është për disa deputetë të vjetër, shprehur që njësia e menaxhimit do të jetë këtu se të rinjtë ose ata që kanë ardhur rishtas, kanë dhe atje. Këshilli i ri i Ministrave e cakton vetë se pasur ndërprerje dhe nuk i njohin praktikat ku do të jetë njësia e koordinimit, pra nuk ka asnjë parlamentare, i kanë harruar, por në Komisionin e pengesë të bëjë organizimin që vlerëson, konform Ligjeve ky projektligj ka kaluar, sepse në tërësi kësaj marrëveshjeje, për zbatimin e saj. Kurse ajo ratifikimi i marrëveshjeve ose miratohet, ose kthehet pjesa tjetër pastaj, që ka një emër kryetari që ka dhe nuk mund të ketë kompetencë një komision ikur, është vetëm një problem teknik, që rregullohet parlamentar, qoftë ai edhe me personalitete që e edhe tani, jo më që nuk ka asnjë lloj pasoje, madje njohin shumë mirë fushën, të bëjë ndryshime të mund të quhet një harresë e stafit të Kuvendit. termave të marrëveshjeve. Të gjitha këto bëjnë që nuk ka pse të humbasë Unë mendoj që tërë këto diskuitime burojnë, me një javë kohë. Ndërsa kthimi do të ishte fatal, sepse sa duket, nga ajo që pse ka qenë në fund emri i kuptohet që kthimi do të bënte që marrëveshja të kryetarit të mëparshëm të Kuvendit, Servet shqyrtohej pas tre muajsh. Por edhe me një javë Pëllumbi. Të çlirohemi nga këto, sepse, kur të dalë nuk ke çfarë zgjidh, se ne absolutisht nuk ndërhyjmë projektligji, do të dalë me firmën e Kryetares së re dot në përmbajtjen e marrëveshjes dhe nuk kemi të Kuvendit. Unë i ftoj kolegët e maxhorancës ta çfarë të zgjidhim as teknikisht. Ne jemi që të votohet. miratojmë, se është në interesin e shqiptarëve, Falemnderit! është në të mirën e Qeverisë suaj për ta miratuar Jozefina Topalli – Zoti Gjinushi, ju falënderoj! sa më shpejt, sepse ju e dini se sa procedura ka Ju kërkoj ndjesë, se do të ndërhyj edhe një herë, për ta bërë efektive këtë marrëveshje, se çfarë dy minuta, për sqarim. Unë i kam kërkuar Qeverisë burokracish vijojnë pas këtyre. dhe kam dashur që kjo marrëveshje të futet Falemnderit! menjëherë, sa më shpejt, në kalendar. Qeveria e ka Jozefina Topalli – Falemnderit, zoti Sherifi! rikthyer. Mendoj, dhe këtu jemi të gjithë dakord, që Ju vë në dijeni se jam unë personalisht që kam përmbajtja nuk preket, termat e kredisë janë shumë kërkaur futjen e shpejtë, menjëherë, të kësaj të mirë, ne të gjithë jemi për ta mbështetur këtë. marrëveshjeje në kalendar. Unë do t’i kërkoja zotit Topi, si anëtar i Komisionit Zoti Gjinushi e ka fjalën. të Veprimtarive Prodhuese, që, në qoftë se kërkoni Skënder Gjinushi – Zonja Kryetare, një çerek ore kohë, kjo ndoshta mund të zgjidhet, Ne vlerësojmë që s’ka ndonjë problem teknik për të parë destinacionin përmes VKM-ve apo ose pengesë ligjore për të miratuar këtë zgjidhjeve të tjera nënligjore. Megjithatë, unë do të projektmarrëveshje, sepse dy rrugë ka: ose Qeveria dëshiroja që ta votonim menjëherë, se nuk ka ndonjë e tërheq, kur mendon që do ta rishikojë këtë arsye për ta shtyrë. marrëveshje, ose e lë të vazhdojë shqyrtimi, dhe Po, zoti Topi e ka fjalën. me sa duket, Qeveria aktuale e ka lënë. Përmbajtja Bamir Topi – Falemnderit, zonja Topalli! e saj nuk mund të ndryshojë, kuptohet që është e Unë e kuptoj që këtu disa deputetë, që janë të panegociueshme. painformaur për këtë problem, marrin fjalën për ta Ndërsa, për sa i përket problemit se ka referenca demonstruar si një presion politik. Unë s’do t’ua jap në ministri që kanë ndryshuar, ky problem s’do të këtë shans absolutisht, sepse deputeti këtu është i dalë vetëm me këtë marrëveshje, kjo del te të gjitha lirë të shprehë mendimet e veta, të japë argumentet marrëveshjet që janë ratifikuar tashmë, kjo do të që qëndrojnë. Besoj se nuk do të jetë një shans për dalë te të gjitha ligjet që ngarkojnë ministri të ju që të keni mundësi të sulmoni politikisht caktuara me kompetenca të caktuara. Kështu që maxhorancën. Ju thashë që në përmbajtje nuk prek këto rregullohen me një akt të Këshillit të Ministrave, asgjë. i cili tregon që ato kompetenca ose detyra që ka Po e them tani që jam për miratimin e kësaj pasur iks ministri, i kalojnë kësaj ministrie dhe, kur marrëveshjeje në mënyrë absolute, edhe me ndihmën është nevoja, edhe me një akt ligjor, siç është bërë e atyre sugjerimeve që dhatë ju. Kështu që unë, rëndom kur ka pasur ndryshim qeverish, që janë zonja Topalli, jo vetëm si anëtar i komisionit, por pasuar me ndryshim strukture qeveritare. tani po shprehem paraprakisht edhe si kryetar i
213 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
Grupit Parlamentar të Partisë Demokratike që kjo komisionet kanë qenë pro, siç i lexuat edhe ju vetë marrëveshje të kalojë. Vetëm i bëj me dije të gjithë relacionet e tyre. Edhe Komisioni i Veprimtarive kolegët parlamentarë që të jenë shumë të Prodhuese është pro. Nëse kanë bërë vërejtje vëmendshëm gjatë të gjitha procedurave që ndiqen teknike, që kanë qëndruar dhe janë për një defekt nëpër komisione, sepse ka gjëra që duhet të të stafit të administratës, janë gjëra për t’u rregulluar. atakohen në moment dhe nuk duhet të jetë ky një Vëmendja e tyre është për t’u vlerësuar. Kur për shans për të politizuar një problem. Në rast se ka përmbajtjen janë të gjithë dakord, kjo është gjëja argument, mirë, por në rastin konkret, meqenëse më pozitive. ka emergjencë edhe për marrëveshjen dhe Po, zoti Topi për replikë. meqenëse këto gjëra do të korrigjohen edhe me Bamir Topi – Unë e kuptoj që zoti Ruçi, me aktet normative të Qeverisë, japim konsensusin që formimin e tij rural të ndjeshëm, nuk është në gjendje të miratohet. Besoj se nuk ishte një moment për ta të futet në termat e kredisë. Ai ka një reagim tragjedizuar kaq shumë. jashtëzakonisht të çuditshëm. Falemnderit! Problemi është fare i qartë. Unë nuk u shpreha, Jozefina Topalli – Absolutisht, keni të drejtë, qoftë si anëtar i komisionit, qoftë si kryetar i Grupit ju falënderoj! Parlamentar të Partisë Demokratike, që jemi kundër Zoti Ruçi e ka fjalën. përmbajtjes. Nëse u shprehëm për diçka, u Gramoz Ruçi – Falemnderit! shprehëm mbi bazën e argumenteve dhe, së fundi, Po e nis nga ajo që tha zoti Topi se kemi vite në ratifikuam edhe ne pozicionin tonë që jemi pro Kuvend dhe se ka precedentë për këto marrëveshje. miratimit të kësaj marrëveshjeje, me kusht që me Unë do ta përshëndetja minorancën e dikurshme një akt norrmativ të Qeverisë të rregullohet problemi dhe maxhorancën e sotme që në këtë Kuvend nuk i njësisë së menaxhimit të projektit. Ishim më se të ka pasur precedentë për t’i diskutuar marrëveshjet qartë. kaq gjatë dhe për të vënë kaq shumë pikëpyetje. Jozefina Topalli – Falemnderit, zoti Topi! Zonja Kryetare, ne kemi përpara 4 relacione. Zoti Flamur Hoxha e ka fjalën. Relacioni i Komisionit të Ligjeve, që merret me Flamur Hoxha – Zonja Kryetare, projektligji ka termat etj., thotë që vlerëson termat e kredisë, ardhur në komision, mbas miratimit në Kuvend të rëndësinë e kësaj marrëveshjeje dhe është dakord. rendit të ditës. Pra, të gjithë deputetët kanë pasur Relacioni i Komisionit të Ekonomisë dhe Financave, mundësinë edhe për ta shqyrtuar, edhe për ta parë, në përfundim thotë që jemi dakord me 12 vota pro edhe për t’u përgatitur, sepse të gjitha projektligjet dhe 3 abstenime. Relacioni i Komisionit të Politikës e ardhura kanë pasur emrin e Servet Pëllumbit për së Jashtme thotë se, duke vlerësuar rëndësinë e të treguar jo ndonjë burokraci të madhe, por ndonjë kësaj marrëveshjeje për vednin tonë, komisioni është lapsus edhe të aparatit të Kuvendit. dakord. Dhe, për çudinë e të tërëve, kemi një relacion Në këtë konteks, komisioni dje ka shqyrtuar në fund, që është ai i Komisionit për Veprimtaritë projektligjin dhe një pjesë e deputetëve të Prodhuese. Me sa duket, i gjithë ky diskutim ka maxhorancës nuk kanë qenë dakord me këta tre filluar te ky komision, që për çudinë e të tërëve, terma që u shprehën në komision. Unë dua t’ju kujtoj përdorin tri argumente: s’janë dakord, se ka ardhur që specialistët përkatës, të cilët sot punojnë në me emrin e Servet Pëllumbit; s’janë dakord, se projektet e menaxhimit të një dikasteri, nesër apo relacioni shoqërues është i Qeverisë së mëparshme; pasnesër do të jenë diku në një vend tjetër, por s’janë dakord, se vazhdohet me emrat e vjetër të kërkuan që këto afate duhet të mbyllen brenda ministrive, dhe kjo bëhet edhe qëndrim dhe vërejtje muajit shtator. Pra, opozita ishte e mendimit në e maxhorancës. komision që të mbyllen sa më shpejt, për t’i bërë Atëherë, edhe ne si minorancë po themi: Hajde, efektive këto fonde, me qëllim që të mos humbasim sipas mendimit të kësaj maxhorance dhe të këtij një projekt nga këta donatorë të cilët presin për ta komisioni të nderuar, t’i kthehemi kësaj menaxhuar. marrëveshjeje dhe të themi që, për këto tri arsye, Së dyti, në komision opozita është shprehur s’jemi dakord me këtë kredi. Lum Shqipëria për këtë dakord që marrëveshja të kalojë edhe brenda ditës maxhorancë dhe për mendësinë e këtyre deputetëve! së sotme, duke qenë e mendimit se i rregullohet Jozefina Topalli - Zoti Ruçi, nuk keni të drejtë punë Parlamentit apo dhe shtetit, dhe Qeverisë, por të bëni komente të cilat nuk kanë një bazë. Të gjitha do të ishte Qeveria ajo që do të shprehë mendimin;
214 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
e do apo s’e do, ta shtyjmë apo të mos e shtyjmë Atëherë kalojmë në shprehjen e mendimeve në për të respektuar afatet. emër të grupeve parlamentare. Nga grupi i zotit Dule? Falemnderit! Spiro Peçi – Po, jemi dakord që marrëveshja Jozefina Topalli – Po, zoti Hoxha, falemnderit! të kalojë për votim. Efektivisht ndodhemi përpara Zoti Uka? një marrëveshjeje të nënshkruar nga Këshilli i Rexhep Uka – Unë dua të bëj një autokritikë Ministrave dhe IDA. Ne sot këtu nuk mund të që duhet të kisha folur që në fillim, sepse e shoh diskutojmë gjë tjetër, veçse e ratifikojmë ose nuk e shumë të panevojshme gjithe këtë konsum energjie ratifikojmë. Po derisa kemi një këshill ministrash, për një problem që, gati-gati siç u trajtua, nuk është pikërisht ky organ që do të zgjidhë problemin ekziston. e njësive të menaxhimit. Komisioni nuk e ka ditur që ka qenë e sotmja Falemnderit! dita e fundit e emergjencës. Ne e dinim që kemi një Jozefina Topalli – Zoti Peçi, falemnderit! Zoti afat emergjent, mund të kalonte edhe për javën tjetër; Tola e ka fjalën. problemi është shumë i thjeshtë dhe, në esencë, Ymer Tola – Edhe ne jemi dakord që nuk ka pasur absolutisht asnjë kundërshtim për ta marrëveshja të kalojë sot në seancë, por kemi hedhur poshtë. Dhe kanë qenë, besoj, s’mund ta mendimin që Qeveria duhet të shikojë problemin e krahasoj me rastet e tjera, si asnjëherë tjetër them, organogramës. Ajo duhet të vijë këtu sa më shpejt, të gjithë unanimë. sepse pas këtij projektligji ka disa projektligje të Vërejtjet kanë qenë fare të thjeshta, një redaktim tjera që lidhen me organogramën dhe do të si mbledhja e parë e komisionit, me qëllim që ata vazhdojmë pa fund me diskutime. që paraqesin relacione të kenë vëmendjen, se në Falemnderit! rast se do t’i hyjmë me detaje, duhen kthyer shumë Jozefina Topalli – Falemnderit, zoti Tola! Zoti gjëra, por s’ishte esenciale fare. Ceka e ka fjalën. Problemi i dytë ishte preokupacioni i të gjithëve, Neritan Ceka – Falemnderit! Jemi dakord që në sajë të ndryshimit të organogramës së Qeverisë, marrëveshja të kalojë në seancë plenare. Ndërkohë se ku do të vendoset. Ishte mirë që nga Qeveria të do të mbështes sugjerimet e zotit Gjinushi që vinte një ide, një propozim. Ka qenë një kërkesë që ndoshta duhet një projektligj, mbas ndonjë e bëra unë e që s’e përmendi asnjeri; unë kërkova propozimi nga Këshilli i Ministrave, që të rregullojë disa detaje, dëshiroja që të shikoja, gjë që priste, të gjithë çështjen e ligjeve që kanë kaluar përpara s’ka të bëjë fare me miratimin e sotëm, të projektit, dhe që duhet të inkuadrohen në organogramat e të bocës së plotë. Po nuk do të thotë që çdo pyetje reja, në mënyrë që ta zgjidhim përfundimisht këtë që bëhet në komision, ku bëhen me dhjetëra, është çështje. akuzë për korrupsion, në asnjë mënyrë. Me këtë rast do të thosha edhe një herë që zoti Prandaj, përderisa sot qenka me të vërtetë data Gjinushi e meriton të jetë anëtar i Komisionit të e fundit, s’ka asnjë të keqe për ta kaluar dhe janë Ligjeve. gjëra që kalojnë. Ne s’besoj se kemi kaq energji të Jozefina Topalli – Falemnderit, zoti Ceka! Zot tepërt që të harxhojmë për gjëra të tilla. Është me Ndoka e ka fjalën. të vërtetë për t’u habitur. Nard Ndoka – Dakord. Falemnderit! Jozefina Topalli – Falemnderit! Zoti Sabit Jozefina Topalli – Falemnderit, zoti Uka! Zoti Brokaj? Beja, i fundit. Sabit Brokaj – Unë nuk e quaj fare pa vend Fatos Beja – Unë besoj se doli e qartë, po këtë diskutim. Ishte instruktiv dhe për të mësuar se përsëri unë këmbëngul që nuk duhen politizuar si mund të diskutohet në princip dhe kot. gjërat, për të cilat nuk ka vend për politizim. Jemi dakord. Unë jam dakord me zotin Gjinushi; atje ka një Jozefina Topalli – Falemnderit, zoti Brokaj! Zoti lapsus nga stafi, që vjen akoma me emrin e Kryetarit Gjinushi e ka fjalën. të parë. Parlamenti s’mund të marrë vendime me Skënder Gjinushi – Ne shprehemi edhe një emrin e Parlamentit të parë. Kjo është fare e herë dakord për ratifikimin e marrëveshjes. Për kapërcyeshme, ne e votojmë, ikim tutje, dhe unë shkak të përmbajtjes, jemi dakord me të, kurse për propozoj të kalojmë në votim. anët teknike këtu u fol gjatë. Është një problem që Jozefina Topalli – Falemnderit! s’lidhet me këtë marrëveshje; lidhet me të gjitha
215 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
aktet që tashmë janë në fuqi, qofshin marrëveshje, intensive lidhur me projektligje, të cilat, para se të qofshin ligje ku ndryshojnë emërtesat e ministrive. vinë këtu, detyrimisht do të kenë nevojë për disa Me siguri Këshilli i Ministrave do të ndërmarrë korrektime, qoftë edhe të karakterit formal. hapat për të rakorduar ose për të zgjidhur këtë Falemnderit! problem kompetencash apo zbatimi. Jozefina Topalli – Falemnderit, zoti Topi! Falemnderit! Jeni dakord që ta lëmë votimin në orën 11.30? Jozefina Topalli – Falemnderit, zoti Gjinushi! Apo të fillojmë menjëherë. Zoti Arjan Madhi? Po, zoti Ceka. Arjan Madhi – Grupi Parlamentar i Partisë Neritan Ceka – Për procedurë, se do të mbyllim Republikane ka qenë dhe mbetet dakord për votimin seancën pastaj, zonja Topalli. Në procesverbalin që e projektligjit për ratifikimin. Njëkohësisht, ne e keni miratuar patjetër një çikë qorrazi, keni një vlerësojmë dhe konsiderojmë dhe qëndrimin e gabim aritmetik, se 41 dhe 9 nuk bëjnë 70, në fund komisioneve si ai i Politikës së Jashtme, i të procesverbalit, dhe kjo do të mbetet. Jeni Ekonomisë, në relacionet e tyre që i kanë paraqitur matematikane dhe do t’jua kujtojnë ndonjë ditë. kësaj seance të Parlamentit. Ndërkohë, lidhur me (Qesh.) relacionin e paraqitur nga Komisioni për Veprimtarinë Jozefina Topalli – Falemnderit, bravo si i Prodhuese, ne konsiderojmë që vërejtjet e këtij vëmendshëm! komisioni nuk përbëjnë vërejtje esenciale që do të Atëherë hapim votimin për prezencën. Mbyllim mund të ndikonin në shtyrjen e votimit të këtij votimin. 98 dhe 2 ministra, 100 deputetë janë projektligji. prezent. Pra, ne jemi dakord dhe shprehemi për votimin Ju bëj një sqarim në lidhje me aktin normativ që e projektligjit. kërkon 71 vota. Meqenëse bëhet fjalë për Jozefina Topalli – Falemnderit, zoti Madhi! Po, pjesëmarrjen e forcave të huaja ushtarake në zoti Islami. territorin e Republikës së Shqipërisë, ky ka vetëm Kastriot Islami – Po, zonja Kryetare, një votim. Ne në thelb dhe në përmbajtje ishim dhe Jeni dakord “Për ratifikimin e Memorandumit të mbetemi dakord pë r ta kaluar marrëveshjen në Mirëkuptimit, ndërmjet Këshillit të Ministrave të seancë plenare. Nga pikëpamja formale, kjo është Republikës së Shqipërisë dhe komandës supreme një marrëveshje ndërmjet Këshillit të Ministrave dhe të Forcave të Aleancës në Europë (SHAPE), lidhur Bankës Botërore dhe në ligjin “Për organizimin dhe me dispozitat e mbështetjes së vendit pritës për funksionimin e Këshillit të Ministrave” ekzistojnë të forcat pjesëmarrëse në stërvitjen “Cooperative gjitha hapësirat që Këshilli i Ministrave të ndërmarrë Engagement 2005” dhe zhvillimin e stërvitjes të gjitha masat për të vepruar dhe për ta përputhur ushtarake ndërkombëtare të drejtuar nga NATO, pikërisht formatin e kësaj marrëveshjeje me formatin “Cooperative Engagement 2005”, me pjesëmarrjen dhe strukturën e Qeverisë aktuale. e forcave të huaja ushtarake në territorin e Ndërkohë, ne i japim të gjithë fleksibilitetin në Republikës së Shqipërisë”? maksimum për të qenë në të njëjtën linjë me Hapet votimi. Mbyllet votimi. 94 pro dhe 2 qëndrimin e përbashkët që duhet të ketë normalisht ministra, 96 vota pro marrëveshjes. Miratohet akti Qeveria me maxhorancën aktuale. normativ. Falemnderit! Jozefina Topalli – Ju falemnderit, zoti Islami! Kalojmë në pikën tjetër, te projektligji “Për Zoti Topi e ka fjalën. ratifikimin e marrëveshjes së huasë ndërmjet Bamir Topi – Falemnderit, zonja Kryetare! Republikës së Shqipërisë, Bankës së Shqipërisë Unë ritheksoj edhe një herë angazhimin dhe Komunitetit Europian për asistencë financiare”. maksimal të maxhorancës aktuale për t’u qëndruar Fillimisht do të votojmë në parim me elektronikë. konform të gjitha atyre marrëveshjeve të Hapet votimi. Mbyllet votimi. 90 pro dhe 2 ministra, rëndësishme që, edhe kur kemi qenë në opozitë, i 92 vota pro. Miratohet në parim. kemi mbështetur unanimisht, sepse kanë të bëjnë Kalojmë në votimin nen për nen. me interesat madhore të Shqipërisë. Kush është dakord me nenin 1? Me karton. Po, Kështu që, edhe për rastin konkret, ne japim falemnderit! Abstenim? S’ka. Kundër? S’ka. mbështetje maksimale, por duke kujtuar që Miratohet. Parlamenti Shqiptar do të ketë një punë mjaft Kush është dakord me nenin 2? Po, falemnderit!
216 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
Abstenim? S’ka. Kundër? S’ka. Miratohet. 94 vota pro dhe 2 ministra, 96 vota, 2 abstenime, 4 Kalojmë në votimin në tërësi me elektronikë. deputetë nuk morën pjesë në votim. Projektligji Kush është dakord në tërësi me projektligjin “Për miratohet. ratifikimin e marrëveshjes së huasë ndërmjet Ju vë në dijeni se kërkesa për pyetje dhe për Republikës së Shqipërisë, Bankës së Shqipërisë interpelancë për ditën e hënë nuk kemi pasur. dhe Komunitetit Europian për asistencë financiare”? Seanca tjetër do të jetë në datën 6 tetor 2005, në Hapet votimi. Mbyllet votimi. 95 vota pro me orën 10.00. elektronikë dhe 2 ministra, 97 vota pro. Miratohet Rendi i ditës do të jetë: projektligji nga Kuvendi. Diskutime për çështje që nuk janë në rendin e Kalojmë në pikën tjetër, te projektligji “Për ditës. ratifikimin e marrëveshjes së kredisë për zhvillim Miratimi i procesverbalit. ndërmjet Këshillit të Ministrave të Republikës së Projektligji “Për ratifikimin e protokollit të Shqipërisë dhe Shoqatës Ndërkombëtare për vlerësimit strategjik mjedisor”. Zhvillim IDA, për projektin e menaxhimit të integruar Projektligji “Për aderimin e Republikës së dhe pastrimit të zonës bregdetare”. Shqipërisë në konventën e vitit 1979 për ndotjen Fillojmë me votimin në parim me elektronikë. ndërkufitare të ajrit në distancë të madhe”. Hapim votimin. Mbyllim votimin. 88 vota pro dhe 2 Projektligji “Për mbarështimin e blegtorisë”. ministra, 90 vota pro, 2 abstenime, 8 deputetë nuk Ndërkohë, komisionet kanë shumë punë gjatë morën pjesë në votim. Miratohet projektligji në parim. kësaj jave për të avancuar, në mënyrë që në seanca Kalojmë në votimin nen për nen me kartona. plenare të jemi më dinamikë dhe aktivë. Kush është dakord me nenin 1? Dakord. Ndërkohë, në orën 12.00, bashkë me kryetarët Abstenim? 2. Kundër? S’ka. e grupeve, do të mblidhemi te Kryesia e Kuvendit Neni 2. Kush është dakord? Dakord. Abstenim? në Konferencën e Kryetarëve për të diskutuar për 2. Kundër? Nuk ka. kërkesën për ngritjen e komisionit hetimor. Kalojmë në votimin në tërësi. Falemnderit! Hapim votimin me elektronikë. Mbyllet votimi. Ditën e mirë!
217 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
LEGJISLATURA E 17-TË Sesioni i parë
Seanca VIII
E enjte, 6.10.2005 Drejton seancën Kryetarja e Kuvendit, Seanca e paradites zonja Jozefina Topalli (Çoba)
Jozefina Topalli – Mirëdita! duke dhënë kështu një model edhe për institucionet Hapim seancën. e tjera. Në fakt, ky akt është më shumë një apel Sot në rendin e ditës kemi: Pika e parë, humanizmi, si dhe një apel për futjen e një kulture diskutime për çështje që nuk janë në rendin e ditës. të munguar në përgjithësi në vendin tonë. Kemi miratimin e procesverbalit të datës 29. 9. 2005, Unë ju falënderoj dhe besoj se do të gjej pastaj kemi projektligjet dhe projektvendimet. gatishmërinë e të gjithë deputetëve, të të gjithë Përpara se të fillojmë nga pika e parë e rendit të parlamentarëve. Mund të fillojmë gjatë gjithë seancës ditës, dëshiroj të falënderoj Qendrën Kombëtare të plenare që grupet e ndryshme të vazhdojnë dhënien Transfuzionit të Gjakut, që me nismën e Ministrisë e gjakut. së Shëndetësisë ka organizuar në njërën prej Edhe një herë ju falënderoj për gatishmërinë dhomave të Parlamentit mundësinë, me të gjithë tuaj! ekipin e mjekëve, me praninë në ambulancë të Vazhdojmë në pikën e parë të rendit të ditës. infermierëve dhe të gjithë ekipit të nevojshëm, për Diskutime për çështje që nuk janë në rendin e ditës. të krijuar të gjitha kushtet që secili prej deputetëve E para e ka kërkuar fjalën zonja Ermelinda Meksi. të pranishëm këtu të dhurojë gjak për ata fëmijë të Koha 5 minuta. cilët kanë aq nevojë për gjakun e munguar. Ermelinda Meksi – Falemnderit për Siç jeni në dijeni, ndoshta si në asnjë vend tjetër informacionin dhe për moralin, lidhur me kulturën e përreth nesh dhe përtej, ne kemi një kulturë të munguar,që megjithatë, ministri i Partisë munguar të dhurimit të gjakut për fëmijët dhe njerëzit Socialiste,dje zoti Solis mund të denoncojë më mirë në nevojë. Vetëm 0,4 % e popullsisë shkon në sesa i munguar ka qenë me shembullin personal mënyrë vullnetare për të dhuruar gjak. Unë besoj se që ka dhënë për gjakun, si dhe për dëshirën që ne nga ky gjest i sotëm i të gjithë parlamentarëve, kemi pasur dhe që në radhë e kemi për të vazhduar përfaqësues të Shqipërisë, ata do të kenë këtë kulturë ekzistuese të dhurimit të gjakut, me mundësinë dhe nuk do të mungojë vullneti i tyre për kujdesin e veçantë që mos të dhurojë ndonjëri që të dhuruar gjak për ata fëmijë, që, për shkak të mund t’i ketë rënë ndonjë sëmundje, që për fat të mungesës së kësaj kulture, në fakt humbin seancat keq pastaj mund të na sjellë edhe më shumë dëme e nevojshme për të marrë gjakun. sesa propogandë. Secili prej jush që do të bëjë këtë akt human, E kërkova fjalën, sepse dëshiroj të deklaroj që njerëzor, do të marrë menjëherë pastaj një distinktiv ne kemi ndjekur me vëmendje dhe interes negociatat dhe, përveç të tjerave, edhe media do të ketë e radhës së Bashkimit Europian, në mënyrë të mundësi për të konstatuar se sa i gatshëm dhe sa veçantë ato që lidhen me angazhimin e palës human ka qenë Parlamenti shqiptar në këtë akt, shqiptare, për të përshpejtuar procesin e integrimit,
218 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
këtë aspiratë mbarëkombëtare të të gjithë me synim për integrim europian dhe lëvizjen e lirë shqiptarëve. Me këtë rast dëshirojmë edhe një herë të njerëzve. të theksojmë se në momentet e rotacioneve të Partia Socialiste do të dëshironte që kjo pushtetit është shumë e rëndësishme që puna të marrëveshje të nënshkruhej sa më shpejt, sepse ndërtohet mbi trashëgiminë pozitive të paraardhësit kjo do të finalizonte, veç të tjerash, dhe atë punë duke dëshmuar vullnet për ta njohur dhe përçuar shumë të madhe që Qeveria jonë ka bërë gjatë tetë më tej atë. vjetëve të fundit në drejtim të thellimit të reformës Ne mendojmë se kështu kontribuohet në në të gjithë fushat dhe sjelljen e marrëveshjes përshpejtimin e procesit të integrimit. Ky është edhe nëpërmjet negociatave intensive dhe profesionale në qëllimi i negociatave, konfirmimi nga ana e Qeverisë fazën e saj finale. Por sugjerojmë që Qeveria të jetë të angazhimeve të marra më parë si shprehje e më e kujdesshme në lidhje me deklaratat dhe afatet vazhdimësisë në rrugën e reformave dhe akoma më e saj. Disa deklarime të kohëve të fundit dëshmojnë shumë të thellimit të tyre. padurim dhe pamjaftueshmëri të njohjes të këtij Qeveria e Partisë Demokratike duhet të procesi. Këto deklarime, më e pakta, nuk e dëshmojë se procesi nuk fillon nga hiçi dhe gjen në ndihmojnë atë. Ne gjykojmë se duke mbajtur tryezat e saj një trashëgimi pune të vlerësuar dhe qëndrim pro aktiv në zbatim të marrëveshjes dhe së fundi nga zyrtarët e Bashkimit Europian. Bëni pse ajo nuk është nënshkruar, siç dhe është filluar kujdes që këtë trashëgimi të mos e konsideroni si me hartimin e planit kombëtarë të përafrimit të të socialistëve, pasi të gjitha hapat janë hedhur në legjislacionit shqiptarë me BE-në, ne do ta bashkëpunim të ngushtë me Kuvendin e Republikës ndihmonin këtë proces. Kjo do të ishte më shumë së Shqipërisë, në vazhdën e praktikave të vendeve se deklaratat, përgjigjja që kërkon Bashkimi të tjera, të përfshira në rrugën e integrimit europian, Europian në drejtim të zbatimit të angazhimeve në si dhe në asistencën dhe monitorimin e rrugën e reformave duke shmangur eksperimentet. vazhdueshëm të shërbimeve të komisionit. Ne Eksperienca na ka mësuar se ne duhet të hedhim shprehim shqetësim se deklaratat e Qeverisë për hapa të matur kur është fjala për përafrimin e ristrukturim ose ritestim të punonjësve në të gjithë legjislacionit dhe ngritjen e institucioneve. administratën publike të ngjallin remineshenca të Eksperimenti me INSTAT-in duhet të jetë një mësim së kaluarës dhe ecin në kahe të kundërt me se Qeveria duhet të konsultojë me kujdes parimet rekomandimet që vetë Komisioni Europian adreson dhe filozofinë e legjislacionit europian në dobi të në këtë proces për forcimin i kapaciteve forcimit dhe konsolidimit të institucioneve administrative të afta për të zbatuar detyrimet që shqiptare.Ne jemi të ndërgjegjshëm se Shqipëria rrjedhin nga MSA-ja. Duke inkurajuar përpjekjet që ka probleme të imazhit, që jo pak e kanë dëmtuar do të ndërmerren nga Qeveria për lëvizjen e lirë të procesin. Këtu një faktor për dëmtimin e tij ka qenë qytetarëve në vendet e Bashkimit Europian, ne edhe opozita e djeshme, kosto për të cilën ajo do vlerësojmë se më shumë sesa deklaratat euforike, të ndërgjegjësohet sot në pushtet. lëvizjen e lirë të njerëzve do ta përshpejtonte realizimi Partia Socialiste prej kohësh është e i disa standardeve ku thelbi janë standardet e ndërgjegjshme se procesi i integrimit europian menaxhimit të kufijve. Rruga më e sigurt për të kërkon përpjekje të mëdha nga të gjithë faktorët mundësuar lëvizjen e lirë të qytetarëve shqiptarë në politikë, Qeveria në radhë të parë dhe institucionet territorin e BE-së filloi nga zbatimi i MSA-së, e tjera të shtetit duhet të ruajnë balancat, por edhe rrjedhojë e së cilës ishte edhe nënshkrimi i Parlamenti edhe shoqëria shqiptare në tërësi. Në marrëveshjes së ripranimit me Komunitetin këtë konstekst ne sigurojmë, si opozita kryesore e Europian, siç u theksua edhe së fundi nga Parlamentit, se do të monitorojmë nga afër të gjithë përfaqësuesit e tyre. Ne do të inkurajonim zbatimin procesin dhe rezultatet e tij. Ne do t’ju mbështesim e duhur të kësaj marrëveshjeje përmes krijimit për çështjet madhore të procesit të integrimit gradual të një sistemi informimi në përputhje me europian, siç do të jemi edhe kritikë, për çdo hap shengenaki, trajnimin e vazhdueshëm dhe forcimin prapa nëse do të bëni, duke dhënë kështu e kapaciteteve administrative që do merren direkt shembullin e një opozite që bëhet në Parlament, me zbatimin e saj. Për ne fenomeni i trafikimit të dhe jo kancelarive të botës të një opozite që kurrë qenieve njerëzore i vërejtur së fundi, qoftë edhe si nuk do të bëhet obstruktive nga faktori ndërkombëtar, shfaqje sportadike është totalisht në linjë kundërt por të një opozite konstruktive aq të munguar në
219 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
këtë Parlament gjatë qeverisjes socialiste. Jozefina Topalli - Falemnderit, zoti Demi! Falemnderit! Fjalën e ka zoti Nishani. Jozefina Topalli – Falemnderit, zonja Meksi! Bujar Nishani – Falemnderit! Dëshiroj të sqaroj: Ishte defekt i imi që nuk ju Natyrisht, në deklaratën që zoti Demi bëri në bëra të ditur përpara se ato që janë të sëmurë nuk emër të Komisionit të Sigurisë Kombëtare, unë gjej mund të japin gjak. Me këtë rast zonja Meksi mund rastin për t’ju adresuar Parlamentit dhe Kryesisë të jetë krejt e përjashtuar që të mos e dëmtojmë. së Qeverisë, për të pasur në vëmendje emergjente Fjalën e ka zoti Leonard Demi. raste skandaloze si ai i djeshmi, kur një burrë na Leonard Demi - Falemnderit, zonja Kryetare! arratiset nga marteniteti. Ky burrë është një super i Unë dua të bëj një deklaratë në emër të dënuar për trafik ndërkombëtar droge dhe, as më Komisionit të Sigurisë Kombëtare të Parlamentit, shumë e as më pak, është një skenar i si një njësi thellësisht e angazhuar në luftën kundër mirëorganizuar nga segmente të caktuara të krimit të organizuar dhe në mbështetje të përpjekjeve Ministrisë së Brendshme, të Drejtorisë së Burgjeve, të mëdha që bën Qeveria për të pasur sukses me qëllim të pastër politik, për të diskretituar kundër krimit të organizuar. Komisioni kërkon të mundësinë e qeverisjes së Qeverisë së re. Para merren masa të menjëhershme për forcimin dhe pak kohësh një kamikaz politik në radhët e policisë reformimin e Drejtorisë së Përgjithshme të Burgjeve, sulmon zyrat e gazetës “Koha Jonë” për të dhënë në mënyrë të veçantë Policisë së Burgjeve dhe të njejtin mesazh dhe dje një burrë arratiset nga Shërbimit të Kontrollit të Brendshëm. Ligji “Për materniteti. Nuk e kuptoj ende si deputet i këtij krijimin e shërbimit të kontrollit të brendshëm” është Parlamenti se çfarë pret Ministri i Drejtësisë ose miratuar në vitin 2001, por administrata e Ministri i Brendshëm për të nisur reformën në mëparshme nuk ka marrë asnjë masë dhe nuk ka administratë. miratuar aktet nënligjore të funksionimit të kësaj Absolutisht vlerësoj dhe mbështes idenë e njësie të rëndësishme në burgje. qeveritarëve të rinj për të vlerësuar trurin e shkolluar Prandaj, ky shërbim ka qenë pothuajse në Perëndim, për të vlerësuar specialistët, por kjo inekzistent. Ne i kërkojmë Ministrisë së Drejtësisë nuk mund të kthehet në një spekulim për të fshehur të marrë masa të plota për reformimin dhe vënien njerëz të cilët me qëllime të mbrapshta politike, po në punë të këtyre strukturave shumë të dëmtojnë rëndë imazhin e qeverisjes dhe aq më rëndësishme. shumë po bllokojnë funksionimin normal të saj. Së dyti, kërkojmë reformimin, mirëorganizimin Natyrisht do t’u kërkoj ministrave, që në sensin e dhe bashkërendimin e strukturave të Policisë së hapësirave të qeverisjes, të nisin sa më parë Shtetit, Policisë Gjyqësore dhe Prokurorisë së reformën për ta çliruar administratën shtetërore nga Përgjithshme, në mënyrë që ato të garantojnë kamikazë të tillë politikë. zbatimin e ligjit në përputhje me parimet e ndërtimit Falemnderit! të institucioneve të një shoqërie demokratike, bazuar Jozefina Topalli – Falemnderit, zoti Nishani! tek respekti për të drejtat e njeriut dhe shtetin ligjor. Fjalën e ka zonja Përnaska. Kërkojmë të reformohen dhe të proporcionohen Lajla Përnaska - Falemnderit, zonja Kryetare! kapacitetet e hetuese të Policisë Gjyqësore, të cilat Të nderuar zonja dhe zotërinj deputetë, deri më sot kanë qenë jo efektive dhe të prekura Do të doja që nga kjo folëtore të përcjell nga korrupsioni. Të reformohen dhe të forcohet shqetësimin e mbarë opinionit shqiptar dhe timin Shërbimi Informativ, mbledhja dhe analiza e personal, lidhur me infektimin e katër fëmijëve informacionit në Ministrinë e Brendshme. Të talasemikë me virusin e HIV- AIDS-it, i pritur dhe si reformohen dhe të forcohen strukturat e Policisë një skandal në opinionin publik qytetar. Përshëndes Kufitare, Doganave dhe Qendra Antitrafik në Vlorë. angazhimin e drejtuesve më të lartë të shëndetësisë Njësitë e mësipërme të pajisen me teknikën dhe dhe kurajë institucinale dhe qytetare, transparencën me logjistikën e nevojshme për t’i kryer me e plotë në evidentimin dhe bërjen publike të këtij efikacitet punën e tyre. Të përgatiten sa më shpejt problemi madhor, gjë që nuk ndodhi me paraardhësit që të jetë e mundur amandamentet ligjore të e tyre. Megjithë masat që janë marrë nga stafi aktual nevojshme, në mbështetje të luftës kundër krimit të i Ministrisë së Shëndetësisë, për të trajtuar me organizuar dhe korrupsionit. profesionalizëm këtë problem, mendoj se për të Falemnderit! treguar vullnetin tonë politik, lidhur me sigurimin e
220 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
ushtrimit të së drejtës për të gjithë, është koha që Ju falemnderit dhe bashkohem plotësisht me të punohet me intensitet në këto drejtime. Të iniciativën e dhurimit vullnetar të gjakut! analizohet problemi që në zanafillën e tij për të Jozefina Topalli - Falemnderit, zonja nxjerrë përgjegjësi konkrete për të gjitha ato Përnaska! struktura shtetërore ose individë të cilët nuk kanë Për procedurë do të vazhdojmë pasi të mbyllen vepruar si duhet në parandalimin e këtij infektimi. diskutimet, para se të fillojë rendin e ditës. Më vjen mirë që në analizën e deritanishme nuk Zotërinj lexoni Rregulloren, sepse nuk do t’ju rezulton gabim njerëzor dhe kjo është në nder të bëj leksione për Rregulloren. kolegëve tanë që punojnë me përkushtim, por mendoj Fjalën e ka zoti Harasani. se analiza duhet të vazhdojë të thellohet. Të bëhet Andis Harasani – Sigurisht që as që mendojmë e ditur se përse nuk ka funksionuar Komiteti të bëjmë politikën me çështje kaq të rëndësishme Kombëtar i Gjakut, i cili siç deklarohet, nuk është për gjithë Shqipërinë, siç është çështja e mbledhur që prej katër vjetësh. Cili është problemi marrëdhënieve me FMN-në dhe me donatorët e tjerë i moszbatimit të protokollit të trajtimit të fëmijëve duke filluar që nga Banka Botërore e deri tek bankat të sëmurë me talasemi? T’u sigurohet në kohë dhe e tjera. Programi juaj, zotërinj, ashtu si dhe zhvillimi me dinjitet mbështetje, kujdes mjekësor dhe i të gjithë Shqipërisë, varet shumë nga marrëdhëniet përkujdesje sociale fëmijëve dhe familjeve të prekura. me këta miq. U bënë disa ngjarje rresht që askush Duhen masa të menjëhershme për kurimin e fëmijëve nuk i kupton më. Në takimin me Dhomën Amerikane nga të dyja sëmundjet, infektimi me HIV- AIDS dhe të Tregtisë premtoni që nuk do të pengoni aspak sëmundja e talasemisë. Shpenzime për trajtimin e investimet amerikane duke filluar nga General të miturve duhet të përballohen nga Ministria e Electric( Xheneral Elektrik) dhe deri te aeroporti. Shëndetësisë ose nga Buxheti i Shtetit. Në të njëjtën Ndërsa një javë më vonë, në Durrës me Bankën kohë, të mos pritet deri në dhjetor për t’i dhënë Botërore e mohoni plotësisht këtë gjë, madje e çoni përgjigje dramës shpirtërore dhe sociale familjeve hekurudhën deri matanë Kavajës. Në Durrës, në të fëmijëve talasemikë. Të ndërhyhet me masa po këtë takim, nuk e ngrini fare çështjet e konkrete, teknike dhe organizative për të termocentralit të Vlorës, ndërsa disa ditë më vonë përshpejtuar procesin e analizave të kontrollit. Të në Vlorë luani specialistin dhe vizionarin dhe vazhdojë marrja e masave që situata të ngjashme vendosni pa bërë as studime as plane – investime të mos përsëriten në të ardhmen. Laboratorët ku se ku do të ndërtoni këtë termocentral. Arrini deri kryhet testimi me HIV-AIDS të pajisen me teknologji aty, sa flisni për termocentralin me gaz dhe që do bashkëkohore dhe të trajnohet personeli përkatës. e sillni gazin vetëm për TEC-in, duke bërë gabimin Theksoj se problemi i HIV-AIDS peshon mbi madhor dhe që nuk arrini ta kuptoni ende se duhet katër fëmijë fatkeqë dhe mbi familjet e tyre, por nuk një infrastrukturë gazi për t’u përdorur dhe pastaj të duhet harruar se ai përbën rrezik edhe për shumë vijë termocentrali. Gazi vetëm për termocentralin fëmijë talesemikë të tjerë ose të rritur. Strategjia është thjesht utopi, të dashur zotërinj të opozitës. me parandalimin me HIV-AIDS e cila u lancua me Sigurisht kulmi arrin në momentin kur Ministri juaj i bujë që në vitin 2003, më kujtohet, sepse kam qenë Financave arrin deri aty sa të gënjejë publikisht e të pjesë e grupit të specialistëve që punuan për të, më thotë se ka rënë dakord me Bankën Botërore. Shaka pas u la në harresë. Ajo duhet të nxirret nga thesarët, jo keqe, por sigurisht jo kur bëhet në institucione të shkundet nga pluhuri dhe të fillojë zbatimi i saj. serioze si Banka Botërore. Edhe ideja juaj për Në programin e Qeverisë, parandalimi i HIV-AID-s referendume megjithëse shumë e mirë sikur u është paraqitur si prioritet, ndaj le të shërbejë kjo harrua. Personalisht mendoj se bërja e referendumit ngjarje e dhimbshme për të vënë në lëvizje krijon një precedent të rrezikshëm, duke hapur mekanizmat institucionalë për parandalimin dhe precedentët për referendume e për çdo gjë. kontrollin e përhapjes së mëtejshme të HIV-AIDS Megjithatë, të paktën bëni referendumin para se të në vendin tonë. vendosni për TEC-in e Vlorës. Edhe populli i Vlorës Në përfundim, ritheksoj, se kemi të gjithë ka nevojë për energji. Ai vuan për energji dhe pa përgjegjësinë të mbështesim familjet tona për të rritur energji nuk ka turizëm. Nëse TEC-i nuk bëhet aty fëmijë të shëndetshëm dhe të përgjegjshëm, për të ku ne kemi bërë studimin, ju garantojmë se të marrë në duar të ardhmen e vendit dhe kjo e ardhme paktën në këto katër vjet nuk do të ndërtoni asnjë fillon sot. termocentral dhe do të vazhdoni ta fusni Shqipërinë
221 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
në një krizë energjetike. Dhe me FMN-në merrni kur flet në emër të komisioneve, duhet të flas në vendime për taksa që nuk kanë të bëjnë fare me emër të të gjithë komisionit. Po i këshilloj të dy Qeverinë dhe i shihni si sukses të madh Qeverisë. zotërinjtë që folën nga Komisioni i Rendit, që të mos Taksat është e pushtetit lokal dhe vetëm ata kanë nxitojnë të përdorin një ngjarje të lejuar dje nga të drejtë ta bëjnë zero, ta dyfishojnë dhe mos ta segmentet e tyre për reformë kriminale në Policinë lënë aq sa është. Nëse doni të ndihmoni biznesin e e Shtetit. Sapo njoftuan lajmet që zotëria, që paska vogël shikoni si mund ta bëni atë ndryshe, pa i ikur nga materniteti i grave, ku kurohej për sterilitet, rënë në qafë buxheteve të bashkive. Askush nuk do është arrestuar. të krijojë vullnetariat pune e investime të reja me Tani të vimë te tema. Natyrisht që keni premtuar 1800 lekë në muaj. Është e vërtetë që kjo taksë do në 100 ditë, dhe kam përpara programim tuaj të më pak se 1% të Buxhetit të Shtetit, por mos 100 ditëve, që do të filloni reduktimin progresiv të harroni se kjo taksë do 37% të buxhetit të bashkive. faturimit aforfe dhe vazhdimin e përshpejtuar të Të vetmet rrjedhoja të kësaj takse do të jenë që vendosjes së matësave për energjinë elektrike, thjesht do të dëmtoni bashkitë. Në fund të fundit ky sigurimin e furnizimit me energji elektrike për dimrin është dhe qëllimi juaj, që të hiqni autonominë e 2005-2006 dhe zvogëlimin e ndërprerjeve të pushtetit lokal, ashtu si dhe çdo pushteti tjetër në energjisë, eliminimin e metodave diskriminuese dhe Shqipëri. E dëgjuam dje për prokurorinë për arsyen shpërdarjen rajonale të energjisë, rritjen e arkëtimeve e thjeshtë se, nëse ka fjalë që ju krijon gjendje dhe uljen e ndjeshme të abuzimeve me energjinë gripale dhe gjendje nervore, është fjala autonomi elektrike të konsumatorëve të pandërgjegjshëm. pushteti. Sigurisht, rrjedhoja tjetër është se shumë Natyrisht, që nuk është mirë t’ju numërojmë që te biznese të mesme do të luajnë me xhirot vjetore këto ditët e para, por çfarë të bëjmë, pa jua kërkuar dhe do të ndahen në dy-tri biznese të tjera thjesht kurrkush, e keni vendosur vetë këtë standardin e për të fituar nga kjo ulje aspak e studiuar e taksave. këtyre ditëve. Sot është dita e 34-të që keni Kjo është procedurë standarde. E dini dhe ju shumë Kryeministrin në detyrë. Energjia është bërë mall i mirë, thjesht do të kishit dalë nga dalë nga zyrat vështirë i tregtueshëm në botë, për shkak të tuaja, do të kishit shkuar vetëm 20 metra larg nga kërkesës kur nafta po bëhet gjithnjë më e shtrenjtë. Ministria e Financave, aty ku ndodhet misioni i FMN- Ndërsa në Shqipëri tregu është vendosur në qiell, së. Me nxitim promovuat këtë taksë që është ku perëndia duhet të lëshojë ujë që të bëjë dritë në plotësisht e pakuptueshme, Jo vetëm që nuk pyetët tokë. Rrugë tjetër nuk ka. Kufijtë, çuditërisht sa FMN-në, megjithëse marrëveshja me FMN-në është erdhët ju, edhe për energjinë janë mbyllur dhe vendi shumë e qartë në këtë pikë, por dhe në Komisionin po izolohet. e Ekonomisë është shkelur çdo procedurë dhe çdo Së treti, anagazhimi juaj për zvogëlim të rregullore duke detyruar opozitën të largohet, thjesht ndërprerë edhe të energjisë elektrike është kthyer për të mos u bërë pjesë e këtyre skenarëve tragjiko- në sigurim edhe të një ore më tepër energji elektrike. komikë. Pra, rreth 18 orë për qytetet dhe vetëm 14-16 orë Zotërinj, mos luani përsëri me FMN-në dhe për fshatrat. Kjo është situata. Shqipëria po humb Bankën Botërore. Shqiptarët e kanë ende të freskët kufijtë energjetikë. Dallohet në Malësi të Madhe, 97-ën, kur nga transparenca juaj, këto instutucione thjesht dhe vetëm prej Malit të Zi dhe dallohet në u larguan nga Shqipëria. Konispol, thjesht dhe vetëm prej Greqisë, sepse Falemnderit! banorët atje janë nga 14 orë dhe 15 orë pa drita Jozefina Topalli - Falemnderit! dhe sot që flasim, për të mos përmendur për të gjithë Fjalën e ka zoti Erjon Braçe. rrethet e tjera; Berat, Vlorë, Fier, Gjirokastër, Erion Braçe – Falemnderit, zonja Kryetare! Sarandë, Shkodër, Pukë, Kukës, dhe të gjitha rrethet Së pari, për procedurë, po ju them që ne këtu e tjera me radhë dhe nuk ka asnjë lloj garancie se na ka sjellë populli, nuk na ke sjellë as ti dhe nuk kur do të ndryshojë kjo situatë. Angazhimi juaj për mund të na administrosh ti këtu. Në qoftë se ka një eleminim të metodave diskriminuese të furnizmit me njëri që të dalë përjashta në këtë sallë, pas asaj që energji elektrike jo vetëm që nuk ekziston, por tani i the asaj zonje, jeni ju. është vendosur diskriminimi politik. Ju jeni ankuar Së dyti, dua t’i kujtoj kolegëve që komisionet vazhdimisht për diskriminim të disa rajoneve në veri nuk funksionojnë si pala e opozitës dhe pala e të vendit, ateherë kur u bë evident parimi tregtar sa pozitës. Komisionet funksionojnë si një e tërë dhe, paguan aq mall ke në furnizimin me energji elektrike.
222 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
Ju kërkonit ose shpjegonit se ato qytete kishin që po e bëni për t’ju dhënë dritë atyre. paguar me luftën e tyre për demokraci kur natyrisht, Falemnderit! me demokraci kuptohej Partia Demokratike. Ne nuk Jozefina Topalli – Falemnderit, zoti Braçe! duam këtë, që ju të furnizoni qytetet e Shqipërisë Fjalën e ka zoti Ferdinand Xhaferri. sipas kontributeve që kanë në formimin e këtij Ferdinand Xhaferri – Falemnderit, zonja Parlamenti, absolutisht, ne duam që furnizimi i Kryetare! Elbasanit me energji elektrike i Beratit, Fierit, Unë do të doja të thosha me shumë shqetësim, Përmetit, Korçës, Shkodrës të jetë me aq energji që, me gjithë se Qeveria u bë vetëm një muaj që ka sa ata paguajnë. Zhdukeni këtë diskriminim barbar punuar, shikohet që strategjia socialiste është për arsye politike dhe ktheni rregullat e tregut në kundër gjithçkaje. furnizimin me energji elektrike të qyteteve dhe Me të gjitha iniciativat që ka ndërmarrë Qeveria, fshatrave të Shqipërisë. Angazhimi juaj për sigurimin dje doli zoti Ruçi në konferencë shtypi dhe u shpreh e energjisë elektrike për dimrin 2005-2006, jo vetëm kundër gjithçkaje. Kundërshtuan edhe përgjysmimin që është i pasigurt, por po e kthen atë edhe në e taksës për biznesin e vogël dhe të mesëm, i cili jo biznesin e dimrit, të parin për këtë Qeveri, për xhepat vetëm që është një masë që lufton korrupsionin, që që, për habi, nga deklarimet e pasurive, po e shohim ul evazion fiskal, por dhe tregon një këndvështrim që nuk janë bosh, a thua se nuk keni qenë në madhor të Qeverisë, që rritja ekonomike të shkojë opozitë dhe nuk jeni ankuar për diskrimim gjatë te qytetarët, jo si deri në këto tetë vjet kur rritja gjithë këtyre tetë vjetëve të fundit. ekonomike ka qenë përfitim për monopolet. Ajo që Së pari, për këtë çështje dua t’ju them që ju është më kryesorja, ky veprim konkret i Qeverisë i kemi lënë në 14 qershor të vitit 2005, 1 miliardë e ka inatosur shumë, për arsye se kanë tetë vjet që 500 milionë kilovatorë energji elektrike rezervë ujore kanë qeverisur. Le të thonë një herë që Parlamenti në kaskadën e Drinit, ndërsa tani keni vetëm 401 është mbledhur për të marrë një masë që u shërben milionë kilovatorë energji rezervë, pra keni harxhuar qytetarëve. Por shqetësimi kryesor nuk është ky, më shumë se sa dy të tretat, ju ka ngelur vetëm më shqetësimi madhor ka të bëjë me faktin pse opozita pak se sa një e treta, dhe niveli në hidrocentrale e sotme në çdo iniciativë të Qeverisë del kundër është vetëm 265 metra, nga 295 që ka qenë. dhe unë jam munduar t’i jap shpjegim kësaj pyetjeje. Keni shpallur një prokurim të drejtpërdrejtë dhe Përgjigjja është fare e thjeshtë; në këta tetë vjet, kjo është gjëja më e çuditshme, për të blerë energji, investimi madhor i qeverisjes socialiste ishte kur kishit mbi tre vjet, që kjo procedurë e linçuar korrupsioni i ngritur në sistem, ishte krimi i vetëm prej jush si jo transparente, nuk përdorej. organizuar, i katapultuar në institucione të qeverisjes Ç’po bëni, po ktheni mungesën e transparencës vendore dhe asaj qendrore. Për fatin tonë të keq, ky në prokurim? ishte investimi i tyre. Keni shpallur se kjo procedurë blerjeje është Në qoftë se një qytetar për tetë vjet, me paratë siguruar nga agjentë, sekserë i thonë në shqip, kur e grumbulluara me shpirt, ndërton një shtëpi, është na kishit thënë se do të blinit energji në bursë, siç e tmerrshme të mendohet që t’i hiqet ky investim. bëjnë edhe ca nga ministrat tuaj që operojnë në Për fatin tonë të keq, këta në tetë vjet ngritën bursë. korrupsionin në sistem dhe e kanë të tmerrshme t’i Thoni se do të blini më 3 tetor energji për muajin shkatërrohet ky investim, prandaj janë kaq agresivë, shtator, me kë talleni? Ne e kaluam gjithë muajin prandaj dalin kundër çdo iniciative të Qeverisë. shtator me 17 orë drita në qytet dhe 12 orë në fshat, Unë i tërheq vëmendjen Qeverisë lidhur me si do të na e kompensoni këtë energji tani në tetor. reformën. Pardje u arratis Durda. Çfarë duhet të presë Në fund fare thoni prokurim i drejtpërdrejtë dhe Ministria e Financave dhe Ministria e Rendit; të nuk plotëson asnjë kusht të ligjit për këtë, sepse vidhet edhe një herë thesari i Qafë-Kërrabës, siç iu në 12 tetor, pra akoma 3 ditë larg nga fillimi i vodh qeverisjes së tyre, që të marrë masa? furnizimit me energji elektrike për shkak të linjës Çfarë duhet të presë Ministria e Rendit; të greke, keni lënë një tender të hapur për të blerë 400 mbyten edhe një herë qytetarët në Karaburun me milionë kilovatorë energji elektrike. Për çfarë po e skaf, që duhet bërë reformë? bëni të gjithë këtë, sinqerisht unë nuk e kuptoj në Çfarë duhet të presë Ministria e Ekonomisë, që qoftë se e keni biznes për të mbushur xhepa, të privatizohen ato që kanë ngelur në Durrës për 1 thuajeni, por mos i premtoni banalisht shqiptarëve milionë lekë të vjetra, siç u privatizua gjatë qeverisjes
223 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
së tyre frigoriferi i Durrësit, që të ndërmarrë masa? të menjëhershme pozitive te qytetarët. Unë mendoj që Qeveria është prapa iniciativës Në publik duket qartë se ka ngjitur fryma e re së qytetarëve. Më 3 korrik, qytetarët dhanë një që ka shoqëruar si emërimet e qëlluara të mesazh shumë të madh optimizmi. Ata hoqën nga funksionarëve të lartë, ashtu edhe vendimet e para politika Angjelin, ata hoqën nga politika shumë të Këshillit të Ministrave. Në Shqipëri po krijohet individë që investuan miliona dollarë për të qëndruar pak nga pak një klimë e re besimi se ky vend mund në politikë, por qytetarët treguan vizionin e tyre. E të mirëqeveriset, se korrupsioni nuk është një gjithë strategjia e këtyre është që të shkatërrojnë fatkeqësi natyrore që nuk mund të shmanget, se optimizimin qytetar, të hedhin të njëjtin mesazh që bartësit e tij mund të ndihen ngushtë në një ambient Shqipëria nuk bëhet, sepse dështuan këta dhe armiqësor për ta, se më në fund trarët e doganave kërkojnë që të dështojnë të gjithë. nuk do të komandohen me celularë ministrash ose Falemnderit! deputetësh dhe se përpara ligjit mund dhe duhet të Jozefina Topalli – Falemnderit, zoti Xhaferri! jemi të gjithë të barabartë. Fjalën e zoti Patozi. Por kjo Qeveri, dhe ne të gjithë që kemi votuar Zotërinj, nuk jua jap fjalën pa radhë, të kishit për të, nuk mund të mbajmë përgjegjësi për ngjarje shkruar emrin këtu. Pasi të mbarojnë diskutimet, ju dhe fenomene negative, që mund të jenë të qëllishme jap fjalën për procedurë. ose të shkaktuara nga inercia e një qeverisje të Më fal zoti Patozi, i është përmendur emri për papërgjegjshme. Në emër të kësaj maxhorance, nuk replikë. duhet në asnjë mënyrë të marrin vendime Fjalën e ka zoti Gramoz Ruçi. eksponentë të spikatur politikë të opozitës së sotme, Gramoz Ruçi – Zonja Kryetare, ju duhet të jeni të cilët kanë dhënë dëshmi publike, jo vetëm për e vëmendshme për gjithçka dhe jo, pasi të bërtasim fanatizmin e tyre, por në radhë të parë për korrupsion ne, ju tashmë gjasme e dëgjuat. Sa herë që dhe abuzime të rënda me detyrën. përmendet emri i deputetit, jeni e detyruar që në Unë mendoj se asnjë ministër dhe zyrtar i lartë moment, pasi mbaron diskutanti, t’i japësh fjalën. i ekzekutivit, nuk duhet të vuajë nga komplekse, që Jozefina Topalli – Dakord, unë nuk rri të ruaj shkaktohen prej alarmesh të rreme që vijnë nga të gjitha emrat, kur kujtohem ia jap fjalën. kampi i opozitës, për gjoja fshesa ose spastrim të Gramoz Ruçi – Të lutem jo kur kujtohesh, ju si administratës, për sa kohë që shqiptarët kanë votuar drejtuese e seancës për këtë punë jeni. masivisht për një qeveri të vogël dhe me duar të Jozefina Topalli – Ju lutem mos bërtisni, se pastra. Si Kryeministri, ashtu edhe çdonjëri prej dëgjoj më mirë kur nuk bërtisni, vazhdoni me nesh, që i përkasim maxhoranës, gjatë fushatës replikën. dhe pas përfundimit të zgjedhjeve, ua kemi bërë të Gramoz Ruçi – E para punës të më falë qartë të gjithëve se nuk do të ketë revash politik në parafolësi që unë dje kam dalë në një konferencë administratë dhe për këtë nuk ka asnjë dilemë. Por shtypi dhe nuk e pyeta atë, por të ketë parasysh se nuk ka ligj në botë që të ndalojë që të shkarkosh këtu po bëj autokritikë që nuk po dal përditë, madje urgjent nga detyra një zyrtar të superkorruptuar, i duhet të dal çdo orë me gjithë këto bëma që po cili vetëm nga një raport i fundit i Kontrollit të Lartë bëhen. të Shtetit rezulton se i ka shkaktuar Buxhetit një Së dyti, e këshilloj parafolësin që “e shau” shumë dëm prej 1 milionë dollarësh, siç është rasti i fundit rëndë Qeverinë e tij, dhe e garantoj atë, sado lëpitkë në Ministrinë e Bujqësisë. të bëhet, e ka bishtin të shkurtër si të qenit, aty do Drejtori i Agjencisë Kombëtare të Privatizimit nuk të ngelet. mund të fshihet kurrë nën ombrellën e Statusit të Jozefina Topalli – Zotëri, jeni kryetar i Grupit Nëpunësit Civil, kur vetëm me një vendim të minutës Parlamentar dhe nuk mund të flisni pa edukatë. së fundit, tri ditë para votëbesimit të Qeverisë, ka Fjalën e ka zoti Patozi. shitur godinën e ish-Shkollës së Partisë, me një Astrit Patozi – Falemnderit, zonja Kryetare! çmim që shkon në mbi dhjetëfish nën vlerën e tregut. Fjalën e kërkova për të trajtuar ato shqetësime Po na tregojnë me gisht për arratisjen e djeshme që kanë lindur në lidhje me funksionim dhe të një të burgosuri të rrezikshëm, ndërkohë që dihet problematikën e disa institucioneve në këto ditë të se Ministri i Drejtësisë, jo vetëm që nuk ka bërë para të qeverisjes sonë. Është e vërtetë se hapat e ndonjë lëvizje në administratën që varet prej tij, por para vendimmarrës së Qeverisë kanë pasur impakte me siguri nuk ka pasur kohë që t’i njohë as fizikisht
224 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
të gjithë drejtorët e emëruar arbitrarisht nga Fatmir moral aplikimin e parimit të duarve të pastra, pasi ai Xhafa. ishte dhe lajtmotivi i fushatës për të cilën votuan me Në ngjarjet e ditëve të fundit në burgje duket shpresë shumica e shqiptarëve. Unë kam besim të sikur ka një koordinim të qartë të krimit të organizuar plotë se ajo do ta realizojë këtë më së miri. Ne nuk dhe të nëpunësve të lartë të administratës së vjetër duhet të druhemi aspak dhe as të ngadalësojmë për të nxitur revolta kundër shtetit. Ky solidaritet i ritmin e reformave nga kori i vajtojsave të opozitës, mafies nga brenda dhe jashtë burgjeve është i që për fat të keq po dëshmojnë publikisht se duan frikshëm dhe kërkon një reagim super të shpejtë. të ruajnë me sa munden atë sistem të falimentuar Po na bëhet një presion i padëgjuar për tashmë dhe, mbi të gjitha disa nga protagonistët e mungesat dhe ndërprerjet e energjisë elektrike, kur korrupsionit në Shqipëri. Ne i lamë me dëshirë jo vetëm trashëguam një situatë dramatike nga imunitetet tona përballë çdo akuze për korrupsion, qeveria që shkoi, por dihet se në Korporatën por ata u hodhën përpjetë sikur t’i kishte pickuar Elektroenergjetike nuk ka ndodhur absolutisht asnjë gjarpri, sepse u kujtoheshin problemet dhe abuzimet ndryshim në piramidën që na e ka lënë peshqesh e veta. Ne ulëm gjysmën e taksave për biznesin e Andis Harasani, që kur ky i fundit u detyrua të japë vogël, por ata braktisën komisionin me një gjest të dorëheqjen për shkak të kandidimit. paprecedent dhe armiqësor për ata dhjetra mijëra Kanë disa javë që u ngjirën së thirruri për ata tregtarë të vegjël në të gjithë vendin. pak drejtorë rajonalë të arsimit që janë ndërruar, Ne pothuajse e liberalizuam arsimin e lartë, por duke i konsideruar vendimet e zotit Pollo si ata na kërkuan kafaze, universitetet e orëve të fundit kasaphanë mbi socialistët, ndërkohë që shumica e të Memushit, një turp i pashembullt në historinë e tyre, një dorë horrash dhe anadollakësh, vijojnë edhe planetit. Janë të gjitha gjasat e mira të një opozite sot e kësaj dite të bëjnë emërime të përbindshme, që, me sa duket, ka zgjedhur të thotë jo kudo në nga njëri cep në tjetrin të Shqipërisë. çdo gjë dhe vazhdimisht, por ne kurrsesi nuk duhet Atëherë, zotërinj kur qenkan socialistë, përse u t’u japim atyre shansin që të na bëjnë përgjegjës dashka të punojnë me një qeveri që të paktën dihet për deformime, të cilat vijnë nga paudhësitë e tyre botërisht se nuk është e Partisë Socialiste? Unë të dikurshme dhe nga militantët e korruptuar dhe kam bindjen se disa nga problemet ose incidentet fanatikë që i kanë lënë në derë të Qeverisë së re. e vogla, me të cilat është ndeshur Qeveria gjatë Qytetarët presin me padurim që ne të çlirohemi sa këtyre pak ditëve, janë sajuar me dashje nga fanatikë më shpejt dhe një herë e mirë nga mekanizmat dhe politikë, që duan të vënë në vështirësi artificiale individët e antivlerave, që na katandisën në një vend administratën e re. ku mafia jo vetëm hidhte valle, por edhe merrte Jam marrë personalisht dy orë, ndonëse nuk vendime. Ndërsa këtyre zotërinjve të opozitës, me është aspak detyra dhe kompetenca ime, që të bëja këtë rast, u japim mundësinë që bashkë me të mundur lirimin e bashkëshortes së tenorit të imunitetet e veta të shtrenjta të shtrëngojnë në gji njohur Agim Hushi, të cilën një grup policësh në edhe të gjithë hajdutët, të burgosurit që arratisen Rinas e akuzonin për pasaportë false, ndërkohë që ose matrapazët, që ende vjedhin dhe abuzojnë në ajo është shtetase australiane. emër të shtetit. Zoti Hushi kishte të gjithë të drejtën me vete që Falemnderit! dyshonte se ky bllokim bëhej ndoshta për shkak të Jozefina Topalli – Falemnderit, zoti Patozi! kandidimit të tij në siglën e Partisë Socialiste, (Zhvillohet një debat i shkurtër midis zonjës Topalli përballë Kryeministrit Sali Berisha në Kavajë. Pra, dhe deputetëve të opozitës.) të gjithë e dimë se Ministri Olldashi jo atëherë, por Fjalën e ka zoti Bano. as tani, nuk ka bërë asnjë lëvizje kuadri te forcat e Ilir Bano – Falemnderit, zonja Kryetare! rendit dhe të Policisë së Shtetit. Të nesërmen kam Ngjarja e djeshme e arratisjes së supertrafikantit parë se si reagonte me tone të ashpra politike Durda është sinjali i kundërvënies së klaneve opozita, ndërkohë që askush nuk e përmendi faktin mafioze në lidhje me mbështetjen politike ndaj se i vetmi kontribut i Ministrit të Brendshëm në këtë reformave për ndërtimin e institucioneve, në përputhje histori, ishte se, me urdhër të tij, zonjës Hushi iu me standardet demokratike në Shqipëri, sikurse e kërkua falje dhe me shpenzimet e shtetit u bë i provon edhe një herë më së miri domosdoshmëria mundur fluturimi në destinacion ditën e nesërme. e kryerjes së tyre. Qeveria e ka për detyrim të fortë politik dhe Shumica e re ka marrë për këtë qëllim
225 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
votëbesimin; ka dëshirën dhe vullnetin për kryerjen pushtetit vendor e të tjerë, unë mendoj se janë e reformave të gjithanshme, detyrim i vënë edhe nga argumente që nuk qëndrojnë. komuniteti ndërkombëtar për integrimin euroatlantik Së pari, ligjet për tatimet dhe taksat i vendos të vendit. Pjesë e këtyre reformave, natyrisht është Parlamenti, i cili po me ligje i ka lënë pushtetit vendor, edhe reforma fiskale. Në këtë kuadër, vendimi i këshillave të qyteteve dhe të komunave, Qeverisë për përgjysmimin e tatimeve dhe taksave vendimmarrjen e uljes ose të ngritjes së tyre. të biznesit të vogël përbën një nga hapat e parë të Gjithashtu, të gjithë e dimë se ndonëse është i rëndësishëm për realizimin e saj, sikurse është edhe rëndësishëm për buxhetin e mbi 10% të familjeve një tregues i seriozitetit, i garancisë që i jep shumica shqiptare, për Buxhetin e Shtetit, biznesi i vogël ka e re qeverisëse për të ardhmen e zbatimit të një peshë shumë-shumë të vogël, masë plotësisht programit të saj. e mundshme të mbulohet dhe të tejkalohet në Sikurse pritej, nga masat e gjera ky vendim ka drejtime të tjera. gjetur një reagim shumë pozitiv, si një fillim i mbarë Vetë ulja e tatim-taksave, sikurse thashë, e i punës së Qeverisë. Kjo është mëse e kuptueshme, shoqëruar me miradministrim, do të zbusë efektet pasi me biznes të vogël merret dhe do të merret, në mbledhjen e të ardhurave në përmasa më të vogla edhe në të ardhmen, një pjesë e madhe e popullsisë se ato të parashikuara nga Qeveria; por kjo nuk në qendrat urbane. Në fakt është sektori që ka më është kryesorja. Në vazhdimësi, kur kemi qenë në shumë të punësuar në qytete, është dhe një pjesë opozitë, institucionet ndërkombëtare pa ndërprerje jo e vogël në zonat rurale. kanë vënë në dukje diferencën e konsiderueshme Ulja e barrës fiskale për këtë kategori ka një në Shqipërinë, midis barrës ligjore fiskale dhe impakt të konsiderueshëm në përmirësimin e nivelit mbledhjes së saj në Buxhetin e Shtetit, për shkak të jetesës, çka është shumë e rëndësishme të të korrupsionit galopant. Gjithashtu, kanë vënë në theksohet, pasi me situatën e deritanishme, shumë dukje disbalancime të mëdha midis shpenzimeve prej tyre janë në kushtet e mbijetesës dhe në prag koherente dhe atyre kapitale etj. të falimentimit. Me Qeverinë e re kjo situatë do të ndryshojë Reagimi i deritanishëm i opozitës është pak të dhe të ardhurat e realizuara në dogana në shtator quhet i habitshëm. Arrihet deri aty sa me cinizëm janë një shenjë e parë pozitive, që flet për mundësitë quhet gjë e vogël kjo masë, pasi kemi një përfitim reale të mbulimit të lehtësive fiskale. Shqiptarët shtesë vetëm dy rroga mujore për një familje në vit. votuan për këtë ndryshim dhe do të kenë rast më Edhe sikur ta marrin të vërtetë këtë të dhënë, sepse shumë në të ardhmen, për të përjetuar efektet e tij realisht përfitimi është më i madh, nuk është pak pozitive në mirëqenie dhe në punësim. për nivelin e familjeve të varfra shqiptare, një rritje Falemnderit! prej rreth njëzet për qind, vetëm me uljen e tatimit Jozefina Topalli – Falemnderit, zoti Bano! dhe taksës për biznesin e vogël. Kanë kërkuar fjalën për procedurë, zotërinjtë Me miratimin e projektligjeve të paraqitura, Bakalli dhe Bufi. krijohen gjithashtu premisat për një frymarrje më të Zoti Harasani keni hequr dorë? gjerë të aktiviteteve të biznesit të vogël, por edhe Unë i kërkoj ekipit të kompjuterave që t’i bëjnë nxitet regjistrimi dhe pagesa e rregullt e detyrimit një leksion deputetëve për mënyrën se si kërkohet për dhjetra mijëra biznese të paregjistruara deri tani, fjala. duke i dhënë fund, ndër të tjera, edhe diferencimeve Fjalën e ka zoti Bakalli. të shpeshta, që janë bërë nga qeverisja e kaluar, Gilman Bakalli - Falemnderit, zonja Kryetare! trajtimit të biznesit të vogël dhe të madh, sipas Në fakt, nuk është krejt për procedurë, por unë përkatësive partiake dhe bindjeve politike, abuzimeve thjesht po konstatoj me keqardhje se zotërinjtë e dhe vjedhjeve. opozitës, në përpjekje për të monitoruar punën e Përmirësimi i administrimit fiskal për këtë arsye Qeverisë, nuk po bëjnë gjë tjetër, veçse po jo vetëm do të ulë ndikimin e kësaj mase në Buxhet, monitorojnë listën e atyre dështimeve të qeverisjes por dhe do të vërë biznesin e vogël në kushte të së tyre tetëvjeçare. barabarta konkurrence. Dua t’ju kujtoj kolegëve socialistë, se katastrofat Për sa i përket ndikimit në Buxhetin e Shtetit energjetike, ose ekonomike apo sociale, që kanë dhe mendimeve të shprehura për thellimin e deficitit, gjeneruar në mënyrë të vazhduar, nuk mund të uljen e investimeve, cenimin e autonomisë së rregullohen brenda dy muajve punë të Qeverisë.
226 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
Le ta lënë Qeverinë të punojë dhe ndërkaq të që nuk duhet t’i mungojë më. mësojnë se si bëhet opozitë denjësisht. Deputetët, qoftë të opozitës, qoftë të pozitës Falemnderit! folën për shumë punë të Qeverisë dhe të qeverisjes Jozefina Topalli – Fjalën e ka zoti Bufi. dhe këtu nuk ka asnjë ministër që të dëgjojë. Së Ylli Bufi – Zonja Kryetare, desha të flas tamam paku një ministër, që është ministri që përgjigjet për procedurë. Nuk mendoj se është shkelje e për marrëdhëniet midis Qeverisë dhe Parlamentit, procedurës fjala e parafolësit, i cili, natyrisht, nuk duhet të jetë këtu prezent; të dëgjojë, të replikojë, mund të bëjë konkluzionet në mbyllje të pikës së të sqarojë dhe të tjera me radhë. parë të seancës për diskutime. Kështu, do të shpëtonte ndonjë deputet Jozefina Topalli - Ju lutem, për procedurë dhe hermafrodit nga mbrojtja që i bën Qeverisë dhe ju për rendin e ditës. do të shpëtonit nga nervozizimi, duke u përgjigjur Edhe një herë ju sqaroj, se kërkesa për në emër të atyre që mungojnë. procedurë është diskutimi për rendin e ditës. Mirë është që ata që duhet të përgjigjen për këto Ju lutem qëndroini kësaj, përndyshe do t’jua heq çështje duhet të jenë këtu dhe s’ka pse duhen të fjalën. ngarkohen të tjerët që të përgjigjen në emër të tyre. Ylli Bufi – Ju keni shkelur Rregulloren, zonja Jozefina Topalli – Falemnderit, zoti Dokle! Kryetare. Në nenin 46, pika 1, thuhet: Unë mendoj që duhet të jenë këtu dhe do t’u “Çdo deputet, që dëshiron të diskutojë për një tërheqim vëmendjen, megjithëse pyetjet nuk janë çështje të përfshirë ose të papërfshirë në rendin e të drejtuara si pyetje për përgjigje, por unë jam ditës, pra ishin diskutimet e tanishme, duhet të dakord me ju. regjistrohet në sekretari para fillimit të seancës Fjalën e ka zoti Harasani. plenare. Lista e diskutuesve të regjistruar i bëhet e Andis Harasani – Falemnderit, zonja Topalli për njohur deputetëve që në fillim të seancës plenare”. ftesën për të mësuar kompjuterin! Mjafton të më lini Zonja Kryetare, ju lutem këtë rregull ta keni këtë orarin dhe vendin. parasysh të paktën në seancat e tjera, se deri më Ndërsa në lidhje me mënyrën se si e kemi lënë sot nuk e keni bërë. Duhet t’ju bëhet e njohur ne situatën dhe kush janë arritjet e Qeverisë sonë, deputetëve, jo juve. besoj se nuk ka Bakall, i cili t’i hedhë poshtë. Jozefina Topalli – Fjalën e ka zoti Çela. Në lidhje me përmendjen e emrit tim për KESH- Blerim Çela – Falemnderit, zonja Kryetare! in, mjafton t’ju them që kam rreth katër muaj që jam Nga diskutimet e opozitës, shikoj që premtimet larguar nga KESH-i… tona të bëra… Jozefina Topalli - (Ndërhyn) E keni fjalën për Jozefina Topalli – (Ndërhyn) Për rendin e ditës, replikë apo për procedurë? ju lutem. Andis Harasani – Ju lutem, si të doni ju. Blerim Çela – Po diskutoj për çështje që nuk Jozefina Topalli - Nuk flitet kështu në janë në rendin e ditës. Parlament, nuk jemi në KESH këtu. Fol për Jozefina Topalli – Jo, zotëri, kërkesa e fjalës procedurë në qoftë se e ke fjalën për rendin e ditës. për procedurë është për rendin e ditës. Atëherë jua Andis Harasani – M’u përmend emri, unë të ndërpres fjalën. garantoj që unë nuk do të bëj asnjë prokurim të Fjalën e ka zoti Dokle, pastaj zoti Harasani dhe drejtpërdrejtë, as për hekurudha, as për gjë, s’do të kalojmë te diskutimi i projekligjeve. përmend as emër, asgjë. Unë po ju them; në Zoti Dokle e ka kërkuar fjalën për procedurë. Në momentin që jam larguar nga KESH-i fitimi ka qenë qoftë se nuk do të diskutojë për rendin e ditës, do 200 milionë euro, kanë qenë 1 teravat energji t’ia ndërpres fjalën. rezervë, ka qenë Fierza 115 cm mbi nivelin Namik Dokle – Falemnderit, zonja Topalli! maksimal. Unë e kërkova fjalën për të thënë këtë gjë. I Se çfarë ka ndodhur dhe se çfarë po ndodh, dëgjova me shumë vëmendje dhe me respekt të hajde ta zgjidhim të gjithë bashkë, sepse nuk është gjithë deputetët që e morën fjalën, qoftë të pozitës, çështje as e PS-së, as e PD-së, është çështje e të qoftë të opozitës. I respektoj edhe ata që mendojnë gjithë shqiptarëve. ndryshe nga unë dhe kjo është e natyrshme në Unë nuk bëhem si ju zonja Topalli, që të them demokraci, por e mora fjalën, sepse gjithë kësaj ka inate politike, s’ka inate politike, është çështje procedure i mungon diçka shumë e rëndësishme, e të gjithëve, hajde ta zgjidhim të gjithë bashkë.
227 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
Falemnderit! Komisioni i Ligjeve. Jozefina Topalli – Falemnderit, zoti Harasani! Po, zoti Sula Kalojmë në projektligjin e parë “Për ratifikim e Dashnor Sula - Komisioni i Çështjeve Ligjore, protokollit të vlerësimit strategjik mjedisor” Administratës Publike dhe të Drejtave të Njeriut, në Kush do të flasë në emër të Komisionit të mbledhjen e datës 3.10.2005 mori në shqyrtim Ligjeve. Zoti Dajçi. projektligjin “Për aderimin e Republikës së Shqipërisë Pal Dajçi - Dakord. në Konventën e vitit 1979 “Për ndotjen ndërkufitare Jozefina Topalli – Falemnderit! të ajrit në distancë të madhe”, paraqitur nga Këshilli Komisioni i Politikës së Jashtme. i Ministrave. Namik Dokle – Dakord. Komisioni vlerësoi rëndësinë e anëtarësimit të Jozefina Topalli - Komisioni i Veprimtarisë Republikës së Shqipërisë në këtë Konventë, sepse Prodhuese. Fjalën e ka zoti Hushi. Unë di se do të sigurohet mundësia për t’u bërë pjesë e Parlamenti është për të diskutuar ligjet dhe kur duhen përpjekjeve të integruara ndërkombëtare për të miratuar ligjet të gjithë ikin. përmirësuar cilësinë e ajrit dhe për të luftuar ndotjen Durim Hushi – Dakord. e tij. Jozefina Topalli – Falemnderit! Për këto arsye, në parim komisioni, duke parë Ka ndojnë pyetje? Asnjë pyetje. që projektligji është në përputhje me nenin 121 pika Atëherë të shprehen grupet parlamentare. 1 të Kushtetutës, u shpreh pro këtij projektligji. Zoti Dule në emër të Grupit Parlamentar Qendra Jozefina Topalli - Nga Komisioni i Politikës Demokrate? së Jashtme, po, zoti Islami. Vangjel Dule – Dakord. Kastriot Islami - Dakord. Jozefina Topalli – Falemnderit! Jozefina Topalli - Falemnderit, zoti Islami! Grupi Parlamentar i Partisë Agrare Nga Komisioni i Veprimtarive Prodhuese. Ambientaliste. Durim Hushi - Dakord. Ymer Tola – Dakord. Jozefina Topalli - Falemnderit! Jozefina Topalli – Falemnderit! Ka pyetje? Po, zoti Islami. Grupi Parlamentar Qendra Liberal Demokrate. Kastriot Islami - Sinqerisht do të ishte mirë që Neritan Ceka – Dakord. të paktën një nga kryesia e komisioneve, nuk e kam Jozefina Topalli – Falemnderit! vërejtje për ju, por për Parlamentin, të jetë i Grupi Parlamentar Reformator Demokristian. pranishëm në sallë. Nard Ndoka – Dakord. Jozefina Topalli - Jam plotësisht dakord me Jozefina Topalli – Falemnderit! ju. Grupi Parlamentar LSI+PDS. Kalojmë në mendimin e grupeve parlamentare. Sabit Broka – Dakord. Zoti Dule. Jozefina Topalli – Falemnderit! Vangjel Dule - Dakord. Grupi Parlamentar i PSD-së. Jozefina Topalli - Zoti Tola. Ëngjëll Bejtaj – Dakord. Ymer Tola - Dakord. Jozefina Topalli - Falemnderit! Jozefina Topalli - Zoti Ceka. Grupi Parlamentar i Partisë Republikane. Neritan Ceka - Dakord. Arjan Madhi – Dakord. Jozefina Topalli - Zoti Ndoka. Jozefina Topalli – Falemnderit! Nard Ndoka - Dakord. Grupi Parlamentar i PS-së. Jozefina Topalli - Zoti Brokaj. Gramoz Ruçi – Dakord. Sabit Brokaj - Dakord. Jozefina Topalli - Falemnderit! Jozefina Topalli - Zoti Bejtaj. Grupi Parlamentar i PD-së. Engjëll Bejtaj - Dakord. Ilir Bano – Dakord. Jozefina Topalli - Zoti Madhi. Jozefina Topalli – Falemnderit! Arian Madhi - Dakord. Kalojmë në pikën e katërt të rendit të ditës, Jozefina Topalli - Zoti Ruçi. projektligji “Për aderimin e Republikës së Shqipërisë Gramoz Ruçi - Dakord. në Konventën e vitit 1979 “Për ndotjen ndërkufitare Jozefina Topalli - Zoti Topi. të ajrit në distancë të madhe”. Bamir Topi - Falemnderit!
228 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
Jozefina Topalli - Kalojmë në shqyrtimin e Anëtarët e komisionit tërhoqën vëmendjen e projektligjit “Për mbarështimin e blegtorisë”. përfaqësuesve dhe specialistëve të Ministrisë së Komisioni i Veprimtarive Prodhuese. Bujqësisë, Ushqimit dhe Mbrojtjes së Konsumatorit Po, zoti Gjergji. për përshpejtimin e punës në këtë aspekt. Sami Gjergji - Falemnderit, zonja Kryetare! Gjatë diskutimit nen për nen u bënë disa vërejtje Komisioni për Veprimtarinë Prodhuese, Tregtinë dhe sugjerime, dhe besoj që kur të votohet projektligji dhe Mjedisin e ka shqyrtuar projektligjin “Për nen për nen do t’i trajtojmë. mbarështimin e blegtorisë” në mbledhjen e datës Përfundimisht, duke vlerësuar rëndësinë e këtij 4.10.2005, në prani të përfaqësuesve dhe ekspertëve projektligji për vendin tonë, i ftoj të gjithë deputetët të Ministrisë së Bujqësisë, Ushqimit dhe Mbrojtjes që ta miratojnë atë në këtë seancë plenare. së Konsumatorit. Anëtarët e komisionit, pasi Falemnderit! dëgjuan relatorin dhe ekspertët, e diskutuan në Jozefina Topalli - Falemnderit, zoti Gjergji! parim projektligjin. Ka pyetje? Diskutime? Gjatë debatit në parim u theksua se projektligji Atëherë, jeni dakord që votimin ta lëmë në orën i paraqitur nga Këshilli i Ministrave pasqyron 12.00 apo mendoni më përpara? Dakord, në orën realitetin aktual të zhvillimit të blegtorisë dhe merr 11.45 fillon votimi. për bazë ndryshimet që kanë ndodhur në Falemnderit! veprimtarinë blegtorale gjatë gjithë këtyre 15 vjetëve të fundit. * * * Gjithashtu, mban parasysh edhe perspektivën Jozefina Topalli - Të nderuar deputetë, rifillojmë e zhvillimit të kësaj dege. seancën. Nëpërmjet kësaj nisme ligjore bëhen përpjekje Ju lutem, shërbimi lart, media mund të hyjë për të vendosur rregullat e duhura në veprimtarinë brenda. blegtorale dhe për të përsosur legjislacionin Sekretaria të kontrollojë kartonat elektronikë që ekzistues në këtë fushë. të fillojmë votimin e prezencës. Gjatë diskutimit në parim u tha se Përpara se të fillojmë votimin në parim, jeni domosdoshmëria e miratimit të projektligjit lidhet dakord me procesverbalin e seancës së datës 29 me nevojën e mbështetjes së mëtejshme të shtator 2005? Ka ndonjë kundërshtim? Konsiderohet blegtorisë në një kuadër të ri ligjor, duke pasur i miratuar. parasysh direktivat dhe rregullat e BE-së në këtë Hapim votimin për prezencën. fushë. Të pranishëm janë 97 deputetë edhe 3 ministra, Duke e krahasuar këtë ligj me legjislacionin 100. ekzistues për zootekninë, del se përveç Kalojmë në votimin në parim të projektligjit “Për përmirësimeve që bëhen, ai përmban edhe disa ratifikimin e protokollit të vlerësimit strategjik kapituj në disa dispozita që nuk janë trajtuar deri mjedisor”. tani, si: organizimi dhe funksionimi i organizatës Hapet votimi. mbarështuese të blegtorisë, organizimi dhe Mbyllet votimi. funksionimi i fermave blegtorale, ndërtimi dhe Me 94 vota pro, 1 kundër, asnjë abstenim, funksionimi i bankave gjenetike, si dhe përcaktohen miratohet. rregullat bazë për importin dhe eksportin e Neni 1. Kush është dakord? Kundër? Nuk ka. materialeve racore. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Projektligji “Për mbarështimin e blegtorisë” nuk Neni 2. Kush është dakord? Kundër? Nuk ka. bie ndesh dhe është konform Kushtetutës. Efektet Abstenim? Nuk ka. Miratohet. financiare për zbatimin e këtij ligji janë të Kush është dakord në tërësi? përballueshme nga Buxheti i Shtetit, gjë që është Hapet votimi. një premisë për zbatimin e suksesshëm të tij. Mbyllet votimi. Meqenëse zbatimi i këtij ligji do të kërkojë një Me 94 vota pro, 1 kundër, asnjë abstenim, punë të madhe për hartimin e akteve nënligjore, ai miratohet edhe në tërësi projektligji “Për ratifikimin duhet të mbështetet në mjaft rregulla të ministrive e protokollit të vlerësimit strategjik mjedisor”. përkatëse, vendimet e Këshillit të Ministrave dhe Kalojmë në votimin në parim të projektligjit “Për urdhërave të Ministrit të Bujqësisë dhe Ushqimit. aderimin e Republikës së Shqipërisë në Konventën
229 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
e vitit 1979 “Për ndotjen ndërkufitare të ajrit në Abstenim? Nuk ka. Miratohet. distancë të madhe”. Neni 15. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Hapet votimi. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Mbyllet votimi. Neni 16. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Me 92 vota pro, asnjë kundër, asnjë abstenim, Abstenim? Nuk ka. Miratohet. miratohet në parim. Neni 17. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Neni 1. Kush është dakord? Kundër? Nuk ka. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Neni 18. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Neni 2. Kush është dakord? Kundër? Nuk ka. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Neni 19. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Kush është dakord në tërësi? Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Hapet votimi. Neni 20. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Mbyllet votimi. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Me 96 vota pro, asnjë kundër, asnjë abstenim, Neni 21. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. miratohet edhe në tërësi projektligji. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Kalojmë në votimin në parim të projektligjit “Për Neni 22. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. mbarështimin e blegtorisë”. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Hapet votimi. Neni 23. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Mbyllet votimi. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Me 91 vota pro, asnjë kundër, asnjë abstenim, Neni 24. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. miratohet. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Kalojmë në votimin nen për nen me kartona, Neni 25. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. duke mbajtur parasysh vërejtjet e Komisionit për Abstenim? 1 abstenim. Miratohet. Veprimtarinë Prodhuese. Neni 26. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Neni 1. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Abstenim? 2 abstenime. Miratohet. Neni 27. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Neni 2. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Abstenim? 1 abstenim. Miratohet. Neni 28. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Neni 3. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Abstenim? 1 abstenim. Miratohet. Neni 29. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Neni 4. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Neni 30. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Neni 5. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Neni 31. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Neni 6. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Neni 32. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Neni 7. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Neni 33. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Neni 8. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Neni 34. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Neni 9. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Neni 35. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Neni 10. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Neni 36. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Neni 11. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Neni 37. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Neni 12. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Neni 38. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Neni 13. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Neni 39. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Neni 14. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Abstenim? Nuk ka. Miratohet.
230 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
Neni 40. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Neni 66. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Neni 41. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Abstenim? 1 abstenim. Miratohet. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Neni 67. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Neni 42. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Abstenim? 1 abstenim. Miratohet. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Neni 68. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Neni 43. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Abstenim? 1 abstenim. Miratohet. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Neni 69. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Neni 44. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Neni 70. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Neni 45. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Neni 71. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Neni 46. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Abstenim? 1 abstenim. Miratohet. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Neni 72. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Neni 47. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Neni 73. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Neni 48. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Neni 74. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Neni 49. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Neni 75. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Neni 50. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Neni 76. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Neni 51. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Neni 77. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Neni 52. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Neni 78. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Neni 53. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Neni 79. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Neni 54. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Neni 80. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Neni 55. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Neni 81. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Neni 56. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Neni 82. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Neni 57. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Neni 83. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Neni 58. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Neni 84. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Neni 59. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Neni 85. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Neni 60. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Neni 86. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Neni 61. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Neni 87. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Neni 62. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Neni 88. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Neni 63. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Neni 89. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Neni 64. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Neni 90. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Neni 65. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Abstenim? Nuk ka. Miratohet.
231 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
Neni 91. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. në rendin e ditës do të jenë: Abstenim? Nuk ka. Miratohet. 1.Diskutime për çështje që nuk janë në rendin Neni 92. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. e ditës. Ju lutem, ata që dëshirojnë duhet të Abstenim? Nuk ka. Miratohet. shkruajnë emrin përpara, përndryshe unë nuk mund Neni 93. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. t’ia jap fjalën. Unë do të lexoj emrat përpara fillimit Abstenim? Nuk ka. Miratohet. të seancës. Neni 94. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. 2.Miratimi e procesverbalit. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. 3. Projektligji “Për ratifikimin e marrëveshjes Neni 95. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. ndërmjet Qeverisë së Shqipërisë dhe Qeverisë së Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Mbretërisë së Belgjikës për bashkëpunimin policor”. Neni 96. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. 4. Projektligji “Për aderimin e Republikës së Abstenim? Nuk ka. Miratohet. Shqipërisë në Konventën për Krijimin e Lehtësirave Neni 97. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. për Trafikun Ndërkombëtar Detar”. Abstenim? Nuk ka. Miratohet. 5.Projektligji “Për ratifikimin e marrëveshjes së Neni 98. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. Këshillit të Ministrave të Republikës së Shqipërisë Abstenim? Nuk ka. Miratohet. dhe Qeverisë së Maqedonisë për shërbimet ajrore”. Neni 99. Kush është pro? Kundër? Nuk ka. 6.Projektligji “Për ratifikimin e marrëveshjes së Abstenim? Nuk ka. Miratohet. kredisë për zhvillim ndërmjet Këshillit të Ministrave Falemnderit! të Republikës së Shqipërisë dhe Shoqatës Kush është dakord në tërësi? Ndërkombëtare për Zhvillim IDA”. Hapet votimi. 7.Projektligji “Për përdorimin e mjeteve Mbyllet votimi. hidrombikëqyrjes së hapur në vendet publike dhe Me 101 vota pro, miratohet. private në funksion të sigurisë publike dhe pronës Kalojmë në votimin me elektronikë të në procesin penal”. projektvendimit “Për shqyrtimin me procedurë të 8. Projektligji “Për një ndryshim “Për tatimin mbi përshpejtuar të projektligjit “Për ratifikimin e të ardhurat”. kontratës për blerjen e aksioneve të shoqërisë 9.Projektligji “Për disa ndryshime në ligjin “Për anonime “Albtelekom”. taksën vendore dhe biznesin e vogël”, të ndryshuar”. Hapet votimi. 10. Projektligji “Për ratifikimin e kontratës për Mbyllet votimi. blerjen e aksioneve të shoqërisë anonime Me 93 vota pro, miratohet, pra, futet në kalendar. “Albtelekom”, dhe projektvendimi “Për ngritjen e Ju vë në dijeni se me konsensus të plotë është Komisionit Hetimor Parlamentar për Hetimin e rënë dakord që ngritja e komisionit hetimor për Procesit Zgjedhor të datës 3 korrik”. zgjedhjet parlamentare të futet në seancën plenare Kryetarët e grupeve, ju lutem, në zyrën time, të datës 13 tetor. sepse do të diskutojmë 5 minuata për një çështje. Gjithashtu, ju vë në dijeni se ditën e enjte, datë Falemnderit! 13 tetor, ora 10.00 do të kemi seancë plenare, ku Seanca mbyllet.
232 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
LEGJISLATURA E 17-TË Sesioni i parë
Seanca IX
E enjte, 13.10.2005 Drejton seancën Nënkryetari i Kuvendit, Seanca e paradites zoti Fatos Beja
Fatos Beja - Seanca deklarohet e hapur. zoti Beja. Të vazhdoj apo të pres? Lexojmë fillimisht listën e deputetëve që kanë Fatos Beja - Deputetët që janë në sallë të ulen. kërkuar të diskutojnë për çështje të ndryshme apo Të dëgjojmë deputeten Përnaska. për ligjet përkatëse: Lajla Përnaska - Marrja e masave të shpejta Lajla Përnaska, Arta Dade, Leonard Solis, Baki organizative dhe investuese për parandalimin e Shehu, Gëzim Karapici, Safet Sula, Majlinda Bregu, talasemisë dhe çrrënjosjen përfundimtare të saj Diana Çuli, Besnik Bisha, Ilir Meta, Erion Braçe, nëpërmjet këshillimit gjenetik , veçanërisht në zonat Artur Hasanbelliu, Aleksandër Biberaj, Edmond ku banon kontigjenti i popullatës me probabilitet më Spaho, Blerim Çela. të lartë të bartjes së defektit gjenetik , si dhe testim Para se të vazhdojmë me rendin e ditës, i ftoj të gjenetik sipas nevojës. gjithë deputetët që të kontribuojnë për Kryqin e Kuq Dhe e treta, rritja e sigurisë së gjakut për shqiptar që ka ardhur sot këtu. transfuzion nëpërmjet vendosjes së një teknologjie Vazhdojmë seancën me diskutime për çështje dhe standarteve bashkëkohore. që nuk janë në rendin e ditës. Dua të përshëndes edhe qëndrimin pozitiv të Zonja Përnaska e ka fjalën. Ministrit të Punës me të cilin trajtova jo më larg se Lajla Përnaska - Falemnderit zoti Beja! dje çështjen e mundësive të përkujdesjes sociale Të nderuar kolegë, ndaj këtyre fëmijëve. Edhe njëherë shpreh mendimin Do të doja edhe njëherë të sjellë në vëmendje se ky problem mbetet madhor dhe duhet të jemi të të këtij Kuvendi problemin madhor të fëmijëve kujdesshëm të gjithë për një mosharresë personale, talasemikë. Shtrohet nevoja e përgatitjes të një institucionale, si dhe mediatike, në mënyrë që ky plan-veprimi për zgjidhjen përfundimtare të problem të marrë një zgjidhe përfundimtare. problemit të talasemisë . Pasi jam konsultuar Ju falemnderit! edhe me specialistë të ndryshëm, si dhe me Fatos Beja - Falemnderit zonja Përnaska! drejtuesit e shoqatës së talasemikëve, mendoj se Zonja Dade e ka fjalën. në kushtet aktuale të mundësive të shërbimit tonë Arta Dade - I nderuar nënkryetar i Kuvendit, shëndetësor, duhet intensifikuar puna në tre Dua të shpreh shqetësimin tim të thellë për drejtime bazë; përmirësimi i trajtimit të fëmijëve heshtjen e maxhorancës parlamentare lidhur me talasemikë nëpërmjet një prioritizimi paraprak, përcaktimin e statusit përfundimtar të Kosovës, brenda kontigjentit të këtyre fëmijëve të sëmurë, për një çështe kaq madhore, në të cilën është pa neglizhuar edhe pacientët e tjerë me patalogji përfshirë faktori ndërkombëtar, autoritetet më të kronike, të lindur apo të fituar. larta të zgjedhur në mënyrë legjitime të Kosovës. Më duket se salla nuk ka vëmendjen e duhur Maxhoranca parlamentare hesht ndërkohë që
233 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
gjithë faktori ndërkombëtar mbetet i angazhuar për me faktin se me kë ka kontaktuar Qeveria shqiptare zgjidhjen e kësaj çështjeje. Në mënyrë të përsëritur , do të doja të thoja se zonja Dade dhe gjithë opozita në këta dhjetë vjet, pozitë dhe opozitë, në kohë të të jetë e sigurtë se ne nuk kemi kontaktuar me ndryshme kur mbahen këto pozicione, nuk kanë Milosheviçin, siç bënë ata në Kretë. Koncepti i folur në një zë lidhur me këtë çështje kaq madhore pavarësisë së kushtëzuar do të thotë që njëherë e për interesat tona kombëtare. Do të doja që ne të mirë Kosova të mos ketë asnjë varësi nga serbët. flisnim me një zë. Falemnderit! Spekullimi nga ana e Ministrit të Jashtëm që Fatos Beja - Atëhere, vazhdojmë me zotin për herë të parë Qeveria e Shqipërisë përcaktohet Solis. në lidhje me statusin përfundimtar të Kosovës, nuk Leonard Solis - Duke shprehur keqardhjen qëndron, për arsye se maxhoranca e djeshme ka time të thellë për fëmijët e prekur nga sëmundja e patur përcaktimin e saj që ne mbështesim vullnetin AIDS-it, e transmetuar nga transfuzioni i gjakut, e lirë dhe aspiratat legjitime të popullit të Kosovës , dëshëroj të bëj disa sqarime në lidhje me spekullimet në bashkëpunim me faktorin ndërkombëtar, qëndrim e bëra si për procedura të karakterit teknik ashtu i cili nuk bie ndesh as me përcaktimin e djeshëm të edhe për politizimin e tejskajshëm të tyre. ardhur nga nënsekretari i Departamentit të Jashtëm Këtë deklaratë e bëj për të shmangur të SHBA, zoti Nikolas Bërns, i cili u pronocua nga spekullimet dhe populizmat , si dhe shpëtimtarët Brukseli se ka ardhur koha që populli i Kosovës të virtualë të situatës. Talasemia është një sëmundje vendosi vetë për statusin përfundimtar të tij. e trashëguar dhe e trashëgueshme që shtrihet në Gjithashtu, me prononcimet e djeshme të Grupit të gjitha vendet që lagen nga Mesdheu, me Ndërkombëtar të Krizave, i cili ka dhënë gjashtë predominim në Spanjë, Greqi, Itali, Francë e sidomos opsione për zgjidhjen e statusit përfundimtar të në Qipro. Pra, edhe nga shtrirja e sëmundjes , ne i Kosovës, ne marrim përsëri një mesazh që Qeveria përkasim Europës. Sa më i vogël është një vend aq shqiptare, e përfaqësuar nga prononcimet e Ministrit më e madhe është mundësia e lindjes së fëmijëve të Jashtëm, nuk dihet se ku është këshilluar për të sëmurë në brezat e ardhshëm. Këta fëmijë nuk këtë përcaktim. mund të rrojnë dot pa marrjen e rregullt të gjakut Do të doja t’i bëja me dije këtij Parlamenti që, çdo 21 ditë, të dhuruar apo të shitur me pagesë për njëherazi, në personalitetet më të larta të shtetit të gjithë jetën. shqiptar ka inkoherencë në këto përcaktime. Në një Gjaku është një produkt biologjik që deri më kohë kur Presidenti i Republikës ka mbajtur qëndrim sot nuk mud të sigurohet veçse nga njeriu, nëpërmjet ndryshe, Ministri i Jashtëm është përcaktuar dhurimit. Ai nuk mund të sigurohet me metoda ndryshe. industriale apo të inxhinierisë gjenetike. Ministria e Unë i kërkoj kësaj maxhorance parlamentare të Shëndetësisë e ka ndjekur me shqetësim situatën përcaktohet drejt nëse ajo e mbështet prononcimin e e pamundësisë sasiore e cilësore të gjakut të Ministrit të Jashtëm lidhur me pavarësinë e kushtëzuar. dhuruar. Ajo, në bashkëpunim me OBSH, UNICEF- Është për të ardhur keq që vetë ministri nuk e ka të in, PNUD-in, ka përcaktuar strategji të sakta për të qartë se ç’do të thotë pavarësi e kushtëzuar. Ai mesiguri shtuar aksesin universal gjatë gjakut të sigurtë. Ato nuk e di që në rastin e kësaj pavarësie Kosova nuk do kanë promovuar dhurimin vullnetar, pa pagesë, si të ketë një vend për t’u përfaqësuar në organizmat dhe vendosjen e transfuzionit të koordinuar në nivel ndërkombëtare dhe në forumet e këtyre përmasave. kombëtar. Unë do të kërkoja që kjo maxhorancë Dhurimi vullnetar i gjakut është një çështje ku parlamentare të përcaktohet nëse e mbështet në nivel kombëtar nevojitet më tepër progres. Deri Ministrin e Jashtëm. Në rast të kundërt, i takon asaj tani vetëm 40 vende të botës kanë arritur të vendosin të marri hapat përkatës, për të cilin e ka votuar një sistem 100 për qind vullnetar. Në vende me Ministrin e Jashtëm të Republikës së Shqipërisë. probleme social-ekonomike është shumë i vështirë Falemnderit! sigurimi i dhurimit vullnetar të gjakut nga persona Fatos Beja - Falemnderit zonja Dade! krejt të panjohur. Ende në Shqipëri nuk ka një traditë Për procedurë zoti Xhaferri. të vërtetë dhe një kulturë të dhurimit vullnetar të Ferdinand Xhaferri - Unë do të doja t’i thoja gjakut. Shpreh keqardhjen që edhe Kanuni i Lekë zonjës Dade për kanalizmin që po i bën kësaj Dukagjinit flet vetëm për kapitullin e gjakmarrjes seance të Kuvendit dhe për t’i hequr një merak lidhur dhe jo për gjakdhënien.
234 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
Pavarësisht nga fushatat e gjëra të ndërmarra, Sepse kontigjenti i dhuruar me pagesë është një rezultatet e promovimit vullnetar kanë rezultuar me kontigjent me një rrezikshmëri të lartë. efekte minimale. Vendi ynë, në sajë të masave të Gjithashtu, në sigurimin e gjakut të dhuruar marra, ka qenë një vend me përqindje të ulët të SIDA- ndihmoi edhe sigurimi i marrëveshjes mes Ministrisë s , më të ulët se sa vendet e tjera të Europës Lindore. së Shëndetësisë dhe Ministrisë së Mbrojtjes për Në fazën e kalimit të HIV-it nga i huaj në shqiptar, dhurim pa pagesë nga kontigjenti i ushtarakëve. Në aktualisht jetojnë në fazën e qarkullimit të maj të vitit 2005 është ngritur grupi i punës për brendshëm të këtij virusi nga shqiptari te shqiptari. dhurimin vulnetar. Komiteti i Gjakut ka hartuar Katër rasteve të fëmijëve talasemikë, të ndryshmin mbi ligjin e gjakut, i cili kaloi në Qeveri, diagnostikuar në vitet 1995-1997 u janë shtuar ka kaluar në Parlament, për importimin e gjakut dhe tashmë edhe rastet e fundit me anën e transfuzionit nënprodukteve të tij, duke marrë në konsideratë të gjakut. Laboratorët tanë kanë arritur të faktin që Shqipëria është një vend i vogël dhe ndër përjashtojnë këta vitet e fundit nga dhurimi i gjakut dhuruesit është e vështirë të kapet izogrup, 26 persona dhurues gjaku të infektuar me SIDA, izonëngrup. duke shmangur një përhapje të saj. Gjatë këtyre Vetëm në Tiranë, për fëmijët talasemikë, dhjetë viteve në 250 000 dhurime në Qendrën përdoren 1 000 litra gjak në vit për transfuzion, kur Kombëtare të Dhurimit të Gjakut, kemi patur tetë nevojat për të janë 2 000 litra në vit. Në bashkëpunim dhurues të infektuar, të paizoluar në kohë, të cilët me OBSH-në dhe qeverinë italiane është krijuar kanë qenë të infektuar në periudhën që e njeh edhe shoqata e dhuruesve vullnetarë të gjakut , po kështu shkenca, në periudhën dritare, gjë që tregon se i është dhënë një fond i veçantë Kryqit të Kuq testimi ka qenë rezultativ. Në këto momente shqiptar për të promovuar dhurimin vullnetar të Shqipëria ka nevojë për sasi dhe një cilësi të sigurtë gjakut. Kam kënaqësinë të them se aplikimi i të gjakut. Ministria e Shëndetësisë, për sa i përket Ministrisë së Shëndetësisë në Fondin Global të problemit të SIDA-s, që duhet pranuar tashmë se Vaksinave dhe GABI-n ka gjetur një përgjigje pozitive, është një realitet objektiv si në të gjithë Europën, duke ardhur përgjigjja dhe duke siguruar 5 milionë ka bërë një punë të programuar, me strategji të dollarë për vitin 2006 për programin e HIV-AIDS-it qarta, si në fazën e diagnostikimit, parandalimit, por dhe 1 milion dollarë për TBC-në. tashmë, duke filluar që nga viti i kaluar, edhe Dhënia e gjakut është në përpjestim të drejtë trajtimin falas dhe shkencor për të gjitha kategoritë me humanizmin, kulturën dhe nivelin ekonomik të e popullatës. një vendi. Gjaku i dhuruar nga personat e Në dhjetor të vitit 2003 u miratua nga Qeveria shëndetshëm pa pagesë është më i sigurtë. Cilësia shqiptare Strategjia e HIV-AIDS-it ku një vend dhe siguria e gjakut është detyrë dhe përgjegjësi e kryesor i jepet sigurisë së gjakut. Është ngritur institucioneve shëndetësore të specializuara. Sasia Komiteti Ndërministror dhe ka qenë drejtuar më së e tij është një detyrë për të gjithë shqiptarët , një mirë nga zëvendëskryeministri i asaj kohe. Sot në detyrë për çdo institucion shëndetësor apo jo. Shqipëri aplikohet e njëjta politikë dhe strategji si Falemnderit! në të gjitha vendet e tjera europiane, e miratuar nga Fatos Beja - Falemnderit zoti Solis! Fjalën e OBSH. Komiteti i Gjakut i mbledhur periodikisht, ka zoti Meta. ka qenë i shqetësuar për sasinë dhe cilësinë e Ilir Meta - I nderuar drejtues i seancës, të gjakut, si dhe rrugët e zgjidhjes së tij, për kontigjente nderuar deputetë, të tilla si talasemikët dhe hemofilikët. Gjendem sot në tribunën e këtij Kuvendi për të Sot në Shqipëri kemi 500 fëmijë që vuajnë nga sjellë përpara jush dhe në vëmendjen e opinionit talasemia dhe 200 hemofilikë. Talasemikët, në publik shqiptar një nga problemet më jetike dhe më kushtet normale, e kanë jetike, periodike, marrjen të parealizuara të demokracisë shqiptare; zhvillimin e gjakut për gjithë jetën. Komiteti i Gjakut, nisur e zgjedhjeve të lira dhe të ndershme. Gjendem sot nga pamjaftueshmëria sasiore e tij, hartoi urdhërin këtu jo thjesht si përfaqësues i forcës politike më të e Ministrit për dhurimin familjar të gjakut, rezultati i dëmtuar nga procesi famëkeq i 3 korrikut, por si të cilit qe sigurimi i sasisë së gjakut të dhuruar nga përfaqësues i një force politike me integritet si familjarët pa pagesë. U arrit që gjaku pa pagesë për Lëvizja Socialiste për Integrim, misioni madhor herë të parë të rritej me 53 për qind në krahasim politik i së cilës ka qenë dhe qëndron integrimi me 47 për qind që ishte ai i dhuruar me pagesë. europian i vendit, proces i cili as që mund të
235 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
mendohet se do të jetë i suksesshëm pa realizimin Gëzim Karapici - I nderuar zëvendëskryetar i e standarteve europiane të zgjedhjeve. Kuvendit, të nderuar kolegë deputetë, Zgjedhjet e dështuara të 3 korrikut na treguan Në shtypin e majtë dhe nga opozita , përveç edhe njëherë tjetër domosdoshmërinë për të punuar mohimit të çdo akti pozitiv të mirëpritur nga opinioni të gjithë së bashku, larg frymës së kulisave e i gjerë shqiptar, po dëgjojmë vazhdimisht për monopolizimit të procesit, me përgjegjësi dhe në rrezikun që do t’i sillka të ardhmes ekonomike të kohën e duhur, për të përballuar sfidat zgjedhore të vendit politika e përgjysmimit të taksave, e shpallur radhës. Për këtë arsye, Lëvizja Socialiste për nga PD dhe Kryeministri Berisha që në periudhën e Integrim, duke shprehur seriozitetin dhe fushatës elektorale. përgjegjshmërinë e saj, fton publikisht të gjitha forcat Së pari, për herë të parë, shqiptarët, pas tetë parlamentare të bashkohen në këtë përpjekje të vjetësh, po kuptojnë nga veprimet energjike e të madhe për t’i dhënë fund historisë sonë të zezë sinqerta të kabinetit Berisha se ata kanë një Qeveri zgjedhore dhe për t’i hapur rrugë një reforme të që e mban fjalën e premtuar, filluar kjo me reduktimin vërtetë gjithëpërfshirëse dhe me integritet. e taksave dhe me iniciativën për lënien e imunitetit Ne çmojmë se roli i Presidentit të republikës në të deputetit për akte korruptive. këtë proces është i pazëvëndësueshëm në Le t’u referohemi disa akteve sinjifikative: angazhimin e tij institucional, për të vënë në lëvizje Sipas Bankës Botërore, që nga viti 1996, midis të gjitha institucionet përgjegjëse për reformën , shtrembërimeve të taksimit në vendet në tranzicion, ashtu sikurse vlerësojmë edhe qëndrimin e që mund të shkaktojnë mbledhje të vogël të të Kryeminsitrit, që shpresojmë të mos ta ketë harruar, ardhurave dhe administrim të ndërlikuar të taksave, vetëm pak ditë pas zgjedheve të këtij viti, angazhimin mund të veçohen: e tij për të zhvilluar zgjedhje të lira e të ndershme. a.taksat bazë shpesh janë shumë të larta, çka Zgjedhjet e pushtetit vendor të vitit 2006 stimulon evazionin fiskal dhe ekonominë informale. shënojnë edhe 10-vjetorin e dhunimit të votës së Pra, taksat duhet të ulen. shqiptarëve dhe një reflektim real i autorëve të 26 b.taksat e larta që u imponohen punëdhënësve majit sigurisht që do të ishte një lajm i mirë për të mund të dëmtojnë sipërmarrjen e lirë, të dekurarojnë gjithë. Kjo reformë nuk mund të kuptohet pa punësimin e rregullt dhe të nxisin ekonominë angazhimin e forcave politike dhe të këtij Kuvendi, informale. ndaj do të apeloja për të filluar menjëherë punën në c.përmirësimi i të ardhurave nga taksat në vendet bashkëpunim me institucionet përgjegjëse në tranzicion kërkon reforma në strukturën e taksave shtetërore , në mënyrë që të shmangim përsëritjen dhe në sistemin e taksimit, si në atë të mbledhjes e situatave absurde të përgatitjes për zgjedhjet e të të ardhurave. mëparshme, ku gjithçka u improvizua në mënyrën d. duhet të zhduken ndryshime taksash në më të keqe vetëm në sekondën e fundit. sektorë të ndryshëm të ekonomisë, taksa e Hedhja e hapave të tillë, si ndryshimet e përjashtuar duhet të aplikohet në të gjtha shërbimet, mundshme në Kushtetutë, për sa i takon sistemit përveç importeve që duhet të kenë taksë zero. zgjedhor, i cili lejon trafikimin dhe tjetërsimin e Por duhet të kemi parasysh që ulja e taksave votave, përfundimi i dosmodoshëm i ndarjes së re duhet të shoqërohet me një përmirësim të kontrollit administrativo-territoriale sipas afateve kushtetuese, të pagesë-taksave, duke i dhënë administratës së përgatitja e regjistrit të zgjedhësve dhe e tatimeve kompetenca të forta për penalizime , duke dokumentave të nevojshme të identifikimit. Këto filluar nga sekuestrimi e deri te mbyllja e shoqërive. janë vetëm disa nga çështjet që kërkojnë fillimin Për sa i përket uljes së taksave po citoj një thënie urgjent të reformës zgjedhore. të presidentit Bush:” Këto janë idetë bazë që Duke ju ftuar edhe njëherë tjetër për të udhëheqin politikën time të taksave. Më pak taksa bashkëpunuar në këtë proces të rëndësishëm, dua ndaj të ardhurave për të gjithë , me ndihmesë më të t’ju siguroj se reforma zgjedhore do të mbetet një madhe për ata që janë në nevojë. Secili që paguan prioritet absolut i veprimit politik të Lëvizjes Socialiste taksa përfiton, ndërsa pëqindja më e lartë e uljes për Integrim, për t’i dhënë fund kësaj ëndrre të keqe së taksave shkon te amerikanët me të ardhura të , nga e cila nuk po dalim prej dhjetë vjetësh. vogla. Unë besoj se kjo është formula për Fatos Beja - Falemnderit zoti Meta! Fjalën e vazhdimësinë e mirëqenies që kemi gëzuar , por ka zoti Karapici. duke e zgjeruar atë, ne kemi akoma për të zbuluar.
236 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
Kjo është axhenda e një qeverisjeje që njeh kufizimet të opozitës vunë në shënjestër KESH-in që e kanë e saj dhe tregon zemrën e saj”. administruar deri vetëm para një muaji. Kjo s’është Politika e uljes së taksave, e inicuar nga pozita veçse një përpjekje për të mashtruar opinionin publik. e sotme, duhet konsideruar si një arritje e të gjithë Ne duhet të marrim në analizë dhe në fokus atë faktorit politik realist dhe nuk duhet të bëj xheloz ndërmarrje që nuk e besoj se ka patur administrim askënd, pse nuk qenë ata të parët për ta filluar dhe më të mbrapshtë gjatë këtyre viteve. Sigurisht, që vënë në jetë. në krye të saj ka patur edhe njerëz të përgjegjshëm, Mendoj se politika e uljes së taksave duhet të si profesor Alfred Paloka dhe Farudin Hoxha, por që jetë një politikë e vazhdueshme e qeverisë sonë. politika nuk i la ata të ushtronin detyrën Ne sapo kemi filluar në këtë drejtim dhe kemi shumë profesionalisht. për të zbuluar, sepse qeverisim për një të ardhme Së pari, është e vërtetë se liqeni i Fierzës ka më të mirë për fëmijët tanë dhe për fëmijët e fëmijëve qenë në kuota maksimale në muajin korrik, por që tanë. Ne duam të meritojmë thënien “ Qeverisje me u shpenzuan në mënyrën më të papërgjegjshme duar të pastra shqiptare dhe për shqiptarët” . gjatë muajit gusht, kur nuk ka qenë e vështirë ta Unë ftoj edhe forcat më progresiste të opozitës shikoje në Vaun e Dejës se si pasojë e një që, jo vetëm ta përkrahin këtë politikë të zotit menaxhimi të pakujdesshëm, uji derdhej nga portat Berisha, por të japin edhe kontributin e tyre të çmuar e shkarkimit në mes të verës. Dhe këtë e kanë bërë për zgjerimin dhe zbulimin e rezervave të pazbuluara njerëzit tuaj dhe nën urdhërat e qeverisë suaj. akoma. Po kështu ndodh, të marrin flakë transformatorët Është bindje jo vetëm imja se ulja e taksave, e hidrocentralit, të bësh remontin e HC në dimër e propozuar nga qeveria e zotit Berisha, do t’i japë jo në verë, të hapësh portat e shkarkimit me vend e ekonomisë një frymëmarrje në drejtimin e duhur, pa vend, të mos komunikosh kurrë ndonjëherë me duke sjellë më tepër para, si në duart e institucionet e parashikimit të motit. Digat kanë konsumatorëve ashtu edhe të sipërmarrësve . Sepse shfaqur defekte dhe KESH s’e ka vënë kurrë ujin në në afat të gjatë secili e kupton se pasuria krijohet zjarr. Kur një shtyllë e tensionit të lartë rrëzohet, nga njerëzit punëtorë e guximtarë dhe jo nga duhet të presim që të bëhet tender që të blihet një programet qeveritare. Vendet me taksat më të ulta, shtylllë tjetër, të faturohet energji jo aty ku me rregulla të kufizuara dhe tregti të hapur, rriten konsumohet realisht, të faturohet afrofe edhe kur më shpejt, krijojnë më shumë vende pune dhe ka matës, të rifaturohet pasi është faturuar njëherë. gëzojnë standarte më të larta jetese se sa vendet T’ju faturohet enteve shtetërore afrore energji më me qeverisje të centralizuar dhe me taksa më të shumë se sa ata realisht konsumojnë, ku një pjesë larta. të madhe të humbjeve e zënë abuzimet dhe Nëse njerëzve u jepet liri për të krijuar të mira, korrupsioni gjatë faturimeve. Të ngrihen kabina vend ata i krijojnë ato. Le t’ua japim këtë liri shqiptarëve. e pa vend, ku jo rrallë me një numër të vogël Dihet ëndrra e popullit amerikan që çdo punëtor, konsumatorësh, bile ka ndodhur edhe me një të me përpjekje të mëdha, dëshëron të kalojë në vetëm, duke rritur humbjet e diku tjetër të kemi një klasën e mesme të shoqërisë . Le ta bëjmë këtë ngarkesë mbi normalen e lejuar, duke shkaktuar ëndërr një ëndërr shqiptare, duke miratuar sot kështu djegien e tyre. propozimet e kabinetit Berisha për uljen e taksave, Të gjitha shërbimet si gjatë tetërorëshit dhe turnit sepse të varfërit nuk ndihmohen me lëmosha , por të dytë janë bërë me lekë në dorë nga abonentët me nxitje për të punuar më fort dhe për të fituar më privatë e familjarë. Të gjithë matësit janë vendosur shumë. nga punonjësit e KESH-it në orarin e punës, ndërsa E vërteta është se kjo reformë është e mundur formalisht janë bërë tendera dhe dikush tjetër ka dhe t’i lëmë mënjanë qëndrimet militante dhe të marrë para. Po kështu edhe vendosja e kabinave punojmë së bashku në interes të popullit shqiptar. gjatë viteve 2002-04 është bërë nga punonjësit e Falemnderit! KESH-it dhe dikush tjetër ka marrë paratë në tender. Fatos Beja - Falemnderit zoti Karapici! Fjalën Kështu ka ndodhur edhe në zonën periferike ku e ka zoti Safet Sula. çdo kabinë është paguar nga qytetarët me lekë në Safet Sula - I nderuar drejtues i seancës, të dorë dhe KESH-i i ka blerë ato me fondet e tij. Në nderuar deputetë, zgjedhjet e fundit janë vendosur 40 kabina për efekt Të them të drejtën u befasova kur disa deputetë elektoral, kuptohet edhe këto me procedura
237 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
abuzimi. Blihet me faturë llamarinë 1.5mm dhe slogan, por është krejtësisht e mundshme kur ka përfundon në magazinë me 0.8 mm. Me këto vullnet dhe angazhim politik, sikurse jam e bindur llamarina mund të ishin mbuluar trefishi i nevojave që kjo ngjarje është një aset më shumë për që KESH-i kishte nevojë. punonjësit e policisë. Vetëm drejtoria e Tiranës shpenzon 18 000 litra Dua të ndalem pak në vendimin e Qeverisë, i karburant. Shoferët nuk lëvizin fare makinat nga vendi cili është për t’u përshëndetur, i propozuar nga dhe shpeshherë paguhen për orë jashtë orarit dhe Ministri i Punës, zoti Barka, për rritjen e pagesës për dy turne. Në kontrollin e brendshëm gjenden së papunësisë me 15 për qind. gjashtë pjestarë të një familjeje. Pagat vendosen Ky është një vendim që u vjen në ndihmë shumë në mënyrë diskriminuese , sipas dëshirave të të papunëve, por nga ana tjetër ai nuk mbulon nevojat drejtuesve, ku mund të ndodhë që një inxhinier i ri, e të papunëve. Ai i shkëputet disi pagesës së i sapodiplomuar të marrë sa një inxhinier me përvojë, lëmoshës prej 43 mijë lekësh, ose 4300 lekë të reja, ku dënohen kolektivisht abonentë për mospagesë, por dua të tërheq vëmendjen e politikbërësve në duke lënë në errësirë si ata që kanë paguar edhe Ministrinë e Punës se nuk duhet harruar që pagesat ata që s’kanë paguar. asistenciale, pak ose aspak, kanë ndikim në zbutjen Këtu e kanë burimin edhe shprehje të tilla të e varfërisë së një vendi, qoftë edhe për hir të artikuluara nga drejtues të saj që shesin mallin nën vështirësive të alokimit të fondeve apo efiçencës së kosto , por dalin me fitim. Gjithë periferia e Tiranës targetimit të personave të papunë. Gjithsesi, ky e ka shpërndarjen deri te konsumatori jashtë çdo vendim fuqizon skemën e asistencës, por do të kushti teknik. kërkoja nga Ministria e Punës, si institucioni Po kështu, mjafton që t’i hedhësh një sy përgjegjës, të fillojë të hartojë strategjitë për të kontratës që KESH ka patur me abonentët e treguar se çfarë ndikimi kanë pagesat asistenciale periferisë dhe dallon seriozitetin e kësaj dhe të hartojë politikat efektive për nxitjen e ndërmarrjeje. Kjo nuk ka emër tjetër veç punësimit. Kjo është më e rëndësishme për nxjerrjen papërgjegjshmëri e tejskajshme që e gjen në nga gjendja e përjashtimit social dhe e konservimit administrimin e kësaj koorporate. të gjatë të papunësisë. Kjo kërkon një reformë të Së fundi, do të shtoja se drejtuesit e rinj që do plotë të procesit të monitorimit të shtrirë në të gjithë të vendosen në krye të kësaj ndërmarrjeje duhet të vendin, që të maten, të vlerësohen dhe të krijohen heqin dorë nga metodat e vjetra të përdorura deri premisat për t’iu larguar sa më shumë shportës së tani. Njëkohësisht shpreh bindjen se, nëse do të pagesave asistenciale dhe, nga ana tjetër, krijimin ketë vullnet për të luftuar korrupsionin dhe për t’u e mundësive për punësim dhe vetëpunësim. fokusuar në atë që kjo qeveri ka premtuar; t’u Dua të them, gjithashtu, që shteti i mirëqenies shërbejë qytetarëve , do të kemi shumë shpejt një sociale, në konceptin e qeverisjes sonë, duhet situatë të shëndoshë edhe në këtë ndërmarrje. reformuar dhe kjo duhet të jetë sfida kryesore e Kuptohet që shëndoshjen e saj unë e kuptoj krejt politikave të hartuara nga Ministria e Punës, ndryshe nga drejtuesit e mëparshëm që mendojnë Çështjeve Sociale dhe e Shanseve të Barabarta: se është okej kur ndërmarrja del me fitim dhe gjithë Reduktimi i varfërisë nëpërmjet krijimit të mundësive Shqipëria humb se punon me gjeneratorë në çdo reale dhe një trampoline për punësim. biznes të veçantë. Falemnderit! Falemnderit! Fatos Beja – Falemnderit, zonja Bregu! Fatos Beja - Falemnderit zoti Sula! Fjalën e ka zonja Çuli. Fjalën e ka deputetja Bregu. Diana Çuli – Falemnderit! Majlinda Bregu- I nderuar drejtues i seancës! Doja thjesht të tërhiqja vëmendjen e Qeverisë Të nderuar pjesëmarrës! për ligjin e librit, i cili është, pothuajse, i përgatitur Dua si fillim, për një detyrim moral qytetar , por nga grupi i teknikëve në Ministrinë e Kulturës së edhe miqësor, të përgëzoj efektivat e policisë për mëparshme. Ky ligj është shumë i nevojshëm sot arrestimin e Bashkim Kullës, i cili më 3 korrik i mori për botuesit, për lexuesit, për gjithë shoqërinë jetën Learton Vatit. Sigurisht ky arrestim nuk i kthen shqiptare dhe për kontributin që mund të japë ky familjarëve njeriun e dashur, por i çliron ata nga dufi ligj në edukimin kulturor të njerëzve. i dëshpërimit dhe u tregon se ajo demokraci dhe Një grup pune teknikësh dhe ekspertësh ka drejtësi për të cilën Vatit iu mor jeta, nuk është vetëm punuar gjatë mbi të, është i gatshëm. Para se të
238 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
fillonin zgjedhjet, ligji është paraqitur në Qeveri dhe përshëndes dhe i garantoj që do të jem në krah të disa ministri u shprehën dakord, por Ministria e tyre në çdo nismë që do të marrin ata për Financës nuk ishte dakord për shkak të tvsh-së. përmirësimin e kushteve të mësimdhënies apo Unë shpresoj që ky projektligj të kalojë këtë javë në kërkesave të tjera të drejta. Qeveri, të vijë në Parlament, të ndjekë gjithë Së treti, do të doja të falënderoja Qeverinë dhe procedurat e nevojshme dhe Ministria e Financës në veçanti Ministrinë e Arsimit për një qetësi aktive të shprehet dakord për tvsh-në. që ata kanë treguar gjatë këtij muaji të qeverisjes Në qoftë se ne heqim tvsh-në e librit, çështje që së tyre në lidhje me kapërcimin e disa ekseseve të është ngritur vazhdimisht, ne do të kemi një panevojshme të shkaktuara si rezultat i disa ndryshim shumë të madh në çmim për lexuesit, vendimeve të Qeverisë së mëparshme, që janë marrë madje do të kemi edhe ndryshime të tjera edhe për në rastin më të mirë nga pazotësia dhe rasti më i veprimtarinë botuese. Jemi nga vendet e pakta në keq nuk është i nevojshëm ta përmend. Sidoqoftë, Europë ose në mos i vetmi që e kemi 20 për qind tashmë, këto eksese janë kapërcyer, shkolla ka tvsh-në e librit, ndërkohë që të gjitha vendet e kanë filluar me normalitet dhe uroj Qeverinë dhe Ministrinë 0-4 për qind. e Arsimit për vendimmarrjen e tyre. Po ju kujtoj diçka. Në vitin 1990 Umberto Eko, i Por mendoj që fillimi i shkollës nuk ka kaluar pa famshmi shkrimtar, filozof dhe historian, tha: “Mos disa të meta, ndër të cilat mund të veçoja dy. taksoni leximin”. Më duket se ndërmarrja e trajtimit universitar e Shumë vende europiane e kanë realizuar këtë studentëve apo drejtoria e trajtimit të studentëve në heqje takse, sepse ka një koncept të ngushtë rreth Qytetin Studenti, e cila ka një status sha, ka një ligjit të librit dhe heqjes së tvsh-së duke thënë që pavarësi ekonomike dhe politike nga Ministria e libri është një produkt tregtar. Në të vërtetë ne kemi Arsimit, ka marrë disa vendime klienteliste në një produkt të dyfishtë, sepse është edhe produkt përzgjedhjen e studentëve që i ka regjistruar. Ngaqë intelektual. Shpresoj që ky ligj do të kalojë sa më ka një pavarësi në vendimmarrje edhe ekonomike, parë në Qeveri dhe do të vijë shumë shpejt në ka rritur tarifat e studentëve një një formë që i ka Parlament. vënë në vështirësi familjarët e varfër të Shqipërisë. Kjo qe thjesht një tërheqje vëmendjeje. Gjithashtu, më duket se vendimi i Qeverisë së Falemnderit! mëparshme për dyfishimin e tarifave të regjistrimit Fatos Beja – Falemnderit, zonja Çuli! të studentëve, një vendim i marrë në kuadrin e Deputeti Bisha e ka fjalën. liberalizimit të universiteteve ose të statusit Besnik Bisha- Përshëndetje, zoti drejtues i universitar, ka bërë që familjarët e studentëve të seancës! ndjejnë vështirësi ekonomike. Këto tarifa janë Përshëndetje, zotërinj deputetë! liberalizuar dhe në një farë mase, përmend këtu Më vjen mirë që diskutimin tim të parë në këtë rastin e Fakultetit të Filmit në Institutin e Lartë të Parlament e nis me një përshëndetje dhe një urim Arteve, i cili shkon në shifrën e 80 mijë lekëve, pra, për fillimin e vitit të ri shkollor universitar. konkurron me shkollat private. Mendoj se Qeveria e Do të doja të uroja të gjithë studentët që janë Re dhe Ministria e Arsimit duhet të marrin masa që ulur në auditoret e universiteteve dhe në veçanti do këto të përshtaten me situatën ekonomike të të doja të uroja ata studentë që janë ulur për herë të familjeve shqiptare. parë. Urime, përshëndetje dhe një vit të mbarë Së fundi, doja të përshëndesja vendimin e fundit shkollor! të Qeverisë, nismën e marrë nga zoti Berisha për Krahas këtij urimi do të doja të jepja edhe një pastrimin e mjediseve universitare dhe shkollave në këshillë, që këta studentë të jenë më të përgjithësi nga ndërtimet me leje dhe pa leje, për vëmendshëm ndaj studimeve, ndaj marrjes së dijes, t’ia kthyer këto mjedise studentëve dhe nxënësve. se vetëm në këtë mënyrë ata mund të bëhen të Unë jam partizan i kësaj nisme dhe shpresoj që dobishëm për vetveten, mund të bëhen të dobishëm shumë shpejt kjo nismë të marrë rrugë dhe këto për familjet e tyre, që sakrifikojnë jo pak për t’i mjedise të pastrohen nga të gjitha këto ndërtime shkolluar ata, madje do të bëhen të dobishëm edhe dhe të kthehen në shërbim të studentëve dhe të për shoqërinë. nxënësve. Së dyti, dua të uroj dhe të përshëndes Edhe njëherë i uroj universitarëve dhe profesoratit profesoratin e universitetit. Punë të mbarë! I punë të mbarë dhe një vit të mbarë shkollor!
239 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
Falemnderit! numër tjetër të RD-së keni thënë: “Askush nuk i Fatos Beja – Falemnderit, zoti Bisha! pyeti qytetarët e Vlorës se çfarë mendonin për Fjalën e ka deputeti Braçe. përbindëshin që do t’i mbyste pak e nga pak, sepse Erion Braçe – Po shfrytëzoj rastin që nuk ka Nano ka marrë paratë dhe nuk do t’ia dijë se çfarë filluar të matet koha për t’ju thënë, zoti drejtues i do të bëhet me bregdetin e bukur dhe të dëshiruar seancës, që t’i kërkoni Televizionit Publik Shqiptar të Vlorës”. që të mos jetë selektiv kur flasin deputetët, disa i Tani keni ngritur një komitet që shmang nismën xhiron e disa jo. Ju lutem, në qoftë se keni autoritet e qytetarëve të Vlorës për referendum dhe që duhet mbi Televizionin Publik Shqiptar, edhe për procedura të përgjigjet, sipas njoftimit të Qeverisë, brenda datës që janë ndjekur herë pas here në këtë Parlament, 30 të këtij muaji. Ju sugjeroj që të jeni koherentë sugjerojeni këtë. me premtimin që keni bërë. Natyrisht që i kemi premtuar shqiptarëve që do Keni ngritur një komitet, të paktën kështu doli të jemi një opozitë konstruktive në këtë Parlament, nga njoftimi i shtypit, për çështjen e Kakomesë. Ju në sensin që do të bëjmë oponencën tonë kujtoj se në një RD tjetër, duken edhe protestuesit përkundrejt Qeverisë për të marrë vendime sa më e Kakomesë këtu, keni thënë dhe po jua citoj: “Në popullore. Në këtë kontekst ia vlen barra qiranë që Kakome ka një shkelje të hapur të ligjit të kthimit të ta përshëndesim Qeverinë dhe Kryeministrin Berisha pronave” . Ky është konstatimi i parë i bërë nga po të doni, për nismën e tij për të pastruar oborret e deputetët e opozitës dhe citoheni ju, zoti drejtues i shkollave nga ndërtimet e ligjshme dhe të paligjshme, seancës, që thoni se kjo çështje duhet të shkojë natyrisht edhe për të kompensuar pastaj edhe poshtë. pronarët e këtyre ndërtimeve. Ju lumtë! I bëtë ju, ne Nga njoftimi i Qeverisë i para dy ditëvë mësuam nuk patëm mundësi që t’i prishnim për shkak se se Klabmet i ka kërkuar Qeverisë që të mbarojë duhet të ndërtonim shkollat, në radhë të parë, pastaj projektin brenda vitit 2007 atje në Kakome, madje oborret. Tani ju mbështesim dhe ju përgëzojmë për dëgjuam edhe për angazhimin e Kryeministrit të këtë nismë që keni marrë. Shqipërisë që të qetësojë banorët e Kakomesë. Për të qenë koherentë, meqë Qeveria ka Së katërti, keni folur për atë që, tashmë, njihet ndërmarrë disa veprime të rëndësishme gjatë këtyre botërisht edhe këtu në sallë, se është bërë debat i pesë ditëve të fundit, dua që të ndalem në katër madh, çështja e Petroliferës së famshme që do të drejtime, që kanë përbërë edhe boshtin tuaj ndërtohej në pyllin e sodës, pasi të kapsulohej edhe antikorrupsion gjatë fushatës elektorale dhe në zona e ndotur ku ka qenë fabrika e zonës në Vlorë. programin tuaj 100 ditor. Mora vesh që në takimin e zotit Berisha me E para, çështja e Albtelekomit, që na e keni Zëvendësministrin italian kjo çështje është prekur, sjellë edhe sot si projektligj me procedurë të madje Zëvendësministri italian së bashku me përshpejtuar. Keni premtuar në programin tuaj të përfaqësuesit e kompanisë që kanë qenë aty të 100 ditëve të para, botuar në datën 16 korrik në pranishëm kanë kërkuar që pas një viti, që kanë në RD, që do të kryeni të gjitha përgatitjet për dorë vendimin e Parlamentit të Shqipërisë për të privatizimin e hapur dhe të ndershëm të zbatuar projektin e tyre, nuk kanë filluar ende punë, Albtelekomit brenda vitit 2006. Hapje e tenderit dhe Kryeministri, me sa pashë edhe në media, i ndërkombëtar për këtë qëllim mundësisht brenda është përgjigjur që ne socialistët i kemi trembur vitit 2005. Natyrisht, që na keni sjellë një projektligj qytetarët e Vlorës se do të ndërtohet një përbindësh në Parlament ku nuk e mbani këtë premtim. Na e atje në vendin që është caktuar dhe zoti Berisha ka keni sjellë projektligjin që nuk është as mish, as marrë përsipër që t’i çtmerrojë nga ne popullin e peshk, pra, as e hidhni poshtë kontratën korruptive, Vlorës dhe të lejojë ndërtimin e kësaj petrolifere atje. që i keni premtuar gjithë shqiptarëve që do ta hidhnit Së pesti, është çështja e trenit elektrik, për të poshtë, sipas së cilës ne kishim vjedhur 200 cilin keni thënë edhe këtu në Parlament që është milionë dollarë me privatizimin e Telekomit, na e vjedhja më e madhe që zoti Nano ka kryer së bashku sillni sot për ta votuar bashkë me një yçkël të vogël, me disa të tjerë, që nuk janë në këtë sallë, dhe që sepse kërkoni që t’ia ngecni në dorë Parlamentit premtoni që ta çoni në Kavajë. Po ju kujtoj edhe një dhe jo ta mbajë Qeveria. herë tjetër që ky ka qenë boshti juaj antikorrupsion E dyta, keni ndërtuar një komitet, kësaj radhe gjatë gjithë fushatës elektorale dhe në programin e për parkun energjetik të Vlorës. Ju kujtoj se në një 100 ditëve përkundrejt nesh.
240 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
Duke e mbledhur gjithë paketën dhe gjithë në luftën kundër krimit dhe trafiqeve të paligjshme. shifrat që keni dhënë, që ne i paskemi vjedhur me Falemnderit! këto pesë çështje të rëndësishme, shkojnë gati 1 Fatos Beja – Falemnderit! miliardë dollarë. Mua më vjen mirë që ju keni filluar E mbyllim pikën e parë të diskutimit që nuk janë të reflektoni dhe për të gjitha po shkoni drejt rrugës në rendin e ditës. së zbutjes të gjuhës dhe, natyrisht, edhe të aplikimit Kalojmë në pikën e dytë, miratimi i procesverbalit të të gjitha këtyre projekteve të rëndësishme për të seancës së datës 6 tetor 2005. Ka ndonjë deputet fatet e ekonomisë shqiptare. Por natyrisht kam vërejtje ose sugjerim? Konsiderohet i miratuar. dëshirën t’ju them që duhet të kërkoni ndjesë Kalojmë në pikën e tretë të rendit të ditës, paraprakisht përkundrejt të gjithë atyre njerëzve, projektligji “Për ratifikimin e marrëveshjes ndërmjet edhe kundrejt nesh, që na keni akuzuar duke hedhur Qeverisë së Republikës të Shqipërisë dhe Qeverisë baltë për vjedhjen e gjithë këtyre milionave që ju së Mbretërisë së Belgjikës për bashkëpunimin citova. policor”. E fundit, meqë Kryeministri Berisha ka folur dy Nuk kemi pyetje për këtë projektligj, kështu le ditë më parë për çështjen e liberalizimit të arsimit të shprehen komisionet. dhe meqë janë vërejtur edhe kuotat e lira, natyrisht, Komisioni i Ligjeve. unë dua të përshëndes që këto kuota të lira duhet Arian Madhi – Nga shqyrtimi që Komisioni i të përmbushen nga ata njerëz që nuk kanë pasur Ligjeve i bëri projektit të paraqitur, e konsideron që shansin të fitojnë. Unë me vete kam listën e 900 e miratimi i marrëveshjes do të shërbejë për vënien ca të rinjve që u regjistruan në Universitetin e Beratit përpara drejtësisë të individëve të inkriminuar në të dhe që nuk patën mundësi të konkurronin në asnjë dyja vendet dhe në parim Komisioni i Ligjeve është universitet tjetër. Meqë zoti Pollo nuk është këtu, shprehur dakord për ratifikimin e kësaj marrëveshjeje ka njerëz që mund t’ia përcjellin që të marrin në seancë plenare. parasysh që të paktën jo të 900 e ca, por 600 të Fatos Beja - Nga Komisioni i Jashtëm, zoti futen dhe në këtë mënyrë plotësohet edhe dëshira Starova. e Kryeministrit për t’u sistemuar në shkollë të lartë. Arian Starova - Edhe Komisioni i Jashtëm u Falemnderit! shpreh dakord lidhur me këtë projektligj, i cili është Fatos Beja – Falemnderit, zoti Braçe! i nevojshëm të ratifikohet, kështu që me të gjitha Meqënëse më cituat edhe mua lidhur me votat pro e mbështesim atë. Kakomenë, unë po ju sqaroj juve dhe opinionin publik Fatos Beja - Falemnderit, zoti Starova! që si deputet i këtij Parlamenti kam shkuar bashkë Zoti Demi e ka fjalën në emër të Komisionit të me dy kolegë të tjerë në orën një të natës në Sigurisë Kombëtare. Kakome dhe kam qenë i befasuar kur kam parë Leonard Demi - Komisioni e shqyrtoi autobusë me policë që vinin nga Dragoti dhe nga projektligjin dhe nuk ka asnjë vërejtje për të. Vlora të grumbulluar gjatë gjithë natës në Kakome, Fatos Beja - Nuk ka diskutime, prandaj kalojmë duke rrahur me shkop fshatarët për grumbullim gjoja në prononcimin e grupeve parlametare. të paligjshëm, në një kohë që ishin në fushat dhe Grupi Qendra Demokrate. arat e tyre dhe kjo për të mbrojtur interesat e një Mehmet Hoxha - Dakord. firme private të lidhur me një ministër. Fatos Beja - Grupi Parlamentar i Partisë Agrare Fjalën e ka zoti Hasanbelliu. Ambientaliste. Artur Hasanbelliu – Falemnderit! Ymer Tola - Grupi Parlamentar i Partisë Agrare Në cilësinë e anëtarit të Komisionit të Sigurisë Ambientaliste është dakord me këtë projektligj. Kombëtare, dua të përshëndes punën dhe Fatos Beja - Grupi Parlamentar Qendra Liberal profesionalizmin e treguar nga Ministria e Demokrate. Brendshme dhe strukturat e saj në ndalimin e Grupi Parlamentar Reformator Demokristian. elementëve keqbërës dhe trafikantë, veçanërisht e Tritan Shehu - Dakord. shprehur kjo në periudhën pas 3 korrikut, e shfaqur Fatos Beja - Grupi Parlamentar LSI dhe PDS. në kapjen e të arratisurit Durda, në arrestimin e Sabit Brokaj - Dakord. vrasësit Vati dhe veçanërisht në asgjësimin e rrjetit Fatos Beja - Grupi Parlamentar i PSD-së. të trafikantëve të vizë-pasaportave në Tiranë. Kjo Skënder Gjinushi - Dakord. tregon edhe një herë angazhimin e kësaj ministrie Fatos Beja - Grupi Parlamentar i Partisë
241 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
Republikane. Ministrave të Republikës së Shqipërisë dhe Arian Madhi - Dakord. Qeverisë së Maqedonisë për shërbimet ajrore Fatos Beja - Grupi Parlamentar i Partisë ndërmjet dhe përtej territoreve të tyre respektive”. Socialiste. Nuk ka të regjistruar asnjë pyetje, asnjë Pandeli Majko - Dakord. diskutim. Fatos Beja - Grupi Parlamentar i Partisë Fillojmë në prononcimin e komisioneve. Demokratike. Komisioni i Ligjeve. Bamir Topi - Dakord. Fatmir Xhafaj - Dakord. Fatos Beja - Kalojmë në diskutimin e Fatos Beja - Komisioni për Politikën e Jashtme. projektligjit “Për aderimin e Republikës së Shqipërisë Arian Starova - Dakord. në Konventën “Për krijimin e lehtësirave për trafikun Fatos Beja - Komisioni për Veprimtarinë ndërkombëtar detar (Londër më 9 prill 1965)”. Prodhuese, Tregtinë dhe Mjedisin. Nuk ka të regjistruar asnjë pyetje, asnjë Rexhep Uka - Dakord. diskutim. Fatos Beja - Kalojmë në prononcimin e grupeve. Fillojmë nga prononcimi i komisioneve. Grupi Qendra Demokrate. Komisioni i Ligjeve. Mehmet Hoxha - Dakord. Fatmir Xhafaj - Dakord. Fatos Beja - Grupi Parlamentar i Partisë Agrare Fatos Beja - Komisioni për Politikën e Jashtme. Ambientaliste. Arian Starova - Dakord. Ymer Tola - Dakord. Fatos Beja - Komisioni për Veprimtarinë Fatos Beja - Grupi Parlamentar Qendra Liberal Prodhuese, Tregtinë dhe Mjedisin. Demokrate. Në relacion shprehen dakord që të kalojë në Grupi Parlamentar Reformator Demokristian. seancë plenare për miratim. Tritan Shehu - Dakord. Komisioni i Sigurisë Kombëtare. Fatos Beja - Grupi Parlamentar LSI dhe PDS. Leonard Demi - Dakord. Sabit Brokaj - Dakord. Fatos Beja - Kalojmë në prononcimin e grupeve Fatos Beja - Grupi Parlamentar i PSD-së. parlamentare. Skënder Gjinushi - Dakord. Grupi Qendra Demokrate. Fatos Beja - Grupi Parlamentar i Partisë Mehmet Hoxha - Dakord. Republikane. Fatos Beja - Grupi Parlamentar i Partisë Agrare Arian Madhi - Dakord. Ambientaliste. Fatos Beja - Grupi Parlamentar i Partisë Ymer Tola - Dakord. Socialiste. Fatos Beja - Grupi Parlamentar Qendra Liberal Pandeli Majko - Dakord. Demokrate. Fatos Beja - Grupi Parlamentar i Partisë Grupi Parlamentar Reformator Demokristian. Demokratike. Tritan Shehu - Dakord. Bamir Topi - Dakord. Fatos Beja - Grupi Parlamentar LSI dhe PDS. Fatos Beja - Kalojmë në shqyrtimin e Sabit Brokaj - Dakord. projektligjit “Për ratifikimin e marrëveshjes së kredisë Fatos Beja - Grupi Parlamentar i PSD-së. për zhvillim ndërmjet Këshillit të Ministrave të Skënder Gjinushi - Dakord. Republikës së Shqipërisë dhe Shoqatës Fatos Beja - Grupi Parlamentar i Partisë Ndërkombëtare për Zhvillim IDA “Për projektin e Republikane. zhvillimit të burimeve natyrore”. Arian Madhi - Dakord. Nuk kemi asnjë pyetje, asnjë diskutim. Fatos Beja - Grupi Parlamentar i Partisë Fillojmë në prononcimin e komisioneve. Socialiste. Komisioni i Ligjeve. Pandeli Majko - Dakord. Fatmir Xhafaj - Dakord. Fatos Beja - Grupi Parlamentar i Partisë Fatos Beja - Komisioni për Politikën e Jashtme. Demokratike. Arian Starova - Dakord. Bamir Topi - Dakord. Fatos Beja - Komisioni për Ekonominë dhe Fatos Beja - Kalojmë në projektligjin e tretë Financat. “Për ratifikimin e marrëveshjes së Këshillit të Edmond Spaho - Dakord.
242 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
Fatos Beja - Komisioni për Veprimtarinë Demokratike. Prodhuese, Tregtinë dhe Mjedisin. Bamir Topi - Dakord. Rexhep Uka - Dakord. Fatos Beja - Kalojmë në diskutimin e Fatos Beja - Kalojmë në prononcimin e grupeve projektligjit “Për përdorimin e mjeteve të parlamentare. videombikëqyrjes së hapur në vende publike dhe Grupi Qendra Demokrate. private në funksion të sigurisë publike dhe të pronës Mehmet Hoxha - Dakord. në procesin penal”. Fatos Beja - Grupi Parlamentar i Partisë Agrare Komisioni i Ligjeve. Po, zoti Ngjela. Ambientaliste. Spartak Ngjela - Komisioni i Ligjeve e ka Petrit Gjoni -Përpara se të shprehem në emër pranuar në parim projektligjin, por gjatë shqyrtimit të Grupit Parlamentar të Partisë Agrare nen për nen ka ndeshur në disa vështirësi teknike Ambientaliste, dua të nënvizoj disa çështje. dhe nuk arriti ta përfundojë, prandaj kërkon që të Ky projektligj përbën një mbështetje të madhe hiqet nga rendi i ditës së sotme, për ta risjellë një për sa i përket sektorit të pyjeve dhe mjedisit. Është ditë tjetër. një projekt që do të zbatohet për një periudhë pesë Fatos Beja - Besoj që seanca është dakord vjeçare dhe synon përmirësimin e menaxhimit të me kërkesën e Komisionit të Ligjeve. Jemi dakord? pyjeve dhe kullotave, si dhe reformat në këtë sektor (Deputetët shprehen se janë dakord) në kuadër të decentralizimit, përmirësimin e Kalojmë në shqyrtimin e projektligjit “Për një menaxhimit të pellgjeve ujëmbledhës, si dhe ndryshim në ligjin nr.8438, datë 28.12.1998 “Për menaxhimin e qëndrueshëm të burimeve natyrore. tatimin mbi të ardhurat” të ndryshuar. Me anë të këtij projektligji me vlerë afro 19 milionë Ka pyetje? dollarë, do të ndërhyhet në 218 komuna në zonat Po, zoti Dedja. kodrinore dhe malore. Krahas punimeve që do të Taulant Dedja – Falemnderit! kryhen, synohet që të ndikojë në uljen e nivelit të Në fakt, tri pyetjet e mia vlejnë edhe për projektin varfërisë në komunat që do të preken nga ky projekt, që do të shqyrtojmë menjëherë pas këtij projektligji. duke marrë pjesë vetë komuniteti në punë. Pyetja e parë: Sa do të ulet shkalla e evazionit Njëkohësisht dua të theksoj që Ministria e Mjedisit, fiskal me këtë ndryshim? Pyjeve dhe Administrimit të Ujërave duhet të ushtrojë Pyetja e dytë: Sa vende pune parashikohet të kompetencat e saj në drejtim të ndjekjes dhe hapen si rezultat i këtij ndryshimi, në një kohë që monitorimit të punimeve që do të kryhen, si kostoja vjetore e një vendi pune llogaritet diku te 15 përgjegjëse direkte e realizimit të këtij projekti. deri 20 mijë dollarë? Kështu që Grupi Parlamentar i Partisë Agrare Pyetja e tretë: Si do të kompensohen buxhetet Ambientaliste shprehet dakord dhe fton të gjithë lokale për shkak të uljes së taksave, po të kemi kolegët deputetë që ta miratojnë atë. parasysh që, sipas nenit 18, pika 5 të ligjit organik Falemnderit! “Për funksionimin e qeverisjes vendore”, çdo njësi e Fatos Beja - Grupi Parlamentar Qendra Liberal qeverisjes vendore miraton, zbaton dhe administron Demokrate. çdo vit buxhetin e vet pa deficit”? Neritan Ceka - Dakord. T’i përsëris edhe një herë pyetjet, se më duket Grupi Parlamentar Reformator Demokristian. që s’ishin ekspertët? Tritan Shehu - Dakord. Fatos Beja - Nuk ka nevojë, pasi këtu kemi Fatos Beja - Grupi Parlamentar LSI dhe PDS. përfaqësuesin e Qeverisë, kemi Ministrin e Sabit Brokaj - Dakord. Financave, dhe ju keni të drejtë të bëni pyetje si Fatos Beja - Grupi Parlamentar i PSD-së. deputet, pastaj ministri ka të drejtë të japë përgjigje Skënder Gjinushi - Dakord. dhe njëkohësisht të mbrojë projektligjin. Praktikisht, Fatos Beja - Grupi Parlamentar i Partisë pyetjet duhen bërë paraprakisht, në mënyrë që çdo Republikane. ministër përkatës të ketë kohën e nevojshme për Arian Madhi - Dakord. t’iu përgjigjur atyre. Megjithëse nuk i keni bërë Fatos Beja - Grupi Parlamentar i Partisë paraprakisht, ne jua dhamë fjalën të bëni pyetje. Socialiste. Po, zoti Bufi. Pandeli Majko - Dakord. Ylli Bufi – Zoti kryetar i seancës, desha të bëj Fatos Beja - Grupi Parlamentar i Partisë një ndërhyrje për procedurë.
243 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
Në lidhje me dy projektligjet e pikës 8 dhe pikës bërë këtë pyetje. Pyetja ime konsiston në faktin që 9 të rendit të ditës, që janë të dy projektligje fiskale, a ka apo nuk ka shkelje të Kushtetutës, përkatësisht në bazë të Rregullores së Kuvendit, në seancën e të nenit 155 të saj, në këto dy projektligje? Unë sotme plenare ne duhet të bëjmë vetëm miratimin dëshiroj ta lexoj këtë nen: “Taksat, tatimet dhe në parim. Këtë çështje e kemi diskutuar edhe në detyrimet financiare kombëare e vendore, lehtësimi Komisionin e Ekonomisë dhe maxhoranca nuk e ose përjashtimi prej tyre i kategorive të caktuara të pranoi të zbatohet kjo pikë e Rregullores, me paguesve, si dhe mënyra e mbledhjes së tyre pretendimin se këtu kemi të bëjmë me projektligje caktohen me ligj. Në këto raste ligjeve nuk u jepet që nuk shoqërojnë projektbuxhetin. Unë dua të fuqi prapavepruese.” theksoj edhe një herë që në Rregullore, në një nen Nga sa i kemi kuptuar ne të dy projektligjet, jo të veçantë, që ju e keni mirë parasysh, thuhet që vetëm atë për të cilin po flasim tani, duket që efektet edhe në rastin e projektligjeve që nuk shoqërojnë financiare të tyre shtrihen në një periudhë të kaluar, projektbuxhetin, miratimi i tyre duhet të bëhet vetëm për muajt korrik, gusht, shtator dhe kërkohet në parim. Pasi seanca të japë miratimin në parim, rimbursimi i një takse, e cila është mbledhur në duhet të rikthehet në Komisionin e Financës për të muajt e kaluar. Unë dëshiroj të di se cili është bërë shqyrtimin nen për nen dhe pastaj duhet të vlerësimi i ekspertëve për këto dy projektligje, a rikthehet në seancë plenare. Besoj se nuk është e shkelet apo nuk shkelet Kushtetuta, a kanë apo nevojshme të shpjegoj arsyet pse e ka kështu nuk kanë efekt prapavepres të dy projektligjet? Rregullorja. Ne jemi para faktit që Rregullorja e Falemnderit! përcakton qartë, pa lënë asnjë ekuivok, këtë çështje. Fatos Beja – Ka pyetje të tjera? Prandaj, ju lutem, kjo pikë e Rregullores duhet të Zoti Ministër, keni nevojë për kohë, apo do t’u zbatohet. përgjigjeni pyetjeve tani? Atëherë, fjalën e ka Ministri Falemnderit! i Financave, zoti Bode. Fatos Beja – Falemnderit, zoti Bufi! Ridvan Bode – Falemnderit! Ndoshta do të ishte mië që ju ta bënit këtë Do t’u përgjigjem pyetjeve që u bënë lidhur me ndërhyrje për procedurë para se të fillonte seanca e të dy projektligjet. pyetjeve, sepse jemi në mes të procesit. Gjithsesi, Për pyetjen: sa ulet shkalla e evazionit fiskal unë kam përpara një raport të komisionit tuaj, i cili pas implementimit të këtij ligji, do të thosha se pasqyron edhe qëndrimin e pakicës, edhe qëndrimin ndonjë tregues që të thotë se shkalla e evazionit e shumicës, në përputhje me Rregulloren. Është fiskal në Shqipëri është në këtë ose atë nivel, nuk një çështje që mund të diskutohet, kur të vijë puna ka. Në qoftë se doni tregues analogë ose të tërthortë, për diskutim, dhe çdo deputet të shprehë mendimin unë mund t’ju them se shkalla e përceptimit të e tij e të diskutojmë. Por, meqenëse raportin e kemi korrupsionit në këtë sektor është 86 %. Kjo do të të diskutuar në parim e nen për nen dhe ndërkohë matet nga ata që merren me matjen e shkallës së që kemi filluar diskutimin, më duket se na takon të korrupsionit dhe do të marrim vesh se cili është niveli vazhdojmë me pyetjet dhe pastaj, kur të vijë i korrupsionit, që do të ketë efekte kjo taksë. momenti, të diskutojmë. Unë kam nga Komisioni i Së dyti, shkalla e informalitetit të ekonomisë Ekonomis dhe Financave raportin, që thotë se në vlerësohet 1,2 herë më e madhe se ekonomia komision është diskutuar në parim dhe nen për nen. formale. Cila do të jetë ekonomia formale pas këtij Unë e kam këtu, të miratuar si raport zyrtar, si një ligji, këtë do ta shikojmë dhe do të jenë ata që masin dokument parlamentar. Ju nuk e ngritët paraprakisht, këta tregues që do të japin përgjigje. Nëse bëhet që të mund të vazhdonim deri në votim të seancës. fjalë se çfarë evazioni fiskal kemi nga një taksë apo Praktikisht, u futëm në proces, filluam procesin e nga një taksë tjetër, unë mund t’ju them se taksat pyetjeve për projektligjin. Kanë bërë pyetje kolegët dhe tatimi i thjeshtuar përgjysmohen dhe ne tuaj, ministri po mban shënim pyetjet, deputetë të parashikojmë jo vetëm mbajtjen e nivelit të të tjerë mund të kenë pyetje dhe ju keni të drejtë të ardhurave nga taksat, por edhe rritje, çka do të thotë diskutoni në parim përsëri, të jepni qëndrimin tuaj, se evazioni fiskal nga pikëpamja e të ardhurave që kur të vijë momenti, dhe pastaj seanca le të vendosë. arkëtohen në Buxhetin e Shtetit, do të përgjysmohet Ka pyetje të tjera? Po, zoti Prifti. të paktën ose do të bjerë në nivelin 60 %. Dritan Prifti – Në fakt, nuk e di nëse ndonjë Lidhur me pyetjen e dytë: sa vende pune hapen, koleg tjetër e ka shprehur këtë shqetësim ose e ka do të thosha që kostoja e një vendi pune varet nga
244 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
sektorët e ekonomisë dhe se kostot e vendeve të (Nuk kanë) punës janë sipas llojeve të bizneseve. Biznesi i vogël Atëherë, zoti Ministër, keni të drejtën të mbroni në Shqipëri nuk e ka koston e një vendi pune 15 projektligjin para Kuvendit, para se të kalojmë në mijë euro, nuk prodhohen në këtë lloj biznesi shprehjen e komisioneve përkatëse. teknologji të atij vendi pune që thoni ju. Biznesi i Zoti Prifti për procedurë. vogël e ka koston 5 deri 7 mijë euro, çka do të thotë Dritan Prifti – Pyetjes sime nuk iu përgjigj njeri që përmes këtij veprimi hapen rreth 15 mijë vende dhe kjo është diçka serioze, sepse ka të bëjë me të reja pune, nëse do të kemi mundësinë që çdo e kushtetutshmërinë ose jo të këtyre dy projektligjeve. ardhur që sigurohet nga pakësimi i kësaj takse, do Fatos Beja – Shumë dakord, zoti Prifti. Keni të të riinvestohet. Dhe unë e di shumë mirë që nuk drejtë të diskutoni dhe do të merrni përgjigje nga riinvestohet gjithçka, pasi një pjesë e mirë e diskutimet e anëtarëve të Qeverisë dhe të bizneseve janë në kufijtë e mbijetesës dhe do të deputetëve. kalojë për përmirësimin e konsumit familjar të tyre. Dritan Prifti – Unë them që, nëse kjo do të Sidoqoftë, impakti i kësaj takse do të jetë gjendet antikushtetuese, nuk kemi pse të dëgjojmë jashtëzakonisht pozitiv në nxitjen e investimeve dhe diskutimet. Le të mblidhen ekspertët dhe të na japin në punësimin në sektorin privat në biznesin e vogël. një përgjigje, sepse është e rëndësishme, është Për pyetjen e tretë: si do të realizohen të kushtetutshmëria e ligjit. Si do të vazhdojmë të ardhurat në buxhetet lokale, si do të kompensohen diskutojmë tani, kur këtu ka një dyshim të madh? ato, unë e thashë edhe pak më përpara se deri Fatos Beja – Për këtë çështje ka pasur në datën kur bëhet fjalë për t’u futur në fuqi kjo mendime të ndryshme, ka prononcime brenda taksë, janë realizuar mbi dy të tretat e të ardhurave komisioneve, ka mendime ndryshe ndër deputetë. të parashikuara nga kjo taksë dhe për 6-mujorin Pyetja ishte gjysmë retorike, prandaj ju do të e dytë mbetet vetëm një e treta, çka do të thotë keni mundësinë dhe tërë hapësirën kohore që lejon që për të gjithë 6-mujorin e dytë duhen rreth 1 Rregullorja, ashtu si çdo deputet tjetër, për të miliardë lekë për të realizuar parashikimin 100 % shprehur mendimin tuaj nëse është apo s’është në të kësaj takse. Askush nuk do të krijojë diferencë përputhje me Kushtetutën nga mosrealizimi i kësaj takse. Ne mendojmë që Zoti Ruçi per procedurë. ulja e taksës jep mundësi jashtëzakonisht të Gramoz Ruçi – Zoti drejtues i seancës, mëdha për të rritur të ardhurat nga ajo përmes Sipas Rregullores, bëhen pyetje, jepen përgjigjet pakësimit të evazionit fiskal dhe regjistrimit të të e pyetjeve, bëhet mbrojtja e projektit nga ministri gjitha bizneseve. Po ju kujtoj që Qeveria e dhe mandej vazhdon diskutimi. Këtu shtrohet një mëparshme ka deklaruar që ekzistojjnë 90 mijë pyetje, që e kemi të gjithë: Projektligji i paraqitur biznese të vogla. Të regjistruar janë 45 mijë. bie ndesh me Kushtetutën? Përfaqësuesi i Qeverisë Sipas administratës tatimore, të identifikuar si të s’ishte në gjendje t’i përgjigjej. Atëherë, të kërkojë paregjistruar janë 15 mijë. Kjo e para. pushim, të konsultohet me ekspertët e Qeverisë, të E dyta, vjelja e kësaj takse ka qenë tepër evazive sjellë medimin e saj që ka apo nuk ka shkelje të dhe ka lënë shteg për korrupsion e për një përcaktim Kushtetutës dhe mandej të vazhdojë mbrojtjen e tërësisht subjektiv të nivelit të saj. Aplikohet 3 % projektligjit. Kjo është procedura. deri më sot si tatim mbi xhiron e biznesit të vogël, Fatos Beja – Në përgjigje të procedurës do të por një xhiro që ka diapazonin nga zero lek deri në thosha se ministri dhe Qeveria që e kanë prurë këtu, 8 milionë lekë të reja. A e kuptoni se çfarë hapësire e kanë prurë me vetëdijen që nuk është në ekziston për evazion në këtë taksë? Përmirësimi i kundërvënie me Kushtetutën. Ai s’ka filluar të flasë administrimit të saj, të jeni të bindur që do të japë ende dhe, si përfaqësues i Qeverisë, do të dyfishin e të ardhurave në buxhetet e bashkive e të prononcohet. Unë besoj se kjo është e qartë. komunave. Mendimet mund të jenë të ndryshme dhe secili prej Është edhe një pyetje për efektet prapavepruese, deputetëve ka të drejtë të mbrojë mendimin e tij. që është problem ligjor dhe që i takon Komisionit të Kjo është gjëja më normale. Ligjeve për t’u shprehur për efektet prapavepruese Zoti Bufi për procedurë. ose paravepruese. Ylli Bufi – Duke marrë shkas nga rasti që po Fatos Beja – Atëherë, kanë ndonjë gjë diskutohet tani, kam përshtypen që kjo çështje është ekspertët për përgjigjen e pyetjes së zotit Prifti? e zgjidhur në Rregullore, ku është përcaktuar qartë
245 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
se ka dy struktura që, në bazë të procedurës, duhet Rregullores dhe mos merrni përsipër të flisni në emër të thonë vlerësimet e tyre. Në qoftë se është të të tjerëve. problemi për kuadrln ligjor dhe të Kushtetutës, është Fatos Beja – Zoti Majko, unë deklarova Këshilli i Legjislacionit që duhet të shprehet. Në qoftë mbarimin e seancës së pyetjeve. Jeni të kënaqur se ka të bëjë me punë procedurash, siç është rasti apo të pakënaqur nga përgjigjet e pyetjeve, është i Albtelekomit, që e kemi më poshtë, është Këshilli një çështje për të cilën ju keni të drejtë të shpreheni i Rregullores që duhet të shprehet. Nuk duhet të mendinmi tuaj në Kuvend me diskutimet tuaja. Por vazhdohet më të thuhet që është shprehur me raport seanca e pyetjeve mbaroi dhe fjala i është dhënë Komisioni i Ligjeve. Ky komision nuk ka pse të ministrit. shprehet as për procedurë, as për kushtetutshmëri. Zoti Sherifi e ka fjalën. Natyrisht, deputetët kanë të drejtë të diskutojnë për Elmaz Sherifi - Zoti drejtues i seancës, të gjtha problemet, por si organ në Rregullore janë Mua më vjen keq, e kemi diskutuar edhe në dy këshillat që duhet të shprehen. Në qoftë se nuk Komisionin e Ligjeve që ju keni qenë një ndër aktorët janë shprehur, të bëjmë një çerek ore pushim, të kryesorë për përgatitjen e Rregullores, por shoh sot mblidhen, të shprehen dhe të vazhdojmë. në seancë që çështja po trajtohet sikur Komisioni i Fatos Beja - Zoti Bufi, meqenëse ju e dini fare Ligjeve është komision mbi komisionet. Edhe për mirë Rregulloren, këshilli përkatës vihet në lëvizje rastin konkret nuk ka asnjë kompetencë Komisioni me kërkesë të komisionit përgjegjës. Komisioni i Ligjeve të japë mendim, pa u përcaktuar kjo e drejtë përgjegjës ka prurë raportin këtu, ku nuk e ngre këtë në kalendarin e punimeve të miratuar nga seanca problem. Ai është mendim i pakicës. Komisioni plenare. Vetëm në rastet kur seanca plenare përgjegjës e ka miratuar. Ta kërkonit këtë në autorizon Komisionin e Ligjeve për të dhënë mendim, komisionin përgjegjës, ta hidhnit në votim, siç e ai jep mendim. Nuk mund të ndodhë kurrë që dikush kërkon Rregullorja, dhe pastaj këshilli përkatës ishte nga komisionet të bëjë një kërkesë dhe Komisioni i i detyruar të mblidhej. Nuk ka një kërkesë formale Ligjeve të prononcohet. Është Këshilli i të tillë. Prandaj pyetja që bën një nga deputetët, Legjislacionit, në bazë të nenit 14 të Regullores, është një pyetje normale. Kini durim, dëgjoni autoriteti i vetëm që gjykon për këto raste. Komisioni ministrin se çfarë do të thotë, dëgjoni edhe përgjegjës i drejtohet Këshillit të Legjislacionit dhe komisionin dhe pastaj keni të drejtë të flisni. është vetëm ky komision që duhet të paraqesë Zoti Bufi, nuk ka kërkesë për Komisionin e opinionet e tij në seancën plenare. Ligjeve. Të dëgjojmë kryetarin e Komisionit të Fatos Beja – Zoti Sherifi, siç e dini, në Ligjeve. Konferencën e Kryetarëve përcaktohet se cili do të Spartak Ngjela – Komisioni i Ligjeve nuk ka jetë komisioni përgjegjës, cilët do të jenë komisionet pasur kërkesë fare, absolutisht, për të shqyrtuar këtë që do të japin opinion dhe në komisionin përgjegjës projektligj, prandaj mundësisht të jeni korrektë dhe përcaktohet nëse kërkohet ose jo të vihet në lëvizje mos krijoni ilaritete, duke thënë “jo e ka marrë, jo Këshilli i Legjislacionit. Në kalendar është shënuar, ka thënë kështu e ashtu”. Ne s’kemi thënë asnjë është miratuar edhe nga përfaqësuesit tuaj në gjë, sepse nuk dimë gjë fare. Konferencën e Kryetarëve dhe është vetëm komisioni Fatos Beja – Po, sigurisht. përgjegës. Nuk është kërkuar mendimi i Komisionit Zoti Majko për procedurë. të Ligjeve, nuk është kërkuar mendimi i Këshillit të Pandeli Majko – Zoti Beja, kam përshtypjen Legjislacionit. Ju lutem tani, mos e fusni seancën se ju keni qenë ndër formuluesit e Rregullores, kur në një diskutim të pafrytshëm. Nuk keni të drejtë të keni qenë në opozitë, bashkë me ne atëherë kur kërkoni atë që s’e keni kërkuar në kohën e duhur. ishim në maxhorancë. Me sa di, ka një seancë Është fare e qartë Rregullorja, do ta zbatojmë atë, pyetjesh për një projektligj të caktuat. Kjo seancë e duke i kërkuar falje ministrit. pyetjeve nuk ka mbaruar ende. Është bërë një pyetje Zoti Ministër, keni fjalën. serioze nga një deputet i opozitës për respektimin Ridvan Bode – Të nderuar deputetë, e Kushtetutës lidhur me projekligjin në fjalë. Nuk Zonja e zotërinj, kemi mbyllur ende seanncën e pyetjeve, sepse nuk Të nderuar opozitarë, është kthyer përgjigjja dhe ju nuk keni të drejtë, në Ju kujtoj se jeni të denjë në angazhimin tuaj për bazë të Rregullores, të filloni diskutimin nga ana e të bërë një opozitë ndryshe, sepse qysh sot, në ministrit. Ju lutem, drejtoni seancën sipas debatin e parë, opozitën po e bëni për atë nen, për
246 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
të cilin keni pasur gjithnjë konsensusin e opozitës, Së dyti, kjo përbën një politikë të re, sepse për nenin e fundt të ligjeve, që përcakton datën e synon ta bëjë vendin tonë më atraktiv për investitorët hyrjes në fuqi të ligjit. Ju nxirrni nenin e fundit të e huaj. Ne jemi sot vendi me taksa të njëjta ose me ligjit, që thotë “ky ligj hyn në fuqi menjëherë”, si taksa më të larta në rajon. Filozofia e zbutjes pikë të debatit tuaj parlamentar. Unë ju ftoj të graduale të taksave do t’i bëjë politikat tona fiskale diskutojmë për thelbin e ligjit dhe dua t’ju kujtoj se të jenë më atraktive për investitorët e huaj. ndërmarrja e këtyre dy projektligjeve përbën një Investimet e huaja të drejtpërdrejta në ekonominë nismë të hershme të maxhorancës së sotme dhe shqiptare sot janë më të ulëtat, sa gjysma e atyre që buron nga filozofia e saj në lidhje me mënyrat, të vendeve të rajonit. me rrugët e zhvillimit ekonomik e shoqëror të vendit. Së treti, ulja e taksave, pra kjo politikë e Nisma jonë nuk është thjesht një deklaratë ndërmarrë sot ka për qëllim dobësimin e barrierave elektorale, siç keni dashur ta kritikoni, por është fiskale që mundësojnë futjen nën ligj, nën formalitet fillimi i një procedure, i një filozofie të re në qeverisje, të një numri gjithnjë e më të madh biznesesh, i një modeli të ri të ligjeve që kanë të bëjnë me tërheqjen nga informaliteti në formalitet të një pjese tatimet dhe taksat në Shqipëri dhe që do të më të madhe të ekonomisë shqiptare. Ne sot jemi i mundësojë një rritje më të mirë ekonomike, një vetmi vend në tranzicion që midis formales dhe përmirësim rrënjësor në administrimin e të ardhurave informales kemi shifrat 1 me 1,4 në favor të të Buxhetit të Shtetit dhe një kapërcim të ekonomisë informale, të ekonomisë së zezë. problematikës së trashëguar, që ka të bëjë me Së fundi, ne kërkojmë të bëjmë një përputhje evazionin fiskal, me nivelin e korrupsionit dhe me midis ngarkesës ligjore e fiskale dhe rendimentit informalitetin ekonomik. fiskal të demonstruar deri më sot nga administratat Do të dëshiroja, meqenëse pyetjet dhe diskutimi e mëparshme fiskale. u bashkuan për të dy projektligjet, sepse të dy Niveli teorik i tatimeve dhe taksave në Shqipëri projektet kanë të njëjtin thelb, të theksoja që thelbi nëse i mbledhim një për një dhe i zbatojmë në i tyre është përgjysmimi i nivelit të tarifës që mënyrë korrekte do të bënte që në Buxhetin e Shtetit aplikohet aktualisht, nga 3,3 % në 1,5 % mbi xhiron të vileshin 42% deri në 45% të ardhura fiskale në e veprimtarive ekonomike të bizneseve të raport me prodhimin e brendshëm bruto. Me të klasifikuara si biznese të vogla, sikurse edhe vërtetë realiteti dëshmoi një tjetër situatë. Ne vjelim përgjysmimin e taksës së regjistrimit për të gjithë vetëm 19% deri në 20% të ardhura fiskale, në raport biznesin e vogël. Kjo nismë do të konfirmojë edhe me prodhimin e brendshëm bruto ose sa gjysma e një herë se niset dhe bazohet në filozofinë tonë për mesatares së vendeve të rajonit. Ne kërkojmë taksa më të buta, më shumë kursime, më shumë gradualisht të bëjmë këtë përputhje duke ecur në të investime, më shumë punësim. dyja kahet, duke zbutur ngarkesën ligjore teorike Këtu disa deputetë shprehën dyshim për fiskale dhe duke bërë përmirësime thelbësore në mundësinë e gjenerimit të më shumë vendeve pune, administrimin e tyre. të më shumë investimi dhe të më shumë kursimeve Së dyti, masa e ndërmarrë nga Qeveria dhe që nga veprimi i ndryshimeve të taksave që ne po bie sot në Kuvendin e Shqipërisë është një nismë ndërmarrim sot. Sipas shifrave aktuale, sipas nivelit që ka sens ekonomik. Ka sens ekonomik, sepse aktual të biznesit të deklaruar, sipas nivelit aktual realisht çliron mundësinë për më shumë kursime të xhiros mbi të cilën nxirret ky lloj tatimi dhe takse, dhe më shumë investime në ekonominë reale dhe vetëm për vitin në vijim nga kjo taksë do të çliroheshin nga ana tjetër është një masë e cila nuk penalizon në favor të biznesit mbi 10 milionë euro. Dhe duke u aspak Buxhetin e Shtetit, përkundrazi, objektivat nisur me nivelin aktual, koston aktuale të një vendi tona janë për rritje të konsiderueshme të të ardhurave pune në biznesin e vogël, sidomos në zonat rurale, të grumbulluara nga kjo taksë, sepse sikurse jua ku ky biznes është më prezent, i bie që të paktën thashë pak më përpara ne ndodhemi në një situatë në vit të mund të gjenerohen më shumë 20 mijë ku rreth 30% e biznesit të vogël nuk ekziston i vende pune. Dhe unë mendoj se kjo shifër nuk është regjistruar aspak, ku më shumë se gjysma e njësive e vogël, është e konsiderueshme, pasi në 10 vjetët tregtare, që mund të jenë objekt i veprimit jo të e kaluar nuk kemi pasur dot mundësinë të shtojmë thjeshtuar mbi të ardhurat dhe të objektit të tatimit numër të punësuarish në sektorin privat, përkundrazi, të vlerës së shtuar, janë sot dhe paguajnë shifra kemi një pakësim prej rreth 140 mijë vende pune. simbolike në mes të Tiranës të barabarta me vendet
247 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
në periferi të Tiranës. Përmirësimet e kësaj takse A kishte barazi në një konkurrencë dhe kush na krijojnë kushte dhe mundësi që t’u japim përkrahet në një konkurrencë të tillë, biznesi i vogël, buxheteve lokale më shumë të ardhura. Ju thashë që gjeneron punësim përmes kostos së ulët të vendit se kostoja e vitit në vijim sikur të mos realizohet të punës apo biznesi i madh, i cili përtej marifeteve asnjë lekë, nga 1 gushti deri më 31 dhjetor, është që kryen, kishte një nivel pagimi të kësaj takse 3 gjithsej vetëm 900 milionë lekë të reja. Ndërkohë herë më të vogël nga ajo, që paguante biznesi i ne jemi duke vjelur nivelin e taksës, madhësinë e vogël? Kanë qenë të gjitha këto arsyet dhe motivet taksës, duke e përgjysmuar atë në të njëjtën vlerë që e nxitën Qeverinë të marrë këtë nismë dhe t’ia absolute sikurse të ishte në nivelin 3%. prezantojë Kuvendit të Shqipërisë dhe të gjithë Së treti, kjo taksë ka një implikim jo të vogël opinionit publik si një nismë të dobishme, si një ekonomik dhe shoqëror. Në qoftë se vërtetë i duket angazhim të sinqertë dhe të suksesshëm të jo normale dikujt që gjykon se është biznes i vogël Qeverisë sonë. Unë ju ftoj që ju ta votoni ndryshimin Tajvani, këtu në mes të Tiranës, ose janë biznese e kësaj pakete dyligjore në interes të vendit, në të vogla restorantet lluksoze në qendër të Tiranës, interes të gjithë atyre, që zhvillojnë aktivitete unë do të isha dakord me të, por po ju them që ulja ekonomike në biznesin e vogël. e taksës ka një sens tërësisht ekonomik për dhjetëra Falemnderit! e mijëra familje që ushtrojnë biznes të vogël në zonat Fatos Beja - Falemnderit, zoti ministër! rurale dhe periferike të Shqipërisë. Niveli i të Fjalën e ka zoti Dokle për procedurë. ardhurave është tepër i ulët dhe detyrohen jo vetëm Namik Dokle – Falemnderit! të paguajnë përtej kapacitetit të tyre dhe mundësive Zoti Beja, unë ju kërkova fjalën për procedurë, të tyre financiare, por për t’i shpëtuar, për ta para se të merrte fjalën zoti Bode dhe ju madje, dhe negociuar, për ta sjellë në parametrat e mundshëm, për këtë, ju falënderoj, ia shpallët dhe Kuvendit që paguajnë rryshfete taksidarëve në masa, të cilat do për procedurë tani kanë mbetur për të folur edhe dy të ishin të konsiderueshme në qoftë se do të deputetë, zoti Sherifi dhe zoti Dokle. Pasi foli zoti arkëtoheshin në Buxhetin e Shtetit. Kjo masë e Sherifi, nuk e di për çfarë arsye, harruat që fjalën e marrë ka një impakt në një numër të madh familjesh, kisha unë. Ia dhatë fjalën zotit Bode dhe nuk ma sidomos në zonat rurale. dhatë mua. Tani, mua nuk më mbetet se çfarë të Së katërti, masa synon për të garantuar dhe them, sepse zoti Bode gjithë problematikës i vuri për të sjellë me rigorozitet zbatimin e ligjit. një çati prej kashte dhe unë nuk mund të vë tjegulla Thashë që si numri i bizneseve, si madhësia e mbi kashtë. Prandaj herë tjetër të jeni më i taksës që nxirret për bizneset, të cilët fshehin xhiron vëmendshëm, unë po ju fal këtë radhë sepse e keni e tyre ekonomike përbëjnë dy nga prioritetet tona për herë të parë që drejtoni Kuvendin dhe është krejt në eleminimin e evazionit të kësaj takse. Shumë normale dhe që të ndodhin edhe harresa ndodhin më shpejt Kuvendi dhe opinioni publik do të njihet por do t’ju lutesha që të jeni më i vëmendshëm dhe me një sërë masash të tjera që do të synojnë që tani po ju kërkoj fjalën që, pasi të miratohet ky saktësimin e xhiros ekonomike, në bizneset projektligj në parim, ju kërkoj fjalën për procedurë, shqiptare. Do të fusim metodat e matjes së xhiros që të mos harroni. në rrugë elektronike dhe kjo do të përbëjë momentin Fatos Beja – Atëherë zoti Dokle, për procedurë më të rëndësishëm në eleminimin e informalitetit të pas jush fjalën e kërkuan dhe shumë deputetë të përhapur ekonomik në ekonominë tonë. grupit tuaj. Duke dalë nga procedura dhe duke Së fundi, ky është një projektligj, i cili kërkon të kërkuar të gjithë të njëjtën gjë të gjithë diskutantët, sjellë drejtësi në biznese, për t’i vënë ata të ndërkohë ministri i kishte marrë fjalën dhe e barabartë përpara të njëjtit ligj, përballë të njëjtës ndërpreva ministrin. Ka ndenjur 20 minuta në këmbë taksë. A e dini që deri më sot tatimi i thjeshtuar mbi për procedurë, për ju. Është e qartë që ju keni biznesin e vogël është tatimi që pagujnë bizneset e mendime të ndryshme, por duroni, keni mundësi të mëdha, objekte TVSH-je si tatim mbi fitimin? shpreheni. Bizneset e mëdha paguajnë tatim fitimi në masën Zotin Kryeministër unë e ndërpreva që t’jua jepja 1% mbi xhiron e tyre ekonomike vjetore. Biznesi i ju fjalën për procedurë dhe ju jeni prapë i pakënaqur. vogël duhet të paguante për të njëjtën taksë tatimin Unë besoj që Rregullorja është një për të gjithë. mbi fitimin që dhe përkthehet tatimi i thjeshtuar mbi Zoti Kryeministër keni fjalën. të ardhurat në masën 3% të xhiros së tyre vjetore. Sali Berisha – Të nderuar deputetë, i nderuar
248 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
zoti Beja, partiake. Kam gjetur tek ata, në dyqanet e tyre nuk Sot Parlamenti diskuton për fillimin e revolucionit mund t’jua dini atyre ju kollaj. Shkoni atje tek tregu fiskal, atij revolucioni i cili në tërë historinë e elekronik se si shesin me katrama mbi kokë, apo zhvillimit të ekonomisë është faktuar si promotor elektrik. Shkoni e shihni se në ç’kushte të vështira kryesor i transformimeve të mëdha ekonomike. punojnë ata. Shkoni dhe konstatoni se si u është Vendimi i sotëm i Parlamentit për të përgjysmuar vendosur 45 $ metri katror në Hallias, kurse në taksat e biznesit të vogël çel siparin e një seri qendër të qytetit e keni dhënë me 1 $ metrin katror, vendimesh pasaardhëse, të cilat synojnë që modelin sikur disa të ishin të marsit kurse të tjerët të tokës. e dështuar fiskal ta zëvendësojnë me një model të Zotërinj, ky është vetëm fillimi. Do të jetë ri, model që të garantojë integritetin e sistemit fiskal, revolucioni që do të transformojë shoqërinë shqiptare. të garantojë detyrimin e qytetarëve për të qenë Do ta vendosë atë në harenë prosperitetit, të aksionerë nëpërmjet taksave të tyre në shtetin e punësimit, të zhvillimit. tyre. Po pse ky ndryshim? Pse ky hap i madh? Pra, mos mbroni motelin. Mund të jeni Pse ky revolucion? Sepse Shqipëria në këto vite në nanoistë, edvinistë e çfarëdo që të jeni, por motelin mënyrë të pamohueshme ka pasur stabilitet mos e mbroni. Me këtë desha t’ju them që të mos makroekonomik, ka pasur një inflacion vërtetë në e bëni të brendshme këtë çështje, këtë luftë shifra të paqortueshme, ka pasur një rritje oligarkike ndërpartike. Zhvillojeni. Ju keni konstatuar që ne dhe të bazuar në drogën dhe kryesisht në drogën nuk kemi ndërhyrë dhe nuk do të ndërhymë kurrë dhe remitencat, siç e deklaron Banka Botërore, në punët tuaja por çështjet tona mos i shndërroni por ka pasur edhe një papunësi prej 40% . Në këto në betëjë të brendshme partiake, por shihni vite Shqipëria ka përzënë çdo ditë nga vendi 100 interesat, sepse unë ju betohem se nuk ka mijë shqiptarë. Në këto vite Shqipëria krijoi shtresën biznesmen të vogël socialist që nuk voton këtë më të mjeruar të historisë së saj, qytetarët e listave, paketë dhe ata nuk janë të pakët. Shkoni dhe i më të mjeruar se ata të diktaturës që mblidhnin pyesni. Nuk ka biznesmen të vogël socialist që ushqimet me tollona, por që kishin dhjetëlekëshin nuk voton paketën. Prandaj lërini kundërshtirat dhe njëzetëlekëshin në xhep për të blerë tollonin. ndërpartiake, përqafoni revolucionin fiskal. Ky sistem ishte i dështuar, sepse në krahasim me Së dyti, duhet t’i përgjigjem shqetësimit të të gjithë vendet përreth nuk inkasonte, shpërdoronte ligjshëm të zotit Prifti, por zoti Prifti në të drejtën dhe abuzonte 60% të të ardhurave që duhet të kushtetuese, në të drejtën penale, në të drejtën civile kalonin në arkën publike dhe ato shndërroheshin dhe në të gjitha të drejtat, kur ligji ka efekt pozitiv në hotele e motele, si dhe pasuritë e qeveritarëve e detyrimisht ka efekt prapaveprues. Lexoni Kodin zyrtarëve, dhe jo se këtë e them unë, por e thotë Penal. Prerogativa kushtetuese ka qëllim të bllokojë raporti i fundit i Bankës Botërore. efektet negative të ligjeve, por kur janë pozitive askujt Shqipëria ishte vend i evazionit më të madh nuk mund t’i mohohet, zotërinj deputetë, se ka prej fiskal, Shqipëria u shndërrua në vendin e shtetit të jush që kanë disa legjislatura në Parlament. Mos marrë peng. Nga kush ? Nga monopolistët. Nga t’u verbojnë kundërshtitë ndaj nesh për të mohuar kush? Nga qeveritarët në pushtet, që krijuan parimet më fondamentale të të drejtës të cilat janë monopolet e tyre private. A mund të vazhdohej më të ingranuara në ligjin që paraqesim ne sot këtu. me këtë sistem? Nuk mund të vazhdohej më tutje Ju lutem, shqetësimi është i drejtë, por vendimi me këtë sistem, ndaj dhe revolucioni fiskal që ne i ligjit është i drejtë. Cili është qëllimi tjetër? Thashë nisim sot synon krijimin e një modeli, i cili do t’u dhe një herë, ky është fillimi i revolucionit fiskal, i japë shqiptarëve jo vetëm mundësinë për të qenë cili do të çojë në zvogëlimin progresiv të taksave aksionerë të ndershëm në shtetin e tyre, por të dhe dyfishimin e të ardhurave. punësohen në vendin e tyre. Në të gjithë vendet e Me këtë sistemin tuaj fiskal sot ka ndërtues që Europës dhe botës biznesi i vogël është gjeneratori i paguajnë 80 mijë kryetarit ose nëpunësit të kryesor i vendeve të punës, është punësues i madh korruptuar për lejen e ndërtimit dhe i paguajnë shtetit në Gjermani, Francë, Itali dhe kudo. Ai punëson më vetëm 10 mijë dollarë taksa. Kjo epokë merr fund. shumë se 70% të krerëve të punës, ndaj dhe ne e Taksat do të përfundojnë në arkën e qytetarëve, nisëm me biznesin e vogël. E nisëm me një masë, arkën e publikut. Ligji dhe vetëm ligji është motoja e cila ka pasur një impakt pozitiv të shkëlqyer tek jonë. të gjithë biznesmenët, pavarësisht nga bindjet e tyre Ju mos e bëni çështje, por kërkoni thellimin e
249 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
uljes së tyre. miting të Partisë Demokratike. Është rasti i parë që Së dyti, kush është morali i kësaj mase? Raporti jam prezent dhe më vjen shumë keq që vij në i Bankës Botërore deklaron se në Shqipëri 60% e Parlament për të diskutuar teknikisht, sigurisht me taksave përfundojnë në xhepat e qeveritarëve dhe një background (bakgraund) politik, por ne nuk jemi taksidarëve. Duke ulur 50% taksat i jepet një goditje këtu për të mbajtur premtimin e Partisë Demokratike. 50% korrupsionit.Në sistemin aktual mendoni ju më Nuk jemi këtu për të marrë pjesë në një miting. Nuk mirë ata para në xhepat e biznesmenëve të vegjël ka kuptim, vjen Kryeministri bën miting 3 muaj pasi për të investuar dhe krijuar vende pune ose në xhepat ka mbaruar fushata. e lukunisë që i marrin dhe i thërrasin në konto Fatos Beja – Zoti Klosi, lexoni nenin 49 të bankare me emra të ndryshëm, me folje, me Rregullores që e përcakton se çfarë është procedura. pseudonime. Pra, është dhe një masë e madhe, e Nuk keni të drejtë të komentoni deputetët e tjerë. fuqishme, një goditje e rëndë, që merr sistemi i Ben Blushi – Jo, jo, kjo është çështje procedure. korrupsionit me të cilin ne po përballemi dhëmbë Fatos Beja - Atëherë për procedurë fjalën e ka për dhëmbë çdo ditë. zoti Gjinushi. Së treti, është një premtim elektoral. Dua t’u Ben Blushi – Isha duke folur. Zoti Fatos më rikujtoj këtu se kur në konventën elektorale të Partisë jep fjalën. Doktor thuaji të më japë fjalën, sepse Demokratike, u kam deklaruar qytetarëve shqiptarë, nga ty marrin leje. se unë jam Sali Berisha, kam dashur të japë Fatos Beja – Atëherë zoti Blushi, po ju lexoj mesazhin se jam njëri prej jush që mbaj çdo fjalë të nenin 49 “ Çështje të Procedurës” Janë: Kërkesat dhënë dhe absolutisht unë do të mbaj gërmë për që kanë të bëjnë me zbatimin e Rregullores. gërmë të gjitha premtimet e mia elektorale. Hiqeni Kërkesat që përmbajnë propozime për ndryshime nga mendja, se unë do të shmangem nga premtimet ose plotësime të rendit të ditës, kërkesat për elektorale të bëra. Jo zotërinj, e kam premtuar në ndërprerjen ose shtyrjen e seancës penale, jo qindra e mijëra dyqane, rrugë, sokaqe, sheshe. Në diskutime dhe komente për deputetët e tjerë. qoftë se ju e keni këtë xhelozi konsederojeni veten Zotërinj deputetë do jua jap fjalën për procedurë shanchumbur se vite me radhë mund ta kishit bërë. në qoftë se zbatoni Rregulloren, flisni për Nuk e bëtë se e kishit mendjen tek vetja juaj dhe jo procedurën. Atëherë zoti Blushi fjalën për procedurë tek qytetarët shqiptarë tani më mirë abstenoni në dhe vetëm për procedurë. qoftë se nuk gjeni kurajo shpirtërore ta votoni. Ben Blushi - Zotërinj, procedura parashikon Të nderuar deputetë, jeni zotuar se do të që Kryeministri në emër të Qeverisë jep sqarime mbështesni të gjitha reformat, që synojnë mirëqënien për aktin. Por këtu nuk pati asnjë sqarim. Unë do të e qytetarëve. Më thoni ju mua, shkoni ju tek shitësi flas më vonë për ligjin sigurisht, por ama i takon i parë, por problemi juaj është këtu, se gjyslyket e Kryeministrit të respektojë procedurën. Procedura juaja nuk kapin kurrë biznesmenët e vegjël; ata është që jep sqarime për aktin dhe mbron aktin. kanë dalë prej kohësh. Ata janë shndërruar në qënie Por këtu , për fat të keq konstatoj që vetë Kryeministri të padukshme, siç u shndërrua në qënie të nuk e kupton atë që kanë sjellë. Përveçse ka një padukshme shumica e shoqërisë shqiptare. Ndaj koherencë politike, ka një koherencë në ligj dhe këto dhe unë kërkoj nga ju, të mos bëni qeveritarin e janë ato që duam të dëgjojmë ne. dështuar sesi qeveritarët morën përgjigjen më 3 Fatos Beja - Atëherë zotërinj deputetë, për korrik por opozitën konstruktive dhe të votoni procedurë do ta merrni fjalën të gjithë. Vetëm duhet paketën fiskale që paraqesim sot. Me kaq unë ju të sqaroni, sepse në tabelë dalin emrat dhe në qoftë falënderoj për interesin. se i keni procedura ose diskutime. Zoti Majko unë Fatos Beja - Falemnderit! nuk e di në e keni fjalën për diskutim apo për Ju lutem zotërinj deputetë, kush ka kërkuar për procedurë. Të mbarojë fjalën Kryeministri dhe pastaj diskutim ka emrin në listë. Ne do të zbatojmë do t’ua jap fjalën për procedurë. Rregulloren. Pas nismëtarit do të dëgjojmë Raportin Sali Berisha – Dua t’i them zotit Blushi se për e Komisionit të Përgjegjësve të Relatorit, pastaj do 4 vjet në Parlament do të ketë në mënyrë të të futemi në diskutime. përditshme programin e Qeverisë që është tërësisht Fjalën e ka zoti Blushi për procedurë. e programit elektoral të partive të koalicionit. Ai ta Ben Blushi - Falemnderit, zoti Beja! konsiderojë miting, ta përfytyrojë ç’të dojë, por Unë nuk kisha marrë ndonjëherë pjesë në ndonjë gërmë për gërmë dhe frymë për frymë ai do të
250 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
zbatohet, ndaj dhe mësohu o zotëri se ky është një ndërpritet, sepse nuk kemi dëgjuar ende raportin e program krejt tjetër. Në qoftë se e marr me ligj, ke komisionit përgjegjës. miratuar këtu në mënyrë të vazhdueshme ligje të Skënder Gjinushi – Zoti drejtues e seancës, konfliktit të interesave, ligje që Ministrit të Bujqësisë Na vjen keq, po kjo seancë është vetëm me i jepnit të gjitha importet, ligje të cilat emëronit në shkelje procedurale. borde dhe mbi borde njëri- tjetrin, ligje më të cilat Së pari, ju kujtoni se këtu ka vetëm dy grupe garantonit rroga 14 milionë lekë në muaj. Diheni dhe sa herë kërkohet fjala për procedurë e për të zotërinj, konsiderojeni elektoral ose post elektoral, tjera, ia jepni fjalën ose PS-së ose PD-së. Çlirohuni por programin lexojeni. Mos e lexofshit ditën sepse një çikë nga këto ankthe dhe mos ndiqni shembullin keni frikë, lexojeni natën dhe do të jetë gërmë për e Kryetares. gërmë i zbatuar në këtë sallë Parlamenti. Alfa dhe Së dyti, këtu u kërkua qysh në fillim një problem omega e programit tonë janë reformat e vërteta reale që është tepër procedural; nëse projektligjet do të që synojnë të çmontojnë sistemin që ju instaluat. miratohen në parim dhe pastaj do të rikthehen në Fatos Beja – Fjalën e ka zoti Majko komision, dhe kjo është e shprehur shumë qartë në Pandeli Majko - Zoti Berisha, Rregullore, është e detyrueshme, është shqip, është Unë në emër të Grupit Parlamentar dëshiroj t’ju e shkruar nga të gjithë dhe ju nuk mund ta vini në them që dëgjova me shumë vëmendje sot këtë diskutim. Madje ishit të detyruar ta sqaronit qysh punën e revolucionit. Dëshiroj t’ju them që ne jemi në fillim që sot shqyrtohet vetëm miratimi në parim. të gatshëm të bashkëpunojmë për çdo sistem ose Së treti, është problemi i kushtetutshmërisë. reformim të sistemit financiar të Shqipërisë. Jemi Unë nuk e di kur ka dalë ky rregull që Komisioni i të gatshëm të bashkëpunojmë dhe dëshiroj t’i Ligjeve vihet në lëvizje me kërkesë. Nuk ka projektligj drejtohem të gjithë qytetarëve që sot preken nga që nuk shqyrtohet nga Komisioni i Ligjeve për të kjo ulje taksash. Jo mor vëllezër! Ne duam jo kaq, parë kushtetutshmërinë ose përputhjet me ligjet e por më shumë. Të ulen taksat, sepse këto janë tjera. Edhe projektligji për Telekomin, të tëra taksat e atyre që punojnë te tezgat, janë taksat e projektligjet që kemi sot, janë kaluar në Komisionin atyre që kanë marrë me qira një dyqan. e Ligjeve, përveç këtij, dhe, përderisa pastaj u ngrit Pra, të lutem, se këtu është gjithë loja që bëni dhe si shqetësim, ne nuk mund të dëgjojmë këtu ju sot duke tentuar që të na nxirrni ne në cep dhe të sqarime, ku Kryeministri merr përsipër të interpretojë thoni: Ja! Socialistët nuk duan që të ulen taksat, Kushtetutën, sepse është e vërtetë që neni 29 flet por sot zotërinj, ne nuk duam të vijmë këtu me për prapaveprim, po të ligjit penal; ligji penal ka fuqi premtime të dhëna të gabit, sepse nuk jemi që favorizuese, ka fuqi prapavepruese. Shqipëria, sistemi financiar i saj, të fillojë nga tregu Taksat e tatimet nuk janë ligj penal dhe po kjo i gabit. Ne duam që revolucioni i gabit të jetë një Kushtetutë thotë në nenin 85, që ligjet që prekin revolucion i konsultuar me fondin monetar taksa e tatime, lehtësim a rëndim, s’ka rëndësi, ndërkombëtar dhe Bankën Botërore. Kujdes, sepse nuk kanë fuqi prapavepruese. E thotë po aq shqip. në 96-ën dhe në 97-ën thatë Tajvani kështu e ashtu Rrjedhimisht, madje, kjo s’ka nevojë për debat, se dhe përfunduat ju e dini se ku. këto janë antikushtetuese po patën prapaveprim. Prandaj sot jemi këtu t’u themi: Ejani të ulemi Pra, Qeveria duhet të heqë dorë nga prapaveprimi, së bashku, të përkrahim të gjithë shtresat në nevojë, sepse shkel Kushtetutën. Dhe po bëre lehtësimin, të mos shkelim Kushtetutën dhe së bashku t’i japim gjoja me prapaveprim, nesër do të bësh edhe Shqipërisë një qeverisje të mirë, sepse një qeveri e rëndimin; hap një precedent të rrezikshëm. mirë me këtë ose pa këtë burrin është një qeveri e Këto kishim ne për procedurë dhe janë të mirë për shqiptarët, prandaj zotëri mos hajde të na mjaftueshmë që ju të kërkoni që të shprehet flasësh këtu për revolucione. Komisioni i Ligjeve, madje dhe Këshilli Legjislacionit. Fatos Beja – Zoti Majko, meqenëse se jeni Falemnderit! kryetari i ri i Grupit të Partisë Socialiste. unë nuk iu Fatos Beja – Po. Zoti Gjinushi, nuk duhet të ndërpreva. E kërkuat fjalën për procedurë dhe nuk ngatërrojmë procedurën e komisionit me procedurën folët për procedurë. e seancës. Ja, t’jua shpjegoj, meqë e ngritët si Atëherë, do të vazhdojmë me diskutimet për problem. Po jua përsëris; unë kam një raport nga procedurë. Zoti Gjinushi e ka fjalën për procedurë. komisioni i cili më njofton se kanë diskutuar, dhe Në qoftë se do të dalë nga procedura, do të raportin e komisionit e keni përpara, në parim dhe
251 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
nen për nen. Ky është raporti që vjen nga komisioni. këtë kontekst, unë jam një njeri modest, i Ne jemi duke diskutuar në parim; çdo gjë po bëhet vetëdijshëm se si Kryeministër, unë nuk kam asgjë në përputhje me Rregulloren. Dhe më vjen keq që ju tjetër se si mund t’i ndihmoj ata, veçse të garantoj jeni deputet i vjetër, po shikoni Rregulloren e re. rregulla të njëjta për ta, të garantoj lojë të ndershme E dyta, ne e diskutuam në përputhje me për ta, të garantoj rregulla loje për ta, ndaj dhe të Rregulloren e re, dëgjuam parashtrimin nga Qeveria. jeni i bindur, dhe do ta vëzhgoni, se nuk do ta gjeni Foli ministri, foli Kryeministri, të cilët iu përgjigjën ndonjëherë Sali Berishën të dystuar në qëndrimet e pyetjeve të deputetëve dhe pyetjes së zotit Prifti. Ju tij ndaj këtij parimi. Cilido që të jetë, do të kërkohet thoni tani pse iu përgjigjët zotit Prifti? Më duket se të zbatojë me rigorozitet të plotë ligjin, dhe vetëm Rregullorja parashikon pikërisht që Qeveria t’u ligjin, dhe në mënyrë të palëkundur. përgjigjet pyetjeve të deputetëve. Sot, zoti Lesi, mund të ketë ndonjë biznesmen Së treti, për efekt procedure, në qoftë se s’ka që dhe më keqkupton. Por jam i bindur se do të jetë njeri tjetër diskutim për procedurë, ne duhet të shumë e afërt dita që ata të kuptojnë se unë kam kalojmë në dëgjimin e raportit nga komisioni qenë një mik i vërtetë i tyre, një mbështetës i vërtetë përgjegjës dhe nga relatori përkatës. Në qoftë se i tyre. Natyrisht i rregullt, sepse gjatë të gjitha ka për procedurë, zoti Topi e ka kërkuar fjalën për takimeve që kam pasur gjer sot me qindra prej tyre, procedurë dhe zoti Lesi; unë i kam të renditura. Nuk ata një gjë më kanë kërkuar; rregulla të barabarta. e di nëse do të flisni për procedurë, do të na e thoni Kështu që të mos mendohet se do të pranohet secili njëri pas tjetrit. Zoti Topi. (I drejtohet zotit Topi) evazioni, kontrabanda etj. E kundërta, do të jetë e I le fjalën zotit Lesi. Po, deputeti mund t’ia lërë vërtetë. Disa fillime janë, beteja është jo e thjeshtë, radhën kolegut. Fjalën e ka zoti Lesi. por vendosmëria është e plotë dhe totale. Nikollë Lesi – Zoti drejtues i seancës, Çështja e dytë; e pronave dhe e pasurive të Meqenëse kam mbetur rojë e premtimeve familjes së ish-Kryeministrit. Të garantoj ty se nuk elektorale të para 3 korrikut, dua të them që ju, zoti ka dhe nuk mund të ketë asnjë lloj imuniteti për Berisha, jeni njëqind për qind korrekt në këtë pikë. asnjeri; as për ish-Kryeministrin, as për Kemi premtuar me ju, me zotin Pollo, me zotin Mediu Kryeministrin në këtë aspekt. Jo. Në qoftë se ti dhe Starova, natyrisht edhe unë, në mitingjet tona konstaton se unë po mbroj prona të dikujt apo unë të përbashkëta elektorale për këtë taksë. E mbajtët vërtet po tregohem i ndrojtur, atëherë ju keni këtë fjalën, por, a mundet që operacionin “Duart e pastra”, platformë; të denonconi publikisht Sali Berishën. Për zoti Kryeministër; a keni mundësi, takat dhe të jeni pronat dhe pasuritë e paligjshme nuk do të ketë i shpejtë ta drejtoni te biznesi i madh, sepse ju e asnjë lloj imuniteti, zoti Lesi. dini shumë mirë ju, unë dhe ca të tjerë, që kemi Fatos Beja – Zoti Topi e ka fjalën. akuzuar këta që janë sot në opozitë për para të Bamir Topi – Falemnderit, zoti Beja! pista, te biznesi i madh, i cili del me bilance Ju qysh në fillim të debatit me disa kolegë negative. Aty janë paratë, paratë e pista, zoti socialistë dhatë një argument të rëndësishëm, që Kryeministër. fatkeqësisht nuk i qëndruat konsekuent deri në fund; Dhe, duke përfunduar, (i drejtohet deputetit unë po jua përsëris, për të qenë në rregull me Ngjela) nuk është diskutim, zoti Ngjela, të lutem, procedurat parlamentare; ne kemi pasur një avokati i lirisë, duro të lutem; pra duke përfunduar; mbledhje të Konferencës së Kryetarëve, ku është edhe një kujtesë, zoti Kryeministër. Ndoshta duket miratuar një kalendar, kalendar i cili ka gjetur miratim pak personale, por është parimore: Ju dhe unë këtu dhe në seancë plenare. Dhe, nëse kolegët socialistë kemi kritikuar bizneset e pista dhe ilegale të do të ishin të vëmendshëm, mund të kishin bërë Kryeministrit dhe të familjes së Nanos; deri tani shoh vërejtje qysh në atë moment lidhur me shqyrtimin e heshtje ose kompromis. këtyre projektligjeve në komisionet përkatëse. Falemnderit! Kjo është vërejtja e parë. Mund t’ia them edhe Fatos Beja – Zoti Berisha, e keni fjalën për ndonjërit që është tepër pasionant në pozicionin e replikë. tij të ri, por do t’ia thosha edhe një tjetër personazhi Sali Berisha – Zoti Lesi, unë të garantoj ty se politik, i cili normalisht nuk duhet t’i bëjë ato gafa kam vullnet të hekurt që me të gjithë forcën e ligjit që bëri. Kryeministri aktual është shefi i të ndihmoj çdo biznesmen shqiptar, pavarësisht nga maxhorancës parlamentare, është politikan, është pozicioni i tij ideologjik, partiak apo origjina e tij. Në deputet dhe nuk është këtu për të dhënë sqarime
252 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
vetëm të natyrës teknike. Nuk është faji ynë që ju të gjithëve, që ne kemi një integritet që kalon mbi liderin e ri e keni ekstraparlamentar. Ne jemi këtu Konferencën e Kryetarëve. Konferenca e Kryetarëve për të bërë politikë, për të dhënë shpjegime teknike, është zgjedhur për të bërë administrimin e seancave gjithçka në funksion të politikave. Ne nuk preferojmë parlamentare, duke zbatuar Rregulloren. që ju të bini në unison me ne, sepse atëherë do të Unë nuk dua që ta vë Konferencën e Kryetarëve ishte një kaos i vërtetë. Ju keni ndjekur politika të përpara murit verbal e t’i themi pse e ke bërë këtë e tjera, ne kemi pasur politika të tjera, kemi dalë në pse e ke bërë atë. Ndodhin edhe gabime të kësaj elektorat me një platformë specifike. Fatmirësisht natyre, ose nga dëshira e mirë, nuk e di, ose nga fituam me atë platformë, jemi duke implementuar. mosnjohja e Rregullores, që ka marrë një vendim. Nuk jeni të detyruar të vini pas nesh. Tani konstatohet që ky vendim i Konferencës së Falemnderit! Kryetarëve bie në kundërshtim me Rregulloren e Fatos Beja – Falemnderit, zoti Topi! Për Kuvendit. Midis Rregullores së Kuvendit dhe procedurë, zoti Dokle. Konferencës së Kryetarëve prioritet ka vendimi i Namik Dokle – Zoti Beja, unë ju thashë qëparë Kuvendit, sepse Rregullorja është miratuar jo nga që pas miratimit në parim të këtij projektligji do të ndonjë konferencë kryetarësh, por Rregullorja e kërkoj fjalën për procedurë, por meqenëse kjo Kuvendit të Republikës së Shqipërisë është miratuar çështje, të cilën unë doja ta diskutoja pas diskutimit me vendim të Kuvendit nr. 166, datë 16.12.2004. në parim, u prek nga shumë deputetë dhe na u Pra, Kuvendi është prioritar ndaj çdo lloj konference, kujtua edhe vendimi i Konferencës së Kryetarëve ndaj çdo lloj mbledhje tjetër, ky trup është trupi bazë nga zoti Topi, erdhi momenti që dua ta them atë që vendos për gjithçka. Dhe e drejta e këtij trupi mendim që kam për procedurë. është e përcaktuar shumë qartë në Rregullore, në Është e vërtetë që relatori dhe kryetari i nenet 82, 83, 84 dhe 85. komisionit, zoti Spaho, me korrektesën më të madhe Gjithmonë kur bëhet fjalë për ligjin e Buxhetit të në relacionin e tij ka shkruar këto fjalë: “Pas Shtetit dhe për ligjet që kanë të bëjnë me Buxhetin shqyrtimit në parim, komisioni vazhdoi me shqyrtimin e Shtetit, qoftë në ditën kur diskutohet për Buxhetin e projektligjit nen për nen. Deputetët e opozitës e Shtetit, kur miratohet, qoftë dhe kur ka ndryshime kundërshtuan procedurën e shqyrtimit të këtij gjatë vitit kalendarik që zhvillon punimet Kuvendi, projektligji, si dhe të projektligjit “Për taksën vendore neni 82 thotë kështu: “Kuvendi në seancë plenare, për biznesin e vogël”, duke u shprehur se ajo është pas paraqitjes së raportit të vlerësimit në parim të në kundërshtim me Rregulloren e Kuvendit, sipas Komisionit për Ekonominë dhe Financat, diskuton së cilës, shqyrtimi i projektligjeve financiare, që dhe vendos për miratimin në parim të projektligjeve lidhen me Buxhetin e Shtetit, bëhet në dy faza. Faza financiare që kanë lidhje të drejtpërdrejtë me buxhetin e parë është shqyrtimi e miratimi në parim i dhe më vonë, të Projektbuxhetit të Shtetit, sipas projektligjit në komision e më pas në seancë përcaktimeve të bëra në nenet 73 dhe 74 të kësaj plenare. Dhe, faza e dytë, është shqyrtimi e miratimi Rregulloreje”. nen për nen i tij nga këto organe. Neni 83 thotë: “Shqyrtimi nen për nen në Pretendimi i mësipërm i opozitës u kundërshtua Komisionin për Ekonominë dhe Financën. nga deputetët e maxhorancës me argumentin që 1. Me miratimin në parim të Projektbuxhetit të Konferenca e Kryetarëve ka vendosur shqyrtimin e Shtetit dhe të projektligjeve financiare, Komisioni për projektligjeve të sipërcituara vetëm në një seancë Ekonominë dhe Financat fillon diskutimin e tyre nen plenare të Kuvendit. Atëherë, unë pyes: Pse ka për nen, duke mbajtur parasysh edhe problematikën gabuar Konferenca e Kryetarëve?(U drejtohet e trajtuar nga komisionet e përhershme ose nga deputetëve të opozitës) Po, po e vazhdoj, posi; duke Kuvendi në seancë plenare”. mos qenë dakord me argumentin e maxhornacës, Pra, sot Kuvendi ka të drejtë të bëjë vetëm opozita u largua nga mbledhja. Më pas komisioni miratimin në parim. Pas kësaj komisioni e rimerr shqyrtoi dhe e miratoi projektligjin nen për nen e në këtë çështje dhe e shqyrton nen për nen dhe ia tërësi për këtë ndryshim. paraqet përsëri Kuvendit. Për ta vulosur të gjithë Pra, opozita është bazuar mbi faktin që këtë është neni 85, i cili thotë: “Rregullat e Konferenca e Kryetarëve ka marrë një vendim dhe përcaktuara në këtë kre(në këtë kapitull të nuk është bazuar mbi faktin se çfarë përmbledh Rregullores) zbatohen edhe në rastin e ndryshimeve Rregullorja. Unë mund t’ju them, zotërinj deputetë, gjatë vitit të ligjit të Buxhetit të Shtetit ose të ligjeve
253 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
financiare që kanë lidhje të drejtpërdrejtë me të”. drejtohet zotit Dokle.) E keni fjalën për replikë? Unë këtë vërejtje, siç ju thashë, doja ta bëja Namik Dokle – Falemnderit! Zoti Xhaferaj që pas mbarimit të diskutimeve në parim, por meqë u përmendi emrin tim ka munguar ca kohë në parashtrua, desha t’ia bëj këtë sqarim Kuvendit që Parlament dhe nuk e di se nga ka bredhur. Tani ka ne sot kemi për detyrë të bëjmë vetëm miratimin në filluar t’i mësojë gjërat, por ama, por ama, ai nuk e parim dhe pastaj Komisioni i Financave e rimerr për di që ju, zoti Beja bashkë me zotin Bufi keni qenë ta shqyrtuar nen për nen dhe ia paraqet Kuvendit dy deputetë të mirëbesuar nga Parlamenti për të bërë miratimin nen për nen. Kjo është paraardhës, që keni bërë një rregullore shumë të procedura. mirë. U kërkoj edhe deputetëve të vjetër, edhe të Falemnderit! rinjve, ta zbatojnë; të rinjve, para se ta zbatojnë, ta Fatos Beja – Falemnderit, zoti Dokle! Mua më lexojnë. pëlqen shumë që t’i mbrojmë të gjitha nenet e Fatos Beja – Unë ju falënderoj; këtë kërkoj edhe Rregullores dhe këtë po kërkoj. Jua shpjegova edhe unë nga të gjithë deputetët, të zbatojmë ligjin, të një herë në fillim; jemi në përputhje me Rregulloren zbatojmë Rregulloren. në diskutimin në parim. E para. Për procedurë e ka fjalën zoti Koçi. E dyta, në qoftë se vepruar gabim Konferenca e Petro Koçi – Po, falemnderit, zoti drejtues i Kryetarëve që e ka futur projektligjin në kalendarin seancës! e ditës, të cilin unë jam i detyruar ta zbatoj, është Unë, mbasi ju dëgjova, dua t’ju rikujtoj që ju në një çështje që diskutohet në një moment, jua them atë funksion jeni kryegardiani i respektimit të se kur, në përputhje me Rregulloren. procedurave dhe të përmbajtjes së Rregullores. Ju E treta, kam një raport zyrtar, zotërinj, nga nuk mund të bëni biznes të madh politik, duke luajtur komisioni përgjegjës, të cilin ju nuk po prisni ta me biznesin e vogël. dëgjoni. Falemnderit! Pasi të votojmë diskutimin në parim, ai Fatos Beja – Zoti Spaho, për procedurë. shqetësim që ka qenë në komision nga ju, Edmond Spaho – Komisioni diskutoi gjerësisht diskutohet në atë moment, nëse seanca do të jetë rreth kësaj pike dhe dha disa argumente në favor të apo s’do të jetë dakord me komisionin dhe me kalimit të projektligjit me një seancë. konferencën. Së pari ishte argumenti që Konferenca e Së fundi, duhet ta kuptoni që kjo çështje do të Kryetarëve ka vendosur në programin e punës dhe zgjidhet me një votim dhe nuk mund të shmanget në kalendar ta kalojë me një seancë. Dhe i them vëmendja e opinionit publik për shkurtimin e taksave zotit Dokle që, para se t’u sugjerojë deputetëve të me procedura dhe lojëra procedurash. Votoni dhe rinj që të lexojnë Rregulloren, le t’ia kujtojë atë atje vendosim. Është çështja juaj. kryetarit të Grupit të Partisë Socialiste. Ne zbatuam Atëherë, në qoftë se ka deputet tjetër që do të pikë për pikë çfarë kishte vendosur Konferenca e flasë për procedurë. Zoti Xhaferaj, për procedurë? Kryetarëve dhe këtë ishim të detyruar ta zbatonim. Ferdinand Xhaferaj – Unë do të lutesha, zoti Së dyti, në diskutimet e komisionit u dha drejtues i seancës, se po bëhet një zhurmë shumë argumenti që këtu preket vetëm një pikë e një neni e madhe për dy projektligje shumë të qarta, që u të ligjit. Për rrjedhojë, nuk ka kuptim që ai të thonë biznesmenëve të vegjël: “Keni paguar kaq, diskutohet në parim dhe nen për nen. Pra, të do të paguani gjysmën”. Zoti Dokle dhe shumë të diskutojmë në parim këtë nen dhe pastaj kur të tjerë mundohen të kapen pas teknikave procedurale diskutojmë nen për nen, të diskutojmë po atë nen. për të mbrojtur një qëndrim politik që sapo e shprehu Së treti, unë mora dhe mendimin e juristëve të zoti Majko. Zoti Majko e tha qartë; ne nuk jemi që Kuvendit dhe më argumentuan që këtu kemi të reforma të fillojë me Gabin, që reforma të fillojë me bëjmë me një ndryshim në ligjin “Për buxhetin dhe tezgat. Ata kanë qëndrim tjetër dhe prandaj po bëhet paketën fiskale të vitit 2005”. Prandaj, mund të kjo zhurmë, të lutem të fillojmë diskutimet. miratohet me kushtet e Rregullores së vjetër. Falemnderit! Rregullorja e re mund të aplikohet për buxhetin dhe Fatos Beja – Zoti Xhaferri, për procedurë ju paketën fiskale të vitit 2006. lutem, të mos kalojmë më tej. Së katërti, unë, para se ta hidhja projektligjin Me qenë se s’ka kërkesë tjetër për procedurë, në votim, mora mendimin e këshilltarëve të të dëgjojmë raportin e komisionit përgjegjës. (I Komisionit të Ekonomisë. Ata mbështetën qëndrimin
254 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
se këtu preket vetëm një pikë e një neni, prandaj deputetëve për këtë projektligj. mund të kalohet më një seancë, qoftë në komision, Tatimi i pjesëtuar mbi fitimin paraqitet si tarifë qoftë në seancë plenare të Kuvendit. në përqindje mbi xhiron e vetëdeklaruar nga subjektet Falemnderit! e klasifikuara; biznes i vogël. Nëpërmjet këtij Fatos Beja – Replikë, zoti Dokle. projektligji, Këshilli i Ministrave propozon uljen e Namik Dokle – Zoti Spaho më përmendi emrin tarifës të tatimit të pjesëtuar mbi fitimin nga 3% në dhe argumentoi që duhet përdorur Rregullorja e vjetër. 1,5%. Dikur, kur një plaku i bënë një fletërrufe, se kishte Arsyet e ndërmarrjes së një nisme të tillë kanë marrë dy plaka, ai ktheu përgjigje: “Fletërrufe, moj të bëjnë me gjendjen e vështirë në të cilën ndodhet fletërrufe, të jap dy plaka, më jep një të re”. (Të biznesi për shkak të barrës së madhe fiskale, e cila qeshura në sallë.) konsiderohet nga më të lartat në Europë, nga nevoja Tani ne jemi në këtë Kuvend me Rregulloren e për të rritur punësimin dhe për të reduktuar re dhe s’kemi pse hyjmë te Rregullorja e vjetër. papunësinë. Vlerësimet jozyrtare shprehen për Madje, kur kemi diskutuar në fundin e Parlamentit, papunësi në nivelin mbi 35% të fuqisë së aftë për zoti Beja, ju e dini fare mirë që ne këtu kemi diskutuar punë, për nivelin shumë të lartë të evazionit fiskal lidhur me numrin e grupeve parlamentare. Dhe, vetëm dhe për uljen e ekonomisë informale, e cila është për këtë, kemi marrë një konsensus të të gjithë mbi 40%. Parlamentit dhe kemi thënë që grupet parlamentare Ky projektligj, si dhe ai i tatimit vendor mbi do të vazhdojnë me atë numër që janë deri në biznesin e vogël janë pjesë e një strategjie të gjerë zgjedhjen e Parlamentit të ri. Me Parlamentin e ri të Qeverisë, për të përmirësuar mjedisin e biznesit, këtu nuk mbetet asgjë e vjetër. As ju nuk jeni të për të rritur punësimin dhe për të zvogëluar interesuar që të vazhdojmë me Rregulloren e vjetër, informalitetin e ekonomisë, i cili i shkakton çdo vit as ne, natyrisht. Buxhetit të Shtetit humbje që llogariten mbi 1 milard Për sa i përket konsultimit, jam i detyruar ta dollarë. citoj edhe një herë; vërtet është një ndryshim i vogël, Nga ulja e tatimit mbi të ardhurat do të përfitojnë siç bëhet, por ka të bëjë me Buxhetin e Shtetit dhe rreth 45 mijë biznese të vogla, detyrimet e të cilave ligjet që kanë të bëjnë me buxhetin. Dhe, neni 85, e ndaj Buxhetit të Shtetit do të përgjysmohen duke ka përcaktuar në mënyrë shumë të saktë, pasi ka krijuar hapësira për rritjen dhe për zhvillimin e bërë të gjitha nenet, të cilat tregojnë se si veprohet, mëtejshëm të kësaj kategorie biznesi, si dhe për neni 85 thotë edhe një herë: “Rregullat e përcaktuara nxitjen e punësimit. në këtë kre(në këtë kapitull të Rregullores) zbatohen Përgjysmimi i tarifës së tatimit të pjesëtuar mbi edhe në rastin e ndryshimeve gjatë vitit të ligjit të fitimin dhe i tatimit vendor për biznesin e vogël synon Buxhetit të Shtetit ose të ligjeve financiare që kanë të fusë në skemën e tatimpaguesve të rregullt disa lidhje të drejtpërdrejtë me të”. Është shumë e qartë mijëra biznese të cilat janë pjesë e ekonomisë dhe unë nuk e di pse zgjatet kjo punë. informale. Fatos Beja – Unë ju falënderoj, zoti Dokle, jam Duke iu referuar të dhënave të Ministrisë së në një mendim me ju që ky Parlament funksionon Financave, efekti në Buxhetin e Shtetit nga reduktimi me këtë Rregullore. Tani të kalojmë, në përputhje i tatimit të pjesëtuar mbi fitimin është rreth 540 me këtë Rregullore, të dëgjojmë raportin e milionë lekë. Të ardhurat buxhetore teorikisht komisionit përgjegjës dhe të relatorit që është zvogëlohen me 0,27%, ndërsa ato tatimore me 0,3%. njëkohësisht kryetar i komisionit, zotit Spaho. Zoti Qeveria mendon se reduktimi i tarifës së tatimit Spaho, e keni fjalën. të pjesëtuar mbi fitimin nuk do të ulë të ardhurat e Edmond Spaho – Para disa ditësh, komisioni buxhetit vendor, sepse me masat e ndërmarra po e shqyrtoi projektligjin “Për një ndryshim në ligjin kufizohet kontrabanda dhe evazioni fiskal. Deficiti nr.8438, datë 28.12.1998 “Për tatimin mbi të në të ardhura nga reduktimi i tarifës është lehtësisht ardhurat”, të ndryshuar, nismë e Këshillit të i përballueshëm me të ardhurat shtesë që po Ministrave. sigurohen nga këto masa. Në mbledhjen e komisionit ishte i ftuar Ndikim modest në rritjen e të ardhurave të Zëvendësministri i Financave, zëvendësdrejtori i Buxhetit të Shtetit do të kenë tatimi mbi të ardhurat Drejtorisë së Tatimeve dhe specialistë të Ministrisë personale dhe kontributet e sigurimeve shoqërore. së Financave, të cilët iu përgjigjën pyetjeve të Po kështu pritet rritja e numrit të bizneseve të vogla
255 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
për periudhën në vazhdim. Përvoja e viteve të fundit ndryshohen dhe masën e ndryshimit të tyre, me tregon se çdo vit shtohen mesatarisht rreth 2500 qëllim që të qartësohet edhe mënyra e biznese të reja. Deri në fund të korrikut janë kompensimit të uljes së të ardhurave të pushtetit regjistruar rreth 1500 biznese të reja. vendor si efekt i zbatimit të tyre. Nëse do të ketë ulje të të ardhurave nga tatimi i Përfaqësuesit e Qeverisë, të cilët u mbështetën pjesëtuar mbi fitimin, konvertimi i diferencës për nga deputetët e maxhorancës, argumentuan se nuk pushtetin vendor do të parashikohet në Buxhetin e është e nevojshme të ndryshohet projektligji “Për Shtetit të vitit 2006. Përvoja e viteve të fundit tregon Buxhetin e Shtetit të vitit 2005”, pasi të ardhurat e që pushteti vendor nuk i ka shpenzuar brenda vitit buxhetit nga zërat “tatimi mbi biznesin e vogël” dhe të gjitha të ardhurat e mbledhura duke transferuar “tatimi mbi të ardhurat” nuk do të ndryshojnë. Në një pjesë të tyre në vitin pasardhës. Në vitin 2001 rast se do të rezultojnë diferenca në të ardhurat e pushteti vendor ka transferuar në vitin pasardhës pushtetit vendor, ato do të kompensohen nga 1,6 miliardë lekë, në vitin 2002, rreth 2 miliardë lekë Qeveria nëpërmjet rritjes së të ardhurave tatimore dhe në vitet 2003-2004 mbi 300 milionë lekë për dhe jo tatimore në sektorët e tjerë. secilin vit. Bashkia e Tiranës, që është edhe bashkia Deputetët e opozitës ishin të mendimit që të më e madhe e vendit, në vitin 2003 transferoi 540 dyja këto projektligje kanë efekt prapaveprues, pasi milionë lekë, ndërsa në vitin 2004 transferoi 1,16 efekti i tyre u përket tremujorit të tretë dhe të katërt miliardë lekë. të vitit 2005, gjë që bie ndesh me Kushtetutën e Gjatë diskutimit në parim të këtij projektligji, si Republikës së Shqipërisë. dhe të projektligjit “Për taksën vendore për biznesin Përfaqësuesit e Qeverisë, të cilët u mbështetën e vogël”, deputetët e opozitës u shprehën kundër nga deputetët e maxhorancës, kundërshtuan tyre. Ata kërkuan që komisioni të zhvillojë një takim pretendimet e opozitës për efektin prapaveprues të me përfaqësuesit e shoqatës së bashkive për të këtyre projektligjeve me argumentin që këto dy taksa thithur mendimin e tyre për efektet e projektligjeve janë taksa direkte vjetore dhe llogaritjet të mësipërme në uljen e të ardhurave të pushtetit përfundimtare bëhen gjatë tremujorit të parë të vitit vendor. Përveç shoqatës së bashkive, ata kërkuan pasardhës, në përputhje me nenin 32/6, pika 1, c të që komisioni të organizojë takim edhe me këshillin ligjit nr.8438, datë 28.12.1998 “Për tatimin mbi të konsultativ të biznesit. ardhurat”, i ndryshuar. Lidhur me këto pretendime të deputetëve të Pas shqyrtimit në parim, komisioni vazhdoi me opozitës, përfaqësuesit e Qeverisë informuan shqyrtimin e projektligjit nen për nen. komisionin se për shkak të kohës së shkurtër që Deputetët e opozitës kundërshtuan procedurën kishin në dispozicion kanë organizuar konsulta e shqyrtimit të këtij projektligji, si dhe të projektligjit vetëm me përfaqësuesit e Bashkisë së Tiranës, të “Për taksën vendore për biznesin e vogël”, duke u cilët janë shprehur pozitivisht. shprehur se ajo është në kundërshtim me Sidoqoftë, asnjë anëtar i komisionit nuk kishte Rregulloren e Kuvendit, sipas së cilës shqyrtimi i paraqitur në avancë një kërkesë të tillë. Mbledhja e projektligjeve financiare që lidhen me Buxhetin e komisionit ishte e hapur dhe e njoftuar në media një Shtetit bëhet në dy faza: ditë më parë. Takimi me këshillin konsultativ të Faza e parë shqyrtimi e miratimi në parim i biznesit nuk u gjykua i nevojshëm, pasi ky këshill projektligjit në komision e më pas në seancë në mënyrë të vazhdueshme ka kërkuar zyrtarisht plenare. uljen e të dyja taksave të mësipërme. Faza e dytë shqyrtimi e miratimi nen për nen i Deputetët e opozitës ishin të mendimit që të tij nga këto organe. dyja këto projektligje nuk duhet të shqyrtohen të Pretendimi i mësipërm u kundërshtua nga shkëputura, por të përfshihen në paketën fiskale deputetët e mazhorancës me argumentin që që shoqëron projektligjin “Për Buxhetin e Shtetit Konferenca e Kryetarëve ka vendosur shqyrtimin e të vitit 2006”, e cila, sipas ligjit organik të Buxhetit projektligjeve të sipërcituara vetëm në një seancë të Shtetit, duhet të vijë për shqyrtim në Kuvend plenare të Kuvendit. Duke mos qenë dakord me brenda datës 20 nëntor. Gjithashtu, ata kërkuan argumentin e mazhorancës opozita u largua nga që këto projektligje të shoqërohen me projektligjin mbledhja. Më pas komisioni shqyrtoi dhe miratoi për ndryshimin e Buxhetit të Shtetit të vitit 2005, projektligjin nen për nen e në tërësi me këtë duke parashikuar zërat e buxhetit që do të ndryshim: “Pas nenit 1 shtohet neni 1/1 me
256 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
përmbajtje si vijon: në nenin 32/6 pika 1 shkronja a shtypi një seancë parlamentare. Për problemin që shtohet një fjali me këtë përmbajtje: “Përjashtimisht diskutojmë jam i bindur që po krijohet një perceptim për vitin 2005 kësti i tretë i tatimit të thjeshtuar mbi i gabuar sikur socialistët janë kundër masave që do fitimit do të paguhet jo më vonë se data 20 dhjetor të marrë Qeveria për uljen e tatimit mbi të ardhurat 2005”. Një ndyrshim i tillë është bërë edhe në dhe mbi masat lehtësuese që do të ketë biznesi i projektligjin “Për tatimin e biznesit të vogël”. vogël. Sesa e vërtet është kjo do ta shikojmë jo më Falemnderit! vonë se një muaj kur do të vijë Projektbuxheti i vitit Fatos Beja – Hapet diskutimi. I regjistruar në 2006 dhe do të shikoni që socialistët do të jenë ata listë është zoti Elmaz Sherifi. që do të mbrojnë interesat e atyre për të cilët Po, në qoftë se e keni për procedurë, mund t’jua pretendohet dhe do të jetë Qeveria ajo që do të jap fjalën menjëherë. deklarojë të kundërtën e asaj që pretendon sot. Frrok Gjini – Zoti Berisha nesër është data 14, Problemi ynë është jopolitik, por është ligjor, të e cila përkon me datën ku 15 studentë nga Kosova nderuar kolegë, dhe unë mendoj që zoti Berisha që vdiqën aksidentalisht në Fushë-Arrëz. Në ka marrë edhe Zëvendëskryeministrin, si ekspertin ceremoninë që do të zhvillohet merrin pjesë pushteti më të mirë në çështjet ligjore, duhet ta kishte dhënë lokal, si dhe të ardhur nga Kosova. Gjithashtu këtë këshill, për faktin se diskutimi ynë bazohet në vendoset dhe një pllakë përkujtimore. Ai aksident disa kritere kushtetuese dhe neni 4 i saj përcakton erdhi si rezultat i vjedhjes së fondeve nga ish-Ministri se e drejta përbën bazën dhe kufijtë e veprimtarisë Poçi, të cilin e ka denoncuar edhe deputeti Braçe. së shtetit dhe vazhdon që Kushtetuta është ligji më Unë kërkoj që të marrë pjesë Ministri i Arsimit dhe i i lartë në Republikën e Shqipërisë. Pikërisht për Kulturës në këtë moment historik dhe shumë të çështjen që diskutojmë është neni 155 për financat dhimshëm për vëllezërit kosovarë. publike që në mënyrë taksative përcakton se taksat, Fatos Beja – Zoti Kryeministër. tatimet, detyrimet financiare kombëtare, vendore, Sali Berisha – Nesër është një ditë në të cilën lehtësimi dhe përjashtimi prej tyre i kategorive të autoritetet shqiptare dhe autoritetet e Kosovës do caktuara bëhet vetëm me ligj dhe nuk ka fuqi të organizojnë një nderim e përkujtim dhe Qeveria prapavepruese. Shqiptare e Qeveria e Kosovës do të jenë të Kryeministri këtu na solli një handikap në përfaqësuara në këtë veprimtari. Nga ana jonë do të kuptimin ligjor, foli duke ngatërruar, mesa duket, jenë Ministri i Kulturës dhe Sekretari i Përgjithshëm çështjet penale me çështjen për të cilën flasim. Në i Kryeministrisë. nenin 29 të Kushtetutës flitet për ligjin penal Fatos Beja – Zoti Majko. favorizues që ka fuqi prapavepruese, jo për këtë Pandeli Majko – Bëtë shumë mirë që ia dhatë kategori për të cilën ne diskutojmë. Prandaj mendoj, fjalën Kryeministrit. Dua të shpreh kënaqësinë për të nderuar kolegë, të bëhemi shumë të drejtpërdrejtë, këto masa që po merr Qeveria edhe për këtë transparentë dhe seriozë. Deputetit nuk i lejohet të bashkëpunim në këtë çështje. Mendoj se është një spekulojë me interpretime dhe gjykime të tij në ngjarje shumë e dhimbshme dhe nuk ka pse të kundërshtim me frymën e Kushtetutës. Mendoj se politizohet. kemi dalë nga faza e propagandës dhe e luftës Meqë ra fjala mendoj se zoti Kryeministër duhet politike. Tashmë Partia Demokratike është në të nxjerrë Ministrin e Jashtëm në publik për të pushtet. Shenjë e seriozitetit të saj do të jetë që reaguar lidhur me lajmet e fundit për krijimin e të ajo do të vlerësojë dhe do të zbatojë dispozitat e ashtuquajturës Ushtria e Çlirimit të Kosovës nga Kushtetutës dhe të ligjeve, që rregullojnë serbët. Mendoj se krahas deklarimeve të natyrave marrëdhënie edhe në fushën për të cilën flasim. Kjo të ndryshme i takon Shqipërisë të dalë të flas edhe është arsyeja që ne insistojmë. Po ecet në mënyrë për këtë çështje. të gabuar edhe në aspektin procedural, nuk zbatohet Falemnderit! Rregullorja, edhe në aspektin thelbësor. Unë mendoj Fatos Beja – Zoti Sherifi të mos dalim tema. se nuk përfitohet asgjë nga ky debat, përkundrazi Elmaz Sherifi – Falemnderit, zoti drejtues i dëmtojmë tërë klimën e nevojshme që duhet të seancës! vendosim në një shoqëri që duhet të edukohet me Unë mendoj të ruajmë etikën parlamentare, të frymën e ligjit. ruajmë edhe seriozitetin sesi diskutohet në Unë këtu po e mbyll ligjëratën time për t’iu lënë Parlament dhe të mos e kthejmë në konferencë hapësirën kolegëve të shfaqin mendimin e tyre, por
257 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
u them t’i lëmë perifrazimet politike dhe të vijmë te të ketë një revolucion të vërtet fiskal. Për këtë ju serioziteti i zbatimit të kërkesave të një shteti ligjor garantoj. Ky është vetëm hapi i parë, mësohuni me dhe mbi të gjitha të respektojmë Kushtetutën e të. Jo, nuk them t’i heqim fare. Republikës së Shqipërisë. Ju i bëni politike gjëra, ju nuk zbrisni në nivelin E them këtë se do të vijë një projektligj tjetër, i e interesave të njerëzve, të halleve, të derteve, të cili ecën në këtë linjë dhe kemi shumë nisma të papunësisë. Ju injoroni tërësisht komponentin e tjera që kanë karakter politik dhe bien në fuqishëm social të kësaj baze. Ju bëni një debat të kundërshtim me frymën e kuadrit ligjor të Republikës dështuar politik. Ju po i jepni të gjitha paradhënie. së Shqipërisë. Ju nuk po lini asgjë për debat. Ju po jepni gjithçka Falemnderit! paradhënie, paragjykim në çdo gjë. Fatos Beja – Falemnderit! Fatos Beja – Zoti Bufi. Po, zoti Kryeministër. Ylli Bufi – Zoti Kryetar i seancës, Sali Berisha – Edhe njëherë dua të theksoj se Zoti Kryeministër, kam bindjen më të thellë se kur bëhet fjalë për efekt Është e vërtet që ne si opozitë po bëjmë mjaft pozitiv, kur ligji vendos një efekt pozitiv dhe në debat si në komisionin parlamentar, ashtu dhe në mënyrë të veçantë kur grupet nuk janë të njëjta, media në lidhje me këto dy projektligje që ju keni njëri grup ose grupe të tëra nuk i kanë paguar taksat paraqitur, por absolutisht ne nuk po e politizojmë. për periudhën, që ligji hyn në fuqi dhe të tjerë i kanë Natyrisht ka një diskutim, diskutim midis politikave paguar për shkaqe të njohura, se u është marrë fiskale, si i keni konceptuar ju, të shprehem si tha paradhënie, absolutisht ligji mund të ketë dhe duhet Ministri i Financave, si është filozofia juaj dhe si të ketë fuqi prapavepruese, sepse ligji nuk mund të është e jona. Është një debat normal që mund ta favorizojë njërin grup dhe të mos favorizojë grupin bëjmë dhe natyrisht ju që qeverisni vendin, që keni tjetër. Interpretimi i saktë i Kushtetutës është ky: mazhorancën, mund të votoni me shumicë të votave nuk mund të ndëshkosh biznesmenët me taksat filozofinë tuaj, por në këtë rast debati bëhet më që mund t’i vësh në rritje duke i dhënë efekt kompleks sepse nëse ju doni të miratoni premtimet prapaveprues, por në rastin konkret ata e meritojnë tuaja elektorale, që unë e theksoj është normale, plotësisht atë klauzolë. Ore zotëri, nuk është puna dhe po t’i realizoni natyrisht është pozitive për ju, këtu te Kushtetuta. Ju e keni bërë këtë një çështje ne kërkojmë që këto premtime elektorale të mos politike. Edhe unë me sinqeritet ju ftova lëreni miratohen duke shkelur ligjet në fuqi. Ky është mënjanë, mos e bëni çështje politike, sepse është pozicioni ynë. Ne nuk mund të lejojmë që për hir të absolutisht jopolitike, mirëfilltas fiskale. Ju më premtimeve tuaja elektorale ne së bashku, në këtë kujtoni mua seancën në të cilën ne mbajtëm 2 ditë Kuvend, të shkelim ligjet, madje që nga Kushtetuta Parlamentin për të kaluar nga 22% të prodhimit të e Republikës dhe një sërë ligjesh të tjera që unë do brendshëm vjelje taksa në 23%. Kjo shënonte një t’i them pak më poshtë. shumë prej 9 miliardë lekësh më shumë në arkën e Për sa i përket çështjes së politikës fiskale, shtetit që ju i refuzonit me një fanatizëm absolut të pavarësisht sesi e konceptoni ju, ne mendojmë që përmirësonit vjedhjen. Tani përsëri jemi në prag të kjo që ju keni ndërmarrë nuk do të ketë impakt në një revolucioni fiskal dhe e kundërshtoni në bllok. nxitjen e rritjes ekonomike, aq më pak në atë që Gjeni pseudoargumente. Njëherë paraqisni një thoni ju në rritjen e punësimit. Megjithatë është argument, një herë një tjetër dhe të gjitha këto vetëm çështje që presim ta shikojmë dhe do të kemi përsëri e vetëm sesi të kundërshtoni një masë e cila në rast të debatojmë. politikat fiskale përbën një akt historik. Ndaj dhe Së dyti, ne nuk mund të jemi dakord që të unë ju ftoj edhe njëherë mos e bëni çështje politike veprohet me këtë radhë pune, që do të thotë të rrisim një çështje që nuk është politike. Mos e bëni çështje të ardhurat, pastaj të themi që të ulim taksat dhe intrapartiake një çështje që nuk është pastaj të themi që ne kemi vullnet të plotë politik brendapartiake. Ngrihuni në lartësinë e interesit të që, duke ulur evazionin fiskal, duke ulur këtë, duke biznesmenëve shqiptarë dhe qytetarëve shqiptarë ulur atë, ne do të arrijmë të rrisim të ardhurat. Është që duan punësim. I pyesni biznesmenët shqiptarë një postulat dhe ky përbën dhe shqetësimin e është një lehtësim apo jo? Për emigrantët shqiptarë institucioneve ndërkombëtare që në radhë të parë që do të vijnë të investojnë do të jenë tre vjet pa ju gjatë qeverisjes suaj të konsolidoni të ardhurat, taksa. Po të duket çudi ty kjo, por do të bëhet. Do të ulni evazionin fiskal dhe pasi t’i keni arritur këto
258 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
rezultate është krejt normale që ju të vazhdoni të Gjithashtu të dyja këto paketa, veçanërisht ajo e ulni të ardhurat. Pra nuk është arsye, të paktën siç taksës së biznesit të vogël prek autonominë e u tha në Komisionin e Ekonomisë dhe nga deputetët, pushtetit vendor. Pse? Sepse këto të ardhura janë që meqenëse u realizua plani i të ardhurave në të planifikuara nga buxhetet e pushtetit vendor dhe dogana, ky përbën një argument që ju keni të drejtë zgjidhja nuk është kjo që ne ju premtojmë që do të bëni këtë veprim që keni bërë. Absolutisht jo. t’ua kompensojë me grante. Kompensimi me Gjithashtu dua të vë në dukje që të dy grante nuk do të thotë që ti respekton parimin e projektligjet janë në kundërshtim të plotë me ligjin e autonomisë, por do të thotë që për herë të dytë ti buxhetit organik. Ligji i buxhetit organik shpreh e shkel autonominë. Pra duke i marr të ardhurat shumë qartë që nëse ndërmerret një veprim ligjor dhe duke i shtuar grantet ti në të dyja rastet nuk për të ulur të ardhurat, duhet menjëherë brenda atij respekton parimin e autonomisë lokale. Prandaj projektligji ose me një projektligj tjetër të balancohen edhe në këtë aspekt është në kundërshtim. Ajo që të ardhurat me shpenzimet. Në qoftë se do të preket është më flagrante që këtu u fol kaq shumë, unë ligji i buxhetit i vitit 2005 në drejtim të uljes së të nuk dua më ta theksoj, sepse është vërtet për të ardhurave, automatikisht duhet të shtohet një zë ardhur keq, këtu shkelet hapur Rregullorja e dhe po të doni shtoheni aty nga të ardhurat nga ulja Kuvendit të Shqipërisë. Në këto kushte unë kam e evazionit fiskal, shtoheni po të doni, po bëjeni me vetëm një propozim që të dyja këto projektligje, ligj, në mënyrë që buxheti i vitit 2005 të jetë i nëse doni t’i miratoni, shumë shpejt për një muaj balancuar. Ky nuk është i ligjit tonë, që mbase mund vjen paketa fiskale, le të kalojnë në kuadrin e të jetë gabim, është i çdo ligji të buxheteve në të paketës fiskale, duke bërë edhe rregullimet gjitha vendet që punojnë me buxhet dhe besoj në përkatëse që të mos kenë efekte prapavepruese tërë botën. etj. Kjo është zgjidhja më e mirë. Ky është meraku Kjo është në kundërshtim të hapur me ligjin e ynë. Nuk është meraku ynë që ne jemi të buxhetit organik. shqetësuar që ju po realizoni premtimet elektorale. Së treti, dua të vë përsëri në dukje çështjen që Fjala këtu e Kryeministrit tregon pikërisht që ne e kemi thënë edhe në mbledhjen e komisionit vazhdon fushata elektorale. Kjo nuk duhet bërë në dhe ju kur i referoheni mbledhjes së komisionit, kundërshtim me ligjin në fuqi. zoti Kryetar i seancës, duhet të keni parasysh Falemnderit! çfarë thotë mazhoranca dhe çfarë thotë opozita. Fatos Beja – Falemnderit, zoti Bufi. Ne e kemi thënë që të dy ligjet kanë efekte Zoti Bufi e di Rregulloren ne këtu jemi duke prapavepruese, që do të thotë, siç është thënë edhe diskutuar projektligjin e parë. në raport, në kundërshtim me Kushtetutën, me Zoti Ministër e ka fjalën. nenin 155, është e shkruar në raport. Tani të bësh Jemin Gjana – Falemnderit, zoti Beja! vërejtje të tillë që kjo paketë, të dy projektligjet Unë më shumë desha t’u adresohesha kolegëve janë në kundërshtim me Kushtetutën dhe të thuash si pjesëtar i këtij Parlamenti, sesa si pjesëtar i po mirë po ta shikojnë të bëjnë diskutim në seancë ekzekutivit. Ne duhet që të biem dakord në një nuk më duket normale. Çfarë kuptimi ka të bëjmë marrëveshje fjale me njëri-tjetrin. Ka nevojë për të diskutim në seancë, kur neni është i shkruar, ligjet qenë pak më shumë transparent në argumentet që fiskale nuk mund të kenë efekte prapavepruese. parashtrojmë për të mbuluar një çështje me një Shpjegimi që bëri zoti Kryeministër këtu sinqerisht çështje tjetër. Historia e këtij debati, dhe një pjesë lë shumë për të dëshiruar. Ai tha këtë gjë që e kolegëve kanë qenë në këtë sallë, ka nisur para meqenëse një pjesë besuan premtimet elektorale shumë vitesh, edhe përpara një viti kur kemi diskutuar të Partisë Demokratike ata nuk paguan dhe ata që për buxhetin e 2005, edhe përpara dy vjetësh kur paguan diskriminohen. Prandaj do t’jua kemi diskutuar për buxhetin e 2004, edhe përpara rimbursojmë. Nuk është ky shpjegimi i nenit tre vjetësh kur kemi diskutuar për buxhetin e 2003. përkatës në Kushtetutë. Fakti që nuk ka efekte Nuk po shtyhem më andej. Tani çështjet e prapavepruese është shumë i qartë sepse nuk mund premtimeve programore sigurisht bëhet objekte të preket ligji i buxhetit, nuk mund të preket në debatesh edhe, sepse janë çështje të politikave. këtë mënyrë. Futja e rimbursimit është një fakt i Në fund të fundit buxheti dhe paketa fiskale janë pamundur të kontestohet në qoftë se do të koncentrimi i gjithë asaj çfarë është çështje rimbursohet. Pra do të thotë ka efekt prapaveprues. programore dhe në këtë sens debati këtu është i
259 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
çmuar, është i vlefshëm dhe normalisht është i procedurë dhe në kushtetueshmëri. Dhe pranueshëm. Veçse ka disa gjëra që janë mazhoranca që përpiqet të justifikojë sikur opozita kontradiktore në ato çfarë opozita sjell sot në nuk është dakord në përmbajtje ose parimisht e ka Parlament. Le të kthehemi pak disa javë mëpërpara. tërësisht gabim dhe është një interpretim i gabuar Pas momentit të formimit të Qeverisë, të gjithë zërat që bën edhe vetë Kryeministri. Pra uljet e taksave në media të opozitës kanë qenë: Berisha dhe dhe të tatimeve që ju doni t’i bëni, sigurisht që është kabineti i tij nuk po mban premtimet. Madje ka pasur përgjegjësia e një Qeverie dhe ne jemi dakord me një përpjekje mediatike, publike të opozitës që uljen, por patjetër që një veprim, sidomos kur qëndrimet e Ministrit të Financave dhe qëndrimet e pretendohet për pozitiv, nuk mund të bëhet në rrugë Berishës janë kontradiktore lidhur me premtimin joligjore, jo të rregullt dhe me shkelje procedurale. elektoral për çështjet e paketës fiskale dhe Për procedurën, do ta theksoj edhe njëherë që nuk premtimet për biznesin e vogël për t’i bërë ato të mund të jetë kurrë argument vendimi i kryetarëve, vlefshme brenda vitit 2005. Tani në qoftë se ju e se ata nuk marrin vendim. Konferenca e Kryetarëve keni kërkuar me të gjithë zërat tuaj këtë llogari ndaj cakton vetëm programin dhe programi parashikon ekzekutivit dhe këtë llogari e keni kërkuar deri në pikërisht shqyrtimin e këtij projektligji, pastaj fakti momentin që në Qeveri kaloi paketa fiskale për që ky projektligj duhet të ketë dy faza i takon biznesin e vogël, me dy kute nuk mund të ecet. komisionit, i takon gjithë stafit të sugjerojë që në Deri në momentin që nuk ishte miratuar në Qeveri fillim që ky duhet të jetë me dy faza dhe rrjedhimisht me një kut tjetër dhe pas kësaj me një kut tjetër. vendosja vetëm e një date absolutisht nuk është Së dyti, jeni duke u përpjekur dhe unë këtu shoh pengesë për të mos zbatuar Rregulloren dhe nuk qëndrime kontradiktore, një pjesë thotë që jemi mund të përdoret për argument. Aq më tepër që kjo dakord, një pjesë thoni nuk jemi dakord sepse ka është data e fundit e këtij kalendari dhe kryetarët efekte kështu ose efekte ashtu. Por debati për kanë rënë dakord që sot shqyrtohet në parim, se biznesin e vogël nuk është i sotëm. Ju do të keni duhet menduar që në parim mund të kalojë mund të parasysh në qoftë se rikthehemi në 2002-shin, në mos kalojë, pra teorikisht mund edhe të bjerë dhe 2003-shin dhe 2004 që këtu në seancë, dhe disa ditën që Kuvendi pranon në parim projektligjin cakton nga kolegët kanë qenë prezentë, propozimet edhe datën e shqyrtimit nen për nen. Pra rrjedhimisht kryesore të opozitës për paketën fiskale kanë qenë kjo shkelje nuk justifikohet as me faktin që ka vetëm propozime që kanë pasur të bëjnë me biznesin e një nen, sepse procedura është procedurë, aq më vogël, me lehtësimin e ngarkesës fiskale për shumë pastaj që nuk ka ndonjë urgjencë, sepse biznesin e vogël. As në 2003-shin, as në 2003-shin, nuk ka urgjencë në miratimin e këtyre projektligjeve as në 2004-ën, as në 2005 nuk i keni pranuar i keni që të justifikojë shkelje të tilla procedurale. hedhur poshtë. Nuk di çfarë do të bëni sot dhe kanë E dyta, është problemi i kushtetueshmërisë. qenë po këto argumente që keni sot. Kështu që Problemi i kushtetueshmërisë nuk është thjesht një opozita e djeshme e ardhur në pushtet nuk e ka problem kushtetues, po në fakt fshihet edhe politikë, këtë një zgjidhje të momentit. E ka një politikë nga ana e mazhorancës. Fshihet politikë, sepse programore institucionale të paraqitur këtu në këtë me një gur duan të vrasin dy zogj. Ulja e taksave Kuvend me amendamente për katër vjet rresht të gjithmonë përshëndetet. Unë çuditesha me papranuar. Sot ka mazhorancën, ka mundësinë që entuziazmin e Kryeministrit që gëzonte si fëmijë ato që dje i ka pasur amendamente, që i ka kur thoshte që gjithë biznesmenët janë të gëzuar. parashtruar në program, sot t’i kthejë në ligje dhe Është e thjeshtë fare po ule taksat gëzojnë. Edhe unë besoj se duhet të jemi të qartë përpara opinionit neve po na rritën rrogat do të gëzojmë, po na ulën publik që në këtë pikë ne kemi qenë me diferenca tatimin mbi pagën do të gëzojmë. Puna është kush programore, me diferenca qëndrimesh institucionale është efekti dhe pikërisht këtu vërtet biznesmenët sot e katër vjet të shkuara, së paku që nga 2002. gëzojnë. Pra ju fitoni “mbështetjen e tyre elektorale”, Fatos Beja – Falemnderit, zoti Ministër! por godisni nga ana tjetër pushtetin lokal dhe Zoti Gjinushi e ka fjalën. rastësisht bashkitë që goditen janë të gjitha bashki Skënder Gjinushi – Zoti drejtues i seancës, të majta, shumica dërrmuese, është Tirana, është Sigurisht problemet që kanë të bëjnë me tatim- Durrësi, është Vlora, është Fieri e me radhë. E nga taksat janë objekt debati, por këtu ne theksojmë 900 milionë absolutisht mbi 80% u takojnë këtyre vazhdimisht që problemi është më shumë në bashkive. Pra ulen investimet në këto bashki për të
260 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
rritur pakënaqësinë për zgjedhjen lokale, gjithashtu seancës! ulen tatimet e taksa për biznesin e vogël për të fituar Mua në radhë të parë më vjen keq që e gjithë mbështetjen e tyre. Qeveria na la. Pra, politikat që ulin taksat dhe sjellin pasojë Fatos Beja – Disa ministra janë në sallë, ju e pozitive vetëm për ata që u ulet dhe në anën tjetër shikoni. sjellin pasoja negative nuk janë politika afatgjata, Erion Braçe - Nuk e kam fjalën për Ministrin e nuk janë politika revolucionare. Unë nuk e dija që Policisë, e kanë vendin atje, le të rrinë atje, a kam PD-ja qenka revolucionare, kujtoja se është parti e fjalën për Ministrin e Financave që nuk është këtu, djathtë. Megjithatë Berisha nuk heq dorë nga kur po kalon një ligj financiar të vetin. E kam fjalën revolucionet. Pra, ne na takon pikërisht të themi për Kryeministrin, që na e bëri këtë ligj kaq historik këtë anë negative të kësaj. Pra, jemi dakord në sa nuk kishte se ku të shkonte më, madje nisjen e parim me uljen, jemi dakord që kjo të bëhet në një revolucioni. Të paktën është minimale që përputhje me ligjin, të bëhet në përputhje me zëvendëskryeministri, që e zëvendëson të ulet atje Kushtetutën dhe nuk mund të japësh në asnjë dhe të mbajë shënim se çfarë thonë deputetët. E mënyrë efekt prapaveprues dhe më vjen keq që një para. Kryeministër thotë bindja ime e brendshme. Nuk E dyta, Ministri i Financave që nuk e kemi parë pyet njeri për bindjen e askujt prej nesh. Bindjet as në komisionet e Parlamentit të vijë dhe të rrijë shprehen në Kushtetutë dhe kur është shqip në këtu se kjo histori nuk ka llogjikë. Nuk po kërkoj Kushtetutë absolutisht nuk mund të prevalojë bindja ose nuk po bëj atë që bënit ju, që bllokonit atë e kujdoqoftë, aq më tepër e një njeriu që ka treguar podiumin atje që të vinin ministrat këtu. Po të paktën gjithmonë që e tejkalon Kushtetutën dhe nuk e kaq normë elementare, pasi vollën vrer kundër nesh respekton atë. 1 orë të tërë, të vijnë dhe të dëgjojnë. Do ta Për sa u takon efekteve të tjera, sigurisht ne na parapëlqeja zotin Berisha, sepse do të doja ta takon të themi që efektet e tjera nuk janë ato që falënderoja, që normalisht ka mbajtur një premtin premtohen. Ka vetëm një efekt biznesi i vogël do të elektoral, natyrisht që ne nuk kemi si të mos e paguajë më pak. Ky është efekti. Ka ndonjë drekë përshëndesim kur zoti Berisha mban një premtim më shumë në muaj, por absolutisht nuk ka efekt elektoral, por efektin e ka pasur vetëm për gjashtë tjetër. Efekti i punësimit nuk justifikohet kurrë, sepse muaj, zotëri. Meqë na e evokoi atë kohë zoti Gjana, vetëm me pagë minimale po të paguash një njeri më vjen mirë të kujtoj se që nga 1 janari është është 140 mijë lekë të vjetra, ndërsa biznesi i vogël vendosur që me paketën fiskale të vitit 2005, që kursen vetëm 30 mijë lekë të vjetra në muaj. Pra, këto dy tatime do të vinin në këto parametra. Ishte nuk mund të diskutohet kjo. Sigurisht mund të ketë automatike, pavarësisht se çfarë donte të bënte një ulje të evazionit, por nuk është kompensues. Parlamenti, siç është edhe tatim-fitimi që ishte 25 Absolutisht edhe me këtë gjysmim do të ishte një e bëmë 23 dhe në 1 janar është 20% automatikisht. endërr të mendosh që nesër do të ketë 90 mijë Prandaj, insistoni që t’i jepni efekt prapaveprues kontribues. Pra, nga 45 mijë ky numër do të shkojë kësaj mase që po merrni sot, sepse më 1 janar ajo 90 mijë për të kompensuar të ardhurat nga kjo lloj bëhet fakti i kryer, kaq, gjashtë muaj i keni falur takse ose ky lloj tatimi. Pra, detyra jonë është këtyre njerëzve. pikërisht të denoncojmë këto gjëra që ju bëni vetëm Natyrisht, që zoti Berisha e afishoi këtu si një akt politik. Ne e mbështesim uljen, sepse fundja revolucion të madh. Unë nuk se si të mos e falënderoj është përgjegjësi e kësaj qeverie. Do t’i shohim kush përsëri, por më vjen keq që meqë jemi në tetor është do të jenë efektet më vonë, por prapaveprimin dhe stina e revolucioneve komuniste, Lenini na la, veçanërisht goditjen e pushtetit lokal ne nuk e domethënë iku dhe nuk është në Parlament. Të mbështesim, sepse nuk e lejon as Kushtetuta e paktën Lenini, që interesohet edhe për gabin, edhe vendit. për tregtarët e vegjël, ata që nuk kanë bukë të hanë, Ne si grup socialdemokrat jemi dakord etj me radhë, le të rrijë këtu. Lenini nuk e linte në absolutisht, po bëjeni me rregull dhe të fillojë nga 1 mes revolucionin për çdo lloj arsye, vetëm në qoftë janari atëherë kur fillon edhe buxheti i ri. se po pret FMN-në, sepse nuk jemi ne Fatos Beja – Falemnderit! kundërshtuesit e vetëm të këtyre dy projektligjeve, Fjalën e ka zoti Braçe. ose njerëzit që po kritikojmë këto dy projektligje, Erion Braçe – Falemnderit, zoti Kryetar i është Fondi Monetar Ndërkombëtari i pari, jo ne,
261 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
prandaj zoti Bode nuk ka kurojë të rrijë aty. po ia numëroj tani. 7 mijë euro në vit, ndërkohë që Natyrisht, që në këtë sallë thatë shumë këtu vijnë dhe na thonë që Buxheti i Shtetit nuk gënjeshtra, me modesti po e them këtë, zoti Berisha preket, preket vetëm për 10 milionë dollarë, 7 mijë na gënjeu disa herë këtu në këtë sallë. euro në vit për 45 mijë biznese, bëjnë 315 milionë Na gënjeu së pari, që ne nuk kemi pasur euro. Mos gjënjeni deri në këtë farë feje, kur vini asnjëherë mëshirë për këto shtresat në nevojë, ku dhe na thoni që efekti financiar i këtij ligji në Buxhet unë po ju them edhe një herë tjetër që e kemi votuar është vetëm 10 milionë dollarë dhe na jepni shifra, që me 1 janar të vijë në këto parametra tatimi dhe që tregojnë që efekti financiar është 315 milionë për gjithë vitin 2006, të ishte ky tatim, njësoj edhe euro. Kjo është e pavërtetë, sepse nuk përfitojnë ju atë po bëni. Për vitin 2006 nuk keni lajmëruar aq, përfitojnë vetëm këto 700 lekë të vjetra që iu asnjë lloj ulje takse të këtij tatimi, fare të të dujave. thashë më përpara, jo 7 mijë euro, por 700 lekë të Zoti Berisha na gënjeu, kur tha që kjo do të ketë vjetra. impakt të paparë, në ekonominë shqiptare, familjet E fundit, që dua t’ju them, zoti Çela unë e kuptoj e këtyre biznesmenëve të vegjël e të tjera me radhë. shumë mirë zotin Berisha kur flet, e kuptoj dhe nuk Ja ku janë ekspertët, keni ekspertë edhe nga ai kam nëvojë që të ma përkthejë kush, lidhet me atë krahu andej, merreni dhe bëni hasapet! Sa i ulet një ku e nisa, që natyrisht ne ju përshëndesim për biznesi të vogël në ditë ky tatim. E dini sa? mbajtjen e premtimeve tuaja elektorale. Ne mezi Urdhëroni, 500 lekë të vjetra zoti Beja dhe 200 të presim që ju të ulni TVSH-në, ne mezi presim që ju tjera 700 lekë, kaq ulet ky tatim për një biznes të ta bëni TVSH-në e energjisë elektrike 6%. Ne mezi vogël në ditë. Ja kaq dhe po ju them për ata që presim që ju të ulni të gjitha tatimet e tjera, (madje shesin te tregu çam, sepse për ata të tjerët, që edhe atyre emigrantëve). Pra, mezi pres që ju të shesin nëpër ballkonë ulet vetëm 200 lekë zoti Beja, mbani të gjitha premtimet elektorale gërmë për urdhëro edhe 200 lekë të tjera. Ky është efekti i gërmë dhe ne do të jemi këtu, prandaj ju kemi thënë këtyre dy projektligjeve në ditë për një biznes, ky që do të jemi konstruktiv që t’ju mbështesim për është revolucioni i madh fiskal i tetorit që Lenini na mbajtjen e të gjitha premtimeve elektorale, por vetëm afishoi këtu pak më përpara, ky është efekti. një këshillë. Tani në qoftë se ju do të hapni 15 mijë vende Pyesni Fondin Monetar Ndërkombëtar më parë, pune me 700 lekë dhe me 200 lekë të vjetra në ditë, para se të vini te ne konsultohuni më parë me Fondin kam përshtypjen që nuk vjen njeri të punësohet, Monetar Ndërkombëtar, që të mos ndodhi ajo që harrojeni këtë. Nuk mund të vijë të punojë njeri me ndodhi pikërisht për këtë arsye. Ne e pyesim 700 lekë të vjetra në ditë. zotërinë, që po dërdëllit në krye të komisionit, keni Fatos Beja – Zoti Braçe, mos u fusnin dialog. marrë miratim zyrtar të FMN-së për këto taksa dhe Erion Braçe - E dyta, zoti Berisha në gënjeu zotëria bën të paditurin në komision ndërkohë që shumë, kur foli këtu për shkallën e evazionit fiskal. zonja e FMN-së del në televizor, po atë ditë dhe Doli dhe na tha që në biznesin e vogël, mungojnë thotë që as na kënë pyetur dhe na shqetëson edhe nja 15 mijë biznese të tjera. Bëra një hasap mungesa e punës së bashkëpunimit me këtë Qeveri. zotëri, 3 milionë shqiptarë pjesëtuar për 45 mijë Natyrisht, që ne po presim edhe fundin e biznese të vogla, i bie 66 banorë për një biznes dhe premtimeve tuaja, bërjen e 1.2 milionë shqiptarëve po t’i shtojmë edhe 15 mijë të tjera, që tha ai dhe tatimpagues, ky po është revolucion. Ditën kur ju ministri i tij, që do të shtohen për shkak të luftës do t’i mblidhni 1.2 milionë shqiptarë bashkë, t’i bëni kundër evazionit fiskal, shkon një biznes i vogël për tatimpagues brenda vitit 2007, ashtu siç ka premtuar 50 shqiptarë. Në këtë kampion prej 50 shqiptarësh, Ministri Bode, Kryeministri Berisha dhe zotëria zoti Beja, ka 15 që janë pensionistë, 15 që nuk i tjetër, që është zëvendësministri i Financave, ne do lejon Kushtetuta të punojnë, sepse janë nën moshën të jemi shumë-shumë të lumtur. që përcakton ligji për të punuar. Ju po i ulni këto tatime sot, për t’i bërë 1.2 Atëherë, më falni ju lutem, një biznes për 20 milionë shqiptarë tatimpagues dhe tatimpagues të banorë! Më gjeni një komb tjetër që ka këto ritme, të ardhurave personale direkte. mos gënjeni, sepse është shumë e turpshme. Unë jam i lumtur që zoti Ngjela po më korrigjon Gënjeshtra tjetër që bëri zoti Berisha, bashkë mua kësaj radhe, pasi ka korrigjuar zotin Berisha me zotin Bode në lidhje më faktin që bizneset e gjatë gjithë kësaj jave, por problemi është që zoti vogla do të përfitojnë 7 mijë euro dhe po vij te zotëria, Ngjela kur është regjistruar në tatime është quajtur
262 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
tatimpagues jo taksapagues. Kur paguan taksën e Ekonomisë t’i përgjigjet me seriozitet. Nuk është pastrimit, natyrisht që është taksapagues. mirë që lejohen të përdoren fjalë rrugaçlliqe për një Pra, po e mbyll duke ju thënë që i keni bërë fjalim të deputetit Braçe. gjërat shumë-shumë mirë, por jo brenda Kushtetutës, Falemnderit! natyrisht që ne do të vazhdojmë t’ju mbështesim, Fatos Beja – Për procedurë, zoti Dokle. por mos i tregoni këto gjëra si fillime të revolucioneve Namik Dokle – Falemnderit, zoti Beja! historike në Shqipëri. Këta që përfitojnë nga kjo Zoti Biberaj, kam respekt për çdo deputet që taksë, sjellin në Buxhetin e Shtetit 3.9 miliardë, kur merr fjalën, por në rastin konkret propozimi i juaj janë të tjerë ata që sjellin 125 lekë të ardhura në është kundër Rregullores, sepse për ligjet nuk arkën e shtetit. Merruni me këta! Ulini taksat këtyre përcaktohet asnjëherë koha e diskutimit dhe asnjërit që sjellin 125 miliardë në Buxhetin e Shtetit, jo prej deputetëve, 140 sa janë këtu, nuk mund t’i thjesht këtyre të vegjëlve. ndalohet e drejta e fjalës. Pavarësisht, flet mirë nuk Falemnderit! flet mirë, është e drejta e tij të flasë. Kjo ndërpreja e Fatos Beja – Falemnderit, zoti Braçe. diskutimeve bëhet vetëm në marrëveshje midis Zoti Spaho, për replikë. kryetarëve të grupeve parlamentare, nëse ka një të Edmond Spaho – Zoti Braçe, rrugaçlliqet që tillë. Përderisa çdo deputet kërkon të flasë nuk mund thua në komision mos i sill në seancë plenare, t’ia ndërpresim fjalën. sepse fyen ata që na ndjekin, fyen edhe kolegët e Fatos Beja – Këtu ka kërkesa për diskutim. tu. Fjalën e ka zoti Nishani. Falemnderit! Bujar Nishani – Ju falënderoj për dhënien e Fatos Beja – Për procedurë, zoti Olldashi. fjalës! Sokol Olldashi – Zoti Kryetar, ka mundësi që Natyrisht, Parlamenti është arenë e luftës brenda mundësive të caktohet një kohë e përafërt politike. Më vjen keq edhe si deputet i ri, që nga për votimin. deputetë me eksperiencë, pavarësisht se çfarë Fatos Beja – Kemi edhe 3 projektligje, siç duket eksperience mund të jetë, dëgjoj që publikut i do të vazhdojmë mbasdite, por këtë do ta vendosni dërgohen mesazhe jo të një arenë të luftës politike, ju, unë besoj që mirë është që hëpërhë të vazhdojmë por të disa niveleve të tjera. dhe pastaj ta shikojmë nga diskutimet, sepse unë Në lidhje me projektligjin në fjalë, unë gjej rastin nuk mund ta përcaktoj se sa deputetë do të që të përshëndes jo vetëm realizimin e një jo diskutojnë. premtimi elektoral, sepse po abuzohet me terma, Për procedurë, zoti Biberaj. por të një vizioni politik të një qeverisje të re dhe Aleksandër Biberaj – Zoti drejtues i seancës! natyrisht, ne që nuk e kalojmë kohën në restorante Ne i kemi dëgjuar zotërinjtë e opozitës në luksoze, por te njerëzit, të cilët bëjnë biznes të vogël, Komisionin e Ekonomisë dhe Financës. Natyrisht, ju transmetojmë një qëndrim dhe një mirëpritje është e drejtë e tyre të shprehin opinionet, por për absolutisht maxhore të të gjithë këtij komuniteti, që hir të së vërtetës nuk po thonë asgjë të re dhe unë është po aq i rëndësishëm dhe po aq esencial edhe mendoj që të kalojmë direkt në votimin e projektligjit, në jetën ekonomike, edhe në jetën shoqërore. pasi qëllimi i tyre është i qartë, ata dëshirojnë vetëm Natyrisht, çdo projektligj ka aspektin e tij, qoftë të shtyhet, i njëjti qëndrim si në komision. Jam i ekonomik, qoftë edhe politik. Unë jam i bindur si sigurtë që do ta bojkotojnë votimin e këtij projektligji. çdo qytetar i këtij vendi, që në aspektin ekonomik Falemnderit! kemi një hapësirë shumë të madhe që i jepet Fatos Beja – Zoti Harasani për procedurë. qarkullimit të parasë, pavarësisht se sa mund të Andis Harasani - Të lutem shumë shoku Fatos jetë vlera e kësaj paraje. për procedurë, të evitohet përdorimi i atyre fjalëve Së dyti, jam i sigurtë që ky ligj do të luftojë në rrugaçlliqe. Në çdo komision jemi ne që kemi pritur esencë dhe në thelb evazionin. Ata që kanë nga një orë e gjysmë në Komisionin e Ekonomisë harruar për vite me radhë të dalin të takojnë që të na vijnë specialistë të gradës së tretë, sepse njerëzit, qofshin këta biznesmenë të vegjël, mund nuk vjen asnjeri. Janë ata persona, të cilët nuk e të shkojnë dhe të pyesin në çdo lagje dhe çdo kuptojnë as vetë se çfarë po propozojnë, që gënjehet rrugicë, se cilët janë biznesmenët që paguajnë nga operacioni i gojës, deri të aprovimi i FMN-së, taksa dhe cilët janë biznesmenët, që s’kanë por ju lutem shumë seriozitetit tonë Komisioni i paguar kurrë taksa. Fatkeqësisht ka një numër
263 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
të konsiderueshëm biznesmenësh që për afekte versionin e parë tuajin të projektligjit, do të thosha personale të ish pushtetarëve, ose të përfshirjes që bërja në këtë moment është non sens, sepse politike, historikisht gjatë këtyre viteve të fundit, i edhe në versionin e parë të Qeverisë tuaj ka qenë janë shmangur pagesës së tatimeve dhe taksave. parashikuar që efektet financiare të fillonin nga 1 Jam i sigurtë, që në rast se do të kemi një zbatim janari i vitit 2006. rigoroz të këtij ligji nga një natyrë, formë dhe Për një moment të caktuar juve ju ka rënë metodë e re mbledhjes së taksave, asnjë problem ndërmend që kishit bërë një premtim elektoral, ju nuk do të shfaqet në realizimin e të ardhurave bëri edhe një lloj presioni shtypi dhe tani ndodheni dhe në gripin që mund të pësojë xhepi i shtetit. në këtë situatë që jeni. Për sa i takon aspektit politik, “më vjen mirë” në Unë përsëri do të isha dakord në këtë moment, interesin e ngushtë politik, që qytetarët shqiptarë në qoftë se ju do të bënit kompensimin konkret dhe sot po shohin që ata që deri dje zbatuan politikat e ndryshimin përkatës në zërin e Buxhetit të Shtetit, monopolit, ata që deri dje zbatuan politikat e që i takon njësive të qeverisjes vendore, pikërisht evazionit fiskal, vazhdojnë të njëjtat qëndrime, për faktin, sepse kjo mënyrë se si veprohet sot, pavarësisht artikulimeve që përdorin në terminologji. cenon në një lloj kuptimi autonominë vendore edhe Po marrim Bashkinë e Tiranës, në rast se do decentralizimin fiskal. të ketë një mbledhje korrekte të ardhurash dhe në Ne bashkë, zoti Beja kemi bashkëpunuar mjaft rast se do të ketë një aftësi menaxhuese në përdorim gjatë këtyre viteve për të mbështetur rritjen e e këtyre të ardhurave, të jemi të sigurtë që do të autonomisë së pushtetit lokal ose dhe thellimin e rriten akoma më tej invesitimet publike. Por, decentralizimit fiskal dhe unë pa iu referuar fatkeqësisht këto investime nuk kanë mundur të Kushtetutës apo ligjit organik për Buxhetin e Shtetit realizohen për shkak të paaftësisë së vënies në punë ose ligjit për Buxhetin e Shtetit të vitit 2005 ose të parave që kanë pasur deri dje. Është ashtu siç qoftë edhe Rregullores së Kuvendit, këto i tha edhe kryetari i Komisionit të Ekonomisë që vetëm përmendën të tjerët, nuk dua të përsëris, unë i për buxhetin e vitit 2005 në Bashkinë e Tiranës janë referohem vetëm 2 instrumentave ligjorë. I referohem transferuar nga buxheti i vitit të kaluar 1 miliardë e ligjit organik për qeverisjen vendore në nenin 15, pika 160 milionë lekë, nga paaftësia për t’i vënë në punë 5, të të cilit thuhet “Çdo njësi e qeverisjes vendore këto para. miraton, zbaton dhe administron çdo vit buxhetin e Prandaj, zoti drejtuesi seancës dhe të nderuar vet pa deficit” për të argumentuar që në këtë rast qytetarë, që do të keni mundësi të na ndiqni, dua të kemi të bëjmë me një shkelje, sepse cenohet konfirmoj edhe një herë që jo thjesht politika pikërisht ky nen dhe me mosarkëtimin e asaj pjese elektorale, por vizioni i ri qeverisës, i kësaj qeverie, të detyrimit të parashikuar për këtë vit, pra çdo do të vazhdojë me këmbëngulje të realizojë ata pushtet vendor do të përballet më një deficit. parime për të cilat kanë nevojë qytetarët, ato parime Pak më parë dëgjova që u përmend që për të cilat ka nevojë jeta ekonomike e qytetarëve, përgjithësisht njësitë e qeverisjes vendore kanë ato parime për të cilat jemi votuar dhe themi të trashëguar nga vitet e mëparshme të ardhura. As konsolidojmë shtetin e së dretjës. kjo nuk është argument, sepse ne nuk mund ta Falemnderit! detyrojmë me një vendim si pushtet qendor që ai ta Fatos Beja – Falemnderit, zoti Nishani! cenojë, ta preki këtë pjesë, po të kemi parasysh që Fjalën e ka zoti Dedja. siç ka njësi që kanë trashëguar të ardhura, ashtu Taulant Dedja – Falemnderit, zoti Beja! ka edhe njësi që nuk kanë trashëguar të ardhura, Edhe unë do t’i bashkohesha përshëndetjes që pa të cilat do të gjenden përballë një deficiti zoti Braçe i bëri iniciativës së Qeverisë të kësaj buxhetor. Por, dispozita që është shkelur më shumë maxhorance për uljen e barrës fiskale për një në këtë rast, që për të cilën sinqerisht unë jam i kategori të tillë siç është biznesi i vogël, madje do shqetësuar, madje do të thosha që është bërë edhe të thosha që personalisht unë jam dakord me çdo një gabim një Konferencën e Kryetarëve, ku nuk lloj lehtësimi të kësaj barre fiskale, veçanërisht ndaj është përcaktuar që për këtë çështje duhet të atyre shtresave që ne i konsiderojmë si shtersa të shprehej edhe Komisioni i Ligjeve, sepse një nga varfëra dhe me biznesin e vogël nuk merret askush fushat e punës të të cilit është edhe qeverisja tjetër, përveç se shtresave të varfëra. Megjithatë, vendore, pra pushteti vendor. Dispozita që është duke ndjekur gjithë këtë diskutim, duke ditur edhe cenuar është neni 4 paragrafi 6, i Kartës Europiane
264 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
të Autonomisë Lokale, e cila nga momenti i ratifikimit sepse unë kam përshtypjen që ju ende nuk e keni në vitin 1999, automatikisht është bërë pjesë e përtypur konceptin e decentralizimit dhe të legjislacionit të brendshëm. Ky paragraf thotë qartë, autonomisë vendore. E them këtë, se edhe dje njësitë e qeverisjes vendore duhet të konsultohen çuditërisht dëgjova që ministri juaj i Arsimit na ishte për aq sa është e mundur në kohën e duhur dhe në çuditur shumë, pse nuk kishte kompetencë që të mënyrën e përshtatshme përgjatë procesit të hiqte ose të vinte një mësues. Më duket e planifikimit dhe vendimmarrjes për të gjitha çështjet habitshme, nuk e di të ketë ndonjë ministër në botë që ju takojnë atyre drejtpërdrejt. në vitin 2005, që të kërkojë të ketë kompetencë për Pra, në rastin konkret e dimë të gjithë që nuk u të hequr ose për të vënë mësues në punë. bë asnjë lloj konsultimi i tillë, qoftë edhe minimalisht Këtu Kryeministri juaj foli për fillimin e një të ftoheshin përfaqësuesit e shoqatave të pushtetit revolucioni fiskal, në rastin më të mirë unë do të vendor ose në komisionin kuvendor që e ka thosha që kjo është një shaka, sepse ai akoma flet diskutuar këtë ndryshim. me stilin kur ishte lider i opozitës dhe në rastin më Duke iu referuar edhe relacionit të Komisionit të të keq kjo është një farsë, e tha edhe kolegu im Ekonomisë dhe Financave, në arsyet e nismës që këtu, që ai huazoi një term nga koha e diktaturës ju përmendi, nevojën për të rritur punësimin, nivelin së proletariatit, që ka marrë fund njëherë e shumë të lartë të evazionit fiskal etj, unë do t’ju përgjithmonë. Unë do të thosha që një evolucion thosha që nuk është e udhës që të bëhet demagogji fiskal jo revolucion fiskal nuk mund të fillojë me këtë elektorale akoma. Ne e dimë shumë mirë që po të që po bëjmë ne sot. I ftoj ata ekspertët e nderuar të pjestojmë ato 10 milionë euro që përmendi zoti Bode maxhorancës të ekonomisë, që t’i thonë këtu, me 20 mijë vendet e punës, i bie kosto 500 Kryeministrit që biznesi i vogël nuk është gjenerues euro për vend pune, ndofta 500 euro mund të kryesor i vendeve të punës, sepse edhe ata e dinë ushqehet një lopë gjatë një viti, por nuk e besoj se mirë që në një vit sa biznese të vogla hapen po aq mbahet një vend punë gjatë një viti. edhe mbyllen për shkak të konkurrencës ose të Kështu për sa i takon evazionit fiskal, nuk kemi falimentimit, pra impakti ekonomik është pothuajse përse ta ngatërrojmë evazionin fiskal, le ta i papërfillshëm. përshëndesim këtë iniciativë, lehtësohet biznesi i Ndërsa, për sa i takon impaktit social ky është vogël, por kjo nuk ka lidhje me avazionin fiskal, të i diskutueshëm, sepse ne akoma nuk kemi edhe dashur kolegë, sepse tatimi i thjeshtuar mbi fitimin kritere, sepse në një territor të caktuar ose në një dhe taksa mbi biznes të vogël, shkojnë deri te 3 hapësirë të caktuar, sa biznese duhet të ketë, gjëra përqindshi i të ardhurave vjetore në Buxhetin e që bota i ka bërë me kohë. Në një hektarë sot mund Shtetit, nga taksat dhe tatimet. Ju ftoj të merreni të gjesh 5 farmaci ose 7 farmaci, 50 dyqane që me 97 përqindëshin dhe me jo me 3 përqindëshin shesin të njëjtat produkte etj. ose mos ta sjellin fare si argument, që po luftojmë Për ta mbyllur këtë diskutim, do të thosha që evazionin fiskal. unë parimisht jam dakord me uljen që i bëhet kësaj Në rastin konkret kemi edhe një cenim të ngarkese fiskale të biznesit të vogël, por ne duhet autonomisë lokale dhe në një aspekt tjetër edhe të jemi korrekt me zbatimin e ligjit, legjislacionit në për vitin e ardhshëm, dhe për këtë ju ftoj të reflektoni fuqi dhe Rregullores dhe ju ftoj të nderuar kolegë të dhe të merrni masat e duhura, sepse edhe ulja e maxhoranës që t’i bëni veprimet, por t’i bëni konform tatimit mbi biznesin vendor, që është një e ardhur legjislacionit në fuqi. krejtësisht lokale, pra ulja e kësaj të ardhure ul edhe Falemnderit! shkallën e autonomisë financiare. Ju ftoj që të gjeni Fatos Beja – Falemnderit, zoti Dedja. makanizma që kjo shkallë autonomie të vijë duke u Fjalën e ka zoti Çela. rritur dhe për këtë ka edhe një nen përkatës, që Blerim Çela – Partia Demokratike gjatë gjithë parashikon se kush janë burimet e pushteti vendor. kohës që ishte në opozitë, ka kërkuar me të drejtë Le të vazhdohet në vitin e ardhshëm dhe të që tatimet dhe taksat mbi biznesin e vogël të uleshin diskutohet në projektbuxhetin për vitin e ardhshëm për shumë arsye. për t’u aplikuar më mira taksat dhe tatimet e ndara, Së pari, se të ardhurat nga biznesi i vogël zënë nga të cilat mund të përfitojnë njësitë e qeverisjes vetëm 2% të të ardhurave të Buxhetit të Shtetit, vendore, në mënyrë të tillë që të mund të rritet shifër kjo e papërfillshme. autonomia. Por kam frikë se këtë gjë nuk do ta bëni, Së dyti, se me këtë biznes merren rreth 50 mijë
265 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
familje, që fitojnë sa për të jetuar. 2 miliardë lekë, duke rritur edhe punësimin e Ulja e këtij tatimi nuk prek Buxhetin e Shtetit ligjshëm. dhe ndihmon popullin që mbahet me vetëpunësimin Opozita thotë se është dakord me këtë ulje, e tij, duke ndikuar në uljen e papunësisë dhe të por ka hallin e madh se do të preken të ardhurat e varfërisë. Një arsye tjetër, është edhe lufta kundër buxhetit vendor ose me pak fjalë nuk është dakord informalitetit dhe korrupsionit. me uljen e tatim-taksave të biznesit të vogël. Nuk Po të shikojmë realizimin e të ardhurave nga ka artificë tjetër, të ndëruar opozitarë, përveç asaj, biznesi i vogël për vitin që shkoi, është realizuar doni apo nuk doni uljen e tatim-taksave të biznesit mbi 100% ose mbi 4 miliardë lekë, në një kohë që të vogël. Duam thoni ju, por ç’t’i bëjmë pushtetit të ardhurat nga biznesi i madh jo vetëm nuk janë lokal që preket. Qeveria edhe kësaj ia ka gjetur realizuar, por ka shumë ndërmarrje të mëdha që zgjidhjen, me anë të kompensimit që do t’i bëjë kanë dalë me humbje prej vitesh. buxhetit vendor, nëse preket nga ulja e taksave të A ka njeri që ta hajë këtë që ndërmarrje me mbi biznesit të vogël. 200 punëtorë të dalin me humbje. Pra, nga këto Përsëri opozita është kundër me artifica të tjera ndërmarrje nuk vilen miliarda, kur nga biznesi i vogël të pafundme, por që nuk përbëjnë argumet. Ç’të kërkohen mijërat. Nuk jam kundër biznesit të madh, keqe ka zotërinj të ndihmosh popullin, aq më tepër sepse pjesa dërrmuese e tij punon me ndershmëri shtresat në nevojë, për të cilët ju socialistët keni dhe Qeveria Demokratike do të stimulojë. e kam një ndjeshmëri të madhe, por me sa duket vetëm fjalën për disa biznese të mëdha që fshehin fitimet më fjalë se, kur vjen puna te veprat kundërshtoni. dhe nuk janë kontrolluar siç duhet, kjo është detyrë Rezultatet e para të Qeverisë Demokratike e Qeverisë së re. Berisha, janë shumë inkurajuese, qoftë në drejtim Te biznesi i vogël ndodh ky fenomen, pjesa më të zbatimit të ligjit, qoftë në rritjen e të ardhurave, e madhe e këtij biznesi nuk është regjistruar në qoftë në uljen e taksave dhe ndihmën e popullit, gjykatë, duke ushtruar veprimtari ilegale, që në qoftë dhe në drejtim të programit të reformave, në gjuhën ekonomike quhet treg informal, i cili sipas fushën e drejtësisë dhe të lirive dhe drejtave të njeriut shifrave zyrtare shkon deri në 40% dhe sipas faktit dhe në luftën kundër krimit në përgjithësi dhe krimit i kalon 50%. Si jeton ky biznes, a nuk e kap dot ekonomik në veçanti. shteti? Shteti nuk është një nocion abstrakt, atë e Para disa javësh, kryetari i Partisë Socialiste bën nëpunësi, polici, qytetari e ndër të tjera edhe zoti Edi Rama, i kërkonte llogari Qeverisë së sapo nëpunësi i tatimeve, i cili mbyll sytë para aktivitetit krijuar Berisha, pse nuk po mban premtimet për informal, domethënë ilegal, duke marrë një ryshfet uljen e tatimit të biznesit të vogël. Tani që ky nga biznesmeni i vogël. Në këtë mënyrë lulëzon premtim u mbajt ju dilni kundër. Të gjithë jemi edhe korrupsioni duke përfunduar paratë në xhepat shqiptarë, hajde të bashkohemi në një veprim sa e tatimorëve dhe shteti nuk merr gjë. Me pak fjalë, human aq edhe progresist. Populli nuk është turmë. mbi 50% e këtij biznesi nuk regjistrohet në gjykatë Ai e kupton se kush ka të drejtë në këtë mes, për dhe nuk paguan taksa në shtet për të majmur disa të mos dalë të humbur politikisht nga kjo betejë, punonjës të pandërgjegjshëm të tatimeve. ejani me ne, ta votojmë të dy palët dhe të jemi Kur tatimet dhe taksat e këtij biznesi ulen, krenarë se kryejmë një vepër në dobi të popullit dhe biznesmenët e vegjël në vend që të mbajnë biznesin biznesit të vogël. ilegal me frikë në zemër se mos ndërrohen nëpunësit Ju falemnderit! e tatimeve dhe i kap nëpunësi i ri, janë gati të Fatos Beja – Falemnderit, zoti Çela. regjistrohen dhe të paguajnë në shtet, meqë Unë nuk kam më në monitor kërkues për këtë paguajnë shumë më pak që të punojnë edhe pa projekligj, kam emra për projektligjin pasardhës. frikë edhe të mos ju prishet fitimi. Kjo është filozofia Në përputhje me pikën 2 të nenit 74, relatori ka jonë. Në këtë mënyrë nëse nga përgjysmimi i tatim të drejtë 5 minuta në qoftë se dëshiron, në qoftë se taksave të biznesit të vogël ulen të ardhurat nuk dëshiron, vazhdojmë me shprehjen e grupeve. buxhetore me 2 miliardë lekë në vit, po kaq, madje Fjalën e ka zoti Spaho. më shumë se kaq do të rritet numri i bizneseve ose Edmond Spaho – Propozimi i Qeverisë për të me terma ekonomike do të rritet baza e ulur barrën fiskale që paguan biznesi i vogël është tatusheshme, e cila në vlerë absolute do të çojë një hap në drejtimin e duhur, pasi jo vetëm që detyrimisht në rritjen e të ardhurave buxhetore mbi operohet me një politikë tipike të një force të djathtë,
266 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
por në radhë të parë, sepse bëhen përpjekje për të punësimit. adresuar me instrumente ekonomikë disa nga Kjo masë është pritur shumë pozitivisht nga problemet më të mprehta, që shqetësojnë vendin komuniteti dhe shoqatat që e përfaqësojnë atë. në këtë fushë. Përgjysmimi i normës së tatimit të thjeshtuar dhe Dy projektligjet që po shqyrtojmë janë pjesë e taksës mbi biznesin e vogël, do të fusë në skemën një strategjie më të gjerë të Qeverisë. Nuk bëhet e tatimpaguesve të rregullt 14-15 mijë biznese të fjalë vetëm për ta, për të përmirësuar ambientin e vogla të cilat janë pjesë e ekonomisë informale në sektorit privat, rritur punësimin dhe zvogëluar një kohë që vlerësime të maxhorancës së djeshme informalitetin e ekonomisë. Ato janë pjesë e një flasin përmbi 30 mijë biznese informale. Pra, janë pakete të tërë fiskale e cila do të prezantohet së shifrat tuaja, nuk janë tonat. shpejti me synim, uljen e evazionit fiskal dhe Praktikisht, nuk do të ketë efekte negative në përmirësimin e administrimit në sistemin tatimor. të ardhurat buxhetore dhe nuk është i nevojshëm të Synimi i përgjithshëm do të jetë krijimi i një ndryshohet ligji i Buxhetit të Shtetit, pasi zërat kuadri të politikave fiskale të cilat garantojnë respektivë mbesin në po ato nivele kur është miratuar stabilitetin makroekonomik, nxisin investimet Buxheti i vitit 2005. private, vendase dhe të huaja, nxisin rritjen Reduktimi i normës së tatimit të thjeshtësuar ekonomike të vendit dhe ngrejnë nivelin e mirëqënies mbi fitimin dhe i taksës së biznesit të vogël nuk së qytetarëve. do të ulë të ardhurat e buxhetit vendor. Këto masa dhe uljet e pritshme të normës së Maxhoranca garanton që të ardhurat e tatimit mbi fitimin, të kontributit për sigurimet planifikuara do të realizohen sipas parashikimit, për shoqërore dhe taksave të tjera të shoqëruara me rrjedhojë të ardhurat e bashkive dhe të komunave reformimet rrënjësore të administrimit të të ardhurave për vitin 2005 nuk do të ulen. Pas vitit 2006 tatimi i publike dhe të administratës përkatëse tatimore e thjeshtuar mbi fitimin dhe taksa e biznesit të vogël, doganore me synim kthimin e tyre në trupa parashikohet të grumbullohen e administrohen nga profesionale të ndershme, do të bëjë të mundur që pushteti vendor, duke i dhënë më shumë pavarësi të përmirësohet ndjeshëm klima e sektorit privat financiare dhe mbledhur më shumë të ardhura në në vendin tonë e cila konsiderohet nga më të buxhetet e bashkive e të komunave, të drejtë që pafavorshmet. maxhoranca e djeshme ia mohoi kur miratoi Një anketim i Bankës Botërore të këtij viti Buxhetin e vitit 2005. përcakton ngarkesën e lartë fiskale si faktori numër Edhe dy fjalë për efektin prapaveprues. Do t’i dy që pengon zhvillimin e sektorit privat në Shqipëri, referohem ligjit për tatimin mbi fitimin. Neni 32/3 pika pas atij të praktikave të pabarabarta i cili zë vendin 2 në të cilin thuhet se tatimi llogaritet mbi shumën e parë. e qarkullimit të realizuar gjithsej gjatë një viti Masat për uljen e barrës fiskale për biznesin e kalendarik ose pjesë e tij dhe neni 32/4 thekson se vogël do të ndikojnë pozitivisht në uljen e tatimpaguesi depoziton një deklaratë me shkrim për korrupsionit. Shqipëria renditet e fundit për aftësitë qarkullimin e tij gjatë vitit kalendarik, jo më vonë se dhe vullnetin për të atakuar korrupsionin midis gjithë data 31 mars e vitit pasardhës. vendeve të Ballkanit , sipas po këtij raporti të Bankës Pra, ligjërisht raporti midis shtetit dhe Botërore për vitin 2004. tatimpaguesit juridikisht ndahet në tremujorin e Ulja e barrës fiskale për biznesin e vogël do të ardhshëm të vitit, prandaj nuk flitet për efekt ndikojë në uljen e evazionit fiskal, ekonomia prapaveprues, por për vitin ushtrimor. informale vlerësohet se varion midis 30-50% të GDP- Falemnderit! së dhe i shkakton çdo vit Buxhetit të Shtetit humbje Fatos Beja – Falemnderit zoti Spaho! të konsiderueshme financiare. Sipas po këtij raporti Kalojmë në shprehjen e mendimit të grupeve. të Bankës Botërore, administrimi fiskal, si dhe Grupi Parlamentar Qendra Demokrate. Zoti Solis? rregullat në dogana përbëjnë pengesat kryesore për Leonard Solis – Dakord. zhvillimin e sektorit privat në Shqipëri dhe lulëzimin Fatos Beja – Vazhdojmë me Grupin e sektorit informal. Nga kjo masë do të përfitojnë 45 Parlamentar të Partisë Agrare Ambientaliste. Zoti mijë biznese të vogla, detyrimet e të cilave ndaj Tola? Buxhetit të Shtetit do të përgjysmohen, duke krijuar Ymer Tola – Dakord. hapësira për rritjen e aktivitetit të tyre dhe të Fatos Beja – Grupi Parlamentar Qendra Liberal
267 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
Demokrate. Zoti Lutaj? problem kushtetues, që e ngriti me shumë të drejtë Piro Lutaj – Dakord. deputeti i LSI-së. Ne mendojmë se ky është një Fatos Beja – Grupi Parlamentar Reformator moment i cili së bashku me respektimin e Regullores Demokristian. Zoti Ndoka? dhe të Kushtetutës do të ngrejë një bazë për të Nard Ndoka – Dakord. filluar së bashku diskutimin e sistemit të taksave, Fatos Beja –Grupi Parlamentar LSI+ PDS. Zoti nuk dëshiroj të them të revolucionit, ose të të Brokaj? ashtuquajturit revolucion. Dëshiroj të them siç Sabit Brokaj – Dakord. mendoni ju se diçka do të bëhet mirë, pas do të na Fatos Beja – Grupi Parlamentar i PSD-së. keni, në qoftë se mendojmë se me të vërtetë bëhet Angjenelina Kola – Ne si grup parlamentar jemi mirë. dakord që të bëhet kjo ulje, por vetëm duke filluar nga Për momentin, kjo që është e shkruar këtu ka data 1 janar 2006, bashkë me paketën fiskale. probleme, shumë probleme, prandaj sot kam ardhur Fatos Beja – Falemnderit! për të shprehur vullnetin e plotë pozitiv të Grupit Grupi Parlamentar i Partisë Republikane. Zoti Parlametar të Partisë Socialiste për të thënë se Madhi? votën në parim e kemi pro. Në qoftë se do të keni Arian Madhi – Dakord. dashamirësinë për të qenë të hapur për negociatat, Fatos Beja – Grupi Parlamentar i Partisë për të bërë ndryshime të nevojshme, përsëri Socialiste. Zoti Majko? partneritetin keni për ta pasur të plotë në Komisionin Pandeli Majko – Zoti Kryetar i seancës, e Ekonomisë, gjithmonë. Kërkoj 20 minuta pushim, sepse dua të Falemnderit! konsultohem me grupin. Fatos Beja – Zoti Topi e ka fjalën e emër të Fatos Beja – Bëhen 20 minuta pushim. Grupit të Partisë Demokratike. Bamir Topi – Falemnderi Zoti Beja! * * * Unë përshëndes mendimin e fundit dhe Fatos Beja - Rihapim seancën. metamorfozën e duhur të përfaqësuesit të Grupit Në vazhdim të shprehen grupet parlamentare. Parlamentar të Partisë Socialiste dhe natyrisht nuk Fjalën e ka Kryetari i Grupit Parlamentar të besoj që të ketë një kontradiksion kur diskuton në Partisë Socialiste, për t’u shprehur për projektligjin parim për të nxjerrë pastaj argumente për të “Për tatimin mbi të ardhurat, i ndryshuar”. kundërtën, por gjithsesi ne qëndrojmë tek e para që Zoti Majko e ka fjalën. ta miratojmë në parim projektligjin dhe pastaj i takon Media të futet në sallë. gjithsecilit , siç e kërkon rregulli parlamentar, që Pandeli Majko – Zoti Kryetar, kur të kalojmë në votimin nen për nen secili të Të nderuar kolegë, shprehet simbas obsionit politik dhe teknik dhe tek Ne si grup parlamentar socialist bëmë një e fundit pastaj i takon shumicës parlamentare që të mbledhje për të verifikuar edhe njëherë problematikën mbajë qëndrim me votimim. që ne diskutuam sot, kam ardhur t’ju them se Falemnderit! vendimi ynë është ashtu siç u shpreha edhe në Fatos Beja – Falemnderit zoti Topi! debatin që pata me Kryeministrin, se ne do të Atëherë përfundoi diskutimi në emër të grupeve. votojmë pro projektligjit në parim. E përsëris edhe Në qoftë se zoti Majko ka ndonjë replikë mund njëherë: Askush, e për më tepër ne socialistët, nuk të shprehet. mund të shprehemi dhe nuk ka sesi të shprehemi Pandeli Majko – Zoti Kryetar i seancës, kundër uljes së taksave në parim. Tani unë nuk e di, se cilën quan metamorfozë Së pari, shqetësimi ynë është respektimi i ky Kryetari i Grupit Parlamentar të PD-së. Ne u Rregullores. Ne kemi disa propozime të cilat na ngritëm dhe thamë në parim se jemi e do të jemi ndihmojnë edhe ne edhe ju. Bëhet fjalë së pari për për uljen e taksave. Metamorfozë unë quaj këtë që pushtetin lokal, buxheti i të cilit goditet fort nga ulja ke qenë në opozitë dikur, ke folur me gjuhë të e këtyre taksave. Pushtetarë lokalë ka edhe PD-ja, ndryshme, ke kërkuar respektimin e FMN-së dhe ka edhe Partia Socialiste. Të ulemi të shikojmë Bankës Botërore dhe sot vjen pa asnjë lloj negociate. pikërisht atë që edhe ju e pranoni, problemin e Ne jemi të shqetësuar për fatet e këtij vendi. kompensimit. Vërtetë keni marrë kujdestarinë e këtij shteti, por Së dyti, kemi problemin e hyrjes në fuqi që është nuk jeni pronar të këtij shteti. Keni marrë kujdestarinë
268 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
dhe prandaj jemi të shqetësuar ne këtu, se mund të Fatos Beja – Për procedurë zoti Ngjela. thonim: “Doni të thyeni qafën? Thyejeni ore!” Spartak Ngjela – Unë kam këtë propozim: Më Prandaj, me këtë shqetësim ne duam që të duket se ne na është dhënë një shans për ulemi së bashku me ekspertizën tonë, me konsensus. Nuk duhet shkelmuar. Se cilat janë ekspertizën tuaj dhe ta marrim hap pas hapi. Ju modalitetet e bëries së këtij konsensusi ajo është duhet ta kuptoni se nuk mund të ecet pse doli doktori një çështje e negociatave të palëve, një nga të cilat te tregu i shumicës dhe dha një premtim. Duhet të është shoqëria që ka sjellë këtë ligj këtu. ulen ekspertët, të thirret FMN-ja dhe Banka Botërore, Ne duhet t’i qëndrojmë parimit të konsensusit të ulemi e të bisedojmë edhe me ta dhe të ecim. sidomos për taksat, aq më mirë që opozita kërkon Shteti shqiptar ka një marrëveshje me këto një konsensus. Ne nuk mund të diskutojmë dot për institucione dhe në qoftë se nesër dikush thotë se kushtet se jemi parlamentar. Grupe të caktuara s’ka marrëveshje me FMN-në dhe Bankën Botërore, mund të negociojnë. Pra, në qoftë se ka vullnet për përgjegjësi keni ju, por mbajmë edhe ne, se do të konsensius, ne na intereson konsensusi. Pikë. na thoni nesër siç na thatë për piramidat: “Po ju Edhe për ato që kemi bërë edhe për ato që pse nuk folët?”. s’kemi bërë ne na intereson konsensusi dhe s’kemi Falemnderit! pse e shkelmojmë. Cilat janë arsyet se pse janë Fatos Beja – Për procedurë zoti Bufi. kthyer te konsensusi, mua nuk më duhen fare. Mua Ylli Bufi – Edhe njëherë unë dua t’i kthehem më duhet konsensusi. Problemi është: A do të kemi atij problemit që diskutuam edhe në fillim të kësaj konsensus? Për parimin kemi rënë dakord që kemi seance. konsensus, ndërsa nen për nen ka vend vetëm për Zoti Majko shprehu mendimin në parim të Grupit vullnet, për të parë teknikisht çështjen. Edhe njëherë të Partisë Socialiste, duke menduar dhe ky ishte e precizoj, që ideja ime është që të shikohet me njëkohësisht edhe mendimi i grupit tonë, që sot ta vëmendje kërkesa për konsensus. ndërpresim diskutimin në parim, pastaj të vazhdojmë Fatos Beja – Zoti Madhi. në Komisionin e Ekonomisë dhe të Financave për Arian Madhi – Në përputhje me nenin 74 të të vazhduar diskutimin nen për nen, natyrisht Rregullores, duke qenë se nuk jemi përpara projektligjin që ka ardhur, jo ndonjë projektligj tjetër, amendimit të projektit, pra nuk kemi amendamente, por të respektojmë këtë procedurë të rëndësishme nuk ka asnjë arsye pse të shfrytëzohet Rregullorja që mos të biem ndesh me Rregulloren e Kuvendit. për t’u rikthyer në komisione. Nëse do të kishte Kjo është shprehja në parim dhe ky është propozimi amendamente të ligjit të propozuar nga opozita, kjo që bën grupi ynë parlamentar. përbën detyrimin që të shqyrtohet në komisione, Fatos Beja – Zoti Topi. por nëse nuk ka amendamente të tilla, mund t’i Bamir Topi - Falemnderit zoti Beja! referohemi Rregullores, neni 74 që pas diskutimit Unë nuk mendoj që kaq shpejt duhet të dhe pas vendosjes në parim mund të caktohet koha, impresionohej zoti Majko nga termin “metamorfozë”. por jo në mënyrë të detyrueshme që t’i rikthehemi Pastaj “dozat e metamorfozës” është problem tjetër. në komisione. Unë e thashë me shumë bonsens që njeriu ka të Fatos Beja – Zotërinj deputetë, drejtë të ndryshojë qëndrimin, qoftë edhe në doza Jemi në momentet e diskutimit në parim. të vogla për të qenë koherent me atë çka ju thatë, Mbarohet votimi në parim, atëherë kalohet nen për kur morët fjalën. Kjo nuk është në interes të grupeve nen. Aty diskutoni, propozoni amendamente të veçanta në Parlamentin Shqiptar, por është në marrëveshje, konsensus. Kjo është fare e qartë. interes të mbarë shoqërisë për zhvillimet ekonomike Procedura është e shprehur shumë qartë në dhe shoqërore të Shqipërisë. Kështu që unë ju Rregullore. Unë besoj që u vlerësua angazhimi i përshëndeta me atë çka thatë ju, por nga pikëpamja Kryetarit të pakicës në Parlament, që do të votojnë e procedurave parlamentare besoj që nuk jemi në parim dhe pastaj absolutisht është e mundur që gabim, që mbasi të mbarojë diskutimi në parim, të të gjendet konsensusi, të votohet dhe ju do të kalojmë në diskutimin nen për nen dhe i takon vendosni se si do të procedojmë, por nuk procedohet pastaj, natyrisht i takon vullnetit politik për çdo nen në këtë moment. të veçantë për të kaluar në votim që është etapa Unë e konsideroj të mbylluar diskutimin në parim finale e miratimit të një ligji. për këtë projektligj. Kalojmë në diskutimin në parim Falemnderit! të projektligjit tjetër.
269 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
Zoti Dokle për procedurë. Komisini i Ekoniomisë nuk është i panjohur me Namik Dokle - Falemnderit zoti Beja! këtë projektligj. Të bëjmë votimin në parim dhe Unë nuk dua të përsëris ato që thashë pak më pastaj secili prej anëtarëve të Komisionit të Ligjeve, përpara, kur dola atje lidhur me Rregulloren dhe me mund të bëjë amendimet qoftë idividualisht, qoftë zbatimin e saj, por zoti Ngjela më nxiti për të sjellë në emër të grupit dhe ne mund të procedojmë nen një argument plus në favor të idesë që thanë zoti për nen për të ecur përpara. Majko dhe zoti Ngjela. Fatos Beja – Zotërinj deputetë, Në kemi bërë një rregullore të re dhe në këtë Unë kam 4-5 kërkesa të reja për procedurë. rregullore të re ka disa redaktime të cilat kanë qenë Zoti Dokle ju e dini mirë që nuk jepet për konsensuale nga të gjitha grupet parlamentare, por procedurë për herë të dytë fjala. Një gjë të kemi ajo çka është totalisht e re e kësaj rregulloreje është parasysh, se jemi në diskutimin në parim dhe mos kapitulli i tretë i pjesës së dytë, të cilin unë e citova. flisni për gjëra që nuk janë tani. Të vazhdojmë aty Kush ka pasur dëshirë ta dëgjojë e ka dëgjuar, kush dhe të ecim më tej. nuk ka pasur dëshirë nuk e ka dëgjuar dhe kjo Për replikë zoti Dokle dhe pastaj të kalojmë në është e drejta e tij. Ju e dini që në shumë vende të ligjin tjetër. botës parlamentet janë me dy dhoma dhe dihet që Pjesën tjetër ta vazhdojmë mbasdite. dhoma e dytë gjithmonë bën disa korrektime të Namik Dokle - Falemnderit zoti Beja dhe dhomës së parë. Ne kemi një kushtetutë. Është falemnderit edhe zoti Olldashi që më jep rastin për bërë një diskutim i gjatë në Shqipëri që duhet të të shprehur edhe njëherë atë çfarë që ka Rregullorja. jetë me dy dhoma apo me një dhomë parlamenti Pra, në Rregullore është e thënë shumë qartë e dhe është vendosur të jetë me një dhomë, gjë që zeza mbi të bardhë, që projektligjin e kësaj natyre ka të mirat e veta, por ka edhe defektet eventuale e shqyrton komisioni dhe komisioni e sjell në dhe për të korrigjuar defektet eventualetë kësaj Parlament, pastaj vazhdon: “Parlamenti e diskuton mënyre të organizimit të legjislativit, ne në Rregullore në parim dhe e miraton në parim, pastaj ky proces kemi pasur parasysh që të ketë një kontroll të dytë kalon edhe njëherë tjetër në komision. Është e në njëfarë kuptimi. shkruar në Rregullore dhe pastaj Komisioni ia sjell Prandaj, për të gjitha ligjet që kanë të bëjnë me Parlametit ku diskutohet dhe miratohet. Buxhetin e Shtetit është vendosur që bëhet njëherë Fatos Beja – Zoti Ministër. diskutimi në parim në Parlament dhe pastaj pasi e Ridvan Bode - Rregullorja e re, në fakt, për merr këtë vulë të Parlamenit, Komisioni i Financave herë të parë po kërkohet të zbatohet sot dhe është hyn edhe diskuton nen për nen dhe pasi e diskuton normale që ajo do të vendoset në funksion. Unë ia risjell Parlamentit dhe kjo është krejt normale. mendoj që këtu ka një keqinterpretim ose keqkuptim Mund të rrëzohet në parim fare dhe s’kalon, por i cili në qoftë se do të merret sot dhe do të bëhet pasi miratohet në parim i kalon Komisionit për të precedent do të pengojë gjithmonë ligjet dhe ka për kaluar në një filtër tjetër parlamentar, që është i të çuar në një odise jashtëzakonisht të zgjatur nevojshëm për rastet e ligjeve financiare. Kjo gjë punimin e Kuvendit dhe diskutimin e ligjeve. Nuk ka nuk është për ligjet e tjera. Kjo është e veçantë ligj, nuk ka projekt që vjen në Kuvend dhe të mos vetëm për këto lloj ligjesh dhe unë jam në një mendje ketë impakt në Buxhetin e Shtetit, nuk ka nismë me zotin Ngjela që ne këtë procedurë duhet ta ligjore që ne marrim që në një formë ose në një respektojmë. formë tjetër të influencojë mbi të ardhurat ose mbi Fatos Beja – Zoti Olldashi. shpenzimet që do të bëjë Buxheti i Shteti dhe kjo Sokol Olldashi – Falemnderit zoti Kryetar! nuk do të thotë që të gjitha ligjet që do të vijnë këtu Sigurisht që kam vlerësim pozitiv për në Kuvendin e Shqipërisë, do të miratohen njëherë gatishmërinë e Grupit Parlamentar të Partisë në parim dhe pastaj do të kthehen për herë të dytë Socialiste për të dhënë konsensus për projektligjin në komisione, t’i diskutojnë nen për nen aty dhe të në parim, por doja të thoja vetëm diçka që kërkesa na i sjellin për herë të tretë këtu. për ta rikthyer në Komisionin e Ligjeve ose përdorur Ajo që është thënë këtu dhe çka nënkupton, përsëri filtrin e Komisionit të Ekonimisë sikurse unë jam dakord që dikush duhet të bëjë interpretimin tha zoti Dokle, patjetër që është një filtër, por do të e tyre, është fakti se çfarë kuptojmë me projektligje ishte njësoj sikur të përdornim të njëjtën filtër dy të Buxhetit të Shtetit dhe projektligjeve financiare herë radhazi. që kanë lidhje të drejtëpërdrejta me të , çka do të
270 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
thotë paketa fiskale, do të thotë ligjet që paraprijnë favori? Zero. Prandaj unë mendoj që të procedojmë paketën fiskale në Buxhetin e Shtetit. Vetëm këto me ligjet e tjera, por besoj se duhet të jemi korrektë mund të bëhen në këtë procedurë. Nuk preket në këtë sallë me respektimin e Rregullores. Buxheti i Shtetit prej këtij ligji që do të miratojmë Falemnderit! sot. Po të ishte se do të ishte prekur, do të kishim Fatos Beja - Falemnderit, zoti Ceka! sjellë ndryshime. Kur të vijë prekja e Buxhetit të Zoti Bano. Shtetit që vjen prej një ligji, atëherë mund ta ktheni Ilir Bano - Për procedurë e mora fjalën, sepse mbrapsht për ta diskutuar në dy faza. ka disa orë që po shkelet procedura në emër të Ne kemi kaluar një marrëveshje financiare sot. mbrojtjes së procedurës. Pas diskutimeve në parim, Është e njëjta gjë që marrëveshjet financiare t’i pas dhënies së mendimeve nga kryetarët e grupeve, miratonim njëherë në parim këtu dhe pastaj t’i ktheni është shkelje e Rregullores ky rikthim në të njëjtën në komision që t’i diskutojnë nen për nen, sepse çështje, kur sipas nenit 49 pika 3 kur ka çështje ato kanë lidhje me Buxhetin e Shtetit. procedure, përveç propozuesit që diskuton jo më Marrëveshja e kredisë së IDA-s që miratuam shumë se 3 minuta, kanë të drejtë të diskutojnë një sot, a ka lidhje me Buxhetin e Shtetit? folës pro dhe një kundër, por jo më shumë se dy Po, se lidhet me Bordin, me planin e investimeve, minuta secili. sigurisht që ka lidhje me Buxhetin e Shtetit, por ne Ne kemi orë të tëra që po merremi me të njëjtin këtë nuk e kthyem që ta diskutonim në dy faza dhe problem, duke e diskutuar një herë në parim ose jo. e njëjta gjë është edhe me këtë. Unë thashë do të diskutoj vetëm për procedurë Fatos Beja – Zoti Ceka për procedurë. dhe nuk do t’i ndalem asaj që vetë ai hap përpara Neritan Ceka - Falemnderit! që u tha për pranimin në parim, për votimin pro në Unë mendoj që Parlamenti ka bërë një hap që parim të këtij projektligji, u kundërshtua po nga vetë nuk është vetëm PD-PS për çështjen e miratimit të kryetari i grupit socialist me kushtet e vëna, çka projektligjit. Jemi të gjithë dakord që të miratohet nënkupton që do të votohet kundër për efektet që ky projektligj edhe pa bërë rezervat që çdo palë i do të ketë ligji i uljes së taksave, për pengesat e pati, por ajo që në emër të Grupit Liberal Demokrat tjera që nxirren në bazë të Rregullores, për vetë të Qendrës, dua të theksoj edhe njëherë tjetër është argumenet që u dhanë gjatë diskutimit në parim nga që të respektojmë Rregulloren. deputetë të opozitës se këto projektligje nuk do të Partia Demokratike me grupin e saj mund të kenë impakt në nxitjen e punësimit, nuk duhen ulur mblidhet në një seancë të veçantë të propozojë taksat pa rritur të ardhurat etj. Pra, ne duhet të ndryshime në Rregullore, se i ka votat. Nenin 82 kalojmë në fazën tjetër, në miratimin nen për nen. dhe 85 ta heqim nga Rregullorja, në qoftë se qenka Fatos Beja - Zoti Bufi për procedurë. kaq bezdi. Ylli Bufi - Është e vërtetë që u zgjatëm shumë, Unë mendoj, që kur ka një konsensus jo për por mendoj se duhet të kemi më shumë vullnet për këtë ligj, por edhe për ligjet e tjera, të mos nxitojmë të respektuar Rregulloren. Kreun III, që e kemi bërë për të shkelur procedurat. Kjo është një shkelje e shtesë në Rregullore, e kemi bërë në mënyrë hapur e procedurës. Të heqin nenin 82 dhe nenin konsensuale si në Komisionin e Ekonomisë, ashtu 85 dhe të biem rehat dhe për ligjet e tjera. Unë edhe në grupin e punës që është bërë për mendoj se neni 155 i Kushtetutës ka një dritare në Rregulloren. Është bërë si rezultat i disa vizitave kuptimin që taksapaguesi me shtetin i lanë llogaritë studimore në vende të ndryshme të Europës, ku ne në fund të viti. Pra, detyrimi i tij është në fund të pamë si procedohet me projektbuxhetin dhe me vitit, jo në fillim siç i merr shteti ynë, prandaj efekti projektligjet financiare. Në të gjitha rregulloret që i ligjit, për mendimin tim, nuk është prapaveprues, ne pamë konsiderohet një procedurë parlamentare pavarësisht se ai i ka shlyer një pjesë të detyrimeve, e veçantë, jo si procedurat e projektligjeve të tjera sepse gjithë praktika e financave tona është edhe që kolegët i referohen. Pra, në çdo Parlament, në me rimbursim, në rast se shteti merr më shumë, rregulloret që ne kemi parë, pikërisht kjo gjë bëhej, siç bëhet në rastin e doganave ose tvsh-së. Prandaj që projektbuxheti dhe projektligjet financiare kanë ka një dritare për nenin 155, por nuk ka absolutisht një procedurë të veçantë. asnjë dritare për nenin 82 dhe 85. Nuk e di pse e E dyta, për të hequr merakun e zotit Ministër, keni këtë nxitim, që të dilni sot në gazetë e të thoni që çdo ligj që do të ketë efekt financiar, atëherë, ka që e miratuat ju dhe opozita ishte kundër? Cili është rrezik të futet në këtë procedurë? Jo! Jo çdo ligj që
271 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
ka efekt financiar, por thuhet shprehimisht qartë: shumë se 3 minuta, kanë të drejtë të diskutojnë një Për ligjet financiare, që do të thotë, madje po t’i folës pro dhe një folës kundër, jo më shumë se dy referohemi edhe Kushtetutës, ligjet që janë për taksat minuta secili dhe merret vendim me votim të hapur dhe tatimet quhen ligje të drejtpërdrejta me buxhetin. nga Kuvendi me ngritjen e dorës”. Fjala në nenin 85 është për rastin kur paketa vjen Deri tani kemi një propozim nga zoti Ceka, që bashkë me buxhetin, por në këtë rast, siç ndodhi të vazhdojmë me projektligjin tjetër dhe të vijojmë këtë radhë që është një projektligj që nuk vjen me pastaj me diskutimin në parim të këtij projektligji. buxhetin, duhet futur në këtë procedurë, jo Kur të vijë momenti i votimit, diskutojmë problemin marrëveshjet dhe ligjet e tjera. që u ngrit këtu. Çështja është fare e qartë. Është Fatos Beja - Zoti Rusmali e ka fjalën. detyrim dhe nuk është propozim. Ilir Rusmali - Falemnderit, zoti Kryetar! Kalojmë në diskutimin në parim të projektligjit Kërkoj falje që do të duhet të përfshihem edhe “Për disa ndryshime në ligjin nr.8978, datë unë në një diskutim të qartë procedural, sigurisht 12.12.2002 “Për taksën vendore për biznesin e vogël” që është një kre i Rregullores, që vendos një të ndryshuar”. procedurë të veçantë. Në këtë diskutim të gjatë, Pyetje për projektligjin. besoj se shumë prej deputetëve u ka shpëtuar një Po, zoti Blushi. element shumë i rëndësishmëm, qëllimi i këtij kreu. Ben Blushi - Të lutem, zoti Beja, mos na Pse vallë Rregullorja kërkon një procedurë të veçantë ndërprit fjalën, ma jep kur e kërkoj. për këtë kategori ligjesh? E kërkon procedurën e Do ta kthej në pyetje atë që do të thosha veçantë për ekonomi veprimi që të kursejë kohën e paraprakisht, nisur nga ajo që tha Ministri i Financave Parlamentit, të kursejë kohën e komisioneve. Këtë që ky ligj nuk prek ligjin e Buxhetit të Shtetit. lloj ekonomie veprimi ju zotërinj e keni kuptuar në Neni 1 i ligjit të Buxhetit të Shtetit për vitin 2005 të kundërtën e saj, si një mjet, si një mundësi për parashikon kuotën e të ardhurave dhe të të tërhequr zvarrë Parlamentin. Nuk keni asnjë lloj shpenzimeve për vitin që jemi. Pra, ky është ligji që vëmendje për nenet e tjera të Rregullores që kemi miratuar vjet kur kemi sjell Buxhetin e Shtetit. diskutimin procedural e kufizojnë vetëm në dy Pyetja ime është kjo: Duke reduktuar taksat, a diskutime: një për njërin krah dhe një për krahun bëjmë një ndryshim në nenin 1 të ligjit faktik të tjetër dhe nuk e kufizojnë me ditë. Kemi një ditë të Buxhetit të Shtetit? Pa dyshim që po. Sepse kur tërë sot që sillemi rreth një teme të vetme, një themi që të ardhurat janë iks kuotë dhe shpenzimet interpretimi të vetëm, i cili në fakt zgjidhjen e ka, ypsilon, duke reduktuar aty brenda parashikohen gjithashtu, te Rregullorja. Jo vetëm për shkak se edhe të ardhurat e bashkive dhe të komunave dhe këmbëngulja e opozitës për të respektuar sipas praktikisht me ligjin e sotëm ne ndryshojmë nenin interpretimit të saj dispozitën konkrete, synon 1 të ligjit të buxhetit. Pra, jemi në kundërshtim pikërisht të kundërtën e qëllimit të dispozitës, dhe flagrant me nenin 82 të Rregullores që thotë: “Mbasi ky është veprim kundër Rregullores, por edhe për diskutohet në parim, Komisioni për Ekonominë dhe faktin që si organ kolegjal Rregullorja i ka dhënë Financat diskuton dhe vendos projektligjet financiare Kuvendit një instrument, një instrument që e që kanë lidhje të drejtpërdrejtë me buxhetin dhe më ndihmon me ekonominë e veprimit, instrumentin e vonë projektligje të Buxhetit të Shtetit”. Ligji që votës. Unë besoj se diskutimi për një pikë të vetme kalojmë sot praktikisht prek thelbin e ligjit të buxhetit, procedurale me orë të tëra është tej kufijve të durimit sepse ndryshon kuotën e të ardhurave dhe të njerëzor. I ftoj të gjithë deputetët që duke u shpenzimeve. Te kuota kjo është elementare. mbështetur po në Rregullore të kufizojnë diskutimet Zoti Bode, e ndryshojmë apo nuk e ndryshojmë procedurale në numrin minimal që u jep Rregullorja kuotën e të ardhurave? dhe pastaj të veprojnë sipas rendit të ditës, pa Fatos Beja - Zoti Ministër, përgjigjuni pyetjes! penguar punën e Kuvendit. Ridvan Bode - Meqenëse gjithë çështja kthehet Falemnderit! tek i njëjti vend, unë pyetjes suaj po i përgjigjem Fatos Beja - Atëherë, zotërinj deputetë, po ju duke iu referuar Rregullores. Kur ju thashë se është lexoj nenin 49 pikat 2 dhe 3, i cili thotë: “Ndërhyrjet fjala për një gjë konkrete, është fjala për paketën për çështjet e procedurës bëhen shkurtimisht dhe fiskale që shoqëron Buxhetin e Shtetit dhe binomi pa prekur thelbin e çështjes kryesore. Në vijim, në që ekziston midis Buxhetit të Shtetit dhe paketës këto raste, përveç propozuesit që diskuton jo më fiskale e bën të detyrueshme atë shprehje që është
272 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
vënë aty. Për t’ju bindur për këtë, unë po jua përmend Ndërkohë që ne do të kemi pushim midis diskutimit edhe një herë nenin 81 pika 4 të Rregullores, që në parim dhe votimit, ky komision të mblidhet për keni shkruar vetë: “Pas përfundimit të diskutimeve të bërë një raport dhe për të dhënë një opinion lidhur në parim, Komisioni për Ekonominë dhe Financat i me saktësinë e nenit. paraqet seancës plenare raportin e vlerësimit në Atëherë, në qoftë se ju kërkoni kohë dhe për parim të projektligjit të Buxhetit të Shtetit”, se i ka atë që është një procedurë që ne e kemi bërë të lidhura të gjitha njëra pas tjetrës, që nuk e kemi gjithmonë këtu në Parlament dhe me pushime pesë ndryshuar dhe të projektligjeve financiare që kanë minutëshe, ju doni që të mos miratohet ligji. lidhje të drejtpërdrejtë me të. Raporti përmban një Fatos Beja - Dëgjojmë raportin e Komisionit vlerësim të plotë të strukturës së projektligjit të për Ekonominë dhe Financat. Buxhetit të Shtetit, si dhe të treguesve Fjalën e ka zoti Biberaj. makroekonomikë, treguesve kryesorë, të ardhurat Aleksandër Biberaj - Falemnderit, zoti drejtues dhe shpenzimet e planifikuara, finanzimet dhe i seancës! realizimin e tyre, sipas programit të Këshillit të Komisioni për Ekonominë dhe Financat në Ministrave të miratuar në Kuvend, si dhe vlerësimet mbledhjen e tij të datës 4 tetor 2005 shqyrtoi për projektbuxhetet e institucioneve kushtetuese të projektligjin “Për një ndryshim në ligjin nr.8978, datë pavarura. 12.12.2002 “Për taksën vendore për biznesin e Pra, sikurse e shikoni, qenia në binom të plotë vogël”, të ndryshuar”, nismë e Këshillit të Ministrave. e ligjeve të Buxhetit të Shtetit dhe ligjeve financiare Në mbledhjen e komisionit ishin të ftuar të lidhura me të është fjala për praktikën që kemi Zëvendësministri i Financave, Zëvendësdrejtori i përdorur dhe do të përdoret që në mënyrë të Drejtorisë së Tatimeve, si dhe specialistë të njëhershme trajtohet ligji i Buxhetit të Shtetit dhe Ministrisë së Financave, të cilët iu përgjigjën të gjitha ligjet financiare që lidhen me të, politikat pyetjeve të deputetëve për këtë projektligj. fiskale, paketa fiskale. Në ligjin ekzistues taksa për biznesin e vogël Nuk kemi të bëjmë me ndryshim të Buxhetit të paraqitet me kuotë fikse, e cila ndryshon në varësi Shtetit, dhe unë jua kam thënë pse. Nuk do ta të llojit të veprimtarisë dhe vendndodhjes së ndryshojmë Buxhetin e Shtetit. Në qoftë se do të biznesit. Ndryshimi që propozohet t’i bëhet këtij ligji ketë ndryshim Buxheti i Shtetit, nuk do të ketë për synon uljen me 50 për qind të kuotës fikse të taksës këtë, do të ketë për arsye të tjera. Nuk do të vendore për biznesin e vogël për 6-mujorin e dytë të ndryshojë asnjë vlerë, sepse ne po ju themi që me vitit 2005. uljen 50 për qind të taksave, do të vjelim të njëjtën Projektligji synon të zvogëlojë barrën fiskale ndaj sasi të aradhurash e më shumë, e para. biznesit të vogël, me qëllim lehtësimin dhe zgjerimin E dyta, sepse faktikisht deri në datën 1 korrik e tij, si dhe nxitjen e vetëpunësimit. Nga ulja e taksës të ardhurat janë realizuar në masën 70 për qind nga do të përfitojnë të gjitha subjektet që janë regjistruar kjo taksë dhe përgjysmimi i saj përsëri do të realizojë si tatimpagues të biznesit të vogël. 100 për qind Buxhetin e Shtetit dhe nuk ka nevojë Duke iu referuar të dhënave të Ministrisë së për ndryshime në ligjin “Për Buxhetin e Shtetit” Financave, ulja e kësaj takse do të ketë një efekt Çështja që ju pyesni dhe që kërkoni të në zvogëlimin e të ardhurave të Buxhetit të Shtetit kontribuoni dhe të jepni konsensusin, është më e prej 360 milionë lekësh. Ky efekt negativ në të thjesht, mendoj unë. Juve keni të bëni me çështjen ardhurat e Buxhetit të Shtetit do të kompensohet e futjes në fuqi, kushtetuese apo jo kushtetuese, nëpërmjet masave që janë marrë e do të merren sepse konsensusin për thelbin e ligjit e dhatë. Po për kufizimin e kontrabandës dhe të evazionit fiskal. jeni dakord në parim, do të thotë që keni rënë dakord Gjithashtu, ndikim pozitiv do të ketë rritja e për uljen 50 për qind, se ky është ligji. pritshme e numrit të bizneseve të vogla, si dhe Çështja e dytë është çështja e afatit. Në qoftë rritja e numrit të të punësuarve në këtë sektor, që se doni një përgjigje zyrtare dhe ligjore, meqë nuk ndikon në rritjen e masës së tatimit mbi të ardhurat keni përgatitur asnjë amendament për ta sjellë këtu dhe të kontributit të sigurimeve shoqërore. që ta diskutojmë, atëherë, unë në emër të Gjatë shqyrtimit të këtij projektligji në Komisionin konsensusit po ju them le të ngrihet ai komision për Ekonominë dhe Financat deputetët e ose ai grup ligjor që jep mendimin e tij nëse është mazhorancës dhe të opozitës mbajtën qëndrime të korrekt apo jokorrekt formulimi që ekziston në ligj. kundërta, duke dhënë të njëjtat argumente si për
273 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
projektligjin “Për tatimin mbi të ardhurat”. Deputetët diskutohet gjatë vitit për ndryshime në buxhet dhe e opozitës kundërshtuan procedurat e shqyrtimit të për ligjet financiare që janë drejtpërdrejt të lidhura këtyre projektligjeve. me Buxhetin e Shtetit. Unë jam i bindur që edhe Në përfundim të diskutimit, komisioni e miratoi zoti Bode, me atë deklaratë që bëri, me veten e projektligjin me shumicë votash, duke propozuar vet nuk është dakord. riformulimet e neneve si më poshtë: Fatos Beja - Në monitor nuk figuron asnjë 1- “Paragrafi i parë i nenit 1 riformulohet si më deputet për të diskutuar. Në qoftë se ju dëshironi të poshtë: diskutoni, unë jam gati që të zbatoj procedurën. Tabela 1 e përcaktuar në pikën 4 të nenit 5 të Kalojmë në prononcimin e grupeve ligjit nr.8978, datë 12.12.2002 “Për taksën vendore parlamentare. për biznesin e vogël”, i ndryshuar, zëvendësohet me Grupi Parlamentar Qendra Demokrate. tabelën 1 bashkëngjitur këtij ligji. Mehmet Hoxha - Dakord. 2. “Për efekt të llogaritjes së këstit të dytë të Fatos Beja - Grupi Parlamentar i Partisë Agrare taksës për 6-mujorin e dytë të vitit 2005, kuota fikse Ambientaliste. vjetore e përcaktuar në tabelën 1 bashkëngjitur këtij Ymer Tola - Dakord. ligji pjesëtohet me 2.” II- Pas nenit 1 shtohet neni 1/ Fatos Beja - Grupi Parlamentar Qendra Liberal 1 me këtë përmbajtje: Demokrate. “Në nenin 9, “Pagesa”, bëhen ndryshimet si më Neritan Ceka - Falemnderit, zoti Kryetar! poshtë: Shpreh edhe një herë mbështetjen për këtë a) Në pikën 1 fjala “Tatimi” zëvendësohet me politikë për të lehtësuar biznesin e vogël nga taksat, fjalën “Taksa”. për të zgjeruar njëkohësisht bazën e taksapaguesve b) Në fund të pikës 1 shtohet një fjali … edhe për të favorizuar punësimin nëpër rrugën e Fatos Beja - Zoti Biberaj, këto vërejtje mund t’i biznesit të vogël. lexojmë kur të shqyrtojmë projektligjin nen për nen. Unë besoj që është një vlerësim për të gjithë Atëherë, kalojmë në diskutime. Kush e do fjalën? biznesin shqiptar, i cili i ka dhënë fund iluzionit se Zoti Biberaj për procedurë. do të ketë investime të huaja në Shqipëri dhe që Aleksandër Biberaj- Unë mendoj se gjatë Shqipëria do të jetë vendi i çudirave për biznesin diskutimeve që u bënë për projektligjin e parë janë për investimet e huaja. prekur edhe problemet e projektligjit të dytë. Edhe Pra, çuditë duhet t’i presim vetëm nga biznesi në Komisionin e Ekonomisë ne i shqyrtuam të dy shqiptar, por mendoj se ligjet qoftë i pari, qoftë i dyti projektligjet bashkë, pasi është i njëjti problem. hapin njëkohësisht rrugën për mashtrim, derisa nuk Natyrisht është e drejta e çdo deputeti të diskutojë, ka një kategorizim të biznesit, ku mbaron biznesi i por unë mendoj se diskutimet, tashmë, janë vogël, veçanërisht jo për deklarimet, por për xhiron ezauruar. faktike që bëjnë dhe për mashtrimet që mund të Falemnderit! bëhen me mbylljen e një biznesi dhe me hapjen e Fatos Beja - Vijojmë me mendimin e grupeve një biznesi tjetër nga i njëjti biznes, në mënyrë që parlamentare. të evitojë pagesën e taksave për tre vjet. Nuk shikoj Po, zoti Dedja. që ligji të jetë shoqëruar edhe me masa, të cilat jo Taulant Dedja - Duke ju respektuar si një nga vetëm kompensojnë të ardhurat e pushtetit lokal, njerëzit më skrupulozë të kësaj salle, shpesh në por mbyllin rrugë të tjera për evazionin fiskal. biseda me kolegë të mi kam thënë, sidomos për Nga ana tjetër, do të them që e gjithë kjo politikë legjislaturën e kaluar, që kam respektuar nuk mund të bëhet në kurriz të biznesit të mesëm maksimalisht qëndrimin tuaj në komision, mënyrën dhe të madh, të cilët në një mënyrë apo në një tjetër e përgatitjes dhe skrupulozitetin për të diskutuar trajtohen si armiq, kur dihet, që janë ata burimi gjithçka që lidhet me ligjet e me zbatimin e kësaj kryesor i zhvillimit ekonomik. Me habi dëgjova Rregulloreje. Jeni një nga hartuesit e kësaj fjalimin e Kryeministrit që deklaroi pak më parë, se Rregulloreje, jeni bashkëdrejtues i grupit që ka të ardhurat kryesore të zhvillimit në Shqipëri kanë hartuar këtë Rregullore dhe ju bëj thirrje: Ngrihuni ardhur nga droga dhe nga remitencat. Këtu kemi dhe respektoni ndërgjegjen tuaj, respektoni nenin një GDP që kalon në disa dhjetra miliarda euro dhe 85 të kësaj Rregullorjeje, i cili është shumë i qartë, kjo është një deklaratë shqetësuese. Është që kjo procedurë ndiqet edhe për rastet kur shqetësuese të bëni deklarata tani që jeni në pushtet
274 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
sikur të jeni në opozitë, të dashur kolegë. përgjigje ekspertësh kompetentë pikërisht për këtë Megjithatë, unë edhe një herë shpreh problem që ngriti grupi ynë parlamentar. mbështetjen për kalimin e këtij ligji, por, nga ana Nga ana tjetër, ne na duket pak e çuditshme tjetër dhe shqetësimin për respektimin e që, ndërsa jepet konsensusi në parim, ofrohet dhe procedurave. Nuk ka asnjë nxitim, të dashur kolegë, një zgjidhje, për çudi i largohemi kësaj zgjidhjeje. që të shkelim disa procedura që janë në Rregulloren Unë shpreh keqardhjen për maxhorancën, e cila ka të cilën e kemi miratuar të gjithë bashkërisht, jo më në dorë që të kalojë një projektligj që është debatuar parë se një vit. Duhet patjetër që kjo Rregullore të kaq gjerë e gjatë, madje është keqpërdorur në media, zbatohet. Le të shtyhet një javë miratimi nen për dhe në rastin konkret do ta kalonte fare mirë. Është nen, të kalojë nga komisioni përkatës, të marrë iniciativë e saj, është programi i saj dhe nuk ka pse miratimin, edhe pa bërë amendamente, por qoftë të hezitojë kur realisht në aspektin ligjor ajo nuk na dhe formalisht duhet respektuar Rregullorja. ka sqaruar. Falemnderit! I qëndroj mendimit që të kalojë në parim, por Fatos Beja – Falemnderit zoti Ceka! duke bërë atë trajtim në komision më pas. Në emër të Grupit Parlamentar Reformator Fatos Beja – Falemnderit zoti Brokaj! Demokristian? Në emër të Grupit Parlamentar të PSD-së? Zoti Shehu. Zonja Çuli Tritan Shehu – Falemnderit zoti Kryetar! Diana Çuli – Falemnderit zoti drejtues i Ne diskutuam midis nesh në lidhje me këtë seancës! çështje. Mendimi ynë është pa dyshim pozitiv. Në parim jemi dakord me shqetësimet dhe Gjithashtu, në vijim të idesë që hodhi zoti Ngjela, rezervat që shprehëm dhe më parë, që të kalojë në ne mendojmë që kompromisi, që siç duket është i trajtim në komision, dhe të fillojë nga 1 janari. dukshëm, por, në fakt nga ana tjetër, nuk po arrin të Falemnderit! gjejë dot vend në disa momente proceduriale, është Fatos Beja – Falemnderit zonja Çuli! pozitiv, veçanërisht kur bëhet fjalë për një ligj të tillë Për Grupin Parlamentar të Partisë Socialiste? dhe unë mendoj se ju si kryetar i seancës duhet ta Zoti Majko. shfrytëzoni këtë gjë në rrjedhën e duhur. Pandeli Majko – Dëshiroj të falenderoj të gjithë Për këto arsye, ne mendojmë që të kalojmë në kolegët që u shprehën, ashtu siç thashë më parë, miratimin në parim, për të cilin jemi të gjithë dakord për të ecur me një procedurë konsensusi, duke dhe nuk kemi pse ta ngatërrojmë këtë gjë me respektuar Rregulloren. Ashtu si dhe për ligjin problemet proceduriale. Në momentin e kalimit nen paraardhës, unë them që grupi socialist do të votojë për nen, ndoshta mund të bëjmë një pauzë të pro në parim, por kërkojmë respektimin e shkurtër, gjysmë ore. Komisioni përkatës mund të Rregullores, për të dhënë sipas kësaj Rregulloreje rimblidhet dhe me shpejtësi të shikojë, mbase mund të gjitha mendimet dhe propozimet që kemi për të gjejë kompromisin dhe për dy-tre pika, që janë projektligjin në fjalë. Shpresoj që zoti Rusmajli dhe nen për nen apo jo. Në qoftë se e gjen kompromisin zoti Bode të kenë durimin, pasi në parlamentet e është akoma më mirë, ne e kalojmë sot. Në qoftë tjera, me sa di unë, nuk kalohen për tre ose katër se nuk e gjen, pastaj votojmë nen për nen sipas orë, ka raste që parlamenti rri dhe një javë. Sigurisht, vendimit që kemi marrë sot. Pra, në këtë mënyrë, ne nuk jemi për një javë. Zoti Bode dhe zoti Rusmajli unë them se lëmë shteg të zgjedhim kompromisin me qetësi t’i shikojnë këto probleme, sepse po edhe në diskutimin nen për nen të ligjit. diskutohen taksat. Unë e kuptoj që zoti Bode ka Falemnderit zoti Shehu! vullnet për t’i mbledhur taksat edhe në qoftë se do Fatos Beja – Falemnderit zoti Shehu! të përgjysmohen, por janë disa rregulla të cilat duhen Në emër Grupit Parlamentar LSI + PDS? respektuar. Kush ka durim le të rrijë, siç po rrimë Zoti Brokaj. ne të opozitës, që ndihemi me përgjegjësi për këtë Sabit Brokaj – Ne që në fillim kemi qenë në proces. Duhet të rrinë edhe anëtarët e Qeverisë. favor të kalimit të këtij ligji, por, duke pasur një Kush është i ri le të durojë! Kjo punë kështu e ka! pretendim që të sqaroheshim lidhur me karakterin Falemnderit! antikushtetues të veprimit prapasveprues të këtij Fatos Beja – Falemnderit zoti Majko! projektligji. E vërteta është që, megjithëse, këtu u Në emër të Grupit Parlamentar të Partisë bë një debat i gjerë dhe i gjatë, nuk pati asnjë Demokratike?
275 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
Zoti Topi. mundur të barabartë, sepse diskriminimi shton Bamir Topi – Duke falenderuar edhe një herë vetëm përpjekjet për evazion fiskal, për informalitet zotin Majko për të gjitha tentativat për konsensus, dhe tensione të mëdha që vijnë e përkthehen në ato unë nuk mendoj që dalim jashtë konsensusit duke që ne i kemi parë në mënyrë publike. votuar në parim për atë për të cilën u shprehën të Edhe një herë, do t’ju garantoja që angazhimi gjitha grupet parlamentare. Besoj që duke kaluar ynë është për të implementuar një taksë që të jetë pastaj në votimin nen për nen, të gjithë individët, eficiente në raport me ekonominë dhe jo thjesht një qoftë të përfshirë në grupe qoftë individualisht, mund premtim elektoral. të japin mendimin e tyre, sikurse e kërkon Për sa i takon diskutimeve të gjata, edhe unë Rregullorja e Parlamentit. jam i bindur për nevojën, domosdoshmërinë e Falemnderit! konsensusit të plotë për miratimin e ligjit, i cili Fatos Beja – Falemnderit zoti Topi! konsiston vetëm në datën e futjes në fuqi. Nuk është Po, zoti Ministër. çështje politike, nuk është çështje programore, Ridvan Bode – Në përfundim, doja të është çështje interpretimi ligjor të Kushtetutës apo falenderoja edhe një herë për mbështetjen të ligjeve të tjera që ka vendi lidhur me procedurat e konsensuale që iu bë thelbit të ligjit, dhe kjo mendoj hyrjes në fuqi të ligjeve dhe të vendimeve. Pra, kjo se është e rëndësishme. Sigurisht, që ky është një mund të zgjidhet përmes një interpretimi korrekt dhe hap i parë që do të shoqërohet me nisma të tjera nuk ka nevojë ta rikthejmë. Përderisa nuk preket ligjore dhe diskutime këtu në Parlament, të cilat Buxheti i Shtetit nuk ka nevojë pse ne të vazhdojmë kanë për synim realizimin e një programi, tashmë të bëjmë të njëjtin ritual, qoftë dhe thjesht sepse të miratuar në Kuvendin e Shqipërisë në fushën e dikujt i ka vajtur në mendje që quhet ‘ligj financiar’. taksave. Quhet i tillë, por kur vjen në paketë dhe kur vjen i Mendoj, se është e rëndësishme që të jap një shoqëruar me Buxhetin. Kur vjen i vetëm dhe nuk sqarim lidhur me një farë paqartësie, ndoshta dhe ka implikacione, nuk ka pse të bëhet fare kjo gjë, abuzimi, por do të dëshiroja të ishte paqartësi, që sepse nuk do të preket Buxheti. Po të shoqërohej nuk është fjala për të anatemuar biznesin e madh me Buxhetin, po. Nuk e kam sjellë në kuadrin e dhe për të përkrahur biznesin e vogël, nuk është Buxhetit, sepse do ta kisha thënë që vjen në kuadrin fjala për të diskriminuar. Përkundrazi, ne të gjithë e e Buxhetit. dimë që kontribuesit kryesorë në Buxhetin e Shtetit Fatos Beja – Falemnderit zoti Ministër! dhe zhvillimet në ekonominë shqiptare janë bizneset Atëherë, e deklaroj të mbyllur diskutimin në e mëdha, nga të cilët arkëtohet pothuajse 80%-85% parim për projektligjin “Për taksën vendore për e të ardhurave fiskale në Buxhetin e Shtetit, por biznesin e vogël të ndryshuar”. dua t’ju bëj të ditur, siç e thashë në fillim, sepse Kalojmë në diskutimin në parim për projektligjin ndonjëri mbase nuk e kishte vëmendjen, që ky ligj “Për ratifikimin e kontratës për blerjen e aksioneve që shqyrtojmë sot dhe kjo ulje që bëjmë sot, është të shoqërisë anonime Albtelekom”. pikërisht për të mënjanuar diskriminimet në raport Atëherë, në bazë të procedurës, kush ka pyetje? me të njëjtën taksë. Të njëjtën taksë biznesi i madhe Po, zoti Bufi. e paguan 1% dhe biznesi i vogël e ka paguar 3%. Ylli Bufi – Në Komisionin e Ekonomisë ne kemi Është fjala për t’i bërë ata të barabartë. kërkuar që të dimë mendimin e Qeverisë për këtë Duhet ta dini që kompani të mëdha këtë taksë projektligj. Nuk na u dha. Ekspertët që erdhën në e kanë zero, sepse nuk dalin me fitim. Na raportojnë emër të Qeverisë apo të Ministrisë së Ekonomisë, vit për vit me bilance negative, me rezultat financiar thanë se nuk ishin të autorizuar. Do t’ju luteshim negativ. Atëherë, një biznes i vogël, një kioskë, një shumë, meqë këtu kemi dhe zotin ministër, të dinim sportel që shet oriz dhe kripë në një fshat, mendimin e Këshillit të Ministrave për këtë detyrimisht duhet të jetë me fitim vit për vit, kurse marrëveshje. biznese të mëdha, gjigandë të ekonomisë shqiptare, Pra, pyetja është: Cili është mendimi i Qeverisë s’ka gjë se janë me humbje të përvitshme dhe nuk për këtë marrëveshje? paguajnë nga kjo lloj takse asnjë qindarkë. Fatos Beja – Po, zoti Majko. Përkundrazi, fitojnë disa incentiva për humbje të Pandeli Majko – Kam pyetje për zotin Bode. trashëguara vit pas viti. Pra bëhet fjalë për të bërë Ashtu siç diskutuam deri tani, Partia Demokratike të mundur që të jenë sa më shumë që të jetë e është duke mbajtur premtimet e veta elektorale,
276 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
premtime të cilat i ka deklaruar përpara fushatës Pyetje zoti Dokle. elektorale. Zoti Bode, në pozicionin e sekretarit të Namik Dokle – Falemnderit zoti Beja! përgjithshëm, përpara fushatës elektorale, në një Unë kam tre pyetje. konferencë shtypi ose në disa prononcime, ka Pyetja e parë ka të bëjë me raportin e Komisionit deklaruar që marrëveshja e privatizimit të të Ligjeve, i cili në fund ka arritur në konkluzionin, Albtelekomit është një kontratë e korruptuar dhe nga sa u tha më lart, që në parim Komisioni i Ligjeve kur Partia Demokratike të vijë në pushtet, ne do ta u shpreh se, në aspektin formalo-juridik projektligji anulojmë atë. I qëndron apo nuk i qëndron zoti Bode i paraqitur plotëson kriteret ligjore për të kaluar për kësaj deklarate. votim në seancë plenare. Çfarë mendon Qeveria për Fatos Beja – Zoti Majko, nuk i bëhen pyetje këtë mendim të Komisionit të Ligjeve? sekretarit të përgjithshëm, i bëhen përfaqësuesit të E dyta, përsëri pyes përfaqësuesin e Qeverisë, Qeverisë. Ju lutem, lexoni procedurën, lexoni meqenëse Kryeministri kur foli këtu për të na Rregulloren. Përfaqësuesi i Qeverisë që do të flasë, mbushur mendjen për disa gjëra, iu referua Bankës do të flasë më pas. Keni apo jo pyetje për Qeverinë? Botërore. Pyetja ime është: Qeveria a është dakord Po, zoti Koçi. me ekspertizën e financuar nga Banka Botërore për Petro Koçi – Falemnderit zoti kryetar i seancës! këtë marrëveshje, apo nuk është dakord? Edhe unë kam disa pyetje për ministrin përkatës. Si aneks i kësaj pyetjeje: Qeveria a i beson Më duket se është Ministri i Ekonomisë, apo jo, që ekspertizës së IMI-it që është paguar mbi 1 milion përgjigjet për këtë çështje. dollarë për ta bërë këtë ekspertizë, apo nuk i beson? Pyetja e parë është: A i dëmton interesat e Së treti, kam këtë pyetje: Në qoftë se vonohet ekonomisë sonë përmbajtja e kësaj marrëveshjeje miratimi i kësaj kontrate, ndikohet pozitivisht apo për shitjen e Albtelekomit, apo jo? negativisht në mbajtjen e çmimeve më të larta të E dyta: A është i korruptuar procesi i negocimit telefonisë në Shqipëri, në krahasim me të gjitha për arritjen e kësaj marrëveshjeje, apo jo? vendet e tjera të Europës? E treta: A është i kompromentuar procesi i Fatos Beja – Falemnderit zoti Dokle! ekspertizës i sponsorizuar nga Banka Botërore lidhur Zoti Braçe ka pyetje. me këtë marrëveshje? Erion Braçe – Falemnderit zoti Kryetar! Falemnderit! Kam një pyetje për Ministrin e Drejtësisë. Fatos Beja – Falemnderit zoti Koçi! Kam përshtypjen që është procedurë, që për Pyetje nga zoti Hysa. çdo projektligj që Qeveria dërgon në Parlament, Ndriçim Hysa – Falemnderit zoti drejtues i paraprakisht, përpara se ta kalojë në Qeveri, edhe seancës! Ministria juaj duhet të japë opinionin e saj. Pyetja Përfitoj nga rasti që është dhe është direkte: Cili është mendimi i Ministrisë që ju zëvendëskryeministri, të pyes se cili është mendimi drejtoni, projektligji që ka ardhur në Parlament, a i Qeverisë për këtë projektmarrëveshje që na vjen është në përputhje me Kushtetutën e Republikës këtu. Meqë është këtu, sepse po të mos ishte ai do së Shqipërisë dhe me ligjet në fuqi, apo jo? t’ja bëja pyetjen Kryeministrit. Falemnderit! Fatos Beja – Falemnderit! Fatos Beja – Falemnderit zoti Braçe! Pyetje nga zoti Sherifi. Pyetje zoti Balla. Elmaz Sherifi – Falemnderit! Taulant Balla – Edhe unë kam tri pyetje që Unë e kam pyetjen për komisionin përgjegjës. lidhen përsëri me procesin e shitjes së Albtelekom- Komisioni përgjegjës, Komisioni i Ekonomisë, në it. fund formulon: “Në përfundim të diskutimit komisioni Pyetja e parë është: Sa kompani morën pjesë vendosi me shumicë votash t’i propozojë Kuvendit në procesin e privatizimit të Albtelekom-it, duke që të kërkohet ekspertizë ndërkombëtare për filluar që nga procesi i shfaqjes së interesit dhe deri vlerësimin e procesit të privatizimit, etj.” A kanë ata në procesin e shitjes? me gjithë mend bindjen që e ka këtë kompetencë Pyetja e dytë është: Cili vlerësimi i Qeverisë Komisioni i Ekonomisë dhe Kuvendi, që duhet të Shqiptare për vlerën e shitjes së kësaj pasurie kërkojë ekspertizë, apo është vënë në rolin e kombëtare? ekzekutivit në këtë rast? Pyetja e tretë është: Sa kohë, në vite apo në Fatos Beja – Falemnderit! muaj, zgjati procesi i privatizimit?
277 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
Fatos Beja – Falemnderit zoti Balla! adresosh njërit apo tjetrit. Meqë m’u përmend emri, Fjalën e ka zoti Hoxha. për replikë po përgjigjem. Sa për replikë po i them Flamur Hoxha – Kam një pyetje për ju zoti që, në qoftë se do të më thërresë këtu për t’iu drejtues i seancës. Sot ne miratojmë një përgjigjur pyetjes si funksionar i shtetit, do t’i projektvendim të ardhur nga Qeveria, apo ratifikojmë përgjigjem që: si konferencier shtypi që je, ke filluar marrëveshjen e ratifikuar më parë? ta bësh mirë detyrën që në fillim, mund të bësh Fatos Beja – Së pari, dua t’ju sqaroj që pyetjet konferencë shtypi. Vetëm një gjë po të them, se ajo bëhen për përfaqësuesit e Qeverisë kur vjen të mbrojë që kemi thënë, është po ashtu siç e kemi një projektligj. Nuk bëhen për kryetarët e paramenduar ne, dhe nuk ka të bëjë fare me ndonjë komisioneve. Lexoni Rregulloren, në qoftë se nuk qëndrim apo vendim politik. doni t’ua lexoj unë. Neni 73 është fare i qartë. Fatos Beja – Zoti Bode, mos u fusni në debat E dyta, meqenëse më pyetët, po ju përgjigjem me deputetët. se ratifikimi i marrveshjeve vjen si projektligj në Ridvan Bode – Kjo ka të bëjë vetëm me një Parlament dhe Parlamenti do të shprehet me votim. deklaratë politike. Kjo është fare e thjeshtë. I nënshtrohet të gjitha Fatos Beja – Atëherë, fjalën e ka zoti Ruli. procedurave të zakonshme të Rregullores. U bënë Bëni durim të dëgjoni përfaqësuesin e Qeverisë. pyetjet, do të dëgjojmë Qeverinë që e ka sjellë Genc Ruli – Duke marrë ndoshta dhe projektmarrëveshje për ratifikim dhe pastaj hapet konsensusin e kolegëve që bënë pyetjet, po trajtoj diskutimi, më pas kalohet në votim. përgjigjen e pyetjeve dhe pastaj po vazhdoj dhe me Atëherë, në qoftë se ka pyetje? shprehjen e mendimit të Qeverisë. Zoti Xhaferri. Pyetja e zotit Koçi: A i dëmton interesat e Ferdinand Xhaferri – Nisur nga moria e ekonomisë kombëtare marrëveshja dhe kontrata e pyetjeve që po bën opozita e sotme dhe shumica e paraqitur? djeshme, a mendon se Albtelekom-in e ka shitur Përgjigje: Sigurisht një investigim i mëtejshëm vetëm Fatos Nano apo e kanë shitur si qeverisje. mund të nxjerrë më shumë se sa është masa e Janë totalisht të paqartë. dëmtimit. Për gjykimin tim, këtë do ta trajtoj dhe në Fatos Beja – Zoti Ceka pyetje. shprehjen e mendimit dhe qëndrimit të Qeverisë, e Zbatoni Rregulloren. Pyetjet që keni për njëri- dëmton. tjetrin mos i bëni këtu. Pyetje: A është i korruptuar procesi i negocimit? Neritan Ceka – Unë doja të dija në qoftë se kjo Përgjigje: Për mendimin tim dhe të Qeverisë, kontratë ka qenë objekt i bisedimeve të zotit Berisha përderisa ka parregullsi dhe rënie ndesh me ligjet, në Nju Jork me kryeministrin turk dhe me nëse është bërë kjo për arsye gabimesh, pakujdesi zëvendëkryeministrin turk në Tiranë? apo interesash korruptive, është një gjë që duhet të Fatos Beja – Falemnderit zoti Ceka! dalë më pas. Atëherë, për procedurë zoti Dokle. Pyetje: A është i kompromentuar procesi i Namik Dokle – Zoti drejtues i seancës! ekspertizës që ofroi Banka Botërore përmes IMI-it? Ju në mënyrë të shkëlqyer iu përgjigjët një Përgjigje: Do të thoja se, mendimi që ka dhënë deputeti socialist, i cili ua drejtoi pyetjen juve. Ju kjo kompani, metoda që ajo ka përdorur për thatë që në këtë rast pyetjet i bëhen Qeverisë. Tani, vlerësimin, kryesisht ka pasur elementet e metodave një deputet i Partisë Demokratike, të cilit nuk i të vlerësimit, jo shqyrtimin e ligjshmërisë në ndërhytë, jo vetëm që ia futi kartelën Ngjelës, por ia përputhje me legjislacionin shqiptar. Për metodat futi kot si gjithmonë. ne mund te gjykojmë për metoda më të mira, ose Fatos Beja – Zoti Dokle, lexoni Rregulloren e mund të kemi një ekspertizë që mund të na japë re sepse është shumë e qartë. një sugjerim se cila është metoda më e mirë që Atëherë, meqenëse nuk ka pyetje të tjera, zoti mund të përdoret. Nuk ka asgjë në parim, dhe nuk Ministër dëshironi të përgjigjeni menjëherë, apo keni përdoret këtu emri i madh i Bankës Botërore, për të nevojë për një kohë reflektimi. thënë që ndaj një lloj mendimi teknik profesional ti Po, zoti Bode. nuk mund të kesh qëndrim tjetër. Ridvan Bode – Do të flas thjesht për replikë, Pyetje: Si do të ndikojë vonesa, për shkak të sepse ma përmendi dikush emrin. Në fakt kur mosmiratimit, në çmimet? mbrohen ligje nuk ka pyetje preferenciale, t’ja Përgjigje: Këtu sigurisht nuk kemi të bëjmë me
278 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
një qëndrim prej profeti, sikundër është problemi për sektorëve, synojnë në vetvete të arrijnë: rritjen e shiun, do të bjerë apo jo. Vonesat deri tani në eficiencës së tregut shqiptar nëpërmjet liberalizimit mosliberalizimin e tregut, në mbajtjen e tregut të mëtejshëm, nxitjes së konkurrencës, dhe së dyti, monopol, në politika të caktuara në menaxhimin e që është po kaq e rëndësishme, tërheqjen e Albtelekom-it, pothuajse e kanë dhënë të saktë, pa kapitaleve të huaja dhe sidomos të teknologjive nevojë parashikueshmërie, që çmimet tona janë më moderne në ekonominë tonë. të lartat në Europë. Në rastin konkret, të privatizimit të ndjekur për Zoti Braçe kishte një pyetje, në qoftë se nuk e shoqërinë publike Albtelekom, ky proces duhej të kam gabim: A është projektligji në përputhje me synonte së pari e mbi të gjitha, liberalizimin e këtij Kushtetutën? tregu specifik, siç është tregu i telekomunikacioneve, Përgjigje: Nuk mbetet të çmoj unë në qoftë se që dhe në përvojën dhe në praktikën e vendeve me një projektligj që ka ardhur këtu është në përputhje legjislacion dhe me institucione shumë më të me Kushtetutën. A është kontrata në përputhje me konsoliduara, janë tregje lehtësisht të dominueshme. Kushtetutën dhe me ligjet? Këtë pyetje mund ta Ndërsa në rastin tonë është një treg dukshëm i kuptoja. dominuar. Atëherë, siç e thashë më parë, mendimi ynë Prandaj, del më shumë dhe më në pah nevoja është se kontrata në vetvete bie ndesh në shumë imperative për liberalizimin e ketij tregu dhe si një raste me ligjet e këtij vendi. interes madhor që Qeveria, Kuvendi, politika Pyetje: Sa kompani morën pjesë? shqiptare duhet të mbrojë, për arsye se e kemi të Përgjigje: Sipas informacionit që kam, kanë gjithë mëse të qartë dhe evidente, që ajo çfarë kemi marrë pjesë 11 kompani. U skualifikuan 4, 12 të ne si shërbime të telekomunikacionit, qoftë atij fiks tjera humbën rrugën, si dhe të tjera që u paraqitën e apo lëvizës, janë shërbime ende të pakta, të pastaj nuk morën pjesë ose nuk dolën fituese. palarmishme, jo të mira, dhe për më tepër me çmime Pyetje: Ç’mendoni për vlerën? absolutisht të shtrenjta, nga më të shtrenjtat në Përgjigje: Në lidhje me vlerën, ajo përcaktohet Europë. Do të thoja që disa nga fenomenet më në bazë të një procesi objektiv e metodologjik të problematike që janë vënë re në sektorin e përcaktimit. Unë nuk mendoj që problemi kryesor telekomunikacionit, të cilat, pavarësisht se po mbaj në këtë proces privatizimi është vlera. Ligji nuk një minutë në përmendjen e tyre, në vetvete mund përcakton vlerën. Unë them që procesi ka rënë të na lënë të kuptojmë më mirë edhe këtë proces ndesh me ligjin. Vlera mund të jetë dhe më e madhe. privatizimi të Albtelekom-it, kanë qenë, së pari, se Vlera mund të jetë dhe aq. Mbetet për t’u shqyrtuar. ky sektor ka patur një rregullim mjaft të dobët. Për Në qoftë se ke dyshime te një proces që ndoshta faj apo jo të Entit Rregullator të Telekomunikacionit, mund të përmbajë mosrespektime të rregullave dhe ai është shfaqur deri më sot si një ent rregullator pa të ligjeve, gjithmonë do të flasësh që mund të pushtet dhe shumë i dobët. Ai nuk ka plotësuar përmbajë edhe problemin e interesave të fshehura detyrimin e tij numër 1 , që rrjedh nga misioni, për që mund të kenë pasur përfaqësuesit tanë ligjorë. të detyruar kompanitë e telefonisë mobile që të bëjnë Atëherë pse të mos mendohet që këto interesa të publike tarifat, nuk i ka detyruar ato të paraqesin fshehura kanë ndikuar edhe te vlera. Le t’i lihet dhe bilancet dhe pikërisht për këto arsye, mund të kjo një procesi rishikimi. mendohet për evazione prej qindra milionë dollarësh Në qoftë se do të vij te ajo që kam detyrim, për të ardhur nga kjo telefoni. të shprehur mendimin e Qeverisë, si Qeveri dhe si Nga ana tjetër, një fenomen tjetër është një forcë politike, në marrjen e një vendimi për një pozicion i dukshëm dominues në tregun tonë i privatizim strategjik të një rëndësie të veçantë, kompanive të telefonisë levizëse dhe një problem sikundër është ky i Albtelekom-it, kemi pa dyshim akoma më shqetësues, që është edhe më konkret detyrimin politik të mbrojmë dhe të garantojmë dy për rastin e Albtelekom-it, është një menaxhim i gjëra. keq, do të thoja i papërgjegjshëm dhe qëllimisht në a) Interesat e ekonomisë kombëtare dhe të dëm të interesave të kësaj kompanie, të publikut, konsumatorëve shqiptarë. të konsumatorit shqiptar, në Albtelekom. b) Ligjshmërinë e vetë procesit të privatizimit. Kjo kompani ka akumuluar borxhe të mëdha. Privatizimet strategjike, sikundër është Një moszhvillim i shërbimeve të kësaj kompanie ose përcaktuar dhe në strategjinë e privatizimit të këtyre një zhvillim me ritme shumë të ulta dhe për më tepër
279 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
i shkallës dhe penetrimit të shërbimeve të saj, jetë një investitor strategjik , me eksperiencë në kontrata të disfavorshme të interkomunikacionit që fushën përkatëse të telefonisë. Na del se në kjo kompani ka lidhur me palë të tjera, favorizime momentin e lidhjes së kontratës si blerës mund të antiekonomike, pse jo edhe antiligjore të disa shfaqen edhe subjekte të tjera në të cilat mjaft të kompanive të telefonisë rurale nga kjo kompani. jetë aksioner edhe blerësi i pretenduar. Vonesë e qëllimtë në pajisjen me liçencë të Në nenin 4/3 , pika b, përcaktohet se blerësi telefonisë mobile të kësaj kompanie dhe për më duhet të paraqesë një kopje të marrëveshjes së tepër mosndërmarrjen e qëllimtë të investimeve fizike bashkëpunimit që ka bërë me telekom-in turk. për ngritjen e rrjetit të saj për të realizuar liçencën e Mendoj se blerësi i pretenduar u paraqit në përputhje Igëll Mobajll-it. me kërkesat e bëra që në shprehjen e interesit që Kostoja e këtij menaxhimi të keq të Albtelekom- duhet të ishte investitor strategjik me eksperiencë it dhe të mbajtjes të një tregu të kapur dhe të mbyllur, në fushën përkatëse, pavarësisht se si e realizonte është ndoshta gjoba prej dhjetra dhe nuk do ta këtë cilësi; mund ta realizonte nga martesa , duke tepëroja, qindra milionë Euro që shqiptarët kanë bërë konsorcium, duke u paraqitur së bashku me paguar për t’u kënaqur raftet dhe sirtaret, si dhe një kompani tjetër me eksperiencë dhe u paraqit padronët politikë të rafteve dhe sirtareve. me emrin Grupi Turkish Telekom dhe firma Çetel. Kontrata e lidhur dhe marrëveshja e lidhur për Faktikisht, jemi larguar nga kjo kërkesë kur u privatizimin e Albtelekom-it nga qeveria shqiptare e lidh kontrata. Investitor ka ngelur një investitor që mëparshme, ( dhe këtu më falni për parantezën, nuk plotëson kriterin që të jetë investitor strategjik unë do të kuptoja ndonjë qëndrim mbrojtës të disa në fushën përkatëse, që është firma Çetel, e cila do deputetëve të opozitës të cilët nuk kanë patur as të ketë jo më pjesëmarrje të fuqishme pranë saj të kohën as mundësinë ta lexojnë kontratën ose vetë një investitori me eksperienë në fushën përkatëse, mund të kenë dyshime për këtë kontratë), pra, kjo por thjesht një marrëveshje menaxhimi me Turkish kontratë dhe marrëveshje, për mendimin tim, është Telekom, marrëveshje të cilën edhe sot ende s’e ka vazhdim i së njëjtës politikë të mosmenaxhimit të bërë. mirë dhe të shpërdorimit të qëllimtë të pasurisë Në nenin 7, qeveria shqiptare merr përsipër disa publike për hir të interesave private tepër të ngushta. detyrime për të mbrojtur pozicionin monopol, Ne si qeveri e kontestojmë këtë kontratë në megjithëse ai me ligj, sipas detyrimeve që kemi edhe gjendjen që ajo paraqitet dhe mendojmë se ajo jo me OBT-në, ka mbaruar, por për t’i dhënë zgjatje nuk sjell asnjë nga avantazhet që pretendon për afati pozicionit monopol të Albtelekom-it ( sa ishte i ekonominë kombëtare, por ka në tërë procesin e shtetit mund të mos mbrohej pozicioni monopol, saj, që nga momenti i lidhjes dhe në vetë përmbajtjen tani që privatizohet mbrohet) , madje edhe të e saj, qëndrime që bien ndesh edhe me ligjet që ka forcohet më tej pozicioni i tij i favorshëm në treg. miratuar vetë ky Kuvend. Do të përmendja disa nga Mendoj se kjo bie në kundërshtim të hapur me këto probleme që ka kontrata që, për mendimin tonë, principet që duhet të ndiqte një garë e drejtë bien ndesh edhe me vetë ligjet e miratuara nga ky konkurimi, kjo nuk u është afruar gjithë palëve në Kuvend. fillim kur është bërë thirrja për tender, por i është Do të përmendja që në kontratën e lidhur, pasi afruar në mënyrë të veçantë, pasi është përzgjedhur është përzgjedhur fituesi, që ishte tenderuesi i tenderuesi, vetëm një kompanie. vetëm, është bërë negociata dhe në bazë të Pra, është një pozicion që deformon plotësisht negociatës, është lidhur kontrata. Në kontratë konkurrencën, transparencën dhe ndershmërinë në parashikohet se blerësi, pra kompania në fjalë, procesin e konkurimit sipas një vizioni dhe një synimi mund të realizojë blerjen e aksioneve qoftë të përcaktuar që në formulën e privatizimit të drejtpërdrejt apo një subjekti tjetër apo një shoqërie Albtelekom-it që po ky Kuvend e ka miratuar. tjetër, të themeluar me qëllim realizimin e këtij Së dyti, kemi një detyrim tjetër që rrjedh nga transaksioni, ku detyrimisht që në çdo rast blerësi neni 7/1, pika 16, ku qeveria shqiptare detyrohet që të jetë edhe aksioner. t’i japë të drejtën e roming-ut kësaj kompanie. Këtu Mendoj që kjo bie ndesh me vetë atë që ka qenë jemi përsëri para një pike shumë problematike , parimi i procesit të privatizimit strategjik dhe i ligjit sepse së pari kundërshtojmë vetë liçencën që ku për miratimin e formulës së privatizimit të shtet i ka dhënë Igëll Mobajll-it, ku e detyron atë që Albtelekom-it, e cila përcakton se blerës duhet të të bënte edhe investimin fizik për të ngritur rrjetin e
280 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
tij të telefonisë lëvizëse. momentalisht, për të bërë një investim të fuqishëm Kjo përsëri është një shkelje serioze e kushteve dhe për të zhvilluar shërbimin e Albtelekom-it. Nëse të veprimtarisë së operatorëve në treg dhe ai nuk i bën këto investime, ka një penalitet prej 1 veçanërisht e atyre të telefonisë celulare, që bie në milionë Eurosh. Ose kur ai brenda pesë vjetëve shet kundërshtim me licencën që ky shtet u ka dhënë kompaninë ose nëse nuk e shet të gjithën , zbret atyre. Pra, ky kusht nuk përmbahet. Ata nuk kanë në një të tretën e zotërimit të aksioneve të asnjë detyrim që ta lënë rrjetin e tyre në shërbim të kompanisë, ka një detyrim prej vetëm 5 milionë një kompanie tjetër. Pra, do t’i jepnin favor kësaj Eurosh. kompanie, duke e çuar çështjen deri në gjykata Atëhere, kjo tregon se kjo kontratë është lidhur ndërkombëtare, për shkeljen e së drejtës civile që u nga të dyja palët për qëllime shumë afatshkurtëra është bërë kushteve të tjera. U është dhënë mirë dhe s’ka patur këtë qëllim dhe synim afatgjatë që apo jo liçenca atyre, është tjetër problem. U është sot kërkonte procesi i privatizimit strategik të dhënë me ligj, u është dhënë nga ky shtet. Dhe ne Albtelekom-it. Pra, ligji për privatizimin e Albtelekom- i vëmë tani në një pozicion që bie ndesh me këtë. it parashikon edhe detyrimin për të marrë mendimin Ose, së treti, në qoftë se nuk realizon edhe e Autoritetit Shqiptar të Konkurrencës, madje që këtë, do të ishim në një situatë që të sjellë te para lidhjes së kontratës. Kjo nuk është bërë dhe shqetësimi i zotit Dokle “A do të bien ndonjëherë kjo është vërtet një shkelje e rëndë në procedurë. çmimet”. Unë them se jo zoti Dokle, me këtë lloj Madje, megjithë se marrja e vendimit të Autoritetit kontrate, për arsye se nga një monopol me dy veta, Shqiptar të Konkurrencës është parashikuar edhe kishte rrezikun të kthehej në një monopol me tre. një si nga kushtet që do të plotësohet nga pala Do të ndryshonte vetëm numri i aktorëve në skenë. shqiptare para se të vijë data e mbylljes së Çmimet do të rriteshin po njëlloj. Pjesa e tyre do të kontratës, pra 21 tetori, akoma sot nuk kemi një ndryshonte në treg. mendim të dhënë nga Autoriteti Shqiptar i Pasojë tjetër është ajo që thashë më parë, Konkurrencës. Akoma nuk kemi një mendim të rivendosja e pozicionit monopol të Albatelekom-it, dhënë nga ERT-ja, e cila sidomos për rivendosjen e që do të na hapte probleme me angazhime konkrete monopolit të Albtelekom-it edhe për tre vjet të tjera, dhe të pretenduara që i kemi realizuar ne ndaj siç pretendon kjo kontratë, do të kishte larë veten marrëveshjes me OBT-në, përmbarimin e së drejtës para publikut dhe para detyrimit që ka ndaj shtetit që ka Telekom-i në treg, duke i detyruar, dhe një shqiptar, që po e luan rolin si një autoritet rregullator pikë e kontratës i detyron këto kompnai të tjera, që i pavarur dh i zgjedhur nga ky Parlament pikërisht veprojnë në tregun shqiptar, të përdorin rrjetin fundor që të jetë i pavarur. Ka heshtur dhe vetëm ka heshtur të Albtelekom-it , duke i dhënë favore financiare të deri tani. njëanshme kësaj kompanie, madje, edhe dy Kuvendi, për mendimin e Qeverisë, nuk duhet elemente që duhej të ishin kushte garantuese, për ta ratifikojë këtë kontratë, duke i dhënë kështu faktin që investitori i përzgjedhur strategjik , në qoftë mundësi qeverisë shqiptare të verifikojë tërë se do të ishte i tillë, do t’i përmbahej asaj çka ligjshmërinë e procesit të privatizimit të Albtelekom- paraqitëm në biznesplan ose do t‘i përmbahej kriterit it dhe për të rivlerësuar edhe efektet ekonomike dhe tjetër, që ne e kemi zgjedhur pikërisht për faktin që juridike që mund të vinin nga kjo kontratë. Qeveria ai është investitor strategjik, dhe në një të nesërme angazhohet të krijojë një komitet të veçantë për nuk e humbasim investitorin straegjik, kur ai të rishikimin dhe në këtë komitet mund të marrin pjesë pasnesërmen mund të shesi kompaninë te dikush dhe të angazhohen deputetë të këtij Parlamenti, për tjetër, që nuk ka më përcaktimet dhe cilësitë e të bërë një vlerësim të kujdeshëm dhe të gjerë të investitorit strategjik. privatizimit të kompanisë. Ky komitet i rishikimit do Dhe këto dy klauzola mbrojtëse janë parashikuar, të përzgjedhë një firmë të huaj me reputacion në por janë parashikuar me klauzola aq qesharake sa rolin e investiguesit ndërkombëtar, e cila gjithashtu që ai është më i predispozuar t’i shkeli këto garanci duhet të verifikohet që më parë që të mos ketë se sa t’i respektojë këto garanci. Është e para në konflikte apo interesa të lidhura me këtë problem lidhje me investimet që ai duhet të bëjë brenda 5- në Shqipëri dhe duhet të ketë një status të veçantë vjeçarit të parë, sipas plan-biznesit dhe neve kjo na pavarësie, e cila në vetvete kjo kompani e intereson; tërheqja e investimeve të këtij investitori përzgjedhur si invetigues ndërkombëtar, do të strategjik, madje më shumë se vlera që ai paguan investigojë procesin për parregullsi apo paligjshmëri
281 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
të mundshme, për saktësinë e vlerësimit dhe të Luksenburgun, etj., kanë ardhur siç janë bërë nga vlerës përfundimtare të privatizimit të kompanisë , Qeveria e mëparshme. Pse? Sepse të gjitha këto në përputhje me standartet ndërkombëtare që njihen lloj marrëveshjesh ne, gjatë tetë viteve, edhe më në këtë drejtim. parë madje, i kemi miratuar me konsensus. Sepse Konkluzionet e këtij investigimi dhe këtij kanë qenë në dobi të Shqipërisë dhe kemi bërë mirë. rishikimi të bërë nga ky komitet do t’i raportohen Po këtu kemi diskutuar edhe një ligj për Qeverisë shqiptare dhe padyshim do t’i raportohen veterinarinë, i cili është bërë nga qeveria e edhe këtij Kuvendi, i cili shqyrton sot këtë mëparshme dhe qeveria aktuale e ka parë të projektvendim. arsyeshme që ta miratojë këtë projektligj dhe e kemi Ju falemnderit! miratuar me votat e të gjithëve. Fatos Beja - Atëhere, sipas procedurës… Ju Tani, për këtë projektligj është kundër. Atëhere, lutem, ministri i dha përgjigjet e pyetjeve, dikush ajo ka të drejtën e plotë legjitime që të mos e fus mund të jetë i kënaqur, dikush i pakënaqur, keni të fare në Parlament. Menjëherë të thotë që ky drejtën e diskutimit që të gjithë dhe të shpreheni. projektligj të kthehet në Qeveri. Dhe të gjitha këto Sipas procedurës dëgjohen njëherë komisionet mrekullitë që dëgjova nga zoti Ruli, t’i rishohë. Ka përkatëse dhe pastaj futet në diskutim. Unë do t’i të drejtën legjitime ta tërheqë këtë ligj. Ju në vend jap fjalën të parit që të dojë. Kjo është llogjike. që ta tërhiqni si Qeveri, nëse jeni kundër, ju na e Replikë zoti Dokle. Sa më shkurt të lutem. keni sjellë këtu për ta shqyrtuar me procedurë të Namik Dokle - Unë e di zoti Beja që arti i të përshpejtuar dhe vendimi i Parlamentit ka qenë që diskutuarit është arti i të shkurtuarit , prandaj mos të shqyrtohet me procedurë të përshpejtuar, u bëj merak. Unë në fakt ju kërkova para se të ndërkohë që mund ta tërhiqni. mbaronte diskutimin zoti Ruli, për procedurë , por Dhe e fundit fare, në qoftë se të gjithë qeveritarët meqë ai edhe më përmendi emrin, shrytëzoj edhe edhe e gjithë maxhoranca është në një mendje me këtë rast edhe për sa i përket procedurës edhe për zotin Ruli, atëhere ju keni shansin e tretë dhe të këtë projektligj. fundit që, para votimit në parim , ta tërhiqni Për të gjitha sa tha zoti Ruli, unë i them projektligjin dhe filloni nga puna me një kontratë të marshalla. Për të gjitha ato që na premtoi, po i them re dhe me të gjitha ekspertizat që ju dëshironi. ishalla. Por di një gjë që 50 është më e madhe se Sepse ndryshe pastaj mban erë që ai zoti 33.3 përqindëshi. Dhe nga kjo pikëpamje, nëse zëvendëskryeministri Shahin nuk paska ardhur dje shtohet një operator, mundësitë e monopoleve vetëm për ndeshjen e futbollit. pakësohen. Nëse ne do t’i bëjmë shumë operatorë, Fatos Beja - Të vazhdojmë me diskutimet e atëhere i kemi luftuar vërtet monopolet. komisionit. Për procedurë zoti Ruli. Unë vij në një pikë kyçe të këtij diskutimi dhe Genc Ruli - Zoti Dokle , bëre një truk të vogël mendoj se po të zbatojmë rregullat dhe parimet, ky nën faktin se të kisha përmendur emrin. Ky është diskutim merr fund që në këtë çast, sepse me të truk procedurial. Ajo që propozuat nga pikëpamja e drejtë deputetët e opozitës bënë një pyetje, pyetje retorikës parlamentare qëndron, por unë nuk mendoj që nuk e kishin marrë në komision dhe thanë: cili se solle ndonjë thelb në zgjidhjen e problemit. Ajo është mendimi i Qeverisë për këtë projektligj. Dhe kontratë ka një datë që është data e mbarimit të unë falenderoj zotin Ruli që me profesionalizëm bëri saj, 21 tetori. Dhe ka një element të parashikuar analizën dhe të paktën e tha që Qeveria nuk është që thotë :” Para mbarimit duhet bërë edhe ratifikimi dakord me këtë kontratë. Dhe ne nuk ngulim këmbë në parlament” . Për këtë arsye ne e sjellim për ta sepse kjo është qeveri e maxhorancës. ratifikuar në Parlament, duke iu drejtuar si Qeveri Atëhere, kjo Qeveri ka tre shanse, për të cilat Parlamentit dhe nuk ia lëmë topin në derë nuk ka pse ia lë topin në derë Parlamentit, sepse Parlamentit dhe marrim përgjegjësinë në kurriz vetë, bëhet 1 me 0, si dje, në favor të turqve. E para, deri sa u shpreha këtu se është një marrje qeveria ka të drejtë që projektligjet e një qeverie përgjegjësie nga qeveria dhe nga unë që mbuloj si paraardhëse t’i lërë të gjitha në Parlament, në proces ministër sektorin. diskutimi ose t’i tërheqë të gjitha. Unë kam Nuk dua të hyj në lojën e fjalëve për praninë e përshtypjen që Qeveria deri tani ka vepruar me zëvendëskryeministrave apo kryeministrave turq, mençuri sepse një pjesë të projektligjeve , qoftë ato sepse nuk doja të bëja të njëjtin aludim se prandaj që ishin kontrata dhe marrëveshje me Belgjikën, u lidh kontrata, sepse atëhere erdhi kryeministri turk.
282 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
Pra, nuk dua të bëj këtë aludim. shprehjen e interesit, rezultuan 11 kompani të Fatos Beja - Zoti Lesi, për procedurë. interesuara për blerjen e aksioneve të kësaj Nikollë Lesi - Zoti drejtues i seancës, duke kompanie. Nga vlerësimi i kompanive që kishin qenë dakord me atë që tha zoti Ruli, se konktrata shprehur interes u kualifikuan katër kompani që ka rënë, unë kam një shqetësim. Shqetësimi është plotësonin kushtet për të vazhduar më tej garën dhe ky: ndonëse duket pa ndonjë lidhje të madhe, por konkretisht u kualifikuan këto kompani: konsorciumi Ministri i Brendshëm që ndodhet në sallë, nga ky Telekom Korea, Samsung Korea, konsorciumi Turk moment duhet të marrë masa për ish-Kryeministrin Telekom Calik Energy Telecomunication, Enti s.i. Nano që t’u kthejë paratë Turqisë, se turqit nuk të Albanian Construction, Al Kharaf’s Sons Kuvajt dhe falin. Telekom Sllovenia. Fatos Beja - Falemnderit zoti Lesi! Këto kompani, për afro një muaj, zhvilluan Atëhere, në emër të komisionit përgjegjës, procesin e dew deligence. Në procesin e paraqitjes relatori. së ofertave me 6 maj 2005 u prezantua vetëm një Relatori - Komisioni i Ekonomisë dhe Financës, ofertë nga Calik Energy, oferta financiare e së cilës në takimin e tij të datës 11 tetor 2005, shqyrtoi arriti në vlerën e 120 milionë Euro. Mbetet e paqartë projektligjin për ratifikimin e kontratës për blerjen e mosparaqitja e tri kompanive të tjera në fazën finale shoqërisë anonime Albtelekom, nismë e Këshillit të tenderit. të Ministrave. Në mbledhjen e komisionit ishin të Në vijim të procedurave, komiteti i vlerësimit të ftuar specialistë të Ministrisë së Ekonomisë, tregtisë ofertave shqyrtoi ofertën e paraqitur dhe shpalli fitues dhe Energjetikës, si dhe të Entit Rregullator të shoqërinë Calik. Vazhdimi i procedurës së Telekomunikacioneve të cilët iu përgjigjën pyetjeve privatizimit me vetëm një ofertë paraqet një rast të deputetëve rreth procedurave të ndjekura për unikal të privatizimit të sektorëve strategjikë me një privatizimin e shoqërisë anonime Albtelekom, ofertë, gjë që ka sjellë edhe mungesën e procedurave të tenderimit , nivelit të investimeve dhe konkurrencës. rezultatit financiar të kësaj shoqërie gjatë viteve të Procesit të privatizimit të Albtelekom sh.a. i ka fundit, ekskluziviteteve të saj pas privatizimit , munguar tërësisht transparenca publike , po ashtu procedurave për përcaktimin e shitjes së saj, ky proces nuk i është nënshtruar një debati të gjerë procedurave të aksioneve që do të shiten, identitetit me grupet e interesit, shoqatat e bisnezit, sindikatat , vlerës së aseteve dhe rezultatit financiar të dhe konsumatorët. Koha e zgjedhur për kryerjen e shoqërisë së përzgjedhur për blerjen e aksioneve të privatizimit është e papërshtatshme, pasi Albtelekom-it, plotësimin nga ana e saj të të gjitha privatizimet strategjike nuk mund të kryhen në kohën detyrimeve kontratore , etj. e fushatve elektorale, kohë kjo kur rritet shumë Privatizimi i shoqërisë anonime Albtelekom është rrisku , sidomos rrisku politik dhe bie ndjeshëm realizuar në kuadër të privatizimeve të sektorëve interesi i investitorëve strategjikë, gjë që u duk edhe strategjikë, mbështetur në strategjinë e privatizimit me pjesëmarrjen e vetëm një kompanie në tender. , miratuar me ligjin numër 8306 , datë 14.3.98 “ Për Në vazhdim të procedurave më 21 qershor u strategjinë e privatizimit të sektorëve strategjikë” , nënshkrua kontrata për shitjen eAlbtelekom sh.a. si dhe me ligjin 8810, datë 17.5.2001 “ Për Nga kontrata mund të veçohen disa probleme të përcaktimin e formës dhe strukturës së formulës diskutueshme. së privatizimit të shoqërisë anonime Albtelekom”, 1.Roaming kombëtar. Në kontratë është si dhe të disa akteve nënligjore, konkretisht vendime përfshirë kërkesa e blerësit për ofrimin e shërbimit të Këshillit të Ministrave në zbatim të këtyre ligjeve. të roaming-ut kombëtar, kërkesë kjo e paparashikuar Kontrata për blerjen e aksioneve të shoqërisë në dokumentet e tenderit dhe njëkohësisht anonime Albtelekom është një marrëveshje e lidhur kompetencë e ERT-së dhe jo e Këshillit të Ministrave. mes ish-Ministrisë së Ekonomisë, sot Ministria e Licenca e Igëll Mobajll parashikon ngritjen e rrjetit Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjetikës dhe shoqërisë kombëtar sipas një planbiznesi dhe afateve të turke Calik Energy Telecomunication, a.s. caktuara , ndërsa roaming-u kombëtar ka të bëjë Procedura e privatizimit – Në muajin shtator, me reformat liberalizuese të tregut që duhen tetor dhe nëntor të vitit 2004 janë publikuar ftesa ndërmarrë në të ardhmen. për shprehjen e interesit për blerjen e aksioneve të 2.Forcimi i pozitave monopol. Albtelekom nuk Albtelekom sh.a. dhe pas përfundimit të afatit për është i detyruar që për një periudhë trevjeçare t’ju
283 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
mundësojë operatorëve të tretë që përdorin investimeve. infrastrukturën për shërbimin DSL, gjë që forcon Lidhur me roaming-un kombëtar përfaqësuesit pozitat monopol, ndërkohë që prirja e tregut është e Ministrisë së Ekonomisë informuan komisionin liberalizimi i tij. se ky shërbim nuk ka qenë parashikuar në 3. Realizimi i planbiznesit. Në kontratë është dokumentet e tenderit dhe se ai është përfshirë në përcaktuar zbatimi i vlerës së investimeve të kontratë me insistimin e kompanisë turke Calik, parashikuara në planin e biznesit brenda një gjatë negociatave. Përfaqësuesit e ERT-së informuan periudhe të parashikuar prej 5 vjetësh, duke i dhënë komisionin që dhënia e këtij shërbimi është të drejtë shitësit të monitorojë zbatimin e kompetencë e ERT-së dhe jo e Këshillit të Ministrave. planbiznesit, si dhe dukee detyruar blerësin të Gjithashtu ata theksuan se licenca për shërbimin paguajë shumën prej 1 milionë Euro , në rast se celular Igëll Mobajll, që i është dhënë Telekom-it pas 5 vjetësh ai nuk do të ketë plotësuar detyrimin nga ERT-ja, parashikon ngritjen e rrjetit fizik në lidhje me këto investime. Kjo klauzolë e kontratës kombëtar sipas një planbiznesi dhe afateve të tregon që nuk ka garanci që blerësi do të realizojë caktuara. planin e biznesit. Ndërsa roaming-u kombëtar ka të bëjë me 4. Pronësia mbi aksionet. Kontrata shprehet se reformat liberalizuese të tregut që duhen ndërmarrë blerësi do të vazhdojë të zotërojë shumicën e në të ardhmen. aksioneve të shoqërisë ose të paktën një të tretën Nisur nga paqartësitë e mësipërme, e e tyre, e shoqëruar kjo me të drejta kontrolluese përfaqësuesit e maxhorancës ishin që vlerësimi i të paktën për 5 vjet, duke filluar nga mbyllja , duke kontratës të bëhet me ekspertizë ndërkombëtare. parashikuar gjithashtu edhe detyrimet e blerësit për Ky qëndrim u kundërshtua nga përfaqësuesit e të paguar sasinë prej 5 milionë Euro në rast se opozitës të cilët ishin të mendimit që komisioni ka shkelet ky detyrim. Edhe kjo klauzolë e kontratës të drejtë vetëm ta miratojë ose jo marrëveshjen dhe nuk siguron se kemi të bëjmë me shitje të se kërkesa për ekspertizë të kontratës është qëndrueshme të karakterit strategjik. kompetencë e Qeverisë dhe jo e Kuvendit. Ata u 5. Marrëveshja me Turk Telekom dhe shprehën se do të mbështesin qëndrimin e Qeverisë institucionet financiare. Kompania Calik duhet të shqiptare pasi ajo të shprehet nëse është apo jo paraqiste një marrëveshje me institucionet e tjera dakord me kontratën. financiare që mbështesin financiarisht kompaninë, Në përfundim të diskutimit komisioni vendosi me dokumenta që nuk janë paraqitur akoma. Gjatë shmicë votash t’i propozojë Kuvendit që të kërkojë diskutimit të projektligjit, deputetët e opozitës ekspertizë ndërkombëtare për vlerësimin e procesit insistuan që në mbledhjen e komisionit duhet të të privatizimit dhe të kontratës për shitjen e ishte i pranishëm ministri i Ekonomisë për të aksioneve të shoqërisë anonime Albtelekom para informuar komisionin mbi qëndrimin e Qeverisë se ai të shprehet për ratifikim ose jo të marrëveshjes. shqiptare lidhur me këtë privatizim të karakterit Ju falemnderit! strategjik me rëndësi kombëtare. Përfaqësuesi i Fatos Beja - Atëhere, ju falenderoj zoti Biberaj! grupit parlamentar të LSI plus PDS ishte i mendimit Hapen diskutimet. Zoti Sherifi e ka fjalën. Votimi do se procedura e nënshkrimit të kontratës ka qenë të bëhet pasdite. jotransparente dhe antiligjore dhe se përcaktimi i Elmaz Sherifi - Zoti drejtues i seancës, shitjes së Albtelekom-it është korruptiv. Është në Unë i bëra një pyetje komisionit përgjegjës dhe një nivel mjaft të ulët, madje nën nivelin e investimeve jam tepër i befasuar se si një komision parlamentar të tij. mund të gjykojë një projektligj dhe në fund të mos Ai theksoi se ka shkelje të procedurave të thotë as po as jo, as abstenoj. Por çuditërisht prokurimit publik të cilat janë kryer me konsorciumin formulon që, para se të japë mendimin, duhet të turk dhe më pas është lidhur me një pjesë të këtij kërkojë një ekspertizë, gjë që është për mua konsorciumi. Ky qëndrim u mbështet nga deputetët befasuese. Çfarë do ky komision? A i njeh e maxhorancës të cilët ishin të mendimit se ka kompetencat apo jo? paqartësi për disa çështje të rëndësishme të Dihet që sipas Kushtetutës të Republikës së kontratës, garancinë për respektimin nga investitori Shqipërisë dhe ligjit për marrëveshjet ndërkombëtare, të detyrimeve që rrjedhin nga kontrata, siç janë komisioni, pasi e gjykon një projektligj, ai ose e kryerja në kohë e investimeve dhe zbatimi i planit të miraton ose propozon të mos miratohet.
284 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
Por me sa duket komisioni kërkon të marrë disa Privatizimit dhe i shitjes së aksioneve të shoqërisë përgjegjësi të Qeverisë e cila nuk ka kurajon ta Anonime Albtelekom nuk kanë marrë në deklarojë hapur, që nuk jemi dakord me këtë konsideratë detyrimet që burojnë nga ligji lidhur kontratë dhe si rezultat do të bënte mirë që të mos me marrëdhëniet e ish pronarëve në këtë proces. e sillte në Parlament dhe të ushtronte kompetencat Gjithashtu në këtë proces nuk janë marrë në e saj, sepse tingëllon keq kërkesa për një ekspertizë konsideratë dhe ndërhyrjet insrtitucionale të kur këtu Ministri i Ekonomisë kishte njohje në detaje Komitetit Shtetëror të kthimit dhe komëensimit të dhe na paraqiti argumente të shumta se përse nuk pronave për ndërprerjen e tjetërsimeve deri në duhet miratuar kjo kontratë. Dhe në Komisionin e përfundim të procesit të kthimit dhe kompensimit Ligjeve, unë kam qënë kundër, jo thelbit të mendimit të pronave. Kërkesa dhe detyrimi për ndërprerjen që shfaqi Komisioni, por procedurës, sepse e tjetërsimeve është në përputhje dhe me kërkesat Komisioni i Ligjeve nuk kishte pse e diskutonte këtë e misionit të Task Forcës për marrëveshjen e projektligj, për faktin sepse në seancë plenare nuk stabilizim-asocimit të cilët theksojnë se Bashkimi ishte e vendosur që mund të jepte mendim Komisioni Europian kërkon që autoritetet të mos privatizojnë i Ligjeve. Unë jam plotësisht dakord me vendimet tokën shtetërore deri në përfundim të procesit të që ka marrë Komisioni i Ligjeve, që kjo kontratë kthimit dhe kompensimit të pronave. Nga ana tjetër, është në përputhje me Kushtetutën dhe aktet e tjera në vështrim të vlerësimit të aksioneve të shitura të ligjore. shoqërisë Albtelekom, konstatohet se përcaktimi Në përfundim, i nderuar drejtues i seancës, i vlerës së truallit nën objekt të Albtelekomit është Unë do të thoja që Qeveria le të bëhet më bërë në kundërshtim me ligjin e kthimit dhe transparente dhe ta shprehë këtu në Parlament, që kompensimit të pronave, si dhe vendimin e Kuvendit ajo nuk është dakord dhe ta tërheqë këtë projektligj të Shqipërisë, nr 183, datë 28.4.2005, Metodika e “Për ratifikimin e marrëveshjes” vlerësimit të pronës së paluajtshme që Falemnderit! kompensohet dhe asaj që duhet të shërbejë për Fatos Beja – Falemnderit, zoti Sherifi. kompensim. Më e keqja është se vlera e tokës që Atëherë, unë nuk kam në panel njëri tjetër që është privatizuar në rastin e shitjeve të aksioneve do të flasë. të shoqërisë Albtelekom është 20 deri 30 herë më Të shprehen grupet. e ulët se vlera e përcaktuar në metodikën e miratuar. E merr fjalën Grupi Parlamentar Qendra Ministria e Ekonomisë në këtë rast ka qënë Demokrate, Grupi Parlamentar i Partisë Agrare, plotësisht e ndërgjegjshme në këtë veprim të Grupi Parlamantar Qendra Liberal Demokrate, Grupi kundraligjshëm, sepse në të njëjtën kohë kjo Reformator Demokristian, Grupi Parlamentar ministri ka shpallur dhe privatizimin e Hotel Dajtit LSI+PDS, Grupi Parlamentar i PSD-së, Grupi për të cilën kjo ministri ka shpallur dhe privatizimin Parlamentar i PR-së. e Hotel Dajtit për të cilin ajo ministri vlerën e tokës Fjalën e ka zoti Arian Madhi. e ka llogaritur deri në 1500 euro për metër katror. Arian Madhi - Grupi Parlamentar i Partisë Për këto arsye, ashtu siç parashtrova në fillim të Republikane është dakord me propozimin e fjalës sime, në emër të Grupit Parlamentar të Komisionit të Ekonomisë dhe Financave për të Partisë Republikane deklarohemi për rezervimin e vlerësuar nëpërmjet një ekspertize ndërkombëtare së drejtës së shprehjes pro ose kundër ratifikimit procesin e privatizimit dhe kontratës së shitjes së të kontratës pas vlerësimit të proces privatizimit aksioneve të shoqërisë anonime Albtelekom. Ky nga një ekspertizë ndërkombëtare. qëndrim është jo vetëm në mbështetje të Fatos Beja – Falemnderit, zoti Madhi. arsyetimeve të atij komisioni, por dhe për disa Në emër të Grupit Parlamentar të Partisë argumente dhe çështje të rëndësishme që duhen Socialiste, zoti Majko. shqyrtuar në kuadër të respektimit të parimeve Pandeli Majko – Zoti Kryetar i seancës, kushtetuese dhe dispozitave ligjore ta parashikuara Mesa shoh prezent këtu mund të jenë rreth 10% në ligjin e “Kthimit dhe kompensimit të pronave” e deputetëve në një kohë që diskutojmë privatizimin Vlerësimi ynë mbi procesin e privatizimit të e asetit më të rëndësishëm, ndoshta që ka ekonomia shoqërisë Anonime Albtelekom, është se është shqiptare aktualisht, siç është Telekomi Shqiptar. bërë në kundërshtim të hapur me ligjin 9235 “ Për Këtu historia, kam përshtypjen se shtrohet shumë kthimin dhe kompensimin e pronave” Procesi i më thjesht, gjatë fushatës elektorale , ju të nderuar
285 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
kolegë deklaruat nga salla e konferencave të shtypit zgjedhjeve. të Partisë Demokratike që nuk e njihni këtë Falemnderit! privatizim. Kështu që sot keni ardhur këtu duke Fatos Beja - Urdhëroni zoti Madhi. thënë që ne do ta rikonfirmojmë këtë. Kërkoni Arian Madhi – Është e vërtetë që në ekspertizë ndërkombëtare. Ka paguar Banka konferencën e kryetarëve diskutuat, por Partia Botërore 1 milion dollarë dhe Qeveria Italiane 1 milion Republikane i shprehu rezervat e saj lidhur me një të tjera, dy milionë së bashku ia kanë shoqërisë IMI pikë të objektit të hetimit. Pra, Partia Republikane për ta bërë ekspertizën. Thoni që nuk është shoqëri i përmbahet dhe respekton parimin që Kuvendi ka e sigurtë. Hapini njëherë ato dosje! Gojët e këqia detyrimin që të mos diskutojë ngritjen e komisionit, thonë që ai mumuthi i korrupsionit ka pyetur dhe por nga ana tjetër ia nënshtron diskutimit shërbimet inteligjente. Janë marrë informacionet. I parlamentar shkallën e respektimit të parimeve keni në dosje. Gojët e këqia thonë se ju nuk doni ta kushtetuese në objektin e veprimtarisë së saj. Unë bëni këtë privatizim, sepse këtë e paska bërë Nano. do të ndalem kryesisht në një aspekt i cili përbën Kujdes! Shihini mirë këto punë. Thatë, nuk do të një kundërvënie në parim midis Kushtetutës dhe ligjit bëjmë TEC-in e Vlorës. Tani keni ngritur komitet se organik nga njëra anë dhe objektit të hetimit nga jeni përplasur me Bankën Botërore. Keni filluar ana tjetër. Në vendimin e saj Gjykata Kushtetuese problemin e TVSH-së me vrap, po përplaseni me vë re se objekt hetimi janë janë vetëm çështjet që Fondin Monetar Ndërkombëtar. Turqia është një përfshihen në veprimtarinë kontrolluese të shtet mik. Unë jam ish ministri i Mbrojtjes dhe e di Parlamentit të cilat nuk sjellin konfondime dhe shumë mirë sesa ka dhënë Turqia. Ju qofshi! Ka transferime kompetencash. Në këtë kuadër duhet një vjershë shumë të bukur populli cili thotë: të shmanget veprimtaria e komisionit e cila mund Rrëmbeni darën shpejt o trima, hoqa gozhdën, mbeti të ndërtojë marrëdhënie si një hallkë e veçantë e vrima. Vendosni vetë. Hajt! procesit gjyqësor. Unë do të kujtoj në këtë rast vetëm Fatos Beja –Fjalën e ka zoti Topi në emër të një moment të rëndësishëm të vendimit të Gjykatës Grupit Parlamentar të Partisë Demokratike. Kushtetuese kur ka shqyrtuar interpretimin e nenit Bamir Topi – Falemnderit, zoti Beja. 77/2 të Kushtetutës. Natyrisht jam në vijim të prononcimit të tipit Gjykata Kushtetuese konstaton se raporti fshatçe dhe nuk dua që ta komentoj më gjatë, por përfundimtar që harton komisioni sigurisht që nuk do të thoja që Grupi Parlamentar i Partisë ka efekte detyruese mbi gjykatat, por ndikimi i tij Demokratike mbështet prononcimin e përfaqësuesit në nivelin politik mund të jetë i konsiderueshëm. të Qeverisë dhe besoj që do të gjej dhe mirëkuptimin Këto parime, konstaton Gjykata Kushtetuese edhe të kolegëve të tjerë, kur të vijë puna për të përjashton çdo formë kontrolli parlamentar mbi votuar. aktivitetin juridiksional të gjykatave. Pavarësia e Falemnderit! gjykatave nuk vendos embargon ndaj vlerësimeve Fatos Beja – Falemnderit, zoti Topi. kritike që mund të vinë nga qytetarë dhe deputetë, Atëherë, së fundi kemi projektvendimin për por artikulimi i këtyre vlerësimeve nëpërmjet ngritjen e Komisionit hetimor Parlamentar për hetimin raporteve të komisioneve hetimore nuk është në e procesit zgjedhor të datës 3 korrik 2005, të kërkuar përputhje me Kushtetutën. Pra, ky është vlerësimi i nga Grupi Socialist. Ka pasur një konsensus në Gjykatës Kushtetuese. Nëse do të kemi nominalisht konferencën e kryetarëve, qoftë për përmbajtjen e vendime të Gjykatës së Apelit, të Kolegjit Zgjedhor, projektvendimit që na ka ardhur, qoftë dhe për emrat mbi çështje konkrete nuk mund të hetojë komisioni e deputetëve që i kanë propozuar palët e ndryshme. i posaçëm parlamentar mbi ato për të cilat është Unë po ia jap fjalën zotit Majko për të shprehur shprehur me vendim të formës së prerë gjykata. Këtë mendimin e tij. rezervë kishim, të respektohet mundësisht Pandeli Majko – Ka vetëm një ndryshim zoti maksimalisht në procesin e hetimit. Pjesa tjetër jeni drejtues i seancës. Nga një diskutim që kemi pasur plotësisht dakord të veprohet. me zotin Milo, ai ka shprehur dëshirën që partia e Fatos Beja – Falemnderit, zoti Madhi. tij të jetë prezente dhe ne kemi ulur një nga anëtarët Atëherë, seanca ndërpritet. tanë, tërhiqet Taulant Dedja dhe në vend të tij të Në orën 6.00 bëhet votimi. vendoset Paskal Milo, pasi është një parti që ka shprehur mjaft shqetësime për problemin e * * *
286 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
Fatos Beja – Zotërinj deputetë, fillojmë me dhe Qeverisë së Maqedonisë, për shërbimet ajrore votimin për praninë. ndërmjet dhe përtej territoreve të tyre respektive” Sekretaret të heqin kartat në vendet që janë Hapet votimi me elektronikë në parim. bosh. Mbyllet votimi. Hapet votimi për praninë. 90 vota pro plus 10 ministra, gjthsej 100 vota, 3 Atëherë, të pranishëm janë 95 deputetë plus 10 abstenime, asnjë votë kundër. ministra, gjithsej 105 të pranishëm në sallë. Kalojmë në votimin nen për nen. Mbyllet votimi për praninë. Neni 1. Kush është dakord? Fillojmë me votimin e projektligjit të parë “Për Miratohet. ratifikimin e marrëveshjes ndërmjet Qeverisë së Neni 2. Kush është dakord? Kundra? Asnjë. Republikës së Shqipërisë dhe Qeverisë së Abstenime? 2 abstenime. Mbretërisë së Belgjikës për bashkëpunimin policor”. Miratohet. Votimi bëhet me elektronikë. Kalojmë në votimin në tërësi me elektronikë. Hapet votimi. Hapet votimi. Mbyllet votimi. Mbyllet votimi. 89 deputetë plus 10 ministra, gjithsej 99 vota 86 vota pro, plus 10 ministra, gjithsej 96 vota pro. pro. Kundër? Asnjë. Abstenim? 4 abstenime. Miratohet në parim. Miratohet. Votohet neni i parë me kartë. Kalojmë për projekligjin, “ Për ratifikimin e Kush është dakord për nenin 1? marrëveshjes së kredisë për zhvillim ndërmjet Miratohet. Këshillit të Ministrave të Republikë së Shqipërisë Neni 2 dhe Shoqatës Ndërkombëtare për Zhvillim, për Kush është dakord me nenin 2? projektin e zhvillimit të burimeve natyrore. Miratohet. Votojmë në parim me elektronikë. Votimi në tërësi. Hapet votimi. Hapet votimi me elektronikë. Mbyllet votimi. Mbyllet votimi. 93 deputetë, plus 10 ministra, gjithsej 103 vota 89 vota pro plus 10 ministra, asnjë abstenim, pro. gjithsej 99 vota. Kundër? Asnjë. Abstenim? Asnjë. Kalojmë në votimin e projektligjit tjetër “ Për Miratohet në parim. krtijimin e lehtësirave për trafikun ndërkombëtar Kalojmë në votimin nen për nen, me kartona. detar”. Neni 1. Kush është dakord? Kundër? Asnjë. Hapet votimi për projektligjin në parim, me Abstenim? Asnjë. elektronikë. Miratohet. Mbyllet votimi. Neni 2. Kush është dakord? Kundër? Asnjë. 93 vota plus 10 ministra, gjithsej 103 vota pro, Abstenim? Asnjë. asnjë abstenim, asnjë votë kundër. Miratohet. Kalojmë në votimin nen për nen. Kalojmë në votimin në tërësi me elektronikë. Neni 1. Kush është dakord? Hapet votimi me elektronikë. Miratohet. Mbyllet votimi. Neni 2? Kush është dakord? 95 vota pro plus 10 ministra, gjithsej 105 pro. Miratohet. Kundër? Asnjë. Abstenim? Asnjë. Hapet votimi me elektronikë. Miratohet në tërësi. Hapet votimi. Kalojmë në projektligjin tjetër “Për përdorimin e Mbyllet votimi. mjeteve të videombikqyrjes së hapur në vende 79 deputetë plus 10 ministra, gjithsej 89 vota. publike dhe private , në funksion të sigurisë publike Asnjë votë kundër, 2 abstenime. dhe të pronës në prcesin penal” siç e lamë u shty. Miratohet. Kalojmë në projektligjin në vijim “Për një Kalojmë në votimit e projektligjit tjetër. ndryshim në ligjin nr 8438, datë 28.12. 1998, “Për Projektligji “ Për ratifikimin e marrëveshjes së tatimin mbi të ardhurat të ndryshuar” Këshillit të Ministrave të Republikës së Shqipërisë Votojmë në parim projektligjin me elektronikë.
287 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
Po zoti Majko, për procedurë? Fatos Beja – Falemnderit! Pandeli Majko – Po, për procedurë. Po zoti Bode. Zoti drejtues i seancës, ashtu siç u shpreha Ridvan Bode – Zoti Kryetar, dhe gjatë debatit, në emër të Grupit Parlamentar, Unë do të dëshiroja dhe një herë të theksoja që ne do të votojmë për të dy projektligjet për pikën 8 fryma e diskutimit në Kuvend ishte pozitive dhe ne dhe pikën 9, pra “Për tatimin mbi të ardhurat” dhe realisht besuam në të gjitha ato që deklaroi Grupi Për taksën vendore për biznesin e vogël” . Për të dy Parlamentar i Opozitës, i Partisë Socialiste. Besuam projektligjet dhe në parim do të votojmë pro. Siç vërtetë dhe janë të sinqertë se duan të kontribuojnë jua kemi thënë, ne kërkojmë respektimin e realisht për t’i dhënë projektligjit të propozuar jo Rregullores që këto dy projektligjet të shkojnë në vetëm frymën e konsensusit, por edhe detajet për Komisionin e Ekonomisë ku ne, sigurisht atje kemi të qenë i pranueshëm nga pala. Ajo që u debatua kërkuar të diskutojmë nenet përkatëse. gjatë diskutimit të ligjit në parim ishte fakti që nga Falemnderit! ana e grupit të opozitës janë ngritur dyshime, Fatos Beja – Fjalën e ka zoti Topi. mospranime, akuza, madje edhe argumente se ligji Bamir Topi. – Falemnderit, zoti Beja. ka një çedencë në raport me kuadrin, me Së pari, unë do të ritheksoj rëndësinë e madhe Kushtetutën dhe me ligje të tjera themelore të vendit të kësaj pakete ligjore që presupozon vetveten një dhe prandaj është e nevojshme të bëhet koherente. reformë të tërë në kushtet e reja të ekonomisë së Më duket se fryma që ofron grupi i maxhorancës tregut në Shqipëri dhe duke parë e vrojtuar me për të bërë korrigjimin dëshmon vullnetin tonë të shumë kujdes frymën e debatit të zhvilluar sot në plotë, kurse justifikimi për t’u mbledhur pas tri ditësh anë parlamentare dhe duek konsideruar që për ose pas një jave është justifikimi për ta shtyrë me gjëra të mëdha që kanë impakt të gjerë publik çdo kusht.’ konsiderohet shumë e rëndësishme të ketë një Zotërinj, projektligjet kanë dy nene. Kanë nenin frymë mirëkuptimi midis të gjithë palëve që janë 1, për të cilin bini dakord dhe ka nenin 2 për të cilin këtu që përfaqësohen në Parlament nisur dhe nga nuke kemi rënë dakord. Uluni. Neni 2 ka të bëjë me mjaft zëra që nuk bëjnë pjesë thjesht në Partinë afatin e futjes në fuqi të ligjit dhe ju po të doni, për 5 Demokratike ose në Partinë Socialiste pati një lloj minuta amendamentet për të janë gati dhe diskutimi kohezioni, ne natyrish që kemi dëshirë që kjo gjë për të është gati, në qoftë se doni. Në qoftë se doni të shkojë me konsensus dhe jo vetëm në parim, të gjeni gozhdët e Nastradinit në këtë ligj mund të por do të thoja që për të qenë në kushtet e vazhdoni sa të doni, ne do ta votojmë. kompaktibilitetit të termave dhe standardeve Fatos Beja – Falemnderit! kushtetuese si dhe paketës ligjore unë do të kisha Zoti Ngjela e ka fjalën. një propozim konkret që zoti Spaho dhe zoti Bufi Spartak Ngjela – Dëgjoni! E dëgjova Kryetarin të tërhiqen në një konsultë gjysmë ore, në qoftë e Grupit, me të drejtë kërkon konsensus, por se është e mjaftueshme, për të parë këtë mundësi konsensusi nuk imponohet. Nuk ka ton për dhe pastaj për të sjellë si një propozim të konsensus. Konsensus do të thotë seriozitet. Të përbashkët për të bërë të mundur një miratim jo dyja palët kanë interesa për këtë konsensus. Doni thjesht në parim, por edhe nen për nen. t’jua them interesat apo i dini? Besoj se i dini. Të Falemnderit! bisedojmë dhe marrim dhe interesat dhe ikim. Tani Fatos Beja – Falemnderit! vimë te mbledhja. Ç’është kjo 3 ditë, 4 ditë. Unë ju Po zoti Majko. kam ndihmuar, kam qenë këtu në Parlament, kam Pandeli Majko – Ka mirëkuptim të plotë, por mbledhur Komisionin e Ligjeve sa herë kani dashur nuk shtrohet problemi për ndonjë moment të ju. Në momente të caktuara po, ja ku është thjeshtë teknik që zoti Spaho dhe zoti Bufi mund ta mbledhja, komisioni këtu është. Të shkojnë dhe zgjidhin tani në moment. Ne kemi amendamente, të bëjnë kompromisin sa më shpejt. Në qoftë se kemi ekspertizën tonë dhe dëshirojmë që kjo të doni konsensus, hajde të krijojmë konsensusin e ratifikohet në mbledhjen e Komisionit të Ekonomisë, parë se jep mundësi për një frymë në të ardhmen sipas Rregulores. Ne po kërkojmë thjesht sepse kemi lënë nam. Unë dhe një herë e theksoj respektimin e Rregullores duke dhënë konsensusin konsensusi është interesi i dy palëve. Të dy palët maksimal i dinë interesat, uluni atje dhe bëni konsensusin. Falemnderit! Komisioni mblidhet këtu. Ne ju presim dy orë, tri
288 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
orë, pesë orë, sa të doni ju. Falemnderit! Fatos Beja – Falemnderit, zoti Ngjela. Fatos Beja – Atëherë, meqenëse ka një Pandeli Majko e ka fjalën. kërkesë që të mblidhet komisioni, është në Pandeli Majko – Zoti Kryetar nuk po kërkon përputhje me Rregulloren që të ndërpritet seanca, njeri të shtyjë ose t’ju bëjë këtu lodra fëmijësh për të bëhet mbledhja e komisionit dhe komisioni të të thënë që jo t’i shtymë për një ditë, jo t’i shtymë vijë në seancë. dhe dy ditë. Amendamentet nuk janë petulla që ne Ndërpritet gjysmë ore seanca. do t’i bëjmë shpejt e shpejt atje në krah. Po diskutojmë për një gjë serioze. Unë po ju them, në * * * emër të grupit parlamentar, nesër more zotërinj të Fatos Beja – Zotërinj deputetë, rifillojmë mblidhet komisioni, të paraqesim ne amendamentet seancën. dhe i bëjmë, keni qenë vet në opozitë zoti Bode dhe Atëherë, zotërinj deputetë, komisioni, pas keni kërkuar respektimin e këtyre procedurave. mbledhjes së tij na pruri propozimin që arritën. Ridvan Bode – Jo, i kemi bërë në seancë. Me Njëkohësisht kemi dhe një amendament nga grupo dhjetëra herë na keni mbledhur në seancë. Ju është socialist. Përpara se të kalojmë në diskutimin nen dashur ju, ju kemi dhënë konsensusin dhe na keni për nen, vazhdojmë me votimin në parim për mbledhur në seancë. Aty janë vetëm dy paragrafe projektligjin “Për tatimin mbi të ardhurat të për t’u rregulluar. Një nen është, data e hyrjes në ndryshuar”. Edhe një herë votimi në parim i këtij fuqi. Hyn në fuqi menjëherë, dhe hiqet kufizimi që projektligji, me elektronikë. hyn në fuqi në këtë datë apo në atë datë. Projektligjet Hapet votimi. për ndryshime janë nga 2 nene. Njëri është termi i Atëherë, rezultati i votimit është 98 me ligjit, që ju e keni dhënë konsensusin. Neni tjetër elektronikë dhe 10 ministra bëjnë 108 pro. Asnjë është i kohës. Jo, nuk kanë kompensim, sepse nuk kundër. Asnjë abstenim. ke të bësh fare me këtë. Unë po të garantoj që është Miratohet në parim projektligji. qindpërqind realizimi i planit të saj. Vazhdojmë me votimin me kartona të neneve. Fatos Beja – Zoti Biberaj. Neni 1. Ka një amendament nga grupi socialist, Aleksandër Biberaj – Falemnderit zoti kryetar i cili thotë: “shifra 1.5% në nenin 1 të bëhet 1%”. i seancës! Hidhet në votim. Për hir të së vërtetës, ne kemi pasur atë ditë në Dakord, votimi bëhet me elektronikë. Komisionin e Ekonomisë dhe të Financës, 3-4 orë Siç e dini organizuam mbledhjen e komisionit debat dhe mendoj që problemet janë të njohura për përkatës. U arrit një konsensus. Kemi variantin e të dyja palët. Kështu që, unë mendoj që është arritur me konsensus. Kemi njëkohësisht edhe një absolutisht e mundur që komisioni të mblidhet dhe propozim të grupit socialist. brenda një gjysmë, ne të diskutojmë dhe të arrijmë Amendamenti që është më larg votohet i pari. në variantin e pranuar për kompromis nga të dy palët, Atëherë, unë fillova me amendamentin që është më pasi kemi të bëjmë vetëm me një nen. Kështu që, larg, dhe jua lexova dhe kalojmë në votim. Nëse shpreh edhe mendimin e anëtarëve të tjerë të doni me elektronikë, vazhdojmë me elektronikë. komisionit, që të mblidhemi dhe ta mbyllim sonte Edhe një herë, për projektligjin ministri është këtë punë. shprehur. Në qoftë se dëshironi ne mund të hapim Falemnderit! diskutim për amendamentin përkatës. Atëherë, në Fatos Beja – Zoti Skuqi! këtë rast mbrohet nga grupi propozimi i Luan Skuqi – Të nderuar kolegë! amendamentit. Grupi socialist të mbrojë Çështja është që kemi ardhur në momentin e amendamentin. votimit në parim. Debatet kanë përfunduar, dhe, në Fjalën e ka zoti Blushi. mënyrë proceduriale, ne nuk mund të shkelim Ben Blushi – Do t’ju sjell një vit përpara në kohë, procedurat. Po qe se ka konsensus, si dhe herë të por shumë shkurt, kur ne sollëm reduktimin e taksës tjera, kjo mund të zgjidhet menjëherë dhe nuk mund së biznesit të vogël nga 4% që ishte për vitin 2004 të veprojmë me logjikën: ‘hyp se të vrava, zbrit se të në 3% që u vendos dhe është aktualisht. Dua t’i vrava’. Nuk mund të vazhdojë kjo logjikë. Po shkon kujtoj zotit Bode se në atë kohë pati oponencë nga absolutisht kështu. Prandaj, në qoftë se doni ta jepni, ish-opozita, që taksa e biznesit të vogël nuk duhej ju bën nder edhe juve, edhe ne. të ishte prekur, dhe në thelb ky është debati që
289 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
bëjmë gjithë ditën, dhe prandaj them që vazhdoni të Hapet votimi me elektronikë. jeni inkoherent nga dy pozita të ndryshme, nga Nuk luhet me dy karta, edhe me konsensus, opozita e djeshme në pozitën e sivjetshme. edhe kundër konsensusit. Shprehuni me elektronikë Pavarësisht nga kjo ne propozojmë 1%, sepse si të dëshironi. Është fare e qartë. edhe sikur të kishim qenë në pushtet, për kohën që Mbyllet votimi. flasim, do ta kishim reduktuar edhe më ndjeshëm Zotërinj ministra? taksën e biznesit të vogël, nga 3% për vitin 2005 në Rezultati i votimit është: 85 pro me elektronikë 1% për vitin 2006. Ky është propozimi që ju kemi dhe 10 ministra bëjnë 95 vota pro. 1 kundër. 8 sjellë. E keni në dorë, ta votoni ose jo. abstenime. Fatos Beja – Ka mendim kundër për Miratohet. amendamentin e propozuar? Vazhdojmë me nenin 2 të projektligjit që ka Zoti Rusmajli. ardhur për diskutim: “Ky ligj hyn në fuqi 15 ditë pas Ilir Rusmajli – Unë besoj se, për sa kohë që botimit në Fletoren Zyrtare”. kemi një projekt konsensual për votim, të gjithë e Kush është dakord? Ulini. dimë që konsensusi këtu nuk arrihet dot pa Partinë Kush është kundër? Asnjë kundër. Socialiste. Propozimi i veçantë, i ndryshëm i Partisë Kush abstenon? Asnjë. Socialiste, më duket tallje me Parlamentin. Kështu Miratohet. që, prandaj, ftoj që të mos ta votojmë. Kalojmë në votimin në tërësi të projektligjit, me Fatos Beja – Zoti Bode. elektronikë. Ridvan Bode – Kuptohet që Grupi Parlamentar Hapet votimi për miratimin në tërësi të i Partisë Socialiste mendon për gjatë. Por, nga sot, projektligjit. pas 8 vjetësh është kohë shumë e gjatë për të filluar Zotërinj ministra? fushatën elektorale. Jeni shumë shpejt akoma për Mbyllet votimi të filluar. Kaluat nga 4% me çdo kusht në 1%. Unë Rezultati i votimit: 77 pro me elektronikë dhe 10 iu thashë, ju kërkoni gozhdën e Nastradinit, por e ministra bëjnë 87 pro. Asnjë kundër. 8 abstenime. keni larg për ta gjetur. Rrezik të ndryshket dhe të Miratohet në tërësi projektligji. kalbet, dhe pjesa më e madhe e juaj nuk do të kenë Kalojmë në miratimin e projektligjit “Për disa mundësi të shikojnë. ndryshime në ligjin 8978 “Për taksën vendore për Fatos Beja – Atëherë, kalojmë në votim. biznesin e vogël të ndryshuar””. Hapet votimi me elektronikë për amendamentin Hapet votimi me elektronikë për miratimin në e propozuar. parim të projektligjit. Atëherë, mbyllet votimi. Zotërinj ministra? Zotërinj ministra? Rezultati i votimit është 33 po, 69 jo, 4 Mbyllet votimi. abstenime. Nuk miratohet. Rezultati: 83 me elektronikë dhe 10 ministra Kalojmë në propozimin e konsensusit të prurë bëjnë 93 vota pro. Asnjë kundër. 7 abstenime. nga Komisioni i Ekonomisë dhe i Financave. Miratohet në parim projektligji. Neni 1 riformulohet: “Shkalla tatimore e tatimit Nga Komisioni i Ekonomisë vijnë këto të thjeshtuar mbi fitimin është 1.5%”. propozime, me konsensus: Hapet votimi me elektronikë. Neni 1. Bie pika 2 sipas formulimit të Komisionit Zotërinj ministra? të Ekonomisë. Atëherë, 81 + 10 = 91 vota pro. Asnjë kundër. Kush është dakord për nenin 1, me kartona, 16 abstenime. me vërejtjen që ka. Miratohet neni sipas formulimit të konsensusit Kush është kundër? Asnjë. 1 abstenim. të ardhur nga Komisioni i Ekonomisë. Miratohet neni 1. Përsëri me konsensus nga Komisioni i Neni 1/1 i formuluar nga Komisioni i Ekonomisë Ekonomisë vjen propozimi që të të shtohet një nen bie tërësisht. Është konsensusi, nuk është te me këtë përmbajtje: “Diferencat që mund të krijohen projektligji bazë, nuk ka nevojë ta fusim në votim, nga veprimet e këtij ligji, krahasuar me planifikimin sepse është një lloj tërheqjeje. Jemi dakord zoti Bufi. e vitin 2005 për buxhetin e pushtetit vendor do të Ka qenë një propozim i komisionit, e keni tërhequr kompensohen nga Ministria e Financave nëpërmjet si komision, s’ka nevojë seanca të votojë një gjë të grantit.” tërhequr.
290 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
Neni 2 i projektligjit dhe formulimi që ka bërë Ylli Bufi – Zoti Beja! Komisioni i Ekonomisë bie tërësisht. Sinqerisht që unë ju kuptoj që jeni në një situatë Kush është dakord që neni 2 i projektligjit të të vështirë, por ne të votojmë një herë projektligjin, bjerë? Me kartona. pastaj, në qoftë se doni të shtoni ndonjë nen tjetër Kush është kundër? Asnjë. Abstenim? Asnjë. në projektin tim, ne prapë me konsensus Miratohet propozimi. vazhdojmë. Votojmë një herë projektligjin. Shtohet një nen me këtë përmbajtje: “Diferencat Fatos Beja – Atëherë, Grupi Parlamentar i që mund të krijohen nga veprimi i këtij ligji krahasuar Partisë Demokratike, ka nevojë për t’u mbledhur? me planifikimin e vitin 2005 për buxhetin e pushtetit Nuk mund ta vendos unë. vendor do të kompensohet nga Ministria e Financave Zoti Olldashi. nëpërmjet grantit.” Sokol Olldashi – Meqenëse ka diskutime për Kush është dakord me këtë propozim. Ulini. mënyrën se si do të procedojë rendi i ditës, në raste Kush është kundër? Asnjë. Abstenim? Asnjë. të tilla precedente ne kemi një praktikë që mund ta Miratohet. vemë në funksionim, me vendim të seancës, Kalojmë në votimin në tërësi të projektligjit, me vendosim nëse do të futet përpara projektvendimi elektronikë. apo projektligji. Kërkohet fjala për procedurë. Fatos Beja – Atëherë, zoti Topi. Fatos Beja – Anulohet votimi. Bamir Topi – Së pari, unë e marr fjalën zoti Deputet - Keni edhe dy nene të tjera, nenin 3 Fatos me vullnet të plotë personal dhe në emër të dhe nenin 4. Neni 3: “Ngarkohet Ministri i Financave grupit, dhe nuk mund të induktohem nga askush, për të nxjerrë urdhëzimet përkatës”; Neni 4: “Ky ligj as nga ju, as nga grupi i minorancës. Apo jo? hyn në fuqi 15 ditë pas botimit në Fletoren Zyrtare”. Fatos Beja – Ke të drejtë. Fatos Beja – Dakord. Bamir Topi – Ju lutem, respektoni. Së dyti, Atëherë hedhim në votim me kartona nenin 3. ata që qeshën pa asnjë lloj shkaku, mund t’ju them Kush është dakord me nenin 3? që ne duke pasur maxhorancën e trajtojmë Kundër? Nuk ka. Abstenim? Nuk ka. problemin edhe politikisht, kemi edhe numrat për të Miratohet neni 3 siç ka ardhur. marrë vendimet e duhura, por ekziston një vullnet Neni 4: “Ky ligj hyn në fuqi 15 ditë pas botimit”. racional për të shkuar në linjën e përfaqësuesit të Kush është dakord? Ulini kartonat. Qeverisë, i cili dha argumente të plota për çështjen Kundër? Nuk ka. Abstenim? Nuk ka. në fjalë. Kështu që nga kjo pikëpamje, unë në emër Miratohet siç ka ardhur. të grupit, iu propozoj që të shkoni në arsyetimin që Atëherë, vazhdojmë me votimin në tërësi me bëtë ju, pak më parë. elektronikë të këtij projektligji. Falemnderit! Hapet votimi. Fatos Beja – Për procedurë, zoti Sherifi. Zotërinj ministra? Elmaz Sherifi – Zoti Beja! Mbyllet votimi. Ju duhet të shpjegoni në seancë nismë e kujt Rezultati: 87 pro dhe 10 ministra bëjnë 97 vota është projektvendimi i paraqitur. Kush e ka pro. Asnjë kundër. 7 abstenime. paraqitur? E ka paraqitur Këshilli i Ministrave apo Miratohet edhe në tërësi projektligji. është një grup deputetësh. Cilët janë ata? Sepse Kalojmë në votimin e projektligjit “Për ratifikimin ju kujtoj që Rregullorja ka kreun e parë për nismën e kontratës për blerjen e aksioneve të shoqërisë legjislative, cilat janë procedurat e propozimit të anonime Albtelekom”. projekteve që vijnë në Parlamente. Ju lutem, Ndërkohë ka ardhur një projektvendim. referojuni neni 68. Prandaj, kërkoj shpjegime, kush Atëherë, ka dy propozime, një është projektligji është nismëtari i këtij projektvendimi. Pastaj ka që ka ardhur dhe është një projektvendimi që ka procedura, si futet në seancë, si shpërndahet, si ardhur nga grupi parlamentar me firmën e këtyre. vendoset, por të ms bëjmë amalgamën. Kjo çështje Normalisht fillohet, siç u bë dhe me nuk është në rendin e ditës. Është një nismë e re, amendamentin e parë, fillohet me atë që është më është një nismë e re parlamentare. Ndërsa ne në larg. rend të ditë kemi projektligjin që ju keni paraqitur E keni kopjen apo jo? sot në seancë. Atëherë, zoti Bufi për procedurë. Fatos Beja – Atëherë, për sqarim zoti Sherifi,
291 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
keni përpara raportin e Komisionit për Ekonominë projektvendimesh. dhe Financat. Në tre rreshtat e fundit propozojnë: Fatos Beja – Zoti Dokle, do të votohen të dyja. “Të krijohet ekspertizë ndërkombëtare për vlerësimin Nuk është se njëra do të votohet dhe tjetra nuk do e procesit të privatizimit dhe të kontratës për shitjen të votohet. Seanca do të vendosë. e aksioneve të shoqërisë anonime Albtelekom”, dhe Zoti Ngjela e ka fjalën. përpara se ai të shprehet për ratifikimin ose jo të Spartak Ngjela – Ky projektvendim ka një marrëveshjes. diskordancë logjike, të cilën ne mund ta rregullojmë Në bazë të këtij propozimi që vjen nga komisioni shumë mirë me atë kërkesë që bëri ministri. Mirë përgjegjës ka ardhur dhe projektvendimi, përsëri me do të ishte të kishit mbledhur grupin, s’e mblodhët emrat e deputetëve që e mbështesin. Në këto kushte, grupim, tani dëgjo të them mendimin tim se si t’ia ashtu siç kemi bërë gjithmonë, propozimet që vijnë plotësojmë ministrit dëshirën. në formë amendamentesh, ndryshimesh nga I gjithë problemi është që Këshilli i Ministrave komisionet votohen të parat dhe pastaj kalohet në duhet të sigurojë një ekeprtizë dhe ky qenka projektligjin bazë. shkaku që nuk miratohet projektligji. Atëherë, ne Zoti Rusmajli. mund të gjejmë një vijë të mesme, që t’ua Ilir Rusmajli – Falemnderit zoti kryetar! paraqesim turqëve edhe këtë shqetësim, pra atyre Projekti që i është shpërndarë deputetëve, besoj që kanë bërë kontratën, që ne i lamë kohë Këshillit se jemi të gjithë të vëmendshëm për këtë fakt, të Ministrave të sigurojë ekspertizë, sepse ne, reflekton pikë për pikë çfarë ka vendosur komisioni përderisa s’kemi një mendim ekspertize, pse e gjatë shqyrtimit të çështjes dhe që na u relatua në rrëzojmë, zotëri? Se logjika në këtë vendim mbetet seancë, reflekton pikë për pikë çfarë ka sugjeruar në anale. Atëherë, duhet ta shikojmë edhe një herë ministri gjatë fjalës së tij. juridikisht, për të formuluar këtë ide që jo se e kemi Sigurisht, që në qoftë se ne do të bëjmë rrëzuar, por kërkojmë ekspertizë. Ose e kemi krahasimin midis projektvendimit dhe projektligjit që rrëzuar pa ekspertizë, ose e kemi rrëzuar se kemi është aty, vetëkuptohet që të votosh pro pikës së dyshime. Flas gjithmonë për projektligjin, se ky parë të projektvendimit, do të thotë të votosh kundër vendim juridikisht nuk zgjidh ndonjë gjë. Ne nuk e atij projektligji. ratifikojmë kontratën. Ka dy rrugë: ose nuk e Sigurisht, që ka një radhë votimi dhe që e ratifkojmë dhe s’japim asnjë arsyetim, ose nuk e respektuam pak më parë, kur morëm në shqyrtim ratifikojmë dhe themi se presim ekspertizën. Por amendamentin e Grupit Parlamentar të Partisë kjo ka një diskordancë logjike, se atëherë përse e Socialiste në rastin e ligjit të mëparshëm. Kështu ke rrëzuar? Ministri Ruli tha këtu që ka dyshime që, pa përsëritur atë që tha zoti Olldashi në të mëdha në lidhje me momentin formal dhe me ndërhyrjen e tij, unë kërkoj që të votohet ai projekt momentin e interersit në kontratë. Për këtë edhe që është përpara, dhe pastaj të diskutojmë nëse ka komisioni ka kërkuar ekspertizë. Dakord? Atëherë, vlerë të votohet projektligji apo jo. ne mund ta posponojmë këtë. Çfarë na gjeti? E Fatos Beja – Zoti Dokle. posponojmë derisa të vijë ekspertiza, i japim të Namik Dokle – Falemnderit zoti Beja! drejtën ekspertizës. Sepse, po ta rrëzosh dhe të Ne kemi një rend dite dhe në rendin e ditës, thuash që dua ekspertizë, atëherë unë them përse pika 10 është projektligji “Për ratifikimin e kontratës e do ekspertizën, se kjo mori fund, do të na bini për blerjen e aksioneve të shoqërisë anonime prapë këtu? Atëherë, gjeni formulimin. (Duartrokitje Albtelekom”, dhe projektligji ka vetëm dy nene, nga deputetët e opozitës). Ata duartrokasin, se miratohet ose nuk miratohet dhe ky ligj hyn në fuqi s’kanë përgjegjësi fare, zotërinj. E dini si ka thënë në këtë datë ose në atë datë. Pra, thelbi është kryetari i hershëm i partisë së tyre? Mundësisht miratimi ose mosmiratimi. Asnjëherë ligjet e një të bëjnë gjellë me mish, me sa më pak mish, parlamenti nuk miratohen me vendime, sepse vetë mundësisht pa mish fare. Këta donin pa taksa fare. votimi pro ose kundër është një vendim i Parlamentit, Unë logjikoj që këtë shqetësim që kam, hajde pra është vendim mbi vendimet sepse është ligj, ta formulojmë juridikisht. dhe ne nuk kemi pse tallemi me Parlamentin pse Fatos Beja – Zoti Olldashi për procedurë. dikujt nuk ia mban që të thotë se unë jam kundër Sokol Olldashi – Zoti Beja, ju lutem shumë, këtij projektligji. Prandaj, votoni kundër projektligjit respektoni Rregulloren. Ka pasur një mendim pro, dhe lerini këto sofizma që na paraqisni nëpërmjet një mendim kundër, kanë folur 10 veta pro, 10 veta
292 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
kundër. Ka mundësi t’i jepni drejtim? Dhe i vetmi Kuvend, por do ta rrëzojmë në këtë seancë, për t’i drejtim që i jepet kësaj situate, është ai nëpërmjet hapur rrugë verifikimit nga ana e Qeverisë dhe pastaj votës. ajo të marrë nismën nga e para për të na i sjellë Fatos Beja – Zoti Spaho. ligjin këtu. Pra, është shumë e thjeshtë. Edmond Spaho – Zoti kryetar i seancës, Fatos Beja – Zoti Ceka. Komisioni i Ekonomisë në raportin e tij ju është Neritan Ceka – Unë mendoj që ky drejtuar në këtë formë: “Në përfundim të diskutimit, projektvendim na fut në telashe të mëdha, sepse komisioni vendosi me shumicë votash t’i propozojë në momentin që nuk miratohet, rrëzohet poshtë, Kuvendit që të kërkohet ekspertizë ndërkombëtare kur nuk pati asnjë ekspertizë të bërë, siç pati për vlerësimin e procesit të privatizimit e të kontratës porositur komisioni. Unë do t’ju pyes: Në qoftë se për shitjen e aksioneve të shoqërisë anonime grupi që do të ngarkohet me ekspertizën, thotë që “Albtelekom” përpara se ai të shprehet për ratifikimin kjo marrëveshje është korrekte, çfarë do të bëjmë ose jo të marrëveshjes.” ne? Prandaj pse t’i bëjmë këto lojëra? E shtyjmë, Ky vendim që ju është propozuar, është shprehje besoj që ka afat. Pika e vetme vendimit, me të cilin juridike e propozimit të Komisionit të Ekonomisë, i jam dakord, të jetë që të shtyhet. Më e ndershme përgatitur nga juristët e Kuvendit. Besoj se jemi të do të ishte që ta kishte tërhequr Qeveria. Ta shtyjmë qartë. dhe t’i japim të drejtë Qeverisë, se ne nuk mund të Fatos Beja – Zoti Bufi për procedurë. bëjmë ekspertiza, s’kemi as fonde, as mundësi, as Ylli Bufi – Së pari, desha të theksoj se ky nuk ligji s’na e lejon, dhe pastaj le ta sjellë. Çfarë të është projektvendim i miratuar qoftë edhe vetëm nga keqe ka? maxhoranca në komision, sepse nuk jemi mbledhur. Fatos Beja – Zoti Bamir Topi. Maxhoranca në komision ka bërë atë raport, por Bamir Topi – Zoti Beja, më duket se këtu po nuk ka formuluar projektvendim. Me sa duket, diskutohet pa pasur parasysh një klauzolë që, nëse projektvendimi është formuluar këtu nga një grup Kuvendi i Shqipërisë nuk shprehet deri në datën 21 deputetësh dhe s’kishte asgj të keqe pse të shënohej tetor, atëherë kjo marrëveshje automatikisht bie këtu “nga një grup deputetësh”. poshtë, çka do të thotë që, në përfundim të këtij Së dyti, e vetmja zgjidhje është ajo që propozoi debati të gjatë dhe pa asnjë lloj shansi për zoti Ngjela. Ne nuk mundet që me një projektvendim konsensus, ka një pikë të Rregullores, ku thuhet të hedhim poshtë një projektligj. Në qoftë se që jepet mendimi “po” e “kundër” dhe pastaj kalohet maxhoranca kërkon të sigurojë një ekspertizë në votim. Më duket se kjo është më racionale. ndërkombëtare, natyrisht që është e drejta e saj. Fatos Beja – Zoti Sherifi. Ne mund të mrrim një vendim këtu që t’i sugjerojmë Elmaz Sherifi – Është një çudi e madhe që ne Këshillit të Ministrave të marrë ekspertizën për të duam të shpikim rregulla. Hapni nenin 73, pika 3 dhe bërë këtë dhe atë, por në asnjë rast nuk mundet të 4, ku është përcaktuar si veprohet në këto raste. votojmë as pro, as kundër këtij projektligji. E vetmja “Kur komisioni ka dhënë një mendim pro ose kundër, gjë që mund të bëjmë, është ta nxjerrim nga votimi, është seanca që vendos, thotë pika 3 e nenit 73, të mos e votojmë, ta shtyjmë për një herë tjetër, të dhe kur nuk miratohet brenda 6 muajsh, nuk kthehet presim ekspertizën dhe pastaj të votojmë. Nuk mund më në Kuvend.” Jo dy muaj e tre muaj, por është e të marrësh një vendim që nuk miraton një projektligj. përcaktuar në pikën 3 dhe 4. Prandaj votoni Ju, me sa duket, nuk doni ta votoni projektligjin. E projektligjin, zotëri, dhe të shprehet vullneti i Kuvendit. nxjerrim nga votimi. Pastaj merrni atë vendim që Projektvendimi nuk ka asnjë bazë ligjore, asnjë doni ju. procedurë parlamentare që të mund të shtrohet sot Fatos Beja – Zoti Bode. për diskutim. Çdo gjë tjetër është kot. Ridvan Bode – Gjërat janë të qarta, sepse edhe Fatos Beja – Zoti Ngjela për procedurë. në projektvendimin e hartuar, në pikën e parë, thuhet Spartak Ngjela – Ne nuk i shmangemi dot që të mos miratohet projektligji. Kështu që ne gjërat votimit të projektligjit, do ta votojmë atë, sepse është i kemi shumë të thjeshta. Do ta votojmë e do ta nul, asgjë s’kemi bërë, po s’doli në tabelë që kaq rrëzojmë dhe, brenda dy muajve, ministria ose një vota janë pro dhe kaq kundër projektligjit. Ne do të tjetër kanë të drejtë ta rikthejnë prapë këtu dhe të rrëzojmë tani projektligjin dhe do të nxjerrim vendimin futet në procedurë nga e para. Nuk mundet ta që kërkojmë ekspertizë. Është krejt normale. Çfarë shtyjmë në kohë, të mos ta diskutojmë fare në ka këtu? Vendimin pastaj e bëjmë si të duam ne.
293 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
Fatos Beja – Zoti Ngjela, besoj e keni dëgjuar rast dhe për çfarëdo gjëje, pa vendim të Kuvendit. që unë thashë se do të hidhen në votim të dyja. Nuk ia mohon askush këtë të drejtë. Prandaj s’ka Unë nuk them se s’do të votohet projektligji nevojë për vendim, sepse është një e drejtë Spartak Ngjela – Ju lutem, tani prit një minutë, ekskluzive e ekzekutivit. se ka një moment të caktuar, ka rregull të caktuar Fatos Beja – Zoti Dokle, ju e dini fare mirë që kontraktualizmi, nuk është ashtu kot. Atëherë, Kuvendi ka të drejtë t’i kërkojë Këshillit të Ministrave mundet të fillonit me një preambul e të thoshit që të bëjë diçka. “pasi u rrëzua ligji, vendosëm”. Është krejt normale. Zoti Dajçi e ka fjalën. Por jo kështu që me këtë projektvendim të përsëris Pal Dajçi – Falemnderit, zoti kryetar i seancës! atë që kam bërë. Ç’është kjo? A ra projektligji, zotëri? Pothuajse një orë tani dhe tri orë paradite jemi Pas projektligjit unë mund të bëj njëqind vendime të marrë me këtë çështje, vetëm se kanë dëshirë ata tjera në lidhje me atë projektligj. për të bërë muhabet e për të folur këtu në Kuvend. Fatos Beja – Ka dy qëndrime të ndryshme. Unë Procedura është krejt e saktë, mund ta hidhni në besoj se u diskutua shumë dhe u qartësuan pozitat. votim dhe nuk jepet fjala njëzet herë gjatë procesit Për të harmonizuar qëndrimet, hidhet në votim të votimit. Të lutem shumë, hidhe në votim! Ata mund projekligji; nuk hidhet në votim neni 1 i të kenë qejf të rrinë edhe deri në orën 12 të natës projektvendimit, ai miratohet, sepse e merr përgjigjen këtu. me projektligjin; hidhet në votim pika 2 e Falemnderit! projektvendimit dhe pika 3, që lidhet ne hyrjen në Fatos Beja - Zoti Majko, diskutim i fundit. fuqi të projektvendimit. Dakord? Pandel Majko – Zoti kryetar i seancës, Zoti Dervishi për procedurë. Edhe një herë po ju them që ky është një vendim Besnik Dervishi – Këtu ka vetëm një problem. i formuluar pa u mbledhur Komisioni i Ekonomisë. Ne diskutojmë për projektligjin ose për Ky është një vendim, në të cilin njëri krah i kërkon projektvendimin dhe harrojmë që kjo kontratë ka dy Kuvendit të mos ratifikojë ligjin e privatizimit të palë, të cilat kanë rënë dakord për një afat 4-mujor. Telekomit, krahu tjetër i kërkon Qeverisë të ngrejë Unë propozoj t’i japim kohë Qeverisë edhe këtë javë një grup ekspertize. Përballë kemi disa ministra, që ka mbetur, 7 ditë ose 8 ditë, që të negociojë me që na shprehen kundër, dhe 3 specialistë, që kanë palën tjetër për të shtyrë afatin 4-mujor të ratifikimit ardhur në emër të Qeverisë për të mbrojtur kalimin të kësaj kontrate. Dhe kjo është një mundësi për e ligjit që ratifikon privatizimin e Telekomit. Kjo është Qeverinë dhe për të zgjidhur edhe këtë handikap që dita më e çuditshme. Pse po ndodh kjo? Le ta Qeveria po prezanton sot. shikojmë pak njëri-tjetrin në sy dhe ta kuptojmë. Ju falemnderit! Qeveria për një muaj, nga duart e pastra, vajti te Fatos Beja – Zoti Dokle. duart e lara. Ajo do që të lajë duart e të thotë nesër Namk Dokle – Falemnderit, zoti Beja! që këtë punë e bëri Kuvendi, nuk e bëri Qeveria. Unë do të mundohem të argumentoj ato që tha Se, po të ishte ndryshe, e deklaronte Qeveria, zoti Ngjela, që më duket se janë shumë të drejta, thoshte që ratifikimin nuk e sjell në Kuvend, sepse pavarësisht se zoti Ngjela nuk përmendi se ato çfarë kam dyshime, sepse do të bëj investigim dhe, kur ai argumentoi kanë një mbështetje të plotë në të jem e bindur, ashtu siç tha zoti Topi, brenda datës Kushtetuën tonë, sepse neni 121 i Kushtetutës 21 tetor, do të vij me një përgjigje përfundimtare këtu lidhur me marrëveshjet ndërkombëtare parashikon në Kuvend, dhe jo të fuste Kuvendin në këtë debat. qartësisht se të gjitha llojet e marrëveshjeve Pra, sherrin nuk e keni nga opozita, të nderuar ndërkombëtare ratifikohen vetëm me ligj nga Kuvendi kolegët e mi të dashur, që keni të drejtë të acaroheni, dhe jo me vendime a ku di unë se çfarë. Kur Qeveria por e keni nga mënyra sesi e ka menaxhuar këtë kërkon të bëjë një marrëveshje ndërkombëtare që problem Qeveria e duarve të lara e zotit Berisha, nuk do ta ratifikojë në Kuvend me ligj, ka vetëm Falemnderit! detyrimin të njoftojë Kuvendin që ka bërë një Fatos Beja – Zoti Majko, që të flasin ekspertët marrëveshje të tillë dhe kaq. Pra, duhet bërë votimi në emër të Qeverisë, është hera e parë që po e i projektligjit dhe mbyllet ky problem. dëgjoj, nga të gjitha ato që kam lexuar e dëgjuar Për sa i përket dëshirës së Këshillit të Ministrave për parlamentet. që të sigurojë ekspertizën ndërkombëtare, kjo është Zoti Rusmali. e drejta e pamohueshme e tij për ta bërë në çdo Ilir Rusmali – Falemnderit, zoti kryetar i i
294 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
seancës! tërësi? Hapet votimi me elektronikë. Për të qenë serioz në koment, projektligji vjen Mbyllet votimi. Miratohet. në Kuvend, sepse është klauzolë e kontratës që të Kalojmë në votimin e vendimit për komisionin vijë në Kuvend. Kontratën nuk e ka bërë Qeveria hetimor, të kërkuar nga opozita. “Berisha”, por e ka bërë Qeveria “Nano”. Në qoftë Për procedurë, zoti Olldashi. se ka pasur njeri që ka dashur të lajë duart, ka qenë Sokol Olldashi – Zoti kryetar i seancës, ai që e ka sjellë në Kuvend. Ne u qëndruam meqenëse ka pretendime për prezencën, ju kërkoj klauzolave të kontratës, në respektim të vullnetit të të verifikoni prezencën në sallë. Kuvendit. Ne jemi gati t’i nënshtrohemi vullnetit të Fatos Beja – Atëherë, do të bëjmë një votim Kuvendit, propozimit të Komisionit të Ekonomisë, për prezencën. Sekretaret të heqin kartelat e atyre që erdhi dhe u diskutua këtu. Lexoni relacionin, se që mungojnë. e keni aty! Doni që të votojmë? Jemi gati të votojmë Po, zoti Shehu. për materialin. Juve nuk ju intereson aspak Sali Shehu – Ju falemnderit! shqetësimi që ngriti Ministri i Ekonomisë këtu para Ju lutem, komisonin hetimor e ka kërkuar grupi jush. Ai dha ca fakte lidhur me këtë kontratë, që ynë, apo ata? janë rrënqethëse. Dhe, në fakt, duhet të ishit ndalur Zëra – Ata. ca e të meditonit për duart që donte të lante Sali Shehu - Nëse e kanë kërkar ata, unë kryeministri juaj me Kuvendin. propozoj që ta miratojmë në një seancë tjetër, kur Falemnderit! të vijnë edhe ata, se ne nuk duhet ta miratojmë këtë Fatos Beja – Atëherë, kalojmë në procesin e komision pa qenë edhe ata këtu. votimit. Ju falemnderit! Hapet votimi në parim me elektronikë për Fatos Beja – Në qoftë se nuk është prania e propjektligjin “Për ratifikimin e kontratës për blerjen domosdoshme, vetvetiu s’mund të votojmë. Në qoftë e aksioneve të shoqërisë anonie “Albtelekom”. e kemi këtë prani, do të votojmë. Mbyllet votimi. Ne 30 vota pro, 68 kundër, 7 Po, zoti Olldashi. abstenime, bie në parim. Sokol Olldashi – Zoti Beja, ka një kërkesë Kalojmë në votimin e projektvendimit, që ka nga Grupi i Partisë Socialiste për të ngritur një ardhur me propozimin e Komisionit të Ekonomisë komision hetimor. Ne, para se të votojmë, kemi të dhe me firmën e deputetëve. drejtën të kërkojmë shpjegim nga përfaqësuesit e Kush është dakord në parim për Grupit të PS-së se përse e kërkojnë këtë komision, projektvendimin? Hapet votimi. çfarë do të hetojnë, të themi edhe ne çfarë do të Mbyllet votimi. Me 69 vota pro, 2 kundër, 1 hetojmë nga ana jonë dhe të vendosim. abstenim miratohet projektvendimi në parim. Fatos Beja - Atëherë, do të bëhet votimi për Kalojmë në votimin nen për nen. praninë në Kuvend. Pika e parë. Hapet votimi me elektronikë. Hapet votimi. Mbyllet votimi. Me 64 vota pro, 1 kundër, 5 Mbyllet votimi. 61 veta janë në sallë. Nuk kemi abstenime miratohet. kuorminm. Atëherë, nuk mund të votojmë për Pika 2. Kush është dakord, me kartona? komisionin këtë radhë. Kundër? Abstenim? Miratohet. Seanca mbyllet. Pika 3, siç është. Kush është dakord? Kundër? Seanca tjetër hapet të hënën, në datën 17 tetor, Abstenim? Miratohet. në orën 17.00. Kush është dakord me projektvendimin në
295 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
296 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
B D Bakalli, Gilman: 139, 226. Dade, Arta: 14, 73, 121, 192, 233. Balla, Taulant: 152, 154, 277. Dajçi, Pal: 228, 294. Bano, Ilir: 123, 225, 228, 271. Dedja, Taulant: 76, 94, 157, 201, 243, 264, 274. Basha, Lulzim: 40, 77. Demi, Leonard: 125, 206, 220, 241, 242. Beja, Fatos: 142, 193, 194, 211, 215, 233, 234, Dervishi, Besnik: 141, 294. 235, 236, 237, 238, 239, 240, 240, 241, 242, 243, Dokle, Namik: 43, 124, 174, 179, 187, 227, 228, 244, 245, 246, 248, 250, 251, 253, 254, 255, 257, 248, 253, 254, 255, 263, 270, 277, 278, 282, 292, 258, 259, 260, 261, 262, 263, 264, 265, 266, 267, 294. Dule, Vangjel: 119, 123, 200, 228. 268, 269, 270, 271, 272, 273, 274, 275, 276, 277, 278, 282, 283, 284, 285, 286, 288, 289, 290, 291, F 292, 293, 294, 295. Fino, Bashkim: 90. Bejtaj, Engjëll: 9, 182, 188, 196, 228, 240. Berisha, Sali: 19, 51, 178, 249, 250, 252, 257, Gj 258. Gjana, Jemin: 7, 10, 41, 73, 156, 187, 201, 259. Biberaj, Aleksandër: 128, 200, 263, 273, 274, 289. Gjergji, Sami: 229. Bisha, Besnik: 239 Gjini, Frrok: 257. Blushi, Ben: 58, 250, 272, 289. Gjinushi, Skënder: 14, 169, 172, 183, 185, 190, Bode, Ridvan: 29, 44, 134, 244, 246, 270, 272, 193, 199, 200, 213, 215, 241, 242, 243, 251, 260. 276, 278, 288, 289, 290, 293. Gjoni, Petrit: 126, 243. Braçe, Erion: 77, 201, 206, 207, 209, 222, 261, 262, 277. H Bregu, Majlinda: 134, 238. Harasani, Andis: 221, 227, 263. Brokaj, Sabit: 6, 31, 101, 201, 206, 207, 215, 228, Hasanbelliu, Artur: 241. 241, 242, 243, 268, 275. Hoxha, Mehmet: 241, 242, 243, 274. Bufi, Ylli: 108, 193, 211, 227, 243, 245, 258, 269, Hoxha, Flamur: 214, 278. 271, 276, 291, 293. Hushi, Durim: 158, 208, 228. Bumçi, Aldo: 42, 87. Hysa, Ndriçim: 155, 156, 164, 202, 277. Bushati, Astrit: 129. I Isaraj, Arben: 127 C Islami, Kastriot: 160, 161, 189, 191, 204, 210, 216, Ceka, Neritan: 9, 166, 182, 190, 197, 200, 206, 228. 207, 215, 216, 228, 243, 271, 274, 278, 293. K Ç Karapici, Gëzim: 236. Çela, Blerim: 157, 227, 265. Keri, Pilo: 205. Çipa, Stefan: 181. Klosi, Blendi: 58, 136, 141. Çobaj, Ramiz: 81. Koçi, Petro: 85, 277. Çuli, Diana: 63, 64, 238, 275. Kola, Angjelina: 192, 206, 207, 268.
297 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
L Shehu, Tritan: 117, 241, 242, 243, 275. Legisi, Ndre: 185, 190. Sherifi, Elmaz: 115, 188, 198, 212, 246, 257, 277, Lesi, Nikollë: 31, 75, 203, 252, 283.. 284, 291, 293. Leskaj, Valentina: 97. Leskaj, Bujar: 43, 98. S Lutaj, Piro: 9, 110, 268. Skuqi, Luan: 197, 289. Solis, Leonard: 234, 267. M Spaho, Edmond: 146, 206, 207, 242, 254, 255, Madhi, Arian: 172, 182, 201, 206, 207, 216, 228, 263, 266, 293. 241, 242, 243, 268, 269, 285, 286. Starova, Arian: 241, 242. Majko, Pandeli: 68, 242, 243, 246, 251, 257, 268, Sula, Safet: 237. 275, 276, 285, 286, 288, 289, 294. Sula, Dashnor: 228. Malaj, Arben: 18, 130. Mediu, Fatmir: 6, 9, 38, 52, 184, 203. T Meksi, Ermelinda: 144, 218. Tavo, Vangjel: 149. Meta, Ilir: 194, 235. Tola, Ymer: 164, 182, 190, 200, 206, 207, 215, Milo, Paskal: 71, 182. 228, 241, 242, 267, 274. Moisiu, Alfred: 14. Topalli, Jozefina: 10, 14, 17, 18, 28, 29, 31, 33, Mustafaj, Besnik: 36, 103, 180. 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 42, 43, 44, 47, 51, 52, 56, 58, 59, 63, 64, 65, 68, 69, 71, 73, 75, 76, 77, N 79, 81, 85, 87, 89, 90, 92, 94, 96, 97, 98, 101, 103, Ndoka, Nard: 6, 151, 167, 182, 188, 190, 200, 206, 106, 108, 110, 112, 113, 115, 117, 119, 121, 123, 207, 215, 228, 268. 124, 125, 126, 127, 128, 129, 130, 134, 136, 139, Ngjela, Spartak: 180, 206, 207, 243, 246, 269, 141, 142, 144, 146, 148, 149, 151, 152, 154, 155, 288, 292, 293, 294. 156, 157, 158, 160. 161, 163, 164, 166, 167, 169, Nishani, Bujar: 151, 220, 263. 172, 173, 174, 176, 178, 179, 180, 181, 183, 184, 185, 187, 188, 189, 190, 191, 192, 193, 194, 196, O 197, 198, 199, 200, 201, 202, 203, 204, 205, 206, Olldashi, Sokol: 33, 65, 172, 188, 198, 263, 270, 207, 208, 209, 210, 211, 212, 213, 214, 215, 216, 291, 292, 295. 218, 220, 221, 222, 223, 224, 225, 226, 227, 228, 229. P Topi, Bamir: 6, 9, 76, 173, 174, 176, 184, 186, Pango, Ylli: 106. 189, 191, 197, 200, 202, 206, 207, 208, 209, 211, Patozi, Astrit: 92, 224. 212, 213, 214, 216, 228, 242, 243, 252, 268, 269, Peçi, Spiro: 206, 207, 215. 276, 286, 291, 293. Pernaska, Lajla: 89, 220, 233. Trashani, Arenca: 35, 69. Pollo, Genc: 37, 60. Prifti, Dritan: 244, 245. U Uka, Rexhep: 113, 215, 242, 243. R Ulqini, Musa: 148. Ruçi, Gramoz: 6, 8, 9, 10, 29, 47, 76, 110, 121, 173, 174, 179, 182, 185, 186, 187, 189, 191, 195, Xh 200, 201, 206, 207, 214, 224, 228, 245. Xhafaj, Fatmir: 79, 242. Ruli, Genc: 31, 56, 278, 282. Xhaferaj, Ferdinand: 96, 199, 212, 223, 234, 254, Rusmali, Ilir: 8, 28, 29, 163, 164, 199, 272, 290, 278. 292, 295. Xhindoli, Mevlan: 160. Xhufi, Pëllumb: 51. Sh Xhuveli, Lufter: 5, 6, 7, 8, 9, 10, 39, 83, 203. Sharku, Genc: 206. Shehi, Baki: 154. Z Shehu, Sali: 14, 188, 295 Zogaj, Preç: 112, 196, 206, 212.
298 Viti 2005 Legjislatura e 17-të
PASQYRA E LËNDËS
Seanca e datës 2.9.2005 Me këtë seancë u bë hapja e punimeve të Legjislaturës XVII dhe ngritja e Komisionit të Verifikimit të Mandateve...... 5
Seanca e datës 3.9.2005 Në këtë seancë u paraqit raporti i Komisionit të Përkohshëm të Verifikimit të Mandateve, u bë betimi nga ana e deputetëve dhe u zgjodh Kryetarja e Kuvendit si dhe dy zëvendëskryetarët...... 7
Seanca e datës 5.9.2005 Në këtë seancë përshëndeti Kuvendin e ri Presidenti i Republikës, zoti Alfred Mosiu...... 13
Seanca e datës 9.9.2005 Në këtë seancë u shqyrtua dhe u miratua programi i Qeverisë dhe përbërja e Këshillit të Ministrave...... 17
Seanca e datës 19.09.2005 Në këtë seancë u shqyrtuan projektvendimi “Për caktimin e përbërjes së komisioneve të përhershme të Kuvendit” dhe projektvendimi “Për caktimin e Byrosë dhe përbërjen e sekretariateve të Kuvendit”...... 181
Seanca e datës 26. 09.2005 Në këtë seancë u miratua programi i punës së Kuvendit për periudhën 26 shtator-21 tetor 2005, kalendari trijavor i punimeve të Kuvendit dhe projektvendimi “Për një shtesë në vendimin nr.4, datë 19.9.2005 “Për zgjedhjen e Byrosë dhe përbërjen e sekretariateve”.... 192
Seanca e datës 29.9.2005 Në këtë seancë u shqyrtuan dhe u miratuan: akti normativ “Për ratifikimin e Memorandumit të Mirëkuptimit ndërmjet Këshillit të Ministrave të Republikës së Shqipërisë dhe Komandës Supreme të Forcave të Aleancës në Europë, lidhur me dispozitat e mbështetjes së vendit pritës për forcat pjesëmarrëse për stërvitjen Cooperative Engagement 2005 dhe zhvillimin e stërvitjes ushtarake ndërkombëtare të drejtuar nga NATO me pjesëmarrjen e forcave të huaja ushtarake në territorin e Republikës së Shqipërisë” dhe projektligji “Për ratifikimin e marrëveshjes së huasë ndërmjet Republikës së Shqipërisë, Bankës së Shqipërisë dhe Komunitetit Europian për asistencë financiare”...... 205
299