PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA GMINY CZARNY W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE.

PLAN ZAOPATRZENIA GMINY W ENERGIĘ

1. Podstawa opracowania „Projektu założeń” 3

2. CHARAKTERYSTYKA GMINY . 7 2.1. Informacje ogólne. 7 2.2. Rys historyczny 8 2.3. Warunki środowiskowe 8 2.4. Warunki klimatyczne 9 2.5. Ogólna charakterystyka gminy 11 2.6. Sieć rzeczna i zasoby wodne 15 2.7. Infrastruktura techniczna, drogi, wodociągi, kanalizacja, sieć gazowa i ciepłownicza 17

3. POTRZEBY ENERGETYCZNE GMINY CZARNY DUNAJEC 19

3.1 Zapotrzebowanie na energię, w tym rejony energetyczne. 19 3.2 Źródła ciepła 20 3.3 System elektroenergetyczny 21 3.4 Zapotrzebowanie na ciepło 23 3.5 Emisja zanieczyszczeń w gminie 25 3.6 Emisja zanieczyszczeń w latach 2015 – 2020 26

4 PROGNOZA ZAPOTRZEBOWANIA NA ENERGĘ 29 4.1 Zmiana liczby ludności i struktura budynków 29 4.2 Zakres współpracy z innymi gminami 30 4.3 Prognoza potrzeb cieplnych do roku 2015 i 2025 31 4.4 Prognoza zapotrzebowania na energię 32 4.5 Prognoza zaopatrzenia na paliwa gazowe 33

5 PRZEWODNIK OZE 5.1 Możliwości wykorzystania odnawialnych źródeł energii w gminie 35 Czarny Dunajec 5.2 Energia biomasy 35 5.3 Biomasa pochodząca z terenów rolniczych 37 5.4 Udział biomasy w bilansie energetycznym 38 5.5 Słoma 41 5.6 Owies 45 5.7 Palniki na pelety i owies 48 5.8 Możliwości upraw energetycznych 50 5.9 Energia słoneczna 50

1 5.10 Energia wody 53 5.11 Potencjał i wykorzystanie 54 5.12 Energia Wiatru 55 5.13 Energia Geotermalna 61

6.0 Finansowanie zadań. 63

6.1 Finansowanie zadań w zakresie odnawialnych źródeł energii 66 6.2 Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej 67 6.3 Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska 68 6.4 Ekofundusz 71 6.5 Powiatowe fundusze ochrony środowiska 73 6.6 Bank Ochrony Środowiska 74 6.7 Bank Ochrony Środowiska - termomodernizacja 76 6.8 Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko 79 6.9 Regionalny Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko 81 6.10 PROW Program Rozwoju Obszarów Wiejskich 82 6.11 Fundusz Termomodernizacji 83

7.0 Polityka energetyczna kraju, regionu, gminy – uwarunkowania prawne 7.1 Założenia dla Polski 87 7.2 Taryfa na ciepło, energie i gaz 94 7.3 Zadania dla przedsiębiorstw energetycznych, ciepłowniczych 95 oraz gazowych w zakresie realizacji zadań zaopatrzenia i uciepłownienia gminy 7.4 Wskaźniki efektywności ekonomicznej działań inwestycyjnych. 95

8.0 Wysokie koszty ogrzewania i termomodernizacja budynków 8.1 Przyczyny wysokich kosztów ogrzewania w budynkach 97 8.2 Ogólne zasady termomodernizacji 98

9.0 Wnioski końcowe 101

2

1. Podstawa opracowania „Projektu założeń”

Podstawą prawną do opracowania „Projektu założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru gminy Czarny Dunajec” jest ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo Energetyczne (Dz. U. z 2000 r. nr 48, poz. 555). przypisująca gminie zadania własne: planowania i organizacji zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe na obszarze gminy (art. 18 ustawy) i zobowiązująca wójta gminy do opracowania „Projektu założeń do planu” (art. 19 ustawy). Podstawowym celem tej ustawy jest: - określenie warunków zapewnienia zrównoważonego rozwoju kraju, - zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego państwa i racjonalne wykorzystanie istniejących zasobów energii konwencjonalnej i niekonwencjonalnej, - rozwój konkurencji i przeciwdziałanie monopoli, - uwzględnienie wymagań związanych z ochroną środowiska i spełnienie wymogów UE w zakresie wdrażania energii ze źródeł odnawialnych, - określenie długookresowej prognozy zużycia energii w Polsce, - opracowanie prognozy działań długofalowych.

Ustawa o samorządzie terytorialnym z dnia 8 marca 1990 roku (tekst jednolity Dz. U. nr 13 z 1996 r. wraz z późniejszymi zmianami. Ustawa o zagospodarowaniu przestrzennym z dnia 7 lipca 1994 roku Dz. U. nr 89 z 1994 pozycja 415 z późniejszymi zmianami) Założenia Polityki Energetycznej Polski do roku 2020 przyjęte przez Rząd Polski dnia 22 lutego 2000 roku. „Strategia Rozwoju Energetyki Odnawialnej” dokument został przyjęty 8 września 2000 r. Niniejsze opracowanie wykonano na podstawie Umowy zawartej pomiędzy gminą Czarny Dunajec a Instytutem Doradztwa Europejskiego Innowacja s.c. w Krakowie ul. Olszańska 18/1 Niniejsze opracowanie Projekt założeń do planu zaopatrzenia gminy Czarny Dunajec w ciepło, energię elektryczna i paliwa gazowe, odpowiada pod względem redakcji wymogom ustawy Prawo Energetyczne, która wymaga od gminy rozpatrzenia takich zagadnień jak:

3 - ocena stanu aktualnego i przewidywanych zmian zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe. - przedsięwzięcia racjonalnego użytkowania ciepła, energii elektrycznej i paliw gazowych, - możliwości wykorzystania istniejących nadwyżek i lokalnych zasobów paliw i energii z uwzględnieniem skojarzonego wytwarzania ciepła i energii elektrycznej oraz zagospodarowania ciepła odpadowego z instalacji przemysłowych, - możliwości wykorzystania odnawialnych źródeł energii, - zakres współpracy z innymi gminami. Planowanie gospodarki energetycznej w gminie nie powinno być traktowane jedynie jako obowiązek narzucony przez Ustawę - Prawo energetyczne z dnia 10 kwietnia 1997 roku, według której planowanie i organizacja zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe należą do zadań własnych gminy. Kreowanie przez władze lokalne polityki energetycznej w regionie jest istotnym czynnikiem bezpieczeństwa energetycznego. Sprawny, zrównoważony system energetyczny oparty również na paliwach bardziej przyjaznych środowisku naturalnemu jest ważnym czynnikiem wpływającym na lokalny rozwój gospodarczy. Polskie prawo energetyczne przewiduje dwa rodzaje dokumentów planistycznych: Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe, Plan zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe. (opracowywany tylko w przypadku, jeśli plany rozwoju przedsiębiorstw energetycznych nie zapewniają realizacji założeń). Oba te dokumenty powinny być zgodne z założeniami polityki energetycznej Państwa, z miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego lub ustaleniami zawartymi w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, a tym samym spełniać wymogi ochrony środowiska. Projekt "Założeń do planu zaopatrzenia gminy w ciepło energię elektryczną i paliwa gazowe" może być sporządzony zarówno dla obszaru całej gminy, jak i jej części. Obowiązujące przepisy nie określają, na jaki okres założenia powinny być sporządzone. Logicznym wydaje się ich zharmonizowanie z okresem obowiązywania planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych zaopatrujących gminę w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe, dla których minimalnym okresem są trzy lata. Zgodnie z Ustawą w "Założeniach do planu zaopatrzenia …" powinny znaleźć się następujące zagadnienia: ocena aktualnego stanu i przewidywanych zmian

4 zapotrzebowania na ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe, przedsięwzięcia racjonalizujące użytkowanie ciepła, energii elektrycznej i paliw gazowych, możliwości wykorzystania istniejących nadwyżek i lokalnych zasobów paliw i energii z uwzględnieniem skojarzonego wytwarzania ciepła i energii elektrycznej oraz zagospodarowania ciepła odpadowego z instalacji przemysłowych, zakres współpracy z innymi gminami. Projekt założeń powinien być opracowany we współpracy z lokalnymi przedsiębiorstwami energetycznymi, które są zobowiązane do udostępniania zarządom gmin swoich planów rozwoju w zakresie zaspokojenia aktualnego i przyszłego zapotrzebowania na ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe. Wykonane opracowanie przesyłane jest do władz wojewódzkich i przedstawicieli odbiorców w celu otrzymania opinii i uwag, następnie Rada Gminy w drodze uchwały przyjmuje opracowany dokument. Najogólniej rzecz ujmując kompetencje i zadania gminy w zakresie planowania energetycznego polegają na koordynacji działań związanych z planowaniem energetycznym, gdzie gmina powinna być głównym inicjatorem tworzenia na swoim terenie infrastruktury energetycznej, rzadko będąc jej właścicielem. Takie rozwiązanie ma zapobiec przypadkowości czy też dowolności działań przedsiębiorstw energetycznych. Część przedsiębiorstw energetycznych została zobowiązana ustawami do opracowania planów rozwoju w zakresie zaspokojenia obecnego i przyszłego zapotrzebowania na paliwa gazowe, energię elektryczną lub ciepło, uwzględniając miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. Przy wykonywaniu opracowania „Projektu założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczna i paliwa gazowe dla gminy Czarny Dunajec” korzystano z szeregu informacji udostępnionych przez Urząd Gminy, dane z przeprowadzonej ankiety, dane zawarte na stronach internetowych Urzędu Gminy i Rejonu Energetycznego Oddział oraz innych opracowań jak: 1. Strategia rozwoju Gminy Czarny Dunajec 2. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Czarny Dunajec 3. Polityka energetyczna Państwa do roku 2025 4. Strategia rozwoju energetyki odnawialnej 5. Rocznik Statystyczny woj. Małopolskiego.

5 6. Rocznik Statystyczny GUS 7. Dyrektywy UE odnoszące się do zagadnień energetycznych w gminach i obszarów chronionych. 8. Informacje o stanie bezpieczeństwa państwa 9. Strony internetowe: a) http://www.stat.gov.pl b) http://www.fewe.pl c) http://www.ure.pl d) http://www.mg.pl e) http://www.mos.gov.pl

Centrum Czarnego Dunajca

6 2. Charakterystyka Gminy Czarny Dunajec

2.1 Informacje ogólne

Gmina Czarny Dunajec jest położona w południowo – zachodniej części województwa małopolskiego. Gmina leży w obszarze trzech subregionów – Pogórza Gubałowskiego, Kotliny Orawsko – Nowotarskiej i Działów Orawsko – Podhalańskich. Obszar gminy to 21 834 ha. Na terenie gminy zamieszkuje 20 022 mieszkańców (dane z 2006r). W skład gminy wchodzi 15 sołectw: Czarny Dunajec, Chochołów, Ciche, , Dział, Konikówka, Odrowąż, Pieniążkowice, , , Podszkle, Ratułów, , Wróblówka i Załuczne. Gmina jest zrzeszona w Podhalańskim Związku Gmin, należy też do Euroregionu Tatry. Gmina od strony południowej graniczy ze Słowacją. Ponadto Czarny Dunajec graniczy z następującymi gminami: Jabłonka, Spytkowice, Raba Wyżna, Nowy Targ, Szaflary, Poronin, Biały Dunajec i Kościelisko. Na terenie gminy znajduje się przejście graniczne w Chochołowie. Wody opadowe są odprowadzane do zlewiska Morza Bałtyckiego i do Morza Czarnego. Z jednej strony płynie rzeka Orawka należąca do zlewiska Morza Czarnego, z drugiej zaś biorą początek dopływy należące do zlewiska Morza Bałtyckiego. Dział ten przebiega między miejscowościami Czarny Dunajec i Piekielnik i stanowi granicę między Podhalem a Orawą. Lasy zajmują 14% powierzchni gminy co daje nam 2975 ha, obszar gminy bogaty jest w torfowiska które stanowią 7,4% powierzchni gminy co stanowi ok. 1576 ha. Torfowiska stanowią atrakcję przyrodnicza gminy, ze względu na specyficzne warunki hydrologiczno – klimatyczne na ich terenie występuje bogactwo fauny i flory specyficznej dla tego regionu. Rośnie tu sosna górska karłowata, brzoza oraz rośliny: bagno zwyczajne, borówka brusznica, żurawina błotna, storczyki i kosodrzewina w wyższych partiach. Torfowiska to bogactwo fauny, można tu spotkać łosie, wilki, jelenie, dziki i lisy.

7 2.2 Rys historyczny

Pierwsze pisane informacje o Czarnym Dunajcu pochodzą z XII wieku, jednak osadnictwo objęło te tereny w XVI wieku. Większość sołectw lokowana była w latach 1580 – 1630. Miejscowa ludność jest silnie przywiązana do tradycji i kultury swego regionu. O sile miejscowej kultury stanowią liczni artyści tacy jak rzeźbiarze, stolarze, produkujący wyroby ze skóry oraz meble regionalne. Na terenie gminy działają liczne zespoły taneczne i śpiewacze grupy. Pod koniec lata mieszkańcy Czarnego Dunajca urządzają imprezę plenerową - „Hałdymas” czyli dożynki, znaczy to zwozić z pola do stodoły. Pasterstwo stanowiło jedno z najważniejszych źródeł utrzymania, zajęcie to było przypisane najodważniejszym i najsilniejszym. Silną stroną tradycji góralskiej stał się strój góralski, przechodził on liczne ewolucje ale zawsze był oparty na rodzimej tradycji i kulturze Podhalan. Nie sposób nie wymienić muzyki góralskiej i jej znaczenia w życiu codziennym. Muzyka i tradycje przekazywane były przez pokolenia bez zapisu nutowego, grana ze słuchu. Do dziś działa kilkanaście zespołów muzycznych zachowujące tradycje i kulturę góralską.

2.3 Warunki środowiskowe

Na terenie gminy znajdują się tereny należące do Programu Natura 2000. Na podstawie Dyrektywy Rady 92/43/EWG z 21.05.1992 roku o ochronie siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory (Dyrektywa Siedliskowa) oraz Dyrektywy Rady 79/409/EWG z 2.04.1979 roku o ochronie dzikich ptaków (Dyrektywa Ptasia). Ponadto teren objęty ochroną został zapisany w prawie polskim w ustawie o ochronie przyrody (Dz. U. Nr 92, poz. 880 ze zmianami). Objęty teren to Torfowiska Orawsko – Nowotarskie znajdujące się na terenie pięciu gmin: Czarny Dunajec, Jabłonka, Nowy Targ, Miasto Nowy Targ i Szaflary o łącznej powierzchni 8255,62 ha z czego na gminę Czarny Dunajec przypada ok. 1576 ha.

8

Zakład przerobu torfu

2.4 Warunki klimatyczne gminy

Warunki klimatyczne gminy scharakteryzowano pod kątem ich wpływu na zużycie energii a zwłaszcza ciepła. Według PN – B – 02025 dla najbliższego miasta ze stacją meteorologiczną dla Zakopanego, średnie temperatury powietrza wynoszą: W styczniu - 4,2°C w kwietniu + 7,1°C w lipcu + 16,4°C w październiku + 7,8°C

Zgodnie z norma PN – 82/ B-02403 pt. „Temperatury obliczeniowe zewnętrzne” dla gminy Czarny Dunajec. Temperatury te dla potrzeb ogrzewania wynoszą

Tzew = -22°C

9

Średnie roczne nasłonecznienie jako rozkład promieniowania słonecznego bezpośredniego oraz rozproszonego w zakresie długości fali od 0,3 do 3,0 mm padającego na powierzchnie poziome, dla gminy Czarny Dunajec wynosi 225 cal/ (cm2 x dzień). Przeciętna suma opadów rocznych waha się od 770 do 810 mm (2001 rok). Maksimum opadów przypada na miesiące letnie a szczególnie na lipiec. Wilgotność względna powietrza na obszarze gminy osiąga najwyższe wartości w chłodnym okresie roku (85, 88%), natomiast wartość najniższa występuje latem (73, 79%). Na terenie gminy przeważają wiatry z kierunków: zachodniego (19,3%), południowo – zachodniego (16,4%). Wiatry północno-wschodnie najczęściej pojawiają się w porze zimnej (11%). Pogoda bezwietrzna występuje przez okres około (23%).

Kościół w Czarnym Dunajcu

10

Rys.1. Podział obszaru Polski na strefy klimatyczne dla okresu zimowego (wg PN-82/B-02403).

Badania stężeń zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego nie wykazuje przekroczeń wartości dopuszczalnych. Zarówno tlenki węgla jak i pył zawieszony nie wskazują przekroczeń wartości normatywnych. Jedynie w okresie zimy daje się obserwować wyższą zawartość pyłu zawieszonego, co zapewne powodują niskie emitory gospodarstw domowych.

2.5 Ogólna charakterystyka gminy.

Ziemia Czarnodunajecka jest wyjątkowo zróżnicowana pod względem rzeźby terenu. Chociaż region ten kojarzony jest głównie z górami, w dużej części ma jednak

11 charakter równinny, który tworzy Kotlina Orawsko-Nowotarska. Ta forma krajobrazu jest jednak tylko pozorem. Obserwując liczne potoki nietrudno jest dostrzec ich górski charakter. Wiąże się to z dużą różnicą wysokości bezwzględnych wynoszących około 100 metrów na odcinku ok. 10 km. Takie ukształtowanie powierzchni kotliny odkrywa turyście doskonały widok na całe pasmo Tatr, Gorców i Babią Górę oraz pomniejsze wzniesienia. Na północy i południu gminy rzeźba terenu jest bardziej ożywiona. Wspomniane już Działy Orawskie tworzą na północy pasmo łagodnych wzniesień, z których najważniejsze są szczyty: Pająków Wierch (935 m n.p.m.), Żeleźnica (912 m n.p.m.). Równie atrakcyjne jest położone na południu gminy Posmo Głubałowskie. Składają się na nie takie wzniesienia jak Ostrysz (1025 m n.p.m.), Bachledówka (949 m n.p.m.), Beskid (906 m n.p.m.). Gmina nie posiada rozwiniętego przemysłu, istnieją liczne drobne zakłady prowadzone w formie działalności gospodarczej. Widać wzrost osób zainteresowanych prowadzeniem własnej działalności gospodarczej o ile w roku 2002 było zarejestrowanych 713 podmiotów gospodarczych to w 2004 było już 731, a w roku 2006 własna działalność prowadziło już 770 osób.

Gimnazjum w Zaucznem

12 Na terenie gminy jest 10 szkół podstawowych w Chochołowie, Cichem, Czarnym Dunajcu, Czerwiennem, Odrowążu, Pieniążkowcach, Podczerwonym, Podszkle, Ratułowie i Piekielniku. Gimnazja zlokalizowane są w Cichem, Piekielniku i Załuczne. Planowanie energetyczne na poziomie gminy musi uwzględniać potrzeby szkół i to w zakresie zapotrzebowania energetycznego i zaopatrzenia w ciepło. Istotnym elementem planowania energetycznego będzie również problem termomodernizacji budynków szkolnych i budynków użyteczności publicznej. Z jednej strony przyczyni się do zmniejszenia zapotrzebowania na ciepło z drugiej zmniejszy się emisja zanieczyszczeń i zmniejszą się wydatki ekonomiczne na prowadzenie szkół ze względu na niższe zużycie surowców takich jak węgiel, gaz i olej opałowy. Na terenie gminy zlokalizowanych jest 15 sołectw w których mieszka 21309 mieszkańców. Do najliczniejszych należy zaliczyć: Czarny Dunajec, Ciche, Piekielnik i Ratułów. Liczbę mieszkańców w poszczególnych sołectwach prezentujemy w tabeli.

Nazwa sołectw i liczba mieszkańców. LP Nazwa sołectwa Liczba mieszkańców 1. Chochołów 1 168

2. Ciche 3 010

3. Czarny Dunajec 3 705

4. Czerwienne 1 539

5. Dział 487

6. Koniówka 403

7. Odrowąż 958

8. Piekielnik 2 326

13

9. Pieniążkowice 873

10. Podczerwone 988

11. Podszkle 841

12. Ratułów 2 131

13. Stare Bystre 1 698

14. Wróblówka 567

15. Załuczne 692

Dochody budżetu gminy w zł/osobę i zadłużenie kształtują się następująco.

Lp Rok Dochody Wydatki Zadłużenie zł/osobę majątkowe jako gminy jako % % dochodów gm. dochodów. 1. 2002 1 231,39 26,98 19,09

2003 1 232,70 17,62 17,29 2. 2004 1 411,91 14,78 11,20 3. 2005 1 690,67 21,58 9,32 4. 2006 1 819,79 20,39 12,58 5.

14 Widać stały wzrost dochodów gminy i wzrost wydatków majątkowych co świadczy o dużym tempie inwestycyjnym gminy. Na terenie gminy występują lasy prywatne i stanowią ok. 15,2 % powierzchni gminy lasy państwowe nie występują.

2.6 Sieć rzeczna i zasoby wodne

Obszar gminy Czarny Dunajec odznacza się bogatą hydrografią, której towarzyszy dość znacząca dynamika odpływów. Jednak obfite, przekraczające średnią krajową, roczne opady atmosferyczne wpływają na dużą nierównomierność odpływów. Ponadto, znaczenie dla zmian dynamiki hydrologicznej mają też czynniki takie jak ukształtowanie terenu, gleba i rodzaj podłoża geologicznego, sposób zagospodarowania i pokrycia terenu szatą roślinną.

Gmina Czarny Dunajec leży w środkowej części zlewni rzeki Czarny Dunajec, tworzącej – wraz z Białym Dunajcem – rzekę Dunajec. Długość jej cieku to 47,9 km, powierzchnia zlewni cieku to 423 km2, a średni spadek to 1,91%. Hydrografia gminy jest zróżnicowana. W północnej jej części znajduje się rzeka Piekielnik, która jest zasilana drobnymi ciekami, a jej największym dopływem jest Grunik. Przez część środkową gminy przepływa Czarny Dunajec, łączący się w Nowym Targu z rzeką Biały Dunajec. To połączenie daje początek Dunajcowi. W części południowo- wschodniej znajduje się zlewnia rzeki Wielki Rogoźnik, która to jest prawobrzeżnym dopływem Czarnego Dunajca.

Na terenie gminy Czarny Dunajec nie występują stałe akweny wodne – wszystkie zasoby wodne to powierzchowne wody przepływowe oraz wody podskórne i podziemne.

Wody powierzchniowe gminy Czarny Dunajec prawie zawsze cechowały się dobrą jakością w porównaniu do innych rzek w regionie. Źle na ich tle wypadają jednak dopływy Wielkiego Rogoźnika, a to z powodu uchodzących do nich z pobliskich gospodarstw wiejskich ścieków.

Obszar gminy cechuje się przeciętnymi warunkami infiltracji – sprawia to, że większość podziemnych zbiorników wód podziemnych charakteryzuje się średnią

15 odnawialnością zasobów, przy zbliżonych zdolnościach retencyjnych zlewni. Tempo odnawialności szacuje się na 5-10 lat.

Zasadniczy trzon omawianych zasobów stanowią 4 zbiorniki wód podziemnych, fragmentarycznie rozczłonkowane na terenie większości powiatu nowotarskiego. Ich zasoby szacuje się na 137,5 tys. m3/d.

Prowadzone badania monitoringowe wskazują na niską jakość wód podziemnych (III klasa). Wynika to zapewne z nieprzestrzegania zasad ochrony środowiska przyrodniczego w minionych latach, a zwłaszcza w okresie intensywnego działania rolno-produkcyjnego. Długość rzeki Czarny Dunajec wynosi ok. 15,3 km

Rzeka przepływa przez następujące miejscowości: 1) Chochołów – 4 833 m 2) Koniówka – 1 400 m 3) Podczerwone – 1 980 m 4) Czarny Dunajec – 5 917 m 5) Wróblówka – 1 170 m

Rzeka Czarny Dunajec

16 W/w dane nie są danymi geodezyjnymi, lecz pochodzą z pomiarów wykonanych ręcznie przy pomocy elektronicznej formy mapy zagospodarowania terenu Gminy Czarny Dunajec – z referatu budownictwa w/m

Ponadto na rzece Czarny Dunajec są zainstalowane 3 elektrownie wodne: 2 – Podczerwone, 1 – Koniówka. Na terenie gminy nie występują duże zbiorniki wodne. Jest kilka małych stawów dla celów hodowli ryb.

2.7 Infrastruktura techniczna, drogi, wodociągi, kanalizacja, sieć gazowa i ciepłownicza. Na terenie gminy nie występują drogi krajowe, natomiast jest 37,32 km dróg wojewódzkich, około 62,96 km dróg powiatowych i około 222,6 km dróg gminnych. Na terenie gminy występuje sieć wodociągowa o długości ok. 9 km Istnieją mniejsze wodociągi o znaczeniu lokalnym. Zarejestrowane spółki komunalne znajdują się w Chochołowie, Ciche – Miętustwo oraz Ratułów. Sieć kanalizacji zbiorczej wynosi 27,05 km i obejmuje Czarny Dunajec, Podczerwone i Koniówkę, łączna ilość przyłączy wynosi 420 budynków. W roku 2008 planowane jest rozpoczęcie budowy kanalizacji w Chochołowie. Oczyszczalnia przyjmuje ścieki z powyższych miejscowości i zlokalizowana jest w Czarnym Dunajcu, obecnie jest prowadzona modernizacja obiektu w celu przyjęcia większej ilości ścieków. Docelowo mają być przyjmowane ścieki z m. Witów, Dzianisz i część Kościeliska które należą do Gminy Kościelisko.

Oczyszczalnia jak i sieć kanalizacyjna jest we władaniu Podhalańskiego Przedsiębiorstwa Komunalnego z siedzibą w Nowym Targu. Na terenie gminy jest kilka przydomowych oczyszczalni ścieków.

Sieć gazowa

Długość sieci gazowej średniego ciśnienia wynosi 21 063 m i przyłączonych jest 249 obiektów do sieci gazowej. Gaz wykorzystywany jest do ogrzewania domów prywatnych i budynków użyteczności publicznej. W ostatnich latach daje się zauważyć mniejsze zainteresowanie podłączeniem do gazu ze względu na zbyt wysokie koszty ogrzewania.

17

Sieć ciepłownicza

Na terenie gminy nie występują sieci ciepłownicze. Gmina nie prowadzi zbiorczych kotłowni.

Obszary chronione NATURA 2000 – Torfowiska Orawsko-Nowotarskie (kod obszaru PLB120007), obejmujący obszar 8218,5 ha położony w województwie małopolskim na terenie gmin: Czarny Dunajec (4729,7 ha), Jabłonka (2316,8 ha), Nowy Targ – gmina miejska (259,7 ha) i Nowy Targ – gmina wiejska (912,3 ha) Na terenie gminy została wydzielona strefa ochrony dzikich ptaków: cietrzew, głuszec oraz strefa ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory.

18