Plan Rozwoju Lokalnego Miasta I Gminy Przedbórz Na Lata 2007 – 2013
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Zał ącznik do Uchwały Rady Miejskiej w Przedborzu nr XXXVII /223/09 z dnia 26.02.2009r. PLAN ROZWOJU LOKALNEGO MIASTA I GMINY PRZEDBÓRZ NA LATA 2007 – 2013 2 Spis tre ści I. Obszar i czas realizacji Planu Rozwoju Lokalnego 5 II. Aktualna sytuacja społeczno-gospodarcza na obszarze obj ętym 8 wdra żaniem planu 1. Położenie, powierzchnia, ludno ść 8 a. Poło żenie 8 b. Powi ązania komunikacyjne 11 c. Ludno ść 12 d. Środowisko przyrodnicze 16 e. Historia gminy 17 f. Turystyka 18 g. Infrastruktura techniczna 25 h. Identyfikacja problemów 28 2. Gospodarka 30 a. Rolnictwo 30 b. Działalno ść gospodarcza 33 c. Identyfikacja problemów 42 3. Sfera społeczna 43 a. Migracje 43 b. Przyrost naturalny 44 c. Infrastruktura edukacyjna 46 d. Infrastruktura kulturalna 49 e. Pozostała infrastruktura 50 f. Rynek pracy 51 g. Poziom zamo żno ści społecze ństwa 57 h. Identyfikacja problemów 58 III. Zadania polegaj ące na poprawie sytuacji na danym obszarze 59 3 1. Celowo ść zada ń planowanych do realizacji 59 2. Analiza SWOT dla gminy Przedbórz 60 IV. Realizacja zada ń i projektów 66 V. Powi ązanie projektów z innymi działaniami realizowanymi na terenie 73 gminy oraz województwa 1. Powi ązanie z Narodowym Planem Rozwoju na lata 2007- 2013 73 2. Powi ązanie z Narodow ą Strategi ą Spójno ści 74 3. Powi ązanie z Regionalnym Programem Operacyjnym Województwa Łódzkiego 75 4. Powi ązanie ze Strategi ą Rozwoju Województwa Łódzkiego 75 VI. Oczekiwane wska źniki osi ągni ęć Planu Rozwoju Lokalnego 76 VII. Plan finansowy 84 VIII. System wdra żania 87 1. Zarz ądzanie 87 2. Instytucja wdra żaj ąca Plan Rozwoju Miasta i Gminy Przedbórz 88 IX. Sposoby monitorowania, oceny i komunikacji społecznej 89 1. Monitorowanie wdra żania Planu Rozwoju Lokalnego 89 2. Narz ędzia słu żą ce zbieraniu informacji zaproponowane w czasie opracowania 91 Planu Rozwoju Lokalnego 3. Ocena i komunikacja społeczna 92 X. Współpraca samorz ądu z organizacjami pozarz ądowymi 95 1. Uwarunkowania współpracy 95 2. Organizacje pozarz ądowe jako partner samorz ądu terytorialnego 97 4 I. Obszar i czas realizacji Planu Rozwoju Lokalnego Plan Rozwoju Lokalnego to dokument, który przedstawia zintegrowane i kompleksowe działania będące realizacj ą strategii społeczno-gospodarczej miasta i gminy Przedbórz na lata 2007 – 2013. Strategia ta jest definiowana jako stan gotowo ści gminy do kreowania społecznych programów rozwoju i przyjmowania programów strukturalnych Unii Europejskiej. Plan Rozwoju Lokalnego okre śla nie tylko ogólne cele (jak ma to miejsce przy tworzeniu strategii), lecz konkretne zadania, terminy ich realizacji oraz sposoby finansowania. Poszerza to mo żliwo ści inwestycyjne, umo żliwia koncentracj ę inwestycji, a tym samym zwi ększa szybko ść ich realizacji, jednocze śnie zmniejszaj ąc koszty. Czas realizacji zada ń, o których mowa w Planie Rozwoju Lokalnego jest tożsamy z okresem programowania Unii Europejskiej i zawiera si ę w latach 2007 – 2013. Rezultaty i oddziaływania niektórych zada ń, szczególnie tych rozpocz ętych w latach 2010 - 2013 obejm ą tak że nast ępny okres programowania. Dokument jest spójny z rozporz ądzeniami dotycz ącymi okresu programowania 2007-2013 przede wszystkim z: o Rozporz ądzeniem Rady (WE) nr 1083/2006 z dnia 11 lipca 2006 r. ustanawiaj ącym przepisy ogólne dotycz ące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójno ści, o Rozporz ądzeniem (WE) nr 1080/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 lipca 2006 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, o jak równie ż - pod wzgl ędem celów i priorytetów - z Narodowym Planem Rozwoju na lata 2007 - 2013, a tak że z Narodow ą Strategi ą Spójno ści, horyzontalnymi Programami Operacyjnymi oraz Regionalnym Programem Operacyjnym Województwa Łódzkiego. Plan Rozwoju Lokalnego: o przedstawia sytuacj ę społeczno-ekonomiczn ą miasta i gminy Przedbórz, o diagnozuje najwa żniejsze problemy/bariery oraz szanse rozwoju miasta i gminy Przedbórz, o formułuje cele, o zawiera opis, szacunkowy koszt oraz przewidywany termin podj ęcia działa ń zmierzaj ących do osi ągni ęcia rozwoju społecznego i gospodarczego. W Planie oszacowane zostały tak że spodziewane efekty planowanych interwencji i ich wpływ na przebieg procesów rozwojowych; wskazano kierunki zaanga żowania środków funduszy strukturalnych oraz środków własnych gminy. 5 Plan Rozwoju Lokalnego dla Miasta i Gminy Przedbórz na lata 2007 - 2013 b ędzie słu żył jako punkt odniesienia dla działa ń o charakterze rozwojowym, podejmowanych wył ącznie z zasobów środków własnych, jak równie ż pozwoli okre śli ć wysoko ść interwencji z funduszy unijnych. Metodologia opracowania Planu opiera si ę na zasadzie zrównowa żonego rozwoju, jednak że poszczególne fazy jej wdro żenia uzale żniono w głównej mierze od uwarunkowa ń lokalnych. Na tych filarach (zrównowa żony rozwój, uwarunkowania lokalne) opieraj ą si ę bowiem wszystkie innowacyjne strategie zrównowa żonego rozwoju w krajach UE. Tworz ąc taki rodzaj strategii nale ży przede wszystkim zało żyć, i ż „ gospodarka nie mo że rozwija ć si ę kosztem ludzi i przyrody, a tak że przyroda nie mo że by ć wa żniejsza ni ż człowiek i gospodarka ”. Pa ństwa członkowskie UE uwa żaj ą, i ż to dwa elementy – społecze ństwo i środowisko naturalne , podniesione do rangi równorz ędnej z dominuj ącą dotychczas w strategiach rozwoju Unii Europejskiej - gospodark ą, utworzyły triad ę trzech dominant strategii rozwoju, która zyskała miano strategii zrównowa żonej. Przyj ęcie takiej metodologii gwarantuje, i ż jest ona nie tylko przeniesieniem na grunt miasta i gminy Przedbórz obowi ązuj ącej w UE wizji planowania, ale jest ona równie ż z ni ą kompatybilna. Strategie b ądź plany rozwoju mog ą przyjmowa ć ró żne formy w zale żno ści od problemów, które chce si ę rozwi ąza ć. Generalnie, dotycz ą one ró żnych dziedzin życia społeczno-gospodarczego. Jest jednak cecha, która wyró żnia plany rozwoju lokalnego na tle innych strategii gospodarczych. Jest ni ą lokalny punkt odniesienia ograniczaj ący si ę do okre ślanej jednostki terytorialnego podziału kraju, b ędącej lokalnym, odr ębnym systemem społecznym i gospodarczym. W tym kontek ście Plan Rozwoju Miasta i Gminy Przedbórz ma by ć nie tylko narzędziem polityki samorz ądu lokalnego umo żliwiaj ącym wspieranie procesów rozwojowych, lecz równie ż wyrazem aspiracji społeczno ści gminy i woli osi ągni ęcia wspólnych celów. W przypadku planowania rozwoju lokalnego, powinien by ć to proces przebiegaj ący dwukierunkowo: odgórny system wspierania realizacji celów strategii poprzez wsparcie finansowe, doradcze i specjalistyczne, udzielane przez okre ślone instytucje i struktury zewn ętrzne, ale tak że oddolny proces wspierania realizacji celów przez społeczno ści lokalne. Zatem projektowany w planie zrównowa żony rozwój lokalny miasta i gminy Przedbórz będzie mo żliwy tylko wówczas, gdy wokół wytyczonych dla niego kierunków uda si ę skupi ć szeroko rozumian ą społeczno ść lokaln ą oraz uzyska ć przychylno ść i akceptacj ę struktur i instytucji nadrz ędnych. W zaproponowanym Planie Rozwoju Lokalnego respektowane s ą zatem zarówno potrzeby rozwoju gospodarczego i tworzenia nowych miejsc pracy, polepszania warunków ekonomicznych i szeroko rozumianej jako ści życia mieszka ńców, jak równie ż respektowanie filozofii działania wynikaj ącej z koncepcji ekorozwoju. Praca nad budow ą Planu przebiegała zgodnie z podstawowymi zasadami planowania strategicznego, którego model w literaturze przedstawiany jest najcz ęś ciej w postaci cyklu: analiza - planowanie – wdra żanie - ocena, która w kolejnej fazie przyjmuje posta ć ewaluacji i korekty planów. 6 Zgodnie z tym modelem formułowanie Planu Rozwoju Lokalnego zostało poprzedzone identyfikacj ą problemów i oczekiwa ń. Przy pracach skorzystano z informacji o wszystkich aspektach funkcjonowania gminy, według danych dost ępnych na okres opracowywania Planu Rozwoju Lokalnego (maj 2007). 7 II. Aktualna sytuacja społeczno – gospodarcza na obszarze obj ętym wdra żaniem Planu 1. Poło żenie, powierzchnia, ludno ść a) Poło żenie Gmina Przedbórz to gmina miejsko-wiejska poło żona w województwie łódzkim, we wschodniej cz ęś ci powiatu radomszcza ńskiego. W latach 1975-1998 gmina poło żona była w województwie piotrkowskim. Siedzib ą gminy jest miejscowo ść Przedbórz. Mapa 1: Poło żenie województwa łódzkiego Gmina Przedbórz stanowi 13,16% powierzchni powiatu radomszcza ńskiego. G ęsto ść zaludnienia w gminie wynosi 40,4 mieszk./km², w tym: 20,2 kobiet/km² i 20,3 m ęż czyzn/km². 8 Mapa 2: Poło żenie powiatu radomszcza ńskiego w woj. łódzkim Z gmin ą Przedbórz s ąsiaduj ą nast ępuj ące gminy: Aleksandrów – od północy, Fałków – od wschodu, Kluczewsko – od południa, Krasocin – od wschodu, Masłowice – od zachodu, Ręczno – od zachodu i północy, Słupia (Konecka) – od wschodu, Wielgomłyny – od zachodu. Na gmin ę Przedbórz składa si ę 1 miasto o tej samej nazwie i 59 wsi skupionych w 28 nast ępuj ących sołectwach: Borowa, Brzostek, Chałupy, Faliszew, Gaj, Góry Mokre, Góry Suche, Grobla, Jabłonna, Józefów koło Gór Mokrych, Józefów Stary, Kajetanów, Kale ń, Miejskie Pola, Moj żeszów, Nosalewice, Piskorzeniec, Policzko, Przyłanki, Stara Wie ś, Taras, Wojciechów, Wola Przedborska, Wygwizdów, Wymysłów, Zagacie, Zuzowy, Żele źnica. 9 Mapa 3: Poło żenie gminy Przedbórz w powiecie radomszczańskim Mapa 4: Gmina Przedbórz 10 Gmina Przedbórz zajmuje obszar 189,94 km², w tym: • użytki rolne: 40%, • użytki le śne: 53%, • pozostałe grunty: 7%. Samo miasto Przedbórz zajmuje powierzchni ę 613 ha. Wykres 1: Struktura powierzchni gminy Przedbórz