Atçalı Kel Mehmet
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Haziran 1997 Sayı: 1 Durulur mu Hiç Güzel Anam, Siz Yanımızdayken Durulur mu? Ayçe İdil Erkmen 3 Ana'ya Meliha Çobancı Aydınlar, Sanatçılar! Halk Anayasasıİçin Mücadele Edelim Tavır 6 Nazım Hikmet ve Sanatta Vatana Bağlılık Selçuk Demirci 11 Pertek'te Mavi Bir Sabah Hüseyin Elçi 15 Haydi Kulak Verin Bereketine Toprağın Çanakkale Cezaevi Devrimci Tutsakları 16 Atçalı Kel Mehmet Efe AyaklanmasıMurat Mengirkan 17 Yaşam ve Tiyatro Mesut Akutta 22 Yürek Hüseyin Irmak 23 Yemo'nun Türküsü Canan Yıldırım 24 Sanat, Politika, Artniyet ve Yıkıcılık Luis Camnitzer (Çeviri: Yasemin Özdemir) 26 Aydın ve Sanatçılarla Meclisler Üzerine Tavır 29 Yayıncılık ve Sorunları-1- Kayhan Demir 33 Çığlık Olmak İnsana Yaraşır Civan Sevcan 36 Devrime Katıldığım Anda Dünyaya Geldim Erdem Aydemir 37 Nota: Mehmet Sait'in Türküsü Grup Yorum 41 Şahince Ozan Telli 42 Kaset: Kardeş Türküler/Boğaziçi Gösteri Sanatları Topluluğu Murat Ceyhan 44 Kitap: Tamama-Pontus'un Yitik Kızı Zerrin Kayalı 45 Haber/Yorum Tavır 46 KÜLTÜR-SANATTA TAVIR Aylık Sanat Dergisi İdil Kültür Sanat Bilimsel Araştırma Yay. Org Film. Tic. San. Ltd. Şti. Adına SAHİBİ: Aynur Cihan YAZI İŞLERİ MÜDÜRÜ: Yasin Ali Türkeri YAZIŞMA ADRESİ: İdil Kültür Merkezi Dereboyu C. No: 110/55 Ortaköy /istanbul Tel/Fax:(212) 261 32 19-260 05 07 İLETİŞİM ADRESLERİ: Okmeydanı Okmeydanı Halk Kültür Merkezi Piyalepaşa C. No: 148 Okmeydanı İzmir Ege Kültür ve Sanat Merkezi 859 S. No:5/A Sarayİşhanı Konak Ankara Ekin Sanat Merkezi Marmara S. No:24/13 Tel: (312) 432 23 13 Sıhhiye Adana inönü C. Aydın Işhanı Kat:5 No:505 Duisburg Almanya Hagedorn str. 15 47169 Duisburg Tel:(00 49 203) 40 11 26 ABONE KOŞULLAR (6 aylık) 600.000.-TL (1 y ıllık) 1.200.000.-TL HESAP NO: (TL): 1011-1415396 iş bankası Ortaköy-istanbul şb. (DM): 1011- 3168468 İş bankası Beyoğlu-İstanbul şb. OFSET HAZIRLIK: Tav ır Yay ınları BASKI: TAVIR'dan Yeni bir sesle, solukla ulaştırıyoruz öykülerimizi, şiirlerimizi sizlere, idil'in can kattığı bir emeği ulaştırıyoruz. Sevdayı, kavgayı, korlanmış yürekleri ulaştırıyoruz. Yüreğimizin bu köşesine "Kültür-Sanatta TAVIR" diyoruz. "Geleneklerimizi sürdürmek için bileylediğimiz kılıcımız olsun" diyoruz. Halkın sanatının mevzisini güçlendirmek için, ciğerlerimize çektiğimiz tertemiz soluğumuzdur Kültür-Sanatta TAVIR Dergimiz. Bu solukta İdil vardır, Nil vardır, Ayşe vardır. Yani, emek ve kirletilemez bir tarih vardır. Bu tarihi gözümüz gibi koruyacağız, geleneklerini sürdüreceğiz. Haydi kulak verin bereketine toprağın. Kulak verin de duyun yüzlerce yıl öteden bugüne uzanan haykırışlarını, toprağın terini. Toprağın teridir önderlerimiz, bereketidir. Çiçeğin rengidir, isyanın bayrağıdır. Şahkulu, Kawa, Baba İshak, Nur Ali Halife, Atçalı Kel Mehmet Efe... Yiğittiler, önderdiler, gözünü budaktan esirgemedi hiç biri. Her biri, bir yalın kılıç, yalın yürek . Bayrakları bugüne ulaştı, artık elimizdedir bayrakları. İşte sancaktarları Sabo, Sinan, Niyazi... İşte Berdan, İlginç, Yemliha, Müjdat, İdil... Şehitlerimiz Baba İshak'ın, Çakırcalı’ nın sloganlarıyla can verdiler. Atçalı, tarihimizin ak sayfasıdır. Öğrenmek ve öğretmek için "Atçalı" diyoruz. Filistinli çocuk generallerin elleri, yeniden taşlarla buluşuyor. Kadın, erkek, genç, yaşlı bedenler tek bir dil olup yükseltiyorlar özlemlerini, "intifada" diyorlar. Yeniden doğuyorlar devrime katılınca. Yeniden doğuyorlar, Özgür Filistin'i gerçeğe çevirmek için. Bağımsız, demokratik bir ülke için halkın kendi anayasası... Yokluğa, yoksulluğa, baskıya karşı, emeğe en yüce değeri veren, ulusların haklarını esas alan bir anayasa... Aydınların, sanatçıların özgürce sanat eseri üretebilmeleri için, örgütlenme ve düşünce özgürlüğü için Halk Anayasası... Halk Anayasası Taslağı ile ilgili yazılarımız, önerilerimiz ve çeşitli kesimlerin düşüncelerini sayfalarımızda bulacaksınız. Halk Anayasası aydınlar, sanatçılar cephesinde de tartışılmalıdır. Eleştiri ve önerilerle bu taslağı, herkesin görüş birliği ettiği bir metne dönüştürmeliyiz. İkinci sayımızda buluşmak üzere. Dostlukla... 2 DENEME ayçe idil erkmen Dergimizin bu ilk say ısına O'nun imzasıy la, kalemiyle başlıy oruz. Kızıl bandını alnına takmaya hazırlanırken y azdı bu satırları İdil. Son bir kez seslenmek istedi analarımıza. O'nun sesiyle, O'nun sözüyle başlıy oruz sayfalarımıza; Yolumuza ışık olsun! durulur mu hiç güzel anam, siz yanımızdayken durulur mu ? linde bir kartona ya- sulayan da senin evladın. Demir ka- ların zindanlarda hücre hücre eriyen pıştırılmış f otoğraf. pı, taş duvar ardında insanlık onuru açlık yolcularını soruyor. Bakışların Sımsıkı tutuyor par- için bedenini barikat y apan özgür hesap soruyor. makların f otoğraf ı. tutsaklar da... 17 yaşında İrfan, Bir gülü dalında sevmesini bil- Sanki aylardır elini 18'inde Sibel, 17'sinde Eylem de. meyenler, y aşlı bedenlerinize saldırı- tutamadığın, y üzünü Uğur, Mecit, Ümit... Her. biri bir y orlar. Üzerinize kalkan joplardan okşayamadığın, ka- umut yarınlar için. Her birini kendi önce f ırlıy or ağzınızdan öfkeniz: ranlık dehlizlerde y iti- ellerinle gönderirken kurtuluş hala- "Anaların öfkesi katilleri boğacak." Erilen y avrunu kucaklıy orsun doyası y ına, sevgini umudunu kattın y arın- Bir tiyatro oyunundasın. Taş du- y a. Gözlerin çelik sertliğinde bir lara: "Git gözümün alası, gidişin ül- v arların ardındaki açlığı paylaştığı- noktaya dikilmiş. Biraz dalgın. Sevgi kemin kurtuluşu, halkımın özlemi, nız küçük oda tiyatro sahneniz. Baş- dolu tuzlu damlacıkları, gözbe- özgürlüğü, git, git elimin kınası." rolde sen v arsın. Sıcak çayını y u- beklerinin ardına gizlemişsin. Sanki Beyaz başörtünün ucuyla engelledin dumlarken götürüyorlar oğlunu. Ko- dökülen her damlayla onu akıtacak- damlacıkların düşüşünü. Sonra katıl- parıyorlar senden. Bu rolü sana ver- sın aşağıy a, dökmüyorsun damlacık- dın sen de halay a. "Evlatlarımız diklerinde "ben y apamam" demiştin. ları, içinde taşıy asın diye canının onurumuzdur" diy e. Dizlerin heyecanla titrerken ise "ben y ongasını, kay ıp y avrunu. Gözlerin çelik sertliğinde, gözle- bunları y aşadım" diye sürdürmüştün Yalnız kay ıp yavrun mu saklı rin hala aynı noktaya dikilmiş. Haf- sözünü. Az sonra oğlunu cansız atı- gözbebeklerinin ardında? Daha nice talardır sizinle anılan bu meydanda y orlar yanına. "Bu bir oyun" diyor sevgililere y er var o derinlikte. Bir çevrenizi kuşatmaya kalkan ünifor- sun ama engelleyemiyorsun öfkeni, elinde mavzeri, diğer eliy le malılara kin dolu bakışların. Bakışla- atılıy orsun işkenceci katilleri canlan- av uçladığı toprağı alnından süzülen rın kayıp yavrularını soruyor. Bakış- dıran gencin üzerine. kanla 3 Şimdi ise parmaklarının arasın- yüreğinde daha büyük acılar duyaca- daklarından v e bilinçlere kazıy acak dan çekip alıyorlar kay ıp oğlunu, tut- ğını. Direnmenin onuruyla başın dik. haklıy ı, doğruyu, kazanacak olanı. sak kızını, vatanı uğruna şehit düşen- Size acımasızca saldırdıkları bu Uğur'a, Yusuf'a, Mecit'e sarıla- lerini... meydan artık sizin. Orası Özgür Va- caksın; tabutluk duvarlarını birlikte Joplar birbiri ardına iniy or sırtı- tan toprakları. Her hafta y ine inadına y ıkmak için. nıza, başınıza. Yılların ağarttığı saç- burada siz olacaksınız. İnadına her Ev et sevgili anacığım, seninle ların kızıllaşıv eriyor bir anda. Atılı- görüş günü cezaevlerinin kapısında birlikte yürüyoruz bu y olda. Sizinle yorsun üzerlerine. En değerlilerini birikeceksiniz. Omuzunda ağır bir birlikte ilerliyoruz zafere giden y olu- senden almalarına izin v ermeyecek- inanç y ükü taşıy ormuşçasına ağır muzda. Senin gözbebeklerinin derin- sin. Joplar durduruyor seni, ama za- ağır açılacak demir kapılar ve sen te- liklerinde kızların, oğulların. Bizim feri müjdeleyen parmaklarını, "Biz laşlı adımlarınla koşacaksın görüş y üreklerimizde size duyduğumuz kazanacağız, insanlık onuru kazana- kabinlerine. bağlılık, size olan görevimizin bilinci. cak!" sloganım engelleyemiyorlar. Demir parmaklıklarla iki yandan Artık gözlerin dalgın değil. Yine çelik Var gücünle haykırıy orsun "Tabut- sarılan kirli camın önünde, daha so- sertliğinde. Ama öfkeden alev alev lukları yıkacağız". Sesine y anıt yine luklanmadan "Merhaba" diyeceksin yanan bir bakışla süzüp düşmanını, demir kapılar, beton duvarlarla çev- tutsak oğullarına, kızlarına. Dışarısı- son sözünü söyleyeceksin. "Ev- relenmiş evlatlarından geliyor. "Ta- nın sıcak soluğunu taşıyacaksın on- latlarımızın kılına zarar gelmesine butlukları yıkacağız. Tutsak ailelerine lara. Biraz heyecanla, biraz gururla, izin vermeyeceğiz. Biz doğurduk size kalkan elleri kıracağız." Güven düşmana duyulan öfkeyle ama hep- öldürtmeyeceğiz." veriyor bu ses sana ve daha güçlü ba- sinden çok mutlulukla anlatacaksın Durulur mu güzel anam, siz y anı- ğırıy orsun şimdi: "Devrimci tutsak- eyleminizi. "Sizin için her şey" di- mızdayken durulur mu? Sizin için lara kalkan elleri kıracağız." yeceksin. Sonra bir konserde anlata- direnilir, sizin için ölünür. Zaferi sizin Yerlerde sürüklüyorlar seni. Ak caksın yaşadıklarını. Yine iki parma- için kazanacağız. Zaferi size ar- saçlarının kızıllığı, asf altı da kızıla ğın inançla, kararlılıkla kalkacak ha- mağan edeceğiz. boyuyor ama acı duymuyorsun. Bili- v aya. Sloganlar bir sevda türküsü, Haziran 1996 yorsun bugün direnmeyenin y arın bir kavga türküsü gibi dökülecek du- Çanakkale Cezaevi 4 ŞİİR meliha çobancı Bir selam uçururuz, senin adına Yakılmış, yakılmış o yerlere ana. ana'ya Alıp onu, dağbaşından güneş gibi ışıyanlar, Alıp kurşun eder silahına Vurur sakınmadan, vurur kitapsızca Yüzündeki yol yol her çizginin Ve vatan diye diye yanan koca yüreğinin Bir de kona göçe tüketilen senelerin hesabına. 5 İNCELEME tavır AYDINLAR, SANATÇILAR! HALK ANAYASASI