Uchwała XLIX/284/14

Rady Gminy Olszewo-Borki

z dnia 27 sierpnia 2014 r.

zmieniająca uchwałę w sprawie uchwalenia „Planu Odnowy Miejscowości Zabiele Wielkie” na lata 2009-2015

Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 6 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 594 z późn. zm.), uchwala się, co następuje:

§ 1.

W Uchwale Nr XXXII/233/09 Rady Gminy w Olszewie-Borkach z dnia 29 kwietnia 2009 r. w sprawie uchwalenia „Planu Odnowy Miejscowości Zabiele Wielkie” na lata 2009 – 2015 zmienionej uchwałą Nr VIII/46/11 Rady Gminy w Olszewie-Borkach zmieniającej uchwałę w sprawie uchwalenia „Planu Odnowy Miejscowości Zabiele Wielkie” na lata 2009-2015 wprowadza się nową treśd „Planu Odnowy Miejscowości Zabiele Wielkie” na lata 2009-2015, który otrzymuje brzmienie jak w załączniku do niniejszej uchwały. § 2.

Wykonanie uchwały powierza się Wójtowi Gminy Olszewo-Borki.

§ 3.

Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.

Przewodniczący Rady Gminy

Paweł Dębski

Załącznik do Uchwały Nr XLIX/284/14 Rady Gminy Olszewo-Borki z dnia 27 sierpnia 2014 r.

PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI ZABIELE WIELKIE

SPIS TREŚCI:

Wstęp ...... 4 CHARAKTERYSTYKA GMINY OLSZEWO-BORKI ...... 5 1. Położenie administracyjne, geograficzne, komunikacyjne...... 5 CHARAKTERYSTYKA MIEJSCOWOŚCI Zabiele Wielkie ...... 7 1. Położenie administracyjne, geograficzne, komunikacyjne...... 7 2. Historia wsi Zabiele Wielkie ...... 8 3. Określenie przestrzennej struktury miejscowości ...... 8 4. Obszary o szczególnym znaczeniu dla zaspokajania potrzeb mieszkaoców ...... 9 OPIS ZASOBÓW MIEJSCOWOŚCI ZABIELE WIELKIE ...... 10 1. Ludność ...... 10 2. Środowisko przyrodnicze ...... 11 3. Zabytki ...... 12 4. Infrastruktura techniczna ...... 12 5. Rolnictwo ...... 13 6. Przemysł i gospodarka ...... 13 7. Podsumowanie ...... 14 ANALIZA SWOT ...... 16 WIZJA MIEJSCOWOŚCI, PRIORYTETY, ZADANIA ...... 17 1. Zadania przyczyniające się do odnowy miejscowości Zabiele Wielkie w latach 2009-2015 .. 18 2. Harmonogram realizacji zadań ...... 19 3. Szacunkowy kosztorys realizowanych zadań ...... 20

3 Wstęp

Mieszkańcy sołectwa są dumni ze swojej miejscowości. Chcą żyć w atrakcyjnej, ładnej i przyjaznej wsi. Poprawiając warunki swojego zamieszkania i rozwijając swoją wieś, nie chcą stracić nic z jej kameralności i uroku, a przy okazji zintegrować się - wspólnie działając. Zabiele Wielkie to niewielka, spokojna, lecz niezbyt bogata miejscowość, położona w pewnej odległości od większych ośrodków miejskich. Trudno jest sfinansować wszystkie potrzebne mieszkańcom przedsięwzięcia, zatem jedną z dróg do poprawy jakości ich życia oraz tworzenia nowych źródeł utrzymania może być pozyskiwanie funduszy zewnętrznych, w tym z Unii Europejskiej. W związku z czym mieszkańcy opracowali plan odnowy miejscowości, który ma też pobudzić mieszkańców do wspólnego działania na rzecz swojej miejscowości. Plan jest dokumentem strategicznym, stworzonym przy znacznym udziale mieszkańców. Określa najważniejsze działania, które sami zainteresowani uznali za istotne dla swojej miejscowości, działania, które pomogą im rozwiązać problemy, pokonać bariery i osiągnąć stawiane sobie przez nich cele. Proponowane przedsięwzięcia mieszkańcy uznali za realne, możliwe do zrealizowania, przy założeniu także ich własnej aktywności oraz przy zaangażowaniu władz samorządowych Gminy Olszewo-Borki. Plan odnowy miejscowości pozwolił także na uświadomienie sobie przez mieszkańców ich roli w tworzeniu pomysłów na własny rozwój i poprawę warunków życia. Plan odnowy miejscowości powstał w wyniku dyskusji na zebraniach wiejskich, po konsultacji Rady Sołeckiej z mieszkańcami.

4 CHARAKTERYSTYKA GMINY OLSZEWO-BORKI

1. Położenie administracyjne, geograficzne, komunikacyjne.

Gmina Olszewo-Borki położona jest w zachodniej części powiatu ostrołęckiego, zajmując obszar około 196 km², z czego 43% stanowią lasy. Od wschodu graniczy z miastem powiatowym Ostrołęka, od południowego wschodu, przez rzekę Narew z gminą Rzekuń, od północnego – wschodu z gminą Lelis, od północy z gminą Baranowo, od zachodu z gminą Krasnosielc i Sypniewo, od południa z gminą Młynarze. Ponadto gmina położona jest w odległości ok. 100 km na północ od Warszawy, w bezpośrednim zasięgu oddziaływania miasta Ostrołęka. Sąsiednie miasta powiatowe oddalone są od ośrodka gminnego Olszewo-Borki o: ok. 45 km w kierunku zachodnim w przypadku Przasnysza, ok. 42 km w kierunku południowo-zachodnim w przypadku Makowa Mazowieckiego i ok. 45 km w kierunku południowo- wschodnim w przypadku Ostrowi Mazowieckiej.

5 Gmina Olszewo-Borki usytuowana jest na terenie równinnym, między zlewiskami rzek Narew i Omulew. Stwarza to dodatkowe zagrożenie powodziowe dla 12 miejscowości położonych wzdłuż obu rzek. Obszar zalewowy obejmuje 540 ha gruntów zlokalizowanych na terenie sołectw: Kruki, Drężewo, Zabrodzie, , Grabowo, Olszewo-Borki, Białobrzeg Bliższy, Białobrzeg Dalszy, Nożewo, Dobrołęka, Żerań Mały, Żerań Duży. Zewnętrzne powiązania komunikacyjne zapewniają dwie drogi krajowe: Nr 61 relacji Warszawa – Jabłonna – Legionowo – Serock – Różan – Ostrołęka – Łomża – Grajewo – Augustów przebiegająca we wschodniej części gminy wzdłuż rzeki Narwi i Nr 53 relacji Olsztyn – Szczytno – Rozogi – Myszyniec – Ostrołęka, przebiegająca w północno-wschodniej części gminy. Pierwsza z dróg krajowych jest jednym z kilku tranzytowych szlaków łączących wschód i zachód Europy, druga zaś prowadzi w kierunku państw nadbałtyckich. Komunikację z terenami sąsiednich gmin oraz powiązania wewnętrzne uzupełniają dwie drogi wojewódzkie, sieć jedenastu dróg powiatowych i kilkudziesięciu dróg gminnych. Przez obszar gminy przebiega szlak kolejowy relacji Olsztyn – Szczytno – Wielbark – Ostrołęka – Śniadowo – Łapy, ze stacjami w miejscowościach: Olszewo-Borki, Nowa Wieś i Zabiele Wielkie. Szlak stracił jednak na znaczeniu w okresie restrukturyzacji Polskich Kolei Państwowych, w którym początkowo zawieszono, a następnie zlikwidowano przewozy pasażerskie. Wiodącym działem gospodarki mikroregionu jest rolnictwo rozwinięte na bazie indywidualnych gospodarstw rolnych. Obniżająca się stopniowo efektywność drobnej produkcji rolnej wynikająca nie tylko z jej rozdrobnienia ale i słabych jakościowo gleb oraz duża atrakcyjność przyrodniczo-krajobrazowa gminy, bezpośrednie sąsiedztwo miasta powiatowego, a następnie bliskość i dostępność aglomeracji warszawskiej są czynnikami korzystnymi do rozwoju funkcji mieszkalno – rekreacyjno – wypoczynkowej tego regionu. Gminę zamieszkuje 9 751 osób (stan na dzień 31.12.2008 r.) tj. ok. 11% ogólnej liczby ludności powiatu i ok. 0,2% ludności województwa. Pod względem wielkości zaludnienia wśród 10 gmin wiejskich powiatu ostrołęckiego gmina zajmuje 3 pozycję (po gminach: Kadzidło i Myszyniec).

W granicach gminy znajduje się 38 miejscowości. Największą pod względem zaludnienia miejscowością jest ośrodek gminny Olszewo-Borki liczący 1921 mieszkańców, następnie Nowa Wieś zamieszkała przez 790 osób. W dalszej kolejności należy wymienić dwie miejscowości położone przy trasie nr 53: Zabrodzie – 648 mieszkańców i Antonie – 644 mieszkańców.

6 CHARAKTERYSTYKA MIEJSCOWOŚCI Zabiele Wielkie

1. Położenie administracyjne, geograficzne, komunikacyjne.

Miejscowość Zabiele Wielkie leży w otoczeniu lasów. Najbliższe wsie to: Zabiele Piliki, Rżaniec, Grabnik, Nowa Wieś. Jest jedną z 38 sołeckich miejscowości należących administracyjnie do Gminy Olszewo-Borki w powiecie ostrołęckim, województwo mazowieckie. Miejscowość sąsiaduje: - od północy z wsią Grabówek - od południa z wsią Mamino (gm. Sypniewo) - od zachodu z wsią Rżaniec - od wschodu z wsią Zabiele Piliki Miejscowość Zabiele Wielkie zajmuje powierzchnię 483,68 km 2. Zamieszkuje ją 182 osoby. Obszar Zabiela Wielkiego pod względem fizyczno–geograficznym przynależy do gminy Olszewo-Borki. Położona jest na równinie z dużą ilością naturalnych zasobów w postaci łąk, pól i lasów. Układ komunikacyjny stanowi sieć dróg gminnych oraz droga wojewódzka 544 (Ostrołęka – Nowa Wieś – Maków Maz. – Ciechanów), przebiegająca przez część wsi. Droga nr 544 ze względu na pełnioną funkcję jest bardzo ruchliwa oraz stosunkowo za wąska przy panującym natężeniu ruchu, ponadto brak jest chodników, co stwarza szczególne niebezpieczeństwo dla pieszych i rowerzystów. Pozostałą część wsi położona jest przy drodze gminnej, na której panuje ruch lokalny. Ta część wsi ma szansę na rozwój mieszkalnictwa stanowiąc jednocześnie miejsce rekreacyjne.

7 2. Historia wsi Zabiele Wielkie

Zabiele Wielkie była to wieś szlachecka powstała prawdopodobnie w pierwszej ćwierci XV wieku z nadania książęcego, księcia mazowieckiego Janusza I Starszego. W 1446r. wydany został dokument, który wymienia rycerza Wawrzyńca i wspomina o jego ojcu, który w Zabielu wcześniej osiadł. Nazwa wsi ma charakter topograficzny, pochodzi od miejsca położonego za błotnistym terenem, za „bielą”, a słowo biel w średniowieczu oznaczało bagno. Właściciele od swoich dóbr przyjęli nazwisko Zabielscy i posiadali herb Trzaska. Z czasem na skutek podziałów rodzinnych powstały dwie wsie. Pierwotna wieś otrzymała wówczas przydomek Wielkie. W 1578 roku Zabiele Wielkie miało już zagospodarowaną włókę ziemi i 5 ogrodów. Córki wychodziły za mąż, zmieniały nazwiska, a dobra ulegały dalszym podziałom. Zagospodarowywano kolejne tereny nadanych lasów. W 1781r. Zabiele Wielkie zamieszkiwali: Zabielscy, Białobrzescy, Chełstowscy, Mamiński, Mosakowski i Rawa (Źródło nie podaje ich imion). W 1827r. Zabiele Wielkie liczyło już 108 mieszkańców, zamieszkałych w 18 domach. Z tego wynika że przeciętna rodzina składała się z 6 osób. Początkowo Zabiele Wielkie wchodziło w skład parafii Ostrołęka, a po 1535r. do parafii Nowa Wieś. W drugiej połowie XIX w należało pod względem administracyjnym do gminy Sypniewo, powiatu makowskiego. W 1954r. powstała Gromadzka Rada Narodowa w Nowej Wsi, w skład której weszło Zabiele Wielkie a od 1 stycznia 1955r. Gromadzka Rada Narodowa weszła do powiatu ostrołęckiego. Od 1 stycznia 1973r. Zabiele Wielkie należy do gminy Olszewo Borki.

3. Określenie przestrzennej struktury miejscowości

Miejscowość Zabiele Wielkie charakteryzuje typowa wiejska zabudowa zagrodowa, dominują budynki jednorodzinne jednokondygnacyjne. Budynki mieszkalne położone są wzdłuż dróg gminnych. Centrum wsi znajduje się wokół budynku Szkoły Podstawowej w Zabielu Wielkim, która pełni także funkcje społeczno – kulturalne. Tu organizowane są wszystkie spotkania z mieszkańcami, pełni funkcję lokalu wyborczego, a także stanowi miejsce spotkań mieszkańców wsi np. jasełka, święcenie pokarmów przed Wielkanocą, odbywają się w niej również zebrania wiejskie.

Szkoła Podstawowa w Zabielu Wielkim działała od 1945 roku. Budynek szkolny drewniany funkcjonował do 1991 roku, kiedy to rozpoczęto budowę nowego obiektu, która zakończyła się w 1993 roku. Oprócz klas szkoły podstawowej w budynku działał ośrodek przedszkolny prowadzony przez Zawiązek Stowarzyszeń „Kurpsie Razem” z siedzibą w Myszyńcu.

8 4. Obszary o szczególnym znaczeniu dla zaspokajania potrzeb mieszkańców

W miejscowości Zabiele Wielkie, tak jak w każdej miejscowości znajdują się obszary, które ze względu na swoje położenie oraz cechy funkcjonalno-przestrzenne mają szczególne znaczenie dla zaspokojenia potrzeb mieszkańców. Takim obszarem jest teren, na którym zlokalizowany jest budynek świetlicy wiejskiej, w której jeszcze do niedawna mieściła się szkoła podstawowa. Tu organizowane są wszystkie spotkania z mieszkańcami, pełni funkcję lokalu wyborczego, a także stanowi miejsce spotkań mieszkańców wsi (organizowane są m.in.. jasełka, święcenie pokarmów przed Wielkanocą, odbywają się w niej również zebrania wiejskie). Na poniższym zdjęciu oznaczona została nieruchomość na której usytuowany jest budynek szkoły.

9 OPIS ZASOBÓW MIEJSCOWOŚCI ZABIELE WIELKIE

1. Ludność

 Liczba mieszkańców: 182 osoby.

 Struktura wiekowa mieszkańców:

Przedział Liczba mieszkańców wiekowy do 7 18 8-16 21

17-25 26

25-59 82 60 i powyżej 35

 Struktura wykształcenie:

Wykształcenie %

Wyższe 10%

Średnie 30%

Zawodowe 29%

Ponadgimnazjalne 3%

Podstawowe 28%

 Struktura zatrudnienia

Zawody % Rolnicy 12% Prowadzące działalność 4% gospodarczą Bezrobotni 13% Emeryci i renciści 31% Pozostałe 40%

10  Organizacje i stowarzyszenia mieszkańców

Nazwa organizacji Tak Nie Jeśli tak podaj nazwę Koło Gospodyń Wiejskich  Ochotnicza Straż Pożarna  Kółko Różańcowe  Inne  Rada sołecka

Kapitał społeczny i ludzki to OSP działająca na ternie wsi Zabiele Wielkie oraz organizacje pozarządowe, prowadzące działalność na rzecz mieszkańców gminy (np. Towarzystwo Przyjaciół Dzieci w Ostrołęce, „Kurpsie Razem” z Myszyńca).

 Nieruchomości na terenie sołectwa do zagospodarowania w ramach programu odnowy wsi

Nazwa obiektu Tak Nie Wymiar/Obszar  Świetlica 10,70x19,10 i teren wokół Świetlica/OSP świetlicy  Boisko do piłki nożnej64mx36m Boisko do piłki koszykowej 19mx9m Place i boiska sportowe Boisko do piłki siatkowej 18mx9m Plac zabaw dla dzieci 30mx20m Miejsca kultu  Krzyż przydrożny, kapliczka w lesie  Wzdłuż zabudowań przy drodze Teren w pasie drogowym wojewódzkiej i przy drogach gminnych  Przy drodze wojewódzkiej i gminnej oraz Ścieżki rowerowe w lesie jako teren rekreacyjny.

2. Środowisko przyrodnicze

Lasy

Miejscowość Zabiele Wielkie położona jest na terenie równinnym, wśród lasów. Dużą ich część stanowią lasy państwowe. W drzewostanie przeważa sosna zwyczajna ale można spotkać również świerk, dąb, klon, brzozę. Lasy bogate są w jagody i grzyby, które przyciągają chętnych nawet z dalszych okolic. To głównie las i jego naturalne bogactwa przyciągają mieszkańców dużych aglomeracji miejskich do osadnictwa na terenie naszej wsi.

Zbiorniki wodne

Nasza miejscowość nie posiada żadnych zbiorników wodnych.

11 3. Zabytki

Nazwa zabytku Tak Nie Jeśli tak - opis Kościoły  Kapliczki  Muzea  Inne 

W miejscowości Zabiele Wielkie nie ma zabytków, zlokalizowane są tylko kapliczki i krzyże przydrożne jako miejsca kultu religijnego. Niestety na terenie wsi nie ma infrastruktury społecznej tj. domu kultury, biblioteka jest tylko przyszkolna. Uprzednio w pobliskiej wsi Rżaniec funkcjonowała filia Gminnej Biblioteki Publicznej w Olszewie – Borkach, jednak ze względu na warunki lokalowe została zlikwidowana. Obecnie najbliższą taką placówką jest punk biblioteczny GBP w Nowej Wsi.

4. Infrastruktura techniczna

% dostępności dla Infrastruktura Brak mieszkańców Wodociąg 0% Brak Kanalizacja 0% Brak Gazociąg 0% Brak Oświetlenie 90% Drogi bitumiczne 60% Chodniki 0% Brak Dostęp do Internetu 10% Selektywna zbiórka odpadów 90%

12 5. Rolnictwo

 Struktura gospodarstw wiejskich

Ilość gospodarstw wiejskich 20

Średnia powierzchnia gospodarstwa 5ha

Ilość gospodarstw z produkcją roślinną 6 Ilość gospodarstw z produkcją 9 zwierzęcą Ilość gospodarstw z produkcją 5 mieszaną

 Struktura gleb

Jakość gleb (klasy) %

I-II 0%

III-IV 10%

V-VI 80%

Poniżej 10%

6. Przemysł i gospodarka

Rodzaj firmy Tak Nie Jeśli tak podaj nazwę i profil działalności Duże zakłady produkcyjne  (zatrudniające 100 osób i pow.) Średnie firmy 1 Produkcja palet (zatrudniające pow. 5 do 50 osób) Małe firmy 3 Usługi hydrauliczne (zatrudniające poniżej 5 osób lub Usługi Handlowe jednoosobowe) Tartak

13 7. Podsumowanie

Zasoby oraz wizja ich wykorzystania

Diagnoza aktualnej sytuacji Wizja stanu docelowego (jak jest obecnie?) (jak chcemy, by było?) Ruchliwa droga wojewódzka. Poprawa bezpieczeństwa na drodze – Co wyróżnia Szkoła Podstawowa ośrodkiem Co ma ją budowa chodników. miejscowość? życia społecznego. wyróżniać? Poprawa estetyki miejscowości. Położenie wśród lasów. Integracja społeczeństwa. Nowoczesna infrastruktura drogowa i techniczna stwarzająca warunki rozwoju agroturystyki. Rolniczą Jakie pełni Jakie ma pełnić Rozbudowa zaplecza usługowego. Kulturalno-oświatową funkcje? funkcje? Rozwinięcie sektora drobnej Usługowo-handlową przedsiębiorczości. Rozwinięcie funkcji kulturalno- oświatowej i sportowej dla młodzieży i dorosłych. Mieszkańcy sołectwa mają być dumni ze swojej miejscowości. Żyć w atrakcyjnej, Emeryci, renciści, rolnicy, ładnej i przyjaznej wsi. Poprawiając bezrobotni, osoby znajdujące Kim są jej Kim mają być warunki swojego zamieszkania i zatrudnienie w okolicznych mieszkańcy? mieszkańcy? rozwijając swoją wieś, nie chcą stracić zakładach pracy oraz pracujący nic z jej kameralności i uroku, a przy poza terenem zamieszkania. okazji zintegrować się - wspólnie działając. Poprawa warunków bytowych ludności może przyczynić się do Co daje Świadczenia emerytalno- Co ma dawać wielofunkcyjnego rozwoju wsi poprzez utrzymanie rentowe, gospodarstwa rolne, utrzymanie dobrze prosperujące rolnictwo, mieszkańcom praca zarobkowa na terenie mieszkańcom? agroturystykę, usługi, rzemiosło, wsi? gminy i poza jej terenem. przemysł. Zapewnienie mieszkańcom godziwych dochodów Rada Sołecka, Ochotnicza Straż Pożarna. Ośrodkiem życia Wspólna organizacja festynów i imprez Jak kulturalnego jest szkoła. oraz spotkań edukacyjnych dla całej W jaki sposób ma zorganizowani są Organizowane są: zebrania społeczności wiejskiej. być zorganizowana mieszkańcy? wiejskie, sprzątanie świata, Angażowanie młodych ludzi w sprawy wieś? Jakie Jakie organizacje święto ziemi, choinki sołectwa. organizacje działają? Co się noworoczne, ogniska, kuligi, Pozyskiwanie wsparcia finansowego i mieszkańców mają dzieje w święto rodziny, spotkania środków na rozwój wsi. być powołane? miejscowości? opłatkowe, uroczystości Powołanie Stowarzyszenia Rozwoju Wsi patriotyczne, dyskoteki, walent Zabiele Wielkie. ynki, dzień babci i dziadka. Na zebraniach wiejskich lub W jaki sposób Poprzez Stowarzyszenie Rozwoju Wsi poprzez tworzenie małych grup W jaki sposób mają mieszkańcy Zabiele Wielkie które zwiększy inicjatyw społecznych ludzi być rozwiązywane rozwiązują aktywność mieszkańców i zainteresowanych danym problemy ? problemy? zainteresowanie sprawami wsi. problemem. Brak dobrego stanu dróg, chodników, kanalizacji gazociągu, dobrego stanu boisk Poprawa stanu dróg, budowa chodników. sportowych, placu zabaw dla Bezpieczny plac zabaw dla dzieci, Jak wygląda dzieci. Brak wody bieżącej, Jak ma wyglądać funkcjonalne boiska sportowe dla dzieci, nasza wieś? centralnego ogrzewania i nasza wieś? młodzieży i dorosłych, Ścieszki właściwego wyposażenia rowerowe. Wyremontowana i dobrze świetlicy wiejskiej. wyposażona świetlica wiejska. Niezagospodarowany teren wokół świetlicy.

14 Większość gospodarstw Estetyczne zagospodarowanie domowych jest czystych i wszystkich gospodarstw domowych zadbanych. 90% gospodarstw Jaki jest stan Jaki ma być stan poprzez edukację i wymianę prowadzi selektywną zbiórkę otoczenia i otoczenia i doświadczeń. Pełna świadomość odpadów. Mimo to w lesie środowiska? środowiska? ekologiczna mieszkańców dbających można spotkać dzikie wysypiska o wygląd i ochronę środowiska. Czyste śmieci których twórcami są nie lasy. zawsze mieszkańcy. Jaki jest stan Gospodarstwa nowoczesne, Gospodarstwa małe, nie zawsze Jakie ma być rolnictwa w specjalistyczne dające rodzinom godziwe nowoczesne. rolnictwo ? miejscowości? utrzymanie. Dość dobre połączenie komunikacyjne z najbliższym Dobry stan dróg, chodników i ścieżek miastem powiatowym – rowerowych. Łatwiejszy dostęp Ostrołęką. komunikacji zorganizowanej. Jakie są Jakie mają być Słaba nawierzchnia dróg. Komunikacja rekreacyjna (ścieżki powiązania powiązania Trudności w poruszaniu się rowerowe w lesie). komunikacyjne? komunikacyjne? pieszych i rowerzystów przy Internet w każdym domu, a mieszkańcy dużym natężeniu ruchu. świadomi pożytku płynącego z sieci Niewielki procent mieszkańców internetowej oraz zagrożeń. posiada łącze internetowe. Społecznie prowadzone przez Boiska do piłki nożnej, koszykowej i nauczycieli zajęcia pozalekcyjne siatkowej. Plac zabaw. Ścieszki „Klub Miłośników Przyrody”, rowerowe. Korty tenisowe. Zajęcia Co proponujemy „Polubić Matematykę”, zajęcia Co zaproponujemy pozalekcyjne wyrównujące szanse dzieciom i wyrównawcze. dzieciom i edukacyjne dzieci wiejskich. Dobrze młodzieży? Boiska szkolne. Dla uczniów młodzieży? wyposażona świetlica. Dobrze szkół ponadpodstawowych brak zorganizowany czas wolny dzieci i możliwości zagospodarowania młodzieży. czasu wolnego. Czyste lasy z ich bogactwem Co możemy naturalnym. Agroturystykę. Wymianę Co proponujemy Bogactwo naturalne lasu. zaproponować doświadczeń mieszkańców obszarów turystom? turystom? wiejskich i miejskich (wspólne spotkania)

15 ANALIZA SWOT

Mocne Strony

Dysponowanie terenami pod budownictwo i działalność gospodarczą (nieuciążliwa) Miejscowość zadbana i czysta Szlaki komunikacyjne (droga krajowa, powiatowa) Instytucje publiczne: przedszkole, szkoła podstawowa, OSP, LZS Bogactwo naturalne lasów. Słabe Strony

Niebezpieczny odcinek drogi krajowej – zagrożenie dla zdrowia i życia, Mała aktywność społeczeństwa Brak promocji i reklamy miejscowości Brak możliwości pozaszkolnej edukacji dzieci Brak punktu skupu żywca i płodów rolnych na terenie sołectwa Brak oferty kulturalnej Brak odpowiedniej infrastruktury rekreacyjnej i sportowej dla dzieci i młodzieży Szanse

Środki pomocowe dla inicjatyw lokalnych i obszarów wiejskich Sprzyjająca polityka regionalna w tym adresowana do obszarów wiejskich Zagrożenia

Słaba promocja regionu realizowana przez instytucje regionalne Atrakcyjność (praca, edukacja, warunki życia ze strony większych ośrodków dla młodzieży i młodych osób emigrujących z sołectwa)

16 WIZJA MIEJSCOWOŚCI, PRIORYTETY, ZADANIA

Wizja : Zintegrowana, rozwojowa i kulturalna miejscowość gminy Olszewo-Borki, dająca szeroką ofertę aktywności dla mieszkańców.

Jaka ma być nasza miejscowość za 10 lat? Zabiele Wielkie będzie wsią nowoczesną, bezpieczną i wygodną, wyróżniać ją będzie: Nowoczesne rolnictwo, Bezpieczne drogi, chodniki i ścieżki rowerowe Bogata oferta edukacyjna dla dzieci młodzieży i dorosłych, Co ma ją wyróżniać? Bogata oferta agroturystyczna, Nowoczesna baza turystyczno rekreacyjna służąca aktywnemu wypoczynkowi, Zintegrowane, świadome swoich możliwości społeczeństwo, Atrakcyjnie zagospodarowane posesje. Rolniczą, Agroturystyczną, Jakie ma pełnić funkcje? Komunikacyjną, Kulturalno-oświatową, Usługowo-handlową. Mieszkańcy mają być zintegrowani, wykształceni, kulturalni, aktywni Jacy mają być społecznie, utożsamiający się ze swoim miejscem zamieszkania i dumni ze mieszkańcy? swojej wsi. Nowoczesne gospodarstwa rolne, Mikroprzedsiębiorstwa, Co ma dać utrzymanie? Usługi Rzemiosło W jaki sposób ma być Stowarzyszenie Rozwoju Wsi Zabiele Wielkie wspólnie z radnym Rady zorganizowana miejscowość i Gminy, Radą Sołecką, Szkołą Podstawową, Ochotniczą Strażą Pożarną mają mieszkańcy? być organizatorami życia społecznego i kulturalnego mieszkańców wsi. Wszystkie problemy wsi mają być przedyskutowane na zebraniach wiejskich i W jaki sposób mają być decyzje podejmowane większością głosów. Z głosem doradczym mają być rozwiązywane problemy? zapraszani specjaliści w danej dziedzinie oraz przedstawiciele władz. Przez wieś będzie przebiegać droga zapewniająca dobrą komunikację i Jak ma wyglądać nasza bezpieczeństwo jej mieszkańcom. Posesje będą zadbane z estetycznymi domami miejscowość? i atrakcyjnie zagospodarowanymi ogrodami. Świetlica wiejska będzie tętniła życiem i promowała dzieła rąk mieszkańców Zabiela Wielkiego Zarówno Szkoła Podstawowa jak i Stowarzyszenie Rozwoju Wsi Zabiele Wielkie będą stać na straży tradycji i rozwoju kultury regionu stwarzając warunki do wspólnych spotkań służących przekazywaniu dzieciom i młodzieży Jakie obyczaje i tradycje mają obyczajów i tradycji. Będą to głównie: wieńce dożynkowe, zapusty, lany być u nas pielęgnowane i poniedziałek, bal sylwestrowy, andrzejki, mikołajki, walentynki, święto rodziny, rozwijane? Dzień Babci i Dziadka, sztuka ludowa (potrawy regionalne, palmy wielkanocne, wycinanki, stroiki świąteczne, szydełkowanie, hafciarstwo) Nabożeństwo Majowe. Jaki ma być stan otoczenia i Mieszkańcy będą wyróżniać się wysoką świadomością ekologiczną. Otoczenie środowiska? będzie czyste i zadbane, a środowisko nieskażone.

Jakie ma być rolnictwo? Rolnictwo ma być nowoczesne, spełniające wymogi Unii Europejskiej

Jakie mają być powiązania Dobry stan techniczny dróg. Łatwy dostęp komunikacji zbiorowej. Dobrze komunikacyjne? rozwinięta komunikacja rekreacyjna. Internet w każdym domu. Co zaproponujemy dzieciom i Dobre warunki w szkole wraz z zajęciami pozalekcyjnymi. Plac zabaw dla młodzieży? dzieci i boiska sportowe. Świetlicę jako miejsce spotkań dzieci i młodzieży.

17 1. Zadania przyczyniające się do odnowy miejscowości Zabiele Wielkie w latach 2009-2015

UZASADNIENIE NAZWA ZADANIA OPIS REALIZACJI Konieczne jest stworzenie nowoczesnego i bezpiecznego miejsca gdzie dzieci i młodzież Wykonanie boisk sportowych: do piłki Renowacja boisk będą mogli spędzać wolny czas. nożnej, siatkówki i koszykówki. Wynika z konieczności zaspokojenia potrzeb społeczności lokalnej. Konieczne jest stworzenie Stworzenie placu zabaw dla dzieci i nowoczesnego i bezpiecznego młodzieży. W ramach projektu zostanie on miejsca gdzie dzieci i młodzież wyposażony w sprzęt rekreacyjno-sportowy, Plac zabaw dla dzieci będą mogli spędzać wolny czas. postawione zostaną ławki i kosze na śmieci. Wynika z konieczności Zostanie wykonane również ogrodzenie zaspokojenia potrzeb społeczności placu. lokalnej. Stworzenie świetlicy wiejskiej. W ramach zadania zostanie: zmieniona konstrukcja Zagospodarowanie starego dachu, wymieniona stolarka okienna i budynku pozwoli na zwiększenie Remont świetlicy i drzwiowa, wykonana termomodernizacja integracji społeczności lokalnej. otaczającego ją terenu budynku, wykonany remont schodów, Wynika z konieczności wykonana obróbka blacharska. Świetlica zaspokojenia potrzeb społeczności zostanie wyposażona w stoły, ławy i krzesła lokalnej oraz sprzęt sportowo-rekreacyjny. Odnowa krzyża Wynika z konieczności przydrożnego i kapliczki Wykonanie renowacji krzyża oraz kapliczki zaspokojenia potrzeb społeczności w lesie lokalnej W związku z narastającym ruchem Zagospodarowanie pojazdów konieczne jest aby terenu w pasie Wykonanie chodników i ścieżek zwiększyć bezpieczeństwo w drogowym – budowa rowerowych wzdłuż dróg na terenie szczególności pieszym i chodników i ścieżek miejscowości. rowerzystom. Wynika z rowerowych konieczności zaspokojenia potrzeb społeczności lokalnej. Budowa ścieżek Wykonanie i oznakowanie szlaków Wykonanie tego zadania rowerowych w lesie jako rowerowych prowadzących przez lasy przyczyni się do zwiększenia terenu rekreacyjnego. położonych w miejscowości Zabiele Wielkie atrakcyjności miejscowości.

18 2. Harmonogram realizacji zadań

NAZWA ZADANIA TERMIN REALIZACJI

ZADANIA PRIORYTETOWE Renowacja boisk przy Szkole Podstawowej  Boisko do piłki nożnej  Boisko do piłki siatkowej 2009-2015  Boisko do piłki koszykowej Plac zabaw dla dzieci przy Szkole Podstawowej.

Budowa chodników wzdłuż drogi wojewódzkiej i wzdłuż dróg gminnych. 2009-2015

POZOSTAŁE ZADANIA DO REALIZACJI W LATACH 2009-2015 Remont świetlicy i zagospodarowanie terenu 2009-2015 wokół świetlicy. Odnowa krzyża przydrożnego i kapliczki w lesie. 2009-2015 Budowa ścieżek rowerowych w lesie jako miejsce 2009-2015 rekreacji

19 3. Szacunkowy kosztorys realizowanych zadań

ŻRÓDŁA NAZWA ZADANIA SZACUNKOWY KOSZTORYS FINANSOWANIA Renowacja boisk przy Szkole Podstawowej PROW – Odnowa wsi  Boisko do piłki nożnej 140.000 zł Gmina Olszewo-Borki  Boisko do piłki siatkowej Inne  Boisko do piłki koszykowej PROW – Odnowa wsi Plac zabaw dla dzieci przy Szkole 40.000 zł Gmina Olszewo-Borki Podstawowej. Inne Budowa chodników wzdłuż drogi Budżet gminy, inne środki, wojewódzkiej i wzdłuż dróg 50.000 zł PROW gminnych. Remont świetlicy i PROW – Odnowa wsi zagospodarowanie terenu wokół 100.000 zł Gmina Olszewo-Borki świetlicy. Inne PROW – Odnowa wsi Odnowa krzyża przydrożnego i 10.000 zł Gmina Olszewo-Borki kapliczki w lesie. Inne Budowa ścieżek rowerowych w lesie Budżet gminy, inne środki, 20.000 zł jako miejsce rekreacji PROW

20