Tc Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Mersin Ilinin Bazı
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
T.C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ MERSİN İLİNİN BAZI İLÇELERİNDEKİ ANIT VE ANITSAL NİTELİKLİ AĞAÇLAR Hasan ASLAN Danışman Doç. Dr. İsmail DUTKUNER YÜKSEK LİSANS TEZİ ORMAN MÜHENDİSLİĞİ ANABİLİM DALI ISPARTA ‐ 2016 © 2016 [Hasan ASLAN] İÇİNDEKİLER Sayfa İÇİNDEKİLER ........................................................................................................................... i ÖZET ............................................................................................................................................ ii ABSTRACT ................................................................................................................................ iii TEŞEKKÜR ................................................................................................................................ iv ŞEKİLLER DİZİNİ ................................................................................................................... v ÇİZELGELER DİZİNİ .............................................................................................................. vi SİMGELER VE KISALTMALAR DİZİNİ ........................................................................... viii 1. GİRİŞ ....................................................................................................................................... 1 2. MATERYAL VE METOD .................................................................................................. 5 3. ANIT AĞAÇ SEÇİMİ İÇİN AĞAÇLARDA YAPILAN ÖLÇÜMLER ....................... 12 3.1. Gövde Çapı Ölçüm Metodu .................................................................................. 12 3.2. Boy Ölçüm Metodu .................................................................................................. 13 3.3. Yaş Ölçüm Metodu .................................................................................................. 14 3.4. Tepe Çapı Ölçüm Metodu ..................................................................................... 15 4. ARAŞTIRMA BULGULARI .............................................................................................. 16 5. TARTIŞMA VE SONUÇLAR ............................................................................................ 82 KAYNAKLAR ............................................................................................................................ 92 ÖZGEÇMİŞ ................................................................................................................................. 94 i ÖZET Yüksek Lisans Tezi MERSİN İLİNİN BAZI İLÇELERİNDEKİ ANIT VE ANITSAL NİTELİKLİ AĞAÇLAR Hasan ASLAN Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Orman Mühendisliği Anabilim Dalı Danışman: Doç. Dr. İsmail DUTKUNER Bu tez çalışmasında Mersin İli, Mut, Gülnar ve Aydıncık İlçelerinin siyasi sınırlarında bulunan anıt ve anıtsal nitelikli ağaçlarının tespiti yapılmıştır. Çalışma esnasında anıt ağaç özelliği taşıyan ağaçların tespitinde o bölgede görevli orman işletme şefi, orman muhafaza memurları, orman işçileri, köy muhtarları ve köylerde yaşayan yaşlı insanlara sorularak tarama ve tespitler yapılmıştır. Tespit edilen ağaçların anıtsal nitelik taşıyıp taşımadığı hususunda, ağaçlara anıtsal nitelik kazandıracak soyut yöresel hikayeleri ile somut teknik verilerin (çap, boy, yaş ve tepe) ölçümleri yapılarak anıt ağaç envanter karnesine işlenmiştir. Envanter karnesine işlenen veriler puanlamaya tabi tutularak anıt ağaç niteliğinde olup olmadığı tespitleri yapılmıştır. Anıt ağaç envanteri ve seçimine ilişkin olarak, Türkiye’de halen yaşanmakta olan eksikliklerin hemen hemen tamamıyla giderildiği “Genç–Güner Yöntemi”nden (Genç ve Güner, 2003) yararlanılarak Türk Standartları Enstitüsü tarafından hazırlanan “TS 13137/Mart 2005 Anıt Ağaçlar‐Envanter, Seçim Kuralları ve İşaretleme” standardı (TSE, 2005) ‘na uygun olarak tespit edilen anıt ve anıtsal nitelikli ağaçlar hakkında bilgiler verilmiştir. Anahtar Kelimeler: Anıt ağaç, anıtsal nitelikli ağaç, anıt ağaç kriterleri, Mut‐ Mersin anıt ağaçları, Gülnar‐Mersin anıt ağaçları, Aydıncık‐Mersin anıt ağaçları. 2016, 106 sayfa ii ABSTRACT M.Sc. Thesis THE MONUMENTAL AND THE CANDIDATE MONUMENTAL TREES IN SOME DISTRICTS OF MERSİN Hasan ASLAN Süleyman Demirel University Graduate School of Applied and Natural Sciences Department of Forest Engineering Supervisor: Assoc. Prof. Dr. İsmail DUTKUNER In this thesis, the monumental and the candidate monumental trees inside the political boundaries of Mut, Gülnar and Aydıncık district in Mersin province have been identified. During the study, the field survey and identification process of the monumental trees has been conducted in cooperation and contribution of the forest chiefs and rangers in charge of the area, forestry workers, elected heads of villages and the elderly locals in the area. The possible monumental trees spotted in the area were registered in inventory book in consideration of historical, folkloric or mystical stories about the trees which will provide them to be qualified as monumental trees and measuring the technical data such as diameter, height, age and crown size. By evaluating the scored data registered in inventory book they were decided whether they are monumental or not. Regarding the selection and inventory of monumental trees, the deficiencies in Turkey have been nearly made up. The knowledge is given about the monumental trees and the candidate monumental trees which are identified by using Genç–Güner Method (Genç, Güner 2003) in accordance with the standarts “TS 13137/March 2005 monumental trees ‐ inventory, selection criteria and marking” which are prepared by Turkish Standards Institute. Keywords: Monumental tree, the candidate monumental tree, criteria for determining monumental tree, Monumental trees of Mut‐Mersin, Monumental trees of Gülnar‐Mersin, Monumental trees of Aydıncık‐Mersin 2016, 106 pages iii TEŞEKKÜR Bu araştırma için beni yönlendiren, her konuda desteğini esirgemeyen değerli Danışman Hocam Sayın Doç. Dr. İsmail DUTKUNER’ e teşekkürlerimi sunarım. Süleyman Demirel Üniversitesi, Orman Fakültesi, Orman Mühendisliği bölümünden mezun olduğum 2000 yılından bugüne mensubu olduğum Orman Genel Müdürlüğü bünyesinde çalıştığım süre içerisinde lisans düzeyinde almış olduğumuz eğitimin kalitesini meslek büyüklerimizin ifadelerinden anlamaktayım. Bu sebeple, SDÜ mezunu olmaktan bir kez daha gurur duyduğumu belirterek lisans eğitimi boyunca ilminden, insani ve ahlaki değerlerinden faydalandığımız bizlerin üzerinde büyük emekleri olan bugün aramızda olmayan, emekli olan, halen çalışan tüm hocalarıma sonsuz teşekkürlerimi sunarım. Almış olduğumuz meslek disiplinini pekiştirdiğim, Orman Genel Müdürlüğü bünyesinde çalışan ve tecrübelerinden faydalandığım tüm meslek büyüklerime teşekkürü bir borç bilirim. 3823‐YL1‐13 No`lu Proje ile tezimi maddi olarak destekleyen Süleyman Demirel Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Yönetim Birimi Başkanlığı’na teşekkür ederim. Literatür araştırmalarımda en çok kaynaklarından faydalandığım değerli hocam Prof. Dr. Musa GENÇ’ e, teşekkür ederim. Arazi çalışmalarımda bilgi ve araç desteklerinden dolayı Mut ve Gülnar Orman İşletme Müdürlüğü işletme şeflerine ve personeline teşekkür ederim. Hasan ASLAN ISPARTA, 2016 iv ŞEKİLLER DİZİNİ Sayfa Şekil 3.1.1. Gövde çapı ölçüm yeri .................................................................................. 12 Şekil 3.2.1. Telemetreli boy ölçer ile ağaç boyu ölçümü ....................................... 14 Şekil 3.3.1. Haglöf artım burgusu .................................................................................... 15 Şekil 4.1. Gülnar–Mersin İlçesindeki 01 nolu anıt saçlı meşe ............................. 19 Şekil 4.2. Gülnar–Mersin İlçesindeki 02 nolu anıt saçlı meşe ............................. 22 Şekil 4.3. Gülnar–Mersin İlçesindeki 03 nolu anıt ardıç ....................................... 25 Şekil 4.4. Gülnar–Mersin İlçesindeki 04 nolu anıt servi ........................................ 28 Şekil 4.5. Gülnar–Mersin İlçesindeki 05 nolu anıt çınar ....................................... 31 Şekil 4.6. Gülnar–Mersin İlçesindeki 05 nolu anıt çınar ....................................... 32 Şekil 4.7. Gülnar–Mersin İlçesindeki 06 nolu anıt kızılçam................................. 36 Şekil 4.8. Gülnar–Mersin İlçesindeki 07 nolu anıt ardıç ....................................... 39 Şekil 4.9. Gülnar–Mersin İlçesindeki 08 nolu anıt çınar ....................................... 42 Şekil 4.10. Gülnar–Mersin İlçesindeki 09 nolu anıt çınar ..................................... 45 Şekil 4.11. Gülnar–Mersin İlçesindeki 10 nolu anıt menengiç ........................... 48 Şekil 4.12. Gülnar–Mersin İlçesindeki 11 nolu anıt kermes meşesi ................ 51 Şekil 4.13. Gülnar–Mersin İlçesindeki 12 nolu anıt ardıç ..................................... 54 Şekil 4.14. Gülnar–Mersin İlçesindeki 13 nolu anıt menengiç ........................... 57 Şekil 4.15. Gülnar–Mersin İlçesindeki 14 nolu anıt çınar ..................................... 60 Şekil 4.16. Aydıncık–Mersin İlçesindeki 01 nolu anıt kızılçam .......................... 63 Şekil 4.17. Aydıncık–Mersin İlçesindeki 02 nolu anıt servi ................................. 66 Şekil 4.18. Aydıncık–Mersin İlçesindeki 03 nolu anıt meşe ................................ 69 Şekil 4.19. Aydıncık–Mersin İlçesindeki 04 nolu anıt menengiç ....................... 72 Şekil 4.20. Mut–Mersin İlçesindeki 01 nolu anıt meşe .........................................