Stedenbouwkundige Visie Spoorzone Rijen Oktober 2014
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
stedenbouwkundige visie | spoorzone Rijen Stedenbouwkundige visie spoorzone Rijen oktober 2014 Projectteam gemeente Gilze en Rijen: • Sandra Wientjens-Diepstraten • Jeroen Tolboom Projectteam LOS stadomland: • Gerbert Smulders • Peter Droog ism Daan Zandbelt van ZAUD Inhoudsopgave I Inleiding 5 1.1. Doel en achtergrond van deze rapportage 5 1.2. Status van de rapportage 7 1.3. Opbouw van de rapportage 7 II Analyse 9 2.1. Beleid I&M en ProRail 9 2.2. Beleving 12 2.3. Planologische context: structuurvisie en studie stationsomgeving 17 2.4. Wensen bewoners, dialoog 22 III Visie 25 3.1. Hoofdkeuze 1: het Rijens landschap 25 3.2. Hoofdkeuze 2: uniformiteit in de schermen per deelgebied 28 3.3. Hoofdkeuze 3: zicht op Rijens landschap 33 IV Uitwerking visie 35 V Uitwerking visie op lange termijn 45 Het stationsgebied 47 BIJLAGE 52 Stedenbouwkundige visie spoorzone Rijen oktober 2014 LOS stadomland B.V. Postbus 142 Projectteam gemeente Gilze en Rijen: 5201 AC ‘s Hertogenbosch • Sandra Wientjens-Diepstraten Reutsedijk 9 • Jeroen Tolboom 5264 PC Vught Projectteam LOS stadomland: Tel: 073 - 7113770 • Gerbert Smulders [email protected] • Peter Droog www.losstadomland.nl ism Daan Zandbelt van ZAUD I Inleiding 1.1 Doel en achtergrond van deze wijzigingen wil de gemeente aan bewoners zoveel rapportage als mogelijk mede verantwoordelijkheid geven over de inrichting van de eigen woonomgeving. Middels In Rijen wordt sinds jaar en dag geluidsoverlast on- burgerparticipatie heeft de gemeente daaraan inhoud dervonden door de bewoners in de spooromgeving. gegeven. De geluidsoverlast gaat de komende jaren toenemen door een intensivering van het gebruik van het spoor. Tegelijkertijd werkt de gemeente aan een structuurvi- 5 De gemeente wil deze problematiek graag aanpakken. sie waarin over de structuur, de functionele en ruimte- In juli 2012 is de Wet Swung-1 (Samen Werken aan de lijke ontwikkeling van de kern en deelgebieden beleid Uitvoering van Nieuw Geluidbeleid) in werking getre- wordt geformuleerd. Ook is recent gewerkt aan een den. Vanuit het Ministerie van Infastructuur en Milieu visie op de stationsomgeving. is ProRail op grond van deze wet verplicht de ge- luidsoverlast te verminderen zodat aan de wettelijke De gemeente Gilze en Rijen heeft enerzijds behoefte normen wordt voldaan. ProRail is daarom in onze ge- aan integratie van de 3 parallelle projecten (geluids- meente als eerste gemeente in Nederland gestart met sanering, structuurvisie en stationsvisie). Anderszijds het uitvoeren van een pilot in het kader van deze wet. is de integratie gewenst omdat de gemeente in het ka- der van de geluidssaneringen behoefte heeft aan een Voor de omwonenden betekent dit dat hun woonge- onderbouwing op punten waar mogelijk afgeweken not zal verbeteren, doordat zij minder geluidshinder gaat worden van het kader dat het Ministerie I&M / ondervinden van het spoor. Conform de wetgeving is Prorail stelt. De afwijking komt voort vanuit wensen het streven om alle woningen qua geluidsbelasting van bewoners die meer differentiatie in de keuze van een belasting van maximaal 70 dB(A) op de gevel te (de hoogte en beeld van) de schermen willen dan laten ondervinden. In het kader van de aanstaande door ProRail als kader wordt meegegeven. 1.2 Status van de rapportage Deze rapportage zal worden vastgesteld als PM De visie zal het kader bieden voor de gesprekken die de gemeente zal voeren met ProRail om tot uitvoering te komen. Deze visie is het gemeentelijk kader bij de verdere planvorming die nodig is om uitvoering te ge- ven aan de gewenste geluidssanering. 1.3 Opbouw van de rapportage Na dit inleidende hoofdstuk wordt in hoofdstuk 2 een analyse gegeven. Deze analyse gaat in op de beleids- matige context en op de ruimtelijk functionele context die van invloed is op de keuzes die gemaakt worden in deze visie. Dit hoofdstuk is de basis voor enkele criteria die gehanteerd worden in de visie. In hoofdstuk 3 wordt de visie op hoofdlijnen beschre- 7 ven. Er wordt per zone aangegeven en onderbouwd wat het beeld op hoofdlijnen moet zijn. Hoofdstuk 4 geeft een nadere uitwerking van de maat- regelen op korte termijn. Aan de hand van de plankaart worden de voorgestelde maatregelen beschreven. De bijlage geeft inzicht waar, en in welke mate, de vi- sie afwijkt van het beleid van ProRail. Verschillende schermtypes. Van linksboven naar rechtsonder; schanskorven, glas, kokosvezel, houtvezelbeton, kokos- schillen en schoonbeton II Analyse Om de kwaliteit van de woonomgeving rondom de de eerste fundamentele wijziging sinds de invoe- spoorlijn te verbeteren dienen er maatregelen getrof- ring van de Wet geluidhinder, begin jaren ‘80 van fen te worden. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het plaat- de vorige eeuw. De nieuwe regels worden in de Wet sen van raildempers en/of geluidsschermen. Welke milieubeheer opgenomen. De beheerders daarvan, maatregelen, en op welke manier deze maatregelen Rijkswaterstaat en ProRail, moet voortaan bewaken uitgevoerd moeten worden is afhankelijk van tal van dat er niet meer geluid geproduceerd wordt dan de aspecten. Sommige aspecten (zoals het terugdringen geluidsplafonds toelaten. van de geluidsoverlast) zijn hard en zijn daarmee di- rect van invloed op de maatregelen, andere aspecten Tot nu toe werd alleen bij de aanleg of een verbouwing 9 zijn minder hard (zoals de vormgeving van de scher- van spoor- en rijkswegen berekend hoeveel geluid men). Voor deze laatste categorie is het een keuze hoe deze wegen zouden gaan veroorzaken. Als de feitelijke hiermee omgegaan wordt. verkeersdrukte en daarmee de geluidsbelasting in de In dit hoofdstuk worden de verschillende aspecten die loop der jaren groeide, waren extra maatregelen niet van invloed zijn op de te treffen maatregelen nader vereist. Voortaan zijn voor alle rijks- en spoorwegen beschreven, namelijk: geluidsproductieplafonds vastgesteld die via internet • Het beleid van ProRail & het Ministerie van raadpleegbaar zijn. Jaarlijks zullen Rijkswaterstaat en Infrastructuur en Milieu (I&M) ProRail verslag uitbrengen over de naleving van die • Beleving plafonds. • Planologische context • Wensen bewoners, dialoog ProRail zal de komende jaren langs het hele spoor- wegnet nagaan waar woningen een te hoge geluidsbe- lasting kunnen ondervinden. Voor deze woningen, en 2.1 Beleid I&M en ProRail ook voor woningen die in het verleden voor sanering bij de toenmalige minister van VROM zijn gemeld, De nieuwe geluidregels voor rijkswegen en spoorwe- zullen zij een saneringsprogramma voorleggen aan gen, bekend onder de naam Swung (Samen Werken het Ministerie van Infrastructuur en Milieu. Volgens aan de Uitvoering van Nieuw Geluidbeleid), vormen de nieuwe wet moeten de maatregelen uit die sane- ringsprogramma’s, zoals de aanleg van raildempers, dB langs de spoorwegen. Dit is ongeacht of ze eerder de bouw van geluidschermen en de isolatie van wo- zijn gemeld. ningen, binnen ongeveer tien jaar uitgevoerd zijn. De SWUNG-saneringsregels zijn vastgelegd in de Wet milieubeheer (artikel 11.56 tot en met 11.65). De SWUNG-sanering betreft in de basis de ‘traditi- onele’ saneringsituaties. Het zijn de bekende sane- De saneringsmaatregelen die ingezet kunnen worden ringsgevallen, die door de gemeenten eerder zijn ge- zijn: meld aan de minister, met een gevelbelasting boven • aanpassing aan de bron de 70 dB. SWUNG voegt hieraan toe dat geluidknel- • afscherming in het overdrachtsgebied 5,5 m 5,5 m 4punten m met een hoge geluidbelasting ook worden ge- • maatregelen aan de woning 3,5 m 3,5 m 3,5 m 4,5 m bestaand scherm (4,5 m) saneerd. Het betreft o.a. woningen met meer2,5 danm 70 2,5 m 3 m 3 m 3 m 2 m 4,5 m bestaande wal 2 m 3,5 m 5 m 5 m 3,5 m 4 m 5,5 m 5,5 m 3,5 m 3,5 m 3,5 m 4,5 m bestaand scherm (4,5 m) 2,5 m 2,5 m 3 m 3 m 3 m 2 m 4,5 m bestaande wal 2 m 3,5 m 5 m 5 m 3,5 m 2 m 4,5 m bestaande wal 2 m 3,5 m 5 m 5 m 3,5 m Benodigde schermhoogtes op basis van de modelberekening. Deze berekening gaat enkel in op de benodigde hoogtes, en geeft geen sug- gestie over het type scherm. 2 m 4,5 m bestaande wal 2 m 3,5 m 5 m 5 m 3,5 m 3 m 3 m 3 m 2,5 m 2,5 m 3 m 3 m 3 m 2,5 m 2,5 m bestaand scherm (4,5 m) 3,5 m 3,5 m 3,5 m bestaand scherm (4,5 m) 3,5 m 3,5 m 3,5 m 4,5 m 4,5 m 4 m 4 m 5,5 m 5,5 m 5,5 m 5,5 m Aanpassing aan de bron zal in Gilze en Rijen so- te komen en hoe hoog deze schermen dienen te zijn. wieso plaatsvinden door het vervangen van houten De berekening van de gewenste afscherming is ge- bielzen door betonnen bielzen en aanbrengen van richt op een streefwaarde van 65 dB. raildempers. Volgens artikel 11.29, lid 1 van de SWUNG wetgeving Deze rapportage gaat vooral in op maatregel 2 scher- mag worden afgeweken van het geluidsproductiepla- men in het overdrachtsgebied. fond van 70 dB indien het treffen daarvan stuit op overwegende bezwaren van stedenbouwkundige, ver- De vertaling van het beleid van I&M en Prorail is door keerskundige, vervoerskundige, landschappelijke of 5,5 m 5,5 m 4 m middel van een modelberekening vertaald tot een con- technische aard. 3,5 m 3,5 m 3,5 m 4,5 m bestaand scherm (4,5 m) 2,5 m 2,5 m 3 m creet voorstel3 m over de plekken waar schermen3 mdienen 11 2 m 4,5 m bestaande wal 2 m 5 m 5 m 3,5 m 3,5 m 5,5 m 5,5 m 4 m 3,5 m 3,5 m 3,5 m 4,5 m bestaand scherm (4,5 m) 2,5 m 2,5 m 3 m 3 m 3 m 2 m 4,5 m bestaande wal 2 m 3,5 m 5 m 5 m 3,5 m 2 m 4,5 m bestaande wal 2 m 3,5 m 5 m 5 m 3,5 m 2 m 4,5 m bestaande wal 2 m 3,5 m 5 m 5 m 3,5 m 3 m 3 m 3 m 2,5 m 2,5 m 3 m 3 m 3 m 2,5 m 2,5 m bestaand scherm (4,5 m) 3,5 m 3,5 m 3,5 m bestaand scherm (4,5 m) 3,5 m 3,5 m 3,5 m 4,5 m 4,5 m 4 m 4 m 5,5 m 5,5 m 5,5 m 5,5 m 2.2.