Rudnik Uglja AD Pljevlja UVOD Eksploatacija Uglja U Pljevaljskom
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
Rudnik uglja AD Pljevlja UVOD Eksploatacija uglja u pljevaljskom ugljonosnom basenu odvija se na lokalitetu P.K."Potrlica", a u Ljuće-šumanskom na PK"Šumani I". Površinski kop "Šumani I" nalazi se u završnoj fazi eksploatacije i prema dinamici proizvodnje završetak eksploatacije očekuje se 2010. godine. Eksploatacija uglja na P.K."Potrlica",koji je okosnica razvoja Rudnika uglja, odvija se u složenim rudarsko-tehničkim i tehno-ekonomskim uslovima i ulazi u najsloženiju fazu razvoja. Realizacijom projekta privremenog izmještanja rijeke Ćehotine obezbijedili su se uslovi za ozbiljniji razvoj rudarskih radova ka centralnom dijelu ležišta, što je i predmet ovog projekta. Realizacijom projekta doistraživanja sjevero- zapadnog dijela ležišta Potrlica-lokalitet Cementara, elaboracijom i ovjerom bilansnih rezervi uglja na ovom lokalitetu, skretanjem rijeke Ćehotine tunelom kroz Veliku Pliješ kao i započetim rušenjem objekata bivše fabrike cementa stiču se uslovi za otvaranje i razradu ovog dijela ležišta. Otvaranje sjevero-zapadnog dijela ležišta- lokalitet Cementara treba tretirati kao regulacioni faktor za prevazilaženje postojeće problematike i krize kapaciteta na aktivnom PK“Potrlica“ pa je bilo neophodno usaglašavanje njihovih kapaciteta sa ciljem dostizanja godišnjeg baznog kapaciteta od 500.000 tona uglja iz lokaliteta Cementara. Imajući u vidu postojeće stanje rudarskih radova i kompleksnu postojeću rudarsko- geološku problematiku , izražen zahtjev za povećanje kapaciteta, neminovnost otvaranja novih dijelova ležišta kao i isticanje važnosti postojeće projektne dokumentacije na PK”Potrlica” do kraja 2009 godine, a u skladu sa čl.40 i 43. Zakona o rudarstvu Sl.list RCG br.65/2008, bila je neophodna izrada Dopunskog rudarskog projekta za P.K. "Potrlica" sa dinamikom razvoja kapaciteta za potrebe snabdijevanja ugljem TE "Pljevlja ", kao i zadovoljavanje potreba široke potrošnje i industrije. U tom smislu je i izrada: ELABORATA O PROCJENI UTICAJA NA ŽIVOTNU SREDINU EKSPLOATACIJE UGLJA NA POVRŠINSKOM KOPU “ POTRLICA“ (UKLJUČUJUĆI SJEVEROZAPADNI DIO LEŽIŠTA U ZONI BIVŠE FABRIKE CEMENTA) ZA PERIOD 2010 -2014 GODINA kao sastavnog djela Dopunskog rudarskog projekta za P.K. "Potrlica". 2.0 OPIS LOKACIJE Pljevaljski ugljonosni basen po svom ekonomskom značaju, nalazi se odmah iza maočkog basena. Geomorfološki posmatrano on skoro u potpunosti obuhvata pljevaljsku kotlinu, koja se nalazi u središnjem toku rijeke Ćehotine, na mjestu gdje se u nju uliva lijeva pritoka Vezišnica.Površina pljevaljske kotline pod jezerskim neogenim sedimentima iznosi 18 km2 dok pljevaljski basen u užem smislu obuhvata površinu od oko 12 km2, a omeđena je tačkama čije su koordinate: X od 4 798 100 do 4 801 530 Y od 6 607 000 do 6 612 400 Eleborat procjene uticaja na životnu sredinu eksploatacije uglja na PK”Potrlica” 1 Rudnik uglja AD Pljevlja Eleborat procjene uticaja na životnu sredinu eksploatacije uglja na PK”Potrlica” 2 Rudnik uglja AD Pljevlja Prostor pljevaljskog ugljonosnog basena se nalazi na listu “Pljevlja” i “Žabljak” 1:100000, a na sekcijama “Pljevlja”, “Crljenice 3”, “Kruševo 2” i “Otilovići 1” 1:10000. Obuhvata prostor između Rudine, Tvrdaša i Golubinje na istoku, Bogiševca i Židovića na sjeveru, Rajčevog brda, Rogatca i Ljuća na zapadu, Đedovika i Omarnjašja na jugu. Nadmorska visina neogenih sedimenata kreće se od 745 m.n.m u aluvijalnoj ravnici na izlasku rijeke Ćehotine iz basena, pa do 840 m.n.m, a u bušotini br. 777 konstatovana najniža tačka sa kotom od 511 m.n.m. Pljevaljska opština ima površinu od oko 1348 km2, što čini 10,0% od ukupne teritorije RCG. U ekonomskom pogledu najznačajnija privredna grana ove opštine je eksploatacija uglja koja je u toku 2008. god. iznosila oko 1 740 000 tona. Ovom proizvodnjom osim domaćeg tržišta podmiruju se kapaciteti termoelektrane “Pljevlja” instalirane snage 210 MW, te je sasvim izvjesno da proizvodnja uglja osim u pljevaljskoj opštini čini i veoma značajnu društvenu nadgradnju i u Republici. Trenutno se eksploatacija uglja odvija na dva površinska kopa: P.K. “Potrlica” i P.K. “Šumani I” gdje je eksploatacija pri kraju i završava se u ovoj godini. Što se tiče saobraćajnica, Pljevlja su sa magistralnim putem Beograd - Podgorica i prugom Beograd - Bar povezana putnim pravcima: Pljevlja - Prijepolje, Pljevlja - Bijelo Polje i Pljevlja - Đurđević Tara odakle jedan krak ide prema Mojkovcu a drugi prema Žabljaku. Ostali putni pravci su preko Čajniča prema Goraždu i preko Gradca -Šula prema Foči, zatim prema nekad veoma važnom terminalu odvoza uglja, Rudom. Deo terena obuhvaćen površinskim kopom“Potrlica“,u okviru pljevaljskog polja , morfološki se izdvojio kao blago zatalasana terasa.Sa sjevera i sjeveroistoka teren je zatvoren obodnim krečnjačkim brdima Trlicom,Raičevim brdom i Golubinjom.Najviša prirodna kota polja bila je 788,8mnv („stara separacija “,blago se spuštajući prema prema najnižoj koti od 755.4m n.v pored prirodnog korita Ćehotine. Zapadno od ekploatacionog polja nalaze se brda Velika i Mala Pliješ,sa pravcem pružanja duže ose istok-zapad,i najvišim vrhom 920m n.v.Ceo basen je opasan planinama visine oko 1100m. Rudarskim aktivnostima ,na posmatranoj teritoriji,formiran je tzv.antropogeni reljef.Otvaranjem površinskog kopa stvoreno je udubljenje sa ,trenutno,najnižom kotom od 620m n.v.,odnosno nižom od prosječne prirodne za 144m.Deponovanjem jalovine podignuto je odlagalište sa nadmorskom visinom za 40m od prosječne prirodne (unutrašnje odlagalište K-810). Spoljno odlagalište „Grevo“ nije više aktivno,odnosno na njega se više ne odlaže jalovina. Ono se sa svojom severnom stranom oslanja na južne i zapadne padine Male Pliješi.Najveci plato nalazi se na 870m.nv. Spoljno odlagalište „Jagnjilo“ je aktivno i firmira se u udolini sa širim osom u pravcu severozapad-istok.Locirano je na Eleborat procjene uticaja na životnu sredinu eksploatacije uglja na PK”Potrlica” 3 Rudnik uglja AD Pljevlja na uzvišenju istočno od grada.Dno udoline je na 973m.nv,a trnutno najviša odlagališna etaža je na 1075m.n.v.Zapadna strana odlagališta izvedena je terasasto,odnosno smanjuju se etažne kosine i etažne ravni.. Unutrašnje odlagalište K-810 nalazi se u graninicama GUP-a,svojim dimenzijama i lokacijom trenutno predstavlja prirodnu barijeru i zaklon od aktivnosti na površinskom kopu prema gradu.Djelimična rekultivacija odnosno postojeći vegetacioni pokrivač,ublažava zagagađenje vazduha.Veoma su važna iskustva stečena njegovim oblikovanjem i oživljavanjem. Unutrašnje odlagalište „Kutlovača“ trenutno je na 820m n.v.’ Od 22. novembra 2008. godine rijeka Ćehotina teče novom, izmještenom trasom. Sistem za skretanje rijeke Ćehotine obuhvata : • betonsku skretnu lučnu branu visine 25.85m • tunel Rudine, dužine 373m • otvoreni trapezni kanal, dužine 2840m • tunel Velika Pliješ, dužine 795m • kanal od izlaza tunela do uliva u rijeku Ćehotinu, dužine 320m Ležište ″Potrlica″ zahvata sjeverne, sjevernozapadne, istočne, centralne i južne djelove basena, a lokalitet ″Cementara″ vezan je za to ležište sa sjeverozapadne strane. Taj lokalitet smješten je u aluvijalnoj ravni s jedne i s druge strane pored rijeke Ćehotine, između krečnjačkog brda Velika Pliješ na jugozapadu i uzvišenja Stražica na sjeverozapadnoj strani. Ležište uglja, koje je predmet obrade ovog Projekta zahvata krajnji sjeverozapadni dio ležišta ″Potrlica″ i krajnji istočni dio ležišta ″Cementara″, a ograničen je koordinatama; Χ od 4 800 530 do 4 801 530 Υ od 6 609 700 do 6 610 600 Kako se radi o ležištu sa povoljnim eksploatacionim uslovima za okonturenje je korišćen je kriterijum maksimalnog iskorišćenja geološki utvrđenih rezervi uglja na istražnom prostoru tako da će ograničenje ležišta po dubini biti izvršeno do podine ugljenog sloja. Primjenom ovog kriterijuma biće zahvaćene cjelokupne količine uglja po dubini što će povoljno uticati na koeficijent iskorišćenja ležišta. Istočna kontura kopa prestavlja vješačku granicu dva ležišta PK “Potrlica” i ležišta “Cementara”. Analizom svih uticajnih faktora na ograničenje površinskog kopa sjeverozapadnog dijela PK Potrlica definisane su njegove eksploatacione granice, odnosno utvrđena je kontura kopa. U tom smislu utvrđeno je 35 prelomnih tačaka čije su koordinate date u tabeli1.1.0. Sjeverna i zapadna granica površinskog kopa definisane su na oko 20 m od magistralnog puta Pljevlja-Đ.Tara u cilju očuvanja ovog vitalnog Eleborat procjene uticaja na životnu sredinu eksploatacije uglja na PK”Potrlica” 4 Rudnik uglja AD Pljevlja objekta . Na jugoistočnoj strani ležišta granica je postavljena duž novog krita rijeke Ćehotine na rastojanju 20m od desne obale novoizgrađenbog korita,dalje prema istoku granica se poklapa sa kontaktom paleoreljefa i neogena .Detaljan situacini plan PK “Potrlica” centralnog i sjeverozapadnog djela dat je na prilogu br 3. Tabela 2.0/1 Koordinate eksploatacionog polja G r a n i c a p o l i g o n a Granica poligona Y X Y X X 1 6 610 233 4 800 531 19 6 609 773 4 801 443 2 6 610 304 4 800 586 20 6 609 848 4 801 432 3 6 610 280 4 800 678 21 6 609 879 4 801 402 4 6 610 260 4 800 751 22 6 609 898 4 801 391 5 6 610 233 4 800 828 23 6 609 956 4 801 387 6 6 610 187 4 800 891 24 6 609 984 4 801 408 7 6 610 150 4 800 936 25 6 610 093 4 801 395 8 6 610 079 4 800 979 26 6 610 155 4 801 369 9 6 610 068 4 801 001 27 6 610 200 4 801 327 10 6 610 053 4 801 015 28 6 610 263 4 801 275 11 6 610 030 4 801 029 29 6 610 377 4 801 130 12 6 609 958 4 801 067 30 6 610 435 4 801 121 13 6 609 907 4 801 104 31 6 610 476 4 801 079 14 6 609 839 4 801 125 32 6 610 548 4 801 044 15 6 609 805 4 801 201 33 6 610 556 4 800 953 16 6 609 820 4 801 246 34 6 610 597 4 800 878 17 6 609 804 4 801 294 35 6 610 646 4 800 810 18 6 609 734 4 801 387 Eleborat procjene uticaja na životnu sredinu eksploatacije uglja na PK”Potrlica” 5 Rudnik uglja AD Pljevlja Na ovoj lokaciji nalazila se zatvorena fabrike cementa, koja je prestala sa radom 1988.