DOCSLIB.ORG

Inhoud Van De Redactie Speranski Door Niek Kok 1

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Inhoud Van De Redactie Speranski Door Niek Kok 1 Inhoud Van de Redactie Speranski door Niek Kok 1 Russische Revolutie I. Liberalen en de Russische Revolutie. Enkele verkennende observaties door Patrick van Schie 3 II. De totalitaire nachtmerrie. Liberale denkers en de Russische Revolutie door Fleur de Beaufort 14 III. Primitieve anticommunisten? De VVD, het communisme en de Koude Oorlog door Ewout Klei 22 IV. Blijvend in de schaduw van Rusland? Hoe de ‘Grootste Revolutie’ in Duitsland verdrongen raakte in geschiedschrijving en herinneringscultuur door Gaard Kets 31 Actueel Leo Strauss, Sybrand Buma en de twist om de moderniteit. Een bespiegeling op de H.J. Schoo-lezing door Niek Kok 44 Ander geluid Ziek van vrijheid. Waarom een zorgstelsel met een gebrek aan normen en richtlijnen ziek maakt door Tijs Sikma 53 Internationaal CDU: politieke partij of beroepsvereniging voor bestuurders? door Pieter de Jonge 57 Economie Witte goud koorts in Bolivia door Wilbert Jan Derksen 73 Financiën Over de belastingleer in het contractdenken I. Is de koning de eigenaar van de goederen van zijn onderdanen? door Philip Ruijs 83 II. De façade van de Rawlsiaanse belastingethiek door Philip Ruijs 100 Democratie en rechtsstaat Anti-discriminatie, democratie en legaliteit door Jip Stam 117 Boekrecensie I. Een nieuwe geschiedenis van de Russische Revolutie door Patrick van Schie 126 II. Algemeen inzicht en gezond verstand. Memoires van een liberale minister van Staat in 33 dossiers door Johan van Merriënboer 128 LIBERALE REFLECTIES | december 2017 104 Van de Redactie Speranski door Niek Kok de landbouwpolitiek, economische vrijheden Toen Alexander I in 1801 op de tsarentroon en het onderwijs door te voeren. Maar in het terecht kwam, moest het afgelopen zijn met opstellen van een constitutie slaagde de willekeur van de macht van de tsaren. Speranski niet. Het Russische Rijk was in de vier jaren voor Alexanders heerschappij gebukt gegaan ‘Onderdrukking door een almachtige staat onder de tirannie van zijn voorganger Paul lijkt in Rusland een traditie waaraan geen I. Alexander speelde in op de wensen van de ontsnapping mogelijk is’, schrijft Patrick van Russische aristocratie om de monarchie in te Schie in deze editie van Liberale Reflecties, bedden in een constitutie. Daarmee werd een die Rusland centraal stelt. Van Schie is de aantal fundamentele wetten bedoeld waar- zoveelste auteur die de indruk heeft dat er mee de uitvoerende macht rekening diende nooit écht iets zal veranderen in Rusland, dat te houden. Van 1801 tot 1812 was het aan de Russische autocratie na Peter de Grote de ‘vader van het Russische liberalisme’, de (1672-1725) dezelfde was als die ten tijde van bureaucraat Michail Speranski (1772-1839), de Russische Revolutie van 1905, hetzelfde om die wetten op te stellen. was als de autocratie in de Sovjetperiode en hetzelfde is als de autocratie van Vladimir Als ambtenaar op het departement van Poetin. Binnenlandse Zaken slaagde Speranski erin om allerlei hervormingen op het gebied van Het lijkt alsof Rusland, nadat Peter de Grote een raampje openzette met uitzicht LIBERALE REFLECTIES || december december 2017 2017 1 op Europa, is blijven hangen in achttien- Europa is doorgeschoten, aldus Vladimir de-eeuws absolutisme. Na de Sovjetperiode Poetin. leek Rusland zich binnen- en buitenlands te De Russen probeerden Boris Jeltsin diver- gaan heroriënteren. Rusland wilde een stem se malen af te zetten. Uiteindelijk viel hij in de Europese politiek, maar Europa plakte toen bleek dat hij zich achter de schermen het raampje van Peter de Grote met oude met corruptie had ingelaten. Speranski viel kranten dicht: het Rusland van Boris Jeltsin ook in ongenade: omdat zijn hervormingen (1931-2007) werd nauwelijks betrokken bij tsaar Alexander impopulair maakten, werd Europese samenwerking - Rusland mocht hij beschuldigd van verraad. Voor hij zijn niet vertrouwd worden en was tegelijkertijd constitutie, waarin hij allerlei grondrechten geen machtsfactor meer. Dat viel verkeerd voor individuen wilde opnemen, kon door- bij Jeltsins opvolgers. Was het trotse Rus- voeren, werd in 1812 een einde gemaakt aan land, dat grootheden als Tsjaikovski, Tolstoi zijn greep op de Russische ambtenarij. Hij en Poesjkin had voortgebracht, niet goed werd naar Finland gestuurd om kanselier van genoeg voor Europa? de kleine Universiteit van Turku te worden. Speranski’s liberalisme werd een voetnoot in Jeltsin wilde net als Speranski allerlei libera- de Russische geschiedenis. liserende hervormingen doorvoeren. Tijdens het symposium van de TeldersStichting Speranski laat zien waarom Rusland voor over de Russische Revolutie op 27 oktober liberalen zo’n interessante casus is - en blijft. jongstleden merkte Ruslanddeskundige Tony Rusland, hoe Europees het wel of niet mag van der Togt op dat Poetinistisch Rusland zijn, zit al decennia vast in de tijdsgeest van zichzelf nog wel eens op het schild heft als de het achttiende-eeuwse absolutisme. Poe- voorvechter van het ‘ware Europa’, het ‘oude tin sluit het raam naar Europa. Wie er een Europa’. Dat ware, oude Europa heeft wor- democratische steen doorheen wil keilen, tels in het christelijke geloof, houdt vast aan moet oppassen dat hij zich niet snijdt aan de tradities en laat niet met zich sollen. scherven. De Europese Unie wordt daarentegen afge- schilderd als een postmodern project. Op H.N. Kok MSc is wetenschappelijk medewer- een karikaturale kaart van Europa toonde ker bij de TeldersStichting en eindredacteur Van der Togt dat Poetin Nederlanders ziet als van Liberale Reflecties. ‘genderbenders’ en Belgen zijn baby-moorde- naars; de Zweden slaan hun kinderen niet en Oostenrijk zit vol met Eurovisie-drag queens. LIBERALE REFLECTIES | december 2017 2 Russische Revolutie Liberalen en de Russische Revolutie Enkele verkennende observaties door Patrick van Schie periode 1989-1991 blijven communisten Honderd jaar geleden vond de Russische tot op de dag van vandaag aan de macht in Revolutie plaats. Door de uiteindelijke landen als China, Noord-Korea, Vietnam en uitkomst, het aan de macht komen van de Cuba terwijl een communistische kliek in communisten in Rusland, is dit een van de Venezuela dit land niet alleen aan de rand ingrijpendste gebeurtenissen van de twin- van de afgrond heeft gebracht maar druk be- tigste eeuw. Vooral omdat de communisten zig is het om te vormen van een democratie niet alleen het voormalige tsarenrijk maar in een dictatuur. later een veel groter deel van de wereld in hun greep kregen: zo installeerde Stalin na De ‘kosten’ van het communisme alleen al in de Tweede Wereldoorlog vazalregimes in termen van menselijk leed – mannen, vrou- Oost-Europa, terwijl Mao en zijn getrou- wen en kinderen die zijn vermoord, gemar- wen de macht grepen op het vasteland van teld, als slaven afgebeuld in werkkampen, China, dat in diverse kleinere staten werd of vanwege ‘afwijkende’ opvattingen werden nagevolgd. Zonder de Sovjet-Unie en haar opgesloten in psychiatrische inrichtingen – satellietstaten was er geen Koude Oorlog zijn immens. Ze overtreffen zelfs verre het geweest die de internationale betrekkingen aantal slachtoffers van het nationaalsocialis- tussen ongeveer 1945 en 1991 heeft bepaald. me (Courtois et al, 1997).1 Het leed dat het Na de val van het Sovjet-imperium in de communisme berokkende heeft in ons deel LIBERALE REFLECTIES | december 2017 3 van de wereld echter veel minder aandacht omvorming van Rusland tot een communis- gekregen dan het leed dat door het Derde tische staat was een treffend afschrikwekkend Rijk is teweegbracht. Vooral aan de linker- voorbeeld van wat burgers te wachten staat kant van het politieke spectrum keken velen indien een land de volstrekt anti-liberale weg bewust weg; zo men de verschrikkingen van inslaat. het communisme al niet vergoelijkte (het wemelde van fellow travellers, die dweepten Enkele basics van de Russische met de Sovjet-Unie, Rood China en Castro’s Revolutie Cuba). Dit verschijnsel is niet verdwenen: Met dit artikel pretendeer ik geenszins de links, dat zich lange tijd zo begaan betoonde witte vlek weg te werken. Daar zou minstens met het lot van Latijns-Amerikaanse landen, één dik boek met het bijbehorende tijdroven- zwijgt momenteel over de door het rode regi- de onderliggende onderzoek voor nodig zijn. me in Venezuela veroorzaakte hongersnood Wel wil ik enige korte indrukken geven van en de repressie aldaar (Van Schie, 2017). En hoe het voor en in die Revolutietijd liberalen voorts heerst nog altijd een dubbele mo- in Rusland zelf verging, hoe Nederlandse raal ten aanzien van holocaustontkenning liberalen destijds de Revolutie waarnamen en vergeleken met de veel wijder verbreide maar beoordeelden alsmede bezien of er onder merkwaardig genoeg als minder ernstig op- liberalen een roep is geweest om de gebeur- gevatte goelagontkenning. tenissen ten goede te keren. In hoeverre waren de impact en ellende van Zonder de geschiedenis van de Russische het communisme te voorzien? Op het eerste Revolutie te gaan beschrijven is het om gezicht lijkt het misschien logisch dat er door misverstanden te voorkomen onvermijdelijk historici meer aandacht is geschonken aan er een paar aspecten eerst even uit te lichten. de vraag hoe socialisten van verschillende Om te beginnen is het van belang te besef- schakering zich verhielden tot het nieuwe fen dat de Russische Revolutie zich in twee communistische bewind in Rusland, omdat etappes voltrok: de Februarirevolutie en de daar immers broeders of ten minste toch Oktoberrevolutie. Er valt veel voor te zeggen neven aan de macht kwamen. Hoe liberalen dat deze beide etappes op hun beurt slechts tegen de gebeurtenissen aankeken is gro- onderdelen waren van één grote revolutie tendeels een witte vlek. Ergens is dat toch die ten minste het hele jaar 1917 woedde, vreemd. Het communisme vormt immers maar eigenlijk vanaf een aanloopperiode in bijna alle opzichten het tegendeel van wat die niet later dan 1905 begon tot en met de liberalen voorstaan. Het voor het eerst ergens overwinning van de communisten in de aan de macht komen van communisten in burgeroorlog welke na hun machtsgreep 1917 moet voor liberalen dus de verwerke- uitbrak, en daarmee op zijn vroegst in 1920 lijking van hun dystopie zijn geweest.
Load more

Recommended publications
  • De BVD Op Een Bascule Het Openbaarheidsdebat Omtrent De BVD 1950-1990
    De BVD op een bascule Het openbaarheidsdebat omtrent de BVD 1950-1990 Tom Augustin S4126742 Geschiedenis Masterscriptie Politiek en Parlement Radboud Universiteit te Nijmegen Begeleider: Wim de Jong Inhoudsopgave Inleiding 3 Een start in rustig vaarwater 12 Is de Commissie voor de Binnenlandse Veiligheidsdiensten het antwoord? 13 BVD blijft veelal onder de radar 16 Conclusie 18 De storm zet aan: omsingelt door critici 20 Wie luistert mee? 21 Reden van afwijzing onbekend: het antecedentenonderzoek 24 Conclusie 29 Een nieuwe taak voor de BVD: terroristische rukt op 31 Ruis op de lijn tussen BVD en CRI 32 Rudie van Meurs niet beeld 37 Conclusie 39 Openbaringsdebat breek werkelijk los 41 Het vuurt laait op rondom de vredesbeweging 41 Op dezelfde voet verder na nieuwe wetgeving 47 Conclusie hoofdstuk 4 51 Conclusie 52 Bibliografie 56 Primaire bronnen 56 Secundaire bronnen 59 2 Inleiding “Ik ben in de meest duistere krochten van de overheid geweest, en voor licht zijn ze het bangst.”1 Edward Snowden stelt middels dit citaat dat een overheid niet volledig transparant is en dat overheden dit ook niet willen. Volgens Snowden zal dit wel het geval moeten zijn omdat controle uitoefenen op diezelfde overheid anders niet mogelijk is. Ook vanuit academische kant zijn geluiden als deze te horen. Politicoloog Ian Shapiro beschrijft in zijn boek The moral foundations of politics dat transparantie nodig is voor een democratie, omdat het ervoor zorgt dat politici goed werk verrichten. Voornamelijk omdat politici dan beter in de gaten worden gehouden.2 Democratie en transparantie worden aan elkaar gekoppeld alsof het een niet zonder het ander kan.
    [Show full text]
  • De Liberale Opmars
    ANDRÉ VERMEULEN Boom DE LIBERALE OPMARS André Vermeulen DE LIBERALE OPMARS 65 jaar v v d in de Tweede Kamer Boom Amsterdam De uitgever heeft getracht alle rechthebbenden van de illustraties te ach­ terhalen. Mocht u desondanks menen dat uw rechten niet zijn gehonoreerd, dan kunt u contact opnemen met Uitgeverij Boom. Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 gestelde uitzonde­ ringen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch door fotokopieën, opnamen of enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. No part ofthis book may be reproduced in any way whatsoever without the writtetj permission of the publisher. © 2013 André Vermeulen Omslag: Robin Stam Binnenwerk: Zeno isbn 978 90 895 3264 o nur 680 www. uitgeverij boom .nl INHOUD Vooraf 7 Het begin: 1948-1963 9 2 Groei en bloei: 1963-1982 55 3 Trammelant en terugval: 1982-1990 139 4 De gouden jaren: 1990-2002 209 5 Met vallen en opstaan terug naar de top: 2002-2013 De fractievoorzitters 319 Gesproken bronnen 321 Geraadpleegde literatuur 325 Namenregister 327 VOORAF e meeste mensen vinden politiek saai. De geschiedenis van een politieke partij moet dan wel helemaal slaapverwekkend zijn. Wie de politiek een beetje volgt, weet wel beter. Toch zijn veel boeken die politiek als onderwerp hebben inderdaad saai om te lezen. Uitgangspunt bij het boek dat u nu in handen hebt, was om de geschiedenis van de WD-fractie in de Tweede Kamer zodanig op te schrijven, dat het trekjes van een politieke thriller krijgt.
    [Show full text]
  • 'Liever Geen Onderzoek'
    bmgn — Low Countries Historical Review | Volume 135-2 (2020) | pp. 52-71 ‘Liever geen onderzoek’ Hoe schandalen over koloniaal geweld in de Britse en Nederlandse politiek onschadelijk gemaakt konden worden (1945-1960) huw bennett en peter romijn In this forum contribution Huw Bennett and Peter Romijn compare how British and Dutch authorities have dealt with reports on atrocities committed systematically by their own troops in the armed conflicts of decolonisation in Kenya and Indonesia, respectively. This comparison demonstrates the differences that existed in the Dutch and British dealing with and manipulation of information, the organisation of disinformation and the management of scandals, owing to the particular nature of the political and colonial systems in both empires. Despite these differences, it is clear that both the British and the Dutch authorities successfully applied a ‘management of scandal’ in order to avoid that critical reports on atrocities would be investigated thoroughly and would cause political trouble. Against the background of ingrained colonial practices and mentalities, both the British and Dutch government took absolute priority in ‘restoring their authority’ in these territories. Thus, the responsible authorities allowed their troops much room for manoeuvre in engaging the enemy. If necessary, they offered those responsible for atrocities the benefit of the doubt, thus institutionalising an informal culture of impunity. In deze forumbijdrage vergelijken Huw Bennett en Peter Romijn de manier waarop Britse
    [Show full text]
  • Frits Bolkestein Is Een Leergierig Ventje Van Veertien Jaar En
    1 HET BEGIN: 1948-1963 rits Bolkestein is een leergierig ventje van veertien jaar en zit in de tweede klas van het prestigieuze Barlaeus Gymnasium Fin Amsterdam, Neelie Kroes speelt in Rotterdam op de kleu­ terschool, niet met poppen maar met houten vrachtautootjes, en ook Hans Wiegel vermaakt zich nog in de zandbak, terwijl Ed Nijpels nog geboren moet worden. Terwijl deze kinderen nog geen flauwe notie hebben van de roem die zij later in politiek en bestuur zullen vergaren, loopt de 21-jarige Schilleman Overwa­ ter het Amsterdamse Centraal Station uit. Het is zaterdag 24 ja­ nuari 1948. De snijdende en harde oostenwind maakt het met een paar graden boven nul onaangenaam koud. Gevoelstemperatuur min vijf, zouden we nu zeggen. De jongeman uit het Zuid-Hol- landse dorpje Strijen trekt zijn kraag hoog op, steekt zijn handen diep in zijn jaszakken en loopt naar de halte van lijn 1. De tram staat gelukkig al klaar en negen haltes verder stapt hij uit op het Leidseplein. Overwater heeft van tevoren goed geïnformeerd hoe hij bij Theater Bellevue moet komen; hij kent de hoofdstad niet. Het is gaan sneeuwen, grote, natte vlokken, en dat zal nog uren zo doorgaan. Gelukkig hoeft hij niet ver te lopen. Hij wandelt langs hotel-restaurant Americain, slaat rechts af de Leidselcade op en betreedt even later het zalencomplex waar ruim twaalf jaar eerder Max Euwe wereldkampioen schaken is geworden tegen de Rus Aljechin. 9 Een week daarvoor is O ver water voor het eerst van zijn leven in Amsterdam. Zijn Partij van de Vrijheid (PvdV) heeft er ver­ gaderd over samenwerking met het Comité-Oud.
    [Show full text]
  • De Liberale Opmars 65 Jaar VVD in De Tweede Kamer
    André Vermeulen DE LIBERALE OPMARS 65 jaar VVD in de Tweede Kamer Boom Amsterdam De uitgever heeft getracht alle rechthebbenden van de illustraties te ach- terhalen. Mocht u desondanks menen dat uw rechten niet zijn gehonoreerd, dan kunt u contact opnemen met Uitgeverij Boom. Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 gestelde uitzonde- ringen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch door fotokopieën, opnamen of enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. No part of this book may be reproduced in any way whatsoever without the written permission of the publisher. © 2013 André Vermeulen Omslag: Robin Stam Binnenwerk: Zeno ISBN 978 90 895 3264 0 NUR 680 www.uitgeverijboom.nl INHOUD Vooraf 7 1 Het begin: 1948-1963 9 2 Groei en bloei: 1963-1982 55 3 Trammelant en terugval: 1982-1990 139 4 De gouden jaren: 1990-2002 209 5 Met vallen en opstaan terug naar de top: 2002-2013 253 De fractievoorzitters 319 Gesproken bronnen 321 Geraadpleegde literatuur 325 Namenregister 327 VOORAF e meeste mensen vinden politiek saai. De geschiedenis van een politieke partij moet dan wel helemaal slaapverwekkend Dzijn. Wie de politiek een beetje volgt, weet wel beter. Toch zijn veel boeken die politiek als onderwerp hebben inderdaad saai om te lezen. Uitgangspunt bij het boek dat u nu in handen hebt, was om de geschiedenis van de VVD-fractie in de Tweede Kamer zodanig op te schrijven, dat het trekjes van een politieke thriller krijgt.
    [Show full text]
  • Konrad Adenauer and the Cuban Missile Crisis: West German Documents
    SECTION 5: Non-Communist Europe and Israel Konrad Adenauer and the Cuban Missile Crisis: West German Documents access agency, the exchange of mutual non-aggression declara- d. Note: Much like the other NATO allies of the United tions and the establishment of FRG-GDR technical commissions. States, West Germany was not involved in either the ori- Somehow the proposals leaked to the German press, leading gins or the resolution of the 1962 Cuban Missile Crisis.1 Secretary of State Dean Rusk to protest the serious breach of confi- EBut, of course, nowhere in Europe was the immediate impact of dence. Hurt by the accusation, Adenauer withdrew his longstand- Khrushchev’s nuclear missile gamble felt more acutely than in ing confidante and ambassador to Washington, Wilhelm Grewe. Berlin. Ever since the Soviet premier’s November 1958 ultima- Relations went from cool to icy when the chancellor publicly dis- tum, designed to dislodge Western allied forces from the western tanced himself from Washington’s negotiation package at a press sectors of the former German Reich’s capital, Berlin had been the conference in May. By time the missile crisis erupted in October, focus of heightened East-West tensions. Following the building Adenauer’s trust in the United States had been severely shaken.4 of the Berlin Wall in August 1961 and the October stand-off The missile crisis spurred a momentary warming in the between Soviet and American tanks at the Checkpoint Charlie uneasy Adenauer-Kennedy relationship. Unlike other European crossing, a deceptive lull had settled over the city.2 allies, Adenauer backed Kennedy’s staunch attitude during the cri- Yet the Berlin question (centering around Western rights sis wholeheartedly, a fact that did not go unnoticed in Washington.
    [Show full text]
  • PDF Hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen
    PDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen The following full text is a publisher's version. For additional information about this publication click this link. http://hdl.handle.net/2066/150420 Please be advised that this information was generated on 2021-09-27 and may be subject to change. Gevallen op het Binnenhof Bovenste rij v.l.n.r.: Marchant, Van Roijen, Pop, Schokking, De Geer, Van den Bergh, Alting von Geusau, Van Rooy en De Vries Czn. Onderste rij v.l.n.r.: Smallenbroek, Naudin ten Cate, Schagen van Leeuwen, Steenberghe, Ringers, Van Karnebeek, Bijleveld, Sassen, Kranenburg en De Wilde Gevallen op het Binnenhof Afgetreden ministers en staatssecretarissen 1918-1966 Proefschrift ter verkrijging van de graad van doctor aan de Radboud Universiteit Nijmegen op gezag van de rector magnificus, volgens het besluit van het college van decanen in het openbaar te verdedigen op vrijdag 8 januari 2016 om 14.30 uur precies door Charlotte Josephina Maria Brand geboren op 4 februari 1982 te Roermond Promotoren: prof. dr. R.A.M. Aerts prof. dr. C.C. van Baalen Manuscriptcommissie: prof. dr. M.E. Monteiro prof. dr. G. Voerman (Rijksuniversiteit Groningen) prof. dr. J.Th.J. van den Berg (Universiteit Leiden/Universiteit Maastricht) Seriously, the pM likes you personally. I like you personally. And we have absolutely no desire to get rid of you. I just want you to know that. None of this negative stuff is coming from us. Oh, Mal, mate, that’s – that makes me feel a lot more secure. Does it? Well, it’s difficult.
    [Show full text]
  • Verdwaalde Intellectueel 125X200 HR.Indd
    KLAAS TAMMES EEN VERDWAALDE INTELLECTUEEL HANS GRUIJTERS (1931-2005), kroegbaas, oprichter van D’66, minister in het kabinet-Den Uyl, eerste burgemeester van Lelystad 2020 Prometheus Amsterdam © 2020 Klaas Tammes Omslagontwerp cmrb Foto omslag Archief familie Gruijters Foto auteur Sacha de Boer Lithografie afbeeldingen bfc, Bert van der Horst, Amersfoort Zetwerk Mat-Zet bv, Huizen www.uitgeverijprometheus.nl isbn 978 90 446 4129 5 ‘Als de eerste trein naar Lelystad komt, neem ik de volgende terug naar Amsterdam’1 1 Het begin Op 1 januari 1980 werd Lelystad een zelfstandige gemeente. Het was de afsluiting van een lang proces en tegelijkertijd een nieuw begin. Getooid met de ambtsketen van Lelystad was het aan Hans Gruijters om vanaf dat eerste moment aan die nieu- we gemeente bestuurlijk leiding te geven. Er werd veel van hem verwacht, en als oud-minister met een groot Haags net- werk was hij alleszins zeer welkom. Contouren van een nieuwe stad. (Nationaal Archief, collectie Anefo, Eric Koch) 13 Van Eesteren Voor de Rijksdienst voor de IJsselmeerpolders was het een hele uitdaging: een nieuwe stad bouwen in de nieuwe polder. Toen minister Henk Korthals van Verkeer en Waterstaat in 1963 Will Otto, die nog maar net in dienst was als nieuwe di- recteur van de Rijksdienst, opdracht gaf Lelystad snel van de grond te tillen, was er niets. Geen stedenbouwkundig plan, geen duidelijkheid over de toekomstige functie van Lelystad en geen budget. Het enige houvast voor Otto was de ‘Eerste Nota inzake de Ruimtelijke Ordening’ uit 1960 waarin stond dat de overloop uit het noordelijke deel van de Randstad opge- vangen moest worden.
    [Show full text]
  • Personalization of Political Newspaper Coverage: a Longitudinal Study in the Dutch Context Since 1950
    Personalization of political newspaper coverage: a longitudinal study in the Dutch context since 1950 Ellis Aizenberg, Wouter van Atteveldt, Chantal van Son, Franz-Xaver Geiger VU University, Amsterdam This study analyses whether personalization in Dutch political newspaper coverage has increased since 1950. In spite of the assumption that personalization increased over time in The Netherlands, earlier studies on this phenomenon in the Dutch context led to a scattered image. Through automatic and manual content analyses and regression analyses this study shows that personalization did increase in The Netherlands during the last century, the changes toward that increase however, occurred earlier on than expected at first. This study also shows that the focus of reporting on politics is increasingly put on the politician as an individual, the coverage in which these politicians are mentioned however became more substantive and politically relevant. Keywords: Personalization, content analysis, political news coverage, individualization, privatization Introduction When personalization occurs a focus is put on politicians and party leaders as individuals. The context of the news coverage in which they are mentioned becomes more private as their love lives, upbringing, hobbies and characteristics of personal nature seem increasingly thoroughly discussed. An article published in 1984 in the Dutch newspaper De Telegraaf forms a good example here, where a horse race betting event, which is attended by several ministers accompanied by their wives and girlfriends is carefully discussed1. Nowadays personalization is a much-discussed phenomenon in the field of political communication. It can simply be seen as: ‘a process in which the political weight of the individual actor in the political process increases 1 Ererondje (17 juli 1984).
    [Show full text]
  • De Gouden Jaren: 1990-2002
    4. DE GOUDEN JAREN: 1990-2002 et is woensdag 5 september 1990. In alle vroegte verzame­ len Kamervoorzitter Deetman, zijn griffier Willem-Hendrik H de Beaufort en vijf fractievoorzitters zich op Schiphol. Om 8.20 uur vertrekt de vlucht KL 173 naar Moskou. Aan boord Frits Bolkestein, Elco Brinkman, Hans van Mierlo, Thijs Wöltgens, de nieuwe fractievoorzitter van de PvdA, en Ria Beckers van GroenLinks. In het hoge gezelschap reizen ook journalisten mee. Tijdens de vlucht spelen De Beaufort en Jan Warners van het Algemeen Dagblad een partijtje schaak. Warners wint. Bij aankomst op de luchthaven van Moskou komen niet alle koffers van de band. Van Mierlo baalt. Zijn regenjas zit in zijn reisvalies, en het is koud en nat in de Russische hoofdstad, die sinds de komst van Gorbatsjov in de ban is van glasnost en pe­ restrojka. Ook een van de journalisten mist zijn koffer. Persat­ taché Frans Timmermans van de Nederlandse ambassade, die het nog tot minister van Buitenlandse Zaken zal schoppen, weet raad. Hij neemt de onfortuinlijke verslaggever mee naar het onder­ aardse bagageafhandelingscentrum van Sjeremetjevo, de op een na grootste luchthaven in het Sovjetrijk. 'Heb je dollars bij je?' vraagt Timmermans. Ja, dat heeft de journalist. Met roebels kom je in Rusland niet ver. De twee lopen door het onmetelijke vracht- depot met zijn vele duizenden koffers en reistassen, totdat de re­ 209 porter zijn grijze Samsonite ziet staan. De Nederlandse diplomaat spreekt in vloeiend Russisch een rondhangende bagagebediende aan. Voor een vers biljet van 100 dollar mag de koffer mee. Voordat de vijf fractieleiders en de Kamervoorzitter zich gaan oriënteren op de jongste ontwikkelingen in de snel veranderen­ de Sovjet-Unie, legt Deetman de journalisten een zwijgplicht op voor alles wat zij buiten het officiële programma om horen.
    [Show full text]
  • Een Bewindspersoon Is Ook Maar Een Mens. Toch? Over Politieke En
    Anne Bos e.a. (red.), Zonden in de politiek. Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 2016, pp. 40-48 Een bewindspersoon is ook maar een mens. Toch? Over politieke en publieke moraliteit rondom aftreden Charlotte Brand ‘Een burgemeester is ook maar een mens. Toch?’ Dit was de kop boven een artikel uit dagblad Trouw van 19 december 2013. Onderwerp van gesprek was burgemeester van Maastricht Onno Hoes (vvd) die onder vuur lag vanwege zijn buitenechtelijke liefdesleven. Deze privékwestie bleek politieke consequenties te hebben. De aanhou- dende media-aandacht werd hem uiteindelijk politiek fataal. Meerdere fracties in de Maastrichtse gemeenteraad meenden dat de persaandacht te schadelijk was voor het aanzien van het ambt van burgemeester.1 Wie speelt in de hogere regionen van de politiek weet als geen ander dat er striktere morele maatstaven gelden dan buiten de politiek. Dat geldt al helemaal voor de ere- divisie van het Haagse politieke spel: de dames en heren uit vak K. Het leven van een minister of staatssecretaris ligt immers altijd onder een vergrootglas. Het persoonlijke is altijd en immer politiek.2 In de politiek bestaan in feite twee soorten van moraliteit. De eerste is de politieke moraal waar het gaat om politieke gedragsregels: de gedeelde normen en waarden van zowel Tweede en Eerste Kamerleden als bewindspersonen ten aanzien van de parlementaire werkwijze en omgangsvormen die gelden in de poli- tieke ruimte.3 Deze zijn veelal ongeschreven van aard, maar als algemeen aanvaarde regels worden ze in principe gevolgd. Het gaat hierbij bijvoorbeeld over de wijze van debatteren: zakelijk en gespeend van emoties, in de Kamer spreken via de voorzitter en elkaar laten uitpraten.
    [Show full text]
  • Europa Als Oplossing
    HOOFDSTUK 1 1945-1957: Europa als oplossing Jan Willem Brouwer en Johan van Merriënboer 1.1. HET PROEFREFERENDUM VAN BOLSWARD EN DELFT Op woensdag 17 december 1952 organiseerde de Nederlandse Raad der Eu- ropese Beweging proefreferenda in Delft en Bolsward in het kader van ‘de internationale campagne voor een Europees politiek gezag’. De twee steden vormden een nauwkeurige politieke en religieuze afspiegeling van de Ne- derlandse bevolking en konden volgens de organisatoren als maatstaf gel- den voor het hele land. De stemming was vooral een publiciteitsstunt om de Nederlandse burger aan het denken te zetten over Europese integratie. De federalisten van de Europese Beweging hoopten op een massabeweging die meer vaart in het integratieproces zou brengen. Twee maanden daarvoor was een Assemblée ad hoc, een speciale commissie van het parlement van de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal (EGKS, zie 1.4) in Straats- burg, begonnen met het formuleren van een ontwerpgrondwet voor een verenigd Europa. In juli 1950 hadden de West-Duitse stadjes Breisach en Castrop-Rauxel al de primeur met een vergelijkbare Europa-Abstimmung. Bij een opkomst van respectievelijk 87,5% en 73% stemden 95,6% en 95,7% voor het opruimen van economische en politieke grenzen en voor ‘den Zusammenschluss aller europäischen Völker zu einem Europäischen Bundesstaat.’ Kort voor het re- ferendum kregen de kiezers in Delft en Bolsward de volgende vraagstelling thuisgestuurd: Meent u, dat de Europese volkeren bepaalde gemeenschappelijke belan- gen voortaan gezamenlijk dienen te behartigen, en wenst u daartoe: een verenigd europa onder een europese overheid en met een democratische vertegenwoordiging te omschrijven in een europese grondwet? 23 1 | 1945-1957: EUROPA ALS OPLOSSING ∆ Ja ∆ Neen In de weken voorafgaand aan het referendum hadden vooraanstaande po- litici campagne gevoerd voor een ‘ja’.
    [Show full text]