RAPORT O STANIE GMINY KLESZCZELE Za 2019 R

Załącznik do zarządzenia Nr 92/2020 Burmistrza Kleszczel z dnia 28 lipca 2020 r. RAPORT O STANIE GMINY KLESZCZELE za 2019 r.

Kleszczele, lipiec 2020 r.

Spis treści WSTĘP ...... 4

I. INFORMACJE OGÓLNE ...... 4

II. SYTUACJA FINANSOWA GMINY ...... 7

III. INFORMACJE O ZADANIACH INWESTYCYJNYCH ...... 13

1. Instalacje solarne na potrzeby mieszkańców gminy Kleszczele: ...... 13

2. Budowa kanalizacji sanitarnej oraz remont sieci wodociągowej w ul. Kolejowej i Źródlanej w Kleszczelach ...... 13

3. Montaż instalacji odnawialnych źródeł energii na budynkach użyteczności publicznej w gminie Kleszczele...... 13

4. Budowa siłowni plenerowej, strefy relaksu i placu zabaw w ramach programu OSA – Otwarte strefy aktywności...... 14

5. Prace remontowe ...... 14

IV. INFORMACJA O STANIE MIENIA KOMUNALNEGO ...... 14

V. INFORMACJA O REALIZACJI PROGRAMÓW, POLITYK, STRATEGII ...... 16

1. Wieloletni program gospodarowania mieszkaniowym zasobem Gminy Kleszczele na lata 2017 – 2021 ...... 16

2. Roczny program współpracy Gminy Kleszczele z organizacjami pozarządowymi oraz innymi podmiotami prowadzącymi działalność pożytku publicznego w 2019 r...... 17

3. Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych w Gminie Kleszczele na lata 2017- 2024 .... 19

4. Gminny Program Wspierania Rodziny na lata 2017 – 2019 ...... 19

5. Gminny Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie na lata 2017-2024 ...... 22

6. Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii na 2019 r...... 24

7. Program opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt na terenie gminy Kleszczele w 2019 r...... 26

8. Program Ochrony Środowiska dla Gminy Kleszczele ...... 26

9. Program usuwania wyrobów zawierających azbest z terenu gminy Kleszczele na lata 2014-2032 ...... 27 2

10. Strategia Rozwoju Kultury w Gminie Kleszczele na lata 2015 – 2020 ...... 28

VI. REALIZACJA UCHWAŁ RADY MIEJSKIEJ W KLESZCZELACH ...... 28

VII. CZĘŚĆ ANALITYCZNA ...... 33

1. Oświata ...... 33

2. Kultura i dziedzictwo narodowe ...... 35

3. Pomoc społeczna ...... 42

4. Ochrona przeciwpożarowa ...... 44

5. System gospodarowania odpadami komunalnymi ...... 44

6. Gospodarka wodno - ściekowa ...... 46

7. Sprawy administracyjne ...... 48

Spis tabel: ...... 49

Spis wykresów:...... 49

WSTĘP Raport o stanie gminy Kleszczele opracowano w związku z art. 28aa ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2020 r. poz. 713).

Raport obejmuje podsumowanie działalności Burmistrza Kleszczel w 2019 r., w szczególności realizację polityk, programów i strategii oraz uchwał Rady Miejskiej w Kleszczelach.

Celem przygotowania raportu jest uzyskanie dokładnego wglądu w sytuację gospodarczą i społeczną gminy Kleszczele. Zgromadzone w nim zostały szczegółowe dane o aspektach funkcjonowania gminy w roku 2019.

Informacje zawarte w raporcie posłużą mieszkańcom Gminy Kleszczele do zwiększenia wiedzy na temat funkcjonowania samorządu gminnego, a także staną się podstawą do prowadzenia dialogu na temat przyszłości gminy.

I. INFORMACJE OGÓLNE Gmina Kleszczele o ogólnej powierzchni 14 262 ha położona jest w południowo- wschodniej części województwa podlaskiego, w powiecie hajnowskim. Od wschodu teren gminy przylega do granicy Państwa, od południa graniczy z gminą Czeremcha i Milejczyce, od zachodu - z gminą Boćki, od północy z gminą Orla i Dubicze Cerkiewne. Gmina jest jedną z kilkuset gmin leżących na terenie obszaru funkcjonalnego Zielonych Płuc Polski. Ponadto gmina położona jest na obrzeżach Puszczy Białowieskiej (jedyny polski obiekt przyrodniczy wpisany na listę Dziedzictwa Światowego). Siedzibą administracyjną jest miasto Kleszczele oddalone od Białegostoku o 75 km oraz o 25 km od Hajnówki – siedziby powiatu. Przez gminę przebiega linia kolejowa Siedlce - Białystok oraz droga krajowa do przejścia granicznego z Białorusią w Połowcach oddalonego od Kleszczel o 12 km. Gęstość zaludnienia wynosi 17 osób/km2. Na terenie gminy jest 14 sołectw: Biała Straż, Dasze, Dobrowoda, Gruzka, Kuraszewo, Piotrowszczyzna, Pogreby, Policzna, Repczyce, Saki, Suchowolce, Toporki, Zaleszany i Żuki. Według stanu na 31 grudnia 2019 r., liczba ludności gminy Kleszczele wyniosła 2.483 osoby, w tym 1.274 kobiet (51,31 %) i 1.209 mężczyzn (48,69 %).

Tabela 1. Mieszkańcy gminy Kleszczele (według stanu na 31.12.2019 r.)

Miejscowość Liczba mieszkańców meldunek stały meldunek czasowy łącznie Kleszczele 1.258 26 1.348

Biała Straż 27 0 27

Dasze 202 1 203

Dobrowoda 233 2 235

Gruzka 35 0 35

Kośna 3 0 3

Kuraszewo 48 0 48

Piotrowszczyzna 26 0 26

Pogreby 57 3 60

Policzna 133 7 140

Repczyce 36 0 36

Saki 127 1 128

Suchowolce 119 8 127

Toporki 97 0 97

Zaleszany 49 1 50

Żuki 33 0 33

Liczba mieszkańców od lat przejawia tendencję spadkową. W okresie od początku do końca 2019 r. liczba mieszkańców zmniejszyła się o 19 osób. Struktura ludności gminy przedstawiała się następująco: osoby w wieku przedprodukcyjnym stanowiły 14,34 %, osoby w wieku produkcyjnym 54,81 %, a w wieku poprodukcyjnym 30,85 %.

Wykres 1. Struktura ludności w 2019 r.

Na początek 2019 r. na terenach miejskich mieszkało 1.278 osób, a na terenach wiejskich 1224 osób. Na koniec 2019 r. dane te przedstawiały się następująco: na terenach miejskich mieszkało 1258 osób, a na terenach wiejskich 1225 osób. W 2019 r. narodziło się w gminie 21 dzieci, w tym 13 dziewczynek i 8 chłopców, a zmarło 41 osoby, w tym 26 kobiet i 15 mężczyzn. Na pobyt czasowy zameldowało się 30 osób, w tym 9 cudzoziemców, a wymeldowało się 12 osób. Na pobyt stały zostało zameldowanych 82 osoby (39 osób spoza gminy), w tym 2 cudzoziemców, a wymeldowano 101 osób.

Liczba ludności gminy stanowi 5,82 % ludności powiatu, 0,22 % ludności województwa. W latach 2015 - 2019 liczba ludności spadła o 7,70 %.

Tabela 2. Dane demograficzne w latach 2015 – 2019 (meldunek stały)

Rok 2015 2016 2017 2018 2019

Urodzenia 30 15 18 16 21

Zgony 51 50 69 62 41

Liczba ludności 2.674 2.653 2.566 2.502 2.483

W 2019 r. w Urzędzie Stanu Cywilnego w Kleszczelach sporządzono 25 aktów stanu cywilnego, w tym 4 urodzeń, 12 małżeństw i 9 zgonów. Liczba mieszkańców, którzy zawarli w 2019 r. związek małżeński wynosi 18 osób, w tym 9 mężczyzn i 9 kobiet.

Według stanu na 31 grudnia 2019 r. stopa bezrobocia w gminie wyniosła 5 %. Stopa bezrobocia dla powiatu hajnowskiego wyniosła 4,6 % i dla województwa podlaskiego 4,6 %. Liczba osób bezrobotnych zarejestrowanych w gminie Kleszczele wynosiła 68 osób, w tym 37 % stanowiły kobiety, 63 % mężczyźni. Udział osób długotrwale bezrobotnych w stosunku do ogólnej liczby ludności wyniósł w gminie Kleszczele 1,61 %. Na terenie Gminy Kleszczele są zarejestrowane w CEIDG 73 podmioty wykonujące działalność gospodarczą z głównym miejscem wykonywania działalności na terenie gminy, w tym 57 aktywnych i 16 zawieszonych. Głównym przedmiotem wykonywania działalności pod względem rodzaju wykonywanej działalności są roboty remontowo-budowlane. W 2019 roku przyjęto w sumie 39 wniosków, w tym 7 wniosków zgłoszenia działalności gospodarczej w CEIDG, 13 wniosków o zmianę wpisu w CEIDG, 11 wniosków o zmianę z zawieszeniem działalności, 3 wnioski o zmianę ze wznowieniem działalności. Wydano 2 jednorazowe zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych. W gminie funkcjonują następujące jednostki organizacyjne: 1) Urząd Miejski w Kleszczelach 2) Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Kleszczelach 3) Szkoła Podstawowa w Kleszczelach 4) Przedszkole w Kleszczelach 5) Miejski Ośrodek Kultury, Sportu i Rekreacji w Kleszczelach 6) Miejska Biblioteka Publiczna w Kleszczelach

II. SYTUACJA FINANSOWA GMINY Budżet Gminy Kleszczele na 2019 r. uchwalony został uchwałą Nr II/28/2018 Rady Miejskiej w Kleszczelach z dnia 28 grudnia 2018 r. W okresie objętym informacją dokonano zmian planowanych dochodów i wydatków budżetowych na mocy podjętych 3 uchwał Rady Miejskiej w Kleszczelach oraz 7 zarządzeń Burmistrza Kleszczel. Budżet według stanu na dzień 31.12.2019 r. ukształtował się następująco: 1) dochody ogółem 11.176.865,03 zł, z tego: a) dochody bieżące w wysokości 9.756.869,03 zł, w tym:  dochody zadań własnych w kwocie 7.286.850,00 zł,  dochody zadań zleconych w kwocie 2.470.019,03 zł, b) dochody majątkowe w wysokości 1.419.996,00 zł; 2) wydatki ogółem 12.339.622,03 zł, z tego: a) wydatki bieżące w wysokości 9.810.790,03 zł, w tym:  wydatki na zadania własne w wysokości 7.340.771,00 zł,  wydatki zadań zleconych w wysokości 2.470.019,03 zł, b) wydatki majątkowe 2.528.832,00 zł; 3) dochody budżetu państwa związane z realizacją zadań zleconych gminie w wysokości 13.000,00 zł. Wykonanie dochodów według stanu na dzień 31 grudnia 2019 r. ogółem wyniosło 10.470.807,36 zł, co stanowi 93,68 % planu rocznego, w tym:  dochody zadań własnych bieżących wykonano na kwotę 8.025.396,85 zł,  dochody związane z realizacją zadań zleconych bieżących wykonano na kwotę 2.445.410,51 zł,  dochody majątkowe wykonano na kwotę 750.367,72 zł.

Tabela 3. Wykonanie planu dochodów według źródeł

Źródła dochodów Wykonanie Udział w dochodach ogółem(%) Dochody własne z tytułu podatków i opłat 1.488.741,52 14%

Udziały gmin w podatkach stanowiących 1.220.373,24 12% dochód budżetu państwa (PIT, CIT) Dochody z majątku gminy 702.579,72 7%

Pozostałe dochody własne 491.690,16 5%

Dotacje celowe 2.942.343,72 28%

Subwencje ogólne 3.625.079 35%

RAZEM DOCHODY 10.470.807,36

Wykres 2. Struktura dochodów w 2019 r.

Największą pozycję dochodów budżetu stanowiły subwencje ogólne, które wpłynęły w łącznej wysokości 3.622.034 zł, co stanowi 35 % dochodów ogółem, w tym subwencja oświatowa w kwocie 1.501.220 zł. Drugą co do wielkości pozycją dochodową są dotacje z budżetu państwa w kwocie 2.981.225,03 zł, co stanowi 27 % dochodów ogółem, głównie na świadczenia rodzinne i pomoc społeczną w kwocie 2.440.378,99 zł. Dochody własne, w skład których wchodzą m.in.: podatek od nieruchomości, rolny, leśny, transportowy oraz opłaty lokalne, których realizacja wyniosła 1.488.741,52 zł, stanowią 16 % dochodów ogółem. Stopień realizacji dochodów własnych wyniósł 91,95 %. Udziały w podatku PIT i CIT wyniosły 1.220.373,24 zł, co stanowi 13 % dochodów ogółem i są wyższe od planowanych o 1,04 %. Dochody z majątku gminy stanowią 5,25 % dochodów ogółem. Do budżetu z tego tytułu wpłynęło w omawianym roku 702.579,72 zł, co stanowi 51,28 % planu. Ostatnią pozycję w strukturze dochodów stanowią pozostałe dochody własne, które wpłynęły w wysokości 491.690,16 zł, co stanowi 4,26 % dochodów ogółem i są wyższe o 30,55 % od planowanych. Dochody gminy na przestrzeni lat 2015 – 2019 przedstawiają poniższa tabela oraz wykres.

Tabela 4. Dochody gminy w latach 2015 - 2019

Dochody Rok % dochodów ogółem bieżące majątkowe majątkowych 2015 8 664 727 7 553 873 1 110 854 13

2016 8 655 360 8 305 288 350 072 4

2017 8 513 152 8 370 316 142 836 2

2018 9 163 727 8 682 427 481 300 5

2019 10 470 807 9 720 440 750 368 7

Wykres 3. Dochody gminy w latach 2015 - 2019

W 2019 r. realizacja wydatków ogółem wyniosła 10.122.531,63 zł, co stanowi 82,03 % planu rocznego, w tym: 1) wydatki na podstawie porozumień z JST zrealizowano w wysokości 40.000 zł, 2) wydatki na zadania własne zrealizowano w wysokości 6.486.884,55 zł, 3) wydatki na zadania zlecone zrealizowano w wysokości 2.104.152,19 zł. Wykonanie wydatków w podziale na wydatki bieżące i majątkowe przedstawia się następująco: 1) wydatki bieżące osiągnęły wartość 8.963.619,39 zł, 2) wydatki majątkowe wykonano w wysokości 1.158.912,24 zł. Udział wydatków majątkowych w wydatkach ogółem wyniósł 11,45 %.

Największą pozycję wydatków stanowią wydatki na świadczenia rodzinne i pomoc społeczną w kwocie 2.885.528,84 zł, co stanowi 29 % wydatków ogółem oraz na oświatę, tj. 2.799.118,73 zł, co stanowi 28 % wydatków ogółem. Kolejną pozycję stanowią wydatki na realizację zadań z zakresu gospodarki komunalnej, mieszkaniowej i ochrony środowiska w kwocie 1.692.460,44 zł, tj. 17 % wydatków ogółem oraz na administrację w kwocie 1.086.476,43 zł, stanowiące 11 % wydatków ogółem . W budżecie omawianego roku wydatkowane zostało 540.670,28 zł na realizację zadań z zakresu rolnictwa i łowiectwa, co stanowi 5 % wydatków ogółem, na kulturę i sport wydatkowano 683.070,72 zł, tj. 7 % wydatków ogółem i na drogownictwo 284.972,76 zł, tj. 3 % wydatków ogółem.

Wykres 4. Struktura wydatków w 2019 r.

Planowany deficyt budżetu na 31.12.2019 r. wynosił 1.162.757,00 zł, jednak rok budżetowy 2019 zakończono nadwyżką w kwocie 346.964,73 zł. Do budżetu w 2019 r. wprowadzono nadwyżkę z budżetu z lat ubiegłych w kwocie 162.757,00 zł i wolne środki w kwocie 188.600,00 zł. Dochody na jednego mieszkańca wyniosły 4.217,00 zł, natomiast wydatki 4.076,73 zł. Gmina na koniec 2019 r. nie posiadała zadłużenia długoterminowego. W 2019 r. wyodrębniono środki w wysokości 132.958,00 zł w ramach funduszu sołeckiego. Realizacja funduszu sołeckiego przedstawia poniższa tabela.

Tabela 5. Realizacja funduszu sołeckiego w 2019 r.

Sołectwo Plan [zł] Przeznaczenie środków z funduszu Wykonanie [zł]

1) Zakup materiałów potrzebnych do - wymiany dwóch przepustów BIAŁA STRAŻ 7 484,59 2) Dożwirowanie i wyrównanie dróg o 6 000,00 nawierzchni gruntowej 3) Podcięcie gałęzi drzew, rosnących w pasie - drogowym 1) Wykonanie potrójnego utrwalania 7 596,46 DASZE 13 596,46 nawierzchni asfaltowej we wsi Dasze

2) Dożwirowanie i wyrównanie dróg o 6 000,00 nawierzchni gruntowej

1) Dożwirowanie i poszerzenie ul. Nowej 7 000,00 DOBROWODA 13 988,67 2) Usunięcie korzeni po ściętych drzewach i uporządkowanie skrzyżowania ulic Spokojna 5 900,01 i Główna 1) Dożwirowanie i wyrównanie dróg gruntowych: na uroczysko Łanie oraz drogi 4 000,00 GRUZKA 7 974,85 granicznej między wsiami Piotrowszczyzna i Gruzka (na tzw. dębinie) 2) Wymiana opraw oświetlenia ulicznego na - energooszczędne 1) Ułożenie kostki brukowej na pozostałych KURASZEWO 8 105,58 7 999,92 wjazdach do posesji w pasie drogowym 1) Dożwirowanie i wyrównanie dróg o PIOTROWSZCZYZNA 7 419,22 7 400,00 nawierzchni gruntowej 1) Udrożnienie odprowadzenia wody przy 4 500,57 POGREBY 8 563,16 drodze gminnej

2) Dożwirowanie mostu na rzece Nurzec 4 000,00 położonego w obrębie sołectwa Pogreby 1) Zakup urządzeń na plac zabaw i siłownię POLICZNA 11 308,59 11 300,00 łącznie z ławką i koszem na odpady 1) Zakup i zamontowanie na jezdni REPCZYCE 7 811,43 2 443,15 spowalniacza ruchu 1) Dożwirowanie i wyrównanie dróg o 8 500,00 SAKI 10 622,24 nawierzchni gruntowej i szutrowej

2) Zakup masy na zimno i naprawa 1 622,22 nawierzchni ulicy w Sakach 1) Dofinansowanie realizowanego w ramach SUCHOWOLCE 10 426,13 przebudowy drogi krajowej Nr 66 remontu 10 400,01 ulicy i chodników przy świetlicy wiejskiej

1) Dożwirowanie i wyrównanie dróg o TOPORKI 9 739,77 9 717,00 nawierzchni gruntowej 1) Dożwirowanie i wyrównanie drogi o ZALESZANY 8 203,63 nawierzchni gruntowej prowadzącej na 8 203,63 cmentarz 1) Dożwirowanie i wyrównanie drogi o 4 000,00 nawierzchni gruntowej do łąk ŻUKI 7 713,38 2) Zakup butli gazowej do kuchenki oraz 873,08 stołów do świetlicy 3) Zakup materiałów do odnowy ogrodzenia - przy świetlicy ŁĄCZNIE 132 957,70 117 456,05

Wydatki gminy na przestrzeni lat 2015 – 2019 przedstawiają poniższa tabela oraz wykres. Tabela 6. Wydatki gminy w latach 2015 - 2019

Wydatki Rok ogółem majątkowe % 2015 8 664 727 1 110 854 13 2016 8 655 360 350 072 4 2017 8 513 153 142 836 2 2018 9 163 728 481 300 5 2019 10 122 532 1 158 912 11

Wykres 5. Wydatki gminy w latach 2015 – 2019

III. INFORMACJE O ZADANIACH INWESTYCYJNYCH W 2019 r. realizowano następujące zadania inwestycyjne: 1. Instalacje solarne na potrzeby mieszkańców gminy Kleszczele: Realizację zadania rozpoczęto w 2018 r. W wyniku przeprowadzonego postępowania wyłoniono dwóch wykonawców:  dla części I dotyczącej dostawy i montażu 20 instalacji do podgrzewania wody ofertę firmy Rzońca Sp. z o.o., ul Żabia 2a, 18-400 Łomża;  dla części II dotyczącej dostawy i montażu 29 instalacji fotowoltaicznych ofertę firmy Sanito Sp. z o.o., ul. Puławska 476, 02-884 Warszawa. Część I instalacje do podgrzewania wody została zakończona 25 lutego 2019 r. i odebrana od wykonawcy 4 marca 2019 r. Efektem realizacji tej części jest wykonanie 20 szt. instalacji solarnych do podgrzewania wody użytkowej na potrzeby mieszkańców. Wartość odebranych instalacji wyniosła 267 795,60 zł. Część II instalacje fotowoltaiczne została zakończona 30 kwietnia 2019 r. i odebrana od wykonawcy 13 maja 2019 r. Efektem realizacji tej części jest wykonanie 29 szt. kompletnych instalacji fotowoltaicznych na nieruchomościach mieszkańców gminy. Wartość odebranych instalacji wyniosła 573 107,57 zł. Powyższa inwestycja została zrealizowana przy wsparciu finansowym Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata 2014-2020, Oś priorytetowa V Gospodarka niskoemisyjna, Działanie 5.1 Energetyka oparta na odnawialnych źródłach energii. Dofinansowanie unijne wyniosło 70% kosztów kwalifikowalnych.

2. Budowa kanalizacji sanitarnej oraz remont sieci wodociągowej w ul. Kolejowej i Źródlanej w Kleszczelach Realizację inwestycji rozpoczęto w 2018 r. Teren budowy do wykonania robót został przekazany wykonawcy Wodociągi Podlaskie Sp. z o.o. w dniu 10 maja 2019 r. Do chwili obecnej został wykonany kanał sanitarny i wyremontowana sieć wodociągowa w ulicy Źródlanej i w ul. Kolejowej. Ze względu na zaistniałą konieczność przeprojektowania przejścia kanalizacją sanitarną pod dnem rzeki Nurzec, termin zakończenia ustalony został na dzień 31 października 2020 r. Wartość robót wynosi 1.049.190,00 zł. W ramach realizacji zadania wybudowanych zostanie 1.242,5 mb kanału sanitarnego Ø200 i 112,5 mb kanału Ø160 oraz zostanie wymienionych 805 mb rur azbestowych na rury PVC Ø110. Inwestycja jest realizowana ze środków budżetu gminy przy korzystaniu z pożyczki z NFOŚiGW w Białymstoku.

3. Montaż instalacji odnawialnych źródeł energii na budynkach użyteczności publicznej w gminie Kleszczele. W końcu maja 2019 r. został złożony wniosek o dofinansowanie projektu w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego, Oś priorytetowa V Gospodarka niskoemisyjna, Działanie 5.1 Energetyka oparta na odnawialnych źródłach energii. Wniosek dotyczy zamontowania na budynkach Szkoły Podstawowej w Kleszczelach, Urzędu Miejskiego w Kleszczelach przy ul. 1 Maja 10 i budynku socjalnym w Repczycach paneli fotowoltaicznych. Wartość projektu wg dokumentacji wynosi 164.652,73 zł.

Wnioskowane dofinansowanie to 139.954,81 zł (85 %). Wniosek uzyskał akceptację i w dniu 8 kwietnia 2020 r. została podpisana umowa na dofinansowanie.

4. Budowa siłowni plenerowej, strefy relaksu i placu zabaw w ramach programu OSA – Otwarte strefy aktywności. Inwestycja została zrealizowana przy ul. Plac Parkowy w Kleszczelach. Zadanie zgłoszono do odbioru 7 czerwca 2019 r. Zostało zainstalowanych 15 nowych urządzeń za cenę 93.076,56 zł. Koszt inwestycji został dofinansowany w 50% z budżetu państwa.

5. Prace remontowe  w dniu 29 sierpnia 2019 r. zawarta została umowa na wykonanie remontów dwóch odcinków dróg o nawierzchni bitumicznej we wsi Dasze i we wsi Zaleszany; zakres robót obejmował uzupełnienie ubytków w nawierzchni i wykonanie nowej warstwy nawierzchni metodą pojedynczego powierzchniowego utrwalania emulsją i grysem kamiennym; wykonawcą robót była firma BUDOMOST z Białegostoku; po dokonaniu obmiarów ustalono, że we wsi Dasze naprawiono drogę na powierzchni 1.242 m2 za cenę 29.025,54 zł a we wsi Zaleszany – 585 m2 za cenę 13.671,45 zł;  na drogach o nawierzchni gruntowej i ulepszonej żwirem na bieżąco były prowadzone prace naprawcze przy wykorzystaniu własnego sprzętu i pracowników a także częściowo firm zewnętrznych.

IV. INFORMACJA O STANIE MIENIA KOMUNALNEGO Gmina Kleszczele posiada mienie komunalne na ogólną wartość 37.376.055,45 zł, w tym: 1) Urząd Miejski w Kleszczelach o wartości 30.979.906,32 zł, 2) Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Kleszczelach o wartości 54.012,78 zł, 3) Szkoła Podstawowa w Kleszczelach o wartości 4.042.533,46 zł, 4) Przedszkole w Kleszczelach o wartości 100.604,33 zł, 4) Miejski Ośrodek Kultury, Sportu i Rekreacji w Kleszczelach o wartości 2.282.593,63 zł, 5) Miejska Biblioteka Publiczna w Kleszczelach o wartości 17.0009,26 zł. Powierzchnia gruntów ogółem na dzień 31.12.2019 r. stanowi 237,3752 ha, w tym: 1) grunty w bezpośrednim zarządzie 225,3273 ha: 2) udział gminy we współwłasności w nieruchomościach 2,7651 ha, 3) grunty oddane w wieczyste użytkowanie 3,4686 ha. Grunty oddane w dzierżawę dla osób prawnych i fizycznych na mocy umów zajmują powierzchnię 15,9585 ha. Gmina na terenie obrębu geod. Dobrowoda posiada wieczyste użytkowanie gruntów sklasyfikowanych jako kopaliny o pow. 6,5850 ha Starostwa Powiatowego w Hajnówce. Gmina posiada w swoim zasobie budynki:  mieszkalne - 3 (Kleszczele, ul. Kolejowa, ul. Stacja Kolejowa i lokal przy ul. Stacja Kolejowa), wartość 112.784 zł,  gospodarcze - 8, wartość 61.029 zł,

 użytkowe – 13 (administracyjne, warsztaty, budynek rehabilitacji, budynek przychodni, oczyszczalnia, szatnia przy basenie, budynek biurowy), wartość 1.485.177 zł,  budynki OSP – 5, wartość 314.620 zł,  obiekty oświatowe – 1, wartość 3.528.348 zł,  obiekty kulturalne – 12, wartość 2.419.624 zł. Pozostałe mienie stanowią:  obiekty inżynierii lądowej o wartości 22.382.494 zł, w tym:  zestawy komputerowe – 83 szt., wartość 423.166 zł  zestawy prądotwórcze, elektrownia oświetleniowa – 3, wartość 71.908 zł  wyposażenie kuchenne w Szkole Podstawowej w Kleszczelach – wartość 38.138 zł,  urządzenia techniczne  środki transportowe o wartości 1.602.983 zł:  narzędzia, przyrządy i wyposażenie o wartości 119.175 zł: Na mocy umów przekazano: - budynek „Hładyszka tradycji - Centrum turystyczne‖, budynek na wypożyczalnię i przechowalnię rowerów oraz budynki świetlic wiejskich dla Miejskiego Ośrodka Kultury, Sportu i Rekreacji w Kleszczelach – umowa użyczenia zawarta w 2009 r., aneks do umowy z dnia 1.04.2010 r., - kompleks boisk sportowych: „Moje boisko – Orlik 2012‖ oraz teren basenu kąpielowego – umowa użyczenia z dnia 04.04.2012 r., - część działki oraz budynki dla Szkoły Podstawowej w Kleszczelach w trwały zarząd na mocy decyzji Burmistrza Kleszczel z dnia 6.09.2011 r. z przeznaczeniem na działalność statutową, - sieć wodociągowa i kanalizacyjna przekazana dla Spółki „Wodociągi Podlaskie‖ Sp. z o.o w Białymstoku. Jednostka ta świadczy usługi dla ludności w zakresie zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków, - budynki dla jednostek OSP – umowa użyczenia zawarta w 2006 r. Na mocy umów wydzierżawionych jest: - 15,9585 ha gruntów dla rolników indywidualnych, - część działki o pow. 400 m2 położonej w Kleszczelach dla PTK „Centertel‖ Sp. z o.o. w Warszawie z przeznaczeniem na cele techniczne związane z funkcjonowaniem sieci telefonii komórkowej. Umowa dzierżawy zawarta została w dniu 30.08.2001 r. Dzierżawca opłaca miesięcznie czynsz, który jest waloryzowany na koniec każdego roku dzierżawy średniorocznym wskaźnikiem wzrostu cen i usług konsumpcyjnych ogłoszonym przez prezesa GUS na koniec roku kalendarzowego, - część działki o pow. 12 m2 położonej w Kleszczelach przy ul. Plac Parkowy dla „Ruch‖ S.A. Warszawa Podlaski Region Sprzedaży w Białymstoku. Umowa została zawarta w dniu 06.02.2003 r. Dzierżawca opłaca czynsz miesięczny, - lokal o pow. 35 m2 przy ul. Kolejowej w Kleszczelach – zakład fryzjerski, umowa najmu lokalu użytkowego z dnia 17.10.2017 r.,

- lokal użytkowy o pow. 61,10 m2 przy ul. Nowej 2 w Kleszczelach - gabinet rehabilitacji, umowa użyczenia z dnia 10.03.2015 r. i aneks nr 1 z dnia 30.03.2015 r., - budynek przychodni w Kleszczelach na działalność NZOZ i przychodni stomatologicznej. Na podstawie umów użyczenia przekazano do bezpłatnego używania: - nieruchomość o pow. 0,1304 ha położoną w obrębie geodezyjnym Dobrowoda – wieś Repczyce z przeznaczeniem na utworzenie ośrodka rekreacyjno – szkoleniowego na potrzeby OSP w Kleszczelach, - grunt o łącznej powierzchni 7,2 m2, na którym ustawiono 6 pojemników na odzież używaną przez Podlaski Oddział Okręgowy Polskiego Czerwonego Krzyża, - część nieruchomości o pow. 198 m2 w obrębie geodezyjnym Dobrowoda - wieś Repczyce, z przeznaczeniem na cele działalności statutowej Koła Wędkarskiego "ROZPIÓR" w Czeremsze. Na mocy umowy użyczenia oddano w użyczenie sprzęt i oprogramowanie zakupione w ramach projektu "Elektroniczne usługi dla ludności województwa podlaskiego - część II Administracja samorządowa" dla jednostek organizacyjnych gminy na okres 5 lat: 1) Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Kleszczelach otrzymał skaner + oprogramowanie i czytnik kodów o wartości 2.976 zł, 2) Szkoła Podstawowa w Kleszczelach otrzymała 20 laptopów + oprogramowanie, czytnik kodów oraz komputer z oprogramowaniem o wartości 53.450 zł, 3) Miejski Ośrodek Kultury, Sportu i Rekreacji w Kleszczelach otrzymał komputer + oprogramowanie, skaner, czytnik kodów o wartości 7.416 zł, 4) Miejska Biblioteka Publiczna w Kleszczelach otrzymała laptop + oprogramowanie, czytnik kodów o wartości 4.546 zł, 5) Przedszkole w Kleszczelach otrzymało laptop + oprogramowanie, skaner, czytnik o wartości 7.325 zł. Gmina w 2010 r. wniosła do spółki prawa handlowego „Wodociągi Podlaskie‖ Sp. z o.o. w Białymstoku aport pieniężny w wysokości 10.000 zł.

V. INFORMACJA O REALIZACJI PROGRAMÓW, POLITYK, STRATEGII

1. Wieloletni program gospodarowania mieszkaniowym zasobem Gminy Kleszczele na lata 2017 – 2021 Program został przyjęty uchwałą Nr XVII/157/2017 Rady Miejskiej w Kleszczelach z dnia 19 czerwca 2017 r., realizując ustawowy obowiązek wynikający z art. 21 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego. Mieszkaniowy zasób Gminy Kleszczele tworzy 9 lokali mieszkalnych o łącznej powierzchni użytkowej 504,07 m², w tym: 1) 3 lokale mieszkalne o łącznej powierzchni użytkowej 176,24 m2 – znajdujące się w dwóch budynkach będących własnością Gminy; 2) 5 lokali mieszkalnych o łącznej powierzchni użytkowej 290,53 m2 – znajdujących się w wielorodzinnym budynku będącym współwłasnością Gminy;

3) 1 lokal mieszkalny o powierzchni użytkowej 37,3 m2 – znajdujący się w budynku będącym własnością wspólnoty mieszkaniowej.

Tabela 6. Stan techniczny zasobu mieszkaniowego

Powierzchnia stan Adres lokalu użytkowa Wyposażenie lokalu Lp. techniczny lokalu w m2 Kleszczele instalacja wodociągowa i zadowalający 1. ul. Stacja Kolejowa 44,6 kanalizacyjna, łazienka z wc 8G m. 2 Kleszczele instalacja wodociągowa i zadowalający 2. ul. Stacja Kolejowa 44,0 kanalizacyjna, łazienka z wc 8G m. 3 Kleszczele instalacja wodociągowa i zadowalający 3. ul. Stacja Kolejowa 61,10 kanalizacyjna, łazienka z wc 8G m. 5 Kleszczele instalacja wodociągowa i zadowalający 4. ul. Stacja Kolejowa 61,13 kanalizacyjna, łazienka z wc 8G m. 6 Kleszczele instalacja wodociągowa i zadowalający 5. ul. Stacja Kolejowa 79,70 kanalizacyjna, łazienka z wc 8G m. 7 instalacja wodociągowa i dobry Kleszczele kanalizacyjna, łazienka z wc, 6. ul. Stacja Kolejowa 37,3 centralne ogrzewanie, 8B m. 1 centralna ciepła woda Kleszczele ______zły 7. 71,92 ul. Kolejowa 40 instalacja wodociągowa i dobry Kleszczele 8. 62,80 kanalizacyjna, łazienka z wc, ul. Plac Parkowy 9 centralne ogrzewanie instalacja wodociągowa i dobry Kleszczele 9. 41,52 kanalizacyjna, łazienka z wc, ul. Plac Parkowy 9 centralne ogrzewanie

W 2019 r. wynajmowano 8 lokali mieszkalnych. Wpływy z tytułu opłaty czynszu wyniosły 15.193,65 zł. Lokal położony przy ul. Stacja Kolejowa 8G m. 2 ze względu na stan techniczny (konieczność przeprowadzenia gruntownego remontu) nie jest wynajmowany. Nie wpłynął także żaden wniosek o wykup lokalu mieszkalnego, w związku z czym stan zasobu nie uległ zmianie.

2. Roczny program współpracy Gminy Kleszczele z organizacjami pozarządowymi oraz innymi podmiotami prowadzącymi działalność pożytku publicznego w 2019 r. Roczny program współpracy Gminy Kleszczele z organizacjami pozarządowymi oraz innymi podmiotami prowadzącymi działalność pożytku publicznego w 2019 r. został przyjęty uchwałą Nr XXIV/216/2018 Rady Miejskiej w Kleszczelach z dnia 19 października 2018 r. zmienioną uchwałą Nr II/14/2018 z dnia 28 grudnia 2018 r. 17

W Programie za priorytetowe obszary współpracy w 2019 r. uznano: 1) wspieranie i upowszechnianie kultury fizycznej; 2) wspieranie wartościowych przedsięwzięć o charakterze lokalnym z zakresu kultury poprzez: a) organizowanie festiwali, przeglądów, prezentacji i innych wydarzeń wzbogacających ofertę kulturalną Gminy, b) wspieranie projektów z zakresu organizacji różnych form artystycznych dzieci i młodzieży, c) wspieranie promocji twórczości kulturalnej i ludowej, ochrony dóbr kultury i promocji dziedzictwa kulturowego. Prowadzona w 2019 r. współpraca miała charakter finansowy i pozafinansowy. Współpraca o charakterze finansowym polegała przede wszystkim na wspieraniu realizacji zadań publicznych w formie dotacji. W budżecie gminy zaplanowano na ten cel środki w kwocie 38.000 zł. W 2019 r. zawarto 3 umowy o realizację zadań publicznych. Na realizację tych zadań przekazano dotację na łączna kwotę 17.950 zł. Przyznane kwoty dotacji została wykorzystane przez organizacje w całości, zgodnie z celem i na warunkach określonych w umowie. Po przeprowadzeniu otwartego konkursu ofert zawarto 2 umowy na realizację zadań z zakresu wspierania i upowszechniania kultury fizycznej z Uczniowskim Ludowym Klubem Sportowym „Orzeł‖ przy Szkole Podstawowej w Kleszczelach na realizację zadania „Sport w Gminie Kleszczele‖ oraz 2 umowy z zakresu wspierania wartościowych przedsięwzięć z zakresu kultury: 1) ze Stowarzyszeniem Kulturalnego „Pocztówka‖ z Policznej na realizację zadania „Międzynarodowy Festiwal Teatralny Wertep – Wertepowe Strony Świata‖, 2) ze Stowarzyszeniem „Miłośnicy Muzyki Cerkiewnej‖ z Hajnówki na realizację zadania „XXXVIII Międzynarodowy Festiwal „Hajnowskie Dni Muzyki Cerkiewnej‖. Wartość zrealizowanego przez ULKS „Orzeł‖ w Kleszczelach zadania wyniosła 10.030,72 zł, w tym ze środków dotacji pokryto 99,50 % wartości całego zadania, tj. 9.950,00 zł. Klub zaangażował środki własne w wysokości 80,72 zł. Stowarzyszenie Kulturalne „Pocztówka‖ z Policznej zrealizowało zadanie, którego wartość wyniosła 179.983.39 zł, w tym ze środków dotacji sfinansowano 3,33 % wartości całego zadania, tj. 6.000,00 zł. Stowarzyszenie Miłośnicy Muzyki Cerkiewnej z Hajnówki zrealizowało zadanie za kwotę 171.247,98 zł, w tym wykorzystało przyznaną kwotę dotacji w wysokości 2.000 zł. Do Urzędu Miejskiego w Kleszczelach nie wpłynęły oferty organizacji pozarządowych na realizacje zadań w 2019 r. w trybie art. 19a ustawy. Równolegle ze współpracą finansową z organizacjami pozarządowymi prowadzona była współpraca pozafinansowa, w ramach której udzielano uczestnikom programu pomocy w zakresie publikacji ważnych informacji na stronie internetowej urzędu, informowano organizacje o ogłoszonych konkursach ofert, nieodpłatnie udostępniano należące do Gminy Kleszczele obiekty sportowe (ORLIK 2012, sala gimnastyczna w Szkole Podstawowej w Kleszczelach), pomieszczenia na odbywanie spotkań.

3. Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych w Gminie Kleszczele na lata 2017- 2024 Strategię Rozwiązywania Problemów Społecznych w Gminie Kleszczele na lata 2017 – 2024 Rada Miejska w Kleszczelach przyjęła uchwałą Nr XVII/152/2017 z dnia 19 kwietnia 2017 r. Celem strategii rozwiązywania problemów społecznych jest poprawa sytuacji osób dotkniętych problemami, z którymi nie są w stanie sobie poradzić, a tym samym uchronieniem ich przed wykluczeniem społecznym. W Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych w Gminie Kleszczele na lata 2017-2024 określone zostały kierunki działań zmierzających do łagodzenia skutków dominujących problemów społecznych. W dokumencie opisano trzy cele strategiczne, do których należą: 1) kompleksowa pomoc mieszkańcom i rodzinom, 2) rozwój usług na rzecz społeczności gminy, 3) zwiększenie poziomu bezpieczeństwa i integracji społecznej. W ramach poszczególnych celów strategicznych Strategii Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Kleszczelach realizował szereg działań, jak: - systematyczny monitoring problemów społecznych realizowany przez pracowników socjalnych, - podniesienie poziomu życia osób i rodzin zagrożonych wykluczeniem społecznym, - podniesienie poziomu życia osób i rodzin zmagających się z problemami w obszarze bezradności w spełnianiu roli opiekuńczo – wychowawczej lub potrzeby ochrony macierzyństwa, - kontynuowanie działań pomocowych osobom uzależnionym i współuzależnionym, - zwiększenie wiedzy w zakresie działalności instytucji pomocowych, - stała współpraca z Powiatowym Urzędem Pracy w Hajnówce w zakresie monitorowania zjawiska bezrobocia na terenie gminy Kleszczele, - wspieranie rodzin zmagających się z bezrobociem, w tym współudział w angażowaniu na prace społeczno - użyteczne, prace interwencyjne oraz roboty publiczne, - zwiększenie ilości i zróżnicowanie form spędzania wolnego czasu, - tworzenie warunków do zmiany zachowań i postaw mieszkańców wobec uzależnień, - wdrażanie szkolnych programów profilaktycznych w celu zmiany zachowań i postaw dzieci i młodzieży wobec alkoholu, narkotyków, - organizowanie występów teatrów profilaktycznych dla dzieci i młodzieży, - organizowanie akcji informacyjnych w zakresie zapobiegania uzależnieniom i przemocy domowej oraz możliwości ich przezwyciężania, - realizacja Gminnego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy, - realizacja Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii.

4. Gminny Program Wspierania Rodziny na lata 2017 – 2019 Gminny Program Wspierania Rodziny na lata 2017 – 2019 został przyjęty uchwałą Nr XVII/150/2017 Rady Miejskiej w Kleszczelach z dnia 19 czerwca 2017 r. Program jest 19

realizowany przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej we współpracy z Urzędem Miejskim Kleszczele oraz w koordynacji z Gminną Komisją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Zespołem Interdyscyplinarnym, policją i sądami, placówkami oświatowo - wychowawczymi, parafiami, organizacjami pozarządowymi, zakładami opieki zdrowotnej. Głównym celem programu jest tworzenie warunków sprzyjających wspieraniu rodziny i jej prawidłowego funkcjonowania. W Programie określono następujące cele szczegółowe programu wspierania rodziny: 1) zabezpieczenie podstawowych potrzeb bytowych dziecka i rodziny, 2) zapobieganie powstawaniu sytuacji kryzysowych wymagających interwencji oraz rozwiązywanie już istniejących, 3) podejmowanie działań profilaktycznych sprzyjających umacnianiu rodziny, Grupą docelową Gminnego Programu Wspierania Rodziny są rodziny z dziećmi doświadczające trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych, oczekujące pomocy i wsparcia w pokonaniu trudności i w dążeniu do poprawy warunków do wychowywania dzieci w rodzinie biologicznej. Zadania realizowane w ramach Programu kierowane są również do rodzin, gdzie dzieci znajdują się w pieczy zastępczej. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Kleszczelach w 2019 r. objął pomocą i wsparciem 101 rodzin zamieszkałych na terenie gminy. Główne powody korzystania z pomocy to: 1) ubóstwo - 53 rodzin 2) bezrobocie - 32 rodziny 3) długotrwała lub ciężka choroba - 12 rodzin 4) niepełnosprawność - 33 rodziny 5) potrzeba ochrony macierzyństwa - 23 rodzin 6) bezradność w sprawach opiekuńczo- wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego - 11 rodzin, w tym: a) rodziny niepełne - 3 b) rodziny wielodzietne - 2 7) alkoholizm - 3 osoby 8) trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego - 6 osoby. Do głównych form wspierania rodzin należy pomoc finansowa. W 2019 r. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Kleszczelach udzielił pomocy finansowej w postaci: 1) zasiłków stałych dla 24 osób i rodzin na łączną kwotę 113.043 zł, 2) zasiłków okresowych dla 41 osób i rodzin na łączną kwotę 82.796 zł, 3) zasiłków celowych dla 41 osób i rodzin na łączną kwotę 7.051 zł. Kolejną formą wspierania rodziny jest realizacja przez Ośrodek Pomocy Społecznej wieloletniego programu „Pomoc państwa w zakresie dożywiania‖, którego celem jest dożywianie dzieci oraz zapewnienie posiłku osobom potrzebującym. Pomoc ta może być realizowana w formie posiłku, świadczenia pieniężnego na zakup posiłku lub żywności. W ramach tego programu w 2019 r. pomocą w formie dożywiania objęto 105 osób. Liczba objętych programem i korzystających z obiadów dzieci wynosi 72, a liczba dorosłych osób wynosi 33. Ogólny koszt realizacji tego programu wyniósł 42.000 zł.

Wśród form pomocy świadczonej na rzecz rodzin znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej i życiowej, są świadczenia pieniężne dla uczących się dzieci i młodzieży. Pomoc tę reguluje ustawa o systemie oświaty i jest realizowana w postaci wyprawek szkolnych, stypendiów i zasiłków szkolnych w celu wyrównywania szans edukacyjnych dzieci i młodzieży. W 2019 r. 34 uczniów korzystało ze stypendiów szkolnych. Stypendia szkolne przyznawane były w kwocie od 105 zł do 120 zł miesięcznie dla ucznia. Na wypłatę stypendium w formie refundacji wydatkowano środki w kwocie 29.414,69 zł z tego wkład własny wyniósł 2.941,47 zł. Zabezpieczenie podstawowych potrzeb bytowych w 2019 r. realizowano poprzez: 1) świadczenia rodzinne - przyznano dla 107 rodzin, w tym: a) zasiłki rodzinne – 1 298 świadczeń, b) dodatki do zasiłków rodzinnych - 689 świadczeń, w tym z tytułu: - urodzenia dziecka - 3 świadczenia, - opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego - 9 świadczeń, - samotnego wychowywania dziecka - 86 świadczeń, - kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego - 52 świadczenia, - rozpoczęcia roku szkolnego - 77 świadczeń, - podjęcie przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania - 214 świadczeń, - wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej - 248 świadczeń, c) świadczenia opiekuńcze - 844 świadczeń, w tym: - zasiłki pielęgnacyjne - 528 świadczeń, - świadczenia pielęgnacyjne - 74 świadczeń, - specjalny zasiłek opiekuńczy - 114 świadczeń, - zasiłek dla opiekuna - 48 świadczeń, d) jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia dziecka - 11 świadczeń, e) świadczenia rodzicielskie - 69 świadczeń, 2) świadczenia wychowawcze (500 +) - otrzymało 158 rodzin, dzieci - 250, 3) Program „Dobry Start‖ (300 zł z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego) - liczba rodzin 121, dzieci - 181. Efekty z realizacji Programu są następujące: 1) polepszenie sytuacji dziecka w rodzinie; 2) ograniczenie patologii społecznej; 3) wzrost liczby rodzin sprawujących prawidłową opiekę nad dzieckiem. Zapobieganie powstawaniu sytuacji kryzysowych wymagających interwencji oraz rozwiązywanie już istniejących odbywało się poprzez: - systematyczne monitorowanie rodzin zagrożonych kryzysem przez pracowników socjalnych, nauczycieli, pracowników służby zdrowia, - motywowanie członków rodzin do podejmowania działań na rzecz ograniczenia bądź niwelowania własnych dysfunkcji, - udzielanie informacji o zakresie i form wsparcia dla rodzin będących w kryzysie. Osoby z terenu gminy potrzebujące pomocy mogą skorzystać z następujących form wsparcia: - Poradni Psychologiczno - Pedagogicznej w Hajnówce, 21

- z poradnictwa rodzinnego oraz socjalnego w Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Hajnówce. W realizacji zadań Programu mieszczących się w zakresie wspierania rodziny wykonywały instytucje i organizacje takie, jak: Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Kleszczelach, Zespół Interdyscyplinarny do Spraw Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie, Szkoła Podstawowa w Kleszczelach, Przedszkole w Kleszczelach, kuratorzy sądowi zawodowi i społeczni, Policja, Gminna Komisja do Spraw Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Narkomanii, Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Hajnówce.

5. Gminny Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie na lata 2017-2024 Gminny Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie na lata 2017-2024 został przyjęty uchwałą Nr XVIII/166/2017 Rady Miejskiej w Kleszczelach , dnia 18 września 2017 r. Program adresowany jest do mieszkańców Gminy Kleszczele i instytucji działających na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Celem programu jest: 1) stała edukacja i podniesienie świadomości środowiska lokalnego w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie, zmiana postaw mieszkańców  rozpowszechniano informacje o instytucjach, osobach i możliwościach udzielenia pomocy w środowisku lokalnym poprzez: rozpropagowanie ulotek, plakatów dotyczących zjawiska przemocy, jak i informacji gdzie osoby doznające przemocy mogą otrzymać pomoc; na terenie Gminy w 2019 r. prowadzono działania edukacyjne przy udziale Szkoły Podstawowej w Kleszczelach 2) zapewnienie kompleksowej pomocy osobom/rodzinom doświadczającym przemocy  diagnozowano problem przemocy w rodzinie, opracowano i realizowano plan pomocy w indywidualnych przypadkach, monitorowano sytuacje rodzin dotkniętych przemocą poprzez wizyty i rozmowy pracowników socjalnych, przedstawicieli oświaty i ochrony zdrowia 3) koordynacja działań służb zajmujących się zjawiskiem przemocy w rodzinie  podejmowano działania prewencyjne w środowiskach zagrożonych przemocą, inicjowano interwencje w środowiskach dotkniętych przemocą, udzielano informacji sprawcom przemocy na temat programów korekcyjno - edukacyjnych, przeprowadzano rozmowy z osobami nadużywającymi alkoholu, stosującymi przemoc, kierowano wnioski do Miejskiej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych W dniu 1 sierpnia 2010 r. weszła w życie nowelizacja ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, która nałożyła na gminy obowiązek tworzenia zespołów interdyscyplinarnych. Obsługę organizacyjno - techniczną zespołów zapewnia ośrodek pomocy społecznej. Burmistrz Kleszczel zarządzeniem Nr 67/2011 z dnia 15 września 2011 r. powołał i określił skład osobowy zespołu interdyscyplinarnego oraz szczegółowe warunki jego funkcjonowania. Zespół Interdyscyplinarny to grupa specjalistów podejmująca się współpracy celem udzielenia pomocy podopiecznemu lub całej rodzinie. Działania zespołu skierowane są do rodzin znajdujących się w kryzysie, niewydolnych wychowawczo i 22

ukierunkowane są na rozwiązanie konkretnego problemu w rodzinie. Celem istnienia zespołu interdyscyplinarnego jest działalność profilaktyczna i pomoc rodzinom w przezwyciężeniu trudnych sytuacji życiowych. W skład Zespołu Interdyscyplinarnego wchodzą przedstawiciele instytucji, które zajmują się pomocą rodzinie i mogą mieć wpływ na poprawę jej sytuacji. Zespół Interdyscyplinarny ds. przeciwdziałania przemocy w rodzinie odbywa narady w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej. Zespół ma za zadanie m.in. diagnozowanie problemu przemocy w rodzinie, podejmowanie działań w środowisku zagrożonym przemocą w celach zapobiegawczych, inicjowanie interwencji w środowisku dotkniętym przemocą, rozpowszechnianie informacji o instytucjach, osobach i możliwościach udzielania pomocy w środowisku lokalnym oraz inicjowanie działań w stosunku do osób stosujących przemoc w rodzinie. W 2019 r. odbyło się 5 spotkań Zespołu Interdyscyplinarnego. Zespół Interdyscyplinarny może tworzyć grupy robocze w celu rozwiązywania problemów związanych z wystąpieniem przemocy w rodzinie. Do zadań grup roboczych należy w szczególności: opracowanie i realizacja planu pomocy w indywidualnych przypadkach wystąpienia przemocy w rodzinie, monitorowanie sytuacji rodzin, w której dochodzi do przemocy oraz rodzin zagrożonych wystąpieniem przemocy, dokumentowanie działań podejmowanych wobec rodzin, w których dochodzi do przemocy oraz efektów ich działań.

Tabela 7. Informacje dotyczące działalności zespołu interdyscyplinarnego

Działanie Rok 2019

Liczba sporządzonych „Niebieskich Kart – A‖ 11 w tym: założonych przez pracowników OPS 1 w tym: założonych przez Policję 10

Liczba posiedzeń Zespołu Interdyscyplinarnego 5 Liczba spotkań grup roboczych 10 Liczba sporządzonych „Niebieskich Kart D‖ 10 Liczba przekazanych zawiadomień do Prokuratury o popełnieniu przestępstwa w związku z użyciem 2 przemocy w rodzinie Liczba rodzin doznających przemocy 12 Osoby stosujące przemoc, w tym : 12 mężczyźni Sposób monitorowania sytuacji rodzin w których wizyty monitorujące w środowisku; dochodzi do przemocy w rodzinie rozmowy wspierające/ motywujące/ ostrzegawcze; poradnictwo; praca socjalna; wymiana informacji między instytucjami pracującymi z rodziną; kierowanie do odpowiednich specjalistów/instytucji; zgłaszanie do prokuratury/policji informacji o popełnieniu przestępstwa;

Rodzaj działań podejmowanych w stosunku do osób Informowanie o możliwości leczenia stosujących przemoc w rodzinie odwykowego; miejscach i specjalistach oferujących wsparcie odpowiednie do potrzeb; Sposób rozpowszechniania informacji o instytucjach, Praca socjalna, poradnictwo osobach i możliwościach udzielenia pomocy w pracowników socjalnych OPS i środowisku lokalnym dzielnicowego Posterunku Policji w Czeremsze, Internet , współpraca z organizacjami/instytucjami oferującymi pomoc i wsparcie, ulotki z tematyką przemocy.

6. Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii na 2019 r. Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii na 2018 r. został przyjęty uchwałą Nr XX/179/2017 Rady Miejskiej w Kleszczelach z dnia 28 grudnia 2017 r. Strategicznym celem Programu jest ograniczenie na terenie gminy Kleszczele występowania uzależnień, nadużywania alkoholu oraz negatywnych skutków społecznych, będących konsekwencją tych zjawisk, w tym przeciwdziałanie przemocy w rodzinie. Cel strategiczny Programu realizowany był w pięciu obszarach: 1) profilaktyka uzależnień i przemocy; 2) pomoc psychospołeczna i prawna; 3) terapia i rehabilitacja; 4) edukacja publiczna; 5) interwencje. W programie określono następujące cele operacyjne: 1) ograniczenie skali występowania ryzykownych zachowań u dzieci i młodzieży poprzez realizację działań profilaktycznych; 2) ograniczenie zjawiska przemocy w rodzinie poprzez realizację działań profilaktycznych; 3) zapewnienie pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej osobom uzależnionym od alkoholu, członkom ich rodzin oraz osobom doznającym przemocy – w związku z uzależnieniem lub nadużywaniem alkoholu; 4) poprawa sytuacji społecznej osób i rodzin zagrożonych wykluczeniem z powodu problemów związanych z uzależnieniem i przemocą poprzez udzielanie kompleksowej pomocy; 5) modyfikacja postaw społecznych wobec niepożądanych zjawisk poprzez prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej w zakresie rozwiązywania problemów uzależnień oraz przeciwdziałania przemocy w rodzinie; 6) zapewnienie kompleksowej oferty pomocowej poprzez wspomaganie działalności instytucji, stowarzyszeń i fundacji oraz osób fizycznych służącej rozwiązywaniu problemów alkoholowych oraz przemocy domowej; 7) poszerzenie kompetencji pracowników oświaty, pomocy społecznej, służby zdrowia, Policji, organizacji pozarządowych, członków Gminnej Komisji Rozwiązywania

Problemów Alkoholowych w zakresie oddziaływań profilaktycznych, znajomości prawa, podejmowania interwencji w sytuacjach problemowych; 8) ograniczanie dostępności alkoholu uwzględniane przy przygotowaniu projektu prawa miejscowego w oparciu o art. 12 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Źródłem finansowania zadań zawartych w Programie są środki finansowe z budżetu Gminy, pochodzące z opłat za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych. Na terenie gminy Kleszczele działa Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. W realizacji zadań programu Komisja współpracowała ze szkołą, Miejskim Ośrodkiem Pomocy Społecznej, policją, Sądem. W okresie sprawozdawczym podejmowano działania w stosunku do osób pijących problemowo alkohol. Leczenie osób uzależnionych od alkoholu jest bezpłatne. Na terenie gminy Kleszczele nie ma zakładów lecznictwa odwykowego czy ośrodków terapii, tak więc nie ponoszono kosztów związanych z ich utrzymaniem. Zadaniem komisji jest motywowanie do podjęcia leczenia dobrowolnego lub kierowanie na przymusowe leczenie. W 2019 r. wystąpiono do Sądu Rejonowego w Bielsku Podlaskim z 2 wnioskami. Gmina jest zobowiązana pokryć koszty powołania biegłego któremu zlecane jest wydawanie opinii psychiatryczno – psychologicznej w zakresie uzależnienia. Na wniosek rodzin lub instytucji przeprowadzane są rozmowy interwencyjno – profilaktyczne z osobami nadużywającymi alkoholu. Celem takich rozmów jest próba nakłonienia osoby pijącej do podjęcia dobrowolnego leczenia lub zmiany swojego zachowania. Na rozmowy motywacyjne wezwano łącznie 10 osób. Żadna z wzywanych osób nie zdecydowała się na podjęcie dobrowolnego leczenia odwykowego. Podobnie jak w przypadku osób uzależnionych od alkoholu osoby współuzależnione mogą bezpłatnie korzystać z usług lecznictwa w zakresie terapii indywidualnej lub grupowej. W 2019 r. realizowane były zadania: 1) prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej wśród dzieci, młodzieży - realizacja szkolnych i pozaszkolnych programów profilaktycznych, 2) sfinansowanie nagród uczestnikom konkursów i imprez promujących trzeźwy i bezpieczny sposób spędzania czasu (liczba uczestników - 52 osoby), 3) spotkanie edukacyjne seniorów (liczba działań 1, liczba uczestników 120), 4) zajęcia i programy profilaktyczne „Debata‖ oraz Program Profilaktyczny „Smak życia , czyli debata o o dopalaczach‖ .(liczba działań 2, liczba osób – 69), 5) organizacja nieodpłatnych pozalekcyjnych zajęć sportowych, kulturalnych, organizację turniejów i olimpiad sportowych, biegów ulicznych, itp. (liczba działań 4, liczba osób 340), 6) informowanie o placówkach udzielających pomocy osobom uzależnionym. Działania szkoleniowe: 1) prowadzenie postępowań w sprawach o sądowe zobowiązanie do leczenia osób uzależnionych,

2) szkolenie rady pedagogicznej na temat „Jak zapobiegać zachowaniom ryzykownym dzieci i młodzieży – dopalacze, narkotyki, alkohol‖ (liczba osób – 24). Inne działania wspomagające: 1) doposażenie świetlicy młodzieżowej oraz świetlic wiejskich, 2) wspieranie i upowszechnianie zadań publicznych z zakresu kultury fizycznej wśród mieszkańców, 3) dofinansowanie działalności i wyposażenie świetlicy szkolnej w celu realizacji programów profilaktycznych. Łącznie na realizację Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania problemów Alkoholowych w 2019 r. wydatkowano kwotę: 44.703 zł.

7. Program opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt na terenie gminy Kleszczele w 2019 r. Program opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt na terenie gminy Kleszczele w 2019 r. został przyjęty uchwałą Nr III/36/2019 Rady Miejskiej w Kleszczelach w dniu 17 kwietnia 2019 r. W związku z realizacją w/w programu zostały zawarte następujące umowy: - ze Stowarzyszeniem na rzecz niesienia pomocy dla bezdomnych zwierząt TEMPL z siedzibą w Długiej Szlacheckiej celem wykonania usługi obejmującej odławianie, transport i bezterminowe utrzymanie w schronisku bezdomnych zwierząt z terenu gminy Kleszczele, - z właścicielem gospodarstwa rolnego zlokalizowanego we wsi Gruzka w celu zapewnienia opieki nad zwierzętami gospodarskimi czasowo odebranymi od właściciela, - z lekarzem weterynarii mającym lecznicę w Kleszczelach w celu zapewnienia całodobowej opieki lekarsko-weterynaryjnej w przypadku zdarzeń drogowych z udziałem zwierząt bezdomnych. W związku z realizacją zapisów uchwały odłowiono i przekazano do schroniska dla bezdomnych zwierząt 1 psa. Akcja miała charakter doraźny i wykonywana była na zlecenie pracownika Urzędu Miejskiego w Kleszczelach. Koszt realizacji Programu opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt na terenie gminy Kleszczele w 2019 r. wyniósł 5 400,00 zł. Ilość odłowionych zwierząt oraz poniesiony koszt był najniższy w stosunku do lat poprzednich. W trakcie realizacji w/w programu nie zachodziła potrzeba realizacji zadań w ramach umów z właścicielem gospodarstwa rolnego oraz z lekarzem weterynarii.

8. Program Ochrony Środowiska dla Gminy Kleszczele Uchwałą Nr V/53/2019 Rada Miejska w Kleszczelach w dniu 5 sierpnia 2019 r. przyjęła Program Ochrony Środowiska dla Gminy Kleszczele na lata 2019-2022 z perspektywą na lata 2023-2026. Program definiuje cele i zadania na najbliższe lata, monitoring realizacji programu oraz nakłady finansowe potrzebne na wdrożenie założeń programu. Uchwalony dokument jest wykorzystywany jako główny instrument strategicznego zarządzania środowiskiem i może być podstawą do ubiegania się o fundusze celowe.

9. Program usuwania wyrobów zawierających azbest z terenu gminy Kleszczele na lata 2014-2032 Program został przyjęty uchwałą Nr III/26/2015 Rady Miejskiej w Kleszczelach z dnia 31 marca 2015 r. Proces usuwania wyrobów zawierających azbest, zgodnie z zapisami krajowego Programu Oczyszczania Kraju z azbestu na lata 2009 - 2032, powinien być zakończony do 2032 roku. W Programie usuwania wyrobów zawierających azbest z terenu gminy Kleszczele na lata 2014-2032 utrzymane są następujące cele: 1) usunięcie i unieszkodliwienie wyrobów zawierających azbest, 2) minimalizacja negatywnych skutków zdrowotnych powodowanych kontaktem z włóknami azbestu, 3) likwidacja szkodliwego oddziaływania azbestu na środowisko Nadmienić należy, że zadaniem własnym gminy jest zorganizowanie usuwania wyrobów zawierających azbest. Realizacja Programu w latach 2016 – 2019 przedstawia poniższa tabela.

Tabela 8. Wskaźniki monitorowania programu

Wskaźniki 2016 2017 2018 2019 monitoringu Ilość wycofanych z 103,52 Mg 0,00 Mg 0,00 Mg 0,00 Mg eksploatacji wyrobów zawierających azbest Podejmowane przez Gmina złożyła WFOŚiGW nie Gmina złożyła Wystosowano gminę inicjatywy w wniosek do ogłosił naboru wniosek do zapytanie zakresie usuwania WFOŚiGW o wniosków na WFOŚiGW o ofertowe na dofinansowanie dofinansowanie dofinansowanie odbiór i wyrobów na usuwania usuwania na usuwania utylizację zawierających azbest wyrobów wyrobów wyrobów wyrobów zawierających zawierających zawierających zawierających azbest, który azbest azbest, który azbest. został został pozytywnie pozytywnie rozpatrzony. rozpatrzony.

Stopień 31.790,41 zł 0,00 zł 0,00 zł 0,00 zł wykorzystania środków finansowych zaplanowanych na realizację Programu w danym okresie

W 2019 r. Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Białymstoku nie organizował naborów na dofinansowanie usuwania i utylizacji wyrobów zawierających azbest. Gmina Kleszczele wystąpiła z zapytaniem ofertowym na odbiór oraz utylizację wyrobów zawierających azbest w celu rozeznania cenowego, natomiast środki 27

zabezpieczone w budżecie gminy na w/w zadanie okazały się niewystarczające. W związku z powyższym w 2019 r. nie organizowano odbioru i utylizacji wyrobów zawierających azbest. Wnioski o odbiór oraz utylizację od mieszkańców były przyjmowane przez cały rok.

10. Strategia Rozwoju Kultury w Gminie Kleszczele na lata 2015 – 2020 Strategia została przyjęta uchwałą Nr VII/67/2015 Rady Miejskiej w Kleszczelach z dnia 30 grudnia 2015 r. W Strategii przyjęto następujące priorytetowe działania: 1) współpraca na rzecz kultury - celem jest realizacja potrzeb mieszkańców i dotarcie z ofertą do wszystkich grup odbiorców kultury w Gminie, 2) miejsca kultury – celem jest stworzenie w świetlicach centrów życia kulturalnego i społecznego wsi, przestrzeni do działalności kulturalnej i realizowania oddolnych inicjatyw mieszkańców, 3) kultura motorem integracji - głównym celem jest umożliwienie realizacji potrzeb wszystkim grupom mieszkańców Gminy; adresatami działań w priorytecie są zarówno poszczególne grupy wiekowe odbiorców kultury, jak i wszyscy mieszkańcy sołectw i miasta Kleszczele, którzy dzięki udziałowi w wydarzeniach kulturalnych mogą się poznawać i integrować; drugim ważnym celem jest zapobieganie wykluczeniu społecznemu przez włączenie dotychczas nieaktywnych mieszkańców do współorganizowania działań kulturalnych, co przyczyni się u tej grupy do wzrostu poczucia wpływu na jej najbliższe otoczenie 4) kultura motorem rozwoju - celem priorytetu jest wykorzystanie bogatego dziedzictwa kulturowego Gminy do stworzenia oferty promocyjnej; dzięki wykorzystaniu lokalnych zasobów kulturowych we wsiach, takich jak obrzędy, umiejętności w zakresie tradycyjnego rzemiosła i rękodzieła czy kuchnia, może zostać stworzona marka poszczególnych miejscowości, która przyczyni się do rozwoju poszczególnych sołectw i integracji mieszkańców wokół dziedzictwa kulturowego. Podmiotem realizującym powyższe działania jest Miejski Ośrodek Kultury, Sportu i Rekreacji w Kleszczelach we współpracy z Urzędem Miejskim w Kleszczelach, jednostkami organizacyjnymi gminy, sołtysami, organizacjami pozarządowymi. MOKSiR programując działania na kolejny rok, starał się uwzględnić założenia zapisane w Strategii Rozwoju Kultury w Gminie Kleszczele na lata 2015-2020. Informacja o podjętych w 2019 r. działaniach znajduje się w części opisowej w punkcie 2 „Kultura i dziedzictwo narodowe‖.

VI. REALIZACJA UCHWAŁ RADY MIEJSKIEJ W KLESZCZELACH Rada Miejska w Kleszczelach podjęła 48 uchwał w 2019 r., z czego: - 18 objętych było nadzorem Regionalnej Izby Obrachunkowej w Białymstoku, - 30 objętych było nadzorem Wojewody Podlaskiego, - 25 podlegało publikacji w Dzienniku Urzędowym Województwa Podlaskiego. W 2019 r. Wojewoda Podlaski nie wszczął żadnego postępowania nadzorczego wobec uchwał podjętych przez Radę Miejską w Kleszczelach, natomiast Regionalna Izba Obrachunkowa przeprowadziła jedno postępowanie nadzorcze stwierdzając nieistotne naruszenie prawa. Organy nadzoru w 2019 r. nie unieważniły żadnej uchwały.

Wszystkie uchwały zostały przez organ wykonawczy Gminy wykonane z zachowaniem procedur i terminów określonych uchwałami i przepisami prawa. Szczegółowy sposób wykonania uchwał zawiera poniższa tabela.

Tabela 9. Realizacja uchwał Rady Miejskiej w Kleszczelach

Lp. Numer uchwały Sprawa Stan wykonania data podjęcia 1. III/29/2019 w sprawie podwyższenia kryterium w trakcie realizacji 17.04.2019 dochodowego uprawniającego do zasiłku celowego na zakup posiłku lub żywności w ramach wieloletniego rządowego programu „Posiłek w szkole i w domu‖ na lata 2019-2023 2. III/30/2019 w sprawie określenia zasad zwrotu w trakcie realizacji 17.04.2019 wydatków w zakresie dożywiania w formie posiłku lub świadczenia rzeczowego w postaci produktów żywnościowych dla osób objętych wieloletnim rządowym programem „Posiłek w szkole i w domu‖ na lata 2019 – 2023 3. III/31/2019 w sprawie ustanowienia wieloletniego w trakcie realizacji 17.04.2019 programu osłonowego „Pomoc gminy w zakresie dożywiania‖ na lata 2019-2023 4. III/32/2019 w sprawie ustalenia planu sieci w trakcie realizacji 17.04.2019 publicznych szkół podstawowych prowadzonych przez Gminę Kleszczele oraz określenia granicy obwodów publicznych szkół podstawowych, od dnia 1 września 2019 r. 5. III/33/2019 zmieniająca w sprawie obywatelskiej w trakcie realizacji 17.04.2019 inicjatywy uchwałodawczej 6. III/34/2019 w sprawie ustalenia wysokości cen i opłat w trakcie realizacji 17.04.2019 za korzystanie z obiektów i urządzeń użyteczności publicznej, będących w użyczeniu Miejskiego Ośrodka Kultury, Sportu i Rekreacji w Kleszczelach 7. III/35/2019 w sprawie wyrażenia zgody na utworzenie zrealizowano 17.04.2019 miejsca okazjonalnie wykorzystywanego do kąpieli oraz określenia sezonu kąpielowego dla miejsca okazjonalnie wykorzystywanego do kąpieli na terenie gminy Kleszczele w 2019 r. 8. III/36/2019 w sprawie programu opieki nad zrealizowano 17.04.2019 zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt na terenie gminy Kleszczele w 2019 r.

9. III/37/2019 w sprawie w przyjęcia projektu zrealizowano 17.04.2019 „Regulaminu dostarczania wody i odprowadzania ścieków na terenie Gminy Kleszczele 10. III/38/2019 zmieniająca uchwałę w sprawie inkasa w trakcie realizacji 17.04.2019 zobowiązań podatkowych oraz określenia inkasentów i wysokości wynagrodzenia za inkaso 11. III/39/2019 zmieniająca uchwałę w sprawie poboru w w trakcie realizacji 17.04.2019 drodze inkasa, określenia inkasentów i wysokości wynagradzania za inkaso opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnym 12. III/40/2019 w sprawie wyrażenia zgody na w trakcie realizacji 17.04.2019 wyodrębnienie funduszu sołeckiego

13. IV/41/2019 w sprawie przyjęcia projektu „Regulaminu w trakcie realizacji 28.06.2019 dostarczania wody i odprowadzania ścieków na terenie Gminy Kleszczele‖ 14. IV/42/2019 w sprawie Regulaminu utrzymania w trakcie realizacji 28.06.2019 czystości i porządku na terenie gminy Kleszczele 15. IV/43/2019 w sprawie szczegółowego sposobu i w trakcie realizacji 28.06.2019 zakresu świadczenia usług w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości i zagospodarowania tych odpadów 16. IV/44/2019 w sprawie przekazania środków zrealizowano 28.06.2019 finansowych na Fundusz Wsparcia Policji

17. IV/45/2019 w sprawie dopuszczenia zapłaty podatków w trakcie realizacji 28.06.2019 i opłat stanowiących dochody budżetu Gminy Kleszczele instrumentem płatniczym 18. IV/46/2019 w sprawie zmian w wieloletniej prognozie zrealizowano 28.06.2019 finansowej na lata 2019-2024

19. IV/47/2019 w sprawie dokonania zmian w budżecie zrealizowano 28.06.2019 gminy na 2019 r.

20. IV/48/2019 w sprawie udzielenia Burmistrzowi zrealizowano 28.06.2019 Kleszczel wotum zaufania

21. IV/49/2019 w sprawie zatwierdzenia sprawozdania zrealizowano 28.06.2019 finansowego wraz ze sprawozdaniem z wykonania budżetu gminy za 2018 rok 22. IV/50/2019 w sprawie udzielenia absolutorium zrealizowano 28.06.2019 Burmistrzowi Kleszczel

23. V/51/2019 w sprawie Regulaminu utrzymania w trakcie realizacji 05.08.2019 czystości i porządku na terenie gminy Kleszczele 24. V/52/2019 w sprawie zaliczenia dróg do kategorii zrealizowano 05.08.2019 dróg gminnych

25. V/53/2019 w sprawie przyjęcia „Programu Ochrony w trakcie realizacji 05.08.2019 Środowiska dla Gminy Kleszczele na lata 2019-2022 z perspektywą na lata 2023 - 2026" 26. V/54/2019 w sprawie wyboru metody ustalenia opłaty w trakcie realizacji 05.08.2019 za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz ustalenia stawki tej opłaty 27. V/55/2019 w sprawie przyjęcia "Regulaminu w trakcie realizacji 05.08.2019 dostarczania wody i odprowadzania ścieków na terenie Gminy Kleszczele" 28. V/56/2019 w sprawie wyrażenia zgody na zawarcie w trakcie realizacji 05.08.2019 umowy o dofinansowanie ze środków Funduszu rozwoju przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej 29. VI/57/2019 w sprawie udzielenia pomocy w formie zrealizowano 10.09.2019 dotacji celowej dla Powiatu Hajnowskiego

30. VI/58/2019 w sprawie określenia wysokości stawek stawki podatku są 10.09.2019 podatku od nieruchomości pobierane zgodnie z postanowieniami Rady Miejskiej 31. VI/59/2019 zmieniająca uchwałę w sprawie Gminnego zrealizowano 10.09.2019. Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii na 2019 rok 32. VI/60/2019 w sprawie określenia trybu prac nad w trakcie realizacji 10.09.2019 projektem uchwały budżetowej i szczegółowości materiałów informacyjnych towarzyszących projektowi budżetu 33. VI/61/2019 w sprawie zmian w wieloletniej prognozie zrealizowano 10.09.2019 finansowej na lata 2019 - 2024

34. VI/62/2019 w sprawie dokonania zmian w budżecie zrealizowano 10.09.2019 gminy na 2019 r.

35. VII/63/2019 zmieniająca uchwałę w sprawie w trakcie realizacji 21.11.2019 Regulaminu określającego wysokość oraz szczegółowe warunki przyznawania nauczycielom dodatków: motywacyjnego, funkcyjnego, za warunki pracy oraz szczegółowy sposób obliczania wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i godziny doraźnych zastępstw nauczycielom zatrudnionym w szkołach prowadzonych przez gminę Kleszczele 36. VII/64/2019 w sprawie przyjęcia rocznego programu w trakcie realizacji 21.11.2019 współpracy Gminy Kleszczele z organizacjami pozarządowymi oraz innymi podmiotami prowadzącymi działalność pożytku publicznego w 2020 r. 37. VII/65/2019 zmieniająca uchwałę w sprawie określenia w trakcie realizacji 21.11.2019 trybu prac nad projektem uchwały budżetowej i szczegółowości materiałów informacyjnych towarzyszących projektowi budżetu 38. VII/66/2019 w sprawie wyrażenia zgody na zawarcie zrealizowano 21.11.2019 kolejnych umów dzierżawy z dotychczasowymi dzierżawcami 39. VIII/67/2019 w sprawie określenia średniej ceny zrealizowano 30.12.2019 jednostki paliwa w Gminie Kleszczele w roku szkolnym 2019/2020 40. VIII/68/2019 w sprawie Gminnego Programu w trakcie realizacji 30.12.2019 Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii na 2020 rok 41. VIII/69/2019 zmieniająca wieloletnią prognozę zrealizowano 30.12.2019 finansową na lata 2019 - 2024

42. VIII/70/2019 w sprawie dokonania zmian w budżecie zrealizowano 30.12.2019 gminy na 2019 r.

43. VIII/71/2019 w sprawie przyjęcia planu pracy Komisji w trakcie realizacji 30.12.2019 Budżetu i Rozwoju Gminy Rady Miejskiej w Kleszczelach na 2020 r. 44. VIII/72/2019 w sprawie przyjęcia planu pracy Komisji w trakcie realizacji 30.12.2019 Społecznej Rady Miejskiej w Kleszczelach na 2020 r. 45. VIII/73/2019 w sprawie przyjęcia planu pracy Komisji w trakcie realizacji 30.12.2019 Skarg, Wniosków i Petycji Rady Miejskiej w Kleszczelach na 2020 r.

46. VIII/74/2019 w sprawie przyjęcia planu pracy Komisji w trakcie realizacji 30.12.2019 Rewizyjnej Rady Miejskiej w Kleszczelach na 2020 r. 47. VIII/75/2019 w sprawie przyjęcia planu pracy Rady w trakcie realizacji 30.12.2019 Miejskiej w Kleszczelach na 2019 r. 48. VIII/76/2019 w sprawie wieloletniej prognozy w trakcie realizacji 30.12.2019 finansowej na lata 2020 - 2025 49. VIII/77/2019 w sprawie budżetu gminy na 2020 rok w trakcie realizacji 30.12.2019r.

VII. CZĘŚĆ ANALITYCZNA

1. Oświata W gminie w 2019 r. funkcjonowała jedna publiczna szkoła podstawowa i jedno publiczne przedszkole. Organem prowadzącym obu jednostek oświatowych była gmina Kleszczele. We wrześniu 2019 r. naukę w szkole podstawowej rozpoczęło 105 uczniów. W szkole odbywała się nauka języka obcego – języka angielskiego, a dodatkowego języka obcego – rosyjskiego – uczyło się 26 uczniów, języka mniejszości narodowych – j. białoruskiego uczyło się 34 uczniów. Dwóch uczniów zostało objętych zindywidualizowaną ścieżką kształcenia. Do jednej klasy uczęszczało w 2019 r. średnio 13 osób. W najliczniejszej klasie było 19 uczniów a w najmniej licznej– 6 uczniów. W szkole zatrudniono 23 nauczycieli (w przeliczeniu na pełne etaty – 15,83), w tym 1 nauczyciel stażysta (0,17 etatu), 3 nauczycieli kontraktowych (2,22 etatu), 5 nauczycieli mianowanych (1,99 etatu), 14 nauczycieli dyplomowanych (11,45 etatów). Na jednego nauczyciela przypadało średnio 5 uczniów. W 2019 r. III klasę Gimnazjum w Kleszczelach ukończyło 12 osób, a klasę VIII Szkoły Podstawowej - 18. Zdawalność egzaminów kończących szkołę wynosiła 100%. Z kolei 94 uczniów klas I-VII Szkoły Podstawowej w Kleszczelach uzyskało promocję do następnej klasy. Do przedszkola w 2019 r. uczęszczało 71 dzieci, z następujących roczników:  rocznik 2013 – 21 dzieci,  rocznik 2014 – 16 dzieci,  rocznik 2015 – 20 dzieci,  rocznik 2016 – 11 dzieci,  rocznik 2017 – 3 dzieci. Do jednego oddziału uczęszczało w 2019 r. średnio 23 dzieci. Najliczniejszy oddział liczył 25 dzieci, a najmniej liczny - 21. W przedszkolu zatrudniono 8 nauczycieli (w przeliczeniu na pełne etaty – 4,19), w tym 1 nauczyciel kontraktowy (1,24 etatu), 5 nauczycieli mianowanych (2,88 etatu), 2 nauczycieli dyplomowanych (1,25 etatu). Na jednego nauczyciela przypada średnio 9 dzieci.

W 2019 r. Gmina Kleszczele zapewniała dowóz do placówek oświatowych poprzez zakup biletów miesięcznych. Wartość zrefundowanych w 2019 r. biletów miesięcznych wyniosła 134.794,10 zł. Do Szkoły Podstawowej w Kleszczelach dowożono 65 uczniów i 44 dzieci do Przedszkola w Kleszczelach. Liczba uczniów dowożonych do Szkoły Podstawowej stanowiła około 62% wszystkich uczniów szkoły, w Przedszkolu procent dzieci dowożonych wynosił również 62%. W 2019 r. dowożono 2 uczniów niepełnosprawnych do Zespołu Szkół Specjalnych im. Jana Pawła II w Bielsku Podlaskim oraz jednego ucznia do Specjalnego Ośrodka Szkolno- Wychowawczego w Hajnówce. Transport do szkoły w Bielsku Podlaskim wraz z opiekunem zapewniała Gmina, a rodzice odbierali uczniów ze szkoły. Natomiast do Ośrodka w Hajnówce rodzice ucznia zapewniali transport w obu kierunkach. Koszty dowożenia refundowano na podstawie umów zawartych pomiędzy Burmistrzem a rodzicami. Refundacja kosztów dowożenia w roku szkolnym 2019 wyniosła 6.820 zł. Wydatki na oświatę i wychowanie w 2019 r. wyniosły 2.799.118,73 zł i stanowią ok. 27,65 % w ogólnych wydatkach budżetu Gminy. 53,74 % wydatków pokrytych zostało z subwencji oświatowej, przekazanej z budżetu państwa, natomiast 3,91 % z dotacji celowych i 42,35 % z budżetu gminy.

Tabela 10. Finansowanie przez Gminę Kleszczele Szkoły Podstawowej w Kleszczelach oraz Przedszkola w Kleszczelach

Źródła środków Szkoła Przedszkole Dowożenie Pomoc Razem finansowych Podstawowa w materialna w Kleszczelach Kleszczelach uczniom subwencja oświatowa 1 453 140,81 51 124,19 - - dotacje celowe z budżetu 10 977,92 72 030,02 - 26 473,22 państwa środki własne z budżetu 624 027,74 381 273,57 151 940,01 2 941,47 25 189,78 gminy Razem 2 088 146,47 504 427,78 151 940,01 29 414,69 25 189,78

W przeliczeniu na jednego ucznia wydatki wyniosły: - 19.877,11 zł w Szkole Podstawowej w Kleszczelach, - 7.104,62 zł w Przedszkolu w Kleszczelach. W celu osiągnięcia przez nauczycieli średnich wynagrodzeń w 2018 r. określonych w Karcie Nauczyciela dla poszczególnych stopni awansu zawodowego, w 2019 r. wypłacono dodatki wyrównawcze w kwocie 23.790,06 zł, w tym: nauczycielom Przedszkola w kwocie 11.053,84 zł, nauczycielom Szkoły Podstawowej w kwocie 12.736,22 zł. W 2019 r. Szkoła Podstawowa w Kleszczelach przystąpiła do programu ‖#SuperKoderzy‖ Fundacji Orange i uzyskała dofinansowanie w wysokości 2.500 zł na zakupu sprzętu. W 2019 r. gmina poniosła koszty wychowania przedszkolnego w kwocie 11.572,28 zł w związku z uczęszczaniem dwojga dzieci zamieszkałych na terenie Gminy Kleszczele do 34

przedszkoli w Hajnówce i Białymstoku. Gmina otrzymała zwrot kosztów uczęszczania jednego dziecka z innej gminy do Przedszkola w Kleszczelach w wysokości 3.958,15 zł. Zgodnie z zarządzeniem nr 24/2015 Burmistrza Kleszczel z dnia 19 marca 2015 r. w sprawie ustalenia regulaminu przyznawania Nagrody Burmistrza Kleszczel za wybitne osiągnięcia promujące Gminę Kleszczele w 2019 r. przyznano dwie nagrody. Laureatce Mistrzostw Polski w Biegach Przełajowych na 1000 m przyznano nagrodę za wybitne osiągnięcia w dziedzinie sportu promujące Gminę Kleszczele w wysokości 300 zł. Finalistce Mistrzostw Polski w Biegach Przełajowych na 1000 m przyznano nagrodę za wybitne osiągnięcia w dziedzinie sportu promujące Gminę Kleszczele w wysokości 200 zł. Obowiązek nauki w szkołach ponadgimnazjalnych spośród 18 dzieci zameldowanych na terenie gminy spełniało 14 uczniów. Natomiast w stosunku do 4 uczniów przebywających za granicą brak było informacji o spełnianiu lub niespełnianiu obowiązku nauki. Obowiązek nauki w szkołach ponadpodstawowych spośród 22 dzieci zameldowanych na terenie gminy spełniało 15 uczniów. Natomiast w stosunku do 5 uczniów przebywających zagranicą brak było informacji o spełnianiu lub niespełnianiu obowiązku nauki.

2. Kultura i dziedzictwo narodowe Zadania gminy w zakresie kultury i dziedzictwa narodowego w 2019 r. realizowane były głównie przez instytucje kultury: Miejski Ośrodek Kultury, Sportu i Rekreacji oraz Miejską Bibliotekę Publiczną. Na realizację zadań w obszarze kultura i dziedzictwo narodowe w 2019 r. przeznaczono kwotę 579.803 zł. Kwota ta przeznaczona była odpowiednio na finansowanie zadań realizowanych bezpośrednio przez Miejski Ośrodek Kultury, Sportu i Rekreacji w kwocie 503.373 zł, Miejską Bibliotekę Publiczną w kwocie 68.430 zł i na zadania zlecone organizacjom pozarządowym w kwocie 8.000 zł. Miejski Ośrodek Kultury, Sportu i Rekreacji w Kleszczelach prowadził statutową działalność kulturalno – oświatową, sportową i turystyczną na terenie gminy poprzez organizowanie licznych imprez, spotkań, warsztatów, prowadzenie cyklicznych zajęć. W 2019 r. w ośrodku kultury było zatrudnionych na umowę o pracę 7 osób, w tym na pełen etat 5 osób (dyrektor, instruktor - specjalista ds. promocji i animacji, instruktor programowy, kierowca/konserwator, sprzątaczka), 1 osoba na pół etatu - instruktor muzyki, księgowa na 1/3 etatu. Ponadto zatrudniono 5 pracowników skierowanych przez Powiatowy Urząd Pracy w Hajnówce. Oprócz tego na czas określony zatrudnionych było 2 pracowników (do 31.05.2019 i w okresie 17.06-30.11.2019 r.). Dodatkowo zatrudniono 3 pracowników na umowy – zlecenia do obsługi zalewu. Łącznie do realizacji zadań prowadzonych przez MOKSiR w 2019 r. zaangażowanych było 17 osób. W celu sprawnego funkcjonowania Ośrodka oraz zapewnienia bezpiecznego wypoczynku osób korzystających z wypoczynku wykonano następujące prace: - bieżące utrzymanie MOKSiR, świetlic wiejskich, boiska ORLIK, boiska sportowego, miejsca wykorzystywanego do kąpieli nad zalewem w Repczycach, - przygotowanie zalewu w Repczycach do sezonu letniego (wyznaczenie miejsca wykorzystywanego do kąpieli, uruchomienie działalności wypożyczalni sprzętu wodnego i sklepiku),

- sprzątanie terenu, koszenie trawy, prace porządkowe wokół MOKSiR i miejsc jemu podległych. W 2019 r. MOKSiR rozpoczął współpracę z Centrum Kultury w Małrycie na Białorusi oraz projektował dalsze działania z Centrum Pracy Pozaszkolnej w Wysokim na Białorusi.

Tabela 11. Współpraca MOKSiR w Kleszczelach z innymi podmiotami krajowymi w 2019 r.

Lp. Podmiot Działania/ zakres współpracy

1. Narodowe Centrum Kultury Realizacja projektu „Zaproś nas do siebie‖

2. Stowarzyszenie Samorządów Realizacja projektu: „Zołotyyj kołosok, Euroregionu ―Puszcza Białowieska‖, zołota sołomka‖ Akademia Rozwoju Filiantropii w Polsce

3. Koła Gospodyń Wiejskich z terenu Pomoc w organizowaniu warsztatów, gminy (Toporki, Saki, Zaleszany, spotkań i imprez integracyjnych. Dobrowoda, Dasze, Policzna).

4. Stowarzyszenie Muzeum Małej Wspólna organizacja imprez: Korowaj Ojczyzny w Studziwodach Juriański, Zażynki, Perepylica, Kolędowanie, Po Majowuj Rosi (festyn w Daszach)

5. Stowarzyszenie Muzeum Kultury Organizacja Święta Pieczonego Ziemniaka Białoruskiej w Hajnówce oraz wydarzenia „I tam żywuć ludzi‖ nad zalewem w Repczycach

6. Stowarzyszenie Dziedzictwo Podlasia Współorganizacja warsztatów śpiewaczych w Dobrowodzie

7. Stowarzyszenie Kreatorzy Współudział w realizacji wystaw, Rzeczywistości z Kleszczel. warsztatów i projektu „Utkane chwile‖ w ramach Programu EtnoPolska koordynowanego przez Narodowe Centrum Kultury

8. Puszczański Punkt Informacyjny Realizacja projektu „Się Kręci‖

9. Stowarzyszenie „Miłośnicy Muzyki Organizacja koncertu w ramach Festiwalu Cerkiewnej‖ w Hajnówce Muzyki Cerkiewnej

10. Koło terenowe Bractwa Cyryla i Współpraca przy otwarciu wystawy Metodego oddział w Kleszczelach fotograficznej „Drewniane cerkwie na łemkowszczyźnie‖

11. Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Współpraca przy organizacji: Dni Kleszczelowskiej Kleszczel, Święta Pieczonego Ziemniaka, Wigilii Ekumenicznej

12. Stowarzyszenie Kulturalne Współpraca przy organizacji ―POCZTÓWKA‖z Policznej Międzynarodowego Festiwalu WERTEP, spotkania z kulturą hiszpańską

13. Straż Graniczna w Czeremsze Współpraca przy organizacji turnieju piłki siatkowej przy zalewie w Repczycach

14. Miejska Biblioteka Publiczna w Współpraca przy organizacji konkursów, Kleszczelach promocji wydarzeń, wsparcie merytoryczne

15. Przedszkole w Kleszczelach Współpraca przy organizacji zajęć, konkursów, promocji wydarzeń

16. Szkoła Podstawowa w Kleszczelach Współpraca przy organizacji zajęć, konkursów, promocji wydarzeń, udostępnianie pomieszczeń i obiektów

17. ULKS ―Orzeł‖ w Kleszczelach Współpraca przy organizacji Biegu Królewskiego, udostępnianie obiektów MOKSiR

18. Koło Emerytów i Rencistów oddział w Udostępnianie pomieszczeń do Kleszczelach prowadzenia działalności biurowej koła, pomoc w organizowaniu i prowadzeniu imprez, udostępnianie pomieszczeń, prowadzenie warsztatów dla seniorów.

Działalność prowadzona w MOKSiR w 2019 r.: 1) zajęcia stałe:  muzyczne (nauka gry na instrumentach, próby zespołu wokalnego MIXTUPKI)  kreatywne soboty - różnorodne zajęcia plastyczne np. malowanie toreb, koszulek  lekcje rysunku  akademia przedszkolaka  akademia malucha  sensoryczna akademia starszaka  wieczory gier planszowych, gry terenowe 2) warsztaty:  tkackie na ramie i na siatce

 kulinarne - busłowa łapa, pieczenie chleba, korowaja, warsztaty babki ziemniaczanej, lepienia pierogów, sałatki warzywne, ciasta.  zdobnictwa świątecznego(Boże Narodzenie, Wielkanoc)  wyplotów i wykonania ozdób i zabawek ze słomy  majsterkowania- Dizajn Młotkiem  fotograficzne  filcowania wełny  zdobienia pierniczków 3) stałe spotkania Koła Emerytów z Kleszczel - raz w tygodniu, najczęściej w piątki - próby grupy teatralnej „Babeczki z przytupem‖ i spotkania towarzyskie, we wtorki –gimnastyka rehabilitacyjna 4) konkursy:  recytatorski dla przedszkolaków „O złotą różdżkę‖  recytatorski- „spotkanie z Poezją‖- dla uczniów szkoły podstawowej. 1. imprezy sportowe:  Turniej piłki siatkowej przy zalewie Repczyce – współpraca ze Strażą Graniczną w Czeremsze.  Królewski Bieg Uliczny podczas Dni Kleszczel 6) wyjazdy:  dwa do teatru i jeden do opery  do Ziołowego Zakątka  do Czarnej Wsi Kościelnej- garncarstwo i tkactwo 7) wystawy: fotograficzna (cerkwie Łemkowszczyzny przy współpracy z Bractwem , malarstwa i rysunku 8) imprezy: Kolędowanie, Choinka dla dzieci z przedszkola i szkoły, Spotkanie z kulturą hiszpańską ze Stowarzyszeniem „Pocztówka‖, Pieśni Wielkopostne, Parada Marzann w Sakach, Festiwal Busłowej Łapy, „Korowaj Juriański‖w Daszach, Dzień dziecka w Dobrowodzie, Światowy dzień dziergania nad Zalewem Repczyce, Wianki nad zalewem, Perepylica w Toporkach, Korowaj w Dobrowodzie, Dni Kleszczel, Festiwal Teatralny Wertep, Swięto Pieczonego Ziemniaka, Dzień Seniora, Złote Gody, Obchody święta Niepodległosci, Kiermasz ozdób Bożonarodzeniowych, Wigilia Ekumeniczna. 9) obsługa ruchu turystycznego:  wynajem pokoi noclegowych (121 osób oraz drugie tyle to instruktorzy warsztatowi, uczestnicy projektów, uczestnicy biwaków i współorganizatorzy imprez).  wypożyczalnia rowerów (serwisowanie we własnym zakresie)  obsługa certyfikowanego punktu informacji turystycznej, gdzie obsłużono 512 osób.  oprowadzanie po wystawach stałych (minerały, rzeźba)  obsługa kawiarenki  utrzymanie ładu i porządku na Miejscu Obsługi Rowerzystów. 10) nowe formy działalności zapoczątkowane w 2019 r.  Akademia malucha - zajęcia interdyscyplinarne skierowane do dzieci w wieku 1-3 lat i ich rodziców  warsztaty fotograficzne, prowadzone przez fachowca fotografika panią Agatę 38

 warsztaty kulinarne (babka ziemniaczana), nauka starych tradycyjnych zabaw  warsztaty majsterkowania - „Dizajn młotkiem‖  tkanie na ramie. Projekty zrealizowane przez MOKSiR w Kleszczelach w 2019 r.:  „Zaproś nas do siebie” w ramach Programu szkoleniowego Narodowego Centrum Kultury w Warszawie. W kwietniu 2019 roku Miejski Ośrodek Kultury, Sportu i Rekreacji w Kleszczelach wraz z 15 instytucjami z całej Polski zakwalifikował się do projektu "Zaproś nas do siebie". Przez osiem miesięcy podczas warsztatów, wizyt studyjnych, spotkań z ekspertami, zadań zespołowych, uczestniczki i uczestnicy projektu pracowali nad wzmocnieniem komunikacji wewnętrznej i zewnętrznej. Poznawali dobre praktyki, wymieniali się doświadczeniami, projektowali ofertę programową na kolejny rok w oparciu lokalne dziedzictwo.  „Zołotyj kołosok, zołota sołomka” w ramach Programu Działaj Lokalnie Polsko- Amerykańskiej Fundacji Wolności realizowanego przez Akademię Rozwoju Filantropii w Polsce oraz Ośrodek Działaj Lokalnie w Hajnówce. Od czerwca do listopada 2019 r. MOKSiR realizował projekt dofinansowany w kwocie 4720,00 zł ze środków programu „Działaj Lokalnie‖. W harmonogramie działań znalazły się: warsztaty pieczenia chleba, nauka tradycyjnych, starych pieśni żniwnych, warsztaty wyplotów ze słomy oraz wykonywanie dawnych tradycyjnych zabawek i ozdób choinkowych. Jednym z elementów projektu była „Perepylica‖- tradycyjny obrzęd zakończenia żniw, w którym uczestniczyli mieszkańcy z całej gminy oraz goście z zewnątrz i turyści. W ramach działań projektowych zorganizowany został wyjazd poznawczo-integracyjny do Ziołowego Zakątka. Część środków przeznaczona została na działania wydawnicze. Wieś Toporki ma swoje pocztówki (komplet 3 szt.) oraz 7 foto-tablic na ścianach w świetlicy przedstawiających i upamiętniających działania projektowe. Projekt zakończony został 17 listopada 2019 r. spotkaniem mieszkańców wsi i zaproszonych gości.  "Utworzenie pracowni garncarskiej w Miejskim Ośrodku Kultury, Sportu i Rekreacji w Kleszczelach w celu kultywowania dziedzictwa kulturowego w Gminie Kleszczele" w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata 2014-2020 Osi Priorytetowej VIII. Infrastruktura dla usług użyteczności publicznej działania 8.6 Inwestycje na rzecz rozwoju lokalnego. Wartość projektu: 59 050,00 zł; kwota dofinansowania z UE: 49 743,62 zł W ramach otrzymanej dotacji zakupiono: - piec garncarski – 10.000,00 zł - piec do wypału ceramiki – 20.000,00 zł - koło garncarskie nożne dwukółkowe – 3.000,00 zł - koło hybrydowe 3 szt. – 12.000,00 zł - nakładki głowicowe- 30 szt. - 900,00 zł - deski transportowe do naczyń – 60 szt. - 900,00 zł - grzędy garncarskie – 5 szt. - 500,00 zł - stoły drewniane – 3 szt. - 4.500,00 zł 39

- trata do przygotowania gliny – 500,00 zł - ława garncarska – 2 szt. - 1.000,00 zł - beczki do gliny – 4 szt. - 800,00 zł - zestaw narzędzi – 2.650,00 zł - tablica grawerowana – 300,00 zł

Miejska Biblioteka Publiczna w Kleszczelach służy rozwijaniu i zaspokajaniu potrzeb czytelniczych i informacyjnych, upowszechnianiu wiedzy i nauki, rozwojowi kultury wśród mieszkańców. W celu zapewnienia dogodniejszego dostępu do zasobów czytelniczych utrzymywany jest w Policznej punkt biblioteczny. W bibliotece w 2019 r. zatrudnione były 2 osoby, tj. kierownik w wymiarze 1 etatu oraz główny księgowy w wymiarze 0,06 etatu. Księgozbiór biblioteki na koniec 2019 r. liczył ogółem 11.962 wol., z czego: - literatura piękna dla dorosłych 4.871 wol. - literatura piękna dla dzieci 3.198 wol. - literatura niebeletrystyczna 3.893 wol. W 2019 r. przybyło ogółem 280 wol. na sumę 6.747,31 zł z czego z dotacji samorządu zakupiono 152 wol. na sumę 3.575,67 zł, z dotacji „Zakup nowości wydawniczych‖ – 112 wol. na sumę 2900,00 zł, z innych środków 16 wol. na sumę 271,64 zł. W 2019 r. zanotowano ogółem 8252 odwiedzin, z czego w wypożyczalni 5.379 i w czytelni 2.873. Zarejestrowano ogółem 462 czytelników – (w 2018 r. – 473 ). Podział czytelników według grup wiekowych wyglądał następująco: - do 19 lat 164 - 20 - 44 lat 158 - 45 - 60 lat 69 - powyżej 60 lat 71 Czytelnicy powyżej 19 roku życia stanowią ponad 64,5 % ogólnej liczby czytelników. W 2019 r. wypożyczono ogółem 10.282 wol. (10.146 w 2018 r.) oraz 2.713 czasopism, w tym na miejscu 22.240 i na zewnątrz 473. W czytelni zarejestrowano wykorzystanie księgozbioru podręcznego 569 razy oraz Internetu 64 razy. Udzielono 633 informacji poszukiwanych przez czytelników. W celu rejestracji osób korzystających z czytelni prowadzone są następujące rejestry: - zeszyt osób korzystających z prasy i księgozbioru podręcznego, - zeszyt osób korzystających z Internetu. Osobom mającym problem z dotarciem do biblioteki, chorym i inwalidom biblioteka dostarcza książki, najczęściej przez innych czytelników. Pod względem czytelnictwa Miejska Biblioteka w Kleszczelach na tle innych znajduje się w ścisłej czołówce bibliotek województwa podlaskiego. Zasięg czytelnictwa (liczba czytelników na 100 mieszkańców) Miejskiej Biblioteki Publicznej w Kleszczelach znacznie przewyższa zarówno średnią powiatu hajnowskiego, jak i województwa podlaskiego. Zasięg w powiecie hajnowskim wynosił w 2019 r. 15,1, w województwie podlaskim 11,9, a w bibliotece w Kleszczelach 18,7. Miejska Biblioteka Publiczna w Kleszczelach pod względem zasięgu znajduje się w ścisłej czołówce województwa 40

podlaskiego, bowiem na 231 bibliotek w województwie, zajmuje IV miejsce (wyżej są tylko: Siemiatycze, Wiżajny i Hajnówka).

Tabela 12. Czytelnicy i wypożyczenia w bibliotekach województwa podlaskiego w 2019 r.

Czytelnicy Wypożyczenia

ogółem Lp. Miejscowość Zasięg* ogółem liter. dziecięca 1 2 3 4 5 6 462 10282 3827 18,7 1. Kleszczele

gminy sąsiadujące 2350 496 1. Dubicze Cerkiewne 197 13,0 9867 696 2. Czeremcha 418 13,4

powiat 128028 35331 1. hajnowski 6458 15,1 118068 41538 2. bielski 5932 10,9

województwo 2709460 757380 1. podlaskie 140893 11,9 * Zasięg –liczba czytelników na 100 mieszkańców

Tabela 13. Wykorzystanie czasopism, odwiedziny, udostępnianie na miejscu - 2019 r.

Liczba udostępnionych Odwiedziny Liczba Księgozbiór czasopism Lp. Miejscowość w bibliotece udzielonych udostępniony na na miejscu informacji na miejscu zewnątrz

1 2 3 4 5 6 7

1. Kleszczele 8.252 633 569 473 2.240

2. Czeremcha 5.040 245 450 223 121

3. Dubicze 2.294 162 134 138 58 Cerkiewne

Dzięki elektronicznemu katalogowi biblioteki zamieszczonemu na stronie internetowej Miejskiej Biblioteki Publicznej w Kleszczelach czytelnicy mogą bez problemu sprawdzić, czy poszukiwana przez nich książka znajduje się w księgozbiorze biblioteki. Mogą też sprawdzić

jakie nowości zostały zakupione w ostatnim czasie. Katalog jest stale aktualizowany i cieszy się dużym zainteresowaniem wśród czytelników. W celu promocji czytelnictwa zorganizowano 82 imprezy czytelnicze, w których udział wzięło ogółem 643 osoby. Były to między innymi: - 11 konkursów, - 1 lekcja biblioteczna, - 17 cykli głośnego czytania, - 20 wystawek, - 19 imprez czytelniczych, - 11 gier i zabaw czytelniczych, - 1 zwiedzanie biblioteki, - 2 dyskusje nad książkami. Biblioteka gromadzi materiały dotyczące Kleszczel i okolicy (prace magisterskie, wycinki prasowe, dokumenty, zdjęcia, pocztówki, zaproszenia). W celu jak najpełniejszej obsługi czytelników biblioteka gromadzi również zestawienia bibliograficzne okolicznościowe, literatury polskiej i obcej, osobowe, dotyczące regionu. Gromadzone są też materiały wykorzystane przez nauczycieli, jak: scenariusze imprez, propozycje lekcji bibliotecznych, konkursów, pogadanek. Biblioteka publiczna współpracuje ze Szkołą Podstawową w Kleszczelach. Współpraca nie ogranicza się tylko do wspólnej organizacji imprez promujących czytelnictwo, ale również prowadzona jest w zakresie gromadzenia zbiorów, wspólnie przeprowadzane są lekcje biblioteczne, następuje wymiana doświadczeń i pomysłów, organizacja konkursów, lekcji bibliotecznych i innych imprez. Z MOKSiR-em biblioteka wspólnie organizuje między innymi Biblioteczny Konkurs Recytatorski „Spotkanie z Poezją‖, wyszukuje materiały niezbędne do przygotowania imprez, wzajemnie promuje imprezy. Biblioteka współpracuje również z innymi bibliotekami w województwie.

3. Pomoc społeczna Utworzenie i utrzymanie ośrodka pomocy społecznej, w tym zapewnienie środków na wynagrodzenia pracowników jest zadaniem obowiązkowym gminy wynikającym z art. 17 ust. 18 ustawy o pomocy społecznej. W Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Kleszczelach, w roku sprawozdawczym w stosunku pracy pozostawało 5 osób. Do realizacji zadań wynikających z ustawy o pomocy społecznej Ośrodek Pomocy Społecznej zatrudnia pracowników socjalnych. Zatrudnienie w MOPS przedstawiało się następująco: kierownik, główny księgowy zatrudniony w wymiarze ½ etatu, 3 pracowników socjalnych, w tym 1 obecnie jest na 3 letnim urlopie wychowawczym, pracownik świadczeń rodzinnych. Wszyscy pracownicy zatrudnieni w Ośrodku posiadają wymagane ustawowo kwalifikacje do wykonywania zawodu. Zgodnie z art. 110 ust.11 ustawy ośrodek pomocy społecznej zatrudnia pracowników socjalnych proporcjonalnie do liczby ludności gminy w stosunku jeden pracownik socjalny zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy na 2 tys. mieszkańców lub proporcjonalnie do liczby rodzin i osób samotnie gospodarujących, objętych pracą socjalną w stosunku jeden

pracownik socjalny zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy na nie więcej niż 50 rodzin i osób samotnie gospodarujących. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Kleszczelach realizując zadania ustawy o pomocy społecznej w 2019 r. udzielił ogółem pomocy 123 rodzinom. Między innymi były to: – 50 to osoby samotnie gospodarujące, - 43 rodziny z dziećmi, - 11 rodzin niepełnych, - 19 rodzin emerytów i rencistów. W 2019 r. wydano łącznie 539 decyzji administracyjnych, z czego: - pomoc społeczna - 152 - fundusz alimentacyjnych - 30 - świadczenia wychowawcze (500+) - 165 - świadczenia rodzinne - 192 (w tym zasiłki rodzinne wraz z dodatkami - 108, jednorazowa zapomoga - 11, świadczenia rodzicielskie - 5, zasiłki pielęgnacyjne - 46, zasiłki dla opiekunów - 4, świadczenia pielęgnacyjne - 6, specjalny zasiłek opiekuńczy – 12). W 2019 r. do MOPS wpłynęło ogółem 1.373 wniosków i podań dotyczących: udostępnienia danych osobowych, pomocy finansowej i niefinansowej jak również pisma nawiązujące do współpracy z Sądami , Policją , Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie, Komornikami Sądowymi, instytucjami państwowymi i samorządowymi, notami księgowymi i fakturami. W roku 2019 przyznawano najczęściej zasiłki celowe na zakup żywności, leków, energii elektrycznej, opału a także cele bytowe. Łączna kwota wypłaconych świadczeń wyniosła 7. 051,- zł. Zasiłki celowe specjalne przyznawane były w szczególnie uzasadnionych przypadkach osobom/rodzinom o dochodach przekraczających kryterium dochodowe. Większość z nich przyznana była osobom/rodzinom, które ponoszą znaczne wydatki na leczenie (najczęściej z powodu choroby przewlekłej). W roku sprawozdawczym z pomocy w w/w formie skorzystało 9 osób, w tym wypłaconych 10 świadczeń, na ogólną kwotę 2 539 zł. Do Domu Pomocy Społecznej kierowane są osoby niemogące samodzielnie funkcjonować w codziennym życiu, które wymagają całodobowej opieki ze względu na zły stan zdrowia, podeszły wiek, niepełnosprawność, a opieka zapewniona przez rodzinę jest niewystarczająca. Pobyt w DPS jest odpłatny , osoba kierowana ponosi odpłatność w wysokości 70% własnego dochodu. Pozostałą kwotę ponosi rodzina (której dochód przekracza 300% ustawowego kryterium dochodowego, przy czym kwota pozostała po dokonaniu opłat nie może być niższa niż 300% ustawowego kryterium dochodowego , przy czym kwota pozostała po dokonaniu opłat nie może być niższa niż 300% ustawowego kryterium dochodowego) oraz w ostatniej kolejności gmina. Utrzymanie podopiecznych w DPS jest najdroższą formą pomocy. W roku 2019 odpłatność gminy za pobyt w DPS było realizowane dla 8 osób. Na ten cel wydatkowano kwotę 255.638,06 zł. 43

Realizacja zadań wynikających z ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów polegająca na prowadzeniu postępowań w sprawach funduszu alimentacyjnego, podejmowaniu działań wobec dłużników alimentacyjnych oraz wydawania w tych sprawach decyzji administracyjnych odbywa się na podstawie stosownych upoważnień wydanych przez Burmistrza Kleszczel. Kwoty wypłaconych świadczeń z funduszu alimentacyjnego na rzecz osób uprawnionych w 2019 r. wyniosła: 47.650,00 zł, liczba rodzin pobierających świadczenia z funduszu alimentacyjnego wyniosła 10, liczba dłużników alimentacyjnych w gminie wynosiła 18 osób, kwota zwróconych – wyegzekwowanych świadczeń od dłużników alimentacyjnych w prowadzonych postępowaniach wyniosła: 11.944,34 zł. W roku 2019 r. wypłacono dodatków mieszkaniowych na kwotę 8.346,76 zł. Dodatki zostały przyznane 6 rodzinom w tym: 5 rodzin zamieszkujących osiedle przy ul. Akacjowej i 1 rodzina - Wspólnota mieszkaniowa. Przeciętna wysokość dodatku mieszkaniowego wyniosła 115,93 zł miesięcznie. W sprawie dodatków mieszkaniowych wydano łącznie 12 decyzji. Pozostałe działania MOPS omówione zostały szczegółowo w części poświęconej realizacji programów i strategii.

4. Ochrona przeciwpożarowa W 2019 r. OSP Kleszczele brała udział w 32 akcjach, w tym:  wyjazd do pożaru - 17 wyjazdów, udział brało 90 ratowników i 20 pojazdów  wyjazd do zagrożenia miejscowego - 14 wyjazdów , udział brało 84 ratowników i 14 pojazdów,  wyjazd w związku z fałszywym alarmem – 1 wyjazd, udział brało 6 ratowników i 1 pojazd. OSP Dobrowoda brała udział w 2 akcjach, w tym:  wyjazd do pożaru - 1 wyjazd, udział brało 3 ratowników i 1 pojazd  wyjazd do zagrożenia miejscowego - 1 wyjazd, udział brało 4 ratowników i 1 pojazd, OSP Dasze brała udział w 1 akcji, w tym wyjazd do zagrożenia miejscowego, w którym udział brało 4 ratowników i 1 pojazd. Pozostałe OSP tj. Saki i Policzna nie brały udziału z żadnych akcjach ratowniczo- gaśniczych. Łącznie na realizację zadań gminy w zakresie ochrony przeciwpożarowej w 2019 r., w tym funkcjonowanie 5 jednostek ochotniczej straży pożarnej wydatkowano środki w kwocie 60.404,86 zł.

5. System gospodarowania odpadami komunalnymi Od 1 lipca 2013 r. samorządy gminne są odpowiedziane za organizację i funkcjonowanie systemu gospodarowania odpadami komunalnymi. Do 30 czerwca 2019 r. odbiór, transport, zbieranie, odzysk, w tym recykling i unieszkodliwianie odpadów komunalnych z terenu gminy Kleszczele realizowało Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych w Hajnówce na podstawie 3-letniej umowy zawartej 14 czerwca 2016 r. Po przeprowadzeniu procedury przetargowej i wyłonieniu wykonawcy gmina Kleszczele w dniu 44

28 czerwca 2019 r. zawarła umowę z Przedsiębiorstwem Usług Komunalnych w Hajnówce na okres 2 lat, tj. od 1 lipca 2019 r. do 30 czerwca 2021 r. Umowa obejmuje odbiór, transport, zbieranie, odzysk, w tym recykling i unieszkodliwianie odpadów komunalnych z terenu gminy Kleszczele. Zmieszane odpady komunalne, odpady segregowane oraz odpady ulegające biodegradacji, w tym odpady zielone były odbierane i transportowane do Zakładu Zagospodarowania Odpadów w Hajnówce zlokalizowanego przy ul. Kleszczelowskiej 35, jako regionalnej instalacji przetwarzania odpadów komunalnych wskazanej w Planie Gospodarki Odpadami Województwa Podlaskiego. Przeterminowane leki, zużyte baterie i akumulatory oraz zużyte świetlówki były dostarczane do Punktu Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych, mieszczącym się przy ul. 1 Maja 10 w Kleszczelach. Zużyte opony zbierane były w Punkcie Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych, mieszczącym się przy ul. Stacja Kolejowa 8 w Kleszczelach. Odpady wielkogabarytowe, zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny od 1 lipca 2019 r. odbierane są 1 raz w roku (wiosną). Odpady budowlane i rozbiórkowe były zagospodarowywane w oparciu o indywidualne umowy cywilno – prawne zawierane pomiędzy podmiotami wykonującymi prace remontowo– budowlane i właścicielami nieruchomości lub pomiędzy właścicielami, a uprawnionymi do odbioru odpadów przedsiębiorcami. Właściciel zobowiązany był zamówić na swój koszt odpowiedniej pojemności kontener na powstałe odpady. W styczniu 2019 r. na terenie całej gminy Kleszczele zadeklarowanych do odbioru odpadów było 1940 mieszkańców. Natomiast na koniec roku liczba uległa zmianie i wynosiła 1909. Różnica między liczbą osób zadeklarowanych do odbioru odpadów komunalnych a zameldowanych wynika z faktu, że część osób zameldowanych na terenie gminy Kleszczele faktycznie zamieszkuje na terenie innej gminy (z powodu nauki, pracy itp.). Różnica może również wynikać z faktu ukrywania przez właścicieli prawdziwej liczby osób zamieszkałych, w celu wnoszenia mniejszej opłaty za gospodarowanie odpadami. Na bieżąco prowadzone są działania mające na celu weryfikację danych zawartych w deklaracji i sprawdzanie ich ze stanem faktycznym. Duży spadek liczby ludności przedkłada się na wpływy do kasy Urzędu opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi. W 2019 r. wystawiono 11 wezwań do złożenia deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Nie wystawiono decyzji określających wysokość opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi. W dniu 30 maja 2018 r. zakończyła się rekultywacja składowiska odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne zlokalizowanego na działce o nr geod. 323 w Kleszczelach. Rekultywacji składowiska dokonała firma Komunal Serwis Sp. z o. o. z siedzibą w Białymstoku. Zgodnie z zawartą umową Spółka przejęła wszelkie prawa i obowiązki posiadacza odpadów wynikające z ustawy o odpadach oraz ustawy Prawo Ochrony Środowiska i przepisów wykonawczych do w/w ustaw i stała się zarządzającym składowiskiem odpadów. W 2019 r. prowadzono monitoring składowiska odpadów komunalnych. W celu monitorowania składowiska odpadów oraz jego otoczenia wykorzystywana jest następująca aparatura kontrolno – pomiarowa: - trzy otwory obserwacyjne (piezometry) do monitorowania zanieczyszczeń wód podziemnych wokół składowiska, 45

- dwie studnie do badania gazu składowiskowego, - dwa repery do badania osiadania powierzchni składowiska, - jedna studnia odcieków do monitorowania stanu wód odciekowych. Na podstawie badań monitoringowych składowiska odpadów w Kleszczelach wykonanych w 2019 r. przez Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie stwierdzono, że jakość wody podziemnej i jej stan chemiczny w 3 piezometrach był dobry. Sprawdzenie sprawności systemu odprowadzania gazu składowiskowego nie wykazało nieprawidłowości w jego funkcjonowaniu. W badanych 5 punktach nie wykryto stężenia metanu. W studni odcieków nie stwierdzono występowania odcieków. W dniu 05.09.2019 r. inspektorzy Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska w Białymstoku przeprowadzili kontrolę zrekultywowanego składowiska odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne zlokalizowanego na działce o nr geod. 323 w Kleszczelach. Kontrola została przeprowadzona w celu sprawdzenia informacji, która wpłynęła do WIOŚ w Białymstoku. Przedmiotowa kontrola została zakończona w dniu 20.12.2019 r. W wyniku kontroli inspektorzy WIOŚ uznali, iż rzędne wysokości po wykonaniu zabiegów rekultywacyjnych są zgodne z decyzją marszałka Województwa Podlaskiego zatwierdzającą instrukcję prowadzenia składowiska odpadów w Kleszczelach. Do wykonania warstwy wyrównawczej i warstwy okrywowej użyto odpady, które są zgodne z zezwoleniem na przetwarzanie odpadów wydanym przez Starostę Hajnowskiego dla firmy Komunal Serwis Sp. z o. o. z siedzibą w Białymstoku. Zastrzeżenia kontrolujących dotyczyły ilości odpadów użytych na poszczególne warstwy. Według inspektorów ilość odpadów wykorzystana do wykonania warstwy okrywowej została przekroczona o 3 972,55 Mg, natomiast maksymalna ilość odpadów jaka została użyta łącznie do wykonania obu warstw nie została przekroczona w stosunku do ilości określonej w zezwoleniu Starosty Hajnowskiego, jak również nie zostały przekroczone ilości odpadów określone w instrukcji prowadzenia składowiska. Składowisko odpadów w Kleszczelach zostało zrekultywowane zgodnie z obowiązującymi decyzjami, zarówno co do ilości i rodzaju użytych odpadów i materiałów, jak również osiągnięto zakładane rzędne wierzchowiny.

6. Gospodarka wodno - ściekowa W gminie Kleszczele wodę do potrzeb pitnych, bytowo-gospodarczych, w gospodarstwach domowych, w zakładach pracy i użyteczności publicznej oraz na cele p.poż pobiera się z następujących wodociągów: 1) ujęcie wody – Kleszczele I, które posiada 2 studnie wiercone:  SW -1 zlokalizowana z hydrofornią przy ul. Kościelnej  SW – 2 zlokalizowana przy ul. Plac Parkowy Z tego ujęcia siecią wodociągową rozprowadza się wodę we wszystkich ulicach centralnej części miasta, w tym do oczyszczalni ścieków. 2) ujęcie wody – Kleszczele II – własność Spółdzielni Mieszkaniowej przy ul. Akacjowej, posiada dwie studnie wiercone, obsługujące osiedle mieszkaniowe przy ul. Akacjowej oraz wsie: Dasze, Pogreby, Żuki, Piotrowszczyzna i Gruzka.

3) wiejski wodociąg grupowy — Suchowolce z ujęciem wody posiadającym dwie studnie wiercone: SW-2 - studnia podstawowa i SW-1 - studnia awaryjna. Na koniec 2018 r. długość gminnej sieci wodociągowej na terenie gminy wynosiła 61,82 km. Zużycie wody z wodociągów wynosi średnio 66 tys. m3 na rok. Liczba zarejestrowanych umów na dostawę wody wynosi około 1090. Aktualnie obowiązująca taryfa za 1 m3 wody - 3,51 zł i opłata abonamentowa w wysokości 2,75 zł (3,49 zł/m3 od 10.08.2018 do 10.08.2019). Obecnie, w związku z wejściem w życie zmienionej ustawy prawo wodne, zatwierdzaniem nowych taryf zajmuje się Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie. Kontrolę nad przydatnością wody do spożycia sprawuje Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Hajnówce. W ciągu ostatnich 6 miesięcy zostały ustalone i zatwierdzone przez Wody Polskie strefy ochrony bezpośredniej ujęć wody podziemnej. Obejmują one obszar o promieniu ok. 9 – 10 m od ujęcia wody. W strefie tej obowiązują znaczne ograniczenia dotyczące jej użytkowania. Na terenie gminy Kleszczele funkcjonuje oczyszczalnia ścieków zlokalizowana przy ul. Sienkiewicza. Oczyszczalnia ta to kontenerowa oczyszczalnia ścieków typu BOS 100. Odbiornikiem oczyszczonych ścieków jest rzeka Nurzec. Do oczyszczalni doprowadzane są ścieki bytowo – gospodarcze. Na terenie oczyszczalni znajduje się punkt zlewny, w którym przyjmowane są ścieki dowożone taborem samochodowym. Usługi w zakresie odbierania nieczystości ciekłych na terenie gminy świadczy PUK w Hajnówce. Długość sieci grawitacyjnej do chwili obecnej nie uległa zmianie i wynosi 13.090 mb, natomiast długość sieci tłocznej – 8.162,5 mb. Na sieci zainstalowanych jest 13 przepompowni ścieków. W roku 2019 wydano 5 zgód na przyłączenie do sieci wodociągowej i 2 zgody na przyłączenie do sieci kanalizacyjnej. Na całej sieci kanalizacji sanitarnej istnieje obecnie 560 punktów przyłączeń, natomiast ścieki są odbierane tylko od 317 dostawców (ilość zawartych umów). Ilość odbieranych ścieków wynosi około 22 tys. m3/rok. W dniu 7 września 2018 r. została zawarta umowa na budowę sieci kanalizacji sanitarnej i remont wodociągu w ul. Kolejowej i Źródlanej. Wykonawca Wodociągi Podlaskie Sp. z o.o. z Białegostoku wycenił roboty na kwotę 1.049.190 zł. W ramach umowy zostanie wybudowane 1.242,5 mb kanału Ø200 mm, 112,5 mb kanału Ø160 mm oraz wymienione 805 mb sieci wodociągowej. W wyniku konieczności dokonania zmiany sposobu przejścia kanalizacją pod dnem rzeki Nurzec zaistniała potrzeba wybudowania przepompowni ścieków przy ul. Źródlanej. W ul. Źródlanej oraz ul. Kolejowej został już ułożony kanał sanitarny i częściowo wymieniona została sieć wodociągowa. Na chwilę obecną rozpoczną się roboty na końcu sieci instalacji sanitarnej – przyłączenie kanałów do przepompowni. Termin zakończenia został ustalony na dzień 31 października 2020 r. Aktualnie obowiązująca taryfa: za 1m3 ścieków 6,22 zł i opłata abonamentowa w wysokości 6,29 zł (6,08 zł/m3 od 10.08.2018 do 10.08.2019). Tak jak w przypadku taryf na wodę taryfy na ścieki ustalane zostały przez Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie.

7. Sprawy administracyjne W 2019 r. Burmistrz Kleszczel wydał 4.297 decyzji. Do samorządowego kolegium odwoławczego zaskarżone zostały 4 decyzje, z czego 1 decyzję SKO uchyliło, 2 przekazało do ponownego rozpatrzenia, a w stosunku do 1 brak jeszcze rozstrzygnięcia. Jedna decyzja została zaskarżona do WSA. W Urzędzie Miejskim w Kleszczelach w 2019 r. wydano 104 dowody osobiste oraz 119 Kart Dużej Rodziny, w tym 104 karty tradycyjne oraz 15 elektronicznych. W roku sprawozdawczym do Urzędu Miejskiego w Kleszczelach wpłynęło 52 wnioski o udzielenie informacji publicznej, z czego odpowiedzi udzielono w żądanym zakresie na 51 wniosków. Ponadto 3 wnioski o udostępnienie informacji publicznej były skierowane do Miejskiej Biblioteki Publicznej w Kleszczelach. Na wszystkie wnioski udzielono informacji w żądanym zakresie.

Spis tabel: Tabela 1. Mieszkańcy gminy Kleszczele (według stanu na 31.12.2019 r.) ...... 4

Tabela 2. Dane demograficzne w latach 2015 – 2019 (meldunek stały) ...... 6

Tabela 3. Wykonanie planu dochodów według źródeł ...... 7

Tabela 4. Dochody gminy w latach 2015 - 2019 ...... 9

Tabela 5. Realizacja funduszu sołeckiego w 2019 r...... 11

Tabela 7. Stan techniczny zasobu mieszkaniowego ...... 17

Tabela 8. Informacje dotyczące działalności zespołu interdyscyplinarnego ...... 23

Tabela 9. Wskaźniki monitorowania programu ...... 27

Tabela 10. Realizacja uchwał Rady Miejskiej w Kleszczelach ...... 29

Tabela 11. Finansowanie przez Gminę Kleszczele Szkoły Podstawowej w Kleszczelach oraz Przedszkola w Kleszczelach ...... 34

Tabela 12. Współpraca MOKSiR w Kleszczelach z innymi podmiotami krajowymi w 2019 r...... 36

Tabela 13. Czytelnicy i wypożyczenia w bibliotekach województwa podlaskiego w 2019 r. 41

Tabela 14. Wykorzystanie czasopism, odwiedziny, udostępnianie na miejscu - 2019 r...... 41

Spis wykresów: Wykres 1. Struktura ludności w 2019 r...... 5

Wykres 2. Struktura dochodów w 2019 r...... 8

Wykres 3. Dochody gminy w latach 2015 - 2019 ...... 9

Wykres 4. Struktura wydatków w 2019 r...... 10

Wykres 5. Wydatki gminy w latach 2015 – 2019 ...... 12