3 November 2008 Curaçao Magistrale Hommage Aan Palm
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
10 Antilliaans Dagblad Maandag 3 november 2008 Curaçao Magistrale hommage aan Palm Door René Zwart Koningin Beatrix diep onder de indruk van optreden pianist Rojer op CD gezet. Van beide werd za- Willemstad/Den Haag - terdagavond het eerste exem- Met een magistrale vertol- van de muziekdynastie, J.G. plaar aan de Koningin aangebo- ‘Gerry’ Palm in de 19e eeuw.” den. king van de composi- ,,In zijn boek ‘Waarom elf Maar niet nadat de pianist ties van zijn betovergroot- Antillianen knielden voor het eerst de zaal had betoverd met vader Jan Gerard Palm hart van Chopin’, schrijft Jan een virtuoze uitvoering - uit het heeft pianist Robert Rojer Brokken in het hoofdstuk ‘De hoofd! - van 24 composities. Een zaterdagavond diepe in- Palmen’ (hij telt er achttien), dat staande ovatie was zijn deel druk gemaakt op Koningin met het overlijden van Edgar waarna Koningin Beatrix hem Palm in 1998 een tijdperk voor- bij zich riep om hem uitgebreid Beatrix. bij was ‘dat langer had geduurd te complimenteren. dan de meeste vorstenhuizen re- De vorstin gaf met haar aan- geren’. De illustere familie Palm wezigheid extra cachet aan een is niet de enige muzikale familie Achter-achter kleinzoon uniek concert waarmee een op de Antilliaanse eilanden. Walter Palm (dichter) hommage werd gebracht aan de Maar zij heeft zich onderschei- schreef speciaal voor het grondlegger van de klassieke den in zowel proliferatie van concert een gedicht: Curaçaose muziek, ‘Gerry’ muzikaal talent als inspiratie Palm. Koningin Beatrix in gesprek met premier De Jongh-Elhage, initiatief- van anderen door onderwijs in De muziek van mijn bet- In het sfeervolle Dilligentia nemer Joop Halman en gevolmachtigde minister Paul Comenencia en verspreiding van dit genre overgrootvader Jan Gerard Theater in Den Haag was het die als gastheer optrad. FOTO’S ANTILLENHUIS/STUDIO FVS van de Antilliaanse muziek. Zie Palm (1831-1906). balkon gereserveerd voor naza- daar de voornaamste reden voor ten van de beroemde componist. surun een aanzet heeft gegeven de composities en het muzie- deze hulde aan Gerry Palm,” al- In jouw muziek Naast de Koningin kon gastheer voor het staatkundig vernieuw- konderwijs van diverse genera- dus Comenencia. hoor ik zowel het zwoele - gevolmachtigde minister - Co- ingsproces. ties Palm alsook de geluidsopna- Vervolgens vertelde prof.dr.ir. ritme van de passaat menencia een groot aantal hoog- Ook het Vaticaan was ver- men van Jacobo en Edgar Palm, Joop Halman, voorzitter van de als de verschroeiende hitte bij waardigheidsbekleders welkom tegenwoordigd in de persoon hebben onze klassieke walsen, Stichting Palm Music Founda- een naderende orkaan. heten zoals premier De Jongh- van monseigneur Karel Kasteel, polka’s, mazurka’s, danza’s en tion, over het enorme werk dat is Elhage, gouverneur Goedgedrag zoon van de vroegere gouver- tumba’s bekendheid verworven verzet om alle composities van Bloeiende flamboyant en diens Arubaanse ambtgenoot neur Piet Kasteel. tot ver buiten de salons en huis- zijn betovergrootvader te trace- maar ook aan droogte ge- Refunjol, de ministers Vogelaar, ,,Majesteit, dat u ons eert met kamers waarin ze oorspronke- ren en te conserveren. Dat was boeide savanne, Donner en Hirsch Ballin, staats- uw aanwezigheid vanavond aan- lijk werden vertolkt.” een immens karwei omdat de hoor ik in jouw muziek. secretaris Bijleveld, voorzitter vaarden wij als een bekroning ,,Wie luistert naar de uitge- partituren aangetast door de Timmerman-Buck van de Eerste van de waardering voor de bij- brachte lp’s en cd’s en bladert tand des tijds soms nauwelijks Zowel de woeste golven van Kamer, de Tweede Kamerleden drage van Jan Gerard Palm en door literatuur over onze mu- leesbaar waren. Ook ontdekte de Noordkant Kamp (de aanstaande Rijkscom- de andere leden van zijn muzi- ziekgeschiedenis beseft dat de Halman composities die een als het zoete neuriën van missaris van de BES-eilanden), kale familie aan ons gezamen- familie Palm een uitzonderlijk eeuw lang als verloren werden branding aan de Zuidkust, Van Beek (voorzitter van de Ka- lijk cultureel erfgoed,” zo open- rijke muzikale traditie vertegen- gewaand. hoor ik in jouw muziek. mercommissie voor Antilliaanse de Comenencia zijn welkomst- woordigt. Een traditie die van de Samen met zijn tegenwoordig en Arubaanse Zaken) en Leer- woord. vanavond optredende Robert in Venezuela wonende neef Ro- In jouw muziek dam, de oud-ministers Dijkstal ,,De naam Palm is op Curaçao Rojer teruggaat naar Albert en bert Rojer stelde bij het boek ‘Le- hoor ik contradicties en en Van Boxtel, staatsraad Ellis en de andere eilanden van de Edgar Palm, naar Rudolph ven en werk van een muzikale paradoxen, en diens voorganger Wawoe en Nederlandse Antillen onlosma- Palm, John Palm, Toni Palm en patriarch op Curaçao’ samen. hoor ik Curaçao. voormalig Kamerlid Rosemöller kelijk verbonden met de Antilli- Jacobo Palm in de 20ste eeuw Een selectie van dertig composi- (c) Walter Palm die als lid van de commissie Je- aanse klassieke muziek. Dankzij en naar hun opa en stamvader ties werd bovendien door Rojer Jan Gerard Palm, een muzikale patriarch Jan Gerard Palm is voor zover als luistermuziek, zeker als zij schreef voor de door hem gelei- bekend de eerste componist die strikt volgens de aanwijzingen de militaire kapel in Willemstad. klassieke Curaçaose muziek van de partituur worden uitge- Deze kapel gaf vaak uitvoerin- heeft geschreven. Tot op van- voerd. Een aanzienlijk aantal gen in het openbaar. Eén van daag zijn op de Nederlandse van zijn walsen en mazurka’s zijn meest populaire marsen, de Antillen verschillende van de doet bijvoorbeeld sterk denken mars Curaçao was zo populair door hem gecomponeerde mu- aan de walsen en mazurka’s van dat ze jarenlang na zijn dood ziekstukken populair. Chopin. nog door de straten van Willem- Jan Gerard Palm werd gebo- De tweede categorie omvat stad klonk wanneer het garni- ren in 1831 op Curaçao en al op een aantal grotere werken ge- zoen met muziek kwam aan- jonge leeftijd gaf hij leiding aan schreven voor orkest en voor vi- marcheren. diverse muziekgezelschappen. ool en piano. In zijn Fantasieën Jan Gerard Palm heeft ervoor Op 28-jarige leeftijd werd hij en Serenades is de invloed van gezorgd dat de door hem inge- aangesteld als kapelmeester van Robert Rojer zaterdagavond achter de vleugel op het podium van 19de eeuwse Italiaanse en Fran- zette muziektraditie van compo- de Stedelijke Schutterij op Cura- Theater Dilligentia. se operamuziek en ook die van neren werd voortgezet door zijn çao. Verder was hij organist in Beethoven duidelijk merkbaar meest talentvolle leerlingen. In de Joodse synagoge Emanu-El muziek. Dit Spaanstalige tijd- Curaçaose muziek is in sterke is. dit verband kunnen worden ge- en die van Mikvé Israël, organist schrift, dat onder leiding stond mate door hem bepaald. Als Ten derde onderscheidt men noemd Jules Blasini (1847- bij de Verenigde Protestantse van de dichter en musicus Jo- componist was hij ook bijzonder de groep die men als plechtige of 1997), Abraham Capriles (1864- Gemeente en de Vrijmetselaars- seph Sickman Corsen, gold als productief, hij heeft meer dan ernstige muziek zou kunnen ?), Julio Leyba (1871-1916), Jean loge Igualdad. toonaangevend in Latijns-Ame- 180 composities geschreven. aanmerken en die hij schreef als Bernard Antoine (Toni) Palm Jan Gerard Palm was een rika en het Caribisch gebied. De bewaard gebleven compo- vaste organist van de synagoge, (1885-1963) en zijn eigen klein- meervoudig instrumentalist; hij De composities van Jan Ge- sities van Palm zou men met de Protestantse kerk, en de vrij- kinderen Rudolph Palm (1880- speelde piano, orgel, luit, klari- rard Palm frapperen door het enige goede wil in vier stijlcate- metselaarsloge. Tot op vandaag 1950), John Palm (1885-1925), net, fluit en mandoline. Hij was persoonlijke karakter dat hij in gorieën kunnen indelen. wordt de door hem gecompo- Jacobo Palm (1887-1982) en Bet- bovendien één van de vaste zijn composities weet te leggen. In de eerste plaats denkt men neerde Temple Adon Olam ge- sy Dovale-Palm (1888-1940). medewerkers van het internatio- Hij was vaak vooruitstrevend en aan de composities die Palm zongen in de synagoge op Cura- Deze zorgden er vervolgens ook nale tijdschrift ‘Notas y Letras’ niet bang om een voor zijn tijd schreef voor dansfeesten. Het çao. weer voor dat de muzikale fakkel dat zich toelegde op de publica- ongewoon akkoord te schrijven. komt nogal eens voor dat deze Ten slotte kan worden ge- werd overgedragen aan jongere tie van literaire werken en blad- Het karakter van de klassieke composities meer imponeren noemd de muziek die Palm generaties van componisten. Antilliaans Dagblad Maandag 3 november 2008 11 Curaçao In 2006 was het niet alleen 100 jaar geleden dat Jan Gerard Stichting brengt oeuvre Palm nieuw leven Palm overleed, het was ook zijn 175e geboortejaar. Naar aanlei- ding hiervan zijn diverse initia- tieven gestart om zijn oeuvre te documenteren, publiceren en toegankelijk te maken voor een groot publiek. De belangrijkste van deze activiteiten worden hier kort aangestipt. Na raadpleging van het literai- re en muziek tijdschrift Notas y Letras dat verscheen van 1886- 1888 op Curaçao, het napluizen van krantenberichten in zowel de Curaçaosche Courant als De Vrijmoedige en het bestuderen van diverse boeken en publica- ties over de 19e eeuw op Cura- çao, kon door Joop Halman wor- den afgeleid dat Jan Gerard Palm tenminste 181 composities Na afloop van het concert gingen de aanwezige nazaten van componist Palm op de foto met Koningin Beatrix. De vorstin wordt geflan- moet hebben geschreven. keerd door achter-achterkleinzonen Robert Rojer en Joop Halman. Van de geïdentificeerde 181 composities heeft Halman de af- des door Joop Halman en Ro- door Joop Halman en Robert vrijmetselaarsloge. Ook zijn van - De uitgifte van een cd met mu- gelopen twee jaar 147 partituren bert Rojer gecontroleerd op mo- Rojer. Naast een uitgebreide toe- hem een aantal grotere werken ziek die Jan Gerard Palm heeft kunnen terugvinden.