Physiology and Pharmacology, 12 (4), 254 - 260 Winter 2009 [Article in Persian]

The effect of intrahippocampal injection of diarylpropionitrile, a selective -β , on passive avoidance learning

Zeinab Sharifkhodaei 1,2, Nasser Naghdi 2*, Shahrbanoo Oryan 3,

Parichehr Yaghmaei 1

1. Dept. Biology, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran 2. Dept. Physiology and Pharmacology, Pasteur Institute of Iran, Tehran, Iran 3. Dept. Biology, Tarbiat Moalem University, Tehran, Iran

Received: 5 Mar 2008 Revised: 23 Aug 2008 Accepted: 25 Aug 2008

Abstract*

Introduction: Neurohormones like and have an important role in learning and memory. The hippocampus is essentially involved in learning and memory, and is known to be a target for estradiol actions. Estrogen receptors (ERs) are highly expressed in CA1 of rat hippocampus, and mediate the effects of estrogen on learning and memory. Estradiol receptor belong to a family of transcription factors, the nuclear receptor superfamily, and has two subtypes ERα and ERβ. The current research has been conducted to assess the effect of ERβ selective agonist, diarylpropionitrile (DPN), on passive avoidance of adult male rats, by using passive avoidance task. Methods: Male adult rats were bilaterally cannulated into the CA1 area of hippocampus, and then received vehicle (dimethyl sulfoxide, DMSO) or DPN (0.2, 0.5, 1 µg/0.5µl/side), 30 min before training on passive avoidance task. Results: The results showed that pre-training intra-CA1 injections of DPN (0.5, 1 µg/0.5µl/side), significantly decreased step-through latencies and increased time spent in dark on passive avoidance learning (P<0.01). Conclusion: Our dataArchive suggest that intra-CA1 administration of of DPN couldSID impair learning and memory acquisition on passive avoidance task.

Keywords: Estradiol; Estradiol receptor β; passive avoidance learning; Rat.

* Corresponding author e- mail: [email protected] [email protected] Available online @: www.phypha.ir/ppj 32 www.SID.ir ﻓﻴﺰﻳﻮﻟﻮژي و ﻓﺎرﻣﺎﻛﻮﻟﻮژي 12 (4)، 254 – 260 زﻣﺴﺘﺎن 1387

ﻓﻴﺰﻳﻮﻟﻮژي و ﻓﺎرﻣﺎﻛﻮﻟﻮژي ﺟﻠﺪ 12، ﺷﻤﺎرة 4، زﻣﺴﺘﺎن 1387

ﺗﺎﺛﻴﺮﺗﺰرﻳﻖ درون ﻫﻴﭙﻮﻛﻤﭙﻲ DPN (آﮔﻮﻧﻴﺴﺖ اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ هي ﺑﺘﺎ اﺳﺘﺮادﻳﻮل) ﺑﺮﺣﺎﻓﻈﻪ و ﻳﺎدﮔﻴﺮي اﺟﺘﻨﺎﺑﻲ ﻏﻴﺮﻓﻌﺎل در ﻣﻮش ﺻﺤﺮاﻳﻲ

زﻳﻨﺐ ﺷﺮﻳﻒ ﺧﺪاﻳﻲ2،1، ﻧﺎﺻﺮ ﻧﻘﺪي2*، .ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻮ ﻋﺮﻳﺎن3، ﭘﺮﻳﭽﻬﺮ ﻳﻐﻤﺎﻳﻲ1 1. ﮔﺮوه زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ، داﻧﺸﻜﺪه ﻋﻠﻮم، واﺣﺪ ﻋﻠﻮم و ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت، داﻧﺸﮕﺎه آزاد اﺳﻼﻣﻲ، ﺗﻬﺮان 2. ﮔﺮوه ﻓﻴﺰﻳﻮﻟﻮژي و ﻓﺎرﻣﺎﻛﻮﻟﻮژي، اﻧﻴﺴﺘﻴﺘﻮ ﭘﺎﺳﺘﻮر، ﺗﻬﺮان 3. ﮔﺮوه زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ، داﻧﺸﻜﺪه ﻋﻠﻮم، داﻧﺸﮕﺎه ﺗﺮﺑﻴﺖ ﻣﻌﻠﻢ، ﺗﻬﺮان درﻳﺎﻓﺖ: 14 ﺷﻬﺮﻳﻮر 87 ﺑﺎزﺑﻴﻨﻲ: 5 آﺑﺎن 87 ﭘﺬﻳﺮش: 22 آﺑﺎن 87

ERβ و ﻳﺎدﮔﻴﺮي اﺟﺘﻨﺎﺑﻲ ﻏﻴﺮﻓﻌﺎل ﺷﺮﻳﻒ ﺧﺪاﻳﻲ و ﻫﻤﻜﺎران ﭼﻜﻴﺪه

ﻣﻘﺪﻣﻪ: ﻧﻮروﻫﻮرﻣﻮن ﻫﺎ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺗﺴﺘﻮﺳﺘﺮون و اﺳﺘﺮادﻳﻮل ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻤﻲ در ﻳﺎدﮔﻴﺮي و ﺣﺎﻓﻈﻪ ﺑﺮ ﻋﻬﺪه دارﻧﺪ. ﻫﻴﭙﻮﻛﺎﻣﭗ ﻧﻴﺰ ﺑﻄﻮر اﺳﺎﺳـﻲ در ﻳـﺎدﮔﻴﺮي و ﺣﺎﻓﻈـﻪ دﺧﺎﻟـﺖ دارد و

ﺑﻌﻨﻮان اﻧﺪام ﻫﺪف ﺑﺮاي ﻋﻤﻠﻜﺮدﻫﺎي اﺳﺘﺮادﻳﻮل ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ. ﮔﻴﺮﻧﺪ هﻫﺎي اﺳﺘﺮوژﻧﻲ(ERs) ﺑﻄﻮر ﻣﺘﺮاﻛﻢ در ﻧﺎﺣﻴﻪ CA1 ﻫﻴﭙﻮﻛﺎﻣﭗ رت ﺑﻴﺎن ﻣﻲﺷـﻮﻧﺪ و ﺗـﺎﺛﻴﺮات اﺳـﺘﺮاد ﻳﻮل ﺑﺮ ﻳﺎدﮔﻴﺮي و ﺣﺎﻓﻈﻪ را ﻣﻴﺎﻧﺠﻲﮔﺮي ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ. ﮔﻴﺮﻧﺪه ﻫﺎي اﺳﺘﺮوژن ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻮاده ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎي روﻧﻮﻳﺴﻲ، ﻓﻮق ﺧﺎﻧﻮاده ﮔﻴﺮﻧﺪ هﻫﺎي ﻫﺴﺘ ﻪاي، ﻫﺴـﺘﻨﺪ و ﺑـﻪ دو ﻧـﻮع α و β ﺗﻘﺴـﻴﻢ

ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ. در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ، ﺗﺎﺛﻴﺮآﮔﻮﻧﻴﺴﺖ اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ DPN) ,diarylpropionitrile, ERβ) ﺑﺮ ﻳﺎدﮔﻴﺮي اﺟﺘﻨﺎﺑﻲ ﻏﻴﺮﻓﻌﺎل در رت ﻫﺎي ﻧﺮ ﺑﺎﻟﻎ در دﺳـﺘﮕﺎه اﺟﺘﻨـﺎﺑ ﻲ ﻏﻴﺮﻓﻌـﺎل ﻣـﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘ ﻪاﺳﺖ.

روشﻫﺎ: رتﻫﺎي ﻧﺮ ﺑﺎﻟﻎ ﺑﻄﻮر دو ﻃﺮﻓﻪ در ﻧﺎﺣﻴﻪ CA1 ﻫﻴﭙﻮﻛﺎﻣﭗ ﻛﺎﻧﻮ لﮔﺬاري ﺷـﺪﻧﺪ در ﮔـﺮوه ﻛﻨﺘـﺮل dimethyl sulfoxide) DMSO) ﺧـﺎﻟﺺ و در ﮔـﺮوه ﺗﺠﺮﺑـﻲ دوزﻫﺎي 2/0 و 5/0 و 1 ﻣﻴﻜﺮوﮔﺮم DPN ﺣﻞ ﺷﺪه در5/0ﻣﻴﻜﺮوﻟﻴﺘﺮ DMSO ﺗﻬﻴﻪ ﺷﺪ و 30 دﻗﻴﻘﻪ ﻗﺒﻞ از آﻣﻮزش در دﺳﺘﮕﺎه اﺟﺘﻨﺎﺑﻲ ﻏﻴﺮﻓﻌﺎل ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﺗﺰرﻳﻖ ﺷﺪ. ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ: ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ ﻛﻪ ﺗﺰرﻳﻖ دوزﻫﺎي 5/0 و 1 ﻣﻴﻜﺮوﮔﺮم DPN ﻗﺒﻞ از آﻣﻮزش در ﻧﺎﺣﻴﻪ CA1، ﺑﻄﻮر ﻣﻌﻨﻲداري زﻣﺎن ﺗـﺎﺧﻴﺮ در ورود ﺑـﻪ اﺗـﺎق ﺗﺎرﻳـ ﻚ را ﻛـﺎﻫﺶ ﻣﻲدﻫﻨﺪ و ﻣﻮﺟﺐ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﺪت زﻣﺎن ﺣﻀﻮر در اﺗﺎق ﺗﺎرﻳﻚ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ (P<0.01). ﻧﺘﻴﺠﻪﮔﻴﺮي: اﻳﻦ اﻃﻼﻋﺎت ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺗﺰرﻳﻖ DPN در ﻧﺎﺣﻴﻪ CA1 ﺑﺎﻋﺚ ﺗﺨﺮﻳﺐ ﻳﺎدﮔﻴﺮي و ﺣﺎﻓﻈﻪ ﻣﻲﺷﻮد. ﭘـﺲ ﮔﻴﺮﻧـﺪ هي ﺑﺘـﺎي اﺳـﺘﺮادﻳﻮل ﻧﻘـﺶ ﻣﻬﻤـﻲ در ﻳﺎدﮔﻴﺮي و ﺣﺎﻓﻈﻪ اﺟﺘﻨﺎﺑﻲ ﻏﻴﺮ ﻓﻌﺎل ﺑﺮ ﻋﻬﺪه دارد.Archive of SID واژهﻫﺎي ﻛﻠﻴﺪي: اﺳﺘﺮادﻳﻮل، ﮔﻴﺮﻧﺪه ﺑﺘﺎي اﺳﺘﺮادﻳﻮل، ﻳﺎدﮔﻴﺮي اﺟﺘﻨﺎﺑﻲ ﻏﻴﺮ ﻓﻌﺎل

ﻣﻘﺪﻣﻪ* آﻧﺪروﺳــﺘﻨﺪﻳﻮن (AD)، ﺗﺴﺘﻮﺳــﺘﺮون و اﺳــﺘﺮادﻳﻮل از ﻛﻠﺴــﺘﺮول در ﻣﻐـــﺰ ﺳـــﺎﺧﺖ دﻫﻴـــﺪرواﭘﻲ آﻧﺪروﺳـــﺘﺮون (DHEA)، درون زا ﮔﺰارش ﺷﺪه اﺳﺖ [25،18]. ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت اﺧﻴﺮ ﻧﺸﺎن داده اﻧﺪ ﻛﻪ ﻧﻮرون ﻫﺎي ﻫﻴﭙﻮﻛﺎﻣـﭗ ﺑـﺎ ﻣﺠﻤﻮﻋـﻪ اي از آﻧـﺰﻳﻢﻫـﺎ ﺳـﺎﺧﺖ

اﺳﺘﺮادﻳﻮل و ﺗﺴﺘﻮﺳﺘﺮون از ﻛﻠﺴﺘﺮول را ﻛﺎﺗﺎﻟﻴﺰ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ [27،18]. * ﻧﻮﻳﺴﻨﺪة ﻣﺴﺌﻮل ﻣﻜﺎﺗﺒﺎت: [email protected] [email protected] ﻏﻠﻈﺖ ﭘﺎﻳﻪ اﺳﺘﺮادﻳﻮل در ﻫﻴﭙﻮﻛﺎﻣﭗ ﺣـﺪوداً nM 1 اﺳـﺖ ﻛـﻪ از وﺑﮕﺎه ﻣﺠﻠﻪ: www.phypha.ir/ppj ﻣﻴﺰان آن در ﭘﻼﺳﻤﺎي ﺧﻮن ﺑﻴﺸﺘﺮ اﺳﺖ [28].

254 www.SID.ir ﻓﻴﺰﻳﻮﻟﻮژي و ﻓﺎرﻣﺎﻛﻮﻟﻮژي ﺟﻠﺪ 12، ﺷﻤﺎرة 4، زﻣﺴﺘﺎن 1387

ﺷــﻮاﻫﺪي وﺟــﻮد دارد ﻛــﻪ اﺳــﺘﺮوﺋﻴﺪﻫﺎي ﮔﻨــﺎدي ﻣﺜــﻞ ﺿﺮوري اﺳﺖ. ﻳﺎدﮔﻴﺮي و ﺣﺎﻓﻈﻪ از ﺟﻤﻠﻪ ﺣﺎﻓﻈـﻪ ﻣﺮﺟـﻊ ﺗﻮﺳـﻂ ﺗﺴﺘﻮﺳــﺘﺮون، اﺳــﺘﺮادﻳﻮل، دي ﻫﻴﺪروﺗﺴﺘﻮﺳــﺘﺮون و ﭘﺮﮔﻨﻨﻮﻟــﻮن اﺳﺘﺮادﻳﻮل ﺗﺨﺮﻳﺐ ﻣﻲﺷﻮد. در ﻣﻘﺎﺑﻞ، ﺳﻄﺢ ﭘﺎﺋﻴﻨﻲ از اﺳـﺘﺮادﻳﻮل ﺑﺮدﺳﺘﮕﺎه ﻋﺼﺒﻲ ﻣﺮﻛﺰي اﺛﺮاﺗﻲ را اﻋﻤﺎل ﻣﻲﻛﻨﻨـﺪ [35]. ﺗـﺮاﻛﻢ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺎﻋﺚ ﺑﻬﺒﻮد ﺣﺎﻓﻈﻪ ﺟﺎري ﺷﻮد [33]. ﺑﺮﺧﻲ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺑﺎﻻي ﮔﻴﺮﻧﺪ هﻫﺎي اﺳﺘﺮوژن و آﻧﺪروژن در ﻣﺮاﻛﺰ ﺑﻨﻴﺎدي ﻳﺎدﮔﻴﺮي ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﻨﺪ ﻛﻪ ERβ ﻳﻚ ﺗﻌﺪﻳﻞ ﻛﻨﻨﺪه ﻣﻬﻢ ﺗﻜﺜﻴﺮ ﺳـﻠﻮﻟﻲ و و ﺣﺎﻓﻈﻪ در ﻣﻐﺰ، ﻣﺜﻞ ﻫﻴﭙﻮﻛﺎﻣﭗ، ﻧﺸـﺎن ﻣـ ﻲدﻫـﺪ ﻛـﻪ اﺣﺘﻤـﺎﻻً ﺣﺎﻓﻈﻪ و ﻳﺎدﮔﻴﺮي اﺳﺖ [9]. در ﻣـﻮش ﻫـﺎﻳﻲ ﻛـﻪ درآﻧﻬـﺎ ERβ رواﺑﻄﻲ ﺑﻴﻦ ﮔﻴﺮﻧﺪه ﻫﺎي آﻧﺪروژن و اﺳﺘﺮوژن وﺟﻨﺒﻪ ﻫـﺎي ادراﻛـ ﻲ ﺣﺬف ﺷﺪه اﺳﺖ ﻳﺎدﮔﻴﺮي و ﺣﺎﻓﻈﻪ اﻛﺘﺴﺎﺑﻲ در ﻣﺎز آﺑﻲ ﻣـﻮرﻳﺲ دﺳﺘﮕﺎه ﻋﺼﺒﻲ ﻣﺮﻛﺰي ﺑﺮﻗﺮار اﺳﺖ [20،16]. در ﻣﻘﺎﻳﺴــﻪ ﺑــﺎ ﮔــﺮوه ﻛﻨﺘــﺮل ﺗﺨﺮﻳــﺐ ﺷــﺪه اﺳــﺖ [33]. اﺧﻴــﺮاً اﺛﺮات ﻫﻮرﻣﻮن ﻫـﺎي اﺳـﺘﺮوﺋ ﻴﺪي ﺗﻮﺳـﻂ ﮔﻴﺮﻧـﺪ هﻫـﺎي درون درﮔﺰارﺷﻲ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻮ شﻫﺎي ﻣﺎد هاي ﻛـﻪ در آﻧﻬـﺎ ﺳـﻠﻮ ﻟﻲ وﻳــﮋهاي در ﺑﺎﻓــﺖ ﻫــﺪف ﻣﻴـ ﺎﻧﺠﻲﮔــﺮي ﻣــ ﻲﺷــﻮد، ﻛــﻪ ERβ ﺣﺬف ﺷﺪه اﺳﺖ ﺳﻄﻮح ﺑﺎﻻرﻓﺘﻪ اي از اﺿـﻄﺮاب و ﺳـﻄﻮح ﻛﻤﭙﻠﻜﺲ ﻫﺎي اﺳﺘﺮوﺋﻴﺪ- ﮔﻴﺮﻧـﺪه ﻧﻘـﺶ ﻣﺮﻛـﺰي در ﺑﻜـﺎرﮔﻴﺮي ﺗﻘﻠﻴﻞ ﻳﺎﻓﺘﻪ اي از ﻓﻌﺎﻟﻴـ ﺖ را در آزﻣـﻮن ﻫـﺎي ﺑـﺎز از ﺧـﻮد ﻧﺸـﺎن ﻣﻜﺎﻧﻴﺴﻢﻫﺎي ﺳﻠﻮﻟﻲ ﻻزم ﺑﺮاي ﻓﻌـﺎل ﻛـﺮدن روﻧﻮﻳﺴـﻲ ژن ﺑـﺮ ﻣﻲدﻫﻨﺪ [21]، در ﺣﺎﻟﻴﻜﻪ ﻳﺎﻓﺘـﻪ ﻫـﺎي ﮔﺬﺷـﺘﻪ ﻧ ﺸـﺎن ﻣـ ﻲدﻫﻨـﺪ ﻋﻬﺪه دارﻧﺪ [8]. ﮔﻴﺮﻧﺪه ﻫﺎي اﺳـﺘﺮاد ﻳﻮل (ERs) ﺑﻄـﻮر ﻏﺎﻟـﺐ در ﻣﻮش ﻫﺎي ﻣﺎده اي ﻛﻪ در آﻧﻬﺎ ﮔﻴﺮﻧﺪه آﻟﻔﺎ اﺳﺘﺮادﻳﻮل ﺣـﺬف ﺷـﺪه ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻟﻴﻤﺒﻴﻚ ﻣﺜﻞ آﻣﻴﮕـﺪال، ﺳـﭙﺘﻮم، ﻫﻴﭙﻮﻛﺎﻣـﭗ و ﻫﻤﭽﻨـﻴﻦ اﺳﺖ در آزﻣﻮن اﺟﺘﻨﺎﺑﻲ ﻏﻴﺮ ﻓﻌﺎل ﻳـ ﺎدﮔﻴﺮي ﺧـﻮﺑﻲ ﻧﺪارﻧـﺪ [12]. ﻫﻴﭙﻮﺗﺎﻻﻣﻮس ﻣﺘﻤﺮﻛﺰ ﺷﺪه اﻧـﺪ و در ﻣﺮاﺣـﻞ اﺣﺴﺎﺳـ ﻲ وادراﻛـﻲ اﻳﻦ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻫﺎ ﻣﺎ را ﺑﻪ اﻳـ ﻦ ﻓﻜـﺮ ﻣـ ﻲاﻧﺪازﻧـﺪ ﻛـﻪ دو ﻧـﻮع ﮔﻴﺮﻧـﺪه دﺧﺎﻟﺖ دارﻧـﺪ [37،29،1]. ﮔﻴﺮﻧـﺪه ﻫـﺎي اﺳـﺘﺮاد ﻳﻮل ﺑـﻪ ﺧـﺎﻧﻮاده اﺳﺘﺮادﻳﻮل اﻧﻮاع ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ از ﺣﺎﻓﻈﻪ و ﻳﺎدﮔﻴﺮي را درﮔﻴﺮ ﻣﻲﻛﻨﻨـﺪ، ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎي روﻧﻮﻳﺴﻲ و ﻓﻮق ﺧﺎﻧﻮاده ﮔﻴﺮﻧﺪه ﻫﺎي ﻫﺴﺘﻪ اي ﻣﺘﻌﻠـﻖ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ERα ﺑﺮاي ﻳﺎدﮔﻴﺮي اﺣﺴﺎﺳﻲ ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﺮﺑـﻮط ﺑـﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ [23،22] و ﺑﻪ دو ﺗﻴﭗ ﮔﻴﺮﻧﺪه اﺳﺘﺮادﻳﻮﻟﻲ آﻟﻔﺎ و ﺑﺘﺎ ﺗﻘﺴـﻴﻢ آﻣﻴﮕﺪال ﻣﻲﺷـﻮد ﺿـﺮوري ﺑﺎﺷـﺪ در ﺣﺎﻟﻴﻜـﻪ ﻳـ ﺎدﮔﻴﺮي ﻓﻀـﺎﻳﻲ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ [5]. در ﺳـﺎل 1996 دوﻣـﻴﻦ ﺗﻴـﭗ ﮔﻴﺮﻧـﺪه اﺳـﺘﺮادﻳﻮل، واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻫﻴﭙﻮﻛﺎﻣﭗ ﺑﻪ ERβ ﻧﻴﺎز دارد [33]. ERβ، از ﭘﺮوﺳﺘﺎت و ﺗﺨﻤﺪان ﻣـﻮش ﺻـﺤﺮاﺋﻲ ﺟـﺪا ﺷـﺪ [22]. اﻳﻦ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺎ را ﺑﺮ آن داﺷﺖ ﺗـﺎ ﺑـﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از آﮔﻮﻧﻴﺴـﺖ ﻣﺘﻌﺎﻗﺒﺎً اﻳﻦ ﮔﻴﺮﻧﺪه ﺗـﺎزه ي اﺳـﺘﺮادﻳﻮل در ﻣـﻮش [38] و اﻧﺴـﺎن اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪه ي ﺑﺘﺎي اﺳـﺘﺮادﻳﻮل ﺑـﻪ ﺑﺮرﺳـﻲ ﻧﻘـﺶ آن در ﻛﺸﻒ ﺷﺪ [26]. اﻳﻦ دو ﻧﻮع ﮔﻴﺮﻧـﺪه اﺳـﺘﺮوژﻧﻲ ﺗﻮﺳـﻂ ژ نﻫـﺎي ﻣﻨﻄﻘﻪ CA1 ﻫﻴﭙﻮﻛﺎﻣﭗ ﻣﻮش ﻫﺎي ﺻﺤﺮاﺋﻲ ﻧﺮ ﺑـﺎﻟﻎ در دﺳـﺘﮕﺎه ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ اي ﻛﺪ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ (ﮔﻴﺮﻧﺪه آﻟﻔﺎ اﺳﺘﺮادﻳﻮل ﺗﻮﺳﻂ ﻛﺮوﻣـﻮزوم اﺟﺘﻨﺎﺑﻲ ﻏﻴﺮ ﻓﻌﺎل ﺑﭙﺮدازﻳﻢ. 6 و ﺑﺘﺎ ﺗﻮﺳﻂ ﻛﺮوﻣﻮزوم 14) و اﻳﺰوﻓﺮم ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻧﻴﺴـﺘﻨﺪ [38]. در اﻧﺴﺎن ﻣﻘﺪار ﻧﺴﺒﺘﺎً زﻳﺎدي از ERβ در ﻫﻴﭙﻮﻛﺎﻣﭗ، ﻗﺸﺮ، ﻛﻼﺳﺘﺮوم ﻣﻮاد و روشﻫﺎ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ، در ﺣﺎﻟﻴﻜﻪ، ﺑﺮ ﺧﻼف ERα، ﻣﻘﺪار ﻛﻤﺘﺮي از آن در ﻫﻴﭙﻮﺗــﺎﻻﻣﻮس و آﻣﻴﮕــﺪال وﺟــﻮد دارد [29]. در ﭘﺮﻳﻤﺎدﻫــﺎ و ﻣﻮش ﻫﺎي ﺻﺤﺮاﺋﻲ ﻧﺮ ﺑﺎﻟﻎ ﻧﮋاد وﻳﺴـﺘﺎر (200 -250 ﮔﺮﻣـﻲ) از ﺟﻮﻧﺪﮔﺎن ﻫﺮ دو ﻧـﻮع ﮔﻴﺮﻧـﺪه اﺳـﺘﺮادﻳﻮل، آﻟﻔـﺎ و ﺑﺘـﺎ در ﻧـﻮاﺣﻲ ﺑﺨﺶ ﭘﺮورش و ﺗﻜﺜﻴﺮ ﻣﻮﺳﺴﻪ ﭘﺎﺳﺘﻮر اﻳﺮان ﺗﻬﻴﻪ ﺷﺪ. ﺣﻴﻮاﻧـﺎت در ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ از ﻣﻐﺰ ﻳﺎﻓﺖ ﻣﻲﺷـﻮﻧﺪ، در ﻫﻴﭙﻮﻛﺎﻣـﭗ SIDﻧﺴـﺒﺖ ﺑـﺎﻻﻳﻲ ازof ﺷﺮاﻳﻂ 12 ﺳﺎﻋﺖ روﺷـﻨﺎﻳﻲ و Archive12ﺳـﺎﻋﺖ ﺗـﺎرﻳﻜﻲ (روﺷـﻨﺎﻳﻲ از 7 ERβ/ERα وﺟﻮد دارد [31،14،1]. ﺻﺒﺢ) و دﻣﺎي 2 ± 23 درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘ ﻲﮔﺮاد ﻧﮕﻬـﺪاري ﺷـﺪﻧﺪ و آب و دﻳﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ اﺳﺘﺮادﻳﻮل اﺛﺮات ﺣﺎدي ﺑﺮ ﻫﻴﭙﻮﻛﺎﻣﭗ دارد ﻏﺬا ﺑﻪ ﻣﻘﺪار ﻛﺎﻓﻲ در اﺧﺘﻴﺎر آﻧﻬﺎ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ. در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻄﺎﺑﻖ و ﺑﺎﻋﺚ ﺑﺎﻻ رﻓﺘﻦ ﺣﺎﻓﻈﻪ ﻓﻀﺎﻳﻲ ﻣـﻲ ﺷـﻮد ﻛـﻪ ﻣﻤﻜـﻦ اﺳـﺖ از ﺑﺎ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻫﺎي ﺑﻴﺎﻧﻴﻪ ي Helsinki و ﻗـﻮاﻧﻴﻦ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘـﻪ ﺷـﺪ هي ﺑـﻴﻦ ﻃﺮﻳﻖ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎي ژﻧﻮﻣﻴﻚ ﮔﻴﺮﻧﺪه ﻫﺎي اﺳﺘﺮادﻳﻮل ﺑﺎﺷﺪ [30]. ﻫﺮ اﻟﻤﻠﻠﻲ در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﺣﻴﻮاﻧﺎت آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎﻫﻲ، ﺑﺎ ﺣﻴﻮاﻧﺎت رﻓﺘﺎر ﺷﺪ. دو ﻧﻮع ﮔﻴﺮﻧـﺪه ﺧـﺎرج ﻫﺴـﺘﻪ اي ERβ و ERα در ﻫﻴﭙﻮﻛﺎﻣـﭗ و 7-8 روز ﻗﺒﻞ از اﻧﺠﺎم آزﻣﺎﻳﺶ رﻓﺘﺎري ﺣﻴﻮاﻧﺎت ﺗﺤﺖ ﺟﺮاﺣﻲ آﻣﻴﮕﺪال ﻣﺘﻤﺮﻛﺰ ﺷﺪه اﻧﺪ، دو ﻣﻨﻄﻘﻪ اي ﻛـﻪ ﺗﻨﻈـﻴﻢ ﻛﻨﻨـﺪه ﻫـﺎي ﻗــﺮار ﻣــ ﻲﮔﺮﻓﺘﻨــﺪ. ﻣﺨﻠــﻮﻃﻲ از ﻛﺘــﺎﻣﻴﻦ (mg/Kg, i.p 100) و ﻣﻬﻤﻲ ﺑﺮاي ﻳﺎدﮔﻴﺮي و ﺣﺎﻓﻈﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ [19]. زاﻳﻠــﻮزﻳﻦ (mg/Kg, i.p 25) ﺑﺼــﻮرت درون ﺻــﻔﺎﻗﻲ ﺑﻤﻨﻈــﻮر اﺳﺘﺮادﻳﻮل ﺑﺮاي ﺑﺴﻴﺎري از رﻓﺘﺎرﻫﺎ از ﺟﻤﻠﻪ رﻓﺘﺎرﻫﺎي ادراﻛﻲ ﺑﻴﻬﻮش ﻛﺮدن ﺣﻴﻮاﻧﺎت ﺗﺰرﻳﻖ ﺷـﺪ [10،25]. ﺳـﭙﺲ ﺑﺼـﻮرت دو

255 www.SID.ir ERβ و ﻳﺎدﮔﻴﺮي اﺟﺘﻨﺎﺑﻲ ﻏﻴﺮﻓﻌﺎل ﺷﺮﻳﻒ ﺧﺪاﻳﻲ و ﻫﻤﻜﺎران

ﻃﺮﻓﻪ در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﺎﻻي CA1 ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﻃﻠـﺲ ﭘﺎﻛﺴـﻴﻨﻮس و ﻣﻴﻠﻲ آﻣﭙﺮو ﻣﺪت 5/1 ﺛﺎﻧﻴﻪ) ﺑﻪ ﻛﻒ دﺳﺖ و ﭘﺎﻫﺎي ﺣﻴﻮان داده واﺗﺴﻮن (AP:-3.8mm از ﺑﺮﮔﻤﺎ، ML: ±2.2mm از ﺧﻂ وﺳـﻂ ﻣﻲ ﺷﺪ 5 ﺛﺎﻧﻴﻪ ﭘﺲ از ﺷﻮك درب ﮔﻴﻮﺗﻴﻨﻲ ﺑـﺎز ﺷـﺪه و زﻣـﺎن و DV: -2.7mm از ﺳﻄﺢ ﺟﻤﺠﻤﻪ) ﻛﺎﻧﻮ لﮔﺬاري ﺷﺪ. دوﭘـﻴﭻ در ﺧﺮوج ﻣﻮش ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻲ ﮔﺮدد. ﭘﺲ از ﺧﺮوج ﺣﻴﻮان 120 ﺛﺎﻧﻴﻪ اﻃﺮاف ﻛﺎﻧﻮل ﻫﺎ در ﺟﻤﺠﻤﻪ ﺑﺮاي ﺛﺎﺑﺖ ﻧﮕﻪ داﺷـﺘﻦ ﻛـﺎﻧﻮل ﻗـﺮار ﺑﻪ او اﺟﺎزه داده ﻣﻲ ﺷﺪ ﺗﺎ در ﻗﺴﻤﺖ روﺷﻦ ﺑﺎﻗﻲ ﺑﻤﺎﻧـﺪ، ﻋـﺪم دادهﺷﺪ و ﺗﻮﺳﻂ ﺳﻴﻤﺎن دﻧﺪاﻧﭙﺰﺷﻜﻲ ﻣﺤﻜﻢ ﺷﺪﻧﺪ. ورود ﺣﻴﻮان ﺑﻪ ﻧﺎﺣﻴﻪ ﺗﺎرﻳﻚ ﺑﻪ ﻣـﺪت 120 ﺛﺎﻧﻴـﻪ ﺑـﻪ ﻋﻨـﻮان ﺗﺰرﻳﻖ درون ﻫﻴﭙﻮﻛﺎﻣﭗ از ﻃﺮﻳﻖ ﻛﺎﻧﻮل ﻫﺎ ﺗﻮﺳﻂ ﺳﻮز نﻫـﺎي ﻳﺎدﮔﻴﺮي (اﻛﺘﺴﺎب) ﻣﻮﻓﻖ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣـﻲ ﺷـﺪ. در ﺻـﻮرت ﺗﺰرﻳﻖ (gauge-30) ﻛﻪ اﻧﺪازه آﻧﻬﺎ ﻧﻴﻢ ﻣﻴﻠﻲ ﻣﺘﺮ ﺑﻠﻨﺪﺗﺮ از ﻛـﺎﻧﻮل ورود ﻣﺠﺪد ﺣﻴﻮان ﺑﻪ ﻧﺎﺣﻴﻪ ﺗﺎرﻳﻚ، ﺑﺮاي ﺑﺎر دوم ﺷﻮك اﻋﻤﺎل ﺑﻮد، اﻧﺠﺎم ﺷﺪ. ﺳﻮزن ﺗﺰرﻳﻖ ﺗﻮﺳﻂ ﻳﻚ ﻟﻮﻟﻪ ﭘﻠﻲ اﺗﻴﻠﻦ ﺑﻪ ﺳﺮﻧﮓ ﻣﻲ ﮔﺸﺖ و ﻣﺠﺪداً 120 ﺛﺎﻧﻴﻪ زﻣﺎن ﺑﻪ ﺣﻴﻮان داده ﻣﻲ ﺷﺪ ﺗﺎ از ﻫﺎﻣﻴﻠﺘﻮن10 ﻣﻴﻜﺮو ﻟﻴﺘﺮي ﻣﺘﺼﻞ ﺷﺪ. ﺗﺰرﻳﻖ ﻛﻠﻲ ﻧﻴﻢ ﻣﻴﻜﺮوﻟﻴﺘـﺮ ﻳﺎدﮔﻴﺮي او اﻃﻤﻴﻨﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﺷﻮد. ﺣﻴﻮاﻧﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﻴﺶ از دوﺑـﺎر ﻣﺤﻠــﻮل در ﻃــﻲ دو دﻗﻴﻘــﻪ ﺑﻮﺳــﻴﻠﻪ Microinjection Pump ﺷﻮك درﻳﺎﻓـﺖ ﻛﺮدﻧـﺪ ﻣـﻮرد ﺗﺠﺰﻳـﻪ و ﺗﺤﻠﻴـﻞ آﻣـﺎري ﻗـ ﺮار اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷﺪ و ﺳﻮزن ﺗﺰرﻳﻖ ﺑﻤـﺪت ﻳـ ﻚ دﻗﻴﻘـﻪ ﭘـﺲ از اﺗﻤـﺎم ﻧﮕﺮﻓﺘﻨﺪ. ﺑﻤﻨﻈﻮر آزﻣـﻮن ﺑـﻪ ﺧـﺎﻃﺮآوري، 24 ﺳـﺎﻋﺖ ﭘـﺲ از ﺗﺰرﻳـ ﻖ در ﻛـﺎﻧﻮل ﺑــﺎﻗ ﻲ ﻣـﻲ ﻣﺎﻧـﺪ ﺗــﺎ از ورود ﻣﺤﻠـﻮل ﺑــﻪ درون آﻣﻮزش ﺣﻴﻮان در ﻗﺴﻤﺖ روﺷـﻦ ﻗـﺮار داده ﺷـﺪ. ﭘـﺲ از 10 ﻫﻴﭙﻮﻛﺎﻣﭗ اﻃﻤﻴﻨﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﺷﻮد. ﺛﺎﻧﻴﻪ درب ﮔﻴﻮﺗﻴﻨﻲ ﺑﺎز ﺷﺪ و ﻣﺪت زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻃﻮل ﻣﻲ ﻛﺸﺪ ﺗﺎ آزﻣﺎﻳﺶ رﻓﺘﺎري در دﺳﺘﮕﺎه اﺟﺘﻨﺎﺑﻲ ﻏﻴﺮﻓﻌﺎل (ﺷـﺎﺗﻞ ﺑـﺎﻛﺲ) ﺣﻴﻮان وارد ﻗﺴـﻤﺖ ﺗﺎرﻳـﻚ ﺷـﻮد (STL ﺑﻌـﺪ از آﻣـﻮزش) و اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺖ. اﻳﻦ دﺳﺘﮕﺎه ﻳﻚ ﺟﻌﺒﻪ ﭘﻠﻜﺴﻲ ﮔـﻼس دو ﻗﺴـﻤﺘﻲ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﺪت زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺣﻴﻮان در ﻣﺤﻔﻈﻪ ﺗﺎرﻳﻚ ﻣﻲ ﻣﺎﻧـﺪ و اﺳﺖ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺑﺨﺶ آن روﺷﻦ و ﻳـ ﻚ ﺑﺨـﺶ آن ﺗﺎر ﻳـ ﻚ اﺳـﺖ . ﺗﻌﺪاد دﻓﻌﺎت ورود ﺣﻴﻮان ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﺗﺎرﻳﻚ ﺑﻪ ﻣﺪت 600 ﺛﺎﻧﻴﻪ اﺑﻌﺎد دو ﻗﺴﻤﺖ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ (30cm×20cm×20cm) و ﺑـﺎ ﺛﺒﺖ ﺷﺪ. در ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ آﻣﺎري ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿﺮ ﻓﻘﻂ ﻣﻌﻴـﺎر ﻳﻚ درب ﮔﻴﻮﺗﻴﻨﻲ (8cm×8cm) ﺑﻪ ﻫﻢ راه دارﻧـﺪ. ﻛـﻒ ﻫـﺮ دو STL ﺑﻌﺪ از آﻣﻮزش و ﻣﺪت زﻣﺎن ﺣﻀﻮر ﺣﻴـﻮان در ﻣﺤﻔﻈـﻪ اﺗﺎق ﺑﺎ ﻣﻴﻠﻪ ﻫﺎي اﺳﺘﻴﻞ ﺿﺪزﻧﮓ ﭘﻮﺷﻴﺪه ﺷـﺪه اﺳـﺖ ﺿـﺨﺎﻣﺖ ﻫـﺮ ﺗﺎرﻳﻚ ﺑﻪ ﻛﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷـﺪه اﺳـﺖ [10]. ﻫﻤـﻪ آزﻣـﺎﻳﺶ ﻫـﺎ در ﻣﻴﻠﻪ mm 2 اﺳﺖ و ﻫﺮ دو ﻣﻴﻠﻪ ﺑﺎ ﻓﺎﺻﻠﻪ 1cm از ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻗﺮار دارﻧﺪ. ﺳﺎﻋﺖ 9 ﺗﺎ 11 ﺻﺒﺢ اﻧﺠﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ. دو روز ﻗﺒﻞ از آزﻣﺎﻳﺶ ﺣﻴﻮاﻧﺎت ﺑﺎ ﺷﺮاﻳﻂ آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎه آﺷـﻨﺎ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺑﺮرﺳﻲ اﺛﺮ ﺗﺰرﻳﻖ ﻗﺒﻞ از آﻣﻮزش دوزﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠـﻒ ﻣﻲ ﺷﺪﻧﺪ ﺗﺎ اﺳﺘﺮس آﻧﻬﺎ در زﻣﺎن آزﻣﺎﻳﺶ ﺑﻪ ﺣﺪاﻗﻞ ﺑﺮﺳﺪ. ﺑﻪ DPN) Diarylpropionitrile، آﮔﻮﻧﻴﺴﺖ اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ ﮔﻴﺮﻧـﺪه ي ﻣﻨﻈﻮر ﺳﺎزش ﻳﺎ ﻋﺎدت ﺣﻴﻮان ﺑﺎ دﺳﺘﮕﺎه، 30 ﺛﺎﻧﻴﻪ ﺑﻌﺪ از ﻗﺮار ﺑﺘﺎ اﺳﺘﺮادﻳﻮل، ﺳـﻴﮕﻤﺎ) در ﻧﺎﺣﻴـ ﻪ CA1 ﻫﻴﭙﻮﻛﺎﻣـﭗ در دﺳـﺘﮕﺎه دادن ﺣﻴﻮان در ﻗﺴﻤﺖ روﺷﻦ درب ﮔﻴﻮﺗﻴﻨﻲ ﺑـﺎز و ﺑﻼﻓﺎﺻـﻠﻪ اﺟﺘﻨﺎﺑﻲ ﻏﻴﺮﻓﻌﺎل، 32 ﻣﻮش ﺻﺤﺮاﺋﻲ ﻧﺮ ﺑﺎﻟﻎ (200-250 ﮔﺮﻣـﻲ) ﺑﻌﺪ از ورود ﭘﺎﻫﺎي ﻋﻘﺒﻲ ﺣﻴﻮان ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﺗﺎرﻳﻚ، درب ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﭼﻬﺎر ﮔﺮوه 8 ﺗﺎﻳﻲ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺷﺪﻧﺪ. ﻣﻮش ﻫﺎ ﭘﺲ از اﻧﺠﺎم ﺟﺮاﺣﻲ ﻣﻲ ﺷﺪ، ﺑﻌﺪ از 30 ﺛﺎﻧﻴﻪ درب ﮔﻴﻮﺗﻴﻨﻲ ﻣﺠﺪداَ ﺑﺎز و زﻣﺎن ﺧﺮوج ﻳﻚ ﻫﻔﺘﻪ دوره ﺑﻬﺒﻮدي را ﺳﭙﺮي ﻛﺮدﻧﺪ. ﺳﭙﺲ ﺑﻪ ﮔـﺮوه ﻛﻨﺘـﺮل ﻣﻮش ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻲﺷﺪ. ﺣﺪاﻛﺜﺮ زﻣﺎن ﺑﺮاي ﺧﺮوج ﻣﻮش از اﺗﺎق 30 دﻗﻴﻘﻪ ﻗﺒـﻞ از آﻣـﻮزش DMSO ﺗﺰرﻳـﻖ ﺷـﺪ و ﮔـﺮوه ﻫـﺎي ﺗﺎرﻳﻚ 30 ﺛﺎﻧﻴﻪ اﺳﺖ اﮔﺮ در اﻳﻦ ﻣﺪت از اﺗﺎق SIDﺧﺎرج ﻧﺸﺪ دربof ﺗﺠﺮﺑﻲ دوزﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ از Archive2) DPN/0، 5/0، 1 ﻣﻴﻜﺮوﮔﺮم ﺣـﻞ ﮔﻴﻮﺗﻴﻨﻲ ﺑﺴﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﺪ و ﻣﻮش از اﺗﺎق ﺗﺎرﻳﻚ ﺧﺎرج ﮔﺸﺘﻪ و ﺑﻪ ﺷﺪه در 5/0 ﻣﻴﻜﺮو ﻟﻴﺘﺮ Dimethyl sulfoxide) DMSO)) را ﻗﻔﺲ ﺑﺎزﮔﺮداﻧﺪه ﻣﻲ ﺷﺪ. 30 دﻗﻴﻘﻪ ﺑﻌﺪ از ﺳﺎزش ﻃـﻲ ﻣﺮﺣﻠـﻪ 30 دﻗﻴﻘﻪ ﻗﺒﻞ از آﻣﻮزش درﻳﺎﻓﺖ ﻛﺮدﻧﺪ. زﻣـﺎن ﺗـﺎﺧﻴﺮ در ورود و آﻣﻮزش ﻳﺎ اﻛﺘﺴﺎب ﺑﻌﺪ از اﻳﻨﻜﻪ ﺣﻴﻮان10 ﺛﺎﻧﻴـﻪ را در ﻗﺴـﻤﺖ زﻣﺎن ﺳـﭙﺮ ي ﺷـﺪه در اﺗـﺎق ﺗﺎرﻳـ ﻚ در ﻃـ ﻲ ﻣﺮﺣﻠـﻪ ﺑﻴـ ﺎد آوري روﺷﻦ ﺳﭙﺮي ﻛﺮد درب ﮔﻴﻮﺗﻴﻨﻲ ﺑﺎز ﻣﻲ ﺷﺪ (ﻣﺪت زﻣـﺎﻧﻲ ﻛـﻪ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ. ﻃﻮل ﻣﻲ ﻛﺸـﺪ ﺗـﺎ ﺣﻴـﻮان وارد ﻗﺴـﻤﺖ ﺗﺎرﻳـﻚ ﺷـﻮد، ﻳﻌﻨـﻲ آزﻣـﻮن آﻣــﺎري ﻣــﻮرد اﺳــﺘﻔﺎده آﻧــﺎﻟﻴﺰ وارﻳــﺎﻧﺲ ﻳــﻚ ﻃﺮﻓــﻪ (STL(Step-Through Latency ﻗﺒــﻞ از آﻣــﻮزش، ﺛﺒــﺖ (One-Way-ANOVA) و آزﻣـﻮن Post Hoc: Tukey ﺑـﻮده ﻣﻲ ﺷﺪ)، ﭘﺲ از ورود ﺣﻴﻮان ﺑﻪ اﺗﺎق ﺗﺎرﻳﻚ درب ﺑﺴﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﺪ اﺳﺖ. P<0.05 ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻌﻴﺎر ﻣﻌﻨﻲدار ﺑﻮدن اﺧـﺘﻼف در ﻧﻈـﺮ و ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﺷﻮك اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ (ﺑﺎ ﻓﺮﻛـﺎﻧﺲ 50 ﻫﺮﺗـﺰ، ﺷـﺪت 1 ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ.

256 www.SID.ir ﻓﻴﺰﻳﻮﻟﻮژي و ﻓﺎرﻣﺎﻛﻮﻟﻮژي ﺟﻠﺪ 12، ﺷﻤﺎرة 4، زﻣﺴﺘﺎن 1387

600 ﺗ ز

ﺎ 600 ﻣ ﺎ ﺧ

ﻴ *** *** ن ﺮ

500 ﺳ د

500 ﭙ ر ﺮ ز ي ﻣ ﺎ

400 400 ﺷ ن ﺪ و ه ر د و ر

300 د 300 ﻗ ﺑ ﺴ ﻪ ﻤ ﻗ ﺴ

200 ﺖ

200 ﻤ ﺗ ﺎ ر ﺖ ﻳ ﺗ ﺎ 100 ر

100 ﻚ ﻳ ) ﺛ ﺎ ﻚ ﻧ

** ﻴ ) ﺛ

0 ﻪ

** ﺎ ﻧ ( 0 ﻴ DMSO 0.2µg0.5µg1µg DMSO 0.2µg0.5µg1µg ﻪ ( DPN DPN

ﻧﻤﻮدار1- ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺗﺰرﻳـ ﻖ دوزﻫـﺎ ي2/0، 5/0و 1 ﻣﻴﻜﺮوﮔـﺮم DPN در ﻧﺎﺣﻴـ ﻪ CA1 ﻧﻤﻮدار 2- ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺗﺰرﻳﻖ دوزﻫـﺎي 2/0، 5/0و 1 ﻣﻴﻜﺮوﮔـﺮم DPN در ﻧﺎﺣﻴـ ﻪ CA1 ﻫﻴﭙﻮﻛﺎﻣﭗ ﻣﻮش ﻫﺎي ﻧﺮ ﺑﺎﻟﻎ ﺑـﺮ ﺗـﺎﺧ ﻴﺮ در ورود ﺑـﻪ ﻗﺴـﻤﺖ ﺗﺎرﻳـ ﻚ در ﻳـﺎدﮔﻴﺮي و ﻫﻴﭙﻮﻛﺎﻣﭗ ﻣﻮ شﻫﺎي ﻧﺮ ﺑﺎﻟﻎ ﺑﺮ زﻣﺎن ﺳﭙﺮي ﺷﺪه در ﻗﺴـﻤﺖ ﺗﺎرﻳـ ﻚ در ﻳـﺎدﮔﻴﺮي و ﺣﺎﻓﻈﻪ اﺟﺘﻨﺎﺑﻲ ﻏﻴﺮﻓﻌﺎل ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪ هاﺳﺖ. ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﺼﻮرت ﺧﻄـﺎ ي ﻣﻌﻴـﺎر ﻣﻴـﺎﻧﮕﻴﻦ ﺣﺎﻓﻈﻪ اﺟﺘﻨﺎﺑﻲ ﻏﻴﺮﻓﻌﺎل ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪ هاﺳﺖ. ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﺼﻮرت ﺧﻄـﺎ ي ﻣﻌﻴـﺎر ﻣﻴـﺎﻧﮕﻴﻦ (SEM±) ﺑﻮده و ﺗﻌﺪاد ﻧﻤﻮﻧﻪ در ﻫﺮ ﮔﺮوه 8 و ﻋﻼﻣﺖ ** ﻧﺸـﺎن دﻫﻨـﺪه SEM) P<0.01±) ﺑــﻮده و ﺗﻌــﺪاد ﻧﻤﻮﻧــﻪ در ﻫــﺮ ﮔــﺮوه 8 و ﻋ ﻼ ﻣ ــﺖ *** ﻧﺸــﺎن دﻫﻨــﺪه در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮل اﺳﺖ. در ﻧﻤﻮدار DPN ﻣﺨﻔﻒ Diarylpropionitrile و P<0.001 در ﻣﻘﺎﻳﺴـــﻪ ﺑـــﺎ ﮔـــﺮوه ﻛﻨﺘـــﺮل اﺳـــﺖ. در ﻧﻤـــﻮدار DPN ﻣﺨﻔـــﻒ DMSO ﻣﺨﻔﻒ Dimethyl sulfoxide ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ. Diarylpropionitrile و DMSO ﻣﺨﻔﻒ Dimethyl sulfoxide ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ. ﭘﺲ از اﺗﻤﺎم دوره آزﻣﺎﻳﺶ، ﻣﻮش ﻫﺎ ﺑﺎ اﺗﺮ ﻛﺸﺘﻪ ﺷـﺪه و ﻣﻐـﺰ ﺣﻴﻮاﻧﺎت ﺧﺎرج ﻣﻲﮔﺮدد، ﭘﺲ از ﺛﺎﺑـﺖ ﺷـﺪن ﻣﻐﺰﻫـﺎ در ﻓﺮﻣـﺎﻟﻴﻦ ﺑﺤﺚ 10% ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ دﺳﺘﮕﺎه ﻣﻴﻜﺮوﺗﻮم (Vibroslice) ﺑـﺮش ﻫـﺎي 100 ﻣﻴﻜﺮوﻧﻲ از آﻧﻬﺎ ﺗﻬﻴﻪ ﻣﻲﮔﺮدد. ﺳـﭙﺲ ﺑـﻪ ﻛﻤـﻚ ﻣﻴﻜﺮوﺳـﻜﻮپ ﻧﺘــﺎﻳﺞ ﺣﺎﺻــﻞ از اﻳــﻦ ﺗﺤﻘﻴــﻖ ﻧﺸــﺎن ﻣــ ﻲدﻫــﺪ ﻛــﻪ DPN ﺗﺸﺮﻳﺢ ﻣﺤﻞ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻛﺎﻧﺎل ﻫﺎ و ﺗﺰرﻳـ ﻖ ﻣـﻮرد ﺑﺮرﺳـﻲ ﻗـﺮار (دوزﻫﺎي 1µg، 5/0) ﺑﻄﻮر ﻣﻌﻨـﻲداري زﻣـﺎن ﺗـﺎﺧﻴﺮ در ورود ﺑـﻪ ﻣﻲﮔﻴﺮد. ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪه از ﻫﺮ ﺣﻴﻮان ﺗﻨﻬﺎ در ﺻﻮرﺗﻲ ﺟﻬـﺖ اﺗﺎق ﺗﺎرﻳﻚ را ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲدﻫﺪ در ﺣﺎﻟﻴﻜﻪ ﻣـﺪت زﻣـﺎن ﺣﻀـﻮر در ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ آﻣﺎري ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲﺷـﻮد ﻛـﻪ ﻣﺤـﻞ ﻛﺎﻧـﺎل ﻫـﺎ و اﺗﺎق ﺗﺎرﻳﻚ را ﺑﻄﻮر ﻣﻌﻨﻲ دار در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮل اﻓـﺰاﻳﺶ ﺗﺰرﻳﻖ در ﻫﺮ دوﻃﺮف، در ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺻﺤﻴﺢ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﻣﻲدﻫﺪ. اﻳﻦ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻛـﻪ DPN ﻣـ ﻲﺗﻮاﻧـﺪ ﺑﺎﻋـﺚ ﺗﺨﺮﻳﺐ ﻳﺎدﮔﻴﺮي و ﺣﺎﻓﻈﻪ اﺟﺘﻨﺎﺑﻲ ﻏﻴﺮﻓﻌﺎل ﺷﻮد. ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﻧﻘﺶ ERβ ﻧﻈﺮات ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ وﺟﻮد دارد ﻛﻪ اﻳـﻦ اﻣـﺮ ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه ﺗﺎﺛﻴﺮات ﭘﻴﭽﻴﺪه اﺳﺘﺮوژن ﺑﺮ اﻋﻤﺎل رﻓﺘﺎري اﺳـﺖ . Fray ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪه در ﻃﻲ دو روز آزﻣﺎﻳﺶ ﻧﺸﺎن دادﻧـﺪ ﻛـﻪ و ﻫﻤﻜــﺎراﻧﺶ در ﻣﻄﺎﻟﻌــﻪاي ﻧﺸــﺎن دادﻧــﺪ ﻛــﻪ اﺳــﺘﻔﺎده از ﺗﻨﻈــﻴﻢ ﺑﻴﻦ ﮔﺮوه ﻫﺎي درﻳﺎﻓﺖ ﻛﻨﻨﺪه دوزﻫﺎي 5/0و 1 ﻣﻴﻜﺮوﮔـﺮم DPN ﻛﻨﻨـ ـﺪهﻫــﺎي اﺧﺘﺼﺎﺻــﻲ ERβ ﺑﺎﻋــﺚ ﺑﻬﺒــﻮد ﻋﻤﻠﻜــﺮد در ﻣﺎزﻫــﺎي و ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮل ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻌﻨﻲداري در زﻣـﺎن ﺗـﺎﺧﻴﺮ SIDورود ﺑـﻪ اﺗـﺎقof ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ از ﻗﺒﻴﻞ ﻣﺎز آﺑـﻲ ، ﻣـﺎز ﺑـﺎزوي Archiveﺷـﻌ ﺎﻋﻲ و اﺟﺘﻨـﺎﺑﻲ ﻏﻴﺮ ﻓﻌـﺎل ﺗﺎرﻳــﻚ (STL) وﺟــﻮد دارد (F = 6/5 ،P ‹ 0/01) (ﻧﻤــﻮدار 1). ﻣﻲ ﺷﻮد [11]. ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ دﻳﮕﺮي Rissman و ﻫﻤﻜـﺎراﻧﺶ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻌﻨـﻲداري در ﻣـﺪت زﻣـﺎن ﺑﺎ ﺣﺬف ژن ERβ ﻧﺸـﺎن دادﻧـﺪ ﻛـﻪ ﻣﺮﺣﻠـﻪ اﻛﺘﺴـﺎب در ﻣـﺎز آﺑـﻲ ﺣﻀﻮر در اﺗﺎق ﺗﺎرﻳﻚ ﺑﻴﻦ ﮔـﺮوه ﻛﻨﺘـﺮل و ﮔـﺮوه ﻫـﺎي درﻳﺎﻓـﺖ ﻣﻮرﻳﺲ ﺗﺨﺮﻳﺐ ﻣﻲ ﺷﻮد [33]. اﻳﻦ در ﺣﺎﻟﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﺳـﺎل 2006 ﻛﻨﻨﺪه دوزﻫﺎي 5/0و 1 ﻣﻴﻜﺮوﮔـﺮم DPN وﺟـﻮد دارد (P<0/01، ﻣﺮادﭘــﻮر و ﻫﻤﻜــﺎراﻧﺶ ﻧﺸــﺎن دادﻧــﺪ ﻛــﻪ ﺗﺰرﻳــﻖ درون ﻫﻴﭙــﻮﻛﻤﭙﻲ F = 14/5) (ﻧﻤﻮدار 2). اﺳﺘﺮادﻳﻮل واﻟﺮت ﺑﺎﻋـﺚ ﺗﺨﺮﻳـﺐ ﺣﺎﻓﻈـﻪ و ﻳـﺎد ﮔﻴـﺮي در ﻣـﺎز آﺑـﻲ ﻣﻘﺎﻳﺴــﻪ دو ﮔــﺮوه ﻧﺸــﺎن ﻣ ــ ﻲدﻫــﺪ ﻛــﻪ دوزﻫــﺎي 5/0و 1 ﻣﻮرﻳﺲ ﻣﻲ ﺷﻮد و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﻴـﺎن ﻛﺮدﻧـﺪ ﻛـﻪ ﺗﺴﺘﻮﺳـﺘﺮون ﭘـﺲ از ﻣﻴﻜﺮوﮔــﺮم DPN ﺑﺎﻋــﺚ ﺗﺨﺮﻳــﺐ ﻳــﺎدﮔﻴﺮي و ﺣﺎﻓﻈــﻪ اﺟﺘﻨــﺎﺑﻲ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺑﻪ اﺳﺘﺮادﻳﻮل اﺛﺮات ﺗﺨﺮﻳﺒﻲ ﺑﺮ ﺣﺎﻓﻈﻪ و ﻳﺎدﮔﻴﺮي دارد [25]. ﻏﻴﺮﻓﻌﺎل در ﻣﻮ شﻫﺎي ﺻﺤﺮاﻳﻲ ﻧﺮ ﺑﺎﻟﻎ ﻣﻲﺷﻮد. در ﺳﺎﻟﻬﺎي اﺧﻴﺮ ﺷﻮاﻫﺪي ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪه ﻛﻪ ﻧﺸـﺎن ﻣـ ﻲدﻫـﺪ

257 www.SID.ir ERβ و ﻳﺎدﮔﻴﺮي اﺟﺘﻨﺎﺑﻲ ﻏﻴﺮﻓﻌﺎل ﺷﺮﻳﻒ ﺧﺪاﻳﻲ و ﻫﻤﻜﺎران

ارﺗﺒﺎﻃــﺎت ﻣﺘﻘﺎﺑــﻞ ﻣﻬﻤــﻲ ﺑــﻴﻦ ﺳﻴﺴــﺘ ﻢﻫــﺎي ﻫﻮرﻣــﻮ نﻫــﺎي ﺑﺘﺎي اﺳﺘﺮادﻳﻮل ﻧﺎﺣﻴﻪ CA1 ﻫﻴﭙﻮﻛﻤﭗ ﺑﺎﻋﺚ ﺗﺨﺮﻳـ ﺐ ﺣﺎﻓﻈـﻪ و اﺳﺘﺮوﺋﻴﺪي ﻣﻐﺰ و ﺳﻴﺴﺘ ﻢﻫﺎي ﻧﻮروﺗﺮﻧﺴﻤﻴﺘﺮي ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻛﻮﻟﻴﻨﺮژﻳـ ﻚ ﻳﺎدﮔﻴﺮي اﺟﺘﻨﺎﺑﻲ ﻏﻴﺮ ﻓﻌﺎل ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ. [30،2]، دوﭘﺎﻣﻴﻨﺮژﻳــــﻚ [15]، ﮔﺎﺑﺎارژﻳــــﻚ، ﺳــــﺮﺗﻮﻧﺮژﻳﻚ و ﮔﻠﻮﺗﺎﻣﺎﺗﺮژﻳﻚ [2،24] وﺟﻮد دارد. ﺑﻪ ﻫﻤـﻴﻦ ﺟﻬـﺖ در اﻳﻨﺠـﺎ ﺑـﻪ ﺳﭙﺎﺳﮕﺰاري ﺷﺮح دو دﻟﻴﻞ ﻣﺤﺘﻤﻞ ﻣﻲﭘﺮدازﻳﻢ: 1) در ﻧﻮرون ﻫﺎي ﮔﺎﺑﺎ ارژﻳﻚ، ERβ ﺑﻪ ﻓﺮاواﻧـﻲ وﺟـﻮد دارد. ﺑﺎ ﺳـﭙﺎس ﻓـﺮاوان از ﻣﺴـﺎﻋﺪت اﻧﺴـﺘﻴﺘﻮ ﭘﺎﺳـﺘﻮر اﻳـ ﺮان ﻛـﻪ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻫﺎ ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﻨﺪ ﻛﻪ ﻧﻮرو نﻫـﺎي ﻣﻬـﺎر ي ﺣـﺎوي ERβ ﺑـﺮ ﻫﺰﻳﻨﻪﻫﺎي اﻧﺠﺎم اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ را ﺗﻘﺒﻞ ﻧﻤﻮدﻧﺪ. روي دﻳﮕﺮ ﻧﻮرون ﻫﺎي ﮔﺎﺑﺎ ارژﻳﻚ ﻓﺎﻗﺪ ﮔﻴﺮﻧﺪه اﺳﺘﺮوژن ﻣﻨﺸـﻌﺐ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ [4]. ﺳﻴﺴﺘﻢ ﮔﺎﺑﺎ، ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﻬﺎري ﻣﻬﻤﻲ در ﻣﻐﺰ اﺳـﺖ و ﻣﻨﺎﺑﻊ ﮔﻴﺮﻧﺪه GABAA ﺑﺎ ﻓﻌﺎل ﻛﺮدن ﻣﻮادي از ﻗﺒﻴﻞ ﺑﻨﺰودﻳﺎزﭘﻴﻦ ﻛﻪ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻳﺎدﮔﻴﺮي و ﺣﺎﻓﻈﻪ را در اﻧﺴﺎن و ﺣﻴﻮان ﻣﻬـﺎر ﻛﻨـﺪ، اﺛـﺮ , Alves S.E , Weiland N.G , Hayashi S , McEwen B.S [1] ﻣﻬﺎري ﺧﻮد را اﻓﺰاﻳﺶ ﻣـ ﻲدﻫـﺪ [14،13]. ﺑﻌـﻼوه ﻓﻌـﺎل ﺷـﺪن Immunocytochemical localization of nuclear estrogen receptors and progestin receptors within the rat dorsal ﮔﻴﺮﻧﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﭘﺮوﭘﻮﻓﻮل ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ را ﻣﻬـﺎر ﻛﻨـﺪ raphe nucleus. J Comp Neurol 391(1998) 322-34. LTP GABAA [5]. ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﻤﺮﻛﺰ وﺳﻴﻊ ERβدر زﻳﺮﻣﺠﻤﻮﻋ ﻪﻫﺎي ﻧﻮرو نﻫﺎي .Beyer C , Estrogen and the developing mammalian brain [2] ﻣﻬﺎري ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ اﺳﺘﺮادﻳﻮل ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻗﺎﺑﻠﻴـ ﺖ ﺗﺤﺮﻳـ ﻚ .Anat Embryol 199 (1999) 379-90

ﻋﺼﺒﻲ را در ﻣﻨﺎﻃﻖ وﺳﻴﻊ و ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﻲ از ﻣﻐﺰ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ اﻳـ ﻦ Birzniece V, Bäckström T , Johansson IM , Lindblad C [3] , Lundgren P , Lofgren M , Olsson T, et al, Neuroactive ﻋﻤﻞ را ﺑﺎ ﺗﻌﺪﻳﻞ آﻫﻨﮓ ﻣﻬﺎري در ﻣﻐﺰ اﻧﺠﺎم ﻣﻲدﻫﺪ [4]. effects on cognitive functions with a focus on the 2) ﻧﻮرون ﻫﺎي ﺳﺮوﺗﻮﻧﺮژﻳﻚ ﻧﻴﺰ ﮔﻴﺮﻧﺪه ﻫﺎي ﺑﺘـﺎ اﺳـﺘﺮوژن را (serotonin and GABA systems. Brain Res Rev 51 (2 ﻛﻪ ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎي روﻧﻮﻳﺴﻲ ﻫﺴـﺘﻨﺪ ﺑﻴـ ﺎن ﻣـ ﻲﻛﻨﻨـﺪ. ﺳـﺮوﺗﻮﻧﻴﻦ در .212-39 (2005) ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺣﺎﻓﻈـﻪ ﻧﻘـﺶ ﻣﻬﻤـﻲ دارد. ﻣﻄﺎﻟﻌـﺎت ﻧﺸـﺎن ﻣـ ﻲدﻫﻨـﺪ Blurton-Jones M , Tuszyski M.H , -beta [4] colocalizes extensively with parvalbomin-labeled ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﮔﻴﺮﻧـﺪه 5HT1A و 5HT2C در ﻣـﻮش ﻫـﺎ ﺣـﺬف inhibitory neurons in the cortex, amygdala, basal forebrain ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ ﻳﺎدﮔﻴﺮي ﻓﻀـﺎﻳﻲ ﺗﺨﺮﻳـ ﺐ ﻣـ ﻲﺷـﻮد. اﺳـﺘﺮادﻳﻮل ﺑﻴـ ﺎن and hippocampal formation of intact and ovariectomized , adult rats. J Comp Neurol 452 (2002) 276-87. 5HT1A,5HT2A mRNA را در ﻫﻴﭙﻮﻛﺎﻣﭗ ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲدﻫﺪ و ﺑﻴــﺎن ژن ﮔﻴﺮﻧــﺪه را در ﻫﻴﭙﻮﻛﺎﻣـــﭗ ﺷــﻜﻤﻲ ﻛـــﻢ Bodo C , Rissman E.F , New roles for estrogen receptor [5] β in behavior and neuroendocrinology. Front 5HT2C ﻣﻲﻛﻨﺪ[3]. ﺣﺬف 5HT1B در ﻣﻮش ﻫـﺎ ﺣﺎﻓﻈـﻪ ﻣﺮﺟـﻊ ﻓﻀـﺎ ﻳﻲ .Neuroendocrinol 27 (2006) 217-32 واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻫﻴﭙﻮﻛﺎﻣﭗ را در ﻣﺎز آﺑـﻲ ﻣـﻮرﻳﺲ ﺗﺴـﻬﻴﻞ ﻛـﺮد، اﻣـﺎ Buhot M.C , Wolff M , Benhassine N , Costet P , Hen [6] ﺣﺎﻓﻈﻪ ﺟﺎري را در ﻣﺎز ﺑﺎزوي ﺷﻌﺎﻋﻲ ﺗﺨﺮﻳﺐ ﻛـﺮد [R , Segu L , Spatial learning in the 5-HT1B receptor .[36،17،6،7 knockout mouse: selective facilitation/impairment ﺗﺤﺮﻳــﻚ ﮔﻴﺮﻧــﺪه آزادﺳــﺎزي اﺳــﺘﻴﻞ ﻛــﻮﻟﻴﻦ را در depending on the cognitiveArchive demand. Learn Memory 10 of SID 5HT1B ﻫﻴﭙﻮﻛﺎﻣﭗ ﻣﻬﺎر ﻣﻲﻛﻨﺪ اﻣﺎ ﺗﺤﺮﻳﻚ آن ﺑﺎﻋـﺚ آزادﺳـﺎزي اﺳـﺘﻴﻞ .466-77 (2003) ﻛﻮﻟﻴﻦ در ﻧﺎﺣﻴﻪ ﻗﺸﺮ ﭘﻴﺸﺎﻧﻲ ﻣـ ﻲﺷـﻮد [6]. ﻛـﺎﻫﺶ در ﻋﻤﻠﻜـﺮد Buhot M.C , Wolff M , Savova M , Malleret G , Hen [7] ﻛﻮﻟﻴﻨﺮژﻳــﻚ و ﺳــﺮوﺗﻮﻧﺮژﻳﻚ ﺑﺎﻋــﺚ ﺗﺨﺮﻳــﺐ ﺟــﺪي ﺣﺎﻓﻈــﻪ در R , Segu L , Protective effect of 5-HT1B receptor gene deletion on the age-related decline in spatial learning ﻣﻮش ﻫﺎي ﺻﺤﺮاﺋﻲ ﺟـﻮان و ﻣﺴـﻦ ﺷـﺪه اﺳـﺖ [32]. ﺑﻨـﺎﺑﺮاﻳﻦ abilities in mice. Behav Brain Res 142 (2003) 135-42. ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ DPN ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﮔﻴﺮﻧﺪه ﻫﺎي ﺑﺘﺎ اﺳﺘﺮوژن ﻧـﻮرون ﻫـﺎي , Cowley S.M , Hoare S , Mosselman S , Parker M.G [8] ﺳﺮوﺗﻮﻧﻴﻦ راﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻗﺮاردﻫﺪ و ﺳﺮوﺗﻮﻧﻴﻦ ﻧﻴﺰ از ﻃﺮﻳﻖ ﮔﻴﺮﻧـﺪه Estrogen receptors alpha and beta form heterodimers on DNA. J. Biol. Chem 272 (1997) 19858–62. 5HT1B ﺑﺎﻋﺚ ﺗﺨﺮﻳﺐ ﻳﺎدﮔﻴﺮي و ﺣﺎﻓﻈﻪ ﺷﻮد. [9] Edinger K.L , Frye C.A , Androgens’ effects to enhance ﺑﻄﻮر ﻛﻠﻲ اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ ﻛﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﮔﻴﺮﻧـﺪ هﻫـﺎي learning may be mediated in part through actions at

258 www.SID.ir ﻓﻴﺰﻳﻮﻟﻮژي و ﻓﺎرﻣﺎﻛﻮﻟﻮژي ﺟﻠﺪ 12، ﺷﻤﺎرة 4، زﻣﺴﺘﺎن 1387

receptor (AR) and AR messenger RNA in the rat estrogen receptor β in the hippocampus. Neurobiol Learn hippocampus. Endocrinology 136 (1995) 3213–21. Mem 87 (2006) 78-85. [21] Krezel W , Dupont S , Krust A , Chambon P , [10] Eshagh Harooni H , Naghdi N , Sepehri H , Haeri Chapman P. F , Increased anxiety and synaptic plasticity Rohani A , Intra hippocampal injection of impaired in -deficient mice. Proc Natl Acad acquisition, consolidation and retrieval of inhibitory Sci USA 98 (2001) 12278–82. avoidance learning and memory in adult male rats. Behav [22] Kuiper G.G , Enmark E , Pelto-Huikko M , Nilsson S , Brain Res 188 (2007) 71-77. Gustafsson J.A , Cloning of a novel receptor expressed [11] Frye CA, Duffy CK, Walf AA. and progestins in rat prostate and ovary. Proc Natl Acad Sci U S A 93 enhance spatial learning of intact and ovariectomized rats (1996) 5925-30. in the object placement task. Neurobio of Learning and [23] Kuiper G.G , Gustafsson J.A , The novel estrogen Memory 88 (2007) 208–216. receptor-beta subtype: potential role in the cell- and [12] Fugger H.N , Foster T.C , Gustafsson J.-Å., Rissman promoter-specific actions of estrogens and anti-estrogens. E.F , Novel effects of estradiol and estrogen receptor FEBS Lett 410 (1997) 87-90. alpha and beta on cognitive function. BrainRes 883(2) [24] Maxwell J.W , Caroake J.W , Biddle A.P , Sex (2000) 258–64. differences in the comprehension of spatial orientation. J [13] Ghoneim M.M , Hinrichs J.V , Mewaldt S.P , Dose- Psychol 91 (1975) 127-31. response analysis of the behavioral effects of diazepam: I. [25] Moradpour F , Naghdi N , Fathollahi Y , Anastrozole Learning and memory. Psychopharmacology (Berl) 82 improved testosterone-hnduced impairment acquisition of (1984) 291-95. spatial learning and memory in the hippocampal CA1 region [14] Gundlah C , Kohama S.G , Mirkes S.J , Garyfallou V.T in adult male rats. Behav Brain Res 175 (2006) 223-32. , Urbanski H.F , Bethea C.L , Distribution of estrogen [26] Mosselman S , Polman J , Dijkema R , ER beta: receptor beta (ERbeta) mRNA in hypothalamus, midbrain identification and characterization of a novel human and temporal lobe of spayed macaque: continued estrogen receptor, FEBS Lett. 392 (1996) 49–53. expression with hormone replacement. Brain Res Mol [27] Mukai H , Takata N , Ishii H.T , Tanabe N , Hojo Y , Brain Res 76 (2000) 191-204. Furukawa A , Hippocampal synthesis of estrogens and [15] Handa R.J , Hejna G.M , Lorens S.A., Androgen androgens which are paracrine modulators of plasticity. inhibits neuro-transmitter turnover in the medical Synaptocrinology 138 (2006) 746-57. prefrontal cortex of the rat following exposure to a novel [28] Mukai H , Tsurugizawa T , Ogiue-Ikeda M , Murakami environment. Brain Res 751 (1997) 131-8. G , Hojo Y , Ishii H , Kimoto T , Kawato S , Local [16] Harley C.W , Malsbury C.W , Squires A , Brown R.A.M , neurosteroid production in the hippocampus: influence on Testosterone decreases CA1 plasticity in vivo in synaptic plasticity of memory. Neuroendocrinology 84 gonadectomized male rats. Hippocampus 10 (2000) 693–7. (2006) 255-63. [17] Heisler L.K , Tecott L.H , Knockout Corner: Neurobehavioural [29] Osterlund M.K , Gustafsson J.A , Keller E , Hurd Y.L , consequences of a serotonin 5-HT(2C) receptor gene mutation. Estrogen receptor beta (ERbeta) messenger ribonucleic Int J Neuropsychopharmcol 2 (1999) 67-69. acid (mRNA) expressionArchive within the human forebrain: of[18] Hojo YSID , Hattori T.A , Enami T , Furukawa A , Suzuki distinct distribution pattern to ERalpha mRNA. J Clin K , Ishii H.T , Adult male rat hippocampus synthesizes Endocrinol Metab 85 (2000) 3840-46. estradiol from pregnanolone by cytochoromes P45017β [30] Packard M.G , Kohlmaier J.R , Alexander G.M , Post- and P450 aromatase localized in neurons. PANS 101 training intrahippocampal estradiol injections enhance (2004) 865-70. spatial memory in male rats: interaction with cholinergic [19] Kalita K , Szymezak S , Kacsmarck L , Non-nuclear systems. Behav Neurosci 110 (1996) 626-32. estrogen receptor beta and alpha in the hippocampus of [31] Register T.C , Shively C.A , Lewis C.E , Expression of male and female rats.Hippocampus 15 (2005) 404–12. and beta transcripts in female [20] Kerr J.E , Allore R.J , Beck S.E , Handa R.J , monkey hippocampus and hypothalamus. Brain Res 788 Distribution and hormonal regulation of androgen

259 www.SID.ir ERβ و ﻳﺎدﮔﻴﺮي اﺟﺘﻨﺎﺑﻲ ﻏﻴﺮﻓﻌﺎل ﺷﺮﻳﻒ ﺧﺪاﻳﻲ و ﻫﻤﻜﺎران

McEwen B.S , Toth M , Impaired hippocampal- (1998) 320-22. dependent learning and functional abnormalities in the [32] Richter-Levin G , Segal M , Age-related cognitive hippocampus in mice lacking serotonin(1A) receptors. deficits in rats are associated with a combined loss of Proc Natl Acad Sci U S A 97 (2000) 14731-36. cholinergic and serotonergic functions. Ann N Y Acad [37] Sherwin B.B , Tulandi T , "Add-back" estrogen reverses Sci 695 (1993) 254-257. cognitive deficits induced by a gonadotropin-releasing [33] Rissman E.F , Heck A.L , Leonard J.E , Shupnik M.A, hormone agonist in women with leiomyomata uteri. J Gustafsson J-A., Disruption of estrogen receptor gene Clin Endocrinol Metab 81 (1996) 2545-49. impairsspatial learning in female mice. Proc Natl Acad [38] Tremblay G.B , Tremblay A , Copeland N.G , et al, Sci U S A 99(6) (2002) 3996-4001. Cloning, chromosomal localization, and functional [34] Ruff M , Gangloff M , Wurtz J.M , Moras D , Estrogen analysis of the murine estrogen receptor beta. Mol receptor transcription and transactivation: Structure- Endocrinol 11 (1997) 353–65. function relationship in DNA- and ligand-binding [39] Wei H , Xiong W , Yang S , Zhou Q , Liang C , Zeng domains of estrogen receptors. Breast Cancer Res 2 B.X , Xu L , Propofol facilitates the development of long- (2000) 353-59. term depression (LTD) and impairs the maintenance of [35] Rupprecht R , Holsboer F , Neuroactive : longterm potentiation (LTP) in the CA1 region of the mechanisms of action and neuropsychopharmachological hippocampus of anesthetized rats. Neurosci Lett 324 perspectives. Trends Neurosci 22 (1999) 410–416. (2002) 181-84. [36] Sarnyai Z , Sibille E.L , Pavlides C , Fenster R.J ,

Archive of SID

260 www.SID.ir