PROMOCJA JEDNOSTEK SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO CZĘŚĆ III dr hab. Wojciech Dziemianowicz STRATEGIA PROMOCJI JST SZKOŁA PLANISTYCZNA 1. Przyszłość można kształtować w racjonalny sposób poprzez budowanie planów strategicznych 2. W procesie budowania strategii najistotniejsza jest perspektywa prezesa firmy 3. Proces budowania strategii ma charakter formalny 4. Efektem procesu budowania strategii jest gotowa do wdrożenia strategia (odpowiada na pytania: co, kto i jak ma wykonać określone działania) Źródło: K. Obłój (2007) STRATEGIA PROMOCJI JST SZKOŁA EWOLUCYJNA 1. Nie można zbudować racjonalnej strategii, ponieważ proces jej budowy zależy od kultury organizacji, uwarunkowań historycznych, czynników zewnętrznych, a także interesów politycznych 2. Strategię tworzą działania zamierzone i działania samorzutne 3. Działania zamierzone i samorzutne z czasem tworzą spójny wzorzec zachowań organizacji Źródło: K. Obłój (2007) STRATEGIA PROMOCJI JST SZKOŁA POZYCYJNA 1. Strategia jest opracowywana w celu uzyskania przewagi konkurencyjnej 2. Strategia zawsze jest tworzona przez pryzmat konkurencji 3. Do sukcesu firmy prowadzą dwie fundamentalne strategie: minimalizacja kosztów i zróżnicowanie 4. Warto być wielkim lub stosunkowo małym Źródło: K. Obłój (2007) STRATEGIA PROMOCJI JST SZKOŁA ZASOBÓW I KOMPETENCJI 1. Organizacja jest zbiorem aktywów i umiejętności 2. Konfiguracja aktywów i umiejętności może stanowić kluczowe kompetencje firmy, które pozwolą osiągnąć przewagę konkurencyjną 3. Kluczowe kompetencje są tym cenniejsze, im trudniej jest je imitować lub substytuować przez konkurencję 4. Dynamiczne napięcie jest zjawiskiem koniecznym między zasobami i zamierzeniami Źródło: K. Obłój (2007) STRATEGIA PROMOCJI JST SZKOŁA PROSTYCH REGUŁ 1. Przewagę konkurencyjną budujemy przez wykorzystywanie przelotnych szans 2. Przewagę konkurencyjną budujemy przez strategie innowacyjne 3. Strategie innowacyjne wynikają ze stosowania procesów opartych na prostych regułach (np. wszystko jest szansą, eksperymentuj i ucz się, utrzymuj równowagę między centralizacją a elastycznością) Źródło: K. Obłój (2007) STRATEGIA PROMOCJI JST JAKA STRATEGIA? 1. Czy warto mieć dokument „Strategia promocji...”? 2. Jak zbudować zespół ds. strategii i kto powinien w nim uczestniczyć? 3. Co to znaczy strategie oparta o rzetelną diagnozę? 4. Ile powinno być celów w strategii? 5. Czy strategia musi być uspołeczniona? 6. Czy warto opracowywać warianty strategiczne? 7. Czy strategia może być oszczędna? 8. Co to znaczy strategia wymagająca? 9. Czy można założyć „skuteczność strategii”? 10. Jak zapewnić łatwość monitorowania strategii? STRATEGIA PROMOCJI JST N.Vanhove – sfera wewnętrzna i zewnętrzna 1. Sfera wewnętrzna: • rozmieszczenie i gęstość zaludnienia • rynek pracy • struktura sektorowa • udogodnienia infrastrukturalne • warunki edukacyjne i szkoleniowe • położenie gospodarcze • finansowa struktura przedsiębiorstw Źródło: na podstawie: N.Vanhove (2000), Regional Policy: A European Approach, Ashgate. STRATEGIA PROMOCJI JST N.Vanhove – sfera wewnętrzna i zewnętrzna 2. Sfera zewnętrzna: • rozwój ekonomiczny sąsiednich regionów • analiza konkurencyjności regionu w porównaniach krajowych i międzynarodowych • makroekonomiczne trendy (sektory, transport) • integracja gospodarcza • rozwój handlu zagranicznego • rozwój technologii • symptomy delokalizacji Źródło: na podstawie: N.Vanhove (2000), Regional Policy: A European Approach, Ashgate. STRATEGIA PROMOCJI JST DIAGNOZA GMINY ROZOGI… (Strategia promocji gospodarczej) 1. Charakterystyka i diagnoza aktualnego stanu gospodarczego Gminy Rozogi z punktu widzenia potrzeb inwestorów zewnętrznych 1.1. Położenie gminy pod kątem inwestycji zewnętrznych 1.1.1.Położenie względem ciągów komunikacyjnych w skali lokalnej i krajowej… STRATEGIA PROMOCJI JST DIAGNOZA GMINY ROZOGI… 1.1.1.Położenie względem ciągów komunikacyjnych w skali lokalnej i krajowej „Gmina Rozogi zajmuje obszar o powierzchni 22 395 ha i położona jest w południowo- wschodniej części województwa warmińsko – mazurskiego. Pod względem fizjograficznym obszar ten należy do: • mezoregionu Pojezierza Mazurskiego - Równiny Mazurskiej, • mezoregionu Równiny Kurpiowskiej - Niziny Północnomazowieckiej. Pod względem administracyjnym gmina Rozogi do 31 grudnia 1998 roku należała do województwa ostrołęckiego, a od 1 stycznia 1999 roku – do województwa warmińsko - mazurskiego. Gmina sąsiaduje: od północy z gminą Świętajno, od wschodu z gminami Ruciane Nida i Pisz, od zachodu z gminami Szczytno i Wielbark, od południa z gminą Myszyniec, od południowego wschodu z gminą Łyse, która leży już w województwie mazowieckim. Gmina Rozogi należy do powiatu szczycieńskiego, w skład którego wchodzą również gminy: Pasym, Dźwierzuty, Świętajno, Wielbark, Jedwabno. Gmina Rozogi podzielona jest na 15 sołectw, są to: Dąbrowy, Dąbrowy - Działy, Borki Rozowskie, Faryny, Kwiatuszki Wielkie, Kowalik, Spaliny Wielkie, Rozogi, Występ, Wilamowo, Klon, Orzeszki, Księży Lasek, Łuka, i Zawojki.” STRATEGIA PROMOCJI JST DIAGNOZA GMINY ROZOGI… 1.1.2.Położenie gminy z uwzględnieniem oddziaływania środowiska przyrodniczego „Obszar gminy Rozogi położony jest w południowej części mezoregionu Równina Mazurska i wchodzi w skład makroregionu Pojezierze Mazurskie. Lasy i grunty leśne, z dominującym najlepszej jakości gatunkiem sosny mazurskiej zajmują 40% ogólnej powierzchni gminy i stanowią główny atut okolicy. Obszar gminy obejmuje znaczną część zlewni dwóch rzek, tj. Jerutki i Rozogi. Gmina Rozogi jest gminą typowo rolniczą, nie ma rozwiniętego przemysłu. (…) Charakterystycznym elementem obszaru Równiny Mazurskiej jest rozległa i w niewielkim stopniu wzbogacona powierzchnia sandrów, której towarzyszą miejscowe, odosobnione „wyspy” wzniesień morenowych, otoczonych najczęściej płatami wysoczyzny morenowej gliniastej. Spotkać je można między innymi na północ od miejscowości Faryny, na wschód od gminy Rozogi, tj. między Występem a Klonem (Klonowa Góra) oraz w południowej części gminy w okolicach wsi Dąbrowy. Wysokość bezwzględna wspomnianych „wysp” dochodzi czasami do 165 m n.p.m., chociaż najczęściej wysokość ta nie przekracza średnio 140 - 150 m, podczas gdy położone poniżej równiny sandrowe osiągają 135 - 130 m n.p.m., a równiny rzeczne 125 - 122 m n.p.m. (…)” STRATEGIA PROMOCJI JST DIAGNOZA GMINY ROZOGI fragment tabeli j. m. 2000 2001 2002 2003 Pracujący wg sektorów ekonomicznych i płci ogółem ogółem osoba 314 298 303 307 mężczyźni osoba 108 104 106 113 kobiety osoba 206 194 197 194 sektor rolniczy ogółem osoba 35 33 32 38 mężczyźni osoba 31 31 30 35 kobiety osoba 4 2 2 3 sektor przemysłowy ogółem osoba 9 8 6 4 mężczyźni osoba 1 1 1 1 kobiety osoba 8 7 5 3 STRATEGIA PROMOCJI JST DIAGNOZA GMINY MIŁAKOWO 2.1. LUDNOŚĆ „Gmina jest słabo zaludniona toteż jej potencjał ludnościowy jest stosunkowo niewielki” (…) „Wydaje się, że specyficzne cechy populacji bezrobotnych robotników rolnych powodują, że główna troska państwa i gmin powinna być skierowana na kształcenie młodzieży, aby wyrwać ją z „dziedzicznego” bezrobocia, zapobiegając w ten sposób powstawaniu i utrwalaniu się skupisk podkultury biedy” 3. STOPIEŃ AKTYWNOŚCI SPOŁECZNOŚCI LOKALNEJ (cała treść) „Współpraca z przedsiębiorcami układa się dobrze, kontaktują się z władzami gminy, biorą udział w spotkaniach konsultacyjnych. W gminie istnieją dwa społeczne komitety ds. kanalizacji i gazyfikacji. Władze gminy współpracują z gminą Morąg.” STRATEGIA PROMOCJI JST DIAGNOZA GMINY DYWITY STRATEGIA PROMOCJI JST ANALIZA SWOT MOCNE SŁABE WEWNĘTRZNE na nich eliminujemy bazujemy SZANSE ZAGROŻENIA ZEWNĘTRZNE wykorzystujemy zapobiegamy STRATEGIA PROMOCJI JST PRZYKŁADY CELÓW... CEL GŁÓWNY Cel Cel Cel strategiczny I strategiczny II strategiczny III Cel strategiczny IV STRATEGIA PROMOCJI JST CECHY RAPORTU OKRESOWEGO 1. DOKUMENT INFORMACYJNY 2. DOKUMENT PROMOCYJNY 3. OCENA POLITYKI ROZWOJU KONKRETNEGO ZARZĄDU 4. OCENA DZIAŁALNOŚCI POSZCZEGÓLNYCH DEPARTAMENTÓW 5. OCENA DZIAŁALNOŚCI POSZCZEGÓLNYCH INSTYTUCJI 6. ARGUMENTY DLA FORSOWANIA RÓŻNYCH CELÓW 7. POLE DYSKUSJI 8. NARZĘDZIE KRYTYKI STRATEGIA PROMOCJI JST ZAŁOŻENIA SZCZEGÓŁOWE ROLA „SMS” 1. Narzędzie do podejmowania decyzji przez Zarząd Województwa (krótki, syntetyczny, bezpośrednio „przylegający” do strategii) 2. Narzędzie do dyskusji na temat koniecznych zmian w Strategii (rzetelna informacja, precyzja odniesień we wnioskach) 3. Narzędzie skłaniające do częstszego zastanawiania się nad relacjami „moje działania – moja strategia” („ewaluacja staje się coraz powszechniejsza”) 4. Wyniki SMS-a, pomogą określić, co już zrealizowano - sukcesy STRATEGIA PROMOCJI JST FUNKCJE W „SMS” KOORDYNATOR INSTYTUCJE ZARZĄD KOMITET WOJEWÓDZTWA MONITORUJĄCY wskaźniki ogólne selekcja działań informacje komentarze zestawienia zbiorcze słowo wstępne tabele wynikowe „jaki to był rok” uwarunkowania „działania zewnętrzne Strategii najważniejsze w wnioski dla Zarządu danym roku” redakcja Raportu Przyjęcie Raportu Wnioski dla Instytucji STRATEGIA PROMOCJI JST NA ZAKÓNCZENIE POWRÓT DO POCZĄTKU... *** znacznie duże i wielowymiarowe, ** znacznie duże w określonych aspektach, * znacznie pozytywne, ale w ograniczonym wymiarze Na podstawie: Dziemianowicz 2008 i Blakely 1994 Dziękuję za uwagę Wojciech Dziemianowicz – dr hab., pracownik Wydziału Geografii i Studiów Regionalnych Uniwersytetu Warszawskiego, współtwórca firmy GEOPROFIT. Współpracuje z samorządami regionalnymi i lokalnymi w zakresie przygotowania i wdrażania dokumentów strategicznych oraz z administracją centralną nad problematyką rozwoju regionalnego. Współtworzył m.in. Strategię rozwoju Polski Wschodniej, Strategię