Vår 2020 Wedekinds Dramatiske Ungdomstragedie Vårløysing I Frodig Versjon På Scene 2 BAKTEPPET
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Edvard Hoem Slåttekar blir teater Gjertrud Jynge Kunsten å falle Kirsebær hagen Russisk adel på overtid Tolv skillings- operaen Suksess på slump LEAR Aldring og autoritetsfall Bestialitetens historie Jens Bjørneboe 100 år REPERTOARMAGASIN Vår 2020 Wedekinds dramatiske ungdomstragedie Vårløysing i frodig versjon på Scene 2 BAKTEPPET REPERTOARMAGASIN VÅR 2020 ANSVARLEG UTGJEVAR DET NORSKE TEATRET, ERIK ULFSBY REDAKTØR IDA MICHAELSEN I REDAKSJONEN ÅSNE DAHL TORP, ERLEND TÅRNESVIK DREIÅS, INGRID WEME NILSEN REDAKSJONSADRESSE DET NORSKE TEATRET, KRISTIAN IVS GATE 8, 0164 OSLO PRODUKSJON 07 MEDIA OPPLAG 10 000 FRAMSIDEFOTO EIRIK MALMO SPONSORAR BILLETTBESTILLING DETNORSKETEATRET.NO ELLER TLF. 22 42 43 44 OPNINGSTIDER BILLETT-TELEFON: MÅNDAG: 08 – 17 TYSDAG - FREDAG: 08 – 19 12 MELD DEG LAURDAG: 11 – 17 SØNDAG: 2 TIMAR FØR FØRSTE PÅ NYHEITS- FRAMSYNING BREVET VÅRT OPNINGSTIDER BILLETTLUKA: MÅNDAG KL. 08 – 17 INNHALD VÅR 2020 OG FÅ GODE TYSDAG – FREDAG: KL. 08 – 19.30 LAURDAG: KL 11 – 17.30 4 KUNSTEN Å FALLE 22 EIT LIVSPROSJEKT TILBOD SØNDAG: 2 TIMAR FØR FØRSTE FRAMSYNING Gjertrud Jynge om man- Edvard Hoem om korleis glande ungdomsopprør, Slåttekar i himmelen GI EI TEATERGÅVE tryggleiken på scenen og livet pressa seg fram. KJØP GÅVEKORT PÅ DETNORSKE- som skodespelar. TEATRET.NO ELLER I BILLETTLUKA. 25 HEIDI GJERMUNDSEN FÅ TEATERINFO 9 EILI HARBOE BROCH MELD DEG PÅ NYHEITSBREVET Aktuell som Anja i Aktuell som Serianna i 36 BARNDOM, UNGDOM, VÅRT! DETNORSKETEATRET.NO Kirsebærhagen Slåttekar i himmelen. BRECHT Ina Svenningdal om arbeidet PARKERING 10 Å KJØPE SEG FRI 26 FORTVILINGA OVER Å for å bli skodespelar. SENTRUM P-HUS, INNKØYRING Russland på Tsjekhovs tid FORLATE EIT LAND VED MUNCHS GATE OG 38 WERTHER HAMMERSBORGTUNNELLEN Om den norske utvandringa (RING 1). 12 VILLANDAS FOTOGRAF til Amerika. Marie Blokhus om livet Pernille Sandberg pregar det og det å velje døden. PARKERING FOR estetiske uttrykket på Scene 3 29 HÅKON RAMSTAD FUNKSJONSHEMMA Aktuell i tittelrolla i LEAR 40 RÅTT OG UFILTRERT VIS-À-VIS NASJONALGALLERIET I 14 VÅRLØYSING Oddgeir Thune om UNIVERSITETSGATA. Karakterpresentasjon frå 30 ÆTTESTUPET Bestialitetens historie. Wedekinds ungdomstragedie Sissel Gran med refleksjonar om å bli eldre. 42 VELFERDAS PARADOKS FØLG OSS 16 SKAM PÅ 1890-TALSK Om moderne slaveri. Miriam Prestøy Lie meiner 33 ANE DAHL TORP vi framleis må vere på vakt Aktuell som Goneril i LEAR. 44 TEATER FOR BARN mot skamma. Om tilbodet for dei 34 SUKSESS PÅ SLUMP aller minste FACEBOOK.COM/ 18 SLÅTTEKAR OG Tolvskillingsoperaen blei til DETNORSKETEATRET KAMPHANE som ei rekke av vilkårlege 46 REPERTOAROVERSYN TWITTER: @DETNORSKETEATRE INSTAGRAM: DETNORSKETEATRET Jon Bleiklie Devik skal gi hendingar. 54 SKODESPELAROVERSYN liv til Knut Nesje, Edvard Hoems oldefar. 2 || VÅR 2020 || LEIAR 20-TALET ER HER it nytt tiår vi kan fylle med nye straumdrag, nye tendensar og nye uttrykk som vil prege ettertidas omtale av perioden. Vi er kanskje mange som synest at det er visse trekk ved tidsånda som ikkje gir grunn til optimisme. Men det er også viktig å minne om at ikkje alt er dystert. Det er faktisk også slik at samfunnet går Evidare, utviklar seg og at dei aller fleste får det betre og har det betre. Det er framsteg på dei fleste område. Dette bør vi også løfte fram, snakke om, debattere og anerkjenne. Språk skaper verkelegheiter. Seier vi noko ofte nok, risikerer vi at det blir ei felles oppfatning. På repertoaret i vår står klassikarar i ny drakt. Vi opnar med Vårløysing av Wedekind, eit stykke som tar for seg utfordringar som ungdom framleis møter. Nokre utfordingar er meir velkjende her heime, andre kanskje i samfunn og miljø som eksisterer parallelt med vårt. I Tsjekhovs Kirsebærhagen møter vi godseigarfamilien som med resignasjon og tiltaksløyse møter dei store samfunnsomveltingane. Dei tviheld på det som har vore, og lukkar auga for dei nye strukturane som pressar seg fram. Ein annan klassikar som kjem til våren er Kurt Weill og Bertolt Brechts slitesterke Tolvskillingsoperaen. Tolvskillingsoperaen stiller grunnleggande spørsmål ved objektiviteten til myndigheitene, kritiserer kapitalismen og hierarkiet i samfunnet. Ikkje uviktig samstundes som Det Norske Teatret har tatt større risiko og å sjå på i dag heller. Lear er det aldrande statsoverhovudet som produsert meir enn nokosinne. Publikum strøymer til, og vi skal ønskjer å trekke seg tilbake. Samtidig vil han halde på makta. Han arbeide hardt for å halde på den tillita vi blir vist. Vi har eit breitt er allereie redusert, sinnet hans sviktar og han bryt saman utan tilbod og det skal vere noko å finne for alle på repertoaret vårt. Vi å innsjå det. I Bestialitetenshistorie er det menneskets vondskap som institusjon er i utvikling og skal vere stolte av det vi får til. Vi som blir skildra. Kvifor er menneska så opptatte av å gjere tilværet er glade for at vi er synlege – både i offentlegheita og i samtalane uuthaldeleg for kvarandre, og kvifor er menneske vonde og rundt dei mange middagsborda i landet. Vi blir snakka om. Og bestialske? Jens Bjørneboes hovudverk står på repertoaret i det vi blir evaluert. På godt og på vondt. Det er viktig for oss, men året som markerer at det er 100 år sidan han blei fødd. I Villanda det er også viktig for oss å få over eit bilde som gjer at ikkje seige ser vi livet gjennom unge Hedvigs blikk. Ungdomsopprøret hennar mytar får feste grepet. Språk er makt. Orda vi nyttar og påstandar er ikkje høglydt og utagerande. Ho fotograferer kvardagen og sine som blir gjentatte, er med på å definere måten vi oppfattar eigne sinnsstemningar under stadig tjukkare lag med sminke. Det er kvarandre og samtida vår. Det kan bidra til å teikne eit bilde som ikkje vanskeleg å lese klassikarane inn i notida og dei utfordringane ikkje samsvarar med verkelegheita, eller som i beste fall teiknar vi har i dag, dei snakkar framleis til oss som samfunnsborgarar og alternative sanningar. Som at romanar ikkje er fullverdig dramatikk, medmenneske. På Hovudscenen blir Edvard Hoems Slåttekari at barnepublikummet blir avfeia med kommersielle titlar på himmelen dramatisert. Historia han har dikta fram om oldefaren Hovudscenen, at billettinntektene våre avgjer repertoarvalet, at Knut Nesje har fenga hundre tusenar av lesarar, kanskje fordi vi mangfaldsarbeidet ikkje blir tatt på alvor og at ny norsk dramatikk kjenner ein trong til å vite meir om kva som var før oss, kor vi kjem ikkje er sentralt på repertoaret. Vi som formidlar av det skrivne frå. For dei aller minste kjem ein kjend og kjær duo tilbake på Scene ordet vil skjerpe posisjonen vår i samfunnet. Vi skal og vil peike 3. Jakob og Neikob møter nye utfordringar i form av ein ny nabo på det som er vanskeleg, men må og glede oss over det som er – og ved at Neikob oppdagar at han ikkje er som Alle andre. Marie i utvikling. Ser vi ti år tilbake, kan vi slå fast at det har skjedd Blokhus er aktuell med monologen Werther basert på Goethes utruleg mykje. Og i all hovudsak har det vore ei positiv utvikling. roman UngeWertherslidingarog på Rommen kjem framsyninga Fleire kunstnarar er i arbeid, fleire publikummarar finn fram til Slaveliv som tar for seg det moderne slaveriet. I tillegg har vi 18 Det Norske Teatret, mangfaldet er større enn nokosinne og vi har andre titlar på repertoaret, 14 framsyningar som er med oss frå markert oss også internasjonalt. Det betyr ikkje at vi er i mål, vi skal tidlegare og 4 gjestespel frå andre teater. alltid vidare, framover og utover. 250 dyktige medarbeidarar på Det Norske Teatret er klare til å gjere det neste tiåret enda viktigare! Kva dommen over det nye tiåret vil bli, er ikkje godt å seie. Det vi derimot veit, er at det førre tiåret var viktig for Det Norske Teatret. Vi la om til repertoarspel, vi opna for framsyningar på søndagar, og vi har nærast år for år auka inntektene og publikumstalet til nye høgder. Vi har opna ein ny scene på Rommen og vi har utdanna tre Erik Ulfsby kull i Det Multinorske. Vi er blitt ein større og tryggare arbeidsplass, teatersjef || VÅR 2020 || 3 KUNSTEN Å FALLE Gjertrud Jynge hadde aldri eit ungdomsopprør. Og det har tatt tid å finne ut kven ho vil vere. Men no står ho støtt. TEKST ERLEND TÅRNESVIK DREIÅS FOTO ALBERTO PALLADINO et er ingenting som er så far- beina. Men når ein har gått på trynet nokre det ikkje til meg?» Kanskje var ikkje Gjertrud leg lenger, slår Gjertrud Jynge gonger, så veit ein korleis det er. No skal ho den typen barn ein tenkte på som skode- fast. Ho sit i ein djup stol og et altså spele i Tsjekhovs klassikar. På sett og spelartypen? eit eple. Snakkar om trygg- vis handlar den også om nokon som er på veg Eigentleg var det mora som skulle bli sko- leiken på scenen, det å møte nedover mot botnen. despelar. publikum, å stå på eit golv. – Alle har alltid sagt at mamma var eit sånt DGjertrud kjem rett frå prøvar på Kirse- OPPVEKST vanvitig talent, og det trur eg verkeleg ho var! bærhagen, som har premiere i januar. Der Barndomsheimen i Tromsø var fylt av sterke Og så var ho sjukt vakker i tillegg. Det var ho skal ho spele rolla som Ljubov Ranévskaja, personlegdommar, mange diskusjonar og som skulle bli skodespelar, det var hennar godseigar inna som trass økonomisk ruin mykje kjærleik. Dei blei opplærte til at ein store draum. Men så skjedde ikkje det, for- festar vidare med sjampanje, russisk kaviar skulle tenke sjølv, og stå for det ein meinte. holda låg ikkje til rette. Ho møtte pappa, fekk og musikk. Som om morgondagen aldri skal Gjertrud vaks opp som veslesøster, barn mange barn. Men eg trur at omtrent på den komme.