De Digitale Snelweg

Vogelkoppenknipsels

Nummer 50

proberen zij het opnieuw. Lukt het dan Verzameld door Wim Smeets nog niet, dan broedt deze Gierzwaluw dit

jaar niet meer. Over hetzelfde onderwerp In deze rubriek vindt u samenvattingen een artikel in het van 7 van artikelen met in de kop een juli en het weekblad Amersfoort Nu van 9 of vogelnaam een vogelaanduiding. Deze juli 2008. artikelen verschenen in de maanden juli en augustus 2008 in Nederlandse dag-, Zangspier van de Spreeuw is de snelste week- en huis-aan-huisbladen. spier aller dieren NRC/Handelsblad, 10 juli 2008 Gierzwaluw kan niet tegen klussen Zangvogels blijken de snelst bewegende , 7 juli 2008 spieren te hebben van alle gewervelde De vele schilder- renovatiewerkzaam- en dieren. dan die Het gaat om spieren heden aan oude woningen in de zomer- vastzitten aan het stemorgaan van de maanden dreigen de Gierzwaluw in ons vogel - de syrinx. Deze spiertjes kunnen land de das om te doen. Gaten en kieren tweehonderdvijftig keer per seconde worden dichtgestopt waardoor er voor samentrekken. De spieren sturen vocale deze vogels nauwelijks meer ruimte structuren aan die vergelijkbaar zijn met overblijft om te broeden. de stembanden van mensen. Biologen van Gierzwaluwbescherming Nederland slaat de University of Utah bestudeerden de alarm. De Gierzwaluw keert ieder jaar in zangspieren van de Spreeuw en de april terug precies op de plek waar deze Zebravink. Tot op heden was het record in het jaar daarvoor heeft gebroed. Zij handen van de Paddenvis Opsanus tau. De dan vaak met vliegen een noodgang tegen Paddenvis heeft die zich een spier de muur waar het jaar ervoor nog een tweehonderd keer per seconde samentrekt. (nest)gat zat. Overleven ze dit, dan Hij maakt daarmee geluid met zijn zwemblaas.

Jonge Zeearenden uitgevlogen

Trouw, 12 juli 2008

De twee zeearendjongen in het natuur- gebied Oostvaardersplassen in Flevoland zijn vorige week uitgevlogen. Dit zijn de vier uit de jongen drie en van het paar

Oostvaardersplassen; het zijn een

vrouwtje en een mannetje. De vogels zijn

nog ongeveer twee maanden afhankelijk

van hun ouders, daarna kunnen zij

zelfstandig gaan jagen.

270 [270-274] het Vogeljaar 56 (6) 2008 Vogelkoppenknipsels

Zangspier

van de

Spreeuw is de snelste

spier aller dieren.

Foto: W. Smeets.

Oeverzwaluw op zijn plek in Laarbeek Gruttoliefde noodlottig voor andere , 18 juli 2008 weidevogels

Met medewerking van Rijkswaterstaat , 23 juli 2008

heeft de IVN-groep uit Aarle-Rixtel een Het geld voor weidevogelbeheer gaat naar

oeverzwaluwenwand de de van de Grutto, slechte aangelegd op bescherming een

kruising van het Wilhelminakanaal en de zaak. De Grutto is Neerlands troetelkind,

Zuid-Willemsvaart in Aarle-Rixtel. De maar dit symbool voor weidevogelbeheer

wand staat er nu twee jaar. Er zaten in maakt ook stiefkinderen. Red de Grutto,

2008 minstens 27 broedparen in deze maar wij vergeten de Kievit, veronacht-

wand. zamen de Veldleeuwerik, negeren de

Graspieper en laten de Scholekster links

Weidevogels onder druk in de liggen. Van de 27 miljoen euro die

Aalkeetbuitenpolder jaarlijks beschikbaar is gesteld voor het

Trouw, 19 juli 2008 weidevogelbeheer, gaat bijna het volle-

Natuurmonumentenwil met een serie dige bedrag naar de bescherming van de Honderd maatregelen de Aalkeetbuitenpolder in Grutto. procent van het beschik-

Midden-Delfland weer aantrekkelijk bare geld voor weidevogelgebieden wordt

maken voor bijzondere weidevogels. Door gebruikt voor slechts twintig procent van

verhoging van de waterstand, het kappen deze gebieden, de zogenaamde

van wilgenbeplanting en het creëren van gruttogebieden. Over hetzelfde onderwerp

schonere slootjes moeten de weidevogels een artikel in het NoordhollandsDagblad

het weer naar hun zin krijgen in dit van 29 juli, en het Brabantsch natuurgebied in het drukke Zuid-Holland. Dagblad van 21 augustus en

In de noordwestelijke hoek van de de Volkskrant van 23 augustus 2008.

Aalkeetbuitenpolder gaat het tamelijk

goed met de weidevogels. Het waterpeil is Noord-Hollandse ganzen gespaard hier veel hoger dan elders in het gebied. De Telegraaf, 26 juli 2008

De rest van de polder is veel te droog. Ook Ongeveer 12.000 Grauwe Ganzen en een

is de Aalkeetbuitenpolder een belangrijke onbekend aantal Kolganzen en Brand- de dit in leven in Noord- pleisterplaats voor Kleine Rietgans en ganzen blijven jaar de Blauwe Kiekendief. Holland. Ze zouden worden afgeschoten

omdat ze de landbouw en de natuur

aantasten, maar de provincie heeft de

het Vogeljaar 56 (6) 2008 271 Vogelkoppenknipsels

Oeverzwalu-

wen op hun plek in Laarbeek. Foto:

W. Smeets.

ontheffing daarvoor ingetrokken. Ruigpootuil is terug in Drentse bossen

Aanleiding daartoe is de uitspraak van de NRC/Handelsblad, 29 juli 2008

voorzieningenrechter, die de ontheffing Voor het eerst in dertig jaar heeft de

schorste na een succesvol bezwaar van Ruigpootuil weer in ons land gebroed. In

Faunabescherming. Noord-Holland heeft de bossen bij het Drentse Schoonloo

er alle vertrouwen in dat de rechter werden twee nesten van de Ruigpootuil

volgend jaar de ontheffing goedkeurt. Een gevonden. Toen in april de roep van de nieuw faunabeheerplan (afschietplan) Dwergooruiltjes werd gehoord, sloot

moet daarvoor zorgdragen. Over hetzelfde Staatsbosbeheer het bewuste bosperceel af de onderwerp een artikel in Trouw van 26 juli om vogels rust te geven tijdens het 2008. broeden. Bij controle bleek dat de eerste

Ruigpootuil in een door een Zwarte holte broedde. De Redding voor Poelsnip en Specht gemaakte twee Kwartelkoning in Dviete-dal uitgevlogen jongen zijn bijna direct daarna door roofdier het Spectrum/Twentsche Courant, 26 juli een gepakt. Van

2008 andere legsel zijn vermoedelijk nog twee Het Dviete-dal in Letland herbergt jongen in leven. De jonge Ruigpootuilen

zeldzame vogelsoorten als de Poelsnip en zijn een gemakkelijke prooi voor Havik Bosuil. de Kwartelkoning en werkt als een Boommarter, en De

waterbuffer voor de Daugava die dwars ruigpootuilenpaartjes zijn vermoedelijk

door het land stroomt. Naar Nederlands afkomstig uit Duitsland. Deze uilesoort is

voorbeeld wordt het gebied opengehou- bijna even groot als de beter bekende

den met kuddes grazende paarden en Steenuil. Kenmerkend zijn de grijze runderen. Stichting Ark en Vogelbescher- druppels op zijn chocoladebruine rug en

ming Nederland werken met financiële vleugels en de grijze gezichtssluier met

steun van onder andere de Postcodeloterij zwarte rand. Over hetzelfde onderwerp een

samen om het prachtige dal van de Dviete artikel in De Telegraaf van 27 juli en in

in zijn oorspronkelijke vorm te behouden. het en Trouw van

Immers, als het intussen tot nationaal park 29 juli 2008. uitgeroepen gebied verandert in bos, dan

gaat de unieke riviematuur verloren. Over Frankrijk stopt jacht op Grutto

hetzelfde onderwerp een artikel in De , 2 augustus

Telegraaf van 16 augustus en de 2008 Volkskrant de Grutto is de komende van 21 augustus 2008. De jacht op vijf

jaren in Frankrijk van de baan. Dit tot

272 het Vogeljaar 56 (6) 2008 Vogelkoppenknipsels

grote opluchting van weidevogelbe- worden deze gaten onderling verschillend schermers in Nederland. Elke Grutto kost gemaakt, zodat de Gierzwaluwen ze uit

Over de Nederlandse overheid jaarlijks onge- elkaar kunnen houden. hetzelfde

veer 125 euro. Nu wordt deze in Nederland onderwerp een artikel in het NRC/

gekoesterde vogel in elk geval niet meer Handelsblad van 7 augustus 2008. langs de Franse kust neergeknald. In

Pelikaan uit Artis kiest het Europa werden in 2006 officieel nog luchtruim 13.274 Grutto’s door 7 2008 jagers afgeschoten DAG, augustus (zie het Vogeljaar 56 (1): 33, 2008). Over Verzorgers in de dierentuin van Artis kortwieken hun hetzelfde onderwerp een artikel in Trouw waren te laat met het van

en het van 16 augustus jonge Roze Pelikanen. Eén Roze Pelikaan

2008. zag de bui al hangen en vloog weg

voordat de verzorgers konden beginnen.

Kantoor voor Gierzwaluw langs A10 Over hetzelfde onderwerp een artikel in

De Telegraaf, 4 augustus 2008 DAG en De Telegraaf van 13 augustus

Aan de Amsterdamse Zuidas verrijst in de 2008 en nu met de mededeling dat de in loop van volgend jaar een ‘vogelkantoor’ eigenwijze pelikaan was neergestreken

voor Gierzwaluwen. In het betonnen een natuurreservaat ten zuiden van Assen,

gebouw kunnen maximaal tweeduizend in de provincie . Op 20 augustus

paartjes van deze beschermde vogelsoort in De Telegraaf een bericht dat deze

nestelen tussen de kantoorgebouwen aan kerngezonde pelikaan in Zeeland vertoeft. de Amsterdamse ringweg AIO. Het

vogelkantoor is ontworpen door de Huiszwaluw thuis in nieuwe til

kunstenaar Patty Groot Blueminck, wordt De Telegraaf, 9 augustus 2008 dertien is ‘huiszwaluwtil’ meter hoog en krijgt een In Biddinghuizen een

grondvlak van zes bij zes meter. In de geïntroduceerd, afkomstig uit Duitsland.

holle binnenruimte komen tweeduizend Dit is een primeur voor Nederland. Dit is

nestkasten te hangen, bereikbaar door een soort duiventil die bestaat enkel uit

evenzoveel aanvlieggaten. Op verzoek een paal met daarop een dak. Rondom

van Gierzwaluwbescherming Nederland bevinden zich onder dit dak drie etages

Eerste broedgeval van Steltkluut in Krimpenerwaard sinds mensenheugenis. Foto; W. Smeets,

het Vogeljaar 56 (6) 2008 273 Vogelkoppenknipsels

met randen. Hieraan kunnen vele tien- vergroten. Vooral soorten die afhankelijk

tallen Huiszwaluwen een nest bouwen. zijn van een specifieke omgeving, zoals

te duin- hebben het Om ze op weg helpen zijn hier ook een heide-, en kustvogels, aantal halve kunstnesten bevestigd. moeilijk. Ook boerenlandvogels zijn

gebaat bij uitbreiding en verbetering van

Kitesurfers willen geen ’oorlog’ met reservaten. In totaal komt bijna zestig vogelaars procent van de bedreigde soorten alleen

Brabantsch Nieuwsblad /De Stem, 11 nog voor in natuurreservaten. De Kemp- 2008 Kuifleeuwerik Grauwe augustus haan, Draaihals, en Kitesurfers de balanceren steeds rand zitten vogels in weg. Dat Gors nog op de van zegt Vogelbescherming Nederland in een de afgrond en zullen over een tijdje uit recent rapport, zij pleit voor het aan Nederland zijn verdwenen. Over hetzelfde banden leggen van deze sport. ‘Vogels, die onderwerp een artikel in de Volkskrant, de zie je met harde wind nauwelijks op het , de Gooi- en Eem- water en als het windstil is dan zijn wij er lander, het Dagblad van het Noorden, De niet’, zeggen de kitesurfers. Na overleg Telegraaf en het Brabantsch Dagblad van tussen de NKV (Nederlandse Kitesurfers 21 augustus en het NRC/Handelsblad van

Vereniging), Rijkswaterstaat en 23 augustus 2008. Vogelbescherming heeft het Zeeuwse provinciebestuur een gebied aangewezen Eerste broedgeval van Steltkluut in waar in het beschermde natuurgebied Krimpenerwaard sinds mensenheugenis

Oosterschelde kitesurfen is toegestaan: Algemeen Dagblad/uitgave Alphen aan aan de noordkant van Noord-Beveland ter den Rijn, 21 augustus 2008 recreatieterrein de de de de hoogte van Roompot. Na opmars van Grutto en terug-

keer van de Slobeend, Wulp en Aalschol-

Uren leuren met gewond uiltje ver heeft zich wederom een vogelsoort in

De Telegraaf, 13 augustus 2008 de Krimpenerwaard gevestigd. Voor het

Door een groot vrijwilligerstekort en eerst in zesentwintig jaar tijd is de geldgebrek bij de dierenambulances staat Steltkluut weer gesignaleerd. In polder de dieren hulpverlening van gewonde Den Hoek tussen Bergambacht en Lek- tocht. ernstig op de Vooral ’s avonds is het kerkerk is een nest Steltkluten uitgevlo- een probleem, zo ondervond een gewonde gen in juli. Het broedpaar kreeg vier

Bosuil in IJsselstein. Bonnie Colee vond ’s jongen waarvan twee het hebben gered. avonds een gewonde Bosuil in de polder.

Een dierenarts verwees haar naar de Stop vergassen van ganzen vogelopvang in IJsselstein. Deze gaf geen Algemeen Dagblad, 29 augustus 2008 gehoor. Het dierenpension gaf aan geen De Partij voor de Dieren (PvdD) wil een vogels op te vangen, de dierenambulance andere oplossing voor de overlast. Zij wil had dieren te halen. dat wordt met het geen personeel om op er onmiddellijk gestopt

Uiteindelijk bracht de dierenambulance vangen en vergassen van ganzen met van Gouda redding. Hier werken beroeps- koolzuurgas. Om de groei van de ganzen- krachten en deze is daardoor altijd populatie in de provincie Utrecht tegen te bereikbaar. De vogel kon worden geope- gaan, is een duurzame en diervriendelijke reerd aan zijn gebroken vleugel en nu oplossing wenselijk, zegt de fractie- herstellen. moet deze Daarna kan de voorzitter van de PvdD. De partij pleit

Bosuil weer worden losgelaten. voor alternatieven zoals het omzetten van

landbouwgrond in natuur en systemen die

Meer natuur kan vogelsoorten redden ganzen wegjagen. In maart 2009 moet een Nederlands 20 besluit worden het aantal Dagblad, augustus 2008 genomen over

Het slecht met de gaat vogeldiversiteit in ganzen dat in 2009 het loodje moet

Nederland. Bijna de helft van de vogel- leggen. De beheerseenheid (jagers) werkt soorten die in 2004 op de Rode Lijst zijn met de PvdD samen om te kijken of er gezet, is verder in aantal gekrompen. alternatieven mogelijk zijn. het 2008’ Volgens rapport ‘Vogelbalans Wim Smeets, Bachlaan 111, 3752 HG van Sovon Vogelonderzoek Nederland is Bunschoten, (033) 298 31 47, het te noodzakelijk natuurgebieden smeets. [email protected].

274 het Vogeljaar 56 (6) 2008