speranto U S

Bi-monthly bulletin published by the League for North America  2006/1 Dumonata bulteno eldonata de la Esperanto-Ligo por Norda Ameriko  2006/1 En la Numero

 Prezidanta Saluto ...... 3  Raporto de ELNA al UEA . . 3  The Heartbeat of ELNA – its Central Office ...... 4  Nova Paßaro de ELNA. . . 5-6  Libroforma PMEG!...... 6  Loke: Georgio...... 7  Kiel Organizi Kongreson . . 8  Bonvenon al NASK ...... 9  Tradukoj por la Nova Epoko ...... 10  Lost in Translation . . . . . 10  Novaj Libroj de ELNA . . . 11  Vojaßu Esperante! . . . . . 12 “Estas nenio kion niaj superhomoj ne povas fari!” Nova, moda, alloga retpaßaro verÙajne nuntempe estas la plej grava vizaßo kiun organiza¢o montras al la mondo, diras Steven Brewer, la vic-prezidanto de ELNA Steven Brewer antaª preskaª dek jaroj. Tiam ricevi nenian respondon. Mi Antaª jaro, oni petis ke mi ßi aspektis sufi¤e moda kaj volontulis respondeci pri la proponu min kiel vic-prezi- dum kelkaj jaroj, oni sufi¤e konstruado de nova paßaro, danton de la Esperanto-Ligo zorge pligrandigis kaj pli- kaj dum la Landa Kongreso por Norda Ameriko (ELNA) bonigis ßin. Poste ßi komencis 2005 oni elektis min kiel vic- kaj mi akceptis. Kiam mi putri. prezidanton kaj oficialigis min rigardis la bezonojn de ELNA, Dum la pasintaj kelkaj jaroj kiel komisiiton pri la ret- mi decidis ke la plej granda neniu vere subtenis ßin. Oni paßaro. Mi dissendis peton ke bezono verÙajne estas la ret- povis sendadi petojn al la oni helpu min novigi kaj re- paßaro. Oni konstruis ßin komisiito pri la retpaßaro kaj desegni la paßaron. (Daªrigo sur p. 5) saluton!

Esperanto League for North America Saluton karaj gesamideanoj! PO Box 1129, El Cerrito CA 94530 USA/USONO Unue, mi povas kun ßojo anonci al vi ke la (jam de- ℡ 510/653-0998; 2510/653-1468 longe neoficiale anoncitaj) datoj kaj ejo por la ¤i-  [email protected] jara ELNA-kongreso en Novjorko estas jam oficialaj: ßi okazos la 21-an ßis la 23-a de julio en Fashion President/Prezidanto: Philip G. Dorcas Institute of Technology en Manhattan. Mi esperas ke, Vice President/Vicprezidanto: Steven D. e¤ malgraª la malfrua anonco, mi vidos vin ¤iujn tie! Brewer Alia granda nova¢o estas io kion vi eble jam ri- Secretary/Sekretario: Anna Bennett markis se vi de tempo al tempo vizitas la retpaßaron de ELNA – jes, ELNA havas Treasurer/Kasisto: William B. Harris tute novan retpaßaron! Legu ene pri la disvolvißo de tiu ¤i lastatempa faro de Other Board Members/Aliaj estraranoj: Thomas Alexander, Joel Amis, D. Gary niaj “superhomoj”. Grady, Anjo Harlow, Lusi Harmon, Jerry Sed tio ne estas ¤iuj grandaj lastatempaj nova¢oj. Ankaª nia eldona fako tre ak- Johnson, Orlando E. Raola, Robert L. tivas – ELNA ¢us eldonis la unuan libroforman eldonon de Plena Manlibro de Read, Julie Spickler Esperanta Gramatiko, ofte nomata simple “PoMEG”. Sed ßuste kiom mejloÙtona estas la eldono de PMEG? Ãu ßi anstataªos Plenan Analizan Gramatikon (PAG) Director, Central Office/Direktoro de la kiel la plej aªtoritata gramatika konsultlibro? Nu, a¤etu ßin kaj jußu mem! Centra Oficejo: Don Harlow Kiel vi certe rimarkis, tiu ¤i numero estas pli maldika ol la antaªaj du – tio estas pro tio ke la antaªaj du numeroj estis triobla aª duobla. Ni nun reiras al la Esperanto USA kutima numergrando kaj aperritmo: ses 12-paßaj numeroj jare. Ni ¤iam strebas Bi-monthly bulletin published by the al altkvalita revuo kiu ßuste spegulas la agadon de ELNA-anoj. Sed por tion plen- Esperanto League for North America umi, ni bezonas vian ¤iaman subtenon kaj kunlaboron! Ni bone kunlaboru ankaª Dumonata bulteno publikigata de la Esperanto-Ligo por Norda Ameriko en 2006! Vol. 42, No. 1 Agrablan legadon! ISSN 1056-0297 Editor/Redaktoro: Joel Amis Joel Assisting editor, layout/Vicredaktoro, kompostado: ¥enja Amis Hello dear samideanoj (fellow Esperantists)!  [email protected] First of all, I can happily inform you that the dates and place for this year’s Materials for Esperanto USA should be ELNA convention in New York have already been made official: it will take place sent to/Materialojn por Esperanto USA 21-23 of July at the Fashion Institute of Technology in Manhattan. I hope that, oni sendu al: even in spite of the late announcement, I’ll see you all there! Esperanto USA (Joel Amis) 2025 Peachtree Rd. NE, #927, Another big news item is something that you’ve possibly already noticed if you Atlanta, GA 30309, USA/USONO visit ELNA’s website from time to time – yes, ELNA has a brand new website! or by e-mail/aª retpoÙte al: Read inside about the development of this recent accomplishment of our “super- [email protected] people”. But that’s not all the recent big news. Our publishing committee has been ac- The opinions expressed in this bulletin tive as well – ELNA has just published the first edition of Plena Manlibro de are those of the authors, and don’t neces- Esperanta Gramatiko (Complete Handbook of Esperanto Grammar), often called sarily represent the point of view of simply “PoMEG”, in book form. But just how much of a milestone will the pub- ELNA or its bulletin/La opinioj esprimi- lication of PMEG be? Will it supersede Plena Analiza Gramatiko (Complete taj en tiu ¤i bulteno apartenas al la Analytical Grammar) as the most authoritative grammar reference work? Well, aªtoroj, kaj ne nepre prezentas la vid- buy it and judge for yourself! punkton de ELNA aª ties bulteno. As you’ve surely already noticed, this issue is thinner than the previous two – Reprinting materials from this bulletin is that is due to the fact that the last two issues were triple or double. We are now permitted, provided that due credit is returning to the regular issue size and publication schedule: six 12-page issues given, and a copy of the reprinted mate- per year. We always strive to produce a high-quality publication which properly rial is sent to ELNA/Estas permesate reflects the activities of ELNA members. But to be able to do that, we need your reaperigi materialojn el tiu ¤i bulteno, constant support and cooperation! Let’s work well together in 2006 as well! kondi¤e ke oni ßuste indiku la fonton kaj Pleasant reading! ke oni sendu ekzempleron de la repub- likigita materialo al ELNA. Joel

2 speranto U S 2006/1 Estraro Prezidanta Saluto Karaj gekolegoj, loka grupo. 4. Partoprenu en lokaj, regionaj, landaj kaj Salutas vin Filipo. internaciaj eventoj, kiel eble plej ofte. FOTO: ¥ENJA AMIS 5. Restu feli¤a, afabla, pozitiva, kunla- Je la komenco de nova jaro, ni kutime en nia borema kaj helpema en agadoj. kulturo faras personajn promesojn, la “nov- 6. Pagu la membrokotizon al ELNA, se vi jarajn rezoluciojn”. Ãu vi faris tion? Ãu vi ankoraª ne faris tion por 2006. (malmul- elpensis la viajn? Mi havas por vi sugestojn, tekosta!) oficialajn petojn, se vi bonvole akceptus la je- 7. Rigardu kaj partoprenu nian novan ret- najn: paßaron, www.esperanto-usa.org. 1. Partoprenu en loka grupo. Se vi ne havas 8. Uzu kaj ßuu nian belegan internacian lokan grupon en via urbo, vilaßo, lernejo aª lingvon kiel eble plej ofte! universitato, kreu ßin! Ni petas ke vi informu Mi elkore deziras al vi ¤iuj kaj viaj famil- nin se vi kreas novan grupon. ianoj tre feli¤ajn vivojn kaj bonan esperantu- 2. Informu la publikon pri Esperanto. Vi madon! povas fari tion per diversaj projektoj, anoncoj, klasoj ktp. Vidu la bultenon kaj retpaßaron de Phil “Filipo” Dorcas ELNA por ideoj kaj planoj. Prezidanto de Esperanto-Ligo por Norda 3. Prizorgu vizitantojn kaj membrojn en via Ameriko Filipo Dorcas Jarraporto de ELNA al UEA, 2005 Anna Bennett Brozovsky. Kelkaj film-amantoj rimarkis Domo” kaj “Alico en Mirlando”, tion, kaj multaj artikoloj pri tio aperis en la http://www.gutenberg.org/browse/ Jen la raporto sendita al UEA pri la agado anglalingva gazetaro. languages/eo, plimultigante la nombron de de ELNA kaj aliaj grupoj kaj esperantist- ELNA kreis novan, pli bonan kaj pli di- Esperantaj e-libroj en la paßaro de Project oj en Usono. Se tie ne trovißas informoj pri namikan retpaßaron kiu espereble kreos pli Gutenberg al la kvanto de ok. Aldone ili via agado, kaj vi volas inkluzivi tion, bon- aktivan komunumon kaj prezentos komencis projektojn de kvin aliaj altnivelaj volu sendi informojn estontece al Esperanton pli bone al la usona publiko. Nun tradukoj. [email protected]. Tiu ¤i raporto multaj homoj povas partopreni en la ßis- La profesia, multlingva, farita en Usono estos sendita dufoje jare, do se vi havas ion datigo de la retpaßaro, kio tre faciligas la videokurso Pasporto al la Tuta Mondo por raporti pri 2006, bonvolu sendi ßin tuj laboron. (http://esperantousa.hypermart.net/?q=node/ post la okazo/farado. ELNA mem viglißis pro diversaj agoj. La La jaro 2005 prezentis malgrandan Ùanßon jara kongreso en Aªstino, Teksaso, havis 95 58) progresas kaj estas havebla en DVD-for- en la stato de la Movado en Usono, sed estas partoprenantojn el sep landoj, iom pli ol en la mato, pli malmultekoste ol antaªe. kreskanta espero. antaªaj jaroj, kaj estis sukcesplena. Kvindek 24 studantoj partoprenis en la trisemajna La membraro de ELNA falis en 2004 ßis neesperantistoj partoprenis senpagajn prele- Nord-Amerika Somera Kursaro de Esperanto proksimume 630, post la membrokvanto de gojn kiujn la kongreso gastigis. Iom pri la (NASK) en la Altlernejo por Internacia pli ol 700 en 2003. En 2005 ßi rekreskis ßis nova¢o estis menciita en la urbaj gazetetoj. Trejnado (School for International Training) pli-malpli 687. La financa sano de ELNA Diversaj regionaj kongresetoj okazis, kun en Brattleboro, Vermonto, sub la aªspicio de plibonißas poiomete. inter 15 kaj 60 partoprenintoj. Post 11 jaroj ELNA kaj ESF (Esperantic Studies La stato de la usona Movado daªre en Vermonto, la Aªtuna Renkontißo de Foundation) kaj sub la gvido de Ellen Eddy. malfortas. Usonanoj plejparte scias malmul- Esperanto okazis en Silver Bay, Novjorkio, Esperanto estas instruata en du aª tri uni- ton pri Esperanto aª pensas ke ßi jam mortis. kaj allogis 64 partoprenantojn (duono el ek- versitatoj kiel unusemestra kurso. Estas in- La anglalingva Ùovinismo estas forta en sterlando, plejparte Kanado). Ïi estis granda struataj ankaª neformalaj kursoj. Ekzemple, granda, plejparte angleparolanta lando, pli sukceso kiel renkontißo okazinta unuafoje en Beth Magallon instruas Esperanton en pub- pro nescio ol pro malbonkoreco. nova loko. Dum la Tut-Teksasa Kongreso lika submez-lernejo en Tahlequah, Kontraª la malhela fono, oni tamen povas okazis la unua (laª nia scio) “slam-stila” Oklahomo, Usono. £i uzas Esperanton ankaª vidi fajrerojn. La filmo “Klingo 3: Triunuo”, poezi-konkurso en la Internacia Lingvo. kiel bazon por instrui aliajn lingvojn. £i jam (angle: “Blade 3: Trinity”) estis eldonita kun Usonanoj de “Team Esperanto” en PGDP la indiko “Lingvo: Angla/Esperanto”; la fina (Distribuitaj Provlegistoj por la Projekto instruis tiom da lernantoj ke oni povas aªdi frazo de Kris Kristofferson enhavas la vort- Gutenberg – Distributed Proofreaders for “saluton” en butikoj kaj surstrate en la urbo. ojn: “Ni esperu ke ne” (tute klare aªdebla), Project Gutenberg, http://www.pgdp.net/ Kvardek usonanoj partoprenis la 90-an estas du scenoj en kiuj oni povas aªdi la c/stats/teams/tdetail.php?tid=74) enretigis UK-on en Vilno. Esperanton de “Incubus” en la fono, kaj vide- per la kreema komunumo de Project Resume, la Movado en Usono ne viglas blas pluraj Ùildoj en Esperanto sur kon- Gutenberg du klasikajn rakontojn, traduk- sed plibonißas. ELNA ekpretas pensi pli strua¢oj, grandparte dank’ al la laboro de Joel itajn el la angla lingvo: “La Falo de UÙero- grande.

2006/1 speranto U S 3 historie The Heartbeat of ELNA – its Central Office This is the second article in a series of excerpts from the book A History of the Esperanto League for North America, Inc., written and adapted for publishing in Esperanto USA by William R. Harmon William R. Harmon The year 1978 was a difficult one for the CO. ers, and with some occasional volunteer help, Harold Dryer resigned effective May 8, 1978, Don Harlow is currently handling all of the Immediately after ELNA came into being in and was replaced May 30th by Marta Evans for varied functions of the CO alone. 1952, the combined efforts of a number of two weeks; on June 7, 1978, Jonathan Cole be- What does the CO do? It is the central clear- persons, the “founding parents” of ELNA (a came director for a period of 2.5 months. In ing house for information in and about list of whom may be found in the book A July of 1978 ELNA assisted Mikulas Nevan, Esperanto for the USA; it administers a large History of the Esperanto League for North former Konstanta Kongresa Sekretario of book service with 1000-1500 titles in stock; it America, Inc.), made it possible to reach UEA, to immigrate with his family into the serves as the U.S. financial representative of and solicit members of the former organiza- USA for the stated purpose of becoming the the international organization UEA, collecting tion EANA, whose president had consis- new director of ELNA’s Central Office. dues and congress fees for them; it administers tently refused to let anyone see the Unfortunately, shortly thereafter Nevan’s plans an 800-number information request service, membership records. ELNA’s membership changed and he moved to Oregon without ever and deals with hundreds of e-mailed requests grew one by one as former members of serving in the ELNA Central Office. for information each week. It provides adver- EANA joined ELNA. In those early days During the difficult period that ensued Bill tising materials for use by local clubs and ELNA’s membership records were usually Harmon kept the Central Office functioning by classes; it provides a correspondence course; it kept by the elected treasurer, but there was working nights and weekends, helped by Grant makes and sells copies of audio cassettes in- no central archive for correspondence, Goodall from August 16 to September 15, cluding pronunciation aids and recorded which was usually kept in the files of the in- 1978, until October 1st when Dr. Jack Lesh speeches of many outstanding Esperantists. It dividual elected officers. agreed to become the new director. Dr. Lesh re- also receives ELNA dues and contributions, In the late 1950s Cathy and Bill Schulze set mained in charge of the Central Office until prepares an annual membership list, and pre- up a separate organization, the “Esperanto April 16, 1979, when Donald Harlow became pares a book list for the book service. This list Information Center” (“EIC”) which gave the newly appointed director. Harlow remained of the CO’s tasks is by no means complete. ELNA a lot of help in mailing and correspon- director until February 28, 1983 and did much The central office of ELNA is indeed the or- dence. A group in New York City under the di- to modernize and improve the operation of the ganization’s heartbeat. It is supported by your rection of Mark Starr and Margot Gerson also Central Office. membership dues and contributions, and by in- later provided additional assistance in publicity Harlow was succeeded by Gregory Wasson, come from the Capital Investment Fund and and secretarial matters. who served through November 30, 1985. On the H. E. Reed Trust Fund. It merits your ap- In 1973, the Schulzes announced that they December 1, 1985 Brian McCullough became proval and continued support. had decided to retire from the operation of the director and served until January 31, 1987, at Esperanto Information Center at the end of that which time Mark Stephens took over and re- The book A History of the Esperanto League year. ELNA’s Board decided to establish a cen- mained through November 1, 1990. On for North America, Inc., 2002, ELNA, El tral office to take over the functions vacated by December 1, 1990, Michael Donohoo became Cerrito CA, ISBN 0-939785-05-06 is available the Schulzes, as well as handle the administra- director and remained until September 30, from ELNA’s book service. tion of the League’s affairs. A small office over 1993. Anonce a bank was rented in Burlingame, and Charles From August 1, 1993 to August 15, 2000 R. L. Power (“Karlo Pov’’’) was hired to be the Miko Sloper was director of the Central Office, Literary Issue first full-time director, working initially under assisted by Ionel Onet, who had been hired as We are currently seeking submissions for the guidance of Bill and Cathy Schulze. Vice Director on February 1, 1989. Stability the literary issue of Esperanto USA. We Special donations were sought successfully appeared to have finally been achieved with the welcome all original and/or translated liter- from ELNA members to establish the new of- team of Miko and Ionel, ELNA’s longest-serv- ature. Works should be in Esperanto fice. An Esperanto book service, which had ing employees. been operated by the Schulzes, was sold by Following Miko’s departure, Joel Brozovsky (about any topic and in any style) or, if in them to ELNA at a deep discount and trans- was hired to take over the directorship (Ionel English, about Esperanto (any aspect). The ferred to the Central Office. Onet having declined the honor) and came on deadline is June 1, 2006. Charles Power left the directorship in board July 1, 2000. Joel, a long-time February, 1977 to accept the post of Permanent Esperantist, worked for, a number of years for The editors Congress Secretary of the international organi- Oomoto in Kameoka, Japan in various capaci- zation UEA in Rotterdam, and Harold Dryer ties. Joel has made extensive tours promoting was selected as the new director of ELNA’s Esperanto and was active among Esperanto Korespondi deziras central office effective March 1, 1977. Dreyer groups while in Japan. and newly-elected ELNA president William R. Ionel Onet, after 13 years of service to Varma saluto al vi el Pollando! Mia nomo Harmon, with the Board’s approval, shortly ELNA in its Central Office, was tapped by estas Georgo Tomaszewski. Mi loßas en found a new location in larger and more cen- UEA, to head its Book Service starting in urbo Salnok, Pollando, kaj havas 40 jarojn. tralized quarters in Emeryville, California, March of 2002, replacing the retiring former where it remains to this day. The move of all head, Simo Milojevi¤. Donald Harlow was Mi lernas Esperanton unu jaron. Mi interes- office files and equipment and thousands of named Vice Director of the ELNA Central ißas pri turismo, Ùatas aªskulti muzikon books was accomplished with volunteer help, Office beginning February 1, 2002. kaj kolekti monerojn el diversaj landoj. Mi mainly from Charles Power, Hal Dryer, and Joel Brozovsky left the CO in July, 2005 to volas korespondi pri ¤iuj temoj kaj tre volas Bill Harmon, during May of 1977. All the costs return to his native Washington, and Don havi geamikojn en via lando. Skribu: of the move and a number of new bookshelves Harlow was promoted by the Board to be the Georgo Tomaszewski, 38-500 Sanok, ul. and furniture were enabled by several generous new director. ,The CO had over the years gained anonymous donations from ELNA members. a lot of efficiency through the use of comput- Sadowa 18B/39, Podkarpackie, Poland.

4 speranto U S 2006/1 ELNA-retejo “Estas nenio kion niaj superhomoj ne povas fari!” (daªrigo. Komenco sur p. 1) Steven Brewer Teamo de aliaj homoj respondis al mia voko – mi pensas pri ili kiel aro de super- homoj: Philip “Bradipo” Brewer (mia frato, verkisto kaj iama redaktoro de Esperanto USA); Phil Dorcas (prezidanto de ELNA kaj giganto); Tracy Huber (lig- nolaboristo kaj komputila novulo); d-ro Fred Meyers (fama fizikisto kaj longtempa esperantisto); Anderson “Nehundo” Mills (doktora studento, dancisto kaj stelulo de la Aªstina E-movado); William “Ailanto” Patterson (retmastro, kontrolisto kaj esper- antisto eksterordinara); d-ro Robert Read (genia sciencisto kaj bona patro); Chuck “Amuzulo” Smith (juna sperta kom- En la subetaßo de sia domo, 2006. Kelkaj flugis al Aªstino, Teksaso, putilisto kiu forgesis ke li estas en aliaj veturis per aªto. En la subetaßo de sia Germanio); Jacob “Kvarko” Schwartz “d-ro Read konstruis komputil- domo, d-ro Read konstruis komputilreton, (genia komputilisto kaj organizanto); reton, kaj oni ligis la kom- kaj oni ligis la komputilojn al tiu reto. Mi David Wolff (antaªa prezidanto de ELNA putilojn al tiu reto. Mi kunportis kunportis makintoÙan kaj linuksan kom- kaj luphomo); kaj multaj aliaj. makintoÙan kaj linuksan kom- putilojn. Kelkaj havis porteblajn kom- Ni unue diskutis la aferojn retpoÙte. Ni putilojn. Kelkaj havis porteblajn putilojn, aliaj alportis siajn grandajn komence faris decidojn pri la organizado skatolojn kaj ekranojn. Kaj mi kaj Anderson de la novaj paßoj. Ni decidis pri la roloj de komputilojn, aliaj alportis siajn “Nehundo” Mills alportis sendratajn bazsta- bazaj paßoj kaj planis ligilojn al ili je la grandajn skatolojn kaj ekranojn. ciojn. Kaj ni komencis labori. maldekstra flanko. Ãe la supro, ni planis Kaj mi kaj Anderson “Nehundo” Dum la tuta semajnfino ni prenis malno- ligilojn por diversaj aroj de homoj: lernan- Mills alportis sendratajn bazsta- vajn paßojn de la retpaßaro, redaktis kaj toj, membroj, junuloj, aktivuloj ktp. Kaj ni ciojn. Kaj ni komencis labori” enmetis ilin en la novan sistemon. Ni havis komencis la laboron redakti la paßojn per kelkajn longajn diskutojn pri solvendaj vikio (komputila sistemo kiu ebligas al komplete Ùanßi la sistemon. problemoj kaj estontecaj demandoj. Ni pluraj kunlaborantoj libere redakti tek- Pro diversaj kialoj tio ne okazis – plej- faris ankaª diversajn aliajn taskojn: stojn, same kiel en Vikipedio.) parte pro tio ke estis pli da laboro ol unu ekzemple, ni preparis videoregistra¢ojn por Multaj el la paßoj estis originale verkitaj homo povus fari sole, do ¤i-aªtune d-ro reklamoj pri Esperanto per videokamerao por presitaj materialoj. Tiaj aferoj ofte Read proponis ke ni aranßu lok-retan fes- kaj parolis pri aliaj diversaj projektoj por devas esti memstaraj: ili devas havi enkon- ton en lia domo en januaro por kune fari la antaªenigi Esperanton en Usono kaj tra la dukojn al Esperanto, kiel kontakti la orga- transprenon de la malnovaj paßoj. Kaj mi mondo. Ni ankaª trinkis bieron, manßis niza¢on ktp. Por la reto, oni uzas unu paßon konsentis ke, se ni havas tiun unu momen- italan paste¤on kaj spektis la filmon por ¤iu rolo, kaj simple ligas la informojn ton por fari la laboron, ni tiam ekuzu “Blade 3: Trinity” (“Klingo 3: Triunuo”), al tiu paßo kiam necesas indiki certan in- enhav-administran sistemon – kaj ni elek- kiu uzas Esperanton diversmaniere. formon. tis Drupal. Ni aldonis kelkajn dinamikajn aspektojn Ni konsentis ankaª ke finfine ni elektu En la monatoj antaª la retfesto, ni faris la al la paßaro: en la unua paßo estas diversaj uzi iun pretan enhav-administran sistemon. teknikan laboron necesan por starigi la sis- bildoj el kiuj unu estas hazarde elektita por Tiaj sistemoj proponas multajn servojn, temon. Mi instalis la programaron, agordis aperi. Ankaª je la dekstra flanko estas kvin simpligas la aldonadon kaj redaktadon de la servilon kaj refasonis la “temon” (la plej novaj bildoj ¤e la retloko Flickr en la paßoj kaj faciligas ke multaj homoj parto- paß-aranßon, kolorojn, bildetojn ktp.) por grupo Esperantujo. prenu la subtenon de la retpaßaro. D-ro ke ßi taªgu por niaj celoj. Mi ankaª faris Flickr estas nova, provizora servo kiun Read proponis Drupal, tre popularan kaj kelkajn Ùanßojn al la Drupal-a sistemo Yahoo a¤etis antaª kelkaj monatoj. Flickr fortan sistemon. Mi timis ke la Ùanßo al mem, por ke ßi pli bone taªgu por niaj funkcias kiel foto-arkivejo kiu samtempe enhav-administra sistemo bezonus tiom celoj. Kiam la sistemo ekfunkciis, d-ro provas helpi ke oni trovu homojn kun sim- longan tempon ke ni devus atingi ßin en du Read kaj mi komencis la transprenon de ilaj interesoj. Ïi estas teknike profesia paÙoj. Tial mi proponis ke mi rapide kon- paßoj kaj komencis reklami la paßojn kaj servo, krome, ßi estas senpaga (por ßis struu pli belan retpaßaron el simplaj html- la feston al pli kaj pli granda grupo da 20MB de bildoj ¤iumonate), kaj estas mul- paßoj por anstataªigi la malnovan ßis kiam homoj. taj diversaj manieroj interagi kun la servo ni estos pretaj fari la grandan laboron por La retfesto komencißis la 6-an de januaro de teknika flanko (kaj por aldoni kaj por

2006/1 speranto U S 5 ELNA-retejo/libroj ser¤i kaj vidi bildojn). kio? Kiu ricevu kiajn En Flickr oni povas indiki bildotemojn kaj privilegojn? Kiam facile trovi similtemajn bildojn de aliaj uzan- membroj ricevu priv- toj. Eblas ankaª starigi grupojn de bildoj kun ilegiojn kaj kiam simila temo (ekzemple “Esperantujo”). Estas perdu ilin, se oni ne 19 homoj kiuj apartenas al la grupo nun, kaj plu membras? Kaj espereble pliaj alißos. tiel plu. Sed ekde nun Dum Flickr restos provizora, oni ne ELNA havas pli tradukos la interfacon en aliajn lingvojn, bonan, profesian kaj sed post kiam ßi atingos la unuan finitan modernan aspekton version, oni promesas ke aliaj lingvoj por la mondo. eblos. Ïis tiam, al mi ja pla¤as ke esper- Nova, moda, al- antlingvaj kaj esperant-temaj bildoj vide- loga retpaßaro estas blas kune kun la miloj da aliaj bildoj. nuntempe verÙajne Dum la fina posttagmezo de la retfesto, ni la plej grava vizaßo Niaj superhomoj! finis nian laboron pri la retpaßaro. Ni kon- kiun organiza¢o Kiu nun estas la plej grava problemo? Ne trolis la paßojn por trovi eventualajn erarojn montras al la mondo. Nun ni povos pub- kaj verkis artikolojn kiuj aperos en la unua likigi nian adreson sen timi ke ßi forpuÙos probleme! Estas nenio kion niaj superho- paßo dum kelkaj semajnoj (se nenio alia ap- vizitantojn. Plue, ni antaªnelonge bone in- moj ne povas fari! eros). Estos, kompreneble, multege da aferoj struis al 7-8 homoj kiel bone regi la siste- ankoraª farindaj – multaj teknikaj problemoj mon, tiel ke la tuta afero ne devu resti sur por mi, pri la aspekto kaj funkciado. Por la la Ùultroj de nur unu aª du homoj. Kaj ni Unue aperis en Libera Folio – http://www.lib- Estraro restas ankaª diversaj demandoj pri komencas plani por la estonteco: unu pro- erafolio.org/, sub la titolo “Usonaj esperan- politiko: kiu rajtas uzi la retpaßaron kaj por jekto finißas kaj ni rigardas al la estonteco. tistoj liberigis sian retejon”, kun etaj modifoj PMEG: Nun havebla ankaª libroforme Tim Westover “iß”, vortfarado kaj kunmetado, kaj centoj Krestomatio, Esperanta Antologio kaj da aliaj temoj. La fina rezulto estas verko Plena Analiza Gramatiko sur la librobreto Plena Manlibro de Esperanta Gramatiko kiu funkcias kiel pacienca kaj klera instru- de ¤iu serioza esperantisto. de Bertilo Wennergren finfine haveblas isto. Ïi estas fonto de ßustaj respondoj, Se vi interesißas pri PMEG, bonvolu ankaª surpapere: tio estas la plej freÙa helpaj sugestoj kaj trafaj ekzemploj. Dank’ trarigardi la enhavon kaj ekuzi ßin rete ¤e eldona¢o de ELNA. De pluraj jaroj la al detala indekso, tiuj respondoj kaj http://bertilow.com/pmeg/. Kaj poste a¤etu verko estas konata de retemaj esperan- sugestoj rapide troveblas. propran ekzempleron pere de ELNA! tistoj kiuj uzas la verkon ¤e PMEG alfrontas multajn proponitajn http://bertilow.com/pmeg/. La plena tek- Ùanßojn kaj reformojn en la lingvo – tamen sto de PMEG daªre aperas, en HTML ßi malofte aprobas ilin, uzante logikajn ar- kaj elÙutebla pdf-formato, en tiu retejo. gumentojn montri kial la plejmulto de re- PMEG estas heredanto de la impona formoj malhelpas al la lingvo. La Plena Analiza Gramatiko de Kalocsay kaj plejmulto de ekzemploj en PMEG venas Waringhien, ampleksa kaj faka verko jam de la verkaro de Zamenhof. Sume ßi ne plu havebla krom kiel brokanta¢o. La prezentas fundamentan Esperanton kom- Plena Analiza Gramatiko estas verko prenitan de ¤iuj esperantistoj kaj ne perme- precipe por lingvistoj. Ïi uzas lingvis- sas tiujn reformojn kiuj detruus la tikajn terminojn kaj tre detale analizas la komunan bazon kiun kreis la centjara lingvistikajn trajtojn de Esperanto. Tiuj es- uzado de Esperanto tutmonde. ploroj estas valoregaj – tamen la verko ne Do kial ELNA elektas aperigi libron kies tiel bone helpas al nelingvisto ser¤anta, tuta enhavo estas senpage kaj facile have- ekz., ßustan verboformon aª korektan bla en la interreto? Ãar la libroformo pli uzadon de “po.” utilas al studado kaj lernado. Surpapera PMEG estas libro ¤efe por nelingvisto. teksto povas esti substrekita; paß-anguloj Ïi evitas lingvistikajn terminojn, e¤ uzante povas esti falditaj. PMEG kiel libro multe “rolvortero” anstataª “prepozicio”, “a- pli facile veturas al klubvesperoj, klas¤am- vorto” anstataª “adjektivo”. Tamen ßi ne broj kaj kongresoj. Ïi povas de¢ori kiel ler- estas simpla verko – oni ene trovas tre de- nolibro en progresiga aª perfektiga kurso. talajn klarigojn pri korekta uzado de Fine PMEG libroforme povas preni la mer- tabelvortoj (“tiuj”,“¤ies” ktp), “ig” kaj ititan lokon apud la Fundamenta PoMEGo! 6 speranto U S 2006/1 loke terest, we were invited to make a presenta- Prezento de Esperanto en Rozkruca Loßio tion about Esperanto and its ideals during the December “Mystical Salon” (an open meet- Joel Amis verkoj en Esperanto (espereble ili baldaª hav- ing in which people are invited to present eblos de ELNA kaj UEA). ideas/movements/disciplines related to or Sabaton, la 17-an de decembro, 2005, en la La reago de la loßianoj pri Esperanto estis compatible with Rosicrucianism). We con- Atlanta Loßio de la Rozkruca Ordeno, tre pozitiva kaj favora – kaj ili e¤ proponis, je cisely presented all aspects of the Language AMORC, ¥enja kaj Joel Amis – membroj tre favoraj kondi¤oj, la Loßion kiel kursejon and Movement, but gave special attention to kaj de la Esperanto-Societo de Metropola por nia planata E-kurso. the life and ideals of Zamenhof (Joel read Atlanto (ESMA) kaj la Atlanta Rozkruca aloud the Prayer under the Green Standard Loßio – faris prezenton al lokaj rozkru- Esperanto-Societo de Metropola Atlanto: and emphasized the similarities between the canoj pri Esperanto kaj ßiaj idealoj. www.esperanto-atlanta.org ideals of Zamenhof and Rosicrucians). Also, Post nia (Joel kaj ¥enja) geedzißceremonio, Rozkruca Ordeno, AMORC: (Usono) there was a separate section in our presenta- kiu okazis en la Atlanta Loßio per rozkruca www.rosicrucian.org (internacie) tion about the specific links between ceremonio, ekestis ßenerala scivolemo kaj in- www.amorc.org Esperanto and Rosicrucianism. For example, teresißo pri Esperanto inter la loßianoj. Pro tio recently AMORC released a multilingual oni invitis nin fari prezenton pri Esperanto kaj Esperanto edition of the Rosicrucian Code of Life – and ßiaj idealoj dum la decembra “Mistika Presentation in Esperanto was one of the languages! In addi- Salono” (malferma kunveno en kiu oni invitas tion, for several years now the introductory homojn prezenti ideojn/movadojn/disciplinojn Rosicrucian Lodge booklet to Rosicrucianism, Mastery of Life, parencajn aª simpatiajn al Rozkrucismo). Ni has been available in Esperanto, and, as we faris skizan prezenton pri ¤iuj aspektoj de la Joel Amis just found out, there are other Rosicrucian Lingvo kaj Movado, sed donis apartan atenton books in Esperanto (which hopefully will be- al la vivo kaj idealoj de Zamenhof (Joel On Saturday, December 17, 2005, in the come available through ELNA and UEA in laªtlegis Preßon sub la Verda Standardo kaj Atlanta Lodge of the Rosicrucian Order, the near future). emfazis la similecojn inter la idealoj de AMORC, Zhenya and Joel Amis – mem- The Lodge members’ reaction to Esperanto Zamenhof kaj rozkrucanoj). Ankaª, estis bers both of the Esperanto Society of was very positive and favorable – and they aparta sekcio en nia prezento pri la konkretaj Metro Atlanta (ESMA) and the Atlanta even offered, under very favorable condi- ligoj inter Esperanto kaj Rozkrucismo. Rosicrucian Lodge – made a presentation tions, the Lodge as a place to hold our Ekzemple, lastatempe AMORC faris multling- for local Rosicrucians on Esperanto and its planned Esperanto course. van eldonon de la Rozkruca Vivkodo – kaj ideals. Esperanto estas unu el la lingvoj! Krome, jam After our (Joel and Zhenya’s) wedding, Esperanto Society of Metro Atlanta: de pluraj jaroj haveblas la enkoduka broÙuro which took place in the Atlanta Lodge in a www.esperanto-atlanta.org pri Rozkrucismo, Regado de la Vivo, en Rosicrucian ceremony, there arose among Rosicrucian Order, AMORC: (U.S.) Esperanto (a¤etebla de UEA), kaj, kiel ni ¢us Lodge members a general curiosity and in- www.rosicrucian.org (internationally) lastatempe eksciis, ekzistas aliaj rozkrucaj terest in Esperanto. And as a result of this in- www.amorc.org

Article on Esperanto in The American Scholar

Yevgeniya “Zhenya” Amis Movement and institutions, mentions George Soros, whose father was an active Esperantist... The winter 2006 issue of The American Actually, it is the most informative article writ- Scholar, a Phi Beta Kappa Society publica- ten by a non-Esperantist that I have ever read. It tion, published a big (16 pages long, the longest in the issue!) article about Esperanto. has many quotes and is well written. But it In contrast to the majority of other articles doesn’t paint everything rosy: a good part of it about Esperanto, this one is written by an author is dedicated to the “Ido schism”, it criticizes who is really familiar with Esperanto. Arika some parts of the Esperanto Movement and also Okrent has actually learned Esperanto (on her mentions some examples of “dismissing humor home page she writes that she has even become or sheering disgust” towards Esperanto. But the proficient in Esperanto) and it is clear that she bad examples are usually balanced with good consulted many books on Esperanto. How did it come about that the author is so familiar with ones. Esperanto? Arika Okrent, Ph.D., a professional The American Scholar, the literary and intel- linguist and psychologist, is writing a book on lectual quarterly of the Phi Beta Kappa Society, invented languages, and, in addition to becom- has a circulation of just under 100,000 copies ing an Esperantist, she also earned the first level and is available to both members and nonmem- certification in Klingon. bers of the society. Phi Beta Kappa was founded The article quite realistically presents the state of the Esperanto Movement in the U.S., in 1776 and has evolved to become the nation’s gives an introduction to the history of leading advocate for the liberal arts and sci- Esperanto, the international Esperanto ences at the undergraduate level.

2006/1 speranto U S 7 manlibro Kiel organizi kongreson Parto III dato, kiam la alißiloj estos dissenditaj. La al- - Mi bezonos rulseßon dum la kongreso. (Iu ißilo klarigu ankaª la limdaton kaj aliajn devas respondeci pri luo de rulseßoj, se iuj in- Tio ¤i estas la tria parto de serio da artikoloj pri kondi¤ojn de nuligoj. dikas sian bezonon.) organizado de Esperanto-kongresoj, specife de La alißilo eventuale enhavu, krom bazajn de- Ni nepre ankaª havu en la retpaßo retan al- landaj kongresoj de ELNA, sed ankaª de re- mandojn pri nomo kaj kontaktinformoj, la je- ißilon kiel HTML-formularon kiu registros gionaj kongresoj. Ïi bazißas sur la kongresa najn demandojn kaj indikojn: ¤iujn informojn en teksta datumbazo. Al tiu da- manlibro de ELNA (la originalan gvidilon verkis - Ãu vi permesas ke ni diskonigu vian nomon tumbazo havu la aliron ne nur la retejestro, sed Frank Helmuth, Cathy Schulze kaj Bill Harmon; / poÙtadreson / telefonnumeron / retadreson al Ellen Eddy reviziis ßin. Jim Henry plu reviziis kaj aliaj kongresanoj? (Kvar apartaj jes/ne datumoj ankaª la direktoro de la CO kaj almenaª unu multon aldonis), kiu trovißas ¤e www.pobox. en la datumbazo) alia homo el la LKK. La alißilo prefere uzu nur com/~jimhenry/esp/esma/ planoj.htm. - Ãu vi intencas ¤eesti la aferkunsidon de servilan skripton (ekz., Perl), ne krozilan skrip- AAIE (Amerika Asocio de ton (Javascript, VBScript) por esti alirebla por Instruistoj de Esperanto)? kiel eble plej multaj homoj. - Ãu vi volas ekzamenißi en La alißilo devas plektißi kun la Hypermart- AAIE-ekzameno dumkon- butiko de ELNA. Tie ni povas sekure ricevi grese? (Postulas du horojn.) kreditkart-pagojn. La alißila paßo indiku klare La respondeca homo in- ke se iu ne havas kreditkarton kaj volas pagi formu la prezidanton de ¤eke, tiu tamen povas registri sin per la reta al- AAIE pri la nomoj de homoj kiuj volas ekza- ißilo, indikante ke li/Ùi sendos ¤ekon al la CO. menißi. Estu indikilo en la datumbazo pri tio ¤u kon- - Ãu vi volas ricevi turis- gresano jam pagis kaj se jes, kiom; ßi aªtomate man informon pri la kon- plenißu kiam homo pagas kreditkarte, kaj per- gres-urbo? (Iu devas sciigi mane kiam la CO registras en la datumbazo la nomojn kaj adresojn de tiuj ricevon de ¤ekoj. Ankaª estu indikilo por tio ¤u homoj al la urba turista in- kongresano bezonas invit-leteron*, kaj kio estas stanco.) la progreso pri tio (letero petita/sendita; vizo - Mi ne havas ret-aliron. petita/akirita/neita). Bonvolu sendi lastminutajn Alißilo por la LK en Aªstino, 2005 Alißintoj povu vidi sian propran informon en anoncojn al mi paperpoÙte. - Mi ne bone parolas la anglan. Bonvolu kon- la datumbazo (aª eble povu klaki butonon por Alißilo takti min pri renkontißo ¤e la flughaveno. peti retpoÙton kun sia informo) por certigi ke ßi estas ßusta. Eventuale certaj raportoj estu pub- Laª la originala gvidilo, la alißilon faru la (Estus bone proponi tiun servon al alilandaj CO, sed lastatempe ßin fakte faras la Lokaj gastoj, sed se la LKK ne certas pri sia povo re- like haveblaj: ekz., nombro de alißintoj ßis nun, Kongresaj Komitatoj (LKK)*. Tiukaze la far- aligi tiun servon, oni ne menciu tiun ¤i eblon en sume kaj laª kategorioj; kaj listo de parto- into de la alißilo sendu fotopretan version de ßi la alißilo.) prenantoj kiuj permesas al ni diskonigi iliajn (eble pdf-dosiero, retpoÙte) al la CO, por ke oni - Mi volontulas helpi dum la kongreso (pri la nomojn, kun urbo, Ùtato/provinco kaj lando por presigu kaj dissendu ßin al la membraro kun la registra tablo / teknikaj aranßoj / akuratigo – ¤iuj. La raportoj (privataj kaj publikaj) povu unua anonco pri la kongreso. Eble estus pli t.e. sciigo al la prelegantoj pri la restanta tempo listigi homojn laª alfabeta ordo de familia ktp.) bone se la CO ¤iujare farus alißilon laª la sama nomo, laª ordo de alißo, kaj eventuale ali- - Mi volontulas kunuli al komencanto. / I Ùablono, kun revizio de la kotizoj kaj limdatoj, maniere. kontaktinformoj ktp. kaj aldono de apartaj de- need a buddy. (Iu devas zorgi pri tiuj, ligi Kiam la CO ricevas paperpoÙtajn alißilojn, la mandoj laª la petoj de la LKK. komencantojn al volontulaj kunuloj kaj informi stabanoj enigu la datumojn el ili ankaª en la En la alißilo estu facile komprenebla tabelo tiujn dum la registrißo.) kun la kongresaj kotizoj laª la kategorio kaj - Mi volas helpon trovi sam¤ambran(in)on. retan alißilon, por ke informoj pri ¤iuj kongre- limdato. Kategorioj kun malsamaj kotizoj povas - Mi pretas prelegi pri ___ dum la kongreso. sanoj estu en la sama datumbazo alirebla por iuj inkluzivi: ELNA-membrojn; ne ELNA-mem- (Demandi pri tempodaªro, ekipaj bezonoj ktp.) en la LKK. Lastminutajn alißilojn la direktoro brajn usonanojn; alilandanojn; gejunulojn; ho- - Mi volontulas gvidi parolrondon pri ___ povas porti kun si al la kongreso kaj doni al la mojn kun limigita enspezo; unutagajn dum la kongreso. LKK-ano ¤e la registrejo. Listo de alißintoj, kun partoprenantojn; familian partoprenon; - Mi havas alian ideon por programero. indiko pri tio, kiom ili jam pagis, ¤u ili Ùuldas Jen: ___ moralajn subtenantojn (ne alvenas al la kon- ion (kaj se jes, kiom) oni nepre havu ¤e la reg- - Mi volas vegetaran / vegetalan manßon ¤e la greso sed ricevas poÙte la dokumentojn, fotojn istra tablo. ktp.). Kutime la kotizo malpli altas se oni reg- bankedo. (Vi devas informi la hotelon pri la istrißas tre frue ol se oni registrißas nur nelonge nombro de vegetaranoj kaj/aª vegetalanoj [kaj * Ligiloj al ¤iuj paßoj, ekzemplaj leteroj ktp. in- antaª la kongreso: la limdato por la malalta la tuta nombro de manßontoj] sufi¤e frue antaª kosto povas esti, ekz., unu monaton antaª la la bankedo; kutime 72 horoj antaªe. La alißilo dikitaj per steleto (*) trovißas ¤e la originala kongreso. Se la alißilo estas dissendita tre frue informu ankaª ke la bankedo eble ne haveblos paßo http://www.pobox.com/ ~jimhenry/esp/ (en la antaªa jaro, ideale, sed tio malofte por tiuj kiuj registras sin post certa limdato.) esma/planoj.htm okazas), povas esti tria malalta kotizo por in- - Mi havas jenajn manßo-alergiojn: ___ ** prefere pli ol monato, ¤ar la dissendado de stigi homojn registrißi ankoraª pli frue. Eble tiu (Ankaª pri tiuj respondoj vi devas informi al la Esperanto USA foje daªras pli ol monaton – limdato estu monaton** aª du post la verÙajna kuiristoj sufi¤e frue antaª la bankedo.) Red.

8 speranto U S 2006/1 NASK 37th North American Summer Esperanto Institute July 3-21, 2006, Center for Intercultural Studies, School for International Training, Brattleboro, Vermont Sponsored by: Esperanto League for North America (ELNA) and the Esperantic Studies Foundation (ESF) The North American Summer Esperanto write in Esperanto, giving their Esperanto Institute 2006 will again be held at the histories (study, teaching, and club activ- School for International Training (SIT), a ity) to: Ellen M. Eddy at world famous venue for language and [email protected] or 11736 Scott Creek teacher training in Brattleboro, Vermont. Drive SW, Olympia WA 98512 USA, 360- The instructors have prepared a three level 754-4563. For more about SIT and what it with the use of explanations in other lan- program of study that emphasizes the ac- offers, visit this web site: guages if needed. tive use of Esperanto in intercultural com- http://www.sit.edu 3 undergraduate credits, pass/fail. munication, understanding, and Program cooperation. Esperanto 3000: Esperanto Language, Esperanto 1500: Next Steps in Esperanto, Instructors: Katalin Kovats (Hungary/ Literature and Community, instructor: Netherlands), Sylvain Lelarge instructor: Lee Miller wanadoo.nl> (USA) This course is designed for students Tuition: $1015 per course who have already started the study of This course addresses the needs of ad- Housing: shared room with three meals Esperanto and are at the “high beginner” vanced students in a variety of areas, in- a day, $700; single room $820 level. The class sessions emphasize basic cluding the linguistics of Esperanto; More details can be found at: http:// conversational ability, knowledge of basic advanced language skills (translating, in- esperanto.org/nask/ language structure and vocabulary, and terpreting, composition, oratory); Register on line at: the usage of Esperanto in typical interper- ; and social, cultural, http://www.sit.edu/esperanto/index.html sonal encounters. The focus is on the abil- and political aspects of the Esperanto com- or contact Ellen M. Eddy at address below ity to speak and to understand spoken munity. This varied focus is especially use- language. In addition, participants study ful for those preparing to teach or to take Enrichment Opportunities the language’s history and culture. The advanced examinations in Esperanto. Various evening and weekend activities course is typically conducted in 3 undergraduate credits, pass/fail. afford opportunities to informally explore Esperanto, with the use of explanations in many aspects of Esperanto language and other languages if needed. New this year culture. These may include study groups, 3 undergraduate credits, pass/fail Katalin Kovats will provide a unique lan- games, group singing, cultural presenta- guage experience based on the life and art of Esperanto 2000: Gaining Confidence in tions, slide shows, poetry readings, public the painter Vincent van Gogh. While study- speaking, intercultural discussions, pic- Esperanto, instructor: Sylvain Lelarge ing the fine points of grammar and improv- nics, and field trips. If you would like to ing both understanding and speaking propose a special-interest program, con- This course, designed for students who tact Ellen Eddy. have made an initial study of Esperanto, abilities in Esperanto, the students will in- emphasizes conversational ability, knowl- crease their vocabulary related to art, nature, ELNA/ESF Scholarships edge of sentence structure and vocabu- philosophy and even illness, geography, and Students and instructors can receive par- lary, and the usage of Esperanto in typical astronomy (besides everyday subjects). tial financial support for fees and housing. intercultural encounters in Esperanto. In Sylvain Lelarge will bring his talents using Clubs and individuals are invited to rec- addition, participants study the lan- suggestopedia and other brain-friendly ommend students for advanced studies. guage’s history and culture. The course speaking activities which have made him a Interested students and teachers should will typically be conducted in Esperanto, popular instructor around the world. La 18-a lingva Esperanto- inspiros vian animon kaj ißos neforge- 12-a Internacia festivalo de E- festivalo “Aroma Jalto” sebla evento de la jaro. La programo kanto Velura Sezono 29 aprilo-09 majo 2006, Krimeo, Jalto inkluzivas seminariojn por Esperanto-in- 18-25 junio, Krimeo, Jalto (Ukrainio) (Ukrainio) struantoj, diversgradajn lingvajn kur- Postfestivalo (26-30 junio): turista Ukrainaj esperantistoj invitas vin viziti sojn, universitaton, ekskursojn, marÙo tra pitoreska okcidenta marbordo la plej prestißan kuraclokon de Ukrainio, piedmarÙojn, koncertojn, ludojn ktp. de Krimeo. krimean urbon – Jalton. Tie okazos la La ¤eforganizanto: Volodimir La ¤eforganizanto: Jefim Zajdman, tradicia lingva E-festivalo Aroma Jalto- Hordienko, [email protected]; [email protected], www.jaltaespero.narod. 2006. Belega ekzotika naturo, altaj www.aromajalta.by.ru. UA-01133, Kijiv- ru. UA-98612, Jalta-12, p.k. 74 montoj, senlima Nigra Maro, florantaj 133, p.k. 35; tel/fakso (+380-44) 285- (Esperanto), Ukrainio; tel: (+380-654) kreska¢oj, historiaj kaj naturaj vidinda¢oj 1701 231651.

2006/1 speranto U S 9 Lingva angulo Tradukoj por la nova epoko: Lost in Translation On the exams “WWW” kaj “snail mail” - What do you know about Boston Tea Party? “Lingva Angulo” estas nova rubriko de la unua fojo aªdi ßin. Povas esti ke sufi¤a klar- - I believe many citizens of Esperanto USA, kie ni diskutos malfacila¢ojn igo venis el la kunteksto, sed ankaª tio estas ia Boston were the active mem- de tradukado, plej oftajn erarojn en klarigo. bers of this political party! Esperanto kaj tiel plu – unuvorte, ¤ion por Pro tiu manko de memklareco, mi ne preferas The 3 branches of govern- ke nia uzado de Esperanto ¤iam farißu pli tiun esprimon “posta poÙto”, kvankam ßi pla¤as ment are: the executive, the kaj pli bona! – Red. al mi. Mia opinio pri Esperanto estas ke ßi legislative and the jewish. ekzistas por peri klaran komunikadon tra la tuta Joel Brozovsky mondo, kaj ke por fari tion, necesas ke ßi restu To be elected to Parliament laªeble facila kaj klara al ¤iu, sen ia rilato al you don’t have to be a criminal. Traduki specialan esprimon en nacia lingvo kono de alia lingvo. La plej bonaj novaj espri- al alia lingvo postulas apartan pensadon. moj estas tiuj kiuj ne bezonas klarigon, kiuj In our hard time I was between Malofte taªgas rekta laªvorta traduko. memstare estas kompreneblaj. Tial, mia prefer- the choice to become a lawyer or La esprimo “snail mail” estas relative nova ata traduko por a criminal... esprimo nuntempe multuzata “snail mail” en la angla lingvo. Tial ankaª estas “pa- Last year I had my personal en Esperanto oni ne malofte perpoÙto”. teacher. sentas bezonon je ßi aª je Ïi havas I study English because I need in- taªga traduko. Senpripense pla¤an son- tercourse with other people. eblas laªvorte traduki ßin kiel ripetadon “helikpoÙto”, sed ¤u tio adek- kiu donas - Who is your father? vate transdonos la signifon spritan eto- - My father is Andrey. Miss Understanding kaj etoson de la originalo? La son, e¤ se ne - Is it his main occupation? simpla respondo al tiu de- tiom frapan - No, I think he works somewhere. mando estas “ne”. Se oni ne kiel en la origina es- konas la originan esprimon en la angla lingvo, primo. Sed plej grave, ßi havas la grandan avan- Misspelin’ kaj do retradukas ßin de helikpoÙto al snail taßon esti tuj komprenebla sen aparta klarigo. mail, ßi estas tute nekomprenebla, unue, kaj Ïi perfekte transdonas la signifon de la origina miss understanding due, al ßi mankas ¤ia sprito trovebla en la orig- esprimo, komprenebla al ¤iu ina esprimo. Esperantoparolanto. Laª mi, tio ßenerale valo- United Stations of America Kial “snail mail” tiom popularißis? Mi ras pli ol klopodo transdoni spriton alilingvan je the court fried the murderer (tried) opinias ke la ¤efa kialo estas ßia sprito, kiu de- la kosto de kompreno. venas ¤efe el ßia sono. Krom la grandskala Lingvan spriton la tradukanto povas krei ene Translations troigo, ßia signifo, la mensa bildo kiun ßi de Esperanto se oni ne sklave sin katenas al la (translated literally from the original Russian donas, ne estas aparte sprita. Sed rekta traduko vortoj de la origina tekso. Bona ekzemplo de tio into Esperanto) donas nur tiun mensan bildon, ellasante la tutan estas la traduko “TTT” de la angla “WWW”. spriton. “World Wide Web” estas esprimo kreita por an eye for an eye – orelo por la orelo Por imiti la sonan spriton de “snail mail”, pli tiutempe nova parto de la interreto. Por la taªgus esprimo kia “posta poÙto”. La sona sprito, oni uzis la sinonimon “web” de “net”. the conception of police – koncipißo de la poli- sprito similas, sed mankas la granda troigo. Do Oni do ser¤is vorton iom similan kaj decidis cano mi taksas ke ßi kaptas 90 procentojn de la nomi ßin sinonimo. Same oni faris en sprito de la origina esprimo. Same kiel “snail Esperanto. La kutima traduko por “net” estas Native Americans – parencaj usonanoj mail”, oni neniel povas kompreni la esprimon sama kiel tiu por “web”: reto. Sed oni trovis neighborhood – kapu¤o de la najbaro “posta poÙto” sen ia klarigo. Ãu vi komprenis alian vorton kun simila signifo, teksa¢o, kaj el ßi je la unua aªdo la esprimon “snail mail”? Mi kreis la novan esprimon “Tut-Tera Teksa¢o”, aª Prepared by Yevgeniya “Zhenya” Amis, based vetus ke vi, same kiel mi, bezonis klarigeton je mallongige, “TTT”. on Russian Esperanto Forum e-novosti New from the Book Service To order books from ELNA: (1) Send order card and the book you want is not in stock, CHITI-BATELLI. A scholarly reprint from by regular mail, with check or credit-card we will back-order it for you and charge your Language Problems & Language Planning number and expiration date, to: ELNA Book card only when and if it comes back into about the danger posed by unbridled use of Service, PO Box 1129, El Cerrito CA 94530; stock. This service is not available for pay- English to other European languages. Extensive (2) Order on-line with credit card at ments made by check. Prices given are basic, bibliography. 2003. 19p. 230x150. Paper. The http://www.esperanto-usa.org/ before discounts for ELNA members. Netherlands. E-ISSN 15699889. NEW TO retbutiko.html ELNA. CAN ANYTHING BE DONE ABOUT THE CAN001 $4.30 Note: if you order with payment by credit “GLOTTOPHAGY” OF ENGLISH? Andrea

10 speranto U S 2006/1 libroservo CISKO KAJ VINJO: LA BRUSELA BUBO. 40 mm (approximately 2 inches by 1-1/2 Evans. Twenty stories by this early 20th century Willy VANDERSTEEN. Trans. Bert Boon, inches). 2005. Paper. The Netherlands. NEW master of the short story, characterized by witty Mark Vanden Bempt k.a. Cartoon story of two TO ELNA. humor, elegant style, acerbic satire and, not Belgian children who visit Brussels and have GLU002 $1.80 rarely, a touch of cruelty. 2005. 152p. 200x130. adventures with famous statue Maneken Pis. Paper. England. ISBN 0902756249. NEW TO Drawn in a style very reminiscent of Asterix, IAM, KIAM… Mikaelo BRON£TEJN. A col- ELNA. but set (mostly) in modern times. 2002. 58p. lection of more recent poetry by Russia’s best- LUP003 $17.90 260x200. Paper. Belgium. NEW TO ELNA. known Esperanto bard. Includes 60 of CIS002 $14.30 Bronstejn’s poems primarily from the beginning of the 21st century, though a couple date back PLENA MANLIBRO DE ESPERANTA ÃI TIE LOÏAS MIÃJO. Mi§ail POVORIN. to the 1960s. 2005. 128p. 165x120. Paper. GRAMATIKO. Bertilo WENNERGREN. The 24 songs by various Russian Esperantists, vo- Russia. ISBN 5716101291. NEW TO ELNA. long-awaited successor to the Plena Gramatiko cals and guitar accompaniment by Mihail IAM001 $7.90 de Esperanto, this book is aimed at ordinary Povorin. N.d. CD. Running time: 79’34”. NEW Esperanto speakers who want to study the lan- TO ELNA. JEN, DENOVE... Mikaelo BRON£TEJN. A guage’s grammar, word-building system, writ- CIT001 $8.10 collection of poetry by Russia’s best-known ing and pronunciation in detail. It explains the Esperanto bard. 31 original poems, including language in an easy manner, from the most DAMNEJOJ. Julius BALBIN. 52 poems “Verdaj Karavanoj”, “Avinjo Jeanne” and basic matters through the most specific of de- about World War II and life in the Nazi concen- “Esperantujo mia”. Includes also several trans- tails. It uses an abundance of examples to help tration camps by a well-known Polish- lations of Russian poets. 1997. 119p. 165x120. its explanations, among them many from the American Esperantist. Includes “Strangolitaj Paper. Russia. ISBN 5716100503. NEW TO Fundamento and the other works of Zamenhof. krioj”. Poems are in both Esperanto and Polish ELNA. 2005. 696p. 235x165. Bound. USA. ISBN versions, on facing pages. 1992. 156p. JEN001 $7.90 0939785072. NEW TO ELNA. 200x130. Bound. Italy. ISBN 8870360563. Code PMEG01 $27.00 NEW TO ELNA. KANTOJ EL URSO-KURSO. Short songs DAM001 $13.40 from 18 lessons of the well-known Urso-Kurso. Includes song sheet. 2005. CD: 17’54”. Great VERDAJ VOÃOJ. Paul GUBBINS (comp.). A DUONOKULVITRO, LA. Augusto BAIS- Britain. NEW TO ELNA. series of eight graded, short film clips in which SAC. An amusing little drama about a man in URS006 $4.80 well-known, as well as less-known, Esperanto love who struggles with his beloved’s unusual speakers from various parts of the world speak demand. Awarded a prize in the Belartaj KLAUxSTRALIO. István BEJCZY. Trans. on various topics. The film clips are short (max- Konkursoj of UEA, 2005. 2005. DVD: 14 min- István Ertl. A tale of the political and social imum two minutes). Self-grading comprehen- utes. All regions. Great Britain. NEW TO problems of late 20th century Europe, and of an sion exercises in HTML format are included. To ELNA. insular utopian society that has solved those be used only in a computer with browser and DUO003 $13.40 problems. Series “Utopia” #2. 2005. 52p. MPEG-player software, no extra hard disk 210x145. Paper. The Netherlands. NEW TO space required. 2004. CD-ROM. Great Britain. FOTOALBUMO, LA (DUA VOLUMO). ELNA. ISBN 0901757195. NEW TO ELNA. Trevor STEELE. The second volume of the KLA001 $5.90 VER013 $14.30 chronicles of the O’Shea family of Queensland, , as shown in a collection of short KOMUNE. Ralph GLOMP. Five more four- VOJAÏO ÏIS NOKTOFINO. Louis- pieces built around photographs from their fam- minute songs primarily by Ralph Glomp, Ferdinand CELINE. Trans. Armela LeQuint & ily album, carries them through the turbulent Jürgen Wulff and Marcus Pengel. Includes page Jak Le Puil. The first novel of a French author sixties and into the Vietnam War. 2005. 165p. with lyrics. 2005. CD. Running time: 19’29”. 230x150. Paper. Austria. IEM Series “Originala NEW TO ELNA. known both for his anti-Semitism and his black humor. Set around the end of World War I, the Literaturo” #39/2. ISBN 3-901752-26-9. NEW KOM007 $11.10 TO ELNA. book was a literary signal against wars and all FOT002 $23.20 LINGVA DIVERSECO. Martin HAASE. A human vanities, and broke with French literary lecture by Dr. Martin Haase, Herzberg, traditions, using the speech of uneducated peo- GERDA MALAPERIS! Claude PIRON et al. , November 3, 2001, in which Dr. ple, slang, even obscenities. 2005. 370p. A reading of Claude Piron’s popular didactic Haase analyzes various languages and raises the 220x140. Paper. USA. ISBN 1595690220. novella Gerda malaperis! Parts read by Lucas question of whether Esperanto may not be as NEW TO ELNA. Yassumura, Emilio Cid, Simone Schumacher easy as many people think. 2005. CD. Running VOJ012 $28.50 Cid, Leandro Aristeu, Ana Mikami and Petola. time: 39’54”. NEW TO ELNA. If you are studying Esperanto using this LIN020 $13.30 ZAMENHOF-STRATO, LA. Roman DO- novella, and have a CD player, you should con- BRZYNSKI. A series of interviews with Dr. sider getting this kit as accompaniment! N.d. 2 LONDONO KANTAS. Londona Esperanto- Ludovik Zaleski-Zamenhof in which the life of CDs. Running time: 71’36”+20’11”. NEW TO °oro. Twenty songs, many of them popular in L. L. Zamenhof, the development of Esperanto, ELNA. Esperanto clubs throughout the world, sung by the evolution of the Esperanto movement, and GER006 $15.10 members of the London Esperanto Club. 1983. life in Poland under German occupation are de- CD. Running time: 51’14”. NEW TO ELNA. GLUMARKOJ FLORENCO. Set of twelve LON005 $4.80 scribed. 2003. 288p. 200x140. Bound. (three rows of four each) stickers commemorat- . ISBN 9955963514. NEW TO ing the 91st , LUPINO KAJ ALIAJ RAKONTOJ, LA. ELNA. Florence, Italy, 2006. Sticker size is 50 mm by Saki (H. H. MUNRO). Trans. Edmund Grimley ZAM006 $33.30

2006/1 speranto U S 11 vojaße Vojaßu Esperante en 2006 37-a Nord-Amerika Somera (tuj poste) UEA pro- Kursaro de Esperanto ponas postkongre- 3-21 julio, Brattleboro, Vermonto sajn ekskursojn, kaj La plej bonaj kursoj en la mondo! Esperanto Vojaß- [email protected] Servo proponas: Mirinda Malto (tuj poste) 54-a ELNA-Kongreso 6-13 aªgusto 21-23 julio, Fashion Institue of Megaliths, medieval Technology dungeons and Novjorko, Novjorkio Calypso’s Cave – Malta is positively (tuj poste) 39-a konferenco de ILEI mythic! The narrow 25-29 julio, Parmo, Italio, por E-in- cobblestone streets struistoj are crowded with Ni kongresos en 19-jarcenta Villa Vittoria Norman cathedrals 30 aªgusto – 9 septembro Antaª la UK, UEA proponas and baroque palaces. The countryside Krozado al Alasko (de Seatlo). antaªkongresajn programojn: is littered with the oldest known struc- “Vojage of the Glaciers” – de tures in the world – older than 25-28 julio, Toskanio Vankuvero, Kanado al Anchorage, Stonehenge or the Egyptian pyramids. 26-28 julio, Romo Alasko – speciala grup-prezo kaj la Strategically located between Sicily 25-28 julio, Venecio kaj Norda eblo vojaßi kun eksterlandaj esperan- and North Africa, Malta was a prize Sicilio tistoj. whose importance far exceeded its size. It has been visited or invaded by 91-a Universala Kongreso de every major civilization in the region. ESPERANTO VOJAÏ-SERVO Esperanto The Phoenicians, Carthaginians, (E.V.S.) 29 julio – 5 aªgusto, Florenco, Italio Romans, Arabs, Normans, French and Berkeley’s Northside Travel Florenco, ¤efurbo de Toskanio, kon- English have all left evidence of their 1824 Euclid Ave. servas la etoson de la neripetebla stays. Brochures have been mailed to Berkeley, CA 94709 granda epoko de kultura, arta kaj sci- all who have expressed an interest. If (510) 531-8393 enca evoluoj, nomata la Renesanco. you didn’t get one and would like to, [email protected] Ïuste ¤i tie naskißis la moderna itala please write or call immediately. lingvo. Nia kongresa temo estas: E.V.S. volonte provizos vin per al- “Lingvaj rajtoj, lingvolernado kaj 22-a Internacia Simpozio pri ißilo, detaloj kaj helpo aranßi viajn edukado por ¤iuj”. Esperanto-Turismo vojaßojn.

Esperanto League for North America Non-Profit Org PO Box 1129 US POSTAGE El Cerrito CA 94530 PAID Leesburg FL Permit # 1040

12 speranto U S 2006/1