Seil Kim Tenor & Rudolf Jansen Piano
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
deSingeldeSingeldeSingeldeSingel za 19 okt 2013 Blauwe zaal Grote podia Seil Kim tenor & Rudolf Jansen piano inleiding Waldo Geuns | 19.15 uur | Blauwe foyer begin 20 uur | pauze omstreeks 20.40 uur | einde omstreeks 21.45 uur 2013-2014 Lied Seil Kim tenor & Rudolf Jansen piano za 19 okt 2013 Christianne Stotijn mezzo & Oxalys & Joseph Breinl piano & Antoine Tamestit altviool do 12 dec 2013 Christianne Stotijn Publieke masterclasses voor liedduo’s za 14 tem. ma 16 dec 2013 Mauro Peter tenor & Helmut Deutsch piano do 23 jan 2014 Rachel Harnisch sopraan & Jan Philip Schulze piano Hindemith Marienleben Discovery za 22 feb 2014 Roger Vignoles Publieke masterclasses voor liedduo’s za 15 & zo 16 feb 2014 Roger Vignoles piano & Elizabeth Watts sopraan Strauss Happening / Lecture recital & recital zo 25 mei 2014 teksten programmaboekje Waldo Geuns coördinatie programmaboekje deSingel Seil Kim Rudolf Jansen gelieve uw GSM uit te schakelen De inleidingen kan u achteraf beluisteren via www.desingel.be Selecteer hiervoor voorstelling/concert/tentoonstelling van uw keuze. Op www.desingel.be kan u uw visie, opinie, commentaar, appreciatie, … REAGEER betreffende het programma van deSingel met andere toeschouwers delen. & WIN Selecteer hiervoor voorstelling/concert/tentoonstelling van uw keuze. Neemt u deel aan dit forum, dan maakt u meteen kans om tickets te winnen. Bij elk concert worden cd’s te koop aangeboden door ’t KLAverVIER, Kasteeldreef 6, Schilde, 03 384 29 70 > www.tklavervier.be Grand café deSingel open alle dagen 9 > 24 uur informatie en reserveren +32 (0)3 237 71 00 www.grandcafedesingel.be drankjes / hapjes / snacks / uitgebreid tafelen Seil Kim tenor & Rudolf Jansen piano Franz Liszt (1811-1886) Henri Duparc (1848-1933) Uit ‘Tre Sonetti di Petrarca, S270’: Soupir, opus 2, nr 1 (Sully-Prudhomme) Sonnet 134: Pace non trovo Le manoir de Rosamonde (de Bonnières) Sonnet 156: I’ vidi in terra angelici costumi Phidylé (Leconte de Lisle) Franz Schubert (1797-1828) Robert Schumann (1810-1856) Nachtstück, D672, opus 36 nr 2 (Mayrhofer) Uit Zwölf Gedichte, opus 35 (Kerner): Ganymed, D544, opus 19, nr 3 (Goethe) nr 1 Lust der Sturmnacht nr 4 Erstes Grün nr 5 Sehnsucht nach der Waldgegend Hugo Wolf (1860-1903) nr 7 Wanderung Uit ‘Goethe-Lieder’: nr 8 Stille Liebe Ganymed nr 9 Frage nr 10 Stille Tränen Uit ‘Mörike-Lieder’: nr 11 Wer machte dich so krank? Peregrina I Nr 12 Alte Laute Peregrina II Othmar Schoeck (1886-1957) Peregrina: Aufgeschmückt ist der Freudensaal, opus 62, nr 14 (Mörike) pauze ‘Eure Melodien alle weckten in der Brust das dit liedprogramma aan bod komt. In deze versie van de ‘Sonetti’ zien we een componist die afstapt van de exuberante emoties die in de Lied’ (Kerner) vroegere liedversie aanwezig waren. Hij vervangt als het ware zijn Een rondreis doorheen het romantische jeugdig optimisme met iets van de onverbiddelijke strengheid die zo naar voor komt in zijn latere muziek. Beide liederen zijn meditaties liedrepertoire over de liefde, in het bijzonder dan over de passionele liefde van de dichter Petrarca voor Laura, de vrouw aan wie de ‘Canzoniere’ zijn opgedragen. In ‘Pace non trovo’ verklankt Liszt de gedachten van de Tijdens de zoektocht van de 19de-eeuwse romantische componisten dichter op geagiteerde wijze. De dichter is verward over wat de liefde naar dé persoonlijke wijze om hun gevoelens over te brengen aan een met hem doet. Volledig in de ban van Laura voelt hij zich vrij, maar toch zo groot mogelijk publiek, ontstonden er vele nieuwe muziekgenres gevangen. Hij brandt van liefde, maar toch voelt het alsof hij van ijs (zoals het symfonische gedicht), of barstten andere bestaande is gemaakt. ‘I’ vidi in terra angelici costumi’ is een vurig liefdeslied genres (zoals de symfonie) uit hun voegen. Maar om deze band met waarin de perfecte schoonheid en puurheid van de liefde verklankt het publiek te bereiken, diende men niet altijd toevlucht te nemen tot wordt en het effect ervan op de hemel en de natuur. grote overweldigende orkesten. Dat bewijzen tenor Seil Kim en pianist Rudolf Jansen vanavond op deze rondreis doorheen het enorme Binnen deze rondreis doorheen het romantische liedrepertoire mag romantische 19de- en vroeg-20ste-eeuwse liedrepertoire. Aan bod dé liedcomponist bij uitstek, Franz Schubert (1797-1828), zeker niet komen componisten zoals Franz Schubert en - als belangrijkste ontbreken. ‘Nachtstück’ uit 1819 beschrijft een oude man die afscheid componist van deze liederavond - Robert Schumann. Het waren hun neemt van het leven en zijn naderende dood met grote waardigheid liederen die model stonden voor andere liedcomponisten zoals Franz en tederheid verwelkomt. De dichter Johann Baptist Mayrhofer Liszt of Hugo Wolf, alsook voor laatromantische componisten zoals (1787-1836), één van de intiemste vrienden van Schubert, beschrijft Othmar Schoeck of Henri Duparc. hoe de man het bos inloopt, zijn harp opneemt, en door zijn gezang één wordt met de natuur. Schubert verklankt de geladen inhoud van Tegenwoordig kennen we Franz Liszt (1811-1886) voornamelijk het gedicht aan de hand van talrijke chromatische ingrepen en met dankzij zijn piano- en orkestmuziek. Maar ook als liedcomponist liet het gebruik van polyfonie zodat de klanken van de oude bard, de hij zich niet onbetuigd. Hij componeerde talrijke Duitse en Franse harp, en de natuurklanken in elkaar vervlochten worden. Het lied liederen, enkele Hongaarse en Italiaans liederen, alsook één Engels ‘Ganymed’ dateert van 1817, een bijzonder vruchtbaar liedjaar voor lied. Tijdens dit programma komen twee Italiaanse liederen aan Schubert waarin hij meer dan 70 gedichten van Johann Wolfgang von bod die behoren tot de ‘Tre Sonetti’ die Liszt op muziek zette uit de Goethe (1749-1832) op muziek zette. De relatie tussen Schubert en gedichtenbundel ‘Canzoniere’ van de Italiaanse dichter Francesco Goethe zelf verliep niet zo soepel. Schubert had in 1816 pogingen Petrarca (1304- 1374). De ‘Tre Sonetti’ zijn het bekendst als werken gedaan om Goethe te winnen voor zijn muziek. Maar hij had dit op voor piano solo en niet als liederen. Liszt sleutelde immers gedurende zo’n onhandige manier aangepakt dat dit het averechtse resultaat vele jaren aan deze muziek en van een ‘definitieve’ versie kan men had. De geëerde dichter moest niets meer van hem hebben. Toch niet echt spreken. Elke versie verklankt een ander moment in Liszts bleef Schubert Goethes verzen als basis voor zijn liederen gebruiken. compositorische evolutie. Een eerste lied-versie (voor tenor en Meer nog, hij droeg zijn hele liedbundel opus 19 (waartoe ‘Ganymed’ piano) van de ‘Sonetti’ dateerde van de jaren 1838 en 1839, zonder behoort) aan Goethe op, zonder dat hij deze daarvoor toestemming dat Liszt ze liet uitgeven. Met de vocale versie in gedachten werkte had gevraagd. Het lied beschrijft de avonturen van de mythologische Liszt vervolgens aan een pianoversie die hij in 1846 samen met zijn figuur Ganymed, zoon van koning Tros, de stichter van Troje. liederen liet publiceren. Toch was Liszt nog steeds niet tevreden met Volgens Homerus was hij “de mooiste van de stervelingen” (Ilias het resultaat, en in 1858 herwerkte hij opnieuw de pianoversie naar de 20, 233). Zeus zelf werd verliefd op de jongen en ontvoerde hem vorm zoals we de ‘Sonetti’ tegenwoordig het beste kennen, namelijk naar de Olympus waar de jongen de wijnschenker voor de goden als onderdeel van het Tweede Boek van ‘Les Années de Pèlerinage’. werd. Goethes gedicht vermijdt al te veel verwijzingen naar Griekse Ook de liedversie onderging nog een revisie, namelijk in 1865. Het elementen. De nadruk ligt op de pracht van de natuur, en op de liefde is deze laatste vocale versie (eigenlijk voor bariton en piano) die in voor het goddelijke. Schuberts lied is dan ook overheersend rustig en reflecterend, maar met veel geladen chromatische modulaties verlangens naar de ‘Peregrina’. Schoeck volgt op uiterst nauwkeurige nauw volgend op de expressie van de tekst. Tegemoetkomend aan de wijze de tekstexpressie aan de hand van diverse onvoorspelbare tekst maakt Schubert van tijd tot tijd ruimte voor reflecterende pauzes chromatische modulaties en dynamische uitbarstingen. middenin de actie. De bloeiende carrière van de Franse componist Henri Duparc De Oostenrijkse componist Hugo Wolf (1860-1903) was een groot (1848-1933) werd abrupt afgebroken door een zenuwziekte die bewonderaar van de muziek van Richard Wagner (1813-1883), een hem belemmerde te componeren vanaf dat hij 36 jaar oud was. invloed die duidelijk in zijn liederen naar voor komt. Wolf is vooral Zijn oeuvre bestond op dat moment uit een 13-tal liederen, enkele gekend als liedcomponist, en dit dankzij de meer dan 200 liederen onvoltooide werken (zoals zijn opera ‘Roussalka’), en andere die hij in een recordtempo componeerde tussen 1888 en 1891. In composities waar hij niet volledig achter stond. Het is bekend dat hij navolging van Schubert componeerde Wolf zijn eigen ‘Ganymed’ . veel van zijn werken zelfs vernietigd heeft. Gelukkig zijn de liederen Het lied behoort tot de bundel ‘Goethe-Lieder’ die Wolf schreef in intact gebleven waarin Duparc een enorm meesterschap toont in de bovengenoemde uiterst creatieve periode (waarin hij soms twee het toonzetten van gedichten op muziek. Typisch is het vele gebruik liederen per dag voltooide). De verzameling, met niet minder dan 51 van uitgebreide contrapuntische technieken in de pianobegeleiding liederen, werd gepubliceerd in Wenen in 1890. ‘Ganymed’ is gekleurd alsook de afwezigheid van overdreven sentimentele passages. Een door de typische laatromantische stijl van Wolf met veel dissonantie van de composities die Duparc bijna vernietigde bij het beëindigen en chromatiek, maar heeft dezelfde pastorale en mythisch getinte van zijn carrière was het lied ‘Soupir’ op tekst van de dichter Sully atmosfeer die Schuberts versie ook kenmerkt. De overige liederen Prudhomme (1839-1907). Het lied dateert van 1869, kort voordat van Wolf die aan bod komen tijdens dit liedprogramma behoren tot Duparc een uitvoering zag van ‘Die Walküre’ van Wagner. Deze de 53 ‘Mörike-Lieder’ die hij componeerde tussen 16 februari en 26 ervaring had zo’n grote invloed op hem dat hij ervan overtuigd was november 1888.