Vastlegging Jaar 2017

Inhoudsopgave

ALGEMEEN ...... 4

2017: MISSCHIEN WEL HET DRUKSTE JAAR IN DE GESCHIEDENIS! ...... 4 BESTUUR ...... 5 WERKORGANISATIE ...... 7 BONDSBUREAU ...... 8 SPORTTECHNISCH KADER ...... 9 CONGRES KNBSB...... 9 BONDSRAAD ...... 9 LEDENTAL...... 11 INTERNATIONALE ORGANISATIES EN VERTEGENWOORDIGERS ...... 12

BESTUUR & COMMISSIES ...... 12 IN MEMORIAM...... 21 ONDERSCHEIDINGEN EN PRIJZEN ...... 29

ONDERSCHEIDINGEN ...... 29 LOKALE, REGIONALE EN PROVINCIALE SPORTVERKIEZINGEN ...... 31 PRIJZEN OP EVENEMENTEN ...... 32 COMPETITIEPRIJZEN ...... 32 OVERIGE PRIJZEN ...... 33 COMPETITIEZAKEN & COMMISSIES ...... 34

HONKBAL ...... 34 SOFTBAL DAMES ...... 38 SOFTBAL HEREN ...... 43 COMMISSIE WEDSTRIJDOFFICIALS ...... 48 STUURGROEP HONKBALSCHEIDSRECHTERS ...... 49 STUURGROEP SOFTBALSCHEIDSRECHTERS ...... 50 SCORECOMMISSIE ...... 51 PROTESTCOMMISSIE ...... 52 SPELREGELCOMMISSIE ...... 52 ADVIESCOMMISSIE GESCHILLEN ...... 53 COMMISSIE VAN BEROEP STRAFZAKEN ...... 54 COMMISSIE STRAFZAKEN ...... 55 TERREINCOMMISSIE ...... 56 BREEDTESPORT ...... 56

ACCOUNTMANAGEMENT ...... 56 WELCOME FRIENDS ...... 57 RESPECT THE GAME ...... 57 VERTROUWENSCONTACTPERSOON ...... 57 VERKLARING OMTRENT GEDRAG ...... 58 SLOWPITCH ...... 58 LANDELIJKE BEEBALLDAGEN ...... 59 DINO PUP TOERNOOI ...... 59 RECREANTEN ...... 59 G-HONKBAL ...... 59 LITTLE LEAGUE ...... 60

vastlegging jaar 2017 2 | P a g i n a

WINTERSCHOOL TALENTEN ...... 61 OPLEIDINGEN ...... 61

TRAINER-COACH OPLEIDINGEN ...... 61 SCHEIDSRECHTERSOPLEIDINGEN ...... 61 HONKBAL-SOFTBALMASTERZ.NL ...... 62 TALENTONTWIKKELING - HONKBAL ...... 62

REGIONALE BASEBALL ACADEMIES ...... 62 NATIONALE BASEBALL ACADEMIE ...... 63 NEDERLAND U12 ...... 63 NEDERLAND U15 ...... 64 KONINKRIJKSTEAM U18 ...... 64 KONINKRIJKSTEAM U23 ...... 65 MAJOR LEAGUE BASEBALL ...... 65 TALENTONTWIKKELING - SOFTBAL ...... 66

NATIONALE BASEBALL & SOFTBALL ACADEMIE (CTO) ...... 66 NEDERLAND U16 ...... 66 KONINKRIJKSTEAM U19 ...... 66 NATIONALE SELECTIES HONKBAL EN SOFTBAL ...... 67

NEDERLANDS TEAM HONKBAL / NEDERLANDS KONINKRIJKSTEAM HONKBAL ...... 67 NEDERLANDS TEAM SOFTBAL DAMES / NEDERLANDS KONINKRIJKSTEAM SOFTBAL DAMES ...... 70 NEDERLANDS TEAM SOFTBAL HEREN ...... 72 NEDERLANDS TEAM HONKBAL DAMES ...... 73 NEDERLANDS TEAM SLOWPITCH SOFTBAL ...... 73 BONDSARCHIVARIS ...... 75

TERUG IN DE TIJD ...... 75 JUBILEA ...... 76 RECORDS, MIJLPALEN EN BIJZONDERE GEBEURTENISSEN ...... 77 ALGEMEEN ...... 77 HONKBAL ...... 78 SOFTBAL DAMES ...... 82 OVERZICHT LANDENWEDSTRIJDEN NATIONALE PLOEGEN ...... 84

vastlegging jaar 2017 3 | P a g i n a

ALGEMEEN 2017: Misschien wel het drukste jaar in de geschiedenis!

Voor zover we kunnen nagaan is 2017 het eerste jaar geweest waarin we in alle mogelijke internationale toernooien hebben geparticipeerd. Van U12 tot en met de World Baseball Classic en van U16 tot en met het EK Softbal dames. Daarnaast was er de voorbereiding van de Nationale Trainingscentra honkbal en softbal die in september in Amsterdam van start zijn gegaan.

Organisatorisch zijn we direct van start gegaan met een extra congres om het beleidsplan 2017+ vast te stellen en is de verhuizing naar een ander kantoorpand, de huur van het pand aan de Wattbaan liep af en de gezamenlijke bonden in het Huis van de Sport wilden daar niet blijven, voorbereid en uitgevoerd. Na een wat moeizaam proces waar in wisselende samenstellingen naar een pand werd gezocht is een mooie coalitie ontstaan met Badminton, Basketball, Cricket, Jeu de Boules, Tafeltennis en Schermen. Met zeven bonden is de eerste verdieping gehuurd (huurcontract 10 jaar) van het kantoorgebouw de Boomgaard aan de Kelvinbaan 48 in Nieuwegein. In november is verhuisd en de eerste ervaringen zijn zeer positief. De prettige bijkomstigheid is dat de nieuwe huisvesting tot een besparing leidt. Financieel gezien moet er met name aan de inkomstenkant nog veel werk worden verzet. De prestaties van de teams zijn goed, maar de sponsors liggen niet voor het oprapen. Dat betekent dat er gezocht wordt naar allerlei geldstromen. Van sponsoring naar Partner schap, van individueel naar netwerk, gebruik van de community. Dit zijn strategieën die tijd vragen, in 2017 zijn we er onvoldoende in geslaagd om de begrote inkomsten te realiseren. Dit leidt tot een fors tekort dat dit keer niet met incidentele meevallers gecompenseerd kan worden. De reserve bij zowel honkbal als softbal moet fors worden aangesproken.

Internationaal begon het in 2017 met het ESF en CEB congres in Belgrado. Daar werd de eerste aanzet gegeven tot een fusie van deze twee federaties. In oktober gebeurde dit in Botswana op wereldniveau. De WBSC werd nu formeel de organisatie voor zowel honkbal als softbal.

Sportief gezien waren er tal van mooie resultaten. De softbalmeiden U16 werden Europees kampioen en dat werd het Kingdom of the Netherlands Team ook door in Italië van Italië te winnen. De honkballers startten het jaar met de World Baseball Classic en haalden opnieuw de halve finale, een prestatie van formaat! Het U23-team, waar voor het eerst een Europees Kampioenschap voor werd georganiseerd, werd de eerste Europees kampioen en plaatste zich daarmee voor het Wereld kampioenschap in 2018. Zeker vermeldenswaardig is het Wereldkampioenschap in de Pony league U16. Dit team won na de EK ook het toernooi om de wereldbeker in Amerika. De financiering hebben de spelers en coaches (en natuurlijk de ouders) bijna geheel via crowdfunding voor elkaar gekregen. In Nederland hebben we prachtige evenementen gehad met het EK U12 (georganiseerd door UVV), het Nederlands Kampioenschap Little League, de landelijke G-Honkbaldag tijdens de Dirk Kuijt Foundation Kampioenendag en samen met Softbal Dino en de Kieviten het DINO! pup Tournament voor de Softbal Pupillen met clinics door onze toppers en spelen in gemengde teams. Voor het volledige overzicht verwijzen we graag naar het uitgebreide jaarverslag met alle resultaten.

vastlegging jaar 2017 4 | P a g i n a

Bestuur

Het bestuur bestond in 2017 uit de volgende leden: - Ron Schel Voorzitter - Peter van der Aart Secretaris vanaf 25 maart 2017 - Jan van Leeuwen Penningmeester - Joost Comperen PR, Marketing en Commerciële Zaken - Mark Herbold Breedtesport vanaf 25 maart 2017 - Frits Mulder Topsport Honkbal en Wedstrijdofficials tot 9 december 2017 - Job van Beekhoven Topsport Honkbal en Wedstrijdofficials vanaf 9 december 2017 - Petra Arends Topsport Softbal

Het bestuur is in 2017 acht keer bijeen geweest.

De onderwerpen die daar onder andere aan de orde zijn geweest: - Jaarrekening, jaarverslag en accountantsrapport. - Begroting 2018. - Werving nieuwe bestuurslid Topsport Honkbal. - Uitvoering Grand Slam! Ambitie, maar ook de herijking hiervan. - Uitvoering beleidsplan 2017+.

Voorbereiding en uitvoering Bondsraad-vergaderingen. - Commerciële zaken; met name de start van het Star Opportunity Programma voor financiering van het softbal en de continuering van het Baseball means Business programma en de opgave om voldoende inkomsten te genereren. - Versterking verenigingen en ledenwerving. Hoe keren we de nog steeds dalende trend? - Communicatie, vernieuwing websites en inzet social media. - Evenementen zoals WPT, Honkbalweek Haarlem, Europacup toernooien, Holland series, Season Finals, Little League en Beeballdag. In 2017 was er na een aantal jaren ook weer een Italië – Nederland serie. - Internationale zaken, WBSC, CEB, ESF. - De nationale teams en de EK’s en WK’s. - Organisatorische zaken zoals huisvesting en automatisering.

Het bestuur wordt ondersteund door het bondsbureau dat onder leiding staat van Bart Volkerijk. Het bondsbureau heeft, exclusief de technische staf, 19 medewerkers (11,7 fte). Vijf medewerkers werken voor zowel de NBB als de KNBSB. Op deze wijze is er, net als in 2016, een slag gemaakt waarbij we meer kwaliteit en efficiëntie nastreven.

Ziekteverzuim Al jaren is dit buitengewoon laag en dat hopen we zo te houden.

Scholing In 2017 is deelgenomen aan congressen, seminars en dergelijke. Het gehele team heeft meegedaan met de workshop Welkom bij de club en vervolgens hebben alle medewerkers die direct met de verenigingen werken hier een vervolgtraject voor gevolgd. Daarnaast zijn er enkele specifieke individuele scholings- en ontwikkelingstrajecten gevolgd.

vastlegging jaar 2017 5 | P a g i n a

Kengetallen Aantal leden 20.508 (2016: 21.059) Aantal verenigingen 162 (2016: 165) Aantal fte’s bondsbureau 11,7 (2016: 11,4) Aantal fte’s topsport, w.o. fulltime coaches 8,2 (2016: 5,1) Gemiddelde contributie opbrengst per lid € 37,90 (2016: € 36,42)

Financiën De in 2016 ingezette weg, op aanbeveling van de accountant en de financiële commissie, om duidelijker te laten zien wat de exploitatie is en welk deel vervolgens uit de reserves komt, is gecontinueerd. Daarbij wordt aangesloten bij in Nederland algemeen aanvaarde richtlijnen, specifiek RJk C1. “kleine organisaties-zonder-winstreven”. Hierin zijn inkomsten en uitgaven zo veel mogelijk separaat weergegeven.

De begroting 2017 had als uitganspunt een neutraal resultaat. Uitzondering daarop is de uitname uit de daarvoor bestemde reserves voor Sportlink Club, huisvesting en honkbal en softbal Top. Dit resultaat is niet gerealiseerd. In 2017 zijn er in alle afdelingen tegenvallers. De een wat groter dan de ander. Een tegenvaller voor alle afdelingen is de daling van de dollar ten opzichte van de euro. Door onze internationale operaties krijgen we een fors deel in dollars uitbetaald en er is voor gekozen om dit ook op een dollarrekening te houden. De koersdaling leidt tot een verlies van bijna € 36.000. Dit wordt naar rato verdeeld over de reserves.

In het algemeen deel van breedtesport en algemene zaken zijn de inkomsten uit contributies gedaald en vielen met name de kosten voor de verzekering van de leden hoger uit. Dit resulteert in een tekort van € 22.744, naast de geplande uitname uit de reserve Huisvesting en automatisering van € 19.385 (Sportlink Club) en € 11.530 (huisvesting).

Bij honkbal en softbal topsport zijn een aantal oorzaken te benoemen: 1) De geraamde inkomsten voor sponsoring worden niet gerealiseerd. a) Bij beiden wordt hard gewerkt aan het netwerk en zijn er vele contacten gelegd, maar dat heeft niet geleid tot de hoeveelheid inkomsten die nodig is. b) Bij de prognose in augustus is dit al enigszins bijgesteld. Voor softbal van € 160.000 naar € 80.000, maar het eindresultaat is uitgekomen op € 29.200. Voor honkbal was € 175.000 geraamd en in de prognose al bijgesteld naar € 146.000, maar uiteindelijk is dit uitgekomen op afgerond € 71.000. c) Bij honkbal zouden de inkomsten van de WBC dit hebben kunnen compenseren, maar dat is niet gebeurd. De kosten van de WBC waren dit keer aanzienlijk hoger. Dit werd vooral veroorzaakt door de te betalen premies voor verzekeringen van profspelers die niet in de MLB uitkomen. Daarnaast zijn er de kosten van de voorbereiding, de inhuur van extra staf (coaches, scouts, (para) medisch en pers), de uitbetaling van bonussen aan de staf en het betalen van het werkgeversdeel van de belasting van de uitkering aan de spelers. Per saldo betekent dit dat de WBC budgettair neutraal is afgesloten. d) Voor honkbal en softbal geldt daarnaast dat de jeugdteams naar EK’s en WK’s gaan. De kosten daarvan worden deels gedekt door eigen bijdragen van de spelers, maar dat dekt niet de volledige kosten. De vraag moet hier beantwoord worden waar de kosten in de toekomst moeten worden gedekt. Deze toernooien vallen niet onder het NOC*NSF programma. Voor honkbal leverde dit een tekort van circa € 30.000 op en voor softbal een tekort van circa € 15.000.

vastlegging jaar 2017 6 | P a g i n a

Het resultaat voor de KNBSB is afgerond -\- € 362.414. Dit resultaat komt ten laste van: Bestemmingsreserve honkbal - € 250.232 Bestemmingsreserve softbal - € 58.523 Bestemmingsreserve huisvesting en automatisering - € 30.915 Algemene reserve - € 22.744 ______- € 362.414

Voor de details van de financiën verwijzen we u graag naar het financieel jaarverslag.

Werkorganisatie

In 2017 zijn de kolommen als volgt ingevuld. Roy Vink is als manager breedtesport en competitiezaken voorzitter van het kolomoverleg Breedtesport. Gijs Selderijk is als technisch directeur voorzitter van zowel het kolomoverleg Honkbal als van het kolomoverleg Softbal. Zichtbaar is de grote betrokkenheid van verenigingen middels de cluster- en doelgroepbijeenkomsten die vanuit de kolommen worden georganiseerd.

Het kolomoverleg Breedtesport bestond in 2017 uit:

➢ Cluster van verenigingen ➢ Cluster Amsterdam ➢ Cyril Middelkoop ➢ Cluster Brabant-Oost/Limburg ➢ Joyce Benink ➢ Cluster Brabant-West ➢ Ruud Hekker ➢ Cluster Den Haag ➢ Bart Bakker ➢ Cluster Haarlem ➢ Helene Angermann ➢ Cluster Midden-Nederland ➢ Wil Kitselaar ➢ Cluster Noord ➢ Vacature ➢ Cluster Noord-Holland ➢ Kees Bouterse ➢ Cluster Oost ➢ Rob van Eck ➢ Cluster Rotterdam ➢ Vacature ➢ Programmamanager BS / tevens voorzitter ➢ Roy Vink

De belangrijkste onderwerpen die in het kolomoverleg Breedtesport aan de orde zijn geweest zijn reglementswijzigingen en competitie-opzetten. Er is eenheid aangebracht in de regels en de competitie-opzetten in klassen die hetzelfde zijn.

Het kolomoverleg Honkbal bestond uit de volgende leden:

Als afgevaardigde van Topsportverenigingen Jan Kuipers Topsportverenigingen Bob van den Heuvel Topsportverenigingen Peter Vink Wedstrijdofficials Henk van der Linde (per oktober 2017) Evenementen Roderick Balk Accountmanager Topsport / tevens voorzitter Gijs Selderijk

vastlegging jaar 2017 7 | P a g i n a

De belangrijkste onderwerpen die door het Kolomoverleg Honkbal zijn behandeld: Reglement van Wedstrijden 2018, Topsportcompetitie 2018 en Licentiebeleid 2018 en Licentietoekenning 2018 aan de Hoofdklasseverenigingen

Het kolomoverleg Softbal bestond uit de volgende leden:

Als afgevaardigde van Bertus Voortman | Willem van Oostveen DNSL verenigingen (per oktober 2017) DNSL verenigingen Wout Isbouts Christien van der Linde (per oktober 2017, was DNSL verenigingen een vacature) Wedstrijdofficials Bert Loggen | André Prins (per oktober 2017) Evenementen / Topsportprogramma Vacature Accountmanager Topsport / tevens voorzitter Gijs Selderijk

De belangrijkste onderwerpen die door het Kolomoverleg Softbal zijn behandeld: Reglement van Wedstrijden DNSL 2018, DNSL competitie 2018 en Season Finals. Bondsbureau

De personele bezetting van het bondsbureau zag er in 2017 als volgt uit: − Bart Volkerijk algemeen Directeur − Angelique Linschoten administrateur (i.c.m. NBB) − Margo Braakman medewerkster Financiële Administratie − Roy Vink manager Breedtesport en Competitiezaken en VO/AM*) − Corinne van de Griendt projectmedewerkster Sportontwikkeling en VO/AM*) − Hans Verwaaijen projectmedewerker VSK en VO/AM*) − Yaelle van Blanken projectmedewerkster Sportontwikkeling en VO/AM*) − Michel Aussems projectmedewerker honkbal topsport − Jacco Lansbergen coördinator Competitiezaken − Ruud Verhoef medewerker Competitiezaken − Mitchell Korpel medewerker Marketing & communicatie − Seb Visser medewerker marketing & communicatie& commercie − Gijs Selderijk technisch Directeur − Harumi Ueda medewerkster Topsport − Luc Vergoosen opleidingscoördinator (i.c.m. NBB) − Jans Oudshoorn secretariaat (i.c.m. NBB) − Miriam Breedveld secretariaat (i.c.m. NBB) − Greta Schouten medewerkster Topsport − Danny van Krieken medewerker Strafzaken (i.c.m. NBB) *) VO/AM = VerenigingsOndersteuning / AccountManagement

Als vertrouwenscontactpersonen voor de KNBSB waren ook in 2017 Annie Kerkhof en Walter Wallé weer beschikbaar.

Veel dank is ook over 2017 weer verschuldigd aan alle vrijwilligers van de KNBSB.

vastlegging jaar 2017 8 | P a g i n a

Sporttechnisch kader

Op basis van de financiële ondersteuning voor het topsportprogramma vanuit Maatwerk Top 10 van NOC*NSF zijn in 2017 aan de KNBSB fulltime verbonden:

Honkbal: - Gijs Selderijk Technisch Directeur - Steve Janssen Bondscoach en Pitchingcoach Honkbal A team - Sidney de Jong Hittingcoach Honkbal A team - Martijn Nijhoff Talentcoach Honkbal - Paul Venner Performance Trainer

Softbal: - Gonny Farley-Reinen Programmamanager Softbal - Juni Francisca Bondscoach Softbal - Saskia Kosterink Talentcoach Softbal - Bart Hanegraaff Performance Trainer

Congres KNBSB

Het congres van 19 november 2016 had besloten om een extra congres bijeenkomst te houden om, op voorstel van de hoofdklasse honkbal verenigingen, met name het hoofdstuk over topsport en de topcompetities aan te passen. Op zaterdag 28 januari stond om 10:00 het vervolgcongres op de agenda.

Tijdens het vervolgcongres stond de goedkeuring van het KNBSB Beleidsplan 2017+ centraal. Het congres, vertegenwoordigd door 35 verenigingen, stemde unaniem in met het KNBSB Beleidsplan 2017+.

Bondsraad

De bondsraad bestaat uit afgevaardigden uit de clusters van aangesloten verenigingen en hun verenigingsleden en uit de ‘cluster’ persoonlijke leden. De samenstelling van de bondsraad was op 31 december 2017:

Cluster Naam Cluster Naam R.P. van der Putten Noord E. Eilering Noord-Holland afgetreden per 9-10-2017 Noord Vacature plv lid Noord-Holland M. van Drunen Oost J.E.L. Maduro Midden-Nederland F.W. Mooijman Oost F.P. Drost Midden-Nederland R. van Zetten Amsterdam O. Peer Midden-Nederland S. Visser Amsterdam P Kwakernaak Brabant-West G.H.T. Snellen Den Haag M.J.J.M. de Zwart Brabant-West A.P.A. Kops Den Haag Mw. C.E. Strijk Brabant-Oost / Limburg W. van den Hurk P.C.M. Schillings Rotterdam G.C. Vaandrager Brabant-Oost / Limburg afgetreden per 25-3-2017 Rotterdam P. van Nes Persoonlijke leden K. Brandenburg D. Hoff Haarlem Afgetreden per 8-11-2017 Haarlem K. van Veen

vastlegging jaar 2017 9 | P a g i n a

De bondsraad KNBSB is in 2017 vijf maal bijeengekomen en heeft daarin onder meer de volgende zaken behandeld: - Jaarverslag en jaarrekening 2016 - Begroting 2018 - Vaststelling beleidsplan 2018+ - NOC*NSF sportagenda 2018+ en transitie in de sport - Benoeming leden diverse commissies - Benoeming ereleden en leden van verdienste - Huisvesting Bondsbureau - Ontwikkelingen van de sport en actuele zaken die in de clusters leven.

Daarnaast wordt er regelmatig geëvalueerd. De huidige werkwijze van bondsraad en bondsbestuur inclusief de onderliggende structuur van kolommen is onderwerp van gesprek. De Bondsraadsleden hebben onderling taakgebieden benoemd om op die manier intensiever de ontwikkeling te kunnen volgen en op een betere wijze met meer kennis van zaken het bestuur van advies te voorzien of het beleid te kunnen bijstellen. Binnen de bondsraad zijn ook in 2017 meerdere mutaties geweest. Op enig moment was er nog slechts één vacature. Eind 2017 waren er vier vacatures: Haarlem – Noord-Holland en Limburg / Oost Brabant en een vacature voor een plaatsvervangend lid in Noord.

De bondsraad kent reglementair een viertal commissies: - de Commissie Strafzaken - de Commissie van Beroep Strafzaken - de Adviescommissie Geschillen Van deze commissies treft u verderop in dit jaarverslag de verslaglegging aan.

De vierde commissie is: - de Financiële Commissie

Deze commissie is op 31 december 2017 samengesteld uit: - de heer Wim Advocaat - de heer Rob Reijnorp - de heer King Zschuschen - de heer Leo van den Brun, afgetreden per 20 november 2017

Deze commissie rapporteert en adviseert de bondsraad middels een separate brief bij het financieel jaarverslag.

vastlegging jaar 2017 10 | P a g i n a

Ledental

Het ledental van de KNBSB is, op peildatum 1 november 2017, 20.508 leden. Ten opzichte van 2016 is het ledental met 551 afgenomen. Hieronder staat de uitsplitsing en de vergelijkende aantallen van 2016 tot en met 2013.

Overzicht ledental uitgesplitst: 01-11- 01-11- 01-11- 01-11- 01-11- 2017 2016 2015 2014 2013

Honkbal senioren 3786 3893 3863 4226 4299 junioren 1510 1479 1421 1385 1427 aspiranten 2068 2109 2043 2003 2139 pupillen 1905 1871 1770 1651 1704 Dubbel HB + HSB heren 455 461 427 461 470 HB + DSB dames 83 59 53 37 34

Honkbal subtotaal 9807 9872 9577 9763 10073

Softbal Dames senioren 2244 2428 2500 2690 2780 junioren 498 472 454 467 513 aspiranten 556 586 550 544 536 pupillen 361 428 430 399 406 HB + DSB dames 83 59 53 37 34

Softbal D subtotaal 3742 3973 3987 4137 4269

Softbal Heren senioren 1549 1611 1684 1716 1826 junioren 7 7 10 16 8 aspiranten 1 2 8 0 0 pupillen 5 3 9 0 0 Dubbel HB + HSB heren 455 461 427 461 470

Softbal H subtotaal 2017 2084 2138 2193 2304

BeeBall heren 1010 1156 1520 1846 1667 dames 308 330 377 440 402

BeeBall subtotaal 1318 1486 1897 2286 2069

Recreanten heren 550 551 583 524 533 (w.o. Slowpitch / G-Honkbal) dames 303 289 326 324 324

Recreanten subtotaal 853 840 909 848 832

Niet spelend 2771 2804 2749 2618 2629

Overig subtotaal 2771 2804 2749 2618 2629

Totaal aantal leden KNBSB 20508 21059 21257 21845 22176

vastlegging jaar 2017 11 | P a g i n a

INTERNATIONALE ORGANISATIES EN VERTEGENWOORDIGERS

Nederland was in 2017, net zoals in voorgaande jaren, weer vertegenwoordigd in besturen en/of commissies van de overkoepelende organisaties voor zowel honkbal als softbal, de Confederation European Baseball (CEB), European Softball Federation (ESF) en World Baseball Softball Confederation (WBSC). Bestuur & Commissies

De twee Europese bonden staan tot aan het jaarlijkse CEB/ESF congres op 4 februari 2017 onder Nederlandse leiding. Jan Esselman werd in februari 2013 gekozen tot President ('voorzitter') van de Confederation European Baseball (CEB) en André van Overbeek vervulde sinds begin 2009 dezelfde positie in de European Softball Federation (ESF).

Tijdens het CEB/ESF congres in februari in de Servische hoofdstad Belgrado wordt de Fransman Didier Seminet gekozen als nieuwe President van de Europese Honkbal Bond (CEB) als opvolger van Jan Esselman. De Europese Softbal Bond (ESF) kiest de Tsjech Gabriel Waage als nieuwe President. Hij is de opvolger van André van Overbeek, die na twee termijnen reglementair niet herkiesbaar is. Maar sinds 4 februari maken toch weer twee Nederlanders deel uit van de Europese besturen. Roderick Balk wordt gekozen in het CEB-bestuur als zogenoemde Member-at-Large. Bondsbestuurslid Petra Arends wordt gekozen als lid van het ESF-bestuur.

Tijdens het Extraordinary Congress van de World Baseball Softball Confederation op 12-14 oktober in Gaborone (Botswana) worden Sint Maarten, Congo en Tanzania lid van de overkoepelende wereldbond. Riccardo Fraccari (Italië) wordt herkozen als voorzitter van de WBSC Baseball Division. Tommy Velazquez (Puerto Rico) wordt de nieuwe voorzitter van de WBSC Softball Division als opvolger van Dale McMann (Canada). Fraccari, die in 2009 voorzitter werd van de toenmalige IBAF (wereldhonkbalbond), is sinds 2014 tevens president van de WBSC na de fusie tussen de IBAF en de ISF.

In oktober wordt Richard Foppen lid van het bestuur van de European Slowpitch Softball League. Hij wordt tevens de contactpersoon voor de ESSL West Division.

Binnen de overkoepelende organisaties hebben de volgende personen in het verslagjaar zitting in de diverse commissies: Paul Bokern (Lid Technische Commissie CEB), Endy Croes (namens Aruba, lid Hall of Fame Commissie Softbal, WBSC), Dennis Duin (voorzitter Scorekeepers Committee ESF), Fred van Groningen Schinkel (Umpire Director CEB/Voorzitter Umpire Commissie CEB), Hans Hornstra (Umpire-in-Chief Technische Commissie ESF), Wout Isbouts (Lid Technische Commissie ESF), Jan Kuipers (Lid Technische Commissie CEB), Bert Loggen (Umpire-in-Chief Technische Commissie ESF), André van Overbeek (voorzitter Hall of Fame Commissie Softbal, WBSC), Carolien Stadhouders (Director of Umpires Co-Chair ESF), Linda Steijger (Voorzitter Scorers Commissie CEB) en Marlies Struyvé (Assistant Umpire-in-Chief Technische Commissie Softbal, WBSC).

vastlegging jaar 2017 12 | P a g i n a

Wedstrijdofficials

Verschillende Nederlandse wedstrijdofficials krijgen ook in 2017 weer de gelegenheid deel te nemen aan (internationale) honkbal- en softbalevenementen en/of wedstrijden in het buitenland of eigen land. Onderstaande officials vertegenwoordigen ons land op de verschillende (internationale) toernooien en/of wedstrijden, waaronder oefenwedstrijden van de nationale ploegen.

Umpires Honkbal

Internationale toernooien/evenementen/wedstrijden John Beltman (JCJ Mastenbroek Toernooi in Enschede) - Winfried Berkvens (World Baseball Classic, Eerste Ronde in Zapopan, Jalisco, Mexico - World Port Tournament in Rotterdam) - Mario Blaauw (HP Oefenwedstrijd 24/8 Nederland U18 vs. Duitsland in Hoofddorp) - Peter den Boer (North Sea Cup in Den Haag - JCJ Mastenbroek Toernooi in Enschede) - Martijn Bosschaart (HP Oefenwedstrijd 28/6 Nederland vs. Duitsland in Haarlem - 1B Oefenwedstrijd 29/6 Revolution Baseball Team vs. Curaçao in Hoofddorp - World Port Tournament in Rotterdam) - Peter Brink (JCJ Mastenbroek Toernooi in Enschede - 1B Oefenwedstrijd 28/6 Nederland vs. Duitsland in Haarlem - Federations Cup in Valencia, Spanje) - Loek Christiani (North Sea Cup in Den Haag) - André Ficken (North Sea Cup in Den Haag) - Stenar van Groningen Schinkel (European Champions Cup in Regensburg, Duitsland - World Port Tournament in Rotterdam - Wereldkampioenschap Junioren (U18) in Thunder Bay, Canada) - Fred Haak (1B Oefenwedstrijd 22/8 Nederland U18 vs. Duitsland in Hoofddorp) - Peter de Haan (1B Oefenwedstrijd 28/6 Revolution Baseball Team vs. Curaçao in Hoofddorp) - Rob Has (North Sea Cup in Den Haag - 3B Oefenwedstrijd 28/6 Nederland vs. Duitsland in Haarlem - Europees B- Kampioenschap Poule 2 in Miejska Gorka, Polen) - Paul Hensema (1B Oefenwedstrijd 24/8 Nederland U18 vs. Duitsland in Hoofddorp) - Henri van Heijningen (CEB Cup in Brno/Praag, Italië - World Port Tournament in Rotterdam) - Henny Jansen (3B Oefenwedstrijd 29/6 Revolution Baseball Team vs. Curaçao in Hoofddorp) - Rik van de Keer (1B Oefenwedstrijd 23/8 Nederland U18 vs. Duitsland in Hoofddorp) - Remco Lablans (HP Oefenwedstrijd 23/8 Nederland U18 vs. Duitsland in Hoofddorp) - Edwin Louisa (JCJ Mastenbroek Toernooi in Enschede - HP Oefenwedstrijd 29/6 Revolution Baseball Team vs. Curaçao in Hoofddorp - European Champions Cup in Regensburg, Duitsland - World Port Tournament in Rotterdam - European Baseball Series in Verona/Godo di Russi/Codogno, Italië) - Yme van der Lugt (North Sea Cup in Den Haag) - Jules Martina (Rob Noorlander Toernooi in Dordrecht) - Jan-Willem van der Paauw (JCJ Mastenbroek Toernooi in Enschede - Europees Kampioenschap Pupillen (U12) in Vleuten, Nederland) - René Ras (Rob Noorlander Toernooi in Dordrecht) - Efrem Silvania (North Sea Cup in Den Haag - HP Oefenwedstrijd 28/6 Revolution Baseball Team vs. Curaçao in Hoofddorp - Europees Kampioenschap Cadetten (U15) in Wiener Neustadt, Oostenrijk) - Piet Sterk (Ome Loek Loevendie Indoor Kerst Honkbal Toernooi in Amsterdam) - Olav Steijger (Rob Noorlander Toernooi in Dordrecht) - Michael Toet (HP Oefenwedstrijd 22/8 Nederland U18 vs. Duitsland in Hoofddorp - Ome Loek Loevendie Indoor Kerst Honkbal Toernooi in Amsterdam) - Mairon Valpoort (North Sea Cup in Den Haag) - Roy van de Wateringen (Europees Kampioenschap Cadetten (U15) in Wiener Neustadt, Oostenrijk - Europees Kampioenschap U23 in Trnava, Slowakije (1e ronde) en Brno, Tsjechië (finaleronde) - World Port Tournament in Rotterdam - European Baseball Series in Verona/Godo di Russi/Codogno, Italië) - Richard Wessel (North Sea Cup in Den Haag - Rob Noorlander Toernooi in Dordrecht). De internationale umpires tijdens het World Port Tournament waren Fabrizio Fabrizi (Italië) en Ken Macri (België). Tijdens de vierde editie van het internationale Ome Loek Loevendie Indoor Kerst Honkbal Toernooi in Amsterdam kwamen ook drie club-umpires in actie: Cor Coorengel, Leo Markies en Bob Prins (allen Amsterdam Pirates).

Niet-internationale toernooien/evenementen/wedstrijden in eigen land Jos van Beek (1B Oefenwedstrijd 31/5 Nederland U15 vs. Nederland U16 in Capelle a/d IJssel - 1B Oefenwedstrijd 7/6 Nederland U16 vs. Nederland U15 in Den Haag) - John Beltman (Haarlem Series in Haarlem) - Jan Bentsnijder (1B Oefenwedstrijd 24/5 Nederland U15 - Nederland U18 in Den Haag) -

vastlegging jaar 2017 13 | P a g i n a

Winfried Berkvens (Powertoernooi in Schiedam) - Mario Blaauw (HP Oefenwedstrijd 5/7 Nederland U15 vs. Nederland U16 in Den Haag) - Martijn Bosschaart (Onze Gezellen Toernooi in Haarlem - Haarlem Series in Haarlem - In Memoriam Charles Urbanus Sr. Toernooi in Bussum) - Peter Brink (Jan van de Vegte Memorial Toernooi in Nijmegen) - Loek Christiani (Keistad Toernooi in Amersfoort) - Elvin Englentina (Ringvaart Toernooi in Heemstede - 3B Oefenwedstrijd 17/5 DSS vs. Nederland U18 in Haarlem - HP/1B oefendubbel 8/10 Nederlands Jeugdteam Prospect 1 vs. Prospect 2 in Amsterdam) - André Eijpe (Loek Loevendie Toernooi in Amsterdam) - André Ficken (Loek Loevendie Toernooi in Amsterdam - Haarlem Series in Haarlem) - Bernard Flohr (Onze Gezellen Toernooi in Haarlem - Ringvaart Toernooi in Heemstede - 3B Oefenwedstrijd 5/7 Nederland U23 vs. Nederland U18 in Hoofddorp) - Peter de Haan (Haarlem Series in Haarlem - In Memoriam Charles Urbanus Sr. Toernooi in Bussum) - Rob Has (Loek Loevendie Toernooi in Amsterdam - Onze Gezellen Toernooi in Haarlem - Haarlem Series in Haarlem - In Memoriam Charles Urbanus Sr. Toernooi in Bussum) - Paul Hensema (HP Oefenwedstrijd 7/6 Nederland U16 vs. Nederland U15 in Den Haag - 1B/HP oefendubbel 8/10 Nederlands Jeugdteam Prospect 1 vs. Prospect 2 in Amsterdam) - Henri van Heijningen (Powertoernooi in Schiedam) - Ezio How (Keistad Toernooi in Amersfoort) - Rik van de Keer (Keistad Toernooi in Amersfoort - 1B Oefenwedstrijd 17/5 Nederland U16 vs. Nederland U15 in Den Haag - HP Oefenwedstrijd 24/5 Nederland U15 - Nederland U18 in Den Haag) - Remco Lablans (HP Oefenwedstrijd 28/6 Nederland U15 vs. Nederland U18 in Capelle a/d IJssel) - Lucas Lambregtse (Keistad Toernooi in Amersfoort) - Sjoerd van Lierop (Ringvaart Toernooi in Heemstede) - Edwin Louisa (Jan van de Vegte Memorial Toernooi in Nijmegen - In Memoriam Charles Urbanus Sr. Toernooi in Bussum) - Yme van der Lugt (Ringvaart Toernooi in Heemstede - 1B Oefenwedstrijd 17/5 DSS vs. Nederland U18 in Haarlem) - Jules Martina (HP Oefenwedstrijd 17/5 Nederland U16 vs. Nederland U15 in Den Haag - 1B Oefenwedstrijd 28/6 Nederland U15 vs. Nederland U18 in Capelle a/d IJssel) - Jimmy Martin (Haarlem Series in Haarlem - 1B Oefenwedstrijd 27/6 Nederland U12 intersquad in Haarlem) - Ed Meiners (Powertoernooi in Schiedam - 3B Oefenwedstrijd 31/5 Curaçao Neptunus vs. Nederland U18 in Rotterdam) - Aad Otsen (Onze Gezellen Toernooi in Haarlem - Ringvaart Toernooi in Heemstede - HP Oefenwedstrijd 31/5 Curaçao Neptunus vs. Nederland U18 in Rotterdam - HP Oefenwedstrijd 5/7 Nederland U23 vs. Nederland U18 in Hoofddorp) - René Ras (Powertoernooi in Schiedam) - Jeroen Rekveld (Onze Gezellen Toernooi in Haarlem - Ringvaart Toernooi in Heemstede - HP Oefenwedstrijd 17/5 DSS vs. Nederland U18 in Haarlem - 1B Oefenwedstrijd 31/5 Curaçao Neptunus vs. Nederland U18 in Rotterdam - 1B Oefenwedstrijd 5/7 Nederland U23 vs. Nederland U18 in Hoofddorp) - Rudsel Schoobaar (Jan van de Vegte Memorial Toernooi in Nijmegen) - Efrem Silvania (Loek Loevendie Toernooi in Amsterdam - In Memoriam Charles Urbanus Sr. Toernooi in Bussum) - Olav Steijger (Loek Loevendie Toernooi in Amsterdam - Jan van de Vegte Memorial Toernooi in Nijmegen) - Paul Timmermans (Haarlem Series in Haarlem - HP Oefenwedstrijd 27/6 Nederland U12 intersquad in Haarlem) - Michael Toet (1B Oefenwedstrijd 14/6 Nederland U15 vs. Nederland U18 in Capelle a/d IJssel - 1B Oefenwedstrijd 5/7 Nederland U15 vs. Nederland U16 in Den Haag) - Mairon Valpoort (HP Oefenwedstrijd 31/5 Nederland U15 vs. Nederland U16 in Capelle a/d IJssel) - Roy van de Wateringen (Loek Loevendie Toernooi in Amsterdam - Onze Gezellen Toernooi in Haarlem - In Memoriam Charles Urbanus Sr. Toernooi in Bussum) - Richard Wessel (HP Oefenwedstrijd 14/6 Nederland U15 vs. Nederland U18 in Capelle a/d IJssel).

Umpires Softbal

Internationale toernooien/evenementen/wedstrijden Mariana Atanasova (Indoor Cup SB in Schiedam - Keistadtoernooi SB in Amersfoort - namens Bulgarije: Europees Kampioenschap SB in Bollate, Italië - namens Bulgarije: Wereldkampioenschap Junioren SB in Clearwater, USA) - Frits Budding (Midden-Nederland Cup SB in Loosdrecht) - Hans Daanen (Europees Kampioenschap Co-ed Slowpitch Softbal in Sofia, Bulgarije) - Bianca Dweelaard (Midden-Nederland Cup SB in Loosdrecht - JCJ Mastenbroek Toernooi SB in Enschede - Keistadtoernooi SB in Amersfoort - Jan de Wit Toernooi SB in Haarlem) –

vastlegging jaar 2017 14 | P a g i n a

Harm de Fonkert (Roef! Pre-Season Toernooi Senioren SB in Moergestel) - Bob Gieskens (Indoor Cup SB in Schiedam - Midden-Nederland Cup SB in Loosdrecht - JCJ Mastenbroek Toernooi SB in Enschede - European Premiere Cup SB in Haarlem - Wereldkampioenschap Junioren SB in Clearwater, USA) - Geert-Steven Gruppelaar (Keistadtoernooi SB in Amersfoort) - Gerrit-Jan van der Hoeven (Indoor Cup SB in Schiedam - JCJ Mastenbroek Toernooi SB in Enschede - Jan de Wit Toernooi SB in Haarlem - Europees Kampioenschap SB in Bollate, Italië - European Super Cup HSB in Amersfoort) - Hans Hornstra (Keistadtoernooi HSB in Amersfoort - Jan de Wit Toernooi SB in Haarlem) - Wout van der Horst (Roef! Pre-Season Toernooi Senioren SB in Moergestel - Keistadtoernooi SB in Amersfoort - Senior League Softball World Series in Lower Sussex, Delaware, USA) - Martin Lemstra (JCJ Mastenbroek Toernooi SB in Enschede - European Cup Winners Cup SB in Caserta, Italië) - Bert Loggen (Keistadtoernooi HSB in Amersfoort) - Arjan Mens (Roef! Pre-Season Toernooi Senioren SB in Moergestel - Keistadtoernooi SB in Amersfoort - Jan de Wit Toernooi SB in Haarlem - 1B Oefenwedstrijd 22/6 HCAW vs. USA U20 SB in Bussum) - Conny van Meurs (Midden-Nederland Cup SB in Loosdrecht - Keistadtoernooi SB in Amersfoort) - Britt Nielandt (JCJ Mastenbroek Toernooi SB in Enschede) - Arie Nokkert (Midden-Nederland Cup SB in Loosdrecht) - Jerry de Palm (Midden- Nederland Cup SB in Loosdrecht) - Tommasita Pavan (Midden-Nederland Cup SB in Loosdrecht) - John van Renswoude (Roef! Pre-Season Toernooi Senioren SB in Moergestel) - Patrick Reus (Indoor Cup SB in Schiedam - Roef! Pre-Season Toernooi Senioren SB in Moergestel - JCJ Mastenbroek Toernooi SB in Enschede - European Super Cup HSB in Amersfoort) - Carlo Schreuders (Keistadtoernooi SB in Amersfoort) - Carolien Stadhouders (Indoor Cup SB in Schiedam - Keistadtoernooi SB in Amersfoort - Keistadtoernooi HSB in Amersfoort - Jan de Wit Toernooi SB in Haarlem) - Robin Stoevelaar (Midden-Nederland Cup SB in Loosdrecht - JCJ Mastenbroek Toernooi SB in Enschede - Jan de Wit Toernooi SB in Haarlem - HP Oefenwedstrijd 22/6 HCAW vs. USA U20 SB in Bussum) - Albert Tolen (JCJ Mastenbroek Toernooi SB in Enschede - Jan de Wit Toernooi SB in Haarlem - Europees Kampioenschap Junioren (U16) SB in Ostrava, Tsjechië) - Rob Veldkamp (Jan de Wit Toernooi SB in Haarlem - European Premiere Cup SB in Haarlem) - Peter Vonk (Jan de Wit Toernooi SB in Haarlem - Europees Kampioenschap SB in Bollate, Italië - European Super Cup HSB in Amersfoort) - Jos Welboren (Roef! Pre-Season Toernooi Senioren SB in Moergestel) - Arjan de Wever (Keistadtoernooi HSB in Amersfoort - Jan de Wit Toernooi SB in Haarlem - Europees Kampioenschap Junioren (U19) HSB in Praag, Tsjechië - Europees Kampioenschap Junioren (U16) HSB in Praag, Tsjechië).

Niet-internationale toernooien/evenementen/wedstrijden in eigen land Frits Budding (Haarlem Series SB in Haarlem - 1B Oefenwedstrijd 17/5 Talent Team Holland vs. Nederland U16 SB in Houten - 1B Oefenwedstrijd 24/5 Roef! vs. Nederland SB in Moergestel) - Bianca Dweelaard (HP Oefenwedstrijd 3/5 Alcmaria Victrix vs. Nederland SB in Alkmaar) - Harm de Fonkert (1B Oefenwedstrijd 14/6 Talent Team Holland vs. Nederland U16 SB in Houten) - Bob Gieskens (1B Oefenwedstrijd 7/6 Terrasvogels vs. Nederland SB in Santpoort) - Ben Goorts (North Sea Cup SB in Den Haag) - Geert-Steven Gruppelaar (North Sea Cup SB in Den Haag) - Gerrit-Jan van der Hoeven (HP Oefenwedstrijd 19/4 Oolders Omaco Sparks Haarlem vs. Nederland SB in Haarlem - HP Oefenwedstrijd 17/5 Tex Town Tigers vs. Nederland SB in Enschede - HP Oefenwedstrijd 24/5 Roef! vs. Nederland SB in Moergestel) - Wout van der Horst (Haarlem Series SB in Haarlem - HP Oefenwedstrijd 31/5 Talent Team Holland vs. Nederland U16 SB in Houten - HP Oefenwedstrijd 31/5 FysioExpert Olympia Haarlem vs. Nederland SB in Haarlem) - Philippe Hubèr (North Sea Cup SB in Den Haag - 1B Oefenwedstrijd 3/5 Talent Team Holland vs. Nederland U16 SB in Houten - 1B Oefenwedstrijd 31/5 Talent Team Holland vs. Nederland U16 SB in Houten) - Martin Lemstra (Haarlem Series SB in Haarlem) - Arie Nokkert (Haarlem Series SB in Haarlem) - Tommasita Pavan (HP Oefenwedstrijd 3/5 Talent Team Holland vs. Nederland U16 SB in Houten) - John van Renswoude (Haarlem Series SB in Haarlem - 1B Oefenwedstrijd 31/5 FysioExpert Olympia Haarlem vs. Nederland SB in Haarlem) - Patrick Reus (Haarlem Series SB in Haarlem) - Louis Rohan (Haarlem Series SB in Haarlem) - Carlo Schreuders (Haarlem Series SB in Haarlem) - Carolien Stadhouders (HP Oefenwedstrijd 7/6 Terrasvogels vs. Nederland SB in Santpoort) –

vastlegging jaar 2017 15 | P a g i n a

Robin Stoevelaar (Haarlem Series SB in Haarlem - 1B Oefenwedstrijd 19/4 Oolders Omaco Sparks Haarlem vs. Nederland SB in Haarlem - 1B Oefenwedstrijd 3/5 Alcmaria Victrix vs. Nederland SB in Alkmaar - 1B Oefenwedstrijd 17/5 Tex Town Tigers vs. Nederland SB in Enschede - HP Oefenwedstrijd 14/6 Talent Team Holland vs. Nederland U16 SB in Houten) - Albert Tolen (North Sea Cup SB in Den Haag - HP Oefenwedstrijd 17/5 Talent Team Holland vs. Nederland U16 SB in Houten) - Peter Vonk (HP Oefenwedstrijd 10/5 DSS vs. Nederland SB in Haarlem) - Jos Welboren (1B Oefenwedstrijd 10/5 DSS vs. Nederland SB in Haarlem).

Official Scorers

Internationale toernooien/evenementen/wedstrijden Dieks Bannink (European Premiere Cup SB in Haarlem) - Alex van den Berg (Europees Kampioenschap Pupillen (U12) HB in Vleuten - European Super Cup HSB in Amersfoort) - Brendy De Smet (World Port Tournament HB in Rotterdam - Europees Kampioenschap Pupillen (U12) HB in Vleuten - European Premiere Cup SB in Haarlem) - Feiko Drost (Wereldkampioenschap Pupillen (U12) HB in Tainan, Taiwan) - Jeanette van Drunen (Indoor Cup SB in Schiedam - JCJ Mastenbroek Toernooi SB in Enschede - Oefenwedstrijden 28/6 en 29/6 Team Revolution vs. Curaçao HB in Hoofddorp - Europees Kampioenschap Pupillen (U12) HB in Vleuten - European Super Cup HSB in Amersfoort) - Ben Goorts (Indoor Cup SB in Schiedam - JCJ Mastenbroek Toernooi HB/SB in Enschede - European Premiere Cup SB in Haarlem - European Super Cup HSB in Amersfoort) - Rienette Hamers (JCJ Mastenbroek Toernooi HB/SB in Enschede - World Port Tournament in Rotterdam - European Super Cup HSB in Amersfoort) - Huub Nelissen (Indoor Cup SB in Schiedam - JCJ Mastenbroek Toernooi HB/SB in Enschede - Oefenwedstrijd 28/6 Nederland vs. Duitsland HB in Haarlem - World Port Tournament HB in Rotterdam) - Karin Pieneman (European Super Cup HSB in Amersfoort) - Stefan Slinger (Indoor Cup SB in Schiedam - Europees Kampioenschap Pupillen (U12) HB in Vleuten - European Premiere Cup SB in Haarlem - European Super Cup HSB in Amersfoort) - Francis Speters (JCJ Mastenbroek Toernooi HB in Enschede) - Linda Steijger (Wereldkampioenschap Junioren (U18) HB in Thunder Bay, Canada) - Marco Stoovelaar (European Premiere Cup SB in Haarlem - European Super Cup HSB in Amersfoort - Ome Loek Loevendie Indoor Kerst Honkbal Toernooi in Amsterdam) - Brigitta Zaal (European Premiere Cup SB in Haarlem - European Super Cup HSB in Amersfoort). Tijdens het JCJ Mastenbroek Toernooi in Enschede kwam een aantal club-scorers in actie als scorer of bij de verzorging/assistentie van de play-by-play: Bertil Haage (HB/SB), Jos Huigsloot (SB), Ingrid Oosterveld (HB/SB), Jesse Maduro (HB/SB), Renate van Stigt (HB/SB), Bente Vaanhold (SB) en Patrick Vaanhold (SB) (allen Tex Town Tigers). Tijdens het toernooi om de European Super Cup HSB in Amersfoort waren ook de Belgische official scorers Luc Joly en Karen Vischschoonmaker actief. De eveneens Belgische Brendy De Smet, die sinds 2016 in de Nederlandse competities actief is, stond in 2017 op de Nederlandse internationale lijst.

Niet-internationale toernooien/evenementen/wedstrijden in eigen land Dieks Bannink (Jan van de Vegte Memorial Toernooi HB in Nijmegen) - Feiko Drost (In Memoriam Charles Urbanus Sr. Toernooi HB in Bussum) - Rienette Hamers (Jan van de Vegte Memorial Toernooi HB in Nijmegen) - Huub Nelissen (Loek Loevendie HB Toernooi HB in Amsterdam) - Linda Steijger (Jan van de Vegte Memorial Toernooi HB in Nijmegen) - Marco Stoovelaar (Oefenwedstrijd 7/6 Terrasvogels vs. Nederland SB in Santpoort). Bij een aantal oefenwedstrijden van het Nederlands SB Team werd de scorekaart ingevuld door scorers van het organiserende thuisteam: Bert Daniëls (DSS, 10/5), Renate van Stigt (Tex Town Tigers, 17/5), Hannie Mulders (Roef!, 24/5) en Colinda de Vries (Olympia Haarlem, 31/5).

vastlegging jaar 2017 16 | P a g i n a

Umpire-in-Chief / Scoring Director / Technische Commissie / Delegate / Overige functies

Internationale toernooien/evenementen/wedstrijden

Petra Arends (Executive ESF, Europees Kampioenschap Junioren (U16) SB in Ostrava, Tsjechië - Executive ESF, European Premiere Cup SB in Haarlem) - Roderick Balk (Delegate, Federation Cup Qualifier Poule 3 HB in Stockholm, Zweden) - Paul Bokern (Delegate, European Champions Cup HB in Regensburg, Duitsland - Delegate, Europees Kampioenschap Junioren (U18) Poule 1 HB in Zürich, Zwitserland - Delegate, Europees B-Kampioenschap Poule 1 HB in Belgrado, Servië) - Johan Brandsma (Technical Commissioner, World Port Tournament HB in Rotterdam) - Dennis Duin (Co-Scoring Director, Wereldkampioenschap Junioren SB in Clearwater, USA) - Fred van Groningen Schinkel (Technical Commissioner, CEB Cup HB in Brno/Praag, Italië - Delegate, Europees Kampioenschap Junioren (U18) Poule 2 HB in Varazdin, Kroatië) - Rienette Hamers (Scoring Director, Europees Kampioenschap Junioren (U18) Poule 2 HB in Varazdin, Kroatië) - Hans Hornstra (Umpire-in-Chief, Europees Kampioenschap SB in Bollate, Italië - Head Umpire-in-Chief, European Cup Winners Cup SB in Caserta, Italië) - Wout Isbouts (Technical Commissioner, Europees Kampioenschap SB in Bollate, Italië - Technical Commissioner, Europees Kampioenschap Junioren (U16) SB in Ostrava, Tsjechië - Technical Commissioner, European Cup Winners Cup SB in Caserta, Italië) - Jan Kuipers (Technical Commissioner, Europees Kampioenschap U23 HB in Trnava, Slowakije (1e ronde) en Brno, Tsjechië (finaleronde)) - Henk van der Linde (Technical Commissioner, Europees Kampioenschap U23 HB in Blansko/Brno, Tsjechië (1e ronde en finaleronde) - Technical Commissioner, World Port Tournament HB in Rotterdam) - Bert Loggen (Umpire-in-Chief, Indoor Cup SB in Schiedam - Umpire-in-Chief, Europees Kampioenschap Junioren (U16) SB in Ostrava, Tsjechië - Head Umpire-in-Chief, European Premiere Cup SB in Haarlem) - Huub Nelissen (Scoring Director, Europees Kampioenschap Pupillen (U12) HB in Vleuten - Scoring Director, European Premiere Cup SB in Haarlem) - Carolien Stadhouders (Umpire-in-Chief, Indoor Cup SB in Schiedam - Head Umpire-in-Chief, Europees Kampioenschap Junioren (U16) SB in Ostrava, Tsjechië) - Piet Sterk (Umpire-in-Chief, Ome Loek Loevendie Indoor Kerst Honkbal Toernooi in Amsterdam) - Linda Steijger (Scoring Director, Federations Cup Qualifier Poule 2 HB in Belgrado, Servië) - Marco Stoovelaar (Scorer-in-Chief/Statistieken, Ome Loek Loevendie Indoor Kerst Honkbal Toernooi in Amsterdam).

Niet-internationale toernooien/evenementen/wedstrijden in eigen land Feiko Drost (Scorer-in-Chief, In Memoriam Charles Urbanus Sr. Toernooi HB in Bussum) - Peter de Haan (Beoordelaar Oefenwedstrijd 17/5 Nederland U16 vs. Nederland U15 HB in Den Haag - Beoordelaar Oefenwedstrijd 24/5 Nederland U15 - Nederland U18 HB in Den Haag - Beoordelaar Oefenwedstrijd 7/6 Nederland U16 vs. Nederland U15 HB in Den Haag - Beoordelaar Oefenwedstrijd 14/6 Nederland U15 vs. Nederland U18 HB in Capelle a/d IJssel) - Henk van der Linde (Beoordelaar Oefenwedstrijd 17/5 DSS vs. Nederland U18 HB in Haarlem - Beoordelaar Oefenwedstrijd 31/5 Curaçao Neptunus vs. Nederland U18 HB in Rotterdam) - Edwin Louisa (Beoordelaar Oefenwedstrijd 31/5 Nederland U15 vs. Nederland U16 HB in Capelle a/d IJssel) - René Ras (Beoordelaar Oefenwedstrijd 28/6 Nederland U15 vs. Nederland U18 HB in Capelle a/d IJssel) - Guus Slauerhof (Beoordelaar Oefenwedstrijd 5/7 Nederland U23 vs. Nederland U18 HB in Hoofddorp).

Finales

De volgende wedstrijd-officials krijgen in 2017 een aanstelling voor een finalewedstrijd van een (internationaal) evenement.

Honkbal Yme van der Lugt (HP), Elvin Englentina (1B) en Sjoerd van Lierop (3B) vormen de crew in de finale van het Ringvaart Toernooi in Heemstede - In de finale van het Rob Noorlander Toernooi in Dordrecht staat Olav Steijger achter de plaat en Richard Wessel in het veld –

vastlegging jaar 2017 17 | P a g i n a

Henri van Heijningen staat achter de plaat tijdens de finale van het toernooi om de CEB Cup in Brno (Tsjechië), terwijl Fred van Groningen Schinkel technisch commissioner is - Peter Brink is de 1B- umpire in de Federations Cup-finale in Valencia (Spanje) - In de finale van het Europees Kampioenschap Pupillen in Vleuten (Nederland) is Jan-Willem van der Paauw de 3B umpire en zijn Jeanette van Drunen (official scorer) en Alex van den Berg (play-by-play) de official scorers - Rob Has is de 1B umpire in de finale van het Europees B-Kampioenschap (poule 2) in Miejska Gorka (Polen) - Edwin Louisa (HP), Stenar van Groningen Schinkel (2B), Winfried Berkvens (3B) en Martijn Bosschaart (LF) maakten deel uit van de umpiring crew in de finale van het World Port Tournament. Brendy De Smet (official scorer) en Huub Nelissen (play-by-play) waren de official scorers en Johan Brandsma de technical commisioner - Linda Steijger is de official scorer in de finale van het Wereldkampioenschap Junioren (U18) in Thunder Bay (Canada) - In de finale van het Wereldkampioenschap Pupillen (U12) in Tainan (Taiwan) is Feiko Drost de official scorer - Marco Stoovelaar is de official scorer in de finale van het Grote Ome Loek Loevendie Indoor Kerst Honkbal Toernooi in Amsterdam.

Softbal Vrouwen Mariana Atanasova staat achter de plaat in de finale van de Indoor Cup in Schiedam en is in dat duel in gezelschap van Susan Eads (1B, USA) en Jana McCaskill (3B, Groot-Brittannië) - Bianca Dweelaard en Arie Nokkert staan respectievelijk achter de plaat en in het veld tijdens de finale van de Midden- Nederland Cup in Loosdrecht - Patrick Reus (HP), Gerrit-Jan van der Hoeven (1B) en Britt Nielandt (3B) vormen de crew in de finale van het JCJ Mastenbroek Toernooi in Enschede, Jeanette van Drunen is de official scorer - Albert Tolen (HP) en Philippe Hubèr (1B) vormen het umpire-duo in de finale van de North Sea Cup in Den Haag - De finale van het Keistadtoernooi in Amersfoort wordt geleid door Conny van Meurs (HP) en Bianca Dweelaard (1B) - Martin Lemstra (HP) en Arie Nokkert (1B) zijn de umpires in de finale van de Haarlem Series in Haarlem - Albert Tolen (HP) en Gerrit-Jan van der Hoeven (1B) staan in de finale van het Jan de Wit Toernooi in Haarlem - Arjan de Wever is de HP umpire in de finale van het Europees Kampioenschap Junioren (U19) HSB in Praag (Tsjechië) - Marco Stoovelaar (official scorer), Brendy De Smet (play-by-play) en Ben Goorts (contact wissels) zijn de official scorers in de finale van het toernooi om de European Premiere Cup SB in Haarlem (Nederland) - Stefan Slinger (official scorer) en Rienette Hamers (play-by-play) zijn de officials scorers in de finale om de ESF Cup tijdens het Super Cup-toernooi HSB in Amersfoort (Nederland) - In de finale om de Super Cup van ditzelfde evenement is Peter Vonk de HP umpire en Gerrit-Jan van der Hoeven de 3B umpire, terwijl Alex van den Berg (play-by-play) één van de twee official scorers is. Hij is in gezelschap van de Belgische Karen Vischschoonmaker.

Wedstrijdofficials nationale competities

Honkbal

Hoofdklasse In de honkbal-hoofdklasse zijn in 2017 tijdens de reguliere competitie 21 umpires en 20 official scorers actief. Acht personen vervullen de rol van technical commissioner/beoordelaar. In de Promotie/Degradatie-Poule voegen zich nog vijf umpires en twee official scorers bij dit gezelschap.

Competitie Umpires: John Beltman - Winfried Berkvens - Martijn Bosschaart - Peter Brink - André Eijpe - Jos van Eijsden - André Ficken - Fred van Groningen Schinkel - Stenar van Groningen Schinkel - Peter de Haan - Rob Has - Henri van Heijningen - Henny Jansen - Antoine Loock - Edwin Louisa - Jan-Willem van der Paauw - René Ras - Rudsel Schoobaar - Efrem Silvania - Olav Steijger - Roy van de Wateringen. Official Scorers: Dieks Bannink - Alex van den Berg - Leo van den Brun - Brendy De Smet (België) - Feiko Drost - Jeanette van Drunen - Dennis Duin - Rienette Hamers - Tineke Has - Maaike Houtkamp –

vastlegging jaar 2017 18 | P a g i n a

Jolanda Kossakowski - Huub Nelissen - Norbert van Oosterhout - Karin Pieneman - Stefan Slinger - Francis Speters - Linda Steijger - Marco Stoovelaar - Harumi Ueda - Brigitta Zaal. Technical Commissioners: Paul Bokern - Johan Brandsma - Willem Broertjes - Fred van Groningen Schinkel - Jan Kuipers - Henk van der Linde - Guus Slauerhof - Arnold Verbrugge.

Kampioenspoule (Play-Offs) Umpires: Winfried Berkvens - Martijn Bosschaart - Peter Brink - Jos van Eijsden - André Ficken - Stenar van Groningen Schinkel - Peter de Haan - Rob Has - Henri van Heijningen - Henny Jansen - Antoine Loock - Edwin Louisa - Jan-Willem van der Paauw - René Ras - Rudsel Schoobaar - Efrem Silvania - Olav Steijger - Roy van de Wateringen. Official Scorers: Dieks Bannink - Alex van den Berg - Leo van den Brun - Brendy De Smet (België) - Feiko Drost - Jeanette van Drunen - Dennis Duin - Rienette Hamers - Tineke Has - Maaike Houtkamp - Jolanda Kossakowksi - Huub Nelissen - Norbert van Oosterhout - Karin Pieneman - Stefan Slinger - Francis Speters - Linda Steijger - Marco Stoovelaar - Harumi Ueda - Brigitta Zaal. Technical Commissioners: Paul Bokern - Willem Broertjes - Fred van Groningen Schinkel - Henk van der Linde.

Promotie/Degradatie-Poule Hoofdklasse/Overgangsklasse Umpires: Winfried Berkvens - Martijn Bosschaart - Peter Brink - André Eijpe - Jos van Eijsden - André Ficken - Stenar van Groningen Schinkel - Peter de Haan - Rob Has - Henri van Heijningen - Henny Jansen - Jan Kuipers - Antoine Loock - Yme van der Lugt - Aad Otsen - René Ras - Jeroen Rekveld - Rudsel Schoobaar - Efrem Silvania - Jeroen Steenwijk - Olav Steijger - Roy van de Wateringen. Official Scorers: Dieks Bannink - Alex van den Berg - Leo van den Brun - Brendy De Smet (België) - Ger van Dongen - Feiko Drost - Jeanette van Drunen - Ben Goorts - Rienette Hamers - Tineke Has - Maaike Houtkamp - Huub Nelissen - Norbert van Oosterhout - Karin Pieneman - Stefan Slinger - Francis Speters - Linda Steijger - Marco Stoovelaar - Harumi Ueda - Brigitta Zaal. Technical Commissioners: Fred van Groningen Schinkel - Jan Kuipers.

Holland Series (best-of-seven) Umpires: Winfried Berkvens - Martijn Bosschaart - Stenar van Groningen Schinkel - Henri van Heijningen - Edwin Louisa - René Ras - Efrem Silvania - Olav Steijger - Roy van de Wateringen. Official Scorers: Dieks Bannink - Alex van den Berg - Feiko Drost - Jeanette van Drunen - Dennis Duin - Maaike Houtkamp - Huub Nelissen - Stefan Slinger - Francis Speters - Linda Steijger. Technical Commissioners: Johan Brandsma - Fred van Groningen Schinkel - Henk van der Linde.

Softbal Dames

Golden League In de Golden League zijn in 2017 tijdens de reguliere competitie 16 umpires en 16 official scorers actief. Drie personen vervullen namens hun vereniging de rol van play-by-play scorer. Op 25 mei debuteert umpire Arjan Mens in de Golden League.

vastlegging jaar 2017 19 | P a g i n a

Competitie Umpires: Mariana Atanasova - Bianca Dweelaard - Bob Gieskens - Gerrit-Jan van der Hoeven - Wout van der Horst - Martin Lemstra - Arjan Mens - Britt Nielandt (België) - Arie Nokkert - Patrick Reus - Carolien Stadhouders - Robin Stoevelaar - Abert Tolen - Rob Veldkamp - Peter Vonk - Arjan de Wever. Official Scorers: Dieks Bannink - Alex van den Berg - Leo van den Brun - Brendy De Smet (België) - Feiko Drost - Jeanette van Drunen - Ben Goorts - Rienette Hamers - Maaike Houtkamp - Huub Nelissen – Karin Pieneman - Stefan Slinger - Linda Steijger - Marco Stoovelaar - Harumi Ueda - Brigitta Zaal. Club Play-by-Play Scorers: Robert Meijboom (Olympia Haarlem) - Ingrid Oosterveld (Tex Town Tigers) - Huub Rustman (Olympia Haarlem).

Play-Offs (complex Sparks Haarlem in Haarlem (1e dag, wedstrijden verregend; plus 1e inhaalwedstrijd), complex Olympia Haarlem in Haarlem (2e dag; plus 2e inhaalwedstrijd)) Umpires: Bob Gieskens - Gerrit-Jan van der Hoeven - Martin Lemstra - Patrick Reus - Albert Tolen - Rob Veldkamp. Official Scorers: Dieks Bannink - Jeanette van Drunen - Ben Goorts - Huub Nelissen - Marco Stoovelaar - Brigitta Zaal.

Silver League/Eerste Klasse Promotie/Degradatie Play-Off (best-of-one) (complex Roef! in Moergestel) Umpires: Bianca Dweelaard - Robin Stoevelaar - Arjan de Wever. Official Scorers: Brendy De Smet (België) - Stefan Slinger.

Silver League/Eerste Klasse Promotie/Degradatie Finale Silver (best-of-one) (Roef! in Moergestel) Umpires: Martin Lemstra - Arie Nokkert - Patrick Reus. Official Scorers: Alex van den Berg - Ben Goorts.

Golden League/Silver League Promotie/Degradatie Play-Off (best-of-one) (complex Roef! in Moergestel) Umpires: Bianca Dweelaard - Gerrit-Jan van der Hoeven - Robin Stoevelaar. Official Scorers: Brendy De Smet (België) - Brigitta Zaal.

Golden League/Silver League Promotie/Degradatie Finale (best-of-one) (complex Roef! in Moergestel) Umpires: Martin Lemstra - Arie Nokkert - Patrick Reus. Official Scorers: Ben Goorts - Maaike Houtkamp.

Holland Series (best-of-three) (complex Roef! in Moergestel) Umpires: Mariana Atanasova - Bob Gieskens - Gerrit-Jan van der Hoeven - Albert Tolen - Rob Veldkamp - Arjan de Wever.

vastlegging jaar 2017 20 | P a g i n a

Official Scorers: Alex van den Berg - Maaike Houtkamp - Stefan Slinger - Brigitta Zaal.

Softbal Heren

Holland Series (best-of-three) Umpires: Bob Gieskens - Roin Stoevelaar - Arjan de Wever. Official Scorer: Ben Goorts.

Internationale lijsten

Umpires Honkbal: Winfried Berkvens - Martijn Bosschaart - Peter Brink - Stenar van Groningen Schinkel - Henri van Heijningen - Antoine Loock - Edwin Louisa - René Ras - Efrem Silvania - Roy van de Wateringen.

Umpires Softbal: Mariana Atanasova - Bianca Dweelaard - Bob Gieskens - Gerrit-Jan van der Hoeven - Martin Lemstra - Patrick Reus - Robin Stoevelaar - Rob Veldkamp - Peter Vonk - Arjan de Wever.

Umpire Slowpitch: Hans Daanen.

Official Scorers Honkbal: Dieks Bannink - Alex van den Berg - Brendy De Smet - Feiko Drost - Jeanette van Drunen - Dennis Duin - Rienette Hamers - Maaike Houtkamp - Huub Nelissen - Stefan Slinger - Francis Speters - Linda Steijger - Marco Stoovelaar.

Official Scorers Softbal: Dieks Bannink - Alex van den Berg - Brendy De Smet - Feiko Drost - Jeanette van Drunen - Dennis Duin - Ben Goorts - Rienette Hamers - Maaike Houtkamp - Huub Nelissen - Stefan Slinger - Marco Stoovelaar - Brigitta Zaal.

IN MEMORIAM

Ook in 2017 ontkwamen we er helaas niet aan dat we afscheid moesten nemen van dierbaren uit onze (internationale) honkbal- en softbalfamilie. In dit jaarverslag herdenken we deze mensen. Allemaal hadden zij vaak langdurig op hun eigen, persoonlijke wijze veel betekenis voor onze sporten, voor hun vereniging, een voormalig rayon of district en de KNBSB door als speler, speelster, bestuurder, commissielid, official of op een andere manier aan de honkbal- en/of softbalsport verbonden te zijn geweest. We staan stil bij de verdiensten die zij voor onze sporten hebben gehad. De KNBSB spreekt haar waardering en dank uit voor hun vaak jarenlange inzet. Zij zullen allen in onze herinneringen en gedachten blijven voortleven. De families en naaste betrokkenen wensen wij veel sterkte toe.

Dit hoofdstuk begint met twee aanvullingen op het jaarverslag op 2016, want op 21 september van dat jaar overleed voormalig hoofdklasse-honkballer Wollit Aimon Martha op slechts 47-jarige leeftijd aan de gevolgen van verwondingen die hij eerder in het jaar opliep bij een ongeluk. Wollit Martha speelde in 1995 in de Nederlandse hoofdklasse voor het Bussumse HCAW. Na zijn terugkeer naar Curaçao bleef Martha honkballen.

vastlegging jaar 2017 21 | P a g i n a

Zo speelde hij in 2016 nog voor het team van Vosama in de Beisbòl Veterano en voor Jaws in de Liga 40. Een maand eerder, op 25 augustus, overleed op 71-jarige leeftijd voormalig linkshandig werper Antonio Herradora, een legende in het Nicaraguaanse honkbal. Herradora was befaamd om zijn curveball en werd een grootheid toen hij in 1971 winnende werper werd tegen Cuba tijdens een vriendschappelijk toernooi in de Dominicaanse Republiek. In 1972 nam Antonio Herradora met de nationale ploeg van Nicaragua deel aan de Haarlemse Honkbal Week. In november van dat jaar won hij het brons met Nicaragua op het in eigen land georganiseerde Wereldkampioenschap. De wedstrijden werden toen gespeeld in hoofdstad Managua, dat een maand later werd getroffen door een zware en verwoestende aardbeving.

De eerste weken van 2017 zijn zeer emotioneel, want dan moet de honkbal- en softbalgemeenschap in korte tijd afscheid nemen van een aantal mensen.

Op 7 januari overleed op slechts 48-jarige leeftijd voormalig softbalster Inger van der Graaf. Als talentvolle softbalster kwam ze uit voor Jong Oranje en debuteerde ze al op 16-jarige leeftijd in het eerste team van HCAW. Bij deze Bussumse vereniging speelde ze zes seizoenen in de hoofdklasse, werd ze driemaal landskampioen en won ze de Europa Cup. Later speelde ze nog twee seizoenen op het hoogste seizoen voor Amsterdam Pirates.

Op 8 januari overleed Jacques Klerx op 70-jarige leeftijd. De heer Klerx was vele jaren actief voor de Haagse vereniging ADO. Daar was hij ondermeer nauw betrokken bij het in de hoofdklasse spelende eerste honkbalteam, waarvan hij enige jaren teambegeleider was.

Voormalig honkballer Robert John (Rob) Vakkers overleed op 9 januari onverwachts op 64-jarige leeftijd. Vakkers speelde in de hoogste afdeling als derde honkman en outfielder voor de Haagse verenigingen Storks en ADO. Later speelde hij nog op lager niveau bij Celeritas, eveneens in Den Haag. Na zijn loopbaan als honkballer was Vakkers nog actief als softballer bij Kokolishi.

De laatste jaren was hij als coach van verschillende teams, waaronder het eerste vrouwenteam, nauw betrokken bij de vereniging Red Lions.

Op 13 januari overleed Ben Neijndorff. De heer Neijndorff was vele jaren actief bij het Haarlemse DSS, maar ook Kennemerland Rabbits. Bij DSS heeft hij deel uitgemaakt van het bestuur, maar was ook betrokken bij de jeugdafdeling. Behalve zelf te hebben gespeeld was Ben Neijndorff ondermeer ook bar-coördinator van het clubhuis, jeugdcoach, teambegeleider.

Amsterdam Pirates-voorzitter Gerard van Tiggelen overleed op 15 januari op 68-jarige leeftijd. De gedreven Van Tiggelen was zeer betrokken bij zijn vereniging, waarvan hij een aantal jaar eerder ook al bestuurslid was geweest. De heer Van Tiggelen nam een paar jaar geleden de voorzittershamer over, ontwikkelde zich tot een gepassioneerde bestuurder en kreeg respect van velen. Onder zijn leiding maakte Van Tiggelen Amsterdam Pirates weer financiëel gezond en gereed voor de toekomst. Daarnaast was hij één van de initiatiefnemers om de topsport honkbal op een andere manier in te richten en aan te sturen. Zijn initiële gedachten hebben als basis gediend voor de definitieve tekst in het meerjarenbeleidsplan van de KNBSB.

De Nederlandse softbalwereld leed een groot verlies met het overlijden van voormalig bondsbestuurslid en official scorer Olga Lablans-Mol op 16 januari, slechts vijf weken na haar 70ste verjaardag. Mevrouw Lablans was vele jaren enorm actief op velerlei gebied, waaronder softbal. De immer energieke en spontane Olga Lablans vervulde verschillende functies bij de verenigingen SC Haarlem en EHS. Ook was ze in de jaren tachtig nauw betrokken bij de organisatie van het Bill Jeffrey herensoftbal-toernooi op het complex van het Haarlemse DSC '74. Mevrouw Lablans was in 1985- 1989 secretaris van het Sectiebestuur Softbal van de KNBSB, waarna ze ook zitting had in de wedstrijdcommissie softbal als voorzitter en commissioner.

vastlegging jaar 2017 22 | P a g i n a

Daarnaast was ze lid van de landelijke jeudgcommissie en vervulde ze verschillende functies in het toenmalige Rayon Haarlem en het latere District West. Ook hierin maakte ze deel uit van de jeugdcommissie. In 1994 werd ze gekozen tot lid van het bondsbestuur voor de positie technische zaken softbal. Ze bleef bestuurslid tot april 1997, waarna de structuur van het bondsbestuur wijzigde. Halverwege de jaren negentig werd Olga Lablans business manager van het Jong Oranje softbalteam, iets wat ze tot en met 2003 zou blijven doen. In die periode nam ze met Jong Oranje ondermeer deel aan het WK voor Junioren in China. In 1991 debuteerde mevrouw Lablans als official scorer in de softbal-hoofdklasse, waarmee ze eind 2014 stopte. Als internationaal scorer werd ze ondermeer aangesteld voor het Wereldkampioenschap van 2014 in Haarlem. Ook maakte ze nog deel uit van de kascontrole-commissie van De Kieviten en was ze secretaris van het bestuur van het Nederlands Honkbal en Softbal Museum en Eregalerij. Voor haar vele activiteiten werd ze in 2006 door de Gemeente Haarlem gekozen tot Sportvrijwilliger van het Jaar en in 2009 werd ze benoemd tot Lid van Verdienste van de KNBSB. Twee jaar later, toen ze inmiddels 48 jaar allerlei vrijwillige activiteiten had ondernomen, werd Olga Lablans benoemd tot Ridder in de Order van Oranje-Nassau. In augustus werd ze postuum opgenomen in de Eregalerij van het Nederlands Honkbal en Softbal Museum.

Voormalig werper Stephan Koops overleed op 12 maart op slechts 55-jarige leeftijd na een kort ziekbed. Koops honkbalde voor Haarlem Nicols, Hoofddorp Pioniers en Amsterdam Pirates en kwam ook uit voor Jong Oranje. In 1978-1979 kwam hij met Nicols uit in de hoofdklasse. Met Pioniers speelde hij in de hoogste afdeling in 1984 en 1986.

Op 16 maart overleed op 83-jarige leeftijd Hendrik Karel (Henk) van Ede, die 25 jaar voorzitter is geweest van Amsterdam Pirates. De heer Van Ede was kort na de oprichting van de honkbal-afdeling van de Amsterdamse voetbalvereniging Rap speler en later de eerste coach van het honkbalteam. In de jaren zestig werd hij voorzitter van Rap, dat inmiddels ook een softbal-afdeling had gekregen. In 1974 scheidde de honkbal- en softbaltak zich af van Rap en ging als onafhankelijke vereniging Amsterdam Pirates verder. Na 25 jaar voorzitter te zijn geweest nam Henk van Ede in 1993 afscheid en werd benoemd tot Ere-Voorzitter. In de jaren zeventig/tachtig was de heer Van Ede bondsafgevaardigde in een periode dat hij ook actief was in het toenmalige Rayon Amsterdam. Hij had zitting in de financiële commissie, publiciteitscommissie en school-honkbal commissie en was in 1970-1971 vice-voorzitter van het Rayonbestuur. Na twee jaar rayonsecretaris te zijn geweest (1983- 1984) leidde hij Rayon Amsterdam één jaar als voorzitter.

De Haagse honkbal- en softbalvereniging Storks moest met het overlijden van 'Tante' An Vermeulen op 20 maart afscheid nemen van een zeer geliefd clublid.

Mevrouw Vermeulen leidde vele jaren met haar echtgenoot Piet de kantine van Storks. Na het overlijden van Piet Vermeulen in 1990 organiseert Storks jaarlijks het naar hem vernoemde afsluitende toernooi na afloop van het seizoen.

Op 1 april overleed op 86-jarige leeftijd softbalbestuurder Julio Oscar Hellburg, die ruim vijftig jaar actief was in de sport. Eerst als speler en vervolgens als umpire, waarna hij ook vele jaren de secretaris-generaal was van de toenmalige Nederlands Antilliaanse Softbal Federatie en de daaruit voortkomende Curaçao Softball Federation. Als scheidsrechter nam hij deel aan verschillende grote softbal-evenementen, waaronder het Wereldkampioenschap damessoftbal van 1990 in de USA. Hellburg, die luisterde naar de bijnaam Maracucho, had een enorme passie voor de spelregels en maakte twintig jaar deel uit van de Rules Commission van de International Softball Federation. Ook verzorgde hij vele clinics over de hele wereld en was hij Umpire-in-Chief en Umpire-Coordinator tijdens een aantal Wereldkampioenschappen. Voor zijn vele verdiensten in het softbal werd de heer Hellburg in 2001 opgenomen in de Hall of Fame van de ISF.

vastlegging jaar 2017 23 | P a g i n a

Begin april overleed voormalig honkbalscheidsrechter Leonardus Jacobus (Leo) Boom op 60-jarige leeftijd. Leo Boom, die zelf honkbalde bij Feyenoord en Zwijndrecht, werd in 1987 scheidsrechter, waarna hij in 1993 in de hoofdklasse debuteerde en daarin tot en met 2000 wedstrijden leidde. Als internationaal umpire nam hij deel aan ondermeer het Europees Kampioenschap in Nederland in 1995, maar ook drie Haarlemse Honkbal Weken, drie World Port Tournaments en verschillende Europa Cup-toernooien. In 1997 was hij als umpire actief op het WK voor junioren in Canada en de Koninkrijksspelen op Curaçao.

Op 29 april overleed Iet Barnhoorn-van Warmerdam op 82-jarige leeftijd. Mevrouw Barnhoorn was in 1969 de oprichtster van de softbalvereniging Spaarnwoude, waar zij sindsdien altijd actief is gebleven en is benoemd tot Ere-Voorzitter. Met een warme en hartelijke persoonlijkheid vervulde zij vele functies. Niet alleen op bestuurlijk niveau, maar ook als trainster en coach. De laatste jaren was ze nog scorer van één van de damesteams. De vereniging Spaarnwoude noemt haar ''een inspiratiebron voor de jeugd en een steunpilaar op de achtergrond voor de verschillende besturen''. In 2016 werd Iet Barnhoorn door haar vereniging geëerd door een pad op het sportpark naar haar te vernoemen. Dat draagt sindsdien de naam 'Iet Barnhoornpad'. Voor haar vele activiteiten op het gebied van jeugdopleidingen ontving ze in 2001 de Nol Houtkamp Award van de KNBSB. Ook was zij draagster van een Koninklijke Onderscheiding.

Op 19 mei overleed Jonas Ossendrijver op 89-jarige leeftijd. De heer Ossendrijver werd halverwege de jaren veertig lid van HCTIW waar hij geruime tijd honkbalde. Hij bleef altijd actief voor deze vereniging, ook na de fusie met het Diemense Giants, waardoor de vereniging TIW.-Survivors ontstond. Hij trainde teams, was coach en een trouwe vrijwilliger, maar ook geliefd lid van deze vereniging.

Voormalig speler, honkbalscheidsrechter en rayonbestuurder Jan Meijer overleed op 20 mei, één dag voor zijn 87e verjaardag. De heer Meijer honkbalde enige seizoenen in de hoofdklasse met het Amsterdamse ABC, de vereniging waar hij bijzonder actief is geweest. Hij bekleedde verschillende functies, waaronder bestuurslid en vele jaren verenigingsvoorzitter. Vanaf het begin van de jaren zeventig was hij ook geruime tijd honkbalscheidsrechter en maakte hij deel uit van de landelijke terreincommissie. Van 1987 tot en met 1990 had Jan Meijer zitting in de kascontrole-commissie van het toernmalige Rayon Amsterdam. Daarnaast was hij acht jaar als bestuurslid verbonden aan de honkbal/softbal-reünisten/promotie-vereniging De Kieviten.

Op 23 juli overleed Harold van den Hogen, een maand voor zijn 51e verjaardag. Sinds 1979 was de heer Van den Hogen een bijzonder actief lid van de vereniging Cardinals uit Oss, waarvan hij Erelid was. Behalve zelf honkballen vervulde hij bij deze vereniging ook allerlei bestuursfuncties. Daarnaast coachte hij meerdere teams in zowel jeugd als senioren, in honkbal en softbal.

Op 24 juli overleed voormalig official scorer en bestuurder Maartje Nierop Groot op 82-jarige leeftijd. Mevrouw Nierop Groot was één van de eerste official scorers die werden aangesteld voor competitiewedstrijden in de honkbal-hoofdklasse. Zij debuteerde in 1971 en was toen één van de eerste vrouwelijke scorers in de hoogste afdeling. Na het seizoen 1986 nam ze afscheid, waarna ze het Bondsonderscheidingsteken ontving. In haar loopbaan was ze in 1986 één van de official scorers tijdens het eerste Wereldkampioenschap honkbal dat in Nederland werd georganiseerd. Ook nam ze als official scorer deel aan ondermeer acht Haarlemse Honkbal Weken.

Van 1975 tot en met 1987 maakte Maartje Nierop Groot deel uit van de landelijke scorecommissie, waarvan vijf jaar (1975-1979) als secetaris. Halverwege de jaren zeventig leidde ze de groep scorers tijdens de Haarlemse Honkbal Week.

vastlegging jaar 2017 24 | P a g i n a

In die periode werden werden computer-statistieken geïntroduceerd, waarvoor ze veel werk verrichtte, samen met collega-scorers Gert Snel en Harry Wedemeijer. Tussen 1978-1991 en 1995- 1998 was mevrouw Nierop Groot ook nog secretaris van De Kieviten, waarvan ze in 1991 werd benoemd tot Erelid.

Op 30 augustus overleed onverwachts Jaap van der Zee, een maand voor zijn 80e verjaardag. De heer Van der Zee was één van de mede-oprichters van de honkbal-afdeling van Rap, het huidige Amsterdam Pirates. Bij Rap was hij niet alleen speler, maar was er ook één van de eerste coaches van het honkbalteam. Later maakte hij als secretaris enige jaren deel uit van het verenigingsbestuur.

Op 12 september overleed Nico Heijne op 62-jarige leeftijd plotseling tijdens een vakantie in Griekenland. De heer Heijne honkbalde bij de vereniging W.S.V. uit Wormer, waar hij zich jarenlang als vrijwilliger inzette voor zowel de honkbal- als de voetbalafdeling. In latere jaren was Nico Heijne ook coach en begeleider van het softbalteam. Bovendien was hij zeer actief tijdens de werkzaamheden toen er een geheel nieuwe honkbal- en softbal-accomodatie van de omni-club werd gerealiseerd.

Hoewel herstellende van een ziekte overleed onverwachts op 27 september op 67-jarige leeftijd Pieter Christoffel Andreas (Peter) Schüler, die vele jaren actief is geweest in zowel het mannen- als het vrouwensoftbal. In de jaren zeventig en tachtig was de gedreven Peter Schüler als speler en coach verbonden aan de Amsterdamse vereniging SHELL In die periode was hij ook coach van vertegenwoordigende teams van het toenmalige Rayon Amsterdam, zowel dames als heren, en maakte hij deel uit van de Amsterdamse wedstrijdcommissie. In 1982-1984 had de heer Schüler zitting in het sectiebestuur softbal van de KNBSB. Ook maakte hij deel uit van de bondsraadscommissie beleidszaken (1985-1987) en de landelijke wedstrijdcommissie softbal (1982- 1983). Na een periode van actief zijn op de achtergrond werd hij in 2005 de stimulerende kracht achter het Nederlands mannensoftbalteam. Dat kreeg een nieuwe opzet, begon aan een nieuwe toekomst en presteerde weer beter op de internationale evenementen. Bij de Oranje-mannen was Peter Schüler verschillende jaren manager en coach, maar ook team manager. Nadat hij in 2013 stopte als general manager van de ploeg werd hij opgenomen in de Wall of Fame van het Zeister Slot Toernooi. Samen met zijn vrouw Joanne regelde de in Florida woonachtige Peter Schüler lokale afspraken voor het Nederlands damessoftbalteam tijdens de trainingskampen aldaar in 2011, 2012 en 2014. Tijdens het Wereldkampioenschap van 2014 in Haarlem maakten beiden als liaison officer deel uit van de begeleiding van de nationale ploeg. In 2013 en 2014 maakte Schüler nog deel uit van de kolomoverleg softbal. Naast zijn activiteiten in het softbal was Peter Schüler ook vele jaren lid van het organisatie-comité van de Haarlemse Basketbal Week.

Leen Staub, club-icoon van het Rotterdamse Neptunus, overleed op 28 september op 78-jarige leeftijd. De heer Staub was ruim vijftig jaar aan de vereniging verbonden en was in die tijd speler, coach, groundskeeper en bestuurder. Leen Staub werd het bekendst als de markante eerste honk- coach van het hoofdklasse-honkbalteam van Neptunus. Eind jaren zeventig kwam hij in de coachingstaf en bleef daarin actief tot en met 1992. In zijn loopbaan als coach werd hij met Neptunus tweemaal landskampioen en nam hij deel aan verschillende Europa Cup-toernooien. In latere jaren ging hij het honkbalveld van Neptunus verzorgen, maar bleef ook op een lager niveau zelf honkballen. In 1985 maakte Leen Staub deel uit van het eerste organisatie-comité van het World Port Tournament.

Op 10 oktober overleed onverwachts voormalig honkbalscheidsrechter Aart Herman Wedemeijer, dertien dagen voor zijn 92e verjaardag. Hoewel hij voornamelijk bekend zal zijn als scheidsrechter was de heer Wedemeijer ruim vijftig jaar actief in de honkbalsport. Vanaf 1956 was hij zes jaar lid van de schoolsportcommissie van het toenmalige Rayon Haarlem, waarin hij ook zestien jaar deel uitmaakte van de strafcommissie als voorzitter en secretaris. Sinds 1976 had Aart Wedemeijer zo'n dertig jaar zitting in landelijke commissies, zoals de terreincommissie (1976-1981), sectiebestuur

vastlegging jaar 2017 25 | P a g i n a

honkbal (1985), coördinator/secretaris van de scheidsrechterscommissie honkbal (1986-1987), voorzitter van de scorecommissie (1986-1990), lid van de spelregelcommissie honkbal (1979-1996) en lid van de protestcommissie honkbal (1979-1983, 1996-2005).

Eind jaren vijftig werd Wedemeijer honkbalscheidsrechter en klom al snel op naar de hoogste afdeling. Hij kwam op de internationale lijst en nam als umpire deel aan acht Haarlemse Honkbal Weken, maar ook Europese Kampioenschappen en Europa Cup-toernooien. In 1973 was hij de eerste Nederlandse umpire die wedstrijden leidde op een Wereldkampioenschap, dat toen plaatsvond in Cuba. Aart Wedemeijer kreeg in 1978 voor zijn vele activiteiten het Bondsonderscheidingsteken en werd later benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau.

Voormalig werper Gilbert van den Bergh overleed op 11 oktober op slechts 43-jarige leeftijd na een intense strijd met een ernstige ziekte. Van den Bergh kwam in 1991-1993 in de hoofdklasse uit voor het Bussumse HCAW, waarna hij in 1995 nog één seizoen op het hoogste niveau speelde bij het Amsterdamse De Spartaan. Van den Bergh begon met honkbal bij De Zuidvogels. Bij deze vereniging in Huizen was hij de afgelopen jaren nog actief als softballer en leidde hij als coach het pupillen- honkbalteam.

Op 13 oktober overleed Hedzer Willem (Heddy) van Mourik op 75-jarige leeftijd. Als outfielder honkbalde de heer Van Mourik voor Terrasvogels met wie hij in 1970 in de hoofdklasse uitkwam, het enige seizoen van de Santpoortse vereniging in de hoogste honkbal-afdeling. De altijd bescheiden Van Mourik was één van de harde werkers op de achtergrond en niet alleen bij Terrasvogels. Van Mourik, getrouwd met voormalig softbal-international Ludy van Mourik, was de laatste twee decennia ook zeer actief bij tennisclub LTC Groeneveen, waarvan hij Erelid was. Na zijn spelersloopbaan maakte Van Mourik nog enige jaren deel uit van het Terrasvogels-bestuur, waarvan hij in 1992-1996 voorzitter was. In april werd Heddy van Mourik nog benoemd tot Lid in de Orde van Oranje-Nassau voor zijn vele activiteiten, want hij was ook nog negen jaar voorzitter van biljartvereniging Krijt op Tijd.

Zeven dagen later, op 20 oktober, overleed op 76-jarige leeftijd Willem Hurkmans, waardoor Terrasvogels in korte tijd opnieuw afscheid moet nemen van een gerenommeerd lid. Als catcher is hij teamgenoot van Heddy van Mourik, met wie hij in 1970 in het enige hoofdklasse-seizoen van Terrasvogels uitkomt. De heer Hurkmans bleef vele jaren honkballen en coachen voor Terrasvogels, maar was ook nog enige tijd honkbalscheidsrechter. Lange tijd verzorgde hij de honkbal- en voetbalvelden en onderhield hij de kantine van Terrasvogels. Daarnaast verrichtte hij regelmatig bouw- en onderhoudswerkzaamheden op het complex. Willem Hurkmans maakte vele jaren deel uit van de populaire en geliefde groundscrew tijdens de Haarlemse Honkbal Week. Dezelfde crew verzorgde ook de velden tijdens de Haarlemse Softbal Week, Europese Kampioenschappen en het Wereldkampioenschap softbal van 2014 op het complex van Olympia Haarlem. Hurkmans was altijd zeer herkenbaar aan zijn oranje klompen.

Op 16 oktober overleed Adrianus (Nus) Jurgens sr. op 89-jarige leeftijd. De heer Jurgens was in 1976- 1980 voorzitter van Tex Town Tigers, de Enschedese vereniging waaraan hij met hart en nieren innig was verbonden. Hierna maakte hij nog deel uit van het verenigingsbestuur als lid (1981-1982) en secretaris (1983). In dezelfde periode was hij teambegeleider van het eerste honkbalteam, dat in 1981 ook één seizoen in de hoofdklasse uitkwam.

Als regelaar rondom het team organiseerde hij trainingskampen en zorgde dat alles goed verliep. In de daaropvolgende jaren bleef hij actief in ondermeer de kantine, maar ook met de organisatie van het jaarlijkse Mastenbroektoernooi. In februari 2001 werd de heer Jurgens benoemd tot Erelid van Tex Town Tigers.

vastlegging jaar 2017 26 | P a g i n a

Op 19 oktober overleed op 76-jarige leeftijd Rob Muller. De heer Muller was met zijn Uitzendbureau Aktie '68 de eerste grote sponsor van het eerste honkbalteam van het Haarlemse Kinheim. Het bedrijf ondersteunde de in de hoofdklasse uitkomende ploeg in 1973-1976. Rondom het speelveld organiseerde hij allerlei activiteiten. Een hoogtepunt kwam in 1977 toen hij er in slaagde om Hank Aaron, met 755 de all-time homerun-leider in de Major League, naar Haarlem te halen. In het volledig uitverkochte en van extra tribunes voorziene Pim Mulier Stadion in Haarlem verzorgde Aaron eind juni 1977 een demonstratie, samen met spelers van het Nederlands honkbalteam, waaronder Hamilton Richardson, met wie hij aan een homerun-contest deelnam. In 1975 was de heer Muller samen met zijn broer één van de oprichters van het amusements-weekblad 'Weekend'. Vijf jaar later lanceerde hij met zijn broer ook het dagblad 'De Dag', waarvan in maart 1980 slechts negen edities verschenen.

Op 17 november overleed op 75-jarige leeftijd voormalig bestuurder en initiatiefnemer Ton Benningshof senior. De heer Benningshof was zo'n zestig jaar actief in het honkbal, vooral in de regio Rotterdam. Als werper speelde hij aanvankelijk voor het Rotterdamse HOV, waarna hij in 1964 de oprichter was van de honkbal-afdeling bij SCR. Bij die vereniging speelde hij geruime tijd, maar was er ook coach en bestuurslid.

Eind jaren zestig werd hij honkbalscheidsrechter in het toenmalige Rayon Rotterdam. In de jaren zeventig vervulde Ton Benningshof een grote rol in de ontwikkeling van het jeugdhonkbal in Rayon Rotterdam, dat later werd omgedoopt naar Rayon Zuidwest-Nederland. Benningshof was lid van de Rotterdamse jeugdcommissie (1973-1985), leidde de peanutbal-commissie en maakte in 1975-1976 deel uit van het rayonbestuur. Bovendien is hij vele jaren honkbalcoach bij Gouda, Sparta, Neptunus, Vlaardingen-Holy en Zwijndrecht, maar ook van rayonale jeugdteams. Zo was hij in 1974-1975 assistent-coach van het toen in de hoofdklasse uitkomende Sparta. Benningshof nam tevens het initiatief voor de realisering van de Honkbalschool Rijnmond wat in 2010 leidde tot de oprichting van de vereniging Sparta Delfshaven.

Voormalig college-coach en Honkbalweek-deelnemer Gerald Donald (Jerry) Kindall overleed op 24 december op 82-jarige leeftijd. Kindall speelde in de Major League voor drie teams, maar was het meest bekendst als de zeer succesvolle hoofdcoach van de Wild Cats, de ploeg van de University of Arizona, die hij 24 seizoenen leidde. Jerry Kindall leidde de Wild Cats naar drie College World Series- titels en won met zijn ploeg ook de Haarlemse Honkbal Week. Kindall speelde in de Major League voor Chicago Cubs (1956-1961), Cleveland Indians (1962-1964) en Minnesota Twins (1964-1965). Hierna richtte hij zich op het coachen en kreeg hij in 1973 het team van Arizona onder zijn hoede. Twaalfmaal speelde hij om de kampioenstitel en veroverde die in 1976, 1980 en 1986. Met de Wild Cats nam Kindall tweemaal deel aan de Haarlemse Honkbal Week. In 1974 werd het team tweede achter Cuba, maar twee jaar later won de ploeg het evenement. Kindall kreeg in 1974 de Persprijs en ontving in 1976 de prijs voor Beste Coach van de Honkbal Week. Jerry Kindall werd opgenomen in verschillende Halls of Fame en het honkbalveld van de University of Arizona is naar hem vernoemd. Ook was hij verschillende keren één van de coaches van de nationale Amerikaanse honkbalploeg met wie hij het brons won op de Pan American Games in 1991.

Ook in de Amerikaanse Major League moest men in 2017 afscheid nemen van een aantal vooraanstaande persoonlijkheden.

vastlegging jaar 2017 27 | P a g i n a

Op 22 januari overleed werper Yordano Ventura Hernández op slechts 25-jarige leeftijd bij een auto- ongeluk in zijn thuisland Dominicaanse Republiek. Daar speelde hij in de wintermaanden voor Águilas Cibaeñas. De populaire Ventura gooide in 2013-2016 voor Kansas City Royals met wie hij in 2015 de World Series won en voor wie hij ook in 2017 weer actief zou zijn.

Voormalig infielder Rubén Amaro Mora overleed op 31 maart op 81-jarige leeftijd. Amaro debuteerde in 1958 in de Major League bij St. Louis Cardinals, waarna hij tussen 1960 en 1969 uitkwam voor Philadelphia Phillies (1960-1965), New York Yankees (1966-1968) en California Angels (1969). Na zijn spelersloopbaan was Amaro vele jaren coach in de Minor League en scout in de Major League. Als scout was hij aanwezig bij vele internationale evenementen, waaronder de Haarlemse Honkbal Week van 1972. Tijdens de World Baseball Classic 2013 was Amaro één van de coaches van Mexico, het land waar hij werd geboren.

Voormalig speler Darren Arthur Daulton overleed op 6 augustus op slechts 55-jarige leeftijd na een strijd van vier jaar met een ernstige ziekte. Daulton was een geliefde speler van Philadelphia Phillies voor wie hij speelde in 1983 en vervolgens ook van 1985 tot en met 1997. De catcher/outfielder sloot zijn loopbaan in 1997 af bij Florida Marlins. Daulton speelde in drie All Star Games en won de World Series met Florida Marlins in 1997.

Op 7 augustus overleed voormalig speler/coach/manager Donald Edward (Don) Baylor op 68-jarige leeftijd. Baylor speelde 19 jaar in de Major League voor zeven teams en won de World Series in 1987 met Minnesota Twins. Hij was de eerste speler die in drie opeenvolgende World Series speelde voor drie verschillende teams, want hij stond ook in de eindstrijd met Boston Red Sox (1986) en Oakland Athletics (1988). Na zijn spelersloopbaan was Baylor actief als hitting coach, waarna hij in 1993-1998 de eerste manager was van Colorado Rockies. Tussen 1999 en 2015 was hij vervolgens weer werkzaam in een coachrol bij verschillende teams.

Voormalig werper Harry Leroy (Roy) Halladay overleed op 7 november op slechts 40-jarige leeftijd bij een ongeluk met zijn vliegtuig voor de kust van Florida. Halladay gooide zestien jaar in de Major League voor Toronto Blue Jays (1998-2009) en Philadelphia Phillies (2010-2013) en was zeer succesvol. De werper gooide in acht All Star Games en won tweemaal de Cy Young Award voor beste werper (2003, 2010). Hij is één van de slechts zes werpers die deze prijs won in beide leagues.

In 2010 schreef hij geschiedenis door zowel een Perfect Game als een No-Hitter te gooien in hetzelfde seizoen. Op 29 mei stond hij niemand van Florida Marlins tot de honken toe en gooide hij de 20e Perfect Game in de Major League-historie. Op 6 oktober gooide hij een No-Hitter tegen Cincinnati Reds tijdens de National League Division Series.

In 2017 overleden twee leden van de National Baseball Hall of Fame. Pitcher James Paul David (Jim) Bunning, gekozen in de Hall of Fame in 1996, overleed op 26 mei op 85-jarige leeftijd. Bunning gooide 17 jaar (1955-1971) in de Major League, waarvan negen voor Detroit Tigers, en speelde in zeven All Star Games. In 1964 gooide hij een Perfect Game als werper van de Philadelphia Phillies. Na zijn spelersloopbaan ging Bunning de poltiek in. Van januari 1987 tot januari 1999 was hij lid van het Amerikaanse House of Representatives namens Kentucky. Hierna was hij van januari 1999 tot januari 2011 namens de staat Kentucky Senator. Tweede honkman Robert Pershing (Bobby) Doerr overleed op 99-jarige leeftijd op 13 november. Doerr werd in 1986 opgenomen in de Hall of Fame. Hij speelde veertien seizoenen (1937-1944; 1946-1951) in de Major League, allemaal voor Boston Red Sox en kwam negen keer uit in een All Star Game.

vastlegging jaar 2017 28 | P a g i n a

ONDERSCHEIDINGEN EN PRIJZEN

Onderscheidingen

Net als in voorgaande jaren worden er ook in 2017 weer verschillende onderscheidingen en/of nominaties uitgereikt aan spelers, speelsters en personen. Soms vallen ook verenigingen, teams of evenementen, die verbonden zijn aan de honkbal- en softbalsport, in de prijzen of krijgen een nominatie. Dat volgt allemaal naar aanleiding van prestaties in de competitie(s), (internationalel) evenementen of een bepaalde staat van dienst. De KNBSB feliciteert een ieder met de toegekende onderscheidingen, gewonnen prijzen of nominaties.

Op zaterdag 22 juli sluit honkbalscheidsrechter Fred van Groningen Schinkel zijn imposante loopbaan af. De nestor van de Nederlandse umpires is 46 jaar lang actief op het hoogste niveau, waarin hij in 1972 debuteerde. Van Groningen Schinkel begon zijn carrière in 1967 in het toenmalige Rayon Den Haag en is sindsdien in ruim 2.700 wedstrijden actief. Na afloop van zijn laatste wedstrijd tussen L&D Amsterdam Pirates en HCAW in Amsterdam maakt bondsdirecteur Bart Volkerijk bekend dat Van Groningen Schinkel is benoemd tot Erelid van de KNBSB, maar ook dat zijn nummer 7 wordt 'retired', een unicum voor umpires.

Op zaterdag 24 juni wordt Jeffrey Arends, speler van Hoofddorp Pioniers, gehuldigd voor het spelen van zijn 500e wedstrijd in de hoogste afdeling. Voor aanvang van de thuiswedstrijd tegen DSS ontvangt de eerste honkman uit handen van bondsbestuurslid Petra Arends het Bondsonderscheidingsteken.

De Eregalerij van het Nederlands Honkbal en Softbal Museum krijgt in 2017 twee nieuwe leden. Op 17 februari wordt in Sporthal Zuid in Heerhugowaard Gé van Berkel de vijftigste persoon die sinds 1983 in de Nederlandse Hall of Fame wordt opgenomen. Op 23 augustus wordt Olga Lablans postuum opgenomen in de Eregalerij voor aanvang van de wedstrijd tussen Oolders Omaco Sparks Haarlem en Terrasvogels tijdens het toernooi om de European Premiere Cup op het Haarlemse Noordersportpark. De laatste verkiezing voor de Hall of Fame was in 2014. Gé van Berkel was zeventig jaar actief in het honkbal, waarvan ruim veertig jaar bij zijn club The Herons in Heerhugowaard. Daarvoor was hij verbonden aan SC Haarlem. Bij beide verenigingen was de heer Van Berkel altijd bezig met het coachen, trainen en opleiden van jeugdspelers. Daarnaast was hij in Noord-Holland een grote promoter van honkbal en softbal door beide sporten te introduceren op scholen en stond hij aan de basis van wat nu de succesvolle honkbal- en softbalschool Noord-Holland is. Olga Lablans, die in januari onverwacht overleed, was ruim vijftig jaar actief in het softbal, waarin ze vele functies vervulde, maar ook een belangrijke rol vervulde in de ontwikkeling van het (jeugd)softbal in de regio Haarlem.

Daarnaast maakte ze in de jaren tachtig deel uit van het sectiebestuur softbal van de KNBSB en had ze vele jaren zitting in de landelijke jeugdcommissie, maar ook in de jeugdcommissie van het toenmalige Rayon Haarlem en het latere District West. Mevrouw Lablans was tevens bondsbestuurslid, geruime tijd begeleider van Jong Oranje softbal en 24 jaar official scorer. De laatste jaren was ze secretaris van het bestuur van het Nederlands Honkbal en Softbal Museum en Eregalerij.

Op woensdag 26 april, de dag voor Koningsdag, worden drie personen met een honkbal/softbal- achtergrond Koninklijk onderscheiden tijdens de jaarlijkse 'Lintjesregen'. Frans Mäkel wordt onderscheiden door Dagmar Oudshoorn, burgemeester van Uithoorn, en benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau. Frans Mäkel is één van de oprichters van de vereniging Thamen in Uithoorn, waarvan hij vele jaren bestuurslid is, waaronder geruime tijd als voorzitter. Hij was ook actief in het toenmalige Rayon Amsterdam en had zitting in het bondsbestuur van de KNBSB.

vastlegging jaar 2017 29 | P a g i n a

Tevens was hij een aantal jaar penningmeester van Amsterdam Pirates. Ger Lange wordt benoemd tot Lid in de Orde van Oranje-Nassau en ontvangt de daarbij behorende versierselen uit handen van de Amsterdamse burgemeester Eberhard van der Laan, die in oktober na een slopende ziekte overleed. Ger Lange verzorgt al zo'n dertig jaar vrijwillige activiteiten bij Amsterdam Pirates. Door de jaren heen maakt hij deel uit van de redactie van het clubblad, is hij team scorer en teambegeleider, zorgt voor de speelvelden, doet leden-administratie en vervult werkzaamheden in de kantine. Heddy van Mourik wordt door burgemeester Frank Dales van Velsen eveneens benoemd tot Lid in de Orde van Oranje-Nassau voor zijn vele activiteiten. Hij is bij tennisvereniging LTC Groeneveen bestuurslid, maar ook groundsman en zorgt voor het onderhoud van de banen. Daarvoor, tussen 1972 en 1998 zette hij zich in voor de softbalafdeling van Terrasvogels, waar hij eveneens bestuurslid was, zelf honkbalde en jeugdcoach is geweest. Ook was hij nog negen jaar voorzitter van biljartvereniging Krijt op Tijd. Helaas overleed de heer Van Mourik in oktober na een kort ziekbed.

Steve Janssen, die als bondscoach het Nederlands honkbalteam in 2016 naar de titel loodste op het Europees Kampioenschap, wordt hiervoor tijdens het Congres van de European Baseball Confederation (CEB) op 4 februari in Belgrado (Servië) beloond met de titel CEB Coach of the Year. Janssen leidde Oranje in 2016 ook naar de titel tijdens de Honkbal Week Haarlem en het France International Baseball Tournament.

Kenley Jansen, closer van Los Angeles Dodgers en het Nederlands Koninkrijksteam, wordt voor het tweede jaar op rij gekozen tot Reliever of the Year in de National League. Op 28 oktober, voor aanvang van de vierde wedstrijd van de World Series, ontvangt Jansen de Trevor Hoffman National League Reliever of the Year Award.

Op 7 november wint Andrelton Simmons (Los Angeles Angels) voor de derde keer de Rawlings Gold Glove Award, de prijs die jaarlijks wordt uitgereikt aan de beste verdedigende speler per positie in zowel de American als de National League. De international van het Koninkrijksteam won de prijs eerder in 2013 en 2014 als speler van Atlanta Braves. Simmons is pas de derde korte stop in de Major League-historie die de Gold Glove in beide leagues wint. Drie dagen later wordt Simmons nogmaals gekozen tot beste verdedigende korte stop en wint hij de Wilson Defensive Player of the Year. Deze prijs wordt sinds 2014 uitgereikt aan de beste verdediger per positie in de twee leagues samen. Het is de vierde keer dat Simmons deze prijs wint.

De in Nederland geboren voormalige Major League-pitcher Bert Blyleven ontvangt, samen met outfielder Andre Dawson, op 14 november tijdens het Legends for Youth Dinner de Liftetime Achievement Award van de Major League Players Alumni Association. Het Legends for Youth Dinner is een fundraiser van de MLPAA voor de realisatie van jeugd honkbal-clinics in binnen- en buitenland. Blyleven speelde 22 jaar in de Major League, won 287 wedstrijden en gooide 3701 strikeouts. Hij won de World Series in 1979 (Pittsburgh Pirates) en 1987 (Minnesota Twins). In 2011 werd Blyleven gekozen in de National Baseball Hall of Fame. In 2009, 2013 en 2017 is Blyleven de pitching coach van het Nederlands Koninkrijksteam tijdens de World Baseball Clasic.

Op 20 november wordt de keuzelijst bekend gemaakt voor de Hall of Fame-verkiezing in januari 2018. Voor het eerst staat de naam van de op Curaçao geboren Andruw Jones op de lijst.

Op 26 november is Kenley Jansen één van de elf Nederlandse sporters die op de shortlist staan voor de titel Sportman van het Jaar. Hiervan worden er uiteindelijk drie genomineerd voor het NOS/NOC*NSF Sportgala op 19 december. Jansen behoort niet tot de laatste drie genomineerden.

Tijdens de Baseball Softball Stars Awards op zaterdag 28 oktober in Hoofddorp wordt ook de Slugger weer uitgereikt. De Slugger is de hoogste onderscheiding van de KNBSB en wordt uitgereikt aan de persoon of personen, vereniging of organisatie die zich op landelijk of regionaal niveau heeft ingezet voor de promotie van de honkbal- en softbalsport.

vastlegging jaar 2017 30 | P a g i n a

De Slugger wordt voor het eerst uitgereikt in 1951 aan het scheidsrechterscorps honkbal.

Tot en met 1999 wordt de Slugger jaarlijks uitgereikt, met uitzondering van 1992 en 1996. Vanaf 2014 wordt de hoge onderscheiding weer jaarlijks uitgereikt. Na de organisatie van het Wereldkampioenschap Softbal Dames in Haarlem (2014), de organisaties van de Battle of the Castle en de Collegiate Baseball League Europe (beide 2015) en Stichting SoftbalDino (2016) gaat de onderscheiding in 2017 naar Jack Heuts, die al vele jaren bijzonder actief is in de provincie Limburg waar hij ondermeer bestuurslid is van Cheetahs. In Limburg promoot de heer Heuts de honkbalsport bij lokale verenigingen en zorgt ondermeer voor aantrekkelijke lokale competities.

Lokale, regionale en provinciale sportverkiezingen

Bij lokale, regionale of provinciale verkiezingen zijn er ook in 2017 weer nominaties en winnaars voor honkballers, softbalsters en verenigingen.

Honkbal-international Xander Bogaerts wordt op 19 januari onderscheiden met de Jackie Hensen Hustle Award tijdens het jaarlijkse diner van de Boston BBWAA, de Boston-afdeling van de Baseball Writers Association of America, de bond voor honkbaljournalisten. De leden van de landelijke afdeling kiezen jaarlijks verschillende prijzen na afloop van het Major League-seizoen, waaronder Meest Waardevolle Speler en Cy Young Award (beste werper). De lokale afdelingen reiken tijdens hun eigen gala-diners ook prijzen uit aan spelers en coaches voor geleverde prestaties. De afdeling in Boston kiest uiteraard voor de prestaties van de Boston Red Sox. Bogaerts krijgt de onderscheiding als beste honkloper, maar ook voor zijn dagelijkse prestaties als korte stop.

Het honkbalteam van L&D Amsterdam Pirates wordt op 2 februari in het Time Out Café in Sportcentrum Ookmeer gekozen tot Sportploeg van het Jaar tijdens de Sportverkiezingen Nieuw- West in Amsterdam. De honkballers werden op 24 januari genomineerd voor het winnen van de European Champions Cup en het bereiken van de Holland Series.

Op 15 februari wordt Julian Rip gekozen tot Sport Talent van het Jaar tijdens de uitreikingen van de jaarlijkse Sportprijs Utrecht. In het MediaPlaza van de Jaarbeurs was ook honkballer Tijmen Takke, teamgenoot van Rip bij Pickles UVV, genomineerd voor de talentenprijs. Beiden werden in 2016 in Spanje Europees kampioen met Jong Oranje.

Het softbalteam van Terrasvogels, dat in 2016 de Holland Series bereikt, is op 10 maart één van de drie genomineerden voor de titel Sportploeg van het Jaar tijdens het Sportgala Velsen. Terrasvogels valt in het Thalia Theater in IJmuiden niet in de prijzen, want de titel gaat naar het meisjes- schoolvoetbalteam OBS De Vliegende Hollander, dat in 2016 Nederlands kampioen werd. Voor de prijs Sport Talent van het Jaar zijn er in de Gemeente Velsen liefst 23 genomineerden, waaronder softbalsters Mathilde Hoogland, Annabel Huijer en Elise Ooms. In de categorie Sport Master is voormalig honkbal-international en honkbal/softbalcoach (Oranje en clubteams) Don Wedman voor zijn verrichtingen op het gebied van golf genomineerd. Ook zij vallen buiten de prijzen. De Talentenprijs gaat naar Rico Haarbosch (karten) en die voor de Master naar Simone Geel (atletiek).

Op 31 oktober wordt werper Tom de Blok (L&D Amsterdam Pirates) genomineerd voor Sportman van het Jaar in Amsterdam. De Blok, die tijdens de World Baseball Classic voor Nederland uitkomt, maakt in 2017 zijn profdebuut in de organisatie van de Detroit Tigers. Bij de bekendmaking van de winnaars van de Fanny's op 18 december tijdens het Sportgala Amsterdam in de Zuiveringshal op het Westergasterrein valt De Blok echter buiten de prijzen, want de titel gaat naar Mirco Pruyser (hockey).

vastlegging jaar 2017 31 | P a g i n a

Het honkbalteam van het gepromoveerde Cityside Apartments Quick Amersfoort is op 27 november één van de genomineerden voor de titel Sportploeg van het Jaar tijdens het Sportgala Amersfoort in Theater De Flint.

De ploeg wint niet, want de titel gaat naar KV Keistad Vrouwen, de landskampioen in kanopolo.

Op 11 december is honkbalkampioen Curaçao Neptunus genomineerd voor de titel van Sportploeg van het Jaar tijdens de Sport Awards Rotterdam-Rijnmond. Debuterend hoofdcoach Ronald Jaarsma maakt kans op de titel Sportcoach van het Jaar. Vanwege hevige sneeuwval wordt het evenement, dat zou plaatsvinden op de S.S. 'Rotterdam', afgelast, maar zowel Neptunus als Jaarsma vallen buiten de prijzen. Sportploeg van het Jaar is, zoals verwacht, Feyenoord, dat voor het eerst sinds 1999 weer voetbalkampioen werd. Giovanni van Bronckhorst, hoofdtrainer van Feyenoord, wordt gekozen tot Coach van het Jaar.

Tijdens het jaarlijkse Topsportgala in de Gravenzaal van het Gemeentehuis in Haarlem op 12 december valt landskampioen FysioExpert Olympia Haarlem wel in de prijzen. De softbalploeg wordt gekozen tot Sportploeg van het Jaar, terwijl speelster Dinet Oosting wordt gekozen tot Sportvrouw van het Jaar. Honkballer Nolan Beugeling is genomineerd voor Talent van het Jaar Jongens, maar die prijs gaat naar Ties van der Lecq (badminton).

Prijzen op evenementen

Tijdens (internationale) evenementen zijn er ook weer prijzen voor verschillende spelers en speelsters, die uitkomen voor nationale ploegen of (buitenlandse) clubteams. In 2017 worden voor het derde jaar op rij tijdens de officiële, internationale softbal-toernooien in Europa (Europese Kampioenschappen, Europa Cup) van de European Softball Federation (ESF) geen persoonlijke prijzen uitgereikt.

Honkbal Wladimir Balentien (Nederlands Koninkrijksteam, Meest Waardevolle Speler, Poule E, World Baseball Classic - All-World Baseball Classic Team, World Baseball Classic) - Gianison Boekhoudt (Curaçao Neptunus, Meest Waardevolle Speler, European Champions Cup) - Denzel Bryson (Nederlands U16 PONY Team, Meest Waardevolle Speler, U16 PONY League European Zone Championship) - Gio de Graauw (Nederlands U14 PONY Team, Beste Pitcher, U14 PONY League European Zone Championship) - Colin van Laan (Nederlands U23 Team, Meest Waardevolle Speler, Europees Kampioenschap U23) - Raydley Legito (Nederlands U14 PONY Team, Meest Waardevolle Speler, U14 PONY League European Zone Championship) - Scott Prins (Nederlands U16 PONY Team, Beste Pitcher, U16 PONY League European Zone Championship) - Chris Stuart (Nederlands U15 Team, Beste Pitcher, Europees Kampioenschap Cadetten).

Softbal dames Anne Blaauwgeers (Oolders Omaco Sparks Haarlem, Beste Slagvrouw, European Premiere Cup) - Dani Bonnet (Terrasvogels, Beste Pitcher, European Premiere Cup) - Vicki McFarland (Terrasvogels, Meest Waardevolle Speelster, European Premiere Cup) - Britt Vonk (Bollate, Meest Waardevolle Speelster, Coppe delle Prealpi) - Eva Voortman (Roef!, Meest Waardevolle Speelsters, Indoor Cup) - Laura Wissink (Talent Team Holland, Beste Slagvrouw, Indoor Cup).

Competitieprijzen

De KNBSB reikt op zaterdag 28 oktober de jaarlijkse prijzen uit aan de beste spelers en speelsters van het seizoen 2017 tijdens de Baseball Softball Stars Awards. Tijdens deze bijeenkomst worden ook nog andere onderscheidingen uitgereikt.

vastlegging jaar 2017 32 | P a g i n a

Het prijzengala wordt dit keer georganiseerd in Claus Park Collection in Hoofddorp, waar de avond aan elkaar wordt gepraat door Jason Houtkamp.

De winnaars in 2017 zijn:

Honkbal Meest waardevolle speler Danny Rombley (L&D Amsterdam Pirates) Beste werper Rob Cordemans (L&D Amsterdam Pirates) Beste slagman Benjamin Dille (Curaçao Neptunus) met .448 (52-uit-116) Meeste homeruns Gianison Boekhoudt (Curaçao Neptunus) met 8 Meeste gestolen honken Rick Kuipers (Pickles UVV) met 14 Holland Series MVP Loek van Mil (Curaçao Neptunus)

Genomineerd voor meest waardevolle speler waren ook Benjamin Dille (Curaçao Neptunus) en Gilmer Lampe (L&D Amsterdam Pirates). Genomineerd voor beste werper waren ook Kevin Heijstek (L&D Amsterdam Pirates) en Lars Huijer (Hoofddorp Pioniers).

Softbal dames Meest waardevolle speelster Dinet Oosting (FysioExpert Olympia Haarlem) Beste werpster Dagmar Bloeming (DSS) Beste slagvrouw Dinet Oosting (FysioExpert Olympia Haarlem) met .536 (45-uit-84) Meeste homeruns Karin Tuk (Oolders Omaco Sparks Haarlem) met 5 Meeste gestolen honken Dinet Oosting (FysioExpert Olympia Haarlem) met 21 Holland Series MVP Ellen Roberts (FysioExpert Olympia Haarlem)

Genomineerd voor meest waardevolle speelster waren ook Jessie van Aalst (FysioExpert Olympia Haarlem) en Karin Tuk (Oolders Omaco Sparks Haarlem). Genomineerd voor beste werpster waren ook Dani Bonnet (Terrasvogels) en Lindsey Meadows (Tex Town Tigers).

Overige prijzen

Honkbal Guus van der Heijden Memorial Trophy Tom de Blok (L&D Amsterdam Pirates) Ron Fraser Award Delano Selassa (HCAW) Roel de Mon Award Donny Breek (DSS) Coach of the Year Ronald Jaarsma (Curaçao Neptunus) I.M. Leen Volkerijk Award Evert-Jan 't Hoen (Rotterdam United Baseball/Baseball Academy Rotterdam Unicorns) Bill Arce Award Michael Duursma (Baseball Academy Kennemerland Rabbits)

Softbal Egbert van der Sluis Memorial Trophy Rhowan Stuart (Terrasvogels) Bep van Beijmerwerdt Trofee Feline Poot (DSS) Riet Vermaat Trofee Lisa Hop (Talent Team Holland/Birds) Nol Houtkamp Award Carolien Stadhouders en Bert Loggen Coach of the Year Stanley Doney (FysioExpert Olympia Haarlem)

vastlegging jaar 2017 33 | P a g i n a

COMPETITIEZAKEN & COMMISSIES

Honkbal

Hoofdklasse De competitie in de Hoofdklasse werd in 2017 gespeeld door 7 teams, nadat de vereniging Kinheim zich had terug getrokken. In totaal speelden de 7 hoofdklasseteams 2 series van 3 wedstrijden tegen elkaar in 14 weekenden waarbij elk weekend steeds 1 team vrij was. Op donderdag 13 april 2017 stond de eerste wedstrijdronde gepland en op zondag 6 augustus de laatste wedstrijdronde. In de eindstand eindigde L&D Amsterdam als eerste en plaatsten zich Curaçao Neptunus, Hoofddorp Pioniers en HCAW zich eveneens voor de Playoffs. De overige drie teams plaatsen zich voor de promotie/Degradatiepoule samen met de bovenste drie (standaard) teams uit de Overgangsklasse.

De eindstand van de reguliere competitie in de Hoofdklasse was als volgt:

Wedstr. Winst Gelijk Verlies Minptn Punten RV RT L&D Amsterdam 36 29 1 6 0 59 274 93 Curaçao Neptunus 36 26 1 9 0 53 279 140 Hoofddorp Pioniers. 36 20 2 14 0 42 200 158 HCAW 36 20 2 14 0 42 168 146 DSS 36 13 0 23 0 26 153 287 Pickles UVV 36 7 3 26 2 15 140 243 De Glaskoning Twins 36 6 1 29 0 13 138 284

Hoofdklasse Play De vier teams die zich via de reguliere competitie voor de Play-Offs hadden geplaatst, speelden in de Play-Offs opnieuw nog 6 tegen elkaar verdeeld over 2 series van 3 wedstrijden per weekend. De eerste wedstrijdronde werd gespeeld op 17 augustus en de laatste op 24 september. Uiteindelijk eindigde Curaçao Neptunus als eerste en L&D Amsterdam als tweede en plaatsten zich daardoor voor de Holland Series. Hoofddorp Pioniers eindigde het seizoen als derde en HCAW werd vierde. De eindstand van Play-Offs zag er als volgt uit:

Wedstr. Winst Gelijk Verlies Minptn Punten RV RT Curaçao Neptunus 18 14 0 4 0 28 108 60 L&D Amsterdam 18 13 0 5 0 26 103 68 Hoofddorp Pioniers 18 6 0 12 0 12 81 116 HCAW 18 3 0 15 0 6 81 129

Holland Series In de Holland Series tussen Curaçao Neptunus en L&D Amsterdam werd om een best-of-7 gespeeld. Curaçao Neptunus won de eerste twee wedstrijden, maar L&D Amsterdam won de derde wedstrijd en verkleinde de achterstand in de serie tot 2-1. Curaçao Neptunus won daarna de volgende twee wedstrijden en besliste daarmee de serie met 4-1 en werd daarmee gekroond tot Landskampioen Honkbal 2017. De uitslagen in de Holland Series: 28 september 2017: Wedstrijd 1: Curaçao Neptunus-L&D Amsterdam 5-4 30 september 2017: Wedstrijd 2: L&D Amsterdam- Curaçao Neptunus 0-12 1 oktober 2017: Wedstrijd 3: Curaçao Neptunus-L&D Amsterdam 3-7 5 oktober 2017: Wedstrijd 4: L&D Amsterdam- Curaçao Neptunus 2-3 8 oktober 2017: Wedstrijd 5: L&D Amsterdam- Curaçao Neptunus 5-6

vastlegging jaar 2017 34 | P a g i n a

Hoofdklasse Promotie/Degradatie De onderste drie teams in de reguliere competitie van de Hoofdklasse speelden samen met de bovenste drie teams uit de Overgangsklasse in de Promotie/Degradatiepoule. Deze 6 teams speelden series van 2 wedstrijden per weekend tegen elkaar in 5 weken. De eerste wedstrijdronde werd gespeeld op 19 augustus en de laatste op 17 september. De bovenste 4 teams plaatsten zich voor de Hoofdklasse competitie in 2018. De teams van De Glaskoning Twins en DSS wisten zich te handhaven in de Hoofdklasse. De teams van Storks en Quick Amersfoort eindigden als derde en vierde en wisten daarmee promotie naar de Hoofdklasse realiseren. Pickles UVV eindigde als vijfde en degradeerde daardoor uit de Hoofdklasse naar de Overgangsklasse in 2018. Onze Gezellen eindigde als laatste en blijft daardoor ook in 2018 in de Overgangsklasse.

De eindstand van de Promotie/Degradatie competitie zag er als volgt uit:

Wedstr. Winst Gelijk Verlies Minptn Punten RV RT De Glaskoning Twins 10 9 0 1 0 18 64 30 DSS 10 8 0 2 0 16 89 38 Storks 10 4 0 6 0 8 45 54 Quick Amersfoort 10 4 0 6 0 8 57 78 Pickles UVV 10 3 0 7 0 6 55 62 Onze Gezellen 10 2 0 8 0 4 34 82

Overgangsklasse In de Overgangsklasse kwamen in 2017 in de reguliere competitie 16 teams uit. Er werd een hele competitie gespeeld van 30 wedstrijden, waarbij elk team 2x in hetzelfde weekend tegen een ander team speelde. De competitie startte op zaterdag 15 april en eindigde op zondag 25 juli. De eindstand van die competitie zag er als volgt uit.

Wedstr. Winst Gelijk Verlies Minptn Punten RV RT Storks 30 27 0 3 0 54 285 83 Onze Gezellen 30 21 0 9 0 42 228 126 Quick Amersfoort 30 21 0 9 0 42 227 144 RCH-Pinguins 30 21 0 9 2 40 201 93 The Hawks 30 18 0 12 0 36 254 234 Euro Stars 30 17 0 13 0 34 248 184 Sparks Haarlem 30 15 0 15 0 30 181 155 Kinheim 30 15 0 15 0 30 182 182 Neptunus Tridents H2 30 15 0 15 0 30 158 179 HCAW H2 30 12 0 18 0 24 176 221 DSS H2 30 12 0 18 0 24 196 252 Amsterdam Pirates H2 30 10 0 20 0 20 198 240 Omron Pioniers H2 30 10 0 20 0 20 155 218 Wassenaar 30 10 0 20 0 20 183 272 Twins H2 30 10 0 20 0 20 182 279 Orioles 30 6 0 24 2 10 173 363

Ruim voor het einde van de competitie wist Storks het kampioenschap in de Overgangsklasse voor zich op te eisen. Samen met Onze Gezellen en Quick Amersfoort plaatste Storks zich vervolgens voor de Hoofdklasse Promotie/Degradatie. De nummers 4 t.e.m. 10 speelden vervolgens in een Poule A verder en de nummers 11 t.e.m. 16 in een Poule B verder.

vastlegging jaar 2017 35 | P a g i n a

Overgangsklasse Poule A De zeven teams in deze poule speelden een hele competitie met elk weekend een dubbel, waarbij elk weekend 1 team vrij was. De eindstand van de Overgansklasse Poule A was:

Wedstr. Winst Gelijk Verlies Minptn Punten RV RT Euro Stars 11 8 0 3 2 14 78 41 Kinheim 12 7 0 5 0 14 53 50 Neptunus Tridents H2 11 6 1 4 0 13 56 46 RCH-Pinguins H2 12 6 0 6 0 12 78 41 Sparks Haarlem 12 6 0 6 0 12 71 69 The Hawks 12 5 1 6 0 11 63 82 HCAW H2 12 2 0 10 0 4 54 114

Overgangsklasse Poule B De zes teams in deze poule speelden een hele competitie met elk weekend een dubbel. De eindstand van de Overgansklasse Poule A was:

Wedstr. Winst Gelijk Verlies Minptn Punten RV RT Twins H2 10 8 0 2 0 16 58 41 Wassenaar 10 7 0 3 0 14 84 55 Orioles 10 6 0 4 0 12 57 55 Amsterdam Pirates H2 10 5 0 5 0 10 63 58 DSS H2 10 2 0 8 0 4 58 72 Omron Pioniers H2 10 2 0 8 0 4 42 81

Eerste klasse In de eerste klasse werd dit jaar in twee poules gespeeld met elk 12 teams. In poule-A werd Alcmaria Victrix kampioen en in poule-B werd Domstad Dodgers kampioen. Na de reguliere competitie speelden de winnaars van beide poules om het Algemeen Kampioenschap Wedstrijdsport. Domstad Dodgers won deze wedstrijd tegen Alcmaria Victrix in Bussum met 8-4 en werd daarmee kampioen. Domstad Dodgers heeft afgezien van het recht op promotie naar de Overgangsklasse. Alcmaria Victrix maakte van de gelegenheid wel gebruik en speelt in 2018 in de Overgangsklasse. De nummers 11 en 12 van beide poules zijn gedegradeerd naar de 2e klasse in 2018.

Eindstand Eerste klasse A:

Wedstr. Winst Gelijk Verlies Minptn Punten RV RT Alcmaria Victrix H1 20 15 0 5 0 30 188 91 Cromtigers H1 20 15 0 5 0 30 224 171 HCAW H3 20 14 0 6 0 28 181 90 Blue Devils H1 19 13 0 6 0 26 238 125 Boekaniers H1 20 11 0 9 0 22 176 187 WSB H1 20 9 0 11 0 18 114 142 Tex Town Tigers H1 20 8 1 11 0 17 181 249 Amsterdam Poirates H3 19 7 1 11 0 15 156 153 RCH-Pinguins H3 20 7 0 13 0 14 135 181 OVVO H1 20 5 0 15 0 10 123 259 Robur ’58 H1 20 4 0 16 0 8 128 196

vastlegging jaar 2017 36 | P a g i n a

Om de eerste plaats in de poule te bepalen was een beslissingswedstrijd noodzakelijk. Alcmaria Victrix versloeg hierin Cromtigers met 3-1.

Eindstand Eerste klasse B:

Wedstr. Winst Gelijk Verlies Minptn Punten RV RT Domstad Dodgers H1 20 17 0 3 0 34 246 130 PSV H1 20 12 0 8 0 24 177 144 Euro Stars H2 20 12 0 8 0 24 214 203 Schiedam H1 20 11 0 9 0 22 210 181 Braves H1 20 10 0 10 0 20 160 172 Zwijndrecht H1 20 10 0 10 0 20 162 192 Blue Lions Tilburg H1 20 9 0 11 0 18 172 166 Gryphons H1 20 8 0 12 0 16 209 211 Jeka H1 20 8 0 12 0 16 170 215 Blue Birds h1 20 7 0 13 0 14 176 223 Hazenkamp h1 20 6 0 14 0 12 153 212 UVV H2 0 0 0 0 6 -6 0 0

Elite Junioren en Aspiranten Ook dit seizoen was er een aparte competitie voor de honkbal academies.Bij de junioren werd Rotterdam Unicorns kampioen en bij de aspiranten eindigde Diamonds Amsterdam als eerste.

Eindstand Junioren Instructional League:

Wedstr. Winst Gelijk Verlies Minptn Punten RV RT Rotterdam Unicorns 28 25 1 2 0 51 233 67 Diamonds Amsterdam 28 14 1 13 0 29 97 153 Kennemerland Rabbits 27 12 1 14 0 25 160 130 Bixie Baseball 30 11 3 16 0 25 128 162 Scimitars Midden-Nederland 28 10 3 15 0 23 89 133 Tsunami 29 8 1 20 0 17 129 191

Eindstand Aspiranten Instructional League:

Wedstr. Winst Gelijk Verlies Minptn Punten RV RT Diamonds Amsterdam 26 21 3 2 0 45 231 72 Rotterdam Unicorns 25 17 2 6 0 36 181 119 Kennemerland Rabbits 27 14 1 12 0 29 168 122 Scimitars Midden-Nederland 26 11 3 12 0 25 117 98 Tsunami 26 9 1 16 0 19 97 148 Bixie Baseball 28 2 0 26 0 4 75 310

Eerste Klasse Junioren In 2017 namen 26 teams verdeeld over 4 poules deel aan de competities in de Junioren Eerste klasse. De nummers 1 van alle 4 poules plaatsten zich voor de Hoofdklasse. Braves werd uiteindelijk kampioen. De eindstand van de kampioenspoule in deze competitie zag er als volgt uit:

Wedstr. Winst Gelijk Verlies Minptn Punten RV RT Braves JH1 6 4 0 2 0 8 44 31 Double Stars JH1 5 3 0 2 0 6 39 22

vastlegging jaar 2017 37 | P a g i n a

UVV JH1 5 2 0 3 0 4 32 43 Cardinals JH1 6 2 0 4 0 4 39 58

Eerste Klasse Aspiranten In 2017 namen 19 teams verdeeld over 3 poules deel aan de competities in de Aspiranten Eerste Klasse.De nummers 1 van alle 3 poules, aangevuld met de beste nummer 2 van de 3 poules, plaatsten zich voor de Hoofdklasse. Twins AH1 werd uiteindelijk kampioen. De eindstand van de kampioenspoule in deze competitie zag er als volgt uit:

Wedstr. Winst Gelijk Verlies Minptn Punten RV RT Twins AH1 6 6 0 0 0 12 81 28 Amsterdam Pirates AH1 6 4 0 2 0 8 70 36 HSCN AH1 6 2 0 4 0 4 29 73 Twins AH2 6 0 0 6 0 0 28 71

Eerste Klasse Pupillen In 2017 namen 8 teams deel aan de competities in de Pupillen Eerste Klasse. De bovenste vier teams plaatsten zich vervolgens voor de Hoofdklasse. Amsterdam Pirates PH1 werd uiteindelijk kampioen. De eindstand van de kampioenspoule in deze competitie zag er als volgt uit:

Wedstr. Winst Gelijk Verlies Minptn Punten RV RT Amsterdam Pirates PH1 12 9 0 3 0 18 139 52 Neptunus PH1 12 6 1 5 0 13 66 64 TIW-Survivors PH1 12 6 0 6 0 12 69 107 Hoofddorp Pioniers PH1 12 2 1 9 0 5 46 97

Softbal Dames

Dutch National Softbal League, Golden League Op zaterdag 15 april 2016 werden de eerste competitiewedstrijden gespeeld. De laatste wedstrijden van de reguliere competitie werden op zondag 3 september 2017 gespeeld. De eindstand van de reguliere competitie zag er als volgt uit:

Wedstr. Winst Gelijk Verlies Minptn Punten RV RT FysioExpert Olympia Haarlem 34 30 0 4 0 60 225 106 Oolders Omaco Sparks Haarlem 34 21 0 13 0 42 172 95 Terrasvogels 34 18 0 16 0 36 125 106 Roef! 34 16 0 18 0 32 123 139 Tex Town Tigers 34 15 0 19 0 30 126 125 DSS 34 14 0 20 0 28 114 128 Talent Team Holland 24 0 0 24 0 0 30 216

De bovenste vier teams in de eindstand van de reguliere competitie plaatsten zich voor de Plaatsingsronde Golden League Playoffs. FysioExpert Olympia Haarlem verzekerde zich al ruimschoots voor het einde van de competitie van de eerste plaats. De strijd om de 4e plaats bleef tot de laatste wedstrijronde spannend, toen Roef! in een rechtsreeks duel Tex Town Tigers versloeg. DSS eindigde als laatste standaard team in de reguliere competitie en moest voor klasse-behoud spelen in de promotie/degradatie playoffs.

vastlegging jaar 2017 38 | P a g i n a

Golden League Playoff Plaatsingsweekend De bovenste vier teams van de reguliere competitie speelden op 17, 19 en 21 september om twee plaatsen voor de finale in de Holland Series.

De eindstand van het Plaatsingsweekend was als volgt:

Wedstr. Winst Gelijk Verlies Minptn Punten RV RT FysioExpert Olympia Haarlem 3 3 0 0 0 6 17 4 Oolders Omaco Sparks Haarlem 3 2 0 1 0 4 8 4 Roef! 3 1 0 2 0 2 9 17 Terrasvogels 3 0 0 3 0 0 7 16

Golden League Holland Series De bovenste twee teams van het Plaatsingsweekend, FysioExpert Olympia Haarlem en Oolders Omaco Sparks Haarlem plaatsten zich voor de Holland Series dat plaatsvond tijdens het Season Finals Weekend welke gehouden werd op zaterdag 23 en zondag 24 september op Sportpark Stokeind, de accommodatie van Roef! in Moergestel. In een best-of-3 series won FysioExpert Olympia Haarlem op zaterdag de 1e wedstrijd met 5-0 en op zondag de 2e wedstrijd met 2-0 tegen Oolders Omaco Sparks Haarlem en behaalde hiermee het Landskampioenschap Softbal 2017.

Golden League Promotie/Degradatie De strijd om de promotie/degratie vond eveneens plaats tijden het Season Finals Weekend Weekend op Sportpark Stokein in Moergestel. DSS moest het op zaterdag 23 september opnemen tegen de nummer 2 van de Silver League, De Glaskoning Twins en won met 4-2. DSS plaatste zich door deze overwinning voor de finale tegen de nummer 1 van de Silver League, Hoofddorp Pioniers op zondag 24 september en won ook deze wedstrijd met 7-0 en handhaafde zich zodoende in de Golden League.

Dutch National Softbal League, Silver League In de Silver League werd in het eerste deel een hele competitie gespeeld tussen de 11 teams. De competitie begon op zaterdag 15 april en eindigde op zaterdag 17 juni. De eindstand van de eerste competitiehelft zag er als volgt uit:

Wedstr. Winst Gelijk Verlies Minptn Punten RV RT De Glaskoning Twins 20 18 0 2 0 36 150 57 Birds 20 15 0 5 0 30 142 74 Hoofddorp Pioniers 20 13 0 7 0 26 152 116 Amsterdam Pirates 20 12 0 8 0 24 132 109 BA Euro Stars 18 11 0 7 0 22 146 110 Onze Gezellen 20 9 0 11 0 18 125 138 Centrals 20 9 0 11 0 18 103 108 Neptunus 20 9 0 11 0 18 115 132 UVV 20 6 0 14 0 12 74 153 HCAW 20 4 0 16 0 8 85 150 Ban Topa Future Stars 18 2 0 16 0 4 60 137

vastlegging jaar 2017 39 | P a g i n a

Voor het tweede deel van de competitie werd een splitsing uitgevoerd. De bovenste zes teams speelden vervolgens in de promotiepoule en de onderste vijf teams in de degradatiepoule verder een hele competitie. De wedstrijden in de kampioenspoule en degradatiepoule begonnen op zaterdag 24 juni en eindigden op donderdag 21 september.

Silver League Promotiepoule Hoofddorp Pioniers eindigde als eerste en werd kampioen van de Silver League. Samen met nummer 2 De Glaskoning Twins plaatsten zij zich voor de promotie/degradatie playoffs naar de Golden League.

De eindstand van de competitie voor de bovenste zes teams van de reguliere competitie zag er als volgt uit:

Wedstr. Winst Gelijk Verlies Minptn Punten RV RT Hoofddorp Pioniers 20 16 0 4 0 32 154 86 De Glaskoning Twins 20 11 0 9 0 22 152 115 Birds 20 10 0 10 0 20 107 98 BA Euro Stars 20 10 0 10 0 20 92 116 Amsterdam Pirates 20 9 0 11 0 18 76 109 Onze Gezellen 20 4 0 16 0 8 84 141

Silver League Degradatiepoule De eindstand van de competitie voor de onderste zes teams van de reguliere competitie zag er als volgt uit:

Wedstr. Winst Gelijk Verlies Minptn Punten RV RT Centrals 16 14 0 2 0 28 121 60 UVV 16 10 0 6 0 20 95 72 Neptunus 16 10 0 6 0 20 105 84 HCAW 16 4 0 12 0 8 69 102 Ban Topa Future Stars 16 2 0 14 0 4 62 134

Hierdoor degradeerde Ban Topa Future Stars rechtstreeks uit de Silver League naar de Eerste Klasse en plaatste HCAW zich voor de promotie/degradatie playoffs naar de Eerste klasse, welke gehouden werd tijdens de Season Finals.

Silver League Promotie/Degradatiepoule De wedstrijden voor promotie/degradatie naar de Silver League/1e Klasse vonden plaats tijdens het Season Finals Weekend op het Sportpark Stokeind van Roef! in Moergestel. Op zaterdag 23 september speelde HCAW eerst tegen de nummer 2 van de 1e Klasse, Quick Amersfoort en verloor deze wedstrijd met 4-1. Daardoor degradeert HCAW naar de 1e Klasse in 2018 en plaatste Quick Amersfoort zich voor de finale op zondag 24 september tegen de kampioen van de 1e Klasse BA Gophers. Ook deze wedstrijd werd door Quick Amersfoort gewonnen, met 10-0, en daarmee promoveert Quick Amersfoort naar de Silver League in 2018, terwijl BA Gophers ook in 2018 in de 1e Klasse uitkomt.

Eerste Klasse In de eerste klasse werd dit jaar in twee poules een halve competitie met dubbels gespeeld. De eindstand in Poule A was als volgt:

POULE A Wedstr. Winst Gelijk Verlies Minptn Punten RV RT Quick Amersfoort 17 17 0 0 0 34 198 20

vastlegging jaar 2017 40 | P a g i n a

Hilversum Hurricanes 18 15 1 2 0 31 142 43 Olympia Haarlem DS2 18 11 3 4 0 25 144 99 Caribe 17 10 0 7 0 20 140 91 VF Pirates 18 8 1 9 0 17 112 110 Domstad Dodgers 18 7 2 9 0 16 104 108 Birds DS2 18 8 0 10 0 16 99 154 Sparks Haarlem DS2 18 5 0 13 0 10 84 141 DSS DS2 18 4 0 14 0 8 85 172 UVV DS2 18 0 1 17 0 1 29 199

De eindstand in Poule A was als volgt:

POULE A Wedstr Winst Gelijk Verlies Minptn Punten RV RT BA Gophers 16 12 0 4 0 24 98 69 Orioles 16 9 1 6 0 19 136 87 Catch 16 9 1 6 0 19 131 97 Twins DS2 16 9 0 7 0 18 118 91 Cheetahs 16 8 1 7 0 17 91 89 Silicon nu Storks 16 8 1 7 0 17 87 80 Gryphons 16 6 0 10 0 12 91 121 Roef! DS2 16 5 0 11 0 10 85 139 Braves 16 4 0 12 0 8 86 150

Vervolgens speelden de bovenste vijf teams van beide poules verder in de Promotiepoule en de onderste vijf teams uit poule A en onderste vier teams uit poule B in de Degradatiepoule

De eindstand in de Promotiepoule was als volgt:

Wedstr. Winst Gelijk Verlies Minptn Punten RV RT BA Gophers 18 15 0 3 0 30 137 85 Quick Amersfoort 18 14 0 4 0 28 167 49 Hilversum Hurricanes 18 13 1 4 0 27 104 49 Cheetahs 18 11 2 5 0 24 91 71 Olympia Haarlem 16 10 0 6 0 20 108 91 Orioles 18 8 0 10 0 16 96 106 Caribe 16 5 0 11 0 10 122 126 Twins DS2 18 4 1 13 0 9 80 135 Catch 18 4 0 14 0 8 83 139 VF Pirates 18 2 0 16 0 4 50 187

Hiermee werd BA Gophers kampioen van de 1e klasse softbal en plaatste het zich samen met de nummer 2 Quick Amersfoort voor de Silver League Promotie/Degradatiepoule.

De eindstand in de Degradatiepoule was als volgt:

Wedstr. Winst Gelijk Verlies Minptn Punten RV RT Domstad Dodgers 16 13 0 3 0 26 114 44 Roef! DS2 16 12 0 4 0 24 130 65 Silicon nu Storks 16 9 1 6 0 19 106 63 Braves 16 9 1 6 0 19 85 71 Gryphons 16 8 2 6 0 18 114 116 Birds DS2 16 5 2 9 0 12 102 125

vastlegging jaar 2017 41 | P a g i n a

DSS DS2 16 5 0 11 0 10 77 124 Sparks Haarlem DS2 16 4 1 11 0 9 97 123 UVV DS2 16 3 1 12 0 7 64 158

Hiermee degradeert UVV DS2 automatisch uit de Eerste Klasse.

U20 Dit seizoen deden er 7 teams mee in de U20 competitie. Het seizoen was in twee delen gesplitst. De eindstand van het eerste deel voor de zomerstop zag er als volgt uit:

Wedstr Winst Gelijk Verlies Minptn Punten RV RT Gophers U-20 24 19 0 5 0 38 227 99 Wildcats U-20 24 17 2 5 0 36 215 126 The Herons U-20 24 14 1 9 0 29 191 152 Blue Birds U-20 24 13 0 11 0 26 166 185 Red Mosquitos U-20 24 10 1 13 0 21 164 186 Twins U-20 24 6 1 17 0 13 168 203 Tex Town Tigers U-20 24 2 1 21 0 5 107 287

De eindstand van het tweede deel na de zomerstop, toen er nog 6 teams deelnamen, zag er als volgt uit:

Wedstr Winst Gelijk Verlies Minptn Punten RV RT Gophers U-20 10 8 0 2 0 16 83 35 Wildcats U-20 10 5 2 3 0 12 76 44 Twins U-20 9 4 1 4 0 9 53 50 The Herons U-20 7 3 0 4 0 6 38 38 Red Mosquitos U-20 6 2 1 3 0 5 34 56 Blue Birds U-20 8 1 0 7 0 2 24 85

U17 De U-17 bestond uit twee uit twee gescheiden gedeelten: Een landelijke deel met 6 teams dat gedurende het hele seizoen een dubbele competitie met dubbels speelde De eindstand van deze competitie was als volgt:

Wedstr Winst Gelijk Verlies Minptn Punten RV RT Red Lions U-17 40 26 2 12 0 54 304 207 Red Mosquitos U-17 40 25 3 12 0 53 263 214 HCAW/Zuidvogels U-17 40 24 1 15 0 49 262 185 Wildcats U-17 40 21 4 13 0 46 260 215 Schiedam U-17 40 8 3 27 0 19 151 229 The Herons U-17 40 7 1 32 0 15 129 319

Tevens werd er gespeeld in een aparte Brabant competitie. Hier werd zowel voor de zomerstop als na de zomerstop een aparte competitie gespeeld. De eindstand voor de zomerstop was als volgt:

Wedstr. Winst Gelijk Verlies Minptn Punten RV RT Jeka U-17 24 19 0 5 0 38 311 151 ROEF! U-17 22 15 0 7 0 30 225 160 Vlaamse Liga U-17 20 14 0 6 0 28 265 114

vastlegging jaar 2017 42 | P a g i n a

Gryphons U-17 22 12 2 8 0 26 206 162 Ducks U-17 24 9 1 14 0 19 203 228 Stags U-17 24 8 1 15 0 17 173 218 HSCN U-17 24 1 0 23 0 2 115 465

De eindstand na de zomerstop was als volgt:

Wedstr. Winst Gelijk Verlies Minptn Punten RV RT Vlaamse Liga U-17 12 8 3 1 0 19 102 40 Jeka U-17 12 9 1 2 0 19 153 43 ROEF! U-17 12 8 1 3 0 17 94 49 Gryphons U-17 12 6 1 5 0 13 132 72 Ducks U-17 12 5 0 7 0 10 79 100 Stags U-17 10 1 0 9 0 2 28 131 HSCN U-17 10 0 0 10 0 0 27 180

Softbal Heren

1e klasse De Softbal Heren 1e klasse-competitie was dit jaar de hoogste competitieklasse bij de Softbal Heren en bestond uit 10 teams, die elk een halve competitie speelden van 9 wedstrijden voordat de competitie gesplitst werd in een kampioenspoule en een degradatiepoule. De eindstand van de reguliere competitie was als volgt:

Wedstr. Winst Gelijk Verlies Minptn Punten RV RT Hoofddorp Pioniers 9 8 0 1 0 16 105 75 Quick Amersfoort 9 7 1 1 0 15 113 55 Alcmaria Victrix 9 6 2 1 0 14 61 40 Tex Town Tigers 9 5 1 3 0 11 96 60 Nieuwegein Diamonds 9 4 2 3 0 10 52 48 Spikes 9 4 0 5 0 8 55 56 Zuidvogels 9 2 1 6 0 5 38 77 Hygiea 9 3 0 6 2 4 76 86 Adegeest/Catch 9 2 0 7 0 4 57 93 Thamen 9 0 1 8 0 1 68 131

De bovenste 6 teams plaatsten zich voor de kampioenspoule terwijl de onderste 4 teams in de degradatiepoule werden ingedeeld.

De eindstand van de kampioenspoule was als volgt:

Wedstr. Winst Gelijk Verlies Minptn Punten RV RT Quick Amersfoort 8 6 0 2 0 12 72 32 Hoofddorp Pioniers 8 5 0 3 0 10 45 35 Tex Town Tigers 8 4 0 4 0 8 52 62 Nieuwegein Diamonds 8 4 0 4 0 8 42 58 Alcmaria Victrix 8 1 0 7 0 2 18 42 Spikes 0 0 0 0 2 -2 0 0

De nummers 1 en 2 van de kampioenspoule plaatsten zich hiermee voor de finale, welke gespeeld werd in een best-of-3 series:

vastlegging jaar 2017 43 | P a g i n a

Op zondag 8 oktober won Quick Amersfoort de eerste wedstrijd met 10-4 en vervolgens ook de tweede wedstrijd met 10-2 om daarmee het kampioenschap van de 1e klasse softbal heren voor zich op te eisen.

De eindstand van de degradatiepoule was als volgt:

Wedstr. Winst Gelijk Verlies Minptn Punten RV RT Zuidvogels 8 6 0 2 2 10 100 68 Hygiea 8 5 0 3 0 10 82 80 Thamen 9 4 0 5 0 8 81 89 Adegeest/Catch 7 1 0 6 0 2 45 71

Erelijst Kampioenen

De erelijst van kampioenen 2017 ziet er als volgt uit:

Honkbal Senioren Honkbal Hoofdklasse Curaçao Neptunus Honkbal Overgangsklasse Storks Honkbal 1e klasse Domstad Dodgers Honkbal 1e klasse A Alcmaria Victrix Honkbal 1e klasse B Domstad Dodgers Honkbal 2e klasse A Kinheim H2 Honkbal 2e klasse B Thamen Honkbal 2e klasse C Alphians Honkbal 2e klasse D Hazenkamp H2 Honkbal 3e klasse A Blokes Honkbal 3e klasse B Wombats Honkbal 3e klasse C OVVO H2 Honkbal 3e klasse D Schiedam H3 Honkbal 3e klasse E Maastricht Honkbal 3e klasse F Quick Amsterdan Honkbal 4e klasse A Northern Stars Honkbal 4e klasse B Domstad Dodgers H3 Honkbal 4e klasse C Onze Gezellen H3 Honkbal 4e klasse D Onze Gezellen H4 Honkbal 4e klasse E Blue Hitters Honkbal 4e klasse F Ridderkerk Rowdies H2 Honkbal 4e klasse G Blue Lions Tilburg H2 Honkbal 4e klasse H Ducks H2 Honkbal 4e klasse K Cheetahs Honkbal 4e klasse L HSCN H3 Honkbal 5e klasse A BSM Honkbal 5e klasse B Blue Lions Tilburg H3 Honkbal 5e klasse C Jeka H3

Honkbal Jeugd Junioren Honkbal Junioren Elite Rotterdam Unicorns Honkbal Junioren 1e klasse Braves JH1 Honkbal Junioren 2e klasse A OVVO JH1 Honkbal Junioren 2e klasse B Bedrocks JH1 Honkbal Junioren 2e klasse C DSS JH2

vastlegging jaar 2017 44 | P a g i n a

Honkbal Junioren 2e klasse D Catch JH1 Honkbal Junioren 2e klasse E Starlights JH1 Honkbal Junioren 3e klasse A Blue Devils JH1 Honkbal Junioren 3e klasse B Giants JH1 Honkbal Junioren 3e klasse C Birds JH1 Honkbal Junioren 3e klasse D DSS JH3 Honkbal Junioren 3e klasse E Alphians JH2 Honkbal Junioren 3e klasse F Zeeuwse Honk JH1 Honkbal Junioren 3e klasse G Blue Lions Tilburg JH1 Honkbal Junioren 4e klasse A Blue Socks JH1 Honkbal Junioren 4e klasse C Wizards of Boz JH1

Aspiranten Honkbal Aspiranten Instructional League Diamonds Amsterdam Honkbal Aspiranten 1e klasse Twins AH1 Honkbal Aspiranten 2e klasse A UVV AH1 Honkbal Aspiranten 2e klasse B Alcmaria Victrix AH1 Honkbal Aspiranten 2e klasse C Almere ’90 AH2 en DSS AH1 Honkbal Aspiranten 2e klasse D Blue Birds AH1 Honkbal Aspiranten 2e klasse E Storks AH1 Honkbal Aspiranten 2e klasse F Braves AH1 Honkbal Aspiranten 2e klasse G Stags AH1 Honkbal Aspiranten 2e klasse H Gryphons AH1 Honkbal Aspiranten 3e klasse A Blokes AH1 Honkbal Aspiranten 3e klasse B Eagles AH1 Honkbal Aspiranten 3e klasse C Almere ’90 AH3 en Animals AH1 Honkbal Aspiranten 3e klasse D Hazenkamp AH1 Honkbal Aspiranten 3e klasse E H.S.V. The Flags AH1 Honkbal Aspiranten 3e klasse F OVVO AH1 Honkbal Aspiranten 3e klasse G Orioles AH1 Honkbal Aspiranten 3e klasse H Storks AH2 Honkbal Aspiranten 3e klasse K Seven Hills AH1 Honkbal Aspiranten 3e klasse L ASC Parkstad AH1 Honkbal Aspiranten 3e klasse M GHSV AH1

Pupillen Honkbal Pupillen 1e klasse Amsterdam Pirates PH1

1e deel Honkbal Pupillen 2e klasse A Almere ’90 PH1 Honkbal Pupillen 2e klasse B Kinheim PH1 Honkbal Pupillen 2e klasse C Vennep Flyers PH1 Honkbal Pupillen 2e klasse D Thamen PH1 Honkbal Pupillen 2e klasse E Storks PH1 Honkbal Pupillen 2e klasse F Neptunus PH3 Honkbal Pupillen 2e klasse G Cardinals PH1 Honkbal Pupillen 3e klasse A Caribe PH1 Honkbal Pupillen 3e klasse B Blue Hawks PH1 Honkbal Pupillen 3e klasse C The Harriers PH1 Honkbal Pupillen 3e klasse D UVV PH3 Honkbal Pupillen 3e klasse E Ban Topa Future Stars PH1 Honkbal Pupillen 3e klasse F Odiz Frogs PH1 Honkbal Pupillen 3e klasse G Kinheim PH3

vastlegging jaar 2017 45 | P a g i n a

Honkbal Pupillen 3e klasse H Catch PH2 Honkbal Pupillen 3e klasse K Blue Birds PH2 Honkbal Pupillen 3e klasse L Portland Poema’s PH2 Honkbal Pupillen 3e klasse M Twins PH1 en Blue Lions PH1 Honkbal Pupillen 3e klasse N Ducks PH1 Honkbal Pupillen 3e klasse P Gryphons PH2 Honkbal Pupillen 3e klasse Q Sittard Condors PH1

2e deel Honkbal Pupillen 2e klasse A Caribe PH1 Honkbal Pupillen 2e klasse B UVV PH1 Honkbal Pupillen 2e klasse C Thamen PH2 Honkbal Pupillen 2e klasse D HCAW PH3 Honkbal Pupillen 2e klasse E Quick Amsterdam PH1 Honkbal Pupillen 2e klasse F Amsterdam Pirates PH2 Honkbal Pupillen 2e klasse G The Herons PH1 Honkbal Pupillen 2e klasse H Cromtigers PH1 Honkbal Pupillen 2e klasse K Birds PH1 Honkbal Pupillen 2e klasse L Kinheim PH1 Honkbal Pupillen 2e klasse M Blue Birds PH1 Honkbal Pupillen 2e klasse N Zwijndrecht PH1 Honkbal Pupillen 2e klasse P Gryphons PH2 Honkbal Pupillen 2e klasse R Cardinals PH1 Honkbal Pupillen 3e klasse A WHSC PH1 Honkbal Pupillen 3e klasse B Falcons PH1 Honkbal Pupillen 3e klasse C Robur ’58 PH1 Honkbal Pupillen 3e klasse D Green Hearts PH1 Honkbal Pupillen 3e klasse E Hilversum Hurricanes PH1 Honkbal Pupillen 3e klasse F Hazenkamp PH1 Honkbal Pupillen 3e klasse G The Herons PH3 Honkbal Pupillen 3e klasse H Thamen PH3 Honkbal Pupillen 3e klasse K DSS PH2 Honkbal Pupillen 3e klasse L Orioles PH1 Honkbal Pupillen 3e klasse M Storks PH3 en Braves PH1 Honkbal Pupillen 3e klasse N Vennep Flyers PH2 Honkbal Pupillen 3e klasse P BSM PH1 Honkbal Pupillen 3e klasse R Catch PH2 Honkbal Pupillen 3e klasse S Urban 010 PH1 Honkbal Pupillen 3e klasse T Schiedam PH1 Honkbal Pupillen 3e klasse V Batters PH1 Honkbal Pupillen 3e klasse W MULO PH1 Honkbal Pupillen 3e klasse X HSCN PH1 Honkbal Pupillen 3e klasse Y Uden Red Sox PH1 Honkbal Pupillen 3e klasse Z Sittard Condors PH1

Softbal Dames Senioren Softbal Dames DNSL Golden League FysioExpert Olympia Haarlem Softbal Dames DNSL Silver League Hoofddorp Pioniers Softbal Dames 1e klasse BA Gophers Softbal Dames 2e klasse A Wassenaar Softbal Dames 3e klasse A Eagles en Blue Hawks Softbal Dames 3e klasse B Zuidvogels Softbal Dames 3e klasse C Thamen

vastlegging jaar 2017 46 | P a g i n a

Softbal Dames 3e klasse D Birds DS3 Softbal Dames 3e klasse E HSCN DS2 Softbal Dames 4e klasse A TIW Survivors Softbal Dames 4e klasse B UVV DS4 Softbal Dames 4e klasse C Cromtigers Softbal Dames 4e klasse D Spaarnwoude Softbal Dames 4e klasse E Bears Softbal Dames 4e klasse F catch DS2 Softbal Dames 4e klasse G Ridderkerk Rowdies Softbal Dames 4e klasse H Orioles DS4 Softbal Dames 5e klasse A BSM

Softbal Jeugd Softbal U20 Poule A 1e Deel Gophers U20 Softbal U20 Poule A 2e Deel Gophers U20 Softbal U17 Poule A Red Lions U17 Softbal U17 Poule B 2e Deel Jeka U17 Softbal U17 Poule B 2e Deel Vlaamse Liga U17

Junioren 1e Deel: Softbal Junioren 1e klasse A DVH JS1 Softbal Junioren 1e klasse B Robur ’58 JS1 Softbal Junioren 1e klasse C Odiz frogs JS1 Softbal Junioren 1e klasse D Red Lions JS1 Softbal Junioren 1e klasse E Catch JS1

2e Deel: Softbal Junioren 1e klasse A Red Lions JS1 Softbal Junioren 1e klasse B Onze Gezellen JS1 Softbal Junioren 1e klasse C Almere ’90 JS1 Softbal Junioren 1e klasse D Alphians JS1 Softbal Junioren 1e klasse E Roef! JS1 Softbal Junioren 1e klasse F H.S.V. The Flags JS1 Softbal Junioren 1e klasse G Knickerbockers JS2 Softbal Junioren 1e klasse H Spaarnwoude JS1

Aspiranten 1e Deel: Softbal Aspiranten 1e klasse A HCAW/Zuidvogels AS1 Softbal Aspiranten 1e klasse B DSS AS1 Softbal Aspiranten 1e klasse C Blue Birds AS1 Softbal Aspiranten 1e klasse D Tex Town Tigers AS1

2e Deel: Softbal Aspiranten 1e klasse A Amsterdam Pirates AS1 Softbal Aspiranten 1e klasse B Storks AS1 Softbal Aspiranten 1e klasse C Tex Town Tigers AS1 Softbal Aspiranten 1e klasse D DVH AS1 Softbal Aspiranten 1e klasse E Sparks Haarlem AS1 Softbal Aspiranten 1e klasse F Blue Lions Tilburg AS1 Softbal Aspiranten 1e klasse G Orioles AS1 en Birds AS1 Softbal Aspiranten 1e klasse H The Herons AS1

vastlegging jaar 2017 47 | P a g i n a

Softbal Aspiranten 1e klasse K Vennep Flyers AS1

Pupillen 1e deel Softbal Pupillen 1e klasse A Jeka PS1 Softbal Pupillen 1e klasse B Almere ’90 PS1 Softbal Pupillen 1e klasse C Storks PS1 Softbal Pupillen 2e klasse B Amsterdam Pirates PS1 en DSS PS1

2e deel Softbal Pupillen 1e klasse A Stags PS1 Softbal Pupillen 1e klasse B UVV PS1 Softbal Pupillen 1e klasse C Storks PS1 Softbal Pupillen 1e klasse D Onze Gezellen PS1 Softbal Pupillen 1e klasse E Jeka PS2 Softbal Pupillen 2e klasse A DSS PS1 Softbal Pupillen 2e klasse B Cromtigers PS1 Softbal Pupillen 2e klasse C Saints PS1

Softbal Heren Senioren Softbal Heren 1e klasse Quick Amersfoort Softbal Heren 2e klasse A OVVO Softbal Heren 2e klasse B Herons Softbal Heren 2e klasse C Alphians Softbal Heren 2e klasse D Tex Town Tigers Softbal Heren 2e klasse E Quick Amersfoort-3 Softbal Heren 2e klasse F HSV The Flags Softbal Heren 3e klasse A Herons-2 Softbal Heren 3e klasse B RCH Pinguins-3 Softbal Heren 3e klasse C Quick Amsterdam Softbal Heren 3e klasse D Blue Socks Softbal Heren 3e klasse E Blue Hawks Zwolle Softbal Heren 3e klasse F Vennep Flyers HS2 Softbal Heren 3e klasse G Vlaardingen Holy-3 Softbal Heren 3e klasse H Orioles HS2 en Saints Softbal Heren 3e klasse K Jeka HS2 Softbal Heren 3e klasse L Wyck Lions

Commissie Wedstrijdofficials

Algemeen De CWO is in 2017 twee keer bijeengekomen. In de CWO hebben zitting: Frits Mulder (bestuurslid KNBSB officials), Huub Nelissen (commissioner scorers), Johan Brandsma (commissioner scheidsrechters honkbal), Bert Loggen (Lid van de Stuurgroep Softbal), Stenar van Groningen Schinkel (BUBS), Jacco Lansbergen en Roy Vink (beiden bondsbureau). Na afloop van seizoen 2017 hebben Huub en Bert afscheid genomen. Zij zijn gestopt als commissioner en worden opgevolgd door respectievelijk Alex van den Berg (scorers) en Hans Hornstra (Stuurgroep Softbal).

De samenstelling van de stuurgroep honkbal bestaat uit de leden: Johan Brandsma, Henk van der Linde, Piet Sterk, René Ras en Olav Steijger.

vastlegging jaar 2017 48 | P a g i n a

De stuurgroep Softbal bestaat in 2017 uit vier leden, namelijk Bert Loggen, Carolien Stadhouders, Hans Hornstra en Bob Gieskens. De samenstelling van de scorecommissie is als volgt: Huub Nelissen, Dennis Duin, Linda Steijger en Stefan Slinger.

Van 17 t/m 19 februari 2017 was er weer het jaarlijkse BUBS-weekend voor de officials met onder andere op zaterdag de clinics voor scheidsrechters en scorers. Het weekend werd, zoals eigenlijk elk jaar, weer goed bezocht door de officials.

Op zaterdag 4 november 2017 is de afsluitend bijeenkomst voor officials gehouden. Alle bondsofficials waren voor deze bijeenkomst in het Huis van de Sport in Nieuwegein uitgenodigd. De bijeenkomst werd voor het laatst georganiseerd in het Huis van de Sport aangezien de KNBSB in 2018 is verhuisd naar een nieuw pand in Nieuwegein.

Bij onze officials zijn er meerdere hoogtepunten geweest in 2017. Een aantal scheidsrechters en scorers zijn uitverkozen voor een mondiaal honkbal- en/of softbaltoernooi: - Winfried Berkvens als scheidsrechter bij het World Baseball Classic toernooi die in maart gespeeld werd in Jalisco, Mexico. - Stenar van Groningen Schinkel als scheidsrechter bij het WK Honkbal U18 die in september gespeeld werd in Thunder Bay, Canada. - Bob Gieskens als scheidsrechter bij het WK Softbal Junioren (dames) die in juli gespeeld werd in Clearwater, Verenigde Staten. - Linda Steijger als scorer bij het WK Honkbal U18 die in september gespeeld werd in Thunder Bay, Canada. - Feiko Drost als scorer bij het WK Honkbal U12 die in juli en augustus gespeeld werd in Tainan, Taiwan. - Dennis Duin als scoring director bij het WK Softbal Junioren (dames) die in juli gespeeld werd in Clearwater, Verenigde Staten.

Naast de bovenstaande uitverkiezingen hebben wij als Nederland ook weer een groot aantal officials geleverd aan Europese club- en landentoernooien.

Stuurgroep Honkbalscheidsrechters

In 2017 heeft de Stuurgroep Honkbalscheidsrechters goed het oog gehouden op de ontwikkeling van de meeste scheidsrechters door middel van beoordelaars, scheidsrechter coaches en crew-chiefs. Op elk niveau was, op papier, ruim voldoende begeleiding. In 2017 is nadrukkelijk gekeken naar het voldoende aanstellen van scheidsrechter coaches met hun ‘pupillen’.

Kolom Honkbal Ook in 2017 zat er namens de Stuurgroep Honkbalscheidsrechters ook weer een vertegenwoordiger in de Kolom Honkbal, namelijk Henk v/d Linde.

Aanstellingen nationaal Het afgelopen seizoen zijn er weer veel wedstrijden voorzien van een bondscheidsrechter. De complete Topsport (Hoofdklasse, Overgangsklasse en Instructional League) is altijd voorzien van twee of drie scheidsrechters en daarnaast is ook de 1e klasse vaak voorzien van scheidsrechters. In de 2e klasse hebben wij echter weinig kunnen aanstellen afgelopen seizoen doordat we daar niet genoeg scheidsrechters voor hadden. Wanneer er meer scheidsrechters bij komen komend jaar hopen wij ook in deze klasse weer meer te kunnen aanstellen.

vastlegging jaar 2017 49 | P a g i n a

Aanstellingen internationaal Internationaal zijn er verschillende scheidsrechters, maar ook technical delegates en commssioners, aangesteld door de verschillende internationale bonden. Alle scheidsrechters hebben een goede beoordeling gekregen. Een aantal zelfs “outstanding”. Fijn om te merken dat het internationale niveau van onze scheidsrechters ook erg goed is. Ook tijdens het World Port Tournament (WPT) is weer uitstekend gewerkt. Een fijne samenwerking tussen de Nederlandse (6) en buitenlandse scheidsrechters (2) onder leiding van commissioner Johan Brandsma.

Promotie/Degradatie Na afloop van het seizoen is er binnen de Stuurgroep weer uitvoerig gesproken over promoties en degradaties van scheidsrechters. Hierbij zijn de verschillende beoordelingen besproken en zijn ook de scheidsrechter coaches gevraagd naar hun advies. Dit heeft geresulteerd in meerdere omhoog plaatsingen naar en hogere groep maar ook een aantal terugplaatsingen naar een lagere groep.

Opleidingsgroep In de opleidingsgroep voor scheidsrechters (HD-groep) zaten afgelopen seizoen drie scheidsrechters: Aad Otsen, Yme van de Lugt en Jeroen Rekveld. De HD-groep werd gedurende het seizoen aangevuld met drie andere scheidsrechters die een leerervaringsplek (LEP) aangeboden kregen. Aan het einde van het seizoen zijn de Otsen, v/d Lugt en Rekveld gepromoveerd naar de Hoofdklasse en de drie scheidsrechters van de LEP zijn gepromoveerd naar de volwaardige HD-groep voor 2018.

Stuurgroep Softbalscheidsrechters

De stuurgroep bestond in 2017 uit de volgende personen: Hans Hornstra, Carolien Stadhouders, Bert Loggen en Bob Gieskens.

Aanstellingen nationaal In het afgelopen seizoen zijn er in zowel de Topsport (Golden- en Silver League) als in de Wedstrijdsport (Eerste Klasse Dames) bondsscheidsrechters aangesteld. In zowel de Golden League als in de Silver League zijn alle wedstrijden geleid door bondsscheidsrechters. Bij de Silver League kostte dit net als in 2016 soms veel moeite maar dankzij de extra beschikbaarheid van een aantal scheidsrechters is het gelukt om alle wedstrijden te voorzien van scheidsrechters. Dit is echter wel een groot aandachtspunt voor de komende seizoenen!

In de Eerste Klasse zijn niet alle wedstrijden voorzien van bondscheidsrechters. Dit heeft alles te maken met het feit dat er momenteel niet genoeg bondscheidsrechters zijn om zowel de Topsport als de Wedstrijdsport (Softbal Dames 1e klasse) te voorzien van scheidsrechter.

Aanstellingen internationaal Internationaal zijn er verschillende scheidsrechters, maar ook umpire in chiefs, aangesteld door de Europese bond (ESF). Vanuit de WBSC was er in 2017 één aanstelling: Bob Gieskens was namelijk tijdens het WK Softbal U19 in Clearwater (Florida) actief als scheidsrechter. Hans Hornstra, Carolien Stadhouders en Bert Loggen zijn Umpire in Chief (UIC) geweest bij een aantal ESF toernooien.

WK ECW MECh MECh Scheidsrechter ECW WEPC WECWC MESC U19 U16 U19 U16 Albert Tolen x Arjan de Wever x x Bob Gieskens x x

vastlegging jaar 2017 50 | P a g i n a

WK ECW MECh MECh Scheidsrechter ECW WEPC WECWC MESC U19 U16 U19 U16 Gerrit-Jan van der x x Hoeven Martin Lemstra x Patrick Reus x Peter Vonk x x Rob Veldkamp x

Beoordelingen Het afgelopen seizoen hebben er een aantal beoordelingsmomenten plaatsgevonden. De Stuurgroep streeft er naar om dit in 2018 nog verder uit te bouwen. Naast de beoordelingen zijn er een aantal scheidsrechters begeleid door een ‘mentor’.

Clinic & bijeenkomsten Voorafgaand aan het seizoen is er de jaarlijkse clinic geweest tijdens het BUBS weekend in Diessen. Deze clinic bestond uit een praktijk- en een theoriedeel. De clinic is goed bezocht en werd erg goed ervaren door de scheidsrechters. Aan het einde van het seizoen is er ook nog de afsluitende vergadering van het seizoen geweest. Ook deze vergadering kende een hoge opkomst en werd erg gewaardeerd door zowel de stuurgroep als de scheidsrechters.

Scorecommissie

De scorecommissie bestond in 2017 uit de volgende personen: - Huub Nelissen (voorzitter) belast met contact scorers, aanstellingen, toernooien - Dennis Duin TAS, Play-by-Play en statistieken - Linda Steijger opleidingen - Stefan Slinger Aanstellingen

In 2017 is de commissie 2x bij elkaar geweest. 1x voor de lopende zaken en aan het eind van het seizoen om de prijzen voor de Star Awards vast te stellen. Verdere communicatie tijdens het seizoen ging via mail en telefoon.

Het aantal scorers was ook dit seizoen minimaal omdat er geen level-3 cursus is geweest en daardoor ook geen aanmeldingen voor official scorer. Dit jaar zijn enkele wedstrijden door maar 1 scorer gescoord die de kaart deed en ook de Play-by-play (PbP) ivm het minimale aantal scorers terwijl er één wedstrijd was zonder Play-by-Play. Dit kwam door de toernooien dit jaar waar veel scorers bij betrokken waren.

2 clubs konden wederom zelf de PbP invoer doen bij de thuiswedstrijden. Die clubs waren Tex Town Tigers en Olympia Haarlem.

Dit seizoen zijn we begonnen met nieuwe computers. Er waren wat opstartproblemen, maar daarna hebben de computers goed gewerkt.

Tijdens het WPT te Rotterdam is een level-1 scorecursus gegeven en praktijk tijdens een WPT middagwedstrijd. Er was zeer veel belangstelling voor deze cursus.

In de laatste maanden van 2017 zijn 2 cursussen t.w. Level-2 en een level-3 scorecursus. Beide met 9 cursisten.

vastlegging jaar 2017 51 | P a g i n a

Evenals in voorgaande jaren zijn ook in 2017 Nederlandse official scorers weer in toernooien actief geweest, zowel in Nederland als in het buitenland voor zowel honkbal als softbal. In Nederland bij 2 honkbaltoernooien en 2 softbaltoernooien. Het is jammer dat organisaties die voor het eerst een Europees toernooi organiseren het scoren niet altijd serieus nemen.

Dank van de commissie gaat uit naar afdeling competitiezaken voor de fijne samenwerking.

Aan het eind van 2017 neemt ondergetekende afscheid als commissioner scorers en zal een ander deze taak op zich nemen.

Protestcommissie

Honkbal De protestcommissie Honkbal bestond in 2017 uit Fred van Groningen Schinkel (voorzitter), Willem Broertjes en Sten Wessel. Secretarieel werd de commissie ondersteund door Ruud Verhoef, medewerker bondsbureau . Tijdens het seizoen 2017 werden twee zaken met betrekking tot spelregelzaken aan de protestcommissie honkbal voorgelegd. De twee protesten waren ontvankelijk, maar werden op grond van de spelregels honkbal afgewezen.

Softbal De protestcommissie softbal bestond uit Hans Hornstra (voorzitter), Anne de Bruijne, Albert Jung en Patrick Reus. Secretarieel werden de commissies ondersteund door Ruud Verhoef, medewerker bondsbureau. In 2018 zal Martin Lemstra lid zijn van de protestcommissie. Anne de Bruijne en Albert Jung hebben afscheid genomen. Tijdens het seizoen 2017 werd slechts twee protesten aan de protestcommissie softbal voorgelegd. Eén protest werd niet ontvankelijk verklaard en het andere protest werd afgewezen.

Spelregelcommissie

Honkbal In 2017 bestond de spelregelcommissie Honkbal uit de volgende personen: - Fred van Groningen Schinkel voorzitter - Winfried Berkvens secretaris - Martijn Bosschaart lid

De wijzigingen die in de spelregels van Major League Baseball plaatsvonden zijn verwerkt in de Nederlandse spelregels. De spelregels blijven hierdoor gelijk aan de spelregels die ook door de Europese bond CEB worden gebruikt. De wijzigingen werden merendeel via mailvoering besproken. In samenwerking met communicatie is het spelregelboek Honkbal aangepast aan de huisstijl van de KNBSB.

Softbal In 2017 bestond de spelregelcommissie Softbal uit de volgende personen: - Anne de Bruijne voorzitter - Hans Hornstra secretaris - Patrick Reus lid - Albert Jung lid Anne de Bruijne en Albert Jung hebben aan het einde van het seizoen afscheid genomen. Martin Lemstra zal vanaf 1 januari 2018 een nieuw lid zijn van de commissie.

vastlegging jaar 2017 52 | P a g i n a

Het jaar 2017 was voor de spelregelcommissie een jaar van voorbereiding op de nieuwe spelregels voor 2018-2021. Hiervoor heeft de WBSC een geheel nieuwe opzet gemaakt. Vanaf 2018 worden de spelregels niet meer vertaald naar het Nederlands. De commissie was actief in het beantwoorden van vragen van verenigingen, scheidsrechters en anderen.

Adviescommissie Geschillen

In het derde jaar van de zittingsperiode bestond de commissie uit Daan Garretsen (voorzitter) en Hans Kunnen (secretaris) met als leden Nynke Louws, Willem-Jan Ten Berg, Peter van der Bom en Wlad van den Boogerd. Ons lid Peter van der Aart moest de commissie verlaten omdat hij secretaris van het Bondsbestuur is geworden, wat tot een belangenconflict zou kunnen leiden. Het wegvallen van Peter van der Aart heeft niet voor problemen gezorgd in de vorming van behandelkamers bij de advisering inzake een geschil.

Er zijn in 2017 vier zaken voorgelegd tegen het jaar daarvoor ‘slechts’ twee. In 2017 betrof het twee zaken met betrekking tot het opstellen van een niet-speelgerechtigde speler, één zaak rondom het overschrijven van spelers en één zaak met betrekking tot een al dan niet (mede- )verantwoordelijkheid van de KNBSB voor het door spelers al dan niet betalen van vergoedingen aan baseball academies.

In alle gevallen is het Advies van de commissie door het bondsbestuur overgenomen.

Uit nadere contacten met medewerkers van het bondsbureau merkt de commissie dat ook met sommige aanbevelingen aan de slag is gegaan. Aanbevelingen worden door een behandelkamer toegevoegd aan het Advies als de commissie meent dat nieuwe geschillen kunnen worden voorkomen door aanpassing van reglementen, procedures e.d.

De werkwijze van de commissie, met behandelkamers en een standaard adviesformat, bevalt goed en ook van de mogelijkheid tot het geven van gevraagd en ongevraagd advies heeft deze commissie dit jaar in alle gevallen gebruik gemaakt.

Vorig verslagjaar, 2016, werden twee initiatieven genomen. Van het eerste aanbod, ingeschakeld te worden bij voorstellen tot aanpassing van reglementen als ‘straf/beroep/tucht’ reglementen en de verschillende RvW-en, is een enkele keer gebruik gemaakt. Het oogpunt van de commissie is om - door al vroegtijdig verbeterpunten aan te geven (bijvoorbeeld juridisch juiste formuleringen) - zo weinig mogelijk geschillen te laten ontstaan.

Het tweede initiatief, nadenken over het instellen van een Arbitragecommissie, is nog in onderzoek. Volgens de commissie kunnen sommige voorgelegde zaken beter met bindende arbitrage opgelost worden. Denk daarbij aan problemen tussen een persoon/personen en/of verenigingen onderling. Deze commissie ziet als primaire taak om een (niet bindend) advies uit te brengen in een geschil tussen een (bestuurs)orgaan van de KNBSB en haar leden.

vastlegging jaar 2017 53 | P a g i n a

De gegeven Adviezen - en de daarop volgende uitspraken van het bondsbestuur - zijn inmiddels weer op de vernieuwde KNBSB website overzichtelijk terug te vinden: https://www.knbsb.nl/competitie/wedstr ijdzaken/adviescommissie-geschillen

De commissie vindt het belangrijk dat deze transparantie is gerealiseerd. Het grote voordeel is dat een partij die overweegt een geschil aan te gaan hier informatie kan opdoen over de aanpak en werkwijze van de Adviescommissie en de daarop volgende uitspraak van het bondsbestuur.

De commissie hoopt dat, als er in 2018 geschillen ontstaan, betrokkenen de weg naar deze commissie weten te vinden (via het bondsbureau) en dat de gegeven Adviezen opnieuw een kwalitatieve bijdrage leveren aan de bestuurlijke organisatie van onze mooie sporten.

Commissie van Beroep Strafzaken

De CvBS bestond in 2017 uit: mr. S.M. van Elst (voorzitter), N.A.J. van de Kamer (secretaris) en de leden mr. A. Stevens, J.J. Gieskens, S.M. Nypels en W.P. van Geijlswijk. In 2017 diende de CvBS 8 zaken te behandelen.

Een overzicht van de ontwikkeling van het aantal beroepzaken vanaf 2007:

CvBS Jaar CS zaken % zaken 2007 131 28 21 2008 161 18 11 2009 131 27 21 2010 110 20 18 2011 123 21 17 2012 97 14 14 2013 81 8 10 2014 86 10 12 2015 72 5 7 2016 100 19 19 2017 80 8 10

De CvBS heeft in 2017 1 x vergaderd , er was blijkbaar bij gedaagde geen behoefte aan hoorzittingen. In deze vergadering van 13 juli is een passage uit het RvT, wat op 25 maart 2017 door de Bondsraad aangenomen was, van kaders voorzien. Het gaat om art.15 lid 1 uit het Tucht reglement.

vastlegging jaar 2017 54 | P a g i n a

De CvBS heeft dus in 2017 8 beroepzaken te behandelen gekregen, er werden 5 uitspraken van de CS vernietigd, 1 omdat het onduidelijk was wie de gedaagde was en 4 op procedurele fouten, allemaal doordat er niet voldaan was aan artikel 15 lid 1 van het Tuchtreglement. Of er was geen aantekening op het wedstrijdformulier of er was geen rapport van de scheidsrechter aanwezig. Er is, lopende het seizoen, intensief contact geweest met de afd. Competitiezaken, zij hebben middels de mail alle scheidsrechters er op gewezen dat aan beide voorwaarden moet worden voldaan om een zaak aanhangig te maken. Speciaal de handelingen om een aantekening in het DWF te zetten kregen daar aandacht in. In 3 zaken werd de uitspraak van de CS bekrachtigd. Al met al een rustig jaar voor de CvBS. Aldus de CvBS op 11 november 2017.

Commissie Strafzaken

Introductie Voor u ligt het Jaarverslag van de Commissie Strafzaken over het jaar 2017. In dit verslag vindt u de bezetting van de commissie en het aantal door de Commissie afgehandelde zaken.

- Bezetting Commissie Strafzaken In het seizoen 2017 bestond de Commissie Strafzaken uit: - mr. M.R.. van Ee LLb(voorzitter) - - mr. M.M. Vrolijk (secretaris) - - mr. T. Felix (lid) - - P. B.J. Bokern (lid) - - L. Meijer (lid).

Samenvatting 2017 2017 kenmerkte zich door een onveranderd groot aantal zaken (2017: 80 strafzaken). Dit zorgde voor een hoge werkdruk op de commissie. Niettemin is de Commissie er voor een groot deel in geslaagd vertraging in de afhandeling van de zaken te beperken en de afhandeling zo veel mogelijk schriftelijk af te handelen.

Behandelde zaken In 2017 behandelde de Commissie Strafzaken 80 strafzaken. Er werden in 2017 geen klachtzaken behandeld. In 59 zaken legde de Commissie een sanctie op. In de overige 21 zaken volgde vrijspraak (3 zaken), werd de zaak niet-ontvankelijk verklaard (5 zaken) of werd de zaak geseponeerd (13 zaken). Ter zake van 8 zaken waarin een sanctie werd opgelegd door de Commissie Strafzaken werd beroep ingesteld bij de Commissie van Beroep.

Financieel In totaal is er € 3.127 bij verenigingen in rekening gebracht voor kosten van de behandeling. Dat is minder dan in 2016 (€ 4.212). Reden is dat er minder zaken zijn aangebracht dan in 2016 (2016: 100 zaken). Er zijn in 2017 geen boetes opgelegd (2016: € 750).

vastlegging jaar 2017 55 | P a g i n a

Terreincommissie

De terreincommissie van de KNBSB stelt zich tot doel verenigingen over zo goed mogelijke honk- en softbalvelden te laten beschikken. Dit wordt o.a. gedaan door regelmatig accommodaties te bezoeken en verenigingen en gemeentes te adviseren bij het plegen van goed onderhoud, bij renovatie en de aanleg van nieuwe velden. Door het aanbieden van groundsman cursussen trachten we die kennis te vergroten. In 2017 hebben er twee basiscursussen plaatsgevonden. Een in Moergestel met 33 deelnemers en een in Utrecht met 18 deelnemers. De Terreincommissie is hiervoor een samenwerking aangegaan met Kennis van Sport. De doelstelling is elk jaar op twee verschillende locaties een cursus te plannen.

Ook in 2017 zijn weer diverse nieuwe en gerenoveerde accommodaties gekeurd, en bestaande velden aan een controle onderworpen. Zo worden de velden steeds beter en vooral veiliger voor onze sporters.

Verder is er in samenwerking met KIWA-ISA sport een norm voor klei vastgesteld.

Een grote achterstand is opgelopen in de (her)keuringen van de lichtinstallaties door het missen van een verlichtingsdeskundige en het feit dat de leden van de Terreincommissie die de metingen kunnen doen, lange reizen moeten afleggen om de metingen te kunnen verrichten. In overleg met het Bondsbureau heeft de Terreincommissie besloten dat de lichtinstallaties voor wedstrijden in de toekomst moeten worden gekeurd door een gecertificeerd bedrijf. In overleg met de Nederlandse Stichting Voor Verlichtingskunde zijn de normen voor honkbalverlichting naar beneden bijgesteld.

Het Vademecum voor honk- en softbalaccommodaties is eveneens goed onder de loep genomen en op diverse punten aangepast. In februari 2018 zal de nieuwe versie te vinden zijn op de site van de KNBSB.

In 2017 zijn drie nieuwe leden toegetreden tot de terreincommissie, te weten: Marten Buschman uit Amsterdam, Hans Kunnen en Richard Rothengatter beiden jaren actief als groundsman bij Robur ‘58.

Een welkome aanvulling, maar er zijn nog enkele “blinde vlekken” in het westen waar we nog graag een collega zouden zien. Voor meer informatie kan men terecht bij de voorzitter van de terreincommissie en competitiezaken.

De terreincommissie zal blijven streven naar steeds betere honk- en softbalvelden.

BREEDTESPORT

De KNBSB heeft ook in 2016 ingezet op de ‘Vitale honkbal- en softbalverenigingen’. De producten en diensten die wij aanbieden richten zich voornamelijk op het ondersteunen en verder opleiden van het bestuurlijk kader op de vereniging. Dit moet uiteindelijk leiden tot een groei van het aantal leden/beoefenaars.

Accountmanagement

In 2017 hebben de accountmanager 28 clubs voor het eest bezocht. Sinds de start van het accountmanagement in 2014 zijn er nu in totaal 132 van de 162 verenigingen minimaal één keer bezocht. Tijdens de gesprekken met de bestuurders komt veelvuldig het tekort aan vrijwilligers aan bod.

vastlegging jaar 2017 56 | P a g i n a

Om clubs te helpen met dit probleem bieden wij ondersteuning in de vorm van de aanpak Vrijwilligersbeleid. Deze aanpak bestaat uit drie onderdelen die clubs in kunnen zetten om hun vrijwilligerstekort tegen te gaan. Het betreft hier; een module om vrijwilligers te registreren via Sportlink, een cursus via Sportservice Nederland om vrijwilligers te werven en een workshop vrijwilligersbeleid via de KNBSB. Ondanks de enthousiaste reactie tijdens de introductie op het congres hebben slechts 28 verenigingen één of meerdere onderdelen van de aanpak ingezet. In 2018 brengen we de aanpak nog meer onder de aandacht van de verenigingen om dit aantal te verhogen.

In januari 2017 vond een gesprek plaats tussen vier Zuid-Limburgse clubs (ASC Parkstad, HSV Cheetahs, HSC Maastricht en HSC De Sittard Condors) en de KNBSB. Centraal stond de vraag: hoe kunnen wij als clubs gezamenlijk optrekken voor de toekomst van honkbal en softbal in Zuid- Limburg? Een jaar later kan de samenwerking al worden gezien als een groot succes. Zo hebben alle vier de verenigingen voor het eerst een team in de Beeball Rookie competitie ingeschreven. Dit hebben ze gerealiseerd door deze winter bij iedere vereniging een Beeball Indoor Toernooi te organiseren.

Welcome Friends

Uit onderzoek is gebleken dat potentiële leden eerder lid worden als er al bekenden lid zijn van de betreffende vereniging. Een goede wervingsstrategie is dan ook om te werven onder vrienden en familieleden van bestaande jeugdleden. Om die reden is het ‘Welcome Friends’ ledenwervingspakket in de winter van 2016 ontwikkeld. Het pakket biedt extra ondersteuning bij een open clinic waarbij de huidige jeugdleden allemaal één of meer vriendjes en vriendinnetjes meenemen om hen kennis te laten maken met de mooie sport. Om de clinic kracht bij te zetten heeft de KNBSB het pakket ‘Welcome Friends’ ontwikkeld. Het pakket bestaat uit 3 posters, 25 flyers en 25 strippenkaarten die gebruikt kunnen worden ter promotie van de clinic. Verenigingen kunnen dit pakket kosteloos aanvragen. In 2017 organiseerden we voor de eerste keer op 17 mei de Nationale Welcome Friendsdag waar 14 verenigingen aan mee deden. Zij werden ondersteunt door de KNBSB op deze nationale dag. Meerdere verenigingen hebben een Welcome Friends dag georganisseerd op een andere datum.

Respect the game

Week van de scheidsrechter 1 t/m 10 september. Dit jaar hebben we in samenwerking met Honig’s Europe verenigingen in de gelegenheid gesteld om hun scheidsrechters en scorers een presentje te sturen. Voor de scheidsrechters was er een tellertje beschikbaar en voor de scorers een pen. De editie van 2017 was de eerste editie waarbij ook de scorers in het zonnetje werden gezet. Binnen onze sporten is er een belangrijke rol weggelegd voor scorers en middels de week van de scheidsrechter proberen wij daar bij stil te staan. Om dit nog meer te benadrukken hebben wij er voor gekozen om volgend jaar de naam van de week te veranderen in ‘De week van de official’. De week van de official zal in 2018 plaatsvinden van 1 t/m 9 september.

Vertrouwenscontactpersoon

In totaal zijn er bij de vertrouwenscontactpersonen zeven meldingen ontvangen. In onderstaande tabel is de aard van de meldingen te vinden.

2017 Aard van de melding Seksuele intimidatie/misbruik Ongewenst gedrag 1 Racisme / discriminatie

vastlegging jaar 2017 57 | P a g i n a

Agressie en geweld 1 Pesten 1 Intimidatie Overig 4 Totaal 7

Het aantal meldingen en adviesvragen in de rapportageperiode is hoger dan in de voorgaande jaren. Het is positief dat verenigingen of leden de vertrouwenscontactpersonen weten te vinden. Voor de toekomst zou een gewenste aanvulling zijn: meer inzicht krijgen in wat er speelt en op welk niveau dit wordt aangekaart. Opvallend is dat NOC*NSF de vertrouwenscontactpersonen van de bond steeds vaker rechtstreeks benadert over zaken die te maken hebben met sociale veiligheid. Zo ook met informatie over bijeenkomsten die worden georganiseerd. De vertrouwenspersoon dient dit dan weer door te geven aan de bond, waarna deze het kan opnemen in een nieuwsbrief. Dit is meerdere keren gebeurd in 2017. Verklaring Omtrent Gedrag in 2017 hebben we ervoor gekozen om onze medewerkers, stagiaires en bepaalde vrijwilligers te verplichten om een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) af te geven. Een VOG is bijvoorbeeld nodig voor het vervullen van een functie waarin men werkt met vertrouwelijke gegevens, jeugdleden of geld. Het verplicht stellen van de VOG geeft meer zekerheid over het verleden van mensen en het vermindert de kans dat iemand die eerder in de fout is gegaan, een aan deze fout gerelateerde functie weer kan uitoefenen. Ook in 2017 hebben wij ons weer ingezet om de VOG verplichting onder honkbal- en softbalverenigingen te stimuleren, zodat we samen met de verenigingen en onze leden een veilig sportklimaat kunnen creëren.

Slowpitch

Ook in 2017 hebben we ons druk bezig gehouden met implementatie van Slowpitch Softbal in Nederland. De werkgroep is weer met regelmaat bij elkaar gekomen om te bespreken hoe we de sport het beste kunnen blijven aanbieden en promoten. Ook heeft er een behoefteonderzoek naar Slowpitch Softbal plaatsgevonden; de resultaten hiervan zijn gebruikt om het aanbod te verbeteren. Ondertussen is de sport Slowpitch Softbal bekend bij alle honkbal- en softbalverenigingen in Nederland. Ook werd er weer een competitie georganiseerd: Er waren 18 deelnemende teams in de Mixed League. Zij speelden voor de zomerstop zes wedstrijden en na de zomerstop vier wedstrijden. De competitie verliep over het algemeen goed. Een aantal teams hadden wel last van tegenstanders die erg laat wedstrijden afzegden. Op verschillende verenigingen in het land werden Slowpitch Softbal toernooien georganiseerd. Ook vanuit de KNBSB werd in samenwerking met verenigingen weer een drietal toernooien georganiseerd: Het Mid Summer toernooi bij DVH, End of Season bij Thamen en de Windmill Classic bij Almere’90. Deze toernooien waren een succes en worden ook in 2018 weer georganiseerd. Het End of Season had nog niet eerder zoveel deelnemende teams als in 2017, namelijk 14 teams. Het afgelopen jaar zijn we gestart met gratis Slowpitch Softbal (indoor en outdoor) clinics voor honkbal- en softbalverenigingen. Deze werden georganiseerd door het Dutch National slowpitch Team (DNT) bij vier verenigingen: DVH, Houten Dragons, Rooswijk en The Herons. De clinics bevielen erg goed en een aantal verenigingen hebben er nieuwe leden aan overgehouden.

vastlegging jaar 2017 58 | P a g i n a

Landelijke BeeBalldagen

De Landelijke BeeBalldag werd op zaterdag 10 en zondag 11 juni 2017 op 5 locaties georganiseerd. De verenigingen Euro Stars, HCAW, Tilburg, Thamen en Assen Pioneers (zaterdag 10 juni) organiseerden voor zowel Rookies als Majors een prachtige dag op hun accommodatie. In totaal deden 110 teams met ruim 1.000 BeeBallers mee op de verschillende locaties. Buiten BeeBall was er ook weer van alles te doen. Schminken, spelletjes, springkussen, lekkere hapjes enz. Er deden ook weer 2 teams uit Frankrijk mee. Bovendien waren er op verschillende locaties ook weer enkele (oud)Internationals van het Nederlands honkbalteam aanwezig om samen met de BeeBallers de dag te beginnen met een gezamenlijke warming up. En natuurlijk waren zij bereid met de jeugd op de foto te gaan en werden er veel handtekeningen gezet. Al met al was het weer een top dag voor onze jongste jeugd! De BeeBallteams van de organiserende verenigingen werden vervolgens uitgenodigd op de speciale BeeBaldag tijdens het World Port Tournament in Rotterdam. Zij mochten mee het veld op en hadden een Meet & Greet met de spelers van team Kingdom of the Netherlands. Een mooi samenkomen van oud en jong!

DINO pup toernooi

Op 7 oktober 2017 organiseerde de KNBSB in samenwerking met de Kieviten en Softbal Dino het eerste DINO pup toernooi op de velden van Almere ’90. 50 Jonge softbalsters van 8 tot en met 12 jaar schreven zich in en werden ingedeeld in 4 samengestelde teams. Ze speelden leuke wedstrijden onder begeleiding van een aantal speelsters van Jong Oranje, André Prins en 4 enthousiaste pupillen coaches die zich hadden aangemeld. De wedstrijden werden gespeeld met de coach pitch regels die dit seizoen in pilotvorm zijn gebruikt in de competitie. Softbal DINO verzorgde de live streaming van de wedstrijden en gaven met veel enthousiasme commentaar. Daarnaast was er door hen voor elke deelneemester een medaille beschikbaar gesteld. Ondanks het slechte weer hebben alle deelnemers een leuke dag gehad.

Recreanten

Ook weer in 2017 was een redelijk grote groep actief in het Mixed Softbal. Regionaal werden er verschillende competities en toernooien georganiseerd door de verenigingen zelf. Deze groep organiseert dus helemaal zelf hun sportaanbod om samen gezellig te sporten en fit te blijven.

G-honkbal

Op 11 januari 2017 vond er een doelgroepbijeenkomst plaats. Er werd gesproken over de huidige stand van zaken, de succesfactoren en de ambitie voor de komende vijf jaar. Het seizoen 2017 begon met 10 teams verdeeld over 9 verenigingen. Op 16 januari 2017 is de overeenkomst met de Dirk Kuijt Foundation (DKF) voor 2 jaar getekend voor de organisatie van de DKF Landelijke G-honkbaldag. Tevens organiseerde de DKF op 3 juni 2017 de eerste editie van de DKF Kampioenendag in Katwijk. Dit was tevens de locatie voor de DKF Landelijke G-honkbal dag. Aan de dag namen 7 teams deel, de Rinus Paardekoper wisselbokaal werd gewonnen door het team van Portland Poema’s. Op woensdag 20 september was G-honkbal ook vertegenwoordigd bij de Open Dag van de Johan Cruijff Foundation. De promotiebus van de KNBSB trok veel bekijks en de goodie bags vonden gretig aftrek. In Rotterdam waren we op 24 september via de verenigingen Portland Poema’s en HSV Saints vertegenwoordigd op de Rotterdam Sport op Maat dag. In totaal zijn er dit jaar 5 toernooien gespeeld, 2 werden er helaas vanwege het weer afgelast.

vastlegging jaar 2017 59 | P a g i n a

De komende jaren staan we met G-Honkbal voor de volgende uitdagingen: 1. Opzetten van een competitievorm voor G-Honkbalteams 2. Aanwas van andere G-Honkbalteams (-verenigingen) 3. Aanwas en behoud van spelers 4. Aanwas van (gekwalificeerde) trainers/begeleiders 5. Niveauverschillen: op toernooi of om competitie te kunnen spelen 6. Realiseren inzet van meer buursportcoaches (G-)Honkbal

Little League

In 2017 werden de finales van het Nederlands Kampioenschap Little League voor de vierde maal georganiseerd in het stadion van Hoofddorp Pioniers en de velden van Vennep Flyers.

Zaterdag 3 juni de werd de eerste ronde gespeeld op de velden van Almere ’90 en zaterdag en zondag 17 en 18 juni traden in totaal 38 teams van de Littles (11-12 jarigen) Intermediate (12-13 jarigen, alleen baseball) Juniors (12-14 jarigen) en Seniors (13-16 jarigen) aan in Hoofddorp en Nieuw Vennep om te spelen voor een plek in Europa. Het was weer een waar spektakel. De intermediate league werd dit jaar voorhet eerst toegevoegd aan het NK. Er werd fanatiek en attractief honkbal en softbal gespeeld onder de leiding van vierentwintig enthousiaste scheidsrechters. Wout van der Horst, Jos van Beek en Simon Havinga coördineerden dit en vervulden de rol als Umpires In Chiefs geweldig.

Nederlands Kampioenen Little League 2017:

Baseball: Little League – Den Haag Junior League – Brabant United Intermediate League - Amsterdam Senior League – Rotterdam

Softball: Little League – South West Thunders Junior League – South West Thunders Senior League – South West Thunders

Voordat de teams in Hoofddorp de strijd aan konden gaan was er werk verricht door de regio coördinatoren van de verschillende clusters: Fam. Rietema, Vera Zwerver, Jessica Jansen, Rotterdam United Baseball, Niels de Lugt, Brigitte de Bont, Rob Vos, Johanna Smit, Ton Lijfijt, Mimy Sluiter, Camiel Cornelissen en Helene Angermann. De KNBSB wil iedereen bedanken voor hun inzet om het Little League toernooi tot een succes te maken.

Er werden voor de 2e keer 2 EK Little League toernooien (SB Juniores en Seniors) in Nederland georganiseerd. In Brabant bij Roef! en Jeka werden mooie toernooien georganiseerd. In 2017 werd het juniors softbalteam South West Thunders Europees kampioen en zij mochten daarmee naar de World Series in Kirkland USA. Een fantastische ervaring voor deze softbalsters.

vastlegging jaar 2017 60 | P a g i n a

Winterschool Talenten

Voor de 9e keer werd in sporthal de Paperclip onder leiding van Folkwin Lautenslager de talentwinterschool honkbal gehouden. 55 regionale talenten, voornamelijk uit gebieden waar geen Regionale Baseball Academies actief zijn, hebben deelgenomen aan één of meerdere onderdelen. Zij werden wederom getraind door gerenommeerde instructeurs zoals Eric de Vries en Pat Romney.

OPLEIDINGEN

Trainer-coach opleidingen

De KNBSB heeft in 2017 negen trainer-coach opleidingen aangeboden, met in totaal 126 deelnemers over alle opleidingen.

TC2 opleidingen: - Amsterdam - Beek (L.) - Bussum - Den Bosch - Deventer - Houten - Rotterdam

TC3 Opleiding - Haarlem

TC4 Opleiding - Hoofddorp-Nieuwegein

De TC4 opleiding was rigoureus veranderd ten opzichte van het verleden en vond plaats in twee weekenden en 7 losse workshops.

Scheidsrechtersopleidingen

In 2017 zijn de scheidsrechtersopleidingen inhoudelijk volgens de nieuwe systematiek van de Kwalificatie Structuur Sport (KSS) aangeboden en heten nu Umpire opleidingen. De scorersopleidingen zijn in deze niet veranderd. Alle Umpireopleidingen zijn nu voor zowel honkbal als softbalscheidsrechters samen. De organisatie van de Umpire 2 (U2) opleiding is een samenwerking tussen het Bondsbureau en de BUBS.

Umpire 2 opleidingen - Dronten 10 geslaagden - Sittard 15 geslaagden - Hilversum 34 geslaagden - Amsterdam 9 geslaagden - Utrecht 17 geslaagden - Bussum 18 geslaagden - Houten 6 geslaagden - Rosmalen 9 geslaagden - Waalwijk 8 geslaagden - Amersfoort 6 geslaagden

vastlegging jaar 2017 61 | P a g i n a

- Maastricht 8 geslaagden - Tilburg 12 geslaagden

Umpire 3 opleiding - Gestart met 15 deelnemers, examens zijn in 2018

Scorer 1 - Uithoorn 16 geslaagden - Rotterdam 17 geslaagden

Scorer 2 - Nieuwegein 20 geslaagden

Scorer 3 - Gestart in 2017 met 9 deelnemers, examens zijn in 2018

De veldonderhoud/groundsmen opleidingen worden vanaf 2017 gegeven door “Kennis van Sport”. De terreincommissie heeft samen met Kennis van Sport op 4 niveaus opleidingen ingericht. Op 28 oktober 2017 is bij UVV in Utrecht een Veldonderhoud niveau 1 opleiding geweest met 16 deelnemers.

Honkbal-SoftbalMasterz.nl

Sinds de introductie van de Masterz in 2016 hebben inmiddels 1.378 leden hun spelregelbewijs gehaald. In 2017 hebben 628 leden hun spelregelbewijs gehaald. Met ingang van 2018 wordt Masterz gekoppeld aan de Umpire-2 opleiding. Door online het spelregelbewijs te halen wordt het aantal theorie uren teruggebracht en kan meer aandacht worden besteed aan het leren leiden van een wedstrijd.

TALENTONTWIKKELING - HONKBAL

Regionale Baseball Academies

De KNBSB heeft in 2017 de Regionale Baseball Academies (RBA) geauditeerd om per 1 september 2018 terug te gaan van zes naar vier RBA’s, met als doel door een concentratie van talent, technische staf en (financiële) middelen op vier plaatsen de voorwaarden te scheppen om de kwaliteit van instroom naar de hoofdklasse en Nationale Baseball Academy structureel te verbeteren.

De RBA’s die vanaf dat moment een accreditatie ontvangen en door NOC*NSF worden erkend als regionaal talentencentrum zijn: Diamonds Amsterdam, Kennemerland Rabbits, Rotterdam Unicorns en Scimitars Midden-Nederland. Daarmee gezegd ontvangen Bixie Baseball en Tsunami Den Haag geen accreditatie, wat heeft geleid tot het per 1 oktober 2017 stoppen van de RBA door Bixie Baseball en het niet meer kunnen organiseren van een aspirantenteam door Tsunami Den Haag in 2018.

Major League Baseball heeft per 2017 de (financiële) ondersteuning van de RBA’s gewijzigd. In 2017 is de bijdrage nagenoeg gehalveerd en per 2018 zelfs stopgezet. Dit is het gevolg van nieuwe mensen bij MLB die het mondiale beleid hebben gewijzigd en niet meer structureel willen investeren in projecten zoals de RBA’s. MLB blijft zich mondiaal inzetten middels; activiteiten, opleidingen en materiaal.

vastlegging jaar 2017 62 | P a g i n a

In de afgelopen jaren hebben de RBA’s zich ingezet om de regionale talenten zo goed mogelijk te ontwikkelen, met het accent op opleiden. Dit opleiden in de algemene zin heeft een te grote aandacht gekregen ten opzichte van het opleiden tot de beste willen zijn als individu en willen winnen als team. Hier ligt een belangrijk aandachtpunt voor het programma in 2018.

Nationale Baseball Academie

De KNBSB is per 1 september 2017 een Nationale Baseball Academies (NBA) gestart voor de High Potentials vanaf 16 jaar uit de Regionale Baseball Academies. De NBA verzorgt in samenwerking met het Centrum voor Topsport en Onderwijs (CTO) in Amsterdam een fulltime trainingsprogramma en faciliteert onderwijs en verblijf (wonen en maaltijden).

De sportspecifieke trainingen worden verzorgd door de Talentcoach Martijn Nijhoff, Fysieke trainer Paul Venner, Bondscoach Steve Janssen (pitching) en Manager Koninkrijksteam U23 Sidney de Jong (hitting/catching).

Spelers: Leandro Anasagasti (Kennemerland Rabbits), Tyler Boersma (Diamonds Amsterdam), Donny Breek (Scimitars MN), Denzel Bryson (Bixie Baseball), Dylan Farley (Diamonds Amsterdam), Christiaan Herkemij (Kennemerland Rabbits), Naut Kragt (Diamonds Amsterdam, Scott Prins (Diamonds Amsterdam), Ruendrick Piternella (Rotterdam Unicorns), Tommy van der Sanden (Kennemerland Rabbits), Delano Selassa (Scimitars MN), Luuk ter Beek (Kennemerland Rabbits), Jeandro Tromp (Scimitars MN), Mic van der Ven (Bixie Baseball) en Daniel Vos (Diamonds Amsterdam).

Nederland U12

De KNBSB heeft sinds jaren weer met het Nederlands team U12 deelgenomen aan het Europees Kampioenschap Juveniles. Achterliggende gedachte is tweeledig; een stimulans voor spelers om de beste te willen zijn en prestatiepunten winnen voor een goede klassering op de Wereld Ranking. Het EK heeft van 10 t/m 16 juli plaatsgevonden bij de vereniging UVV in Utrecht. UVV heeft veel werk verricht om er goed georganiseerd toernooi van te maken en dat is de vereniging zeer zeker gelukt.

Sportief gezien was het eindresultaat geen succes. Nederland eindigde op een vijfde plaats, achter 1. Italië, 2. Frankrijk, 3. Tsjechië en 4. Duitsland. Saillant detail is dat Nederland tijdens het EK maar één wedstrijd verloor. In de poule won Nederland van Duitsland (12-5) en Oostenrijk (17-6), maar verloor van Frankrijk (3- 13). Door dit resultaat kwam Nederland in de reeks terecht om de vijfde plaats. Deze wedstrijd werd gewonnen van Rusland (9-5).

Staf: Peter Herkemij (Field Manager), Eric de Vries (Pitching Coach), Jesse Aussems (Coach) en Sam van Dijk (fysiotherapeut).

Spelers: Jamie Beerman (Amsterdam Pirates), Diego van de Boogaard (Jeka), Maxwell Cornelissen (Amsterdam Pirates), Sol Fahrner (Amsterdam Pirates), Amarensio Franka (Neptunus), Boris Hartman (Tex Town Tigers), Terrance Heemskerk (Kinheim), Toby Hernandez (Neptunus), Ryan Hoogendoorn (Tsunami Den Haag), Yari van Melick (Euro-Stars), Rommy van Middendorp (Robur’58), Thibaud Pastor (Amsterdam Pirates), Tygo Rojer (Bixie Baseball), Leandro Salazar Mata (Neptunus), Maarten Smit (Hoofddorp Pioniers), Otis Ward (Amsterdam Pirates), Miquel Willem (Hoofddorp Pioniers) en Dieudonné van Zoelen (UVV).

vastlegging jaar 2017 63 | P a g i n a

Vertegenwoordigers: Alex van den Berg (scorer), Jeanette van Drunen (scorer) en Huub Nelissen (scoring director), Jan Willem Paauw (scheidsrechter) en Stefan Slinger (scorer).

Nederland U15

De KNBSB heeft ook met het Nederlands team U15 weer sinds jaren deelgenomen aan het Europees Kampioenschap Cadets, een stimulans voor de spelers en prestatiepunten voor de Wereld Ranking.

Het EK heeft plaatsgevonden van 17 t/m 23 juli in Wiener Neustadt, Oostenrijk. Nederland verloor de finale van Duitsland en kwalificeerde zich met deze tweede plaats voor het Wereld Kampioneschap in 2018. Nederland wist alle vier de poulewedstrijden te winnen van Oostenrijk (16-1), Polen (7-4), Rusland (17-0) en Tsjechië (11-6). De halve finale werd gewonnen van Frankrijk (6-2), alvorens de spannende finale te verliezen van Duitsland (2-4). Chris Stuart (Diamond Amsterdam) werd na afloop van het toernooi uitgeroepen tot beste werper.

Staf: Eric de Bruin (Field Manager), Martijn Nijhoff (Talent Coach) Marvin Bleij (Coach), Michael Duursma (Coach) en Kevin Sprengers (fysiotherapeut).

Spelers: Danny Albinus (Bixie Baseball), Jelle Bing (Kennemerland Rabbits), Jair van Borkulo (Diamonds Amsterdam), Nick Boxelaar (Kennemerland Rabbits), Luuk Bun (Twins), Kyshon Giterson (Rotterdam Unicorns), Jayden Gonesh (Tsunami Den Haag), Gio de Graauw (Scimitars MN), Emile Haswell (Diamonds Amsterdam), Tyriq Kemp (Rotterdam Unicorns), Raydley Legito (Rotterdam Unicorns), Jelle van der Lelie (Diamonds Amsterdam), Ayran Araya Lemaire (Diamonds Amsterdam), Vincent Mevissen (Kennemerland Rabbits), Jason Netten (Tsunami Den Haag), Derek Paesch (Scimitars MN), Luca Pastor (Diamonds Amsterdam), Chris Stuart (Diamonds Amsterdam), Jesse Velders (Scimitars MN) en Lucas Vos (Diamonds Amsterdam).

Vertegenwoordigers: Efrem Silvania (scheidsrechter) en Roy van de Wateringen (scheidsrechter).

Koninkrijksteam U18

Het Koninkrijksteam U18 heeft van 1 t/m 10 september deelgenomen aan het Wereld Kampioenschap Juniors in Thunderbay, Canada. Om een zo goed mogelijk resultaat te kunnen behalen was de selectie samengesteld uit spelers uit Nederland, Aruba en Curacao. Het resultaat was een achtste plaats, na vier gewonnen en vier verloren wedstijden: Amerika (1-11), Cuba (0-3), Zuid- Afrika (22-3), Japan (1-3), Mexico (4-0), Nicaragua (8-3), Taiwan (1-4) en Italië (2-1).

Staf: Eric de Bruin (Field Manager), Martijn Nijhoff (Talent Coach), Evert-Jan ’t Hoen (Coach), Ben Thijssen (Coach), Pepijn van Ingen (fysiotherapeut) en Erik van der Graaff (teambegeleider).

Spelers: Sherten Apostel (Pittsburgh Pirates), Luuk ter Beek (Hoofddorp Pioniers), Donny Breek (DSS), Denzel Bryson (De Glaskoning Twins), Jiorgeny Casimiri (Wassenaar), Aaron de Groot (Storks), Koen Halderman (DSS), Enrique Hatma (Curaçao), Stefan Iannelli (Tridents), Richgelon Juliana (San Francisco Giants), Mike Kelkboom (Cleveland Indians), Christopher Koeiman (Sta. Rosa Indians, Curaçao), Dylan Koster (HCAW), Frensley Leito (Marchena Braves, Curaçao),

vastlegging jaar 2017 64 | P a g i n a

Tommy van de Sanden (DSS), Delano Selassa (HCAW), Tijmen Takke (Pickles UVV), Jeandro Tromp (HCAW), Mic van der Ven (De Glaskoning Twins) en Lars Vogelaar (DSS).

Koninkrijksteam U23

Dit jaar gestart met een programma voor het Koninkrijksteam U23, voor spelers die uit het Koninkrijkteam U18 komen en die zicht hebben op het Koninkrijksteam. Het U23-team heeft van 7 t/m 13 augustus deelgenomen aan het Europees Kampioenschap in Brno, Tsjechië. De selectie bestond voor het overgrote gedeelte uit spelers uit de Nederlandse hoofdklasse, versterkt met een aantal spelers op cruciale plekken uit Aruba en Curacao.

Het Koninkrijsteam U23 werd ongeslagen Europees Kampioen na een sinderende en 4:41 uur durende finale tegen Tsjechië. In de poulefase werd achtereenvolgens gewonnen van Wit-Rusland (9- 0), Rusland (9-1), Kroatië (18-3)en Groot Brittanië (11-1), alvorens de halve finale te winnen van België (10-5) en de finale van Tsjechië (10-9). Na afloop van het toernooi werd Colin van der Laar (Quick Amersfoort) uitgeroepen tot ‘Meest Waardevolle Speler’ van het toernooi.

Staf: Sidney de Jong (Field Manager), Evert-Jan ’t Hoen (Bench Coach), Rob Cordemans (Pitching Coach), Eugene Kingsale (Coach), David Bergman (Scout), Kevin Sprengers (fysiotherapeut), Greta Schouten (teambegeleider) en Jaap Visser (materiaal).

Spelers: Jerremyh Angela (UVV), Jelle Blaauw (UVV), Max Clarijs (L&D Amsterdam), Rodney Daal (UVV), Kendrick Delima (Orioles), Max Draijer (Hoofddorp Pioniers), Rachid Engelhardt (HCAW), Dennis Gustina (Sta. Maria Pirates, Curacao), Tim Halderman (DSS), Rowan van Hoek (HCAW), Ross Ismail (Royal Scorpions, Curacao), Nick Keur (Hoofddorp Pioniers), Jelle Kroft (Onze Gezellen), Colin van Laar (Quick Amersfoort), Kennimar Locadia (Wild Cats, Curacao), Nick Peels (De Glaskoning Twins), Denzel Richardson (Sta. Rosa Indians, Curacao), Maickel Rietel (Hoofddorp Pioniers), Delano Selassa (HCAW), Kaj Timmermans (HCAW) en Ruar Verkerk (Curaçao Neptunus).

Vertegenwoordigers: Jan Kuipers (commissioner), Henk van der Linde (commissioner) en Roy van de Wateringen (scheidsrechter).

Major League Baseball

Major League Baseball (MLB) heeft in 2017 twee activiteiten georganiseerd waaraan Nederland heeft deelgenomen. Het Koninkrijksteam U18 heeft van 29 maart t/m 6 april deelgenomen aan het MLB Spring tournament in Barcelona, Spanje. De staf: Eric de Bruin (Field Manager), Martijn Nijhoff (Talent Coach), Robin van Doornspeek (Pitching Coach), Sidney de Jong (Hitting Coach) en Mara Goedegebuure (Sportpsycholoog). Tijdens de meivakantie heeft MLB, mede met inzet van Nederlandse instructeurs, van 24 t/m 28 april een trainingskamp georganiseerd voor de aspirantenspelers uit de Regionale Baseball Academies.

Drie spelers met een verleden in de Regionale Baseball Academies hebben in 2017 een contract getekend met een proforganisatie: Werper Tom de Blok (Diamonds Amsterdam en L&D Pirates) tekende, mede dankzij een sterke World Baseball Classic, een contract bij de Detroit Tigers. Infielder Oliver Van der Wijst Severino (Diamonds Amsterdam en Hoofddorp Pioniers) tekende, mede dankzij zijn prestaties tijdens het MLB European Elite Camp 2016 in Regensburg en MLB World Select Team in 2016, een contract bij de Houston Astros. Werper Donny Breek (Scimitars MN en DSS) tekende, mede dankzij een sterk optreden tijdens het Wereld Kampioenschap U18, een contract bij de Minnesota Twins.

vastlegging jaar 2017 65 | P a g i n a

TALENTONTWIKKELING - SOFTBAL

Nationale Baseball & Softball Academie (CTO)

De KNBSB is in samenwerking met Centrum voor Topsport en Onderwijs Amsterdam (CTO), per 1 september 2017 een Nationale Baseball en Softball Academie gestart voor de High Potentials vanaf 16 jaar. Voor de talenten ondergaan in een high performance setting een fulltime trainingsprogramma en volgen zij onderwijs en verblijven (wonen en maaltijden) in Amsterdam. Het programma is samengesteld om hoogbegaafde honkballers - en softbalsters af te leveren. Naast dat er fysieke en technische trainingen zijn, wordt er ook hard gewerkt aan prestatiefactoren. Dit zijn factoren die mede bepalen of talentvolle sporters wel of niet succesvol zullen zijn in hun sport-, school-, en/of werk carrière.

De trainingen worden verzorgd door de Talentcoach Saskia Kosterink, Athletic Performance coach Bart Hanegraaff, en Pitching coach Karen Marr.

Omdat ook het talenten honkbalprogramma en het Nederlands softbal team in het high performance centrum trainen, worden de volgende trainers ook vaak in gezet: Talentcoach honkbal Martijn Nijhoff, Athletic Performance coach Paul Venner, Manager Koninkrijksteam U23 Sidney de Jong (hitting/catching) en Bondscoach softbal Juni Francisca.

Speelsters: Charlotte Drijvers (Euro Stars), Rose Mwaro (Twins), Isa Smit (Onze Gezellen), Yindi Beekveldt (Onze Gezellen), Daniëlle ten Donkelaar (Tex Town Tigers), Onaisha Franka (Sparks) en Feline Poot (DSS).

Nederland U16

Het Europese kampioenschap voor U16 werd van 10-15 juli 2017 georganiseerd in Ostrava, Tsjechië. Met een talentvol maar onervaren team en coaching staf is er een geweldige prestatie neergezet. Tot aan de finale werd maar liefst 6 keer gewonnen en maar 1 keer verloren: Italië (9-6) , België (11-1), Duitsland (9-0), Frankrijk (22-1), Rusland (11-6), Tsjechië (0-2), Tsjechië (2-0). In een zinderende finale tegen thuisland Tsjechië mocht Nederland als Europees kampioen de beker mee naar huis nemen

Staf: Ilja Hardewijn (Field Manager), Wessel Brocken (Coach) Suzanne Poelgeest (Coach) en Kay van Schie (Coach en teammanager).

Speelsters Kelly Bezems (Twins), Noortje Bisschop (Terrasvogels/Wildcats), Jill Cloo (Storks), Marijn Crouwel (Onze Gezellen), Sterre den Duijn (Twins), Margot den Duijn (Twins), Noa Fehling (Storks), Melissa Hoeverts (Gophers), Jacky Huijben (Olympia Haarlem/Wildcats), Lisa Meyering (Onze Gezellen), Tess Remmers (Twins), Bobbi Scheurkogel (Twins), Lisanne Spoor (Vennep Flyers (Pirates)), Lieke Suskind (HCAW), Esmée Toet (Gophers), Puck Verbrugge (DSS) en Sophie Verdaasdonk (Roef).

Koninkrijksteam U19

Het Koninkrijksteam U19 heeft van 24 juli t/m 30 juli 2017 deelgenomen aan het Wereld Kampioenschap in Clearwater, Florida. De wedstrijden die zijn gespeeld: Ned- Bra (3-4), Ned-Aus (0- 3), Ned-Jap (1-8), Ned-Isr (22-0), Ned-Bah (4-0) Ned-Per (5-2), Ned-GBR (2-0), Ned-Dom (3-5). Het resultaat was een 14e plaats.

vastlegging jaar 2017 66 | P a g i n a

De ploeg heeft in voorbereiding meegedaan als Talent Team Holland aan de Golden League. Het was een jong talentvol team met veel potentie. De ervaring die op dit WK is opgedaan voor zowel de talentvolle spelers als de coaching staf is heel belangrijk. Een groot deel van dit team gaat in 2018 het EK spelen en heeft hier mee een goede basis kunnen leggen.

Staf: Saskia Kosterink (Fieldmanager) , Sandra Catoen (Coach) Bart Hanegraaff (athletic performance coach) Karen Marr (Pitching coach) Sanne Bolhuis (teammanager) en Pien Arntz (fysiotherapeut).

Speelsters: Charlotte Drijvers (Euro Stars), Lisa de Vries (Gophers), Nina Ooms (Twins), Rose Mwaro (Twins), Nicole van Eijl (Twins), Uchenna Jong Loy (Pirates), Isa Smit (Onze Gezellen), Yindi Beekveldt (Onze Gezellen), Daniëlle ten Donkelaar (Tex Town Tigers), Onaisha Franka (Sparks), Lisa Hop (Birds), Tammie Lijbers (Sparks), Rhowan Stuart (Terrasvogels), Roos-Marijn Kramer (Olympia), Feline Poot (DSS), Ismay Poot (Twins) en Nina Hendriks (Canada).

NATIONALE SELECTIES HONKBAL EN SOFTBAL

Nederlands Team Honkbal / Nederlands Koninkrijksteam Honkbal

In 2017 nam de nationale honkbalploeg deel aan de vierde World Baseball Classic in Seoel (Zuid- Korea), Tokyo (Japan) en Los Angeles (USA), het zestiende World Port Tournament Baseball in Rotterdam (Nederland) en de derde European Baseball Series in Verona, Godo di Russi en Codogno (Italië).

Staf De staf van het Nederlands Honkbal Team zag er in 2017 als volgt uit: - Steve Janssen (bondscoach/manager/bullpen coach/adviseur) - Hensley Meulens (manager World Baseball Classic) - Andruw Jones (bench coach World Baseball Classic) - Wim Martinus (1B coach/bench coach/pitching coach/3B coach) - Eugène Kingsale (1B coach) - Ben Thijssen (3B coach) - Evert-Jan 't Hoen (1B coach) - Sidney de Jong (hitting coach/manager/bench coach) - Bert Blyleven (pitching coach) - Paul Venner (strenghth & conditioning coach) - Pepijn van Ingen (fysiotherapeut) - Kevin Sprengers (fysiotherapeut) - Jan de Wit (fysiotherapeut) - Jaap Visser (equipment manager) - Bernie Beckman (scout) - David Bergman (scout) - Greta Schouten (team manager) - Seb Visser (media officer)

Van de bovenstaande staf namen Janssen, De Jong, Martinus, Schouten, Sprengers, Jaap Visser en Seb Visser deel aan alle evenementen in 2017. Janssen was in 2017 bondscoach en manager tijdens de European Baseball Series (EBS), maar was bullpen coach tijdens de World Basebal Classic (WBC) en adviseur tijdens het World Port Tournament (WPT). De Jong was manager van Oranje tijdens het World Port Tournament, was hitting coach tijdens de WBC en bench coach tijdens de EBS.

vastlegging jaar 2017 67 | P a g i n a

Martinus was de 1B coach tijdens de WBC, de bench coach/pitching coach tijdens het WPT en 3B coach tijdens de EBS. Thijssen was de 1B coach tijdens de Classic en 't Hoen was de 1B coach tijdens het WPT. Van Ingen (WBC en WPT) behoorde in 2017 tweemaal tot de begeleiding. Meulens, Blyleven, Jones, Thijssen, Beckman, Venner (allen WBC), 't Hoen, Kingsale, Bergman (allen WPT) en De Wit (EBS) maakten tijdens één evenement deel uit van de staf van de nationale ploeg.

Tijdens de World Baseball Classic waren de volgende personen aan de begeleidingsstaf toegevoegd: Chadwick Tromp (bullpen catcher), Taira Uematsu (bullpen catcher, San Francisco Giants), Dave Groeschner (head atletic trainer, San Francisco Giants), Rex Jones (head athletic trainer, Houston Astros), Josh Liebenow (clubhouse coordinator, San Diego Padres), Dustin Morse (media liaison, Minnesota Twins), Nicholas Grant (traveling secretary, Major League Baseball), Calvin Maduro (scout) en Lester Victoria (scout). Gijs Selderijk was de delegatieleider.

Selecties Evenementen

Trainingskamp Arizona, USA (Scottsdale/Tucson, 11-26 februari): Tom de Blok, Rob Cordemans, Kevin Heijstek, Nick Urbanus (allen L&D Amsterdam Pirates), Mike Bolsenbroek (Buchbinder Regensburg Legionäre, Duitsland), Yurendell de Caster, Jair Jurrjens, Phildrick Llewellyn, Mark Pawelek, Kalian Sams (allen zonder club), Berry van Driel, Kevin Kelly, Dwayne Kemp, Diegomar Markwell, Loek van Mil, Orlando Yntema (allen Curaçao Neptunus), Lars Huijer (Hoofddorp Pioniers), Christopher Garia, Shairon Martis, Randolph Oduber, Dashenko Ricardo, Curt Smith (allen Lincoln Saltdogs, USA), Stijn van der Meer (Houston Astros-organisatie, USA), Ryan Oduber (Boston Red Sox-organisatie, USA), Jim Ploeger (HCAW), Sharlon Schoop (Baltimore Orioles- organisatie, USA), Tom Stuifbergen (DSS), Juan Carlos Sulbaran (St. Louis Cardinals-organisatie, USA), Chadwick Tromp (Cincinnati Reds-organisatie, USA), Gianfranco Wawoe (Seattle Mariners- organisatie, USA).

World Baseball Classic Spring Training (Seoel (Zuid-Korea), 27 februari-5 maart) / World Baseball Classic Oefenwedstrijd (Scottsdale (USA), 18 maart): Wladimir Balentien (Yakult Tokyo Swallows, Japan), Tom de Blok, Rob Cordemans (beiden L&D Amsterdam Pirates), Xander Bogaerts (Boston Red Sox, Major League, USA), Mike Bolsenbroek (Buchbinder Regensburg Legionäre, Duitsland), Yurendell de Caster, Jair Jurrjens, Kalian Sams (allen zonder club), Didi Gregorius (New York Yankees, Major League, USA), Rick van den Hurk (Fukuoka SoftBank Hawks, Japan), Lars Huijer (Hoofddorp Pioniers), Dwayne Kemp, Diegomar Markwell, Loek van Mil, Orlando Yntema (allen Curaçao Neptunus), Shairon Martis, Randolph Oduber, Dashenko Ricardo, Curt Smith (allen Lincoln Saltdogs, USA), Stijn van der Meer (Houston Astros-organisatie, USA), Jim Ploeger (HCAW), Jurickson Profar (Texas Rangers, Major League, USA), Jonathan Schoop (Baltimore Orioles, Major League, USA), Sharlon Schoop (Baltimore Orioles-organisatie, USA), Andrelton Simmons (Los Angeles Angeles of Anaheim, Major League, USA), Tom Stuifbergen (DSS), Juan Carlos Sulbaran (St. Louis Cardinals-organisatie, USA), Shawn Zarraga (Cincinnati Reds- organisatie, USA).

World Baseball Classic (Seoel (Zuid-Korea)/Tokyo (Japan)/Los Angeles (USA), 6-22 maart): Wladimir Balentien (Yakult Tokyo Swallows, Japan), Tom de Blok, Rob Cordemans (beiden L&D Amsterdam Pirates), Xander Bogaerts (Boston Red Sox, Major League, USA), Mike Bolsenbroek (Buchbinder Regensburg Legionäre, Duitsland), Yurendell de Caster, Jair Jurrjens, Kalian Sams (allen zonder club), Didi Gregorius (New York Yankees, Major League, USA), Rick van den Hurk (Fukuoka SoftBank Hawks, Japan), Lars Huijer (Hoofddorp Pioniers), Kenley Jansen (Los Angeles Dodgers, Major League, USA), Dwayne Kemp, Diegomar Markwell, Loek van Mil, Orlando Yntema (allen Curaçao Neptunus), Shairon Martis, Randolph Oduber, Dashenko Ricardo, Curt Smith (allen Lincoln Saltdogs, USA), Stijn van der Meer (Houston Astros-organisatie, USA), Jim Ploeger (HCAW), Jurickson Profar (Texas Rangers, Major League, USA), Jonathan Schoop (Baltimore Orioles, Major League, USA),

vastlegging jaar 2017 68 | P a g i n a

Sharlon Schoop (Baltimore Orioles-organisatie, USA), Andrelton Simmons (Los Angeles Angeles of Anaheim, Major League, USA), Tom Stuifbergen (DSS), Juan Carlos Sulbaran (St. Louis Cardinals- organisatie, USA), Chadwick Tromp, Shawn Zarraga (beiden Cincinnati Reds-organisatie, USA). Jansen werd na afloop van de Tweede Ronde aan de ploeg toegevoegd voor de Finale-ronde en verving Orlando Yntema in de selectie. Tromp nam in de Finale-ronde de plaats op het roster in van Didi Gregorius, die vanwege blessure niet inzetbaar was.

Oefen-interland tegen Duitsland (Haarlem, 28 juni) en World Port Tournament (Rotterdam, 1-9 juli): Jerremyh Angela (Pickles UVV), Gianison Boekhoudt, Berry van Driel, Kevin Kelly, Dwayne Kemp, Diegomar Markwell, Stijn van der Meer, Loek van Mil (allen Curaçao Neptunus), Mike Bolsenbroek (Buchbinder Regensburg Legionäre, Duitsland), Max Clarijs, Rob Cordemans, Kevin Heijstek, Nick Urbanus (allen L&D Amsterdam Pirates), Kendrick Delima (Rotterdam Orioles), Max Draijer, Lars Huijer, Dudley Leonora (allen Hoofddorp Pioniers), Rachid Engelhardt, Rowan van Hoek, Jim Ploeger, Kaj Timmermans (allen HCAW), Chris Garia (geen club), Bram Grooten, Nick Peels (beiden De Glaskoning Twins).

European Baseball Series (Verona/Godo di Russi/Codogno (Italië), 20-22 oktober): Mike Bolsenbroek (Buchbinder Regensburg Legionäre, Duitsland), Paul Brands (Pittsburgh Pirates- organisatie, USA/Hoofddorp Pioniers), Rob Cordemans, Linoy Croes, Zerzinho Croes, Remco Draijer, Kevin Heijstek, Nick Urbanus (allen L&D Amsterdam Pirates), Rodney Daal (Pickles UVV), Max Draijer, Lars Huijer, Dudley Leonora, Maickel Rietel (allen Hoofddorp Pioniers), Daniel Fernandes, Dwayne Kemp, Diegomar Markwell, Stijn van der Meer, Orlando Yntema (allen Curaçao Neptunus), Jim Ploeger (HCAW), Kalian Sams (Les Capitales de Québec, Canada/L&D Amsterdam Pirates), Oliver van der Wijst Severino (Houston Astros-organisatie, Dominincaanse Republiek/Hoofddorp Pioniers). Tom Stuifbergen (DSS) was ook geselecteeerd, maar nam niet deel vanwege familie-omstandigheden.

Gespeelde interlands per speler in 2017: Angela 3, Balentien 7, De Blok 2, Boekhoudt 7, Bogaerts 7, Bolsenbroek 9, Brands 1, De Caster 5, Clarijs 3, Cordemans 3, L. Croes 2, Z. Croes 0, Daal 2, Delima 3, M. Draijer 8, R. Draijer 3, Van Driel 3, Engelhardt 7, Fernandes 1, Garia 7, Gregorius 6, Grooten 4, Heijstek 4, Van Hoek 4, Huijer 3, Van den Hurk 3, Huijer 2, Jansen 1, Jurrjens 3, Kelly 4, Kemp 13, Leonora 10, Llewellyn 0, Markwell 6, Martis 5, Van der Meer 12, Van Mil 8. Ra. Oduber 6, Ry. Oduber 0, Pawelek 0, Peels 5, Ploeger 6, Profar 7, Ricardo 5, Rietel 2, Sams 6, J. Schoop 7, S. Schoop 3, Simmons 7, Smith 4, Stuifbergen 3, Sulbaran 2, Timmermans 2, Tromp 0, Urbanus 10, Wawoe 0, Van der Wijst Severino 2, Yntema 3, Zarraga 3.

Debuut: 59 spelers kwamen in 2017 uit voor het Nederlands Honkbal Team/Nederlands Koninkrijksteam. Zestien debuteerden in Oranje: Ryan Oduber op 17 februari in de oefenwedstrijd tegen NC Dinos (Zuid-Korea) tijdens het trainingskamp in Arizona, Jerremy Angela, Max Clarijs, Kendrick Delima, Max Draijer, Rachid Engelhardt, Bram Grooten, Rowan van Hoek, Nick Peels en Kaj Timmermans allemaal op 28 juni tijdens de oefenwedstrijd tegen Duitsland voorafgaande aan het World Port Tournament, Linoy Croes, Rodney Daal, Daniel Fernandes en Maickel Rietel op 20 oktober tegen Italië tijdens de European Baseball Series, Paul Brands en Oliver van der Wijst Severino op 21 oktober tegen Italië tijdens de EBS. Zerzinho Croes kon vanwege een blessure niet in actie komen.

Angela, Brands, Clarijs, L. Croes, Daal, Delima, Draijer, Engelhardt, Fernandes, Grooten, Van Hoek, Peels, Rietel, Timmermans en Van der Wijst Severino maakten hun interlanddebuut en deden dat op dezelfde dag dat ze in Oranje debuteerden.

vastlegging jaar 2017 69 | P a g i n a

Uitslagen Nederlands Team Honkbal in 2017:

Trainingskamp Arizona, USA (Scottsdale/Tucson, 11-26 februari): KT Wiz (Zuid-Korea)-Nederland 5-2; NC Dinos (Zuid-Korea)-Nederland 10-9; GateWay Community College Geckos (USA)-Nederland 0-15; LG Twins (Zuid-Korea)-Nederland 6-6; LG Twins (Zuid-Korea)- Nederland 7-4.

World Baseball Classic Spring Training (Seoel (Zuid-Korea), 27 februari-5 maart) / World Baseball Classic Oefenwedstrijd (Scottsdale (USA), 18 maart): Sangmu Baseball Team (Zuid-Korea)-Nederland 1-11; Sangmu Baseball Team (Zuid-Korea)-Nederland 4-2; Arizona Diamondbacks (Major League, USA)-Nederland 12-5.

World Baseball Classic (Seoel (Zuid-Korea)/Tokyo (Japan)/Los Angeles (USA),6-22 maart): Eerste Ronde (Seoel): Nederland-Zuid-Korea 5-0; Nederland-Taiwan (Chinese Taipei) (6-5); Israël- Nederland 4-2. Tweede Ronde (Tokyo): Nederland-Japan 6-8 (11 inn.); Israël-Nederland 2-12 (8 inn.); Cuba- Nederland 1-14 (7 inn.). Halve Finale (Los Angeles): Puerto Rico-Nederland 4-3 (11 inn.).

Oefen-interland tegen Duitsland (Haarlem (Nederland), 28 juni): Nederland-Duitsland 5-3.

World Port Tournament (Rotterdam (Nederland), 1-9 juli): Voorronde: Nederland-Taiwan 1-2; Curaçao-Nederland 7-10 (13 inn.); Cuba-Nederland 1-6; Nederland-Japan 3-7. Play-Offs: Taiwan-Nederland 4-3. 4e/5e plaats: Nederland-Cuba 3-1.

European Baseball Series (Verona/Godo di Russi/Codogno (Italië), 20-22 oktober): Italië-Nederland 3-2 (Verona); Nederland-Italië 2-6 (Godo di Russi); Nederland-Italië 5-2 (Codogno).

Nederlands Team Softbal Dames / Nederlands Koninkrijksteam Softbal Dames

A-status Na het succesvolle WK in 2016 en het behalen van een historische vierde plaats, heeft het NOC*NSF Kingdom of the Netherlands Softball in maart 2017 weer de A-status toegekend gekregen. Naast gelden om een goed programma neer te zetten, zijn 20 speelsters in aanmerking gekomen om een stipendium te krijgen, waardoor ze in een full time programma zich zo optimaal mogelijk kunnen voorbereiden op internationale toernooien. In februari is een start gemaakt met drie ochtend trainingen in de week bij Strike Zone in Lijnden. Vanaf half maart is dat een full time programma geworden, waarbij vijf dagdelen getraind werd bij Pirates. Er is hard gewerkt om de speelsters fysiek en mentaal topfit te krjjgen voor het EK 2017 in Italie. Om de A status te behouden moest een finaleplaats behaald worden, maar het teamdoel was het winnen van het EK.

EK 2017 De poulewedstrijden kwam Oranje eenvoudig door. Alle wedstrijden werden eenvoudig gewonnen, en het team oogde fysiek en mantaal topfit ten op zichte van de andere teams. Pas in de halve finale begon het toernooi voor oranje. Werpster Lindsey Meadows-Oosterveld gooiede in zeven ijzersterke innings een no-hitter. De wedstrijd werd met 1-0 gewonnen en hiermee bereikte het team de finale.

vastlegging jaar 2017 70 | P a g i n a

In de finale werd thuisland Italie verslagen met 7-1. Mede door een verre home-run van Britt Vonk en ijzersterke pitching van Ginger de Weert en Rebecca Soumeru werd het koninkrijksteam ongeslagen Europees Kampioen.

Nationale Softball Academy Na de titel binnengehaald te hebben, zijn de speelsters blijven trainen t/m september. In oktober hebben de speelsters een verdiende maand rust gekregen. Vanaf november zijn de speelsters opnieuw gestart met een full time programma. De KNBSB heeft in samenwerking met het CTO Amsterdam gezorgd dat de speelsters in en high performance center trainen in Ookmeer. Ze trainen twee keer op een dag, een ochtend- en een middagtraining. Een totaal programma met kracht-, techniek-, mentale training maar ook is er aandacht voor voeding en life-stijl en het ontwikkelen van prestatiegedrag. De bedoeling is om de speelsters voor te bereiden om succesvol te zijn in hun sport- , maar ook hun studie en/of werk carrière.

Kader De staf van het Team Kingdom of the Netherlands bestaat uit: - Juni Francisca Bondscoach - Marcel Schippers 1e honk coach - Saskia Kosterink assistent coach - Bart Hanegraaff Athletic Performance coach - Karen Marr Pitching coach

Omdat ook de talenten van het honkbalprogramma in het high performance centrum trainen, worden de volgende trainers ook vaak in gezet: Talentcoach honkbal Martijn Nijhoff, Athletic Performance coach Paul Venner, Manager Koninkrijksteam U23 Sidney de Jong (hitting/catching).

Speelsters De volgende spelers hebben het EK gewonnen: Pitchers: Ilona Andringa, Rebecca Soumeru, Leonella Elizabeth, Ginger de Weert, Lindsey Meadows Catchers: Dinet Oosting, Karin Tuk, Anne Blaauwgeers Infielders: Virginie Anneveld, Damishah Charles, Shareday Christina, Suka van Gurp, Britt Vonk, Maxime van Dalen Outfielders: Jessie van Aalst, Brenda Beers, Chantal Versluis

Vanaf november 2017 trainen de volgende speelsters in het full time programma met een A-status: Pitchers: Rebecca Soumeru, Ginger de Weert, Lindsey Meadows, Marjolein Merkx, Eva Voortman Catchers: Dinet Oosting, Karin Tuk, Laura Wissink Infielders: Virginie Anneveld, , Shareday Christina, Britt Vonk, Maxime van Dalen, Kimberly Jones Outfielders: Jessie van Aalst, Brenda Beers, Chantal Versluis, Cindy van der Zanden , Isa Los, Wies Ligtvoet

Ilona Andringa, Damishah Charles, Suka van Gurp spelen in competities van universiteiten in Amerika.

Selecties Evenementen

Holland Tour (Haarlem/Amersfoort/Alkmaar/Enschede/Moergestel/Santpoort-Zuid (Nederland), 19 april t/m 7 juni): Aan deze wedstrijden en de daaraan voorafgaande trainingen werd deelgenomen door Jessie van Aalst, Ilona Andringa, Brenda Beers, Shareday Christina, Dinet Oosting, Eva Voortman (allen FysioExpert Olympia Haarlem), Virginie Anneveld, Anne Blaauwgeers, Maxime van Dalen, Leonella

vastlegging jaar 2017 71 | P a g i n a

Elizabeth, Rebecca Soumeru, Karin Tuk, Ginger de Weert (allen Oolders Omaco Sparks Haarlem), Damishah Charles (De Glaskoning Twins), Lizzie Clarijs, Kimberly Jones, Suka Van Gurp (allen Terrasvogels), Wies Ligtvoet, Marjolein Merkx, Isa Los, Cindy van der Zanden (allen Roef!), Lindsey Meadows, Laura Wissink (beiden Tex Town Tigers), Chantal Versluis (Sestese, Italië), Britt Vonk (Scrap Yard Dawgs, USA).

Europees Kampioenschap (Bollate/Caronno Pertusella (Italië), 25 juni-1 juli): Jessie van Aalst, Ilona Andringa, Brenda Beers, Shareday Christina, Dinet Oosting (allen FysioExpert Olympia Haarlem), Virginie Anneveld, Anne Blaauwgeers, Maxime van Dalen, Leonella Elizabeth, Rebecca Soumeru, Karin Tuk, Ginger de Weert (allen Oolders Omaco Sparks Haarlem), Damishah Charles (De Glaskoning Twins), Lindsey Meadows (Tex Town Tigers), Suka Van Gurp (Terrasvogels), Chantal Versluis (Sestese, Italië), Britt Vonk (Scrap Yard Dawgs, USA).

Gespeelde interlands per speelster in 2017: Van Aalst 11, Andringa 5, Anneveld 11, Beers 10, Blaauwgeers 11, Charles 12, Christina 10, Van Dalen 12, Elizabeth 5, Meadows 6, Oosting 10, Soumeru 6, Tuk 9, Van Gurp 11, Versluis 10, Vonk 10, De Weert 6.

Debuut: In 2017 kwamen 24 speelsters in actie voor het Nederlands Dames Softbal Team. Daaronder waren in het verslagjaar geen debutanten.

Uitslagen Nederlands Team Softbal Dames in 2017:

Holland Tour (Haarlem/Amersfoort/Alkmaar/Enschede/Moergestel/Santpoort-Zuid (Nederland), 19 april t/m 7 juni): Tijdens de Holland Tour speelde het Nederlands team acht wedstrijden tegen mix-teams van herensoftballers met speelsters van de gastvereniging op de velden van Oolders Omaco Sparks Haarlem (Haarlem), Quick Amersfoort (Amersfoort), Alcmaria Victrix (Alkmaar), DSS (Haarlem), Tex Town Tgers (Enschede), Roef! (Moergestel), FysioExpert Olympia Haarlem (Haarlem) en Terrasvogels (Santpoort-Zuid).

Oefenwedstrijden (3) in Italië, juni): Resultaten niet bekend.

Europees Kampioenschap (Bollate/Caronno Pertusella (Italië), 25 juni-1 juli): Voorronde: Griekenland-Nederland 0-7 (5 inn.); Nederland-Litouwen 16-0 (3 inn.); Nederland- Slowakije 7-0 (4 1/2 inn.); Nederland-Duitsland 7-0 (5 inn.); Ierland-Nederland 0-12 (4 inn.). Tweede ronde (1e t.m 8e plaats): Nederland-Rusland 8-1 (6 inn.); Spanje-Nederland 1-14 (4 inn.); Tsjechië-Nederland 0-8 (5 inn.). Play-Offs (1e t/m 6e plaats): Nederland-Groot-Brittannië 11-4 (6 inn.); Nederland-Italië vervallen; Nederland-Griekenland 8-1 (5 inn.). Halve finale: Italië-Nederland 0-1. Finale: Nederland-Italië 7-1.

Nederlands Team Softbal Heren

In 2017 nam de nationale mannen-softbalploeg deel aan het 34e Zeister Slot Toernooi in Zeist.

vastlegging jaar 2017 72 | P a g i n a

Staf De staf van het Nederlands Heren Softbal Team zag er in 2017 als volgt uit: - Ben ten Pas (hoofdcoach) - Marlon Comenencia (assistent coach) - Sven Vos (fysiotherapeut) - Kristina Graafstal (team manager)

Selecties Evenementen

Zeister Slot Toernooi (Zeist (Nederland), 3-5 juni): Anthony Beaumont, Kevin Christiani, Jeff Delfina, Ron Dix, Brian Eradus, Martijn Guillot, Lars Ham, Robbert Heuvelman, Erik van der Horst, Erique Javier, Tobias Kuyper, Enio Kwas, Emeron Lourens, Jeroen Mulder, Niek Nieuwenhuijzen, Idel Raap, Nathan van der Reijden, Sebastiaan Spierenburg.

Uitslagen Nederlands Team Softbal Heren in 2017:

Zeister Slot Toernooi (Zeist (Nederland), 3-5 juni): Voorronde: Meteors (Engeland) - Nederland 9-10; Hoboken Pioneers (België) - Nederland 6-7; Nederland - Caribeños de la Laguna (Spanje) 10-9; Nederland - Duitsland 18-7; Nederland - Horsholm Hurricanes (Denemarken) 5-3; Tsjechië U19 - Nederland 10-0. Halve finale: Nederland - Hoboken Pioneers (België) 7-6. Finale: Nederland - Horsholm Hurricanes (Denemarken) 9-2.

Nederlands Team Honkbal Dames

De nationale vrouwen-honkbalploeg had in 2017 geen evenementen op het programma staan.

Nederlands Team Slowpitch Softbal

In 2017 namen de nationale slowpitch-softbalploegen met zowel het Mixed Team als het Mannen- team deel aan de vierde Windmill Classic in Almere (Nederland). Het mannen-team nam tevens deel aan de European Slowpitch Softball League (ESSL) in Linz (Oostenrijk), Chocen (Tsjechië) en Almere (Nederland) en de ESSL Super Cup in Regensburg (Duitsland).

Staf De staf bestond in 2017 uit: - Danny Bout (hoofdcoach) - Hans Jansen de Vries (team manager/pr)

Selecties Evenementen Mannen Team:

European Slowpitch Softball League, eerste ronde (Linz (Oostenrijk), 20-21 mei): Stasiu Achterberg, Maurice Baltus, Arti Bosschaart, Sergio Galué, Robin Jansen de Vries, Hans Klück, Nick Kopjes Nieman, Roel Legerstee, Danny Oudt, Rien Smulders, Mojo Temminck, Jan-Willem Vermaak, Erwin Visser.

European Slowpitch Softball League, tweede ronde (Chocen (Tsjechië), 23-25 juni): Stasiu Achterberg, Maurice Baltus, Arti Bosschaart, Danny Bout, Robin Jansen de Vries, Josse Josemans, Hans Klück, Nick Kopjes Nieman, Patrick de Lange, Roel Legerstee, Mitchel Osinga, René Rijst, Mojo Temminck, Jan-Willem Vermaak, Erwin Visser.

vastlegging jaar 2017 73 | P a g i n a

European Slowpitch Softball League, derde ronde (Almere (Nederland), 12-13 augustus): Stasiu Achterberg, Maurice Baltus, Cees-Jan van Bommel, Arti Bosschaart, Mike Bos, Danny Bout, Debby Connor, Ian Hagen, Josse Josemans, Hans Klück, Nick Kopjes Nieman, Roel Legerstee, Mitchel Osinga, Danny Oudt, Alex Ruiz, Mark Smit, Rien Smulders, Mojo Temminck, René Veen, Jan-Willem Vermaak, Erwin Visser.

Gespeelde interlands per speler in 2017: In 2017 speelden de nationale slowpitch-teams geen interlandwedstrijden.

Uitslagen Nederlands Team Slowpitch Mixed in 2017:

Windmill Classic (Almere (Nederland), 30 juni-2 juli): Eerste ronde: Nederland-Giessen Dragons 12-5; Nederland-Team GK 5-21; Panthers-Nederland 1-16. Tweede ronde: Panthers-Nederland 10-17; Giessen Dragons-Nederland 7-13; Nederland-Royal Monkeys 23-10; Panthers-Nederland 0-16; Team GK-Nederland 11-6. Finale: Team GK-Nederland 19-23.

Uitslagen Nederlands Team Slowpitch Mannen in 2017:

Windmill Classic (Almere (Nederland), 30 juni-2 juli): Eerste ronde: Uprising-Nederland 16-5; Nederland-European Guzzlers 11-18; Nederland-Team GK 16- 17; Team Stokes-Nederland 0-14; Nederland-Brovaria 10-14. Tweede ronde: Uprising-Nederland 16-5; Nederland-Team Stokes 23-0; Brovaria-Nederland 15-12; Nederland-European Guzzlers 14-13; Uprising-Nederland 14-4. (Nederland eindigt op derde plaats)

European Slowpitch Softball League, eerste ronde (Linz (Oostenrijk), 20-21 mei): Eerste ronde: Wiesbaden Eagles (USA)-Nederland 10-6; Bulldogs Novo Mesto (Slovenië)-Nederland 2- 18; Nederland-European Guzzlers (USA) 11-8; Nederland-D.R. de Linz (Dominicaanse Republiek/Oostenrijk) 5-11. Tweede ronde (double elimination): Nederland-European Guzzlers 5-17; Dream Team (Slovenië)- Nederland 14-15; Nederland-European Guzzlers 5-7. (Nederland eindigt op vierde plaats)

European Slowpitch Softball League, tweede ronde (Chocen (Tsjechië), 23-25 juni): Eerste ronde: D.R. de Linz-Nederland (Dominicaanse Republiek/Oostenrjk) 10-8; Nederland-Dream Team (Slovenië) 8-3; Nederland-Wiesbaden Eagles (USA) 14-4; European Guzzlers (USA)-Nederland 9- 3. Tweede ronde (double elimination): Wiesbaden Eagles-Nederland 14-13; Nederland-BeBe Kidz (Duitsland) 12-8; Dream Team-Nederland 11-14; Nederland-Bulldogs Novo Mesto (Slovenië) 10-6. Halve finale: Nederland-European Guzzlers 14-3. (Nederland eindigt op derde plaats)

European Slowpitch Softball League, derde ronde (Almere (Nederland), 12-13 augustus): Eerste ronde: Dream Team (Slovenië)-Nederland 10-7; Nederland-BeBe Kidz (Duitsland) 13-8; Bulldogs Novo Mesto (Slovenië)-Nederland 1-8; Nederland-D.R. de Linz (Dominincaanse Republiek/Oostenrijk) 9-8; Nederland-Wiesbaden Eagles (USA) 1-15; European Guzzlers (USA) - Nederland 19-7. Tweede ronde (double elimination): Dream Team-Nederland 8-9; D.R. de Linz-Nederland 6-16; Wiesbaden-Eagles-Nederland 15-8. Halve finale: D.R. de Linz-Nederland 13-7. (Nederland eindigt op derde plaats; In de totaal-eindstand van de ESSL eindigt Nederland op de vierde plaats)

vastlegging jaar 2017 74 | P a g i n a

ESSL Super Cup (Regensburg (Duitsland), 21-22 oktober): Eerste ronde: Toros (Zwitserland)-Nederland 2-9; Nederland-European Guzzlers (USA) 7-11; Czech Grizzlies (Tsjechië)-Nederland 12-12; Dream Team (Slovenië)-Nederland 14-3. Tweede ronde (double elimination): Nederland-Team Leftovers (Europese selectie) 16-3; Wiesbaden Eagles (USA)-Nederland 5-6; European Guzzlers-Nederland 17-11; Czech Grizzlies-Nederland 8-10; Nederland-Los Coyotes (Oostenrijk) 8-18. (Nederland eindigt op vierde plaats)

BONDSARCHIVARIS

Zoals in elk verslagjaar is er in dit hoofdstuk traditioneel weer een opsomming van de meest opmerkelijke gebeurtenissen in onze sporten, zowel tijdens internationale evenementen als in de competities in eigen land en daarbuiten.

In 2017 kwamen de nationale ploegen in al onze sporten in verschillende leeftijdsgroepen weer veelvuldig in actie en dat leverde ook dit keer weer memorabele prestaties op. Het Nederlands Koninkrijksteam honkbal bereikte in 2017 voor de tweede keer op rij de halve finale van de World Baseball Classic, terwijl het Nederlands vrouwensoftbalteam de Europese titel heroverde. Ook waren er Europese titels voor het Nederlands U23 honkbalteam en het Nederlands U16 softbalteam, tewijl Curaçao Neptunus (honkbal) en FysioExpert Olympia Haarlem beslag legden op een Europese beker en later in het seizoen beide ook landskampioen werden. Het Nederlands herensoftbalteam won het Zeister Slot Toernooi en het Nederlands mixed slowpitch softbalteam werd eerste tijdens de Windmill Classic. Voor het eerst nam Nederland deel aan Europese kwalificatietoernooien voor de PONY World Series. Nederland veroverde twee Europese titels, waarna het U16 team in Amerika ook nog de Colt World Series won.

Terug in de tijd

105 jaar geleden Een paar maanden na de oprichting (16 maart 1912) organiseert de Nederlandsche Honkbal Bond voor het eerst een officiële honkbalwedstrijd. Op het terrein van de Amsterdamsche IJsclub (Museumplein in Amsterdam) spelen teams van A.H.C. (Amsterdamsche Honkbal Club) en J.H.C. (Jonge Honkbal Club) op zondagochtend 19 mei een wedstrijd die om 10 uur 's morgens begint. De laatste ploeg is verreweg de sterkste en wint meer dan overtuigend met 8-64. De Telegraaf kondigt de wedstrijd aan op 18 mei 1912 en schrijft: ''Honkbal, het zoo populaire Amerikaansche baseball, wordt nu reeds, sedert eenige jaren, door een 4-tal clubs in Amsterdam met succes beoefend en schijnt een goede toekomst tegemoet te gaan''. Twee dagen later staat er in De Telegraaf een kort verslag van deze historische wedstrijd. ''Reeds de eerste innings liet zien dat de Jonge Honkbalcub aan de A.H.C., die hoofdzakelijk uit heeren met snorren en baarden en embonpoints bestaat, een gemakkelijke partij zou hebben. Het spel was goed te volgen, terwijl de belangstelling van het publiek vrij groot was. Binnen en buiten het hek maakten velen voor het eerst kennis met dit spel, dat een populaire zomersport kan worden. Deze wedstrijd is ongetwijfeld een uitstekende propaganda geweest, daar het spel boven cricket het voordeel heeft dat een leek al heel gauw in ruwe trekken den loop er van kan volgen''.

vastlegging jaar 2017 75 | P a g i n a

100 jaar geleden Eind september 1917 meldt het Twentsch Dagblad Tubantia dat er ''Ter gelegenheid van de sluiting van den Kinderspeelcursus van de Afdeling Enschede van de Nederlandse Bond voor Lichamelijke Opvoeding op zaterdag 29 september 1917 speldemonstraties worden gegeven door leerlingen van genoemden cursus voor genoodigden, ouders en belangstellenden op het Speelterrein in de Stadsweide'' met aansluitend een ''Honkbal (Baseball)-demonstratie door jongelui van 15-18 jaar. Bij goed weer zullen zeer zeker velen van deze gelegenheid gebruik maken om zich te overtuigen van de rapheid van lijf en leden der Enschedesche jeugd''. Op 1 oktober meldt Tubantia dat ''onder leiding van den hoofdspelleider, den heer J. Aikes, voor enkele genoodigden en tal van toeschouwers de goed geslaagde Honkbal- (Baseball)demonstratie volgde van jongelieden van 15 tot 18 jaar''.

Op 2 mei 1917 is er een bijzonder werpersduel in de Major League tussen Fred Toney (Cincinnati Reds) en Hippo Vaughn (Chicago Cubs). Toney gooit in 10 innings een No-Hitter voor Cincinnati, dat met 1-0 wint. Vaughn staat pas in de tiende inning met één uit zijn eerste honkslag toe.

80 jaar geleden In juni 1937 neemt het Nederlands honkbalteam voor het eerst deel aan een international toernooi. De ploeg reist per trein naar de Franse hoofdstad Parijs waar wordt gespeeld tegen België en Frankrijk. Oranje wint met 15-3 van de Belgen, maar verliest nipt met 5-4 van het gastland. Het is de derde keer dat Nederland tegen Frankrijk speelt. De nederlaag zal de enige tegen de Fransen blijven tot in 2014. Dan verliest Nederland met 12-8, eveneens tijdens een internationaal toernooi in Frankrijk.

75 jaar geleden In 1942 zijn er positieve geluiden bij de Nederlandse Honkbal Bond (NHB). Door de Tweede Wereldoorlog is er materiaalschaarste, maar ondanks de moeilijke omstandigheden kan de NHB met trots melden dat er in het dertigste seizoen van de bond voor het eerst in de historie wordt deelgenomen door honderd teams aan de verschillende competities. Er worden zelfs twaalf nieuwe verenigingen ingeschreven.

50 jaar geleden Op 26 augustus 1967 neemt de legendarische honkbalscheidsrechter Piet Schijvenaar in Rotterdam tijdens de erewedstrijd tussen landskampioen Sparta en de Rest van Nederland afscheid. Schijvenaar is dan 25 jaar actief geweest als scheidsrechter, waarvan 22 in de hoogste afdeling. Opvallend genoeg heeft de wedstrijd een verlenging nodig, zodat hij nog even langer op het veld moet staan. Na afloop is er een receptie met namens het bondsbestuur lovende woorden van Guus van der Heijden. Schijvenaar krijgt een bal met de handtekeningen van de spelers, terwijl Co Hetem zijn voormalige collega namens de scheidsrechterscommissie een doos bonbons geeft voor zijn vrouw.

Jubilea

Op 16 maart bestaat de Koninklijke Nederlandse Baseball en Softball Bond 105 jaar.

Een jubileum is er op 1 januari ook voor het populaire radio-programma NOS Langs de Lijn, dat het 50-jarig bestaan viert. In januari 1967 wordt de eerste uitzending uitgezonden op Hilversum 3, waarna het programma later naar Hilversum 2 zal verhuizen. Sinds december 1985 is Langs de Lijn te beluisteren op het huidige Radio 1. In 2012 wordt de 10.000e aflevering uitgezonden. Aan het programma zijn ook de in honkbal- en softbalkringen bekende Ronald Boot (presentator/verslaggever), Andy Houtkamp en Theo Plasschaert (verslaggevers) verbonden. Maar ook verslaggever Dick van Rijn en presentator (en quizmaster) Willem Ruis zijn verschillende jaren in dit programma te horen. Dick van Rijn (jaren zestig/zeventig) en Willem Ruis (begin jaren zeventig) vervulden ook omroep-werk tijdens de Haarlemse Honkbal Week.

vastlegging jaar 2017 76 | P a g i n a

Voor de volgende verenigingen (of afdelingen daarvan) is 2017 een jubileumjaar:

70 jaar: Euro Stars, Schiedam 65 jaar: Storks, T.H.B. 60 jaar: Badhoevedorp, Bloemendaal (softbal), HCAW, Wassenaar (softbal), W.H.S.C. 55 jaar: The Animals, D.V.H., Thamen 50 jaar: Centrals (softbal) 45 jaar: Blue Birds (softbal), Cheetahs, The Hawks (softbal), Phoenix, Wassenaar (softbal heren), De Zuidvogels 40 jaar: Cromtigers (softbal heren), D.V.H. (softbal heren), Hygiea (softbal heren), Rooswijk (softbal heren), Schiedam (softbal heren), Schoten (softbal), Starlights, Zwijndrecht (softbal heren) 35 jaar: Boosters, Giants (softbal), Northern Stars, The Orioles (softbal), Power '66, The Red Caps, Spikes (softbal heren) 30 jaar: Centrals (softbal heren), The Harriers, High-Tech-Harriers, Knights, RCH-Pinguïns (softbal heren), Saints (softbal heren), Wizards of Boz 25 jaar: The Islanders

Records, Mijlpalen en Bijzondere Gebeurtenissen

Het seizoen 2017 kende net als in vorige jaren de nodige hoogtepunten, prestaties en opmerkelijke en bijzondere gebeurtenissen.

Algemeen

Op 13 september wijst het Internationaal Olympisch Comité tijdens de 131 IOC Sessie in Lima (Peru) de organisatie van de Olympische Spelen 2024 officiëel toe aan de Franse hoofdstad Parijs en die van de Olympische Spelen 2028 aan Los Angeles (Verenigde Staten). Aanvankelijk zou de organisatie voor 2028 worden toegekend tijdens een IOC Sessie in 2021, maar na overleg wordt in juli 2017 besloten tot een gelijktijdige toewijzing van de organisatie voor de Olympische Spelen van 2024 en 2018.

Feiko Drost, Ben Goorts en Marco Stoovelaar zijn in 2017 actief in hun 41ste hoofdklasse-seizoen als official scorer, waarmee zij hun eigen record weer met een jaar verscherpen.

Honkbalscheidsrechter Fred van Groningen Schinkel werkt in 2017 zijn 46ste seizoen op het hoogste seizoen af en verlengt daarmee eveneens zijn eigen record. Hij sluit zijn imponerende loopbaan af op zaterdag 22 juli. Een loopbaan die vijtig jaar eerder in het toenmalige Rayon Den Haag was begonnen.

Op 22 juli komt Van Groningen Schinkel in Amsterdam voor het laatst in actie tijdens de hoofdklasse- wedstrijd tussen L&D Amsterdam Pirates en HCAW. In dat duel staat hij bij het eerste honk en is zijn zoon Stenar van Groningen Schinkel de home plate umpire. Van Groningen Schinkel stelt voor deze wedstrijd zijn eigen official-crew samen, die verder bestaat uit Peter Brink (3B umpire), Marco Stoovelaar (official scorer), Francis Speters (play-by-play scorer) en Willem Broertjes (commissioner). Na afloop van het seizoen neemt ook Broertjes afscheid na sinds 1991 actief te zijn geweest als beoordelaar/commissioner. De 46 seizoenen op het hoogste seizoen vormen wereldwijd een uniek aantal. Zo staat het record voor meeste seizoenen in de Major League met 40 op naam van Joe West.

Ook softbalscheidsrechter Albert Tolen neemt afscheid na twintig seizoenen in de hoogste afdeling actief te zijn geweest. Op zondag 24 september neemt hij deel aan zijn laatste wedstrijd als hij op het complex van Roef! in Moergestel bij het eerste honk staat tijdens de tweede wedstrijd van de Holland Series tussen Oolders Omaco Sparks Haarlem en FysioExpert Olympia Haarlem.

vastlegging jaar 2017 77 | P a g i n a

De laatste ploeg wint dit duel en is landskampioen.

Op zondag 13 augustus staat aanvankelijk de Honkbal All Star Game op het programma met de Rob Hoffmann Vallei in Bussum, het complex van HCAW, als speellocatie. Helaas wordt het evenement om uiteenlopende redenen geschrapt. Een Softbal All Star Game was niet vastgesteld in 2017.

Honkbal

De op Curaçao geboren Nederlandse honkbalprofs Kenley Jansen (Los Angeles Dodgers) en Jonathan Schoop (Baltimore Orioles) worden gekozen voor deelname aan de Major All Star Game, die op dinsdag 11 juli wordt gespeeld in Miami, Florida. Voor de resterende plek in het American League All Star Team behoren Didi Gregorius (New York Yankees) en Xander Bogaerts (Boston Red Sox) tot de laatste vijf kandidaten. De laatste speler op het roster is altijd een extra keuze van het publiek, maar die valt niet op Gregorius of Bogaerts.

Kalian Sams speelt op 25 juli in de All Star Game van de professionele CanAm League, een independent league.

Tijdens de Spring Training ter voorbereiding op de Major League-competitie maken 15 profspelers met een Nederlands paspoort deel uit van een Major League-trainingskamp. Deze spelers zijn Ozzie Albies (Atlanta Braves), Daniel Arribas (Pittsburgh Pirates), Xander Bogaerts (Boston Red Sox), Ray- Patrick Didder (Atlanta Braves), Didi Gregorius (New York Yankees), Spencer Kieboom (Washington Nationals), Kenley Jansen (Los Angeles Dodgers), Sicnarf Loopstok (Cleveland Indians), Chris Pieters (Chicago Cubs), Juremi Profar (Texas Rangers), Jurickson Profar (Texas Rangers), Jonathan Schoop (Baltimore Orioles), Andrelton Simmons (Los Angeles Angels), Gianfranco Wawoe (Seattle Mariners) en Shawn Zarraga (Cincinnati Reds). Veertien nemen deel aan de oefenwedstrijden van hun Major League-ploeg. De enige speler die niet in actie komt is Wawoe. In 2016 namen er 20 spelers deel en speelden er negentien.

Zeven Nederlandse honkballers komen in 2017 uit in de Major League: tweede honkman Ozzie Albies (57 wedstrijden, Atlanta Braves, prof sinds 2014), korte stop Xander Bogaerts (148 wedstrijden, Boston Red Sox, prof sinds 2010), korte stop Didi Gregorius (136 wedstrijden, New York Yankees, prof sinds 2008), pitcher Kenley Jansen (65 wedstrijden, Los Angeles Dodgers, prof sinds 2009), infielder/outfielder Jurickson Profar (22 wedstrijden, Texas Rangers, prof sinds 2010), tweede honkman Jonathan Schoop (160 wedstrijden, Baltimore Orioles, prof sinds 2009) en korte stop Andrelton Simmons (158 wedstrijden, Los Angeles Angels, prof sinds 2010). Albies debuteert op 1 augustus in de Major League. Twee dagen later slaat hij zijn eerste honkslag en dat is gelijk een homerun.

Ook spelen er in 2017 drie Nederlanders in de hoogste Aziatische profcompetities: outfielder Wladimir Balentien (125 wedstrijden, Yakult Swallows, Japan, prof sinds 2003), outfielder Roger Bernadina (139 wedstrijden, Kia Tigers, Zuid-Korea, prof sinds 2002) en pitcher Rick van den Hurk (25 wedstrijden, Fukuoka SoftBank Hawks, Japan, prof sinds 2003). Bernadina zorgt op 3 augustus voor een uniek moment als hij 'for-the-cycle' slaat. Hij begint met een driehonkslag in de eerste inning, gevolgd door een tweehonkslag in de derde slagbeurt. In de vijfde inning laat hij een éénhonkslag noteren, waarna hij het honkslagen-kwartet in de achtste inning completeert met een homerun. Het is de 24e keer in de historie van de Zuid-Koreaanse profcompetitie (KBO) dat er een 'cycle' wordt geslagen en pas de vierde keer door een buitenlandse speler.

vastlegging jaar 2017 78 | P a g i n a

In 2017 spelen tien spelers die in Nederland zijn geboren of opgroeiden professioneel in de Minor Leagues, Independent Leagues en/of andere buitenlandse profcompetities: 1e/3e honkman Danny Arribas (prof sinds 2011) in de Single-A Advanced (Pittsburgh Pirates), pitcher Tom de Blok (prof sinds 2017) in Single-A en Single-A Short Season (Detroit Tigers), catcher Paul Brands (prof sinds 2015) in Rookie League (Pittsburgh Pirates), pitcher Taylor Clemensia (prof sinds 2016) in Rookie League (Minnesota Twins), korte stop Stijn van der Meer (prof sinds 2016) in Single-A Advanced (Houston Astros), pitcher Loek van Mil (prof sinds 2006) in januari/februari en vanaf november bij Adelaide Bite (Australian Baseball League, Australië), catcher Bas Nooij (prof sinds 2016) in januari/februari en vanaf november bij Adelaide Bite (Australian Baseball League, Australië), outfielder Kalian Sams (prof sinds 2007) speelde voor Capitales de Quebec (Independent League, Canada), pitcher Matz Schutte (prof sinds 2015) in Rookie League (Minnesota Twins) en korte stop Oliver van der Wijst Severino (prof sinds 2017) in Rookie League (Houston Astros). Van der Wijst Severino en De Blok tekenen in respectievelijk maart en april een profcontract en debuteren later in het Amerikaanse profhonkbal. Van der Meer en Schutte worden in 2017 tijdens het seizoen 'released'. In september tekent werper Donny Breek van DSS een profcontract. Hij zal in 2018 zijn profdebuut maken in de organisatie van de Minnesota Twins.

Verder spelen verschillende (oud-)internationals, waarvan de meesten werden geboren op Aruba of Curaçao en de afgelopen jaren uitkwamen voor het Nederlands (Koninkrijks)team in 2017 eveneens professioneel: infielder Calten Daal (prof sinds 2013) komt vanwege een blessure niet in actie, outfielder Christopher Garia (prof sinds 2010) in Independent League, korte stop Didi Gregorius (profs sinds 2008) speelt vijf wedstrijden in het Single-A Advanced team van de New York Yankees tijdens zijn herstelperiode van een blessure aan het begin van het seizoen, pitcher Jair Jurrjens (prof sinds 2003) in Triple-A (Los Angeles Dodgers) en in vanaf november in de Venezuelaanse Winter League, catcher Spencer Kieboom (prof sinds 2012) in Double-A en Triple-A (Washington Nationals), eerste honkman/catcher Phildrick Llewellyn (prof sinds 2012) in Independent League, pitcher Shairon Martis (prof sinds 2004) in Independent League en zowel begin als einde van het jaar in Venezolaanse Winter League, outfielder Randolph Oduber (prof sinds 2010) in Independent League, pitcher Ryan Oduber (prof sinds 2015) in Single-A Short Season (Boston Red Sox), infielder Juremi Profar (prof sinds 2013) in Double-A (Texas Rangers), infielder Jurickson Profar (prof sinds 2010) in Triple-A (Texas Rangers), catcher Dashenko Ricardo (prof in 2007-2013 en weer in 2016) in januari/februari in Nicaragua en later in Independent League, infielder Sharlon Schoop (prof sinds 2005) in Double-A en Triple-A (Baltimore Orioles), tweede honkman Darren Seferina (prof sinds 2014) in Single-A Advanced en Double-A (St. Louis Cardinals), eerste honkman Curt Smith (prof sinds 2008) in januari/februari en vanaf november in Nicaragua, tussendoor in Independent League, catcher Chadwick Tromp (prof sinds 2013) in Single-A Adanced en Double-A (Cincinnati Reds), infielder/outfielder Gianfranco Wawoe (prof sinds 2011) in Single-A Advanced, Double-A en Triple-A (Seattle Mariners) en catcher Shawn Zarraga (prof sinds 2008) in Double-A (Los Angeles Dodgers) en Independent League.

Oud-international Hensley Meulens is in 2017 voor het achtste jaar op rij de hitting coach van het Major League-team van de San Francisco Giants. Op 26 oktober wordt bekend gemaakt dat Meulens is benoemd tot bench coach van de Giants als rechterhand van manager Bruce Bochy. In de daaropvolgende weken is hij een serieuze kandidaat voor de vacante positie van manager van de New York Yankees, maar Meulens blijft uiteindelijk bij de Giants. Sharnol Adriana, die 24 jaar professioneel speelde (1991-2014), maakte in 2016 zijn coachdebuut in de Minor League als één van de coaches van Frisco Roughriders, het Double-A team van de Texas Rangers. Adriana, die ook in Oranje speelde, is in 2017 als coach actief bij Hickory Crawdads (Single-A Advanced, Texas Rangers). Hainley Statia, eveneens oud-international, maakte in 2016 ook zijn debuut als Minor League-coach en deed dat bij AZL Brewers (Rookie League, Milwaukee Brewers). In 2017 maakt hij deel uit van de coachingstaf van Wisconsin Timber Rattlers, het Single-A team van de Brewers. Statia speelde zelf professioneel van 2005 t/m 2014.

vastlegging jaar 2017 79 | P a g i n a

Voormalig Oranje-werper Calvin Maduro is in de wintermaanden van 2016-2017 actief als pitching coach bij Leones Comfacor de Montería in de professionele Colombiaanse competitie. Maduro speelde professioneel in 1992-2006. In die periode speelde hij in 1996-1997 en 2000-2002 in de Major League.

De Nederlandse werper (en international) Mike Bolsenbroek komt in 2017 wederom in de Duitse competitie uit voor Buchbinder Legionäre Regensburg.

Elf Nederlandse profspelers en één coach nemen in 2017 met hun team deel aan de play-offs na afloop van het seizoen. Oranje-internationals Yurendell de Caster, Dashenko Ricardo en Curt Smith plaatsen zich in januari van het verslagjaar met Tigres de Chinandega voor de best-of-seven finale van Liga de Béisbol Profesional Nacional in Nicaragua. Tigres wint de reeks tegen Gigantes de Rivas met 4-1 en wordt kampioen. Als kampioen plaatst Tigres zich voor deelname aan de Serie Latinoamericana. In het Colombiaanse Montería is het Oranje-trio eind januari wederom succesvol, want hun ploeg wint het evenement na een 4-0 overwinning in de finale tegen het organiserende Leones Comfacor de Montería. Calvin Maduro wordt als pitching coach in januari met Leones Comfacor de Montería kampioen van de Colombiaanse profcompetitie. De ploeg wint de best-of- seven finale tegen Toros Coca-Cola de Sincelejo met 4-2. Begin februari nemen Loek van Mil en Bas Nooij met SA Power Networks Adelaide Bite deel aan de play-offs om de Australische titel in de professionele Australian Baseball League. Adelaide trekt in de best-of-three met 2-1 aan het kortste einde tegen titelverdediger WellDog Brisbane Bandits. In de Major League nemen drie Nederlanders vanaf oktober deel aan het 'postseason'. Pitcher Kenley Jansen wint met Los Angeles Dodgers de National League Division Series en National League Championship Series en bereikt de World Series, maar die wordt verloren van Houston Astros. Korte stop Didi Gregorius wint met New York Yankees de American League Wild Card Game en de American League Division Series, waarna de ploeg in de American League Championship Series wordt uitgeschakeld. Korte stop Xander Bogaerts neemt met Boston Red Sox deel aan de American League Division Series, maar daarin wordt de ploeg uitgeschakeld. Outfielder Roger Bernadina wordt met KIA Tigers kampioen van de Korean Baseball Organization (Zuid--Korea). In de best-of-seven Korean Series wint de ploeg met 4-1 van titelverdediger Doosan Bears. Pitcher Rick van den Hurk wint met Fukuoka SoftBank Hawks de Nippon Series, de finale van Nippon Professional Baseball (Japan). De ploeg wint de best-of-seven finalereeks tegen Yokohama DeNA BayStars met 4-2. Voor Van den Hurk is het zijn vierde Aziatische kampioenstitel. In 2013-2014 werd hij met met Samsung Lions kampioen van de Zuid-Koreaanse profcompetitie, waarna in 2015 met Hawks een Japanse titel volgde. Kalian Sams wordt met Les Capitales de Québec kampioen van de professionele CanAm League (independent league). In de best-of-three finale wint de ploeg tweemaal van Rockland Boulders. Het is de zevende titel, maar de eerste sinds 2013, voor de Canadese ploeg.

Op woensdag 15 maart boekt het Nederlands Koninkrijksteam honkbal in Tokyo (Japan) een overtuigende 14-1 winst in zeven innings tegen Cuba in de tweede ronde van de World Baseball Classic. Doordat Japan 's avonds met 8-3 wint van Israël plaatst Oranje zich, samen met Japan, voor de finaleronde van het evenement. De halve finale op maandag 20 maart in Los Angeles, Californië (USA) tegen Puerto Rico is een thriller, die pas na vier en 19 minuten in de elfde inning wordt beslist. Oranje verliest met 4-3 en is daardoor uitgeschakeld. In de finale verliest Puerto Rico uiteindelijk met 8-0 van de USA, dat voor het eerst de Classic wint. Vier jaar eerder bereikte Nederland eveneens de halve finale van de WBC.

Het Nederlands U23-team wint op zondag 13 augustus in een spannende finale van het Europees U23 Kampioenschap in Brno (Tsjechië) met 10-9 in tien innings van het organiserende Tsjechië. Oranje wordt hierdoor de eerste Europees kampioen in deze leeftijdscategorie.

vastlegging jaar 2017 80 | P a g i n a

Curaçao Neptunus is op zondag 11 juni in Regensburg (Duitsland) met 7-3 te sterk voor het Italiaanse UnipolSai Fortitudo Bologna in de finale van de European Champions Cup en legt zodoende voor de negende keer beslag op de Europese honkbalbeker. Verdedigend bekerhouder L&D Amsterdam Pirates, dat Neptunus in 2016 onttroonde, wordt in de halve finale door Bologna uitgeschakeld. Amsterdam staat met 7-0 achter, komt sterk terug, maar verliest uiteindelijk met 9-8 in een thriller van meer dan vier uur. In de strijd om het brons verliest Amsterdam met 7-3 van T&A San Marino.

In het najaar van 2017 wordt de vijfde Curaçao Baseball Week georganiseerd. In Willemstad (Curaçao) nemen wederom veel van Curaçao afkomstige Nederlandse profspelers deel aan het evenement dat een week duurt. Ook nu brengen zij hun kennis weer over op jeugdige honkballers tijdens clinics. Het evenement wordt afgesloten met een onderlinge softbalwedstrijd.

In het najaar van 2017 neemt een WBSC All Star Team deel aan de Asia Winter Baseball League in Taiwan. In de voorgaande twee seizoenen werd hiervoor een ploeg samengesteld dat onder de naam Team Europe deelnam met uit Europa afkomstige spelers. Voor het WBSC All Star team worden dit keer spelers geselecteerd die ook van de andere continenten afkomstig zijn. Daaronder zijn geen Nederlanders. Wel is de Nederlandse bondscoach Steve Janssen aan de ploeg verbonden als Manager.

In de Nederlandse hoofdklasse-competitie zijn er ook weer verschillende bijzondere prestaties en momenten.

Op zaterdag 29 april wint Curaçao Neptunus met 8-4 van De Glaskoning Twins en wordt de Rotterdamse ploeg de eerste in de geschiedenis die de grens van 1100 overwinningen op het hoogste niveau bereikt.

HCAW neemt op zondag 21 mei afscheid van hun vaste 'public address announcer' Dieks Bannink, die na precies 25 jaar een punt zet achter zijn omroepwerk bij de Bussumse club.

Op zaterdag 16 september promoveert Cityside Apartments Quick Amersfoort naar de hoofdklasse. De ploeg keert hierdoor in 2018 voor het eerst sinds 1996 weer terug op het hoogste niveau. Een dag later kan ook Storks promotie naar de hoofdklasse vieren. De Haagse club speelde in 1979 voor het laatst in de hoofdklasse en keert dus na afwezigheid van 38 jaar weer terug in de hoogste afdeling.

Op zondag 8 oktober wordt Curaçao Neptunus voor het vijfde jaar op rij landskampioen en is de 96e kampioen van Nederland. De ploeg wint in de best-of-seven Holland Series met 4-1 van L&D Amsterdam Pirates. Voor Neptunus is het de achttiende titel in de clubhistorie.

In de aanloop naar het seizoen staan traditioneel weer verschillende toernooien op de agenda ter voorbereiding op de competities. DSS wint ongeslagen de 29e editie van het MJFP Jan van de Vegte Memorial Tournament van De Hazenkamp in Nijmegen. Curaçao Neptunus is de winnaar van het tweede toernooi om de North Sea Cup, georganiseerd door Storks in Den Haag. De Glaskoning Twins wint een internationaal toernooi in België, georganiseerd door Brasschaat Braves. Het in de overgangsklasse uitkomende Cityside Apartments Quick Amersfoort is begin april de winnaar van het 34e internationale J.C.J. Mastenbroek Toernooi, georganiseerd door het Enschedese Tex Town Tigers. Storks, eveneens overgangsklasser, is de winnaar van het Ringvaart Toernooi, dat voor de derde keer werd georganiseerd door RCH-Pinguïns in Heemstede. De zevende editie van het Keistad Toernooi, georganiseerd door Quick Amersfoort, wordt gewonnen door Saints. Het organiserende HCAW, dat in 2017 zestig jaar bestaat, is de winnaar van het 35e In Memoriam Charles Urbanus Sr. Toernooi, het toernooi dat de vereniging jaarlijks op eigen veld in Bussum organiseert.

vastlegging jaar 2017 81 | P a g i n a

Drie Nederlandse honkbalploegen nemen in verschillende leeftijdsgroepen deel aan de Europe-Africa Regional Tournaments van de Little League-organisatie. Den Haag (Little League) en Brabant/Zuid- Nederland (Junior League) spelen om de Europese titel in Kutno (Polen), terwijl Amsterdam (Intermediate League) in actie komt in Praag (Tsjechië). Maar de drie teams weten zich niet te plaatsen voor de World Series van de Little League, Intermediate League en Junior League.

Voor het eerst nemen Nederlandse honkbalteams in 2017 ook deel aan toernooien van de PONY League-organisatie. In april wint het Nederlands U16 PONY Team in Praag (Tsjechië) het Europese kwalificatietoernooi (SUMA PONY European Zone Championship). Nederland wint van Bordeaux Academy (7-0), Prague (20-0), Brest Zubrs (10-0), Dutch Destroyers (6-0) en Czech Academy (6-3) in de voorronde. In de finale wordt met 11-1 gewonnen van Bordeaux Academy uit Frankrijk. Door de winst plaatst de ploeg zich voor de U16 Colt World Series in het Amerikaanse Lafayette (Indiana). Daar stunt de Nederlandse ploeg door als eerste Europese vertegenwoordiger de titel te veroveren! In de finale wint Nederland met 6-0 van Upland (California). Op weg naar de finale wordt ook gewonnen van Lafayette All Stars (10-0) en tweemaal van Zuid-Korea (12-2, 10-6).

Het Nederlands U14 PONY Team wordt in de Tsjechische hoofdstad Praag eveneens winnaar van het kwalificatietoernooi. De ploeg wint in de finale met 11-0 van Czech Academy (Tsjechië) en plaatst zich voor de World Series. Op de PONY U14 World Series in Washington (Pennsylvania) wordt verloren van Washington County (Pennsylvania, USA) met 9-2 en Brownsville (Texas, USA) met 12-4.

Softbal Dames

In 2017 speelt international Britt Vonk wederom in de professionele Amerikaanse National Pro Fastpitch (NPF). Daarin komt ze, net als in 2016, uit voor Scrap Yard Dawgs. Met dit team wordt ze in het verslagjaar kampioen van de NPF. De ploeg begint de best-of-three finalereeks tegen USSSA Pride met een 0-5 nederlaag, maar hierna wordt op 20 augustus in een double-header met 0-2 en 5-2 gewonnen. Ook speelt de Oranje-korte stop in 2017 in de Italiaanse competitie, waarin ze uitkomt voor Bollate. Tijdens het toernooi om de Europese Premiere Cup is Britt Vonk pick-up speelster van Bussolengo, dat de beker verovert. Een andere international komt in 2017 eveneens uit de Italiaanse competitie, want outfielder Chantal Versluis speelt daarin voor Sestese.

In november tekent pitcher Eva Voortman een profcontract in Japan. De speelster van landskampioen FysioExpert Olympia Haarlem en het Nederlands team zal in 2018 haar profdebuut maken als werpster van Ogaki Minamo, dat uitkomt in de hoogste afdeling van de Japan Women's Softball League.

Voormalig softbal-international Saskia Kosterink speelt in januari van het verslagjaar in de Australische competitie. Met Western Australia Flames neemt de outfielder deel aan de 70e editie van de strijd om de Gilley's Shield, het toernooi om de Australische titel. De ploeg van Kosterink wordt uitgeschakeld voor de finale en eindigt op de derde plaats.

In de eerste maanden van 2017 speelt international Virginie Anneveld in haar tweede seizoen voor Western Magpies in de Nieuw-Zeelandse competitie. Half maart wordt ze met deze ploeg wederom landskampioen.

Op zaterdag 1 juli wint het Nederlands softbalteam in de finale van het Europees Kampioenschap met 7-1 van Italië en wordt voor de tiende keer Europees kampioen. Britt Vonk slaat in de finale een homerun, goed voor twee punten. Het is de vierde keer in de laatste vijf Kampioenschappen dat Oranje de titel ongeslagen in de wacht sleept! Met het bereiken van de top-3 van het EK kwalificeert Nederland zich ook weer voor deelname aan het Wereldkampioenschap, dat in 2018 zal plaatsvinden in Japan.

vastlegging jaar 2017 82 | P a g i n a

Twee weken later, op zaterdagmiddag 15 juli, verovert het Nederlands Under-16 Team de Europese titel. In de finale van het Europees Kampioenschap U16 in Ostrava (Tsjechië) wint Nederland met 4-2 van het organiserende Tsjechië.

Het Nederlands mixed slowpitch softbalteam wordt op zondag 2 juli winnaar van de vierde editie van de Windmill Classic in Almere. In de finale van het evenement wint de ploeg met 19-23 van Team GK.

In de strijd om de Europese Premiere Cup in Haarlem onttroont Terrasvogels bekerhouder Oolders Omaco Sparks Haarlem na een 2-1 winst in de halve finale op vrijdagavond 25 augustus. Een dag later verliest Terrasvogels de finale met 8-0 van Bussolengo (Italië). Met hun 36e deelname aan een Europees bekertoernooi zorgt Terrasvogels wel voor een verlenging van haar Europese record.

In het Italiaanse Caserta wint FysioExpert Olympia Haarlem met 2-0 van Mediterraneo (Malta) in de finale van het toernooi om de Europese Cup Winners Cup. Hierdoor wint de ploeg deze Europese beker voor het tweede jaar op rij. Olympia Haarlem scoort beide punten in de eerste inning na een tweehonkslag van Jessie van Aalst en een honkslag van Mariëlle Vleugels. Winnende werpster Eva Voortman staat slechts drie honkslagen toe aan de geheel uit Italiaanse speelsters bestaande tegenstander.

In de Golden League, de hoogste softbal-afdeling, maar ook internationaal, zijn er in het verslagjaar weer verschillende bijzondere momenten.

Op zaterdag 22 april, Opening Day in de Golden League, gooit Dagmar Bloeming (DSS) in de eerste wedstrijd tegen het debuterende Roef! een No-Hitter, waarin ze twaalfmaal drie slag laat noteren. Een maand later, op zaterdag 20 mei, is het Dani Bonnet (Terrasvogels) die geen honkslagen toestaat aan Roef! en eveneens een No-Hitter gooit. Dagmar Bloeming gooit op zondag 28 mei wederom een No-Hitter, dit keer tegen het Talent Team Holland en schakelt dit keer liefst 16 slagvrouwen met drie slag uit.

Op donderdagavond 8 juni wint Oolders Omaco Sparks Haarlem met 1-3 bij Terrasvogels. In de zesde inning zorgt Karin Tuk met een homerun voor het derde punt van Sparks Haarlem en wordt ze de eerste speelster in de historie met 50 homeruns in de hoogste softbal-afdeling.

Pitcher Lindsey Meadows zorgt op vrijdagavond 30 juni voor een zeldzame prestatie tijdens het Europees Kampioenschap in het Italiaanse Bollate. In de halve finale wint Nederland met 1-0 van de Europese aartsrivaal (en titelverdediger) Italië en speelt Meadows een hoofdrol. De international gooit namelijk een No-Hitter en dat is bijzonder zeldzaam in een wedstrijd tegen Italië. In het duel, dat in de zesde inning ook nog eens 46 minuten (!) wordt onderbroken door een storing in de lichtinstallatie, domineert Meadows en gooit zesmaal drie slag. Op zondag 25 juni, de eerste speeldag van het EK tekenen Leonella Elizabeth en Rebecca Soumeru voor een 'combined No-Hitter' in de allereerste wedstrijd ooit tegen Litouwen, waarvan met 16-0 wordt gewonnen. Twee dagen later staan Elizabeth en Soumeru samen ook geen honkslagen toe in het met 8-1 gewonnen duel tegen Rusland. Tijdens het Europees Kampioenschap U16 in Ostrava (Tsjechië) gooien Lisanne Spoor en Sterre den Duijn op donderdag 13 juli samen een 'combined No-Hitter' tegen Groot-Brittannië. Oranje wint het duel met 19-0. Op woensdag 26 juli, de derde speeldag van het Wereldkampioenschap U19 in het Amerikaanse Clearwater (Florida) gooit Daniëlle ten Donkelaar een No-Hitter tegen Israël in een duel dat met 0-22 wordt gewonnen.

In het weekeinde van 23 en 24 september is het complex van Roef! het toneel voor de ontknoping in de hoogste afdelingen, de 'Season's Finals'.

vastlegging jaar 2017 83 | P a g i n a

Nadat de allesbelissende Holland Series in de voorgaande twee jaar was teruggebracht tot slechts één wedstrijd, bestaat de titelstrijd in 2017 gelukkig (en terecht) weer uit meerdere wedstrijden. FysioExpert Olympia Haarlem opent de best-of-three met een 5-0 overwinning tegen titelverdediger Oolders Omaco Sparks Haarlem, dat driemaal op rij kampioen was geworden. Een dag later wint Olympia Haarlem met 2-0 ook het tweede duel en wordt landskampioen. Voor Olympia Haarlem is het de eerste titel als fusieclub. In 2003 was er ook een titel voor DSC '74, dat in de nieuwe vereniging opging.

Voor aanvang van de competities zijn er ook weer de traditionele (internationale) toernooien ter voorbereiding op het nieuwe seizoen. Het softbalteam van Tex Town Tigers eindigt in het Italiaanse Bollate op de derde plaats van de 23e editie van de Coppe del Prealpi. Centrals is in 2017 de winnaar van de Midden-Nederland Cup, georganiseerd door Hilversum Hurricanes in Loosdrecht. De 34e editie van het internationale J.C.J. Mastenbroek Toernooi in Enschede, georganiseerd door Tex Town Tigers, wordt voor het tweede jaar op rij gewonnen door FysioExpert Olympia Haarlem. De softbalsters van het Belgische Royal Greys zijn de winnaar van het zevende Keistad Toernooi (organisatie Quick Amersfoort), het mannensoftbaltoernooi in Amersfoort wordt gewonnen door Spikes. Olympia Haarlem wint ook de 29e editie van het eigen Jan de Wit Toernooi in Haarlem.

Drie Nederlandse softbalploegen nemen in verschillende leeftijdsgroepen deel aan de Europe-Africa Regional Tournaments van de Little League-organisatie. Twee daarvan veroveren de titel en vertegenwoordigen Europa/Afrika op de World Series in de Verenigde Staten. In Moergestel wint Nederland het Junior League-toernooi na een 2-4 zege tegen Tsjechië in de finale en neemt deel aan de Junior League World Series in Kirkland (Washington).

Daar speelt de ploeg vijf wedstrijden, maar die worden allemaal verloren. In Breda wint Nederland de Senior League-finale tegen Tsjechië met 9-11 om zich te kwalificeren voor de Senior League World Series in Lower Sussex (Delaware). In Amerika komt de ploeg vijfmaal in actie en wint tweemaal. Het team van Rotterdam/Den Haag wordt in Kutno (Polen) uitgeschakeld voor de Little League World Series.

Overzicht landenwedstrijden nationale ploegen

Honkbal In 2017 speelde de nationale honkbalploeg 25 wedstrijden, waaronder 17 officiële interlandwedstrijden. De nationale ploeg sloot negen interlandwedstrijden winnend af en verloor er acht. Tijdens deze interlandwedstrijden scoorde het Nederlands team 88 punten en kreeg er 60 tegen. Van de acht niet-interlandwedstrijden werden er twee gewonnen. Na de zeven interlands tijdens de World Baseball Classic in Zuid-Korea, Japan en de USA, de oefeninterland tegen Duitsland in Haarlem, de zes interlands tijdens het World Port Tournament in Rotterdam en de drie interlands tijdens de European Baseball Series in Italië heeft het Nederlands honkbalteam nu in totaal 825 officiële interlandwedstrijden gespeeld. De vijf wedstrijden tijdens het trainingskamp in Arizona, de twee wedstrijden tijdens de voorbereiding op de World Baseball Classic in Zuid-Korea en de oefenwedstrijd tegen Arizona Diamondbacks in Arizona tijdens de WBC waren geen interlandwedstrijden. Tijdens de World Baseball Classic speelde Nederland voor het eerst tegen Israël, waardoor het aantal internationale tegenstanders op veertig landen komt.

TOTAALSTAND NA 825 OFFICIËLE HONKBALINTERLANDWEDSTRIJDEN (PER 31-12-2017) tegenstander wed. gew. gel. verl. pnt. voor - tegen 1. Nederland-Italië 131 77 1 53 155 752 - 591 2. Nederland-Taiwan 77 45 1 31 91 313 - 296 3. Nederland-België 64 57 0 7 114 662 - 160

vastlegging jaar 2017 84 | P a g i n a

4. Nederland-Cuba 52 10 0 42 20 131 - 401 5. Nederland-Japan 46 8 0 38 16 112 - 304 6. Nederland-USA 40 5 0 35 10 99 - 272 7. Nederland-Spanje 34 34 0 0 68 377 - 65 8. Nederland-Zuid-Korea 33 11 0 22 22 104 - 203 9. Nederland-Australië 30 12 1 17 25 145 - 188 10. Nederland-Canada 30 11 1 18 23 143 - 182 11. Nederland-Zweden 27 27 0 0 54 359 - 36 12. Nederland-Frankrijk 27 25 0 2 50 358 - 53 13. Nederland-Puerto Rico 26 8 0 18 16 88 - 156 14. Nederland-Ned. Antillen 22 14 0 8 28 121 - 97 15. Nederland-Panama 17 7 0 10 14 77 - 80 16. Nederland-Venezuela 17 6 0 11 12 96 - 122 17. Nederland-Dom.Republiek 16 6 0 10 12 66 - 86 18. Nederland-Duitsland 15 15 0 0 30 118 - 36 19. Nederland-Nicagarua 14 7 0 7 14 82 - 81 20. Nederland-Rusland 12 11 0 1 22 114 - 14 21. Nederland-West-Duitsland 11 11 0 0 22 82 - 12 22. Nederland-Groot-Brittannië 10 10 0 0 20 146 - 9 23. Nederland-China 10 9 0 1 18 100 - 29 24. Nederland-Tsjechië 10 9 0 1 18 66 - 9 25. Nederland-Mexico 10 4 0 6 8 47 - 50 26. Nederland-Zuid-Afrika 7 6 0 1 12 59 - 12 27. Nederland-Griekenland 5 5 0 0 10 53 - 0 28. Nederland-Colombia 5 1 0 4 2 17 - 39 29. Nederland-Curaçao 4 4 0 0 8 45 - 15 30. Nederland-Kroatië 4 4 0 0 8 45 - 12 31. Nederland-Oekraïne 4 4 0 0 8 56 - 2 32. Nederland-Filippijnen 3 3 0 0 6 33 - 4 33. Nederland-Brazilië 3 2 0 1 4 15 - 6 34. Nederland-Thailand 2 2 0 0 4 23 - 2 35. Nederland-Israël 2 1 0 1 2 14 - 6 36. Nederland-Guam 1 1 0 0 2 8 - 1 37. Nederland-Oostenrijk 1 1 0 0 2 22 - 0 38. Nederland-San Marino 1 1 0 0 2 18 - 7 39. Nederland-Slovenië 1 1 0 0 2 15 - 2 40. Nederland-Guatemala 1 0 0 1 0 4 - 5 Totaal 825 475 4 346 954 5184 - 3645

30 Europese kampioenschappen : 224 interlands (189-0- 35 378 2229- 616) 20 Wereldkampioenschappen : 186 interlands ( 69-0-117 138 859-1107) 28 Haarlemse Honkbal Weken : 87 interlands ( 45-0- 42 90 352- 345) 6 Intercontinental Cups : 43 interlands ( 19-0- 24 38 231- 226) 16 World Port Tournaments : 40 interlands ( 29-0- 11 58 198- 135) 5 Olympische Spelen : 31 interlands ( 9-0- 22 18 100- 226) 6 Invitatie-toernooien Taiwan : 27 interlands ( 8-0- 19 16 83- 208) 4 World Baseball Classics : 24 interlands ( 11-0- 13 22 109- 113) 3 European Baseball Series : 12 interlands ( 5-1- 6 11 40- 39) 1 Premier12 : 6 interlands ( 3-0- 3 6 41- 27) 2 France International BB Tourn. : 6 interlands ( 5-0- 1 10 48- 21) 1 Olympisch Kwalificatie Toernooi(*) : 5 interlands ( 4-0- 1 8 40- 16) 1 Golden Cup Toernooi : 5 interlands ( 1-0- 4 2 28- 55) 1 Pré-Olympisch Toernooi : 4 interlands ( 2-0- 2 4 14- 12)

vastlegging jaar 2017 85 | P a g i n a

1 Samurai Japan Games : 2 interlands ( 0-0- 2 0 18- 21) Overige : 123 interlands ( 76-3- 44 155 831- 513) 825 interlands (475-4-346 954 5184-3645) (*)-De gegevens van het OKT 2007 staan verwerkt onder Europese Kampioenschappen, omdat dit hetzelfde toernooi was.

Softbal dames In 2017 speelde het Nederlands damessoftbalteam 20 wedstrijden, waaronder 12 officiële interlandwedstrijden. De nationale ploeg sloot alle twaalf interlandwedstrijden winnend af. Tijdens deze interlandwedstrijden scoorde het Nederlands team 106 punten en kreeg er slechts acht tegen. Na de twaalf interlands tijdens het Europees Kampioenschap in Italië heeft het Nederlands softbalteam nu in totaal 597 officiële interlandwedstrijden gespeeld. De acht wedstrijden tijdens de Holland Tour waren geen interlands. Tijdens het Europees Kampioenschap speelde Nederland voor het eerst tegen Litouwen, dat het vijftigste land werd waartegen Oranje door de jaren heen heeft gespeeld. Twee dagen later volgde de eerste wedstrijd in de historie tegen Ierland.

TOTAALSTAND NA 597 OFFICIËLE SOFTBALINTERLANDWEDSTRIJDEN (PER 31-12-2017) tegenstander wed. gew. gel. verl. pnt. voor - tegen 1. Nederland-Italië 111 68 0 43 136 376 - 238 2. Nederland-Australië 47 5 2 40 12 47 - 205 3. Nederland-Taiwan 43 13 0 30 26 67 - 139 4. Nederland-Canada 34 4 1 29 9 62 - 206 5. Nederland-Tsjechië 30 22 0 8 44 115 - 63 6. Nederland-Japan 27 6 1 20 13 38 - 121 7. Nederland-België 25 24 0 1 48 235 - 6 8. Nederland-Groot-Brittannië 23 22 0 1 44 170 - 24 9. Nederland-Nieuw-Zeeland 22 7 0 15 14 39 - 89 10. Nederland-China 20 2 0 18 4 29 - 94 11. Nederland-USA 19 2 0 17 4 8 - 107 12. Nederland-Rusland 18 15 0 3 30 94 - 14 13. Nederland-Spanje 14 14 0 0 28 117 - 9 14. Nederland-Denemarken 13 13 0 0 26 154 - 4 15. Nederland-Venezuela 13 7 0 6 14 42 - 51 16. Nederland-Griekenland 11 4 0 7 8 42 - 30 17. Nederland-Puerto Rico 10 6 0 4 12 40 - 23 18. Nederland-Duitsland 9 9 0 0 18 94 - 6 19. Nederland-Zuid-Afrika 9 9 0 0 18 53 - 4 20. Nederland-Zweden 8 8 0 0 16 102 - 2 21. Nederland-Argentinië 7 7 0 0 14 71 - 5 22. Nederland-Frankrijk 6 6 0 0 12 60 - 2 23. Nederland-Oostenrijk 6 6 0 0 12 57 - 1 24. Nederland-Zambia 6 5 0 1 10 72 - `15 25. Nederland-Cuba 6 2 0 4 4 15 - 17 26. Nederland-Kroatië 5 5 0 0 10 109 - 1 27. Nederland-Ned. Antillen 5 4 0 1 8 12 - 9 28. Nederland-Tsjechoslowakije 4 4 0 0 8 54 - 0 29. Nederland-West-Duitsland 4 4 0 0 8 73 - 0 30. Nederland-Mexico 4 3 0 1 6 18 - 5 31. Nederland-Botswana 3 3 0 0 6 27 - 0 32. Nederland-Dom. Republiek 3 3 0 0 6 29 - 5 33. Nederland-Indonesië 3 3 0 0 6 18 - 1 34. Nederland-San Marino 3 3 0 0 6 45 - 0

vastlegging jaar 2017 86 | P a g i n a

35. Nederland-Slowakije 3 3 0 0 6 38 - 0 36. Nederland-Colombia 3 2 0 1 4 6 - 4 37. Nederland-Filippijnen 3 2 0 1 4 15 - 7 38. Nederland-Bermuda 2 2 0 0 4 13 - 6 39. Nederland-Brazilië 2 2 0 0 4 13 - 6 40. Nederland-Bahama's 2 0 0 2 0 2 - 4 41. Nederland-Aruba 1 1 0 0 2 7 - 0 42. Nederland-El Salvador 1 1 0 0 2 5 - 0 43. Nederland-Finland 1 1 0 0 2 5 - 0 44. Nederland-Guatemala 1 1 0 0 2 3 - 0 45. Nederland-Ierland 1 1 0 0 2 12 - 0 46. Nederland-Israël 1 1 0 0 2 15 - 0 47. Nederland-Litouwen 1 1 0 0 2 16 - 0 48. Nederland-Oekraïne 1 1 0 0 2 24 - 0 49. Nederland-Pakistan 1 1 0 0 2 7 - 0 50. Nederland-Panama 1 1 0 0 2 4 - 0 51. Nederland-Zimbabwe 1 1 0 0 2 5 - 0 Totaal 597 340 4 253 684 2774 - 1524

20 Europese kampioenschappen : 176 interlands (143-0- 33 286 1257- 175) 12 Wereldkampioenschappen : 106 interlands ( 59-0- 47 118 466- 320) 10 Haarlemse Softbal Weken : 60 interlands ( 27-0- 33 54 112- 142) 3 Olympische Kwalificatie Toernooi : 37 interlands ( 30-0- 7 60 233- 51) 7 Canada Cup-toernooien : 26 interlands ( 7-0- 19 14 42- 133) 3 World Cups of Softball : 20 interlands ( 8-0- 12 16 73- 93) 2 Intercontinental Cups : 15 interlands ( 4-0- 11 8 17- 45) 2 Olympische Spelen : 14 interlands ( 2-0- 12 4 12- 80) 1 World Games : 7 interlands ( 4-0- 3 8 29- 17) 1 Four Nations Tournament : 7 interlands ( 3-0- 4 6 11- 18) 1 Prague Cup : 7 interlands ( 3-0- 4 6 12- 18) 1 Venezuela International Series : 6 interlands ( 1-0- 5 2 10- 25) 3 Jan van Bakel Toernooien : 5 interlands ( 5-0- 0 10 46- 2) 1 Three Nations Tournament : 5 interlands ( 1-0- 4 2 4- 16) 4 Holland Tours : 4 interlands ( 4-0- 0 8 52- 2) 1 Japan Cup : 4 interlands ( 0-0- 4 0 8- 20) 1 Elf Steden Toer : 3 interlands ( 2-0- 1 4 22- 5) 1 Tri-Nations Tournament : 2 interlands ( 0-0- 2 0 0- 9) Overige : 93 interlands ( 37-4- 52 78 368- 353) 597 interlands (340-4-253 684 2774- 1524)

Softbal heren In 2017 speelde het Nederlands herensoftbalteam acht wedstrijden, waaronder één officiële interlandwedstrijd, die in winst wordt omgezet. Van de zeven niet-interlandwedstrijden werden er zes winnend afgesloten. Na de interland tijdens het Zeister Slot Toernooi heeft het Nederlands herensoftbalteam nu in totaal 259 officiële interlandwedstrijden gespeeld.

TOTAALSTAND NA 259 OFFICIËLE SOFTBALINTERLANDWEDSTRIJDEN (PER 31-12-2017) tegenstander wed. gew. gel. verl. pnt. voor - tegen 1. Nederland-Denemarken 60 29 0 31 58 265 - 228 2. Nederland-Tsjechië 49 21 0 28 42 242 - 271 3. Nederland-Groot-Brittannië 25 17 2 6 36 136 - 80 4. Nederland-België 20 19 0 1 38 239 - 40

vastlegging jaar 2017 87 | P a g i n a

5. Nederland-Israël 18 18 0 0 36 246 - 19 6. Nederland-Slowakije 8 8 0 0 16 110 - 4 7. Nederland-Canada 8 0 0 8 0 13 - 96 8. Nederland-Kroatië 7 7 0 0 14 117 - 8 9. Nederland-Australië 7 0 0 7 0 10 - 53 10. Nederland-Duitsland 6 6 0 0 12 84 - 23 11. Nederland-Japan 4 0 0 4 0 3 - 35 12. Nederland-USA 4 0 0 4 0 3 - 28 13. Nederland-Venezuela 4 0 0 4 0 8 - 25 14. Nederland-Zuid-Afrika 4 0 0 4 0 16 - 30 15. Nederland-Noorwegen 3 3 0 0 6 59 - 0 16. Nederland-Filippijnen 3 1 0 2 2 11 - 19 17. Nederland-Mexico 3 0 0 3 0 6 - 26 18. Nederland-Marianen Eilanden 2 2 0 0 4 28 - 4 19. Nederland-Polen 2 2 0 0 4 40 - 5 20. Nederland-Rusland 2 2 0 0 4 57 - 1 21. Nederland-Tsjechoslowakije 2 2 0 0 4 16 - 2 22. Nederland-Botswana 2 1 0 1 2 9 - 3 23. Nederland-Argentinië 2 0 0 2 0 7 - 23 24. Nederland-Dom. Republiek 2 0 0 2 0 3 - 18 25. Nederland-Nieuw-Zeeland 2 0 0 2 0 5 - 29 26. Nederland-Guernsey 1 1 0 0 2 13 - 0 27. Nederland-Hong Kong 1 1 0 0 2 7 - 2 28. Nederland-Indonesië 1 1 0 0 2 11 - 0 29. Nederland-Italië 1 1 0 0 2 12 - 4 30. Nederland-Papua Nw. Guinea 1 1 0 0 2 12 - 10 31. Nederland-Samoa 1 1 0 0 2 10 - 8 32. Nederland-Taiwan 1 1 0 0 2 6 - 5 33. Nederland-Zuid-Korea 1 1 0 0 2 20 - 0 34. Nederland-Colombia 1 0 0 1 0 1 - 6 35. Nederland-Puerto Rico 1 0 0 1 0 4 - 7 Totaal 259 146 2 111 294 1825 - 1106

13 Europese kampioensch. : 114 interlands ( 78-0- 36 156 1011- 361) 26 Zeister Slot Toernooien : 62 interlands ( 36-0- 26 72 379- 259) 6 Wereldkampioenschappen : 45 interlands ( 10-0- 35 20 163- 328) 10 Bill Jeffrey Toernooien : 16 interlands ( 13-0- 3 26 117- 43) 1 Hawker Challenge : 7 interlands ( 0-0- 7 0 16- 67) 3 Svend Eriksen Cups : 5 interlands ( 5-0- 0 10 78- 5) 2 Haagse Softbal Dagen : 3 interlands ( 2-0- 1 4 28- 15) 1 World Games : 1 interland ( 1-0- 0 2 6- 2) Overige : 6 interlands ( 1-2- 3 4 27- 26) 259 interlands (146-2- 111 294 1825- 1106)

Honkbal dames Het Nederlands dameshonkbalteam kwam in 2017 niet in actie, zodat het aantal gespeelde interlandwedstrijden op 29 bleef staan.

TOTAALSTAND NA 29 OFFICIËLE HONKBALINTERLANDWEDSTRIJDEN (PER 31-12-2017) tegenstander wed. gew. gel. verl. pnt. voor - tegen 1. Nederland-Canada 4 0 0 4 0 4 - 49 2. Nederland-Taiwan 4 0 0 4 0 10 - 39

vastlegging jaar 2017 88 | P a g i n a

3. Nederland-Cuba 3 1 0 2 2 23 - 30 4. Nederland-Hong Kong 3 1 0 2 2 20 - 27 5. Nederland-USA 3 0 0 3 0 0 - 37 6. Nederland-Venezuela 3 0 0 3 0 11 - 40 7. Nederland-Australië 2 0 0 2 0 13 - 29 8. Nederland-Japan 2 0 0 2 0 0 - 33 9. Nederland-Zuid-Korea 2 0 0 2 0 9 - 26 10. Nederland-India 1 1 0 0 2 9 - 2 11. Nederland-Pakistan 1 1 0 0 2 14 - 4 12. Nederland-Puerto Rico 1 0 0 1 0 1 - 11 Totaal 29 4 0 25 8 114 - 327

4 Wereldkampioenschappen : 29 interlands ( 4-0- 25 8 114- 327) 29 interlands ( 4-0- 25 8 114- 327)

Mixed Slowpitch In 2017 speelde het Nederlands mixed slowpitchteam (mannen/vrouwen mix-team) negen wedstrijden tijdens de Windmill Classic in Almere, waaronder geen officiële interlandwedstrijden. De nationale ploeg sloot zeven van deze wedstrijden winnend af.

TOTAALSTAND NA 4 OFFICIËLE SLOWPITCH-INTERLANDWEDSTRIJDEN (PER 31-12-2017) tegenstander wed. gew. gel. verl. pnt. voor - tegen 1. Nederland-Groot-Brittannië 4 0 0 4 0 6 - 57 Totaal 4 0 0 4 0 6 - 57

1 Challenge Tour : 4 interlands ( 0-0- 4 0 6- 57) 4 interlands ( 0-0- 4 0 6- 57)

Mannen Slowpitch In 2017 speelde het Nederlands mannen-slowpitchteam 45 wedstrijden tijdens de Windmill Classic in Almere, de European Slowpitch Softball League in Oostenrijk, Tsjechië en Almere en de ESSL Super Cup in Duitsland, waaronder geen officiële interlandwedstrijden. De nationale ploeg sloot 21 wedstrijden winnend af, terwijl er eenmaal gelijk werd gespeeld.

Het totaaloverzicht ziet er als volgt uit:

TOTAALSTAND NA 0 OFFICIËLE SLOWPITCH-INTERLANDWEDSTRIJDEN (PER 31-12-2017) tegenstander wed. gew. gel. verl. pnt. voor - tegen geen interlands gespeeld

vastlegging jaar 2017 89 | P a g i n a