Plodia Interpunctella H
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت آﻓﺎت ﮔﻴﺎﻫﻲ 1397 -8 (1): 69-82 ﺑﻬﻴﻨﻪ ﺳﺎزي ﻣﺼﺮف ﺣﺸﺮه ﻛﺶ ﻛﻠﺮﭘﺎﻳﺮﻳﻔﻮس ﻋﻠﻴﻪ ﺷﺐ ﭘﺮه ﻫﻨﺪي Plodia interpunctella ، ﺷﺐ ﭘﺮه ﻣﺪﻳﺘﺮاﻧﻪ اي آرد Anagasta kuehniella و ﺷﺐ ﭘﺮه ﻣﻮم ﺧﻮار ﺑﺰرگ Galleria mellonella ﺑﺎ روش ﺳﻄﺢ ﭘﺎﺳﺦ در ﺷﺮاﻳﻂ آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎﻫﻲ ﻋﻠﻴﺮﺿﺎ ﺷﻌﺒﺎﻧﻲ ﻧﮋاد1 و ﻣﺮﻳﻢ ﻋﺠﻢ ﺣﺴﻨﻲ1* 1 - داﻧﺸﻜﺪه ﻛﺸﺎورزي، داﻧﺸﮕﺎه ﺻﻨﻌﺘﻲ ﺷﺎﻫﺮود، ﺷﺎﻫﺮود ( ﺗﺎرﻳﺦ درﻳﺎﻓﺖ /8: 11/ 96 ﺗﺎرﻳﺦ ﭘﺬﻳﺮش : 97/3/30) ﭼﻜﻴﺪه ﺷﺐ ﭘﺮه ﻫﻨﺪي .Plodia interpunctella H، ﺷﺐ ﭘﺮه ﻣﺪﻳﺘﺮاﻧﻪ اي آرد .Anagasta kuehniella Z و ﺷﺐ ﭘﺮه ﻣﻮم ﺧﻮار ﺑﺰرگ Galleria .mellonella L ا ز آﻓﺎت ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻬﻢ ﻣﺤﺼﻮﻻت اﻧﺒﺎري ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﻛﻨﺘﺮل آنﻫﺎ، ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻌﻤﻮل از ﺣﺸﺮه ﻛﺶﻫﺎي ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ - ﺷﻮد. اﺳﺘﻔﺎده ﺑﻲ روﻳﻪ از ﺣﺸﺮه ﻛﺶﻫﺎ، ﻣﺸﻜﻼت ﺟﺪي زﻳﺴﺖ ﻣﺤﻴﻄﻲ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻋﻮارض ﻣﺰﻣﻨﻲ روي ﺳﻼﻣﺖ اﻧﺴﺎن اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﻛﻨﺪ، ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑﺎ اﻧﺘﺨﺎب اﻟﮕﻮي ﺻﺤﻴﺢ و ﺑﻪ ﻛﺎ رﮔﻴﺮي روش ﻫﺎي ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻣﻲ ﺗﻮان ﻣﻴﺰان ﻣﺼﺮف ﺣﺸﺮه ﻛﺶ را ﺑﻬﻴﻨﻪ ﻛﺮد. در اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ از روش ﺳﻄﺢ ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻧﻘﺎط ﺑﻬﻴﻨﻪ ﻣﺼﺮف ﺣﺸﺮه ﻛﺶ ﻛﻠﺮﭘﺎﻳﺮﻳﻔﻮس، ﺟﻬﺖ دﺳﺘﻴﺎﺑﻲ ﺑﻪ ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻣﺮگ و ﻣﻴﺮ ﺑﺎ ﻛﻤﺘﺮ ﻳﻦ دز ﻣﺼﺮﻓﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ و ﺗﺎﺛﻴﺮ دﻣﺎ ( 25-35 درﺟﻪ ﺳﻠﺴﻴﻮس)، رﻃﻮﺑﺖ ( 60-80 %) و د ز ﻣﺼﺮف ( 1400-2000 ﻣﻴﻜﺮوﻟﻴﺘﺮ) ﺑﺮ ﻣﻴﺰان ﻣﺮگ و ﻣﻴﺮ ﻻرو ﺳﻦ ﭘﻨﺠﻢ ﺳﻪ آﻓﺖ ﻣﻬﻢ اﻧﺒﺎري ﻣﻮرد ارزﻳﺎﺑﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ. آزﻣﺎﻳﺶ ﻫﺎ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻃﺮح ﻣﺮﻛﺐ ﻣﺮﻛﺰي، اﻧﺠﺎم ﺷﺪ. ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻣﺮگ و ﻣﻴﺮ ﺑﺎ اﻳﻦ روش، 9/7 ﻋﺪد ﻻرو ﺳﻦ ﭘﻨﺞ ﺷﺐ ﭘﺮه ﻫﻨﺪي در ﺷﺮاﻳﻂ دﻣﺎﻳ ﻲ 35 درﺟﻪ ﺳﻠﺴﻴﻮس، رﻃﻮﺑﺖ 80 % و دز 1400 ﻣﻴﻜﺮوﻟﻴﺘﺮ ﺣﺸﺮه ﻛﺶ در 1000 ﻣﻴﻠﻲ ﻟﻴﺘﺮ آب، 1/7 ﻋﺪد ﻻرو ﺷﺐ ﭘﺮه ﻣﺪﻳﺘﺮاﻧﻪ اي در دﻣﺎي 35 درﺟﻪ ﺳﻠﺴﻴﻮس، رﻃﻮﺑﺖ 75 % و دز 1400 ﻣﻴﻜﺮوﻟﻴﺘﺮ ﺣﺸﺮه ﻛﺶ در 1000 ﻣﻴﻠﻲ ﻟﻴﺘﺮ آب و ﺑﺮاي ﺷﺐ ﭘﺮه ﻣﻮم ﺧﻮار ﺑﺰرگ 7/9 ﻋﺪد ﻻرو ﺳﻦ ﭘﻨﺞ در دﻣﺎي 35 درﺟﻪ ﺳﻠﺴﻴﻮس، رﻃﻮﺑﺖ 80 % و دز ﻣﺼﺮﻓﻲ 1500 ﻣﻴﻜﺮوﻟﻴﺘﺮ ﺣﺸﺮه ﻛﺶ در 1000 ﻣﻴﻠﻲ ﻟﻴﺘﺮ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪ . ﻧﺘﺎﻳﺞ آزﻣﺎﻳﺶ ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺧﻄﻲ و درﺟﻪ دوم ﻣﻌﻨﻲ دار دز ﻣﺼﺮﻓﻲ و درﺟﻪ ﺣﺮارت روي ﻣﺮگ و ﻣﻴﺮ ﻻرو ﺳﻦ ﭘﻨﺞ اﻳﻦ ﺳﻪ آﻓﺖ اﺳﺖ. واژه ﻫﺎي ﻛﻠﻴﺪي : آﻓﺎت اﻧﺒﺎري، روش ﺳﻄﺢ ﭘﺎﺳﺦ، ﻛﻠﺮﭘﺎﻳﺮﻳﻔﻮس ، ﺑﻬﻴﻨﻪ ﺳﺎزي Archive of SID * ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه ﻣﺴﺌﻮل: [email protected] www.SID.ir 70 ﺷﻌﺒﺎﻧﻲ و ﻋﺠﻢ ﺣﺴﻨﻲ، ﺑﻬﻴﻨﻪ ﺳﺎزي ﻣﺼﺮف ﻛﻠﺮﭘﺎﻳﺮﻳﻔﻮس ﻋﻠﻴﻪ ﺷﺐ ﭘﺮه ﻫﻨﺪي، ﺷﺐ ﭘﺮه ﻣﺪﻳﺘﺮاﻧﻪ اي آرد و.... ﻣﻘﺪﻣﻪ ﻫﺎ ﺷﺪ ( Benhalima et al ., 2004; Rajendran and آﻣﺎر و ارﻗﺎم ﺳﺎزﻣﺎن ﻫﺎي رﺳﻤﻲ ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه ي Sriranjini, 2008 )، ﺑﻪ ﻃﻮري ﻛﻪ ﮔﺰارش ﻫﺎﻳﻲ از ﻛﺸﻮر- اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ ﺳﺎﻟ ﻪ ﻣﻘﺪار ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﻲ از ﺗﻮﻟﻴﺪات ﻫﺎي ﻣﺘﻌﺪد در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﺷﻜﺴﺖ ﻓﺴﻔﻴﻦ در ﻛﻨﺘﺮل آﻓﺎت ﻛﺸﺎورزي ﺟﻬﺎن ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ آﻓﺎت در اﻧﺒﺎر ﻫﺎ از ﺑﻴﻦ ﻣﻲ روﻧﺪ. اﻧﺒﺎري ﺑﻪ ﭼﺎپ رﺳﻴﺪ. از اﻳﻦ رو ﺟﺴﺖ وﺟﻮ ﺑﺮاي ﮕﺟﺎﻳ ﺰﻳﻨﻲ در ﻛﺸﻮرﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻓﻨﺎوري ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪ اﻧﺒﺎرداري ﻧﺪارﻧﺪ ، ﺧﺴﺎرت ﻣﻨﺎﺳﺐ آﻓﺖ ﻛﺶ ﻫﺎي ﺗﺪﺧﻴﻨﻲ ﻓﻮق اﺟﺘﻨﺎب ﻧﺎﭘﺬﻳﺮ اﺳﺖ آﻓﺎت اﻧﺒﺎري د ر ﺑﺮﺧﻲ از ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺑﻪ 10 ﺗﺎ 40 درﺻﺪ ﻣﺤﺼﻮل ( Rajendran and Sriranjini, 2008 ). ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ، ﺑﺮاي ﻣﻲ رﺳﺪ. ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻛﺸﺎورزي اﻧﺒﺎري ﺗﻮﺳﻂ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎﻳﻲ از ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ اﻳﻦ آﻓﺎ ت ﺣﺸﺮه ﻛﺶ ﻛﻠﺮﭘﺎﻳﺮﻓﻮس ﻛﻪ از ﻧﻈﺮ ﻗﺎب ﺑﺎﻻن، ﺑﺎل ﭘﻮﻟﻚ داران و ﻛﻨﻪ ﻫﺎ دﺳﺖ ﺧﻮش ﺧﺴﺎرت ﻫﺎي ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ ﭼﻨﺪان ﭘﺎ ﻳﺪار ﻧﺒﻮده و ﻣﺪت ﻃﻮﻻﻧﻲ در ﻃﺒﻴﻌﺖ ﺑﺎﻗﻲ ﻛﻤﻲ و ﻛﻴﻔﻲ ﻓﺮاوان ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ. ﺑﻪ دﻟﻴﻞ آﻟﻮدﮔﻲ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻧﻤﻲ ﻣﺎﻧﺪ ، ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ اﺳﺖ. اﻳﻦ آﻓﺖ ﻛﺶ داراي ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻏﺬاﻳﻲ ﺑﻪ اﻳﻦ آﻓﺎت و ﻧﮕﺮاﻧﻲ دوﻟﺖ ﻫﺎ ﺑﺮاي ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻏﺬاي ﻏﻴﺮﺳﻴﺴﺘﻤﻴﻚ و اﺛﺮ ﺗﻤﺎﺳﻲ، ﮔﻮارﺷﻲ و ﺗﻨﻔﺴﻲ ( ﺗﺪﺧﻴﻨﻲ ) ) ﻛﺎﻓﻲ، ﻳﺎﻓﺘﻦ روش ﻫﺎي ﻛﻨﺘﺮل ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي از ﺑﻴﻦ ﺑﺮدن آن ﻫﺎ اﺳﺖ ( Talebi-Jahromi, 2006 ) . ﺑﺮرﺳﻲ ﻫﺎي اﺧﻴﺮ ﻧﺸﺎن از ﻣﻮﺿﻮع ﻫﺎي اﺻﻠﻲ ﺟﻮاﻣﻊ ﻋﻠﻤﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ داده اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺮﭼﻪ ﺳﻄﺢ آﮔﺎﻫﻲ ﻛﺸﺎورزان ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﺻﻠﻲ - ( Rajendran and Sriranjini, 2008 ). در ﺑﻴﻦ آﻓﺎت ﺗﺮﻳﻦ ﻛﺎرﺑﺮان آﻓﺖ ﻛﺶ ﻫﺎ از ﭘﻴﺎﻣﺪﻫﺎي زﻳﺎن ﺑﺎر ﺳﻤﻮم ﺑﻴﺸﺘﺮ اﻧﺒﺎري، ﺑﺎل ﭘﻮﻟﻚ ادار ن ﺟﻨﺲ ﻫﺎي Ephestia ، Plodia و ﺑﺎﺷﺪ ، از اﺳﺘﻔﺎده ﻏﻴﺮ ﺿﺮوري آن ﻫﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ اﺟﺘﻨﺎب ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ . Galleria از ﺧﺎﻧﻮاده Pyralidae داراي اﻫﻤﻴﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ . اﻳﻦ ﭘﺲ ﺑﺎ آﻣﻮزش ﻛﺸﺎورزان و ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر اﺳﺘﻔﺎده ﺑﻬﻴﻨﻪ از ﺳﻤﻮم آﻓﺎت در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺟﻬ ،ﺎن ﺑﻪ وﻳﮋه ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺣﺎره اي آﺳﻴﺎ، در زﻣﺎن ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻣﻲ ﺗﻮان از ﻛ ﺎﻫﺶ ﻛﻴﻔﻴﺖ و ﻛﻤﻴﺖ آﻓﺮﻳﻘﺎ و آﻣﺮﻳﻜﺎ ﭘﺮاﻛﻨﺶ دارﻧﺪ و از ﺑﻴﺶ از 20 ﻧﻮع از اﻧﻮاع ﻣﺤﺼﻮﻻت اﻧﺒﺎري و ﻋﻮارض ﻧﺎﺷﻲ از ﻣﺼﺮف ﺳﻤﻮم ﻣﻐﺰ ﻫﺎ و ﻣﻴﻮه ﻫﺎي ﺧﺸﻚ ﺗﻐﺬﻳﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ. در ﺷﺮاﻳﻂ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻛﺮد ( Heidari and Shirazi, 2010 .) ﻫﺪف از اﻛﻮﻟﻮژﻳﻚ ﺑﻬﻴﻨﻪ، ﺑﺎ زادآوري زﻳﺎد و ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻧﺴﻞ ﻫﺎي ﭘﻲ در ﺑﻬﻴﻨﻪ ﺳﺎزي ، ﻪﺑ ﻛﺎرﮔﻴﺮي روش ﻫﺎي ﻣﻨﺎﺳﺐ در ﻣﺼﺮف ﭘﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ در ﻣﺪت ﻛﻮﺗﺎه ، زﻳﺎن ﻫﺎي ﻫﻨﮕﻔﺖ ﺑﻪ ﺑﺎر آورﻧﺪ ﺣﺸﺮه ﻛﺶ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﻼوه ﺑﺮ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺘﻀﻤﻦ اﺛﺮ ﺑﺨﺸﻲ ﺣﺸﺮه- ( Mohandass et al ., 2007 ). در ﻛﻨﺘﺮل آﻓﺎت اﻧﺒﺎري، ﺑﻪ - ﻛﺶ ﺑﺎﺷﺪ ، ﻛﺎﻫﺶ ﻣﺼﺮف آن را ﻧﻴﺰ در ﭘﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﺎرﮔﻴﺮي ﺣﺸﺮه ﻛﺶ ﻫﺎي ﺗﺪﺧﻴﻨﻲ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ اﻧﺘﺸﺎر و ﻧﻔﻮذ آن - ( Shabani nejad et al., 2016 .) ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از روش ﺳﻄﺢ ﻫﺎ ﺑﻪ درون ﺗﻮده ﻣﺤﺼﻮل، در ﻣﻴﺎن روش ﻫﺎي ﻣﺘﻌﺪد ﻣﺒﺎرزه، ﭘﺎﺳﺦ، ﺷﺮاﻳﻂ ﺑﻬﻴﻨﻪ اﺳﺘﻔﺎده از ﺣﺸﺮه ﻛﺶ دﻟﺘﺎﻣﺘﺮﻳﻦ ﺑﺮاي از ﻣﻬﻢ ﺗﺮﻳﻦ روش ﺑﻮده اﺳﺖ ، اﻣﺎ در ﭼﻨﺪ ﺳﺎل اﺧﻴﺮ ﺑﻪ ﻛﺎرﮔﻴﺮي ﺑﻴﻦ ﺑﺮدن 7/6 ﻋﺪد ﻻرو ﺳﻦ ﭘﻨﺞ ﺷﺐ ﭘﺮه ﻣﻮم ﺧﻮار ﺑﺰرگ ﺗﻌﺪاد زﻳﺎدي از ﺣﺸﺮه ﻛﺶ ﻫﺎي ﺗﺪﺧﻴﻨﻲ ﻣﻨﺴﻮخ ﺷﺪه اﺳﺖ. در دﻣﺎي 25 درﺟﻪ ﺳﻠﺴﻴﻮس، رﻃﻮﺑﺖ 70 % و دز 200 ﻣﺘﻴﻞ ﺑﺮوﻣ ﺎﻳﺪ از ﺟﻤﻠﻪ ﺣﺸﺮه ﻛﺶ ﻫﺎيSID ﺗﺪﺧﻴﻨﻲ ﻣﻲofﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻣﻴﻜﺮوﻟﻴﺘﺮ در 1000 ﻣﻴﻠﻲ ﻟﻴﺘﺮ Archiveآب ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪ ( Shabani ﺳﺒﺐ ﺗﺨﺮﻳﺐ ﻻﻳﻪ اﺳﺘﺮاﺗﻮﺳﻔﺮي ازون ﺷﺪه و ﺗﻮﺳﻂ ﺳﺎزﻣﺎن nejad et al., 2016 ). ﺗﺎ ﻛﻨﻮن ﮔﺰارﺷﻲ ﻣﺴﺘﻨﺪ ﻣﺒﻨﻲ ﺑﺮ ﺣﻔﺎﻇﺖ ﻣﺤﻴﻂ زﻳﺴﺖ اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪه آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان دﺳﺘﻪ اﺳﺘﻔﺎده از ﺣﺸﺮه ﻛﺶ ﻛﻠﺮﭘﺎﻳﺮﻳﻔﻮس ﺑﺮاي ﻛﻨﺘﺮل ﺷﺐ ﭘﺮه اول ﺗﺨﺮﻳﺐ ﻛﻨﻨﺪه ﻫﺎي ﻻﻳﻪ اوزن ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪي ﺷﺪه اﺳﺖ ﻫﻨﺪي Plodia interpunctella Hubner ( EPA, 2006 ). اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ ﺗﺮﻛﻴﺐ در ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻛﺸﻮرﻫﺎي (Lepidoptera: Pyralidae) ، ﺷﺐ ﭘﺮه ﻣﺪﻳﺘﺮاﻧﻪ اي آرد ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺑﺮ اﺳﺎس ﺗﻮاﻓﻖ ﻧﺎﻣﻪ ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ ﭘﺮوﺗﻮﻛﻞ ﻣﻮﻧﺘﺮال :Anagasta kuhniella Zeller (Lepidoptera (Pyralidae و ﺷﺐ ﭘﺮه ﻣﻮم ﺧﻮار ﺑﺰرگ Galleria ﻛﻨﺎر ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ( Mohandass et al ., 2007 ). mellonella Linnaeus (Lepidoptera: Pyralidae) ﭘﺲ از ﻣﻤﻨﻮﻋﻴﺖ ﻣ ﺘﻴﻞ ﺑﺮوﻣﺎﻳﺪ ، اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﺴﻔﻴﻦ اﻓﺰاﻳﺶ اراﺋﻪ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ. ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻋﺪم وﺟﻮد ﭘﮋوﻫﺶ ﻣﺴﺘﻘﻞ در ﻳﺎﻓﺖ ، اﻣﺎ ﻋﺪم ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻫﺎي ﺗﺪﺧﻴﻦ ﺑﺎﻋﺚ ﺑﺮوز اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ، ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﻮﺛﺮ وﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺮاﻳﻂ ﺑﻬﻴﻨﻪ ﻣﺼﺮف ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻫﺎي ﺑﻴﺸﺘﺮ در آﻓﺎت اﻧﺒﺎري ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺣﺸﺮه ﻛﺶ- www.SID.ir ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت آﻓﺎت ﮔﻴﺎﻫﻲ، ﺟﻠﺪ ،8 ﺷﻤﺎره ،1 ﺳﺎل 1397 71 ﺣﺸﺮه ﻛﺶ ، ﻳﻚ ﺿﺮورت ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲ رﺳﺪ. ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻫﺪف از ﺷﺪﻧﺪ. در اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ از ﻻروﻫﺎي ﺳﻦ آﺧﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ. ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ ، ﺑﺮرﺳﻲ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻋﻮاﻣﻞ دﻣﺎ، رﻃﻮﺑﺖ و دز ﺷﺎﺧﺺ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻻروﻫﺎي ﺳﻦ ﭘﻨﺞ ﺑﺮاي ﺷﺐ ﭘﺮه ﻣﺪﻳﺘﺮاﻧﻪ اي ﻣﺼﺮﻓﻲ ﺣﺸﺮه ﻛﺶ ﻛﻠﺮﭘﺎﻳ ﺮﻳﻔﻮس ﺑﺮ ﻣﻴﺰان ﺗﻠﻔﺎت ﻻرو ﺳﻦ آرد و ﺷﺐ ﭘﺮه ﻣﻮم ﺧﻮار ﺑﺰرگ ، اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﻃﻮل ﺑﺪن و ﭘﻨﺞ ﺷﺐ ﭘﺮه ﻫﻨﺪي، ﺷﺐ ﭘﺮه ﻣﺪﻳﺘﺮاﻧﻪ اي آرد و ﺷﺐ ﭘﺮه ﻣﻮم ﻋﺮض ﻛﭙﺴﻮل ﺳﺮ ﺑﻮد. ﺑﺮاي ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻻرو ﺳﻦ ﭘﻨﺞ ﺷﺐ ﭘﺮه ﺧﻮار ﺑﺰرگ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮر از روش ﺳﻄﺢ ﭘﺎﺳﺦ ﻫﻨﺪي ﻧﻴﺰ از ﻃﻮل ﺑﺪن و ﻋﺮض ﻛﭙﺴﻮل ﺳﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ ﺑﻪ ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺑﻬﻴﻨﻪ ﻣﺘﻐﻴﺮ ﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ. ﻋﻼوه ﻻرو ﻫﺎي ﺳﻦ آﺧﺮ اﻳﻦ آﻓﺖ در ﻧﻴﻤﻪ دوم زﻧﺪﮔﻲ ﺧﻮد ﺗﻐﺬﻳﻪ ﻧﺪاﺷﺘﻪ و زﻣﻴﻦ ﮔﺮاﻳﻲ ﻣﻨﻔﻲ ﭘﻴﺪا ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ . ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ از ﻣﻮاد و روش ﻫﺎ ﻏﺬا ﺧﺎرج ﺷﺪه و ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﻣﻜﺎن ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﺪن ﺑﻪ ﭘﺮورش ﺣﺸﺮات ﺷﻔﻴﺮه ﻣﻲ ﮔﺮدﻧﺪ ( Mohandass et al ., 2007; Shabani در آذرﻣﺎه 1393 ﺷﺐ ﭘﺮه ﻫﻨﺪي و ﺷﺐ ﭘﺮه ﻣﺪﻳﺘﺮاﻧﻪ اي nejad et al ., 2016 ). ). آرد از اﻧﺴﻜﺘﺎرﻳﻮم داﻧﺸﻜ ﺪه ﻛﺸﺎورزي داﻧﺸﮕﺎه ﺻﻨﻌﺘﻲ آزﻣﺎﻳﺶ ﻫﺎي زﻳﺴﺖ ﺳﻨﺠﻲ ﺷﺎﻫﺮود ﺗﻬﻴﻪ ﺷﺪ ﻧﺪ . ﺷﺐ ﭘﺮه ﻫﻨﺪي روي ﺟﻴﺮه ﻏﺬاي ﺑﺮاي ﺗﻬﻴﻪ ﻣﺤﻠﻮل ﻫﺎي ﺳﻤﻲ ﺑﺎ ﻏﻠﻈﺖ ﻫﺎي ﻣﺸﺨﺺ از ﻣﺼﻨﻮﻋﻲ ﻃﺒﻖ روش ﺳﻴﺖ وﻫﻤﻜﺎران ( Sait et al ., 1997) ﻓﺮﻣﻮﻻﺳﻴﻮن ﺗﺠﺎري ﺣﺸﺮه ﻛﺶ ﻛﻠﺮﭘﺎﻳﺮﻳﻔﻮس ﭘﺮورش داده ﺷﺪ. ﺗﺮﻛﻴﺒﺎت ﻏﺬاي ﻣﺼﻨﻮﻋﻲ ﺷﺎﻣﻞ: ﻣﺨﻤﺮ ( Chlorpyrifos 40.8% EC ) ﺷﺮﻛﺖ آرﻳﺎ ﺷﻴﻤﻲ اﺳﺘﻔﺎده 160 ﮔﺮم، ﮔﻠﻴﺴﺮول 200 ﻣﻴﻠﻲ ﻟﻴﺘﺮ، ﻋﺴﻞ 200 ﻣﻴﻠﻲ ﻟﻴﺘﺮ و ﺷﺪ. آﻟﻮده ﺳﺎزي ﻻروﻫﺎي ﺳﻦ ﭘﻨﺞ ﺑﺎ روش ﻏﻮﻃﻪ ور ﺳﺎزي ﺑﻪ ﺳﺒﻮس ﮔﻨﺪم 800 ﮔﺮم ﺑﻮد. ﺷﺐ ﭘﺮه ﻣﺪﻳﺘﺮاﻧﻪ اي آرد ﻫﻢ ﻣﺪت 10 ﺛﺎﻧﻴﻪ ﺻﻮرت ﭘﺬﻳﺮﻓﺖ. آزﻣﺎﻳﺶ ﻫﺎي زﻳﺴﺖ ﺳﻨﺠﻲ روي ﺟﻴﺮه ﻏﺬاﻳﻲ ﻣﺼﻨﻮﻋﻲ ﺑﺎ ﺗﺮﻛﻴﺒﺎت آرد ﮔﻨﺪم 45 % ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻏﻠﻈﺖ ﻫﺎي ﻛﺸﻨﺪه ﻛﻪ ﺗﻠﻔﺎت %20 ﺗﺎ %80 را 80% (وزﻧﻲ)، آرد ذرت 45 % (وزﻧﻲ) و ﻣﺨﻤﺮ 10 % (وزﻧﻲ) اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ ، اﻧﺠﺎم ﺷﺪ . ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻏﻠﻈﺖ ﻫﺎي اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه ﭘﺮورش داده ﺷﺪ (Yazdanian, 2000) . ﻣﻮم ﻫﺎي آﻟﻮده ﺑﻪ ﺣﺸﺮه ﻛﺶ ﺷﺎﻣﻞ 1 1/5، 2، 3و ﭘﻲ ﭘﻲ ام ﺑﻮد . ﺑﺮاي ﻫﺮ ﻏﻠﻈﺖ ﻻرو و ﺷﻔﻴﺮه ﺷﺐ ﭘﺮه ﻣﻮم ﺧﻮار ﺑﺰرگ در دي ﻣﺎه 1393 از 4 ﺗﻜﺮار اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه و ﻫﺮ ﺗﻜﺮار ﺷﺎﻣﻞ 10 ﻋﺪد ﻻرو ﻫﻤﺴﻦ زﻧﺒﻮرداري ﻫﺎي اﻃﺮاف ﺷﺎﻫﺮود ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻛﻠﻨﻲ اوﻟﻴﻪ ﺟﻤﻊ - ﺑﻮد. ﻏﻠﻈﺖ ﻫﺎي 1/4 2و ﭘﻲ ﭘﻲ ام ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان LC 25 و آوري و ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺗﻜﺜﻴﺮ در ﻇﺮف ﭘﻼﺳﺘﻴﻜﻲ ﻣﻜﻌﺐ ﻣﺎﻧﻨﺪ LC 75 ﺑﺮاي ﺷﺐ ﭘﺮه ﻫﻨﺪي ، ﻏﻠﻈﺖ ﻫﺎي 1 2و ﭘﻲ ﭘﻲ ام ﺑﻪ ﺣﺎوي ﻣﻮم ﻗﺮار داده ﺷﺪﻧﺪ. ﭘﺮورش اﻧﺒﻮه اﻳﻦ ﺳﻪ آﻓﺖ در ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان LC 25 و LC 75 ﺑﺮاي ﺷﺐ ﭘﺮه ﻣﺪﻳﺘﺮاﻧﻪ اي آرد اﺗﺎﻗﻚ رﺷﺪ ﺑﺎ دﻣﺎي C 27±1° و رﻃﻮﺑﺖ ﻧﺴﺒﻲ 1± 65 درﺻﺪ 1/5و 2/2و ﭘﻲ ﭘﻲ ام ﺑﻪ ﻋﻨﻮان LC 25 و LC 75 ﺑﺮاي ﺷﺐ ﭘﺮه و دوره ﻧﻮري 16:8 ﺳﺎﻋﺖ (ﺗﺎرﻳﻜﻲ:روﺷﻨﺎﻳﻲ) اﻧﺠﺎم ﺷﺪ. ﻣﻮم ﺧﻮار ﺑﺰرگ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪﻧﺪ. دﻣﺎ ي ﻻزم ﺑﺮاي رﺷﺪ و ﻧﻤﻮ ﻫﻢ ﺳﻦ ﺳﺎزي ﻻرو ﻫﺎ اﻳﻦ ﺳﻪ آﻓﺖ ﺑﻴﻦ 20 ﺗﺎ 32 درﺟﻪ ﺳ ﻠﺴﻴﻮس ﻣﺘﻐﻴﺮ و رﻃﻮﺑﺖ Basirat and Archive of SID ﺑﺮاي ﺗﺨﻢ ﮔﻴﺮي از ﺷﺐ ﭘﺮه ﻫ ﻨﺪي و ﺷﺐ ﭘﺮه ﻣﺪﻳﺘﺮاﻧﻪ اي ﺑﻴﻦ 60 ﺗﺎ 80 درﺻﺪ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ ( آرد از ﻗﻴﻒ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ .