The Institutional Translator's Image in Turkey

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

The Institutional Translator's Image in Turkey THE INSTITUTIONAL TRANSLATOR'S IMAGE IN TURKEY: A COMPARATIVE ANALYSIS FROM THE OTTOMAN EMPIRE TO THE MODERN REPUBLIC SEMİH SARIGÜL BOĞAZİÇİ UNIVERSITY 2015 THE INSTITUTIONAL TRANSLATOR'S IMAGE IN TURKEY: A COMPARATIVE ANALYSIS FROM THE OTTOMAN EMPIRE TO THE MODERN REPUBLIC Thesis submitted to the Institute for Graduate Studies in Social Sciences in partial fulfillment of the requirements for the degree of Master of Arts in Translation by Semih Sarıgül Boğaziçi University 2015 ABSTRACT The Institutional Translator's Image in Turkey: A Comparative Analysis from the Ottoman Empire to the Modern Republic The present study aims to focus on the institutional translator's image from a historical perspective and examine this professional group's image in the eyes of the state from the fifteenth century Ottoman Empire to today's modern Republic of Turkey. This study argues that the institutional translator's high status in the Ottoman Empire did not continue in the Republican period because of the leading state officials' policy shift towards promoting literary translation. In order to explore the institutional translator's image, this study looked at the different ways in which the Ottoman Empire and the Republic of Turkey treated its institutional translators, and at whether they offered the institutional translator special rights and benefits or not. In this respect, we examined the institutional translator's salaries, paths to promotion, rights and privileges. The detailed analysis of historical data on these categories demonstrated that although the institutional translator built up a positive image due to the fact that the Ottoman Empire attached much importance to them, their image started to drop substantially in the early Republican period because of a reverse in the state policy. iv ÖZET Türkiye'deki Kurumsal Çevirmen İmgesi: Osmanlı İmparatorluğu'ndan Modern Türkiye Cumhuriyeti'ne Karşılaştırmalı Analiz Bu çalışma, kurumsal çevirmen imgesine tarihsel bir bakış açısıyla odaklanarak bu meslek grubunun 15. yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu'ndan modern Türkiye Cumhuriyeti'ne kadar devlet gözündeki imgesini incelemeyi amaçlamaktadır. Çalışmanın temel iddiası, kurumsal çevirmenin Osmanlı İmparatorluğu'ndaki yüksek statüsünün Türkiye Cumhuriyeti döneminde devlet politikasının edebi çeviriyi öne çıkarmaya yönelik değişmesi nedeniyle devam etmediği yönündedir. Kurumsal çevirmen imgesini anlamak amacıyla, çalışmada Osmanlı İmparatorluğu ve Türkiye Cumhuriyeti'nin kurumsal çevirmene olan yaklaşımı ve bu meslek grubuna özel haklar ve faydalara sağlayıp sağlamadıkları incelenmiştir. Bu bağlamda, kurumsal çevirmene verilen maaş, sağlanan terfi imkânları, haklar ve ayrıcalıklar gözden geçirilmiştir. Bu ölçütlere göre yapılan tarihsel veri analizi, kurumsal çevirmenin Osmanlı İmparatorluğu döneminde devletin bu iş koluna verdiği önemden ötürü olumlu bir imge oluşturduğu; ancak bu imgenin erken Cumhuriyet döneminde devlet politikasında yaşanan değişiklikten ötürü giderek kötüleştiğini göstermiştir. v TABLE OF CONTENTS CHAPTER 1: INTRODUCTION................................................................................ 1 1.1 What are image and institutional translation.............................................. 1 1.2 Literature review........................................................................................ 4 1.3 Theoretical Framework.............................................................................. 9 CHAPTER 2: THE TRANSLATOR'S IMAGE IN THE EARLY OTTOMAN EMPIRE..................................................................................................................... 15 2.1 The main reasons behind the positive image of the institutional translator- interpreter....................................................................................................... 15 2.2 The dragoman's role and image in the Ottoman Empire.......................... 17 2.3 The dragoman's rights and privileges....................................................... 29 2.4 The dragoman's image in works of art..................................................... 32 2.5 Educational institutions for dragoman training........................................ 33 CHAPTER 3: THE TRANSLATOR'S IMAGE IN THE TANZIMAT PERIOD..................................................................................................................... 35 3.1 The Translation Chamber......................................................................... 37 3.2 Key figures in the Tanzimat period.......................................................... 42 3.3 The translator's image as seen in professional regulations...................... 46 CHAPTER 4: THE INSTITUTIONAL TRANSLATOR'S IMAGE IN THE REPUBLICAN PERIOD........................................................................................... 53 4.1 The transition period for the institutional translator's image: 1900- 1920s.............................................................................................................. 53 4.2 The effects of Westernization and the Translation Bureau on the institutional translator's image....................................................................... 58 vi 4.3 Discourse on the institutional translator' image....................................... 67 4.4 The institutional translator's image from a financial perspective............ 72 4.5 The 1960-1980s....................................................................................... 73 CHAPTER 5: THE INSTITUTIONAL TRANSLATOR'S IMAGE IN THE LATE 20TH AND EARLY 21ST CENTURY.................................................................... 75 5.1 Contributions to the institutional translator's image................................ 75 5.2 A brief analysis of the codes on institutional translation and translators...................................................................................................... 77 5.3 The institutional translator's current image from two different perspectives................................................................................................... 85 5.4 The government-employed institutional translator's image in Ankara... 86 5.5 The institutional translator's image in three different government offices: A case study.................................................................................................. 95 CHAPTER 6: CONCLUSION.............................................................................. 106 APPENDIX A: INTERVIEW QUESTIONS FOR GOVERNMENT OFFICES.. 110 APPENDIX B: INTERVIEW QUESTIONS FOR PUBLIC NOTARY OFFICES IN KAHRAMANMARAŞ…………....……………………………………………... 111 APPENDIX C: INTERVIEW QUESTIONS FOR PUBLIC NOTARY OFFICES IN ANKARA................................................................................................................ 112 REFERENCES........................................................................................................ 113 vii CHAPTER 1 INTRODUCTION 1.1 What are image and institutional translation? Translation activity cannot be considered separately from translators because they are the actual decision-makers in a process of intermingled relations between two languages and cultures. However, different historical periods witnessed the subordination and even denigration of translators, despite the heavy burden placed on these cultural agents' shoulders. Some translators in the Western world were even hung or burnt at stake in the past because of their translations of religious texts (Robinson, 2002, p. 95). Even without referring to such extreme cases, it is safe to state that translators around the world have generally not enjoyed favourable conditions, considering the importance of their works. It is difficult to determine when the awareness of translator's task and role came to light. One could argue that it started in the late 1970s when translation studies finally emerged as a distinct discipline. We became more aware of the translator's role when (1) translation scholars during the 1980s developed a keener interest in translation history and (2) when translation studies went through the so- called "cultural turn", which meant taking the cultural conditions and "contexts in which translation occurs" rather than the more limited linguistic and grammatical perspective that prevailed in 1960s and early 1970s (Bassnett, 2002, p. 2-3). Following the cultural turn, translators began to be seen more as "creative artists" who mediate between cultures and maintain their continuity "across time and space" (Bassnett, 2002, p. 4). Therefore, the cultural turn enabled translation scholars to highlight the complex network of decisions made during the translation process and consequently reveal the translators' key role in this cultural exchange. 1 Jean Delisle and Judith Woodsworth's seminal work Translators Through History (2012), too, draws attention to translators' diverse roles in history. They give a detailed account of how translators shaped their cultures and pioneered the development of various disciplines such as literature and history. In their book, translators' roles as creators of alphabets, national languages and dictionaries, men of letters, and their contribution to "the dissemination of knowledge", the characterization of national literatures, "the spread of religions" and "transmission of cultural values" are explained in detail (p. vii-ix). In his preface written for this book, Jean-François Joly, the president of International Federation of Translators, states that "translators
Recommended publications
  • Ord. Prof. Enver Ziya Karal
    CUMHURİYET TARİHİ YAZIMINDA ÖNCÜ İSİM: ORD. PROF. ENVER ZİYA KARAL Yazan Özge Erel Aktaş 2020 Yayın Hakkı © 2020 BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ GELİŞTİRME VAKFI İKTİSADİ İŞLETMESİ Her hakkı mahfuzdur, bu kitabın yayın işini gerçekleştiren Başkent Üniversitesi Geliştirme Vakfı İktisadi İşletmesi dışında, telif hakkı yasası uyarınca, tümü ya da herhangi bir bölümü, resmi ve yazısı editörünün ve yayımcısının yazılı müsaadesi alınmadıkça tekrarlanamaz, basılamaz, çoğaltılamaz, fotokopi çıkartılamaz veya kopya anlamı taşıyacak hiçbir işlem yapılamaz. ISBN: 978-605-06251-4-1 ORD. PROF. ENVER ZİYA KARAL TARİH UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ (BÜTAM) YAYINLARI SAYI: 3 CUMHURİYET TARİHİ YAZIMINDA ÖNCÜ İSİM: ORD. PROF. ENVER ZİYA KARAL YAZAN: ÖZGE EREL AKTAŞ Yayına Hazırlayan: Başkent Üniversitesi Basın Yayın ve Halkla İlişkiler Bürosu Tasarım ve Düzenleme: Pınar OSMANAĞAOĞLU Basım ve Çoğaltım Yeri: Ers Matbaacılık Ltd. Şti. Altıntop İşhanı 87 / 7 Kazımkarabekir / Ankara 0312 384 54 88 Sertifika No: 33885 SUNUŞ Okumakta olduğunuz “Cumhuriyet Tarihi Yazımında Öncü İsim: Ord. Prof. Enver Ziya Karal’’ başlıklı kitap, 1 Aralık 2017’de Başkent Üniversitesi’nde Profesör Dr. Sayın Mehmet Haberal’ın öncülüğünde açılan B.Ü. Ord. Prof. Enver Ziya Karal Tarih Uygulama ve Araştırma Merkezi’nin (BÜTAM) üçüncü yayınıdır. Bu merkezde Karal’ın ailesi tarafından Başkent Üniversitesi’ne bağışlanan kitapları, haritaları, fotoğrafları ve kişisel arşivini içeren zengin koleksiyonu yakın tarihimizin aydınlatılmasına katkıda bulunmak üzere tarih araştırmacılarının incelemesine sunulmakta;
    [Show full text]
  • Tarih Türkiye Cumhuriyeti Başlangiçtan Bugüne Türkiye Cumhuriyeti Hükümetleri
    T.C. KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI TÜRKİYE KÜLTÜR PORTALI PROJESİ TARİH TÜRKİYE CUMHURİYETİ BAŞLANGIÇTAN BUGÜNE TÜRKİYE CUMHURİYETİ HÜKÜMETLERİ Prof. Dr. Abdulhaluk Mehmet ÇAY 2009 ANKARA 6.8. Başlangıçtan Bugüne Türkiye Cumhuriyeti Hükümetleri Muvakkat İcra Encümeni (25 Nisan 1920-3 Mayıs 1920) İcra Vekilleri Heyeti Reisi Mustafa Kemal Paşa, TBMM Reisi Celalettin Arif Bey, Erzurum Cami Bey (Baykut), Aydın Bekir Sami Bey (Kunduh), Amasya Hamdullah Suphi Bey (Tanrıöver), Antalya Hakkı Behiç Bey (Bayiç), Denizli İsmet Bey (İnönü), Edirne I. İcra Vekilleri Heyeti “1. TBMM Hükümeti” (Mustafa Kemal Paşa) (3 Mayıs 1920-24 Ocak 1921) Bakanlığı Adı Soyadı Seçim Bölgesi İcra Vekilleri Heyeti Reisi Mustafa Kemal Paşa (Başbakan) Umuru Şeriye Vekili Mustafa Fehmi Efendi Bursa (Diyanet Bakanı) (Gerçeker) Cami Bey (Baykut) Aydın Dahiliye Umuru Vekili Hakkı Behiç Bey (Bayiç) Denizli (İçişleri Bakanı) Nazım Bey (Resmor) Tokat Refet Bey (Bele) İzmir Adliye Vekili Celalettin Arif Bey Erzurum 2 (Adalet Bakanı) Nafıa Vekili İsmail Fazıl Paşa (Cebesoy) Yozgat (Bayındırlık Bakanı) Ömer Lütfü Bey (Argeşo) Amasya Hariciye Vekili Bekir Sami Bey (Kunduh) Amasya (Dışişleri Bakanı) Sıhhiye ve Muavenet-i İçtimaiye Vekili Adnan Bey (Adıvar) İstanbul (Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanı) İktisat Vekili Yusuf Kemal Bey (Tengirşenk) Kastamonu (Ekonomi Bakanı) Müdafaa-i Milliye Vekili Fevzi Paşa (Çakmak) Kozan (Milli Savunma Bakanı) Bakanlığı Adı Soyadı Seçim Bölgesi Erkân-ı Harbiye-i Umumiye Vekili İsmet Bey (İnönü) Edirne (Genelkurmay Başkanı) Maliye Vekili Hakkı Behiç Bey
    [Show full text]
  • The Use and Abuse of Archaeology and Anthropology in Formulating the Turkish Nationalist Narrative
    3 The Use and Abuse of Archaeology and Anthropology in Formulating the Turkish Nationalist Narrative Suavi Aydın The ‘Turkish History Thesis’ was the project of constructing a history of origins and an ethnic identity for the Turks in early republican Turkey. In this respect, the project was similar to nation-building efforts else- where. Yet, archaeological activities, designed along the lines of the thesis, experienced a paradox between demonstrating the genealogical purity and autochthony of the Turks, on the one hand, and proving that they are part of, if not gave birth to, Western civilization on the other. Here archaeology served both as an instrument for grounding a national existence (autochthonism) and as a medium for participat- ing in ‘contemporary civilization’. For this reason, the Turkish History project, in line with the nationalist vision of depicting the world both as an aggregation of nations and as their field of competition since Herder, is a way of assuring the equality (even superiority) of the Turkish nation with others and validating its right to exist on respective territories through demonstrating its continuous existence from time immemo- rial (autochthony). With these considerations in mind, ideologically motivated archaeological excavations of the 1930s were carried out under the auspices of President Kemal Atatürk, who personally visited the sites of excavation and showed his open support. Afet I˙nan (1943, p. 9), the foremost proponent of the thesis and the adopted daughter of Atatürk, explains the anthropological and archaeological concerns of the thesis: No cultural period is alien [to Turks]. Ownership of this land by the Turkish race reaches back to time immemorial.
    [Show full text]
  • Hasan-Âli Yücel
    HASAN-AL ~~ YÜCEL FA/K RE~IT UNAT Türk Tarih Kurumu Hasan-Ali Yücel'i de, çal~~malar~ na fiilen kat~ lam~yacak üyeleri aras~ na kar~~m~~~ görmenin derin iizüntüsü içindedir. 20 Nisan 1938 tarihinde Kurum üyeli~ine kabul edilmi~~ bulu- nan Yücel, 26 ~ubat 1961 tarihindeki beklenmiyen ölümiyle art~k Kurum'un eski üyelerine mahsus ~eref listesindeki yerini alm~~~ bu- lunuyor. Hasan - Ali Yücel, 16 Aral~ k 1897 tarihinde Istanbul'da ~ir Merd Çavu~~ mahallesinin Topkap~~ Caddesindeki mükerrer 8o numaral~~ evde do~mu~tu. Babas~~ ünlü Posta ve Telgraf Naz~ r~~ Hasan Ali Efen- di'nin (1827-1895) o~lu Maliye Nezareti memurlar~ ndan Ali Riza Bey (01m. 9.XII.1 937), annesi Ertu~rul facias~ n~ n ~ehitlerinden gemi Sü- varisi Deniz Yarbay~~ Tekiro~lu Ali Bey'in k~ z~~ Neyyire Hamm'd~ r. Te- yemmünen dedesinin ad~~ ile nüfus kütü~üne kaydettirilen Hasan - Ali, Alt~mermer'deki Yolgeçen mahalle mektebinde ilk ö~renimini yapt~~ ve Rü~diye (Orta) tahsilini de Aksaray'da Yusuf Pa~a civar~ nda bulu- nan ve "Mektebi Osmani" ad~ n~~ ta~~yan 1 özel okulda tamamlad~~ (Temmuz 191 ). Bunu mütaakip o tarihlerde henüz lise te~kilât~ na tabi tutulmam~~~ bulunan tarihi Vefa Idadisine girdi. Sonradan lise haline getirilen bu okulun son s~ n~ f~ nda iken, ii Nisan 1915'te askere ça~~r~ larak Yedek Subay Talimgâh~ na sevkolundu. Hasan-Ali, daha küçük bir çocuk iken ev halk~ n~~ zaman zaman kar~~s~ na oturtup ilk ö~retmenlik temrinlerini yapm~ ya ba~lam~~~ ve Rü~tiye s~ n~ flar~ nda da okum~ ya dü~kün, uyan~ k ve ~air ruhu gittikçe geli~en bir genç olarak tamnm~~ t~ .
    [Show full text]
  • Hasan-Âli Yücel’In Özel Kitapliği
    Tarih ve Günce Atatürk ve Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Dergisi Journal of Atatürk and the History of Turkish Republic Sayı: 7 (2020/Yaz), ss. 197-222. Geliş Tarihi: 7 Mayıs 2020 Kabul Tarihi: 20 Temmuz 2020 Araştırma Makalesi/Research Article TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ’NİN 100. YILINDA, BİR CUMHURİYET PARLAMENTERİNİN KÜLTÜREL BİRİKİMİ: HASAN-ÂLİ YÜCEL’İN ÖZEL KİTAPLIĞI Murat TURAN Öz 1938 ile 1946 yılları arasında Maarif Vekilliği yapan Hasan-Âli Yücel çok yönlü kişiliği ile Cumhuriyet Türkiye’sinin en etkili isimlerinden birisidir. 1927’de Maarif Vekâleti Mıntıka Müfettişliği görevine getirilen Yücel, 1929’da Maarif Müfettiş Umumiliği’ne ve daha sonra Maarif Vekâleti Teftiş Kurulu Üyeliği’ne atandı. Mustafa Kemal Paşa’nın 1931’de çıktığı yurt gezisine Maarif Vekâleti’ni temsilen katılan Yücel, bu gezi esnasında Mustafa Kemal Paşa ile müzakere etme imkânı elde etti. 1932’de Türk Dili Tetkik Cemiyeti’nin çalışmaları içerisinde yer aldı. Aynı yıl Gazi Eğitim Enstitüsü’ne müdür olarak atandı. 28 Aralık 1938’de Maarif Vekili oldu. 1939’da Türk Neşriyat Kongresi’ni ve Birinci Maarif Kongresi’ni düzenledi. 1940’ta Tercüme Bürosu’nu kurarak dünya klasiklerinin Türkçeye çevrilmesini sağladı. 17 Nisan 1940’ta Köy Enstitüleri yasasının kabul edilmesini sağladı. 1945’te Londra’da düzenlenen UNESCO toplantısında Türkiye’yi temsil etti. 7 yıl, 7 ay, 7 gün sürdürdüğü Maarif Vekilliği görevinden 5 Ağustos 1946 tarihinde istifa etti. 1946 ile 1960 yılları arasında gazetelerde yazıları yayımlandı ve aynı zamanda Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları’nın yöneticiliğini üstlendi. 26 Şubat 1961’de vefat ettiğinde geride, Türk eğitimine ve kültürüne önemli katkılar yapmış bir devlet adamının büyük hatırası kalırken, ailesine de 8.086 materyalden oluşan kendi kişisel kitaplığını bıraktı.
    [Show full text]
  • 1923'Ten Günümüze Türkiye'de Eğitim Yönetimine Milli Eğitim
    The Journal of Academic Social Science Studies International Journal of Social Science Doi number:http://dx.doi.org/10.9761/JASSS7236 Number: 59 , p. 511-531, Autumn I 2017 Yayın Süreci / Publication Process Yayın Geliş Tarihi / Article Arrival Date - Yayınlanma Tarihi / The Published Date 05.08.2017 15.10.2017 1923’TEN GÜNÜMÜZE TÜRKİYE’DE EĞİTİM YÖNETİMİNE MİLLİ EĞİTİM, SAĞLIK VE ADALET BAKANLARININ MESLEKİ FORMASYONLARI ÜZERİNDEN KARŞILAŞTIRMALI BİR BAKIŞ A COMPARATIVE ANALYSIS TOWARDS EDUCATION MANAGEMENT IN TURKEY THROUGH FORMATIONS OF MINISTERS OF NATIONAL EDUCATION, HEALTH AND JUSTICE SINCE 1923 Dr. Berrin Bayburt ORCID ID: orcid.org/0000-0003-2237-4583 MEB, Öğretmen Öz Sosyal devlet anlayışının bir sonucu olarak devletin vatandaşlarına sunduğu en önemli hizmetlerden biri eğitimdir. Eğitim, toplumun ihtiyaç duyduğu insan gücünün yetiştirilmesinde son derece önemli bir yere sahiptir. Bu nedenle bir ülkenin kalkınması ve geleceği için, eğitime verilen önem ve eğitime yapılan yatırım büyük bir önem taşı- maktadır. Günümüzde ve gelecekte, teknoloji ve bilim alanında gelişmiş bir ülke olma- nın yolu, eğitime yatırım yapmaktan geçmektedir. Türkiye’de, Kurtuluş Savaşı’nın ka- zanılmasının ardından bu alanda gerçekleştirilen inkılaplar, Cumhuriyet’in ilk yıllarında bile eğitimin ülke kalkınmasındaki önemi hususunda bir farkındalığın olduğunu gös- termektedir. Türkiye’de eğitim-öğretim hizmetleri, Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) tarafından yürütülmektedir. Cumhuriyet’in ilan edildiği 1923 yılından günümüze toplam 74 Milli Eğitim Bakanı (bazı bakanlar birden fazla olarak bu göreve gelmişlerdir.) görev yapmış- tır. Milli Eğitim Bakanlığı görevini icra eden bakanların sadece 2 tanesi öğretmen yetişti- ren bir yükseköğrenim kurumundan mezun olmuştur. Makalede karşılaştırmaya esas olmak üzere Adalet Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığı görevine gelmiş olan bakanların mes- leki formasyonları da değerlendirilmiştir.
    [Show full text]