Droga Św. Jakuba W Powiecie Gnieźnieńskim
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
ggniezno_jakub_polska_projekt_wersja_polska_2015.inddniezno_jakub_polska_projekt_wersja_polska_2015.indd 1 22015-11-05015-11-05 115:11:285:11:28 ggniezno_jakub_polska_projekt_wersja_polska_2015.inddniezno_jakub_polska_projekt_wersja_polska_2015.indd 2 22015-11-05015-11-05 115:11:365:11:36 Od kilkunastu lat w wielu krajach Europy pojawiają się piesze szlaki pątnicze oznaczone symbolem muszli. To Drogi św. Jakuba w różnych językach noszące nazwy - Caminos de Santiago, Routes of St. James, le Chemins de Saint Jacques, Jakobswege, Svatojakubska Cesta... Camino – w języku hiszpańskim Droga – przeznaczona jest dla pątników indywidualnych lub małych grup bez względu na wyznanie i narodowość. Spełnia ona bardzo ważne zadania kulturotwórcze, dydaktyczne, a wierzącym pozwala wzmocnić swoją duchowość. W trudach wędrówki, tak wierzący, jak i niewierzący, może przemyśleć swoje życie, odetchnąć od zabiegania, odkryć pierwotną spójność naszego Kontynentu albo po prostu – zwiedzić ciekawe miejsca, poznać nowych ludzi czy zażyć ruchu zgodnie z zasadą „w zdrowym ciele zdrowy duch”. Bo właśnie przeżycie duchowe jest najważniejsze na tym szlaku. Nie jest to więc szlak turystyczny: jest to raczej szansa na „rekolekcje w drodze”. Najpopularniejsze wśród pątników są drogi w Hiszpanii, gdzie pielgrzymi z całego świata przybywają, by pokonać ostatnie 100, 500 czy 800 kilometrów szlaku. Jednak nie musimy tam jechać, by znaleźć się na Camino... ggniezno_jakub_polska_projekt_wersja_polska_2015.inddniezno_jakub_polska_projekt_wersja_polska_2015.indd 3 22015-11-05015-11-05 115:11:385:11:38 ggniezno_jakub_polska_projekt_wersja_polska_2015.inddniezno_jakub_polska_projekt_wersja_polska_2015.indd 4 22015-11-05015-11-05 115:11:415:11:41 św. Jakuba i symbolami muszli (pełniącymi także rolę drogowskazów) albo schroniskami dla pielgrzymów stworzyły w ówczesnej Dla średniowiecznych Europejczyków istniały trzy Europie gęstą sieć będącą de facto pierwszym odległe miejsca, które – jak Bóg da – warto było europejskim „produktem turystycznym”. odwiedzić: Grób Chrystusa w Jerozolimie, Rzym Powracający z Hiszpanii pielgrzymi wiele oraz położony na “końcu świata” grób opowiadali o niezwykłej drodze oraz przynosili św. Jakuba. W pobliżu bowiem “końca świata” ze sobą niespotykane w innych miejscach muszle, (łac. Finis terrae), najdalej na zachód wysuniętego nazwane – a jakżeby inaczej – muszlami punktu kontynentu, w hiszpańskim Santiago de św. Jakuba. Z czasem motyw muszli stał się Compostela (co oznacza po hiszpańsku: Święty symbolem pielgrzymowania, a nawet szerzej Jakub na Polu Gwiazd) odnaleziony został grób – wędrówki do Domu Ojca. Taką właśnie rolę brata św. Jana Ewangelisty, pierwszego biskupa pełni ona także w herbie papieża Benedykta Jerozolimy i pierwszego z dwunastu Apostołów, XVI. Charakterystyczne białe lub żółte muszle, który zginął śmiercią męczeńską (w roku 44) – zazwyczaj na błękitnym tle – rozsiane są po całym – właśnie św. Jakuba Starszego. Począwszy od IX Starym Kontynencie. wieku w północnej części Półwyspu Iberyjskiego Niezależnie od oznaczania dróg pielgrzymich, oraz we francuskich Pirenejach zaczęły już od średniowiecza wszyscy pielgrzymi powstawać drogi, którymi z całej Europy zmierzali przywieszali ją do swych pątniczych szat, jako do jego symbolicznego grobu pielgrzymi – symbol spotkania z Apostołem. Oprócz tego –początkowo przedstawiciele rycerstwa i mnisi, miała ona też bardzo praktyczne zastosowanie, z czasem także ludzie prości, ale też mieszczanie, służyła m.in. jako naczynie do pobierania wody. szlachta i koronowane głowy. W tamtych czasach Co ciekawe, najstarsze „muszle jakubowe” Apostoł ten czczony był jako patron walki znajdowane są m.in. w grobach. Uważa się je za przeciwko Maurom na Półwyspie Iberyjskim, bezpośredni ślad pielgrzymowania do Santiago później – w całej Europie – jako patron rycerstwa, de Compostela. Na ziemiach polskich znanych jest pielgrzymów i podróżnych. W nawiązaniu do obecnie dziesięć takich muszli. Najstarszą pośród swoich ziemskich losów, w tradycji Kościoła stał nich, a tym samym najcenniejszą, datowaną się orędownikiem ludzi wielu różnych profesji na pocz. XIV w., jest „muszla pielgrzymia i wspólnot. Powszechnie uważany jest za patrona św. Jakuba” znaleziona ok. 1935 roku na Ostrowie ludzi opiekujących się pielgrzymami oraz Lednickim – na dawnym grodzie księcia Mieszka patrona kapeluszników (z racji pielgrzymiego I i Bolesława Chrobrego, na „świętej wyspie”, kapelusza z szerokim rondem). Jego wezwanie ”wyspie władców”, w miejscu, gdzie rodziła otrzymywały liczne kościoły i szpitale, w których się nasza państwowość. Obecnie jest ona opiekę mogli znaleźć wszyscy będący w drodze. przechowywana i można ją oglądać w Muzeum Szlaki usiane kościołami, kaplicami czy fi gurami Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie ggniezno_jakub_polska_projekt_wersja_polska_2015.inddniezno_jakub_polska_projekt_wersja_polska_2015.indd 5 22015-11-05015-11-05 115:11:425:11:42 (oryginał) i Muzeum Pierwszych Piastów na czasie całą Zachodnią Europę oplotła gęsta Lednicy (kopia). sieć dróg jakubowych, które łączą się ze sobą Ponad dwieście lat temu niemiecki poeta Johann prowadząc pielgrzymów do Finis terrae. Wolfgang Goethe pisał, iż „drogi św. Jakuba 24.07.2005 roku, a więc w cztery miesiące po ukształtowały Europę”. W wyniku Reformacji śmierci Papieża - Pielgrzyma, Jana Pawła II, i przetaczających się przez część naszego nastąpiło otwarcie pierwszego odcinka Camino kontynentu walk religijnych XVI-XVII wieku rola w Polsce. Dolnośląskiej Drogi św. Jakuba pielgrzymich szlaków zaczęła jednak spadać. z Głogowa i Jakubowa do Zgorzelca. Bezpieczną drogę do Hiszpanii na przełomie XVIII Jednocześnie zainicjowano powstanie jej i XIX wieku utrudniła też rewolucja francuska, wielkopolskiego odcinka, który został otwarty wojny napoleońskie… Pielgrzymie trasy do w listopadzie 2006 roku. Wielkopolska Droga Santiago uległy zapomnieniu. św. Jakuba prowadzi z Gniezna przez Poznań, Lubiń i Leszno do Głogowa. Szlak ten wraz z Drogą Dolnośląską odtwarza dawny trakt handlowy …i dziś. z Wielkopolski przez Łużyce do Czech, którym do Polski dotarła m.in. Dąbrówka, św. Wojciech Aż wreszcie w roku 1982 podczas jednej ze czy cesarz Otto III w roku 1000. Augsburski swych podróży apostolskich Papież Jan Paweł II kartograf Jörg Gail w roku 1563 wspominał o tym wygłosił w Santiago de Compostela tak zwany prowadzącym do Pragi szlaku – jako jednym „Akt Europejski”, w którym mówił m.in.: „Ja, Jan z trzech głównych traktów wiodących z Polski na Paweł, syn polskiego narodu, który zawsze uważał zachód i południe. W maju 2008 r. otwarta została się za naród europejski, syn narodu słowiańskiego jego kolejna część biegnąca już przez Saksonię wśród Latynów i łacińskiego pośród Słowian, i Czechy – Droga Żytawska ze Zgorzelca przez z Santiago kieruję do ciebie, stara Europo, Żytawę i Starą Boleslav do Pragi. wołanie pełne miłości: Odnajdź siebie samą! Od granicy z Ukrainą w Korczowej przez Bądź sobą! Odkryj swoje początki. Tchnij życie Małopolskę i Śląsk do granicy polsko–niemieckiej w swoje korzenie.”. w Zgorzelcu prowadzi Droga św. Jakuba - Via Na efekty tego zaproszenia nie trzeba było długo Regia czyli Droga Królewska. Tak nazywano czekać. Już po czterech latach Rada Europy uznała przed wiekami jeden z najważniejszych traktów Drogi św. Jakuba za najważniejszy szlak kulturowy handlowych i pielgrzymkowych średniowiecznej Kontynentu i zachęcała do odtwarzania dawnych, Europy łączący Wschód z Zachodem od Kijowa pątniczych szlaków. Kilka lat później piesi poprzez Lwów, Kraków, Wrocław, Lipsk po pielgrzymi do Santiago de Compostela wyruszyli Frankfurt nad Menem. z Francji. W 1995 odtworzony został pierwszy Trzeci z „korytarzy” Drogi św. Jakuba w Polsce to odcinek szlaku w Niemczech, nieco później tzw. Camino Polaco. Zaczyna się na granicy Polski w Szwajcarii i w krajach Beneluksu. W krótkim i Litwy w Ogrodnikach i przez Suwałki, Kętrzyn, ggniezno_jakub_polska_projekt_wersja_polska_2015.inddniezno_jakub_polska_projekt_wersja_polska_2015.indd 6 22015-11-05015-11-05 115:11:425:11:42 Olsztyn, Toruń, Kruszwicę i Strzelno dociera do Trzemeszna i Gniezna. Stąd istnieje możliwość wędrowania dalej wspominanym już szlakiem w kierunku Pragi lub Drogą Lubuską, nawiązującą do traktu w stronę Brandenburgii i Magdeburga, którym cesarz Otto III wracał w roku 1000 od grobu św. Wojciecha w Gnieźnie przez Ziemię Lubuską do swych cesarskich rezydencji za Łabą. ggniezno_jakub_polska_projekt_wersja_polska_2015.inddniezno_jakub_polska_projekt_wersja_polska_2015.indd 7 22015-11-05015-11-05 115:11:515:11:51 Główne drogi 5800 św. Jakuba w Polsce Suwałki Ogrodniki Giżycko Olecko Ląd Miłosław Błażejewo Lubiń Rzeszów Jarosław Korczowa Przemyśl ggniezno_jakub_polska_projekt_wersja_polska_2015.inddniezno_jakub_polska_projekt_wersja_polska_2015.indd 8 22015-11-05015-11-05 115:12:025:12:02 Droga św. Jakuba w powiecie Gniezno 112 99 89 85 70 63 58 52 78 44 20 ggniezno_jakub_polska_projekt_wersja_polska_2015.inddniezno_jakub_polska_projekt_wersja_polska_2015.indd 9 22015-11-05015-11-05 115:12:065:12:06 ggniezno_jakub_polska_projekt_wersja_polska_2015.inddniezno_jakub_polska_projekt_wersja_polska_2015.indd 1100 22015-11-05015-11-05 115:12:085:12:08 św. Wojciecha do Prus, Trzemeszno oraz Mogilno. Dlatego w roku 2007 przedłużono Drogę św. Jakuba już od Mogilna przez Niechanowo i Trzemeszno, gdzie łączy się ze wspomnianą Drogą Polską biegnącą od granicy z Litwą przez Olsztyn i Toruń. Na jej szlaku znalazły się kościoły pod wezwaniem św. Jakuba w Mogilnie i Niechanowie, a w jego pobliżu piękny drewniany kościół pw. św.