RAPORT O STANIE ŚRODOWISKA W WIELKOPOLSCE W ROKU 2003 1

Powiat gnieźnieński W ewidencji WIOŚ w Poznaniu znajduje się 128 podmiotów gospodarczych prowadzących działalność na terenie powiatu. W roku 2003 przeprowadzono 17 kontroli na terenie powiatu gnieźnieńskiego, w tym 13 kontroli planowych (5 podstawowych, 8 sprawdzających) oraz 4 pozaplanowe (3 interwencyjne, jedna na wniosek zakładu starającego się o koncesję). W 7 kontrolach nie stwierdzono naruszeń ochrony środowiska, w pozostałych 10 takie naruszenia zostały stwierdzone. Najczęściej zastrzeżenia dotyczyły: • przekraczania dopuszczalnych wartości stężeń zanieczyszczeń w ściekach odprowadzanych do środowi- ska w porównaniu z wartościami określonymi w pozwoleniu wodnoprawnym, • braku ewidencji wytwarzanych w zakładzie odpadów, • nieuregulowanego stanu formalnoprawnego w zakresie gospodarki odpadami, • braku ewidencji wprowadzanych do powietrza pyłów i gazów emitowanych ze źródeł technologicznych, • niedopełniania obowiązku wnoszenia terminowo opłat za gospodarcze korzystanie ze środowiska do Marszałka Województwa, • nieuregulowanego stanu formalnoprawnego w zakresie odprowadzania wód opadowych do środowiska, • braku pomiarów ilości pobieranej wody głębinowej. W wyniku stwierdzonych, w skontrolowanych jednostkach, naruszeń przepisów ochrony środowiska za- stosowano w roku 2003 następujące sankcje karne − nałożono 3 mandaty karne na łączną kwotę 600 zł. Zestawienie liczbowe działań kontrolnych

Liczba Decyzje wymierzające kary Jednostka administracyjna zarządzeń decyzji ustalają- mandatów za okres trwania przekroczeń kontroli pokontrolnych cych kary biegnące karnych liczba kwota /tys. zł/ Miasto i 3 2 - 2 - - Miasto i Gmina 4 3 - - 1 30,67 Gmina Kiszkowo 4 4 1 1 1 0,79 Gmina Kłecko 2 - - - - - Gmina Łubowo 2 - 2 - 1 2,56 Miasto i 1 1 - - 1 1,95 Miasto i 1 - - - - - Powiat Gniezno 17 10 3 3 4 35,97

Kontrola inwestycyjna „PRIMA” Spółka z o.o. w Czaplinku, Ferma Trzody Chlewnej w Turostowie gmina Kiszkowo We wrześniu 2003 roku Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Poznaniu wszczął postępowanie na wniosek Spółki „PRIMA” Sp. z o.o. w Czaplinku o zajęcie stanowiska w sprawie zamiaru przystąpienia do użytkowania budynków inwentarskich istniejącej fermy w miejscowości . Wyniki przeprowadzonej kontroli pozwoliły stwierdzić następujące nieprawidłowości: • nieuregulowany stan formalnoprawny w zakresie dopuszczalnej emisji gazów i pyłów wprowadzanych do powietrza; • brak rejestru rodzajów i ilości pyłów i gazów emitowanych do powietrza; • nieuregulowany stan formalnoprawny w zakresie gospodarki odpadami; • nieuregulowany stan formalnoprawny w zakresie odprowadzania wód opadowych do środowiska; • nieuiszczanie opłat za gospodarcze korzystanie ze środowiska w zakresie emitowanych gazów i pyłów do powietrza oraz za wprowadzanie wód opadowych do środowiska. Na podstawie stwierdzonych uchybień Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska w Po- znaniu decyzją z października 2003 roku zgłosił sprzeciw przeciwko oddaniu do użytkowania budynków inwentarskich na terenie fermy w miejscowości Turostowo, wydając jednocześnie stosowne zarządzenia odnośnie stwierdzonych uchybień. „PRIMA” spółka z o.o. w listopadzie 2003 roku poinformowała tutejszy Inspektorat, iż: • odwołała się do Ministra Środowiska od decyzji Wojewody Wielkopolskiego, który pismem z 14.10.2003 roku odmówił wydania pozwolenia na wprowadzanie gazów i pyłów do powietrza; 2 DZIAŁALNOŚĆ KONTROLNA WIOŚ W POZNANIU

• złożyła wniosek o wydanie pozwolenia na wytwarzanie odpadów dla fermy trzody chlewnej w miejsco- wości Turostowo. W listopadzie 2003 roku Wojewoda Wielkopolski decyzją udzielił spółce „PRIMA” pozwolenia na wytwarzanie odpadów; • spółka odprowadza wody opadowe do kolektora na terenie Gminnej Oczyszczalni Ścieków. W tej spra- wie wystosowała do UG w Kiszkowie pismo dotyczące uzgodnień dotyczących odprowadzania wód opa- dowych; • spółka naliczyła i uiściła na rzecz Wielkopolskiego Urzędu Marszałkowskiego opłaty za korzystanie ze środowiska oraz zaprowadziła rejestr rodzajów i ilości zanieczyszczeń emitowanych do powietrza. Gospodarka wodno-ściekowa Najistotniejszymi ustaleniami kontroli przeprowadzonych w roku 2003 w zakresie gospodarki wodno- ściekowej były: Oczyszczalnia ścieków w miejscowości Turostowo Mechaniczno-biologiczna oczyszczalnia zlokalizowana jest w obrębie gruntów Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa. Kanalizacja sanitarna obejmuje teren dawnego PGR i osiedla mieszkaniowego wieloro- dzinnego. Z pozostałej zabudowy jednorodzinnej wsi Turostowo ścieki z posesji odprowadzane są do indy- widualnych zbiorników bezodpływowych. Do oczyszczalni podłączonych jest 6 bloków mieszkalnych zamieszkiwanych przez około 200 osób. Oczyszczalnia ścieków oparta jest na technologii sekwencyjnego reaktora biologicznego, jej przepustowość wynosi 60 m3/d. Aktualnie dopływ ścieków do oczyszczalni wy- nosi 13 m3/d. Oczyszczalnia posiada pozwolenie wodnoprawne wydane przez Starostę Gnieźnieńskiego ważne do 31.12.2005 roku. Odbiornikiem ścieków oczyszczonych jest rów melioracyjny prowadzący wody do rzeki Małej Wełny. Osad nadmierny kierowany jest do żelbetowego zbiornika, spełniającego rolę zagęszczacza osadu. Do chwili kontroli nie był wykorzystany. Podczas kontroli nie stwierdzono rażących nieprawidłowo- ści w pracy oczyszczalni. Stwierdzono jednak naruszenia wymaganych warunków wprowadzania ścieków do środowiska. Ustalona została kara biegnąca za przekroczenie azotu ogólnego. Urząd Gminy Kiszkowo oczyszczalnia ścieków w Kiszkowie Do oczyszczalni ścieków komunalnych dla terenu gminy Kiszkowo, kanalizacją sanitarną dopływają ścieki z miejscowości Kiszkowo i Rybno Wielkie. Z pozostałej części gminy ścieki są dowożone beczkowo- zami. Jest to oczyszczalnia mechaniczno-biologiczna oparta o technologię reaktora SBR. Gmina posiada pozwolenie wodnoprawne wydane przez Starostę Gnieźnieńskiego ważne do 31.12.2005 roku. Przepusto- wość oczyszczalni wynosi średnio 409 m3/dobę. Ilość ścieków w dniu kontroli wynosiła 69 m3/dobę. Od- biornikiem ścieków oczyszczonych jest rów melioracyjny i dalej rzeka Mała Wełna. Osad z zagęszczacza do dnia kontroli nie był wybierany i usuwany. Podczas kontroli wykonanej przez WIOŚ nie stwierdzono rażą- cych uchybień w pracy oczyszczalni. Stwierdzono jednak naruszenia wymaganych warunków odprowadza- nia ścieków. Ustalono karę biegnącą za przekroczenie azotu ogólnego. Ochrona powietrza Najistotniejszymi ustaleniami kontroli przeprowadzonych w roku 2003 były: PEC sp. z o.o. w Gnieźnie – Ciepłownia C-13 przy ul. 22 Lipca i Ciepłownia C-14 przy ul. Rzepichy Ciepłownie należące do PEC Sp. z o.o. w Gnieźnie są głównymi źródłami ciepła dla miasta Gniezna. Źródłem poboru wody na cele socjalno-bytowe i technologiczne (uzupełnianie obiegów wodnych) jest miej- ska sieć wodociągowa. Odbiornikiem ścieków jest rozdzielcza sieć kanalizacyjna Gniezna. W zakresie gospodarki odpadamiBłąd! Nie zdefiniowano zakładki. PEC posiada decyzję Starosty Gnieźnieńskiego zezwalającą na wytwarzanie odpadów niebezpiecznych dla wszystkich kotłowni z terminem ważności do 30 czerwca 2004 roku – wszystkie odpady winne być magazynowane na terenie Ciepłowni C-13. Żaden z wytworzonych odpadów nie jest składowany w środowisku – żużel w całości jest zagospodarowywany przez firmy zewnętrzne i odbiorców indywidualnych. Prowadzona jest ewidencja oraz „karty przekazania odpadu” według obowiązujących wzorów. W okresie objętym kontrolą zakład nie był karany za nieprzestrzeganie wymogów ochrony środowiska w zakresie składowania odpadów. RAPORT O STANIE ŚRODOWISKA W WIELKOPOLSCE W ROKU 2003 3

PEC posiada na terenie Ciepłowni C-13: 16 szt. kondensatorów, 12 szt. wyłączników olejowych oraz 4 szt. transformatorów wyprodukowanych w okresie między rokiem 1976 a 1993, które mogą zawierać poli- chlorowane bifenyle. Na terenie Ciepłowni C-13 głównymi źródłami emisji są kotły węglowe typów: WR-25, WLM-5 i WR-5 o łącznej mocy cieplnej ponad 70 MW – wymaga pozwolenia zintegrowanego. PEC posiada decyzję Starosty Gnieźnieńskiego o dopuszczalnej emisji wydaną w dniu 30.04.2002 roku, w której określono dopuszczalne wielkości emisji z kotłów. Termin ważności decyzji upływa 31 grudnia 2011 roku. PEC nie był obciążony karami pieniężnymi z tytułu naruszania wymogów ochrony środowiska w zakresie ochrony powietrza – stosowane II-stopniowe układy odpylające są we właściwym stanie technicznym. Opłaty za korzystanie ze środowiska wnoszone są w terminach, według prawidłowych obliczeń. Według wykonywanych pomiarów emisji dotrzymywane są standardy emisyjne dla każdego z zanie- czyszczeń obowiązujące do końca 2005 roku. Na terenie Ciepłowni C-14 głównymi źródłami emisji są kotły węglowe typów: WR-10, OR-5 o łącznej mocy cieplnej ponad 30 MW. PEC posiada decyzję Starosty Gnieźnieńskiego o dopuszczalnej emisji, w której określono dopuszczalne wielkości emisji z kotłów. Termin ważności decyzji upływa 31 grudnia 2011 roku. PEC nie był obciążony karami pieniężnymi z tytułu naruszania wymogów ochrony środowiska w zakresie ochrony powietrza – stosowane II-stopniowe układy odpylające są we właściwym stanie technicznym. Opłaty za korzystanie ze środowiska wnoszone są w terminach, według prawidłowych obliczeń. Według wykonywanych pomiarów emisji dotrzymywane są standardy emisyjne dla każdego z zanie- czyszczeń do końca 2005 roku. Po tym okresie mogą one nie być dotrzymane w zakresie pyłu. FUTURE Fabryka Mebli Sp. z o.o., Łękno 8a W zakładzie produkuje się meble kuchenne i tapicerowane. Podstawowymi źródłami emisji gazów i pyłów do powietrza są: kotłownia do suszenia tarcicy oraz lakiernia. Lakiernia jest wyposażona w trzy hermetyczne kabiny natryskowe z kurtyną wodną. W czasie kontroli wykonano pomiar emisji z emitora lakierni, który wykazał niewielkie przekroczenie dopuszczalnej wielkości emisji toluenu. W związku z powyższym zostało wszczęte postępowanie mające na celu ustalenie kary biegnącej. Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowo-Usługowe „IZOPOL” S.A. Trzemeszno PPHU „IZOPOL” S.A. zajmuje się produkcją pokryć dachowych tj. płyt włókno-cementowych o nazwie „EUROFALA 9”. Zakład posiada ważne decyzje i pozwolenia w zakresie ochrony powietrza, gospodarki odpadami oraz gospodarki wodnej. Pomiary emisji gazów i pyłów ze źródeł zlokalizowanych terenie zakładu nie wykazują przekroczeń w stosunku do dopuszczalnych określonych stosownym pozwoleniem decyzją o dopuszczalnej emisji. Zakład nie jest karany za nieprzestrzeganie wymagań ochrony środowiska w zakresie gospodarowania odpadami wytworzonymi na swoim terenie, jak również nie stwierdzono uchybień w gospodarce wodno- ściekowej. Multimebel spółka jawna – Zakład Produkcyjny w Czerniejewie Przedsiębiorstwo „Multimebel” zajmuje się wytwarzaniem mebli przeznaczonych dla sprzętu audio- video. Zakład położony jest terenie przeznaczonym pod aktywizację gospodarczą zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Zakład ma uregulowany stan formalnoprawny w zakresie emisji pyłów i gazów wprowadzanych do powietrza. Źródłem emisji zorganizowanej jest pomieszczenie lakierni, w której zamontowane są dwie kabiny lakiernicze oraz stojaki do suszenia pomalowanych elementów. Nakła- danie lakierów odbywa się przy pomocy pistoletu natryskowego. Na hali obróbki maszynowej znajdują się prasy pneumatyczne, wiertarki, frezarki, szlifierki. Wszystkie urządzenia posiadają odciągi miejscowe, pył kierowany jest do urządzeń odpylających, a oczyszczone powietrze zawracane na halę produkcyjną. Zakład ma uregulowany stan formalno prawny w zakresie gospodarki odpadami. Prowadzona jest jakościowa i ilo- ściowa ewidencja wytwarzanych odpadów. Gospodarka odpadami Najistotniejszymi ustaleniami kontroli przeprowadzonych w zakresie gospodarki odpadami były: SCANCLIMBER Sp. z o.o. w Gnieźnie 4 DZIAŁALNOŚĆ KONTROLNA WIOŚ W POZNANIU

Zakład zajmuje się głównie produkcją urządzeń dźwigowych. W zakresie gospodarki odpadami posiada uregulowany stan formalnoprawny. Wszystkie wymogi wynikające z obowiązujących przepisów w zakresie gospodarki odpadami są przestrzegane. Firma Produkcyjno-Handlowa ROMA B. Bandosz w Szczytnikach Czerniejewskich Firma prowadzi działalność gospodarczą obejmującą skup i przerób surowców wtórnych − tworzyw sztucz- nych takich jak polietylen, polipropylen i polistyren na regranulat. Odpady tworzyw sztucznych zbierane są od posiadaczy i wytwórców z całego kraju, jak i zagranicy. Zdolność przerobowa zakładu wynosi około 600 Mg na miesiąc. Kontrola została przeprowadzona w związku z prowadzonym postępowaniem administracyjnym w spra- wie wydania zezwolenia Głównego Inspektora Ochrony Środowiska na import odpadów w postaci przemiału polipropylenu. W trakcie przeprowadzania kontroli nie stwierdzono zasadniczych uchybień w gospodarce odpadami. Ochrona przed hałasem Najistotniejszymi ustaleniami kontroli przeprowadzonych w zakresie ochrony przed hałasem były: Ośrodek Wypoczynkowy w Skorzęcinie Ośrodek Wypoczynkowy w Skorzęcinie obejmuje teren, na którym zlokalizowane są różne ośrodki wy- poczynkowe oraz punkty handlowe przy głównym „deptaku” (sklepiki, puby, dyskoteki, pizzerie, itp.), przy których organizowane są wieczorki taneczne. W ramach kontroli została przeprowadzona wizja lokalna ośrodka, ale nie zostały wykonane pomiary po- ziomu hałasu. Wykonanie obiektywnych badań nie jest możliwe z uwagi na równoczesną działalność wszystkich punktów gastronomiczno-rozrywkowych i oddziaływanie hałasu wywołanego przez tłum wcza- sowiczów spacerujących po alei ośrodka. W lipcu 2003 roku miał miejsce wyjazd pracownika WIOŚ do UG Witkowo w celu określenia własności terenu ośrodka oraz określenia terenu w miejscowym planie zagospodarowania. Okazało się, że teren ośrod- ka w całości jest własnością Gminy Witkowo i w jego obrębie obowiązuje regulamin uchwalony przez Gmi- nę, który zobowiązuje wszystkich użytkowników i prowadzących działalność gospodarczą do przestrzegania ciszy nocnej od 24.00 do 6.00. Gmina ma ponadto możliwość zawierania umów dzierżawy z podmiotami działającymi na terenie Ośrodka, zobowiązującymi prowadzących działalność gastronomiczno-handlową do przestrzegania regulaminu i prowadzenia działalności nie będącej przyczyną emisji hałasu do środowiska. Przeciwdziałanie poważnym awariom Na terenie powiatu jest jeden obiekt zaklasyfikowany do zakładów o dużym ryzyku (ZDR) wystąpienia poważnej awarii – DYNEA Sp. z o.o. w Trzemesznie, ul. Fabryczna, nie ma natomiast obiektów zaklasyfi- kowanych do zakładów o zwiększonym ryzyku (ZZR) wystąpienia poważnej awarii. Ponadto potencjalnymi sprawcami awarii mogą być stacje paliw i następujące zakłady: • Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Gnieźnie, ul. Chudoby, • PKN ORLEN S.A., Zakład Produktów Naftowych nr 5 – Konikowo 10. Zanieczyszczenie rzeki Wełny w miejscowości Kłecko. TABAK Przetwórstwo Mięsne sp. jawna Na wniosek Urzędu Miasta i Gminy Kłecko przeprowadzona została kontrola interwencyjna mająca na celu ustalenie sprawcy zanieczyszczenia rzeki. Przeprowadzono w związku z powyższym kontrolę zakładu TABAK Przetwórstwo Mięsne zlokalizowanego w bezpośrednim sąsiedztwie cieku, jako potencjalnego sprawcy zanieczyszczenia cieku. Kontrola nie wykazała wpływu tego zakładu na zanieczyszczenie rzeki. Wizualna ocena sieci kanalizacyjnej zakładu oraz jej stanu wykluczyła możliwość spowodowania wypływu zanieczyszczonych ścieków do rzeki. W bezpośrednim sąsiedztwie zdarzenia brak jest źródeł mogących być przyczyną zanieczyszczenia rzeki. Prawdopodobną przyczyną mógł być nielegalny zrzut zawartości wozu asenizacyjnego do cieku − spraw- cy nie ustalono. Zdarzenia o znamionach poważnej awarii W 2003 roku na terenie powiatu nie wystąpiły zdarzenia mające znamiona poważnej awarii.