MAANDBLAD VOOR DE INWONERS VAN DE VLAAMSE RAND april 2013 | jaargang 17 | #04

Gedeputeerde Tom Dehaene Wonen, verplaatsen, onthalen

Marc Michils, algemeen directeur Vlaamse Liga tegen Kanker Leven en werken vanuit verontwaardiging

Beeldend kunstenaar Bert De Keyser ‘Alles is in beweging’ Toer de Geuze Op bierbedevaart

+ AGENDA Sam Dillemans met Authors in Kasteel van Gaasbeek Ecce homo, zie de mens

1 VERSCHIJNT NIET IN JULI EN AUGUSTUS | FOTO: FILIP CLAESSENSFILIP FOTO: | AUGUSTUS EN JULI IN NIET VERSCHIJNT FR DE EN traductions | Übersetzungen | translations deketting

i

Marktkramer Geert Meeus uit werd vorige maand door Jelle De Wilde aangeduid om deketting voort te zetten. Geert staat met zijn gebraden kippen op enkele markten in de Rand.

Blij dat we hier geboren zijn

Zestien was hij, toen Geert Meeus (55) optrad derlands bestellen. Weliswaar niet altijd in met Zjef Van Uytsel en Kris De Bruyne. ‘Dat perfect Nederlands, maar ik spreek hen zelf is altijd blijven hangen. Vandaag treed ik nog aan en zeg hen dat ze niet verlegen moeten af en toe op met liedjes van grootmeester zijn om iets verkeerd te zeggen. Je moet dat wijlen Robert Long.’ Opmerkelijk, want dat is stimuleren. Dat heb ik in feite nog altijd te niet meteen het eerste wat je zou verwach- danken aan mijn opleiding logopedist. Op de ten van iemand die de markten doet met een markt staan, is zeer verrijkend. Ik kan met ie- kippenkraam. ‘33 jaar ondertussen sta ik op dereen praten, ongeacht zijn opleiding.’ verschillende markten. Ik ben logopedist ‘Ik ben ook lid geweest van de ‘optimis- van opleiding, maar later is het wat anders tenbond’. Mijn basisprincipe is dat we blij gelopen. De familie van mijn lief waren poe- mogen zijn dat we hier geboren zijn. Ga liers en in het weekend ging ik mee naar de eens in Afrika kijken, zeg ik tegen mensen markten om een centje bij te verdienen. Zo die klagen en zagen. Ik neem de tijd om over ben ik erin gerold. Ik kocht een eigen wagen dingen na te denken. Ik heb mijn opleiding en deed bijna alle dagen een markt. Enkele beenhouwer, die ik in avondschool volgde jaren geleden besliste ik om af te bouwen; er om mijn kippenkraam te kunnen beginnen, is meer in het leven dan kippen bakken. Mijn ook voor het goede doel aangewend. Zo heb kleinkinderen bijvoorbeeld, waar ik meer tijd ik een hele tijd stage gedaan in Benin. Ik heb in wil steken. Nu doe ik nog drie markten per de mensen geleerd hoe ze een winkel kun- week: , Mechelen en Londerzeel. nen opstarten. Zonder elektriciteit, want dat In Grimbergen en Londerzeel voel je nog hebben ze ginder niet. Ik leerde hen vlees steeds de dorpsmentaliteit. Ik kom rond met bewerken zonder elektrische machines of mijn drie markten, maar ga er niet rijk van hulpmiddelen en leerde hen hoe je groenten worden. Ik hoef ook niet zo nodig om de zo kan bewaren zonder een koelkast. Ik zal nooit inhoud veel tijd een nieuwe wagen te kopen. Mijn vergeten hoe de mango’s op het einde van Jeep van twintig jaar brengt mij waar ik wil. Ik het seizoen gewoon in de straten lagen te AGENDA heb het goed, ik kweek mijn eigen groenten, rotten. Nu pulpen ze de mango’s en bewaren APRIL 2013 we gaan op vakantie met de fiets en de trein ze in steriliseerbokalen.’ Fantastisch, en ik stel me met weinig tevreden. Ik hou van ‘Ik wil positief in het leven staan. Daarom luguber, het contact met de mensen. Na 33 jaar ken je geef ik bloed in het UZ in Jette. Ik ben al aan spannend Buitenaardse creaturen, ontsnapte VA doden, robots, sterrenwichelaars, RIA maar ook sprookjesfiguren en freaks je klanten op de markt.’ mijn driehonderdste gift. Bloed geven, is een palmen tijdens de paasvakantie Bozar in. Door het 31e Internationaal Festival van de Fantastische Film (BIFFF) in deze prestigieuze cultuurtempel te organiseren hoopt het nieuwe publieksgroepen aan te spreken. Het kijkcomfort is alvast beter dan in de vroegere locaties. fantastisch dorp opgetrokken met vorm van solidariteit. Ik vind dat zeer belang- In Ter Arken wordt een bizarre live optredens, maquillageateliers, stands en thematische exposities. De Studio wordt gereserveerd- voor de openbare gesprekken met de regisseurs en ac teurs. ‘Uit het immense aanbod selecteerden we zowat Stimuleren rijk in onze samenleving en je kunt daar ge- honderd nagelnieuwe films,’ zegt Chris Orgelt. ‘De Ierse cultregisseur Neil Jordan is onze eregast. Hij bijt de spits af met Byzantium waarin een bloeddorstige moeder en- haar begeerlijke dochter op de vlucht zijn voorChan de Wook vam ‘Of er een verschil is tussen een markt in woon zelf voor kiezen.’ pierbroeders. De Zuid-Koreaanse filmmaker voor.’ Park stelt als afsluiter de gotische thriller Stolker Andere blikvangers zijn de ItaliaanJuan Dario Diego Argento Solanas met een nieuwe Dracula, de Spanjaard met Upside Down over twee werelden met tegengesteldeBille August. tekst Joris Herpol . foto Filip Claessens Night Train to Lisbon van Grimbergen of in Londerzeel? In Grimbergen Verbijsterende foto’s zwaartekracht en Tom Van Avermaet Aan de kortfilm competitie neemt Dood van werkelijkheid deel met het voor een Oscar genomineerde Man- vatten een schaduw. Kinderen kunnen zich vergapen aan Tomi Ungerer en aan een spectaculaire neke Maan van . ‘Bozar wil al lange wonen iets meer anderstaligen, maar ik heb 3D-versie van Spielbergs Jurassic Park tijd met een belangrijk filmfestival uitpakken,’ bevestigt - enkele minuten om de klus te klaren. Zijn- Chris Orgelt. ‘Vorig jaar gingen bij ons 60.000 tickets over Om de ultieme foto te wagen stond met draaiende motor gepar de toonbank. Daarmee zijn we na Gent het grootste film EX realiseren, spaart Geert festival in ons land.’ . ld de indruk dat de mensen echt moeite doen In onze rubriek deketting laten we elke - keerd in de richting van de vluchtroute. Toen PO Goiris kosten nog moei hij naar Groningen trok om een lam met te. Zonodig neemt hij het vliegtuig naar de- twee hoofden te fotograferen, trof hij bij de 2 TOT 13 APR andere kant van de wereld. Hij wil onwaar dierenopzetter een dode zwarte vogel aan,- Internationaal Festival schijnlijke momenten van de werkelijkheid die op een krantenfoto van een dramati van de Fantastische Film maand een bekende of minder bekende inwo- sche gijzeling in Venezuela lag. De fotograaf Brussel, Bozar, www.bozar.be om Nederlands te spreken. Ik krijg ook vaak in verbijsterende beelden vatten. Aan de Dead Bird foto’s op groot formaat in Museum M kleven hoefde niets meer te ensceneren. persoonlijke verhalen, die je als bezoeker niet werd één van zijn aangrijpendste registraties hoeft te kennen om erdoor overweldigd te- van de werkelijkheid. Uitsteeksels in een ver- toeristen aan mijn kraam. Van nature spreekt ner uit de Rand aan het woord over de dingen worden. Wel is het verhelderend om te we laten landschap, drijvende wrakken op zee, ten hoe de beelden tot stand kwamen. Goiris kleurrijke begroeiingen, verblindend wit op gaat geen risico uit de weg, zoals blijkt uit Antarctica: het oogt allemaal even verba- ld de foto Election Day, waarop een tornado die- zingwekkend. . hij op verkiezingsdag in de Verenigdetornado- Sta een Vlaming gemakkelijker een andere taal, die hem of haar bezighouden. Hij of zij duidt ten maakte. Met een professionele TOT 19 MEI watcher reed hij tot vlak bij het oprukkende Geert Goiris natuurverschijnsel. Om niet weggeblazen te , Museum M, www.mleuven.be 13 maar ik probeer toch altijd in het Nederlands de volgende randbewoner aan die de ketting worden, kreeg hij van zijn begeleider slechts 13 verder te praten. Ik hoor klanten soms onder voort mag zetten. mekaar Frans praten, maar hun kip in het Ne- AGENDA BINNENIN

2 Philip Roth van Sam Dillemans

© FC 23

© FC 26

22 © FC 28 04 10 12 02 deketting Wonen, verplaatsen, Leven en werken vanuit Mobiliteitscentrale 06 vanassetotzaventem onthalen verontwaardiging zorgt voor aangepast Tom Dehaene (CD&V) is een ‘Het is onaanvaardbaar dat er nog vervoer 09 inmemoriam van de twee nieuwkomers in de zoveel gerookt wordt en dat mensen Mensen met een handicap zitten 16 bouwwerk nieuwe deputatie van de provin- anderen doen meeroken. Egoïsme dikwijls vast gekluisterd aan hun cie Vlaams-Brabant. Dehaene wil mag niet vermomd worden als een huis. Voortaan kunnen ze voor 24 opstap anderstaligen in de Vlaamse Rand recht op vrijheid.’ Marc Michils was hun vervoer terecht bij de Mobi- hartelijk en respectvol onthalen. dertig jaar actief in de reclame- liteitscentrale Aangepast Vervoer 25 dekijker Twee andere grote uitdagingen zijn sector. Afgelopen najaar werd hij (MAV), een proefproject in acht- volgens hem de mobiliteit en algemeen directeur van de tien gemeenten van het arrondis- 26 natuurlijk EN FR betaalbare huisvesting. Vlaamse Liga tegen Kanker. sement Halle-. 29 kwestievansmaak colofon 30 lostinderand RandKrant verschijnt maandelijks op 188.000 exemplaren voor de inwoners van de Vlaamse Rand rond Brussel. Het is een uitgave van de Vlaamse Gemeenschap en de provincie Vlaams-Brabant | Realisatie vzw ‘de Rand’ | Hoofdredactie Geert Selleslach | Eindredactie en coördinatie Ingrid Laporte | 32 gemengdegevoelens Vormgeving Jansen & Janssen, Gent | Fotografi e Filip Claessens en David Legrève | Druk Roularta, Roeselare | Redactieadres Kaasmarkt 75, 1780 , tel 02 767 57 89, e-mail [email protected], website www.randkrant.be | Verantwoordelijke uitgever Jan de Bock, Departement Diensten voor Algemeen Regeringsbeleid, Boudewijnlaan 30, 1000 Brussel | uit in de Rand wordt gerealiseerd met de fi nanciële steun van de provincie Vlaams-Brabant en de AGENDA BINNENIN Vlaamse Gemeenschap.

3 Gedeputeerde Tom Dehaene Wonen, verplaatsen, onthalen

Tom Dehaene (43) is een van de twee we anderstaligen trachten te overhalen om te ting en ruimtelijke ordening besproken kunnen participeren aan onze gemeenschap waarin worden met alle betrokken actoren (gemeen- nieuwkomers in de nieuwe deputatie van onze Nederlandse taal vanzelfsprekend een ten, provincie, Vlaanderen en Brussel). Momen- de provincie Vlaams-Brabant. Dehaene belangrijk element is.’ De samenwerking tus- teel heeft dit orgaan enkel bevoegdheden op sen de provincie Vlaams-Brabant en de vzw het vlak van mobiliteit. Zo is overleg verplicht (CD&V), zoon van, stapt over van het Vlaams ‘de Rand’ zal worden verder gezet. ‘Tachtig bij plannen om op- en afritten op de grote ring procent van ons budget voor het Vlaams ka- aan te leggen of te sluiten. ‘Sinds mijn aantre- parlement. Hij is bevoegd voor cultuur, rakter gaat momenteel naar vzw ‘de Rand’. De den als gedeputeerde heb ik al in verschillende Vlaams karakter, wonen en mobiliteit. vzw focust zich op de Vlaamse Rand, maar ook dossiers moeten vaststellen dat een dergelijk daarbuiten. Ook in die gemeenten verdient de overleg nodig is. Net als elke hoofdstad heeft TEKST Luc Vanheerentals . FOTO Filip Claessens integratie van anderstaligen aandacht. de groei van Brussel consequenties op vlak van De uitslag van de voorbije lokale verkiezin- wonen, mobiliteit en dergelijke die tot ver bui- e provincie Vlaams-Brabant is voor gen in de randgemeenten wijst volgens De- ten de stadsgrenzen voelbaar zijn.’ Dehaene geen onbekende, want haene op een belangrijk, nieuw politiek feit. vooraleer hij in 2004 Vlaams par- ‘In de gemeenten waar het communautaire Mobiliteit lementslid werd, was hij tien jaar minder opgeklopt wordt, hebben Franstaligen Een van de belangrijke beleidsthema’s van de provincieraadslid. In was hij van 2001 tot meer dan voorheen op Vlaamse lijsten ge- provincie Vlaams-Brabant is mobiliteit. De eind vorig jaar ook OCMW-voorzitter. ‘Ik heb ja stemd, wellicht omdat ze ervan overtuigd zijn provincie wil de mensen sensibiliseren rond gezegd op de vraag van mijn partij om gedepu- dat die partijen een goed beleid voerden in de zware mobiliteitsproblemen in de Vlaamse teerde te worden omdat het een belangrijk uit- hun gemeente.’ Dehaene stelt ook ‘dat de tijd Rand en Brussel, want heel Vlaanderen heeft voerend mandaat is. Als parlementslid heb je om constant met Vlaamse vlaggen te zwaaien daarmee te maken. Alle Vlamingen verliezen vooral een wetgevende en controlerende taak. voorbij is’. ‘Deze fase zijn we ontgroeid. Dank- jaarlijks gemiddeld 2,7 miljoen uren in de files. Pas als je zelf een uitvoerend mandaat bekleedt zij de kruisbestuiving met andere bevoegd- Ook het goederenvervoer ondervindt hinder. en aan het stuur zit, je echt richting kan geven heden kunnen we meer werk maken van een De provincie pleit voor een multimodale oplos- aan het beleid. Daarvoor doe ik aan politiek. duurzaam en integraal beleid voor de Rand. De sing: zowel het verbeteren van het wegennet, De overstap naar de provincie Vlaams-Brabant splitsing van het kies- en gerechtelijk arrondis- meer fietspaden, meer openbaar vervoer als stelt voor mij inhoudelijk weinig problemen. sement Brussel-Halle-Vilvoorde was in die op- slimme ingrepen zoals variabele snelheden. Ik ken de provincie goed. In het Vlaams parle- tiek een goede zaak.’ ‘Ons provinciaal beleid zet in op twee za- ment heb ik mij vanzelfsprekend vaak bezigge- Dehaene betreurt ‘dat sommigen nu een ken. Vooreerst lobbyen we bij verschillende houden met dossiers uit Vlaams-Brabant’, zegt nieuwe communautaire splijtzwam willen ma- overheden om meer te investeren in een beter Dehaene. ken van de oprichting van een Brusselse Hoofd- weggennet en openbaar vervoer. We zijn voor- stedelijke Gemeenschap’. Dit overlegorgaan stander van het plan van de Vlaamse Regering Vlaams karakter maakt deel uit van de eerste fase van de zesde om de rijstroken van de grote ring rond Brussel Dehaene wil anderstalige nieuwkomers in de staatshervorming die het federaal parlement in te ontdubbelen. Het is behoorlijk frustrerend Vlaamse Rand op een Breugeliaanse, uitnodi- juli vorig jaar goedkeurde. Bedoeling van de me- dat je te maken krijgt met loodzware adminis- gende, warme, hartelijke, respectvolle manier tropolitane gemeenschap is een platform te cre- tratieve procedures om dergelijke belangrijke onthalen. ‘Via culturele activiteiten kunnen ëren waar problemen rond mobiliteit, huisves- investeringen te realiseren. De provincie heeft echter geen enkele bevoegdheid om over de grote ring te beslissen.’ , coalitiepartner in de deputatie, is tegenstander van dit plan, EN Housing, mobility and a Breughel-style welcome ‘maar tot nader order is het Vlaams-Brabantse standpunt over de grote ring niet gewijzigd’, Forty-three-year-old Tom Dehaene, the son of a involved in our community, a key component of zegt Dehaene. ‘De provincie probeert de druk former Belgian prime minister, is one of the two which is obviously our .’ Eager to op te voeren bij de NMBS en De Lijn om de no- new faces in the recently formed executive coun- draw attention to the serious mobility problems dige investeringen te doen in het Gewestelijk cil of the Flemish-Brabant province. Crossing over in the Flemish Rand and the way this affects so Expresnet (GEN) en vier tramlijnen in de Rand.’ from the Flemish parliament, Dehaene (CD&V) is many Flemish people, the province is eager to ‘Waar we wel zelf iets aan kunnen doen, is responsible for culture, safeguarding the Flem- extend the bicycle path network and lobby other de uitbouw van het fietspadennetwerk. Met ish character of the region, housing and mobil- authorities to improve the roads and public trans- het fietsfonds ondersteunen we, samen met de ity. Dehaene is keen to offer non-native speaking port system. Dehaene is calling for more attention Vlaamse Regering, gemeenten die een fietspad newcomers to the Flemish Rand a Breughel-style, to be paid to the need for affordable housing in the aanleggen langs een weg die onderdeel is van hospitable, warm-hearted, gracious and respect- Flemish Rand as a result of creating more low-cost het fietsknooppuntennetwerk. Ik ben vragende ful welcome. ‘Cultural activities can be used to homes and pouring more money into the Vlabi- partij om de middelen hiervoor te verhogen.’ try to encourage non-native newcomers to get nvest investment fund. Vlaams-Brabant zet samen met de Vlaamse en Brusselse regering en verschillende andere in-

4 Wonen, verplaatsen, onthalen

stanties zijn schouders onder de uitbouw van we blijven investeren in het huidige werkings- woongelegenheden te halen dat het grond- en het Fiets-GEN, een woon-werk en woon-school gebied. Dat is meer dan nodig om het wonen pandenbeleid per gemeente tegen 2020 oplegt, fietsnetwerk van circa 400 km tussen Brussel in deze streek betaalbaar te kunnen houden.’ zal een tandje moeten worden bijgestoken. en de Rand (in een straal van 15 km rond Brus- Op het vlak van sociale woningen heeft de In de Vlaamse Rand blijken momenteel enkel sel). Tegen 2025 zullen er vijftien fietsroutes Vlaamse Rand een achterstand in te halen. Om , Vilvoorde en zich aan het ge- worden aangelegd. De totale kost wordt ge- het vooropgestelde doel van het aantal sociale plande groeiritme te houden. raamd op 120 tot 150 miljoen euro. De provincie zal hiervoor jaarlijks 2 miljoen euro bijdragen.’

Wonen Ook wonen is een van de grote uitdagingen waarmee Vlaams-Brabant geconfronteerd wordt. ‘In de regio Halle-Vilvoorde is het niet evident voor sociale huisvestingsmaatschap- pijen om woonprojecten te realiseren omdat de grond er zeer duur is.’ De Vlaamse overheid erkent het probleem, maar stelt er onvoldoende middelen voor ter beschikking. De provincie trekt jaarlijks 3 miljoen euro uit om initiatieven van sociale huisvestingsmaatschappijen te subsidiëren en kent hen (en de sociale verhuur- kantoren) ook renteloze leningen (4 miljoen euro per jaar) toe voor energiezuinige inves- teringen. ‘Ik wil dit beleid verder zetten, maar daarnaast ook nieuwe initiatieven nemen. Ik wil, samen met de OCMW’s, isolerende maatre- gelen aanmoedigen. Om meer wooneenheden te creëren, willen we mensen sensibiliseren over de mogelijkheden om woningen te delen. Ik denk ook aan de bouw van bescheiden wonin- gen op campings waar permanente bewoning toegelaten is’, zegt Dehaene. Binnen afzienbare tijd krijgt de provincie meer middelen om een woonbeleid te voeren. De Vlaamse Regering zal Vlabinvest overdragen naar de provincie. Vlabinvest werd in het begin van de jaren 90 in het leven geroepen om men- sen met een klein tot middelgroot inkomen een betaalbare woning te bezorgen zodat ze in hun buurt kunnen blijven wonen. Sinds 2006 kunnen mensen uit Halle-Vilvoorde, aangevuld met , , en Tervu- ren, hiervan gebruik maken. Begin 2011 kreeg het fonds meer middelen. Luidens het jaarver- slag 2011 realiseerde Vlabinvest de afgelopen twee decennia in totaal 478 nieuwe woningen waarvan 319 zelf en 159 in samenwerking met sociale huisvestingsmaatschappijen. ‘De ge- sprekken over de overname van Vlabinvest zijn momenteel volop aan de gang. Ik ga er vanuit dat die voor de verkiezingen van 2014 rond zul- len zijn. Voor de provincie is dit een gigantische opportuniteit. Vlabinvest beschikt over een reservefonds en krijgt jaarlijks 10 miljoen euro voor grondaankopen. Deze middelen zullen

5 vanassetotzaventem

Duurzaam bouwadvies

VLAAMS-BRABANT Wie duurzaam wil (ver)- bouwen kan hiervoor terecht bij het steunpunt DuboVlaamsBrabant voor professioneel en onafhankelijk advies over energie, materialen, mobiliteit en levenslang wonen. Een initiatief dat erg gesmaakt wordt, zo blijkt uit een recente enquête. Meer dan 90 procent van de adviesvra- gers wil het bouwadvies aanraden aan familie en kennissen. Om meer bekendheid te verwer- ven, heeft het steunpunt een nieuwe brochure uitgebracht en organiseert het infosessies. Ge- deputeerde voor Milieu en Duurzaamheid, Luc Robijns (Groen): ‘Sinds de start eind 2010 gaf DuboVlaamsBrabant zo’n 300 bouwadviezen. Voor de particuliere (ver)bouwer kost dit 25 euro voor een advies op basis van plannen en 50 euro voor een advies ter plaatse. Door extra steun van de gemeenten is dit zelfs gratis in 19 van de 65 Vlaams-Brabantse gemeenten.’ . JH

i Je kan de gids voor duurzaam wonen en bouwen downloaden of bestellen via www.dubovlaamsbrabant.be Capaciteitsprobleem in het onderwijs

VLAAMSE RAND Het Nederlandstalig onderwijs ren naar het Nederlandstalig onderwijs te stu- in de zes faciliteitengemeenten , ren. De meeste Nederlandstalige scholen zitten , , Wezembeek-Oppem, momenteel echter aan het maximum van hun Sint-Genesius-Rode en Wemmel zit in de lift. capaciteit. In Sint-Genesius-Rode hebben twee Dat blijkt uit cijfers die Kraainems gemeen- Nederlandstalige scholen een leerlingenstop teraadslid Luk Van Biesen (Open VLD) verza- ingevoerd. In Kraainem was de gemeente dat melde. Het Nederlandstalig kleuter- en lager ook van plan, maar daar hebben we de Frans- onderwijs telt in die zes gemeenten momenteel talige meerderheid kunnen overtuigen om 3.695 leerlingen, een stijging van 13,7 procent containerklassen te plaatsen. In Wezembeek- in de laatste tien jaar. Het aantal leerlingen in Oppem zijn de plannen voor de bouw van een het Franstalig onderwijs steeg met 3,8 procent. nieuwe Nederlandstalige school terug naar af. Om het stijgend aantal leerlingen de baas te De cijfers bewijzen dat extra plaatsen nodig kunnen, moet er volgens Van Biesen dringend zijn. Ik doe dan ook een oproep aan de Vlaamse geïnvesteerd worden. ‘In de zes faciliteitenge- regering om te investeren in nieuwe schoolge- meenten volgen 3.695 kinderen Nederlands- bouwen voor het Nederlandstalig onderwijs in talig onderwijs. Dat is 55,7 procent van het to- de Rand rond Brussel.’ taal aantal schoolgaande kinderen in de zes. De cijfers verschillen sterk van gemeente tot 2.939 kinderen volgen Franstalig onderwijs. Dit gemeente; er zijn ook grote verschillen tussen is in tien jaar een stijging met 442 leerlingen in scholen onderling. In Rode is de instroom van het Nederlandstalig onderwijs en een stijging kleuters in Ecole Notre Dame in tien jaar tijd met 107 leerlingen in het Franstalig onderwijs. gezakt met 61 keuters. Het Nederlandstalig ©DL Ouders zijn dus geïnteresseerd om hun kinde- kleuteronderwijs ging er in Sint-Genesius-Rode

In Asse worden de vier laatste daalde vorig jaar het aantal inbra- zijn vijf werkwinkels met sluiten demaand  rijkswachtershuisjes langs de ken tot 344; het aantal inbraak- bedreigd in Londerzeel, , N9 afgebroken voor de aanleg pogingen steeg wel met 60 pro- Sint-Pieters-Leeuw, en van een nieuwe parking voor de cent.  In de toren van de basiliek .  De intercommu- federale politie.  De provincie van Grimbergen nestelt zich een nale Haviland start in de negen- Vlaams-Brabant heeft de deuren koppeltje slechtvalken. Dat is vrij tien gemeenten van de Vlaamse geopend van de gerenoveerde uniek want in Vlaanderen zijn Rand met een actie om bewust te loods 104 op de PIVO-site in Re- er maar een 50-tal nesten.  De consumeren.  Vlaams minister legem.  In de politiezone Asse, VDAB wil 43 werkwinkels slui- van Binnenlands Bestuur Geert , en Wemmel ten tegen 2015. In de brede regio Bourgeois (N-VA) weigert de be-

6 vanassetotzaventem Grimbergen Merchtem Vilvoorde

Asse Machelen

Wemmel Dilbeek Kraainem Wezembeek-Oppem Drogenbos Filmbusje komt zo Sint-Pieters- Leeuw Linkebeek DILBEEK De gemeente Dilbeek liet een oude lijnbus ombouwen tot een kleine, rijdende bioscoop voor groepen tot 22 mensen. De film- bus is uitgerust met een modern projectiesysteem en rijdt langs Sint-Genesius-Rode de Dilbeekse scholen waar in totaal zo’n 1.500 kinderen van 3 tot 12 jaar een film kunnen meepikken. Geen gewone films, maar films over sociale thema’s die passen in de mondiale vorming. Noord- Zuidconsulent David Robberechts: ‘Bij elke film hoort een lesmap, zodat de leerkracht de film met de kinderen kan voor- of nabespre- ken. Eens alle Dilbeekse scholen de filmbus hebben bezocht, zal de gemeente het voertuig verhuren aan verenigingen, gemeenten, scholen of evenementen.’ De filmbus kreeg een bijzonder kleurrijk kleedje dat door een graffitikunstenaar werd afgewerkt. . JH

i Meer informatie over de tarieven en het huurreglement ©DL kan je vinden op www.dilbeek.be

Fascinerende luchtbeelden van Brussel

op vooruit met 25 kleuters in Wauterbos en BRUSSEL Luchtbeelden van het huidige Brus- moest alle vluchtroutes waarbij de oude foto’s 16 kleuters in het OLV-Instituut. Vlaamse sche- sel vergelijken met luchtbeelden uit 1930? Dat werden genomen, reconstrueren. ‘Soms kon pen Geertrui Windels (Respect), bevoegd voor kan via de nieuwe website Bruciel van het Brus- je op de foto’s gebouwen herkennen, maar Nederlandstalig Onderwijs in Rode ziet een sels Gewest. Ambtenaar Michel De Beule van dat was niet altijd makkelijk. De website biedt trend. ‘Franstaligen zien meer en meer een troef de dienst Ruimtelijke Ordening digitaliseerde in elk geval een unieke kijk op de historische in het Nederlandstalig onderwijs omdat hun oude luchtfoto’s die hij in de kelders van een ontwikkeling van de hoofdstad.’ Op de website kinderen dan na de lagere school tweetalig zijn. ministerie vond. De foto’s dateren van de ja- kan je beelden uit 1930 vergelijken met beel- Bovendien heeft het Nederlandstalig onderwijs ren dertig en werden gemaakt door de dienst den uit 1953, 1971, 2004 en 2012. Dat komt om- een goede reputatie. Het aanbod is groter, dus Openbare Werken om de aanleg van wegen dat De Beule heel wat unieke foto’s aan de site kiezen steeds meer Franstaligen voor het Ne- in kaart te brengen. De Beule combineert die toevoegde. Hij wil op termijn ook historische derlandstalig onderwijs.’ In Wemmel kenden oude luchtbeelden met huidige beelden van postkaarten online zetten en aan de website de drie Nederlandstalige kleuterscholen een Google Earth en komt zo tot een uniek resul- koppelen. Het resultaat is te bewonderen op aangroei van 116 kleuters in tien jaar tijd. In het taat. Dat alles bleek geen sinecure, want hij www.gis.irisnet.be/bruciel. . JH Franstalig kleuteronderwijs is er een aangroei van 82 kleuters. De Franstalige gemeenteschool kampt al jaren met een plaatsgebrek; de in- stroom wordt bijgestuurd door de gemeente. In de vrije basisscholen in Wemmel zijn alle plaatsen voor het instapklasje in het schooljaar 2014 inmiddels ingenomen. Het capaciteitspro- bleem doet zich dus zowel in Nederlandstalige als Franstalige scholen voor. . JH

noeming van de kandidaat-bur- zus Myriam op die er de voorbije alle Vlaamse banen situeren zich betalend wil maken.  Uit cijfers gemeesters in de faciliteitenge- 24 jaar burgemeester was.  De in Brussel en Vlaams-Brabant.  van Vlaams minister voor Mobi- meenten Linkebeek, Kraainem bewoners van de Blaironstraat in Vzw ‘de Rand’ zal de coördinatie liteit Hilde Crevits (CD&V) blijkt en Wezembeek-Oppem omdat Machelen kijken vanuit hun tuin van de nieuwe Gordel op zich dat het aantal nachtvluchten ze de taalwetten niet willen res- sinds kort op een aarden muur nemen.  Het gemeentebestuur op Zaventem in 2012 beneden pecteren. De kandidaat-burge- van zeven meter hoog. De muur van Wemmel vreest dat de ge- het maximum van 16.000 is ge- meesters vechten deze beslissing moet hen beschermen tegen het meente zal worden overspoeld bleven.  Aan de Heizel in Brus- aan bij de Raad van State.  Pierre geluid en de hinder die de uitbrei- door pendelaars die er hun auto sel moeten het winstgevende Rolin uit Sint-Genesius-Rode ding van de luchthaven met zich willen parkeren omdat Brussel Océade en Mini-Europa sluiten werd wel benoemd. Hij volgt zijn zal meebrengen.  35 procent van het parkeren in heel het gewest om plaats te maken voor het

7 Nieuw onderkomen Tateren voor Jeugdhuis Animoro met taal

SINT-GENESIUS-RODE Jeugdhuis Ani- een voor het harde werk. Eddy Frans, al- SINT-PIETERS-LEEUW Zeventien onthaal- moro heeft zijn nieuw onderkomen gemeen directeur van vzw ‘de Rand’, gaf ouders kwamen eind februari naar de bi- in het oude stationsgebouw van Sint- een korte terugblik. ‘Het heeft moeite bliotheek van Sint-Pieters-Leeuw om alles Genesius-Rode officieel geopend. De gekost om de jeugd uit Rode een nieuwe te weten te komen over Tatertaal. Dat is een Vlaamse overheid trok 500.000 euro uit plek te geven. Dat had te maken met het project om de taal te stimuleren bij baby’s voor de renovatie van het gebouw. Hier- gebouw zelf, dat een geklasseerd mo- en peuters. Tatertaal startte in 2011 als pi- mee komt er een einde aan enkele jaren nument is, maar toch heel wat gebre- lootproject in negen openbare bibliotheken miserie. De gemeente gaf immers niet ken vertoonde. Jammer was ook dat de in Vlaams-Brabant, waaronder die van Asse thuis in de zoektocht naar nieuwe loka- gemeente, die in de eerste plaats toch en Vilvoorde. Het project wordt uitgebreid len voor het jeugdhuis. Uiteindelijk kwa- verantwoordelijk is voor het jeugdbe- naar andere geïnteresseerde bibliotheken in men de Vlaamse overheid, vzw ‘de Rand’ leid, niet bereid was om middelen voor de provincie. Zo zullen in 2013 al meer dan en de NMBS overeen om het jeugdhuis het jeugdhuis vrij te maken en dat alles twintig Vlaams-Brabantse bibliotheken mee- in het oude stationsgebouw onder te met geld van de Vlaamse overheid is werken. Bij Tatertaal draait alles om het talig brengen. Vrijwilligers van het jeugdhuis moeten gebeuren.’ Lodewijk De Witte, prikkelen van kinderen in het kinderdagver- renoveerden het pand. Stijn Van Gysel, gouverneur van Vlaams-Brabant, tapte blijf of bij de onthaalmoeder. Daarbij wordt voorzitter van Animoro, bedankte ieder- de eerste pint. . JH er gebruik gemaakt van het Tatertaalhuis. Dit is op maat gemaakt spelmateriaal dat kin- deren uitnodigt om de wereld via taal te ver- kennen. In deze vormingsreeks ontdekt men hoe je het Tatertaalhuis kunt gebruiken om baby’s en peuters taalvaardiger te maken. . JH

i Meer info over tatertaal: www.vlaamsbrabant. be/vrije-tijd-cultuur/cultuur/bibliotheken/ info-voor-bibliotheken/publiekswerking/ tatertaal/index.jsp

Welzijnscampus

GROOT-BIJGAARDEN De Vlaamse Rand kampt met een tekort aan welzijnsvoorzieningen. Daarom wil de provincie Vlaams- Brabant op een aantal plaatsen een welzijnscampus oprichten. De gemeente Dilbeek gaat akkoord met zo’n welzijnscampus in de Bosstraat in Groot-Bijgaarden. Naast een sociaal dien- stencentrum zouden er lokalen voor sociale organisaties en tijdelijke woonopvang voor asielzoekers komen. De gemeen- ©DL teraad gaat akkoord met het principe en de aanstelling van

grote NEO-project.  Energiele- tussen Vlaanderen en Brussel.  in Merchtem goed. Daar komen meenschapscentrum de Kam in verancier Electrabel overweegt Hoeilaart wil de gemeentelijke woningen, een rust- en verzor- Wezembeek-Oppem viert zijn om de stoom- en gascentrale waterdienst verkopen omdat er gingstehuis, winkels en recrea- 20-jarig bestaan.  Zaventem in Drogenbos te sluiten omdat te veel geïnvesteerd moet wor- tie.  Zo’n 70 magistraten vragen is een van de pilootgemeenten de centrale, waar zo’n dertig den om gezond en betaalbaar het Grondwettelijk Hof om de die de vernieuwde buitenlandse werknemers werken, enkel nog drinkwater te kunnen blijven hervorming van het gerechtelijk paspoorten, met vingerafdruk- op piekmomenten zou worden garanderen.  De provincieraad arrondissement Brussel-Halle- ken, zal afleveren. Brussel heeft gebruikt.  De Brusselse rege- keurt unaniem het nieuwe ruim- Vilvoorde te vernietigen omdat er een nieuwe radiozender bij. ring staat positief ten aanzien telijke uitvoeringsplan voor de de splitsing discriminerend zou BXFM richt zich op de Eurobrus- van de vier geplande tramlijnen voormalige brouwerij Ginder-Ale zijn voor de Vlamingen.  Ge- selaars. Het nieuwe radiostation

8 inmemoriam

Henry Coenjaarts

Op 18 februari 2013 overleed Henry Ines Minten: ‘Ik leerde Henry Coen- Coenjaarts. Henry was hoofdredac- jaarts eind 2001 kennen, vers van de teur van RandKrant van bij de start schoolbanken en popelend om in de in maart 1997 tot januari 2008. Voor- journalistiek te gaan. Zo ongeveer elk dien had hij heel wat journalistieke tijdschrift in Vlaanderen ontving mijn watertjes doorzwommen bij onder sollicitatiebrief, vergezeld van een meer Vrijdag, Humo, De Zwijger, In- bundeltje teksten. Henry was de eerste termediair en De Morgen. Hij was een hoofdredacteur die de moeite nam om gedegen journalist die stond op redac- voorbij mijn vanzelfsprekende gebrek tionele onafhankelijkheid, die Rand- aan ervaring te kijken en de teksten Krant kneedde en uitbouwde tot een door te lezen. Hij belde me op, we spra- gevarieerd en lezenswaardig maand- ken af. Hij zag potentieel in mijn werk, blad voor de inwoners van de Vlaamse zei hij, en hij gaf me een opdracht: een Rand. Een aantal van zijn ideeën zitten artikel van één pagina in RandKrant. nog steeds in ons tijdschrift, want het Mijn eerste interview, ik was de koning is opvallend hoe hij meteen vanaf het te rijk. Henry heeft me meer gegeven eerste nummer een aantal belangrijke dan die ene kans. Toen ik enkele jaren onderwerpen uit de Rand op een open later voluit voor een freelancebestaan en kritische manier aankaartte, zo koos, begreep hij als geen ander dat onder andere de internationalisering het geen evident parcours zou zijn. van de regio. Daarbij liet hij mensen Hij gaf me toen de kans om enkele van buitenlandse origine zelf aan het maanden een vervangingsopdracht te woord. Onze rubriek Gemengde Ge- doen op het redactiesecretariaat van voelens is nog steeds een van de meest RandKrant, een welgekomen steuntje gesmaakte van RandKrant. Samen met in de rug. De opdracht spijsde mijn de pioniers koos hij ook voor korte ver- bankrekening en zorgde voor extra taalde samenvattingen van een aantal werkervaring die me later van pas is ge- artikels. Een uniek gegeven in de Ne- komen. In die periode leerde ik Henry ©DL derlandstalige pers, waarop RandKrant beter kennen en appreciëren. Tussen nog steeds bijzonder fi er is. Een min- het werk door sloegen we al eens een der bekend gegeven is dat Henry ook praatje. Ik vroeg en kreeg advies. Hij een neus had voor jong talent. Twee was nooit belerend. Henry slaagde erin freelance journalisten getuigen over de om in enkele rake zinnen, onderhuids, kansen die ze van Henry kregen. zijn mening te geven. Hoe monkelend hij het ook verwoordde, je wist wat hij een ontwerper voor de bouw. De kostprijs wordt geraamd op Tina Deneyer: ‘Ik herinner me nog goed bedoelde en je kon er wat mee. Na zijn 3,6 miljoen euro exclusief btw. Het gemeentebestuur diende ons eerste gesprek in het redactielo- pensioen hielden we contact. Soms voor dit project een dossier in om Europese subsidies te krij- kaaltje in Tervuren. Ik, net van school verstreken er jaren, maar wanneer we gen. Een aantal buurtbewoners zijn tegen de komst van de en bloednerveus, hij gelukkig zijn in- nog eens neerstreken op een of ander campus. Volgens hen past die niet in een woongebied met klei- nemende zelf. Om een of andere reden Leuvens terras, was het altijd een blij ne gezinswoningen en twee scholen. Ze dienden een petitie in klikte het meteen. Misschien had het te weerzien. Met een praatje, met of zon- met 500 handtekeningen. De gemeente is echter niet meteen maken met hetzelfde, vreemde gevoel der advies, met veel wijsheid tussen de van plan om van een welzijnscampus af te stappen. . JH voor humor dat we bleken te delen. Ik regels door. We hadden het over jour- schreef voor hem een artikel en mocht nalistiek en redactiewerk, over de toe- meteen daarna aan de slag voor Rand- komst en het verleden, over prikkels Krant. Dat is nu dertien jaar geleden en die je aan de gang houden, het belang ik schrijf er nog altijd voor. Een groen- van een goede gezondheid, over goede zal vanaf begin mei te beluiste- tje ben ik dus al lang niet meer, maar boeken en over mijn fundamentele ren zijn op de frequentie 104.3 ik ben Henry nog altijd dankbaar voor falen om planten in leven te houden. FM.  De herstellingswerkzaam- het feit dat hij mij de kans heeft gege- Henry was mijn mentor, veel meer dan heden aan het zwembad Wau- ven om mijn eerste stappen in de won- hij zelf ooit heeft geweten. Hij wordt terbos in Sint-Genesius-Rode dere wereld van de journalistiek te zet- gemist. Als mentor, maar minstens zijn gestart en zullen tot de zo- ten. Hij zal me altijd bijblijven als een evenveel als mens.’ mervakantie duren.  Energiele- warme persoonlijkheid met een uitge- verancier Ecopower hoopt dat de sproken mening en een heerlijk gevoel vier turbines in Mollem nog bin- voor humor. Het ga je goed, Henry, en nen het jaar zullen draaien. . jh bedankt voor alles.’

9 figurandt

Leven en werken vanuit

Zelfde principes Dat avontuur mocht alleen niet pensioen heten. ‘Ik ben fan van langer werken’, zegt hij. ‘Rationeel zijn er een heleboel valabele argumenten om met zijn allen langer aan de slag te blijven, maar ook emotioneel denk ik niet dat we er beter van worden als we thuis blijven zitten. Vrienden van me zijn al met pensioen aan het gaan; voor mij is dat niet aan de orde. Ik lig graag aan de rand van een zwembad in de zon, maar langer dan een week hoeft zoiets niet te duren. Ik wil actief blijven.’ Maar wat en waar? Dat was de vraag. Michils had altijd al een zwak voor maat- schappelijk engagement. In zijn reclameda- gen zette hij tal van campagnes voor ngo’s op poten. Hij voelde er dus wel iets voor om die reflex dieper uit te graven. Als ondervoorzitter van de raad van beheer was hij bij de Vlaamse Liga tegen Kanker (VLK) betrokken. Toen de vorige directeur, Leo Leys, te kennen gaf dat hij met pensioen zou gaan, was de link snel gelegd. Michils ruilde de pro- fitsector voor de non-profit in. ‘Het gaat om een heel andere sector, een andere materie en andere doelstellingen. Aan de andere kant zijn vandaag veel non-profitorganisaties uit de kluiten gewassen bedrijven geworden die heel professioneel met hun vak en hun com- municatie bezig zijn. De principes blijven dezelfde: op een efficiënte manier met een groep mensen bepaalde doelstellingen na- streven. In die zin is de kloof tussen mijn vo- rige job en de huidige helemaal niet zo groot.’

‘Je moet de regie van je leven zelf in handen a zijn studie economie koos Marc Vakbond Michils resoluut voor marketing Het gesprek vindt plaats in de aanloop naar nemen’, vindt Marc Michils uit Nieuwenrode. en communicatie, ‘de meest cre- het grote Kom op tegen Kanker-evenement En dat is precies wat hij doet. Dertig jaar atieve tak van de economie.’ Hij op de VRT. ‘Dat is het uithangbord van de leerde het reclamevak bij het bureau VVL/ VLK, maar de Liga doet veel meer.’ Ook pre- maakte hij carrière in de reclamesector. BBDO in de jaren 80. In 1991 richtte hij samen ventie en lobbywerk zijn belangrijke taken. met drie anderen zijn eigen bureau op, Quat- ‘De maatschappelijke relevantie van de Liga Afgelopen najaar stapte hij over naar de tro. In 2003 werd dat de Belgische poot van is heel groot. Het aantal mensen dat op de non-profitsector en werd hij algemeen het internationaal gerenommeerde Saatchi een of andere manier met kanker te maken & Saatchi. ‘Nu zijn we weer tien jaar verder. krijgt, groeit. Er komen meer patiënten met directeur van de Vlaamse Liga tegen Kanker.’ En dus moest ik overwegen wat te doen’, legt kanker en tegelijk verbetert de behandeling, Marc Michils uit. ‘Ik ben 59. Ik kon nog een zodat ook meer mensen de ziekte overleven tekst Ines Minten . foto Filip Claessens tijd CEO bij Saatchi & Saatchi blijven. Of ik of er in elk geval langer mee kunnen leven. De kon nog iets helemaal anders doen. Je moet ziekte zal hart- en vaatziekten voorbijsteken op tijd uitkijken naar een nieuw avontuur.’ als belangrijkste doodsoorzaak; in sommige

10 figurandt NAAM Marc Michils BEROEP algemeen directeur Vlaamse Liga tegen Kanker WOONPLAATS Nieuwenrode

Marc Michils, algemeen directeur Vlaamse Liga tegen Kanker Leven en werken vanuit verontwaardiging

is dat nu al zo. Daardoor wordt kanker Verontwaardiging nen eten. Tegelijk vind ik ook dat je van het een onderwerp om over na te denken, niet al- We zien ze gaandeweg de kop opsteken: de leven moet genieten. De dingen moeten in leen over manieren om meer geld in te zame- verontwaardiging waar Marc Michils zo prat evenwicht zijn. Ik wil verontwaardiging voe- len voor wetenschappelijk onderzoek, maar op gaat. ‘Ik haal mijn intrinsieke motivatie len en de strijd aangaan, maar ik wil ook ge- ook over hoe de samenleving zich rond de of inspiratie uit verontwaardiging’, zegt hij. regeld naar zee gaan, joggen op het strand, ziekte moet kunnen organiseren. Hoe kan de Hij verwijst daarbij graag naar het pamflet een reis maken of een goed boek lezen.’ zorg voor patiënten verbeteren? Hoe kunnen Indignez-vous! van oud-VN-ambassadeur Toen hij 18 was, koos Michils zonder veel we hen en hun familieleden beter opvangen. Stéphane Hessel, een van de auteurs van overtuiging voor de studierichting econo- Hoe kunnen we de thuisverpleging er beter de universele verklaring van de rechten van mie. ‘Ik wist totaal niet wat ik in het leven op afstellen? De VLK is de belangenbeharti- de mens en inspirator van de Indignados- wilde. Ik zag die studie eerder als een start- ger van de kankerpatiënt en zijn omgeving beweging (Hessel stierf op 27 februari 2013. punt. Na vier jaar had ik begrepen dat ik en moet om al die dingen bekommerd zijn. Hij werd 95 jaar). Hij pleit voor het behoud vooral niets wou doen wat rechtstreeks met Werken na kanker, kanker en armoede, le- van een kinderlijke verontwaardiging over economie te maken had. Er zat geen fisca- vensverzekeringen en kanker, milieu en kan- allerhande mistoestanden. Dat pas ik hier list, boekhouder of econometrist in mij. Dus ker, voeding en kanker, … , dat zijn allemaal toe op de kankersector. Het gaat hem niet koos ik voor marketing en communicatie. domeinen waar deze organisatie vanuit de alleen om ratio (roken is schadelijk), maar Reclamecampagnes maken.’ Zo rolde hij de basis mee bezig is. Zie het als een vakbond misschien nog het meest om de emotie reclamesector in. Intuïtief, toevallig bijna. van de kankergemeenschap.’ (godverdomme, roken moet verdwijnen). ‘Tja, hoe gaan de dingen in het leven soms?’ Het is onaanvaardbaar dat er nog zoveel ge- Als hij alles over mocht doen, met de kennis Tegen roken rookt wordt en dat mensen anderen doen die hij vandaag heeft, dan zou hij misschien Een van de meest succesvolle dossiers van de meeroken. Daarom doe ik het, daarvoor wil een andere studie kiezen. ‘Mijn zoon heeft VLK is ongetwijfeld dat tegen roken. ‘Roken ik me inzetten.’ Verstokte, libertaire rokers geneeskunde gestudeerd en dat lijkt me ook is een van de grootste oorzaken van kanker, die zich beroepen op hun individuele vrijheid een bijzonder boeiend vak. Maar ik ben te- tenminste van die oorzaken die je zelf in de om waar en wanneer ze willen een sigaret te vreden over het parcours dat ik heb afgelegd: hand hebt’, zegt Michils. ‘Je kunt niets ver- kunnen opsteken, wakkeren het vuur van zijn een eigen bedrijf oprichten en zien groeien, anderen aan genetische aanleg of de manier verontwaardiging nog verder aan. ‘Egoïsme Saatchi, nu de VLK. Uiteindelijk doet het er waarop je lichaam zich ontwikkelt, wel aan mag niet vermomd worden als een recht op niet zo veel toe welke richting je kiest, zolang het feit of je een sigaret opsteekt of niet. De vrijheid. Je leeft in een maatschappij met je je er maar goed bij voelt en niet blijft ste- VLK doet er dan ook alles aan om het roken spelregels. Die schrijven voor dat je niet door ken in iets wat je eigenlijk niet wil.’ uit de samenleving te krijgen. De Liga heeft het rood rijdt. Die zouden evengoed moeten daartoe preventiecampagnes opgezet en voorschrijven dat je niet rookt waar anderen ze lobbyt voor een fikse prijsverhoging van bij zijn. Als je langzaam zelfmoord wil plegen FR Vivre et travailler par indignation rookwaren, want hoewel het maar één factor door te roken, is dat jouw zaak. Maar doe het van vele is, er is wel degelijk een relatie tus- dan thuis in je kamer waar niemand anders ‘Il faut gérer soi-même sa propre vie’, estime Marc Michils sen prijs en verbruik.’ Ook op het rookverbod er last van heeft.’ de Nieuwenrode. Et c’est exactement ce qu’il fait. Il a fait in de horeca heeft de VLK onmiskenbaar haar carrière pendant trente ans dans le secteur de la publicité. stempel gedrukt. ‘Er is een proces voor ge- Zin A la fin de l’année passée, il a franchi le pas vers le sec- voerd tot in het Grondwettelijk Hof. In onze Er mag gerust wat meer verontwaardiging teur non marchand et a été nommé directeur général de ogen is het niet te verantwoorden om iets zijn in de wereld, vindt Michils. ‘Verontwaar- la Vlaamse Liga tegen Kanker. ‘Il s’agit d’un secteur com- dodelijks als roken zomaar toe te laten in diging over dingen die niet kunnen, zorgen plètement différent, mais les principes restent inchangés: naam van de commercie.’ Een nieuwe pijler voor vooruitgang en zingeving. Verontwaar- tenter de réaliser de manière efficace une série d’objectifs in het dossier, en eentje waar Marc Michils diging vind ik een mooie manier om zin te avec un groupe de personnes.’ duidelijk zijn tanden in wil zetten, is dat van geven aan het leven. Een van de drijfveren ‘Je puise ma motivation ou mon inspiration intrinsèque het meeroken. ‘Het is moeilijke materie om- van de mens is zelfrealisatie: een steen ver- dans un sentiment d’indignation. Fumer est une des dat het zich in de privésfeer afspeelt. De VLK leggen in de rivier. Een manier om die steen causes principales du cancer, du moins des causes que vindt kinderen laten meeroken een vorm van in beweging te krijgen, is verontwaardiging. l’on est en mesure de contrôler soi-même.’ Des fumeurs kindermishandeling. Kinderen kunnen zich Iedereen zou zijn eigen vorm van veront- incorrigibles et libertaires qui invoquent leur liberté immers niet tegen het meeroken verzetten, waardiging moeten vinden, klein of groot. individuelle pour allumer une cigarette où et quand ils terwijl dat net zo goed als actief roken kanker Participatie in de maatschappij moet verder veulent, provoquent le feu de son indignation. ‘L’égoïsme kan veroorzaken.’ gaan dan genoeg geld verdienen om te kun- ne peut pas devenir un droit à la liberté.’

11 2 | Welzijn in de Rand

Mensen met een handicap zitten dikwijls vast gekluisterd aan hun huis. Voortaan kunnen ze voor hun vervoer terecht bij de mobiliteitscentrale. Met de financiële steun van de Vlaamse overheid is de Mobiliteitscentrale Aangepast Vervoer (MAV) gestart met een proefproject in 18 gemeenten van het arrondissement

Halle-Vilvoorde. TEKST Gerard Hautekeur . FOTO Filip Claessens Mobiliteitscentrale zorgt voor aangepast vervoer

iet Ringoot is vanuit de vzw kunnen de terugbetalingstarieven verschil- De MAV gaat op zoek naar de goedkoopste Eigen Thuis in Grimbergen al len, afhankelijk van de zorgregio waarin de oplossing. ‘De gebruiker betaalt nooit meer twintig jaar bezig met oplos- gebruiker woont. Kortom, onze telefonische dan 0,50 euro per km. De rest wordt bijge- singen te zoeken voor de mo- dispatching geeft informatie, verwijst even- past met middelen uit het proefproject. De biliteitsproblemenM van mensen met een han- tueel door of organiseert zelf het vervoer’, gebruiker betaalt enkel voor de zogenaamde dicap. Luc Van Camp is al vele jaren actief in vult Luc Van Camp aan. beladen kilometers, dus op het moment dat de welzijnssector en is de coördinator van de hijzelf in de wagen of bus zit.’ Mobiliteitscentrale Aangepast Vervoer (MAV). Hulpvragen ‘Als iemand het gratis nummer van de Mo- ‘De hulpvragen van mensen met een beperkte Proefproject biliteitscentrale Aangepast Vervoer belt, zoe- mobiliteit zijn zeer uiteenlopend. Wat veel Het proefproject loopt in principe tot eind ken we eerst uit wat de mobiliteitsbeperking voorkomt, is een vraag voor vervoer naar een 2013. In die periode hebben Miet Ringoot van de beller is. Gebruikt hij bijvoorbeeld een consultatie bij de huisarts of in het zieken- en Luc Van Camp geregeld overleg met alle rolstoel of niet? Vervolgens gaan we na waar huis. Ook mensen die op familiebezoek gaan, partners van het project: vzw Eigen Thuis, de de beller naartoe wil en of er al aangepast ver- een (avond)cursus volgen, naar het werk gaan provincie Vlaams-Brabant, het Vlaamse mi- voer in zijn gemeente of regio aanwezig is. In of een opleiding volgen, krijgen we aan de lijn.’ nisterie van mobiliteit en de vzw Mobiel. Ze bepaalde gemeenten bestaat er immers al een ‘De MAV werkt voor mensen die wonen bundelen en bespreken alle ervaringen, knel- mindermobielencentrale of is er een aanbod in de 18 gemeenten van de proefregio Halle- punten en beleidssuggesties. Op die manier vanuit de sociale dienst. We bekijken ook of Vilvoorde (zie kaartje). Het proefproject is op- sleutelen ze aan een duurzame oplossing er aangepast openbaar vervoer bestaat, zoals gezet in de hoofdzakelijk landelijke gemeen- voor mensen met een mobiliteitsbeperking. de Belbus. Als er geen alternatieven zijn, kan ten van het arrondissement Halle-Vilvoorde een beroep gedaan worden op de Dienst Aan- waar er in vergelijking met andere regio’s De Mobiliteitscentrale Aangepast Vervoer gepast Vervoer van vzw Eigen Thuis of op een een gering aanbod is van aangepast vervoer. (MAV) kan je bereiken op het gratis telefoon- privé-initiatief’, legt Miet Ringoot uit. Je moet dus in de regio van het proefproject nummer 0800 26 535 van 9 tot 12 uur en van ‘De MAV verstrekt de gebruiker ook infor- wonen om op ons beroep te kunnen doen. 13 tot 16 uur. Daarbuiten kan je een boodschap matie over de eventuele terugbetaling van de De maximale afstand van de verplaatsing is inspreken op het antwoordapparaat of een mail reiskosten door de VDAB of het ziekenfonds. 35 km. Alle deelnemende gemeenten hebben sturen naar [email protected] of via Sommige mutualiteiten betalen reiskosten zich ertoe geëngageerd de informatie over www.mav.info. terug, maar binnen eenzelfde ziekenfonds MAV ruim te verspreiden.’

12 AGENDA APRIL 2013

Fantastisch, luguber, spannend

Buitenaardse creaturen, ontsnapte VA doden, robots, sterrenwichelaars, RIA maar ook sprookjesfiguren en freaks palmen tijdens de paasvakantie Bozar in. Door het 31e Brussels Internationaal Festival van de Fantastische Film (BIFFF) in deze prestigieuze cultuurtempel te organiseren hoopt het nieuwe publieksgroepen aan te spreken. Het kijkcomfort is alvast beter dan in de vroegere locaties. In Ter Arken wordt een fantastisch dorp opgetrokken met bizarre live optredens, maquillageateliers, stands en thematische exposities. De Studio wordt gereserveerd voor de openbare gesprekken met de regisseurs en ac- teurs. ‘Uit het immense aanbod selecteerden we zowat honderd nagelnieuwe films,’ zegt Chris Orgelt. ‘De Ierse cultregisseur Neil Jordan is onze eregast. Hij bijt de spits af met Byzantium waarin een bloeddorstige moeder en haar begeerlijke dochter op de vlucht zijn voor de vam- pierbroeders. De Zuid-Koreaanse filmmaker Chan Wook Park stelt als afsluiter de gotische thriller Stolker voor.’ Verbijsterende foto’s Andere blikvangers zijn de Italiaan Dario Argento met een nieuwe Dracula, de Spanjaard Juan Diego Solanas met Upside Down over twee werelden met tegengestelde vatten werkelijkheid zwaartekracht en Night Train to Lisbon van Bille August. Aan de kortfilm competitie neemt Tom Van Avermaet deel met het voor een Oscar genomineerde Dood van een schaduw. Kinderen kunnen zich vergapen aan Man- neke Maan van Tomi Ungerer en aan een spectaculaire 3D-versie van Spielbergs Jurassic Park. ‘Bozar wil al lange Om de ultieme foto te enkele minuten om de klus te klaren. Zijn tijd met een belangrijk filmfestival uitpakken,’ bevestigt EX realiseren, spaart Geert wagen stond met draaiende motor gepar- Chris Orgelt. ‘Vorig jaar gingen bij ons 60.000 tickets over PO Goiris kosten nog moei- keerd in de richting van de vluchtroute. Toen de toonbank. Daarmee zijn we na Gent het grootste film- te. Zonodig neemt hij het vliegtuig naar de hij naar Groningen trok om een lam met festival in ons land.’ . ld andere kant van de wereld. Hij wil onwaar- twee hoofden te fotograferen, trof hij bij de schijnlijke momenten van de werkelijkheid dierenopzetter een dode zwarte vogel aan, 2 TOT 13 APR in verbijsterende beelden vatten. Aan de die op een krantenfoto van een dramati- Internationaal Festival foto’s op groot formaat in Museum M kleven sche gijzeling in Venezuela lag. De fotograaf van de Fantastische Film persoonlijke verhalen, die je als bezoeker niet hoefde niets meer te ensceneren. Dead Bird Brussel, Bozar, www.bozar.be hoeft te kennen om erdoor overweldigd te werd één van zijn aangrijpendste registraties worden. Wel is het verhelderend om te we- van de werkelijkheid. Uitsteeksels in een ver- ten hoe de beelden tot stand kwamen. Goiris laten landschap, drijvende wrakken op zee, gaat geen risico uit de weg, zoals blijkt uit kleurrijke begroeiingen, verblindend wit op de foto Election Day, waarop een tornado die Antarctica: het oogt allemaal even verba- hij op verkiezingsdag in de Verenigde Sta- zingwekkend. . ld ten maakte. Met een professionele tornado- watcher reed hij tot vlak bij het oprukkende TOT 19 MEI natuurverschijnsel. Om niet weggeblazen te Geert Goiris worden, kreeg hij van zijn begeleider slechts Leuven, Museum M, www.mleuven.be

13 Uitdagend theater

Gereserveerde zitjes zijn er niet op het nieuwe thea- THEA terfestival van CC Strombeek en CC Westrand in Dil- TER beek. Anderzijds haalt de toeschouwer uit zijn veilige stoel en belooft hem een onvergetelijke kijkervaring op een niet al- ledaagse plek in het cultuurcentrum of op een ongewone locatie in de omgeving.

‘Sommige voorstellingen komen on- theaterstukken, performances of artis- voldoende tot hun recht in een klas- tieke interventies met een bijzondere sieke theaterzaal’, stelt Wim Van Parijs setting wel worden opgenomen. Ze van Westrand vast. ‘In ons theater- vormen er zelfs de ruggengraat van.’

Bram Tack festival Anderzijds gaan alerte regis- Bad van Marie is te gast in lofts en seurs en acteurs geen experiment uit huiskamers. Daardoor ontstaat een de weg. Zij willen het publiek bekoren hechte band tussen acteurs en toe- met theater dat niet te voorzien en te schouwers. ‘Wanneer de aanwezigen verwachten was. Omdat hun originele elkaar niet kennen, kan je de eigenlijke aanpak vaak niet paste in het reguliere spelers en de kijkers nauwelijks van el- seizoensprogramma sneuvelden in het kaar onderscheiden. De toeschouwer verleden allerlei interessante of op- wordt in zekere zin ook acteur. Bad van zienbarende producties. In het huidige Marie heeft met zijn ontregelende aan- festivalaanbod kunnen kwaliteitsvolle pak zijn naam gemaakt.’ Tijdens Hoog

Naar de hemel fietsen

Waarom situeren we de hemel achter De organisatoren van hemelVAART verbinden bewoners voor de gelegenheid aan hun raam VA de wolken en niet in de Vlaamse Rand? de tentoonstelling Authors van Sam Dillemans hebben opgehangen. Een bijzondere attractie Het literair-artistiek voorjaarsparcours in het Kasteel van Gaasbeek met de exposi- op het parcours is de openluchtbibliotheek RIA tie Moments of writing van Alexandra Cool in aan de kerk van Sint-Anna Pede. Wie een af- hemelVAART geeft het antwoord. CC Westrand in Dilbeek. Tussen beide punten dankertje uit eigen bezit meebrengt, mag een werd een fietsroute uitgestippeld, die je zowel boek meenemen. individueel als in groep kan afleggen. De aca- Op zondag 28 april wordt ’s ochtends in Dil- demies van Anderlecht, Halle, Dilbeek en Sint- beek de film De ontdekking van de hemel, naar Pieters-Leeuw plaatsten onderweg artistieke een literair meesterwerk van Harry Mulisch, werken die onder begeleiding van professione- vertoond. In de filosofische roman wil God het le kunstenaars ter plekke werden gerealiseerd. contract met de mensheid verbreken. Hij is te- De schrijvers die Sam Dillemans penseelde leurgesteld dat zijn geboden zo vaak zijn over- zijn niet altijd even herkenbaar. In expressieve treden. Een sterrenkundige, die het heelal be- verfstreken tracht hij hun innerlijk leven te vat- studeert, speurt naar de hemel, maar het loopt ten en op een picturale manier hun obsessies helemaal fout als een engel zijn weg kruist. vorm te geven. Fotografe Alexandra Cool por- Na de film becommentarieert Mulisch kenner tretteerde auteurs bij haar thuis, in villa Hellen- Onno Blom het boek. Op Hemelvaartdag, don- bosch in Vollezele, met behulp van een pinhole derdag 9 mei, zorgen kunstenaars, schrijvers (gaatjes) camera die ze zelf heeft vervaardigd. en dichters voor de nodige animatie op het De belichtingstijd was gemiddeld een half uur. parcours. Acteurs, voordrachtkunstenaars en De betrokkenen moesten de hele tijd in de- spreekkoren beloven de fietsers en wandelaars zelfde houding zitten, maar omdat dit haast hemelse geneugten . ludo dosogne onmogelijk is, zijn er op dezelfde foto ook be- wegingen en gebaren geregistreerd. Door die 25 APR TOT 20 MEI opmerkelijke aanpak zien sommige schrijvers hemelVAART er heel schimmig en zelfs spookachtig uit. literair en artistiek fietsparcours De fietsers kunnen zich in het landschap Erfgoeddag laven aan de literaire teksten die onverwacht Gaasbeek, kasteel van Gaasbeek, © alexandra cool opduiken of aan de poëtische posters die de 02 531 01 30

14 cultkids +16j op ongewone locaties

Gras van Inne Goris en Lod worden de tentiële versierders wonen gegaran- toeschouwers plots van elkaar geschei- deerd de lezing van Maarten Westra den door wanden waarop beelden van Hoekzema bij over de verleiding: ‘Hij kindsoldaten worden geprojecteerd. verklapt hoe je door te charmeren en Voor Tonight, lights out! van David te verleiden je positie in de wereld kan Weber Krebs krijgt iedere bezoe- verbeteren.’ fABULEUS ontvangt zijn ker een lichtschakelaar die met een publiek aan de Lourdesgrot in Hum- gloeilamp is verbonden. ‘De ecolo- beek. De acteurs en zangers duiken gisch geëngageerde verteller creëert in het park onverwacht op tussen de een samenhorigheidsgevoel. Het is de toeschouwers en passanten, wat voor bedoeling dat alle lampen uiteindelijk de nodige verwarring zorgt.’ Sofi e Pal- samen worden gedoofd. Toch gebeurt mers en Tom Struyf profileren zich het dat sommigen deze daad uitstel- als meesters in de manipulatie. ‘De len, waardoor ze de meerderheid gij- locatiegeneratie herdefinieert de rela- zelen omdat de voorstelling nog niet tie tussen acteurs en publiek’, besluit WIN kan worden afgerond.’ Van Parijs. . ludo dosogne een festivalpas Voor het stripconcert van Braak- (van 24 euro, goed voor land/Zhebuilding geeft een drummer 10 TOT 14 APR 3 voorstellingen) door aan op welke momenten de toeschou- Anderzijds een mail te sturen naar wer een pagina mag omdraaien. Er Theaterfestival [email protected]. Na de piste wordt gezamenlijk gelezen. Een ideale Dilbeek, op locatie, 02 466 20 30 We geven er 4 van weg! voorstelling voor een bibliotheek. Po- Grimbergen, op locatie, 02 263 03 43 het pesten

Dimitri Leue en Bruno Vanden Broecke zijn twee gevierde acteurs en kennen elkaar ook al lang, maar ze hadden nog nooit samen een theatervoorstelling gemaakt. Tot ze in 2009 voor HetPaleis De Marcellini's maakten, een stuk dat dit jaar wordt hernomen. De Marcel- lini's gaat over een clownsduo dat al veertien jaar samen in de piste van een circus staat. Zoals alle goede duo's vulden en voelden ze elkaar altijd perfect aan, maar na al die jaren zit de klad er in. In de grauwe artiestenloge van het aftandse circus zijn we getuige van hun irritaties, frustraties en naijver. De lach Vechtlust van Rico en Pipo begint hol te klinken, hun clowneske tristesse is niet langer gespeeld. De vriendschap staat onder druk door subtie- in de ring le vormen van sabotage, Rico's aftakelende lichaam en Pipo's benevelde geest. De kunst- jes en acrobatische hoogstandjes brengen geen dynamiek meer teweeg. De slapstick en Vijf spelers van Ontroe- legendarische theaterstuk Pak’em Stanzi uit de belegen woordgrapjes brengen geen kleur THEA rend Goed nemen het in de jaren tachtig, waarin een jonge vrouw in de sepia achterkant van het kleurrijke cir- TER vijf rondes tegen elkaar vecht voor haar zelfstandigheid. Zij wordt cus. Maar solo gaan is ook geen optie, want op in een boksring. Ze strijden met ongelijke door haar tegenstanders altijd verslagen tot daarvoor zijn ze dan weer teveel op elkaar wapens. Net als bij een echte sportwedstrijd ze een efficiënte catchgreep ontwikkelt. Ont- aangewezen. Dat alles maakt van De Mar- kan het publiek hen aanmoedigen of afkeu- roerend Goed coproduceert de Fight Night cellini's een donkerder stuk dan we van het ren. De zwakste mag waarschijnlijk rekenen met internationale spelers als het Drum The- olijke duo Leue-Vanden Broecke zouden kun- op de grootste aanhang, al zijn we daar nog atre in Plymouth en Richard Jordan Producti- nen verwachten. . MB niet zo zeker van. Wie onder ons wordt bij het ons in Londen. . ld zien van overdreven haantjesgedrag of lis- De Marcellini’s (+16j) tige trucs gekweld door plaatsvervangende Dimitri Leue/ Bruno Vanden Broucke schaamte? Tussen de verschillende bedrijven MA · 15 APR · 20.15 DO · 18 APR · 20.30 worden er polls georganiseerd. Onvermijde- Fight night Vilvoorde, CC Het Bolwerk, 02 255 46 90 lijk zullen coalities worden gesmeed, maar Ontroerend goed / The Border Project VR · 26 APR · 20.30 zal de beste ook echt winnen? De scenogra- Alsemberg, CC de Meent, Dilbeek, CC Westrand, 02 466 20 30 fie van Sophie De Somere herinnert aan het 02 359 16 00

15 bouwwerk © tdw

De eeuwige tweede

Geïnspireerd door de namen; de zijne nooit. Toch droomt hij van HU frustraties van de eeu- de ultieme beloning: de Kassei, die thuis een ©tdw MOR wige tweede lucht Steven ereplaats op de salonkast zou krijgen. Net als Gabriels zijn hart in Kassei. De standupco- in zijn vorige comedyshow Roofi ng wappert median verbindt zijn lot met dat van Pouli- Steven Gabriels opnieuw met de vlezige oor- dor en Van Springel, al had hij zich natuurlijk vleugeltjes van zijn vlinderhoofd. Sinds hij de Nouvelle liever met Boonen, De Vlaeminck of Merckx finale haalde van de Canvas Comedy Casino geassocieerd. Dat waren tenminste wieler- Cup is zijn cabareteske humor doortastender maison helden die hun werk afmaakten. Hij heeft geworden. . ld dag in dag uit getraind, maar tijdens de grote TERVUREN 150 jaar geleden werd Henry koers Parijs-Roubaix sputtert zijn fiets te- ZA · 27 APR · 20.00 van de Velde, architect, vormgever, kunst- gen. Hij trapt de ziel uit zijn lijf en beukt met Kassei schilder, geboren. Hij is beslist één van de opgezette borst tegen de bijtende wind. De Steven Gabriels belangrijkste ontwerpers die ons land rijk wielersupporters aan de kant roepen vele Meise, GC De Muze van Meise, 02 268 61 74 is. Dit jaar staat in het teken van zijn leven en oeuvre. In Tervuren bouwde hij voor zichzelf in 1927, na een jarenlang verblijf in Duitsland, Zwitserland en Nederland, zijn vierde woning, ‘La nouvelle maison’. Naast de prestigieuze Tervurenlaan, te- midden van de prachtige villa’s in Engelse landstijl, valt de woning op door haar so- Ergens daar, uit de hemel berheid en eenvoud: een groot rechthoe- kig volume met afgeronde hoeken en een Vijf mannelijke engelen nard Cohen en Crowded House. Oh my God, plat dak. De massieve gevelwand uit ruwe MU lijken het, maar Gepetto de titel van hun eerste plaat, werd als uitroep- gele baksteen wordt doorbroken door ra- ZIEK & The Wales staan wel de- kreet gemeengoed tot ver buiten de muziek- men met een fijn metalen kozijn. In het gelijk met hun beide voeten op de Kempense business. In Duquesne’s Horse bereikt de band interieur krijg je een smalle bibliotheek- grond. De band bestaat niet eens drie jaar en een hemels niveau. Het is niet verwonderlijk gang die naar de open woonkamer en toch trok het kwintet al onuitwisbare sporen dat vorig jaar op de zomerfestivals vooral hun werkkamer leidt. Op de verdieping geven in het Vlaamse muzieklandschap. Door ame- meerstemmige harmonieën zo hoog scoor- zeven kamers uit op één centrale gang. ricana met indie en neuzelige pop te verbin- den. Of Geppetto even beroemd wordt als de Van de Velde wilde een zo zuiver moge- den, komt de formatie aardig dicht bij Leo- vader van Pinokkio? Niet te voorspellen. . ld lijke vorm neerzetten, afgestemd op de functie, zonder decoratie of historische stijlelementen, mét maximale aandacht voor lichtinval en ruimtelijkheid. Hiermee was hij meteen één van de voorlopers van de functionalistische architectuur uit de jaren 50. De bouw van de Boekentoren in Gent volgde in 1933. In de herfst van dit jaar organiseert het Jubelparkmuseum de ten- toonstelling Passie, functie en schoonheid die een overzicht geeft van het leven en ZA · 6 APR · 20.15 werk van deze veelzijdige kunstenaar. . TDW Gepetto & The Whales Alsemberg, CC de Meent, 02 359 16 00

16 Emigrant met Russisch hart

Hoewel hij een sleutelfiguur zou tuigd orthodox die de liturgische diensten bijwoonde. EX worden in de moderne kunst Vanzelfsprekend was hij vertrouwd met de beeldtaal van PO vatte Kandinsky (1866-1944) pas de middeleeuwse iconen uit de School van Novgorod. Vaak nam hij op zijn schilderijen de poses en houdingen op zijn dertigste schilderstudies aan. In eigen van de religieuze figuren over. land stootte de laatbloeier op veel onbegrip en Aan hem wordt ook het allereerste abstracte schil- tegenstand. derij uit de kunstgeschiedenis toegeschreven, maar Hij emigreerde naar München, gaf les aan het Bauhaus die eer moet hij delen met de Nederlander Mondri- en werd Duitser. In de woelige jaren dertig verhuisde hij aan en zijn landgenoot Malevitch. Met deze laatste naar Parijs en werd Fransman. Toch heeft hij zijn Russi- verschilt hij van mening omdat diens werken te strak sche roots nooit verloochend. Hij kon echter niet aarden geometrisch zouden zijn. In zijn beroemdste boek Het in een maatschappij, die enkel op het materiële was ge- spirituele in de kunst pleit Kandinsky voor een soepele oriënteerd. In 1913 toonde de Brusselse galerie Giroux van en organische omgang met de kleuren, lijnen en vor- hem al enkele baanbrekende werken. Honderd jaar later men. Hij benadrukt dat kunst zich moet bevrijden uit wijden de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten aan de slavernij van de materie. Ze beschikt immers over hem een rijk gedocumenteerde expositie. Vijftig repre- krachtige expressiemiddelen om het alledaagse in sentatieve werken kunnen worden vergeleken met een een hogere werkelijkheid te transformeren. Als boeg- honderdtal werken van Russische tijdgenoten. beeld van de spirituele en lyrische abstractie stond hij ‘De tentoonstelling is educatief opgevat’, licht Michel bijgevolg mijlenver af van de vertegenwoordigers van Draguet toe. ‘In een eerste luik focussen we op de in- de geometrische abstractie zoals Rodchenko, Popova nerlijke beleving van de schilderkunst. Vervolgens wordt en El Lissitsky, maar zijn Russisch hart klopte bij hem de aandacht toegespitst op de beluistering. In zijn com- als emigrant nog feller dan bij de politiek artistieke posities en improvisaties, maar ook in ander werk legt avant-garde. . ludo dosogne Kandinsky een link met de muziek. Het derde deel han- delt over de verhouding met de natuur. Ten slotte gaan TOT 30 JUN we na hoe een groot deel van zijn immens oeuvre is ge- Kandinsky en Rusland worteld in de Russische mythes.’ Brussel, Koninklijke Musea voor Kandinsky stond aanvankelijk onder invloed van het Schone Kunsten, symbolisme en de volkscultuur. Ook was hij een over- www.expo-kandinsky.be

17 agenda VR · 12 APR · 20.30 Tonight, lights out! Infine Endings/ David Weber Krebs Dilbeek, CC Westrand, 02 466 20 30

12 EN 13 APR You may find yourself Sofie Palmers & Katrien Pierlet theater Dilbeek, op locatie, 02 466 20 30

DO · 4 APR · 20.30 ZA · 13 APR · 20.30 Sartre zegt sorry Winter Laura van Dolron/ ‘t Arsenaal Het Nationale Toneel Vilvoorde, CC Het Bolwerk, 02 255 46 90 Dilbeek, CC Westrand, 02 466 20 30 ZO · 14 APR · 20.30 De verleiding ’n Kat es gin poos Maarten Westra Hoekzema Brussels Volkstejoêter Dilbeek, op lokatie, 02 466 20 30 6 EN 7 APR · 20.30 EN 15.00 Dilbeek, CC Westrand, 02 466 20 30 MA · 15 APR · 20.15 19, 20 EN 21 APR · 20.15 EN 14.30 Fight night Alsemberg, CC de Meent, 02 359 16 00 Ontroerend goed/ The Border Project Alsemberg, CC de Meent, 02 359 16 00 10 TOT 13 APR · 20.30 © jochem jurgens Het gastgezin DI · 16 APR · 14.30 Bad van Marie Opgejaagd en wild Dilbeek/ Grimbergen, op locatie, Steph Goossens Sartre 02 466 20 30 Vilvoorde, CC Het Bolwerk, 02 255 46 90 10 TOT 14 APR WO · 17 APR · 20.30 Anderzijds Kaspar in het nauw Theaterfestival Braakland/ ZheBilding Dilbeek, op locatie, 02 466 20 30 Grimbergen, CC Strombeek, 02 263 03 43 Grimbergen, op locatie, 02 263 03 43 Zijn filosofen verantwoordelijk voor de ideeën DO · 18 APR · 20.00 THEA die ze hebben verspreid? De Nederlandse the- WO · 10 APR · 20.30 Kaarten op tafel TER atermaakster en cabaretière Laura van Dolron Weer over naar jou Paljas Producties roept Sartre op het matje omdat hij haar generatiegenoten zou Braakland/ ZheBilding Wemmel, GC de Zandloper, 02 460 73 24 hebben besmet met een nihilistische levensvisie. Zijn gevleugel- Vergeetstuk de uitspraak L’enfer, c’est les autres zou onze sociale bewogenheid Tom Struyf VR · 19 APR · 14.00 EN 20.30 ondermijnen. Uit zelfbescherming keren we ons van de andere af Grimbergen, CC Strombeek, Wit is altijd schoon in plaats van bezorgd te zijn over zijn lot. 02 263 03 43 ‘t Arsenaal Steve Arnouts belichaamt de behoedzame denker. Als een Tervuren, GC Papeblok, 02 766 53 47 bezorgde leraar observeert hij zijn gesprekspartner die hem DO · 11 APR · 19.00 EN 20.30 met een omhelzing en een onstuitbare woordenvloed tracht te Hoog gras ZA · 20 APR · 20.30 overtroeven. Om zijn tijd zo efficiënt mogelijk in te vullen pro- LOD/ Inne Goris De kus grammeert de psycholoog-in-spe zorvuldig zijn tijdsindeling op Dilbeek, CC Westrand, Het Gevolg de wekkerradio. 02 466 20 30 Dilbeek, CC Westrand, 02 466 20 30 Als het therapeutisch gesprek ten einde loopt, blijkt dat van Dolron in feite overmand wordt door liefdesverdriet. Haar vriend, die haar kort voordien verliet, prefereerde de vrijheid boven een 'n Kat es gin poos (6, 7, 19, 20 en 21/04) Kaspar (17/04) strakke huwelijksband. Of het gedachtegoed van Sartre onrecht- streeks de breuk in de relatie heeft veroorzaakt, blijft twijfelach- tig. Mocht het toch zo zijn dan wil de filosoof in al zijn grootmoe- digheid zijn excuses aanbieden. Een hilarische productie van Het Nationale Toneel. . ld

DO · 4 APR · 20.30 Sartre zegt sorry Laura van Dolron/ Het Nationale Toneel Dilbeek, CC Westrand, 02 466 20 30

18 27 EN 28 APR · 20.00 EN 15.00 DI · 9 APR · 15.00 ZO · 28 APR · 11.00 Spijtig spijtig spijtig Kaviaar of spaghetti K3 Bengeltjes Leeuw (+2,5j) Wim Helsen KTV de Noordstar – Rederijkerskamer familiefilm Les Zerkiens VR · 19 APR · 20.30 de Leliebloem Vilvoorde, CC Het Bolwerk, 02 255 46 90 Jezus-Eik, GC de Bosuil, 02 657 31 79 Zellik, CC Asse, 02 466 78 21 Vlezenbeek, De Merselborre, 02 371 22 6 WO · 24 APR · 20.30 VR · 12 APR · 20.00 ZO · 28 APR · 15.00 Vilvoorde, CC Het Bolwerk, 02 255 46 90 KIDS De tip van je tenen (+8j) De Kaatjes tralalaatjes VR · 26 APR · 20.30 4Hoog/ Hetpaleis theatershow Overijse, CC Den Blank, 02 687 59 59 DI · 2 APR · 15.30 Vilvoorde, CC Het Bolwerk, 02 255 46 90 Kaatje Brammetje Baas (+6j) Vilvoorde, CC Het Bolwerk, 02 255 46 90 DO · 25 APR · 20.30 familiefilm ZA · 13 APR · 16.00 EN 19.00 Het lied Grimbergen, CC Strombeek, 02 263 03 43 Niks is wat het lijkt (+8j) ZO · 28 APR · 15.00 Compagnie Kaiet! fABULEUS Ape (+3j) Overijse, CC Den Blank, 02 687 59 59 WO · 3 APR · 15.00 Humbeek, Grot van Lourdes, Frank & Fantyshow Wreck-it Ralph (+6j) 02 466 20 30 Linkebeek, GC de Moelie, ZA · 27 APR · 20.00 familiefilm 02 380 77 51 Kassei Vilvoorde, CC Het Bolwerk, 02 255 46 90 ZO · 14 APR · 14.00 Steven Gabriels Coulisses (+6j) ZO · 28 APR · 15.00 Meise, GC De Muze van Meise, WO · 3 APR · 15.00 Cie Sacékripa Roodballetje (2-5j) 02 268 61 74 Ernest en Celestine Dilbeek, CC Westrand, 02 466 20 30 Eva Kaufmann familiefilm Tervuren, GC Papeblok, 02 766 53 47 SENIOREN Wezembeek-Oppem, GC de Kam, ZA · 20 APR · 16.00 02 731 43 31 Vos en haas (+5j) HUMOR Music Maesto, please Theater Tieret Willy Claes Quartet, Jacques Raymond ZA · 6 APR · 20.00 Wemmel, GC de Zandloper, VR · 5 APR · 20.30 & Ingriani Franz & André (+6j) 02 460 73 24 Maestroloog DO · 18 APR · 14.30 Cie Balkidingo Guga Tervuren, GC Papeblok, 02 766 53 47 Vilvoorde, CC Het Bolwerk, 02 255 46 90 ZA · 20 APR · 19.00 Grimbergen, CC Strombeek, MA · 22 APR · 14.30 Ik geef je een zoen 02 263 03 43 Zellik, CC Asse, 02 466 78 21 8 TOT 12 APR · 9.00 Theater De Maan Circusstage (6-12j) Zellik, CC Asse, 02 466 78 21 WO · 10 APR · 20.30 DANS voor kinderen geboren in 2001, 2002 We vieren het maar en 2003 ZA · 20 APR · 19.00 Schudden WO · 17 APR · 20.15 Wemmel, GC de Zandloper, 02 460 73 24 De volgende (7-12j) Vilvoorde, CC Het Bolwerk, 02 255 46 90 Spirit of Russia 8Baan The Russian National Dance Theatre MA · 8 APR · 15.00 Overijse, CC Den Blank, 02 687 59 59 ZA · 13 APR · 15.00 Alsemberg, CC de Meent, 02 359 16 00 Tropoï (+10j) Ick Hans Liberg Theater FroeFroe ZO · 21 APR · 15.00 Alsemberg, CC de Meent, 02 359 16 00 Alsemberg, CC de Meent, 02 359 16 00 ’t Zit zo! (+6j) Barre Weldaad DO · 18 APR · 20.00 In de wolken (1-3j) Dilbeek, CC Westrand, Warhoofd Sprookjes en zo 02 466 20 30 David Galle MA · 8 APR · 14.00 EN 16.00 Linkebeek, GC de Moelie, 02 380 77 51 Dilbeek, CC Westrand, 02 466 20 30 De Marcellini’s (+16j) DI · 9 APR · 11.00 EN 16.00 Dimitri Leue/ Bruno Vanden Broucke DO · 18 APR · 20.30 Grimbergen, CC Strombeek, 02 263 03 43 DO · 18 APR · 20.30 Vaderland ZA · 6 APR · 20.15 ZO · 21 APR · 11.00, 14.30 EN 16.30 Vilvoorde, CC Het Bolwerk, 02 255 46 90 Bert Kruismans Gepetto & The Whales Sint-Genesius-Rode, GC de Boesdaal- VR · 26 APR · 20.300 Grimbergen, CC Strombeek, Alsemberg, CC de Meent, hoeve, 02 381 14 51 Dilbeek, CC Westrand, 02 466 20 30 02 263 03 43 02 359 16 00

De kus (20/04) Het lied (25/04)

© Tom Roelofs 19 ZA · 6 APR · 20.30 ZA · 20 APR · 20.00 ZA · 27 APR · 20.30 WO · 10 APR · 20.30 Ploegsteert Reynaert - Rossestreken Paul Hermsen & Michel Stas Django unchained Het Zesde Metaal Grupetto Overijse, CC Den Blank, 02 687 59 59 Overijse, CC Den Blank, 02 687 59 59 Grimbergen, CC Strombeek, Meise, GC De Muze van Meise, 02 263 03 43 02 268 61 74 ZO · 28 APR · 11.00 DO · 11 APR · 15.00 Pantomine Finding Nemo 3D ZO · 7 APR · 20.30 WO · 24 APR · 20.30 Odysseia Ensemble Alsemberg, CC de Meent, 02 359 16 00 Made in Concert van de nachtegaal Zellik, CC Asse, 02 466 78 21 Aranis Scala Lincoln Vilvoorde, CC Het Bolwerk, 02 255 46 90 Grimbergen, CC Strombeek, 02 263 03 43 jazz ZO · 14 APR · 20.00 Alsemberg, CC de Meent, 02 359 16 00 VR · 12 APR · 19.30 DO · 25 APR · 20.00 VR · 12 APR · 20.15 DI · 16 APR · 20.30 Dallas, Déjà Fou, A couple of Schietgebed Brussels Youth Jazz Dilbeek, CC Westrand, 02 466 20 30 hot dj’s Nicole en Hugo Orchestra DI · 23 APR · 20.30 Jezus-Eik, GC de Bosuil, 02 657 31 79 Wemmel, GC de Zandloper, 02 460 73 24 o.l.v. Nils Landgren Grimbergen, CC Strombeek, 02 263 03 43 Alsemberg, CC de Meent, 02 359 16 00 WO · 17 APR · 20.30 VR · 26 APR · 20.00 DI · 16 APR · 20.30 Noir’s Vvz band & Free Souffriau Zero Dark Thirty Didier Laloy Meise, GC De Muze van Meise, Grimbergen, CC Strombeek, 02 263 03 43 Vilvoorde, CC Het Bolwerk, 02 268 61 74 02 255 46 90 WO · 17 APR · 20.30 VR · 26 APR · 20.30 Het vijfde seizoen DO · 18 APR · 14.00 Mijn hart en mijn lijf Overijse, CC Den Blank, 02 687 59 59 Een vleugje Americana Helmut Lotti Miek & Roel Vilvoorde, CC Het Bolwerk, 02 255 46 90 DO · 18 APR · 15.00 EN 20.00 Jezus-Eik, GC de Bosuil, 02 657 31 79 DI · 2 APR · 20.30 Skyfall VR · 26 APR · 20.30 Brasserie Romantiek Wezembeek-Oppem, GC de Kam, VR · 19 APR · 20.00 Les Truttes Dilbeek, CC Westrand, 02 466 20 30 02 731 43 31 History of a song for my love Kraainem, GC de Lijsterbes, 02 721 28 06 Zaki & band Rebelle VR · 19 APR · 21.00 Meise, GC De Muze van Meise, ZA · 27 APR · 20.30 DI · 2 APR · 20.30 Hasta La Vista 02 268 61 74 The Bootleg Beatles Grimbergen, CC Strombeek, Drive-in filmfestival Vilvoorde, CC Het Bolwerk, 02 255 46 90 02 263 03 43 Jezus-Eik, GC de Bosuil, VR · 19 APR · 20.30 DI · 23 APR · 20.30 02 657 31 79 Will Tura klassiek Dilbeek, CC Westrand, Dilbeek, CC Westrand, 02 466 20 30 02 466 20 30 ZA · 20 APR · 21.00 VR · 19 APR · 20.00 American Pie: Reunion VR · 19 APR · 20.30 Julien Beurms in concert The Hobbit Drive-in filmfestival L’Alternanza Wemmel, GC de Zandloper, 02 460 73 24 WO · 3 APR · 14.00 EN 20.30 Jezus-Eik, GC de Bosuil, 02 657 31 79 Plutôt Venus Overijse, CC Den Blank, 02 687 59 59 Vilvoorde, CC Het Bolwerk, 02 255 46 90 ZO · 21 APR · 11.00 ZO · 7 APR · 20.00 ZO · 21 APR · 21.00 Een ontmoeting met Vitaly Alsemberg, CC de Meent, 02 359 16 00 Skyfall Radio Souffriau Samoshko DI · 9 APR · 20.30 Drive-in filmfestival Free Souffriau Dilbeek, CC Westrand, 02 466 20 30 Dilbeek, CC Westrand, 02 466 20 30 Jezus-Eik, GC de Bosuil, 02 657 31 79 VR · 19 APR · 20.30 Kraainem, GC de Lijsterbes, VR · 26 APR · 20.30 DI · 9 APR · 20.30 ZO · 21 APR · 20.00 02 721 28 06 32 foot/ Sweelinck-Bach The Silver Linings playbook Frits & Franky DO · 25 APR · 20.30 Bl!ndman Grimbergen, CC Strombeek, Alsemberg, CC de Meent, Zellik, CC Asse, 02 466 78 21 Grimbergen, kerk Beigem, 02 263 03 43 02 263 03 43 02 359 16 00

Noir's (17/04) Zero Dark Thirty (16/04) Rebelle (2 en 23/04)

20

© jimmy kets Life of Pi TOT 30 APR VR · 26 APR · 20.00 ZA · 13 APR · 14.00 WO · 24 APR · 20.30 Confrontatie Don Quichotte, Lights! Camera! Action! All kids events Overijse, CC Den Blank, 02 687 59 59 Sancho en Dulcinea Jan Verheyen verschillende workshops DI · 30 APR · 20.30 Jef Couck Wezembeek-Oppem, GC de Kam, Zellik, CC Asse, 02 466 78 21 Dilbeek, CC Westrand, 02 466 20 30 Wezembeek-Oppem, GC de Kam, 02 731 43 31 02 731 43 31 ZO · 14 APR · 13.30 ZO · 28 APR · 20.00 Circusfeest, Gonzende Les Misérables TOT 19 MEI zondag & Paas je rot Alsemberg, CC de Meent, 02 359 16 00 Geert Goiris Dilbeek, CC Westrand, 02 466 20 30 Leuven, Museum M, www.mleuven.be DI · 30 APR · 20.30 ZO · 14 APR · 14.00 Lore TOT 30 JUN Plantenruildag Grimbergen, CC Strombeek, 02 263 03 43 Kandinsky en Rusland Maleizen, De Rank, 02 657 42 79 Brussel, Koninklijke Musea voor Schone Kunsten, ZO · 14 APR · 14.00 VR · 19 APR · 20.30 www.expo-kandinsky.be Waterhuishouding in het Nacht van de mentalisten Zoniënwoud Overijse, CC Den Blank, 02 687 59 59 Hoeilaart, Bosmuseum, www.ngz.be ZO · 21 APR Stop de tijd DO · 18 APR · 14.00 Erfgoeddag Hyacintenwandeling Gaasbeek, kasteel van Gaasbeek, 5 TOT 8 APR Dworp, parking Sint-Gurikkerk, 02 531 01 30 Fotomuze 2013 www.ngz.be Zellik, CC Asse, 02 466 78 21 25 APR TOT 20 MEI DI · 2 APR · 19.30 DO · 25 APR · 14.00 Hemelvaart 6 APR TOT 20 OKT Helpen zelfhulpboeken Langs de Laan en tussen literair en artistiek fietsparcours Colours and shapes ons wel? beide E’s Erfgoeddag Maarten Strack Van Schijndel debat Huldenberg, Sint-Agathakerk, Gaasbeek, kasteel van Gaasbeek, Meise, Nationale Plantentuin, Brussel, Beursschouwburg, www.ngz.be 02 531 01 30 www.plantentuinmeise.be www.deburen.eu ZO · 28 APR · 14.00 ZO · 21 APR · 10.30 EN 14.30 12 TOT 28 APR DI · 16 APR · 19.30 Molenbeekwandeling en Filmerfgoed Retrospectieve Erotisch kapitaal Kerremanspark 2 voordrachten door Ludo Jappens en expo Pierre Claes Catherine Hakim Zellik, parking Roularta, Machelen, gemeentehuis, 02 254 12 15 Kapelle-op-den-Bos, Brussel, Beursschouwburg, 02 466 89 99 CC De Oude Pastorie, www.deburen.eu www.randkrant.be 015 71 02 53 Wil je een voorproefje van het ZO · 21 APR · 15.00 volgende nummer van RandKrant? 19 APR TOT 16 JUN Arabisch literatuur­ Nieuwsgierig naar de keuze van Authors programma een aantal programmamakers uit Sam Dillemans met Anne Provoost en de culturele centra van de Rand? Gaasbeek, kasteel van Gaasbeek, Francis Dannemark Wil je weten hoe en waarom een 02 531 01 30 Brussel, Flagey, www.deburen.eu aantal van onze medewerkers hun teksten of foto’s maken? Wil je 26 TOT 28 APR DI · 23 APR · 20.00 2 TOT 13 APR mee over grenzen piepen? Neem Expo cursisten digitale Toscane en Umbrië Internationaal Festival van een kijkje op www.randkrant.be en fotografie Guido en Mia Vervoort de Fantastische Film ontdek onze website. Zellik, CC Asse, 02 466 78 21 Zellik, CC Asse, 02 466 78 21 Brussel, Bozar, www.bozar.be

Internationaal Festival van de Fantastische Film (2 tot 13/04)

De agenda wordt samengesteld met gegevens uit de UiTdatabank. Organisaties en verenigingen die hun activiteiten opgenomen willen zien in de agenda, moeten ons hun informatie ander- halve maand voor het verschijnen ervan bezorgen. Je kunt de gegevens mailen naar randkrant@­ derand.be, per brief sturen naar ons redactieadres (RandKrant – UiT in de Rand Agenda, Kaas- markt 75, 1780 Wemmel) of invoeren in de UiTdatabank via www.uitdatabank.be. Gezien het beperkte aantal beschikbare pagina’s wordt bij de aankondigingen prioriteit verleend aan de ­activiteiten in de gemeenschaps- en cultuurcentra in de Rand. Om voor plaatsing in aanmerking te ­komen, worden de andere activiteiten vooral beoordeeld op hun uitstraling naar alle inwoners­ van de Rand. Het vol- ledige vormingsaanbod van Arch’educ vind je op www.archeduc.be.

© jan yoors 21 21 interview

sequente outsider vast. Is het echt zo? De laat- ste ronde is nog niet gestreden.

Essentie ‘Wie een verhaal wilt, leest beter een boek. Een boodschap, maatschappijkritiek, let op, het mag van mij, maar een schilderij moet bovenal goed geschilderd zijn. Picasso, de grootste van de twintigste eeuw, heeft nooit een verhaal verteld. Op de Guernica zie je geen indicaties van oorlog, bombardementen, geweren, maar wel lichamen. Ecce homo. Dat is de mens.’ Dillemans toont me zijn Jack Kerouac. ‘Kijk, ik kan je perfect uitleggen waarom, wat en hoe er iets gebeurt op elke vierkante centime- ter van het doek. Waarom ik die witte lijn door zijn wenkbrauw trek, hoe de twee oorlellen van elkaar moesten verschillen. Alles heeft zijn re- den.’ Het draait om subtiele maar magistrale verschillen. Trefzeker keuzes maken. Hij raapt een verfkwast op en laat die over de grond van zijn atelier dansen. Een lichte, fijne zwarte lijn die hij dan aandrukt, een zwenking. Een con- tour. ‘Zie je, hoe schilderen… tekenen is?’ Verrassend bij de nieuwe portretreeks zijn de achtergronden. Dillemans heeft op hout, ta- Ecce homo, pijt tot zelfs plastiek gewerkt. Hij overschildert oude doeken waarvan enkele uit de kringwin- kel. Alleen zijn die zo naadloos geïntegreerd in het portret dat ze niet eens opvallen. ‘Vroeger zie de mens had ik zoiets niet gekund. Mijn Chesterton gaat daar het verst in: als ik hem op zijn zij draai, zie je een volledig landschapsschilderij.’ Welke schrijver op welke achtergrond komt? Dat ‘Het beste artikel, dat is mijn werk zelf.’ Ik teren met de traditie, met zijn voorgangers. En noemt Dillemans ‘zijn toeval’. vergelijken kán, want echte kunst overstijgt ‘Ik ben vrij realistisch begonnen om ab- stel vast dat Sam Dillemans gelijk heeft. haar periode. Al het overige zal de tijd onher- stract te eindigen. Na meer dan 300 portret- Naar muziek luister je, zijn schilderijen roepelijk verslinden.’ ten kan ik het me permitteren om me te laten gaan. De laatste zijn enkel nog zwarte verf op moet je zien. Samen met hem peil ik naar Impact wit canvas. Herleid tot de essentie. Dat houdt De thema’s van Dillemans zijn eenvoudig. De een verhoogd risico in. Je kunt amper corrige- wat schilderkunst is, of zou moeten zijn. zijn impact van zijn werk is onmiddellijk. De uit- ren. Het doek zelf is dan je licht. Kleur is voor nieuw werk, Authors, is een reeks portretten voering getuigt van decennia métier. ‘Liefde mij eveneens ondergeschikt aan vorm. Als ik voor mijn onderwerp – de naakten, de oude lees dat Degas ooit zei ‘mocht ik alles kunnen van voor het leeuwendeel bewonderde meesters, de boksers en nu auteursportret- overdoen, dan zou ik uitsluitend in zwart/wit schrijvers, obsederend sterke koppen die ten – dat is het beginpunt van de osmose. Ik werken’, dan slaat zoiets in als een bom. Daar volg mijn natuur. Enthousiast. Ik ga zo ver in eindigt deze reeks dan ook. Ik zal de nabijheid doorheen het kasteel van Gaasbeek spoken. mijn onderwerp op als dat nuttig is voor mijn van die genieën missen, het intimistisch wer- werk. Als ik er te dicht op zit, wordt het gevaar- ken hier naast de stoof.’ tekst Ingrid Laporte . foto Filip Claessens lijk want dat werkt blokkerend. De schilder komt dan naar boven. Hij concentreert zich 19 APR TOT 16 JUN lind heb ik me getekend toen ik jong op de vorm.’ Dillemans’ universum bevindt Authors was. Voor mij is tekenkunst de ba- zich op lichtjaren van conceptuele kunst, Sam Dillemans sis van alles. Ik gaf mijn leerlingen van gemakkelijke provocatie. ‘In het huidige Gaasbeek, kasteel van Gaasbeek, 02 531 01 30 de opdracht om een knie te tekenen, kunstklimaat komt een video waarin iemand B en dat weken aan een stuk. De meerderheid gedurende 10 minuten waka waka roept al in Je kan het boek Sam Dillemans, Authors. haakte af, maar die paar die bleven komen, een museum terecht. Europa is moe. Sinds de Paintings 2010-2012 dat bij de tentoonstelling konden uiteindelijk tekenen. Zo heb je ook dood van Picasso is het om zeep. Wat ieder- hoort, kopen in de museumshop van het Degas, die tijdens zijn jeugd de helft van het een kan maken, is voor mij geen kunst maar kasteel (www.kasteelvangaasbeek.be) en in Louvre heeft gereproduceerd. Niet om te kopi- plastische fraude. De verkoop van gebakken de boekhandel. eren, maar om te leren, om zichzelf te confron- lucht heeft het pleit gewonnen’, stelt de con-

22 Op bierbedevaart

Zeg niet zomaar bier tegen een lam- tijd die authentieke, zurige smaak krijgt die je ze op bedevaart zijn. Ik ontving een paar da- met geen ander bier kunt vergelijken. Fijnproe- gen geleden nog een mail van een Amerikaan biekbier. Dit soort bier heeft niet alleen vers noemen het de champagne van de bieren. uit Tennessee die ons liet weten dat de Toer de een rijke geschiedenis, het is een bier dat Sommige geuzen kun je echt vergelijken met Geuze deel uitmaakt van zijn huwelijksreis. Je topwijnen. Zo zijn er bepaalde geuzesoorten ontmoet hier een grote verscheidenheid aan met passie gemaakt en gesmaakt wordt. waar liefhebbers tot 300 euro voor neertellen’, mensen die allemaal gefascineerd zijn door vertelt Yves Panneels van de Hoge Raad voor onze Brabantse bieren. Het is opvallend hoe tekst Nathalie Dirix . foto Filip Claessens Ambachtelijke Lambiekbieren (HORAL). al die buitenlanders onze ambachtelijke oude geuze weten te waarderen. Ze staan er van te p zondag 21 april zetten acht Bijzondere sfeer kijken hoe wij erin slagen om op een eenvou- brouwerijen en stekerijen in het De vorige editie van de Toer de Geuze wist maar dige manier een parel van een bier te maken Pajottenland en de Zennevallei liefst 10.000 mensen aan te trekken. Dat heeft dat je twintig tot dertig jaar kunt bewaren. hun deuren open voor het grote ongetwijfeld te maken met het feit dat de Toer Eigenlijk ligt hun waardering aan de basis van O publiek. Het is een ideale gelegenheid om een gratis is, maar vooral ook met de bijzondere de revival van onze lambiekbieren. Zij hebben kijkje te nemen achter de schermen van deze sfeer. Het mooie Brabantse landschap, de ka- ons in de jaren 90 – toen deze bieren bij ons ambachtelijke bedrijven en te genieten van de raktervolle brouwerijen, de trotse brouwers op hun retour waren – doen inzien wat voor aparte smaak van allerlei lambiekbieren. die met passie vertellen over hun ambacht, de een schat wij in handen hadden. Dat inzicht Breugeliaanse gerechten, de internationale be- heeft de passie bij onze lambiekbrouwers en Een zuiver natuurproduct zoekers; het maakt van de Toer de Geuze een -stekers opnieuw aangewakkerd en hen doen ‘Het verschil tussen lambiekbieren en andere bijzondere dag die velen weten te smaken. samenwerken om de lambiekbieren opnieuw bieren is dat ze via spontane gisting tot stand ‘Een kwart van onze bezoekers komt uit het op de kaart te zetten. Vandaag is er opnieuw komen. Na het koken van tarwe, gerstemout, buitenland. Mensen uit Nederland, Engeland, meer vraag dan aanbod naar dit eerlijke en overjaarse hop en water wordt het brouwsel af- Frankrijk, Scandinavië, Australië, China, Japan, kwaliteitsvolle streekproduct.’ gekoeld door het bloot te stellen aan de koele Brazilië zakken af naar het Pajottenland en de nachtlucht. Hierdoor wordt het bezwangerd Zennevallei. Als je hoort met welke passie zij www.toerdegeuze.be met allerlei micro-organismen die voor de over onze bieren praten, dan lijkt het bijna of spontane gisting zorgen. De gisting bij lam- biekbieren is een volledig natuurlijk proces. In tegenstelling tot andere bieren worden geen cultuurgisten toegevoegd. Het mooie aan deze bieren is dat ze tijd nodig hebben om op smaak te komen en dat je tijdens hun rijpingsproces niets kunt forceren. Een jonge lambiek heeft een paar maanden nodig om in het vat op punt te komen. Oude lambiek rijpt twee tot vier jaar op vat. Een geuze daarentegen is een mix van verschillende lambieken die op flessen gesto- ken worden. Geef die zes tot tien maanden en je krijgt een echte geuze. Een bier dat met de

EN On a beer pilgrimage

A Lambic beer is more than your average beer. As well as having a rich history, the beverage is brewed with passion and goes down a storm with beer lovers. Eight brewer- ies and blending facilities in the Pajottenland and the Zenne Valley are to open their doors to the general public on Sunday, 21 April, so people will have an opportunity to get a glimpse behind the scene in these traditional-style businesses, while enjoying the distinct flavour of a whole variety of Lambic beers. ‘One-quarter of the visitors to our open breweries day (the Geuze Tour) is made up of people from outside Belgium. They talk about our beers with so much enthusiasm that it is almost as if they are on a pilgrimage. It is striking how much these people from abroad appreciate our old traditional-style Geuze. They are amazed at how we manage in such a simple way to make an outstanding beer that can be kept for up to 20 or 30 years’, says Yves Panneels from the Traditional Lambic Beer Council (HORAL).

23 OPENBAAR VERVOER WAARD OM TE ZIEN Treinstation van Lot ligt enigszins Vier natuurkernen, de Zuunbeek en haar zijlopen, opstap binnen wandelafstand. het landschap, het reliëf. De slagader van Sint-Pieters-Leeuw

Een van de belangrijkste Vlaamse zijlopen van de Zenne is de ne-

gentien kilometer lange Zuunbeek die een groot deel van de ge- Oude Zuun Hoe jammer dat ook is, als je de vallei afstapt meente Sint-Pieters-Leeuw beheerst. tekst Herman Dierickx . foto Filip Claessens of fietst is het landschap er niet minder mooi om. Dat merk je goed als je de Zuunwandeling eze waterloop stroomt van het ze- bezoekje waard. Het gaat hem niet alleen om neemt. De interessante folder is niet meer be- ventig meter hoge Kester tot de nog de echte natuurpercelen, want meestal is het schikbaar, maar je kunt hem downloaden via twintig meter hoog gelegen maar landschap er rond ook de moeite van het ont- www.sint-pieters-leeuw.be/content/collecti- overwelfde monding in de Zenne dekken waard. Het is de verdienste van Geert ons/record.php?ID=74#339 en zo het traject te- Dtussen Zuun en Drogenbos. De Zuunbeek vangt Cromphout van Natuurpunt Sint-Pieters-Leeuw rugvinden. Dan zal je merken dat het mooiste het water op van talrijke beekjes en bronnen dat de gemeente er nog zo groen bijligt. Voor deel gelegen is tussen de Jan Vanderstraeten- zodat het uiteindelijke debiet groter is dan je op zijn volgehouden inspanningen om dit deel van straat en de Kerkhofstraat. Daar ligt, nabij de het eerste zicht zou vermoeden. Pieken kunnen de Vlaamse Rand groen en onbebouwd te hou- Leunenstraat, een van de natuurkernen: Oude gaan tot een tiental kubieke meter of tiendui- den, kreeg hij in 2012 van het Davidsfonds het Zuun. Het levert meteen een leuk plaatje op, zend liter water per seconde. Vic Feytons Erediploma. want de combinatie van graslanden en een af- Rond deze tijd van het jaar komt de voorjaars- gesneden meander met een poel, een boom- Bloemenrijkdom flora op gang en dan valt in de natuurzones al gaard en houtkanten is een landschappelijke In het grote stroomgebied van deze beek tim- meteen de bloemenrijkdom op. Ook later op het voltreffer. Het hoeft je dan ook niet te verwon- mert Natuurpunt in moeilijke omstandigheden seizoen is het verschil met de omliggende per- deren dat je er de steenuil hoort en ziet. Dit leef- aan een biodiverse streek. In dit deel van Vlaan- celen groot door het hoger aantal plantensoor- gebied is hem op het lijf geschreven. deren zijn de gronden verschrikkelijk duur waar- ten. In de natuurgebieden trekken deze meteen door een aankoop voor natuurontwikkeling een talloze insecten aan, terwijl de natte valleidelen Andere natuurkernen kostelijke zaak is. Toch zijn de vrijwilligers er de broedgebied zijn voor verschillende eenden- Zoals gezegd, je kunt niet alle natuurkernen voorbije vijfentwintig jaar in geslaagd om in vijf soorten. Ook de ijsvogel en de blauwe reiger tegelijk bezoeken in één wandeling. Daarom deelgebieden meer dan vijftien hectare bijeen zijn van de partij, al blijft de waterkwaliteit in vermelden we de ligging van de andere gebie- te sprokkelen en er mooie natuurgebieden van zowel de Zuunbeek als de meeste zijlopen een den zodat je een volledig beeld krijgt van de te maken. Ze liggen iets te ver uiteen om ze al- zorgenkind. Meestal wordt enkel driedoornige aanwezige natuurterreinen in dit prachtige lemaal te bezoeken in één wandeling. Je kunt er stekelbaars, blauwbandgrondel en af en toe een stroomgebied. Het Volsembroek ligt stroomop- verschillende wandeltrajecten of een fietswan- verdwaalde paling gevangen, allemaal soorten waarts het wachtbekken van Volsem. Daar kom deling van maken, want ze zijn allemaal een die sterke vervuiling kunnen verdragen. je het makkelijkst aan via de Hoogstraat. Het is

24 PARKOERS Zuunbeekwandeling: 6 km, goed begaanbaar maar niet altijd met buggy’s of rolstoelen. dekijker

Verinternationalisering

Dum, dum, dum. Na weken wikken en kende vrouwen en een stel afgetrainde zwaard- wegen zouden we de internationale toer vechters in zwarte gewaden. Tsjaka! Zwaaiden opgaan. Gedaan met naar de eigen navel ze hun gestrekte handen hoog door de lucht. Voor als we ons maar iets in ons hoofd zouden te staren, hoe mooi die ook is. Gedaan met halen. Eerst kregen we een kimono en een stel Thuis of Familie of hoe die uitzendingen pantoffels aangemeten en werden we vriende- ook mogen heten. Gedaan met streekpro- lijk naar onze tafel begeleid rond twee grote, ducten. Genoeg. Zinnen verzetten. En wat hete kookplaten. Als aperitief kregen we een gaat er dan boven een goed maal? saké. Na een tweede en derde glas werd dat al snel hopsaké. Daarna gingen we voor het In die tijd hadden we geen geld. Verre reizen Tori Menu. Een soepje of salade, wat kip, zalm, konden we ons niet permitteren. Dus lazen rauwe walvis en ossenhaas met deegwaren, we het boek The Beach van Alex Garland over een dessert en een koffie. Net op het moment een commune aan een exotisch strand in dat we de toestand op de Westelijke Jordaan- een land dat verdomd goed op Thailand lijkt oever aan het bespreken waren, sprongen of De scheepsjongen van John Boyne over de twee stoere krijgers in vol ornaat in de arena, muiterij op de The Bounty in 1787 nadat de be- de messen in de aanslag. Ze wierpen de sla, manning het paradijselijke eiland Tahiti heeft kip, zalm en wat al meer op de gloeiend hete een moeraszone en graslanden, die in de zomer ontdekt en er niet meer weg wil betoverd als bakplaat. Toverden - ‘opgepast vuul’ - meters- worden begraasd door de bekende Galloway- ze zijn door de kokosnoten, de eeuwige zon- hoge vlammen. Voerden met plamuurmessen koeien. Dat is in de winterperiode onmogelijk, neschijn en de halfnaakte vrouwen, of we en spatels op de waren een ware harakiri uit. want dan staat een groot deel van het gebied droomden met een brokje kaas weg bij een Jiehaah! Goochelden met kruiden alsof ze een onder water. Die overstromingen en natte gron- diareportage­ van Explorateur du Monde over cuba libre shaketen. Tomtomtom, hopla! En… den oefenen een grote aantrekkingskracht uit een bizarre bende Afrikaanse buffels. Na een bleven lachen. op vogels (steltlopers en eenden in het voorjaar) tijd kregen we er echt schik in en wilden we Wij niet. Want voor ons geen mes en vork, en insecten (libellen van lente tot herfst). meer te weten komen over fauna en flora van enkel twee stokjes. De sumo-worsteling met De Baesberg ligt ter hoogte van het Hazeveld, verre en minder verre landen, ja, over de men- het eten kon beginnen. Eerste les ‘handig met nabij de Hoogstraat, de Brabantse Baan en de sen van ginderachtig, de vrouwen dan vooral. stokjes’: hoe verorber je slierten deegwaren Hemelrijkstraat. Het is vooral een bosgebied We zouden onze ontdekkingstocht in Brussel met stokjes zonder met je bek in je bord te met enkele heel actieve bronnen. De steile ter- en omstreken starten met het eten van vreem- hangen? En de koks? Die bleven lachen… Zeker reinhelling is naar het zuiden gericht zodat je de maaltijden. Nadien zouden we wel zien. toen we uitgedaagd werden om een door hen al heel wat insecten ziet rondvliegen. Gehak- Zo gezegd, zo gedaan. Maar wat? Kaas uit van op afstand gegooid stukje gebakken ei met kelde aurelia en dagpauwoog, twee van onze Holland? Nee. Fish and chips uit Engeland? de mond op te vangen. Als dolfijntjes zaten algemeenste dagvlinders, zijn aanwezig en die Nee. Zuurkool uit Duitsland? Nee. Fondue uit we te wachten tot de boys een stukje in onze zijn intussen al even uit hun winterslaap ont- Zwitserland? Nee. Spaghetti ala vongole? Nee. richting gooiden. Zoals elke dolfijn weet, een waakt. Het natuurontwikkelingspotentieel van Paëlla? Nee, nee, nee. Het moest iets echt exo- moeilijke oefening in oog-mondcoördinatie. dit gebied is groot en dat zal de komende jaren tisch zijn, niet dat gekende eten van het volge- Het eten vloog ons aan alle kanten voorbij. De ongetwijfeld nog blijken. De Weyden ligt langs vreten oude continent. Thaï? Nee, te zuurzoet. sfeer zat er goed in. Wij haalden ons beste Ja- de Oudenakenstraat en de Brabantse Baan, ook Chinees? Nee, te veel sojascheuten. Kom, denk pans boven, maar werden streng berispt door al niet zo ver van de Baesberg. Je vindt er de be- na, waar kunnen we onze smaakpapillen aan de kok die in een klaterend West-Vlaams een kende en opvallende informatieborden van Na- een internationale test onderwerpen? Wat? loflied op ons land afstak. We besloten de ge- tuurpunt. Ze geven je duiding bij wat je ziet en Eten bij de Jap? Ja, dat leek wel wat. Lekker slaagde avond met enkele Japanse whisky’s en welk beheer er wordt gevoerd. rauw, dat gaf de doorslag. Wrraah! de wetenschap dat niet alleen de liefde langs Dus wij met zijn vieren in een geleende auto de maag passeert maar ook de internationale KAART naar restaurant Tengoku aan de rand van het verbondenheid. Volgende keer gaan we voor Topografische kaart: NGI 31/5-6 (schaal 1:20.000). bos. We waren meteen onder de indruk van de Argentijnse steak uit de pampa’s en een tango. ontvangst door twee stijlvolle, prachtig knik- tekst Geert Selleslach

25 5 | Buurtcinema’s: de 25 bioscopen van Vilvoorde Van luxebioscoop tot religieuze tempel

Vilvoorde kent een rijk verleden van buurtcinema's. Ooit waren er geen enkele zaal meer open, maar je kan nog wel een toer maken langs een aantal locaties er meer dan twintig. In wat later een religieuze tempel of een su- waar de architectuur van dat verleden getuigt. permarkt zou worden, kwamen eerder liefhebbers van oorlogs- Zo waren er in de Leuvensestraat drie biosco- pen. Monty op nummer 17 (nu een supermarkt), films, ontroerende romantische prenten of licht erotische films die genoemd was naar de Britse maarschalk Montgomery maar het slechts zes naoorlogse aan hun trekken. tekst Michaël Bellon . foto Filip Claessens jaren volhield. Kinema Camera op nummer 79, die het tot 1980 uithield, en de Métropole op nummer 67 die van 1953 tot 1979 werd openge- nze gids in het cinemaverleden mensen die nog iets over de verdwenen cine- houden door de familie Waeyenbergh. Dezelfde van Vilvoorde is Adelijn Cal- ma’s kunnen weten. Volgens mij zijn veel uitba- familie was ook de eigenaar van de respectabele derón. Hij heeft Andalusisch ters ontgoocheld omdat het na de jaren vijftig bioscoop Pathé aan de Lange Molenstraat 14. bloed, maar werd in 1939 in Vil- zo snel bergaf is gegaan met de buurtcinema’s. Die werd in 1928 geopend en had in de eerste voordeO geboren. Hij heeft er een loopbaan als De meeste informatie heb ik gehaald uit lokale jaren vier muzikanten in dienst om de stomme scheikundige opzitten. Sinds de jaren negentig bladen zoals De Vilvoordse Post. Achteraf kreeg films te begeleiden. De zaal beschikte over de schreef hij al meer dan tien geschiedkundige ik wel reacties van mensen die dankzij het boek beste apparatuur, de beste films en 870 zitplaat- boeken. Zijn eerste boek ging over de straten in konden opzoeken wanneer ze precies met hun sen. Later kwam hier de Sikh-tempel. Ook Ciné Vilvoorde, zijn meest recente over verdwenen lief naar een bepaalde film waren gaan kijken.’ Star in de Nolet de Brauwerestraat was een erg brouwerijen in België. Momenteel werkt hij aan mooie cinema. Dat waren ze niet allemaal. De een boek over Vilvoorde in de Eerste Wereldoor- Boven de bakkerij vooroorlogse bioscoopzaal het Volkshuis in de log. In 1998 schreef hij ook het boekje Historiek De eerste filmvertoning in Vilvoorde had op 16 Mechelsestraat bijvoorbeeld, was boven de bak- der bioscopen van Vilvoorde. ‘Als ik die dingen mei 1906 plaats in een tent op de Grote Markt. kersovens van de Socialistische Coöperatieve niet op papier zet, dan weet binnen twintig jaar Een tijdje later volgden de eerste echte filmzalen. Bakkerij gevestigd. In de winter kwam dat goed niemand er nog iets van,’ zegt Calderón. Over In Calderóns studie staan 25 namen vermeld van uit, maar in de zomer werd het er echt te heet. zijn cinemaboek met een korte bespreking van cinema’s die de deuren openden tussen 1909 en alle Vilvoordse cinema’s en een overzicht van 1956, al gaat het in sommige gevallen om dezelf- Calicots de films die er gedraaid werden, is hij het minst de bioscoop waarvan de naam en de uitbaters Calderón was in zijn jonge jaren een fervent be- tevreden is. ‘Ik kreeg heel weinig hulp van de in de loop van de tijd zijn veranderd. Vandaag is zoeker van de buurtcinema’s. ‘Elke dag was er natuurlijk Vuilboompje

Als je verlegen zit om een verloren Het gaat in eerste instantie om een niet hoekje van je tuin op te vullen met een agressieve soort die zeer nauw verwant is aan interessante struik is je probleem bij de wegedoorn, en iets minder aan de slee- en de meidoorn. Sporkehout heeft echter geen deze opgelost. Weinig soorten zijn zo doornen of stekels, en dat vinden veel men- interessant voor vogels en insecten sen fijn. Hij wordt slechts een drietal meter als sporkehout, alias het vuilboompje. hoog en breed en je hebt er absoluut geen omzien naar, want hij heeft geen speciale zor- tekst Herman Dierickx gen nodig. Hij groeit het liefst op magere, dus onbemeste, wat zure gronden, liefst ook met

26 DE Vom Luxuskino zum religiösen Tempel Vilvoorde kann auf eine reiche Geschichte an Nachbarschaftskinos zurückblicken. Früher gab es deren mehr als zwanzig. Unser Begleiter in Sachen Kinogeschich- te von Vilvoorde ist Adelijn Calderón. Im Jahre 1998 verfasste er das Buch Historiek der bioscopen van Vilvoorde (‘Geschichte der Kinos von Vilvoorde’). Heute ist kein einziger dieser Säle mehr geöffnet, aber man kann noch einen Rundgang entlang der Gebäude machen, deren Architektur von dieser Vergangenheit zeugt. So gab es in der Leuvensestraat drei Kinos. Monty an der Nummer 17 (heute ein Supermarkt), Ki- nema Camera an der Nummer 79 und das Métropole an der Nummer 67. Das respek- table Pathé-Kino an der Lange Molenstraat 14 wurde 1928 eröffnet und hatte in den ersten Jahren vier Musiker in Diensten, um die Stummfilme zu begleiten. Der Kinosaal bot die beste Ausrüstung, die besten Filme und 870 Sitzplätze. Später hielt hier der viel besprochene Sikh-Tempel Einzug.

een avondvertoning, op zondag ook één ‘s mid- dags. Het programma veranderde op donder- dag; zo kwam je per cinema aan zo’n vijf films per maand, waarvoor de uitbaters de bobijnen met de tram in Brussel gingen ophalen.’ Aan de gevel hingen de calicots, de grote filmaffiches geschilderd op basis van beelden uit de film. De schilder die de meeste Vilvoordse calicots voor zijn rekening nam, was Roger Goovaerts (1922) dame langs met frisco’s van Artic. De plaatsen zogenaamde seksfilms. Wat zag je? Een vrouw die zijn atelier in de Nijverheidstraat had. Om- op de eerste vijf rijen waren de goedkoopste; in met een sterretje op de tepels! Over het alge- dat de calicots telkens werden overschilderd, is de jaren vijftig zo’n zeven Belgische frank. Toen meen ben ik nogal gevoelig. Ik begin dikwijls er van zijn werk niets bewaard gebleven. ik zeventien was, ben ik ook eens een keertje te wenen bij een film, wanneer de actrice sterft ‘Achter de zaal was er een bar waar je tijdens naar de Century (nu een winkel op het Helden- bijvoorbeeld. Zeker als het een mooie vrouw is,’ de pauze iets ging drinken. Daar kwam ook de plein) gegaan; de zaal stond bekend voor haar lacht Calderón. natuurlijk

een flinke portie zand erin. De standplaats is weinig of geen boom- of struiksoorten die troenvlinder bijna nergens in de Rand kan liefst vochtig, maar ook op wat drogere gron- hem dat nadoen. vinden. Dan heeft het boomblauwtje meer den komt hij voor. De beste standplaats in de Dit betekent meteen een overvloedig geluk, want behalve op sporkehout leven tuin is in halfschaduw. Hij groeit wat warrig bloembezoek door allerlei bijen en andere zijn rupsen ook nog op klimop, hulst, grote en bossig. In dat opzicht is hij enigszins ver- insecten, en dat gedurende een vijftal maan- kattenstaart, struikhei, kardinaalsmuts en gelijkbaar met de vlinderstruik. den. Bovendien is het vuilboompje de waard- enkele andere planten. Die heeft het dus een Het ecologische belang van sporkehout zit plant van de citroenvlinder, het boomblauw- stuk makkelijker en is logischerwijs algeme- hem vooral in zijn bloemen. Niet dat die veel tje en heel wat nachtvlinders. De rupsen van ner dan zijn wat onfortuinlijke familiegenoot. voorstellen, want je ziet ze nauwelijks omdat deze soorten eten van de bladeren van deze Ten slotte heeft sporkehout bijzondere ze klein en witgroen zijn. Dus daarvoor hoef je plant en zijn zo verzekerd van hun voortbe- vruchten. Vlak na de bloei zijn de bessen het zeker niet te doen. Hun ecologisch belang staan. Dat is geen overbodige luxe aangezien groen, later worden ze knalrood en als ze rijp heeft veeleer te maken met de overvloedige de citroenvlinder het de jongste jaren steeds zijn hangen ze gitzwart aan de takken. Voor afscheiding van nectar en met de uitzonder- slechter doet. Die kan elk steuntje in de rug de mens zijn ze niet eetbaar vanwege te veel lijk lange bloeitijd. Rond eind deze maand gebruiken, temeer omdat hij maar op één an- looistoffen en een nogal wrange smaak maar openen de eerste bloempjes hun kroon, en de dere struiksoort zijn eitjes afzet (wegedoorn). veel vogels zijn er verzot op. Slotsom: sporke- laatste zullen dat doen in september. Er zijn Dat is echter een zeldzame plant die de ci- hout hoort thuis in je tuin.

27 8 | Ateliers in de Rand

door domineren. Sculpturen, tekeningen, litho’s, schilderijen: het landschap is wat de werken bindt. ‘Zelfs de naakten’, legt hij uit. ‘Alles is in ‘De welvingen van een vrouw zijn zoals die van het Brabantse landschap.’

Spiegelfilm In de tuin staat een prototype van de sculp- beweging’ tuur Reminiscentie. Het eigenlijke werk staat sinds kort op een heuvel in Alsemberg. Een grote herdershond weerspiegelt de scha- duw van zijn baas, die vermoord op de grond e winter kent een laatste stuip- ligt, en de wijde omgeving. ‘De sculptuur In de Rand wonen en werken de meest uiteen- trekking wanneer beeldend herdenkt een grootoom van me, de laatste kunstenaar Bert De Keyser ons schaapherder rond Brussel. Zijn hond bracht lopende kunstenaars en ambachtsmensen. verwelkomt in zijn tuin, deel van zijn eten, in een handdoek rond zijn nek. Ze werken in ateliers van alle vormen en stij- het golvende Brabantse landschap. ‘Voor Toen die op een dag met zijn pakketje naar de komst van de elektriciteitspost met de huis terugkeerde, wist zijn vrouw dat er iets len. In onze reeks Ateliers in de Rand tonen we ongelukkige naam Breughelpost, waande gebeurd was.’ Zo blikt het werk terug naar je je hier in een schilderij van Breughel.’ Hij het verleden. Tegelijk legt de tweezijdige de variatie, proeven we de sfeer, zien we wat woont al heel zijn leven in dit glooiende spiegel een brug naar heden en toekomst. er gebeurt. Deze maand doken we in Dilbeek landschap. Zijn wortels liggen vijf kilome- Hij reflecteert het landschap. Zo ontstaat ter verderop, op dezelfde weg, iets dichter een trage film van de veranderende omge- onder in het archiefatelier van Bert De Keyser. bij Brussel. De band met het landschap en ving. De seizoenen, de ingrepen, de opruk- tekst Ines Minten . foto Filip Claessens met de stad is sterk. Hij laat er zijn werk kende stad, het verdwijnende landschap. Het zit er allemaal in. Zowat alle elementen uit De Keysers oeuvre komen erin samen. Dat blijkt ook wanneer we de sneeuw van onze schoenen kloppen en zijn atelier binnen gaan. De ruimte doet ook dienst als archief. Metalen kasten met tekeningen en schilderij- en, mappen met krantenknipsels, maquettes van sculpturen, een oude litho-pers die dienst doet als computertafel. ‘Het staat hier vol’, lacht de kunstenaar bijna verontschuldigend.

Essentie Bert De Keyser toont een map met vrou- welijke naakten. In enkele penseelstreken suggereert hij een welving, een vorm, een beweging. Net zo zijn zijn landschappen. ‘Al- les is in beweging’, vindt hij. De kunstenaar tekent geen lijn of punt te veel: de essentie.

FR ‘Tout bouge’

L’artiste Bert De Keyser habite depuis toujours dans le paysage magnifique du Rand. Son lien avec le paysage et la ville est fort. Il domine toute son oeuvre. Les sculptures, les dessins, les lithos, les peintures: le paysage crée le lien avec les oeuvres. L’artiste ne dessine pas de ligne ou de point superflu: c’est l’essentiel. Il présente une série de réalisations de champs de houblon en toutes saisons. Il a même dessiné Bruxelles sous tous les angles possibles. Actuellement, De Key-

28 kwestievansmaak

Hij toont een aantal werken van hopvelden in alle seizoenen. ‘Vroeger lag het hier bezaaid met hopvelden. Nu ligt er verderop nog een- tje.’ Ook Brussel heeft hij vanuit alle moge- lijke hoeken getekend. Daarvoor reisde hij de Rand af, zocht plaatsen vanwaar hij een goed zicht op Brussel had, ging zitten, tekende.

Obsessie Het overvolle atelier van Bert De Keyser staat symbool voor zijn gevulde carrière. Toen hij 15 was, hield hij het college voor bekeken. ‘Ik vond het te streng, stak er niet veel uit Een delicatesse en kreeg constant straf. Omdat ik graag te- kende, lieten mijn ouders me naar Sint-Lukas Van april tot juni is het aspergetijd. Een brok gezondheid gaan.’ Daar voelde hij zich op zijn plaats. Asperge (asparagus offinicalis) is een Al sinds de asperge door de mens wordt ‘Kunst is een obsessie’, legt hij uit. ‘Ik her- verrukkelijke groente. Vers gestoken geconsumeerd, worden haar magische en leef als ik teken.’ Hij had tentoonstellingen in medische krachten toegeschreven. Zowel asperges, zo uit de grond, zijn het neus- het Rijksmuseum en het Rembrandthuis in de Egyptenaren, de Grieken als de Chinezen Amsterdam, maar ook onder meer in Duits- je van de zalm. gebruikten de asperge als geneesmiddel land, Slovakije, Hongarije, de VS en Japan. voor tal van kwalen. Volle grond asperges ‘Het spannendste aan een groot project is Witte asperges hebben een verfijnde, wat zijn niet alleen een culinaire lekkernij, ze zijn toch vooral de deadline: het moet af raken.’ nootachtige smaak. Ze groeien onder een inderdaad ook heel gezond. Zoals de meeste Vooral het groots opgezette Rembrandt- opgehoogd grondbed zodat ze niet met het groenten bevatten asperges weinig calorieën Mondriaanproject in Amsterdam (1996) heeft daglicht in aanraking komen, anders gaan ze en barsten ze van vitaminen, mineralen en voor veel nagelbijten gezorgd. Voor de ge- verkleuren. Het liefst staan ze in een zandbo- voedingsvezels. Asperges zijn rijk aan het legenheid had De Keyser het Museumplein dem die snel opwarmt. Op de wortel komt aminozuur asparagine, dat een gunstige ingekleed met grote gele kaders, die de blik een stengel die naar het licht groeit en door uitwerking heeft op leverstoornissen, blaas- van passanten moesten richten. Zeventien de zandrug heen drukt. Als de kop van de en nierklachten, jicht, chronische reuma, opleggers en een aantal kranen rukten aan in stengel zichtbaar wordt, worden de asperges hartkloppingen en een lage bloeddruk. Na ijzig weer. ‘De omstandigheden voor de op- gestoken of geoogst. het eten van asperges krijgt de urine een ty- bouw waren moeilijk; dat was heel bijzonder.’ pische geur. Dat is het gevolg van een aantal Momenteel legt Bert De Keyser zich toe Vocht zwavelhoudende verbindingen die ontstaan op zijn muzikantenportretten. Hij heeft er al De teelt van witte asperges is eenvoudig, door de afbraak van dat asparaginezuur. zo’n zesduizend. Jef Neve, Kris Defoort, de fa- maar arbeidsintensief. Elke asperge moet In restaurant De Smidse worden tijdens milie Kuijken, Jos Van Immerseel, … ‘Elke mu- met de hand geoogst worden. Wanneer je het seizoen asperges op Vlaamse wijze geser- zikant speelt anders, dus ook elke tekening stervormige barstjes begint te zien in de veerd. De chef-kok zorgt dat de grondasper- is anders. Soms worden het bijna realistische grond zijn de asperges klaar om gestoken te ges mooi nat zijn. Hij schilt ze en breekt de portretten, soms zijn enkele lijnen genoeg. worden. Met twee vingers wordt de asperge harde uiteinden af, hij bindt een bussel van Door de muzikanten te tekenen, kruip ik in gelokaliseerd, uitgegraven en met een steek- ongeveer 500 g samen en legt ze in kokend hun wereld. Dat is een parallel met het land- mes voorzichtig van de moederplant afge- water tot ze beetgaar zijn. Daarnaast maakt schap, ook daar kruip je helemaal in. Het is sneden. Na het oogsten, kan je ze best in de hij geklaarde boter in een pan. Dit gebeurt een manier om het te begrijpen.’ koelkast bewaren. Wikkel ze in een vochtige door de boter zachtjes te laten smelten en de keukenhanddoek zodat ze niet uitdrogen. witte laag ervan te scheiden. Wat overblijft, is Witte asperges moeten goed geschild wor- geklaarde boter. Daarbij wordt een hard ge- den, anders zijn ze draderig. Het schillen ge- kookt ei geplet met peper, zout en nootmus- beurt van kop naar voet. Het bruikbare stuk kaat. Bij het serveren legt hij de asperges met onderscheidt zich makkelijk van het taaie de punten naar links gericht op het bord en voetje door wijsvinger en duim te gebrui- werkt ze af met de saus en vers gehakte pe- ser se consacre à des portraits de musi- ken en de asperge te plooien. Het onderste terselie. Een heerlijk lente voorgerecht. ciens. Il en a près de six mille. Jef Neve, deel is te taai om op te eten. De schillen en Kris Defoort, la famille Kuijken, Jos Van de resten van de groente kan je gebruiken tekst Anne Baekens Immerseel, … ‘Chaque musicien joue als smaakmaker voor de soep. Over de beste différemment, donc chaque dessin est bereidingswijze lopen de meningen uiteen. aussi différent. Parfois, les portraits sont Sommigen leggen de asperges plat in een Onze medewerkster Anne Baekens gaat très réalistes, parfois quelques traits suf- pan, naast elkaar, andere zetten de stengels in kwestievansmaak op zoek naar bijzondere, fisent. En dessinant les musiciens, vous rechtop in een smalle hoge pan. Zeven à acht doodgewone of verrassende smaken. Deze pénétrez dans leur monde. C’est un pa- minuten kooktijd is voldoende voor beide maand ging ze op bezoek in restaurant De rallèle avec les paysages, vous y pénétrez methoden, zolang de asperges maar vers Smidse, Oudesmidsestraat 39 in Dilbeek, 02 307 aussi entièrement. C’est une façon de les zijn. Indien ze toch licht uitgedroogd zijn, leg 06 81. Het restaurant wordt uitgebaat door Jo- comprendre.’www.bertdekeyser.be je ze best een kwartiertje in koud water zodat nathan Beeckman en Daphne Duinslaeger. ze makkelijker te schillen zijn.

29 lostinderand

Roger Van Vooren (56) is een freelance fotograaf uit Zaventem. Naast de surrealistische en melancholische reeks Onderweg – postkaarten met een hoek af, noemt hij ze zelf – maakt Roger ook sobere, indringende portretten. Hij heeft meerdere expo’s in België op zijn actief en werd recent gevraagd als setfotograaf voor een nieuwe Vlaamse fi lm. Roger blijft onderweg, zijn foto- credo blijft onveranderd: minder is meer.

www.rogervanvooren.com

30 31 gemengdegevoelens

GROOTSTE DUITSER ALLER TIJDEN Immanuel Kant, filosoof (1724–1803), geboren in Königsberg. MOOISTE HERINNERING AAN DUITSLAND Laatste schooljaren met vrienden in een internaat. MOOISTE PLEK IN DUITSLAND Strand aan de Oostzee in Noord-Duitsland.

veelheden voedsel naar Moskou en Sint-Pe- tersburg gestuurd. Ik heb dat project geleid. Ik stuurde 32 vrijwilligers uit de verschillende lidstaten aan. Wij verkochten de goederen in de supermarkten en gebruikten de inkom- sten om kinderen in weeshuizen, gevange- nen en studenten te ondersteunen.’

Gemoedelijk Deze grootvader van 78 jaar kwam aanvan- kelijk met zijn vrouw en twee dochters naar Brussel. Nu heeft hij zes kleinkinderen, die helaas op 800 km van Overijse wonen, in ge- boorteland Duitsland. Siegfried is hertrouwd De fraudejager met Gisela, een voormalige vertaalster aan de EU. Sinds 1999 wonen ze in Overijse. Het Er was eens een man die met twee medewerkers een systeem koppel geniet er van de rust en neemt elke dag de fiets voor een tochtje in het Zoniën- bedacht om het gesjoemel met landbouwsubsidies uit te bannen. woud. De zichtbare fitheid van deze man uit Het zou de kiem blijken van het Europese anti-fraudeorgaan het verre Königsberg (het huidige Kaliningrad in Rusland) komt niet vanzelf. Op reis houdt OLAF. Die man is een Duitser, heet Siegfried Reinke, woont in hij van een trektocht in de bergen en tot zijn 76 deed hij aan joggen en tennis. Siegfried Overijse en voert ons gesprek consequent in het Nederlands. is vergevorderd met zijn lessen Nederlands in cultuurcentrum Den Blank en weet er de tekst Johan De Crom . foto Filip Claessens schildertentoonstellingen te waarderen. ‘Er zijn zowel traditionele als moderne werken van lokale bewoners. Er zit zeer interessant iegfried Reinke werkte in de jaren de EU was toegetreden. Jammer, want Engels werk bij.’ Siegfried vindt de Belgen tolerant, 60 voor het Duitse ministerie van kon ik wel.’ Desondanks maakte de jonge hij houdt van hun gemoedelijkheid. Financiën in Bonn en kwam vaak in Duitser een blitzcarrière. Met enige dank aan Brussel om uit te rekenen hoeveel de omstandigheden. ‘In de jaren 70 ontdekte Szijn land moest bijdragen aan de financie- de Commissie onregelmatigheden en fraude ring van Europese landbouwprojecten. Op in de landbouwsector, die toen driekwart van DE Der Betrugsjäger een dag kreeg hij een uitnodiging van de Eu- de uitgaven van de EU vertegenwoordigde. ropese Commissie om vast in de landbouw- Individuele boeren en plantages kregen mid- Siegfried Reinke hat in den 60er Jahren für das Bun- afdeling te komen werken. ‘Het ministerie delen naargelang hun productie, maar er desfinanzministerium in Bonn gearbeitet und ist häu- in Bonn had geen moeite met mijn nieuwe werden meer olijfbomen of runderen doorge- fig nach Brüssel gekommen, um auszurechnen, wie- baan. Misschien dachten ze wel dat ik wat geven dan er werkelijk waren. Ik heb toen de viel sein Land für die Finanzierung von europäischen spionagediensten kon leveren aan de Duitse opdracht gekregen een fraudebestrijdings- Landwirtschaftsprojekten beizutragen hatte. Eines regering’, grapt Siegfried. Hij spreekt me in systeem uit te werken. Dat deed ik met een Tages hat er bei der Landwirtschaftsabteilung der Eu- zijn woonkamer die uitgeeft op een veranda jonge collega en een secretaresse. We schre- ropäischen Kommission begonnen. ‘In den 70er Jah- en een mooie tuin met 35 soorten rozen die ven een Europese verordening uit die stelde ren hat die Kommission Betrugsfälle im Agrarsektor hij met overgave verzorgt. Met dezelfde dat de afzonderlijke lidstaten hun eigen boe- entdeckt, der damals drei Viertel der Ausgaben der EU Duitse degelijkheid heeft hij het interview ren zouden controleren. Zij moesten inspec- repräsentierte. Einzelne Landwirte und Anbaubetrie- voorbereid. Zijn geschiedenis heeft hij uitge- ties voeren en daar op zeer regelmatige basis be erhielten Mittel je nach ihrer Produktion, doch es schreven, in het Nederlands. rapporten over voorleggen. Ons werk was de wurden mehr Olivenbäume oder Rinder angegeben, embryo van wat later tot de Europese anti- als es tatsächlich gab. Ich habe damals den Auftrag OLAF fraudecel OLAF (Office Lutte Anti Fraude) zou erhalten, ein Betrugsbekämpfungssystem auszuar- ‘Het werk voor de Commissie was veel inte- uitgroeien’, vertelt Siegfried Reinke. beiten. Dies erwies sich später als der zarte Beginn ressanter dan in de nationale administratie’, Een goede herinnering heeft Siegfried aan dessen, was später zum europäischen Amt für Betrug- zegt Siegfried beslist. ‘Het was wel niet mak- het jaar 1991. Toen was het Russische volk in bekämpfung OLAF (Office Lutte Anti Fraude) heran- kelijk werken, want de voertaal was Frans, hongersnood, na de val van de Sovjet-Unie. wachsen sollte.’ Seit 1999 wohnt Siegfried in Overijse omdat het Verenigd Koninkrijk nog niet tot ‘De Europese Gemeenschap heeft grote hoe- und geniesst dort die Ruhe und die Gemütlichkeit.