Water en varen Ontdek de charme van vestingstad Muiden! Water en Muiden zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Het aantal Bezoek Muiden en geniet van een ware minivakantie. Slenter door de historische jachthavens alleen al is voor zo’n stadje uniek. U kunt zich vergapen aan de straatjes en bekijk de fraaie winkeltjes om vervolgens in een van de gezellige cafés of prachtigste schepen uit de bruine vloot die hier aangemeerd liggen of aan restaurants neer te strijken voor een heerlijke maaltijd. Kijk uw ogen uit bij de mooie Forteiland Pampus Strand u voorbij varen. En wist u dat De Groene Draeck, het privéjacht van Prinses schepen die de imposante zeesluis binnenvaren vanaf een gezellig terras aan het Forteiland Pampus werd gebouwd tussen 1887 en 1895. Om een aanval vanaf het IJ af Beatrix, hier een vaste ligplaats heeft? Nog leuker is het om zelf het water Dit prachtige zandstrand aan het IJmeer trekt op water of huur zelf een sloep om de waterrijke omgeving te verkennen. te weren, besloot men een fort in het IJmeer te bouwen. Dit gebeurde ter hoogte van de op te gaan. Op diverse plaatsen kunt u een boot of sloep huren om Muiden zonnige dagen vele bezoekers. Aan de pier kunt u zandbank ’Pampus’. In de Eerste Wereldoorlog waren er soldaten gestationeerd, maar de en omgeving te ontdekken. Liever meevaren? Boek uw plaats op een een zeilboot, surfplank of kano huren. Centraal op Natuurlijk komt u ook voor de forten en vestingwerken in deze vestingstad. De naam kanonnen van Pampus zijn nooit gebruikt. In vredestijd woonde enkel de fortwachter op salonboot of ga mee zeilen op het IJsselmeer met de Muider Compagnie; dé het strandje staat Strandpaviljoen De Zeemeeuw, Muiden komt van de vroegmiddeleeuwse naam Amuthon. Later gaf keizer Otto I deze Pampus. kans om deel uit te maken van de bemanning op een groot schip. een sfeervol ingericht restaurant met een geweldig locatie de latijnse naam Amuda, dat aan de monding van de A betekent. De A is de terras. Ook gezinnen met jonge kinderen strijken oude benaming van de rivier de Vecht. Muiden ligt bij de Vecht, ooit een belangrijke Vanaf de Tweede Wereldoorloog raakte het fort in verval. Stichting Forteiland Pampus Halte Veerpont Muiden | Muiden | 0294 -262 413 vaak neer op het strand in Muiderberg. Kinderen handelsweg en later ook een strategisch belangrijke, militaire plaats om de rijkdom- wilde Pampus graag weer opbouwen en startte de conservatie vanaf 1990. Op 8 juli 2011 www.muidercompagnie.nl kunnen hier naar hartenlust spelen in het ondiepe men van Amsterdam te beschermen. Muiden heeft daarom een roerige geschiedenis opende Forteiland Pampus de deuren als eerste Nationale Bezoekerscentrum van de water. Als u genoeg van het zand heeft, loopt u gekend. De elementen hiervan ziet en ervaart u nu nog als u door dit stadje loopt. . Inmiddels is er veel te beleven op Pampus voor jong en oud. Voor het volledige overzicht van alle verhuurders van boten of aanmeer- binnen een paar minuten naar de midgetgolfbaan. Bezoek de multimediale, interactieve tentoonstelling de Pampus Xperience en reis in plekken kijkt u op www.zeilvlootmuiden.nl en www.vvvgooivecht.nl Een bezoek aan Muiden is pas compleet met een bezoek aan het internationaal be- 40 minuten door 400 jaar geschiedenis! Ga zelf op onderzoek uit met een routekaart of Zeeweg | Muiderberg faamde Muiderslot. Een prachtig gerenoveerd, middeleeuws kasteel aan de monding speurtocht. Dagelijks kunt u ook met een gids mee en regelmatig kunt u deelnemen aan van de Vecht dat vele beroemde bewoners heeft gekend. Met speciale rondleidingen, leuke evenementen op Pampus. Onder het genot van een hapje of drankje op het terras audiotours en een heuse valkenier is dit ook voor kinderen een fantastisch uitje. Nog kunt u genieten van een fantastisch uitzicht over het IJmeer. een aanrader is Forteiland Pampus, waar u met een veerboot naartoe vaart vanuit De veerdienst naar Pampus vertrekt vanaf Muiden. In het seizoen vaart ook Veerdienst Muiden of Amsterdam. Bezoek de Pampus Xperience, ga op speurtocht of loop met Amsterdam vanaf Amsterdam en . Aanmeren op Pampus met uw eigen boot is ook Hooft een gids mee waardoor u alles te weten komt over dit bijzondere forteiland. mogelijk. Echobos Vertrek veerdienst vanaf Herengracht | Muiden | 0294-262326 | www.pampus.nl Geniet van een dagje strand in Muiderberg of bezoek een van de jaarlijkse festivals. Het Echobos is een restant van een veel groter park, behorende bij Combineer het prachtige Muiden met een fiets-, wandel-, kano- of boottocht, veelal het buiten ‘Rustrijk’. In de 18e eeuw is hier een muur gebouwd die een uitgebreid met een audiotour om zo de rijke historie optimaal te beleven. Er is teveel in ’gelijksprekende echo’ bleek te geven. Voorwaarde om de echo te kunnen Muiden om in een dag te bekijken. Laat u daarom verwelkomen in een van de hotels of r e e horen, is dat u met zijn tweeën bent. P.C. Hooft is u reeds voorgegaan. sfeervolle bed & breakfasts (B&B’s) in Muiden en omgeving. I J m Ingang aan de Flevolaan | Muiderberg www.vvvgooivecht.nl f www.facebook.com/vvvgooivecht l @vvvgooivecht A m D P IJ s A Playa Noorder- of K t MP PAD W e USW TEN E EG de L'una RS G r KE Rietpolder Muiderslot d N a JA G m E W - R E

Muidertrekvaart D

T L A O P

Amsterdam MA A XISWE D G R Muiden Noordpolder beoosten Muiden R KR T O UITP S O AD E N Groot E A1 Z Krabbenhoofd T H C A M R R ELAA E AP N G R P N W i E R KERKPAD Fortenland j Echobos E E n D Muiderbos H E 3 Muiden/

K k

Muiden maakt deel uit van Fortenland. De nu zo vredige regioA a N K V

A A ER n N A L

A E Gooi & Vecht was eeuwenlang de laatste verdedigingslinie dieL N Muiderberg A G a D L E M P A Brink Muiderberg a X A ISW een vijand uit het oosten moest passeren om bij de rijkdommen D E l G van Amsterdam te komen. Door de bijzondere historie en de NOORDPOLDERKADE Begeef u in het hart van Muiderberg en wandel G ER centrale ligging is Muiden het ideale vertrekpunt om Fortenland A naar De Brink, een rustiekAlmere park in het midden van MA R RIA D HO D EV O te verkennen. EW U het dorp. Een paar keer per jaar verandert deze E ZUIDPOLDERWEG L G A A 0 500m N L locatie in een festivalterrein en oefent dan een A HA Naardertrekvaart Molen De Onrust N DE CK G EL G E AA E Ontdek de stoere pracht van forten, kastelen en vestingsteden: R ware aantrekkingskracht uit op vele personen G M W E U G I Zuidpolder O W D O • Op de fiets: Fiets de Fortenlandroute waarbij u in één dag alle Op de meeste zondagen is de molen open van 11.00 tot ER E G SP R uit de omgeving. Nu u hier toch bent, kunt u EE W beoosten Muiden W E forten en vestingsteden aandoet. Beluister tijdens het fietsen 16.00 uur. U ziet het aan de draaiende wieken en de G een bezoekje brengen aan het Echobos, in de de gratis audiotour via de Gooi & Vecht Tour app of volg de wapperende blauwe wimpel. noordwestelijke hoek. Hakkelaarsbrug N A Geotour Fortenland. A Boezemkade 1 | Muiderberg A1 R Brink | Muiderberg DE EG DE GO N R W OG A ST ER • Te voet: Wandel een van de bewegwijzerde wandelroutes door A RA LME t RDE AT SE ch RVAA W IJS Fortenland Ve RT EG A6 • Vanaf het water: Vaar mee over de Vecht of huur een sloep. Het Naardermeer • Gamend: Download de gratis Fortengame ‘spionage aan de

linie’ Weesp Het Naardermeer is een uniek beschermd natuurgebied en een van Naardermeer Knooppunt Muiderberg MEERKADE AM de weinige natuurlijke meren van ons land. Talloze zeldzame vogels, ST ERKADE ER ME DA Alle routes en uitgebreide informatie over Fortenland is te MS amfibieën en zoogdieren huizen in dit 1180 ha. grote gebied met open ES TR AA vinden op www.vvvgooivecht.nl TW plassen, moerasbossen, rietlanden met trilveen en hooilanden. In 1905 EG wilde men het meer dempen met huisvuil uit Amsterdam, maar daar stak Jac. P. Thijsse een stokje voor. Hij richtte Vereniging Natuurmonumenten Diemontsbos op, die het Naardermeer aankocht en inrichtte als natuurgebied. Hierdoor Legenda kunt u nog steeds genieten van deze prachtige plek om te varen, fietsen Bezienswaardigheid of wandelen. Bij Gasterij Stadzigt kunt u even op adem komen en genieten Groote Meer / / Amersfoort van een hapje of drankje. Van hieruit wandelt u zo naar de vestingstad Horeca Natuurgebied Naardermeer Fortenland Naarden. Overnachten Meerkade 2 | Naarden

Vestingstad Muiden Watersport en recreatie Café Ome Ko | Herengracht 71 | Muiden | 0294-262333 Bereikbaarheid Muiden is een charmante, oude vestingstad en trekt jaarlijks Op en langs het water is nog meer te beleven dan varen. Zo www.cafeomekomuiden.nl Muiden heeft geen treinstation. Het beste kunt u in Weesp vele bezoekers. Niet alleen vanwege het internationaal kunt u ook een kano huren en een van de routes volgen die of Naarden- uitstappen en buslijn 110 nemen. Vanuit Muiden befaamde Muiderslot, ook de waterrijke omgeving zorgt voor langs Muiden gaan. Zo is er de Fortenroute (22 km) of voor Graaf Floris V van Muiden | Herengracht 72 | Muiden | Amsterdam neemt u buslijn 320 richting Hilversum, halte veel activiteit en plezier op en rond het water. Bezoek de zeer sportieve kanoërs de Nieuwe Hollandse Waterlinieroute 0294-261296 P+R terrein Muiden. Voor actuele reisinformatie kijkt u op Vestingstad bijzondere winkeltjes, strijk neer op een van de vele terrassen (32 km). Snelheidsduivels kunnen racejachten boeken of www.graaf-floris-v.nl www.9292.nl. met een aan het water waar u heerlijk kunt genieten van een hapje of zelfs een tocht met een watervliegtuig maken. Houdt u van drankje of verken de stad en omgeving via een van de prach- schatzoeken? Dan is geocaching iets voor u. Hoe u van start Voor het volledige overzicht van locaties waar u een hapje of Veerdienst Amsterdam vaart van dinsdag t/m zondag vanaf rijk verleden tige routes. Een actueel overzicht van alle evenementen en gaat met geocachen leest u op www.vvvgooivecht.nl drankje kunt nuttigen in regio Gooi & Vecht, verwijzen we u Amsterdam IJburg naar Forteiland Pampus en het Muiderslot . activiteiten vindt u op www.vvvgooivecht.nl graag naar www.vvvgooivecht.nl U kunt ook uw fiets meenemen op deze boot. Kijk voor actuele Het strand in Muiderberg is heerlijk om op warme dagen af te vaartijden op www.veerdienstamsterdam.nl In school- Wandelen en fietsen koelen. Met een ondiepe strook water is het ook ideaal voor Overnachten vakanties varen ze ook vanaf Almere Marina Muiderzand, In Muiden is een prachtige wandelroute uitgestippeld gezinnen met kinderen. Op loopafstand van het strand is Bij hotel-restaurant Het Rechthuis te Muiderberg kunt u van woensdag t/m zaterdag. die u langs alle bezienswaardigheden van bovendien een leuke midgetgolfbaan. naast een heerlijke maaltijd ook uitgerust wakker worden in de stad voert. Deze 4 km lange wandelroute een van hun hotelkamers. Als u van fietsen houdt, Muiden ligt op een kleine 16 km van is voorzien van een audiotour met verhalen. Voor alle routes en informatie over watersport, verhuur Amsterdam. De Hollandse Wateren fietsroute (20 km) voert U kunt deze route gratis downloaden via de en recreatiemogelijkheden verwijzen we graag naar www. Googweg 1 | Muiderberg | 0294-261323 u via Weesp vanaf Amsterdam naar Muiden (of andersom) Gooi & Vecht Tour App vvvgooivecht.nl www.hotelhetrechthuis.nl langs een prachtige route. Met de auto neemt u vanuit Amsterdam en Utrecht de afslag Muiden op de A1. Liever Muiden en omgeving verkennen op de fiets? Talrij- Winkelen Het volledige overzicht van alle overnachtingsmogelijkheden ke fietsroutes zijn voor u beschikbaar via VVVGooiVecht. In de historische straatjes is het fijn winkelen. Naast de in regio Gooi & Vecht vindt u op www.vvvgooivecht.nl Parkeren RouteYou.com. Met de Hollandse Wateren fietsroute (20 winkels in mooie panden met verse producten zijn er kleine In de stad Muiden geldt betaald (kort) parkeren op elke dag, km) fietst u vanaf het Muizenfort naar Amsterdam langs boetiekjes met o.a. cadeauartikelen, antiek, curiosa en bloe- Jaarlijkse evenementen het hele jaar door. P2 aan de Mariahoeveweg (afrit 3 van de het water. De landschapsroute rond het Muiderslot (16 km) men. Wilt u liever winkelen in het groot, dan kunt u bij Maxis Tweede Paasdag is het Vlaggetjesdag in Muiden. U bent A1) heeft 145 parkeerplaatsen en daar kunt u voordeliger voert u langs de mooiste locaties die de geschiedenis van het Megastores elke dag van de week terecht. Hier zijn de bekende welkom aan boord van de vele schepen, er is markt, er klinkt en langer betaald parkeren. Op P+R terrein Maxisweg/ landschap vertellen. Stippelt u bij voorkeur zelf uw route uit, retailketens vertegenwoordigd en u kunt er gratis parkeren. muziek en winkels en horeca zijn die dag geopend; kortom de Papenweg, afrit 3 Muiden/Weesp is parkeren gratis. dan kunt u vanaf fietsknooppunt 16 in het fietsknooppunten- vlaggen hangen voor u uit. In Muiderberg parkeert u overal gratis. netwerk uw fietstocht starten. Horeca www.vlaggetjesdagmuiden.nl Er zijn allerlei eetgelegenheden in Muiden en Muiderberg. Voor alle routes en informatie over fietsverhuur, e-oplaad- Voor een heerlijk sateetje bij de open haard kunt u bij Het Spieringfestival in augustus heeft overdag een gezellige punten en toeristische overstappunten verwijzen we u graag Café Ome Ko terecht, ook wel de Woonkamer van Muiden braderie en verschillende muziekpodia om van te genieten op naar www.vvvgooivecht.nl genoemd. In dit monumentale 16e eeuwse pand is het altijd een lange zomeravond. gezellig druk. Aan het water is het heerlijk toeven bij Graaf Floris V van Muiden onder het genot van een heerlijke maaltijd met een goed glas wijn. Colofon Uitgever: esting Muiden Toerisme Gooi & Vecht in opdracht van V gemeente Vanwege de strategisch belangrijke ligging maakte Muiden deel uit van de Oude en

Pampus Nieuwe Hollandse Waterlinie en de Stelling van Amsterdam. Deze verdedigingslinies Teksten: waren opgezet om te voorkomen dat vijanden uit het oosten het rijke Amsterdam Spiegelei Communicatie - Annemieke van bereikten. Zoals in veel vestingsteden zijn ook hier heel wat wallen en grachten terug te Waterschoot vinden. Muiden heeft daarbij zelfs een fort en batterij die ooit dienden ter bescherming van de stad. De sluizen van Muiden zijn ook beroemd. Vanuit militair oogpunt waren de Ontwerp: ingrediënten voor inunderen (gebieden met opzet onder water zetten) talrijk aanwezig: DIMAR DESIGN bno - Dimitri Mau Asam de Zuiderzee, de Vecht, enkele grote waterplassen en de sluizen. In 1672 bleef Holland Amsterdam behouden achter de waterlinie en konden de Franse troepen tot stoppen worden Cartografie: Muiden Schiphol gebracht door inundaties, het begin van de Oude Hollandse Waterlinie. Vanaf 1816 maakte Landkaartje - Winifred Broeder Muiden deel uit van de Nieuwe Hollandse Waterlinie en vanaf 1892 was de vestingstad Utrecht deel van de Stelling van Amsterdam.In 1926 werd de westzijde van de vesting opgeheven, Kijk voor alle toeristische informatie de oostzijde ging verder als Wal van Muiden. Veel elementen die verwijzen naar de r over Muiden op www.vvvvmuiden.nl historie van vesting en stad aan de waterlinie zijn nog steeds aanwezig. e en www.muidenboeit.nl e m I J

Westbatterij

JAN KER STENP Dit stenen torenfort is in 1852 gebouwd om de haven van Muiden vanaf AD het water te verdedigen. Helaas was het al snel verouderd toen een granaat werd uitgevonden die bakstenen muren meteen deed instorten. Westbatterij En aangezien Forteiland Pampus gereed was en ook de haventoegang kon verdedigen, hebben ze het fort niet meer aangepast. Verval trad in, tot W E ST in de jaren ’70 van de vorige eeuw zeescouts ervoor zorgden dat het fort Z E E

D

I J uitgegraven en opgeknapt werd. K Muiderslot

Het Muiderslot is een middeleeuwse burcht uit 1285. Graaf Floris V liet een stenen vesting bouwen op een strategische plek aan de monding van de rivier de Vecht, destijds de belangrijkste Muiderslot vaarroute naar het bisdom Utrecht. Toen hij vermoord werd in 1296 door zijn eigen edelen werd ook zijn kasteel vernield. Vanaf 1370 werd het oorspronkelijke Muiderslot weer opgebouwd en uitgebreid met een woonvleugel aan de kant van de Zuiderzee. In 1576 werd het slot nog versterkt

CONSTANTIJN HUYGENSLAAN

Z met aarden wallen en bastions.

E

E

S Groote Zeesluis HERENGRACHT T

R

A

A Een andere beroemde bewoner van het Muiderslot was Pieter Corneliszoon Hooft. Hij woonde

T Omstreeks 1674 is in of bij Muiden een sluis gebouwd om overstromingen 38 jaar lang op het Muiderslot als drost van Muiden en baljuw van het Gooiland. In de zomer

vanuit de toenmalige Zuiderzee tegen te gaan en te dienen in het ontving hij vele vrienden op het Muiderslot, in de 19e eeuw ook wel Muiderkring genoemd. Verdere WESTZEEDIJK inundatiesysteem van de Oude Hollandse Waterlinie. De sluis in de Vecht beroemde leden van deze Muiderkring waren Joost van den Vondel, Anna Roemer Visscher en zo’n 10 kilometer landinwaarts bij Hinderdam is vervolgens opgeheven. Constantijn Huygens. In 1975-1976 werd de sluis gerestaureerd en gemoderniseerd. Hydraulische installaties namen het handwerk om de sluisdeuren te Het Muiderslot is nu het oudste en beroemdste kasteel van Nederland en trekt ook vele bedienen over. De ijzeren draaibrug over het zuidelijke sluishoofd dateert internationale bezoekers. De ingerichte kamers van het kasteel en de tuinen ademen de sfeer uit 1870. De sluis wordt nu voornamelijk gebruikt voor de pleziervaart. van de Hollandse Gouden Eeuw. Een rondleiding door dit kasteel met gids, een audiotour, een Op een zonnige dag is het dan ook gezellig druk bij de sluis, zowel op het interactieve speurtocht voor kinderen en een valkenier geven uw bezoek aan dit oude kasteel L E G N t extra beleving. water als aan de wal. Niets zo plezierig om alle mensen in de bootjes te I S h T D c A e zien langsvaren vanaf een van de zonnige terrasjes aan de waterkant. A T R V O Muidertrekvaart E N D Herengracht 1 | Muiden | 0294-256262 | www.muiderslot.nl R T K E A O T A O KRUITPAD S R T AMSTERDAMSESTRAATWEG E T S E S IN M G G E N G I E R L L U L B E H

AM Groote STE N RDAM E SES Zeesluis IZ TRA U Kazerne AT H KAZERNESTRAAT S O DE SLUIS R B Opstapplaats veerdienst naar Pampus

N

O

O

R VESTINGPLEIN D N P Herengracht, ter hoogte van nr 33 | Muiden A O AR Muizenfort D T L ER AA D STR E R WEESPERWEG W T E A G A R T T A S A L R E T G S IN R S E P S E E T W A A R T ZUIDPOLDERWEG S Grote Kerk R E E T D S A O K O De Kazerne T L H K MAXISW C HERENGRACHT EG E D V A P Naardertrekvaart S N IJ Fort D, onderdeel van de Vesting Muiden bouwde men in 1876. Het is een bomvrije kazerne. Deze L E V A R kazerne ligt achter het Muizenfort. Alleen de voorkant met de vele ramen is te zien, de achterkant 0 100m (oostkant) is bedekt met aarde, want dat hield de kogels goed tegen. Het gebouw is lange tijd P1 gebruikt door het Nederlandse leger. In de jaren 70 werd het gebouw gerestaureerd en ingericht als gemeenschapsruimte. Het gebouw is een rijksmonument, waar onder andere de bibliotheek Keetpoortsluis Grote of Sint Nicolaaskerk Legenda gevestigd is.

In de 12de eeuw besloten de inwoners van het toen nog kleine Bezienswaardigheid Kazernestraat 10 | Muiden T KALKOVENS

havenstadje Muiden, dat er een kerk moest komen. De stijl was romaans, H Horeca C

A R

de toren hoog namelijk wel 28 meter. Die toren kwam goed van pas: G N

E Overnachten

R

E

bovenop kon men het scheepvaartverkeer in de gaten houden en voor H schippers was het een baken. In 1425 werd de oude romaanse kerk vervangen door de Grote Kerk, ook wel Sint Nicolaaskerk genoemd. De nieuwe kerk was groter dan haar voorganger, maar de oude toren t P2 h bleef behouden. In de kerk hangt een wandbord dat de pestepidemie c e V van Muiden in 1602 uitbeeldt. Een grote ramp want twee derde van alle MARIAHOEVEWEG Muidenaars kwam hierbij om het leven. Vanwege alle renovaties door de Muizenfort eeuwen heen, is deze unieke kerk uw bezoek zeker waard. Het Muizenfort, Gebouw C, werd tussen 1874 en 1877 gebouwd en was bedoeld om de doorgangen Kerkstraat 3 | Muiden | www.grotekerkmuiden.nl Keetpoortsluis via de Zeedijk en de Naardertrekvaart te beveiligen. Twee kazematten met ieder drie schietgaten moesten voorkomen dat vijandige troepen de vesting Muiden zouden binnendringen. Het fort Het sluiscomplex bij de Herengracht is in 1855 gebouwd en heeft een maakt nog steeds deel uit van de Nieuwe Hollandse Waterlinie en de Stelling van Amsterdam. Het monumentale status. Dit provinciaal monument vindt men tekenend fort werd gemobiliseerd in de Eerste en Tweede Wereldoorlog, maar er is nooit echt gevochten. voor de geschiedenis van Noord-Holland. Deze schutsluis tussen de Tijdens de Tweede Wereldoorlog verbleven er militairen met muisgrijze uniformen. Vanaf toen Naardertrekvaart en de Vecht is dubbelkerend met een inundatiefunctie. zou de naam van Gebouw C ook veranderd zijn in Muizenfort. Het Ministerie van Defensie heeft het Ze kon in oorlogstijd gebieden onder water zetten. Tegenwoordig is fort gebruikt tot 1973. Van 2007 tot 2015 vond u er een museum terug. In 2011 werden zowel het de sluis alleen voor de kering van de Naardertrekvaart in gebruik. Het Muizenfort als de kazerne gerestaureerd. Daarom zien de gebouwen er nu zo mooi en fris uit. In complex bestaat uit een sluis met ophaalbrug. De sluis ontleent zijn 2017 is het Muizenfort met een toeristisch informatiepunt weer toegankelijk voor publiek. naam aan de Keetpoort is de vroegere zuidelijke stadspoort van Muiden. Vestingplein 1 | Muiden Herengracht | Muiden