Sejm Rzeczypospolitej Polskiej Kadencja IX

Sprawozdanie Stenograficzne z 17. posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej

w dniu 16 września 2020 r. (pierwszy dzień obrad)

Warszawa 2020

Punkt 1. porządku dziennego:Pierwsze Wznowienie Komunikaty Sprawy Głosowanie Zmiana Otwarcie Poseł JanSzopiński Poseł DariuszWieczorek Poseł KrystynaSkowrońska Marcin Horała Sekretarz StanuwMinisterstwie Infrastruktury Sebastian Skuza Sekretarz StanuwMinisterstwie Finansów Poseł Winnicki Robert Poseł JakubKulesza Poseł Małgorzata Pępek Poseł KrystynaSkowrońska Poseł ZofiaCzernow Poseł MirosławSuchoń Poseł IzabelaLeszczyna Poseł DariuszWieczorek Poseł ArkadiuszMarchewka Poseł KrzysztofGrabczuk Poseł Tadeusz Tomaszewski Poseł JanSzopiński Poseł GrzegorzBraun Poseł JakubKulesza Poseł UrszulaNowogórska Poseł KatarzynaKretkowska Poseł JanuszCichoń Poseł ZbigniewKonwiński Poseł JerzyMałecki Sebastian Skuza Sekretarz StanuwMinisterstwieFinansów skutkom COVID-19 ciwdziałania społeczno-gospodarczym o zmianie niektórychustawwceluprze czytanie rządowegoprojektu ustawy Sekretarz Poseł MartaKubiak Poseł SławomirNitras Poseł KatarzynaKretkowska Poseł GrzegorzBraun Marszałek Marszałek porządku dziennego formalne posiedzenia ( . . posiedzenia Przerwa wposiedzeniu ......

......

. ) ( Obrady wdniu16 17. posiedzenieSejmu - SPIS TREŚCI 19 18 18 17 17 16 16 15 15 15 14 14 14 14 13 13 13 13 12 11 10 10 9 9 8 7 7 6 5 4 3 września2020r. Sprawy Punkt 2.porządkudziennego:Pierwsze Głosowanie Punkt 1.porządkudziennego: Pierwsze Zmiana Wznowienie Punkt 2.porządkudziennego Poseł GrzegorzBraun Poseł PrzemysławKoperski Poseł BeataMaciejewska Poseł GabrielaLenartowicz Poseł JerzyPolaczek Ireneusz Zyska Sekretarz StanuwMinisterstwieKlimatu rych innychustaw modernizacji iremontóworazniektó o zmianie ustawywspieraniutermo czytanie rządowegoprojektuustawy Marszałek czym skutkomCOVID-19 przeciwdziałania społeczno-gospodar o zmianie niektórychustaw w celu ustawy czytanie rządowegoprojektu Marszałek Ireneusz Zyska Sekretarz StanuwMinisterstwieKlimatu Poseł KrzysztofPaszyk Poseł KrzysztofGawkowski Poseł MałgorzataChmiel Poseł Paweł Krutul Poseł KrystynaSkowrońska Poseł KatarzynaKretkowska Poseł MałgorzataPępek Poseł MateuszBochenek Poseł JanSzopiński Poseł GabrielaLenartowicz Poseł AnitaSowińska Poseł ZofiaCzernow Poseł Tomasz PiotrNowak Poseł KrzysztofGadowski Poseł MirosławSuchoń Poseł Tadeusz Tomaszewski Poseł MartaWcisło Poseł JakubKulesza porządku dziennego formalne ( . . . posiedzenia Przerwa wposiedzeniu ) ......

...... (cd.) ...... (cd.) ) - - - 31 30 29 29 29 28 28 28 27 27 27 27 26 26 26 26 25 25 25 24 24 23 22 22 21 20 19

Spis treści Spis treści Punkt 3.porządkudziennego:Sprawoz Poseł Wojciech Król Poseł BartłomiejSienkiewicz Poseł DariuszRosati Poseł SławomirNitras Poseł MichałSzczerba Poseł KrzysztofGrabczuk Poseł IwonaMariaKozłowska Poseł MałgorzataPępek Poseł Aleksander Miszalski Poseł GrzegorzRusiecki Poseł JakubRutnicki Poseł IzabelaLeszczyna Poseł MirosławaNykiel Poseł MałgorzataChmiel Poseł KrzysztofPiątkowski Poseł MartaWcisło Poseł KamilaGasiuk-Pihowicz Poseł Tadeusz Tomaszewski Poseł DariuszJoński Poseł MaciejKopiec Poseł KrystynaSkowrońska Poseł MonikaPawłowska Poseł MichałUrbaniak Poseł Paweł Krutul Poseł MariaMałgorzataJanyska Poseł KrzysztofBosak Poseł KlaudiaJachira Poseł GrzegorzBraun Poseł KatarzynaLubnauer Poseł Winnicki Robert Poseł WładysławTeofil Bartoszewski Poseł KarolinaPawliczak Poseł MarekSowa Poseł JakubKulesza Poseł PiotrBorys Poseł DariuszKlimczak Poseł JanSzopiński Poseł Paulina Hennig-Kloska Poseł DobromirSośnierz Poseł MirosławSuchoń Poseł ZdzisławWolski Poseł JacekProtasiewicz Poseł KrzysztofBosak Poseł GrzegorzBraun Poseł KrzysztofPaszyk Poseł WłodzimierzCzarzasty Poseł JarosławUrbaniak Poseł AndrzejKosztowniak Poseł SprawozdawcaAndrzejSzlachta nych nimisytuacjikryzysowych innych chorób zakaźnychorazwywoła działaniem izwalczaniemCOVID-19, związanych zzapobieganiem,przeciw ustawy oszczególnychrozwiązaniach o poselskim projekcieustawyzmianie danie Komisji FinansówPublicznych Poseł Tomasz Olichwer Poseł ZofiaCzernow Poseł AnitaSowińska Poseł Wanda Nowicka ......

......

. . . . . - - - 38 38 37 37 37 36 36 36 35 35 35 34 34 33 32 31 31 48 47 47 47 46 46 46 46 45 45 45 45 44 44 44 44 43 43 43 42 42 42 42 41 41 41 40 40 40 40 39 39 39 38 38 38 Punkt 5.porządkudziennego:Sprawoz Punkt 4.porządkudziennego:Sprawozda Punkt 6.porządkudziennego:Sprawoz Wewnętrznych orządowymprojekcie danie Komisji AdministracjiiSpraw Poseł KrystynaSkowrońska Jan Sarnowski Podsekretarz StanuwMinisterstwieFinansów Poseł Tadeusz Tomaszewski Poseł Paweł Krutul Poseł MałgorzataPępek Poseł JanuszKorwin-Mikke Poseł DobromirSośnierz Poseł KrzysztofPaszyk Poseł AnitaKucharska-Dziedzic Poseł MaciejKonieczny Poseł KrystynaSkowrońska Poseł Tadeusz Cymański Poseł SprawozdawcaKrystynaSkowrońska ustawy opodatkuodspadkówidarowizn o poselskimprojekcieustawyzmianie nie Komisji FinansówPublicznych Poseł AnnaMilczanowska Poseł JanuszKorwin-Mikke Poseł JarosławUrbaniak Poseł MateuszBochenek Paweł Szefernaker Spraw Wewnętrznych iAdministracji Sekretarz StanuwMinisterstwie Poseł JanSzopiński Poseł MirosławSuchoń Poseł Paweł Papke Poseł MarekRutka Poseł UrszulaNowogórska Poseł Małgorzata Pępek Poseł ZdzisławWolski Poseł KrzysztofTuduj Poseł UrszulaNowogórska Poseł Adamczyk Rafał Poseł MałgorzataPępek Poseł ZdzisławSipiera Poseł Adamczyk Sprawozdawca Rafał powiadamiania ratunkowego ustawy ozmianiesystemie Wewnętrznych orządowymprojekcie danie Komisji AdministracjiiSpraw Bartosz Grodecki Spraw Wewnętrznych iAdministracji Podsekretarz StanuwMinisterstwie Poseł KrzysztofGawkowski Poseł Wiesław Szczepański Poseł DobromirSośnierz Poseł MichałUrbaniak Poseł MirosławMaliszewski Poseł JanSzopiński Poseł ArturŁącki Poseł MagdalenaSroka Poseł SprawozdawcaPaweł Hreniak cach orazniektórychinnychustaw ustawy ozmianiecudzoziem ......

. - - - . - 70 70 70 69 69 69 68 68 67 66 65 65 64 63 62 62 62 61 61 60 59 58 58 57 56 56 56 55 55 54 54 54 53 52 52 51 49 48 48 48 50 Sprawy Punkty 8.i9.porządkudziennego Sprawy Punkt 9.porządkudziennego:Pierwsze Punkt 8.porządkudziennego:Pierwsze Punkt 7.porządkudziennego:Sprawozda Poseł DobromirSośnierz Poseł AdrianZandberg Poseł JoannaLichocka Poseł EdwardSiarka Poseł GrzegorzBraun Poseł Paweł Rychlik Poseł AgnieszkaSoin Poseł Warwas Robert Poseł KrzysztofPaszyk Poseł SławomirNitras Poseł Przemysław Drabek Poseł MichałSzczerba Poseł DariuszKlimczak Poseł NorbertKaczmarczyk Poseł EwaKołodziej Poseł KatarzynaUeberhan Poseł IwonaMariaKozłowska Poseł DariuszJoński Poseł KlaudiaJachira Poseł DorotaNiedziela Poseł AnitaSowińska Poseł MichałUrbaniak Poseł JanuszKorwin-Mikke Poseł MarekSawicki Poseł MarcinKulasek Poseł BeataMaciejewska Poseł AleksandraGajewska Poseł MałgorzataTracz Poseł MarekSuski Poseł KatarzynaMariaPiekarska Poseł GrzegorzPuda o zmianieustawyochroniezwierząt czytanie poselskiegoprojektuustawy oraz niektórychinnychustaw o zmianieustawyochroniezwierząt czytanie poselskiegoprojektuustawy Andrzej Bittel Sekretarz StanuwMinisterstwieInfrastruktury Poseł MarekRutka Poseł MałgorzataPępek Poseł JanuszKorwin-Mikke Poseł MaciejKopiec Poseł MirosławSuchoń Poseł PiotrKról Poseł SprawozdawcaPiotrKról o transporciekolejowym projekcie ustawyozmianie nie Komisji Infrastrukturyorządowym Poseł MonikaRosa Poseł KatarzynaLubnauer Poseł MirosławaNykiel Poseł KrzysztofBosak Poseł MirosławSuchoń formalne formalne ......

......

. . . (cd.)

- 80 78 77 76 75 75 75 74 74 73 72 72 71 94 93 93 92 92 92 92 92 91 91 91 90 90 90 89 89 89 89 88 88 88 88 87 87 86 86 85 84 83 82 81 Punkt 10.porządkudziennego:Sprawoz Głosowanie Punkt 9.porządkudziennego:Pierwsze Punkt 8.porządkudziennego:Pierwsze Wznowienie Punkty 8.i9.porządkudziennego Punkt 11.porządkudziennego: Sprawozda Punkt 10.porządkudziennego Sprawy współpracy obronnej, podpisanej współpracy obronnej,podpisanej Zjednoczonych Amerykiowzmocnionej spolitej Polskiej aRządemStanów Umowy międzyRządemRzeczypo dowym projekcieustawyoratyfikacji Komisji SprawZagranicznychorzą danie Komisji ObronyNarodowejoraz Marszałek o zmianie ustawy o ochronie zwierząt czytanie poselskiegoprojektuustawy oraz niektórychinnychustaw o zmianieustawyochroniezwierząt czytanie poselskiegoprojektuustawy Poseł KatarzynaMariaPiekarska Poseł GrzegorzPuda Michał Dworczyk Ministrów Szef KancelariiPrezesaRady członkowskimi, zjednejstrony, a Ka między Unią Europejskąijejpaństwami Umowy opartnerstwiestrategicznym dowym projekcieustawy o ratyfikacji nie Komisji SprawZagranicznycho rzą Mariusz Błaszczak Minister ObronyNarodowej Poseł CezaryGrabarczyk Poseł KrystynaSkowrońska Poseł GrzegorzBraun Poseł BartoszKownacki Poseł CzesławMroczek Poseł AdamSzłapka Poseł DobromirSośnierz Poseł KrystianKamiński Poseł GrzegorzBraun Poseł MaciejKonieczny Poseł MaciejGdula Poseł GrzegorzBraun Poseł KrystianKamiński Poseł Paweł Szramka Poseł AndrzejRozenek Poseł CezaryGrabarczyk Poseł PiotrKaleta Poseł GrzegorzBraun Poseł SprawozdawcaMichałJach w Warszawie dnia15sierpnia2020r. Poseł PiotrKaleta Poseł SławomirNitras Poseł Winnicki Robert Poseł JanuszKorwin-Mikke formalne ( . posiedzenia Przerwa wposiedzeniu . . . . .

......

. . . . (cd.) (cd.) . . ) (cd.) - - - (cd.) - - - 100 105 104 104 104 104 103 103 103 102 102 102 101 101 101 101 100 100 99 99 98 98 97 97 96 95 94 94

Spis treści Spis treści Punkt 14. porządku dziennego:Sprawozda 14. Punkt Punkt 13.porządkudziennego:Sprawoz Punkt 12.porządkudziennego:Sprawoz w Paryżu dnia 2listopada dziedzictwa kulturowego, przyjętej cji Konwencji oochroniepodwodnego o rządowymprojekcieustawy oratyfika oraz Komisji SprawZagranicznych nie Komisji Kultury iŚrodków Przekazu Stanisław Szwed Pracy iPolityki Społecznej Sekretarz StanuwMinisterstwieRodziny, Poseł ArturŁącki Poseł WładysławTeofil Bartoszewski Poseł DariuszWieczorek Poseł ArturŁącki Poseł JerzyMaterna Poseł Sprawozdawca DariuszWieczorek 5 czerwca2018r. Konferencję PracywGenewiedniu twierdzonych przezMiędzynarodową w Genewiednia23lutego2006r., za Konwencji o pracy namorzu,przyjętej ustawy oratyfikacji Poprawek do Zagranicznych orządowymprojekcie oraz KomisjiSpołecznej iRodziny Spraw i ŻeglugiŚródlądowej,Komisji Polityki danie Komisji GospodarkiMorskiej Wawrzyk Piotr Spraw Zagranicznych Sekretarz Stanuw Ministerstwie Poseł KrzysztofTuduj Poseł WładysławTeofil Bartoszewski Poseł MaciejGdula Poseł Konrad Frysztak Poseł Paweł Hreniak Poseł Fogiel SprawozdawcaRadosław nej wWarszawie dnia29maja 2020 r. terytorium drugiego Państwa, podpisa li jednegoPaństwa zamieszkującychna niektórych wyborachprzezobywate w Północnej wsprawieudziału Królestwem Wielkiej Brytanii iIrlandii Rzecząpospolitą Polską aZjednoczonym ustawy oratyfikacjiUmowymiędzy Zagranicznych orządowymprojekcie Wewnętrznych orazKomisji Spraw iSpraw Administracji Komisji danie Wawrzyk Piotr Spraw Zagranicznych Sekretarz Stanuw Ministerstwie Poseł GrzegorzBraun Poseł KrystianKamiński Poseł GrzegorzBraun Poseł KrystianKamiński Poseł WładysławTeofil Bartoszewski Poseł MarekKrząkała Poseł Fogiel Radosław Poseł SprawozdawcaBarbaraBartuś w Brukseli dnia30października2016r. nadą, zdrugiejstrony, sporządzonej . . . .

...... 001 r.

......

. - -

- - - - 110 110 109 109 109 108 108 107 107 106 116 116 115 115 114 113 113 113 112 112 111 111 111 Punkt 15. porządku dziennego:Sprawoz 15. Punkt Zmiana Oświadczenia Punkt 16.porządkudziennego:Spra Poseł MateuszBochenek Poseł Paweł Krutul Poseł DariuszKlimczak Poseł KrystynaSkowrońska Poseł ElżbietaGelert Poseł CzesławHoc Poseł SprawozdawcaTomasz Latos Medycznym Polskiej projekcieustawyoFunduszu nym przezPrezydentaRzeczypospolitej danie Komisji Zdrowiaoprzedstawio Magdalena Gawin Kultury iDziedzictwaNarodowego Podsekretarz StanuwMinisterstwie Poseł JoannaFabisiak Poseł Paweł Krutul Poseł AnitaKucharska-Dziedzic Poseł PiotrAdamowicz Poseł MirosławaStachowiak-Różecka Mirosława Stachowiak-Różecka Poseł Sprawozdawca Poseł JarosławRzepa Poseł ArturŁącki Poseł MałgorzataChmiel Poseł GrzegorzBraun Poseł Tomasz Olichwer Poseł Wanda Nowicka Poseł Kwiatkowski Robert Poseł IwonaŚledzińska-Katarasińska Poseł PiotrBabinetz Poseł KrystynaSkowrońska Poseł KrzysztofGrabczuk Poseł Tomasz Latos Poseł ArturŁącki Poseł DariuszKlimczak Poseł JanSzopiński Poseł ElżbietaGelert Poseł KrystynaSkowrońska Poseł CzesławHoc Poseł MichałKrawczyk Poseł JoannaFabisiak Poseł MarekRutka Małgorzata Kidawa-Błońska Wicemarszałek Poseł JarosławRzepa Poseł Sprawozdawca PiotrBabinetz Narodowych Mediów o zmianieustawyRadzie Przekazu oposelskimprojekcieustawy wozdanie Komisji Kultury iŚrodków Poseł Tomasz Latos Maciej Miłkowski Podsekretarz StanuwMinisterstwieZdrowia Paweł Mucha Zastępca SzefaKancelariiPrezydentaRP porządku dziennego ( Przerwa wposiedzeniu ......

...... )

. . - . . - - 125 135 134 134 134 133 133 132 131 131 130 130 130 129 126 126 126 125 125 125 124 124 124 123 123 122 122 121 121 120 120 119 119 118 118 117 117 116 128 126 119 spolitej Polskiej w pracach Unii Europejskiej w okre w Europejskiej Unii pracach w Polskiej spolitej Polskiej Rzeczypo oudziale Rzeczypospolitej natu żącego posiedzenia punktu: Informacja dla Sejmu i Se bie dziennego porządku z skreśleniu o decyzję łam kworum. dzenia połącze zdalnie celu stwier w dowolnego przycisku nami z naciśnięcie o ni, są którzy tych, i sali na nych kworum. dzenia Białego. Orderem Orła Broni odznaczony społecznych, ds. Polskiej Komorowskiego sława Rzeczypospolitej prezydenta doradca 2010–2015 latach Wsi, Rozwojuw i Rolnictwa stwie wMinister stanu kadencji, sekretarz iIII II I, X, odległość. się na wanie porozumie umożliwiających elektronicznej nikacji komu środków wykorzystaniem z Sejmu siedzenia przeprowadzeniuo 17. decyzję niorów, podjęłam po Konwentu opinii Se zasięgnięciu Sejmu,po laminu jęty. mówców.stę li protokółi będzie prowadzić która Kubiak, Martę Gosiewska iMałgorzata Kidawa-Błońska Terlecki, Ryszard Zgorzelski,Piotr Włodzimierz Czarzasty, Małgorzata wicemarszałkowie oraz Witek Elżbieta Po zasięgnięciu opinii Konwentu Seniorów podję Seniorów Konwentu opinii zasięgnięciu Po kworum. Stwierdzam W obradach bierze 373 udział posłów. proszę. Bardzo obec posłów państwa wszystkich proszę Bardzo Obecnie, proszę przystąpimy dopaństwa, stwier Dziękuję bardzo. ( Uczcijmy minutą ciszy. pamięć jego Sejm na poseł Wujec, Henryk zmarł sierpnia 15 ( proszę opowstanie. Wysoka Izbo! Bardzo regu 2 ust. 198a art. podstawie na że Informuję, Protokół 16. Sejmuposiedzenia zauważam przy poseł powołuję obrad dzisiejszych sekretarza Na wakacyjnej. przerwie po państwa Witam ( posiedzenie. Otwieram Marszałek: ( Chwila ciszy Chwila Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską laską uderza trzykrotnie Marszałek Zebrani wstają Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu marszałek przewodniczą posiedzeniu Na ) ) ( Początek posiedzenia ogodz. 10Początek min 06 )

) ------czytanie tego projektu. tego czytanie niu porządku dziennego o punkt obejmujący pierwsze uzupełnie o decyzję KonwentuSeniorów,podjęłam i 590-A). 590 nr (druki COVID-19 skutkom no-gospodarczym społecz celu w ustaw przeciwdziałania niektórych nie projektem 297). nr (druk uchwały misyjnym ko oraz 186) nr (druk Europejskiej) Unii Radzie w sie 2019lipiec–grudzień r. (przewodnictwo Finlandii 10 się wstrzymało. 10 nacisnąć przycisk. Sejmu, w projektuprzypadku z nr druku 597, zechce 37 4regulaminu ust. mowa wart. minu, októrym głosowanie. pod dam głosujemy. przyjął. propozycję Sejmu. 37 4regulaminu ust. mowa wart. rym 597 nr Sejm zgodę wyraził na skrócenie terminu, o któ projektów. tych sze czytania niu dziennegoporządku o obejmującepunkty pierw uzupełnie o decyzję KonwentuSeniorów,podjęłam innych ustaw.których przyjął. propozycję 37 art. w mowa którym o Sejmu. 4regulaminu ust. terminu, skrócenie na zgodę W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii opinii jednolitej uzyskaniu po tym, z związku W Rada Ministrów przedłożyła projekt ustawy o zmia Sejm propozycję przyjął. propozycję Sejm Głosowało się wstrzymał? Kto przeciw? jest Kto ter skróceniem za jest posłów panów i pań z Kto Przystępujemy do głosowania. W ze związku zgłoszonym sprzeciwem sprawę tę pod Słyszę sprzeciw, w z związku tym ten sprzeciw prze ( Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm druku z projektu przypadku w aby Proponuję, opinii jednolitej uzyskaniu po tym, z związku W druki odpowiednio to te Projekty — o zmianie ustawy o ochronie zwierząt oraz nie zwierząt, oochronie ustawy — ozmianie projekty ustaw: Grupy posłów przedłożyły słyszę. nie Sprzeciwu Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm wyraził Sejm przypadku tym w aby Proponuję, Poseł Braun Grzegorz 391 posłów. 340 – za, 41 – przeciw, ) : Sprzeciw.) nr

378 i 597 . ------

Spis treści 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. 4 Porządek dzienny

Marszałek W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o uzupełnie- Właściwe komisje przedłożyły sprawozdania o pro- niu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpa- jektach ustaw: trzenie tych sprawozdań. — o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektó- Proponuję, aby w tych przypadkach Sejm wyraził rych innych ustaw, zgodę na zastosowanie art. 51 pkt 3 regulaminu Sejmu. — o zmianie ustawy o transporcie kolejowym. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm Sprawozdania te to odpowiednio druki nr 589 i 591. propozycję przyjął. W związku z tym, na podstawie art. 95e regula- Sprzeciwu nie słyszę. minu Sejmu, podjęłam decyzję o uzupełnieniu po- Prezydium Sejmu proponuje, aby Sejm wysłuchał rządku dziennego o punkty obejmujące rozpatrzenie 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-mitych sprawozdań. nutowego oświadczenia w imieniu koła w łącznej dys- Właściwe komisje przedłożyły sprawozdania o pro- kusji nad projektami ustaw dotyczącymi zmiany usta- jektach ustaw: wy o ochronie zwierząt. — o zmianie ustawy o systemie powiadamiania Na posiedzeniu Konwentu Seniorów zgłoszono ratunkowego, sprzeciw wobec propozycji wysłuchania 5-minutowe- — o ratyfikacji Umowy między Rządem Rzeczy- go oświadczenia w imieniu koła w łącznej dyskusji pospolitej Polskiej a Rządem Stanów Zjednoczonych nad tymi projektami ustaw. Ameryki o wzmocnionej współpracy obronnej, podpi- Sprawę tę rozstrzygniemy w głosowaniu. sanej w Warszawie dnia 15 sierpnia 2020 r. Przystępujemy do głosowania nad propozycją za- Sprawozdania te to odpowiednio druki nr 540 i 602. opiniowaną przez Prezydium Sejmu. W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem propo- Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o uzupełnie- zycji wysłuchania 5-minutowego oświadczenia w imieniu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpa- niu koła w łącznej dyskusji, zechce nacisnąć przycisk. trzenie tych sprawozdań. Kto jest przeciw? Proponuję, aby w tych przypadkach Sejm wyraził Kto się wstrzymał? zgodę na skrócenie terminu, o którym mowa w art. 44 Głosowało 400 posłów. 365 – za, 33 – przeciw,

Spis treści ust. 3 regulaminu Sejmu. 2 się wstrzymało. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm Sejm propozycję przyjął. propozycję przyjął. Prezydium Sejmu proponuje, aby Sejm wysłuchał (Poseł Grzegorz Braun: Sprzeciw.) 3-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i koła Jest sprzeciw. W związku z tym przegłosujemy ten w dyskusjach nad sprawozdaniami komisji o projek- sprzeciw. tach ustaw ratyfikacyjnych. W związku ze zgłoszonym sprzeciwem co do skró- Prezydium Sejmu proponuje także, aby Sejm wy- cenia terminu, o którym mowa w art. 44 ust. 3 regulaminu Sejmu, odnośnie do sprawozdań z druków słuchał 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów nr 540 i 602 sprawę tę rozstrzygniemy w głosowaniu. i 5-minutowego oświadczenia w imieniu koła w dys- Przystępujemy do głosowania. kusji w pierwszym czytaniu rządowego projektu Kto z pań i panów posłów jest za skróceniem termi- ustawy o zmianie ustawy budżetowej na rok 2020. nu, o którym mowa w art. 44 ust. 3 regulaminu Sejmu, Prezydium Sejmu proponuje również, aby Sejm w przypadku sprawozdań z druków nr 540 i 602, zechce wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klu- nacisnąć przycisk. bów i koła w dyskusjach nad pozostałymi punktami Kto jest przeciw? porządku dziennego. Kto się wstrzymał? Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm Głosowało 398 posłów. 365 – za, 30 – przeciw, propozycje przyjął. wstrzymało się 3. (Poseł Grzegorz Braun: Sprzeciw.) Sejm propozycję przyjął. (Głos z sali: Sprzeciw.) Właściwe komisje przedłożyły sprawozdania o pro- W związku ze sprzeciwem przystąpimy do głoso- jektach ustaw: wania nad propozycją zaopiniowaną przez Prezy- — o ratyfikacji Umowy między Rzecząpospolitą dium Sejmu, którą jeszcze raz przedstawię: Polską a Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Bryta- Prezydium Sejmu proponuje, aby Sejm wysłuchał nii i Irlandii Północnej w sprawie udziału w niektó- 3-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i koła rych wyborach przez obywateli jednego Państwa w dyskusjach nad sprawozdaniami komisji o projek- zamieszkujących na terytorium drugiego Państwa, tach ustaw ratyfikacyjnych. podpisanej w Warszawie dnia 29 maja 2020 r., Prezydium Sejmu proponuje także, aby Sejm wy- — o ratyfikacji Konwencji o ochronie podwodnego słuchał 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów dziedzictwa kulturowego, przyjętej w Paryżu dnia i 5-minutowego oświadczenia w imieniu koła w dys- 2 listopada 2001 r., kusji w pierwszym czytaniu rządowego projektu — o Funduszu Medycznym. ustawy o zmianie ustawy budżetowej na rok 2020. Sprawozdania to odpowiednio druki nr 600, 601 Prezydium Sejmu proponuje również, aby Sejm i 604. wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klu- 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Porządek dzienny. Sprawy formalne 5

Marszałek Poseł Grzegorz Braun: bów i koła w dyskusjach nad pozostałymi punktami …nawet nie będziemy już z tego szydzić, a dajcie porządku dziennego. czas… Głosujemy, proszę państwa. Przystępujemy do głosowania nad propozycją za- opiniowaną przez Prezydium Sejmu. Marszałek: Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem propo- Dziękuję, panie pośle. zycji wysłuchania 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowego oświadczenia w imieniu koła w łącznej dyskusji, zechce nacisnąć przycisk. Poseł Grzegorz Braun: Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? …na rozmowy o niepodległości Polski. (Oklaski) Głosowało 400 posłów. 368 – za, 31 – przeciw, 1 się wstrzymał. Sejm przyjął wszystkie propozycje Prezydium Marszałek: Sejmu. Informuję, że Konwent Seniorów jednomyślnie za- Panie pośle, pan występuje w imieniu własnym? opiniował propozycję rozpatrzenia na bieżącym posie- W czyim imieniu pan występuje w tej chwili? dzeniu informacji w sprawie stanu ochrony zdrowia w czasie pandemii COVID-19 oraz działań podjętych Poseł Grzegorz Braun: przez rząd w związku z drugą falą koronawirusa w Polsce, o której przedstawienie wnosił Klub Parla- Pani marszałek… mentarny Koalicja Obywatelska – Platforma Obywa- telska, Nowoczesna, Inicjatywa Polska, Zieloni. Punkty porządku dziennego bieżącego posiedzenia Marszałek: będą rozpatrywane zgodnie z kolejnością zaopiniowa- ną przez Prezydium Sejmu i Konwent Seniorów. Panie pośle, pytam… Spis treści Informacja w tej sprawie, a także wykaz ustaw, które Senat przyjął bez poprawek, dostępne są w Sys- Poseł Grzegorz Braun: temie Informacyjnym Sejmu. Mamy wnioski. …występuję w imieniu własnym… Wniosek formalny, pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja. (Poseł Piotr Kaleta: Brawo!) Marszałek: Proszę. 1 minuta, panie pośle. To dobrze, panie pośle. Dziękuję bardzo.

Poseł Grzegorz Braun: Poseł Grzegorz Braun:

Szczęść Boże wszystkim! Poprosiłem o przerwę i zwołanie Konwentu Se- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Na podstawie odpo- niorów. wiedniego artykułu regulaminu Sejmu wnoszę o zarzą- dzenie przerwy celem zwołania Konwentu Seniorów Marszałek: celem przedyskutowania możliwości zdjęcia z porządku dzisiejszych obrad ustawy, której Prezydium chce po- Panie pośle, nie ma pan uprawnień do zgłaszania święcić szczególnie dużo miejsca w dyskusji. To ustawa takiego wniosku. dotycząca zwierząt futerkowych, eksportu polskiej wo- Było posiedzenie Konwentu Seniorów i posiedze- łowiny. To niewątpliwie poważne sprawy, ale państwo nie Prezydium Sejmu. Takiego wniosku nie było. nimi próbujecie przykryć sprawy naprawdę dziejowego Taki wniosek ma prawo… kalibru. Ustawa bezkarność+, ustawa bankructwo+, czyli łatanie dziury budżetowej, na to wszystko skąpicie czasu. No i przede wszystkim ustawa kolonizacja alias Poseł Grzegorz Braun: okupacja+, czyli sprowadzenie Krzyżaków do Polski 2.0. (Dzwonek) Zdejmijcie tę ustawę antyfuterkową… Ale, pani marszałek, ja zawnioskowałem o przerwę…

Marszałek: Marszałek:

Dziękuję, panie pośle. Panie pośle, ja w tej chwili mówię. 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. 6 Sprawy formalne

Poseł Grzegorz Braun: odległości wymaganej z powodu COVID-u. Tymczasem posłowie nie mogą wejść na salę – ci, którzy chcą. …licząc na to, że pani marszałek sama podejmie (Poseł Barbara Bartuś: Nawet nie ma 17.) właściwy wniosek… Apeluję do pani marszałek, żeby dopuściła przynajmniej połowę posłów z każdego klubu, tak żeby był zachowany dystans. Marszałek: (Głos z sali: Nie.) A tak naprawdę powinna być możliwość uczest- Panie pośle, proszę nie liczyć, bo się pan może nictwa (Dzwonek) każdego posła i posłanki w posie- przeliczyć. dzeniu. Panie pośle, nie ma pan takiego uprawnienia, nie zwołam Konwentu Seniorów… Marszałek:

Poseł Grzegorz Braun: Dziękuję, pani poseł.

Pani marszałek, wnioskuję o przerwę, żeby pani Poseł Katarzyna Kretkowska: ochłonęła i doszła do właściwych wniosków. Druga sprawa – też z tym związana. Jest niedo- puszczalną rzeczą, że kluby poselskie nie mogą obra- Marszałek: dować w tym gmachu, że kluby poselskie muszą szu- kać sal na mieście, żeby odbyło się posiedzenie klubu. Panie pośle, gwarantuję panu, że jestem napraw- Bo jest to zakazane przez panią marszałek. Jest to dę bardzo ochłonięta. niezrozumiałe i w sumie skandaliczne, z całą sympa- Proszę państwa, poseł indywidualnie nie ma ta- tią do pani marszałek. kiego uprawnienia, żeby składać wniosek o skreśle- nie punktu z porządku dziennego – to po pierwsze. Po drugie, nie zwołam przerwy. Marszałek: Spis treści (Poseł Grzegorz Braun: Wniosłem o przerwę, pani Dziękuję bardzo, pani poseł. marszałek.) Już tłumaczę. Nie, pan wniósł o przerwę w celu zwołania Kon- Na posiedzeniu Konwentu i na posiedzeniu Pre- wentu Seniorów po to, żeby zdjąć punkt z porządku. zydium ta sprawa była poruszana. Myślę, że nie było (Poseł Grzegorz Braun: Po to, żeby pani marsza- czasu na to, żebyście państwo, jako członkowie klu- łek sama o to zawnioskowała.) bów, się o tym dowiedzieli, więc powiem. Panie pośle, posiedzenie Konwentu Seniorów się Zaapelowałam wyłącznie o odpowiedzialność pań- odbyło, posiedzenie Prezydium się odbyło. Nie zwołam stwa posłów. Powiedziałam, że tylu posłów, ilu będzie Konwentu Seniorów w tej sprawie, w związku z tym chciało być na sali, na niej będzie. Pani poseł: tylu nie ma powodów do ogłaszania w tej sprawie przerwy. będzie. Od razu więc panią o tym informuję. Przystępujemy do rozpatrzenia… Wprowadzam zdalne obrady, pani poseł, tylko z jed- Przepraszam bardzo. nego powodu: mamy chorych posłów. Ponieważ nie są Proszę, jeszcze kolejne wnioski. to posłowie z grypą, z przeziębieniem czy z anginą, Przepraszam, nie zauważyłam. którzy mogliby tutaj przyjechać, ale to jest choroba Pani poseł Katarzyna Kretkowska, klub Lewica. zakaźna – nie mogą – więc tylko dlatego ogłaszam Proszę bardzo. posiedzenie zdalne. Natomiast powiedziałam to na posiedzeniu Prezydium, myślę, że państwo, którzy są na posiedzeniach Prezydium i Konwentu, to potwier- Poseł Katarzyna Kretkowska: dzą: wszyscy posłowie, którzy chcą przybyć na salę, mogą to zrobić. Pani Marszałek! Zwracam się bezpośrednio do pani (Poseł Katarzyna Kretkowska: A kluby poselskie?) z wnioskiem formalnym o zmianę rozporządzenia pani Pani poseł, zmienię to rzeczywiście. Zmienię to. marszałek dotyczącego możliwości obecności na sali (Oklaski) takiej, a nie innej liczby posłów. Ta liczba posłów jest (Głos z sali: Bez limitu pytań.) reglamentowana. (Poseł Sławomir Nitras: Ma pani piękne etui na (Głos z sali: A ilu jest?) okulary.) Z klubu Lewicy może być nas 17. Klub liczy 48 po- (Głos z sali: Poseł Nitras ma ważne pytanie.) słów. Od dzieci… Mieszkańcy Polski, Polki i Polacy, którzy oglądają (Poseł Sławomir Nitras: No wiem, wiem. Bardzo nasze posiedzenia, są zdziwieni nieobecnością posłów, ładne.) nie rozumieją tej sytuacji. Ludzie pracują w zakła- Myślę, że wyjaśniłam. dach pracy, uczniowie poszli do szkół, uczniowie siedzą Jeszcze wniosek formalny, pan poseł Nitras. w klasach bez maseczek, bez zachowania odpowiedniej Proszę bardzo. 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Sprawy formalne. Komunikaty 7

Poseł Sławomir Nitras: sować. Jeżeli ktoś tego nie zrobił, mógł mieć z tego powodu kłopoty. Dziękuję, pani marszałek. (Głos z sali: Nieprawda.) Pani Marszałek! Jestem zmuszony do korzystania Proszę państwa, posiedzenie komisji się odbyło, z tej formuły, dlatego że pracujemy w trybie COVID- ta sprawa nie jest w mojej gestii, tj. reasumpcja gło- -owym. Wczoraj odbyło się jedno bardzo ważne po- sowania… siedzenie Komisji Spraw Zagranicznych, na którym (Poseł Sławomir Nitras: Jest.) wielu posłom uniemożliwiono głosowanie, dlatego że Nie, nie w gestii marszałka, tylko przewodniczą- Sejm wczoraj zmienił system głosowania – wczoraj cego komisji. Panie pośle, dziękuję bardzo. – nie informując o tym wcześniej posłów. (Poseł Sławomir Nitras: Pani marszałek, czy mogę…) (Głos z sali: Skandal!) Panie pośle, nie. Bardzo dziękuję. Już wyjaśniłam. (Poseł Barbara Bartuś: Proszę nie kłamać.) (Poseł Sławomir Nitras: Ale pani marszałek ma I my po prostu nie mogliśmy głosować. Powiem nieprecyzyjne informacje.) szczerze, że czuję się szczególnie dotknięty faktem, Panie pośle, dobrze, to porozmawiamy poza. Pa- że nie mogłem wyrazić w czasie głosowania swojej nie pośle… opinii na temat kandydata, pana Marka Kuchciń- (Poseł Sławomir Nitras: Jeśli pani mnie zaprosi skiego, dlatego proszę panią marszałek, Prezydium po, chętnie wyjaśnię wątpliwości.) Sejmu, żeby sprawdzić tę sprawę. Proszę bardzo. Dziękuję bardzo. Jeżeli państwo się jej przyjrzycie, nie mam naj- (Poseł Sławomir Nitras: Dziękuję.) mniejszej wątpliwości, że doprowadzicie do reasumpcji Informuję… głosowania, bo nam po prostu uniemożliwiono zdalne (Poseł Sławomir Nitras: I kwestia pana premiera…) głosowanie na dowolnym urządzeniu. (Oklaski) Bardzo proszę, panie pośle… Bardzo proszę pana (Poseł Barbara Bartuś: Kłamstwo.) posła sekretarza o odczytanie komunikatów. I kwestia druga, pani marszałek, niezmiernie (Poseł Waldemar Buda: Pani poseł.) ważna. Wszyscy żyjemy od wczoraj – wszyscy – tym, że sąd administracyjny wskazał, że pan premier Mo- rawiecki naruszył prawo. Sekretarz Poseł Marta Kubiak: Spis treści (Głos z sali: Do rzeczy.) Informuję, że w dniu dzisiejszym odbędą się po- Czuję się urażony faktem, że Wysoka Izba, z woli siedzenia Komisji: pani marszałek (Dzwonek), tą sprawą nie zajmuje się — Etyki Poselskiej – godz. 10.30, na bieżącym posiedzeniu Sejmu. — Infrastruktury – godz. 10.30, (Głos z sali: Skandal!) — Rolnictwa i Rozwoju Wsi – godz. 10.30, Żądam obecności premiera (Oklaski), który powi- — Zdrowia – godz. 10.30, nien przed nami wszystkimi… — do Spraw Służb Specjalnych – godz. 11, — do Spraw Unii Europejskiej – godz. 13, — Infrastruktury wspólnie z Komisją do Spraw Marszałek: Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych – godz. 13, — Zdrowia – godz. 14, Dziękuję bardzo, panie pośle. — do Spraw Unii Europejskiej – godz. 14.30, — Łączności z Polakami za Granicą – godz. 15.30, — Finansów Publicznych – godz. 16.00, Poseł Sławomir Nitras: — Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii – godz. 16.30, …złożyć informację, dlaczego złamał prawo. A Wy- — Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej soka Izba, przypomnę, jest powołana do tego, żeby – godz. 17.30, rozliczyć premiera, który łamie prawo. — Polityki Społecznej i Rodziny – godz. 18.15, — Administracji i Spraw Wewnętrznych – godz. 19, — Finansów Publicznych wspólnie z Komisją Sa- Marszałek: morządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej – godz. 19, — Obrony Narodowej – godz. 19. Dziękuję. Panie pośle, dziękuję bardzo, już informuję. Jeżeli chodzi o pierwszą sprawę, panie pośle, to nie wczoraj Sejm… Marszałek: (Poseł Sławomir Nitras: Wczoraj. Pani marszałek…) Panie pośle, no nie. Ale proszę pozwolić mi dokoń- Dziękuję bardzo. czyć, panie pośle. Po pierwsze, informacja o tym, że trze- Proszę państwa, ogłaszam 2 minuty przerwy. ba zaktualizować system na swoich tabletach, była zdecydowanie wcześniej. Nie wczoraj, panie pośle. Ci (Przerwa w posiedzeniu od godz. 10 min 38 posłowie, którzy zaktualizowali, mogli spokojnie gło- do godz. 10 min 43) 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. 8 Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania społeczno-gospodarczym skutkom COVID-19

Wicemarszałek Ryszard Terlecki: zwiększenie finansowania Funduszu Dróg Samorządo- wych o łączną kwotę 3,8 mld zł jeszcze w roku 2020. Wznawiam obrady. Na tę kwotę składają się dwie sumy: 1,1 mld pochodzi Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 1. po- z przesunięcia, przyspieszenia finansowania zaplano- rządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowe- wanego na 2021 r., natomiast takie czyste zwiększenie go projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw to 2,7 mld zł. w celu przeciwdziałania społeczno-gospodarczym Projekt odnosi się również, tak jak już wspomi- skutkom COVID-19 (druki nr 590 i 590-A). nałem, do kwestii związanych z budżetem państwa. Proszę sekretarza stanu w Ministerstwie Finan- W projekcie proponuje się zmianę terminu składania sów pana Sebastiana Skuzę o przedstawienie uzasad- przez wojewodów wniosków o uruchomienie środków nienia projektu ustawy wraz z autopoprawką. z rezerw celowych. Tarcza anty-COVID-owa zawiera rozwiązanie, które umożliwia wykorzystanie i podział środków z rezerw celowych do dnia 31 grudnia, niemniej Sekretarz Stanu jednak niezbędne jest jeszcze wprowadzenie przepi- w Ministerstwie Finansów sów, które umożliwiałyby składanie właśnie wniosków Sebastian Skuza: przez wojewodów w wydłużonym terminie. Przedłożenie rządowe zawiera również przepisy Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przed- epizodyczne dotyczące roku 2020, w którym możliwe miotem dzisiejszych obrad jest rządowy projekt usta- będzie wydanie aktu wykonawczego, rozporządzenia wy o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdzia- Rady Ministrów, co dotyczy tzw. wydatków niewyga- łania społeczno-gospodarczym skutkom COVID-19, sających. I tutaj ze względu na pandemię proponuje się wraz z autopoprawką. możliwość takiego wykorzystania środków jako wy- Projekt z przedłożenia rządowego jest reakcją rzą- datków niewygasających do dnia 30 listopada 2021 r. du na sytuację, jaka wystąpiła w związku z rozprze- Projekt ustawy zawiera również rozwiązania w za- strzenianiem się pandemii, która spowodowała po- kresie podatku od towarów i usług. Dobre wykonanie tężne perturbacje gospodarcze i wywołała nieko- budżetu państwa za 2019 r., dobre informacje na te- rzystne skutki społeczno-gospodarcze. W celu zmini- mat relacji: dług Skarbu Państwa do PKB prowadzi- Spis treści malizowania negatywnych skutków pandemii Rada łyby do sytuacji, w której automatyczny byłby powrót Ministrów przyjęła projekt wraz z autopoprawką, do 22- i 7-procentowej stawek podatku VAT. Niemniej który zasadza się na takich trzech filarach: inwesty- jednak ogłoszenie stawek nastąpiło w roku pandemii cyjnym, który, można powiedzieć, skupia się głównie i projekt zakłada powrót do tych stawek w przypadku na inwestycjach infrastrukturalnych, społecznym stosowania pełnej reguły wydatkowej i innych do- oraz budżetowym. Te obszary wzajemnie się przeni- tychczas obowiązujących wskaźników. (Dzwonek) kają. Projekt przewiduje również umożliwienie zasilenia I tak, po pierwsze, przedstawię założenia projektu środkami budżetowymi niektórych funduszy celo- dotyczące dokapitalizowania spółki PKP Polskie Li- wych oraz umożliwienie kontynuacji zadań w ramach nie Kolejowe SA, która jest zarządcą narodowej sieci realizacji programu „Maluch+” rozpoczętych w roku linii kolejowych i realizuje obecnie największy pro- 2020 maksymalnie do dnia 30 listopada 2021 r. gram inwestycyjny w historii polskiego kolejnictwa Projekt odnosi się również do kwestii finansowania o wartości ok. 75 mld zł. Proponuje się dokapitalizo- Funduszu Kolejowego i funduszu drogowego poprzez wanie tej spółki kwotą 1850 mln zł jeszcze w tym zmiany struktury podatku akcyzowego oraz opłaty roku. Środki te mogłyby być wykorzystane na pod- paliwowej. Proponuje się obniżkę o 23 zł akcyzy na wyższenie kapitału zakładowego spółek zależnych od paliwo i równocześnie o taką kwotę zwiększenie opła- PKP PLK oraz na zadania w zakresie przebudowy, ty paliwowej. Umożliwiłoby to redystrybucję środków, budowy, rozbudowy lub modernizacji przystanków zwiększenie środków przeznaczanych na finansowa- kolejowych oraz infrastruktury towarzyszącej. Dzia- nie Krajowego Funduszu Drogowego i Funduszu Ko- łanie takie prowadziłoby do poprawy struktury wła- lejowego. ścicielskiej narodowego zarządcy infrastruktury Rozwiązania zakładają również możliwość dokapi- kolejowej i umożliwiałoby tworzenie silnej grupy ka- talizowania portów pochodzącą z obligacji kwotą w wy- pitałowej na bazie PKP PLK dysponującej zwiększo- sokości 1 mld zł. Byłyby to środki na zwiększenie kapi- nym potencjałem wykonawczym na rynku robót bu- tału zakładowego portów, na budowę tzw. falochronów dowlanych. Umożliwiłoby to również podwyższenie zewnętrznych. stopnia gotowości realizacji projektu w związku z prze- Ustawa odnosiłaby się również do infrastruktury widywaną pulą środków na inwestycje kolejowe z no- lotniczej. A mianowicie w karcie COVID-owej zosta- wej perspektywy finansowej. Ponadto wzmocniona ły zapisane… grupa będzie miała większy potencjał w zakresie realizacji kolejnych programów rządowych, takich jak „Ko- lej+” czy też projektowany program przystankowy. Wicemarszałek Ryszard Terlecki: Wsparcia wymaga również infrastruktura drogowa. Projekt ustawy zawiera przepisy, które umożliwiają Panie ministrze, czas. Czas minął. 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania społeczno-gospodarczym skutkom COVID-19 9

Sekretarz Stanu realizowane również w kolejnym roku, aż do 30 listo- w Ministerstwie Finansów pada, co umożliwi kontynuację realizacji przedsięwzięć, Sebastian Skuza: które wskutek COVID-19 nie zostały bądź do 31 grudnia nie zostaną ukończone. …przepisy umożliwiające wsparcie lotnisk, ich go- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Należy zgodzić towości do przyjmowania i obsługi ruchu lotniczego. się z projektodawcą, że obecna sytuacja gospodarcza Niemniej z uwagi na negatywną ocenę Komisji Euro- pociąga za sobą konieczność większej aktywności pań- pejskiej te przepisy musiały być zmienione. Komisja stwa w obszarze inwestycji zmierzających do odbu- Europejska bowiem kierunkuje się tylko na pewien dowy potencjału gospodarczego kraju. Wymaga tak- czas, okres od dnia 15 marca do dnia 30 czerwca, jeśli że podejmowania odpowiednich działań minimalizu- chodzi o pokrycie częściowych strat lotnisk. Nie powo- jących zagrożenia dla sprawnej realizacji poszczegól- dowałoby to skutków budżetowych. Kwota na te dzia- nych projektów. łania jest zarezerwowana w funduszu COVID-owym W związku z powyższym Klub Parlamentarny i wynosi 142 mln zł. Prawo i Sprawiedliwość pozytywnie opiniuje przed- Wysoka Izbo! Uprzejmie proszę o przyjęcie przedstawiony projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw miotowego projektu ustawy wraz z autopoprawką. w celu przeciwdziałania społeczno-gospodarczym Dziękuję bardzo. skutkom COVID-19 i opowiada się za jego skierowaniem do dalszego procedowania. Dziękuję bardzo.

Wicemarszałek Ryszard Terlecki: Wicemarszałek Ryszard Terlecki: Dziękuję, panie ministrze. Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po- Dziękuję bardzo. rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad- Pan poseł Zbigniew Kamiński… czeń w imieniu klubów i koła. (Poseł Zbigniew Konwiński: Konwiński.) Otwieram dyskusję. …Konwiński, przepraszam bardzo, klub Koalicji Jako pierwsz pan poseł Jerzy Małecki w imieniu Obywatelskiej. Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość. (Poseł Zbigniew Konwiński: Nie ma sprawy.) Spis treści Bardzo proszę, panie pośle.

Poseł Jerzy Małecki: Poseł Zbigniew Konwiński: Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Spra- Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! wiedliwość mam zaszczyt przedstawić oświadczenie Chciałbym się skupić na jednej kwestii, która jest w tej w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie nie- ustawie, a państwo tak trochę przechodzicie obok niej, których ustaw w celu przeciwdziałania społeczno-go- lekko ją traktując: to jest utrzymanie podwyższonych spodarczym skutkom COVID-19, zawartego w druku stawek VAT. Argumentujecie to państwo gorszą ko- nr 590, wraz z autopoprawką. niunkturą gospodarczą, mniejszymi wpływami do bu- Jak wskazuje projektodawca, celem tych rozwią- dżetu państwa, ale w czasach, kiedy ta koniunktura zań prawnych jest umożliwienie finansowania istot- była dobra i słyszeliśmy, że Polska wstała z kolan i dzię- nych zadań publicznych w dobie skutków ekonomicz- ki waszym rządom mamy znakomicie uszczelniony nych wywołanych pandemią koronawirusa. Propo- system podatkowy VAT, powrotu do tych niższych sta- nuje się zmiany, w których efekcie nastąpić ma m.in. wek VAT-u jednak nie było. zasilenie środkami budżetowymi PLK SA z przezna- Szanowni Państwo! Przez ostatnie 5 lat słyszeli- czeniem na inwestycje kapitałowe oraz cele związane śmy, że wystarczy nie kraść, a dla wszystkich starczy, z budową i modernizacją przystanków kolejowych; że spowolnienie gospodarcze jest wtedy, jak rządzi przekazanie w 2020 r. dodatkowych środków budże- Platforma Obywatelska, a nie ma kryzysu, jak rządzi towych do Funduszu Dróg Samorządowych; przy- PiS. Bo przez te ostatnie lata mówiliśmy, że czasy spieszenie wydawania środków budżetowych na re- prosperity gospodarczej to jest dobry moment, żeby alizację zadań inwestycyjnych w obszarze infrastruk- przygotować się na trudniejsze czasy. Że rozsądny tury transportu lądowego; trwałe powiązanie pozio- rząd tak gospodaruje, że w lepszych czasach przygo- mu stawek podatku VAT ze stanem finansów publicz- towuje się na czasy trudniejsze. Państwo się nie przy- nych; wydłużenie do 5 listopada 2020 r. terminu na gotowaliście na czasy trudniejsze i w tej chwili przy wystąpienie do ministra finansów o podział rezerw gorszej koniunkturze gospodarczej chcecie, żeby były celowych, co jest konsekwencją przesunięcia terminu utrzymane wyższe stawki podatku VAT. na dokonywanie podziału rezerw celowych do dnia Jeżeli spojrzymy na dane, które do nas napływają, 31 grudnia tego roku; wydanie rozporządzenia Rady to zobaczymy, że za okres marzec–czerwiec nominal- Ministrów dotyczącego wydatków niewygasających, ne wpływy z podatku VAT spadły o ponad 20%. To jest w ramach którego wydatki z roku 2020 będą mogły być zdecydowanie więcej, niż spadł w tym okresie produkt 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. 10 Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania społeczno-gospodarczym skutkom COVID-19

Poseł Zbigniew Konwiński Przypomnę, że pan premier Mateusz Morawiecki obiecywał, że w 2020 r. udział inwestycji w polskim krajowy brutto. Co to oznacza? Że wpływy z VAT spa- PKB będzie wynosił 25%. dają bardziej, niż spada PKB. Kiedy mówiliśmy, cho- (Poseł Izabela Leszczyna: Nie, nie dali rady.) ciażby podczas prac komisji śledczej do spraw VAT, Nie daliście rady, zeszliśmy poniżej 18%, z lidera o procykliczności – takie opracowanie powstało pod staliśmy się outsiderem. To jest jeden z najniższych kierownictwem prof. Bratkowskiego i Ludwika Kotec- poziomów inwestycji w Europie, najniższy od 25 lat kiego – że wtedy, kiedy gospodarka spowalnia, to w Polsce. Szukacie środków na inwestycje publiczne, wpływy z VAT zwalniają jeszcze bardziej, wtedy kiedy zapominacie o inwestycjach prywatnych, tutaj mamy gospodarka rośnie, to wpływy z podatku VAT rosną absolutnie dramat, a bez pobudzenia inwestycji pry- jeszcze mocniej, to państwo mówiliście, że to nie ma watnych nie wyjdziemy tak naprawdę na prostą, żadnego uzasadnienia w ekonomii, że to są jakieś dyr- przyszłość Polski leży tutaj właśnie. dymały ekonomistów związanych z Platformą Obywa- I teraz warto zastanowić się moim zdaniem nad telską. Dziś sami państwo wpadacie w procykliczność. tym, i to postulujemy, aby zamiast utrzymywać VAT, Jeżeli weźmiemy PKB i wpływy z VAT, to widać, że to go wręcz obniżyć, zastosować impuls fiskalny, dać wpływy z VAT wpadają wyraźnie mocniej niż produkt wyraźny sygnał prywatnym podmiotom, sektorowi krajowy brutto. Gdyby te wszystkie zawiadomienia, prywatnemu, że zmieniamy politykę państwa w tym które powstały w komisji do spraw VAT – pan przewod- zakresie. Taki impuls fiskalny zastosowali chociażby niczący również bierze udział w tej debacie – przyjąć na Niemcy. Obniżenie VAT-u, a nie jego podwyżka – to poważnie, to oznaczałoby, że państwo tak naprawdę byłby taki impuls fiskalny, który skłaniałby z pew- zostawiliście nam gotowce na siebie, na czas, kiedy już nością prywatne podmioty do inwestowania, i wzrost nie będziecie rządzić i będzie można takie zawiadomie- inwestycji byłby z pewnością znacznie większy niż nia składać na was, że wpływy z podatku VAT spadają ten, który wy chcecie osiągnąć tymi swoimi kroczka- mocniej, niż spada, spowalnia polska gospodarka. To jest mi w postaci (Dzwonek) dokapitalizowania spółek wasza retoryka (Oklaski) przez ostatnie lata, kiedy pod- publicznych. Dziękuję bardzo. (Oklaski) sumowywaliście okres rządów Platformy Obywatel- skiej i Polskiego Stronnictwa Ludowego. Spis treści Podejmowaliśmy szereg działań uszczelniających Wicemarszałek Ryszard Terlecki: w okresie rządów Platformy Obywatelskiej i PSL-u: w latach 2011, 2013 i 2015. Państwo większości tych Dziękuję. działań nie popieraliście, ale z nich korzystaliście w ja- Pani poseł Katarzyna Kretkowska, klub Lewicy. kimś stopniu na początku swoich rządów. Dziś z tych danych, które państwo przedstawiliście, które przedstawia Komisja Europejska, wynika jednoznacznie, Poseł Katarzyna Kretkowska: że jeśli chodzi o lukę w podatku VAT, wchodzimy do lat 2016 i 2017, a wszystko wskazuje na to, że będzie Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Oba projekty są jeszcze gorzej. Tyle zostało z tego całego uszczelniania realizacją szeregu postulatów Lewicy zgłaszanych systemu podatkowego w Polsce pod kierownictwem przez nasz klub od początku, od kiedy pojawiły się rządu PiS. problemy społeczno-gospodarcze wynikające z pande- Z tych względów, z tego względu, że mamy tutaj do mii. Mamy co do tego projektu zastrzeżenia, mamy też czynienia z utrzymaniem wyższych stawek podatku pytania i jesteśmy za tym, żeby przekazać go do drugie- VAT, składamy wniosek o odrzucenie ustawy w pierw- go czytania w komisji. Z racji ograniczonego czasu tylko szym czytaniu. I mam nadzieję, że państwo podzielicie zwrócę uwagę na najważniejsze kwestie. nasz pogląd, bo przecież wystarczy nie kraść, to dla Jeśli chodzi o podwyższenie kapitału zakładowe- wszystkich starczy. Dziękuję bardzo. (Oklaski) go spółek zależnych PLK, jest to realizacja postulatu klubu Lewicy dotyczącego wzrostu inwestycji kolejowych oraz postulatu wzmocnienia rodzimych firm Wicemarszałek Ryszard Terlecki: budowalnych na rynku usług kolejowych, zwłaszcza w sytuacji perspektywy unijnej, znacznego wzrostu Dziękuję. finansów na te inwestycje. Pani poseł Katarzyna Kretkowska… Podobnie 1 mld na budowę, rozbudowę, moderni- (Poseł Izabela Leszczyna: Nie, nie, jeszcze jest czas.) zację przystanków kolejowych i infrastruktury towa- Nie, naprzód pan poseł Janusz Cichoń, klub Ko- rzyszącej jest odpowiedzią na wnioski Lewicy doty- alicji, jeszcze resztę czasu wykorzysta. czące przeciwdziałania wykluczeniu komunikacyjne- mu, promowania ekologicznych form transportu, ale także wyjściem naprzeciw zapaści branży remonto- Poseł Janusz Cichoń: wo-budowlanej rodzimej, Polski. Jeśli chodzi o finansowanie infrastruktury trans- Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! portu lądowego, jest tu podobna sytuacja. Będzie to To wszystko po to, żeby znaleźć środki na inwestycje. stymulacja procesów inwestycyjnych przeciwdziała- 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania społeczno-gospodarczym skutkom COVID-19 11

Poseł Katarzyna Kretkowska natomiast uważamy, że jest to sprzeczne z zapowie- dziami oszczędności, odchudzania wydatków rządu jąca skutkom pandemii, kwestia oczekiwana przez na płace, w tym wypadku na płace członków rad nad- Lewicę i zgłaszana przez nas wielokrotnie. zorczych. (Dzwonek) Dziękuję. Jeśli chodzi o art. 4 pierwszej ustawy odnoszący się do ustawy o opiece nad dziećmi do lat 3, gdzie jest możliwość wydłużenia o 11 miesięcy okresu wykorzy- Wicemarszałek Ryszard Terlecki: stania dotacji i środków z Funduszu Pracy w ramach programu „Maluch+” przez samorządowe i niepu- Dziękuję bardzo. bliczne żłobki, jest to kwestia, o której alarmowaliśmy Teraz głos zabierze pani poseł Urszula Nowogór- z tej trybuny, posłowie i może przede wszystkim po- ska, klub Polskiego Stronnictwa Ludowego. słanki. Jest to krok wspierający osoby prowadzące żłob- ki, wielokrotnie przez nas zgłaszany problem. Zwiększenie Funduszu Dróg Samorządowych o te Poseł Urszula Nowogórska: 3,8 mld jest małym krokiem w stronę realizacji wnio- sków Lewicy. Lewica wnosi o to, żeby zrekompenso- Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! wać samorządom 50% utraconych dochodów. Jest to Wysoka Izbo! Mam zaszczyt zaprezentować stano- jakiś mały krok w tym kierunku. Złożyliśmy projekt wisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska – ustawy dotyczący realizacji w pełni tego naszego po- PSL – Kukiz15 dotyczące rządowego projektu usta- stulatu. wy o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdzia- Nie budzi zastrzeżeń możliwość wpłaty z budżetu łania społeczno-gospodarczym skutkom COVID-19, państwa na rzecz Funduszu Solidarnościowego, Fun- druk nr 590, oraz dotyczące autopoprawki z druku duszu Ubezpieczeń Społecznych. Jednak mamy pyta- nr 590-A. nia dotyczące wsparcia Policji, Państwowej Straży Jak tutaj już do tej pory to wybrzmiało, moi przed- Pożarnej i Straży Granicznej. Nie jesteśmy przeciwko mówcy to podkreślali, ta ustawa dotyczy wielu sekto- wydatkom na te służby, ale mamy pytanie, jak to się rów, szczególnie inwestycyjnego, społecznego i finan- odnosi do COVID. Natomiast zasadnicze zastrzeżenie sowego, i z uwagi na panująca epidemię pokazuje, że budzi wsparcie Funduszu Modernizacji Sił Zbrojnych tak naprawdę wiele sektorów, nie tylko gospodarczych, Spis treści w ramach walki z COVID, i to kwotą 3 mld, jak wyni- ale też społecznych i inwestycyjnych w naszym kraju, ka z przygotowanych zmian budżetowych. Te 3 mld zostało zachwianych. Z uwagi na to, że mamy wiele według klubu Lewicy winny zasilić płace pracowni- uwag, chcieliśmy zasugerować, aby ta ustawa została ków służby zdrowia, dodatkową pracę nauczycieli, skierowana do drugiego czytania w komisjach. uzupełniać budżety samorządów, ratować miejsca Odnosząc się z kolei do proponowanych zmian, pracy zagrożone czy już utracone w wyniku COVID. chciałam podkreślić, że widzimy, iż – tak jak tutaj Nie rozumiemy, jak armia się ma do COVID. również wybrzmiało – w art. 33za i w art. 33zb moc- Jeśli chodzi o drugi projekt, ten z literą A, tam no dokapitalizowuje się, w wysokości 1850 mln, spółkę przede wszystkim popieramy przekazanie środków PLK SA, PKP PLK SA. Widzimy również, że w art. 2 na częściowe pokrycie strat portów lotniczych i mor- projektu ustawy przewiduje się wprowadzenie zmian skich wynikających z obowiązywania zakazu w ru- do przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o po- chu lotniczym. W dniu 22 maja Ministerstwo Infra- datku od towarów i usług. Widzimy, że z uwagi na struktury poinformowało, że wiceminister Marcin spadające PKB, tak naprawdę od 0,7% w 2019 r. do Horała przekazał panu premierowi projekt rozporzą- 8,4% w 2020 r., jest sporo różnych wątpliwości, które dzenia, który gwarantował właśnie wsparcie w tej wskazują, że obniżenie podatku VAT do 22,7% albo wysokości. Składaliśmy jako klub – pan poseł Jan jeszcze bardziej jest po prostu wymagane, bo to może Szopiński i szereg posłów, w tym także ja – interpe- stworzyć impuls do ratowania sektora gospodarczego lację dotyczącą dramatycznej sytuacji portu lotnicze- i może tak naprawdę odbudować zaufanie inwesto- go Ławica, któremu w tej chwili grozi upadłość, w naj- rów do naszego państwa, da możliwość pobudzenia bliższym czasie planowane jest zwolnienie do 40% inwestycji, da poczucie stabilizacji, trwałości projek- pracowników. Posłanki i posłowie Lewicy zgłaszali towania i bezpieczeństwa planowania wydatków, także dramatyczną sytuację portów lotniczych w Byd- które realizują. goszczy, Olsztynie, Lublinie, Szczecinie, Rzeszowie, Natomiast jeżeli chodzi o art. 3 projektu ustawy, Łodzi i Zielonej Górze. należy również wskazać, że w celu pobudzenia dal- I pytanie: Dlaczego tak późno, od 22 maja? Dla- szego dynamicznego rozwoju zasadne jest przyspie- czego pan premier do tej pory nie podpisał tego roz- szenie wydatkowania środków zwiększających na- porządzenia zapowiedzianego 22 maja? kłady z budżetu państwa na realizację inwestycji Nie zgadzamy się także na zwiększenie liczebno- infrastrukturalnych w transporcie lądowym, finan- ści rad nadzorczych spółek kolejowych, morskich, sowanie tych wydatków w 2021 r. lotniczych o kolejnego przedstawiciela rządu, jakim Jeżeli chodzi o program „Maluch”, dociera do nas miałby być przedstawiciel Ministerstwa Finansów. wiele głosów społecznych, które tak naprawdę podkre- Merytorycznie to jest uzasadniane w tym projekcie, ślają i pokazują, że programy związane z finansowa- 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. 12 Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania społeczno-gospodarczym skutkom COVID-19

Poseł Urszula Nowogórska Poseł Jakub Kulesza:

niem przedszkoli i żłobków jest rzeczywiście bardzo Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! mocno nadwyrężone i wymaga również doinwestowa- Kolejne posiedzenie Sejmu i mamy kolejną odsłonę nia i przede wszystkim innego podejścia do sprawy. tarczy anty-COVID-owej. Zobaczmy, co nam nasz Art. 5 ustawy zawiera z kolei informacje o zwięk- drogi w utrzymaniu rząd przygotował. Całą moc szeniu środków na Fundusz Dróg Samorządowych przepisów, które są takim grochem z kapustą, bo pań- celem pobudzenia dalszego inwestowania czy też stwo wrzucają, co tylko przyjdzie do głowy, do tych utrzymania dynamicznego rozwoju gospodarczego jednych ustaw: i rzeczy związane z kryzysem, i rze- kraju. Tutaj widzimy ogromną kwotę 2,7 mld i 1,1 mld, czy niezwiązane z kryzysem, i takie rzeczy które co w sumie daje 3,8 mld zł. To rzeczywiście w znacznej łatwo przemycić w ogromnym zamieszaniu. Oczywi- mierze może pomóc samorządom zrealizować inwe- ście są kwestie podatkowe. Bo co państwo mogli wy- stycje, które zostały zaplanowane, a które do tej pory myślić jak nie podniesienie podatków? Oczywiście z uwagi na sytuację związaną z finansowaniem i na państwo będą się tłumaczyć, że to nie podnoszenie sytuację epidemiczną zostały opóźnione w czasie. podatków, tylko utrzymanie podatków podniesionych Jeżeli chodzi o art. 6 projektu ustawy, zawiera on przez rząd Donalda Tuska. zmianę dotyczącą art. 31n. Ta zmiana odnosi się do I rzeczywiście, w tym roku obchodzimy 9. roczni- wydłużenia terminu określonego w art. 154 ust. 2 usta- cę podniesienia stawki VAT-u do 23%. Miała być podwy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych niesiona na 3 lata, a państwo prawie co roku prze- i jest konsekwencją przesunięcia terminu na dokony- dłużacie ten 3-letni okres. To trwa już 9 lat. Pan wanie podziału rezerw celowych, na mocy którego poseł Konwiński złożył już samokrytykę, krytykując wojewodowie do 5 listopada będą mogli składać wnio- przy okazji państwa i tłumacząc, że nie tędy droga. ski o finansowanie zadań z rezerw, tak aby rzeczy- Właściwą drogą, także w trakcie kryzysu, jest obni- wiście to finansowanie w sposób niezakłócony można żanie podatków, a nie ich podnoszenie. To, że mamy było dalej realizować. kryzys i państwo tłumaczycie, że teraz trzeba pod- Jeżeli chodzi o art. 7 i dofinansowanie Funduszu nosić podatki… Proszę spojrzeć na 2015 r., kiedy była Wsparcia Policji, Funduszu Wsparcia Straży Granicz- dobra koniunktura, a pani premier obiecywała obni- Spis treści nej i Funduszu Wsparcia Państwowej Straży Pożarnej, żenie VAT-u. Państwo wtedy też tych podatków nie to w dobie pandemii widzimy, że te służby miały rze- obniżaliście. Państwo podnosiliście kolejne podatki. czywiście test i egzamin, który doskonale zdały, ale jest Mamy też program helikopter+ pani minister tutaj również duża wątpliwość, czy przy okazji tych Emilewicz. Różnica jest taka, że poprzedni helikop- zmian i pokrywania wydatków na inwestycje, na mo- ter przez instytucje publiczne, PFR, BGK, przez emi- dernizacje, remonty oraz inne utrzymanie działalności sję obligacji i ich wykupowanie, przez dodruk pienię- tych jednostek nie warto się zastanowić nad służbą dzy przez NBP rozrzucał pieniądze nad sektorem zdrowia, nad dofinansowaniem działań, nad dofinan- prywatnym, nad firmami, które tego potrzebowały, sowaniem i zwiększeniem płac pielęgniarek, lekarzy, i nad tymi, które tego nie potrzebowały. Nad firma- służb medycznych i służb okołomedycznych, bo oni rze- mi, które i tak upadną. To było dotowanie trupów. czywiście są na tej pierwszej linii strzału i rzeczywiście Państwo te pieniądze rozrzucaliście, doprowadzając mają realną styczność i odczuwają realne niebezpie- do sytuacji, w której mamy spadek PKB o 9%. Przy- czeństwo podczas walki z epidemią czy też ze wszyst- pomnę, że prezes NBP mówił, że będzie 2-procento- kimi konsekwencjami tej epidemii, jaka nas dotyczy. wy wzrost. Państwo doprowadziliście do inflacji na Jeżeli chodzi o autopoprawkę, to widzimy w niej, poziomie 4%. To jest niesłychane, to świadczy o tym, iż stawki podatku VAT, które będą pobierane od każ- jak wiele pieniędzy wydrukowano. dego rodzaju paliw silnikowych, ulegają analogicz- Teraz stwierdziliście państwo, że zamiast nad nemu obniżeniu, a potem podwyższeniu na akcyzie. sektorem prywatnym będziecie rozrzucać pieniądze To rzeczywiście przyniesie realne środki czy też da nad sektorem publicznym, wspierać inwestycje pu- impuls do inwestowania. bliczne, czyli drukować jeszcze więcej pieniędzy i pom- Reasumując, szanowni państwo, panie marszał- pować je w jeszcze w bardziej nierentowne obszary ku, Wysoka Izbo, chciałam (Dzwonek), abyśmy jesz- życia gospodarczego, doprowadzając po prostu do alo- cze raz przyjrzeli się temu projektowi, chcieliśmy kacji zasobów nie tam, gdzie są potrzebne, ale tam, poprosić rząd, aby tam, gdzie są sfery, które wyma- gdzie są marnowane. To prowadzi do wzrostu cen i do gają przeanalizowania i dofinansowania, uszanował jeszcze większej recesji. Państwo nie wyciągnęliście tę kwestię i przekazał dodatkowe środki. Uprzejmie dziękuję. (Oklaski) wniosków z wielkiego kryzysu w Ameryce. Wielki kryzys nazywa się wielkim kryzysem właśnie dlatego, że postępowano w ten sposób. Wicemarszałek Ryszard Terlecki: Słyszałem ostatnio w telewizji, państwo zresztą sami się tym chwalicie, że Prawo i Sprawiedliwość Dziękuję, pani poseł. uderza do młodych. Chodzi o zwierzątka czy TikTok. Teraz głos zabierze pan poseł Jakub Kulesza, koło Tak się składa, że jest to uderzenie prosto w portfele Konfederacji. młodych – w kolejnych zapowiedziach tarcz antykry- 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania społeczno-gospodarczym skutkom COVID-19 13

Poseł Jakub Kulesza Czy wypowiedź pana ministra Horały jest akcją propagandową mającą na celu usprawiedliwienie pró- zysowych słyszymy o pełnym oskładkowaniu umów by doprowadzenia przez rząd do upadku portów lotni- cywilnoprawnych, zwiększeniu opodatkowania, a tak- czych w Bydgoszczy, Olsztynie, Poznaniu, Szczecinie, że – uwaga – zniesieniu ulgi abolicyjnej, by ci, którzy Lublinie, Rzeszowie, Łodzi i Zielonej Górze? Trudno wyjechali za chlebem, chroniąc się przed państwa uwierzyć, że pan minister Horała działał w TVN na fiskalizmem za granicą, również płacili podatki na własną rękę lub też że nie wiedział, o czym mówi. rzecz polskiego rządu. Czy wy nie chcecie, by ci ludzie Kiedy rząd wystąpił do Komisji Europejskiej o zgo- wrócili? To jest bandytyzm, to, co państwo tutaj upra- dę na udzielenie pomocy portom lotniczym? wiają. Zwierzątkami i TikTokiem państwo tej kata- Trzecie pytanie: Kiedy i w jakim zakresie Komisja strofy gospodarczej nie przykryją. Dziękuję bardzo. Europejska udzieliła Polsce zgody na wsparcie finansowe portów lotniczych? (Dzwonek) Uprzejmie pro- Wicemarszałek Ryszard Terlecki: szę, aby udzielił… (Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie) Zostało jeszcze troszkę czasu. Pan poseł Grzegorz Braun, koło Konfederacji. Wicemarszałek Ryszard Terlecki: Poseł Grzegorz Braun: Dziękuję, panie pośle, wyczerpał pan czas. Szczęść Boże wszystkim przedsiębiorcom, praco- Pan poseł Tadeusz Tomaszewski, klub Lewicy. dawcom, pracobiorcom, którzy starają się wiązać koniec z końcem mimo dewastacji polskiego życia gospodarczego, społecznego, kulturalnego, politycz- Poseł Tadeusz Tomaszewski: nego, której państwo, rząd, większość parlamentarna dokonujecie pod pretekstem walki z pandemią! Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Szanowny Pa- W ubiegłą niedzielę na Podkarpaciu – piękne stronie Ministrze! Projekt ustawy przewiduje zwiększe- ny, mój okręg – pani marszałek Witek, co bardzo nie udziału środków budżetu państwa, m.in. na Fun- Spis treści zdrowe i bardzo sensowne, paradowała bez żadnej dusz Dróg Samorządowych, ale także na „Kolej+”, śmiesznej maski. Panie marszałku, myślę, że na Pod- na programy rządowe dotyczące przebudowy przy- karpaciu zupełnie oczywiste jest, że uprawiacie fik- stanków kolejowych. Chciałbym prosić o odpowiedź cję. Problem w tym, że hipokryzja waszych zachowań na piśmie na pytanie, czy w kontekście tych progra- w miejscach publicznych, zmiennych w zależności od mów rządowych znalazły pozytywne rozstrzygnięcie nastroju chwili i mądrości etapu, rzutuje na decyzje następujące projekty: po pierwsze, wydłużenie pero- gospodarcze i polityczne, które podejmujecie. Zatem nów na stacji PKP Słupca, po drugie, budowa nowej nie pomagajcie już więcej, a przestańcie szkodzić. linii kolejowej Konin – Turek, po trzecie budowa ob- Przestańcie dewastować polskie życie pod pretek- wodnicy Koła. stem walki z pandemią. Dziękuję za uwagę. (Oklaski) Wszystkie te projekty zostały zapowiedziane przez pana premiera Mateusza Morawieckiego w czasie spo- tkań z wyborcami i mam nadzieję, że znajdą się w tych- Wicemarszałek Ryszard Terlecki: że projektach rządowych. Tak że proszę o odpowiedź na piśmie. Dziękuję. (Dzwonek) Do pytań zapisało się 12 pań i panów posłów. Zamykam listę osób zgłoszonych do pytań. Wyznaczam czas pytania na 1 minutę. Wicemarszałek Ryszard Terlecki: (Poseł Jakub Kulesza: Panie marszałku, chciałem zapisać się jeszcze do zadania pytania.) Pan poseł Krzysztof Grabczuk, klub Koalicji Oby- Jako pierwszy pytanie zadaje pan Jan Szopiński, watelskiej. klub Lewicy.

Poseł Jan Szopiński: Poseł Krzysztof Grabczuk:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo! 11 września w pro- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! gramie „Jeden na jeden” TVN-u obecny tutaj pan Chciałbym się upomnieć o Polskę Wschodnią, o wo- minister Horała oświadczył, że nie można udzielić jewództwo lubelskie, o powiaty i miasta, takie jak pomocy polskim lokalnym portom lotniczym, gdyż Chełm, Włodawa, Krasnystaw, Biała Podlaska, Za- Komisja Europejska nie udzieliła Polsce odpowiedzi. mość, ale także inne. Chciałbym się upomnieć o więk- Tymczasem dzień wcześniej rząd skierował do Sej- sze środki z Funduszu Dróg Samorządowych właśnie mu ustawę, nad którą dzisiaj procedujemy. W związku dla Polski Wschodniej. Wiemy dzisiaj, że infrastruk- z tym mam następujące pytania. tura w tej części kraju jest na dość niskim poziomie. 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. 14 Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania społeczno-gospodarczym skutkom COVID-19

Poseł Krzysztof Grabczuk dotycząca Funduszu Dróg Samorządowych. Chodzi o zwiększenie środków funduszu do kwoty 5,4 mld zł Ale także chciałbym się upomnieć o wsparcie dla w 2020 r., ale też o to, że w 2021 r. ta kwota to zaledwie lotniska w Lublinie. Wiemy, że na skutek COVID-u pół miliarda złotych. W związku z tym moje pytanie to lotnisko, ale nie tylko to, również inne lotniska jest takie: Czy planujemy… Inaczej. Czy nie planujemy regionalne w Polsce zaczynają tracić płynność finan- w ogóle rozwoju tych dróg w roku 2021? sową. Zdajemy sobie sprawę z tego, że w ostatnim okre- I druga kwestia, o której tutaj już wielokrotnie sie samorządy utraciły mnóstwo dochodów. W budże- mówiliśmy, to prośba o wyjaśnienie, o jakich fundu- cie państwa powinny znaleźć się środki finansowe, szach, jeżeli chodzi o pomoc dla portów lotniczych, które zarówno będą gwarantowały rozwój inwestycji, mówimy. Z jednej strony rząd zapowiadał 142 mln zł jak również spowodują to, że inwestycje, które były na pomoc dla portów lotniczych w całej Polsce. Sto- wcześniej zaplanowane przez samorządy, nie wyga- sowne rozporządzenie zostało przyjęte 4 czerwca. sną. (Dzwonek) Dziękuję bardzo. Później pojawił się nowy projekt rozporządzenia. Na- tomiast do dzisiaj nie wiemy, czy to są te same środ- ki, o których dzisiaj dyskutujemy w odniesieniu do Wicemarszałek Ryszard Terlecki: tego projektu ustawy, bo z kolei ten projekt ustawy mówi o refundowaniu rzeczywiście utraconych wpły- Dziękuję. wów (Dzwonek) od marca do czerwca. Proszę o wyja- Pan poseł Arkadiusz Marchewka, klub Koalicji śnienie. Dziękuję bardzo. Obywatelskiej.

Wicemarszałek Ryszard Terlecki: Poseł Arkadiusz Marchewka: Pani poseł Izabela Leszczyna, klub Koalicji Oby- Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! watelskiej. Gdzie jest obiecane wsparcie dla portów lotniczych? Gdzie jest obiecana pomoc dla lotniska Szczecin-Go-

Spis treści leniów? W czerwcu wicepremier Sasin przyleciał do Poseł Izabela Leszczyna: nas, do naszego regionu, i obiecywał wsparcie dla lot- Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Właściwie w każ- niska, które jest w trudnej sytuacji. Miało to się zda- dej ustawie COVID-owej PiS wykorzystuje sytuację rzyć w ciągu kilku dni. Minęły 4 miesiące, pomocy epidemii po to, żeby ukryć skutki swoich nieudolnych jak nie było, tak nie ma. 5-letnich rządów. W tej ustawie de facto podnosicie Gdyby nie samorządy, pewnie niektóre regionalne stawkę VAT, w dodatku po raz trzeci. Trzeci raz pod- porty lotnicze już dawno by zbankrutowały. Wma- nosicie VAT, a Platforma Obywatelska zostawiła usta- wialiście nam, że czekacie na decyzję Komisji Euro- wę, która wprowadzała stawkę 22% od roku 2017. pejskiej, tylko że Komisja Europejska odpisała wam, A więc pytam: Dlaczego podnosicie VAT po raz trze- że o nic nie musicie pytać, tylko możecie tej pomocy ci? Czy dlatego, żeby ukryć fakt, że nie ma żadnego udzielać. To jest przejaw waszej totalnej niekompe- uszczelniania, bo zniszczyliście kontrolę skarbową tencji i amatorszczyzny, która naprawdę mogła do- przez swojego niekryształowego Banasia? Czy dlatego prowadzić na skraj bankructwa regionalne porty podnosicie VAT, żeby – jak powiedział pan poseł – lotnicze. zwiększyć potencjał gospodarczy kraju? To znaczy nie Oczekuję, że naprawicie ten błąd. Oczekuję, że za- wiecie, że potencjał gospodarczy kraju zwiększa się czniecie wywiązywać się ze złożonych obietnic (Dzwo- przez obniżenie podatku? Nie widzicie, co zrobili Niem- nek) i w końcu udzielicie tej pomocy, bo na to czekają cy? 17% – stawka podstawowa VAT. A wy robicie… mieszkańcy Zachodniopomorskiego… (Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia (Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski) przy wyłączonym mikrofonie) …i pasażerowie. (Oklaski) Wicemarszałek Ryszard Terlecki:

Wicemarszałek Ryszard Terlecki: Dziękuję, pani poseł. Pan poseł Mirosław Suchoń, klub Koalicji Oby- Pan poseł Dariusz Wieczorek, klub Lewicy. watelskiej. Bardzo proszę.

Poseł Mirosław Suchoń: Poseł Dariusz Wieczorek: Bardzo dziękuję, dotarłem. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam dwa pytania. Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wy- Po pierwsze, w projekcie ustawy pojawia się kwestia soka Izbo! Oczywiście mamy projekt ustawy i ja się 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania społeczno-gospodarczym skutkom COVID-19 15

Poseł Mirosław Suchoń nie 5 lat, każdego roku, państwo z kieszeni Polaków wyciągali w wyniku podwyższonego VAT 8 mld zł. zgadzam, że to jest zarówno taka próba przykrycia Wyciągnęliście z kieszeni Polaków 40 mld zł. Wpro- nieudolności rządu, jak również próba przykrycia wadziliście przez ostatnie 5 lat przeszło 40 mld zł kłamstwa, kłamstwa, które trwa 5 lat. Myślę, że część dodatkowych podatków i opłat. Wyciągaliście pienią- Wysokiej Izby i część społeczeństwa pamięta, jak w lip- dze z kieszeni Polaków. A zatem dzisiaj, szanowni cu 2015 r. na konwencji w Katowicach Beata Szydło, państwo, lepiej dajcie pieniądze samorządom, one kandydatka na premiera, złożyła Polakom twarde będą wiedziały, na co je przeznaczyć, na jakie drogi, zobowiązanie. Chodzi o twarde zobowiązanie dotyczą- na jakie przedsięwzięcia potrzebne mieszkańcom. ce obniżenia podatku VAT do 22% i do 7%. I to twarde Nie sterujcie z góry. Przyjęliście państwo model ste- kłamstwo Beaty Szydło, twarde kłamstwo PiS-u trwa rowania z góry. już 5 lat. Mieliście w 2016 r. czas na to, żeby obniżyć Wreszcie zapytam o Fundusz Medyczny. 2 mld zł podatek VAT. Nie zrobiliście tego. Co więcej, w 2017 r. dla telewizji publicznej i teraz propozycja prezydenta, nie musieliście nic robić, wystarczyło zastosować usta- czyli Fundusz Medyczny. Nikt nie potrafi powiedzieć wę, którą zostawili poprzednicy. I co? I przedłużyliście (Dzwonek), ile to będzie w tym roku… trwanie, obowiązywanie tego podatku… (Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski) Wicemarszałek Ryszard Terlecki:

Pani poseł Małgorzata Pępek, klub Koalicja Oby- Wicemarszałek Ryszard Terlecki: watelska.

Pani poseł Zofia Czernow, klub Koalicji Obywa- telskiej. Poseł Krystyna Skowrońska: Bardzo proszę. (Poseł Henryk Kowalczyk: Ci, co podnieśli, teraz każą … i ile to będzie w przyszłym roku. Tak zapisany nam obniżać. W ogóle nie powinniście się odzywać.) projekt do… Sprzedajecie kota w worku. Spis treści (Głos z sali: Pan pozwoliłby wyraz dokończyć, by- (Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia łoby poważniej.) przy wyłączonym mikrofonie, oklaski) Ale minuta to jest minuta, a nie półtorej.

Wicemarszałek Ryszard Terlecki: Poseł Zofia Czernow: Dziękuję bardzo, pani poseł. Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Pani poseł Małgorzata Pępek. Moje pytania dotyczą inwestycji w zakresie dróg sa- morządowych. W bieżącym roku mieliśmy do czynienia z długim i mało przejrzystym systemem rozpatry- Poseł Małgorzata Pępek: wania wniosków samorządowych o dofinansowanie budowy dróg. Wiele samorządów tych pieniędzy nie Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wasz rząd już otrzymało i nie wie dlaczego. Nie wiemy, ile tych pie- przed wyborami w 2015 r. domagał się obniżenia po- niędzy zabrakło, proszę o odpowiedź. Moje pytanie datku VAT. Kiedy doszliście do władzy, to temat szyb- dotyczy szczególnie tego, czy te samorządy, które pie- ko zniknął. VAT nie spadł nawet w okresie najlepszej niędzy nie otrzymały, będą brane pod uwagę w pierw- koniunktury. Mamy rok 2020, nie dość, że nadal go szej kolejności, bo one na to czekają. Czy zmieni się nie obniżyliście, kiedy była taka możliwość, to jeszcze system rozpatrywania tych wniosków na bardziej tworzycie prawo, w którym obniżenie tych stawek przejrzysty i szybki? Dziękuję bardzo. (Oklaski) będzie trwale powiązane z dobrą kondycją budżetu, a że mamy koronawirusa, to w przyszłym roku stawki VAT znowu pozostaną na dotychczasowym pozio- Wicemarszałek Ryszard Terlecki: mie. Zniszczyliście kontrolę skarbową i macie kłopot z VAT-em. Jeszcze niedawno z ust prezesa Narodo- Pani poseł Krystyna Skowrońska, klub Koalicji wego Banku Polskiego padły słowa, że jako państwo Obywatelskiej. jesteśmy doskonale przygotowani do kryzysu. Mamy wyjątkowo dobrą sytuację finansową oraz posiadamy nieprzebrane ilości gotówki. Proszę mi wytłumaczyć, Poseł Krystyna Skowrońska: czy to jest prawda. Skoro jest tak dobrze (Dzwonek) z finansami publicznymi, jak nas przekonujecie… Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie Po- (Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia słowie! Zwracam się do panów ministrów. Przez ostat- przy wyłączonym mikrofonie) 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. 16 Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania społeczno-gospodarczym skutkom COVID-19

Wicemarszałek Ryszard Terlecki: Poseł Robert Winnicki:

Dziękuję bardzo, pani poseł. …jest dzisiaj niszczone polskie rolnictwo. Panie Pan poseł Jakub Kulesza, Konfederacja. marszałku, żądam przegłosowania mojego wniosku Pani poseł, pani czas już minął. formalnego o odroczenie obrad. (Oklaski)

Poseł Jakub Kulesza: Wicemarszałek Ryszard Terlecki:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mówiłem, ile złego Tak, pan może sobie żądać. jest w tej ustawie. Chciałbym teraz powiedzieć, co do- Teraz głos ma sekretarz stanu w Ministerstwie brego może się w niej znaleźć, bo jeszcze nie ma tego Finansów pan Sebastian Skuza. Bardzo proszę. w tej ustawie. Mogą się znaleźć przepisy, na które cze- kają obywatele. Przede wszystkim chodzi o obniżenie opodatkowania pracy. Nasz postulat jest taki, by pod- Poseł Robert Winnicki: nieść kwotę wolną od podatku i związać ją z płacą minimalną. To jest świetny pomysł. Wiem, że pan Panie marszałku, żądam przegłosowania tego minister mówił, że nie opłaca się kwoty wolnej od po- wniosku formalnego. Panie marszałku, proszę się od- datku podnosić co roku, tylko państwo de facto nie nieść do tego wniosku formalnego. podnieśli jej od 12 lat. Taka jest prawda. Trochę pań- stwo zmodyfikowali mechanizm ustalania tej kwoty. Druga sprawa to dobrowolny ZUS dla przedsię- Wicemarszałek Ryszard Terlecki: biorców. Naprawdę przedsiębiorcy to są zaradni ludzie, którzy potrafią przewidywać, co będzie się dzia- Proszę opuścić mównicę. To nie jest wniosek for- ło w najbliższej przyszłości, planować inwestycje i są malny. w stanie przewidzieć swoje emerytury, wiedzą, czy teraz opłaca im się inwestować w firmę czy ratować Spis treści firmę, czy może odkładać do waszego arcyopłacalne- Poseł Robert Winnicki: go systemu emerytalnego. Złożymy takie poprawki (Dzwonek) do tej ustawy. Dziękuję bardzo. To jest wniosek formalny. (Poseł Robert Winnicki: Panie marszałku, wniosek formalny.) Wicemarszałek Ryszard Terlecki:

Wicemarszałek Ryszard Terlecki: Nie, panie pośle.

Pan poseł Michał Szczerba, klub Koalicji Obywa- telskiej. Poseł Robert Winnicki: Chwileczkę, pan poseł Michał Szczerba, klub Ko- alicji Obywatelskiej. Panie marszałku, proszę nie kłamać. Proszę nie Nie ma pana posła? Nie ma. niszczyć polskiego rolnictwa w ten sposób. Proszę nie Bardzo proszę. kłamać, panie marszałku. Proszę o procedowanie nad moim wnioskiem formalnym. Mam do tego wszelkie prawa. Proszę o procedowanie nad moim wnioskiem Poseł Robert Winnicki: formalnym. To jest granda, co robicie. Jest ze strony rolników żądanie spotkania z Prezydium Sejmu. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Składam wniosek formalny o odroczenie posiedzenia Izby do czasu, kiedy Prezydium Sejmu spełni żądania protestują- Wicemarszałek Ryszard Terlecki: cych rolników. W tej chwili organizacje rolnicze za- blokowały Aleje Ujazdowskie i żądają spotkania z Pre- Panie pośle, na podstawie art. 175 ust. 2a regula- zydium Sejmu w sprawie porządku obrad… minu Sejmu stwierdzam, iż swoim zachowaniem na (Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia sali posiedzeń narusza pan powagę Sejmu. przy wyłączonym mikrofonie)

Poseł Robert Winnicki: Wicemarszałek Ryszard Terlecki: Pan narusza powagę Sejmu, niszcząc polskie rol- Panie pośle, to nie jest wniosek formalny. Dzięku- nictwo. ję bardzo. Proszę opuścić mównicę. Bardzo proszę, panie ministrze. 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania społeczno-gospodarczym skutkom COVID-19 17

Sekretarz Stanu Algorytmem, algorytmem zostało przekazane. Moż- w Ministerstwie Finansów na nawet zobaczyć, ile dana jednostka dostała tych Sebastian Skuza: pieniędzy. (Poseł Krystyna Skowrońska: Ale nie podstawowe.) Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Myślę, że część Jeżeli chodzi o kwestie związane z kwotami wolny- tych pytań jest kierowanych do pana ministra Hora- mi od podatku i ZUS-u, to myślę, że są to zmiany sys- ły. Są one bardzo szczegółowe, więc postaramy się temowe. To na pewno nie przy tym projekcie. Dziękuję odpowiedzieć na piśmie, zwłaszcza jeżeli chodzi o po- bardzo. szczególne projekty inwestycyjne. Jeżeli chodzi o wsparcie „Portów Lotniczych”, to padło pytanie o kwotę 142 mln. Tak, to jest właśnie Wicemarszałek Ryszard Terlecki: ta kwota zarezerwowana w funduszu COVID-owym. Komisja Europejska nie zgodziła się na taki kształt Dziękuję bardzo. rozporządzenia, które zostało u nas przygotowane. Głos zabierze sekretarz stanu w Ministerstwie W związku z tym zmienił się model finansowania: Infrastruktury Marcin Horała. z pokrywania kosztów gotowości na pokrywanie czę- ściowych strat. Ale środki są te same, tj. 142 mln zł. (Oklaski) Sekretarz Stanu Kwestia podatku od towarów i usług. Myślę, że w Ministerstwie Infrastruktury żaden kraj nie był przygotowany na pandemię. Po- Marcin Horała: wrót do stawek w wysokości 22% i 7% oznaczałby utratę dochodów na poziomie 9,9 mld zł. Pozwolę so- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Część pytań fak- bie przytoczyć taki przykład dotyczący rynku nie- tycznie dotyczyła tego wątku lotniskowego, dlatego mieckiego. Cytat z 6 września, Niemcy: Obniżenie chciałbym wzbogacić i sprecyzować informacje. VAT-u nie poprawiło sytuacji handlu detalicznego. Otóż w pierwotnej wersji rozporządzenia i tego me- Niemiecki handel detaliczny zarobił w lipcu o 0,3% chanizmu, jaki przyjęliśmy, dotacje dla lotnisk miały mniej niż w czerwcu – poinformował Federalny Urząd polegać na tym, że premier wyznacza listę lotnisk Spis treści Statystyczny w Wiesbaden. Realny spadek zysków użytku publicznego, a następnie część kwalifikowana handlowych był jeszcze wyższy i wyniósł 0,9%. Tym- kosztów ponoszonych przez te lotniska jest im zwra- czasem proszeni o komentarz przez Agencję Reutera cana. I ten mechanizm jest rozpisany na cały rok. niemieccy ekonomiści liczyli się ze wzrostem obrotów Dialog prenotyfikacyjny. Odpowiadam na pyta- w handlu rzędu 0,5%. Zauważam, że Niemcy obniżyli nie, kiedy zwróciliśmy się do Komisji Europejskiej. główną stawkę VAT z 19% do 16%. Otóż 31 lipca wszystko po stronie polskiej już było Jeżeli chodzi o pytanie dotyczące kolejności finan- gotowe. To, że to było 31 lipca, a nie wcześniej, wy- sowania zadań przez Fundusz Dróg Samorządo- nikało z przygotowań do tej prenotyfikacji. Od tej wych, również odpowiem pisemnie. Odniosę się do tego pory prowadzimy dialog z Komisją Europejską. Ko- w porozumieniu z panem ministrem Horałą z Mini- misja już kilkakrotnie dopytywała nas o różne szcze- sterstwa Infrastruktury. góły. Występowaliśmy do „Portów Lotniczych” z proś- Kwestie związane z Funduszem Medycznym i prze- bą o informacje, bo przecież większość regionalnych kazywaniem środków do jednostek samorządu tery- portów lotniczych jest w zarządzie samorządów czy torialnego. Nowelizacja ustawy budżetowej zawiera jest własnością samorządów. Nie mamy bezpośred- kwotę 2 mld zł w roku 2020 przeznaczoną na Fun- niego dostępu do różnych informacji finansowych czy dusz Medyczny. Jeżeli chodzi o jednostki samorządu księgowych dotyczących tych portów. Dostarczali- terytorialnego i dodatkowe środki dla jednostek sa- śmy te informacje Komisji Europejskiej. Konkluzja morządu terytorialnego, pragnę zauważyć, że już w przypadku tego dialogu, który nie jest jeszcze za- zostało przekazane 6 mld na inwestycje do jednostek kończony i cały czas się toczy, jest taka, że na ten samorządu terytorialnego, do powiatów i gmin. Zo- moment tej pozytywnej decyzji nie mamy. Z tego, stało to podzielone algorytmem. w jakim kierunku ten dialog idzie, możemy domnie- (Poseł Krystyna Skowrońska: Podzielone algoryt- mać, że albo możemy jej w ogóle nie uzyskać, albo mem.) przynajmniej potrwa to jeszcze długi, długi czas. I ta Podzielone algorytmem. 6 mld zostało podzielone konkluzja, jeżeli chodzi o to, co mówi nam Komisja algorytmem i już przekazane do jednostek samorządu Europejska, jest taka: ponieważ znacząca część por- terytorialnego. O dodatkowe 6 mld jednostki samo- tów lotniczych w Polsce miała straty już przed epide- rządu terytorialnego mogą aplikować do Kancelarii mią, pandemią COVID, a były też takie, które miały Prezesa Rady Ministrów. Łącznie Rządowy Fundusz wieloletnie straty i prawie w ogóle albo w ogóle nie Inwestycji Lokalnych jest na poziomie 12 mld zł. miały zysków od czasu, kiedy istniały, mechanizm Oprócz tego, że 6 mld już zostało przekazane na ra- dotowania w czasie, kiedy już jakiś ruch lotniczy jest, chunki jednostek samorządu terytorialnego… kiedy nie ma całkowitego zakazu lotów, z punktu (Poseł Krystyna Skowrońska: Algorytmem?) widzenia Komisji Europejskiej budzi wątpliwość, czy 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. 18 Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania społeczno-gospodarczym skutkom COVID-19

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury kosztów, zwrot strat spowodowanych pandemią, ale Marcin Horała jeżeli jakiś port lotniczy i bez pandemii ponosił straty, to tego problemu nie rozwiążemy. Oczywiście taki w ten oto sposób polski rząd tylko pokrywa straty port lotniczy jest w dużych opałach i w dużych kło- wynikające z COVID-u, czy też w ukryty sposób pro- potach. Ale to już jest pytanie do właścicieli, do tych, wadzi niedozwoloną pomoc publiczną na rzecz lot- którzy go budowali, przyjmowali pewną strukturę nisk, których problemy wynikają ze złego zarządza- biznesową tego portu, żeby zarządzili nim tak, żeby nia, złego modelu biznesowego, przyczyn pozapande- on miał ekonomiczne uzasadnienie. Dziękuję bardzo. micznych. Stąd element tej nowelizacji, w przypadku którego zgodnie z linią proponowaną przez Komisję Europejską dokonujemy przeformułowania podstawy Wicemarszałek Ryszard Terlecki: prawnej. Mniej więcej tyle samo, tj. 142 mln zł, chcemy wypłacić po prostu na innej podstawie: nie na Dziękuję bardzo. zasadzie mechanizmu zwracania przez rok kwalifi- Pani poseł Skowrońska w trybie sprostowania. kowanej kategorii kosztów, tylko na zasadzie mecha- (Głos z sali: Krysia!) nizmu pokrywania strat za ten okres, kiedy ruch Pani poseł zrezygnowała ze sprostowania? lotniczy był całkowicie wyłączony. I właściwie tyle (Poseł Krystyna Skowrońska: Nie, nie, ależ oczy- można powiedzieć. Jest to zmiana formalna, która wiście, że nie, panie marszałku.) pozwoli szybciej te środki uruchomić. Te środki są. 1 minuta. Po stronie rządu polskiego zostało wykonane wszystko to, co musiało być wykonane. Natomiast ku mojemu zdziwieniu jakimś odkryciem dla części państwa Poseł Krystyna Skowrońska: posłów może być to, że jesteśmy członkiem Unii Eu- ropejskiej i musimy przestrzegać zasad dotyczących Szanowny Panie Marszałku! Dziękuję za udziele- niedozwolonej pomocy publicznej. Zwłaszcza w przy- nie mi głosu w trybie sprostowania. padku Szczecina wiemy, czym się kończy nieprze- Pan minister Skuza nie zrozumiał mojej wypo- strzeganie tych zasad. To powinno być przez Platfor- wiedzi, bo na moją wypowiedź dotyczącą subwencji Spis treści mę Obywatelską mocno i boleśnie przyswojone. dla samorządów wskazuje fundusz inwestycji dróg Szanowni Państwo! Reasumując, chciałbym powie- samorządowych. Panie ministrze, to nie jest to samo. dzieć jeszcze o jednym wyjątku, wyjątku szczeciń- To nie jest to samo. A algorytm, o którym pan mówił, skim, gdzie oprócz tego jest dodatkowo inna sprawa, przekazany na inwestycje, to nie jest algorytm pod- która została w to zamieszana. Jest to umowa, która stawowy do tego, do subwencji przekazanej dla samo- przewiduje dużą inwestycję państwowych „Portów rządów. Państwo stworzyliście algorytm, który na Lotniczych” w lotnisko Szczecin-Goleniów. Chodzi potrzeby tej ustawy i tylko tej ustawy pokazuje, że o 108 mln zł. To jest odrębna sprawa. Zostało zawarte jedne samorządy na inwestycje dostają więcej, inne porozumienie, została zawarta umowa, w której stro- mniej. I tutaj zgoda, jest algorytm. Ale ja pytałam i pan ny umawiające się, czyli polskie „Porty Lotnicze”, sa- powinien zrozumieć, bo od lat się pan zajmuje finan- morząd województwa i samorząd miasta w Szczecinie, sami, nieraz o tym rozmawialiśmy, że chodzi o algo- wiedząc, że procedura notyfikacji w przypadku takiej rytm podstawowy, tak żeby samorząd mógł sam otrzy- pomocy, takiej inwestycji musi potrwać, umówiły się, mać dodatkowe… na oświatę, żeby mógł zdecydować, że PPL dostarczy 108 mln, a w czasie, kiedy trwa ta na co wyda pieniądze (Dzwonek), a nie potrzebuje procedura, bieżące finansowanie będzie zapewniać waszego algorytmu. miasto Szczecin, które się z tego wywiązuje, i Sejmik Województwa Zachodniopomorskiego, który niestety ustami marszałka Geblewicza szuka różnych pretek- Wicemarszałek Ryszard Terlecki: stów, żeby się nie wywiązać. Mam nadzieję, że jednak się wywiąże. Dziękuję, pani poseł. Rozumiem, że właśnie otwiera się lotnisko w Ber- Pan poseł Wieczorek, też w trybie sprostowania. linie i trzeba mu zapewnić dodatkowe rynki, ale może 1 minuta. jednak nie metodą doprowadzenia do upadku lotniska Szczecin-Goleniów. Do tej refleksji państwa na- mawiam. Poseł Dariusz Wieczorek: I ostatnia sprawa. To, co już mówiłem na począt- ku. Tu niestety Komisja Europejska ma rację. Dużo Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ja w trybie spro- portów regionalnych w Polsce miało straty i bez pan- stowania odnośnie do wypowiedzi pana ministra demii COVID-u. Są takie, które notowały cały czas Horały. Otóż, panie ministrze, chcę uspokoić. Samo- straty od utworzenia, które były dotowane przez sa- rząd województwa nie ma zamiaru wycofywać się morządy wojewódzkie. Ta dotacja, ten mechanizm z podpisanego porozumienia. Trzymamy kciuki, że- dotacyjny tych problemów nie rozwiąże. To jest zwrot byście przeprowadzili wszelkie niezbędne procedury, 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów 19

Poseł Dariusz Wieczorek Sekretarz Stanu w Ministerstwie Klimatu aby można było te 108 mln na tę inwestycję urucho- Ireneusz Zyska: mić. Natomiast cała ta zadyma, można powiedzieć, lotniskowa, wynikała właśnie z tego, że od marca te Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie Po- lotniska były zamknięte. Wszystkie lotniska w Polsce słowie! Wysoka Izbo! Mam przyjemność w imieniu mają bardzo trudną sytuację ekonomiczną, bo wia- ministra klimatu przedstawić projekt ustawy o zmia- domo, że jak samoloty nie latają, to nie ma również nie ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remon- przychodów dla lotnisk. Władzom samorządu woje- tów oraz niektórych innych ustaw, druk nr 574. wództwa zachodniopomorskiego chodziło tylko i wy- Procedowanie nad przedłożonym projektem usta- łącznie o to, żeby zwrócić uwagę na to, aby przyspie- wy o wspieraniu termomodernizacji i remontów oraz szyć tę realną pomoc za te straty, które poniosły niektórych innych ustaw ma na celu przede wszyst- lotniska regionalne. To był tylko element tej dyskusji. kim poprawę jakości powietrza. Poprawa jakości po- Zakładam, że ta ustawa ten problem rozwiąże, cho- wietrza w Polsce jest jednym z największych wyzwań, ciaż przypominam, że mamy już wrzesień 2020 r. które podejmuje administracja publiczna zarówno na Dziękuję bardzo. szczeblu rządowym, jak i na szczeblu samorządo- wym. Jest to jedna z najpilniejszych potrzeb współ- czesnego świata adresowanych przez obywateli do Wicemarszałek Ryszard Terlecki: rządzących. Ten priorytet został też wyznaczony jako priorytet działania rządu pana premiera Mate- Pan poseł Szopiński jeszcze w trybie sprostowania. usza Morawieckiego, m.in. w exposé pana premiera. Proszę. Rząd przygotował i wdrożył program priorytetowy „Czyste powietrze”, na który w perspektywie 11 lat zostało przeznaczonych 103 mld zł. Aby jednak uspraw- Poseł Jan Szopiński: nić funkcjonowanie tego programu, zwiększyć jego oddziaływanie, chcielibyśmy w tymże projekcie usta- Szanowny Panie Ministrze! Ministerstwo Infra- wy, który w tej chwili przedkładamy Wysokiej Izbie, struktury na swojej oficjalnej stronie w dniu 22 maja dokonać pewnych zmian w trzech obszarach. Spis treści poinformowało, że na mocy rozporządzenia porty lot- Po pierwsze, w samym programie priorytetowym nicze będą mogły otrzymać dotację z funduszu prze- „Czyste powietrze” zostanie ustanowiony ekonomicz- ciwdziałania COVID. Będą zobowiązane do utrzyma- ny fundusz poręczeń i gwarancji przy Banku Gospo- nia minimalnej gotowości operacyjnej w trakcie zagro- darstwa Krajowego, który będzie zasilany z Narodo- wego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki żenia epidemicznego. Dotacja będzie przyznawana na Wodnej, tak aby był to mechanizm gwarancyjny dla pokrycie kosztów, których katalog zostanie zawarty kredytów i pożyczek udzielanych przez banki komer- w projekcie rozporządzenia. To było 22 maja. Tymcza- cyjne, które będą udzielać – na preferencyjnych wa- sem pan dzisiaj właścicielom tych ośmiu portów lotni- runkach – pożyczek beneficjentom, którzy będą chcie- czych oświadczył, że Polska wystąpiła do Komisji Eu- li finansować przedsięwzięcia termomodernizacyjne ropejskiej dopiero w lipcu. W związku z tym jest pyta- zwiększające efektywność energetyczną w budynkach nie do pana ministra: Co między 22 maja a lipcem mieszkalnych. zrobiło Ministerstwo Infrastruktury? Drugi element dotyczy programu „Stop smog”, który Ministerstwo Klimatu przejęło do prowadzenia jako program priorytetowy od Ministerstwa Rozwoju. Wicemarszałek Ryszard Terlecki: Najistotniejsze zmiany dotyczą przede wszystkim rozszerzenia zakresu przedsięwzięć niskoemisyjnych Dziękuję bardzo. o przyłączenie budynku do sieci elektroenergetycznej, Zamykam dyskusję. modernizacje istniejącego przyłącza ciepłowniczego, W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie pro- gazowego lub elektroenergetycznego, dopuszczenie jektu ustawy w pierwszym czytaniu. możliwości realizacji przedsięwzięć niskoemisyjnych Do głosowania nad tym wnioskiem przystąpimy również w budynkach będących w zasobach mieszka- bezpośrednio po zakończeniu punktu 2. niowych gminy. Trzeba powiedzieć, że program „Stop Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 2. po- smog” został zaprojektowany w taki sposób, że 70% rządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego inwestycji finansuje państwo, natomiast 30% realiza- projektu ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu cji inwestycji w zakresie budżetowym zapewnia samo- termomodernizacji i remontów oraz niektórych rząd terytorialny, przy czym w miastach, gminach innych ustaw (druk nr 574). liczących powyżej 100 tys. mieszkańców poziom udzia- Proszą sekretarza stanu w Ministerstwie Klima- łu gminy zwiększa się minimalnie o 0,1%. tu pana Ireneusza Zyskę o przedstawienie uzasadnie- Ponadto chcielibyśmy obniżyć z 2% do 1% próg nia projektu ustawy. dotyczący liczby budynków jednorodzinnych, który Bardzo proszę, panie ministrze. umożliwia włączenie i aplikowanie gminy do progra- 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. 20 Projekt ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Klimatu skargi Unii Europejskiej przeciwko Polsce w związku Ireneusz Zyska z przekroczeniem norm jakości powietrza w latach 2007–2015, jak i zalecenia Najwyższej Izby Kontroli mu „Stop smog”. Minimalny próg stanowi liczba 20 zawarte w bardzo mocnej analizie, która dotyczyła budynków, które wspólnie będą realizować program tych zagadnień, które są ujęte w przedłożeniu rządo- termomodernizacji w ramach priorytetowego progra- wym. Projekt ustawy przewiduje poprawę efektyw- mu „Stop smog”. Wydłużamy także termin realizacji ności wsparcia przede wszystkim samorządów gmin, porozumienia z gminą z 3 lat do 4 lat. Kolejnym niesły- które realizują przedsięwzięcia niskoemisyjne w bu- chanie istotnym elementem, który proponujemy w prze- dynkach jednorodzinnych, przez dostosowanie ich do pisach nowelizowanej ustawy, są przepisy o utworzeniu bieżących uwarunkowań i zasad uczestnictwa i reali- Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków, która zacji przedsięwzięć w ramach programu „Stop smog”. będzie zawierała kluczowe informacje na temat źródeł Po drugie, projektowana ustawa przewiduje urucho- emisji w sektorze bytowo-komunalnym. mienie i utworzenie Centralnej Ewidencji Emisyj- Proces identyfikacji źródeł niskiej emisji zostanie ności Budynków. Po trzecie, usprawnia ona działania rozpoczęty od gromadzenia jednolitych i uspójnio- rządowego programu priorytetowego pn. „Czyste po- nych danych w skali całego kraju. Niezbędne jest powietrze”. zyskanie informacji na temat budynków i pocho- Pan minister odniósł się już do niektórych zmian dzących z nich źródeł emisji w ramach dokonywanej zawartych w tej regulacji, takich jak obniżenie progu inwentaryzacji budynków. Do tej pory są prowadzone dotyczącego minimalnej liczby budynków jednoro- inwentaryzacje dotyczące emisyjności budynków dzinnych, który umożliwia aplikowanie do progra- w gminach, ale jest to niespójne w różnym stopniu mu, z 2% do 1% oraz jednorazowe zniesienie tego li- zaawansowania. Chcielibyśmy wprowadzić jednolity mitu w sytuacji, gdy gmina wcześniej zawarła sto- program, który pomoże adresować programy, które sowne porozumienie w tym zakresie. Ponadto skraca za chwilę będziemy przygotowywać wspólnie z Naro- się z 10 lat do 5 lat okres przewidziany po zakończe- dowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodar- niu obowiązywania porozumienia dotyczącego dzia- ki Wodnej, do samorządów, po to żeby eliminować łań czy zobowiązań. Co do innych propozycji, które niską emisję, poprawiać jakość powietrza w Polsce. są zawarte w tej nowelizacji, rozszerza się zakres (Dzwonek)

Spis treści przedsięwzięcia niskoemisyjnego dotyczącego przy- Szanowni Państwo Posłowie! Ośmielę się zauwa- łączenia budynku do sieci elektroenergetycznej, jeśli żyć, że to jest bardzo dobry projekt ustawy, na który chodzi o modernizację istniejącego przyłącza ciepłow- czekają i obywatele, i jednostki samorządu terytorial- niczego, gazowego lub elektroenergetycznego, do- nego. Uprzejmie proszę o poparcie tego projektu puszcza się możliwość realizacji przedsięwzięć nisko- przez Wysoką Izbę. (Oklaski) emisyjnych również w budynkach będących w zasobach mieszkaniowych gminy. W przedłożeniu rządowym definiuje się ponadto Wicemarszałek Ryszard Terlecki: poszczególne grupy interesariuszy, w tym dostawców danych do systemu Centralnej Ewidencji Emisyjności Dziękuję bardzo. Budynków, czyli wykaz osób uprawnionych, podmio- Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po- ty zasilające centralnej ewidencji, zapewniając jedno- rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad- cześnie systematyczną aktualizację danych zbiera- czeń w imieniu klubów i koła. nych do systemu, co pozwoli na jego utworzenie. Ten Otwieram dyskusję. system będzie również umożliwiał zbieranie danych Jako pierwszy pan poseł Jerzy Polaczek, Klub dotyczących stanu energetycznego budynków, infor- Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość. macji o wszelkich formach pomocy publicznej takich jak dotacje, preferencyjne kredyty, które zostały przyznane na zadania termomodernizacyjne bądź na Poseł Jerzy Polaczek: wymianę kotłów w budynkach, jak również o formach pomocy społecznej lub innych formach wspar- Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Pa- cia udzielanego ze środków publicznych mieszkań- nie Ministrze! Pragnę w imieniu Klubu Parlamen- com tych budynków mieszkalnych. tarnego Prawo i Sprawiedliwość przedstawić stano- Projekt również, co warto podkreślić, usprawnia wisko wobec rządowego projektu ustawy o zmianie działanie rządowego programu priorytetowego „Czy- ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów ste powietrze”. Po pierwsze, rozszerza zakres działa- oraz niektórych innych ustaw. nia narodowego funduszu ochrony środowiska i fun- Oczywiście jest to projekt godny poparcia. Wpro- duszy wojewódzkich – mówię tutaj o wojewódzkich wadza on usprawnienia aktualnie obowiązujących funduszach ochrony środowiska i gospodarki wodnej instrumentów finansowych, które są dedykowane – o możliwość finansowania gwarancji udzielanych bezpośrednio realizacji przedsięwzięć poprawiają- przez banki, w tym Bank Gospodarstwa Krajowego, cych jakość powietrza w Polsce, a także w sposób w ramach programów rządowych, które są realizo- pośredni realizują, po pierwsze, zarówno wyrok Try- wane, w rozumieniu ustawy o poręczeniach i gwa- bunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w zakresie rancjach. Po drugie – to jest, myślę, bardzo dobra in- 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów 21

Poseł Jerzy Polaczek Program „Stop smog” jest programem niezwykle wąskim. Proszę zauważyć, że finansowany jest wła- formacja dla samorządów – ułatwia zaciąganie przez śnie z tego, że Polacy kupują torebki foliowe. Na ten gminy pożyczek na zadania związane z ochroną kli- program w ciągu 4 lat było przeznaczone 1200 mln, matu, w tym przez wyłączenie pożyczek udzielanych a jest tak atrakcyjny, że wydane będzie do 2022 r. z narodowego funduszu czy z funduszy wojewódzkich zaledwie 48 mln. Regulacja w tej ustawie oczywiście na potrzeby realizacji rządowych programów, takich poszerza ten dostęp, ale w niewielkim stopniu, z tymi jak program „Czyste powietrze” czy program „Stop wszystkimi wadami, o których mówiłam. A przecież smog”, na przedsięwzięcia związane z ochroną kli- wystarczyło procedować nad projektem ustawy, sys- matu z ograniczeń, o których mowa w ustawie o fi- temowym, który dwa razy składaliśmy w Sejmie w po- nansach publicznych. przedniej kadencji. Pewnie to powtórzymy, złożymy Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość, go znowu, bo to jest jedyne rozwiązanie, które może który ocenia bardzo dobrze dotychczasowe działania cywilizacyjnie rzeczywiście to przyspieszyć i zapewnić rządu oraz administracji, zarówno rządowej, jak i sa- Polakom czyste powietrze – tym Polakom, którzy morządowej, w zakresie prowadzenia polityki popra- dziesiątkami tysięcy umierają wcześniej z powodu złej wy jakości powietrza w Polsce, pozytywnie opiniuje jakości powietrza. rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o wspiera- Ale chciałabym się skupić na zasadniczej kwestii niu termomodernizacji i remontów oraz niektórych w tej ustawie, która moim zdaniem powinna być wy- innych ustaw. Myślę, że jeszcze w dniu dzisiejszym odrębniona w osobnej ustawie, a mianowicie Central- Komisja Infrastruktury oraz komisja do spraw ener- nej Ewidencji Emisyjności Budynków. Ta centralna gii zajmą się pilnie procedowaniem nad przyjęciem ewidencja nie spełnia podstawowych kryteriów, w tym sprawozdania o tym ważnym akcie prawnym. (Dzwo- kryterium funkcjonalności. Sposób gromadzenia da- nek) Dziękuję za uwagę. (Oklaski) nych i konfiguracja nie wskazują na żadną efektyw- ność i spełnianie kryteriów bycia narzędziem, przede wszystkim dla samorządów, zarządzania jakością po- Wicemarszałek Ryszard Terlecki: wietrza i jej poprawy. Ewidencja jest chaotyczna, dane będą pozyskiwane z różnych źródeł. Proszę wyobrazić

Pani poseł Gabriela Lenartowicz, klub Koalicji sobie, że np. moja osiemdziesięcioparoletnia sąsiadka Spis treści Obywatelskiej. ma zeznać, wpisać do takiej ewidencji to, jak się nazywa, gdzie mieszka, jaki ma numer telefonu, jaki ma adres poczty elektronicznej i jaka jest efektywność Poseł Gabriela Lenartowicz: źródeł ciepła w jej mieszkaniu wedle tabliczek znamio- nowych. Ale ona takich tabliczek nie ma, ma tylko Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pragnę w imieniu taką kozę zwyczajną. Ma też obliczyć średnią tempe- klubu Koalicja Obywatelska przedstawić stanowisko raturę powietrza w domu, grubość ścian i stropów, nie w sprawie procedowanej dzisiaj ustawy. mówiąc już o roku budowy domu – ona tego roku nie Skupię się na początku na tych dwóch częściach, które stanowią jakby korektę w zamyśle rządu czy to pamięta. I to wszystko ma być przetwarzane, kontrolo- programu „Stop smog”, czy to programu „Czyste po- wane. Oczywiście obciąża się tym samorządy, ale cało- wietrze”. Te korekty są pożądane i oczekiwane, aczkol- ścią ma zarządzać centralna baza. W tej bazie mają być wiek nie rozwiązują problemu. Trzeba jednak przypo- gromadzone dane osobowe. Prezes Urzędu Ochrony mnieć, że o ile program „Stop smog” dotyczy gmin – Danych Osobowych zakwestionował zgodność groma- termomodernizacja, wymiana źródeł ciepła dla na- dzenia i przetwarzania tych danych z rozporządzeniem juboższych – o tyle program „Czyste powietrze”, zarzą- Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony dzany przez narodowy fundusz ochrony środowiska, danych osobowych. One są nieefektywne i nikomu nie- jest adresowany bezpośrednio do osób fizycznych po- potrzebne. (Dzwonek) W tej bazie mają być także gro- siadających domki jednorodzinne, też osób mających madzone informacje o stanie finansowym, o dochodach status ubóstwa energetycznego, ale i osób średnioza- poszczególnych obywateli i dotacjach dla nich. możnych, które mają dochody powyżej 100 tys. rocznie Na posiedzeniu komisji będziemy pytali o szcze- – te osoby mogą korzystać z ulgi podatkowej. góły tych rozwiązań i nie wykluczamy, że w drugim Jednemu i drugiemu programowi brakuje z jednej czytaniu złożymy poprawkę wyłączającą tę kwestię strony systemowych rozwiązań i spójnych, efektyw- do odrębnej regulacji, skonsultowanej i porządnie, nych przedsięwzięć, z drugiej strony brakuje bardzo poważnie przygotowanej, bo taka ewidencja jest po- porządnych, systemowych regulacji prawnych, trzebna, tylko ona musi być funkcjonalna, skuteczna zwłaszcza takich, które dotyczą zapewnienia finan- i uwzględniająca ochronę danych osobowych obywa- sowania. Program „Czyste powietrze” w ogóle nie ma teli, bo będziemy mieli kolejną bazę, z której można podstawy prawnej. Przeznaczone były na to według czerpać dotyczące obywateli informacje o wszystkim. deklaracji premiera 103 mld zł, z tego 63 mld dotacji Dziękuję bardzo. w ciągu 10 lat. Wydatkowano z tego mniej niż 3%. Obecnie program po wdrożeniu jest kalkulowany na (Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek 500 lat przy tym tempie. Sejmu Piotr Zgorzelski) 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. 22 Projekt ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów

Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: Poseł Przemysław Koperski:

Bardzo dziękuję, pani poseł. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Polska od lat ma W imieniu klubu parlamentarnego Koalicja Pol- najbardziej zanieczyszczone powietrze w całej Unii Eu- ska… przepraszam, Lewica głos zabiorą pani poseł ropejskiej. Rocznie przez smog umiera blisko 50 tys. Beata Maciejewska, a także pan poseł Przemysław Polek i Polaków, to 12% wszystkich zgonów. Nie przez Koperski. przypadek więc na liście najbardziej zanieczyszczonych Proszę bardzo, pani poseł. miast Unii Europejskiej jest 36 miast z Polski, wśród z nich również te, które bardzo dobrze znamy z mojego okręgu wyborczego: Żywiec, Bielsko, Pszczyna, ale rów- Poseł Beata Maciejewska: nież położony obok Rybnik. Wielu miejsc niestety nie ma, ponieważ główny inspektor ochrony środowiska Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Polska potrzebu- odmawia lokalizacji stacji pomiaru i jakości powietrza, je dobrego klimatu, Polska potrzebuje czystego po- tak jak to się stało w przypadku Czechowic-Dziedzic. wietrza, co przy obecnych rządach nie jest proste – Chcę zwrócić uwagę również na to, co mówi prof. przede wszystkim dlatego, że nadal palimy węglem, Andrzej Lekston ze Śląskiego Centrum Chorób Ser- że nasze budynki ciągle wymagają termomoderniza- ca w Zabrzu, który od lat zwraca uwagę, że smog nie cji. Należy wskazać chociażby na domy jednorodzin- tylko atakuje serce i płuca, ale i drastycznie obniża ne, 72% z nich, tj. 3,6 mln domów w Polsce, jest źle produkcję testosteronu, zaburza płodność, upośledza zaizolowanych. Straty ciepła są duże, w zasadzie w do- odporność dzieci już w życiu płodowym. Jestem sze- mach kaloryfery ogrzewają nie tylko nasze mieszka- fem zespołu antysmogowego i bardzo cieszy mnie nia, ale także powietrze na zewnątrz. podjęcie przez rząd i Ministerstwo Klimatu noweli- Ogromnym problemem w Polsce jest ubóstwo ener- zacji ustawy. Mówiliśmy o tym od początku tej kaden- getyczne spowodowane zarówno niskimi dochodami, cji. Cieszę się, że wiele z rekomendacji, które przedło- jak i niedostateczną efektywnością energetyczną i wy- żyliśmy, znalazło odzwierciedlenie w projekcie ustawy. sokimi kosztami energii. 10% gospodarstw domowych Niestety nie wszystkie. w Polsce boryka się z ubóstwem energetycznym, ludzi Najbardziej cieszy to, że chcecie państwo w więk- nie stać na to, żeby ogrzewać swoje domy i swoje szym stopniu zaangażować gminy w realizację dzia- Spis treści mieszkania. Najczęściej dotyka to osób, które miesz- łań termomodernizacyjnych. Natomiast proponowane kają na wsi, a także emerytów i rencistów. zmiany pozostawiają wiele do życzenia, co wykazywa- Rządowy projekt ustawy, nad którym procedujemy, ły podmioty, z którymi konsultowano projekt. Usta- ma na celu naprawić to, co rząd do tej pory zepsuł, po- wodawca nie może ignorować uwag zainteresowanych nieważ oba programy, które dzisiaj będą naprawiane, stron, organizacji społecznych, ekspertów, a tych jest zarówno „Stop smog”, jak i „Czyste powietrze”, były mnóstwo. Zostało mało czasu, więc powiem tylko przygotowane źle, były niewydolne, nieskuteczne, były o kilku. PAN, Polska Akademia Nauk wskazuje m.in. w zasadzie tylko i wyłącznie biurokracją. Patrząc cho- na nierówne traktowanie właścicieli budynków korzy- ciażby na „Stop smog”, trzeba powiedzieć, że w ramach stających z pomocy państwa, gminy zauważają jakże tego programu rządowego zawarto zaledwie cztery po- częste w działaniach PiS-u dodawanie samorządom rozumienia z gminami i rozpatrzono trzy wnioski, to kolejnych zadań bez zapewnienia odpowiedniego fi- znaczy, że do tej pory z rządowego programu skorzysta- nansowania, a spółdzielnie mieszkaniowe i wspólnoty ło 0,3% gmin. To jest skala skuteczności rządu, jeśli chodzi o zapewnianie Polkom i Polakom dobrego powietrza. mieszkaniowe słusznie wskazują, że też mają prawo W tym projekcie przedstawiono nowe, bardziej do środków finansowych na termomodernizację bu- elastyczne narzędzia, jeśli chodzi o to, w jaki sposób dynków czy na wymianę źródeł ciepła. Przecież we mogą być kwalifikowane koszty, jak może być zmniej- wspólnotach mieszkaniowych i komunalnych budyn- szona liczba gospodarstw domowych, które będą kach wielorodzinnych (Dzwonek) mamy do czynienia ubiegały się o dofinansowanie. Lewica uważa, że nad z piecami kaflowymi, w których też się spala węgiel tym projektem należy dalej procedować, będziemy produkujący zabójczy dla nas smog. zgłaszali do niego poprawki na posiedzeniu komisji, Chciałbym powiedzieć ostatnią rzecz, jeżeli pan po- które za chwilę się odbędzie. Zwracamy też uwagę na zwoli, panie marszałku. Chciałbym tylko dokończyć to, że jesteśmy przeciwni temu, aby zmniejszyć z 50 myśl. Oczywiście jesteśmy za tym, żeby skierować ten do 30% wymaganą redukcję zapotrzebowania na cie- projekt do dalszego procedowania, tylko bardzo was pło grzewcze, bo chcemy, żeby termomodernizacja proszę, żebyście w końcu byli wiarygodni w swoich de- budynków była na jak największą skalę. Dziękuję klaracjach i zaczęli je realizować. Pamiętamy rok 2018, bardzo. (Oklaski) kiedy obiecaliście 100 mld zł na walkę ze smogiem, 10 mld zł rocznie. Mamy raporty – bo dostajemy je jako zespół antysmogowy – z których wynika, że tylko kilka Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: procent tej kwoty przeznaczacie na walkę o czyste powietrze. A chciałbym zauważyć, że prawo do czystego Dziękuję bardzo. powietrza to jest jedno z naszych podstawowych praw, Proszę o zabranie głosu pana posła Przemysława wynika z prawa do życia, i trzeba zrobić wszytko, żeby Koperskiego. do tego prawa Polacy w końcu mieli dostęp, tak żeby 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów. Sprawy formalne 23

Poseł Przemysław Koperski Poseł Grzegorz Braun: wielu naszych rodaków po prostu nie musiało się co Panie Marszałku! Czujemy i dlatego stajemy tu roku martwić, że tej jesieni czy tej zimy ich najbliżsi we trzech… odejdą z tego świata. Bardzo proszę, żeby przestać oszukiwać i w końcu przekazać środki samorządom, wspólnotom mieszka- Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: niowym i Polkom i Polakom, którzy mieszkają w dom- kach jednorodzinnych. Bardzo serdecznie dziękuję Ale proszę bardzo… Panie pośle, nie, nie. Nie ma i przepraszam za przedłużenie. (Oklaski) formuły stawania we trzech przy mównicy. (Głos z sali: Ha, ha, ha!) Wystarczy, że będzie mówił jeden z posłów, a po- Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: zostali będą mu towarzyszyli przy… (Poseł Robert Winnicki: Panie marszałku, stoimy w obliczu likwidacji wielu branż polskiego rolnictwa, Dziękuję bardzo panu posłowi. którego chce dokonać Jarosław Kaczyński ze swoją W imieniu Koła Poselskiego Konfederacja głos za- szajką.) bierze najpierw pan poseł Grzegorz Braun, następnie (Głos z sali: Co to jest?) pan poseł Jakub Kulesza.

Poseł Grzegorz Braun: Poseł Grzegorz Braun: I czulibyśmy ogromny dyskomfort, kontynuując Szczęść Boże! dyskusję na temat spraw ważkich, ale w tej chwili nie Panie Marszałku! Składamy wniosek formalny… pierwszoplanowych. (Przy mównicy stoją posłowie: Grzegorz Braun, Jakub Kulesza i Robert Winnicki) Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: Spis treści Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: Szanowni Panowie Posłowie! Występując we trzech, za chwilę przekroczycie granice śmieszności, jako ten A co to za formuła trójkowa? tercet egzotyczny. (Oklaski) (Głos z sali: Ha, ha, ha!) Został zgłoszony wniosek…

Poseł Grzegorz Braun: Poseł Grzegorz Braun: Historia oceni, panie marszałku. Historia oceni. …o przerwanie obrad Wysokiej Izby zgodnie Poddajemy się pod sąd. z art. 184 regulaminu Sejmu na czas potrzebny, aby (Poseł Robert Winnicki: Protestujemy przeciwko Prezydium Sejmu mogło spotkać się z delegacją ma- likwidacji polskiej hodowli.) nifestujących pod Sejmem przedstawicieli środowisk rolniczych. Z poważaniem, podpisani posłowie Kon- federacji. (Poseł Robert Winnicki: I prosimy o procedowanie…) Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: Został zgłoszony wniosek, który będzie poważnie rozpatrzony. Zatem proszę, aby teraz kontynuował Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: swoją wypowiedź pan poseł Grzegorz Braun. Dziękuję bardzo za złożenie wniosku. Poseł Grzegorz Braun:

Poseł Grzegorz Braun: Rezygnujemy zatem… Czas mój jeszcze nie dobiegł końca. Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: Rozpoczynamy liczenie czasu od początku. A pa- Dobrze. Ale, panie pośle, pozwoli pan. Czas panu bę- nów posłów proszę, żeby zajęli miejsca tam, gdzie po- dzie doliczony tak, żeby pan nie miał dyskomfortu. Chcę winniście panowie siedzieć. powiedzieć, że przystąpimy do głosowania nad tym (Poseł Jakub Kulesza: Dziękujemy, w takim razie wnioskiem niezwłocznie po zakończeniu tego punktu. czekamy na przegłosowanie…) 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. 24 Projekt ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów

Wicemarszałek Piotr Zgorzelski żaden przepis regulaminu Sejmu nie wskazuje na to, że koło ma mieć mniej czasu niż klub parlamentarny, Tak jest. zdecydowało, że kluby parlamentarne dla dwóch pro- (Poseł Jakub Kulesza: Dziękujemy, bo pan mar- jektów będą miały 10 minut, a koło poselskie dla szałek Terlecki uniemożliwił głosowanie nad takim dwóch projektów dotyczących polskiego rolnictwa bę- wnioskiem, tak że dziękujemy panu marszałkowi.) dzie miało 5 minut. A zatem proszę usiąść w ławach. Jest to zachowanie skandaliczne. Prezydium Sej- mu miało prawo to zrobić, ale nie miało podstawy w przepisach, ponieważ przepisy nie wskazują na to, Poseł Grzegorz Braun: by w ten sposób rozróżniać koło i klub poselski. Na tym polega demokracja, by w tej Izbie głos wszystkich Panie Marszałku! Koło Konfederacji rezygnuje grup społecznych miał swoich przedstawicieli w rów- z możliwości udziału w dyskusji na temat ważkiej, ale nym stopniu. Tak że bardzo dziękuję panu marszał- nie pierwszoplanowej dzisiaj z naszego punktu widze- kowi za możliwość przegłosowania tego wniosku nia kwestii termomodernizacji. Z radością pochylimy formalnego. Będziemy domagali się tego, by projekt się nad tą kwestią w czasie bardziej sposobnym. niszczący polskie rolnictwo miał przynajmniej szan- Dzisiaj rzeczywistość stuka do drzwi Wysokiej sę takich mikrokonsultacji społecznych w ramach Izby i bardzo prosimy, żeby te drzwi nie pozostały Prezydium Sejmu, które ma możliwość zrzucenia zamknięte. Bardzo prosimy, żeby Prezydium napra- tego szkodliwego projektu z porządku obrad. wiło błąd rządu Rzeczypospolitej Polskiej, jakim jest A w kwestii termomodernizacji, bo tak wykorzy- ignorowanie stanowiska przedstawicieli przemysłu stałem ten czas, a mamy temat termomodernizacji, rolno-spożywczego, żeby Prezydium Sejmu naprawi- chciałbym przypomnieć szanownym ministrom, któ- ło błąd przedstawicieli większości parlamentarnej, rych nie widzę w ławach rządowych, że… błąd, jakim jest składanie tego typu projektów usta- (Głos z sali: Są, są.) wowych, które zmierzają do likwidacji istotnej gałęzi …są w ławach poselskich, rzeczywiście wielu posłów polskiej przedsiębiorczości. Prawa i Sprawiedliwości jest także wiceministrami – że ekologia to jest ekonomia, czyli zarządzanie zaso- Rezygnuję zatem z możliwości kontynuowania Spis treści bami rzadkimi. Takimi zasobami rzadkimi jak paliwo, wypowiedzi, licząc na to, że przedstawiciele manife- jak czyste powietrze, jak środowisko. I państwo, do- stantów będą wysłuchani przez Prezydium Sejmu. kładając biurokracji, nie sprawią, że nagle nawyki Dziękuję bardzo. ludzi będą bardziej ekologiczne, czyli ekonomiczne. Państwo wyprodukują tony papieru na rzecz państwa rejestrów, zużyją kilowatogodziny prądu, by utrzymać Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: serwery, na których będą państwo w tych bazach skrupulatnie trzymali informacje o tym, czy ktoś pali Dziękuję bardzo panu posłowi Grzegorzowi Brau- w ten czy w inny sposób. Nie tędy droga. Naprawdę nowi za wystąpienie w imieniu koła Konfederacji. biurokracja też powoduje ogromne koszty, także kosz- Proszę o zabranie głosu pana posła Jakuba Kuleszę. ty ekologiczne. Dziękuję bardzo.

Poseł Jakub Kulesza: Wicemarszałek Piotr Zgorzelski:

Dziękuję bardzo. Dziękuję bardzo panu posłowi. Panie Marszałku! Panowie Ministrowie! Wysoka Na tym wystąpienia w imieniu klubów i kół par- Izbo! Bardzo się cieszę, że ten projekt o termomoder- lamentarnych się zakończyły. nizacji może być w równym stopniu omawiany, po- Do pytań zapisało się 14 państwa posłów. nieważ każda reprezentacja parlamentarna, która Jeżeli już nikt więcej nie chce zadać pytań, to listę jest reprezentacją części społeczeństwa, ma równo po tę zamykam. 5 minut na swoje wystąpienie. Ten projekt może być Ustalam czas na zadanie pytania – 1 minuta. w pełni skonsultowany, także ze stroną społeczną. Jako pierwszy pytanie zadaje pan poseł Tadeusz Szkoda, że takiej możliwości nie ma przy projekcie, Tomaszewski, Lewica. który ma na celu zniszczenie polskiego rolnictwa. Pro- Nie ma pana posła. jekt, który nie przeszedł przez ścieżkę rządową, nie Zatem osoba kolejna. był poprzedzony konsultacjami społecznymi, może nie Pani poseł Marta Wcisło, Koalicja Obywatelska. wliczając w to wystąpienia pana prezesa na TikToku, ale ciężko to nazwać konsultacją społeczną. I w ramach tego projektu, mam wrażenie, główni obrońcy Poseł Marta Wcisło: polskiego rolnictwa, czyli Konfederacja, zostali skrzyw- dzeni przez Prezydium Sejmu, które nie podpierając Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wszystkim nam się żadnym punktem, przepisem regulaminu Sejmu, bo powinno zależeć na poprawie jakości powietrza, któ- 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów 25

Poseł Marta Wcisło Poseł Mirosław Suchoń: rym oddychamy. Bez względu na poglądy polityczne Bardzo dziękuję. oddychamy tak samo. Projekt wsparcia termomoder- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Oczywiście, sza- nizacji powinien być stałym elementem polityki rzą- nowni państwo, program, który ma ograniczyć smog, du i powinien obejmować jak najszerszą grupę oby- który ma spowodować, że będzie czyste powietrze, wateli. Tymczasem propozycja, którą dzisiaj mamy, nie działa. De facto mamy do czynienia z szeregiem ogranicza dostępność tego projektu zarówno dla oby- działań propagandowych. Środków finansowych na wateli, jak i dla samorządów, które nie udźwigną ko- to nie ma, procedur nie ma. W związku z tym miesz- lejnego zadania, za którym nie idzie 100-procentowe kańcy nadal będą wdychali pył, będą wdychali związ- finansowanie. Niestety tak jest. ki, które są niebezpieczne dla ich zdrowia. Ja repre- Szanowni państwo, kolejne obietnice, kolejne zapo- zentuję region, który jest jednym z najbardziej zanie- wiedzi pomocy, podobnie jak w przypadku programu czyszczonych w Polsce – Bielsko-Biała, powiaty biel- „Czyste powietrze”, za którym nie idą konkretne środ- ski, cieszyński, pszczyński i żywiecki przodują w tych ki finansowe. Pytam: Dlaczego tak się dzieje? Jeżeli zanieczyszczeniach. Rolą rządu jest wdrażanie ta- chcemy pomagać, to róbmy to skutecznie. Przed nami kich mechanizmów i takiego finansowania, żeby kolejny sezon grzewczy i kolejne przekroczenia w za- poprawiać jakość powietrza. Tam tego nie widzimy. kresie pyłów, i kolejny smog nad naszym krajem. I cóż I pytanie zasadnicze: Kiedy rząd wreszcie skończy wtedy będzie, szanowni państwo? (Dzwonek) Wystąpi z tą propagandą i zabierze się rzeczywiście do roboty? pan premier bądź pan minister i powie: Przygotowa- Drugie pytanie: W jaki sposób państwo funkcjo- liśmy projekt wsparcia pomocy. Bezskutecznej pomo- nują, że korporacje ubezpieczeniowe (Dzwonek) uzy- cy. Dziękuję. (Oklaski) skały tak silny wpływ na te przepisy? To jest kuriozalna sytuacja, w której zakłady ubezpieczeń uzysku- ją pomoc ze strony państwa w walce z tymi, którzy Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: ubezpieczają swoje nieruchomości, w celu uniknięcia wypłaty odszkodowań. I pytanie do rządu PiS: Po czy- Dziękuję bardzo. jej stronie stoicie? Po stronie korporacji ubezpiecze-

Prosimy pana posła Tadeusza Tomaszewskiego. Spis treści niowych czy po stronie zwykłych Polaków?

Poseł Tadeusz Tomaszewski: Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Czyste powietrze – to oczywiście obowiązek władzy publicznej, rzą- Dziękuję bardzo. du, samorządu, zainteresowanie przez te organy pu- Proszę teraz o zadanie pytania pana posła Krzysz- bliczne również obywateli i podmiotów gospodarczych. tofa Gadowskiego, Koalicja Obywatelska. Przygotowany projekt ustawy moim zdaniem niewy- starczająco wychodzi naprzeciw temu, abyśmy skutecznie wdrażali te projekty rządowe. Po pierwsze, jeśli Poseł Krzysztof Gadowski: chodzi o program „Czyste powietrze”, dzisiaj najwięk- szy problem moim zdaniem, jak wynika z obserwacji Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie kopciuchów, występuje wśród rodzin o niskich docho- Ministrze! Ten dokument świadczy o tym, że… Pań- dach, czyli z powodów ekonomicznych. Dochodzi do stwo przedstawialiście nam jeszcze nie tak dawno tego jeszcze element świadomościowy. Jeśli nie wpro- bubel, projekt programu „Czyste powietrze”. Kiedy wadzimy instrumentów, które będą w znaczący sposób zgłaszaliśmy konkretne poprawki, konkretne roz- ułatwiały, po pierwsze, pomoc w przygotowaniu tego wiązania, kiedy samorządowcy dobijali się i na bie- przedsięwzięcia, po drugie, szerszych instrumentów żąco cały czas zgłaszali pretensje dotyczące tego wsparcia tych osób, to nie osiągniemy zakładanego programu, i uważali, że ten program nie odniesie efektu. I po trzecie, gminy. (Dzwonek) Musi być więk- realnego skutku, państwo mówiliście swoje. Dobrze, szy udział państwa, pomocy publicznej w przeprowa- że się budzicie. Pytanie tylko, czy znowu konstruk- dzeniu tego, jeśli chodzi o gminy, bo – w kontekście tywnie. innych obowiązków, zmniejszonych dochodów wła- Pan minister mówił, że ten program był konsul- snych, prowadzenia oświaty – gminy, zwłaszcza gminy towany z samorządowcami. To ja pytam: Jak samo- wiejskie, nie podejmą tego tematu. Dziękuję. (Oklaski) rządowcy przyjęli program taki, że pan przedstawia projekt, dodatkowe zadania pan narzuca samorzą- dom i nie daje im pan żadnych dodatkowych środków Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: finansowych? Sam pan zabezpiecza w tym projekcie ponad 20 mln na funkcjonowanie centralnej ewiden- Dziękuję bardzo. cji emisyjności budynków. Panie ministrze, co na to Pytanie zadaje pan poseł Mirosław Suchoń, Ko- samorządy? Mają dodatkowe zadania. Pan oczywi- alicja Obywatelska. ście sobie zabezpieczył środki finansowe. (Dzwonek) 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. 26 Projekt ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów

Poseł Krzysztof Gadowski będzie nieaktualne, bo na rynku nieruchomości nic nie stoi w miejscu. A ile pan przeznaczył środków dla samorządów na Chcę zapytać, jak długo będzie opracowywany ten realizację tego programu? Jak ten program wpisuje program, raczej ta baza czy ewidencja, ile ona będzie się w „Politykę energetyczną Polski do 2040 r.” w kon- kosztować i kiedy zakończymy jej sporządzanie. A w ogó- tekście przygotowanych przez pana resort poprawek? le (Dzwonek) to po co jest potrzebna? Uważam, że to jest Dziękuję. (Oklaski) niecelowe. Dziękuję. (Oklaski)

Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: Wicemarszałek Piotr Zgorzelski:

Dziękuję bardzo. Dziękuję bardzo. Pytanie zada pan poseł Tomasz Piotr Nowak, Ko- Proszę o zadanie pytania panią poseł Anitę So- alicja Obywatelska. wińską, Lewica.

Poseł Tomasz Piotr Nowak: Poseł Anita Sowińska:

Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Jednym z głównych celów strategii energetycznej Czas stanąć w prawdzie. Co jest z tym węglem? Py- w Niemczech, Energiewende, jest zmniejszenie zuży- tanie to jest dosyć istotne w kontekście tej ustawy cia energii cieplnej w budynkach o 80% do 2050 r. Nie termomodernizacyjnej, bo ona kierunkowo jest słusz- ma tutaj żadnej pomyłki: o 80%, a nie do 80%. Obec- na – powietrze powinno być czystsze – ale wprowa- nie większość budynków w Niemczech powstaje w stan- dzacie likwidację dopłat do kotłów klasy 5. Dobrze, dardzie pasywnym lub lepszym. Przeczytałam zało- że to robicie, bo to oznacza tak naprawdę, że w ener- żenia zaktualizowanej polityki energetycznej Polski, getyce rozproszonej, niskoemisyjnej węgiel będzie za PEP2040, i nie znalazłam mierzalnego, konkretnego chwilę niedozwolony, tylko wreszcie powiedzcie praw- celu, jeżeli chodzi o efektywność energetyczną. Dla-

Spis treści dę, stając na mównicy sejmowej, i ogłoście program, tego zwracam się z pytaniem do pana ministra Kur- w którym jednoznacznie pokażecie, do którego roku tyki: Jaki jest cel zmniejszenia zużycia energii ciepl- będzie obowiązywała gospodarka węglowa, a od któ- nej w budynkach w strategii energetycznej PEP2040? rego nie, żeby zastosować prawdziwe instrumenty I jeszcze mam drugie pytanie, do kancelarii Sej- pomocowe wobec okręgów górniczych, żeby zastoso- mu i Senatu, ponieważ uważam, że jako urzędnicy wać sprawiedliwą transformację energetyczną i żeby powinniśmy dawać dobry przykład w zakresie ter- przeznaczyć na to określone pieniądze po to, żeby momodernizacji budynków. Pytanie brzmi: Ile wyno- ludzie zamieszkujący górnicze czy pogórnicze tereny si współczynnik przenikalności cieplnej (Dzwonek) (Dzwonek) mogli skorzystać z pomocy rządowej. Żą- budynków Sejmu i Senatu i jak kancelarie zamierza- damy konkretnego programu energetycznego dla Pol- ją podnieść efektywność energetyczną tych budyn- ski do 2040 r. Dziękuję bardzo. (Oklaski) ków? Dziękuję bardzo.

Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: Wicemarszałek Piotr Zgorzelski:

Bardzo dziękuję. Dziękuję bardzo. Pytanie zadaje pani poseł Zofia Czernow, Koalicja Pytanie zada pani poseł Gabriela Lenartowicz, Obywatelska. Koalicja Obywatelska.

Poseł Zofia Czernow: Poseł Gabriela Lenartowicz:

Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Walka o czyste Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ja bym chciała powietrze to walka z czasem. Mija 5 lat rządów Pra- przypomnieć, bo nie dość przypominania, jaka jest rze- wa i Sprawiedliwości. I co? Małe kroczki, prawie żad- czywiście efektywność tych epokowych programów, nych zmian, a tu potrzebny jest milowy krok, proszę nieustannie ogłaszanych na konferencjach prasowych. państwa. Ten projekt tego nie spełnia, jeśli chodzi Sprowadźmy rzecz do prostych konkretów. „Czyste po- o to, aby uzyskać taki efekt czasowy, a do tego jeszcze wietrze” – 103 mld na 10 lat, z czego 63,3 mld samej centralna ewidencja emisyjności budynków, która dotacji, czyli 6,3 mld rocznie. Na 2019 r. jest zakontrak- będzie trwała, która jest bardzo szczegółowa, osta- towane 613 mln, ale wypłacono ludziom tylko 195 mln tecznie nie stanowi żadnego narzędzia walki o jakość 700, czyli 3% rocznych planów. Dlatego mówiłam, że powietrza. To gromadzenie danych szczegółowych, ten program jest na 500 lat, bo w tym tempie to będzie jak imię i nazwisko, numer telefonu itd. Za chwilę to 500 lat, i to nie tylko z tego powodu, że tych pieniędzy 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów 27

Poseł Gabriela Lenartowicz wodu chorób wywołanych przez smog. Dzisiaj polskie miasta wiodą prym na liście najbardziej zanieczysz- nie ma – bo ich rzeczywiście nie ma, nie ma żadnej czonych. Dlatego szybkie i skuteczne działania są nie- podstawy prawnej ani żadnego kwalifikowanego źródła zbędne. A dzisiaj w procedowanym projekcie ustawy – ale także z powodu sposobu, w jaki on jest procedo- mamy do czynienia z zapisami, z kryteriami, które wany (Dzwonek), i te przyśpieszenia, to poprawianie eliminują z tego tysiące ludzi z powodu dochodów. tego programu niewiele w tym zakresie zmienią. Dzisiaj mamy do czynienia z sytuacją, w której to pie- Jeszcze tylko jedno pytanie: Czy przez dodatkowe niądze okazują się ważniejsze od tego aspektu, który obciążenia zmniejszą się dotacje z narodowego fun- powinien stanowić priorytet, czyli zapewnienia i za- duszu, kwoty, które w tej ustawie przeznaczone są gwarantowania czystego powietrza. (Oklaski) Kiedy dla gmin na wsparcie systemu i dla banków na sys- zatem powstanie skuteczny program walki ze smo- tem poręczeń? To jeszcze zmniejszy tę kwotę, a i tak giem (Dzwonek), w którym nie będzie zawarte kryte- w tym roku jest planowane mniej niż 10%, a wydat- rium dochodowe, w którym nie będą zawarte kryteria, kowanie, jak widzimy, mamy na poziomie 3% plano- z jakimi dzisiaj mamy do czynienia, a priorytet, jakim wanych wydatków. Dziękuję. (Oklaski) jest czyste powietrze, będzie tym najważniejszym? Dzię- kuję bardzo. (Oklaski)

Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: Bardzo dziękuję. Proszę o zadanie pytania pana posła Jana Szopiń- Bardzo dziękuję. skiego, Lewica. Proszę o zadanie pytania panią poseł Małgorzatę Pępek, Koalicja Obywatelska.

Poseł Jan Szopiński: Poseł Małgorzata Pępek: Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Do projektu usta-

wy zostały zgłoszone już wcześniej propozycje, aby Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wszyscy pamięta- Spis treści został on rozszerzony i aby zostały objęte tym rów- my, jak w 2018 r. premier Morawiecki zapowiedział, nież budynki wielorodzinne. Uwagi te nie zostały że na walkę ze smogiem przeznaczy ponad 100 mld zł, uwzględnione, a ministerstwo wyraziło stanowisko, za które w ciągu 10 lat uda się zlikwidować 3 mln kop- że instrumentem dedykowanym wsparciu budynków ciuchów. Gdzie to jest? Tymczasem ich wymiana idzie wielorodzinnych jest premia termomodernizacyjna. w ślimaczym tempie. Jesteście nieskuteczni. Teraz Chciałem zapytać, czy ministerstwo zamierza zająć nowym narzędziem do walki z niską emisją ma być się sytuacją budynków wielorodzinnych i opracować centralna ewidencja emisyjności budynków, do której system pomocy termomodernizacyjnej dla budownic- mają trafić wszystkie źródła ogrzewania. O ile samo jej twa wielorodzinnego, czy premia termomoderniza- wprowadzenie należy ocenić pozytywnie, to jednak cyjna będzie jedynym instrumentem. według procedowanej ustawy to samorządy będą od- I ostatnia kwestia. Chciałbym zapytać o ową ewi- powiedzialne za inwentaryzację źródeł ciepła na swo- dencję emisyjności. Jak ona będzie opracowywana im terenie i za pośrednie stworzenie bazy. Nie od dziś i do czego w efekcie będzie nam służyła? Chciałbym, wiadomo, że samorządy są przeciążone zadaniami, ich aby resort odpowiedział na moje pytania na piśmie. sytuacja jest trudna, a ciągle dokładacie im kolejne (Dzwonek) Dziękuję bardzo. zadania. Dlaczego nowelizacja nie zakłada (Dzwonek) wsparcia finansowego dla samorządów na wykonanie powierzonych im zadań? Dziękuję. (Oklaski) Wicemarszałek Piotr Zgorzelski:

Dziękuję bardzo. Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: Pytanie zada pan poseł Mateusz Bochenek, Ko- alicja Obywatelska. Dziękuję bardzo. Proszę o zadanie pytania panią poseł Katarzynę Kretkowską z klubu Lewica. Poseł Mateusz Bochenek:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kompletnie nie- Poseł Katarzyna Kretkowska: zrozumiałe jest to, że dzisiaj dla polskiego rządu priorytetem nie jest walka ze smogiem i priorytetem nie Generalnie projekt „Stop smog” idzie w bardzo jest zapewnienie czystego powietrza. To powinno dobrym kierunku. Mam pytanie dotyczące tego, czy dzisiaj stanowić bezwzględnie priorytet nie tylko dla będą dopłaty do wymiany samych źródeł ogrzewania, nas, ale także w sposób szczególny dla przyszłych czyli pieców, nie tylko w przypadku rodzin ubogich, pokoleń. Bo dzisiaj w Polsce tysiące ludzi umiera z po- których na to nie stać. Bo nie są przewidziane potem 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. 28 Projekt ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów

Poseł Katarzyna Kretkowska Wicemarszałek Piotr Zgorzelski:

dopłaty do kosztów energii – np. piece gazowe gene- Dziękuję. rują wyższe koszty niż piece węglowe. Potrzebne są Proszę o zadanie pytania pana posła Pawła Kru- dopłaty dla rodzin, które tego wymagają, bo inaczej tula z klubu Lewica. to zniechęca do tej wymiany. Była mowa o zmianie świadomości. Czy Minister- stwo Edukacji Narodowej wdroży programy o zmia- Poseł Paweł Krutul: nach klimatu i o konieczności rezygnacji z opalania

węglem i produkowania CO2? (Dzwonek) Te informacje trafiają do młodzieży i młodzież może przekonać Panie Marszałku! Panie Ministrze! Skoro pan jest, do tego dziadków czy rodziców. O tym problemie dzi- a przynajmniej był, mam następujące pytanie. To bar- siaj była mowa. Dziękuję. (Oklaski) dzo ważne, by w czasach, gdy w Polsce ok. 40 tys., 50 tys. Polek i Polaków umiera co roku z powodu zanie- czyszczenia powietrza, były podejmowane działania na Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: rzecz poprawy jego jakości. Szkoda tylko, że przez ostatnie 5 lat rząd wydawał się nie dostrzegać tego problemu, Bardzo dziękuję. a w ostatniej kampanii prezydenckiej pana Andrzeja Proszę o zadanie pytania panią poseł Krystynę Dudy przekonywano nas, że węgiel to najlepsze źródło Skowrońską, Koalicja Obywatelska. energii. Chciałbym wiedzieć, czy rząd z taką samą de- terminacją, z jaką projektował zapisy tej ustawy, przy- stąpi do planowanej transformacji energetycznej tam, Poseł Krystyna Skowrońska: gdzie za kilka, kilkanaście lat zostaną zamknięte pol- Panie Marszałku! Czy pan widzi jakiegoś mini- skie kopalnie. Dziękuję bardzo. stra? (Poseł Grzegorz Braun: Nie ma.) Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: Spis treści

Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: Bardzo dziękuję. Proszę teraz o zadanie pytania panią poseł Mał- Pani poseł… gorzatę Chmiel, Koalicja Obywatelska.

Poseł Krystyna Skowrońska: Poseł Małgorzata Chmiel:

Czy jest minister odpowiedzialny? Dobrze. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! „Stop smog”, „Czy- (Poseł Izabela Leszczyna: Bo nie wiadomo, czy to ste powietrze”, kolejne programy, a węgiel z Kolumbii ministerstwo jeszcze jest.) jak przypływał do Polski, tak nadal przypływa i nic Zatem, panie marszałku, panie ministrze, przez z tym nie robimy, zalega na hałdach na Śląsku. ostatnie 5 lat państwo wydali kilkanaście miliardów złotych na górników, na górnictwo. Przez ostatnie 5 lat Szanowni Państwo! Chciałam się zapytać, czy po- państwo wydali 1,5 mld na budowę elektrowni w Ostro- myśleliście w tych programach o termomodernizacji łęce, z czego nic nie wyszło. Przez ostatnie 5 lat państwo – bo teraz rozmawiamy o ustawie o termomoderni- obiecali czyste powietrze i stworzyli program „Czyste zacji – budynków wielorodzinnych spółdzielni miesz- powietrze” – wydatki: 1,2 mld, wykonanie: 48 mln. kaniowych w kontekście tego, co podnosiliśmy nie- Panie Ministrze! Kto odpowie za brak realizacji pro- raz, współfinansowania tej termomodernizacji z pie- gramu „Czyste powietrze” przez ostatnie 5 lat? Chcia- niędzy PFRON-u dla spółdzielni mieszkaniowych. łam zapytać, czy to będą kolejne lata, w trakcie których Spółdzielnie mieszkaniowe mają z tym bardzo duży państwo będziecie się zasłaniali przygotowaniem cen- kłopot, ponieważ nie mogą z tych środków korzystać. tralnego rejestru emisyjności. Czy państwo w ogóle ten Któryś raz już postulujemy to, żeby ten zapis był w ko- program będziecie realizowali? Chciałam zapytać, kto lejnej edycji (Dzwonek) tych ustaw, a tu jak nie ma, odpowiada za brak realizacji programu „Czyste powietrze”. Oczekuję odpowiedzi na piśmie. Oczekuję rów- tak nie ma. Dziękuję bardzo. nież (Dzwonek) informacji od pana ministra o wsparciu bez kryteriów dla mieszkańców i o wsparciu dla przed- siębiorców, którzy mogliby przekazywać, emitować jesz- Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: cze mniej zanieczyszczeń do powietrza. Ten program przez ostatnie 5 lat był waszą wizy- Dziękuję bardzo. tówką: 48 mln wydanych, 1200 mln zaplanowanych. Proszę o zadanie pytania pana posła Krzysztofa Skandal. (Oklaski) Gawkowskiego, Lewica. 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów 29

Poseł Krzysztof Gawkowski: Proszę zatem teraz o udzielenie odpowiedzi na wcześniej zadane pytania pana Ireneusza Zyskę, se- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Budowa odpowie- kretarza stanu w Ministerstwie Klimatu. dzialności za politykę antysmogową towarzyszy nam od wielu lat, ale nie kończy się ona wymianą pieców, których cały czas jest 3 mln. W samej Bydgoszczy Sekretarz Stanu mamy do czynienia z ponad 20 tys. pieców, które po- w Ministerstwie Klimatu winny być wymienione, ale nie są, dlatego że samo- Ireneusz Zyska: rządu na to nie stać, a państwo obywatelom w tym nie pomaga. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z uwagą wysłu- Zwracam się z pytaniem do pana ministra o to, chałem pytań i wcześniej wystąpień państwa parla- aby uszczegółowić, czy jest możliwość wprowadzenia mentarzystów. W pierwszym zdaniu chciałbym zwró- rozwiązań, które będą dawały100-procentowe dopła- cić się do posłów Platformy Obywatelskiej czy, sze- ty dla tych najbiedniejszych użytkowników pieców, rzej, Koalicji Obywatelskiej dzisiaj i posłów Polskiego które będą dawały poczucie, że ten miks energetycz- Stronnictwa Ludowego. Otóż, szanowni państwo, w lany, neutralność klimatyczna, którą chcemy wprowa- tach, kiedy rządziliście, w latach 2007–2015, nie zro- dzić, rzeczywiście będą realizowane. Jeżeli skończy biliście absolutnie nic, żeby poprawić jakość powie- się tylko na założeniach, które będą mówiły, że przez trza w Polsce. najbliższe 10, 20 lat trzeba wykonywać wskaźniki, to Tę dramatyczną sytuację odnotował Trybunał nie poradzimy sobie z tym problemem. Tutaj są po- Sprawiedliwości Unii Europejskiej, który w wyroku trzebne konkretne, realne pieniądze, które będą kie- z dnia 22 lutego 2018 r. stwierdził, że rząd Rzeczy- rowane do mieszkańców takich miast jak Bydgoszcz. pospolitej Polskiej, który tworzyły wtedy właśnie Dziękuję bardzo. (Oklaski) państwa ugrupowania, Platforma Obywatelska i Pol- skie Stronnictwo Ludowe, nie podjął ani skutecz- nych, ani sprawnych działań w żadnej ze stref, które Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: podlegały wtedy mierzeniu. Te przekroczenia w zakresie pyłu zawieszonego PM10 w 44 strefach, które

Dziękuję. podlegały mierzeniu, były dramatyczne. Po prostu, Spis treści Proszę teraz o zadanie pytania pana posła Krzysz- proszę państwa, to jest bardzo niewygodna dla was tofa Paszyka, Klub Parlamentarny Koalicja Polska. prawda. Dopiero rząd Prawa i Sprawiedliwości, po- dejmując działania, uruchamiając priorytetowy program „Czyste powietrze”, na który przeznaczone Poseł Krzysztof Paszyk: zostały 103 mld zł, poszerzając cały czas oddziaływa- nie tego programu, chociażby tym projektem ustawy, Bardzo dziękuję. który w tej chwili przedstawiamy Wysokiej Izbie… Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jedno trzeba so- Chcemy, aby każdy Polak, każdy, kto ma potrzebę bie uzmysłowić: nawet najlepsze programy termomo- wykonania w zakresie termomodernizacji wymiany dernizacyjne nie poprawią jakości polskiego powie- źródła ogrzewania, mógł skorzystać z tych środków, trza, jakości, która kosztuje życie ponad 40 tys. Po- bo one są zagwarantowane i są dostępne. Dzisiaj laków co roku. w zbyt małym stopniu Polacy korzystają z tych środ- Chciałem zapytać pana premiera Morawieckiego, ków, które rząd przeznaczył na termomodernizację, bo najprawdopodobniej większość obecnych mini- na ochronę powietrza, na likwidację niskiej emisji. strów zmieni rolę ministrów na inne, a jedynym pew- Powiem, że w ciągu roku, od roku 2018 do roku 2019, nym swej funkcji, jak to prezes Kaczyński powie- spadła z 39 do 22 liczba stref, w których są przekro- dział, jest premier Morawiecki, więc pytanie jest do czenia pyłu PM10. W ramach realizacji programu niego: Kiedy pan premier z Radą Ministrów zamierza „Czyste powietrze” zostało złożonych 162,7 tys. wnio- zmienić trend, jeśli chodzi o wzrost importu kiepskiej sków na łączną kwotę 3180 mln zł. Ulga termomo- jakości węgla z Rosji, który jest jedną z przyczyn dernizacyjna, z której skorzystali Polacy w roku 2019, tego fatalnego stanu powietrza? Tylko przypomnę, to kolejne 3 mld zł. że w 2015 r. Polska importowała nieco ponad 4 mln t (Poseł Gabriela Lenartowicz: A kto ją wprowadził, węgla z Rosji, a w 2019 r. już prawie 11. Kiedy pan panie ministrze? Za naszych czasów.) premier zamierza zrobić z tym porządek? Bardzo Szanowni Państwo! Mam zbyt mało czasu, żeby bym prosił również o odpowiedź (Dzwonek) w tym za- odpowiedzieć na wszystkie pytania szczegółowe, ale kresie na piśmie. Dziękuję bardzo. trzeba odnieść się do tego, co mówili państwo w swoich wystąpieniach, m.in. w wystąpieniach klubowych… Przepraszam bardzo. Chciałem przywołać nazwisko Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: pani poseł, która powoływała się na poziom… Wpro- wadzenie progu 30-procentowej redukcji zapotrzebo- Dziękuję bardzo. wania na ciepło grzewcze, liczonego łącznie, we wszyst- Lista posłów, którzy zapisali się do pytań, została kich przedsięwzięciach niskoemisyjnych realizowa- wyczerpana. nych przez gminę w ramach programu „Stop smog”, 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. 30 Projekt ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Klimatu sokiej Izbie, doprowadzi do tego, że jako społeczeń- Ireneusz Zyska stwo będziemy w stanie w większym stopniu absor- bować środki, które zostały na ten cel przeznaczone. jest zagwarantowane w ustawie. Tutaj chciałbym uspo- Przypomnę, że chodzi o 103 mld zł. Dotychczas taka koić państwa parlamentarzystów, że treść zapowiada- kwota nigdy nie znalazła się w żadnym programie nej przez państwa poprawki jest już zawarta w projek- rządowym realizowanym w celu eliminacji smogu i po- cie ustawy, więc składanie tej poprawki jest absolutnie prawy jakości powietrza. Bardzo proszę Wysoką Izbę zbyteczne. o poparcie tego projektu ustawy. (Oklaski) Odnośnie do uzgodnień w tej kwestii z komisją wspólną rządu i samorządu, projekt został zaakcepto- wany przez komisję wspólną rządu i samorządu. Podob- Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: nie uzgodniliśmy tę kwestię z generalnym inspektorem ochrony danych osobowych w zakresie dysponowania Dziękuję bardzo. danymi, które są, będą tworzone w centralnej ewidencji Zamykam dyskusję. emisyjności budynków. Samorządy terytorialne nie Marszałek Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezy- będą ponosić kosztów związanych z ewidencją. Dostęp dium Sejmu, proponuje, aby Sejm skierował rządowy do tej ewidencji będzie nieodpłatny. Zagwarantowana projekt ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu ter- jest ochrona danych osobowych i tutaj w tym zakresie momodernizacji i remontów oraz niektórych innych wszystkie dane są zabezpieczone. Ta ewidencja jest nie- ustaw, zawarty w druku nr 574, do Komisji do Spraw zbędna po to, żeby tym narzędziem wspierać działania Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych oraz Ko- rządu, kierować je właściwie, do miejsc, gdzie te prze- misji Infrastruktury w celu rozpatrzenia. kroczenia występują. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm Może z pamięci odpowiem panu posłowi Mirosła- propozycję przyjął. wowi Suchoniowi. Panie Pośle! W piątek pan minister Sprzeciwu nie słyszę. Michał Kurtyka, jak również ja będziemy w Pszczynie Ogłaszam 3 minuty przerwy, po której nastąpią na spotkaniu z burmistrzem, ale będziemy nie tylko głosowania. tam , lecz także w innych miastach Górnego Śląska. (Przerwa w posiedzeniu od godz. 12 min 46 Spis treści Przygotowujemy program, który będzie rozszerzał do godz. 12 min 50 oddziaływanie programu „Czyste powietrze” na Gór- ) nym Śląsku, tam gdzie jest najwięcej miast zanieczyszczonych z tytułu emisji. (Dzwonek) Marszałek: Szanowni Państwo! Trzeba powiedzieć, że w tej chwili są to bardzo skuteczne działania i ten projekt Wznawiam obrady. ustawy zmierza w dobrym kierunku, chodzi o to, aby Przed głosowaniami przystąpimy do stwierdzenia poszerzyć jej oddziaływanie, skierować ją do większej kworum. liczby beneficjentów w stosunku do dnia dzisiejszego. Bardzo proszę wszystkich państwa posłów o na- Jestem przekonany, że nie mamy się czego wstydzić, ciśnięcie dowolnego przycisku w celu stwierdzenia a to, co państwo mówią, jest czystą propagandą, w prze- kworum. ciwieństwie do realizacji programu „Czyste powie- Bardzo proszę. trze”, która osiąga dobre rezultaty, jest dobrze oce- (Głos z sali: Nie działa.) niana przez polskie społeczeństwo. Działa. Na koniec chcę powiedzieć, że propozycja sformu- W obradach uczestniczy 380 posłów. łowana przez kandydata waszego obozu politycznego Stwierdzam kworum. na prezydenta pana Rafała Trzaskowskiego, który Właściwe komisje przedłożyły sprawozdania o pro- postulował, aby w Polsce uruchomić bon ekologiczny jektach ustaw: o wartości 10 tys. zł, jest zupełnie przestrzelona i nie- — o ratyfikacji Umowy o partnerstwie strategicz- adekwatna, ponieważ dzisiaj już jest realizowany nym między Unią Europejską i jej państwami człon- program „Czyste powietrze”. W przypadku polskich kowskimi, z jednej strony, a Kanadą, z drugiej strony, obywateli, którzy mają dochód na poziomie 100 tys. sporządzonej w Brukseli dnia 30 października 2016 r., rocznie, chodzi o 32 tys. zł, a w przypadku polskich — o ratyfikacji Poprawek do Konwencji o pracy obywateli, których dochód na głowę w rodzinie, w go- na morzu, przyjętej w Genewie dnia 23 lutego 2006 r., spodarstwie domowym to 1400 zł – nawet o 37 tys. zł. zatwierdzonych przez Międzynarodową Konferencję Z kolei w ramach programu „Stop smog” beneficjen- Pracy w Genewie w dniu 5 czerwca 2018 r. ci mogą uzyskać dofinansowanie czy sfinansowanie Sprawozdania to odpowiednio druki nr 599 i 592. w 100% swoich potrzeb w zakresie termomoderniza- W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii cji i wymiany źródeł ogrzewania, pod warunkiem że Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o uzupełnie- przystąpi do tego również gmina. niu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpa- Proszę państwa, działania rządu pana premiera trzenie tych sprawozdań. Mateusza Morawieckiego są odpowiedzialne i sku- Proponuję, aby w tych przypadkach Sejm wyraził teczne, a projekt ustawy, który przedłożyliśmy Wy- zgodę na zastosowanie art. 51 pkt 3 regulaminu Sej- 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Punkt 1. porządku dziennego – głosowanie. Projekt ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych 31

Marszałek ku nr 539 do Komisji Finansów Publicznych w celu przeprowadzenia pierwszego czytania. mu oraz w dyskusjach nad tymi punktami wysłuchał W dniu 14 sierpnia br. odbyło się posiedzenie Ko- 3-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i koła. misji Finansów Publicznych i przeprowadzono pierw- Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm sze czytanie przedmiotowego projektu ustawy. W cza- propozycje przyjął. sie długiej dyskusji posłowie zadawali pytania i dzie- Sprzeciwu nie słyszę. lili się swoimi uwagami. Dokonano modyfikacji art. 1 Zgłoszony został wniosek formalny o przerwę w ob- pkt 2 projektu ustawy. W wyniku głosowania projekt radach. ustawy został przyjęty. Sprawozdanie komisji jest za- Poddam ten wniosek pod głosowanie. warte w druku nr 569. Przystępujemy do głosowania. Komisja Finansów Publicznych rekomenduje Wyso- Kto z pań i panów posłów jest za zarządzeniem kiej Izbie przyjęcie projektu ustawy. Dziękuję bardzo. przerwy w obradach, zechce nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? (Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Kto się wstrzymał? Sejmu Piotr Zgorzelski) Głosowało 420 posłów. 37 – za, 371 – przeciw, 12 się wstrzymało. Sejm wniosek odrzucił. Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: Powracamy do rozpatrzenia punktu 1. po- rządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego Dziękuję bardzo panu posłowi. projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po- w celu przeciwdziałania społeczno-gospodar- rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad- czym skutkom COVID-19. czeń w imieniu klubów i koła. W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie pro- Otwieram dyskusję. jektu ustawy w pierwszym czytaniu, który poddam Proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Kosz- pod głosowanie. towniaka, który przedstawi stanowisko Klubu Par- Odrzucenie tego wniosku oznaczać będzie, że Sejm, lamentarnego Prawo i Sprawiedliwość. zgodnie z propozycją zaopiniowaną przez Prezydium Spis treści Sejmu, skierował ten projekt ustawy wraz z autopo- prawką do Komisji Finansów Publicznych w celu roz- Poseł Andrzej Kosztowniak: patrzenia. Przystępujemy do głosowania. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam przyjemność Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wnio- przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Pra- sku o odrzucenie w pierwszym czytaniu projektu wo i Sprawiedliwość wobec projektu ustawy z druku ustawy zawartego w drukach nr 590 i 590-A, zechce nr 539 o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach nacisnąć przycisk. związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwal- Kto jest przeciw? czaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wy- Kto się wstrzymał? wołanych nimi sytuacji kryzysowych. Głosowało 431 posłów. 159 – za, 264 – przeciw, Szanowni Państwo! Pozwolę sobie złożyć trzy po- 8 się wstrzymało. prawki do powyższego projektu ustawy. Jedna z nich Sejm wniosek odrzucił, a tym samym skierował dotyczy art. 10d, który, wydaje się, jest najbardziej ten projekt ustawy wraz z autopoprawką do Komisji kontrowersyjny przede wszystkim w opinii opozycji Finansów Publicznych w celu rozpatrzenia. – opozycja od dłuższego czasu zgłasza swoje uwagi co Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 3. po- do tzw. bezkarności postępowania funkcjonariuszy rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Fi- publicznych. nansów Publicznych o poselskim projekcie usta- Szanowni Państwo! Przepisy tej ustawy, przepis wy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiąza- składany przez nas ma przede wszystkim doprowadzić niach związanych z zapobieganiem, przeciwdzia- do tego, aby działania, które zostały podjęte w sytu- łaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób acji zagrożenia zdrowia i życia, bo najczęściej w taki zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kry- sposób, w takich okolicznościach one były podejmo- zysowych (druki nr 539 i 569). wane, były działaniami, które być może zdaniem nie- Proszę pana posła Andrzeja Szlachtę o przedsta- których dają prymat nad sytuacją związaną z dzisiej- wienie sprawozdania komisji. szymi przepisami prawnymi… Ale proponowane rozwiązania nie wprowadzają bezkarności, jak nie- Poseł Sprawozdawca którzy by chcieli to widzieć albo jak niektórzy to przed- Andrzej Szlachta: stawiają, tylko regulują przepisy dotyczące działal- ności w stanie wyższej konieczności, bo życie i zdro- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! 12 sierpnia br. mar- wie jest najwyższą wartością bez względu na to, jak szałek Sejmu skierowała poselski projekt ustawy z dru- rozpatrujemy i ważymy poszczególne dobra. 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, 32 przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych

Poseł Andrzej Kosztowniak Wicemarszałek Piotr Zgorzelski:

Szanowni Państwo! Nie może być karana osoba, Dziękuję bardzo panu posłowi. która wykonuje obowiązki służbowe w sytuacji zagro- Proszę teraz o zabranie głosu pana posła Jarosła- żenia życia. To chyba każdemu wydaje się zrozumiałe, wa Urbaniaka, który przedstawi stanowisko Klubu jeżeli życie jest wartością nadrzędną. W sytuacji zagro- Parlamentarnego Koalicja Obywatelska. żenia zdrowia i życia trzeba działać natychmiastowo i takie działania, szanowni państwo, zostały podjęte nie tylko w naszym kraju, ale na całym świecie. Ktoś, Poseł Jarosław Urbaniak: kto dzisiaj dokonuje oceny sytuacji sprzed kilku mie- sięcy, robi to zapewne na chłodno, ale pamiętajmy też Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu klubu o tym, że ponad pół roku temu cały świat nie wiedział, Koalicji Obywatelskiej składam wniosek o odrzuce- jak się w danych sytuacjach zachowywać. Co więcej, nie przedmiotowego projektu ustawy w całości (Okla- myślę, że te przepisy, nie tylko w Polsce, ale również ski), projektu, który jak żaden inny w ostatnich 30 la- na świecie, będą jeszcze wielokrotnie nowelizowane, bo tach demoluje polski system prawny. Ten projekt to sytuacja, jeśli chodzi o koronawirusa, nie jest jeszcze raptem dwa artykuły, trzy zdania, a efekt i skutek przez nikogo do końca zbadana. Światowa Organizacja Zdrowia, nie oszukujmy się, do końca nie wie, co z tym – porażające. fantem zrobić. Poszczególne państwa przedstawiają Nie ma o bezkarności? To przeczytajmy fragment różne polityki w zakresie przeciwdziałania COVID-owi. najważniejszego zdania w tym projekcie: nie popełnia Różnie są one oceniane, w zależności od miesiąca, od przestępstwa, kto w celu przeciwdziałania COVID-19 okresu. Jedni ministrowie, premierzy są ganieni, bo narusza obowiązki służbowe lub obowiązujące prze- być może w danym momencie jest troszeczkę mniej pisy, jeżeli działa w interesie społecznym. (Oklaski) zachorowań w danych państwach, ta fala przychodzi Nie ma bezkarności? A co to jest? później i ktoś traktuje, ocenia takie czy inne rozwiąza- Sprawdźmy, jak się to ma do naszej, polskiej kon- nie w zależności od dnia i godziny. stytucji. Art. 2 stanowi, że Rzeczpospolita Polska jest A więc zachęcam do tego, abyśmy rozpatrywali te demokratycznym państwem prawnym, urzeczywist- wszystkie działania, mając na uwadze to, że wszystkie niającym zasady sprawiedliwości społecznej. Trudno Spis treści osoby, które podejmują działania w zakresie COVID-19, z wartościami państwa demokratycznego, państwa stykają się z zupełnie nowym zjawiskiem, które nie zo- prawnego, a w szczególności z zasadami sprawiedli- stało w żaden sposób w systemie prawnym żadnego wości społecznej pogodzić koncepcję, w której pań- państwa jasno określone. Te działania, szanowni pań- stwo – tu trzeba podkreślić: państwo PiS – praktycz- stwo, podejmowali nie tylko politycy, lecz również nie legalizuje łamanie prawa przez ściśle określoną urzędnicy, chyba wszystkie możliwe służby w naszym grupę ludzi, przez urzędników i polityków PiS. kraju. Ale pamiętajmy też o gronie samorządowców, Weźmy art. 7 naszej konstytucji. Ten stanowi, że całej służbie zdrowia czy nawet o przedsiębiorcach. organy władzy publicznej działają na podstawie i w gra- (Poseł Krystyna Skowrońska: Tam nie ma przed- nicach prawa. Ten projekt jak żaden inny jasno i jedno- siębiorców.) znacznie legalizuje działania urzędników i polityków W momencie, gdybyśmy podejmowali kroki bar- PiS poza prawem. (Oklaski) I w tym miejscu trzeba dzo ostre… powiedzieć jasno: te dwa artykuły polskiej konstytucji (Poseł Krystyna Skowrońska: Tam nie ma takich nie są niczym nadzwyczajnym, to nie są nasze, polskie przepisów. O czym pan mówi?) pomysły. W konstytucjach demokratycznych państw, Zapewne będziemy dyskutować na temat tego, czy uczciwych państw, tam gdzie rzeczywiście realizowane każda osoba podejmująca decyzję jako funkcjona- są zasady sprawiedliwości, są podobne przepisy. riusz, ale też – i będę się upierał – przedsiębiorca, Co więcej, nawet w konstytucjach państw totalitar- będzie musiała być karana. nych podobne przepisy są. Co prawda, polityków w pań- (Poseł Krystyna Skowrońska: Nie ma tego.) stwach totalitarnych się nie łamie, ale w konstytucji Szanowni Państwo! Ustawa nie wyłącza w żaden sposób odpowiedzialności z tytułu korzyści wszelkie- takie przepisy są. go rodzaju. Patrzę w stronę opozycji. Często państwo PiS wprowadził już wiosną w atmosferze zagro- mówicie o korzyściach majątkowych. Ustawa nie wy- żenia epidemią podobne przepisy, ale tamte dotyczy- łącza w żaden sposób odpowiedzialności z tego tytu- ły tylko i wyłącznie przestępstw urzędniczych i na- łu, ani zresztą z tytułu innych korzyści osobistych, ruszenia dyscypliny finansów publicznych i tak na- które są zdecydowanie szerszym pojęciem. prawdę w zakresie zakupu towarów i usług. A więc Szanowni Państwo! Klub Prawa i Sprawiedliwo- dziś ciśnie się na usta pytanie, co takiego nabroił PiS ści będzie głosował za projektem ustawy. w ciągu tych kilku miesięcy, że trzeba tak rozszerzyć (Poseł Krystyna Skowrońska: Za bezkarnością.) tę bezkarność. Dzisiaj, dzień po tym, jak wojewódzki Tym samym pozwolę sobie na ręce pana marszał- sąd administracyjny stwierdził, że premier Mora- ka złożyć poprawki. wiecki podjął nieprawidłową, niezgodną z prawem, Szanowni Państwo! Jeszcze raz: klub Prawa i Spra- wręcz z rażącym naruszeniem prawa decyzję o tym, wiedliwości będzie głosował za powyższym projektem że wybory przeprowadzi Poczta Polska, można po- ustawy. wiedzieć, patrząc na to, że ta ustawa, te przepisy będą 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych 33

Poseł Jarosław Urbaniak cą setki tysięcy złotych, która lata wraz z rodzinami samolotami… ewentualnie działały wstecz, że te przepisy są po to, (Głos z sali: Miliony.) aby premier Morawiecki mógł się czuć bezkarny, żeby …za państwowe pieniądze, która jest bezkarna, ten projekt go uchronił. jeżeli chodzi o zderzenie kolumny rządowej z seicen- Co do podnoszonej tutaj przez mojego przedmów- to, której dowody przestępstw giną bezkarnie. Partia cę kwestii wyższej konieczności, ochrony życia i zdro- walcząca w imieniu ludu z elitami sama stała się eli- wia to dzisiaj, we wrześniu, już wiemy, że to jest fik- tą. Polskę zmieniła w folwark, w którym wszyscy są cja, absolutna fikcja. W tym czasie podpisywano równi, ale niektórzy są równiejsi, a teraz będą bez- dziwne umowy z podejrzanymi podmiotami i robiono karni. Bezkarni, bo walczą o nas. Będą bezkarnie się to w trybie natychmiastowym, w trybie wyższej ko- bogacić dla nas. Kupią za 150 mln respiratory bez nieczności. Co więcej, pieniądze przelewano też na- atestów od znajomego narciarza dla nas. Kupią 10 mln tychmiast w trybie wyższej konieczności, ale już do- rowerów od spółki, w której brat ministra ma udzia- stawa towarów takiego trybu wyższej konieczności ły, dla nas, żebyśmy się nie zarażali w komunikacji nie znała. Podpisywano umowy, gdzie terminy do- miejskiej. Firma żony ministra będzie sprzedawała staw były kilku- lub kilkunastomiesięczne. Co więcej, ekożywność rządowi dla nas, żebyśmy byli silniejsi wiemy dzisiaj, że niektóre towary do dziś nie zostały w walce z koronawirusem. Będą się leczyli w szpita- dostarczone. A kasa? Jak należy się domyślać, kasa lach poza kolejką dla nas, bo walczą z koronawiru- leży na dobrze oprocentowanych lokatach i nabija sem. Urzędnicy będą załatwiali sprawy członków PiS kabzę handlarzom broni, handlarzom oscypków i in- w pierwszej kolejności dla nas, bo PiS walczy z koro- nym, np. instruktorom narciarstwa. (Oklaski) nawirusem. Działacze PiS będą chronieni prawem, (Poseł Izabela Leszczyna: I chyba ministrom.) bo walczą z koronawirusem dla nas. Sędziowie będą Takiego (Dzwonek) demolowania prawa, niszcze- wsadzali do więzień według zasług w walce z koro- nia poczucia sprawiedliwości w historii wolnej Polski nawirusem. Jesteś bandytą, ale walczyłeś, jesteś nie- jeszcze nie było. I tu trzeba podkreślić, że robi to par- winny, jesteś niewinny, a gdy nie walczyłeś z korona- tia, która w nazwie ma i prawo, i sprawiedliwość. Ale wirusem, idziesz siedzieć. Nie będzie się nam to powy ani prawi, ani sprawiedliwi nie jesteście. Co bo- dobało, wyjdziemy protestować. Policja będzie waliła wiem chcecie uchwalić? Że złodziej nie jest złodzie- Spis treści pałkami bez umiaru, będzie podduszała, będzie aro- jem, że oszust nie jest oszustem i aferzysta nie jest afe- gancka, rozgonią nas, żebyśmy się nie pozarażali, rzystą. Tylko pod jednym warunkiem, że jest wasz, zrobią to dla nas. Jesteś przedsiębiorcą, rząd za- że jest z PiS-u. (Oklaski) mknął ci sklep podczas pandemii, chciałeś iść po od- (Głos z sali: Brawo.) szkodowanie, nie pójdziesz. Premier Morawiecki złożył wniosek do trybunału pani Przyłębskiej, aby Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: sąd nie mógł dać ci odszkodowania. Hulaj dusza, pie- kła nie ma. Dziękuję bardzo panu posłowi. Możecie robić wszystko, nikt was nie ukarze, każ- Stanowisko klubu parlamentarnego Lewica przed- de świństwo przejdzie, bo jesteście elitą: policjanci, stawi pan marszałek Włodzimierz Czarzasty. prokuratorzy, sędziowie, urzędnicy. Mówicie do nich: Proszę bardzo. jesteście bezkarni, musicie być wierni, a będziecie bezkarni. Bezkarni będziecie, jak będziecie wierni, jesteście wybrańcami PiS-owskich bogów. Popatrzcie Poseł Włodzimierz Czarzasty: na Sasina, popatrzcie na Szumowskiego. Ta ustawa działa wstecz. Nic im się nie stało, nic im nie będzie, Panie Marszałku! Wysoka Izbo! „Nie popełnia bo są naszymi bogami. Ale do czasu. Żadna ustawa przestępstwa, kto w celu przeciwdziałania COVID-19 was nie ochroni. Bo przyjdzie czas, urzędnikom, po- narusza obowiązki służbowe lub obowiązujące prze- licjantom, prokuratorom, sędziom mówię, przyjdzie pisy, jeżeli działa w interesie społecznym i bez naru- czas na wasze nieuczciwości. Jeżeli jesteście nieuczci- szenia tych obowiązków lub przepisów podjęte dzia- wi, to kwestia czasu. Mocodawcy polityczni przegra- łanie nie byłoby możliwe lub byłoby istotnie utrud- ją wybory wcześniej czy później i was się wyprą, nione”. a sprawiedliwość zapuka do waszych drzwi. Już jest Proszę państwa, tłumacząc z PiS-owskiego na pol- wyrok sądu administracyjnego, że pan Morawiecki ski, będzie można kraść, oszukiwać, będzie można złamał prawo, zlecając przeprowadzenie wyborów, używać siły i wystarczy to tylko uzasadnić walką z pan- a rządzicie. Zobaczycie, jak sądy będą was oceniały, demią, żeby uniknąć kary za to, co w przeszłości, jak jak nie będziecie rządzili. Zobaczycie, jak ci, którzy i w przyszłości. Warunek jest tylko jeden – przyna- są na waszych usługach, będą was zagryzali w zauł- leżność do partii rządzącej, do nowej elity, do tej elity, kach ulic. Zobaczycie, że tak będzie. Doprowadzili- która chodzi na cmentarze, a inni nie mogą, która ście do tego, że tworzy się kastę ludzi, którzy uważa- składa kwiaty pod pomnikiem, a setki policjantów ją, że są bezkarni. Wyjdzie wam to uszami. Trybu- zamykają miasto, której lider ma ochronę kosztują- nały zaczną działać, pamiętajcie o tym. 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, 34 przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych

Poseł Włodzimierz Czarzasty dania. Dzisiaj ta ustawa, zgodzę się z opiniami przed- mówców, nie wprowadza nic, poza gwarancją bezkar- Lewica jest za odrzuceniem tej skandalicznej, tej ności pana premiera Sasina, pana premiera Morawiec- idiotycznej, tej dającej bezkarność waszym elitom, kiego i byłego ministra zdrowia pana Szumowskiego. waszym ludziom ustawy. (Dzwonek) Dziękuję ser- Dziękuję bardzo. decznie. Zmieściłem się w czasie. (Oklaski)

Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: Dziękuję bardzo panu posłowi. Dziękuję bardzo panu marszałkowi. Proszę o zabranie głosu pana posła Grzegorza Proszę o zabranie głosu pana posła Krzysztofa Brauna, który przedstawi stanowisko Koła Posel- Paszyka, który przedstawi stanowisko Klubu Parla- skiego Konfederacja. Po nim głos zabierze pan poseł mentarnego Koalicja Polska. Krzysztof Bosak.

Poseł Krzysztof Paszyk: Poseł Grzegorz Braun:

Bardzo dziękuję, panie marszałku. Szczęść Boże! Wysoka Izbo! Miejsce ustawy, która wprowadza Szanowni Państwo! Wniosek o odrzucenie tego ku- licencję na bezkarność dla polityków i partyjnych riozalnego projektu to oczywistość. Cieszę się, że tem- funkcjonariuszy PiS-u, jest w koszu. Dlatego w imie- peratura polemiki po stronie opozycji wzrosła w ciągu niu klubu Koalicja Polska również składam wniosek ostatnich tygodni. Zauważę nieskromnie, że to Konfe- o odrzucenie tego kuriozalnego, szkodliwego projek- deracja umożliwiła państwu skupienie uwagi na tym tu ustawy. (Oklaski) projekcie swoim sprzeciwem sprzed miesiąca. Dzięki Co w kontekście procedowanego projektu ustawy temu ten projekt nie został przeprocedowany chyłkiem.

Spis treści wprowadzającego bezkarność mają powiedzieć polscy Dzięki temu nie obowiązuje już od tygodni, ale losy Pol- lekarze, ratownicy medyczni, pielęgniarki, pracow- ski ważą się właśnie dzisiaj. Jeśli ten projekt przejdzie, nicy i pracownice domów opieki społecznej, którzy od to władza może wszystko. I tu zwrócę się w drugą stro- miesięcy są na pierwszej linii frontu walki z COVID, nę, skromnie w tej chwili obsadzoną w tej pustawej sali. a którym w tarczy antykryzysowej nazwanej 4.0 chył- Szanowni, drodzy, nawet kochani posłowie PiS-u, kiem zafundowano zaostrzenie kar za błędy lekar- niektórzy znani mi w moim poprzednim życiu nawet skie? Co mają powiedzieć polscy przedsiębiorcy, któ- po imieniu! Co robicie, najdrożsi? Co robicie? Czy na- rym właśnie zapowiedziano ustami pana ministra prawdę chcecie przejść do historii jako reprodukują- Ziobry, że państwo będzie mogło prewencyjnie zaj- cy wzorce prawno-ustrojowe Republiki Weimarskiej mować ich majątki, wprowadzać zarządy przymuso- i III Rzeszy? Co jeszcze wyciągniecie? Tak, tam był we w ich firmach? Czy tak ma wyglądać w Polsce taki pucz na początku lat 20. i potem post factum równość wobec prawa i sprawiedliwość według obozu podżyrowano wszelkie działania w walce z tym puczem, Zjednoczonej Prawicy? A co z przeciwdziałaniem de- moralizacji w polskiej Policji, w polskim wojsku, służ- prawem czy lewem podjęte. bach specjalnych czy prokuraturze, tam gdzie jeszcze Także w III Rzeszy na dobry początek był taki, to nie dotarły służby pana ministra Ziobry? Te pytania się tak pięknie nazywa, Ermächtigungsgesetz, czyli pokazują jakiś dramatyczny, kuriozalny obraz nasze- wyposażenie rządu w prerogatywy pozaparlamentarne. go kraju, który pod rządami Zjednoczonej Prawicy (Poseł Sławomir Nitras: Parlamentarne.) miał być prawym i rozwijającym się państwem. Pozaparlamentarne, panie pośle, pozaparlamen- Wysoka Izbo! Naszym zdaniem, zdaniem klubu tarne. Posługuję się skrótem myślowym. Rozumiem, Koalicji Polskiej, należy przede wszystkim jasno do- na co pan mi zwraca uwagę. Będzie to pewien skrót precyzować, kto za co odpowiada w czasie przeciwdzia- myślowy. Chodzi o to, że od tej chwili rząd… łania i zwalczania pandemii. Należy od zaraz i zdecy- (Poseł Sławomir Nitras: Posiada uprawnienia dowanie polepszyć koordynację i wypracować nowe parlamentu.) procedury kontroli i nadzoru. Ulepszać dokumento- …i wola wodza zostały postawione ponad parla- wanie decyzji. Opracować precyzyjne kryteria zakupu mentem. Ten wzorzec jest tutaj realizowany. To nie środków medycznych niezbędnych do walki z pande- jest reductio ad Hitlerum, tylko to jest przykry fakt. mią. W tym zakresie zmarnowano kilka miesięcy. Nie róbcie tego, nie róbcie. (Oklaski) Naszym zdaniem należy również zintensyfikować kon- trole i audyty, zwłaszcza w obszarze zamówień publicznych i wsparcia przydzielanego w związku z walką Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: z pandemią i jej skutkami. Wtedy będziemy mogli powiedzieć, że Wysoka Izba stanęła na wysokości za- Prosimy pana posła Krzysztofa Bosaka. 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych 35

Poseł Krzysztof Bosak: Poseł Jacek Protasiewicz:

Panie Marszałku! Szanowni Posłowie! To, co pro- Dziękuję. ponuje PiS, to dewastacja porządku prawnego, dewa- Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Rządy Prawa stacja systemu prawnego i jakichkolwiek standar- i Sprawiedliwości rozpoczęły się prawie 5 lat temu od dów. To podniesienie pandemii, epidemii do rangi skandalicznej decyzji nowo wybranego prezydenta kluczowego wydarzenia w porządku prawnym Rze- Andrzeja Dudy, który postanowił uwolnić wymiar czypospolitej, wydarzenia, które może uchylać sprawiedliwości od zajmowania się sprawą swoich wszystkie prawa, cały porządek ustrojowy i cały po- partyjnych kolegów skazanych w I instancji za ewi- rządek obowiązków. Nie możemy zgodzić się na takie dentne łamanie prawa. Mamy tego twórczą konty- rozwiązanie. Jest to stawianie na głowie systemu nuację. Panowie z PiS-u posuwają się bardzo twórczo prawa, jest to ośmieszanie całej konstrukcji prawnej, w tym kierunku wyłączania spod odpowiedzialności jest to ośmieszanie legislacji, jest to jawna niespra- prawnej swoich kolegów, funkcjonariuszy państwo- wiedliwość. wych, z rekomendacji PiS pełniących wysokie funk- Przypomina się tutaj formuła zastosowana przez cje państwowe. wybitnego filozofa prawa Gustava Radbrucha, która Ta ustawa, która sprowadza się w zasadzie do dwóch należy do dorobku XX-wiecznej filozofii prawa, mia- artykułów, w tym tego jednego oburzającego, skanda- nowicie: Lex iniustissima non est lex, prawo krańco- licznego, została poddana konsultacjom społecznym. wo niesprawiedliwe nie jest prawem. To, co proponu- Po co poddajecie konsultacjom społecznym projekt, jecie, to prawo krańcowo niesprawiedliwe, prawo, skoro później tymi konsultacjami pomiatacie, skoro je które pozwala uznać dowolne działanie za bezkarne, traktujecie jak niebyłe? A kto zabrał głos w sprawie pod warunkiem że zostało dokonane pod odpowied- projektu tej ustawy? Głos zabrały: Naczelna Rada Ad- nim dla władzy pretekstem. Idąc w ślad takich dzia- wokacka, negatywnie ten projekt oceniając, organizacja łań, każda władza mogłaby jakąś okoliczność życia przedsiębiorców BCC, negatywnie go oceniając, OPZZ gospodarczego, społecznego czy międzynarodowego oraz związek zawodowy „Solidarność”, tak bliski wa- szemu obozowi. I co w opinii związku zawodowego „So- podnieść do rangi okoliczności uchylającej odpowie- lidarność” możemy przeczytać? „W zaproponowanej dzialność prawną za nadużycie obowiązków i łama-

redakcji proponowany przepis może być odczytywany Spis treści nie prawa. Nie można się na to zgodzić. poniekąd jako zachęta do dokonywania czynów zabro- Dzisiaj rano rzecznik rządu rozwinął twórczo tę nionych »motywowanych« walką z COVID-19”. Dokład- filozofię prawa, którą proponujecie, a wiemy, że pre- nie tak jest. Ten przepis (Dzwonek) będzie tak trak- zes Prawa i Sprawiedliwości jest zainteresowany fi- towany i jest przyjmowany po to, żeby być zachętą do lozofią prawa. Fascynował się tym jako student, póź- łamania prawa. niej jako doktor prawa, pod okiem wybitnych mark- Dlatego klub Koalicja Polska – PSL – Kukiz’15, sistów, którzy wówczas nauczali sztuki prawa na Uni- i Unia Europejskich Demokratów, również zgłasza wersytecie Warszawskim, uczyli, jak wykręcać kota wniosek o odrzucenie tego skandalicznego projektu ogonem. I dziś widzimy to bardzo wyraźnie w prak- w pierwszym czytaniu. (Oklaski) tyce waszej władzy. Dziś rano rzecznik rządu rozwi- nął to, mówiąc, że działania rządu w trakcie pandemii są takie jak działania państwa w trakcie konflik- Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: tu zbrojnego. A więc może zaraz się okaże, że można wszystkie przepisy prawne i ustrojowe po prostu Dziękujemy bardzo panu posłowi. uchylić jakąś jedną wypowiedzią rzecznika rządu, że Przystępujemy do pytań. one po prostu nie obowiązują. Proszę o zadanie pytania pana posła Mirosława Oczekujemy, że to prawo zostanie odrzucone, a je- Suchonia. śli zostanie uchwalone – że zostanie uznane, jako Jednocześnie informuję, iż czas na zadanie pyta- krańcowo niesprawiedliwe, za nieważne. Oczekujemy nia wyznaczam na 1 minutę. również, że wszyscy ci, którzy są winni nadużyć tak Proszę bardzo. przy druku kart wyborczych, przy bezprawnym prze- trzymywaniu obywateli na tzw. kwarantannach, jak i przy zakupie sprzętu medycznego przez podstawio- Poseł Zdzisław Wolski: nych ludzi, poniosą (Dzwonek) odpowiedzialność. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ja o tym karaniu za COVID, w cudzysłowie. Inaczej, apeluję do elemen- tarnego poczucia przyzwoitości, do poczucia spra- Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: wiedliwości posłanek i posłów, a szczególnie licznych w tym gronie lekarek, lekarzy, pielęgniarek. Na po- Dziękuję bardzo. czątku epidemii, przy tarczy 4.0 minister Ziobro za- W ramach kontynuacji wystąpienia klubowego proponował – a państwo z koalicji rządzącej się zgo- głos zabierze pan poseł Jacek Protasiewicz, Klub dziliście – zaostrzenie odpowiedzialności m.in. dla Parlamentarny Koalicja Polska. lekarzy, pielęgniarek, ratowników za działania zwią- 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, 36 przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych

Poseł Zdzisław Wolski Wicemarszałek Piotr Zgorzelski:

zane z COVID-em. Wiele krajów wtedy łagodziło po- Dziękuję bardzo panu posłowi. tencjalne kary, tylko w Polsce je zaostrzono. Przy ko- Chciałbym poinformować państwa posłów, że za- lejnej tarczy podjąłem próbę cofnięcia się z tym zapi- mykam listę posłów, którzy zapisali się do zadania sem do stanu sprzed epidemii. Nie uzyskało to więk- pytań. szości ani w Komisji Zdrowia (Dzwonek), a stało się (Poseł Grzegorz Braun: Jeszcze ja chcę zgłosić.) potem poprawką klubu, ani w Senacie, gdzie wraz Proszę bardzo jeszcze pana posła Grzegorza Brau- z opozycją podjęliśmy próby. W tej chwili personel me- na, żeby skorzystał z tej szansy. dyczny w sytuacji, która może być dramatyczna, ze I teraz już… (Poruszenie na sali) szkodą dla pacjentów, bo to jest najważniejsze, może (Głos z sali: Koledzy z koła.) – jak pospolici przestępcy – częściej mieć orzeczenie To chwilkę jeszcze wydłużymy. pozbawienia wolności i utraty praw wykonywania za- A teraz, żeby nie tracić czasu, proszę o zadanie wodu. To jest skandaliczne. I proszę to zestawić z tym, pytania pana posła Stanisława Żuka z Klubu Parla- nad czym w tej chwili dyskutujemy: z odpowiedzial- mentarnego Koalicja Polska. nością – zresztą miernej klasy – urzędników państwo- wych. Dziękuję bardzo. Pan poseł jest nieobecny. W takim razie proszę pana posła Dobromira So- śnierza z koła Konfederacja. Wicemarszałek Piotr Zgorzelski:

Dziękuję bardzo. Poseł Dobromir Sośnierz: Co prawda prosiłem o zabranie głosu pana posła Mirosława Suchonia, ale skorzystał z tego zaprosze- W następnej tarczy trzeba będzie napisać, że wszy- nia pan poseł Zdzisław Wolski. scy z COVID-em idą prosto do nieba, mówił poeta. (Poseł Zdzisław Wolski: Koledzy mnie wypchnęli.) I wiele się nie pomylił, bo w kolejnej tarczy zapisujemy (Poseł Izabela Leszczyna: Ale też jest dobry.) właśnie, że przynajmniej wszyscy urzędnicy idą prosto W związku z tym teraz proszę pana posła Miro- do nieba, są zwolnieni, oczyszczeni z wszelkich grze- Spis treści sława Suchonia, żeby zadał pytanie. chów doczesności, rozgrzeszeni na zapas i wstecz. My- ślę, że kolejnym krokiem będzie wpisanie COVID do Poseł Mirosław Suchoń: konstytucji, bo wydaje mi się, że rzeczywiście stał się pomału zasadą ustrojową Rzeczypospolitej. Bardzo dziękuję, panie marszałku. Szybkie pytanie: Czy naprawdę o taką Polskę wal- Tym razem to już ja osobiście. czyliście? Czy zdajecie sobie sprawę, że jeśli dziura Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ta ustawa moim w płocie, którą właśnie wyrywacie, jest odpowiednio zdaniem nie powinna być nazywana ustawą bezkar- duża, to cały płot w ogóle nie ma sensu? A jeśli tak, ność+, bo to jest eufemizm, i to bardzo szkodliwy, jeśli naprawdę tego chcecie, to rozwalcie ten płot do ponieważ nic nie mówi o istocie tej hucpy. Trzeba końca, napiszcie, że w ogóle urzędnik nie popełnia mówić wprost: ta ustawa zwania złodziei w rządo- przestępstwa z definicji, bo przecież wszystko, co robi, wych garniturach z odpowiedzialności karnej za do- to dla Rzeczypospolitej robi, dla twojego dobra, dla konaną kradzież. (Oklaski) Zwalnia za tę kradzież, dobra wspólnego, w interesie społecznym. I w ogóle która została dokonana w obrzydliwych warunkach, przestańmy się wygłupiać w takim razie, tak? Czy warunkach epidemii, kiedy ludzie chorowali, cierpie- naprawdę tego chcecie? Psujecie prawo w sposób zu- li i umierali. Przecież wszyscy widzieliśmy część tych pełnie niewiarygodny. A może to jest jakiś trolling? wydarzeń: maseczki, respiratory, ale czytając ten Jeśli to jest żart, to chyba powinien się (Dzwonek) projekt, mam przekonanie, że to tylko wierzchołek właśnie w tym momencie skończyć. (Oklaski) góry lodowej. Pytanie, gdzie jest dno i jak wielka jest ta góra. Ten projekt ustawy, który gwarantuje bez- karność złodziejom, jest w istocie pokazem buty i aro- gancji całego Prawa i Sprawiedliwości (Dzwonek) i cał- Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: kowitego lekceważenia nie tylko zasad demokratycznego państwa prawa, ale także zwykłej ludzkiej uczci- Dziękuję bardzo. wości i rzetelności. Sami posłowie PiS przyznają Pytanie zadaje teraz pani poseł Paulina Hennig- w uzasadnieniu, że celem tej ustawy jest zagwaran- -Kloska, Koalicja Obywatelska. towanie bezkarności przestępcom. Dlatego, panie marszałku, chcę zapytać tych wszystkich, którzy podpisali się pod tym projektem, Poseł Paulina Hennig-Kloska: i posłów PiS, którzy chcą za tym projektem głosować, komu państwo służycie. Bo na pewno nie obywatelom Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Nie Polski, najjaśniejszej Rzeczypospolitej. Dziękuję bar- ulega najmniejszej wątpliwości, że taki kuriozalny dzo. (Oklaski) projekt ustawy nigdy nie powinien być procedowany 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych 37

Poseł Paulina Hennig-Kloska Poseł Dariusz Klimczak: w tej Izbie, nigdy nie powinien trafić do polskiego par- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Słynny art. 10d lamentu. Chcecie sobie zapewnić bezkarność i niety- to w czystej formie demoralizacja polskich urzędni- kalność tak naprawdę, chcecie zalegalizować łamanie ków państwowych. I bulwersuje tym bardziej, że wpro- prawa i nawet tego nie ukrywacie. Bo poza projektem wadzacie go w tym samym czasie, kiedy podwyższa- ustawy warto też zacytować uzasadnienie, w którym cie kary za ewentualne błędy medyczne dla polskich lekarzy, którzy de facto stoją na pierwszej linii walki napisano: Nie pozostawia wątpliwości, że proponowa- z koronawirusem. (Oklaski) ny przepis znajdzie zastosowanie do czynów popełnio- Mam bardzo konkretne pytanie o interpretację nych także przed wejściem w życie ustawy. tego przepisu. Proszę o odpowiedź na piśmie. Zadaję W związku z tym złożyłam do pana przewodni- je twórcy ustawy oraz panu ministrowi sprawiedli- czącego, który uciekł w tej chwili, wniosek formalny, wości i prokuratorowi generalnemu panu Zbigniewo- by przerwać procedowanie nad tym projektem usta- wi Ziobrze. Czy przepis dotyczący bezkarności urzęd- wy na ostatnim posiedzeniu komisji, wezwać proku- ników obejmuje także przypadek pana premiera ratora generalnego, żeby nam powiedział, jakie do- Morawieckiego, który według orzeczenia wojewódz- kładnie postępowania dzisiaj, które toczą się w pro- kiego sądu administracyjnego wydał decyzję bezpod- kuraturze, chcecie unieważnić, jakie sprawy chcecie stawnie i z rażącym naruszeniem prawa? (Oklaski) wygrać przed polskim sądem prowadzonym przez Czy w konsekwencji tego wyroku ten przepis obejmu- sędziego kto wie czy nie nominowanego (Dzwonek) je także wicepremiera Jacka Sasina oraz byłego mi- przez pana Zbigniewa Ziobrę. Bo otwórzcie karty i po- nistra zdrowia pana Szumowskiego? (Dzwonek) To każcie tak naprawdę Polakom, których kolegów i które są zasadnicze pytania, na które chciałbym uzyskać koleżanki chcecie chronić. Ta ustawa nigdy nie po- dzisiaj odpowiedź. (Oklaski) winna trafić do polskiego parlamentu. Oklaski( ) Wicemarszałek Piotr Zgorzelski:

Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: Dziękuję bardzo.

Proszę o zadanie pytania pana posła Piotra Borysa, Spis treści Bardzo dziękuję. Koalicja Obywatelska. Pytanie zada pan poseł Jan Szopiński.

Poseł Piotr Borys: Poseł Jan Szopiński: Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Władza po raz Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie- pierwszy w historii demokratycznych państw przy- obecny Panie Prezesie! Panie prezesie, chciałbym znaje sobie immunitet wstecz, immunitet absolutny, który pozwala uwłaszczyć się na niemal każdym panu, zgodnie ze zwyczajami PiS-owskimi, uprzejmie przestępstwie. To sygnał dla każdego nieuczciwego donieść, że ta ustawa nikomu nie jest potrzebna. Pań- człowieka w Polsce, że władza, która postępuje do- scy ludzie pana okłamują. Nazywana ona już jest kładnie tak samo, niczym się nie różni, tylko że jest przez Polaków: bezkarność+ i zaczyna być coraz bar- po prostu bezkarna. Państwo uchwalacie przepisy na dziej kojarzona z panem, panie prezesie. Są już usta- bezkarność działaczy PiS będących w rządzie, w spół- wy zwalniające z odpowiedzialności karnej wszyst- kach Skarbu Państwa. Przesłanka dotycząca inten- kich tych, którzy mogli popełnić przestępstwo przy cji sprawy jest tak szeroka, że wystarczy powiedzieć: zwalczaniu COVID, jest to ustawa z 31 marca br. Chce- chciałem czy chciałam walczyć z COVID-em. Bez wzglę- cie uchwalić kolejne zwolnienie gwarantujące kolej- du na to, jakie będą tego konsekwencje. ną bezkarność. Panie prezesie, po co panu ta ustawa? Państwo rozszerzacie bezkarność władzy publicz- W związku z tym chciałbym pana zapytać, jakich nej. Tego nie było w historii naszego państwa zarów- przestępstw dopuścili się nominaci Prawa i Sprawie- no w przestrzeni art. 231 Kodeksu karnego, który dliwości i co macie jeszcze do rozliczenia, że pomimo wprost mówi o nadużyciu władzy, jak i art. 266 Ko- wcześniej uchwalonych przepisów namówiono pana deksu karnego mówiącego o działaniu na szkodę pod- do powtórnego zajęcia się tą sprawą (Dzwonek) i stwo- miotów gospodarczych. (Dzwonek) Mówiąc wprost, rzenia kolejnego bezpiecznika dublującego wcześniej- państwo z Prawa i Sprawiedliwości, wasi działacze sze zapisy. Dziękuję bardzo. was nie obronią. Wcześniej czy później przyjdzie po was prawo i sprawiedliwość. (Oklaski)

Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: Dziękuję bardzo. Dziękuję bardzo. Pytanie zada pan poseł Dariusz Klimczak, Klub Proszę o zadanie pytania pana posła Jakuba Ku- Parlamentarny Koalicja Polska. leszę, Konfederacja. 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, 38 przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych

Poseł Jakub Kulesza: Rozumiem, że za bezużyteczne maseczki, nieistnie- jące respiratory, aferę w poczcie związaną z pocztylia- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym się dą, czyli wydrukiem kart do głosowania, nadal nikt nie zwrócić do posłów, którzy będą głosowali nad tym poniesie odpowiedzialności. Politycy i partyjni funkcjo- projektem ustawy: Czy chcecie być zapamiętani jako nariusze mają więc nadal dostać licencję na bezkar- politycy czy jako łajdacy, którzy przykładają rękę do ność. Proszę o informację w tej sprawie. Dziękuję. zatwierdzania tego bezprawia? Jak inaczej można nazwać tę ustawę? To jest łajdactwo. (Oklaski) To jest wywracanie państwa do góry nogami. To jest wywra- Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: canie praworządności do góry nogami. To jest wywracanie sprawiedliwości do góry nogami. Nie będę Dziękuję. wspominał nazwy ugrupowania, które państwo re- Pytanie zada pan poseł Władysław Teofil Barto- prezentują, ale ta nazwa powinna dać państwu do szewski, Klub Parlamentarny Koalicja Polska. myślenia. Jakieś zasady muszą obowiązywać, odpo- wiedzialność musi być ponoszona, prawo nie może działać wstecz. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Poseł Władysław Teofil Bartoszewski:

Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W naszej cywilizacji są dwa główne systemy prawne: prawo rzymskie Dziękuję bardzo. i prawo zwyczajowe, czyli common law. Jeżeli chodzi Pytanie zada pan poseł Marek Sowa, Koalicja o oba te systemy prawne, w prawie karnym bezwzględ- Obywatelska. nie obowiązuje zasada retro non agit, czyli prawo nie działa wstecz. Ale pojawił się w Rzeczypospolitej Pol- skiej nowy system prawny: system Prawa i Sprawie- Poseł Marek Sowa: dliwości. I ten system prawny, gdzie bezprawie i prze- stępność, i bezprawność oraz bezkarność mają dzia- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przestępcy spod łać wstecz, jest to kuriozum na skalę światową. Ta- Spis treści znaku Prawa i Sprawiedliwości wpadli na pomysł, kiego systemu prawnego nikt jeszcze przed Prawem aby uchwalić sobie, korzystając z większości parla- i Sprawiedliwością nie wymyślił. mentarnej, takie przepisy, które pozwolą im zapew- Jaki jest cel tej ustawy? Czytamy o tym w uza- nić sobie bezkarność pomimo popełnionych prze- sadnieniu. Otóż pozwoli ona wyłączyć bezprawność, stępstw. Gdyby tak nie było, to ta ustawa w tej wersji a w konsekwencji przestępność. (Dzwonek) Otóż wy- by tutaj nie trafiła. Zastanawiam się i pytam: Gdzie łączyć przestępność najłatwiej jest poprzez niepopeł- jest prokurator generalny Zbigniew Ziobro? Gdzie nianie przestępstwa, do którego ta ustawa zachęca – jest minister Kamiński? Dlaczego przez miesiące wynie tylko do przodu, ale również wstecz. Otóż ustawa, kazywali bezczynność i nie łapali złodziei, którzy której nazwa mówi o szczególnych rozwiązaniach zwią- okradają Polskę? Przez ostatnie tygodnie i miesiące zanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalcza- opinia publiczna była atakowana faktami o popełnio- nych przestępstwach. Dlaczego państwo na to nie niem COVID-19, nie zajmuje się np. przeprowadza- reagujecie? Przyjdzie czas, że przyjdzie po was prawo niem masowych testów. W Republice Francuskiej w tej i sprawiedliwość, a miejsce dla was zostanie zamie- chwili obowiązuje przeprowadzanie miliona testów nione z rządowych posad na więzienie. (Oklaski) w ciągu 1 tygodnia. Miliona testów to myśmy nie prze- (Poseł Krystyna Skowrońska: Brawo!) prowadzili w ciągu ostatnich kilku miesięcy. Nato- miast ta ustawa jest de facto legalizacją bezprawia. Czy Prawo i Sprawiedliwość chce wprowadzić państwo Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: partyjno-mafijne zamiast prawego i sprawiedliwego? Dziękuję bardzo. (Oklaski) Dziękuję bardzo. Pytanie zada pani poseł Karolina Pawliczak, Le- wica. Wicemarszałek Piotr Zgorzelski:

Poseł Karolina Pawliczak: Dziękuję bardzo. Pytanie zada pan poseł Robert Winnicki, Konfe- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! To jest projekt, deracja. który gwarantuje bezkarność za przestępstwa popeł- niane w celu walki z pandemią. Ten projekt jest skandaliczny. To licencja na bezkarność, bezkarność elit. Poseł Robert Winnicki: To jest bomba, która wybuchnie, zakażając i brudząc nasze życie publiczne kolejnymi przypadkami korup- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dzień 16 września cji, nadużyć władzy urzędniczej i politycznej. 2020 r. będzie zapamiętany w historii, dlatego że nie 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych 39

Poseł Robert Winnicki Jeszcze stopera nie włączyliśmy. Widzę, że koleżanki wspierają tutaj panią poseł. tylko jest to dzień, po którym zaraz minie 5 lat rządów (Poseł Wanda Nowicka: Moralnie.) Prawa i Sprawiedliwości, ale i jest to dzień poniekąd Proszę. szczytowy i wieńczący karierę Jarosława Kaczyńskie- go. Tak, tego Jarosława Kaczyńskiego, który obiecy- wał nowe państwo, państwo zasad, państwo transpa- Poseł Wanda Nowicka: rentności, państwo wolne od korupcji, państwo wolne od kolesiostwa, a zbudował republikę bananową, bu- Bardzo przepraszam, panie marszałku. Już okej. duje republikę bananową, w której po 30 latach znowu Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! PiS- partia znaczy więcej niż państwo. To partia jest tym -owska specustawa wprowadzająca bezkarność dla mechanizmem, który zarządza, to partia w ramach urzędników to symbol hańby władzy PiS. To także swoich wewnętrznych, często gangsterskich pora- pierwszy krok na drodze do wprowadzenia całkowitej chunków ustala, co się dzieje w Polsce, i to partia zwal- bezkarności, która marzy się prezesowi Kaczyńskie- nia swoich bandytów, którzy popełniają przestępstwa, mu, dla siebie i swoich ludzi. W projekcie przewija się z odpowiedzialności. Nie o takie (Dzwonek) państwo… mgliste pojęcie interesu społecznego, ale w praktyce nie za taką IV Rzeczpospolitą głosowali Polacy, któ- to będzie szczelny parasol ochronny, by nie powie- rym Jarosław Kaczyński niestety ukradł prawicę. dzieć: tarcza antyrakietowa, dla osób bliskich wła- Ale to dobiega końca. (Oklaski) dzy. Ustawa, jeśli wejdzie w życie, najpierw ochroni ministra Szumowskiego przed konsekwencjami afery Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: maseczkowej, ministra Sasina, premiera Morawiec- kiego, a potem kolejnych. Kto jeszcze chce się schro- Dziękuję bardzo. nić pod tą tarczą? Odtąd wystarczy luźny pretekst, Pytanie zada pani poseł Katarzyna Lubnauer, by legitymizować każde bezprawne działanie osób Koalicja Obywatelska. związanych z PiS-em. A może w ogóle zlikwidujmy Kodeks karny, wprowadźmy (Dzwonek) zasadę, że nie popełnia przestępstwa ten, kto w interesie społecz- Spis treści Poseł Katarzyna Lubnauer: nym dokona morderstwa czy rozboju? A interes spo- łeczny? Ten zawsze się znajdzie, by obronić krewnych Panie i Panowie Posłowie! Panie Marszałku! Wła- i znajomych PiS-owskiej władzy. Nie idźcie tą drogą, dza ma działać w granicach prawa. Ja nie dziwię się, panowie z PiS. (Oklaski) że tu nikogo nie ma, ponieważ wy chcecie w tej chwili granice prawa zastąpić granicami bezprawia. To jest powszechna amnestia dla wszystkich przestęp- Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: ców z rządu. Wczorajszy wyrok sądowy dotyczący premiera Morawieckiego, który uznał go za winnego Dziękuję bardzo. złamania prawa, tak naprawdę, mam wrażenie, przy- Posła Jacka Protasiewicza nie widzę na sali. spieszył prace nad tą ustawą. Władza to są zaszczyty, Zatem proszę o zadanie pytania pana posła Grze- ale to jest również odpowiedzialność. Wy chcecie wła- gorza Brauna, Konfederacja. dzy, zaszczytów, profitów, kasy w spółkach dla rodzin, ale z wyłączeniem odpowiedzialności. Chcecie bezkarności dla korupcji, bezkarności dla niegospo- Poseł Grzegorz Braun: darności, bezkarności dla premiera za decyzje podję- te bez prawa. Obywatele mają ponosić odpowiedzial- ność za swoje czyny, ale kasta PiS ma być wyłączona Ciekawostka, że nikt z was nie broni tego pro- z tej odpowiedzialności, ma być po prostu bezkarna. jektu. Jedzie po was w uniesieniu bojowym totalna Jeszcze to bezprawie ma działać wstecz. (Dzwonek) opozycja, a nie odzywają się żadne głosy, które by Pytanie: Czy za tą ustawą pójdzie zmiana konsty- tłumaczyły Polakom, do czego tej ustawy potrzebu- tucji wykreślająca zapis, że Rzeczpospolita Polska jecie. Wytłumaczenie jest zatem bardzo oczywiste: jest demokratycznym państwem prawnym, a wejdzie po waszej stronie świadomość kryminalnego charak- zapis, że jest państwem anarchii? (Oklaski) teru waszej działalności podjętej pod pretekstem walki z pandemią musi być dość powszechna, dość ugruntowana i mówiąc krótko, jesteście najwyraź- Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: niej zaalarmowani sytuacją, dlatego potrzebujecie carte blanche czy też… Bardzo dziękuję. (Poseł Sławomir Nitras: Zaraz będzie po niemiecku.) Proszę teraz o zadanie pytania zmierzającą ku nam …aktu podżyrowania waszych przyszłych prze- właśnie panią poseł Wandę Nowicką. Zapraszamy. stępstw. Bo zauważmy: jeśli do tej pory stać was było (Poseł Wanda Nowicka: Chwileczkę, panie mar- na to, żeby kierować policję (Dzwonek), inspektorów szałku.) do tych działań uwłaczających honorowi służb pań- 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, 40 przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych

Poseł Grzegorz Braun Pragnę gorąco zachęcić wszystkich posłów… Bardzo dobrze, jeżeli znaleźli się inni posłowie w opo- stwowych, jeśli stać was było na to, żeby wykorzysty- zycji. wać administrację do nadużyć prawa, to co szykuje- Chciałbym zachęcić gorąco wszystkich posłów, cie, skoro bezkarność+ jest wam tak pilnie potrzeb- nim dojdziemy do debaty, żeby wyszli państwo do ho- na? To pytanie, które zadaję, nie spodziewając się dowców, żeby wyszli państwo do rolników i wysłu- szczerej odpowiedzi. (Oklaski) chali ich argumentów. Każdy ma prawo do zagłoso- wania tak, jak uważa. Natomiast błagam, wysłuchaj- cie państwo świadectwa tych ludzi, którzy żyją z ho- Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: dowli i żyją z rolnictwa. (Oklaski) Bardzo dziękuję. Pytanie zada teraz pani poseł Klaudia Jachira, Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: Koalicja Obywatelska. Dziękuję. Poseł Klaudia Jachira: Pytanie zada pani poseł Maria Małgorzata Jany- ska, Koalicja Obywatelska. Szeregowy Pośle Kaczyński! Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie mam wątpliwości, że zapewnienie bezkarności urzędniczej to istotna kwestia dla całej Poseł Maria Małgorzata Janyska: dobrej zmiany. Ja to zdecydowanie rozumiem. Jed- nak bezkarność urzędników nie powinna dotyczyć Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie do kradzieży tylko podczas pandemii, bo ta się przecież posłów wnioskodawców, bo to oni dali twarz tej prze- kiedyś skończy. Ta ustawa powinna objąć cały okres stępczej ustawie: Co to za władza, która legalizuje waszych rządów. Co więcej, ustawa nie powinna się przestępstwa funkcjonariuszy publicznych? Co to za ograniczać do samych urzędników. Nie zapominajcie władza, która tworzy warunki do przekraczania dys- o rodzinie, o braciach swoich, siostrach, żonach. Oni cypliny finansów publicznych? Bo nieprawdą jest to, Spis treści też chcą kraść i chcą pozostać bezkarni. A co z wa- co napisano w uzasadnieniu, że projekt nie wpływa na szymi asystentami, trenerami, instruktorami i całą sektor finansów publicznych. Projekt będzie powodo- tą ośmiornicą, która tak sprawnie do spółki z wami wał możliwości korupcji i marnotrawienia środków. rozkrada narodowy majątek ostatnich 5 lat? Mają to Co to za władza, która zakłóca działanie przedsiębior- potem oddawać? Bo co? Bo dzisiaj nie umiecie, zabra- ców? Bo nieprawdą jest znowu to, co napisano w uza- kło właściwych uregulowań prawnych? Zdecydowa- sadnieniu, że projekt nie wpływa na działalność przed- nie ta ustawa jest do poprawy. Dziękuję. (Oklaski) siębiorców. Wpływa, ponieważ zakłóca zasady konku- rencyjności, zasady bezstronności i obiektywizmu, zasady przejrzystości i równego traktowania w prze- Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: znaczaniu pieniędzy na zamówienia publiczne. Dziękuję. I szanowni posłowie wnioskodawcy, ostatnie py- Pytanie zada pan poseł Robert Obaz, Lewica. tanie: Co to za posłowie, którzy otwierają drogę do Nie ma. możliwości popełniania przestępstw? (Dzwonek) Tu- W takim razie pan poseł Krzysztof Bosak, Kon- taj jest lista tych posłów. Jest to kilkadziesiąt osób. federacja. Na sali ich dzisiaj nie ma. Bo wiecie, że podpisaliście bzdury, tak samo jak bzdurne jest uzasadnienie tej ustawy. Dziękuję. (Oklaski) Poseł Krzysztof Bosak:

Szanowni Posłowie! Panie Marszałku! Przed Sejmem dziś protestują rolnicy i hodowcy. Trwa zamach na pol- Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: skie rolnictwo, trwa zamach na polskie hodowle. Zapro- ponowane mamy prawo, które wpłynie nie tylko na ho- Dziękuję bardzo. dowlę zwierząt futerkowych, ale na hodowlę we wszyst- Pytanie zada pan poseł Paweł Krutul, Lewica. kich branżach, nawet w rybołówstwie. Związane jest to oczywiście z koniecznością utylizacji odpadów, a także z eksportem mięsa z uboju religijnego. Poseł Paweł Krutul: Ci posłowie, którzy przed chwilą przegłosowali odrzucenie propozycji, żeby zrobić przerwę w posiedze- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ci, którzy nas niu Sejmu, nie chcą nawet wyjść i porozmawiać. Wy- oglądają, niech spojrzą: tak ważny projekt ustawy, szło jedynie kilku posłów PSL i posłowie Konfederacji. a na sali po tej stronie są zaledwie trzy, cztery osoby, (Poseł Sławomir Nitras: Przepraszam, niepraw- można je policzyć na palcach jednej ręki. da, Koalicji również.) (Poseł Krystyna Skowrońska: Reszta się wstydzi.) 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych 41

Poseł Paweł Krutul z ochroną zdrowia. Nie mają nic wspólnego z poprawą wynagrodzeń w budżetówce czy z obiecaną podwyżką Uważam, że to jest skandal, gdy wymagamy, żeby płacy minimalnej do kwoty 3 tys. zł, mają za to bardzo pracownicy innych gałęzi gospodarki pracowali w skle- dużo wspólnego z ochroną miejsc pracy, ale niestety pach czy ratownicy medyczni stawiali się do pracy. tylko miejsc pracy kolegów i koleżanek z partii rządzą- Otrzymałem mnóstwo telefonów, setki maili, je- cej. I tylko oni będą bezkarni i nietykalni. żeli chodzi o tę ustawę. Nie może być tak, żeby funk- Spodziewam się, że teraz rekonstrukcja rządu cjonariusze partii rządzącej byli za każdym razem, pójdzie bardzo gładko. Moje pytanie brzmi: Ile takich podkreślam, za każdym razem bezkarni, nietykalni, minipoprawek, ile tarcz będziecie jeszcze uchwalać gdy w świetle polskiego prawa zwykły, szary obywa- – choćby ze specjalną dedykacją dla ministra Sasina tel za popełnione takie same czyny poniesie odpowie- – aby kolejne miliony mogły być przekazywane pod dzialność karną przed wymiarem sprawiedliwości. kontrolę Ministerstwa Aktywów Państwowych (Dzwo- Mówię stanowczo „nie” tej ustawie i zagłosuję prze- nek) czy w ręce zaufanych osób prezesa Kaczyńskie- ciw. Nie zawiodę swoich wyborców z województwa go, aby osłabić koalicjantów podobno ze Zjednoczonej podlaskiego. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Prawicy? Panie marszałku, jeszcze chwilka. Moje drugie pytanie, znacznie bardziej zasadni- Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: cze: Czy państwo zdajcie sobie sprawę z tego, że każ- dy i każda z was, mimo że zaraz chcecie przepchnąć Dziękuję bardzo. ten karygodny przepis o bezkarności, po upływie Pytanie zada pan poseł Michał Urbaniak, Konfe- okresu i zapisu ustawowego o epidemii przestaną być deracja. kryci przez tę ustawę? Dziękuję serdecznie.

Poseł Michał Urbaniak: Wicemarszałek Piotr Zgorzelski:

Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Fak- Dziękuję bardzo. tycznie szkoda, że nie ma z nami tutaj wielu posłów Proszę teraz panią poseł Krystynę Skowrońską, Spis treści Prawa i Sprawiedliwości, ale cóż, niech to po prostu Koalicja Obywatelska. idzie w eter. Mam takie pytanie, które należy tutaj sobie jasno Poseł Krystyna Skowrońska: zadać: Czy ktokolwiek, kto będzie dzisiaj głosował nad tą ustawą i kto poprze zmiany w tej ustawie, Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie Po- zastanawiał się nad moralnością swoją i właśnie na- słowie! Posłom, którzy przygotowali ten pomysł, chcia- szego życia publicznego? łabym zadedykować złotą myśl Stanisława Jerzego Wywracana jest moralność życia publicznego, czy- Leca, który mówi, że kat występuje w masce sprawie- li pozwala się na to, aby urzędnicy państwowi, mini- dliwości. Państwo próbujecie wypowiedzieć i ustano- strowie, posłowie lub – można przeciągnąć to dalej wić nowy kanon sprawiedliwości. Przestępstwa nie – np. pracownicy spółek Skarbu Państwa łamali pra- popełnia ten, kto należy do PiS-u. Kto bierze cudzą wo i zmieniali różne tematy w kwestie zupełnie kry- własność i należy do PiS-u, nie popełnia przestępstwa. minalne. Czy oni wszyscy będą mogli w przyszłości To nowy artykuł. Nieprawdą jest, jak powiedział pan spojrzeć sobie w oczy? Dziękuję. (Oklaski) poseł sprawozdawca, którego nie ma na tej sali, że poparła go komisja. Bądźcie precyzyjni. W tej komisji poparli ten projekt posłowie PiS-u. (Oklaski) Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: (Poseł Sławomir Nitras: I tylko PiS-u.) I tylko wy będziecie się z tego rozliczać. Nie ma Dziękuję. naszej zgody na przestępstwa PiS-u. Nie ma naszej Proszę panią poseł Gabrielę Lenartowicz, o ile jest zgody, żeby przestępstwa nie były karane. (Dzwonek) obecna na sali. Nie będziemy stanowić dla was parasola ochronnego. Jeżeli nie, to pytanie zada pani poseł Monika Wszyscy ludzie uczciwi, porządni, z honorem będą Pawłowska, Lewica. głosowali przeciwko ustawie o bezkarności urzędni- ków. Nie łamcie… To jest hańba dla polskiego parlamentu. (Oklaski) Poseł Monika Pawłowska:

Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Prawo Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: i Sprawiedliwość już czwarty albo piąty raz próbuje pod pretekstem walki z pandemią koronawirusa wrzu- Dziękuję bardzo. cić w ustawę COVID-ową kolejne rozwiązania, które Pytanie zada pani poseł Anita Sowińska, klub nie mają nic wspólnego ani z koronawirusem, ani Lewica. 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, 42 przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych

Poseł Anita Sowińska: Poseł Dariusz Joński:

Ta ustawa jest absolutnym skandalem. To jest lega- Dziękuję. lizacja działań mafijnych, to jest afera COVID-owa. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wiem, dlaczego Ten projekt umożliwia kradzież mienia publicznego, w kwietniu PiS proponował bezkarność dla urzędni- kupowanie rzeczy bez przetargów, po zawyżonych ce- ków. Wiem, dlaczego dzisiaj rozszerza ten parasol nach i od swoich kolesi, za nasze, publiczne pieniądze. ochronny dla kolejnych czynów polityków PiS-u i urzęd- Nie mówię tu tylko o respiratorach i maseczkach, mó- ników. Wiem, bo razem z posłem Szczerbą widzieliśmy, wię o wszystkim, bo wy jesteście w stanie uzasadnić co się działo w Ministerstwie Zdrowia przez ostatnie kupno wszystkiego potrzebą walki z COVID-em – cho- 3 miesiące. Pytam dzisiaj: Gdzie jest minister zdrowia? dzi nawet o usługi deweloperskie, budowy bez pozwoleń Gdzie jest wiceminister zdrowia? Ci, którzy tutaj opo- budowlanych, w otulinach parków narodowych, gdzie- wiadali, że będą respiratory, że będą maski, przyłbice, kolwiek. W tych wszystkich ustawach COVID-owych że będą testy. Brakuje 70 mln zł. Ktoś ukradł te pienią- chodzi wam tylko o jedno, o uwłaszczenie się na pu- dze. Mało tego. Ten, który ukradł, sprzedaje maseczki blicznych pieniądzach, na naszych pieniądzach. Cho- do spółki Skarbu Państwa. dzi o zwykłą kradzież! I wy jesteście chrześcijanami? Jest zgoda na to, żeby to złodziejstwo trwało dalej. Siódme: nie kradnij. Nie kradnij. Ta ustawa i rozszerzenie tej ustawy to amnestia dla (Poseł Jakub Rutnicki: Nie kradnij!) złodziei. I muszę powiedzieć jedno: tylko złodziej, tyl- (Poseł Małgorzata Chmiel: Nie kradnij!) ko przestępca mógł wymyślić taki przepis, bo tylko To jest projekt poselski. Mam zatem pytania do wnio- w interesie złodzieja było to, żeby wpisać tak ostry skodawców projektu: Kto jest inspiratorem tego prze- przepis dający parasol ochronny dla złodziei. I nie- pisu? Na czyje zlecenie on został napisany? (Dzwonek) stety autorami są politycy Prawa i Sprawiedliwości. Proszę o podanie tych osób z imienia i z nazwiska. Ra- (Dzwonek) Nie ma tutaj pana ministra Ziobry, który dzę to zrobić dla swojego dobra, ponieważ ten przepis powinien się w tej sprawie wypowiedzieć. ma kryć przestępców, więc będziecie współodpowie- (Głos z sali: Wszyscy uciekli.) dzialni za te przestępstwa. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Ale oczywiście posłowie PiS-u mogą iść dalej. Pro- ponuję taki zapis – ponieważ tu już padały różne Spis treści 1 Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: propozycje, to ja mam taką – art. 31 § 1 Kodeksu karnego: Nie popełnia przestępstwa ten, kto jest Pytanie zada pan poseł Arkadiusz Marchewka, członkiem PiS-u lub działa na polecenie organów sta- Koalicja Obywatelska. tutowych PiS-u. Od razu to wpiszcie, a nie bawicie Nie ma go na sali. się w kilka różnych tarczy. Dziękuję. (Oklaski) Zatem pan poseł Maciej Kopeć, klub parlamentarny Lewica. Proszę bardzo. Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: (Głos z sali: Kopiec. Idzie.) Przepraszam bardzo, Kopiec. Dziękuję bardzo. Pytanie zada pan poseł Tadeusz Tomaszewski, Lewica. Poseł Maciej Kopiec:

Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Posło- Poseł Tadeusz Tomaszewski: wie Wnioskodawcy! Chciałbym zapytać, jak można nazywać się prawymi i sprawiedliwymi, jednocześnie Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Szanowni Pa- gwarantując sobie i swoim kolegom bezkarność i sta- nowie Wnioskodawcy! Szanowny Panie Pośle Cymań- nie ponad prawem. Jak można jednocześnie ośmie- ski! Wiem, że trudno jest wam słuchać posłów opozy- szać po raz kolejny i tak wiernego partii prezydenta, cji. Wiem, że prawie ich nie słuchacie, dobrze, ale po- który przecież nadal dysponuje w uzasadnionych zwolę sobie nie być głosem tylko posła opozycji, lecz przypadkach prawem do łaski? Próbujecie państwo zacytuję tych, którzy mają jeszcze nadzieję i piszą do pod przykrywką pandemii, która niszczy ludziom nas, parlamentarzystów. życia, wprowadzić w tej Izbie strukturę paramafijną. Pani Agnieszka pisze tak, panie pośle Cymański: Dziękuję bardzo. (Oklaski) Projekt ten jest skandaliczny. Jest szkodliwy dla ca- (Poseł Jakub Rutnicki: Brawo!) łego społeczeństwa. Wiem, że jest pan wrażliwy. Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: Przedmiotowy projekt ustawy ma na celu uchyle- nie przepisu obowiązującego prawa oraz wyłączenie Bardzo dziękuję. funkcjonariuszy publicznych spod odpowiedzialności Proszę teraz o zadanie pytania pana posła Dariu- karnej. W rezultacie wymieniona ustawa umożliwia sza Jońskiego, Koalicja Obywatelska. bezkarność urzędników w momencie popełnienia prze- 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych 43

Poseł Tadeusz Tomaszewski Poseł Marta Wcisło: stępstwa. (Dzwonek) To dotyczy również waszych ro- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt ustawy dzin i dzieci. Nie godzimy się na łamanie naszych kon- o COVID został przez społeczeństwo nazwany: projekt stytucyjnych praw, o które tak walczyli nasi przod- bezkarność+, z czym wszyscy się tutaj zgadzamy. Mó- kowie. Apeluję o przeciwstawienie się tej zbrodniczej wicie, że słuchacie głosu obywateli, więc wam ten głos ustawie, o nieodbieranie obywatelom resztki godno- zacytuję: Apeluję, projekt ten jest skandaliczny i szko- ści i wolności. dliwy dla ogółu społeczeństwa. Kolejny głos: Projekt Jestem przekonany, że pan również z częścią wnio- to zagrożenie suwerenności naszego kraju i usprawie- skodawców do momentu głosowania jeszcze to prze- dliwienie wszelkiego bezprawia. Kolejny głos: Ustawa analizuje. Dziękuję. rodzi przestrzeń do wszelkich nadużyć. I tak dalej, i tak dalej. Wszyscy dostaliśmy setki głosów – państwo też, mailowo, telefonicznie. Przyzwyczailiśmy się do Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: tego, że nie słuchacie głosu społeczeństwa, ale to nie znaczy, że obywatele nie wiedzą, że w projekcie, który Dziękuję. ma ratować zdrowie i życie obywateli, wy ratujecie Pytanie zada pani poseł Kamila Gasiuk-Pihowicz, własną skórę. Bo takiej skali nadużyć w tym kraju Koalicja Obywatelska. i takich afer nie było nigdy. Nigdy, szanowni państwo. (Dzwonek) Chcecie uchwalić projekt ustawy, który daje przy- Poseł Kamila Gasiuk-Pihowicz: zwolenie na łamanie prawa, w myśl którego złodziej nie jest złodziejem, jak było tutaj mówione, aferzysta Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Proszę zobaczyć, nie jest aferzystą. Po co? Czy o taką Polskę walczyli- jak to się cudownie składa: wczoraj wyrok wojewódz- ście? Walczyliśmy? Nasi ojcowie, nasi dziadowie? Czy kiego sądu administracyjnego, który stwierdza, że pre- tak chcecie przejść do historii? Naprawdę, to jest skan- mier działał z rażącym naruszeniem prawa. A dzisiaj? dal, to się nie godzi. Nie idźcie tą drogą. (Oklaski) Spis treści Już, na chybcika Sejm zajmuje się ustawą, która tego samego premiera stawia ponad prawem i daje mu szan- sę nieponoszenia żadnych konsekwencji. Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: Bezprawność. Bezprawność to jest cecha charak- terystyczna waszej władzy. Bezprawność odmieniana Dziękuję bardzo. przez wszystkie przypadki. Bo właśnie na tym naj- Proszę o zadanie pytania pana posła Krzysztofa bardziej zależy politykom PiS-u, aby oni i ich koledzy Piątkowskiego, Koalicja Obywatelska. nie ponieśli absolutnie żadnej kary. Doprecyzujmy. W tej ustawie nie chodzi o szerokie rzesze tzw. zwy- kłych urzędników, którzy gdzieś w powiecie, w gmi- Poseł Krzysztof Piątkowski: nie popełnili w czasie epidemii jakiś błąd. W tej ustawie chodzi o bezkarność najważniejszych, kluczo- Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Szanowni wych osób PiS-u w rządzie. W tej ustawie chodzi o gło- Państwo Posłowie z Prawa i Sprawiedliwości! Wasza wę tej PiS-owskiej ośmiornicy, która oplata Polskę. ohydna i kuriozalna propozycja bezkarności przejdzie (Oklaski) do historii bezprawia. Przejdzie do historii bezprawia. I dlatego mam pytanie do premiera. Panie premie- Pobiliście standardy wielokrotnie wymienianych tu- rze, proszę mi powiedzieć, kto – jeśli nie pan (Dzwonek) taj, z tej mównicy republik bananowych. Wczoraj Wo- i pana koledzy z rządu – odpowie, zapłaci za te pie- jewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uznał, niądze, które zostały wyrzucone w błoto na trefne ze pan premier Morawiecki popełnił przestępstwo, maseczki, trefne wybory, trefne respiratory? Kto po- złamał prawo. Jutro zagłosujecie za tym, żeby go uwol- niesie konsekwencje? Mamy winnych, mamy stwier- nić od odpowiedzialności. Jutro zagłosujecie i uwol- dzone wyrokiem rażące naruszenie prawa. I co? Nikt nicie każdego, kto popełni przestępstwo i powie, że nie poniesie odpowiedzialności? (Oklaski) miał dobre intencje, że chciał dobrze. A zatem propo- (Głos z sali: Brawo!) nuję państwu, byście zmienili ten przepis, który dzisiaj brzmi według waszej propozycji: Nie popełnia przestępstwa ten, kto w celu przeciwdziałania COVID Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: narusza obowiązki służbowe lub obowiązujące przepisy. Napiszcie wprost: Nie popełnia przestępstwa Proszę o zadanie pytania panią poseł Martę Wci- ten, kto ma legitymację Prawa i Sprawiedliwości albo sło, Koalicja Obywatelska. jest z nim spokrewniony. (Oklaski) 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, 44 przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych

Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: dodatek działać wstecz. Gdzie te 70 mln zł wydane na majowe koperty? Gdzie 200 mln zł wydane na respi- Dziękuję bardzo. ratory, których nie ma? Dziękuję. (Oklaski) Proszę o zadanie pytania panią poseł Zofię Czer- now, Koalicja Obywatelska. Wicemarszałek Piotr Zgorzelski:

Dziękuję bardzo. Poseł Zofia Czernow: Pytanie zada pani poseł Mirosława Nykiel, Koali- cja Obywatelska. Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Dziś w polskim parlamencie partia rządząca proponuje szokujący projekt w swoim własnym interesie, tzw. bezkar- Poseł Mirosława Nykiel: ność+. Wszyscy protestują, ludzie wysyłają maile do Dziękuję bardzo. posłów, są oburzeni. Tymczasem na sali plenarnej Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Ustawa o bez- jest zaledwie kilku posłów PiS. Gdzie są wnioskodaw- karności urzędniczej to kwintesencja waszego myśle- cy? Dlaczego nie bronią tego fantastycznego projek- nia o interesie państwa polskiego. To całkowite pod- tu? Może im wstyd? Jeszcze jest czas, aby się z tego porządkowanie interesów Polski interesowi jednej wycofać. partii, partii przestępczej. Sami to udowadniacie, (Poseł Sławomir Nitras: No i co, Tadziu, nie wstyd pisząc w uzasadnieniu, że chcecie wyłączyć bezpraw- ci? Nie wstyd ci, Tadeusz?) ność, a w konsekwencji przestępczość, czynu polega- Dlaczego dopuszczono do procedowania nad tak jącego na naruszeniu obowiązków. skandalicznym projektem, który dewastuje polską Podporządkowaliście już jednej partii media pu- konstytucję, który rujnuje porządek prawny, wpro- bliczne, KRS, spółki Skarbu Państwa. Macie wpływ wadzając dla wybranych – podkreślam – dla wybra- na decyzje prezydenta, który ułaskawia waszych nych bezprawie… koleżków skazanych wyrokiem jeszcze nawet przed (Poseł Sławomir Nitras: Tak padają ideały.) jego uprawomocnieniem. Czego wam jeszcze brakuje? (Poseł Jakub Rutnicki: Ale o to chodzi.) Spis treści Brakuje wam bezkarności i tym projektem chcecie to …który wprowadza bezkarność dla swoich… załatwić. (Poseł Jakub Rutnicki: Co na to pan poseł Cymań- To, że ustawa jest zła, wiedzą już nawet posłowie ski? Zagłosuję, ale nie będę się cieszył.) waszej tzw. szerokiej koalicji. Zapowiedzieli, że będą …który wprowadza szeroką amnestię dla członków głosować przeciw. (Dzwonek) Macie jeszcze czas, wy- (Dzwonek) i sympatyków PiS? Dziękuję. (Oklaski) cofajcie się z tej ustawy.

Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: Dziękuję. Proszę o zadanie pytania panią poseł Małgorzatę Proszę o zadanie pytania panią poseł Izabelę Chmiel, Koalicja Obywatelska. Leszczynę, Koalicja Obywatelska.

Poseł Małgorzata Chmiel: Poseł Izabela Leszczyna:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szkoda, że nie Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Ardanowski, mogę zwrócić się do rządu, bo żaden z ministrów nie Terlecki, Suski, Tchórzewski to m.in. posłowie, którzy miał tyle odwagi, żeby przyjść i dyskutować z nami chcą wprowadzić, a raczej zalegalizować w Polsce prze- na temat tego haniebnego zapisu. stępczość. Oczywiście nie całą, bezkarni będą tylko Szanowni Państwo! Pod płaszczykiem zwalczania przestępcy z PiS-u. Bezkarne będą mafie VAT-owskie, COVID-19 rząd chce wcisnąć przepis: Nie popełnia które współpracują z nominatami z PiS-u, także z tymi przestępstwa, kto w celu przeciwdziałania COVID-19 z Ministerstwa Finansów. narusza obowiązki służbowe lub obowiązujące przepisy. Wyjaśnijcie Polakom, dlaczego ustawa, która mówi Szanowni Państwo! To nie do pomyślenia. To pro- o przestępczości, jest procedowana na posiedzeniu wadzi do bezprawia. Ten punkt w ustawie to prze- komisji finansów. Przecież wy wprost przyznajecie, kroczenie granicy, niebezpieczny precedens w Rze- że chodzi o miliony, a być może miliardy, które rząd czypospolitej Polskiej oraz w Europie. Żadna sytuacja PiS-u i PiS-owscy nominaci ukradli już polskim ponie uzasadnia wprowadzania takich środków. To bez- datnikom, i o te miliony, a być może miliardy, które karność+, czyli parasol ochronny dla złodziei. To nie chcecie ukraść pod płaszczykiem walki z COVID-em. tarcza chroniąca przeciwko COVID-19, tylko tarcza Jak wam nie wstyd? Dlatego nie ma Ardanowskie- chroniąca PiS-owskich działaczy przed odpowiedzial- go (Dzwonek), Tchórzewskiego, Suskiego i innych. nością karną. (Dzwonek) I to bezprawie ma jeszcze na (Oklaski) 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych 45

Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: Wicemarszałek Piotr Zgorzelski:

Dziękuję bardzo. Dziękuję. Proszę o zadanie pytania pana posła Aleksandra Pytanie zada pan poseł Jakub Rutnicki, Koalicja Miszalskiego, Koalicja Obywatelska. Obywatelska.

Poseł Aleksander Miszalski: Poseł Jakub Rutnicki: Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jeszcze raz zacy- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z Prawa i Spra- tuję: Nie popełnia przestępstwa, kto w celu przeciw- wiedliwości nie ma nikogo. O czym jest ta ustawa? działania COVID-19 narusza obowiązki służbowe lub Szanowni państwo, to jest ustawa o bezkarności, to obowiązujące przepisy, jeżeli działa w interesie spo- jest ustawa, która mówi jasno: złodziej z PiS-u nie łecznym. Czy naprawdę jesteście tak bezczelni, że dla uzy- jest złodziejem. Pamiętajmy o tym, gdy będziemy kie- skania własnej bezkarności chcecie wprowadzić prze- dyś posłów Prawa i Sprawiedliwości z tego wszyst- pis, w związku z którym ludzie nie będą ponosić od- kiego rozliczać. powiedzialności za przestępstwa, jeżeli tylko wykażą Legalizujecie łamanie prawa. Legalizujecie te przeciwdziałanie COVID? Czy chcecie, by policja wszystkie przestępcze procedury, które realizowane mogła pobić kogoś, bo nie ma maseczki? Czy chcecie, były w ostatnim czasie. Szumowski – niezapłacone czy by ktoś mógł przekroczyć prędkość, bo wiezie np. leki przelane 200 mln. Komu? Przecież to nie był stan wyż- albo tak twierdzi? Czy chcecie, by urzędnik mógł szej konieczności. Gdyby to był stan wyższej konieczno- przyjąć łapówkę, ponieważ chciał szybko kupić sprzęt ści, to rozmawialibyście z producentami. Rozmawialiście medyczny? z handlarzem bronią, żeby te pieniądze jak najszybciej Wczoraj sąd orzekł, że premier Sasin wydał 70 mln zł trafiły na jego konto. A respiratorów nie ma. na nielegalne wybory na podstawie decyzji premiera Po raz pierwszy w historii rząd i PiS chcą zalega- Morawieckiego, która nie miała żadnych podstaw lizować łamanie prawa w naszym kraju. To jest coś prawnych i rażąco naruszała obowiązujące prawo. Spis treści niesamowitego. (Dzwonek) Szanowni państwo, warto Powiedzcie wprost: chcecie, by Morawiecki, Sasin, o tym pamiętać. Dziękuję. (Oklaski) Szumowski, cały ten wasz gang Olsena był bezkarny. Przyjmijcie więc przepis, że członkowie PiS nie po- noszą odpowiedzialności za cokolwiek, a nie nara- Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: żajcie całego społeczeństwa na kolosalne szkody (Dzwonek) wywołane tą waszą nieodpowiedzialnością. Dziękuję. (Oklaski) Dziękuję. Pytanie zada pan poseł Grzegorz Rusiecki, Koalicja Obywatelska. Wicemarszałek Piotr Zgorzelski:

Bardzo dziękuję. Poseł Grzegorz Rusiecki: Proszę o zadanie pytania pana posła Tomasza Olichwera, Koalicja Obywatelska. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Podstawowe zasady państwa prawa są takie, że obywatelowi wolno Poseł Tomasz Olichwer: wszystko to, co nie jest zakazane, a urzędnikowi i or- ganowi administracji publicznej wszystko to, co na- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym zapy- leży do ich kompetencji. tać wnioskodawców, jaki jest prawdziwy cel popra- Państwo proponujecie dzisiaj przyjęcie przepisu, wiania tej specustawy. Treść art. 10d dodana przez w przypadku którego normą będzie, że w zasadzie posłów PiS do ustawy zawiera jedynie informacje urzędnik może wszystko. Nie popełnia przestępstwa, bardzo ogólne, nieprecyzyjne, bez wskazania jakich- czyli czego? Malwersacji, korupcji, bezprawnego po- kolwiek konkretnych działań. Zdaniem wielu eksper- zbawienia wolności. Jakiego przestępstwa? Czy pań- tów z dziedziny prawa w Kodeksie karnym istnieją stwo naprawdę nie boicie się tego, że wasza władza przemyślane, wypracowane latami zapisy, także i ta- kiedyś minie? A minie, każda władza na tym świecie kie, które pozwalają zwolnić od odpowiedzialności mija. Nie boicie się wprowadzania niebezpiecznych karnej osobę, która działając w interesie nadrzęd- precedensów? Proszę o opanowanie i zastanowienie nym, dla dobra społecznego narusza nawet swoje się, chociaż patrząc na zainteresowanie i brak rządu obowiązki służbowe. Dopisanie do ustawy art. 10d i większości parlamentarnej, obawiam się, że te na- mocno zliberalizuje obecne przepisy. Niektórzy też dzieje są płonne. Dziękuję. (Oklaski) dodają, że rozwiązanie to może być sprzeczne z zapi- 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, 46 przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych

Poseł Tomasz Olichwer skimi i prawami pokrewnymi od przedsiębiorców bę- dących użytkownikami utworów i podmiotów praw po- sami konstytucji. Zamiast poprawić prawo, wprowa- krewnych. Jest okazja, żeby o tym powiedzieć. Po od- dzi chaos. A może o to chodzi, żeby pod pretekstem mrożeniu gospodarki, w tym po otwarciu działalności walki z COVID-19 (Dzwonek) państwo mogło wybie- gastronomicznej i rozrywkowej, przepis ten nadal obo- lać się. wiązuje, pozbawiając rzeszę twórców i artystów należ- Dlatego proszę o odpowiedź na pytanie, jaki jest nych im wynagrodzeń z tytułu odtwarzanej muzyki prawdziwy cel poprawiania tej ustawy. Dziękuję. w lokalach. Zamiast chronić swoich, szanowni pań- (Oklaski) stwo, zacznijcie wreszcie naprawiać swoje błędy. Dziękuję bardzo. (Oklaski)

Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: Dziękuję bardzo. Pytanie zada pani poseł Małgorzata Pępek, Ko- Dziękuję. alicja Obywatelska. Proszę o zadanie pytania pana posła Krzysztofa Grabczuka, Koalicja Obywatelska. Jeżeli nie ma, to… Poseł Małgorzata Pępek: (Poseł Michał Szczerba: Jest, jest.) Przepraszam. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Czegoś takiego (Poseł Krzysztof Grabczuk: Jestem, panie mar- w tej Izbie jeszcze nie było. Pod pretekstem walki szałku, biegnę prężnym krokiem.) z koronawirusem próbujecie wprowadzić skandalicz- Proszę. ne przepisy znoszące odpowiedzialność urzędników za działania popełnione w czasie trwania pandemii. Rozwiązanie to jest sprzeczne nie tylko z przepisami Poseł Krzysztof Grabczuk: konstytucji, szczególnie z art. 7, który stanowi, że or-

Spis treści gany władzy publicznej działają na podstawie i w gra- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! To jest skanda- nicach prawa, ale też z elementarnymi zasadami przy- liczna ustawa. To jest psucie państwa. To jest licencja zwoitości. na bezkarność. To jest legalizacja bezprawia. Zasta- Czy działanie polegające na legalizacji bezpraw- nawiam się, jakie są jeszcze afery, o których my nie nych działań przedstawicieli władzy publicznej nie wiemy, ale w poszczególnych ministerstwach wiedzą, jest odpowiedzią na doniesienia o nieprawidłowościach że te afery są, że PiS decyduje się na taką ustawę. w ministerstwach? Próbujecie obronić Sasina i Szu- Dzisiaj ławy rządowe są puste. Dlaczego? Dlatego mowskiego za wszelką cenę. że poszczególni ministrowie wstydzą się słuchać tego, Ustawa nie podoba się Polakom, którzy mówią co się mówi. To, że jest dzisiaj tak mało posłów PiS-u, wprost, że wyłączenie odpowiedzialności karnej za których można policzyć na palcach jednej ręki, to wszelkie przestępstwa (Dzwonek) jest nadużyciem. również jest wielki wstyd. Zastanawiam się, jak będą Jak wam nie wstyd? Wycofajcie się z tego projektu, dzisiaj głosować posłowie PiS-u, bowiem wcześniej póki jeszcze można. Dziękuję. (Oklaski) czy później trzeba będzie powiedzieć nie tylko swoim wyborcom, ale kiedyś też swoim dzieciom czy wnu- kom, dlaczego w ten sposób się zachowałem. Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: I rzecz chyba najgorsza: Doczekaliśmy czasów, kiedy interes partii, w tym wypadku interes partii Dziękuję bardzo. PiS, jest ważniejszy od interesu państwa i od intere- Proszę o zadanie pytania panią poseł Iwonę Marię su narodu. (Dzwonek) To jest dopiero całkowity skan- Kozłowską, Koalicja Obywatelska. dal. Dziękuję bardzo. (Oklaski)

Poseł Iwona Maria Kozłowska: Wicemarszałek Piotr Zgorzelski:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W trosce o swój Dziękuję. komfort i bezkarność Prawo i Sprawiedliwość nie Pytanie zada pan poseł Michał Szczerba, Koalicja zauważa, nie interesuje się grupami, które z powodu Obywatelska. pandemii zostały bardzo pokrzywdzone. Spośród wielu chciałabym przypomnieć chociażby o twórcach i ar- tystach wykonawcach. Poseł Michał Szczerba: Ustawa ta wprowadziła w marcu, na czas trwania pandemii, wstrzymanie pobierania opłat na rzecz Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ten projekt nie organizacji zbiorowego zarządzania prawami autor- powinien nazywać się: bezkarność. Ten projekt po- 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych 47

Poseł Michał Szczerba Poseł Dariusz Rosati: winien nazywać się: bezczelność. Dawno po tej stro- Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! To pra- nie sali przestała obowiązywać zwykła ludzka przywo, które gdzieś tam się proponuje, można podsumo- zwoitość. Przed laty ideolog obozu PC mówił: Gdyby- wać jednym zdaniem: Jest to prawo, które ma pozwa- śmy przyjęli założenia czysto moralne, tobyśmy ni- lać na bezkarne łamanie prawa. Nie ma na świecie gdy niczego nie mieli. Dziś tę przestępczą postawę kraju, w którym tego typu przepis byłby wprowadzo- wprowadzacie do aktów prawnych. O wirtualnych ny, nie ma tego nawet w najgorszych dyktaturach. respiratorach, o znikających milionach wie cała Pol- Możecie sobie przyznać nagrodę za pobicie rekordu ska. Ale dziś z posłem Dariuszem Jońskim ujawnili- Guinnessa w tej sprawie, bo naprawdę nie ma takie- śmy kolejną aferę. Pół miliona testów antygenowych go państwa na świecie, w którym tego typu rozwią- z Korei – niewarte funta kłaków. (Oklaski) Ale zapła- ciliście za to 15 mln dolarów. zania byłyby wprowadzone. (Poseł Izabela Leszczyna: Hańba!) Mam pytanie do wnioskodawcy. Dlaczego nie ma Po 5 miesiącach szybko upychacie te testy po tu nikogo z rządu? Dlaczego rząd wstydzi się nie tylko SOR-ach i izbach przyjęć. Nikt nie powinien ich sto- podpisać pod projektem tego prawa, ale nawet uczest- sować, bo ich skuteczność jest prawie zerowa. Nie niczyć w dyskusji? Dlaczego daliście się namówić, na- powinny mieć miejsca ani tego typu sytuacje (Dzwo- rażając swoje twarze i reputacje, do tego, żeby firmo- nek), ani taka, że według stanu na wczoraj przez 5 mie- wać tego typu skandaliczną legislację? Jak jesteście sięcy ten wyrób medyczny nie został zarejestrowany w stanie spojrzeć w oczy swoim wyborcom w sytuacji, w urzędzie rejestracji produktów leczniczych. To kiedy podpisujecie się pod czymś takim? Jest to spra- skandal. (Oklaski) wa absolutnie najważniejsza, dlatego że ona pokazuje, do jakiego moralnego upadku doszło Prawo i Sprawie- Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: dliwość po 5 latach rządzenia. (Oklaski)

Pytanie zada pan poseł Sławomir Nitras, Koalicja Obywatelska. Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: Spis treści

Poseł Sławomir Nitras: Bardzo dziękuję. Pytanie zada pan poseł Bartłomiej Sienkiewicz, Wspomnicie państwo moje słowa. To głosowanie Koalicja Obywatelska. – jeżeli ono dojdzie do skutku i będzie faktem to, że przegłosowaliście, przyjęliście to bezprawie, bo trudno to nazwać prawem – stanie się matką tysięcy afer Poseł Bartłomiej Sienkiewicz: w Polsce. Wasi liderzy mają problemy z prawem. Pan Kaczyński powinien być ścigany za sprawę dwóch Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie będę udawał, wież, pan Kamiński, pan Morawiecki, pan Sasin – za że mówię do ludzi, których nie ma tutaj, na sali. Ich bezprawie, powiedział to sąd, przestępstwo przeciwko po prostu nie ma na sali. Wolę mówić do tych, którzy wyborom, próbę zorganizowania nielegalnych wybo- są obecni. rów, a pan Ziobro – za wykorzystywanie pieniędzy (Głos z sali: Ha, ha, ha!) europejskich do celów partyjnych, co jest zabronione. Oni wszyscy mają problemy z prawem. Proszę państwa, co im się stało, jak to się stało, Dzisiaj wykorzystujecie COVID do tego, żeby że oni wpadli na tak piekielny pomysł? Gdzie jest ten uczynić ich bezkarnymi, żeby o ich winie decydował wzór? Ja wiem, gdzie jest ten wzór. Otóż PiS pozaz- nie sąd, tylko żebyście decydowali o tym wy – polity- drościł polskim biskupom, pozazdrościł bezkarności cy. I powiem wam tak: wy, wszyscy politycy PiS-u, księży, którzy gwałcą dzieci. To jest ten wzór, który którzy podniesiecie dzisiaj za tym rękę, będziecie został przeniesiony z Kościoła, z działania biskupów sądzeni na mocy art. 258 Kodeksu karnego, bo jeste- w mitrach, którzy są obojętni wobec dramatu moral- ście zorganizowaną grupą przestępczą, która gwałci nego, jaki się rozgrywa w ich szeregach, na mecha- Sejm po to, żeby samą siebie uczynić bezkarną. Wspo- nizmy państwa. mnicie moje słowa. To będzie matka afer, a wy wszy- (Poseł Janusz Korwin-Mikke: To akurat przesada.) scy będziecie odpowiadać za to przed sądem. Bóg mi To jest kopia w proporcji jeden do jednego. Otóż świadkiem. (Oklaski) tak się kończy sojusz moralistów, a właściwie pseudo- moralistów i hipokrytów. Tak się kończy republika, Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: która nie potrafi wytyczyć wyraźnych granic między tym, co jest sacrum, a tym, co jest profanum, między Dziękuję. państwem a Kościołem Na końcu obyczaje kościelne Proszę o zadanie pytania pana posła Dariusza wchodzą do państwa. Macie teraz na to dowód. Dzię- Rosatiego, Koalicja Obywatelska. kuję. (Oklaski) 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, 48 przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych

Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: Wicemarszałek Piotr Zgorzelski:

Pytanie zada pan poseł Wojciech Król, Koalicja Dziękuję bardzo. Obywatelska. Pytanie zada pan poseł Jarosław Urbaniak.

Poseł Wojciech Król: Poseł Jarosław Urbaniak:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Paradoks polega Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jestem w trudnej na tym, że Prawo i Sprawiedliwość, które w nazwie sytuacji, bo chciałem zadać pytanie posłom wniosko- swojej partii zawiera te piękne skądinąd słowa, dawcom, czy się nie wstydzą. Ale odpowiedź widzę. przedstawiło ustawę o bezprawiu i niesprawiedliwo- Z całej listy hańby 47 nazwisk na sali jest tylko pani ści. I w tym miejscu trzeba zadać pytanie: W jakim posłanka Milczanowska. Ale przecież my tutaj wie- kierunku zmierza Polska? my, że pani poseł podczas prac parlamentarnych jest Prawo i Sprawiedliwość tworzy państwo mafijne, w stanie dać swoją twarz do każdej niegodziwości państwo bezkarne, państwo, w którym funkcjonariu- zapisanej w projektach ustaw. sze publiczni, oczywiście pod warunkiem że są człon- (Poseł Anna Milczanowska: Jak ja pana kocham, kami partii Prawa i Sprawiedliwości, będą zawsze panie pośle.) bezkarni. Opamiętajcie się. Nie twórzcie prawa prze- Chciałbym zapytać, jak wam nie jest wstyd, bo już stępczego. Wywalcie tę kryminalną i mafijną ustawę. o to pytamy, że wy powołujecie się na stan wyższej Dziękuję bardzo. (Oklaski) konieczności, na epidemię, na chorych Polaków, na umierających Polaków i pod tym pretekstem wprowadzacie przepis uniewinniający urzędników i poli- Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: tyków. A w tej samej ustawie kilka miesięcy wcze- śniej zaostrzyliście przepisy karne dla lekarzy (Dzwo- Dziękuję bardzo. nek), dla medyków, dla tych, którzy naprawdę z tym Proszę o zadanie pytania pana posła Mateusza Spis treści COVID-em walczą na pierwszej linii frontu. Jak wam Bochenka, Koalicja Obywatelska. nie wstyd? (Oklaski)

Poseł Mateusz Bochenek: Wicemarszałek Piotr Zgorzelski:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dzisiaj polski Sejm zamiast procedować nad przepisami dotyczącymi po- Dziękuję bardzo. (Poseł Janusz Korwin-Mikke: Można w trybie spro- mocy dla przedsiębiorców, pomocy dla samorządów, stowania?) które walczą z pandemią koronawirusa, które dokła- Panie pośle, lista osób zapisanych do pytań zosta- dają miliony złotych po to, abyśmy mogli w miarę ła zamknięta, ale w wyjątkowy sposób te 60 sekund dobrze funkcjonować, zamiast zająć się pomocą dla panu udostępniamy jako czas na pytanie. szpitali, dzisiaj pod płaszczykiem walki z pandemią koronawirusa uchwala przepisy, które dotyczą bez- karności. To jest szczyt hipokryzji. Izba, w zasadzie Poseł Janusz Korwin-Mikke: prawa strona Izby, powinna wstydzić się, że taki przepis w ogóle poddaje pod obrady. Dzisiaj, drodzy państwo, próbuje się legalizować takie działania, jak 30 mi wystarczy. chociażby nielegalna organizacja wyborów, jak zakup Chciałbym zauważyć, że to PiS powołuje się wła- bez podstawy sprzętu od byłego handlarza bronią czy śnie na wolę ludu, że ma za sobą większość. My tutaj (Dzwonek), jak się dowiadujemy, także zakup bezwar- mamy walczyć o prawo. Prawo mówi, że nie może tościowych testów. działać wstecz, a nie chodzi o to, co mówi tam więk- Drodzy Państwo! Dzisiaj chce się wprowadzić prze- szość. Bo to PiS właśnie jest demokratyczne, PiS po- pisy, które wprowadzają bezkarność i dają swobodę wołuje się na wolę suwerena, a my powołujemy się na działania dla premiera Morawieckiego, dla premie- prawo. Prawo wstecz nie może działać i tyle. Dziękuję. ra Sasina, pana ministra Szumowskiego i wszyst- (Oklaski) kich tych, którzy posiadają legitymację partyjną Prawa i Sprawiedliwości bądź któregoś z koalicjan- tów. To wstyd. Tak być nie może. Tak często państwo Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: powtarzacie i powołujecie się na suwerena. Może pora, aby wsłuchać się w głos suwerena, który mówi Dziękuję bardzo. jasno i wyraźnie: nie ma zgody na takie metody. Nie Proszę państwa, mamy taką oto sytuację, że w ła- ma zgody na bezprawie. Dziękuję bardzo. (Oklaski) wach rządowych panuje pustka (Oklaski), zatem 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych 49

Wicemarszałek Piotr Zgorzelski prawem dobrach. Jest to wypowiedź pana prof. Zolla z 1999 r., wydawnictwo s. 782. może damy szansę przedstawicielom rządu i ogłosimy (Poseł Janusz Korwin-Mikke: A co to ma wspól- kilka minut przerwy. Być może ktoś dotrze. nego?) (Poseł Anna Milczanowska: Przepraszam, ale ja Wystarczy, że wystąpi zagrożenie takim uszczerb- jestem posłem wnioskodawcą, panie marszałku. Czy kiem, przy czym zagrożenie to jest abstrakcyjne. Nie mogłabym?) obejmuje osób, które, łamiąc prawo, chciały uzyskać (Poseł Krystyna Skowrońska: Ale rząd mógłby korzyść majątkową lub osobistą. Jeszcze raz powta- powiedzieć… Marszałek rządzi.) rzam: przepis zaproponowany przez nas nie obejmu- Pani poseł, jest przyjęty zwyczaj, że w takich je osób, które, łamiąc prawo, chciały uzyskać korzyść istotnych punktach zawsze było stanowisko rządu, majątkową lub osobistą. Dzisiaj mój kolega klubowy, pan więc zastanawiamy się, czy może dać szansę, może poseł Andrzej Kosztowniak złożył poprawkę. I w uza- ktoś dojedzie. sadnieniu tej poprawki mamy napisane, że jej celem (Poseł Anna Milczanowska: Rozumiem.) jest doprecyzowanie przepisów polegające na zawę- Chyba że pani poseł ma wiedzę, że nikt z rządu żeniu zakresu spraw, w których ta regulacja miałaby się nie stawi. zastosowanie. (Poseł Anna Milczanowska: Nie wiem.) Poprawka wprowadza w szczególności zasadę pro- (Poseł Krystyna Skowrońska: Lepiej przerwać.) porcjonalności dóbr, co w praktyce będzie oznaczało, (Poseł Jakub Rutnicki: Już korzystają z przepi- że działaniem przepisu nie zostaną objęte m.in. czy- sów, przygotowują się.) ny, w których sprawca działał w celu osiągnięcia ko- Rozumiemy, że nie doczekamy się przedstawicie- rzyści materialnej. Ustawa… A zatem, aby sąd mógł la rządu, zatem prosimy przedstawicielkę wniosko- zastosować przepis, wyrządzona szkoda nie może dawców panią poseł Annę Milczanowską… mieć na celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub oso- (Poseł Anna Milczanowska: Chciałam odpowie- bistej. Działanie korupcyjne, szczególnie popełnione dzieć na pytania.) podczas walki o ludzkie zdrowie i życie, zawsze win- …aby udzieliła odpowiedzi na zadane wcześniej no spotkać się z całą surowością i stanowczością wy- pytania. miaru sprawiedliwości. Spis treści Ustawa umożliwia skorzystanie z kontratypu m.in. lekarzom pełniącym funkcje administracyjne, Poseł Anna Milczanowska: a wiemy, że wielu lekarzy pełni funkcje kierownicze, dyrektorskie w placówkach zdrowia, którzy przekro- Dziękuję bardzo. czyli uprawnienia, popełnili przestępstwo z art. 231 Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W odpowiedzi na bądź art. 96 Kodeksu karnego w celu ochrony przed pytania i stanowiska zarówno klubów, jak i poszcze- COVID-19 i którzy uczynili to nie w celu osiągnięcia gólnych posłów wyjaśniam. Pozwólcie państwo, że korzyści majątkowej czy osobistej, ale w celu ochrony tak porozkładam, bo pisałam trochę rzeczy. Może nie zachowam takiej chronologii. Nie każde naruszenie prze- zdrowia i życia ludzkiego. pisów jest przestępstwem lub wykroczeniem. W prawie Jeszcze momencik… karnym powszechnie akceptowana jest instytucja (Poseł Krystyna Skowrońska: W ogóle to skandal kontratypu. To wiemy wszyscy. Kontratyp powoduje, jest.) że zachowanie wypełniające znamiona czynu zabro- Nie, nie, poczekajcie państwo, bo sobie pisałam nionego nadal jest czynem zabronionym, ale nie jest i już na pewno udzielę odpowiedzi na pytania, które przestępstwem. Innymi słowy, uchyla on karną bez- tu padały. prawność czynu. Kontratyp określony w przepisach (Poseł Jakub Rutnicki: Coś à propos procederu prawa karnego nie musi uchylać bezprawności czynu mafijnego?) w innych gałęziach prawa. Kontratyp uregulowany Mówił pan poseł Braun… będzie przepisami ustawy, rangi ustawowej. Bez tych zmian będzie możliwa odpowiedzialność karna osób, funkcjonariuszy publicznych, o których dzisiaj aż tyle Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: słyszeliśmy. Chciałabym państwu posłom, Wysokiej Izbie po- Ale pani poseł, proszę pozwolić posłance wniosko- wiedzieć, że mamy w naszym kraju kilka tysięcy dawcy… funkcjonariuszy publicznych – myślę, że wszyscy zdajemy sobie z tego sprawę – którzy naruszyli swoje obowiązki w celu zwalczania COVID-19 nawet wtedy, Poseł Anna Milczanowska: gdy faktycznie ani interes publiczny, ani prywatny nie poniósł żadnej szkody na podstawie art. 231 k.k. Gdybyście państwo… Ja wysłuchałam was wszyst- Jest to przestępstwo bezskutkowe, nie jest konieczne, kich w ciszy i spokoju, z wielką kulturą, przyznacie by wystąpił jakikolwiek uszczerbek w chronionych państwo. 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, 50 przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych

Poseł Anna Milczanowska W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy wniosek Pan poseł Braun mówił, powoływał się na akt o odrzucenie i poprawki, proponuję, aby Sejm ponow- upoważniający z 1933 r., formalnie zatytułowany nie skierował ten projekt do Komisji Finansów Pu- „Gesetz zur Behebung der Not von Volk und Reich” blicznych w celu przedstawienia sprawozdania. (Dzwonek), stanowiący prawo, które dało niemiec- Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm kiemu gabinetowi, a w efekcie kanclerzowi, władzę propozycję przyjął. do uchwalania praw bez udziału Reichstagu i do Sprzeciwu nie słyszę. nadpisywania podstawowych aspektów konstytucji Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 4. po- weimarskiej. rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Fi- Pani poseł Nowicka mówiła o życiu, o ochronie nansów Publicznych o poselskim projekcie usta- życia. Ochrona życia, proszę państwa, jest podstawą wy o zmianie ustawy o podatku od spadków i da- funkcjonowania społeczeństwa i naruszania tej za- rowizn (druki nr 133 i 533). sady nie można pogodzić z interesem społecznym. Proszę panią poseł Krystynę Skowrońską o przed- Pandemia COVID i jej dynamiczny rozwój sprawiają, stawienie sprawozdania komisji. że w celu podjęcia skutecznej z nią walki konieczne jest często dokonywanie działań niestandardowych. Proces decyzyjny w walce z wirusem musi przebiegać Poseł Sprawozdawca szybko. Nie zawsze możliwe jest pogodzenie interesu Krystyna Skowrońska: społecznego w postaci efektywnego zwalczania epidemii z wiernym przestrzeganiem obowiązków służ- Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie Po- bowych lub przepisów prawnych. I w każdym wypad- słowie! Nie wiem, czy w ławach rządowych ktoś jest, ku organy ścigania będą analizowały zaistnienie bo ja nie widzę. przesłanek wyłączających odpowiedzialność karną w konkretnym stanie faktycznym. Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: (Poseł Janusz Korwin-Mikke: Ale od tego jest uła- skawienie prezydenta.) No, podobnie jak poprzednio hula wiatr. Spis treści A więc, szanowni państwo, wiele z tego, co dzisiaj tutaj padło, absolutnie nie jest zapisane w projekcie ustawy, który został złożony 14 sierpnia tego roku Poseł Sprawozdawca i nad którym procedowano. Pierwsze jego czytanie Krystyna Skowrońska: odbyło się na posiedzeniu komisji finansów, a dzisiaj Rząd zajmuje się sobą, nie dba o to, aby rozma- do tego projektu złożona została poprawka, której wiać z posłami w parlamencie. Rozumiem, że ma uzasadnienie pozwoliłam sobie państwu posłom, Wy- wiele własnych problemów, choćby z ustawą o bez- sokiej Izbie, przeczytać. karności. Nie chciałabym, abyście państwo w tak łatwy spo- Ale chciałam powiedzieć, przedstawić sprawozda- sób oskarżali. Tu kilkadziesiąt razy padały słowa nie, które zawarte jest w druku nr 533. Dotyczy to nazywające nas złodziejami, przekrętaczami, łamią- projektu zmiany ustawy o podatku od spadków i da- cymi prawo. Pełne prawo jest zastosowane właśnie rowizn. w tym przepisie, który dzisiaj w formie poprawki zo- Z wielką przyjemnością jako poseł sprawozdawca stał złożony. I nikt, kto będzie łamał prawo w celu chcę poinformować Wysoką Izbę, że projekt, który uzyskania korzyści prywatnej, majątkowej, nie bę- złożyła Platforma Obywatelska, Koalicja Obywatel- dzie niekarany. ska, doczekał się szczęśliwego finału procedowania (Poseł Krystyna Skowrońska: A zarządzanie ma- w parlamencie. W 2019 r., już 1,5 roku temu, w tam- jątkiem?) tej kadencji, złożyliśmy projekt, który mówił o uzu- Każdy w ten sam sposób będzie podlegał organom pełnieniu nowelizacji z roku 2006, kiedy to również ścigania. Mówimy tu o rozróżnieniu dóbr, pani poseł, Platforma Obywatelska składała taki projekt. i o tych dobrach mówił poseł Andrzej Kosztowniak, Co jest treścią niniejszego projektu? Uzupełnie- który swoje stanowisko prezentował kilkadziesiąt nie, aby do pierwszej grupy podatkowej, w przypadku minut temu. Dziękuję serdecznie. której zostały zwolnione spadki i darowizny, zaliczyć (Poseł Janusz Korwin-Mikke: Ale pani poseł, od rodziny zastępcze, rodzinne domy dziecka, osoby tego jest ułaskawienie prezydenta, a nie łamanie pod- przebywające w placówce opiekuńczo-wychowawczej, staw prawa.) aby zarówno wychowankowie, jak i wychowawcy wzajemnie mogli obdarować się czy przekazać spadek bez podatku, a także osoby przebywające w regional- Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: nej placówce i placówce opiekuńczo-terapeutycznej. Ten projekt ustawy, w przypadku którego przed- Dziękuję bardzo. Dziękuję bardzo, pani poseł. stawiam sprawozdanie, zyskał poparcie zarówno Zamykam dyskusję. rządu, cieszymy się z tej opinii, jak i wszystkich pań 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn 51

Poseł Krystyna Skowrońska spadku, co ma miejsce w wielu krajach. To jest zna- mienne, ciekawe, a w sytuacji… i panów posłów w Komisji Finansów Publicznych. Proszę bardzo, proszę bardzo, kto potakuje. To Tym bardziej jest mi miło powiedzieć, że cała komisja sama esencja liberalizmu potakuje w tym momencie. finansów, że wszyscy jej członkowie uczestniczący To są tematy, do których warto wrócić. Ale mówię w posiedzeniu rekomendują Wysokiej Izbie przyjęcie o czymś innym, nawet o tej formie, którą mamy dzi- tego projektu. Myślę, że wprowadzenie tego projektu siaj. Otóż do mojego biura poselskiego zwróciła się będzie dość szybkie, że będzie szybkie procedowanie. pewna osoba. Nie wątpię, że i państwo mieli takie Nie wierzę w tak szybkie procedowanie jak w przy- doświadczenia. To prawda, że jest zasada: prawo nie padku niektórych w ustaw, że będzie to jedno posie- działa wstecz. Nieznajomość prawa szkodzi. dzenie, ale mam nadzieję, że dzisiaj i podczas głoso- Do czego zmierzam i o co mi chodzi? Krótko, 3 mi- wania państwo posłowie poprzecie ten projekt. nuty. Zdążę. Na marginesie chcę również zaznaczyć, że po raz Chodzi o to, że bardzo wielu Polaków jest czę- pierwszy w Komisji Finansów Publicznych udało się sto w sytuacji trudnej życiowo. Miałem na uwadze to, by poseł inny niż poseł koalicji rządzącej sprawo- wdowę, która przez wiele lat opiekowała się umiera- wał funkcję posła sprawozdawcy. (Oklaski) Niezmier- jącym mężem. Po jego śmierci, jeszcze przed śmiercią nie się cieszę, że mogę przedstawić Wysokiej Izbie ten dostała dar, została obdarowana. Minęło te 6 miesię- projekt. Będę miała jeszcze zaszczyt, to już na mar- cy i ktoś jej powiedział: Słuchaj, czy ty powiadomiłaś ginesie, wystąpić w roli posła wnioskodawcy, który urząd skarbowy? Chodzi o to, że przepis ma nie tylko złożył ten wniosek, i poinformować państwa również pewną treść, ale ma pewien sens i pewną intencję. o innych elementach tego projektu. Ona jest pozytywna, ale w praktyce dochodzi do tego, Mam nadzieję, że do pierwszej grupy podatkowej, że osoby bez złej woli w toku życiowych trudności, tam gdzie są więzi typowo rodzinne, wstępni, zstęp- w zagonieniu czy nawet w swoim zapomnieniu tej ni, dołączy kolejna grupa, która będzie mogła prze- czynności nie dopełnią i trafiają na 20% takiego ha- kazywać sobie wzajemnie spadki i darowizny bez raczu. Wydaje się, że z punktu widzenia konstytucji, podatku. Liczę również, że Wysoka Izba poprze ten również sensu prawa, budzi to wątpliwości. A fiskus jest bezwzględny i kasuje. Są różne sytuacje. Z au- projekt. Dziękuję bardzo. (Oklaski)

topsji też mógłbym o tym więcej mówić. To jest pew- Spis treści na kwestia, aspekt. Mamy tyle różnych prac i robót, teraz jeszcze tę telepracę. Warto, żeby przy okazji Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: o tym wspomnieć. I to właśnie czynię, i to przed- kładam własnemu obozowi politycznemu, ale rów- Dziękuję bardzo, pani poseł. nież opozycji, żeby się zastanowić i na konkretnych Otwieram dyskusję. przykładach zobaczyć, jak to jest. W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Spra- Ojciec dziecku czy małżeństwu daje mieszkanie wiedliwość stanowisko tego klubu przedstawi pan w formie darowizny. Nie dopełnia i oni się dowiadują poseł Tadeusz Cymański. za ileś lat. Jest jeszcze system weryfikacji tego. To ma pewien sens, kiedy informacja jest między nota- riuszem a urzędem skarbowym, bo musimy kontro- Poseł Tadeusz Cymański: lować ten nielegalny świat. Ale ofiarami tego rozwią- zania w praktyce często padają bardzo uczciwi ludzie, Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! To prawdziwa którzy mogą w sposób bezsporny wykazać uczciwość gratka wystąpić w takiej roli. Cieszę się bardzo, pod- pochodzenia, źródło pochodzenia, sens i okoliczności. pisuję się obiema rękami. Jaskółka to nie wiosna, ale To jest taki głos. jednak. I niech ta rola wiceprzewodniczącej będzie tą Przy tej okazji dziękuję bardzo za ten mały, drob- jaskółką. Niech ten fakt będzie dobrym znakiem. ny gest. To pokazuje, że różniąc się bardzo funda- Może coś się odmieni. Czekam na to z utęsknieniem mentalnie co do zasad polityki gospodarczej, społecz- od wielu lat, od 20 lat. Jednak te bardzo brutalne, nej czy podatkowej, w wielu kwestiach, gdzie mamy twarde reguły w Sejmie na co dzień funkcjonują. My- do czynienia z ludzką twarzą pewnych problemów, ślę, że czas najwyższy, bo na to nigdy nie jest za póź- możemy się dogadać. Bardzo się cieszę z tych reakcji. no, żebyśmy trochę bardziej zaczęli współpracować, Zamyślona twarz pani wiceprzewodniczącej, nie i to nie tylko w samej symbolicznej formie, ale też wiem, co wróży, ale myślę, że przekazałem sens, isto- w treści i fakcie. tę problemu. Do końca mam 4 minuty. Jeżeli chodzi o samą (Poseł Krystyna Skowrońska: Odpowiem.) ustawę, ona jest tak jasna, tak oczywista, że nawet Dobrze. Bardzo dziękuję. minuta to za dużo. Ale wykorzystam ten czas i tę Jeszcze jest minutka. Myślę, że jeszcze nie ma okazję, by skierować te słowa do pani wiceprzewod- ostatniego słowa w sprawach społecznych, ale to już niczącej na pewien temat. Chodzi o pewien aspekt temat na inną historię. Chcę podziękować w tym mo- związany z ustawą. Ta ustawa kiedyś budziła wiel- mencie osobom, które były inicjatorami tych przepi- kie emocje. My jesteśmy jednym z nielicznych kra- sów. Tak się stało, że to przeoczono, rzeczywiście. jów w Europie, gdzie nie ma limitu zwolnienia ze O ile korzystają wstępni, najbliższa rodzina, o tyle 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. 52 Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn

Poseł Tadeusz Cymański nie płaciła. Poprzednie kryterium zwolnienia dla rodziny to kwota 7 tys. zł. Nałożyliśmy pewne rygory, osoby, które los doświadczył w sposób szczególny, żeby nie było wykorzystywania tego i manipulacji, powinny w pierwszej kolejności być bym objęte. Cie- i próby przekazywania pieniędzy, czyli prania brud- szę się, że pani Krzywonos i koleżanki i koledzy z Plat- nych pieniędzy. Miał to być projekt czysty, transpa- formy Obywatelskiej to zauważyli i z tym wystąpili, rentny. W tym przypadku, tak jak mówił m.in. pan a my bez ociągania się to poparliśmy. Niech to będzie, poseł Cymański, wskazaliśmy, że bardzo często przed jak powiedziałem na początku, dobrym znakiem. 2006 r., przed tym rozwiązaniem, było tak: jeden ze Żeby takich momentów było więcej, będę sam się sta- współmałżonków umiera, drugi pozostaje ze spad- rał i prosił przewodniczącego klubu, żeby być spra- kiem i mimo że dorabiali się wspólnie, musi zapłacić wozdawcą, a przynajmniej w imieniu klubu mówić, podatek od spadku i darowizny – pomimo że prowa- bo to przyjemność, kiedy nie ma tego, co jest na co dzili wspólne gospodarstwo, pomimo że wspólnie dzień, a na co dzień jest tego dużo. Wiemy, o co cho- inwestowali w określone dobra. A zatem to rozwią- dzi. Dziękuję bardzo. (Oklaski) zanie, które zaproponowaliśmy w 2006 r., dobrze się sprawdziło, nie jest wykorzystywane jako instrument prania brudnych pieniędzy. Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: Tak, pozostaje element, o którym mówimy. Czy i od jakiej kwoty, czy wszystkie elementy… Trzeba Dziękuję bardzo panu posłowi. by było określić taką kwotę. Jeżeli te spadki i daro- Teraz w imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja wizny przewyższają określoną kwotę… Chodzi o to, Obywatelska stanowisko przedstawi pani poseł Kry- czy ją wprowadzić. styna Skowrońska. (Poseł Tadeusz Cymański: Jak w Europie.) Pan był wtedy w Parlamencie Europejskim z dużą tantiemą, to chciałabym powiedzieć, ale myśmy roz- Poseł Krystyna Skowrońska: ważali, że ci, którzy… Budujemy polską gospodarkę, budujemy polskie przedsiębiorstwa, budujemy dobro- Szanowny Panie Marszałku! Państwo Ministro- byt Polski, Polaków. Wtedy pomimo tej dyskusji zgo- Spis treści wie! Panie i Panowie Posłowie! Również przypadła mi rola osoby prezentującej stanowisko – moich ko- dziliśmy się, że będzie to kwota wolna. Myśmy nie leżanek i kolegów z klubu Koalicji Obywatelskiej mieli czasu na to, żeby społeczeństwo się bogaciło, – w sprawie tego projektu. a zatem przyjęto takie rozwiązanie. Ja wiem, że wra- Warto powiedzieć, że ten projekt przedstawiali- ca ten element dyskusji. śmy Wysokiej Izbie już w roku 2019. Zgoda, pani po- Moje koleżanki i koledzy w tej kadencji ponownie seł Henryka Krzywonos, której bardzo serdecznie złożyli ten projekt, w grudniu ub.r. Cieszę się, bo on dziękuję, moja koleżanka klubowa, zwróciła uwagę przechodzi, ale nie cieszę się, bo żeby ten projekt się na ten element uzupełnienia ustawy o podatku od urodził, to potrzeba było 9 miesięcy. A zatem miejmy spadków i darowizn. To klub Platformy Obywatel- nadzieję, że teraz będzie już szybko i to rozwiązanie skiej w roku 2006 przedstawił projekt zakładający, zostanie przez Wysoką Izbę przyjęte, że rozwiązanie aby w pierwszej grupie podatkowej nie było podatku to zaakceptuje również Wysoki Senat i że będziemy od spadków i darowizn. Przygotowaliśmy ten pro- mieli komplementarne, kompletne rozwiązanie. Do jekt, czekając 6 miesięcy na stanowisko rządu i na dyskusji i do nakładania podatków nawet pana posła kolejny projekt. Ale my to zainicjowaliśmy i ta myśl Cymańskiego (Dzwonek) bym nie namawiała. przewodnia, która znalazła się w tej naszej propozy- Klub Koalicji Obywatelskiej zachęca państwa po- cji, została wykorzystana w całym projekcie. Zapo- słów do przyjęcia tego projektu. Dziękuję. (Oklaski) mnieliśmy może… Nie zapomnieliśmy. Nie uwzględ- niliśmy tej grupy jako pierwszej grupy podatkowej i w tym przypadku w kwietniu 2019 r. przedstawili- Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: śmy ten projekt Sejmowi. Długo czekaliśmy. Pierw- sze czytanie odbyło się w maju, ale potem nic – po- Dziękuję bardzo. mimo deklaracji i czekania na stanowisko rządu, W imieniu klubu parlamentarnego Lewica głos które wpłynęło w lipcu ub.r. zabierze najpierw pan poseł Maciej Konieczny, a na- Na tej sali był konsensus, na tej sali wszystkie stępnie pani poseł Anita Kucharska-Dziedzic. kluby poparły ten projekt, ale jeden z posłów Prawa i Sprawiedliwości powiedział, że trzeba zapytać, jak to będzie wpływało na dochody jednostek samorządu Poseł Maciej Konieczny: terytorialnego. Tak, miał rację, to będzie wpływało na dochody jednostek samorządu terytorialnego, bo Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie mamy wąt- ten podatek jest przypisany jako przychód samorzą- pliwości, że państwo powinno być przede wszystkim du, ale samorządy godziły się, żeby w sytuacjach, dla ludzi, wspierać ich w ich codziennych zmaga- o których mówimy, najbliższa rodzina tego podatku niach, pomagać w tym, co jest ważne. Proponowana 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn 53

Poseł Maciej Konieczny Poseł Anita Kucharska-Dziedzic: zmiana zwalniająca z podatku od spadków i darowizn Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Procedujemy nad osoby tworzące rodziny zastępcze i rodzinne domy poselskim projektem zmiany ustawy o podatku od spad- dziecka sprawi, że tak właśnie będzie. W tę stronę to ków i darowizn, który ma na celu zwolnienie od po- idzie. I dlatego entuzjastycznie ją popieramy. datku nabycia w drodze dziedziczenia lub darowizny Podzielam tę radość posła Cymańskiego, że super, własności, rzeczy lub praw majątkowych przez osoby że udało nam się to robić jednogłośnie. I na posiedze- przebywające lub które przebywały w rodzinie za- niu komisji, i tutaj, na sali sejmowej, wszyscy jeste- stępczej lub w rodzinnym domu dziecka. śmy zgodni co do tego, że to jest dobra zmiana. Dziękując posłom wnioskodawcom za przedsta- Obecna sytuacja jest zwyczajnie niesprawiedliwa. wienie tego projektu, chciałabym powiedzieć o jednej Dzieci wychowujące się w rodzinach zastępczych, w ro- kwestii. Moi szanowni przedmówcy powiedzieli o pie- dzinnych domach dziecka w świetle prawa spadko- niądzach i o podatkach – ja powiem o więzi. Oś kon- wego są obcymi ludźmi. Tak w oczywisty sposób nie fliktu społecznego, a nawet bym powiedziała, że świa- jest. I tę niesprawiedliwość trzeba naprawić. topoglądowego, cywilizacyjnego przebiega dziś po- Szkoda, że to trochę czasu zajęło. Szkoda, że przez między tymi, którzy chcą decydować za innych, jak ostatnie miesiące różne inne sprawy, frakcyjne woj- powinny wyglądać ich więzi, ich rodziny, ich związki, ny, partyjne interesy i parę innych równie emocjonu- kogo powinni kochać, komu dawać prezenty, z kim jących rzeczy sprawiło, że odkładamy ostateczne roz- dzielić się swoim majątkiem, a tymi, którzy uważają, wiązanie tego problemu. Ale warto docenić, że cały że to ich decyzja, ich prerogatywy i ich emocje. czas co do tego się zgadzamy i że chcemy ten problem Nie ma gorszej miłości, nie ma gorszych rodzin, rozwiązać. nie ma gorszego rodzicielstwa, nie ma gorszych dzie- Ale skoro jesteśmy już przy sprawiedliwości i pra- ci. Niby nic, niby tylko podatek od spadków i daro- wie spadkowym, to odniósłbym się do tego, o czym wizn, a jednak w świetle dzisiejszego prawa wycho- poseł Cymański napomknął. To znaczy w oczywisty wankowie w rodzinach zastępczych czy w rodzinnych sposób niesprawiedliwe jest to, że osoby z rodzinnych domach dziecka są osobami obcymi, inaczej niż dzie- domów dziecka czy będące w pieczy zastępczej nie są ci biologiczne czy adoptowane. To jednak pokazuje Spis treści traktowane jak rodzina i że muszą od mieszkania, od filozofię polskiego państwa, które różnicuje kategorię tego przeważnie niewielkiego majątku, który dosta- więzi pomiędzy ludźmi, którzy pokochali dzieci i dali ną, płacić podatek. Ale równie niesprawiedliwe jest im dom. to, że nie mamy żadnego podatku od wielkich for- Cieszę się, że w ogniu politycznej walki posłanki tun. To znaczy, że dziedzice największych miliardo- i posłowie znaleźli czas i motywację, by zająć się wy- wych fortun nie płacą żadnych podatków. To znaczy, cinkiem codzienności obywateli, którzy siłą swojej że w Polsce jest coraz więcej osób, najbogatszych osób miłości i troski naprawiają świat dzieci pozbawionych w tym kraju, które są najbogatsze dlatego, że się naj- wcześniej właśnie tej miłości i troski. Państwo pol- bogatsze urodziły. I ma to coraz mniej wspólnego skie i polskie samorządy niewiele stracą, rezygnując z ich zasługami, pracą czy talentami. Tę niesprawie- z tych wpływów podatkowych. Wiele natomiast zy- dliwość w prawie spadkowym również warto byłoby skają, wskazując na wagę podejmowanych przez opie- naprawić, warto by wprowadzić w Polsce cywilizo- kunów zobowiązań wobec dzieci w rodzinnych do- wane prawo spadkowe, podatek od wielkich fortun, mach dziecka i pieczy zastępczej. Dziękuję. tak żeby… (Poseł Tadeusz Cymański: Europejskie.) (Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Europejskie. Europejski podatek, który sprawi, Sejmu Włodzimierz Czarzasty) że faktycznie ta konstytucyjna zasada sprawiedliwo- ści społecznej będzie realizowana w praktyce także na polu podatku spadkowego. I to był taki mój apel. Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: Że super, że to robimy, ale jeżeli walczymy o sprawie- dliwość i o to, żeby prawo spadkowe w Polsce było Dziękuję serdecznie. sprawiedliwe i dla ludzi, to za jakiś czas – oby szybko Dziękuję również panu marszałkowi Piotrowi Zgo- – zajmijmy się także podatkiem spadkowym od naj- rzelskiemu za prowadzenie obrad. większych fortun. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Witam państwa. Obrady do godz. 18 będę prowadził ja, chyba że przyjdzie pani marszałek Witek i mnie stąd wygoni. Wicemarszałek Piotr Zgorzelski: Zapraszam serdecznie pana posła Krzysztofa Pa- szyka, Klub Parlamentarny Koalicja Polska – Polskie Stronnictwo Ludowe – Kukiz15. Pani poseł Anita Kucharska-Dziedzic. Proszę bardzo, panie pośle. 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. 54 Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn

Poseł Krzysztof Paszyk: Poseł Dobromir Sośnierz:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jak napisał Ter- Bardzo dziękuję. ry Pratchett, w życiu jest śmierć i są podatki, jednak Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Chciał- podatki są gorsze, bo śmierć przynajmniej nie przy- bym w imieniu klubu Koalicja Polska zaprezentować trafia się człowiekowi tak często. Jednak jest coś, co stanowisko w sprawie sprawozdania komisji o posel- łączy zalety obu tych plag trapiących ludzkość, i to skim projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku jest podatek od śmierci, bo de facto podatek od spad- od spadków i darowizn, druki sejmowe nr 143 i 533, ku to jest podatek od śmierci. Z przyczyn technicz- zgadzając się na wstępie z moim szanownym przed- nych nie jest już nakładany na zmarłego nieszczęśni- mówcą panem posłem Cymańskim, że miłą odmianą ka, bo niestety z chwilą śmierci możliwości eksplo- jest procedować nad projektem ustawy, która nie bu- atacji podatnika przez państwo już się kończą, myślę dzi wątpliwości i co do której sensu jest powszechna jednak, że będziemy w tym grzebać. Rząd pewnie już zgoda Izby. nad tym rozmyśla, chłopaków tam łapki świerzbią. Jeśli chodzi o szczegóły, projekt przewiduje zwol- Jak powiedział słynny bajkopisarz, nasz polski nienie od podatku nabycia w drodze dziedziczenia podatkowy Brzechwa, Mateusz Morawiecki, wszyst- lub darowizny przez osoby przebywające lub które kiego opodatkować się nie da, ale próbować warto. przebywały w rodzinie zastępczej lub w rodzinnym Na razie jednak możliwości egzekwowania podatków domu dziecka. Ostatecznie po poprawkach projekt od zmarłych nie zostały wystarczająco, że tak po- obejmuje rodziny zastępcze, rodzinne domy dziec- wiem, spenetrowane, ale to nie przeszkadza panom ka, placówki opiekuńczo-wychowawcze i inne for- za mną i posłowi Koniecznemu, który już wyszedł, my opieki sprawowanej przez osoby spokrewnione postulować, by państwo żądało prowizji od majątku i niespokrewnione, definiowane w ustawie o pieczy zmarłego od tych, który przeżyli. Ten pomysł jest tak zastępczej. I tak jak już wcześniej to zostało powie- absurdalny, że żaden przyzwoity człowiek nie może dziane, obecnie poza najbliższymi krewnymi, w tym czegoś takiego popierać, z czego notabene wynika, że dziećmi adopcyjnymi, zwolnienie obejmuje także nasza klasa polityczna jest chyba wolna od tego typu ludzi, skoro ten podatek cały czas istnieje. Nic innego Spis treści pasierba, ojczyma i macochę. W kręgu osób najbliż- szych objętych zwolnieniem znajdą się więc zarów- poza zachłannością państwa nie usprawiedliwia po- no osoby, między którymi występują więzy krwi, bierania prowizji od spadku przez zupełnie obcych jak i osoby najbliższe, między którymi związek ludzi w Warszawie. Państwo pobierające podatek spad- powstaje na skutek czynności prawnej lub z mocy kowy to jest po prostu hiena cmentarna. Równie dobrze moglibyście wyrywać trupom złote zęby. orzeczenia sądu. Dlatego z zasady popierać będziemy każdy pro- Wysoka Izbo! Słuszny jest postulat zrównania jekt, który będzie ograniczał zakres tego wyzysku, sytuacji dzieci pozostających w pieczy zastępczej tego podatku i zmniejszał wpływy z niego. Uzasad- z sytuacją dzieci wychowujących się w rodzinach nienie jest tu wprawdzie dyskusyjne, bo w zasadzie naturalnych. W ramach zastępczej opieki rodzinnej m.in. temu służy instytucja adopcji, żeby przysposo- wychowywane są one w większości przypadków biony dziedziczył tak jak rodzone dziecko. A więc jest przez całe swoje dzieciństwo. Dziecko w rodzinnym to trochę taki pomysł z cyklu: związki partnerskie, domu dziecka czy w rodzinie zastępczej w wielu zróbmy takie niby-małżeństwa dla tych, co się nie przypadkach uważa swoich opiekunów za prawdzi- chcą pobierać. Natomiast tak jak powiedziałem, prze- wych rodziców. I odwrotnie, opiekunowie uważają łknę każde uzasadnienie, żeby rozszczelnić ten ab- te dzieci za własne już do końca życia. Z uwagi na surdalny, głupi, haniebny, zły i szkodliwy podatek. to sytuacja, kiedy były podopieczny musi odprowa- Dziękuję. (Oklaski) dzić podatek od spadku lub darowizny jako osoba obca należąca do trzeciej grupy podatkowej, a więc w pełnej wysokości, jest potocznie uznawana za nie- Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: sprawiedliwą. Proponowane regulacje zasługują zdaniem posłów naszego klubu na aprobatę i myślę, Dziękuję serdecznie. że będziemy ten projekt popierać. Dziękuję bardzo. Zapraszam pana posła Janusza Korwin-Mikkego. (Oklaski) Panie pośle, proszę bardzo.

Poseł Janusz Korwin-Mikke: Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Podatki od nie- ruchomości – bo w praktyce chodzi o podatki od nie- Dziękuję serdecznie, panie pośle. ruchomości, inne to się załatwia pod stołem – wywo- Zapraszam pana posła Dobromira Sośnierza, dzą się z dawnej tradycji, kiedy cała ziemia należała Koło Poselskie Konfederacja. do księcia. Jak umarł jego poddany, to on mógł to 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn 55

Poseł Janusz Korwin-Mikke ny zastępczej, którzy otrzymali od swoich rodziców zastępczych spadek lub darowiznę, jest rozwiązanym darować i pobierał za to opłatę. Ten podatek był nie- słusznym i oczekiwanym. Rozwiązania te dowarto- równomierny, bo ludzie umierali niezgodnie z kalen- ściowują tę formę opieki i w wybranym obszarze zrów- darzem, tylko tak jak sobie chcieli. Zamieniono go na nują uprawnienia w tym zakresie z uprawnieniami ro- podatek płacony raz na 25 lat, zabierano całość zbio- dziny adopcyjnej i biologicznej. rów chłopu, taki był projekt. Następnie zamienio- Mam jednak pytanie dotyczące skutków regulacji. no to na podatek w wysokości 4% rocznie od zbiorów Podatki od spadków i darowizn stanowią dochód jed- i teraz, jak wprowadzono ponownie podatek spadko- nostek samorządu terytorialnego. Należności te powy, po raz drugi wprowadzono podatek od tego sa- bierane są przez urzędy skarbowe i przekazywane mego, prawda? Bo ten podatek już jest zawarty w tym gminom. Pandemia koronawirusa przyniosła proble- podatku. Jak słusznie zauważył kolega Sośnierz, my sprze- my nie tylko przedsiębiorcom i budżetowi państwa, ciwiamy się wszelkim podatkom od spadków i daro- ale też samorządom, które muszą mierzyć się teraz wizn, bo zakłócają one normalny tryb życia, zakłóca- ze znacznym spadkiem dochodów. (Dzwonek) ją również uczciwość, ponieważ ludzie, żeby uniknąć Chciałam zapytać, czy zostanie to uwzględnione. tego podatku, zaczynają przekazywać te pieniądze Jakie jest stanowisko jednostek samorządu teryto- pod stołem – prawda? – dokonują jakichś różnych rialnego dotyczące podatku od spadków i darowizn? operacji. Podatki nie powinny forować nieuczciwości. Czy odbyły się konsultacje społeczne z samorządami? Mówi się o podatkach od ludzi bogatych. W przy- Dziękuję. padku ludzi bogatych, jak ktoś ma odziedziczyć 100 mln, a odziedziczy tylko 80 mln, nie robi mu to szczególnej różnicy, natomiast problem polega na Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: tym, że to dotyczyło, jak w przypadku tej słusznej zmiany, ludzi na ogół niezamożnych, nawet, powiedz- Dziękuję serdecznie. my sobie, bardzo biednych, bo niestety od nich te Pan poseł Paweł Krutul, klub parlamentarny pieniądze zbierano. Bo jak mówił śp. hrabia Aleksan- Lewica, jest proszony o zabranie głosu. der Fredro: „Socjalizm każdemu równo nosa utrze. Spis treści Bogatych zdusi jutro, a biednych pojutrze”, właśnie odbierano już i biednym. Najwyższa pora, żeby w ogó- le podatki spadkowe znieść, bo nie ma najmniejszego Poseł Paweł Krutul: powodu, żeby państwo pobierało pieniądze od tego, że jest ruch w interesie. Panie Marszałku! Państwo Ministrowie! Wysoka Jeżeli państwo chce opodatkować – ja wiem? – dom, Izbo! Dziecko w rodzinnym domu dziecka czy w robo on przynosi jakieś korzyści, to jest to zrozumiałe, dzinie zastępczej w wielu przypadkach uważa swoich natomiast dlaczego państwo ma zabierać pieniądze opiekunów za prawdziwych rodziców. I odwrotnie, od darowizny domu? Jeżeli podaruję koledze Sośnie- opiekunowie uważają je za własne dziecko i tak je rzowi dom, a kolega Sośnierz uzna, że mi odda po wychowują. Taka szczególna więź może również po- 2 dniach, to państwo miałoby zabrać od tych trans- wstać pomiędzy wychowawcami i pracownikami in- akcji nam pieniądze. Niby dlaczego i jakim prawem? stytucjonalnych form pieczy zastępczej a dziećmi Jaki jest w tym sens? Tak więc sprzeciwiamy się po- przebywającymi w takich placówkach. Warto w tym datkom od spadków i darowizn, jak również wszystkim podatkom, które są opodatkowaniem czynności wypadku zapytać, czy wzięto pod uwagę kwestie całkowicie legalnych, do jakich należy przeniesienie związane z tym, że w przypadku przepisania przez własności. Dziękuję za uwagę. (Oklaski) rodzica zastępczego lub wychowawcę swojego dobyt- ku w formie testamentu lub przekazania darowizny pieniężnej lub rzeczowej usamodzielnionemu czy peł- Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: noletniemu już wychowankowi jeszcze za życia opie- Dziękuję serdecznie, panie pośle. kuna podopieczny będzie musiał odprowadzić poda- Do zadania pytań zgłosiło się trzech posłów. tek od spadków lub darowizn jako osoba należąca do Zapraszam panią posłankę Małgorzatę Pępek trzeciej grupy podatkowej. Czy w tym aspekcie po- z Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska. winno się wziąć pod uwagę zwolnienie z podatku? Pani poseł, proszę bardzo, zapraszamy. Z niecier- Dziękuję bardzo. pliwością czekamy na pani wystąpienie. Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: Poseł Małgorzata Pępek: Dziękuję serdecznie. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wprowadzenie Zapraszam pana posła Tadeusza Tomaszewskie- ulgi podatkowej przysługującej wychowankom rodzi- go, klub parlamentarny Lewica. 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. 56 Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn

Poseł Tadeusz Tomaszewski: Pan minister wraca na miejsce, dziękujemy mu uprzejmie. Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Szanowni Przed- Prosimy panią poseł Krystynę Skowrońską, przedstawiciele Rządu! Ustawa jest jak najbardziej słusz- stawicielkę wnioskodawców. na, natomiast chciałbym prosić ministerstwo o odpo- Bardzo proszę. wiedź na pytanie na piśmie. Ta sytuacja wydarzyła się na moim ostatnim dyżurze poselskim w Gnieźnie. Rodzice darowali swojemu synowi nieruchomość. Oczy- Poseł Krystyna Skowrońska: wiście nie płacili podatku, bo są krewnymi w pierwszej linii. Tak się nieszczęśliwie zdarzyło, że ten syn Szanowny Panie Marszałku! Zanim przystąpię do zmarł. Krótko. Następnie rodzice z powrotem otrzy- podziękowań po dzisiejszej debacie nad tym projek- mali tę nieruchomość w drodze spadku. Nie wiedzie- tem, chciałabym skupić się na pytaniach, odpowie- li o tym albo inaczej – nie byli poinformowani, sprze- dzieć na pytania zadane w trakcie tej debaty. dali następnie nieruchomość otrzymaną w spadku Po pierwsze, pan poseł Cymański, zabierając głos po śmierci syna i oczywiście dostali pozdrowienie w debacie, mówił o tych rozwiązaniach. Panie pośle, z urzędu skarbowego – ponad 16 tys. zł do zapłacenia, mam nadzieję, że państwo popierają to i będą popie- dlatego że swoją nieruchomość, jak wspomniałem rać w dalszym ciągu, tak jak pan zadeklarował. My wcześniej, otrzymali w spadku od swojego syna i sprze- zmieniliśmy podatek od spadków i darowizn w 2006 r. dali tę nieruchomość wcześniej niż po upływie 5 lat. Byliśmy inicjatorem tego, aby w przypadku pierwszej (Dzwonek) Czy w związku z powyższym powinien być grupy podatkowej, za taką uznaliśmy w swoim pro- naliczony podatek w takiej sytuacji? Czy jest jakaś jekcie osoby najbliższe, ten podatek nie był pobiera- indywidualna interpretacja podatkowa, która by od- ny. Po drugie, to klub Koalicji Obywatelskiej złożył powiadała na dramaturgię sytuacji tych ludzi, którzy projekt w roku 2019, w tej kadencji, a wcześniej klub muszą teraz z renty rolniczej płacić ten podatek? Platformy Obywatelskiej. Pojawiała się wielokrotnie Dziękuję. dyskusja, na tej sali mieliśmy z tym do czynienia, po stronie Lewicy były takie głosy, czy nie powinno się znaleźć progu, aby od wysokich majątków, od dużych Spis treści Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: fortun płacić podatek od spadków i darowizn. Taki był głos Konfederacji, wygłaszał to pan poseł So- Dziękuję serdecznie. śnierz. Myśmy przyjęli – pierwsza grupa podatkowa, Zamykamy punkt pt. pytania i prosimy o odpo- niezależnie od wielkości spadku, darowizny, rozma- wiedzi. wialiśmy o tym. Myśmy w swoim projekcie ujęli to Odpowiedzi udzieli podsekretarz stanu w Mini- tak, że nie ma w tej grupie płacenia podatku. Uzu- sterstwie Finansów pan minister Jan Sarnowski. pełniliśmy to, bo była mowa o tym, o czym państwo Panie ministrze, cztery pytania, cztery błyskotli- mówili, o potrzebie więzi rodzinnych, nie tylko więzi we odpowiedzi. Widzę po panu, że da pan radę. biologicznych. Jeżeli mamy powiedzieć o sprawach, które doty- Podsekretarz Stanu czą samorządów, które poruszała pani poseł Pępek, w Ministerstwie Finansów to samorządy przy tym największym przychodzie, Jan Sarnowski: kiedy wprowadzaliśmy tę regulację w 2006 r., zgo- dziły się, bo ten podatek uznawano niekoniecznie za Ależ oczywiście. podatek sprawiedliwy, i gdybyśmy mieli przeanalizo- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Oczywiście, panie wać, jaki procent przychodów stanowi podatek od pośle, odpowiemy… Odpowiemy, panie marszałku, spadków i darowizn w dochodach samorządów, to na pytania na piśmie, natomiast z uwagi na fakt, że okazałoby się, że on jest śladowy. Samorząd rozumie jest to projekt poselski, na pytania powinna odpowie- w tym przypadku treść, która jest ważna od strony dzieć pani poseł sprawozdawca. społecznej – dla rodziców, dla dzieci, dla tych wszyst- (Poseł Krystyna Skowrońska: Przygotowana je- kich, którzy w tej grupie podatkowej się znajdują. Te stem.) więzi są istotne i niekiedy dzieciaki od małego rów- Zapraszam. nież budują majątek rodziny i mają wkład pracy. (Poseł Krystyna Skowrońska: Jak pan marszałek Cieszę się także, że pani poseł z Lewicy powie- mnie zaprosi.) działa, że nie będzie tzw. gorszych dzieci – tak zwanych, żeby nikt nie poczuł się obrażony. W tym przypadku będzie wyrównanie. Wszędzie tam, gdzie bę- Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: dzie piecza zastępcza, nie będzie podatku od spadków i darowizn, taka przynajmniej jest deklaracja na dzi- Panie ministrze, ale pan się nagadał, że uff. To siaj klubu Prawa i Sprawiedliwości, bo to od koleżeń- wszystko, co chciał pan powiedzieć? Dziękujemy ser- stwa również zależy, jaki kształt, jaki ostateczny decznie w takim razie. (Oklaski) wyraz będzie miał ten projekt ustawy. 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach 57

Poseł Krystyna Skowrońska Poseł Sprawozdawca Paweł Hreniak:

Pan poseł Korwin-Mikke mówił o w ogóle likwi- Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pano- dacji podatku od spadków i darowizn, tak jak to prze- wie Ministrowie! Przypadło mi w udziale przedsta- biło się w nucie wystąpienia pana posła Sośnierza. wienie sprawozdania Komisji Administracji i Spraw Proszę państwa, jak zrobicie taki projekt, jak przej- Wewnętrznych o rządowym projekcie ustawy o zmia- dzie… Trzeba zrobić. nie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych (Poseł Dobromir Sośnierz: Podpisze pani?) ustaw, druki sejmowe nr 484 i 589. Kiedyś porozmawiamy o tym. Nie będę dzisiaj de- Sejm na 15. posiedzeniu w dniu 22 lipca br., na klarować. Przemawiam jako poseł sprawozdawca re- podstawie art. 39 ust. 2 regulaminu Sejmu, skierował prezentujący wnioskodawców, a zatem mówię o pro- powyższy projekt ustawy do Komisji Administracji jekcie, który złożyliśmy. Licząc na krok, który będzie i Spraw Wewnętrznych w celu rozpatrzenia. dopełnieniem, złożyliśmy to tak, abyśmy ten projekt Projekt ustawy dotyczy trzech obszarów meryto- przeprowadzili. Zatem zmierzyliśmy się z tym i zro- rycznych. biliśmy pierwszy krok. Jeżeli będą kolejne kroki, bę- Po pierwsze, projekt ma na celu dostosowanie pol- dziemy rozmawiać o tym, co i ile państwo powinno skiego porządku prawnego do wprowadzonych roz- zabierać, ile podatków. A myślę, że w trakcie tej dzi- porządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady Unii siejszej dyskusji rozmawialiśmy o tym, że państwo Europejskiej zmian do Wspólnotowego Kodeksu Wi- chce podnosić podatek VAT. Liczymy również (Dzwo- zowego. Ustawa przewiduje zmiany implementujące nek) na inne kluby, że nie będzie tego zwiększenia. nowy porządek prawny. Chciałam podziękować panu posłowi Krutulowi, Drugi obszar, który projekt ustawy reguluje, do- panu posłowi Tomaszewskiemu. Mogę być z panem tyczy wprowadzenia środków pozwalających na wy- posłem w kontakcie, nas też to interesuje, bo sprawa konanie działań przygotowujących Polskę do przy- dotycząca zbycia spadku przed upływem 5 lat jest stąpienia do programu ruchu bezwizowego ze Stana- sprawą ważną i istotną. Mam nadzieję, że również mi Zjednoczonymi Ameryki. W tym zakresie projekt resort finansów w tym pomoże. ustawy wprowadza obowiązek sprawdzenia urzędni- Wszystkim państwu, paniom i panom posłom, ków zajmujących się migracją pod kątem ich dotych- chciałam podziękować za pracę w Komisji Finansów czasowej karalności. Spis treści Publicznych i poparcie tego projektu oraz za dzisiej- Ostatni, trzeci obszar proponowanych zmian to szą debatę. Mam nadzieję, że ten projekt ustawy znaj- zmiany wymuszone przez złe doświadczenia w funk- dzie szczęśliwy finał. Chciałam również podziękować cjonowaniu podróżnych ubezpieczeń zdrowotnych dla – pan marszałek pozwoli, kończę – również legislato- cudzoziemców. W tym zakresie chodzi m.in. o uregu- rom, którzy pomogli nam sformułować poprawki tak, lowanie sposobu weryfikacji tychże ubezpieczeń, któ- aby projekt był kompletny i miał szansę na akcepta- re są wymagane przy wydawaniu wiz krajowych. cję Wysokiej Izby. Mam nadzieję, że cała Izba poprze W obecnym stanie prawnym często okazuje się, że ten projekt. Dziękuję bardzo serdecznie jeszcze raz polisy zdrowotne, które posiadają cudzoziemcy, są Oklaski wszystkim państwu. ( ) nierzetelne. Ta sytuacja negatywnie w sposób oczywisty odbija się na finansach polskiego systemu zdro- Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: wotnego. Zmiana przepisów idzie w kierunku zwięk- szenia wymogów wobec ubezpieczyciela, wprowadza Dziękujemy serdecznie. się przepisy, które gwarantują jego odpowiedni po- Pani poseł, z przyjemnością dałem pani minutę ziom wiarygodności i rzetelności. dłużej, gdyż tak mało miłych słów pada na tej sali, że W trakcie dyskusji na posiedzeniu komisji zostało zrobiła pani przez chwilę z tej sali niebo. Dziękuję zgłoszonych pięć poprawek poselskich o charakterze pani serdecznie, pani poseł. (Oklaski) merytorycznym oraz siedem poprawek ze strony sej- (Poseł Krystyna Skowrońska: Ależ dziękuję. Mat- mowego Biura Legislacyjnego o charakterze legisla- ka Boska nie jestem.) cyjno-technicznym. Chciałbym w tym miejscu pod- No, Matka Boska jest tylko jedna. kreślić, że jedna z poprawek zgłoszonych przez po- Zamykam dyskusję. słów podczas posiedzenia komisji dotyczyła wsparcia Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpi- dla osób represjonowanych przez władze Białorusi. my w bloku głosowań. Wszyscy obserwujemy sytuację u naszego wschodnie- Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 5. po- go sąsiada i wiemy, że represje stosowane przez wła- rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Admi- dze mogą powodować wzrost liczby obywateli Biało- nistracji i Spraw Wewnętrznych o rządowym rusi, którzy będą u nas, na terytorium Rzeczypospo- projekcie ustawy o zmianie ustawy o cudzoziem- litej szukali spokojnego miejsca do życia i do pracy. cach oraz niektórych innych ustaw (druki nr 484 Wspomniana poprawka pozwala na to, aby posia- i 589). dacz wizy humanitarnej, osoba, która jest ofiarą re- Bardzo proszę pana posła Pawła Hreniaka o przed- presji, mogła wykonywać legalną pracę na terytorium stawienie sprawozdania komisji. Rzeczypospolitej. Myślę, że jest to bardzo ważny gest Witam pana posła. państwa polskiego wobec osób represjonowanych. 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. 58 Projekt ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach

Poseł Sprawozdawca Paweł Hreniak Poseł Magdalena Sroka:

Jeżeli chodzi o inne zgłoszone poprawki, doprecy- Są to poprawki uzupełniające kwestie związane zowują one dotychczasowe zapisy ustawy. z przepisami dotyczącymi pomocy humanitarnej. Dzię- Wszystkie zgłoszone poprawki uzyskały pozytyw- kuję bardzo. (Oklaski) ną opinię Komisji Administracji i Spraw Wewnętrz- nych. Cały projekt ustawy uzyskał jednogłośne poparcie. Wszyscy posłowie głosowali za, nikt się nie Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: wstrzymał, nikt nie był przeciw. Wysoka komisja, po przeprowadzeniu pierwszego czytania oraz rozpa- Dziękuję serdecznie, pani poseł. trzeniu projektu na posiedzeniu 11 września, wnosi Zapraszam pana posła Artura Łąckiego z Klubu o przyjęcie ustawy wraz ze zgłoszonymi poprawkami. Parlamentarnego Koalicja Obywatelska. Dziękuję bardzo. (Oklaski)

Poseł Artur Łącki: Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Dziękuję serdecznie. Parlamentarnego Koalicja Obywatelska mam zaszczyt Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po- przedstawić stanowisko klubu wobec rządowego pro- rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad- jektu ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz czeń w imieniu klubów i koła. niektórych innych ustaw, druki nr 484 i 589. Otwieram dyskusję. Ustawa, którą przedstawił w grudniu 2019 r. mi- Zapraszam panią poseł Magdalenę Srokę z Klubu nister administracji i spraw wewnętrznych, ma na Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość. celu dostosowanie polskiego porządku prawnego do Dzień dobry, pani poseł. prawa unijnego. Wprowadza także szereg środków pozwalających na wykonanie celów zawartych w pla- Poseł Magdalena Sroka: nie działań przygotowujących Rzeczpospolitą Polską Spis treści do przytępienia do programu ruchu bezwizowego ze Dzień dobry. Stanami Zjednoczonymi oraz zmienia niektóre prze- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam przyjem- pisy w ustawie o ubezpieczeniach zdrowotnych. ność zaprezentować stanowisko Klubu Parlamentar- Bez cienia wątpliwości należy stwierdzić, że przy- nego Prawo i Sprawiedliwość wobec projektu ustawy jęcie tej ustawy przez Sejm jest konieczne. Pozwoli o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych to w pełni korzystać obywatelom Polski z udogod- innych ustaw. nień, jakie niesie za sobą objęcie naszego kraju pro- Projekt ustawy przewiduje zmiany w trzech ob- gramem ruchu bezwizowego. szarach. Pierwszy z tych obszarów to implementacja W ocenie skutków regulacji wskazano, że dosto- przepisów unijnych dotyczących wprowadzenia zmian sowanie polskiego porządku prawnego do prawa eu- odnoszących się do wydawania, cofania i unieważ- ropejskiego niesie za sobą konieczne zmiany m.in. niania wiz krajowych pozostających w zakresie re- w ustawie o cudzoziemcach, ustawie o Krajowym gulacji prawa krajowego. Rejestrze Karnym, ustawie o ubezpieczeniach i nie- Zmiany w kolejnym obszarze dotyczą wprowadze- których innych ustawach. nie środków pozwalających na wykonanie celu nr pięć Nowelizacja europejskiego kodeksu wizowego wy- – działań przygotowujących Rzeczpospolitą do przy- maga zmian niektórych przepisów ustawy o cudzo- stąpienia do programu bezwizowego ruchu ze Stana- ziemcach. Wprowadza ona rozwiązania pozwalające mi Zjednoczonymi. Przepisy te nakładają obowiązek na zamieszczenie w zaproszeniu informacji wymaga- sprawdzenia urzędników zajmujących się wydawa- nych na podstawie rozporządzenia w sprawie wspól- niem wiz pod kątem ich karalności. notowego wizowego systemu informacyjnego oraz na Kolejny, ostatni obszar to wprowadzanie zmian wymianę danych między państwami członkowskimi w zakresie regulacji dotyczących podróżnego ubez- Unii Europejskiej na temat wiz krótkoterminowych. pieczenia medycznego. Projekt nadkłada także na ministra spraw zagra- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamen- nicznych nowe obowiązki informacyjne. Zmienione tarny Prawo i Sprawiedliwość popiera przedstawiony zostaną przepisy dotyczące konsultacji wizowych. projekt i będzie głosował za jego przyjęciem. Jedno- Proponuje się wprowadzenie szczególnych terminów cześnie chciałabym złożyć na ręce pana marszałka wydania wizy krajowej przez konsula i sposobu skła- jeszcze dwie poprawki do prezentowanego projektu. dania wniosku o wydanie wizy krajowej. Zmiana wy- sokości opłat za wydanie wizy Schengen na granicy sprawia, że konieczna jest zmiana ustawy o opłacie Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: skarbowej. Potrzebna jest też zmiana ustawy – Prawo kon- Dziękuję. sularne. Powodem jest konieczność wprowadzenia 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach 59

Poseł Artur Łącki naszą opinię o ustawie o cudzoziemcach i ustawie o opłacie skarbowej. rejestru skarg dotyczących zadań lub działalności Nowelizacja tych ustaw wynika z konieczności konsula związanej wydawaniem wiz Schengen. dostosowania polskiego prawa do prawa Unii Euro- Program ruchu bezwizowego do Stanów Zjedno- pejskiej przyjętego w zeszłym roku, nowego Wspól- czonych Ameryki Północnej obowiązuje od 1986 r. notowego Kodeksu Wizowego przyjętego rozporzą- Został ustanowiony, jak tłumaczono, w celu rozwija- dzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Eu- nia turystyki i zacieśniania więzów z USA. Obecnie ropejskiej, a także wprowadzenia zmian towarzyszą- obejmuje 38 państw, w tym większość państw Unii cych w postępowaniach dotyczących wydawania, Europejskiej. Do momentu ogłoszenia decyzji przez cofania i unieważniania wiz krajowych, pozostają- prezydenta Trumpa nie obejmował Polski, Bułgarii cych w zakresie regulacji prawa krajowego. Rumunii i Chorwacji. W tym w zakresie proponuje się m.in. rozwiązania Proszę państwa, ustawa wprowadza również sze- pozwalające na zamieszczanie w zaproszeniu infor- reg zmian jeśli chodzi o ubezpieczenia. Zostaną okre- macji wymaganych na podstawie rozporządzenia ślone warunki, jakie powinny spełniać firmy oferu- Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie Wizo- jące podróżne ubezpieczenie medyczne. Bez wątpie- wego Systemu Informacyjnego oraz wymiany danych nia wpłynie to na poprawę bezpieczeństwa obywate- pomiędzy państwami członkowskimi na temat wiz li polskich podróżujących za granicę. Ustawa wpro- krótkoterminowych. wadza zasadę, że osoba ubiegająca się o wizę krajową Ważną kwestię w ustawie, która została uregulo- będzie zobligowana do przedstawienia podróżnego wana, jest problem związany z kwestią posiadania ubezpieczenie medycznego na cały okres swojego poprzez cudzoziemców ubezpieczeń medycznych. bytu, o ile nie ma ubezpieczenia zdrowotnego. Takie Ponadto proponowane w projekcie regulacje w za- rozwiązanie będzie bardzo korzystne zarówno dla kresie wymogu niekaralności za przestępstwa umyśl- cudzoziemców ubiegających się o wizę – będzie zabez- ne i umyślne przestępstwa skarbowe dla urzędników imigracyjnych mają na celu wprowadzenie środków pieczało ich interesy – jak i dla polskiego systemu pozwalających na wykonanie celu nr 5 planu działań opieki zdrowotnej. przygotowujących Rzeczpospolitą do przystąpienia Oferowany do tej pory przez niektórych ubezpie- do programu ruchu bezwizowego ze Stanami Zjedno- Spis treści czycieli poziom opieki ubezpieczeniowej był niedosta- czonymi. Wprowadzenie tych regulacji jest warun- teczny, co bardzo negatywnie odbijało się, głównie kiem koniecznym do przystąpienia Polski do ruchu w aspekcie finansowym, na polskiej służbie zdrowia. bezwizowego. Zgodnie z nowymi przepisami wszyscy Ponadto na ostatnim posiedzeniu komisji wpro- polscy urzędnicy imigracyjni bez względu na poziom wadzono również poprawki dotyczące wizy humani- dostępu do informacji niejawnych lub wrażliwych tarnej, które bezpośrednio, myślę, będą oddziaływa- będą sprawdzani pod względem karalności. ły na obywateli chociażby Białorusi. Jest to zgodne Mój klub przeanalizował najważniejsze zmiany, z kierunkiem działania polskiego rządu. które są proponowane w tej ustawie. A więc możli- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mając na uwadze wość ubiegania się o wizę w placówkach położonych zarówno powyższe fakty, jak i fakt, że w trakcie prac w państwie, w którym cudzoziemiec legalnie mieszka komisji i podkomisji zostały szczegółowo omówione i przebywa. Może to potencjalnie ułatwić składanie i uwzględnione poprawki, w imieniu Klubu Parla- wniosków poza państwem pochodzenia. mentarnego Koalicja Obywatelska deklaruję popar- Druga zmiana: umożliwienie złożenia wniosku cie tej ustawy przez posłanki i posłów naszego klubu. wizowego już na 6 miesięcy przed wyjazdem, a nie jak Dziękuję bardzo. dotychczas jedynie na 3 miesiące. Jednocześnie zapro- ponowano usunięcie wymogu, że pomiędzy umówio- nym spotkaniem w celu złożenia wniosku a samym Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: spotkaniem nie powinno minąć więcej niż 2 tygodnie. Osoby ubiegające się o wizę w celu wykonywania Powiem szczerze, że ogarnia mnie przerażenie. pracy będą zobowiązane przedstawić dowód ubezpie- Tak jednomyślnie to idzie, że dawno nie widziałem czenia zdrowotnego lub podróżnego ubezpieczenia czegoś takiego. medycznego na cały okres ważności wizy, a nie jak Pan poseł Jan Szopiński, klub parlamentarny dotychczas jedynie do czasu objęcia wnioskodawcy Lewica. ubezpieczeniem zdrowotnym. Jestem ciekawy stanowiska. Z uznaniem przyjmujemy nasze wspólne porozumienie, porozumienie wszystkich klubów i parlamen- tarzystów reprezentowanych przez wszystkie siły poli- Poseł Jan Szopiński: tyczne w tym Sejmie, aby wizy humanitarne zostały ustanowione dla obywateli Białorusi, aby umożliwić Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowne Panie im legalną pracę w naszej ojczyźnie. i Szanowni Panowie! W imieniu klubu parlamentar- Mój klub po przeanalizowaniu wszystkich ele- nego Lewica mam zaszczyt i przyjemność przedłożyć mentów, o których tutaj Wysokiej Izbie powiedzia- 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. 60 Projekt ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach

Poseł Jan Szopiński rynku pracy, tak aby usprawnić proces wydawania pozwoleń na podjęcie pracy, co w konsekwencji pro- łem, będzie głosował za przyjęciem zmiany ustawy wadzi do tego, że taki obywatel, cudzoziemiec ma o cudzoziemcach i ustawy o opłacie skarbowej. Dzię- prawo uzyskiwać w polskich placówkach konsular- kuję bardzo. nych wizę, która pozwala mu przyjechać do Polski i tę pracę podjąć. Zwróciliśmy wówczas uwagę na to, że niekoniecznie urzędy wojewódzkie, tak jak to było Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: do tej pory, powinny tym procesem się zajmować, bo one nie są pod tym względem wydolne. Dziękuję serdecznie, panie pośle. Przypomnę, że jeżeli chodzi chociażby o obywate- Szansa na to, żeby ktoś był przeciwko, jest przed li Ukrainy, to nierzadko są to liczby idące już w mi- Klubem Parlamentarnym Koalicja Polska – Polskie liony, nie tylko w ciągu kilku sezonów, ale nawet Stronnictwo Ludowe – Kukiz15. Ale czy tak jest, za- w ciągu jednego sezonu. To są ci obywatele, którzy raz się dowiemy. przyjeżdżają do Polski, budują polskie PKB, powodu- Pan poseł Mirosław Maliszewski. ją, że nasza gospodarka się rozwija. Powierzyliśmy Proszę. wówczas ten element, który jest niezbędny do tego, aby otrzymać wizę, czyli uzyskanie pozwolenia na pracę sezonową, nie urzędom wojewódzkim, ale sta- Poseł Mirosław Maliszewski: rostwom powiatowym. W imieniu starosty najczę- ściej te decyzje wydają powiatowe urzędy pracy. Pro- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przemawiając ces ten wybitnie dobrze funkcjonuje, bo tych obywa- w imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska teli przyjeżdża bardzo dużo. Ale w sezonach najwięk- – PSL – Kukiz15, powiem, że będziemy jednym z tych szego zapotrzebowania obserwujemy, że obywateli ugrupowań, które będzie ten projekt popierać, cho- Ukrainy zaczyna brakować. Zaczynamy więc jako ciaż widzimy w nim jeszcze pewne sprawy do popra- różne branże sięgać także po takie rozwiązanie, aby wienia i na koniec swojego wystąpienia przedstawię w naszych podmiotach gospodarczych, w naszych stosowną poprawkę. firmach, przedsiębiorstwach, a także w gospodar- Spis treści Dlaczego popieramy? Dlatego że jesteśmy stronnic- stwach rolnych czy firmach z otoczenia spożywczego, twem nastawionym na rozwój gospodarczy i wszystkie zatrudniać obywateli innych krajów, nieco dalej po- rozwiązania, które temu rozwojowi gospodarcze- łożonych, a w ich przypadku trzeba niestety uzyski- mu w Polsce sprzyjają, popierają go, są przez nas wać zgodę urzędów wojewódzkich. To niewątpliwie uznawane. W tym projekcie mówimy o usprawnieniu m.in. ogranicza ich dopływ, dlatego że procedura jest dość procesu wydawania wiz dla tych, którzy starają się skomplikowana, a samo uzyskiwanie wizy – trochę o przyjazd do Polski. Zwróćmy uwagę, jaka jest to jest poprawiane, ale jeszcze nie do końca – powo- struktura wiz. Otóż analizy mówią, że ponad 80% duje, że tych obywateli przyjeżdża stosunkowo mało wiz, ale co najmniej 80% wiz, które wydają polskie i na pewno nie tylu, ilu życzyliby sobie polscy praco- placówki zagraniczne, za granicą, polskie konsulaty, dawcy. W związku z tym obserwujemy w niektórych to są wizy pozwalające na podjęcie pracy w Polsce. momentach, w niektórych okresach definitywny brak A więc temu aspektowi szczególnie mocno się przy- pracowników, który powoduje, że wiele sektorów na- glądamy. szej gospodarki się nie rozwija. Tracimy na tym z po- Zwróćmy uwagę, że dzisiaj w Polsce po to, aby wodu stworzenia przepisów, które tak naprawdę same w wielu dziedzinach gospodarki móc się rozwijać, aby nas wewnętrznie ograniczają w zakresie wygrywania móc wygrywać rywalizację międzynarodową, dobrze tej rywalizacji. konkurować, a produkty wytworzone w Polsce były Zwróćmy uwagę na to, co się działo wiosną tego tańsze na arenie międzynarodowej, przez co tę kon- roku w przypadku COVID-u, kiedy to granica pol- kurencję wygrywały, konieczna jest tania siła robo- sko-ukraińska z dnia na dzień została zamknięta dla cza. Widzimy systematyczny wzrost kosztów zatrud- ruchu także tych pracowników, którzy podejmowali nienia w Polsce, dlatego konieczne jest uzupełnienie pracę w Polsce. Wiele sektorów miało obawy, wiele siły roboczej w Polsce cudzoziemcami. sektorów przeżywało kryzys, a niektóre przedsiębior- Jak zwrócimy uwagę na to, co się dzieje w niektó- stwa praktycznie zbankrutowały z powodu braku rych sektorach, to zaobserwujemy w tych sektorach pracowników. Nie możemy doprowadzić do tego, aby albo permanentny, czyli stały, brak pracowników, z takich przyczyn czy z powodu innego zdarzenia albo też okresowy. Takie branże jak turystyka, jak o charakterze epidemii, ale też zdarzenia polityczne- budownictwo, jak rolnictwo, szczególnie ogrodnictwo go – mówię tu np. o wydarzeniach, które rozgrywają i sadownictwo, to te branże, które odczuwają bardzo się na Białorusi – doszło w jakimś sektorze do braku duże braki siły roboczej w pewnych momentach roku, pracowników. W związku z tym, wyciągając wnioski wtedy kiedy jest na nie największe zapotrzebowanie. z tych wszystkich doświadczeń, z przebiegu procesu Zwróćmy uwagę też na to, że niedawno zmienili- wydawania wiz, uzyskiwania pozwoleń na pracę, śmy ustawę o promocji zatrudnienia i instytucjach uważamy – taką poprawkę złożymy – że uzyskanie 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach 61

Poseł Mirosław Maliszewski neokolonialna, że tu się po prostu będzie wykony- wać jakieś proste, tanie zadania, a innowacyjność pozwolenia na pracę powinno być uproszczone, będzie gdzie indziej. Na to nie będzie zgody Konfe- powinni je wydawać starostowie, tak jak to robią deracji, dlatego też przypominam o tym, że problem w przypadku prac sezonowych, przy czym nie docho- migracji i zapraszania np. taniej siły roboczej to jest dzi do żadnych patologii. Nie stworzyliśmy tam wą- też kwestia odpowiedzialności rządu polskiego. Dzię- skiego gardła, a wręcz przeciwnie – otworzyliśmy dla kuję bardzo. tych pracowników szerokie wrota. Trzeba nie tylko rozszerzyć liczbę krajów, z których pracownicy mogliby na uproszczonych warunkach podejmować pra- Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: cę w Polsce, ale przede wszystkim (Dzwonek) trzeba piętro niżej skierować proces wydawania pozwolenia Dziękuję serdecznie. na pracę. Tego będzie dotyczyła ta poprawka. Jestem Zapraszam pana posła Dobromira Sośnierza. głęboko przekonany, że ta poprawka uzyska akcep- tację zarówno strony rządowej, jak i innych klubów parlamentarnych w trakcie prac komisji. Dziękuję. Poseł Dobromir Sośnierz: (Oklaski) Witam ponownie. Ja z kolei mam bardzo ambiwa- lentny stosunek do tej ustawy. Z jednej strony ona Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: zawiera jakieś tam drobne racjonalizacje i uporząd- kowanie pewnych spraw, które mogą być korzystne Dziękuję serdecznie. dla obywateli i dla podróżujących. Z drugiej strony ona Zapraszam pana posła Michała Urbaniaka z Koła objawia jednak całe to chore Bizancjum biurokratycz- Poselskiego Konfederacja. ne, w które obrosła tak prozaiczna czynność jak po- dróżowanie. Kiedyś – może się to państwu w głowie nie mieścić – człowiek po prostu przyjeżdżał do inne- Poseł Michał Urbaniak: go kraju i nikt go o nic nie pytał, o żadne ubezpiecze- Spis treści nia, o pozwolenia, o wizy, o paszporty. Po prostu się Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt, nad któ- przyjeżdżało i się było. A teraz obrosło to tyloma pro- rym aktualnie procedujemy, dotyczy zasadniczo zmia- cedurami, że trzeba wydawać kolejne ustawy po to, ny w ustawie o cudzoziemcach, chodzi też o opłaty żeby te procedury porządkować. We mnie budzi zdu- skarbowe. Jest tu kilka zapisów, które racjonalizują mienie np. regulacja wymagająca posiadania przez dzisiejsze praktyki. Chodzi o dokładne terminy wy- osobę zapraszającą pieniędzy na to, żeby cudzozie- dawania wiz, chodzi o potrzebę w ogóle zniesienia wiz do USA. Osoby, które miałyby nad tym pracować, miec mógł wrócić. miałyby posiadać np. zaświadczenia o niekaralności. Przecież dzisiaj mogę te pieniądze mieć, jutro ich W porządku, to są jak najbardziej słuszne zapisy. mogę nie mieć. Nie wiem, jak to będzie sprawdzane, Regulacja dotycząca podróżnego ubezpieczenia że ktoś jest w stanie tego cudzoziemca utrzymać. Bi- zdrowotnego jest również zapisem słusznym. To nie lety mogą podrożeć albo ja mogę stracić pieniądze. państwo polskie powinno mieć w obowiązku utrzy- To już prościej byłoby, jeśli w ogóle coś takiego chce- mywanie osoby przyjeżdżającej do Polski i ewentual- my robić, nakazać wpłacenie kaucji temu cudzoziem- ne jej leczenie. Oczywiście są przypadki skrajne, w któ- cowi, który przyjeżdża, żeby ta kaucja leżała, jeśli on rych będzie to miało miejsce. Osoba zapraszająca do nie ma biletu powrotnego od razu, żeby gdzieś tam to Polski powinna mieć środki na to, by cudzoziemiec leżało, żeby można było zawsze z niego to ściągnąć. mógł z Polski wyjechać. To też jest zapis tej ustawy. Natomiast ten system wydaje mi się nieżyciowy i nad- I świetnie. To są zapisy, które to racjonalizują. My miernie skomplikowany. Takich problemów tam jest jako Konfederacja w większości się z nimi zgadzamy. więcej. A więc z jednej strony są elementy pozytywne, Natomiast korzystając z tego, że jestem już tutaj, z drugiej takie nie za bardzo. W związku z tym ja nie chciałbym zwrócić uwagę jeszcze na fakt innych pro- jestem przekonany do głosowania ani za tą ustawą, blemów, jakie są z cudzoziemcami. Padło dzisiaj na ani przeciwko niej i będę wstrzymywał się od głosu. sali kilka słów na temat tego, że Polska potrzebuje Dziękuję. taniej siły roboczej, że polska gospodarka będzie się rozwijać właśnie wtedy, kiedy będzie miała więcej taniej siły roboczej. To są chyba jedne z najmniej wła- Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: ściwych słów, jakich tu potrzebujemy. W dobie kryzysu gospodarczego, w dobie tego, że nie wiemy, jak Dziękuję serdecznie. będzie wyglądać polska gospodarka po COVID-19, Do zadawania pytań zgłosiły się trzy osoby. właśnie rozwój i wprowadzanie do Polski większych Zaczynamy. liczb imigrantów, np. zarobkowych, będzie powodo- Pan poseł Wiesław Szczepański, klub parlamen- wać, że polska gospodarka stanie się jeszcze bardziej tarny Lewica. 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. 62 Projekt ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach

Poseł Wiesław Szczepański: Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Dziękuję serdecznie. Zgodnie z poprawką zgłoszoną w czasie prac komisji Do odpowiedzi na te pytania chciałem poprosić zmieniamy ustawę o promocji zatrudnienia, która podsekretarza stanu w Ministerstwie Spraw We- pozwala na bazie wiz humanitarnych podjąć legalnie wnętrznych i Administracji pana ministra Bartosza pracę w Polsce. Grodeckiego. Czy mógłby pan powiedzieć, ile w tej chwili wy- Panie ministrze, szczególnie ciekawe pytanie do- dano wiz humanitarnych obywatelom Białorusi? Jak tyczy możliwości przyjęcia sierot. To ciekawa sprawa. rząd szacuje, ile tych osób może się w Polsce pojawić? (Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw We- Ile mamy wiz humanitarnych wydanych obywatelom wnętrznych i Administracji Bartosz Grodecki: Tak, odniosę się.) innych krajów? I czy mógłby pan również po prostu Bardzo proszę, pana mikrofon. powiedzieć, czy ten przepis jest wystarczający, czy też potrzebna jeszcze będzie zmiana, załóżmy, pod postacią rozporządzenia ministra pracy, która po- Podsekretarz Stanu w Ministerstwie zwalałaby na to legalnie, czy tylko na bazie tej usta- Spraw Wewnętrznych i Administracji wy będą te osoby mogły legalnie pracować? Bartosz Grodecki: I moje drugie pytanie odnoszące się do tego, co stało się ostatnio w Grecji – mówię tutaj o obozie Szanowny Panie Marszałku! Szanowne Panie i Pa- uchodźców. Pan minister słucha? Miałem ostatnio nowie Posłowie! Odpowiem w miarę systemowo na te możliwość rozmawiać ze swoim odpowiednikiem, prze- pytania. Już odpowiadam. Jeśli chodzi o te zmiany, wodniczącym komisji w parlamencie greckim. Otóż o które pytał pan poseł – dziękuję – to tak, będzie w Grecji znajduje się 5 tys. dzieci sierot. Większość wydane dodatkowe rozporządzenie. Nie ma proble- krajów Unii Europejskiej podejmuje decyzję o tym mu. Jeżeli chodzi o liczby, to liczby są na dzisiaj (Dzwonek), że zgadza się przyjąć do swojego kraju po zmienne. Mamy dane od, powiedzmy, 18 sierpnia do kilkoro, pięcioro, sześcioro, dzieci, powiedzmy, w ramach dzisiaj. Do Polski wjechało w trybie humanitarnym Spis treści tzw. pomocy. Czy Polska rozważa również przyjęcie kil- ponad 200 osób, natomiast to jest teraz. koro dzieci sierot syryjskich do Polski? (Oklaski) (Poseł Wiesław Szczepański: Białorusinów.) Tak, Białorusinów, w trybie humanitarnym. Na- tomiast wnioski o wizę humanitarną napływają do Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: konsulatów cały czas i one będą procedowane. Czas procedowania nad taką wizą to jest od 3 do 5 dni, bo te wizy są konsultowane. Jeżeli oczywiście pan poseł Dziękuję serdecznie. ma ochotę dostać szczegółowe dane statystyczne, to Pani posłanka Kamila Gasiuk-Pihowicz, Klub oczywiście je przekażemy, tylko proszę też powie- Parlamentarny Koalicja Obywatelska. dzieć, czy ten czas panu odpowiada od 10 do… Dziękujemy serdecznie. (Poseł Wiesław Szczepański: Na dzień dzisiejszy.) Pan Krzysztof Gawkowski, klub parlamentarny Na dzień dzisiejszy, dobrze, to odpowiemy. Lewica. Tak samo, jeśli można, panie pośle, w sprawie wiz odpowiemy na piśmie, bo tutaj będziemy jeszcze pro- sili o wkład, jeżeli chodzi o Urząd do Spraw Cudzo- Poseł Krzysztof Gawkowski: ziemców. Dzieci. Wczoraj mieliśmy krótką konferencję w ra- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! mach Kancelarii Prezesa Rady Ministrów i zasadni- Chciałbym, abyśmy dzisiaj też spróbowali chwilę po- czo stwierdziliśmy, że pomagamy na miejscu. Stąd też była ta inicjatywa wysyłania tych domów modu- rozmawiać o wizowym systemie informacyjnym, któ- łowych i 156 z nich trafi do Grecji. Ja tak nie do koń- ry działa od października 2011 r. Polska jest w tym ca mam przekonanie, bo z kwerendy, którą zrobili- układzie. Spływają często różnego rodzaju informa- śmy… Pan poseł mówił o dzieciach syryjskich, tak? cje o błędach, które wynikały z wdrożenia przepisów Z kwerendy wynika, że to są raczej dzieci afgańskie, dotyczących RODO, a także z braku możliwości za- co oczywiście nie stanowi jakiejś wielkiej różnicy, ale pomnienia w tym systemie. I chciałem poprosić o od- jest to dosyć ważne doprecyzowanie, i sieroty. Więk- powiedź na piśmie dotyczącą tego, jak wygląda im- szość z nich to są dzieci powyżej 14. roku życia. I te plementacja przepisów RODO ze strony polskiej, je- deklaracje, o których pan poseł mówi, złożyło 10 kra- żeli chodzi o wizowy system informacyjny i czy w ogóle jów, czyli jak dobrze liczę matematycznie, to nie jest w tej sprawie toczyły się jakieś prace bądź czy pań- jednak większość w Unii Europejskiej. To na razie są stwo macie jakieś uwagi, które mogłyby wskazywać deklaracje. I tutaj chciałbym jasno powiedzieć, że te na to, że ta implementacja nie postępowała. Dzięku- deklaracje liczbowe, które padają, na razie nie zostały ję bardzo. przez te kraje Unii Europejskiej wypełnione. A więc to 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie powiadamiania ratunkowego 63

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie wnętrznych o rządowym projekcie ustawy o systemie Spraw Wewnętrznych i Administracji powiadamiania ratunkowego, druki nr 260 i 540. Bartosz Grodecki Szanowni Państwo! Zasadniczym celem projektu ustawy o zmianie ustawy o systemie powiadamiania też jest dosyć istotne do wzięcia pod uwagę. Myślę, ratunkowego jest konieczność i potrzeba przeprowa- że wątek etyczny czy humanitarny tutaj nie ulega wąt- dzenia zmian w organizacji i funkcjonowaniu centrów pliwości, natomiast na dzisiaj stanowisko rządu jest powiadamiania ratunkowego, reorganizacji zadań zwią- takie, że pomagamy tam na miejscu, natomiast jeżeli zanych z przygotowywaniem i przeprowadzeniem szko- rzeczywiście w ramach Unii Europejskiej ktoś się za- leń pracowników centrów powiadamia ratunkowego, deklarował, że te dzieci, które rzeczywiście potrzebu- wprowadzenie nadzoru nad pracą centrów i ich pra- ją pomocy, przyjmie, to chciałbym się temu przyjrzeć cowników zarówno na poziomie lokalnym, jak i cen- i rzeczywiście to zobaczyć, bo na razie to są tylko tralnym oraz uregulowanie zagadnień związanych i wyłącznie dane i deklaracje i wiem, że większość z funkcjonowaniem aplikacji mobilnej Alarm112 słu- z nich na razie nie została w pełni zrealizowana. żącej do przekazywania zgłoszeń alarmowych w for- Panie Marszałku! Jeżeli będą jeszcze jakieś do- mie krótkich wiadomości tekstowych. Sam proces le- datkowe pytania, to chętnie odpowiemy. Na część gislacyjny wyglądał następująco: w lutym br. wpłynął z nich, w których chodzi o dane liczbowe, pozwolimy do Sejmu projekt rządowy, który został skierowany do sobie odpowiedzieć na piśmie. Bardzo dziękuję. Kła- pierwszego czytania m.in. w Komisji Administracji niam się. i Spraw Wewnętrznych. W czerwcu nastąpiło pierwsze czytanie i powołanie podkomisji, która się ukonstytu- owała i obradowała na początku września br. Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: Szanowni Państwo! Na posiedzeniu podkomisji złożono kilkadziesiąt poprawek legislacyjnych do pro- Dziękuję, panie ministrze. jektu ustawy, w tym pięć poprawek merytorycznych Myślę, że nasz kraj również może być w awangar- oraz kilka poprawek złożonych przez posłów, którzy dzie przyjmowania dzieci, nie musimy patrzeć na inne są członkami podkomisji. kraje. Co pan myśli, panie ministrze, o tym? Wysoka Izbo! System powiadamiania ratunkowe- (Podsekretarz w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych go jest systemem krytycznym z punktu widzenia Spis treści i Administracji Bartosz Grodecki: Tak jak powiedzia- bezpieczeństwa obywateli. Celem zmiany powinna łem, wątek etyczny jest dla nas zupełnie nieakcep- być poprawa dostępności powiadamiania ratunkowe- towalny.) go i skrócenie czasu oczekiwania na reakcję służb No dobra. ratunkowych na zgłoszenie, a tym samym poprawa Zamykam dyskusję. bezpieczeństwa obywateli i zwiększenie efektywności Proszę państwa, w związku z tym, że w czasie współdziałania służb. To, czy tak będzie, zostanie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego pro- zapewne zweryfikowane w ramach praktyki i działań jektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponow- tych służb. nie skierował ten projekt do Komisji Administracji W zaproponowanych zmianach ustawy o systemie i Spraw Wewnętrznych w celu przedstawienia spra- powiadamiania ratunkowego zastąpiono pojęcie dys- wozdania. ponenta zespołów ratownictwa medycznego pojęciem Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm dyspozytorni medycznej, co zostało uregulowane propozycję przyjął. w znowelizowanych przepisach ustawy o Państwo- A sprzeciwu nie słyszę, bo pana posła Brauna na wym Ratownictwie Medycznym. sali nie ma, w związku z czym przechodzimy do roz- Jedną z kluczowych zmian w projekcie jest otwar- patrzenia punktu 6. cie przed operatorami numerów alarmowych możli- Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 6. po- wości awansu zawodowego przez gradację stanowisk rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Admi- i dodanie do struktury organizacyjnej CPR stanowisk: nistracji i Spraw Wewnętrznych o rządowym pro- starszego operatora numerów alarmowych, koordyna- jekcie ustawy o zmianie ustawy o systemie powia- tora i koordynatora-trenera. Dodatkowe stanowiska damiania ratunkowego (druki nr 260 i 540). pracy utworzone zostaną z obecnie przyznawanych Bardzo proszę pana posła Rafała Adamczyka maksymalnych limitów na stanowisko operatora nu- o przedstawienie sprawozdania komisji. Pan poseł merów alarmowych. Podział na poszczególne CPR-y Rafał Adamczyk reprezentuje klub parlamentar- został dokonany przez ministra właściwego do spraw ny Lewicy. administracji publicznej. Bardzo proszę. Obecnie funkcjonująca płaska struktura CPR oraz zatrudnienie operatorów numerów alarmowych poza korpusem służby cywilnej powodują zamknięcie Poseł Sprawozdawca Rafał Adamczyk: ścieżki rozwoju, co jest demotywujące dla pracowni- ków. Efektem proponowanych zmian będzie zatrzy- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie i Panowie! manie w strukturach CPR najbardziej zaangażowa- Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw We- nych i doświadczonych pracowników, których wkład 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. 64 Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie powiadamiania ratunkowego

Poseł Sprawozdawca Rafał Adamczyk znaczenie. Chodzi o kilka najważniejszych w tym momencie spraw, o to, żeby ten czas był krótki, żeby w budowę sprawnie funkcjonującego systemu powia- skierowanie osoby, jak również jej sprawy do zała- damiania ratunkowego jest kluczowy. Niestety wpro- twienia, było efektywne, a także o to, żeby odbywało wadzone zostały limity, które mogą ograniczać doce- się to przez dobre, superkonkretne łącza, które się lowo awans poszczególnych pracowników. nie rwą, tak żeby nie było problemu, żeby ta komu- Wszyscy zdajemy sobie sprawę, że system powia- nikacja była zapewniona. damiania ratunkowego jest jednym z kluczowych Ta ustawa podnosi czy podniesie, bo to jest regu- systemów z punktu widzenia bezpieczeństwa obywa- lacja prawna, poziom naszego bezpieczeństwa. Dzia- teli i państwa. Jak czytamy w uzasadnieniu projektu łania, które są tutaj planowane, także zostaną prze- ustawy, w celu zachowania jednolitych procedur ob- niesione na wyższy poziom. Sądzę, że chodzi tu nie sługi zgłoszeń alarmowych, które są istotne m.in. tylko o kwestię samego odniesienia tego do nas, oby- przy przyjęciu modelu zastępowalności systemu po- wateli, ale również do tych, którzy ten system wypeł- wiadamiania ratunkowego, niezbędne jest utworze- niają swoją pracą. Tutaj też już powiedziano, że nie w urzędzie obsługującym ministra właściwego do w tym systemie są pracownicy, którzy pracują w spe- spraw administracji publicznej Krajowego Centrum cyficznych warunkach. Nie wiem, czy państwo wi- Monitorowania Systemu Powiadamia Ratunkowego, dzieliście, jak pracują takie centra. To jest naprawdę którego głównym zadaniem będzie utrzymanie cią- strasznie ciężka praca. Dlatego też należy zadbać głości działania i rozwój systemu teleinformatyczne- o to, żeby osobom tam pracującym były stawiane co- go, przygotowywanie i prowadzenie szkoleń. Czy tak raz wyższe wymagania, co jest oczywiste, i ta ustawa będzie? Zobaczymy. zakłada szkolenia, awanse, ale nie tylko o to. Należy Szanowni Państwo! Operatorzy numerów alarmo- zadbać również o ochronę. Bardzo ważną konstruk- wych pracują pod presją czasu, muszą podejmować cją jest m.in. ochrona i objęcie ochroną tych właśnie decyzje i działania, od których zależy życie, zdrowie pracowników, osób funkcyjnych w państwie. Jest to i bezpieczeństwo obywateli. Ponadto na numery alar- bardzo ważna kwestia, żeby spowodować wzmocnie- mowe bardzo często dzwonią osoby nadmiernie rosz- nie przekonania o wartości ich pracy, tego, że służą czeniowe w sprawach nieobjętych zakresem działań państwu.

Spis treści CPR, co powoduje dodatkową uciążliwość. Czynniki Mówiąc skrótowo, konstrukcja nowelizacji ustawy te powodują wyjątkowe obciążenie. I tutaj pojawia się jest taka, że w centrum jest numer alarmowy 112, system, który będzie chronił pracowników. Na pewno który będzie coraz bardziej powszechny i upowszech- pracownicy oczekują również dodatkowych zabezpie- niany – i to też będzie rola administracji państwowej, czeń w formie odpowiedzialności cywilnej. również na szczeblu wojewódzkim – a naokoło są ele- Wysoka Izbo! Komisja Administracji i Spraw We- menty, które to wypełniają, czyli ludzie, sprzęt i to, wnętrznych po przeprowadzeniu pierwszego czytania co ma łączyć całość, żeby ten system po prostu dobrze i rozpatrzeniu powyższego projektu ustawy na posie- działał. dzeniach (Dzwonek) 3 czerwca i 11 września wnosi Istotną również sprawą z tego punktu widzenia do Wysokiego Sejmu projekt ustawy celem jego uchwa- w tej ustawie jest zwiększenie efektywności współ- lenia. Dziękuję bardzo. działania służb. Często bywa tak, że to na tym wła- śnie połączeniu występują niedoskonałości. Ta ustawa odpowiada na zapotrzebowanie w tym zakresie, Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: jednoznacznie określając podmiot główny, czyli te podmioty, które zajmują się jak gdyby rdzeniem po- Dziękuję serdecznie. mocowym w sensie powiadamiania, czyli CPR, Poli- Otwieram dyskusję cję, Państwową Straż Pożarną i dyspozytornie me- Bardzo proszę pana posła Zdzisława Sipierę z Klu- dyczne oraz pozostałą ogromną rzeszę. Tutaj zresztą bu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość o zabra- przez wnioskodawców, czyli rząd, zostało to ujęte nie głosu. dość szeroko, rozszerzono to o pozostałe podmioty, takie jak: straże miejskie, WOPR-y, TOPR-y, GOPR-y i inne podmioty udzielające ludziom pomocy. Jest to Poseł Zdzisław Sipiera: również bardzo ważna sprawa. Utworzenie krajowego centrum monitorowania to Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! nowa, bardzo istotna sprawa. Zostanie utworzony Ustawa, którą poseł sprawozdawca przedstawił, jest organ, który będzie nadzorować całość funkcjonowa- oczekiwana, bardzo potrzebna i bazuje na doświad- nia tego sytemu. Jest to bardzo pożyteczna, bardzo czeniach, które już są zebrane w wyniku funkcjono- dobra rzecz wymyślona w tej ustawie. wania tego systemu przez lata. Tak jak mówiono, Poruszyłem już kwestię systemu, którego używa każdy system, w którego ramach powiadamia się operator nr 112. Wiemy, że ten numer jest, ale z roku i uruchamia pewną procedurę, jest bardzo ważnym, na rok będzie coraz powszechniejszy. W tym zakresie krytycznym elementem każdego państwa. W tym przy- jest również pomysł, żeby to w większym stopniu padku w polskim wydaniu również ma to ogromne upowszechnić i dostarczyć ludziom możliwość szyb- 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie powiadamiania ratunkowego 65

Poseł Zdzisław Sipiera czynić się to do zatrzymania w strukturach najbardziej zaangażowanych i doświadczonych pracowni- kiej komunikacji, chodzi o taką sprawę jak uzyski- ków, którzy mają kluczowy wkład w budowę spraw- wanie punktowych szybkich informacji SMS-owych. nie funkcjonującego systemu. To jest bardzo pożyteczne i korzystne dla obywateli, Jednak gdy patrzy się kompleksowo na system którzy obecnie przemieszczają się dość często w róż- powiadamiania ratunkowego w Polsce, obawy budzi ne miejsca. Taki globalny system będzie bardzo po- nadchodzący termin wejścia w życie art. 25a ust. 2 mocny dla Polaków. ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ra- I wreszcie na koniec, proszę państwa, powtórzę, townictwie Medycznym, który stanowi, że od dnia co już powiedziałem: ustawa była oczekiwana i powin- 1 stycznia 2021 r. w województwach śląskim i mazo- na mieć miejsce w systemie w obecnym momencie. wieckim mogą działać tylko dwie dyspozytornie me- Została przygotowana na bazie doświadczeń. Jest no- dyczne, a pozostałe zostaną zlikwidowane. W mniej- woczesna i proponuje nowoczesne rozwiązania. Pod- szych dyspozytorniach występuje bardzo dobra zna- nosi poziom bezpieczeństwa Polaków. Z tych też po- jomość ukształtowania i zróżnicowania terenu oraz wodów Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość rozdrobnienia administracyjnego, w sytuacji gdy na- absolutnie, w całej rozciągłości popiera to przedłoże- zwy miejscowości, przysiółków, a także ulic często są nie i bardzo prosi Wysoką Izbę o poparcie tej ustawy. powtarzalne. Ma to niebagatelny wpływ na prawi- Dziękuję bardzo. dłową i szybką lokalizację miejsca zdarzenia oraz uzyskanie jak najkrótszego czasu dojazdu do niego ratowników medycznych. Z jednej strony tworzy się Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: prawo, którego efektem będzie skrócenie czasu oczekiwania na reakcję właściwych służb, a z drugiej Dziękuję serdecznie, panie pośle. strony konsekwencja uchwalenia innej ustawy z po- Pani poseł Małgorzata Pępek, Klub Parlamentarny wrotem doprowadzi do wydłużenia dojazdu ratowni- Koalicja Obywatelska. ków medycznych. Nie można doprowadzić do sytu- Bardzo proszę. acji, w której likwidacja dyspozytorni odbije się nie- korzystnie na jakości udzielania pomocy. Jest to

bardzo ważna sprawa, nad którą należy się pochylić. Spis treści Poseł Małgorzata Pępek: Dzisiaj chciałam zwrócić na to szczególną uwagę, korzystając z okazji, że jest tu pan minister. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt Niemniej jednak, mając na uwadze wszystkie ko- przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Ko- rzyści wynikające z uchwalenia procedowanej usta- alicja Obywatelska w sprawie rządowego projektu ustawy, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska bę- wy o zmianie ustawy o systemie powiadamiania radzie głosował za jej przyjęciem. Dziękuję za uwagę. tunkowego, druki nr 260 i 540. Ustawa wprowadza zmiany w organizacji i funkcjonowaniu centrów powiadamiania ratunkowego, doko- Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: nuje reorganizacji zadań związanych z przygotowaniem i przeprowadzeniem szkoleń pracowników, wprowadza Dziękuję serdecznie, pani poseł. nadzór nad pracą centrów i pracowników centrów Zapraszam pana posła Rafała Adamczyka, który powiadamiania ratunkowego na poziomie lokalnym powie nam o tym, jak fajny jest projekt, który zgłosił i centralnym oraz reguluje zagadnienia związane 15 minut temu. z funkcjonowaniem aplikacji mobilnej Alarm 112 słu- Proszę bardzo. żącej do przekazywania zgłoszeń alarmowych w formie krótkich wiadomości tekstowych sms. Zaproponowane rozwiązania przyczynią się do po- Poseł Rafał Adamczyk: prawy dostępności powiadamiania ratunkowego i skró- cenia czasu oczekiwania na reakcję właściwych służb, Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowne Panie co w konsekwencji przełoży się na zwiększenie bez- i Panowie! System powiadamiania ratunkowego, o któ- pieczeństwa obywateli. Przepisy dotyczące operatorów rym tutaj mówimy, jest systemem krytycznym z punk- numerów alarmowych, którzy zostaną objęci ochroną tu widzenia bezpieczeństwa obywateli, a jego celem, przysługującą funkcjonariuszom publicznym, należy celem tej zmiany powinna być poprawa dostępności ocenić pozytywnie. Pozwoli to w dużym stopniu za- powiadamiania ratunkowego. To, czy tak będzie, zo- pobiec sytuacjom, w których osoby dokonujące zgło- stanie zapewne zweryfikowane w praktyce w przy- szeń bezkarnie grożą operatorom numerów alarmo- padku przyjęcia tej ustawy. wych. Na plus należy również ocenić zwiększenie Szanowni Państwo! Ustawa sama w sobie ma wie- możliwości awansu zawodowego przez gradację sta- le aspektów, które są pozytywne i są pozytywnie od- nowisk i dodanie do struktury organizacyjnej CPR-ów bierane przez poszczególnych pracowników centrum funkcji starszego operatora numerów alarmowych, powiadamiania ratunkowego, z którym klub Lewicy koordynatora i koordynatora trenera, gdyż może przy- przeprowadzał rozmowy przed posiedzeniami po- 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. 66 Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie powiadamiania ratunkowego

Poseł Rafał Adamczyk Szanowni Państwo! Sama zmiana ustawy jest dobrym krokiem i pewnie to nie będzie pierwszy etap, szczególnych komisji. Jedną z kluczowych i pozytywnie raz ją jeszcze zmienimy. Klub Lewicy tę zmianę, nych zmian jest otwarcie przed operatorami nume- propozycję rządowego projektu ustawy o zmianie rów alarmowych możliwości awansu zawodowego ustawy o systemie powiadamiania ratunkowego poprzez gradację stanowisk i dodanie do struktury prze. Dziękuję uprzejmie. organizacyjnej stanowisk starszego operatora nume- rów alarmowych, koordynatora i koordynatora-trenera. Niestety zostały wprowadzone limity. One za- Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: pewne mogą docelowo ograniczać awans poszczegól- nych pracowników, a należy zwrócić uwagę na to, że Dziękuję serdecznie. w każdym z centrów jest kilkadziesiąt procent waka- Zapraszam panią poseł Urszulę Nowogórską z Klu- tów, stanowisk nieobsadzonych przez pracowników. bu Parlamentarnego Koalicja Polska – Polskie Stron- Jak czytamy w uzasadnieniu projektu ustawy, nictwo Ludowe – Kukiz15. w celu zachowania jednolitych procedur obsługi zgło- szeń alarmowych, które są istotne m.in. przy przyję- tym modelu zastępowalności systemu powiadamia- Poseł Urszula Nowogórska: nia ratunkowego, niezbędne jest utworzenie w urzę- dzie obsługującym ministra właściwego do spraw Bardzo dziękuję. administracji publicznej Krajowego Centrum Moni- Panie Marszałku! Szanowni Panowie Ministro- torowania Systemu Powiadamiania Ratunkowego, wie! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Koalicja Polska którego głównym zadaniem będzie utrzymanie cią- – PSL – Kukiz15 mam zaszczyt przedstawić stano- głości działania i rozwój systemu teleinformatyczne- wisko w odniesieniu do rządowego projektu ustawy go, przygotowywanie i prowadzenie szkoleń dla pra- o zmianie ustawy o systemie powiadamiania ratun- cowników systemu powiadamiania ratunkowego oraz kowego, zawartego w druku sejmowym nr 260. nadzór nad przestrzeganiem procedur obsługi zgło- Jak wszyscy wiemy, bezpieczeństwo to jedna szeń alarmowych. Niepokojącym faktem jest na pew- z podstawowych potrzeb, które posiada każdy czło- Spis treści no wzrost o ponad 200% limitu wydatków na powia- wiek. Jej zaspokojenie buduje poczucie bezpieczeń- damianie ratunkowe. Miejmy nadzieję, że te pienią- stwa całego narodu. Narodowi zaś poczucie bezpie- dze będą skierowane bezpośrednio do centrów ratun- czeństwa daje możliwość właściwego rozwoju całego kowych. kraju, a to kolei umożliwia rozwój każdemu z osobna. Projekt zawiera również regulacje dotyczące obo- Bezpieczeństwo publiczne i bezpieczeństwo powszech- wiązku odbycia szkolenia podstawowego przez ope- ne według „Strategii bezpieczeństwa narodowego” ratora numerów alarmowych przed rozpoczęciem jest nadrzędnym celem działania państwa. To utrzy- realizacji zadań związanych z obsługą zgłoszeń alar- manie na najwyższym poziomie zdolności do reago- mowych oraz przewiduje regulacje w zakresie dosko- wania w przypadku wystąpienia zagrożenia bezpie- nalenia zawodowego operatorów numerów alarmowych, starszych operatorów, koordynatorów-trenerów, czeństwa powszechnego związanego z ochroną po- zastępców kierownika. Same szkolenia będą prowa- rządku prawnego, życia i zdrowia obywateli, skutka- dzone przez wykładowców i instruktorów, którzy będą mi klęsk żywiołowych, katastrof naturalnych i awa- musieli spełnić określone w regulacji wymagania. Nie- rii technicznych. W art. 5 Konstytucji Rzeczypospoli- stety w przedstawionym projekcie ustawy z tej gru- tej Polskiej czytamy o obowiązku zapewnienia bezpie- py wykładowców i instruktorów wykreślono osoby czeństwa wszystkim obywatelom. Zadania te reali- z doświadczeniem w dysponowaniu i zarządzaniu zowane są przez służby ratownicze i właściwy system działaniami ratowniczymi w Państwowej Straży Po- powiadamiania. Szybkie i skuteczne powiadamianie żarnej oraz strefą bezpieczeństwa publicznego, m.in. podmiotów o zaistniałym zdarzeniu jest kluczowym ele- w Policji. mentem właściwego udzielenia pomocy. Ciągły wzrost Szanowni Państwo! Założone regulacje umożliwią zagrożeń oczywiście wymusza konieczność prowa- wszystkim obywatelom, w szczególności osobom z nie- dzenia stałej analizy skuteczności podjętych działań. pełnosprawnościami, korzystanie z udostępnionej przez Najważniejszym elementem tego systemu są ludzie, ministra właściwego do spraw administracji publicz- którzy obsługują system i uczestniczą w procesie nej aplikacji mobilnej Alarm 112. Tutaj użytkownicy działań ratowniczych. zwracają szczególną uwagę na to, żeby sama aplikacja Pewnie słyszeliście państwo o określeniu: złota była bardziej intuicyjna, pracownicy również zwraca- godzina. Złota godzina to czas dany zarówno poszko- ją na to uwagę, i na to, żeby szczególnie dużo uwagi dowanemu, jak i służbom ratowniczym. To czas, któ- poświęcić aspektowi związanemu z osobami głuchymi ry szybko się kończy, dlatego służby muszą wykorzy- i niedosłyszącymi. Pewne elementy, które ta aplikacja stać go profesjonalnie, szybko i skutecznie. Te wszyst- zawiera, nie są dla nich zrozumiałe, ponieważ w więk- kie działania odbywają się w ogromnym obciążeniu szości te osoby, osoby głuche, nie posługują się języ- psychicznym, stresie. Wymagają pełnej gotowości, kiem polskim w piśmie i w mowie. szybkości działania, znajomości terenu i doskonałego 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie powiadamiania ratunkowego 67

Poseł Urszula Nowogórska służb ratowniczych, a przede wszystkim dadzą bez- pieczeństwo mieszkańcom wszystkich regionów, wyszkolenia. Wszystkie te elementy wymagają prze- całego naszego kraju. Bardzo serdecznie dziękuję. myślanego systemu szkolenia pracowników centrum (Oklaski) powiadamiania ratunkowego i właściwego nadzoru nad tym systemem. Dotychczasowy system nie dawał możliwości awansu zawodowego, co było demotywu- Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: jące dla wszystkich pracowników. Było również powodem wielu wakatów i nieobsadzonych etatów. Dziękuję serdecznie. Zmiana zawarta w projekcie ustawy otwiera moż- Zapraszam pana posła Krzysztofa Tuduja z Koła liwość szkoleń i awansów, pozwala zatrzymać w struk- Poselskiego Konfederacja. turach centralnego powiadamiania ratunkowego do- świadczonych pracowników oraz daje im prawną i psy- chologiczną ochronę. Powstanie Krajowego Centrum Poseł Krzysztof Tuduj: Monitorowania Systemu Powiadamiania Ratunko- wego pozwoli natomiast na utrzymanie ciągłości dzia- Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! łania systemu, rozwój systemu teleinformatycznego Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o syste- oraz przygotowanie i prowadzenie szkoleń, a także mie powiadamiania ratunkowego, druki nr 260 i 540, nadzór nad przestrzeganiem procedur obsługi zgło- jest projektem wpływającym na system bezpieczeń- szeń alarmowych. stwa całego państwa przez rozwój i doskonalenie Reasumując, chciałabym powiedzieć, że projekt systemu powiadamiania ratunkowego. Projekt rzą- ustawy ma na celu przeprowadzenie zmian w orga- dowy dotyczy przeprowadzenia zmian w organizacji nizacji i funkcjonowaniu centrum powiadamiania i funkcjonowaniu centrów powiadamiania ratunko- ratunkowego. Mam jednak nadzieję, że podział na wego, reorganizacji zadań związanych z przygotowy- poszczególne centra powiadamiania ratunkowego, waniem i przeprowadzaniem szkoleń pracowników którego dokona minister w porozumieniu z wojewo- CPR-u oraz wprowadzenia nadzoru nad pracą cen- dami, dokonany będzie również w oparciu o dotych- trów i pracowników CPR-ów. czasowe doświadczenia w działaniach ratowniczych, Rozmawiamy o spóźnionej, ale potrzebnej nowe- Spis treści z uwzględnieniem wielkości, liczebności i specyfiki lizacji wynikającej z postulatów środowiska operato- danego obszaru, np. poszczególnych województw, za- rów numerów alarmowych. To mała grupa zawodo- równo pod względem geograficznym, jak i dostępno- wa, licząca ok. 1400 osób, która spełnia bardzo ważną ści i sprawności sieci powiadamiania. Nie wolno li- funkcję w systemie bezpieczeństwa państwa. Te osoby kwidować już istniejących, ale trzeba pamiętać o tym, są pierwszymi osobami informowanymi o negatyw- że trzeba stworzyć nowe. Weźcie to państwo pod uwa- nym zdarzeniu, wypadku. Mają bezpośredni kontakt gę. Bardzo o to proszę. Mam nadzieję, że na przykła- telefoniczny ze świadkami, często z uczestnikami dzie województwa mazowieckiego będzie utrzymana tych zdarzeń. Od ich przytomności, ich profesjonali- dotychczasowa liczba dyspozytorni, że nie będzie ona zmu oraz umiejętności komunikacyjnych zależy czę- zmniejszona do trzech, jak niektórzy mówią, i że po- sto życie i zdrowie ludzkie, a także ochrona przed dobnie będzie w województwie małopolskim, że będą innymi szkodami poprzez właściwą reakcję na zda- one utrzymane i uwzględnione wszystkie te determi- rzenia, aby minimalizować ich negatywne skutki. nanty, o których przed chwileczką powiedziałam. Praca operatorów numerów alarmowych polega na Szanowni Państwo! Chciałabym jeszcze poruszyć odbieraniu informacji o zdarzeniu i kierowaniu ich jedną rzecz. Kolejnym elementem, na który należy dalej, we właściwe miejsca. Jako taka wymaga rów- zwrócić uwagę, jest właściwe opracowanie aplikacji nież bardzo dużej odporności na stres. mobilnej Alarm112, szczególnie biorąc pod uwagę oso- Procedowana nowelizacja wypływa z postulatów by głuche i niedosłyszące. Właściwe i intuicyjne opra- wspomnianego środowiska. Posiada kilka pozytyw- cowanie piktogramów jest elementem kluczowym. nych aspektów. Jednym z nich jest odejście od regu- Mam również nadzieję, że porozumienie o współpracy, larnego certyfikowania pracowników będących cały które zostało zawarte w czerwcu 2020 r. pomiędzy czas aktywnymi zawodowo. Certyfikacji będą podda- ministrem spraw wewnętrznych i administracji a Pol- wane osoby nowe oraz takie, które miały 2-letni skim Związkiem Głuchych, będzie wypełnione i będzie okres przerwy w tej pracy. Oczekiwaną i pozytywną wzięte oczywiście pod uwagę. zmianą jest rozbudowa struktury pionowej stwarza- Szanowni Państwo! Mam również świadomość, że jąca możliwość awansu zawodowego i obiektywnego zmiana, ustawa, projekt ustawy, który zostanie przy- rozróżniania pracowników nowych od pracowników jęty przez Sejm, w ramach możliwości czasowych doświadczonych. Dzieje się to w wyniku rozbudowy dotyczących przyszłych doświadczeń pozwoli nam na struktury do czterech poziomów, poczynając od ope- wyciągnięcie kolejnych wniosków. Pewnie niejedno- ratora numerów alarmowych, przez starszego opera- krotnie będziemy się tutaj zastanawiać i dyskutować tora numerów alarmowych, aż do koordynatora i ko- nad kolejnymi rozwiązaniami, które w znaczny spo- ordynatora trenera. Pozwoli to budować właściwą sób, w zdecydowany sposób uskutecznią działalność hierarchię zawodową oraz odpowiednio dowarto- 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. 68 Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie powiadamiania ratunkowego

Poseł Krzysztof Tuduj Poseł Zdzisław Wolski:

ściowywać, także finansowo, rozwój zawodowy tych Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wszyscy mamy operatorów. nadzieję, ja również, że zmiany w systemie powiada- Słuszną zmianą jest przyznanie operatorom nu- miania ratunkowego przyczynią się do poprawy bez- merów alarmowych statusu funkcjonariuszy publicz- pieczeństwa mieszkańców. Chciałbym skoncentrować nych. Są oni bowiem często narażeni na szykany ze się na bardzo ważnej, a może najważniejszej składo- strony roszczeniowych rozmówców, także w postaci wej, czyli dyspozytorniach stacji pogotowia ratunko- słownej agresji w trakcie rozmowy. Zmiana statusu wego. Od nowego roku pracodawcą dla dyspozytorek, zwiększy ich poziom ochrony prawnej oraz ukróci bo zazwyczaj są to dyspozytorki, stanie się wojewoda. bezkarność w przypadku takich zachowań. W nowe- I chciałbym uczulić rząd, ministra zdrowia, wojewo- lizacji tej tworzy się również Krajowe Centrum Mo- dów, żeby z rozwagą prowadzili politykę zatrudnie- nitorowania Systemu Powiadamiania Ratunkowego, nia, tym bardziej że nie może obowiązywać art. 231 które przejmie zadania związane z przygotowywa- Kodeksu pracy, bo ten kodeks w tym wypadku nie niem i przeprowadzaniem szkoleń, a także będzie obowiązuje, natomiast obowiązuje ustawa o Pań- sprawowało nadzór zarówno na poziomie lokalnym, stwowym Ratownictwie Medycznym. Należy ostroż- jak i na poziomie centralnym nad pracą centrów i pra- nie wykonywać ruchy kadrowe, żeby nie stracić bar- cowników CPR-ów. Na marginesie zwracam uwagę dzo doświadczonych pracowników, z wielkim wyczu- na to, że z kwestią nadzoru wiąże się ryzyko prze- ciem. Najczęściej są to pielęgniarki, które przez wie- sadnej migracji pracowników CPR-ów, na co wska- le lat (Dzwonek) pracowały jako pielęgniarki w zespo- zują sami operatorzy. łach karetek reanimacyjnych, i chodzi o to, żeby ich Przy okazji debaty na ten temat należy wspo- nie stracić. A przy okazji kończy się ten rok, w wielu mnieć o znaczącym problemie dotyczącym ok. 70% przypadkach nawet pomieszczenia, w których są dys- niezasadnych połączeń z numerem 112, które absor- pozytornie, jeszcze nie zostały przejęte przez lokal- bują i marnotrawią siły i środki CPR-ów. Wskaźnik nego wojewodę. Najwyższa pora, żeby zacząć to re- ten wyraźnie pokazuje, że brakuje konkretnej i sze- gulować. Dziękuję. rokiej kampanii społecznej uświadamiającej znacze- Spis treści nie i charakter numeru alarmowego. Należy zwięk- szyć świadomość społeczną również w tym zakresie, Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: iż połączenia z numerem 997 są już od prawie 2 lat Dziękuję serdecznie. przekierowywane na numer 112. Dzięki temu pod- Zapraszam pana posła Pawła Krutula, klub par- czas rozmów operatorzy nie musieliby tego wyjaśniać lamentarny Lewica. rozmówcom. (Głos z sali: Nie ma.) Co ciekawe, a posiadam te informacje od aktyw- Nie ma pana posła. nego operatora numerów alarmowych, bardzo profe- Wobec tego zapraszam panią poseł Małgorzatę sjonalne w kontakcie z numerem alarmowym 112 są Pępek z Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywa- dzieci. Jest to z pewnością efekt prowadzonych szko- telska. leń w szkołach i te działania należy kontynuować. Jest. No właśnie, pani poseł może być, a pana po- Korzystając z tej okazji, warto przypomnieć, że nu- sła nie ma. To leń z tego posła. mer alarmowy 112 dotyczy tylko sytuacji nagłych, (Poseł Małgorzata Pępek: Tak jest, zawsze je- zaś wszystkie inne sprawy należy zgłaszać w trybie stem.) urzędowym zwykłym. Dzwoniąc na numer 112, na- A pani poseł zawsze tu siedzi, właśnie, obserwuję leży podać, kto dzwoni, z jakiego miejsca, co się stało panią. lub dzieje, odpowiadać zwięźle na pytania operato- (Poseł Janusz Korwin-Mikke: Kobiety są bardziej ra i nie polemizować. Tak więc apelujemy do rzą- obowiązkowe.) du o konkretną akcję informacyjną w tej materii. Telewizja publiczna powinna być wykorzystywana właśnie w takich celach, a nie do robienia rządowej Poseł Małgorzata Pępek: propagandy sukcesu. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam nadzieję, że ta aplikacja będzie wykorzystana wyłącznie do niesie- Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: nia pomocy tym, którzy takiej pomocy potrzebują, a nie do innych celów, np. propagandowych, tak jak to Dziękuję panu serdecznie, panie pośle. miało miejsce podczas wyborów prezydenckich, kiedy Przechodzimy do pytań. to aplikacja służyła wyłącznie celom wyborczym. Było Ustalam limit czasu na postawienie pytania coś takiego – pamiętacie? – słynne SMS-y. – 1 minuta. Jeśli chodzi o dyspozytornie medyczne, o których Zapraszam pana posła Zdzisława Wolskiego z klu- wspominałam, to uważam, że jest to niezwykle waż- bu parlamentarnego Lewica. ne, ponieważ dotyczy to życia i zdrowia Polaków. 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie powiadamiania ratunkowego 69

Poseł Małgorzata Pępek leniem przyjmuję przedłożony projekt ustawy. Mam jednak pytanie, czy w ramach Krajowego Centrum Panie ministrze, myślę, że ta ustawa jest przemyśla- Monitorowania Systemu Powiadamiania Ratunko- na do końca i dobrze, że tak się stało, że dzisiaj nad wego scalone zostaną systemy komunikowania i po- nią procedujemy. Na pewno pomoże to zapewnić bez- wiadamiania z innymi niż służby medyczne jednost- pieczeństwo tym, którzy będą potrzebować pomocy. kami ratowniczymi. Chodzi mi przede wszystkim (Dzwonek) Niemniej jednak chciałabym jeszcze zapy- o jednostki Wodnego Ochotniczego Pogotowia Ratun- tać, czy ta akcja propagandowa, informacyjna, jest kowego, Górskiego Ochotniczego Pogotowia Ratun- przygotowana do tego, żeby informacja poszła obli- kowego, Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ra- gatoryjnie. Dziękuję bardzo. tunkowego, Jurajskiej Grupy GOPR oraz Morskiej Służby Poszukiwania i Ratownictwa. Mam także pytanie, czy w ramach tego systemu Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: możliwa będzie skuteczna komunikacja z jednostka- mi działającymi na zasadach wolontariatu, chodzi mi Dziękuję serdecznie. przede wszystkim o Poszukiwawcze Ochotnicze Po- Zapraszam panią poseł Urszulę Nowogórską z klu- gotowie Ratunkowe. Dziękuję. bu parlamentarnego PSL–Kukiz15.

Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: Poseł Urszula Nowogórska: Dziękuję serdecznie. Bardzo dziękuję, panie marszałku. Pan poseł Paweł Papke, Klub Parlamentarny Ko- Koleżanka skradła mi pytania, ale pozwoli pan, alicja Obywatelska. panie marszałku, że zadam pytanie panu ministrowi. Ile konkretnie środków przewidujecie na kampanię edukacyjną, promocyjną związaną z promocją usta- Poseł Paweł Papke:

wy, o której w tej chwili rozmawiamy? Spis treści Drugie moje pytanie jest związane z dyspozytornia- Dziękuję. mi medycznymi. Zdarzają się takie przypadki, np. na Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! terenie powiatu limanowskiego, że są dwie miejsco- Oczywiście jest to bardzo ważny projekt ustawy dla wości o takiej samej nazwie, a znajdują się na obsza- nas wszystkich, dla Polaków, którzy często spotyka- rze dwóch różnych powiatów, niejednokrotnie w od- ją się z różnymi bardzo trudnymi sytuacjami. System ległości ok. 50 km. Takie przypadki miały miejsce. powiadamiania ratunkowego jest systemem krytycz- Chciałam zapytać, czy w przypadku takich błędów, nym z punktu widzenia bezpieczeństwa obywateli. takich niedociągnięć i ze względu na specyfikę regio- Efektem jego wdrożenia ma być poprawa dostępności nu jest możliwe zorganizowanie dodatkowych dyspo- powiadamia ratunkowego i skrócenie czasu oczeki- zytorni medycznych, np. w Nowym Sączu albo w Li- wania na reakcję służb ratunkowych na zgłoszenie, manowej, z uwagi na przypadki, o których przed chwi- a tym samym poprawa bezpieczeństwa obywateli i zwięk- leczką wspominałam. szenie efektywności współdziałania służb. Jeżeli jest to możliwe, panie ministrze, bo rozu- Tu się rodzi pytanie: Jak państwo przewidujecie, miem, że trudno będzie teraz panu odpowiedzieć na czy, i o ile, zostanie skrócony faktyczny czas oczeki- to pytanie, bo trzeba będzie wziąć pod uwagę różne wania na pomoc? Dziękuję bardzo. aspekty tego pytania, bardzo proszę (Dzwonek) o od- powiedź na piśmie. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty:

Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: Dziękuję serdecznie. Pani poseł Joanna Fabisiak, Klub Parlamentarny Dziękuję serdecznie. Koalicja Obywatelska. Pan poseł Marek Rutka, klub parlamentarny Nie ma. Lewica. A pani poseł Małgorzata Pępek jest. Widzi pani, Zapraszam serdecznie. nie ma koleżanki. (Poseł Małgorzata Pępek: Tak jest, oczywiście.) Pan poseł Mirosław Suchoń z klubu parlamentar- Poseł Marek Rutka: nego Koalicji Obywatelskiej. A pani poseł Małgorzata Pępek jest. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! (Poseł Mirosław Suchoń: Jest.) Jako przewodniczący Parlamentarnego Zespołu do A, jest pan poseł. spraw Systemu Ratownictwa Medycznego z zadowo- Proszę bardzo, panie pośle. 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. 70 Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie powiadamiania ratunkowego

Poseł Mirosław Suchoń: Góra – Gorzów, Bydgoszcz – Toruń mogą liczyć na to, że w tych województwach będą dwa takie centra? Zawsze obecny, panie marszałku, zawsze kiedy Pytanie drugie, o strukturę organizacyjną. Ta struk- trzeba. tura organizacyjna we wszystkich centrach miała być podobna od roku 2018, w związku z tym chciałem za- pytać, czy tak jest. Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: I pytanie trzecie. Jaki jest plan na obsadę waka- tów, które na dzień dzisiejszy są w centrach powia- Ukrył się pan troszeczkę. damiania? Według mojej oceny, przynajmniej jeśli Bardzo proszę chodzi o centra, od których otrzymałem tego typu sygnały, tych wakatów jest od 20 do 25% (Dzwonek). Uprzejmie proszę o odpowiedź na piśmie. Dziękuję. Poseł Mirosław Suchoń:

Dziękuję bardzo. Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Panie ministrze, nie podzielam tego Dziękuję serdecznie. urzędowego optymizmu dotyczącego funkcjonowania Na te ciekawe pytania postara się odpowiedzieć se- systemu ratownictwa po 1 stycznia, m.in. dlatego, że kretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych kiedy państwo oceniają działalność jednego centrum dla całego województwa, to biorą państwo pod uwagę i Administracji pan minister Paweł Szefernaker. takie województwa, jak np. województwo opolskie, Panie ministrze, oczekujemy od pana godnych które jest, powiedziałbym, jednym z mniejszych, z ca- odpowiedzi. łym szacunkiem dla mieszkańców i dorobku tego Proszę bardzo. województwa, województw w Polsce. Trudno funkcjonowanie tego jednego centrum, które działa w takim województwie, przekładać na funkcjonowanie takie- Sekretarz Stanu w Ministerstwie Spis treści go centrum np. w województwie śląskim. A od 1 stycz- Spraw Wewnętrznych i Administracji nia w województwie śląskim zostanie zlikwidowane Paweł Szefernaker: m.in. centrum w Bielsku-Białej, czyli w regionie, któ- ry obsługuje 700 tys. mieszkańców, w regionie abso- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym zwró- lutnie zróżnicowanym, górskim, gdzie wypoczywają cić uwagę, że duża część pytań to były pytania doty- turyści, to są setki tysięcy miesięcznie. (Dzwonek) czące dyspozytorni medycznych. W związku z tym pytanie, w jaki sposób państwo Ustawa, nad którą procedujemy, dotyczy centrów chcą zapewnić bezpieczeństwo mieszkańców i tury- powiadamiania ratunkowego, więc warto też to, po- stów w takich regionach, likwidując te centra i na- wiedzmy sobie, wyjaśnić, że jest 17 centrów powia- kazując mieszkańcom żywieckich, cieszyńskich czy damiania ratunkowego w całej Polsce, 16 dla poszcze- bielskich mniejszych miejscowości, żeby dzwonili do gólnych województw i 17. dla m.st. Warszawy, ten dla Katowic czy do Gliwic po pomoc. To wygląda jak ode- województwa mazowieckiego poza Warszawą jest słanie tych mieszkańców po prostu na Berdyczów. Ape- w Radomiu. Zmiany, o których państwo mówią, które luję o jeszcze jedną reasumpcję tego pomysłu i zmianę, będą obowiązywały od 1 stycznia przyszłego roku, do- czyli pozostawienie w Bielsku Centrum Powiadamia- tyczą dyspozytorni medycznych, czyli system centrum nia Ratunkowego. Dziękuję bardzo. powiadamiania ratunkowego dotyczy wszystkich nu- merów, które podlegają 112, a dyspozytornie medyczne będą związane już tylko i wyłącznie z kwestiami Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: medycznymi. I rzeczywiście tu jest plan taki, żeby tych dyspozytorni było 18. One mają działać mniej Dziękuję bardzo, panie pośle. więcej tak samo jak w przypadku centrów powiada- Pan poseł Jan Szopiński z klubu parlamentarnego Lewica. miania ratunkowego, więc argument, że ma coś nie Bardzo dobrze, ciekawe pytanie pan zada. zadziałać, dlatego że będzie mniej tych dyspozytorni… Ich fizycznie nie będzie mniej, one po prostu będą bardziej scentralizowane, tak jak system centrów powia- Poseł Jan Szopiński: damiania ratunkowego. Szanowni Państwo! Chciałbym podziękować przede Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na przestrzeni wszystkim za tak wiele pozytywnych, dobrych słów ostatnich 8 lat nastąpiła redukcja liczby dyspozytor- dotyczących tego projektu ustawy o CPR-ach, ponie- ni medycznych z 337 do 39 obecnie. Chciałbym zapy- waż ten projekt ustawy przez pewien czas był wypra- tać, jaki jest docelowy plan. Czy w owym docelo- cowywany w ministerstwie. Tu chciałem także po- wym planie województwa dwustołeczne: Zielona dziękować mojemu poprzednikowi, panu ministrowi 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie powiadamiania ratunkowego 71

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Wszystkie działania, o których mówię, do tej pory Spraw Wewnętrznych i Administracji były podejmowane na podstawie obowiązujących Paweł Szefernaker przepisów. Ustawa, którą mam zaszczyt prezento- Pawłowi Majewskiemu, bo praktycznie on pracował wać, daje kolejne możliwości. nad tą ustawą, którą mam dzisiaj zaszczyt prezen- Za to szerokie poparcie i za wsparcie w parlamen- tować. cie, w Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych, Jest to projekt, który przewiduje zmiany w kilku także za pracę Biura Legislacyjnego Sejmu i Depar- głównych aspektach. Po pierwsze, to, o czym państwo tamentu Teleinformatyki w Ministerstwie Spraw tutaj mówili w dyskusji, czyli po pierwsze, ludzie. Ten Wewnętrznych i Administracji chciałbym serdecznie system mimo skomplikowanej warstwy technicznej to podziękować i prosić państwa o przyjęcie tej ustawy. przede wszystkim operatorzy numerów alarmowych, Dziękuję bardzo. (Oklaski) którzy przyjmują zgłoszenia alarmowe, oraz pozostali pracownicy. Dzięki projektowanym zmianom przed operatorami zostanie otwarta ścieżka rozwoju i awan- Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: su zawodowego. Myślę, że to także jest odpowiedź na pytanie dotyczące możliwości uzupełnienia tych wa- Dziękuję, panie ministrze. katów, bo jeżeli ścieżka zawodowa w centrach powia- Myślę, że z tych podziękowań ucieszy się poseł damiania ratunkowego będzie wyglądała całkowicie sprawozdawca Rafał Adamczyk, który chciałby jesz- inaczej niż do tej pory, będzie stwarzała możliwość cze zabrać głos. innego rozwoju, to jesteśmy przekonani, że właśnie (Głos z sali: Nie chce.) to będzie ten element, który pozwoli nam na to, żeby Nie, panie pośle? No dobra, takie ma pan prawo. więcej osób chciało tę pracę podjąć. Jeżeli nie, to dziękuję państwu za debatę. Po drugie, procedury. Mając na uwadze potrzebę Zamykam dyskusję. zachowania jak najwyższych standardów, MSWiA Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpi- zapewnia system nadzoru i jednolity system szkole- my w bloku głosowań. nia, co także ta ustawa podnosi, w tym w formacie Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 7. po- Spis treści e-learningu, co przyczyni się do podniesienia kwali- rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Infra- fikacji zawodowych operatorów i usprawnienia tych struktury o rządowym projekcie ustawy o zmia- procedur zgłoszeń alarmowych. Ale także dostęp- nie ustawy o transporcie kolejowym (druki nr 562 ność, czyli ta aplikacja 112, która od początku tego i 591). roku działa, o której tutaj mówimy. Proszę bardzo pana posła Piotra Króla o przed- Chciałbym zwrócić uwagę, że od paru lat w mini- stawienie sprawozdania komisji. sterstwie podejmowane są konkretne działania zwią- Bardzo proszę, panie pośle. zane z rozwojem CPR-ów. Tak jak państwo także mówili, najpierw przejęcie numeru alarmowego 997, który jest już kompletnie pod centrami powiadamiania ratunkowego. Pełna informatyzacja kontaktów Poseł Sprawozdawca Piotr Król: centrów powiadamiania ratunkowego ze służbami. Dziś po takim zgłoszeniu w CPR-ze ta formatka idzie Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! w większości w formie elektronicznej. Także przyj- W imieniu Komisji Infrastruktury mam zaszczyt mowanie zgłoszeń w formie innej niż telefoniczna. przedstawić stanowisko wobec druku nr 562, a więc Oprócz tego SMS-a z aplikacji mobilnej, o którym wobec projektu ustawy o zmianie ustawy o transpo- tutaj mówimy, mniej więcej od 1,5 roku działa także rcie kolejowym. w naszym kraju formuła e-call, w którą niektóre sa- Przypomnę, że projekt ma na celu wykonanie pra- mochody są wyposażone. Oznacza to, że w momencie wa Unii Europejskiej. Celem projektu ustawy o zmia- wypadku od razu zgłasza się operator, nie trzeba nie ustawy o transporcie kolejowym jest częściowe wykonywać połączenia. wdrożenie filaru technicznego IV pakietu kolejowe- Mamy także świadomość potrzeby inwestycji go, który obejmuje implementację do prawa krajowe- w pracowników. W wyniku tego chciałbym zwrócić go, po pierwsze, dyrektywy Parlamentu Europejskie- uwagę, że także nastąpił w 2019 r. i 2020 r. wzrost go i Rady z dnia 11 maja 2016 r. oraz dyrektywy wydatków na wynagrodzenia, dwukrotnie przyzna- Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 maja no podwyżki. Średnio wynagrodzenia w ciągu ostat- 2016 r. w sprawie bezpieczeństwa kolei. nich 2 lat wzrosły o 41%. Myślę, że to też oczywiście Komisja podczas wczorajszego posiedzenia zapo- nie jest jeszcze docelowe rozwiązanie, ale pozwoliło znała się z tym projektem. Do projektu nie wpłynęły to nam na to, żeby zatrzymać rotację, która miała poprawki. Komisja przyjęła jedynie poprawki legisla- miejsce (Dzwonek) w centrach powiadamiania ra- cyjne i zaopiniowała Wysokiemu Sejmowi niniejszy tunkowego. projekt pozytywnie. Dziękuję bardzo. (Oklaski) 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. 72 Projekt ustawy o zmianie ustawy o transporcie kolejowym

Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: Szybko idzie, bo posłowie są świetnie przygotowani, to polski Sejm przecież. (Oklaski) Dziękuję serdecznie. (Poseł Małgorzata Chmiel: I pan marszałek też.) Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po- Bardzo proszę. rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad- czeń w imieniu klubów i koła. Otwieram dyskusję. Poseł Mirosław Suchoń: Bardzo proszę pana posła Piotra Króla z Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość. Bardzo dziękuję. Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam przyjemność przedstawić stanowisko Klubu Par- Poseł Piotr Król: lamentarnego Koalicja Obywatelska w sprawie rządo- wego projektu ustawy o zmianie ustawy o transporcie Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Mini- kolejowym, po przedstawieniu stanowiska komisji strze! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Spra- ujętego w druku nr 591. wiedliwość mam zaszczyt przedstawić nasze stano- Szanowni Państwo! Przedstawiona przez rząd wisko wobec projektu ustawy o zmianie ustawy o trans- ustawa jest częścią implementacji do polskiego po- porcie kolejowym, druk nr 562. rządku prawnego przepisów technicznych IV pakietu Celem projektu ustawy o zmianie ustawy o trans- kolejowego. Warto jednak pamiętać, że część rynko- porcie kolejowym jest częściowe wdrożenie filara wa została już przez parlament przyjęta. Natomiast technicznego IV pakietu kolejowego, który obejmuje ten cały pakiet sześciu aktów prawnych ma dopro- implementację do prawa krajowego: po pierwsze, dy- wadzić do swoistej rewolucji na rynku kolejowych rektywy Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia przewozów pasażerskich. Idea, która za tym stoi, za 11 maja 2016 r. w sprawie interoperacyjności systemu tą rewolucją, to przede wszystkim upowszechnienie mechanizmów konkurencyjnych przy organizacji kolei w Unii Europejskiej, po drugie, dyrektywy Par- przewozów pasażerskich. Oczywiście to jest bardzo lamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 maja 2016 r. dobra wiadomość dla korzystających z kolei, ale tak- w sprawie bezpieczeństwa kolei. Spis treści że dla tych, którzy z dotychczasowych środków trans- Poza tym implementacja rozdziału VI dyrektywy portu mogą przesiąść się właśnie na kolej, wybrać 2016/797 wymaga również wprowadzenia do prawo- kolej. Zmiany prawne w połączeniu ze środkami fi- dawstwa krajowego przepisów dotyczących jednostek nansowymi z Unii Europejskiej powinny skutkować wyznaczonych, o których mowa w art. 45 tej dyrek- tym, że koleją będzie sprawniej, szybciej i wygodniej. tywy. Jednostki te są odpowiedzialne za wykony- Niestety oprócz tych ram przyjętych przez parlament wanie oceny zgodności podsystemów na zgodność w trakcie ciężkich prac i miliardów z Unii Europej- z właściwymi krajowymi specyfikacjami techniczny- skiej na modernizację kolei jest jeszcze jeden waru- mi i dokumentami normalizacyjnymi, których zasto- nek, powiedziałbym, że kluczowy. Pociągi muszą na sowanie umożliwia spełnienie zasadniczych wyma- tory wyjechać, a rozkład jazdy musi zachęcać do po- gań dotyczących interoperacyjności systemu kolei. dróży. I to jest dziś, jak uważamy, największy deficyt Celem niniejszej ustawy jest zapewnienie ciągłości rządu Prawa i Sprawiedliwości. Ale powrócę do tego działania jednostek notyfikowanych. Wprowadzenie za chwileczkę w pytaniu. tych przepisów będzie dotyczyło jednostek wyznaczo- Wysoka Izbo! Ratio legis projektu związane jest, nych jako warunek implementacji całego rozdziału jak już wspomniałem, z koniecznością wdrożenia prze- VI dyrektywy 2016/797, co jest wymagane przez Ko- pisów dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady misję Europejską, aby uznawała ona notyfikację na 2016/797 z 11 maja 2016 r. w sprawie interoperacyj- dyrektywę 2016/797. ności kolei w Unii Europejskiej. Jak wskazano w uza- Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość w dal- sadnieniu, dyrektywa ta wprowadza m.in. zmiany szych pracach Wysokiej Izby nad tym projektem bę- dotyczące jednostek oceniających zgodność. Te regula- dzie ten projekt popierał. Dziękuję serdecznie. cje zastępują de facto dotychczasowe rozwiązania. Wskutek tego jednostki notyfikowane w oparciu o dotychczasowe przepisy dotyczące interoperacyjności Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: systemu kolei z 2008 r. mogą prowadzić działalność jedynie do dnia ostatecznego terminu implementacji Dziękuję serdecznie. filara technicznego IV pakietu kolejowego. Aby unik- Jak widać, zdania pan nie zmienił. Dwa razy po- nąć sytuacji, w której jednostki notyfikowane stracą parł pan projekt. uprawnienia do prowadzenia procesów dopuszczania (Poseł Piotr Król: Ha, ha, ha!) do obrotu pojazdów kolejowych infrastruktury kolejo- Super. Konsekwencja w polityce jest ważna. wej, konieczne jest przyjęcie projektowanej ustawy bez Pan poseł Mirosław Suchoń, Klub Parlamentarny czekania na transpozycję całości filara technicznego Koalicja Obywatelska. IV pakietu kolejowego. I to oczywiście oceniamy jako, Zapraszamy, panie pośle. powiedziałbym, oczywisty interes Rzeczypospolitej. 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o transporcie kolejowym 73

Poseł Mirosław Suchoń Poseł Maciej Kopiec:

Warto tu wspomnieć, iż jednostki te muszą zostać Dziękuję bardzo. notyfikowane Komisji Europejskiej w oparciu o przepi- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt noweli- sy tej najnowszej dyrektywy 2016/797. Komisja wyma- zuje ustawę o transporcie kolejowym z marca 2003 r. ga, aby w chwili notyfikacji państwo członkowskie za- Nowelizacja podyktowana jest obowiązkiem wdroże- kończyło proces implementacji do prawa krajowego co nia przepisów dyrektywy unijnej z maja 2016 r. doty- najmniej przepisów rozdziału VI dyrektywy dotyczące- czącej interoperacyjności kolei w UE. go właśnie jednostek notyfikowanych. Zaznaczę tu, iż Pierwotnie ostateczny termin wdrożenia filara implementację większości przepisów tego rozdziału technicznego IV pakietu kolejowego został ustalony zapewnia ustawa z dnia 13 kwietnia 2016 r. o syste- na dzień 16 czerwca 2020 r., jednak ze względu na mach oceny zgodności i nadzoru rynku. Stąd też w na- wybuch pandemii COVID-19 dyrektywą Parlamentu szej ocenie nie ma przeszkód do zastosowania propono- Europejskiego termin ten przedłużono do dnia 31 paź- wanego przez rząd trybu implementacji. dziernika 2020 r. Kluczowe zmiany przewidziane w projekcie obej- Celem IV pakietu kolejowego jest dalsze uspraw- mują następujące aspekty: dodanie nowych wymagań nianie funkcjonowania transportu kolejowego na odnoszących się do procedury oceny zgodności wyda- obszarze UE. Regulacje zakładają wzmocnienie wania certyfikatów weryfikacji, dodanie wymogu po- roli Agencji Kolejowej Unii Europejskiej ERA, któ- siadania osobowości prawnej przez ubiegające się ra przejmie część kompetencji krajowych organów o notyfikację jednostki oceniające zgodność i wprowa- do spraw bezpieczeństwa w państwach członkow- dzenie reguł dotyczących wyznaczania i funkcjonowa- skich Unii. nia jednostek wyznaczonych, o których mowa w art. 45 Agencja Kolejowa Unii Europejskiej będzie wyda- dyrektywy. wała jednolite certyfikaty bezpieczeństwa, zezwole- Z uwagi na to, że zmiany zostały tu dokładnie nia na wprowadzenie pojazdu kolejowego do obrotu, omówione przez moich przedmówców oraz w trakcie prac a także będzie dokonywała preautoryzacji systemu w komisji, pozwolę sobie pominąć omówienie szczegóło- ERTMS, czyli Europejskiego Systemu Sterowania wych aspektów tej nowelizacji. Jednak w gruncie rzeczy Pociągiem. Ponadto będzie wydawała przewoźnikom Spis treści szereg tych zmian prawnych ma doprowadzić, jak wspo- kolejowym jednolity certyfikat bezpieczeństwa, który zastąpi certyfikat bezpieczeństwa wydawany do tej mniałem na wstępie, do tego, że kolej będzie jeszcze pory przez krajowe organy do spraw bezpieczeństwa. lepiej spełniała wymagania wszystkich obywateli Znacząco zmieni się też rola krajowego regulatora, zjednoczonej Europy. prezesa Urzędu Transportu Kolejowego w zakresie Jest to oczywiście idea, którą wszyscy popieramy. wydawania zezwoleń technicznych. Ma on być odpo- Przedstawiony przez rząd projekt ustawy ma tworzyć wiedzialny za dopuszczenie do eksploatacji wskaza- ramy techniczne i to również wspieramy. Jednak nych urządzeń stałych infrastruktury kolejowej. Po- oprócz zmian prawnych i miliardów złotych z Unii nadto będzie mógł, zamiast agencji, wydawać zezwo- Europejskiej na modernizację, jak wspomniałem, lenie na wprowadzenie pojazdu kolejowego do obrotu, chodzi jeszcze o to, że na tory muszą wyjechać pocią- ale tylko w przypadku, gdy obszar użytkowania tego gi. Jak to jest dziś? Niestety, odpowiedź nie wygląda pojazdu jest ograniczony do terytorium Polski. najlepiej. Ustawa wchodzi w życie z dniem następującym Parlament może przyjąć jeszcze wiele słusznych po dniu jej ogłoszenia. To duży zarzut wobec projek- ustaw takich jak ta, można wydać miliardy złotych, tu, ponieważ jest to kolejna dyrektywa unijna, z któ- mieć piękne trasy kolejowe, ale jeżeli połącznia kole- rej wdrożeniem zwlekano tak długo. jowe do ośrodków mniejszych niż stolice województw Ustawa po wielu pracach rządowych stała się nie- będą zwijane, a tak niestety jest dziś, to z tej rewolu- czytelna. Wymieszano w niej zarówno klauzule ogólne, cji nic nie będzie. Dlatego, szanowny panie ministrze, jak i przepisy szczegółowe. Brak jest jednolitej struktu- oprócz zmian legislacyjnych… ry ustawy. Warto przemyśleć podwyższanie jakości (Poseł Janusz Korwin-Mikke: Dlaczego? Dobrze.) implementowanego prawa na etapie prac w komisjach …domagamy się od rządu czytelnego programu parlamentarnych. Lewica wyrozumiale i z nadzieją na intensyfikacji połączeń kolejowych. Tylko wtedy ten wnioski na przyszłość poprze ten projekt. Dziękuję IV pakiet kolejowy będzie (Dzwonek) rzeczywistą re- bardzo. wolucją dla ludzi. Dziś, niestety, takich działań ze strony rządu nie widzimy. Dziękuję bardzo. Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty:

Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: Dziękuję, panie pośle, za wyrozumiałość. Te poprawki rozumiem… Tak, proszę bardzo. Dziękuję serdecznie, panie pośle. Zapraszam pana posła Jacka Tomczaka z klubu Zapraszam pana posła Macieja Kopca z klubu par- parlamentarnego PSL–Kukiz15. lamentarnego Lewica. Nie ma pana posła. 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. 74 Projekt ustawy o zmianie ustawy o transporcie kolejowym

Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty wiele pieniędzy w fabrykę cyklonu B i nie ma rady, trzeba ten Oświęcim wybudować. Otóż tego typu ar- Czy błyskotliwy jak zwykle pan poseł Marek Sa- gumenty są przerażające. To świadczy o dyktacie wicki coś powie, czy nie? sektora przemysłowego nad konsumentem, nad czło- Nie, odpuszczamy. Dobra. wiekiem, dla którego to wszystko powinno się obra- Pan poseł Janusz Korwin-Mikke jest zapraszany cać. Koleje np. nie są po to, żeby dobrze się żyło kole- bardzo serdecznie, Koło Poselskie Konfederacja. jarzom, tylko po to, żeby dobrze się żyło pasażerom. Panie pośle, proszę bardzo. Po to są koleje, wbrew temu, co myślą niektórzy. Teraz moje pytanie. Skoro już musimy robić, że tak powiem, samochody autonomiczne, dlaczego Poseł Janusz Korwin-Mikke: tego nie zrobić w kolei? Co jak co, ale o wiele prościej zrobić autonomiczny pociąg niż autonomiczny sa- Dziękuję. mochód. Panie Marszałku! Wręczam drobne techniczne Pociąg nie może skręcić w lewo, w prawo, nie poprawki do technicznej ustawy. Z tej okazji mam też może się wywrócić, co prawda kolej… Rzeczywiście kilka uwag i pytanie, które chciałbym zadać, jeśli na przykład jak sobie patrzę na trasę, którą jeżdżę zmieszczę się w czasie na wypowiedź. codzienne, Warszawa – Otwock, to mogłoby po niej Nigdzie lepiej niż na przykładzie transportu ko- kursować tysiąc malutkich autobusików szynowych lejowego nie widać tego, że Europa pod okupacją Unii bez konduktora, bez motorniczego, po prostu auto- Europejskiej staje się skansenem. W tej chwili w Chi- nomicznie, po wydzielonym torowisku. To nie przed- nach pociągi jeżdżą z prędkością 300 km/h między stawia żadnych trudności. Jeżeli może być autono- wszystkimi większymi miastami, za 2 lata będą jeź- miczny samochód, dlaczego nie może być autono- dziły z prędkością 500 km/h. Już w tej chwili pociąg miczny autobus szynowy albo autonomiczny nawet z Szanghaju – mniej więcej tylko przez 40 km – jeździ pociąg dalekobieżny. I tego nie jestem w stanie zro- z prędkością 500 km/h. Za 7 lat będą jeździły z pręd- zumieć. Dlaczego taki absurdalny zupełnie pomysł, kością 600 km/h. Jesteśmy po prostu skansenem. jakim jest autonomiczny samochód, jest poważnie Europa pod okupacją Unii staje się zacofańcem. Nie rozważany, natomiast coś tak prostego, narzucające-

Spis treści ma żadnego postępu, wszystko jest planowane przez go się wręcz, jak autonomiczny pociąg rozważane nie biurokratów, nic się nie rozwija. Tak że jest to bar- jest. Tak z ciekawości chciałbym się dowiedzieć od dzo, bardzo smutny objaw. Jak tak dalej pójdzie, przedstawicieli ministra transportu, dlaczego pienią- niedługo przegonią nas nie tylko Chiny, lecz także dze nie idą na to, tylko na dopłaty do różnych lokal- i Nigeria. nych pociągów, które są nieopłacalne. Dziękuję za Proszę państwa, pociągi, które mają jakąś rację uwagę. (Oklaski) bytu… To jest wynalazek sprzed 300 lat. Pociągi, które mają rację bytu, to pociągi, które mogą jeździć z dużą prędkością między dużymi miastami. Zamiast Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: tego my dotujemy kompletnie absurdalne przewozy między małymi mieścinami, gdzie potężne parowozy Dziękuję serdecznie, panie pośle. i równie ciężkie wagony wiozą po pięciu, siedmiu pa- Na pewno się pan tego dowie, bo pan minister sażerów. My do tego dopłacamy. Wbrew temu, co będzie odpowiadał. Jest na pewno dobrze przygoto- mówił kolega z Koalicji Obywatelskiej, należy to zruj- wany i zaspokoi pana ciekawość. nować, zlikwidować i wszystkie pieniądze przezna- Proszę państwa, przystępujemy do listy, do zada- czyć na budowę kolei szybkiego ruchu. wania pytań. Z tej okazji mam jeszcze jedno pytanie. Jeśli już Cztery osoby się wpisały. o tym mówimy, bo ta infrastruktura jeszcze istnieje, Ustalam limit – 1 minuta. te tory leżą, nie ma co ich od razu demontować… Pan Mirosław Suchoń z Klubu Parlamentarnego Słucham z przerażeniem, że rozwijają się prace nad Koalicja Obywatelska. tzw. samochodami autonomicznymi. Jest to komplet- Bardzo proszę. (Gwar na sali) ny absurd, jest to wyjątkowo niebezpieczne, bo całe Ale nie gadajcie, bo się pan nie dowie od pana bezpieczeństwo ruchu drogowego opiera się na tym, ministra. Pan Suski pana zaspokoi i co będzie? że ten kierowca vis-à-vis boi się umrzeć. Jeżeli vis-à- Proszę bardzo, panie pośle. -vis mnie nie będzie jechał człowiek, który boi się umrzeć, to ja będę bał się prowadzić samochód. Skąd mam wiedzieć, czy on nie idzie ze mną na czołówkę? Poseł Mirosław Suchoń: Jeśli chodzi o autonomiczny samochód, moje prze- rażenie bierze się stąd, że rozmawiałem z bardzo wy- Bardzo dziękuję. bitnym człowiekiem, senatorem, który powiedział mi, Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! że to jest nonsens, ale to musi być zrobione, bo w to Powrócę jednak do tej użyteczności przewozów kole- zaangażowano już bardzo dużo pieniędzy. Poczułem jowych dla pasażerów, bo tutaj jest absolutna zgoda się tak, jakby ktoś powiedział, że już zaangażowano co do tego, że po to implementujemy przepisy euro- 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o transporcie kolejowym 75

Poseł Mirosław Suchoń drogowym zakłada zniesienie ułatwień, które dopiero w czerwcu br. weszły w życie. Kolejna sprawa to pejskie, po to modernizujemy infrastrukturę kolejo- proponowana zmiana co do przesłanek pozwalają- wą, żeby tych połączeń było na tyle dużo, żeby ludzie cych na wyłączenie pojazdu kolejowego z eksploata- chcieli z nich korzystać. I dam przykład z Bielska- cji. Dziś prezes urzędu transportu kolejowego może -Białej, on jest modelowy niestety dla tego, co robi wydać taką decyzję, gdy pojazd nie spełnia wymagań obecna ekipa. Miasto Bielsko-Biała jest stolicą regio- określonych w przepisach, a jego dalsze wykorzysty- nu, w którym mieszka ok. 800 tys. ludzi. Ile połączeń wanie stwarzałoby niebezpieczeństwo. Dlaczego bezpośrednich jest do Warszawy? Cztery, szanowni w projekcie zniknęła pierwsza z przesłanek? (Dzwo- państwo. Dla 800 tys. obywateli są tylko cztery połą- nek) Przecież grozi to uznaniowością decyzji podej- czenia. Jedno przed godz. 5 rano, drugie ok. godz. 8 mowanych z rygorem natychmiastowej wykonalno- i teraz uwaga – zaraz po godz. 16, bezpośrednio po ści. Dziękuję bardzo. (Oklaski) sobie, w przeciągu 17 minut odjeżdżają dwa pociągi. Dwa pociągi, takie małe stadko. Niestety z Warszawy do Bielska-Białej jest podobnie, z tym że to małe stad- Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: ko dwóch pociągów odjeżdża po godz. 18 w odstępie 15 minut. Panie ministrze, czas jazdy oczywiście to Dziękuję serdecznie. tylko wersja propagandowa, nierzadko te połączenia Pan poseł Marek Rutka, klub parlamentarny (Dzwonek) trwają 8 godzin. Lewica. I teraz, panie ministrze, pytanie. Po co te miliardy, po co te zmiany prawne, skoro ustawiacie pociągi tak, żeby nikt nimi nie jeździł? Ja już to kiedyś wi- Poseł Marek Rutka: działem, 20, 25 lat temu, takie sytuacje, te stadka małe stanowiły później alibi do tego, żeby likwidować Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! połączenia. Czy przy implementacji dyrektywy w sprawie inte- Panie ministrze, kiedy pociągi zaczną naprawdę roperacyjności systemu kolei w Unii Europejskiej, jeździć do Bielska-Białej, wozić pasażerów i kiedy która mówi wprost o umożliwieniu obywatelom Unii, przedstawicie jakiś program intensyfikacji połączeń Spis treści podmiotom gospodarczym oraz właściwym organom kolejowych właśnie do takich miast, z których pasa- pełnego uczestnictwa w korzyściach wynikających żerowie mogą wybierać kolej, a nie jazdę samocho- z utworzenia jednolitego europejskiego obszaru ko- dem? Dziękuję bardzo. (Oklaski) lejowego, właściwe jest w szczególności poprawienie wzajemnych powiązań oraz interoperacyjności kra- Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: jowych sieci kolejowych, jak również dostępu do nich, wprowadzając w życie wszelkie środki, które mogą No to ma pan problem do rozwiązania, panie mi- być niezbędne w obszarze normalizacji technicznej, nistrze. co przewiduje art. 171 Traktatu o funkcjonowaniu Pan poseł Paweł Krutul, klub parlamentarny Unii Europejskiej? Czy nie jest najwyższy czas, aby Lewica. przy implementowaniu dyrektywy europejskiej sku- Bardzo proszę. pić się na kolejowym wykluczeniu komunikacyjnym? (Głos z sali: Nie ma. Na szkoleniu jest.) Jest pan poseł? (Głos z sali: Na szkoleniu jest.) Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: To jak się wyszkoli, to zada pewnie jakieś ciekaw- sze pytanie. Dziękuję serdecznie. Pani poseł Małgorzata Pępek – wiedziałem, że się Zapraszam sekretarza stanu w Ministerstwie In- pani pojawi – Klub Parlamentarny Koalicja Obywa- frastruktury pana ministra Andrzeja Bittela. telska. Panie ministrze, spodziewamy się po panu wiel- Proszę bardzo. kich spraw i wielkich słów. (Poseł Piotr Król: Szczególnie pan poseł Mikke.)

Poseł Małgorzata Pępek: Sekretarz Stanu Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt zawiera w Ministerstwie Infrastruktury bardzo liczne zmiany dostosowujące krajowe przepi- Andrzej Bittel: sy do dyrektywy w sprawie interoperacyjności systemu kolei i dyrektywy w sprawie bezpieczeństwa ko- Dziękuję bardzo. lei. Niemniej jednak rzadko się zdarza, żeby w pro- Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Dziękuję za cedowanej ustawie było tyle nielogiczności, np. zapis ożywioną dyskusję. Wydawało mi się, że będzie mniej dotyczący budowy linii tramwajowych poza pasem pytań, a jednak jak zwykle są. 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. 76 Projekt ustawy o zmianie ustawy o transporcie kolejowym

Sekretarz Stanu w Ministerstwie jekt do Komisji Infrastruktury w celu przedstawienia Infrastruktury Andrzej Bittel sprawozdania. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm Dziękuję za kierunkowe wsparcie projektu, bo to propozycję przyjął. projekt istotny, ważny, który daje nam szansę spro- A sprzeciwu nie słyszę. stania wymogom dyrektywy w odpowiednim czasie Dziękuję serdecznie. i w odpowiedni sposób. I za to dziękuję. Przystępujemy do rozpatrzenia punktów 8. Odpowiadając na pytania, jeśli chodzi o ten po- i 9. porządku dziennego: ciąg w Szanghaju, o którym wspominał poseł Kor- 8. Pierwsze czytanie poselskiego projektu win-Mikke, to wydaje mi się, że tam raczej jeździ ustawy o zmianie ustawy o ochronie zwierząt monorail. On rzeczywiście jeździ w formule autono- oraz niektórych innych ustaw (druk nr 597). micznej i z takimi prędkościami, o których pan poseł 9. Pierwsze czytanie poselskiego projektu wspominał, ale to chyba rzadko. Na co dzień czy tak ustawy o zmianie ustawy o ochronie zwierząt notoryjnie to jeździ wolniej, co jakiś czas jeździ szyb- (druk nr 378). ciej. Oczywiście jest to pewien kierunek, w którym Proszę pana posła Grzegorza Pudę o przedstawie- kolej pewnie będzie się rozwijała. W tej chwili wiem nie uzasadnienia projektu ustawy zawartego w dru- o testach tramwaju autonomicznego, które się odby- ku nr 597. ły w Krakowie, realizowanych przez polską firmę. Proszę bardzo. Takie działania będą podejmowane. Ja jednak jestem zdania, że należy również rozwijać sieć połączeń kolejowych do tzw. Polski powiatowej, po to aby móc Poseł Grzegorz Puda: przemieszczać się po Polsce środkiem ekologicznym, bezpiecznym i takim, który jest komfortowy z punk- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pozwólcie, że za- tu widzenia pasażera. To kosztuje i będzie kosztowa- cznę od punktu ustawy, który budzi najwięcej kon- ło. Innowacyjność to jest jak gdyby drugi kierunek, trowersji. Chodzi oczywiście o zakaz hodowli zwie- w którym powinniśmy iść równolegle. rząt futerkowych. Otóż właśnie teraz, w dobie wy- Jeśli chodzi o kwestie połączeń do Bielska-Białej, chodzenia z kryzysu, jest bardzo uzasadnione, aby Spis treści to skwituję to przywołując jeden tylko parametr, jeśli ten zakaz wprowadzić. państwo pozwolicie. W 2015 r. było ok. 250–270 W myśl nowych uregulowań prawnych hodowla punktów zatrzymań handlowych Intercity, teraz jest zwierząt z przeznaczeniem na futra będzie całkowi- ich ok. 400. W związku z tym można łatwo stwier- cie zakazana. Wyjątkiem jest oczywiście hodowla dzić, że sieć połączeń kolejowych jest rozwijana, ofer- ta jest poprawiana, liczba pasażerów rośnie. Do peł- królika. Według Głównego Urzędu Statystycznego nej satysfakcji jest jeszcze daleko, ale temu, dążeniu na terenie Rzeczypospolitej Polskiej funkcjonuje do tego służy nasza wspólna praca. 438 ferm futrzarskich. Co ważne, od 2016 r. liczba ta Jeśli chodzi o pytanie pani poseł Pępek, to mam systematycznie spada i stanowi dziś 1/3 tego, co było wrażenie, że to się odnosi do tej dużej zmiany dyrek- 4 lata temu. Jak widać, jest tendencja malejąca. Ale tywy, nie do tej małej. Na ten temat będziemy dysku- co najważniejsze, jest to również obciążeniem dla tować wtedy, kiedy ta ustawa, ten projekt ustawy budżetu państwa. Mamy więc poważny aspekt eko- wpłynie do Sejmu, bo w tej chwili on jest skierowany nomiczny, który tak naprawdę całkowicie uzasadnia do Komitetu do Spraw Europejskich i dyskutowanie czas, w jakim chcemy tę ustawę wprowadzić. na ten temat chyba nie jest konieczne. Fakty. Jeśli chodzi o wpływy podatkowe, szanow- I to stanowisko, które prezentuję, czyli rozwijanie, ni państwo, z CIT-u i VAT-u, to tu wartości mamy inwestowanie w modernizację infrastruktury, w ta- ujemne. Przy CIT to nieco przekracza minus 44 tys., bor, w to całe otoczenie gospodarcze, które służy pol- jednak przy podatku VAT ta wartość to aż 27 103 tys. skiej gospodarce, które służy rozwijaniu polskiego na minusie. Czyli tak naprawdę, de facto państwo potencjału kolejowego, stanowi też uzasadnienie od- polskie ponosi tu konkretne straty. powiedzi na pytanie pana posła Rutki. Dziękuję bar- Przez krytyków omawianej ustawy często podno- dzo. (Oklaski) szone są argumenty odnośnie do rynku pracy. Bran- ża podaje, że liczy przeszło 4 tys. pracowników, z kolei dane ZUS pokazują, że branża ta zatrudnia 846 osób. Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: Liczby te dobitnie pokazują, że mamy do czynienia z branżą schyłkową. Fakt, że fermy futrzarskie znaj- Dziękuję bardzo, panie ministrze. dują się na terenach wiejskich, nie powoduje, że Posłowie i posłanki na pewno są zachwyceni od- mamy do czynienia z działalnością rolniczą. Fermy powiedzią, w związku z tym przechodzimy dalej. futrzarskie, szanowni państwo, to przemysł, który Zamykam dyskusję. z gospodarnością i pragmatyzmem prawdziwych rol- W związku z tym, że w czasie drugiego czytania ników nie ma nic wspólnego. Ponad 140 udokumen- zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy popraw- towanych protestów mieszkańców wsi i małych miej- ki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten pro- scowości jest tego dobitnym przykładem. 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekty ustaw o zmianie ustawy o ochronie zwierząt 77

Poseł Grzegorz Puda dbałość o bezpieczeństwo i dobro człowieka w kontakcie z nimi. (Dzwonek) Żyjemy w cywilizacji łaciń- Jak widać, eliminacja tego typu wątpliwości, tego skiej, ostatnio wiele razy mówiliśmy o wartości tej rodzaju etycznie wątpliwej działalności ma również cywilizacji, jak ona jest dla nas ważna. Jej podstawy korzyści ekonomiczne. W dobie, kiedy musimy w szyb- to miłość i szacunek dla życia, wrażliwość na ból kim tempie odbudować gospodarkę, gdzie wiele jest i cierpienie. W takim duchu mamy więc obowiązek wydatków związanych ze wsparciem rodzin, państwo żyć i wychowywać młode pokolenia. Proponowana nie powinno i nie może pozwolić sobie na tego typu przez nas ustawa ma walory nie tylko etyczne, ale straty. również ekonomiczne, podkreślam: ekonomiczne, Ustawa reguluje kwestię komercyjnych, nastawio- i wychowawcze. nych przede wszystkim na zysk, często źle zarządza- Liczę, że wysoka rada, wysoka sala, polski parla- nych schronisk dla zwierząt. Przedstawiana ustawa ment przyjmie nasz projekt ustawy. Dziękuję bardzo. dokładnie określa podmioty mogące takie schroniska (Oklaski) prowadzić. Obecnie jest to obowiązek nałożony przez samorządy. Jednak przepisy w tej kwestii nie są szcze- gółowo sprecyzowane, co więcej umożliwiają działal- Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: ność komercyjną przedsiębiorcom po wyrażeniu zgody przez organ wykonawczy miasta czy gminy. Zgod- Dziękuję serdecznie, panie pośle. Dziękuję ser- nie z omawianym projektem schroniska prowadzić decznie panu. będą mogły gminne jednostki organizacyjne oraz or- Proszę państwa, przypomnę taką informację, bo ganizacje społeczne pożytku publicznego ze statuto- nie chciałbym, jak prowadzę obrady, żeby zrobiło się wym, co ważne, celem ochrony praw zwierząt. Zwięk- niemiło. Będzie tylko 30 pytań, bo tyle zostało przez szy się również częstotliwość kontroli schronisk. wszystkie kluby ustalone. Jeżeli do pytań będzie za- Ustawa wprowadza także ograniczenia w stosunku pisanych więcej niż 30 osób, to osoby z numerami 31, do osób prowadzących i pracujących w schroniskach. 32, 33 nie będą zadawały pytań. PiS ma 15 pytań, Dziś nie ma takich obostrzeń. Dzięki omawianemu Koalicja Obywatelska – 9, Lewica – 3, PSL–Kukiz15 projektowi ustawy wprowadzone zostaną wymogi ma 2, a Konfederacja – 1. Łącznie – 30. Informuję pełnoletności i nieposzlakowanej opinii. państwa grzecznie i uprzejmie, żebyśmy się potem Spis treści Polakom, jak państwo wiecie, żyje się lepiej. Coraz bez sensu nie spierali, bo przecież można się kochać chętniej kupują zwierzęta. Niestety nie zawsze robią i lubić. to odpowiedzialnie. Wprowadzone przez nas przepisy, Pani posłanka Katarzyna Maria Piekarska przed- zakazy czy obostrzenia mają również cel edukacyjny stawi uzasadnienie projektu ustawy zawartego w dru- i wychowawczy. Tak należy traktować np. zakaz wy- ku nr 378. korzystywania zwierząt w cyrkach. Jeżeli bowiem Bardzo proszę. ustanawiamy prawo, które stawia wyraźną granicę etyczną, dajemy konkretną informację, że zadawanie bólu nie może być rozrywką. To samo dotyczy wła- Poseł Katarzyna Maria Piekarska: ścicieli tzw. zwierząt domowych. Nieodpowiedzial- ność, uleganie modom i kaprysom na posiadanie tego Wielce Szanowny Panie Marszałku! Koleżanki czy innego zwierzęcia często kończy się efektem i Koledzy Posłowie! Najlepsza idea to taka, na którą zwiększonej liczby wałęsających się psów, które mogą przyszedł czas. Mam nadzieję, że właśnie przyszedł stanowić również zagrożenie dla ludzi. Dlatego waż- czas w polskim parlamencie na lepszą legislację dla ne jest zabezpieczenie psów na terenie posesji, ale zwierząt i że uda nam się w tej kadencji parlamentu oczywiście w taki sposób, aby zwierzę miało zapew- uchwalić te zapisy, te propozycje, których nie udało niony dobrostan. Omawiany projekt wprowadza tak- się nam uchwalić w poprzedniej kadencji Sejmu. że zakaz trzymania zwierząt na uwięzi w sposób Mam zaszczyt w imieniu Koalicji Obywatelskiej stały i definicję kojca. Zgodnie z nowym prawem tym- przedstawić założenia projektu ustawy o zmianie czasowe trzymanie zwierząt będzie dopuszczalne na ustawy o ochronie zwierząt. Nasz projekt sprowadza uwięzi minimum 6 m. się do dwóch zasadniczych zmian, wydaje mi się, ab- Po wprowadzeniu ustawy w Polsce obowiązywać solutnie niekontrowersyjnych. Mam nadzieję, że zo- będzie zakaz uboju rytualnego. Od tego przepisu bę- stanie przez większość Izby przyjęty. dzie jednak wyjątek. Na terenie Rzeczypospolitej Pierwsza kwestia to cyrk bez zwierząt. Wydaje mi Polskiej minister właściwy do spraw wewnętrznych się, że w XXI w. to hasło jest już w zasadzie powszech- określi sposób nadzoru w przypadku maksymalnych nie zrozumiane. Ponad 85% naszych obywateli jest potrzeb związków wyznaniowych, którym zgodnie za tym, aby zakazać udziału zwierząt w cyrkach. Te z konstytucją gwarantujemy możliwość praktyk re- wszystkie sztuczki, które oglądamy na pokazach wy- ligijnych, w tym możliwość spożywania produktów konywanych przez zwierzęta, które nie leżą w ich mięsnych zgodnych z danym wyznaniem. naturze, wymagają często bardzo brutalnych metod Szanowni Państwo! Założenia tej ustawy to nie tresury. Zazwyczaj zaczyna się tę tresurę, kiedy zwie- tylko poprawa dobrostanu zwierząt, ale jednocześnie rzęta są bardzo młode. Cyrki odwiedzają średnio 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. 78 Projekty ustaw o zmianie ustawy o ochronie zwierząt

Poseł Katarzyna Maria Piekarska wiązanie dla wszystkich krajowych służb mundurowych posiadających zwierzęta wykorzystywane do w sezonie do 200 miejscowości, pokonując nieraz gi- specjalnych celów, aby zapewnić im godne funkcjo- gantyczne odległości. Nie ma tak naprawdę możliwo- nowanie po wycofaniu ze służby. ści, aby zapewnić im odpowiednie warunki. W trak- Jeszcze dodam od siebie, że jest jedno specjalne cie 112 inspekcji weterynaryjnych w latach 2018 schronisko Zakątek Weteranów, pod Poznaniem, któ- i 2019 stwierdzono brak dostępu do wody, za małą re prowadzi pan Chmielewski, gdzie właśnie takie powierzchnię klatek i wybiegów, brak opieki wetery- zwierzęta trafiają. To schronisko boryka się z bardzo naryjnej, zmiany skórne na skórze zwierząt i bardzo poważnymi kłopotami finansowymi, ponieważ te wiele urazów zwierząt. służby, których zwierzęta tam się znalazły, w żaden 27 maca 2015 r. Komitet Psychologii Polskiej Aka- sposób nie interesują się, co się dalej z nimi dzieje. demii Nauk wydał uchwalę, w której stwierdza, że Wydaje mi się, że jest powodem do wstydu, żeby konie, spektakle cyrkowe z udziałem zwierząt są pozbawio- które pracują dla nas w strażach gminnych czy w Po- ne walorów edukacyjnych, a także potencjalnie szko- licji, trafiały np. do rzeźni. Dziękuję bardzo i proszę dliwe dla procesu wychowania młodych ludzi. Dodat- o przekazanie projektu do dalszych prac w komisjach. kowo wiemy już, że coraz więcej miast decyduje się Dziękuję bardzo. (Oklaski) na wprowadzenie zakazu organizowania na swoich terenach objazdowych przedstawień cyrkowych z udzia- łem zwierząt. Są to takie miasta jak Bydgoszcz, Po- Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: znań, Warszawa, Słupsk, Ełk, Kraków i wiele, wiele innych. Dziękuję serdecznie. Dodatkowym problemem, który – jeżeli przyjmie- Sejm ustalił, że w łącznej dyskusji nad tymi punk- my ten projekt – się skończy, jest proceder sztuczne- tami porządku dziennego wysłucha, uwaga, 10-mi- go rejestrowania działalności cyrkowych, które tak nutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minuto- naprawdę są tylko i wyłącznie przykrywką dla posia- wego oświadczenia w imieniu koła. dania egzotycznych zwierząt bez wymaganych po- (Głos z sali: Buuu…) zwoleń. Z informacji, do których dotarłam, wynika, Państwo, łącznie ze mną, to przegłosowaliście.

Spis treści że takich działalności jest w Polsce około kilkudzie- Otwieram dyskusję. sięciu. Jest to tylko i wyłącznie po to, żeby ktoś mógł W związku z tym zapraszam pierwszego mówcę. posiadać egzotyczne zwierzę, którego inaczej nie Pan poseł Marek Suski, Klub Parlamentarny Pra- mógłby posiadać, a z działalnością cyrkową nie ma wo i Sprawiedliwość. to nic wspólnego. Panie pośle, zapraszam serdecznie. (Poseł Janusz Korwin-Mikke: Co w tym jest złego?) Dodatkowo projekt przewiduje dosyć długi, bo 2-letni, okres vacatio legis, aby można było przekazać Poseł Marek Suski: te zwierzęta do azylu. Nad przepisami o azylu pracuje w tej chwili rząd. Dziękuję. Drugą kwestią, nad którą się pochylamy i która Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Pań- nie jest do tej pory rozwiązana, a którą postulują stwo! Przypadł mi w udziale zaszczyt, nawet powiem, przedstawiciele służb, jest kwestia uregulowania że wielki zaszczyt… i ujednolicenia przepisów dotyczących świadczenia (Głos z sali: Hańba!) dla opiekunów zwierząt wycofywanych ze służby. Te Eee, słyszę „hańba”. Będziecie mieli możliwość zwierzęta całe swoje życie – chodzi tutaj o psy i konie wypowiedzenia się na temat, dlaczego ta ustawa – służą człowiekowi, szukając narkotyków, ładunków wam się nie podoba. Ale ja uważam, że to jest wielka wybuchowych, szukając ludzi pod lawinami, pod gru- chwila w historii Polski ze względu na to, że nasz kraj zami. Często zostają ranne, a są to zwierzęta, które – tutaj reprezentujemy naszych wyborców, reprezen- są własnością państwa. Wydaje mi się, że po wycofa- tujemy Polaków – od wielu lat się zmienia. Zmienia się niu ze służby one zasłużyły na to, aby mieć – powiem niestety czasem za wolno według mojego przekonania, kolokwialnie – godną starość. Nie jest to zresztą duża ale zmienia się w dobrą stronę. Można powiedzieć liczba zwierząt. w wymiarze humanitarnym, że człowiek, który kocha Nie wiem, czy państwo wiedzą, że także w Sejmie zwierzęta, kocha ludzi. Badania naukowe wskazują, są dwa psy – to są Kobra i Edek, które przed każdym że większość seryjnych zabójców to są ci, którzy posiedzeniem sprawdzają, czy nie ma na sali, w parla- w dzieciństwie znęcali się nad zwierzętami. Tak samo mencie ładunków wybuchowych. Tak że można powie- można powiedzieć w historii narodów czy dotyczącej dzieć, że nasze bezpieczeństwo jest też na końcu nosa całych państw, że te państwa, które szanują zwierzę- tych psów. Wydaje mi się, że one po prostu zasługują ta, szanują ludzi, bo dobro i miłość są kierowane do na to, aby te sprawy uregulować. (Dzwonek) wszystkich żyjących, nie tylko do naszego gatunku, Powiem jeszcze na koniec, że w styczniu złożyłam homo sapiens, ale do wszystkich. interpelację właśnie w sprawie takich zwierząt. Uzy- Dlatego uważam, że ten dzień jest dniem jasnym skałam odpowiedź, że należy przyjąć jednolite roz- w historii Polski. Dzisiaj pracujemy nad ustawą, któ- 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekty ustaw o zmianie ustawy o ochronie zwierząt 79

Poseł Marek Suski mian za to nie będzie pan poseł Suski przeszkadzał wam. Fajnie? Proszę bardzo. ra jest ustawą poprawiającą Polskę – w moim sercu, (Poseł Grzegorz Braun: Świetna myśl – niech myślę, że w większości Polaków – w kierunku kraju, skończy.) który jest humanitarny, który przestrzega zasad mi- Dobrze. Szczęść Boże, panie pośle! Dobrze, że pan łości. Miłości, którą obdarza swoich obywateli, ale jest. Dziękuję serdecznie. obdarza też zwierzęta, naszych braci mniejszych. Panie pośle, oczywiście przedłużam panu czas. Jeżeli są tu na sali głosy przeciwne – a słyszę, że wy Proszę bardzo. odwołujecie się do prawicy – to przypomnijcie sobie, jak w historii Kościoła wielcy mędrcy mówili właśnie o tym, że braci mniejszych należy kochać i szanować, Poseł Marek Suski: że ziemię nam Bóg przeznaczył. Ma ona być ziemią nam poddaną, ale ziemia poddana to taka ziemia, Bardzo dziękuję, panie marszałku. w której ci, którzy nią władają, mają odpowiedzialnie I dzisiaj, szanowni państwo, jest ten dzień, w któ- nią zarządzać i dbać o to dziedzictwo, które otrzyma- rym Polska idzie w kierunku państwa humanitarne- li, dbać o środowisko, dbać o zwierzęta, oczywiście go, które przestrzega międzynarodowych zasad. Bo dbać o swój los. przecież w Unii Europejskiej można powiedzieć, że (Poseł Grzegorz Braun: Może o ludzi.) tego rodzaju przepisy już obowiązują. Wiem, że wy Ale ci, którzy są panami tego świata – ludzie są może nie chcecie być w Unii, ale większość Polaków panami tego świata – mają obowiązek dbać o tych, chce, bo jest to dla nich pewien wyznacznik aspiracji którzy są słabsi. i przystąpienia do cywilizacji, choć czasem różne rze- (Poseł Grzegorz Braun: Ustawa antyaborcyjna.) czy dziwne, których nie popieramy, też się dzieją, ale O niepełnosprawnych, o ludzi starych, niedołęż- jeżeli chodzi o ten rynek humanitarny, to rzeczywi- nych, ale też o zwierzęta, bo zwierzęta są słabsze od ście całkowity lub częściowy zakaz hodowli zwierząt ludzi. Bo to człowiek ma strzelbę, sidła i człowiek na futra jest już w 16 krajach Europy. Wiem, że wy niestety hoduje zwierzęta również dla zabawy… byście woleli być z Moskwą i tutaj nie raz to deklaro- (Poseł Robert Winnicki: Wstyd.) waliście, ale my jednak wolimy być w Unii Euro- (Poseł Grzegorz Braun: Proszę mówić za siebie.) Spis treści pejskiej. (Oklaski) To jest Austria, Belgia, Bośnia Bo hodowla zwierząt… Ja mówię o ludziach, może i Hercegowina… pan się ze mną nie zgadzać, ale taka jest prawda. Dla zabawy. Bo czym jest futro w dzisiejszych czasach? To jest zabawa po prostu. Bo dziś są takie ubrania, które nie muszą być z futer zwierząt. Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: (Poseł Dobromir Sośnierz: Kot prezesa to jaką Ale panie pośle, mam też do pana prośbę: niech ważną funkcję pełni?) pan nie szuka zaczepki, bo ja tego nie opanuję. Wie pan, ja mam do pana prośbę. Pan chyba cho- dził do jakiejś szkoły i ktoś pana uczył kultury. Jeże- li ktoś przemawia, to proszę się powstrzymać od komentarzy, nie przeszkadzać. Będziecie mieli 5 minut Poseł Marek Suski: – nieproporcjonalnie dużo w stosunku do waszej dwunastki czy czternastki. …Chorwacja, Czechy, Dania, Niemcy, Luksem- (Poseł Grzegorz Braun: Zgoda, ale to musiałby być burg, Holandia, Norwegia, Macedonia, Serbia, Sło- ktoś.) wenia, Słowacja, Szwajcaria, Wielka Brytania. Sza- Nie jesteście nawet klubem i macie 5 minut, więc nowni państwo, my dzisiaj do grona tych krajów będzie- w tym czasie możecie wypowiedzieć swoje zdanie. my się zaliczać. I mogę powiedzieć, że też mam osobistą Jak wam się coś nie podoba, to naprawdę możecie satysfakcję, bo kiedy prawie 20 lat temu w parlamencie w swoim czasie to zrobić. zakładaliśmy zespół przyjaciół zwierząt, było to naszym marzeniem. Jest ze mną pani poseł Piekarska, z którą m.in. ten zespół zakładaliśmy. Wtedy wyda- Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: wało się, że jest to marzenie nieosiągalne. Trzeba było wiele lat pracy, przekonywania… Proszę państwa, przepraszam bardzo… Panie po- (Poseł Robert Winnicki: Lewicowa koalicja.) śle, przepraszam bardzo. Proszę panów posłów z koła To nie jest lewicowość. Miłość nie jest lewicowa. Konfederacji: będziecie mieli swój czas. Naprawdę (Poseł Dobromir Sośnierz: Ha, ha, ha!) używając brzydkich słów, obrażając ludzi, nie pomo- A to jest miłość do zwierząt. Tak, panie pośle, żecie ani nie zaszkodzicie zwierzętom. miłość do zwierząt nie jest lewicowa ani prawicowa. (Poseł Dobromir Sośnierz: Kto obraził kogo?) Po prostu miłość pochodzi od Boga, jeżeli pan zna Naprawdę proszę. Wiecie, że zawsze prowadzę te Biblię. obrady z wielkim sercem i z uśmiechem. Czy pan (Poseł Dorota Niedziela: Każda miłość pochodzi poseł Suski może skończyć? Bardzo was proszę. W za- od Boga.) 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. 80 Projekty ustaw o zmianie ustawy o ochronie zwierząt

Poseł Marek Suski My po prostu nie możemy pozwolić na to, żeby w Polsce były stosowane tak niehumanitarne metody Każda miłość pochodzi od Boga, również ta do zarabiania pieniędzy, bo to jest po prostu wstyd. zwierząt. I Tomasz z Akwinu, jakby pan poczytał, to (Poseł Janusz Korwin-Mikke: Ale na to pozwalacie może by panu wytłumaczył, na czym to polega. właśnie.) (Poseł Dobromir Sośnierz: A co mówił o zwierzę- Dajmy ludziom zarabiać pieniądze, ale w taki spo- tach?) sób, który będzie sposobem humanitarnym. Nato- O naszych braciach mniejszych, których trzeba miast mówienie o tym, że my likwidujemy branżę szanować. rolniczą, jest po prostu nieprawdą. Nikt nie zakazu- (Poseł Dobromir Sośnierz: Nie, nie mówił tak.) je rolnikom hodowli trzody chlewnej czy bydła. (Po- ruszenie na sali) Jest to tylko zakaz dotyczący nie- Natomiast, szanowni państwo, ten zespół wtedy humanitarnego mordowania tych zwierząt, bo to jest postawił sobie za cel, że małymi kroczkami będzie rzeź, to jest mordowanie, to nie jest usypianie zwie- zmierzać właśnie w kierunku zhumanitaryzowania rząt (Dzwonek) przy jak najmniejszym bólu. Polski. I dzisiaj, można powiedzieć, jest sukces. (Poseł Krzysztof Bosak: Opamiętajcie się, szaleńcy.) Szanowni Państwo! Chciałem podkreślić, że ogrom- To wy się opamiętajcie. na rola w przygotowaniu tej ustawy jest właśnie pra- Prawo i Sprawiedliwość popiera ten projekt, a w pracy tego zespołu, w którym od początku pracował też cach w komisji pochylimy się też nad propozycjami, jakie pan prezes Jarosław Kaczyński, który też jest wiel- przedstawiła pani poseł, bo rzeczywiście są one godne kim miłośnikiem zwierząt, i jemu też należą się wiel- rozważenia. Dziękuję państwu za uwagę. Jestem szczę- kie podziękowania za ten projekt. śliwy, że doczekałem takiej chwili i że możemy poprzeć (Poseł Krzysztof Bosak: Grabarzem rolnictwa.) taki projekt. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Natomiast co do rolnictwa. Poseł wnioskodawca mówił tutaj, że tak naprawdę do ferm zwierząt futerkowych państwo polskie dopłaca, bo więcej… Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: (Poseł Robert Winnicki: Do drobiarstwa też?) Tak, panie pośle, bo więcej wypływa z podatku Dziękuję, panie pośle. Zapraszam panią posłankę Małgorzatę Tracz, Spis treści VAT do tych przedsiębiorstw (Oklaski), niż wpływa z podatków do budżetu państwa. Więc tak naprawdę Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska. to państwo polskie utrzymuje biznesy ferm zwierząt futerkowych, a jak patrzymy na strukturę zatrudnie- Poseł Małgorzata Tracz: nia, to wśród tych ok. 800 osób, które tam pracują, jest… Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ranne i okalecza- (Poseł Katarzyna Maria Piekarska: A ile CIT-u ne zwierzęta, zjadane żywcem przez pasożyty lub zapłacili?) towarzyszy z klatek, liczne choroby, agresja, brak …mniej więcej połowa obywateli zza naszej gra- podstawowej opieki weterynaryjnej, właściwego po- nicy. Więc to jest naprawdę minimalny procent. Tu żywienia i wody – tak dziś wyglądają dramatyczne była mowa o tym, że to jest 0,14, jeśli chodzi o budżet realia branży futrzarskiej w Polsce, branży, o której państwa. Więc to są naprawdę znikome pieniądze. przyszłości dziś rozmawiamy, branży opartej na mo- Natomiast jeśli chodzi o ubój rytualny, to myślę, delu biznesowym, w którym z cierpienia zwierząt że jeszcze na tym posiedzeniu Sejmu spróbujemy zła- czerpane są gigantyczne zyski przez bardzo wąską godzić to w takim sensie, żeby dać poprawkę, która grupę ludzi. pozwoli tym ludziom zrekompensować straty, jeżeli (Poseł Janusz Korwin-Mikke: O, zyski.) o tym mówimy. Bo chcemy też zadbać o ludzi. W tym momencie 6 mln zwierząt futerkowych Natomiast mam tutaj zdjęcia, jak niehumanitar- w całej Polsce gnieżdżonych jest w dramatycznych nie to wygląda. Szanowni państwo, tu są zdjęcia, jak warunkach, w bardzo ciasnych klatkach, na gołych wyglądają te hodowle. Tego chcemy się w Polsce po- kratach. Przeżyją w ten sposób maksymalnie kilka miesięcy, które dzielą je od śmierci. Kiedy chorują, zbyć. (Oklaski) Chcemy być państwem, które nie bę- często nie otrzymują koniecznej pomocy weteryna- dzie się wstydzić za to, że jesteśmy wytykani palcami ryjnej, bywa, że są stłoczone po kilka w klatkach, co za tak haniebne procedery. może prowadzić do wzajemnej agresji, a często też do A jeśli pan tutaj tak też pokrzykuje… Jeślibyście kanibalizmu. To dzikie zwierzęta, które na wolności zobaczyli zdjęcia czy filmy… przemierzają ogromne przestrzenie, które są samot- (Poseł Krzysztof Bosak: Pojedź do hodowli, nikami. W klatce, w nienaturalnym dla nich ścisku, kłamco.) nie mają jak przed sobą nawzajem uciec, nie mają jak …jak wygląda ubój rytualny, jak te zwierzęta cier- kopać w ziemi, pływać, skakać i wykonywać natural- pią, jak na poderżniętym gardle wiszą na haku, żeby nych dla siebie czynności, żyją wbrew swojej naturze. krew z nich ściekła, to, naprawdę, kiedy myśmy to Obraz, który wszyscy widzieliśmy w ubiegłym tygo- oglądali na posiedzeniu zespołu, to kobiety płakały, dniu na porażających nagraniach z fermy w Górecz- nam się serce kroiło. (Poruszenie na sali) kach, to jest prawdziwy obraz branży futrzarskiej 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekty ustaw o zmianie ustawy o ochronie zwierząt 81

Poseł Małgorzata Tracz psów na łańcuchach, zwiększenia kompetencji proz- wierzęcych organizacji pozarządowych, wprowadze- w Polsce. To jest ferma należąca do rodziny główne- nia zakazu wykorzystywania zwierząt w cyrkach czy go lobbysty branży futrzarskiej, który od lat działa zapewnienia godnej starości zwierzętom służącym przeciwko wprowadzeniu w Polsce zakazu hodowli w służbach mundurowych i ratownictwie. Wierzymy, zwierząt na futra, branży, która co roku wydaje mi- że możliwa jest w tej kwestii ponadpartyjna współ- liony złotych na wywieranie wpływu na polityków, praca, która pozwoli nam na przyjęcie odpowiednich na media i na opinię publiczną, wpływu, który prze- poprawek, które ten projekt wzmocnią i uczynią jesz- jawia się w tym, że niedawny kandydat na prezyden- cze lepszym. ta Polski próbuje ze swoimi kolegami wmówić nam, Dlatego jako klub Koalicji Obywatelskiej popiera- że na fermie widział tysiące spokojnych, zadbanych my oba przedstawione projekty oraz liczymy na me- i szczęśliwych zwierząt… rytoryczną i sprawną pracę w komisjach. Wspólnie (Poseł Dobromir Sośnierz: Gdzie pani była na możemy zakończyć piekło zwierząt futerkowych w Pol- fermie?) sce, wspólnie możemy odmienić los milionów zwierząt. …wpływu, który przejawia się w propagowaniu Nie bójmy się tego zrobić. (Oklaski) mitów o branży futrzarskiej za pomocą uzależnio- (Poseł Katarzyna Maria Piekarska: Brawo!) nych od siebie mediów udających niezależne i obiek- tywne portale. Straszy się upadkiem tysięcy firm odpowiadających za 3% PKB, a tak naprawdę według Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: szacunków na rynku aktywnie działa ich tylko ok. 800 i odpowiadają one za ok. 0,08% PKB. Według Dziękuję serdecznie. rejestru głównej inspekcji weterynaryjnej dziś w całej Zapraszam panią posłankę Aleksandrę Gajewską, Polsce jest tylko 476 aktywnych ferm, a wiele z nich, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska. jak ferma w Góreczkach, tworzy gigantyczne, jednolite kompleksy składające się z kilkudziesięciu ferm. Wszystko w celu obejścia przepisów o ochronie śro- Poseł Aleksandra Gajewska: dowiska, szybszego uzyskania zezwoleń oraz opty- Spis treści malizacji podatkowej. Wpływy z podatków do budże- Szanowni Państwo! To jest oczekiwana ustawa, to tu państwa z hodowli zwierząt na futra wyniosły jest ustawa, którą chcielibyśmy przyjąć, i mamy ogrom- w 2019 r. zaledwie ok. 11 mln zł, w przypadku podat- ne obawy, żeby nie było tak jak w 2017 r., kiedy pań- ku CIT strata wyniosła 44 tys. zł. Branża futrzarska stwo najpierw te oczekiwania rozbudzili, a potem się straszy utratą dziesiątek tysięcy lokalnych miejsc wycofali z tych swoich szumnych zapowiedzi. pracy, co jest kolejnym mitem. Bo tak jak dzisiaj na tej mównicy pan poseł Suski (Głos z sali: Nieprawda.) mówił o miłości do zwierząt, tak wtedy pan prezes W najbardziej optymistycznych dla branży futer- Kaczyński mówił w rozmowach z fundacją Viva!, że kowej obliczeniach mówi się o 4 tys. miejsc pracy, zakaz hodowli zwierząt futerkowych w Polsce to pracy, do której branża szuka pracownika najtańsze- przede wszystkim kwestia stosunku do zwierząt, go, którego prawa będzie najłatwiej łamać, który bę- kwestia serca i litości wobec nich. Tyle tylko że dzie się bał upominać o zasady bioasekuracji, na- w państwa programie wyborczym w zeszłym roku nie gminnie łamane na fermach. Propaguje się wizeru- zająknęliście się nawet jednym słowem o prawach nek zachowującej wysokie standardy ochrony środowi- zwierząt. Dlaczego? Bo państwo mają wielu politycz- ska branży, która tak naprawdę jest jednym z najwięk- nych wspólników, takim jest m.in. dyrektor Tadeusz szych trucicieli w Polsce. Negatywne skutki hodowli Rydzyk. I on na antenie swojego radia pytał: Gdzie obejmują nie tylko obszar samej fermy, lecz także ja jestem? Może niedługo zakażecie hodowli kurcza- powietrze, wodę, gleby i organizmy żywe poza tere- ków? I wychodzi na to, że presja z jego strony była bar- nem hodowli, prowadząc do degradacji terenów rol- dzo skuteczna. niczych. To właśnie przeciwko tej degradacji w set- Okazało się, że jeżeli chodzi o przepisy o uboju ry- kach miejscowości w całej Polsce tysiące mieszkań- tualnym, to mogą być one niekonstytucyjne. Okazało ców protestują przeciwko fermom. się, że psy mają zostać na łańcuchach, tylko nieco Z tych wszystkich powodów hodowla zwierząt na dłuższych. Jeśli chodzi o zakaz występów zwierząt futra powinna być zakazana. Nie możemy się bać w cyrkach, to trzeba będzie mieć notyfikację z Unii zrobienia tego kroku. Dziś omawiane przez Wysoki Europejskiej. I właśnie w ten sposób, pod naporem ta- Sejm będą dwa projekty nowelizacji ustawy o ochro- kich środowisk, jak to dyrektora Rydzyka, wycofaliście nie zwierząt i innych ustaw, które stanowią szansę się z tych zapowiedzi. I dzisiaj też się obawiamy tego, na poczynienie tego kroku. Są to projekty dobre, do- że znowu się wycofacie, że znowu będzie to nie sprawa konujące w takich kwestiach jak hodowla zwierząt serca, tylko sprawa interesów, sprawa pieniędzy. na futra przełomowych zmian. Zawierają one rów- Mówię o tym dlatego, że mam nadzieję, że w koń- nież dobre zapisy dotyczące zerwania z trzymaniem cu wystarczy wam konsekwencji, odruchów serca, że 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. 82 Projekty ustaw o zmianie ustawy o ochronie zwierząt

Poseł Aleksandra Gajewska mówić o rejestrze czipowanych zwierząt. Mam na- dzieję, że w końcu wykreślimy kwestię ochrony zwie- będziecie mieli cywilną odwagę doprowadzić ten pro- rząt z katalogu przedmiotów ostrych sporów poli- jekt do szczęśliwego dla zwierząt końca. I mój apel tycznych i będziemy tu na ten temat merytorycznie jest krótki. Wyłączcie radio, zachowajcie się przyzwo- rozmawiać i merytorycznie pracować w komisji. Dzię- icie i poprzyjcie naszą ustawę bądź do swojej wpro- kuję. (Oklaski) wadźcie nasze poprawki, bo one są dobre. (Oklaski) Od przeciwników zmian słyszymy w tej debacie publicznej argumenty chybione, nieaktualne. Szcze- Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: gólnie aktywni są hodowcy zwierząt futerkowych. I oni mówią, że straci na tym polskie PKB. Ale wy- Dziękuję pani bardzo. starczy spojrzeć na dane, żeby wiedzieć, że jest to Zapraszam panią posłankę Beatę Maciejewską kłamstwo. Bo jeżeli chodzi o eksport, to od 2015 r. z klubu parlamentarnego Lewica. jest spadek, i to o jakieś 25%. Jeżeli chodzi o ceny futer, jest spadek o 25%. Znane światowe marki od- chodzą od futer naturalnych. Dlatego fermy są zamy- Poseł Beata Maciejewska: kane. Tylko w zeszłym sezonie zimowym w Polsce zostało zamkniętych 40 takich ferm, a w przeciągu 4 lat – ponad 200. Dziękuję bardzo. I jeszcze bardzo ważną kwestią jest to, co udało Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dzisiaj w Sejmie się robić samorządom, i chciałabym to bardzo jasno jest święto lasu. Dzisiaj politycy mówią głosem peł- tutaj podkreślić. One zostały pozostawione bez cen- nym empatii. Dzisiaj możemy stanąć po stronie zwie- tralnych rozwiązań i podejmowały na własną rękę rząt. I klub parlamentarny Lewicy stoi dzisiaj po stro- pewne wyzwania, chodzi tu chociażby o zakazy wynie praw zwierząt. Jesteśmy dumni z tego, że jeste- stępów cyrków ze zwierzętami w miastach. Niejed- śmy i możemy być głosem zwierząt w Sejmie. nokrotnie samorządy prowadziły batalie sądowe. I ja Dzisiaj w Sejmie możemy podjąć decyzje, które dokładnie znam takie sytuacje, bo w 2016 r. byłam w sposób radykalny zmienią los milionów zwierząt. Spis treści inicjatorką wprowadzenia takiego zakazu w Warsza- Możemy oczywiście przedstawiać statystyki… (Gwar wie i spotykałam się wtedy ze środowiskami cyrko- na sali) wymi. Widziałam, jak wielki jest opór, jak ogromną presję próbują one wywrzeć. Minęły 4 lata. Czy cyrki dostosowały się do zmieniających się wymogów spo- Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: łecznych, oczekiwań, realiów? (Poseł Katarzyna Maria Piekarska: Nie!) Pani Posłanko! Przepraszam na chwilę. Nie. Cały czas do szkół trafiają bezpłatne wej- Panowie! Jesteście posłami. Jesteście posłami ściówki, mimo że, tak jak powiedziała pani posłanka i wymagacie od innych, żeby zachowywali się okej. Piekarska, Polska Akademia Nauk jasno określiła, Proszę was grzecznie: wysłuchajcie osób, które prze- że to źle wpływa na rozwój emocjonalny dzieci i nie mawiają. Przecież to nie ma sensu. Po prostu nie ma ma walorów edukacyjnych. sensu. (Poseł Janusz Korwin-Mikke: Bzdura kompletna.) (Poseł Grzegorz Braun: To, o czym mówią.) Jeszcze kiedyś Ministerstwo Edukacji Narodowej Proszę pana, pana komentarze nie za bardzo i Sportu wskazywało, że nakłanianie dzieci do udzia- mnie interesują. łu w występach cyrkowych jest niezalecane. Chcia- Bardzo proszę, pani posłanko. łam państwu też powiedzieć, że w przeciągu ostatnich 2 lat przeprowadzono inspekcje w 15 cyrkach. Wciąż są tam ogromne nieprawidłowości i dotyczą Poseł Beata Maciejewska: one właśnie dobrostanu zwierząt i warunków, w jakich te zwierzęta są przetrzymywane. Zwierzęta Możemy oczywiście przedstawić statystyki doty- cierpią w cyrkach, podczas tresury są poddawane czące: zwierząt, które w Polsce są zabijane na futra bodźcom bólowym. Zakończmy ich cierpienie. – 6 mln, odsetka schronisk dla zwierząt, w których Mamy w końcu na to szansę. podczas kontroli wykazywane są nieprawidłowości Miejmy odwagę wprowadzić rozwiązania dobre – 20%, zwierząt, które pracują w cyrkach, zwierza- dla zwierząt. Bądźmy konsekwentni. Bądźcie konse- ków porzuconych czy tych, które mieszkają w schro- kwentni wy, którzy złożyliście ten projekt ustawy, bo niskach – 140 tys. Ale ja chciałabym dzisiaj przede my nasz projekt ustawy na pewno poprzemy i będzie- wszystkim podziękować ludziom, którzy przez minio- my głosowali za przyjęciem poprawek do waszej ne lata w codziennym trudzie dbali o prawa zwierząt ustawy. Moje przedmówczynie wskazywały, dlacze- i starali się, żeby ich los był coraz lepszy. Tym sku- go nasze poprawki są dobre (Dzwonek), dlaczego pionym w organizacjach pozarządowych, takich jak warto mówić o psach na służbie, dlaczego warto WWF, Greenpeace, Otwarte Klatki, Viva! czy Com- 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekty ustaw o zmianie ustawy o ochronie zwierząt 83

Poseł Beata Maciejewska nie o to, czy zwierzęta mogą rozumować ani czy mogą mówić, lecz o to, czy mogą cierpieć. Dzisiaj, w XXI w., passion Polska. To jest wynik waszej pracy i waszego to stwierdzenie jest szczególnie ważne. codziennego trudu, że dzisiaj o tym rozmawiamy. Dla nas, polityków i polityczek, tutaj, w Sejmie, ta (Oklaski) ustawa jest dniem próby. Mam nadzieję, że ona nie Chcę podziękować indywidualnościom polskiego będzie cynicznie wykorzystana przez nikogo i rzeczy- życia, takim jak noblistka Olga Tokarczuk, która jest wiście będziemy mogli wyjść z Sejmu z podniesioną niezwykle ceniona w świecie, także przez nas, przez głową i powiedzieć, że jako politycy i polityczki, czę- Lewicę, i przez miliony ludzi w całej Polsce, właśnie sto kłócąc się o różne rzeczy, dokonaliśmy tego, co za empatię. jest dla nas istotne, stanęliśmy po stronie słabszych (Poseł Grzegorz Braun: Każdy ma wielbicieli, na i uratowaliśmy setki tysięcy, miliony istnień przed jakich sobie zasłużył.) śmiercią i cierpieniem. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Chcę podziękować milionom ludzi, którzy codzien- nie działają na rzecz zwierząt, za ich zwykłe, codzienne staranie, za to, że są wolontariuszami w schroniskach, że dokarmiają zwierzaki, że interweniują. Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: Dziękuję za waszą pracę, dziękuję za wasze zaanga- żowanie i wysiłek. Jesteśmy dzisiaj z wami i chcemy Dziękuję serdecznie pani posłance. zapewnić, że w tym głosowaniu poprzemy obie usta- Zapraszam pana posła Marcina Kulaska, klub wy, bo prawa zwierząt są w naszym programie, pro- parlamentarny Lewica. gramie Lewicy, od początku. Pracowaliśmy także nad ustawą na temat zwie- rząt futerkowych, ale na prośbę organizacji pozarzą- Poseł Marcin Kulasek: dowych wstrzymaliśmy się z nią. Powołaliśmy zespół do spraw ochrony zwierząt hodowlanych. Kilka dni Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zwierzę nie jest temu złożyliśmy przygotowaną wcześniej ustawę rzeczą i ma prawo do godnego traktowania. Cieszymy o powołaniu rzecznika praw zwierząt, żeby zwierzę- Spis treści się, że na tej sali jest większość, która uznaje ten ta wreszcie miały bardzo mocne wsparcie i żeby ich pogląd za oczywisty. głos był rzeczywiście słyszany. Zależy nam, żeby po- Hodowla zwierząt futerkowych to biznes docho- wstała niezależna instytucja z budżetem i możliwo- dowy, ale nie jest to bynajmniej filar polskiego rolnic- ściami szybkiej i skutecznej interwencji. I tak się twa. Branża hodowli zwierząt futerkowych odpowia- może stać dzięki rzecznikowi praw zwierząt. da za 0,08% PKB, 0,16% polskiego eksportu, a jej Do Parlamentarnego Zespołu na rzecz Ochrony udział w finansach publicznych, podatkach i skład- Zwierząt Hodowlanych, którego jestem przewodni- kach wynosi 0,014%. W odniesieniu do rynku pracy czącą, zgłaszają się zarówno osoby, które wspierają ten projekt, jak i te, które pracują w przemysłach, stanowi między 0,03 a 0,06%. Zatrudnia 4 tys. osób które mają być zakończone. Mówią o tym, że potrze- pracujących w ekstremalnie trudnych warunkach. bują uwagi, że potrzebują, żeby zwrócono uwagę na Wielu z nich to pracownicy z zagranicy. to, czym się do tej pory zajmowały. Dostrzegamy, że ograniczenie możliwości sprze- Poseł Suski wspomniał przed chwilą, że w tej usta- daży mięsa pozyskiwanego metodą bez ogłuszania wie będą poprawki, które będą mówiły o rekompen- stanowi wyzwanie dla polskiej branży mięsnej. Nie satach. My jako Lewica uważamy, że trzeba dbać jest jednak prawdą, że omawiane przedłożenie znisz- o dobrostan zwierząt i o dobrobyt ludzi. Trzeba two- czy eksport mięsa Halal. Przykładowo standardy rzyć konsensus wokół praw zwierząt w taki sposób, Halal OIC/SMIIC/1:2019 oraz MS/1500:2019 dopusz- żeby ludzie, którzy dotychczas pracowali w pewnych czają ogłuszanie zarówno drobiu, jak i bydła. Stan- przemysłach, mogli czuć się bezpiecznie. Państwo dardy te stosowane są m.in. w Turcji i Malezji. Nie ma szereg możliwości, żeby dawać pieniądze na twórzmy więc wizji, że omawiany projekt ustawy przebranżowienie się czy na inne sposoby funkcjo- zrujnuje polskich hodowców i doprowadzi branżę nowania w gospodarce. Nie trzeba krzywdzić zwie- mięsną do ruiny. Nie twórzmy wizji, których nie ma. rząt, żeby zarabiać pieniądze. Dobrostan zwierząt Znany jest nam również temat skarmiania zwie- i dobrobyt ludzi – powinniśmy pamiętać o jednych rząt futerkowych odpadami z produkcji innych zwie- i o drugich. rząt gospodarskich i ryb. Wygaszanie hodowli zwie- Lewica będzie głosowała za tą ustawą, bo jeste- rząt futerkowych oznaczać będzie konieczność utyli- śmy po stronie zwierząt, bo żyjemy w XXI w. i na- zacji tych odpadów. Obecnie moce zakładów utyliza- prawdę nie musimy już dzisiaj nosić futer, żeby do- cyjnych w Polsce są dalece niewystarczające. Zada- brze wyglądać. Naprawdę nie musimy karmić się niem państwa powinno być zwiększenie tych mocy. cierpieniem innych, żeby czuć się dobrze. Jak mówił Należy rozważyć powołanie państwowego zakładu w XVIII w. filozof i prawnik Bentham: należy pytać utylizacji odpadów zwierzęcych. 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. 84 Projekty ustaw o zmianie ustawy o ochronie zwierząt

Poseł Marcin Kulasek Drodzy Państwo! Ja mam długą pamięć i duże doświadczenie, spory staż. Walkę o dobrostan zwie- Lewica domaga się od rządu wsparcia finansowego rząt rozpoczęto w kadencji 1993–1997. Pod koniec dla wszystkich rolników, przedsiębiorców i samorzą- tamtej kadencji posłanka Katarzyna Piekarska, wte- dowców, którzy odczują skutki wejścia w życie tej po- dy z Unii Wolności, zgłosiła projekt, w którym zaka- trzebnej społecznie ustawy. O taki krok apelował m.in. zano hodowli gęsi na stłuszczone wątroby i produkcji rzecznik praw obywatelskich prof. Adam Bodnar. foie gras. Lewica zawsze stała na stanowisku zakładającym (Poseł Katarzyna Maria Piekarska: Tak.) obronę praw zwierząt. Nasz program był w tej sprawie Wtedy jednym z ważnych argumentów wobec Wy- jednoznaczny i zyskał jednoznaczne poparcie ponad sokiej Izby była kwestia wejścia do Unii Europejskiej. 2 mln wyborców. Art. 1 ustawy o ochronie zwierząt Przez media i polityków niezmiennie był powtarzany z dnia 21 sierpnia 1997 r. uchwalonej za rządów SLD argument, że jeśli nie zakażemy tej hodowli, nie wej- mówi: „Zwierzę, jako istota żyjąca, zdolna do odczu- dziemy do Unii Europejskiej, a byliśmy drugim w Eu- wania cierpienia, nie jest rzeczą. Człowiek jest mu ropie producentem, jeśli chodzi o ilość produkowane- winien poszanowanie, ochronę i opiekę”. Najwyższy go foie gras. Okazuje się, że razem z nami weszli do Unii czas zrobić kolejny krok w stronę realizacji tego przepisu. Za 10, 20, 50 lat nasze dzieci, wnuki zapytają Europejskiej Węgrzy i produkują… każdego z nas: Co właściwie dobrego zrobiłeś w Sej- (Poseł Sławomir Nitras: We Francji już nie wolno mie? Jeśli wspólnie zagłosujemy teraz za tą ustawą, nawet.) nie będziemy mieli problemu z udzieleniem prostej, Panie pośle Nitras, nieprawda. Francja jest pierw- jednoznacznej, zrozumiałej dla każdego odpowiedzi. szym producentem foie gras w Europie i na świecie, Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Lewicy po- a politycy, także z Koalicji Obywatelskiej, zajadają prze omawiane przedłożenie. Dziękuję. (Oklaski) się tym jako rarytasem, więc proszę nie wprowadzać opinii publicznej w błąd. (Oklaski) (Poseł Katarzyna Maria Piekarska: Ale coś się stało, Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: że zakazano?) Mówię o tym, dlatego że teraz mówimy: zakaz ho- Spis treści Dziękuję serdecznie panu posłowi. dowli zwierząt futerkowych, ograniczenie produkcji Zapraszam pana posła Marka Sawickiego repre- drobiu, wołowiny, jagnięciny, bo zakaz uboju rytual- zentującego Klub Parlamentarny Koalicja Polska – nego, a za chwilę, moi drodzy, a już coraz głośniej się Polskie Stronnictwo Ludowe – Kukiz15. o tym mówi, będzie zakaz produkcji, zakaz hodowli Proszę, panie ministrze. zwierząt w systemie fermowym, trzody chlewnej, by- dła mlecznego. Poseł Marek Sawicki: (Głos z sali: Do tego dążą.) A więc chcę wyraźnie podkreślić, że polscy rolni- Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mamy dzisiaj cy rzeczywiście są na granicy wyczerpania cierpliwo- dwa bardzo ważne, ale także bardzo emocjonujące ści. Moi drodzy państwo z Prawa i Sprawiedliwości, projekty: jeden, zgłoszony przez Koalicję Obywatel- ale także z Koalicji Obywatelskiej i z Lewicy, dzisiej- ską, w mojej ocenie mało kontrowersyjny, i drugi, szy protest rolników to jest sprzeciw wobec likwida- zgłoszony przez klub Prawa i Sprawiedliwości, nad cji kolejnej gałęzi produkcji. (Oklaski) którym nieco bardziej zechcę się pochylić. (Wypowiedź poza mikrofonem) Sprytnie pan poseł wnioskodawca Grzegorz Puda, Ja panu nie przeszkadzałem. ale także występujący w imieniu Prawa i Sprawiedli- Chcę wyraźnie podkreślić, jak zmieniła się sytu- wości pan poseł Marek Suski próbowali swój projekt acja polskich rolników na przestrzeni tylko ostatnich sprowadzić głównie do problemu ferm i hodowli zwie- 8 lat. W roku 2012 w sierpniu za żywiec drobiowy ku- rząt futerkowych, prześlizgując się tylko i wyłącznie powany od rolników płacono średnio po 4,26, w tej chwi- fragmentarycznie po kwestii związanej z ubojem religijnym, rytualnym – halal, koszer. Oczywiście, li – 3,23. Trzoda, sierpień 2012 r. – 5,77, obecnie – 4,86. drodzy państwo, wiem, że jest taka moda, jest taka Rzepak – 2 tys., obecnie – 1,6 tys. zł. Jak prezes Ka- tendencja, szczególnie wśród ludzi młodych… Zresz- czyński zapowiedział likwidację uboju rytualnego, to tą już sporo nawet dzieci wiejskich ma pełne przeko- cena żywca wołowego spadła o złotówkę w ciągu do- nanie, że mięsko, kiełbaska, parówki są wytwarzane słownie kilku tygodni. w supermarketach, że nie pochodzą ze zwierząt Drodzy Państwo! Dzisiaj jesteśmy w kryzysie ko- (Oklaski), nie pochodzą z hodowli, tylko rzeczywiście ronawirusowym. Trzeba będzie odbudowywać gospo- z półki sklepowej. Również ci, którzy bardzo kochają darkę i każda gałąź polskiej gospodarki będzie nam kotki i pieski i je trzymają, czasami rzeczywiście w nie do tego potrzebna. I chcę wam powiedzieć tak: dzisiaj najlepszych warunkach, są przekonani, że karma mamy erę rzeczywiście humanizacji hodowli zwie- mięsna pochodzi ze sklepu, a nie z uboju i z cierpienia rząt i ja jestem w pełni za tym. innych zwierząt. (Oklaski) (Poseł Sławomir Nitras: Dobrze.) 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekty ustaw o zmianie ustawy o ochronie zwierząt 85

Poseł Marek Sawicki A więc rozmawiajcie z muzułmanami, z żydami, a może jednak zgodzą się na inną formę uboju, na bardziej Jestem w pełni za tym, humanizujmy, ale jestem humanitarną i wtedy nie będzie ograniczania tej pro- przeciwny animalizacji człowieczeństwa, ludzkości. dukcji. (Oklaski) Moi drodzy, i jeszcze jedno. Ja jestem z wykształ- (Poseł Sławomir Nitras: Ej, ej.) cenia rolnikiem, ale rolnikiem ekonomistą. Ekonomii Drodzy państwo, gdyby Prawo i Sprawiedliwość rolnictwa uczyłem się od prof. Manteuffela, Fereńca było uczciwe, to ten projekt… i mnie uczono, że trzy podstawowe czynniki rozwoju, (Poseł Katarzyna Maria Piekarska: A co ma pier- wzrostu to: praca, ziemia, kapitał, i że dobrobyt i roz- nik do wiatraka?) wój biorą się z produkowania, produkcji, bo tam się …zaproponowałoby 2 lata temu, ale w 2017 r. wy- wytwarza wartość dodaną, i z handlu. A premier cofaliście się z tego projektu. Mateusz Morawiecki i Jarosław Kaczyński od kilku (Poseł Sławomir Nitras: Ale oni są…) lat próbują nam udowodnić, że rozwój i dobrobyt nie Bo szedł cykl 2 lat wyborczych, czterech kampanii biorą się z produkowania, a z drukowania pieniędzy. wyborczych. A teraz bezpośrednio po kampanii wy- (Oklaski) borczej z tym projektem wchodzicie na wokandę, bo (Poseł Sławomir Nitras: Ze spółek Skarbu Pań- przez 3 lata głosy rolników, producentów, przetwór- stwa.) ców nie będą wam potrzebne. A chcę powiedzieć, jak Jeśli ograniczymy produkcję, jakąkolwiek pro- ważna jest to sprawa, jeśli chodzi o kwestię uboju dukcję, to wcześniej czy później z zasiłków socjalnych rytualnego. Kiedy Trybunał Konstytucyjny mylnie nie będzie się dawało żyć. Dlatego weźcie to wszystko zabronił nam uboju rytualnego w Polsce w roku 2013 pod uwagę i zastanówcie się, w którą stronę zmierza- do roku 2014, z tego orzeczenia później się wycofał, cie. Brakuje mi tutaj dzisiaj ministra środowiska, to my nie czekaliśmy biernie na to, żeby zamknąć ministra rolnictwa. Bo jeśli stwierdza się tak hanieb- polską produkcję wołowiny, drobiu, tylko szukaliśmy ne warunku chowu zwierząt na farmach, to gdzie jest rozwiązań. I wtedy wprowadzaliśmy system odwró- inspekcja weterynaryjna? Czy lekarz weterynarii conego ogłuszenia, częściowego ogłuszenia. Potem został ukarany za brak nadzoru, czy nie? w 2014 r. udało nam się przywrócić normalny system (Poseł Robert Winnicki: To jest państwo.) Czy tak jak w przypadku tzw. leżaków (Dzwonek) uboju rytualnego i od 2012 r., drodzy państwo, pro- Spis treści dukcja drobiu w Polsce podwoiła się, z 1300 tys. t do w Ostrowi Mazowieckiej ani lekarz powiatowy, ani ponad 2600 tys. w tej chwili. To nie jest kwestia tylko lekarz wojewódzki żadnej kary nie ponieśli? No tak tych gospodarstw, które produkują ten drób, ale to jest być nie może. Macie narzędzia, macie instrumenty, także kwestia całego przemysłu paszowego, to jest korzystajcie z nich i pilnujcie, żeby dobrostan zwierząt kwestia producentów zbóż, kukurydzy, pszenicy. był zgodny z wymogami, jakie przyjęliśmy w prawie. To jest naprawdę system naczyń powiązanych. (Okla- Dziękuję bardzo. (Oklaski) ski) Jeśli utniemy jedną gałąź, to załamią się inne. Dlatego ja jestem zwolennikiem szukania pozytywnych rozwiązań. Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: Na pewno mój klub Koalicja Polska nie zagłosuje za projektem Prawa i Sprawiedliwości w tej formule, Dziękuję bardzo serdecznie panu posłowi. którą teraz zaproponowaliście. Ale cieszę się, że obie- Zapraszam pana posła Janusza Korwin-Mikkego, cujecie, że będzie to skierowane do komisji. Koło Poselskie Konfederacja. (Poseł Katarzyna Maria Piekarska: A co z naszym?) I chcę powiedzieć tak, że jeśli chodzi o zwierzęta Poseł Janusz Korwin-Mikke: futerkowe, to rzeczywiście jest taka tendencja na świecie, trzeba to humanizować, trzeba z tego zrezy- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wielce czcigodny gnować, ale zrezygnować w sposób cywilizowany. Nie Marek Suski powiedział, że jak ludzie dobrze traktu- można z chwili na chwilę przedsiębiorcom, którzy ją zwierzęta, to dobrze traktują i ludzi. Od razu mi jeszcze pół roku temu inwestowali, powiedzieć: za rok się przypomniało, jak hinduiści nie krzywdzą krów, będziemy mieli was w głębokim poważaniu. Proszę nawet maseczki noszą, żeby żaden owad im nie wpadł bardzo, 10-letni okres przejściowy na wygaszenie do ust i nie zginął, co im nie przeszkodziło wymor- produkcji albo 10 lat odszkodowania za utracone ko- dować pół miliona muzułmanów i kilkudziesięciu rzyści. tysięcy chrześcijan, nie mówiąc o ofiarach dla bogini (Głos z sali: 30 nawet.) Kali. Tak że to wcale nie jest prawdą. (Oklaski) I wtedy możemy rozmawiać o konsensusie w tej Wielce czcigodna posłanka Katarzyna Piekarska sprawie. (Oklaski) powiedziała, że na każdą ustawę przychodzi czas. (Głos z sali: Brawo.) Obawiam się, że ma absolutną rację. Niedługo nadej- Natomiast poszukajcie informacji, tak jak my po- dzie czas na to, że nie będzie wolno hodować kur szukaliśmy wtedy, w 2010 r., bo była specjalna mię- w klatkach, nie będzie wolno hodować świń, nie bę- dzynarodowa komisja do tego powołana, co zrobić dzie wolno hodować… Też się je przecież zabija. Zwie- z ubojem rytualnym i tam zalecenia są wpisane. rzęta nie pochodzą przecież z supermarketów, tylko 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. 86 Projekty ustaw o zmianie ustawy o ochronie zwierząt

Poseł Janusz Korwin-Mikke go, antywolnościowego, antyrolniczego, antyhodow- lanego gniota w pierwszym czytaniu. mimo wszystko z obór i stajni, prawda? Przyjdzie taki (Poseł Sławomir Nitras: Antychrześcijańskiego.) czas, bo ostatnio się dowiedzieliśmy, że również ro- Przekazuję to, panie marszałku… śliny czują, że niedługo będzie się można odżywiać wyłącznie owocami, miodem i czym tam jeszcze… (Poseł Sławomir Nitras: Hummusem.) Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: (Poseł Krzysztof Tuduj: Słońcem.) Tak że, proszę państwa, to jest pytanie, czy my Dziękuję serdecznie. Ja państwu… należymy do cywilizacji, która stworzyła to, co stwo- rzyła dzięki również zabijaniu zwierząt… (Poseł Sławomir Nitras: Morduje…) Poseł Krzysztof Bosak: …dzięki temu, że dzieci się uczyły porządku i sys- tematyczności na tresurze zwierząt, które tresowały …i pragnę wykorzystać krótką minutę, którą również w domach, czy też będziemy takimi miłymi mam, na poinformowanie Sejmu, że projekt ten… Elojami jak w słynnej noweli Wellsa, Elojami, którzy (Poseł Sławomir Nitras: 2 minuty.) są mordowani przez innych, a sami są mili, grzeczni, …nie dotyczy tylko smyczy, łańcuchów czy zwie- sympatyczni. Tylko widzi pani, pani poseł, nie wszy- rząt futerkowych, do czego chcą tutaj dyskutujący scy są tacy jak my i przyjdą, np. muzułmanie, którzy zredukować tę ustawę. Projekt ten dotyczy całego ryn- potrafią zabijać. ku mięsa. Dziś, rozmawiając z przedstawicielami bran- Muzułmanin w czasie bierzmowania własnoręcz- ży, dowiedziałem się, że kontrahenci z zagranicy już nie musi zabić, na pamiątkę ofiary z Izaaka, mieczem w tej chwili wstrzymali realizację zakupów mięsa baranka. I ci ludzie zabiją nas, jeżeli nasi ludzie nie z Polski, antycypując spadek cen mięsa. 40% eksportu będą umieli zabijać. Dziękuję za uwagę. (Oklaski) w sektorze drobiu, w sektorze wołowiny to jest ubój (Poseł Sławomir Nitras: Jeżeli my nie zabijemy rytualny. Ten popyt zostanie obsłużony przez inne świni, to oni zabiją nas. To jest logika.) państwa. Jeżeli my nie obsłużymy tego popytu, bę- dziemy mieć nadpodaż i dalsze załamanie cen mięsa

Spis treści na rynku wewnętrznym. Już w tej chwili każdy, kto Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty: odrobinę interesuje się rynkiem mięsa, wie, że z powodu epidemii nastąpił spadek zamówień, a z powodu spadku zamówień spadły ceny i rentowność produkcji. Dziękuję serdecznie. (Głos z sali: Zakaz.) Zapraszam pana posła Krzysztofa Bosaka, Koło Ten projekt dobije polskie hodowle w momencie, Poselskie Konfederacja. kiedy znalazły się w kryzysie. Cała branża jest w szo- Proszę, panie pośle. ku. Dopiero w tej chwili w największych polskich firmach powstają sztaby kryzysowe, które próbują do- trzeć do kancelarii premiera, do PiS-u, do rządu, do Poseł Krzysztof Bosak: posłów, którzy mają opinię rozsądnych, i takich, z któ- rymi da się rozmawiać. Szanowny Panie Marszałku! Panie Posłanki i Pa- (Poseł Sławomir Nitras: Czyli do Janusza Kor- nowie Posłowie! W pierwszej kolejności zwracam win-Mikkego.) uwagę, że debatę tę skonstruowano w ten sposób, że Opamiętajcie się. (Oklaski) duże kluby przyznały sobie po 10 minut, a Konfede- racji 5 minut. Najwyraźniej Izba boi się argumentacji (Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek jedynej siły, która konsekwentnie i w całości broni Sejmu Małgorzata Gosiewska) polskich rolników (Oklaski), broni polskich hodow- ców, broni wolności gospodarczej i broni konstytucji. Tu patrzę w lewą stronę. Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: (Poseł Sławomir Nitras: I mordowania zwierza- ków.) Dziękuję, panie pośle. Tak, i zabijania zwierząt, zabijania zwierząt, któ- W drugiej części wystąpienia koła Konfederacja re jest etyczne, które jest etycznym sposobem utrzy- pan poseł Michał Urbaniak. mania się, tworzenia miejsc pracy, zarobkowania Bardzo proszę. wbrew fałszowaniu etyki chrześcijańskiej, etyki, na której jest zbudowana nasza cywilizacja, fałszowa- niu, którego dokonuje PiS do spółki z Lewicą i lewym Poseł Michał Urbaniak: skrzydłem Platformy Obywatelskiej. Gratuluję tym posłom, którzy w tym całym zamieszaniu zachowują Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mamy tutaj świet- zdrowy rozsądek. ny festiwal hipokryzji. Z jednej strony mamy ludzi, Zgłaszam wniosek w imieniu koła Konfederacja którzy mówią o empatii, mówią: pilnujmy zwierzątek, o odrzucenie tego gniota, szkodliwego, antypolskie- dbajmy o ich dobrostan – świetnie, tak, dbajmy o zwie- 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekty ustaw o zmianie ustawy o ochronie zwierząt 87

Poseł Michał Urbaniak Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: rzęta, to jest ważne – ale z drugiej strony zapomina- Dziękuję, pani poseł. Pani poseł, bardzo dziękuję. cie też np. o dramatach kobiet, które nie mogły uro- Kolejne pytanie zada… dzić, ponieważ nie doczekały, tak? Mamy dalej usta- wę o aborcji w Sejmie, mamy ją w zamrażalce… (Głos z sali: Ha, ha, ha!) Poseł Anita Sowińska: …a my dzisiaj będziemy rozmawiać o tym, czy zwie- rzęta mogą być zabijane w sposób rytualny, czy nie. I z drugiej strony kwestia tego, że chcecie po prostu …której skutki będą katastrofalne. Dziękuję bardzo. zarżnąć jedną z branż polskiej gospodarki. Opamiętaj- cie się. (Oklaski) Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska:

Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: …pani poseł Dorota Niedziela, Koalicja Obywa- telska. Dziękuję, panie pośle. Bardzo proszę. Przechodzimy do pytań. Wyznaczam czas na zadanie pytania – 1 minuta. Zamykam listę posłów chcących zadać pytanie. (Poseł Krzysztof Bosak: Ja się zgłaszam do zada- Poseł Dorota Niedziela: nia pytania.) Jako pierwsza pytanie zadaje pani poseł Anita Pani Marszałek! Panie Ministrze! Chciałabym po- Sowińska, klub Lewica. wiedzieć: ministrze rolnictwa, ale nie ma ministra Bardzo proszę. rolnictwa. Wysoka Izbo! Dosyć podziałów. Pan prezes, przedstawiając tę ustawę, powiedział: to jest ustawa, którą poprą wszyscy dobrzy ludzie. Otóż, Wysoka Poseł Anita Sowińska: Izbo, panie prezesie, panowie ministrowie, mówię: Spis treści sprawdzam. Mam nadzieję, że tę ustawę poprą wszy- Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ta ustawa jest potrzebna i długo oczekiwana, nie tylko jeśli scy członkowie PiS-u. Mówię: sprawdzam. Mam na- chodzi o zakaz hodowli zwierząt futerkowych, ale dzieję, że poprzecie poprawki, które oprócz zakazu również ze względu na poprawę warunków bytu mówią też o tym, że będziemy wypłacać odszkodowa- psów i kotów w schroniskach dla zwierząt. Aby jed- nia wszystkim tym, którzy stracą swoje miejsce pracy. nak realizacja tej ustawy była skuteczna, trzeba Mam nadzieję, że poprzecie poprawki, które mówią przygotować samorządy do przejęcia odpowiedzialno- o tym, że nie na stałe na łańcuchach – nie ma łańcu- ści za schroniska prywatne. chów, są kojce. (Oklaski) Mam nadzieję, że poprzecie W związku z tym mam dwa pytania. Czy samorzą- wszystkie te poprawki, które mówią o tym, że nie ma dy otrzymają dotacje celowe na zmianę klatek z 6 m2 w ogóle żadnych kolczatek. Mam nadzieję, że poprze- na 9 m2? Będzie to dla nich duży wydatek i one potrze- cie poprawkę dotyczącą czipowania, która nie znala- bują tego jednorazowego wsparcia z budżetu central- zła się w waszym projekcie… nego. I drugie pytanie: Co mają zrobić samorządy (Poseł Janusz Korwin-Mikke: Tak?) z umowami, które zostały podpisane na kilka lat? Czy …a jest zasadniczą kwestią chroniącą zwierzęta ustawa będzie to regulowała? przed bezdomnością. Kolejne pytanie jest inne. Lewica popiera ten pro- (Poseł Sławomir Nitras: Ale nie ludzi.) jekt, ponieważ jesteśmy odpowiedzialnymi polityka- Mam w końcu nadzieję, że poprzecie poprawki mi i wykazujemy dobrą wolę. Dobre projekty trzeba (Dzwonek), które mówią o polepszeniu dobrostanu popierać niezależnie od tego, kto je złożył. (Dzwonek) Dlatego mam pytanie do pana prezesa Kaczyńskiego: zwierząt i które mówią o tym, że ludzie, którzy prze- Czy poprze pan projekt zmiany ustawy – Prawo wod- stali mieć swoją działalność, mają prawo do odszko- ne, który umożliwia renaturyzację rzek? Projekt zło- dowania. (Oklaski) żyła Lewica… Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: Dziękuję bardzo, pani poseł. Dziękuję bardzo. Bardzo proszę, pani poseł Katarzyna Kretkow- ska, klub Lewicy. Poseł Anita Sowińska: Nie widzę. W takim razie pani poseł Klaudia Jachira, Koalicja …i jest on długo wyczekiwany ze względu na suszę… Obywatelska. 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. 88 Projekty ustaw o zmianie ustawy o ochronie zwierząt

Poseł Klaudia Jachira: Poseł Iwona Maria Kozłowska:

Szeregowy Pośle Kaczyński! Pani Marszałek! Wy- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Procedowana usta- soka Izbo! Z pełnym przekonaniem chcę powiedzieć, wa zakłada powołanie Rady do spraw Zwierząt, która że ta ustawa to odważny krok w dobrą stronę, dlate- ma działać przy ministrze rolnictwa i rozwoju wsi. go podpisuję się pod nią wszystkimi moimi łapkami. Zadaniem rady ma być analizowanie i monitorowanie Tylko jeśli ona ma naprawdę zapobiec cierpieniu stanu ochrony zwierząt, a także skupianie się na funk- zwierząt hodowanych na futra, to dlaczego złamanie cjonowaniu schronisk dla zwierząt, co w tej chwili jest zakazu hodowli ma być tylko wykroczeniem, a oso- tak naprawdę zadaniem samorządów. Czyżby miał być bom, które będą nielegalnie trzymać zwierzęta w tych powołany kolejny organ, kolejne ciało, które będzie strasznych warunkach, będzie grozić kara grzywny nadzorowało samorządy? To jedna rzecz. na zasadach ogólnych, czyli tylko do 5 tys. zł? Niele- Rada będzie też z pewnością generowała pewne galna hodowla zwierząt futerkowych powinna być koszty. Czy ktoś wyliczył, jakie będą koszty obsługi kwalifikowana jako przestępstwo i o to apeluję. Ina- administracyjnej, jakie będą koszty diet członków czej biznes zejdzie do podziemia, właściciele ferm co prezydium tej rady? I w końcu jaki jest sens powoła- najwyżej będą płacić niewielkie grzywny, a zwierzęta nia Rady do spraw Zwierząt, skoro 26 czerwca 2020 r. nadal będą cierpieć, jak cierpiały. A tego, panie pośle Kaczyński, chyba byśmy nie chcieli, prawda? Dzię- minister Ardanowski powołał pełnomocnika do spraw kuję bardzo. (Oklaski) ochrony zwierząt? Czyżby projekt pana ministra Ar- (Poseł Janusz Korwin-Mikke: Krwiożercza Jachira. danowskiego się nie sprawdził? (Dzwonek) Powstaje Precz ze zwolenniczkami Kaczyńskiego.) jeszcze pytanie o wzajemne uprawnienia pełnomocnika i Rady do spraw Zwierząt. Czy znowu będziemy podwa- jać, potrajać różne organy i służby? Dziękuję bardzo. Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: (Oklaski)

Dziękuję, pani poseł. Pan poseł Dariusz Joński, Koalicja Obywatelska. Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: Spis treści Dziękuję, pani poseł. Poseł Dariusz Joński: Bardzo proszę, pani poseł Katarzyna Ueberhan, klub Lewicy. Dziękuję. (Poseł Janusz Korwin-Mikke: Wędkarze do wię- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Będziemy składać zień.) wiele poprawek. Te poprawki to test na tzw. dobrego człowieka, o którym mówił prezes Kaczyński. Jedna z poprawek mówi o zakazie wykorzystywania koni Poseł Katarzyna Ueberhan: na drodze do Morskiego Oka. Chyba już najwyższy czas, aby to barbarzyństwo się zakończyło, aby na Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam pytanie od- naszych oczach po prostu nie ginęły konie. To chyba nośnie do projektu zgłoszonego przez klub Prawa jedyny, swoją drogą, park narodowy, gdzie na naszych i Sprawiedliwości, dosyć szczegółowe pytanie: Dla- oczach giną konie. czego definicja psa rasowego w państwa projekcie nie (Poseł Edward Siarka: W ogóle nie wiesz, o czym została skonstruowana analogicznie do definicji kota mówisz.) rasowego, gdzie jako podmiot uprawniony do reje- (Poseł Janusz Korwin-Mikke: Precz z wyścigami stracji kotów uwzględniono związek, stowarzyszenie na Służewcu.) Unia Felinologii Polskiej? Dlaczego w przypadku To jest taki test na dobrego człowieka. To pytanie psów wskazano tylko jedno prywatne stowarzysze- zadaję prezesowi Kaczyńskiemu, czy chce być dobry, nie? Czy to pomyłka? Jeśli tak, to jest ona istotna jak mówi, i poprze projekt ochrony zwierząt akurat w przypadku tych koni, czy też potraktuje to wybiór- z dwóch powodów. Po pierwsze, wprowadza monopol czo i będzie popierał Tatrzański Park Narodowy, jednej organizacji, a po drugie, pozbawia służby mun- który w oświadczeniu i w odpowiedzi twierdzi, że nie durowe dotychczasowego dostępu do psów służbo- wie, o co w ogóle chodzi. Dziękuję bardzo. (Oklaski) wych. Na ten problem wskazywano już w poprzedniej (Poseł Janusz Korwin-Mikke: Koniec z kanarkami kadencji, gdy procedowano, niestety nieskutecznie, w klatkach. Wypuścić kanarki.) nad analogicznym projektem. Czy był to błąd, a jeśli tak, to dlaczego go powtórzono tym razem? Dlaczego nie wpisano również w tym przypadku związku, sto- Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: warzyszenia Unia Felinologii Polskiej? Jaki był klucz doboru stowarzyszeń w przedstawionej przez pań- Dziękuję bardzo, panie pośle. stwa definicji psów i kotów? Dziękuję. (Dzwonek) Bardzo proszę, pani poseł Iwona Maria Kozłow- (Poseł Janusz Korwin-Mikke: Hitler kochał sukę ska, Koalicja Obywatelska. Blondi.) 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekty ustaw o zmianie ustawy o ochronie zwierząt 89

Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: Poseł Ewa Kołodziej

Dziękuję bardzo. …czy nie zostawicie ich na bruku. Czy w europej- Pani poseł Mirosława Nykiel, Koalicja Obywatelska. ski, cywilizowany sposób zrekompensujecie im straty? Dziękuję pięknie za uwagę. (Oklaski)

Poseł Mirosława Nykiel: Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska:

Dziękuję bardzo. Dziękuję, pani poseł. Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Już na początek Pan poseł Norbert Kaczmarczyk, Prawo i Spra- powiem, żeby nie było wątpliwości, że poprę każde wiedliwość. rozwiązanie, które poprawi dobrostan zwierząt. Ale Bardzo proszę. mam pytanie do autora wielkiej piątki Kaczyńskiego: Co się tak naprawdę za tym kryje? Jakie są prawdziwe intencje tego projektu? Bo trudno mi uwierzyć, że Poseł Norbert Kaczmarczyk: ktoś taki, kto od 5 lat bezwzględnie niszczy Polskę, nie współczuje ani dzieciom z niepełnosprawnościa- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Chciałbym zapytać mi, ani ludziom z niepełnosprawnościami, ani na- pana posła wnioskodawcę, czy konsultował ten pro- uczycielom, ani lekarzom, absolutnie nikomu, nagle jekt z rolnikami, czyli z zainteresowanymi. (Oklaski) okazuje się bardzo wrażliwy i kocha zwierzęta. Wszy- Jestem rolnikiem, wychowałem się na wsi, wychowa- scy pytają i spekulują. Niektórzy wiedzą już nawet, łem się przy hodowli i wiem, że rolnicy kochają zwie- co się tak naprawdę kryje za tą wielką piątką. Proszę rzęta. Aby zwierzę mogło urosnąć, aby zwierzę mogło pana prezesa o podanie tych prawdziwych intencji. dojrzeć, a także by rolnik mógł dzięki hodowli utrzy- Dziękuję bardzo. (Oklaski) mać swoją rodzinę, rolnik musi to zwierzę kochać. A więc, drodzy państwo, to jest test. To jest test, czy ludzie, którzy nam zaufali, mogą na nas liczyć, Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: czy mogą liczyć na ministra rolnictwa, czy mogą li- czyć na prezydenta Andrzeja Dudę. (Oklaski) Spis treści Dziękuję bardzo. Drodzy Państwo! Do tej ustawy w drugim czytaniu Bardzo proszę, pani poseł Ewa Kołodziej, Koalicja złożyliśmy poprawki jako Solidarna Polska wspólnie Obywatelska. z Porozumieniem. W tej sytuacji rekomenduję… (Poseł Sławomir Nitras: Jak w drugim, jak to jest pierwsze? Dopiero złożycie.) Poseł Ewa Kołodziej: W drugim czytaniu złożymy poprawki. W tym momencie rekomenduję (Dzwonek), aby głosować za od- Pani Marszałek! Chciałabym Wysokiej Izbie rzuceniem tego projektu ustawy w pierwszym czyta- przedstawić kilka faktów, kilka prawd o przemyśle niu. (Oklaski) futrzarskim. Detalistów traktujecie jak oligarchów. (Głos z sali: Brawo!) Myślicie o hodowli zwierząt na futra, że są to wielkie sieci handlowe, a to zaledwie trzy sklepiki z mięsem. Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: Taka jest prawda o tym przemyśle, takie są fakty. Dziś w Polsce z tego przemysłu żyje, w tym prze- Dziękuję, panie pośle. myśle pracuje zaledwie 2 tys. osób, a jedynie 850 osób Pani poseł Katarzyna Lubnauer, Koalicja Obywa- płaci składki na ubezpieczenia społeczne, składki telska. ZUS. Dochody z PIT-u z całego sektora w 2019 r. Bardzo proszę. wyniosły zaledwie 11 mln zł, natomiast państwo polskie straciło na podatku VAT z całego tego sektora aż 27 mln zł, dlatego że na skóry jest obniżona, zaledwie Poseł Katarzyna Lubnauer: 3-procentowa stawka VAT. Ale w żadnym cywilizowa- nym państwie nie można likwidować nawet tych Panie i Panowie Posłowie! Pani Marszałek! Świat trzech budek z mięsem, tych sklepików z mięsem tylko się zmienia. W XXI w. już praktycznie nigdzie na świe- dlatego, że w międzyczasie zmieniła się polityka pań- cie nie wolno handlować ludźmi. Wszędzie za to pra- stwa (Dzwonek) w tej sprawie. wa wyborcze mają kobiety. Dlatego chciałam wyraźnie zapytać i poprosić (Poseł Janusz Korwin-Mikke: Takie są skutki.) o wsparcie dla tych rolników, którzy będą się przebran- (Poseł Sławomir Nitras: Niech pan uważa na sło- żawiać. Chciałam zapytać… wa, naprawdę.) Co więcej, nie wykorzystuje się już małych, 8-letnich,10-letnich dzieci do pracy w kopalni lub w komi- Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: niarstwie. W związku z tym najwyższy czas, żeby za- dbać też o prawa zwierząt, bo to jest wymiar cywili- Dziękuję, pani poseł. zacyjny. (Gwar na sali) 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. 90 Projekty ustaw o zmianie ustawy o ochronie zwierząt

Poseł Katarzyna Lubnauer Kiedy osiągnęli ten cel, na konferencji prasowej wy- szedł lider młodych PiS-owców i powiedział: koniec Przemysł futrzarski jest przemysłem archaicznym, z tym biznesem. To, w jaki sposób PiS komunikuje się okrutnym i nieprzystającym do dzisiejszych czasów. z rolnikami w kwestii tej ustawy, jest poniżej krytyki Nie potrzebujemy już futer, żeby się ciepło ubrać na (Oklaski), szczególnie biorąc pod uwagę fakt, że w więk- zimę, dlatego najwyższy czas zakończyć cierpienie szości dzięki tym ludziom wygraliście wybory. zwierząt. Najwyższy czas zrozumieć, że ten przemysł Uważam, że ta ustawa, mimo że jest bardzo trud- ani nie jest ważną gałęzią przemysłu, ani nie wpływa na, jest możliwa do uchwalenia ponad podziałami. na jakość polskiego życia. Tylko trzeba pójść na ustępstwa, trzeba pójść na kom- Dlatego Koalicja Obywatelska poprze tę ustawę. promis. Trzeba rozmawiać. Ale do tego trzeba mieć I tylko takie pytanie: Czy tym razem nie zabrak- dobrą wolę i styl. A wasz styl wczoraj w liście opisał nie odwagi Prawu i Sprawiedliwości? Czy nie zamro- minister Krzysztof Ardanowski. Dziękuję bardzo. zicie (Dzwonek) tej ustawy, tak jak w poprzedniej (Oklaski) kadencji? (Oklaski) Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: Dziękuję bardzo. Dziękuję, pani poseł. Pan poseł Michał Szczerba, Koalicja Obywatelska. Pani poseł Monika Rosa, Koalicja Obywatelska. Bardzo proszę. Szanowni państwo, bardzo proszę o ciszę i o przeniesienie rozmów w kuluary. Szanujmy się nawzajem. Bardzo proszę, pani poseł. Poseł Michał Szczerba:

Wysoka Izbo! Od kilku lat w badaniach opinii pu- Poseł Monika Rosa: blicznej Polki i Polacy mówią jednoznacznie, że są za zakazem hodowli zwierząt na futro. A jednak polity- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! To jest całkiem kom nie starczało odwagi, aby stanąć wyraźnie po Spis treści niezły projekt ustawy, ale może być naprawdę dobry. stronie zwierząt. Starczało tej odwagi, żeby nagry- Jeśli mówią państwo o miłości do zwierząt, sprawmy, wać filmiki, starczało odwagi, żeby czasami ocieplać żeby ta miłość była naprawdę faktyczna. wizerunek atlasem kotów. Dzisiaj polskie społeczeń- Piszą państwo, że tymczasowe trzymanie zwierząt stwo mówi: sprawdzam. domowych na uwięzi jest dozwolone. Co znaczy: tym- Ta decyzja może być decyzją historyczną, bo my, czasowe? Czy będzie to 1 godzina, 2 godziny, 12 godzin tu obecni, mamy szansę zapisać się na kartach histo- czy 23 godziny na dobę? Czy nie lepiej w ogóle zabronić rii jako ci, którym cierpienie zwierząt nie jest obojęt- trzymania zwierząt domowych na uwięzi? Tak samo ne. I każdy rok zwlekania to kolejne miliony zwie- czy nie lepiej w ogóle zabronić stosowania u zwierząt rząt, które cierpią na fermach. Dzisiaj tak naprawdę kolczatki? mówimy: sprawdzam. I tak naprawdę dzisiaj już wie- Mam także pytanie: Jak wygląda praca rządu nad my, że ta część sali jest całkowicie podzielona. Więc rozwiązaniami umożliwiającymi tworzenie azylów dla o co tak naprawdę chodzi? Czy chcemy pracować nad zwierząt? To będą azyle zarówno dla zwierząt eksmi- tym projektem… towanych, konfiskowanych, jak i dla zwierząt, które (Poseł Grzegorz Braun: Nie chcemy.) docelowo trafią z cyrków do takich miejsc. …czy chcemy ocieplać wizerunek prezesa? (Poseł Janusz Korwin-Mikke: Zakazać podkuwa- nia koni.) Likwidując cyrki, coś ze zwierzętami trzeba bę- dzie zrobić. Jak wygląda praca nad rozwiązaniami Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: prawnymi dotyczącymi azylu? (Oklaski) Panie pośle…

Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: Poseł Michał Szczerba: Dziękuję bardzo. I dzisiaj w głosowaniu będziemy również o tym Pan poseł Dariusz Klimczak, Polskie Stronnictwo decydować. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Ludowe – Kukiz15.

Poseł Dariusz Klimczak: Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska:

Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przez Dziękuję, panie pośle. ostatnich 30 lat polscy rolnicy bardzo ciężko pracowali, Pan poseł Przemysław Drabek, Prawo i Sprawie- żeby Polska była światowym liderem w hodowli drobiu. dliwość. 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekty ustaw o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Sprawy formalne 91

Poseł Przemysław Drabek: Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska:

Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wysoki Panie pośle… Sejmie! W związku z szeregiem rozbieżnych informacji o wysokości dochodów, bardzo wysokich docho- Poseł Sławomir Nitras: dach generowanych do Skarbu Państwa przez tzw. branżę futrzarską mam pytanie, proszę o konkretną Wstyd, że jest pan mężczyzną. informację: Jak wysokie są wpływy do budżetu pań- (Głos z sali: Proszę nas przeprosić. Przeproś.) stwa generowane przez tę branżę? Dziękuję bardzo. Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: Panie pośle, nadużył pan formuły wniosku formal- Dziękuję bardzo. nego. Natomiast jeśli rzeczywiście takie słowa padły, Pan poseł Nitras z wnioskiem formalnym. a sprawdzę to osobiście w stenogramie, to jest to obu- Bardzo proszę, panie pośle, tylko… rzające i ewidentnie powinno trafić do komisji etyki. (Głos z sali: Przeproś.) Bardzo proszę, pan poseł Marcin Porzucek, Pra- Poseł Sławomir Nitras: wo i Sprawiedliwość. Panie pośle, ale w jakim trybie? Dziękuję, pani marszałek. (Poseł Grzegorz Braun: Ad vocem.) Pani Marszałek! Uczestniczymy w naprawdę po- (Głos z sali: Sprostowanie.) ważnej debacie i chciałem podziękować większości (Głos z sali: Może chce przeprosić.) parlamentarzystów za poziom tej debaty. Ale my, Jest pan poseł Marcin Porzucek? siedząc w ławach poselskich, jesteśmy zmuszeni słu- Nie widzę. chać komentarzy pana posła Korwin-Mikkego, które (Poseł Dobromir Sośnierz: A co to było teraz?) nie mieszczą się w jakichkolwiek standardach… Pan poseł Krzysztof Paszyk, Polskie Stronnictwo (Poseł Robert Winnicki: I kto to mówi.) Ludowe – Kukiz15. …demokratycznej dyskusji parlamentarnej. (Poseł Grzegorz Braun: No wstań, prostaku, po- Spis treści Przed chwilą usłyszeliśmy… chwal się.) Proszę mi nie przerywać, panie pośle Winnicki. (Poseł Grzegorz Braun: Skarżypyta.) Przed chwilą usłyszeliśmy słowa skierowane do Poseł Krzysztof Paszyk: posłanek Koalicji Obywatelskiej, kiedy pan poseł Dziękuję bardzo. Korwin-Mikke powiedział, że… Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Nie dalej jak w ostat- (Poseł Grzegorz Braun: Skarżypyta.) nią sobotę w Bralinie w powiecie kępińskim w Wielko- …debata o prawach zwierząt odbywa się tylko dla- polsce pan premier Morawiecki w asyście wielu posłów tego, że kiedyś przyznano prawa do głosowania kobie- wielkopolskich – pan poseł Mosiński był, pan poseł tom, i to jest skutek. A potem powiedział, że kobiety Kaleta – powiedział, że sprawy polskich rolników to nadają się tylko do haremu. Wszyscy to słyszeli. jest racja stanu. Nie wiem, w czyim imieniu pan pre- Pana słowa świadczą o tym, że jest pan po prostu mier Morawiecki to wypowiadał. Widzę, że na pewno chamem… nie w imieniu… (Głos z sali: Hańba!) (Poseł Piotr Kaleta: Widzisz, Krzysiu, nie spraw- …i nie powinien pan w tej Izbie zasiadać. dziłeś.) (Głos z sali: Wykluczyć go z obrad.) …ministra rolnictwa pana Ardanowskiego. Ze słów I chciałbym poinformować, że skieruję wniosek pana posła Kaczmarczyka też wnioskujemy, że na do Komisji Etyki Poselskiej o ukaranie pana, bo to, pewno nie mówił tego w imieniu Solidarnej Polski. co pan robi, przynosi wstyd Izbie i uniemożliwia nam Ja bym chciał, żeby dzisiaj pan premier Morawiecki debatę na temat poważnych spraw. (Oklaski) z tą liczną grupą parlamentarzystów wyszedł i po- (Głos z sali: Hańba!) wtórzył dzisiaj właśnie, przy okazji procedowania (Głos z sali: Wstyd!) nad tą ustawą, protestującym rolnikom, że sprawy rolnictwa to jest racja stanu, i żeby te słowa również przekuł w czyn, posyłając tę złą ustawę tam, gdzie jej Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: miejsce. Dziękuję bardzo. (Oklaski) (Głos z sali: Brawo!) Dziękuję, panie pośle. Ale już… Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: Poseł Sławomir Nitras: Dziękuję, panie pośle. Człowiek, który w ten sposób zwraca się do kobiet, Pan poseł Robert Warwas, Prawo i Sprawiedliwość. wystawia sobie najgorsze możliwe świadectwo. Bardzo proszę. 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. 92 Projekty ustaw o zmianie ustawy o ochronie zwierząt

Poseł Robert Warwas: Poseł Grzegorz Braun:

Dziękuję. Szczęść Boże! Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wy- Jak państwo pamiętacie, przynajmniej niektórzy soka Izbo! Wokół projektu nowelizacji ustawy o ochro- z was, cesarz Kaligula nosił się z zamiarem wprowa- nie zwierząt toczy się gorąca dyskusja, pojawiają się dzenia swojego ulubionego rumaka Incitatusa do Sena- różne argumenty, m.in. argument, jakoby likwidacja tu w charakterze konsula. Myślę, że niektórzy z pań- ferm zwierząt futerkowych miała spowodować wzrost stwa są bliscy takich koncepcji ustrojowych, bo tu cen mięsa w sklepach. Chodzi bowiem o to, że branża w istocie ważą się kwestie ustrojowe, nie tylko los jednej ta zagospodarowuje m.in. odpady, jakie powstają przy czy drugiej branży. Natomiast chodzi nie tylko o pro- produkcji mięsa. Panie ministrze, chciałbym zadać ducentów futer, ale też o eksport polskiego mięsa. Spra- pytania: Czy funkcjonowanie ferm norek ma wpływ wa jest szersza, chodzi o stosunek państwa do własno- na koszt mięsa w Polsce oraz jak wygląda zagęszcze- ści, do wolności gospodarowania, przedsiębiorczości, nie ferm w Polsce? Dziękuję. o te sprawy tutaj chodzi. A państwo idziecie na to z re- wolucyjnym projektem i wprowadzacie swoje inspekcje Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: robotniczo-chłopskie tutaj wskrzeszone pod zielonym sztandarem (Dzwonek), z mocą ferowania wyroków Dziękuję, panie pośle. i uruchamiania procedury policyjno-karnej. Pani poseł Agnieszka Soin, Prawo i Sprawiedli- wość. Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: Poseł Agnieszka Soin: Dziękuję bardzo, panie pośle. Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam pytanie do posła sprawozdawcy, chodzi o uzupełnie- nie jego sprawozdania o informację, jak wyglądają Poseł Grzegorz Braun:

Spis treści rozwiązania prawne dotyczące hodowli zwierząt futerkowych w innych krajach oraz jakie skutki spo- A zatem sprawa jest głębsza, poważniejsza. Pyta- łeczne… nie jest takie: Czy po zakończeniu tej kadencji na (Głos z sali: Ale której ustawy, którego projektu?) Prawo i Sprawiedliwość będzie jeszcze ktokolwiek …spowoduje zamknięcie tych ferm. Serdecznie głosował poza tchórzofretkami? (Oklaski) dziękuję. (Poseł Andrzej Szlachta: Sympatycy Konfederacji (Głos z sali: Ale który projekt, bo są dwa?) z Podkarpacia.)

Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: Dziękuję bardzo. Dziękuję, panie pośle. Pan poseł Paweł Rychlik, Prawo i Sprawiedli- wość. Pan poseł Edward Siarka, Prawo i Sprawiedli- wość. Bardzo proszę. Poseł Paweł Rychlik:

Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W Internecie krą- Poseł Edward Siarka: ży wiele nagrań z ferm zwierząt futerkowych i nie jest to tylko takie sympatyczne, miłe nagranie pana Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Od pewnego cza- posła Bosaka, ale krążą nagrania o wiele bardziej su, muszę powiedzieć, obserwujemy w Sejmie zjawi- dramatyczne, drastyczne. Chciałem zadać pytanie. sko personalizacji zwierząt. Efektem tego działania Ten projekt ustawy przewiduje daleko idące kroki, jest to, że właściwie pomieszały się nam języki. (Okla- które skutkować będą likwidacją ferm zwierząt fu- ski) W świecie zwierząt – jako człowiek wsi mogę po- terkowych. Dlatego chcę zadać pytanie: Czy nie lep- wiedzieć – tylko jedno stworzenie ma przymiot rodze- szym rozwiązaniem byłoby to, co wnioskują hodowcy nia się. To są pszczoły. Dzisiaj nie mówimy już, że – po prostu zapisy, które będą skutkować poprawą świnia się oprosiła, kobyła oźrebiła czy kotka okociła. dobrostanu tych zwierząt? Dziękuję. Wszystkie zwierzęta się rodzą. I z tego pomieszania języków niestety mamy dzisiejszy efekt dyskusji Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: (Oklaski), który prowadzi do tego, że nagle w art. 7 dajemy prawo organizacjom ekologicznym… Dziękuję bardzo. (Poseł Sławomir Nitras: Nie mówimy, że się szlach- Pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja. tuje zwierzęta, tylko morduje.) 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekty ustaw o zmianie ustawy o ochronie zwierząt 93

Poseł Edward Siarka Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska:

…dajemy uprawnienia organizacjom ekologicz- Dziękuję, pani poseł. nym, ludziom kompletnie nieprzygotowanym do tego, Ostatnie pytanie zada pan poseł Adrian Zan- żeby mogli wejść do każdego gospodarstwa. (Oklaski) dberg, klub Lewica. Chciałbym zapytać, czy rzeczywiście taka jest inten- Bardzo proszę. cja, aby ci ludzie mogli wchodzić do każdego gospodarstwa (Dzwonek), i czy nie widzimy w związku z tym Poseł Adrian Zandberg: niebezpieczeństw dla naszego rolnictwa. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Wysoka Izbo! Obdzieranie norek ze skóry to jest okrutny proceder, z którym już dawno powinniśmy skończyć. To samo dotyczy dorabiania się na niehu- Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: manitarnym uboju. Wbrew temu, co się marzy panu Bosakowi, Polacy nie są barbarzyńcami. I bardzo się Dziękuję, panie pośle. cieszę, że rozpoczęliśmy prace nad tą ustawą. Ukłony Pani poseł Joanna Lichocka, Prawo i Sprawiedli- dla tych, którzy do tego doprowadzili. Nie mam naj- wość. (Poruszenie na sali) mniejszych wątpliwości, jak w tej sprawie głosować. (Głosy z sali: Ooo… Idzie.) Oczywiście protestuje teraz paru milionerów, którzy (Głos z sali: Pierwszy raz.) na okrucieństwie wobec zwierząt się dorobili. I pro- (Głos z sali: Pokaż gest chamski.) testują ich polityczne pacynki tam, z brunatnych ław. Szanowni państwo, ja naprawdę bardzo proszę (Oklaski) o zachowanie powagi. (Głosy z sali: Ha, ha, ha!) (Głosy z sali: Uuu…) Ale wbrew temu, co można od nich usłyszeć, wy- Poseł Joanna Lichocka: gaszenie hodowli na futro nie będzie miało istotnego znaczenia gospodarczego…

Poseł Janusz Korwin-Mikke Spis treści Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Jest tutaj mowa ( : A na skóry?) …bo to jest branża schyłkowa. Natomiast trzeba o tym, że ta ustawa o ochronie zwierząt uderza w pol- zrobić jedną rzecz. Tam nie pracuje wiele osób, ale skich rolników. Chciałabym zapytać państwa, czy trzeba zadbać o tych pracowników, którzy byli tam w tradycji polskiego rolnictwa jest hodowanie na 2 ha, dotychczas zatrudnieni. Zadbać o to, żeby znaleźli inną 3 ha 50 tys. zwierząt w klatkach. Nie, to nie jest tra- pracę, taką, która nie jest oparta na maltretowaniu dycja polskiego rolnictwa. Nie wycierajcie sobie, obroń- zwierząt i okrucieństwie wobec nich. (Dzwonek) I to cy przemysłu futrzarskiego, przemysłu skórowania jest moje pytanie i moja sugestia skierowane do au- zwierząt… torów tego projektu. Czy rozważacie państwo taki (Głos z sali: Pani przeczyta tę ustawę do końca, program wsparcia dla pracowników z tej branży, pani poseł.) żeby po prostu pomóc im się przekwalifikować? Myślę, …tym, że to są rolnicy. (Poruszenie na sali) To są że to jest ważne. biznesmeni, okrutni biznesmeni nastawieni na szybki zysk. (Poseł Grzegorz Braun: Pani nie czytała, pani nie Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: wie, o czym mówi.) Dziękuję, panie pośle, czas minął. Polscy rolnicy traktują swoje zwierzęta z punktu widzenia dobrostanu. Tutaj ktoś powiedział już to, że polscy rolnicy dbają o zwierzęta, które hodują, i nie Poseł Adrian Zandberg: jest to wielkoprzemysłowa hodowla norek. Mamy tutaj do czynienia również ze zjawiskiem, które jest Myślę, że ważne jest to, żeby przeciąć te sprawy i od- bardzo uciążliwe społecznie. Miałam jako poseł z po- prawić te pożałowania godne argumenty wysuwane łudniowej Wielkopolski bardzo wiele interwencji, próśb z brunatnych ław. Dziękuję. (Oklaski) o interwencje, żeby nie pozwolić na kolejną fermę Dzwonek ( ), żeby interweniować. Chciałabym zapytać, Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: jaka jest uciążliwość społeczna tego przemysłu, jaka jest skala, ile tysięcy mieszkańców wsi i małych mia- Dziękuję bardzo. steczek cierpi z powodu sąsiedztwa tych ferm bizne- Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer- su, nie rolnictwa. Dziękuję. pana. (Poseł Janusz Korwin-Mikke: Ale ma pani buty (Poseł Dobromir Sośnierz: Wniosek formalny.) skórzane, tak? Nie ma pani butów skórzanych przy- Wniosek formalny. padkiem?) Bardzo proszę. 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. 94 Projekty ustaw o zmianie ustawy o ochronie zwierząt

Poseł Dobromir Sośnierz: Wysoka Izbo! Padło kilka pytań do rządu, de facto wynotowałem sobie dwa pytania. Pierwsze dotyczyło Jeśli już stosujemy tutaj takie skarżypyctwo, to wysokości wpływów z branży futrzarskiej do budżetu. my też chcielibyśmy w takim razie ukarania posła To jest rząd wielkości ok. 11 mln zł z podatku PIT. Zandberga za te obelgi, za ten język nienawiści i za (Głos z sali: A drobiarstwo?) te brunatne wyzwiska od czerwonego komunisty. Jeżeli chodzi o wpływ funkcjonowania ferm norek (Oklaski, poruszenie na sali) na cenę mięsa w Polsce, bo takie pytanie też padło, (Głos z sali: Ha, ha, ha!) to jest to wpływ w granicach błędu statystycznego. (Poseł Sławomir Nitras: A jaki ma być komunista, Bardzo dziękuję pani marszałek i Wysokiej Izbie. zielony?)

Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: Dziękuję bardzo, panie ministrze. Jest komisja etyki, bardzo dobrze. W imieniu wnioskodawców na pytania odpowie W imieniu rządu na postawione pytania odpowie pan poseł Grzegorz Puda. pan minister Michał Dworczyk, szef Kancelarii Pre- Bardzo proszę. zesa Rady Ministrów. (Poruszenie na sali) Bardzo proszę. (Poseł Robert Winnicki: A gdzie jest pan minister Poseł Grzegorz Puda: rolnictwa?) (Głos z sali: Gdzie minister rolnictwa?) Szanowna Pani Marszałek! Panie Premierze! Pa- Wysoka Izbo, bardzo proszę o zachowanie powagi. nowie Ministrowie! Szanowni Państwo! Padło wiele pytań, które dotyczyły najczęściej domysłów, wiedzy, pytań, które bardzo często nie były poparte żadnymi Szef Kancelarii badaniami ani danymi. Chciałbym w imieniu wnio- Prezesa Rady Ministrów skodawców odnieść się do tych pytań, które dotyczy- Spis treści Michał Dworczyk: ły posłów wnioskodawców, bo jestem ich przedstawi- cielem. Pani Marszałek! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Jeżeli chodzi o dane, to warto podkreślić, że 73% (Poruszenie na sali) społeczeństwa, a na wsi – 72% społeczeństwa popiera (Głos z sali: Gdzie jest Krzysiu?) projekt ustawy o ochronie zwierząt. Jeżeli państwo (Poseł Artur Dziambor: Współczujemy.) mówicie, że działamy na niekorzyść wsi, to trzeba Premier Gliński jest na sali, odpowiadam. zadać inne pytanie, w czyim interesie państwo dzia- (Poseł Artur Dziambor: A, przepraszam.) łacie, koledzy z Konfederacji, skoro tak naprawdę Szanowni Państwo! Wysoka Izbo! Poselski projekt osób związanych… ustawy o zmianie ustawy o ochronie zwierząt oraz (Poseł Krzysztof Bosak: Polskich rolników.) niektórych innych ustaw przewiduje rozwiązania Ale jakich rolników? mające na celu wzmocnienie ochrony prawnej zwie- rząt, w szczególności poprzez wprowadzenie kilku …z produkcją zwierzęcą, z hodowlą zwierząt fu- zakazów, które będą miały efekty humanitarne. Otóż terkowych w Polsce, nawet jeżeli podamy wasze kwe- zakazane będzie trzymanie zwierząt domowych na stie, jest ok. 2 tys. Co jest nieprawdą, bo w ZUS-ie uwięzi na stałe oraz używanie kolczatek. Będzie za- zgłoszonych jest 846 osób, a osób poszkodowanych, kazane organizowanie i prowadzenie występów cyr- szanowni państwo, jest o wiele więcej. kowych z udziałem zwierząt oraz wykorzystywanie (Poseł Krzysztof Bosak: Dlaczego nie miał pan od- zwierząt w celach rozrywkowych. Będzie zakazana wagi wyjść dzisiaj do rolników?) hodowla zwierząt futerkowych hodowanych w celu W Polsce w ostatnich kilku latach mieliśmy np. pozyskania z nich futer. Krótko mówiąc, celem, któ- 140 udokumentowanych protestów przeciwko fer- ry przyświecał ustawodawcy, jest przede wszystkim mom zwierząt futerkowych. To oznacza, przyjmując zapewnienie lepszego traktowania zwierząt, zwięk- nawet, że w każdej z tych miejscowości jest po 100, szenie kontroli samorządów i czynnika społecznego 200 osób, że mamy przynajmniej 2,8 tys., 3 tys., kilka nad prowadzeniem schronisk dla bezdomnych zwie- tysięcy osób poszkodowanych w wyniku działalności rząt, wzmocnienie skuteczności kontroli przestrze- ferm. I to są prawdziwi rolnicy. gania przepisów prawa w zakresie ochrony zwierząt (Poseł Krzysztof Bosak: Kłamstwo!) przez podmioty prowadzące schroniska przez zwięk- Te fermy zlokalizowane są na terenach wiejskich, szenie częstotliwości tych kontroli. To wszystko po- przy małych miejscowościach, gdzie ludzie uprawiają woduje, że w ocenie Rady Ministrów zmiany zapropo- zboża, gdzie ludzie mają trzodę chlewną, gdzie ludzie nowane w projekcie należy uznać za zasadne. A w kon- prowadzą produkcję zwierzęcą, ale akurat ten rodzaj sekwencji Rada Ministrów rekomenduje przyjęcie działalności, o który państwo walczycie, i odwiedza- projektu omawianej ustawy. cie swoich kolegów, nie należy do tych, które polska 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekty ustaw o zmianie ustawy o ochronie zwierząt 95

Poseł Grzegorz Puda Czy są rozwiązania prawne w innych krajach? Tak się składa, że jesteśmy jednym z ostatnich kra- wieś wspiera. (Oklaski) Polscy rolnicy nie wspierają jów, który przyjmuje takie prawodawstwo. Cała Eu- tego typu działalności. ropa, mogłem państwu przeczytać… (Poseł Dobromir Sośnierz: A świnie nie śmierdzą?) (Poseł Krzysztof Bosak: Kłamstwo!) Jeżeli chodzi o Radę do spraw Zwierząt, szanowna …przyjęła już tego typu rozwiązania. pani poseł, mamy swoje przemyślenia. Otóż chodzi nam Który z panów powiedział, że to kłamstwo? o to, że każda rada, każdy organ, który tworzy więcej (Poseł Krzysztof Bosak: Ja. Krzysztof Bosak.) niż jedna osoba, będzie z pewnością bardziej dostępny, Pan Bosak ostatnio na konferencji mówił o uboju ale również będzie mógł lepiej opiniować swoje projekty rytualnym drobiu. niż 1-, 2-osobowa grupa. W związku z tym będziemy Szanowni państwo: Austria – zakaz hodowania proponować, aby ta rada była utworzona i aby mogła zwierząt w celu pozyskiwania z nich futer. Belgia, Bo- opiniować to, co się dzieje, i raz w roku szanownej Wy- śnia i Hercegowina, Chorwacja, Czechy, Dania, Niem- cy, Luksemburg, Holandia, Norwegia, Macedonia, sokiej Izbie przedstawiać projekt oraz informacje na Serbia, Słowacja, Słowenia, Szwecja i Szwajcaria temat dobrostanu zwierząt w Polsce. (Dzwonek) to kraje, które cały czas prowadzą prace lub (Poseł Dorota Niedziela: Ona nie ma praw.) już wprowadziły zakaz hodowli zwierząt futerkowych. Jeżeli chodzi o uczestników prac rady, bo było py- Na koniec, szanowni państwo, ponieważ mamy tanie o finansowanie, to wszyscy uczestnicy rady ograniczony czas, chciałem państwu powiedzieć, że będą pracowali społecznie. Z tych informacji, które w tej chwili tak naprawdę głosujemy nad tym… Po raz pozyskujemy, i z tych rozmów z rolnikami wynika, pierwszy mamy ponadpolityczny konsensus co do pro- że ci chętni nie robią tego dla pieniędzy, w odróżnie- jektu ustawy o ochronie zwierząt, jeżeli chodzi o zakres niu od hodowców zwierząt futerkowych. Oni po pro- hodowli zwierząt futerkowych i innych, o których mowa stu chcą pomagać zwierzętom. projektowanej ustawie. Jeżeli chodzi o informacje dotyczące wpływów do (Poseł Janusz Korwin-Mikke: Gdzie jest lewica, budżetu, mówił już o tym pan minister, ale warto a gdzie prawica.) powiedzieć o dwóch elementach. Po pierwsze, prze- Tak naprawdę to jest to wielka szansa, żeby po- mysł futrzarski odpowiada za 0,0008 PKB, powtórzę: kazać Europie, że jesteśmy na tyle nowoczesnym Spis treści 0,0008 PKB. Jest to właściwie branża niszowa, która krajem, że nie musimy tego robić. Dziękuję bardzo. nie ma wpływu na polską gospodarkę. (Oklaski) (Poseł Krzysztof Bosak: …a rytualne za ile?) Jeżeli chodzi o polski eksport, to jest 0,0016. A jeże- li chodzi o udział w finansach publicznych, w podat- Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: kach, w składkach, to jest 0,00014. (Poseł Krzysztof Bosak: Manipulujecie danymi.) Dziękuję bardzo, panie pośle. To są, szanowni państwo, tak małe kwoty, tak Pani poseł Katarzyna Piekarska w imieniu wnio- małe ilości, tak małe liczby, że ciężko jest dyskutować skodawców projektu z druku nr 378. o tym, jaki wpływ ma to na polską gospodarkę. (Poseł Dobromir Sośnierz: A co to ma do rzeczy?) Było pytanie, czy konsultowaliśmy to z polskimi Poseł Katarzyna Maria Piekarska: rolnikami. Tak, szanowni państwo… Pani Marszałek! Cieszę się, że widzę panią mar- (Poseł Krzysztof Bosak: Czy to stanowisko PiS, szałek w dobrym zdrowiu. że małych można niszczyć?) Koleżanki i Koledzy! Bardzo się cieszę, że, mam nadzieję, uda się zebrać taką większość w naszym parlamencie, żeby poprawić los braci mniejszych. Cie- Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: szy mnie to szczególnie jako osobę, która bardzo wiele lat temu – to były lata 90. – wniosła projekt pierw- Panie pośle Bosak, bardzo proszę o spokój. szej ustawy o ochronie zwierząt, która zastąpiła rozporządzenie prezydenta z lat 20. Mam tylko proś- bę do PiS-u: kochani, nie wycofujcie się z tego. To są Poseł Grzegorz Puda: naprawdę dobre rozwiązania i mam nadzieję, że starczy wam determinacji, żeby je przyjąć. Na głos Ko- Szanowni państwo, tak, konsultowaliśmy to z rol- alicji na pewno możecie liczyć. Dziękuję bardzo i po- nikami, ale nie z tymi, którzy są pseudorolnikami, wiem jeszcze raz: naprawdę gorąco trzymam kciuki. którzy są biznesmenami, tylko z tymi, którzy przez tych Jeszcze jedno zdanie do pana Sawickiego. Pan biznesmenów są poszkodowani i którzy cierpią z powo- Marek Sawicki przypomniał, że kiedyś istotnie wnio- du fetoru, z powodu owadów, z powodu zanieczyszcze- słam o zapis, aby znieść tucz gęsi i kaczek na stłuszczo- nia środowiska, wód gruntowych. Tak, z nimi to było ne wątroby. I co? Pamiętam, panie pośle, drogi Mar- konsultowane i mamy ich duże poparcie. ku, co się wtedy działo. Padały dokładnie takie same (Poseł Robert Winnicki: To czemu protestują?) argumenty jak dzisiaj, że to będzie absolutny koniec 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. 96 Punkty 8. i 9. porządku dziennego – głosowanie

Poseł Katarzyna Maria Piekarska Sejmu, skierował ten projekt ustawy do Komisji Rol- nictwa i Rozwoju Wsi w celu rozpatrzenia. polskiego drobiarstwa, że tysiące ludzi stracą pracę. Głosujemy. I co? Nic takiego się nie stało. Polskie drobiarstwo Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku dobrze się trzyma. Powiem wam, że teraz będzie do- o odrzucenie w pierwszym czytaniu projektu ustawy kładnie tak samo. zawartego w druku nr 597, zechce nacisnąć przycisk. (Poseł Janusz Korwin-Mikke: Dopóki pani nie… Kto jest przeciw? ustawy…) Kto się wstrzymał? Mam nadzieję, że te projekty zyskają w polskim Głosowało 420 posłów. 63 – za, 339 – przeciw, parlamencie poparcie. Dziękuję. (Oklaski) 18 się wstrzymało. Sejm wniosek odrzucił, a tym samym skierował ten projekt ustawy do Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: Wsi w celu rozpatrzenia. Wobec propozycji skierowania projektu ustawy Dziękuję bardzo, pani poseł. z druku nr 378 do Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi Zamykam dyskusję. zgłoszono sprzeciw. Marszałek Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezy- Sprawę tę rozstrzygniemy w głosowaniu. dium Sejmu, proponuje, aby Sejm skierował poselski Głosujemy. projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie zwierząt Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem pro- zawarty w druku nr 378 do Komisji Rolnictwa i Roz- pozycji zaopiniowanej przez Prezydium Sejmu, a więc woju Wsi w celu rozpatrzenia. za skierowaniem projektu ustawy z druku nr 378 do Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, zechce nacisnąć propozycję przyjął. przycisk. (Poseł Grzegorz Braun: Sprzeciw!) Kto jest przeciw? Skoro jest sprzeciw, to do głosowania w tej spra- Kto się wstrzymał? wie przystąpimy w bloku głosowań. Trochę powagi, proszę państwa, trochę powagi. (Poseł Piotr Kaleta: Na Grzegorza zawsze można (Głos z sali: To jest straszna zdrada.) liczyć.) Głosowało 420 posłów. 404 – za, 7 – przeciw, Spis treści (Poseł Artur Dziambor: A kiedy to?) wstrzymało się 9. Jeśli chodzi o wniosek o odrzucenie w pierwszym Sejm propozycję przyjął. czytaniu projektu ustawy zawartego w druku nr 597, Proponuję, aby Sejm, na podstawie art. 39 ust. 3 do głosowania nad tym wnioskiem również przystą- regulaminu Sejmu, wyznaczył komisji termin przed- pimy w bloku głosowań. łożenia sprawozdania o projektach ustaw zawartych Ogłaszam przerwę do godz. 19. w drukach nr 597 i 378 umożliwiający rozpatrzenie Dziękuję bardzo. go na bieżącym posiedzeniu Sejmu. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu… (Przerwa w posiedzeniu od godz. 18 min 57 (Poseł Grzegorz Braun: Sprzeciw.) do godz. 19 min 10) Proszę pozwolić mi doczytać regułkę, panie pośle. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął. Marszałek: (Poseł Grzegorz Braun: Sprzeciw.) Słyszę sprzeciw. Wznawiam obrady. W związku z tym przystąpimy do głosowania. Ponieważ jesteśmy przed głosowaniami, to oczy- Przystępujemy do głosowania. wiście sprawdzamy kworum. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem propo- Bardzo proszę państwa posłów o naciśnięcie do- zycji wyznaczenia komisji terminu przedstawienia wolnego przycisku w celu stwierdzenia kworum. sprawozdania umożliwiającego rozpatrzenie go na bie- Bardzo proszę. żącym posiedzeniu Sejmu, zechce nacisnąć przycisk. W obradach bierze udział 407 posłów. Kto jest przeciw? Stwierdzam kworum. Kto się wstrzymał? Kontynujemy rozpatrywanie punktów 8. i 9. (Głos z sali: Przestańcie pokrzykiwać.) porządku dziennego: (Głos z sali: Bo co?) 8. Pierwsze czytanie poselskiego projektu (Głos z sali: Bo to jest Sejm, a nie chlew.) ustawy o zmianie ustawy o ochronie zwierząt (Głos z sali: Uuu…) oraz niektórych innych ustaw. (Poseł Janusz Korwin-Mikke: Będzie można trzy- 9. Pierwsze czytanie poselskiego projektu mać kanarki w klatce?) ustawy o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. (Głos z sali: Ooo…) W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie w pierw- (Głos z sali: Gdzie minister rolnictwa?) szym czytaniu projektu ustawy zawartego w druku Głosowało 420 posłów. 337 – za, 72 – przeciw, nr 597, który poddam pod głosowanie. 11 się wstrzymało. Odrzucenie tego wniosku oznaczać będzie, że Sejm, Sejm propozycję przyjął. zgodnie z propozycją zaopiniowaną przez Prezydium Na tym zakończyliśmy głosowania. 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o ratyfikacji Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki o wzmocnionej współpracy obronnej. Sprawy formalne 97

Marszałek zydium Sejmu, skierowała w dniu 26 sierpnia br. po- wyższy projekt ustawy do Komisji Obrony Narodowej Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 10. oraz Komisji Spraw Zagranicznych do pierwszego porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji czytania. Komisja Obrony Narodowej oraz Komisja Obrony Narodowej oraz Komisji Spraw Zagra- Spraw Zagranicznych po przeprowadzeniu pierwszego nicznych o rządowym projekcie ustawy o ratyfi- czytania oraz rozpatrzeniu tego projektu ustawy na kacji Umowy między Rządem Rzeczypospolitej posiedzeniu w dniu 15 września 2020 r. wnoszą, aby Polskiej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ame- Wysoki Sejm raczył uchwalić projekt ustawy z druku ryki o wzmocnionej współpracy obronnej, pod- nr 573 bez poprawek. Dziękuję. (Oklaski) pisanej w Warszawie dnia 15 sierpnia 2020 r. (druki nr 573 i 602). (Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Proszę pana posła Michała Jacha o przedstawie- Sejmu Małgorzata Gosiewska) nie sprawozdania komisji. Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: Poseł Sprawozdawca Michał Jach: Dziękuję bardzo, panie pośle. Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panowie Ministro- Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem powie! Panie Premierze! Mam zaszczyt przedstawić rządku dziennego wysłucha 3-minutowych oświad- sprawozdanie Komisji Obrony Narodowej oraz Komi- czeń w imieniu klubów i koła. sji Spraw Zagranicznych o rządowym projekcie ustawy (Poseł Grzegorz Braun: Z wnioskiem formalnym.) o ratyfikacji Umowy między Rządem Rzeczypospolitej W jakim trybie? Polskiej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki (Poseł Grzegorz Braun: W trybie artykułu…) Dobrze. Na piśmie ma pan ten wniosek? o wzmocnionej współpracy obronnej, podpisanej w War- (Poseł Grzegorz Braun: Wniosek o zmianę sposo- szawie dnia 15 sierpnia 2020 r., druk nr 573. bu prowadzenia dyskusji.) Szanowni Państwo! Jeszcze 5 lat temu większość Na piśmie pan ma ten wniosek, rozumiem. polityków, nie tylko w Polsce, absolutnie nie wierzyła, Spis treści że w naszym regionie będą stacjonować wojska sojusz- nicze. Dziś w naszym kraju mamy prawie 5,5 tys. żoł- Poseł Grzegorz Braun: nierzy z USA oraz inne pododdziały naszych sojusz- ników. Pomimo jednak strategicznego charakteru Wniosek formalny o zmianę sposobu prowadzenia relacji ze Stanami Zjednoczonymi Ameryki dotychczas dyskusji. Proszę zmienić sposób na godziwy. Nie ma nie zawarto ramowej umowy dwustronnej dotyczącej tu warunków do tego, żeby o tak ważnej dla bezpie- całokształtu współpracy obronnej. Kwestia statusu czeństwa i suwerenności państwa polskiego sprawie wojsk sojuszniczych Stanów Zjednoczonych w Polsce debatować. jest opisana w umowie z 2009 r. Niemniej przez te 10 lat całkowicie zmieniła się sytuacja strategiczna w naszym regionie Europy, a szczególnie sytuacja Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: wojsk USA w Polsce. Po 10 latach obowiązywania umowy z 2009 r. także strona polska nabrała doświad- Dziękuję bardzo. czeń i ma propozycje, których wprowadzenie może ułatwić dalszą współpracę z USA i usprawnić funkcjonowanie wojsk amerykańskich w Polsce. Obecność ta Poseł Grzegorz Braun: bezpośrednio przyczyni się zatem do zwiększenia poziomu odstraszania i poziomu obrony Polski oraz całej Pan poseł Jach mówił przy akompaniamencie wschodniej flanki NATO, korzystnie wpłynie na obec- gwaru… ność wojskową innych członków NATO w Polsce i in- (Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia teroperacyjność Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej z woj- przy wyłączonym mikrofonie) skami USA i innych członków NATO. W perspektywie zwielokrotni to korzyści dla Polski w dziedzinie bez- pieczeństwa i obrony, jakie samoistnie wynikać będą Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: z obecności wojskowej Stanów Zjednoczonych w naszym kraju. Warto podkreślić, że doświadczenia in- Dziękuję bardzo, panie pośle. To pana klub przo- nych państw, w których stacjonują wojska amerykań- dował w utrudnianiu prowadzenia obrad w poprzed- skie, pozwalają zapewnić, że społeczności lokalne nim punkcie, więc trochę pokory. również gospodarczo skorzystają na obecności armii Otwieram dyskusję. amerykańskiej w ich regionie. W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Spra- Marszałek Sejmu, zgodnie z art. 37 ust. 1 i art. 40 wiedliwość głos zabierze pan poseł Piotr Kaleta. ust. 1 regulaminu Sejmu, po zasięgnięciu opinii Pre- Bardzo proszę. 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o ratyfikacji Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej 98 a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki o wzmocnionej współpracy obronnej

Poseł Piotr Kaleta: Poseł Cezary Grabarczyk:

Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Po pierw- Dziękuję bardzo. sze, co najważniejsze, bezpieczeństwo, bezpieczeń- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! stwo naszego kraju, bezpieczeństwo naszej ojczyzny. Współpraca ze Stanami Zjednoczonymi leży w inte- Jest to wartość bezcenna, której nie da się przeliczyć resie Rzeczypospolitej Polskiej, a współpraca obron- na kwoty, na jakieś uzależnienie. W związku z tym, proszę państwa, debatujemy dzisiaj o czymś, co, wy- na należy wręcz do strategicznych interesów naszej dawałoby się, jest oczywiste dla większości Wysokiej ojczyzny. I taką współpracę rozpoczął rząd Platformy Izby, ale jak się okazuje, niekoniecznie. Pewnie te Obywatelskiej – Polskiego Stronnictwa Ludowego. sprawy zostaną wyartykułowane za chwilę. Będzie- Efektem tej współpracy jest pierwsza umowa między my mogli poznać opinię także tych osób, dla których rządem Rzeczypospolitej Polskiej a rządem Stanów bezpieczeństwo nie stanowi w tej chwili wartości Zjednoczonych Ameryki o statusie sił zbrojnych Sta- najważniejszej, ba, suwerenność naszej ojczyzny jej nów Zjednoczonych Ameryki na terytorium Rzeczy- dla nich nie stanowi. pospolitej Polskiej z grudnia 2009 r., podkreślam Proszę państwa, to są sprawy ważne. Ważne, żeby- z grudnia. To znaczy, że została zawarta wówczas, śmy my jako Polacy czuli się bezpiecznie w naszej gdy mieliśmy na wschodniej flance agresora, który ojczyźnie, żebyśmy mogli się bezpiecznie rozwijać i że- byśmy mogli w sposób spokojny dochodzić do takiego dokonał inwazji w Gruzji. I o tym, że była to dobra pułapu, do takiej możliwości, kiedy to bezpieczeń- umowa, świadczy fakt, który został przywołany stwo będzie można osiągnąć również w sposób samo- przed chwilą przez mojego przedmówcę, przez spra- dzielny. Ale na to potrzeba czasu, na to potrzebne są wozdawcę komisji, że na terenie Rzeczypospolitej lata, na to potrzebne są również środki finansowe. stacjonuje dziś 5,5 tys. żołnierzy amerykańskich. To Na razie w ramach naszego sojuszu z największym świadczy o tym, że to była dobra umowa. Potwierdza mocarstwem na świecie możemy to bezpieczeństwo to także porozumienie z 15 lipca, które jest porozu- zapewnić już teraz poprzez zwiększoną obecność mieniem wykonawczym do tej pierwotnej umowy. wojsk amerykańskich na terenie naszego kraju, jak Czy umowa, którą dziś przedstawia rząd Sejmowi Spis treści również w pewien sposób poprzez posiadanie nowo- Rzeczypospolitej, jest lepsza? Mamy wątpliwości. Po czesnego sprzętu, który polska armia nieustannie pierwsze, dlatego że nie określa wszystkich kosztów, zdobywa. Ten arsenał się powiększa, idzie to wszystko w dobrym kierunku. które będą obciążały stronę polską. Wiemy tylko, bo Dlatego chyba z zadowoleniem trzeba przyjąć to, wczoraj pan minister na posiedzeniu komisji powie- że w czasie posiedzenia komisji 15 września mieliśmy dział: 500 mln to będą te koszty związane z aprowi- okazję osiągnąć pewien konsensus, ponieważ – z jed- zacją, z zaopatrzeniem strony amerykańskiej na te- nym wyjątkiem – zgoda na ratyfikację tej umowy renie Rzeczypospolitej. Ale jeszcze będą także koszty została wyrażona niemalże jednogłośnie, jednomyśl- związane z inwestycjami. Na to pytanie pan nie odnie. To dobrze wróży. Dobrze wróży to, że nasza powiedział, dzisiaj oczekujemy odpowiedzi na ten współpraca z największym mocarstwem świata, jak temat. Czy to jest umowa lepsza? Nie. Bo pierwotna już powiedziałem, jakim są Stany Zjednoczone, bę- umowa przewidywała, że odpowiednie organy Rze- dzie szła we właściwym kierunku. czypospolitej stosownie do artykułu umowy NATO A to, co przecież dzieje się, proszę państwa, za naszą wschodnią granicą, nie może być obojętne i nie SOFA życzliwie i niezwłocznie rozpatrzą wnioski może pozostać również bez reakcji władz państwa, władz wojskowych Stanów Zjednoczonych o zrzecze- ministra obrony narodowej. nie się jurysdykcji. A nowa umowa przewiduje zrze- W związku z tym, proszę państwa, tu nie może czenie się pierwszeństwa Rzeczypospolitej, jest to być nic innego. Decyzja klubu Prawa i Sprawiedliwo- wprost w umowie. Co to znaczy? To znaczy, że to jest ści w trosce o naszą ojczyznę, w trosce o bezpieczeń- pogorszenie w stosunku do pierwotnego tekstu umowy. stwo naszych obywateli może być jedna i z prawdziwą I oczekujemy wyjaśnienia, jak to się stało (Dzwonek), przyjemnością w imieniu Klubu Parlamentarnego że pan minister zgodził się na zrzeczenie się jurys- Prawo i Sprawiedliwość rekomenduję Wysokiej Izbie, dykcji wprost. aby ta ustawa o ratyfikacji została przyjęta. Pani mar- I jeszcze jedno. Dlaczego nie było konsultacji z opo- szałek, bardzo dziękuję. (Oklaski) zycją w sprawie tej nowej umowy? Dlaczego prezydent nie zwołał Rady Bezpieczeństwa Narodowego (Okla- Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: ski), żeby poddać tę umowę ocenie ze strony opozycji?

Dziękuję bardzo, panie pośle. Pan poseł Cezary Grabarczyk w imieniu Klubu Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: Parlamentarnego Koalicja Obywatelska. Bardzo proszę. Panie pośle… 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o ratyfikacji Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki o wzmocnionej współpracy obronnej 99

Poseł Cezary Grabarczyk: I teraz dlaczego wy tak w panice zabiegacie o obec- ność obcych wojsk? Być może wówczas nie trzeba byłoby ulegać i po- (Minister Obrony Narodowej Mariusz Błaszczak: zostałyby pierwotne zapisy z umowy z 2009 r. Dzię- To, co pan mówi, jest skandalem. Wojska radzieckie kuję bardzo. (Oklaski) były okupantem.) Zabiegacie o to, ponieważ zawalaliście przez ostatnich 5 lat kwestię obronności Polski. Jaki to nowy Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: sprzęt polska armia otrzymała w ciągu tych 5 lat? Ja wam powiem jaki. Wywaliliście do kosza program Dziękuję bardzo. dotyczący śmigłowców dla polskiej armii. Wywalili- Stanowisko klubu Lewica przedstawi Wysokiej ście wzmocnienie polskiej marynarki, polskiej obrony Izbie pan poseł Maciej Gdula. przeciwlotniczej, polskiej obrony przeciwrakietowej. Bardzo proszę. Nie zrobiliście kompletnie nic. Na papierze kupiliście A nie, pan poseł Andrzej Rozenek. F-35, których nadal nie ma i nie będzie, bo to jest Nie wiem, czemu tutaj tak jest, przepraszam. oczywiście pieśń przyszłości, bo takie zamówienia się nie realizują od ręki. To, co było dobrze zrobione, wyrzuciliście do kosza. To, co można było zrobić, ze- Poseł Andrzej Rozenek: psuliście. A teraz biegniecie po pomoc do Ameryka- nów i błagacie ich: przyjdźcie tu do nas, wesprzyjcie Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Czasy nas, bo my jesteśmy bezradni. (Dzwonek) To jest sku- są trudne, w związku z tym trudno się dziwić, że rząd tek polityki Prawa i Sprawiedliwości. Osłabiliście poszukuje wsparcia, wsparcia w obronności i poszuku- polską armię, a teraz błagacie Amerykanów o pomoc. je większej ilości wojsk na naszym terytorium. Takie Dziękuję bardzo. (Oklaski) poszukiwanie niestety wygląda na nieco rozpaczliwe. Mieliśmy już czas, kiedy jeden z ministrów mówił, że robimy Amerykanom laskę, łaskę, przepraszam. Wyda- Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: je się, że ten czas nie minął, tylko został twórczo rozwi- nięty przez obecny rząd. Ta umowa jest jednostronna. Dziękuję bardzo, panie pośle. Spis treści Ta umowa jest petencka, Polska jest petentem. Tak Pan poseł Paweł Szramka, Klub Parlamentarny naprawdę zastanawiam się czasami, czy nie łatwiej by Koalicja Polska – Polskie Stronnictwo Ludowe – Ku- było wynająć Blackwater, może by było taniej. kiz15. Obronność Polski nie może się opierać wyłącznie Bardzo proszę. na obecności obcych wojsk. Obronność Polski musi się opierać na obecności naszych wojsk, na sile polskiej armii. Grzechem by było nie wspomnieć tutaj o 1939 r., wtedy też bardzo wierzono w sojusze i w to, Poseł Paweł Szramka: że ktoś przybędzie nam tu pomóc. I wtedy też popeł- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! niono masę strategicznych błędów, które zakończyły Stan polskiej armii jest taki, jaki wszyscy widzimy, się tym, że po prostu polscy żołnierze ginęli daremnie w 1939 r. rozjeżdżani przez Wehrmacht. dlatego sojusze są nam na chwilę obecną niezbędne. Oczywiście sojusze są potrzebne, oczywiście obec- Domyślam się, że w najbliższej przyszłości, a może ność amerykańskich wojsk w pewien sposób przyczy- i w dalszej również, będziemy od nich bardzo mocno nia się do zwiększenia bezpieczeństwa Polski. I oczy- uzależnieni. Dlatego też nie ma co się dziwić, że pod- wiście w tym czasie to jest krok w dobrym kierunku. pisujemy takie umowy. Natomiast jeśli już je podpi- Ale ta umowa jest bardzo zła. Panie ministrze, tak nie sujemy, to warto by było, żebyśmy – zgodnie z tym, można. Musimy mieć własny honor i musimy szano- co powiedzieli moi przedmówcy – podpisywali je na wać polskie państwo, i trzeba umowy zawierać w spo- zasadach bardziej partnerskich, bo wydaje mi się, że sób partnerski, a nie na kolanach. ta umowa jest co najmniej dziurawa, co najmniej nie- Jako ciekawostkę powiem państwu jedną rzecz. precyzyjna. Można było ją skonstruować o wiele bar- W czasach PRL-u obecność wojsk radzieckich na te- dziej korzystnie dla państwa polskiego i dla Wojska rytorium Polski była również opisana w umowie i ta Polskiego. umowa, jeżeli ją literalnie traktować, była dalece Rozumiem, że potrzebujemy Amerykanów, że ku- bardziej partnerska niż ta, którą ten rząd dzisiaj pod- pujemy od nich sprzęt, natomiast jeśli ta współpraca pisał. (Oklaski) jest tak bardzo wiążąca, to powinniśmy również od (Poseł Janusz Korwin-Mikke: Tak jest.) strony amerykańskiej oczekiwać dużo więcej. Moi (Minister Obrony Narodowej Mariusz Błaszczak: przedmówcy już podali kilka krytycznych argumen- To skandal. Przecież… wojsk amerykańskich do Polski.) tów dotyczących tej umowy, wiele słów padło też na To jest skandal. Ma pan rację, panie ministrze. wczorajszym posiedzeniu Komisji Obrony Narodowej. To jest skandal. Tego pewnie już za bardzo nie zmienimy, jednak (Minister Obrony Narodowej Mariusz Błaszczak: zachęcam, żebyśmy na przyszłość bardziej precyzyj- To, co pan mówi, jest skandalem.) nie konstruowali takie umowy, tak żeby nie były one 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o ratyfikacji Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej 100 a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki o wzmocnionej współpracy obronnej

Poseł Paweł Szramka Armii Czerwonej, i nie przypuszczałem, że dożyję cza- sów, w których sprowadzanie obcego żołnierza, który w żadnym stopniu dla nas szkodliwe. Podejrzewam, przysięgi na wierność Rzeczypospolitej nie składał że jeszcze sporo krytycznych głosów usłyszy pan mi- i składać nie będzie, stanie się dogmatem polskiej po- nister od Konfederacji, dlatego ja zakończę już na lityki od lewa do prawa, że w tym PO–PiS-owym so- tym swoje wystąpienie. Dziękuję. (Oklaski) juszu będziecie państwo forsować – co prawda wygła- szacie tutaj rozmaite krytyczne uwagi, ale przecież, panie pośle, panie kolego, jak przychodzi co do czego, Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: głosujecie tak samo – instalację ośrodków cudzej su- werenności na terytorium Polski. To jest straszna Dziękuję bardzo. chwila, to nie jest dzień triumfu. Pan minister obrony Pan poseł Krystian Kamiński, Konfederacja. raczył kłamać, po prostu kłamać, na posiedzeniu ko- Bardzo proszę. misji obrony, nie odnosząc się… (Minister Obrony Narodowej Mariusz Błaszczak: Proszę o reakcję) Poseł Krystian Kamiński: Tak jest, kłamać. Proszę odnieść się do protokołu tego posiedzenia. Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wczoraj na posie- Rzecz jasna (Dzwonek) nie sposób popierać tej dzeniu połączonych Komisji: Spraw Zagranicznych umowy. i Obrony Narodowej słyszeliśmy dużo ideologicznych frazesów, a mało merytoryki, dlatego spójrzmy, co przedłożona do ratyfikacji umowa oznacza w prakty- Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: ce. Po pierwsze, chodzi o pełne finansowanie przez stronę polską infrastruktury amerykańskiej, bieżą- Dziękuję bardzo, panie pośle. Czas minął, dziękuję. cego funkcjonowania żołnierzy amerykańskich, per- sonelu cywilnego, ich rodzin, a nawet pracowników kontraktowych, w której to definicji mieszczą się Poseł Grzegorz Braun:

Spis treści także funkcjonariusze sił najemnych. Strona polska pokryje na wniosek Amerykanów nawet koszty wy- Przedłużała pani czas wypowiedzi moich poprzed- żywienia, wywozu śmierci, mediów, 75% kosztów ników. paliwa i utylizacji odpadów medycznych. Płacimy za (Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia wszystkie koszty egzystencjalne oraz funkcjonowa- przy wyłączonym mikrofonie) nie baz. Umowa ta to również udzielenie przedstawicielom obcych sił zbrojnych daleko idącego faktycz- nego immunitetu wobec polskich organów władzy Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: sądowniczej oraz szerokich kompetencji z zakresu władzy wykonawczej i administracji na polskim te- Nie, nie przedłużałam. Dziękuję bardzo. rytorium. Jeśli weźmiemy pod uwagę chociażby art. 9 Szanowni państwo, przechodzimy do pytań. ust. 1, który dotyczy zrzeczenia się uprawnień do kon- (Poseł Grzegorz Braun: Do usłyszenia w pyta- trasygnaty, to ta umowa oznacza pogorszenie w sto- niach.) sunku do poprzedniej umowy z 2009 r. Po co więc ta Zamykam listę posłów chcących zadać pytanie. kolejna umowa? Wyznaczam czas na zadanie pytania na 1 minutę. Musimy bronić dobrych stosunków polsko-amery- Jako pierwszy pytanie zada pan poseł Maciej Gdula, kańskich przed wasalizacją, dlatego nie popieramy tak klub Lewica. fatalnie wynegocjowanej umowy. Dziękuję. (Oklaski) Bardzo proszę.

Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: Poseł Maciej Gdula:

Dziękuję bardzo. Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! Pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja. Jest jednak jedna podstawowa różnica między Krzy- Bardzo proszę. żakami a armią USA. Krzyżacy sami budowali sobie zamki, a za bazy USA my zapłacimy z własnej kieszeni. I to jest coś, o co chcę zapytać pana ministra. Poseł Grzegorz Braun: (Poseł Arkadiusz Mularczyk: Jest pan pewien, że sami?) Sprowadzenie Krzyżaków do Polski 2.0. Oni wtedy, Mówi się o tym, że koszty baz wyniosą 2 mld do- w XIII w., też mieli wzmacniać wschodnią flankę. (We- larów. To jest mniej więcej tyle, ile kosztuje opłacenie sołość na sali) Ja należę do pokolenia, które pamięta wszystkich polskich żołnierzy przez rok. Boję się odjazd ostatnich eszelonów północnej grupy wojska tego, że nie będzie żadnej reguły kontrolnej nad tymi 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o ratyfikacji Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki o wzmocnionej współpracy obronnej 101

Poseł Maciej Gdula Poseł Grzegorz Braun: wydatkami, bo to są szacunki. Czyli zapłacimy bar- Kolonizacja+, perspektywicznie okupacja+. Co to dzo dużo, ale nie wiadomo, kto ma to kontrolować, są inne cele, panie ministrze, do których może być kto będzie za to odpowiadał. Ja się o to serio pytam wykorzystana żandarmeria armii Stanów Zjednoczo- pana ministra. nych na podstawie tej umowy na terytorium Rzeczy- (Minister Obrony Narodowej Mariusz Błaszczak: pospolitej Polskiej? Co to jest za umowa? Jaka to jest Proszę się nie bać.) kategoria prawna: inne cele? Właśnie się boję, po respiratorach się boję, panie Przypomnijmy, że istotny jest kontekst. Ustawa ministrze. Boję się, że respiratory będziemy wspomi- nr 1066 podpisana jeszcze za poprzedniego reżimu nać z rozrzewnieniem jako rozsądne wydatki. (Okla- nie została przez was anulowana. Zgoda na działanie ski) Jest taki dowcip amerykański, jak generał idzie służb obcych państw na terytorium Rzeczypospolitej. na inspekcję łodzi podwodnej. Nagle mu pokazują Jest ustawa Siemoniaka i Macierewicza – przez tego deskę klozetową, która kosztuje 800 dolarów. I on pyta: pierwszego przygotowana, przez tego drugiego pro- Dlaczego tyle? (Dzwonek) Bo to jest deska amerykań- cedowana – na podstawie której na wniosek ministra ska na okręcie podwodnym. Chcę tego uniknąć, ja się obrony prezydent może wyrazić zgodę na użycie ostrej amunicji przez obce wojska na terytorium Rze- tego boję. Dziękuję bardzo. (Oklaski) czypospolitej poza terenem poligonu i nie w stanie wojny. (Dzwonek) To jest kontekst. Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: Dziękuję bardzo. Pan poseł Maciej Konieczny, klub Lewicy. Dziękuję bardzo. Bardzo proszę. Pan poseł Krystian Kamiński, Konfederacja. Bardzo proszę.

Poseł Maciej Konieczny: Spis treści Poseł Krystian Kamiński: Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Jak słucham przedstawicieli rządu, to słyszę dogmat: jak jest więcej Zgodnie z art. 3 ust. 3 Rzeczpospolita Polska upo- żołnierzy amerykańskich, to jest to dobre i słuszne, ważniła siły zbrojne USA do prowadzenia kontroli bo jest słuszne i dobre. Żadnego ważenia racji, żad- dostępu do uzgodnionych obiektów i terenów, które nych wątpliwości. Wydajemy grube miliardy na obec- zostały przekazane siłom zbrojnym USA do wyłącz- ność amerykańskich wojsk. Tysiące amerykańskich nego użytkowania. W jaki więc sposób Rzeczpospo- młodych mężczyzn z bronią zostanie wyjętych spod lita ma wykonywać swoją suwerenność i kontrolować polskiego prawa. To oznacza ogromne koszty ekono- to, co na tych terenach właściwie się dzieje? Przecież miczne i społeczne. Za co? Za złudne poczucie bezpie- mamy już precedens, że Amerykanie, mając tereny czeństwa. Żadnych wątpliwości, a już teraz mamy w Starych Kiejkutach, wykorzystywali je tak, że mie- nowelizację budżetu w czasie epidemii, kryzysu zdro- liśmy ogromne kłopoty. W 2014 r. Europejski Trybu- wotnego i pierwszej od dziesięcioleci recesji. I na co nał Praw Człowieka zobowiązał nas do odszkodowań idą największe pieniądze? Na wojsko. Na co zwięk- wobec obywateli Arabii Saudyjskiej i obywatela Pa- szamy wydatki? Na wojsko. Na ochronę zdrowia nie lestyny. Czy my naprawdę drugi raz musimy popeł- niać te same błędy, żeby zrozumieć, że pewnych rze- ma, na bezpieczeństwo energetyczne nie ma, rząd czy się nie robi? zapowiada cięcia i zwolnienia w budżetówce, a na Proszę o odpowiedź na pytanie, w jaki sposób za- finansowanie pobytu amerykańskiej armii ewident- bezpieczamy na tych terenach nasze interesy. Dzię- nie jest. Czy to jest to, czego oczekują w tym momen- kuję. (Oklaski) cie Polacy? Czy to są te zagrożenia, z którymi rząd powinien walczyć? (Dzwonek) Polacy teraz potrzebu- ją bezpieczeństwa zdrowotnego, socjalnego, pewno- Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: ści, że będą mieli za co zapłacić czynsz, a lekarz, do którego pójdą, będzie przyjmował. Na to pieniędzy Dziękuję bardzo. nie ma. Pan poseł Janusz Korwin-Mikke, Konfederacja. Bardzo proszę.

Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: Poseł Janusz Korwin-Mikke: Dziękuję bardzo, panie pośle. Pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja. Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Bardzo proszę. Mam trzy pytania. Pierwsze: Czy pan minister zna 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o ratyfikacji Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej 102 a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki o wzmocnionej współpracy obronnej

Poseł Janusz Korwin-Mikke Są kraje, które każą sobie płacić za obecność baz amerykańskich, są takie, które za to płacą, i są takie, powiedzenie, że nie należy szukać wrogów blisko, które nie tylko płacą, ale jeszcze rozdają rozmaite a przyjaciół daleko? przywileje. Dlaczego jesteśmy wśród tych ostatnich? Drugie pytanie: Czy rząd czytał traktat NATO, Dlaczego na tak niekorzystnych warunkach to wy- który mówi, że w wypadku napaści, np. na Polskę, negocjowaliśmy? Czy nasza sytuacja międzynarodo- pozostałe kraje użyją niezbędnych środków, nie wy- wa jest aż tak rozpaczliwa? Być może czegoś nie wie- łączając użycia sił zbrojnych, co oznacza, że nie mu- my. Jeśli tak, to proszę nam powiedzieć, co się dzieje szą sił zbrojnych oczywiście użyć? Brygady amery- takiego, że na tak desperackie warunki się zgadza- kańskie ćwiczyły na razie ewakuację do Niemiec. my. A może wy tak źle negocjowaliście. Być może ta Na wszelki wypadek. desperacja była u was widoczna. Być może partnerzy Pytanie trzecie: Czy rząd zdaje sobie sprawę, że ist- wyczuli, że za wszelką cenę chcecie ich tu zainstalo- nieje spora szansa, że jego ekscelencja Donald Trump wać, i licytowali tak wysoko, że zgodziliście się na przegra wybory w USA i wtedy te siły w USA znajdą wszystko. się w rękach sił, które nienawidzą rządów PiS? Oba- (Poseł Janusz Korwin-Mikke: Oczywiście, że tak.) wiam się, że Polska będzie miała z tego powodu po- To są pytania. Nie mam nic przeciwko temu, że- ważne trudności. Dziękuję za uwagę. (Oklaski) byśmy się z Amerykanami na sensownych warunkach umawiali, ale te warunki nie są sensowne. Dzię- kuję. (Oklaski) Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska:

Dziękuję bardzo. Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: Pan poseł Robert Winnicki, Konfederacja. Dziękuję bardzo. Pan poseł Sławomir Nitras, Koalicja Obywatel- Poseł Robert Winnicki: ska. (Poseł Adam Szłapka: Proszę potem o mnie pa-

Spis treści Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Oczywiście współ- miętać.) praca z największą armią świata, z najpotężniejszą armią świata, nie największą, ale najpotężniejszą ar- mią świata, jest czymś, co powinno przynosić Polsce Poseł Sławomir Nitras: korzyści. Korzyści w postaci rozwoju technologicznego naszej armii, korzyści w postaci czerpania dobrych Pani Marszałek! Panie Ministrze! Szczerze mó- wzorców z tych, którzy cały czas ćwiczą na poligonach wiąc, to nieco wstyd dla tego parlamentu, że ta de- całego świata. Tak, to powinny być korzyści. bata jest zdominowana przez wystąpienia tylko i wy- Natomiast to, co martwi, to jest to, że państwo łącznie posłów Konfederacji. Panowie, mówienie o tym, niestety zamieniają nasze partnerstwo na wasalizm. że obecność wojsk amerykańskich w Polsce jest za- To jest problem. Partnerstwu zagraża wasalizm. I to grożeniem dla polskiej suwerenności, albo porówny- jest jedna strona medalu. A druga strona medalu, wanie tego do okupacyjnych wojsk radzieckich przy- całkowicie już przerażająca, to fakt, że kiedy rozma- nosi wam po prostu wstyd. To, że mówiliście o tym wia się z wieloma politykami obozu rządzącego, ale z tej mównicy, tym bardziej źle o was świadczy. To po- i niestety wieloma generałami, których mianowali- równanie jest po prostu haniebne. ście, to na pytanie o stan bezpieczeństwa Polski i pol- (Poseł Grzegorz Braun: Coś merytorycznie, towa- skiej armii, o jej zdolności bojowe i odstraszania od- rzyszu Jarząbek.) powiadają: Amerykanie, NATO. Od tego zaczynają Natomiast zupełnie inną kwestią, pani marsza- odpowiedź i na tym odpowiedź kończą. I to jest naj- łek, jest sama umowa. Panie ministrze, poprzedni większe zagrożenie dla bezpieczeństwa Polski, że w ten rząd wypracował pewien standard w relacjach polsko- sposób jest formatowane myślenie. (Dzwonek) -amerykańskich dotyczący jurysdykcji w Polsce. Je- żeli obywatel amerykański, nawet żołnierz, w Polsce dokona przestępstwa, zrobi coś polskiemu obywate- Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: lowi – znamy takie przypadki, często są to pospolite przestępstwa – to podlega polskiej jurysdykcji. Polska Dziękuję. może odstąpić od tego. Ale nie tak, że my z urzędu Pan poseł Dobromir Sośnierz, Konfederacja. odstępujemy. Panie ministrze, pan dla doraźnej ko- rzyści politycznej albo okazał się nędznym, marnym negocjatorem, albo reprezentuje pan interesy nie Poseł Dobromir Sośnierz: Rzeczypospolitej. (Dzwonek) My jesteśmy suweren- nym państwem. Również w kontaktach z naszymi Chciałbym się dowiedzieć, dlaczego ta umowa jest partnerami, nawet jeśli są więksi, musimy zachowy- tak bardzo niekorzystna. wać suwerenność. 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o ratyfikacji Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki o wzmocnionej współpracy obronnej 103

Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska:

Dziękuję bardzo, panie pośle. Dziękuję bardzo. Pan poseł Adam Szłapka, Koalicja Obywatelska. Pan poseł Czesław Mroczek, Koalicja Obywatelska. Bardzo proszę. Bardzo proszę. (Poseł Jakub Kulesza: Pani marszałek, sprostowanie.) Poseł Czesław Mroczek: Ale, przepraszam, w jakim trybie? (Poseł Jakub Kulesza: Jako zbiorowość.) Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Członkostwo w NATO Przecież pan się nie wypowiadał. i współpraca ze Stanami Zjednoczonymi to filary nasze- (Poseł Sławomir Nitras: Jako zbiorowość.) go bezpieczeństwa. Rząd Platformy Obywatelskiej Ale nie, pana nazwisko nie zostało wymienione, i PSL-u wiele uczynił, by wzmocnić nasze partnerstwo więc jakie sprostowanie… wojskowe i w ogóle współpracę ze Stanami Zjednoczo- (Poseł Jakub Kulesza: Rozumiem, że trzeba mó- nymi. wić bezosobowo, żeby nie można było prostować.) (Głos z sali: Laskę.) Bardzo proszę, panie pośle. Mieliśmy bardzo dobrą umowę na wzór umowy NATO SOFA. Ta umowa, którą proponuje rząd PiS-u, rzeczywiście zawiera przepisy znacząco pogarszające Poseł Adam Szłapka: sytuację polską. Pan minister Błaszczak dzisiaj, za chwilę musi wyjaśnić, dlaczego w imieniu Rzeczypo- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! spolitej zrzeka się jurysdykcji karnej w stosunku do Nasza obecność w NATO i sojusz ze Stanami Zjedno- normy, jaka obowiązuje między państwami członkow- czonymi są naszym żywotnym interesem i myślę, że skimi NATO. Ale jest jeszcze jeden ważniejszy w moim prawie nikt na tej sali nie ma co do tej sprawy wąt- przekonaniu problem do wyjaśnienia. Ile kosztuje, ile pliwości. Zawsze wszystkie rządy starały się tak pro- będzie kosztowało Polskę związanie się tą umową? wadzić politykę, żeby co do tego panował konsensus. Dlatego że Polska zobowiązuje się do świadczeń logi- To jest pierwsza najważniejsza sprawa. A druga jest stycznych i w zakresie infrastruktury. (Dzwonek) Za- Spis treści taka, że polityka zagraniczna państwa jest jedną łącznik z inwestycjami, które Polska ma wykonać, jest z najważniejszych polityk prowadzonych przez wła- imponujący. Ile to kosztuje? Jak to wpłynie na rozwój dzę. Tylko problem polega na tym, że od 5 lat wasz polskich Sił Zbrojnych? Czy będą pieniądze na to, by- rząd nie prowadzi żadnej polityki zagranicznej. śmy mogli modernizować własne Siły Zbrojne? Mini- Wszystkie wasze działania zewnętrzne podporządko- ster obrony musi dzisiaj to wyjaśnić. (Oklaski) wane są bieżącemu celowi politycznemu, partyjnemu. Doskonałym przykładem na to jest dokładnie ta umo- Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: wa. Bo to jest po prostu słaba umowa. Osoby, które negocjowały zapisy tej umowy… To nie był minister Dziękuję bardzo, panie pośle. obrony narodowej, prezydent, premier czy minister Pan poseł Bartosz Kownacki, Prawo i Sprawiedli- spraw zagranicznych, tylko to byli partyjni politycy wość. PiS-u. Specjalnie zależało wam na tym, żeby ukryć Bardzo proszę. przed nami zapisy tej umowy, żeby ją wykorzystać w kampanii wyborczej Andrzeja Dudy. (Dzwonek) Specjalnie zgodziliście się na słabsze zapisy tej umo- Poseł Bartosz Kownacki: wy w porównaniu z poprzednimi, bo było wam to Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Poseł Braun i poseł potrzebne w kampanii wyborczej. Rozenek w jednym stali domu. Ciekawy sojusz i ciekawy sentyment, dziwny sentyment do wojsk sowiec- kich w Polsce. Aż szkoda, że słowa Koalicji Obywa- Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: telskiej są też w podobnym tonie, o tych pieniądzach. Nie było przypadkiem to wystąpienie posła Poncyliu- Dziękuję bardzo, panie pośle. sza sprzed kilku miesięcy. Czas minął. (Poseł Grzegorz Braun: W trybie sprostowania, pani marszałek, moje nazwisko zostało wymienione.) Otóż, panie i panowie posłowie, historia nas na- Poseł Adam Szłapka: uczyła, że wolność i niepodległość Polski nie mają ceny. Nie ma takiej ceny, którą trzeba byłoby zapła- To jest skandaliczne, że wykorzystuje się najważ- cić, żebyśmy byli wolni, niepodlegli, żebyśmy się czu- niejsze interesy państwa za krótkoterminowe… (Wi- li bezpieczni. I radzę, żebyście o tym pamiętali. cemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy Dwa pytania do pana ministra. Po pierwsze: Ile wyłączonym mikrofonie, oklaski) wojsk amerykańskich było w Polsce w roku 2015, (Poseł Grzegorz Braun: Zaprawdę.) a ile jest w chwili obecnej? Po drugie: Czy państwo 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o ratyfikacji Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej 104 a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki o wzmocnionej współpracy obronnej

Poseł Bartosz Kownacki Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska:

macie takie wyliczenia, w porównaniu z innymi pań- Dziękuję, pani poseł. stwami na świecie, dotyczące tego, jakie korzyści Pan poseł Piotr Kaleta, Prawo i Sprawiedliwość. ekonomiczne – ja już nie mówię o bezpieczeństwie, Bardzo proszę. o korzyściach militarnych – daje obecność wojsk ame- rykańskich na danym terytorium i czy to można w jakiś sposób wyliczyć? Dziękuję bardzo. (Oklaski) Poseł Piotr Kaleta:

Bardzo dziękuję. Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Swoją drogą to ciekawe czy wręcz ponure, że lewacy Dziękuję bardzo. pouczają nas tutaj ustami swojego posła, w jaki spo- Pan poseł Braun w trybie sprostowania. sób powinno wyglądać bezpieczeństwo Polski, nasze- Rozumiem, że pana słowo zostało źle zrozumiane. go kraju, w kontekście tego, że Sowieci okupowali Bardzo proszę. przez tyle lat nasz kraj i to niejako także za waszym przyzwoleniem. Bo trzeba pamiętać, że sami jesteście przecież tymi osobami, które bezpośrednio dziedzi- Poseł Grzegorz Braun: czą to haniebne dziedzictwo Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Szanowni Państwo! Bo do potwarcy, autora insy- Ale ja chciałbym tutaj zwrócić się do innego posła, nuacji się nie zwracam. Szanowni Państwo! Przewiń- ponieważ dzisiaj pojawiła się w Internecie taka akcja: cie taśmę, odsłuchajcie moje nie tak długie wystąpie- zapytaj Krzycha. Pana Krzycha Bosaka z nami nie nie, w którym odwołuję się właśnie do momentu wyma, ale chciałbym zapytać pana Krzycha, co on sądzi. cofania z Polski północnej grupy wojsk Armii Czerwo- Czy w panu pośle Braunie jest więcej Gregora czy nej, jako jednego z momentów najbardziej istotnych Gregory’ego? Bo ja Grzegorza w nim nie widzę. Dzię- i najszczęśliwszych w moim życiu. kuję bardzo. (Oklaski) Spis treści I to mówię nie po raz pierwszy w tej Izbie. Powta- rzam: to, że wy uczyniliście dogmat ze sprowadzania wojsk obcych na Polską ziemię, przynosi wam hańbę. Historia, nie ja, was osądzi. Dziękuję za uwagę. Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: Dziękuję bardzo. Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: Pan poseł Cezary Grabarczyk, Koalicja Obywa- telska. Dziękuję bardzo. Bardzo proszę. Pani poseł Krystyna Skowrońska, Koalicja Oby- (Poseł Krystyna Skowrońska: Słabe.) watelska. (Poseł Piotr Kaleta: Nie słabe, trzeba umieć myśleć.) Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Bardzo proszę, kuluary są do takich rozmów. Poseł Krystyna Skowrońska: Bardzo proszę, panie pośle… (Wypowiedź poza mikrofonem) Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Pa- Panie pośle Kaleta! nie i Panowie Posłowie! Nie ma takiej ceny, ale jednak (Poseł Piotr Kaleta: Tak jest.) (Wesołość na sali, za tę umowę trzeba będzie zapłacić i chcielibyśmy, oklaski) żeby pan minister tu w Sejmie powiedział, ile. Bo po- (Poseł Adam Szłapka: Przeproś i wyjdź teraz.) trzebne są pieniądze na modernizację polskiej armii. Dziękuję. Chodzi nie tylko o sprowadzenie wojsk, ale również o to, że polska armia musi być uzbrojona. W 2016 r. pana poprzednik, pan minister Maciere- Poseł Cezary Grabarczyk: wicz, pani premier Szydło, państwo zapowiadali szum- nie w Mielcu w listopadzie, w październiku 2016 r., że Dziękuję bardzo. państwo zakupicie 50 śmigłowców. Chciałabym zapy- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dotychczasowa tać: Jak dzisiaj wyglądają te realne zakupy dla polskiej umowa pozwoliła na sprowadzenie do Polski 5,5 tys. armii w Mielcu? Bo potrzeba nam modernizacji pol- żołnierzy amerykańskich. To znaczy, że to jest dobra skiej armii. Dyskutowano o tym w Komisji Obrony umowa. (Oklaski) Nowa umowa pozwoli na sprowa- Narodowej, ale myślę, że są to tak ważne wydatki, że dzenie dodatkowego tysiąca. powinny być przedyskutowane również w Komisji Fi- Pytanie: Która umowa jest lepsza? To pytanie do nansów Publicznych. (Dzwonek) Potrzebujemy rzetel- pana, panie ministrze. W nowej umowie integralną nej odpowiedzi, a nie tylko deklaracji. (Oklaski) częścią jest załącznik. W zasadzie są dwa, ale chodzi 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o ratyfikacji Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki o wzmocnionej współpracy obronnej 105

Poseł Cezary Grabarczyk pisaniem. Ta umowa powstała jeszcze za rządu premiera Jarosława Kaczyńskiego w 2007 r… o ten drugi załącznik, aneks B, w którym wskazano (Głosy z sali: Ha, ha, ha!) siedem lotnisk, siedem baz lotnictwa. W te bazy bę- …a wy zwlekaliście z jej przyjęciem. Ta umowa dziemy inwestowali polskie pieniądze, pieniądze pol- jest dziś skrojona na niewielka liczbę… skich podatników. Skoro sztandarowym projektem (Poseł Barbara Bartuś: Pani marszałek…) rządu Prawa i Sprawiedliwości jest Centralny Port …żołnierzy amerykańskich. Na taką liczbę żołnie- Komunikacyjny, dlaczego nie dopisaliście tego portu rzy amerykańskich, jaka może stacjonować w bazie (Dzwonek) do aneksu? w Redzikowie. Przypomnę: Ilu żołnierzy amerykań- (Poseł Konrad Frysztak: Bo go nigdy nie będzie.) skich było w Polsce w 2015 r.? 170. (Poseł Czesław Mroczek: Oczywiście że to nieprawda.) Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: 5 tys. żołnierzy amerykańskich jest w Polsce od 2017 r., na podstawie decyzji podjętej podczas szczy- tu NATO w Warszawie w 2016 r. Dziękuję bardzo. (Poseł Krystyna Skowrońska: Który przygotowała Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer- Platforma.) pana. To jest niewątpliwie ważne i dobre dla polskiego Na pytania odpowie Minister Obrony Narodowej, bezpieczeństwa. Ta umowa musiała zostać skonstru- pan minister Mariusz Błaszczak. owana na nowo, dlatego że reguluje ona status prawny Bardzo proszę, panie ministrze. żołnierzy Stanów Zjednoczonych w naszym kraju, a umowa z 2009 r. – jeszcze raz to podkreślam – była skrojona na niewielką liczbę żołnierzy amerykańskich. Minister Obrony Narodowej Ta umowa, proszę państwa, jest umową tożsamą, Mariusz Błaszczak: bliźniaczą z umowami, które podpisały Stany Zjed- noczone z Bułgarią, Chorwacją, Estonią, Niemcami, Dziękuję. Holandią, Litwą, Łotwą, Rumunią i Węgrami, a tak- Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Możemy powie- że spoza Sojuszu Północnoatlantyckiego – z Izraelem Spis treści dzieć w ten sposób: demokracja w Polsce kwitnie, bo i Egiptem. Porównajcie sobie, przypomnijcie sobie, co można największe bzdury wypowiadać tu, z tej mów- przed chwilą mówiliście, i zastanówcie się, jak to się nicy. Ale, żeby tak było dalej, to Polska musi być bez- ma do tych faktów, które przed chwilą wymieniłem. pieczna, bo jeśli Polska nie będzie bezpieczna, to nawet Zawsze powtarzam – i to jest przedmiotem mojej mi- i państwo, którzy jesteście nieprzygotowani do tej de- sji – bezpieczeństwo Polski gwarantuje Wojsko Pol- baty… Widać, że nie przeczytaliście tej umowy, wi- skie. Spójrzmy na liczby: rok 2015 – Wojsko Polskie dać, że opowiadacie niestworzone rzeczy. Są też rze- liczyło 95 tys. żołnierzy, rok 2020 – liczy ono ponad czy haniebne. W stulecie Bitwy Warszawskiej, kiedy 130 tys. żołnierzy. zatrzymaliśmy, nasi przodkowie zatrzymali nawałę (Głos z sali: Bzdury.) bolszewicką, w przeddzień tragicznej rocznicy 17 wrze- Wystarczy przywołać te fakty. Jest nowy, piąty śnia 1939 r., kiedy to Polska po napaści niemieckiej rodzaj (Dzwonek) sił zbrojnych – Wojska Obrony Te- została ugodzona ciosem w plecy przez Armię Czer- rytorialnej. woną, tę samą armię, która po 1945 r. stacjonowała Zakupy sprzętu dla Wojska Polskiego – wymienię, w naszym kraju, haniebne są słowa wypowiadane bo czas upływa nieubłaganie. System Patriot, rakie- przez jednego z posłów, że świetna umowa wiązała ty High Mars, F-35 – rzeczywiście… Poseł Krystyna Skowrońska PRL z ZSRR. No to jest hańba, to jest rzeczywiście ( : A ile to kosztuje?) …MIG-29 dawno powinny być ze służby wypro- hańba. Ale widzicie państwo, w demokracji nawet wadzone. Zginął pilot tego samolotu. Te samoloty takie haniebne słowa mogą padać, bo dziś Polska jest dawno powinny być… bezpieczna. Polska jest bezpieczna od 2015 r., do 2015 r. (Poseł Czesław Mroczek: Za waszych czasów.) Polska była rozbrajana. …wyprowadzone ze służby. A że wy ignorowali- (Poseł Adam Szłapka: Weszliśmy do NATO.) ście te zagrożenia, likwidowaliście jednostki wojsko- Szczególnie tragiczny był rok 2011. Wymienię jed- we, rozbrajaliście Polskę, to mamy taki rezultat tych nostki Wojska Polskiego, które rząd Koalicji PO–PSL działań, że musimy odbudowywać te zdolności. zlikwidował na wschodniej flance, na wschód od Wisły. Powiedziałem o sprzęcie kupionym za granicą. Od północy: pułk w Suwałkach, 1. Warszawska Dywi- (Poseł Czesław Mroczek: cztery samoloty...) zja Zmechanizowana im. Tadeusza Kościuszki, której dowództwo było w Legionowie, batalion w Siedlcach, brygada w Lublinie. Zlikwidowaliście. Nie potrzeba. Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: Nie było takiej potrzeby, tak? Mówicie o tym, że w 2008 r. zauważyliście, że Ro- Panie pośle Mroczek, bardzo pana proszę o uspo- sja napadła na Gruzję, i przytaczacie umowę z 2009 r. kojenie emocji. Umowę, z którą zwlekaliście, zwlekaliście z jej pod- Panie ministrze, proszę kontynuować. 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o ratyfikacji Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej 106 a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki o wzmocnionej współpracy obronnej

Minister Obrony Narodowej struktura, która zostanie wybudowana, będzie służy- Mariusz Błaszczak: ła nie tylko wojskom amerykańskim, ale i Wojsku Polskiemu i, jak powiedziałem, będzie własnością Ale 60% budżetu Ministerstwa Obrony Narodo- naszego kraju. Ta infrastruktura pozwoli na przyjęcie wej w ubiegłym roku skierowano do polskiego prze- nawet 20 tys. żołnierzy amerykańskich, w sytuacji gdy mysłu zbrojeniowego. Na przykład armatohaubice takie wsparcie będzie konieczne, a więc jest to realne Krab, samobieżne moździerze Rak, bardzo wiele no- wsparcie, jest to nie wyłącznie zadekretowane, ale re- woczesnego sprzętu, który jest produkowany przez alne wsparcie. Ćwiczenia, które są prowadzone z woj- polski przemysł zbrojeniowy. Tu słyszałem o tym, że skami amerykańskimi właśnie temu służą, chociażby Mielec. Mielec ma kontrakty, w Mielcu zamówione tegoroczne ćwiczenie Defender 2020. A że odstrasza- zostały śmigłowce przez polską Policję i przez wojska nie poprzez obecność najpotężniejszej armii na świe- specjalne. cie w Polsce jest realne, to mam nadzieję, że wszyscy (Poseł Krystyna Skowrońska: Ile? Razem cztery, się z tym zgodzimy. I pamiętajmy o tym, co dzieje się a nie 50.) za naszą wschodnią granicą. 2 dni temu doszło do Gdyby dalej rządziła koalicja PO–PSL, to Mielec spotkania prezydenta Rosji z prezydentem Białorusi. przestałby istnieć, tak jak Świdnik. Bo w Świdniku (Poseł Cezary Grabarczyk: Byłym prezydentem zamówione zostały przez rząd Prawa i Sprawiedliwo- Białorusi.) ści śmigłowce dla polskiej Marynarki Wojennej. Zdjęcie mówi więcej niż tysiąc słów. Proszę sobie spoj- (Głos z sali: cztery.) rzeć na zdjęcia dokumentujące to, jak wyglądało ta- (Głos z sali: cztery plus cztery to osiem.) kie spotkanie. Wy doprowadziliście do tego, żeby te dwa zakłady, (Poseł Grzegorz Braun: Efekt waszej polityki.) duma polskiej historii i… Więc to, co dzieje się za naszą wschodnią granicą, (Poseł Grzegorz Braun: Może coś o umowie z Ame- to jest realne zagrożenie. W związku z tym naszym rykanami, panie ministrze.) obowiązkiem jest zapewnienie bezpieczeństwa naszej …teraźniejszości w sprawie zdolności… ojczyźnie. A umowa, która została przedłożona Wy- (Poseł Arkadiusz Mularczyk: Nie przerywaj, sokiej Izbie do ratyfikacji, jest bardzo ważnym ele- Braun, nie przerywaj. Uspokój się.) mentem właśnie zapewnienia bezpieczeństwa, o któ- Spis treści rym powiedziałem. Dziękuję. (Oklaski) (Poseł Arkadiusz Mularczyk: Brawo! Brawo!) Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska:

Panie pośle Braun, zwracam panu uwagę, że za- Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: kłóca pan prowadzenie obrad. Dziękuję bardzo, panie ministrze. Zamykam dyskusję. Minister Obrony Narodowej Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpi- Mariusz Błaszczak: my w bloku głosowań. Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 11. po- Przestałyby one istnieć, gdyby dalej rządziła ko- rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Spraw alicja PO–PSL. Zagranicznych o rządowym projekcie ustawy (Poseł Grzegorz Braun: Merytorycznie.) o ratyfikacji Umowy o partnerstwie strategicz- (Poseł Barbara Bartuś: Boli, boli.) nym między Unią Europejską i jej państwami Proszę państwa, jeszcze raz chcę wyraźnie to pod- członkowskimi, z jednej strony, a Kanadą, z dru- kreślić. Polska będzie sprawowała jurysdykcję karną giej strony, sporządzonej w Brukseli dnia 30 paź- nad żołnierzami stacjonującymi w naszym kraju w każ- dziernika 2016 r. (druki nr 460 i 599). dym przypadku, który uzna za istotny. To jest ten Bardzo proszę panią poseł Barbarę Bartuś o przed- mechanizm. Skutek prawny tej regulacji w tej spra- stawienie sprawozdania komisji. wie akurat jest identyczny jak regulacji z 2009 r. Przyjęty jest tylko inny mechanizm. Jeżeli chodzi o kwestię dostępu – wszystkie jed- Poseł Sprawozdawca Barbara Bartuś: nostki, budynki czy poligony pozostaną własnością Polski. To Polska określi, które z nich i na jakich za- Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Państwo sadach będą udostępniane. Jeszcze raz podkreślam, Ministrowie! Mam przyjemność i zaszczyt przedstawić że podstawą bezpieczeństwa naszej ojczyzny jest Woj- sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych o rządo- sko Polskie, liczniejsze niż przed 2015 r., wyposażane wym projekcie ustawy o ratyfikacji umowy o partner- konsekwentnie w nowoczesny sprzęt i mocniej osadzo- stwie strategicznym między Unią Europejską i jej ne w strukturach zarówno Sojuszu Północnoatlantyc- państwami członkowskimi, z jednej strony, a Kanadą, kiego, jak i w relacjach ze Stanami Zjednoczonymi. z drugiej strony, sporządzonej w Brukseli dnia 30 paź- Obecność wojsk amerykańskich w naszym kraju nie- dziernika 2016 r., z druku nr 460, a sprawozdanie za- wątpliwie odstrasza ewentualnego agresora. Ta infra- warte jest w druku nr 599. 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o ratyfikacji Umowy o partnerstwie strategicznym między Unią Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a Kanadą, z drugiej strony 107

Poseł Sprawozdawca Barbara Bartuś cesu zacieśniania współpracy między Unią Europej- ską a tym państwem. Szanowni Państwo! Szanowna Pani Marszałek! Czego w skrócie ta umowa dotyczy, jakie tematy Wysoka Izbo! Zawarcie umowy o partnerstwie stra- są tam poruszane? Mowa jest m.in. o proliferacji bro- tegicznym z Kanadą jest dla Unii Europejskiej natu- ni masowego rażenia, o zwalczaniu nielegalnego han- ralną konsekwencją i kolejnym etapem procesu za- dlu bronią, o współpracy w zakresie zwalczania ter- cieśniania współpracy z tym państwem zapoczątko- roryzmu i jego finansowania. Są tam zapisane dzia- wanego w 1976 r. ramową umową handlową i gospo- łania na rzecz wolnego handlu i zwiększania inwe- darczą zawartą przez Wspólnoty Europejskie. Do tej stycji, zrównoważony rozwój, współpraca w dziedzi- pory umowę tę ratyfikowało już 20 państw. Marsza- nie wiedzy, badań naukowych, innowacji i technologii łek Sejmu RP, projekt ustawy wyrażającej zgodę na komunikacyjnych, współpraca w zakresie zwalczania ratyfikację tej umowy przez prezydenta Rzeczypo- niedozwolonych środków odurzających czy współpra- spolitej Polskiej, zgodnie z art. 37 ust. 1 i art. 40 ust. 1 ca w zakresie zwalczania cyberprzestępczości. Rów- regulaminu Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezydium nież z perspektywy polskiej podpisanie i wejście Sejmu, skierowała w dniu 7 lipca br. do Komisji Spraw w życie tej umowy wpisuje się w założenia i cele po- Zagranicznych do pierwszego czytania. lityki RP wobec Kanady. Komisja Spraw Zagranicznych po przeprowadze- Polska, podobnie jak i inne instytucje Unii Euro- niu pierwszego czytania oraz rozpatrzeniu tego pro- pejskiej, uznaje Kanadę za jednego z kluczowych jektu ustawy na wczorajszym posiedzeniu wnosi, aby partnerów, zarówno pod względem potencjału gospo- Wysoki Sejm raczył uchwalić projekt ustawy z druku darczego, jak i jej znaczenia oraz stopnia aktywności nr 460 bez poprawek. Dziękuję bardzo. (Oklaski) na arenie międzynarodowej: czy to w ramach ONZ, czy w ramach Światowej Organizacji Handlu, czy G7 i innych organizacji. Z tego powodu relacje między Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: Unią Europejską a Kanadą zasługują na wysoką ran- gę i powinny przyjąć nową formułę prawną. Takie Dziękuję bardzo, pani poseł. zadanie spełnia umowa, o której dzisiaj mówimy. Jest Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po- to również zgodne z interesami Rzeczypospolitej Pol- Spis treści rządku dziennego wysłucha 3-minutowych oświad- skiej, ponieważ umowa poszerza ramy współdziała- czeń w imieniu klubów i koła. nia i oferuje narzędzia niezbędne do intensyfikacji dialogu politycznego z Kanadą. Otwieram dyskusję. W dłuższej perspektywie czasowej wejście w życie Stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Spra- (Dzwonek) tej umowy będzie skutkować intensyfika- wiedliwość przedstawi Wysokiej Izbie pan poseł Ra- cją kontaktów RP i Kanady na różnych szczeblach. dosław Fogiel. Warto dodać, że wejście umowy w życie nie spowodu- Bardzo proszę. je konieczności zmiany polskiego prawa. Klub Prawa i Sprawiedliwości będzie głosował za przyjęciem tej ustawy. Dziękuję serdecznie. (Oklaski) Poseł Radosław Fogiel:

Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Mam Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: przyjemność w imieniu Klubu Prawo i Sprawiedli- wość przedstawić stanowisko klubowe w sprawie Dziękuję bardzo. projektu ustawy z druku nr 460 o ratyfikacji umowy Pan poseł Marek Krząkała w imieniu Klubu Par- o partnerstwie strategicznym między Unią Europej- lamentarnego Koalicja Obywatelska. ską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, Bardzo proszę. a Kanadą, z drugiej strony, sporządzonej w Brukseli dnia 30 października 2016 r. Wysoki Sejmie! Do tej pory stosunki między Unią Poseł Marek Krząkała: Europejską lub jej poprzedniczkami a Kanadą regu- lowały: ramowa umowa handlowa i gospodarcza za- Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wy- warta przez Wspólnoty Europejskie w 1976 r., wspól- soka Izbo! W imieniu klubu Koalicja Obywatelska na deklaracja polityczna dotycząca stosunków tran- mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu wobec satlantyckich przyjęta w 1990 r., ponowiona w 1996 r., projektu ustawy zezwalającej na ratyfikację umowy wspólna Agenda Partnerstwa UE–Kanada z 2005 r. o partnerstwie strategicznym między Unią Europej- oraz Kompleksowa Umowa Gospodarczo-Handlowa ską i państwami członkowskimi a Kanadą sporzą- CETA o wolnym handlu pomiędzy Unią Europejską dzonej w 2016 r. a Kanadą z 2016 r. Jeśli patrzymy na to przez pryzmat geopolitycz- Umowa, o której mówimy dzisiaj, jest komplekso- nych i globalnych wyzwań, oczywiste jest, że tylko wą umową o partnerstwie strategicznym z Kanadą. silna, zintegrowana i zjednoczona Unia może być Jest naturalną konsekwencją i kolejnym etapem pro- równorzędnym partnerem dla chociażby Chin czy 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o ratyfikacji Umowy o partnerstwie strategicznym między Unią Europejską 108 i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a Kanadą, z drugiej strony

Poseł Marek Krząkała nie wiem, to się trochę… Zupełnie zadziwiające jest też to, że mamy współpracować w kwestii zakazu USA, tylko Unia, a nie państwa narodowe. Unia, któ- produkcji broni strzeleckiej i lekkiej, amunicji do tej ra w imieniu wszystkich członków wspólnoty podpi- broni oraz nielegalnego handlu nią. Ja tego w ogóle… suję umowę o współpracy strategicznej, staje się glo- To są tak precyzyjne zapisy, które się nie całkiem balnym graczem i może kreować rzeczywistość. mieszczą… Obecna umowa z Kanadą to kontynuacja współ- Jedna rzecz, na którą zwróciłem uwagę w tej pracy z lat 70., kiedy podpisywano już umowy o współ- umowie, to fakt, że ona podobno ma służyć temu, pracy gospodarczej i handlowej. Mówił o tym zresztą żeby propagować na terenie Unii Europejskiej przy- mój poprzednik. jęcie tzw. Kompleksowej Umowy Gospodarczo-Han- Jak czytamy w uzasadnieniu, umowa odzwiercie- dlowej czyli CETA. Ta umowa wcale nie jest neutral- dla intensywność współpracy na rzecz pokoju mię- na dla polskiej gospodarki i dla polskich interesów. dzynarodowego, bezpieczeństwa i praworządności. W związku z tym, oczywiście, ponieważ jest to Można ubolewać, że Polska, która ma problem z pra- umowa przyjęta przez Unię Europejską i uchwalona worządnością, nie może odegrać większej roli w tym przez negocjatorów Unii Europejskiej, to my mamy na obszarze współpracy. Być może z tego powodu wyni- to mniejszy wpływ, bardzo nieznaczny. Jest to umowa, ka zwłoka w kwestii ratyfikacji – jesteśmy 20. kra- którą nazwałbym, szczerze mówiąc, niechlujną. To jem, który jej dokonuje. jest taki miszmasz, gdzie się wszystko wrzuca do jed- Kończąc, chciałbym powiedzieć, że klub Koalicji nego worka. Niemcy mówią na to eintopfgerichte. Obywatelskiej będzie głosował za przyjęciem przed- Tak nie powinno być w przypadku umowy między- miotowej ustawy. Dziękuję bardzo. (Oklaski) narodowej. Poprzemy tę ustawę, ponieważ nie chcemy para- liżować działalności Unii Europejskiej. Natomiast Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: wolałbym, żeby umowy były przygotowywane w spo- sób bardziej przemyślany. Dziękuję bardzo. Dziękuję bardzo. (Poseł Grzegorz Braun: Niepojęte.) Pan poseł Arkadiusz Iwaniak, klub Lewica.

Spis treści Nie ma, rozumiem. W takim razie pan poseł Władysław Bartoszewski w imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: – Polskie Stronnictwo Ludowe – Kukiz15. Dziękuję bardzo. Zapraszam. Pan poseł Krystian Kamiński, Konfederacja. (Poseł Grzegorz Braun: Skoro jest pan przeciw, to Poseł Władysław Teofil Bartoszewski: dlaczego jest pan za?) Panie pośle Braun, proszę porozmawiać sobie Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wy- w kuluarach, a nie na sali posiedzeń. Dobrze? Zacho- soka Izbo! Jest oczywiście w interesie Rzeczypospo- wajmy powagę. litej Polskiej, żeby mieć dobre stosunki z partnerem, który jest członkiem grupy G7, czyli z Kanadą, z któ- rą bardzo dobre stosunki mamy już od dawna. Poseł Krystian Kamiński: Klub Koalicja Polska – PSL – Kukiz15 będzie gło- sował za przyjęciem umowy o partnerstwie. Chciał- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Na wstępie warto bym jednak zwrócić uwagę, po dość dokładnym jej zauważyć, że Biuro Analiz Sejmowych ma wątpliwo- przeczytaniu, że jest to umowa dość kuriozalna. ści co do tej umowy. Cytuję: Cel umowy nie jest spre- (Poseł Grzegorz Braun: Właśnie.) cyzowany. Spróbujmy więc sami ocenić, co może być Nawet Biuro Analiz Sejmowych napisało w uza- celem, i postawić parę pytań. sadnieniu, że cel tej umowy jest dość niejasny, kom- Patrząc na uzasadnienie, można stwierdzić, że ta pletnie nieprecyzyjny. umowa jest głęboko osadzona w liberalnym i multi- (Poseł Grzegorz Braun: Otóż to.) lateralnym podejściu do stosunków międzynarodo- Jest to umowa trochę na zasadzie podnoszenia wych. Trudno poważnie traktować tego rodzaju re- naszych relacji na wyższy poziom. Co to jest wyższy torykę rodem z lat 90. XX w. obecnie, w czasach poziom relacji? Nie wiem. To jest szalenie nieprecy- charakteryzujących się coraz ostrzejszą konkurencję zyjne, ogólne stwierdzenie. Treść zapisu ma charak- międzynarodową i załamywaniem się roli wielostron- ter bardzo ogólny. nych mechanizmów stosunków międzynarodowych. (Poseł Grzegorz Braun: To po co to popieracie?) Pokazuje nam to jałowość takiej retoryki. Jestem Z jednej strony umowa jest ramowa, wielozada- wręcz zdziwiony, że rzekomo prawicowy rząd, za- niowa, z drugiej niektóre zawarte w niej kwestie są miast odwołać się do interesów narodowych, karmi określone szalenie szczegółowo. Po co nam artykuł nas taką ideologiczną nowomową. o zakazie proliferacji broni masowego rażenia, tego Przyjrzyjmy się bliżej paru punktom tej umowy. 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o ratyfikacji Umowy o partnerstwie strategicznym między Unią Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a Kanadą, z drugiej strony 109

Poseł Krystian Kamiński Wyznaczam czas na zadanie pytania – 1 minuta. Jako pierwszy pytanie zada pan poseł Krystian Art. 2 pkt 4. Dlaczego rząd określający się mia- Kamiński, Konfederacja. nem obozu niepodległościowego popiera umowę su- Bardzo proszę. gerującą konieczność tworzenia nowych zobowiązań na poziomie międzynarodowym w zakresie praworząd- Poseł Krystian Kamiński: ności? Czy dotychczasowe wykorzystanie tej kwestii w atakach politycznych na państwo polskie, w kwe- Konkretne pytanie. Art. 12 pkt 8 tejże umowy. stionowaniu jego suwerenności przez ponadnarodowe W sytuacji gdy Polska znajduje się na tak wczesnym organy Unii Europejskiej niczego nie nauczyło rządu etapie transformacji energetycznej i nadal jest uza- Prawa i Sprawiedliwości? leżniona od spalania węgla, czy jest w interesie Polski Art. 9. mówi o poparciu dla globalizacji, a nawet tak silne akcentowanie konieczności zwalczania emi- poparciu dla zarządzania finansami nie tylko na sji gazów cieplarnianych, co jest zapisane w tej umo- szczeblu krajowym, lecz także na szczeblu regional- wie? Po raz kolejny pytanie: Czy państwo czytali tę nym i międzynarodowym. Czy rząd PiS popiera od- umowę, czy wiedzą, czego ona dotyczy, czy są w sta- dawanie świadczących o jej suwerenności kompeten- nie odpowiedzieć, czy jest to w naszym interesie? Bo cji Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie polityki fi- mam wrażenie, że państwo albo nie czytali, albo po nansowej organizacjom ponadnarodowym? Serio? prostu wszystko, co przychodzi z Unii Europejskiej, Czy wy wiecie w ogóle, co jest w tej umowie? akceptują i puszczają dalej. Bo jest niemożliwe, żeby Pewnie tak samo, jak wczoraj na posiedzeniu ko- dbając o polski interes narodowy, po prostu ślepo misji, nie dostanę żadnych odpowiedzi. Ale nie ma się podpisywać takie umowy. Dziękuję. właściwie co dziwić. W końcu pewnie też dopiero do- wiedzieliście się o tej umowie, jak wam Unia Euro- pejska ją dała do ratyfikowania, i pewnie nie tłuma- Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: czyła wam, po co, dlaczego i w czyim interesie to jest. Dziękuję bardzo. Jedno jest pewne: nie jest ona w interesie Polski. Pytanie zada pan poseł Grzegorz Braun, Konfe- (Oklaski) deracja. Spis treści

Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: Poseł Grzegorz Braun:

Dziękuję, panie pośle. Jeśli w myśl tej umowy mamy intensyfikować na- Pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja. sze stosunki z Ludową Republiką Kanady i podnosić je na wyższy poziom, to myślę, że w praktyce po prostu ambasador tego państwa powinien nie wychodzić Poseł Grzegorz Braun: z poczekalni w naszym MSZ, będąc wzywanym na dywanik po to, żeby odpowiedział na pytania o to, co Szczęść Boże wszystkim normalnym Kanadyjczy- tam się święci, co oni tam wyrabiają. Mary Wagner, kom, czasem nawet jeszcze pobożnym ludziom, niedo- która broni ludzkiego życia, bez segregacji, bez dzie- bitym przez ten system, który przybrał w ostatniej lenia na tych, co są mali, duzi, zdrowi, chorzy, przez dekadzie kształt już zupełnie jawny Ludowej Republi- lata, łącznie lata, trafiała do aresztów. Jej poprzed- ki Kanady, która prześladuje ludzi – małych, dużych, niczki w tym dziele łącznie spędziły blisko dekadę narodzonych, nienarodzonych. Tam przecież można w kanadyjskich więzieniach. O, to temat do pytania. zabić człowieka legalnie albo zostawić na śmierć do Pan redaktor Andrzej Kumor, nasz rodak z Toronto, 9. miesiąca ciąży włącznie. Nie idzie się za to do kry- prześladowany za (Dzwonek) publikacje śmiałe, ak- minału, nawet nikt nie dzwoni po policję, bo to jest po tualne, odnoszące się do problemów nie tylko kana- prostu legalne. Barbarzyństwo w tej rzekomej witry- dyjskiego, ale także i polskiego życia. Tam oskarżony nie wystawowej demokracji liberalnej. Dzikie barba- przez przedstawicieli radykalnej mniejszości, wzywa- rzyństwo. Prześladowania ludzi. Także wolność słowa, ny przez policję… wolność indywidualna cierpi, zwłaszcza w ostatniej dobie, pod pretekstem walki z pandemią. Ponieważ ta umowa jest przesycona postępacką Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: nowomową, nie ma żadnego powodu, żeby Rzeczpo- spolita Polska (Dzwonek) ją ratyfikowała. Dziękuję bardzo, panie pośle.

Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: Poseł Grzegorz Braun:

Dziękuję bardzo. …straszony sądem. To są tematy, które powinny Przechodzimy do pytań. interesować naszą dyplomację, jeśli idzie o funkcjo- Zamykam listę osób chcących zadać pytanie. nowanie Ludowej Republiki Kanady. 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o ratyfikacji Umowy o partnerstwie strategicznym między Unią Europejską 110 i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a Kanadą, z drugiej strony

Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: ne z punktu widzenia polskiej gospodarki. A więc efekt będzie dokładnie odwrotny, niż pan poseł insy- Dziękuję. nuował. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana. Na pytania odpowie sekretarz stanu w Minister- Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: stwie Spraw Zagranicznych pan minister Piotr Waw- rzyk. Dziękuję, panie ministrze. Bardzo proszę, panie ministrze. Zamykam dyskusję. Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpi- my w bloku głosowań. Sekretarz Stanu Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 12. w Ministerstwie Spraw Zagranicznych porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Ad- Piotr Wawrzyk: ministracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Spraw Zagranicznych o rządowym projekcie usta- Szanowna Pani Marszałek! Panie i Panowie Po- wy o ratyfikacji Umowy między Rzecząpospolitą słowie! Jeżeli chodzi o termin wejścia w życie, o to, Polską a Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Bry- dlaczego tak późno, otóż informuję państwa, że ta tanii i Irlandii Północnej w sprawie udziału umowa jest stosowana od 1 kwietnia 2017 r. Druga w niektórych wyborach przez obywateli jednego strona, czyli Kanada, też jeszcze tej ratyfikacji nie Państwa zamieszkujących na terytorium dru- przeprowadziła. Ratyfikowało ją, tak jak pani poseł giego Państwa, podpisanej w Warszawie dnia powiedziała, w sumie 21 krajów. Umowa ma charak- 29 maja 2020 r. (druki nr 487 i 600). ter ogólny, dlatego też są tak nieostre sformułowania. Proszę bardzo pana posła Radosława Fogla o przed- Jak sama nazwa wskazuje, jest to umowa o partner- stawienie sprawozdania komisji. stwie strategicznym. Przy tego rodzaju umowach po- jęcia są zawsze bardzo ogólnie sformułowane, dlatego Spis treści żeby je właśnie wypełnić treścią w trakcie bieżącego Poseł Sprawozdawca Radosław Fogiel: stosowania umowy. To jest istota tego rodzaju umów w prawie międzynarodowym. To nie jest nowomowa, Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Mar- tylko to jest język prawniczy dla tego rodzaju umów. szałek Sejmu, zgodnie z art. 37 ust. 1 i art. 40 ust. 1 Jak państwo przeczytacie jakąkolwiek umowę tego regulaminu Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezydium rodzaju, to zobaczycie, że każda z nich będzie napisa- Sejmu, skierowała w dniu 15 lipca 2020 r. projekt na tym językiem. A dlaczego? W tym przypadku jest ustawy o ratyfikacji Umowy między Rzecząpospolitą to szczególnie uzasadnione… Polską a Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Bryta- (Poseł Grzegorz Braun: No właśnie.) …dlatego że mówimy o umowie, w której z jednej nii i Irlandii Północnej w sprawie udziału w niektó- strony jest Kanada, a z drugiej strony są państwa rych wyborach przez obywateli jednego Państwa za- członkowskie Unii Europejskiej, i procedura ratyfi- mieszkujących na terytorium drugiego Państwa, pod- kacji, wejścia w życie tej umowy wymaga, aby proce- pisanej w Warszawie dnia 29 maja 2020 r., druk nr 487. dury ratyfikacyjne zostały zakończone we wszystkich Projekt ten rozpatrzyły połączone Komisje: Admini- państwach członkowskich. Stąd też przepisy zawarte stracji i Spraw Wewnętrznych oraz Spraw Zagranicz- w umowie muszą odzwierciedlać stanowisko, które nych. Po rozpatrzeniu projektu i po pierwszym czy- będzie zaakceptowane przez wszystkie państwa taniu obie komisje wnoszą, aby Wysoki Sejm raczył członkowskie. Czyli, inaczej mówiąc, te ogólne sfor- uchwalić projekt ustawy z druku nr 487 bez popra- mułowania są swego rodzaju wspólnym mianowni- wek. Dziękuję serdecznie. kiem dla stanowiska wszystkich państw członkow- skich, także Polski. Bo na każdym etapie stosowania, przepraszam, negocjowania tej umowy Polska rów- Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: nież wyrażała swoje zdanie, swoje stanowisko i bez naszej zgody te zapisy w takiej postaci też by nie były Dziękuję bardzo. przyjęte. Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po- I tutaj dochodzimy do tego szczegółowego pyta- rządku dziennego wysłucha 3-minutowych oświad- nia, które padło, a mianowicie kwestii negocjowania czeń w imieniu klubów i koła. emisji gazów cieplarnianych. Otóż ta umowa ma od- Otwieram dyskusję. wrotny skutek od tego, który pan poseł insynuował. W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Spra- Ona właśnie nam daje instrument do tego, żeby wpły- wiedliwość stanowisko przedstawi pan poseł Paweł wać na to w porozumieniu z Kanadą, aby te rozwią- Hreniak. zania międzynarodowe w tym zakresie były korzyst- Bardzo proszę. 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o ratyfikacji Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej w sprawie udziału w niektórych wyborach przez obywateli jednego Państwa zamieszkujących na terytorium drugiego Państwa 111

Poseł Paweł Hreniak: w niektórych wyborach przez obywateli jednego Pań- stwa zamieszkujących na terytorium Państwa dru- Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie giego oraz projektu ustawy o ratyfikacji Umowy mię- Ministrze! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko dzy Rzecząpospolitą Polską a Zjednoczonym Króle- klubu Prawo i Sprawiedliwość wobec projektu usta- stwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej w sprawy o ratyfikacji Umowy między Rzecząpospolitą Pol- wie udziału w niektórych wyborach przez obywateli ską a Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii jednego Państwa zamieszkujących na terytorium i Irlandii Północnej w sprawie udziału w niektórych Państwa drugiego. wyborach przez obywateli jednego Państwa zamiesz- Szanowni Państwo! Niezmiernie ważne jest pod- kujących na terytorium drugiego Państwa, podpisa- kreślenie, że po 31 stycznia br., kiedy Wielka Bryta- nej w Warszawie dnia 29 maja 2020 r. nia wystąpiła z Unii Europejskiej, a na terytorium Projekt został omówiony przez pana posła spra- Zjednoczonego Królestwa pozostała bardzo duża wozdawcę, został też omówiony na posiedzeniu połą- grupa naszych obywateli, trzeba zabezpieczyć moż- czonych Komisji: Administracji i Spraw Wewnętrz- liwość głosowania przez nich i podejmowania decyzji nych oraz Spraw Zagranicznych. Procedowana umo- w sprawach bardzo ważnych, bo bezpośrednio doty- wa jest umową niezwykle ważną i oczekiwaną, przede czących lokalnych społeczności. I na zasadzie wza- wszystkim oczekiwaną przez naszych rodaków ze jemności również takie prawa należy zabezpieczyć Zjednoczonego Królestwa. Celem umowy jest nada- dla obywateli Zjednoczonego Królestwa w czasie wynie obywatelom Polski praw wyborczych w wyborach borów samorządowych w naszym kraju. samorządowych, które odbywają się w Wielkiej Bry- Szanowni Państwo! Klub Koalicji Obywatelskiej tanii, i oczywiście na zasadzie wzajemności również będzie głosował za ratyfikacją tej umowy. Dziękuję. obywatelom Zjednoczonego Królestwa zamieszkują- (Oklaski) cym w Polsce. Ratyfikacja umowy spowoduje powrót do sytuacji, jaka miała miejsce przed wystąpieniem Zjednoczone- Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: go Królestwa z Unii Europejskiej, które nastąpiło, jak wiemy, 31 stycznia br. Rzeczą oczywistą jest, że Dziękuję bardzo. władze polskie powinny dać możliwość wpływu na W imieniu klubu parlamentarnego Lewica pan Spis treści lokalne sprawy naszym rodakom w Zjednoczonym poseł Maciej Gdula. Królestwie, a jest ich tam ponad 900 tys. Jest to umo- Proszę. wa, tak jak już powiedziałem, oczekiwana, a naszym rodakom da ona gwarancję utrzymania posiadanych do tej pory praw. Jest niezwykle istotne, aby mimo Poseł Maciej Gdula: wyjścia Zjednoczonego Królestwa z Unii Europejskiej podtrzymywać przyjacielskie i jak najlepsze wzajem- Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! ne stosunki, i ta umowa z całą pewnością poprzez Niezmiernie się cieszę, że ta umowa zostanie ratyfi- zaangażowanie Polaków i Brytyjczyków w życie lo- kowana, bo żyjemy w takich czasach, w których po- kalnych wspólnot tę przyjaźń będzie budować i pie- litykę uprawia się przeciwko obcym, przeciwko in- lęgnować. nym, natomiast za główny punkt odniesienia służą Klub Prawa i Sprawiedliwości będzie głosował za przedstawiciele własnego narodu i myśli się przede przyjęciem przedmiotowej ustawy. Dziękuję bardzo. wszystkim o wspólnocie narodowej, którą stawia się najwyżej, natomiast inne poziomy wspólnoty, innego typu więzi są cały czas podważane i dominuje ta lo- Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: gika: swój do swego po swoje. Ta umowa wychodzi poza tę logikę oraz pokazuje, że poza wspólnotą na- Dziękuję bardzo. rodową są innego typu więzi. Jeżeli ktoś zamieszku- W imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Oby- je w Polsce, a jest obywatelem Wielkiej Brytanii albo watelska głos zabierze pan poseł Konrad Frysztak. jest Polakiem, który mieszka na Wyspach, uczestni- Bardzo proszę, panie pośle. czy we wspólnocie lokalnej, powinien mieć możliwość wpływania na władzę, wpływania na lokalne sprawy, bo w ten sposób także zakorzenia się w tych lokal- Poseł Konrad Frysztak: nych wspólnotach. Przyznam, że jestem trochę zdziwiony, że ta umo- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Niezmiernie cieszę wa została podpisana i przedłożona, ale to zdziwienie się z faktu, że w imieniu klubu Koalicji Obywatelskiej ani mnie, ani klubu Lewicy nie powstrzyma przed – Platformy Obywatelskiej, Nowoczesnej, Inicjatywy głosowaniem za nią. To jest także dobra umowa, bo Polskiej i Zielonych mogę przedstawić opinię naszego podtrzymuje relacje z Wielką Brytanią i pozwoli, klubu na temat ratyfikacji Umowy między Rzeczą- mam nadzieję, kiedyś przezwyciężyć błąd, który pospolitą Polską a Zjednoczonym Królestwem Wiel- Wielka Brytania popełniła, wychodząc z Unii Euro- kiej Brytanii i Irlandii Północnej w sprawie udziału pejskiej. Ten błąd jest do naprawienia. Nie tylko jed- 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o ratyfikacji Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej 112 w sprawie udziału w niektórych wyborach przez obywateli jednego Państwa zamieszkujących na terytorium drugiego Państwa

Poseł Maciej Gdula jeżeli umowa jest chwilowo niekorzystna dla intere- sów Zjednoczonego Królestwa, a została podpisana nostki popełniają błędy, ale także narody. Dzięki i ratyfikowana, w tym wypadku przez 27 państw temu, że podtrzymujemy dobre, bliskie relacje, jestem Unii Europejskiej oraz przez Zjednoczone Królestwo, przekonany, że w jakiejś dłuższej perspektywie jeste- to można przegłosować inną, która łamie poprzednie śmy w stanie Wielką Brytanię znowu do Unii Euro- umowy i łamie prawo międzynarodowe. A więc to nie pejskiej przyciągnąć. Liczę na to, wierzę w to i tego jest dobry precedens, a Anglia akurat się opiera na typu umowy na pewno będą w tym pomagać. prawie precedensowym. Dziękuję bardzo. Klub Lewicy poprze ten projekt. Dziękuję uprzejmie. Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska:

Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: Dziękuję bardzo. Pan poseł Krzysztof Tuduj, Konfederacja. Dziękuję bardzo, panie pośle. Bardzo proszę. Pan poseł Władysław Teofil Bartoszewski, Pol- skie Stronnictwo Ludowe – Kukiz15. Bardzo proszę. Poseł Krzysztof Tuduj:

Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Umowa jest po- Poseł Władysław Teofil Bartoszewski: trzebna, wchodzi w zakres poprzedniej regulacji. Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Kiedy Wielka Brytania była w Unii Europejskiej, to Ministrze! Po pierwsze, to jest bardzo ważna umowa mieliśmy wzajemną możliwość startowania w wybo- i bardzo się cieszę, że ona została podpisana. Po dru- rach samorządowych, na niskim szczeblu, na niskim gie, panie ministrze, umowa z Kanadą to jest nowo- poziomie, a kiedy Wielka Brytania miała wolę zrezy- mowa, a to jest porządnie napisana umowa. Pan się gnować z uczestnictwa w eurokołchozie, to tutaj na- Spis treści pod nią podpisał, czego gratuluję, ponieważ to jest stąpiła pustka prawna. Wielka Brytania podtrzymu- porządnie napisana umowa i tak się powinno tworzyć je jednostronną chęć kontynuowania tego uregulo- umowy międzynarodowe: jasna, spójna, zwięzła, pre- wania, ale potrzebna jest spisana umowa, aby było cyzyjna. Ja bym oczekiwał od Ministerstwa Spraw to oparte nie tylko na jednostronnej chęci, lecz także Zagranicznych, że wszystkie nasze umowy będą tak na umowie, i to jest słuszne. Natomiast jeśli chodzi formułowane. A więc jeszcze raz gratulacje, panie o to, co tutaj padło z mównicy przed chwilą, Wielka ministrze. Brytania – nasi przyjaciele, to chciałbym przypo- Jest to ważna umowa, dlatego że ona jest kluczo- mnieć, że w polityce międzynarodowej nie ma przy- wa dla obywateli polskich mieszkających w Wielkiej jaciół, nie ma wrogów, są interesy między państwa- Brytanii, w Zjednoczonym Królestwie, których jest mi. To jest rzecz podstawowa. No a jak wyglądali minimum kilkaset tysięcy, i jest bardzo ważna dla tutaj przywołani alianci w historii, dobrze pamięta- obywateli Wielkiej Brytanii, którzy mieszkają w Pol- my. Tak że historia nauczycielką życia, pamiętajmy sce. To jest normalne traktowanie naszych przyja- o tym dobrze. ciół, którzy niestety opuścili Unię Europejską, ale Druga rzecz. Tutaj padły z ust posła Lewicy słowa dalej są naszymi przyjaciółmi i bardzo ważnymi ubolewania, że swój do swego po swoje, że polityka aliantami, również w Sojuszu Północnoatlantyckim. prowadzona jest w interesie narodu, że ta wspólnota Klub Koalicji Polskiej z całą pewnością tę umowę jest podejmowana. Powiedziałbym, że za mało jest po- poprze. dejmowana i my tutaj staramy się pracować, żeby jesz- Natomiast ja bym chciał zwrócić uwagę na jeden cze bardziej te wartości podnosić. I wcale nie ma tutaj aspekt, który jest niepokojący. Otóż art. 8 ust. 1 tej żadnego antagonizmu między tym, żeby bardzo dobrze umowy mówi: „Umowa niniejsza zawarta jest na czas nieokreślony”. Biorąc pod uwagę to, co dzieje się współpracować z innymi narodami, a tym, żeby repre- w tej chwili w Pałacu Westminsterskim, gdzie drugie zentować interesy Polaków, gdziekolwiek na świecie czytanie przeszła ustawa o handlu wewnętrznym, są. Jeżeli mają ochotę przebywać w Wielkiej Brytanii, która to ustawa łamie prawo międzynarodowe, co czy docelowo, czy krótkotrwale, to bardzo dobra oko- minister do spraw Irlandii Północnej sam przyznał liczność, żeby mieli możliwość nabierania kompetencji w czasie swojego wystąpienia… To stwarza bardzo politycznych, również na tych niskich szczeblach wła- niebezpieczny precedens, jeśli chodzi o podpisywanie dzy samorządowej, w Zjednoczonym Królestwie Wiel- jakichkolwiek umów ze Zjednoczonym Królestwem, kiej Brytanii i Irlandii Północnej. dopóki tam nie zapanuje, nie zostanie przywrócony Tak że ja oceniam tę umowę pozytywnie i nie ro- porządek prawny, ponieważ w tej chwili Zjednoczone zumiem zgrzytów, które tutaj widział poseł Lewicy. Królestwo, rząd Zjednoczonego Królestwa uważa, że Dziękuję za uwagę. 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o ratyfikacji Poprawek do Konwencji o pracy na morzu 113

Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: dnia 23 lutego 2006 r., zatwierdzonych przez Mię- dzynarodową Konferencję Pracy w Genewie w dniu Dziękuję bardzo, panie pośle. 5 czerwca 2018 r. Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer- Zgodnie z obowiązującą procedurą i na podstawie pana. opinii prawnych jest potrzeba przyjęcia przez Wysoki O zabranie głosu bardzo proszę sekretarza stanu Sejm projektu ustawy o ratyfikacji tych poprawek w Ministerstwie Spraw Zagranicznych pana ministra i wyrażenia zgody na dokonanie przez prezydenta Piotra Wawrzyka. Rzeczypospolitej Polskiej ratyfikacji Poprawek do Konwencji o pracy na morzu, przyjętej w Genewie dnia 23 lutego 2018 r. Sekretarz Stanu Sama konwencja dotyczy aktualnej sytuacji, z któ- w Ministerstwie Spraw Zagranicznych rą mamy do czynienia na świecie, a mianowicie jest Piotr Wawrzyk: to kwestia wzrastających przypadków piractwa i ata- kowania statków, które pod różnymi banderami po- Szanowna Pani Marszałek! Panie i Panowie Po- ruszają się po wodach na całym świecie. W związku słowie! Bardzo dziękuję za to podkreślenie różnicy, z tym chodzi tutaj o bezpieczeństwo marynarzy, któ- bo to jest w pewnym sensie laurka dla Ministerstwa rzy mogą w takiej sytuacji się znaleźć. Spraw Zagranicznych, że wynegocjowaliśmy kon- Jeżeli chodzi o poprawki, które pojawiły się w tym kretną umowę. Ale ta konkretność wynika z tego, że dokumencie, to po pierwsze były to poprawki okre- ona dotyczy bardzo wycinkowego zakresu spraw, ślające, co to jest piractwo, co to jest zbrojna napaść, bardzo konkretnych rozstrzygnięć, regulacji dwustron- a więc chodzi o te przypadki, które mogą się rze- nych wyłącznie między zainteresowanymi państwa- czywiście pojawić. Kolejna rzecz to kwestia doty- mi członkowskimi. W związku z tym też nie było po- cząca tego, że w przypadku gdyby któryś z pracow- trzeby tworzenia tego wspólnego mianownika dla ników, z marynarzy rzeczywiście miał do czynienia większej grupy państw. Stąd to jest po prostu innego z taką sytuacją i znalazł się w takiej sytuacji, to rodzaju umowa. Z jednej strony jest ona zawarta na z automatu jest przedłużana jego umowa o pracę. czas nieokreślony, ale z drugiej strony można ją wy- Kolejna poprawka to oczywiście kwestia wynagro- powiedzieć w trybie art. 8 ust. 2. Dziękuję bardzo. dzenia. Również ona określa, że w przypadku gdy Spis treści rzeczywiście marynarz na statku znajdzie się w takiej sytuacji, to oczywiście przysługuje mu do czasu Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: uwolnienia normalne wynagrodzenie. I wreszcie prawo do repatriacji, które wynika z zapisu 3. poprawki Dziękuję bardzo, panie ministrze. do tejże konwencji. Zamykam dyskusję. W wyniku dyskusji w komisji rekomendujemy Wy- Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpi- sokiemu Sejmowi, ażeby przyjął projekt tej ustawy my w bloku głosowań. z druku nr 459 bez poprawek. Dziękuję bardzo. Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 13. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Go- spodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej, Komi- Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: sji Polityki Społecznej i Rodziny oraz Komisji Spraw Zagranicznych o rządowym projekcie usta- Dziękuję bardzo, panie pośle. wy o ratyfikacji Poprawek do Konwencji o pracy Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po- na morzu, przyjętej w Genewie dnia 23 lutego rządku dziennego wysłucha 3-minutowych oświad- 2006 r., zatwierdzonych przez Międzynarodową czeń w imieniu klubów i koła. Konferencję Pracy w Genewie w dniu 5 czerwca Otwieram dyskusję. 2018 r. (druki nr 459 i 592). W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Spra- Proszę bardzo pana posła Dariusza Wieczorka wiedliwość głos zabierze pan poseł Jerzy Materna. o przedstawienie sprawozdania komisji. Bardzo proszę.

Poseł Sprawozdawca Poseł Jerzy Materna: Dariusz Wieczorek: Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imie- W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawie- niu Komisji Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej, dliwość mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie w imieniu Komisji Polityki Społecznej i Rodziny oraz o rządowym projekcie ustawy o ratyfikacji Poprawek w imieniu Komisji Spraw Zagranicznych, które spo- do Konwencji o pracy na morzu, przyjętej w Genewie tkały się na wspólnym posiedzeniu, przedstawić spra- dnia 23 lutego 2006 r., zatwierdzonych przez Między- wozdanie o projekcie ustawy o ratyfikacji Poprawek narodową Konferencję Pracy w Genewie w dniu 5 czerw- do Konwencji o pracy na morzu, przyjętej w Genewie ca 2018 r., druki nr 459 i 592. 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. 114 Projekt ustawy o ratyfikacji Poprawek do Konwencji o pracy na morzu

Poseł Jerzy Materna reprezentują łącznie ponad 90% światowego tonażu floty. W 2018 r. zostały przyjęte poprawki do konwen- Połączone komisje w dniu dzisiejszym rozpatrzy- cji, które mają na celu ujęcie w ramy prawne wyła- ły projekt ustawy i przyjęły go bez głosu sprzeciwu. niających się rzeczywistych zagadnień dotyczących Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Poprawki do Kon- życia i pracy marynarzy na statku. I tak poprawka wencji Międzynarodowej Organizacji Pracy o pracy do konwencji w zakresie normy A2.1 zapewnia ciągłość na morzu z 2006 r. zostały przyjęte w dniu 27 kwiet- obowiązywania marynarskiej umowy o pracę pod- nia 2018 r. przez specjalny trójstronny komitet, czas przetrzymywania marynarza na statku lub poza a następnie zatwierdzone przez Międzynarodową nim na skutek piractwa lub zbrojnej napaści na stat- Konferencję Pracy w dniu 5 czerwca 2018 r. Zgodnie ki, niezależnie od tego, czy upłynął okres, na jaki umo- z art. 15 konwencji poprawki te wejdą w życie, jeżeli wa była zawarta lub czy strona umowy powiadomiła do końca wyznaczonego terminu, tj. do dnia 26 czerw- o jej zawieszeniu lub wypowiedzeniu. ca 2020 r., sprzeciwu nie złoży więcej niż 40% państw Celem drugiej poprawki w zakresie normy A2.2 stron konwencji według stanu na dzień 5 czerwca jest zapewnienie wypłacania wynagrodzenia i innych 2018 r. należności w ramach marynarskiej umowy o pracę, Czego dotyczą poprawki? Pierwsza poprawka do- stosownego układu zbiorowego lub obowiązujących tyczy umowy o pracę przez dodanie nowego ustępu. przepisów prawa krajowego w przypadku, gdy mary- Nowy przepis nakłada obowiązek przedłużenia ma- narz jest przetrzymywany na statku lub poza nim na rynarskiej umowy o pracę na czas przetrzymywania skutek piractwa lub zbrojnej napaści na statki, aż do marynarza na statku lub poza nim na skutek pirac- czasu uwolnienia marynarza i jego repatriacji lub aż do twa lub zbrojnej napaści na statki. daty śmierci marynarza podczas przetrzymywania. Druga poprawka dotyczy wynagrodzenia i polega Natomiast trzecia poprawka w zakresie wytycznej na dodaniu nowego ust. 7, który gwarantuje wypła- B2.5.1 zakłada zastąpienie ust. 8 nowym, zgodnie cenie wynagrodzenia i innych należności w ramach z którym prawo do bezpłatnej repatriacji może wy- marynarskiej umowy o pracę na skutek piractwa lub gasnąć, jeśli marynarze nie upomną się o nie w roz- zbrojnej napaści na statki. sądnym czasie, z wyjątkiem przypadku, gdy są oni Natomiast trzecia poprawka dotyczy prawa do przetrzymywani na statku lub poza nim w wyniku

Spis treści bezpłatnej repatriacji w sytuacji, gdy marynarze piractwa lub zbrojnej napaści na statki. Oczywiście przetrzymywani są na statku lub poza nim w wyniku ustawa o ratyfikacji poprawek zawiera również defi- piractwa i zbrojnej napaści na statki. nicję piractwa i definicję zbrojnej napaści na statek. Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wejście w życie Wejście w życie poprawek nie spowoduje wydatków poprawek z 2018 r. będzie oznaczało potrzebę zmiany dla budżetu państwa ani jednostek samorządu tery- ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 r. o pracy na morzu, torialnego oraz zmniejszenia dochodów jednostek sek- która implementuje do polskiego porządku prawnego tora finansów publicznych, może jednak wpłynąć na postanowienia Konwencji MLC. koszty ponoszone przez armatorów związane z ewen- Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość po- tualnym wypłacaniem wynagrodzenia i należności piera projekt ustawy i będzie głosować za jego przy- marynarzowi przez okres dłuższy niż obecnie prze- jęciem. Dziękuję. widziany prawem. Nieprzyjęcie poprawek może nieść negatywne skutki społeczne, organizacyjne, gospodarcze i prawne, a konsekwencje społeczne braku re- Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: gulacji w zakresie, którego dotyczą, mogą spowodować pogorszenie warunków życia marynarzy i ich rodzin. Dziękuję bardzo, panie pośle. Ratyfikacja poprawek wpisuje się w polską politykę W imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Oby- morską i sprawi, że interesy polskich marynarzy będą watelska głos zabierze pan poseł Artur Łącki. zabezpieczone w należytym stopniu. Zapraszam. Ale gdzie beczka miodu, tam zawsze znajdzie się łyżka dziegciu. Rząd PiS-u z premierem Morawiec- kim pod specjalnym nadzorem pana prezesa jedną Poseł Artur Łącki: ręką wprowadza prawo zabezpieczające interesy marynarzy i ich rodzin, a drugą sięga do ich kieszeni po Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu pieniądze. (Dzwonek) W projekcie nowelizacji ustawy Parlamentarnego Koalicja Obywatelska mam zaszczyt o podatku dochodowym procedowanym w Minister- przedstawić dziś stanowisko klubu w sprawie rządo- stwie Finansów rząd zamierza zlikwidować tzw. ulgę wego projektu ustawy o ratyfikacji Poprawek do Kon- abolicyjną, która pozwalała pracującym za granicą ma- wencji o pracy na morzu, przyjętej w Genewie dnia rynarzom unikać podwójnego opodatkowania. Dzięki 23 lutego 2006 r., zatwierdzonych przez Międzyna- niej mogli w miarę skutecznie konkurować na coraz rodową Konferencję Pracy w Genewie dnia 5 czerw- trudniejszym europejskim rynku pracy. Byli w stanie ca 2018 r., druki nr 459 i 592. zapewnić godne życie swoim rodzinom. 3 maja 2012 r. Polska przystąpiła do Konwencji Panie Premierze! Państwo Ministrowie! Możecie o pracy na morzu. Jej stronami jest 96 państw, które być pewni, że tak tego nie zostawimy. Przez wasze 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o ratyfikacji Poprawek do Konwencji o pracy na morzu 115

Poseł Artur Łącki i podpisze ją pan prezydent, te poprawki wejdą pod koniec bieżącego roku i wtedy zaczną obowiązywać, działania dogorywa już przemysł stoczniowy. Nie po- ale oczywiście będzie konieczność implementowania zwolimy, żebyście zniszczyli kolejny sektor gospodar- tychże poprawek do ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 r. ki morskiej tylko dlatego, że zabrakło pieniędzy na o pracy na morzu. Uzyskaliśmy ze strony polskiego wasze fanaberie. rządu informację, że te działania już trwają. Jeszcze prawdopodobnie w tym roku taki projekt ustawy bę- dziemy przyjmować. Natomiast kwestie, o których Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: wspomniał kolega Łącki, dotyczące tego, co ewentualnie może się dziać, jeżeli chodzi o ulgę abolicyjną, Dziękuję bardzo, panie pośle. to jest rzeczywiście ważny temat, ale mam nadzieję, że polski rząd się zreflektuje i tego podwójnego opodatkowania w przypadku marynarzy po prostu nie Poseł Artur Łącki: będzie. Klub koalicyjny Lewicy będzie popierał przyjęcie Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska, kie- tego projektu ustawy. Dziękuję bardzo, oddałem rując się poczuciem odpowiedzialności, uważa, że 20 sekund. przyjęcie ustawy o ratyfikacji Poprawek do Konwen- cji o pracy na morzu jest zasadne i leży w interesie (Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek społecznym. Dziękuję bardzo. Sejmu Małgorzata Kidawa-Błońska)

Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska: Wicemarszałek Małgorzata Kidawa-Błońska: Dziękuję bardzo, panie pośle. Pan poseł Dariusz Wieczorek, klub parlamentarny Dziękuję bardzo, panie pośle. Lewicy. Bardzo proszę, pan poseł Władysław Teofil Bar- Bardzo proszę. toszewski, klub PSL–Kukiz15. Spis treści

Poseł Dariusz Wieczorek: Poseł Władysław Teofil Bartoszewski:

Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Obiecuję, że ten Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wy- przedłużony czas przedstawiciela Platformy spróbu- soka Izbo! Te poprawki są sensowne, celowe, słuszne ję oddać w imię dobrej współpracy. Znam kolegę Łąc- i trudno się przeciwko nim wypowiadać. Sytuacja kiego, więc wiem, że musiał do końca to przemówie- marynarzy jest bardzo trudna, o czym mówił mój nie po prostu odczytać. poprzednik, pan poseł, dlatego że niestety porwania W imieniu klubu parlamentarnego Lewicy chciał- statków, które trwają całymi miesiącami, są bardzo bym przedstawić stanowisko dotyczące projektu częste. Sytuacja marynarzy na tych statkach jest ustawy, druk nr 459, o ratyfikacji Poprawek do okropna i niestety nie widać końca. Jest zadaniem Konwencji o pracy na morzu, przyjętej w Genewie wszystkich armatorów, żeby pomagać tym pracow- dnia 23 lutego 2006 r., zatwierdzonych przez Mię- nikom, tym marynarzom na statku i nie karać ich dzynarodową Konferencję Pracy w Genewie w dniu jeszcze dodatkowo finansowo. Te poprawki są jak 5 czerwca 2018 r. najbardziej racjonalne. Dlatego w czasie zebrania trzech W naszej ocenie jest to bardzo dobre rozwiązanie. połączonych komisji sejmowych uczestniczyło w gło- Te argumenty padały. Dzisiaj mamy bardzo poważny sowaniu 61 posłów: 1 się wstrzymał, ale 60, niezależ- problem. Ostatnie dane pokazują, że tylko w pierw- nie od klubu, do którego należeli, głosowało za tymi szej połowie 2020 r. akty piractwa wzrosły o 100%, poprawkami. czyli podwoiła się ilość ataków na różnych wodach na Klub Koalicji Polskiej z całą pewnością za tymi świecie, jeżeli chodzi o statki. Nie dość, że jest to nie- poprawkami zagłosuje w trakcie trzeciego czytania. bezpieczeństwo dla samych marynarzy i załóg, to Dziękuję bardzo. jeszcze jest kwestia dotycząca rzeczywiście umów Był jeszcze krócej. o pracę i zabezpieczenia wynagrodzeń. I właśnie ten dokument, te poprawki zabezpieczają terminy umów o pracę, zabezpieczają wynagrodzenia i kwestie zwią- Wicemarszałek zane z ewentualną repatriacją. Małgorzata Kidawa-Błońska: Jeżeli chodzi o pytania, które zadawaliśmy, była kwestia, dlaczego tak późno pojawia się ten projekt Dziękuję bardzo. ustawy. Otóż zgodnie z tymi zapisami, które się tutaj Czy ktoś z pań i panów posłów chce zgłosić się do pojawiły, jeżeli de facto ta umowa uzyska pozytywną zadania pytania? decyzję polskiego parlamentu, w co głęboko wierzę, (Poseł Artur Łącki: Jestem zapisany.) 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. 116 Projekt ustawy o ratyfikacji Poprawek do Konwencji o pracy na morzu

Wicemarszałek Małgorzata Kidawa-Błońska Z danych, które posiadamy: 91% światowego tona- żu floty już ratyfikowało Konwencję o pracy na morzu Jest jedna osoba – pan poseł Artur Łącki, klub i to jest dobry sygnał, jak również te bandery, które są Koalicja Obywatelska. tzw. tanimi banderami, które też w to wchodzą, czyli Zamykam listę zgłoszonych. ochrona marynarzy rośnie. My, jeśli mówimy o naszym Bardzo proszę, panie pośle. kraju, jesteśmy jednym z liderów, jeśli chodzi o wdra- (Poseł Dariusz Wieczorek: Minuta, ja ci nie oddam.) żanie konwencji, i cieszymy się z tego. Jeśli chodzi o pytania, które pan poseł zadawał, to oczywiście na posiedzeniu komisji ten temat nie był Poseł Artur Łącki: poruszany. Myślę, że jeżeli będzie taki projekt ustawy, to będzie okazja się dopytać. Dziękuję bardzo. Witam panią marszałek. Szanowna Izbo! Chciałem dokończyć, bo pani mar- szałek się zdenerwowała i mi obcięła trochę czas. Wicemarszałek Platforma Obywatelska, Koalicja Obywatelska bę- Małgorzata Kidawa-Błońska: dzie popierała ten projekt, bo ten projekt wpisuje się w politykę społeczną naszego kraju. Dziękuję bardzo. Kontynuując to, co powiedziałem w swoim wystą- Zamykam dyskusję. pieniu o ustawie, chciałem zapytać, szczególnie Mini- Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpi- sterstwo Finansów, czy faktycznie w Ministerstwie my w bloku głosowań. Finansów są prowadzone prace nad ulgą abolicyjną, Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 14. czyli nad likwidacją ulgi abolicyjnej dla marynarzy. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Kul- Jeśli tak, to chciałbym zaapelować do Ministerstwa tury i Środków Przekazu oraz Komisji Spraw Za- Finansów, żeby zostawili tę ulgę abolicyjną, bo to są granicznych o rządowym projekcie ustawy o raty- ludzie, którzy pracują ponad 180 dni w roku poza do- fikacji Konwencji o ochronie podwodnego dzie- mem, opodatkowani są w innych krajach, pod innymi dzictwa kulturowego, przyjętej w Paryżu dnia banderami i chodzi o to, żeby uniknąć podwójnego 2 listopada 2001 r. (druki nr 520 i 601). Spis treści opodatkowania. Jeśli już nie można jej zostawić, to czy Bardzo proszę panią poseł Mirosławę Stachowiak- przewidujecie jakieś rekompensaty dla marynarzy. -Różecką o przedstawienie sprawozdania komisji. Proszę o odpowiedź na piśmie. Dziękuję bardzo.

Poseł Sprawozdawca Wicemarszałek Mirosława Stachowiak-Różecka: Małgorzata Kidawa-Błońska: Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przedstawiam Dziękuję bardzo. sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu Bardzo proszę sekretarza stanu w Ministerstwie oraz Komisji Spraw Zagranicznych o rządowym pro- Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej pana Stanisława jekcie ustawy o ratyfikacji Konwencji o ochronie pod- Szweda. wodnego dziedzictwa kulturowego, przyjętej w Pary- Bardzo proszę. żu dnia 2 listopada 2001 r., zaprezentowanej w druku nr 520. Marszałek Sejmu skierowała 29 lipca 2020 r. po- Sekretarz Stanu w Ministerstwie wyższy projekt ustawy do Komisji Kultury i Środków Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Przekazu oraz Komisji Spraw Zagranicznych do pierw- Stanisław Szwed: szego czytania. Komisje po przeprowadzeniu pierwszego czytania oraz rozpatrzeniu tego projektu ustawy Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Państwo w swoich na posiedzeniu w dniu 15 września 2020 r. wnoszą, aby wystąpieniach bardzo szczegółowo omówili kwestię Wysoki Sejm uchwalił projekt ustawy z druku nr 520 poprawek do Konwencji o pracy na morzu, oczekiwa- bez poprawek. Dziękuję. nej przez marynarzy. Cieszę się, że jest jednoznaczne poparcie wszystkich klubów co do poprawki. Myślę również, iż ważne jest to, że większość państw po- Wicemarszałek parła tę poprawkę i dzisiaj możemy już spokojnie Małgorzata Kidawa-Błońska: mówić, że te poprawki wejdą w życie w ciągu najbliż- szego pół roku. Co też jest istotne, z roku na rok ro- Dziękuję bardzo, pani poseł. śnie liczba państw, które dołączają do Konwencji Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po- o pracy na morzu, jak również do poprawek, które rządku dziennego wysłucha 3-minutowych oświad- poprawiają sytuację marynarzy, w tym przypadku czeń w imieniu klubów i koła. dotyczą one piractwa, przetrzymywania, co jest ważne. Otwieram dyskusję. 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o ratyfikacji Konwencji o ochronie podwodnego dziedzictwa kulturowego 117

Wicemarszałek Małgorzata Kidawa-Błońska Poseł Piotr Adamowicz:

Jako pierwsza, w imieniu Klubu Parlamentarne- Szanowna Pani Marszałek! Pani Minister! Panie go Prawo i Sprawiedliwość, głos zabierze pani poseł i Panowie Posłowie! Pozwolę sobie w imieniu Klubu Mirosława Stachowiak-Różecka. Parlamentarnego Koalicja Obywatelska zająć stano- Bardzo proszę. wisko w sprawie ratyfikacji międzynarodowej Kon- wencji o ochronie podwodnego dziedzictwa kulturowego, przyjętej w Paryżu w 2001 r. Poseł Mirosława Stachowiak-Różecka: Konwencja, o której mówimy, ma istotne znaczenie dla ochrony znajdującego się w morzach i oce- Dziękuję. anach dziedzictwa, jakim są historyczne wraki, pod- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wypowiem się kró- wodne stanowiska archeologiczne i różne inne dobra ciutko. Pani minister nie prezentowała tej kwestii, kultury, które musimy po pierwsze odpowiednio za- wobec czego skorzystam z okazji i powiem, że wszy- bezpieczyć, a po drugie – przekazać przyszłym poko- scy zetknęliśmy się ze zjawiskiem poszukiwania leniom. skarbów. W tym wypadku chodzi o skarby, które Ten niezwykle ważny akt uzupełnił lukę w usta- mieszczą się we wrakach statków. W przypadku tej wodawstwie międzynarodowym, która powodowała, ustawy chodzi jednak nie tylko o poszukiwania skar- że większość podwodnego dziedzictwa kulturowego bów we wrakach statków, ale także o inne zagrożenia podległa swobodnej eksploracji, często w celach stric- spowodowane po prostu rozwojem techniki, które te komercyjnych. Dodatkowym ważnym argumen- wiążą się z eksploatacją mórz, oceanów. Dotyczy to tem przemawiającym za ochroną wraków in situ jest takich obszarów, jak: rybołówstwo, wydobywanie fakt, że wiele z nich uznanych winno być po prostu ropy, gazu, instalacja rurociągów, przekopywanie itd. za mogiły. W przypadku wód bałtyckich znanym Niestety to wszytko stanowi zagrożenie dla dziedzic- przykładem jest los zatopionego pod koniec II wojny twa, które się tam znajduje. W związku z tym zauwa- światowej statku Wilhelm Gustloff, którego niestety żono, że istnieje potrzeba, żeby wdrożyć rozwiązania również nie pozostawili w spokoju poszukiwacze prawne, które przyczynią się do zbudowania między- skarbów, chciałoby się powiedzieć: tzw. poszukiwacze narodowego systemu ochrony dóbr kultury. W tym skarbów. Spis treści celu właśnie powstała ta konwencja o ochronie dzie- Niezależnie od tego podwodne dziedzictwo może dzictwa, którą tą konkretnie ustawą po prostu raty- być też zagrożone przez różne formy działalności go- fikujemy. spodarczej, jak np. wydobycie gazu i ropy czy też Warto jeszcze dodać – bo myślę, że jest to niezwy- przesył tych surowców. Jak wczoraj przyznała na kle interesujące, oczywiście w naszym przypadku, bo posiedzeniu komisji generalna konserwator zabyt- nas najbardziej interesuje Morze Bałtyckie – że rze- ków pani minister Gawin, do tej pory nadzór nad czywiście Polska współpracuje z państwami bałtyc- dobrami kultury i zabezpieczenie dóbr kultury, które kimi w zakresie ochrony dziedzictwa w ramach dzia- znajdują się na lądzie, były skuteczniejsze w porów- łalności Rady Państw Morza Bałtyckiego oraz komi- naniu z nadzorem nad dobrami kultury i zabezpie- tetu do spraw dziedzictwa regionu Bałtyku. Jesteśmy czeniem dóbr kultury, które znajdują się w akwenach. aktywnym członkiem tych organów i oczywiście wszyst- Dobrze, że to się zmienia. kim zależy na tym, żeby prowadzić w tym zakresie Przyjęcie konwencji będzie wymagało wprowa- spójną strategię, politykę zarządzania tym dziedzic- dzenia zmian w prawie krajowym, w tym w czterech twem kulturowym Bałtyku. Spośród wszystkich ustawach. Środowiska archeologów i muzealników państw Morza Bałtyckiego tę konwencję już ratyfi- podwodnych, z którymi się konsultowałem, zwracają kowała Litwa. Mam nadzieję, że właśnie my to także uwagę na obecnie obowiązujące, bardzo restrykcyjne uczynimy, a już przygotowują się do tego Estonia, przepisy dotyczące platform wodnych. Takie same Finlandia i Niemcy. Tak więc to rzeczywiście ozna- regulacje dotyczą zarówno nurków obsługujących cza, że wszystko, co wiąże się z dziedzictwem kultu- wieże wiertnicze, jak i nurków prowadzących bada- rowym i Bałtykiem, będzie miało przynajmniej ramy nia archeologiczne czy też szerzej: naukowe. Skut- prawne, które sprawią, że to dziedzictwo będzie po kiem tego są poważne koszty badań naukowych pro- prostu lepiej chronione. wadzonych przez siłą rzeczy zazwyczaj niedofinan- Klub Prawo i Sprawiedliwość oczywiście popiera sowane instytucje kultury i nauki. Ubocznym skut- ten projekt. kiem tego zjawiska jest szara strefa. Z tych też powo- dów środowisko postuluje wyłączenie podwodnych badań naukowych z przepisów dotyczących ogólnie Wicemarszałek szeroko rozumianych prac podwodnych. Małgorzata Kidawa-Błońska: Klub Koalicji Obywatelskiej oczywiście opowiada się za ratyfikacją Konwencji o ochronie podwodnego Dziękuję bardzo, pani poseł. dziedzictwa kulturowego, przyjętej w Paryżu dnia Bardzo proszę, pan poseł Piotr Adamowicz, Ko- 2 listopada 2001 r., jednak jednocześnie w imieniu alicja Obywatelska. klubu Koalicji Obywatelskiej chciałbym zwrócić uwa- 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. 118 Projekt ustawy o ratyfikacji Konwencji o ochronie podwodnego dziedzictwa kulturowego

Poseł Piotr Adamowicz zakresu postanowień konwencji na wody śródlądowe w drodze złożenia dodatkowego oświadczenia. gę na konieczność rychłej ratyfikacji innej ważnej Art. 1 konwencji UNESCO określa jako obiekty konwencji. Chodzi o Międzynarodową konwencję podwodne podwodnego dziedzictwa kulturowego o usuwaniu wraków, przyjętą na międzynarodowej wszelkie ślady egzystencji ludzkiej pozostające pod konferencji dyplomatycznej w 2007 r. w Nairobi. Ta wodą co najmniej 100 lat, dlatego Gustloffa to nie konwencja wypełnia lukę w istniejących międzyna- dotyczy. Polska musi uzupełnić katalog zabytków rodowych przepisach (Dzwonek), dostarcza jednolite archeologicznych zawarty w art. 6 w ustawie o ochro- zasady usuwania wraków, co jest szczególnie ważne. nie zabytków. Zachęcamy także rząd do wzmocnienia W polskich wodach zalega ponad 400 wraków. Nie- ochrony wraków znajdujących się na obszarze Morza bezpieczne materiały, jakie niektóre z nich zawierają, Bałtyckiego, w szczególności tych z okresu II wojny stanowią zagrożenie nie tylko ekologiczne, ale mogą światowej, i zawarcia przez Rzeczpospolitą Polską umów stanowić także zagrożenie dla ludzkiego życia. Cho- dwustronnych i wielostronnych w przedmiocie współ- dzi m.in. o statek szpitalny Stuttgart i tankowiec pracy w tym zakresie. Franken. Dlatego ratyfikacja tej konwencji nie może Art. 2 konwencji ustanawia zakaz wykorzystania czekać. Dziękuję uprzejmie za uwagę. (Oklaski) dziedzictwa kulturowego w celach komercyjnych i wprowadzi całkowity, a nie ograniczony jak teraz, zakaz sprzedaży zabytków. Będziemy musieli zatem zmie- Wicemarszałek nić przepisy ustawy o ochronie zabytków oraz rozpo- Małgorzata Kidawa-Błońska: rządzenie ministra sprawiedliwości w sprawie okre- ślenia sposobu postępowania z mieniem wydobytym Dziękuję bardzo, panie pośle. z morza i wprowadzić konieczność powiadomienia Bardzo proszę, pani poseł Anita Kucharska-Dzie- wojewódzkiego konserwatora zabytków. Oczekujemy dzic, klub Lewica. szybkiej nowelizacji przepisów ustawy o ochronie za- bytków oraz ustawy o wykonywaniu prac podwod- Poseł Anita Kucharska-Dziedzic: nych i prowadzenia eksploracji podwodnych wyłącz- Spis treści nie pod kierunkiem i nadzorem, i przy stałej obecno- Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Niemal ści archeologa podwodnego. Dziękuję. (Oklaski) 20 lat temu w Paryżu społeczność międzynarodowa na forum UNESCO postanowiła chronić podwodne dobra kultury przed rabunkową eksploracją, a wraki Wicemarszałek statków – przed plądrowaniem. Dostrzegła także za- Małgorzata Kidawa-Błońska: grożenie dla podwodnych dóbr kultury wynikające z ingerowania w dna w celu pogłębiania czy instala- Dziękuję bardzo, pani poseł. cji rurociągów, wydobywania ropy, gazu, wreszcie Bardzo proszę, pan poseł Jarosław Rzepa, Polskie rybołówstwa i nielegalnej turystyki podwodnej. Stronnictwo Ludowe – Kukiz15. Konwencja UNESCO powstała jako rozszerzenie (Głos z sali: Nie ma.) i dookreślenie Konwencji Narodów Zjednoczonych Nie ma pana posła? o prawie morza chroniącej podwodne dziedzictwo ar- Czy ktoś z pań i panów posłów chce zgłosić się do cheologiczne i historyczne z grudnia 1982 r. Aktualnie zadania pytania? stronami konwencji UNESCO są 63 państwa, w tym Jeżeli nie, zamykam listę. 12 państw członkowskich Unii Europejskiej. Przez Jako pierwszy pan poseł Paweł Krutul, klub te lata obiekty podwodnego dziedzictwa kulturowego Lewica. Morza Bałtyckiego były wielokrotnie eksplorowane, Bardzo proszę. także przez poszukiwaczy wrażeń. Na dnie morza ginęli ludzie zarówno na wodach terytorialnych, jak i poza polską jurysdykcją. Poseł Paweł Krutul: Dzięki ratyfikacji konwencji współpraca państw bałtyckich w zakresie ochrony dziedzictwa prowa- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Biorąc pod uwagę dzona przez Radę Państw Morza Bałtyckiego oraz ostatnią sprawę związaną z próbą przeznaczenia do komitet do spraw dziedzictwa regionu Bałtyku oraz wysadzenia mostu w Pilchowicach i odpowiedzi wi- realizacja postanowień konwencji o prawie morza, ceministra Lewandowskiego, można mieć wątpliwo- Europejskiej Konwencji o ochronie dziedzictwa arche- ści co do właściwego podejścia ministerstwa do kwe- ologicznego z La Valetta oraz ustaw: Kodeks morski stii dotyczących ochrony dziedzictwa kulturowego i o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami zyskają w Polsce. wzmocnienie i nowe narzędzia w postaci zbioru zasad Jednak należy zapytać, dlaczego Polska tak późno regulujących działania chroniące podwodne dziedzic- ratyfikuje konwencję o ochronie podwodnego dzie- two kulturowe. Sugerujemy rządowi rozszerzenie dzictwa kulturowego. Dziękuję bardzo. 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o ratyfikacji Konwencji o ochronie podwodnego dziedzictwa kulturowego 119

Wicemarszałek Dzięki ratyfikacji tej konwencji także zwiększamy Małgorzata Kidawa-Błońska: swoją aktywność na forum UNESCO. Jest to szcze- gólnie ważne teraz, kiedy zgodnie wszyscy złożyliśmy Dziękuję bardzo, panie pośle. – mówię o Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Na- Bardzo proszę, pani poseł Joanna Fabisiak, Ko- rodowego i o samorządzie Gdańska – wniosek do Pa- alicja Obywatelska. ryża o wpis Stoczni Gdańskiej na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Tak że cieszymy się, że ta ratyfikacja jest. Poseł Joanna Fabisiak: Jeśli chodzi o przepisy prawne, to tak, one są już gotowe, z tym że, proszę pamiętać, w zasadzie w tym Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! przypadku przepisy prawne weszły w życie nawet W uzasadnieniu ustawy czytamy, że konieczna bę- wcześniej niż ta konwencja, dlatego że my już wpro- dzie także zmiana czterech ustaw. Chciałabym zapy- wadziliśmy pewne przepisy prawne w 2010 r. Wobec tać, czy te zmiany są przygotowane. Bo tylko wów- tego jesteśmy tutaj w odwrotnej relacji. Dopiero teraz czas… Czekaliśmy dość długo na uchwalenie tej kon- ratyfikujemy konwencję, a przepisy prawne były wdro- wencji, a różne bywają sytuacje. Natomiast już choć- żone szybciej. by z tej dzisiejszej debaty wynika, że sprawa jest wielkiej wagi i że jak najszybciej należałoby także Chciałabym tylko jeszcze przypomnieć, że wszyst- dokonać zmian w ustawach. ko, co znajdujemy w morzu, podobnie jak wszystko, Chciałabym zapytać panią minister, czy te zmia- co znajdujemy w ziemi, należy do Skarbu Państwa. ny są już gotowe i czy w najbliższym czasie możemy Wobec tego wszystkie akty nielegalnego przywłaszcze- liczyć na ich uchwalenie, bo dopiero wówczas będzie nia są przestępstwem. I to jest bardzo ważne, żeby to istotne w pewnym sensie rozwiązanie ważkiego przede wszystkim edukować i społeczeństwo, i po- problemu. Dziękuję bardzo. (Oklaski) szukiwaczy, że musimy się stosować do jasnych kryteriów. Wobec tego ogromnie cieszę się, że ratyfikujemy Wicemarszałek przepisy dotyczące ochrony polskiego dziedzictwa Małgorzata Kidawa-Błońska: podwodnego i że w taki sposób zwiększymy swoją Spis treści aktywność na forum UNESCO. Bardzo dziękuję. Dziękuję bardzo, pani poseł. Bardzo proszę, podsekretarz stanu w Minister- stwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego pani Mag- Wicemarszałek dalena Gawin. Małgorzata Kidawa-Błońska: Bardzo proszę. Dziękuję bardzo, pani minister. Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zamykam dyskusję. Kultury i Dziedzictwa Narodowego Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpi- Magdalena Gawin: my w bloku głosowań. Właściwa komisja przedłożyła sprawozdanie o po- Szanowna Pani Marszałek! Szanowne Panie Po- selskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o Radzie słanki i Panowie Posłowie! Chciałabym przede Mediów Narodowych, druk nr 617. wszystkim bardzo podziękować wszystkim klubom W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii za zrozumienie wagi naszego dziedzictwa kulturowe- Konwentu Seniorów, marszałek Sejmu podjęła decy- go, które znajduje się w Morzu Bałtyckim, bo w za- zję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obej- sadzie tylko tego dotyczy konwencja. Bardzo dzięku- mujący rozpatrzenie tego sprawozdania. ję za zrozumienie wagi i potrzeby ratyfikacji tej kon- Marszałek Sejmu proponuje, aby w tym przypadku wencji. Sejm wyraził zgodę na zastosowanie art. 51 pkt 3 re- Przypomnę jeszcze, że ona powstała w 1991 r., ale gulaminu Sejmu oraz w dyskusji nad tym punktem jedną z najaktywniejszych stron była Rzeczpospolita porządku dziennego wysłuchał 5-minutowych oświad- Polska, tak że powinniśmy ją rzeczywiście jak naj- czeń w imieniu klubów i koła. szybciej ratyfikować. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Po pierwsze, chcę jeszcze zaznaczyć, że rzeczywi- Sejm propozycje przyjął. ście ona nie dotyczy obiektów, które są młodsze niż Sprzeciwu nie słyszę. 100 lat. Dlatego że te obiekty, właśnie te najstarsze, Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 15. powinny być pod jak największą ochroną. Natomiast porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Zdro- Polsce, która jednak nie była kolonialnym krajem, wia o przedstawionym przez Prezydenta Rzeczy- nie mamy wraków, które mają po 300 lat i więcej, pospolitej Polskiej projekcie ustawy o Funduszu przede wszystkim ta konwencja pozwoli aktywnie Medycznym (druki nr 457 i 604). działać, współdziałać z państwami Morza Bałtyckie- Bardzo proszę pana posła Tomasza Latosa o przed- go i ta współpraca jest nam bardzo potrzebna. stawienie sprawozdania komisji. 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. 120 Projekt ustawy o Funduszu Medycznym

Poseł Sprawozdawca Tomasz Latos: Wicemarszałek Małgorzata Kidawa-Błońska: Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! W imieniu Komisji Zdrowia mam zaszczyt Bardzo dziękuję, panie pośle. przedstawić sprawozdanie komisji dotyczące prezy- Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po- denckiego projektu ustawy o Funduszu Medycznym, rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad- druki nr 457 i 604. czeń w imieniu klubów i koła. Szanowni Państwo! Chciałbym podkreślić, że Otwieram dyskusję. w toku prac – najpierw w podkomisji, a następnie Jako pierwszy pan poseł Czesław Hoc, Klub Par- w czasie prac komisji – oczywiście mimo pewnych lamentarny Prawo i Sprawiedliwość. sporów, które były, ostatecznie udało się wypra- cować dokument, który wszyscy czy niemal wszyscy posłowie poparli, rozumiejąc potrzebę zwiększenia Poseł Czesław Hoc: finansowania w ochronie zdrowia, uruchomienia dodatkowych środków. Przede wszystkim należy złożyć Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! słowa podziękowania na ręce pana prezydenta, jego Mam zaszczyt przedstawić opinię Klubu Parlamen- urzędników z kancelarii reprezentowanych przez pana tarnego Prawo i Sprawiedliwość dotyczącą inicjaty- ministra Muchę, ale także oczywiście przedstawicieli wy ustawodawczej Prezydenta RP o utworzeniu Fun- rządu, a w szczególności Ministerstwa Zdrowia. duszu Medycznego. Udało się wspólnie przygotować naprawdę dobre Zaszczyt to tym większy, że o tej ustawie można rozwiązanie prawne – tak jak powiedziałem, przygo- mówić tylko dobrze, tylko w samych superlatywach towane przez pana prezydenta, zaproponowane przez – przynajmniej w dwóch wymiarach. Pierwszy to re- pana prezydenta, następnie przeanalizowane zarów- alizacja zapowiedzi z kampanii wyborczej prezydenta Andrzeja Dudy, a wartością słowa jest jego dotrzy- no przez stronę rządową, jak i stronę parlamentarną. manie. Dziękujemy, panie prezydencie, za tę inicja- Warto podkreślić, że ponieważ strona społeczna na tywę. Dziękujemy, panie ministrze Mucha. początku prac zgłaszała różnego rodzaju uwagi i wąt- Drugi wymiar dobra to aspekt zdrowotny w kwe- Spis treści pliwości, które były związane z tym projektem – to stii poprawy zdrowia i jakości życia Polaków. Jeśli też było zresztą jednym z powodów utworzenia pod- dodam do tego sięgnięcie po technologie lekowe wy- komisji – udało się te wszystkie wątpliwości wyjaśnić, sokiej wartości klinicznej oraz technologie lekowe wyeliminować i mamy w tej chwili do czynienia z pro- o wysokim poziomie innowacyjności dedykowane szcze- jektem, który w sposób czysty oddaje te intencje, gólnie chorobom nowotworowym i chorobom rzad- które były zgłaszane, dotyczące dodatkowych środ- kim inaczej zwanym chorobami sierocymi, to mamy ków: na leczenie, chociażby na kwestie związane z on- działania na rzecz medycyny supernowoczesnej i wraż- kologią czy z chorobami rzadkimi. To było przez wszyst- liwej na cierpienie chorych w chorobach nowotworo- kich bardzo mocno podkreślane. Ale także chodzi wych, a wobec chorób rzadkich – działania w imię o możliwości inwestycji, zakupu sprzętu i inne dzia- solidarności i empatii z małymi pacjentami i ich łania w zakresie ochrony zdrowia. rodzicami oraz ofertę wymiernej i bezcennej pomocy. Środki, które są tutaj przewidziane, są napraw- Wydajemy więc tym samym prawdziwą, nowocze- dę duże. Na początku ma to być kwota do 2 mld zł, sną wojnę rakowi. A zatem realna szansa na terapię a w kolejnych latach – do 4 mld zł. Z pewnością rolą skojarzoną, w tym radiochemioterapię, to też realna wszystkich parlamentarzystów z wszystkich klubów szansa na leki biologiczne, a obecnie biologiczne leki będzie to, aby pilnować, aby te środki były rzeczywi- biopodobne, leczenie celowane molekularnie, terapię ście w pełni na to przeznaczone, zapisane w stosow- genową, protonoterapię, terapię spersonalizowaną nych ustawach budżetowych, a następnie pilnować i terapię precyzyjną. ich realizacji i wydatkowania zgodnie z intencją nas Jednocześnie to realna szansa leczenia chorób wszystkich – tak jak powiedziałem: zarówno strony rzadkich, dotąd traktowanych nieco po macoszemu. prezydenckiej, rządowej, jak i parlamentarnej. Nadal w Polsce pacjenci z najczęstszą chorobą rzad- Jestem przekonany, że ta ustawa, tak bardzo po- ką, jaką jest mukowiscydoza, żyją krócej od swoich trzebna, zostanie przyjęta jednogłośnie w dniu ju- rówieśników w Europie Zachodniej. Podobnie jest trzejszym na posiedzeniu Sejmu. Mam wielki za- w przypadku choroby Niemanna-Picka, czyli tzw. dzie- szczyt w imieniu Komisji Zdrowia, jako sprawozdaw- cięcego Alzheimera, choroby Fabry’ego, choroby Ga- ca, rekomendować przyjęcie tej ustawy. Raz jeszcze uchera, choroby Pompego i innych. Choć nastąpił prze- bardzo dziękuję wszystkim posłom, którzy brali łom w terapii jednej z chorób rzadkich, terapii SMA, udział w dyskusji, jednocześnie przepraszam, jeżeli czyli rdzeniowego zaniku mięśni, bowiem od stycznia może było czasami jednak zbyt dużo emocji w tym 2019 r. dostępny jest innowacyjny lek – nusinersen. wszystkim. Ale to naprawdę służyło dobrej sprawie Cała populacja chorych cierpiących na SMA w Polsce wszystkich stron, o czym jestem głęboko przekonany. ma zabezpieczone skuteczne, bezpłatne leczenie. To jest Bardzo dziękuję. niebywały sukces. 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o Funduszu Medycznym 121

Poseł Czesław Hoc wania dotyczącego ochrony zdrowia. Także w tym przypadku tę ustawę poprzemy. Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Fundusz Me- Ale tak jak to zazwyczaj bywa, diabeł tkwi w szcze- dyczny jest państwowym funduszem celowym. Mak- gółach. Chcielibyśmy wiedzieć, czy zapisy o maksy- symalny limit wydatku z budżetu państwa w każdym malnym finansowaniu do 4 mld na każdy rok staną roku do 2029 r. będzie wynosił 4 mld zł. Z całą sta- się faktem, czyli czy co roku będą przekazywane te nowczością należy podkreślić, że będą dodatkowe 4 mld, jak wygląda to w państwa założeniach. Nato- środki. To będą dodatkowe środki z budżetu państwa miast chcielibyśmy również wiedzieć, dlaczego – i tutaj zagwarantowane corocznie w ustawie budżetowej. akurat uważamy, że nie jest to do końca dobra infor- Fundusz będzie realizowany w ramach czterech sub- macja, że ok. 1%, czyli do 1%, a trzeba powiedzieć, że funduszy: subfunduszu infrastruktury strategicznej, jest to 40 mln, a więc jest to bardzo duży koszt – tak obejmującego dotację na programy inwestycyjne, sub- dużo ma wynieść obsługa Funduszu Medycznego. funduszu modernizacji podmiotów leczniczych, stwo- Ale tak jak mówiłam, Koalicja poprze każde do- rzonego dla poprawy jakości i dostępności oraz bez- datkowe pieniądze, które pojawią się w ochronie pieczeństwa udzielanych świadczeń opieki zdrowot- zdrowia, w związku z tym na pewno to poprzemy. nej, subfunduszu rozwoju profilaktyki, zakładającego Natomiast chcemy zgłosić jeszcze jedną poprawkę, wzmocnienie roli lekarza podstawowej opieki zdro- która dotyczy właśnie tego 1%. wotnej oraz pielęgniarki i położnej podstawowej opieki zdrowotnej i wsparcie jednostek samorządowych, subfunduszu terapeutyczno-innowacyjnego, finansu- Wicemarszałek jącego koszty świadczeń i opieki zdrowotnej poza Małgorzata Kidawa-Błońska: granicami kraju oraz koszty leku w ramach ratunkowego dostępu do technologii lekowej w określonych Dziękuję bardzo, pani poseł. wskazaniach medycznych. I bardzo proszę pani poseł Krystyna Skowrońska, A zatem Fundusz Medyczny to wspaniałe przed- Koalicja Obywatelska. sięwzięcie z misją, pokoleniową strategią, inwestycją w profilaktykę i mocnym filarem inwestycyjnym, Spis treści nowoczesną i innowacyjną terapią. To naprawdę bar- Poseł Krystyna Skowrońska: dzo dobry fundusz. Brawo, panie prezydencie! Brawo, rządzie dobrej Wielce Szanowna Pani Marszałek! Panie i Pano- zmiany! Oczywiście Klub Parlamentarny Prawo i Spra- wie Posłowie! Państwo Ministrowie! Pani poseł Gelert, wiedliwość z całą mocą i wielką satysfakcją popiera która wypowiadała się w imieniu Koalicji Obywatel- projekt ustawy o Funduszu Medycznym. Dziękuję skiej, wskazała, że jest to dobry projekt. Ja powiem, bardzo. że to są dobre założenia. Niemniej jednak fundusz jest, a jakoby go nie było. Dlaczego mówimy o tym, że on ma wady? On ma Wicemarszałek przede wszystkim pierwszą, podstawową wadę, że nie Małgorzata Kidawa-Błońska: wskazuje realnych pieniędzy. Jeżeli założymy, że bę- dzie to do 4 mld zł, a w bieżącym roku do 2 mld zł, Dziękuję bardzo, panie pośle. czyli tyle, ile przeznaczone jest na telewizję… Myślę, Bardzo proszę, pani poseł Elżbieta Gelert, Koali- że to jest taka chęć, takie dążenie do naprawienia cja Obywatelska. błędu, który popełnił pan prezydent, przekazując wtedy pieniądze nie na onkologię, ale na telewizję. Chodzi o pokazanie, że tych pieniędzy powinno być Poseł Elżbieta Gelert: „nie mniej niż”. Dlatego nasza poprawka, klubu Ko- alicji Obywatelskiej, mówi, że tych pieniędzy nie po- Pani Marszałek! Panie Ministrze! Chciałam przed- winno być mniej niż określona kwota. Bo sformuło- stawić stanowisko Koalicji Obywatelskiej odnośnie wanie: do kwoty 2 mld zł czy 4 mld zł może oznaczać do projektu prezydenckiego, do projektu ustawy pre- zarówno 1 mld zł, jak i 0,5 mld zł. A zatem, żeby zydenta Rzeczypospolitej o Funduszu Medycznym, mówić o prawdziwych pieniądzach, należałoby po- druki nr 457 oraz 604. przeć poprawkę, którą złożyła Platforma Obywatel- Muszę państwu powiedzieć, że cele powołania, ska, Koalicja Obywatelska. zresztą tak jak tutaj już było mówione, są bardzo Mówimy jeszcze o jednej rzeczy. Moi przedmówcy szczytne. Należą do nich finansowanie świadczeń mówili o określonych subfunduszach, na które będą medycznych, dofinansowanie budowy i modernizacji organizowane konkursy, przeznaczone pieniądze, infrastruktury, doposażenie podmiotów ochrony zdro- aby zrealizować określone, wskazane w ustawie cele, wia, finansowanie nowoczesnych technologii. Powiem z którymi, załóżmy, się zgadzamy. Ale nie pokazali państwu, że oczywiście klub Koalicji Obywatelskiej państwo żadnej wizji. Wskazaliście, że na dzisiaj, na w całej mierze popiera zwiększenie każdego finanso- chybcika realizujecie ten projekt, bo nie pokazaliście 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. 122 Projekt ustawy o Funduszu Medycznym

Poseł Krystyna Skowrońska wa wprowadza mało transparentne i zawiłe procedury, które nie pozwalają na jednoznaczne stwierdze- państwo, jaki będzie sposób dzielenia pieniędzy na ponie, na jakie cele i w jakim zakresie środki Funduszu szczególne subfundusze. Medycznego zostaną faktycznie przeznaczone. Pro- Jeżeli określamy, że są potrzeby dotyczące zarów- jekt ustawy określa bowiem jedynie maksymalny no wymiany łóżek, jak i wsparcia czy modernizacji limit wydatków z budżetu państwa w poszczególnych podmiotów leczniczych, infrastruktury dla świadcze- latach, nie wskazując kwot gwarantowanych. Na tę niobiorców, konsolidacji podmiotów leczniczych, to kwestię wyraźnie i kilkukrotnie zwracałem uwagę powinniśmy mieć wizję, ile na poszczególne przed- podczas prac podkomisji sejmowej. sięwzięcia potrzeba. Ja rozumiem i nie przy jednej Od samego początku nie brakowało krytycznych ustawie pracowałam, ale przynajmniej w tym zakre- opinii ekspertów, z których do rangi najważniejszej sie powinno ukazać się rozporządzenie ministra, aby należy ta, że w swojej istocie Fundusz Medyczny nie pokazać, że wiemy, jak celować i na jakie cele prze- wprowadzi żadnych dodatkowych środków, ponieważ znaczać pieniądze. finansowanie jest oparte na środkach Ministerstwa Będziemy prosić wszystkich państwa, jeżeli pań- Zdrowia. stwu naprawdę zależy na ochronie zdrowia, aby po- Pamiętajmy, każdy z nas był, jest bądź będzie pa- przeć poprawkę klubu Koalicji Obywatelskiej, aby to cjentem. Stąd też czekamy na rzeczywiste, szeroko nie było nie mniej niż 2 mld – i tutaj nie bardzo wie- konsultowane zmiany w systemie ochrony zdrowia, rzymy, że państwo w bieżącym roku w tym trybie zmiany realne, przemyślane, perspektywiczne, ak- legislacyjnym zmieścicie się z pieniędzmi – żeby to ceptowane i czyniące rzeczywisty krok naprzód. Po- nie było 100 mln, 50 mln, ale żeby to były naprawdę lacy i Polki zasługują na system ochrony zdrowia (Dzwonek) pieniądze przekazane na ochronę zdro- z prawdziwego zdarzenia, a nie łatany w lepszy czy wia, na wsparcie celów, które zapisane są w tym pro- gorszy sposób system, w którym pacjent nie jest naj- jekcie. (Oklaski) ważniejszym ogniwem. Mamy zastrzeżenia co do jakości legislacyjnej pierwotnej wersji przedłożonego projektu. Warto wspo- Wicemarszałek mnieć, że na etapie procedowania przedmiotowego Spis treści Małgorzata Kidawa-Błońska: projektu Prawo i Sprawiedliwość złożyło kilkadzie- siąt poprawek. Widać wyraźnie, że piętno na tym Dziękuję bardzo, pani poseł. dokumencie odcisnęło gorące tempo wyborczej kam- Bardzo proszę, pan poseł Marek Rutka, klub panii prezydenckiej. Lewicy. Lewica zawsze będzie stała po stronie pacjentów i każda inicjatywa, która przewiduje przeznaczenie dodatkowych środków na ochronę zdrowia, może li- Poseł Marek Rutka: czyć na nasze poparcie. Lewica zawsze podniesie rękę za regulacjami, które wspomogą system ochrony Pani Marszałek! Panowie Ministrowie! Wysoka zdrowia. Stąd też będę rekomendował klubowi par- Izbo! To nie jest królik z kapelusza – tak mówił mi- lamentarnemu Lewica przyjęcie projektu ustawy. nister Szumowski, kiedy jeszcze w czerwcu w trakcie Dziękuję. (Oklaski) kampanii wyborczej prezydent Andrzej Duda zasko- czył nas wszystkich i zaproponował utworzenie Fun- duszu Medycznego dla polepszenia ochrony zdrowia Wicemarszałek Polek i Polaków. Dziwnym jednak trafem termin Małgorzata Kidawa-Błońska: ogłoszenia owego szczytnego skądinąd projektu zbiegł się w czasie z przekazaniem z kieszeni podat- Dziękuję bardzo, panie pośle. ników – czyli w istocie także pacjentów – 2 mld zł na Bardzo proszę, pan poseł Dariusz Klimczak, Pol- państwową telewizję. skie Stronnictwo Ludowe – Kukiz15. Naczelna Rada Lekarska w swoim stanowisku z 17 lipca 2020 r. negatywnie oceniła powołanie kolejnego państwowego funduszu celowego służącego Poseł Dariusz Klimczak: realizacji jedynie niektórych zadań publicznych w zakresie ochrony zdrowia finansowanych ze środków Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Sza- publicznych. Tego rodzaju działania generują przede nowni Państwo! Wysoka Izbo! To miała być prosta wszystkim dodatkowe koszty związane z obsługą ustawa, proste rozwiązanie, które ma być odpowie- funduszu, pokrywane ze środków budżetowych, któ- dzią na pomysł pana prezydenta Andrzeja Dudy, któ- re mogłyby zostać przeznaczone bezpośrednio na ry w trakcie kampanii przedłożył takie zobowiąza- poprawę warunków funkcjonowania podmiotów lecz- nie. Według mnie, ale także wielu legislatorów, osób, niczych oraz poszerzenie dostępności świadczeń opie- które oceniały merytorycznie ten pomysł, dało się to ki zdrowotnej, w szczególności zaś nowoczesnych zrobić w dużo prostszy sposób, chociażby wydzielając metod leczenia i leków. Ponadto projektowana usta- osobny fundusz w Narodowym Funduszu Zdrowia 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o Funduszu Medycznym 123

Poseł Dariusz Klimczak Wicemarszałek Małgorzata Kidawa-Błońska: z zasadą osobnego finansowania, z osobnym systemem finansowania. Natomiast powstał tak napraw- Dziękuję bardzo, panie pośle. dę bazyliszek organizacyjno-prawny. Widzieliśmy to Czy ktoś jeszcze z pań i panów posłów chce zgłosić podczas procedowania. I bądźmy szczerzy, my dosko- się do zadania pytania? nale pamiętamy, w jakich okolicznościach powstał Jeżeli nie, zamykam listę. ten fundusz. De facto powstał przez przypadek, po- Jako pierwsza pani poseł Paulina Hennig-Kloska, nieważ gdyby nie skandal wizerunkowy wywołany Koalicja Obywatelska. przekazaniem 2 mld zł na media publiczne, rządowe Nie ma pani poseł. de facto, pan prezydent nie byłby zmuszony do rato- Pan poseł Krzysztof Piątkowski, Koalicja Obywa- wania swojej pozycji wizerunkowej i zaproponowania telska. takiego funduszu, czego domagała się opozycja, bo Także nie ma. wszyscy domagaliśmy się, aby te pieniądze przezna- Pan poseł Paweł Krutul, Lewica. czyć na onkologię dziecięcą. Oczywiście podczas pro- Czas – 1 minuta. cedowania widać było piętno tego działania ad hoc, Bardzo proszę. w pośpiechu, i tak naprawdę gdyby nie pomoc Mini- sterstwa Zdrowia, ogromna pomoc sejmowych legi- slatorów, a także doświadczenie pana przewodniczą- Poseł Paweł Krutul: cego Latosa, który umiejętnie poprowadził tę ustawę, no i oczywiście krytyczne uwagi posłów opozycji, tak Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! naprawdę mielibyśmy wielki kłopot, co to za ustawa Mam trzy króciutkie pytania. To już dzisiaj zresztą powstanie. padło. Warto przypomnieć panu prezydentowi, że Natomiast wróćmy do obietnic pana prezydenta podpisał 2 mld zł na TVP, a nie na onkologię. Co było z 8 marca 2020 r. Obiecał, że ta ustawa zostanie ważniejsze, istotniejsze i bardziej potrzebne dla na- przedstawiona w najbliższych tygodniach, że ta usta- szego społeczeństwa? Z powodu epidemii jedną z grup wa będzie miała równoległy system finansowania, że pacjentów najbardziej dotkniętych niewydolnością ta ustawa będzie pomagała w chorobach onkologicz- służby zdrowia są właśnie pacjenci onkologiczni. War- Spis treści nych, rzadkich u dzieci i dorosłych, oprze się o trzy to zapytać, czy pomoc, którą chce obdarować pacjen- filary. I tak: wcale nie powstała w 2 tygodnie, tylko tów prezydent, nie jest spóźniona, co za tym idzie, o kil- raczej już w miesiące, ten system finansowania jest ka miesięcy. niejasny i do niego jest najwięcej zastrzeżeń. Czy bę- Kolejne pytanie: W jaki sposób Fundusz Medycz- dzie równoległy, to się okaże. Mam nadzieję, że tak, ny przyczyni się do zwiększenia dostępu osób star- bo tych pieniędzy potrzeba. szych po 65. roku życia do specjalistów, w tym do I najważniejsza sprawa, sprawa zasadnicza doty- geriatrów, których jest jedynie 436 w naszym kraju? cząca leczenia chorób rzadkich dzieci i dorosłych. Ostatnie pytanie: W jaki sposób Fundusz Medycz- Rozumiem, że kiedy uchwalimy tę ustawę i ona wej- ny zapewni finansowanie lub przynajmniej dofinan- dzie w życie, żadne dzieci i ich rodzice nie będą szu- sowanie do zakupu sprzętu medycznego stacjom po- kać po świecie lekarzy i nie będą zbierać pieniędzy gotowia ratunkowego? Są przypadki, jak ten z Białe- na swoje dzieci, bo zapewni im to budżet państwa. gostoku, z mojego okręgu, gdzie stacja zgłasza do Rozumiem, że takie portale jak Siepomaga.pl, Zrzut- miejskiego budżetu obywatelskiego (Dzwonek) projekt ka.pl czy działalność Wielkiej Orkiestry Świątecznej zakupu karetki neonatologicznej. Dziękuję bardzo. Pomocy nie będą potrzebne, bo to wszystko zapewni budżet państwa. W takim celu powstała ta ustawa. Operujmy przykładami. Widziałem niedawno za- Wicemarszałek chętę do zbierania na dziecko chore na SMA, na le- Małgorzata Kidawa-Błońska: czenie warte 9 mln zł. Rozumiem, że ci ludzie już nie muszą się o to bać w podobnych przypadkach. Takie Dziękuję bardzo, panie pośle. leczenie będzie sfinansowane przez państwo polskie, Bardzo proszę, pan poseł Mateusz Bochenek, Ko- przez budżet państwa, kiedy powstanie Fundusz Me- alicja Obywatelska. dyczny. Obiecuję, że my jako klub Koalicji Polskiej, Polskiego Stronnictwa Ludowego będziemy monito- rować tę sytuację, bo uważam, że w takim celu po- Poseł Mateusz Bochenek: wstaje ta ustawa i takie intencje miał prezydent. Inaczej ta ustawa nie odwzoruje pierwotnych intencji Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! pana prezydenta. Bez żadnej wątpliwości cele ustawy są godne popar- Nasz klub jest za zwiększeniem finansowania sys- cia. Niestety jednak, jak to często bywa, diabeł tkwi temu ochrony zdrowia i będę rekomendował posłom w szczegółach. Każdego dnia organizowane są kolej- Koalicji Polskiej głosowanie za przyjęciem tej ustawy. ne zbiórki społeczne na ratowanie ludzkiego życia. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Tak np. na leczenie Natana z Sosnowca, na leczenie 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. 124 Projekt ustawy o Funduszu Medycznym

Poseł Mateusz Bochenek Poseł Michał Krawczyk:

Julii z Wrocławia, Mai czy Krzysztofa. Tylko na ich Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Ostat- leczenie potrzeba kilkudziesięciu milionów złotych. nie 5 lat to postępująca zapaść polskiego systemu A podobnych przypadków zdecydowanie nie brakuje. publicznej ochrony zdrowia. Tak, panie pośle, proszę A państwo, zamiast określić minimalną kwotę, okre- się nie uśmiechać, to mówią Polacy. Wszyscy wiemy, ślacie maksymalną wartość corocznego Funduszu Me- jak długo oczekuje się na wizytę u lekarza specjalisty. dycznego. 6, 8, 12 miesięcy. Wszyscy wiemy, jak polski system Apeluję zatem o zmianę w tym zakresie. Trudno publicznej ochrony zdrowia jest niedofinansowany, jest, rzecz jasna, określić niezbędne środki, ale nie natomiast w całym tym procesie największy jest pro- można w takiej sytuacji określać górnej granicy. Jak blem społeczny, ogromny. Doprowadzacie państwo do ta ustawa ma się do decyzji o zdjęciu z listy refunda- tego, że z roku na rok system ochrony zdrowia prze- cyjnej 1 września preparatu niezbędnego do leczenia, nosi się do sektora prywatnego. Polacy coraz więcej do życia dzieci chorujących na fenyloketonurię? wydają na prywatną ochronę zdrowia. W zeszłym (Dzwonek) Koszt preparatu wzrósł stukrotnie. roku – 10 mld zł z własnej kieszeni. Te wydatki ro- Proszę, żądam, błagam zatem w imieniu rodziców sną, w zeszłym roku – o kolejne 12%. Doprowadzacie i tych dzieci o zmianę tej decyzji, o przywrócenie re- państwo do stworzenia bardzo poważnego problemu fundacji tego leku. Oni tego oczekują od Izby, ocze- społecznego polegającego na tym, że ten, kto jest za- kują tego od funduszu. (Oklaski) Oby jak najszybciej możny, w Polsce jest leczony szybciej i skuteczniej, bo ta decyzja zapadła. Dziękuję bardzo. go na to stać, a ten, kto jest ubogi, nie może dostać się do lekarza specjalisty przez kolejne miesiące. Wicemarszałek Dlatego mam pytanie (Dzwonek): Czy, a jeśli tak, Małgorzata Kidawa-Błońska: to w jaki sposób, Fundusz Medyczny rozwiąże naj- większy problem ochrony zdrowia w Polsce, polega- Dziękuję bardzo, panie pośle. jący na tym, że to grubość portfela decyduje, jak Pani poseł Joanna Fabisiak, Koalicja Obywatelska. szybko i skutecznie leczeni są obecnie Polacy? Dzię- Spis treści kuję bardzo. (Oklaski) Poseł Joanna Fabisiak: Wicemarszałek Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Cel Małgorzata Kidawa-Błońska: zmian w ochronie zdrowia może być jeden: lepsze warunki leczenia i opieki nad pacjentem. Czy te wa- Dziękuję, panie pośle. runki spełnia ustawa, o której mówimy? Chyba nie, Bardzo proszę, pan poseł Czesław Hoc, Prawo i Spra- jeśli Naczelna Izba Lekarska wydaje opinię negatyw- wiedliwość. ną dla tej ustawy. Zatem powstaje pytanie: dlaczego. Wskazane są trzy powody, o których była tutaj mowa. Tym może najważniejszym jest brak transparentno- Poseł Czesław Hoc: ści w dysponowaniu tymi środkami. Brak podziału. Mówiąc kolokwialnie, to nie są pieniądze znaczone. Pani Marszałek! Panie Ministrze! Co prawda było A kto będzie nimi zarządzał? Minister. Zatem czy na już dzisiaj o SMA, czyli rdzeniowym zaniku mięśni, pewno trafią do tych pacjentów, o których znów mó- o wadzie genetycznej, rzadkiej chorobie, która polega wili przed chwilą posłowie? na tym, że w wyniku wady genetycznej dochodzi do Ale jest też bardzo poważny zarzut natury struk- obumierania neuronów ruchowych w rdzeniu kręgo- turalnej, że funkcjonowanie Funduszu Medycznego wym i potem dochodzi do osłabienia, zaniku i pora- nie jest spójne z funkcjonowaniem całego systemu żenia mięśni. Jest taka zasada, że im wcześniej roz- zdrowia. poznamy tę chorobę, tym lepsze są efekty leczenia, Moje główne pytanie: Czy nie było konsultacji z Na- ponieważ są leki praktycznie przyczynowe w tej cho- czelną Radą Lekarską? (Dzwonek) To pytanie pierw- robie. sze. I czy rzeczywiście – może to pytanie retoryczne A więc moje pytanie brzmi następująco: Czy jest – ta ustawa przyczyni się do poprawy warunków le- szansa, panie ministrze, żebyśmy przeprowadzili ba- czenia pacjentów? Dziękuję bardzo. (Oklaski) dania przesiewowe w kierunku SMA u każdego no- worodka? Co roku rodzi się ok. 60 takich dzieci, więc Wicemarszałek jest to poważny problem. Gdybyśmy wcześnie to roz- Małgorzata Kidawa-Błońska: poznali, nie doszłoby do obumierania tych neuronów i byśmy nie doprowadzali do nieodwracalnego (Dzwo- Dziękuję, pani poseł. nek) uszkodzenia mięśni i nerwów. Dziękuję bardzo. Pan poseł Michał Krawczyk, Koalicja Obywatelska. (Oklaski) 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o Funduszu Medycznym 125

Wicemarszałek Poseł Jan Szopiński: Małgorzata Kidawa-Błońska: Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Misja funduszu – Dziękuję, panie pośle. tak. Cele funduszu – tak. Ale Fundusz Medyczny na Bardzo proszę, pani poseł Krystyna Skowrońska, dzień dzisiejszy nie wprowadza dodatkowych pienię- Koalicja Obywatelska. dzy do systemu finansowania służby zdrowia. Są to jedynie zapowiedzi. Oznacza to na dzień dzisiejszy, Poseł Krystyna Skowrońska: że fundusz będzie dysponował środkami, które będą musiały być przesunięte z innych działań dotychczas Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Je- finansowanych przez Ministerstwo Zdrowia, a prze- den i drugi, Kancelaria Prezydenta i Ministerstwo cież ani Ministerstwo Zdrowia, ani fundusz zdrowia Zdrowia. Panie i Panowie Posłowie! Od dziś będę na nadmiar środków nie cierpią, bo kolejki są coraz państwu mówić: przez ostatnie 5 lat, tak jak już dzi- większe. Chciałbym więc zapytać, dlaczego nie ma siaj mówiłam. Przez ostatnie 5 lat zwiększyły się razem z tą ustawą nowelizacji ustawy budżetowej, kolejki. Przez ostatnie 5 lat każdego roku dawaliście nie ma nowelizacji wydatków wieloletnich budżetu, na telewizję publiczną. Przez ostatnie 5 lat chwalili- które zwiększałyby fundusze, jakimi dysponuje mi- ście się, że jest więcej pieniędzy w Narodowym Fun- nister zdrowia. duszu Zdrowia. Tak, ale to zapłacili ze swoich kiesze- (Poseł Czesław Hoc: Nie ma jeszcze ustawy.) ni, ze swoich składek Polacy, a państwo przez ostat- W związku z powyższym mam pytanie: Czy zapi- nie 5 lat, a przynajmniej przez ostatni rok, nie byli sy tej ustawy rzeczywiście staną się (Dzwonek) fak- w stanie. Zapowiedzi od marca do dzisiaj, pan prezy- tem i będą oparte na środkach, które będą w budże- dent przekazał projekt i te kwoty, które miały być cie państwa? Dziękuję bardzo. (Oklaski) przynajmniej takie same jak dla telewizji publicznej przez ostatnie 5 lat, nie będą w tym roku wykorzystane. To (Dzwonek) granda. Wicemarszałek Druga rzecz. Ani państwo, ani minister zdrowia nie Małgorzata Kidawa-Błońska: potraficie powiedzieć, jakie w bieżącym roku i w przy- Spis treści szłym roku będą zaplanowane pieniądze z budżetu, bo Dziękuję bardzo. w przyszłorocznym budżecie nie macie państwo takiej Pan poseł Dariusz Klimczak, Polskie Stronnictwo rezerwy, a moglibyście utworzyć rezerwę na fundusz Ludowe – Kukiz15. zdrowia. Dziękuję bardzo. (Oklaski) (Poseł Tomasz Latos: Jest, jest.) Poseł Dariusz Klimczak: Wicemarszałek Małgorzata Kidawa-Błońska: Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dwa pytania. Pierwsze, do przedstawicieli pana prezyden- Dziękuję bardzo, pani poseł. ta Andrzeja Dudy: Czy państwo będą zabiegali o to, Pani poseł Elżbieta Gelert, Koalicja Obywatelska. aby te pieniądze, które de facto w tym roku powinny być wykorzystane, mogły powiększyć fundusz przy- szłoroczny? I drugie pytanie, do przedstawicieli Mi- Poseł Elżbieta Gelert: nisterstwa Zdrowia. W tej ustawie jest mowa o subfunduszu modernizacji podmiotów leczniczych. Przy- Dziękuję bardzo. pominam sobie taką obietnicę pana premiera Mora- Pani Marszałek! Panie Ministrze! Z zapytaniem, wieckiego sprzed roku, że powstanie fundusz moder- ponieważ ustawa wchodzi po 30 dniach od podpisa- nizacji szpitali. Czy czasem to nie jest… nia. W związku z tym przewiduje się, że będzie to (Poseł Krystyna Skowrońska: To samo.) gdzieś koło listopada. A więc jak się ma ten rok, jak …ujęte w tej ustawie? Tamta obietnica? Bo to był- państwo planujecie w tym roku… Czy planujecie już, by skandal. Czy państwo jednak pracują nad osobnym który subfundusz będziecie uruchamiać, jakie zada- funduszem modernizacji szpitali? Pytałem o to na po- nia z tego będziecie uruchamiać i jakie będą na to siedzeniu komisji, pytałem w wielu innych okoliczno- pieniądze? Dziękuję. (Oklaski) ściach. Nigdy nie dostałem jasnej odpowiedzi. Bardzo (Poseł Czesław Hoc: Niewykorzystane przechodzą proszę o odpowiedź na piśmie. Dziękuję. na następny rok.)

Wicemarszałek Wicemarszałek Małgorzata Kidawa-Błońska: Małgorzata Kidawa-Błońska:

Dziękuję, pani poseł. Dziękuję bardzo, panie pośle. Pan poseł Jan Szopiński, Lewica. Pan poseł Artur Łącki, Koalicja Obywatelska. 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. 126 Projekt ustawy o Funduszu Medycznym

Poseł Artur Łącki: Poseł Krzysztof Grabczuk:

Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Już teraz widać, że subfundusz konsolidacyjny nie Ministrze! Będę wspierał wszelkiego rodzaju inicja- trafi tam, gdzie powinien trafić, czyli do szpitali po- tywy i fundusze na rzecz służby zdrowia. Wiem, że wiatowych. Trafi do jakiejś dużej jednostki, która służba zdrowia jest dzisiaj w bardzo trudnej sytuacji. ewentualnie będzie chciała przejąć jakiś szpital po- Nigdy w historii szpitale nie były tak zadłużone, jak wiatowy. Przecież nie o to chodzi. Chodzi o to, żeby są teraz. Personel szpitalny, medyczny się starzeje. pieniądze trafiły do szpitali powiatowych, żeby one Młodzi lekarze wyjeżdżają poza granice kraju. Kolej- zostały tam, gdzie są. To jest pierwszy front leczenia ki są coraz dłuższe. Niestety w wielu wypadkach ludności, szczególnie ludności na prowincji. Jeśli nie służba zdrowia – chodzi o specjalistów – jest dostęp- będzie szpitali powiatowych, ludzie na prowincji będą na tylko dla ludzi bogatych. umierali z powodu braku lekarzy. A tych pieniędzy Musimy szanować wszystkich ludzi. W ostatnim nie widać. (Oklaski) okresie do mojego biura przyszły panie salowe. Na- Panie Ministrze! Gdzie są pieniądze dla najwięk- rzekały, że o ile znalazły się środki na rekompensaty szego wstydu polskiej służby zdrowia? Największy dla lekarzy i pielęgniarek pracujących w oddziałach wstyd polskiej służby zdrowia to psychiatria dziecię- zakaźnych, o tyle dla pań salowych tych środków nie ca. Ja ich nie widzę. Nie ma tych pieniędzy. Czy bo- ma. Pamiętajmy również o nich. One wykonują bar- imy się tego? dzo ciężką pracę. (Dzwonek) Jeśli wychodzą różnego Mam takie pytanie: Czy mógłby porozmawiać pan rodzaju rozporządzenia, pamiętajmy, żeby dotyczyły z panem prezydentem o tym, żeby znalazły się pienią- wszystkich osób, które pracują w służbie zdrowia. dze na psychiatrię dziecięcą w tym kraju? Może pani Dziękuję bardzo. (Oklaski) prezydentowa zostałaby twarzą, a może i głosem psy- chiatrii dziecięcej? Dziękuję bardzo. (Oklaski) Wicemarszałek Małgorzata Kidawa-Błońska: Wicemarszałek Spis treści Małgorzata Kidawa-Błońska: Dziękuję bardzo, panie pośle. To było ostatnie pytanie. Dziękuję bardzo. Teraz bardzo proszę zastępcę szefa Kancelarii Pan poseł Tomasz Latos, Prawo i Sprawiedliwość. Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej pana ministra Pawła Muchę. Bardzo proszę. Poseł Tomasz Latos:

Dziękuję bardzo. Zastępca Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panowie Ministro- Szefa Kancelarii Prezydenta RP wie! Jak widać, można jednak 10, 20, 30 razy coś Paweł Mucha: powtarzać. Trzeba kolejny raz to powiedzieć, w związ- ku z tym zadaję pytanie. Panie ministrze, czy te pie- Szanowna Pani Marszałek! Szanowni Państwo niądze – przecież wiemy, że tak – powiększą pulę Ministrowie! Wysoka Izbo! Bardzo dziękuję za wyra- środków, które są przeznaczone na ochronę zdrowia, zy poparcia dla prezydenckiego projektu ustawy o Fun- właśnie dlatego, że będą to pieniądze z budżetu, a nie duszu Medycznym oraz za trafne słowa charaktery- wydzielone pieniądze z Narodowego Funduszu Zdro- zujące tę cenną inicjatywę. wia? Czy jest zapisane w ustawie i wynika to z niej, Nie ulega wątpliwości, że Fundusz Medyczny jest że pieniądze, które w tym roku nie zostaną wydane, oczekiwany przez środowisko polskich pacjentów. przejdą na kolejny rok i będą wtedy uruchamiane? Jest to realna odpowiedź na potrzeby, które były To wszystko było powiedziane na posiedzeniu ko- zgłaszane, jeżeli chodzi o wypełnienie luki związanej misji, a można odnieść wrażenie, że nikt o tym nie z pewnymi potrzebami, jeżeli chodzi o walkę z rzad- słyszał, nikt tego nie wiedział. Może warto raz jesz- kimi chorobami oraz o leczenie, także leczenie onko- cze odpowiedzieć na to pytanie. Dziękuję bardzo. logiczne, i leczenie, które jest dzisiaj przeprowadzane (Oklaski) przy użyciu nowoczesnych technologii medycznych. Cele funduszu zostały bardzo wyraźnie określone przez pana prezydenta. Ponieważ padały o to pyta- Wicemarszałek nia, to przypomnę, że są to cele zmierzające do po- Małgorzata Kidawa-Błońska: prawy zdrowia i jakości życia w Rzeczypospolitej Polskiej, zapewnienia dodatkowych źródeł finanso- Dziękuję bardzo. wania profilaktyki, wczesnego wykrywania, diagno- Pan poseł Krzysztof Grabczuk, Koalicja Obywa- styki i leczenia chorób cywilizacyjnych, w tym chorób telska. nowotworowych i chorób rzadkich, infrastruktury 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o Funduszu Medycznym 127

Zastępca Szefa Kancelarii Prezydenta RP będziecie decydować w Wysokiej Izbie, jakie to będą Paweł Mucha konkretne kwoty. Jestem przekonany, że ustawa w tym roku zostanie przyjęta i podpisana. Jeżeli proces le- ochrony zdrowia wpływającej na jakość i dostępność gislacyjny zostanie zakończony, to będzie podstawa oraz bezpieczeństwo udzielanych świadczeń opieki do tego, żeby w tym roku przeznaczyć określone środ- zdrowotnej, dostępu do wysokiej jakości świadczeń ki finansowe na realizację celów wyrażonych w art. 3 opieki zdrowotnej, rozwoju systemu opieki zdrowot- ustawy. nej przez koncentrację działań wokół pacjenta i jego Prostuję też jedną z nieprawdziwych wypowiedzi. potrzeb ze szczególnym uwzględnieniem poprawy ja- Oczywiście jest tak, że fundusz jest państwowym kości życia pacjentów i ich rodzin, świadczeń opieki funduszem celowym. Dysponentem funduszu jest zdrowotnej udzielanych osobom do ukończenia 18. roku minister właściwy ds. zdrowia, który dokonuje po- życia i świadczeń opieki zdrowotnej udzielanych świad- działu środków funduszu na te zadania, przy czym czeniobiorcom poza granicami kraju. Wskazujemy na trzeba wskazać, że fachowym wsparciem służy mini- te rozwiązania, które są zawarte w ustawie, a pole- strowi w tym zakresie Rada Funduszu Medycznego. gają m.in. na wprowadzeniu bezlimitowych świad- W Radzie Funduszu Medycznego zasiadają eksperci, czeń dla dzieci. Wskazujemy także na te potrzeby, którzy są przedstawicielami organizacji zrzeszają- które są związane z leczeniem chorób rzadkich w przy- cych pacjentów, do których zadań statutowych nale- padku, gdy potrzebne jest leczenie poza granicami żą sprawy objęte zakresem ustawy i kwestie związa- kraju. ne z działalnością rady. To jest aktywność nie tylko To jest rozwiązanie uzupełniające wobec funkcjo- przedstawicieli prezydenta, ministra czy prezesa nującego systemu. Tak jak bardzo trafnie charakte- Rady Ministrów, ale także przedstawiciela rzecznika ryzował to pan poseł przewodniczący Tomasz Latos, praw pacjenta i przedstawicieli organizacji zrzesza- mówił o tym również pan poseł Czesław Hoc, te środ- jących pacjentów. ki nie są dzisiaj objęte budżetem Narodowego Fun- Oczywiście prace nad tą ustawą nie są żadnym duszu Zdrowia. To nie są środki, które w jakimkol- działaniem ad hoc. To jest nieprawdziwa supozycja wiek zakresie będą ograniczać zakres wydatkowa- zawarta w treści jednego z pytań (Dzwonek), dlatego nia środków z budżetu państwa, które do tej pory są że w tym zakresie mamy do czynienia z działaniem w dyspozycji ministra zdrowia. Żadne środki mini- będącym odpowiedzią na potrzebę zgłaszaną przez Spis treści stra zdrowia z dotychczas zaplanowanych w budżecie środowiska pacjenckie. To jest działanie, które było nie będą przesuwane na realizację zadań określonych prowadzone przez sekcję ochrony zdrowia Narodowej w Funduszu Medycznym. Rady Rozwoju we współpracy z Narodowym Fundu- (Poseł Krystyna Skowrońska: No ale to wiemy, my szem Zdrowia, Agencją Oceny Technologii Medycz- to wiemy.) nych i Taryfikacji, a przede wszystkim Minister- Wydaje się niestety, sądząc po państwa pytaniach, stwem Zdrowia, za co chcę obecnemu na sali panu że nie wszyscy to wiedzą. ministrowi podziękować. (Poseł Tomasz Latos: Niektórzy mówili co innego.) Tak więc pacjenci oczekiwali tej ustawy, eksperci Jest jedna rzecz wymagająca sprostowania. przez wiele miesięcy nad tą ustawą debatowali i przy- Zwiększono możliwość efektywnej realizacji zadań jęto rozwiązania, które są zawarte w tej ustawie, funduszu poprzez wskazanie jako jedno ze źródeł które zakładają funkcjonowanie czterech subfundu- jego przychodów wpłat z budżetu państwa przekazy- szy. W ramach subfunduszu modernizacji podmiotów wanych przez ministra zdrowia w wysokości określo- leczniczych, wbrew temu, co było zawarte w treści nej corocznie w ustawie budżetowej. Czyli to rozwią- jednego z pytań, jest możliwe także wsparcie szpita- zanie – wprowadzone już na etapie procedowania – li powiatowych. Mamy subfundusz infrastruktury jest zamiast dotacji z budżetu państwa. Co to znaczy? strategicznej, który także jest szczegółowo opisany To rozwiązanie pozwoli funduszowi wykorzystać w ustawie, subfundusz modernizacji, o którym roz- pełną kwotę otrzymanych środków finansowych na mawiamy, subfundusz rozwoju profilaktyki i bardzo realizację zadań. Niewykorzystane środki finansowe ważną sferę, za którą odpowiada w ministerstwie przejdą na kolejny rok. To jest też odpowiedź na jed- obecny tu pan minister Miłkowski, są kwestie zwią- no z pytań, które padły. zane z subfunduszem terapeutyczno-innowacyjnym. Jeżeli chodzi o kwestię związaną z limitem wy- To jest bardzo pogłębiona refleksja na temat tych datków, to mówiliśmy o tym po wielokroć w czasie zadań, które będą realizowane. posiedzenia komisji oraz posiedzenia podkomisji. Jeżeli chodzi o kwestie związane… Określenie kwoty limitu wydatków stanowi odwzo- rowanie obowiązku, który został wyrażony w ustawie o finansach publicznych, bodajże, jak pamiętam, Wicemarszałek w art. 50. Małgorzata Kidawa-Błońska: (Poseł Krystyna Skowrońska: Nieprawda.) Natomiast jeśli chodzi o środki, które będą rok- Bardzo proszę, panie ministrze, zbliżać się do koń- rocznie określane w ustawie budżetowej, to państwo ca, bo czas mija. 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. 128 Projekt ustawy o Funduszu Medycznym

Zastępca ję również panu posłowi Latosowi, który całą ustawę Szefa Kancelarii Prezydenta RP przeprowadził. Paweł Mucha: A teraz odniosę się do kilku pytań, które się po- jawiły. Nad poprawkami będziemy głosowali w kolej- Pani marszałek, już konkluduję. nym etapie, także państwo będą głosowali, więc do Nie ma żadnej alternatywy. Fałszywa jest alter- tego nie będę się odnosił, bo będzie na to czas. natywa, którą państwo tu wskazujecie, że środki, Pan poseł Dariusz Klimczak i pan poseł Hoc po- które miały być przeznaczone na onkologię, trafiły ruszyli kwestię leczenia chorych cierpiących na SMA. na telewizję. To jest absolutnie fałszywa alternatywa. Ostatnio faktycznie widzimy dużo zbiórek na alter- Nie było takiej alternatywy, nie polega to na praw- natywną terapię, która jest przewidywana. Chcę po- dzie. wiedzieć, że wszyscy pacjenci w Polsce cierpiący na Natomiast jeśli chodzi o działania, które są zwią- SMA mają całkowicie sfinansowane leczenie. W Pol- zane z konsekwentną działalnością pana prezydenta, sce od 2 lat jest leczonych ponad 600 osób. Nawet to pan prezydent jest tym prezydentem, który prze- osoby, które zebrały środki, są leczone w Polsce, ich prowadził przyjęcie pierwszego polskiego cancer pla- leczenie zostało przeprowadzone w Polsce i nadal te nu, Narodowej Strategii Onkologicznej, który podej- osoby leczą się w ramach programu państwowego, mował działania związane z walką z czerniakiem. rządowego. Być może nie wierzą, że ten lek pomaga, To jest ta ustawa, która została ujęta w raporcie Świa- ponieważ korzystają z dwóch terapii. Jedna jest cał- towej Organizacji Zdrowia, gdzie działalność prezy- kowicie finansowana, tak że mówienie, że jakikol- denta Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie profilak- wiek pacjent musi cokolwiek zbierać, nie ma żadnych tyki, walki z czerniakiem wskazywana jest jako wzór podstaw, ponieważ jest to finansowane. dla innych państw. Jeśli chodzi o badania przesiewowe, Ministerstwo Tak, chcemy podejmować wyzwania związane Zdrowia jest całkowicie za. Jest projekt. Jeszcze pra- z funkcjonowaniem także tej sfery służby zdrowia. cujemy nad tym, żeby to było w programie badań Fundusz Medyczny jest tym rozwiązaniem prawnym, przesiewowych. Plan jest taki, żeby w ciągu 3 lat, po- które jest oczekiwane przez pacjentów. nieważ to jest bardzo duży projekt, całość populacji została tym objęta. Ale faktycznie mamy już bardzo

Spis treści Bardzo dziękuję za wyrazy poparcia i deklaracje poparcia tej ustawy, bo przyczyni się ona do tego, dużo pacjentów, którzy rozpoczynają terapię w ciągu żebyśmy mogli podejmować zadania, które są w usta- pierwszego półrocza. W ciągu pierwszego roku są naj- wie określone, w sposób sprawny i efektywny. Taki lepsze efekty. Teraz już doszliśmy praktycznie do całej był cel aktywności pana prezydenta, kiedy projekt tej populacji pacjentów. ustawy kierował do Wysokiej Izby. Dziękuję bardzo. Jeśli chodzi o zakupy sprzętu medycznego, karet- (Oklaski) ki pogotowia, jest to dokładnie wymienione w celach. W ubiegłym roku sfinansowaliśmy pierwsze duże zakupy, wymianę karetek pogotowia. Ten program Wicemarszałek będzie kontynuowany. To jest jedna z najistotniej- Małgorzata Kidawa-Błońska: szych rzeczy. Pogotowie ratunkowe, szybka pomoc doraźna to jedne z najistotniejszych rzeczy, jeżeli Dziękuję, panie ministrze. chodzi o to, żeby pacjent był jak najszybciej leczony. Bardzo proszę podsekretarza stanu w Minister- Jeśli chodzi o lek na fenyloketonurię, to oczywiście stwie Zdrowia pana ministra Macieja Miłkowskiego. jest to nieprawda, ponieważ lek nadal jest finansowa- Bardzo proszę. ny. Nie wypadł z listy leków refundowanych, ale za- działały mechanizmy ustawy, która została przyjęta przez Koalicję Obywatelską w poprzednim Sejmie. Podsekretarz Stanu (Poseł Krystyna Skowrońska: A co państwo zrobi- w Ministerstwie Zdrowia li przez 5 lat?) Maciej Miłkowski: Uważamy, że w tym zakresie jest to bardzo słusz- na decyzja, ponieważ ceny leków zawsze spadają. Szanowna Pani Marszałek! Szanowni Panowie Muszę powiedzieć, że z tego korzystamy. Bardzo moc- Posłowie i Panie Posłanki! Na wstępie chciałbym no negocjuję ceny leków, ponieważ to są pieniądze na bardzo serdecznie podziękować za tę inicjatywę na rzecz kolejnych nowoczesnych terapii. Staramy się rzecz Ministerstwa Zdrowia, Narodowego Funduszu mieć jak najbardziej korzystne ceny leków, nie tylko Zdrowia. Jest to niesamowicie ważna inicjatywa, ceny oficjalne, ale również ceny nieoficjalne, ponie- która zwiększa środki finansowe, i dzięki temu bę- waż zwroty środków do narodowego funduszu, które dziemy mogli na pewno zdecydowanie lepiej starać są bardzo duże, są przeznaczane również na finanso- się o zdrowie pacjentów, Polaków. Chciałbym bardzo wanie terapii lekowych. serdecznie podziękować panu ministrowi Musze za Jeśli chodzi o subfundusze konsolidacyjne, oczy- bardzo sprawne procedowanie nad tym projektem wiście tam nie ma wyłączenia, że nie mogą z tego ustawy, za wysłuchanie wszystkich głosów. Dzięku- korzystać szpitale powiatowe. Tylko fundusz infra- 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o Funduszu Medycznym 129

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia mego leku, który siłą rzeczy oczywiście jest tańszy. Maciej Miłkowski Tak to wygląda w praktyce i oczywiście czasami budzi pewnego rodzaju emocje, bo również moje środowisko struktury strategicznej jest przeznaczony dla pod- z różnych powodów – w szczegóły nie chcę wchodzić miotów o strategicznym znaczeniu państwowym, – nie bardzo chce czasami przepisać tożsamy, identycz- czyli szpitali klinicznych i szpitali ogólnopolskich. ny lek, tylko innego producenta, i uparcie przepisuje Oczywiście nie mogliśmy się w tym projekcie, je- lek tego pierwotnego producenta. Powody są pewnie żeli chodzi o to, co pan prezydent przedstawił, skupić różne, nie miejsce teraz, żeby w to wchodzić. na wszystkich dziedzinach, ponieważ jeśli skupiliby- Nawet ta psychiatria. Ja bym nawet odniósł się śmy się na wszystkim… W projekcie jasno było okre- trochę inaczej do tego, co powiedział pan minister Mił- ślone, jakie są cele funduszu. (Dzwonek) Zajmujemy kowski. Choroby cywilizacyjne są zapisane w ustawie się psychiatrią dziecięcą, psychiatrią w całości. W ubie- o Funduszu Medycznym. Problemy psychiatryczne to głym roku bardzo mocno się tym zajęliśmy. Pan minister Balicki był pełnomocnikiem, jest pełnomocni- również są choroby cywilizacyjne. I jeżeli będzie bra- kiem. Psychiatria dziecięca teraz też jest prowadzo- kowało pieniędzy, jeżeli chodzi o to, czym się obecnie na. Dziękuję bardzo serdecznie. (Oklaski) zajmuje Ministerstwo Zdrowia, to będzie można na kwestie związane z psychiatrią zareagować, bo taki fundusz przez swoją pewną otwartość daje również Wicemarszałek taką możliwość. To samo zresztą dotyczy równych Małgorzata Kidawa-Błońska: stopni referencyjnych szpitali. Tam nie ma żadnego wskazania, że np. szpitale Dziękuję bardzo, panie ministrze. powiatowe będą wyłączone. Wręcz przeciwnie – nie Bardzo proszę, sprawozdawca komisji pan poseł ma takiego wskazania. Szpitale powiatowe jak naj- Tomasz Latos. bardziej będą mogły być beneficjentami chociażby tego, co zajęło może niepotrzebnie dużo czasu w dyskusji na posiedzeniu komisji, czyli wymiany łóżek Poseł Tomasz Latos: szpitalnych. Pewnie w większym stopniu szpitali

wojewódzkich bądź uniwersyteckich dotyczy kwestia Spis treści Bardzo dziękuję. wymiany starych łóżek szpitalnych. Tak więc, sza- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panowie Ministro- nowni państwo, naprawdę wiele udało się zrobić przy wie! Szanowni Państwo! Mam taką gorącą prośbę, tej ustawie, tak jak wiele udało się zrobić, jeśli chodzi naprawdę nie psujmy tego, co jest w jakimś sensie o nowe terapie, które są uruchamiane. Ale oczywiście naszym wspólnym sukcesem. Oczywiście inicjatywa Fundusz Medyczny nie ma w swojej istocie zastąpić wyszła ze strony pana prezydenta, ale tak naprawdę tam, gdzie jeszcze jest to czasami potrzebne, działa- wspólnie nad tą ustawą pracowaliśmy. Nie psujmy nia Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy czy też tego pojawiającymi się czasami w tych pytaniach zły- jakichś zbiórek pieniędzy, bo to nie o to chodzi. Na- mi emocjami i niestety również niemówieniem tego, tomiast jeżeli chodzi o sfinansowanie różnego rodza- co tak naprawdę ma miejsce. Być może ktoś po prostu ju drogich terapii, również pewnie tych, na które te czegoś nie wie, nie doczytał, stąd takie były zadawa- zbiórki są urządzane – to tak, jak najbardziej, tutaj ne pytania, a nie inne. Naprawdę atmosfera powinna będzie część, będzie można te środki finansowe uru- być dobra wobec tego wszystkiego, co się wydarzyło. chamiać. Dużo i tak w tej sprawie zostało zrobione, Tu patrzę na jednego z nowych posłów. Odważnie powiem: to była najlepsza ustawa z ustaw medycz- bo to nie tylko kwestia SMA, również innych chorób, nych pana rządu, minister Kopacz i ministra Arłu- innych schorzeń. Proszę posłuchać organizacji pa- kowicza. Ustawa refundacyjna. Ona ma oczywiście cjentów, które chwalą m.in., a może przede wszyst- swoje konsekwencje. Tak, ma takie konsekwencje, że kim, właśnie ministra Miłkowskiego za wiele otwar- jeżeli się pojawia nowy lek, który stanowi podstawę tości we wprowadzaniu nowych terapii (Dzwonek), refundacji, to nagle ceny innych leków wyskakują które można i należy refundować. w górę, jeżeli nie uda się w toku negocjacji tych cen Raz jeszcze wszystkim państwu dziękuję. Dzięku- ewentualnie ponownie obniżyć. Proszę doczytać bar- ję pani marszałek. Myślę, że jutro będziemy jedno- dzo skomplikowany mechanizm, który w tamtej usta- głośnie, jednomyślnie przyjmować tę ustawę. Dzię- wie państwo stworzyli w celu ochrony polskiego ryn- kuję bardzo. (Oklaski) ku i tak naprawdę polskich finansów. Ustawa bardzo trudna i bardzo odważna, ale chyba najlepsza, powoduje co jakiś czas takie krótkotrwałe skoki cen leków. Wicemarszałek Później rzeczywiście trzeba coś z tym zrobić, jeżeli Małgorzata Kidawa-Błońska: ktoś nie chce przejść na lek identyczny co do działa- nia, tożsamy, identyczny, tylko produkowany przez Dziękuję bardzo. kogoś innego, bo wygasły patenty, wygasły licencje W trybie sprostowania pani poseł Krystyna Skow- i pojawili się inni producenci dokładnie takiego sa- rońska. 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. 130 Projekt ustawy o zmianie ustawy o Radzie Mediów Narodowych

Poseł Krystyna Skowrońska: Kultury i Środków Przekazu do pierwszego czytania. Komisja Kultury i Środków Przekazu po przeprowa- Dziękuję, pani marszałek, chciałabym sprostować… dzeniu pierwszego czytania oraz rozpatrzeniu tego (Poseł Tomasz Latos: Ale nikt nie wywoływał projektu ustawy na posiedzeniu w dniu 16 września pani poseł.) 2020 r. wnosi, aby Wysoki Sejm uchwalić raczył za- …wypowiedź pana ministra Muchy. Widocznie łączony projekt ustawy. pan minister mnie źle zrozumiał. W trakcie prac komisja wprowadziła szereg po- Rozmawialiśmy o finansowaniu na posiedzeniu prawek legislacyjnych oraz kilka poprawek meryto- komisji, ale różne są metody zapisywania wydatków. rycznych, a następnie zdecydowaną większością gło- W tym przypadku zastosowaliście państwo metodę sów, przy kilku głosach wstrzymujących się, bez wygodną dla siebie, nie wskazując, jakie to będą pie- głosów sprzeciwu, pozytywnie zarekomendowała niądze. Chcę przypomnieć państwu posłom, którzy Wysokiej Izbie powyższy projekt uchwały. Dziękuję w poprzednich kadencjach pracowali, że jest to moż- bardzo. liwe – mogę przytoczyć takie ustawy, w których okre- śla się wysokość, nie limit, ale wysokość, konkretne kwoty. Nam chodzi o tę konkretną kwotę. Gdyby tam Wicemarszałek zapisano 4 mld zł, nie byłoby dyskusji. Jeśli jest za- Małgorzata Kidawa-Błońska: pisane: do 4 mld zł, mamy podejrzenia, że państwo będziecie próbować te kwoty zmieniać, że nie będzie Dziękuję bardzo, panie pośle. to kwota 4 mld zł. (Dzwonek) Jeżeli pan poseł Latos, Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po- przewodniczący, mówił o konsensusie, to liczymy na rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad- poparcie naszych poprawek i wtedy będzie konsen- czeń w imieniu klubów i koła. sus, wszyscy przyjmiemy tę ustawę z zadowoleniem. Otwieram dyskusję. (Oklaski) W imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość głos zabierze pan poseł Piotr Babinetz. Wicemarszałek Bardzo proszę, panie pośle.

Spis treści Małgorzata Kidawa-Błońska:

Dziękuję bardzo, pani poseł. Poseł Piotr Babinetz: Zamykam dyskusję. W związku z tym, że w czasie drugiego czytania Dziękuję. zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy popraw- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Rada Mediów Na- ki, proponuję, aby Sejm skierował ponownie ten pro- rodowych to ważny organ konstytucyjny państwa jekt do Komisji Zdrowia w celu przedstawienia spra- polskiego, w związku z tym, kiedy powstała taka sy- wozdania. tuacja, że mamy niepełny skład tej rady, było bardzo Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że ważne, aby pilnie doprecyzować zapisy, w jaki sposób Sejm propozycję przyjął. dokonuje się uzupełnienia składu rady. Oczywiście Sprzeciwu nie słyszę. jest to uprawienie pana prezydenta, chodziło o kwe- Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 16. stię, żeby ustalić dokładnie, w jaki sposób będzie porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji procedowany wybór przedstawicieli klubów opozy- Kultury i Środków Przekazu o poselskim projek- cyjnych. cie ustawy o zmianie ustawy o Radzie Mediów Ta sprawa była przedmiotem dzisiejszych prac Ko- Narodowych (druki nr 605 i 617). misji Kultury i Środków Przekazu. Klub Prawo i Spra- Proszę pana posła Piotra Babinetza o przedsta- wiedliwość przychylił się do tego, aby doprecyzować te wienie sprawozdania komisji. zapisy, aby można było płynnie i sprawnie wybrać przed- 2 minuty przerwy. stawiciela kolejnego klubu opozycyjnego, żeby Rada Jest pan poseł, więc bez przerwy. Mediów Narodowych mogła działać w pełnym składzie Bardzo prosimy, panie pośle. i wykonywać swoje obowiązki. Klub Prawo i Sprawiedliwość popiera powyższy Poseł Sprawozdawca Piotr Babinetz: projekt ustawy.

Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Wicemarszałek Przekazu o poselskim projekcie ustawy o zmianie Małgorzata Kidawa-Błońska: ustawy o Radzie Mediów Narodowych, druk nr 605. Marszałek Sejmu, zgodnie z art. 37 ust. 1 i art. 40 Dziękuję bardzo, panie pośle. ust. 1 regulaminu Sejmu, skierowała w dniu 15 wrze- Bardzo proszę, pani poseł Iwona Śledzińska-Ka- śnia 2020 r. powyższy projekt ustawy do Komisji tarasińska, Koalicja Obywatelska. 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o Radzie Mediów Narodowych 131

Poseł Iwona Śledzińska-Katarasińska: tam działać, odbierając uprawnienia konstytucyjne Krajowej Radzie Radiofonii i Telewizji. To tyle. I ona Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Jak się coś tak na- działa, łamiąc konstytucję. Więc naprawdę proble- pisze byle jak, to potem nagle się okazuje w praktyce, mem byłoby jej… Znaczy, należałoby ją zlikwidować. że trzeba poprawiać. Była ustawa i ona jest ustawą No a jak się nie da, to chociaż pilnujmy procedur. z 2016 r., a tu nagle przypadek sprawił, że jeżeli przed Dziękuję za uwagę i przekazuję poprawkę. (Oklaski) upływem kadencji z jakichś względów wygaśnie człon- kostwo któregoś z członków tej rady, to właściwie nie wiadomo, jak potem uzupełnić ten skład, jak pan Wicemarszałek prezydent ma uzupełnić. I taki jest, że tak powiem Małgorzata Kidawa-Błońska: – jak zwykle zresztą o mediach mówimy, noc się zbli- ża, szczęśliwie nie jest to jeszcze północ – powód zgło- Dziękuję bardzo, pani poseł. szenia tego projektu. Jest to jak gdyby projekt czysto Pan poseł Jarosław Rzepa, Polskie Stronnictwo techniczny. Rzeczywiście byłby problem, wobec tego Ludowe – Kukiz15. niby się trudno sprzeciwiać i klub Koalicji Obywatel- (Poseł Wanda Nowicka: A jeszcze jest Lewica.) skiej, który mam zaszczyt reprezentować, oczywiście Ale czy Lewica się zapisała? Tu trzeba podejść i po- głosował za przyjęciem, bo z reguły jakieś takie nie- wiedzieć, że pan… doróbki trzeba naprawiać. (Poseł Robert Kwiatkowski: Bardzo przepraszam, Ja byłabym usatysfakcjonowana i nie byłoby mi ale wydawało się…) szkoda czasu ani na posiedzeniu komisji, ani tu, na- (Poseł Iwona Śledzińska-Katarasińska: Klub wet niechby była północ, gdyby zmiana w ustawie musi zgłosić.) o Radzie Mediów Narodowych polegała na zlikwido- (Poseł Robert Kwiatkowski: Być może klub tego waniu tej rady, ponieważ tak naprawdę jedyny praw- nie dopełnił…) dziwy problem z funkcjonowaniem Rady Mediów Dlatego ja się nawet dziwiłam, że nie jest pan Narodowych jest taki, że ona, po pierwsze, źle funk- zgłoszony. cjonuje – wiemy, rozpatrywaliśmy tu rzekome spra- Nie, nie, przepraszam bardzo, pan poseł Robert wozdanie, które o niczym nie mówi – podejmuje bar- Kwiatkowski. dzo złe decyzje. Tak chwalona obecność przedstawi- Przepraszam, ale… Spis treści cieli klubów opozycyjnych, których wskazuje prezy- Dziwiłam się. dent Rzeczypospolitej, jest czystą fikcją, bo rada jest (Poseł Robert Kwiatkowski: Ale myślałem, że klub…) pięcioosobowa i trzech członków Prawa i Sprawiedli- Nie ma pana, widzi pan, że pana nie ma. Może nie… wości ma wystarczającą większość, aby wszystkie decyzje przechodziły. Ale jest takie prawo dla tych klubów, więc, powtarzam, nie będziemy przecież tu Poseł Robert Kwiatkowski: nikomu drogi do uczestnictwa w tych quasi-pracach, ale przynajmniej możliwości zorientowania się, co się W takim razie przepraszam i tym bardziej dzię- tam dzieje i jak wygląda polityka personalna w me- kuję. Obiecuję w związku z tym krótko i na temat. diach zwanych nie wiadomo dlaczego narodowymi… Otóż, jak słusznie podniosła pani poseł Katara- Więc mój klub tę ustawę, zmianę ustawy poprze. sińska, a pomylił się pan poseł sprawozdawca, Rada Ale jeżeli już mówimy o jakimś doprecyzowaniu, Mediów Narodowych, panie pośle, nie jest organem to właściwie nie mogliśmy się dowiedzieć, ja się nie konstytucyjnym i w zasadzie nie tyle cały problem mogłam dowiedzieć na posiedzeniu komisji, dlaczego z tą ustawą, bo posłowie i posłanki Lewicy głosowa- tutaj było 7-dniowe vacatio legis, dlaczego 7 dni. Z re- li za skierowaniem w drugim czytaniu tego projektu guły taki prawdziwy termin, zgodnie z techniką le- pod obrady Sejmu i będziemy ten projekt popierali, gislacyjną, to jest 14 dni. On oczywiście może być ile cały problem, jaki klub Lewicy ma z ustawą czy skrócony, ale muszą być ku temu jakieś bardzo waż- instytucją Rady Mediów Narodowych, jest właśnie ne powody. Ponieważ najważniejszy powód, o jakim taki, że to nie jest organ konstytucyjny i powstał on usłyszałam od pana przewodniczącego Suskiego, był de facto po to, żeby pozbawić uprawnień Krajową taki, że 7 dni to tydzień, wobec tego jednak pozwoli- Radę Radiofonii i Telewizji, a ta z kolei rzeczywiście łam sobie, mój klub pozwala sobie zgłosić mimo wszyst- jest organem konstytucyjnym. ko poprawkę, która mówi, że ustawa wchodzi w życie Ale nie obrażamy się na rzeczywistość, jest ona po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, bo, taka jest taka, jaka jest. PiS kiedyś zdecydował o tym, że nad- technika prawodawcza, te 14 dni, trzeba się tego trzy- zór nad mediami publicznymi, obecnie zwanymi rze- mać. Tę poprawkę przekazujemy. czywiście nie wiadomo dlaczego narodowymi, będzie A jak mówię, tak naprawdę mam nadzieję, że po- sprawować za pośrednictwem Rady Mediów Narodo- jawi się w tej Izbie projekt, który tego potworka legi- wych, i to dobrze, że opozycja ma wgląd i może patrzeć slacyjno-prawnego zlikwiduje. Rada Mediów Narodo- rządzącym na ręce. Jak oni się w tych mediach zacho- wych nie jest organem konstytucyjnym, jest to takie wują, to jest zupełnie inna sprawa. towarzystwo wzajemnej adoracji, które sobie posło- Jest faktem, że rezygnacja jednego z członków wie PiS uchwalili po to, żeby się tam wybrać i żeby Rady Mediów Narodowych, który, zdaje się, miał nie- 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. 132 Projekt ustawy o zmianie ustawy o Radzie Mediów Narodowych

Poseł Robert Kwiatkowski od tej rady naprawdę konstruktywnej pracy i wska- zywanie dobrych wniosków tym, którzy mają recen- co naiwne oczekiwania wobec stylu pracy i sposobu zować czy podpowiadać. Dzisiaj, szanowni państwo, prowadzenia spraw mediów narodowych przez kie- patrząc na arytmetykę choćby naszych komisji sej- rownictwo tej rady, spowodowała, że potrzebna jest mowych i to, co się dzieje podczas głosowania, demo- ta nowelizacja. Liczymy, że ona przejdzie w miarę kracja jest, ale tak naprawdę poza komisją etyki, szybko przez Sejm, i rzeczywiście liczymy, że opozy- której decyzje później Prezydium Sejmu de facto cja będzie miała swojego reprezentanta. Rzecz jest uchyla, jest to, szanowni państwo, fikcja. Fikcja, pa- niebagatelna, bo zgodnie z ustawą o Radzie Mediów nie przewodniczący, niestety muszę tak to powie- Narodowych członkowi rady mediów i Radzie Me- dzieć. Ubolewam akurat z powodu tej poprawki. Na- diów Narodowych przysługują uprawnienia analo- giczne jak członkowi, członkom rady nadzorczej spół- tomiast oczywiście dobrze jest, że opozycja może się ki akcyjnej czy w tym przypadku spółki Skarbu Pań- chociaż przyglądać, bo nie wiem, czy może cokolwiek stwa. Ponieważ władza nie skąpi pieniędzy, to jest zrobić – to jest chyba raczej trudne. Ale przyszło nam powód, aby patrzeć rządzącym na ręce, patrzeć, jak żyć w takich czasach, z taką rzeczywistością na co oni tymi środkami gospodarują. Dość powiedzieć, że dzień się zmagać. Mam nadzieję, że kiedyś to się w porównaniu z tym czasem, kiedy ja miałem do czy- skończy i będzie może szansa, że media narodowe nienia zawodowo z Telewizją Polską, budżet tej in- będą mediami narodowymi. stytucji – bo właściwie to już nie jest firma, to jest (Poseł Wanda Nowicka: Dobrymi mediami.) instytucja – wzrósł o ponad 1 mld zł. Dziś wynosi on Dzisiaj niestety mam wrażenie, że jest trochę inaczej. ponad 2,5 mld zł, oczywiście pozyskiwanych nie z abo- My, szanowni państwo, jako Koalicja Polska, li- namentu, nie z rynku, ale przede wszystkim z róż- cząc oczywiście na to, że czasami chociaż warto wie- nego rodzaju dotacji instytucji rządowych bądź pa- dzieć, poprzemy te propozycje. Dziękuję bardzo. rarządowych. Tak że Rada Mediów Narodowych, (Oklaski) a zwłaszcza członkowie wywodzący się ze środowisk opozycji parlamentarnej mieliby i mają co robić, pod warunkiem oczywiście że właściwie przede wszyst- Spis treści Wicemarszałek kim prezydent zgodnie z tą nowelizacją wypełni swo- Małgorzata Kidawa-Błońska: je zobowiązania i kogoś z tych środowisk opozycyjnych wskaże. Dziękuję bardzo. Żeby tak się stało, potrzebna jest ta nowelizacja. Czy ktoś z pań i panów posłów chce zgłosić się do Za tym klub Lewicy będzie głosował. Tą deklaracją zadania pytania? kończę, bardzo dziękując jeszcze raz za udzielenie mi Jeżeli nie, to zamykam dyskusję. głosu. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Do trzeciego czytania… Przepraszam. W związku z tym, że w czasie… Przepraszam. Wicemarszałek Do pytania zgłosiła się pani poseł Małgorzata Pro- Małgorzata Kidawa-Błońska: kop-Paczkowska. (Poseł Robert Kwiatkowski: Nie, nie ma jej.) Dziękuję bardzo, panie pośle. Ale jej nie ma, czyli nie ma pytań. Pan poseł Jarosław Rzepa, Polskie Stronnictwo W związku z tym, że w czasie drugiego czytania Ludowe – Kukiz15. zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Kultury i Środków Przekazu w celu Poseł Jarosław Rzepa: przedstawienia sprawozdania. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm Szanowana Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Tak propozycję przyjął. naprawdę można byłoby powiedzieć, że to, czym dzi- Sprzeciwu nie słyszę. siaj zajmowaliśmy się na posiedzeniu komisji kultury, Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie punktów po- było doprecyzowaniem problemów z uzupełnieniem rządku dziennego zaplanowanych na dzień 16 września. składu Rady Mediów Narodowych. Tak naprawdę dopóki pan przewodniczący nie zgłosił tej poprawki, Informuję, że zgłosili się posłowie w celu wygło- poprawki mówiącej o tym, iż w pierwszej kolejności szenia oświadczeń poselskich. to dwa największe kluby opozycyjne mają prawo zgła- Czy ktoś z pań i panów posłów chce jeszcze zgłosić szać kandydatów, nie budziło moich większych wąt- się do wygłoszenia oświadczenia? pliwości. Natomiast wolałbym, szanowni państwo, Jeżeli nie, zamykam listę. żeby w Radzie Mediów Narodowych zasiadali przed- Bardzo proszę, pani poseł Wanda Nowicka, klub stawiciele wszystkich klubów parlamentarnych. Wte- Lewica. dy byłaby szansa, szanowni państwo, na oczekiwanie Bardzo proszę, pani poseł. 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Oświadczenia poselskie 133

Poseł Wanda Nowicka: dopuszczalna w europejskim, demokratycznym pań- stwie prawa. Ale jak widać, obóz rządzący nie cofnie Szanowna Pani Marszałkini! Wysoka Izbo! Z ogrom- się przed niczym, po to by podporządkować swojej nym niepokojem obserwuję działania rządu PiS wy- władzy również uczelnie. Dziękuję. (Oklaski) mierzone w autonomię Uniwersytetu Śląskiego. Pod- jęłam już w tej sprawie kilka interwencji. Od kilku miesięcy trwają przesłuchania studentek i studentów Wicemarszałek tej uczelni noszące znamiona ograniczenia wolności Małgorzata Kidawa-Błońska: wypowiedzi i swobodnego wyrażania opinii oraz oceny programu nauczania przez osoby studiujące w tej uczel- Dziękuję bardzo, pani poseł. ni. Winą studentów jest to, że byli niezadowoleni z fun- Bardzo proszę, pan poseł Tomasz Olichwer, Ko- damentalistycznego przekazu jednej z wykładowczyń alicja Obywatelska. i zgłosili tę sprawę władzom uczelni. Pamiętajmy, że wykształcenie wyższe polega m.in. na zdolności do kry- tycznego spojrzenia na program studiów. Poseł Tomasz Olichwer: Tymczasem Ministerstwo Sprawiedliwości podję- ło działania przeciw studentom i studentkom, anga- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Źle się dzieje w Pro- żując w to aparat ścigania. Przesłuchiwano ich go- gramie Trzecim Polskiego Radia. Jeszcze nie tak daw- dzinami, w dodatku w obecności przedstawicieli Ordo no miłośnicy Trójki żyli falą odejść z rozgłośni znako- Iuris, organizacji fanatycznych prawników, którzy mitych dziennikarzy m.in. Anny Gacek czy Wojciecha konsekwentnie dążą do ograniczenia praw kobiet, Manna. Następnie, po aferze z piosenką Kazika na li- ograniczenia praw osób homoseksualnych i innych ście przebojów oraz zarzutach w stosunku do Marka mniejszości. Sprawa ta jest niezwykle bulwersująca Niedźwieckiego z Trójki, odeszły kolejne osoby, m.in. tak i nosi znamiona naruszenia konstytucyjnej autono- wybitni dziennikarze jak wspomniany Marek Niedź- mii szkół wyższych, art. 70 pkt 5 Konstytucji Rzeczy- wiecki, Marcin Kydryński, Piotr Metz, Piotr Stelmach pospolitej Polskiej. Niepokój ten podziela rektor Uni- czy Piotr Kaczkowski. Od stacji odcięło się też wielu wersytetu Śląskiego prof. Ryszard Koziołek w wypo- polskich muzyków. wiedziach medialnych, a także inni przedstawiciele Wydarzenia te wywołały falę oburzenia ogromnej Spis treści tej uczelni. liczby fanów. Sytuację próbował ratować i uzdrowić Tu nie ma miejsca na działania prokuratorskie nowy dyrektor oraz wieloletni dziennikarz Trójki, i policyjne ani na zastosowanie Kodeksu karnego. Kuba Strzyczkowski. Tymczasem w zeszłym miesią- Wszczęcie śledztwa przez prokuraturę, szczególnie cu zarząd Polskiego Radia odwołał Kubę Strzyczkow- przed rozstrzygnięciem wewnętrznego postępowania skiego ze stanowiska dyrektora z powodu, jak poda- dyscyplinarnego podjętego przez Uniwersytet Śląski, no w oświadczeniu: naruszeń regulaminu i procedur jest nieuzasadnionym angażowaniem organów ściga- wewnętrznych spółki oraz przekraczania kompeten- nia i stanowi przejaw działań o charakterze represyj- cji i pełnomocnictw. Sytuacja ta jest o tyle dziwna, że nym w celu, jak można sądzić, zastraszenia studen- w obronie dyrektora stanęli obecni i byli pracownicy tów i studentek oraz kadry naukowej, aby na przy- Trójki. szłość zniechęcić ich do podejmowania podobnych Według relacji dziennikarzy Trójki w stacji nastą- inicjatyw. piła nagła wymiana kadr, w tym prowadzących po- Swoją drogą chciałabym usłyszeć, co o tej inge- szczególne audycje. Marcin Makowski, dziennikarz rencji w autonomię uczelni przez prokuraturę sądzi „Do Rzeczy” oraz Wirtualnej Polski, opublikował na minister nauki i szkolnictwa wyższego. Zwrócę się Twitterze SMS od znajomego dziennikarza Trójki, w tej sprawie do niego z interpelacją. cytuję: Od rana wymiana całej ekipy. Ludzie przycho- Niestety wszystko wskazuje na to, że ta sytuacja dzą do pracy i widzą, że na ich miejscach już siedzi kto wpisuje się w szerszy program rządowy przejmowa- inny. Moja audycja nie poszła, zarząd Polskiego Radia nia kontroli nad szkolnictwem wyższym i poddawa- jest przygotowany, by w razie buntu nadawać program nia uczelni represjom, a także ideologicznej presji. z centrali przy Malczewskiego. Koniec cytatu. Dowodem na to mogą być słowa, jakie kilka dni temu Panie wicepremierze Gliński: Co się dzieje? Czy to padły z ust ministra Wosia (Dzwonek), który zasuge- jakaś rewolucja? Gdzie w tym całym zamieszaniu jest rował, że planowany jest ustawowy zakaz promowa- miejsce dla słuchaczy Trójki? Bo to przecież ich radio. nia ideologii LGBT na uczelniach w związku z tym, Moim skromnym zdaniem nadużywacie władzy. że mamy jakoby do czynienia z deprawowaniem mło- Jeżeli ktoś wypowiada swoje zdanie, a jest ono nie po dych ludzi. Jak wynika z wypowiedzi przedstawicie- myśli PiS-u, to zwalniacie takich ludzi. Czy tak ma la Solidarnej Polski, na celowniku się też studia gen- wyglądać nasze państwo? Ciekawe, jakie działania der studies. A więc mamy do czynienia z komplekso- zamierzacie państwo podjąć, aby słuchacze chcieli wą, skoordynowaną agendą, która zakłada narusze- Trójki, tak jak dawniej, wiernie słuchać. Moim zdanie autonomii uczelni, wpływanie na program stu- niem to prawie niemożliwe. Dopóki będziecie pań- diów, wywieranie nacisków zarówno na kadrę nauko- stwo u władzy, szanse na odzyskanie słuchaczy będą wą, jak i studentów. Jest to sytuacja absolutnie nie- bliskie zeru. Dziękuję. 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. 134 Oświadczenia poselskie

Wicemarszałek Wicemarszałek Małgorzata Kidawa-Błońska: Małgorzata Kidawa-Błońska:

Dziękuję, panie pośle. Dziękuję, panie pośle. Bardzo proszę, pan poseł Grzegorz Braun, Kon- Bardzo proszę, pani poseł Małgorzata Chmiel, federacja. Koalicja Obywatelska.

Poseł Grzegorz Braun: Poseł Małgorzata Chmiel:

Kłaniam się, pani marszałek. Szczęść Boże! Wyso- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dzisiaj zaczęliśmy ka Izbo! Tryb oświadczenia poselskiego, a zatem, kie- procedowanie nad ustawą o ochronie praw zwierząt. dy mówię „Wysoka Izbo”, to rzeczywiście już tutaj Jest to bardzo ważna ustawa i ja oczywiście będę więcej jest załogi o tej później porze niż posłów słucha- głosowała za jej przyjęciem. Należy zlikwidować fer- czy. Chcę podsumować ten dzień, 16, a właściwie z 16 my hodowli zwierząt w klatkach na futra. To okru- na 17 września 2020 r. I śmieszny, i straszny dzień. cieństwo. Koalicja Obywatelska głosowała również Myślę, że to dzień zaznaczający się w historii Polski za zakazem stosowania kolczatek dla psów, trzyma- głębokim upadkiem parlamentaryzmu, upadkiem na nia ich na łańcuchach – to po prostu znęcanie się nad samo dno, i nie wiadomo, czy jeszcze kiedykolwiek się zwierzętami. Jesteśmy też za zakazem wykorzysty- z tego podniesiemy. Tam, z drugiej strony ulicy, skąd wania zwierząt w cyrkach dla rozrywki człowieka, przybiegłem, procedowany jest wciąż projekt ustawy, bo miarą naszego człowieczeństwa jest nasz stosu- o którym państwo sporo słyszycie w tych dniach. Cho- nek do zwierząt, wrażliwość na ból innych. Świadczy dzi o branżę producentów futer, ale też branżę ekspor- to również o wzroście kultury w społeczeństwie. terów polskiej wołowiny. Ta ustawa pod pretekstem Należy jednak zrekompensować rolnikom i ho- niesienia pomocy, roztaczania opieki nad zwierzętami dowcom likwidacje tych ferm. Powinni otrzymać oni w istocie jest nawet nie ubojem rytualnym, ale mor- wsparcie, ponieważ są to przedsiębiorstwa, które dem rytualnym na polskich rolnikach, którzy przecież utrzymują wielu pracowników, setki pracowników. najlepiej rozumieją, co się tutaj dokonuje. Szanowni Państwo! W XXI w. w Unii Europejskiej Spis treści Procedowano dzisiaj w Wysokiej Izbie ustawę ra- nie możemy tolerować cierpienia zwierząt ani kosz- tyfikującą układ o instalacji baz obcych wojsk na maru sąsiadów ferm. Mam nadzieję, że tym razem polskim terytorium. W tej Izbie budzi śmiech powie- PiS nie ulegnie dyrektorowi ojcu Rydzykowi, jak to dzienie: tylko polski żołnierz pod bronią na polskiej było w poprzedniej kadencji Sejmu, i doprowadzi do ziemi. To budzi śmiech, szyderstwo, ale historia po- końca uchwalenie tej tak ważnej dla zwierząt ustawy, każe, czy mamy rację my, mówiąc, że to jest ustawa: która naprawdę może pomóc im w życiu, jak również kolonizacja-okupacja+, sprowadzenie Krzyżaków do – jeszcze raz powtarzam – określić nasze społeczeń- Polski 2.0. To zobaczą nasze dzieci, wnuki, jeśli Pol- stwo, nasze poczucie człowieczeństwa i stosunek do ska jeszcze będzie. zwierząt. Dziękuję bardzo. No i cóż, ustawa: bezkarność+ również dziś została wprowadzona tutaj, na wokandę po miesiącu zwłoki wyjednanej przez sprzeciw Konfederacji. Jednak ta Wicemarszałek ustawa to bezprawie podniesione do rangi zasady ustro- Małgorzata Kidawa-Błońska: jowej, to nadużycie władzy pod pretekstem walki z pan- demią. (Dzwonek) Jest, będzie to tutaj procedowane, Dziękuję bardzo, pani poseł. obawiam się, aż do skutku. A jutro wchodzi pod obrady Pan poseł Artur Łącki, Koalicja Obywatelska. ustawa: bankructwo+, czyli łatanie dziury budżetowej. Takie jest moje podsumowanie tego dnia, w któ- rym głos Konfederacji był reglamentowany ściślej niż Poseł Artur Łącki: zwykle, dostaliśmy połowę czasu, jaki przydzielono innym klubom. Tak zdecydowało, tak podyktowało Pani Marszałek! Wysoka Izbo! 17 września to data Prezydium Sejmu. szczególna w historii Polski. W tym dniu w 1939 r. Dziękuję, pani marszałek, że nie od razu na sy- Polska, heroicznie broniąca się przed agresją hitlerow- gnał dzwonka goni mnie pani z tej mównicy. Kła- skich Niemiec, została zdradziecko zaatakowana niam się. Dobrej nocy. Z Panem Bogiem. Wracam na przez Rosję sowiecką, która zaczęła wypełniać posta- posiedzenie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi. To roz- nowienia paktu Ribbentrop-Mołotow. Dla milionów śmieszy panią marszałek: Oni napisali w tej ustawie Polaków, mieszkańców Kresów Wschodnich, zaczął się takie rzeczy, że gdyby ta ustawa weszła w życie, a wej- koszmar okupacji sowieckiej, dla wielu z nich – zakoń- dzie, i gdybyśmy mieli postępować zgodnie z tą usta- czony wywózką na Syberię, a dla dziesiątek tysięcy – wą, to każdy, kto ma – dajmy na to – suczkę, która śmiercią. się oszczeni, żeby spełnić wymogi tej ustawy, będzie W 2013 r. Sejm podjął uchwałę o ustanowieniu tego musiał wynająć drugie mieszkanie na mieście, aby dnia Dniem Sybiraków. Dla środowisk skupiających zapewnić godziwe warunki zwierzątkom, o które osoby, które mają za sobą te tragiczne doświadczenia, przecież wszyscy się troszczymy. Z Panem Bogiem. było to zwieńczenie ich wieloletnich starań o godne 17. posiedzenie Sejmu w dniu 16 września 2020 r. Oświadczenia poselskie 135

Poseł Artur Łącki nowany przez emocje związane z ustawą o ochronie zwierząt. uczczenie ofiar sowieckiego agresora. W regionach, Muszę, szanowni państwo, powiedzieć, że przy- gdzie są duże skupiska ludzi wywodzących się z Kre- chodząc do tej Izby myślałem, że będziemy mogli sów Wschodnich, ta data celebrowana jest w sposób rozmawiać, tak żeby prawo, które będziemy stano- szczególny, a najważniejszymi uczestnikami tych uro- wić, było kwintesencją tego wszystkiego, co my jako czystości są środowiska sybiraków. Tak dzieje się np. posłanki i posłowie wnosimy do tej Izby. Ale szanowna Pomorzu Zachodnim, który to region i jego miesz- ni państwo, gdzie analiza skutków społeczno-gospo- kańców mam zaszczyt reprezentowań w Sejmie Rze- darczych, prawnych, odnośnie do tego, nad czym czypospolitej. dzisiaj procedujemy? Gdzie konsultacje społeczne, Niestety posiedzenie Sejmu zwołane na ten dzień nie zwłaszcza ze środowiskami, które są dotknięte tymi pozwoli wielu parlamentarzystom uczestniczyć w lokal- zmianami? Gdzie opinie naukowców? Bardzo banal- nych uroczystościach upamiętniających napaść Sowie- ne pytanie: Co stanie się z tymi odpadami z produk- tów na Polskę. Nie dane będzie nam wraz z mieszkań- cami oddać hołd bohaterom tamtych dni. Nie będziemy cji drobiarskiej i rybnej? Na przykład na Pomorzu mogli osobiście złożyć wyrazów szacunku ludziom, któ- Zachodnim do tej pory byliśmy i jesteśmy jednym rzy przeżyli koszmar tamtych dni, ani uczcić pamięci z liderów w zakresie utylizacji zwierząt futrzarskich. tych, którzy pozostali tam na zawsze. Przecież to będzie musiało być spalone. Ktoś za to Trudno mi to zrozumieć, dlaczego pani marszałek zapłaci, ktoś zapłaci za droższe ryby i kurczaki. Witek, wyznaczając termin posiedzenia Sejmu, nie Dalej. Czy w tym kryzysie stać nas jako państwo na wzięła pod uwagę tych okoliczności. Na usta ciśnie to, żebyśmy tracili miejsca pracy, żebyśmy tracili podat- się wiele pytań. Dlaczego pani marszałek poprzez ki, żebyśmy ograniczali eksport? Przy niedawnym, swoje działania deprecjonuje wymiar tego dnia? Bo a właściwie ciągle trwającym ASF-ie alternatywą była chyba nie wynika to z linii postępowania pani partii, hodowla bydła. Co dzisiaj zostanie zaproponowane tym która z uporem atakuje Niemcy będące obecnie na- ludziom? Na jaką branżę mają się przerzucić? Dziwię szym sojusznikiem, a nad wyraz wstrzemięźliwie się, że państwo polskie tak łatwo rezygnuje z dziedziny komentuje działania Rosji, które często nie mają nic bardzo ważnej, jaką jest rolnictwo, która jest jednym wspólnego z naszymi wyobrażeniami o demokratycz- z filarów eksportu. A hodowla bydła w tym wypadku nym państwie prawa. Czy pani marszałek przy usta- na tzw. rynek związany z ubojem rytualnym – czy to Spis treści laniu terminów posiedzeń Sejmu będzie uprzejma będzie mięso drobiowe, czy wołowe – jest ważnym ele- brać pod uwagę fakt, że w przypadku, gdy posiedze- mentem gospodarki. Z zasłyszanych i przedstawianych nie Sejmu odbywa się w dniu, który nie jest świętem informacji wynika, że to ok. 5 mld zł rocznie, jeśli cho- państwowym, ale zwyczajowo jest uroczystością ce- dzi o eksport. To nie jest mała kwota. lebrowaną przez lokalne społeczności i organizacje Wreszcie, szanowni państwo, co z Trybunałem społeczne, uniemożliwia to posłom, zwłaszcza posłom Konstytucyjnym, który w 2014 r. wyraźnie orzekł z tzw. terenu, uczestniczenie w ważnych zdarzeniach? Dziękuję bardzo. (Dzwonek), że to jest niezgodne z Konstytucją RP, i który wtedy postanowił, jasno powiedział, że ten ubój można prowadzić? Konstytucja RP w tym samym Wicemarszałek art. 190 stanowi, że orzeczenie Trybunału Konsty- Małgorzata Kidawa-Błońska: tucyjnego mają moc powszechnie obowiązującą i są ostateczne. Ale dla kogo? Dziękuję bardzo. Dziękuję bardzo, panie pośle. I pan poseł Jarosław Rzepa, Polskie Stronnictwo Ludowe – Kukiz15. Wicemarszałek Małgorzata Kidawa-Błońska:

Poseł Jarosław Rzepa: Dziękuję bardzo, panie pośle. Na tym zakończyliśmy oświadczania poselskie. Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ten dzi- Zarządzam przerwę w posiedzeniu do jutra, tj. do siejszy dzień tak naprawdę był bardzo mocno zdomi- dnia 17 września 2020 r., do godz. 9. Dziękuję.

(Przerwa w posiedzeniu o godz. 22 min 56) TŁOCZONO Z POLECENIA MARSZAŁKA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

KANCELARIA SEJMU: redakcja i skład – Sekretariat Posiedzeń Sejmu, druk – Wydawnictwo Sejmowe. Nakład 10 egz. PL ISSN 0867-2768. Cena 8,60 zł + 5% VAT