speranto U S
Bi-monthly bulletin published by the Esperanto League for North America 2005/2, 3, 4 Dumonata bulteno eldonata de la Esperanto-Ligo por Norda Ameriko 2005/2, 3, 4
En la Numero “Austin is frenez about Esperanto!” Impresoj pri mia unua ELNA-kongreso Kio Novas en la CO? . . . 3-4 Konatißu kun la Novaj “Se vi Ùatis mian servon, mia nomo estas Thomas Clinton, se Estraranoj de ELNA!. . . . . 5-13 Esperanto USA Havas ne – mi nomißas Fred”, – diris la unua Ùoforo de la Novan Redaktoron ...... 14 Greyhound-buso kiu veturigis nin de Atlanto al Aªstino. Mi Impresoj pri la Aªstina ELNA-Kongreso ...... 15-17 sincere ßuas usonan humursenton, Ùercemon kaj (almenaª en 90-a UK: per la Okuloj de la Sudo) emon babili kun nekonatoj. En la vica haltejo iu viro Usonaj Partoprenantoj . . 18-20 demandis al mi de kiu urbo mi estas. “El Kievo.” – “Kievo?” Kiel Progresas Pasporto al la Tuta Mondo ...... 21 – la viro Ùajnis iom surprizita. – “Jes, Kievo”. “Mia nevino Kie Estas Junaj Usonaj loßas en Odeso, kaj vi iom similas al Ùi”. “Odeso? Ukrainio?” Esperantistinoj?...... 22-26 – estis mia vico surprizißi. “Ne, Odeso, Teksaso”... £ajne en Esperanto – por Ãiuj! . . . 27 Kiel Organizi Landan Teksaso oni povas trovi absolute ¤ion, pensis mi. Kaj Ùajne KIongreson ...... 28-29 estas tiel! La sola afero kiun ni ne trovis estas dol¤a glaciteo: Projekto Gutenberg. . . . . 30 Recenze ...... 31-32 malsimile al georgianoj, kiuj preferas dol¤an glaciteon, Ùajne Novaj libroj ...... 33-35 teksasanoj trinkas nedol¤an glaciteon. Sed – mi deflankißis! Vojaßu kun Esperanto . . . 36 (daªrigo sur p. 15)
FOTO: SHANE SHERMAN saluton!
Esperanto League for North America Saluton karaj gesamideanoj! PO Box 1129, El Cerrito CA 94530 USA/USONO Lastatempe certe mankis al vi nia ℡ 510/653-0998; 2510/653-1468 malnova amiko ... [email protected] Esperanto USA kaj nun eble e¤ iom surprizis vin re- President/Prezidanto: Philip G. Dorcas vidi ßin – kun nova aspekto! Vi Vice President/Vicprezidanto: Steven D. ankaª rimarkas ke la redakcio Brewer Secretary/Sekretario: Anna Bennett Ùanßißis. Efektive, antaªa redaktoro Treasurer/Kasisto: William B. Harris Don Harlow transprenis la direk- Other Board Members/Aliaj estraranoj: torecon de la Centra Oficejo de Thomas Alexander, Joel Amis, D. Gary ELNA, kaj mi transprenis la redaktadon de Esperanto USA (kvankam mi Grady, Anjo Harlow, Lusi Harmon, Jerry Johnson, Orlando E. Raola, Robert L. estis elektita fare de la Estraro al la redaktoreco dum la ELNA-kongreso Read, Julie Spickler en Aªstino, mi tamen ne povis plene transpreni la redaktadon ßis la komenco de oktobro, kiam mi ricevis ¤iujn redakciajn ilojn kaj materi- Director, Central Office/Direktoro de la alojn). Ni tamen faros nian plejeblon por rekapti la aperritmon (la unua Centra Oficejo: Don Harlow paÙo tiudirekten, kiel vi jam rimarkis, estas ¤i tiu triobla numero – la Esperanto USA sekva numero [2005: 5-6] estos duobla). Bi-monthly bulletin published by the Sed, kompreneble, estas limoj al la povoj de redaktoro – redaktoro evi- Esperanto League for North America Dumonata bulteno publikigata de la dente ne povas mem verki ¤iujn tekstojn, do li/Ùi dependas de la kon- Esperanto-Ligo por Norda Ameriko tribuoj de membroj. Nur vi, la membroj, povas fine decidi la enhavon de Vol. 41, No. 2-3 nia revuo! Ni senpacience atendas viajn artikolojn, leterojn kaj al- ISSN 1056-0297 ispecajn kontribuojn (¤u en Esperanto, ¤u en la angla)! Editor/Redaktoro: Joel Amis Assisting editor, layout/Vicredaktoro, Agrablan legadon! kompostado: ¥enja Amis [email protected] Joel
Materials for Esperanto USA should be sent to/Materialojn por Esperanto USA Hello dear samideanoj (fellow Esperantists)! oni sendu al: Esperanto USA Lately you’ve surely missed our dear old friend Esperanto USA... and 16800 Phillips Rd., Alpharetta, GA 30004 USA/ USONO now you’re maybe a little surprised to see it again – with a new look! or by e-mail/aª retpoÙte al: You’ve also noticed that the editorial staff has changed. Actually, former [email protected] editor Don Harlow took over the directorship of the ELNA Central Office, and I took over the editing of Esperanto USA (although I was The opinions expressed in this bulletin are those of the authors, and don’t neces- elected by the Board to the editorship during the ELNA convention in sarily represent the point of view of Austin, I was unable to fully take over editing until the beginning of ELNA or its bulletin/La opinioj esprimi- October, when I received all the editing tools and materials). We will, taj en tiu ¤i bulteno apartenas al la however, do our best to catch up (our first step in that direction, as you’ve aªtoroj, kaj ne nepre prezentas la vid- punkton de ELNA aª ties bulteno. already noticed, is this triple issue – the next issue [2005:5-6] will be double). Reprinting materials from this bulletin is But, of course, there are limits to the powers of an editor – evidently, an permitted, provided that due credit is given, and a copy of the reprinted mate- editor cannot write all of the articles himself, so he/she is dependant rial is sent to ELNA/Estas permesate upon the contributions of members. Only you, the members, can, in the reaperigi materialojn el tiu ¤i bulteno, end, determine the contents of our newsletter! We can’t wait to receive kondi¤e ke oni ßuste indiku la fonton kaj your articles, letters and other contributions (whether in Esperanto or in ke oni sendu ekzempleron de la repub- likigita materialo al ELNA. English)! Pleasant reading! Deadline for issue 2005/5-6 Limdato por numero 2005/5-6: 2005.12.01 Joel
2 speranto U S 2005/2, 3, 4 el la Centra Oficejo What’s New in the Central Office? There have been some changes made changed somewhat (the book service I process each book order, pack it and here. After more than five years as seems to be somewhat more important; ship it. The purpose is to make sure that Director of the Central Office (CO), information requests have dropped off, every order goes out the same day that it Joel Brozovsky recently decided to re- though they’ve been increasing again is received. You can check on how well turn to his original home in Spokane, over the past few months) and the ubiqui- this works, if you provide your e-mail ad- Washington, and take up a new career tous computer now plays a significant dress with your order; the office now which, as I understand it, will involve role in our work, so much so that I spend sends an e-mail confirmation that your writing full-time. Writing about most of my time not at the Director’s desk order has been sent as soon as we have it Esperanto does not pay very many but at the computer table. packed and prepared it for the postman. bills, but I certainly hope – and I expect Here’s an overview of a more-or-less (Note: if you pay for special expediting, that everyone in ELNA hopes, as well – typical day: and we select UPS as our shipper of that Joel will find at least some time to choice for your order, I’ll personally be write about Esperanto; he is, as I’ve Get those books out the door! delivering your package to UPS that af- had occasion to observe over the past I start work for ELNA before I ever get ternoon on my way home – there’s a UPS few years, as knowledgeable and com- to Emeryville; halfway from my house to center about a mile from my house.) petent a spokesperson for Esperanto as work, I have to swing off the freeway Incidentally, our book service has many one can find in the United States. onto surface streets to visit our post office offerings, some of which may be of partic- At the ELNA Congress in Austin, the box in El Cerrito and pick up any mail ular interest to you personally. They range Estraro chose me to take over in the that may have arrived. This is not an from sundries (patches to sew onto the coat Central Office when Joel left. I’ve had onerous task and adds perhaps five min- you wear while hiking, pens that advertise some experience here – I was Director utes to the total trip. Esperanto, Esperanto flags, etc.) through from 1979 through 1983, served in the sec- (Why our PO box is in El Cerrito, six textbooks, dictionaries and audio-visual ond slot from the beginning of 2002 miles from the Central Office, and not in learning aids such as Esperanto: Pasporto through the middle of 2003, and have been Emeryville, where the office itself is lo- al la Tuta Mondo (now on DVD) and the working here on a consulting basis since cated, is an interesting story, but one pri- CD sets for Jen Nia Mondo, to reading ma- the end of 2003. I hope that I can maintain marily of historical rather than topical terial, some of which may already be fa- the high standards for which the Central interest. It has been maintained there over miliar to you (e.g. Shakespeare’s Henry V Office has become known in recent years. the years primarily because it’s been ad- and Hemingway’s The Old Man and the I’ve made a few minor changes, and will vertised in books such as Teach Yourself Sea and The Snows of Kilimanjaro in discuss them when they become relevant Esperanto, and requests for information Esperanto), some of which will probably in the article that follows. will typically go there. This was perhaps not be (e.g. Hašek’s The Good Soldier First: CO hours. The office will generally more important 20 years ago when almost Shveik as Svejk, the Chinese three-volume be open from 7:30 A.M. to 4:00 P.M., all our information requests arrived by or- classic Water Margin Book as Ãe akvo- Pacific time. The earlier starting time is dinary mail; today we receive one or two rando). If you want to take a look at what’s largely a function of (a) heavy traffic on the such requests a month, at most, at our PO available at ELNA, visit our on-line store- way to work at later hours, and (b) the box – most information requests now front by going to our website paucity of parking spaces in Emeryville; if I come over the internet. Perhaps it’s time (
2, 3, 4/2005 speranto U S 3 el la Centra Oficejo When I receive a membership (and/or a course) to the requestor. We continue to all, people aren’t going to learn Esperanto subscription) there are several things to be do this. Follow-up has not always been (or join ELNA) unless they know some- done. I receive payment and prepare a re- the best it could be; hopefully, this is thing about Esperanto (and that ELNA ex- ceipt (called, conveniently, an “invoice”) going to change. ists). There are ways to increase the which will be sent to the member or sub- From time to time, ELNA has tried to number of people asking for such infor- scriber. If the person is paying for a mem- make a habit of collecting lists of people mation. One way that seems to work bership, and has indicated a willingness to from a particular area who, over the pre- fairly well is the addition of a join the on-line mailing list elna-anon- vious year or so, asked about Esperanto, “mailto:[email protected]” link to [email protected], I send him an in- and sending those lists to the appropriate vitation to join that list. Then I enter his local group. At best, this system seemed your most popular web page, or to your membership and/or subscription into our to function by fits and starts. Two funda- local group’s web page. (What? You say database. mental problems with the system: (1) it your local group doesn’t have an up-to- Since our database is what we use to was never thoroughly embedded in the of- date web page, or even a web page at all? produce lists for sending the newsletter fice culture and so worked to some degree Maybe it’s time for you to look into this!) and other mailings, we don’t really have only when the Director remembered it; to do anything else with membership pay- (2) even when it was functioning, far too Getting in touch ments. We do, of course, send out a mem- often the names sent were long out of I’ve rambled on long enough, espe- bership card and, depending on the time date. “Strike while the iron is hot” is very, cially given that I am supposed to be of year, other materials. Early in the pe- very good advice when it comes to infor- working on the new book catalog. So let riod, the turnaround on this will be a day mation requestors. me end by giving you two things you or so. Late in the period, it may be a cou- Today, as I process such information re- should always remember about the ple of weeks. (The reason is to conserve quests and enter them into our database, Central Office: the relatively expensive stock on which I’m sending an e-mail message containing the cards are printed; during the member- the name, address and, where available, e- (510) 653-0998 ship renewal period in November, mail address of the requestor to the local [email protected] December and January we receive enough Esperanto group or contact person. How ELNA, PO Box 1129, El Cerrito CA memberships to fill up an entire sheet of well this will work depends to a great ex- 94530 membership cards in a day, sometimes tent on whether the local Esperanto group You guessed it! These are our telephone half a day; late in the period, it may take a or contact person has a program in place number, e-mail address and postal service month to fill up such a sheet.) for contacting these people. In many parts address, respectively. If you want to tell If the payment was for a membership in of the country, such programs are sorely us something – especially that you or your UEA or for a subscription to one of the lacking. If your group, or you as an indi- group want to do some work for magazines for which we serve as agent, vidual (in the absence of such a group), Esperanto – these are how to do it. we have to report that person’s member- would be willing to receive such names Until the next issue … ship or subscription to UEA or the pub- and addresses, please let the Central lisher, respectively. We do this in special Office know. I’ll give our phone number Don Harlow reports which are sent every week or so and e-mail address below. (early in the year) or every month or so At Austin the Estraro authorized publi- (late in the year, when we have very few cation of the ELNA Update again. This is Tutkalifornia Esperanto- names to report). If you subscribe early in another way of following up on informa- Konferenco 2006 the period to, let us say, Monato, you can tion requestors. The Update, as it will ap- expect that Monato will know of your pear during the coming year (probably subscription within a couple of weeks; but four times), will not be as ambitious as its VENU AL DAVISO! Faru markon sur if you subscribe in July or August, it may predecessor; I anticipate that it will be a via kalendaro! La semajnfina TKEK take us a little longer to let them know. single-sheet publication (two pages), con- 2006 (Tutkalifornia Esperanto- It’s best to subscribe early. taining only short news-notes about Konferenco) okazos en Davis, CA la Esperanto and will not do double duty as 24-26-an de marto 2006 ¤e la “I want to know about Esperanto” part of Esperanto USA as it did for a A long time ago, most of our informa- while before; it is, after all, aimed at peo- Hallmark Inn. Se vi havas sugeston tion requests came on paper, in the mail. ple who are unfamiliar with the Esperanto pri iu dezirata programero, aª se vi Today they mainly come over the internet. movement, not at members of ELNA. volas prezenti iun programeron, in- Our 800 number is a secondary source. One problem with information requests formu nin jene: Henry Studer, 908 Traditionally, we have replied to such is that, today, there are so few of them. Villanova Dr., Davis, CA 95616; requests by sending a small packet of in- Over the last three months they’ve been formation (always including a copy of the arriving at the rate of 500 per year, which tele: 530-753-4906; aª retpoÙte: first lesson of the free ten-lesson postal is lower than we’d like to see them. After [email protected].
4 speranto U S 2005/2, 3, 4 estraro Intervjuo kun Filipo Dorcas, Prezidanto de ELNA
“Rigardu la liston de lokaj grupoj je la fino de la jaro 2007. Ïi enhavos pli ol 100 kontaktpunktojn!” - Unue – gratulojn pri via elektißo kiel prezidanto! En via sinprezento vi listigis la gravajn celojn al kiuj vi strebos: pli- bonigi lokajn grupojn, instrui pli ofte al pli grandaj aªdantaroj, instigi al pli forta internacia amikeco, kunlabori kun aliaj organizoj kaj ßenerale plifortigi la Movadon en Usono kaj en la mondo. Tiuj estas ja bonegaj kaj tre indaj celoj! Ãu vi povus rakonti pli multe pri tiuj ¤i – kaj eble aliaj celoj al kiuj vi strebos dum la oficperiodo kiel prezidanto de ELNA? Kiel eblos atingi ilin? - Dankon pro la gratuloj. Jen la celoj por mia (unua) de¢oro kiel prezidanto de ELNA. Filipo studas mapon de Usono por trovi la plej Unue, mi konfesas ke ¤i tiuj celoj estas grandajn urbojn kie trovißas membroj de ELNA mia plano, kaj aliaj estraranoj kaj aliaj sed kie ankoraª ne ekzistas lokaj grupoj “Ni havos pli multajn plenkreskulojn, pli multajn junulojn, kaj pli multajn infanojn...” membroj havas eble pli altajn aª pli malal- ELNA
2, 3, 4/2005 speranto U S 5 estraro Individuajn? Familiajn? La direktoro de la havos membrojn sanajn kaj malsanajn. Ni Dirante tion, mi neniun akuzas, mi neniun Centra Oficejo, Don Harlow, kiu pritrak- havos pli multajn handikapulojn. Ni kon- kritikas. Mi simple faras tiun ¤i konstaton: tas la membrißojn komputile, raportos. tribuos al la bulteno kiun vi nun legas. Ni ke la lingvo ekzistas unue por disvastigi, (Dankon por via laboro, Don.) Laª la kuraßigos novajn membrojn, helpos ilin, due por ßui.” Se vi volas legi la tutan membraj specoj, ¤u individuaj, ¤u famil- trovos iliajn celojn. Ni pli ofte partoprenos prelegon, vidu la libron de Boris Kolker iaj, ¤u dumvivaj ktp., ni kalkulos kiel eble kursojn, kunvenojn kaj kongresojn – Vojaßo en Esperanto-Lando. plej precize la kvanton de homoj kiuj lokajn, regionajn, landajn, internaciajn. Ni estas membroj. Ni trovos ke fine de 2007 servos la komunumon pli ofte. Ni petos “Ni staras sur la Ùultroj de gigantoj” ni havos 1500 membrojn. Ãu mi nun Esperantajn librojn en niaj librovendejoj - Kiel vi taksas la nunan staton de la aªdas vian reagon al tiu deklaro? Skribu kaj bibliotekoj. Ni kreos rilatojn kun la organizo – kiuj estas fortaj kaj malfortaj al mi
gejunulojn kaj pli multajn infanojn. Ni FOTO: ¥ENJA AMIS ELNA-prezidanto Filipo Dorcas (maldekstre) kun sia antaªulo, Aleksander Shlafer, kaj eksdirektoro de la CO, Joel Brozovsky 6 speranto U S 2005/2, 3, 4 estraro peron por la estonteco. Mi kredas ne nur je - Grava problemo de la E-movado en ili ekhavis la intereson? Ãiu persono la bono de homoj, sed ankaª je la bono de Ukrainio estas “forfalo” de membroj. unikas. La vizitanto al via grupo havas sian la lingvo mem. Ïi estas la konkreta¢o, kiun Homoj jam lernintaj E-on ofte foriras el propran kialon por viziti. Kio tio estas? Vi ni ¤iam havos kaj uzos. la E-movado, aª simple ne eniras ßin. devas demandi. Vi devas diskuti en via Ekzemple, en unu liceo en Kievo, grupo la prizorgadon de vizitantoj. Kiel vi “Ni bone laboras je la nacia nivelo, Esperanto estas instruata kiel ordinara bonvenigas ilin? Kiel vi invitas ilin al la sed la plej grava afero estas labori en studobjekto, kaj malgraª ke ¤iujare mul- venontaj kunsidoj? Kion vi donas al ili? la lokaj grupoj” taj infanoj lernas ßin, mi konas nur Kion ili deziras fari per Esperanto? Kio - Kion ni ¤iuj povas fari por forigi mal- kelkajn kiuj restas en Esperantujo. Ãu estas lia/Ùia Ùatokupo? Ãu ili jam vizitis ali- fortajn flankojn kaj pligrandigi kaj pli- ankaª en Usono estas la sama prob- ajn landojn? Kio estas ilia sperto? Ãu ili fortigi la malfortajn – je la nivelo de la lemo? Se jes, kiel ni povus teni la malno- jam konas aliajn lingvojn? Kiel ili uzas ali- estraro, kaj ankaª je la nivelo de lokaj vajn membrojn, kio, laª mi, estas e¤ pli ajn lingvojn? Kiel ili planas lerni grupoj kaj unuopaj membroj? Alivorte, grava afero ol varbi novajn membrojn? Esperanton? Kiel vi povas helpi ilin pri kiel ni ¤iuj povas helpi al vi labori por la - De tempo al tempo ELNA vidis “for- aliaj celoj? Kion ili povas fari por la grupo? bono de ELNA? falon” de membroj. Sed nun ni vidas Kion la grupo povas fari por ili? Kion ili - La ¤efa laboro estas plibonigi kaj pli- kreskadon. Se ni ne vidos kreskadon en ¤i bezonas? Kiel ili trovis Esperanton? Kiajn multigi la lokajn grupojn. En ¤iu loka tiu jaro, mi donas la kialon. Malgraª niaj projektojn, pri kiuj ili interesißas, la grupo grupo ni devas plenumi la celojn de la klopodoj, ni batalas kontraª diversaj planas? Ãu ili havis rilatajn spertojn en membroj. Miaopinie, tio estas la ¤efa katastrofoj. Mi vidas en mia propra Ùtato, aliaj grupoj? Ãu ili konas la servojn de tasko de ¤iu loka grupo. Eble vi opinias ke Teksaso, rezultojn de uraganoj kaj fajroj. ELNA? Ãu vi informas ilin pri regionaj kaj loka grupo devas fari ¤i tion aª jenon, sed Nur unu straton for de mia hejmo estas landaj eventoj? Kion ili pensas pri la kio estas la celo de via grupo? Kial vi apartamentaro en kiu loßas cent suferintoj metodoj instrui lingvojn? kunvenos? Kial vi estas grupo? Mi ne de la uraganoj Katrina kaj Rita. Mi helpas Uzu vian propran sperton kaj pri novuloj donos al vi la respondon. Tiu respondo ilin rekte per agadoj en mia preßejo. En kaj pri via grupo por pli bone pritrakti la estas tasko por via grupo. Vi devas diskuti tiu sama apartamentaro loßis membro de vizitantojn. Pensu laª ilia vidpunkto. Donu viajn celojn kaj plani viajn proprajn mia klaso en la preßejo. Tiu familio al ili kialon por reveni. Donu al ¤iu mem- agadojn laª via propra decido. suferis pro granda fajro kiu okazis antaª bro kialon por resti en la Movado. Pripensu Se iu grupo faras nenion, tio estas nia kelkaj monatoj. Ankaª multaj aliaj esper- la celojn kaj planu la eventojn kiuj plenu- malforta flanko. Se vi diskutos viajn antistoj en aliaj lokoj helpas tiujn kiuj mos tiujn celojn. Tiel la membroj kaj viz- celojn, planos viajn eventojn, plenumos suferis pro katastrofoj. Tiaj eventoj postu- itantoj trovos tion kion ili celas. Tiel ni ne viajn taskojn, tio estos nia forta flanko. Pro las multon de la membroj kaj iliaj monu- spertos forfalon de membroj. tio ni dankos vin. Pro tio ni havos pli fortan joj kaj povas kaªzi forfalon de membroj Ãiu grupo malsimilas de aliaj grupoj. movadon en Usono kaj en la mondo. en tiu ¤i jaro. Kaj ekzistas aliaj aferoj ELNA, kiel la landa organiza¢o, ne povas Kiel mi helpos vin? Kiel mi povos? Mi (ekz., aliaj organiza¢oj kaj la prezo de regi super lokaj grupoj, kvazaª ili ¤iuj laboros por krei pli bonan komunikadon benzino) kiuj vokas al niaj verdaj koroj estas la samaj. Estas la tasko por ¤iu inter lokaj grupoj kaj informos vin pri la por atento alikadre. grupo decidi kiel ili antaªeniru. Ni bon- agadoj kiujn vi povas fari. Via laboro estas Sed malgraª ¤io, ni vidos kreskadon. venigas viajn komentojn kaj raportojn. via laboro, kiun vi akceptas kaj faras. Tio Jam aperas nova¢o ke eble en ¤i tiu jaro ni ne estas mia laboro, mia plano por vi. Vi vidos revenon al kreskado. “Esperantistoj en Usono ne havas kreu vian propran planon por via grupo. Pri nia kreskado mi donas demandon al sufi¤ajn vo¤donojn en landaj aferoj por Diskutu planojn en viaj kunsidoj. Planu la vi. Kion vi opinias pri nia estonteco? Ãu regi la decidojn pri milito, ekonomio, kalendaron. Informu min kaj Joel Amis vi tenas la esperon? Kial? (Kial ne?) Kiun aª politiko. Ni devas agi alimaniere”
2005/2, 3, 4 speranto U S 7 estraro iom malegala kvanto de inoj kaj viroj: en forte kaj bone kunlaboras en lokaj grupoj mi povas, mi ¤eestas kurson ¤e NASK, la la ukraina junularo inoj estas multe pli kaj interkomunikas inter la lokaj grupoj Nord-Amerika Somera Kursaro de multaj, dum en Usono oni alfrontas per la interreto, per telefonado, per he- Esperanto. Tion mi faris in 2001, 2003 kaj malan problemon. Unuvorte – kiuj estas likpoÙto kaj per tiu ¤i bulteno. 2005. specifa¢oj de E-movado en Usono kom- La plej simpla kaj plej grava celo estas Mi legas librojn el mia libraro. Kiel tio pare al aliaj landoj? la kvanto de membroj. Kvanto mem ne estas ligita al taskoj de la prezidanto? Mi - La movado en Usono malsimilas la gravas – gravas la signifo sub tiu kvanto. enmetas min mem pli profunde en movadon en aliaj landoj multkiale. Unue, Tio signifas ke ni faras bonan laboron, Esperantujon, en literaturon, kulturon, en Usono ni havas nian faman nacian plenumas niajn celojn, lernas la lingvon, historion kiun la antaªaj pioniroj spertis. lingvon. Multaj opinias ke la angla estas la pritraktas la membrißojn kaj informas la Mi lernas tion kion ili faris – kio funkciis, “internacia lingvo”. Por multaj ßi ja estas, publikon. kio ne, kiajn obstaklojn ili renkontis. Ju ¤ar ili vojaßas nur kie la Ùoforoj kompre- Nia malfacila¢o estas ke nia lando estas pli multe mi legas pri aliaj landoj kaj kul- nas ke ili volas iri al la granda hotelo en la tiel granda ke e¤ kun kelkmil esperantis- turoj, des pli forte estas mia sento pri nia ¤efurbo, nur kie la kelneroj en la plej fama toj ni devas veturi por kunveni. Niaj graveco. Mi forte kredas ke ni konstruas restoracio komprenas ke ili mendas tason membroj loßas en ¤iu angulo de Usono, la pontojn trans bariloj. de kafo, kaj nur kie la komizo de la plej en multaj Ùtatoj, multaj urboj. Ni devas Tio estas mia persona misia deklaro, granda hotelo komprenas ke ili bezonas kreski kvante por ke ni povu kunveni pli “antaªenigi mondpacon per konstruado de ¤ambron por tri tagoj. Aªdinte pri la ideo facile. En multaj aliaj landoj pli multaj pontoj inter landoj, kulturoj kaj klasoj”. de Esperanto, multaj usonanoj respondas esperantistoj loßas en malpli granda Mia tasko havas multajn flankojn. Mi ke ¤iuj en la mondo uzas la anglan, ¤ar tio spaco. Tie ili pli facile kunvenas post vidas la laboron kiu okazas en ELNA. Mi estas ilia sperto. Pro tiaj okazoj ni esper- malpli longa veturado. aªskultas raportojn, ideojn kaj planojn antistoj havas en Usono pli malfacilan En Usono ni feli¤as ke ni povas pritrakti kiuj venas de multaj fontoj. Mi legas taskon por allogi novulojn en la Movadon. kaj superi niajn obstaklojn. Ni feli¤as ke nia retmesaßojn kiuj venas ne nur de Usono, Tamen, en Usono ni havas pli multajn oka- movado gravas, same kiel en aliaj landoj. sed ankaª de multaj landoj, de multaj es- zojn ol en aliaj landoj por reklami niajn Kio mankas al ni? Diru. troj, multaj societoj, multaj fakoj. eventojn al la publiko. Ni havas ßenerale Mia tempo por Esperanto nun pli da tempo, pli da mono, pli da manieroj “Ju pli multe mi legas pri aliaj landoj pligrandißas, ¤ar neesperantaj taskoj por libere sekvi niajn revojn. Se ni ne sek- kaj kulturoj, des pli forta estas mia malpligrandißas. Mi ser¤as kaj trovos vas nian vokon, tio kutime estas nia eraro. sento pri nia graveco. Mi forte kredas helpon por mia taglaboro kie mi estas Se ni decidas fari tion, ni ßenerale povas. ke ni konstruas pontojn trans bariloj” ¤efinßeniero por malgranda softvara kom- Tio estas la “Usona Revo”. Ni sekvu tiun - Kvankam vi estas en la ofico ankoraª panio. revon. tre mallongan tempon, tamen ¤u vi povus Entute, mi klopodas uzi mian tempon Due, Usono malsimilas aliajn landojn iom rakonti pri viaj taskoj kiel prezi- saße, ¤ar mi opinias ke mia tempo kiel pro la graveco de nia Movado. Ãar Usono danto? Kion tio signifas por vi persone – prezidanto treege gravas. Pardonu min, se estas tre forta multkadre, ni havas grandan esti prezidanto de ELNA, kaj kiujn mi taksas mian tempon altvalora, sed mi respondecon al la mondo. Pro nia ekono- taskojn vi plenumas lige al via posteno? opinias ke la tempo de ¤iu esperantisto en mia kaj milita povo, ni devas agi saße. Ãu la prezidantaj taskoj okupas multe de Usono gravas. Esperantistoj en Usono ne havas sufi¤ajn via tempo? Mi laboras kiel eble plej arde por la pli- vo¤donojn en landaj aferoj por regi la de- - Esti prezidanto povus esti plentempa bonigo de la mondo, por pli klara in- cidojn pri milito, ekonomio aª politiko. laboro, sed mi ja havas mian propran terkompreno inter kulturoj de la mondo. Ni devas agi alimaniere. Se ni agos sufi¤e taglaboron. Mia taglaboro ¤e oficejo pos- Mi opinias ke mia tuta pasinteco helpis saße kaj forte, ni kaptos pli multe, pli ofte, tulas 9 ßis 11 horojn tage. Dum miaj lib- prepari min por la tasko de ELNA-prezi- pli forte la atenton de neesperantistoj en eraj horoj mi respondas multe al retpoÙtoj. danto. Tamen, la tasko estas granda. Mi Usono. Ni havos la povon ankaª por helpi Mi devas pli bone plani mian propran ho- petas vian helpon en via loka grupo. la Movadon mondskale per nia kreskado, raron por atingi miajn celojn. Mi havas per nia partopreno en internaciaj aferoj, longan liston de taskoj, kiujn mi faros kiel “Mi vidis militon. Mi vidis ankaª per nia amikeco kun aliaj kulturoj, per nia eble plej bone. Mi kontaktis kelkajn pacon. Pacon mi preferas. kapablo konstrui pontojn al aliaj landoj grupojn, sed devas pli bone plani tion kaj Preferegas” kaj kulturoj. Ni povos kaj ni faros. Fakte, raporti la rezultojn al la Estraro. - En via sinprezento mi legis ke vi estis ni povas kaj faras. Mi plibonigas mian uzadon de la lingvo kapitano en la usona aerarmeo en 1969- Kion aparte ni povas fari? Ni kreskas per kurso sub la instruado de Boris Kolker, 1974 kaj flugigis la aviadilon C-130 per kvanto de membroj. Ni pli forte kun- membro de la Akademio de Esperanto. Tiu “Hercules” tra pli ol 80 landoj, plejparte laboras kun aliaj organiza¢oj, alilandaj, perkoresponda kurso uzas lian libron por savi homojn de tertremoj, inundoj, fakaj kaj internaciaj. Ni uzas nian spiriton Vojaßo en Esperanto-lando. Mi partoprenas vulkanoj kaj aliaj katastrofoj. Sonas kaj povon por krei novajn ligojn al amikoj lokajn, regionajn kunvenojn kaj estrarajn nekredeble interese! Ãu vi povus rakonti en aliaj landoj. Ni ankaª subtenas la diskutojn. Mi helpas pri la planado de la iom pli pri tio? amikecon kiun ni nun ßuas. Ãefe, ni pli landa kongreso de ELNA por 2006. Kiam - Mi estis navigisto en la usona aer-
8 speranto U S 2005/2, 3, 4 estraro “Ne per mono, sed per amikeco, kulturoj. Mi ne parolas la hispanan, kaj la laboro, sperto, saßeco kaj pacienco” malri¤uloj en la interna regiono de la - Alia interesega momento en via lando ne parolas la anglan. prezento estis pri via laboro en Nikaragvo, por la helpmisio por “Mi ßuis rolludi, sed ne deziris parto- malri¤uloj kiuj “vidis nek kuracistojn preni en “milito”. Mi decidis roli kiel FOTO: STEVE BREWER nek dentistojn”. Rakontu pli! pastro” - Mia eklezio havas kelkajn misiojn: unu - Vi ankaª havas interesan kaj nekuti- estas medicina kaj dentista misio. Ni hel- pas malri¤ulojn en aliaj landoj per medici- man hobion – reludado de historiaj even- naj servoj. Teamoj iras al aliaj landoj en toj. Tiuj kiuj partoprenis la kongreson en Centra Ameriko kaj Azio. Mi iris kun Aªstino certe ne forgesos vin en la rolo teamo al Nikaragvo. Mi pagis mian pro- de metodista pastro el la jaro 1861. Kiam pran koston kaj alißis al 14-homa teamo. (kaj kiel) okazis ke vi farißis “metodista Ïi inkluzivis tri dentistojn, du kuracistojn, pastro” el la jaro 1861? tradukistojn, kelkajn flegistinojn, aliajn - Antaª nemultaj jaroj mi amikißis kun medicinajn helpantojn kaj min. Mi ne homoj kiuj rolas laª la jaro 1861. Mi de- estas medicinisto nek tradukisto de la his- cidis ke ankaª mi partoprenu, tial mi pana lingvo. Mi scias preskaª nenion pri akiris manfaritajn vesta¢ojn en la stilo de tia laboro. Mi veturigis la aªtobuson kaj tiu jaro en Norda Teksaso. Mia unua lavis la ilojn por la dentistoj. Filipo en la rolo de metodista pastro el 1861 sperto en tiu rolo estis kiel viro kiu estas Ni estis en Nikaragvo ok tagojn, kelkaj en ies hejmo dum la kristnaska sezono en armeo en la aviadilo C-130. Tio ofte estis el kiuj estis por la veturado tien kaj reen. mirinda sperto. La pli malbona afero estis Mi veturigis la teamon de Managua al 1861. Mi tre multe ßuis tiun sperton. Mi ke mi partoprenis en milito. Mi kom- Matagalpa en la interno de Nikaragvo. Ni estis en tre malnova domo kun amikoj preneble deziras paroli pri la pli feli¤aj kreis klinikojn en kvar vilaßoj dum kvar antaª kameno. Mi legis kandele de la libro taskoj – pri la savado de homoj el grandaj tagoj proksime al Matagalpa. En tiuj kvar Kristnaska Karolo (A Christmas Carol) katastrofoj. Tamen, la pli profunda vero tagoj ni donis servojn al pli ol 600 de Charles Dickens. Mi legis el la unua el- estas ke en mia vivo mi vidis militon. Mi malri¤uloj kiuj treege multe bezonis nian dono de tiu fama angla libro. Ni ankaª vidis ankaª pacon. Pacon mi preferas. helpon. manßis kaj babilis laª la modo de tiu jaro. Preferegas. Mi vidis militon tre proksime Ni ne predikis al ili, krom konsilado pri Tio estis neofta okazo. La pli ofta per miaj okuloj. Mi akiris 2000 horojn de la graveco de dentobrosado. evento en tiu Ùatokupo estis rolludi la flugsperto en diversaj flugoj, kelkaj pacaj, Mi jam scias vian demandon. Ãu mi “militon inter la Ùtatoj”. Kion mi povis kelkaj ne. Mi akiris pli ol 600 horojn de uzis Esperanton tie? En la misia laboro mi fari? Mi ßuis rolludi, sed ne deziris parto- milita tempo dum la milito en sudorienta ne havas la okazon uzi Esperanton, sed en preni en la milito kiu okazis en 1861- Azio. Pri kelkaj aferoj mi tute ne fieras. Managua mi renkontis esperantiston, 1865. Mi decidis roli kiel pastro. Mi rolis £ajnas ke tio estis por mi alia vivo. Tial mi Eddy Antonio Silva Molina. Li estas stu- pli bone rakontu pri la servaj misioj. dento pri fiziko. Ni pasigis posttagmezon kiel viro kiu kutime estis vojaßanta pastro, En 1970 okazis granda tertremo en en Managua babilante kaj promenante. Ni sed tiam estis pastro en medicina orga- Peruo. Tie mi flugigis la aviadilon inter la diskutis preskaª ¤ion – religion, politikon, niza¢o. Tiu grupo helpis la “vunditojn” el montoj de Peruo kaj la flughaveno en militon, pacon, amikecon, fizikon, la “milito”, en kiu la plejparto de la aliaj Limo por subteni la laboron de la medici- muzikon, ekonomion ktp. partoprenis. La decido por fari tiun rolon naj laborantoj. Ni transportis medicinajn Tiu posttagmezo kun mia nova estis facila. Mia avo estis vera vojaßanta provizojn. Ni transportis homojn, vivan- Esperanta amiko estis la lasta tago en pastro, kaj mi sciis iom pri tiu laboro. Mi tajn kaj ne, el la tertrema regiono al sen- Managua antaª ol ni revenis hejmen al ankaª lernis multe pri la historio de danßera loko ¤e la flughaveno. Ni vidis Usono. Mi lernis multe tie, kiel ¤iam kiam Teksaso kaj Usono. lokojn kie vilaßoj iam ekzistis, sed ne plu mi estas en alia lando. Mi supozas ke la Tiu jaro estis malfacila jaro en la histo- pro la tertremo. La Internacia Rußkruco kutima usonano ne trovus multe da in- rio de Teksaso, sed ßi ankaª estis la plej kalkulis 300 mil mortintojn... teresa¢oj en Nikaragvo, sed mi ßuis multe. interesa. Ïi rilatis al milito, sklaveco, Mi ßojas ke mi havis iom da bonaj La kulturo, laª mi, estas mirinda – kiel la libereco, egaleco, homaj rajtoj kaj multaj spertoj en la aerarmeo por memori, sed malri¤uloj venkas malfacila¢ojn en sia ankaª estis nepacaj rememoroj. Mi uzas vivo ne per mono, sed per amikeco, aliaj aferoj kiuj rekte aª nerekte rilatas al mian rememoron de tio por labori por laboro, sperto, saßeco kaj pacienco. Kiel Esperanto. Tiu rolo ankaª donas al mi la paco, por interkompreno, e¤ por la simpla ¤iam kiam mi estas an alia lando mi rice- rajton, per rolludo, esti pastoro sen granda ideo pri internacia lingvo, lingvo de vis pli ol mi donis. religia studado en universitato. egaleco, lingvo kiu estas pli facile En Nikaragvo ne estas multaj esperan- lernebla – nia vivanta lingvo Esperanto. tistoj. Mi vidis la lingvan barilon inter la Preparis ¥enja Amis
2005/2, 3, 4 speranto U S 9 estraro “Ãiu unuopulo estas grupo kiu simple ßis nun ne organizißis” sufi¤e viglan grupon kiu kreskas kaj krei lokajn grupojn, sed ßi povas helpi kreskas. Mia celo nun estas montri ke nur ke lokaj grupoj estu sukcesaj. malgranda laboro loke povas produkti tre Estas facile starigi lokan grupon. Oni fruktodonajn rezultojn kiuj plibonigas la decidu pri loko kaj tempo, publikigu lokan Esperanto-movadon. tiun informon, kaj iru por horo ¤iusema- - En via sinprezento vi donis apartan jne al la loko por studi Esperanton — atenton al la lokaj grupoj, sed ankaª jen la strukturo de loka grupo. substrekis ke la landa organiza¢o devas esti pli ol ßia sumo. Ãu vi povus rakonti Se neniu venas, oni uzu tiun tempon pli pri via vido de la stato kaj funkcio por desegni afiÙojn, esplori kiel pli bone de ELNA? Kiel eblas plibonigi ßin? disvastigi la informon, aª simple por Intervjuo kun Steven Brewer, Kio ßenerale, laª vi, estas la fortaj kaj legi ion en Esperanto. Tiel, oni facile Vicprezidanto de ELNA malfortaj flankoj de ELNA? Kion oni havas okazon fari iom da Esperanto faru por plifortigi la malfortajn ¤iusemajne. Kaj, iom post iom, se vi - Gratulojn pro via elektißo! Ãu vi flankojn kaj fortigi la fortajn? povus rakonti pri viaj planoj kaj celoj iomete reklamas kaj sciigas al la gazetoj - Estas multo kiun ELNA povas fari, kiel vicprezidanto? En via sinprezento ke kunvenoj okazas, vi trovos ke homoj sed devas esti ekvilibro inter ELNA, un- vi listigis tri gravajn aferojn pri tio kiel interesißos kaj venos, kaj via loko grupo uflanke, kaj ßiaj membroj, aliflanke. ELNA povus kontribui al la bono de vere ekvivos. ELNA ne povas devigi. La aktivuloj de Esperanto en Usono ßenerale kaj al la Sylvan Zaft instruis al mi ke se io ELNA povas konsili kaj gvidi, sed ELNA lokaj grupoj aparte: produkti reklam- estas farinda, indas fari ßin, e¤ se mal- mem devas fari kion la membroj deziras. ojn por informaj kampanjoj, agi kiel Se ili volas kreskigi la nombron da es- bone. Se vi deziras lokan grupon, peranto por senimpostaj donacoj por perantistoj, ELNA povas helpi pri tio. starigu, e¤ se malbone. Eble surprizos lokaj kaj regionaj celoj kaj – plej grave Kaj, se ili preferas sidi hejme kaj spekti vin kiam ßi estos sukcesa. – proponi al la membroj la ideojn pri tio televidon, ELNA mem neniel povas de- - Kiel mi komprenis, multaj esperan- kiel ili povas kontribui al la organizo. teni ilin. Mi proponas min kiel sukcesan tistoj en Usono ne apartenas al iu ajn Ãu vi povus rakonti pli detale pri tiuj modelon pri tio kiel malmulte da laboro loka grupo – kompreneble, estas tre (kaj eble ankaª aliaj viaj) celoj dum via pri reklamado kaj organizado povas pro- fortaj lokaj grupoj en multaj grandaj oficperiodo? Kion necesas fari por dukti viglan lokan agadon. Se iuj aliaj urboj de Usono, sed estas ja pluraj atingi ilin? Kaj kiel ni, la membroj de volas havi viglan lokan grupon, ni povas homoj ekster lokaj grupoj simple pro ELNA, povas kontribui al la organizo? montri kiel fari tion. Kaj, se sufi¤e volas, ties manko... Ãu ni do ne preteratentas - Antaª jaroj, mi sendis mesaßon al ni povus bone subteni tion per afiÙoj kaj la unuopulojn? Kaj ¤u entute eblas iel dissendolisto elna-membroj kaj de- reklamiloj. Sed la bezono devas ekzisti mandis ¤u ni starigu tutlandan kampan- antaª ol ni kreu ilin. allogi kaj instigi ankaª tiujn kiuj ne jon por reklami Esperanton. – Vi skribis ankaª ke la loka grupo apartenas al iu ajn loka grupo resti en Bedaªrinde, mi rikoltis nur malgrandan subtenis vian intereson kaj donis la la Movado?.. respondon kaj malmultan entuziasmon. kialon studi kaj lerni ¤iusemajne, kaj, - Ãiu unuopulo estas grupo kiu simple Oni aª ne interesißas aª ne pretas kredi kiel mi komprenis, lokaj grupoj estas ßis nun ne organizißis. Antaª jaro estis ke io tia povus sukcesi. Do mi decidis ke tre gravaj en via agado – kaj kiel la en Amherst nenia loka grupo — estis mi simple agos, kaj se iu alia volas fari vicprezidanto de ELNA kaj kiel la nur mi. Mi simple decidis ke mi volis ke ion, mi pretos helpi. Ekzemple, por la prezidanto de la Esperanto-Societo de estu loka grupo. Nun kutime estas al- Esperanto-Societo de Nov-Anglio ni Nov-Anglio. Kiel ELNA povus helpi al menaª kvin kaj foje ßis sep kiu venas al nun presas kaj disdonas paßtenilojn la lokaj grupoj farißi pli fortaj, belaj la semajnaj kunvenoj. Preskaª ¤ie ajn (Vidu:
10 speranto U S 2005/2, 3, 4 estraro “Faru Esperanton bone konata al usonanoj ¤ie!” Intervjuo kun Robert Read, Estrarano verkoj estos kontentiga (t.e. ¤u iu kon- trolos la kvaliton de tradukoj kaj ßen- - Gratulojn pro via elektißo! Vi estas erale la kvaliton de la lingva¢o)? (Ãu komputikisto, kaj, kiel mi lernis de via temas pri retaj libroj aª paperaj?) sinprezento, multaj viaj ideoj kaj Mi kutime pripensas retajn aferojn agadoj estas ligitaj kun la uzo de la in- unue – ¤ar ne-jam-esperantistoj ne terreto. Mi absolute konsentas kun facile trovas niajn librojn! Unue, ni viaj vortoj ke la interreto estas la plej devas nur sekvi la gvidadon de aliaj, bona metodo disvastigi E-on, aparte ekzemple Don Harlow, kiu enretigis en grandega Usono. Vi skribis ke multe da E-a literaturo. Ni ne devas ELNA devas vigligi la desuban traduki dum ankoraª restas ne-rete kiuj estas pretaj kaj amikemaj. Por ni kreskon de E-o per faciligado de in- haveblaj tradukoj kiuj jam estas bone- usonanoj, mi pensas ke la du ko- terkomunikado kaj apogado de lokaj gaj. Mi feli¤e raportas ke Prof. Edwin munumoj ja estas komputilemuloj kaj kluboj, ¤efe per la reto. Sed kiel plej (Edveno) Grobe jam donacis lian tutan amantoj de sciencfikcio. Certe, oni tro- bone tion fari? Kiel faciligi interko- E-an tradukaron kaj originalan munikadon kaj apogi la klubojn per la verkaron al Projekto Gutenbergo (vidu vis multajn junulojn kiuj interesißas pri reto? Ãu vi povus rakonti pli pri via la plenan artikolon en tiu ¤i numero sur la klingona lingvo kaj la elfa lingvo de vido kaj ideoj pri tio? paßo 30). Ãi tiu permeso ebligas Tolkien. Sed ¤i tiuj lingvoj estas ludoj Dankon, jes, mi havas ideojn. Mi grandegan kontribuon al la mondo de (belaj ludoj, ja, sed ludoj) kompare kun pensas ke ELNA povas gastigi la ret- liaj 18 libretoj. Ili ekzistas nun nur pa- Esperanto. Do, ni devas jungi la ener- paßarojn de lokaj kluboj senpage, laª pere, sed post malfacila, multhora gion de ¤i tiuj lertaj junuloj kaj turni vikio-softvaro aª eble komunumo-soft- skanado kaj eletronika tekstigado, ni ßin ankaª al Esperanto. Eble ni povas varo kiel Drupal. Mi deziras proponi al havos ßin rete. Ãi tiu estos donaco al verki klingonan leteron al la “trekioj” ¤iu esperantisto kiu volas krei aª estri esperantistoj, sed, pli grave laª mi, ßi kaj inviti ilin al Esperantio. Ïi estus la klubon senpagajn, facile ser¤eblajn ret- estos videbla pruvo al ¤iuj uzantoj de paßojn por anoncoj, diskutoj, forumoj, Projekto Gutenbergo (kiuj nombras plej longa verko kiun ili iam estus ktp. Ãi tio ne estas nova ideo — sed oni centmilojn!) ke Esperanto jam vivas. legintaj en la klingona! devas fari tion pere de la ELNA-ret- La usonanoj kutime ne konstatas tiun - Eble estas aliaj viaj ideoj kaj celoj paßaro, ¤ar mi supozas ke ofte la fakton. kiujn vi strebos atingi dum via ofic-pe- usonaj ne-jam-esperantistoj vidos unue Post kiam ni estos kolektintaj grande- riodo en la ELNA-estraro? la ELNA-retpaßaron. La estraro de gan literaturaron, ni devos traduki la Plibonigi la retpaßaron, krei komune ELNA ne devas krei la enhavon de ¤i klasikajn infanlibrojn, tiujn kiujn la verkeblan vikion, instigi (laª Earl tiu retejo; ßi devas nur malfermi ßin al kopirajtleßoj permesos. Ekzemple la li- “Jarlo” Bills) “slam”-poezi-konkurson, la membroj, kaj e¤ al la publiko mem. broj de Edith Nesbitt, kaj Peter Pan. apogi la kreskon de la E-a Vikipedio, Ankaª, mi supozas ke eble ni povas Kvalito certe gravas, sed mi persone krei “ilaron por lokaj kluboj”, kun ler- neniam zorgas pri ßi; mi preferus mal- enmeti grandan literaturaron en la reton nolibroj, lumdiskoj, flagoj, afiÙoj, k.t.p. bonajn tradukojn anstataª mankon de pere de Projekto Gutenbergo, krei kiun ni donos al klub-kreontoj. En miaj traduko. fakajn kongresetojn pri diversaj aferoj, revoj, gimnaziaj lernantoj povos facile - Vi skribis ankaª ke vi tradukis tri peni akiri subvenciojn de fondusoj post krei lokajn klubojn e¤ se ili ne havas, sciencfikciajn rakontojn en E-on. Al kiam ni ekhavos bonan laborplanon, el- aª ne konas, proksimajn samideanojn. mi Ùajnas ke estas multaj komunaj tra- spezi monon por reklamoj en zorge - En la sinprezento, vi menciis jtoj inter esperantistoj kaj Ùatantoj de elektitaj gazetoj, kuraßigi ¤iujn e-istojn ankaª “creative commons” – “kreema sciencfikcio, kaj ni ja havas multajn vojaßi per Esperanto, varbi instruistojn komuna verkado”, kiu plifortigus la alloga¢ojn por ili. Ãu vi provis varbi de la latina kaj latinidaj lingvoj. Pensu jam fortan liberhaveblan E-an liter- novajn membrojn el la medio de sci- aturon per organizado de tradukado. encfikci-Ùatantoj? grande. Faru Esperanton bone konata al Ãu vi povus rakonti pli pri tio? Kiel ßi - Mi ne jam provis tion. Sed, estas usonanoj ¤ie. funkcios? Kiu povus partopreni – kaj bone konata teorio pri varbado/propa- kiel? Kaj ¤u la kvalito de la tradukitaj gando ke oni devas venki komunumojn Preparis ¥enja Amis
2005/2, 3, 4 speranto U S 11 estraro “Kion ajn ni povas fari por reklami – tiel ke homoj sciu pri nia ekzisto kaj komprenu nian celon – helpos” mallongan reklamon por “Ùia” stacio kaj ni ¤iuj ser¤as pli da membroj, pli da pub- aliaj en nia regiono. Mi pensas ke en la lika kono de nia mesaßo, k.t.p. Mi historio de ELNA tiu rimedo estis uzita opinias ke la materialo kiun ELNA havas — mi devas ser¤i pli por lerni plu. Mi kaj uzas por reklami estus uzebla por supozas, espereble ßuste, ke ekzistas lokaj grupoj, se oni nur aldonus infor- nekonata grupo de homoj kiuj Ùatus mojn pri lokaj adresoj, kunvenoj, k.t.p. Esperanton se ili scius pli pri ßi, kaj eble — sed verÙajne iu kiu membras en grupo ili eklernus per lernu.net aª alia malpli kunligita kun ELNA ol SFERO senpaga hejma metodo. povus pli bone respondi. - Vi estas prezidanto de la regiona - Kion, laª vi, necesas fari por pli- Intervjuo kun Julie Spickler, Estrarano klubo SFERO, kaj vi certe scias ¤ion pri bonigi kaj plifortigi la E-movadon en la bezonoj de la lokaj grupoj. Kiel, laª Usono ßenerale kaj ELNA-n aparte? - En via sinprezento vi starigis du vi, ELNA povas helpi al ili fortißi, kaj Nu, la baza neceso estas pli da mem- grandajn celojn: reklami, kaj varbi no- kiel ili siaflanke povas fortigi ELNA-n? broj, ¤u ne? Kaj tio estas la longtempa vajn esperantistojn. Ãu vi povus rakonti Ãu estas io kion ELNA povus fari pli pli pri tiuj ¤i – kaj eble aliaj viaj celoj – bone por lokaj grupoj – ekz., eldoni problemo — kaj mi deziras ke mi havus kiel estrarano de ELNA? Kiel vi planas varbmaterialojn ktp.? simplan kaj certan rimedon! Krom tio, atingi ilin? - La situacio de ELNA kaj SFERO estas grave ne farißi tro serioza: laª mi, - Nuntempe mi havas nur unu ideon, estas iom stranga, dank’ al la proksimeco Esperanto estas plezura afero, grava kiun eble oni antaªe elpensis: uzi senpa- de la Centro Oficejo kaj nia ¤efurbo San kompreneble, sed ne peza kaj severa. Do, gajn “publik-servajn” anoncojn per radio Francisko — ¤ar multaj el la plej aktivaj kion ajn ni povas fari por reklami, tiel ke por reklami Esperanton. En mia loka SFERO-anoj estas ankaª estraranoj de homoj sciu pri nia ekzisto kaj komprenu grupo estas kvazaª-komencanto kiu ELNA, aª eks-estraranoj. Tial mi ne cer- nian celon, helpos. estas volontul-laboranto por loka radio- tas ke mi vere konas la bezonojn de lokaj stacio, kiu helpos min verki bonefikan grupoj aparte de la bezonoj de ELNA — Preparis ¥enja Amis
Rezolucio pri Joel Brozovsky Pro tio, ke kaj amikeca karaktero ankaª allogis volont- sugestas al la kongresanoj ke ili simile ulojn al laboro en la Centra Oficejo, kaj montru dankemon al Joel Brozovsky per Joel Brozovsky Pro tio, ke unuanima aplaªdo. Joel Brozovsky ne limigis siajn laborojn Aprobita unuanime la 13-an de junio, foriras el la posteno de Direktoro de la por Esperanto al la nacia organizo, estante 2005, en Aªstino, Teksaso. Centra Oficejo de ELNA post ¤i tiu kon- longtempa membro de SFERO kaj greso, kaj longtempa subtenanto de la revivigita Pro tio, ke diskutgrupo semajna en Berklio, kaj Joel Brozovsky servis en tiu posteno dum Pro tio, ke FOTO: ¥ENJA AMIS preskaª precize kvin jaroj, kaj Joel Brozovsky multfoje montris sian Pro tio, ke scion pri Esperanto kaj ties historio en in- tervjuoj kun raportistoj, rezultigante vere Joel Brozovsky plenumis la devojn de la allogajn kaj pozitivajn artikolojn, posteno elstare bone, lia dedi¤iteco al Esperanto kaj ELNA estante klare videblaj Do, estu decidite, ke je ¤iuj okazoj, kaj La Estraro de ELNA, montru al Joel Brozovsky sian dankemon pro liaj multaj Pro tio, ke servoj al ELNA kaj al Esperanto dum la Joel Brozovsky ne nur per siaj propraj pasintaj kvin jaroj de laboro kiel Direktoro laboroj helpis al ELNA, sed per sia varma de la Centra Oficejo de ELNA. La Estraro
12 speranto U S 2005/2, 3, 4 estraro “La plej granda tasko de la orga- niza¢o estas pli bone informadi pri Esperanto kaj pri ELNA” Intervjuo kun Gary Grady, Estrarano nova¢ojn sen surpaperaj gazetoj. Tamen restas bezono en (kaj ekster) Esperantio - Tiu ¤i estos jam via kvina reelektißo al por libroj, gazetoj, centra oficejo kaj orga- la ELNA-estraro, se mi ne eraras. Ãu vi niza strukturo, do certe restas bezono por povus mallonge rakonti pri viaj antaªaj ELNA. ELNA ankoraª estas grava kaj agadkampoj en la Estraro? necesa, kaj ankoraª indas membrißi en ßi - Mi dubas ¤u mi rajtas uzi tian grandan kaj subteni ßin. vorton por priskribi mian partoprenon en la Do, la plej granda tasko kiu alfrontas la Estraro. La veran laboron de ELNA traktas organiza¢on kaj ßian Estraron estas pli kresko de eksterlandaj ekonomioj (aparte la diversaj komitatoj kaj komisiitoj kaj bone informadi pri Esperanto kaj pri en Azio), ekzemple, vekas pli da intereso aparte, kompreneble, la Centra Oficejo. La ELNA. Gravas pligrandigi la membraron, pri aferoj ekster la propra lando. Kaj, den- respondecoj de la Estraro estas kunlabore ¤ar la granda membraro estas la fonto de ove, la reto prezentas multajn eblojn kiujn fari decidojn aª rekomendojn pri la aferoj volontuloj por taskoj grandaj kaj etaj. Se ni ni jam komencas uzi. Ekzemple, nun, kiam de la organiza¢o. La plej gravaj decidoj en povas dividi la fiksajn kostojn inter pli aperas erara mencio pri Esperanto en la kiuj mi partoprenis koncernis la Centran granda nombro de membroj, ni povus den- gazetaro, ni rapide respondas, kaj rezulte Oficejon – elekto de stabanoj, decido pri la ove dungi duan stabanon en la CO, kio mencioj farißas pli ßustaj kaj pli favoraj. bedaªrinda neceso malpligrandigi la havus multajn avantagojn, kaj ni eble Mi persone opinias ke la plej utila infor- stabon, sed malgraª tio reteni la libroser- povus malpliigi la bazan kotizon. mado emfazas la praktikajn aktualajn von ktp. Krom tio, la plej grava alia afero - Dum multaj jaroj vi instruis kaj infor- avantaßojn de Esperanto kune kun ßia ide- estis la televida kurso “Pasporto”. madis pri Esperanto. Kiuj estas la mal- alisma neªtraleco. La plej utila instruado - Ãu vi povus rakonti, kiel ELNA (kaj la facila¢oj ligitaj al informado kaj simile emfazas la praktikan flankon. Esperanto-movado ßenerale) evoluis dum instruado en Usono? Ãu vi povus doni Lernantoj devus lerni, krom vortojn kaj la tempo kiam vi estis en la Estraro? Kion konsilojn al novaj homoj en ELNA kiuj gramatika¢ojn, almenaª iom pri nia histo- vi povus nomi kiel plej grava(j)n volas okupißi pri informado kaj instruado rio kaj literaturo, kaj des pli grave pri la atingo(j)n de ELNA dum tiu tempo? pri tio kiel plibonigi tiujn du flankojn? landaj kaj internaciaj eventoj kaj orga- - Kiam mi unue membrißis en la Estraro, - VerÙajne la plej gravaj problemoj restas niza¢oj, pri la Pasporta Servo, pri la plej la diskutado kaj decidfarado okazis plej- pli-malpli la samaj kiel en la pasinteco: an- konataj gazetoj kaj plej interesaj retlokoj, parte kadre de la Kongreso, pro la mal- gleparolantaj usonanoj ne sentas fortan be- ktp., por ke la lernantoj povu kiel eble plej facileco glate interkomunikißi per zonon lerni aliajn lingvojn pro tio ke ili tre rapide komenci vere partopreni nian viglan interÙanßo de poÙtaj leteroj. Simile la malofte alfrontas neceson tion fari, kaj pro membraro konis unu la aliajn plejparte pro tio ke ili supozas ke ili jam posedas “la” in- kulturon. Se ili vere uzas la lingvon, ili partopreno en kongresoj kaj en regionaj ternacian lingvon, la anglan. Samtempe ili multe malpli probable restos eternaj kunvenoj. En la lastaj jaroj la reto profunde ofte havas tre strangajn ideojn pri komencantoj aª simple malaperos. Ùanßis la situacion. La Estraro nun povas Esperanto. Sed diversaj aferoj almenaª fari sian laboron dum la tuta jaro, kaj des iomete plibonigas la medion por ni: la Preparis ¥enja Amis pli grave, ankaª la plejparto de la mem- Memoro Sopirata en Kvin adresaron. Ãiu nomo havas memoron. braro, ne nur tiuj kiuj ¤eestas la Multaj memorigas pri sentoj forte ligitaj Kongreson, povas facile diskutadi la afer- Kontinentoj kun emocia sopiro. ojn de ELNA. Semajnon poste, al ¤iuj, iu enpoÙtigis La reto farißis granda avantaßo ßenerale Intima NASK estas. Manßante sur koverton amotan. Post monato, tele- al la esperantistaro, dank’ al, ekzemple, teraso, rigardante montetaron verdan, fone, ekaªdita vo¤o donis nova¢on ßangalo, lernu.net, centoj aª e¤ miloj de sidis ni ¤irkaª tabloj rondaj, diskutis, varmigan. Konsentis la ekparolantoj: retaj diskutgrupoj ktp. Pere de la reto konversaciis, babilis en lingvo intime granda nombro de homoj ekscias pri nia. Mi sentas la mankon de vi... Esperanto kaj komencis lerni kaj uzi ßin. Mirindeco invadis klasojn. Mi sopiras al NASK. La reto tutcerte estas unu el la plej grandaj Scivolemon satigis programoj ves- Post pli da parolado, kompreneble, kaj gravaj disvolvißoj por Esperanto en la peraj. kaj mirinde sonis: historio de la lingvo. Sed samtempe, la reto Gramatiko, lingvistiko posttagmeze Ïis la reaªdo!... iugrade malpligrandigas la tradician nepre- malfermis okulojn, kiam, samtempe, Ïis la reaªdo! con por organiza¢o kiel ELNA. Nun eblas komprenado ampleksißis. lerni la lingvon sen lernolibroj kaj sekvi Tridek, entute -- ni ¤iuj havas Kene¤jo Goldbergo
2005/2, 3, 4 speranto U S 13 redaktoro Esperanto USA havas novan redaktoron! La Redaktoro, Joel Amis UEA, TEJO, ESMA kaj ILEI/AAIE. Mi estas ankaª junulardelegito de UEA por Persone: Mi naskißis la 5-an de majo, Atlanto. En 2003 la ELNA-membraro 1978 en Atlanto, Georgio. Grandan parton de mia vivo mi loßas en Alpharetta, elektis min kiel estraranon. antaªurba urbeto apud Atlanto (kvankam ni Mi partoprenis ELNA-kongresojn en planas baldaª ekloßi en la urbo Atlanto Montrealo (1998), Atlanto (2000), Bostono mem). En 2000 mi diplomißis de £tata (2003) kaj Aªstino (2005), IJK-ojn en Universitato de Georgio pri la fako Religiaj Veszprém (1999), Lesjöfors (2003) kaj Kovrov (2004), UK-ojn en Zagrebo Studoj. De 2000 ßis 2002 mi loßis en ¥enja kaj Joel Japanio laborante kiel asista instruisto pri la (2001), Fortalezo (2002) kaj Gotenburgo angla lingvo en mezlernejo. Ekde oktobro (2003), TEJO-seminariojn en Bruselo kaj granda honoro por mi. Ekde la komenco 2005 mi laboras por la Ùtata registaro de Strasburgo, kaj diversajn aliajn renkon- Joel Amis multege helpis kaj daªre helpas Georgio. tißojn kaj eventojn. al mi, unue kiel ¤efkorektisto kaj nun kiel En majo 2005 mi edzißis al ¥enja Zvereva. Alie: Krom Esperanto kaj la Movado, mi vicredaktoro. Mi ßojas kaj ßuas verki kaj £i estas aktiva esperantistino, kaj ni uzas interesißas pri politiko, historio, lingvoj, redakti en Esperanto, korespondi kun Esperanton en nia ¤iutaga vivo. vojaßado (mi multe vojaßis per Pasporta aªtoroj, komposti kaj dezajni (mi tre es- Esperante: Mi eklernis Esperanton en Servo), sano, kaj diversaj religiaj kaj filo- peras ke vi Ùatos la novan logotipon de decembro 1994 post hazarda malkovro de zofiaj temoj (ekz. rozkrucismo, framason- Esperanto USA kaj ßian dezajnon!) kaj la lingvo en lingva enciklopedio. Ekde ismo, esoterismo, mistikismo, liberala ßenerale esti parteto de UEA kaj TEJO. Mi tiam mi lernis aªtodidakte ßis mi atingis anglikanismo, k.a.). Mi estas membro de la estas ankaª vicredaktoro (kaj kompostisto) fluan lingvonivelon. En 1996 mi plustudis Rozkruca Ordeno, AMORC de TEJO Tutmonde, kiun redaktas Joel. per la supernivela Esperanta korespond- (www.amorc.org), kaj aktiva membro Same kiel por Joel, Esperanto estas kurso de ELNA. En somero 1999 mi studis de la Atlanta Loßio de AMORC. natura parto de mia memo. Mi parolas kaj en la intensa kursaro ¤e San-Franciska laboras en ßi, la grandega parto de miaj £tata Universitato (kursaro nun nomata La Vicredaktoro, ¥enja Amis amikoj estas esperantistoj, kaj e¤ mian NASK). Mi krome sukcesis en la Persone: Mi naskißis la 5-an de septem- unuan laboron kiel ¢urnalisto mi ricevis meznivela (plej alta nuntempe havebla) bro, 1978 en Kievo, Ukrainio. Mi laboris dank’ al Esperanto! En 1999 mi ¢us finis E- ekzameno de ILEI. en multaj lokoj, sed plejparte – ßis mia kurson kaj volis Ùanßi laboron. Kaj jen en Rilate kaj la lingvon mem kaj ideolo- translokißo en Usonon printempe 2005 – edukekspozicio, kie mi de¢oris ¤e E- gion, mi konsideras min sufi¤e tradiciema mi estis ¢urnalisto por turismaj revuoj kaj stando, oni proponis al mi verki artikolon esperantisto. Se iu nomus min “idealisto” ¢urnaloj. Mi diplomißis de Ukrainia Nacia pri Esperanto por nacia gazeto. Mi, kun aª “verdstelano” mi tute ne ofendißus – Universitato “KPI” pri ¢urnalismo kaj ßojo, faris, kaj restis labori tie kiel ¢urnal- male, mi konsiderus tion komplimento. redaktado (en la ukraina kaj la rusa). Mi isto, kaj poste kiel vicredaktoro. Pro tio ke niaj lingvo kaj Movado estis fon- Ùatas verki kaj redakti, kaj tenas esperon Movade: Mi estas en la estraro de Ukraina ditaj sur idealismo (ja la “Interna Ideo”), iam ankaª en Usono fari tion. Mi Ùatas E-Asocio (ßis printempo 2006), kaj infor- mi kredas ke ni ne rajtas neglekti tiun as- ankaª lerni lingvojn – mi sufi¤e libere mado pri Esperanto estis mia ¤efa kampo pekton de nia kulturo. parolas la anglan kaj la germanan, kaj (krom verkado de artikoloj mi ankaª orga- Ankaª, Esperanto estas fundamenta parto “hunde” (preskaª ¤ion komprenas sed ne nizis kaj partoprenis gazetarkonferencojn de mia vivo, parto de mia memdifino. Mi parolas) la hispanan. Mia gepatra lingvo kaj e¤ ricevis raporton en la tutukrainia tele- uzas ßin ne nur hobie, sed ankaª en mia ¤iu- estas la rusa. vido). Mi ankaª membras en UEA/TEJO taga vivo (e¤ kiel mia ¤efa hejma lingvo!). Esperante: Mi eklernis Esperanton en kaj, kompreneble, ELNA (ekde 2004). Movade: En 1997 mi helpis kunfondi la 1999. Malgraª tio ke mi sciis pri Esperanto Mi partoprenis kelkajn TEJO-seminari- Esperanto-Societon de Metropola Atlanto ekde infanaßo (en sufi¤e malnova porin- ojn, IJK-on en Rusio en 2004 (tie mi (ESMA) kaj en 2000 kadre de tiu grupo fana libro pri lingvoj, eldonita iam en la redaktis/kompostis la kongresan gazeton) helpis kunorganizi la ELNA-kongreson en 60-aj, estis tre estima mencio pri ßi kaj e¤ kaj ELNA-kongreson en Aªstino 2005, kie Atlanto. Ankaª nun mi tre aktivas en ESMA. elementa leciono), mi eklernis ßin nur en mi same enamißis al ELNA kiel antaªe al Dum 2004 mi plentempe volontulis en la 1999, dank’ al mia esperantista ¤efo. Mi TEJO antaª kvin jaroj. Centra Oficejo de TEJO (en la CO de partoprenis elementan vid-al-vidan kurson Alie: Mi interesißas pri politiko, histo- UEA) en Roterdamo, Nederlando. Ekde en Kievo, poste partoprenis TEJO-semi- rio, lingvoj, vojaßado (kompreneble!), filo- 2004 mi redaktas la revuon de TEJO, TEJO narion en 2000, kie mi plene enamißis al zofio, fotado kaj naturprotektado. Mi amas Tutmonde. Krome, ekde 2003 mi estas vi- TEJO kaj Esperantujo. En 2001 mi kunor- ¤iujn bestojn, Ùatas spekti “Saturday Night credaktoro de la socikultura revuo de TEJO ganizis TEJO-seminarion en BudapeÙto Live”, Ùatas ¤evalrajdi, legi kaj lerni ¤ion Kontakto (estinte ties ¤efkorektisto ekde (Hungario). Fine de 2001 mi estis elektita novan. Same kiel Joel, mi estas membro de 2002). kiel redaktoro de Kontakto – socikultura la Rozkruca Ordeno, AMORC, kaj aktiva Mi membras en ELNA (kaj USEJ), revuo de TEJO/UEA, kaj tiu tasko estas membro de la Atlanta Loßio de AMORC.
14 speranto U S 2005/2, 3, 4 ELNA-kongreso “Austin is frenez about Esperanto!” Impresoj pri mia unua ELNA-kongreso (daªrigo. Komenco sur p.1) munaj konatoj aª dank’ al ilia agado, kaj estis granda plezuro finfine konatißi kun Tolerema, amikema, ribelema! ¤iuj persone. Laª mi, oni bonege elektis la Kiam, post longaj horoj de vojaßado, ni kongresejon: la kristana (luterana) universi- (mia edzo kaj mi) eliris el la klimatizita tato Concordia estas sufi¤e granda ne nur aªtobuso, mi havis senton kvazaª mi tro- por gastigi ¤iujn kongresanojn (¤irkaª cen- vißus antaª harsekigilo. La aero estis ton!), sed ankaª por doni grandajn ejojn varmega kaj seka, kaj la multegaj arboj en por prelegoj, solena¢oj kaj libroservo. Aªstino Ùajnis al mi vera miraklo! Kiel mi Ankaª la kosto estis sufi¤e modera laª poste eksciis de la kongresanoj, multegaj usonaj normoj. Kune kun ni en Concordia teksasanoj volus loßi en Aªstino, kaj por tio kongresumis ankaª alia grupo – iu kristana estas pluraj kialoj. Unue, multe da verda¢oj junularo. Fine de la unua kongresa tago la (teksasanoj diras ke nun en Teksaso estas gejunuloj kun evidenta plezuro jam diris al pli da arboj ol kiam oni nur ekloßis tie), ni “Saluton!”, “Kiel vi fartas?” je ¤iu puraj akvo kaj aero – en Aªstino estas mul- renkonto. taj naturaj fontoj kaj malmulte da industrio. La unua programero de la kongreso estis Due, la urbo mem estas juna (pro multaj estrarkunsido, kiun rajtis partopreni ne nur estraranoj. Ïi okazis unu tagon antaª la studentoj de la fama University of Texas at FOTO: STEVE BREWER Kial ne?! Austin), tolerema, amikema kaj – ribelema, oficiala kongreso kaj daªris sufi¤e longe – t.e. tute ßusta por esperantistoj (mi tute ne de la 8-a matene ßis la 5-a vespere. Dum la tuta kongresanaro eternigis sin per komuna atendis vidi en Teksaso tiom da glumarkoj kunsido estis priparolataj multaj gravaj or- fotado. Estis malfacila tasko trovi tempo- sur aªtoj, kinejoj ktp. kontraª Bush)! Dum ganizaj aferoj – ekde la jara bußeto de spaceton inter la aktiva¢oj por viziti la li- niaj noktaj promenoj multaj junaj aªsti- ELNA ßis elekto de la nova direktoro kaj broservon – tamen, kiel poste raportis Joel nanoj montris klaran intereson pri eventuala Ùanßo de la nomo de ELNA. Tre Brozovsky, ßi estis la plej sukcesa li- Esperanto kaj demandis multe pri la lingvo, bone impresis min la eldono de profesia broservo dum multaj jaroj! La kongresa vidbenda kurso Pasporto al la Tuta Mondo kaj aªstina gazeto pri kulturaj urbaj nova¢oj programo estis vere densega – oni devis kun volontulaj kontribuoj de multaj homoj e¤ aperigis anoncon pri la ELNA-kongreso. elekti unu el kelkaj (ßis kvar!) samtempaj (kaj ne nur el Usono!), deziro kaj preteco Malgraª ke la tekston proponis esperantis- programeroj, kaj post nur kelktaga kon- eldoni Harry Potter (en Esperanta traduko) toj, la redakcio aldonis la frazon “Austin is greso mi ial havis la impreson ke ßi daªris kaj aliajn librojn, kaj ßenerale la bona fi- frenez about Esperanto” – verÙajne, ili tro- multe pli longe – ukrainaj aranßoj kutime nanca stato de la organizo. Por Ukraina E- vis tiun tradukon por “crazy” en la reto. Ni ne estas tiel “densaj”. Asocio eldonado de libroj e¤ ne estas certe estis flatitaj! La honora gasto de la kongreso estis konsiderata pro tro limigitaj financaj rime- Ni alvenis al Aªstino ¢aªdon posttag- Edwin de Kock, Sud-Afriko/Usono, fama meze, kaj, kvankam la kongreso komen- doj – la jara kotizo estas 1-2 dolaroj, kaj tio inkluzivas etan eldona¢on kaj adreslibron. E-poeto, kritikisto, esperantologo, misiisto, cißis nur sabaton matene, jam tiutage redaktoro, profesoro kaj teologo. Alia gravaj alvenis multaj kongresanoj. Iujn ELNA- Vizitanto el la jaro... 1861! gastoj estis Laªlum – ¤ina esperantisto, membrojn mi jam konis interrete, pro ko- fama pro siaj multaj tradukoj de ¤ina liter- La Interkona Vespero okazis vendredon ves- aturo kaj lernolibroj (ili haveblis en la li- pere, en la formo de broservo) kaj gesinjoroj Grattapaglia, famaj bankedeto, kun pro sia bonfara agado: ili volontulas en in- bongustegaj “fingro- fanprotekta eduka institucio Bona Espero manßa¢oj”, fruktoj, en Brazilo. Iliaj prelegoj altiris plej multe da pun¤o ktp. La Solena kongresanoj. La rekordulo de la kongreso Malfermo okazis sabaton estis Haruo Ros – li faris ok prelegojn! matene, kun salutoj de Pro manko de spaco mi ne povas rakonti partoprenantoj, prezento pri ¤iuj prelegantoj, sed unu prelegon ne de honoraj gastoj, emoci- eblas ne mencii – “Vizitanton el 1861”, kiu plena prelego pri E-liter- sendube estis la plej nekutima. La “viz- aturo kaj diversaj itanto” (lin ludis Filipo Dorcas) estis amuza¢oj, kaj la granda metodista pastro kiu rakontis pri sia mal- halo de la universitato facila vivo. Li portis faman teksasan ni- estis plenplena. Tuj post gran ¤apelon kaj dikan mantelon kaj havis
FOTO: ¥ENJA AMIS malnovegajn Bibliojn, volvitajn en Ùtofo. En ßiaj vejnoj fluas muziko! la Solena Malfermo la
2005/2, 3, 4 speranto U S 15 ELNA-kongreso pertoj portas neniom da malbono, kaj la bono de ilia ¤eesto estas vere grandega: ili ja manßas tunojn da insekta¤oj kaj tiel hel- pas agrikulturon, jam ne parolante pri kroma turisma mono kaj laboroj! Esperantistoj kun intereso babilis kun la FOTO: ¥ENJA AMIS “vespertaj tradukistoj” – volontuloj el BatCon. Ni eksciis de li pri Teksaso, pri la vivo de Bonan vesperton! rajdantaj metodistaj pastroj (ekzemple, ke La dua kongresa ekskurso estis e¤ pli in- Hey, Esperanto, shut the &!*# up! ilia averaßa aßo estis nur 28 jaroj aª ke ili teresa ol la unua: temis pri la vizito al la Post la vespertoj, ¤iuj dezirantoj povis iri ne rajtas forpreni la mantelon e¤ en fama ponto de Kongresavenuo, kiu farißis al la kinejo por spekti la (fi)faman filmon varmegaj teksasaj someroj), pri la rilatoj la plej granda urba vesperta “komun- Incubus (tiun tagon kaj tempon la organi- inter blankuloj kaj nigruloj en 1861 en loßejo” en Norda Ameriko! (legu pli en zantoj de la kongreso speciale aranßis ¤e la Teksaso, kaj ankaª multaj aliaj aferoj. Kontakto 207, 2005:3; video-prezento pri kinejo!). La kinejo “Alamo” mem estas tre Filipo ludas tiun rolon dum historiaj festi- vespertoj, kiun faris dum la kongreso vizitinda kaj, evidente, tre populara en valoj, kaj li ¤iam donis respondojn e¤ al la Scott Redd, troveblas ¤e Aªstino. Ïi ne estas kutima kinejo – jam plej malfacilaj demandoj.
greso restis relative mal- FOTO: ¥ENJA AMIS multaj homoj. La poemo de Laªlum pri Aªstino Steve Brewer dum la kaj la kongreso (ßin prelego pri hajkoj laªtlegis Russ Williams, estas la plej granda Ùtatkapi- ¤ar la aªtoro ne povis tolo en la tuta Usono! resti por la fermo) kor- Interese ke granda parto de la tuÙis ¤iujn ¤eestantojn, kapitolo estas... sub la tero – kaj mi sincere esperas ke kaj eblas e¤ vidi parton de ßi. ELNA-kongreso iam
Super la kapitolo flugis la JIM HENRY FOTO: baldaª denove okazos en jam konataj al ni vespertoj. Teksaso – Ùajne, mi ¤iam La teksto sube diras: “Hajko. £ajne usona “maksimu- La strangajn vortojn ser¤os kialon viziti la mismo” estas e¤ pli granda sur la blanka tablo £taton de la Sola Stelo ¤u mi komprenu?” en Teksaso – ja ¤io en denove! Ãe la kinejo Alamo, post la filmo Incubus Esperanto Captures 1.3 Billion Gold Medals In 2008 An arch smile on an algorithm game to learn phrases. “Talking about other languages, why Mr. Esperanto’s Free. Esperanto?” I relented. stateless face, Location: 270 F Street, Chula Vista. “Two reasons: ELNA responded to my “Talk to me game with fireworks from day one, and I about impossible “Three new students showed up — one reacted to the Esperanto alphabet with dreams, pal... on August 28, and two on September disbelief.” WWII victory in 11.” As it turned out, Esperanto vowels and 1945, man on the moon in 1969, ren- “That’s great. How are they doing?” circumflexed consonants such as Ã, Ï, aissance in New Orleans in 200x...” He “Well, you and I both know the old paused for a moment before rattling Chinese saying about “melons ain’t °, ¥ and £ sound Chinese. To top it off, off again, “Hey, just ask Prof. Joe at balls”— never perfectly spherical. The their regular C is a dead-ringer; not to Norman Park Senior Center, he’ll dish first student never came back, but the mention that funny U that waves into the out the whole nine yards. Once you’ve other two have. They wanted to learn most important word in any language. listened to his pitch, you draw your some Chinese before they take off for a “I’ve got a 12-year-old lass from own conclusion. Okay?” long vacation in China on September Tijuana — I’ll call her Marta — who Having known Joe all my life, I ap- 21.” Flipping my crazy beads on my talks like Zhang Ziyi (China’s female proached the dude one fine afternoon. Ching Dynasty abacus that I brought Bruce Lee).” True, she’s been with me Joe showed me a clipping from the San from China in 1947, “You mean they since June.” Joe beamed with hubris. Diego Union Tribune and I strained my only attended two classes and expect to Despite his exuberance, I savor his fa- myopic eyes to make out the blurb. win gold in China?” vorite dish with a grain of salt. On the “No, but one of them left me a note Norman Park Senior Center offers a saying I found the game (Lingeon) to be other hand, who had dreamed about vic- Chinese language class from 3 to 5 every fun as well as going a long way in re- tory in WWII, man on the moon, New Sunday. Learn the Chinese language membering how to say the letters — also Orleans renaissance? through a rare method of mastering the remembering the phrases. I’m looking Esperanto alphabet to make pronounc- forward to getting the game in other lan- George K. Wu ing easier. The class will play Lingeon, guages.” Chula Vista, California
2005/2, 3, 4 speranto U S 17 universala kongreso 90-a Universala Kongreso de Esperanto 23 – 30 julio, 2005, en Vilno, Litovio Prezidanto Renato Corsetti nomis ßin la Entute alißis malpli ol “laborema” kongreso – pro la fakto ke 3,000 partoprenantoj, el ¤ie, ¤iam, daªre videblis kongresanoj kiuj 42 usonanoj. Alißis, sed laborantaj por prezenti, diskuti kaj ne partoprenis, ankaª lerni. Inter tiu laborado estis la inaªguro usonaj Honoraj Membroj de de la DVD-versio de nia kurso, UEA William Harmon kaj Esperanto: Pasporto al la Tuta Mondo. Edwin de Kock. La kon- gresa temo estis “Universalaj Kongresoj: Robert Stalzer kaj Sepideh Laal, gratulataj de Lusi 100 jaroj de interkultura ko- Harmon Kaj Reza Torabi, ¤efo munikado”. Malrgaª la suk- de la irana delegacio seso de la kongreso, ni daªre ser¤as afero kiu estis kiel “simbolo” de nia in- manieron plivastigi partoprenadon. terkultura komunikißado estis la anonco de Laborgrupoj esploros manieron reformi la UK-ojn. SED, unu afero kiun ni neniam la gefian¤ißo de usonano kaj irananino. Ùanßos estas la eblo intime amikißi pere de rektaj renkontißoj dum kongresoj. Unu Lusi Harmon Marjorie Boulton (dekstre) kun Diana Babeck Weichert spektantaj Pasporton Usonaj parto- Ronald Glossop Kolker and Kelvin Read La kongresanoj lernis ke ßi estas vere la prenintoj de la Rochelle Maria Alexander plej ampleksa instruilo iam prezentita por UK Grossman Kordylewska Rybalov lerni fremdan lingvon. Proksimume 60 per- Anna kaj Larry Mary Leszek Miko Sloper sonoj antaªmendis ßin dum la kongreso, Bennett Hammersmith Kordylewski Sofiya Soskina kun subtitoloj en la angla, hispana, ger- James Briggs Lucille Harmon Jan Long Jon Spelbring mana, franca, kaj Esperanto. Walter Cebulski Greg Hewgill Katherline Robert Stalzer Ãi tiu UK estis speciala por ni ankaª ¤ar Francisco Frans and Mc Bride Robert Swenson nia membro Boris Kolker estis elektita kiel Cruzaley Dorothy Jahger Anderson Mills Humphrey Tonkin Honora Membro de UEA. Ankaª Heta Randy Dean Henry Janoski Werner Moeller Arnold Victor Kesaala el Finnlando, kiu oftege elektis vo- Jane Edwards John Michael Maria Murphy Steve jaßi kun la usonaj ekskursantoj, estis Madeleine Justice Todd Phillips Wagenseller nomita Honora Membro de UEA. d’Estries Boris and Esther Robert, Hanna, Russ Williams
Kiu povis scii ke post nur kelkaj semajnoj, Katrina Portis al Ni Bondezirojn niaj samideanoj en Pakistano suferos e¤ pli grandan katastrofon... Prezidanto Post Uragano Katrina Jawaid Eahsan Houston. Ni ne sciis tiam ¤u li estas Dorcas skribis: (ßenerala sekretario de Pakistana sekura aª ne. Pro tio mi estis e¤ pli kor- Saluton gesamideanoj en Pakistano. Esperanto-Asocio) skribis: tuÙita. Nome de la Esperanto-Ligo por Norda Se vi akceptas, Pakistana Esperanto- Estas tre malfacile kompreni kiel Ameriko, mi sendas kondolencojn al vi Asocio povas gastigi vin en tiu ¤i krizo- granda estas la damaßo ne nur al hejmoj, ¤iuj, niaj amikoj, pro la granda tertremo stato (angle: State of Emergency). loß-lokoj, laborlokoj, sed ankaª al la tuta kiu ¢us okazis en via lando. Mi vidis tian Kvankam ni ne povas helpi pri veturo, ni strukturo de vivo en tiu granda parto de la katastrofon antaª 35 jaroj en Limo, Peruo, tamen povas aranßi senpagajn loßadon sudo de Usono. Mi e¤ ne pensis pri kiom kie mi helpis multajn homojn kiuj suferis kaj manßadon por 100-200 esperantistoj da homoj mortis – ne nur pro la uragano terure. Niaj pensoj estas kun vi, inter la en diversaj urboj de Pakistano. sed ankaª pro neatento de nia registaro. resta¢oj kaj ruinoj de la tertremo. Mi dezi- Mi (kiel Komitatano A por Usono) re- Mi klarigis ke estus malmultaj personoj ras ke vi memoru nian amikecon trans la spondis ke kiam mi aªdis pri la propono, kiuj, se ili perdis hejmojn, loßlokon kaj mejloj. Elkore – Filipo. mi pretis plori pro dankemo, ¤ar ßi estis labor-postenojn, povus vojaßi al Filipo recevis respondon de Jawaid tiel bonkora. Kiam mi aªdis pri la pro- Pakistano. Tamen, la fakto ke tiu eblo Eahsan la 10-an de oktobro kun dankoj pono, jam okazis plia uragano kiu ankaª haveblus, pro bonvolo de esperantistoj, kaj raportoj ke la Pakistanaj esperantistoj kaªzis evakuadon de hejmoj de personoj certe estus psikologie grandega konsolo. fartas bone. en Teksaso. Fakte, en tiu periodo ni ne Ankaª nia prezidanto, Phil Dorcas, povis kontakti nepon loßantan en sendis oficialan dankmesaßon nianome. Lusi Harmon
18 speranto U S 2005/2, 3, 4 universala kongreso “If more and more people were to start learning Esperanto, we could live in harmony, with just a few wrong-ppitched notes” This summer I went to my first Universala Kongreso, in Vilnius, Lithuania. It was the first time I had ever been to an Esperanto Kongreso out- side of the U.S., and the first time I had been to Europe. I didn’t know what to expect. I had spent hours speaking Esperanto with no English at my local club in Austin; I had corresponded by email with people on four continents; I had read whole novels in Esperanto. But FOTO: LITOVA E-ASOCIO in the U.S. almost every Esperantist I knew also spoke English natively. One sometimes wondered if the whole Esperanto experience wasn’t an enor- mous, surreal, and very subtle prank. The UK cured me of that feeling.
I traveled with my son, who is 11, my FOTO: ALIAFLANKO.DE daughter, who is 8, and my wife. My son was reserved for outside comprehends Esperanto, but is quite a be- excursions. In the evening, ginner. My wife and my daughter are even there was often a single less experienced than him. We had already event for the entire been in Europe for three weeks when we Internacia arta vespero Kongreso. arrived, somewhat late, to the convention. with each other in public, but they did not The average age of the My son attended the lectures, plays, and conventioneers was older than I expected, presentations with me. quarrel or bicker. The meeting was organized into approx- but younger than the last ELNA-Kongreso; The opening ceremonies and the first day perhaps fifty. Many of the people seemed imately five concurrent tracks of lectures, impressed me with something I love about to be meeting old friends they had met be- business meetings, and entertainment. Of Esperantists: they seem to be both intellec- fore. tual and high-minded without being phony. these five tracks I was usually deeply inter- It was wonderful and frustrating to hear At least at this Kongreso, people disagreed ested in two of them. The mid-week day Esperanto spoken by so many different na- It’s pretty amazing to see over 2000 people same time. tionalities. I personally have a severe hear- come to one place from all over the world If more and more people were to start ing loss, so understanding spoken speech, and be able to communicate with each learning Esperanto, we could live in har- in English or Esperanto, is quite difficult other. For only being a kid, I could not un- mony, with just a few wrong-pitched notes. for me. The lecture halls were often derstand the more complicated lectures, crowded and had insufficient amplifica- but I could understand if someone asked Kelvin B. Read, age 11 tion. I often could not understand what was me “How are you doing today?” and I said because I could not pick out the could respond. Having everyone speaking sounds. Nonetheless, I now understand that one language might not be our biggest Russians, Italians, and Japanese all speak concern right now in the world, but sitting Esperanto with slightly different accents, at a banquet table for two hours with peo- but all can comprehend each other. ple from Japan, Denmark, France, Generally, the more experienced the Germany, and the Netherlands, is a pretty speaker is, the more clearly they speak. interesting conversation. Many Esperanto associations use the Thanks to my “tour guide”, a.k.a. my UK, which is a moving pivot for all dad, I was able to really get into the jive of Esperantists, as a place to hold their busi- things. I might see this differently than ness meetings. This gives the UK a much other people, but I believe globalizing the more buttoned-down feel than, I imagine, world would help a lot in our modern day. the IJK or other youth conventions. Going to Lithuania for seven days was a Personally, I enjoyed attending the business pretty amazing trip. Not only is Vilnius a meetings of the Internacia Scienca Asocio beautiful town, but I learned a lot at the Esperantista (ISAE) and the commission
2005/2, 3, 4 speranto U S 19 universala kongreso FOTO: RUSS WILLIAMS luck, I never got to meet course, is not fully aware of what he expe- my favorite author, rienced and how different it is than my own Trevor Steele, who al- stifling upbringing in Tulsa, Oklahoma. ways seemed to have The conference had an associated chil- just been talking to whomever I was meet- dren’s Kongreso. I didn’t consider sending ing. Secondly, my son’s my son to it, since in the first place I was Esperanto was so weak nervous about letting my son camp away that I constantly had to from us for a whole week in an unfamiliar answer questions for country, and secondly his command of Esperanto wasn’t great enough for me to FOTO: LITOVA E-ASOCIO be sure he could get along there. After see- ing the children’s Kongreso, I feel quite confident in it, and I think this was a Dancado kun litova rokbando missed opportunity for my son; he would for the Americas, but others have had a much better time at he chil- might have preferred the en- dren’s Kongreso. My goal for the future is tertainment. The highlight of the conven- for him to learn enough Esperanto that he tion for me was the banquet. I can participate in that. don’t especially care for that Overall, the Universala Kongreso was kind of thing, but at the ban- the fulfillment of the experience that quet my son and I sat with peo- Esperanto promises: a profoundly interna- ple from six different nations Internacia arta vespero tional, world-wide group of people work- and three continents. We spoke about urban planning, public transport, and him in English. I thank him for sitting ing and playing together in a common the non-Western traditional Japanese dress through five days of lectures he could only neutral second language. I wish I could for an hour and a half. Of these people, only half-understand; but using English share this hopeful and optimistic experi- the Dutchman and the Dane and I could throughout the day and each night and ence with every beginning American have conversed in English. This seemed to morning with my family prevented me Esperantist; there is no stronger argument me a miracle, and part of the reason I had from “entering Esperantio” —- the feeling for Esperanto. If you have not yet done so, studied Esperanto in the first place. My of fluency and command you get after head had known this was possible before; speaking only Esperanto for a few days. I recommend that you plan to attend an UK now my heart knows it. But giving this precious experience to my as soon as you are able. There are two things I regret. Due to son, even if he was only half-ready to re- misunderstanding the schedule and bad ceive it, was worth any trouble. He, of Robert L. Read, PhD, age 40 Southeastern Regional ning to hold beginner, intermediate January to get the group rate; see Esperanto Convention and (possibly) advanced the web page or send email for de- Esperanto courses (depending on tails. The cost is $79/night for two the amount of interest for each). people The Esperanto Society of Metro And there of course will be cultural Atlanta (ESMA) will be holding a programs and ample opportunities southeastern regional Esperanto to enjoy the tranquil natural setting. For more information and for regis- convention and courses March 31 – Also, if you have suggestions for tration and other details, please April 2, 2006 (Friday evening the program, or want to contribute contact Jim Henry at through Sunday afternoon) at to the program, please contact us!
20 speranto U S 2005/2, 3, 4 pasporto Kiel Progresas Pasporto Kiam mi ricevos mian ekzempleron? The DVD version of Esperanto: Pasporto al la Tuta Mondo was inaugu- rated for members of ELNA at our na- tional convention in Austin, Texas, in June. The first edition of the interna- tional version was inaugurated on Thursday, July 21 during the UK en Vilnius, Lithuania, this year. Steve Wagenseller and Diana Babeck Weichert created a PowerPoint presenta- Steve Wagenseller and Jianping tion, and, because of the “tickets” which Zhao from Radio Pekino checking Steve and Miko gave out for our presenta- the Chinese subtitles tion, we had a room-full. This, in spite of French subtitles appearing the fact that the most popular presentation where Esperanto should have of the convention – about “Vampiroj” by been. Therefore, we have had to Jane Edwards, (the wife of Humphrey re-edit the disks to replace the Tonkin) — was offered at the same time. ones with errors. We had a “booth” during the UK where All orders should have been we used the white wall behind us to show received by the time you read scenes from the drama – or pictures of the this article. If not, please let us actors. We also showed how the DVDs and know. Call or write the com- Miko Sloper, (the "father"), Lusi CDs looked in the box we have for them, Harmon (producer) and Steve missioner for Pasporto: Wagenseller (the "detective") showed the written text and exercises, and
2005/2, 3, 4 speranto U S 21 enketo Kie Estas Usonaj Junulinoj?.. FOTO: ULF LUNDE estas bona, kaj la stato de pensiuloj en ßi ofte estas malbona, se ne mizera. BonÙance, homoj en pensia aßo en Usono estas multe pli komfortaj ol en Ukrainio, kaj mi havis la impreson, ke la “plej granda generacio” (“Greatest Generation”) estas la plej aktiva en la usona E-movado. En tiu aßgrupo Ùajne ne estas malegaleco inter viroj kaj inoj – kaj Ùajne virinoj e¤ pli multas. Mi ankaª kun ßojo malkovris ke la “mezaßa bre¤o” en Usono apenaª ekzistas – almenaª kompare kun Okcidenta Eªropo, kie la E-movadon plejparte konsistigas gejunuloj kaj pensiu- loj, sen meza parto –dum la ELNA-kon- greso en Aªstino estis multaj homoj en la 30-aj, 40-aj kaj 50-aj jaroj. £ajne, la respondo al la demando pri de- mografio rekte dependas de tio kiel kaj pro kio oni lernas Esperanton – en Usono tio okazas ¤efe pro la reto kaj ankaª dank’ al sciencfikciaj libroj. Sed ¤u estas aliaj kialoj? Dum la IJK en Kovrov (Rusio), 2004 Kaj kial en la usona E-movado tiel (Ùajne) draste mankas neblankuloj?.. Ekzemple, “Kio estas via profesio?” – tato. Ankaª en mia grupo pri la germana en dum la kongreso en Aªstino, bedaªrinde, “Programisto!” – “Ho plia komputikisto, Instituto Goeto entute ne estis viroj... En estis e¤ ne unu neblankulo, kaj ankaª la sola bonvenon al la klubo!” (El subaªskultita Ukrainio multaj homoj esperantistißas ne aktiva nigrulo de la Esperanto-Societo de konversacio dum la kongreso en per la interreto, kiel ofte en Usono, sed pro Metropola Atlanto (en Atlanto, interalie, Aªstino). la vid-al-vidaj E-kursoj: estas relative facile 70% da loßantoj estas nigruloj) estas esper- aranßi E-kurson en universitato (plejparte antisto kiu translokißis en Usonon el Se vi iam partoprenis iun E-aranßon en oni varbas en la lingvistikaj fakultatoj), Afriko... Por trovi respondojn al tiuj ¤i de- Ukrainio aª Rusio, vi ne povis ne demandi lernejo aª eksterlerneja kleriginstitucio. Do, mandoj kaj aliaj demandoj kaj ekscii la vin – kial en la ukrainia (rusia) E-movado pro tio ke multaj lernantoj de Esperanto eblajn solvojn por diversigi la demografion mankas junaj viroj, kaj en la usona – junaj estas lingvistoj aª lingvemuloj, jen ni havas kaj en Usono kaj en Ukrainio, ni preparis inoj?.. Ekzemple, en mia E-klubo en Kievo tiom pli da virinoj ol viroj. etan enketadon inter usonaj kaj ukrainiaj es- virinoj (junulinoj) estas kelkoble pli mul- Antaª ol veni al Usono mi ja sciis ke la perantistoj. La demando por ukrainaj esper- tenombraj ol viroj, kaj simila situacio estas demografia situacio ¤i tie estas tute alia ol antistoj estis: “Kial en la ukrainia E-movado ankaª en aliaj urboj de la lando. en Ukrainio – sed tamen e¤ por mi estis mankas junaj viroj”, kaj por usonaj esperan- Bedaªrinde, mi ne povas el¤erpige re- ioma surprizo ke mi estis Ùajne la sola tistoj – “Kial mankas en la usona E-movado spondi ¤i tiujn demandojn, ¤ar ßi estas tre virino inter la aßoj 20 kaj 30 en la tuta kon- junaj virinoj kaj ne-blankuloj”. komplika, sed jen kelkaj miaj personaj pen- greso en Aªstino... Eble usonaj gejunuloj soj pri la afero. En Ukrainio, same kiel en preferas viziti eksterlandajn renkon- multaj aliaj eks-sovetiaj landoj, virinoj ßen- tißojn?.. Ankaª la E-kunvenoj en Atlanto Rigardo el Ukrainio erale estas pli socie aktivaj – verÙajne ekde aspektas kiel tuta malo de tiuj en Kievo: al Pli scivolemaj? la Dua Mondmilito, kiam ili devis la klubkunsidoj en Ukrainio plejparte Mikaelo Lineckij, profesia esperantisto transpreni multajn virajn taskojn pro foresto venas junulinoj – studentinoj, kaj nur kaj instruisto (li instruas E-on al 10-12- aª morto de multaj milionoj da viroj... kelkaj viroj, por la renkontißoj de E- jaraßaj infanoj en la sesa klaso de liceo en Virinoj en Ukrainio estas ankaª pli Societo de Metropola Atlanto, male, venas Kievo) kaj muzikisto, supozas ke junulinoj lingvemaj ol viroj. En fremdlingvaj fakulta- plejparte viroj – mi preskaª ¤iam estas la en Ukrainio estas pli scivolemaj ol junuloj: toj kaj kursoj viroj estas tre raraj: en iuj kla- sola ino – la nura escepto estas kiam kun iu “Ankaª por mi estas granda enigmo, kial soj entute ne estas viroj, ¤ar ili ofte elektas el la viraj esperantistoj venas edzino... en la E-movado en Ukrainio estas multe pli teknikajn, komercajn aª jurajn kursojn. Ankaª la aßgrupoj en Ukrainio kaj da junulinoj ol junuloj... En la liceo post Ekzemple, en la grupo de mia fratino en la Usono estas tre malsamaj: en Ukrainio nur fino de la sesa klaso apudas min nur la kn- universitato (Ùi estas tradukisto de la franca) tre malmultaj homoj en pensia aßo aktivas abinoj... Klarigi tion mi ne povas. VerÙajne entute ne estis viroj, en mia grupo pri ¢ur- en la Esperanto-movado – kvankam kun knabinoj estas pli scivolemaj en tiu aßo... nalismo kaj redaktado/eldonado estis nur du kelkaj brilaj esceptoj. Nu, tio facile klarige- Se mi instruus en la okaj klasoj, eble la viroj, unu el kiuj poste foriris de la universi- blas: la ekonomia situacio en la lando ne bildo estus iom alia.”
22 speranto U S 2005/2, 3, 4 enketo
La situacio en la ukrainia E-movado junuloj okupißas pli ofte, estas la sama kiel en la socio... pli aktive kaj e¤ pli Laª la opinio de ¥enja Slova¤evskaja, sukcese ol la junulinoj”. ankaª profesia esperantisto, instruisto kaj lingvisto, kiu instruas Esperanton en ek- Rigardo el Rusio sterlerneja infana kleriginstitucio en Kievo, Viroj en Rusio mo- Ukrainio, la situacio en la Ukrainia E- mente estas tre movado estas la sama kiel en la socio: viri- ekonomi-orientitaj noj (junulinoj) estas tre aktivaj tie kie viroj Katja Ignatjeva, Rusio/ (junuloj) ne sufi¤e aktivas, ¤ar viroj volas Svedio, tre aktiva esperan- konservi la energion por “iuj grava¢oj”: tistino – eksa prezidanto “Ni, kiel tiuj kiuj naskißas por doni kaj de Junulara Esperanto- konservi vivon, ne povas permesi malvivißi Asocio de ÃuvaÙa tion kion indas teni vivanta. Ãar se ne ni – Respubliko (Rusio), eksa do kiu?.. Kaj viroj (junuloj) en Ukrainio pli Ukraininoj kun “Lenin” (dum la IJK en Kovrov) Ïenerala Sekretario kaj emas pripensi ion kaj dubi – ¤u ili bezonas nuna Kasisto de Tutmonda Esperantista Ãu Esperanto povas konkurenci? tion aª ne, ¤u ßi estas utila aª ne, kaj krome Junulara Organizo, povas paroli nur pri Tracy Huber, aªstinano, kunorganizanto – ¤u ili povas aª ne povas utiligi ßin – eble, Rusio kaj ekskluzive pri sia persona im- de la ELNA-kongreso 2005, profesia prefere e¤ ne komenci, por ne riski... La ne- preso de la hejmurbo (Ãeboksaro): “Mi proporcie granda forto de virinoj ¤iam vidas tri ¤efajn kialojn. Unue, ßenerale la masaßisto, diras ke en Usono, krom estas rezulto de la malforto de viroj. Mi ne statistiko montras ke inoj inter loßantoj de uraganoj, kelkfojaj tertremoj, kaj aviadiloj parolas pri viroj kiuj tamen riskis preni sur la urbo estas multe pli multnombraj ol flugantaj kontraª konstrua¢ojn, oni kutime sin respondecon pri la afero, sed, viroj. Due, laª mi, temas pri scivolemo kaj ne havas grandajn problemojn – konstanta bedaªrinde, en nia socio ne tiom multas tiaj kuraßo. Viroj multe malpli facile kuraßas malsato aª interna milito, ktp. – kiel en viroj. Kaj denove: kiu do, se ne ni?..” provi ion novan – ili preferas fari nur la aliaj landoj, sed aldonas ke “al ni ¤iam aferojn kiuj, laª la komuna opinio, estas estas multege da zorgetoj, kiel la pikiloj de Trovi fian¤on?.. iom “laªmodaj”. Ili malpli facile kuraßas kaktoj, sen¤ese: ¤u la laboro iros al alia Jefim Zajdman, longtempa esperantisto- havi novajn kontaktojn, teni novajn instruisto, emeritißinta programisto kaj es- amikajn rilatojn. Trie, ßenerale la interesoj lando, ¤u ¤i tiu aª tiu nutra¢o estas mal- ploristo pri la frua E-movado, gvidanto de de viroj en Rusio momente estas tre saniga aª ne, ¤u la enspezo ¤i-monate klubo kaj ¤eforganizanto de muzika E- ekonomi-bazitaj kaj do, Esperanto ne estas sufi¤os por la elspezoj, ¤u iu Ùtelos perso- renkontißo por popularigi E-on al la ek- tiom evidenta ilo por pliri¤ißi”. Katja al- nan informon por uzi ßin akiri kreditkar- stera publiko, opinias ke “eble la junulinoj donas ke certe estas aliaj kialoj kaj, krome ton. Gepatroj zorgas pri la sekureco kaj lernas la lingvon por trovi fian¤ojn”. – ne ¤ie la situacio estas sama: “Mi scias ke sano de siaj infanoj, la prezo de ¤io pli- en kelkaj aliaj urboj viroj kaj virinoj estas altißas, la impostoj plialtißas, la enspezoj Viroj tamen pli multas! egalkvante reprezentitaj en E-kluboj aª daªras samnivele, pli da laboro ne helpas Paªlo Mo¢ajev, postdiploma studento kaj viroj kelkloke e¤ pli multnombras”. instruisto (pri §irurgio), E-instruisto, sed nepre devas daªri... Multaj homoj el muzikisto kaj tradukisto skribis ke li ne Rigardo el Usono aliaj landoj diris al mi “usonanoj ¤iam lab- povas tuj konsenti ke junulinoj signife pli La reto kaj sciencfikcio oras!”, kaj mi respondis “ni devas, aª ni multas ol la junuloj: “Mi persone havas la Multaj el la enketitoj nomis la interreton ißos kiel la senhejmuloj ¤e la stratkru- impreson ke viroj ßenerale kaj junuloj spe- kaj sciencfikcion kiel gravajn kialojn kial cißoj.” Nepre, senfine, sen¤ese, sen okazo ciale estas tamen pli multaj ol virinoj kaj tiom da usonaj esperantistoj estas viroj. por malstre¤ißo. Do, nur la multaj distra¢oj junulinoj. Kiel mi scias, tiu situacio estas Steve Brewer, vic-prezidanto de ELNA, kiel televido, muziko, filmo, komputilaj tipa por tuta Esperantio, kaj la kialoj estas ja klaraj: viroj estas ßenerale pli scivole- profesoro kaj prezidanto de la E-Societo de ludoj, ktp., donas iom da azilo de la maj, pli memstaraj finance por povi parto- Nov-Anglio, opinias ke ßuste sciencfikcio sen¤esa rivero de zorgetoj kaj laboroj. Ãu preni E-aktiva¢ojn, pli ambiciaj (do, kaj la reto estas du el la plej gravaj kialoj: Esperanto povas konkuri en tia medio? Esperanto iusence estas por ili – almenaª “Ili ambaª estas multe pli allogaj al viroj ol £ajnas ke ne. Sed, mi opinias ke estas por iuj – vica afero por pligrandigi sian al virinoj. La reto nun havas ankaª multajn sufi¤e da geusonanoj kiuj bezonas kaj bon- memestimon), iom malpli ligitaj al famil- virinojn, sed por la unuaj dek jaroj (1984- venigus la okazon, senti sin parto de ia 1994, ni diru) estis kvaroble aª kvinoble pli iaj zorgoj”. Paªlo mem lernis Esperanton “granda rondo familia.” Por ili, Esperanto da viroj ol virinoj en la reto”. Steve mem per la reto kaj li opinias ke lastatempe la povas esti la distra¢o bezonata. Do, kiel plej grava afero kiu pligrandigas la kvan- unue aªdis pri Esperanto per la libroj de celigi la mesaßon pri Esperanto? Tio estas ton de junuloj en la Movado kaj ko- Harry Harrison kaj unue lernis kaj uzis ßin munumo estas la interreto, dank’ al kiu pere de la reto. Ankaª Chuck Smith, es- mia laboro. Jen, ekzemple, estas aªtoafiÙo eblas ne nur ellerni la lingvon, sed ankaª trarano de TEJO, opinias ke la reto multe de mi (tradukita Esperanten) ‘ES- aktive praktiki ßin: “Ja ne estas sekreto ke influas la demografian situacon en la E- PERANTO: La Mondo Ãe La Pinto De Via pri retaj kaj ßenerale komputilaj aferoj la movado en Usono. Lango.’”.
2005/2, 3, 4 speranto U S 23 enketo FOTO: ¥ENJA AMIS Samtempe, virinoj nuntempe estas pli ol duono de la ¤eestantoj de juraj lernejoj (angle “Law School”). Mi supozas ke tio estas pro tio ke esti advokato estas altnivela dungo en nia socio, do kiam ni malfermis ¤i tiun profesion al virinoj, ili plenigis ßin. Oni, plejparte, ne gajnas socian estimon nek monon per la sciencoj (kompare al ad- vokatado!), kaj, same, Esperanto Ùajne donas plejparte abstraktajn donojn. Pro ¤i tio, mi supozas estas malfacile varbi viri- nojn kaj ne-blankulojn al Esperanto. Sed mi ne estas memfida pri ¤i tio; eble estas pli simple: ili ne legas sciencfikcion kaj ne konas la ideon?..” Ankaª Steve Brewer nomis ekonomion unu el la kialoj de la demografio en la usona E-movado: “Mi kredas ke blankuloj, pro siaj ekonomie privilegaj pozicioj, pli Dum malfermo de ELNA-kongreso en Aªstino, 2005 kapablas lerni ion kio vere neniel servos por gajni monon aª konkurenci ekonomie. vizitojn al Usono de gravuloj el alilandaj Aliaj eble ne havas tiun lukson...” Simila allogas similon! E-movadoj, inkluzive virinojn kaj Filipo Dorcas opinias ke mono kaj tempo Unu el la kialoj kial ne multas mezaßaj neblankulojn, kun helpo de lokaj grupoj estas gravaj kialoj kial oni lernas aª ne ler- homoj en la E-movado en Ukrainio estas ke aranßi intervjuojn en publika radio kaj la nas Esperanton: “Esperanto estas afero en la pluraj “junulaj” aktiva¢oj tute ne interesas gazetaro kaj vizitoj al lernejoj kaj universi- vivo kiu postulas tempon. Certe, la lingvo ilin. Kaj samo validas pri “plenkreska” tatoj: “Povus esti ke vizito de Spomenka taªgas por iu ajn kiu deziras bonan kaj belan Okcidenta Eªropo: ofte gejunuloj, unufoje £timec aª Anna Lowenstein instigus pli da komunikilon. Sed tio havas koston. Estas pli vizitinte lokan klubon kaj trovinte tie usonaj virinoj interesißi pri Esperanto, kaj facile, laª mi, por iu kiu havas monon aª preskaª senescepte grizharulojn, ne plu in- vizitantoj el Azio, Afriko kaj Latinameriko tempon havi Esperanton kiel Ùatokupon.” teresißas viziti ßin denove. La samo, Ùajne, eble kaptus la atenton de membroj de ri- validas ankaª por Usono. Filipo Dorcas, la lataj etnoj en Usono”. Ãu tio ne “forpuÙos” la anglan?.. nuna prezidanto de ELNA, estrarano de Li ankaª emfazas ke estas kelkaj bonaj Steleto Kim – denaska esperantistino (Ùi Amerika Asocio de Instruistoj de kialoj celi aparte gejunulojn, kaj ne nur ¤ar ankaª instruis Esperanton ¤e la Universitato Esperanto, fizikisto kaj inßeniero, ri- la usona movado bezonas pli da juneco: de Kalifornio en Berklio de 1999 ßis 2003), markas: “Se ekzistas loka grupo aª landa “La plejparto de esperantistoj ekinteresißas kiu laboras kaj daªrigas post-diploman stu- asocio kiu enhavas plejparte unu specon de pri la lingvo kiel infanoj aª gejunuloj, kaj dadon en la fako de edukado, respondis la homoj, tio allogas pli da tiaj homoj. Kiam junaj interesitoj emas esti pli diversaj. demandon pri la rasa malekvilibro jene: mi faris prezentadon pri Esperanto al la Ekzemple estas multe da junulinoj kaj “Ne-blankuloj ofte estas eksterlandanoj, kaj loka “Mensa” grupo, tio helpis tie, sed membroj de diversaj etnoj inter la studantoj mi tro ofte aªdas pri gepatroj kiuj ne in- malhelpis en aliaj miaj grupoj. Ili, ne de Esperanto en Nordkarolina Lernejo de struas la indißenan aª nacian lingvon pro la “Mensa”-anoj, simple opiniis ke Esperanto Scienco kaj Matematiko”. Rilate tion, laª (malßusta) penso ke ßi malrapidigos la ler- postulas grandan cerbon. Mi ne esprimis li, estus bone represi la romanon Peter nadon de la angla. Tiuj gepatroj puÙas la in- tion, sed tio estas impreso nur de la rilato Jameson’s Secret Language de Sylvan Zaft fanojn lerni la anglan, kaj e¤ tio ne tiom kun mi kaj Mensa.” kun pli bona kovrilo kaj donaci ßin al kiel sukcesas (estas polemika propono sur la Gary Grady, reelektita estrarano de eble plej multe da lernejaj bibliotekoj. kalifornia balotilo por novembro – ¤u per- ELNA (li estas ELNA- kaj UEA-membro mesi hispanparolantojn fari ekzamenojn en ekde 1976), vicprezidanto de softvara kom- Gajnoj materiaj kaj nemateriaj la hispana aª ne?). La angla ne estas facila panio kaj E-instruisto, diras ke similan Ankaª materia flanko de la afero multe lingvo, kaj niaj instruistoj ne bone instruas gradon de blankeco aª vireco (aª la malon) gravas en la demografia situacio – kaj en (alia ßenerala opinio).” oni trovas ankaª inter interesitoj pri scienc- Usono kaj Ukrainio. Robert Read, aktivega fikcio, partoprenantoj en kelkaj sportoj membro de la E-klubo de Aªstino, kunor- Apatia generacio ktp: “La kialo ne estas ¤iam klara. Unu eble ganizanto de ELNA-kongreso en 2005 kaj Joel Amis konsentas ke eblas parte kla- parta kialo estas ke sola virino aª sola nova estrarano de ELNA, pensas ke rigi la proporcion de junuloj al junulinoj neblankulo inter grupo de viroj kaj blanku- Esperanto, same kiel la sciencoj ßenerale, per la populareco de sciencfikcio kaj kom- loj sentas sin ne tute komforta kaj tial ne estas plej alloga al homoj kiuj estas tre putilaj aferoj. Tamen li rimarkas ke intensi- revenas, kaj do la grupo ne diversißas”. Li sekuraj en sia socia nivelo: “Same la fakoj gas la problemon la malmulteco de proponas ke ELNA, kunlabore kun lokaj de komputiko ¤e universitatoj ne ofte havas gejunuloj entute en la (organizita) usona grupoj, povus de tempo al tempo aranßi virinojn aª ne-blankulajn usonanojn. movado: “Se estus pli da gejunuloj entute,
24 speranto U S 2005/2, 3, 4 enketo
FOTO: STANO MAR¤EK lingvajn kursojn ßis la alta virina-literaturo (angle: “chick-lit”)? Ãu ni lernejo – kaj e¤ tiam, nur devas emfazi ke E-o estas bona ilo por vo- unu aª du jarojn, tute ne jaßado? Laª mi, pli da virinoj revas pri vo- sufi¤e por akiri fortan ling- jaßo al Eªropo ol viroj, sed mi ne certas...” van kapablon. En Eªropo, Steve Brewer pensas ke diplomo de ne estas malofta afero Akademio Internacia de Sciencoj de San- renkonti homon kiu parolas Marino ankaª povus allogi homojn: “Mir- tri, kvar, aª kvin lingvojn. igis min, kiam mi partoprenis la finajn Multaj usonanoj havas iom ekzamenojn de polaj studentoj pasintjare strangan pensmanieron (mia kaj vidis ke el Pollando estis multaj junaj patro nomas ßin “kultura esperantistinoj. Mi neniam vidis tiom da imperiismo”), kredante ke ne-grizharaj esperantistinoj en unu loko ¤iuj en la mondo parolas la antaªe. Ili uzis Esperanton por ricevi inter- anglan. Do, kial lerni aliajn Rusinoj dum la UK en Gotenburgo nacian diplomon. Ili kredis ke per lingvojn? La angla estas la Esperanto, ili plibonigis siajn ekonomiajn la manko de junulinoj ne estus tiel forte internacia lingvo! (pensas ili). Kaj iuj eblojn. Se oni pretus oferti tion al homoj en sentebla, e¤ se junulinoj restus relativa mi- usonaj turistoj e¤ kolerißas kiam fremdulo Usono, povas esti ke Esperanto estus pli al- noritato. Ekzemple, se estus 100 gejunuloj ne parolas la anglan”. loga al pli diversaj homoj en Usono”. en iu kongreso kaj nur 15% estus junulinoj, Laª la opinio de Steleto Kim, en Usono tre Alia ebleco diversigi la demografion de tiam estus tamen 15 junulinoj. Sed se mankas ßenerala scio pri Esperanto, kaj pro usonaj esperantistoj estas pli multe instrui ¤eestus nur dek gejunuloj entute, kaj same tio mankas interesißo: “Se mi mencius Esperanton en lernejoj. Julie Spickler, nova nur 15% estus inoj, tiam estus nur unu aª Esperanton en ¤ambro da homoj, eble unu aª estrarano de ELNA, prezidanto de loka du junulinoj. Do, simple la ßenerala mal- du el dek scius kio ßi estas. Pligrandigi la klubo en San-Franciska regiono, opinias ke multeco de gejunuloj intensigas la impre- nombron de esperantistoj (viraj, virinaj, se ni iam ajn povos enirigi Esperanton en la son de “manko de junulinoj”. blankaj, neblankaj) estas grandioza tasko en bazlernejojn, tio verÙajne helpos: “Sed por La malmultecon de gejunuloj Joel klari- lando kie ekzistas tiom da land-amo (kaj spe- tio, la ßenerala kompreno ke Esperanto gas jene: “£ajnas al mi ke la ¤efa problemo ciale nuntempe, malamo kaj timo de la ek- ekzistas, kaj kial ßi estas, kiel verkis Claude sterlando), kaj diversigi la Esperantopopolon estas generacia apatio. Ne nur nia Movado, Piron, la bona lingvo, devas plialtißi”. estus, laª mi, e¤ pli malfacile.” sed ankaª aliaj neprofitcelaj organizoj Ellen Eddy, organizanto de la Nord- suferas de tia apatio. La ßenerala inklino de Amerika Somera Kursaro, levis la deman- la nuna junularo ne estas al idealismo Kiel diversigi? don pri demografio en la Usona E-movado (male de la 1960-aj jaroj, ekz.), do lerni Robert Read pensas ke por allogi pli da dum la paªzoj en la NASK-plankunsido: lingvon kaj alißi al movado el idealismaj virinoj kaj neblankuloj necesas uzi konkre- “Ni diskutis la pasintajn NASK-ojn kaj motivoj ne allogas ilin. Multaj gejunuloj e¤ tajn “materiajn” aferojn kiuj povus esti in- konstatis ke la plejmulto de junaj virinoj teresaj por ili. Li vidas la jenajn ¤efajn ne havas fortan emon vo¤doni, ¤ar ili tak- partoprenis en 2000 (nia lasta jaro ¤e manierojn diversigi la demografion de la sas politikon afero kiu ne koncernas ilin kaj SF£U) kaj 2001 (la jaro ¤e Universitato de usona esperantistaro, kvankam li preferas ne helpas ilin materiale. Do, se malfacilas San-Francisko). Post la translokißo al SIT, ekscii kion pensas virinoj kaj neblankuloj instigi gejunulojn interesißi pri tio kiu far- la nombro de partoprenantoj duonißis, kaj pri la afero: “Unue ni devas ligi la lernadon ißas la prezidento de Usono, nur imagu junaj virinoj preskaª malaperis. Ãi-jare, de Esperanto kun konkreta utilo por junaj kiom malfacile estas interesigi ilin pri iu Sara, kiu havas 17 jarojn, venis de neblankuloj. Ekzemple, ¤u ni rajtas diri ke lingvo (estas foje miraklo kiam usona NovhampÙiro kaj estis la sola junulino. sukcesi en la AAIE-ekzamenoj vere facili- junul[in]o interesißas pri ajna lingvo en- Dum la planado de NASK 2006, ni diskutis gus la kandidatißon al universitatoj? (Mi tute!) kaj movado kiu (Ùajnas al ili) donas manierojn allogi pli da universitataj studen- neniun materialan profiton. Kaj, opinias generale bedaªrinde, ¤i tiu apatio koncernas ke jes, ßi estas FOTO: ¥ENJA AMIS gejunulojn de ambaª seksoj kaj ¤iuj rasoj.” bona por la Tamen Joel esperas ke, kiel kutime okazis vivresumo kaj en la pasinteco, idealismo kaj materialismo kandidatißilo, ciklas de generacio al generacio: “Eble en sed mi preferus la venontaj jaroj venos pli idealisma gen- ekscii tion de la eracio por kiu Esperanto estos pli alloga”. universitatoj mem.). Due, ni Ne emas lerni aliajn lingvojn devas emfazi la Steleto Kim supozas ke en la “nelernemo propedeªtikan de Esperanto” grave kulpas tio ke usonanoj efikon de E-o ßenerale ne emas lerni aliajn lingvojn: por la lernado “Oni povas kompari la valoron de lingvoj de aliaj lingvoj. Trie, por virinoj, en Usono kaj Eªropo ene de la elementaj ¤u ni havas por- lernejoj. En Usono, lernejanoj ne devas fari Aªstinaj ¤eforganizantoj de la kongreso ricevas ¤ies aplaªdojn pro la bona organizado 2005/2, 3, 4 speranto U S 25 enketo toj. Ni intencas celi tiujn kiuj havas intere- bezonas pli da membroj: “Ni devas starigi loj en la usona E-movado, mi povas diri ne- son pri lingvoj aª lingvistiko. Ãu la sama la punkton ke Esperanto estas por ¤iuj, – nion – mi nur memoras ke kiam mi alißis al kvanto de junulinoj kiel junuloj interesißas ¤ies lingvo, ¤ies Esperanto. Ni povas mon- la klubo en Losanßeleso antaª 44 jaroj, la pri tiuj fakoj? Ni vidos.” tri la diversecon kiun ni jam havas en nia kasisto estis nigrulo (Bob Moore) kaj al- membraro de ELNA kaj en lokaj grupoj. Ni menaª unu juna membrino ankaª estis “Ni ne maltrankvilißu pri statistikoj, povas internaciigi niajn kunvenojn, e¤ pli nigra (Marcia Connerley). Sed povas esti sed ni antaªenigu niajn celojn!” forte ol ili jam estas. Ni ne maltrankvilißu ke la usona movado intertempe pli Enrique Ellemberg, longtempa pri statistikoj, sed ni antaªenigu niajn “blankpanißis” ... se jes, tio ja estas Esperanto-instruisto, konsentas ke en celojn al pli aktiva asocio, laª la bazaj ideoj bedaªrinda. Sed ¤ar ni ne havas “rasajn” ELNA estas malmultaj junaj virinoj kaj ni- de la lingvo. Se ni faros tion, ¤io estos en informojn pri niaj membroj, mi ne povas gruloj, sed aldonas ke malmultas ankaª ordo fine de la tago. Ni povas priparoli la certi pri tio, almenaª rilate ELNA-n.” junaj viroj... kaj, bedaªrinde, estas malmul- statistikojn kaj kiel ni pli bone kunlaboru, taj homoj entute. Li pensas ke junaj viroj sed mi kredas je la bono de la lingvo. Tio Kaj kion VI opinias? La redakcio invitas pli facile vojaßas al la renkontißoj ol la estas nia genia bazo, senrigarde al la kvanto ¤iujn dividi sian opinion kun anoj de junaj virinoj, kaj pro tio ili pli ofte trovißas de blankuloj, neblankuloj, virinoj, viroj, ELNA surpaße de Esperanto USA! en renkontißoj: “Ni bezonas pli da esperan- junuloj, maljunuloj, spertuloj, nespertuloj, tistoj... de ¤iu aßo kaj ¤iu sekso, de ¤iu etno saßuloj, frenezuloj, geniuloj, aª e¤ idiotoj. Koran dankon al ¤iuj kiuj partoprenis en la kaj koloro. Mi same laboras por esperan- La lingvo sukcesas kaj sukcesos!” enketado! La temo de la venonta enketado tistigi anglaparolantojn kaj hispanparolan- estos: “Ãu prospero de Esperanto dependas tojn. Bedaªrinde, mi havas malmultajn Evidenta, sed ne katastrofa! de la ekonomia situacio en la lando?” lernantojn, kaj kelkaj loßas en aliaj landoj. Don Harlow, la direktoro kaj longtempa Esprimu vian opinion – skribu al la redakcio! Mi provos esperantistigi studentojn – unue laboranto de la CO de ELNA, konsentas ke universitatanojn kaj eble mezlernejanojn!” la demografia situacio en ELNA (se ne en preparis ¥enja Amis Ankaª Steleto Kim opinias ke simple tre la tuta usona movado) estas malsama ol tiu FOTO: ULF LUNDE mankas homoj: “Ãu malmultas junaj virinoj en Usono ßenerale: “Sed antaª ol trovi pli ol junaj viroj en la usona Esperanto- solvon, oni devos iom esplori la proble- movado? Mi eble ne tion observis ¤ar simple mon. Unue, ¤u la problemo estas tia, kia vi tiom malmultas gejunuloj – ne, esperantistoj! prezentas ßin? Almenaª en ELNA trovißas – en Usono. Kiam mi instruis Esperanton en sufi¤e multaj homoj kiuj devenas de la Universitato de Kalifornio ¤e Berklio, niaj Hispanlingvujo (ekz-e, en la Estraro tro- klasoj estis sufi¤e miksitaj. Interese, plejparte vißas almenaª du tiaj homoj, el Meksiko niaj lernantoj estis studentoj de matematiko resp. Kubo).” Don Harlow certas ke la mal- aª ekonomiko aª, kompreneble, lingviko. multeco de junaj virinoj estas pli evidenta, Kaj, plejparte, tiuj studentoj estis viraj. sed eble ne katastrofa: “En nia datumbazo, Tamen, mi havis la impreson (de psikologiaj el la membroj de 2005 por kiuj ni havas studadoj) ke virinoj pli bone komprenas kaj naskißdatojn kaj kiuj montrißas maksi- lernas lingvojn... do miaj spertoj ne donas mume 25-jaraj, proks. triono estas virinoj iajn ajn inteligentajn teoriojn, ¤u!” (laª mi, tiu proporcio kompreneble devus Same Filipo Dorcas opinias ke ni simple esti pli alta). Pri la nuna situacio de nigru- Dum la IJK en Kovrov Redakcia Geedzißo! FOTO: HARVEY AMIS Sabaton, la 7-an de majo 2005 en Atlanto, Georgio, geedzißis Kontakto- redaktorino (kaj TEJO Tutmonde-vi- cred., kaj nun vicred. de Esperanto USA) ¥enja ZVEREVA kaj TEJO Tutmonde-redaktoro (kaj Kontakto- vicred., kaj nun redaktoro de Esperanto USA) Joel AMIS (ambaª ELNA-anoj). La ceremonio okazis en la Atlanta Loßio de la Rozkruca Ordeno, AMORC, en la ¤eesto de parencoj, esperantistaj amikoj, kaj aliaj rozkrucanoj. Kun esperantistaj amikoj: Sean Johnson, Chuck Smith, Randy Dean kaj Henry Spehar
26 speranto U S 2005/2, 3, 4 Glenny fund Esperanto Available to Everyone How you can help put Esperanto books on public library shelves When I went off to college in Pasadena, country. Since that time, people have con- the history of the language problem and a few years ago, not too many months tributed, not rapidly but consistently, to Esperanto (approx. 60 pages); a ten-les- after I matriculated my classmate the Glenny Fund. Currently it contains al- son course in Esperanto, including the Gene Fellner and I looked up, and vis- most $1,600 dollars. Given that it costs usual grammar explanations, vocabular- ited, UEA’s ¤efdelegito in the U.S., at about $12 to provide a copy of the book to ies, drills, exercises and practice dia- that time Donald Parrish who lived a library, that’s enough for about 130 logues (approx. 110 pages); keys to the with his wife in Los Angeles. Don in books. dialogues and exercises in the course; a turn put us in contact with the While it is relatively easy for the Esperanto Club of Los Angeles (about Central Office to receive and process your heavily annotated reading section for the whose existence we had known noth- donations to the Glenny Fund, it is much student who wants to go on (approx. 130 ing), and from that time I participated more difficult for the CO to spend them. It pages); a four-page bibliography for the in most meetings of the club until I would not be impossible for the Director more serious student; a fairly complete graduated a few years later. to take time out of his busy day to visit the (roughly 4000 words) Esperanto-English Unfortunately, public transit in the L.A. occasional library here in California’s vocabulary; and an index. basin was not, at that time, very conven- East Bay and convince its librarian to put (3) If the librarian shows interest, and ient. Luckily, Don put me in touch with a a copy on the shelf, but the Glenny Fund indicates that the book would indeed be neighbor of sorts, a patent lawyer named doesn’t exist just to distribute a few books shelved for the occasional interested pa- Bill Glenny who lived in the upscale sub- here in the East Bay; its purpose is to tron (not sold off the following week for urb of San Marino just south of Pasadena. make them available around the country. ten cents in a Friends of the Library book- After that, six or eight times a year Bill So it would be a great help if all those and-cake-sale), suggest that he or she would go out of his way to pick me up and members who have contributed and will, drive me into downtown L.A. for our one hopes, continue to contribute to the write to us (ELNA, PO Box 1129, El meetings. Glenny Fund (thanks to all of you!!!) Cerrito CA 94530) asking for a copy of William W. Glenny was born in 1916. would also take an additional step and the book and mentioning the Glenny Fund He left us in 1989. He was one of the make sure that a copy gets into their local as a source. It is preferable, I think, that major motors of the Esperanto Club (later library. the librarian ask for the book, rather than Association) of Los Angeles, and during How to do this? My recommendation, for you yourself to do it, since that will his last years perhaps the major motor. He which I’ve discussed with our treasurer give him or her a somewhat greater per- was also, at one time or another, and if I Bill Harris, would be as follows: sonal interest in keeping it once it arrives. remember correctly, a member of ELNA’s (1) Check to see whether, by some Again, contributing to the Glenny Fund Board of Directors. He spoke Esperanto chance, your library (*) already has a and making sure that those contributions fluently, and was otherwise one of the copy on its shelf. That will be in the 400 get spent are equally important activities, most competent people it has been my section (under the Dewey Decimal sys- and I hope that you won’t stint on either privilege to know. The entry for him in the tem), either very early (408.96 or there- Esperanto Wikipedia is, IMHO, shame- abouts) or, more likely, somewhere in the of them — at this point in time, particu- fully short, but we should perhaps be 490s. If it does, you don’t need to do any- larly on the second. I look forward to thankful that he’s remembered at all in a thing else. If you don’t find one sitting hearing from your local librarians. I thank document that only came into existence there, don’t forget to check the card cata- you for this, and I’m sure Bill Glenny, almost a decade and a half after his death. log (these days more likely to be elec- who would not have hesitated for a mo- And perhaps someone who has read this tronic than physical), on the off-chance ment to make sure that the San Marino li- and who also knew him can go in and add that the library has it, but that it’s cur- brary had a copy on its shelf, would thank some information
2005/2, 3, 4 speranto U S 27 manlibro FOTO: ¥ENJA AMIS Kiel Organizi Kongreson?
Tio ¤i estas la komenco de serio de artikoloj pri organizado de Esperanto-kongresoj, specife de landaj kongresoj de ELNA, sed ankaª de regionaj kongresoj. Ïi bazißas sur la kongresa manlibro de ELNA, kiu trovißas ¤e
Frua Planado aprobas kaj la hotelkontrakto Ùajnas preta, fari kongresan retejon, analizi la alißilojn, Loka Kongresa Komitato (LKK) la negocanta LKK-ano petu la hoteliston verki aª redakti la kongresan libreton, formißas en kaj ¤irkaª la kongresa urbo, sendi la kontrakton al la Centra Oficejo varbi prezentontojn kaj gvidontojn por la unu jaron, aª prefere multe pli frue, antaª (CO) de ELNA por ke la direktoro sub- programo, skribi invitleterojn por alilan- la kongreso. Tiuj homoj esploru pri la skribu ßin. danoj kiuj bezonas vizojn ktp. Helpantoj lokaj eblecoj kongresi kaj elektu kongre- Je komenco de la planado, faru retpoÙ- estos bezonataj ankaª dum la kongreso sejon, ¤u hotelon aª universitaton. Ãiu kiu tan listgrupon, ¤e Yahoo Groups aª mem; por tiuj kiuj volas volontuli povas parolas al hotelistoj aª universitataj sta- alia listoservo al kiu iu en la LKK havas esti indiko en la alißilo*. banoj skribu taglibreton pri la telefonaj aliron. En tiu listo membru ne nur la LKK- konversacioj* (kaj poste personaj vizitoj), anoj, sed ankaª la direktoro de la CO, la Elekti Kongresejon por registri la faktojn – la prezoj por ¤am- redaktoro de Esperanto USA, la Komisiito Depende de la lokaj kondi¤oj, kongreso broj kiujn ili menciis (ekzemple) kaj kiu pri Kongresoj kaj eventuale aliaj homoj okazu aª en kolegio/universitato, aª en respondecas pri kio. En la unua periodo kiuj volas helpi al la LKK. (En marto 2004 hotelo, aª en kongresa centro kun apuda eble la LKK dividu liston de hoteloj kaj ni diskutis la ideon havi unu daªran list- hotelo. La elekto de bona kongresejo estas universitatoj inter si, kaj ¤iu LKK-ano grupon, en kiu membru la LKK de la tuj plej grava decido en la sukceso de la kon- kontaktu plurajn ejojn por demandi pri okazonta kongreso kaj la LKK de la post- greso. (En la sekvontaj alineoj, por “hotelo” haveblaj kunven¤ambroj, prezoj kaj datoj jara kongreso. Tiel la LKK-anoj povus pli legu ¤iam “hotelo aª universitato”.) kiam haveblas la ¤ambroj. facile interÙanßi ideojn kaj konsilojn. Sed Gravaj konsidera¢oj: Dum la unua esploro pri kongresejoj, es- ni decidis ke estus iom ßene miksi la afer- - Proksimeco al publika transporto. ploru pri multaj per TTT, tiam telefonu aª ojn de du jarkongresoj. Do, ni faru po unu - Proksimeco al restoracioj kaj taªgaj retpoÙtu al la Ùajne taªgaj por havigi al vi liston por jarkongreso. Sed homoj de unu celoj por ekskursoj*. pli bonan ideon pri iliaj kunven¤ambroj, LKK povas membri en la diskutlisto de - Interna aranßo – ¤u la loßejaj ¤ambroj prezoj ktp. Tiam sendu fakse aª retpoÙte alia, por lerni de la spertoj de aliaj, aª por estas proksimaj al la kunvenaj ¤ambroj? leterojn petante skriban proponon de tiuj foje konsili el sia propra sperto.) Ãu la kunven¤ambroj estas proksimaj unu kiuj laª la telefonaj konversacioj Ùajnas Eble utilas havi ankaª kongres-planan al la alia? Prefere la loßado kaj kunvenoj havi taªgajn ¤ambrojn ktp. Tiuj leteroj de- vikion, en kiu vi povas registri la decidojn estu en unu konstrua¢o, kaj ¤iuj taligu la bezonojn de la kongreso rilate al faritajn en la retpoÙta listgrupo kaj dum kunven¤ambroj estu laªeble proksimaj ¤ambroj, tempoj kaj servoj (vi povas uzi personaj kunvenoj, krom listoj de taskoj unu al la alia. kiel modelon leteron al la Ramada Inn jam faritaj kaj ankoraª farendaj, kun in- - Komplezema hotel-administrejo – se la Atlanta* de Jim Henry en 1999). dikoj pri tio kiu respondecas pri ili. Vi hotelistoj ne respondas rapide al telefon- Interparolu pri viaj trovoj kaj vizitu la povas konsulti la vikion de la aªstina kon- vokoj, tio ne estas bona signo! Nepre viz- lokojn kiuj Ùajnas plej taªgaj. Elektu kon- greso en 2005*, kiun ni fakte ne uzis tiom itu la hotelon, vidu propraokule la gresejon (ni diru, ekzemple, hotelon) kaj multe kiom ni povintus. kunven¤ambrojn kaj konatißu persone kun elektu unu LKK-anon por ¤efe respondeci Post la unua periodo (kiam la ¤efa kaj la hotelisto kiu respondecas pri kongresaj pri la hotelkontakto, kiu negocos pri la preskaª nura devo estas trovi kongrese- rilatoj antaª ol fine elekti lokon. hotelkontrakto, dum la aliaj LKK-anoj jon), la LKK kaj la Komisiito pri La LKK devas prizorgi la sekvantajn faros aliajn aferojn (ekzemple, la bußeton, Kongresoj varbu helpantojn el la pli vasta aferojn. Multajn el ¤i tiuj punktoj oni alißilon, informfolion). La bußeton, pro- regiono ¤irkaª la kongresejo kaj aliaj re- traktu en la hotelkontrakto. ponitan kotiz-tabelon kaj malnetan gionoj de Usono. Tio ¤i povos helpi rilate - Malgranda ¤ambro por la aferkunsido de hotelkontrakton oni sendu al la Estraro de al diversaj taskoj kiuj ne postulas la Estraro (ßi devas havi sufi¤ajn sidlokojn ELNA por aprobo*. Kiam la Estraro proksimecon al la kongresejo: ekzemple ¤e tablo(j) por la tuta Estraro plus kvar
28 speranto U S 2005/2, 3, 4 manlibro funkciuloj, plus kelkaj sidlokoj (kiuj ne greso. Indiku kiel identigos sin la petontoj kaj dorm¤ambroj pli proksimas unu al la nepre devas havi tablon) por observantoj. de tiuj ¤ambroj. Ekz., iu ajn kiu mencias alia, kaj la hotelistoj faras por ni kelkajn - Loko por registra tablo. Ïi estu en bone “Esperanto convention” aª “Esperanto servojn kiujn en la kazo de universitato ni videbla loko, ekzemple, la enira salono de League” aª “ELNA” devus ricevi la ¤am- devus mem fari. Ekzemple, kiam la kon- hotelo. Oni bone direktu homojn al tiu bron kontraª la kongrese malalta prezo. tablo en la lasta antaªkongresa bulteno*. La dato ßis kiu la hotelo rezervos la ¤am- greso okazas en universitato, la CO de - Pli grandaj ¤ambroj por aferkunsidoj, brojn por kongresanoj estu klare indikita. ELNA devas kolekti monon por loßado prelegoj, diskutrondoj kaj ekumena dis- Kutime hoteloj insistas ke ili mem kaj pagi al la universitato, kaj ankaª doni ervo. Eble unu granda ¤ambro (por la provizu la kongreson per ¤iuj manßoj kaj al ili liston de homoj kiuj volas loßi en la Solena Malfermo, distra vespero kaj trinka¢oj; se la kongresanoj alportas pro- dormejo, kaj en kiuj noktoj. En la kazo de Solena Fermo), kiu estas dividebla en du prajn, okazas “corkage charge” pli-malpli aª tri partojn per moveblaj vandoj. [La egala al la prezo se la hotelo mem dispon- hotelo, la kongresanoj mendas siajn pro- nombro de partoprenantoj en ELNA-kon- igus la manßojn. Sed foje oni povas havi prajn hotel¤ambrojn. Hotelo ankaª pro- greso variis en la lastaj kvin jaroj de 50 ßis esceptojn al tiu regulo; ni en Atlanto en ponas pli bonajn servojn al la loßantoj: 95 homoj. Do, ni pretigu spacon por 100 2000 provizis la babilejon per propraj ekzemple, senpagan matenmanßon, naße- homoj, sed bußetu, por ne malprofiti, ke ni manßoj*, kun permeso de la hotelistoj. jon, ekzercejon ktp. Multaj hoteloj pro- havos nur 50 homojn.] Kutime en la hotelkontrakto estas in- - Spaco por la libroservo*; minimume dikita minimuma nombro de “¤ambro- ponas ankaª transporton de kaj al la kvar tabloj (prefere ßis dek, se haveblas noktoj” kiujn devas mendi la kongresanoj, flughaveno por siaj loßantoj. Sed tamen ne tabloj, kaj spaco por ili), kun longeco ekde kaj provizora prezo por la kunven¤ambroj. ¤iuj hoteloj havas sufi¤e multajn kaj 8 futoj. Tiu ¤ambro devas esti Ùlosebla. La Se ne sufi¤e da kongresanoj luas ¤am- grandajn ¤ambrojn por niaj bezonoj; aliaj stabanoj de ELNA mem havu la Ùlosilojn brojn, ELNA devos pagi la indikitan pre- havas sufi¤ajn, sed tro grandajn aª tro kaj ne devu peti de la hotelistoj kiam ajn ili zon por la kunven¤ambroj; sed se oni luas deziras malfermi aª fermi la libroservon. sufi¤an nombron de ¤ambroj dum la kon- multekostajn. En universitato somere ni - Granda ¤ambro (eble la sama kiel por greso, ELNA pagas nenion por la kun- ofte povas havi pli multajn kaj taªgajn Solena Malfermo ktp, sed kun alia seß- ven¤ambroj, nur por la manßoj. Tian ¤ambrojn kontraª malpli alta kosto. Ankaª aranßo) por Interkona Vespero. kontrakton oni tamen evitu, se eblas, ¤ar la loßado kaj manßado kostas malpli por la - Manßetoj por la Interkona Vespero. lastatempe hoteloj proponas e¤ pli malal- kongresanoj, kaj tio allogas pli da homoj; - Bankedo, se estas konvena. (Ne devas tan prezon en la interreto, kaj saßuloj kiuj esti en la kongresejo mem; foje estas en mendas sian hotel¤ambron rete ne la du plej ¤eestataj landaj kongresoj en la restoracio. Sed prefere ßi estu tre kalkulißas en la nombro de ¤ambro-nok- lastaj jaroj estis en universitatoj (MIT en proksima al la kongresejo kaj loßejoj.) toj. 2003 kaj Concordia University en Aªstino - Manßoj – se eblas, komune aª en la Kromaj petoj al la hotelistoj: en 2005). Se pro la vetero en via regiono kongresejo aª en ßia proksimeco. Se la - Permeso meti afiÙon kun la taga horaro vi volas kongresi frue, en majo aª e¤ (se la kongreso estas en universitato, foje eblas ekster ¤iu ¤ambro kaj direktaj afiÙoj en la Estraro aprobas) en aprilo, verÙajne uni- aranßi ke la kongresanoj povu manßi en la salonoj kaj koridoroj por ke kongresanoj universitata manßejo. Alie, la LKK povas povu trovi la kunven¤ambrojn. versitato ne eblas pro ¤eesto de studentoj aranßi kunajn manßojn en certaj restora- - Mapo de la ¤efetaßo (aª de ¤iu etaßo kaj okazo de klasoj. cioj proksime al la kongresejo; anoncu, en kiu ni luos kunven¤ambrojn) por ke ni (Estas aliaj ebloj por kongresejo. Parko ekzemple, ke “ni kunvenos en certa loko represu ßin en la kongres-libreto. ßenerale pli taªgos por regiona ol por por kune piediri al hinda restoracio je la - Vojklarigoj al la hotelo Ùofore kaj de la landa kongreso, sed iuj parkoj ja havas 12:00”. Estus ankaª bone se iu en la LKK flughaveno, Amtrak- kaj Greyhound- farus liston de restoracioj en la kvartalo stacidomoj. kongrestaªgajn kunven¤ambrojn kaj hot- kun priskriboj, (mal)multekosteco, horoj, - Mendo de larßa Ùtuparo por grupa elecan loßejon, krom kabanoj, lokoj por vojklarigoj ktp., kaj metus tiujn informojn foto. tendoj ktp. Ni iom diskutis la eblecon en la kongresan libreton. - Eventuale mendo de la hotela naßejo okazigi vojaßan kongreson en krozÙipo, - Kafservo (kun teo kaj aliaj trinka¢oj) por festeno. sed eble tio ne taªgas pro altaj kostoj.) en la mezaj partoj de la matenoj kaj post- - Kontakta telefonnumero por te§nika tagmezoj, kaj okaze de eventualaj publikaj helpo (kiu atingos veran homon, ne nur re- kunvenoj. spondmaÙinon.). (daªrigota) - Duontaga ekskurso*, se estas konvena. - (baldaª antaª la kongreso) Ke la hor- - Loßejoj, kiel eble plej malmultekostaj. loßoj en ¤iu kunven-¤ambro estu samtem- * Ligiloj al ¤iuj paßoj, ekzemplaj leteroj En la hotelkontrakto estu mendo de certa pigitaj. ktp. indikitaj per steleto (*) trovißas ¤e la nombro (¤. 75) de dormo¤ambroj por ¤iu - Ke la piano (se la kongreso uzos ßin) nokto de la kongreso, kaj kelkaj ¤ambroj estu agordita. originala paßo
2005/2, 3, 4 speranto U S 29 donaco Prof. Edwin Grobe Donacas Siajn Verkojn al la Mondo por Ãiam per “Project Gutenberg” Edwin Grobe, emerita profesoro de la tempe per ELNA, kaj ankaª por tiuj li for- tute en ordo, ¤ar la klasikaj verkoj kiujn franca lingvo kaj rimarkinda aªtoro kaj donacis la permeson kopii ilin laª Projekto Grobe elektis estis tiel malnovaj ke la kopi- tradukinto de klasikaj usonaj verkoj, Gutenbergo. rajto jam finißis. konsentis donaci la permeson uzi sian tutan Esperantan verkaron al la mondo La Valoro de Senpage kaj Libere Dividita Kontrolado per la retpaßaro Projekto Gutenbergo Havebla Literaturo Kunißinta kun Projekto Gutenbergo, estas .
30 speranto U S 2005/2, 3, 4 recenze Unua Originala Infanromano en Esperanto! La Kastelo de Vitro. John Francis. UEA. troigas ilin. Trovißas foje ankaª Rotterdam. 2004. 197 paßoj. $28.70. alineoj en kiuj oni sentas ke la aªtoro vortumis tiel ne nur pro la Antaªnelonge mi legis anonceton pri signifo sed ankaª pro la belaj nova libro en Esperanto. Aparte la unua sonoj de la vortoj mem. linio kaptis mian atenton: ROMANO Tion dirinte, mi diras ankaª ke DE JOHN FRANCIS POR INFANOJ. tre frue en la legado venis al mi Miaj infanoj parolas Esperanton. Ili demando: por kiu tiu libro efek- ankoraª ne legas romanojn, sed se temas tive estis verkita? Ãu fakte ekzis- pri io por infanoj, mi nepre volas legi tas en Esperantujo sufi¤e da ßin. Laª la anonco, La Kastelo de Vitro infanoj en la ßusta aßo kun la estas unika¢o ¤ar ßi estas la unua porin- necesa lingvonivelo por legi tiun fana romano originale verkita en libron? La legado mem ne estas Esperanto. malfacila. La literoj estas grande- Ankaª la jena priskribo kaptis mian taj, kaj la vortumo bona, tamen atenton: trovißas multegaj vortoj kiujn mi En La Kastelo de Vitro du geknaboj, aª ne konas aª nur lastatempe ler- Stela kaj Ernesto, dum somera vagado nis – kaj ne temas nur pri planto- trairas misteran pordon malantaª kiu aten- kaj besto-nomoj, kiel oni atendu das ilin aventuro en magia mondo kun plej en romano, sed pri multaj diversaj strangaj mirinda¢oj kaj grandaj danßeroj. aferoj, foje kernaj por kompreno Kelkfoje la leganto e¤ povas senti en la de la historio. Ãu tio estos por vi verko trajtojn parencajn kun la famaj ro- (aª por viaj infanaj amikoj) ßeno manoj pri Harry Potter, kvankam pri influo al la legado aª okazo por pli- ne temas, ¤ar Francis finis sian romanon bonigo de la vortprovizo, vi mem decidu. jam antaª dudeko da jaroj. En kelkaj partoj la aªtoro tre bone sukce- Cetere, mi rimarkis malßojigan kvanton Legante la libron, mi sentis pli grandan sas uzi “malfacilajn” aª maloftajn vortojn da eraroj en la libro. Sur ¤iu tria paßduo mi tenton kompari ßin al la libroj pri Narnia sen devigi kuradon al la vortaro. Se estas notis ion – tro ofte eraron; mankantajn de C.S. Lewis aª foje e¤ al La Sen¤esa “pajaco”, poste sekvas priskribo de la paj- Rakonto de Michael Ende, en kiu la magia citilojn, du finitivojn en unu frazo (“li volis estis certa”), adverbon por adjektivo (“oni aco. Alia bona solvo estas “urtikoj kaj aliaj mondo konsistas el historioj kaj la fan- verda¢oj.” Oni ne devas scii la signifon de tazioj de infanoj. Ne temas pri malkovro, taksis ßin krude”), mankantajn vortojn pajaco aª urtiko por kompreni la alineon. kiel en Harry Potter, ke oni jam loßas en (“mi permesas” kiam de kunteksto ßi Mi Ùatus vidi pli de tiaj esprimoj en magia mondo, sed pri malkovro de pordo devas teksti “mi ne permesas”), kaj diver- Esperantaj verkoj. E¤ tiu aªtoro povus fari al alia mondo kiel en The Lion, the Witch sajn aliajn tajperarojn (“baldekeno” por tion pli sen troigi. Ekzemple, anstataª and the Wardrobe de C.S. Lewis. La sola “baldakeno”, “oi” por “oni”, “helpi aliaj “virino kun blanka kufo” oni povus skribi komparo kiun mi farus kun Harry Potter kavalirojn”, “reformos” por “refermos”, “kun blanka ¤apeto” aª eble “kun blanka estas ke ankaª Kastelo havas propran k.a.). kufo sur la kapo”, ¤ar mi dubas ¤u mezuma “Whomping Willow”. La vorto frakcio en Ãu mi farißas tro kritikema? Eble jes. la unuaj priskriboj de tiu rompema planto (Kiom da tempo mi pasigis pensante ¤u esperantisto scias la vorton. Mi certe ne. sugestas la nomon “frakasa frakseno”, sed eblas “renversi” akvofalon aª nur “inver- Unu libro, al kiu mi ja Ùatus kompari ¤i verÙajne ßi estas speco de ulmo en tiu sigi” ßin?) Estas sufi¤e facile preterrigardi tiun estas Peter Jameson’s Secret libro, do ni devas vivi sen tia aliteracio. tiajn dubojn, sed ßi malfortigas la fidon. Language. La temoj de la du libroj fakte Sed ni ne restu ¤e tiuj komparoj, ¤ar kun Kiam la aªtoro nomas kroketan pilketon estas tre malsamaj, ¤ar Peter Jameson es- komparo al grandaj libroj estas granda “ligna kuglo”, ¤u tio estas poezia pentrado ploras la veran mondon, dum Stela kaj danßero ke la leganto havos tro grandajn aª eraro? Mi mem devis relegi la koncer- Ernesto esploras fantazian mondon, sed atendojn. Sen kompari ßin al la grandaj nan frazon multfoje antaª ol mi konstatis ambaª estas libroj porinfanaj. verkoj, La Kastelo de Vitro estas bona ke temas pri kroketo kaj ne kork-pafilo. La infanoj en ambaª libroj estas krede- libro. Oni ja scivolas pri la venontaj Vidinte tiom da eraroj, mi komencis ri- blaj infanoj – foje ne perfektaj, sed plej- okaza¢oj, kaj la rolantoj estas pli-malpli marki ilin ¤ie, e¤ en frazeroj ne tute du- parte bonaj modeloj por la leganto. Foje, bindaj (kiel “unu tagon” aª “unuj” aª la kredeblaj en tiu nekredebla mondo. Per okazas dialogoj kiuj verÙajne celas eduki la pravigebla frazo “kiel tio efikos nin?”) aª belaj priskriboj la leganto facile povas leganton. Tion Francis tre lerte faras en male, mi komencis pravigi tajperarojn se imagi ke ankaª li estas en tiu mondo. Kastelo, sen doni la impreson ke oni estus maniero por kompreni ilin (¤u “turo Originale verkite en Esperanto, la libro ¤eestas prelegon. Se unu infano parolas pri de rado” aª “turno de rado”?) prezentas amuzetajn vortludojn, sed ne kronometro aª uzas vorton kiel
2005/2, 3, 4 speranto U S 31 recenze “parafhava”, la alia infano petas klarigon. de la internacia kulturo. mon “murÙtuparo” se ili neniam efektive Kiel mi menciis supre pri pajaco kaj ur- Legante La Kastelo de Vitro mi nur mal- surgrimpis tion. Ãu ni havas murÙtuparojn tiko, oni povus deziri ke la aªtoro aª la ofte sukcesis legi tutan ¤apitron sen paªzo, (angle: stile) en Usono? rolantoj pli ofte klarigis vortojn kiel trabo, malgraª tio ke la historio ja estas interesa. Finfine oni devas rigardi la libron ne kiel humo, alo, ranfrajo, stativo, kaj aliaj. La ¤apitroj ¤iam Ùajnis al mi tre longaj. Mi aron de detaloj, sed kiel tuton. Pli bonan Stela, kutime tre bona modelo, verÙajne rimarkis ke aliaj porinfanaj romanoj havas historion mi ne povus mem skribi. Mi tre ankoraª ne lernis ke oni ne povas respondi multe pli da ¤apitroj. Ekzemple, Peter “dankon” al ¤u-demando, ¤ar en kelkaj Jameson’s Secret Language havas dudek ßuis la legadon. Se vi Ùatas historiojn pri landoj, tio signifas “jes” kaj en aliaj “ne.” ok ¤apitrojn. Kastelo, kelkajn paßojn pli kavaliroj kaj gefeoj aª iam revis pri magiaj Oni klare respondu per “jes, dankon” aª longa, havas nur kvin ¤apitrojn. pordoj, mi supozas ke tiu libro pla¤os “ne, dankon.” La infanoj ja estas tre ßenti- Parenteze, mi scivolas ¤u usonaj legantoj ankaª al vi. laj, sed mankas al ili la scio pri tiu detalo komprenus la simplan kaj logikan espri- Thomas Alexander Evangelio laª Marko En la PaÙoj de Jesuo: La Evangelio papero. Ïi havas e¤ verdajn krampojn! verskompara¢ojn, nek vortliston. Mi laª Marko en 30 Tagoj. Jerald Veit Se mi ßuste informißis, la unua el- ofte ser¤is mian vortaron (TYE de (red.). 2004. 43 paßoj. $2.50. dono de la Nova Testamento en John Wells), sed pro la kleraj temoj tio Esperanto aperis en 1912. Ïi estis estas kompreneble neevitebla. La tradukita ¤efe de John Cyprian Rust Bazita sur la tradicia “Londona” Biblio ne estas romano, ßi postulas Esperanta Biblio, ¤i tiu libro estas kaj A.E. Wackrill de la Brita kaj oftan legadon. Vere, Jesuo ofte respon- redaktita antaªnelonge de Jerald Veit Alilanda Biblia Societo. La teksto ple- das temojn aªskultindajn, do laboreto por la Kristana Inform-Centro. Li di- jparte havas evidentajn sencon kaj sig- vidis ßin en tridek partojn: unu parto nifojn sed kelkaj frazoj ne facile necesas. por ¤iu tago de monato. Li uzis kompreneblas por mi (ekz. “irejoj,” Mi aprobas la eldona¢on pro ßia (apenaª) “grandan litertipon” por pli- “Skriboj,” “bu¤is la Paskon” anstataª utileco kaj sufi¤a prezento. La redak- faciligi legadon. E¤ la vortoj de Jesuo “bu¤is la paskan Ùafidon,” “al la viaj” toro aranßis ¤ion laª bona gusto, kaj mi estas presitaj per grasaj kursivaj literoj, por “al via familio,” “ofendißos” por ne plendas. Iu ajn kiu deziras legi la laª komuna gusto. Ankaª la versoj “senfidißos,” kaj tre rimarkinde la mi- Biblion ne eraras komencante per ¤i tiu estas numeritaj. La eldono havas etan nuskla “li” anstataª “Li” por “Jesuo”). libro. Danke al la redaktoro kaj la mal- enkondukon fare de la redaktoro kaj Tamen, la tradukistoj laªdindas pro sia longeco de Marko (verdire la plej mal- listas la tagajn enhavojn laª temo (ekz. malfacila tasko. Tamen, mi konsilas ke longa el la kvar Evangelioj, inkluzive “Tago 7: La parabolo pri la semanto” vi komparu ßin kun via nacilingva de la Pli Longa Tekstfino, kiu estis kaj “Tago 9: Sanigo de la frenezulo”). Biblio por plu trovi kaj kompreni la Vi ßuos e¤ la desegna¢on sur la kovrilo faktojn, religiajn kaj historiajn. uzata ¤i tie), vi povas rapide finlegi ßin de fiÙkaptistoj apud la maro. La papero Malgraª multe da fortoj, al ¤i tiu el- (e¤ se vi ne antaªe finis ion ajn!). Ïuu! estas nelaªdinda sed sufi¤as. La dono mankas kelkaj helpoj de aliaj kovrilo ne estas malmolega sed pezeta rimedoj. Ïi enhavas nek klarigojn, nek Anthony Williams Semajno de Homaj toj kune kun aª por neesperantistoj. kunveno memore al Zamenhof). Cetere, Surbaze de ¤iuj ricevitaj ideoj, la la ekzisto de alekstera elemento (homaj Rajtoj kaj Esperanto Estraro de UEA, eksperimente ¤i-jare, rajtoj) faras ebla kaj dezirinda la kunor- deklaras ke la semajno de la 10-a ßis la ganizadon de eventoj kun neesperantis- Ãiutage mi legas antaªanoncojn rilate 18-a de decembro estu "Semajno de taj asocioj. Do, la limo je tio, kion oni Homaj Rajtoj kaj Esperanto". Tiu sema- al eventoj okazontaj kunlige kun la 15-a povas fari, kuÙas nur en via fantazio kaj jno inkluzivas la 10-an de decembro kaj de la venonta decembro, la tradicia en la lokaj ebloj. la 15-an. Artikolo pri tio aperos en la Zamenhof-Tago kaj Tago de la Mi deziras al ¤iu klubo tra la mondo Esperanto-Libro. venonta numero de la revuo Esperanto. sukcesan planadon kaj realigadon de la Vi aªdis ke dum la pasintaj jaroj plu- Nun la festo ebligas kaj agadon al la raj esperantistoj havis la ideon vastigi ekstero (pri Esperanto kaj lingvaj homaj Semajno de Homaj Rajtoj kaj la signifon de la tago al "Tago de rajtoj, pri la idealaj valoroj de nia lingvo) Esperanto! Esperanto" kaj doni al ßi ankaª infor- kaj la tradician pli internan agadon man elementon per aranßado de even- (festo de la libro en Esperanto, kluba Renato Corsetti, Prezidanto de UEA
32 speranto U S 2005/2, 3, 4 libroservo New from the Book Service To order books from ELNA: (1) Send non of kamigakari (spirit-posession). 1997. cost-efficiency. From a speech given at an order by regular mail, with check or 174 p. 215x155. Bound. Japan. ISBN 4- international youth forum in Novosibirsk in credit-card number and expiration date, 924501-01-8 C. NEW TO ELNA. 1994. Esperanto Documents 48A. n.d. 15 p. to: ELNA Book Service, PO Box 1129, DIA003 $20.00 210x145. Paper. The Netherlands. ISSN El Cerrito CA 94530; (2) Order on-line 0165-2575. NEW. with credit card at
2005/2, 3, 4 speranto U S 33 libroservo
Vanden Bempt. Good grammatical overview end of the 20th century. Considered one of NEN003 $6.50 and introduction to the Lithuanian lan- the most influential American works of the guage, from the point of view of a speaker end of the 19th century. Serio Utopia #1. Kaptita universo. Harry Harrison. The of Esperanto. Includes alphabet and sound- 2005 (2nd ed.). 204 p. 210x145. Paper. The complete science-fiction novel, translated system, grammar, syntax, 47 pages of vo- Netherlands. NEW. by Andrej Grigorjevskij, read by the trans- cabulary organized by subject, some RIG001 $19.90 lator and recorded in MP3 format. Can also practice texts, and an alphabetical be transferred to an iPod or similar portable Lithuanian-Esperanto vocabulary. 2005. Romeo, Julieta kaj la tenebro. Jan listening device. Includes various dictionar- 184 p. 290x205. Paper. Belgium. ISBN 90 Ot¤enaÙek. Translated from Czech by ies and Winamp listening program for 77066 15 2. NEW. Vladimir Vana. A novel of young lovers in Windows machines. 2004. CD-ROM. LIT004 $33.50 Prague shortly after the assassination of 7hr41’. Russia. NEW. KAP005 $7.80 Reinhard Heydrich, the Nazi gauleiter of Nanatasis. Robert Dutil. Translated by Prague. Stafeto: Beletraj Kajeroj #26. 1967. Zdravka Metz et al. A solitary traveler in a Vivaj koncertoj. More than nine hours of 175 p. 185x120. Paper. Spain. NEW TO canoe, wounded in an accident, discovers an music, recorded in 1997-2002 at various ELNA. unknown world, forgotten values, a differ- Russian Esperanto conferences. Includes ROM002 $3.80 ent life. And Nanatasis, an Abenaki woman Sergei Bozin, Mikaelo BronÙtejn, ¥omart living in the wilderness, learns to her sur- kaj NataÙa, MaÙa Ko¤etkova, PaÙa Sed homoj kun homoj. Ziko Marcus prise how her human brothers and sisters Korotenko kaj GriÙa Arosev, Vladimir Sikosek. The author of Esperanto sen mitoj live. 20 full-page color illustrations. Soroka kaj kompanio, Ekvinokso, gives us an overview of each and every one Includes short Abenaki-Esperanto vocabu- Slavjanskaj Stomakoj, JoMo, Vladimir of the first 90 World Esperanto Congresses, lary. 2005. 114 p. 175x115. Paper. Canada. £iÙkin, Ivan Naumov kaj kompanio, Andrej including three pages dedicated to Vilnius, ISBN 2-9806246-1-6. NEW. Obrezkov, Evelina Sokalova, Aleksandr 2005. Many photos. 2005. 197 p. 235x160. NAN001 $15.90 Koval kaj O¤jo, Anatolij Radaev, Slava Paper. The Netherlands. ISBN 929017086- Bondarjkov and Mi§ail Povorin. Can also 7. NEW. Pekina Turisma Mapo. Attractive bilingual be transferred to an iPod or similar portable (Chinese-Esperanto) fold-out tourist map of SED003 $33.30 listening device. Includes Winamp listening Beijing. Reverse contains information program for Windows machines. 2004. CD- about hotels, telephone numbers of em- Traduku! William Auld. A collection of 56 ROM. 9hr30’. Russia. NEW. bassies (including U.S.), maps of Beijing’s difficult, because colloquial, paragraphs in VIV019 $6.50 suburbs and administrative districts, and in- English, followed by their translations into sert blowup maps of sights of interest. 2004. Esperanto and discussions of difficult IJK-Televido. More than two and a half 750x520. Paper. China. NEW. points. Includes an index of English terms hours of television film from the 2004 PEK002 $5.80 discussed and of Esperanto words used to International Youth Congress (IJK) in resolve these points. These exercises origi- Kovrov, Russia, on a two-disk set. First disk Plena ilustrita vortaro 2005. Michel Duc nally appeared in La Brita Esperantisto contains fairly low-quality IJK-TV film Goninaz (ed.). Updated version (with errors 1991-1999. A must-have for the individual taken by Konstantin Vi§rov; second disk corrected) of what is currently the most au- who wants to get a full command of collo- contains higher quality film by Thomas thoritative Esperanto dictionary. Contains quial Esperanto. Note: since this is British Cordonnier. Films are in format XviD 16,780 primary words and 46,890 lexical in origin, not all solutions may be applica- (MPEG4). 2004. CD-ROM. 2hr39’. Russia. nd units, with definitions in Esperanto. Many ble to American text. 2004 (2 ed.). 116 p. NEW. illustrations and tables. 2005. 1265 p. 210x145. Paper. Great Britain. ISBN 0- IJK001 $6.50 245x155. Bound. France. ISBN 2-9502432- 902756-23-0. NEW. 8-2. NEW. TRA012 $17.00 Adoru Mini-CD. Intended to accompany PIV003 $148.20 the Esperanto hymnal Adoru, this mini-CD Murkalendaro + skribilo. Large-format contains the complete Bible (in Esperanto Reßo Edipo kaj Antigona. Sofoklo. plastic-covered one-month wall planner, and German), the Book of the Mass in Translated from Greek by D. B. Gregor. The valid for all months, on which you can de- Esperanto, and texts and melodies for many first and third plays in the cycle about fine your daily agenda for every day of the of the songs in Adoru in MIDI format. Also Oedipus, King of Thebes, who discovers the month with a grease pencil that comes with includes players for MIDI-format music for hard way that if you don’t want an answer, the planner and which is easily erasable at the Macintosh and Windows and Linª ma- don’t ask the question. Stafeto: Bel- the end of the month. chines. N.d. CD-ROM. Germany. NEW. Literatura Eldon-Serio #16. 1960. 215 p. MUR005 $6.50 MIN002 $4.30 220x160. Paper. Spain. NEW TO ELNA. REG005 $11.40 Nenio dependas de ni. Pavel Korotenko & Al la ßojo. Ludwig von Grigorij Arosev. 24 songs played (on guitar) Beethoven/Friedrich von Schiller. Lyrics Rigardante malantaªen (en la jaro 2000). and sung by Korotenko and Arosev; translated from German by Kalman Edward Bellamy. Translated by C. M. recorded during Russian Esperanto Days, Kalocsay and adapted by Konisi Gaku. Hamaker. He fell asleep in May, 1887, and 2002, Kovrov, Russia. 2004. CD. 70’20”. Partitura of the finale of Beethoven’s 9th awoke to witness the American utopia at the Russia. NEW. Symphony, for multiple voices and accom-
34 speranto U S 2005/2, 3, 4 libroservo panying instruments, with accompanying Autobiographical notes by one of the best- to climb out of their class with the contempt lyrics in Esperanto. 2004. 65 p. 250x180. known pioneer Bengali Esperanto speakers, of those social superiors towards the person Paper. Japan. NEW. perhaps best known for his translations who is not content to remain a tailor at his ALL003 $9.40 from the works of his mentor, the Nobel work.” 2005. 177 p. 210x140. Paper. United laureate Rabindranath Tagore. 1966. 126 p. States. ISBN 1-59569-015-8. NEW. Verkoj de Miyamoto Masao: 3. Miyamoto 195x125. Bound. Sweden. NEW TO INS005 $12.00 Masao. Works (short stories, articles, ELNA. poems, both original and translated), not JAR001 $10.70 Interna milito en Francio, La (1871). Karl otherwise collected or published in book Marx. form, by the well-known author and transla- Kelkaj faktoj pri la budhismo. Gunnar Translated by Vilhelmo Lutermano. tor from the Japanese. Includes section of Gällmo. An overview of the Buddha, his One of Marx’s more important and better plates containing photos from the life of the teachings, and the development of the com- known texts, with an introduction by Engels author. 1993. 299 p. 210x145. Paper. Japan. munity of this great world religion over the – a book about the historic events in France NEW TO ELNA. past two and a half millenia. 2002. 77 p. in 1871: documents and story from the VER012 $23.60 210x145. Paper. Sweden. ISBN 91-85288- siege of the Paris Commune. 2005. 1373 p. 27-6. NEW. 210x140. Paper. United States. ISBN 1- Decido pro amo. Okamoto Bunryô. KEL002 $17.90 59569-025-5. NEW. Translated by Ikai Yosikazu. Overview of INT010 $12.00 the life and works of Sugihara Tiune who, Kredo floroj kaj dinamito. Ernst Olsson. as Japanese consul in Kaunas, Lithuania, Short biographies of three eminent Swedish Let’s learn Esperanto. P. V. early in World War II, in direct contraven- subjects: Saint Birgitta, the biologist Ranganayakulu. Written for the English- tion of his orders from home provided tran- Linnaeus, and Alfred Nobel, inventor of dy- speaking market in India (includes compar- sit visas to 2000 Jewish families, helping namite and creator of the Nobel Prize. isons to Sanskrit in the introduction), this is them to escape from the Third Reich. 1961. 79 p. 195x125. Bound. Sweden. Illustrated. 2004. 23 p. 250x180. Paper. NEW TO ELNA. a compact and well-written textbook of Japan. NEW. KRE003 $8.00 Esperanto. Contains keys to exercises, DEC001 $4.50 grammatical tables, and an Esperanto- nd Printempo de morto. Lajos Zilahy. English vocabulary. 2004 (2 ed.). 113 p. Amiko el la junaßo de Maigret. Georges Translated by Ladislao Somlai. A passion- 215x140. Paper. India. NEW. Simenon. After Maigret hezitas and Maigret ate love story set against the background of LET004 $6.70 kaj la maljuna damo, the third Esperanto the decadent middle class in early 20th cen- version of a novel about the world-famous tury Hungary. 1947. 119 p. 190x125. Lotte en Weimar. Thomas Mann. French inspector-detective. Worth reading Bound. Sweden. NEW TO ELNA. Translated by Karl Schulze. The Nobel from a learning viewpoint as well, because PRI003 $10.70 Laureate’s very personal novel about court it is very heavy on dialogue. Series adviser Charlotte Kestner’s 1816 visit to Mondliteraturo #13. 2005. 124 p. 200x145. £ipestro rakontas. F. T. Lundquist. Weimar to “secretly” encounter, after forty- Paper. Russia. NEW. Adventures of a Swedish sailor, as seaman four years, the love of her youth – the author AMI001 $17.00 and as captain, aboard sailing ships and steamships in the first half of the twentieth Goethe, who made her (and himself) fa- Bona rido. Axel A. Helm. An old Swedish century. 1962. 72 p. 195x130. Bound. mous in the romantic tragedy The Sorrows proverb says: “A good laugh will increase Sweden. NEW TO ELNA. of the Young Werther. 2005. 445 p. 215x140. your life span.” If so, this joke collection SIP001 $8.00 Paper. United States. ISBN 1-59569-021-2. should keep you going to well beyond 100. NEW. 1965. 85 p. 185x120. Paper. Sweden. NEW Tra lando de Indianoj. Tibor Sekelj. LOT002 $27.00 TO ELNA. Translated by Ernesto Sonnenfeld, transla- BON012 $5.40 tion checked by Tibor Sekelj. Adventures of …dum kristnaska tempo. Ralph Glomp. the well-known Esperanto-speaking globe- 12 traditional Christmas carols, including Diccionario 2002 Español-Esperanto trotter in the back country of South several well-known to Americans (“Jingle Esperanto-Español. Miguel Gutierrez America. 1970. 186 p. 195x125. Bound. Bells”, “Oh Christmas Tree”, “Silent Adúriz. A recent comprehensive two-way Sweden. NEW TO ELNA. Night”). Includes booklet with lyrics and dictionary for Spanish speakers. More than TRA013 $10.70 seasonal photos. 2003. CD: 37’37”. 12,000 Spanish words, 10,000 Esperanto Germany. NEW. roots. Includes tables of numerals, affixes, abbreviations at end of Esperanto section. Insulanoj de Hemsö. August Strindberg. 2002. 474 p. 170x110. Paper. Spain. ISBN Translated by Sten Johansson. A novel …¢us per kares’. Ralph Glomp. 11 popu- 84-920931-2-9. NEW. about amorous and marital relationships be- lar-style pieces, including two versions of DIC003 $22.40 tween people belonging to different classes, “La Esperanto” in modern and traditional in which Strindberg “succeeds in combin- styles. Includes booklet with lyrics. 2003. Jaroj sur tero. Lakshmiswar Sinha. ing the popular suspicion of those who wish CD: 40’20”. Germany. NEW.
2005/2, 3, 4 speranto U S 35 vojaße La Familio Bonvolo Vojaßis Multe en 2005
Harmon, kun la helpo de du el la Sudorienta Regiona Kongreseto ¤efaj aktoroj: Miko Sloper (la £tata Parko Unicoi patro) kaj Steve Wagenseller (la Helen, Georgio detektivo). 31-a de marto – 2-a de aprilo, 2006
Nord-Okcidenta Regiona 54-a ELNA kongreso – Novjorko, Esperanto-Kongreso (NOREK) Novjorkio (dato ankoraª ne fiksita). 19 – 22 aªgusto, Calgary, Kanado 37-a Nord-Amerika Somera Kursaro Refoje Pasporto estis prezentita 3-21 julio, School for International kaj uzita por instrui komencan- Training, Brattleboro, Vermont tojn. Tiu ¤i NOREK estis prov- aranßo por la venonta TAKE 91-a Universala Kongreso de Esperanto (Tut-Amerika Kongreso de Florenco, Italio – 29 julio – 5 aªgusto Esperanto) okazonta en majo Sekvos speciala post-kongresa ekskurso al 2007. Malto. Lusi Harmon jam survojas al Ekskursante en la centro de la Florenco kaj Malto por konfirmi detalojn. urbo, ni trovis skulpta¢on kiu Se vi deziras scii pri specialaj prezoj kaj montras kion la virinoj devis fari aranßoj, nepre estu certa ke Esperanto por gajni la rajton vo¤doni. En la Vojaß-Servo havas vian nomon kaj adreson. konstitucio de Kanado, virinoj ne Informo estos sendita fine de la jaro. 4-a Azia Kongreso de Esperanto estis konsiderataj kiel “personoj”. Katmandu, Nepalo 3-8 marto (2005) plus Nur post kiam ili farißis “personoj” en 1929, ESPERANTO VOJAÏ-SERVO postkongreso ili rajtis vo¤doni. 1824 EUCLID AVE. BERKELEY, ELNA donacis ekzempleron de la DVD- CA 94709 versio de Pasporto al la Nepala grupo. Ïi 12-a Aªtuna Renkontißo de Esperanto (510) 531-3893 estis ßoje akceptita de la entuziasmaj (ARE)
Esperanto League for North America Non-Profit Org PO Box 1129 US POSTAGE El Cerrito CA 94530 PAID 4345 Oakland, CA Permit #
36 speranto U S 2005/2, 3, 4