Optimalisering Voetbalpiramide Amateurvoetbal

Koninklijke Nederlandse Voetbalbond Amateurvoetbal

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal

Eindrapport 29 februari 2008

Inhoudsopgave

Samenvatting 1

1. Inleiding 3

2. Samenvatting onderzoeksrapport bureau Hypercube 5 2.1 Introductie ...... 5 2.2 Onderzoekstraject...... 5 2.3 Enquête resultaten...... 5 2.4 Analyseresultaten...... 6 2.5 Onderzoeksresultaten...... 6 2.6 Reacties van de bij het project betrokken geledingen ...... 7

3. Uitgangspunten 9

4. Huidige competitieopbouw voor standaardelftallen 11 4.1 Twee naast elkaar staande piramides ...... 11 4.2 Omvang van de piramides ...... 11 4.3 De top van de piramides ...... 12 4.4 Huidige en toekomstige competitiestructuur...... 12 4.5 Eenmalige en permanente regelingen...... 13 4.6 Formeren van twee topklassen...... 13 4.7 Formeren van drie topklassen ...... 13 4.8 Uniformiteit tot en met de 3e klasse ...... 13

5. Kenmerken huidige competitie / O-optie (model 0 A) 14 5.1 Algemeen ...... 14 5.2 Hoofdklasse (zaterdag en zondag) ...... 14 5.3 Piramidale competitieopbouw ...... 14 5.4 Hoofdklasse ...... 15 5.4.1 Hoofdklasse (zaterdag) ...... 15 5.4.2 Hoofdklasse (zondag) ...... 15 5.5 Overige klassen ...... 15 5.6 Wedstrijdschema’s...... 16 5.6.1 Zaterdagvoetbal ...... 16 5.6.2 Zondagvoetbal...... 16 5.7 Speeldagenkalender ...... 16 5.8 Schematisch overzicht competitie-indeling 2007/’08 ...... 17 5.9 Schematisch overzicht competitie-indeling 2007/’08 ...... 18 5.10 Schematisch overzicht competitie-indeling 2007/'08 ...... 19

6. O-optie met schema 14 (model 0 B) 20 6.1 Competitieschema’s...... 20 6.2 Overzicht opvulling (oud schema 12 – nieuw schema 14) ...... 20

7. Aandachtspunten bij formeren topklassen 22 7.1 De vorming van topklassen...... 22 7.2 Samenstelling topklassen in de toekomst...... 22 7.3 Overzicht instroom naar te formeren topklassen ...... 22 7.4 De sterkste teams zouden moeten instromen ...... 22 7.5 De sterkste teams per piramide zouden in de topklasse moeten instromen...... 22 7.6 De promoties vanaf de 1e klasse ...... 23

7.7 De reguliere promotie- en degradatieregelingen ...... 23 7.8 Opvang degraderende teams in een sectie...... 23 7.9 Opvang degraderende hoofdklassers in de toekomst ...... 23 7.10 Grootste district ...... 23 7.11 Omvang extra promoties...... 23

8. Formeren van 2 topklassen (model 2 A) 24 8.1 Competitieschema’s...... 24 8.2 Overzicht instroom naar te formeren topklassen (32 plaatsen)...... 24 8.3 Overzicht opvulling hoofdklasse ...... 24 8.4 Overzicht opvulling 1e klasse ...... 25 8.5 Overzicht opvulling 2e klasse ...... 25 8.6 Overzicht opvulling 3e klasse ...... 26

9. Formeren van 2 topklassen (model 2 B) 27 9.1 Competitieschema’s...... 27 9.2 Overzicht instroom naar de te formeren topklassen (32 plaatsen)...... 27 9.3 Overzicht opvulling hoofdklasse (oud schema 14 – nieuw schema 14) ...... 27 9.4 Overzicht opvulling 1e klasse ...... 28 9.5 Overzicht opvulling 2e klasse ...... 29 9.6 Overzicht opvulling 3e klasse ...... 29

10. Formeren van 3 topklassen (model 3 A) 30 10.1 Competitieschema’s...... 30 10.2 Overzicht instroom naar de te formeren topklassen (48 plaatsen)...... 30 10.3 Overzicht opvulling hoofdklasse ...... 30 10.3.1 Verdeling 24 extra promotieplaatsen in hoofdklasse zaterdagvoetbal ...... 30 10.3.2 Verdeling 24 extra promotieplaatsen in hoofdklasse zondagvoetbal...... 31 10.4 Overzicht opvulling 1e klasse ...... 31 10.5 Overzicht opvulling 2e klasse ...... 31 10.6 Overzicht opvulling 3e klasse ...... 31

11. Formeren van 3 topklassen (model 3 B) 32 11.1 Competitieschema’s...... 32 11.2 Overzicht instroom naar de te formeren topklassen (48 plaatsen)...... 32 11.3 Overzicht opvulling hoofdklasse ...... 32 11.3.1 Verdeling 24 extra promotieplaatsen voor de hoofdklasse zaterdagvoetbal ...... 32 11.3.2 Verdeling 24 extra promotieplaatsen voor de hoofdklasse zondagvoetbal ...... 33 11.4 Overzicht opvulling 1e klasse zaterdagvoetbal...... 33 11.5 Overzicht opvulling 1e klasse zondagvoetbal...... 33 11.6 Overzicht opvulling 2e klasse zaterdagvoetbal...... 33 11.7 Overzicht opvulling 2e klasse zondagvoetbal...... 33 11.8 Overzicht opvulling 3e klasse zaterdagvoetbal...... 33 11.9 Overzicht opvulling 3e klasse zondagvoetbal...... 34

12. Consequenties speeldagenkalender en competitieschema’s 35 12.1 Competitieschema’s en de nummering per poule ...... 35 12.2 Omschakeling van schema 12 naar schema 14...... 35 12.3 Jaarkalender ...... 36 12.4 Winterstop ...... 36

13. Consequenties periodekampioenschappen 37 13.1 Periodekampioenschappen en spanningselement ...... 37 13.2 Periodekampioenschappen in onvolledige poules...... 37 13.3 Omschakeling van schema 12 naar schema 14...... 37 13.4 Huidige regeling periodekampioenschappen...... 37 13.5 Een mogelijke aangepaste regeling periodekampioenschappen ...... 38

13.6 Mogelijke indeling van periodekampioenen en de herkansers...... 38 13.7 Regeling onder 13.6 in procenten...... 39 13.8 Uit- en thuiswedstrijden in de periodekampioenschappen ...... 39 13.9 Periodekampioenschappen in poules op schema 12 ...... 39

14. Teams in een andere sectie 40 14.1 Onderscheid ‘zaterdag’ en ‘zondag’ vanaf hoofdklassen ...... 40 14.2 Indeling hoofdklassen met ingang van tweede seizoen ...... 40 14.3 In de topklasse 3 degradanten per sectie...... 41

15. Reguliere promotie- en degradatieregelingen model 2A (met ingang van 2009/’10) 43 15.1 Na de formatie van twee topklassen (16 – 14 – 12) ...... 43 15.2 Kampioenschap van Nederland...... 43 15.3 Topklassen directe degradatie...... 43 15.4 Topklassen herkansingsplaats...... 43 15.5 Degradatie- en herkansingsplaatsen in de topklassen...... 44 15.6 Hoofdklasse promotie ...... 45 15.7 Samenstelling hoofdklassen vanaf 2e seizoen...... 45 15.8 Hoofdklasse degradatie naar 1e klasse...... 45 15.9 Overige klassen ...... 45

16. Reguliere promotie- en degradatieregeling model 2B (met ingang van 2009/’10) 46 16.1 Na de formatie van twee topklassen model 2B ( 16 – 14 – 14 )...... 46 16.2 Periodekampioenschappen bij overschakeling van schema 12 naar 14...... 46

17. Reguliere promotie- en degradatieregeling model 3A (met ingang van 2009/’10) 47 17.1 Na de formatie van drie topklassen, model 3A ( 16 – 14 – 12 )...... 47 17.2 Kampioenschap van Nederland...... 47 17.3 Topklassen degradatie...... 47 17.4 Topklasse en de herkansingsplaats...... 47 17.5 Herkansingsplaats topklasse naast degradatie uit topklasse ...... 48 17.6 Hoofdklasse promotie ...... 48 17.7 Samenstelling hoofdklasse vanaf tweede seizoen ...... 48 17.8 Hoofdklasse degradatie naar 1e klassen (vanaf 2e seizoen) ...... 49 17.9 Hoofdklasse degradatie naar 1e klassen (vanaf derde en volgende seizoenen)...... 49 17.10 Overige klassen ...... 49

18. Reguliere promotie- en degradatieregeling model 3B (met ingang van 2009/’10) 50 18.1 Formeren van drie topklassen model 3B (16 – 14 – 14)...... 50 18.2 Kampioenschap van Nederland...... 50 18.3 Topklasse degradatie...... 50 18.4 Hoofdklasse promotie ...... 50 18.5 Hoofdklasse degradatie naar 1e klassen ...... 50 18.6 Overige klassen ...... 50 18.7 In de topklasse 3 degradanten per sectie...... 51 18.8 Uitwerking promotie/degradatie met opvang binnen de sectie...... 51

19. De prestatielijst en plaatsing in de topklasse 52 19.1 Algemeen ...... 52 19.2 Voorbeeld prestatielijsten...... 55 19.2.1 Uitwerking 3 poules en plaatsingsmodel 6...... 55 19.2.2 Uitwerking 3 poules en plaatsingsmodel 8...... 56 19.2.3 Uitwerking 3 poules en plaatsingsmodel 9...... 57

20. Afgezwakte promotie-/degradatieregeling (eenmalig) 58

21. Consequenties bekercompetitie 60

22. Voetbaltechnische consequenties 62

23. Accommodatie en ordemaatregelen 63

24. Financiën en marketing/investeringen 64

25. Overige aandachtspunten 66

26. Weging van de modellen 67 26.1 Inleiding...... 67 26.2 Opdracht amateurvoetbalpiramide...... 67 26.3 Geëvalueerde competitiemodellen ...... 67 26.4 Resultaatdimensies...... 68 26.5 Evaluatieresultaten...... 68

27. Conclusies 71

28. Aanbevelingen 74

29. Voorstel 77

Bijlage bij hoofdstuk 12.3 78

Bijlage bij hoofdstuk 18 82

Bijlage bij hoofdstuk 20 89

Bijlage bij hoofdstuk 28 93

Samenvatting Betere wedstrijden op het hoogste niveau en méér wedstrijden op alle niveaus. Niet alleen een verbetering in de top van het amateurvoetbal, maar ook een verbetering in de breedte. Meer wedstrijden competitiespanning op het hoogste peil, meer aantrekkingskracht, meer toeschouwers en dus ook meer baromzet en meer kansen voor marketing en promotie. In een notendop is dát wat de KNVB beoogt met de ‘Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal’.

Al 25 jaar toont de top van het amateurvoetbal hetzelfde beeld. We hebben het over drie hoogste klassen op zaterdag en drie hoogste klassen op zondag. Sinds 1996 wordt ook in het zaterdagvoetbal gesproken over ‘hoofdklassen’. Consequentie van de huidige constellatie is, dat 84 clubs en ongeveer 1600 voetballers uitkomen op hetzelfde niveau. De KNVB en veel verenigingen menen dat de tijd is aangebroken voor een nieuwe opzet.

Concreet: een opzet waarbij de top smaller wordt en de kwaliteit dus is gebundeld. Een opzet waarin de beste teams uit het amateurvoetbal elkaar treffen. Dat is bijvoorbeeld goed voor de ontwikkeling van spelers en dat vergroot de attractiviteit van de hoogste competities in het amateurvoetbal.

Op verzoek van de KNVB heeft het adviesbureau Hypercube in 2007 onderzoek verricht naar, zoals dat heet, ‘een herschikking van de bovenkant van de amateurvoetbalpiramide’. Dat gebeurde mede op basis van een enquête onder alle verenigingen uit de hoofdklassen en een aantal clubs uit de eerste klassen. Die wees uit dat er een behoefte bestond aan een onderzoek naar invoering van 1, 2 of 3 topklassen van 16 clubs.

Met ’16 clubs’ is nóg iets nieuws genoemd. De huidige hoofdklassen kennen 14 teams. De toename met 2 teams moet onder meer worden bezien in het licht van de wens van amateurverenigingen méér en langer te voetballen.

Hypercube concludeerde vorig jaar dat de top van het Nederlands amateurvoetbal een positief effect heeft te verwachten van de invoering van topklassen. De projectgroep van de KNVB kwam daarna tot de slotsom dat het onderzoek adequaat en op een professionele manier was verricht en op de juiste gegevens was gebaseerd. Zowel de werkgroep als de klankbordgroep nam met instemming kennis van de gehanteerde werkwijze en het doorlopen proces.

Het bestuur amateurvoetbal besloot daarop in het voorjaar van 2007 een volledig uitgewerkt voorstel te (laten) maken voor de invoering van 2 of 3 topklassen van 16 clubs met ingang van 2009/’10. De algemene vergadering ging daarmee akkoord, met het verzoek in het voorstel ook de situatie te bestuderen wanneer níets zou veranderen in de top van het amateurvoetbal.

Verder luidde de opdracht van het bestuur amateurvoetbal aan de projectgroep om te bekijken, of het mogelijk is ónder de top van het amateurvoetbal met poules van 14 in plaats van 12 teams te spelen. Daarmee zou tegemoet kunnen worden gekomen aan de behoefte van clubs om langer door te voetballen aan het eind van het seizoen. Dat was min of meer het voornaamste resultaat van de onder amateurclubs gehouden KNVB-enquête ‘AV klaar voor de toekomst - Service en dienstverlening’. Let wel: de behoefte doet zich voelen binnen het gehéle amateurvoetbal. Tevens moest rekening worden gehouden met de zogenaamde 0-optie, de huidige situatie dus.

De projectgroep heeft zes competitiemodellen gehanteerd, inclusief de 0-optie, en de gevolgen ervan in kaart gebracht. Wat zijn onder meer de consequenties voor de speeldagenkalender, de periodekampioenschappen, de reguliere promotie/degradatie en de eenmalige promotie/degradatie? Wat gebeurt er verder wanneer een team uit de topklasse degradeert?

Het onderzoek onder 132 clubs wijst uit dat met aanpassingen in de top van het amateurvoetbal onder andere meer spanning, uitstraling, toeschouwers en commerciële aantrekkingskracht kunnen worden gerealiseerd. Verder is het mogelijk ‘méér voetbal’ te bereiken door onder de amateurtop poules met 14 teams in te stellen. De invoering van topklassen is gunstig in financiële en maatschappelijke zin en bevordert de sportieve kwaliteit. Wat menigeen had gevreesd - een daling van het aantal derby’s - blijkt zich slechts in zeer geringe mate voor te doen. Bovendien zal het aantal reiskilometers niet fors toenemen, al helemaal niet wanneer 3 topklassen worden ingevoerd.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 1

Het totale amateurvoetbal kan een belangrijke stap zetten door een pakket verbeteringen door te voeren. Het wordt aanbevolen per 2009/’10 over te gaan op 3 topklassen met elk 16 teams. De topklassen worden gevormd door ploegen die nu uitkomen in het zaterdag- of zondagvoetbal. Met het oog op de herkenbaarheid spelen de teams op zaterdagmiddag. Staan twee zondagteams tegenover elkaar, dan kan de thuisspelende club bepalen dat op zondag wordt aangetreden - alleen niet tijdens de laatste twee speelronden van de competitie.

Wie er in 2009/’10 uitkomen in de topklassen? Dat wordt bepaald door de sportieve prestaties in 2008/’09. Gaat deelname aan de topklasse gepaard met extra investeringen? Nee, er worden geen andere accommodatie-eisen gesteld dan nu het geval is bij clubs in de hoofdklasse. De huidige ordemaatregelen veldvoetbal zijn ook van toepassing in de topklasse. Wel dienen clubs in de topklasse te beschikken over een goedgekeurde lichtinstallatie. Soms zullen zij doordeweeks een wedstrijd inhalen in de avonduren en soms zullen zij in de donkere periode van het jaar pas laat op zaterdagmiddag aftrappen.

Een andere aanbeveling luidt dat per 2009/’10 ónder de topklasse poules met 14 teams worden ingevoerd voor de totale A-categorie in het mannen seniorenvoetbal. Hetzelfde geldt voor de teams tot en met de (reserve) 3e klasse landelijk uniform. Vanaf de 4e klasse en lager gaat dit in principe ook op, tenzij dat niet is te rijmen met de specifieke situatie in een district.

Dit alles heeft consequenties voor onder meer de regeling periodekampioenschappen, de regeling promotie en degradatie en de speeldagenkalender. Zo moet de huidige speeldagenkalender van de hoofdklasse dienen als basis voor de kalender voor poules met 14 teams. Teams spelen in elk geval door tot en met het tweede weekend van mei, waarbij geldt dat de wedstrijden in de laatste twee speelronden beginnen op hetzelfde tijdstip.

Gaat het werkelijk komen tot ‘Méér voetbal en beter voetbal?’ De acht voorlichtingsbijeenkomsten voor clubvertegenwoordigers in februari 2008 leerden in elk geval dat er steeds meer draagvlak aanwezig is bij verenigingen. Er kunnen kansen worden benut om het amateurvoetbal in kwalitatieve en kwantitatieve zin te verbeteren. Vaak werden tijdens de bijeenkomsten ideeën bevestigd maar er werden ook kritische en soms harde noten gekraakt. De reacties hebben de KNVB geholpen conclusies en aanbevelingen aan te scherpen. De bijeenkomsten maakten ook nog eens duidelijk dat tijdens het volledige traject openheid en voorlichting van groot belang worden geacht.

In die democratische geest wordt in de komende periode besloten, of de ambities uit het voorstel ‘Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal’ worden verwezenlijkt. Ontwikkelt het amateurvoetbal zich verder en wordt gekozen voor betere wedstrijden op het hoogste niveau en méér wedstrijden op alle niveaus? Of blijft alles bij het oude? Op 17 maart neemt het bestuur amateurvoetbal een besluit, waarna de regio- en clustervergaderingen (14 tot en met 29 april) en de districtsvergaderingen (15 tot en met 20 mei) zich over de materie buigen. Op 31 mei is het laatste woord aan de algemene vergadering amateurvoetbal.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 2

1. Inleiding

Algemeen Dit is het voorstel aan het bestuur amateurvoetbal om met ingang van het seizoen 2009/’10 2 of 3 topklassen in te voeren in het amateurvoetbal. Die ambitie staat bekend als ‘optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal’.

Waarom beoogt de KNVB de invoering van topklassen? Daar is een aantal redenen voor aan te voeren. Door kwaliteit te bundelen en door de scheiding tussen zaterdag en zondag in de topklasse op te heffen, wordt beter voetbal gerealiseerd in de top van het amateurvoetbal. De beste teams zullen tegen elkaar uitkomen. Dat leidt tot meer spanning, meer uitstraling, meer toeschouwers en meer commerciële aantrekkingskracht. De invoering van topklassen zou extra impulsen moeten geven aan sponsoring van clubs. Kortom, de KNVB is van mening dat het zaak is vérder te kijken dan de al zo lang bekende opzet. Samen kunnen we nieuwe kansen creëren en samen kunnen we die kansen benutten.

Nóg een voordeel van de opzet die de KNVB voorstaat: door schema 16 te hanteren voor de topklassen en op grotere schaal schema 14 in te voeren in de rest van het het amateurvoetbal, wordt verder tegemoetgekomen aan de door clubs breed gevoelde behoefte aan ‘méér voetbal’. Competities zullen langer duren.

Onderzoek Vorig seizoen is een onderzoek verricht naar een herschikking van de bovenkant van de amateurvoetbalpiramide. De KNVB heeft het extern adviesbureau Hypercube daarbij betrokken. In een eerder stadium had een enquête onder alle verenigingen uit de hoofdklassen en een aantal clubs uit de eerste klassen uitgewezen dat er een breed gevoelde behoefte bestond aan een onderzoek naar invoering van 1, 2 of 3 topklassen van 16 clubs.

Kern van de onderzoeksresultaten: de top van het Nederlands amateurvoetbal heeft een positief effect te verwachten van de invoering van topklassen. In sportief opzicht is een model met 1 topklasse de beste optie, maar met het oog op toeschouwersaantallen en financiën scoren de modellen met 2 en 3 topklassen het hoogst.

Besluit bestuur amateurvoetbal 4 juni 2007 De onderzoeksresultaten vormden voor de leden van de projectgroep - zie hieronder - aanleiding het bestuur amateurvoetbal te adviseren een volledig uitgewerkt voorstel te (laten) maken voor de invoering van 2 of 3 topklassen van 16 clubs. Het bestuur amateurvoetbal heeft daarmee ingestemd op 4 juni 2007.

De huidige hoofdklassen tellen 14 verenigingen. De topklassen zouden 16 clubs moeten gaan tellen. De stijging van het aantal teams op het hoogste niveau zou ook navolging moeten krijgen in lagere klassen. Dat streven van het bestuur amateurvoetbal is mede ingegeven door de enquête ‘AV klaar voor de toekomst - Service en dienstverlening’. Dat onderzoek leerde vorig seizoen dat amateurverenigingen méér en langer willen voetballen. Die wens zou kunnen worden vertaald naar een competitie waarin meer teams uitkomen. Een competitie dus ook waarin teams in het voorjaar langer doorspelen dan nu het geval is.

Besluit algemene vergadering 9 juni 2007 Het bestuur amateurvoetbal heeft aan de algemene vergadering duidelijk gemaakt een voorstel te willen (laten) maken voor de invoering van 2 of 3 topklassen van 16 clubs. De algemene vergadering ging daarmee akkoord op 9 juni 2007. Het aanvullende verzoek van de algemene vergadering luidde in het voorstel ook de situatie te belichten wanneer niets zou veranderen in de top van het amateurvoetbal, de zogenaamde 0-optie. Zo kan een zuivere vergelijking worden gemaakt tussen de huidige en de beoogde situatie.

Vervolg Dit voorstel komt aan de orde in de vergadering van het bestuur amateurvoetbal op 17 maart 2008. De besluitvorming over het voorstel moet plaatsvinden in de vergadercyclus van voorjaar 2008. Daaraan voorafgaand zal begin februari in elk district een informatiebijeenkomst worden belegd waarvoor alle

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 3

veldvoetbalverenigingen worden uitgenodigd. De input vanuit deze bijeenkomsten wordt gebruikt voor het formuleren van het definitieve voorstel.

Projectstructuur In het huidige traject blijft de projectstructuur gehandhaafd die vorig seizoen werd opgezet voor het onderzoek naar een herschikking van de bovenkant van de amateurvoetbalpiramide. Dat betekent dat andermaal sprake is van een projectgroep, een werkgroep en een klankbordgroep.

De projectgroep voert de regie. De leden zijn: Hans Lesterhuis, Johan van Kouterik, Paul Kools, Jan van Driel, Ruud Bruijnis, Hans Boll en Cor Evers.

De werkgroep toetst gegevens en ondersteunt de projectgroep. Het gezelschap bestaat uit: Cees Driebergen, Wim Tamboer, Lamber Voortman, Jos Blatter, Harrie Derks, Mike van Bossum, Jan van Driel, Hans Boll en Cor Evers.

De klankbordgroep genereert ideeën en toetst de werkwijzen ten behoeve van de projectgroep. De volgende personen maken deel uit van de klankbordgroep: Gerard van Dijk, Floor Baas, Joop van den Berg, Hans Engelvaart, Cor Hollestelle, Minne Modderman, Rijk in ’t Veld, Jaap Bisschop, Jos Heutink, Jan Smit, Rob Stenacker, Peter Waasdorp, Johan van Kouterik, Hans Boll en Cor Evers.

De projectgroep concludeerde in het voorjaar van 2007 dat het onderzoek adequaat was verricht. Verder nam zowel de werkgroep als de klankbordgroep met instemming kennis van de gehanteerde werkwijze en het doorlopen proces.

Van meet af aan heeft de KNVB er veel waarde aan gehecht de clubs bij het proces te betrekken. Kwaliteitsverbetering kan niet het gevolg zijn van een soloactie. Het is wenselijk dat de verenigingen en de voetbalbond teamwerk leveren wanneer zij willen komen tot méér en beter voetbal. De KNVB heeft daarom voortdurend zorgvuldig gewerkt aan draagvlak onder de clubs. Openheid en voorlichting stonden - en stáán - centraal, wat onder meer tot uiting kwam in acht informatiebijeenkomsten in februari 2008. Die werden bezocht door ongeveer 1200 clubvertegenwoordigers, veelal afkomstig uit de hoofdklasse, maar dikwijls ook verbonden aan een vereniging die uitkomt op een minder hoog niveau.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 4

2. Samenvatting onderzoeksrapport bureau Hypercube

2.1 Introductie Tot welke gevolgen leidt een herschikking van de bovenkant van de amateurvoetbalpiramide? De KNVB heeft er onderzoek naar laten verrichten in 2006/'07. Deze notitie geeft inzicht in het onderzoek. Aan bod komen het onderzoekstraject, de enquête bij de verenigingen, de analyseresultaten en de gevolgen van veranderingen voor de verschillende onderdelen van de voetbalpiramide. Tot slot worden de reacties belicht van geledingen die waren betrokken bij het project.

2.2 Onderzoekstraject Drie partijen hebben het project uitgevoerd. Het gaat om een organisatie die bestond uit een projectgroep vanuit de KNVB, verder om een werkgroep geformeerd uit vertegenwoordigers van de verenigingen met een hoofd- of eersteklasser in het zaterdag- of zondagvoetbal en tot slot het extern adviesbureau Hypercube. Een klankbordgroep begeleidde het project. Alle belanghebbende geledingen uit het amateurvoetbal waren gerepresenteerd in dat gezelschap. Voorts heeft een groot aantal verenigingen medewerking verleend aan het verzamelen van gegevens die nodig waren voor het onderzoek.

De projectgroep trad op als gedelegeerd opdrachtgever namens de KNVB, maar ook als regisseur en communicatieplatform richting de voetbalwereld. De werkgroep droeg verantwoordelijkheid voor werkmethoden: verzameling, analyse en presentatie van gegevens. De werkgroep voorzag ook in advies en ondersteunde de projectgroep bij presentaties. De klankbordgroep fungeerde als ideeëngenerator en toetste het proces namens de vertegenwoordigde geledingen.

2.3 Enquête resultaten Formaten Een enquête onder de hoofdklassers en 48 eersteklassers heeft duidelijk gemaakt dat zij onderzoek wenselijk achtten naar invoering van 1, 2 of 3 topklassen van 16 clubs. Gedurende het onderzoek is de variant met 3 topklassen gesplitst in 2 subvarianten. Dat was allereerst een geografische indeling in Noord, Midden en Zuid en ten tweede een regionale clustering waarbij een noordoostelijke, een westelijke en een zuidoostelijke topklasse ontstaan. De gevolgen hiervan moeten steeds worden afgezet tegen voortzetting van huidig beleid, dat wil zeggen: tegen een situatie waarin de 6 hoofdklassen blijven gehandhaafd en géén topklassen worden ingevoerd. Daarbij is de overgrote meerderheid van de clubs voorstander van de zaterdag als vaste speeldag. De mogelijkheid wordt overigens niet uitgesloten dat 2 zondagverenigingen na onderling overleg hun wedstrijden op zondag spelen, zolang dat een sportief verloop van de competitie niet beïnvloedt.

Criteria Het traject heeft conform de doelstelling geleid tot de volgende - door de verenigingen - gedragen evaluatiecriteria: 1. Sportief a. Kwaliteit thuisploeg en bezoeker b. Wedstrijdspanning c. Competitiespanning 2. Maatschappelijk a. Aantal derby’s b. Gemiddelde reisafstand c. Gemiddelde bezoekersaantallen 3. Financieel a. Sponsoring b. Baromzet c. Contributie

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 5

d. Recette e. Kosten

Onderzoeksdomeinen De gevolgen van het voorgenomen beleid voor de top van de voetbalpiramide zijn beschouwd op een aantal aggregatieniveaus: 1. Totaal: de 132 hoogst genoteerde verenigingen op basis van sportieve resultaten over de seizoenen 2002/'03 tot en met 2005/'06. 2. De verenigingen waarvan op basis van sterkte mag worden verwacht dat zij zich kwalificeren voor de eventuele topklasse(n). Het zou gaan om 16, 32 of 48 clubs. 3. De 84 verenigingen die per scenario de nieuwe hoofdklassen zullen vormen. 4. De groepen verenigingen die gedurende 2006/'07 delen van de voetbalpiramide vormden a. ieder van de zes hoofdklassen (zaterdag A, B en C en zondag A, B en C) b. de zaterdaghoofdklassen (samen) c. de zondaghoofdklassen (samen). 5. Tot slot is de voetbalpiramide opgesplitst in ‘benchmark categorieën’. Dat gebeurde op basis van de omvang van de som der baten conform de onderstaande tabel:

benchmark categorie Ondergren s bovengrens n code Top 580.000 13 E Subtop 465.000 580.000 19 F Middenmoot 317.500 465.000 48 G Staart 317.500 52 H

2.4 Analyseresultaten Een amateurvereniging is voor haar economische succes afhankelijk van: Het ledental. Dat is de belangrijkste factor voor de begroting van een amateurvereniging: - direct door contributie; - indirect door invloed op: 1 sponsorgelden 2 baromzet 3 recette. Het aantal toeschouwers. Dat is bepalend voor financieel succes, maar ook sterk afhankelijk van het ledental. Sponsorgelden. Een deel daarvan is afhankelijk van kwaliteit van het eerste teaml. De factor ‘toeschouwers’, en daarmee het ledenaantal, lijkt ook hier doorslaggevend te zijn. Promotie naar de hoofdklasse. Een dergelijke promotie leidt tot een stijging van de kosten met 8%. - Deze stijging wordt ook verwacht bij invoering van de topklasse, maar ze zal dan worden ‘terugverdiend’. - Dat laatste zal voornamelijk worden gerealiseerd met inkomsten via sponsoring.

2.5 Onderzoeksresultaten Totaalbeeld De top van het Nederlands amateurvoetbal heeft een positief effect te verwachten van de invoering van topklassen. In sportief opzicht is een model met 1 topklasse de beste optie, maar met het oog op toeschouwersaantallen en financiën scoren de modellen met 2 en 3 topklassen het hoogst. Het wedstrijdbezoek wordt positief beïnvloed door het aantal wedstrijden: 48 clubs uit de topklassen gaan van 26 naar 30 duels en 48 verenigingen uit de hoofdklassen van 22 naar 26. Financieel is er gemiddeld een kleine plus: 2% van de omzet (weergegeven in impact%).

Nieuw te vormen topklassen De verenigingen die onderdeel uitmaken van de topklassen zelf, zullen het meest baat hebben bij het beoogde fenomeen. De sterkste effecten treden op bij het model met 1 topklasse. Voor de verenigingen die gaan behoren tot de nieuwe hoofdklassen, geldt dat zij het minder goed gaan doen dan in de

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 6

huidige hoofdklassen. De varianten met meer topklassen scoren echter steeds slechter, omdat er het resultaat betrekking heeft op steeds een andere verzameling verenigingen. Kenmerk van de verzameling verenigingen is dat zij steeds zwakker en minder kapitaalkrachtig zijn. Bij 0 topklassen beschouwen de besten nummers 1-84. Bij invoering van topklassen gaat het respectievelijk om de nummer 17-100 (bij 1 topklasse), 33-116 (bij 2 topklassen) en 49 tot 132 (bij de varianten met 3 topklassen.

Zaterdagvoetbal De verenigingen die in 2005/'06 uitkwamen in de top van het zaterdagvoetbal als geheel, hebben enige baat bij de invoering van de topklasse. De verenigingen die in 2005/'06 uitkwamen in de hoofdklassen zaterdag A en B, blijken nauwelijks gevoelig voor invoering van 1 of meer topklassen. De verenigingen die in 2005/'06 uitkwamen in de hoofdklasse zaterdag C, zijn enigszins gevoelig voor invoering van de topklasse volgens de regionale clustering (3b).

Zondagvoetbal De verenigingen die in 2005/'06 uitkwamen in de top van het zondagvoetbal als geheel, hebben veel baat bij de invoering van de topklasse. De toeschouwerwinst kan oplopen tot ruim 20%. Dat is te danken aan de toegenomen spanning, de zaterdag als speeldag en de toename van het aantal wedstrijden. Het financieel resultaat verbetert gemiddeld met 5% van de omzet. De verenigingen die in 2005/'06 uitkwamen in de hoofdklasse zondag A, B en C, blijken veel baat te hebben bij de invoering van de topklasse, vooral wanneer het er 2 of 3 zijn. Dat heeft te maken met de toename van het aantal derby’s.

Per benchmark-categorie De verenigingen met de grootste omzet (E) worden rijker van de invoering van de topklasse. 14 % (bij 1) tot 18% (bij 2 of 3) komen van de combinatie van meer sportief, meer spanning, meer wedstrijden en de verhuizing van een aantal zondag verenigingen naar de zaterdag. De verenigingen uit de subtop (F) ontvangen nauwelijks méér toeschouwers bij invoering van 1 of 2 topklassen. De stijging van de spanning wordt tenietgedaan door de afname van het aantal derby’s. Bij een situatie met 3 topklassen krijgen deze verenigingen wel meer - ruim 15% - toeschouwers. Zij zijn dan in ruimere mate vertegenwoordigd in de topklasse. Financieel leidt dat tot een plus van 5%. De middenmoters (G) zien nauwelijks méér toeschouwers verschijnen bij invoering van 1 of 2 topklassen. De stijging qua ‘sportief en spanning’ valt weg als gevolg van de afname van de hoeveelheid derby’s. Bij een situatie met 3 topklassen is er wel sprake van iets meer (6%) toeschouwers, omdat deze verenigingen dan in enige mate vertegenwoordigd zijn in de topklasse. Financieel leidt dat tot een plusje van 2%. De staartclubs (H), dus onderkant hoofdklasse en bovenkant eerste klasse, zijn beperkt gevoelig voor de invoering van de topklasse. Zij komen bij continuering met 10 tot 15 clubs terecht in de hoofdklasse (regulier promotie/degradatie-effect). Bij invoering van 1 of meer topklassen gaat een deel van het promotie-effect teloor, omdat de beste spelers vertrekken naar de topklassen.

2.6 Reacties van de bij het project betrokken geledingen De werkgroep heeft op 21 mei 2007 geconcludeerd dat het onderzoek is gebaseerd op voldoende en juiste gegevens, dat het is uitgevoerd op een professionele manier en dat de onderzoeksresultaten een goede basis vormen voor besluitvorming. De leden van de werkgroep hebben zich bereid verklaard op eenzelfde onafhankelijke constructieve wijze bijdragen te leveren wanneer de KNVB beslist tot een vervolgtraject.

De klankbordgroep heeft op 24 mei geconcludeerd een aantal kanttekeningen te plaatsen. Dat doet de klankbordgroep bijvoorbeeld ten aanzien van de wijze waarop de benodigde gegevens zijn verzameld. Verder vraagt de klankbordgroep zich af, of het onderzoek op voldoende en juist geleverde gegevens is gebaseerd, of het onderzoek op een professionele manier is uitgevoerd en of de onderzoeksresultaten een goede basis vormen voor besluitvorming. De leden van de klankbordgroep hebben zich eveneens bereid verklaard op eenzelfde onafhankelijke constructieve wijze bijdragen te leveren wanneer de KNVB beslist tot een vervolgtraject.

De projectgroep heeft op 30 mei geconcludeerd dat het onderzoek op voldoende en juiste gegevens is gebaseerd. Zowel de werkgroep als de klankbordgroep heeft met instemming kennisgenomen van de

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 7

gehanteerde werkwijze en het doorlopen proces. Het onderzoek is op een professionele manier uitgevoerd en de onderzoeksresultaten vormen een goede basis voor verdere besluitvorming. De leden van de projectgroep hebben het KNVB Amateurvoetbalbestuur geadviseerd onder regie van de projectgroep een volledig uitgewerkt voorstel te (laten) maken voor de invoering van 2 of 3 topklassen met ingang van 2009/'10. Verder zou de besluitvorming over dat voorstel moeten plaatsvinden in de vergadercyclus van voorjaar 2008 en zou de uitwerking van dat voorstel moeten geschieden op de binnen de KNVB gebruikelijke wijze. Tot slot zou de samenwerking moeten worden bestendigd met de geledingen zoals vertegenwoordigd in de klankbordgroep én met de amateurclubs uit de eerste- en hoofdklassen die het meest betrokkenen zijn dankzij hun aanwezigheid in de werkgroep. Beide organen zouden in een klankbordfunctie moeten worden betrokken bij de uitwerking van nadere voorstellen.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 8

3. Uitgangspunten Voor dit rapport zijn de hieronder genoemde uitgangspunten gehanteerd. Ze zijn enerzijds afkomstig uit het onderzoeksrapport van Hypercube en anderzijds uit de enquête ‘AV klaar voor de toekomst - Service en dienstverlening’. Een aantal uitgangspunten is tussentijds vastgesteld na overleg met de werken klankbordgroep, teneinde de modellen te kunnen doorrekenen en het rapport te kunnen opstellen.

Aantal modellen Bij de uitwerking van de modellen is rekening gehouden met de uitkomsten van het onderzoeksrapport van Hypercube en de besluitvorming in de algemene vergadering amateurvoetbal van 9 juni 2007. Op basis hiervan zijn de volgende modellen uitgewerkt en beschouwd:

- model 2 A (TK-16/HK-14 en overig 12) - model 2 B (TK-16/HK-14 en overig 14) - model 3 A (TK-16/HK-14 en overig 12) - model 3 B (TK-16/HK-14 en overig 14) - model O A (TK-O/HK-14 en overig 12) - model O B (TK-O/HK-14 en overig 14)

Voor de duidelijkheid: model A staat voor 2 topklassen (TK) van elk 16 teams, 6 hoofdklassen (HK) van elk 14 teams en overige klassen die zijn geformeerd uit 12 teams. Op deze manier kunnen ook de andere modellen worden vertaald. Model O A is de huidige situatie, dus zonder topklasse.

Topklassen In het rapport hanteren we de naam ‘topklassen’, afgekort als TK. Dit wil niet zeggen dat de uiteindelijke naam ook zo zal luiden. Mocht de algemene vergadering amateurvoetbal in het voorjaar van 2008 besluiten tot invoering van topklassen, dan stelt het bestuur amateurvoetbal de naamgeving definitief vast.

Topklassen ten opzichte van de huidige piramide Bij de uitwerking van de modellen is uitgegaan van de huidige piramidestructuur met 6 hoofdklassen en daaronder de rest van de piramide. Er zijn dus geen wijzigingen doorgerekend in de huidige structuur.

Samenstelling topklassen Er is vanuit gegaan dat de topklassen gemengd van samenstelling zullen zijn, op basis van gelijkwaardigheid en evenredige verdeling tussen zaterdag- en zondagverenigingen. Hierbij wordt verwezen naar het onderzoeksrapport van Hypercube.

Aantal teams topklassen en overige klassen Eveneens op basis van het onderzoeksrapport van Hypercube wordt met de volgende aantallen gewerkt:

Topklasse, elk 16 teams per poule; Hoofdklasse, elk 14 teams per poule; Overige klassen, 12 of 14 teams per poule (afhankelijk van het model).

Speeldag, aanvangsuur en lichtinstallatie Het onderzoeksrapport gaat uit van de zaterdag als speeldag met een aanvangstijd van 16.00 uur. Na overleg met de werken klankbordgroep is besloten de mogelijkheden wat ruimer te omschrijven. − Zaterdagclub tegen zaterdagclub, wedstrijd op zaterdag; − Zaterdagclub tegen zondagclub en omgekeerd, wedstrijd op zaterdag; − Zondagclub tegen zondagclub, wedstrijd kan ook op zondag worden gespeeld. Over het aanvangstijdstip zal nog nader worden gesproken. Het spelen met schema 16 houdt in dat er soms ook buiten de weekenden moet worden gespeeld. Dit houdt in dat clubs die uitkomen in de topklassen, dienen te beschikken over een goedgekeurde lichtinstallatie. Hierbij wordt verwezen naar elders in dit rapport.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 9

Enquête ‘AV, klaar voor de toekomst - Service en dienstverlening’ Clubs willen meer en langer voetballen. Dat is nadrukkelijk gebleken uit de vorig seizoen gehouden enquête ‘AV, klaar voor de toekomst - Service en dienstverlening’. Vrij vertaald betekent dit: langer doorvoetballen - tot half mei - en de formatie van poules van 14. Bij de uitwerking van de modellen is dit verwerkt als belangrijk uitgangspunt.

Poules van 14 in model 2B, 3B en 0 B Uitgangspunten zijn poules van 14 tot en met de 3e klasse van het standaardvoetbal en poules van 14 tot en met de 3e klasse van het reservevoetbal. Voor de 4e klassen en lager geldt in principe ook de mogelijkheid tot poules van 14. Mocht dat echter noodzakelijk zijn in het district, dan kan worden besloten vanaf de 4e klasse en lager - voor een deel - poules van 12 te handhaven. In het rapport worden deze keuzes toegelicht.

Ontwikkelingen betaald voetbal Binnen de sectie betaald voetbal wordt thans gediscussieerd over de competitieopzet van de ere- en eerste divisie. Op dit moment is nog niets te zeggen over eventuele aanpassingen. In het verleden is in elk geval vanuit het amateurvoetbal de bereidheid getoond eventuele degradanten uit de eerste divisie op te vangen. Dit zou wel gefaseerd en binnen bepaalde kaders moeten verlopen. Het belang van het amateurvoetbal staat voorop, maar het amateurvoetbal is bereid dit onderwerp te bespreken met de sectie betaald voetbal.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 10

4. Huidige competitieopbouw voor standaardelftallen

4.1 Twee naast elkaar staande piramides Twee niet identieke voetbalpiramides binnen het amateurveldvoetbal voor standaardteams. Wellicht is Nederland het enige Europese land dat die situatie kent. Deze voetbalpiramides, zaterdag en zondag, staan naast elkaar en zijn niet direct met elkaar verbonden. De promotie- en de degradatieregelingen worden toegepast binnen 1 piramide. Alleen de wedstrijden in het kader van het algeheel kampioenschap amateurvoetbal zouden kunnen worden gezien als een - kleine - binding tussen de piramides. In de districten zijn in categorie A de reserveteams op zaterdag en zondag ingedeeld in 2 los van elkaar staande piramides.

De piramide in het zaterdagvoetbal wordt gevoed vanuit 5 districten, terwijl in de piramide van het zondagvoetbal alle 6 districten zijn betrokken. De voetbalpiramides zijn evenmin gelijk qua samenstelling. Vooral op de wat lagere sporten van de competitieladder zijn de verschillen groot. Het aanbod van teams varieert per district. Dat is er mede de oorzaak van dat in de huidige competities het 5e niveau (4e klasse) ook aanzienlijk verschilt per district. Op grond hiervan is in de diverse berekeningen opvulling van het 3e niveau (3e klasse) achterwege gelaten. Deze laatste opvullingen zullen aanzienlijk afwijken per district. Binnen een district zal de opvulling in de ene piramide zelfs verschillen van de noodzakelijke aanvulling in de andere piramide. Dat wordt niet alleen veroorzaakt door de omvang van het district. De twee piramides zélf kunnen in omvang ook nog eens variëren in een district. Dat is de reden waarom de wijze van opvulling wordt overgelaten aan de districten.

Los van het feit dat de top van de piramide in het zaterdagvoetbal springt van 3 (hoofdklassen) naar 5 (1e klassen), is in het zaterdag- en het zondagvoetbal sprake van een ‘normale’ piramidale opbouw tot en met de 3e klasse (het 4e niveau).

De districten kunnen zich buigen over de beschrijving van de per district en per piramide verschillende regelingen vanaf het 4e niveau. In die samen te stellen regelingen per district en piramide kunnen dan ook eventuele nog bestaande knelpunten worden opgelost.

4.2 Omvang van de piramides Bij vergelijking van de omvang springt een belangrijk onderscheid in het oog. Het aanbod voor de piramide van het zaterdagvoetbal is circa 970 standaardteams, terwijl het in het zondagvoetbal gaat om ongeveer 1810 eerste teams. Het aanbod van teams is evenmin gelijk verdeeld per categorie en per district.

Het totale aanbod van standaardteams voor het zaterdagvoetbal bedraagt ongeveer 60% van het aanbod voor het zondagvoetbal. In beide piramides bestaan de hoofdklassen uit 42 teams.

In het zaterdagvoetbal is de aansluiting van het 2e op het 1e niveau aangepast: van 3 naar 5 klassen. De verdere aansluiting in de piramide voor het zaterdagvoetbal houdt gelijke tred met het aantal deelnemende districten.

De piramides zien er als volgt uit:

Zaterdagvoetbal Teams Klassen Zondagvoetbal Teams Klassen Landelijk Hoofdklasse 42 ( 3) Landelijk Hoofdklasse 42 ( 3) Districten (5) 1e klasse 60 ( 5) Districten (6) 1e klasse 72 ( 6) 2e klasse 120 (10) 2e klasse 144 (12) 3e klasse 240 (20) 3e klasse 288 (24) 4e klasse 312 (26) 4e klasse 528 (44) 5e klasse 130 (11) 5e klasse 528 (44) 6e klasse 65 ( 5) 6e klasse 204 (17)

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 11

4.3 De top van de piramides Beide piramides beginnen met 3 hoofdklassen. Per piramide zijn er 42 teams (schema 14). Het aantal teams is niet gelijk per district. Voetbalprestaties laten zich nu eenmaal niet sturen. Dat laatste heeft tot gevolg dat in lagere klassen incidenteel sprake is van ‘in- en uitleen’ van teams.

Verdeling hoofdklassers per district (2007/’08)

Zaterdag Aantal teams Aantal klassen Zondag Aantal teams Aantal klassen District West I 7 2 District West I 9 1 District West II 12 1 District West II 5 1 District Zuid I 6 2 District Zuid I 6 1 District Zuid II -- 2 District Zuid II 8 1 District Oost 11 2 District Oost 10 1 District Noord 6 1 District Noord 4 1 42 42

4.4 Huidige en toekomstige competitiestructuur Huidige structuur

Zaterdag hoofdklassen Zondag hoofdklassen A (14), B (14), C (14) A (14), B (14), C (14)

Districten zaterdagvoetbal: Districten zondagvoetbal:

WI WII ZI ZII N O WI WII ZI ZII N O 1e klasse 1 1 1 -- 1 1 1e klasse 1 1 1 1 1 1 2e klasse 2 2 2 -- 2 2 2e klasse 2 2 2 2 2 2 3e klasse 4 4 4 -- 4 4 3e klasse 4 4 4 4 4 4

Nieuwe structuur

Topklassen 2 of 3 x 16

Zaterdag hoofdklassen Zondag hoofdklassen A (14), B (14), C (14) A (14), B (14), C (14)

Districten zaterdagvoetbal: Districten zondagvoetbal:

WI WII ZI ZII N O WI WII ZI ZII N O e e 1 klasse 1 1 1 -- 1 1 1 klasse 1 1 1 1 1 1 2e klasse 2 2 2 -- 2 2 2e klasse 2 2 2 2 2 2 Topklassen3e klasse 4 4 4 -- 4 4 3e klasse 4 4 4 4 4 4 (l Zondagvoetbal

In de nieuwe competitiestructuur bestaat een directe lijn tussen de clubs uit het zaterdag- en het zondagvoetbal en de te formeren topklassen. Die vaste lijn is er niet voor de clubs die degraderen uit de topklassen. Dit hangt onder andere af van de sectie - zaterdag of zondag - waartoe de degraderende verenigingen behoren.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 12

4.5 Eenmalige en permanente regelingen De eenmalige regelingen om te komen tot 2 of 3 topklassen, zijn apart beschreven. Uitgangspunt hierbij is de eenmalige regelingen te hanteren naast de reguliere promotie- en degradatieregelingen. Zo kan op eenvoudige wijze worden afgelezen welke bepalingen specifiek het gevolg zijn van de vorming van topklassen. Eveneens worden de permanente promotie- en degradatieregelingen beschreven voor de situatie nadat de topklassen een feit zijn.

4.6 Formeren van twee topklassen Model 2 A Schema 16 voor de te formeren 2 topklassen Schema 14 voor de hoofdklassen Schema 12 voor de 1e en overige klassen

Model 2 B Schema 16 voor de te formeren 2 topklassen Schema 14 voor de hoofdklassen Schema 14 voor de 1e tot en met de 3e klasse Schema 12 of 14 voor de 4e klasse en lager**

** Het aantal nog beschikbare teams varieert zeer sterk per district. Binnen een district verschilt zelfs het aanbod voor de zaterdag - en de zondagcompetitie. Het is mogelijk dat in de lagere klassen wordt afgeweken van schema 14 als gevolg van flexibel inspelen op wensen van de clubs. Het aanbod van teams kan er ook toe leiden dat wordt afgeweken van schema 14.

4.7 Formeren van drie topklassen Model 3 A Schema 16 voor de te formeren 3 topklassen Schema 14 voor de hoofdklassen Schema 12 voor de 1e en overige klassen

Model 3 B Schema 16 voor de te formeren 3 topklassen Schema 14 voor de hoofdklassen Schema 14 voor de 1e tot en met de 3e klasse Schema 12 of 14 voor de 4e klasse en lager**

4.8 Uniformiteit tot en met de 3e klasse In het zaterdag- en het zondagvoetbal is er sprake van een goede piramidale opbouw van de competitie tot en met de 3e klasse. Het is wel zo, dat deze opbouw in het zaterdagvoetbal enigszins wordt verstoord door de deelname vanuit 5 in plaats van 6 districten. De uniformiteit die loopt tot en met de 3e klasse op zaterdag en zondag dient intact te worden gehouden. De samenstelling van de klassen onder deze uniformiteitgrens verschilt per district en per sectie.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 13

5. Kenmerken huidige competitie / O-optie (model 0 A)

5.1 Algemeen De veldvoetbalcompetitie voor standaardteams is verdeeld in 2 los van elkaar staande voetbalpiramides. Er is een piramide voor het veldvoetbal op zaterdag en er bestaat een piramide voor het veldvoetbal op zondag. Promoties en degradaties vinden uitsluitend plaats binnen de desbetreffende voetbalpiramide. De top van de huidige competitie is zeer breed. Er komen maar liefst 84 teams in uit. De top is gesplitst in 42 teams voor de hoofdklasse op zaterdag en 42 teams voor de hoofdklasse op zondag. In feite is daarmee sprake van een aparte top voor het zaterdagvoetbal en een aparte top voor het zondagvoetbal. Alleen de uiteindelijke kampioenen van Nederland per sectie treffen elkaar in wedstrijdverband, aan het einde van de competitie.

Het aanbod van teams voor de competities voor standaardelftallen bedraagt circa 2835. Er is een fors verschil tussen zaterdag en zondag: voor de competitie op zaterdag werden voor 2007/’08 circa 965 teams ingeschreven (34%) en voor de competitie op zondag ongeveer 1870 (66%).

5.2 Hoofdklasse (zaterdag en zondag) 1. Er zijn 6 wedstrijddagen nodig om te komen tot een kampioen in het zaterdag- c.q. het zondagvoetbal. Elke deelnemer speelt 4 wedstrijden. 2. Een aantal van deze wedstrijden moet worden gespeeld op doordeweekse avonden. 3. Vervolgens zijn nog 2 wedstrijddagen nodig om te komen tot een algeheel kampioen van Nederland. 4. De 4 respectievelijk 6 extra wedstrijden, gepaard gaand met 8 wedstrijddagen, moeten na afloop van de reguliere competitie van 26 wedstrijden worden afgewerkt in een kort tijdsbestek. Het is niet toegestaan een wedstrijd vast te stellen voor na afloop van het competitieseizoen, 30 juni. 5. Uit elk van de 6 hoofdklassen neemt slechts 1 vereniging deel aan de kampioenswedstrijden, terwijl de rest van het competitieveld, 78 teams dus, wordt geconfronteerd met de druk de reguliere competitie op tijd te beëindigen. 6. Plaatsing in de hoofdklassen komt tot stand op basis van voetbalprestaties. Die laten zich niet leiden, wat als consequentie heeft dat ook de degradaties niet exact kunnen aansluiten op de promovendi uit de 1e klassen van de districten.

5.3 Piramidale competitieopbouw In de zaterdag- en de zondagcompetitie is tot en met de 3e klasse sprake van een normale piramidale competitieopbouw. Wel is het zo, dat in het zaterdagvoetbal de overgang van de hoofdklasse naar de 1e klasse wordt verstoord door de deelname vanuit 5 in plaats van 6 districten. Dat heeft tot gevolg dat in het zaterdagvoetbal niet 6 maar 5 poules zijn gevormd voor de 1e klasse. De aansluiting van de 2e op de 1e klasse is dienovereenkomstig: van 10 naar 5 poules en van 12 naar 6 poules.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 14

5.4 Hoofdklasse

5.4.1 Hoofdklasse (zaterdag) Het aanbod per district verschilt aanzienlijk. Uit de indeling voor seizoen 2007/’08 kan worden afgeleid dat teams uit 3 van de 5 deelnemende districten in 2 verschillende poules zijn ingedeeld. Dit kan tot gevolg hebben dat het aantal degradaties met 1 of meer teams van een district geen gelijke tred houdt met het aantal promovendi van een district. Het fenomeen ‘in- en uitlenen van teams’ vindt hierin zijn grondslag.

5.4.2 Hoofdklasse (zondag) In de hoofdklasse op zondag zijn alle districten vertegenwoordigd. De aantallen deelnemers wijken af per district. In de regel worden de deelnemers aan een poule ieder seizoen opnieuw gerekruteerd uit 2 districten. Het fenomeen ‘in- en uitlenen van teams’ kan dus niet worden voorkomen.

5.5 Overige klassen

1e klasse (zaterdag en zondag) Het zijn de districten die deze competities leiden. Bij de jaarlijkse indelingen van competities (schema 12) moeten zij teams in- en uitlenen. De oorzaak is dat het aantal degraderende teams uit de hoofdklasse per district vrijwel nooit exact aansluit bij het aantal promovendi van het district.

2e klasse (zaterdag en zondag) In deze klasse moeten ook incidenteel teams worden uitgeleend.

3e klasse (zaterdag en zondag) Normaal gesproken is er in deze klasse geen sprake meer van in- en uitlenen van teams.

4e klasse en lager (zaterdag en zondag In deze klasse worden geen teams in- en uitgeleend. Wel wordt jaarlijks de competitie-indeling beïnvloed door bijvoorbeeld fusies en ontbindingen van verenigingen.

In- en uitleen van teams Soms zijn teams ingedeeld in een poule die wordt geleid door een ander district.

De competitie-indeling voor het seizoen 2007/’08 biedt de volgende cijfers voor wat betreft het in- en uitlenen:

Zaterdagvoetbal Zondagvoetbal 1e klasse - 2 1e klasse - 2 2e klasse - 2 2e klasse - 1 3e klasse - 0 3e klasse - 0

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 15

5.6 Wedstrijdschema’s

5.6.1 Zaterdagvoetbal De districten formeren voor het standaardvoetbal bijna altijd poules die zijn gebaseerd op schema 12 (maximaal 22 competitiewedstrijden). Soms worden andere schema’s gehanteerd, maar dat wordt dan onder andere veroorzaakt door factoren als aanbod, de mogelijkheden en ook de wensen van verenigingen. In district Zuid II is geen sprake van standaardvoetbal op zaterdag, zodat er vijf 1e klassen zijn geformeerd - 1 per district. Verder is de piramidale opbouw er normaal tot en met de 3e klasse. Vanaf de 4e klasse verschilt het aanbod per district aanzienlijk. In de 5e klasse zijn de districten Zuid I en Oost niet meer vertegenwoordigd, terwijl alleen district Noord een 6e klasse hanteert met in totaal 64 elftallen.

5.6.2 Zondagvoetbal In het zondagvoetbal voor standaardteams zijn de competities doorgaans eveneens gebaseerd op schema 12. Incidenteel wordt een afwijkend schema gehanteerd. Tot en met de 3e klasse is er een normale piramidale opbouw, waarbij in principe wordt uitgegaan van schema 12. Vanaf de 4e klasse wordt de piramidale opbouw enigszins verstoord. In de districten West II en Noord wordt met 6 geformeerde poules gewerkt, terwijl de overige districten 8 poules hanteren. Het totale aantal poules in de 5e klasse is vrijwel gelijk aan dat in de 4e klasse. Per district verschilt het aanbod wel aanzienlijk. Zo heeft district West II slechts 43 teams in de 5e klasse, terwijl district Zuid I een aanbod kent van circa 120.

5.7 Speeldagenkalender De speeldagenkalender 2007/’08 voor de hoofdklassen op zaterdag en zondag heeft 10 c.q. 12 mei 2008 als laatste wedstrijddatum. In de districten verschilt de datum voor de laatste speeldag: in West I, Zuid I, Oost en Noord is het 26/27 april, in West II 19/20 april en in Zuid II 3 en 4 mei. De periode direct na afloop van de competitie wordt gebruikt voor eventuele beslissingswedstrijden en voor de duels om de periodekampioenenschappen.

Een en ander neemt niet weg dat 75% van de teams rond eind april de competitie heeft beëindigd, althans wanneer sprake is van 3 periodekampioenen in een poule. Het grootste deel van de standaardteams speelt dus niet nauwelijks competitiewedstrijden in één van de - voor veldvoetbal - mooiste periodes van het jaar.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 16

5.8 Schematisch overzicht competitie-indeling 2007/’08 ZATERDAGVOETBAL

Hoofdklasse Klasse A Klasse B Klasse C Totaal Totaal Poules Teams Poules 1 1 1 3 Teams 14 14 14 42 Schema 14 14 14

District West I West II Zuid I Zuid II Oost Noord Totaal Totaal poules teams 1e klasse A B C --- D E Poules 1 1 1 --- 1 1 5 Teams 12 12 12 --- 12 12 60 Schema 12 12 12 12 12

2e klasse A B C D E F --- I J K L Poules 2 2 2 --- 2 2 10 Teams 24 24 24 --- 24 24 120 Schema 12 12 12 12 12

3e klasse A B C A B C A B C --- A B C A B C D D D D D Poules 4 4 4 4 4 20 Teams 47 48 48 --- 48 48 240 Schema 12 12 12 12 12

District West I West II Zuid I Zuid II Oost Noord Totaal Totaal poules teams

4e klasse A B C A B C A B C --- A B C A B C D E F D D E D E D G H Poules 8 4 5 --- 5 4 26 Teams 89 48 68 --- 66 47 312 Schema 7 x 12 12 1 x 12 1 x 12 12 1 x 10 4 x 14 4 x 14

5e klasse A B C A B C A B C D D Poules 3 4 ------4 11 Teams 31 52 47 132 Schema 2 x 12 2 x 12 12 1 x 8 2 x 14

6e klasse A B C D E Poules ------5 5 Teams ------64 60 Schema 2 x 12 3 x 14

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 17

5.9 Schematisch overzicht competitie-indeling 2007/’08 ZONDAGVOETBAL

Hoofdklasse Klasse A Klasse B Klasse C Totaal Totaal Poules teams Poules 1 1 1 3 Teams 14 14 14 42 Schema 14 14 14

District West I West II Zuid I Zuid II Oost Noord Totaal Totaal poules teams 1e klasse A B C D E F Poules 1 1 1 1 1 1 6 Teams 12 12 12 12 12 12 72 Schema 12 12 12 12 12 12

2e klasse A B C D E F G H I J K L Poules 2 2 2 2 2 2 12 Teams 24 24 24 24 24 24 144 Schema 2 x 12 2 x 12 2 x 12 2 x 12 2 x 12 2 x 12

3e klasse A B C A B C A B C A B C A B C A B C D D D D D D Poules 4 4 4 4 4 4 24 Teams 48 48 48 48 48 48 288 Schema 4 x 12 4 x 12 4 x 12 4 x 12 4 x 12 4 x 12

District West I West II Zuid I Zuid II Oost Noord Totaal Totaal poules teams 4e klasse A B C A B C A B C A B C A B C A B C D E F D E F D E F D E F D E F D E F G H G H G H G H Poules 8 6 8 8 8 6 44 Teams 96 72 96 96 96 66 528 Schema 8 x 12 6 x 12 8 x 12 8 x 12 8 x 12 6 x 12

5e klasse A B C A B C A B C A B C A B C A B C 11 D E F D D E F D E F D E F D E F G H G H I J G H G H Poules 8 4 10 8 8 6 44 Teams 96 43 128 96 94 72 528 Schema 7 x 12 3 x 12 6 x 12 8 x 12 8 x 12 6 x 12 1 x 14 1 x 8 4 x 14

6e klasse A B C A B C A B C A B C D D E F D E F D G Poules 4 ------7 6 4 21 Teams 52 80 78 50 278 Schema 2 x 14 7 x 12 3 x 12 2 x 12 21 2 x 12 3 x 14 2 x 14

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 18

5.10 Schematisch overzicht competitie-indeling 2007/'08 RESERVEVOETBAL

MANNEN ZATERDAG RESERVE - Categorie A

Districten West I West II Zuid I Zuid II Oost Noord Totaal Totaal poules teams

Hoofdklasse poules 1 1 1 - 1 1 5 Aantal teams 12 12 12 - 12 12 60

1e klasse poules 2 2 2 - 2 2 10 Aantal teams 24 24 24 24 24 120

2e klasse poules 4 4 4 - 4 4 20 Aantal teams 48 48 48 48 45 237

3e klasse poules 8 8 8 - 8 8 40 Aantal teams 96 96 96 94 94 476

In alle poules wordt schema 12 gehanteerd.

MANNEN ZONDAG RESERVE - Categorie A

Districten West I West II Zuid I Zuid II Oost Noord Totaal Totaal poules teams Hoofdklasse poules 1 1 1 1 1 1 6 Aantal teams 12 12 12 12 12 12 72

1e klasse - poules 2 2 2 2 2 2 12 Aantal teams 24 24 23 24 24 24 143

2e klasse - poules 4 4 4 4 4 4 24 Aantal teams 48 48 46 48 48 46 284

3e klasse - poules 8 7 8 8 8 8 47 Aantal teams 93 84 96 96 94 91 554

4e klasse - poules 16 16 Aantal teams 192 192

In alle poules wordt schema 12 gehanteerd.

Bovenstaande gegevens zijn gebaseerd op informatie die de districten hebben verstrekt in de tweede helft van september 2007.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 19

6. O-optie met schema 14 (model 0 B)

6.1 Competitieschema’s Schema 14 voor de hoofdklassen Schema 14 voor de 1e klasse en lager

Zaterdag hoofdklasse Zondag hoofdklasse A (14), B (14), C (14) A (14), B (14), C (14)

Districten zaterdagvoetbal: Districten zondagvoetbal:

1e klasse 5 x 14 1e klasse 6 x 14 e e 2 klasse 10 x 14 2 klasse 12 x 14

6.2 Overzicht opvulling (oud schema 12 – nieuw schema 14) Zaterdag 1e klasse van schema 12 naar schema 14 (5 poules x 2 teams) = 10 plaatsen Per poule in de 2e klasse 1 plaats (10 poules x 1 team) = 10 plaatsen = 0 plaatsen

2e klasse van schema 12 naar schema 14 (10 poules x 2 teams) = 20 plaatsen Naar 1e klasse in verband met opvulling = 10 plaatsen Totaal benodigd = 30 plaatsen Per poule in de 3e klasse 1 plaats (20 poules x 1 team) = 20 plaatsen Per district 2 extra plaatsen (5 districten x 2 teams) = 10 plaatsen = 0 plaatsen

3e klasse van schema 12 naar schema 14 (20 poules x 2 teams) = 40 plaatsen Naar 2e klasse in verband met opvulling ( 20 + 10 plaatsen) = 30 plaatsen Totaal benodigd = 70 plaatsen

De 4e klasse bestaat momenteel uit 26 poules. De aantallen poules wijken af per district. De daadwerkelijke opvulling in de 3e klasse dient tot stand te komen in nauw overleg met de districten. De berekening per klasse zal dan moeten worden vervangen door een berekening in relatie tot het aantal poules per district. Het moet worden voorkomen dat een omschakeling van schema 12 naar schema 14 leidt tot de intrede van ‘in- en uitleen’ in de lagere klassen.

Voorbeelden District Noord 3e klasse 4 poules naar 2e klasse (4 x 2 ) = 8 plaatsen 3e klasse van schema 12 naar schema 14 = 8 plaatsen Totaal benodigd = 16 plaatsen

Voor deze 16 plaatsen komen de teams in aanmerking uit de 4 poules van de 4e klasse in district Noord.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 20

District West I 3e klasse 4 poules naar 2e klasse (4 x 2 ) = 8 plaatsen 3e klasse van schema 12 naar schema 14 = 8 plaatsen Totaal benodigd = 16 plaatsen

Voor deze 16 plaatsen komen de teams in aanmerking uit 8 poules van de 4e klasse in district West I.

Zondag 1e klasse van schema 12 naar schema 14 (6 poules x 2 teams) = 12 plaatsen Per poule in de 2e klasse 1 plaats (12 klassen x 1 team) = 12 plaatsen = 0 plaatsen

2e klasse van schema 12 naar schema 14 (12 poules x 2 teams) = 24 plaatsen Naar 1e klasse in verband met opvulling = 12 plaatsen Totaal benodigd = 36 plaatsen

Per poule in de 3e klasse één team (24 poules x 1) = 24 plaatsen Per district vervolgens nog 2 teams (6 districten x 2 teams) = 12 plaatsen = 0 plaatsen

3e klasse van schema 12 naar schema 14 (24 poules x 2 teams) = 48 plaatsen Naar 2e klasse 1 team per poule = 24 plaatsen Per district nog 2 teams naar 2e klasse (6 districten x 2 teams) = 12 plaatsen Totaal benodigd = 84 plaatsen

De samenstelling/opvulling van de 4e klasse dient per district te worden berekend. Van belang hierbij is dat de districten West II en Noord 6 poules in de 4e klasse hanteren en de overige districten 8.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 21

7. Aandachtspunten bij formeren topklassen

7.1 De vorming van topklassen Er worden 2 of 3 topklassen gevormd door teams die instromen vanuit de huidige 2 los van elkaar staande voetbalpiramides. De omvang en de opbouw van de piramides zijn niet gelijk. De omvang van een piramide vormt geen graadmeter voor de kwaliteit in de hoogst geformeerde klasse. De sterkste verenigingen uit een piramide zijn evenmin een juiste graadmeter, omdat ze nu eenmaal geïsoleerd acteren van de andere piramide. Mede op grond daarvan wordt voorgesteld bij het formeren van topklassen 50% van het aantal te leveren teams toe te wijzen aan iedere piramide.

7.2 Samenstelling topklassen in de toekomst Samen met de te formuleren promotie- en degradatieregelingen spelen de voetbalprestaties een beslissende rol. Op grond daarvan kan de samenstelling van de topklassen na verloop van jaren een geheel andere procentuele verhouding krijgen tussen de deelnemers uit het zaterdag- en het zondagvoetbal. Dat is het gevolg van het streven de beste 32 c.q. 48 teams bij elkaar te brengen.

7.3 Overzicht instroom naar te formeren topklassen In de overzichten is aangegeven dat iedere poule van de hoofdklasse een nader te bepalen aantal teams zou kunnen leveren en dat dat aantal per piramide nog zou kunnen worden aangevuld, bijvoorbeeld via beslissingswedstrijden. Maar er zijn meer opties mogelijk. Daarover dient nader van gedachten te worden gewisseld. Extra eventuele beslissingswedstrijden kunnen pas na afloop van de competitie worden vastgesteld. De reguliere extra wedstrijden na afloop van een competitie dienen te worden meegewogen in de besluitvorming omtrent dit project.

7.4 De sterkste teams zouden moeten instromen Het streven dient erop gericht te zijn van start te gaan met de sterkste clubs uit het zaterdag- en het zondagvoetbal. Op praktische gronden lijkt het vrijwel onmogelijk dat streven ook van toepassing te verklaren op het gehéle amateurvoetbal. Vooralsnog wordt uitgegaan van een instroom die gelijk wordt verdeeld over beide piramides

7.5 De sterkste teams per piramide zouden in de topklasse moeten instromen Per poule een beperkt aantal plaatsen van de eindranglijst een directe plaatsing toekennen in de promotieregeling. Dat scenario zou in overweging kunnen worden genomen. Een aantal plaatsen zou kunnen worden vergeven door de krachtsverschillen tussen de poules te meten. Plaatsing voor de topklassen zou vervolgens deels tot stand komen in de vorm van beslissingswedstrijden. Dat kan tot gevolg hebben dat 3 clubs uit dezelfde poule in de hoofdklasse zich plaatsen voor de te formeren topklasse, terwijl uit een andere poule 6 clubs de overstap maken. Deze extra bepalingen kunnen worden beschouwd als een complicerende factor. Aan de rechtstreekse plaatsing van de kampioenen moet niet worden getornd. Deze kampioenen moeten direct na afloop van de competitie beginnen met de wedstrijden om het kampioenschap van Nederland.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 22

7.6 De promoties vanaf de 1e klasse Als de promotieplaatsen niet gelijk kunnen worden verdeeld over alle klassen, zijn extra beslissingswedstrijden niet uit te sluiten. Per categorie en per niveau zou moeten worden bezien in hoeverre de wedstrijden van de periodekampioenen daar een rol in kunnen spelen. Na afloop van de competitie moet beslist worden voorkomen dat vele teams strijden om één plaats. Het is van belang dat na 30 juni geen wedstrijden meer mogen worden gespeeld. Bovendien ligt het voor de hand dat 1 of meer teams ook betrokken zullen zijn bij de wedstrijden van de periodekampioenen.

7.7 De reguliere promotie- en degradatieregelingen Voor het tot stand komen van 2 of 3 poules in de topklasse moeten wijzigingen in de reguliere promotie- en degradatieregeling worden aangebracht. Verder zullen eenmalige overgangsmaatregelen van kracht worden. Ter bevordering van de duidelijkheid is het streven er op gericht de aangepaste reguliere regelingen en de overgangsmaatregelen op te nemen in één regeling. Dit alles sluit niet uit dat in deze bepalingen ook wordt verwezen naar de regeling voor de periodekampioenschappen.

7.8 Opvang degraderende teams in een sectie Het is een optie dat degradanten uit de topklasse in principe dienen te worden opgevangen door de sectie waartoe zij oorspronkelijk behoorden. Dit zal in de praktijk wel leiden tot een complicerende factor. Exacte berekeningen kunnen pas worden gemaakt na de indeling van de topklassen. De kans bestaat dat het aantal promoverende teams van een sectie naar de topklasse niet exact aansluit op het aantal degraderende teams per sectie. Vooral laatstgenoemde consequenties dienen uitvoerig in beeld te worden gebracht.

7.9 Opvang degraderende hoofdklassers in de toekomst Degradatie van de hoofdklasse naar de 1e klasse kan in de toekomst ook worden verstoord. Niet alleen een verstoring in relatie tot de sectie is dan mogelijk, maar ook een verstoring binnen een sectie van het betreffende district of 2 districten. Die laatste verstoringen kunnen in de daaropvolgende seizoenen weer extra complicaties veroorzaken in de lagere klassen. Aan deze complicaties dient extra aandacht te worden besteed.

7.10 Grootste district In de doorrekeningen is een paar keer duidelijk gemaakt dat een ‘restteam’ wordt toegewezen aan het grootste district. Hiermee wordt het district bedoeld dat in de desbetreffende sectie de meeste teams heeft. De ledentallen van een district spelen geen rol in deze notitie.

7.11 Omvang extra promoties In de hoofdstukken 8, 9, 10 en 11 zijn in de modellen de extra promoties per klasse berekend. De berekeningen van deze extra promoties zijn het resultaat van de toepassing van de reguliere promotie- en degradatieregeling. In het rapport wordt de omvang van deze extra promoties nog nader in relatie gebracht tot een afgezwakte P/D-regeling.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 23

8. Formeren van 2 topklassen (model 2 A)

8.1 Competitieschema’s

Schema 16 voor de te formeren topklasse Schema 14 voor de hoofdklasse Schema 12 voor de 1e klasse en overige klassen

Topklasse 2 x 16

Zaterdag hoofdklasse Zondag hoofdklasse A (14), B (14), C (14) A (14), B (14), C (14)

Districten zaterdagvoetbal: Districten zondagvoetbal:

1 e klasse 5 x 12 1e klasse 6 x 12 2 e klasse 10 x 12 2e klasse 12 x 12 3 e klasse 20 x 12 3e klasse 24 x 12

8.2 Overzicht instroom naar te formeren topklassen (32 plaatsen) Zaterdag Zondag

Hoofdklassen 3 x 5 3 x 5 30 plaatsen Nader in te vullen 1 1 2 plaatsen Totaal 32 plaatsen

Het aantal directe promovendi per poule is mede afhankelijk van de aanvullende bepalingen die eventueel extra van toepassing worden verklaard. Dit betekent niet dat de nummers 1 tot en met 5 zich rechtstreeks plaatsen. Andere opties zijn uiteraard mogelijk. Wel is het zo, dat per sectie 16 teams worden geleverd aan de topklassen.

8.3 Overzicht opvulling hoofdklasse

Hoofdklasse Zaterdag Zondag Samenstelling 3 x 14 (42) 3 x 14 (42) Instroom topklassen - 16 - 16 Aanvulling uit 1e klasse + 16 + 16

Verdeling 16 extra promotieplaatsen zaterdagvoetbal 5 1e klassen, per poule 3 extra promovendi = 15 Nader in te vullen = 1 Totaal = 16

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 24

Verdeling 16 extra promotieplaatsen zondagvoetbal 6 1e klassen, per poule 2 extra promovendi = 12 Nader in te vullen = 4 Totaal = 16

Het dient verder te worden bezien op welke wijze de ‘nader in te vullen’ plaatsen worden verdeeld. Gezien het huidige niveau (2e) verdient het wellicht de voorkeur deze extra plaatsen in relatie te brengen met de afvallers van de periodekampioenschappen. Een combinatie van de sectieomvang en de periodekampioenschappen lijkt vooralsnog het meest geschikt te zijn. Extra beslissingswedstrijden dienen zoveel mogelijk te worden voorkomen.

8.4 Overzicht opvulling 1e klasse

Zaterdag Zondag Benodigd: Benodigd Extra naar hoofdklasse - 16 Extra naar hoofdklasse - 16 Opvulling Opvulling 2e klassen per poule een + 10 2e klasse, per poule 2 teams +12 team Nader in te vullen + 6 Nader in te vullen 4

Zaterdag Het wordt geadviseerd aan ieder district een extra plaats toe te wijzen en aan het grootste district nog 1 extra.

Zondag Het wordt aanbevolen een verdeling van de 4 extra te leveren teams afhankelijk te maken van de omvang van het district.

Een extra toewijzing op basis van de omvang geeft meer mogelijkheden de daadwerkelijke plaatsing tot stand te brengen in relatie met de wedstrijden in het kader van periodekampioenschappen. De reguliere promotie- en degradatieregelingen zijn niet verwerkt in bovenstaande gegevens.

8.5 Overzicht opvulling 2e klasse Zaterdag Zondag Extra naar 1e klasse - 16 Extra naar 1e klasse - 16 Vanuit de 3e klasse Vanuit de 3e klasse Per district 1,5 per twee poules +15 Per district 1 per 2 poules + 12 Nader in te vullen + 1** Nader in te vullen + 4**

** Aan de hand van de definitieve competitie-indeling voor het seizoen 2008/’09 kan verder worden bezien in hoeverre het noodzakelijk en mogelijk is in de nader te formuleren regelingen op te nemen dat extra in- en uitleen wordt voorkomen. Voorts verdient het de voorkeur de extra plaatsen aan 1 of meer districten toe te wijzen. De reguliere promotie- en degradatieregeling is niet verwerkt in bovenstaande gegevens.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 25

8.6 Overzicht opvulling 3e klasse Zaterdag Zondag - In totaal extra naar 2e klasse - 16 - In totaal extra naar 2e klasse - 16 - De aanvulling moet tot stand komen vanuit - De aanvulling moet tot stand komen vanuit 5 districten met in totaal 26 poules. 6 districten met in totaal 44 poules. - Diverse opties zijn mogelijk. - Diverse opties zijn mogelijk. - Per district 2 extra promovendi + 10 - Per district 2 extra promovendi + 12 - De regeling voor de 6 extra promovendi is - De regeling voor de 4 extra promovendi is afhankelijk van de wijze waarop de 1** afhankelijk van de wijze waarop de 4** beschikbare plaats in de 2e klasse wordt beschikbare plaatsen in de 2e klasse ingevuld. Aanpassing van de te ontwerpen worden ingevuld. Aanpassing van de te regeling kan extra in- en uitleen ontwerpen regeling kan extra in- en uitleen voorkomen. voorkomen.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 26

9. Formeren van 2 topklassen (model 2 B)

9.1 Competitieschema’s Schema 16 voor de te formeren topklassen Schema 14 voor de hoofdklasse Schema 14 voor de 1e klasse en lager

Topklasse 2 x 16

Zaterdag hoofdklasse Zondag hoofdklasse A (14), B (14), C (14) A (14), B (14), C (14)

Districten zaterdagvoetbal: Districten zondagvoetbal:

1e klasse 5 x 14 1e klasse 6 x 14 2e klasse 10 x 14 2e klasse 12 x 14

9.2 Overzicht instroom naar de te formeren topklassen (32 plaatsen)

Zaterdag 16 plaatsen (a) Zondag 16 plaatsen (b) Hoofdklasse 3 x 5 Hoofdklasse 3 x 5 = 30 plaatsen Nader in te vullen 1 Nader in te vullen 1 = 2 plaatsen Totaal = 32 plaatsen

Het aantal directe promovendi per poule is mede afhankelijk van de aanvullende bepalingen die eventueel van toepassing worden verklaard. Dit betekent niet dat de nummers 1 tot en met 5 zich rechtstreeks plaatsen. Andere opties zijn uiteraard mogelijk. Wel is het zo, dat in dit model per sectie 16 teams worden geleverd aan de te formeren topklassen.

9.3 Overzicht opvulling hoofdklasse (oud schema 14 – nieuw schema 14)

Hoofdklasse Zaterdag Hoofdklasse Zondag Samenstelling 3 x 14 (42) Samenstelling 3 x 14 (42) Instroom topklassen - 16 (a) Instroom topklassen - 16 (b) Aanvulling uit 1e klasse + 16 (c) Aanvulling uit 1e klasse + 16 (d)

Verdeling 16 extra promotieplaatsen zaterdagvoetbal (c) 5 poules 1e klasse, per poule 3 = 15 Nader in te vullen (5 districten) = 1** Totaal = 16

** Het verdient wellicht de voorkeur deze plaats toe te wijzen aan het grootste district .

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 27

Verdeling 16 extra promotieplaatsen zondagvoetbal (d) 6 poules 1e klasse, per poule 2 = 12 Nader in te vullen (6 districten) = 4 Totaal = 16

9.4 Overzicht opvulling 1e klasse

Zaterdag Extra naar hoofdklasse (c) = - 16 plaatsen 1e klasse van schema 12 naar 14 ( + 5 x 2) = - 10 plaatsen Totaal benodigd = - 26 plaatsen Per poule in de 2e klasse 2 plaatsen (10 x 2) = + 20 plaatsen Nader in te vullen (5 districten) = + 6 plaatsen *

De 5 districten leveren in totaal 6 promovendi. Bovendien zijn er 2 extra promoverende teams per poule. Alle districten zullen ruimschoots betrokken zijn bij de levering van extra promovendi. Een extra wedstrijdenreeks tussen deelnemers uit 5 districten voor slechts 1 beschikbare plaats lijkt wat te veel van het goede te zijn. In overweging wordt gegeven deze laatste plaats toe te bedelen aan het grootste district met standaardteams in het zaterdagvoetbal.

Zondag Extra naar hoofdklasse (d) = - 16 plaatsen 1e klasse van schema 12 naar 14 (+ 6 x 2) = - 12 plaatsen Totaal benodigd = - 28 plaatsen Per 2e klasse twee plaatsen (12 x 2) = + 24 plaatsen Nader in te vullen = + 4 plaatsen

Er is een aantal mogelijkheden om deze 4 plaatsen te verdelen. Er zijn 6 districten bij deze opvulling betrokken, met maar liefst 12 poules. Rekening houdend met de reguliere extra wedstrijden na afloop van het seizoen, wordt voorgesteld de verdeling van deze extra plaatsen al kenbaar te maken voor het begin van het seizoen. Er zou een extra plaats kunnen worden toegewezen aan de districten met het grootste aantal teams in het zondagvoetbal. Die laatste verdeling zou leiden tot de volgende verdeling per district:

District West I 5 plaatsen District West II 4 plaatsen District Zuid I 5 plaatsen District Zuid II 5 plaatsen District Oost 5 plaatsen District Noord 4 plaatsen Totaal 28 plaatsen

In ieder district zijn twee 2e klassen geformeerd in het zondagvoetbal. Dat heeft tot gevolg dat alle districten ruimschoots zijn vertegenwoordigd zijn in de levering van extra promovendi.

De reguliere promotie- en degradatieregeling zijn niet verwerkt in bovenstaande gegevens.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 28

9.5 Overzicht opvulling 2e klasse Zaterdag Extra naar 1e klasse = 26 plaatsen (e) Alle poules in de 2e klasse (10) van schema 12 = 20 plaatsen naar schema 14 Benodigd aantal promovendi = 46 plaatsen Iedere poule in de 3e klasse (4 per district) = 40 plaatsen levert 2 teams Nader in te vullen = 6 plaatsen *

De reguliere promotie- en degradatieregelingen zijn niet verwerkt in bovenstaande gegevens.

* Aan de hand van de definitieve competitie-indeling van het seizoen 2008/’09 kan verder worden bezien in hoeverre het noodzakelijk en mogelijk is in de nader te formuleren regelingen op te nemen dat in- en uitleen van teams in de 2e klasse wordt voorkomen. In overleg met de districten kan concreter worden vastgesteld op welke wijze deze 6 plaatsen zouden moeten worden verdeeld over de 5 deelnemende districten. Daarbij dient te worden betrokken, of de 1 of 2 extra te leveren teams tot stand kan/kunnen worden gebracht in relatie met de periodekampioenschappen. Een verdeling van 1 c.q. 2 extra te leveren teams per district lijkt duidelijk te zijn, maar het dient wel te worden aangetekend dat deze extra promovendi per district afkomstig kunnen zijn uit verschillende poules.

De reguliere promotie- en degradatieregelingen zijn niet verwerkt in bovenstaande gegevens.

Zondag Extra naar 1e klasse = 28 plaatsen (f) Alle poules in de 2e klasse (12) van schema 12 = 24 plaatsen naar schema 14 Benodigd aantal promovendi = 52 plaatsen Iedere poule in de 3e klasse (4 per district) levert = 48 plaatsen extra 2 teams Nader te verdelen over zes districten = 4 plaatsen****

**** Het verdient ook hier de voorkeur deze plaatsen reeds toe te wijzen voor het begin van de competitie.

9.6 Overzicht opvulling 3e klasse De concrete opvulling kan nader worden omschreven per district.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 29

10. Formeren van 3 topklassen (model 3 A)

10.1 Competitieschema’s Schema 16 voor de te formeren topklassen Schema 14 voor de hoofdklasse Schema 12 voor de 1e klasse en overige klassen

Topklasse 3 x 16

Zaterdag hoofdklasse Zondag hoofdklasse A (14), B (14), C (14) A (14), B (14), C (14)

Districten zaterdagvoetbal: Districten zondagvoetbal:

1e klasse 5 x 12 1e klasse 6 x 12 2e klasse 10 x 12 2e klasse 12 x 12

10.2 Overzicht instroom naar de te formeren topklassen (48 plaatsen) Zaterdag Zondag Hoofdklasse 3 x 8 plaatsen 3 x 8 plaatsen = 48 plaatsen

Het aantal direct promoverende verenigingen is mede afhankelijk van de aanvullende bepalingen die eventueel van toepassing worden verklaard. Dit betekent niet dat de nummers 1 tot en met 8 van iedere klasse zich direct plaatsen. Andere opties zijn uiteraard mogelijk. Wel is het zo, dat per sectie 24 plaatsingen voor de topklasse beschikbaar zijn.

10.3 Overzicht opvulling hoofdklasse Hoofdklasse Zaterdag Zondag Samenstelling 3 x 14 (42) 3 x 14 (42) Instroom topklassen - 24 plaatsen - 24 plaatsen Aanvulling uit 1e klasse + 24 plaatsen + 24 plaatsen

10.3.1 Verdeling 24 extra promotieplaatsen in hoofdklasse zaterdagvoetbal 5 1e klassen, per poule 4 teams 5 x 4 = 20 teams Nader in te vullen (5 districten) = 4 teams

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 30

10.3.2 Verdeling 24 extra promotieplaatsen in hoofdklasse zondagvoetbal 6 poules in de 1e klasse, per poule 4 6 x 4 = 24 teams teams

10.4 Overzicht opvulling 1e klasse Zaterdag Zondag Benodigd 24 24 2e klasse: 2 per poule 20 24 Nader in te vullen 4 0

10.5 Overzicht opvulling 2e klasse Zaterdag Zondag Benodigd 24 24 3e klasse: 1 per poule 20 24 Nader in te vullen 4 ** 0

** Een en ander is afhankelijk van de competitieopbouw in seizoen 2008/’09. De omvang van de districten kan ook bij deze verdeling worden betrokken.

10.6 Overzicht opvulling 3e klasse Per district te regelen.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 31

11. Formeren van 3 topklassen (model 3 B)

11.1 Competitieschema’s Schema 16 voor de te formeren topklassen Schema 14 voor de hoofdklasse Schema 14 voor de 1e klasse en overige klassen

Topklasse 3 x 16

Zaterdag hoofdklasse Zondag hoofdklasse A (14), B (14), C (14) A (14), B (14), C (14)

Districten zaterdagvoetbal: Districten zondagvoetbal:

1e klasse 5 x 14 1e klasse 6 x 14 2e klasse 10 x 14 2e klasse 12 x 14

11.2 Overzicht instroom naar de te formeren topklassen (48 plaatsen)

Zaterdag Zondag Hoofdklasse 3 x 8 Hoofdklasse 3 x 8 24 24 = 48 plaatsen

Het aantal direct promoverende elftallen per poule is mede afhankelijk van de aanvullende bepalingen die eventueel van toepassing worden verklaard. Dit betekent niet dat de nummers 1 tot en met 8 van iedere klasse zich direct plaatsen. Andere opties zijn uiteraard mogelijk. Wel is het zo, dat per sectie 24 plaatsingen voor de topklasse beschikbaar zijn.

11.3 Overzicht opvulling hoofdklasse

Zaterdag Zondag Instroom in topklasse - 24 plaatsen - 24 plaatsen Aanvulling uit 1e klasse + 24 plaatsen + 24 plaatsen

11.3.1 Verdeling 24 extra promotieplaatsen voor de hoofdklasse zaterdagvoetbal 5 1e klassen: per poule 4 teams 5 x 4 = 20 teams Nader in te vullen (5 districten) = 4 teams

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 32

11.3.2 Verdeling 24 extra promotieplaatsen voor de hoofdklasse zondagvoetbal 6 poules in de 1e klassen: per poule 4 6 x 4 = 24 teams teams

11.4 Overzicht opvulling 1e klasse zaterdagvoetbal Extra naar hoofdklasse = - 24 plaatsen 1e klasse van schema 12 naar 14 (5 x 2) = - 10 plaatsen Totaal benodigd = - 34 plaatsen Per poule in de 2e klasse 3 plaatsen (10 x 3) = + 30 plaatsen Nader in te vullen 4 plaatsen (5 districten) = + 4 plaatsen

Hierbij kan een verdeling op basis van omvang worden betrokken.

11.5 Overzicht opvulling 1e klasse zondagvoetbal Extra naar hoofdklasse = - 24 plaatsen 1e klasse van schema 12 naar 14 (6 x 2) = - 12 plaatsen Totaal benodigd = - 36 plaatsen Per poule in de 2e klasse 3 plaatsen (12 x 3) = + 36 plaatsen

11.6 Overzicht opvulling 2e klasse zaterdagvoetbal Extra naar 1e klasse = - 34 plaatsen 2e klasse van schema 12 naar 14 (10 x 2) = - 20 plaatsen Totaal benodigd = - 54 plaatsen Per poule in de 3e klasse 2e plaatsen (20 x 2) = + 40 plaatsen Nader in te vullen 14 plaatsen (5 districten) = + 14 plaatsen

11.7 Overzicht opvulling 2e klasse zondagvoetbal Extra naar 1e klasse = - 36 plaatsen 2e klasse van schema 12 naar 14 (12 x 2) = - 24 plaatsen Totaal benodigd = - 60 plaatsen Per poule in de 3e klasse 2 plaatsen (24 x 2) = + 48 plaatsen Nader in te vullen 12 plaatsen (6 districten) = + 12 plaatsen

11.8 Overzicht opvulling 3e klasse zaterdagvoetbal Extra naar 2e klasse = - 54 plaatsen 3e klasse van schema 12 naar 14 (20 x 2) = - 40 plaatsen Totaal benodigd = - 94 plaatsen

Vanaf de 4e klasse wordt de zuivere piramidale competitieopbouw verstoord. De 5 betrokken districten hebben in totaal 26 poules geformeerd. De verdelingswijzen van deze 26 poules over de districten wijken nogal af. Bij deze verdeling staat de bespeelbaarheid van de 4e klasse centraal.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 33

11.9 Overzicht opvulling 3e klasse zondagvoetbal Extra naar 2e klasse = - 60 plaatsen 3e klasse van schema 12 naar 14 (24 x 2) = - 48 plaatsen Totaal benodigd = - 108 plaatsen

In het zondagvoetbal wordt de zuivere piramidale opbouw enigszins verstoord vanaf de 4e klasse. In 2 districten zijn 6 in plaats van 8 poules geformeerd. De verdeling van deze 108 plaatsen kan op diverse manieren plaatsvinden en centraal worden vastgesteld. Het dient in elk geval te worden overwogen deze verdeling vast te stellen in nauw overleg met de districten. De reden: het aantal promoverende verenigingen heeft directe consequenties voor de bespeelbaarheid van de 5e en 6e klassen in de districten.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 34

12. Consequenties speeldagenkalender en competitieschema’s

12.1 Competitieschema’s en de nummering per poule De competitiewedstrijden worden geprogrammeerd aan de hand van competitieschema’s die vooraf vaststaan. Het aantal teams dat in een poule wordt ingedeeld, is in principe bepalend voor het te hanteren schema. Schema 12 wordt ook gehanteerd als bijvoorbeeld slechts 11 teams uitkomen in een poule. Dat laatste betekent dat voor elk team 20 wedstrijden worden geprogrammeerd waarvoor 22 wedstrijddagen nodig zijn.

Binnen het amateurvoetbal worden verschillende speelschema’s gehanteerd. In deze notitie staan de schema’s 12 en 14 centraal.

Schema 16 wordt in deze notitie meermalen genoemd in relatie tot de formering van 2 of 3 topklassen. Dit schema zal in eerste instantie uitsluitend worden gebruikt voor de poules in de te vormen topklassen. Bedenk dat deze notitie is bedoeld om inzicht te verschaffen in de (on)mogelijkheden met betrekking tot de vaststelling van wedstrijden in de schema’s 12 en 14 op dezelfde speeldag.

Aan elk team in een poule wordt een nummer toegekend. Dat is bepalend voor de volgorde waarin het team de tegenstanders ontmoet. De vastgestelde speeldagenkalender speelt hierin overigens ook een rol. Toekenning van de zogenaamde speelnummers was ooit een flinke en vooral tijdrovende klus voor de diverse competitieleiders. Computers hebben de taak overgenomen.

Toekenning van de speelnummers heeft ook een belangrijke relatie met de bespeling van het aantal beschikbare velden. Een toekenning bijvoorbeeld van speelnummers met in de ene week alle teams thuis en de daaropvolgende week alle teams uit, zal bij vrijwel elke vereniging tot problemen leiden. Het spreekt voor zich dat bij de nummering ook naar dat aspect wordt gekeken.

Eventuele wensen van verenigingen kunnen eveneens worden gerealiseerd in de nummering. De mogelijkheden om speelwensen van clubs in te willigen, variëren per gehanteerd schema. Het gaat te ver in deze notitie aandacht te besteden aan alle (on)mogelijkheden in relatie tot hantering van verschillende wedstrijdschema’s. Wel wordt benadrukt dat het aantal mogelijkheden met betrekking tot het inwilligen van verenigingswensen wordt beknot wanneer wordt gebruikgemaakt van verschillende schema’s op één wedstrijddag.

Voorbeelden In schema 14 zijn er al 14 mogelijkheden om de wens ‘1e en 2e team tegelijk thuis en uit’ te realiseren. Voorwaarde is dan natuurlijk wel, dat het 1e en het 2e team in een poule zijn ingedeeld op schema 14. Als het 1e team in een poule speelt op schema 14 en het 2e team in een poule op schema 12, is de wens slechts in te willigen met een aantal speelnummers. De extra mogelijkheden binnen een speelschema vervallen ook vrijwel geheel wanneer schema 12 moet worden afgezet tegen schema 14.

12.2 Omschakeling van schema 12 naar schema 14 De omschakeling van schema 12 naar schema 14 legt meer druk op de speeldagenkalender. In de daarvoor in aanmerking komende klassen wordt het aantal elftallen met 2 vermeerderd en op 14 gebracht. In een poule met 12 teams speelt ieder team 22 wedstrijden, in een poule met 14 teams 26. De toevoeging van slechts 2 teams resulteert in 4 extra wedstrijddagen.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 35

12.3 Jaarkalender De vastgestelde jaarkalenders voor seizoen 2007/’08 variëren per district. In het ene district beëindigen teams de competitie in de derde week van april en in het andere wordt doorgespeeld tot en met het eerste weekeinde van mei.

Het is mogelijk de 4 extra wedstrijddagen in de speeldagenkalender te ‘plakken’ achter de laatste wedstrijddag in schema 12. Tegelijkertijd lijkt dat geen ideale optie te zijn. De kans is dan aanwezig dat beslissingswedstrijden en dergelijke in het gedrang komen. Er zou moeten worden gezocht naar een programmering waarin wat minder druk mogelijk is op de speeldagenkalender. Verder is het goed te bezien, of een kleine besparing van één of meer wedstrijddagen kan worden gerealiseerd in de nacompetitie. De jaarkalender seizoen 2007/’08 voor de hoofdklassen mannen zou als een goede leidraad kunnen dienen.

Aan de andere kant kan het complicaties geven om de landelijke speeldagenkalender zonder meer van toepassing te verklaren op alle poules met standaardteams. Aangenomen wordt dat de gemiddelde kwaliteit van de speelvelden in de hoofdklasse toch wat beter is dan die van de overige speelvelden. Bovendien kan de jaarlijkse vermeerdering van het aantal kunstgrasvelden worden aangemerkt als een positieve ontwikkeling.

Het zou ook een optie kunnen zijn een extra inhaaldag te programmeren vóór de beslissende fase van de competitie. De competitie zal normaliter wat later zijn beëindigd. Er ontstaan meer mogelijkheden om inhaalwedstrijden te spelen op doordeweekse avonden. Competitieleiders zouden programmering van een extra inhaaldag vóór de beslissende fase van de competitie kunnen afwegen tegen de mogelijkheden van inhalen op een doordeweekse avond tijdens de zomertijd.

In de bijlage is ter verduidelijking en als voorbeeld een speeldagenkalender met nadere toelichting opgenomen.

12.4 Winterstop De term ‘feestdagenstop’ wordt in deze notitie gehanteerd voor het niet programmeren van wedstrijden rond de feestdagen aan het einde van het kalenderjaar. Het is niet de bedoeling aan deze stop te tornen.

Een kleine aanpassing kan wellicht wel worden gezocht in de zogeheten ‘winterstop’. In de laatste jaren is het niet alleen een vraag of er een winter komt, maar bovendien ook wánneer die er komt. Vrijwel ieder seizoen is er een periode met temperatuur- en terreinomstandigheden die veldvoetbal vrijwel onmogelijk maken. De komst van die periode is niet te voorspellen. De periode dient zich aan in december, januari, februari of zelfs in maart. Per jaar verschilt ook de lengte ervan nog eens aanzienlijk, evenals het áántal fasen waarin veldvoetbal onmogelijk is. Kortom, aan het begin van een seizoen is er eigenlijk geen zinnig woord over te zeggen. Toch zien we dat in de speeldagenkalender de maand januari favoriet is voor de ‘winterstop’. Natuurlijk spelen per district ook andere factoren een rol om in de maand januari niet of nauwelijks wedstrijden te programmeren, maar een kleine aanpassing van die periode zou kunnen worden overwogen. Dat laatste is een optie, los van de discussie over klimaatsveranderingen die mogelijk op komst zijn of waarvan wellicht al sprake is.

Het is niet noodzakelijk de vermindering van de mogelijke problemen van een ‘strakke’ speeldagenkalender uitsluitend te zoeken in de programmering van die speeldagenkalender. Een iets andere opzet van bekercompetities zou eveneens wat soelaas kunnen verschaffen. Het spreekt voor zich dat in dat geval programmering van bijvoorbeeld de bekerwedstrijden zal moeten worden meegewogen vóór het begin van de competitie.

De wedstrijden na afloop van de reguliere competitie zouden ook nader kunnen worden bekeken. De - mogelijke - overgang van schema 12 naar schema 14 leidt tot een latere planning van de laatste speelronden. De periode na afloop van de reguliere competitie wordt nóg korter. Een mogelijke besparing van 1 wedstrijddag in die laatste periode is nader uitgewerkt in het kader van de periodekampioenschappen. Het is weliswaar een kleine besparing, maar wel één die wordt gerealiseerd in de periode na afloop van de competitie.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 36

13. Consequenties periodekampioenschappen

13.1 Periodekampioenschappen en spanningselement De introductie van het fenomeen periodekampioenschappen heeft het spanningselement in de competitie versterkt. Indirect werd een halt toegeroepen aan ‘schenken van wedstrijdpunten’ in de eindfase van de competitie. Niet alleen de extra kansen in het kader van promotie verhoogden het spanningselement, ook de herkansingsplaats droeg daar aan bij. Vrijwel alle teams in een poule zijn tot en met de eindfase van de competitie min of meer betrokken bij promotie- c.q. degradatie. Een afschaffing van de periodekampioenschappen betekent dat de competitie een niet te onderschatten spanningselement wordt ontnomen.

13.2 Periodekampioenschappen in onvolledige poules Het spanningselement wordt afgezwakt wanneer wordt omgeschakeld van de gebruikelijke 3 perioden naar 2 perioden. Bij hantering van 2 perioden wordt in feite per periode een halve competitie afgewerkt. Het is voorspelbaar dat dan de sterkste teams komen bovendrijven. Als er 3 perioden worden afgewerkt, zal een aantal verenigingen de sterkste ploegen niet treffen in één periode. Het is denkbaar dat dan een ‘gemiddeld’ team een periodetitel weet te bemachtigen. In een poule met een oneven aantal teams is het overigens niet te voorkomen dat 2 perioden worden gehanteerd. Het zou moeten worden voorkomen dat promotie- en degradatieregelingen worden ontworpen die resulteren in poules met een oneven aantal teams.

13.3 Omschakeling van schema 12 naar schema 14 Een omschakeling van schema 12 naar 14 in het standaardvoetbal legt meer druk op de speeldagenkalender. Het heeft in ieder geval tot gevolg dat het competitieslot wat langer op zich zal laten wachten. Een wat later slot heeft als consequentie dat er wat minder ruimte beschikbaar is voor extra wedstrijden in het kader van de periodekampioenschappen. Er zou dus moeten worden gezocht naar een manier die de spanning rond de periodekampioenschappen vrijwel geen geweld aandoet, maar die wel een besparing op de noodzakelijke wedstrijddagen realiseert.

13.4 Huidige regeling periodekampioenschappen Voor seizoen 2007/2008 is de volgende regeling van toepassing. De 3 periodekampioenen van een poule spelen 1 uit- en 1 thuiswedstrijd tegen gelijkstandige periodekampioenen (2 wedstrijddagen)**. De 3 winnaars van deze wedstrijden worden gekoppeld aan een herkanser van een bovenstaande poule. Ieder team speelt vervolgens 2 wedstrijden, 1 uit en 1 thuis, wat resulteert in 2 winnaars (2 wedstrijddagen)**. Vervolgens is er 1 beslissingswedstrijd om behoud c.q. promotie (1 wedstrijddag)**.

** Totaal benodigde wedstrijddagen: 2 + 2 + 1 = 5 wedstrijddagen

In de praktijk wordt de laatste beslissingswedstrijd gespeeld op neutraal terrein. Een voordeel in de huidige regeling is dat teams uit dezelfde poule elkaar niet treffen tijdens de eerste 2 wedstrijden in deze nacompetitie.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 37

13.5 Een mogelijke aangepaste regeling periodekampioenschappen Er wordt niet getornd aan de huidige regeling om in poule tot 3 periodekampioenen te komen. Wel wordt in overweging gegeven in het overgrote deel van de poules te gaan werken met 2 in plaats van 1 herkanser. Die vermeerdering op zich zou kunnen worden bestempeld als een grotere kans op degradatie. Bedenk daarbij wel dat de gesuggereerde regeling wordt verbonden aan het voorstel de omvang van een klasse van 12 naar 14 teams te tillen. Rechtstreekse degradatie blijft staan op 2 teams.

Vermeerdering van het aantal herkansers betekent uiteraard nog geen rechtstreekse degradatie voor deze teams. Per poule wordt het aantal herkansers van 1 naar 2 getild. De 3 periodekampioenen van 2 poules worden gekoppeld aan 2 herkansers van een poule in een hogere klasse. Volgens een vooraf aangegeven schema worden deze 8 teams via een uit- en een thuiswedstrijd teruggebracht tot 4 (2 wedstrijddagen)***. Vervolgens spelen de 4 teams een uit- en een thuiswedstrijd om te bepalen wie promoveert c.q. zich handhaaft in zijn klasse (2 wedstrijddagen) ***. *** Totaal benodigde wedstrijddagen: 2 + 2 = 4 Per saldo levert deze regeling een besparing op van 1 wedstrijddag in de korte periode na afloop van de competitie.

13.6 Mogelijke indeling van periodekampioenen en de herkansers Het verdient aanbeveling de indeling van de 2 poules al kenbaar te maken voor het begin van de competitie. In iedere poule zijn er 1 herkanser en 3 periodekampioenen. Uit elke poule komen 2 periodekampioenen voort. De herkansers treffen elkaar niet in deze wedstrijden.

Poule A Poule B 1. Herkanser nummer 11 1e klasse A 5. Herkanser nummer 12 klasse A 2. 1e periodekampioen 2e klasse C 6. 1e periodekampioen 2e klasse D 3. 2e periodekampioen 2e klasse D 7. 2e periodekampioen 2e klasse C 4. 3e periodekampioen 2e klasse C 8. 3e periodekampioen 2e klasse D

Wedstrijdschema De herkansers worden van elkaar gescheiden en bij de periodekampioenen gebeurt dat zoveel mogelijk. Het wedstrijdschema zou als volgt kunnen worden samengesteld:

Poule A 1e wedstrijddag Wedstrijd 001 1. herkanser nummer 11 1e klasse A - 2. 1e periodekampioen 2e klasse C Wedstrijd 002 4. 3e periodekampioen 2e klasse C - 3. 2e periodekampioen 2e klasse D

2e wedstrijddag Wedstrijd 003 return van wedstrijd 001 Wedstrijd 004 return van wedstrijd 002

3e wedstrijddag Wedstrijd 005 winnaar wedstrijd 001/003 - winnaar wedstrijd 002/004

4e wedstrijddag Wedstrijd 006 return van wedstrijd 005

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 38

Poule B 1e wedstrijddag Wedstrijd 007 5. herkanser nummer 12 1e klasse A - 6. 1e periodekampioen 2e klasse D Wedstrijd 008 8. 3e periodekampioen 2e klasse D - 7. 2e periodekampioen 2e klasse C

2e wedstrijddag Wedstrijd 009 return van wedstrijd 007 Wedstrijd 010 return van wedstrijd 008

3e wedstrijddag Wedstrijd 011 winnaar wedstrijd 007/009 - winnaar wedstrijd 008/010

4e wedstrijddag Wedstrijd 012 return van wedstrijd 011

13.7 Regeling onder 13.6 in procenten Normaliter degraderen 2 teams rechtstreeks uit een poule van 12 (16,7 %). Als in een poule van 14 ook 2 teams rechtstreeks degraderen, is het percentage 14,3 %. Bij een poule van 12 wordt 1 team aangemerkt als herkanser (8,3%). Als in schema 14 2 teams gelden als herkansers, is de kans om op een herkansingsplaats te eindigen 14,3 %. De promotiekans wijzigt aanzienlijk voor een periodekampioen. De kans op handhaving van de herkanser verandert niet. Wel zijn er 2 herkansers (schema 14) in plaats van 1 (schema 12). De wachtperiode voor de herkansers behoort hiermee tot het verleden.

Huidige regeling Een periodekampioen heeft een kans van 1 op 7 om te promoveren (14,3%). De herkanser heeft een kans van 1 op 4 om zich te handhaven (25 %).

Aangepaste regeling Een periodekampioen krijgt een kans van 1 op 4 (25 %) om te promoveren. De herkanser krijgt een kans van 1 op 4 (25%) om zich te handhaven.

Een kansberekening bij deze extra wedstrijden blijft overigens discutabel. De daadwerkelijke kans op promotie c.q. handhaving of degradatie wordt voor het grootste deel bepaald door de kwaliteit van de deelnemers aan deze wedstrijden.

13.8 Uit- en thuiswedstrijden in de periodekampioenschappen Een belangrijke besparing in het aantal wedstrijddagen zou kunnen worden gerealiseerd door in de huidige nacompetitie de uit- en de thuiswedstrijden te vervangen door 1 beslissingswedstrijd. Deze gevolgen dienen te worden betrokken bij de beoordeling van deze optie:

a. de deelnemende teams worden thuiswedstrijden ontnomen (volledige recette en kantineomzet) b. organisatorische problemen kunnen ontstaan wanneer op korte termijn beslissingswedstrijden worden vastgesteld die noodzakelijk zijn voor periodekampioenschappen c. de kwaliteitsfactor vermindert, terwijl de geluksfactor toeneemt d. er wordt een besparing bereikt van 2 wedstrijddagen

13.9 Periodekampioenschappen in poules op schema 12 Het wordt in overweging gegeven de huidige regeling te handhaven voor de poules die een competitie afwerken op schema 12. Het huidige aantal herkansers in deze poules blijft dientengevolge ook ongewijzigd.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 39

14. Teams in een andere sectie

14.1 Onderscheid ‘zaterdag’ en ‘zondag’ vanaf hoofdklassen In de te formeren topklasse wordt geen onderscheid gemaakt tussen de verenigingen die voortkomen uit het zaterdagvoetbal enerzijds en het zondagvoetbal aan de andere kant. De speeldag in de poules van de topklasse geeft in dit kader geen problemen. Mogelijk ontstaan knelpunten wanneer teams vanuit de topklasse degraderen naar de poules in de hoofdklasse. Dit kan pas gaan spelen met ingang van het tweede seizoen na invoering van de topklasse. Na afloop van het eerste seizoen kan dit mogelijke knelpunt zich alleen voordoen in de poules van de hoofdklasse. In de seizoenen erna zou dit ook van toepassing kunnen zijn op de poules van de 1e klasse en de poules van de daaronder gelegen klassen.

14.2 Indeling hoofdklassen met ingang van tweede seizoen Pas na afloop van het eerste seizoen kan worden vastgesteld, of er een probleem is en hoe groot dat eventuele probleem is.

Optie 1: in een poule teams uit de zaterdag- en de zondagsectie De zaterdag als speeldag voor teams uit de zondagsectie, althans incidenteel. Dat zou de oplossing kunnen zijn voor een kleine of grote verstoring van de gelijke verdeling van de degradanten uit de topklasse over de 2 secties. Aangenomen is dat andersom een vermeerdering van het aantal clubs uit de sectie zaterdag niet kan worden opgelost door een vermeerdering van de op zondag in de hoofdklasse vast te stellen wedstrijden. Het zou een optie kunnen zijn ook de zaterdag als wedstrijddag te introduceren voor de daarvoor in aanmerking komende duels in de sectie van het zondagvoetbal. Momenteel zijn er al zondagverenigingen die - weliswaar nog incidenteel - op zaterdag voetballen. Als gevolg van deze werkwijze kan vanaf het derde seizoen een probleem in de hoofdklasse ook voorkomen in de 1e klasse. Overigens zou dat eventuele probleem op dezelfde wijze kunnen worden opgevangen als in de hoofdklasse. Het voordeel van deze optie: alle 6 poules van de hoofdklasse blijven ‘volledig’ bemand. Met deze optie is het mogelijk dat op den duur de samenstelling van de topklasse (50 % zaterdag en 50 % zondag) wijzigt. De gelijke verdeling van het aantal verenigingen uit het zaterdag- en zondagvoetbal in de 6 poules van de hoofdklasse kan eveneens wijzigen in deze optie. Als deze wijzigingen zich voordoen, zijn ze in elk geval gebaseerd op voetbalprestaties en doen ze recht aan het streven de sterkste teams competitieduels tegen elkaar te laten spelen in de top van het amateurvoetbal.

Optie 2 : vanaf de hoofdklasse een poule-indeling per sectie Als bij de samenstelling van de indeling van de hoofdklasse consequent wordt vastgehouden aan de oorspronkelijke sectie, kan dat leiden tot schema 14 met 13 deelnemers en daarnaast tot schema 16 met 15 of 16 deelnemers voor een of meer poules in de hoofdklasse. Het voordeel hiervan: het probleem wordt ‘afgebakend’. Ieder seizoen moeten andere regelingen van toepassing worden verklaard op de samengestelde indelingen. Een nadeel is dat mogelijk ieder seizoen opnieuw moet worden gewerkt met 1 of meer onvolledige poules in het op een na hoogste niveau.

Schema 14 ingedeeld 14 teams = 13 thuis- en 13 uitwedstrijden Schema 14 ingedeeld 13 teams = 12 thuis- en 12 uitwedstrijden**

** Per toerbeurt is een team ‘vrij’ tijdens een van de 26 wedstrijddagen: 1 keer in de eerste helft van de competitie en 1 keer in de tweede helft. In deze optie dient uitdrukkelijk te worden vastgelegd dat de poules in de hoofdklasse uit minimaal 13 teams moeten bestaan. Een indeling met 12 - 15 - 15 teams per poule moet worden voorkomen.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 40

Optie 3 : een ‘gestuurde’ complexe degradatieregeling in de topklasse Het zou ideaal zijn een regeling te ontwerpen waarin altijd 3 verenigingen uit een sectie een stap terug moeten doen. Uit de hoofdklasse promoveren immers ieder seizoen 3 verenigingen uit de sectie zaterdag en 3 uit de sectie zondag.

Een ander voordeel van een dergelijke regeling is dat de 1e klasse en de daaronder gelegen klassen niet kunnen worden geconfronteerd met teams uit een andere sectie. Nadeel van deze regeling is weer dat de voetbalprestaties mogelijk geen gelijke tred houden met de te ontwerpen regeling en derhalve geweld wordt aangedaan.

14.3 In de topklasse 3 degradanten per sectie Er zou een belangrijke voorwaarde moeten worden gekoppeld aan de mogelijkheden die zijn geschetst bij optie 3. De topklassen worden in principe regionaal ingedeeld, met dien verstande dat in een poule minimaal 6 teams van dezelfde sectie terechtkomen.

2 poules in de topklasse De nummers 16 in de poules, dat zijn er 2, degraderen naar de hoofdklasse. Per poule degradeert het eerstvolgende laagst eindigende team dat niet behoort tot de oorspronkelijke sectie van de degradant in de poule. Het resultaat: 2 degradanten zaterdag en 2 degradanten zondag. Deze regeling zou verder moeten worden uitgebreid - weliswaar met ‘mitsen en maren’ - om te komen tot nog twee degradanten: 1 per sectie. Deze regeling heeft beslist nadelen. Het resulteert in een zeer gecompliceerde regeling, die bovendien een grote kans biedt op degradatie van een vrij hoog geëindigd team. Het ligt niet voor de hand over te gaan tot een regionale indeling met in iedere poule 8 zaterdag- en 8 zondagverenigingen.

3 poules in de topklasse De nummers 16 in de poules, dat zijn er 3, degraderen naar de hoofdklasse. Per poule degradeert eveneens het eerstvolgende laagst eindigende team dat niet behoort tot de oorspronkelijke sectie van de degradant in de poule. Het resultaat: 3 degradanten zaterdag en 3 degradanten zondag. Bij deze regeling kunnen eveneens kanttekeningen worden geplaatst. Een situatie met 3 poules in de te formeren topklasse kan in principe een wat betere regionale spreiding met zich meebrengen. Toch blijft de kans bestaan, hoewel die wat kleiner is, dat een hoog op de competitieladder geëindigd team degradeert.

De regeling bij 3 poules kan haaks staan op de voetbalprestaties, maar geeft wel duidelijkheid.

1. Voor het begin van de competitie bestaat er duidelijkheid: de degradanten in een poule zijn de teams die als laatste eindigen in de sectie waartoe zij behoren. 2. In het tweede seizoen wordt de indeling van de poules in de hoofdklassen niet verstoord. Het aantal degradanten per sectie blijft gelijk aan het aantal promovendi per sectie. 3. In de daaropvolgende seizoenen kan evenmin verstoring optreden als gevolg van de invoering van topklassen in de lagere klassen van de piramide.

Alternatief bij 3 poules in de topklasse Uitgangspunt: ieder seizoen degraderen 3 zaterdag en 3 zondagverenigingen, omdat de 6 kampioenen van de hoofdklasse eveneens deze samenstelling hebben.

De nummers 16 in de poules, dat zijn er 3, degraderen naar de hoofdklasse. Er zijn dan 4 mogelijkheden: a. 3 verenigingen behoren oorspronkelijk tot de zaterdagsectie b. 2 verenigingen behoren oorspronkelijk tot de zaterdagsectie en 1 vereniging behoort oorspronkelijk tot de zondagsectie c. 1 vereniging behoort oorspronkelijk tot de zaterdagsectie en 2 verenigingen behoren oorspronkelijk tot de zondagsectie d. 3 verenigingen behoren oorspronkelijk tot de zondagsectie

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 41

In al deze situaties moeten nóg eens 3 teams degraderen. De 3 aanvullende degradanten dienen te passen bij een situatie zoals omschreven onder a. tot en met d. : A1. Aanvulling met 3 degradanten uit de zondagsectie B2. Aanvulling met 1 degradant uit de zaterdagsectie en 2 degradanten uit de zondagsectie C2. Aanvulling met 2 degradanten uit de zaterdagsectie en 1 degradant uit de zondagsectie D2. Aanvulling met 3 degradanten uit de zaterdagsectie.

Situatie omschreven bij onder A1 Als de 3 nummers 15 van de eindranglijst alle behoren tot de zondagsectie, degraderen deze teams rechtstreeks naar de hoofdklasse op zondag. Als 2 van de 3 nummers 15 op de eindranglijst behoren tot de zondagsectie, degraderen deze teams rechtstreeks naar de hoofdklasse op zondag. De degradatie wordt gecompleteerd door een team dat in de eindrangschikking op plaats 14 is geëindigd en dat behoort tot de zondagsectie. Eventueel is het een ander team uit de zondagsectie dat de degradatie completeert, na een beslissingwedstrijd(en) met een ander team van de zondagsectie. Als 1 van de 3 nummers 15 van de eindranglijst behoort tot de zondagsectie, degradeert dit team rechtstreeks naar de hoofdklasse op zondag. De degradatie wordt gecompleteerd door 2 teams die in de eindrangschikking op plaats 14 zijn geëindigd en die behoren tot de zondagsectie. Als geen van de nummers 15 op de eindranglijst behoort tot de zondagcompetitie, wordt de degradatie gecompleteerd door de teams die in de eindrangschikking op plaats 14 zijn geëindigd en die behoren tot de zondagsectie.

Vervolgens kunnen de situaties worden omschreven in het geval dat:

− Geen enkele nummer 14 behoort tot de zondagsectie (de 3 nummers 13 komen in beeld voor degradatie) − Slechts 1 nummer 14 behoort tot de zondagsectie (2 van de nummers 13 komen in beeld voor degradatie) − Twee nummers 14 behoren tot de zondagsectie (1 van de nummers 13 moet uiteindelijk degraderen)

Deze conceptregeling kan ertoe leiden dat in de topklasse het aantal degradanten per poule niet gelijk is. Wel is er een grote kans dat de uiteindelijke degradanten een lage plaats in de eindstand zullen innemen. De nummers 13 komen immers voor degradatie in beeld wanneer: − Alle nummers 16 behoren tot de zaterdagsectie − Alle nummers 15 behoren tot de zaterdagsectie − Alle nummers 14 behoren tot de zaterdagsectie − 2 nummers 14 behoren tot de zaterdagsectie (de derde nummer 14 van de zondag degradeert, alsmede 2 nummers 13) − 1 van de nummers 14 behoort tot de zaterdagsectie (de andere 2 nummers 14 degraderen, alsmede 1 nummer 13 van de sectie zondag)

Hoofdstuk 14 geeft een aantal oplossingsmogelijkheden voor wanneer na het eerste jaar uit de ene sectie meer teams degraderen dan uit de andere. Samengevat zijn er 3 oplossingsmogelijkheden: − Een gecompliceerde mits/maar-regeling inbouwen in de promotie-/degradatieregeling; − 2 of meer poules met oneven aantallen indelen; − Op speeldagniveau ook in de hoofdklassen zaterdag/zondagteams uitwisselen.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 42

15. Reguliere promotie- en degradatieregelingen model 2A (met ingang van 2009/’10)

15.1 Na de formatie van twee topklassen (16 – 14 – 12) Topklassen (2) Hoofdklassen Overige klassen schema 16 schema 14 schema 12

15.2 Kampioenschap van Nederland Er zijn 2 wedstrijddagen nodig om te komen tot de algeheel amateurkampioen van Nederland. In de top wordt geen onderscheid gemaakt tussen het zaterdag- en het zondagvoetbal, zodat de wedstrijden om het zaterdagkampioenschap en het zondagkampioenschap komen te vervallen.

15.3 Topklassen directe degradatie De nummers 14, 15 en 16 van de eindrangschikking degraderen rechtstreeks naar de hoofdklassen. Het is de bedoeling dat de sterkste teams een plaats krijgen in de te formeren topklassen. Het gevolg: bij het samenstellen van de indeling van de topklassen wordt geen onderscheid meer gemaakt tussen de secties waartoe de deelnemende verenigingen oorspronkelijk behoorden. Het spreekt voor zich dat bij het samenstellen van de poules rekening wordt gehouden met de kilometerafstanden tussen de verenigingen. Daarmee zou een indeling tot stand moeten komen met in iedere poule minimaal 3 teams van dezelfde sectie. Dat leidt weer tot 7 mogelijkheden voor degradatie: 1. 6 teams zijn oorspronkelijk verenigingen uit het zaterdagvoetbal 2. 5 teams uit het zaterdagvoetbal en 1 uit het zondagvoetbal 3. 4 teams uit het zaterdagvoetbal en 2 uit het zondagvoetbal 4. 3 teams uit het zaterdagvoetbal en 3 uit het zondagvoetbal 5. 2 teams uit het zaterdagvoetbal en 4 uit het zondagvoetbal 6. 1 team uit het zaterdagvoetbal en 5 uit het zondagvoetbal 7. 6 teams zijn oorspronkelijk uit het zondagvoetbal

Rechtstreekse promotie vanuit de hoofdklassen naar de topklassen zou betekenen dat alleen mogelijkheid nummer 4 ideaal is. De andere situaties zijn niet perfect wat betreft rechtstreekse promotie en degradatie. Voor het begin van de competitie is onbekend hoe de exacte verdeling van het aantal degradanten eruitziet per sectie.

15.4 Topklassen herkansingsplaats Als de nummers 13 in de topklassen worden aangemerkt als ‘herkansers’, kunnen ze met de periodekampioenen van de hoofdklasse spelen om een plaats in de topklasse. Daarbij moet wel rekening worden gehouden met een aantal complicerende factoren.

1. De poules in de topklassen hanteren schema 16 (30 wedstrijden), terwijl de poules in de hoofdklassen op schema 14 (26 wedstrijden) vertrekken. Maar er zijn mogelijkheden het verschil aanzienlijk te beperken.

2. De huidige regeling met de herkansers uit de hoofdklassen en de periodekampioenen in de poules van de 1e klassen kan niet zonder meer van toepassing worden verklaard. Bij de formatie van 2 topklassen volgen immers 2 x 3 hoofdklassen (van 2 naar 6), terwijl de huidige indeling in de top een situatie toont van 3 naar 5 respectievelijk van 3 naar 6 poules.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 43

3. Bovendien blijft het voor het begin van het seizoen de vraag tot welke sectie de twee herkansers organiek behoren en of de herkansers hun plaats al dan niet behouden.

4. Zou in de te formeren topklasse worden gewerkt met herkansers, dan kan dat van invloed zijn op het aantal definitieve degradanten per sectie.

De mogelijkheden: a. beide teams zijn oorspronkelijk verenigingen uit het zaterdagvoetbal en worden vervangen door 2 teams uit de zondagcompetitie b. beide teams zijn oorspronkelijk verenigingen uit het zaterdagvoetbal en worden vervangen door 1 team uit de zaterdagcompetitie en 1 team uit de zondagcompetitie. c. beide teams zijn oorspronkelijk verenigingen uit het zaterdagvoetbal en worden vervangen door 2 teams uit de zaterdagcompetitie. d. beide teams zijn oorspronkelijk verenigingen uit het zondagvoetbal en worden vervangen door 2 teams uit de zaterdagcompetitie. e. beide teams zijn oorspronkelijk verenigingen uit het zondagvoetbal en worden vervangen door 1 team uit de zaterdag- en 1 team uit de zondagcompetitie. f. beide teams zijn oorspronkelijk verenigingen uit het zondagvoetbal en worden vervangen door 2 teams uit het zondagvoetbal g. het zaterdag- en het zondagvoetbal zijn beide met 1 team vertegenwoordigd en worden vervangen door 1 team uit het zaterdagvoetbal en 1 team uit het zondagvoetbal h. het zaterdag- en het zondagvoetbal zijn beide met 1 team vertegenwoordigd en worden vervangen door 2 teams uit het zaterdagvoetbal i. het zaterdag- en het zondagvoetbal zijn beide met 1 team vertegenwoordigd en worden vervangen door 2 teams uit het zondagvoetbal.

Het is onmogelijk deze scenario’s te ‘sturen’. De herkansingsplaats wordt eenvoudigweg gerealiseerd via voetbalprestaties. De situatie waarin de herkansers hun plaats behouden, kan gelijk worden gesteld aan de situaties die zijn omschreven onder c, f en g. Voor de samenstelling van de topklassen is dit overigens nauwelijks van belang.

Hantering van een herkansingsplaats in de te formeren topklasse kan een positief, negatief of neutraal effect hebben op de mogelijkheden die reeds eerder zijn geschetst. Na toepassing van de promotie- en degradatieregelingen blijft uiteraard het totale aantal hoofdklassers gelijk aan dat in de huidige situatie. Wel kan bij het begin van de competitie per sectie het aantal teams verschillen in de hoofdklasse. Het is uiteraard mogelijk vooraf een opsomming te maken van de diverse scenario’s.

15.5 Degradatie- en herkansingsplaatsen in de topklassen We hebben de mogelijke problemen beschreven ten aanzien van het aantal teams dat rechtstreeks degradeert per sectie en dat degradeert via een herkansingsregeling. Dat is een kwestie die noopt tot nadere studie. De datum van laatste wedstrijddag van schema 16 ten opzichte van de laatste wedstrijddag in schema 14 kan eveneens complicaties geven.

Mogelijke oplossingen 1. De teams van de topklassen (herkansers) worden niet opgenomen in de wedstrijden om de periodekampioenschappen. Daarmee zijn de problemen rond de wedstrijdplanning van de nacompetitie (schema 16 in relatie tot schema 14) ook van tafel. 2. De periodekampioenen in de hoofdklasse spelen om 1 of meer plaatsen in de bekerwedstrijden van het betaalde voetbal. In deze optie bestaan er evenmin problemen meer in relatie tot de schema’s. 3. Het aantal rechtstreeks degraderende teams in de topklassen vermeerdert van 3 naar 4. De aldus ontstane plaatsen worden ingenomen door periodekampioenen uit de hoofdklassen. Dit zou betekenen dat 25% van de teams rechtstreeks degradeert uit de topklasse. Op grond daarvan verdient deze optie niet de voorkeur. 4. Een combinatie van bovenstaande c.q. nieuwe regels

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 44

15.6 Hoofdklasse promotie De kampioenen van de poules in de hoofdklassen promoveren naar de topklassen. Het uitgangspunt is dat een kampioen rechtstreeks promoveert. De periodekampioenen zou een kans kunnen worden geboden eveneens te promoveren. Dit moet wel uitdrukkelijk worden bezien in relatie tot de keuze die wordt gemaakt over de eventuele herkansers in de topklasse.

15.7 Samenstelling hoofdklassen vanaf 2e seizoen De geschetste mogelijkheden geven twee uitersten aan. Een aanvaardbare oplossing voor deze uitersten betekent ook een oplossing voor de andere opgesomde mogelijkheden.

Degradatie van 6 teams zondagvoetbal uit de topklassen Indeling hoofdklasse zaterdag Indeling hoofdklasse zondag 3 x 13 teams (39) = 3 x schema 14 3 x 15 teams (45) = 3 x schema 16 Totaalaantal ingedeelde teams ( 39 + 45) : 84 elftallen

Degradatie van 1 team zaterdagvoetbal en 5 teams zondagvoetbal uit de topklassen Indeling hoofdklasse zaterdag Indeling hoofdklasse zondag** 1 x 14 teams (14) = 1 x schema 14 1 x 14 teams (14) = 1 x schema 14 2 x 13 teams (26) = 1 x schema 14 2 x 15 teams (30) = 2 x schema 16 Totaalaantal ingedeelde teams (14 + 26 + 14 + 30) : 84 elftallen

** Afhankelijk van onder andere de regionale spreiding zou ook kunnen worden gekozen voor een indeling met een poule van 16 teams en 2 poules van 14 teams. Toch blijft het de vraag, of dit een aanvaardbare optie is. Een negatieve factor zijn de incomplete poules op het een na hoogste niveau. Bovendien kunnen de lagere klassen uiteindelijk ook worden geconfronteerd met incomplete poules. De grote onbekende factor in deze optie is de samenstelling van de degradanten per sectie in de topklasse.

15.8 Hoofdklasse degradatie naar 1e klasse Het heeft voor- en nadelen om de degraderende teams uit de topklasse in te delen in de poules van de hoofdklasse waartoe zij organiek behoren. Voordeel: een eventuele negatieve verstoring van de poule- indeling blijft beperkt tot slechts een paar poules van de hoofdklasse. Het aantal poules in de 1e klasse wijzigt niet, zodat de huidige regeling - voor wat betreft de aantallen - van toepassing kan worden verklaard. Er wordt dus niet getornd aan de promotiemogelijkheden van de teams die zijn ingedeeld in de 1e klasse.

Een eventuele ‘verstoring’ van het aantal specifieke zaterdag c.q. zondagverenigingen in de hoofdklasse zou kunnen worden weggeschreven via een zogeheten ‘mits en maren’ regeling. In die extra regeling zou dan het volgende centraal dienen te staan: de indelingen die van toepassing zijn en alle mogelijkheden voor degradatie uit de topklasse. Als alle mogelijkheden worden opgenomen, biedt dat het voordeel dat geen teams worden weggeschreven die behouden hadden moeten blijven nadat de uiteindelijke degradaties bekend zijn geworden.

Het nadeel van zo’n regeling schuilt in de complexiteit. Wellicht ontstaat onduidelijkheid als gevolg van de vele ‘mitsen en maren, die mede worden veroorzaakt door de vele onbekende factoren bij het begin van het seizoen.

15.9 Overige klassen In de top blijft het aantal poules in de klassen gelijk. In de lagere regionen is de indeling mede afhankelijk van het aanbod. De regelingen kunnen pas worden samengesteld na de indeling. Door de mogelijke indelingsproblemen te centraliseren rond de hoofdklasse, worden de overige klassen niet of nauwelijks geconfronteerd met deze problematiek.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 45

16. Reguliere promotie- en degradatieregeling model 2B (met ingang van 2009/’10)

16.1 Na de formatie van twee topklassen model 2B ( 16 – 14 – 14 ) Topklassen (2) Hoofdklassen 1e t/m 3e klasse 4e klasse en lager A. schema 16 schema 14 schema 14 schema 12 of 14

Deze situatie is gelijk aan wat is omschreven bij model 2A, met dien verstande dat in dit voorstel de daarvoor in aanmerking komende klassen de competitie beginnen op schema 14. In de praktijk zal het betekenen dat de permanente promotie- en degradatieregelingen in overeenstemming moeten worden gebracht met schema 14.

Het wordt niet in overweging gegeven de degradatieregelingen te verzwaren bij het overstappen van schema 12 naar 14. Een min of meer gelijkblijvende regeling zal de competitiespanning nauwelijks verminderen.

16.2 Periodekampioenschappen bij overschakeling van schema 12 naar 14 De noodzakelijke aanpassing van het aantal wedstrijden per periode zal weinig invloed hebben op het spanningselement van de competitie. In een groot aantal poules wordt het totale aantal competitiewedstrijden van 22 naar 26 getild. Deze vermeerdering van 4 wedstrijden wordt weer verdeeld over 3 perioden:

Schema 12 Schema 14 1e periode 8 wedstrijden 1e periode 8 wedstrijden 2e periode 7 wedstrijden 2e periode 9 wedstrijden 3e periode 7 wedstrijden 3e periode 9 wedstrijden

Hierbij is overigens het uitgangspunt dat verenigingen niet zitten te wachten op verzwaring van de degradatieregelingen.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 46

17. Reguliere promotie- en degradatieregeling model 3A (met ingang van 2009/’10)

17.1 Na de formatie van drie topklassen, model 3A ( 16 – 14 – 12 ) Topklassen (3) Hoofdklassen Overige klassen C. schema 16 schema 14 schema 12

17.2 Kampioenschap van Nederland Er zijn minimaal 3 wedstrijddagen nodig om te komen tot een algeheel kampioen van Nederland. Aan de andere kant: het ligt voor de hand dat de kampioenen uit de topklassen zullen kiezen voor een normale competitievorm. Zij spelen dan 2 uit- en 2 thuiswedstrijden. Er blijven 6 wedstrijddagen nodig voor de 4 duels per deelnemend team. In de top wordt geen onderscheid gemaakt tussen het zaterdag- en het zondagvoetbal. Derhalve komen de wedstrijden te vervallen die nodig zijn een kampioen van het zaterdag- en een kampioen van het zondagvoetbal te krijgen.

17.3 Topklassen degradatie De nummers 16 en 15 van de eindrangschikking degraderen naar de hoofdklasse. De sterkste teams moeten een plaats krijgen in topklasse. Bij de indeling van de topklasse zal derhalve geen onderscheid worden gemaakt tussen een zaterdag- c.q. zondagvereniging. Er zijn 7 mogelijkheden voor de situatie waarin alleen de nummers 15 en 16 degraderen: a. 6 teams zijn oorspronkelijk verenigingen uit het zaterdagvoetbal b. 5 teams uit het zaterdagvoetbal en 1 uit het zondagvoetbal c. 4 teams uit het zaterdagvoetbal en 2 uit het zondagvoetbal d. 3 teams uit het zaterdagvoetbal en 3 uit het zondagvoetbal e. 2 teams uit het zaterdagvoetbal en 4 uit het zondagvoetbal f. 1 team uit het zaterdagvoetbal en 5 uit het zondagvoetbal g. 6 teams zijn oorspronkelijk uit het zondagvoetbal

De rechtstreekse promotie vanuit de hoofdklasse naar de topklasse houdt in dat alleen de situatie omschreven onder d. kan worden aangemerkt als ideaal. De andere situaties zijn niet perfect. Volledigheidshalve wordt opgemerkt dat het verschil tussen het aantal promoverende en het aantal degraderende verenigingen per sectie weer kan afwijken met ingang van seizoen 2011/’12. Dit laatste is mede afhankelijk van de indeling

17.4 Topklasse en de herkansingsplaats Het is mogelijk de nummers 14 aan te merken als ‘herkansingsplaats’. De betreffende teams zouden dan tegen periodekampioenen van de hoofdklasse kunnen spelen om een plek in de topklasse. In dit scenario doet zich wel een aantal complicerende factoren voor.

1. De topklassen gaan te werk volgens schema 16 (30 wedstrijden), terwijl de poules in de hoofdklassen vertrekken op schema 14 (26 wedstrijden). Maar er zijn mogelijkheden om het verschil aanzienlijk te beperken.

2. De huidige regeling met de herkansers uit de hoofdklassen en de periodekampioenen in de 1e klassen kan niet zonder meer van toepassing worden verklaard. Bij de formatie van 2 topklassen volgen immers 2 x 3 hoofdklassen (van 2 naar 6), terwijl de huidige indeling in de top een situatie toont van 3 naar 5 respectievelijk van 3 naar 6 poules.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 47

3. Bovendien blijft het voor het begin van het seizoen een vraag tot welke sectie de drie herkansers organiek behoren. Er zijn 4 mogelijkheden:

a. 3 teams zijn oorspronkelijk verenigingen uit het zaterdagvoetbal b. 2 teams uit het zaterdagvoetbal en 1 uit het zondagvoetbal c. 1 team uit het zaterdagvoetbal en 2 uit het zondagvoetbal d. 3 teams uit het zondagvoetbal

17.5 Herkansingsplaats topklasse naast degradatie uit topklasse Een moeilijkheidsfactor. Zo kunnen de 7 mogelijkheden worden beschouwd die zijn geschetst ten aanzien van de verdeling van de degradanten over de secties. Voor het begin van een competitie zou een aanvaardbare oplossing moeten worden gevonden. Daarin moet dan ook rekening worden gehouden met het meest ongunstige scenario. Als in de topklasse een herkansingsplaats wordt gebruikt, kan in het meest ongunstige scenario geen aanvaardbare ongecompliceerde oplossing voorhanden zijn voor de indeling. Voor het begin van het seizoen is niet te bepalen tot welke sectie de herkansers zullen behoren. Het is dan al hélemaal onduidelijk van welke sectie de (3) uiteindelijke winnaars deel uitmaken. Al deze complicaties vervallen wanneer ook in de hoofdklassen zaterdag- en zondagteams op speeldagenniveau worden uitgewisseld.

17.6 Hoofdklasse promotie De kampioenen van de poules in de hoofdklasse promoveren naar de topklasse. Het uitgangspunt is dat een kampioen rechtstreeks promoveert. Verder zou de periodekampioenen een kans op promotie kunnen worden geboden. Dat moet wel worden gezien in relatie tot de keuze ten aanzien van de eventuele herkansers in de topklasse.

17.7 Samenstelling hoofdklasse vanaf tweede seizoen De onder 9.3.1. geschetste mogelijkheden geven twee uitersten aan. Een aanvaardbare oplossing voor deze uitersten betekent ook een oplossing voor de andere opgesomde mogelijkheden.

Degradatie van 6 teams zaterdagvoetbal uit de topklassen Indeling hoofdklasse zaterdag Indeling hoofdklasse zondag 3 x 15 teams (45) = 3 x schema 16 3 x 13 teams (39) = 3 x schema 14 Totale aantal ingedeelde teams ( 45 + 39) : 84 teams

Degradatie van 4 teams zaterdagvoetbal en 2 teams zondagvoetbal uit de topklassen Indeling hoofdklasse zaterdag Indeling hoofdklasse zondag 2 x 14 teams (28) = 2 x schema 14 2 x 14 teams (28) = 2 x schema 14 1 x 15 teams (15) = 1 x schema 16 1 x 13 teams (23) = 1 x schema 14 Totale aantal ingedeelde teams (28 + 15 + 28 + 13) : 84 teams

Het blijft de vraag, of het bovenstaande een aanvaardbare oplossing is. Bedenk dat het streven dient te zijn ook de poules in de hoofdklasse weer ‘vol te krijgen’. Completering van deze poules is mogelijk via gecompliceerde regelingen, waarbij uiteindelijk ook de poules in de 1e klasse kunnen worden verstoord. Tegelijkertijd blijft de samenstelling per sectie van de degradanten uit de topklasse de grote onbekende factor. Het ‘heen en weer-effect’ is evenmin uit te sluiten. Verenigingen zitten beslist niet te wachten op de situatie waarin gedurende het ene seizoen sprake is van extra degradanten en tijdens het volgende mogelijk weer van extra promovendi.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 48

17.8 Hoofdklasse degradatie naar 1e klassen (vanaf 2e seizoen) De degraderende teams uit de topklassen worden ingedeeld in de poules van de hoofdklassen waartoe zij organiek behoren. Het voordeel: een eventuele negatieve verstoring van de poule-indeling blijft beperkt blijft tot slechts een paar poules van de hoofdklasse. Omdat het aantal poules in de 1e klasse niet wijzigt, kan de huidige regeling voor wat betreft de aantallen van toepassing worden verklaard. Er wordt dus niet getornd aan de promotiemogelijkheden van de teams die zijn ingedeeld in de 1e klassen.

Een eventuele ‘verstoring’ van het aantal specifieke zaterdag- c.q. zondagverenigingen in de hoofdklasse zou in principe kunnen worden weggeschreven via een zogenaamde ‘mits en maar regeling’. In die extra regeling moet het volgende centraal staan: de indelingen en degradatiemogelijkheden die op dat moment van toepassing zijn. Opname van al die mogelijkheden zal wel leiden tot een zeer complexe regeling. Er mogen bijvoorbeeld geen teams worden weggeschreven die voor de hoofdklasse behouden hadden moeten worden nadat de uiteindelijke degradaties bekend zijn. De lagere klassen kunnen eveneens worden geconfronteerd met incomplete poules en extra degradaties.

17.9 Hoofdklasse degradatie naar 1e klassen (vanaf derde en volgende seizoenen) Normale doorstroming vanaf de 1e klasse naar de hoofdklasse - en omgekeerd - blijft van toepassing. In een extra ‘mits en maar regeling’ dienen de overige spelregels te worden omschreven. Wellicht wijzigen die per seizoen. Kortom, een simpele degradatieregeling voor de te formeren topklasse kan enorme complicaties opleveren voor de lagere klassen.

17.10 Overige klassen In de top blijft het aantal poules per klasse gelijk. In de lagere regionen is de indeling mede afhankelijk van het aanbod. De regelingen kunnen pas worden samengesteld na de indeling.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 49

18. Reguliere promotie- en degradatieregeling model 3B (met ingang van 2009/’10)

18.1 Formeren van drie topklassen model 3B (16 – 14 – 14) Topklassen (3) Hoofdklassen 1e t/m 3e klasse 4e klasse en lager D. schema 16 schema 14 schema 14 schema 12 of 14**

** Het aantal beschikbare teams varieert zeer sterk per district. Binnen een district verschilt bovendien het aanbod voor de zaterdag- en de zondagcompetitie. Er zijn factoren die ertoe kunnen leiden dat schema 14 niet kan worden gehanteerd in de lagere klassen. Denk aan flexibel inspelen op de wensen van de clubs en ook aan het aanbod per sectie per district.

18.2 Kampioenschap van Nederland Er zijn 3 wedstrijddagen nodig om te komen tot een algeheel kampioen van Nederland. Omdat er in de top geen onderscheid is tussen het zaterdag- en het zondagvoetbal, vervallen in principe de wedstrijden om een zaterdag- en een zondagkampioen te krijgen.

18.3 Topklasse degradatie De nummers 16 en 15 van de eindrangschikking degraderen naar de hoofdklasse.

18.4 Hoofdklasse promotie De kampioenen van de poules in de hoofdklasse promoveren naar de topklasse. Het uitgangspunt is dat een kampioen rechtstreeks promoveert. De periodekampioenen moeten ook iets worden geboden. Het is de vraag, of dat een kans op promotie moet zijn.

18.5 Hoofdklasse degradatie naar 1e klassen Het aantal poules wijzigt niet in de 1e klassen. De huidige regeling kan dus van toepassing worden verklaard.

18.6 Overige klassen In de top blijft het aantal poules per klasse gelijk. In de lagere regionen is de indeling mede afhankelijk van het aanbod. De regelingen kunnen pas worden samengesteld na de indeling. Het spreekt voor zich dat alle genoemde regelingen nog verder kunnen worden uitgewerkt.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 50

18.7 In de topklasse 3 degradanten per sectie Aan de geschetste mogelijkheden zou een belangrijke voorwaarde moeten worden gekoppeld. De topklassen worden in principe regionaal ingedeeld, met dien verstande dat in een poule minimaal 6 teams van dezelfde sectie worden ingedeeld.

2 poules in de topklasse De nummers 16 in de poules - dat zijn er 2 - degraderen naar de hoofdklasse. Per poule degradeert ook het eerstvolgende laagst eindigende team dat niet behoort tot de oorspronkelijke sectie van de degradant.

Het resultaat: 2 degradanten zaterdag en 2 degradanten zondag. Deze regeling zou verder moeten worden uitgebreid - weliswaar met ‘mitsen en maren’ - om te komen tot nog 2 degradanten (1 per sectie). Deze regeling heeft nadelen. Het is een gecompliceerd geheel waarin de kans bestaat dat een vrij hoog eindigend team moet degraderen.

Drie poules in de topklasse De nummers 16 in de poules - dat zijn er 3 - degraderen naar de hoofdklasse. Per poule degradeert ook het eerstvolgende laagst eindigende team dat niet behoort tot de oorspronkelijke sectie van de degradant. Dat kan dus een team zijn dat wat hoger eindigt op de ranglijst. Bovendien is het noodzakelijk de teams van de secties te spreiden over de poules.

Het resultaat: 3 degradanten zaterdag en 3 degradanten zondag.

18.8 Uitwerking promotie/degradatie met opvang binnen de sectie In een bijlage bij dit hoofdstuk zijn de getalsmatige consequenties van promotie en degradatie met opvang binnen de desbetreffende sectie nader uitgewerkt.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 51

19. De prestatielijst en plaatsing in de topklasse

19.1 Algemeen Op grond van de eindrangschikking zou vanuit iedere poule van de hoofdklasse een aantal teams rechtstreeks kunnen doorstromen naar de topklasse. Dat aantal teams per piramide zou kunnen worden aangevuld op basis van andere prestaties - zie hieronder. In de voorbeelden is plaatsing in de topklasse van periodekampioenen niet verwerkt. Aangenomen is dat het overgrote deel van deze periodekampioenen zich rechtstreeks zal plaatsen. Indirecte plaatsing behoort eveneens tot de mogelijkheden.

Een aantal van de opties voor de totstandkoming van de topklasse wordt hierbij omschreven. In geen van de opties komt het scenario voor waarin plaatsing het gevolg is van beslissingswedstrijden tussen teams uit verschillende secties. Zo’n scenario zou in het eerste seizoen van de topklasse kunnen resulteren in incomplete poules in de hoofdklasse. Dat wordt beschouwd als een zeer negatief effect en is daarom niet nader uitgewerkt.

Prestatieranglijst De teams krijgen punten toegekend aan de hand van de voetbalprestaties in bijvoorbeeld de laatste 4 of 5 seizoenen. De toekenning van deze ‘prestatiepunten’ is op verschillende manieren mogelijk. Een waardering van die prestaties zou kunnen zijn: 1. Kampioen in een poule = 5 punten 2. 2e plaats in de eindrangschikking = 4 punten 3. 3e plaats in de eindrangschikking = 3 punten 4. 4e plaats in de eindrangschikking = 2 punten 5. 5e plaats in de eindrangschikking = 1 punt 6. Kampioen in de zaterdag- of zondagsectie = 1 punt 7. Algeheel kampioen amateurvoetbal = 1 punt

De prestatie onder 6 en 7 is gehonoreerd met slechts 1 prestatiepunt. Dat is mede gebaseerd op het gegeven dat al 5 prestatiepunten zijn toegekend aan de teams die een seizoen eerder hiervoor in aanmerking kwamen. Ze waren toen kampioen in een poule.

De toekenning resulteert in een ranglijst. In de volgende promotiemodellen is aangegeven dat 1 plaats wordt ingenomen door de vereniging die het hoogst is geëindigd op deze ‘prestatieranglijst’. Dit team dient dan overigens nog geen plaatsing te hebben verworven op grond van de ranglijst of door middel van de beslissingswedstrijden voor plaatsing in de topklasse. Het team komt evenmin in aanmerking voor plaatsing in de topklasse als het zich niet handhaaft in de hoofdklasse of inmiddels uitkomt op een van de lagere sporten van de competitieladder. In die situaties plaatst het eerstvolgende team op de prestatieranglijst zich dat wél voldoet aan de eisen.

De omvang van de ‘geschoonde’ prestatielijst verdient speciale aandacht. Als de keuze valt op de prestatieranglijst, komen 2 prestatielijsten tot stand: 1 voor de zaterdagsectie en 1 voor het zondagvoetbal. Het minimale aantal teams voor deze prestatielijst dient te worden vastgesteld aan de hand van de competitie-indeling in het seizoen 2009/’10. Het moet beslist worden voorkomen dat plaatsing volgens de prestatielijst niet mogelijk blijkt te zijn in alle situaties. Aangenomen moet worden dat het merendeel van de teams die hoog op de prestatielijst voorkomen óók goede resultaten - en dus een hoge plaatsing - behaalt in het laatste seizoen.

De waarde van de prestatielijst neemt af naarmate het aantal beschikbare plaatsen in de topklasse toeneemt. Bij formatie van 3 poules in de topklasse is de waarde van de prestatielijst nog geringer dan die bij vorming van 2 poules. Overigens blijft het een vraag hoeveel waarde moet worden toegekend aan prestaties uit het verleden. Waardering van voetbalprestaties is tot op heden altijd gebaseerd op de actualiteit.

Een prestatielijst op grond van wedstrijdpunten lijkt eveneens discutabel te zijn. De veronderstelde mindere gemiddelde kwaliteit in 1 of meer poules vormt de directe aanleiding om behalve rechtstreekse promotie ook extra beslissingswedstrijden in het leven te roepen tussen teams uit verschillende poules.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 52

De sterkste teams in die veronderstelde zwakkere poules vergaren jaarlijks meer wedstrijdpunten dan de sterkste teams in de veronderstelde sterkste poules. Het wordt dan ook ontraden een prestatielijst te hanteren naast de extra beslissingswedstrijden.

Bij de formatie van twee 2 poules in de topklasse Per piramide kunnen maximaal 16 teams worden geplaatst. De aantallen poules in de hoofdklasse op zaterdag en de hoofdklasse op zondag zijn gelijk aan elkaar. De uitgewerkte modellen voor de poules van de zaterdag- en de zondagcompetitie kunnen dus van toepassing worden verklaard.

Verklaring toegevoegde letters in de modellen 2P = vorming van 2 poules in de topklasse 3R = 3 teams plaatsen zich rechtstreeks vanuit de eindstand 12B = 12 teams plaatsen zich na beslissingswedstrijden 1PR = 1 team plaatst zich op grond van de prestatielijst

Model 1 (2P – 3R – 12B – 1PR) 3 poules - de kampioenen plaatsen zich rechtstreeks = 3 teams De 3 nummers 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 en de nummer 9 = 12 teams 24 teams spelen beslissingswedstrijden (uit- en thuiswedstrijd) voor 12 plaatsen. Plaatsing via de prestatieranglijst = 1 team Totaal = 16 teams Model 2 (2P – 6R – 9B -1PR) 3 poules - de nummers 1 en 2 rechtstreeks = 6 teams. De 3 nummers 3, 4, 5, 6, 7 en de nummers 8 = 9 teams 18 teams spelen beslissingswedstrijden (uit- en thuiswedstrijd) voor 9 plaatsen. Plaatsing via de prestatieranglijst = 1 team Totaal = 16 teams Model 3 (2P – 9R – 6B -1PR) 3 poules - de nummers 1, 2 en 3 rechtstreeks = 9 teams De 3 nummers 4, 5, 6 en de nummers 7 = 6 teams 12 teams spelen beslissingswedstrijden (uit- en thuiswedstrijd) voor 6 plaatsen. Plaatsing via de prestatieranglijst = 1 team Totaal = 16 teams Model 4 (2P – 12R – 3B -1PR) 3 poules - de nummers 1, 2, 3 en 4 rechtstreeks = 12 teams De 3 nummers 5 en 6 (6 teams) spelen om 3 plaatsen = 3 teams De 16e plaats wordt ingenomen door het hoogste op de Prestatielijst voorkomende en nog niet geplaatste team = 1 team Totaal = 16 teams Model 5 (2P – 15R – 1PR) 3 poules - de nummers 1, 2, 3, 4 en 5 rechtstreeks = 15 teams De nog openstaande plaats wordt ingenomen door een team van de prestatieranglijst = 1 team Totaal = 16 teams De beslissingswedstrijden Waarom extra beslissingswedstrijden voor de plaatsing opvoeren? Omdat er mogelijk kwaliteitsverschil bestaat tussen de 3 poules van de hoofdklasse. Mede op grond daarvan worden geen beslissingwedstrijden geprogrammeerd tussen deelnemers uit dezelfde poule. Het resultaat kan zijn dat zich vanuit een poule geen enkel team weet te plaatsen via de beslissingswedstrijden, terwijl alle teams van een andere poule zich wel plaatsen tijdens deze duels. Hert gaat erom dat de sterkste teams worden opgenomen in de te formeren topklasse.

Mogelijke uitwerking model 3 (de nummers 4, 5, 6 en 7 van de 3 poules) Deelnemers aan de beslissingswedstrijden No. 4 poule A no. 4 poule B no. 4 poule C No. 5 poule A no. 5 poule B no. 5 poule C No. 6 poule A no. 6 poule B no. 6 poule C No. 7 poule A no. 7 poule B no. 7 poule C

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 53

Beslissingswedstrijden A7 tegen B5 A4 tegen B7 B4 tegen C6 A6 tegen C5 A5 tegen C7 B6 tegen C4

Uiteraard zijn ook andere combinaties mogelijk. Wel is het zaak dat het wedstrijdprogramma is bekendgemaakt voor het begin van het beslissende seizoen. Omdat de beslissingwedstrijden pas kunnen beginnen nadat de 26 competitiewedstrijden zijn afgerond, wordt in overweging gegeven dat de definitieve rangorde in een poule mede afhankelijk wordt gemaakt van het doelsaldo. Een uitzondering zou wellicht moeten worden gemaakt voor het laagst eindigende team in de poule dat in aanmerking komt voor de beslissingswedstrijden.

Bij de formatie van 3 poules in de topklasse

Per piramide kunnen maximaal 24 teams worden geplaatst. De aantallen poules in de hoofdklasse op zaterdag en de hoofdklasse op zondag zijn gelijk aan elkaar. De uitgewerkte modellen voor de poules van de zaterdag- en de zondagcompetitie kunnen dus van toepassing worden verklaard.

Verklaring toegevoegde letters in de modellen 3P = vorming van 3 poules in de topklasse 3R = 3 teams plaatsen zich rechtstreeks vanuit de eindstand 12B = 12 teams plaatsen zich na beslissingswedstrijden 1PR = 1 team plaatst zich op grond van de prestatielijst

Model 6 (3P – 12R – 9B – 3PR) 3 poules - nummers 1, 2, 3 en 4 plaatsen zich rechtstreeks = 12 teams De drie nummers 5, 6, 7, 8, 9 en de nummer 10 = 9 teams 18 teams spelen beslissingswedstrijden (uit= en thuiswedstrijd) voor 9 plaatsen. Plaatsing via de prestatieranglijst = 3 teams Totaal = 24 teams Model 7 (3P – 15R – 9B -1PR) 3 poules - de nummers 1, 2, 3, 4 en 5 rechtstreeks = 15 teams De 3 nummers 6, 7, 8 en de nummers 9 = 6 teams 12 teams spelen beslissingswedstrijden (uit- en thuiswedstrijd) voor 6 plaatsen. Plaatsing via de prestatieranglijst = 3 teams Totaal = 24 teams Model 8 (3P – 18R – 6B - 0PR) 3 poules - de nummers 1, 2, 3, 4, 5 en 6 rechtstreeks = 18 teams De 3 nummers 7, 8, 9 en de nummers 10 = 6 teams 12 teams spelen beslissingswedstrijden (uit- en thuiswedstrijd) voor 6 plaatsen. Plaatsing via de prestatieranglijst = 0 team Totaal = 24 teams Model 9 (3P – 21R – 3B – 0PR) 3 poules - de nummers 1, 2, 3, 4, 5, 6 en 7 rechtstreeks = 21 teams De 3 nummers 8 en 9 (6 teams) spelen beslissingswedstrijden (uit- en thuiswedstrijden) = 3 teams Totaal = 24 teams

3 poules in de topklasse en plaatsing via de prestatielijst Zowel vanuit de zaterdag- als de zondagsectie kunnen 24 van de 42 hoofdklassers worden geplaatst in de te formeren topklasse. Ruim de helft (57 %) van de clubs uit de hoofdklasse plaatst zich dus. Er kunnen derhalve vraagtekens worden gezet bij de hantering van de prestatielijst, óók al omdat een relatief groot aantal teams per poule zich rechtstreeks zal plaatsen wanneer wordt uitgegaan van 3 poules in de topklasse. Het eerste team dat via de prestatielijst voor plaatsing in aanmerking komt, zal wellicht behoren tot de afvallers van de beslissingwedstrijden of heeft net de degradatiedans kunnen ontlopen. Bij de formatie van 2 poules in de topklasse is het mogelijk dat een team dat de beslissingswedstrijden heeft verloren zich alsnog plaatst via de prestatielijst. Sportief gezien is dat geen goed uitgangspunt.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 54

19.2 Voorbeeld prestatielijsten

19.2.1 Uitwerking 3 poules en plaatsingsmodel 6 In kolom 3 is verwerkt wat er gebeurt wanneer model 6 (3 poules in de topklasse) wordt gehanteerd. In dit model zijn per sectie 3 plaatsen gereserveerd voor de teams die het hoogst op de ranglijst eindigen en nog niet zijn geplaatst. Een rangschikking met de eerste 22 clubs blijkt al onvoldoende te zijn. Er moeten bijvoorbeeld vraagtekens worden geplaatst bij de situatie waarin een team zich plaatst dat de 25e stek bekleedt.

Zaterdagvoetbal Op deze ranglijst is SC Genemuiden de eerste vereniging die zich op grond van de competitiestand niet plaatst voor directe of indirecte promotie. Deze club staat momenteel op de 12e plaats in klasse C.

Zondagvoetbal In het zondagvoetbal komt bij de eerste 22 clubs van de ranglijst geen vereniging voor die zich niet direct of indirect plaatst. Uitgesloten voor plaatsing zijn de verenigingen en degradanten die inmiddels niet meer uitkomen in de hoofdklasse.

Zaterdag 1 2 3 Zondag 1 2 3 1. IJsselmeervogels 18 X P 1. Argon 16 X P 2. Fc. Lisse 14 X P 2. De Treffers 16 X P 3 ASWH 13 X B 3. WKE 14 X P 4. Rijnsburgse Boys 13 X B 4. Gemert 13 X P 5 Excelsior ‘31 8 X P 5. Turkiyemspor 13 X P 6. Ter Leede 7 X P 6. Schijndel 12 D 7. Quick Boys 7 X B 7. Achilles ‘29 10 X P 8. ONS Sneek 7 X B 8. JVC Cuyck 9 X B 9. Harkemase Boys 6 L 9. Elinkwijk 7 X B 10. Sparta Nijkerk 6 X P 10. EVV 6 X B 11. H.H.C. 6 X P 11. Baronie 6 X B 12. Noordwijk 5 X P 12. WSV 6 D 13. Katwijk 5 X P 13. Be Quick 1887 6 X P 14. Be Quick ‘28 5 X P 14. SV Meerssen 5 X P 15. Hoek 4 X P 15. DESK 5 X P 16. Kozakken Boys 4 X B 16. Hollandia 5 X P 17. Capelle 4 X B 17. ADO ‘20 5 X B 18. WHC 4 X B 18. AFC 4 X P 19. Sc.Genemuiden 4 X 19. Fc.Omniworld 4 X B 20. Spakenburg 3 X P 20. Sc Joure 3 L 21. A.C.V. 3 X B 21. VVSB 3 X B 22. DOTO 3 X B 22.. Appingedam 2 L

Eindstanden seizoenen X = ingedeeld in hoofdklasse 2004/’05 D = op een degradatieplaats 2005/’06 L = niet in de hoofdklasse 2006/’07 P = rechtstreeks promotie 2007/’08 * B = beslissingswedstrijden voor plaatsing

* Stand maandag 29 oktober 2007 gehanteerd als ‘eindstand’

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 55

19.2.2 Uitwerking 3 poules en plaatsingsmodel 8 Uitwerking gebaseerd op de competitiestand per 6 januari 2008.

Model 8 = 1, 2, 3, 4, 5 en 6 per sectie plaatsen zich rechtstreeks

De nummers 7, 8, 9 en 10 van de ranglijst spelen beslissingswedstrijden.

Rechtstreeks geplaatst Rechtstreeks geplaatst Rechtstreeks geplaatst Zaterdag poule A Zaterdag poule B Zaterdag poule C 1. Lisse 1. Sparta Nijkerk 1. H.H.C. 2. Quick Boys 2. Spakenburg 2. Be Quick ‘28 3. Ter Leede 3. IJsselmeervogels 3. Excelsior’31 4. D.O.T.O. 4. Hsv Hoek 4. W.H.C. 5. Rijnsburgse Boys 5. D.O.V.O. 5. Flevo Boys 6. Noordwijk 6. Kozakken Boys 6. Staphorst

De winnende teams van onderstaande beslissingswedstrijden plaatsen zich eveneens. Zwaluwen ’30 (A10) - Ajax (B 8) A.S.W.H. (A 7) - L.R.C. (B10) G.V.V.V. (B 7) - V.V.O.G. (C 9) Capelle (A 9) - Sc. Genemuiden (C 8) Katwijk (A 8) - ONS Sneek (C10) Geinoord (B 9) - Go Ahead K. (C 7)

Rechtstreeks geplaatst Rechtstreeks geplaatst Rechtstreeks geplaatst Zondag poule A Zondag poule B Zondag poule C 1. Hollandia 1. U.N.A. 1. De Treffers 2. Haaglandia 2. D.E.S.K. 2. W.K.E. 3. Elinkwijk 3. Deurne 3. Lienden 4. Argon 4. Papendrecht 4. Achilles ‘29 5. Turkiyemspor 5. sv. Meerssen 5. Be Quick 1887 6. Fc. Omniworld 6. Gemert 6. De Bataven

De winnende teams van onderstaande beslissingswedstrijden plaatsen zich eveneens. Westlandia (A10) - Dijkse Boys (B 8) V.V.S.B. (A 7) - Baronie (B10) E.V.V. (B 7) - Sneek (C 9) A.D.O. ’20 (A 9) - Babberich (C 8) A.F.C. (A 8) - W.S.V. (C10) J.V.C. Cuijk (B 9) - H.S.C. ’21 (C 7)

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 56

19.2.3 Uitwerking 3 poules en plaatsingsmodel 9 Uitwerking gebaseerd op de competitiestand per 6 januari 2008.

Model 9 = 1, 2, 3, 4, 5, 6 en 7 per sectie plaatsen zich rechtstreeks

De nummers 8 en 9 van de ranglijst spelen beslissingswedstrijden.

De winnende teams van onderstaande beslissingswedstrijden plaatsen zich eveneens.

(A 9) Capelle - (B 8) Ajax

(C 9) V.V.O.G. - (A 8) Katwijk

(B 9) Geinoord - (C 8) Sc. Genemuiden

De winnende teams van onderstaande beslissingswedstrijden plaatsen zich eveneens.

(A 9) A.D.O.’ 20 - (B 8) Dijkse Boys

(C 9) Sneek - (A 8) A.F.C.

(B 9) J.V.C. Cuijk - (C 8) Babberich

Conclusie tot op heden Over dit punt is al uitvoerig gesproken in de project-, werken klankbordgroep. Plaatsing in de topklasse moet direct en indirect een gevolg zijn van de voetbalprestaties in het laatste seizoen. Het hanteren van een prestatielijst voor plaatsing in de topklasse brengt praktische problemen met mee en is sportief gezien onjuist. Wel zou moeten worden geopteerd voor een model waarbij een aantal teams zich rechtstreeks plaatst en een aantal teams via kruiselingse beslissingswedstrijden om promotie moet spelen.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 57

20. Afgezwakte promotie-/degradatieregeling (eenmalig)

Veel promoties bij formatie topklasse Formatie van 2 of 3 poules in de topklasse heeft in beide secties van het amateurvoetbal vele extra promoties tot gevolg. Het is de vraag of bij doorvoering van deze extra promoties de reguliere degradatieregeling - in principe twee teams per poule - ongewijzigd in stand moet worden gehouden. Halvering van de degradaties is in het schematische overzicht opgenomen onder 1, terwijl het eenmalig volledig uitsluiten van directe degradaties is verdisconteerd in de uitwerkingen onder 2 en 3. In laatstgenoemde opties zijn wel de herkansers verwerkt.

Instandhouding huidige regeling Veel verenigingen wordt eenmalig de kans geboden te promoveren, terwijl aan de reguliere degradaties niet wordt getornd. Bij realisatie van de topklasse kan een vereniging als gevolg van degradatie duikelen van het voormalige 1e niveau (hoofdklasse) naar het nieuwe 3e niveau (1e klasse). Afzwakking van de reguliere degradatieregeling is vooral van belang voor de verenigingen in de huidige hoofdklasse. Bij formatie van 3 poules in de topklasse promoveert meer dan de helft van de hoofdklassers. Van het overblijvende aantal verenigingen (36) zouden er vervolgens nog eens 12 rechtstreeks moeten degraderen. De ‘nieuwe’ poule in de hoofdklasse zal dan gaan bestaan uit slechts 4 ‘oude verenigingen’ van de hoofdklasse. Per poule is een aanvulling van 10 clubs uit de 1e klasse noodzakelijk. Dit laatste kan overigens nog negatief worden beïnvloed door de prestaties van de herkansers.

Spanningselement en de degradatie Het spanningselement in een competitie wordt mede bepaald door de strijd rond de degradatieplaatsen. Het al dan niet eindigen op een ‘herkansingsplaats’ veroorzaakt eveneens een extra spanningselement. Een halvering van het aantal degradanten heeft als consequentie dat het totale aantal extra promovendi per poule zal verminderen. Dat is overigens een geringe vermindering die verdedigbaar is: een halvering van het aantal degradaties zal niet leiden tot een halvering van de omvang van de extra promoties Volledige uitsluiting van degradaties in de overgangsmaatregelen zal het spanningselement verminderen. Daar staat tegenover dat een extra spanningselement wordt toegevoegd in relatie tot de strijd om de extra beschikbare promotieplaatsen. Het heeft voordelen rechtstreekse degradatie volledig uit te sluiten en tegelijkertijd de herkansingsplaats in stand te houden. Op de eerste plaats wordt het al dan niet handhaven van de herkanser bepaald door voetbalprestaties. Het is dan nog mogelijk dat de herkanser van het voormalige 1e niveau (hoofdklasse) moet verhuizen naar het nieuwe 3e niveau (1e klasse). De conclusie zou dan kunnen luiden dat de kwaliteit van het betreffende team daar de oorzaak van is. De extra wedstrijden met de periodekampioenen konden immers niet winnend worden afgesloten, terwijl deze periodekampioenen niet behoorden tot de top in de lager gelegen klasse.

Periodekampioenen en extra promotie Een periodekampioen kan op basis van de eindrangschikking rechtstreekse promotie hebben bereikt. Het is noodzakelijk een eenvoudige aanvullende regeling van toepassing te verklaren. In de praktijk zal dat betekenen dat lager op de eindrangschikking voorkomende teams als (vervangende) periodekampioenen gaan deelnemen aan de extra wedstrijden.

Promotie periodekampioenen en kruiselingse wedstrijden Met nadruk wordt onderstreept dat eventuele kruiselingse extra beslissingswedstrijden met deelname uit verschillende poules is voorbehouden aan de teams uit de poules van de hoofdklassen.

Complicerende factor in de hoofdklasse op zaterdag In vrijwel de gehele top van het amateurvoetbal kan het aantal kampioenen worden weggestreept tegen het aantal rechtstreekse degradanten. Maar dit is niet het geval bij de 3 poules in de hoofdklasse en de 5 poules in de 1e klasse van het zaterdagvoetbal. De speciaal hiervoor samengestelde regeling komt er op neer dat de 3 plaatsen van de herkansers worden ingenomen door de 4 winnaars van de extra wedstrijden. Dit kan in stand worden gehouden bij een afgezwakte degradatieregeling.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 58

Nadere toelichting uitwerkingen afgezwakte degradatieregelingen Beknopte overzichten zijn samengesteld voor het zaterdag- en het zondagvoetbal. 1e kolom: Reguliere regeling (0) 2 directe degradanten + een herkanser 2e kolom: Afgezwakte regeling (1) 1 directe degradant + een herkanser 3e kolom: Afgezwakte regeling (2) 0 directe degradanten + een herkanser

Algemene opmerkingen De beknopte overzichten zijn van toepassing in het geval er 3 poules in de topklasse worden geformeerd. Als er 2 poules tot stand komen in de topklasse, zal het aantal extra promoties minder hoog zijn. Dat zal dan vervolgens weer worden beïnvloed door het al dan niet van toepassing verklaren van een rechtstreekse degradatieregeling. In de overzichten wordt een extra opvulling niet altijd verdeeld over het aantal districten. Er zijn ook verdelingen opgenomen waarbij het aantal poules per district als ‘sleutel’ fungeert. De laatste manier van verdelen geeft mogelijkheden in- en uitgeleende teams weg te schrijven die eventueel nog voorkomen in de indelingen. Het seizoen waarin de afgezwakte degradatieregeling van toepassing kan worden verklaard, betreft een seizoen waarin het overgrote deel van de standaardteams de competitie afwerkt op schema 12.

Gecomprimeerd overzicht extra promovendi model 3B (16 – 14 – 14)

Zaterdag Aantal Reguliere In Afgezwakte In Afgezwakte In teams regeling % regeling % regeling % (0) (1) (2) Hoofdklasse naar Topklasse 42 24 57,1 24 57,1 24 57,1 1e klasse naar Hoofdklasse 60 24 40,0 21 35,0 18 30,0 2e klasse naar 1e klasse 120 34 28,3 29 24,2 24 20,0 3e klasse naar 2e klasse 240 54 22.9 44 18,3 34 14,2

Zondag Aantal Reguliere In Afgezwakte In Afgezwakte In teams regeling % regeling % regeling % (0) (1) (2) Hoofdklasse naar Topklasse 42 24 57,1 24 57,1 24 57,1 1e klasse naar Hoofdklasse 72 24 33,3 21 29,2 18 25,0 2e klasse naar 1e klasse 144 36 25,0 30 20,8 24 16,7 3e klasse naar 2e klasse 288 60 20,8 48 16,7 36 12,5

Het aantal extra promoties in het zaterdagvoetbal ligt procentueel wat hoger dan in het zondagvoetbal. Dat wordt veroorzaakt door de afwijkende piramidale opbouw.

Gedetailleerde uitwerkingen afgezwakte degradatieregelingen In de bijlage zijn ter verduidelijking en als voorbeeld de gedetailleerde uitwerkingen opgenomen van de afgezwakte degradatieregelingen voor het zaterdag- en zondagvoetbal.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 59

21. Consequenties bekercompetitie Huidige regeling Er plaatsen zich 48 teams uit het amateurvoetbal voor de strijd om de KNVB beker: 1. De 6 klassenkampioenen in de hoofdklasse. 2. De 18 periodekampioenen c.q. de vervangende periodekampioenen. 3. De 4 halve finalisten van de districtsbeker (24 teams). 4. Als een team zowel deelname verkrijgt via een kampioenschap, periodekampioenschap als vanuit de halve finales om de KNVB beker voor amateurs, wordt de opvulling verzorgd vanuit de competitiepoule van de hoofdklasse waarin dit team uitkomt. De eindstand van een poule is bepalend. Als 2 of nog meer teams de competitie hebben beëindigd met een gelijk aantal wedstrijdpunten, is het doelsaldo beslissend. Als ook het doelsaldo gelijk is, geeft het hoogste aantal doelpunten de doorslag. Brengt ook dat geen uitkomst, dan wordt een beslissing verkregen via een beslissingswedstrijd c.q. een beslissingscompetitie.

Aandachtspunten bij een toekomstige regeling Het wordt aangenomen dat het aantal deelnemende teams vanuit het amateurvoetbal (48) niet zal wijzigen. De 2 c.q. 3 klassenkampioenen in de topklasse zouden zich moeten plaatsen. De introductie van periodekampioenschappen in de te formeren topklasse zou 6 c.q. 9 deelnemende periodekampioenen opleveren. Om de aantrekkelijkheid van de districtsbeker geen geweld aan te doen, is het een optie in de nieuwe situatie de 4 halve finalisten van de districtsbeker rechtstreeks te plaatsen.

Plaatsing voor KNVB beker AV/BV

Enkele voorbeelden van een mogelijke verdeling van de 48 teams

Bij het formeren van twee poules in de topklasse

Model 2 – 1 Met herkansers/periodekampioenschappen

Topklasse Topklasse Districten Kampioenen Topklasse Totaal kampioenen periode- ½ halve Hoofdklasse De nrs 2, 3, 4, 5 en 6 kampioenen finales van de eindstand 2 6 24 6 10 48

Bij het formeren van drie poules in de topklasse

Model 3 – 1 Met herkansers/periodekampioenschappen

Topklasse Topklasse Districten Kampioenen Topklasse Totaal kampioenen periode- ½ halve Hoofdklasse De nrs. 2 en 3 . kampioenen finales van de eindstand 3 9 24 6 6 48

Aanvullende bepalingen Als een vereniging zowel deelname verkrijgt via een kampioenschap, een periodekampioenschap als vanuit de halve finale om de KNVB beker voor amateurs, dan is er opvulling vanuit de competitiepoule van de topklasse c.q. de hoofdklasse waarin het team uitkomt.

In die situatie is de rangorde in de eindstand van een poule bepalend. Indien twee of meerdere teams de competitie hebben beëindigd met een gelijk aantal wedstrijdpunten, dan beslist het doelsaldo. Indien ook het doelsaldo gelijk is, dan is het hoogste aantal doelpunten voor bepalend. Is dat ook gelijk, dan wordt een beslissing verkregen door een beslissingswedstrijd c.q. een beslissingscompetitie.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 60

Opmerkingen Er is een aantal opties mogelijk. Het blijft van belang dat voor elke optie een berekening wordt gemaakt op basis van een instroom vanuit de halve finale van de districtbeker met uitsluitend verenigingen die al in de topklasse uitkomen. Zij beëindigen de competitie dus niet op een degradatieplaats. In de poules van de te formeren topklasse kan – normaliter – maximaal nummer 12 van de eindstand rechtstreeks als deelnemer aan deze bekercompetitie worden aangewezen.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 61

22. Voetbaltechnische consequenties Is het wenselijk dat direct onder het betaald voetbal maar liefst 1600 spelers actief zijn op precies hetzelfde niveau? De vraag stellen is de vraag beantwoorden. Nee, wie recht wil doen aan de kwaliteiten en de individuele ontwikkeling van spelers, is niet gebaat bij de situatie waarin 84 teams met gemiddeld twintig voetballers uitkomen op hetzelfde niveau - de hoofdklassen. In die forse groep van ruim 1600 komen spelers uit met te grote kwaliteitsverschillen.

Het is zaak dat elke voetballer de kans heeft zich volledig te ontwikkelen. Een optimale en daarop afgestemde competitiestructuur is daarvoor essentieel. Een competitiestructuur dus die beter is afgestemd op de uiteenlopende kwaliteiten van al die individuen. Daarmee is niet alleen de ontwikkeling gediend van de afzonderlijke speler in het algemeen, maar ook de ontwikkeling van het voetbal in het bijzonder. Thans acteren te veel spelers op een niveau waar ze niet thuishoren. Daarmee wordt het voetballen geen goede dienst bewezen.

De meest getalenteerde spelers dienen dus uit te komen op een hoger gelegen podium. In een context van spanning, strijd, dynamiek en ‘de besten tegen de besten’ zijn de ontwikkelingskansen voor voetballers het grootst.

Invoering van 2 of 3 topklassen zou meer tegemoetkomen aan die behoefte dan wanneer de huidige situatie wordt gehandhaafd. Met 2 of 3 topklassen wordt bijvoorbeeld gerespecteerd dat sportieve uitgangspunten - nog steeds - leidend zijn in beleid. Sportieve uitgangspunten hebben bijvoorbeeld meer waarde dan organisatorische of commerciële uitgangspunten. Introductie van topklassen betekent eveneens een erkenning van het standpunt dat de aantrekkelijkheid van voetbal in sterke mate wordt bepaald door de kwaliteit van het spel, spanning en strijd. Oók belangrijk: met topklassen is een evenwichtige opbouw en samenhang van de piramide gegarandeerd. Er wordt niet te snel uitgewaaierd in de breedte.

De invoering van een extra tussenlaag in de voetbalpiramide - in de vorm van topklassen - vormt een noodzakelijk geachte verdergaande concentratie van kwaliteit. Handhaving van de bestaande structuur - zes hoofdklassen direct onder het betaald voetbal - wordt niet wenselijk geacht. Deze structuur kent een te snelle verbreding van de top naar basis. Dat leidt tot verwatering van kwaliteit, zodat spelers uitkomen op een niveau dat niet overeenkomt met wat zij in hun mars hebben. Dat heeft ook als consequentie dat het voetbal de optimale ontplooiing van hun talent wordt onthouden.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 62

23. Accommodatie en ordemaatregelen

Invoering van 2 of 3 topklassen leidt tot verbeteringen op vele fronten. Zowel in sportieve, commerciële als publicitaire zin gaat de top van het amateurvoetbal er op vooruit. De KNVB benadrukt dat de stappen voorwaarts níet gepaard gaan met extra accommodatie-investeringen van amateurverenigingen. Het uitgangspunt luidt: clubs die thans uitkomen in de hoofdklasse, kunnen straks met dezelfde faciliteiten instromen in de topklasse, met uitzondering van de verplichting tot het hebben van een goedgekeurde lichtinstallatie voor clubs uitkomend in de topklasse. Dit is enerzijds nodig omdat de topklasse speelt op schema 16 en het gezien de speeldagenkalender noodzakelijk is soms op avonden buiten het weekend te spelen/in te halen. Daarnaast heeft de gemengde samenstelling van de topklasse (zaterdag/zondag) tot gevolg dat zondagclubs hun wedstrijden tegen zaterdagclubs op zaterdag moeten spelen en niet altijd om 14.00/14.30 uur kunnen beginnen. Het moet mogelijk zijn, afhankelijk van de wensen van de diverse clubs, wedstrijden later aan te laten vangen dan 14.30 uur. In dat geval is een lichtinstallatie noodzakelijk.

De belangrijkste eis die aan amateurverenigingen wordt gesteld, is dat zij voldoen aan het bestuursbesluit Ordemaatregelen veldvoetbal. Daarin staan de voorschriften met betrekking tot handhaving van de orde bij wedstrijden. Het bestuursbesluit Ordemaatregelen veldvoetbal gaat bijvoorbeeld in op verkoop van dranken en veiligheid van spelers en scheidsrechters. Maar dat alles zou voor clubs in de topklasse niets nieuws onder de zon zijn; de verenigingen dienen er nu al naar te handelen.

Wordt de lat op sportief vlak dus hoger gelegd, met alle positieve gevolgen van dien, clubs worden niet gedwongen óók een aantal tandjes bij te steken ten aanzien van bijvoorbeeld hun accommodatie. De huidige condities kunnen één op één worden gekopieerd naar de nieuwe situatie. Wél zal de KNVB met een grotere frequentie dan nu toetsen, of verenigingen de ordemaatregelen naleven.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 63

24. Financiën en marketing/investeringen Commerciële aantrekkingskracht Behalve sportieve kansen en maatschappelijke voordelen, gekoppeld aan de te ontwikkelen commerciële formats, biedt het fenomeen topklasse onmiskenbaar een nieuw commercieel platform aan topamateurclubs. Een vereniging die uitkomt in de topklasse, profileert zich niet alleen sterker én nog selectiever als elitelid van het amateurvoetbal, de club haakt ook expliciet aan bij het hoogste aspiratieniveau: de eerste divisie en de eredivisie.

Het resultaat van deze ‘upgrade’ in de top van het amateurvoetbal? Clubs uit de topklasse krijgen een ‘voetbalproduct’ dat de deur openzet voor tal van interessante commerciële aspecten, zowel direct als indirect:

Europa als rolmodel In de grote Europese competities bestaat het totaalaanbod van (semi)professionele competities al jaren uit vele lagen. De overgang tussen het niveau van landelijke professionele competities en regionale, amateurcompetities verloopt veel geleidelijker dan bij ons. Denk aan Italië met de sterke regionale series C1 en C2. Denk aan Engeland met 6 opeenvolgende commerciële leagues. Denk aan Spanje met een (semi-) professionele Segunda División B met regionaal verspreide clubs. Denk ook aan Duitsland, waar plannen zijn gemaakt om op korte termijn van start te gaan met een 3. Bundesliga teneinde de verbinding tussen full- en semiprof zo natuurlijker mogelijk te laten verlopen. De bovengemiddelde Europese prestaties van deze landen op clubniveau komen tot stand dankzij een mix van kapitaalkracht, voetbalklimaat en -cultuur, maar competitiestructuur en -organisatie spelen ook zeker een rol. De top- en subtopteams zijn gebaat bij sterke nationale competities en competitieve voeding van onderaf. Hoe dichter de divisies bij elkaar liggen, hoe beter de samenstelling en het niveau ervan zijn.

Topklasse: een competitie met potentie ‘Topklasse’ wordt hét label voor het beste van het beste op het gebied van amateurvoetbal. Een interessant visitekaartje voor partijen die zich willen associëren met - de top van - het amateurvoetbal. De eredivisie en de eerste divisie vormen hiervan ambitieuze voorbeelden. Beide zijn - commercieel gezien - natuurlijk van een ander kaliber, maar ze maken wel duidelijk wat de potentie is van sponsorinteresse. Naamgevers, sponsors, suppliers of bijvoorbeeld mediapartners willen zich verbinden aan een aansprekende voetbalcompetitie.

Dit leidt tot direct te genereren inkomsten, maar het heeft nóg een interessante component: de bereidheid en capaciteit van een partij om haar sponsorrechten en -mogelijkheden te activeren en zo de waarde van haar ‘sponsorship’ te verhogen. Het gaat dan dus niet slechts om financiële support, maar ook om een actieve bijdrage om voetballiefhebbers voor de topklasse te interesseren en daarmee meer toeschouwers te lokken. Hier zijn eveneens tal van praktijkvoorbeelden te noemen uit de twee professionele divisies: serieuze exploitaties van websites, quizinitiatieven, een loyaliteitsprogramma, merchandising, acties/events, et cetera. Een goed gekozen en een gemotiveerde partner - of partners - voor de topklasse kan behalve een financiële injectie een waardevolle pr-impuls geven aan deze competitie.

Topklasse: clubs met kansen Bij de eventuele instelling van topklassen worden twee uitgangspunten gehanteerd. Enerzijds moeten in de nieuwe situatie de exploitatiemogelijkheden van de hoofd- en alle onderliggende klassen worden behouden. Anderzijds is het zaak een nieuw commercieel kader ‘+’ te creëren voor de topklasse. Voor dit laatste kader kan worden gedacht aan: méér wedstrijden (alle clubs uit de topklasse) en, dankzij regionale clustering, handhaving van de derby’s (de meeste clubs uit de topklasse). Hiermee wordt de eerste stap gezet. Het lijkt een reële verwachting dat deze opzet meer toeschouwers trekt en dat de sponsorinteresse voor de topklasse leidt tot een professionelere uitstraling en entourage. Dit biedt verenigingen een gezond fundament voor hogere recettes, meer baromzet en nieuwe sponsorinkomsten op clubniveau

De kleine treden tussen de divisies in succesvolle Europese landen lijken bemoedigende referenties te zijn. Het spelniveau op eenzelfde competitietrede is hoger en de stap tussen de amateur- en proftrede wordt minder groot. Voor de Nederlandse voetbalpiramide is dat ook een prima en ambitieus streven. De topklasse kan daarin een brugfunctie vervullen.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 64

Investeringen/financiering lichtinstallatie Het bestuur betaald voetbal is in beginsel bereid om te participeren in een fonds waarin tegen een gunstige voorwaarde (lees: 1%) langlopende leningen kunnen worden verstrekt ten behoeve van het aanschaffen/verbeteren van de lichtinstallatie, aan clubs die instromen in de topklasse.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 65

25. Overige aandachtspunten De KNVB acht het raadzaam in een vroeg stadium zoveel mogelijk facetten te benoemen die verband houden met de beoogde invoering van topklassen. In dit rapport is nog niet melding gemaakt van een aantal onderwerpen die verband houden met de mogelijke ontwikkelingen. Het gaat om:

• Scheidsrechterszaken: formatie van 3 poules in de topklasse heeft als consequentie dat wekelijks scheidsrechters beschikbaar dienen te zijn voor 24 wedstrijden. Verder moeten per competitieronde 21 duels worden bemand in de zaterdaghoofdklassen en ook 21 in de zondaghoofdklassen. Omdat het aantal wedstrijden gelijk blijft betekent dit dat er niet meer scheidsrechters nodig zijn.

In de topklasse wordt met arbitrale trio’s gewerkt. Ook in de hoofdklasse blijft gewerkt worden met arbitrale trio’s. Daarnaast wordt in de topklasse het gebruik van het elektronische wisselbord ingevoerd.

De omvang van het aantal scheidsrechtersgroepen wordt beïnvloed door de eventuele invoering van schema 14 in categorie A. Voor een competitieronde worden dan zeven in plaats van zes duels per poule geprogrammeerd.

• Trainerslicenties: welke licentie heeft een trainer nodig om actief te zijn in de topklasse? Op dit punt verandert er niets, met andere woorden een diploma voor trainen in de huidige hoofdklasse geldt ook voor trainen in de nieuw te vormen topklasse.

• Promotierecht/promotieplicht: aan het eind van het seizoen spelen de de kampioen van de drie topklassen om het kampioenschap van Nederland. De uiteindelijke kampioen heeft het recht om te promoveren naar de Eerste Divisie. Ziet deze kampioen hiervan af dan heeft de nummer 2 van de kampioenscompetitie het recht om te promoveren. Ziet de nummer 2 hiervan af dan heeft de nummer 3 van de kampioenscompetitie het recht om te promoveren.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 66

26. Weging van de modellen

26.1 Inleiding Op basis van het onderzoeksrapport van Hypercube en het rapport van de projectgroep optimalisering voetbalpiramide AV is een weging gemaakt van de zes modellen. In dit hoofdstuk wordt de weging nader toegelicht en onderbouwd.

26.2 Opdracht amateurvoetbalpiramide

Motivatie − Beter voetbal in de top van het amateurvoetbal − Meer spanning, uitstraling, toeschouwers en commerciële aantrekkingskracht − ‘Méér voetbal’ (schema’s 16 en 14 in plaats van schema’s 14 en 12)

Onderzoeksresultaat − Positief effect van topklassen op top van het amateurvoetbal − In sportief opzicht is een model met 1 topklasse de beste optie − Maatschappelijk en financieel scoren de modellen met 2 en 3 topklassen het hoogst

26.3 Geëvalueerde competitiemodellen 0A T: 0x16 H: 6x14 E: 11x12 Lichtgrijs

0B T: 0x16 H: 6x14 E: 11x14 Donkergrijs

2A T: 2x16 H: 6x14 E: 11x12 Lichtgroen

2B T: 2x16 H: 6x14 E: 11x14 Donkergroen

3A T: 3x16 H: 6x14 E: 11x12 Lichtblauw

3B T: 3x16 H: 6x14 E: 11x14 Donkerblauw

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 67

26.4 Resultaatdimensies

Sportieve resultaatdimensies − Sportieve kwaliteit o de sterkte van de teams op zowel wedstrijd- als competitieniveau − Sportieve balans o afgeleid van het krachtsverschil tussen de deelnemende teams; tevens een indicatie voor de onvoorspelbaarheid van de afloop − Competitiespanning o de betekenis van de wedstrijden voor de afloop van de competitie: wat staat er op het spel?

Maatschappelijke resultaatdimensies − aantal derby’s − gemiddelde reisafstand − publieke belangstelling

Financiële resultaatdimensies − sponsoring − baromzet − contributie − recette − totale baten − totale kosten − impact %

Voetbaltechnische resultaatdimensies − meer voetbal / langer doorspelen: het gemiddeld aantal wedstrijden per club per seizoen − aansluiting in bestaande piramide: de mate waarin de ideale aansluiting 1 op 2 in de piramide wordt gerealiseerd

26.5 Evaluatieresultaten De voetbalkwaliteit is het meest gediend bij 3 topklassen (en het minst bij 0 topklassen) − Het wordt spannender bij invoering van topklassen (de wedstrijdspanning is het hoogst bij 3 topklassen, de competitiespanning is het hoogst bij 2 topklassen) − De reisafstand is het kleinst bij 0 topklassen (bij 2 topklassen 18 km meer en bij 3 topklassen 1,8km meer) − Het aantal derby’s is het grootst bij 0 topklassen (bij 2 gaat een op de vijf derby’s verloren en bij 3 een op de zes) − Een model met 3 topklassen trekt iets meer toeschouwers dan de modellen met 2 en 0 topklassen − De modellen met 2 of 3 topklassen trekken per club in het totaal aanzienlijk meer toeschouwers omdat dan meer wedstrijden worden gespeeld (bij 3 meer dan bij 2) − De modellen met topklassen laten de baromzet, sponsoring en recette toenemen ten opzichte van het model met 0 topklassen − De modellen met topklassen laten de kosten toenemen ten opzichte van het model met 0 topklassen. De inkomsten nemen daarbij sneller toe dan de kosten (bij 3 meer dan bij 2)

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 68

Evaluatieresultaten per dimensie (n=132)

Sportieve aspecten Maatschappelijke aspecten 175 T:0x16 H:6x14 1e:11x12 150 T:0x16 H:6x14 1e:11x14 125 T:2x16 H:6x14 1e:11x12 T:2x16 H:6x14 1e:11x14 100 T:3x16 H:6x14 1e:11x12 75 T:3x16 H:6x14 1e:11x14 50 25 Sportieve Wedstrijd Competitie Afstand Aantal Wedstrijd kwaliteit spanning spanning derby’s bezoek

Financiële 175 150 125 100 75 50 25 Bar Sponsoring Recette Baten Kosten Impact %

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 69 Evaluatieresultaten gewogen (n=132)

Overzicht Gewogen Resultaten

110% T:0x16 H:6x14 1e:11x12 105% T:0x16 H:6x14 1e:11x14 100% T:2x16 H:6x14 1e:11x12 95% T:2x16 H:6x14 1e:11x14 T:3x16 H:6x14 1e:11x12 90% T:3x16 H:6x14 1e:11x14 85% Sportief Maatschappelijk Financieel Piramide opzet Totaal

Hoofdresultaatdimensies Herontwerp top van de AV piramide Sportief Maatsch Financieel Piramide Totaal 30% 20% 30% 20% 100%

1.1. kwaliteit thuisploeg en bezoeker 33% 10,0%

1.2. Wedstrijd spanning 33% 10,0% 1.3. Competitie spanning 33% 10,0% 2.1. Aantal derby's 40% 8,0% 2.2. Gemiddelde reisafstand 20% 4,0% 2.3. Gemiddelde bezoekersaantallen 40% 8,0%

3.1. Sponsoring 32% 9,7% 3.2. Bar omzet 24% 7,3% 3.3. Contributie 19% 5,7% 3.4. Recette 4% 1,3% 3.5. Kosten 20% 6,0% 4.1. Meer voetbal / langer doorspelen 75% 15,0%

4.2. Aansluiting in bestaande piramide 25% 5,0%

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 70

27. Conclusies Algemeen Het is noodzakelijk de voetbalpiramide binnen het amateurvoetbal te optimaliseren. Onderzoeken hebben uitgewezen dat de KNVB daartoe voldoende verbetermogelijkheden heeft uitgewerkt. De tot dusver gehouden onderzoeken zijn op juiste gegevens gebaseerd en ook op een professionele wijze uitgevoerd.

Waarom optimalisatie noodzakelijk is? Kern van de zaak is dat de beste clubs tegen elkaar dienen te spelen: kwaliteit in de top. Dat leidt tot meer spanning in wedstrijden, meer spanning in de competitie, betere kwaliteit van de wedstrijden en natuurlijk ook tot meer toeschouwers. Verder is het essentieel meer te voetballen door langer door te spelen in een seizoen. Verder is het zo dat vooral in de grote steden er minder animo voor het zondagvoetbal waarneembaar is. Daar staat tegenover dat het zaterdagvoetbal er wat dat betreft beter voor staat. Hier is echter ook een stabilisatie waarneembaar. Een nieuw competitiemodel moet toekomstbestendig zijn.

Wil het amateurvoetbal aantrekkelijk zijn én blijven, dan moet een nieuwe stap worden gezet. Een stap die impulsen geeft in zowel kwalitatieve als kwantitatieve zin: beter voetbal en méér voetbal.

De onderzoeken hebben aangetoond dat verbeteringen in de competitiestructuur van het amateurvoetbal daadwerkelijk vruchten afwerpen op een aantal terreinen. Zo bevorderen ze het wedstrijdniveau en de competitiespanning. Ze verhogen ook de gemiddelde bezoekersaantallen en ze hebben positieve financiële gevolgen - de inkomsten stijgen gemiddeld meer dan de kosten. Verheugend is verder dat de vrees voor een geringer aantal derby’s nauwelijks gegrond blijkt te zijn. De hoeveelheid neemt maar in lichte mate af, terwijl bij model 3 de toename van de reisafstand is te verwaarlozen. De B-modellen geven uitdrukkelijk vorm aan de wens van de clubs om meer te voetballen en langer door te spelen.

Zes modellen De meerderheid van de clubs heeft een voorkeur voor poules met 14 teams in de héle piramide. Dat is onder meer vastgesteld op basis van de informatiebijeenkomsten in februari. Dat betekent dat de A- modellen vervallen. Het is noodzakelijk ook in de top wijzigingen door te voeren en de piramide te vervolmaken. Daarmee zou de 0-variant, de huidige situatie met zes hoofdklassen, komen te vervallen. Bij de weging van de modellen scoort model 3B het best. Een belangrijk pluspunt is de piramidale aansluiting van model 3B op de bestaande hoofdklasse, maar ook op andere onderdelen doet model 3B het beter. Voor een uitgebreide weging van de modellen verwijzen wij naar hoofdstuk 26.

De conclusie luidt dat het wenselijk is in elk geval tot en met de 3e klasse categorie A mannen senioren poules van 14 teams in te voeren. Er wordt naar gestreefd ook op het niveau daaronder zoveel mogelijk poules van 14 in te stellen, maar soms kan een specifieke districtssituatie aanleiding zijn door te gaan met poules van 12 teams. Voor het reservevoetbal tot en met de reserve derde klasse geldt evenzeer de ambitie te spelen met poules van 14 teams. Hetzelfde gaat op voor het niveau daaronder, maar als gevolg van een specifieke districtssituatie is het ook hier mogelijk dat poules van 12 teams blijven gehandhaafd.

Speeldagenkalender Bij omschakeling van schema 12 naar schema 14 bij de mannen senioren is het belangrijk de competities op elkaar af te stemmen. De gehele categorie A moet dus overschakelen naar schema 14. Verder dient in de speeldagenkalender rekening te worden houden met de afstemming van schema 16 (topklasse) op schema 14 (overige poules). Conclusie: dit is mogelijk als de speeldagenkalender van de huidige hoofdklasse als basis wordt gebruikt. Een belangrijke conclusie is dat kan worden doorgespeeld tot en met het tweede weekend van mei. De wedstrijden in de laatste twee speelronden moeten wel gelijktijdig worden afgewerkt.

Regeling periodekampioenschappen Een belangrijke verbetering is te realiseren als bij poules van 14 teams onmiddellijk na de reguliere competitie 2 keer 3 periodekampioenen en 2 herkansers tegen elkaar uitkomen. Het resultaat: 4 wedstrijden uit en 4 wedstrijden thuis, waarna de 4 winnaars opnieuw 2 wedstrijden spelen. De winnaars dáárvan plaatsen zich voor de klasse erboven c.q. handhaven zich in de bestaande klasse.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 71

De projectgroep onderschrijft de voordelen van deze opzet: de totale duur is slechts 4 speeldagen, de periodekampioenen spelen direct tegen elkaar en de herkansers hoeven niet te wachten.

Reguliere promotie en degradatie De conclusie is gerechtvaardigd dat de huidige promotie- en degradatiesystematiek intact blijft na invoering van de topklasse per 2009/’10. Er wordt dus gespeeld om periodekampioenschappen, er zijn twee rechtstreekse degradanten, er zijn twee herkansers en de kampioen promoveert altijd.

Eenmalige extra promotie seizoen 2008/’09 In 2008/’09 is er sprake van een specifieke situatie. In dat jaar spelen teams voor extra promotieplaatsen, omdat een jaar later bij de B-modellen poules van 14 worden ingesteld en ook omdat in het jaar erna de topklasse wordt ingevoerd. De projectgroep onderschrijft de conclusie dat er in 2008/’09 geen sprake moet zijn van rechtstreekse degradatie. Het is wel aan te bevelen met één herkanser te spelen. Dat leidt tot spanning onderin de competitie, waarin zoals gemeld ook wordt gestreden om periodekampioenschappen. Waarom geen degradatie? Omdat bij de vorming van een topklasse een laag wordt aangebracht bovenop de huidige voetbalpiramide. Rechtstreekse degradatie zou dan tot consequentie hebben dat teams in één keer twee niveaus lager spelen. Bovendien zullen in 2008/’09 veel teams promoveren. Daarmee kan een groot kwaliteitsverschil ontstaan tussen de laagste teams uit de ene klasse en de gemiddelde teams uit de klasse eronder.

Degradatie uit de topklasse Het is mogelijk dat aan het eind van 2009/’10 meer teams uit de topklasse degraderen die voorheen uitkwamen in het zondagvoetbal dan teams die in het verleden speelden in het zaterdagvoetbal, of andersom. Het rapport schetst drie oplossingsrichtingen:

− Een gecompliceerde mits/maar-regeling − Poules indelen met oneven aantallen − In de hoofdklasse zaterdag/zondagteams uitwisselen op speeldagniveau

De projectgroep heeft Hypercube opdracht gegeven om een kansberekening te maken in welke mate een dergelijke situatie zich zou kunnen voordoen. Na de analyse van Hypercube is de conclusie gerechtvaardigd dat dit effect gering zal zijn wanneer de zaken worden bekeken op een termijn van een aantal jaren. Uitwisseling op speeldagniveau binnen de hoofdklasse zal dus slechts opgaan voor een klein aantal teams. Bovendien is uit gesprekken gebleken dat er zondagteams zijn die hebben aangegeven op zaterdag te willen spelen.

De projectgroep concludeert dat het belangrijk is in de top de scheiding tussen zaterdag- en zondagvoetbal los te laten. Het is zaak te kiezen voor een topklasse met een gemengde samenstelling van zaterdag- en zondagteams. Verder komt de projectgroep tot de slotsom dat de derde oplossingsrichting sportief en competitietechnisch het minst ongunstig is: uitwisseling in de hoofdklasse op speeldagniveau. Groot nadeel van de mits/maar-regeling is dat ze onduidelijk en ingewikkeld is. Aan het begin van het seizoen weten clubs niet waar ze aan toe zijn. Het grootste bezwaar tegen oneven poules: elke week speelt één team niet, terwijl in dat geval ook de hoofdklasse schema 16 hanteert. Schema 16 kan niet alleen in de weekenden worden afgewerkt, er moeten ook inhaalwedstrijden op doordeweekse dagen worden gespeeld.

Promotie naar topklasse in 2008/’09 De projectgroep concludeert dat het sportief onjuist is als teams zich voor de topklasse plaatsen op basis van de prestatielijst/ranglijst aller tijden. Het verdient de voorkeur dat teams zich toegang verschaffen via hun sportieve prestaties in 2008/’09. De voorkeur gaat uit naar een model waarbij een aantal clubs rechtstreeks een stek verwerft en een aantal andere teams alsnog - kruiselings - entree krijgt via extra promotie/degradatiewedstrijden.

Verder heeft de projectgroep er kennis van genomen dat het amateurvoetbal in het verleden reeds de bereidheid heeft uitgesproken eventuele degradanten uit de Eerste Divisie op te vangen. Bij het instellen van topklassen is dit echter gebonden aan een maximum van 2 teams.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 72

Accommodatie/lichtinstallatie/ordemaatregelen Verenigingen die thans met een eerste team uitkomen in de hoofdklasse, zouden dat ook moeten kunnen in de topklasse, zo concludeert de projectgroep. Extra aanpassingen/investeringen voor de accommodatie zijn dus niet nodig. De huidige ordemaatregelen voldoen eveneens. Mocht blijken dat in de toekomst aanpassing nodig is zal dit alleen in overleg met de clubs uitkomend in de topklasse gebeuren. Uitzondering vormt de verplichting over een lichtinstallatie te beschikken. Dit is van belang omdat - vooral - inhaalwedstrijden moeten kunnen worden gespeeld op doordeweekse avonden. Verder zullen wedstrijden tussen zaterdag- en zondagteams soms later beginnen dan op zaterdagmiddag 14.30 uur. Clubs die promoveren naar de topklasse, dienen dus een lichtinstallatie aan te schaffen als ze die nog niet hebben. Zonder lichtinstallaties kan de voortgang van de competitie in het gedrang komen. Een club heeft wel de mogelijkheid uit te wijken naar een andere accommodatie die wél over een lichtinstallatie beschikt. In dit geval kan één jaar dispensatie worden verleend.

Financiën, marketing/investeringen De projectgroep heeft vastgesteld dat de topklasse commerciële aantrekkingskracht zal hebben. Er zijn dus volop mogelijkheden de promotionele marketingwaarde te verzilveren. Clubs uit de topklasse beschikken zelf over de marketingrechten. De KNVB wil hierin een rol spelen en zal verdere afspraken maken in overleg met de clubs uitkomend in de topklasse.

De KNVB doet de clubs het aanbod zoals omschreven in hoofdstuk 24 voor de investering in de aanschaf/verbetering van de lichtinstallatie.

Bekercompetitie De districtsbekercompetitie gaat in de huidige situatie van start met 3 poulewedstrijden aan het begin van het seizoen. Daarna wordt de strijd voortgezet in een knock-out fase. Het is niet nodig iets te wijzigen in die opzet. De deelname van 48 amateurteams aan de KNVB beker blijft ook onveranderd. Verder is de projectgroep van mening dat de 4 halve finalisten van de districtsbekercompetitie zich plaatsen voor het toernooi om de KNVB beker. Dat zijn dus 24 van de 48 teams. De overige 24 teams zijn de kampioenen (top- en hoofdklasse), periodekampioenen en de hoogst geëindigde teams in de topklasse.

Arbitrage Arbitrale trio’s aanstellen in de topklasse en arbitrale trio’s handhaven in de hoofdklasse. Dáár is voor gekozen. Deze opzet is haalbaar, omdat er een aparte piramide bestaat voor assistent-scheidsrechters. Verder wordt in de topklasse gewerkt met elektronische wisselborden. In dat geval dient ook een 4e official te worden aangesteld die de wedstrijd kan overnemen bij een blessure van de scheidsrechter.

Aanvangsuur/speeldag Een zaterdag- en een zondagclub spelen tegen elkaar op zaterdag. Zondagclubs kunnen ook tegen elkaar uitkomen op zondag. De thuisspelende club bepaalt hoe laat de wedstrijd begint.

Overschrijvingen Een opmerkelijke samenloop van omstandigheden: de algemene vergadering amateurvoetbal neemt haar besluit op 31 mei, precies de dag waarop de overschrijvingstermijn voor spelers eindigt. Tijdens informatiebijeenkomsten hebben clubvertegenwoordigers gevraagd daarom de termijn te verlengen tot 30 juni. De conclusie: verlenging van de overschrijvingsperiode is alleen een optie wanneer het gaat om spelers uit de A-categorie. Gezien de hoeveelheid overschrijvingen en de administratieve verwerking is verlenging niet mogelijk voor álle spelers. Het bestuur amateurvoetbal zou in 2008 dus dispensatie kunnen verlenen voor overschrijvingen van 31 mei naar 30 juni 2008 voor spelers behorende tot de A-categorie.

Waardevolle bijdragen clubs Heel wat conclusies kwamen niet van het ene op het andere moment tot stand. Dikwijls was het een kwestie van voortschrijdend inzicht, een proces waaraan ook de verenigingen waardevolle bijdragen hebben geleverd. De bijeenkomsten voor clubvertegenwoordigers in februari 2008 leidden er bijvoorbeeld toe dat soms een ander licht op een zaak werd geworpen. De inbreng had bijgeschaafde conclusies of zelfs nieuwe conclusies tot gevolg. Daarmee is nog eens onderstreept dat beter en méér voetbal een breed gedragen ambitie is.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 73

28. Aanbevelingen Algemeen • De projectgroep beveelt aan het rapport van onderzoeksbureau Hypercube (mei 2007), het voorliggende rapport van de projectgroep alsmede de uitkomsten van de informatiebijeenkomsten als basis te nemen voor verdere besluitvorming.

Modelkeuze • Invoering van model 3B met ingang van het seizoen 2009/’10. • De promotie-/degradatieregeling 2008/’09 hierop aanpassen. • Voor de totale A-categorie in het mannen seniorenvoetbal overgaan van poules met 12 naar poules met 14 teams. • Poules met 14 teams tot en met de (reserve) 3e klasse landelijk uniform; vanaf de 4e klasse en lager in principe ook poules met 14 teams, tenzij dat niet is te rijmen met de specifieke districtssituatie. • Per district de competitieopbouw van de (reserve) 4e klasse en lager laten vaststellen; de consequenties hiervan bespreken in de komende regio- en clustervergaderingen. • De getalsmatige consequenties zijn weergegeven in de bijlage behorende bij dit hoofdstuk.

Speeldagenkalender • De huidige speeldagenkalender van de hoofdklasse dient als basis voor de speeldagenkalender voor poules van 14. • De speeldagenkalender van de topklasse (schema 16) moet worden afgestemd op de rest van de piramide (schema 14). • Nader bezien of speeldagen kunnen worden gewonnen door tussentijds minder beker- en inhaalwedstrijden in te plannen. • Doorspelen tot en met het tweede weekend van mei, waarbij geldt dat de wedstrijden in de laatste twee speelronden beginnen op hetzelfde tijdstip.

Regeling periodekampioenschappen • Introduceren van twee herkansers bij poules van 14. • 2 x 3 periodekampioenen alsmede 2 herkansers direct tegen elkaar laten spelen om 2 extra plaatsen. Dit is elders in het rapport uitgewerkt.

Reguliere promotie en degradatie • Kampioen promoveert altijd. • Handhaving van de strijd om periodekampioenschappen. • Twee rechtstreekse degradanten per poule. • Twee herkansers per poule.

Eenmalige promotie en degradatie 2008/’09 • In 2008/’09 geen rechtstreekse degradatie tot en met de 3e klasse. • In 2008/’09 in deze klassen spelen met 1 herkanser per poule. • In 2008/’09 spelen om periodekampioenschappen. • Een eventuele ‘degradatie / vaststellen herkanser in de (reserve) 4e klasse en lager’ is afhankelijk van de uiteindelijke competitieopzet in het district; de consequenties hiervan bespreken tijdens de komende regio- en clustervergaderingen.

Degradatie uit de topklasse • Als aan het einde van 2009/’10 meer teams uit bijvoorbeeld het zondagvoetbal degraderen dan uit het zaterdagvoetbal, moet worden gekozen voor de optie van uitwisseling tussen hoofdklassen op speeldagniveau.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 74

Promotie naar de topklasse in 2008/’09 • Promotie naar de topklasse in 2009/’10, het beoogde jaar van invoering, is afhankelijk van de sportieve prestaties in 2008/’09. • Er zijn in de topklasse in elk geval 24 plaatsen beschikbaar voor het zaterdag- en 24 voor het zondagvoetbal. • Plaatsing voltrekt zich op basis van het model zoals verwoord in hoofdstuk 19.2.3. Een gedetailleerde uitwerking van de consequenties met betrekking tot promotie/degradatie is opgenomen in de bijlage behorende bij dit hoofdstuk. • De kampioen van de topklasse heeft het recht te promoveren naar de Eerste Divisie. Ziet hij van dit recht af dan komt de nummer 2 danwel 3 van de kampioenscompetitie in aanmerking.

Accommodatie/lichtinstallatie/ordemaatregelen • Er worden aan clubs in de topklasse geen andere accommodatie-eisen gesteld dan nu het geval is voor clubs in de hoofdklasse. • De huidige ordemaatregelen veldvoetbal blijven ook in de topklasse van toepassing; indien aanpassingen nodig zijn zal dat pas geschieden na overleg met de clubs uitkomend in de topklasse. • Clubs in de topklasse dienen te beschikken over een goedgekeurde lichtinstallatie. Als zij dispensatie willen hebben voor het eerste jaar, moeten zij tijdens dat jaar in voorkomende gevallen wel kunnen uitwijken naar een vervangende accommodatie met een goede lichtinstallatie.

Financiën, marketing/investeringen • De rechten voor promotie en marketing van de topklasse zijn eigendom van de clubs. • In overleg met de clubs uitkomend in de topklasse werkt de KNVB de promotionele- en marketingwaarde nader uit. • Clubs die een lichtinstallatie moeten aanschaffen of verbeteren, kunnen gebruikmaken van de regeling zoals opgenomen in hoofdstuk 24.

Bekercompetitie • De huidige opzet van de districtsbekercompetitie handhaven • De 48 plaatsen voor deelname aan de KNVB beker als volgt verdelen:

Kampioenen Periodekampioenen Halve finalisten Kampioenen Nummers 2 en 3 totaal topklasse topklasse Districten hoofdklasse eindstand topklasse

3 9 24 6 6 48

Arbitrage • Aanstellen van trio’s in de topklasse. • Aanstellen van trio’s in de hoofdklasse handhaven. • In de topklasse werken met elektronische wisselborden. • Invulling 4e official nader regelen.

Aanvangsuur/speeldag • Een wedstrijd tussen zaterdagclubs of tussen een zaterdag- en een zondagclub wordt altijd gespeeld op zaterdag. • Een wedstrijd tussen twee zondagclubs kan ook op zondag worden gespeeld, wat door de thuisspelende zondagclub wordt bepaald, uitgezonderd de laatste twee speelronden. • De thuisspelende vereniging bepaalt hoe laat de wedstrijd begint.

Overschrijvingen • De overschrijvingstermijn voor spelers uit de A-categorie wordt in 2007/’08 verlengd van 31 mei tot 30 juni 2008; het bestuur maakt hierbij gebruik van de bevoegdheid om dispensatie te verlenen. • Een speler behoort tot de categorie A als hij in de laatste twaalf maanden voor de datum van de overschrijvingsaanvraag één keer is uitgekomen in een wedstrijd in de categorie A. Dat staat in het besluit dispensatie overschrijvingen zoals opgenomen in het bewaarnummer.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 75

Praktijkkennis De KNVB is dankbaar dat voor de aanbevelingen kan worden geput uit de praktijkkennis en expertise van de verenigingen. De aanbevelingen zijn mede geformuleerd op basis van opmerkingen die zijn vernomen uit de mond van clubvertegenwoordigers tijdens de informatiebijeenkomsten in februari 2008. De reacties waren inspirerend, vormden een bevestiging van ideeën of leidden juist tot een aangepaste zienswijze. Ook werden tijdens de bijeenkomsten soms kritische en harde noten gekraakt. Alle reacties hebben geholpen de conclusies en aanbevelingen aan te scherpen. Dat alles heeft de indruk onderlijnd dat de KNVB en de clubs sámen streven naar verbeteringen in de top én in de breedte van de piramide van het amateurvoetbal.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 76

29. Voorstel Er is grondig en deskundig onderzoek verricht naar de optimalisering van de voetbalpiramide amateurvoetbal. De KNVB heeft ook veelvuldig het oor te luisteren gelegd bij de verenigingen. Op basis van alle informatie stelt de projectgroep optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal het volgende voor aan het bestuur amateurvoetbal:

• in te stemmen met de conclusies en aanbevelingen (hoofdstuk 27 en 28) van het eindrapport optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal; • de conclusies en aanbevelingen ter instemming voor te leggen aan de algemene vergadering amateurvoetbal van 31 mei; • de conclusies en aanbevelingen te bespreken tijdens de regio- en clustervergaderingen van 14 tot 29 april en tijdens de districtsvergaderingen van 15 tot 20 mei (hiertoe is het document ‘Verslagen informatiebijeenkomsten’ breed verspreid, opdat een ieder vóór het formele vergadertraject kan kennisnemen van vragen en antwoorden die aangaande dit project aan de orde kunnen komen); • de districten te verzoeken de consequenties voor de (reserve) 4e klasse en lager in kaart te brengen en in deze vergaderingen te bespreken met de clubs; • nu reeds alle voorbereidingen te treffen op en te beginnen met de uitwerking van de promotie- /degradatieregelingen, de eenmalige promotie-/degradatieregeling, de regeling periodekampioenschappen en de overige regelingen die hiermee samenhangen; • vanaf 17 maart zorg te dragen voor voortdurende en heldere communicatie met de clubs; • in elk geval tot de definitieve besluitvorming de projectstructuur in stand te houden; • na een positief besluit door de algemene vergadering amateurvoetbal van 31 mei over te gaan tot uitvoering van de aanbevelingen.

Toelichting Invoering van 3 topklassen die elk bestaan uit 16 teams. Een verandering voor de voetbalpiramide categorie A mannen senioren van poules van 12 naar poules van 14 teams. Dát voorstel heeft de projectgroep optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal uitgewerkt na het besluit van het bestuur amateurvoetbal van 4 juni 2007. De projectgroep hield daarbij rekening met de opdracht van het bestuur amateurvoetbal.

In dit eindrapport heeft de lezer kunnen kennisnemen van de wijze waarop de keuze van de projectgroep tot stand is gekomen. De projectgroep heeft zich in de afgelopen twee jaar met plezier en enthousiasme aan zijn werkzaamheden gewijd. De leden genoten daarbij veel steun van de werken klankbordgroep.

De projectgroep is van mening dat Hypercube een gedegen en professioneel onderzoek heeft uitgevoerd. Het onderzoeksrapport bevat betrouwbare gegevens. Verder is de projectgroep zeer tevreden over de informatiebijeenkomsten en het verloop daarvan. Eenieder kan kennisnemen van het verloop ervan. Alle vragen en/of opmerkingen van de acht avonden zijn terug te vinden bij dit eindrapport.

De projectgroep is verder het oordeel toegedaan dat alle te voorziene zaken zijn uitgewerkt en beschreven. De voorgestelde veranderingen van de competitiestructuur in de gehele piramide zullen daadwerkelijk leiden tot een verbeteringen van het amateurvoetbal. Niet alleen in de breedte, maar ook in de top.

Met alle plezier zal de projectgroep ook het beoogde vervolgtraject begeleiden. De hoop wordt uitgesproken, dat in dat geval andermaal kan worden gerekend op de steun van de werken klankbordgroep.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 77

Bijlage bij hoofdstuk 12.3 Jaarkalender 2007/’08

Datum Hoofdklasse Districten Topklasse Topklasse Overige klassen mannen extra schema 16 schema 14 (1) (2) (3) (4) (5) (6) 14.08.2007 Supercup Supercup 18.08 - 19.08.2007 Beker Beker Beker

21.22.23 09.2007 Beker Beker Beker

25.08 - 26.08.2007 Beker Beker Beker Beker

01.09 - 02.09.2007 WD 1 WD 1 WD 1

08.09 - 09.09.2007 WD 2 WD 2 WD 2 WD 7 15.09 - 16.09.2007 WD 3 WD 3 WD 3

22.09 - 23.09.2007 WD 4 WD 4 WD 4 WD 8 29.09 - 30.09.2007 WD 5 WD 5 WD 5

06.10 - 07.10.2007 WD 6 WD 6 WD 6

13.10 - 14.10.2007 WD 7 WD 9 WD 7

20.10 - Beker/ Beker/ Beker/ 21.10.2007 1nhaal Inhaal Inhaal

27.10 - 28.10.2007 WD 8 WD 10 WD 8

03.11 - 04.11.2007 WD 9 WD 11 WD 9

10.11 - 11.11.2007 WD 10 WD 12 WD 10

17.11 - 18.11.2007 WD 11 WD 13 WD 11

24.11 - Inhaal / Inhaal/ Inhaal/ 25.11.2007 Beker Beker Beker

01.12 - 02.12.2007 WD 12 WD 14 WD 12

08.12 - 09.12.2007 WD 13 WD 15 WD 13

15.12 - 16.12.2007 WD 14 WD 16 WD 14

22.12 - 23.12.2007 Vrij Vrij Vrij

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 78

Datum Hoofdklasse Districten Topklasse Topklasse Overige klassen mannen extra schema 16 schema 14 (1) (2) (3) (4) (5) (6) 29.12 - 30.12.2007 Vrij Vrij Vrij

05.01 - 06.01.2008 Vrij Vrij Vrij

12.01 – 13.01.2008 Vrij Vrij Vrij

19.01 – Inhaal/ 20.01.2008 Beker WD 17 Inhaal/beker

26.01 – 27.01.2008 WD 15 WD 18 WD 15

02.02 – Inhaal/ Inhaal/ Inhaal/ 03.02.2008 Beker Beker Beker

09.02 – 10.02.2008 WD 16 WD 19 WD 16

16.02 – 17.02.2008 WD 17 WD 20 WD 17

23.02 – Inhaal/ Inhaal/ Inhaal/ 24.02.2008 Beker Beker Beler

01.03 – 02.03.2008 WD 18 WD 21 WD 18

08.03 – 09.03.2008 WD 19 WD 22 WD 19

15.03 – 16.03.2008 WD 20 WD 23 WD 20

22.03 – Inhaal/ Inhaal/ 23.03.2008 Inhaal/beker Beker Beker

29.03 – 30.03.2008 WD 21 WD 24 WD 21

05.04 – 06.04.2008 WD 22 WD 25 WD 22

12.04 – Inhaal/ Inhaal/ 13.04.2008 Inhaal/beker Beker Beker

19.04 – 20.04.2008 WD 23 WD 26 WD 23

26.04 – 27.04.2008 WD 24 WD 27 WD 24

01.05.2008 Inhaal/beker Inhaal/beker Inhaal/beker

03.05 – 04.05.2008 WD 25 WD 28 WD 25

10.05 – 12.05.2008 WD 26 WD 29 WD 26

17.05 – KvN ZA 18.05.2008 KvN ZO (1) WD 30 Besl.wed

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 79

Datum Hoofdklasse Districten Topklasse Topklasse Overige klassen mannen extra schema 16 schema 14 (1) (2) (3) (4) (5) (6) 20.05.2008 KvN ZA (2) Nacompetitie

22.05.2008 KvN ZO (2) Nacompetitie

24.05- KvN ZA KvN 25.05.2008 KvN ZO (3) WD 1 Nacompetitie

29.05.2008 Inhaal NC

31.05 – KvN ZA KvN 01.06.2008 KvN ZO (4) WD 2

KvN 03.06.2008 KvN ZA (5) WD 3

KvN 05.06.2008 KvN ZO (5) WD 3

07.08 – KvN ZA KvN 08.06.2008 KvN ZO (6) WD 4

10.11 of KvN 12.06.2008 WD 5

14.06 - KvN 15.06.2008 Alg. KvN (7) WD 6

21.06.2008 Alg. KvN (8)

Toelichting bij de samengestelde jaarkalender

In de kolommen 1, 2 en 3 is de voor seizoen 2007/’08 vastgestelde planning opgenomen. In kolom 5 zijn de wedstrijddagen van schema 16 (topklasse) geplaatst, terwijl de laatste kolom de gegevens in relatie tot schema 14 zijn aangegeven. Niet alle gegevens van seizoen 2007/’08 zijn opgenomen.

Uitgangspunt De voor seizoen 2007/’08 voor de hoofdklasse samengestelde jaarkalender heeft als uitgangspunt gefungeerd.

Van schema 12 naar schema 14 De wensen om meer en later in het seizoen wedstrijden te spelen worden ingewilligd door voor alle klassen die overschakelen van schema 12 naar schema 14 de voor de hoofdklassen samengestelde jaarkalenders als uitgangspunt te hanteren.

Wedstrijddagen in de topklasse Ten opzichte van schema 14 moeten voor de topklasse vier extra wedstrijddagen geprogrammeerd worden. In de samengestelde jaarkalender staan in september bij kolom 4 twee extra wedstrijddagen geprogrammeerd. In het weekend 19/20 januari is een 3e extra wedstrijddag opgenomen. Met de vaststelling van wedstrijddag 30 op 17/18 mei zijn alle wedstrijddagen voor de topklasse aangegeven. Aan de hand van de daadwerkelijk in een seizoen van toepassing zijnde activiteiten zou binnen het seizoen nog gezocht kunnen worden naar het wegzetten van een extra (4e) wedstrijddag.

Vaststelling wedstrijden op avonden in de week september/begin oktober In de maand september zijn twee wedstrijddagen op avonden in de week vastgesteld. Doelbewust is gekozen voor de wedstrijddagen 7 en 8. Het gevolg is namelijk dat het reguliere ritme (uit- thuisverhouding) in de slotfase van de competitie niet wordt verstoord. Bovendien hebben de gekozen wedstrijddagen het kenmerk dat ieder elftal één thuis- en één uitwedstrijd op een avond in de week heeft De definitieve vaststelling van deze wedstrijden uit de wedstrijddagen 7 en 8 is overigens ook nog afhankelijk van andere factoren.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 80

Een nog strakkere planning voor de topklasse Een nog strakkere planning voor de wedstrijden in de topklasse is ook een optie. Alle toekomstige deelnemende verenigingen aan de competitie van de topklasse beschikken straks over een goede lichtinstallatie. Dat geeft extra mogelijkheden om eventuele achterstallige wedstrijden vast te stellen op avonden in de week. De noodzaak om een aantal malen inhaaldagen in de jaarkalender op te nemen, neemt hierdoor af. Bij het van toepassing verklaren van een wat strakker planning dienen overigens wel de bekerwedstrijden te worden meegenomen. Uiteraard is het dan van belang voor welke opzet van de beker is gekozen.

Gelijk eindigen van schema 14 en schema 16 Een nog strakkere planning van wedstrijden in de topklasse c.q. het vaststellen van een 3e wedstrijd op een avond in de week heeft in principe tot gevolg dat de laatste wedstrijddag in schema 14 en schema 16 in hetzelfde weekend kan worden geprogrammeerd. Het grote voordeel is hierdoor dat de aanvang van de extra wedstrijden niet wordt vertraagd.

Kampioenschap van Nederland Bij drie poules in de topklasse en het afwerken van een hele competitie, zijn er zes wedstrijddagen nodig. Deze zes noodzakelijke wedstrijddagen zijn opgenomen in de jaarkalender. Vier wedstrijddagen zijn vastgesteld in het weekend en twee op avonden in de week. De wedstrijden vangen aan op het eerstvolgende weekend na het afwerken van de laatste wedstrijddag. Door loting zou de wedstrijdvolgorde tot stand moeten komen. De twee laatste wedstrijddagen zijn geprogrammeerd in het weekend.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 81

Bijlage bij hoofdstuk 18 Nadere uitwerkingen Model 3B (16 – 14 – 14 )

Opvang degradanten topklasse in eigen sectie In deze uitwerking wordt een poging ondernomen om de drie poules van de “nieuwe” hoofdklasse per sectie uitsluitend te laten bestaan uit elftallen van de zaterdag- c.q. zondag sectie. In de diverse modellen zijn geen aantallen vermeld in relatie tot periodekampioenschappen en herkansers. Dit laatste om de duidelijkheid te bevorderen, immers het uiteindelijke resultaat van de wedstrijden tussen de periodekampioenen en de herkansers is in evenwicht. Alleen in de hoofdklasse en de 1e klasse van het zaterdagvoetbal is dit evenwicht er niet en zijn de gevolgen van deze extra wedstrijden wel opgenomen. Na bijvoorbeeld het formeren van 3 poules in de Topklasse met 2 rechtstreekse degradanten per poule, moeten er 6 teams in de “nieuwe” hoofdklasse worden opgevangen. De samenstelling van deze teams – d.w.z. de oorspronkelijke sectie – is vooraf niet vast te stellen. De gevolgen van zes van de zeven mogelijke samenstellingen van deze zes degradanten zijn in de overzichten onder A tot en met G nader uitgewerkt.

De uitwerkingen zijn van toepassing op seizoen 2009/’10.

Uitwerking A van Model 3B (16 – 14 – 14) (Za 6 – Zo 0)

Zaterdagvoetbal - 6 degradanten uit de topklasse Zondagvoetbal - 0 degradanten uit de topklasse

Uitwerking B van Model 3B (16 – 14 – 14) (Za 5 – Zo 1)

Zaterdagvoetbal - 5 degradanten uit de topklasse Zondagvoetbal - 1 degradanten uit de topklasse

Uitwerking C van Model 3B (16 – 14 – 14) (Za 4 – Zo 2)

Zaterdagvoetbal - 4 degradanten uit de topklasse Zondagvoetbal - 2 degradanten uit de topklasse

Uitwerking D van Model 3B (16 – 14 – 14) (Za 3 – Zo 3)

Zaterdagvoetbal - 3 degradanten uit de topklasse Zondagvoetbal - 3 degradanten uit de topklasse Dit model is niet nader uitgewerkt.

Uitwerking E van Model 3B (16 – 14 – 14) (Za 2 – Zo 4)

Zaterdagvoetbal - 2 degradanten uit de topklasse Zondagvoetbal - 4 degradanten uit de topklasse

Uitwerking F van Model 3B (16 – 14 – 14) (Za 1 – Zo 5)

Zaterdagvoetbal - 1 degradant uit de topklasse Zondagvoetbal - 5 degradanten uit de topklasse

Uitwerking G van Model 3B (16 – 14 – 14) (Sa 0 – Zo 6)

Zaterdagvoetbal - 0 degradanten uit de topklasse Zondagvoetbal - 6 degradanten uit de topklasse

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 82

Aandachtspunten

Het schematische overzicht voor de 3e klasse is in de overzichten achterwege gelaten. Dit laatste overzicht zou per district samengesteld moeten worden. De competitieopbouw vanaf de 4e klasse in het district speelt een cruciale rol in de regeling voor de 3e klasse. Zo kunnen in een aantal uitwerkingen de extra te verdelen plaatsen in het schema van de 2e klasse niet aan met name te noemen districten worden toebedeeld. Dit impliceert dat het “wegschrijven” van de extra degradaties in een sectie extra in- en uitleen van elftallen tot gevolg zal hebben.

In de schematische overzichten is een aantal malen “extra opvulling vanuit een klasse” aangegeven. Bezien zou kunnen worden of in plaats daarvan de in die situatie passende degradatieregeling zou kunnen worden afgezwakt. Dit laatste zal wellicht niet in alle situaties mogelijk zijn.

In een aantal opties is er niet aan te ontkomen dat na afloop van een competitie met 26 wedstrijddagen de daarvoor in aanmerking komende clubs nog moeten aantreden. Een optreden voor extra wedstrijden met soms 10 c.q. 12 elftallen, terwijl één degradatieplaats nader ingevuld moet worden. Het spelen van degradatiewedstrijden met elftallen uit diverse poules bevordert bovendien het “in- en uitlenen” van elftallen. Immers, de samenstellingen van de 1e en 2e klasse zijn gekoppeld aan de districten. Het al bij de aanvang van een seizoen “toewijzen” van een extra degradatieplaats aan een district, staat op gespannen voet met de te leveren prestaties.

Aan extra wedstrijden na afloop van een seizoen is nooit geheel te ontkomen. Aan beslissingswedstrijden die het gevolg zijn van een gelijk aantal behaalde wedstrijdpunten na het spelen van alle competitiewedstrijden wordt niet getornd. Echter regelingen ontwerpen waarin extra wedstrijden min of meer regulier worden, verdienen de schoonheidsprijs niet en zouden moeten worden voorkomen.

Ook de herkansers spelen een rol. De uiteindelijke herkansers worden duidelijk nadat de resultaten van alle andere extra wedstrijden in relatie tot degradatie bekend zijn. Ook de optie om in de toekomst de herkansers gelijktijdig met de periodekampioenen te laten aantreden voor het spelen van de extra wedstrijden kan ernstig in het gedrang komen

Het bekendmaken van promotie- en degradatieregelingen vóór aanvang van een seizoen is reglementair geregeld. Vraagtekens kunnen worden gezet bij het tijdig bekend maken van een – zeer complexe – regeling, die voor de direct betrokkenen in de praktijk eerst na afloop van het seizoen duidelijk wordt.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 83

Uitwerking A van Model 3B (16 – 14 – 14) (Za 6 – Zo 0)

Zaterdagvoetbal - 6 degradanten uit de topklasse Zondagvoetbal - 0 degradanten uit de topklasse

Zaterdag Hoofdklasse (42 teams) Zondag Hoofdklasse (42 teams)

6 degradanten uit topklasse 6 teams 0 degradanten uit topklasse 0 teams Kampioenen naar topklasse 3 teams Kampioenen naar topklasse 3 teams Degradatie nrs,12, 13 en 14 9 teams Rechtstreekse degradatie nr. 14 3 teams Kampioenen 1e klasse 5 teams Kampioenen 1e klasse 6 teams (1) team herkansers/periodekamp. 1 team 42 + 6 – 3 – 9 + 5 + (1) 42 teams 42 + 0 – 3 – 3 + 6 42 teams

ZA 1e klasse (5 poules x 14 = 70 teams) ZO 1e klasse (6 poules x 14 = 84 teams)

9 degradanten uit hoofdklasse 9 teams 3 degradanten uit hoofdklasse 3 teams Kampioenen naar hoofdklasse 5 teams Kampioenen naar hoofdklasse 3 teams Degradatie 13 en 14 10 teams Degradatie 13 en 14 12 teams Kampioenen 2e klasse 10 teams Kampioenen 2e klasse 12 teams Herkansers/periodekamp. 1 team Extra degradatie 3 teams 3 te verdelen over 5 poules 70 + 9 – 5 – 10 +10 – 1 – 3 70 teams 84 +3 – 3 – 12 + 12 84 teams

ZA 2e klasse (10 poules x 14 = 140 teams) ZO 2e klasse (12 poules x 14 = 168 teams)

10+ 3 degradanten uit 1e klasse 13 teams 12 degradanten uit 1e klasse 12 teams Kampioenen naar 1e klasse 10 teams Kampioenen naar 1e klasse 12 teams Degradatie 13 en 14 20 teams Degradatie 13 en 14 24 teams Kampioenen 3e klasse 20 teams Kampioenen 3e klasse 24 teams

Extra degradatie 3 teams (3) te verdelen over 5 districten 140 +13-10 -20 +20 – 3 140 teams 168 – 12 – 12 +24 + 24 168 teams

Uitwerking B van Model 3B (16 – 14 – 14) (Za 5 – Zo 1)

Zaterdagvoetbal - 5 degradanten uit de topklasse Zondagvoetbal - 1 degradant uit de topklasse

Zaterdag Hoofdklasse (42 teams) Zondag Hoofdklasse (42 teams)

5 degradanten uit topklasse 5 teams 1 degradant uit topklasse 1 teams Kampioenen naar topklasse 3 teams Kampioenen naar topklasse 3 teams Degradatie nrs, 13 en 14 6 teams Rechtstreekse degradatie nr. 14 3 teams Kampioenen 1e klasse 5 teams Kampioenen 1e klasse 6 teams (1) team herkansers/periodekamp. 1 team De drie nummers 13 spelen om een 1 team degradatieplaats De drie nummers 12 spelen om 2 teams twee degradatieplaats 42 + 5 – 3 – 6 + 5 + (1) – 2 42 teams 42 + 1 – 3 – 3 + 6 – 1 42 teams

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 84

ZA 1e klasse (5 poules x 14 = 70 teams) ZO 1e klasse (6 poules x 14 = 84 teams)

8 degradanten uit hoofdklasse 8 teams 4 degradanten uit hoofdklasse 4 teams Kampioenen naar hoofdklasse 5 teams Kampioenen naar hoofdklasse 3 teams Degradatie 13 en 14 10 teams Degradatie nrs. 13 en 14 12 teams Kampioenen 2e klasse 10 teams Kampioenen 2e klasse 12 teams Herkansers/periodekamp. 1 team De zes nummers 12 spelen om een 1 team degradatieplaats Extra degradatie 2 teams te verdelen over 5 poules te verdelen over 6 poules 70 +8 – 5 – 10 +10 - 1 – 2 70 teams 84 + 4 – 3 – 12 + 12 – 1 84 teams

ZA 2e klasse (10 poules x 14 = 140 teams) ZO 2e klasse (12 poules x 14 = 168 teams)

12 degradanten uit 1e klasse 12 teams 13 degradanten uit 1e klasse 13 teams Kampioenen naar 1e klasse 10 teams Kampioenen naar 1e klasse 12 teams Degradatie 13 en 14 20 teams Degradatie 13 en 14 24 teams Kampioenen 3e klasse 20 teams Kampioenen 3e klasse 24 teams De 10 nummers 12 spelen om 2 teams De 12 nummers 12 spelen om een 1 teams twee degradatieplaatsen degradatieplaats (5 districten met 10 poules) (zes districten met 12 poules) 140 +12 - 10 – 20 + 20 – 2 140 teams 168 + 13 – 12 +24 + 24 - 1 168 teams

Uitwerking C van Model 3B (16 – 14 – 14) (Za 4 – Zo 2)

Zaterdagvoetbal - 4 degradanten uit de topklasse Zondagvoetbal - 2 degradanten uit de topklasse

Zaterdag Hoofdklasse (42 teams) Zondag Hoofdklasse (42 teams)

4 degradanten uit topklasse 4 teams 2 degradanten uit topklasse 2 teams Kampioenen naar topklasse 3 teams Kampioenen naar topklasse 3 teams Degradatie nrs, 13 en 14 6 teams Rechtstreekse degradatie nr. 14 3 teams Kampioenen 1e klasse 5 teams Kampioenen 1e klasse 6 teams (1) team herkansers/periodekamp. 1 team De drie nummers 13 spelen om 2 teams twee degradatieplaatsen De drie nummers 12 spelen om 1 team een degradatieplaats 42 + 4 – 3 – 6 + 5 + (1) – 1 42 teams 42 + 2 – 3 – 3 + 6 – 2 42 teams

ZA 1e klasse (5 poules x 14 = 70 teams) ZO 1e klasse (6 poules x 14 = 84 teams)

7 degradanten uit hoofdklasse 7 teams 5 degradanten uit hoofdklasse 5 teams Kampioenen naar hoofdklasse 5 teams Kampioenen naar hoofdklasse 6 teams Degradatie 13 en 14 10 teams Degradatie nr 14 6 teams Kampioenen 2e klasse 10 teams Kampioenen 2e klasse 12 teams Herkansers/periodekamp. 1 team De zes nummers 13 spelen om vijf 5 teams degradatieplaatsen Extra degradatie 1 team te verdelen over 5 poules 70 +7 + 5 – 10 +10 – (1) – 1 70 teams 84 + 5 – 6 – 6 + 12 – 5 84 teams

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 85

ZA 2e klasse (10 poules x 14 = 140 teams) ZO 2e klasse (12 poules x 14 = 168 teams)

11 degradanten uit 1e klasse 11 teams 11 degradanten uit 1e klasse 11 teams Kampioenen naar 1e klasse 10 teams Kampioenen naar 1e klasse 12 teams Degradatie 13 en 14 20 teams Degradatie nr. 14 12 teams Kampioenen 3e klasse 20 teams Kampioenen 3e klasse 24 teams De 10 nummers 12 spelen om een 1 team De 12 nummers 12 spelen om elf 11 teams degradatieplaats degradatieplaatsen (5 districten met 10 poules) (zes districten met 12 poules) 140 +11 - 10 – 20 + 20 – 1 140 teams 168 + 11 – 12 - 12 + 24 – 11 168 teams

Uitwerking D van Model 3B (16 – 14 – 14) (Za 3 – Zo 3)

Zaterdagvoetbal - 3 degradanten uit de topklasse Zondagvoetbal - 3 degradanten uit de topklasse

Deze uitwerking is achterwege gelaten. Bij een degradatie van drie elftallen uit iedere sectie wordt het aantal hoofdklassers per sectie niet verstoord.

Uitwerking E van Model 3B (16 – 14 – 14) (Za 2 – Zo 4)

Zaterdagvoetbal - 2 degradanten uit de topklasse Zondagvoetbal - 4 degradanten uit de topklasse

Zaterdag Hoofdklasse (42 teams) Zondag Hoofdklasse (42 teams)

2 degradanten uit topklasse 2 teams 4 degradanten uit topklasse 4 teams Kampioenen naar topklasse 3 teams Kampioenen naar topklasse 3 teams Degradatie nr 14 3 teams Degradatie nr.13 en 14 6 teams Kampioenen 1e klasse 5 teams Kampioenen 1e klasse 6 teams (1) team herkansers/periodekamp. 1 team De drie nummers 13 spelen om een 1 teams degradatieplaats De drie nummers 13 spelen om 2 teams een degradatieplaats 42 + 2 – 3 – 3 + 5 + (1) – 2 42 teams 42 + 4 – 3 – 6 + 6 – 1 42 teams

ZA 1e klasse (5 poules x 14 = 70 teams) ZO 1e klasse (6 poules x 14 = 84 teams)

5 degradanten uit hoofdklasse 5 teams 7 degradanten uit hoofdklasse 7 teams Kampioenen naar hoofdklasse 5 teams Kampioenen naar hoofdklasse 6 teams Degradatie 13 en 14 10 teams Degradatie 13 en 14 12 teams Kampioenen 2e klasse 10 teams Kampioenen 2e klasse 12 teams Herkansers/periodekamp. 1 team De zes nummers 12 spelen om een 1 team degradatieplaats Extra promotie uit 2e klasse 1 team 70 +5 + 5 – 10 +10 – (1) + 1 70 teams 84 + 7 – 6 – 12 + 12 – 1 84 teams

ZA 2e klasse (10 poules x 14 = 140 teams) ZO 2e klasse (12 poules x 14 = 168 teams)

10 degradanten uit 1e klasse 10 teams 13 degradanten uit 1e klasse 13 teams Kampioenen naar 1e klasse 10 teams Kampioenen naar 1e klasse 12 teams Degradatie 13 en 14 20 teams Degradatie 13 en 14 24 teams Kampioenen 3e klasse 20 teams Kampioenen 3e klasse 24 teams Extra promotie uit 3e klasse 1 team De 12 nummers 12 spelen om een 1 team degradatieplaats Extra naar 1e klasse 1 team (zes districten met 12 poules) 140 +10 - 10 – 20 + 20 + 1 – 1 140 teams 168 + 13 – 12 - 24 + 24 – 1 168 teams

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 86

Uitwerking F van Model 3B (16 – 14 – 14) (Za 1 – Zo 5)

Zaterdagvoetbal - 1 degradant uit de topklasse Zondagvoetbal - 5 degradanten uit de topklasse

Zaterdag Hoofdklasse (42 teams) Zondag Hoofdklasse (42 teams)

1 degradant uit topklasse 1 team 5 degradanten uit topklasse 5 teams Kampioenen naar topklasse 3 teams Kampioenen naar topklasse 3 teams Degradatie nr 14 3 teams Degradatie nr.13 en 14 6 teams Kampioenen 1e klasse 5 teams Kampioenen 1e klasse 6 teams (1) team herkansers/periodekamp. 1 team De drie nummers 13 spelen om 2 teams twee degradatieplaatsen De drie nummers 13 spelen om 1 team een degradatieplaats 42 + 1 – 3 – 3 + 5 + (1) – 1 42 teams 42 + 5 – 3 – 6 + 6 – 2 42 teams

ZA 1e klasse (5 poules x 14 = 70 teams) ZO 1e klasse (6 poules x 14 = 84 teams)

4 degradanten uit hoofdklasse 4 teams 8 degradanten uit hoofdklasse 8 teams Kampioenen naar hoofdklasse 5 teams Kampioenen naar hoofdklasse 6 teams Degradatie nrs. 13 en 14 10 teams Degradatie 13 en 14 12 teams Kampioenen 2e klasse 10 teams Kampioenen 2e klasse 12 teams Herkansers/periodekamp. 1 team De zes nummers 12 spelen om 2 teams twee degradatieplaatsen Extra uit 2e klasse 2 teams 70 + 4 - 5 – 10 +10 - (1) + 2 70 teams 84 + 8 – 6 – 12 + 12 – 2 84 teams

ZA 2e klasse (10 poules x 14 = 140 teams) ZO 2e klasse (12 poules x 14 = 168 teams)

10 degradanten uit 1e klasse 10 teams 14 degradanten uit 1e klasse 14 teams Kampioenen naar 1e klasse 10 teams Kampioenen naar 1e klasse 12 teams Degradatie 13 en 14 20 teams Degradatie 13 en 14 24 teams Kampioenen 3e klasse 20 teams Kampioenen 3e klasse 24 teams Extra uit 3e klasse 2 teams De 12 nummers 12 spelen om twee 2 teams degradatieplaatsen Extra naar 1e klasse 2 teams (zes districten met 12 poules) 140 + 10 – 10 – 20 + 20 140 teams 168 + 14 – 12 - 24 + 24 – 2 168 teams

Uitwerking G van Model 3B (16 – 14 – 14) (Za 0 – Zo 6)

Zaterdagvoetbal - 0 degradanten uit de topklasse Zondagvoetbal - 6 degradanten uit de topklasse

Zaterdag Hoofdklasse (42 teams) Zondag Hoofdklasse (42 teams)

0 degradanten uit topklasse 0 teams 6 degradanten uit topklasse 6 teams Kampioenen naar topklasse 3 teams Kampioenen naar topklasse 3 teams Degradatie nrs 14 3 teams Degradatie nrs. 12, 13 en 14 9 teams Kampioenen 1e klasse 5 teams Kampioenen 1e klasse 6 teams (1) team herkansers/periodekamp. 1 team 42 + 0 – 3 – 3 + 5 + (1) 42 teams 42 + 6 – 3 – 9 + 6 42 teams

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 87

ZA 1e klasse (5 poules x 14 = 70 teams) ZO 1e klasse (6 poules x 14 = 84 teams)

3 degradanten uit hoofdklasse 3 teams 9 degradanten uit hoofdklasse 9 teams Kampioenen naar hoofdklasse 5 teams Kampioenen naar hoofdklasse 6 teams Degradatie de nrs. 14 5 teams Degradatie nrs 13 en 14 12 teams Kampioenen 2e klasse 10 teams Kampioenen 2e klasse 12 teams Herkansers/periodekamp. 1 team De zes nummers 12 spelen om drie 3 teams degradatieplaatsen De 5 nrs 13 spelen om twee 2 teams degradatieplaatsen 70 +3 – 5 - 5 +10 –(1) – 2 70 teams 84 + 9 – 6 – 12 + 12 – 3 84 teams

ZA 2e klasse (10 poules x 14 = 140 teams) ZO 2e klasse (12 poules x 14 = 168 teams)

7 degradanten uit 1e klasse 7 teams 15 degradanten uit 1e klasse 15 teams Kampioenen naar 1e klasse 10 teams Kampioenen naar 1e klasse 12 teams Degradatie nrs 14 10 teams Degradatie 13 en 14 24 teams Kampioenen 3e klasse 20 teams Kampioenen 3e klasse 24 teams Extra uit 3e klasse 3 teams De 12 nummers 12 spelen om drie 3 teams 5 districten degradatieplaats (per district twee poules) (per district twee 2 poules) 140 +7 – 10 – 20 + 20 + 3 140 teams 168 + 15 – 12 - 24 + 24 – 3 168 teams

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 88

Bijlage bij hoofdstuk 20 Uitwerkingen reguliere en afgezwakte degradatieregelingen bij model 3B ( 16 – 14 – 14) zaterdagvoetbal

Zaterdagvoetbal reguliere regeling (0) Zaterdagvoetbal afgezwakte regeling (1) Zaterdagvoetbal afgezwakte regeling (2) 2 degradanten + 1 herkanser 1 degradant + 1 herkanser 0 degradanten + 1 herkanser

Hoofdklasse ZA Hoofdklasse ZA Hoofdklasse ZA Huidige samenstelling 42 pl. Huidige samenstelling 42 pl. Huidige samenstelling 42 pl. Samenstelling wordt 42 pl. Samenstelling wordt 42 pl. Samenstelling wordt 42 pl. Naar Topklasse - 24 pl. Naar Topklasse - 24 pl. Naar Topklasse - 24 pl. Degradatie naar 1e klasse - 6 pl. Degradatie naar 1e klasse - 3 pl. Degradatie naar 1e klasse - 0 pl. Herkanser/periodek. per saldo + 1 pl. Herkanser/periodek. per saldo + 1 pl. Herkanser/periodek. per saldo + 1 pl. Kampioenen 1e klasse + 5 pl. Kampioenen 1e klasse + 5 pl. Kampioenen 1e klasse + 5 pl. Extra aanvulling uit 1e klasse + 24 pl. Extra aanvulling uit 1e klasse + 21 pl. Extra aanvulling uit 1e klasse + 18 pl. Invulling extra promovendi Invulling extra promovendi Invulling extra promovendi 24 plaatsen 5 poules in 1e klasse 21 plaatsen 5 poules in 1e klasse 18 plaatsen 5 poules in 1e klasse Per poule nrs 2, 3, 4 en 5 20 pl. Per poule nrs. 2, 3, 4 en 5 20 pl. Per poule nrs 2, 3 en 4 15 pl. Nader toe te wijzen 4 pl. Nader toe te wijzen 1 pl. Nader toe te wijzen 3 pl.

1e klasse ZA 1e klasse ZA 1e klasse ZA Huidige samenstelling 60 pl. Huidige samenstelling 60 pl. Huidige samenstelling 60 pl. Samenstelling wordt 70 pl. Samenstelling wordt 70 pl. Samenstelling wordt 70 pl. Kampioenen naar Hoofdklasse - 5 pl. Kampioenen naar Hoofdklasse - 5 pl Kampioenen naar Hoofdklasse - 5 pl. Extra naar Hoofdklasse - 24 pl. Extra naar Hoofdklasse - 21 pl. Extra naar Hoofdklasse - 18 pl. Degradatie uit hoofdklasse + 6 pl. Degradatie uit Hoofdklasse + 3 pl. Degradatie uit Hoofdklasse 0 pl. Degradatie naar 2e klasse - 10 pl. Degradatie naar 2e klasse - 5 pl. Degradatie naar 2e klasse 0 pl. Herkanser/periodek. per saldo - 1 pl. Herkanser/periodek. per saldo - 1 pl. Herkanser/periodek. per saldo - 1 pl. Kampioenen 2e klasse + 10 pl.. Kampioenen 2e klasse + 10 pl. Kampioenen 2e klasse + 10 pl. e e e Extra aanvulling uit 2 klasse + 34 pl. Extra aanvulling uit 2 klasse + 29 pl. Extra aanvulling uit 2 klasse 24 pl. Invulling extra promovendi Invulling extra promovendi Invulling extra promovendi 34 plaatsen 10 poules in 2e klasse 29 plaatsen 10 poules in 2e klasse 24 plaatsen 10 poules in 2e klasse Per poule nrs 2, 3 en 4 30 pl Per poule nrs. 2 en 3 20 pl. Per poule nrs 2 en 3 20 pl. Nader toe te wijzen 4 pl. Nader toe te wijzen 9 pl. Nader toe te wijzen 4 pl.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 89

2e klasse ZA 2e klasse ZA 2e klasse ZA Huidige samenstelling 120 pl. Huidige samenstelling 120 pl. Huidige samenstelling 120 pl. Samenstelling wordt 140 pl. Samenstelling wordt 140 pl. Samenstelling wordt 140 pl. Kampioenen naar 1e klasse - 10 pl. Kampioenen naar 1e klasse - 10 pl. Kampioenen naar 1e klasse - 10 pl. Extra naar 1e klasse - 34 pl. Extra naar 1e klasse - 29 pl. Extra naar 1e klasse - 24 pl. Degradatie uit 1e klasse + 10 pl. Degradatie uit 1e klasse + 5 pl. Degradatie uit 1e klasse 0 pl. Degradatie naar 3e klasse - 20 pl. Degradatie naar 3e klasse - 10 pl. Degradatie naar 3e klasse 0 pl. Herkanser/periodek. per saldo 0 pl. Herkanser/periodek. per saldo 0 pl. Herkanser/periodek. per saldo 0 pl. Kampioenen 3e klasse + 20 pl. Kampioenen 3e klasse +20 pl. Kampioenen 3e klasse +20 pl. Extra aanvulling uit 3e klasse + 54 pl. Extra aanvulling uit 3e klasse +44 pl. Extra aanvulling uit 3e klasse 34 pl. Invulling extra promovendi Invulling extra promovendi Invulling extra promovendi 54 plaatsen 20 poules in 3e klasse plaatsen 20 poules in 3e klasse 34 plaatsen 20 poules in 3e klasse Per poule nrs 2 en 3 40 pl. Per poule nrs. 2 en 3 40 pl. Per poule nrs 2 20 pl. Nader toe te wijzen 14 pl. Nader toe te wijzen 4 pl. Nader toe te wijzen 14 pl.

3e klasse per district ZA 3e klasse per district ZA 3e klasse per district ZA Huidige samenstelling 48 pl. Huidige samenstelling 48 pl. Huidige samenstelling 48 pl. Samenstelling wordt 56 pl. Samenstelling wordt 56 pl. Samenstelling wordt 56 pl. Kampioenen naar 2e klasse - 4 pl. Kampioenen naar 2e klasse - 4 pl. Kampioenen naar 2e klasse - 4 pl. Extra naar 2e klasse (A) Extra naar 2e klasse (A) Extra naar 2e klasse (A) Degradatie uit 2e klasse + 4 pl. Degradatie uit 2e klasse + 4 pl. Degradatie uit 2e klasse + 4 pl. Degradatie naar 4e klasse - 8 pl. Degradatie naar 4e klasse - 4 pl. Degradatie naar 4e klasse - 0 pl. Herkanser/periodek. per saldo Herkanser/periodek. per saldo Herkanser/periodek. per saldo Kampioenen 4e klasse (B) Kampioenen 4e klasse (B) Kampioenen 4e klasse (B) Extra aanvulling uit 4e klasse (C) Extra aanvulling uit 4e klasse (C) Extra aanvulling uit 4e klasse (C) Invulling extra promovendi Invulling extra promovendi Invulling extra promovendi

Verdere uitwerking vanaf de 3e klasse (A) Het aantal extra te leveren elftallen voor de 2e klasse varieert per district (B) Het aantal kampioenen bin de 4e klasse varieert eveneens per district, aangezien het aantal poules niet gelijk is (C) Op grond van (A) en (B) verieert ook de extra aanvulling uit de 4e klasse (D) Voor een nadere uitwerking per district is ook de verdere opbouw van de competitie in het district van bbelang.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 90

Uitwerkingen reguliere en afgezwakte degradatieregelingen bij model 3B (16 – 14 – 14) zondagvoetbal

Zondagvoetbal reguliere regeling (0) Zondagvoetbal afgezwakte regeling (1) Zondagvoetbal afgezwakte regeling (2) 2 degradanten + 1 herkanser 1 degradant + 1 herkanser 0 degradanten + 1 herkanser

Hoofdklasse ZO Hoofdklasse ZO Hoofdklasse ZO Huidige samenstelling 42 pl. Huidige samenstelling 42 pl. Huidige samenstellimg 42 pl. Samenstelling wordt 42 pl. Samenstelling wordt 42 pl. Samenstelling wordt 42 pl. Naar Topklasse - 24 pl. Naar Topklasse - 24 pl. Naar Topklasse - 24 pl. Degradatie naar 1e klasse - 6 pl. Degradatie naar 1e klasse - 3 pl. Degradatie naar 1e klasse 0 pl. Herkanser/periodek. per saldo 0 pl. Herkanser/periodek. per saldo 0 pl. Herkanser/periodek. per saldo 0 pl. Kampioenen 1e klasse + 6 pl. Kampioenen 1e klasse + 6 pl. Kampioenen 1e klasse + 6 pl. Extra aanvulling uit 1e klasse + 24 pl. Extra aanvulling uit 1e klasse + 21 pl. Extra aanvulling uit 1e klasse + 18 pl. Invulling extra promovendi Invulling extra promovendi Invulling extra promovendi 24 plaatsen 6 poules 1e klasse 21 plaatsen 6 poules 1e klasse 18 plaatsen 6 poules 1e klasse Per poule nrs 2, 3, 4 en 5 24 pl. Per poule nrs. 2, 3 en 4 18 pl. Per poule nrs 2, 3 en 4 18 pl. Nader toe te wijzen 3 pl.

1e klasse ZO 1e klasse ZO 1e klasse ZO Huidige samenstelling 72 pl. Huidige samenstelling 72 pl. Huidige samenstelling 72 pl. Samenstelling wordt 84 pl. Samenstelling wordt 84 pl. Samenstelling wordt 84 pl. Naar Hoofdklasse - 24 pl. Naar Hoofdklasse - 21 pl. Naar Hoofdklasse - 18 pl. Degradanten uit Hoofdklasse + 6 pl. Degradanten uit Hoofdklasse + 3 pl. Degradanten uit Hoofdklasse 0 pl. Kampioenen naar Hoofdklasse - 6 pl. Kampioenen naar Hoofdklasse - 6 pl. Kampioenen naar Hoofdklasse - 6 pl. Degradatie naar 2e klasse - 12 pl. Degradatie naar 2e klasse - 6 pl. Degradatie naar 2e klasse 0 pl. Herkanser/periodek. per saldo 0 pl. Herkanser/periodek. per saldo 0 pl. Herkanser/periodek. per saldo 0 pl. Kampioenen 2e klasse + 12 pl. Kampioenen 2e klasse + 12 pl. Kampioenen 2e klasse + 12 pl. Extra aanvulling uit 2e klasse 36 pl. Extra aanvulling uit 2e klasse 30 pl. Extra aanvulling uit 2e klasse 24 pl. Invulling extra promovendi Invulling extra promovendi Invulling extra promovendi 36 plaatsen 12 poules 2e klasse 30 plaatsen 12 poules 2e klasse 24 plaatsen 12 poules 2e klasse Per poule nrs 2, 3 en 4 36 pl.. Per poule nrs. 2 en 3 24 pl. Per poule nrs 2 en 3 24 pl. Nader toe te wijzen 6 plaatsen 6 pl.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 91

2e klasse ZO 2e klasse ZO 2e klasse ZO Huidige samenstelling 144 pl. Huidige samenstelling 144 pl. Huidige samenstelling 144 pl. Samenstelling wordt 168 pl. Samenstelling wordt 168 pl Samenstelling wordt 168 pl. Naar 1e klasse - 36 pl. Naar 1e klasse - 30 pl. Naar 1e klasse - 24 pl. Degradanten uit 1e klasse + 12 pl. Degradanten uit 1e klasse + 6 pl. Degradanten uit 1e klasse 0 pl. Kampioenen naar 1e klasse - 12 pl. Kampioenen naar 1e klasse - 12 pl. Kampioenen naar 1e klasse - 12 pl. Degradatie naar 3e klasse - 24 pl. Degradatie naar 3e klasse - 12 pl. Degradatie naar 3e klasse 0 pl. Herkanser/periodek. per saldo 0 pl. Herkanser/periodek. per saldo 0 pl. Herkanser/periodek. per saldo 0 pl. Kampioenen 3e klasse + 24 pl. Kampioenen 3e klasse + 24 pl. Kampioenen 3e klasse + 24 pl. Extra aanvulling uit 3e klasse 60 pl. Extra aanvulling uit 3e klasse 48 pl. Extra aanvulling uit 3e klasse 36 pl. Invulling extra promovendi Invulling extra promovendi Invulling extra promovendi 60 plaatsen 24 poules 3e klasse 48 plaatsen 24 poules 3e klasse 36 plaatsen 24 poules 3e klasse Per poule nrs 2 en 3 48 pl. Per poule nrs. 2 en 3 48 pl. Per poule nrs 2 24 pl. Nader toe te wijzen 12 plaatsen 12 pl. . Nader toe te wijzen 12 plaatsen 12 pl.

3e klasse per district ZO 3e klasse per district ZO 3e klasse per district ZO Huidige samenstelling 4 poules 48 pl. Huidige samenstelling 4 poules 48 pl. Huidige samenstelling 4 poules 48 pl. Samenstelling wordt 56 pl. Samenstelling wordt 56 pl. Samenstelling wordt 56 pl. Naar 2e klasse - 10 pl. Naar 2e klasse - 8 pl. Naar 2e klasse - 6 pl. Degradanten uit 2e klasse + 4 pl. Degradanten uit 2e klasse + 2 pl. Degradanten uit 2e klasse 0 pl. Kampioenen naar 2e klasse - 4 pl. Kampioenen naar 2e klasse - 4 pl. Kampioenen naar 2e klasse - 4 pl. Degradatie naar 4e klasse - 8 pl. Degradatie naar 4e klasse - 4 pl. Degradatie naar 4e klasse 0 pl. Herkanser/periodek. per saldo Herkanser/periodek. per saldo Herkanser/periodek. per saldo Kampioenen 4e klasse (B) Kampioenen 4e klasse (B) Kampioenen 4e klasse (B) Extra aanvulling uit 4e klasse (C) Extra aanvulling uit 4e klasse (C) Extra aanvulling uit 4e klasse (C)

Verdere uitwerking vanaf de 3e klasse (A) Het aantal extra te leveren elftallen voor de 2e klasse kan variëren per district. (B) Het aantal kampioenen in de 4e klasse varieert eveneens per district, aangezien het aantal poules niet gelijk is. (C) Op grond van (A) en (B) varieert ook de extra aanvulling per district uit de 4e klasse (D) Voor een nadere uitwerking per district is ook de verdere opbouw van de competitie in het district van belang.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 92

Bijlage bij hoofdstuk 28 LANDELIJK MANNEN ZATERDAG STANDAARD

Promotieregeling seizoen 2008/’09

Topklasse Schema 16 x 3 = 48 teams Voor de sectie op zaterdag zijn 24 plaatsen beschikbaar. De nummers 1, 2. 3. 4, 5, 6 en 7 van de poules A, B en C van de Hoofdklasse op zaterdag promoveren rechtstreeks naar de te formeren Topklasse. De nummers 8 en 9 van de poules A, B en C spelen in twee beslissingswedstrijden om één plaats. Samenstelling van de beslissingswedstrijden:

Nummer 8 poule A Nummer 9 poule B Nummer 9 poule C Nummer 8 poule B Nummer 8 poule C Nummer 9 poule A

Hoofdklasse Schema 14 blijft schema 14 (42 blijft 42) Naar de Topklasse: 24 van de Hoofdklassers op zaterdag Aanvulling van de Hoofdklasse 23 elftallen uit de 1e klasse + 1 (1 elftal wordt al geplaatst uit de regeling periodekampioenen en herkansers). De 3 herkansers uit de hoofdklasse spelen met de 5 klasseperiodekampioenen uit de 1e klasse om 4 plaatsen. In de districten West I, West II en Noord promoveren per poule van de 1e klasse de nummers 1, 2, 3, 4 en 5 naar de Hoofdklasse. In de districten Zuid I en Oost promoveren de nummers 1, 2, 3 en 4 naar de Hoofdklasse.

DISTRICT WEST I

1e klasse A Schema 12 wordt schema 14 (12 naar 14) De nummers 1, 2, 3, 4 en 5 promoveren naar de Hoofdklasse. Aanvulling: 7 teams uit de 2e klasse.

2e klasse Schema 12 wordt schema 14 (24 naar 28) De nummers 1, 2 en 3 van de 2e klasse A en B promoveren naar de 1e klasse. De nummers 4 van de 2e klasse A en B spelen om een plaats in de 1e klasse A. Aanvulling: 11 teams uit de 3e klasse

3e klasse Schema 12 wordt schema 14 (48 naar 56) De nummers 1 en 2 van de 3e klasse A, B, C en D promoveren naar de 2e klasse. De vier nummers 3 van de poules A , B, C en D spelen om drie plaatsen. Aanvulling: 19 teams uit de 4e klasse

4e klasse Schema 12 wordt schema 14 (96 naar112) De nummers 1 en 2 van de 4e klasse A, B, C, D, E, F, G en H promoveren naar de 3e klasse. De 8 nummers 3 in de poules van de 4e klasse spelen om drie plaats in de 3e klasse Aanvulling: Afhankelijk voor de competitiestructuur bij de aanvang van seizoen 2008/’09

Samenstelling Promotie Promotie Samenstelling 2008/’09 2009/’10 AF BIJ 1e klasse 12 5 7 14 2e klasse 24 7 11 28 3e klasse 48 11 19 56 4e klasse 89 19

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 93

LANDELIJK MANNEN ZATERDAG STANDAARD

Promotieregeling seizoen 2008/’09

Nummer 8 poule A Nummer 9 poule B Nummer 9 poule C Nummer 8 poule B Nummer 8 poule C Nummer 9 poule A

DISTRICT WEST II

1e klasse B Schema 12 wordt schema 14 (12 naar 14) De nummers 1, 2, 3, 4 en 5 promoveren naar de Hoofdklasse. Aanvulling: 7 teams uit de 2e klasse.

2e klasse Schema 12 wordt schema 14 (24 naar 28) De nummers 1, 2 en 3 van de 2e klasse C en D promoveren naar de 1e klasse. De nummers 4 van de 2e klasse C en D spelen om een plaats in de 1e klasse B. Aanvulling: 11 teams uit de 3e klasse

4e klasse Schema 12 wordt schema 14 Regeling is afhankelijk van de competitiestructuur bij de aanvang van seizoen 2008/’09.

Samenstelling Promotie Promotie Samenstelling 2008/’09 2009/’10 AF BIJ 1e klasse 12 5 7 14 2e klasse 24 7 11 28 3e klasse 48 11 19 56 4e klasse 48

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 94

LANDELIJK MANNEN ZATERDAG STANDAARD

Promotieregeling seizoen 2008/’09

Nummer 8 poule A Nummer 9 poule B Nummer 9 poule C Nummer 8 poule B Nummer 8 poule C Nummer 9 poule A

DISTRICT ZUID I

1e klasse C Schema 12 wordt schema 14 (12 naar 14) De nummers 1, 2, 3, en 4 promoveren naar de Hoofdklasse. Aanvulling: 6 teams uit de 2e klasse.

2e klasse Schema 12 wordt schema 14 (24 naar 28) De nummers 1, 2 en 3 van de 2e klasse E en F promoveren naar de 1e klasse. Aanvulling: 10 teams uit de 3e klasse

3e klasse Schema 12 wordt schema 14 (48 naar 56) De nummers 1 en 2 van de 3e klasse A, B, C en D promoveren naar de 2e klasse. De vier nummers 3 van de poules A , B, C en D spelen om twee plaatsen. Aanvulling: 18 teams uit de 4e klasse

4e klasse Schema 12 wordt schema 14 Regeling is afhankelijk van de competitiestructuur bij de aanvang van seizoen 2008/’09.

Samenstelling Promotie Promotie Samenstelling 2008/’09 2009/’10 AF BIJ 1e klasse 12 4 6 14 2e klasse 24 6 10 28 3e klasse 48 10 18 56 4e klasse 68

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 95

LANDELIJK MANNEN ZATERDAG STANDAARD

Promotieregeling seizoen 2008/’09

Nummer 8 poule A Nummer 9 poule B Nummer 9 poule C Nummer 8 poule B Nummer 8 poule C Nummer 9 poule A

DISTRICT OOST

1e klasse D Schema 12 wordt schema 14 (12 naar 14) De nummers 1, 2, 3, en 4 promoveren naar de Hoofdklasse. Aanvulling: 6 teams uit de 2e klasse.

2e klasse Schema 12 wordt schema 14 (24 naar 28) De nummers 1, 2 en 3 van de 2e klasse I en J promoveren naar de 1e klasse. Aanvulling: 10 teams uit de 3e klasse

4e klasse Schema 12 wordt schema 14 Regeling is afhankelijk van de competitiestructuur bij de aanvang van seizoen 2008/’09.

Samenstelling Promotie Promotie Samenstelling 2008/’09 2009/’10 AF BIJ 1e klasse 12 4 6 14 2e klasse 24 6 10 28 3e klasse 48 10 18 56 4e klasse 66

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 96

LANDELIJK MANNEN ZATERDAG STANDAARD

Promotieregeling seizoen 2008/’09

Nummer 8 poule A Nummer 9 poule B Nummer 9 poule C Nummer 8 poule B Nummer 8 poule C Nummer 9 poule A

DISTRICT NOORD

1e klasse E Schema 12 wordt schema 14 (12 naar 14) De nummers 1, 2, 3, 4 en 5 promoveren naar de Hoofdklasse. Aanvulling: 7 teams uit de 2e klasse.

2e klasse Schema 12 wordt schema 14 (24 naar 28) De nummers 1, 2 en 3 van de 2e klasse K en L promoveren naar de 1e klasse. De nummers 4 van de 2e klasse K en L spelen om een plaats in de 1e klasse E. Aanvulling: 11 teams uit de 3e klasse

4e klasse Schema 12 wordt schema 14 Regeling is afhankelijk van de competitiestructuur bij de aanvang van seizoen 2008/’09.

Samenstelling Promotie Promotie Samenstelling 2008/’09 2009/’10 AF BIJ 1e klasse 12 5 7 14 2e klasse 24 7 11 28 3e klasse 48 11 19 56 4e klasse 47 19

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 97

LANDELIJK MANNEN ZONDAG STANDAARD

Promotieregeling seizoen 2008/’09

Topklasse Schema 16 x 3 = 48 teams Voor de sectie op zondag zijn 24 plaatsen beschikbaar. De nummers 1, 2. 3. 4, 5, 6 en 7 van de poules A, B en C van de Hoofdklasse op zondag promoveren rechtstreeks naar de te formeren Topklasse. De nummers 8 en 9 van de poules A, B en C spelen in twee beslissingswedstrijden om één plaats.

Samenstelling van de beslissingswedstrijden

Nummer 8 poule A - Nummer 9 poule B Nummer 9 poule C - Nummer 8 poule B Nummer 8 poule C - Nummer 9 poule A

Hoofdklasse Schema 14 blijft schema 14 (42 blijft 42) Naar de Topklasse: 24 van de Hoofdklassers op zondag Aanvulling van de Hoofdklasse 24 elftallen uit de 1e klasse In de districten West I, West II, Zuid I, Zuid II, Oost en Noord promoveren per poule van de 1e klasse de nummers 1, 2, 3 en 4 naar de Hoofdklasse. I

DISTRICT WEST I

1e klasse A Schema 12 wordt schema 14 (12 naar 14) De nummers 1, 2, 3 en 4 promoveren naar de Hoofdklasse. Aanvulling: 6 teams uit de 2e klasse.

2e klasse Schema 12 wordt schema 14 (24 naar 28) De nummers 1, 2 en 3 van de 2e klasse A en B promoveren naar de 1e klasse Aanvulling: 10 teams uit de 3e klasse

3e klasse Schema 12 wordt schema 14 (48 naar 56) De nummers 1 en 2 van de 3e klasse A, B, C en D promoveren naar de 2e klasse. De winnaars van de beslissingswedstrijden tussen de nummers 3 van de poules A en B en de poules C en D promoveren eveneens Aanvulling: 18 teams uit de 4e klasse

4e klasse Schema 12 wordt schema 14 (96 naar 112) De nummers 1 en 2 van de 4e klasse A, B, C, D, E, F, G en H promoveren naar de 3e klasse. De 8 nummers 3 in de poules van de 4e klasse worden in twee groepen van 4 teams verdeeld en spelen per geformeerde groep om één plaats in de 3e klasse Aanvulling: 34 teams uit de 5e klasse

Samenstelling Promotie Promotie Samenstelling 2008/’09 2009/’10 AF BIJ 1e klasse 12 4 6 14 2e klasse 24 6 10 28 3e klasse 48 10 18 56 4e klasse 96 18 34 112

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 98

LANDELIJK MANNEN ZONDAG STANDAARD

Promotieregeling seizoen 2008/’09

Samenstelling van de beslissingswedstrijden

Nummer 8 poule A - Nummer 9 poule B Nummer 9 poule C - Nummer 8 poule B Nummer 8 poule C - Nummer 9 poule A

DISTRICT WEST II

1e klasse B Schema 12 wordt schema 14 (12 naar 14) De nummers 1, 2, en 3 promoveren naar de Hoofdklasse. Aanvulling: 5 teams uit de 2e klasse.

2e klasse Schema 12 wordt schema 14 (24 naar 28) De nummers 1 en 2 van de 2e klasse C en D promoveren naar de 1e klasse. De nummers 3 van de 2e klasse C en D spelen om één plaats in de 1e klasse. Aanvulling: 9 teams uit de 3e klasse

3e klasse Schema 12 wordt schema 14 (48 naar 56) De nummers 1 en 2 van de 3e klasse A, B, C en D promoveren naar de 2e klasse. De nummers 3 van de poules A, B, C en D spelen om één plaats in de 2e klasse. Aanvulling: 17 teams uit de 4e klasse

4e klasse Schema 12 wordt schema 14 Nadere uitwerking is afhankelijk van het aantal poules in seizoen 2008/’09. In seizoen 2007/’08 werden 6 poules geformeerd

Samenstelling Promotie Promotie Samenstelling 2008/’09 2009/’10 AF BIJ 1e klasse 12 3 6 14 2e klasse 24 6 10 28 3e klasse 48 10 18 56 4e klasse 18

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 99

LANDELIJK MANNEN ZONDAG STANDAARD

Promotieregeling seizoen 2008/’09

Samenstelling van de beslissingswedstrijden

Nummer 8 poule A - Nummer 9 poule B Nummer 9 poule C - Nummer 8 poule B Nummer 8 poule C - Nummer 9 poule A

DISTRICT ZUID I

1e klasse C Schema 12 wordt schema 14 (12 naar 14) De nummers 1, 2, 3 en 4 promoveren naar de Hoofdklasse. Aanvulling: 6 teams uit de 2e klasse.

2e klasse Schema 12 wordt schema 14 (24 naar 28) De nummers 1, 2 en 3 van de 2e klasse E en F promoveren naar de 1e klasse Aanvulling: 10 teams uit de 3e klasse

Samenstelling Promotie Promotie Samenstelling 2008/’09 2009/’10 AF BIJ 1e klasse 12 4 6 14 2e klasse 24 6 10 28 3e klasse 48 10 18 56 4e klasse 96 18 34 112

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 100

LANDELIJK MANNEN ZONDAG STANDAARD

Promotieregeling seizoen 2008/’09

Samenstelling van de beslissingswedstrijden

Nummer 8 poule A - Nummer 9 poule B Nummer 9 poule C - Nummer 8 poule B Nummer 8 poule C - Nummer 9 poule A

DISTRICT ZUID II

1e klasse D Schema 12 wordt schema 14 (12 naar 14) De nummers 1, 2, 3 en 4 promoveren naar de Hoofdklasse. Aanvulling: 6 teams uit de 2e klasse.

2e klasse Schema 12 wordt schema 14 (24 naar 28) De nummers 1, 2 en 3 van de 2e klasse G en H promoveren naar de 1e klasse Aanvulling: 10 teams uit de 3e klasse

Samenstelling Promotie Promotie Samenstelling 2008/’09 2009/’10 AF BIJ 1e klasse 12 4 6 14 2e klasse 24 6 10 28 3e klasse 48 10 18 56 4e klasse 96 18 34 112

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 101

LANDELIJK MANNEN ZONDAG STANDAARD

Promotieregeling seizoen 2008/’09

Samenstelling van de beslissingswedstrijden

Nummer 8 poule A - Nummer 9 poule B Nummer 9 poule C - Nummer 8 poule B Nummer 8 poule C - Nummer 9 poule A

DISTRICT OOST

1e klasse E Schema 12 wordt schema 14 (12 naar 14) De nummers 1, 2, 3 en 4 promoveren naar de Hoofdklasse. Aanvulling: 6 teams uit de 2e klasse.

2e klasse Schema 12 wordt schema 14 (24 naar 28) De nummers 1, 2 en 3 van de 2e klasse I en J promoveren naar de 1e klasse Aanvulling: 10 teams uit de 3e klasse

Samenstelling Promotie Promotie Samenstelling 2008/’09 2009/’10 AF BIJ 1e klasse 12 4 6 14 2e klasse 24 6 10 28 3e klasse 48 10 18 56 4e klasse 96 18 34 112

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 102

LANDELIJK MANNEN ZONDAG STANDAARD

Promotieregeling seizoen 2008/’09

Samenstelling van de beslissingswedstrijden

Nummer 8 poule A - Nummer 9 poule B Nummer 9 poule C - Nummer 8 poule B Nummer 8 poule C - Nummer 9 poule A

DISTRICT NOORD

1e klasse F Schema 12 wordt schema 14 (12 naar 14) De nummers 1, 2, 3 en 4 promoveren naar de Hoofdklasse. Aanvulling: 6 teams uit de 2e klasse.

2e klasse Schema 12 wordt schema 14 (24 naar 28) De nummers 1, 2 en 3 van de 2e klasse K en L promoveren naar de 1e klasse Aanvulling: 10 teams uit de 3e klasse

4e klasse Schema 12 wordt schema 14 Nadere uitwerking is afhankelijk van het aantal poules in seizoen 2008/’09. In seizoen 2007/’08 werden 6 poules geformeerd

Samenstelling Promotie Promotie Samenstelling 2008/’09 2009/’10 AF BIJ 1e klasse 12 4 6 14 2e klasse 24 6 10 28 3e klasse 48 10 18 56 4e klasse 18

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 103

MANNEN ZATERDAG RESERVE DISTRICT WEST I

Promotie- degradatieregeling seizoen 2008/’09

Hoofdklasse van schema 12 naar schema 14 (12 + 2K= 14)) Geen reguliere degradatie Aanvulling: de kampioenen van de 1e klasse A en B (2K)

1e klasse A en B van schema 12 (24) naar schema 14 (28) (24–2K+4K+2WB= 28) Geen reguliere degradatie De kampioenen naar de Hoofdklasse (-2K) Aanvulling: de kampioenen van de 2e klasse A, B, C en D (4K) Extra aanvulling: de winnaars van de beslissingswedstrijden tussen de nummers 2 van de 4 poules in de 2e klasse. (2WB). .

2e klasse A, B, C en D van schema 12(48) naar schema 14(56) (48-4K-2WB+8K+6WB) Geen reguliere degradatie De kampioenen naar de reserve 1e klasse, alsmede de 2 winnaars van de beslissingswedstrijden tussen de nummers 2. Bij aanvang van het seizoen wordt in de regeling kenbaar gemaakt welke nummers 2 elkaar in een uit- en een thuiswedstrijd gaan treffen Aanvulling: de kampioenen van de 3e klasse A, B, C, D. E, F, G en H (8K) Extra aanvulling: Met de nummers 2 van 3e klasse spelen voor het bezetten van de 6 op te vullen plaatsen.

3e klasse A, B, C, D, E, F, G en H van schema 12 (96) naar schema 14 (112) Geen reguliere degradatie. De kampioenen promoveren naar de reserve 2e klasse, alsmede 6 van de nummers 2

Met de nummers 2 van de poules in de 3e klasse worden 2 poules gevormd met in iedere poule 4 nummers 2. Per poule wordt een halve competitie afgewerkt, conform een bij aanvang van het seizoen vastgesteld speelschema. De op de ranglijst eindigende nummers 1, 2 en 3 per poule promoveren naar de reserve 2e klasse.

Resterend aantal elftallen in de reserve 3e klasse: 96 – 8K - 6WB = 82 elftallen.

Voor een ideale piramidale opbouw is een aanvulling van 30 elftallen gewenst.

samenstelling Promotie Promotie Extra Extra Samenstelling 2008/’09 kampioenen kampioenen promoties promotie 2009/’10 AF BIJ AF BIJ Hoofdklasse 12 2 -- 14 1e klasse 24 2 4 2 28 2e klasse 48 4 8 2 6 56 3e klasse 96 8 - 6

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 104

MANNEN ZATERDAG RESERVE DISTRICT WEST II

Promotie- degradatieregeling seizoen 2008/’09

Hoofdklasse van schema 12 naar schema 14 (12 + 2K= 14)) Geen reguliere degradatie Aanvulling: de kampioenen van de 1e klasse A en B (2K)

3e klasse A, B, C, D, E, F, G en H van schema 12 (96) naar schema 14 (112) Geen reguliere degradatie. De kampioenen promoveren naar de reserve 2e klasse, alsmede 6 van de nummers 2

Resterend aantal elftallen in de reserve 3e klasse: 96 – 8K - 6WB = 82 elftallen.

Voor een ideale piramidale opbouw is een aanvulling van 30 elftallen gewenst.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 105

MANNEN ZATERDAG RESERVE DISTRICT ZUID I

Promotie- degradatieregeling seizoen 2008/’09

Hoofdklasse van schema 12 naar schema 14 (12 + 2K= 14)) Geen reguliere degradatie Aanvulling: de kampioenen van de 1e klasse A en B (2K)

3e klasse A, B, C, D, E, F, G en H van schema 12 (96) naar schema 14 (112) Geen reguliere degradatie. De kampioenen promoveren naar de reserve 2e klasse, alsmede 6 van de nummers 2

Resterend aantal elftallen in de reserve 3e klasse: 96 – 8K - 6WB = 82 elftallen.

Voor een ideale piramidale opbouw is een aanvulling van 30 elftallen gewenst.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 106

MANNEN ZATERDAG RESERVE DISTRICT OOST

Promotie- degradatieregeling seizoen 2008/’09

Hoofdklasse van schema 12 naar schema 14 (12 + 2K= 14)) Geen reguliere degradatie Aanvulling: de kampioenen van de 1e klasse A en B (2K)

3e klasse A, B, C, D, E, F, G en H van schema 12 (96) naar schema 14 (112) Geen reguliere degradatie. De kampioenen promoveren naar de reserve 2e klasse, alsmede 6 van de nummers 2

Resterend aantal elftallen in de reserve 3e klasse: 96 – 8K - 6WB = 82 elftallen.

Voor een ideale piramidale opbouw is een aanvulling van 30 elftallen gewenst.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 107

MANNEN ZATERDAG RESERVE DISTRICT NOORD

Promotie- degradatieregeling seizoen 2008/’09

Hoofdklasse van schema 12 naar schema 14 (12 + 2K= 14)) Geen reguliere degradatie Aanvulling: de kampioenen van de 1e klasse A en B (2K)

3e klasse A, B, C, D, E, F, G en H van schema 12 (96) naar schema 14 (112) Geen reguliere degradatie. De kampioenen promoveren naar de reserve 2e klasse, alsmede 6 van de nummers 2

Resterend aantal elftallen in de reserve 3e klasse: 96 – 8K - 6WB = 82 elftallen.

Voor een ideale piramidale opbouw is een aanvulling van 30 elftallen gewenst.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 108

MANNEN ZONDAG RESERVE DISTRICT WEST I

Promotie- degradatieregeling seizoen 2008/’09

Hoofdklasse van schema 12 naar schema 14 (12 + 2K= 14)) Geen reguliere degradatie Aanvulling: de kampioenen van de 1e klasse A en B (2K)

3e klasse A, B, C, D, E, F, G en H van schema 12 (96) naar schema 14 (112) Geen reguliere degradatie. De kampioenen promoveren naar de reserve 2e klasse, alsmede 6 van de nummers 2

Resterend aantal elftallen in de reserve 3e klasse: 96 – 8K - 6WB = 82 elftallen.

Voor een ideale piramidale opbouw is een aanvulling van 30 elftallen gewenst.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 109

MANNEN ZONDAG RESERVE DISTRICT WEST II

Promotie- degradatieregeling seizoen 2008/’09

Hoofdklasse van schema 12 naar schema 14 (12 + 2K= 14)) Geen reguliere degradatie Aanvulling: de kampioenen van de 1e klasse A en B (2K)

2e klasse A, B, C en D van schema 12(48) naar schema 14(56) (48-4K-2WB+8K+6WB) Geen reguliere degradatie De kampioenen naar de reserve 1e klasse, alsmede de 2 winnaars van de beslissingswedstrijden tussen de nummers 2. Bij aanvang van het seizoen wordt in de regeling kenbaar gemaakt welke nummers 2 elkaar in een uit- en een thuiswedstrijd gaan treffen Aanvulling: de kampioenen van de 3e klasse A, B, C, D. E, F en G (7K) Extra aanvulling: is afhankelijk van de competitie-indeling van het seizoen 2008/’09

3e klasse A, B, C, D, E, F en G van schema 12 naar schema 14 Geen reguliere degradatie. Regeling is afhankelijk van de competitiestructuur in 2008/’09

8 poules met in iedere poule 14 elftallen bij aanvang van seizoen 2009/’10 geeft een ideale piramidale opbouw.

. .

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 110

MANNEN ZONDAG RESERVE DISTRICT ZUID I

Promotie- degradatieregeling seizoen 2008/’09

Hoofdklasse van schema 12 naar schema 14 (12 + 2K= 14)) Geen reguliere degradatie Aanvulling: de kampioenen van de 1e klasse A en B (2K)

3e klasse A, B, C, D, E, F, G en H van schema 12 (96) naar schema 14 (112) Geen reguliere degradatie. De kampioenen promoveren naar de reserve 2e klasse, alsmede 6 van de nummers 2

Resterend aantal elftallen in de reserve 3e klasse: 96 – 8K - 6WB = 82 elftallen.

Voor een ideale piramidale opbouw is een aanvulling van 30 elftallen gewenst.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 111

MANNEN ZONDAG RESERVE DISTRICT ZUID II

Promotie- degradatieregeling seizoen 2008/’09

Hoofdklasse van schema 12 naar schema 14 (12 + 2K= 14)) Geen reguliere degradatie Aanvulling: de kampioenen van de 1e klasse A en B (2K)

3e klasse A, B, C, D, E, F, G en H van schema 12 (96) naar schema 14 (112) Geen reguliere degradatie. De kampioenen promoveren naar de reserve 2e klasse, alsmede 6 van de nummers 2 Aanvulling: de kampioenen van de reserve 4e klasse A, B, C, D. E. F, G. H. I, J, K, L, M, N, O en P (16) Extra aanvulling: met de nummers 2 (16) van de 4e klasse spelen voor het bezetten van de 14 op te vullen plaatsen.

Voor een ideale piramidale opbouw van de 4e klasse is een aanvulling met 62 elftallen gewenst.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 112

MANNEN ZONDAG RESERVE DISTRICT OOST

Promotie- degradatieregeling seizoen 2008/’09

Hoofdklasse van schema 12 naar schema 14 (12 + 2K= 14)) Geen reguliere degradatie Aanvulling: de kampioenen van de 1e klasse A en B (2K)

3e klasse A, B, C, D, E, F, G en H van schema 12 (96) naar schema 14 (112) Geen reguliere degradatie. De kampioenen promoveren naar de reserve 2e klasse, alsmede 6 van de nummers 2

Resterend aantal elftallen in de reserve 3e klasse: 96 – 8K - 6WB = 82 elftallen.

Voor een ideale piramidale opbouw is een aanvulling van 30 elftallen gewenst. Per district dient te worden bezien welke omvang voor de reserve 3e klasse wordt vastgesteld. Overheveling van 30 elftallen uit de B – categorie is een mogelijkheid, maar hangt samen met een aantal factoren. Ook de piramide 1 – 2 – 4 – 6 (i.p.v. 8) is in de praktijk goed uitvoerbaar. In deze piramide zijn in de 3e klasse 6 poules op schema 14 met maximaal 84 elftallen terwijl het resterend aantal elftallen in de reserve 3e klasse 82 elftallen bedraagt.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 113

MANNEN ZONDAG RESERVE DISTRICT NOORD

Promotie- degradatieregeling seizoen 2008/’09

Hoofdklasse van schema 12 naar schema 14 (12 + 2K= 14)) Geen reguliere degradatie Aanvulling: de kampioenen van de 1e klasse A en B (2K)

3e klasse A, B, C, D, E, F, G en H van schema 12 (96) naar schema 14 (112) Geen reguliere degradatie. De kampioenen promoveren naar de reserve 2e klasse, alsmede 6 van de nummers 2

Resterend aantal elftallen in de reserve 3e klasse: 96 – 8K - 6WB = 82 elftallen.

Optimalisering voetbalpiramide amateurvoetbal – eindrapport 29 februari 2008 114

KNVB Amateurvoetbal Woudenbergseweg 56-58, 3707 HX ZEIST Postbus 515, 3700 AM ZEIST Telefoon 0343 49 92 11 Fax 0343 49 91 99 E-mail [email protected]