Edwin Rutten 21 januari 2020 / 16 21 januari 2020 / 17 ‘Rita Reys had heus niet meer swing dan ik’ Blunderlunch oit nam ik deel aan een zoge- Een duizendpoot, Tausendsasser, jack- werkte aan het door jonkheer Paddy van Riems- heten blunderlunch. Dat wist of-all-trades: Edwin Rutten is zanger, dijk gepresenteerde Die goeie ouwe koffergram- ik pas toen ik er eenmaal zat, mofoon. “Tot mijn verbazing ontmoette ik daar want organisator Rob van acteur, musicalster, columnist, docent, bijna uitsluitend jaloersige collega’s waar ik dood- Vuure, Nederlands bladen- presentator, schrijver, dagvoorzitter en moe van werd. Ik kon alleen goed opschieten met Odokter-door-de-eeuwen-heen, had me uit- discussieleider. En natuurlijk befaamd Mini en Maxi, dat waren leuke vogels. Na afloop genodigd om tijdens een als Ome Willem in de tv-serie De film van een opname zat ik de boel een beetje te stan- Bladenmakersweek iets te komen vertellen van Ome Willem. Nog steeds. ‘Zeg, als gen. Het was niet eerlijk, zei ik: Thérèse Stein- over minder geslaagde of zelfs mislukte ac- metz had veel meer close-ups dan ik; op die manier ties bij Opzij. De naam ‘blunderlunch’ was je selfies wilt maken, ik vind het had ik er geen zin meer in. Zat ik een beetje be- vooral voor intern gebruik, die zou geno- allemaal goed, hoor.’ teuterd naar beneden te kijken. Er viel een doodse digden misschien te zeer afschrikken. Deze stilte, alleen Mini en Maxi moesten lachen. speciale lunch werd af en toe gehouden, door RUDIE KAGIE Kareltje de Rooij, Mini uit het duo met Maxi, wanneer Van Vuure weer eens een stel na- en ik moesten met een saxofoon in de hand doen ïevelingen had kunnen strikken. ormaal gesproken valt een zoekge- alsof we muziek maakten. We hadden de grootste Ik had twee voorbeelden van volstrekt raakt fietssleuteltje onder alledaags lol, met als gevolg dat ik op zeker moment door foute Opzij-covers: één met de kop ‘Kut ongemak, maar dat ligt anders nu het mondstuk van die sax tegen Karel zei: ‘Ik ge- ruikt lekker’, die onze weliswaar bevrijde Edwin Rutten in de Amsterdamse loof dat ik in mijn broek heb gepist.’ Dat bleek te lezeressen veel te ver vonden gaan, en een bodega Keyzer ongeduldig met de kloppen. Mijn kruis was drijfnat, al was dat op de cover die ons financieel bijna de kop Nvingers op het tafelblad zit te trommelen. Waar televisie niet te zien.” kostte. Ik had namelijk het op zichzelf aar- blijft die vent met wie hij heeft afgesproken? dige idee gekregen om een cover te maken Die vent beschikt niet over het mobiele nummer ij kan zich niet herinneren dat hij ooit bij een verhaal over de honderd invloed- van de zanger. Er zit niets anders op dan hem werd verblind door ambitie. Het was meer rijkste vrouwen van Nederland. Daarvoor van de malheur te verwittigen op de manier Hzo dat hij van het ene in het andere rolde. had ik zowel de voor- als de achterkant van waarop we dat vroeger deden: Keyzer bellen en Edwin Rutten FOTO ROBERT ELSING “De telefoon ging en dan werd ik ergens voor ge- Ome Willem, populair in 2020. FOTO NAT. ARCHIEF het omslag voorzien van honderd portretjes vragen het bericht aan hem door te geven. vraagd. Zo ging het eigenlijk steeds.” Je zou kun- van de bewuste dames. Toen het op betalen “Edwin Rutten is hier al,” zegt een damesstem. die dit personage moest uitstralen. omlijsting van concerten voordraagt, veelge- nen zeggen dat het hem steeds kwam aanwaaien. de standards van nu zijn. Wij konden destijds ook van de fotobureaus en individuele fotogra- “Ik waarschuw hem wel even.” “Mag ik iets tegen u zeggen?” Naast onze vraagd dagvoorzitter en discussieleider. “Maar ik ben geen verwende Oblomov. Je bent er niet bevroeden dat Ome Willem zo populair zou fen aankwam, bleken die allemaal mini- Even later, bij de begroeting, bewijzen de ti- tafel staat een jonge vrouw. ‘Een losse bak gereedschap’ noemt hij zijn niet met een buiginkje en een bosje bloemen. Dat worden dat hij in 2020 bij bodega Keyzer door maal honderd gulden per foto te rekenen. tels van de singles waarmee hij als tienerster in “U mag iets zeggen.” gevarieerde werkkring – en dat terwijl hij in zijn zei ik ook altijd tegen mijn studenten op het con- een mevrouw zou worden aangesproken. Een Ik weet niet meer hoe dat is opgelost, mis- de vroege jaren zestig de ene hit na de andere “Als jong meisje zat ik voor de televisie, ik jonge jaren leek voorbestemd het helemaal te servatorium: als je op het podium staat, moet je standard ontstaat door het verstrijken van de tijd. schien heeft onze toenmalige directeur scoorde hun praktisch nut. was een jaar of zes, zeven. Toen zei u in dat pro- gaan maken in de jazz. Toen hij op z’n acht- zorgen dat mensen in de zaal jaloers op je zijn. Als Een lied is niets anders dan een verhaaltje met Theo Bouwman er wel een extra hypotheek ‘Het spijt me.’ gramma: hee jij daar, haal die duim uit je mond. tiende het Vossius Gymnasium verliet, had hij al er drie toetsen van de piano kapot zijn, gebruik je een begin, een midden en een slot. Ik vroeg stu- op zijn huis voor moeten nemen. ‘Terwijl ik zat te wachten, moest ik altijd weer Ik heb me jarenlang afgevraagd: hoe kon Ome een plaatje en een elpee gemaakt. Zijn handels- die niet. Het publiek heeft er niets mee te maken denten altijd wat de mood was waarin ze zo’n Andere blunders die tijdens die lunch opnieuw aan je denken.’ Willem zien dat ik zat te duimen?” merk was een enigszins hees stemgeluid dat borg dat je zonder benzine op de Afsluitdijk staat.” standard gingen zingen. Er zijn drie mogelijkhe- werden onthuld: Derk Sauer, die de oer- ‘Sorry….’ “Alleen ik kon dat. Is ondanks dit jeugd- stond voor een zwoel timbre. Ze konden veel Zonder ijzeren discipline zou het hem niet zijn den, zei ik: vrolijk, verdrietig en het achtuurjour- oude Neder- ‘Je t’attends.’ trauma alles toch nog goed gekomen?” van hem zeggen, maar het swingde als de neten. gelukt de veelzijdige bezigheden richting te naal. Je kunt The end of a love affair vertolken landse De serveerster die de bestelling komt opne- “Ik heb daarna nog heel lang geduimd.” In 1969 schreef hij geschiedenis met Rutten geven. Met als constante factor zijn credo dat tus- met een snik in je stem, maar ook opgetogen, leesportefeuille men, is dezelfde die zojuist aan de telefoon “Je bent zogezegd lang in de orale fase blij- Troef, de eerste Nederlandstalige jazzelpee. Had sen nul en twaalf jaar de normen en waarden voor omdat je blij bent dat het uit is.” Cisca nieuw leven kwam. Hoe wist ze trouwens hoe Edwin Rutten ven hangen. Maar nooit de stichting Korrelatie hij weer wat krediet opgebouwd bij de boppers het fatsoen worden gekweekt. “Ik zie mezelf nog dacht in te bla- eruitziet? De vrouw maakt zwijgend met haar hoeven bellen? Weet je wat het leuke is van die mopperden dat een jazzjongen niets te zoe- in Amsterdam door de De Lairessestraat naar het huis gaan de gesprekken vaak over mu- zen in Rusland, maar daar was men niet ge- vuisten een stapelend gebaar. “Ik ben groot ge- Ome Willem? Dat je voor de rest van je leven ken heeft in de hoek van Toppop en de hitparade. Stedelijk Museum lopen, waar Pierre Janssen ons ziek, echtgenote Annett Andriesen is opera- diend van bladen die na twee weken worden met Ome Willem, we keken altijd.” Ze geknuffeld wordt.” zou toespreken. Dat werd voor mij als tienjarig Tzangeres van beroep. “We hebben elkaar 32 teruggegeven moesten worden. Bovendien is 38 jaar. De artiest roert glunderend in zijn “Ik wou dit even zeggen.” enners waren het erover eens dat Edwin jochie een onvergetelijke ervaring. Ik zat alleen jaar geleden op het conservatorium ontmoet. An- was de verspreiding over het uitgebreide koffie. Hij verbaast zich over vakgenoten van “Zeg, als je selfies wilt maken, ik vind het Rutten de potentie had om uit te groeien maar naar Pierre Janssen en diens fladderende nett was van de hoge liedjes, ik van de wilde lucht platteland een probleem, dus dat werd een zijn generatie die het liefst onder een deken zou- allemaal best hoor. Doe het dan voor mij!” Ktot een vedette van hetzelfde kaliber als handen te kijken, nauwelijks naar de schilderijen. en de medeklinkers. We hebben een geweldig inte- flop. Verder waren er de veel te hoge voor- den wegduiken om te ontsnappen aan de blik “Wil je dat?” Rita Reys. Had hij er niet verstandig aan gedaan Ik hou niet meer zo van de woorden passie en ressant leven. Ik was met haar in San Francisco, schotten die uitgever Robbert Ammerlaan van herkenning op basis van lang vervlogen suc- “Tuurlijk!” zich te beperken tot één genre? Het antwoord geïnspireerd, laat staan uitdaging. Ik zat naar een waar ze in de opera zong, ze zong in de Scala in aan enkele ‘veelbelovende’ schrijvers had cessen. “Ik zeg altijd tegen die collega’s: nu zit Partner Robbert komt toegesneld met zijn plopt op in een reflex, de vraag werd hem vaker man te kijken die bevlogen was, hij heeft alle Milaan. Als ik op vrijdag klaar was met mijn pro- gegeven, van wie hij nooit één geschreven je te klagen, maar als ze je niet meer kennen, be- mobieltje. De vrouw slaat een arm om Ome Wil- gesteld. “Waarschijnlijk had ik als fulltime jazz- musea in de wereld voor me geopend. Ieder kind gramma, vijf keer in de week op Radio 4, bracht woord ontving. Rob van Vuure kwam zelf ginnen de maagzweren. Zeur niet! Als je niet lem, ze kust hem. zanger meer publieke erkenning gekregen, het heeft een Pierre Janssen nodig die hem op het mijn vaste taxichauffeur me naar Schiphol. In met een geflopte Margriet-omslag van tegen bloed kunt, moet je geen dokter worden.” Hij: “Dat wordt een lekkere MeToo, zeg. Als was heus niet zo dat Rita Reys een betere vertol- goede spoor zet. Ik ben blij dat ik daaraan heb Milaan kwam een andere vaste man me ophalen.” prinses Christina, een leuke vrouw op wie Ome Willem telt zijn zegeningen, al bonsde je die foto’s laat zien, zeg je maar gewoon: hij ker was van teksten of meer swing had dan ik.” kunnen bijdragen, onder andere door de serie Op- Jawel, ze hebben wel eens een duet gezongen: hij gaande het productieproces zelfs een het verleden onlangs wel erg indringend op de heeft me gedwongen.” Ach, Rita. Maakte een plaat met de Jazz voeden is een kunst die ik voor de NTR maakte.” My funny Valentine, op een feestje. De professio- beetje verliefd was geworden, maar een deur toen kompaan Aart Staartjes verongelukte, “Je bent geen spat veranderd. Hoe kan dat Messengers, trad op met Lester Young en Dizzy Daarnaast is er natuurlijk de eeuwige, waarin nele samenwerking betreft voornamelijk weder- mislukking als trekker van losse kopers. bedenker van het succesvolle De film van Ome nou?” Gillespie en was overtuigd van haar grootheid. de zanger tot zijn laatste snik hoopt te volharden. zijdse advisering. “Zij kijkt kritisch naar mijn Dat de cover van Playboy met Miss Ajax Willem dat van 1974 tot 1989 kinderen aan de “Iedere ochtend m’n kop in een teiltje botox, “In Groningen zong ik tijdens een jazzconcert in “Mijn vader was een man van de Sacre du Prin- teksten. Als ik een jazzconcert heb, zingt ze me erop heel slecht verkocht werd in Rotter- buis kluisterde, vanaf 2003 werd herhaald en zou dat het zijn?” het voorprogramma, daarna kwam Rita. Ik zong temps en Kurt Weill, mijn moeder was fan van Si- altijd even in. Toen ik die musical Annie ging dam, had hij ook niet voorzien. Oud-Li- vervolgens honderdzeventig keer als theater- Als de vrouw vertrekt, heft Ome Willem de Nancy with the laughing face, maar had de naam natra. In het Kurhaus zei ze tegen barpianist doen, zat ik enorm te worstelen met een bepaald belle-hoofdredactrice Franska Stuy vertelde voorstelling door het land toerde. rechterwijsvinger. “En denk erom, hè. Joepie in Rita veranderd. Ze liep het podium op, zong Sandor Vidak: ach, doe even Eroll Garner voor liedje. Annett ging achter de piano zitten, blad- over haar pijnlijke opmerking dat Libelle Staartjes haalde Rutten bij het programma de…” haar songs en zei toen: ‘Edwin vindt het leuk om me. Ik kom dus uit een tweestromenland. Van- muziek erbij. Ze zei: als je even je tongrandje niet het blad was voor Volvorijders, terwijl omdat hij ‘een grillig type’ wilde; de kroon op “Poepie!” vult ze aan. samen met mij iets te zingen.’ Ze deed alsof dit daar dat ik geen onderscheid maak tussen klas- tegen je bovenkiezen legt. Ik moest even kijken er een enthousiaste deputatie van Volvoma- een halve eeuw vriendschap die ooit was begon- spontaan was, maar dit was natuurlijk afgespro- siek, jazz of andere muzieksoorten.” waar mijn tongrandjes waren, maar daarna was nagers onder haar gehoor zat. nen met het gezamenlijk inspreken van een re- n Nederland werd Rutten op grond van zijn ken. We zongen samen, daarna zei Rita: ‘Het is Het repertoire ontleent hij grotendeels aan The het voor elkaar. Ik heb die musical 198 keer ge- De blunderlunch bestaat niet meer, ter- clamespotje voor melk, de witte motor. Waren brede actieradius een duizendpoot genoemd, misschien wel leuk om met iets moois te eindi- Great American Songbook, een collectie van de daan en 198 keer aan haar gedacht. Waar zou ik wijl het toch zo’n leerzaam, onderhoudend ze goed in, voice-overs; wie scherp luistert, her- Itoen hij zijn werkterrein tijdelijk uitbreidde gen.’ Arrrgh!” Trouwens, bij de fabelachtige mi- succesvolste Amerikaanse jazz en lichte muziek zijn zonder mijn Annett?” en overal toepasbaar fenomeen is. Laten kent hun stemmen in alle Barbapappa-teken- naar Duitsland heette hij daar een Tausendsas- crofoontechniek van Europe’s First Lady of Jazz uit de periode tussen 1920 en de jaren vijftig, we hem herinvoeren op bijeenkomsten van films. Credo van ‘meneer Aart’ was: je moet ser, in Engeland was hij de jack-of-all-trades. vielen wel kanttekeningen te maken. “Als er een voornamelijk afkomstig uit Broadwaymusicals, Dinsdag 28 januari spreekt Rudie Kagie met artsen/advocaten/burgemeesters/loodgie- jeugdprogramma’s nooit kinderachtig maken. Zanger, acteur, musicalster, televisie-icoon, co- hoge noot kwam, stak ze dat ding ongeveer in muziektheater en Hollywoodfilms. De tweehon- Edwin Rutten in het Amsterdamse Torpedo- ters/fritesbakkers/garagehouders en journa- De kijkertjes serieus nemen, daar ging het om. lumnist, presentator van een jazzprogramma, haar kont. Want mensen horen die hoge noot in derdvijftig liedjes – Summertime, Because I love theater. Rutten zal ook enkele nummers zin- listen. Hij koesterde het imago van ongelikte brom- drummer, docent aan het conservatorium, expli- hun hoofd, maar zij heeft ‘m niet gezongen.” you, All the things you are, dat soort werk – kan gen, begeleid op de piano door Louis Houët. Misschien een ideetje voor een Argus- beer, maar als hij op je gesteld was, aarzelde hij cateur bij klassieke hoogtepunten als het De kennismaking met het fenomeen kinne- iedereen meefluiten, maar gek genoeg komt er Aanvang 20.30 uur, toegang 10 euro. borrel? niet dat te laten merken. Zijn regieaanwijzingen Weihnachtsoratorium en de Mattheus Passie, sinne in het artiestenvak vond plaats in de prille niets nieuws bij. Hij heeft daar wel een verklaring sSint Pieterspoortsteeg 33, tel. 020-4284993, voor Ome Willem betroffen deels de kribbigheid schrijver van 250 muzikale verhalen die hij ter jaren zeventig, toen de zanger bij de NCRV mee- voor. “Pas over twintig jaar zullen we weten wat [email protected]. CISCA DRESSELHUYS