STRATEGIA ZRÓWNOWA ŻONEGO ROZWOJU

na lata 2012 – 2020

GMINA LIPKA

STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012 – 2020

Spis treści

Lp. Strona 1. Wstęp metodologia pracy nad strategią 3 2. Charakterystyka Gminy Lipka 13 2.1 Rys historyczny 13 2.2 Środowisko przyrodnicze 17 2.3 Zabytki 19 2.4 Ludność i zatrudnienie 20 2.5 Rolnictwo 22 2.6 Pozarolnicza działalność gospodarcza 24 2.7 Infrastruktura techniczna 25 2.8 Edukacja, wychowanie, kultura 26 2.9 Ochrona zdrowia i pomoc społeczna 28 2.10 Finanse Gminy 31 3. Analiza SWOT gminy Lipka 32 4. Wizja rozwoju gminy Lipka 37 5. Misja rozwoju gminy Lipka 37 6. Priorytety i cele szczegółowe wraz z wykazem zadań inwestycyjnych lub 38 przedsięwzięć do realizacji 6.1. Szczegółowy wykaz zadań lub przedsięwzięć inwestycyjnych w ramach 41 opracowanych priorytetów i celów szczegółowych 6.2 Wyszczególnienie zadań o szczególnym znaczeniu dla mieszkańców 50 przewidzianych od realizacji w pierwszym okresie od roku 2012 zgodnie z możliwościami finansowymi gminy 7. Potencjalne źródła wsparcia finansowego na realizację zadań lub 55 przedsięwzięć inwestycyjnych w ramach opracowanych priorytetów i celów szczegółowych 8. Zgodność strategii z dokumentami strategicznymi dotyczącymi rozwoju 59 obszarów wiejskich 9. Zasady wdrażanie strategii, monitorowanie i ewaluacja 61 ZAŁACZNIKI 62 Załącznik nr 1. Karty zadań inwestycyjnych i przedsięwzięć aktywizujących 62 społeczność lokalną w pierwszym okresie realizacji strategii

2 STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012 – 2020

1.Wstęp metodologia pracy nad strategią

Strategia zrównoważonego rozwoju Gminy Lipka opracowana została jako element programu pilotażowego Ministerstwa Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki „Decydujmy razem”. Niniejsza strategia jest kontynuacją i aktualizacją dokumentu Strategii Zrównoważonego Rozwoju Gminy Lipka opracowanego w 2004 roku. Aktualizacja zapisów strategicznych jest wymogiem sytuacji społeczno-gospodarczej gminy, regionu wielkopolskiego i Polski, związanej głównie z wstąpieniem naszego kraju do Unii Europejskiej. Okres realizacji zaktualizowanego dokumentu Strategii Zrównoważonego Rozwoju Gminy Lipka przyjęto na lata 2012 – 2020. Jest on dokumentem kierunkowym, mającym ułatwić władzom Gminy Lipka formułowanie zadań do realizacji w ramach środków pozyskanych z zewnątrz. Aktualizacji Strategii dokonano poprzez zachowanie ciągłości procesu planowania strategicznego w tym diagnoza stanu obecnego, analiza danych statystycznych dotyczących Gminy Lipka, oraz dostosowanie zapisów strategii do nowych uwarunkowań społeczno- gospodarczych. Prace związane z aktualizacją Strategii Zrównoważonego Rozwoju Gminy Lipka przeprowadzono w okresie maj - grudzień 2011 r. zgodnie z umową podpisaną pomiędzy Gminą Lipka reprezentowaną przez Wójta Przemysława Kurdzieko a Stowarzyszeniem Centrum Wspierania Aktywności Lokalnej CAL reprezentowanym przez Prezesa Bohdana Skrzypczak przy realizacji projektu systemowego Decydujmy Razem. Proces planowania rozwoju Gminy Lipka wspierany był zarówno przez konsultantów zewnętrznych, jak również przez lokalne grupy społeczne i gospodarcze. Powołano Zespół Zadaniowy składający się z pięciu przedstawicieli Gminy Lipka. Do prac nad aktualizacją strategii zaangażowano także liderów lokalnych. Grupę tę zaprosił do współpracy Pan Przemysław Kurdzieko – Wójt Gminy Lipka. W skład grupy warsztatowej liczącej 57 osób niżej wymienionych, weszli przedstawiciele władz samorządowych gminy, radni i urzędnicy, reprezentanci sfery biznesu oraz lokalnych organizacji pozarządowych. 1. Przemysław Kurdzieko – Wójt Gminy Lipka 2. Krzysztof Olczak – Przewodniczący Rady Gminy Lipka 3. Piotr Wandas – radny, Prezes Stowarzyszenia „Tilia” 4. Anna Orzechowska- Sekretarz Gminy Lipka 5. Lech Wiśniewski – dyrektor GOK 6. Lidia Gabarkiewicz – kierownik GOPS 7. ks. Tadeusz Łuczyk - Proboszcz 8. Zbigniew Bukowski – emeryt 9. Rafał Bukowski – Animator Sportu 10.Barbara Józefko – skarbnik Gminy Lipka 11. Bartosz Sadowski – pracownik UG 12. Anna Wrzeszcz – pracownik UG 13. Bernard Kaczmarek – Dyrektor ZS Lipka 14. Janusz Grabowski - Nadleśniczy 15. Grzegorz Schienke - Przedsiębiorca 16. Andrzej Barszczak - Policja

3 STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012 – 2020

17. Edward Klimek – emeryt – mieszkaniec gminy Lipka 18. Jacek Bieluszko - radny 19. Hanna Janiak - radna 20. Leonarda Kachelek - radna 21. Anita Kaszubowska - radna 22. Krystyna Kozdra – radna, sołtys 23. Dorota Królikowska - radna 24. Bernadeta Lach – radna, sołtys 25. Tadeusz Maliszewski - radny 26. Waldemar Mucha - radny 27. Bogdan Pasternacki - radny 28. Urszula Skrentna - radna 29. Elżbieta Tomke – radna, sołtys 30. Paweł Tuschik – radny, sołtys 31. Paweł Kachelek – radny, sołtys 32. Marian Kuś - sołtys 33. Roman Łukasiewicz - sołtys 34. Anna Grubich - sołtys 35. Barbara Szefler - sołtys 36. Zbigniew Tumalewicz - sołtys 37. Bogdan Rydzyński - sołtys 38. Hubert Kutzmann - sołtys 39. Zdzisław Chabros - sołtys 40. Piotr Grzybowski - sołtys 41. Ryszard Glugla - sołtys 42. Bożena Begger - sołtys 43. Alojzy Klimek - sołtys 44. Jan Judycki - sołtys 45. Danuta Polak - sołtys 46. Katarzyna Babiak - Animator Partycypacji Społecznej 47. Marek Romaniec – Animator Subregionalny 48. Jan Mucha – OSP Osowo 49. Arkadiusz Tomke – student, rolnik 50. Przemysław Kuliński –mieszkaniec gminy Lipka 52. Daria Smechowska – Rallyland Events Spólka Z o.o. 53. Michał Ogórek – RL Biogas Spółka z o.o.

Kluczowym elementem każdej strategii rozwoju jest Misja jako naczelny kierunek rozwoju gminy. Członkowie Zespołu Zadaniowego uznali, iż Misja Gminy Lipka, zawarta w strategii z 2004 r., wymaga niewielkiej modyfikacji, tak aby można ją było uznać za w pełni oddającą aspiracje mieszkańców i służącą długofalowemu rozwojowi gminy.

4 STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012 – 2020

Pierwsze spotkanie odbyło się 26 maja 2011 r., z 28 uczestnikami na którym przedstawiono pilotażowy program Ministerstwa Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki „Decydujmy razem”. Zapoznano uczestników z zakresem danych i informacjami niezbędnymi do weryfikacji i aktualizacji Strategii Zrównoważonego Rozwoju Gminy Lipka. Zaprezentowano zakres prac warsztatowych w Gminie Lipka oraz zakresu odpowiedzialności poszczególnych podmiotów biorących udział w projekcie. Przedstawiono również klucz doboru członków grupy warsztatowej.

Źródło: UG, Pierwsze spotkanie grupy roboczej w Restauracji „Tęcza”

Drugie spotkanie odbyło się 6 lipca 2011 r., w której wzięło udział 30 członków grupy warsztatowej. Na spotkaniu tym omówiono metodologię procesu budowania strategii rozwoju metodą partnerską oraz znaczenie partycypacji społecznej w planowaniu strategicznym.

Źródło: UG, Drugie spotkanie grupy roboczej w Restauracji „Tęcza”

5 STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012 – 2020

Przedstawiono zapisy dotychczas obowiązującej „Strategii Zrównoważonego Rozwoju (lokalnej agendzie 21) dla Gminy Lipka”, a następnie dokonano weryfikacji Misji oraz Strategii Zrównoważonego Rozwoju Gminy Lipka poprzez analizę zasobów wewnętrznych Gminy Lipka (silne i słabe strony) oraz otoczenia zewnętrznego pod kątem szans i zagrożeń dla jej dalszego rozwoju. W tym celu przeprowadzono analizę SWOT posługując się Techniką Grup Roboczych, która stała się podstawą do zidentyfikowania i sformułowania podstawowych problemów i zagadnień strategicznych.

Trzecie spotkanie grupy warsztatowej odbyło się 7 września 2011 r. na którym przedstawiono charakterystykę Gminy, dane statystyczne oraz sytuację gospodarczą Gminy Lipka. Omówiono wcześniej opracowaną analizę silnych i słabych stron Gminy Lipka oraz dokonano konsultacji w tej sprawie. Przedstawiono propozycje pracy Grupy warsztatowej z podziałem na grupy robocze na następnym planowanym spotkaniu.

Źródło: UG, Trzecie spotkanie grupy roboczej w Restauracji „Tęcza”

Siódmego listopada 2011 r. odbyło si ę czwarte spotkanie grupy warsztatowej na której dokonano wyboru w czterech obszarach strategicznych kierunków rozwoju dla Gminy Lipka: 1. Przedsi ębiorczo ść i gospodarka 2. Infrastruktura, ochrona środowiska i rolnictwo 3. Infrastruktura społeczna 4. Oświata, kultura i sport. Określanie kierunków rozwoju zrealizowano posługując się techniką grup roboczych, dając szansę na pracę indywidualną i w małych grupach. Dzięki temu zidentyfikowano kierunki rozwoju oraz przypisano do każdego z nich zagadnienia strategiczne, czyli kluczowe dla długofalowego rozwoju gminy. Członkowie Grupy warsztatowej dokonali wyboru priorytetowych celów rozwoju i zagadnień strategicznych dla Gminy Lipka w poszczególnych kierunkach.

6 STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012 – 2020

Źródło: UG, Czwarte spotkanie grupy roboczej w Restauracji „Tęcza”

Piąte spotkanie -17.02.2012 Określenie priorytetów, celów szczegółowych i zadań dla realizacji strategii w czterech obszarach problemowych:  przedsiębiorczość/gospodarka  oświata, kultura, turystyka, sport, rekreacja  infrastruktura, ochrona środowiska i rolnictwo  integracja społeczna, pomoc społeczna, bezpieczeństwo, społeczeństwo obywatelskie

Na Szóstym spotkaniu grupy roboczej w dniu 07.03.2012 r . uczestniczyło 24 osoby. Spotkanie rozpoczęło się o godz. 10.00 w Gminny Ośrodku Kultury w Lipce, na wstępie którego Wójt Gminy Lipka Przemysław Kurdzieko wszystkich obecnych przywitał.

Źródło: UG, Szóste spotkanie grupy roboczej w Restauracji „Tęcza”

7 STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012 – 2020

Zaproszony na spotkanie ekspert Pan Ryszard Zarudzki, przedstawił informacje dotyczące przebiegu aktualizacji Strategii Zrównoważonego Rozwoju Gminy Lipka. Po czym uczestnicy spotkania w zespołach opracowywali zadania do realizacji, oraz dokonali ich pogrupowania według określonych priorytetów. Przedstawiciele poszczególnych zespołów prezentowali wybrane zadania wskazując zadania priorytetowe. Pozostali uczestnicy spotkania wnosili uwagi i spostrzeżenia. Następnie po przedstawieniu przez eksperta przykładowych kart zadań inwestycyjnych i przedsięwzięć aktywizujących społeczność lokalną uczestnicy spotkania pracowali nad własnymi kartami zadań z uwzględnieniem obszarów o szczególnym dla nich znaczeniu. Jako podsumowanie spotkania, każdy z uczestników wyraził swoje spostrzeżenia i uwagi z dotychczasowej pracy nad Strategią. Spotkanie zakończyło się o godzinie 14 00 .

Źródło: UG, Szóste spotkanie grupy roboczej w Restauracji „Tęcza”

8 STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012 – 2020

Na Siódmym spotkaniu odbyło się Gminne Forum Partycypacji Publicznej na którym obecnych było 45 osób.

Źródło: UG, Siódme spotkanie, Gminne Forum Partycypacji Publicznej, OSP Lipka

Spotkanie prowadził ekspert Ryszard Zarudzki, który przedstawił etapy działania nad Strategią Zrównoważonego Rozwoju Gminy Lipka na lata 2012-2020. Przedstawiciele poszczególnych grup roboczych referowali opracowane cele i zadania w kolejnych priorytetach. Podczas prezentacji wnoszono uwagi i spostrzeżenia przez pozostałych uczestników spotkania. Na zakończenie podsumowano pracę grup roboczych i ustalono, że do projektu opracowanej strategii zamieszczonego na stronach internetowych mieszkańcy mogą wnosić uwagi i spostrzeżenia do końca kwietnia br. w urzędzie Gminy Lipka w godzinach urzędowania. Projekt uchwały zostanie przedłożony pod obrady Rady Gminy Lipka.

9 STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012 – 2020

2. Charakterystyka Gminy Lipka 2.1. Rys historyczny

Gmina Lipka jest położona na Pojezierzu Krajeńskim, w północno - wschodniej części województwa wielkopolskiego, w północnej części powiatu złotowskiego. Zajmuje powierzchnię 191,01 km 2 co stanowi 11,5 % powierzchni całego powiatu. Północna granica gminy, będąca jednocześnie granicą województwa, biegnie wzdłuż rzeki Dobrzynki, fragment wschodniej – wzdłuż rzeki Łobzonki. Nazwa miejscowości, zmieniała się na przestrzeni wieków –od łacińskiej Lyppa poprzez Llypka, Lipka, Lipca lub Lipa aż po niemiecką Linde i wywodzi się od rozłożystych lip porastających wieś i okolice1. Pierwsze dostępne dokumenty historyczne wskazują, że historia Lipki rozpoczyna się w 1376 r. W tamtych czasach Lipka istniała jako osada, założona prawdopodobnie w czasach kolonizacji za Kazimierza Wielkiego. Obszar dzisiejszej gminy wchodził kolejno w skład dzielnicy wielkopolskiej, Pomorza Gdańskiego, Prus a także Republiki Weimarskiej.

Rysunek nr 1. Mapa gminy Lipka

Źródło: www.lipka.pnet.pl

Po II wojnie światowej tereny te należały najpierw do województwa szczecińskiego, potem do województwa koszalińskiego natomiast od 1975 roku do województwa pilskiego 2. Obecnie Gmina Lipka wchodzi w skład województwa wielkopolskiego i powiatu złotowskiego.

1 E. Auer, G.Ci żmowska, K.Kalka, I.Redzimska, B.Wolska, „Gmina Lipka. Krótka historia ..”Piła 1998, s. 3 2 tam że

10 STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012 – 2020

Rysunek nr 2. Umiejscowienie Gminy Lipka w Województwie Wielkopolskim i Powiecie Złotowskim

Źródło: www.gminy.pl

Gmina Lipka usytuowana jest w odległości 150 km od stolicy województwa – Poznania. Posiada również połączenia komunikacyjne z innymi większymi ośrodkami miejskimi regionu: Bydgoszczą (odległość: 80km), Piłą (odległość: 53), Złotowem(odległość: 22 km), Człuchowem (odległość: 28 km), Sępólnem (odległość: 28 km). Przez obszar gminy przechodzi droga wojewódzka nr 188 łącząca Piłę – Chojnice, oraz linia kolejowa łącząca Piłę – Gdańsk. Na terenie Gminy Lipka większość funkcji administracyjnych i usługowych skupionych jest w położonej centralnie miejscowości Lipka, gdzie mieści się urząd gminy oraz główne instytucje realizujące potrzeby mieszkańców. Największa wieś gminy, Lipka skupia prawie 36,37% mieszkańców, natomiast najmniejsza 1,30% ogółu mieszkańców. W okresie blisko dziesięciu lat liczba mieszkańców gminy zmniejszyła się o 3.1% z 5915 do 5732, czyli o 183 osoby.

11 STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012 – 2020

W skład Gminy Lipka wchodzi 19 sołectw.

Tabela 1. Wykaz sołectw w gminie Lipka

Lp. Miejscowość Liczba Liczba Udział w % Udział (sołectwo mieszkańcó mieszkańcó mieszkańców w % mieszkańców w w gminy) gminy) (2002) (2011) (2002) (2011) 1. Batorowo 157 148 2,65% 2,58% 2. Batorówko 203 186 3,43% 3,24% 3. Białobłocie 106 80 1,79% 1,40% 4. Bługowo 157 154 2,65% 2,69% 5. Czyżkowo 281 265 4,75% 4,62% 6. Debrzno Wieś 373 354 6,31% 6,18% 7. Kiełpin 269 269 4,55% 4,69% 8. Laskowo 72 75 1,22% 1,31% 9. Lipka 2079 2085 35,15% 36,37% 10. Łąkie 510 484 8,62% 8,44% 12. Mały Buczek 178 177 3,01% 3,09% 11. 138 145 2,33% 2,53% 13. 191 181 3,23% 3,16% 14. Osowo 184 162 3,11% 2,83% 15. Potulice 109 102 1,84% 1,78% 16. Scholastykowo 387 378 6,54% 6,59% 17. Smolnica 109 91 1,84% 1,59% 18. 138 139 2,33% 2,42% 19. Wielki Buczek 274 257 4,63% 4,48%

- Suma - cała gmina 5915 5732 100% 100%

Źródło: Dane UG Lipka

2. 2. Środowisko przyrodnicze Gmina Lipka jest gminą typowo rolniczą, której ok. 60% powierzchni zajmują użytki rolne. Lasy natomiast stanowią 29 % powierzchni i są jednym z głównych atutów gminy dla ochrony środowiska. Głównym gatunkiem lasotwórczym w Nadleśnictwie Lipka administratora lasów, jest sosna – 73,4% powierzchni zalesionej. Z pozostałych gatunków najważniejsze to: Buk – 6,2%; Dąb – 5,9%; Brzoza – 5,5%; Olcha – 3,7%; Świerk – 3,0%; Topola – 1,0%.Inne gatunki tj. Modrzew, Jesion, Daglezja, Dąb czerwony, Grab, Olcha szara, Osika, Wierzba, Lipa – zajmują łącznie 1,3 % powierzchni 3.

3 www.lasy.com.pl/web/lipka

12 STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012 – 2020

Wody na terenie Gminy Lipka to przede wszystkim: jeziora, rzeki, zbiorniki retencyjne. Do głównych jezior należą: - Łąkie o powierzchni 35,6 ha, Świdnik -13,2 ha, oraz Kiełpin -25,2 ha i Gogolin o powierzchnia 21,6 ha, które jest zarazem najgłębszym 25 m jeziorem Krajny Złotowskiej. Rzeki przepływające przez teren gminy Lipka to: Łobzonka wzdłuż granicy wschodniej, Debrzynka wzdłuż granicy północnej oraz Stołunia jako dopływ Łobzonki. Zbiorniki retencyjne to: na rzece Stołuni w Stołuńsku, w okolicy Osowa oraz w Czyżkowym Młynie na rzece Łobzonce. Na obszarze gminy wydzielono obszar chronionego krajobrazu Nr 3 "Dolina Łobzonki i Bory Kujańskie”. Ponadto w gminie istnieją n/w dworskie parki wiejskie: - Debrzno – Wieś, krajobrazowy, druga połowa XVIII w., powierzchnia 27,1 ha - Mały Buczek, pierwsza połowa XVIII w., powierzchnia 7,6 ha - Potulice, powierzchnia 5,9 ha Na wyróżnienie zasługują n/w pomniki przyrody: • Buk zwyczajny obwód 368 cm, wys. 33 m; szer. korony 22 m, wiek ok. 160 l • Olsza czarna obwód 240 cm, wys. 26 m; szer. korony 12 m • Lipa drobnolistna ob. 680 cm. wys. 30 m; szer. K 20 m (grupa 2 zrośniętych drzew • Jodła szlachetna odm. błękitna obwód 362 cm; wys. 28 m:; szer. korony 8 m • Jesion wyniosły obwód 343 cm, wys. 37 m; szer. korony 16 m • Klon zwyczajny obwód 331 cm. wys. 30 m; szer. korony 20 m • Aleja grabów zwyczajnych obwód : do 140 cm; wys. do 16 m, (164 szt) • Dąb szypułkowy obwód 670 cm; wys. 28 m; szer. korony 20 m • Lipa srebrzysta obwód 470 cm; wys. 30 m; szer. korony 20 m • Buk zwyczajny odm. purpurowa odw. 440 cm; wys. 30 m; szer. korony 18 m. • Sosna pospolita (obw. 340 cm, wys. 25 m) • Gniazdo Kani rudej w Leśnictwie Białobłocie • Gniazdo bociana czarnego w Leśnictwie Lipka Terenami w gminie Lipka, które zachęcają swym urokiem do zwiedzania, jest Dolina Dobrzynki przebiegająca wzdłuż północnej granic y gminy z Debrzna Wsi w kierunku Kiełpina obejmująca tzw. Małą i Dużą Górę Zamkową oraz jary nad jeziorem. Ciekawe i urozmaicone obszary zajmują również zachodnią część gminy a są nimi m.in. jeziora takie jak: Łąkie (35,6ha), Kiełpin (25,2ha), Gogolin (21,6ha), Świdnik (13,2ha) 4. Władze Gminy Lipka planują tereny te zagospodarować aby zachęcić mieszkańców i turystów do ich odwiedzania. W Gminie Lipka nie rozwija się przemysł, zjawisko to jest niekorzystne ze względu na występujący dość duży wskaźnik bezrobocia, ale dzięki temu możemy pochwalić się wysokiej jakości środowiskiem przyrodniczym. Zdrowe powietrze, nieskażone lasy, czyste jeziora przyczyniają się do rozwoju choć małymi krokami turystyki i rekreacji w naszej Gminie.

4 www.lipka.pnet.pl

13 STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012 – 2020

Duże zainteresowanie mieszkańców wzbudza grodzisko położone w lesie pomiędzy Małym a Wielkim Buczkiem. Grodzisko wznosi się nad samą rzeką na wysuniętym cyplu, które ma kształt trójkąta nieomal równoramiennego, o jednym zaokrąglonym ostrzu skierowanym na północny zachód. Jego powstanie datuje się na wczesne średniowiecze. Stronę północno-wschodnią i północno-zachodnią tworzą naturalne strome zbocza górskie o pochyłości 45-60 stopni. Powierzchnia jego wynosi 60 x110 m. Rzeka Stołunia o szerokości 4-5 m tworzy wokół tego obiektu otwartą pętlę. Przeciętna jego wysokość od podnóża wynosi ok. 10 m. Cały ten dawny gród warowny miał być niegdyś otoczony wałem z kamieni i gliny, które na początku XX wieku zostały stąd zabrane. Obecnie pozostał tu tylko wał poprzeczny, oddzielający stronę południowo-wschodnią od całego grodziska (cypla). Ma on długość ok. 75 m, szerokość 10-12 m i wysokość ok. 2m. To malowniczo położone miejsce jest porośnięte w większości przez buki i praktycznie dostępne przez cały rok.

2.3 Zabytki

W Gminie Lipka występują obiekty zabytkowe które zachęcają zwiedzających do obejrzenia, m.in. pałace i kościoły wraz z dzwonnicami przykościelnymi. Postawiony na wzgórzu, malowniczy kościół szachulcowy w Wielkim Buczku, typowy dla tego terenu został wzniesiony w latach 1729-1734 przez Adama Stanisława Grabowskiego. W świątyni znajduje się obraz Koronacja Najświętszej Marii Panny namalowany w połowie XVII wieku. Dodatkową atrakcją jest drewniana dzwonnica, która stoi w Wielkim Buczku nieprzerwanie od 1739 roku. Dzwon, który znajduje się w jej wnętrzu został odlany w 1625r. Jednym z cenniejszych zabytków na terenie gminy jest kościół we wsi Batorowo, wybudowany w 1786 roku. Szachulcowy kościółek wyróżnia się hełmem na wieży w barokowym stylu, z ołtarzem i amboną w stylu rokoko. Obok kościoła znajduje się dzwonnica drewniana (XVIII w). W Debrznie - Wsi warto zobaczyć kamienną kaplicę z początku XX wieku, która spełnia swą funkcję do dnia dzisiejszego. We wsi Scholastykowo można podziwiać piękny pałacyk wybudowany w latach 1914-1918 przez ówczesnego właściciela ziemskiego Karola Bekmana. Wokół niego rozciąga się park we francuskim stylu. Pomiędzy miejscowościami Debrzno-Wieś a Scholastykowem znajduje się wieś Laskowo. Jak nigdzie zachował się tu szachulcowy styl domostw. Na 17 budynków wybudowanych tą metodą 14 wygląda identycznie. Mury domostw mają grubość przekraczającą 80 cm. Taka izolacja pozwalała utrzymywać ciepło we wnętrzu, zapewniała dobrą wentylację. Zabudowania w Laskowie są wpisane do rejestru zabytków. Na wyróżnienie zasługuje również miejscowość Kiełpin w której znajduje się chałupa postawiona w XVIII wieku. Bardzo ciekawe zabudowania można obejrzeć w Potulicach gdzie znajdował się pokaźnych rozmiarów folwark wybudowany z czerwonej cegły. Po folwarku pozostała jedynie gorzelnia z 1838 roku oraz zabytkowy spichlerz o konstrukcji szachulcowej i pozostałości zabudowań folwarcznych i okalających je mury. W miejscowości Lipka cennymi zabytkami są: Kościół Parafialny p. w. św. Katarzyny, murowany (pocz. XX w), Kaplica murowano - kamienna (druga połowa XIX w), oraz Dworzec PKP murowany (koniec XIX w).

14 STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012 – 2020

2.4 Ludność i zatrudnienie Gmina Lipka zamieszkiwana jest przez 5 557 osób, co daje średnią gęstość zaludnienia 29 osoby/km 2. W porównaniu z gęstością zaludnienia Powiatu Złotowskiego 41 os/ km 2 oraz Województwa Wielkopolskiego 115 os/ km 2 jest to wskaźnik bardzo niski, opisujący ogólną tendencję wyludniania się terenów wiejskich związaną z poszukiwaniem lepszych warunków bytowych głównie w większych miastach, jak również poza granicami kraju. Zaludnienie z podziałem na miejscowości Gminy Lipka przedstawia się następująco: - Lipka - 2064 : pow. 500 mieszkańców - Debrzno Wieś - 354, Łąkie - 486, Scholastykowo – 379 : od 300 do 500 mieszkańców - Batorowo – 151, Batorówko – 189, Bługowo – 156, Czyżkowo – 264, Kiełpin – 267, Mały Buczek – 180, Nowy Buczek – 182, Osowo – 163, Wielki Buczek – 266 : od 150 do 300 mieszkańców - Białobłocie – 80, Laskowo – 72, Nowe Potulice – 147, Potulice – 109, Smolnica – 90, Trudna – 138 : do 150 mieszkańców. Tabela 2. Ludność w gminie w latach 2002 – 2010 Rok Ludność ogółem Kobiety Liczba % 2002 5906 2854 48,32 2004 5823 2929 50,30 2009 5754 2848 49,50 2010 5557 2785 50,12 Źródło: Dane GUS Sytuacja demograficzna gminy jest niekorzystna. Na podstawie analiz obserwuje się systematyczny spadek liczby mieszkańców spowodowany zarówno ruchami naturalnymi (biologicznymi) jak i migracyjnymi. Tabela 3. Ludność gminy Lipka w 2010r. wg grup wiekowych Wiek Liczba osób ogółem Liczba mężczyzn Liczba kobiet do 9 lat 613 315 298 10-19 lat 762 379 383 20-29 lat 1 004 494 510 30-39 lat 790 425 365 40-49 lat 673 354 319 50-59 lat 801 413 388 60-69 lat 460 237 223 70-79 lat 301 121 180 80-84 lat 77 17 60 85 lat i więcej 76 17 59 RAZEM 5 557 2772 2 785 Źródło: Dane GUS

15 STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012 – 2020

Z analizy struktury wiekowej ludności wynika, że prawie 44% mieszkańców Gminy Lipka ma mniej niż 30 lat. Udział osób w wieku produkcyjnym wynosi około 65 % a na 100 osób z tej grupy wiekowej przypada 55 osób w wieku nieprodukcyjnym. Struktura płci jest typowa dla obszarów wiejskich wielkopolski i charakteryzuje się nieznaczną przewagą ilości kobiet. Odnotować jednak należy, iż przewaga kobiet dotyczy przede wszystkim wieku poprodukcyjnego. Wskaźnik obciążenia demograficznego jest w Gminie Lipka wyższy niż w Powiecie Złotowskim i Województwie Wielkopolskim. Liczba pracujących w Gminie Lipka wynosi 458 osób, w tym 214 kobiet. Liczba bezrobotnych z terenu gminy, zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Złotowie stanowi 382 osoby, w tym 197 kobiet, co w stosunku do roku 2009 stanowi wzrost o 27 osób. Analizując liczbę osób bezrobotnych w przedziale lat 2006 do 2010 można zaobserwować że w 2006 roku było najwięcej bezrobotnych tj. 424 osoby, w roku 2007 nastąpił duży spadek o 101 osób. W kolejnych latach następował powolny wzrost liczby bezrobotnych aż do 382 osób w 2010 roku. Podobną sytuację można zauważyć wśród osób bezrobotnych w pozostałych gminach Powiatu Złotowskiego. Z analizy tych danych wynika, że bezrobocie w Gminie Lipka ma charakter długotrwały i falujący. Pierwszy wskazuje na to, że większość osób jest bez pracy dłużej niż rok, część nawet kilka lat. Charakter bezrobocia falującego oznacza, że są bezrobotni, którzy pobierają zasiłek dla bezrobotnych, po czym przez krótki okres czasu pracują, ponownie uzyskując status bezrobotnego i znów korzystają z zasiłku dla bezrobotnych. Zmiany w poziomie bezrobocia w gminach Powiatu Złotowskiego przedstawia poniższa tabela.

Tabela 4. Zmiany w poziomie bezrobocia w gminach Powiatu Złotowskiego

Wyszczególnienie Liczba bezrobotnych w latach: 2006 2007 2008 2009 2010 Miast Złotów 965 803 810 1072 1027 Gmina Złotów 638 542 548 681 668 1088 809 873 968 983 438 283 288 460 438 619 441 501 573 626 Gmina Lipka 424 323 325 355 382 Gmina Zakrzewo 265 229 235 279 304 Gmina Tarnówka 230 186 192 197 198 OGÓŁEM 4667 3616 3772 4585 4626 Żródło PUP Złotów

2. 5 Rolnictwo

16 STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012 – 2020

Gmina Lipka posiada charakter typowo rolniczy. Łączna powierzchnia użytków rolnych wynosi 11.446 ha, co stanowi około 60%, powierzchni gminy. Grunty orne stanowią 9.685 ha. Łąki, pastwiska i grunty użytkowane pod uprawy sadownicze wynoszą łącznie 1.770 ha. Lasy i grunty leśne zajmują około 30% powierzchni gminy.

Tabela nr 5. Struktura użytkowania gruntów w gminie Lipka Powierzchnia Użytki rolne Lasy i Pozostałe Powierzchnia Razem Grunty Sady Łąki grunty grunty i ogółem orne pastwiska leśne nieużytki (w ha) 11446 9685 131 1630 6364 1290 19100 (w %) 60 51 0,7 8 33 7 100 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Starostwa Powiatowego

W gminie dominuje sektor indywidualny gospodarki rolnej, zajmujący ok. 96% ogólnej powierzchni gruntów. Dotychczas w gminie przeważały gospodarstwa o średniej i małej wielkości. W ostatnich latach nastąpiło zróżnicowanie wielkości wszystkich gospodarstw na terenie Gminy Lipka, z jednej strony mamy rolników farmerów nastawionych na produkcję rynkową, którzy posiadają duże areały ziemi w przewadze 80 ha. Drugą grupę rolników stanowią właściciele małych gospodarstw rolnych posiadających mniej niż pięć hektarów ziemi, którzy nie są w stanie zapewnić bytu rodzinie z produkcji rolnej, dlatego zmuszeni są do uzyskiwania dochodów z pracy poza rolnictwem. Dzięki temu, że Polska wstąpiła w struktury Unii Europejskiej rolnicy otrzymują tzw. dopłaty do upraw, a także mają możliwość pozyskania środków z funduszy strukturalnych na modernizację swoich gospodarstw. Nastąpił również wzrost efektywności produkcji, zwiększenie poziomu mechanizacji gospodarstw oraz zwiększenie kwalifikacji osobowych specjalistycznej wiedzy rolniczej w zakresie zarządzania gospodarstwem. Na terenie gminy uprawia się przede wszystkim zboża, rzepak i ziemniaki. Lipka to również znane zagłębie plantacji czarnych i czerwonych porzeczek. Produkcja zwierzęca koncentruje się na hodowli trzody chlewnej i bydła.

2. 6. Pozarolnicza działalność gospodarcza

Liczba podmiotów gospodarczych zlokalizowanych na terenie Gminy Lipka wynosi 278 z czego w sektorze publicznym – 13, a w sektorze prywatnym – 265. W sektorze publicznym jednostek stanowiły państwowe i samorządowe jednostki prawa budżetowego, a 1 podmiot to spółka handlowa. W sektorze prywatnym natomiast występuje 217 podmiotów. Wśród przedsiębiorców przeważają przedstawiciele sektora handlowo-usługowego działający w celu zaspokojenia potrzeb lokalnej społeczności. Są wśród nich branże spożywcze, cukiernicze i piekarnicze, budowlane, transportowe, mechaniki pojazdowej i blacharstwa oraz związane z przetwórstwem płodów rolnych i drewna. Do podmiotów gospodarczych znajdujących się w Gminie Lipka należą min.: 1. OMNIVENT sp. Z o.o. – systemy przechowalnictwa płodów rolnych – zakład przerobu drewna;

17 STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012 – 2020

2. „DREWKOM”- zakład przerobu drewna 3. „EUROMASZ s. c. Wioleta i Grzegorz Schienke – handel sprzętem rolniczym i częściami zamiennymi, rolnymi; 4. Piekarnia, Cukiernia Dorota i Jan Tuschik – wyrób produktów cukierniczych i piekarniczych, handel artykułami spożywczymi; 5. PHU Betański – hurtownia spożywcza i sieć sklepów – usługowa – handel artykułami spożywczymi; 6. Zakład Fryzjerski Roman Kurlandt –usługi związane z czesaniem i układaniem włosów; 7. Hurtownia „POLSKA” – handel artykułami rolniczymi i handel materiałami budowlanymi; 8. Sklep Spożywczo-Przemysłowy “SEREK” - usługi handlowe; 9. IMOBILIEN-RITTAU – przerób drewna, produkcja domów drewnianych; 10. „Dobrynka” Sp. Z o.o. - produkcja rolna; 11. Przedsiębiorstwo Rolne „FARMER” - produkcja rolna 5;

2.7 Infrastruktura techniczna

Transport zarówno kolejowy jak i drogowy jest bardzo ważną formą dostępności komunikacyjnej Gminy Lipka. Na jej obszarze występują drogi kolejowe w kierunku Chojnic i Piły. Uzupełnieniem komunikacji kolejowej są połączenia komunikacji PKS, które umożliwiają łatwiejszy dojazd zarówno do centrum gminy jak i pobliskich miast. Na terenie gminy występują trzy kategorie dróg: - Droga wojewódzka Nr 188 w kierunku Piła – Człuchów - Drogi powiatowe Nr P 155 w kierunkach: - Lipka – Sępólno Krajeńskie, - Lipka – Radawnica, - Lipka – Potulice, Drogi gminne i dojazdowe do gruntów rolnych które uzupełniają sieć drogową naszej gminy. Droga wojewódzka i drogi powiatowe choć wymagające ciągłych napraw i remontów mają nawierzchnię bitumiczną, gminne drogi natomiast w większości są drogami gruntowymi nieutwardzonymi. Ich utwardzenie jak również remont pozostałych dróg stanowi bardzo istotny przedmiot zainteresowania miejscowego samorządu. Na terenie Gminy Lipka znajduje się centrala telefoniczna Telekomunikacji Polskiej S A. do której podłączeni są mieszkańcy Lipki. Operator zapewnia również dostęp do Internetu. Mieszkańcy mogą również uzyskać połączenie za pomocą bezprzewodowej telefonii komórkowej sieci: PLUS GSM, ERA GSM i ORANGE. Jednakże najlepszy zasięg posiadają operatorzy sieci ERA GSM i PLUS GSM, w związku z faktem występowania na terenie Lipki masztów przesyłowych. Źródłem ciepła dla budownictwa wielorodzinnego są kotłownie osiedlowe opalane węglem lub miałem, pozostali odbiorcy korzystają z indywidualnych źródeł ciepła. W Gminie Lipka brak jest infrastruktury gazowej, mieszkańcy korzystają z dobrze rozlokowanej sieci dystrybucyjnej gazu butlowego propan – butan. Zaopatrzenie w wodę odbywa się za pośrednictwem sieci wodociągowej zarządzanej

5 Dane UG Lipka

18 STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012 – 2020 prze Zakład Usług Wodnych w Złotowie. Stopień zwodociągowania gminy wynosi 95,%. Długość czynnej sieci rozdzielczej wynosi 80,8 km. Nieczystości płynne z terenu miejscowości przesyłane są infrastrukturą kanalizacyjną do mechaniczno – biologicznej oczyszczalni ścieków zlokalizowanej w Debrznie Wsi wybudowanej i modernizowanej wspólnie z Miastem i Gminą Debrzno. Maksymalną wydajność oczyszczalnia wynosi 1 644 m 3/d a średnia moc przerobów 1 370 m 3/d. Stopień skanalizowania gminy wynosi 34,7%. Z kanalizacji korzystają miejscowości: Lipka w 80%, Osiedle Winiarnia, Bługowo, Łąkie, Scholastykowo, Debrzno Wieś. Odpady komunalne z terenu Gminy Lipka wywożone są na gminne składowisko odpadów komunalnych w Osowie. Składowisko o powierzchni 1,1 ha jest obecnie wypełnione w 60%. Odpady na wysypisku nie są segregowane jednak w celu zwiększenia edukacji mieszkańców w większych wsiach ulokowane są pojemniki do selektywnej zbiórki odpadów na plastik i szkło. Na wysypisku odbierane są również odpady z Gminy Zakrzewo. Składowane są tam wyłącznie odpady komunalno – bytowe, których miesięczna ilość wynosi średnio 50 ton. Gmina ze względu na zmianę przepisów prawnych zmuszona będzie wkrótce zamknąć składowisko i uczestniczyć w budowie jednego składowiska dla całego Powiatu Złotowskiego. W Gminie Lipka nie wytwarza się typowych odpadów przemysłowych, nie ma także zakładów, które emitowałyby zanieczyszczenia do atmosfery. Jedynym źródłem zanieczyszczenia powietrza są dymy powstające przy spalaniu opałów.

2. 8. Edukacja, wychowanie, kultura

Na terenie Gminy Lipka znajdują się dwa Zespoły Szkół w miejscowości Lipka i Łąkie, w których prowadzone są zajęcia edukacyjne na poziomie podstawowym i gimnazjalnym. Przy szkołach funkcjonują sale gimnastyczne, boiska sportowe do gry w piłkę nożną, piłkę ręczną oraz bieżnia i skocznia. Na terenie Zespołu Szkół w Lipce w 2011 roku oddano do użytkowania nowe boisko ORLIK 2011, na którym oprócz uczniów może trenować młodzież działająca w Klubach sportowych: UKS „Nike” na którym prowadzone są zajęcia z piłki ręcznej, UKS „Sokół” skupiający 61 osób trenujących piłkę nożną. W Lipce działa także Gminne Towarzystwo Sportowe które weszło w skład ligi powiatowej. Liczba uczniów w Zespołach Szkół z Gminy Lipka w poszczególnych latach kształtowała się następująco:

Tabela 6. Liczba uczniów w szkołach Uczniowie Zespołu Szkół w Łąkiem Uczniowie Zespołu Szkół w Lipce Rok Szkoła Gimnazju Razem Szkoła Gimnazjum Razem Podstawowa m Podstawowa 2005 114 69 183 327 198 525 2006 97 66 163 327 174 501 2007 121 60 181 316 171 487 2008 125 65 190 299 166 465 2009 121 56 177 271 167 438 2010 121 55 176 254 172 426 Źródło: Dane UG Lipka

19 STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012 – 2020

W Gminie Lipka jest Przedszkole Gminne z Oddziałem w Wielkim Buczku w którym edukację przedszkolną i opiekę otrzymuje 134 dzieci. W placówkach oświatowych zatrudnionych jest 66 nauczycieli w pełnym wymiarze czasu pracy oraz 8 w niepełnym wymiarze. Z zatrudnionym w pełnym wymiarze jest 1 stażysta, 9 nauczycieli kontraktowych, 14 mianowanych i 37 dyplomowanych. Na terenie gminy działa Gminny Ośrodek Kultury w Lipce oraz jego oddział Wiejski Dom Kultury w Wielkim Buczku. Głównym zadaniem Ośrodka jest rozwijanie oraz zaspokajanie potrzeb kulturalno – rozrywkowych wśród mieszkańców gminy. Skupiają się w nim zespoły artystyczne min: Młodzieżowa Orkiestra Dęta, Grupa Jacka & Lecha, Chór „Złote Buki”, oraz Zespoły Śpiewacze „Lipczanki”i „Krajniacy” z Wielkiego Buczka. Gminny Ośrodek Kultury w ciągu roku organizuje wiele imprez kulturalnych, które powodują, że mieszkańcy Gminy chętnie się w nie angażują i w nich uczestniczą. Do nich możemy zaliczyć min: Święto Wsi Krajeńskiej, Dożynki gminne, Widowiska Batalistyczne, Dni seniora, Spotkania Wigilijne, finały Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy, Dzień Babci i Dziadka. W strukturach GOK znajduje się również biblioteka w Lipce oraz jej filia w Łąkiem. Księgozbiór co rocznie uzupełniany wynosi 26 153 książek. Biblioteka wyposażona jest w 7 komputerów, w tym 3 wydzielone dla czytelników z dostępem do internetu.

2. 9. Ochrona zdrowia i pomoc społeczna

W miejscowości Lipka znajduje się Ośrodek Zdrowia, w którym prowadzone są: dwie praktyki lekarskie w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej, praktyka stomatologiczna oraz gabinet położnej. Pomoc doraźną zapewnia pacjentom Pogotowie Ratunkowe w Złotowie, natomiast w przypadku opieki szpitalnej pacjenci mają prawo wyboru szpitala. Najczęściej mieszkańcy korzystają ze Szpitala Powiatowego w Złotowie. Zaopatrzenia w środki farmaceutyczne mieszkańcy dokonują w aptekach i punktach aptecznych zlokalizowanych w Lipce, Złotowie, Debrznie i Zakrzewie. Mieszkańcy Gminy Lipka objęci są również opieką Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej który wspiera osoby i rodziny w zaspokajaniu podstawowych potrzeb bytowych. Pomocą ośrodka objęte jest około 20% mieszkańców gminy. Rzeczywistą liczbę rodzin i osób objętych pomocą społeczną przedstawia poniższa tabela:

20 STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012 – 2020

Tabela 7. Rzeczywista liczba rodzin i osób objętych pomocą społeczną

Liczba Liczba osób, którym Wyszczególnienie Liczba rodzin osób w przyznano decyzją rodzinach świadczenia Świadczenia przyznane w ramach zadań zleconych i zadań własnych (bez 601 340 1136 względu na ich rodzaj, formę, liczbę oraz źródło finansowania) Świadczenia przyznane w ramach zadań zleconych bez względu na ich 5 5 6 rodzaj, formę i liczbę Świadczenia przyznane w ramach zadań własnych bez względu na ich 597 336 1131 rodzaj, formę i liczbę Pomoc udzielania w postaci pracy x 311 954 socjalnej – ogółem w tym wyłącznie w postaci pracy x 50 176 socjalnej Liczba osób Liczba kontraktów objętych Praca socjalna prowadzona w oparciu x socjalnych kontraktami o kontrakt socjalny socjalnymi 15 15 x

Źródło: Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych, w naturze i usługach (MPiPS-03) za 2010r.

W podziale na rodzaj przyznanej pomocy liczba osób korzystających z pomocy przedstawia się następująco:

21 STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012 – 2020

Tabela 8. Liczba rodzin i osób w tych rodzinach korzystających z pomocy Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Lipce z podziałem na przyczyny przyznania pomocy

Liczba osób w Lp. Powód przyznania pomocy Liczba rodzin rodzinach 1. Ubóstwo 14 24 2. Bezdomność 4 4 3. Potrzeba ochrony macierzyństwa 71 415 4. Wielodzietność 55 345 5. Bezrobocie 187 690 6. Niepełnosprawność 106 368 7. Długotrwała lub ciężka choroba 193 600 Bezradność w sprawach opiekuńczo – wychowawczych i prowadzenia 89 405 gospodarstwa domowego w tym bezradność w sprawach 8. opiekuńczo-wychowawczych - rodzina 36 130

niepełna w tym bezradność w sprawach opiekuńczo - wychowawczych - rodzina 31 205 wielodzietna 9. Alkoholizm 12 49 Trudności w przystosowaniu do życia po 10. 6 11 zwolnieniu z zakładu karnego 11. Przemoc w rodzinie 2 6 12. Zdarzenie losowe 4 9

Źródło: Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych, w naturze i usługach (MPiPS-03) za 2010r.

2. 10. Finanse Gminy

Główną część finansów publicznych w gminie stanowi budżet gminy. Wielkość środków budżetowych, jakimi dysponuje gmina należy do podstawowych czynników wyznaczających możliwości rozbudowy infrastruktury technicznej i zaspokojenia wielu potrzeb społecznych mieszkańców. W 2010 r. gmina Lipka uzyskała 16 461 754,58 zł dochodu i poniosła wydatki w wysokości 20 926 685,44 zł. Głównym źródłem dochodów budżetowych były subwencje (40,88 %) i dotacje (23,18 %). Dochody własne gminy stanowiły 26,56 % dochodów ogółem. Natomiast w 2011 roku uzyskano 16.838.739,89 zł dochodów i poniesiono 17.181.639,08 zł wydatków. Głównym źródłem dochodów budżetowych były subwencje (41,28 %) i dotacje (23,74 %). Dochody własne gminy stanowiły 28,08 % dochodów ogółem. W grupie dochodów własnych gminy głównymi źródłami dochodów są podatek od nieruchomości, podatek rolny i udziały gminy w podatkach PIT i CIT.

22 STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012 – 2020

Tabela 9. Dochody Gminy Lipka w latach 2010-2011 2010 rok 2011 rok Wyszczególnienie Wartość Wartość Wartość w zł Wartość w zł w % w % Ogółem, w tym: 16 461 754,58 100,00 16 838 739,89 100,00 DOCHODY BIEŻĄCE: 14 917 031,36 90,62 15 676 996,96 93,10 Dochody własne 4 371 468,89 26,56 4 729 002,29 28,08 Podatek od nieruchomości 1 322 884,17 8,04 1 287 639,83 7,65 Podatek rolny 467 827,06 2,85 534 762,73 3,18 Pozostałe podatki 257 221,20 1,56 247 830,42 1,47 Udziały w podatkach 1 167 953,31 7,09 1 383 823,26 8,22 Opłaty 217 647,85 1,32 241 311,00 1,43 Pozostałe dochody własne 937 935,30 5,70 1 033 757,12 6,14 Subwencje ogólne 6 730 392,00 40,88 6 950 089,00 41,28 Dotacje 3 815 170,47 23,18 3 997 905,67 23,74 DOCHODY MAJĄTKOWE: 1 544 723,22 9,38 1 161 742,93 6,90 Źródło: Dane UG Lipka

Wydatki gminy w przeważającej części wydatkowane były w 2010 r. na wydatki bieżące (73,07%), na wydatki majątkowe (inwestycyjne) przeznaczono 5 636 201,69 zł czyli 26,93% wydatków. Natomiast w 2011 rok na wydatki bieżące przeznaczono 90,53 zł, zaś na wydatki majątkowe 9,47 % wydatków ogółem. Rozdysponowanie środków budżetu gminy przedstawia poniższa tabela:

Tabela 10. Wydatki Gminy Lipka w latach 2010-2011 2010 rok 2011 rok Wyszczególnienie Wartość Wartość Wartość w zł Wartość w zł w % w % Ogółem, w tym: 20 926 685,44 100,00 17 181 639,08 100,00 WYDATKI BIEŻĄCE: 15 290 483,75 73,07 15 553 798,78 90,53 w tym udzielone dotacje 794 031,64 3,79 650 214,59 3,78 WYDATKI MAJĄTKOWE: 5 636 201,69 26,93 1 627 840,30 9,47 w tym udzielone dotacje 228 406,00 1,09 145 652,76 0,85 Źródło: Dane UG Lipka

Podstawowym ograniczeniem w rozwoju gminy jest niski poziom środków finansowych, jakie gmina może przeznaczyć na inwestycje.

3. Analiza SWOT gminy Lipka

SWOT - Analiza zasobów gminy i otoczenia zewnętrznego Jest to metoda diagnozy sytuacji społeczności lokalnej. Technika ta oceniająca zarówno wewnętrzne, jak i zewnętrzne czynniki, mogące mieć wpływ na powodzenie planu strategicznego stanowi użyteczną pomoc prowadzącą do dokonania analizy zasobów i otoczenia gminy oraz określenia priorytetów rozwoju.

23 STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012 – 2020

W celu uzyskania jasnej analizy traktuje się mocne i słabe strony jako czynniki wewnętrzne z punktu widzenia społeczności lokalnej, na które społeczność ma wpływ, a szanse i zagrożenia jako czynniki zewnętrzne, znajdujące się w bliższym i dalszym otoczeniu gminy. Poniżej zamieszczono zapisy analizy SWOT dla gminy Lipka, stworzone przez uczestników grup warsztatowych. Analiza SWOT dla obszarów problemowych  Przedsiębiorczość/gospodarka  Oświata, kultura, turystyka, sport, rekreacja  Infrastruktura, ochrona środowiska i rolnictwo  Integracja i pomoc społeczna, bezpieczeństwo, społeczeństwo obywatelskie Mocne strony: Słabe strony: (obszar: przedsiębiorczość/gospodarka) (obszar: przedsiębiorczość/gospodarka) 1. Duża powierzchnia obszarów potencjalnie 1. Słaba infrastruktura komunikacyjna inwestycyjnych (brak ochrony prawnej) 2. Brak wykwalifikowanej siły roboczej 2. Tania siła robocza 3. Ograniczony dostęp do Internetu 3. Walory przyrodnicze 4. Brak zrozumienia potrzeb 4. Dobre warunki do inwestycji w energię przedsiębiorców odnawialną 5. Brak aglomeracji miejskich w (obszar: oświata, kultura, turystyka, sport, rekreacja) bezpośrednim sąsiedztwie 1. Walory turystyczne, przyrodnicze (obszar: oświata, kultura, turystyka, sport, 2. Dobra baza oświatowa i kulturalna rekreacja) 3. Bogata oferta imprez kulturalnych 1. Brak informatora turystyczno – 4. Lokalizacja z dala od dużych aglomeracji kulturalnego (wersja internetowa) 5. Lokalny patriotyzm – liderzy lokalni 2. Mało gospodarstw agroturystycznych 6. Duże tereny do zagospodarowania 3. Brak kąpielisk, hali sportowej turystycznego 4. Słabo rozwinięta baza noclegowa 7. Zabytki 5. Słabo rozwinięta infrastruktura 8. Szlaki rowerowe, konne turystyczna (obszar: Infrastruktura, ochrona środowiska i (obszar: Infrastruktura, ochrona środowiska rolnictwo) i rolnictwo) 1. Walory turystyczne, przyrodnicze 1. Brak odpowiedniego 2. Droga wojewódzka, powiatowe zagospodarowania jezior: mała skala 3. Dobre warunki do inwestycji - energia zarybień oraz brak strzeżonych odnawialna kąpielisk i plaż 4. Oferta gospodarstw agroturystycznych 2. Zła nawierzchnia dróg 5. Niskie podatki 3. Mała ilość gospodarstw 6. Czyste środowisko – z dala od miast i agroturystycznych przemysłu 4. Duże bezrobocie – brak chętnych do 7. Duży potencjał ludzki pracy 8. Duże tereny do zagospodarowania 5. Nie wszystkie miejscowości gospodarczego i turystycznego skanalizowane 9. Specjalizacje produkcji rolnej 6. Brak zakładu utylizacji odpadów 10. Oczyszczalnie ścieków, wodociągi 7. Ograniczony dostęp do Internetu 11. Dofinansowanie przydomowych oczyszczalni 8. Brak ścieżek rowerowych ścieków 9. Brak targowisk 12. Powstanie grup producenckich Brak gospodarstw ekologicznych

24 STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012 – 2020

(obszar: Integracja społeczna, pomoc społeczna, (obszar: Integracja społeczna, pomoc bezpieczeństwo, społeczeństwo obywatelskie) społeczna, bezpieczeństwo, społeczeństwo 1. Dobrze układające się stosunki międzyludzkie obywatelskie) 2. Prężnie działające organizacje pozarządowe i 1. Bezrobocie dobra współpraca z organami gminy i 2. Migracje społeczeństwa lokalnego parafiami (Caritas, TPD, Tilia) 3. Brak umów partnerskich z gminami 3. Bogata oferta imprez kulturalnych 4. Brak ścieżek rowerowych i 4. Duży potencjał ludzki chodników przy drogach publicznych 5. Lokalny patriotyzm – liderzy lokalni 5. Brak mieszkań socjalnych 6. Prężnie działające OSP w sferze działalności 6. Problem komunikacji pomiędzy ratowniczej i organizacyjnej (pozyskiwanie poszczególnymi miejscowościami w środków z UE) gminie – transport publiczny 7. Istnienie innych nieformalnych grup Istnienie barier architektonicznych społecznych (KGW, związek emerytów i rencistów, chóry, grupy modlitewne) 8. Baza – infrastruktura społeczno – kulturowa Warsztaty terapii zajęciowej przy parafii

Szanse i zagrażanie dla obszarów problemowych  przedsiębiorczość/gospodarka  oświata, kultura, turystyka, sport, rekreacja  infrastruktura, ochrona środowiska i rolnictwo  integracja społeczna, pomoc społeczna, bezpieczeństwo, społeczeństwo obywatelskie

Szanse Zagrożenia (obszar: przedsiębiorczość/gospodarka) (obszar: przedsiębiorczość/gospodarka) 1. Pozyskiwanie środków unijnych 1. Słaba infrastruktura sieci energetycznej 2. Rozwój prywatnej przedsiębiorczości 2. Kryzys i jego skutki (obszar: oświata, kultura, turystyka, sport, 3. Trudności uzyskania kredytów rekreacja) (obszar: oświata, kultura, turystyka, sport, 1. Stworzenie porozumień międzygminnych – rekreacja) poprawa infrastruktury turystycznej 1. Brak środków własnych na inwestycje 2. Pozyskanie środków pozabudżetowych 2. Spadek liczby mieszkańców (migracje, 3. Wykorzystanie walorów przyrodniczych i starzenie się społeczeństwa) historycznych wsi 3. Subwencjonowanie oświaty 4. Wykorzystanie terenu na „osiedlu (obszar: Infrastruktura, ochrona środowiska i rajdowym” rolnictwo) 5. Rozwój przedsiębiorstw z branży 1. Ograniczone bezpieczeństwo dla turystycznej rowerzystów (obszar: Infrastruktura, ochrona środowiska i 2. Zagrożenie dla środowiska fermy rolnictwo) wiatrowe oraz gaz łupkowy 1. Budowa zakładu utylizacji odpadów 3. Migracje wykształconych i młodych 2. Rozwój agroturystyki ludzi 3. Powstanie fermy wiatrowej 4. Koła łowieckie – szkody zwierzyny 4. Pozyskanie gazu łupkowego 5. Odpady – zanieczyszczenie środowiska:

25 STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012 – 2020

5. Rozwój współpracy regionalnej i folie, azbest zagranicznej 6. Mało środków finansowych w budżecie 6. Pozyskanie środków finansowych na i trudności w ściągalności inwestycje 7. Starzenie się społeczeństwa - brak 7. Porozumienie kół łowieckich z rolnikami następców 8. Rozwój przetwórstwa rolnego 8. Krańcowe położenie w województwie – Moda na żywność ekologiczną daleko od miasta wojewódzkiego (obszar: Integracja społeczna, pomoc społeczna, Brak zbytu płodów rolnych bezpieczeństwo, społeczeństwo obywatelskie) (obszar: Integracja społeczna, pomoc 1. Rozwój partnerstwa regionalnego i z społeczna, bezpieczeństwo, społeczeństwo zagranicą (miejscowości partnerskie) obywatelskie) 2. Wykorzystanie walorów przyrodniczych 1. Starzenie się społeczeństwa – brak 3. Budowa szlaków rowerowych łączących opieki nad nimi wsie gminy i miejscowości ościenne 2. Migracje młodych wykształconych ludzi 4. Pozyskiwanie środków unijnych (GOPS – utrata dobrych fachowców i osób Lipka, OSP, os. Fizyczne i prawne) aktywnych społecznie 5. Wykorzystanie terenów na „osiedlu 3. Problemy społeczne związane z Rajdowym” bezrobocie m powodujące zagrożenia w prawidłowym funkcjonowaniu rodzin 4. Utrata więzi rodzinnych związanych z migracją osób w celach zarobkowych Ze względu na słabe strony, jakimi są m.in. słaba infrastruktura komunikacyjna w gminie Lipka należy kontynuować poprawę stanu infrastruktury technicznej, szczególnie dróg lokalnych oraz umożliwiać dostęp do sieci wodociągowej i kanalizacyjnej. Zasoby przyrodnicze, kulturowe i historyczne stwarzają szansę na ich racjonalne wykorzystanie do rozwoju turystki, szczególnie kwalifikowanej i aktywnej. W tym celu należy wzbogacić stan infrastruktury turystycznej, w tym w szczególności dostęp do miejsc wypoczynkowych, tras turystycznych, łowisk dla wędkarzy itp. Należy także wyeksponować zabytki kultury, jak również poprawić promocję obszaru, w tym ze szczególnym zwróceniem uwagi na unikatową przyrodę, ciszę. W realizację rozwoju turystyki winny się zaangażować wszystkie sektory uczestniczące w planowaniu rozwoju lokalnego, a planowane przedsięwzięcia winny być ze sobą wzajemnie powiązane i zsynchronizowane (efekt synergii). Należy dążyć do wzmocnienia znaczenia gospodarczego sektora. Równocześnie należy inwestować w poprawę warunków dla lokalnych przedsiębiorców. Szansą dla gminy Lipka są środki zewnętrzne, które są istotnym elementem dalszego rozwoju gminy. Pozyskanie dodatkowego finansowania umożliwi wykonanie większej ilości zadań, w krótszym okresie czasu. Niskie podatki z kolei zachęcają potencjalnych przyszłych przedsiębiorców do inwestowania na terenie gminy Lipka. Ważnym dokumentem, który zachęci do inwestowania na terenie gminy jest plan zagospodarowania przestrzennego, który wskaże obszary inwestycyjne. Jego uchwalenie ułatwi wdrażanie strategii. Aktywne uczestnictwo społeczności lokalnej w planowaniu i wdrażaniu strategii winno zapewnić uruchomienia wszystkich zasobów, w tym finansowych do realizacji strategii. Bieżący nadzór społeczny nad realizacją założonych celów strategicznych winien zapewnić jej realizację, natomiast zagrożenia, w tym recesja gospodarcza, nie powinny uniemożliwić jej wdrożenia.

26 STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012 – 2020

4. Wizja rozwoju gminy Lipka

Gmina Lipka to atrakcyjne miejsce zamieszkania, pracy i wypoczynku wśród pięknej przyrody, gdzie żyje się dostatnio, wszyscy mają poczucie bezpieczeństwa i korzystają z dobrze rozwiniętej infrastruktury 6.

Wizja Gminy wskazuje nadrzędny kierunek jego długofalowego rozwoju. Stanowi ona zatem czynnik integracji lokalnej społeczności wokół zasadniczych dla rozwoju gminy spraw i swoistą wizytówkę gminy. Jest to przesłanie będące podstawą podtrzymywania istniejących i tworzenia nowych, silnych więzi społecznych pomiędzy mieszkańcami gminy oraz ich różnymi środowiskami i reprezentacjami.

5. Misja rozwoju gminy Lipka

Misją rozwoju gminy jest dążenie do realizacji założonego celu głównego poprzez wyznaczenie i realizację celów strategicznych. Cele te wzajemnie się uzupełniają, a ich realizacja stanowi spójny kierunek realizacji wyznaczonego rozwoju gminy. Podstawą realizacji celów jest przyjęcie strategii rozwoju gminy, która spełnia oczekiwania i aspiracje społeczeństwa co do kierunków i stwarzania warunków sprzyjających rozwojowi społecznemu i gospodarczemu przy zachowaniu istniejących wartości przyrodniczych i kulturowych. Działania mechanizmów rynkowych, przeobrażenia gospodarcze oraz przyspieszenie postępu cywilizacyjnego stymulować powinny poprawę bytu materialnego, a więc poziomu życia, a w dalszej kolejności poziomu świadomości i wykształcenia społeczeństwa.

6 Niniejsza Misja jest zweryfikowana i zaktualizowana przez Grupę Zadaniową na podstawie wersji pochodzącej ze Strategii Rozwoju Gminy Lipka z 2004 r.

27 6.Priorytety i cele szczegółowe wraz z wykazem zadań inwestycyjnych lub przedsięwzięć do realizacji Priorytet 1. Budowa, poprawa stanu, Priorytet 2. Tworzenie warunków i wspieranie Priorytet 3. Ochrona środowiska rozwój infrastruktury technicznej rozwoju przedsiębiorczości w gminie Lipka przyrodniczego i dziedzictwa kulturowego Cel szczegółowy Cel szczegółowy 2. Cel szczegółowy 1. Cel szczegółowy 2. Cel szczegółowy Cel 1. Poprawa Utworzenie lub Wsparcie działań dla Wsparcie dla 1. Ochrona szczegółowy 2 . infrastruktury poprawa jakości tworzenia tworzenie tworzenia i rozwoju przyrody Ochrona drogowej lub/i infrastruktury warunków dla rozwoju usług dla i środowiska i popularyzacja związanej z związanej z przedsiębiorczości, w mieszkańców naturalnego dziedzictwa drogami wodociągami i szczególności w i turystów kulturowego kanalizacją oraz branżach rolno- melioracją i ochroną spożywczej, drewna, środowiska energii odnawialnej i turystyki

Priorytet 4. Utworzenie, poprawa lub unowocześnienie Priorytet 5. Aktywizacja mieszkańców i rozwiązywanie problemów infrastruktury społecznej społecznych Cel szczegółowy 1. Cel szczegółowy 2. Cel Cel szczegółowy Cel szczegółowy 2. Cel szczegółowy Cel szczegółowy Budowa lub Budowa lub szczegółowy 3. 1. Wzrost Rozwój 3. Poprawa 4. Poprawa stanu remont społecznej remont małej Tworzenie lub integracji i umiejętności współpracy i bezpieczeństwa infrastruktury infrastruktury poprawa stanu aktywizacji pozyskiwania promocji gminy publicznego użyteczności turystycznej infrastruktury lokalnej środków z w regionie, kraju, miejscowości publicznej w tym oświatowo- społeczności zewnątrz Europie kulturalnej sportowo- rekreacyjnej

W pierwszej części rozdziału przedstawiono pięć priorytetów, kierunków rozwoju gminy Lipka. Zaliczamy do nich: Priorytet 1. Budowa, poprawa stanu, rozwój infrastruktury technicznej Priorytet 2. Tworzenie warunków i wspieranie rozwoju przedsiębiorczości w gminie Lipka Priorytet 3. Ochrona środowiska przyrodniczego i dziedzictwa kulturowego Priorytet 4. Utworzenie, poprawa lub unowocześnienie infrastruktury społecznej

Priorytet 5. Aktywizacja mieszkańców i rozwiązywanie problemów społecznych Każdy z priorytetów ma przyporządkowane cele szczegółowe, jest ich łącznie 113. W ramach każdego celu zostały przyporządkowane możliwe do realizacji zadania lub przedsięwzięcia. Opis wybranych zadań lub przedsięwzięć w pierwszym okresie realizacji strategii opisano w formie KARTY. Prezentowana pojedyncza karta (patrz Załącznik nr 1) dotyczy jednego zadania lub przedsięwzięcia. Zwiera ona informacje dotyczące priorytetu i celu szczegółowego którego dotyczy. Ponadto w karcie zostały doprecyzowane informacje o przeznaczeniu i harmonogramie realizacji zadania oraz wstępnie wskazano źródło jego finansowania. Ze względu na wielość i różnorodność planowanych do realizacji zdań nie przedstawiono w tym miejscu kwoty końcowej realizacji zadania. W opracowaniu opisano te zadania lub przedsięwzięcia, które zostały wskazane przez mieszkańców do realizacji w ciągu minimum 7 -10 lat. Przedstawiony harmonogram zawiera wszystkie zgłaszane podczas spotkań i szerokich konsultacji społecznych zadania i przedsięwzięcia które zostały zgłoszone i stanowią katalog potrzeb społecznych gminy Lipka. Mieszkańcy mają pełną świadomość, że nie wszystkie zadania w krótkim horyzoncie czasowym mogą zostać zrealizowane. Dlatego przedstawiony w powyższym punkcie harmonogram ma dać perspektywę minimum do 10 lat dla ich realizacji. Część zadań jest zaznaczona do realizacji w ramach możliwości wsparcia z funduszy Unii Europejskiej w latach 2007-2013. Natomiast dla krótkoterminowego okresu 2-3 lat przyjęto do realizacji realne zadania w ramach aktualnie dostępnych środków wsparcia z UE, wieloletniej prognozy finansowej (WPF) gminy Lipka. Druga grupa zadań wyszczególniona w omawianym harmonogramie czasowym wdrażania strategii dotyczy ich realizacji w ramach nowego okresu programowania środków z Unii Europejskiej na lata 2014-2020. Taka perspektywa czasowa daje większe prawdopodobieństwo ich realizacji, dobrego przygotowania projektów, wpisania zadań do tworzonych planów strategicznych gminy, powiatu, czy województwa i sprawną ich realizację, czytelną i transparentną, więcej informacji przedstawiono w rozdziale - wyszczególnienie i obszarów o szczególnym znaczeniu dla mieszkańców. Niektóre zadania lub przedsięwzięcia mają charakter ciągły. Oznacza to, że są realizowane cyklicznie w każdym roku realizacji strategii, w ramach dostępnych środków i podejmowanych uchwał przez mieszkańców i Rady Sołeckie.

STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012 – 2020

6.1.Szczegółowy wykaz zadań lub przedsięwzięć inwestycyjnych w ramach opracowanych priorytetów i celów szczegółowych

Priorytet 1. Budowa, poprawa stanu, rozwój infrastruktury technicznej

Cel szczegółowy 1. Poprawa infrastruktury Cel szczegółowy 2. Utworzenie lub poprawa drogowej lub/i związanej z drogami jakości infrastruktury związanej z wodociągami i kanalizacją oraz melioracją i ochroną środowiska

Zadania priorytetowe : Zadania: 1.Przebudowa drogi gminnej Wielki Buczek – 1.Budowa wodociągu: Mały Buczek p ; Łąkie – Stołuńsko Wybudowanie; Lipka ul. Spokojna; Wybudowanie – Czyżkowo 2.Budowa kanalizacji ściekowej w miejscowości Lipka ul. Kolejowa p - karta 3.Przebudowa drogi powiatowej Czyżkowo – 3.Budowa kanalizacji ściekowej Lipka ul. Szkolna p Konradowo 4.Remonty dróg powiatowych na terenie gminy 4.Budowa kanalizacji ściekowej w miejscowości Lipka ul. Sępoleńska p ; 5.Remonty dróg gminnych: 5.Budowa kanalizacji ściekowej w miejscowości Lipka ul. Ogrodowa • Lipka ul. Leśna, os. Szkolna 6.Budowa kanalizacji ściekowej w miejscowości Lipka ul. Jesionowa; • Łąkie – Huta 7.Budowa kanalizacji ściekowej w miejscowości Lipka ul. Spokojna; 6.Budowa chodnika Lipka – Oś. Winiarnia 8.Budowa kanalizacji ściekowej w miejscowościach: Mały Buczek; Kiełpin; Trudna; Laskowo; Łąkie Wybudowanie; Batorówko – Batorowo Zadania (pozostałe): 1.Przebudowa drogi gminnej Nowe Potulice – II etap 2.Przebudowa drogi gminnej Osowo Wybudowanie 3. Przebudowa drogi gminnej w Kiełpinie

4.Remonty pozostałych dróg gminnych: • Batorówko – Bługowo • Wielki Buczek – Czyżkowo • ul. Spokojna II • Debrzno Wieś – osiedle • Trudna • ul. Sępoleńska kolonia • Lipka Wybudowanie

30 STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012 – 2020

4.Budowa chodnika Lipka – Debrzno Wieś 5.Budowa chodnika Lipka – Batorówko 6.Budowa chodnika Rudziska – Bługowo-karta 7.Rozbudowa i modernizacja oświetlenia ulicznego 8.Budowa chodnika Lipka ul. Kościuszki – Lipka ul. Harcerska 9.Poszerzenie i rozbudowa ul. Ogrodowej 10.Utworzenie żwirowiska do przeprowadzenia remontów dróg 11.Opracowanie długoterminowego planu modernizacji dróg i budowy chodników 12.Określenie zasad rozmieszczania oświetlenia dróg i chodników w gminie Lipka 13.Zagospodarowanie terenu przy dworcu kolejowym w Lipce 14.Budowa ścieżek rowerowych na terenie gminy Lipka. 15.Budowa chodników na obszarze gminy Lipka z uwzględnieniem wszystkich miejscowości. 16. Realizacja innych inwestycji drogowych z uzasadnionych celów społecznych (np. budowa drogi w kierunku Buka). 17.Realizacja innych inwestycji kanalizacyjnych dotyczących celów społecznych.

- zadania priorytetowe, do realizacji w pierwszej kolejności, zgodnie z możliwościami finansowymi gminy Lipka

31 STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012 – 2020

Cel szczegółowy 1. Wsparcie działań dla Cel szczegółowy 2. Wsparcie dla tworzenia tworzenia tworzenie warunków dla rozwoju i rozwoju usług dla mieszkańców i turystów przedsiębiorczości, w szczególności w branżach rolno-spożywczej, drewna, energii odnawialnej i turystyki Zadania Zadania 1.Wykonanie badań potencjału 1. Rozwój ośrodka informacji - Gminne występowania energii wiatru na terenie Centrum Informacji dla przedsiębiorców gminy . i osób zainteresowanych utworzeniem działalności gospodarczej. 2. Organizacja szkoleń na temat 2.Inicjowanie powstawania grup rozpoczęcia działalności gospodarczej producenckich - organizacja spotkań. i wsparcia z programów pomocowych Unii

Europejskiej. 3.Szkolenia i spotkania z zakresu szans 3. Wspieranie wszelkich form i zagrożeń ze strony potencjalnych źródeł organizowania się przedsiębiorców na energii odnawialnej i biogazowni. poziomie gminy i regiony. 4.Wspieranie wszelkich działań zmierzających do tworzenia i rozwoju 4.Promowanie działalności turystycznej Podmiotów Ekonomii Społecznej (np. w oparciu o lokalne zasoby. utworzenie funduszu pożyczkowo -

poręczeniowego, doradztwo, szkolenia,

współfinansowanie wyjazdów studyjnych, itp.) 5. Zwolnienia, ulgi w podatkach lokalnych

(podatek od nieruchomości)

Priorytet 3. Ochrona środowiska przyrodniczego i dziedzictwa kulturowego

Cel szczegółowy 1. Ochrona przyrody Cel szczegółowy 2 . Ochrona i popularyzacja i środowiska naturalnego dziedzictwa kulturowego

Zadania: Zadania: 1.Opracowanie inwentaryzacji form 1.Opracowanie szczegółowej inwentaryzacji ochrony przyrody. form dziedzictwa zasobu kulturowego (kościoły, cmentarze, kapliczki, krzyże przydrożne, dzwonnice, domy zabytkowe, pałace) 2.Waloryzacja przyrodnicza. 2.Utworzenie „Izby Krajeńskiej” w Wielkim Buczku 3.Edukacja społeczeństwa (www., 3.Popularyzacja kultury ludowej – przeglądy, foldery, tablice informacyjne, konkursy). festyny 4. Ochrona i zagospodarowanie cieków 4. Odbudowa, modernizacja parków wodnych na obszarze Gminy Lipka. zabytkowych

32 STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012 – 2020

Priorytet 4. Utworzenie, poprawa lub unowocześnienie infrastruktury społecznej

Cel szczegółowy 1. Cel szczegółowy 2. Cel szczegółowy 3. Budowa lub remont społecznej Budowa lub remont małej Tworzenie lub infrastruktury użyteczności infrastruktury turystycznej poprawa stanu publicznej w tym sportowo- infrastruktury rekreacyjnej oświatowo-kulturalnej Zadania: Zadania: Zadania: 1.Modernizacja gminnych boisk 1.Tworzenie lub rewitalizacja 1.Budowa placu sportowych na terenie gminy ścieżek, szlaków, tras pieszo – integracyjno – Lipka rowerowych na terenie całej gminy rekreacyjnego w Lipce (przy OSP)

2.Budowa hali sportowej przy 2.Zorganizowanie i rozwijanie 2.Rozbudowa Zespole Szkół w Lipce punktu informacji turystycznej w i modernizacja gminie Lipka (bazy adresowe, przedszkola w informatory, mapy, foldery, miejscowości Lipka przewodniki itp.) 3.Zagospodarowanie zbiorników 3.Opracowanie i konserwacja tablic 3.Remonty wodnych na terenie gminy Lipka informacyjnych i drogowskazów o i doposażenie świetlic szlakach turystycznych i zabytkach wiejskich w poszczególnych miejscowościach 4.Zagospodarowanie kompleksu 4.Budowa parkingów w centrum 4.Remont sportowo – rekreacyjno - Lipki infrastruktury turystycznego w Lipce tworzącej centrum wsi Lipka 5.Budowa gminnego boiska 5.Budowa placów zabaw, miejsc sportowego z bazą sportowo- integracji i spotkań w hotelową przy stadionie (30 miejscowościach na terenie całej miejsc noclegowych, baza gminy Lipka gastronomiczna, sauna siłowania, jacuzzi) 6. Krótka historia 19 wsi...- informator turystyczny promujący Gminę Lipka, a tym samym LGD Naszyjnik Północy

33 STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012 – 2020

Priorytet 5. Aktywizacja mieszkańców i rozwiązywanie problemów społecznych

Cel szczegółowy 1. Wzrost integracji i Cel szczegółowy 2. Rozwój umiejętności aktywizacji lokalnej społeczności pozyskiwania środków z zewnątrz Zadania: Zadania: 1.Wsparcie istniejących i tworzenie nowych 1.Popularyzacja wiedzy w zakresie inicjatyw lokalnych wzmacniających pozyskiwania środków finansowych , pisania aktywność sołectw (np. poprzez festyny, projektów i zrozumienia zasad pozyskiwanie pikniki rodzinne, zabawy, widowiska, środków pomocowych UE oraz innych form funkcjonowanie Kół Gospodyń Wiejskich, wsparcia finansowego dla zainteresowanych stowarzyszeń, zespołów ludowych, formalnych i nieformalnych grup Ochotniczych Straży Pożarnych) mieszkańców

2.Wsparcie dla organizacji szkoleń 2. Organizacja o obsługa punktu tematycznych dla Kół Gospodyń Wiejskich i informacyjnego pisania wniosków (UG, PUP, innych organizacji i grup formalnych i inkubator) nieformalnych 3.Wspieranie działań istniejącego „Caritas” 3.Wsparcie kształcenia i rozwoju animatorów oraz grup działających przy Parafiach w rozwoju lokalnego gminie Lipka 4.Tworzenie i wspieranie wszelkich 4.Tematyczne i cykliczne organizowanie inicjatyw sprzyjających budowaniu szkoleń, warsztatów dla grup odbiorców otwartość mieszkańców do współpracy i (przedsiębiorcy, straż, KGW itp.) współdziałania 5.Ożywienie działalności kulturowo- 5.Aktywna integracja w tym organizowanie społecznych w świetlicach sołeckich i w doskonalenia, warsztaty, szkolenia dla osób z Gminnym Ośrodku Kultury wykluczeniem społecznym 6.Wsparcie i opieka nad mieszkańcami gminy będącymi osobami niepełnosprawnymi 7.Ożywienie i wsparcie dla inicjatywy organizujących życie kulturalne i integrację poszczególnych sołectw. 8.Integrowanie społeczności poprzez wzmocnienie istniejących i tworzenie nowych organizacji pozarządowych 9. Zwiększenie demografii w Gminie Lipka

34 STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012 – 2020

Priorytet 5. Aktywizacja mieszkańców i rozwiązywanie problemów społecznych c.d.

Cel szczegółowy 3. Poprawa współpracy i Cel szczegółowy 4. Poprawa stanu promocji gminy w regionie, kraju, Europie bezpieczeństwa publicznego miejscowości Zadania: Zadania: 1.Wzmocnienie współpracy z sąsiednimi 1.Promocja bezpieczeństwa poprzez szkolenia, gminami warsztaty, organizacja kół zainteresowań 2.Stworzenie reklamowego filmu 2.Budowanie więzi społecznych poprzez promującego walory turystyczne, wspólne inicjatywy (festyny, zabaw, lokalne historyczne i zachęcającego akcje) przedsiębiorców do inwestowania w gminie 3.Tworzenie folderów podkreślających 3.Eliminacja zagrożeń drogowych dla pieszych walory gminy (aleje drzew parkowych, (budowa chodnika na ul. Sępoleńskiej) ścieżki rowerowe, parki itp.) 4.Opracowanie kampanii promocyjnej dla 4.Uzupełnienie w lampy miejsc nieoświetlonych gminy lipka 5.Zwiększenie środków finansowych na utrzymanie boiska „Orlik” w sezonie letnim 6.Wspieranie prewencji bezpieczeństwa publicznego w szkołach 7. Wspieranie działań Ochotniczej Straży Pożarnej 8. Budowa bram podjazdowych przy budynkach użyteczności publicznej 9. Budowa drogi Batorowo - Buka

35 STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012 – 2020

6.2 Wyszczególnienie zadań o szczególnym znaczeniu dla mieszkańców przewidzianych do realizacji w pierwszym okresie od roku 2012 zgodnie z możliwościami finansowymi gminy Priorytet 1. Budowa i poprawa stanu infrastruktury technicznej miejscowości Zadania o szczególnym znaczeniu dla mieszkańców 1.Przebudowa drogi gminnej Wielki Buczek - Stołuńsko Przebudowa drogi gminnej Wielki Buczek – Stołuńsko, po której uczęszcza autobus dowożący dzieci do szkoły. Obecnie droga o nawierzchni gruntowej tłuczniowej. Rezultatem będzie 2000 mb drogi asfaltowej o szerokości 4 m. 2.Budowa chodnika Lipka – Osiedle Winiarnia Budowa chodnika Lipka – Osiedle Winiarnia dotyczy wykonania szlaku pieszego wykonany z kostki brukowej o szerokości 1,5 m. Rezultatem będzie 2000 mb chodnika. 3.Przebudowa drogi gminnej Batorowo - Buka Przebudowa drogi gminnej BATOROWO-BUKA, po której uczęszcza autobus dowożący dzieci do szkoły oraz na Warsztaty Terapii Zajęciowej. Obecnie droga o nawierzchni gruntowej tłuczniowej. Planowana inwestycja związana jest z wykonaniem drogi o nawierzchni bitumicznej. Rezultatem będzie 560 metrów drogi asfaltowej o szerokości 4m. 4.Budowa kanalizacji ściekowej w miejscowości Lipka ul. Szkolna Budowa kanalizacji: Lipka ul. Szkolna. Kanalizacja o długości 543mb,umożliwiająca zrzut ścieków dla 14 budynków. Rezultatem będzie 543 mb sieci kanalizacyjnej. 6.Budowa kanalizacji ściekowej w miejscowości Lipka ul. Kolejowa Budowa kanalizacji: Lipka ul. Kolejowa. Kanalizacja o długości 591 mb, umożliwiająca zrzut ścieków dla 114 osób. Rezultatem będzie 591 mb sieci kanalizacyjnej. 7.Budowa chodnika Rudziska - Bługowo Budowa dalszej części chodnika z ul. Rudziska do Bługowa. Rezultatem będzie poprawa bezpieczeństwa dla ruchu pieszego a w szczególności dzieci i młodzieży na drodze powiatowej z Bługowa do Lipki. 8.Przebudowa drogi powiatowej Czyżkowo – Konradowo 9.Remonty dróg powiatowych na terenie gminy Lipka 10.Remonty dróg gminnych: Lipka ul. Leśna, os. Szkolna, Łąkie – Huta

Priorytet 2. Tworzenie warunków i wspieranie rozwoju przedsiębiorczości w gminie Lipka Zadania o szczególnym znaczeniu dla mieszkańców

1. Budowa zakładu mechaniki pojazdowej Powstanie zakładu mechaniki pojazdowej umożliwi stworzenie nowego zakładu pracy i zatrudnienie 2 osób z terenu gminy. Realizacja zadania wpłynie na zwiększenie rozwoju gminy Lipka. 2. Odbudowa zbiornika wodnego w Trudnej Odbudowa i oczyszczenie zbiornika wodnego, który pełni funkcję zbiornika przeciwpożarowego zwiększy jego drożność o powierzchni 0,55 ha. Realizacja zadania stwarza możliwość ochrony środowiska naturalnego oraz polepszenie wizerunku miejscowości Trudna a tym samym zachęcenie mieszkańców i turystów do zwiedzania.

36 STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012 – 2020

Priorytet 3. Ochrona środowiska przyrodniczego i dziedzictwa kulturowego. Zadania o szczególnym znaczeniu dla mieszkańców

1.Utworzenie :”Izby Krajeńskiej” w Wielkim Buczku Adaptowanie chałupy wiejskiej w Wielkim Buczku na „Izbę Krajeńską”. W pomieszczeniach Izby wyeksponowane zostaną tradycyjne ubiory ludowe, wyposażenie domowe, historyczne eksponaty muzealne, dotyczące ludności zamieszkującej Krajnę. Rezultatem będzie „Izba Krajeńska” w Wielkim Buczku będzie atrakcją turystyczną ziemi złotowskiej. Nastąpi zwiększony ruch turystyczny w gminie Lipka. 2.Popularyzacja kultury ludowej – przeglądy, festyny. W kolejnych edycjach Święta Wsi Krajeńskiej w Lipce, zorganizowany zostanie Przegląd Zespołów Folklorystycznych Krajny. Wystąpią zespoły z pobliskich powiatów: sępoleńskiego, pilskiego, człuchowskiego . Rezultatem będzie prezentacja dorobku artystycznego zespołów, popularyzacja folkloru krajeńskiego po przez prezentacje gwary, strojów ludowych, obrzędów ludowych. 3.Opracowanie, szczegółowa inwentaryzacja form zasobów dziedzictwa kulturowego (kościoły, cmentarze, kapliczki, krzyże przydrożne, dzwonnice, domy zabytkowe, pałace) Wykonanie szczegółowej inwentaryzacji oraz opisu, naniesienie na mapki zabytków zlokalizowanych na terenie gminy Lipka. Przygotowanie opisów: kościołów, cmentarzy, kapliczek, krzyży przydrożnych, dzwonnic, domów zabytkowych, pałaców i innych zabytków. Zebrany materiał zostanie umieszczony na stronie internetowej gminy Lipka, GOK w Lipce i innych instytucji. Rezultatem będzie szczegółowy spis inwentaryzacyjny zabytków w gminie Lipka. 4.Odbudowa parku zabytkowego Odbudowa parku wraz z piwnicą po pałacu w Bługowie, oraz modernizacja parku zabytkowego w Potulicach. Wymienione parki objęte są wojewódzką ewidencją zabytków wraz z infrastrukturą.

Priorytet 4. Utworzenie, poprawa lub unowocześnienie infrastruktury społecznej Zadania o szczególnym znaczeniu dla mieszkańców

1.Zagospodarowanie kompleksu sportowo-rekreacyjno-wypoczynkowego w Lipce Zagospodarowanie kompleksu sportowo-rekreacyjno-wypoczynkowego w Lipce polega na przebudowie istniejącego zbiornika wodnego, budowie spacerownika, wiaty, miejsca na ognisko, placu zabaw dla dzieci, miejsca na scenę mobilną i małej architektury turystycznej. Rezultatem będzie kompleks sportowo-rekreacyjno-wypoczynkowy. 2.Remont infrastruktury tworzącej centrum wsi Lipka Plac rekreacyjny przy OSP Lipka wymaga kompleksowego remontu, stąd zaplanowano wykonanie nowych miejsc spacerowych, wiatę, rozbiórkę sceny i nowy trawnik. Rezultatem będzie wyremontowany kompleks wypoczynkowy.

37 STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012 – 2020

3.Krótka historia 19 wsi… - informator turystyczny promujący Gminę Lipka, a tym samym LGD Naszyjnik Północy Projekt ten ma na celu promocję Gminy, a tym samym LGD Naszyjnik Północy w nieco przewrotny sposób. A mianowicie sięgając w przeszłość. Informator turystyczny będzie zawierał krótkie informacje na temat każdego sołectwa. Będą one dotyczyły trzech wymiarów: historycznego, przyrodniczego oraz kulturalnego. Będzie to bardzo ciekawa publikacja opatrzona około 100 zdjęciami. Wydanie będzie w sposób ciekawy zachęcało osoby starsze, a zarazem najmłodszych mieszkańców Gminy do pogłębienia wiedzy na temat swojej miejscowości. Tego typu publikacja była wydana 10 lat temu i cieszyła się ogromnym zainteresowaniem. Stąd też narodził się pomysł, aby nieco zmodyfikować informacje i wydać informator. Będzie to informator turystyczny, gdyż dane w nim zawarte będą bardzo przydatne przyjezdnym osobom do poczytania przed rozpoczęciem zwiedzania naszych okolic. Rezultatem będzie informator turystyczny. 4.Zagospodarowanie terenu wokół jeziora Łąkie Zagospodarowanie terenu wokół Jeziora Łąkie polega na stworzeniu bazy sportowo- rekreacyjnej w miejscowości Łąkie, w skład której wchodzić będą boiska sportowe, miejsce na ognisko wiata, elementy małej architektury turystycznej. Rezultatem będzie kompleks sportowo – rekreacyjno -wypoczynkowy. 5.Budowa gminnego boiska sportowego z bazą sportowo-hotelową przy stadionie (30 miejsc noclegowych, baza gastronomiczna , sauna siłowania, jacuzzi). Zagospodarowanie terenu wokół ZS Lipka ul szkolna polega na stworzeniu bazy sportowo- rekreacyjnej w miejscowości Lipka w skład w której wchodzić będzie pełnowymiarowe boisko piłkarskie ze sztuczną nawierzchnią i oświetleniem wraz z budynkiem socjalnym(szatnie) oraz trybunami- program Orzeł – MSiT; Hotel przy stadionie(30 miejsc) wraz z bazą gastronomiczna, siłownia, sauna, jacuzzi, bieżnia lekkoatletyczna wokół boiska piłkarskiego. Rezultatem będzie kompleks sportowo – rekreacyjno - wypoczynkowy dla mieszkańców Gminy Lipka ( siłowania, sauna, jacuzzi.

Priorytet 5. Aktywizacja mieszkańców i rozwiązywanie problemów społecznych Zadania o szczególnym znaczeniu dla mieszkańców

1. Aktywna integracja w tym organizowanie doskonalenia, warsztatów, szkolenia dla osób z wykluczeniem społecznym

Działanie skierowane jest do osób, które z uwagi na niepełnosprawność nie są w stanie podjąć zatrudnienia. Realizacja zadania umożliwi tym osobom poprzez szkolenia i warsztaty poznanie nowego środowiska. 2. Popularyzacja wiedzy w zakresie pozyskiwania środków finansowych, pisania projektów i zrozumienia zasad pozyskiwanie środków pomocowych UE oraz innych form wsparcia finansowego dla zainteresowanych formalnych i nieformalnych grup mieszkańców

Działania skierowane do osób z wykluczeniem społecznym, korzystający z pomocy społecznej w wieku aktywności zawodowej. Realizacja zadania umożliwi przeszkolenie mieszkańcó w i zwiększenie motywacji oraz umiejętności do pełnienia ról społecznych.

38 STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012 – 2020

7. Potencjalne źródła wsparcia finansowego na realizację zadań lub przedsięwzięć inwestycyjnych w ramach opracowanych priorytetów i celów szczegółowych Harmonogram finansowy wdrażania strategii na lata 2012 - 2020 wskazuje możliwe szacunkowe kwoty realizacji wybranych zadań lub przedsięwzięć. Kwoty te są do pozyskania z różnych źródeł przy wsparciu budżetu gminy. Do możliwości finansowego zabezpieczenia realizacji zadań zaliczamy: 1. Fundusz sołecki 2. Kwot przydzielonych w ramach wieloletniej prognozy finansowej (WPF) 3. Środki z Funduszy Strukturalnych Unii Europejskiej w okresie programowania 2007- 2013, oraz kolejnym okresie na lata 2014-2020 4. Środki pozyskane przez stowarzyszenia rozwoju miejscowości 5. Konkursy ogłaszane przez Urząd Gminy Lipka na realizację zadań lub usługi publiczne w ramach rocznych programów współpracy Fundusz sołecki Fundusz sołecki to fundusz wyodrębniony z budżetu gminy z przeznaczeniem na poprawę warunków życia mieszkańców, tworzony na podstawie ustawy z dnia 20 lutego 2009 r. o funduszu sołeckim (Dz. U. z 2009 r. Nr 52, poz. 420 ze zm.) . Aby sołectwo otrzymało pieniądze, Rada Gminy do 31 marca w roku poprzedzającym jego wykorzystanie musi wyodrębnić taki fundusz poprzez uchwałę. Jakie korzyści będzie miała gmina z utworzenia funduszu sołeckiego? Korzyścią dla gminy i danej miejscowości są dodatkowe pieniądze z budżetu państwa, które w przypadku nie utworzenia funduszu nie będą przysługiwać. Dodatkowe środki będą odpowiednio wynosić 10, 20 i 30 % wykonanych wydatków. Najwyższe dofinansowanie otrzymują gminy o najniższych dochodach. Kwotę, jaka wpłynie do danej gminy wylicza się ze wzoru podanego w Ustawie o Funduszu Sołeckim. Środki z funduszu muszą być przeznaczone na realizację zadań, które będą służyły poprawie życia mieszkańców danej miejscowości, sołectwa. Muszą ponadto należeć do zadań własnych gminy i być zgodne z opracowaną strategią rozwoju gminy. Wieloletnia prognoza finansowa (WPF) Ustawa o finansach publicznych z dn. 27 sierpnia 2009 r. wprowadza wieloletnią prognozę finansową (WPF), jest to mechanizm zarządzania finansami gminy, który ma ulepszyć racjonalność gospodarowania środkami publicznymi. Zadania inwestycyjne przyjęte do realizacji w ramach strategii powinny znaleźć się w wieloletnim programie inwestycyjnym gminy. Środki z Funduszy Strukturalnych Unii Europejskiej w okresie programowania 2007-2013, i kolejnym okresie na lata 2014-2020 Do źródeł finansowania strategii zaliczamy Fundusze Strukturalne Unii Europejskiej zaliczamy: Program Rozwoju Obszarów wiejskich na lata 2007-2013 (PROW): Oś PRIORYTETOWA 3: Jakość życia na obszarach wiejskich i różnicowanie gospodarki wiejskiej • Działanie: Odnowa i rozwój wsi Oś 4 – Leader. 4.1 Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju • Działanie: Odnowa i rozwój wsi • Działanie: „Małe projekty”

39 STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012 – 2020

Regionalny Program Operacyjny Województwa Wielkopolskiego na lata 2007-2013 (RPO): OŚ PRIORYTETOWA 9 Program Operacyjny „Zrównoważony rozwój sektora rybołówstwa i nadbrzeżnych obszarów rybackich 2007-2013”. Oś PRIORYTETOWA 4 LEADER – RYBY. Zrównoważony rozwój obszarów zależnych od rybactwa. Rozwój obszarów zależnych od rybactwa. Mieszkańcy Lipki mogą realizować operacje w ramach opracowanej Lokalnej Strategii Rozwoju Obszarów Rybackich, realizowanej przez Lokalną Grupę Rybacką Pojezierze Krajeńskie polegające na: • Wzmocnieniu konkurencyjności i utrzymaniu atrakcyjności obszarów zależnych od rybactwa, • Restrukturyzacja lub reorientacja działalności gospodarczej lub dywersyfikacji zatrudnienia osób mających pracę związaną z sektorem rybactwa, w drodze tworzenia dodatkowych miejsc pracy poza tym sektorem, • Podnoszeniu wartości produktów rybactwa, rozwoju usług na rzecz społeczności zamieszkującej obszary zależne od rybactwa, • Ochronie środowiska lub dziedzictwa przyrodniczego na obszarach zależnych od rybactwa w celu utrzymania jego atrakcyjności.

Wsparcie dla utworzenia i rejestracji stowarzyszeń w gminie Lipka Jednym ze sposobów pozyskiwania funduszy na finansowanie zadań strategii jest utworzenie i zrejestrowanie stowarzyszenia, lub przyjęcie zadania do realizacji w ramach funkcjonujących stowarzyszeń dla realizacji różnych celów związanych z rozwojem miejscowości. Poniżej przedstawiono najważniejsze ustawy niezbędne do utworzenia stowarzyszenia. Utworzone organizacje pozarządowe mogą być bardzo pomocne przy ubieganiu się o środki na realizację strategii. Mieszkańcy podczas spotkań zgłaszali zainteresowanie rozwojem już istniejących lub tworzeniem nowych stowarzyszeń. Jest to jedno z zadań zapisanych do realizacji w ramach wybranych do realizacji zadań.

Podstawa prawna: Ustawa z dn. 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach (Dz. U. z 2001r., Nr 79, poz. 855 ze zm.) Ustawa z dn. 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) Ustawa z dn. 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (Dz. U. z 2007r. Nr 168, poz. 1186 ze zm.) Ustawa z dn. 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz.296 ze zm.) Ustawa z dn. 14 grudnia 2001 r. Ustawa o zmianie ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym, ustawy - Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz ustawy - Prawo działalności gospodarczej (Dz. U. z 2002 r. Nr 1 poz. 2 ze zm.) Ustawa z dn. 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i wolontariacie (Dz. U. z 2010r. Nr 234, poz. 1536 ze zm.) Ustawa z dn. 24 kwietnia 2003 r. Przepisy wprowadzające ustawę o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2003r. Nr 96, poz. 874 ze zm.) Kodeks pracy, Ustawa z dnia 26 czerwca 1974r. (Dz. U. Rok 1998 Nr 21 poz. 94 ze zm.).

40 STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012 – 2020

Konkursy ogłaszane przez Urząd Gminy na realizację zadań lub usługi publicznej w ramach rocznych programów współpracy Zgodnie z Ustawą o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie Rada Gminy Lipka zobowiązana jest do uchwalania rocznych programów współpracy z organizacjami pozarządowymi. Program współpracy jest podstawowym dokumentem, który opisuje zasady współpracy pomiędzy władzami samorządowymi a działającą, na terenie miejscowości organizacją pozarządową, np. stowarzyszeniem. Formy współpracy pomiędzy Gminą Lipka a powstałą na terenie miejscowości organizacją pozarządową mogą być prowadzone w szczególności poprzez zlecanie organizacji pozarządowej wykonywania zadania publicznego, wraz z udzieleniem dotacji na finansowanie ich realizacji lub wspierania takich zadań, wraz z udzieleniem dotacji na dofinansowanie ich realizacji. Podstawą do zlecania usług powinien być roczny program współpracy, a samo zlecanie usług powinno wynikać z chęci zwiększenia efektywności wykorzystania środków. Więcej informacji o zasadach, celach, efektach, zakresie podmiotowym i przedmiotowym oraz formach współpracy w ramach rocznego programu współpracy zostały zawarte w dokumencie: Zasady tworzenia programu współpracy jednostek samorządu terytorialnego z organizacjami pozarządowymi oraz z podmiotami, o których mowa w art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariaci e (dostępne za pośrednictwem wyszukiwarki internetowej po wpisaniu zaznaczonej treści).

41 STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012 – 2020

8. Zgodność strategii z dokumentami strategicznymi dotyczącymi rozwoju obszarów wiejskich

Niniejszy dokument STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012-2020 jest spójna z ustaleniami dokumentów strategicznych opracowanych na szczeblu: Krajowym : Strategia Rozwoju Kraju 2007-2015. Narodowy Plan Rozwoju 2007 - 2013 Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia 2007-2013 wspierające wzrost gospodarczy i zatrudnienie (Narodowa Strategia Spójności) - dokument określa cele, priorytety i obszary wykorzystania oraz system wdrażania funduszy unijnych, tj. Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego i Funduszu Spójności w ramach budżetu Wspólnoty Europejskiej na lata 2007-2013. Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 (dokument stanowi podstawę dla realizacji ustaleń zawartych w Krajowym Planie Strategicznym Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013) - jest to merytoryczna podstawa do ubiegania się o unijne środki pomocowe w ramach Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich. Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko Program Operacyjny Kapitał Ludzki Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka Strategia rozwoju społeczeństwa informacyjnego w Polsce do roku 2013 Strategia Wspierania Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego na lata 2007-2013 Program Operacyjny „Zrównoważony rozwój sektora rybołówstwa i nadbrzeżnych obszarów rybackich 2007-2013”.

Województwa Wielkopolskiego : Strategia Rozwoju Województwa Wielkopolskiego do 2020 roku Regionalny Program Operacyjny Województwa Wielkopolskiego na lata 2007-2013 Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Wielkopolskiego

Stąd też, strategiczne i operacyjne cele rozwoju zawarte w Strategii Zrównoważonego Rozwoju Gminy Lipka na lata 2012-2020 są zgodne z celami i priorytetami zawartymi w wyżej wymienionych dokumentach. Umożliwia to, z punktu widzenia formalnego, ubieganie się Gminy Lipka o dofinansowanie przewidzianych do realizacji przedsięwzięć rozwojowych (projektów), w tym inwestycji gminnych z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej w latach 2007-2013. Ponadto, przy opracowywaniu Strategii wzięto pod uwagę ustalenia następujących

42 STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012 – 2020 dokumentów strategicznych oraz programowych powiatu złotowskiego i Gminy Lipka: 1. Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Złotowskiego na lata 2007 – 2013, 2. Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Złotowskiego na lata 2007 – 2013, 3. Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych Powiatu Złotowskiego na lata 2006 – 2016, 4. Powiatowy Program na rzecz Zatrudnienia i Spójności Społecznej na lata 2007-2013,

43 STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012 – 2020

9. Wdrażanie, monitoring, wskaźniki i ewaluacja strategii

Wdrażanie i monitoring Wdrożenie realizacji strategii zrównoważonego rozwoju dla Gminy Lipka jest procesem, w który zaangażowane powinny być wszystkie podmioty uczestniczące w jej opracowaniu oraz działające w obszarach objętych strategią. Istotnym elementem realizacji założeń i celów Strategii jest monitoring jej wdrażania, który wymaga operacjonalizacji celów, ich mierzenia i analizowania. Monitoring Strategii polega na systematycznej ocenie realizowanych zadań oraz modyfikacji kierunków działania w przypadku zmiany sytuacji społecznej, nowych norm i procedur lub zmian legislacyjnych. Jego podstawowym celem jest dostarczenie praktycznej wiedzy potrzebnej przy podejmowaniu decyzji. Monitoring dotyczy wskaźników zarówno ekonomicznych: stopień poniesionych nakładów, koszty jednostkowe uzyskania efektu, ilość środków finansowych przeznaczonych na realizację danego projektu, jak i społecznych: liczba programów i projektów socjalnych realizowanych w odniesieniu do poszczególnych celów strategicznych, liczba uczestników szkoleń i warsztatów, ocena wartości merytorycznej realizowanych projektów, inicjatywy społeczne w obszarze aktywizacji i integracji społecznej, liczba osób przeszkolonych, wartość dodana. Aby monitoring strategii mógł być skuteczny niezbędne jest koordynowanie wdrażania strategii przez specjalnie do tego celu wyznaczony zespół lub wybraną instytucję. Koordynacją winien kierować przewodniczący wybranej specjalnej komisji lub przedstawiciel wybranej instytucji. Koordynacja winna polegać na: • rocznej ocenie wdrażania strategii • opracowywaniu programów celowych • gromadzeniu i analizowaniu informacji dotyczących wskaźników realizacji celów głównych. • przeprowadzeniu ewaluacji ex –post strategii lub zlecanie jej na zewnątrz • Przekazaniu Wójtowi i Radzie Gminy wniosków w celu przyjęcia nowych rozwiązań. Wdrażanie strategii polega na realizacji programów i projektów, które tworzone są w oparciu o cele strategii i uchwalany budżet. Warunkiem skuteczności rozwiązywania istniejących problemów będzie realizacja programów celowych zgodnych z przyjętymi kierunkami działań. Programy można realizować w okresach rocznych, lub kilkuletnich. Projekty mogą być realizowane w ramach: − własnych zasobów samorządu − poprzez organizacje pozarządowe w ramach zleconych zadań publicznych (w formie konkursu ofert), − ze środków zewnętrznych – systemowych i konkursowych np. EFS także w ramach projektów partnerskich. Projekty i programy będą przyjmowane przez Radę Gminy stosownymi uchwałami, które mogą być załącznikami do niniejszej strategii. Projekty i programy realizowane w ramach strategii powinny być efektywne, skuteczne i celowe. − Efektywność –Jest to relacja między osiągniętymi bądź planowanymi rezultatami danego działania, a ponoszonymi lub planowanymi nakładami.

44 STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012 – 2020

− Skuteczność – jest to zgodność między rezultatem danego działania, a zakładanym celem. Skuteczne są te działania, , które przybliżają nas do osiągnięcia celu. − Celowość – oznaczająca dotarcie z danym programem do środowiska osób rzeczywiście go potrzebujących. Ocena celowości powinna się opierać na rzetelnie przeprowadzonej diagnozie problemu. Wskaźniki Aby monitorowanie przyniosło pożądane wyniki, niezbędne jest opracowanie wskaźników realizacji celów głównych dostępnych w zbiorach statystyki publicznej oraz w zasobach informacyjnych instytucji zajmujących się pomocą społeczną. Poniżej znajdują się tylko wybrane wskaźniki, jakie mogą być przyjęte dla pomiaru efektywności, skuteczności i celowości wdrażania strategii. Wskaźniki zrównoważonego rozwoju to podstawowe narzędzie monitoringu i badania postępu wdrażania strategii. Wskaźniki te stanowią jeden z głównych sprawdzianów czy deklaracja realizacji koncepcji rozwoju gminy Lipka zawarta w priorytetach, celach i przedsięwzięciach planowanych do realizacji jest realizowana i w jakim stopniu. Wybrane do ewaluacji i monitoringu wskaźniki związane są z ładem społecznym, gospodarczym, środowiskowym i instytucjonalno-politycznym gminy Lipka. Efektem końcowym funkcjonowania wspólnoty samorządowej jaką jest Gmina Lipka jest jej stan rozwoju w wymiarze społecznym, gospodarczym i środowiskowym. Sumuje on efekty wysiłków mieszkańców, podmiotów gospodarczych i władz lokalnych, uzyskiwane w określonych uwarunkowaniach. Z sumy tych wyników mieszkańcy rozliczają swoje władze, dlatego wiedza o szczegółowych parametrach rozwoju w tych wymiarach ma tak istotne znaczenie. Pomocną miarą w tym zakresie będzie zestaw wskaźników zrównoważonego rozwoju . Należy pamiętać, że „ model zrównoważonego rozwoju” (samopodtrzymującego, trwałego – w którym wszystkie trzy wymiary są utrzymane w trwałej równowadze) jest stanem idealnym, do realizacji którego należy dążyć prowadząc długofalową politykę rozwoju gminy Lipka. Zmiana ich w czasie, w zestawieniu ze zmianami w innych podobnych samorządach pozwala na monitoring procesów i programów rozwojowych realizowanych w Gminie Lipka. Zaproponowane wskaźniki zrównoważonego rozwoju są narzędziem informacyjno- diagnostycznym ułatwiającym ocenę i zarządzanie sferą społeczną, gospodarczą i środowiskową na poziomie lokalnym, w gminie. Poniżej w tabeli przedstawiono schemat identyfikacji wskaźników zrównoważonego rozwoju w powiązaniu z priorytetami i celami. Punktem wyjścia jest stan aktualny, identyfikacja, wielkość, określenie wskaźnika na rok 2012. Kolejno wraz z postępem prac związanych z realizacją strategii zostaną określone szacunkowe, prawdopodobne wielkości ich osiągnięcia.

Wybrane propozycje wskaźników monitoringu i ewaluacji. Ostateczne wskaźniki zostaną wybrane przez specjalnie do tego powołaną Komisję, lub instytucję wyznaczoną do tego celu. Poniżej przedstawione są w zbiorczym zestawieniu typy wskaźników do wyboru dla danego priorytetu, lub grupy priorytetów. Priorytet 1. Budowa, poprawa stanu, rozwój infrastruktury technicznej Priorytet 2. Tworzenie warunków i wspieranie rozwoju przedsiębiorczości w gminie Lipka Priorytet 3. Ochrona środowiska przyrodniczego i dziedzictwa kulturowego Priorytet 4. Utworzenie, poprawa lub unowocześnienie infrastruktury społecznej

45 STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012 – 2020

Priorytet 5. Aktywizacja mieszkańców i rozwiązywanie problemów społecznych

Wskaźniki dla monitoringu realizacji strategii zrównoważonego rozwoju gminy Lipka dla obszaru związanego z ładem społecznym i instucjonalno - politycznym

Nazwa wskaźnik Definicja wskaźnika Współczynnik Współczynnik przyrostu naturalnego stanowi stosunek przyrostu przyrostu naturalnego do liczby ludności (stan na 30 VI według stałego miejsca naturalnego zameldowania) w przeliczeniu na 1000 ludności. Przyrost naturalny ludności stanowi różnicę między liczbą urodzeń żywych i liczbą zgonów w danym okresie. Współczynnik Współczynnik dzietności oznacza liczbę dzieci, które urodziłaby dzietności przeciętnie kobieta w ciągu całego okresu rozrodczego (15-49 lat) przy założeniu, że w poszczególnych fazach tego okresu rodziłaby z intensywnością obserwowaną w badanym roku, tzn. przy przyjęciu cząstkowych współczynników płodności z tego okresu za niezmienne. Przeciętne dalsze Przeciętne dalsze trwanie życia osób w wieku 65 lat wyraża średnią trwanie życia osób liczbę lat, jaką ma do przeżycia osoba w wieku 65 lat przy założeniu w wieku 65 lat stałego poziomu umieralności z okresu dla którego opracowano tablice trwania życia. Wskaźnik prezentowany jest dla mężczyzn i kobiet. Wskaźnik migracji Wskaźnik migracji zagranicznych definiowany jest jako iloraz salda zagranicznych migracji zagranicznych na pobyt stały w ciągu roku do liczby ludności zameldowanej na pobyt stały w dniu 30 VI danego roku w przeliczeniu na 1000 mieszkańców. Saldo migracji jest to różnica (ujemna lub dodatnia) pomiędzy napływem (imigracja) i odpływem (emigracja) ludności. Zagrożenie Wskaźnik zagrożenia ubóstwem trwałym wyrażony jest jako odsetek ubóstwem trwałym osób, których dochód ekwiwalentny do dyspozycji po uwzględnieniu w dochodach transferów społecznych jest niższy od granicy ubóstwa ustalonej na poziomie 60% mediany ekwiwalentnych dochodów do dyspozycji w danym kraju w bieżącym roku i co najmniej w dwóch z trzech lat poprzedzających badanie (ogółem). Dane prezentowane są dla ludności ogółem oraz według płci i grup wieku. Zagrożenie Wskaźnik zagrożenia ubóstwem lub wykluczeniem społecznym jest ubóstwem lub wyrażony jako procent osób zagrożonych ubóstwem i/lub wykluczeniem doświadczających poważnej deprywacji materialnej i/lub żyjących w społecznym gospodarstwach domowych o niskiej intensywności pracy w liczbie ludności ogółem. Dzieci w wieku 3-5 Wskaźnik obliczany jest jako udział dzieci w wieku 3-5 lat objętych lat objęte wychowaniem przedszkolnym w placówkach na wsi wśród dzieci na wychowaniem wsi w tej samej grupie wieku. W obliczeniach nie uwzględnia się dzieci przedszkolnym na w placówkach przy zakładach opieki zdrowotnej. wsi Stopa bezrobocia Stopa bezrobocia długotrwałego obliczana jest jako udział osób długotrwałego bezrobotnych poszukujących pracy 12 miesięcy i więcej w liczbie

46 STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012 – 2020

ludności aktywnej zawodowo. Dane prezentowane są dla ludności ogółem oraz według płci. Wskaźnik obliczany jest na podstawie wyników Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności (BAEL). Stopa bezrobocia Stopa bezrobocia obliczana jest jako udział liczby osób bezrobotnych danej kategorii w liczbie ludności aktywnej zawodowo danej kategorii (wyróżnionej ze względu na wiek). Dane prezentowane są dla ludności ogółem oraz według grup wieku (15-24; 25-74). Wskaźnik obliczany jest na podstawie wyników Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności (BAEL). Wskaźnik Wskaźnik obliczany jest jako udział pracujących niepełnosprawnych w zatrudnienia osób wieku 16-64 lata w liczbie osób niepełnosprawnych ogółem w tej niepełnosprawnych samej grupie wieku. Wskaźnik obliczany jest na podstawie wyników Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności (BAEL). Poziom zaufania Poziom zaufania społeczeństwa, mieszkańców gminy do instytucji wobec instytucji publicznych przedstawia udział opinii pozytywnych (ludzi, którzy publicznych deklarują, że raczej ufają) o instytucjach gminnych. Potencjalne odpowiedzi na pytanie dotyczące zaufania to: „raczej ufam”, „raczej nie ufam”, „nie wiem”. Zaufanie nie jest zdefiniowane precyzyjnie i może zostawiać pewien obszar interpretacji dla udzielających wywiadu. Wskaźnik prezentuje wyniki badania (badanie przeprowadzane jest razy w roku, wiosną lub jesienią. Frekwencja w Frekwencja w wyborach: wyborach • Samorządowych parlamentarnych • do parlamentu krajowego oraz • do parlamentu europejskiego samorządowych Wskaźnik pokazuje jaki odsetek/procent obywateli, mieszkańców gminy korzysta z prawa wyborczego. Jest wyznacznikiem rzeczywistego uczestnictwa w życiu społeczności lokalnej, kraju, Unii. Frekwencja wyborcza jest odzwierciedleniem świadomości obywateli o możliwości współdecydowania w ważnych dla społeczeństwa sprawach: gospodarczych, społecznych, politycznych. Gospodarstwa Wskaźnik prezentowany jest jako odsetek gospodarstw domowych domowe z z przynajmniej jedną osobą w wieku 16-74 lata, posiadających dostępem do internetowe łącze szerokopasmowe w technologii DSL lub inne łącza szerokopasmowego szerokopasmowe: stacjonarne przewodowe (telewizja kablowa, sieć Internetu LAN, łącza światłowodowe), stacjonarne bezprzewodowe (radiowe lub satelitarne) oraz mobilne (UMTS, HSDPA). Zbiorczy wskaźnik Wskaźnik stanowi udział liczby osób, które poświęcały swoją zaangażowania w dobrowolną i nieodpłatną pracę i czas na rzecz swojej społeczności pracę społeczną lokalnej, osób potrzebujących, zagrożonych marginalizacją i wykluczeniem społecznym oraz na rzecz działalności w organizacjach pozarządowych,. Liczba organizacji pozarządowych w gminie, zorganizowanych grup obywateli (nieformalnych).

47 STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012 – 2020

Inne wskaźniki do wyboru: - Wskaźnik umieralności - Ilość spraw podejmowanych przez Gminną Komisję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych − Średnia długość życia mieszkańca − Ilość obiektów, w których zlikwidowane zostały bariery architektoniczne. - Liczba lekarzy – specjalistów na 10 000 mieszkańców - Liczba mieszkańców na 1 przychodnię - Liczba osób i rodzin objętych wsparciem zespołów Interdyscyplinarnych - Liczba osób niepełnosprawnych korzystających z ośrodków wsparcia - Liczba aktywnych seniorów działających w grupach samopomocowych, stowarzyszeniach i klubach - Liczba osób korzystających z usług opiekuńczych - Ilość projektów związanych z ochroną zdrowia i ich beneficjentów - Liczba postanowień Sądu Rodzinnego o ograniczeniu lub pozbawieniu praw rodzicielskich - Liczba gospodarstw domowych dotkniętych ubóstwem - Liczba rodzin korzystających ze specjalistycznych form wsparcia (poradnictwa lub terapii itp.). - Liczba rozwodów i separacji - Liczba osób które zrealizowały kontrakty socjalne i poprawiły swoją sytuację społeczną. - Liczba projektów podjętych przez organizacje i instytucje w zakresie pomocy rodzinie i ich beneficjenci - Ilość popełnionych przestępstw i wykroczeń na 1000 mieszkańców - Procentowy udział nieletnich w ogólnej liczbie przestępstw - Stopień wykrywalności przestępstw i wykroczeń - Udział osób nietrzeźwych w ogólnej liczbie przestępstw

Wskaźniki dla monitoringu realizacji strategii zrównoważonego rozwoju gminy Lipka dla obszaru związanego z ładem gospodarczym.

Nazwa wskaźnik Definicja wskaźnika Zróżnicowanie Wskaźnik wzrostu produktu krajowego brutto na 1 mieszkańca określa regionalnego PKB procentową zmianę wartości PKB w ujęciu realnym przypadającą na 1 na 1 mieszkańca mieszkańca w roku badanym w porównaniu z rokiem poprzednim. PKB (NTS 3, region) w ujęciu realnym na 1 mieszkańca jest obliczany jako iloraz rocznej wartości produktu krajowego brutto w cenach stałych i liczby ludności kraju (jednostki podziału terytorialnego). Produkt krajowy brutto (PKB) przedstawia końcowy rezultat działalności wszystkich podmiotów gospodarki narodowej. PKB równa się sumie wartości dodanej brutto wytworzonej przez wszystkie krajowe jednostki instytucjonalne powiększonej o podatki od produktów i pomniejszonej o dotacje do produktów. Produkt krajowy brutto jest liczony zgodnie z obowiązującymi w krajach Unii Europejskiej zasadami Europejskiego Systemu Rachunków Narodowych i Regionalnych (ESA 1995) oraz

48 STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012 – 2020

zaleceniami Eurostatu. Wskaźnik Wskaźnik zatrudnienia osób w wieku 20-64 lata oblicza się jako zatrudnienia osób procentowy udział pracujących w wieku 20-64 lata w liczbie ludności w wieku 20-64 lata ogółem w tej samej grupie wieku. Wskaźnik zatrudnienia osób w wieku 20-64 lata prezentowany jest dla ogółem oraz według płci. Wskaźnik obliczany jest na podstawie wyników Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności (BAEL). Średni wiek Wskaźnik określa średni wiek, w którym osoby aktywne zawodowo dezaktywizacji opuszczają ostatecznie rynek pracy. Wskaźnik obliczany jest na zawodowej podstawie wyników Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności (BAEL). Średni wiek Wskaźnik określa średni wiek, w którym osoby aktywne zawodowo dezaktywizacji opuszczają ostatecznie rynek pracy. Wskaźnik obliczany jest na zawodowej podstawie wyników Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności (BAEL). Powierzchnia Wskaźnik określa procentowy udział użytków rolnych gospodarstw gospodarstw ekologicznych w powierzchni ogółem użytków rolnych według siedziby ekologicznych użytkownika. Za gospodarstwo ekologiczne (stosujące ekologiczne metody produkcji) uważa się gospodarstwo rolne, które posiada certyfikat nadany przez upoważnioną jednostkę certyfikującą lub jest w trakcie przestawiania na ekologiczne metody produkcji rolniczej (pod kontrolą jednostki certyfikującej.

Inne wskaźniki do wyboru: • procentowe określenie stopnia skanalizowania gminy, • procent budżetu gminy przekazywany na inwestycje i remonty dróg • rozbudowę kanalizacji i gazyfikacja gminy ze szczególnym uwzględnieniem terenów wiejskich. • rozbudowę i modernizację bazy turystycznej i sportowo rekreacyjnej na wysokim poziomie (liczba powstałych lub wyremontowanych obiektów)

Wskaźniki dla monitoringu realizacji strategii zrównoważonego rozwoju gminy Lipka dla obszaru związanego z ładem środowiskowym

Nakłady na środki Wskaźnik określa udział nakładów na środki trwałe służące trwałe w zakresie ochronie środowiska w zakresie niekonwencjonalnych źródeł niekonwencjonalnych energii w nakładach na środki trwałe służące ochronie środowiska źródeł energii ogółem dla gminy. Powierzchnia Wskaźnik obliczany jest jako udział powierzchni zabudowanej zabudowana i i zurbanizowanej, tzn. tereny mieszkaniowe, inne tereny zurbanizowana zabudowane, , tereny rekreacyjno - wypoczynkowe, tereny komunikacyjne i użytki kopalne, w powierzchni gruntów ogółem. Grunty zdewastowane i Wskaźnik obliczany jest jako udział gruntów zdewastowanych zdegradowane (które w wyniku działalności człowieka lub innych czynników utraciły całkowicie wartości użytkowe) i zdegradowanych (których wartość użytkowa zmalała w wyniku pogorszenia się warunków

49 STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012 – 2020

przyrodniczych lub wskutek zmian środowiska oraz działalności przemysłowej, a także nieodpowiedniej działalności rolniczej) w ogólnej powierzchni geodezyjnej gminy. Lesistość Wskaźnik lesistości obliczany jest jako udział powierzchni lasów w ogólnej powierzchni geodezyjnej gminy. Powierzchnia obszarów Wskaźnik obliczany jest jako udział powierzchni obszarów chronionych chronionych ogółem i według form ochrony przyrody: • parki narodowe, • rezerwaty przyrody (bez otuliny), • parki krajobrazowe (bez otuliny, bez powierzchni rezerwatów i pozostałych form ochrony przyrody), • obszary chronionego krajobrazu (bez powierzchni rezerwatów i pozostałych form ochrony przyrody), • pozostałe formy ochrony przyrody położone na terenie parków krajobrazowych i obszarów chronionego krajobrazu (stanowiska dokumentacyjne, użytki ekologiczne, zespoły przyrodniczo - krajobrazowe) w powierzchni gminy ogółem. Odpady niemineralne Wskaźnik oblicza się jako ilość odpadów niemineralnych wytworzone na 1 wytworzonych w ciągu roku wyrażoną w kilogramach mieszkańca w przeliczeniu na 1 mieszkańca. Odpady komunalne Wskaźnik określa ilość odpadów komunalnych wytworzonych na wytworzone na 1 1 mieszkańca w ciągu roku. Wskaźnik został wyliczony w oparciu mieszkańca o stałe zebrane odpady komunalne, a na obszarach nie objętych systemem zbierania odpadów komunalnych dokonano oszacowania ilości wytworzonych odpadów Odpady komunalne Wskaźnik określa ilość odpadów komunalnych unieszkodliwionych unieszkodliwiane poprzez składowanie w ciągu roku w przeliczeniu na 1 mieszkańca. poprzez składowanie Wskaźnik został wyliczony w oparciu o stałe zebrane odpady na 1 mieszkańca komunalne. Recykling odpadów Wskaźnik obliczany jest jako stosunek ilości odpadów opakowaniowych opakowaniowych poddanych recyklingowi do ilości wprowadzonych na rynek odpadów opakowaniowych. Wskaźnik obrazuje recykling odpadów opakowaniowych w danym roku.

Ewaluacja strategii Ewaluacja strategii służy ocenie zaistniałych zmian, bada skuteczność i efektywność podejmowanych działań. Jest standardem zarówno przy realizacji projektów jak i współczesnego zarządzania w sektorze publicznym. Do profesjonalnej ewaluacji Komisja lub wybrana instytucja odpowiedzialna za wdrażanie strategii może wykorzystać narzędzia badawcze lub zlecić jej przeprowadzenie na zewnątrz. Ewaluację przeprowadza się także w oparciu o kryteria: efektywności, skuteczności i celowości omówione w poprzednim podrozdziale. Proponuje się by Komisja wdrażająca strategię przeprowadziła ewaluację ex-post po zakończeniu realizacji strategii powinna być ona przeprowadzona nie później niż w rok po zakończeniu okresu wdrażania strategii. Przyjęcie 10 letniego okresu programowania strategii wymaga tzw. ewaluacji mid–term (w połowie okresu programowania), która jest wymogiem w przypadku długich okresów realizacji programów.

50 STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012 – 2020

Podstawowym zadaniem ewaluacji ex-post i mid – term (w połowie okresu programowania) jest zbadanie długotrwałych efektów (oddziaływania) programu oraz ich trwałości. Warto jednak wziąć pod uwagę, iż niektóre efekty oddziaływania programu będą możliwe do zdiagnozowania w dłuższej perspektywie czasowej, dlatego też niekiedy ocena trwałości interwencji może mieć charakter szacunkowy, biorący pod uwagę jedynie aktualne uwarunkowania. Nie mniej ważnym zadaniem ewaluacji ex-post i mid – term jest całościowa ocena skuteczności i efektywności interwencji oraz jej trafności i użyteczności. Szczególnie istotne jest tu odniesienie się do założonych celów oraz sprawdzenie na ile udało się je osiągnąć. Ewaluacja jest obiektywnym badaniem racjonalności działań publicznych i w pewnym sensie je legitymizuje. Aby dokonać ewaluacji operacjonalizuje się cele strategii w oparciu o wskaźniki. Można skorzystać z wyżej wymienionych wskaźników lub zbudować swój własny zestaw albo posłużyć się już istniejącym np. wskaźnikami zrównoważonego rozwoju z bazy Systemu Administracji Samorządowej 7. Ważne jest aby w procesach monitoringu i ewaluacji uwzględnić partycypację społeczną, tak by mieszkańcy i ich instytucje czuły się zaangażowane we współdecydowanie o losach polityki w zakresie zrównoważonego rozwoju gminy Lipka.

7 Piotr Rogala, Raport z realizacji pracy „Zaprojektowanie i przetestowanie systemu mierzenia jakości życia w gminach, etap 1. , s. 44-48, Raport dla ZMP, Jelenia Góra – Poznań 2008

51 STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012 – 2020

Załączniki Karty zadań inwestycyjnych i przedsięwzięć aktywizujących społeczność lokalną w pierwszym okresie realizacji strategii

Karta opisu planowanego zadania inwestycyjnego lub przedsięwzięcia aktywizującego społeczność lokalną dla realizacji strategii NAZWA ZADANIA Przebudowa drogi gminnej Wielki 1. Buczek - Stołuńsko Priorytet: 1.Budowa i poprawa stanu infrastruktury technicznej 2. miejscowości

Cel szczegółowy: 3. 1.Poprawa infrastruktury drogowej lub/i związanej

z drogami Przebudowa drogi gminnej Wielki Buczek – Stołuńsko, po której uczęszcza autobus dowożący dzieci do szkoły. Opis zadania (krótki, do 100-200 4. Obecnie droga o nawierzchni gruntowej tłuczniowej. słów maksymalnie) Planowana inwestycja związana jest z wykonaniem drogi o nawierzchni bitumicznej.

5 Co będzie rezultatem? 2000 mb drogi asfaltowej o szerokości 4 m

6. Harmonogram realizacji zadania (termin, rok, szacowany termin lata 2013-2015 uzależnione od posiadanych środków rozpoczęcia i zakończenia i programów dotujących zadanie zadania) szacowany koszt 2.000.000 zł Całkowity koszt inwestycji, etapu, 7. finansowany ze środków własnych Gminy (lub ze źródła i sposób finansowania, wsparciem z Narodowego Programu Przebudowy Dróg montaż finansowy Lokalnych)

8. Kto jest odpowiedzialny za realizację/nadzór nad zadaniem Anna Ziarnek

Po czym poznam, że inwestycję Wskaźniki rezultatu: zrealizowałem/wskaźniki realizacji zwiększenie liczby korzystających z drogi gminnej zadania: Wskaźniki produktu: 9. rezultatu/produktu/oddziaływania 2 km drogi o nawierzchni asfaltowej

Wskaźniki oddziaływania

poprawa ruchu drogowego i bezpieczeństwa uczestników

52 STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012 – 2020

Karta opisu planowanego zadania inwestycyjnego lub przedsięwzięcia aktywizującego społeczność lokalną dla realizacji strategii

NAZWA ZADANIA Budowa chodnika Lipka – Osiedle 1. Winiarnia Priorytet: 1.Budowa i poprawa stanu infrastruktury technicznej 2. miejscowości

Cel szczegółowy: 1.Poprawa infrastruktury drogowej lub/i związanej 3. z drogami

Budowa chodnika Lipka – Osiedle Winiarnia dotyczy 4. Opis zadania (krótki, do 100-200 wykonania szlaku pieszego wykonany z kostki brukowej słów maksymalnie) o szerokości 1,5 m. Co będzie rezultatem? 5 2000 mb chodnika o szerokości 1,5 m 6. Harmonogram realizacji zadania (termin, rok, szacowany termin lata 2012-2014 uzależnione od posiadanych środków rozpoczęcia i zakończenia zadania) Całkowity koszt inwestycji, etapu, szacowany koszt 700.000 zł 7. źródła i sposób finansowania, finansowany ze środków własnych Powiatu Złotowskiego

montaż finansowy (przy wparciu Gminy)

Kto jest odpowiedzialny za 8. realizację/nadzór nad zadaniem Złotowski

Po czym poznam, że inwestycję Wskaźniki rezultatu: zrealizowałem/wskaźniki realizacji zwiększenie liczby korzystających ze szlaku pieszo- zadania: rowerowego 9. rezultatu/produktu/oddziaływania Wskaźniki produktu:

2 km chodnika

Wskaźniki oddziaływania poprawa ruchu drogowego i bezpieczeństwa uczestników poruszających się pieszo

53 STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012 – 2020

Karta opisu planowanego zadania inwestycyjnego lub przedsięwzięcia aktywizującego społeczność lokalną dla realizacji strategii

NAZWA ZADANIA 1. Przebudowa drogi gminnej w Kiełpinie

Priorytet: 1.Budowa i poprawa stanu infrastruktury technicznej 2. miejscowości

Cel szczegółowy: 1.Poprawa infrastruktury drogowej lub/i związanej 3. z drogami

Przebudowa drogi gminnej w Kiełpinie. Obecnie droga Opis zadania (krótki, do 100-200 4. o nawierzchni brukowej i częściowo – trelinka słów maksymalnie) betonowa. Planowana inwestycja związana jest

z wykonaniem drogi o nawierzchni bitumicznej. Co będzie rezultatem? 5 700 mb drogi asfaltowej o szerokości 4 m 6. Harmonogram realizacji zadania lata 2013-2015 uzależnione od posiadanych środków (termin, rok, szacowany termin i programów dotujących zadanie rozpoczęcia i zakończenia zadania) 7. Całkowity koszt inwestycji, szacowany koszt 700.000 zł etapu, źródła i sposób finansowany ze środków własnych Gminy finansowania, montaż finansowy Kto jest odpowiedzialny za 8. realizację/nadzór nad zadaniem Anna Ziarnek

Wskaźniki rezultatu: Po czym poznam, że inwestycję zwiększenie liczby korzystających z drogi gminnej zrealizowałem/wskaźniki Wskaźniki produktu: realizacji zadania: 700 mb drogi o nawierzchni asfaltowej 9. rezultatu/produktu Wskaźniki oddziaływania oddziaływania poprawa ruchu drogowego i bezpieczeństwa uczestników

54 STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012 – 2020

Karta opisu planowanego zadania inwestycyjnego lub przedsięwzięcia aktywizującego społeczność lokalną dla realizacji strategii

NAZWA ZADANIA 1. Budowa chodnika Rudziska - Bługowo

Priorytet: 1.Budowa i poprawa stanu infrastruktury technicznej 2. miejscowości Cel szczegółowy: 1.Poprawa infrastruktury drogowej lub/i związanej 3. z drogami Opis zadania (krótki, do 100-200 4. Budowa dalszej części chodnika z ul. Rudziska do słów maksymalnie) Bługowa

Poprawa bezpieczeństwa dla ruchu pieszego Co będzie rezultatem? 5 a w szczególności dzieci i młodzieży na drodze

powiatowej z Bługowa do Lipki 6. Harmonogram realizacji zadania (termin, rok, szacowany termin rozpoczęcia i zakończenia 2013 zadania) Całkowity koszt inwestycji, etapu, 200.000,- zł 7. źródła i sposób finansowania, Projekt z funduszu sołeckiego

montaż finansowy Wykonanie z funduszu gminy i powiatu

8. Kto jest odpowiedzialny za Starostwo Powiatowe w Złotowie realizację/nadzór nad zadaniem Gmina Lipka Sołectwo Bługowo Po czym poznam, że inwestycję Wskaźniki rezultatu: chodnik z ul. Rudziska do Bługowa zrealizowałem/wskaźniki realizacji zadania: Wskaźniki produktu: 1.000 mb chodnika o szer. 2 m 9. rezultatu/produktu/oddziaływania Wskaźniki oddziaływania: poprawa bezpieczeństwa dla

pieszych z miejscowości Bługowo i Rudziska

55 STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012 – 2020

Karta opisu planowanego zadania inwestycyjnego lub przedsięwzięcia aktywizującego społeczność lokalną dla realizacji strategii

NAZWA ZADANIA Budowa drogi gminnej Batorowo- 1. Buka Priorytet: 1.Budowa i poprawa stanu infrastruktury technicznej 2. miejscowości Cel szczegółowy 2. Utworzenie lub poprawa jakości Cel szczegółowy: infrastruktury związanej z wodociągami i kanalizacją oraz 3. melioracją i ochroną środowiska

Przebudowa drogi gminnej BATOROWO-BUKA, po której Opis zadania (krótki, do 100-200 uczęszcza autobus dowożący dzieci do szkoły. Obecnie 4. słów maksymalnie) droga o nawierzchni gruntowej tłuczniowej. Planowana

inwestycja związana jest z wykonaniem drogi o nawierzchni bitumicznej. 560 metrów drogi asfaltowej o szerokości 4m. Co będzie rezultatem? 5

6. Harmonogram realizacji zadania lata 2013-2015 uzależnione od posiadanych środków (termin, rok, szacowany termin i programów dotujących zadanie rozpoczęcia i zakończenia zadania) Całkowity koszt inwestycji, etapu, szacowany koszt 560 000 złotych 7. źródła i sposób finansowania, finansowane ze środków własnych Gminy ( lub ze

montaż finansowy wsparciem z Narodowego Programu Przebudowy Dróg

Lokalnych) Kto jest odpowiedzialny za Anna Ziarnek 8. realizację/nadzór nad zadaniem

Po czym poznam, że inwestycję Wskaźniki rezultatu: zrealizowałem/wskaźniki realizacji zwiększenie liczby korzystających z drogi gminnej zadania: 9. rezultatu/produktu/oddziaływania Wskaźnik produktu:

560 metrów drogi o nawierzchni asfaltowej

Wskaźnik oddziaływania: poprawa ruchu drogowego i bezpieczeństwa uczestników

56 STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012 – 2020

Karta opisu planowanego zadania inwestycyjnego lub przedsięwzięcia aktywizującego społeczność lokalną dla realizacji strategii

NAZWA ZADANIA Budowa kanalizacji ściekowej 1. w miejscowości Lipka ul. Szkolna Priorytet: 1.Budowa i poprawa stanu infrastruktury technicznej 2. miejscowości

2.Utworzenie lub poprawa jakości infrastruktury Cel szczegółowy: 3. związanej z wodociągami i kanalizacją oraz melioracją

oczyszczalnia ochrona środowiska

Budowa kanalizacji: Lipka ul. Szkolna 4. Opis zadania (krótki, do 100-200 Kanalizacja o długości 543mb, umożliwiająca zrzut słów maksymalnie) ścieków dla 14 budynków. Co będzie rezultatem? 5 543 mb sieci kanalizacyjnej

6. Harmonogram realizacji zadania 2012 rok, (termin, rok, szacowany termin

rozpoczęcia i zakończenia

zadania) Całkowity koszt inwestycji, etapu, szacowany koszt 450.000,00 zł 7. źródła i sposób finansowania, finansowany ze środków własnych Gminy

montaż finansowy

8. Kto jest odpowiedzialny za realizację/nadzór nad zadaniem Anna Ziarnek

Po czym poznam, że inwestycję Wskaźniki rezultatu: zrealizowałem/wskaźniki realizacji 14 gospodarstw podłączonych do sieci kanalizacyjnej zadania: 9. rezultatu/produktu/oddziaływania Wskaźniki produktu:

546 mb sieci kanalizacyjnej

Wskaźniki oddziaływania poprawa stanu środowiska na terenie gminy

57 STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012 – 2020

Karta opisu planowanego zadania inwestycyjnego lub przedsięwzięcia aktywizującego społeczność lokalną dla realizacji strategii

NAZWA ZADANIA Budowa kanalizacji ściekowej w 1. miejscowości Lipka ul. Kolejowa Priorytet: 1.Budowa i poprawa stanu infrastruktury technicznej 2. miejscowości

2. Utworzenie lub poprawa jakości infrastruktury Cel szczegółowy: 3. związanej z wodociągami i kanalizacją oraz melioracją

Gminy Lipka oczyszczalnia ochrona środowiska

Budowa kanalizacji: Lipka ul. Kolejowa 4. Opis zadania (krótki, do 100-200 Kanalizacja o długości 591 mb, umożliwiająca zrzut słów maksymalnie) ścieków dla 114 osób Co będzie rezultatem? 591 mb sieci kanalizacyjnej 5

6. Harmonogram realizacji zadania

(termin, rok, szacowany termin 2012 -2013 rok rozpoczęcia i zakończenia

zadania) Całkowity koszt inwestycji, etapu, szacowany koszt 270.000,00 zł 7. źródła i sposób finansowania, finansowany ze środków własnych Gminy

montaż finansowy

8. Kto jest odpowiedzialny za Anna Ziarnek realizację/nadzór nad zadaniem

Po czym poznam, że inwestycję Wskaźniki rezultatu: zrealizowałem/wskaźniki realizacji 114 osób objętych projektowaną siecią kanalizacyjną zadania: 9. rezultatu/produktu/oddziaływania Wskaźniki produktu:

591 mb sieci kanalizacyjnej

Wskaźniki oddziaływania poprawa stanu środowiska na terenie gminy

58 STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012 – 2020

Karta opisu planowanego zadania inwestycyjnego lub przedsi ęwzi ęcia aktywizuj ącego społeczno ść lokaln ą dla realizacji strategii

NAZWA ZADANIA 1. Budowa zakładu mechaniki pojazdowej

Tworzenie warunków i wspieranie rozwoju 2. Priorytet: przedsi ębiorczo ści w gminie Lipka Wsparcie dla tworzenia i rozwoju usług dla mieszkańców 3. Cel szczegółowy: i turystów

Budowa zakładu mechaniki pojazdowej, tworz ąca Opis zadania (krótki, do 100- 4. zatrudnienie dla 2 osób z terenu gminy i wpływaj ąca na 200 słów maksymalnie) zwi ększenie rozwoju

Stworzenie 2 nowych miejsc pracy oraz 1 zakładu 5 Co b ędzie rezultatem? mechaniki pojazdowej 6. Harmonogram realizacji zadania (termin, rok, 2012 rok szacowany termin rozpocz ęcia i zako ńczenia zadania) Całkowity koszt inwestycji, 200.000 7. etapu, źródła i sposób środki własne oraz pozyskane z zewnątrz

finansowania, monta ż

finansowy 8. Osoba prywatna Kto jest odpowiedzialny za

realizacj ę/nadzór nad zadaniem

Po czym poznam, że inwestycj ę 1 zakład mechaniki pojazdowej 9. zrealizowałem/wska źniki 2 etaty realizacji zadania: rezultatu/ oddziaływanie – zmniejszenie wskaźnika bezrobocia na produktu/oddziaływania terenie gminy Lipka - większa konkurencyjność z zakresu tego typu usług

59 STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012 – 2020

Karta opisu planowanego zadania inwestycyjnego lub przedsięwzięcia aktywizującego społeczność lokalną dla realizacji strategii

Opracowanie, szczegółowa inwentaryzacja form zasobów NAZWA ZADANIA dziedzictwa kulturowego( kościoły, 1. cmentarze, kapliczki, krzyże przydrożne, dzwonnice, domu zabytkowe, pałace) Priorytet: 3 3.Ochrona środowiska przyrodniczego i dziedzictwa 2. kulturowego.

Cel szczegółowy: 2 3. 2.Ochrona i popularyzacja dziedzictwa kulturowego.

Opis zadania (krótki, do 100-200 Wyk onanie szczegółowej inwentaryzacji oraz opisu, słów maksymalnie) naniesienie na mapki zabytków zlokalizowanych na terenie 4. gminy Lipka. Przygotowanie opisów: kościołów, cmentarzy, kapliczek, krzyży przydrożnych, dzwonnic, domów zabytkowych, pałaców i innych zabytków. Zebrany materiał zostanie umieszczony na stronie internetowej gminy Lipka, GOK w Lipce i innych instytucji.

Co będzie rezultatem? 5 Szczegółowy spis inwentaryzacyjny zabytków w gminie

Lipka. 6. Harmonogram realizacji zadania

(termin, rok, szacowany termin Rozpoczęcie zadania – maj 2013r.

rozpoczęcia i zakończenia zadania) Zakończenie - październik 2013r.

7. Całkowity koszt inwestycji, etapu, źródła i sposób finansowania, szacowany koszt: 3.000 zł. montaż finansowy finansowany ze środków własnych Gminy

8. Kto jest odpowiedzialny za Lech Wiśniewski realizację/nadzór nad zadaniem Wskaźniki rezultatu: Po czym poznam, że inwestycję - Spis inwentaryzacyjny zabytków w gminie Lipka zrealizowałem/wskaźniki realizacji wydany w formie albumu. zadania: 9. Wskaźniki produktu: rezultatu/produktu/oddziaływania - zamieszczenie spisu na stronach instytucji gminy

Lipka

Wskaźniki oddziaływania:

- liczba wejść oglądających strony internetowe z

zamieszczonym materiałem.

60 STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012 – 2020

Karta opisu planowanego zadania inwestycyjnego lub przedsięwzięcia aktywizującego społeczność lokalną dla realizacji strategii

1 NAZWA ZADANIA Popularyzacja kultury ludowej –

. przeglądy, festyny. Priorytet: 3 2.Ochrona środowiska przyrodniczego i dziedz ictwa 2. kulturowego.

Cel szczegółowy: 2 3. 3.Ochrona i popularyzacja dziedzictwa kulturowego.

W kolejnych edycjach Święta Wsi Krajeńskiej w Lipce, Opis zadania (krótki, do 100-200 zorganizowany zostanie Przegląd Zespołów Folklor ystycznych 4. słów maksymalnie) Krajny. Wystąpią zespoły z pobliskich powiatów: sępoleńskiego, pilskiego, człuchowskiego

Prezentacja dorobku artystycznego zespołów, popularyzacja Co będzie rezultatem? folkloru krajeńskiego po przez prezentacje gwary, strojów 5 ludowych, obrzędów ludowych.

6. Rozpoczęcie zadania – lipiec 2013r. Harmonogram realizacji zadania Zakończenie - lipiec 2013r. (termin, rok, szacowany termin

rozpoczęcia i zakończenia zadania)

Całkowity koszt inwestycji, etapu, szacowany koszt: 4.000 zł. 7. źródła i sposób finansowania, finansowany ze środków Gminnego Ośrodka Kultury w Lipce

montaż finansowy

Lech Wiśniewski 8. Kto jest odpowiedzialny za realizację/nadzór nad zadaniem

Wskaźniki rezultatu: Po czym poznam, że inwestycję - prezentacja około 6 zespołów zrealizowałem/wskaźniki realizacji Wskaźniki produktu: zadania: 9. - zamieszczenie spisu na stronach instytucji gminy rezultatu/produktu/oddziaływania Lipka

Wskaźniki oddziaływania:

- popularyzacja folkloru krajeń skiego wśród uczestników

Święta Wsi Krajeńskiej i turystów odwiedzających gminę

Lipka

61 STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012 – 2020

Karta opisu planowanego zadania inwestycyjnego lub przedsięwzięcia aktywizującego społeczność lokalną dla realizacji strategii

NAZWA ZADANIA Utworzenie :”Izby Krajeńskiej” w 1. Wielkim Buczku Priorytet: 3 3. Ochrona środowiska przyrodniczego i dziedzictwa 2. kulturowego.

Cel szczegółowy: 2 3. 2. Ochrona i popularyzacja dziedzictwa kulturowego.

Adaptowanie chałupy wiejskiej w Wielkim Buczku na „Izbę Opis zadania (krótki, do 100-200 Krajeńską”. W pomieszczeniach Izby wyeksponowane słów maksymalnie) zostaną tradycyjne ubiory ludowe, wyposażenie domowe, 4. historyczne eksponaty muzealne, dotyczące ludności

zamieszkującej Krajnę.

„Izba Krajeńska” w Wielkim Buczku będzie atrakcją turystyczną ziemi złotowskiej. Nastąpi zwiększony ruch Co będzie rezultatem? 5 turystyczny w gminie Lipka.

Harmonogram realizacji zadania Rozpoczęcie zadania – 2013r. 6. (termin, rok, szacowany termin Zakończenie 2015r. rozpoczęcia i zakończenia zadania)

7. Całkowity koszt inwestycji, etapu, szacowany koszt: 400.000 zł. brutto źródła i sposób finansowania, finansowany ze środków UE montaż finansowy w programie „PO RYBY” Lech Wiśniewski 8. Kto jest odpowiedzialny za realizację/nadzór nad zadaniem

Po czym poznam, że inwestycję Wskaźniki rezultatu: zrealizowałem/wskaźniki realizacji - zachowanie zabytków kultury Krajeńskiej dla przyszłych 9. zadania: pokoleń Polaków rezultatu/produktu/oddziaływania Wskaźniki produktu: Wskaźniki oddziaływania: - Większy ruch turystyczny na terenie gminy Lipka

62 STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012 – 2020

Karta opisu planowanego zadania inwestycyjnego lub przedsięwzięcia aktywizującego społeczność lokalną dla realizacji strategii

NAZWA ZADANIA 1. Odbudowa parku zabytkowego

Priorytet: 3.Ochrona środowiska przyrodniczego i dziedzictwa 2. kulturowego.

Cel szczegółowy: 3. 2.Ochrona i popularyzacja dziedzictwa kulturowego.

Odbudowa parku wraz z piwnicą po pałacu w Bługowie Opis zadania (krótki, do 100-200 4. słów maksymalnie)

Odbudowa parku pałacowego objętego wojewódzką Co będzie rezultatem? 5 ewidencją zabytków wraz z infrastrukturą

6. Harmonogram realizacji zadania 2013 (termin, rok, szacowany termin

rozpoczęcia i zakończenia

zadania)

Całkowity koszt inwestycji, etapu, 750.000,- 7. źródła i sposób finansowania, Ze środków własnych inwestora oraz funduszy unijnych

montaż finansowy

Kto jest odpowiedzialny za 8. realizację/nadzór nad zadaniem Anna Grubich

Wskaźniki rezultatu: Odbudowany obiekt dziedzictwa kulturowego jako ciekawy obiekt ogólnodostępny.

Po czym poznam, że inwestycję Wskaźniki produktu: 2.000 m2 terenu utwardzonego, zrealizowałem/wskaźniki realizacji oświetlenie, ławki, odbudowana piwnica pałacowa, staw, zadania: 9. zagrody dla zwierząt rodzimych, tablice informacyjne. rezultatu/produktu/oddziaływania

Wskaźniki oddziaływania: utworzenie nowych miejsc

pracy dla środowiska o podwyższonym wskaźniku

bezrobocia, rewitalizacja miejscowości po byłym PGR,

utworzenie interesującego obiektu do zwiedzania dla turystów, dzieci i młodzieży szkolnej.

63 STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012 – 2020

Karta opisu planowanego zadania inwestycyjnego lub przedsięwzięcia aktywizującego społeczność lokalną dla realizacji strategii

Zagospodarowanie kompleksu NAZWA ZADANIA 1. sportowo-rekreacyjno-

wypoczynkowego w Lipce Priorytet: 4.Utworzenie, poprawa lub unowocześnienie 2. infrastruktury społecznej Cel szczegółowy: 1.Budowa lub remont społecznej infrastruktury 3. użyteczności publicznej w tym sportowo-rekreacyjnej 4. Opis zadania (krótki, do 100-200

słów maksymalnie) Zagospodarowanie kompleksu sportowo-rekreacyjno-

wypoczynkowego w Lipce polega na przebudowie

istniejącego zbiornika wodnego, budowie spacerownika,

wiaty, miejsca na ognisko, placu zabaw dla dzieci, miejsca

na scenę mobilną i małej architektury turystycznej

Co będzie rezultatem? 5 kompleks sportowo-rekreacyjno-wypoczynkowy

6. Harmonogram realizacji zadania (termin, rok, szacowany termin lata 2012-2014 uzależnione od pozyskanych środków rozpoczęcia i zakończenia w ramach Programu Operacyjnego RYBY zadania) Całkowity koszt inwestycji, etapu, szacowany koszt 1.230.000 zł 7. źródła i sposób finansowania, finansowany ze środków PO RYBY oraz środków

montaż finansowy własnych gminy

8. Kto jest odpowiedzialny za Anna Ziarnek realizację/nadzór nad zadaniem

Wskaźniki rezultatu: Po czym poznam, że inwestycję zwiększenie liczby turystów odwiedzających gminę Lipka zrealizowałem/wskaźniki realizacji

zadania: 9. Wskaźniki produktu: rezultatu/produktu/oddziaływania kompleks sportowo-rekreacyjno-wypoczynkowy

Wskaźniki oddziaływania

zwiększenie liczby osób korzystających z miejsc

agroturystycznych

64 STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012 – 2020

Karta opisu planowanego zadania inwestycyjnego lub przedsięwzięcia aktywizującego społeczność lokalną dla realizacji strategii

NAZWA ZADANIA Remont infrastruktury tworzącej 1. centrum wsi Lipka Priorytet: 4.Utworzenie, poprawa lub unowocześnienie 2. infrastruktury społecznej

Cel szczegółowy: 3.Tworzenie lub poprawa stanu infrastruktury 3. oświatowo-kulturalnej

Opis zadania (krótki, do 100-200 Plac rekreacyjny przy OSP Lipka wymaga kompleksowego 4. słów maksymalnie) remontu, stąd zaplanowano wykonanie nowych miejsc

spacerowych, wiatę, rozbiórkę sceny i nowy trawnik wyremontowany kompleks wypoczynkowy Co będzie rezultatem? 5

6. Harmonogram realizacji zadania 2012 rok przy wsparciu środków w ramach PROW (termin, rok, szacowany termin LEADER i środków finansowych gminy Lipka rozpoczęcia i zakończenia

zadania) Całkowity koszt inwestycji, etapu, szacowany koszt 71.152,38 zł 7. źródła i sposób finansowania, finansowany ze środków PROW LEADER

montaż finansowy

Kto jest odpowiedzialny za Anna Ziarnek 8. realizację/nadzór nad zadaniem

Po czym poznam, że inwestycję Wskaźniki rezultatu: zrealizowałem/wskaźniki realizacji zwiększenie liczby korzystających z obiektu zadania: 9. rezultatu/produktu/oddziaływania Wskaźniki produktu:

przebudowany plac relaksowy

Wskaźniki oddziaływania zwiększenie aktywności mieszkańców gminy Lipka

65 STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012 – 2020

Karta opisu planowanego zadania inwestycyjnego lub przedsięwzięcia aktywizującego społeczność lokalną dla realizacji strategii „Krótka historia 19 wsi…” - informator NAZWA ZADANIA 1. turystyczny promujący Gminę Lipka,

a tym samym LGD Naszyjnik Północy Priorytet: 4.Utworzenie, poprawa lub unowocześnienie 2. infrastruktury społecznej Cel szczegółowy: 3. 2.Budowa lub remont małej infrastruktury turystycznej

Projekt ten ma na celu promocję Gminy, a tym samym LGD Naszyjnik Północy w nieco przewrotny sposób. A mianowicie sięgając w przeszłość. Informator turystyczny będzie zawierał krótkie informacje na temat każdego sołectwa. Będą one dotyczyły trzech wymiarów: historycznego, przyrodniczego oraz kulturalnego. Będzie Opis zadania (krótki, do 100-200 to bardzo ciekawa publikacja opatrzona około 100 zdjęciami. 4. Wydanie będzie w sposób ciekawy zachęcało osoby starsze, słów maksymalnie) a zarazem najmłodszych mieszkańców Gminy do pogłębienia wiedzy na temat swojej miejscowości. Tego typu publikacja była wydana 10 lat temu i cieszyła się ogromnym zainteresowaniem. Stąd też narodził się pomysł, aby nieco zmodyfikować informacje i wydać informator. Będzie to informator turystyczny, gdyż dane w nim zawarte będą bardzo przydatne przyjezdnym osobom do poczytania przed rozpoczęciem zwiedzania naszych okolic. Co będzie rezultatem? 5 Informator turystyczny

6. Harmonogram realizacji zadania lata 2013-2014 uzależnione od pozyskanych środków (termin, rok, szacowany termin w ramach PROW Małe projekty i środków finansowych rozpoczęcia i zakończenia gminy Lipka zadania) Całkowity koszt inwestycji, etapu, szacowany koszt 9.844 zł 7. źródła i sposób finansowania, finansowany ze środków PROW Małe projekty

montaż finansowy

8. Anna Ziarnek Kto jest odpowiedzialny za

realizację/nadzór nad zadaniem

Po czym poznam, że inwestycję Wskaźniki rezultatu: zrealizowałem/wskaźniki realizacji zwiększenie liczby turystów odwiedzających gminę Lipka zadania: 9. rezultatu/produktu/oddziaływania Wskaźniki produktu:

informator turystyczny

Wskaźniki oddziaływania zwiększenie atrakcyjności terenu

66 STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012 – 2020

Karta opisu planowanego zadania inwestycyjnego lub przedsięwzięcia aktywizującego społeczność lokalną dla realizacji strategii

NAZWA ZADANIA Zagospodarowanie terenu wokół 1. jeziora Łąkie Priorytet: 4. Utworzenie, poprawa lub unowocześnienie 2. infrastruktury społecznej

Cel szczegółowy: 1.Budowa lub remont społecznej infrastruktury 3. użyteczności publicznej w tym sportowo-rekreacyjnej

Zagospodarowanie terenu wokół Jeziora Łąkie polega na Opis zadania (krótki, do 100-200 stworzeniu bazy sportowo-rekreacyjnej w miejscowości 4. słów maksymalnie) Łąkie, w skład której wchodzić będą boiska sportowe,

miejsce na ognisko wiata, elementy małej architektury turystycznej. kompleks sportowo-rekreacyjno-wypoczynkowy Co będzie rezultatem? 5

6. Harmonogram realizacji zadania (termin, rok, szacowany termin lata 2012-2014 uzależnione od posiadanych środków rozpoczęcia i zakończenia zadania) Całkowity koszt inwestycji, etapu, szacowany koszt 500.000 zł 7. źródła i sposób finansowania, finansowany ze środków własnych gminy (przy

montaż finansowy programów zewnętrznych)

Kto jest odpowiedzialny za Anna Ziarnek 8. realizację/nadzór nad zadaniem

Wskaźniki rezultatu: Po czym poznam, że inwestycję zwiększenie liczby turystów odwiedzających gminę Lipka zrealizowałem/wskaźniki realizacji

zadania: 9. Wskaźniki produktu: rezultatu/produktu/oddziaływania kompleks sportowo-rekreacyjno-wypoczynkowy

Wskaźniki oddziaływania

zwiększenie liczby osób korzystających z miejsc

agroturystycznych

67 STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012 – 2020

Karta opisu planowanego zadania inwestycyjnego lub przedsięwzięcia aktywizującego społeczność lokalną dla realizacji strategii Budowa gminnego boiska sportowego z bazą sportowo-hotelową przy stadionie NAZWA ZADANIA (30 miejsc noclegowych, baza 1. gastronomiczna , sauna siłowania, jacuzzi)

Priorytet: 4.Utworzenie, poprawa lub unowocześnienie infrastruktury 2. społecznej Cel szczegółowy: 1.Budowa lub remont społecznej infrastruktury użyteczności 3. publicznej w tym sportowo-rekreacyjnej

Zagospodarowanie terenu wokół ZS Lipka ul Szkolna polega na Opis zadania (krótki, do 100- stworzeniu bazy sportowo-rekreacyjnej w miejscowości Lipka w skład 4. w której wchodzić będzie pełnowymiarowe boisko piłkarskie ze 200 słów maksymalnie) sztuczną nawierzchnia i oświetleniem wraz z budynkiem socjalnym(szatnie) oraz trybunami- program Orzeł – MSiT; Hotel przy stadionie(30 miejsc) wraz z bazą gastronomiczna, siłownia, sauna, jacuzzi, bieżnia lekkoatletyczna wokół boiska piłkarskiego. Co będzie rezultatem? 5 Kompleks sportowo-rekreacyjno- wypoczynkowy dla mieszkańców Gminy Lipka ( siłowania, sauna, jacuzzi) 6. Harmonogram realizacji lata 2012-2020 Uzależnione od posiadanych środków zadania (termin, rok, szacowany termin rozpoczęcia i zakończenia zadania) Całkowity koszt inwestycji, 1,5-2,5 mln złotych, uzależnione od pozyskanych środków w ramach 7. etapu, źródła i sposób Programu Orzeł Hotel przy stadionie - około 1 mln zł, środki własne inwestora, finansowania, montaż pozyskane środki zewnętrzne finansowy

Kto jest odpowiedzialny za 8. realizację/nadzór nad zadaniem Boisko - Anna Ziarnek Hotel - Inwestor prywatny

Po czym poznam, że inwestycję Wskaźniki rezultatu: zrealizowałem/wskaźniki Zwiększenie liczby turystów odwiedzających gminę Lipka- Promocja na terenie kraju realizacji zadania: Przykład zespołów, drużyny I,II,II ligowych na zgrupowania, obozy 9. rezultatu/produktu/oddziaływa kondycyjne w okresie letnim i zimowym. Możliwość uzyskania nia rekomendacji Janusza Wójcika- byłego trenera reprezentacji polski w Piłce Nożnej- zdobywca srebrnego medalu na olimpiadzie w Barcelonie w 1992r. – reprezentacja Olimpijska Polski w piłce nożnej Wskaźniki produktu:Kompleks sportowo-rekreacyjno-wypoczynkowy siłownia, sauna, jacuzzi Wskaźniki oddziaływania zwiększenie liczby osób odwiedzających gminę Lipka- Promocja na

68 STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012 – 2020

terenie całego kraju

Karta opisu planowanego zadania inwestycyjnego lub przedsięwzięć aktywizujących społeczność lokalną w okresie realizacji strategii w okresie 2012-2020 rok

NAZWA ZADANIA 1.

Priorytet: V Aktywizacja mieszkańców i rozwiązywanie 2. problemów społecznych Cel szczegółowy: 2. Rozwój umiejętności pozyskiwania środków z zewnątrz 3.

Działania skierowane do osób z wykluczeniem Opis zadania (krótki, do 100-200 społecznym, korzystający z pomocy społecznej w wieku 4. słów maksymalnie) aktywności zawodowej.

Zaktywizowanie społeczno-zawodowe w gminie Lipka do końca 2012r.

Co będzie rezultatem? Przeszkolenie i zwiększenie motywacji i umiejętności do 5 pełnienia ról społecznych

6. Harmonogram realizacji zadania V-XII 2012r. (termin, rok, szacowany termin

rozpoczęcia i zakończenia

zadania)

Całkowity koszt inwestycji, etapu, 7. źródła i sposób finansowania, całkowity koszt- 125.213,10

montaż finansowy wkład własny GOPS- 13.147,38

EFS- 112.065,72

Kto jest odpowiedzialny za 8. Jednostka organizacyjna gminy Lipka GOPS realizację/nadzór nad zadaniem

Po czym poznam, że inwestycję Wskaźniki, liczba wydanych zaświadczeń i certyfikatów zrealizowałem/wskaźniki realizacji Wskaźniki produktu: listy obecności zadania: 9. rezultatu/produktu/oddziaływania Wskaźniki oddziaływania: ankiety

69 STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012 – 2020

Karta opisu planowanego zadania inwestycyjnego lub przedsięwzięć aktywizujących społeczność lokalną w okresie realizacji strategii w okresie 2012-2020 rok

NAZWA ZADANIA 1.

Priorytet: 5 Aktywizacja mieszkańców i rozwiązywanie 2. problemów społecznych Cel szczegółowy: 3. 1. Wzrost integracji i aktywizacji lokalnej społeczności

4. Opis zadania (krótki, do 100-200 Działanie skierowane do osób wykluczonych społecznie, słów maksymalnie) które z uwagi na niepełnosprawność nie są w stanie podjąć zatrudnienia

Co będzie rezultatem? W sprawie osób niepełnosprawnych poprzez szkolenie 5 i warsztaty

6. Harmonogram realizacji zadania

(termin, rok, szacowany termin

rozpoczęcia i zakończenia V-XII 2012 zadania)

Całkowity koszt inwestycji, etapu, 125.213.10- całościowy 7. źródła i sposób finansowania, 13.147,38-własny GOPS

montaż finansowy 112.065,72-EFS

Jednostka organizacyjna gminy GOPS Kto jest odpowiedzialny za 8. realizację/nadzór nad zadaniem

Po czym poznam, że inwestycję Wskaźniki rezultatu: liczba zaświadczeń i certyfikatów zrealizowałem/wskaźniki realizacji zadania: Wskaźniki produktu: listy obecności 9. rezultatu/produktu/oddziaływania

Wskaźniki oddziaływania: analizy

70 STRATEGIA ROZWOJU GMINY LIPKA NA LATA 2012 – 2020

71