The Golden Age of Botanical Art
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
ยุคทองของศิลปะภาพวาดทางพฤกษศาสตร์ โดย นายอนุรักษ์ อินต๊ะวงศ์ วิทยานิพนธ์นี้เป็นส่วนหนึ่งของการศึกษาตามหลักสูตรศิลปมหาบัณฑิต สาขาวิชาทฤษฎีศิลป์ แผน ก แบบ ก 2 ระดับปริญญามหาบัณฑิต ภาควิชาทฤษฎีศิลป์ บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศิลปากร ปีการศึกษา 2561 ลิขสิทธิ์ของบัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศิลปากร ยุคทองของศิลปะภาพวาดทางพฤกษศาสตร์ โดย นายอนุรักษ์ อินต๊ะวงศ์ วิทยานิพนธ์นี้เป็นส่วนหนึ่งของการศึกษาตามหลักสูตรศิลปมหาบัณฑิต สาขาวิชาทฤษฎีศิลป์ แผน ก แบบ ก 2 ระดับปริญญามหาบัณฑิต ภาควิชาทฤษฎีศิลป์ บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศิลปากร ปีการศึกษา 2561 ลิขสิทธิ์ของบัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศิลปากร THE GOLDEN AGE OF BOTANICAL ART By MR. Anurak INTAWONG A Thesis Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for Master of Fine Arts (Art Theory) Department of Art Theory Graduate School, Silpakorn University Academic Year 2018 Copyright of Graduate School, Silpakorn University หัวข้อ ยุคทองของศิลปะภาพวาดทางพฤกษศาสตร์ โดย อนุรักษ์ อินต๊ะวงศ์ สาขาวิชา ทฤษฎีศิลป์ แผน ก แบบ ก 2 ระดับปริญญามหาบัณฑิต อาจารย์ที่ปรึกษาหลัก ดร. ปรมพร ศิริกุลชยานนท์ บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศิลปากร ได้รับพิจารณาอนุมัติให้เป็นส่วนหนึ่งของการศึกษา ตามหลักสูตรศิลปมหาบัณฑิต คณบดีบัณฑิตวิทยาลัย (รองศาสตราจารย์ ดร.จุไรรัตน์ นันทานิช) พิจารณาเห็นชอบโดย ประธานกรรมการ (รองศาสตราจารย์ สุธี คุณาวิชยานนท์ ) อาจารย์ที่ปรึกษาหลัก (ดร. ปรมพร ศิริกุลชยานนท์ ) ผู้ทรงคุณวุฒิภายนอก (รองศาสตราจารย์ กันจณา ด าโสภี ) ง บทคัดย่อภาษาไทย 57005220 : ทฤษฎีศิลป์ แผน ก แบบ ก 2 ระดับปริญญามหาบัณฑิต ค าส าคัญ : ภาพวาดทางวิทยาศาสตร์, ภาพประกอบทางพฤกษศาสตร์, ภาพวาดทางพฤกษศาสตร์ นาย อนุรักษ์ อินต๊ะวงศ์: ยุคทองของศิลปะภาพวาดทางพฤกษศาสตร์ อาจารย์ที่ปรึกษา วิทยานิพนธ์ : ดร. ปรมพร ศิริกุลชยานนท์ ศตวรรษที่ 18 ถือเป็นยุคทองของภาพวาดพฤกษศาสตร์ จึงท าให้เกิดนักพฤกษศาสตร์ ขึ้นมากมายในหลายประเทศ การกระจายความนิยมของภาพวาดพฤกษศาสตร์เริ่มขยับขยาย จาก วงการแพทย์ กลุ่มราชวงศ์ชนชั้นสูง เศรษฐีพ่อค้าผู้ร่ ารวย จนค่อยๆ แผ่ขยายถึงชาวบ้านสามัญชน ชาวยุโรปต่างชื่นชมในการสะสมพืชไม้ดอกไม้ประดับ มีการส่งเสริมว่าจ้างจิตรกรให้มาวาดรูปดอกไม้ ในสวนของตนเองภาพในยุคนี้จึงมีลักษณะเหมือนจริงมาก และยังวาดส่วนประกอบของดอกแบบแยก ชิ้น เพื่อแสดงรายละเอียดของดอกแต่ละชนิดให้ชัดเจนอีกด้วย ความชื่นชมความสวยงามของดอกไม้ จึงกลายเป็นกระแสที่ได้รับความนิยมในกลุ่มบุคคลส าคัญที่คลุกคลีในแวดวงศิลปะภาพวาด พฤกษศาสตร์ ผู้คนต่างใช้เวลาว่างไปกับการศึกษา หาความรู้เรื่องดอกไม้จากข้อมูลต่าง ๆ และได้ เปลี่ยนบทบาทภาษาใหม่ของพฤกษศิลป์ งานวิจัยชิ้นนี้จึงมุ่งสนใจศึกษายุคทองของศิลปะภาพวาดทางพฤกษศาสตร์ ว่ามีความ เป็นมาและพัฒนาการอย่างไร แล้ววิเคราะห์ถึงอิทธิพลที่ท าให้เกิดยุคทองของศิลปะภาพวาดทาง พฤกษศาสตร์ โดยศึกษาจากเอกสารที่เกี่ยวข้องเพื่อน ามาวิเคราะห์จึงได้ผลสรุปคือ อิทธิพลที่ท าให้เกิด ยุคทองของศิลปะภาพวาดทางพฤกษศาสตร์มี 3 ด้านได้แก่ 1. อิทธิพลจากแนวคิดมนุษยนิยม 2. อิทธิพลจากความก้าวหน้าทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 3. อิทธิพลจากการส ารวจพืชพรรณต่างถิ่น ดังนั้นการศึกษาวิจัยภาพวาดทางพฤกษศาสตร์ ไม่เพียงแต่จะแสดงให้เห็นกระบวนการ สร้างสรรค์ที่โดดเด่นและเป็นประโยชน์ต่อการศึกษาเชิงประวัติศาสตร์ศิลป์ แต่ยังท าให้ทราบถึงสาเหตุ ปัจจัยที่ส่งอิทธิพลทั้งทางตรงและทางอ้อมต่อภาพวาดทางพฤกษศาสตร์ จ บทคัดย่อภาษาอังกฤษ 57005220 : Major (Art Theory) Keyword : SCIENTIFICE ILLUSTRATION, BOTANICAL ILLUSTRATION, BOTANICAL ART MR. ANURAK INTAWONG : THE GOLDEN AGE OF BOTANICAL ART THESIS ADVISOR : DR. PARAMAPORN SIRIKULCHAYANONT A period between the 18th centuries was a golden era of botanical illustrations, during which emerged a number of botanists in several countries.The popularity of botanical illustrations had begun to spread from medical fields to royal families, aristocrats, wealthy merchants, and progressively to common people. The Europeans had a great fascination of their ornamental plant collections, and would hire artists to paint flowers from their own gardens. Paintings from this period tend to have remarkably realistic characteristics.Moreover, flowers were often drawn in anatomical parts to display each type in meticulous detail.This floral appreciation had gained popularity amongst the personages in the botanical art community. Many artists devoted much of their time to master the knowledge of flowers, and had collectively redefined the expression of botanical art. This research aims to study the golden era of botanical illustrations focusing on how it had begun to emerge and develop. Having analyzed related documents and information, it is concluded that there are 3 main influences that created the golden era of botanic illustrations: the Influence of Humanism, the influence of Science and Technology, the influence of Botanical Surveys in other regions. In conclusion, not only will the research on botanical illustrations demonstrate their distinguished creation processes, be beneficial for the study of art history, but also will provide an outlook on the society which was a key factor that both directly and indirectly influenced botanical illustrations. ฉ กิตติกรรมประกาศ กิตติกรรมประกาศ วิทยานิพนธ์ฉบับนี้ส าเร็จลุล่วงไปได้ด้วยดีเพราะได้รับค าแนะน าจาก ดร. ปรมพร ศิริกุลชยา นนท์ ซึ่งเป็นอาจารย์ที่ปรึกษาวิทยานิพนธ์ ที่ได้กรุณาที่ให้ข้อคิดเห็นตรวจสอบ และแก้ไขร่างวิทยานิพนธ์ มาโดยตลอด รวมทั้งรองศาสตราจารย์ สุธี คุณาวิชยานนท์ ประธานกรรมการสอบวิทยานิพนธ์ และรอง ศาสตราจารย์ กันจณา ด าโสภี ผู้ทรงคุณวุฒิที่กรุณาให้ค าปรึกษา ซึ่งเป็นประโยชน์แก่ผู้วิจัย ส่งผลให้ วิทยานิพนธ์เล่มนี้มีความสมบูรณ์ยิ่งขึ้น ผู้เขียนจึงขอกราบขอบพระคุณไว้ ณ โอกาสนี้ ขอขอบพระคุณคณาจารย์สาขาทฤษฎีศิลป์ทุกท่านที่ให้ความรู้ และสร้างแรงบันดาลใจในการ แสวงหาความรู้ ถือเป็นประสบการณ์อันทรงคุณค่าแก่ผู้วิจัย ตลอดจนเจ้าหน้าที่บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศิลปากรทุกท่านที่ให้ความสะดวกด้านอ านวยการ และประสานงานในการท าวิทยานิพนธ์ ให้ผู้เขียนตลอดมา จนท าให้การจัดท าวิทยานิพนธ์ครั้งนี้ส าเร็จลุล่วงไปด้วยดี ขอขอบคุณบิดา มารดา รวมทั้งเพื่อนชาวทฤษฎีศิลป์ มหาวิทยาลัยศิลปากรทุกคนที่ให้ ค าปรึกษา แนะน าให้ก าลังใจซึ่งกันและกัน ขอบคุณทุกปัญหาที่เข้ามาท าให้ข้าพเจ้าได้เข้าใจค าว่า มิตรภาพนั้นชัดเจนขึ้น สุดท้ายนี้ขอขอบคุณผู้เขียนหนังสือ และบทความต่าง ๆ ที่ให้ความรู้แก่ผู้วิจัยจน ท าให้วิทยานิพนธ์ฉบับนี้ส าเร็จได้ด้วยดี ส าหรับข้อบกพร่องต่าง ๆ ที่อาจจะเกิดขึ้นวิทยานิพนธ์ ผู้เขียน วิจัยขอน้อมรับผิดเพียงผู้เดียว และยินดีที่จะรับฟังค าแนะน าจากทุกท่านที่ได้เข้ามาศึกษาเพื่อเป็น ประโยชน์ในการพัฒนางานวิจัยต่อไป อนุรักษ์ อินต๊ะวงศ์ สารบัญ หน้า บทคัดย่อภาษาไทย ............................................................................................................................. ง บทคัดย่อภาษาอังกฤษ ....................................................................................................................... จ กิตติกรรมประกาศ............................................................................................................................. ฉ สารบัญ .............................................................................................................................................. ช สารบัญภาพ...................................................................................................................................... ฌ บทที่ 1 .............................................................................................................................................. 1 บทน า ................................................................................................................................................ 1 ความเป็นมาและความส าคัญของปัญหา........................................................................................ 1 ความมุ่งหมายและวัตถุประสงค์ของการศึกษา .............................................................................. 4 ขั้นตอนของการศึกษา ................................................................................................................... 4 วิธีการศึกษา ................................................................................................................................. 4 นิยามศัพท์เฉพาะ .......................................................................................................................... 5 บทที่ 2 .............................................................................................................................................. 6 สภาพสังคมยุโรปในช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 15-17................................................................................. 6 หลักปรัชญาและความเชื่อ ............................................................................................................ 7 สาเหตุและความเป็นมาของการฟื้นฟูศิลปะวิทยาการ ................................................................... 8 การฟื้นฟูศิลปะวิทยาการ .............................................................................................................. 9 การปฏิวัติทางวิทยาศาสตร์ ......................................................................................................... 17 ความส าคัญของการปฏิวัติวิทยาศาสตร์ ...................................................................................... 18 ผลของการปฏิวัติวัติวิทยาศาสตร์ในศตวรรษที่ 17 ...................................................................... 21 การปฏิวัติความรู้และการใช้เหตุผล ............................................................................................. 24 ซ อิทธิพลศิลปะในภาพประกอบทางวิทยาศาสตร์ .......................................................................... 29 บทที่ 3 ............................................................................................................................................ 48 พัฒนาการของศิลปะภาพวาดทางพฤกษศาสตร์ .............................................................................. 48 ลักษณะของภาพวาดทางพฤกษศาสตร์ ....................................................................................... 48 ประวัติความเป็นมาของภาพวาดทางพฤกษศาสตร์ ....................................................................