Kolegium Sędziów PZPN Łączy nas piłka
WYDAWNICTWO POLSKIEGO ZWIĄZKU PIŁKI NOŻNEJ
Logo full color gradient on white background CMYK CMYK
C0/M50/Y100/K0
C0/M8/Y63/K0
C0/M30/Y100/K0
location C0/M50/Y100/K22 50 50 53.57
0 49.71 66.67 91.81 location
C0/M8/Y63/K0 C0/M50/Y100/K22
C0/M30/Y100/K0 C0/M50/Y100/K0 C0 - M100 - Y100 - K0 CMYK CMYK
C0/M30/Y100/K0 C0/M54/Y72/K0
C0/M88/Y100/K33 C0/M100/Y100/K0
C0/M100/Y100/K34
location location 53.57 30.84 65.85 31.82
75.44 91.81 0 62.58 86.55 100 location location
C0/M88/Y100/K33 C0/M100/Y100/K0 C0/M100/Y100/K0
C0/M30/Y100/K0 C0/M100/Y100/K34 sĘDZIA C0/M54/Y72/K0 NR 1 (76) 2020
SĘDZIOWSKI KLUB 100
+KINGA SENIUK-MIKULSKA Kończy 20-letnią karierę
+KUPSIK I WINKLER Za Myrmusa i Borkowskiego +INTEGRACJA WEWNĘTRZNA mentalne przygotowanie sędziego @LaczyNasPilka facebook.com/LaczyNasPilka instagram.com/laczynaspilka youtube.com/user/LaczyNasPilka sklep.laczynaspilka.pl 1 Kolegium Sędziów PZPN Kolegium Sędziów PZPN Łączy nas piłka TRUDNA SYTUACJA, 4 Flesze 5 Zamojski nestor wśród arbitrów Logo full color gradient on white background ALECMY KBĄDŹMYCMYK
C0/M50/Y100/K0
C0/M8/Y63/K0 6-9 Sędziowski Klub 100
C0/M30/Y100/K0
location C0/M50/Y100/K22 50 50 53.57
0 49.71 66.67 91.81 location 10-11 Schodzą z europejskiej sceny
ROZSĄDNIC0/M8/Y63/K0 C0/M50/Y100/K22 C0/M30/Y100/K0 C0/M50/Y100/K0 C0 - M100 - Y100 - K0 CMYK CMYK 12-13 Najpier finał TPP,
C0/M30/Y100/K0 C0/M54/Y72/K0
C0/M88/Y100/K33 C0/M100/Y100/K0 Musimy zmierzyć się z niestandardowymC0/M100/Y100/K3 4 wyzwaniem. Koronawirus, a później plakietka FIFA
location location który rozprzestrzenia się na53.57 całym30.84 świecie,65.85 31.82 sparaliżował wszystkie roz- 75.44 91.81 0 62.58 86.55 100 location location grywki. Wstrzymane są także mecze piłkarskie w Polsce. Biorąc pod 14-15 Akumulatory naładowane C0/M88/Y100/K33 C0/M100/Y100/K0 C0/M100/Y100/K0
C0/M30/Y100/K0 C0/M100/Y100/K34 uwagę zdrowie kibiców, piłkarzy, działaczyC0/M54/Y72/K0 i sędziów a także obserwa- – relacja ze zgrupowania torów, to bardzo rozsądna decyzja. W tej nietypowej, trudnej sytuacji w Turcji musimy wykazać się wyjątkową dbałością nie tylko o swoje zdrowie, ale także swoich najbliższych. Wszyscy mamy nadzieję, że sytuacja 16-17 Egzaminy zostanie szybko opanowana i niebawem ponownie będziecie mogli re- szczebla centralnego alizować się w swojej pasji biegając z gwizdkiem lub chorągiewką po naszych boiskach. Tymczasem, na Wasze ręce, oddajmy pierwszy te- 18-19 Test dla kandydatów goroczny numer „Sędziego”. na szczebel centralny – wiosna 2020 Zmieniło się na listach FIFA, głównie wśród asystentów. Karierę za- kończył Krzysiek Myrmus a powodem było przekroczenie limitu wieku. 20 Konkluzje Antalya Z przyczyn osobistych i zawodowych zrezygnowali Kinga Seniuk-Mi- – luty 2020 kulska i Marcin Borkowski. Ich następcy, bardzo perspektywiczni, to Ka- rolina Zygmond, Adam Kupsik i Jakub Winkler. Im wszystkim poświę- 21 Zygmond: cone są obszerne szpalty tego numeru. Plakietkę FIFA otrzymał rów- „Futbolowa miłość nież sędzia futsalu Dominik Cipiński. od pierwszego wejrzenia"
W numerze będzie relacja z rutynowych, corocznych przygotowań do 22-23 „Osiemnastka" z plakietką rundy wiosennej, które tym razem miały miejsce w Belek, jednej z sa- telickich miejscowości Antalyi. W zgrupowaniu wzięło udział 60 sę- 24-25 Integracja wewnętrzna dziów i sędziów asystentów w tym cztery koleżanki. Przebiegało ono – mentalne przygotowanie w bardzo dobrej, koleżeńskiej atmosferze co, jak sądzę, wynika z tego, sędziego że znakomita część biorących w niej udział, to koleżanki i koledzy wy- selekcjonowani już w merytoryczny sposób. Na szczęście, sędziowie 26 Ostrowski znów dotarł z tak zwanych układów odeszli już w niebyt. Wymiernym owocem na- do finału szego zgrupowania są konkluzje, podające metodologie podejmowa- nia decyzji w sytuacjach budzących kontrowersje. 28-32 Regiony
Również krajowe zgrupowania sędziów i sędzi nie umknęły uwadze re- Dolnośląskie; dakcji „Sędziego”. A warto im poświęcić uwagę, ponieważ ich uczestnicy przygotowywali się do rundy wiosennej w dużo mniej komfortowych Kujawsko-Pomorskie; warunkach niż uczestnicy zgrupowania w Turcji. I wywiązali się z tego obowiązku bardzo dobrze, co stwierdzam z niekłamaną satysfakcją. Łódzkie;
Redakcja wpadła na pomysł, aby utworzyć zestawienie „Sędziowskiego Lubuskie; Klubu 100” – czyli listy sędziów, którzy mają w ekstraklasie 100 i więcej meczów w historii. Mogę się domyślać, na czym wzorowali się pomy- Opolskie; słodawcy takiego zestawienia. Ale przecież nie jest to ważne. Jest po- mysł, jest więc zestawienie. Trzeba mieć jednak na uwadze, że w cza- Pomorskie; sach sędziów zawodowych sędziują oni ekstraklasę ze znacznie więk- szą częstotliwością niż wcześniej ich koledzy amatorzy. Dlatego też Świętokrzyskie; chciałbym zwrócić uwagę na statystyki pięciu już nieżyjących naszych kolegów: Mariana Środeckiego, Alka Jarguza, Jana Łazowskiego, Edwar- Warmińsko-Mazurskie; da Norka i Włodzimierza Karolaka. To rzeczywiście imponujące liczby. Wielkopolskie. W numerze znajdziecie również, już nieomal rutynowo, rozważania na- szego psychologa Pauliny Nowak na temat przygotowania mentalne- 33 Odszedł na zawsze go sędziów a także trzecią część historii Przepisów Gry. Jan Marchwiński
Pora już zaprosić do lektury, życząc Wam i Waszym rodzinom dużo zdrowia. KOLEJNY NUMER CZASOPISMA UKAŻE SIĘ Zbigniew Przesmycki W CZERWCU 2020 ROKU Przewodniczący Kolegium Sędziów PZPN
Logo full color gradient on white background CMYK CMYK Wydawca: Polski Związek Piłki Nożnej wydawniczy: Janusz Basałaj (przewodniczący); Paweł Drażba (sekretarz); J O N U S A T C0/M50/Y100/K0 ul. Bitwy Warszawskiej 1920 r.C0/M8/Y63/K0 7 Zespół redakcyjny: Jakub Jankowski (redaktor naczelny), Roman Kostrzewski, C0/M30/Y100/K0
02-366 Warszawalocation C0/M50/Y100/K22 Jerzy Figas, Bartosz Owsiany, Adam Faliszewski, Michał Górka 50 50 53.57 NIKE.COM /FOO BAL tel. +48 732 122 222 Skład graficzny: Piotr Przychodzeń
0 49.71 66.67 91.81 Sędzia location fax +48 (22) 55 12 240 Foto: Archiwum, CyfraSport, 400mm.pl, Maciej Kozina, e-mail: [email protected]; [email protected]ół Dariusz Stoński, Jakub Jankowski
C0/M8/Y63/K0 C0/M50/Y100/K22
C0/M30/Y100/K0 C0/M50/Y100/K0 C0 - M100 - Y100 - K0 2 SĘDZIA nr 1 (76) 2020 @LaczyNasPilka facebook.com/LaczyNasPilkaCMYK instagram.com/laczynaspilkaCMYK youtube.com/user/LaczyNasPilka sklep.laczynaspilka.pl 3
C0/M30/Y100/K0 C0/M54/Y72/K0
C0/M88/Y100/K33 C0/M100/Y100/K0
C0/M100/Y100/K34
location location 53.57 30.84 65.85 31.82
75.44 91.81 0 62.58 86.55 100 location location
C0/M88/Y100/K33 C0/M100/Y100/K0 C0/M100/Y100/K0
C0/M30/Y100/K0 C0/M100/Y100/K34 C0/M54/Y72/K0 Kolegium Sędziów PZPN Kolegium Sędziów PZPN Łączy nas piłka ZAMOJSKI NESTOR FLESZE WŚRÓD ARBITRÓW
H H H Czasem zastanawiamy się jak będzie wyglądać Kolejne miłe wyróżnienie spotkało Michała Sobczaka, który od se- zonu 2019/2020 jest asystentem PKO BP Ekstraklasy. W dniach nasze życie w seniorskim wieku. Jedni myślą 6-11.02.2020 r. Michał uczestniczył w towarzyskim turnieju w hisz- pańskiej La Mandze. W rozgrywkach wzięli udział zawodnicy w kate- o odpoczynku przy ciepłym kominku, inni goriach wiekowych U-17 (Polska, Norwegia, Chorwacja i Gruzja) i U-18 Mecz z listopada zeszłego roku. Krzysztof Fidor w formie. Tu- (Norwegia, Turcja, Portugalia i Rumunia). Nasz asystent sędziował o uprawie warzyw w ogródku na działce, taj w roli głównego rozjemcy. w pięciu meczach. H H H a kolejni o wspólnej zabawie z wnukami. dużo ciężej jest wykonywać ten zawód, ponieważ szybko się zmie- Lista polskich sędzi i sędziów międzynarodowych na rok 2020: niają przepisy. Natomiast zawodnicy zupełnie za tymi zmianami nie Jednak czy ktoś zastanawia się nad tym, że nadążają i okazują większą frustrację – argumentuje sędzia z Zamo- Sędziowie: ścia. I dodaje: – Za to teraz dużo łatwiejsza jest komunikacja i organi- 1. Szymon Marciniak; 2. Paweł Raczkowski; 3. Daniel Stefański; 4. Pa- w wieku 69 lat wciąż będzie sędzią? Krzysztof zacja przed meczem. Kiedyś do domu papierowym listem przycho- weł Gil; 5. Bartosz Frankowski; 6. Krzysztof Jakubik; 7. Tomasz Musiał. dziła obsada na zawody. Często sędziowie jeździli na mecze pocią- Fidor z Zamościa łamie stereotypy. Pomimo giem bądź autobusem. Zdarzały się również przypadki chodzenia na Asystenci: mecze pieszo, ponieważ nie wszędzie docierała komunikacja. Obecnie 1. Paweł Sokolnicki; 2. Marcin Boniek; 3. Tomasz Listkiewicz; 4. Konrad 70-tki na karku wciąż jest czynnym arbitrem. samochód nie jest niczym nadzwyczajnym, a w dobie tak rozwiniętej Sapela; 5. Radosław Siejka; 6. Michał Obukowicz; 7. Dawid Golis; 8. elektroniki dostajemy wiadomości SMS i od razu można zadzwonić Kamil Wójcik; 9. Jakub Winkler; 10. Adam Kupsik; 11. Bartosz Heinig. do pozostałych arbitrów – przyznaje Krzysztof Fidor. a swoim koncie ma ponad 1800 spotkań i nie zamierza jesz- cze kończyć swojej przygody. Prawdopodobnie jest to ewene- Trenuje ciężej niż piłkarze N ment na skalę kraju, bo pomimo wieku, arbiter z Lubelszczy- Żeby w wieku 69 lat czynnie sędziować, trzeba spełnić trzy warunki: zny imponuje przygotowaniem do zawodów zarówno pod względem zdawać egzaminy pisemne, biegowe i przechodzić rygorystyczne ba- Od lutego br. Paweł Dziopak jest sędzią szczebla centralnego. fizycznym jak i merytorycznym. dania lekarskie. Bez odpowiedniego przygotowania jest to niemożliwe.
Paweł Dziopak (KS Śląskiego ZPN) i Łukasz Ostrowski (KS Za- „Mały Jaś” zaprosił na trening – Kondycję utrzymuję biegając po bieżni stadionu Ośrodka Sportu chodniopomorskiego ZPN) decyzją Zarządu PZPN (uchwała z dn. Krzysztof Fidor jak większość chłopców w młodości kochał grać w pił- i Rekreacji w Zamościu, a także w sąsiednim Parku Miejskim i w hali 21 lutego br.) zostali arbitrami Top Amator B. Ostrowski w II li- kę. Mieszkał obok stadionu klubu Echo Zawada (obecnie Gryf Gmi- Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych nr 5 w Zamościu. Spotykamy dze zadebiutował w kwietniu 2018 r. spotkaniem GKS Bełchatów na Zamość), którego prezesem był jego sąsiad Jan Wojtaszek, zwa- się tam grupą kilku arbitrów i wspólnie ćwiczymy. Jeden z kolegów z Olimpią Elbląg (1:1). Natomiast Dziopak pierwszy swój mecz na ny „Mały Jasiem”. Nazywano go tak ze względu na niski wzrost. I to trenuje lekkoatletykę, dlatego nasze treningi są w pełni profesjonal- szczeblu centralnym miał we wrześniu 2019 r.: Skra Częstocho- on namówił nastoletniego Krzysia do treningów piłkarskich. – Prezes ne. Zaczynamy od 30-minutowej rozgrzewki. Potem biegamy sprin- wa – Stal Stalowa Wola (0:0).. potrafił zachęcić do uprawiania sportu. Był do- ty na 60 lub 100 metrów, a na koniec dosko- H H H skonałym motywatorem. Dzięki niemu połkną- nalimy bieg interwałowy. Jednocześnie regu- Damian Sylwestrzak (KS Dolnośląskiego ZPN), Michał Sobczak (KS łem piłkarskiego bakcyla. Lubiłem też grać w te- larnie się badam. Sprawdzam: krew, mocz, po- Kujawsko-Pomorskiego ZPN) i Rafał Brieger (KS Pomorskiego ZPN) nisa stołowego i biegać na nartach, ale finalnie ziom ciśnienie, cholesterol i wykonuję EKG serca. to trzech naszych przedstawicieli, którzy dostali powołania na CORE wybrałem piłkę nożną – wspomina Krzysztof. Gdy wszystko jest w porządku, lekarz dopusz- UEFA (49 edycja). Sędziowie wezmą udział w dwóch zjazdach. Pierw- cza mnie do egzaminów – wyjaśnia nestor lu- szy miał się odbyć na przełomie kwietnia i maja, ale został przełożo- Na boisko wychodził jako wysunięty napast- belskich sędziów. I dodaje: – Do testów pisem- ny. Na razie uczestników nie poinformowano o nowej dacie spotka- nik. Choć najdłużej grał w zespole Echo Zawa- nych przygotowuję się czytając Przepisy Gry, nia. Liderem kursu ma być David Elleray. Dodajmy, że doceniani są da, występował również w innych drużynach uczestnicząc w szkoleniach w Lublinie i Zamo- także nasi szkoleniowcy. Katarzyna Wierzbowska i Maciej Wierzbow- z regionu m.in. w okręgówce w Palmie Boda- ściu oraz rozwiązując testy w magazynie „Sę- ski regularnie powoływani są na spotkania CORE w roli instruktorów. czów. Futbolowa przygoda trwała do momen- dzia” – uśmiecha się Krzysztof. tu, kiedy przyszło wezwanie do odbycia służby Ewa Augustyn to jedna z czterech naszych sędzi międzynarodowych. wojskowej. – Po powrocie z wojska wróciłem Recepta na długie sędziowanie do klubu, ale doznałem kontuzji, która wyeli- Obecnie Krzysztof Fidor jest członkiem Zarządu Sędzie: minowała mnie z gry na półtora roku. Zawodo- Zamojskiego Okręgowego Związku Piłki Nożnej 1. Monika Mularczyk; 2. Ewa Augustyn; 3. Katarzyna Lisiecka-Sęk; wo podjąłem pracę na kolei, łącząc ją z dalszym i sekretarzem Komisji Dyscypliny w tym związ- 4. Michalina Diakow. uprawieniem sportu. Ponieważ byłem zawodni- ku (po przekształceniach – oddział LZPN w Za- kiem, znałem arbitrów piłkarskich z mojego re- Żeby sędziować, regularnie trenuje i prze- mościu), a w Zamojskim Kolegium Sędziów od- Asystentki: gionu, którzy namówili mnie do tego, abym po chodzi badania. Absolutnie nie odstaje od powiada za sprawy logistyczne. Ligi seniorskie 1. Katarzyna Wójs; 2. Paulina Baranowska; 3. Aleksandra Ulanow- problemach zdrowotnych poszedł na kurs sę- młodszych kolegów. sędziuje już tylko jako asystent, ale w rozgryw- ska; 4. Anna Dąbrowska; 5. Karolina Skalska-Jakubaszek; 6. Karo- dziowski – opowiada urodzony w 1951r. arbiter. kach młodzieżowych możemy zobaczyć go jesz- lina Zygmond. cze z gwizdkiem. Pytany o receptę na tak długą sędziowską przygodę Pocztowe delegacje, na mecze pieszo odpowiada, że kluczowe są trening i wsparcie najbliższych. Sędziowie futsalu: W 1993 r. Krzysztof Fidor skończył kurs sędziowski. Podczas swojej 1. Sławomir Steczko; 2. Damian Grabowski; 3. Tomasz Frąk; 4. Do- przygody prowadził spotkania klasy okręgowej, a z chorągiewką bie- – Ożeniłem się w 1977 r. Moja żona wspierała mnie przez cały ten minik Cipiński; 5. Katarzyna Netkowska; 6. Monika Czudzinowicz. gał w rozgrywkach IV ligi. Futbol przez 27 lat bardzo się zmienił. Jed- czas. W tygodniu pracowałem, a w weekendy wyjeżdżałem na me- nak jemu było łatwiej. Miał doświadczenie, które zdobył jako zawodnik. cze. Ja rewanżowałem się jej wspólnymi chwilami na działce, gdzie Sędziowie beach soccera: odpoczywaliśmy w ciszy i spokoju. Niestety, moja małżonka 4 lata 1. Łukasz Ostrowski; 2. Tomasz Winiarczyk. – W tamtych czasach piłka nożna nie miała takiego szybkiego tempa. temu zmarła i od tego czasu spędzanie wolnego czasu na działce H H H Zawodnicy mieli więcej czasu, aby przyjąć futbolówkę, trzy lub czte- przestało mieć sens – mówi Krzysztof. I dodaje: – Jeszcze bardziej Szymon Marciniak i jego zespół miał w tym roku już dwie presti- ry razy ją sobie poprawić i oddać do współpartnera. Teraz nawet na poświęciłem się piłce nożnej. Pragnę podziękować Zarządowi OKS żowe nominacje. Płocczanin 18 lutego br. poprowadził mecz 1/8 Ligi niższych szczeblach takie sytuacje są rzadkością. Zmieniło się też za- Zamość na czele z przewodniczącym Witoldem Wosiem, za to, że Mistrzów: Atletico Madryt – Liverpool FC (1:0). Natomiast 12 marca chowanie piłkarzy. Kilkanaście lat temu podjęta przez sędziego decy- mogę kontynuować przygodę z futbolem jako sędzia. Cieszę się, że br. sędziował spotkanie 1/8 Ligi Europy: Rangers FC – Ba-yer 04 Le- zja nie była w ogóle podważana. Obecnie nawet najmniejsza pomył- zdrowie mi dopisuje i mogę być aktywny. Swoje marzenia już speł- verkusen (1:3). ka jest bardzo mocno piętnowana, szczególnie w stosunku do mło- niłem. Teraz życzę sobie już tylko zdrowia – kończy Krzysztof Fidor. Michał Sobczak weźmie udział w CORE UEFA 49. W lutym był Jakub Jankowski dych rozjemców. W obecnych czasach moim młodszym kolegom Adam Faliszewski na turnieju w La Mandze.
4 SĘDZIA nr 1 (76) 2020 @LaczyNasPilka facebook.com/LaczyNasPilka instagram.com/laczynaspilka youtube.com/user/LaczyNasPilka sklep.laczynaspilka.pl 5 Kolegium Sędziów PZPN Kolegium Sędziów PZPN Łączy nas piłka
wiadać ile sezonów już sędziuję, więc gdyby nie rozmowa przy okazji SĘDZIOWSKI tego artykułu, zapewne mój dwusetny mecz przeszedłby mi niezau- ważenie – mówi Bartosz Frankowski. – Nikt z nas nie sędziuje przecież dla liczby meczów. Może to być fajne wspomnienie, gdy już usiądzie KLUB 100 się w fotelu po zakończonej karierze i odłoży gwizdek na półkę. Nato- miast każdy czynny sędzia skupia się na najbliższym meczu i na tym co przed nim, a nie za nim – dodaje sędzia z Torunia. Który sędzia ma najwięcej meczów w Dawne czasy ekstraklasie? W jednej z ostatnich publikacji Dekadę wstecz, Tomasz Mikulski jako pierwszy przekraczał grani- cę dwustu meczów w ekstraklasie, niewielu by obstawiło, że pierw- na ten temat w 2015 roku, Paweł Gil został sza dziesiątka klasyfikacji ulegnie tak dużym zmianom. Jednak obec- na PKO BP Ekstraklasa nie ma już wiele wspólnego z zapoczątkowa- trzecim arbitrem, który przeprowadził 200 ną przed wojną Ligą Polską oraz zmaganiami I ligi, które pod taką na- zwą rozgrywane były przez 60 lat. meczów w tych rozgrywkach. Od tamtej pory Kiedyś, po pierwsze, samych meczów do obsadzenia było mniej, a po sporo się zmieniło. Przełomowy okazał się drugie, wszystkich arbitrów uprawnionych do rozstrzygania w najwyż- Alojzy Jarguz sędziował na najwyższym szczeblu rozgrywkowym szej lidze było nawet trzy razy więcej niż obecnie. Wskutek tego w la- przez 18 sezonów. Był pierwszym polskim sędzią na MŚ. obecny sezon. Sędzia z Lublina, jako pierwszy w historii, przekroczył granicę 300 spotkań LICZBA MECZÓW W EKSTRAKLASIE (stan na 10 marca 2020 r.) Na podstawie wydania czasopisma sędzia nr 2 (61) 2015, 90minut.pl, ekstraklasa.org, ekstrastats.pl wikiliga.pl, na najwyższym szczeblu w Polsce. transfermarkt.com oraz worldfootball.net)
Lp. Sędzia Liczba meczów Liczba sezonów Rok debiutu Wiek debiutu 1 Paweł GIL* 311 15 2005 29 2 Szymon MARCINIAK* 276 12 2009 28 3 Marcin BORSKI 246 17 1996 23 4 Paweł RACZKOWSKI* 226 10 2010 27 5 Tomasz MUSIAŁ* 222 10 2010 29 6 Daniel STEFAŃSKI* 220 11 2009 32 7 Tomasz MIKULSKI 209 17 1994 26 Paweł Gil jako pierwszy w historii sędzia przekroczył liczbę 300 meczów w ekstraklasie. 8 Bartosz FRANKOWSKI* 199 9 2012 25 9 Ryszard WÓJCIK 184 14 1988 32 Rekordziści wszech czasów 10 Robert MAŁEK 183 15 1998 27 „Sędziowski Klub 100”, jak można określić grupę polskich arbitrów, któ- rzy podczas swojej kariery sędziowali co najmniej sto spotkań na naj- 11 Krzysztof JAKUBIK* 175 9 2012 28 wyższym krajowym poziomie, zyskał w ostatnich latach kilka nowych 12 Tomasz KWIATKOWSKI* 168 7 2014 36 nazwisk. Obecnie liczy 33 arbitrów, w tym, co ciekawe, wszystkich czyn- 13 Jarosław PRZYBYŁ* 157 7 2014 37 nych zawodowców. Ranking otwiera wspomniany 43-letni Paweł Gil, mający na swoim koncie rekordowe 311 spotkań. Jubileuszowe trzyset- 14 Marian ŚRODECKI (zmarł w 2007 r.) 157 19 1964 29 ne spotkanie przypadło na 9. kolejkę PKO BP Ekstraklasy i mecz Pogo- 15 Hubert SIEJEWICZ 156 9 2004 29 ni Szczecin z Górnikiem Zabrze, który rozegrano 22 września 2019 r. 16 Roman KOSTRZEWSKI 152 16 1979 32 – Po tym jak przekroczyłem liczbę dwustu meczów, zacząłem bar- 17 Alojzy JARGUZ (zmarł w 2019 r.) 149 18 1967 33 dziej śledzić te statystyki i miałem świadomość tego kiedy przekra- 18 Michał LISTKIEWICZ 149 13 1983 30 czałem limit trzystu. Jest to dla mnie bardzo duże wyróżnienie i za- ufanie, że przez tyle lat mogę prowadzić mecze na poziomie ekstra- 19 Marek KOWALCZYK 145 12 1988 30 klasy. Zdobyte doświadczenie, które w pracy sędziego jest kluczowe, 20 Mariusz ZŁOTEK* 128 7 2014 43 sprawia, że na boisku czuję się bardzo dobrze, a mecze sprawiają mi 21 Tadeusz IGNATOWICZ 127 14 1978 28 dużo radości – mówi Paweł Gil. 22 Jan ŁAZOWSKI (zmarł w 2001 r.) 127 17 1963 38 Drugie miejsce wśród rekordzistów wszech czasów należy do Szymo- 23 Zbigniew URBAŃCZYK 127 11 1990 36 na Marciniaka (276). Podium zamyka Marcin Borski (246), który w 2016 r. zakończył karierę i nie poprawi już swojego wyniku. Byłemu sędzie- 24 Kazimierz MIKOŁAJEWSKI 121 13 1980 34 mu z Warszawy po piętach powoli zaczynają deptać kolejni w klasy- 25 Edward NOREK (zmarł w 2005 r.) 121 17 1969 31 fikacji aktywni sędziowie zawodowi, odpowiednio: Paweł Raczkowski (226), Tomasz Musiał (222) i Daniel Stefański (220). Można powiedzieć, 26 Zbigniew PRZESMYCKI 118 12 1987 35 że obecni zawodowcy opanowali ranking, okupując aż sześć miejsc 27 Mirosław RYSZKA 114 11 1995 35 z pierwszej dziesiątki. Powoli zaczynają tworzyć coraz większą i jesz- 28 Janusz EKSZTAJN 111 12 1977 29 cze bardziej elitarną grupę, którą można nazwać „Klubem 200”. Wy- nik powyżej dwustu meczów spoza grupy aktywnych sędziów zawo- 29 Piotr WERNER 106 11 1986 36 dowych udało się osiągnąć jedynie Marcinowi Borskiemu i Tomaszowi 30 Andrzej LIBICH 105 14 1976 34 Mikulskiemu. Tymczasem do piątki arbitrów z kontraktem, którzy już 31 Marian KUSTOŃ 103 12 1967 35 przekroczyli tę liczbę, niebawem dołączy kolejny. Bartoszowi Frankow- skiemu brakuje jednego meczu do osiągnięcia dwusetnego spotkania. 32 Włodzimierz KAROLAK (zmarł w 2002 r.) 102 14 1965 35 Szymon Marciniak (pierwszy z prawej) kontynuuje polskie 33 Mirosław MILEWSKI (zmarł 2019 r.) 101 9 1992 35 tradycje na najważniejszych turniejach. Niebawem przekroczy – Raz do roku staram się odświeżyć orientacyjnie liczbę meczów, które 300 meczów w ekstraklasie. Obok Maciej Wierzbowski, dziś do tej pory sędziowałem. Prowadząc szkolenia dla adeptów na kursie * Aktywni sędziowie członek Zarządu KS PZPN. sędziowskim, często otrzymuję o to pytania. Z reguły staram się odpo- **W rankingu nie ujęliśmy sędziów wykluczonych ze struktur PZPN za korupcję.
6 SĘDZIA nr 1 (76) 2020 @LaczyNasPilka facebook.com/LaczyNasPilka instagram.com/laczynaspilka youtube.com/user/LaczyNasPilka sklep.laczynaspilka.pl 7 Kolegium Sędziów PZPN Kolegium Sędziów PZPN Łączy nas piłka
dorobkiem występów w ekstraklasie, tj. Pawła Gila i Łukasza Surmę nie zastanawiam. Przede wszystkim cieszę się, że dopisuje mi zdrowie (co ciekawe, obchodzących urodziny tego samego dnia, tj. 28 czerw- i jestem w stanie bardzo dobrze przygotować się kondycyjnie do se- ca; Gil – rocznik ‘76, Surma – rocznik ’77 – przyp. red.). zonu. Chcę dalej pracować, ale nie zastanawiam się nad tym ile czasu jeszcze. Skupiam się na tym co tu i teraz, żeby to co robię było jak naj- Licznik występów Pawła Gila w ekstraklasie w tej chwili wskazuje cy- wyższej jakości – komentuje sędzia z Lublina. frę „311”. Oznacza to niemal 28 tys. minut spędzonych na ekstraklaso- wych stadionach. Swoją drogę ku rekordowi rozpoczął w 2005 r. Od Nowe pokolenie tach 60. i 70. arbitrzy otrzymywali w przydziale średnio 5-10 meczów tego czasu niezmiennie przez 15 sezonów pojawia się w obsadzie, sę- Bartosz Frankowski debiutował w ekstraklasie jako jeden z najmłod- w sezonie. W okresie lat 80. i 90. średnia ta wzrosła do poziomu 10-15 dziując średnio 20,6 meczu w każdej edycji rozgrywek. We wszystkich szych sędziów, bo już w wieku 25 lat. Wyłączając jedynie Marcina Bor- meczów. Olbrzymi skok nastąpił dopiero w okolicach 2008 r., kiedy to spotkaniach pokazał 1294 żółte kartki, 31 wykluczeń w konsekwencji skiego, który w wieku 23 lat jako sędzia asystent zastąpił w przerwie przeprowadzono reformę wszystkich rozgrywek centralnych, a I liga drugiego napomnienia oraz 34 bezpośrednie czerwone kartki. Podyk- meczu Pogoń Szczecin – Siarka Tarnobrzeg kontuzjowanego Michała została oficjalnie nazwana ekstraklasą. Od tego momentu sędziowie tował 72 rzuty karne. Listkiewicza (awansował do ekstraklasy trzy lata później). Do tego to- wskoczyli na zupełnie inny, dotąd nieosiągalny, pułap meczów w sezo- runianin może pochwalić się jedną z najwyższych średnich (22), jeśli nie. Większość z nich była nominowana do ponad 20 spotkań w każ- Natomiast Łukasz Surma swoją historię rekordzisty wszech czasów chodzi o liczbę prowadzonych zawodów na sezon. dej edycji rozgrywek. Ponadto decyzja o wprowadzeniu zawodowstwa tworzył przez 21 sezonów od edycji 1996/1997, z półtoraroczną przerwą w ekstraklasie od sezonu 2012/2013 wzmocniła ten trend. Z resztą jed- na występy w klubach z Izraela i Austrii. Na przestrzeni lat 1996-2017 – Na pewno tzw. „fast track” mi pomógł. Zresztą zaczynałem w czasach, nym z założeń profesjonalizacji sędziów było pojawił się na najwyższym poziomie rozgryw- gdy na dobre wybuchła afera korupcyjna i zwolniło się dużo miejsc na systematyczne zwiększanie liczby prowadzo- kowym łącznie 559 razy, deklasując pozosta- szczeblu centralnym. To spowodowało, że młodzi sędziowie, w tym nych przez nich meczów. W pierwszym sezo- łych rekordzistów wśród piłkarzy: Marcina Ma- ja, wskoczyli w te miejsca. Również sama reforma rozgrywek dawała nie zawodowstwa siedmiu sędziów z kontrak- linowskiego (458) i Marka Chojnackiego (452). szanse na szybkie awanse. Tych czynników na pewno było wiele, ale tami miało prowadzić co najmniej 147 spotkań Średnia rozegranych przez Surmę meczów na to tak jak w życiu, trzeba mieć trochę szczęścia i wszystko musi się (61 proc.), a w kolejnych dwóch edycjach już sezon wynosi 26,6. Były zawodnik m.in. Ruchu zgrać. Z drugiej strony, gdybym jednak nie udowodnił swoich umie- dziewięciu sędziów miało zagwarantowanych Chorzów, za wyjątkiem jednego sezonu, wy- jętności na boisku, to dziś zapewne moje nazwisko nie pojawiłoby się odpowiednio minimum 189 meczów (79 proc.) stępował co najmniej w 20 zawodach w każdej w tym rankingu – mówi 33-letni sędzia z Torunia. oraz 210 (88 proc.). edycji rozgrywek. Wobec tego pojawiał się na boisku w nie mniej niż 60 proc. kolejek. Co cie- – Trzeba dodać, że szybka ścieżka kariery bardzo pomaga, ale jest rów- Za przykład może posłużyć nam Szymon Marci- kawe, 42-letni dziś Surma ze swoich rekordo- nież wielkim zagrożeniem, ponieważ w młodym wieku łatwo stracić niak, który dzięki powyższym zmianom, od edy- wych 559 meczów, aż 459 rozegrał w pełnym kontakt z rzeczywistością i zachłysnąć się sukcesem. Każdy z nas musi cji 2013/2014 sędziował rekordowe 33 zawody wymiarze czasowym, co jest wynikiem abso- trzymać głowę pokornie przy ziemi. Zaakceptować to, że popełnia błę- w każdym z trzech kolejnych sezonów. Zatem lutnie nadzwyczajnym. dy i nad tym pracować. Tylko wtedy będziemy mieli szansę pobijać ko- w trzy lata byłby zaledwie o 90 minut od zasi- lejne meczowe rekordy – kwituje Bartosz Frankowski. lenia grona „Klubu 100”. Gdyby w buty współ- Ważną różnicą między piłkarzami a sędzia- czesnych sędziów mogli wskoczyć sędziowie mi, którą trzeba wziąć pod uwagę, jest wymiar Taka zmiana pokoleniowa, umożliwienie szybkiej ścieżki awansu oraz z dawnych lat, to dla przykładu śp. Marian Śro- czasowy rozegranych meczów. Wśród pierw- zawodowstwo sędziów, powoduje, że to właśnie tacy sędziowie jak decki, debiutujący w ówczesnej I lidze w 1964 r., szej grupy, wymiany są naturalną częścią gry 33-latek z Torunia mogą w następnych latach śrubować rekordy licz- przez 19 lat, które spędził sędziując na najwyż- i wystarczy kilka minut, aby licznik rozegranych by meczów w PKO BP Ekstraklasie. Przy obecnym trendzie, osiągnię- szym szczeblu w kraju, uzbierałby zapewne od meczów danego piłkarza się zwiększył. Tymcza- cie wyników na poziomie Pawła Gila, czy nawet Łukasza Surmy wy- 400 do nawet 550 spotkań. Natomiast jego licz- Jest moc! Tylko 9 sezonów wystarczyło sem sędziowie na boisku z reguły spędzają peł- daje się realne. Warunkiem koniecznym jest utrzymanie się na szczy- nik zatrzymał się „zaledwie” na 157 meczach. Bartoszowi Frankowskiemu, aby przekro- ne 90 minut, poza sporadycznymi przypadka- cie sędziowskiej elity w Polsce przez wiele lat. czyć liczbę 200 meczów. mi kontuzji i wymuszonymi zmianami w trak- Zbigniew Przesmycki zadebiutował w I lidze (dziś ekstrakla- – Kiedyś, dzieląc pracę zawodową z sędziowa- cie zawodów. Dlatego lepszym odzwierciedle- – Przede wszystkim gratulacje dla Pawła z okazji tych trzystu me- sa) w 1987 r. Od tego momentu jest związany z najwyższym niem, przede wszystkim brakowało czasu poświęcanego rodzinie – za- niem rzeczywistości jest porównanie liczby minut spędzonych na bo- czów, bo szczerze nawet o tym nie wiedziałem. Sam mam szansę za szczeblem rozgrywkowym w różnych rolach. Obecnie prze- uważa Paweł Gil. – Trzeba było pracować tak samo ciężko, a do tego isku. Tutaj Pawła Gila dzieli od Łukasza Surmy 19 tys. minut, a więc ok. nim gonić, choćby ze względu na to, że byłem jednym z młodszych wodzi KS PZPN. dochodziła jeszcze regularna praca zawodowa. Obecnie sędziom ła- 212 meczów. Dorównanie do wyniku Surmy i tak będzie dla sędziego debiutantów w ekstraklasie. Jeżeli dalej będę utrzymywał formę i su- twiej się przygotować i znaleźć czas na regenerację. Jesteśmy goto- z Lublina niezwykle trudne. miennie trenował, eliminując pokornie błędy, to mam nadzieję, że kie- wych sędziowskich twarzy na tym szczeblu. Zarząd PZPN na posie- wi, żeby w bardzo krótkim czasie wrócić do treningu i być gotowym dyś Pawła dogonię. Natomiast to nie jest celem żadnego z nas. Tak dzeniu w dniu 21 lutego 2020 r. podjął decyzję o powiększeniu ligi z 16 na kolejny mecz. Przy dodatkowej pracy zawodowej, nie było to takie Paweł Gil należy jednak do pokolenia sędziów, którzy nie byli objęci za- jak mówiłem, każdy skupia się na tym co przed nim, a nie za nim – ko- do 18 drużyn oraz o odejściu od podziału drużyn na grupę mistrzow- proste – mówi arbiter z Lublina. wodowstwem od samego początku. Dopiero po siedmiu sezonach lu- mentuje Bartosz Frankowski. ską i spadkową po fazie zasadniczej. Oznacza to, że już jesienią 2021 r. blinianina w ekstraklasie podjęto decyzję o profesjonalizacji sędziów rozpocznie się liga, w której drużyny rozegrają 34 kolejki, w każdej po Paweł Gil zauważa jeszcze jeden bardzo ważny obszar, wynikający i od tego momentu, będąc z kontraktem, jego średnia meczów na se- Większa PKO BP Ekstraklasa 9 meczów. Dotychczas rozgrywano łącznie 37 kolejek po 8 meczów. z wprowadzenia zawodowstwa wśród sędziów. – Teraz mamy czas, zon zaczęła rosnąć. Piłkarze na tym szczeblu od dawna nie musieli Nowy format rozgrywek PKO BP Ekstraklasy, który będzie obowią- Względem obecnego formatu liczba zawodów do obsadzenia zwięk- żeby skupić się na obowiązkach sędziego, ale również możemy dać dzielić gry w piłkę z pracą na pełnym etacie w innym miejscu. W przy- zywać od sezonu 2021/2022, powinien sprzyjać pojawieniu się no- szy się niewiele, bo raptem o 10 spotkań, jednak w każdej kolejce znaj- dużo więcej od siebie dla całego środowiska. Mecze to jedno, a cała pra- padku sędziów, zawodostwo jest normą zaledwie od 8 lat. Dlatego na dzie się dodatkowe miejsce dla jednego sędziego. ca „okołosędziowska” to drugie. Dzięki zawodowstwu możemy dzielić efekty profesjonalizacji arbitrów w perspektywie ilości sędziowanych się swoją wiedzą i doświadczeniem, m.in prowadząc szkolenia dla sę- meczów trzeba jeszcze poczekać i obserwować kariery nieco młod- – Wymierną korzyścią na pewno jest zwiększenie liczby meczów, bo dziów z niższych lig, czy też uświadamiać zawodników podczas warsz- szego pokolenia, jak np. Bartosza Frankowskiego. choć kolejek będzie mniej, to paradoksalnie łącznie przybędzie 10 spo- tatów organizowanych dla klubów – dodaje. tkań. Do tej pory musieliśmy się też dość mocno napocić, żeby wytłu- – Myślę, że w przyszłości będą koledzy, którzy przekroczą tę liczbę me- maczyć kolegom z zagranicy jak wygląda format naszych rozgrywek. Gil vs Surma czów, którą ja osiągnę – mówi Paweł Gil. – Tak się pewnie stanie, ponie- Teraz będzie to łatwiejsze – śmieje się Bartosz Frankowski. Interesujące jest jak powyższe statystyki sędziów wyglądają na tle piłka- waż zaczynali już jako zawodowcy, a przed nimi jeszcze wiele lat sę- rzy. Pod lupę wzięliśmy zarówno sędziego, jak i piłkarza z największym dziowania. Natomiast w kontekście swojej osoby w ogóle się nad tym Będzie to kolejny kawałek „tortu” z puli dostępnych meczów, co może pomóc kolejnym sędziom w osiąganiu wysokiej liczby meczów w PKO BP Ekstraklasie. Najbliżej wejścia do prestiżowego grona „Klubu 100” PORÓWNANIE REKORDZISTÓW: SĘDZIA PAWEŁ GIL VS PIŁKARZ ŁUKASZ SURMA znajduje się w tej chwili Piotr Lasyk, który na swoim koncie uzbierał już 76 meczów. W tegorocznych rozgrywkach był wyznaczany na sę- (STAN NA 10 MARCA 2020 R. – NA PODSTAWIE 90MINUT.PL ORAZ EKSTRAKLASA.ORG) dziego w 18 z 26 kolejek i w takim tempie już niedługo powinien zo- stać kolejną twarzą „Klubu 100”. Może się okazać, że reforma ligi w pe- Mecze w pełnym wien sposób pomoże Lasykowi w osiągnięciu tego celu. Powinno to Rekordzista Liczba meczów wymiarze Liczba minut Liczba sezonów Rok debiutu Wiek debiutu również stworzy czasowym szansę kolejnym utalentowanym sędziom do wskoczenia na karu- GIL Paweł 311 311 27990 15 2005 29 Tomasz Mikulski ma na swoim koncie ponad 200 spotkań. Są zelę PKO BP Ekstraklasy. A następnie, kto wie, do zasilenia szeregów wśród nich najważniejsze mecze ligowe, m.in. klasyki jak Legia „Klubu 100-200-…-500”? SURMA Łukasz 559 459 47073 21 1996 19 Warszawa – Widzew Łódź. Bartosz Owsiany
8 SĘDZIA nr 1 (76) 2020 @LaczyNasPilka facebook.com/LaczyNasPilka instagram.com/laczynaspilka youtube.com/user/LaczyNasPilka sklep.laczynaspilka.pl 9 Kolegium Sędziów PZPN Kolegium Sędziów PZPN Łączy nas piłka
dzynarodowej. – Ja też na swojej drodze spotkałem wielu fajnych, cie- SCHODZĄ kawych ludzi. Zawarte lata temu przyjaźnie trwają do dziś i pozostaną jeszcze na długo – wtóruje swojemu koledze Marcin Borkowski. Z EUROPEJSKIEJ SCENY Co jeszcze? – Na pewno to, że pasja przerodziła się w zawód. I to za- wód, który sprawia mnóstwo przyjemności. To także dzięki międzyna- rodowej karierze mogliśmy odwiedzić różne zakątki świata. Celowo uży- Mają bogate międzynarodowe doświadczenie. Prowadzili wiele prestiżowych spotkań wam słowa „odwiedzić”, bo na zwiedzanie przy tak intensywnym grafi- ku jaki ma się podczas zagranicznego wyjazdu na mecz brakuje czasu. reprezentacji narodowych i drużyn klubowych. Marcin Borkowski i Krzysztof Myrmus Choć tu wyjątkiem był 2008 r., kiedy razem z Marcinem Borskim i Ma- ciejem Szymanikiem byliśmy na wymianie sędziowskiej w Japonii. Na- w styczniu przestali pełnić funkcję sędziów asystentów FIFA. Ale spokojnie, karier nie kończą! szemu pobytowi towarzyszyło spore zainteresowanie mediów. Dla nas też było to zupełnie nowe doświadczenie. Wtedy też mieliśmy między spotkaniami chwilę wolnego. Mogliśmy trochę pozwiedzać i przekona- ył 1998 r. 19-letni wówczas Marcin Borkowski właśnie kończył „Borek”, musiał zdecydować czy chce być sędzią czy asystentem. I znów liśmy się o różnicach kulturowych jakie nas dzielą. Przykład? Godziny wiek juniora starszego grając w Metalowcu Lublin, który był sa- wygrała druga opcja. Pierwszy mecz jako asystent na szczeblu II ligi meczów wyznaczane były o nietypowych porach. Na przykład o 19:02. B telicką drużyną Motoru. Zbliżała się matura. – O tym, że zapisa- (dzisiejsza I liga) zaliczył w 1998 r. Dwa lata później zadebiutował w I li- Krzysztof Myrmus (pierwszy z prawej) na swój pierwszy mię- To dlatego, że Japończycy są bardzo dokładni, liczy się dla nich każda łem się na kurs zdecydowała rozmowa z sąsiadem – śmieje się po la- dze, czyli obecnej ekstraklasie. dzynarodowy mecz pojechał z Robertem Małkiem. sekunda – opowiada Krzysztof Myrmus. tach Marcin Borkowski. Wybór obu kolegów okazał się trafny. Obaj zaliczali kolejne dobre wy- Marcin Borkowski: – Ze spotkań klubowych najbardziej zapamiętam Międzynarodowa kariera oznacza także konieczność dobrej organizacji Albo sędzia albo asystent stępy w najwyższej klasie. Do tego dobrze posługiwali się językiem an- mecz Brøndbyernes IF z Hertha BSC Berlin w 2016 r. To było spotka- czasu, planowania i logistyki. A czasem wyrzeczeń. – Na pewno nieła- Sąsiadem był Marian Rapa, znany lubelski arbiter, który przez lata pro- gielskim. To nie mogło zakończyć się inaczej. W 2002 r., po dwóch la- nie rewanżowe w ramach kwalifikacji Ligi Europy. Było tak intensywne two jest pogodzić sędziowanie na międzynarodowym poziomie z pra- wadził zawody na szczeblu centralnym. – Pan Marian powiedział, że jest tach spędzonych w I lidze, Krzysztof Myrmus otrzymał nominację na i prowadzone w tak szalenie wysokim tempie, że nie miałem ani chwi- cą i rodziną. W moim przypadku przez lata to się udawało. Może było możliwość wzięcia udziału w kursie. Nie zastanawiałem się długo. Za- asystenta międzynarodowego. – Jeszcze przed nominacją, w latach li odpoczynku. Na pewno miło wspominam spotkania z Pawłem Gilem też łatwiej dzięki temu, że razem z żoną nie znaliśmy życia bez sędzio- pisałem się. Kurs odbył się zimą, a na wiosnę sędziowałem w okręgu 2001-2002 prowadziłem za granicą cztery mecze jako asystent. Były w ramach Ligi Mistrzów: Szachtar Donieck – FC Nordsjaelland i Paris wania – mówi Borkowski. lubelskim – wspomina Borkowski. to występy drużyn młodzieżowych reprezentacji – mówi Krzysztof. Saint-Germain FC – GNK Dinamo Zagrzeb. Mogę tylko potwierdzić, że słuchając hymnu Ligi Mistrzów na żywo człowiek ma ciarki na plecach. Myrmus dodaje: – Sędziowanie na tym poziomie wymaga bycia w sta- Jesienią „Borek” prowadził już mecze na Mazowszu. Dostał się na studia Jego pierwszym zagranicznym występem było spotkanie w turnieju łym cyklu treningowym, uczestniczenia w wielu seminariach UEFA w Warszawie i zdecydował, że tam będzie kontynuował swoją przygo- eliminacyjnym do Mistrzostw Europy drużyn do lat 19. Zmierzyły się Nie tylko asystenci i FIFA. W moim przypadku, a pracowałem w branży nieruchomości, dę. Przez 5 lat studiów, które z powodzeniem łączył z sędziowską pasją, w nim Słowenia z Grecją. Warto też dodać, że obaj mają za sobą sporo meczów prowadzonych uniemożliwiało też godzenia go ze stałą pracą zawodową. Kiedyś poli- doszedł do poziomu III ligi jako sędzia główny. Jednak po jednym sezonie jako techniczni czy AVAR. W tej pierwszej roli Krzysztof Myrmus sę- czyłem, że w ciągu 10 lat międzynarodowej kariery przez dwa lata by- w tej klasie rozgrywkowej zaliczył spadek. – I wtedy, a był to chyba 2004 Najważniejszy jest najbliższy mecz dziował spotkania reprezentacji, m.in. Hiszpania – Anglia (sędzia Szy- łem poza domem. r., musiałem zdecydować czy nadal chcę prowadzić mecze „na środku” W 2003 r. Krzysztof Myrmus znalazł się na liście asystentów FIFA i przez mon Marciniak) czy klubowych rozgrywek Pucharu UEFA, m.in. FC Se- czy pełnić funkcję asystenta. Wybrałem tę drugą opcję – mówi Marcin. kolejne 17 lat, do końca 2019 r. prowadził mecze jako arbiter między- villa – FC Krasnodar, BV Borussia 1909 Dortmund – Atalanta BC (w obu Młodzi czekają na swoją szansę narodowy. W tym czasie sędziował około 130 spotkań na tym szcze- sędzią był Daniel Stefański), Spartak Moskwa – SK Rapid Wiedeń i So- Wraz z zakończeniem 2019 r. międzynarodowa kariera asystenta Krzysz- Zbiegło się to z przeprowadzką w drugim kierunku, tym razem ze sto- blu. Czy zaczynając kurs w 1991 r. spodziewał się, że będzie to począ- uthampton FC – FC Internazionale Milano (sędzia Paweł Gil). tofa Myrmusa i Marcina Borkowskiego dobiegła końca. – Następuje pew- licy do Lublina. Borkowski zaczął jeździć na mecze II ligi (obecna I liga) tek tak bogatej kariery? – Z pewnością nie. Oczywiście każdy ma ma- na naturalna zmiana pokoleniowa. Jest wielu świetnych młodych asy- z Pawłem Gilem. Po sezonie obaj awansowali na najwyższy poziom. rzenia. Moim było dostanie się na szczebel centralny. Gdy doszedłem Natomiast Marcin Borkowski pełnił funkcję rezerwowego asystenta pod- stentów, którzy czekają na swoją szansę. Dlatego stwierdziłem, że jest I tam już zostali na lata. – Ale debiut w ówczesnej I lidze przypadł jesz- do tego poziomu chciałem poprowadzić mecz w ekstraklasie, a następ- czas Euro 2012 rozgrywanego w Polsce i na Ukrainie. Był jednym z dwóch to odpowiedni moment by skupić się na sędziowaniu w Polsce – uza- cze wcześniej, gdy studiowałem w Warszawie. Na swój pierwszy mecz nie poza Polską. Te marzenia zrealizowałem z nawiązką z czego jestem arbitrów, którzy wówczas brali udział w turnieju. Technicznym był Mar- sadnia swoją decyzję Krzysztof Myrmus. pojechałem z Mirosławem Ryszką – wspomina „Borek”. zadowolony – przekonuje Krzysztof. cin Borski. Z kolei w 2018 r. polski zespół z „Borkiem” w składzie prowa- dził spotkanie Anglia – Niemcy na Wembley. Był to pierwszy oficjalnym Marcin Borkowski, który jest zawodowym strażakiem i dowódcą jed- Zaczęło się od eliminacji do Mistrzostw Europy U-19 Jaka była jego recepta na sukces? – Po prostu robiłem swoje. Każdy mecz mecz z użyciem technologii VAR na wyspach. Sędzią tego spotkania był nostki w Lublinie tłumaczy, że coraz więcej obowiązków służbowych Gdy Borkowski zdobywał pierwsze szlify w dawnej I lidze, Krzysztof chciałem sędziować jak najlepiej, do każdego byłem przygotowany na 100 Paweł Raczkowski, a w wozie VAR razem z Borkowskim siedział Paweł Gil. i rodzinnych nie pozwalało mu na dłuższe godzenie tych ról z funkcją Myrmus, sędzia asystent ze śląskiego Skoczowa, miał za sobą już kil- proc. Liczył się tylko ten konkretny mecz i nic więcej – dodaje Myrmus. sędziego międzynarodowego. – Będę dobrze wspominał ten rozdział ka spotkań w Europie. – Zacząłem wcześniej niż Marcin. Sędzią zosta- Bohaterowie tego tekstu mają na koncie także ogromną liczbę między- mojej kariery. To niesamowite jak przez te 13 lat zmieniły się Przepisy łem w 1991 r., mając 17 lat. Zaczęło się niepozornie, bo gdy przysze- – Ja podchodzę do tego tak samo. Wiadomo, że człowiek ma pew- narodowych turniejów reprezentacji młodzieżowych U-17, U-19 i U-21. Gry. Nastąpiła duża ewolucja. Sporo zmieniło się, jeśli chodzi o spalone- dłem na trening Beskidu Skoczów trener powiedział, że na rozpoczy- ne marzenia, plany. Ale w przypadku meczów liczy się tylko ten, któ- – To właśnie podczas jednego z nich, Mistrzostw Europy do lat 19 w 2008 go. Gra stała się szybsza. Wprowadzone modyfikacje sprawiły, że w me- nanie piłkarskiej kariery w tym wieku jest już za późno. Dodał, że w po- ry przed tobą. Jeśli jesteś na nim maksymalnie skoncentrowany i do r. nawiązałem dobrą znajomość z sędzią grupy Elite Williamem Col- czach pada więcej bramek – zauważa Marcin Borkowski. bliżu odbywa się spotkanie sędziów i żebym spróbował tam. Tak zro- niego przygotowany to poprowadzisz go na odpowiednim poziomie. lumem ze Szkocji. Wtedy razem sędziowaliśmy mecz finałowy Niem- biłem – opowiada Myrmus. A później cegiełka po cegiełce, mecz po meczu, twoja dobra praca bę- cy – Włochy. Znajomość, która z czasem przerodziła się w przyjaźń trwa Dla obu panów rozstanie z plakietką FIFA Assistant Referee nie ozna- dzie zauważona – tłumaczy Borkowski. do dziś. Cały czas utrzymujemy ze sobą kontakt, rozmawiamy i pisze- cza końca przygody z sędziowaniem. Obaj nadal pozostają zawodowy- Dość szybko zaczął wspinać się na kolejne szczeble. Gdy doszedł do my do siebie – mówi Myrmus. mi sędziami asystentami w PKO BP Ekstraklasie. Będą też pełnili pod- IV ligi i był jednym z potencjalnych kandydatów do III ligi, podobnie jak On nominację na sędziego asystenta FIFA otrzymał w 2006 r., zaledwie czas spotkań funkcję sędziów AVAR. – Nadal spełniamy się w tej roli po ośmiu latach od zakończenia kursu. W tym samym roku wziął udział Treningi, organizacja, logistyka i nie zamierzamy rezygnować z sędziowania na krajowym podwórku w turnieju młodzieżowych reprezentacji odbywającym się w Austrii. Właśnie liczne znajomości i przyjaźnie są jednym z wielu pozytywnych tak długo jak to będzie możliwe – deklarują. aspektów, które Krzysztof i Marcin, zawdzięczają bogatej karierze mię- Piotr Kozłowski Rok później Marcin Borkowski sędziował już z plakietką FIFA Assistant Referee. – Pierwszy mecz prowadziliśmy na Litwie z Jackiem Grana- tem. Było to spotkanie Ekranas Poniewież – Valerengens IF w ramach Marcin Borkowski Krzysztof Myrmus eliminacji Pucharu UEFA – wspomina Marcin. Urodzony: 14.04.1979, żonaty, dwójka dzieci (córka i syn). Urodzony: 4.06.1974, żonaty, dwójka dzieci. Hymn Ligi Mistrzów? Człowiek ma ciarki na plecach Zarówno Marcin jak i Krzysztof w czasie swojej kariery prowadzili Międzynarodowy sędzia asystent w latach 2007-2019. Międzynarodowy sędzia asystent w latach 2003-2019. wiele prestiżowych spotkań. Które najbardziej zapadły im w pamięć? Pierwszy mecz: 16 sierpnia 2007 r., Ekranas Poniewież (Litwa) – Va- Pierwszy mecz: 28 czerwca 2003 r., FC Wit Georgia Tbilisi (Gru- Krzysztof Myrmus: – Dużo było tych ciekawych. Ale do najciekawszych lerengens IF (Norwegia) (1:1), II runda kwalifikacji Pucharu UEFA (sę- zja) – SV Pasching (Austria) (2:1), Puchar Intertoto (sędzia Ro- należały spotkania pierwszych reprezentacji narodowych. Wymienię dzia Jacek Granat). bert Małek). choćby mecz Brazylia – Japonia rozgrywany w Polsce, czy ten ostat- ni w ramach eliminacji do Mistrzostw Świata 2018 pomiędzy Chorwa- Ostatni mecz: 12 grudnia 2019 r., ŠK Slovan Bratysława (Słowacja) – SC Ostatni mecz: 23 sierpnia 2018 r., Rangers FC (Szkocja) – FK UFA cją a Finlandią. Jeśli chodzi o mecze klubowe to w pamięci zapadły mi Braga (Portugalia) (2:4), runda grupowa Ligi Europy (sędzia Paweł Gil). (Rosja) (1:0), kwalifikacje Ligi Europy (sędzia Daniel Stefański). dwa spotkania prowadzone w zespole Roberta Małka: 1/8 Pucharu UEFA Marcin Borkowski ma na koncie 120 międzynarodowych spotkań. w 2007 r.: RC Celta de Vigo – SV Werder Bremen 1899 i 1/16 tych rozgry- Łącznie: 120 meczów międzynarodowych. Łącznie: 130 meczów międzynarodowych Większość z nich razem z Pawłem Gilem – kolegą z Lublina. wek rok później, gdy zmierzyły się FC Bayern München z Aberdeen FC.
10 SĘDZIA nr 1 (76) 2020 @LaczyNasPilka facebook.com/LaczyNasPilka instagram.com/laczynaspilka youtube.com/user/LaczyNasPilka sklep.laczynaspilka.pl 11 Kolegium Sędziów PZPN Kolegium Sędziów PZPN Łączy nas piłka
pów i „mijanek” dla asystentów. W miarę możliwości korzystam z niej NAJPIERW FINAŁ TOTOLOTEK każdego dnia. To jest bardzo dobra forma ćwiczeń z zakresu spalo- nego – mówi Jakub Winkler. PUCHARU POLSKI, Tak samo do tematu podchodzi Adam Kupsik. Trening jest nieod- łącznym elementem życia sędziowskiego i bez tego trudno cokol- wiek osiągnąć. – Każdy tydzień przedmeczowy musi być poprzedzo- A PÓŹNIEJ PLAKIETKA FIFA ny solidnym treningiem, który będzie później podstawą do tego, aby dobrze zaprezentować się na boisku. Staram się robić co najmniej je- den trening o wysokiej intensywności i kolejny trening szybkościowy. W naszych szeregach mamy dwóch nowych międzynarodowych asystentów. Od stycznia Najbardziej istotną kwestią dla asystenta jest to, aby być zawsze w li- nii spalonego. Do tego potrzeba odpowiedniej szybkości. Raz na mie- 2020 roku do elitarnego grona dołączyli Adam Kupsik (KS Wielkopolskiego ZPN) i Jakub siąc mamy szkolenia sędziów zawodowych w Spale. Mimo, że nie je- stem sędzią zawodowym, to jestem zapraszany na te warsztaty. Tam Winkler (KS Kujawsko-Pomorskiego ZPN). Taki sukces wymagał przejścia długiej drogi. mamy przegląd bieżących sytuacji boiskowych, które później procen- tują w mojej pracy na murawie. Ponadto w tygodniu analizuję również Obydwaj sędziowie mają ze sobą dużo wspólnego. klipy z polskich i europejskich boisk – wyjaśnia Kupsik.
Liczba polskich sędziów asystentów międzynarodowych nie ule- Start na studiach Do prowadzenia tego meczu wyznaczono Bartosza Frankowskiego, gnie zmianie. Nasza federacja może obsadzić maksymalnie dziesięć Obecnie kandydat na sędziego może mieć zaledwie 16 lat. Tak mło- a na liniach pomagali mu właśnie Jakub Winkler i Adam Kupsik. Obaj miejsc i tylu właśnie asystentów w Europie będziemy mieć. Po 18 la- dych ludzi w okręgach jest dużo. Kilkanaście lat temu tendencja była są zgodni – ten mecz był dla nich wielkim wyróżnieniem, a zarazem tach swoją karierę zakończył Krzysztof Myrmus, zaś przygoda Mar- inna. Nowi sędziowie swoją przygodę zaczynali w późniejszym wieku, najważniejszym wydarzeniem na arenie krajowej. cina Borkowskiego na szczeblu międzynarodowym potrwała 12 se- często gdy akurat rozpoczynali studia. Adam Kupsik zaczął nietypowo. zonów. Oprócz Kupsika i Winklera w gronie asystentów FIFA znajdu- – To był wyjątkowy moment w mojej karierze. Finał Totolotek Pucha- – Mój tata prenumerował jedną z toruńskich gazet i to właśnie tam je się jeszcze ośmiu naszych arbitrów: Konrad Sapela (plakietka FIFA – Na uczelni zobaczyłem informację, że poszukują chętnych do pracy ru Polski wzbudza olbrzymie zainteresowanie wśród wszystkich kibi- zobaczyłem ogłoszenie z naborem na kurs – mówi Jakub Winkler. od 1998 r.), Radosław Siejka (2004 r.), Paweł Sokolnicki (2010 r.), To- w Wydziale Dyscypliny w WZPN. Zainteresowałem się tym, ponieważ ców, nie tylko obu grających w nim drużyn. Rozgrywany jest na PGE masz Listkiewicz (2011 r.), Michał Obukowicz (2014 r.), Marcin Boniek było to pokrewne z moim kierunkiem studiów. Poszedłem do związ- Narodowym, przy pełnych trybunach, gdzie panuje niesamowita at- Trening podstawą rozwoju (2016 r.), Dawid Golis (2017 r.) oraz Kamil Wójcik (2018 r.). ku, ale zobaczyłem tam również drzwi do po- mosfera. Przed rozpoczęciem meczu odgrywa- Kupsik i Winkler w krótkim czasie zrobili duży postęp, dzięki czemu dziś koju z tabliczką „Kolegium Sędziów”. Zaciekawi- ny jest hymn narodowy. To wywołuje kolejne znajdują się w ścisłej elicie asystentów. Obaj podkreślają, że przywią- Ciekawostką jest, że Adam Kupsik to z zawodu prawnik. Świadczy po- ło mnie to. Postanowiłem najpierw zapukać do emocje. Cała otoczka tego piłkarskiego święta zują uwagę do swojego przygotowania zarówno fizycznego, jak i teo- moc prawną sędziom pokrzywdzonym przez zawodników i działaczy kolegium. Późniejszy bieg zdarzeń pokazał, że sprawia, że to mój najważniejszy mecz w całej retycznego. – Kwestia fizyczności to przede wszystkim treningi, któ- sportowych, np. poprzez naruszenie nietykalności arbitrów czy groź- to był strzał w „dziesiątkę” – mówi Kupsik, któ- karierze – tłumaczy arbiter z Poznania, który re rozpisuje trener Grzegorz Krzosek. Dodatkowo indywidualnie cho- by pod ich adresem. Jeżeli jakiemukolwiek sędziemu zdarzy się taka ry kurs sędziowski ukończył w 2006 r. w tych zawodach był asystentem nr 2. dzę na siłownię, wzmacniając całe ciało. Praktycznie codziennie coś niestandardowa i przykra sytuacja, może zgłosić się właśnie do Ada- robię, aby utrzymywać swoją kondycję na jak najwyższym poziomie. ma, który pomoże rozwiązać problem. Adam jako sędzia bardzo szybko awansował Podobnego zdania jest Jakub Winkler. – Ta- Ponadto mam dostęp do specjalnej platformy, w której jest baza kli- Tomasz Lewandowski do IV ligi. Jednocześnie pojawiła się możliwość kie wydarzenie na zawsze pozostanie w mojej wzięcia udziału w kursie CORE Polska dla asy- pamięci. Marzyłem o tym, aby być sędzią pod- stentów. To był przełomowy moment. Wów- czas meczu na tym stadionie i moje marzenie czas podjął decyzję, że zostanie asystentem. się spełniło. Finał Totolotek Pucharu Polski to Na szczeblu centralnym zadebiutował w 2011 najbardziej prestiżowy mecz w kraju. Cieszę r. pomagając Piotrowi Idzikowi w II lidze. się, że udało nam się go jako cały zespół prze- prowadzić na bardzo dobrym poziomie, dzięki W podobnym czasie swoje pierwsze kroki czemu z tym spotkaniem będę miał same po- w świecie sędziowskim stawiał Jakub Winkler. zytywne skojarzenia – zakończył.
– Mój tata prenumerował jedną z toruńskich Doświadczeni w Europie gazet i to właśnie tam zobaczyłem ogłoszenie Adam Kupsik swoje pierwsze doświadczenia z naborem na kurs. Szedłem wtedy na studia na arenie międzynarodowej zbierał jako tech- i stwierdziłem, że warto spróbować czegoś no- niczny, najczęściej w zespole Pawła Gila. W se- wego. Tym bardziej, że od zawsze interesowa- zonie 2017/2018 był arbitrem spotkań: Athletic łem się sportem. Kurs rozpoczął się pod koniec Bilbao – IFK Östersund, Dinamo Kijów – Partizan 2005 r., ale sędzią rzeczywistym zostałem rok Udział w CORE dla asystentów był przeło- Belgrad czy BATE Borysow – Arsenal Londyn. później – opowiada Winkler. mowym momentem dla Adama Kupsika. W kolejnym sezonie funkcję technika sprawo- Wtedy zdecydował, że będzie asystentem.. wał w Glasgow w meczu Celtiku z Rosenbor- Tak jak każdy młody arbiter zaczynał od grup giem Trondheim i Bayer 04 Leverkusen z FC młodzieżowych. Z czasem zaczął jeździć też Zurych. Na swoim koncie ma również dwa me- jako asystent na mecze w A-klasie i klasie okręgowej. Początki z gwizd- cze w Lidze Narodów: Finlandia – Grecja i Malta – Kosowo. Jako asy- kiem były dla niego trudne, ale z biegiem czasu czuł się coraz lepiej. stent wystąpił m.in. w Młodzieżowej Lidze Mistrzów w spotkaniach Ju- ventusu Turyn z Manchesterem City oraz Ajaxu Amsterdam z Schal- Po awansie do okręgówki dostał propozycję bycia asystentem. – Pa- ke 04 Gelsenkirchen. W tym sezonie był także wyznaczony na mecz miętam jak Bartosz Frankowski wszedł do II ligi i zapytał czy nie chciał- Club Brugge z Paris Saint-Germain FC. bym dołączyć do jego zespołu. Jednocześnie jeździłem na zawody w IV lidze i tam wszystko układało się bardzo dobrze. Nadszedł czas, Z kolei Jakub Winkler w europejskich rozgrywkach sędziował od razu że musiałem się określić czy chcę być asystentem czy sędzią. Nie do jako asystent, w zespole Bartosza Frankowskiego. Na koncie sędziego końca dobrze czułem się na środku i miałem większe perspektywy z Torunia jest kilka spotkań 2. rundy eliminacji do Ligi Mistrzów. Jednym jazdy z Bartkiem. Zdecydowałem się na asystenturę – wspomina sę- z ciekawszych meczów był SK Sturm Graz – Ajax Amsterdam. W 3. dzia z Torunia. W swoim trzecim sezonie, dokładnie w sierpniu 2008 rundzie eliminacji do Ligi Europy pojechał na ciężki teren do Stambułu r. meczem OKS Olsztyn – Sandecja Nowy Sącz (II liga) Winkler zade- na mecz miejscowego Besiktasu JK z LASK Linz. Niewątpliwie najwięk- biutował na szczeblu centralnym. szą rangę miały dwa inne spotkania z udziałem Jakuba: półfinał Mło- dzieżowej Ligi Mistrzów Real Madryt – Benfica Lizbona oraz mecz fazy Finał spełnieniem marzeń grupowej LE w którym Ferencvaros Budapeszt podejmował Łudogorec 2 maja 2019 r. na PGE Narodowym w Warszawie rozegrano finał Toto- Razgrad. Nowi asystenci międzynarodowi wchodzą zatem do Europy lotek Pucharu Polski pomiędzy Jagiellonią Białystok, a Lechią Gdańsk. z bagażem doświadczeń, które powinny procentować w przyszłości. Adam Kupsik i Jakub Winkler zgodnie twierdzą, że finał TPP 2019 był ich najważniejszym meczem. W środku Bartosz Frankowski.
12 SĘDZIA nr 1 (76) 2020 @LaczyNasPilka facebook.com/LaczyNasPilka instagram.com/laczynaspilka youtube.com/user/LaczyNasPilka sklep.laczynaspilka.pl 13 Kolegium Sędziów PZPN Kolegium Sędziów PZPN Łączy nas piłka
giej, pod nieobecność Krzoska – Leszek Saks. Popołudnia spędzaliśmy w si- AKUMULATORY NAŁADOWANE łowni lub na odnowie biologicznej. UCZESTNICY OBOZU: Sędzie: Egzaminy 1. Michalina Diakow KS Wielkopolskiego ZPN RELACJA ZE ZGRUPOWANIA W TURCJI W harmonogramie zgrupowania nie mogło zabraknąć testów teoretycz- Asystentki: nych i sprawnościowych (sprinty, interwał). Dobrze przygotowanym sę- 1. Anna Wieczorek KS Łódzkiego ZPN dziom i asystentom nie sprawiły trudności – wszyscy zaliczyli. Grupa najlepszych polskich sędziów wzięła udział w kolejnym owocnym zgrupowaniu 2. Katarzyna Wójs KS Podkarpackiego ZPN 3. Karolina Zygmond KS Małopolskiego ZPN Nieodłącznym punktem obozów są pomiary antropometryczne (waże- w Turcji (26.01-05.02.2020 r.). Obfitowało w rozwijające szkolenia, intensywne treningi nie i pomiar tkanki tłuszczowej). Ponadto Grzegorz Krzosek przeprowadził Sędziowie zawodowi: test, którego celem było pokazanie deficytów z obszaru przede wszyst- 1. Bartosz Frankowski KS Kujawsko-Pomorskiego ZPN i ciekawe mecze sparingowe. A wszystko to w słonecznej aurze u podnóża gór Taurus. kim zakresu ruchu oraz mobilności ciała. Każdy z nas poznał swoje moc- 2. Paweł Gil KS Lubelskiego ZPN ne i słabe strony. Pokazano nam też ćwiczenia, które należy wykonywać, 3. Krzysztof Jakubik KS Mazowieckiego ZPN aby eliminować niedoskonałości i tym samym minimalizować ryzyko od- 4. Tomasz Kwiatkowski KS Mazowieckiego ZPN PLAN DNIA piąc się w basenie lub wygrzewając się w hotelowych saunach. Dzień niesienia kontuzji. 5. Tomasz Musiał KS Małopolskiego ZPN Tak jak w latach poprzednich, dzień rozpoczynaliśmy od wspólnego najczęściej kończyliśmy zajęciami teoretycznymi. 6. Jarosław Przybył KS Opolskiego ZPN rozruchu prowadzonego przez Grzegorza Krzoska. Poranne przebież- Mecze sparingowe 7. Paweł Raczkowski KS Mazowieckiego ZPN ki w połączeniu z ćwiczeniami stabilizującymi, stanowiły preludium do Hotel Turcja posiada świetnie rozwiniętą infrastrukturę sportową i hotelarską. 8. Daniel Stefański KS Kujawsko-Pomorskiego ZPN dni pełnych wyzwań. Po śniadaniu spotykaliśmy się w sali konferen- Podobnie jak rok temu, gościliśmy w hotelu sieci Titanic. Tym razem Dzięki temu jest wymarzoną destynacją dla wielu klubów, które przygo- Asystenci zawodowi: cyjnej na szkoleniach. Podczas tych zajęć sędziowie poznawali obsadę jednak w innej lokalizacji – nie w Antalyi, ale w niedalekim Belek. Obiekt towują się do sezonu. To idealna sytuacja dla naszych sędziów. Mogą wy- 1. Marcin Boniek KS Kujawsko-Pomorskiego ZPN sparingów na dany dzień. Osoby wyznaczone na mecz dzień podpo- robił wrażenie. Malowniczo położony z jednej strony był otoczony zie- biec na boisko z gwizdkiem lub chorągiewką, jeszcze zanim rozpocznie 2. Marcin Borkowski KS Lubelskiego ZPN rządkowywały zawodom, a pozostali sędziowie – jeszcze przed połu- lenią pól golfowych, a z drugiej odcięty strumieniem rzecznym. Dostęp się runda wiosenna w naszym kraju. Zwyczajem stało się, że podczas 3. Dawid Golis KS Łódzkiego ZPN dniem – szli na trening na hotelowe boisko. Po obiedzie mieliśmy czas do boiska, siłowni, a także dobrze rozbudowane zaplecze odnowy bio- porannej sesji szkoleniowej, Leszek Saks wręcza szczęśliwcom sprawoz- 4. Sebastian Mucha KS Małopolskiego ZPN wolny, który spędzaliśmy w siłowni lub na odnowie biologicznej – ka- logicznej (baseny, jacuzzi, liczne sauny), w połączeniu ze smaczną kuch- dania meczowe. Było to równoznaczne z otrzymaniem przez nich no- 5. Krzysztof Myrmus KS Śląskiego ZPN nią, czyniły hotel świetnym miejscem do pracy, treningów i regeneracji. minacji na mecz. 6. Michał Obukowicz KS Mazowieckiego ZPN 7. Konrad Sapela KS Łódzkiego ZPN Przygotowania teoretyczne Sędziowie wyznaczeni na zawody plan dnia podporządkowywali czekają- 8. Radosław Siejka KS Łódzkiego ZPN Główną jednostką szkoleniową były zajęcia, które odbywały się każ- cemu ich wyzwaniu, co wiązało się m.in. ze zwolnieniem z treningu. Na nie- 9. Kamil Wójcik KS Mazowieckiego ZPN dego dnia o 9:30. Tuż po śniadaniu wszyscy spotykaliśmy się w sali które spotkania, oprócz trójki sędziowskiej, jechał też instruktor z kamerzy- Sędziowie Top Amator A: konferencyjnej, gdzie zazwyczaj witał nas charyzmatyczny Walentin stą. To umożliwiało późniejsze omówienie sytuacji boiskowych w oparciu 1. Artur Aluszyk KS Zachodniopomorskiego ZPN Ivanow, a więc dobrze znany instruktor FIFA. Sesję rozpoczynaliśmy o materiał wideo. Niektóre klipy stawały się przedmiotem dyskusji podczas 2. Zbigniew Dobrynin KS Łódzkiego ZPN zazwyczaj od testu filmowego. Następnie analizowaliśmy na forum sesji szkoleniowej. Pracy naszych arbitrów, z perspektywy trybun, przyglą- 3. Sebastian Jarzębak KS Śląskiego ZPN klipy, które wcześniej każdy z nas oceniał indywidualnie. Dyskusje były dali się: Zbigniew Przesmycki, Walentin Ivanow, Maciej Wierzbowski, Leszek 4. Damian Kos KS Pomorskiego ZPN burzliwe, ale merytoryczne, a więc przede wszystkim rozwijające. Saks i Paulina Nowak. Nasi rozjemcy rozstrzygali wiele interesujących me- 5. Daniel Kruczyński KS Śląskiego ZPN czów. Nie tylko drużyn europejskich. Dla wszystkich było to cenne przetar- 6. Łukasz Kuźma KS Podlaskiego ZPN Tematyka spotkań była dość zróżnicowana – rozmawialiśmy m.in. cie przed pierwszymi spotkaniami w rodzimej lidze. 7. Piotr Lasyk KS Śląskiego ZPN o spalonym, faulach taktycznych, sytuacjach w polu karnym czy oce- 8. Paweł Malec KS Łódzkiego ZPN Warunki do treningów były idealne. nie powagi przewinienia. Oprócz porannych zajęć z Ivanowem, czasa- Pogoda 9. Tomasz Marciniak KS Mazowieckiego ZPN mi spotykaliśmy się na szkoleniach organizowanych po kolacji. Brali- W odróżnieniu do zeszłorocznego obozu, pogoda dopisała zdecydowanie 10. Wojciech Myć KS Lubelskiego ZPN śmy udział m. in. w warsztatach prowadzonych przez psycholog Pau- bardziej. Trenowanie i sędziowanie w ciepłej, a także bezdeszczowej aurze, 11. Kornel Paszkiewicz KS Dolnośląskiego ZPN linę Nowak. W rolę prelegentów wcielili się także Bartosz Frankowski jest nieocenione na przełomie stycznia i lutego. Warunki atmosferyczne 12. Dominik Sulikowski KS Pomorskiego ZPN i Paweł Gil. Dołączyli do nas prosto ze zgrupowania sędziów UEFA, były na tyle sprzyjające, że niektórzy zdecydowali się nawet na kąpiel w mo- 13. Damian Sylwestrzak KS Dolnośląskiego ZPN przedstawiając najnowsze rekomendacje federacji, również w kontek- rzu. Mieliśmy pełny komfort pracy. 14. Łukasz Szczech KS Mazowieckiego ZPN ście stosowania systemu VAR. 15. Piotr Urban KS Mazowieckiego ZPN Podsumowanie 16. Mariusz Złotek KS Podkarpackiego ZPN Przygotowania kondycyjne Pobyt w Turcji był okresem wytężonej pracy. Czas spędzony na bo- 17. Mateusz Złotnicki KS Lubelskiego ZPN Za wspólną cechę wszystkich sędziów szczebla centralnego uzna- iskach, w siłowni i sali wykładowej ma przełożenie na dyspozycję sę- je się bardzo dobre przygotowanie fizyczne. Dlatego podczas obozu dziów w meczach wiosennych. W przedostatni dzień usiedliśmy wszy- Sędziowie Top Amator B: sporo czasu poświęcaliśmy treningom. Poza porannym rozruchem, scy przy wspólnym stole podczas uroczystej kolacji. Przewodniczący 1. Damian Gawęcki KS Świętokrzyskiego ZPN w Turcji szlifowaliśmy formę podczas codziennej, przedpołudnio- Zbigniew Przesmycki w kilku słowach podsumował zgrupowanie, nie 2. Patryk Gryckiewicz KS Kujawsko-Pomorskiego ZPN wej sesji treningowej. Zajęcia były urozmaicone. Pracowaliśmy m.in. kryjąc zadowolenia z jego przebiegu. Osobiście podziękował każdemu 3. Paweł Horożaniecki KS Lubuskiego ZPN nad poprawą szybkości, wytrzymałości szybkościowej, nie zapomina- z uczestników. Następnego dnia o poranku, wyruszyliśmy w podróż do 4. Karol Iwanowicz KS Lubelskiego ZPN Nasz sędziowski zespół za chwilę rozpocznie kolejny sparingowy jąc przy tym o treningach wysokiej intensywności. W pierwszej fazie Polski, rozjeżdżając się do domów w poczuciu dobrze wykonanej pracy. 5. Mateusz Jenda KS Mazowieckiego ZPN mecz w czasie obozu. obozu pieczę nad wszystkim sprawował Grzegorz Krzosek, a w dru- Damian Sylwestrzak Belek 6. Filip Kaliszewski KS Pomorskiego ZPN 7. Łukasz Karski KS Pomorskiego ZPN 8. Grzegorz Kawałko KS Podlaskiego ZPN 9. Marcin Kochanek KS Opolskiego ZPN 10. Maciej Pelka KS Wielkopolskiego ZPN 11. Albert Różycki KS Łódzkiego ZPN 12. Marcin Szczerbowicz KS Warmińsko-Mazurskiego ZPN Asystenci szczebla centralnego: 1. Marek Arys KS Zachodniopomorskiego ZPN 2. Michał Gajda KS Łódzkiego ZPN 3. Bartosz Heinig KS Pomorskiego ZPN 4. Adam Karasewicz KS Dolnośląskiego ZPN 5. Bartosz Kaszyński KS Kujawsko-Pomorskiego ZPN 6. Adam Kupsik KS Wielkopolskiego ZPN 7. Bartłomiej Lekki KS Śląskiego ZPN 8. Jakub Ślusarski KS Małopolskiego ZPN 9. Jakub Winkler KS Kujawsko-Pomorskiego ZPN Kadra szkoleniowa: Autor niniejszej relacji, a w tle Nasi sędziowie ponownie go- Zbigniew Przesmycki, Maciej Wierzbowski, Leszek Saks, Grze- widoczny jeden z wielu atu- ścili haryzmatycznego Wa- gorz Krzosek, Paulina Nowak, Andrzej Mazerant. tów hotelu w Belek. lentina Ivanowa. Grupowe zdjęcie uczestników tureckiego obozu.
14 SĘDZIA nr 1 (76) 2020 @LaczyNasPilka facebook.com/LaczyNasPilka instagram.com/laczynaspilka youtube.com/user/LaczyNasPilka sklep.laczynaspilka.pl 15 Kolegium Sędziów PZPN Kolegium Sędziów PZPN Łączy nas piłka ZGRUPOWANIE KOLEGIUM SĘDZIÓW LUTY 2020
Julian Pasek w roli wykładowcy.
Jarosław Przybył poprowadził wykład na temat zagrania piłki ręką.
Leszek Saks i Grzegorz Krzosek czuwali nad Tomasz Rusek w rozmowie z kandydatami na szczebel. prawidłowym przebiegiem testów. Uśmiech i radość po zaliczonych biegach.
Kandydaci na szczebel centralny w czasie biegów krótkich.
Podczas egzaminów w Bełchatowie Humory wśród sędzi zawsze dopisują. Nic dziwnego, skoro Leszek Saks jak zawsze zadbał o nadrob- pogoda dopisywała. niejsze szczegóły organizacyjne na zgrupowaniu
Przewodniczący KS PZPN – Zbigniew Wyjątkowe podziękowanie od Pawła Szefowa CKS KS PZPN Katarzyna Wierz- Przesmycki wręcza Tadeuszowi Sta- Raczkowskiego dla Tadeusza Stachu- Kinga Seniuk-Mikulska zakończyła Kobieca delegacja podczas egzaminów centrali. Wśród pań gość specjalny, czyli Portugalka Silvia bowska w dyskusji z Damianem Piczem churze pamiątkową paterę na zakoń- ry. Międzynarodowy arbiter przekazał swoją piękną karierę. Andreia Rosa Domingos, podopieczna Katarzyny Wierzbowskiej w CORE UEFA. – Sekretarzem Zarządu KS PZPN. czenie kariery obserwatora. swoją koszulkę.
16 SĘDZIA nr 1 (76) 2020 @LaczyNasPilka facebook.com/LaczyNasPilka instagram.com/laczynaspilka youtube.com/user/LaczyNasPilka sklep.laczynaspilka.pl 17 Kolegium Sędziów PZPN Kolegium Sędziów PZPN Łączy nas piłka
Bramkarz wykonywał rzut wolny z łuku własnego pola kar- Sędzia odgwizdał brutalny faul obrońcy i kiedy zamierzał 17 nego, na wprost bramki. Po zagraniu piłki w pole karne, 24 pokazać mu czerwoną kartkę, przeciwnicy wykonali szybko TEST DLA KANDYDATÓW NA SZCZEBEL w kierunku swojego współpartnera stojącego w polu bramkowym, rzut wolny. Sędzia stwierdził, że to szybkie wykonanie rzutu rozpo- stwierdził, że pierwszy przy piłce będzie stojący w polu karnym prze- częło korzystną akcję przeciwników. ciwnik, który właśnie wystartował w jej kierunku. Dlatego też bramkarz Sędzia tylko wtedy uzna, że piłka jest w grze po jej wznowieniu szyb- ruszył za piłką i rzucając się wybił ją ręką na róg tuż przed przejęciem jej kim wykonaniem rzutu wolnego, jeżeli przeciwnicy będą mieli klarow- B ++ CENTRALNY – WIOSNA 2020 przez przeciwnika. Stało to się na wprost bramki i tylko współpartner ną szansę na zdobycie bramki, korzystna akcja nie jest wystarczają- bramkarza stojący w polu bramkowym znajdował się pomiędzy miej- P ca. Dlatego też, w opisanej sytuacji, sędzia wstrzyma akcję i po wyklu- scem zdarzenia a bramką. czeniu winnego zawodnika wznowi grę rzutem wolnym bezpośrednim Zawodnik popełnił faul za który powinien zostać napomniany. Sędzia Bramkarz trzymający będącą w grze piłkę w rękach zamierza zwol- Bramkarz popełnił przewinienie, które pozbawiło zawodni- (PG 2019/2020 str. 107 Wstrzymanie wznowienia gry w celu...). 1 zastosował korzyść, mimo, że zawodnik ten już wcześniej ujrzał żół- 8 nić ją z rąk poprzez kopnięcie jej w pole. Jednocześnie przeciwnik ka drużyny przeciwnej realnej szansy na zdobycie bramki. Jed- tą kartkę. Niewiele później, ten sam zawodnik wybił piłkę nogą czym po- podejmuje próbę zablokowania wykopywanej piłki. Osiąga on cel a piłka nak od sezonu 2019/2020 nieprzepisowe zagrania przez bram- Kilkanaście minut po rozpoczęciu meczu sędzia za- zbawił bramki przeciwnika, który mocnym strzałem skierował piłkę w P karza piłki ręką, wewnątrz własnego pola karnego karane są jedy- uważył, że zamiast zawodnika wpisanego do protokołu P+ wpada do bramki bramkarza. 25 kierunku bramki. Piłka wyszła na rzut rożny. Konkluzje Antalya, luty 2020, mail 10 02 2019, 21.35, P.3. Zwalnianie pił- nie rzutem wolnym pośrednim bez żadnych sankcji dyscyplinarnych w podstawowym składzie, na boisku znajduje się zawodnik wpisany Jeżeli sędzia zastosuje korzyść mimo, że zawodnik popełniający prze- ++ ki z rąk przez bramkarza. (PG 2019/2020 str. 105, ostatni akapit „Zagrania piłki ręką”). do protokołu jako rezerwowy. Biegnąc za akcją, spostrzegł on jedno- winienie powinien być wykluczony z gry, to zawodnik ten nie powinien cześnie że na boisku znajduje się jeszcze zawodnik tej samej druży- mieć już żadnego wpływu na rozwój wydarzeń na boisku. Przepisy gry Przy stanie 1:0 dla drużyny gospodarzy, piłka zagrana przez zawod- Piłka trafia w rękę zawodnika stojącego na linii pola bramkowe- ny który został wykluczony minutę wcześniej. Zawodnik wykluczony uwzględniają ten fakt (PG 2019/2020 str. 108. Korzyść, drugi akapit). 9 nika tej drużyny opuściła pole gry w pobliżu jej ławki rezerwowych 18 go, trzymaną powyżej barku bezpośrednio po kontakcie z gło- był dwunastym uczestnikiem meczu po stronie tej drużyny. G Podbiegł do niej trener drużyny gospodarzy, wziął ją do rąk i zaczął od- wą współpartnera, który przebywał w bliskiej odległości. Sędzia stwier- Żadne z opisanych powyżej naruszeń przepisów gry nie nakazuje sę- Zawodnik rezerwowy drużyny broniącej wbiegł na boisko dalać się od miejsca wznowienia gry wrzutem. W ++ dził, że gdyby piłka nie trafiła w rękę zawodnika to wpadła by do jego dziemu jej przerwania. Nie ma również, wynikającej z przepisów gry, po- w czasie gdy piłka była w grze w polu karnym jego drużyny 2 Osoba funkcyjna opóźniająca wznowienie gry przez drużynę przeciw- bramki. trzeby pokazywania żółtych kartek. Jednak oba przypadki należy opi- a obrońca drużyny atakującej, widząc to wbiegnięcie, zachował się wo- ną musi być ukarana wykluczeniem (PG 2019/2020 str. 114 Wyklucze- Konkluzje Antalya, luty 2020, mail 10 02 2019, 21.35, 2.3 Zagra- bec niego niesportowo. Sędzia przerwał grę i pobiegł w kierunku tego K ++ sać w sprawozdaniu z zawodów (PG 2019/2020 str. 52, pierwszy aka- nie, pierwsza „kropka”). nie piłki ręką Konkluzje, ponownie uwzględniają stanowiska UEFA pit oraz str. 53, drugi akapit) zdarzenia, które miało miejsce na linii środkowej. i FIFA, chociaż, w przypadku ręki powyżej barku, są one, co do zasady Wbiegnięcie zawodnika rezerwowego tylko wtedy powoduje przerwa- Piłka została zagrana w kierunku pola karnego przeciwni- sprzeczne ze stanowiskiem IBAB wyrażonym w PG 2019/2020. W opi- Bramkarz wykonując rzut od bramki podrzucił pił- nie gry, gdy zawodnik ten wpływa na jej przebieg (PG 2019/2020 str. 53 ków. Znajdujący się na pozycji spalonej współpartner zagry- sanej w pytaniu sytuacji zgodnie z Konkluzjami (a także stanowiskami kę nogą w kierunku jego współpartnera, który natych- Dodatkowe osoby na polu gry, drugi akapit ). Dlatego też, dopiero nie- 10 26 wającego piłkę, stojący na linii pola karnego, ruszył w jej kierun- UEFA i FIFA), gdyby nie miało miejsca pozbawienie bramki lub realnej miast odegrał piłkę klatką piersiową. Bramkarz złapał piłkę sportowe zachowanie obrońcy jest przewinieniem, karanym zarówno ku. Stojący przed nim, twarzą w kierunku lotu piłki przeciwnik przy- szansy na zdobycie bramki drużyny przeciwnej, to odpowiedź byłaby G. i rozpoczął wykopywanie jej w pole gry. J indywidualnie jak i zespołowo. Kara indywidualna za niesportowe za- P+ gotowywał się do jej przejęcia. W momencie gdy przeciwnik przy- P Rzut od bramki powinien być powtórzony, jednak kary indywidualne nie chowanie to napomnienie (PG 2019/2020, str. 108, trzecia „kropka” od + jął piłkę, biegnący współpartner zagrywającego znajdował się już Napastnik oddał strzał na bramkę przeciwników a piłka trafiła w muszą być udzielone (Okólnik nr 16 z 7 sierpnia 2019, pkt 1). dołu). W pytaniu jest mowa o niesportowym zachowaniu wobec za- w zasięgu gry, za plecami przeciwnika. Następnie współpartner zagry- 19 rękę obrońcy powiększającą naturalnie obrys ciała. Piłka, po od- wodnika rezerwowego bez sprecyzowania rodzaju tego zachowania. biciu się od ręki obrońcy trafiła do współpartnera napastnika, który w wającego przejął piłkę i rozpoczął korzystną akcję. Po odgwizdaniu nieostrożnego podstawienia nogi, sędzia wy- Dlatego też kara zespołowa to P (PG 2019/2020 str. 105, Rzut wolny po- momencie strzału znajdował się na pozycji spalonej. Konkluzje Antalya, luty 2020, mail 10 02 2019, 21.35 1. Spalony. raził zgodę na przeprowadzenie wymiany i zezwolił zawodni- średni, przedostatnia „kropka”). Dodam, że wśród przypadków niespor- Przepisy Gry używają pojęcia „nienaturalne powiększenie obrysu ciała”. 27 kowi wymienianemu na opuszczenie boiska przy linii środkowej. Za- towych zachowań karanych napomnieniem wymienionych w przepi- Sędzia zauważył. że strzelec bramki fetując jej zdobycie wspiął się Wynika to z tego, że w języku angielskim pojęcie ciało (po angielsku, wodnik rozpoczął bieg w kierunku miejsca opuszczenia boiska jed- sach (PG 2019/2020 str. 109 i 110) karanych rzutem wolnym bezpo- na ogrodzenie. Za chwilę sędzia asystent poinformował sędziego, body) nie uwzględnia rąk. Oznacza to, że nawet ręce „przy ciele” mogą 11 nak w pewnym momencie zwolnił, przechodząc do wolnego marszu. średnim, nie ma pasujących do niesportowego zachowania wobec za- że strzelec bramki był spalony i sędzia bramki nie uznał. P + powiększać jego obrys. Tyle tylko, że jest to naturalne powiększenie ob- wodnika rezerwowego. Druga żółta kartka to kara indywidualna dla za- P Przepisy przewidują możliwość zejścia zawodnika wymienianego do li- PG 2019/2020 str. 110. Fetowanie zdobycia bramki. rysu ciała, a tylko nienaturalne powiększenie obrysu ciała może spo- B + wodnika rezerwowego za wbiegnięcie na pole gry bez zgody sędziego. wodować przewinienie. Przypominam, że pojęcia „powiększenie obry- nii środkowej, mimo, że nie jest to „najbliższe miejsce”. Może jednak to na- su ciała” używamy tylko w przypadkach blokowania zagranej piłki przez stąpić jedynie za zgodą sędziego i zawodnik wymieniany musi to zrobić Zawodnik wykonujący rzut karny po dobiegnięciu do piłki wyko- Zawodnik został wykluczony z gry. Sędzia widząc, że zawodnik ten zawodnika a nie w przypadkach, kiedy walczy on o piłkę. Tak więc w sy- bezzwłocznie. W wymiarze praktycznym, sędzia godząc się na zejście za- nał zwody taktyczne a bramkarz przed wprowadzeniem piłki do 12 zmierza do tunelu znajdującego się za jego bramką zezwolił na 3 tuacji opisanej w pytaniu nie ma nieprzepisowego zagrania piłki ręką i wodnika wymienianego przy linii środkowej, mimo, że nie jest to „najbliż- gry opuścił nieprzepisowo linię bramkową i obronił strzał parując pił- wznowienie gry przez drużynę przeciwną. Tuż po wznowieniu gry jeden gra powinna być wznowiona rzutem wolnym pośrednim za spalonego sze miejsce”, powinien poinformować go, że musi to zrobić „bezzwłocz- kę na rzut rożny. zawodników drużyny przeciwnej, w pogoni za piłką wbiegł w pole karne i zagrał piłkę wzdłuż linii bramkowej w kierunku bramki. Sam jednak, siłą – osiąganie korzyści po odbiciu się piłki od przeciwnika (PG 2019/2020 nie”. (PG 2019/2020 str. 50. 3. Procedura wymiany, druga „kropka”). Zwody taktyczne po dobiegnięciu do piłki, są poważniejszym przewi- rozpędu znalazł się poza boiskiem mając jednak szansę na przejęcie pił- str.100. pierwsza duża „kropka”, pierwsza mała „kropka”). nieniem niż nieprzepisowe opuszczenie linii bramkowej przez bramka- ki. W tym momencie zawodnik wykluczony, który po gwizdku sędziego Napastnik znajdujący się narożniku pola karnego przeciwni- rza dlatego rzutu się nie powtarza. Oznacza to, że tylko zawodnik otrzy- P + na wznowienie gry zatrzymał się i obserwował boisko, ruszył w kierun- K Sędzia napomniał trenera drużyny gości, Nieco później sędzia 28 ków, tuż przy linii końcowej zamierza zagrać piłkę. Znajdujący muje napomnienie a drużyna bramkarza wznawia grę rzutem wolnym ku tego przeciwnika a ten, przestraszony, zatrzymał się. 20 podyktował rzut wolny za nieostrożne podstawienie nogi dla się w jego bezpośrednim sąsiedztwie przeciwnik rzuca się aby noga- pośrednim (PG 2019/2020 str.125, druga „duża kropka” od góry oraz Zawodnik wykluczony wpłynął na zawodnika drużyny przeciwnej poza drużyny gości. Wtedy, sędzia techniczny poinformował sędziego, że mi zablokować piłkę, która, jego zdaniem będzie zagrana wzdłuż linii str. 126 tabela, trzeci wiersz od dołu). Przypominam, że zgodnie z PG końcowej. Niestety napastnik zagrywa piłkę inaczej, tak, że trafia ona G polem gry. Ponieważ miejsce na linii końcowej, najbliższe miejscu prze- ktoś z ławki rezerwowych drużyny gości kopnął lub rzucił butelkę z na- K 2019/2020 str. 49 1. Liczba zawodników, pierwszy akapit, pojęcie zawod- winienia, znajduje się wewnątrz pola karnego, rzut karny jest właści- pojem tak mocno, że prawie wpadła by ona na boisko. Sędzia technicz- w rękę przeciwnika, która znalazła się między jego ciałem a podłożem nik obejmuje również bramkarza. wą decyzją (PG 2019/2020 str.115 4. Wznowienie gry z tytułu ostatnia ny poinformował o tym sędziego ale mógł jedynie stwierdzić, że nie w celu podtrzymania ciała. „kropka od dołu”). Przewinienia dokonał zawodnik wykluczony, dlatego zrobił tego trener. Powiedział on również, że kopnięcie/rzucenie butel- Konkluzje Antalya, luty 2020, mail 10 02 2019, 21.35 2.1. Zagranie piłki Bramkarz wykonał rzut od bramki. Piłka trafiła w sędziego, który ręką. Podobnie jak w pytaniu 16. 4 znajdował się blisko punktu karnego i wpadła do bramki. też nie ujrzy on kartki ale sędzia odniesie się do zdarzenia w protokole. ki miało miejsce przed faulem za który sędzia podyktował rzut wolny. Odpowiedź wynika wprost z PG 2019/2020 str. 91 p. 1 Piłka poza grą.. Zachowanie „kogoś” z ławki rezerwowych jest karane napomnie- B+,++ Sędzia podyktował rzut wolny pośredni za przewinienie bram- Wszyscy zawodnicy poza bramkarzami znajdowali się Przepis ten odnosi się do bezpośredniego wpadnięcia piłki do bramki. S niem (PG 2019/2020 str. 113, czwarta „kropka” od dołu). Dlate- karza popełnione we własnym polu karnym. Dał sygnał gwizd- w środkowej strefie boiska. Jeden z bramkarzy widząc lecącą Dlatego nie ma znaczenia czy oznacza to zdobycie bramki czy też nie. 13 go też trener musi ujrzeć drugą żółtą kartkę i zostać wykluczo- 29 kiem na wykonanie rzutu jednak zapomniał o zasygnalizowaniu unie- w kierunku jego pola karnego piłkę i biegnącego za nią ale w pewnej Zawsze gra wznawiana jest rzutem sędziowskim. ny. Podstawą do napomnienia trenera jest zapis na str.113. PG sioną ręką, że wykonywany jest rzut wolny pośredni. Wykonawca umie- J 2019/2010. Osoby funkcyjne, pierwszy akapit. I nie ma znacze- odległości od niej przeciwnika wybiegł poza pole karne aby ją zagrać Po zdobyciu bramki sędzia zauważył, że na boisku znajduje się ścił piłkę bezpośrednio w bramce, obok rozpaczliwie J interweniujące- nia, że sędziowie wiedzą iż to nie trener zachował się niesportowo. nogą. Stwierdził jednak, ze przeciwnik jest na tyle daleko, że cofając 5 dwóch zawodników rezerwowych przeciwnych drużyn i obaj kie- go bramkarza. Gra powinna być wznowiona za podstawienie nogi, ponieważ ma- się w pole karne będzie mógł złapać piłkę, która już upadła na mura- rownicy drużyn. Sędzia techniczny poinformował sędziego, że wbiegli PG 2019/2020 str. 119 1. Rodzaje rzutów wolnych. jące wcześniej miejsce, niesportowe zachowanie „kogoś” w opisanej wę i kozłując poruszała się w jego kierunku. Tak też zrobił łapiąc piłkę oni na boisko przez zdobyciem bramki. w pytaniu sytuacji, nie mogło być powodem do przerwania gry. oburącz i przyciągając ją do klatki piersiowej. Niestety, złapał on piłkę B Obecność na boisku osoby funkcyjnej lub zawodnika rezerwowego lub Bramkarz złapał piłkę we własnym polu karnym i natychmiast za wcześnie, tuż przed linią pola karnego. W momencie złapania piłki wymienionego lub wykluczonego drużyny która zdobyła bramkę ozna- 14 rzucił ją w kierunku współpartnera znajdującego się poza polem Obrońca przejął piłkę we własnym polu karnym i natychmiast biegnący przeciwnik znajdował się 4. metry od bramkarza. cza jej nieuznanie i podyktowanie rzutu wolnego bezpośredniego lub B +,+ Piłka nie dotarła do celu, ponieważ niesiona silnym wiatrem zawróciła zagrał ją poza pole. Gdy opuściła ona łuk pola karnego dwóch Sposób poruszania się złapanej przez bramkarza piłki i odległość prze- i wpadła do bramki. 21 karnego dla drużyny przeciwnej (PG 2019/2020, str. 94, 9. Bramka zdo- B +,+,+,+ Br przeciwników biegnących w jej kierunku zderzyło się głowami a sę- ciwnika odniego oznaczają, że nie tylko nie miało miejsca pozbawienie byta i dodatkowe osoby na polu gry, pierwsza kropka)). Niestety nie ma Piłka była w grze i wpadła do bramki bramkarza. Oznacza to, że bram- dzia natychmiast przerwał grę. Po zniesieniu z boiska obu zawodni- realnej szansy na zdobycie bramki ale również nie została przerwana w PG paragrafu na napomnienie osób funkcyjnych w takich okoliczno- ka musi być uznana. Przypominam, że przepis wprowadzony w PG ków sędzia wznowił grę rzutem sędziowskim. Piłka zostało upuszczo- korzystna akcja przeciwników. Dlatego też kara zespołowa jest wystar- 2019/2020 (str. 93 1. Zdobycie bramki, drugi akapit), dotyczy jedynie ściach. Uznaliśmy jednak za prawidłowe, również odpowiedzi z napo- na w miejscu gdzie znajdowała się ona w momencie przerwania gry, dla czająca (PG 2019/2020 str. 112, trzeci akapit od góry). rzutu piłki przez bramkarza bezpośrednio do bramki przeciwnika. mnieniami dla wszystkich obecnych na boisku, ponieważ w powszech- współpartnera obrońcy, Czy sędzia postąpił prawidłowo? NIE nym odczuciu takie działanie sędziego byłoby oczekiwane. Przed momentem przerwania gry przez sędziego piłka została ostat- Bramkarz wprowadził piłkę do gry rzutem od bramki. Pił- Gdy gra toczyła się w pobliżu pola karnego jednej z drużyn, ni raz dotknięta w polu karnym. Dlatego też gra zostanie wznowiona 30 ka nie zdążyła opuścić pola karnego gdy silny podmuch Zawodnik uzyskał od sędziego zgodę na zmianę obuwia 15 zawodnik rezerwowy drużyny broniącej zerwał się z ławki rzutem sędziowskim w tym polu karnym a piłka zostanie opuszczona wiatru zmienił kierunek jej lotu, tak że zmierzała ona w kierun- i ruszył w kierunku akcji. Widząc to zawodnik rezerwowy drużyny ataku- i zszedł z boiska. Chwilę potem, rezygnując ze zmiany obuwia przez sędziego dla bramkarza drużyny broniącej. Nie ma znaczenia, za- ku bramki. Za piłką ruszył przeciwnik i bramkarz rzucił się i trzy- 6 jącej ruszył za. nim i parę metrów za linią boczną, już na boisku, dogonił wbiegł na boisko i faulem przerwał korzystną akcję drużyny przeciw- wodnik której drużyny dotknął piłkę jako ostatni (PG 2019/2020 str. 88. manym w ręku bidonem wybił piłkę na róg. Gdyby nie ta inter- go kopiąc z tyłu w nogę z minimalną siłą . Sędzia poinformowany o zda- nej we własnym polu karnym. Sędzia uznał, że zamiarem tego zawod- 2. Rzut sędziowski). wencja przeciwnik przejąłby piłkę i znalazł się naprzeciwko bramki K + nika było zagranie piłki. rzeniu przez sędziego technicznego przerwał grę. S+,+,+ w której znajdował się tylko jeden obrońca. + Bez względu na okoliczności, ponowne wejście tego zawodni- W „akcji” nie brał udziału żaden z zawodników, dlatego też gra musi być ++ Bidon w ręku bramkarza oznacza, że nie mają zastosowania regulacje wznowiona rzutem sędziowskim. Kopnięcie w nogę z minimalną siłą nie Rzut wolny wykonywany jest w bezpośrednim sąsiedz- ka na boisko wymagało zgody sędziego. Dlatego też zawodnik ten, K + 22 twie pola karnego przeciwników którzy utworzyli mur. Sta- dotyczące nieprzepisowych zagrań ręką bramkarza we własnym polu z tego powodu, musiał być napomniany a drużynie przeciwnej przy- jest gwałtownym agresywnym zachowaniem i dlatego napomnienie jest karnym. Dlatego też bramkarz musi być wykluczony z gry za pozba- karą właściwą. Wykluczenie z gry to konsekwencja dwóch napomnień dla ło w nim 4. obrońców a za nimi ustawiło się dwóch współpartne- znany rzut karny (PG 2019/2020 str. 53 p.8 Zawodnik poza polem gry). rów wykonawcy rzutu. Stali oni 2. metry za murem ale tuż przed wienie przeciwnika realnej szansy na zdobycie bramki, a gra musi być Natomiast przerwanie korzystnej akcji we własnym polu karnym, fau- zawodnika rezerwowego, który kopnął, ponieważ każdy z rezerwowych G wznowiona rzutem karnym (PG 2019/2020 str. 116 drugi akapit od góry). powinien być napomniany za wbiegnięcie na boisko bez zgody sędziego. wykonaniem rzutu jeden z nich zbliżył się do muru na odległość lem z zamiarem zagrania piłki, nie skutkuje pokazaniem żółtej kartki (PG 1. metra, Wykonawca rzutu, mimo tego, strzelił na bramkę. 2019/2020 str. 109. Niesportowe zachowania karane napomnieniem, Zawodnik zagrywa piłkę a ta trafia w rękę przeciwnika, któ- Odległość 1. metra jest zgodna z przepisami (PG 2019/2020 czwarta „kropka” od dołu). 16 ry upadł, a jego dłoń/ręka znalazła się między jego ciałem str. 120, czwarty akapit od dołu). a podłożem w celu podtrzymania ciała i nie była wyciągnięta na bok lub Zawodnik, gdy piłka była w grze podbiegł do siedzącego na ławce Bramkarz rzucił trzymaną w dłoniach, będącą w grze piłkę pionowo względem ciała. Sędzia nie miał wątpliwości, że jedynym powo- 7 zawodnika rezerwowego własnej drużyny i uderzył go w głowę z w zawodnika rezerwowego drużyny przeciwnej, który znajdował dem upadku przeciwnika była próba zablokowania zagranej piłki. 23 niewielką siłą. się poza polem gry, na przedłużeniu linii pola bramkowego. Piłka trafiła Opuszczenie pola gry przez zawodnika, bez zgody sędziego, oznacza Konkluzje Antalya, luty 2020, mail 10 02 2019, 21.35 2.1. Zagranie piłki tego zawodnika w twarz, jednak z niewielką już siłą. konieczność napomnienia go. Z kolei uderzenie zawodnika rezerwowe- ręką. Konkluzje uwzględniają stanowiska UEFA i FIFA odnośnie „strefy Drużyna zawodnika rzucającego jakąkolwiek piłką w zawodni- go własnej drużyny w czasie gry i poza polem gry to rzut wolny po- przejściowej” między oczywistą walką o piłkę przeciwnika upadającego B ka rezerwowego drużyny przeciwnej znajdującego się poza po- średni (PG 2019/2020 str. 115, ostatni akapit) Uderzenie P +,++ (ręka podpierająca) a oczywistym blokowaniem przez niego zagranej G lem gry zostanie ukarana rzutemwolnym bezpośrednim, jeżeli ude- z niewielką siłą w głowę oznacza konieczność wykluczenia uderzające- P ++ piłki (ręka powiększająca nienaturalnie obrys ciała). Sędzia tylko wtedy rzenie miało miejsce lub rezerwowy uniknął trafienia. Wznowienie K ++ go zawodnika. Tylko rozmyślne uderzenia w głowę/twarz ze znikomą może uznać rękę przeciwnika upadającego za podpierającą a nie za po- nastąpi na linii ograniczającej pole gry z miejsca najbliższego miejscu B ++ (zaniedbywalnie małą, minimalną) siłą są karane napomnieniem PG większającą nienaturalnie obrys ciała, gdy znajdując się w bezpośred- uderzenia/uniknięcia trafienia. Jeżeli miejsce to jest w obrębie pola kar- 2019/2020 str. 112 Gwałtowne, agresywne zachowanie, ostatni akapit nim sąsiedztwie zawodnika zagrywającego piłkę, podejmie on próbę jej negorzucającego, to podyktowany zostanie rzut karny. Uznana została oraz str. 188 Słowniczek pojęć… „znikoma”). Biorąc pod uwagę kontekst zablokowania przed jej zagraniem. Dlatego też uznaliśmy również od- również odpowiedź B ++, ponieważ w pytaniu nie było mowy na prze- opuszczenia boiska przez zawodnika również odpowiedź P ++ uznali- powiedź G jako prawidłową, uznając, że z pytania możnawywnioskować, dłużeniu której linii pola bramkowego znajdował się zawodnik rezerwo- śmy za prawidłową. że upadek przeciwnika miał miejsce przed zagraniem piłki. wy. (PG 2019/2020 str. 116), drugi akapit od dołu).
18 SĘDZIA nr 1 (76) 2020 @LaczyNasPilka facebook.com/LaczyNasPilka instagram.com/laczynaspilka youtube.com/user/LaczyNasPilka sklep.laczynaspilka.pl 19 Kolegium Sędziów PZPN Kolegium Sędziów PZPN Łączy nas piłka KONKLUZJE ANTALYA ZYGMOND: „FUTBOLOWA MIŁOŚĆ LUTY 2020 OD PIERWSZEGO WEJRZENIA”
1. Spalony Jeżeli powodem upadku przeciwnika będzie je- Będąc małą dziewczynką chodziła z tatą na mecze, które sędziowała… jej siostra. Nigdy nie grała dynie próba zablokowania zagranej piłki to taka 1.1. Opis sytuacji podpierająca ręka będzie uznana za powiększają- profesjonalnie w piłkę nożną, ale wiedziała, że gdy dorośnie zostanie sędzią. I cel swój osiągnęła. Piłka została zagrana przez zawodnika drużyny cą nienaturalnie obrys ciała atakującej i lecąc w powietrzu zmierza w kierun- Mało tego. Udowodniła, że z małego małopolskiego Dębna też można wejść na piłkarskie salony. ku zawodnika drużyny broniącej znajdującego się W przypadku interwencji i upadku przeciwnika na własnej połowie. W jego bezpośrednim są- w bezpośrednim sąsiedztwie zawodnika zagry- Rozmawiamy z Karoliną Zygmond, naszą nową asystentką międzynarodową. siedztwie, na tej samej połowie, znajduje się inny wającego piłkę („strefa” pomiędzy oczywistą wal- zawodnik drużyny atakującej, który w momencie ką o piłkę a oczywistym blokowaniem), w zależ- zagrania piłki przez współpartnera był na pozy- ności od okoliczności sędzia może uznać jego ręką Znasz receptę na to, jak zamienić dziecięce marzenia w rzeczywistość? cji spalonej. Zawodnik ten, widząc, że piłka zmie- za podpierającą lub za powiększającą obrys ciała. Od małego wiedziałam, że będę sędziować. Z tatą i braćmi chodziłam rza do obrońcy rusza w jego stronę i w momen- na mecze niższych lig w okolicach mojego rodzinnego Dębna (koło cie rozmyślnego kontaktu obrońcy z piłką znajdu- Warunkiem koniecznym do uznania takiej ręki za Brzeska – przyp. red.), w których z gwizdkiem biegała moja starsza je się w pewnej odległości od niego. podpierającą będzie rozpoczęcie interwencji przez siostra. Widziałam, jak po jednym z meczów mali chłopcy podbie- upadającego przeciwnika przed zagraniem piłki gli do niej po autograf. Spodobało mi się to. W rodzinie bardzo lubi- Decyzja przez zawodnika. liśmy piłkę nożną, a sędziowanie było moją miłością od pierwszego Sędzia może uznać, że zawodnik na pozycji spa- wejrzenia. Musiałam tylko trochę podrosnąć. lonej, biegnąc w kierunku obrońcy jednoznacznie Jednak zawsze ręka w tej pozycji będzie uznana wpływał na możliwość zagrania przez niego piłki, za powiększającą obrys ciała gdy efektem jej kon- Jak już jesteśmy przy sprawach miłosnych, to z tego co wiem, swo- co oznacza uznanie zawodnika na pozycji spalo- Jeżeli powodem upadku przeciwnika taktu z piłką będzie pozbawienie bramki lub po- jego partnera też spotkałaś w dość nietypowych okolicznościach. nej za spalonego. Może to np. mieć miejsce gdy była walka o piłkę, np. wślizgiem, to zbawienie drużyny przeciwnej realnej szansy na Poznaliśmy się na małopolskim turnieju sędziów. Pochodzimy z róż- zawodnik z pozycji spalonej biegnie na wprost kontakt jego ręki z piłką nie będzie zdobycie bramki. nych okręgów, ale spotkaliśmy się, zaiskrzyło i zostaliśmy małżeń- Pamiątkowy certyfikat po obozie w Turcji. Obok stoi Zbi- obrońcy przyjmującego piłkę. uznany za przewinienie. stwem. Co ciekawe, pierwszy raz wspólnie sędziowaliśmy dopiero po gniew Przesmycki i Walentin Ivanow. 2.2. Opis sytuacji ślubie. Daniel żartował wtedy do zawodników, że jestem sędzią mię- Jednak zawsze sędzia uzna zawodnika drużyny przeciwnej biegnącego Zawodnik strzela na bramkę/dośrodkowuje a przeciwnik podejmuje pró- dzynarodową. Po spotkaniu zapytałam po co to zrobił, skoro piłkarze znajomych dziewczyn z pytaniami, co należy zrobić, aby sędziować. Od- z pozycji spalonej w kierunku obrońcy za spalonego, gdy w momencie bę zablokowania lecącej w jego kierunku piłki i piłka trafia go w rękę. w łatwy sposób mogli to sprawdzić. Dwa tygodnie później dowiedzia- powiadam im, że pierwszym krokiem jest kurs sędziowski i, że nie ma rozmyślnego kontaktu obrońcy z piłką, zawodnik ten będzie znajdował łam się, że jestem kandydatką na asystentkę międzynarodową. Oka- się czego obawiać. Po jednym z turniejów, który prowadziłam, z zapy- się w zasięgu gry. Oznacza to, że dalej biegnąc podejmie on walkę o pił- Decyzja zało się, że miał rację. taniami o arbitraż podeszło kilka dziewczyn. Jedną z nich była obecna kę z obrońcą tuż (natychmiast) po jej przejęciu przez obrońcę. Podstawą Zawsze gdy piłka trafi w rękę powiększająca nienaturalnie obrys ciała sędzia szczebla centralnego Aleksandra Hynek. do tej decyzji będzie przeszkadzanie przeciwnikowi z tytułu walki o pił- (znajdującą się nie przy ciele) będzie miało miejsce przewinienie. Jakie uczucie towarzyszyło otrzy- kę. I tak np. zawodnik poruszający się w kierunku obrońcy odwrócone- maniu plakietki? Zgrupowanie w Antalyi było two- go do niego plecami nie będzie mógł być uznany za wpływającego na Zawsze gdy piłka trafi w rękę nie powiększającą nienaturalnie obrysu ciała Duża radość. Jednak kiedy odebra- im debiutanckim. Jakie masz wra- możliwość zagrania piłki przez obrońcę, ale będzie uznany za walczą- to znaczy znajdującą się przy ciele, przewinienie nie będzie miało miejsca. łam telefon, że zostałam wytypo- żenia po obozie? cego z nim o piłkę a tym samym za spalonego. wana jako kandydatka, to byłam Pod każdym względem była to Uwaga: Nie będzie przewinieniem w przypadku próby zablokowania le- zaskoczona. Akurat byliśmy z mę- wspaniała przygoda i cenne do- 2. Zagranie piłki ręką cącej piłki trafienie w nią bokiem ręki, jeżeli ręka będzie cały czas przy żem podczas podróży poślubnej świadczenie. Mieliśmy szkolenia Uwaga: Ręce zawodnika znajdujące się wzdłuż jego ciała/przy ciele po- ciele – jej ruch w kierunku piłki będzie ruchem całego ciała ze znajdu- w Turcji i jechaliśmy na plażę. Lep- z Walentinem Ivanowem, który większają obrys ciała w naturalny sposób. Nienaturalne powiększenie jąca się przy ciele ręką. szego momentu na taką informa- jest instruktorem FIFA. Sędziowa- obrysu ciała powodują ręce nie znajdujące się wzdłuż ciała/przy ciele. cję nie mogłam sobie wymarzyć. łam tam cztery spotkania. Warunki 2.3. Opis sytuacji Jesienią pojechałam na dwa spo- do treningów, nauki oraz odnowy 2.1. Opis sytuacji Piłka trafia w rękę zawodnika trzymaną powyżej barku bezpośrednio tkania eliminacji Mistrzostw Euro- biologicznej mieliśmy na najwyż- Zawodnik zagrywa piłkę a ta trafia w rękę przeciwnika, który upadł, a jego po kontakcie z głową lub ciałem (włączając stopę) współpartnera, któ- py 2021: Dania – Bośnia i Hercego- szym poziomie. Ale był też czas dłoń/ręka znalazła się między jego ciałem a podłożem w celu podtrzy- ry przebywa w bliskiej odległości. wina (2:0) oraz Słowacja – Węgry na chwile rozluźnienia. Ostatniego mania ciała i nie była wyciągnięta na bok lub pionowo względem ciała. (0:0). Początek 2020 r. to już pu- wieczoru przygotowano „chrzest” Decyzja blikacja oficjalnej listy FIFA i wiel- dla debiutantów. Dostaliśmy pyta- Decyzja Zazwyczaj nie będzie to przewinieniem. Jednak sędzia biorąc pod uwagę kie zadowolenie, że moja praca zo- Mecz el. MŚ Dania – Bośnia i Hercegowina. Karolina imponuje nia, na które nie było dobrej odpo- Jeżeli powodem upadku przeciwnika była walka o piłkę, np. wślizgiem to okoliczności zdarzenia może uznać taki kontakt za naruszający Przepisy stała doceniona. spokojem przy podejmowaniu decyzji. wiedzi, więc trzeba było wykonać kontakt jego ręki z piłką nie będzie uznany za przewinienie. Gry. Natomiast musi on uznać taki kontakt za nieprzepisowy jeżeli spo- zadanie od komisji. Najpierw mu- woduje on pozbawienie bramki lub realnej szansy na zdobycie bram- Jesteś teraz twarzą sędziowskiej organizacji z Brzeska. Czy jest szansa, siałam wybrać swoje ulubione zwierzę, aby później naśladować jego ki drużyny przeciwnej że za Twoim sukcesem podążą kolejne dziewczyny z Twojego okręgu? odgłos. Nieświadomie wybrałam psa. Mam nadzieję, że tak będzie. Kobieca piłka nożna w naszym kraju cały 3. Zwalnianie piłki z rąk przez bramkarza czas się rozwija. Jest więcej piłkarek i jest więcej sędzi. Czasem dosta- Przed sezonem doszło do kolejnych zmian w Przepisach Gry. Jak ję wiadomości za pośrednictwem mediów społecznościowych od nie- oceniasz te reformy oraz wprowadzone do nich konkluzje? 3.1. Opis sytuacji Wszystko idzie w dobrą stronę, chociaż nowości na początku zawsze Bramkarz trzymający będącą w grze piłkę w rękach zamierza zwol- powodują emocje. Z perspektywy asystentki podoba mi się zmiana nić ją z rąk poprzez kopnięcie jej w pole. Przeciwnik podejmuje próbę dotycząca karania napomnieniami i wykluczeniami osób funkcyjnych. zablokowania piłki. Osiąga on cel a piłka wpada do bramki bramkarza. Trener po otrzymaniu żółtej kartki zazwyczaj zmienia swoje podejście do zespołu sędziowskiego. To jest przydatne i ułatwia pracę. Można Decyzja jednoznacznie określić przewinienie i odpowiednią karę. W przypad- Jeżeli przeciwnik rozpoczął ruch związany z próbą zablokowania pił- ku wymian zawodników i opuszczania przez nich pola gry w najbliż- ki kopniętej przez bramkarza przed jej kopnięciem to takie zachowa- szym miejscu przez linię widzę plusy i minusy. Zaletą jest, że piłkarze nie uznane zostanie za przeszkadzanie bramkarzowi w zwolnieniu pił- w pewnym stopniu mniej wykorzystują wymianę do gry na czas. Na- ki z rąk. To samo dotyczy blokowania piłki rzucanej przez bramkarza tomiast wada jest taka, że zawodnik idąc poza boiskiem może wejść do współpartnera. na pole gry i ingerować w grę. Dlatego przed każdymi zawodami w rundzie jesiennej w trakcie odprawy przedmeczowej przypomi- Po zgrupowaniu w tureckiej Antalyi przygotowanu kilka kon- Jeżeli jednak, próba zablokowania rozpocznie się po kopnięciu czy też Silna sędziowska drużyna przed meczem. Od lewej Karolina Zyg- naliśmy kierownikom o nowościach w przepisach. kluzji. M.in. dotyczących spalonego. rzuceniu piłki to będzie to działanie prawidłowe. mond, Michalina Diakow, Kinga Seniuk-Mikulska i Monika Mularczyk. Rozmawiał Adam Faliszewski
20 SĘDZIA nr 1 (76) 2020 @LaczyNasPilka facebook.com/LaczyNasPilka instagram.com/laczynaspilka youtube.com/user/LaczyNasPilka sklep.laczynaspilka.pl 21 Kolegium Sędziów PZPN Kolegium Sędziów PZPN Łączy nas piłka
poczęciem). Ważnym momentem w tej historii było stworzenie zespołu „OSIEMNASTKA” Moniki Mularczyk, wraz z Anną Dąbrowską na drugiej linii. – Poznałyśmy się i polubiłyśmy także poza boiskiem. Ta przyjaźń pozo- Z PLAKIETKĄ stanie na długi czas po tej przygodzie. Przeżyłyśmy wspólnie wiele wy- jazdów, dobrych, ale i tych trudnych, które scementowały naszą rela- cję – mówi była asystentka naszej eksportowej sędzi. Zawsze skromna i pracowita. Często pozostająca W świecie mężczyzn w cieniu sędziego, ale będąca jego nieocenioną – Zarówno wtedy, gdy rozpoczynałam swoją karierę, jak i teraz, kobieta w stroju sędziowskim wzbudza podejrzliwość wśród uczestników za- pomocą. Osiągnęła nie lada wyczyn – „pełnoletniość” wodów piłkarskich. Sprawdzają nas na każdym kroku. Większość oczu jest skierowane na nas, ale ma to też dobrą stronę. Uczy asertywno- z plakietką FIFA na koszulce. Matka, żona, sędzia – można ści, grubszej skóry i odporności na presję, co przydaje się później w ży- ciu – podkreśla była reprezentantka KS Lubelskiego ZPN. powiedzieć połączenie doskonałe. Przed Wami Kinga Plakietkę międzynarodowej asystent- Sukcesy czołowej asystentki nie ograniczały się wyłącznie do rozgrywek Seniuk-Mikulska. ki nosiła przez 18 lat. kobiecych. Zbierając doświadczenia ma na koncie występy na szczeblu Przed finałem Pucharu Polski w 2017 r. pomiędzy Górnikiem centralnym rozgrywek mężczyzn. Seniuk-Mikulska jako druga kobieta Łęczna a Medykiem Konin. Od lewej stoją: Anna Dąbrowska, Ka- w historii wystąpiła w rozgrywkach ekstraklasy (pierwszą była Katarzy- rolina Tokarska, Kinga Seniuk-Mikulska i Ewa Szydło. W linii do grupy sędzi międzynarodowych sprawiły, że została „specjalistką od na Wierzbowska). Był to mecz Wisła Kraków – ŁKS Łódź (0:0) rozegrany Od dziecka była związana ze sportem. W szkole podstawowej i średniej bycia w linii spalonego”. 26 maja 2007 r. Co ciekawe, sędzią tego meczu był Tomasz Mikulski, sę- watnych z funkcją asystentki FIFA. Oczywisty jest udział w tym sukcesie trenowała wioślarstwo. Jej sportowe horyzonty nie ograniczały się jednak dzia FIFA, a prywatnie mąż Kingi. Wcześniej, w marcu tego samego roku, mojej rodziny, zwłaszcza męża – podkreśla Seniuk-Mikulska. tylko do sportów wodnych. Często gościła na trybunach stadionów piłkar- W świecie wielkiej piłki takim przetarciem był występ w meczu Pucharu Ekstraklasy: Górnika Za- skich obserwując m.in. występy swojego brata w drużynach juniorskich. Przygoda z sędziowaniem nabierała tempa i rumieńców. Po niespeł- brze – Zagłębie Lubin (0:1). Rozmowy o Przepisach Gry i analizy konkretnych sytuacji boiskowych są Co ciekawe, Kinga swoją przygodę z sędziowaniem rozpoczęła od… lek- na dwóch latach Kinga Seniuk-Mikulska otrzymała nominację na sędzię na porządku dziennym w domu Mikulskich. Nie są to płomienne dysku- tury gazety. Dokładniej od rubryki sportowej w prasie lokalnej, którą z za- asystentkę FIFA. W tym czasie swoją pierwszą nominację odbierała rów- – Chętnie bym posędziowała jeszcze rozgrywki męskie na najwyższym sje, gdyż oboje patrzą podobnie na literę przepisów i ducha gry. W trak- miłowaniem zawsze śledziła. To właśnie tam znalazła ogłoszenie o na- nież Karolina Tokarska. poziomie. Zawsze jednak wychodziłam z założenia, że trzeba być przy- cie tych twórczych rozmów często każdy skupia się na swojej działce: on borze na kurs sędziowski w jej rodzinnym Wrocławiu. To był początek gotowanym na 200% fizycznie do tego zadania. Psychika sędzi również na sędziach, a ona na asystentach. 2000 r. Jak się później okazało wśród 30 kandydatów była jedyną kobietą. – Nie spodziewałam się tego. Byłam wtedy naprawdę młodą i „zieloną” musi być w najlepszej kondycji, bo to chyba największa różnica w „gwiz- dziewczyną w sędziowaniu, więc zaskoczenie było naturalne. Jednak po daniu” kobietom i mężczyznom. Żeby prowadzić więcej meczów w tych Kilkukrotnie małżeństwo Mikulskich wspólnie występowało na boisku. – Bardzo dobrze wspominam swoje sędziowskie po- tym przyszła ogromna radość z takiego wyróżnie- rozgrywkach trzeba jednak postawić wszystko na sędziowanie, co w przy- Oprócz wspomnianego już debiutu Kingi w ekstraklasie, sędziowali razem czątki związane z Dolnośląskim ZPN. Byłam życz- nia. Świadomość, że jestem jedną z kilku osób, któ- padku kobiet (przynajmniej na razie w polskich warunkach) jest właści- mecz towarzyski męskich reprezentacji U-21 Szwecji i Irlandii. liwie traktowana przez tamtejsze władze. Czułam re reprezentują polskich sędziów na świecie napa- wie niemożliwe – stwierdza asystentka z ekstraklasową przeszłością. wsparcie z strony środowiska podczas egzami- wała mnie dumą. Dumą, która rodziła odpowiedzial- W przyszłości nów i szkoleń. Pozwolono mi uczyć się od najlep- ność i kazała podchodzi W potrójnej roli W dniach 21-23 lutego br. Kinga Seniuk-Mikulska przebywała na kursie szych sędziów i jeździć z nimi w trójkach na zawo- Prywatnie i zawodowo Kinga Seniuk-Mikulska jest osobą bardzo zorgani- dla sędzi szczebla centralnego KS PZPN. W trakcie naszej rozmowy przed dy. Wśród moich pierwszych nauczycieli był Ma- do swoich sędziowskich zadań profesjonalnie w każ- zowaną. Przez lata łączyła karierę zawodową w dziale kredytów w jednym zgrupowaniem, wspomniała, że ten wyjazd będzie okazją do zamknięcia rian Pyzałka, który później został szefem zespołu dym calu – podkreśla lublinianka. z banków z obowiązkami sędzi piłkarskiej. Przede wszystkim jest mamą pewnego etapu w jej życiu. W przypadku lublinianki wyczynowa kariera ds. Arbitrażu Kobiet przy KS PZPN. W porównaniu trzech dziewczynek: Niny (9 lat), Maryli (7 lat) i Gabrysi (4 lata) oraz żoną sędzi asystentki przechodzi do historii. Pamiątkowa patera z podzięko- do wielu moich koleżanek miałam bardzo miękki Kinga Seniuk-Mikulska bardzo pozytywnie wspomi- Tomasza Mikulskiego – wiceprezesa KS PZPN. Współtworzy rodzinę o bo- waniami za lata reprezentowania KS PZPN zwyczajowo wręczana przez start – wspomina Seniuk-Mikulska. na swoją karierę międzynarodową. Pierwsze wyjaz- gatych piłkarsko-sędziowskich tradycjach. zarząd trafiła w jej ręce. dy łączyły się z potężną dawką emocji i adrenaliny, Tory prywatnego życia Kingi Seniuk poprowadziły ale teraz patrzy na to z przymrużeniem oka. Pierw- Wsparcie rodziny, a szczególnie małżonka, było nieocenione w powrocie – Szczerze mówiąc na tą chwilę nie myślę o pracy w roli obserwatora. ją z leżącego nieopodal naszej zachodniej granicy szym celem wyjazdu na międzynarodowe zawody do formy po narodzinach córek. To on był największym motywatorem, Będę się skupiać na tym, na co dotychczas brakowało mi czasu do tej Wrocławia na wschodnie rubieże Rzeczpospolitej, była Irlandia. Pomagała wtedy w pracy Iwonie Ma- a zarazem opiekunem dziewczynek podczas treningów mamy. Kinga mu- pory – na rodzinie. Nie powiedziałam jednak kategorycznie „nie”. Po prostu do Lublina. Tutaj również spotkała się przychylnym łek-Wybraniec, która była jej przewodnikiem po sę- siała się wykazywać umiejętnościami organizacyjnymi podczas układania w tej chwili będę miała inne priorytety – zaznacza była asystentka FIFA. spojrzeniem ze strony władz sędziowskich i pozwo- dziowskich salonach. Doświadczona sędzia zaufa- planów na weekend. Oboje musieli zsynchronizować swoje życie rodzinne, lono jej na rozwinięcie skrzydeł. ła debiutującej asystentce, mimo że miała do wy- zawodowe i sędziowskie. Często w weekendy mijali się tylko w drzwiach W najbliższej przyszłości nie zamierza jednak brać całkowitego rozbratu To było piękne 18 lat z plakietką FIFA. boru koleżanki z większym stażem w FIFA. Potem pomiędzy meczami, jednak niedzielny wieczór mieli zarezerwowany dla z sędziowaniem. Jak deklaruje, cały czas śledzi nowinki w arbitrażu i inte- W swoich początkowych meczach Kinga – jak więk- Kinga odebiera pamiątkową paterę. „sędziowską mamą” na długi czas została Emilia siebie. Sytuacje gdy mijali się w podczas wyjazdów zagranicznych rów- resuje się wydarzeniami szczególnie w piłce kobiecej. szość sędziów – występowała jako asystentka. Za- Wnuk, od której nauczyła się pracy w zespole i na nież nie były rzadkością. domowiła się tam na stałe. Podejmowała próby sę- rzecz zespołu sędziowskiego. W sztafecie dziowania na środku, prowadząc nawet zawody IV ligi jako sędzia (wtedy – Za sukces uważam pozostanie w ogólnie pojętej formie przez długi czas Natura nie znosi próżni. Coś się kończy, a coś zaczyna. Tak też jest w tej czwarty szczebel rozgrywkowy). Jednak w tych meczach dobitnie przeko- Po tym wyspiarskim debiucie przyszedł czas na kolejne zawody między- pomimo narodzin dzieci, a także skuteczne godzenie ról domowych, pry- historii. Jeden z ostatnich meczów Kingi Seniuk-Mikulskiej miał miejsce 4 nywała się, że najlepiej czuje się tuż za linią boczną z chorągiewką w dło- narodowe oraz ważne wydarzenia rangi mistrzowskiej. Jednym z takich października 2020 r. Były to zawody pomiędzy reprezentacją Danii oraz ni. Szybko rozwijające się w Polsce rozgrywki kobiet wzmogły zapotrze- turniejów, który zapadł szczególnie miło w pamięci, była pierwsza impre- Bośni i Hercegowiny w eliminacjach Mistrzostw Europy Kobiet 2021. Ten bowanie na asystentki. Ten fakt w połączeniu z krótsza ścieżką awansu za finałowa – Mistrzostwa Europy do lat 19 na Węgrzech w 2005 r. To mecz był zarazem debiutem na arenie międzynarodowej Karoliny Zyg- tam poznała wielką piłkę. mond, która kilka miesięcy później otrzymała białą plakietkę z napisem FIFA. Doszło do swoistej wymiany pałeczki (chorągiewki) w sztafecie po- Później przyszła pora na blisko 80 spotkań rangi międzynarodowej, koleń polskiego sędziowania. a wśród nich takie perełki jak prestiżowy mecz Niemcy – Austria. Regu- larne występy w Lidze Mistrzyń w fazie grupowej i pucharowej czy eli- – Karolina ma szansę na pozostanie długo na sędziowskim szczycie. Sę- minacje Mistrzostw Świata i Europy, można powiedzieć, że stały się co- dziowanie nigdy nie było najważniejsze w moim życiu. Zawsze powtarza- dziennością dla Kingi Seniuk-Mikulskiej. W sędziowskim CV ważne miej- łam, że po meczu trzeba wrócić do domu. Myślę, że Karolinie przyda się sce zajmuje również udział w Mistrzostwach Europy do lat 17 rozgrywa- ten dystans. Wierzę, że poradzi sobie z wyzwaniami współczesnego sę- nych na Białorusi w 2016 r. dziowania – kończy Seniuk-Mikulska. Michał Górka W komitywie W czasie blisko 20 lat sędziowania licznik wybił ok. 600 spotkań z udzia- Redakcja „Sędziego” w imieniu całej społeczności sędziowskiej dziękuje łem Kingi Seniuk-Mikulskiej. W tym czasie spotkała na swojej ścieżce set- Kindze za wieloletnią pracę i osobisty wkład na rzecz rozwoju środowi- ki sędziów i obserwatorów. Nie chce nikogo wyróżniać i dziękować indywi- ska. Jednocześnie życzymy spełnienia w życiu prywatnym i zawodo- W szatni przed el. MŚ 2019 i meczem Hiszpania – Finlandia. dualnie na łamach „Sędziego”, bo zapowiedziała, że zrobi to osobiście pod- Piękna oprawa jednego z wielu meczów Kingi. Tutaj spotkanie wym, a po cichu liczymy na szybki powrót do organizacji sędziowskiej. Zdjęcie z Anną Dąbrowską i Moniką Mularczyk. czas najbliższego zgrupowania (rozmawialiśmy kilka dni przed jego roz- Niemcy – Austria rozegrane w 2018 r.
22 SĘDZIA nr 1 (76) 2020 @LaczyNasPilka facebook.com/LaczyNasPilka instagram.com/laczynaspilka youtube.com/user/LaczyNasPilka sklep.laczynaspilka.pl 23 Kolegium Sędziów PZPN Kolegium Sędziów PZPN Łączy nas piłka
niących łzy podczas oglądania „Króla Lwa” czy cha- WYKONUJĄC ĆWICZENIE BĄDŹ UCZCIWY W STOSUNKU DO SAMEGO SIEBIE INTEGRACJA WEWNĘTRZNA, rakterną Małą Mi z Muminków. Naukowcy dowiedli, że fizjonomia wpływa na sposób postrzegania ludzi (przynajmniej w pierwszej fazie znajomości). Po pro- Krok 1 MENTALNE PRZYGOTOWANIE SĘDZIEGO stu ulegasz stereotypom. Musisz mieć to na uwa- Na poniższej liście wartości zaznacz 10, które uważasz za kluczowe dla siebie w byciu sędzią. dze kształtując swój wzorzec sędziego. AUTENTYCZNOŚĆ HARMONIA POMOC INNYM SZCZODROŚĆ Tym razem odpowiesz sobie na pytania, które będą bazą do twojego rozwoju osobistego – Fizjonomia może nam pomóc. Znam jednak przy- BEZPIECZEŃSTWO HONOR POKORA SPOKÓJ padki, gdy może również zaszkodzić. Pomyśl o ro- BLISKIE RELACJE KONSEKWENCJA PROSTOTA SZACUNEK jako sędziego. Dowiesz się czym jest integracja wewnętrzna i dlaczego jest ważna. Na koniec słym, dobrze zbudowanym chłopaku, który sędziuje CIERPLIWOŚĆ KREATYWNOŚĆ PRAWDA SWOBODA mecz dzieci. Pozornie wszystko wygląda dobrze, ale CIEKAWOŚĆ KOMPETENCJA POROZUMIENIE STRUKTURA wykonasz zadanie domowe przygotowane przez Paulinę Nowak, czyli psychologa KS PZPN. często ten sędzia trzęsie się jak galareta. Wszyscy PRAWOŚĆ CZYSTOŚĆ PORZĄDEK TOLERANCJA na niego krzyczą: rodzice, trenerzy, dzieci. To może CZUŁOŚĆ LOJALNOŚĆ RODZINA TROSKA prowadzić do usztywnienia, żeby zachować integral- DELIKATNOŚĆ MĄDROŚĆ RADOŚĆ ZAANGAŻOWANIE Dezintegracja pozytywna – Rozczaruję cię. Nie istnieje wzorzec idealnego ność i spójność z wyglądem zewnętrznym. Będzie DUMA MIŁOŚĆ ROZWÓJ WOLNOŚĆ Terminem integracji określa się stan lub pro- charakteru sędziego. Oczywiście istnieje zespół się to objawiać nie tylko w motoryce, ale również DYSKRECJA DOSKONAŁOŚĆ ROZWAGA WIERNOŚĆ ces łączenia. Natomiast w przypadku integra- cech, który jest mocno pożądany (konsekwen- może skutkować agresją sędziego w myśl zasady STABILNOŚĆ NIEZALEŻNOŚĆ RYZYKO WYROZUMIAŁOŚĆ cji wewnętrznej ten proces odnosi się do spa- cja, poczucie sprawstwa, odpowiedzialność, itd.). „Ty masz tak robić, bo ja tak każe!” – zwraca uwa- ELASTYCZNOŚĆ ODPOWIEDZIALNOŚĆ SŁAWA ZDROWIE jania cech charakteru i wewnętrznych war- Najważniejsze, żebyś stworzył swoją wizję ide- gę trener mentalny. EFEKTYWNOŚĆ ODWAGA RZETELNOŚĆ WRAŻLIWOŚĆ tości. Świadomie lub nieświadomie chcesz ału. Zobacz na czołowych sędziów – jakie ce- ENTUZJAZM OTWARTOŚĆ SPONTANICZNOŚĆ WIARA być szczęśliwy. Z psychologicznego punk- chy ich charakterów ci najbardziej odpowiada- Kochajmy się GODNOŚĆ PASJA SPRAWIEDLIWOŚĆ ZAUFANIE tu widzenia szczęście osiągasz wtedy, gdy ją? Wybierz te, o których możesz powiedzieć, Z integracją wewnętrzną wiąże się też samoakcep- POBOŻNOŚĆ POGODA DUCHA STANOWCZOŚĆ ZARADNOŚĆ twoje przeżycia są spójne, a ty utrzymujesz że „je czujesz”, że są spójne z twoim „ja” – za- tacja. Miłość do siebie jest ważna, ale nie może być WYGODA PRESTIŻ UCZCIWOŚĆ spokój duszy. skakuje psycholog Paulina Nowak. narcystyczna. Wyjaśnia psycholog: – Musisz ją opie- WŁADZA PRZYJAŹŃ SZCZEROŚĆ rać na samowiedzy. Wiesz co jest dobre, wiesz co W sędziowaniu niezwykle pożądaną ce- Ćwiczenie nie polega na bezmyślnym kopio- jest twoją słabością. Masz świadomość, że jest też Krok 2. chą jest chęć i umiejętność rozwoju. Każ- waniu zachowań innych sędziów. Pamiętaj, że obszar lub obszary, którego ty nie widzisz, a widzą Wykonaj go zgodnie z instrukcją: dy startuje jednak z innego pułapu. Część musi to być spójne z twoim charakterem. W sy- inni. To właśnie z niego powinniśmy czerpać inspi- 1. Spośród 70 wartości wykreśl 30, które są dla ciebie mniej istotne od pozostałych. cech masz lepiej rozwiniętych, a nad nie- tuacji stresowej w meczu twoja wizja rozsy- rację do rozwoju. Przeanalizować i zdecydować czy 2. Z pozostałych 40 wartości wykreśl kolejne 20, które są dla ciebie mniej istotne. którymi musisz sporo popracować. Rozwój pie się w drobny mak. Wyobraź sobie, że do- Przeplatanie cech charakteru, które są chcesz to zmienić czy nie. 3. Zostało 20 wartości. Wykreśl teraz 10 kolejnych. w myśl teorii dezintegracji pozytywnej za- konujesz przeszczepu konkretnej cechy/za- przeciwstawne, świadczy o wysokim 4. Pozostało 10 twoich wartości, które są dla ciebie najważniejsze chodzi dwuetapowo – najpierw kształtujesz chowania. Zabieg będzie skuteczny tylko wte- stopniu samoświadomości sędziego. Pewnie nie zawsze masz możliwość skorzystania swoją słabość, a później wkomponowujesz dy jeśli „organ” dawcy będzie spójny z twoim z rzeczowych podpowiedzi i spostrzeżeń obserwa- AUTENTYCZNOŚĆ HONOR PROSTOTA SWOBODA ją w całość charakteru, aby stworzyć mo- wewnętrznym DNA, czyli systemem przeko- ków i równoczesne spójne stosowanie Prze- tora, starszej koleżanki lub kolegi. Wtedy z pomocą BEZPIECZEŃSTWO KONSEKWENCJA PRAWDA STRUKTURA nolit. Tak samo jest gdy remontujesz pre- nań i wartości. W przeciwnym przypadku or- pisów Gry? Z pomocą przychodzi nam kolej- może przyjść nasze „trzecie oko” – obiektyw kamery. BLISKIE RELACJE KREATYWNOŚC POROZUMIENIE TOLERANCJA cyzyjny mechanizm. Musisz najpierw zde- ganizm odrzuci „intruza”. na rada od związkowego psychologa: – Bio- Obejrzenie swojego meczu na wideo może otworzyć CIERPLIWOŚĆ KOMPETENCJA PORZĄDEK TROSKA montować zardzewiałe koło zębate, oczy- rąc pod uwagę takiego przyjacielskiego sę- wiele pokładów świadomości w obszarze własne- CIEKAWOŚĆ CZYSTOŚĆ RODZINA ZAANGAŻOWANIE ścić, nasmarować i ponownie zamontować Teraz porównaj swoją wymarzoną wizję sie- dziego jakim jest Tomasz Musiał, spójrz w któ- go arbitrażu. Doskonale w tej sytuacji sprawdza się PRAWOŚĆ LOJALNOŚC RADOŚĆ WIARA idealnie w to samo miejsce, żeby układ do- bie jako sędziego z tym jakie cechy posiadasz. rych momentach meczu możesz być taki jak narzędzie jakim jest arkusz samooceny. CZUŁOŚĆ MĄDROŚĆ ROZWÓJ WIERNOŚĆ brze funkcjonował w przyszłości. Jeśli chcesz Te dobrze wykształcone wzmacniaj, bo będą on. Z drugiej jednak strony, określ te sytuacje, DELIKATNOŚĆ MIŁOŚĆ ROZWAGA WOLNOŚĆ pogłębić wiedzę na temat dezintegracji po- dodawały pewności siebie w sytuacjach kry- gdzie musisz być do bólu konsekwentny jak 3 zasady DUMA DOSKONAŁOŚĆ RYZYKO WRAŻLIWOŚĆ zytywnej odsyłam cię do licznych publikacji zysowych. – Ta samoświadomość, daje ci po- Paweł Raczkowski. Wszystko zależy od dane- Podsumowując pierwszą z naszych osobistych war- DYSKRECJA NIEZALEŻNOŚĆ SŁAWA WYROZUMIAŁOŚĆ wybitnego polskiego psychologa Kazimie- czucie, że wiesz co robisz, w którym kierunku go momentu meczu. tości mentalnych, czyli integrację wewnętrzną, za- STABILNOŚĆ ODPOWIEDZIALNOŚĆ RZETELNOŚĆ ZAUFANIE rza Dąbrowskiego, który specjalizował się zmierzasz. Bez względu na to co się dzieje na pamiętaj trzy rzeczy: ELASTYCZNOŚĆ ODWAGA SPONTANICZNOŚĆ ZARADNOŚĆ w tej tematyce. boisku masz siłę, aby robić to co możesz i jak Elastyczne przeplatanie cech charakteru, któ- EFEKTYWNOŚĆ OTWARTOŚĆ SPRAWIEDLIWOŚĆ ZDROWIE najlepiej możesz. Jednocześnie czujesz się do- re z pozoru są przeciwstawne, świadczy o wy- 1. Bez względu na to co się dzieje, trzymasz się raz ENTUZJAZM PASJA STANOWCZOŚĆŚĆ Ja – idealny sędzia brze sam ze sobą – tłumaczy Nowak. sokim stopniu samoświadomości sędziego. podjętej decyzji w trakcie danego meczu. Nie mam GODNOŚĆ POGODA DUCHA UCZCIWOŚĆ Od lat tęgie głowy zastanawiały się nad tym Jest to niezwykle pożądana cecha w reper- tu na myśli trwania w błędnej interpretacji Prze- POBOŻNOŚĆ PRESTIŻ SZCZEROŚĆ jaki powinien być idealny sędzia. Bardziej jak Z drugiej strony znając swoje słabsze stro- tuarze zachowań arbitrów. W trakcie meczu pisów Gry, ale raczej to, co odbywa się wewnątrz WYGODA PRZYJAŹŃ SZCZODROŚĆ boiskowy policjant czy jak student III roku pod- ny możesz przewidywać negatywne konse- musisz być trochę jak Doktor Jekyll i Mister ciebie np. będę konsekwentny w dyscyplinowa- WŁADZA POMOC INNYM SPOKÓJ czas praktyki zawodowej w szkole średniej. Ten kwencje zdarzeń, z którymi nie do końca so- Hyde – raz jak policjant, raz jak kolega. Co jed- niu przekleństw. HARMONIA POKORA SZACUNEK spór toczy się do dziś, a ja mam przed oczami bie radzisz. Dzięki temu możesz przeciwdzia- nak najistotniejsze, to ty musisz kontrolować pewien obrazek. Zapewne widziałeś ten inter- łać podważeniu twojej wewnętrznej spójności. te zmiany osobowości. 2. Sędziuj tak, żebyś czuł się na boisku dobrze sam Twoje wartości (wypisz je zgodnie z hierarchią) netowy „mem” ze szkieletem kobiety siedzą- ze sobą. Jeśli jesteś na co dzień „do rany przyłóż”, cym na ławce i z podpisem „W oczekiwaniu Kontrolowana schizofrenia – Gdy wchodzisz na boisko to zawodnicy już to nie staraj się na siłę w meczu derbowym zgry- 1……………………...... ….. 6……………...... …………….. na idealnego mężczyznę”. Analogia jest bar- Kreując swój wzorzec sędziego możesz na- wiedzą na co będzie można sobie pozwolić, wać „złego chłopca”, bo szybko się zdemaskujesz. dzo prosta – jeszcze się taki nie urodził, który potkać na konflikt interesów. Bo jak inaczej a na co nie. Oczywiście, że będą próbować cię 2………...... …...... ……………….. 7…………...... …………….. by wszystkim dogodził. nazwać przyjacielskie podejście do zawodni- naciągnąć. Dobrze jeśli wiedzą, że jesteś sędzią 3. Przewiduj negatywne konsekwencje, które mogą surowym, ale w tej swojej surowości przyja- podważyć twoją integrację wewnętrzną. Przeana- 3…………………...... …….. 8…………...... ……………….. cielskim. Nie na zasadzie wybiórczego kara- lizuj na wideo co sprawia, że twoje sędziowanie nia w zależności od sympatii, ale odpowied- zaczyna się chwiać, bo jak się chwiejesz popeł- 4……...... …………...... ………….. 9………...... ………………….. niego podejścia z szacunkiem do ich zdrowia niasz często „wielbłądy”. i wysiłku. Jeżeli będziesz tylko przyjacielem to 5…………...... ………...... ……….. 10………...... ………………….. wszyscy wejdą ci na głowę. Z drugiej strony Praca domowa będąc nadmiernie surowym stawiasz mur na Podstawą twoich działań są wartości, którymi kie- Krok 3. około siebie. Stajesz się mało przystępny dla rujesz się w życiu. Dzięki temu możesz lepiej zrozu- Porównaj ze sobą wartości z kroku pierwszego i drugiego. zawodników i widowiska – zaznacza Nowak. mieć i wyrażać siebie. Łatwiej ci ustalać swoje priory- – Zwróć uwagę, czy są takie same, czy się od siebie różnią i jak bardzo się różnią? tety, by czuć wewnętrzną spójność pomiędzy tym, Zastanów się: Stereotypy co czujesz, a tym, co robisz. Aby prościej dokonywać – Dlaczego to jest dla mnie ważne? Zarówno w jednym jak i w drugim przypadku. Pewnie sam się na tym niejednokrotnie zła- wyborów, móc lepiej komunikować się z innymi i być – Jeśli wartości jakie wypisałeś jako sędzia są różne od twoich, zastanów się skąd mogą wy- pałeś, że postrzegasz rosłych i postawnych wewnątrz sterownym i asertywnym – przyjrzyj się nikać różnice i czy chcesz je włączyć do swojej hierarchii czy tez nie? mężczyzn jako pewnych siebie liderów, a ni- swoim wartościom. Proponuję wykonać ćwiczenie – Co świadczy o tym, że kierujesz się taką wartością w życiu i na boisku – jakie moje działa- skie, drobne dziewczęta za nieporadne i dzie- (ramka obok) przygotowane przez Paulinę Nowak. nia, decyzje, przekonania, sposób bycia, itd.? Nie istnieje wzorzec idealnego sędziego. Każdy arbiter powinien wypracować go sobie sam. cinne. Przypomnij sobie jednak o siłaczach ro- Michał Górka
24 SĘDZIA nr 1 (76) 2020 @LaczyNasPilka facebook.com/LaczyNasPilka instagram.com/laczynaspilka youtube.com/user/LaczyNasPilka sklep.laczynaspilka.pl 25 Kolegium Sędziów PZPN Kolegium Sędziów PZPN Łączy nas piłka OSTROWSKI PONOWNIE DOTARŁ DO FINAŁU
Okres zimowy w Europie zupełnie nie kojarzy się z sezonem piłki plażowej. Dlatego tak dużym wydarzeniem był tegoroczny turniej Mundialito de Clubes, który rozegrano… w Moskwie. Naszym reprezentantem był tam Łukasz Ostrowski, który poprowadził finał imprezy!
tolica Rosji była jednocześnie stolicą beach soc- cera. Zawody rozegrano w dniach 12-16 lute- Sgo br. Mundialito de Clubes ma bardzo boga- tą historię. Rozgrywany jest w zasadzie od począt- ku istnienia piłki plażowej. Potocznie mówi się o nim, że jest odpowiednikiem Ligi Mistrzów, ale na piasku.
W lutym do Moskwy przyjechało 8 drużyn z 3 kon- tynentów. Rosyjska stolica drugi rok z rzędu gości- ła najlepsze klubowe zespoły na świecie. Mecze roz- grywano w hali Megasport Arena, która na co dzień jest areną rozgrywek koszykówki i hokeja. Tym ra- zem toczyły się tam mecze beach soccera na spe- cjalnie przywiezionym piasku.
Jak zwykle Rosjanie zadbali o niesamowitą oprawę meczów. W turnieju wziął udział nasz reprezentant – Łukasz Ostrowski, zaliczany do czołówki sędziów na świe- cie w tej dyscyplinie sportu. Łącznie na mistrzostwa desygnowano ośmiu arbitrów. Polakowi przypa- dły do prowadzenia mecze: Grasshopper-Club Zu- rych – Spartak Moskwa, Łokomotiw Moskwa – Le- vante UD oraz CR Flamengo Rio de Janeiro – Ala- nyaspor Kulübü.
Ale teraz najważniejsze. Przede wszystkim nomi- nowano go do prowadzenia spotkania turnieju, czy- li samego finału. Tam spotkały się ze sobą drużyny Spartaka Moskwa i broniąca mistrzowskiego tytu- łu portugalska – SC Braga. Mecz finałowy był bar- dzo emocjonujący. Na trybunach zasiadło 8 tys. wi- dzów, którzy dopingowali gospodarzy. Finalnie mu- sieli jednak uznać wyższość zespołu z Bragi, który w ostatniej tercji wyraźnie zdominował Spartaka wy- grywając ostatecznie 8:3. Portugalczycy drugi rok z rzędu świętowali zdobycie tytuł. Moskiewska Megasport Arena robi wrażenie. Finał oglądało 8 tys. kibiców. Jakub Jankowski
Łukasz Ostrowski należy do światowej czołówki sędziów beach soccera. Ostrowski należy do konsekwentnych i wymagających arbitrów.
26 SĘDZIA nr 1 (76) 2020 @LaczyNasPilka facebook.com/LaczyNasPilka instagram.com/laczynaspilka youtube.com/user/LaczyNasPilka sklep.laczynaspilka.pl 27 Kolegium Sędziów PZPN Kolegium Sędziów PZPN Łączy nas piłka
WYNIKI: OWOCNE ZGRUPOWANIE W KLESZCZOWIE 1. Podkolegium Zielona Góra-Nowa Sól – Podkolegium Żary-Żagań 3:1 Najpierw praca, później relaks – takie założenie 2. Podkolegium Zielona Góra-Nowa Sól przyświecało sędziom i obserwatorom podczas REGIONY – Podkolegium Świebodzin-Krosno Odrzańskie 0:0 zgrupowania WS Łódź, które obyło się w 3. Podkolegium Żary-Żagań kleszczowskim Hotelu Solpark (11.01-12.01.2020 r.). – Podkolegium Świebodzin-Krosno Odrzańskie 4:0 4. Podkolegium Gorzów Wielkopolski Uczestnicy brali udział w wykładach, teście filmowym oraz treningach OPALIŃSKI REALIZUJE NOWE POMYSŁY POŻEGNALI BOGUSŁAWA WACHOWIAKA – Podkolegium Zielona Góra-Nowa Sól 2:0 kondycyjnych. Zarząd WS Łódź na obóz powołał łącznie 68 osób. Dla 5. Podkolegium Żary-Żagań – Podkolegium Gorzów 1:1 kilkunastu sędziów zgrupowanie było pierwszym podczas ich przygo- W połowie 2019 roku nastąpiła zmiana Zarządu w Środowisko osób związanych z KS Kujawsko-Pomorskim 6. Podkolegium Świebodzin-Krosno Odrzańskie dy z gwizdkiem. Dla debiutantów to z pewnością bezcenne doświad- Podokręgu KS Legnica. Nowym szefem tamtejszych ZPN poniosło ogromną stratę. W wieku 85 lat zmarł – Podkolegium Gorzów 1:7 czenie, które na długo zapamiętają. Szkolenia m.in. z Radosławem Siej- sędziów został wówczas Marek Opaliński (sędzia TOP (15 grudnia 2019 r.) wieloletni sędzia szczebla ką, który regularnie jeździ na mecze Ligi Mistrzów mają zmotywować Amator A). Od razu wprowadził w życie ambitny plan centralnego, obserwator i Wiceprzewodniczący Kolegium Skład drużyny z Gorzowa: Kamil Onichimowski, Jacek Neumer, Piotr arbitrów do podnoszenia swoich umiejętności. powrotu legnickiej organizacji sędziowskiej do czołówki KS w Polsce. Sędziów ds. organizacyjnych – Bogusław Wachowiak. Trumiński, Artur Marciniak, Wojtek Wojczal, Adam Bechta, Dawid Ku- raszkiewicz. Przed szkoleniem dotyczącym spalonego i właściwej współpracy asy- Swoją karierę sędziowską rozpoczął w 1958 r. Był sędzią głównym szcze- Paweł Horożaniecki stenta z sędzią, które poprowadził Radosław Siejka, uczestnicy podziele- bla centralnego, wielokrotnie prowadząc zawody takich drużyn jak: Legia ni na dwie grupy udali się na pobliskie obiekty treningowe. Trening wzo- Warszawa, GKS Katowice czy też Górnik Zabrze. Przeprowadził ponad rem FIFA poprowadził Paweł Malec (sędzia TOP Amator A). Po skoń- 800 spotkań. Był lubiany w środowisku sędziów. Po zakończeniu swo- PUCHAR POJECHAŁ DO ŁODZI czonym wysiłku powołani debatowali w auli hotelu Solpark odnośnie jej bogatej kariery został obserwatorem szczebla centralnego. Ponad- Artykułu 11. Najbardziej aktywni w nagrodę otrzymali sprzęt sportowy. to pełnił odpowiedzialne funkcje w organizacji. Był m.in. Referentem ds. Reprezentacja WS Łódź jest najlepsza. Łódzcy Obsady, a w ostatnich latach z sukcesami koordynował Program Talen- sędziowie byli bezkonkurencyjni w Turnieju o Puchar Następnie głos zabrał Albert Różycki (sędzia TOP Amator B), który tów i Mentorów. Wychował wiele pokoleń zdolnych sędziów wśród któ- Prezesa KS Łódź. Wygrali wszystkie trzy mecze. wyjaśnił metodologię oraz postępowanie przy trudnym do zinterpre- rych byli: Roman Kostrzewski, Kazimierz Jańczak, Maciej Kosiak, Leszek W składzie mieli króla strzelców – Michała Gajdę. towania zagraniu piłki ręką. Świeżo po dwóch wykładach sędziowie Szymański i Zbigniew Wódkowski. Zawodowo Bogusław Wachowiak pra- wraz z obserwatorami przeszli test filmowy, gdzie analizowali klipy cował na stanowisku kierowniczym w Polskich Kolejach Państwowych. W niedzielne popołudnie, 19 stycznia br. do hali MOSiR w Zgierzu przy- wideo z najnowszych płyt UEFA. Intensywny dzień zakończył się od- jechały reprezentacje czterech okręgów należących do KS Łódź. Turniej nową biologiczną w aquaparku należącym do kompleksu hotelowego. Zawsze był uśmiechnięty i pomocny. Takim Go zapamiętamy. Cześć przeprowadzono systemem każdy z każdym. Do walki o zwycięstwo Zajęcia dla nowych sędziów poprowadził m.in. Julian Pasek. Jego pamięci. stanęły wydziały sędziowskie z: Łodzi, Skierniewic, Piotrkowa Trybunal- Niedzielny poranek przywitał arbitrów słońcem oraz drugim tre- Szymon Raniszewski skiego oraz Sieradza. Zawody poprowadziło 4 sędziów, każdy z inne- ningiem. Blisko godzinna aktywność spowodowała, że po śniadaniu Jednym z pierwszych działań było uruchomienie do sezonu 2019/2020 go okręgu: Konrad Gawroński, Tomasz Lewandowski, Konrad Bednarek wszyscy z dużą uwagą wzięli udział w szkoleniu z Pawłem Malcem. Programu Mentorskiego. Grupa obserwatorów objęła szkoleniem i ob- i Dominik Cipiński. Ostatni z nich od tego roku jest arbitrem międzynaro- Analizie poddane zostały wcześniej zebrane klipy z meczów w okrę- serwacjami najbardziej utalentowanych sędziów w regionie. Grupę GORZOWIANIE NAJLEPSI W WOJEWÓDZTWIE dowym futsalu. Patronat nad imprezą objął Prezes ŁZPN – Adam Kaź- gu łódzkim. Niejednoznaczne sytuacje zostały wyjaśnione. Następ- stworzyli: Marek Kotlarz, Dariusz Chojnowski, Marek Dłubała, Antoni mierczak, który uważnie obserwował poczynania arbitrów na parkiecie. nie uczestnicy zjedli obiad, po którym wyjechali w drogę do domów. Bobkiewicz i Zygmunt Gawroński. Sędziowie z Podkolegium z Gorzowa Wielkopolskiego Adam Faliszewski zdobyli Tytuł Mistrzów Województwa Lubuskiego W pierwszym spotkaniu z drużyną WS Skierniewice podopieczni Piotra Oprócz podniesienia poziomu sędziowskiego zarząd postawił także Sędziów. W Siedlisku (woj. lubuskie) rozegrano Szymczyka (czyli zespół WS Łódź) szybko objęli dwubramkowe prowa- na integrację środowiska oraz poszukiwania nowych kandydatów na XX Nowosolski Halowy Turniej Piłki Nożnej. dzenie. Gdy wydawało się, że takim wynikiem zakończy się ten mecz, sę- RADKIEWICZ WYBRANY JEDNOGŁOŚNIE sędziów. Późną jesienią ruszył kurs sędziowski na którym pojawiło się dziowie ze Skierniewic zdobyli bramkę kontaktową, a na 10 sekund przed ponad 40 chętnych do wstąpienia w szeregi KS Legnica. W międzycza- końcową syreną pechowo trafili w słupek i ostatecznie zawody zakończy- Tomasz Radkiewicz przez kolejne cztery lata pozostanie sie odbyły się dwa bardzo ważne dla organizacji spotkania integracyj- ły się wynikiem 2:1. Emocji nie brakowało również w drugim spotkaniu po- Przewodniczącym WS Łódź. W poniedziałek 9 marca ne. Pierwszym był Bal Charytatywny dla sędziego Przemysława Jaza, między WS Łódź a WS Piotrków Trybunalski (2:1). Mimo wyraźnej prze- odbyło się Zebranie Plenarne wydziału, na którym na którym zebrano ponad 5 tys. zł na jego dalszą rehabilitację po uda- wagi drużyny z Łodzi, decydująca bramka padła na 7 sekund przed koń- przeprowadzono wybory. Wszyscy zgromadzeni rze. Drugim wydarzeniem było spotkanie z nestorami organizacji sę- cem po samobójczym uderzeniu zawodnika z Piotrkowa Trybunalskiego. głosowali za Radkiewiczem, nikt się nie wstrzymał, nikt nie był przeciw. dziowskiej „Zagłębia Miedziowego” na którym zdecydowano o reakty- wowaniu ”Memoriału Piłkarskiego” ku pamięci zmarłych kolegów sę- Po drugiej kolejce spotkań drużyna WS Łódź z 6 punktami wysunęła się dziów (planowany jest na czerwiec 2020 r.). na prowadzenie. Pierwszego miejsca już nie oddali. W trzecim meczu ło- dzianie gładko pokonali WS Sieradz 5:0 i z dorobkiem kompletu punktów Zwieńczeniem bardzo aktywnego półrocza nowego zarządu była or- Zajęcia dla nowych sędziów poprowadził m.in. Julian Pasek. wyprzedzili drugą na podium ekipę z Piotrkowa. Trzecie miejsce zajęli sę- ganizacja szkolenia wyjazdowego dla sędziów i obserwatorów. Pod- dziowie z Sieradza, a na czwartym uplasował się zespół ze Skierniewic. czas obozu w Nowej Rudzie arbitrzy mieli m.in.: egzaminy (bieganie Arbitrzy po raz kolejny wcielili się w rolę piłkarzy. Swój jubileuszowy i teoria), wykłady poprowadzone przez sędziego międzynarodowego turniej rozegrali 25 stycznia br. Tradycja jest długa, ponieważ inicja- Podczas ceremonii zakończenia turnieju wręczono nagrody indywi- Krzysztofa Jakubika i zajęcia kondycyjne. tywę wspiera Prezes Lubuskiego ZPN – Robert Skowron i Przewodni- dualne. Najlepszym zawodnikiem został Przemysław Holewiński (WS czący Lubuskiego KS – Jan Suchecki. Organizatorem przedsięwzięcia Sieradz), najlepszym bramkarzem Dawid Łuczyński (WS Piotrów Try- Zimowy wyjazd podsumował Przewodniczący KS Legnica – Marek Opa- był Przewodniczący Podokręgu LZPN Nowa Sól – Dariusz Kawszyn. bunalski), królem strzelców – Michał Gajda (WS Łódź). Asystent PKO liński: – Po raz pierwszy zorganizowaliśmy szkolenie wyjazdowe KS BP Ekstraklasy w rywalizacji zdobył 4 bramki. Legnica. Atmosfera była fantastyczna a przekazana wiedza na pew- Podczas uroczystego otwarcia obecny był Wójt Gminy Siedlisko – Da- Adam Faliszewski no będzie w odpowiedni sposób wykorzystana przez sędziów. Dzię- riusz Straus. Warto dodać, że w zawodach wystąpili również przedsta- kuje wszystkim, którzy pomogli w organizacji szkolenia. wiciele województwa dolnośląskiego, czyli KS Legnica i reprezentanci Andrzej Ogorzewski przyjmuje gratulacje od Tomasza Marek Dłubała województwa wielkopolskiego – KS Leszno. Województwo lubuskie re- Radkiewicza za 60-lecie działalności w ŁZPN. prezentowali sędziowie z: Podkolegium Zielona Góra – Nowa Sól, Pod- kolegium Świebodzin – Krosno Odrzańskie, Podkolegium Żary – Ża- – Jesteście fantastyczną grupą, w której współpraca polega na part- gań oraz Podkolegium Gorzów Wielkopolski. nerstwie. Dziękuję za Wasze zaufanie – skomentował wybór były arbi- ter ekstraklasy. 43-latek do współpracy w Zarządzie zaprosił te same Emocji było dużo. Najlepiej świadczą o tym wyniki. Ostatecznie najlep- osoby, które działały z nim w ostatnich latach. Są to: Piotr Banasiak szym zespołem okazała się drużyna KS Leszno, a tytuł Mistrza Woje- (Wiceprzewodniczący, Referent ds. Obsady), Arkadiusz Śpiewak (Szef wództwa Lubuskiego powędrował do arbitrów z Gorzowa. Wszystkie Komisji Szkoleniowej), Rafał Przytuła (Referent ds. Obsady Obserwa- drużyny na koniec zawodów otrzymały: puchary, dyplomy i okolicz- torów), Marcin Muszyński (Skarbnik) i Jakub Jankowski (Sekretarz). nościowe upominki. Nie zabrakło wyróżnień dla najlepszego: piłkarza, bramkarz, króla strzelców i – po raz pierwszy – najbardziej ekspresyj- Podczas zebrania wręczono również wyróżnienia za X-lecie działalności nego zawodnika (sędziego). Dodatkowo Sławomir Redziński z Nowej w strukturach ŁZPN. Pięknych jubileusz obchodził Andrzej Ogorzewski, To pół pracowite pół roku dla zarządu, który prowadzi Marek Soli, były sędzia międzynarodowy, otrzymał zaszczytne odznaczenie Zwycięzcy turnieju o Puchar Przewodniczącego KS wspólnie który otrzymał statuetkę za 60 lat pracy na rzecz organizacji sędziow- Opaliński. „Zasłużonego Sędziego”. ze swoimi najwierniejszymi kibicami. skiej. Sylwetkę Pana Andrzeja przedstawialiśmy w „Sędzim” nr 01/2019.
28 SĘDZIA nr 1 (76) 2020 @LaczyNasPilka facebook.com/LaczyNasPilka instagram.com/laczynaspilka youtube.com/user/LaczyNasPilka sklep.laczynaspilka.pl 29 Kolegium Sędziów PZPN Kolegium Sędziów PZPN Łączy nas piłka
wemu i niestety zmarł. Kamil był członkiem stowarzyszenia i zawsze chętnie pomagał w organizowanych przez nie akcjach charytatywnych.
W trakcie turnieju odbyły się licytacje m.in. oryginalnej koszulki Juven- tusu FC z podpisami zawodników, koszulki sędziowskiej z podpisami międzynarodowych arbitrów: Szymona Marciniaka, Pawła Gila, Toma- sza Listkiewicza, Pawła Sokolnickiego i Marcina Borkowskiego oraz ko- ŚPIEWAK HONOROWYM DAWCĄ KRWI szulki meczowej reprezentacji Polski z podpisem Łukasza Teodorczyka. Przez cały dzień na trybunach prowadzona była także zbiórka pieniędzy. O tym, że warto pomagać, nie trzeba nikogo przekonywać. Poza samym faktem wsparcia kogoś, ma Ostatecznie organizatorom udało się zebrać rekordową kwotę 13 tys., się też dużą satysfakcję. Czasem można też otrzymać które przekazano dla drużyny koszykarzy na wózkach Pactum Scy- pamiątkowe wyróżnienie. zory Kielce. W zespole grają osoby mające stwierdzoną dysfunkcję narządu ruchu kończyn dolnych. Drużyna z powodzeniem występu- Takie właśnie dostał Arkadiusz Śpiewak, asystent szczebla centralnego je w turniejach ligowych i towarzyskich, w kraju i za granicą. W maju z WS Łódź. Od 19 lat jest honorowym dawcą krwi. W swoim życiu oddał ubiegłego roku drużyna Pactum Scyzory Kielce wywalczyła mistrzo- już 28 litrów życiodajnego płynu. Zazwyczaj bez wskazywania odbiorcy. stwo Polski w koszykówce na wózkach, pokonując w finałowym dwu- Łódzkiego arbitra wyróżniono 17 grudnia 2019 r. Otrzymał Odznakę Ho- Trójmiasto miał w składzie najlepszego strzelca – Konrada Knopika. meczu zespół KS GTM Konstancin. norowego Dawcy Krwi – Zasłużonego dla Zdrowia Narodu nadaną przez Paweł Wysocki Marcin Szczerbowicz był bardzo zaangażowany podczas Ministra Zdrowia. Statuetkę wręczyła Joanna Skrzydlewska – Wicepre- PAMIĘTAJĄ O ROMANIE STRZELECKIM turnieju im. Alojzego Jarguza. zydent Łodzi. Arkowi gratulujemy odznaki, a także wspaniałej postawy. W Sulęczynie (woj. pomorskie) rozegrano III Turniej PAMIĘTAJMY O PAWLE I JEGO RODZINIE TURNIEJ IM. ALOJZEGO JARGUZA Piłki Halowej im. Romana Strzeleckiego. Rozgrywki I REKORDOWA ZBIÓRKA WSPARLI MAŁEGO PATRYSIA stały się coroczną tradycją, w której najważniejsze jest Nie lubimy przekazywać takich informacji. A już tym upamiętnienie wieloletniego sędziego, obserwatora bardziej, gdy chodzi o młodego, ambitnego człowieka, W sobotę 18 stycznia br. rozegrano XI Olsztyński Turnieje charytatywne to sportowa rywalizacja, ale nikt i działacza KS Pomorskiego ZPN. który był zdolnym sędzią. Niestety, 2 lutego br. Halowy Turniej Sędziów im. Alojzego Jarguza o Puchar nie ma wątpliwości, że liczy się w nich przede wszystkim pożegnaliśmy zaledwie 31-letniego Pawła Marszałka Województwa Warmińsko-Mazurskiego, szczytny cel. W Kluczborku rozegrano Turniej o Puchar Turniej odbył się 11 stycznia br. w hali sportowej i wystąpiło w nim Wyszczelskiego. Utalentowanego arbitra, ale przede w którym rywalizowali sędziowie z całego woje- Przewodniczącego KS Opolskiego ZPN. Celem 7 drużyn. Po emocjonującej rozgrywce w grupie A, z 1. miejsca awan- wszystkim wspaniałego męża i cudownego tatę. wództwa. Zwyciężyła drużyna Top Amator i Asystenci. nadrzędnym była zbiórka pieniędzy na leczenie kilkumiesięcznego sował zespół sędziów z Trójmiasta, a z drugiego drużyna gospoda- Patryka, który choruje na rdzeniowy zanik mięśni. rzy – Oldboje Sulęczyno. Z kolei w grupie B najlepsza okazała się dru- Podium uzupełnili Przyjaciele Warmińsko-Mazurskiego ZPN żyna z Malborka, a na 2. miejscu uplasowali się sędziowie i oldboje i B-Klasa. Począwszy od tej edycji, coroczny Olsztyński Turniej Sę- Zawody odbyły się 11 stycznia br. Ekipa z Kluczborka okazała się gościn- z Kociewia. W półfinałach, w których dwukrotnie o zwycięstwie decy- dziów nosi imię Alojzego Jarguza, który zmarł 22.04.2019 r. Tur- na tylko w kategorii seniorów. Wśród juniorów (do lat 40) kluczborczanie dowały rzuty karne, zwyciężyły Trójmiasto i Kociewio. Natomiast w fi- niejowi, podobnie jak w poprzednich latach, przyświecał cel cha- nie dali rywalom żadnych szans ogrywając kolejno: Opole (5:0), Kędzie- nale lepsi byli zawodnicy z Trójmiasta wygrywając 2:0. Po raz pierw- rytatywny. Po zakończeniu rozgrywek, w Hotelu Wileńskim, zor- rzyn-Koźle (3:1) i Nysę (3:0). W kategorii seniorów (powyżej lat 40) trium- szy w turnieju nie wygrali gospodarze. ganizowano uroczysty obiad, a następnie licytację przekazanych fowali kędzierzynianie pokonując: Nysę (1:0), Kluczbork (3:1) i Opole (3:1). przedmiotów. Zlicytowane zostały m.in. koszulki meczowe repre- Król strzelców: Konrad Knopik (Trójmiasto) zentacji Polski z autografami całego zespołu, koszulki reprezen- Jednak rywalizacja sportowa w tym dniu nie była najbardziej istotna. tacji Łukasza Piszczka i Arka Milika z podpisami, piłka z podpisem Najważniejszy był szlachetny cel. KS Opolskiego ZPN przyłączyło się Najlepszy bramkarz: Anna Węsierska (Podokręg Malbork) Zbigniewa Bońka, replika medalu zdobytego przez Polską Repre- do akcji "Wyzwanie dla Patrysia" i wsparło chorego kilkumiesięcznego zentację Piłki Siatkowej Mężczyzn na Mistrzostwach Świata w 2018 Patryka Radwańskiego. Podczas turnieju zorganizowano zbiórkę pie- Klasyfikacja końcowa:1. Sędziowie Trójmiasto; 2. Oldboje Sulęczyno; r. czy czapka śp. Alojzego Jarguza z Młodzieżowych Mistrzostw niędzy i kiermasz smakołyków. Cały dochód został przeznaczony na 3. Sędziowie i Oldboje Kociewie; 4. Sędziowie Podokręg Malbork; 5. Paweł był bardzo dobrym sędzią, ale przede wszystkim Świata U-20, rozgrywanych w 1979 r. w Japonii. Podczas tego- pomoc dla dzielnego chłopca. Zebrano ponad 2,5 tys. zł. Radio Gdańsk; 6. Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego; fantastycznym ojcem. rocznej edycji udało się zgromadzić kwotę 18,9 tys. zł, co jest naj- Dawid Matyszczak 7. Sędziowie Podokręg Słupsk. wyższym wynikiem, biorąc pod uwagę wszystkie dotychczasowe Filip Kaliszewski Paweł był sędzią zrzeszonym w KS Warmińsko-Mazurskiego ZPN. Uro- edycje turnieju. Zebrane fundusze zostaną przeznaczone na Wo- dził się 08.09.1988 r., i od zawsze był związany ze sportem. Jako nasto- jewódzki Specjalistyczny Szpital Dziecięcy w Olsztynie. JARNOŁTÓWEK ZNÓW GOŚCIŁ OPOLAN latek trenował kick-boxing oraz koszykówkę. Ale piłką nożną intereso- Paweł Aptowicz W SZCZYTNYM CELU I Z MYŚLĄ O KAMILU wał się od dziecka. Na sędziowanie zdecydował się z pasji do futbolu Od 21 do 23 lutego br. sędziowie i obserwatorzy szczebla oraz, jak sam żartobliwie mówił, braków w wyszkoleniu technicznym. okręgu Opolskiego ZPN (od IV ligi do Klasy Okręgowej Rzadko na łamach „Sędziego” wracamy do wydarzeń B), a także sędziowie B-klasy (kandydaci do Klasy sprzed kilku miesięcy. Jednak kiedy mówimy o Paweł sędzią próbnym był od 16.05.2013 r., rzeczywistym został Okręgowej B) szkolili się pod wzgórzami Gór Opawskich. szczytnym celu i przykładzie do naśladowania, to po 01.01.2015 r. Sędziował ponad 300 meczów na poziomie: wojewódz- prostu trzeba. Okazuje się bowiem, że Stowarzyszenie kiej IV ligi (jako sędzia oraz jako asystent), w meczach młodzieżowych Hotel "Ziemowit" w Jarnołtówku po raz czwarty przyjął opolskich rozjem- „Świętokrzyscy Sędziowie Piłkarscy Pomagają” wpadło reprezentacji międzynarodowych oraz drugiej ligi. ców na szkoleniach i egzaminach teoretycznych. Sprawdzian sprawno- na kolejny dobry pomysł. Podczas Mikołajkowego Turnieju ściowy zorganizowano w Głuchołazach na stadionie miejskim. W trak- zbierano pieniądze dla drużyny koszykarzy na wózkach – Pactum Był uczestnikiem zgrupowania CORE ASSISTANT edycji 2019/2020. cie trzech dni sędziowie i obserwatorzy zdobyli wiedzę z zakresu naj- Scyzory Kielce. Efekt? 13 tys. zł. Brawo! Swoją koleżeńskością, charakterem oraz podejściem do życia budził nowszych wytycznych i tematów, które Centralna Komisja Szkolenio- zaufanie oraz sympatię. Był przyjacielem wielu, świetnym kompanem, wa KS PZPN wdrożyła przed rundą wiosenną. Prelegentami na szkole- 14 grudnia 2019 r. w hali sportowej w Bilczy rozegrano III edycję tur- wybitnym policjantem oraz pierwszorzędnym sędzią, który w reak- niach byli m.in. Jarosław Przybył (zawodowy arbiter), Piotr Tenczyński nieju, który nosi imię Kamila Pastuszki. Udział wzięli sędziowie z kil- cji na te kilka słów prawdy o sobie pewnie zaprzeczyłby a następnie (obserwator szczebla cen- ku województw. Do Bilczy zjechali arbitrzy z Tarnowa, Nowego Sącza, skromnie podziękował. Zmarł 9 lutego br. Pozostawił żonę Iwonę, tralnego), Marcin Kocha- Nowego Targu, Rzeszowa, Limanowej, Kielc, Skarżyska/Starachowic 2-letnią córeczkę Julkę oraz 10-letniego syna Szymona. nek (Top Amator B), Da- i Ostrowca/Sandomierza. Rywalizacja w turnieju najpierw toczyła się niel Szpila (asystent szcze- w dwóch grupach. Po niezwykle zaciętych spotkaniach grupowych Zarząd Terenowy NSZZ Policjantów Komendy Miejskiej Policji w Olsz- bla centralnego). Organi- oraz pojedynkach ćwierćfinałowych, pary półfinałowe utworzyły dru- tynie, którego śp. Paweł był członkiem, uruchomił specjalne konto, zacją zajęli się sędziowie żyny Skarżyska/Starachowic i Rzeszowa oraz Limanowej i Tarnowa. na które można przekazywać wsparcie dla jego rodziny. Wpłat moż- III ligi KS Opolskiego ZPN. W obu meczach lepsi okazali się ci pierwsi. Ostatecznie po zwycię- na dokonywać na numer konta: 63 1600 1462 1019 2614 3000 0002 W trakcie obozu tradycyj- stwo w całym turnieju sięgnęła drużyna z województwa świętokrzy- z dopiskiem „wsparcie dla rodziny śp. Pawła”. nie miało miejsce morso- skiego, która wygrała w karnych. Mecz o 3. miejsce zakończył się z ko- wanie i zdobywanie szczy- lei triumfem drużyny z Tarnowa. Iwona, Tobie i Waszym dzieciom życzymy dużo siły, choć wiem, że tu Kopy Biskupiej (890 m Wam jej nie brakuje. Zawsze możecie liczyć na wsparcie ze strony sę- n.p.m.). Organizacją zgrupowania zajęli się sę- Turniej po raz pierwszy nosił imię zmarłego tragicznie w 2019 r. sędzie- dziowskiej braci i nigdy nie wahajcie się o nią poprosić. Podczas turnieju licytowano m.in. koszulki z podpisami Dawid Matyszczak dziowie III ligi. Warunki były bardzo dobre. go Kamila Pastuszki, który w lipcu uległ ciężkiemu wypadkowi rowero- Paweł Aptowicz międzynarodowych sędziów.
30 SĘDZIA nr 1 (76) 2020 @LaczyNasPilka facebook.com/LaczyNasPilka instagram.com/laczynaspilka youtube.com/user/LaczyNasPilka sklep.laczynaspilka.pl 31 Kolegium Sędziów PZPN Kolegium Sędziów PZPN Łączy nas piłka TYTUŁ WRÓCIŁ DO LESZNA ODSZEDŁ NA ZAWSZE JAN MARCHWIŃSKI Po rocznej przerwie sędziowie z Wydziału Sędziowskiego z Leszna odzyskali mistrzowski tytuł. W Halowych – NA LINII PIŁKARZ, MARYNARZ I UTYTUŁOWANY SĘDZIA Mistrzostwach Sędziów Wielkopolski, które odbyły się 14 grudnia 2019 roku w Miejskiej Górce k. Leszna, gospodarzom do zwycięstwa wystarczyły trzy wygrane mecze. Maleją coraz wyraźniej szeregi czołowych polskich arbitrów piłki nożnej lat ‘60, ’70 i ‘80,
Do rywalizacji przystąpiło 5 reprezentacji okręgów: Piła, Poznań, Leszno, a których znała i szanowała za ich pracę na boisku praktycznie cała futbolowa Polska. Kalisz i Konin. Mistrzowskiego tytułu broniła reprezentacja WS Poznań i do ostatniego spotkania kibice zgromadzeni w hali widowisko-sportowej Do takich należał ś. p. Jan Marchwiński reprezentant Wybrzeża, występujący w podwójnej mogli być przekonani, że puchar ponownie pojedzie do stolicy Wielkopol- ski. W meczu, który decydował o końcowym triumfie, poznaniakom wy- roli: oficera Marynarki Wojennej i członka organizacji – Kolegium Sędziów OZPN starczał remis, a gospodarze z Leszna musieli wygrać. Ostatecznie zde- klasowali oni przyjezdnych 3:0, a ponieważ obie ekipy zgromadziły tyle w Gdańsku. Został pochowany 8 lutego 2020 roku na Cmentarzu Witomińskim w Gdyni. samo punktów, o wygranej zdecydowało właśnie to ostatnie spotkanie.
Zgrupowanie w Kołobrzegu to już tradycja. W styczniu odbyła się Drużyna z Leszna to absolutny hegemon ostatnich edycji mistrzostw. arszawianin z urodzenia i mieszkaniec stolicy w okresie tzw. 2002 r., aż przez kolejne 12 lat jest w strukturach Pomorskiego ZPN jego 10. edycja. W ostatnich 7 latach, aż 6 razy kończyli turniej na pierwszym miejscu. pierwszej młodości swoje spotkanie ze sportem rozpoczy- (jako sekretarz komisji rewizyjnej). Tylko raz w 2018 r. uplasowali się za WS Poznań. Podium uzupełniła re- W nał jako piłkarz tamtejszych klubów: KKS Polonia, RKS Sie- DEKADA NAD BAŁTYKIEM prezentacja WS Kalisz, która w turnieju zdobyła 7 punktów. Najlepszym rakowianka i KS Stal Grochów. Dość szybko spodobała mu się jed- Za swoją działalność doczekał się licznych odznaczeń i tytu- zawodnikiem turnieju został Sebastian Lorek (WS Leszno), najlepszym nak funkcja arbitra. W sierpniu 1961 r. zostaje sędzią próbnym, a łów: srebrnej i złotej odznaki honorowej PZPN i GZPN, me- Rekordowa, bo aż 244 osobowa grupa arbitrów, bramkarzem Patryk Pakuszewski (WS Kalisz), najlepszym strzelcem po upływie roku – rzeczywistym. Już pierwsze kroki rozjemcy w dali 75-lecia i 80-lecia PZPN, 40-lecia i 65-lecia GZPN oraz obserwatorów i seniorów w dniach 2-5 stycznia br. Kacper Popek (WS Poznań), a najstarszym zawodnikiem zmagań był zawodach piłkarskich, wskazywały, że ma do tego „smykałkę”. Pomorskiego ZPN. Uwieńczeniem wszystkich dokonań uczestniczyła w zimowym zgrupowaniu w Kołobrzegu Zdzisław Niedzieliński (WS Konin). Każda z drużyn otrzymała pamiąt- Niedługo czekał na awans na szczeble centralne: prowadzi me- Janka było nadanie mu tytułów: Członka Honorowego zorganizowanym przez Wielkopolskie Kolegium Sędziów. kowy puchar oraz dyplom. cze III, II i I ligi (obecnie ekstraklasy). Także spotkania między- PZPN i GZPN oraz Sędziego Zasłużonego i Sędziego Ho- Obóz był wyjątkowy nie tylko ze względu na liczbę narodowe. Statystyka jest imponująca: do roku 1981 w swoim norowego KS PZPN. Dodajmy: w 1970 r. uchwałą Rady kursantów. Była to również jubileuszowa, 10. edycja tego programu. To, że sędziowie z Wielkopolski potrafią dobrze grać w piłkę nożną po- rejestrze sędziego ma ponad 1000 zawodów w tym 274 ligo- Państwa, odznaczony został Srebrnym Krzyżem Zasługi. twierdzili również uczestnicząc w III lidze futbolsport.pl. W swoim pierw- wych i 6 międzynarodowych (3 klubowe i 3 międzypaństwo- Nad morze przyjechali także przedstawiciele KS PZPN Marcin Szulc szym sezonie zajęli 2. miejsce w tabeli, wygrywając 10 spotkań z 12 roze- we jako s. główny i liniowy). Tak oceniono blisko 60-letnią pracę sportowo-społeczną i Piotr Tenczyński oraz zaproszeni goście z Bydgoszczy, Szczecina i Zie- granych. Wykazali się także najlepszą obroną w całej lidze, tracąc przez Jana Marchwińskiego. Ocena wysoka i na pewno zasłużona. lonej Góry. To właśnie obecni obserwatorzy szczebla centralnego po- całe rozgrywki jedynie 17 bramek, a strzelając przy tym 55 goli. Taki Po zakończeniu czynnej kariery jest obserwatorem. Swoje prowadzili w trakcie czterech dni serie szkoleń. Uczestnicy wysłuchali końcowy rezultat pozwolił wielkopolskim sędziom cieszyć się z awan- cenne uwagi, rady, przekazuje teraz młodszym kolegom poznają- Zmarłego 3 lutego br. w wieku 87 lat naszego druha, odprowadza- wykładów dotyczących m.in. Przepisów Gry 2019/20 w praktyce, za- su do wyższej ligi. cym tajniki piłkarskiego arbitrażu na ponad 500 zawodach w tym li w dniu pogrzebu (8.02) – obok najbliższej rodziny – żony, dzie- rządzania strefami technicznymi, mowy ciała sędziego, interpretacji Łukasz Araszkiewicz 251 na szczeblu centralnym. I także do tej roli miał spory dar. ci, wnuków i prawnuków – przyjaciele, koledzy i znajomi. Przede SPA/DOGSO i prawidłowej oceny artykułu 11. Wyjazd został uzupełnio- wszystkim duża była grupa z rodziny piłkarskiej i sędziow- ny zajęciami dla uczestników Programu Mentorskiego oraz wysłucha- Kolega Janek dał się również poznać jako utalentowany i moc- skiej na czele z członkiem Zarządu PZPN i prezesem Po- niem sędziowskich historii starszych kolegów, wśród których prym no zaangażowany działacz sędziowski. Przez dwie morskiego Związku – Radosławem Michalskim. Nad wiedli Wacław Hałas, Wiktor Stempowski i Piotr Woźny. kolejne kadencje (1978 – 2002) przewodniczy KS Za swoją działalność doczekał się grobem przemawiał, przypominając ciekawy życio- Gdańskiego OZPN będąc jednocześnie wicepreze- licznych odznaczeń i tytułów. rys Janka Marchwińskiego przewodniczący KS Po- W piątek i sobotę sędziowie brali udział w treningach kondycyjnych na sem okręgu do spraw sędziowskich. Przewodniczy Prowadził 6 międzynarodowych morskiego ZPN – Tomasz Góreczny. plaży. Zajęcia poprowadzili Maciej Pelka i Łukasz Araszkiewicz. Piątkowa arbitrom ówczesnego Makroregionu Pomorze. Od meczów. Jerzy Figas aktywność została poszerzona o zajęcia w sali gimnastycznej z licen- cjonowaną instruktorką fitness Natalią Rybarczyk. Maciej Cebulski wraz z Adamem Kupsikiem na boisku egzaminowali Wielkopolską Kadrę Asy- KOLEDZY WSPOMINAJĄ JANKA stentów. Do dyspozycji mieli kamery, a każdy z asystentów po ćwicze- niu dostał informację zwrotną wraz z rezultatem. Odpowiednią rege- Janek w życiu zawodowym Urodziłem się z Jankiem w tym samym 1930 roku. Wybitny przyjaciel sędziów i za- nerację i relaks dla arbitrów zapewniła wieczorna wizyta w aquaparku. Sędziowie z Poznania zaangażowali się w pomoc dla Jasia. pełnił odpowiedzialną służbę Razem też zostaliśmy powołani do służby w Marynarce wodników. Człowiek z dużym auto- Pomogli pobić rekord w liczbie trenujących jednocześnie osób. w strukturach Marynarki Wo- Wojennej w Ustce. Razem mieliśmy zaszczyt dostąpić rytetem nie tylko sędziowskim. Zde- Należy pamiętać o tym, że takie zgrupowanie to wielkie przedsięwzię- jennej. Był m.in. adiutantem stopni oficerskich. Obaj również zostaliśmy sędziami pił- cydowany i odważny w podejmowa- cie logistyczne i organizacyjne. Docenił to Przewodniczący Wielkopol- v-ce admirała Zdzisława Stu- karskimi, przy czym ja zdecydowałem się na to o dwa lata niu trudnych boiskowych decyzji. skiego KS – Zbigniew Cukiert. Wyróżnił Łukasza Araszkiewicza, Szymo- ZAPRAWY ZIMOWE dzińskiego. To jeszcze jedno wcześniej Gdy zostałem arbitrem szczebla centralnego Dla młodych adeptów godny – wy- na Lizaka i Kamila Waskowskiego, którzy zorganizowali zgrupowanie. zaszczytne wyróżnienie, które Janek był moim sędzią liniowym w ówczesnej II i I lidze. rozumiały nauczyciel. W przeszło- Letnia edycja obozu odbędzie się w Karpicku, a organizatorzy chcą po- Obóz w Kołobrzegu zmotywował arbitrów w KS do Go spotkało i najlepiej świad- ści prowadziliśmy razem zawody bić swój rekord i przekroczyć liczbę 300 uczestników. ciężkiej pracy w trakcie przerwy czyło o zdolnościach mojego Pamiętam, że kiedyś zostaliśmy delegowani do pro- na najwyższym szczeblu rozgryw- Tomasz Nowicki w rozgrywkach. Treningi pod hasłem „Zaprawy Przyjaciela. Służbę wojskową wadzenia meczu w moim rodzinnym mieście w Łodzi. kowym. Byłem z Jankiem jako li- zimowe” odbywały się dwa razy w tygodniu. zakończył w 1977 r. w stopniu Postanowiliśmy, że pojedziemy w mundurach (w na- niowy na Jego meczach zagranicą: kapitana Marynarki Wojennej. szej trójce występował też marynarz Wacław Witkow- w Albanii, Bułgarii i Czechosłowa- Kondycję sędziowie z Poznania ćwiczyli na bieżni miejscowej Akademii ski). Tak zaproponowałem, ponieważ rodzice, a zwłasz- cji. W swoich reakcjach jako zwy- Wychowania Fizycznego pod okiem asystenta szczebla centralnego A wracając do chlubnych kart cza ojciec, lubił mnie oglądać w wojskowym unifor- kła osoba, a także arbiter piłkarski, Macieja Cebulskiego. Zajęcia fitness w Fabryce Formy Green Point ko- sędziego podkreślić należy, że mie, a w ten sposób mogłem mu więc sprawić kolej- zawsze godny do naśladowania. Ni- ordynował Łukasz Araszkiewicz, a treningi siłowe i cardio przeprowa- Janek wychował całą plejadę ną przyjemność. Kiedy minęliśmy już bramy stadio- gdy nie odmówił, jeśli ktoś zwrócił dzał były arbiter, a obecnie licencjonowany instruktor – Maciej Bauer. dobrych arbitrów, którym uda- nu Widzewa, nieoczekiwanie wywołaliśmy sobą duże się do niego z jakąś prośbą. Miał Sędziowie z Piły spotykali się na treningach w Chodzieży. Za przygo- ło się później prowadzić mecze zaciekawienie wśród zasiadających już na trybunach też duże poczucie humoru. towania na północy województwa odpowiedzialni byli Arkadiusz Mie- na szczeblu centralnym. Mia- kibiców. Bo w Mieście Włókniarzy, na co dzień trud- loch i Krzysztof Ślefarski. Dodatkową atrakcją po skończonym wysił- łem zaszczyt, że przynależałem no było spotkać reprezentantów polskiej marynarki. Patrząc na tłumy ludzi odprowadza- ku była możliwość odnowy biologicznej w miejscowym aquaparku. do tej grupy. Żegnając więc na- jących Janka na wieczny spoczynek szego profesora i oficera Mary- Jeszcze jedno – w 1976 r. zostałem sędzią międzyna- lepiej zrozumiałem, że był dobrym Arbitrzy z Wielkopolski połączyli przygotowania do rundy wiosennej narki, z którym spędziłem ra- rodowym, a Janek awansował do I ligi. Później został człowiekiem. Nie mogłem z Bydgosz- z pomocą dla 6-letniego Jasia. Młody piłkarz Warty Poznań choru- zem spory „kawałek” swojego przewodniczącym KS w Gdańsku, a ja objąłem tę funk- czy nie przyjechać do Gdyni, aby być je na nowotwór. Wsparli swoim uczestnictwem akcję charytatywną, życia, było mi bardzo przykro. cję po nim. Słowem „trzymaliśmy” się wciąż razem. na pogrzebie znamienitego druha. Jednym z głównych organizatorów był Szymon Lizak. Zaprosił dzięki czemu pomogli pobić rekord frekwencji. W hali Cityzen treno- Eugeniusz Bochan Jerzy Kacprzak Roman Kostrzewski gości m.in. ze Szczecina. Obok stoi Łukasz Ostrowski. wało jednocześnie 150 osób. Łukasz Araszkiewicz
32 SĘDZIA nr 1 (76) 2020 @LaczyNasPilka facebook.com/LaczyNasPilka instagram.com/laczynaspilka youtube.com/user/LaczyNasPilka sklep.laczynaspilka.pl 33 Kolegium Sędziów PZPN
34 SĘDZIA nr 1 (76) 2020