RIS308679 Binnenhof Renovatie
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Typ tekstTyp tekstTyp tekst Saskia Bruines Wethouder Economie, Internationaal en Dienstverlening Retouradres: Postbus 12600, 2500 DJ Den Haag Ons kenmerk DSO/10113290 Aan de voorzitter van de commissie Bestuur RIS308679 Contactpersoon Katleen van den Meerschaut Dienst Dienst Stedelijke Ontwikkeling Afdeling Directie Projecten Den Haag Telefoonnummer 14070 Datum E-mailadres [email protected] 11 mei 2021 Onderwerp Binnenhof renovatie Geachte voorzitter, Op 28 januari 2021 heeft de Tweede Kamer herbevestigd om na de zomer van 2021 te starten met de renovatie van het Binnenhof. De planvorming voor de renovatie van het Binnenhof is daarmee in een stroomversnelling gekomen. Vanaf de zomer zullen de zogenoemde ‘gebruikers’ van het Binnenhof, de Eerste en Tweede Kamer, Raad van State en ministerie van Algemene Zaken verhuizen naar hun tijdelijke locaties. Oktober 2021 zal de renovatie van het Binnenhof van start gaan. Deze zal tot eind 2026 duren, daarna verhuizen de gebruikers terug naar het Binnenhof. Een mooi, goed opgeknapt Binnenhof met goede faciliteiten voor gebruikers en bezoekers is van groot belang voor de economie van de stad. De renovatie van het Binnenhof biedt de gemeente dan ook veel kansen en aangrijpingspunten om de inrichting van de bredere openbare ruimte rond het Binnenhof verder te verbeteren (vervolg Kern Bijzonder). Het college wil deze kansen verzilveren. Daarvoor zijn inmiddels al een aantal plannen opgesteld en ideeën uitgewerkt. In deze brief wordt u hier, voor zover bekend, nader over geïnformeerd. Waar plannen vragen om het vrijmaken van extra financiële middelen, zal dit via separate besluitvorming aan u worden voorgelegd. Daarnaast wordt voor het bredere gebied van de binnenstad gewerkt aan een nieuw Binnenstadsplan. De renovatie van het Binnenhof baart veel ondernemers en bewoners in onze stad echter ook zorgen. Het Binnenhof is niet alleen een belangrijk icoon van Den Haag, maar het is ook het hart van onze historische binnenstad. Veel bewoners, bezoekers en gebruikers komen dagelijks naar het Binnenhof of lopen er doorheen. De omgeving van het Binnenhof moet daarom ook gedurende de renovatie een interessante plek blijven om te bekijken en te verblijven. Overlast als gevolg van werkzaamheden moet daarbij zoveel mogelijk worden beperkt. Het college hecht er bovendien veel waarde aan dat een goede schaderegeling voor ondernemers snel vorm krijgt. We zijn hierover in overleg met het Rijksvastgoedbedrijf. Gemeente Den Haag Postbus 12600 T 14070 Spui 70 2500 DJ Den Haag www.denhaag.nl Den Haag Gemeente Den Haag Ons kenmerk DSO/10113290 Hoewel nog niet alle plannen rond de renovatie definitief en bekend zijn, informeren wij u via deze brief graag over de stand van zaken en de planning rond de renovatie. Achtereenvolgens leest u over: 1. Aanleiding en doel renovatie 2. Belang Binnenhof voor de (binnen)stad: historische, ruimtelijk-fysieke en economische verwevenheid 3. Plannen en stand van zaken renovatie 4. Op peil houden bezoekersstromen 5. Betrokkenheid van de omgeving 6. Fasering, planning en beperking overlast. 7. Organisatie project: actoren, rollen en verantwoordelijkheden 8. Vervolgstappen 1. Aanleiding en doel renovatie Het Binnenhof is al eeuwenlang het middelpunt van de Hollandse en Nederlandse politiek. Hier bevinden zich de Eerste en Tweede Kamer en een deel van de Raad van State. Ook de minister- president en zijn ministerie van Algemene Zaken houden hier kantoor. Het huidige Binnenhof is het resultaat van tal van verbouwingen door de eeuwen heen, waarbij steeds nieuwe onderdelen zijn toegevoegd en gewijzigd. De meest recente verbouwing werd voltooid in 1992. Daarbij werd het Tweede Kamer complex uitgebreid en werd onder meer de vergaderzaal van de Tweede Kamer verplaatst. De verschillende gebouwen worden intensief gebruikt en voldoen niet meer aan de eisen van deze tijd. De renovatie van het Binnenhof is hard nodig, om het gebouw klaar te maken voor gebruik door toekomstige generaties. Meer informatie over de urgentie van de renovatie vindt u in het boekje ‘Renovatie Binnenhof met oog voor de omgeving’ (2017, RIS296473), dat gezamenlijk door het Rijksvastgoedbedrijf, de gemeente en de omgeving is opgesteld. 2. Belang Binnenhof voor de (binnen)stad historische, ruimtelijk-fysieke en economische verwevenheid Het belang van het Binnenhof voor de stad Den Haag is zeer groot. Het is niet overdreven te zeggen dat de stad Den Haag haar ontstaan dankt aan het complex. Immers, in de loop van de eeuwen heeft het Binnenhof gezorgd voor een aanwas in de stad van bestuurders en werklieden, die zich in de nabijheid van het complex vestigden. Het Binnenhof wordt gerekend tot de Top 100 van Nederlandse Rijksmonumenten en is mogelijk het oudste parlementscomplex in Europa dat als zodanig dienst doet. De vergaderzaal van de Eerste Kamer, rond 1655 gebouwd als vergaderzaal van de Staten van Holland en West-Friesland, kan worden gezien als de oudste in gebruik zijnde parlementaire vergaderzaal. Het ontstaan van het complex gaat terug tot de bouw van een kasteel door de graven van Holland in de dertiende eeuw. Later werden zij in de keuze voor het Binnenhof als domicilie opgevolgd door stadhouders, de Staten van Holland en West-Friesland, de Staten-Generaal van de Nederlanden en, sinds 1815, de Staten-Generaal van het Koninkrijk der Nederlanden. Het Binnenhof is historisch gezien ook de plek waar politiek en publiek elkaar ontmoeten. Dit contact tussen bestuurders en burgers vindt, ook nu nog, zowel formeel als informeel plaats, op diverse plekken in en rondom het Binnenhof. 2/14 Gemeente Den Haag Ons kenmerk DSO/10113290 Het Binnenhof heeft een sterke ruimtelijk-fysieke relatie met de aangrenzende straten, pleinen en bebouwing. Veranderingen aan de buitenzijde van het Binnenhof hebben een direct effect op de omgeving. Voor veel bewoners en bezoekers is de loop- en fietsroute óver het Binnenhof een vanzelfsprekende verbinding in de binnenstad en ook de Hofplaats wordt als route vanaf het Spui richting Binnenhof gebruikt. Het Binnenhof is ook een toeristische trekpleister en ‘landmark’ voor de binnenstad die een belangrijke functie vervult voor omliggende horeca, winkels en musea. Maar liefst 61% van de Nederlanders die een toeristisch bezoek aan Den Haag overweegt, geeft aan daarbij het Binnenhof te willen bezoeken. Daarmee is het Binnenhof na het Scheveningse strand de belangrijkste toeristische trekpleister van Den Haag1.. Bovendien is het naastgelegen Mauritshuis (dat ruimtelijk een sterke relatie met het Binnenhofcomplex heeft), met circa 500.000 bezoekers per jaar het grootste museum van de stad en van significante betekenis voor het Haagse toerisme. Kortom, het Binnenhof is historisch, ruimtelijk en economisch verweven met de (binnen)stad. De relatie tussen het Binnenhof, gemeentegrond, publieke ruimte en het functioneren van de stad maakt dat we de renovatie in samenhang moeten zien met lopende of toekomstige projecten en beleidskaders over dit deel van de stad. Te denken valt aan de versterking Museumkwartier, De Kern Bijzonder, de Hartlijn, Mobiliteitstransitie, duurzaamheidsambities, de energietransitie, Binnenstadplan, Strategie Toerisme en elementen uit het Sociaal Economisch Herstelplan. Het college heeft dan ook afgesproken met het Rijksvastgoedbedrijf dat we ons gezamenlijk inzetten om de omgeving aantrekkelijk en leefbaar te houden. Het is onze gezamenlijke ambitie om de bezoekersstromen op peil te houden. 3. Plannen en stand van zaken renovatie In de afgelopen jaren was de planvorming voor de renovatie van het Binnenhof vooral gericht op sober en doelmatig renoveren. Het college zet zich in om meer ambitieus te zijn en gezamenlijk plannen te ontwikkelen die aansluiten bij wensen en ambities voor de binnenstad. Daarmee benutten we de renovatie van het Binnenhof als kans om de Binnenstad nog mooier en aantrekkelijker te maken. Buitenhof: een Hofgracht zoals vroeger Aan de zijde van het Buitenhof wil het Rijksvastgoedbedrijf het kelderniveau van het Binnenhofcomplex tot werkruimte omvormen. Om voldoende daglicht te krijgen en het complex aan deze zijde nog beter te beveiligen, omarmt het Rijksvastgoedbedrijf het idee van een Hofgracht die in de gemeentelijke visie voor de Hartlijn en Buitenhof (2018) is opgenomen. Daarmee biedt de renovatie een kans voor een verfraaiing van de buitenruimte. Als de bestaande blokken als beveiligingsmaatregel verdwijnen, kan een veiligheidsmaatregel op hoogwaardige en attractieve wijze worden geïntegreerd in het buitenruimte ontwerp. Het college is dan ook nauw betrokken bij de planvorming van deze gracht, zodat de uitvoering goed aansluit op de gemeentelijke visie. Dit betekent wel dat de gemeente parallel aan het bouwen van de gracht moet investeren in de aankleding van de gracht. Deze ingreep kan gecombineerd worden met de bestaande plannen voor de Hartlijn, herinrichting van het Buitenhof en een eventuele ondergrondse fietsenstalling onder het Buitenhof (waar momenteel een verkenning naar wordt gedaan). Naast de aankleding van de gracht zal het college in elk geval investeren in het waterdicht maken van de bodem van de Hofvijver met bentonietmatten. Hoewel de vijverbodem jaren geleden al waterdicht is gemaakt, was de strook langs de gevel van het Binnenhofcomplex nog niet aangepakt vanwege de beperkte toegankelijkheid en de voorgenomen renovatiewerkzaamheden. 1 Den Haag in beeld; Imago onderzoek Den Haag (Kantar, 2021) 3/14 Gemeente Den Haag Ons kenmerk DSO/10113290 Status De planvorming van het Rijksvastgoedbedrijf over de Hofgracht is leidend,