Glacial Landforms in Poland. Young and Old Glacial Landscapes

Glacial landforms in Poland. Young and old glacial landscapes.

Glacial landforms in Poland. Young and old glacial landscapes. Lesson plan (Polish) Lesson plan (English) Glacial landforms in Poland. Young and old glacial landscapes.

Link to the lesson

Before you start you should know

that glacial periods in Poland occurred in the Pleistocene (earlier of the two epochs that constitute the Quaternary Period in the Cenozoic Era); that glaciation through geological surface processes has contributed to shaping the contemporary landforms; that a glacier can take the form of an ice sheet (continental glacier) or a mountain glacier; that an ice sheet or a mountain glacier activity results in particular landforms.

You will learn

to distinguish young and old glacial landscapes; to name glacial landforms and show them on the map of Poland; to name glacial landforms occurring in mountain areas.

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl nagranie abstraktu

The course of glaciaon in Poland

Ice sheets and glaciers form under the following conditions:

prolonged low (below 0 degrees Celsius) air temperatures; snowfall larger than its loss through melting; landforms enabling accumulation of snow (ﬂat or concave landscape areas). Over thousands of years of the Pleistocene, the climate changed, as cooler periods interspersed with warmer ones. When it was relatively cooler over a long period of time, the Scandinavian Ice Sheet increased its size. The ice slid over the neighbouring areas, including Poland (see map above) in the process of so called ice sheet advance. The period when a particular area has been covered by an ice sheet is called a glacial, glaciation or simply ice age. In Poland there were four glaciations: Podlaskie (corresponding temporarily to Elbe glaciation in Northern Europe and Beestonian Stage in the British Isles) (the oldest), South Polish (Elster or Anglian Stage), Middle Polish (Saalian) and North Polish (Vistulian or Weichselian) (the most recent). Between them there were warmer periods called interglacials (that is periods between glaciations), when the ice sheet retreated from our area. It is believed that currently we observe such an interglacial.

In the table below you can ﬁnd detailed data on each of the glacials and interglacials. Note that each of these periods has a few names used by geographers and geologists interchangeably. All of these names relate to the locations reached by the ice sheet in its maximum advance. DURATION GLACIAL (thousands of years ago) interglacial

NORTH POLISH GLACIATION 10–110 (Baltic, Vistulian, Weichselian)

110–130 Eemian interglacial

MIDDLE POLISH GLACIATION 130–310 (Oder)

310–360 Holstein (Mazovian) interglacial

SOUTH POLISH GLACIATION 360–620 (Kraków, San)

620–700 Przasnysz (Cromerian) interglacial

PODLASKIE GLACIATION 700–800 (Narew)

Glacial landforms in Poland

Several advances of the ice sheet on the territory of Poland have transformed its landscape. Numerous landforms emerged as a result of erosion and deposition by mountain and continental glaciers (ice sheets). Glacial erosion is:

abrasion of the glacier bed by the rock debris carried by the glacier and the water ﬂowing underneath; erosion of the bed caused by the sheer pressure of the moving ice (mostly in the mountains); physical erosion (mostly by freeze‐thaw weathering) of the rocks near the glacier.

Forms created through the acvity of a connental glacier

Wide U‐shaped mountain valleys – e.g. Chochołowska Valley or Kościeliska Valley in Tatra Mountains – have been carved by valley glaciers and waters flowing from them. The slopes have accumulated layers of weathered rocks, so called stone runs. On lowlands, in front of the ice sheet margin, wide meltwater valleys, so called ice‐marginal valleys have developed, filled by large rivers. Also on lowlands, glacial meltwaters have carved deep, long and narrow hollows called tunnel valleys, which were later filled by water to form ribbon lakes.

Forms created through the acvity of the mountain glacier



A glacier ﬁlled the wide Chochołowska Valley in the Pleistocene. Task 1

Find terminal moraines located within the lake districts belt. Write down their names and altude above sea level.

Young and old glacial landscapes.

Nowadays, glacial landforms can be found almost all over Poland. However, in various regions, they have remained in various condition. Glacial landforms in its best form can be found in lake districts, because these were the areas reached by the last North Polish glaciation. The landscape there is referred to as young glacial landscape, characterised by strongly undulating terrain and numerous glacial landforms such as: moraines, lakes sandurs, eskers, kames, drumlins etc.

South of the lake districts, there are areas of old glacial landscapes. They include mostly the lowlands (Polish Plain) and the uplands belt. During the last glaciation, this was the area near the edge of the ice sheet that is the periglacial zone. It had a cold climate, which caused intense weathering of rocks due to freeze‐thaw and other erosive processes occurring under the conditions of permanently frozen ground (permafrost). The combination of geological processes in the periglacial environment resulted in the reworking of the earlier glacial landforms. At the same time, other forms emerged, which are characteristic for this zone: stone runs, loess sediments, inland dunes. Exercise 1

Match the name of the terminal moraine with the region

Masurian Lake District, Kashubian Lake District, Chełmińsko-Dobrzyńskie Lake District

Dylewska Góra

Wieżyca

Szeska Góra

Exercise 2

Indicate two forms being a result of the accumulaon acvity of the glacier

erratic blocks roche moutonnée, sheepback moraine ice ﬂoe

Summary

On our territory, we had four glaciations (glacials), of which the North Polish Glaciation had the strongest impact on the present landscape. The North Polish Glaciation ended only 10 thousand years ago and shaped the young glacial landscape of the lake districts. The young glacial landscape of our lake districts is characterised by strongly undulating terrain with numerous landforms, e.g.: lakes, ice‐marginal valleys, sandurs, terminal and ground moraines as well as other types of hills (eskers, kames, drumlins). The old glacial landscape is found mostly on lowlands (Polish Plains), dominated by ﬂat terrain diversiﬁed here and there by ice‐marginal valleys, morainic ridges and inland dunes.

Keywords glaciation, ice‐marginal valleys, stone runs, old glacial landscape, young glacial landscape, glacial period, interglacial, moraine Glossary

young glacial landscape

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: young glacial landscape

rzeźba młodoglacjalna – rzeźba terenu powstała w wyniku ostatniego zlodowacenia, w której dobrze zachowały się formy glacjalne, np. moreny, jeziora, sandry; w Polsce obejmuje pas pojezierzy i pobrzeży

old glacial landscape

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: old glacial landscape

rzeźba staroglacjalna – rzeźba terenu powstała w czasie dawnych zlodowaceń, której formy zostały już znacząco wyrównane; w Polsce obejmuje Niziny Środkowopolskie i pas wyżyn i kotlin; obszar ten znajdował się na przedpolu (w streﬁe peryglacjalnej) ostatniego zlodowacenia i pod wpływem zimnego klimatu powstały tam m.in. gołoborza, wydmy śródlądowe, pokrywy lessowe

periglacial zone

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: periglacial zone

strefa peryglacjalna – przedpole lodowca, gdzie panuje zimny klimat sprzyjający m.in. wietrzeniu mrozowemu i innym procesom geologicznym zachodzącym w warunkach zamarzniętego podłoża (wieloletniej zmarzliny)

ice sheet advance

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: ice sheet advance transgresja lodowca – powiększanie się rozmiarów lodowca pod wpływem zimnego klimatu i pokrywanie lodem coraz to nowych terenów glacial cirque (corrie)

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: glacial cirque (corrie)

kocioł polodowcowy (cyrk, kar) – zagłębienie terenu powstałe pod polami ﬁrnowymi wskutek długotrwałego działania mas lodu; miejsce, z którego wypływa jęzor lodowca górskiego; po ustąpieniu lodowca często wypełnia go woda, tworząc jezioro cyrkowe (karowe), którego przykładem jest Czarny Staw pod Rysami w Tatrach terminal moraine

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: terminal moraine

morena czołowa – wał lub ciąg pagórków tworzący się przed czołem lodowca podczas jego dłuższego postoju, np. Wieżyca, Wzgórza Szeskie, Wzgórza Trzebnickie ground moraine

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: ground moraine

morena denna – płaski lub falisty obszar urozmaicony zagłębieniami bezodpływowymi (w których po stopieniu lodu utworzyły się jeziora moreny dennej); powstaje w wyniku akumulacji materiału skalnego pod lądolodem lateral moraine

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: lateral moraine

morena boczna – wał materiału skalnego tworzący się obok jęzora lodowca górskiego medial moraine Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: medial moraine

morena środkowa – dwie połączone moreny boczne; powstaje, gdy dwa lodowce górskie znajdują się blisko siebie errac

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: erratic

głaz narzutowy (eratyk) – pojedynczy blok skalny o wielkości nawet kilku metrów występujący w różnych miejscach na obszarze polodowcowym; najczęściej był wyrwany ze skalnego podłoża przez lądolód; uwięziony w lodzie mógł zostać przetransportowany na duże odległości, np. głazy narzutowe występujące w Polsce pochodzą ze Skandynawii sandur

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: sandur

sandr – duży, płaski stożek napływowy powstały na przedpolu moren czołowych; budują go głównie piaski i żwiry; naniosła je woda wypływająca z topniejącego lądolodu ice-marginal valley

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: ice‐marginal valley

pradolina – szeroka dolina o płaskim dnie, którą kiedyś płynęły wody z topniejącego lądolodu oraz rzeki; utworzyła się wzdłuż czoła lądolodu, w miejscu dłuższego jego postoju tunnel valley

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: tunnel valley rynna polodowcowa – długa, wąska i na ogół głęboka forma terenu o stromych zboczach i nierównym dnie; powstała wskutek działania wód podlodowcowych płynących w szczelinach lądolodu; zalana wodą tworzy jezioro rynnowe ribbon lake

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: ribbon lake

jezioro rynnowe – powstało w wyniku wypełnienia wodą rynny polodowcowej; jest na ogół głębokie i ma wydłużony kształt, np. Gopło, Jeziorak, Wigry kele hole lake (kele pond)

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: kettle hole lake (kettle pond)

jezioro wytopiskowe – utworzyło się w wyniku wytopienia brył martwego lodu, które były zagrzebane w osadach glacjalnych; ma zazwyczaj małą powierzchnię, kolisty kształt i stosunkowo dużą głębokość lake basins in morainic material

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: lake basins in morainic material

jezioro moreny dennej – powstało poprzez wypełnienie wodą zagłębienia w morenie dennej; charakteryzuje się urozmaiconą linią brzegową i raczej małą głębokością, np. Śniardwy, Mamry, Wielimie moraine-dammed lake

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: moraine‐dammed lake

jezioro zastoiskowe – utworzyło się przed czołem lądolodu w wyniku zatamowania odpływu wód roztopowych stone run

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: stone run

gołoborze – rumowisko ostrokrawędzistych głazów (bloków) skalnych powstałe w wyniku wietrzenia mrozowego; gołoborza znane są przede wszystkim z Gór Świętokrzyskich, jednak występują też w Tatrach, Karkonoszach i na Babiej Górze loess sediment

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: loess sediment

osad lessowy – forma powstała w wyniku wywiewania pyłu kwarcowego przez wiatr wiejący od lądolodu; na obszarze Polski najwięcej lessu nagromadziło się na Wyżynie Lubelskiej, Wyżynie Sandomierskiej, w Niecce Nidziańskiej oraz na Nizinie Śląskiej; grubość pokładów lessu sięga miejscami nawet 30 m inland dune

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: inland dune

wydma śródlądowa – najwięcej ich utworzyło się na piaszczystych terenach pradolin (w Puszczy Kampinoskiej i Noteckiej) oraz na rozległych sandrach; występują w postaci wydm parabolicznych oraz nieregularnych pagórków; obecnie są one przeważnie porośnięte lasami i unieruchomione Lesson plan (Polish)

Temat: Polodowcowe formy terenu w Polsce. Rzeźba młodoglacjalna i staroglacjalna.

Adresat

Uczniowie klasy VII szkoły podstawowej

Podstawa programowa

IX. Środowisko przyrodnicze Polski na tle Europy: położenie geograﬁczne Polski.

Uczeń:

5) przedstawia wpływ ruchów górotwórczych i zlodowaceń w Europie na ukształtowanie powierzchni Polski.

Ogólny cel kształcenia

Poznasz formy polodowcowe występujące na terenie Polski.

Kompetencje kluczowe

porozumiewanie się w językach obcych; kompetencje informatyczne; umiejętność uczenia się.

Kryteria sukcesu Uczeń nauczy się:

wskażesz różnice między rzeźbą młodoglacjalną a staroglacjalną; wymienisz formy polodowcowe i wskazywać występowanie ich na mapie Polski; wymienisz formy polodowcowe występujące w górach.

Metody/techniki kształcenia

aktywizujące dyskusja. podające pogadanka. programowane z użyciem komputera; z użyciem e‐podręcznika. praktyczne ćwiczeń przedmiotowych. Formy pracy

praca indywidualna; praca w grupach; praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne

e‐podręcznik; tablica interaktywna, tablety/komputery.

Przebieg lekcji

Faza wstępna

Prowadzący lekcję określa cel zajęć i informuje uczniów o ich planowanym przebiegu. Przedstawia kryteria sukcesu. Nauczyciel bazuje na wiedzy uczniów z lekcji wcześniejszej związanej z transgresją i regresją lądolodu.

Faza realizacyjna

Uczniowie wyszukują w materiałach źródłowych informację na temat rzeźby staroglacjalnej młodoglacjalnej. Wskazują na mapie ściennej: obszary ostatniego zlodowacenia- pas pojezierzy nazywając rzeźbę tam występującą jako młodoglacjalną obszary z rzeźbą staroglacjalną znajdującą się na południe od pojezierzy, gdzie nie są widoczne wyraźne formy polodowcowe ze względu na denudację (wzgórza morenowe uległy zrównaniu). Nauczyciel dokonuje podziału form polodowcowych, powstałych w wyniku akumulacyjnej i erozyjnej dzielności lądolodu. Uczniowie wyjaśniają terminy korzystając z materiałów źródłowych takie jak: morena czołowa, denna, pradolina, sandry, jeziora rynnowe, morenowe i wytopiskowe. Nauczyciel prosi uczniów, żeby przeczytali wskazany fragment abstraktu i postarali się zapamiętać jego treść. Następnie uczestnicy zajęć, pracując w parach, wzajemnie odpytują się ze znajomości fragmentu.

Faza podsumowująca

Nauczyciel prosi, aby uczniowie samodzielnie wykonali wskazane ćwiczenie interaktywne. Nauczyciel prosi chętnego ucznia o podsumowanie lekcji z jego punktu widzenia. Pyta pozostałych uczniów, czy chcieliby coś dodać do wypowiedzi kolegi na temat wiedzy i umiejętności opanowanych na lekcji. W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

young glacial landscape

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: young glacial landscape

old glacial landscape

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: old glacial landscape

periglacial zone

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: periglacial zone

ice sheet advance

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: ice sheet advance transgresja lodowca – powiększanie się rozmiarów lodowca pod wpływem zimnego klimatu i pokrywanie lodem coraz to nowych terenów glacial cirque (corrie)

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: glacial cirque (corrie)

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: terminal moraine

morena czołowa – wał lub ciąg pagórków tworzący się przed czołem lodowca podczas jego dłuższego postoju, np. Wieżyca, Wzgórza Szeskie, Wzgórza Trzebnickie ground moraine

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: ground moraine

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: lateral moraine

morena boczna – wał materiału skalnego tworzący się obok jęzora lodowca górskiego medial moraine Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: medial moraine

morena środkowa – dwie połączone moreny boczne; powstaje, gdy dwa lodowce górskie znajdują się blisko siebie errac

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: erratic

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: sandur

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: ice‐marginal valley

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: ribbon lake

jezioro rynnowe – powstało w wyniku wypełnienia wodą rynny polodowcowej; jest na ogół głębokie i ma wydłużony kształt, np. Gopło, Jeziorak, Wigry kele hole lake (kele pond)

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: kettle hole lake (kettle pond)

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: lake basins in morainic material

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: moraine‐dammed lake

jezioro zastoiskowe – utworzyło się przed czołem lądolodu w wyniku zatamowania odpływu wód roztopowych stone run

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: stone run

loess sediment

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: loess sediment

inland dune

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: inland dune

Teksty i nagrania

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl nagranie abstraktu

Glacial landforms in Poland. Young and old glacial landscapes.

Ice sheets and glaciers form under the following conditions: prolonged low (below 0 degrees Celsius) air temperatures; snowfall larger than its loss through melting; landforms enabling accumulation of snow (ﬂat or concave landscape areas).

Over thousands of years of the Pleistocene, the climate changed, as cooler periods interspersed with warmer ones. When it was relatively cooler over a long period of time, the Scandinavian Ice Sheet increased its size. The ice slid over the neighbouring areas, including Poland (see map above) in the process of so called ice sheet advance. The period when a particular area has been covered by an ice sheet is called a glacial, glaciation or simply ice age. In Poland there were four glaciations: Podlaskie (corresponding temporarily to Elbe glaciation in Northern Europe and Beestonian Stage in the British Isles) (the oldest), South Polish (Elster or Anglian Stage), Middle Polish (Saalian) and North Polish (Vistulian or Weichselian) (the most recent). Between them there were warmer periods called interglacials (that is periods between glaciations), when the ice sheet retreated from our area. It is believed that currently we observe such an interglacial.

Glacial deposition is accumulation of rock debris in various places around the glacier. This process has lead to the formation of, among others, undulating landscape forms – moraines, e.g. terminal, ground, and in the mountains also lateral and medial. On lowlands, the ice sheet has left behind erratics that is scattered pieces of rocks varying in size. There have also been formed large ﬂat sandy outwash plains also called sandurs. Nowadays, glacial landforms can be found almost all over Poland. However, in various regions, they have remained in various condition. Glacial landforms in its best form can be found in lake districts, because these were the areas reached by the last North Polish glaciation. The landscape there is referred to as young glacial landscape, characterised by strongly undulating terrain and numerous glacial landforms such as: moraines, lakes sandurs, eskers, kames, drumlins etc.

Topic: Glacial landforms in Poland. Young and old glacial landscapes.

Target group

7th‐grade students of elementary school

Core curriculum

IX. The natural environment of Poland against the background of Europe: the geographical location of Poland.

Student:

5 ) shows the inﬂuence of tectonic movements and glaciations in Europe on the shape of Poland's surface.

General aim of education

You will learn about post‐glacial forms occurring in Poland.

Key competences

communication in foreign languages; digital competence; learning to learn.

Criteria for success The student will learn:

you will show the differences between the young glacial and the old‐glacial sculpture; you will tell about post‐glacial forms and indicate their occurrence on the map of Poland; you will tell about post‐glacial forms in the mountains.

Methods/techniques

activating discussion. expository talk. programmed with computer; with e‐textbook. practical exercices concerned.

Forms of work

individual activity; activity in groups; collective activity.

Teaching aids

e‐textbook; interactive whiteboard, tablets/computers. lesson plan introduction

Introduction

The teacher explains the aim and planned course of the lesson. They explain the success criteria to be achieved by the students. The teacher is based on students' knowledge from the earlier lesson connected with transgressions and regression of the ice sheet.

Realization

The students search in the source materials for information on the post‐glacial geoglyphics. They indicate on the wall map: areas of the last glaciation - the Lakeland belt, calling the sculpture there appearing as a glacial area with an old‐glacial sculpture located south of the lake districts, where no visible post‐glacial forms are visible due to denudation (moraine hills have been leveled). The teacher divides post‐glacial forms created as a result of the accumulative and erosive prowess of the ice sheet. Students explain the terms using source materials such as: head moraine, bottom moraine, pradolina, sandra, gutter lakes, moraine and melt. The teacher asks students to read the given fragment of the abstract and try to remember its content. Then the participants, working in pairs, ask each other about the knowledge of the fragment.

Summary

The teacher asks students to carry out the recommended interactive exercise themselves. The teacher asks a willing student to summarize the lesson from his point of view. He asks other students if they would like to add anything to their colleague's statements. The following terms and recordings will be used during this lesson

Terms

young glacial landscape

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: young glacial landscape

old glacial landscape

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: old glacial landscape

periglacial zone

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: periglacial zone

ice sheet advance

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: ice sheet advance transgresja lodowca – powiększanie się rozmiarów lodowca pod wpływem zimnego klimatu i pokrywanie lodem coraz to nowych terenów glacial cirque (corrie)

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: glacial cirque (corrie)

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: terminal moraine

morena czołowa – wał lub ciąg pagórków tworzący się przed czołem lodowca podczas jego dłuższego postoju, np. Wieżyca, Wzgórza Szeskie, Wzgórza Trzebnickie ground moraine

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: ground moraine

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: lateral moraine

morena boczna – wał materiału skalnego tworzący się obok jęzora lodowca górskiego medial moraine Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: medial moraine

morena środkowa – dwie połączone moreny boczne; powstaje, gdy dwa lodowce górskie znajdują się blisko siebie errac

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: erratic

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: sandur

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: ice‐marginal valley

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: ribbon lake

jezioro rynnowe – powstało w wyniku wypełnienia wodą rynny polodowcowej; jest na ogół głębokie i ma wydłużony kształt, np. Gopło, Jeziorak, Wigry kele hole lake (kele pond)

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: kettle hole lake (kettle pond)

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: lake basins in morainic material

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: moraine‐dammed lake

jezioro zastoiskowe – utworzyło się przed czołem lądolodu w wyniku zatamowania odpływu wód roztopowych stone run

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: stone run

loess sediment

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: loess sediment

inland dune

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: inland dune

Texts and recordings

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl nagranie abstraktu

Glacial landforms in Poland. Young and old glacial landscapes.