Cynulliad Cenedlaethol Cymru the National Assembly for Wales
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Cynulliad Cenedlaethol Cymru The National Assembly for Wales Cofnod y Trafodion The Record of Proceedings Dydd Mercher, 20 Mehefin 2012 Wednesday, 20 June 2012 20/06/2012 Cynnwys Contents 3 Ethol Dirprwy Lywydd Dros Dro Election of Temporary Deputy Presiding Officer 3 Cwestiynau i’r Gweinidog Tai, Adfywio a Threftadaeth Questions to the Minister for Housing, Regeneration and Heritage 28 Cwestiynau i’r Cwnsler Cyffredinol Questions to the Counsel General 30 Cwestiwn Brys: Trident Urgent Question: Trident 33 Cynnig i Ddiwygio Rheolau Sefydlog mewn perthynas â Biliau Preifat a Gwelliannau Amrywiol Motion to Amend Standing Orders in relation to Private Bills and Miscellaneous Amendments 34 Ymchwiliad y Pwyllgor Cymunedau, Cydraddoldeb a Llywodraeth Leol i Ddarpariaeth Tai Fforddiadwy yng Nghymru The Communities, Equality and Local Government Committee’s Inquiry into the Provision of Affordable Housing in Wales 57 Dadl y Ceidwadwyr Cymreig: Cysylltiadau Trafnidiaeth Welsh Conservatives Debate: Transport Connectivity 90 Dadl Democratiaid Rhyddfrydol Cymru: Gwasanaethau Mamolaeth a Newyddenedigol Welsh Liberal Democrats Debate: Maternity and Neonatal Services 117 Cyfnod Pleidleisio Voting Time 131 Dadl Fer: Effaith Diwygio Lles ar Iechyd Meddwl a Lles yng Nghymru Short Debate: The Impact of Welfare Reform on Mental Health and Wellbeing in Wales Yn y golofn chwith, cofnodwyd y trafodion yn yr iaith y llefarwyd hwy ynddi yn y Siambr. Yn y golofn dde, cynhwyswyd cyfieithiad. In the left-hand column, the proceedings are recorded in the language in which they were spoken in the Chamber. In the right-hand column, a translation has been included 2 20/06/2012 Cyfarfu’r Cynulliad am 1.30 p.m.gyda’r Llywydd (Rosemary Butler) yn y Gadair. The Assembly met at 1.30 p.m.with the Presiding Officer (Rosemary Butler) in the Chair. The Presiding Officer: The National Y Llywydd: Dyma ddechrau trafodion Assembly for Wales is now in session. Cynulliad Cenedlaethol Cymru. Ethol Dirprwy Lywydd Dros Dro Election of Temporary Deputy Presiding Officer The Presiding Officer: In the absence of the Y Llywydd: Yn absenoldeb y Dirprwy Deputy Presiding Officer, I ask the Assembly Lywydd, gofynnaf i’r Cynulliad ethol to elect a temporary Deputy Presiding Officer Dirprwy Lywydd dros dro ar gyfer y for the duration of today’s Plenary meeting. Cyfarfod Llawn heddiw. Felly, rwyf yn Therefore, I invite nominations. gwahodd enwebiadau. Sandy Mewies: I nominate Rhodri Glyn Sandy Mewies: Rwyf yn enwebu Rhodri Thomas. Glyn Thomas. The Presiding Officer: I therefore declare Y Llywydd: Rwyf, felly, yn datgan bod that Rhodri Glyn Thomas is elected as Rhodri Glyn Thomas wedi ei ethol yn temporary Deputy Presiding Officer for the Ddirprwy Lywydd dros dro ar gyfer y duration of today’s Plenary meeting. Cyfarfod Llawn heddiw. Cwestiynau i’r Gweinidog Tai, Adfywio a Threftadaeth Questions to the Minister for Housing, Regeneration and Heritage Ni ofynnwyd cwestiwn 1, OAQ(4)0141(HRH). Question 1, OAQ(4)0141(HRH), not asked. Blaenoriaethau Priorities 2. Antoinette Sandbach: A wnaiff y 2. Antoinette Sandbach: Will the Minister Gweinidog amlinellu ei flaenoriaethau outline his portfolio priorities for North portffolio ar gyfer Gogledd Cymru dros y 12 Wales in the next 12 months. mis nesaf. OAQ(4)0140(HRH) OAQ(4)0140(HRH) Huw Lewis: I am committed to fulfilling, Huw Lewis: Rwyf wedi ymrwymo i across Wales, the commitments that are set gyflawni, ar draws Cymru, yr ymrwymiadau out for my portfolio in the programme for sydd wedi’u nodi ar gyfer fy mhortffolio yn y government. This includes delivering the rhaglen lywodraethu. Mae hynny’n cynnwys extra homes to meet increasing housing need darparu’r cartrefi ychwanegol i ddiwallu’r and the introduction of the housing and angen cynyddol am dai, a chyflwyno’r Biliau heritage Bills. tai a threftadaeth. Antoinette Sandbach: You will be aware of Antoinette Sandbach: Byddwch yn the scale of challenge that housing ymwybodol o faint yr her y mae associations in north Welsh, like Cartrefi cymdeithasau tai yn y gogledd, megis Cymunedol Gwynedd, have in bringing their Cartrefi Cymunedol Gwynedd, yn ei stock up to the Welsh quality housing hwynebu o ran sicrhau bod eu stoc yn standard by the 2012 deadline, largely due to cyrraedd Safon Ansawdd Tai Cymru mewn legacy issues with stock being transferred late pryd erbyn 2012, a hynny i raddau helaeth in the day by various local authorities and not oherwydd materion yn ymwneud ag etifeddu, just Gwynedd. Given that funding is being wrth i stoc gael ei throsglwyddo’n hwyr gan prioritised on improving stock rather than on amryw awdurdodau lleol, ac nid gan Wynedd building new social housing to meet local yn unig. O gofio bod cyllid yn cael ei 3 20/06/2012 demand, such as much needed one-bedroom flaenoriaethu ar gyfer gwella stoc yn hytrach accommodation that could free-up larger nag adeiladu tai cymdeithasol newydd i ateb properties for families, will you outline what y galw yn lleol, megis y galw mawr am lety steps you are taking to help north Wales ag un ystafell wely, a fyddai’n gallu stock transfer housing associations to resolve rhyddhau eiddo mwy o faint i deuluoedd, a funding dilemmas? wnewch chi amlinellu’r camau yr ydych yn eu cymryd i helpu cymdeithasau tai sy’n ymwneud â throsglwyddo stoc yn y gogledd i ddatrys cyfyng-gyngor o ran cyllid? Huw Lewis: I thank the Member for North Huw Lewis: Diolch i’r Aelod dros Ogledd Wales for that question. We continue to Cymru am y cwestiwn hwnnw. Rydym yn support housing associations through the parhau i gynorthwyo cymdeithasau tai trwy’r social housing grant, which is a protected grant tai cymdeithasol, sy’n gyllideb a budget, even in difficult times. I continue to ddiogelir, hyd yn oed mewn cyfnod anodd. negotiate with the Treasury on freeing Wales Byddaf yn parhau i drafod â’r Trysorlys a from the housing revenue account subsidy ellir rhyddhau Cymru o system Cymhorthdal system, which holds Wales back to the tune y Cyfrif Refeniw Tai, sy’n golygu bod gan of £73 million per annum in terms of capital Gymru oddeutu £73 miliwn y flwyddyn yn that could be expended on housing. I am llai o gyfalaf y gellid ei wario ar dai. Rwyf always willing to talk through the particular bob amser yn barod i drafod y problemau problems of particular housing associations at penodol sydd gan gymdeithasau tai penodol any time. unrhyw bryd. Kenneth Skates: A recent report by Glyndŵr Kenneth Skates: Roedd adroddiad diweddar University highlighted that people aged gan Brifysgol Glyndŵr yn tynnu sylw at y between 16 and 24 were at greater risk of ffaith bod pobl rhwng 16 a 24 oed mewn prosecution, self-harm and addiction if they mwy o risg o gael eu herlyn, eu niweidio eu experienced homelessness at that stage of hunain a mynd yn gaeth i sylweddau os their lives. Last week, the Joseph Rowntree oeddent yn ddigartref yn ystod y cyfnod Foundation report said that private landlords hwnnw yn eu bywyd. Roedd adroddiad gan who provide low-rent, longer-term tenancies Sefydliad Joseph Rowntree yr wythnos for vulnerable young people and families diwethaf yn nodi y dylai landlordiaid preifat should be offered financial incentives as a sy’n darparu tenantiaethau â rhent isel dros way of helping this group to find stable gyfnod hwy i bobl ifanc a theuluoedd agored tenancy terms. Will you look at the obstacles i niwed gael cynnig cymhellion ariannol fel facing young people in the private rented modd i helpu’r grŵp hwn i ddod o hyd i sector and do all that you can to help them delerau tenantiaeth sefydlog. A wnewch chi avoid a homelessness disaster later in life? ystyried y rhwystrau sy’n wynebu pobl ifanc yn y sector rhentu preifat a gwneud popeth o fewn eich gallu i’w helpu i osgoi digartrefedd trychinebus yn nes ymlaen yn eu bywyd? Huw Lewis: Thank you for that pertinent Huw Lewis: Diolch am y cwestiwn question. The Joseph Rowntree Foundation perthnasol hwnnw. Tynnodd adroddiad report threw up several worrying items for us Sefydliad Joseph Rowntree sylw at lawer o all to be concerned about. The forthcoming bethau y dylem i gyd fod yn bryderus yn eu housing Bill will, of course, contain a cylch. Bydd y Bil tai sydd ar ddod, wrth proposal, as outlined in the White Paper, to reswm, yn cynnwys cynnig, fel yr register and license or accredit private sector amlinellwyd yn y Papur Gwyn, i gofrestru a landlords. Only when that stage is undertaken thrwyddedu neu achredu landlordiaid yn y will we truly get a hold of the private rented sector preifat. Dim ond ar ôl i’r cam hwnnw sector picture within any particular area. The gael ei gymryd y bydd modd inni gael darlun increased commitment to a strategic lead for gwirioneddol o’r sector rhentu preifat mewn local authorities will enable all partners to unrhyw ardal benodol. Bydd yr ymrwymiad 4 20/06/2012 have a truly structured dialogue on such cryfach i arweiniad strategol ar gyfer problems, where we can have a proper awdurdodau lleol yn galluogi’r holl conversation with good landlords about the bartneriaid i gael trafodaeth wirioneddol real housing needs of young people, in this strwythuredig ynghylch problemau o’r fath, instance, within their area and how those lle y gallwn gael sgwrs briodol â landlordiaid needs are addressed. da ynghylch yr anghenion go iawn o ran tai sydd gan bobl ifanc yn eu hardal, yn yr achos hwn, a thrafod sut yr eir i’r afael â’r anghenion hynny. Ieuan Wyn Jones: Gan fod arian yn prinhau Ieuan Wyn Jones: As money is becoming a chyllidebau’n cael eu torri, a wnaiff y scarcer and budgets are being cut, will the Gweinidog siarad â’r