Mim46 Forma1
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
ED‹TÖRDEN İstanbul İçin Nöbetteyiz Aral›k 2012 • Y›l: 12 • Say›: 46 Yay›n Türü: Yerel, süreli Yeni yla, İstanbul’un gündemden düşmeyen kentsel tartşmalaryla giriyoruz. Meslek alanmzdaki hzl değişim ve dönüşüm süreciyle yaşananlar, gazete ve Yay›nlayan TMMOB Mimarlar Odas› ‹stanbul Büyükkent fiubesi dergilerdeki uzman görüşleri ve tartşmalar mimarlarn neredeyse her buluşmalarnn gündemini, sohbetlerin odağn oluşturuyor. Mimarlk ve kentsel Sahibi TMMOB Mimarlar Odas› ‹stanbul Büyükkent fiubesi ad›na planlama/tasarm süreçlerine dair bu tartşmalarn daha uzun yllara yaylarak Deniz ‹nceday› sürdürüleceği de açk. “Mimarlk ve kentsel planlama hizmetinden ve uzmanlğndan beklenmesi gerekenler nelerdir?” sorusunun ve yant arayşnn Genel Yay›n Yönetmeni Deniz ‹nceday› toplumca benimsenmesi bunun ilk aşamas olarak görülebilir. Ancak bugün, gazete sayfalarnda, medyada skça karşlaşldğ gibi, “mimarlk” ve “kentsel Yay›n Koordinatörü planlama” edimi yaratacağ rant değeri üzerinden alglanyor. Mimarlk eserleri Fatma Öcal sağlayacaklar değişim değeri üzerinden pazarlanabiliyor. Hatta bu alglama ve Yaz› ‹flleri Sorumlusu yanlsama daha ileri boyutlara vardrlarak, meslek odalarnn “gelişme”yi Metin Karada¤ engelleyici yaklaşmlarndan, işlevlerinden söz edilebiliyor. Gündemden Yay›n Kurulu düşmeyen başlklar olarak, üçüncü Boğaziçi köprüsü, Haliç yenileme alanlar, Zafer Akay, Ayflen Ciravo¤lu, T. Gül Köksal, Kubilay Önal, AKM projesi, Çamlca tepesi, Taksim Meydan vb. gibi projeler, kamu yarar ile Ahmet Tercan, H. Bülend Tuna, Mücella Yap›c› sosyal ve kültürel açdan taşdklar sakncalar tartşlarak değil de, ekonomik Dan›flma Kurulu gelişmenin araçlar olarak tanmlanabiliyorlar. Ayn bakşla, TMMOB meslek Zeynep Ahunbay, Behiç Ak, Nur Ak›n, Bilge Ar›kan, odalarnn süreçteki sorgulayc, engelleyici ve denetleyici rolleri ise, yatrmn Ali Artun, Acar Avunduk, Afife Batur, Cengiz Bektafl, ‹hsan Bilgin, Çelen Birkan, Hasan Çak›r (Almanya), karşlğnda elde edilecek “milyarlarca lirann kayb” olarak yorumlanabiliyor. B. Selcen Coflkun, H. Besim Çeçener, Oktay Ekinci, Böylesi bir anlayş, orman ve tarm arazilerini, yeşil alanlar, su havzalarn, Zeynep Eres, Nur Esin, Nuran Zeren Gülersoy, Sümer Gürel, kültür varlklarn, miras değerlerini ve hatta bir tek ağac bile bedeli Ersen Gürsel, Yücel Gürsel, Figen Kafesçio¤lu, Ruflen Kelefl, karşlğnda “satn alnabilir” (veya özelleştirilebilir) görmekte, daha da kötüsü Esin Köymen, Do¤an Kuban, Mehmet Küçükdo¤u, Derya Oktay (K›br›s), Sabri Orcan, Selim Ökem, topluma da bu şekilde yanstmaktadr. Taksim Meydan düzenlemesiyle Deniz Erinsel Önder, Hakk› Önel, Gülflen Özayd›n, Cumhuriyet dönemi miras değeri taşyan tescilli park alannn yitirilmesi, Hasan Cevat Özdil, Asl› Erim Özdo¤an, Y›ld›z Sey, Çamlca gibi İstanbul’un 1. derece doğal sit alannn ve eşsiz peyzaj dokusunun Mete Tapan, U¤ur Tarhan, Afflar Timuçin, Rüksan Tuna, Hülya Turgut, Y›ld›z Uysal, Zekiye Yenen, Emre Zeytino¤lu yaplaşmaya açlmas, çeşitli projelerle yatrmclara rant sağlama gerekçesiyle kent siluetinin yok edilmesi ne yazktr ki, ayn bakş açsnn sonuçlar olarak Tarand›¤› ‹ndeksler karşmza geliyor. DAAI - Design and Applied Arts Index Yay›n Yönetim Yaz›flma Adresi Çağdaş modern toplumlarda meslek odalarnn olmazsa olmaz sivil rolü ve Kemankefl Cad. No.31 Karaköy, Beyo¤lu 34425 ‹stanbul denetimi konusunda yönetimlerle oluşturduğu çalşma modellerinin çok Tel: (212) 251 49 00 Faks: (212) 251 94 14 gerisinde olduğumuz bir gerçek. Özellikle de meslek odalarnn yetki ve e-posta: [email protected] sorumluluklarnn yasa değişiklikleriyle yok edilmeye çalşldğ bugün, mimarlar www.mimarist.org/yayinlar/mimarist olarak bu mesleki bilimsel ölçütleri, çağdaş yöntemleri savunmak durumunda Mali Koordinasyon kalşmz da birçok meslektaşmz açsndan kolay kabul edilemiyor. Sami Y›lmaztürk Görsel Yönetmen Yukarda da belirttiğim gibi, süreç bir-iki kararn düzeltilmesinden ibaret değil Zehra fieno¤uz ve olmamal. Mimarlğn, şehirciliğin ve bu bağlamda kamu haklarnn farknda olan bireylerin, dolaysyla da toplumun olaylara bakş ve tepkileri de farkl ve Ofset Haz›rl›k Ekol Tan›t›m daha güçlü olacaktr kuşkusuz. Bu nedenle, süreç içerisinde sivil toplumla Tarabyaüstü, Prof.Dr. Aykut Barka Cad. işbirliği içindeki yönetim modellerini yaratabilmek, kamu yarar önceliğine ve Alparslan Sok. No: 42/2 Sar›yer 34457 ‹stanbul haklarna saygy temel almak öncelikli bir hedef olmaya devam edecek. Tel/Faks: (212) 223 81 51 (pbx) e-posta: [email protected] Bizler de küçük bir katk olarak, konular tartşmay, toplumla ve Bask›-Cilt meslektaşlarmzla paylaşmay sürdüreceğiz. İstanbul kentinin araştrlmasna A3 Bas›m Ticaret Ltd. fiti., ‹stanbul odaklanan semtlere dair dosyalarmzdan bir diğerini bu sayda bulacaksnz. Tel: (212) 671 25 12 Karaköy’ün tarihî, kültürel varlklar, gelişimi, toplumsal yaps gibi konular bu Bask› Tarihi saymzn dosyasnda uzman yazarlarmzn katklaryla sizlere ulaşyor. Kentin, Aral›k 2012 birçok değeri bir arada içeren, gelişim süreci içinde önemli bir yeri olan Da¤›t›m semtlerine ilişkin dosyalarmz gelecek saylarmzda da yer alacak. İzleyen Zip Da¤›t›m Bahar saymzda ise, İstanbul’un çok hzl ve çlgnca gelişen imar süreçlerine, yap, çevre insan ilişkisi perspektifinden ve sorgulamasndan bakarak bir dosya Reklam ve Yap›m Organizasyon Mimarl›k Vakf› ‹ktisadi ‹flletmesi açmay amaçlyoruz. Değerli birikimlerinizi bizlerle ve okuyucularmzla Kemankefl Cad. No.31 Karaköy, Beyo¤lu 34425 ‹stanbul paylaşmanz bizleri mutlu edecektir. Tel: (212) 244 86 87 pbx Faks: (212) 244 86 88 Dergimize katk veren tüm yazarlarmza Yayn Kurulumuz adna içten teşekkür Fiyat›: 7,50 TL Y›ll›k abone ücreti: 26,00 TL ediyor, okuyucularmza, meslektaşlarmza sağlkl, mutlu bir yeni yl Ö¤rencilere % 50 indirim uygulan›r. diliyorum... ayglarmla, “mimar.ist” dergisi Mimarlar Odas› ‹stanbul Büyükkent fiubesi üyelerine S ücretsiz olarak gönderilir. Yaz›larda ileri sürülen görüfllerin sorumlulu¤u yazarlar›na aittir. Dergi ad› belirtilmek kofluluyla al›nt› yap›labilir. Deniz İnceday mimar•ist 2012/4 1 mimar.ist Aral›k 2012/4 ISSN 1302-8219 4 HABER / ETK‹NL‹K Dam Notlar›... / Hasan Çak›r ............................................................................................................................ 4 “Mekân Tiyatrosu”: Bir Oyuncu Olarak Mekân / Gizem Pilavc› ......................................................................... 6 8 KÜTÜPHANE Bir Allame-i Cihan Üzerine / Afife Batur .......................................................................................................... 8 Mimarl›¤a Emek Verenler Dizisi: Mehmet Konuralp / Ahmet Tercan................................................................. 9 Zeki Sayar’a Arma¤an: Türkiye Mimarl›¤› ve Elefltiri: Tasar›m, Meslek, Üretim / ? ....................................... 10 11 GÖRÜfi Afetten Ö¤renmek ya da Ö¤ren(e)memek: Yunus’un Öyküsü Nas›l Canl› Kalmal›! / Ali Tolga Özden ................................................................................ 11 14 T ASARIM ‹stanbul Tasar›m Bienali Üzerine “Kusursuz Olmayan” Düflünceler / C. Abdi Güzer ........................................ 14 17 ‹NCELEME ‹stanbul’da Bizans Dönemi Yoros Kalesi Üzerine Bir ‹nceleme / Çi¤dem Tekin - Sedat Kurugöl........................ 17 30 EKOLOJ‹ Do¤aya Uyumlu Mimari Yaklafl›m / “Duygu Çukur Gökce..................................................................................... 30 36 PROJE / PROF‹L Cem Erözü: “Kullan›c› Kat›l›m›, Do¤ru Bir Mimari Tasar›m Sürecinde, ‘Olmazsa Olmaz’d›r” / Söylefli: Öncül K›rlang›ç ..................................................................................................... 36 2 mimar•ist 2012/4 ‹Ç‹NDEK‹LER 45 DOSYA: “‹STANBUL’UN SEMTLER‹: KARAKÖY” Beyo¤lu’nun K›y›lar›: Karaköy - Tophane - Galata - F›nd›kl› - Dolmabahçe / Haydar Karabey......................... 46 Karaköy-F›nd›kl› Aks›nda Yeni Geliflmeler / Zeynep Ahunbay ........................................................................ 51 Galataport Projesi Üstüne Tart›flma: Sal›pazar› R›ht›m› Nas›l Biçimlenmeli? ................................................ 55 Kamusal K›y›: Karaköy / ‹mkanmekan............................................................................................................ 63 19. Yüzy›l Ortas›ndan 20. Yüzy›l Bafl›na Karaköy Meydan› ve Yak›n Çevresinin Dönüflümü / Derin Öncel..... 69 ‹lk Mimarl›k Bürolar›n›n ‹zinde: Erken Cumhuriyet Döneminin ‹fl Merkezi Karaköy / Zafer Akay - Ahmet Ard›ço¤lu ......................................... 77 92 KENT Zihinsel Harita Tipolojisinde Topo¤rafya ve Ulafl›m A¤›n›n Etkileri, Haliç / Nilgün Ç. Erkan .......................... 92 ‹stanbul’un Kent Biçiminin (Makroform) Oluflumunda Ulafl›m›n Etkisi / Esin Özlem Aktu¤lu Aktan - Zekiye Yenen ............................................................................ 101 112 Ç‹ZG‹ Behiç Ak ......................................................................................................................................................112 mimar•ist 2012/4 3 HABER ETK‹NL‹K DAM Notlar› Paris’te Kentsel Dönüflüm ile bunu kan›tlam›fllar. ‹stanbul’da Kentsel Dönüflüm Ne olacak geçen as›rdan kalma, eski- Parisli mimarlar›n dönüfltürdü¤ü fiair Yahya Kemal 1942’de verdi¤i bir yip y›pranm›fl, de¤erini yitirmifl toplu apartman›n proje ve foto¤raflar› flim- konferansta, eski ‹stanbul’un, 15. konut siteleri, apartmanlar? “Y›kma- dilerde DAM’da sergileniyor. yüzy›l›n ortalar›ndan 20. yüzy›l›n orta- y›n, dönüfltürün!” diyor Parisli mi- Mimarlar›n dönüfltürme önerisi, lar›na kadar, 500 y›ll›k imar tarihini marlar, F. Druot, A Lacaton ve J. P. 1960’l› y›llar›n büyük konut sitelerini (isterseniz buna ‹stanbul’un kentsel Vassal. Bir binay›