Gmina Z Sukcesem! 27 Września 2008 R

Wiesci z Gminy Informacje i wydarzenia z Gminy Świdnica

Gmina Świdnica Nr 1 (12) Październik 2008 Egzemplarz bezpłatny Gmina z sukcesem! 27 września 2008 r. podczas gali w Teatrze im. C. K. Norwida w Jeleniej Górze - Gmina Świdnica została wyróżniona DOLNOŚLĄSKIM KLUCZEM SUKCESU w kategorii – najbardziej gospodarna gmina wiejska za rok 2007

Ważne informacje Str. 6

W n u m e r z e m.in.:

Wodna zmiana operatora Dożynki Gminne Pszenno 2008

Od dnia 1 lipca 2008 r. usługi Msza Św. dziękczynna za tegoroczne w zakresie zbiorowego zaopatrzenia plony, rekordowa ilość wieńców w wodę i zbiorowego odprowadzenia dożynkowych, barwne stragany ścieków na terenie Gminy Świdnica z kulinarnymi specjałami i wiele świadczy Świdnickie Gminne emocji w pierwszym turnieju sołectw Przedsiębiorstwo Komunalne - wszystko to mogli zobaczyć goście, z siedzibą w Słotwinie nr 36 którzy przybyli na Gminne Święto Plonów Gminy Świdnica do Pszenna

Ważne informacje Str. 3 Wydarzenia kulturalne Str. 22

Współpraca partnerska Inwestycje Gminy Świdnica

23 maja 2008 r. Wójt Gminy 6 czerwca 2008 r. uroczyście Świdnica podpisała kolejną otwarto nowo wybudowaną drogę umowę partnerską. Tym razem gminną łączącą sołectwo Krzyżowa z Rejonem Nowograd-Wołyński na z drogą wojewódzką nr 382. Ukrainie. Uroczystość odbyła się 19 czerwca 2008 roku oficjalnie w sali narad Urzędu Gminy otwarto boisko wielofunkcyjne Świdnica w Pszennie

Wydarzenia kulturalne Str. 17-20 Inwestycje Str. 8-9

Gmina z sukcesem Atrakcyjne działki na sprzedaż

27 września 2008 r. podczas gali W odpowiedzi na ciągle rosnące w Teatrze im. C. K. Norwida zapotrzebowanie na tereny w Jeleniej Górze - Gmina Świdnica mieszkaniowe, na XXXVII sesji Rady została wyróżniona DOLNOŚLĄSKIM Gminy Świdnica w dniu 30 września KLUCZEM SUKCESU w kategorii 2008r. Radni upoważnili Wójta Gminy – najbardziej gospodarna gmina do zbycia 12 działek położonych wiejska za rok 2007 w Bystrzycy Górnej

Wydarzenia kulturalne Str. 6 Inwestycje Str. 28

www.gmina.swidnica.pl WSTĘP www.gmina.swidnica.pl

Szanowni Państwo! Już po raz dwunasty mam przyjemność licy w Krzczonowie, realizowane w ramach „Malej Odnowy Wsi”. Na ten spotkać się z Państwem na łamach cel gmina pozyskała maksymalną kwotę dofinansowania tj. 25 tys złotych. gminnego biuletynu „Wieści z Gminy”. Pod koniec listopada planowane jest zakończenie budowy największej inwestycji Gminy Świdnica – hali sportowej przy Gimnazjum w Wito- Rok 2008 to Europejski Rok Dialogu Mię- szowie Dolnym. Być może uroczystości związane z jej otwarciem odbędą dzykulturowego. Zachowanie własnych tradycji, się przy pomocy Dolnośląskiego Klucza Sukcesu – którego laureatem jest tożsamości, a jednocześnie wzbogacanie własnej Gmina Świdnica, jako najbardziej gospodarna gmina wiejska za 2007 rok. kulturowości poprzez poznawanie innych kultur, To najbardziej prestiżowe wyróżnienie przyznawane na Dolnym Śląsku jest to sprawy najważniejsze w budowaniu europejskiej dowodem na to, że nauczyliśmy się pracować na rzecz gminy. To wyróż- jedności. W naszej gminie jesteśmy tego świadomi i do tego przygotowani. Stąd nienie traktuję jako zobowiązanie do jeszcze lepszej i wytężonej pracy dla też pierwsze miesiące bieżącego roku upłynęły pod znakiem współpracy partner- dobra gminy i jej mieszkańców. Serdecznie zapraszam do zapoznania się skiej. 23 maja 2008 r. do grona miast partnerskich Gminy Świdnica dołączył Rejon z kolejnym numerem biuletynu „Wieści z Gminy”. Nowograd-Wołyński z Ukrainy. Rozmowy dotyczące obustronnej współpracy po- Z poważaniem przedziło podpisanie 20 lutego br. listu intencyjnego w Nowogradzie-Wołyńskim. Teresa Mazurek – Wójt Gminy Świdnica. Deklaracja współpracy dotyczy umożliwienia wzajemnych kontaktów pomiędzy SPIS TREŚCI mieszkańcami, wymiany kulturalnej i sportowej młodzieży, inicjowania wspólnych projektów samorządów lokalnych finansowanych ze źródeł zewnętrznych. WAŻNE INFORMACJE - KOMUNIKATY W maju i czerwcu 2008 r. młodzież z Gimnazjum im. Szarych 1. Zmiana operatora w zakresie dostarczania wody Szeregów w Pszennie i Szkoły im. Alfreda Delpa w Lampertheim realizowała i odprowadzania ścieków...... 3 międzynarodowy projekt pn. „Odwaga cywilna w czasie drugiej wojny światowej- 2. Harmonogram rozliczania odbiorców...... 3 śladami Alfreda Delpa- działacza Kręgu z Krzyżowej”- wykorzystując na ten cel 3. Jednogłośne absolutorium...... 3 dofinansowanie w wysokości 16 tys. euro. Również w czerwcu br., na zaproszenie 4. Program prac społecznie użytecznych w Gminie Świdnica...... 4 burmistrza Erich’a Maiera na uroczystościach „Święta Narodów” miast partner- 5. Gminny program ochrony zabytków...... 4 skich w Lampertheim, gościła delegacja mieszkańców Gminy Świdnica. Efektem 6. Nowy wizerunek Gminy - LOGO...... 5 tych spotkań była wizyta komitetu partnerskiego z Maldegem (belgijskiego miasta 7. Gminy Świdnica z Kluczem Sukcesu...... 6 będącego partnerem Lampertheim) na tegorocznych uroczystościach dożynkowych w Gminie Świdnica. INWESTYCJE Nowy rok szkolny 2008/2009 przyniósł kolejne dofinansowania dla gminnej oświaty. Ponad 131 tys. złotych dotacji z MEN otrzymały placówki oświatowe 1. 700 tys. złotych na usuwanie skutków powodzi...... 7 z terenu gminy Świdnica na realizację projektu „SOWA 2- Szkoła Otwarta Weso- 2. Odbudowa dróg w Lutomi Górnej...... 7 ła Atrakcyjna”. Oprócz „SOWY” uczniowie ze SP w Bystrzycy Górnej skorzysta- 3. Symboliczna droga do Krzyżowej...... 8 ją z dodatkowych zajęć w ramach wyrównywania szans edukacyjnych uczniów 4. Nowoczesne boisko w Pszennie...... 9 z grup o utrudnionym dostępie do edukacji oraz zmniejszania różnic w jako- 5. Budowa hali sportowej w Witoszowie Dolnym...... 10 ści usług edukacyjnych”. Na ten cel szkoła w Bystrzycy Górnej otrzyma dotację 6. Zakończono budowę wodociągu Wieruszów-Lutomia...... 10 w wysokości ponad 920 tys. zł. 7. Kanalizacja w Bystrzycy Dolnej...... 11 Również od nowego roku szkolnego uczniowie wszystkich szkół mogą korzystać 8. Remonty w placówkach oświatowych...... 11 z nowego sprzętu komputerowego. W tym roku 6 szkół podstawowych, 2 gimnazja 9. Budowa chodników i remont dróg gminnych...... 11 i szkolna biblioteka w Lutomi Dolnej wyposażone zostały w sprzęt komputerowy na 10. Zakończenie wodociągowania Lubachowa...... 11 łączną kwotę ponad 344 tys. złotych. 11. 920 tys. by nie dać się złapać na haka...... 12 Gminna oświata wzbogaciła się również o nowe, wielofunkcyjne boisko 12. ”Cudze chwalicie - swego nie znacie” warte 7.000 złotych..... 12 w Pszennie. 19 czerwca 2008 r. uroczystego otwarcia dokonali: Wicemarszałek 13. „Mała odnowa” w Krzczonowie...... 13 Województwa Dolnośląskiego Piotr Borys oraz Starostwa Powiatu Świdnickiego 14. Nowe pracownie komputerowe...... 13 Zygmunt Worsa. Wartość inwestycji wyniosła 312 187,24 zł., w tym dotacja z Fun- 15. Atrakcyjne działki na sprzedaż...... 28 duszu Rozwoju Kultury Fizycznej – 156 093,62 zł. Szanowni Państwo, pragnę poinformować, że od dnia 1 lipca 2008 r. usługi WYDARZENIA KULTURALNE w zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzenia ście- 1. Świdnicki Neptun dla Wójta Gminy Świdnica...... 14 ków na terenie Gminy Świdnica świadczy Świdnickie Gminne Przedsiębiorstwo 2. Dobry start przedszkolaka - podsumowanie programu...... 14 Komunalne z siedzibą w Słotwinie nr 36 (szczegóły w bieżącym numerze). W za- 3. 3 Maja w Gminie Świdnica...... 15 kresie gospodarki wodno-ściekowej zakończono prace przy budowie wodociągu 4. Powiatowe Święto Ludowe w Mokrzeszowie...... 16 przesyłowego Wieruszów-Lutomia Górna oraz ostatni etap wodociągowania wsi 5. Festyn rodzinny w Pszennie...... 16 Lubachów. W chwili obecnej trwają roboty budowlane sieci kanalizacji sanitarnej 6. Nowy partner Gminy Świdnica...... 17 w Bystrzycy Dolnej oraz przystępujemy do budowy wodociągu w Modliszowie. 7. Quiz samorządowy w przedszkolu...... 17 W związku z przejęciem zadań z zakresu zaopatrzenia w wodę przez 8. Laury młodego samorządowca wręczone...... 18 naszą gminną spółkę (po „rozwodzie” z ŚPWiK) czekają nas w 2009 r. duże 9. Śladami Alfreda Delpa w Krzyżowej i Lampertheim...... 18 wydatki na inwestycje modernizacyjne naszych ujęć w Miłochowie i Komo- 10. Święto narodów w Lampertheim...... 20 rowie. Właśnie te inwestycje traktujemy jako priorytetowe na 2009 rok. 11. Prymusi Gminy Świdnica...... 21 Natomiast w ramach realizowanych inwestycji - 6 czerwca br. do użyt- 12. Zoty medal w Pekinie dla miasta partnerskiego...... 21 ku oddana została nowa droga łącząca wieś Krzyżowa z drogą wojewódzką 13. Letni wypoczynek...... 21 nr 382 (relacji Świdnica-Dzierżoniów). Wartość inwestycji wyniosła 1,15 14. Muzyka celtycka w Gminie Świdnica...... 22 mln zł. w tym dofinansowanie z Funduszu Ochrony Gruntów Rolnych 15. Smak chleba na dożynkach gminnych w Pszennie...... 22 w wysokości 140 000 zł. Zakończyły się również prace remontowe w świet-

2 Nr 1 (12) Październik 2008 www.gmina.swidnica.pl Ważne informacje Zmiana operatora w zakresie dostarczania wody i odprowadzania ścieków z terenu gminy Świdnica Uprzejmie informujemy, że od dnia 1 lipca 2008 r. usługi w zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzenia Dane teleadresowe ścieków na terenie Gminy Świdnica świadczy Świdnickie Gminne Nazwa Firmy: Świdnickie Gminne Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o.o. Przedsiębiorstwo Komunalne z siedzibą w Słotwinie nr 36 (budynek Prezes: Lidia Mendak świetlicy wiejskiej). Prokurent: Krystyna Granisz Adres: Słotwina 36, 58-100 Świdnica Godz. pracy: 7.00-15.00 szelkie należności za dostarczoną wodę i odprowadzo- e-mail: [email protected] Wne ścieki należy kierować na numer rachunku bankowego: Centrala: 074 / 851-59-80 Telefony Fax: 074 / 851-59-82 BGŻ o/ Świdnica 31 2030 0045 1110 0000 0152 4290 lub regu- kontaktowe: Dział Techniczny: 074 / 851-59-81 lować w kasie Urzędu Gminy Świdnica od poniedziałku do piątku Dział Eksploatacji: 0665-185-102, 0665-180-103

Dział Sprzedaży i Umów: 074 / 851-59-83 w godz. 7.30-14.00 (przerwa 8.30-9.30 i 12.00 - 12.15). Dział Finansowo-Księgowy: 074 / 851-59-84

Świdnickie Gminne Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o.o. w Słotwi- Zgłaszanie awarii: 074 / 8515-994 nie informuje, że na mocy porozumienia zawartego z Bankiem BGŻ Zgłaszanie awarii w dni powszednie w godz. 15.00-17.00 oraz w dni wolne od pracy: 0665-334-106 SA o/ w Świdnicy obniżone zostały opłaty od wpłat gotówkowych do- NIP: 8842663863 konywanych w oddziałach BGŻ SA, za usługi świadczone przez ŚGPK REGON: 020775910 Bank Gospodarki Żywnościowej SA Oddział Operacyjny Sp. z o.o. Konto w Świdnicy bankowe: Opłaty te wynoszą 0,2% wpłacanej kwoty, nie mniej niż 2,50 zł. Obni- 31 2030 0045 1110 0000 0152 4290 żenie kwoty prowizji obowiązywać będzie w okresie od 1.09.2008 r. do 31.08.2009 r. Jednocześnie informujemy, że przelewy dokonywane na działalność gospodarczą, prowadzonych również przez BGŻ SA, są cał- konto ŚGPK Sp. z o.o. z rachunków osób fizycznych i prowadzących kowicie zwolnione z prowizji za przelew.

Harmonogram Rozpoczęcie rozliczania w miesiącu wrześniu 2008 r., następnie XI, I.2009 rozliczania odbiorców itd. Odbiorcy rozliczani w cyklu Odczytów dokonują pracownicy ŚGPK 1-miesięcznym: Sp. z o.o. : vvPan Romuald Kuta vvmieszkańcy następującychsołectw: vvPan Artur Grabowski Słotwina, Pszenno, vvodbiorcy ustalani indywidualnie (bardzo Pracownicy są wyposażeni w kompu- duży pobór wody lub zrzut ścieków). tery inkasenckie i po dokonaniu odczytu wystawiają na miejscu fakturę za świad- Odbiorcy rozliczani w cyklu vvKomorów czone usługi. W/w pracownicy mają pisem- 2-miesięcznym, mieszkańcy vvBystrzyca Dolna, Burkatów, ne upoważnienie uprawniające do wejścia następujących sołectw: vvGogołów, Miłochów, Jagodnik, na posesję oraz do pomieszczeń odbiorcy vvGrodziszcze, Krzyżowa, Wieruszów, vvSulisławice, Zawiszów, Wiśniowa, w celu dokonania odczytu wodomierza lub vvBystrzyca Górna, Lubachów vvWilków, Niegoszów, urządzenia pomiarowego. Pracownicy ci upo- vvBojanice, Opoczka, Makowice vvWitoszów Dolny, Witoszów Górny, ważnieni są do pobierania gotówki za faktu- vvLutomia Dolna, Lutomia Górna, Lutomia Pogorzała, rowane przez nich usługi. Dowodem przyjęcia Mała, Stachowice, Stachowiczki vvBoleścin, Krzczonów, zapłaty jest informacja umieszczona na pozo- vvMokrzeszów vvPanków stawionej fakturze o fakcie pobrania gotówki.

Uchwalony przez Radę Gminy budżet, po uwzględnieniu zmian Jednogłośne absolutorium w ciągu roku, zamknął się deficytem w kwocie 1.652.000 zł, przy plano- 23 kwietnia 2008 r. na XXVI Sesji Rady Gminy Świdnica jednogłośnie wanym 4.078.238 zł czyli o 60% niższym od zakładanego. Dochody wy- została podjęta uchwała w sprawie udzielenia absolutorium Wójtowi konano w kwocie 33.248.432,63 zł, co stanowiło 101,86% planu w tym Gminy Świdnica za 2007 rok. planowane dochody własne w kwocie 15.445.185 zł, wykonane w kwocie 16.203.987,66 zł, co stanowi 105% planu. Wydatki zrealizowano odstawą jest wydana przez pozytywna opinia Składu Orzekającego RIO w kwocie 34.900.432,91, co stanowi 95% ogółu planu. Pwe Wrocławiu wydana na podstawie przedłożonego przez Wójta Gminy Za pomocą środków pozyskanych funduszy celowych przystąpiono do budo- Świdnica sprawozdania z wykonania budżetu gminy za rok 2007 oraz pozy- wy pełnowymiarowej hali sportowej w Witoszowie Dolnym, rozpoczęto budowę tywna opinia o realizacji budżetu Gminy Świdnica za rok 2007 wydana przez boiska wielofunkcyjnego w Pszennie oraz nastąpiła kontynuacja budowy kanali- Komisję Rewizyjną. zacji w Grodziszczu. W 2007 r. znaczne środki finansowe, bo aż 131 tys. przezna- Przy formułowaniu pozytywnej opinii o sprawozdaniu z wykonania budżetu czono na porządkowanie gospodarki przestrzennej na terenie gminy (wykonano gminy za 2007 rok, Skład Orzekający Regionalnej Izby Obrachunkowej kierował kolejne plany zagospodarowania przestrzennego), co wpłynie na poprawę gospo- się podstawowym kryterium jakim jest przestrzeganie prawa przy wykonywaniu darowania mieniem gminnym. Udało nam się również pozyskać znaczne środki budżetu gminy, wskazując jednocześnie, iż ocena wydatkowanych środków pod na zadania oświatowe – mówiła Wójt Gminy Świdnica w swoim sprawozdaniu kątem celowości i gospodarności należy do wyłącznej właściwości rady gminy. w sprawie z realizacji budżetu za 2007 r.

3 Nr 1 (12) Październik 2008 Ważne informacje www.gmina.swidnica.pl Program prac społecznie użytecznych w Gminie Świdnica Już po raz drugi Gmina Świdnica realizuje program prac społecznie użytecznych. Od 14 kwietnia do 22 października 2008 zatrudnienie na terenie gminy znajdzie 43 bezrobotnych.

i korzystających z pomocy społecz- Dolna, Lutomia Górna, Krzczonów, nej. Osoby bezrobotne uczestniczące Krzyżowa, Makowice, Mokrzeszów, w programie wykonywać będą prace Miłochów, Modliszów, Niegoszów, porządkowe na rzecz miejscowości, Opoczka, Słotwina, Stachowice, Pan- w których przebywają a także prace go- ków, Pszenno, Pogorzała, Wilków, Wi- spodarczo-porządkowe w placówkach toszów Dolny, Wieruszów, Zawiszów. oświatowych, świetlicach wiejskich Z wypowiedzi sołtysów, którzy w tym oraz miejscach użyteczności publicz- roku nadzorują prace społecznie uży- nej. Podmiotem, w którym organizo- teczne w terenie, daje się odczuć za- wane są prace społeczno użyteczne jest dowolenie i potrzebę na tego typu Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej działania. Od początku funkcjonowa- w Świdnicy, natomiast pracę w terenie nia programu tj. od 14 kwietnia br. organizować i nadzorować będą sołtysi na organizację prac społecznie uży- poszczególnych wsi. Pracująca na tere- tecznych wydatkowano 20.311zł. nie gminy 43 osobowa grupa osób bezrobotnych wykonuje prace porządkowe Wszelkie informacje związane z realiza- cją Programu Prac Społecznie Użytecz- race społecznie użyteczne skie- w 27 wsiach: Bojanice, Bystrzyca Dol- nych udzielane są w pokoju 111 Urzędu Prowane są do osób bezrobotnych, na, Burkatów, Gogołów, Grodziszcze, Gminy Świdnicy. W roku ubiegłym z pro- bez prawa do zasiłku dla bezrobotnych Jakubów, Jagodnik, Lubachów, Lutomia gramu skorzystało 54 bezrobotnych.

Gminny program ochrony zabytków 23 kwietnia 2008 r. podczas obrad XXVI Sesji Rady Gminy Świdnica radni przyjęli uchwałę w sprawie „Gminnego programu opieki nad zabytkami Gminy Świdnica na lata 2008-2011”.

adrzędnym celem programu jest zahamowa- o stanie zachowania obiektów zabytkowych zlo- Nnie degradacji i zachowanie wartościowych kalizowanych w granicach administracyjnych zasobów dziedzictwa kulturowego oraz wykorzy- gminy, podejmowanie projektów związanych stanie tych zasobów na potrzeby kształtowania z odnową obiektów i zespołów zabytkowych atrakcyjnego wizerunku gminy, w szczególności oraz towarzyszącym im przestrzeniom publicz- poprzez: nym w ramach „Odnowy wsi”, kontynuowa- vvprecyzyjne rozpoznanie wartości historyczno nie wsparcia finansowego z budżetu gminy dla przestrzennych poszczególnych miejscowości prac konserwatorskich przy ogólnie dostępnych gimny Świdnica, obiektach zabytkowych wpisanych do rejestru vvrozpoznanie stanu zachowania poszcze- zabytków, prowadzenie działań informacyjnych gólnych obiektów, struktury władania oraz w celu przygotowania właścicieli i dysponen- potrzeb w zakresie działań niezbędnych do tów obiektów zabytkowych do absorpcji środ- podjęcia w celu zahamowania procesów ków zewnętrznych dedykowanych ochronie degradacji zabytków i doprowadzenia do i opiece nad zabytkami. Zakłada się, że zada- poprawy stanu ich zachowania, nia określone w Programie będą realizowane vvwłączenie problematyki ochrony zabytków do w wyniku działań władz samorządowych (dzia- bieżących zadań gminy Świdnica, łań: prawnych, finansowych, programowych) vvzwiększenie atrakcyjności zabytków oraz oraz wspólnie z Wojewódzkim Konserwatorem walorów krajobrazu kulturowego, aktywne Zabytków oraz z właścicielami i posiadaczami uczestnictwo w projektach mających na celu obiektów, diecezjami, organizacjami pozarządo- eksponowanie zabytków oraz walorów krajo- wymi i stowarzyszeniami regionalnymi, a także brazu kulturowego. ośrodkami naukowymi. Jednak główny obowią- Zadaniami służącymi bezpośrednio reali- zek dbania o stan obiektów zabytkowych, a tym zacji nadrzędnego celu programu będą między samym ponoszenia kosztów związanych z praca- innymi opracowanie gminnej ewidencji za- mi konserwatorskimi, spoczywa na właścicielach bytków jako podstawowego źródła informacji i dysponentach obiektów zabytkowych. Pałac w Makowicach

4 Nr 1 (12) Październik 2008 www.gmina.swidnica.pl Ważne informacje Nowy wizerunek Gminy – LOGO Gmina Świdnica ma swoje logo. Po ponad 2 miesiącach od ogłoszenia konkursu i ocenie ponad 150 projektów spełniających warunki regula- minu, jury wybrało projekt na logo Gminy Świdnica autorstwa Pani Agnieszki Jagosz z Żywca.

wane również na wszelkiego rodzaju materiałach informacyjnych i promocyjnych (broszurach, banerach, ulotkach). Obradom sesji towarzyszyła wystawa prac, które przez ponad 2 miesiące wpływały na konkurs, zarówno z Polski jak i Eu- ropy (Francja). Wszystkim uczestnikom konkursu serdecznie dziękujemy za nadesłane projekty prac, laureatce konkursu Pani Agnieszce Jagosz życzymy kolejnych sukcesów i pomyślności w ukończeniu studiów na Akademii Sztuk Pięknych.

Nowe LOGO gminy Świdnica

ani Agnieszka jest studentką III roku Akademii Sztuk PPięknych we Wrocławiu - katedra wzornictwa. Uroczyste wręczenie nagrody pieniężnej w wysokości 1500 zl. nastąpiło Prace nadesłane na konkurs 10 kwietnia 2008 r., podczas obrad XXV Sesji Rady Gminy Świdnica. Jak mówiła sama autorka nagrodzonej pracy: Udział w konkursach tego typu traktuję, jako pracę nad włas- nym warsztatem twórczym. Wygrana pozwoliła mi na uwierzenie we własne siły i zachęciła do dalszej pracy. Inspiracją do wykonania zwycięskiego logo była sama Gmina Świdnica, jej krajobraz, bliskość do natury. Drzewo znajdujące sie w logo ma symbolizować właśnie tą cechę. Na- tomiast tęcza ma podkreślać pozytywne znaczenie znaku. Wie- rzę, że logo spełni swoją funkcję i spodoba się mieszkańcom Gminy Świdnica. W ocenie jury zastosowana kolorystyka w logotypie jest zgod- na z barwami flagi i herbu Gminy Świdnica. Wprowadzo- ny kolor zielony nawiązuje do rolniczego charakteru gminy i otaczającej przyrody. Symbol drzewa oddaje jej charakter (rolnictwo, przyroda, turystyka, ekologia.). Jest to też symbol długowieczności, mocno zakorzenionej tradycji i kultury, obyczajów. Gałązki drzewa symbolizują granice sołectw, nawiązują do ich odrębności, gospodarności, tożsamości, a w efekcie tworzą gminę. Tęcza ułożona z barw gminy wy- wołuje skojarzenie pomyślnej przyszłości. Pod względem walorów marketingowych, logotyp jest czytelny i łatwy do skalowania przy nanoszeniu na różnych przestrzeniach i płaszczyznach. Napis GMINA ŚWIDNICA został skom- ponowany we właściwych proporcjach i wielkości, oby- dwu członach nazwy. Nowy znak rozpoznawczy Gmi- ny Świdnica - LOGO używany będzie podczas różnego rodzaju gminnych imprez, zarówno o zasięgu lokalnym, wojewódzkim jak i międzynarodowym. Logo będzie uży- Laureatka konkursu p. Agnieszka Jagosz

5 Nr 1 (12) Październik 2008 Ważne informacje www.gmina.swidnica.pl

Gmina Świdnica z Kluczem Sukcesu

27 września 2008 r. podczas gali w Teatrze im. C. K. Norwida w Jeleniej Górze - Gmina Świdnica została wyróżniona DOLNOŚLĄSKIM KLUCZEM SUKCESU w kategorii – najbardziej gospodarna gmina wiejska za rok 2007. To dla mnie i dla mojej gminy ogromne wyróż- nienie, które jest zasługą moich pracowników. Jestem dumna z faktu otrzymania tej prestiżowej nagrody oraz z tego że pracuję z zespołem ludzi, którzy są oddani pracy dla rozwoju gminy. Traktuję ją jako zobowiązanie do jeszcze lepszej i wytężonej pracy dla dobra gminy i jej mieszkańców - mówiła Wójt Gminy Świdnica Teresa Mazurek podczas uroczystej gali.

o XII już edycji Dolnośląskiego Klucza DSukcesu - Gminę Świdnica rekomendo- wało Stowarzyszenie Przedsiębiorców i Kupców Świdnickich. Była to pierwsza dla gminy nomi- nacja i jak się wkrótce okazało – zakończona pełnym sukcesem. Nie sposób nie zauważyć dynamicznego rozwoju w Gminie Świdnica, położonej wokół miasta Świdnicy. Dlatego też postanowiliśmy zgłosić Gminę Świdnica do tego najstarszego i najbardziej prestiżowego wyróżnienia w naszym regionie - mówił Prezes Stowarzyszenia Pan Edward Szywała. Zaletę dla inwestorów w Gminie Świdnica stanowią duże obszary jednospójne przestrzennie, przeznaczo- ne pod działalność produkcyjno-usługową przy dogodnych szlakach komunikacyjnych. Dzia- łając na polu rozwoju gospodarczego, gmina współpracuje z Wałbrzyską Strefą Ekonomicz- ną „Invest-Park”, Polską Agencją Informacji Laureci tegorocznych wyróżnień - DOLNOŚLĄSKI KLUCZ SUKCESU 2007 Inwestycji Zagranicznych oraz Wrocławską Agencją Rozwoju Regionalnego. Prężnie rozwija gów, kanalizacji i dróg gminnych oraz moder- nica jako gminę z dobrą strategią, będącą się także indywidualne budownictwo mieszka- nizacja świetlic wiejskich. Obecnie kończą się źródłem sukcesu. niowe. Pozyskiwanie środków zewnętrznych prace przy budowie hali sportowej-największej Dolnośląski Klucz Sukcesu jest już drugą z programów krajowych, jak i unijnych pozwala gminnej inwestycji - wraz z zapleczem tech- tak ważną nagrodą dla Gminy Świdnica ze na realizację szeregu inwestycji infrastruktural- niczno-socjalnym, w którym zlokalizowana słowem sukces w tytule. Być może będzie on nych, do których zalicza się budowa wodocią- będzie świetlica, siłownia, sala fitness, squash, tym, który otworzy drzwi do kolejnych jesz- pokój masażu, ścianka wspinaczkowa. cze bardziej prestiżowych wyróżnień. Realizacja tych zadań pozwoliła kapitule Stowarzyszenia na Rzecz Promocji Dolnego Śląska przyznać Gminie Świdnica Dolnośląski Klucz Sukcesu - w kategorii najbardziej gospodarna gmina wiejska za 2007 rok, w której oceniane były: vvdynamika wzrostu dochodów własnych, vvudział wydatków inwestycyjnych w wydat- kach budżetu gminy, vvaktywność władz gminy w pozyskiwaniu zewnętrznych środków finansowych na inwestycje gminne, w pozyskiwaniu inwe- storów oraz w przygotowaniu infrastruktury pod nowe inwestycje, vvdziałalność promocyjna gminy i współpra- ca z podmiotami gospodarczymi. Potwierdzeniem właściwie realizowanej strategii w zakresie inwestycji, było przyznanie w listopadzie 2006 r. II miejsca w pre- stiżowym rankingu Dolnośląskich Gmin dla najlepiej zarządzanej gminy, dbającej o rozwój i podniesienie jakości życia mieszkańców. Klucz Sukcesu w Gminie Świdnica Kapituła konkursowa uznała Gminę Świd- Wójt Gminy Świdnica Teresa Mazurek podczas uroczystej gali

6 Nr 1 (12) Październik 2008 www.gmina.swidnica.pl INWESTYCJE 700 tys. złotych na usuwanie skutków powodzi Ponad 18 mln zł. z budżetu państwa otrzymały 54 dolnośląskie samorządy: gminy i powiaty na naprawę powodziowych zniszczeń, powstałych w ubiegłym i 2006 roku. Gmina Świdnica na ten cel otrzymała promesę w wysokości 700 tysięcy złotych.

marca 2008 r. w Dolnośląskim 3Urzędzie Wojewódzkim Wójt Gmi- ny Świdnica Teresa Mazurek odebrała z rąk wicepremiera i ministra spraw wewnętrznych i administracji Grzego- rza Schetyny dokument potwierdzający dotację. W wielu przypadkach środki te zosta- ną wykorzystane na wsparcie odbudowy zabezpieczeń przeciwpowodziowych, remont dróg gminnych i umocnienie wałów rzek - mówił podczas uroczystego wręczenia promes wicepremier MSWiA. W Gminie Świdnica przyznana dotacja została przeznaczona na odtworzenie zniszczonego rowu RH w miej- Uszkodzony rów RH w Witoszowie Dolnym scowości Witoszów Dolny. Zgodnie z „zasadami ubiegania się o dofinansowanie odbudowy remontów obiektów zniszczonych przez klęski żywiołowe oraz jego rozliczania” inwestycje, które otrzymały dofinansowanie z budżetu państwa powinny rozpocząć się jeszcze w tym roku. W ramach inwestycji odbudowywane są umocnienia rowu na odcinku 828 m. Inwestycja realizowana jest w ramach usuwania skutków powodzi z 2006 r. Wartość zadania to ponad 900 tys. zł, z czego ok. 80 % tj. 700 tys. zł stanowi dotacja z MSWiA.

Regulacja rowu RH w Witoszowie Dolnym Odbudowa dróg w Lutomi Górnej

ramach środków pozyskanych Wna usuwanie skutków powodzi, w miejscowości Lutomia Górna odbu- dowanych zostanie ponad 530 mb dróg. Wartość zadania wyniosła ok. 470 tys. zł w tym dofinansowanie ze środków MSWiA to kwota 300 tys. zł. Potok RH po wykonaniu inwestycji

7 Nr 1 (12) Październik 2008 INWESTYCJE www.gmina.swidnica.pl Symboliczna droga do Krzyżowej 6 czerwca 2008 r. nowo wybudowaną drogę gminną, łączącą sołectwo Krzyżowa z drogą wojewódzką nr 382 uroczyście otworzyli: Pan Zbigniew Szczygieł – Członek Zarządu Województwa Dolnośląskiego i Pani Teresa Mazurek Wójt Gminy Świdnica.

artość inwestycji wyniosła 1,15 Wmln zł. Realizacja inwestycji sfi- nansowana została z dotacji Funduszu Ochrony Gruntów Rolnych w wysokości 140 000 zł, z kredytu inwestycyjnego z BOŚ w kwocie 500 000,00 zł oraz środków wasnych gminy. Dzięki budowie nowego łącznika pomiędzy wsią Krzyżowa a drogą wojewódzką nr 382 (relacji Świdnica-Dzier- żoniów) o długości 1400 m mieszkańcy Wie- ruszowa i Krzyżowej mogą o ok 4 km skrócić przejazd do Świdnicy, w porównaniu z dotychczas istniejącą trasą przez miejscowość Grodziszcze. Z pewnością zalety nowo otwartej drogi docenią turyści licznie odwiedzający Funda- cję „Krzyżowa”, nie tylko z Polski ale i Eu- ropy. W ostatnim roku dawną siedzibę rodu Nowy odcinek drogi gminnej do Krzyżowej (w tle panorama Gór Sowich) von Moltke odwiedziło ponad 10 tys. osób. Na nowym odcinku drogi roztacza się ma- vvAnnemarie Franke Dyrektor Fundacji dla wej. Pani Annemarie Franke niespełna ty- lownicza panorama Gór Sowich. Porozumienia Europejskiego „Krzyżowa”. dzień przed otwarciem drogi spotkała się Deklaracja budowy drogi umożliwiającej vvPan Wiktor Dynowski Inspektor z Panią Freyą w Stanach Zjednoczonych, bezpośredni przejazd do Krzyżowej, złożona nadzoru„Invest-Bud” w Świdnicy. przekazując zdjęcia nowej inwestycji Gmi- została przez Panią Teresę Mazurek podczas vvPan Robert Szczepanek - Usługi Projektowe ny Świdnica. W swoich wspomnieniach obrad IX Dolnośląskiego Forum Gospodar- w Świdnicy, projektant inwestycji. Pani Freya mówiła, droga ta jest bliska jej czego w Krzyżowej. „Szanowni Państwo! Już vvPan Stanisław Wrona Prezes ŚPBDiM sercu. Była ona widoczna z okien Domu dziś przygotowujemy prezent na Jubileusz Sp. z o.o. w Świdnicy – wykonawca drogi. na Wzgórzu, z których wielokrotnie wy- X-lecia Dolnośląskiego Forum Gospodarczego vvKs. Tadeusz Fuksa Proboszcz Parafii glądała powrotu swojego męża z podróży w Krzyżowej, który będzie również niespo- pw. Św. Anny w Grodziszczu. z Berlina. Również każdej wiosny wzdłuż dzianką na X rocznicę otwarcia Między- Nowo otwarta droga w Krzyżowej ma drogi rozkwitały drzewa czereśni, dlatego narodowego Domu Spotkań w Krzyżowej również historyczny wymiar. Wiadomość też była ona nazywana Aleją Czereśniową. (13.06.1998 r.) oraz na przypadającą w listo- o jej otwarciu bardzo ucieszyła Panią Freye Cieszy fakt, że dzieło pojednania i wza- padzie 2009 r. XX rocznicę historycznej Mszy von Moltke (Honorowego Obywatela Gmi- jemnego porozumienia jest kontynuowane Pojednania w Krzyżowej” – mówiła Wójt ny Świdnica- wdowę po Helmucie Jamesie w Krzyżowej przez kolejne pokolenia, tym Gminy Świdnica do zaproszonych gości 18 von Moltke), która pomimo jesieni życia bardziej, że realizowane jest ono przez listopada 2007 r. „W dniu dzisiejszym uroczy- i odległości (obecnie mieszka w Vemont/ Polaków. Budowa drogi jest tego doskonałym ste przecięcie wstęgi przypieczętowało złożo- USA) żywo interesuje się losami Krzyżo- przykładem – mówiła Freya von Moltke. na deklarację. Dziękuję wszystkim za trud i wysiłek włożony w realizację tej inwestycji zarówno na etapie projektowania, wykonania, jak i sfinansowania zadania, jakim była jej budowa” Zaproszenie na uroczyste otwarcie drogi przyjęli: vvPan Stanisław Talerzowski Zastępca Dyrektor Wydziału Geodezji i Kartografii Urzędu Marszałkowskiego Województwa Dolnośląskiego. vvPan Roman Etel Etatowy Członek Zarządu Starostwa Świdnickiego. vvJarosław Szpeniuk Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w Świdnicy. vvPan Mariusz Tomaszewski Dyrektor ds. Korporacji i Finansów Publicznych Banku Uroczyste otwarcie drogi przez p. Zbigniewa Szczygła - Członka Zarządu Województwa Dolnośląskiego, Ochrony Środowiska SA o/Wrocław. p. Teresę Mazurek - Wójta Gminy Świdnica oraz p. Henryka Sarę - Przewodniczącego Rady Gminy

8 Nr 1 (12) Październik 2008 www.gmina.swidnica.pl INWESTYCJE Nowoczesne boisko w Pszennie 19 czerwca 2008 roku oficjalnego otwarcia wielofunkcyjnego boiska sportowego przy kompleksie oświatowym w Pszennie dokonali Wicemarszałek Województwa Dolnośląskiego Piotr Borys i Wójt Gminy Świdnica Teresa Mazurek.

ielofunkcyjne boisko w Pszennie zosta- Wło zrealizowane w ramach programu Ministerstwa Sportu „Budowa boisk wielo- funkcyjnych” z dofinansowaniem z Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej. Na obiekcie zloka- lizowane są boiska: do piłki ręcznej, piłki siat- kowej, koszykówki oraz boisko do tenisa ziemnego. Zakres rzeczowy inwestycji obejmował: wykonanie odwodnienia boiska (drenażu), wykonanie podbudowy z kruszyw kamiennych, wykonanie ogrodzenia boiska wysokości 4 m, wykonanie nawierzchni ze sztucznej trawy, zamontowanie urządzeń boiskowych (bramki, kosze, słupki do siatkówki i tenisa ziemnego). Wartość inwestycji wyniosła 312 187,24 zł. Wartość dotacji z Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej – 156 093,62 zł (50%). Środki włas- Boisko wielofunkcyjne w Pszennie ne gminy - 156 093,62 zł (50%). Dodatkowo Gmina Świdnica z własnych środków budże- towych wykonała oświetlenie boiska oraz dro- gę dojazdową i chodniki z kostki betonowej. Całkowita wartość wykonanych prac wyniosła 360 tys zł Podczas uroczystości otwarcia Wicemar- szałek Województwa Dolnośląskiego p. Piotr Borys gratulował młodzieży oraz mieszkań- com gminy wspaniałego obiektu i życzył wielu sukcesów sportowych. Poinformował również, że w ciągu najbliższych trzech lat w każdej gminie naszego województwa w ramach ogól- nopolskiego programu „Orlik 2012” powstanie kompleks boisk sportowych wraz z zapleczem, dzięki czemu zdecydowanie poprawi się stan infrastruktury sportowej na terenie całej Polski. Starosta Świdnicki p. Zygmunt Worsa składając gratulacje zauważył, że boisko Wicemarszałek Województwa Dolnośląskiego Starosta Świdnicki p. Zygmunt Worsa w Pszennie jest już szóstym obiektem tego typu p. Piotr Borys w naszym powiecie. Podkreślił również, że na terenie powiatu mamy zdecydowanie lepszą bazę sportową niż inne powiaty, podając jako przykład, że budowana w Witoszowie Dolnym hala sportowa jest piątą pełnowymiarową salą, podczas, gdy niektóre powiaty nie posiadają ani jednego takiego obiektu. Wójt Gminy Świdni- ca p. Teresa Mazurek wyraziła przekonanie, że boisko będzie dobrze służyło dzieciom i młodzieży oraz całej społeczności Pszenna i przyczyni się do jeszcze lepszych osiągnięć sportowych uczniów. Dlatego też w okresie letnich wakacji dzieci i młodzież korzystałą z niego do późnych godzin wieczornych. Wójt Gminy podziękowała wszystkim, którzy przyczynili się do powstania tego obiektu, szczegól- nie Wicemarszałkowi Piotrowi Borysowi oraz Senatorowi RP Stanisławowi Jurcewiczowi. Wójt Gminy p. Teresa Mazurek Przewodniczący Rady Gminy p. Henryk Sara

9 Nr 1 (12) Październik 2008 INWESTYCJE www.gmina.swidnica.pl Budowa hali sportowej przy Gimnazjum w Witoszowie Dolnym

Widok na budynek hali od strony drogi prowadzącej do Bystrzycy Dolnej

ontynuowane są prace przy budowie hali w Witoszowie KDolnym. Do dnia dzisiejszego wykonano instalacje wo- dociągową, kanalizacyjną, c.o., wewnętrzną instalację elek- tryczną i wentylację mechaniczną hali. Obecnie budowana jest sztuczna ścianka wspinaczkowa, prowadzone są prace wykończeniowe przy elewacji zewnętrznej oraz wewnątrz hali, a także zagospodarowywany jest teren wokół obiektu. Wyko- nano również dokumentację projektową nagłośnienia hali oraz instalacje niskoprądowe, tj. komputerową i alarmową. Na reali- zację przedmiotowej inwestycji gmina pozyskała dofinansowanie z Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej w kwocie 2 300 000,00 zł, z podziałem na lata 2007 – 265 000,00 zł, 2008 – 500 000,00 zł, 2009 – 1 535 000,00 zł. Pozostałą kwotę na budowę hali sfinan- sowano z budżetu gminy. Planowany termin zakończenia inwestycji upływa 30.11.2008 r.

Widok od strony budynku gimnazjum Zakończono budowę wodociągu przesyłowego Wieruszów-Lutomia

lipcu br. zakończono prace budowlane związane Wz wykonaniem wodociągu przesyłowego Wieruszów – Lutomia Mała. Wybudowano łącznie około 1,7 km sieci wodociągowej wraz z pompownią wody i zbiornikiem pod- ziemnym zlokalizowanym w Wieruszowie. Rurociąg został włączony do systemu wodociągowego opartego na źródle w Miłochowie. Dostarczał on będzie wodę do Lutomi Małej, a następnie poprzez istniejącą sieć do gospodarstw domowych w Lutomi Dolnej, Lutomi Górnej, Stachowic i Sta- chowiczek. W ten sposób możliwe będzie „przejście” z zasi- lania wodociągu wodą pochodzącą z ujęć powierzchniowych z Jeziora Bystrzyckiego, na wodę z ujęć podziemnych o wyż- szych walorach smakowych i zapachowych. Jest to jeden z ważnych etapów wykorzystywania zasobów wodnych zlo- kalizowanych na terenie Gminy Świdnica do zaopatrzenia w wodę jej mieszkańców. Prace budowlane przy hali w Witoszowie Dolnym

10 Nr 1 (12) Październik 2008 www.gmina.swidnica.pl INWESTYCJE Kanalizacja w Bystrzycy Dolnej

d lipca br. trwają prace budowlane zwią- rurociągów miejskich ścieki będą doprowa- Ozane z wykonaniem sieci kanalizacji sa- dzone do oczyszczalni w Zawiszowie. nitarnej w Bystrzycy Dolnej. Planuje się wy- W pierwszej kolejności wykonane zostały budować łącznie około 6,5 km kanalizacji odcinki kanalizacji przebiegające w pasie o średnicy 200 i 160 mm wraz z wypusta- drogowym dróg powiatowych, na których mi do podłączeń gospodarstw domowych nie ułożono dotychczas nowej nawierzch- oraz dwiema pompowniami ścieków. Ka- ni. Zadanie realizowane będzie w bieżącym nalizacja zostanie włączona do kanalizacji i przyszłym roku. zlokalizowanej w Świdnicy, gdzie systemem

Budowa kanalizacji w Bystrzycy Dolnej Budowa kanalizacji

Remonty Budowa chodników w placówkach oświatowych i remont dróg gminnych d początku wakacji, we wszystkich gminnych placówkach o 30 czerwca br. na terenie gminy wykonano 1900 m2 chod- Ooświatowych trwały prace remontowe, które poprawiły Dników z kostki betonowej na łączną kwotę ponad 17 tys. zł. standard i funkcjonalność sal dydaktycznych. W 6 miejscowościach (tj. w Bojanicach, Wilkowie, Witoszowie W Szkole Podstawowej w Bystrzycy Górnej pracami remon- Dolnym, Pszennie, Bystrzycy Górnej i Grodziszczu) wykonano towymi objęto 3 sale lekcyjne, pomieszczenia dla nauczycieli, szczątkowe naprawy ponad 252 m2 asfaltowych dróg gminnych, korytarze. Wymienione zostały podłogi, pojawiły się nowe pa- których wartość wyniosła 25 tys. zł. W Mokrzeszowie i Jakubo- nele podłogowe oraz kafelki, a sale lekcyjne zostaną odświeżone. wie wykonano nowe nakładki asfaltowe na drogach gminnych Przeprowadzone zostały również prace zabezpieczające ściany (1192 m2) za kwotę ponad 56 tys. zł. W 9 wsiach przeprowadzono na- przed wilgocią. Na ten cel z budżetu gminy przeznaczono ok. prawę dróg gminnych niesortem, których koszt wyniósł ok. 122 tys. zł. 65 tys. złotych. Zakupiono również nowe wiaty przystankowe do Boleścina, Słotwiny Od nowego roku szkolnego Szkoła Podstawowa w Mokrzeszo- i Mokrzeszowa za kwotę przekraczającą 23 tys zl. wie cieszy się nowym pokryciem dachowym na części budynku. Na terenie Gminy Świdnica w pierwszym półroczu 2008 r. prze- Koszt inwestycji wyniósł ok. 16 tys. złotych. Kwota w całości prowadzono prace konserwacyjne rowów melioracyjnych na od- pochodzi z budżetu gminy. cinku 1500 mb. Wykonano również malowanie barierek ochron- W Szkole Podstawowej im. Mikołaja Kopernika w Pszennie nych na 24 obiektach. Wykonanie w/w prac było możliwe dzięki w okresie letnich wakacji trwały przygotowania do uruchomie- realizacji programu aktywizującego osoby bezrobotne i zatrudnieniu ich nia oddziału przedszkolnego, w którym od nowego roku szkol- w ramach wykonania robót publicznych na terenie gminy. Działania te nego zajęcia dydaktyczno-wychowacze objęły 25 sześciolatków. są bardzo dobrze postrzegane przez społeczność lokalną z uwagi na fakt, Zakupione zostały meble, stoliki, a pomieszczenia w całości iż oferujemy oferujemy nowe miejsca pracy dla osób bezrobotnych. przystosowane będą dla najmłodszych. Na realizację tego zadania Gmina Świdnica przeznaczyła kwotę ok. 10 tys. złotych. Rok rocznie do działań związanych z remontem szkół włącza- Zakończenie ją się rodzice dzieci uczęszczających do tych jednostek oświato- wodociągowania Lubachowa wych. W tym roku taką pomoc okazali rodzice uczniów ze Szko- ły Podstawowej im. L. Wawrzyńskiej w Witoszowie Dolnym, bieżącym roku wykonano II i III etap budowy wodociągu we wsi zakupując farby do malowania sal lekcyjnych. W pozostałych WLubachów będący kontynuacją rozpoczętego w 2006 procesu wo- 9 placówkach oświatowych, na terenie gminy Świdnica prowa- dociągowania w/w miejscowości. dzone były prace remontowe i konserwatorskie, które pozwoliły Wartość robót budowlanych wyniosła: 1 793 774 zł. Prace obejmowały poprawić ich standard. wykonanie łącznie ok. 5,9 km sieci wodociągowej wraz z przyłączami.

11 Nr 1 (12) Październik 2008 INWESTYCJE www.gmina.swidnica.pl 920 tys. by nie dać się złapać na haka

„Nie masz haka na bystrzaka”- z takim nia ogólnego poziomu wykształcenia i emocjonalny ucznia oraz pokazać hasłem swojego projektu Szkoła Podsta- społeczeństwa poprzez niwelowanie możliwości wyboru i realizacji różnych wowa w Bystrzycy Górnej realizować będzie negatywnego wpływu środowiska spo- dróg życiowych. projekt konkursowy w ramach Priorytetu IX łecznego ucznia i wyrównywanie szans Poprzez bogatą ofertę atrakcyjnych Działanie 9.1. Poddziałanie 9.1.2. „Wyrówny- edukacyjnych uczniów szkół podsta- zajęć pozalekcyjnych i pozaszkolnych wanie szans edukacyjnych uczniów z grup wowych, gimnazjalnych, ponadgimna- nastąpi podniesienie jakości procesu o utrudnionym dostępie do edukacji oraz zjalnych i policealnych prowadzących kształcenia w zakresie edukacji matema- zmniejszanie różnic w jakości usług eduka- kształcenie ogólne, jak również po- tyczno-przyrodniczej oraz matematycz- cyjnych”. Na ten cel szkoła z Programu Op- przez eliminowanie różnic w jakości no-technicznej, co w przyszłości ułatwi eracyjnego Kapitał Ludzki (POKL) otrzyma usług edukacyjnych występujących uczniom wybór ścieżki kariery zawo- dotację w wysokości ponad 920 tys. zł. w szczególności w relacji wieś – miasto dowej. Wiodącą rolę w projekcie odegra oraz rozwijanie systemu preorientacji nauka języka angielskiego. Zajęcia będą zawodowej dostosowanego do potrzeb prowadzone przez nauczycieli uczących rojekt Szkoły Podstawowej w By- regionalnego i lokalnego rynku pracy w szkole oraz zewnętrznych specjalistów. Pstrzycy Górnej znalazł się na 8 już na poziomie szkolnictwa podstawo- Dzięki projektowi szkoła pozyska wy- miejscu wśród 44 nagrodzonych - wego. posażenie do szkolnego mini laborato- uzyskując łącznie 115 (na 118 możli- Projekt edukacyjny „Nie masz haka rium przyrodniczo-eksperymentalnego, wych). na bystrzaka” będzie w roku szkolnym sali audio-wizualnej, sprzęt komputerowy, Przedmiotem konkursu były projekty 2008/2009 oraz 2009/2010 i obejmie kostiumy taneczne, różnorodne materiały określone dla Poddziałania 9.1.2 Priory- uczniów z klas I – VI. edukacyjne (programy multimedialne, tetu IX Programu Operacyjnego Kapitał Realizacja projektu ma wspomóc słowniki, nowoczesne pomoce dydaktycz- Ludzki przyczyniające się do podniesie- indywidualny rozwój intelektualny ne, rekwizyty teatralne).

„Cudze chwalicie - swego nie znacie” warte 7.000 złotych Teatrzyk Obrzędowy “Tradycja” działający przy świetlicy w Bystrzycy Górnej jest laureatem konkursu Kultura Bliska 2008 organizowanego przez Fundację Wspomagania Wsi w ramach programu Ochrona dziedzictwa kulturowego. Na realizację projektu pt. „Cudze chwalicie, swego nie znacie” - otrzymał dotację w wysokości 7.000 zł.

dział w konkursie polegał na zgło- Uszeniu projektu, którego istotą bę- dzie troska o zasoby kultury lokalnej - chęć jej pielęgnowania, ocalenie lub odtworzenie, uczenie i dbania o nią, a jednocześnie wykorzystywania jej w rozwoju gospodarczym gminy i wsi, oraz integrujące społeczność i angażują- ce różne pokolenia. Podobnie jak w latach poprzednich w konkursie Fundacja Wspomagania Wsi wspierała projekty, których celem jest troska o zachowanie dorobku kul- turalnego poprzednich pokoleń. W tego- rocznej edycji konkursu postanowiono pomóc także organizatorom wydarzeń kulturalnych wzbogacających życie kulturalne w małych miejscowościach. Jak mówią przedstawiciele fundacji - Na- szym celem jest pobudzenie życia kul- Obrzęd puszczania wianków turalnego na wsi i w małych miastecz- otrzymał dotację w wysokości 7 tyś. nizowania widowiska obrzędowego, kach. zł. na organizację zajęć edukacyj- materiały biurowe i spożywcze na spot- W ramach programu “Kultura Bli- nych w Muzeum Etnograficznym we kania integracyjne oraz przygotowanie ska” Teatrzyk Obrzędowy Tradycja Wrocławiu, zakup dyktafonów, orga- i druk katalogu.

12 Nr 1 (12) Październik 2008 www.gmina.swidnica.pl INWESTYCJE „Mała odnowa” Nowe pracownie w Krzczonowie komputerowe

października br. zakończyły się prace remontowe prowa- Remonty w placówkach oświatowych to nie jedyne działania władz 3dzone w ramach inwestycji pn. „Modernizacja świetlicy Gminy Świdnica zmierzające w kierunku zwiększenia standardu w Krzczonowie”. palcówek oświatowych w tym roku. 6 szkół podstawowych, 2 gim- Zakres prac obejmował: nazja i szkolna biblioteka w Lutomi Dolnej wyposażone zostały vvremont dachu o powierzchni 197,96 m2 w sprzęt komputerowy na łączną kwotę ponad 344 tys. złotych. i wymianę instalacji odgromowej, vvwykonanie sufitu podwieszanego vvwymianę stolarki okiennej i drzwiowej zewnętrznej, vvwykonanie tynków wewnętrznych w świetlicy wraz z wykonaniem poziomej izolacji przeciwwilgociowej oraz malowanie ścian wewnętrznych. Wartość zrealizowanego zadania wyniosła 148.408,20 zł w tym ze środków samorządu Województwa Dolnośląskiego pozyskano maksymalną kwotę dofinansowania w wysokości 25 tys zł. Ponadto w ramach środków przeznaczonych na „Małą od- nowę wsi” Gmina Świdnica oczekuje na przyznanie dofinansowania do 2 kolejnych wniosków tj. na doposażenie placu zabaw w Witoszowie Dolnym oraz na dofinansowanie na zakup strojów ludowych – „Kraków Wschodni” dla Zespołu Pieśni i Tańca BYSTRZYCA.

Stan świetlicy przed remontem przęt komputerowy przekazano nieodpłatnie z Ministerstwa SEdukacji Narodowej i Sportu w ramach programu „Pracownie komputerowe dla szkół. Od nowego roku szkolnego uczniowie ze szkół podstawowych w Bystrzycy Górnej, Grodziszcza, Lutomi Dolnej, Mokrzeszowa, Pszenna, Witoszowa Dolnego oraz gimna- zjów w Pszennie i Witoszowie Dolnym korzystają z najnowocześ- niejszych pracowni komputerowych. Każda sala została wyposażona m.in. w 10 stacji komputerowych, komputer przenośny, skaner, drukarkę laserową, wideo- projektor i oprogramowanie. Dla dwóch szkół podstawowych w Bystrzycy Górnej i Witoszowa Dolnego są to pierwsze pracownie komputerowe pozyskane z w/w programu. Pozostałych 6 gminnych placówek oświatowych już po raz drugi otrzymało unijne środki na wyposażenie sal dydaktycznych w urządzenia komputerowe. W roku ubiegłym na ten cel pozyskano kwotę 420 tys. zło- Stan świetlicy po remoncie tych.

13 Nr 1 (12) Październik 2008 WYDARZENIA KULTURALNE www.gmina.swidnica.pl Świdnicki Neptun dla Wójta Gminy Wójt Gminy Świdnica Teresa Mazurek została wyróżniona nagrodą mediów (Tygodnik Świdnicki, TV TELETOP Sudety) w kategorii KOBIETA W SAMORZĄDZIE. Nagrody ŚWIDNICKIEGO NEPTUNA od 2 lat przyznawane są aktywnym samorządowcom, liderom organizacji pozarządowych mającym wkład w rozwój lokalnego społeczeństwa i działającym na rzecz promocji regionu świdnickiego.

laudacji, którą odczytała Pani Beata jak jeden z petentów podczas rozmowy mó- WZiółkowska – przewodnicząca kapi- wił do Niej: „Bo wie Pani, PANIE Wójcie”... tuły Świdnickich Neptunów usłyszeć moż- na było, iż: Wśród wyróżnionych nagrodą Świdni- Pani Teresa Mazurek jest jedyną kobietą, ckiego Neptuna znalazły się takie osobi- która kieruje gminą w świdnickim powie- stości jak: cie. Robi to jednak bardzo skutecznie. Jesz- vvPan Zbigniew Chlebowski – Poseł na Sejm cze w 2006 roku kierowana przez Nią gmi- RP nagrodzony w kategorii „Osobowość na pozyskała najwięcej funduszy unijnych w Polityce”, w przeliczeniu na jednego mieszkańca. Ta- vvPan Lecha Markiewicz – Burmistrz kie działanie zapewniło jej sukces w ostat- miasta i gminy Strzegom nagrodzony nich wyborach samorządowych. Swoich w kategorii „Osobowość w Samorządzie”, kontrkandydatów pokonała w cuglach. Co vvPan Zbigniew Suchta – Radny Rady może akurat nie jest przypadkiem, bo Jej Miejskiej Strzegomia nagrodzony w ka- mąż jest znanym hodowcą koni w Polsce. tegorii „Długodystansowiec” W lokalnym samorządzie pracuje już od 13 vvPan Marek Michalak - Kanclerzem Ka- lat. Wójtem jest już drugą kadencję. Ale jak pituły Orderu Uśmiechu nagrodzony sama mówi, wójtem się bywa, a człowie- nagrodą specjalną za działanie na rzecz kiem się jest. lokalnego samorządu i promowanie go To dzięki Jej dbałości gmina Świdnica ma na całym świecie, obecnie Rzecznik dziś najnowocześniejsze szkoły w okolicy, Praw Dziecka, a świdniczanie wożą do nich swoje dzieci. vvPan Roman Grygianiec – nagrodzony Nie zapomina o całej sferze infrastruktury, nagrodą główną za stworzenie imprezy bez której życie na wsi jest bardzo ciężkie. RAJD „ELMOT”, z której relacje prze- Może dlatego mieszkańcom gminy ciężko kazują wszystkie ogólnopolskie media jest uwierzyć, ze wójtem może być kobieta. promując w najlepszy sposób powiat Zwłaszcza tym starszym. Sama opowiada, świdnicki. Wójt Gminy Świdnica z nagrodą Świdnickiego Neptuna Dobry start przedszkolaka - podsumowanie programu 24 kwietnia 2008 r. w Szkole Podstawowej w Lutomi Dolnej odbyła się konferencja podsumowująca alternatywne formy edukacji przedszkolnej.

rojekt „Alternatywne formy edukacji Pprzedszkolnej – Dobry Start Przedszkola- ka” finansowany z Europejskiego Funduszu Społecznego i budżetu państwa, realizowany był przez Polskie Towarzystwo Dysleksji Oddział Terenowy w Świdnicy we współpra- cy z Gminą Świdnica od 1 kwietnia 2007r. W ramach projektu w Gminie Świdnica dzia- łały trzy ośrodki przedszkolne w Bystrzycy Górnej, Lutomi Dolnej i Mokrzeszowie. Wszystkie małe przedszkola funkcjonowa- ły na bazie szkół podstawowych korzystając z pomieszczeń klas zerowych. W ramach projektu klasy zostały wyposażone w kolorowe meble, tablice, telewizory z DVD, pomoce dy- daktyczne i zabawki. Każde dziecko otrzyma- ło pakiet startowy w skład którego wchodziły niezbędne przybory szkolne i zeszyty ćwiczeń. Nauczyciele zostali przeszkoleni do pracy me- todą DOBREGO STARTU, którą stosowali w pracy z dziećmi. Nauką objętych zostało 45 dzieci z ośmiu dzieci w wieku 3, 4 i 5 lat. Dzieci uczęszcza- wsi - do każdego ośrodka uczęszczało po 15 jące do ośrodka przedszkolnego w Bystrzycy Ciąg dalszy na stronie obok

14 Nr 1 (12) Październik 2008 www.gmina.swidnica.pl WYDARZENIA KULTURALNE

Górnej i Lutomi Dolnej były dowożone auto- Opinie rodziców na temat projektu: „Syn stał się bardziej posłuszny, szybciej busem pod opieką przeszkolonej opiekunki. „Moja córka zrobiła bardzo duże po- nawiązuje kontakty z innymi dziećmi. Dzieci korzystały ze stałej opieki pedago- stępy – wzbogaciła zasób słownictwa, Wzbogacił słownictwo, chętnie słucha ba- ga, psychologa i logopedy. Rodzice syste- wyćwiczyła sprawności manualne (wy- jek, liczy, maluje farbami, często wycina fi- matycznie spotykali się z nauczycielkami cina, rysuje i pisze), zna dużo zabaw gury, które wcześniej narysował. Mam na- oraz korzystali z pomocy i porad pedagoga, i piosenek, które chętnie śpiewa w domu.” dzieję, że projekt będzie kontynuowany…”. psychologa i logopedy, co umożliwiło ko- rygowanie nieprawidłowości. „Dzięki projektowi dzieci będą lepiej „… dzięki tej edukacji, mimo tak krótkiego Zajęcia odbywały się od poniedział- przygotowane do rozpoczęcia nauki czasu, bo to tylko 3 godziny dziennie, roz- ku do piątku w wymiarze trzech go- w szkole i będą miały mniej problemów… wój mojej córki idzie w dobrym kierunku dzin dziennie, również podczas wakacji Projekt był wspaniałym przedsięwzię- i bardzo bym chciała, aby dalej kontynuo- i ferii. ciem, w którym mogliśmy uczestniczyć” wała naukę w tym przedszkolu.”

3 Maja w Gminie Świdnica 3 maja 2007 roku mija dokładnie 217 lat od uchwalenia przez Sejm I Rzeczpospolitej Ustawy Rządowej z 3 maja 1791 roku. Bez tej konstytucji i jej ducha nie przetrwalibyśmy jako naród burzliwej historii aż do dnia dzisiejszego – mówiła wójt gminy Świdnica Teresa Mazurek podczas gminnych uroczystości w Bojanicach.

egoroczne uroczystości Święta Konsty- nicie dorobek wielu pokoleń naszej małej Ttucji 3 Maja połączone z Dniem Stra- ojczyzny. W tym szczególnym dniu życzę żaka rozpoczęła Msza Św. w kościele pw. Wam strażakom: spełnienia planów zawo- M.B. Częstochowskiej w Bojanicach, której dowych, sukcesów, zadowolenia, aby Wa- przewodniczył ks. Kanonik Bogdan Deroń sze wozy bojowe jak najdłużej przebywały – proboszcz parafii Przemienienia Pańskiego w garażach, a za odwagę i bezinteresowną w Lutomi. Homilię wygłosił ks. Kanonik Jan pomoc serdecznie dziękuję”.- dziękowała Miłoś – proboszcz parafii p.w. Św. Michała wójt gminy, Archanioła w Milikowicach. Odznakę „Strażak Wzorowy” wręczyli: Po zakończeniu Mszy Świętej, poczty Wójt Gminy Świdnica Teresa Mazurek oraz sztandarowe, goście zaproszeni i wszyscy Komendant Komendy Powiatowej Państwo- uczestnicy uroczystości przeszli korowodem wej Straży Pożarnej w Świdnicy Tomasz na teren świetlicy wiejskiej w Bojanicach. Szuszwalak następującym strażakom: Wśród zaproszonych gości na uroczystość vvZięba Bogusław OSP Bystrzyca przybyli: vvSomala Łukasz OSP Bystrzyca Górna vvPan Zygmunt Worsa – Starosta Świdnicki, vvKulik Krzysztof OSP Witoszów vvPan Tomasz Szuszwalak – Komendant vvZając Krzysztof OSP Witoszów Komendy Powiatowej Państwowej Straży vvAdamski Mariusz OSP Mokrzeszów

Pożarnej w Świdnicy, vvSzwedo Mateusz OSP Witoszów Odznaczenia dla Strażaków wręczali: vvKrzysztof Ksztoń – Wojskowy Komendant Wiele emocji, szczególnie najmłodszym, Komendant KPPSP w Świdnicy i Wójt Gminy Świdnica Wojskowej Komendy Uzupełnień, dostarczył pokaz wozów strażackich. Pro- vvPan Henryk Muraszko – Komendant gram artystyczny przygotowali: Zespół Gminnej Ochotniczej Straży Pożarnej, „Kądziołeczka” oraz młodzież z Gimnazjum vvPan Henryk Kończak – Prezes Ochotniczej im. Unii Europejskiej w Lutomi Dolnej pod Straży Pożarnej, kierunkiem nauczycieli Pana Wiesława Lęgi vvCzłonkowie Zarządu Ochotniczych Straży i Dariusza Jarosa. Pożarnych, vvSołtysi z terenu gminy Świdnica, przedsta- Gospodarzem tegorocznych obchodów wiciele oświaty, kultury i sportu. byli mieszkańcy, Rada Sołecka i Koło Go- Uroczystości 3 maja były również okazją spodyń Wiejskich z Bojanic, którzy swo- do złożenia podziękowań i wręczenia odzna- im działaniem udowodnili, że w tak małej czeń za zasługi dla pożarnictwa. „Jesteście miejscowości można zorganizować gmin- wzorem bezinteresownego służenia wspól- ne uroczystości upamiętniające rocznicę nemu dobru. Dajecie przykład godny do uchwalenia Konstytucji 3 Maja. Uroczystość naśladowania. Tak naprawdę, żadna miej- prowadzili: Patrycja Piórkowska uczennica scowość nie może funkcjonować bez straży gimnazjum w Lutomi oraz Mateusz Dudzic pożarnej. To Wy, bez względu na zagroże- – absolwent gimnazjum. Na wszystkich, nie życia, ratujecie nasze mienie i zdro- którzy przybyli do Bojanic czekały liczne wie. Stoicie na straży ludzkich domostw, loterie fantowe, gry, zabawy a dla dorosłych bogactw naturalnych i kulturowych. Chro- zabawa taneczna. Zaproszeni goście na uroczystości do Bojanic

15 Nr 1 (12) Październik 2008 WYDARZENIA KULTURALNE www.gmina.swidnica.pl Powiatowe Święto Ludowe w Mokrzeszowie 11 maja 2008 r. obchody „Święta Ludowego” rolnicy z Powiatu Świdnickiego świętowali w Mokrzeszowie.

maja 2008 r. obchody „Święta Ludo- OSP z terenu gminy Świdnica. 11wego” rolnicy z Powiatu Świdnickiego Po zakończeniu Mszy Św. zaproszeni go- świętowali w Mokrzeszowie. ście korowodem udali się na teren stadionu, Uroczystości rozpoczęła uroczysta Msza gdzie odbyło się uroczyste wręczenie odzna- Św. w kościele pw. Św. Jadwigi w Mokrzeszo- czeń i dyplomów, którego dokonał Wicemar- wie, której przewodniczył Ks. Infułat Kazi- szałek Województwa Dolnośląskiego. W liście mierz Jandziszak – Proboszcz parafii pw. M.B. gratulacyjnym skierowanym z kancelarii Wi- Częstochowskiej w Świdnicy. cemarszałka Sejmu RP Pana Jarosława Kali- W uroczystościach udział wzięli m.in. nowskiego do Wójta Gminy Świdnica Pani przedstawiciele władz: Teresy Mazurek, czytamy: vvpaństwowych – Pani Anna Zalewska Poseł Szanowna Pani, na Sejm RP, Serdecznie Panią pozdrawiam w Dniu List gratulacyjny dla Wójta Gminy Świdnicy wręcza vvwojewódzkich – Wicemarszałek Wojewódz- Święta Ludowego. Wyrażam swoje uznanie Wicemarszałek Województwa Dolnośląskiego Tadeusz Drab twa Dolnośląskiego Pan Tadeusz Drab, wobec włożonego przez Panią wkładu pracy vvZarząd Powiatowy Polskiego Stronnictwa i zaangażowania na rzecz krzewienia i pro- Ludowego w Świdnicy wraz z pocztami pagowania kultury narodowej. Cieszy fakt, że sztandarowymi, w dzisiejszych czasach, kiedy praca społeczna vvsamorządowych na czele z wójtem gminy nie jest w cenie, są ludzie, którzy nad marazm Świdnica Panią Teresa Mazurek i wójtem przedkładają działanie dla dobra wspólnego. gminy Marcinowice Panem Jerzym Guzi- Gratuluję dotychczasowych osiągnięć i życzę kiem. pełnej realizacji zamierzeń w życiu osobistym vvprezesi RSP, rolnicy oraz przedstawiciele i pracy zawodowej. Zaproszeni goście

Festyn rodzinny w Pszennie Sportowe potyczki rodzinne, liczne gry i zabawy dla najmłodszych, a w nagrodę DVD – to doskonały pomysł na rodzinną majówkę, którą można było spędzić w Pszennie 24 maja 2008 r. Inicjatorem pomysłu byli: Starostwo Powiatowe w Świdnicy, Urząd Gminy Świdnica, Gminny Ośrodek Kultury w Świdnicy i Powiatowe Zrzeszenie Ludowe Zespoły Sportowe.

mprezę rozpoczął blok artystyczny, po- i wspaniała atmosfera. twarzacze MP3, plecaki, torby podróż- Iprowadzony przez niezastąpiony duet W ramach bloku sportowego, który ne, zegarki i wiele innych. Nagrodą – Marię i Wojciecha Skiślewiczów. W pro- poprowadził p. Leszek Noworól, odbyły główną dla zwycięzców konkurencji gramie zaprezentowały się Zespoły Pieśni się potyczki rodzinne podzielone na dwie rodzinnej był odtwarzacz DVD. Nagro- i Tańca Krąg, Mokrzeszów, Second I i II kategorie: konkurencje indywidualne – tu dy ufundowało Starostwo Powiatowe pod kierunkiem Anny Trzeciak oraz Ze- można było wykazać się między innymi w Świdnicy. spół „Bystrzyca”. Było mnóstwo zabawy umiejętnością biegu z jajkiem na łyżce, A wszystko w związku z projektem czy chodzeniem na pt. “Dziedzictwo Kulturowe Dolnego miniszczudłach oraz Śląska: integracja historyczna – prze- konkurencje rodzinne, szłość i przyszłość. Spotkanie partnerskie gdzie oceniane były w Powiecie Świdnickim 21-25.05.2008r.“ umiejętności m.in. jakie powiat realizował wspólnie z part- strzelania piłką do nerami z Niemiec. Na jego realiza- bramki czy skakania cję Starostwo Powiatowe w Świdnicy w workach. otrzymało dofinansowanie z Fundacji Najwięcej uśmie- Współpracy Polsko-Niemieckiej w wy- chów wywołały próby sokości 13 tys. zł. Współorganizatorem biegania w płetwach, Rodzinnego Festynu była Gmina Świd- w której to kon- nica, Gminny Ośrodek Kultury Sportu kurencji najlepszy i Rekreacji oraz Rada Sołecka wsi Pszen- okazał się Starosta no. Świdnicki p. Zyg- W festynie brali również udział goście munt Worsa. Na zwy- z Rejonu Nowograd-Wołyński (Ukraina), cięzców wszystkich uczniowie z partnerskiego miasta Lam- konkurencji czekały pertheim oraz goście z Powiatu Bergstrasse cenne nagrody: od- z Niemiec.

16 Nr 1 (12) Październik 2008 www.gmina.swidnica.pl WYDARZENIA KULTURALNE Nowy partner Gminy Świdnica 23 maja 2008 r. Wójt Gminy Świdnica podpisała kolejną umowę partnerską. Tym razem z Rejonem Nowograd-Wołyński na Ukrainie. Uroczystość odbyła się w sali narad Urzędu Gminy Świdnica.

dniach 19 – 21 luty br. z oficjalną wizytą Mam nadzieję, że nasza obustronna Ww Nowogradzie-Wołyńskim przebywała współpraca przyczyni się do wzmocnienia delegacja Gminy Świdnica. Efektem wizyty był partnerskich stosunków oraz przyjaźni mię- list intencyjny podpisany przez Wójta Gminy dzy Polską a Ukrainą, dzięki czemu mniej Świdnica Teresę Mazurek oraz Gołowę Rejo- jest stereotypów w naszych wzajemnych nu Nowograd-Wołyński Mikołaja Iwaniuka relacjach, a nasze regiony staną się sobie co- wyrażający chęć rozwijania wzajemnych kon- raz bliższe. Jesteśmy gotowi do rozpoczęcia taktów pomiędzy samorządami. wymiany na niwie oświaty, kultury, sportu Deklaracja obustronnej współpracy doty- i turystyki, czego najlepszym dowodem jest czy umożliwienia wzajemnych kontaktów po- realizowany projekt wymiany partnerskiej między mieszkańcami, wymiany kulturalnej w Krzyżowej - mówiła w swoim przemówie- i sportowej młodzieży, inicjowania wspólnych niu wójt Gminy Świdnica Teresa Mazurek. Moment podpisania umowy partnerskiej projektów samorządów lokalnych finansowa- Bezpośrednio po podpisaniu umowy part- nych ze źródeł zewnętrznych. nerskiej zaproszeni goście udali się pod wej- W czasie wizyty partnerskiej goście odwie- 23 maja br. umowę w imieniu władz Gmi- ście główne Urzędu Gminy Świdnica, gdzie dzili placówki oświatowe w Lutomi Dolnej ny Świdnica podpisali: Wójt Gminy Teresa nastąpiło uroczyste odsłonięcie herbu Rejonu i Pszennie, fabrykę ceramiki sanitarnej Mazurek i Przewodniczący Rady Gminy Świd- Nowograd-Wołyński. Jest już dobrą gminną CERSANIT w Wałbrzychu, Zamek Książ, nica - Henryk Sara, a w imieniu Rejonu No- tradycją fakt, iż tablice miast partnerskich Międzynarodowy Dom Spotkań Młodzieży wograd-Wołyński - Gołowa Mykoła Iwaniuk. są umieszczane przez wejściem do budynku w Krzyżowej. Delegacja z Ukrainy podczas wi- Urzędu. W chwili zyty na terenie Fundacji „Krzyżowa”, dawnej obecnej znajduje się siedziby rodu von Moltke mogła bezpośred- tablica pamiątkowa nio zapoznać się z efektami partnerstwa za- miasta partnerskie- wartego pomiędzy gminą Świdnica a miastem go Lampertheim Lampertheim. Goście z Ukrainy uczestniczy- z Niemiec, miasta li w trwającym od 19-25 maja br. projekcie z którym Gmina realizowanym przez Gimnazjum im. Szarych Świdnica podpisała Szeregów w Pszennie i Szkołę im. Alfreda Del- umowę partnerską pa z Lampertheim. Podczas licznych rozmów 18 marca 2006 r. wielokrotnie podkreślali dobrze przygotowa- W dniu dzisiejszym ną bazę dydaktyczną, oświatową, sportową do grona nowych i kulturową, jaka znajduje się na terenie Gmi- partnerów dołączył ny Świdnica. Z pewnością będą one pierw- Rejon Nowograd- szymi, które posłużą do rozwijania obustron- Wołyński – mówiła nego partnerstwa – podkreślał szef Rejonu wójt gminy. Nowograd-Wołyński Mykoła Iwaniuk. Moment odsłonięcia tablicy z herbem Rejonu Nowograd-Wołyński

Quiz samorządowy w przedszkolu Co to jest władza? Jak tworzy się budżet? Kiedy radni za dużo rozma- wiają, czy dzwoni Pan na nich dzwonkiem, czy stuka młotkiem? Kto w naszej gminie sprawuje władzę? To jedne z wielu pytań, na jakie wójt gminy Świdnica oraz zaproszeni goście odpowiadali w trakcie I quizu wiedzy samorządowej w Przedszkolu w Pszennie.

o pierwszy taki quiz zorganizowany w przedszkolu w Pszennie, Tale już dziś można było się przekonać, że warto inwestować w najmłodsze pokolenie. Przedszkolakom wystarczyła jednodnio- wa wizyta w urzędzie, aby bez problemów odpowiedzieć na pyta- nia dot. symboli w herbie gminy czy też zapamiętać dane najważ- niejszych osób sprawujących władzę w urzędzie – mówiła wójt gminy Świdnica. Zwycięzcy quizu otrzymali nagrody książkowe, a dla wszystkich uczestników czekały słodkości. Laureaci quizu samorządowego w Przedszkolu Pszennie

17 Nr 1 (12) Październik 2008 WYDARZENIA KULTURALNE www.gmina.swidnica.pl Laury młodego samorządowca wręczone Ponad 159 uczniów z 7 szkół podstawowych i 3 gimnazjów skorzystało z zaproszenia Wójta Gminy Świdnica Pani Teresy Mazurek do odwiedzin w Urzędzie Gminy i zapoznania się z jego funkcjonowaniem.

izyty w urzędzie, a także uczestnictwo aktywnym członkiem Samorządu Uczniow- Pieśni i Tańca „Mokrzeszów”. Wójt Gminy Ww obradach komisji i sesji Rady Gmi- skiego Szkoły Podstawowej w Lubachowie. Teresa Mazurek gratulując laureatkom po- ny były jednym z kilku etapów przygotowań Spośród gimnazjalistów w konkursie zwy- wiedziała, że jest przekonana, iż te dziew- do konkursu wiedzy o samorządzie gmin- ciężyła Aleksandra Szczęsna uczennica kla- częta oraz wszyscy pozostali uczestnicy kon- nym. Każda wizyta kończyła się spotkaniem sy III Gimnazjum w Witoszowie Dolnym. kursu, którzy wykazali się dużymi zasobami z wójtem gminy w sali narad, w trakcie któ- Aleksandra jest mieszkanką Mokrzeszowa. wiedzy o samorządzie gminnym, w przyszło- rego uczniowie klas podstawowych zgłębiali Od wielu lat osiąga bardzo dobre wyniki ści na pewno będą zaangażowani w życie wiedzę nt. gminnego samorządu. Efektem w nauce. Jest uzdolniona humanistycznie. społeczności lokalnej i będą pełnić funkcje kilkutygodniowych przygotowań i zmagań Chętnie bierze udział w konkursach recyta- sołtysów swoich wsi, radnych, wójta gminy, była uroczystość wręczenia statuetki laureat- torskich, gra w szkolnych przedstawieniach a może nawet zajmą stanowiska w powiecie kom I Gminnego Konkursu o LAUR MŁO- teatralnych. Od wielu lat tańczy w Zespole czy województwie. DEGO SAMORZĄDOWCA, którą uroczy- ście wręczyli Wójt Gminy Świdnica wraz z Przewodniczącym Rady Gminy 17 czerwca 2008 roku. W kategorii szkół podstawowych najwięk- szą wiedzą w zakresie samorządu gminnego oraz znajomością Gminy Świdnica wykazała się Jagoda Gryszka uczennica klasy VI Szko- ły Podstawowej w Lubachowie. Jagoda jest wszechstronnie uzdolniona – tańczy, śpiewa, recytuje, jest też bardzo dobrą uczennicą – w tym roku szkolnym otrzymała tytuł Pry- musa Szkoły uzyskując średnią ocen 5,6. Jest laureatką wielu szkolnych konkursów wiedzy oraz artystycznych. Brała udział w wojewódzkich eliminacjach konkursu „Młodzież zapobiega pożarom” oraz konkursu recytatorskiego „Pegazik”. Jest również Aleksandra Szczęsna i Jagoda Gryszka Śladami Alfreda Delpa w Krzyżowej i Lampertheim Konfrontacja z historią II wojny światowej na przykładzie osoby Alfreda Delpa, członka Kręgu z Krzyżowej, rozważania na temat systemu wartości reprezentowanego przez członków Kręgu z Krzyżowej, odniesienie ich do naszej rzeczywistości i obecnej roli wartości takich jak odwaga cywilna, prawa człowieka i pokój. To jedne z wielu zadań jakie postawione zostały przed młodzieżą z Gimnazjum im. Szarych Szeregów w Pszennie i Szkoły im. Alfreda Delpa w Lampertheim podczas realizacji projektu pn. „Odwaga cywilna w czasie drugiej wojny światowej - śladami Alfreda Delpa - działacza Kręgu z Krzyżowej”.

a ten cel niemiecka Fundacja „Erinnerung un Zukunft” Europa für Nden Frieden (Pokój dla Europy- Europa dla Pokoju) przyznała Gim- nazjum w Pszennie dotację w wysokości 16 tys. euro. Osoba Alfreda Delpa została wybrana jako postać czołowa w opracowywanym projekcie, ponieważ jest on przykładem wielkiej odwagi cywilnej i aktywnego opozycjonisty przeciwko faszystowskiej dyktaturze. Ponadto istnie- ją ważne powiązania między szkołami biorącymi udział w projekcie (Gimnazjum im. Szarych Szeregów w Pszennie, Szkoła im. Alfreda Delpa w Lampertheim) a osobą Alfreda Delpa. Uczestnicy projektu z Niemiec pochodzą z rodzinnego miasta Alfreda Delpa, który jest ho- norowym obywatelem miasta Lampertheim. Młodzi uczestnicy projektu z Polski to mieszkańcy Gminy Świdnica, do której dzisiaj należy miejsco- wość Krzyżowa. Projekt ten miał zainicjować rozmowę na temat wzajemnego postrze- gania wartości w obu krajach, a także poruszyć kwestię polsko-niemieckiego sąsiedztwa w dzisiejszym świecie. Umożliwić spotkanie uczniów z żyjącymi jeszcze świadkami wydarzeń drugiej wojny światowej, aby młode pokolenie mogło uczyć się i skorzystać z ich przeżyć i do- Młodzież na pl. A. Delpa w Lampertheim Ciąg dalszy na stronie obok 18 Nr 1 (12) Październik 2008 www.gmina.swidnica.pl WYDARZENIA KULTURALNE

świadczeń. Podczas spotkania w Polsce świadkami czasu byli Pani dr Ewa Unger (Honorowy Obywatel Gminy Świdnica, wie- loletnia członkini wrocławskiego Klubu In- teligencji Katolickiej, zaangażowana m.in. w działalność na rzecz pojednania polsko-niemieckiego. Jedna z inicjatorek powołania do życia Fundacji „Krzyżowa” dla Porozumienia Europejskiego. Odznaczona przez prezydenta RFN Federalnym Krzyżem Zasługi (1996), laureatka nagrody prezydenta Wrocława (1997). W 2003 roku Prezydent Polski odznaczył dr Ewę Unger Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Doktor nauk przyrodni- czych. Od momentu zarejestrowania Funda- cji pracuje społecznie na jej rzecz. Od 1990 do 2003 roku pełniła funkcję przewodniczą- cej Zarządu Fundacji) oraz Państwo Wanda i Kazimierz Czaplińscy. Rodzina Państwa Cza- plińskich czynnie zaangażowała się w starania o utworzenie domu spotkań w Krzyżowej. Wraz z mężem od lat 60-tych zajmują się problemem pojednania polsko-niemieckego. Natomiast świadkiem wydarzeń II wojny światowej podczas spotkania w Lampertheim był brat Alfreda Delpa – Fritz Delp z małżonką. W Krzyżowej i Lampertheim młodzież uczestniczyła w licznych warsztatach, podczas których poruszano bardzo trudne dla obu stron tematy polsko-niemieckich uprzedzeń i stereo- typów, odwagi cywilnej w czasie II wojny świa- towej, praw człowieka, narodowego socjalizmu. W Lampertheim, mieście rodzinnym Alfreda Delpa młodzież podążała śladami działacza „Kręgu z Krzyżowej” odwiedzając miejsca z nim związane tj.: Plac im. Alfreda Delpa, kaplicę, szkołę, dom rodzinny, cmentarz gdzie znajduje się grób rodziców A.Delpa. Efektem obu spotkań było przygotowanie kolaży, wystawy oraz prezentacji multi- medialnej. Była ona prezentowana zarówno w Gminie Świdnica jak i mieście Lampertheim. Efekty pracy uczestników projektu mogła na żywo zobaczyć delegacja z Rejonu Nowograd- Wołyński (Ukraina), podczas pobytu związane- go z podpisaniem umowy partnerskiej z Gminą Świdnica. Z pewnością była to doskonała okazja zaprezentowania „żywej” formy między- narodowej współpracy. Na uwagę zasługują również liczne komentarze ze strony samych uczestników projektu, którzy zgodnie przyznali, iż wspólne uczestnictwo w projekcie pozwoliło im na jeszcze lepsze poznanie siebie. Była to doskonała, „żywa” lekcja historii i żałujemy, że to już się kończy. Mamy nadzieję, że jeszcze się spotkamy... – mówili uczestnicy projektu. Można mieć nadzieję, że pierwszy polsko- niemiecki projekt partnerski pomiędzy Gmi- ną Świdnica a miastem Lampertheim będzie dobrym fundamentem do realizacji kolejnych zamierzeń obustronnej współpracy. KRZYŻOWA (MAJ 2008) LAMPERTHEIM - WORMS (CZERWIEC 2008)

19 Nr 1 (12) Październik 2008 WYDARZENIA KULTURALNE www.gmina.swidnica.pl Święto narodów w Lampertheim Ponad 600 gości z 6 miast partnerskich w tym z Gminy Świdnica gościło na uroczystościach miast partnerskich miasta Lampertheim.

szystko za sprawą corocznego Wspotkania wójtów, burmistrzów i prezydentów miast partnerskich miasta Lampertheim. Pierwszą umowę part- nerską burmistrz Lampertheim podpisał z miastem Ermont (Francja) w 1966 r. Kolejne z Maldegem (Belgia) 1967 r., Wierden (Holandia ) 1967 r., Adria (Włochy) 1979 r., Dieulouard (Hiszpa- nia) 1993 r., a w 2006 r. z Gminą Świd- nica. Burmistrzowie 5 miast partnerskich Lampertheim przyjęli zasadę corocznego spotkania się w swoim kraju. W tym roku na zaproszenie burmistrza Erich’a Maiera takie spotkanie odbyło się w Lampertheim. Po raz pierwszy rów- nież w takich uroczystościach uczest- niczyła delegacja z Gminy Świdnica, której przewodniczyli: wójt gminy Świdnica Teresa Mazurek oraz prze- wodniczący wraz z radnymi Rady Gmi- Moment wręczenia statuetki przez burmistrza miasta partnerskiego E. Maier’a dla Wójta Gminy Świdnica T. Mazurek ny Świdnica. Na specjalne zaproszenie burmistrza E.Maiera do Lampertheim Kolejnym punktem sobotniego w ciągu ostatnich 40 lat - mówił Erich pojechał Zespół Pieśni i Tańca „Bystrzy- przedpołudnia był festyn muzyczny Maier. ca” oraz młodzież z Gimnazjum im. zorganizowany przez Szkołę Muzyczną W imieniu burmistrzów z wszystkich Szarych Szeregów w Pszennie, która od w parku miejskim, który upłynął pod miast partnerskich przemówienie, ot- 16 czerwca br. realizowała drugą część hasłem „Muzyka i sztuka”. Młodzież wierające „Wieczór Europejski”, wygłosi- polsko-niemieckiego projektu „Odwa- z wszystkich miast partnerskich odegra- ła wójt gminy Świdnica Teresa Mazurek. ga cywilna w czasie II wojny światowej ła IX Symfonię Beethovena – Hymn Unii Zapewniła w nim o gotowości podjęcia – śladami Alfreda Delpa – działacza Europejskiej. Gminę Świdnica repre- współpracy na każdej płaszczyźnie, tym Kręgu z Krzyżowej”. zentowały uczennice z Gimnazjum im. bardziej, że rok 2008 to Europejski Rok 13 czerwca br. od wczesnych godzin Szarych Szeregów w Pszennie: Natalia Dialogu Międzykulturowego. porannych burmistrzowie miast part- Król, Sylwia Prygoń i Elżbieta Szeremeta. „Zachowanie własnych tradycji, toż- nerskich debatowali na temat obustron- Dużą niespodzianką okazał się występ samości, a jednocześnie wzbogacanie nej współpracy, realizowanych wzajem- Zespołu Pieśni i Tańca „Bystrzyca”, któ- własnej kulturowości poprzez poznanie projektów, w tym projektów na rzecz ry zachwycił wszystkich oglądających. W wanie innych kultur, to sprawy naj- Trzeciego Świata oraz omówili przyszło- trakcie pokazów artystycznych, przybyli ważniejsze w budowaniu europejskiej roczne spotkanie w Adrii. Konferencja goście mogli zwiedzać stoiska każdego jedności. Bo jak powiedział Robert była doskonałą okazją do zaprezento- miasta partnerskiego. Gmina Świdnica Schuman: „Nie jednoczymy państw, wania walorów Gminy Świdnica, gdyż na swoim stoisku prezentowała odwie- lecz łączymy ludzi”. Szanowni Pań- 5 miast partnerskich miasta Lampert- dzającym rękodzieło artystyczne. stwo! Partnerstwo może być tylko heim po raz pierwszy miało okazję do Kulminacyjnym punktem pobytu był wtedy udane i trwałe gdy uczestniczą poznania nie tylko Gminy Świdnica, ale Wieczór Europejski. Goście z wszystkich w nim ludzie – mówiła wójt gminy. również Polski. miast partnerskich tłumnie przybyli Potwierdzeniem słów wójt gminy Kolejny dzień pobytu polskiej dele- do hali noszącej imię Hansa-Pfeiffer’a Świdnica były występy baletnicy Ali- gacji miał wiele akcentów związanych – burmistrza , który szczególnie zasłu- cji Bajorek oraz Zespołu Pieśni i Tańca z Gminą Świdnica. O godz. 10.00 żył się w porozumieniu europejskim, „Bystrzyca”, które zyskały gorący aplauz burmistrz miasta Lampertheim Erich a także jako założyciel partnerstwa od ponad 600 gości zgromadzonych Maier wraz z wójt gminy Świdnica Te- miast. Otwierając uroczysty wieczór Hali Hansa-Pfeiffer’a. Liczne komenta- resą Mazurek uroczyście odsłonili herb burmistrz miasta Lampertheim życzył rze w niemieckiej prasie Lampertheim Gminy Świdnica na ścianie magistratu. aby to spotkanie realizowało zasadniczą Zeitung oraz Südhessen Morgen, które Na uroczystość odsłonięcia herbu przy- myśl partnerstwa, tzn. wspierało wy- pojawiły się w poniedziałkowy poranek, było ponad 200 osób, w tym mieszkań- mianę miedzy mieszkańcami miast we dowiodły, iż Gmina Świdnica podbiła cy Lampertheim i okolic, mający pol- wszystkich jego dziedzinach. Mam na- serca nie tylko swojego miasta partnerskie korzenie. dzieję, że nam udało się to zrealizować skiego Lampertheim.

20 Nr 1 (12) Październik 2008 www.gmina.swidnica.pl WYDARZENIA KULTURALNE Prymusi Gminy Świdnica 19 czerwca 2008 roku, w przeddzień zakończenia roku szkolnego, w świetlicy „Leśniczówka” w Witoszowie Dolnym odbyła się uroczystość wręczenia nagród i stypendiów uczniom gminnych szkół.

spotkaniu z Wójtem Gminy Świdnica Teresą Mazurek i Prze- Wwodniczącym Rady Henrykiem Sarą wzięło udział blisko 140 najlepszych uczniów ze wszystkich gminnych placówek oświatowych. Obecni byli także Jadwiga Generowicz - Sekretarz Gminy, Regina Adamska - przewodnicząca Komisji Oświaty oraz Henryk Kończak i Zbigniew Karnowski - członkowie Komisji Oświaty, dyrektorzy szkół oraz wychowawcy i rodzice Prymusów. Uczniowie Gimnazjum w Witoszowie Dolnym rozbawili wszystkich swoimi występami wokalnymi oraz wspaniałym przedstawieniem teatralnym. Wójt Gminy Świdnica Teresa Mazurek powiedziała, że najbardziej ze wszystkich wydarzeń w swojej pracy lubi taki moment, jak Prymusi roku szkolnego 2007/2008 ten, gdy może z zadowoleniem i dumą nagrodzić za wspaniałe osiąg- nięcia w nauce i sporcie tak wielu uczniów. Złożyła gratulacje zarówno wśród uczniów z 7 szkół podstawowych okazała się Ewa Chorągwicka uczniom jak i ich rodzicom i wychowawcom oraz podziękowania dy- ze Szkoły Podstawowej im. L. Wawrzyńskiej w Witoszowie Dolnym rektorom i nauczycielom za całoroczną pracę i życzyła wszystkim uda- uzyskując średnią 6,0. Natomiast wśród uczniów z 3 gminnych gim- nych wakacji. Następnie wraz z Przewodniczącym Rady Henrykiem nazjów najlepszymi okazali się: Aleksandra Konarska z Gimnazjum Sarą wręczyli uczniom szkół podstawowych i gimnazjalistom statuet- im. Unii Europejskiej w Lutomi Dolnej i Natalia Jóźwik z Gimnazjum ki „Prymusa Szkoły” oraz dyplomy i nagrody. Najlepszym prymusem im. Szarych Szeregów w Pszennie – uzyskując średnią ocen 5,6.

Złoty medal w Pekinie dla miasta Letni wypoczynek Zajęcia sportowe, wyjazdy na obozy, kolonie, gry i zabawy integracyjne to jedne z wielu atrak- partnerskiego cji jakie Gmina Świdnica przygotowała dla dzieci i młodzieży podczas tegorocznego lata.

Lampertheim dzieci z 14 świetlic środowiskowych wało 14 takich świetlic, w całości finansowa- ieoczekiwaną niespodziankę mieszkań- 50z terenu Gminy Świdnica wyjechało nych z budżetu Gminnego Ośrodka Pomocy Ncom Lampertheim zgotowała Nicole Re- na obóz do Niesulic, które systematycznie Społecznej. inhardt z miasta partnerskiego Gminy Świd- uczestniczyły w zajęciach w świetlicach śro- To jednak nie był koniec atrakcji. nica zdobywając złoty medal na Olimpiadzie dowiskowych. Obóz trwał od 27 czerwca do W okresie letnich wakacji nowo otwarte w Pekinie podczas letniej olimpiady sportowej. 11 lipca 2008 r. i został w całości sfinanso- boisko wielofunkcyjne w Pszennie przy cen- Pani Nicole, mieszkanka i równocześnie wany z budżetu Gminnego Ośrodka Pomocy trum oświatowym, było dostępne dla dzieci jedna z pracowników urzędu miasta Lam- Społecznej w kwocie 26.880 zł Następna gru- i młodzieży do późnych godzin wieczornych. pertheim pokonała osadę Węgier i Australii pa dzieci w ilości 7 osób wyjechała na kolonię Ogółem z letniego wypoczynku na terenie w wyścigu kajakowych czwórek kobiet na 500 letnią do Różanki, w dniach od 07.07.2008 r. Gminy Świdnica skorzystało ponad 420 metrów. do 20.07.2008 r. Organizatorem wyjazdu jest dzieci. Polskę reprezentowały Panie: Beata Miko- TPD w Świdnicy. GOPS w Świdnicy dofinan- łajczyk, Aneta Konieczna, Edyta Dzieniszew- sował wyjazd w wysokości 1.400 zł. ska i Dorota Kuczkowska, które w ostatecz- Również 6 dzieci spędziło tegoroczne nej klasyfikacji zajęły 4 miejsce przegrywając lato nad Bałtykiem. Kuratorium Oświaty we z osadą Australii o 0,00048 sekundy. Uro- Wrocławiu w ramach środków przyznanych czystości związane z powitaniem złotej me- przez Sejm z rezerwy celowej przeznaczonej dalistki w mieście Lampertheim odbyły się na ‘’Sfinansowanie wypoczynku letniego dzie- 6 września 2008 r. ci z terenów wiejskich, pochodzących z rodzin o niskich dochodach, w tym dzieci byłych pracowników Państwowych Przedsiębiorstw Gospodarki Rolnej’’ – przyznało 6 miejsc na pobyt w Łebie w okresie od 19.07.2008 r. do 1.08.2008 r. Wiele atrakcji czekało również na dzieci, które skorzystały z letniego wypoczynku zor- ganizowanego w ramach programu „zielo- nych świetlic”. Na terenie Gminy Świdnica Złota medalistka z Pekinu od 14.07.2008 r. do 25.07.2008 r. funkcjono- Zalew w Komorowie

21 Nr 1 (12) Październik 2008 WYDARZENIA KULTURALNE www.gmina.swidnica.pl Muzyka celtycka w Gminie Świdnica

2 września 2008 r. celtycka grupa Dańserien Riusz (Bretania) złożyła wizytę w Urzędzie Gminy. Głównym punktem wizyty było spotkanie z Wójtem Gminy Świdnica Panią Teresą Mazurek.

śród wielu pytań jakie członkowie Wzespołu kierowali do wójta gminy, gości z Francji interesowały sprawy go- spodarcze, kulturowe, a także znaczenie kobiet w polityce. Na zakończenie wizyty w urzędzie, wójt Gminy wręczyła pamiąt- kowy obraz z panoramą Pszenna – miejsco- wości, która była gospodarzem tegorocznych dożynek gminnych. Grupa celtycka Dańserien Riusz (Tan- cerze z Rhuys) została powołana do życia w roku 2005 w samym sercu Półwyspu Rhuys. Koło skupia młodzież i dorosłych tańczących w stowarzyszeniach partnerskich: Le Rod de St Gildas (Krą z St Gil- das), L’Oiseau Blanc de Le Tour Parc oraz jest stowarzyszone z War’l Leur, jedną Grupa Dańserien Riusz przed Urzędem Gminy Świdnica z dwóch konfederacji celtyckich działających na terenie Bretanii. wych spotkań i imprez, jak i podczas oficjal- oraz przewodnicząca Stowarzyszenia polsko- Grupa prezentuje przeróżne stroje no- nych przyjęć. Grupa organizuje spektakle, francuskiego pani Janina Milson. Na jubileu- szone na całym obszarze Półwyspu Rhuys. festyny, spotkania, śluby, targi, wystawy, ale szowych uroczystościach Stowarzyszenia goś- Za cel stawia sobie kontynuację oraz zbiera- także uczy chętnych tańców bretańskich. ciła również grupa folklorystyczna Seniorów nie tradycji i historii, aby można je było pre- z Bretanii, której bardzo podobał się występ zentować tak dzisiaj, jaki i w przyszłości. Pre- Jak to się zaczęło? Zespołu „Mokrzeszów”. Podczas spotkania zentowane tańce pochodzą z regionu Vannes, W dniach od 30 marca do 7 kwietnia 2008 padła propozycja obustronnej współpra- ale także innych terenów Bretanii oraz krajów r. zespół młodzieżowy Mokrzeszów przebywał cy, która zaowocowała zaproszeniem gru- celtyckich. z wizytą w rejonie Bretanii (Francja) z okazji py Dańserien Riusz do Gminy Świdnica Grupę oglądać można podczas występów 25-lecia Stowarzyszenia polsko-francuskiego. w dniach 1-8 września 2008 r. Grupa ludo- organizowanych przez federacje War’l Leur, Głównym organizatorem tego przedsięwzię- wo-estradowa „Mokrzeszów” planuje złożyć w mieście Vannes, podczas festiwali celty- cia była Pani Elwira Kinast – dyrektor Zespo- rewizytę swoim francuskim przyjaciołom ckich w Sarzeau, czy innych okolicznościo- łu Szkół Rolnicze Centrum w Mokrzeszowie wiosną 2009 r. Smak chleba na dożynkach gminnych w Pszennie Msza Św. dziękczynna za tegoroczne plony, rekordowa ilość wieńców dożynkowych, barwne stragany z kulinarnymi specjałami i wiele emocji w pierwszym turnieju sołectw – to wszystko mogli zobaczyć goście, którzy przybyli na Gminne Święto Plonów Gminy Świdnica do Pszenna 7 września 2008 r.

roczystości rozpoczęła dziękczynna Msza Św. w kościele Uparafialnym pw. Św. Mikołaja w Pszennie, której prze- wodniczył Ks. Kanonik Kazimierz Gniot. W Eucharystii wzięli udział również licznie przybyli księża z terenu Gminy Świd- nica oraz dziekan dekanatu Świdnica Wschód Ks.Prałat Jan Bagiński – proboszcz świdnickiej katedry pw. Św. Stanisława i Wacława. Starostami tegorocznych dożynek byli Pani Elżbieta Wo- łos i Pan Ryszard Szczepanik. Pani Elzbieta Wołos od 1985 roku mieszkanka Pszenna. Ukończyła technikum hodowlane i od 1993 roku pracuje na stanowisku zootechnika w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej „Zwycięstwo” w Pszennie. W opinii prezesa spółdzielni Andrze- ja Węgrzyna swoje obowiązki wykonuje rzetelnie i sumiennie, cieszy się dużym szacunkiem współpracowników oraz miesz- kańców Pszenna. Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna zajmuje Korowód dożynkowy Ciąg dalszy na stronie obok 22 Nr 1 (12) Październik 2008 www.gmina.swidnica.pl WYDARZENIA KULTURALNE

Starosta i Starościna dożynek Wspólne dzielenie się chlebem Wójta Gminy z przedstawicielem delegacji z Maldegem Frankiem Sierens się produkcją roślinną i zwierzęcą. Na działalność w radzie sołeckiej, pomoc nie gospodarzowi gminy chleba z nowej ponad 350 ha gruntów uprawia się bura- w rozwiązywaniu bieżących problemów mąki. Przyjmując od starostów dożynek ki cukrowe, rzepak, jęczmień i kukurydzę mieszkańców, wsparcie działalności bochen chleba wójt gminy Świdnica mó- i pszenicę. Hodowla zwierzęca to bydło, placówek oświatowych i kulturalnych wiła: krowy mleczne, opasy- ponad 200 sztuk. wsi Pszenno. Celem Pana Ryszarda jest Jestem szczęśliwa, że mieszkańcy Pani Elżbieta czynnie współpracuje poszerzenie gospodarstwa o dodatkową naszej gminy częstują nas swoim chle- z placówkami oświatowymi na terenie powierzchnię uprawną a tym samym bem i dzielą się z nami sercem. Święto Pszenna podczas organizacji okolicznoś- zwiększenie produkcji roślin. Plonów to najlepsza okoliczność aby ciowych imprez oraz uroczystości szkol- To właśnie im w uznaniu za zasługi mówić o wartości chleba o nakazie nych i środowiskowych. przystało nieść pachnący bochen chleba dzielenia się chlebem z bliźnimi. Wasza Pan Ryszard Szczepanik od 1952 upieczony z tegorocznego ziarna i złoże- ciężka praca nie kończy się z dniem do- roku mieszkaniec Pszenna. Wraz nie go w procesji ofiarnej podczas Mszy żynek- trwa przez cały rok. Dlatego też z synem prowadzi gospodarstwo rolne Świętej. w imieniu mieszkańców naszej gminy o powierzchni 55 ha. Specjalizuje się Po zakończeniu Mszy Św. dzięk- i własnym serdecznie dziękuję wszyst- w produkcji roślinnej. Uprawia pszeni- czynnej za tegoroczne zbiory barwny kim rolnikom za ich pracę i poniesio- cę, buraki cukrowe, jęczmień, rzepak. korowód dożynkowy udał się na plac ny trud. Życzę zdrowia i pomyślności Pan Ryszard Szczepanik od roku 2002 centrum oświatowym w Pszennie, gdzie Wam i Waszym rodzinom. jest sołtysem wsi Pszenno. Czynnie odbyła się część oficjalna dożynek – Polskie tradycje dożynkowe mogli udziela się w pracy społecznej poprzez w tym część najważniejsza – przekaza- poznawać i podziwiać goście z zagrani-

I miejsce w konkursie na najładniejszy II miejsce w konkursie na najładniejszy III miejsce w konkursie na najładniejszy wieniec dożynkowy dla sołectwa Wilków wieniec dożynkowy dla sołectwa Lutomia Górna wieniec dożynkowy dla sołectwa Pszenno

23 Nr 1 (12) Październik 2008 WYDARZENIA KULTURALNE www.gmina.swidnica.pl

wykonania wieńców, bogata kolorystyka oraz pomysłowość kompozycji. Wszystkim, którzy przyczynili się do wykonania wieńców z poszczególnych miejscowości należą się słowa naj- wyższego uznania i podziękowania. Natomiast w konkursie na stragan dożynkowy vvI miejsce zdobyła Lutomia Dolna, vvII miejsce Bojanice, vvIII miejsce Lutomia Górna. Sołectwa z Boleścina, Bystrzycy Górnej, Grodziszcza, Ko- morowa, Opoczki, Pankowa, Pogorzały Pszenna, Stachowic, Wilkowa otrzymały wyróżnienia. Dożynki, to okazja aby w szczególny sposób podziękować za wieloletnią pracę na rzecz rolnictwa tym, którzy lata swojego życia na stałe związali z rolą, a sumienną, ciężką pracą uboga- cali nasz region poprzez wypracowane dobra oraz własną oso-

Nagrodzeni w konkursie na najładniejszy wieniec dożynkowy. Nagrody wręczał Senator RP p. Stanisław Jurcewicz cy, m.inz Francji i Belgii. Rok 2008 to Europejski Rok Dia- logu Międzykulturowego - mówiła wójt gminy. Zachowanie własnych tradycji, tożsamości, a jednocześnie wzbogacanie własnej kulturowości poprzez poznawanie innych kultur, to sprawy najważniejsze w budowaniu europejskiej jedności. W naszej gminie jesteśmy tego świadomi i do tego przygotowani. Współpracujemy bardzo mocno z naszym miastem partnerskim Lampertheim na niwie kulturalno-oświatowej. Nawiązujemy również współpracę z Nowogradem Wołyń- skim na Ukrainie. Mamy na naszej ziemi dolnośląskiej swoją I miejsce w konkursie na najładniejszy stragan dożynkowy przypadło sołectwu kulturę, tradycję, którą chcemy rozwijać i pielęgnować ale Lutomia Dolna przede wszystkim pokazywać w kraju i poza jego granicami. Na dzisiejszych uroczystościach dożynkowych gościmy de- legacje z Belgi, miasta Maldegem. Chcemy by poznali naszą tradycję dożynkową, to co jest takie nasze - polskie. Również gościmy dzisiaj zespół folklorystyczny z Francji z regionu Bretania. Oni też przyczynią się do uświetnienia naszych dożynek i poznają naszą polską tradycję. Wieńce dożynkowe, które stanęły ze swoimi twórcami do konkursu na najpiękniejszy wieniec dożynkowy były nie tylko piękne i pomysłowe, ale można by rzecz – że to prawdziwe dzieła sztuki. W tym roku do konkursu zgłosiła się rekordowa liczba sołectw ze swoimi wieńcami, bo aż 21. W konkursie na najpiękniejszy wieniec I miejsce zdobyło Sołectwo Wil- ków (wieniec nr 16), II miejsce przypadło Sołectwu Luto- mia Górna (wieniec nr 11), III miejsce przyznano Sołectwu II miejsce dla sołectwa Bojanice Pszenno (wieniec nr 2). Jury przyznało również wyróżnienia dla 18 miejscowości, tj. Bojanic, Boleścina, Bystrzycy Górnej, Gogołowa, Grodziszcza, Krzyżowej, Komorowa, Miłocho- wa, Mokrzeszowa, Pankowa, Pogorzały, Słotwiny, Stacho- wic, Witoszowa Dolnego, Wieruszowa Otoczki, Zawiszowi i Lutomi Dolnej. Gdy patrzę na te przepiękne wieńce – dzieła sztuki, co roku większą ich ilość (w tym roku mamy wieńce z 20-tu sołectw) wspaniałe stoiska prezentujące dorobek poszczególnych so- łectw, przepiękne bochny chleba – najważniejszy symbol do- żynek – symbol dostatku, obfitości i sytości. Gdy patrzę na rozmiar, oprawę dzisiejszego święta z radością stwierdzam, że polska tradycja nie przemija. I oby tak było zawsze.- mówiła wójt gminy Świdnica. Na szczególną uwagę zdaniem jury zasługiwała staranność III miejsce dla sołectwa Lutomia Górna

24 Nr 1 (12) Październik 2008 www.gmina.swidnica.pl WYDARZENIA KULTURALNE bowość. Często trud rolnika łączony jest z trudem prowadzenia domu i wychowa- nia dzieci. To właśnie matki rolników w szczególny sposób zasługują na ogromne uznanie za lata poświęceń w pracy na roli oraz nieustannego tworzenia ciepła „do- mowego ogniska”, w którym wyrastały kolejne pokolenia. To często osoby znaj- dujące czas na pracę w kołach gospodyń wiejskich, pełniące funkcje społeczne i działające na rzecz lokalnej społeczno- ści. Wójt Gminy Świdnica Teresa Ma- zurek wystąpiła do Ministra Rolnictwa o nadanie dla rolniczek i matek rolni- ków naszej gminy odznaki honorowej przyznawanej raz w życiu „ZASŁU- ŻONY DLA ROLNICTWA”, którą otrzymały Panie: Natalia Brózda, Irena Dudziak, Ahafia Cygan, Ewa Piątek, Cecylia Pączek , Irena Tyc i Anastazja Jędrzejczak. Pani Brózda Natalia prowadzi- Zasłużone dla rolnictwa ła gospodarstwo rolne wraz z mężem o powierzchni 13,46 ha UR w Pankowie darstwo rolne o powierzczni 12,46 ha UR specjalizujące się w hodowli trzo- specjalizujące się w produkcji zwierzę- UR w Lutomi Górnej specjalizujące się dy chlewnej. Cieszy się bardzo duzym cej i roślinnej. Gospodarstwo było pro- w produkcji roślinnej i zwierzęcej. zaufaniem mieszkańców wsi Boleścin. wadzone na bardzo wysokim poziomie. W gospodarstwie uzyskiwała bardzo dobre Działała społecznie, wiele czasu poświę- Pani Natalia pełniła funkcję przewod- wyniki produkcyjne. Działała przez 15 lat ciła dla poprawy estetyki i infrastruktu- niczącej koła gospodyń wiejskich. Cie- w Kole Gospodyń Wiejskich, była przez jedną ry swojej wsi. szy się bardzo dużym zaufaniem wśród kadencję przewodniczącą. Udziela się spo- Pani Jędrzejczak Anastazja prowa- mieszkańców wsi. Obecnie na zasłużo- łecznie, cieszy się dużym zaufaniem. dziła wraz z mężem gospodarstwo rolne nej emeryturze. Pani Pączek Cecylia przez siedem o powierzchni 12 ha UR, specjalizujące Pani Irena Dudziak pełni funkcję kadencji pełniła funkcję sołtysa wsi się w produkcji roslinnej i zwierzęcej. sołtysa wsi Wilków 4 kadencję. Udzie- Boleścin. Założyła i była prowadzącą Gospodarstwo rolne było prowadzone la się społecznie dla wsi. Cieszy się zespołu folklorystycznego „Boleścin”. na wysokim poziomie. Cieszy się bardzo dużym zaufaniem wśród mieszkań- Autorka tekstów piosenek dla miejsco- dużym zaufaniem wśród mieszkańców ców. Prowadziła gospodarstwo rolne wego zespołu. Prowadziła wraz z mężem o powierzchni 13,16 ha UR. Specjali- gospodarstwo rolne o powierzchni 7 ha Ciąg dalszy na następnej stronie zowała się w produkcji roślinnej i zwie- rzęcej. Uzyskiwała bardzo dobre wyniki w prowadzonym gospodarstwie rolnym. Pani Cygan Ahafia prowadziła gospodarstwo rolne o powierzchni 7ha UR w Bojanicach specjalizujące się w produkcji zwierzęcej. Pełniła funkcję prze- wodniczącej Koła Gospodyń Wiejskich przez 25 lat. Działała w Gminnych Spółkach Wodnych. Udzielała się spo- łecznie na rzecz wsi. Obecnie na zasłu- żonej emeryturze. Pani Tyc Irena przez pięć kadencji pełniła obowiązki sołtysa wsi Stacho- wice. Była przewodnicząca Koła Go- spodyń Wiejskich. Z mężem Włady- sławem prowadziła gospodarstwo rolne o powierzchni 30 ha UR specjalizuje się w hodowli trzody chlewnej i bydła. Cie- szy się dużym zaufaniem wśród miesz- kańców swojej wsi.Obecnie na zasłużo- nej emereturze. Pani Piątek Ewa prowadziła gospo- Zasłużeni dla rolnictwa

25 Nr 1 (12) Październik 2008 WYDARZENIA KULTURALNE www.gmina.swidnica.pl

paku, buraków cukrowych, kukurydzy/ i zwierzęcej /hodowla bydła mlecznego/. Pan Huzar Przemysław - prowadzi gospodarstwo rolne o powierzchni 58 ha UR w Pszennie, specjalizuje się w produkcji roslinnej /uprawa pszenicy, rzepaku, buraków cukrowych, kukurydzy/. Gospodarstwo prowadzi wzorowo z za- stosowaniem najnowszej agrotechniki. Uzyskuje bardzo wysokie plony. Udziela się społecznie, jest wzorem do naślado- wania dla młodych rolników. Pan Sroka Marian - jest pracowni- kiem produkcji zwierzęcej – hodowla bydła mlecznego i mięsnego. Udziela się społecznie. Dzięki dużej, fachowej wiedzy i zaangażowaniu w pracy zawodowej osiąga bardzo dobre wyniki w produkcji zwierzęcej. Pan Żydek Piotr - Uczciwy ,sumien- ny, potrafiący dobrze organizować pracę. Występ Ludowo-Estradowego Zespółu „Mokrzeszów” Sumiennie wywiązujacy się z nałożo- wsi. Obecnie na zasłużonej emereturze. /uprawa pszenicy, rzepaku i buraków nych obowiązków. Koleżeński, cieszący Z wnioskiem o odznaczenie wójt cukrowych/. Uzyskuje bardzo wysokie się dużym zaufaniem wśród pracowni- gminy wystąpiła również dla rolników, plony. Udziela sie społecznie, jest osobą ków załogi zakładu pracy. pracowników spółdzielni produkcyjnych lubianą i szanowaną we wsi. Pan Andrzej Węgrzyn zarządza oraz kombinatów rolnych, którzy w spo- Pan Sobol Jerzy - kieruje pracami Rolniczą Spółdzielnią Produkcyjną sób szczególny przyczyniają się do roz- wykonywanymi przez Spółdzielnię w Pszennie specjalizującą się w uprawie woju rolnictwa na terenie gminy Świd- Usług Rolniczych w Witoszowie Dol- zbóż, rzepaku, buraków cukrowych oraz nica. W tym zacnym gronie znaleźli się: nym. Operatywny, wywiązujący się w hodowli bydła mlecznego i mięsnego. Pani Joanna Krupa–Gaweł, Panowie: wzorowo ze swoich obowiązków. Rol- Produkcja rolna prowadzona jest na wy- Jerzy Sobol, Jan Michta, Przemysław nicy darzą go bardzo dużym zaufaniem. sokim poziomie. Cieszy się dużym za- Huzar, Marian Sroka, Piotr Żydek, Udziela się dla rozwoju wsi. ufaniem wśród swoich współpracowni- Andrzej Węgrzyn. Pan Michta Jan - przez 40 lat pracuje ków oraz rolników z gminy Świdnica. Pani Joanna Krupa–Gaweł - Młoda w jednym zakładzie pracy. Jest osobą do- Uroczystego odznaczenia dokonali rolniczka z wykształceniem wyższym świadczoną, wzorowo kierującą zakła- Pan Zygmunt Worsa Starosta Świdni- rolniczym. Wraz z mężem prowadzi go- dem rolnym. Dzięki temu Zakład Rolny cki oraz Wójt Gminy Świdnica Pani spodarstwo rolne o pow. 103,64 ha UR, uzyskuje wysokie wyniki w produkcji Teresa Mazurek. specjalizuje się w produkcji roslinnej roślinnej /uprawa pszenicy ozimej, rze- Również na wniosek Zarządu Powia-

Bicie piany oraz rzut wałkiem na odległość to jedna z konkurencji I turnieju wsi

26 Nr 1 (12) Październik 2008 www.gmina.swidnica.pl WYDARZENIA KULTURALNE

Przeciąganie liny i slalom z taczką dostarczały wielu emocji towego PSL w Świdnicy 11 mieszkańców Na dożynkach w Pszennie każdy mógł nie zgromadzonych gości JOSÉ TORRES gminy Świdnica zostało odznaczonych znaleźć coś dla siebie - i najmłodsi i ci tro- z zespołem Salsa Tropical. przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju chę starsi. Smakowite potrawy, kolorowe I coś jeszcze było na dożynkach Wsi. Odznaczenia wręczył Prezes Zarzą- stragany, wspaniałą rodzinną atmosferę. w Gminie Świdnica piękne i ważne – za- du Powiatowego Polskiego Stronnictwa Były występy dla wielbicieli ludowych pach chleba, którym częstowali gości Ludowego w Świdnicy Pan Tadeusz Sło- tradycji: Zespołu Pieśni i Tańca „Mok- gospodarze. Chleba upieczonego z mąki bodzian następującym odznaczonym: rzeszów”, celtyckiej grupy Dańserien z tegorocznych zbiorów. Patronat me- Paniom: Stanisławie Jędrzejczak i Marii Riusz z Francji (rejon Bretanii) i coś dla dialny nad całością obchodów dożyn- Styczeń oraz Panom: Janowi Pawlica, fanów nowocześniejszych brzmień. Wie- kowych objął dwutygodnik DZISIAJ Janowi Korkuś, Rafałowi Dudziak, Je- czorem, latynoską salsą rozgrzewał licz- ŚWIDNICA. rzemu Chowańskiemu, Mieczysławowi Knapik, Mariuszowi Wolak, Sławomi- rowi Kaniowskiemu, Józefowi Kachnic, Józefowi Corze. Po zakończeniu części oficjalnej po raz pierwszy w historii gminnych ob- chodów dożynkowych rozpoczął się turniej sołectw. Swój udział zgłosiło 10 drużyn, reprezentujących nastę- pujące sołectwa: Lutomia Dolna, Go- gołów, Panków, Pszenno, Burkatów, Opoczka, Lutomia Górna, Stachowi- ce, Bystrzyca Górna oraz Bojanice. Wśród wielu konkurencji z jakimi musiały zmierzyć się drużyny wiele emocji dostarczyły gospodynie ubija- Zespół Dańserien Riusz z Francji jące pianę. Tu niezawodne okazały się reprezentantki wsi Lutomia Górna. Natomiast kulminacyjnym punktem turnieju okazało się przeciąganie liny, w której to konkurencji niepokonany- mi okazała się drużyna z Burkatowa. W klasyfikacji generalnej I miejsce zdobyła reprezentacja wsi Bojanice, II miejsce przyznano drużynie z Luto- mi Górnej, a III miejsce zdobyła dru- żyna z Lutomi Dolnej. Nagrody i dyplomy z gratulacjami za udział w konkursach na najpiękniejszy wieniec i stragan dożynkowy przedstawiciele sołectw odbierali z rąk Pana Stani- sława Jurcewicza Senatora RP oraz Wójta Gminy Świdnica Pani Teresy Mazurek. José Torres z zespołem Salsa Tropical

27 Nr 1 (12) Październik 2008 WYDARZENIA KULTURALNE www.gmina.swidnica.pl Atrakcyjne działki na sprzedaż

W odpowiedzi na ciągle rosnące zapotrzebowanie na tereny mieszkaniowe, na XXXVII sesji Rady Gminy Świdnica w dniu 30 września 2008r. Radni upoważnili Wójta Gminy do zbycia 12 działek położonych w Bystrzycy Górnej, u zbiegu ciągów komunikacyjnych łączących Świdnicę z Walimiem oraz Dzierżoniów z Wałbrzychem.

Lokalizacja: Bystrzyca Górna

Nr działki: 381/12 381/13 381/14 381/15 381/16 381/17 381/18 381/38 381/39 381/40 381/41 381/42

Powierzchnia [m2]: 1126 1224 1297 1156 1012 1012 913 1200 979 979 979 1072

Urząd Gminy, ul. Głowackiego 4, 58-100 Świdnica, Kontakt: Zespół ds Gospodarki Mieniem i Działalności Gospodarczej tel.: 0 74 852 30 67; 852 33 98, wew. 105

d centrum Świdnicy oferowany teren dzieli dystans Informacje o terminie przeprowadzenia przetargu opub- Ookoło 6 km w kierunku południowym. Obszar planow- likowane zostaną między innymi na stronach internetowych anego osiedla leży u podnóża Obszaru Chronionego Krajo- Urzędu Gminy w Świdnicy www.gmina.swidnica.pl w Biule- brazu Gór Bardzkich i Sowich, w bezpośrednim sąsiedztwie tynie Informacji Publicznej. terenów zainwestowanych wsi Bystrzyca Górna oraz Bur- katów. Teren ten położony jest w zasięgu podstawowych Współpraca: sieci infrastruktury technicznej, w tym również sieci Wiesci z Gminy Generowicz Jadwiga, Burdek Ewa, Jaworska Maria, gazowej, która to niestety na obszarze gmin wiejskich Dol- Kanicki Zbigniew, nego Śląska nie jest powszechnym standardem. Korzystne Wydawca: Urząd Gminy Świdnica Kownacki Szczepan, ul. B. Głowackiego 4, 58-100 Świdnica Socha Jarosław, położenie względem układu komunikacyjnego i osadniczego tel. +48/74/852 12 26, +48/74/852 30 67 Strózik Bartłomiej, oraz istniejących i projektowanych sieci uzbrojenia technic- [email protected], www.gmina.swidnica.pl Szymkiewicz Anna, Wasilenia Ewa, Malik Agata, znego, a także ponadprzeciętne walory przyrodnicze terenów Redakcja: Rzecznik Prasowy - Janusz Waligóra Lasocka Alicja, sąsiednich sprawiają, że teren ten jest atrakcyjnym miejscem tel. +48 74 852 12 26 w. 213 Urbanek Małgorzata, [email protected] Walentowski Wiesław, do zamieszkania. Działki zostaną zaoferowane do nabycia Szarwaryn Tadeusz, w drodze przetargu nieograniczonego jeszcze w drugiej Zdjęcia: Kwaśnik Krystyna, Janusz Waligóra, Bartłomiej Strózik, Janus Zbigniew, połowie listopada bieżącego roku. Wartość metra kwadratowe- Mieczysław Jerzyk, Tadeusz Szarwaryn Sławomir Pamuła, Krzysztof Jas go działek oszacowana została na poziomie 39-42 zł.

28 Nr 1 (12) Październik 2008